Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 1076

v^^^--;

W^A^ J^

'

y^

' ,

^
^v

'^

\-N.

K'

^'

\l

''

*<-.

E-.

ACTA

ANGTORUM
OCTOBRIS
XOM US
TERXITJS DECIMtJS

ACTA
OCTOBRIS

SANCTORUM
Bx

mm u

GR.c,s

mm,m ^mm onumentis

servata pr,m,gek,a veterum

mmm

phras,

COLLECTA DIGESTA
ILLUSTRATA COMMENTARI.S KT OBSERVATIONIBUS

JosEPUo

VAN HECKE,

Benjam,no

ccT r McTon,. BOSSLE, V r T n n


T> r\

ET

REM

I>

BUCK

SOCIBTATIS JESU

PnESBYTERIS THBOLOCIS

TOMUS
Qoo
d,es

XIII
el

pn.us lngesis, tngesi^s

paH,. viges, nonus

coni,nenlur.

APUD

VIOTOREM

PALM^'A M^
MDCCCLXXXlll

i-A/iVJS-Pfl5-

76

Digitized by the Internet Archive


in

2012 with funding from

Lyrasis IVIembers

and Sloan Foundation

http://archive'arg/details/actasanctorum61unse

mfinita taedia, angustias et rumnas, post Prodit tandem post innumeros labores, post tomus postumus fetus, mensis Octobns postmorbos et mortes, quatuor hagiographorum metam adducens. Quodsi pr^ceden. c4 tertius decimus, Acta sanctorum ejusdem mensis ad nostris hagiograph.s s>b. eventu pr.decessoribus ^tibustomis editisin lucem, ,uasi l.to eorum postumos abo tomi auctoribus funora, nos, post persoluta hujus ;

^ ^

m.ror pot.us decet lucem publicam mittentes, coUecta. reliquias sero tandem in acerbas vd.mus canss.molongum.ue languorem ac mortes luctus. Diros enim morbos ac lap.d. sparsisque per capita v.arum S,... hominum. quorum ali.ui, a sedibus suis avulsam n exotatam cont.nu, rudoribus excitaverant. Bollandiani operis molem e bus dirutam. pr.claro novi opens subsidium adsc.i,
es ,uas.

gratulari licuit

lentis

au.;erant, alii in

>
X
imum

"P-column. tofus labore indefesso, ciuasi ingenti erudUionis pondero, .nter et tert intercapedine qu. duodec.mum Quos omnes, iUa temporis por a at consumpto. swe mors rapuit, sive sen.o Octobris extenditur. fera 'tomum
^^

^^^>^ -^
ferme

Intutis e.uUantes viribus

^^^^^r^CZ:^
'-->"
n.o.-s

>
^^

^volumini

conquirebant. materien. trutiuabant


creb.-is

sedato aut continno, sed


hiulco.

non tam

^^'^^ J^
a^m te.m ^.^^jr^.^J.^
me
s

.ies

Morbi violentia nunc

,.,..n

sternebat, ..un. a

abstinuit. duos repent.na a pulpito din ac li>^"S

sus^ U

;""-"' opere ad apicem P-'^-^" tres scriptores nul.o


susciperet incudem revocandas quartus
;

^^
^^

^^

.i..i

quum

^,,^ ,,,,, .pse adversa valetud.ne

^p.etiam P^^^^_^^^

morbi, increscente vi

ad e.tremu
^^^^_^^

""'"'
Supererant e.
anti.uioribus duo,

,J

potult.AUersuisuniushumens aU.uantum ^^ff^r^Lgit, ac valetudme opus mitteretur perlnU ut sub pr.U.m


repentina mors nec ecce iterum

pr.ter tantum noa impar, totum v

^^^^^ --um
P ^^

ed

studendi io .ravis, conferre ^aterias nihil

scnbendique

,,,,
^^

^^^^^^,,
^^^

,..odico labore
^^^^^^^^^

v.res

^^,,,

eo

S.^^
J
'

"^^

tard.c,ue ^,, ^.ogressus

op ^
T rl

V^J

^^^^,^

mor., quum ,,,,,,. Tunc

.-iss.ma cura .cubu ,3,ui supererant

^^^,^,,,

..

pUu-a,ue sed aUena,

i.perfecta,au-"P~
a.icoru.n

^'^*""^

^^^^^^^^^^

^^^^,^,

-Positorum

instantia,

irrisiones
re,

et.am

damores,

^i-^-*'''^^'--"
>psi

onnunorumhominum,conv.c.atant
molesta ageretur, ue graviac

-^^
'"^f
"^

itium
^'.^^^

de ,uanto minus ,aa

quam-

LuU,

laboris

,,, ecessaria,

od iier. ^^^^^^ ^^^, ,, quarto tandem anno


labente

volumen.mora atque ipsum

^^^^^l ^^^^^^ .strorum,


^^_^

" "^ C:r::vr;larievU.anem.venU.uamstudiorumsuorum


anno, e
-vivi

tertio impressionis

traditos. vidisset typis nltimos fructus

in partem .uecurrerint neque

Si,uisfortassisrequiratcurjunioressocnsn.o
successerint,

responsum

^^

"

^^^^^

^^.^ratorum

decreto

absoUernt sen.ores suum sancitumfuerat "^ qu volumen prpararent,


Novembris primum

,^;^,^^ jio.es o ume ,^J^^^^^^

mensis interim sequent.s

eorum sunt quorum volumine leguntur,


.e
vita

postuma scripta

binc functorum;si enim ^; id tant. non edentibus,


lectori

^J
^J^
m
.^

^^^

^^^^^

^^^

^^^^^^,

^^^^^^^^^ ^^^.^^^^

Rollandianorum

^,,,, ,t

fit

auctorum ab aliorum

^omine signemus.
supremos aecessorum nostrorum, et ad majorem gloriam
cujus

Et sicbenevolo

-iss^morum v.o^^

laborum fructus tradimus.

Deum

veio

up

Malimum,

opus ^ncboatum honorem BoUandianum

^^^^^^^^ ^^^.^
^^^^^^^^

promotum,

toto corde vires,

iUuminando,

augendo

^ benedicere d.8.et-, ut scriptoribus exoramus nost.um a perducendo opus

^^^^
p

.^ ^^^ .^^^^^. ^^^^^

labores prosperando,

^^"^''^"'-

CAROLUS DE SMEDT, PRESB. S. J. GULIELMUS VAN HOOFF, S. J. JOSEPHUS DE BACKER, PRESB.

PRESB.

S.

.1.

1880, b.bUotbecas Urb.s Rom. volumine, unus ox nobis, anno Sudante sub pr.lo boc quum ad primo mensis Novembns. Qu. clgenda documenta pro tomo

rabat a

SulrPontificisadmissuspaternoSanctissimiDonuninostri

de Actis

Sanc

;:r ;:
perl
nimi su.
nsentur,

lCl,

Tbeodotum videUcet

SanctUati Leon.s XHI banc opportunitatem nactus, Romano quorum nomina in Martyrologm dubitaUonem circa duos v.ros dlum, bunc ac Stacbyn, episcopos, Laodioe.
candide

^y^

ouorum

prlor

descriptas, posterioris immerito inter sanctos viderctur

elogmm

eum

auditis, Pontite. de utraque haudposse videretur. Quibusbenigne certahistoria compoai Theodoto <,u.referrijussit. Relatum fuit de

Rituum Congregationem eausa ad Sacrorum agi cptum erat, de Stachy vero nondum paucis post diebus

auumjam commenEm.en-

dem

tarius de ejus Actis

',

DeTheolto hrevem commentariolum,

typis fuit impressus. qui in hoc volumine prodit. ,uem diximus conscr.ptum,

ad finem

,1!
Td
t

Lmino

Congregationi Cardinali Bartolini, S. R.

pr.fecto. socus noster tunc

;:::!.!
nostra.

ad hujns voluminis commentarius de Stachy ipsissimus . humanitate sua, se.uentes

eumdem Card.nalem
I.teras.

ohservant..

fl.

Uc.^^^^,

testimonium. roscribere dignatus

est,

quas hic subjungere v.sum.

1883. Ronio\ die 24 feh-uarii anni

Jiecerendissime Pater,

fut se.erissimo e.amin. suVjeeta Tkeo0.oto Laoa.eno ata Causa itla sate,rosa ae .esponCeo. ,,,, , uistona eecte^^.^^^^ ^^,.^,,, ,

r meras

accepi Paterniiatis

Tu.

miki oratissi,nas ,uit,us


,

f,isce

HUeris ^eis

lil>entissi,ne

cZ

inSacrorum^Uuu^^^
.^stica

causa a

.;^

. p-...o sunt,ut
sit

rimum
Tua ad me

H.c

Zre<j.UoneMican,a Sacrorum Rdumn tongrej

in

or^ario

pteniss^mo eon.entu.
misil

pternilas

'--'''''7ZZ":^L utunturaa

:r=: :::i
- ^''""""'"'"'

~P

taMaetar.am tegenaam

.ujus

rzziz::::^::^^^^^
sunt clans,,,,,,,us prose,uen<li

mtuum Congregat^onemeausaae

.acsuperreJu.ei,..r,tepro^

"ZTZ^
cnpet.t.

eJclatione

sunt inaigeat, sotUcUi

.a. Sacrorum

luumCongregalionemMuddelerie,
tentiar..unieepronunciare

oecas^onem, meos Hane propitiam nactus


tati Tu.-e

.,,^,,^,, ,,

Paterni^ene.olenti. sensus

exprimere

delector. Vate.

Palernitatis Tuie
verus, Devotissimus servus

- Dominieus
S.

Cardinatis Bartolinius,

R. C. Prn-fectus.

Guitletmo van HoofT Reverendissimo Patri


e S. J.

legi.ur pag. 687 Hic couT,eDlarius

cujus ,o,Uuo,. q

^^^^^^^^^
prod,., fasciculos d.v.suo. vo,un,e io qua.uor

uooln .o"ltl"r<.oor,o Jlluois

p^^ULTAS

FACULTAS
R. P.

BELGIC^ PR^POSITI PRO^lNCL^.

S. J.

Viclore Hecke, Benjammo Bossue,

et

Kem.,.0

^^^_

f;iuc;: tlJu
officii

i; ^oruu. deu.

..asce lite.s,

cousueto.ue .auu prop.a su.scnptas

anui MOCccLXXx.n. Bruxellis die tertia aprilis sigiUo munitas, dedi


J.

VAN REETH,

S. J.

APPROBATIO ORDINARII
Imprimatur.
Aprilis 1S83.

Mechlinise, die 11

VICT

\UG. CARDINALIS

DECHAMPS

ARCH. MECHLIN.

PROTESTATIO AUCTORUM
Quod ol.m
velle
in hoc de Actis protestati sunt decessores nostri

Sanctorum opere se servatas


relatis
:

Urbani pap.

VHI
quam

constitutiones
sit

neque suis aliorumve hic

commentarns.

aliud pondus tribui

obnoxiis script. histor.. ab hominibus errori

idem nos ante

Octobris protestamur. hunc tomum tertium decimum

ELOGIA

ELOGIA PATRUM

mm\

ET JOSEPHI CARPENTIER, HENRICI MTAGl^E


CARPENTIER DE PATRE EDUARDO

U^ mKE"

Natus emt Pater Eduardus nomen esl mco Flawlrim Occidentalis cui In borfie 20 mara. Meulebehe, anno 1822,
cietalem Jen^

Carpentier

Ua non minus centum

Ave incemds cooptatus esl, Wseptembrisannimi.Licetjamtumtenms.


egregia nihilommus sima utcretur valetudine, abnemortificationis, edidU gationis ab ipso iu-ocinio
apostol.ci
zc.li

die

complcctcns paginas, christian^ apud qulbus rcligionis '^'-f^f''"Uguntur. g,-essus accu.-atc desc-ipU ,ltustrata ab e.imio kagiog,-apho

P,M

imo nono

seu ij""'"''""^cxhibcnlur Acla S. Fmtan, Bom, eremtlic Hibcrnia, et B. .Joannts tis in

suique

A^gustani

in llalia.

Dcnique

el

ma,tusertpla

docame,ta repeldam djuUn Quo Trunciniiabsoluto,post


rhetorican, acccptasquc

apud

IL. orientalibus lent,.us,,uea,lsu:culu.nlVch.-.sl.anun.;clque


regno
1. ad s.eculun, p^.. cl.ronolog.a us.iue laborts tmpender,t, lestucb,'ationi quantttm sedet ipsa scriptionts moles,
1

histonca de.Eth.o. nos sc-vatur Dis.iuis.lio H:,be.s,n.s, ab o. K ne sive

Namurc^plulosoph^
d,sciplmas,quum

Ja

Acce,h. et .-egina Saba.

-8-" ._EtiCu

scientiaramquc naturalium ante suum in Societatem "'ff/-."';';/2


viter omnes RoHariensi minori semmarw, labore. prompta ftudiorum o^mulos impirjro
,

Zl- no,t solum

ingcts rZ-lapost^jus morlem

adre,:.a,-to-

acut^s.smo tenacique memoria eruditione, sagac. multiplici longe e.rxeUe dodomm opinionibus judicio prxcoc.s mgenu amoderatoribus.

,^mcopia.p,-^sc,-timcompulattonu.,yiutbt,s m '"''f' ZTuwZm astronomic-^ scientite formulas "'^f^^_ apud .mtopes notata

Tltatim
in

Patribus ';';ls mo.datu,-us, socius add,tus coUeqio B,-uxellemi

W^^- m^l Zim


est.

Sa

ph,e,tomen.a
et

e.pendendo,

enoda,-e

intru:atam ch,-ono fitraL perspice,-e mol.tus

rhelo,-cs, Simu eliam mathesim anglicam doce,-e jusms TXalos Ungaam pue,-os, m schola tsesponte ^ca paupercs ch,;s-

etelerosque

UUiutam

tamenmanum,inq,-a<-esce,,e to,bo

p,-tepeditus, operi

Zmdominicalcm

.ocant

docUnn^

liameprxceptissuscepitimbucndos. an,ros adco,. Posliuamscseper quinque sancto,-um ciliccque a,motandas

c^^^dine rixere, quot quantaque despe,te ^Z rmicta semper caletudine et virHtltcm


Ter<^a^tlTtZlle
n-lme,tla
tot

\',-u,Uii

imponcre '^V'^!. opttmtlattts quiin famittar,


o,nn

retiqtosarum

ettm, Hir indicasse .mtlieiat


'abo,-ibus

Itcet

Jibendas

VUaTp,-^parasset,

et

in

omnes

ecclesxast,c^

M^Mc^
"-""/"^''
'"'

onustum, nttmquam

.piritualium ^stimattone,
vi,te,-etur

eam .TcZ parles excur,-issct,ile,-umque

Lo,^ann ann,s

guatJrpcnitus hausU, anno. ad sc,;ptoTmmcinii te,-tio probationis PO^te,-u,ncollcga

peraco

"

JJ^^Zs

Quamvis w n^^,Zisissea,ti,num. immersus. in

rTBoUandmnos, co,-um m no 18o6 A Zulus, B.-uxeltas ,-ediit, co,-po,c sed

Lrdecemcontinuos annos, teger mdefesZnteftndus animoque ,-obustu.,

''^l^:^:",^'p^neiamp,-.eir>ucassum^

confessartt etiam annis

"'"

(,^.

"^i^i^aiZJa

siln

/^-'^-^^/f!^-

^"'. ' \ ZtTGeZLo,nmque,

B,.tccel-

baam reqem cum septem

Znempe Habessino,-um "P"^"";;^^ monaclas etleciam


item monachu,,,

'nZlli

c-^^^^P^^,
Ncg,-an^

mcnla recipiendap,;cparaos.

Octob.ns I,^cese mus tomus duodccimus de Si. A, elha

comme,ita,-ms 7n tomo decimo

KuZet soeiis, martyribus

m A, a.

,i

duodccimo ab eaitotomo

b:i::?s=HEES=rr:=;===;-'~---

culHm scih-cef. modo propagare

sacraHssimi Cordis
siatuit; et

Jem,omm

DominusJesus e^au^ resignaiione elargicndo,

quo mehus ulas-

sermovem comu seqnercfur, in galHcum ahquama lat.c u/pisque rufgarit Norcnam


Manredini,

"^^ol^^f^cfis omnino
poris,

viribus

ei iofAus

cor;.

italwe Societatis olim secretar^.

conscripiom. Sicut in ^^^^^^^ prieserfm boneiafis sancfos omnes, nostrte


pioafliciebatur

<^o^-"^

^^^' ca.'lo bemgmori.^'^'fcon/st Orassante paratysi, mres, ai sacm supcriores cum, sin minus xquiori regionis tcmpealiquid valefudinis
rie speranfcs
litius

inferiorum pr^eseriim

amore

cujus publica
S.

ue.^^nt

lucem testimonia iibri ab eo in

rccuperaturum, Moncecum ad Itahammediicrraneam Galliam inier

f^^-P^^lafn

sima Praxis in non B. Joannis Berchmanm

honorem

P.

l-9nafn
Vita, a I

ncc

vere gauderci, que situm,ubiperpeiuoquasi iribus ncnfe.Eorumspcm /raudavit evenfusadeoparaannis, enim quibus Moncsci vixif non in Beigium revehi
lusis crevit

miffcrc decrcverunt,

anno 18G5 ad /mem

ve>

Cepari

quondam

descripfa, iierum prelo

annofaiionibus subjecfa, additis qure profeclo addiiamentaad documenfisj

anecdofi^que

ut

inde

promocendam beafijucenis causam Romm non parum visa sunt conferrc p^rruEfhnicosadveram fidem adducendi pomdns- obipsosuoinSociciaiemingressu mtsIndiarumque sa'pe Ameriv.-c
.

patientix, poluerii. Mirabilem auiem viriulum tcsfi/icafionem dedit omniumque Monfep Eduardus, tum Patribus c.ollegu Patribusqice suis cen^is, fumsubinde cognatis occanonnullispromncits Bc/gic.v Mona^cum
.^ione

piefafis

steaque superionbus postufarera siones enixe a gloriam anhclanits QiuT quidem anirni Dei labores impertien' desiderin, iwn aposioncos vifam tegrifudincm, do sedlongampcrtoiam morbos ac condiversos eosque gravissi^nos dolores, inmciamque ci finuos fere iribuendo manus Dei paiientiam cum omnimodasui in

dafa invi^ieniibus. Tandom plenus relinqucns omnibus desideriurn, sui diebus), plameritis (dicere ehcu ! non fas esf Dominiampte.ru obiit, die vigesima
cide in

magnum

seccagesimo nona orfobris,anno hujus sxcuH sepiimo. eetaiis suse quadragcsimo octavo,

DE PATRE HENRICO MATAGNE


MtdaDie 7 ndii anni 187'2 Pater Henricus sanguinis in cercbrum congesgne, subiianea vocisei,utconjicere Hcei, menfis
iioneicius,

perstringebat.

usuamissojesiine sacris morientium sacrameniisinunctus,etpost ianiillum temporis, collegio hora nona vespertina, BruxelHs in vifa funcius est. Nrdus esi SancH Michaetis Namurci die '24 sepfembris anni 1833, parcntibus honesiate

NU mirum itaque eum anno omniwm applausu philosophici certaminis patmam reiuHsse. Eodem anno, Societati Jesu daio nomine^
1851
die

25 septembris
cst.

Trunciniense tirocinium
spccie

ingressus

Pn rudem

magis quam

p/vcHvi re naiuram emotii/^e edoctus, postea ium nostris in omnes cariiafe of/icia queeque

morum

ci

/ide

magisquamre

disfamiiiari locuplefibus. Ind-' a pueris mira Docfrina cendi cupidine acccnsus, Frafribus a

tum exfernis pi^ic^fare studuit. Semper ilU cum mcnie consonans Hngua maximam apud omnes conciHavit gratiam, quos nuda nec
fucafaveritasnonoffenderct. Quo
exitu superiora inferiores .schoias exegeraf, eodem
felici

Christiana

nuncupaiis erudiendus tradiiur.

Sub eorum discipiina, quam postea semper commendavd,itapro/ccit ui decennis inter alumnos attcrius inftnitegrammaHcic in coliegio Namvrcensi Socieiatis Jesu adscripius, subsefacile omnium princeps factus, anno
quentead Grammaiicam 'mediamfransierit. Qua inceperai, perrexit ire via, tuni varias EuropiC iinguas addiscendo, tum quidquid omnis icci Hierarum cultores prie-<ianfiiis
proiulerinicuriose perlegendo, donec, absoiuto humaniorum lit^erarum curriculo,sub annum 1849 coram Gubcrnii jurafis summa laude

studia absoU-if, posfquam, confecio ii/-ocinio,

duos annos i/t coilcgio Namurccnsi ducendo simui ei pricatim phdosophiam rclcyciulo, ei annum unum, scriptoribus BoHandiaiHs datus socius, BruxelHs consumpserat. Vigesimo scpiimo xfaiis annonondum expieto sace/xlos facfus, quum in /ine cursus fheologici pubticas thacs de unicersa sacra scieniia propugnasscfac tc/iium peregisset probaiionis annum, Gandaci rhetoricam schotaribus, Lovanii Sci-ipfuram

graduaiorum examensubiret. Indc Narnurci


in coiiegio Societaiis biennio philosophiie et scientus naiuratibus operam dedii.Sed ui eraf parenfum suorum amaidissimus, eis subrC'

nosfris fhcologis pnvAcgif, idque per

Hnguas orientales biennium uirobique, donec anno 1805 hagiographis Bru-

Socram

et

nicndigrafia, nacfus opportuniiatem sodaies suos prefio edocebat ; et ca xtafc qua cxieri magistro indigenf, factus ipse magisier, non 7ninore laude quam successu xquateserudioii. Natica cnim ingenii sui acie ctJud/cH sapicnd///iciHa iia obscura pe/lucide proponebat ef resarduas scife sotvehai ; ideoque asodatibus inierrogabafur, et hoc eo facdius quo se beni,

xeltensibus accensus est. Uberrimi in hagiotogicorum sfudiorum campo fructus ab eo coiiigendi spem faciebant tum /Jorens leiaset vaUdic, ui videbantur, vircs,
et

tum nativum ingenii acumen et frmitas, mira ejus pcriiia, non solum fcre omnium EuroptC Hnguarum, scdeiiam multa-

rum

orientaHum. Cujus

pe/itifc quanta,

dum

gniorem

ve/-o fempus a somno ct ab vacandi siudHs deessei honesiis animi relaxationibus detrahebaf; immo et inier prandendum Hbrormn paginas

in

omnes exhibebai Ne
.

et

anno 1863 rheioricam Gandx docehai, jam essct existimatio, palam fecit quodj quum venum exponenda esset locupieiissimahit/tioiheca defuncti nuper c.^itnii phitofogi Ludorici van Atsiein, rogatiis est Pater Henricus
ab
iis

qui Hciiationi prtverani, ui eos Ubros accurate

acmraie
rpwdet

deficribcre dignarelxir qui orieniali

Sijros
licis

enim, incalendayuis, sfcpissimecolhn-

idiomate divcrsi generis

eranl conseripti;

summaomnium

satisfactionejjerfccit.

juncius

Paulo post opcri hngiographico slrenuc se adaccinxii. yarn qintm Bollandianocrelui fuissel mense sepiembri anni 1865,
tomo duodccimo Oclohri^jam fcre ad prclum prompto, qux adhuc paranda crant et commeniariis adornanda nonnuUorum sancto-

hetcrodoxi immioii leguniur. Domwneor Angliareversus, maxima diligentia nonnuilos commeniarios, qui in edendo iomo XIII Oclohristmii fuervnf, inchoavit ; etinfcrim non scmci pro tcmporum opporiuniiate de rebus

ad religioncm vel ad scieniias speciantilms scriplitarit. Quum enim anno -1870 iiru.rcllis, ob fata sicctdaria sacro-

rum

orienlnlium-

anno idem volumen compleciiiur, nec certe iis imhicomparia, h/pisedipoiuerint. Sunt auiem CapiloHnaet Eroieide, marmentarii de SS.
in^truorii, ut

hreci iempore sequenii, cmn cxtcris qute

Acia,

iia

sancii Sacramenii dicii a

Mirando

celcbrior

supplicaiio agenda essct, quemdam adhihueinini qui

impiorum caferva
facti veriiaiem

impugnaret.

hte faniosum edidit

HbeHum
in perio-

qucm,
dico
ei

roganiibus suis,

eodem auno

S. Dioiyrihus Cicsarepe in Cappadocia, de LcucopoU in Caria, de marii/re

mede

nuncupaio, pagg. ^57 Piter Ilenricus docic impugnavii. seqq-,


Prt^cis bistoriques

mariijre Urhnissii S. Ncophgto,' cpiscopo et Ahramio, episcopo Ephein Georgia, de Aniiosino, de S. Zenobio, prefibuicro medico de S. Jacoho, episcopo Sarugensi in chia^,

Alias in periodico gallico


tions liistoriques,

llevue

cles

(|uos-

mense aprili anni 1871 ei mense januario anni 187-2, de Alc.mndro VI,
OlliPontifice Roynano, scripsit contra R. P. amore;unde vier, 0. P., solo vcriiaiis ductus ab illis. ei laudaius fuit ab his, culpaius ohscrvantisstmus, Fuii regularis disciplimc

Mesopotarnia,
staniinopoli.

ei

de S. Anna, moniali Con-

Eodcm anno
collcgii

mi

summopere

placuii omnihus

bollandiani sociis

ui Patcr Henricu^

Uatagnc Londinnm ienhagiologica deret, conquisiiurus documenta quibus inproseiumsyriaca tum armeniaca, operam opcris idereniur. Quaniam

solida piciaie insignis ei

rum rum
ciiiis

ad salufem animnprompius. Tempore feriaprocurandam


monialcs, religiosos et saccrdofes excrspiritualihus excolebat Suh fesla pa.

cuiione mulia, navaverit, iesiantur apographa sane museo nosiro sedulo ejus manu descripia ei in conccpit uiile ac asservata. Tunc et animo

Ougrce juxtn schalia, annis singulis,inpago

Leodium
hat.

sito,

rudium

confc^siones excipic-

grande consilium

conficiendi,

ad normam

vifx sanctiialc aui phis indigdarci viros aut quo^ sanguinisproDeo effusionc prxclaros, illusirandas hahereni : apud resgesias

Annum Anni Slavici P. Joannis Martinov, cathoHco-syriacum, qm hagiograQuemdam


rum

tnufiercs Tolo anno dccurrente, Bruxcllis edoeehat. poenitentes misericordias Domini lahorum prxmium, ut speramus,

Quorum jam con^ecutus

est

a Domino Jcsu,
-

qm

so-

lemni .^ermone edixit niam misericordiam consequenlur.

Beati misei-icordos, quo-

HECKE DE PATRE JOSEPHO VAN


Die^snjuliianniiSli, Truncinii, in
rcsiituta

domo

qna ex parie recuperavii,


sidia scdufo comparaoii. a coltcgis cdidii, sat erii

alia necessarm sub-

afier a probaiionLsSocietaiisJesu,vita ccssit

Ex

BoHandiani mstauJoscphus Van Ilccke, quiulira raior R. PSocietaie operis

meminisse

iisquu^ scorsim disseria-

Sanctorum annos triginia iilusfrandis Actis Quantos fahores subierti, dum operam dcdit. majorum suorum ex obcdientia ad grande opusprosequendum vocatus, tomo ^^
P^*'^"

Carolo Bono tionem docforis Wegcner dc B. transfafam, er danico in gailicum sermonem plunmas de jure canonico el quicsiioncs
scripiosofutas. die sexta jaNatus erai Brugisanno 1795,

eiinpnefaprosecutioae opcris BoUandiani votuminis cxplicuit. DilccU vcro


tione istius

hris

parando

incuhuii, ipsc

et

in libello dc

Maria Macs, nuarii, pairc Petro et matre inier cives suos reniihus honestatc ac fale
omnicommendalioncdignis; rem Domini
ct

pa-

qui, quodhie-

Pairis

rerum
iolfcre

et ingenii etjudicu sapientiam certam scientiam exccclcsiasiicarum

et

vim

tradidcruni, iimoredUaie acceperant, fdio in Dei cuiiu consianinriciam

.nipcrcacancum

est,

quum

a tomo

dccimum ejussepiimo Ociohris ad teriium septem voiumtna, quideni mensis inciusice, illuslravit, has egregtas hus Acfa Sanclorum fccerini. Singularis cjusiaus doies notasjam quam cum eximio P. Van der Moere
est

iiam Vix pucris cgrcssus miliUur, uhi rudimenta edocius, Roslariam gaiiicw el iniroanno 1807 in schola iingux palmas ad iinguam faimam primus
duciionis reluid. Ahsoiuiis

ac

prima Iderarum

cominunem
inchoavif.

hahel, Boflandiani operis

molem

literarum studiis, natu cst, postquam

anno 181'2 hunmnwrum codemjmicmio derumdotoio

studiorum decursu

e ruinis excifasse.

Missis

Muscum hoiiandianum per universam Europam

t:::omcslingcnUac.efpcom^^^^^
disccn.lum.mi.^nip^^
jum., ft Hoc ipsoanno ISVl, aie Snpulconis ,mpe,-alonscol. mandaio r,
j.-^

sfudia rnovd ut, literis, documenfis,sive indicalis cosioe ira7ismissis in bi'diodicum manuscriptorum fhesauris iatenfihus, cxpto operi scriniis

cruditorumhominum

maff.sroreBruaas revcrlilur, ihiqm. De Foere, rMorcc-.e sl,M Teudo Domino


leoio

primiorumdomusaciofaocreni. Sparsa pcr ac rci hagiographiciv msirurum apographa s^poita, mamenta, anfiqui musci boliandiani

ihecarum

ZnifesiuL

hoc juventutis su<e tempo, Denm sensus ale,et, pietatcn. quales e,;ja quando die ^ecunda^oc-^

Qalei

ve,-o

fecit,

tirmibus voluit. Animo forii ac Socieiatis Jesu adscvibi


lobris

anni 1814,

m pago Rvmbeke.

non semel
creavit.

facete dictis dejccios

animos

re.

Belgio i^ocieta(/eneroso, qitx renascentis in tutii. Passus est cum tis fata fuerunt, et ipse inleralws Uesociis omnes molestias, quas VI Historne Sociefineau Joly t07n. VI,cap.
tatis

vei Ktmrranda superesseni opera quse ad

Paier exer^ gloriam et animar^m saluiem pius eiinsecretispoiius cuii. Sed,ut eranihumilia

quam
parte

in oculis

enarravii. Patria exuhut Deo Heivetiani evangelica consilia serviret, in 1819 ad amium migraut, nbiab anno
hationis Fratres suos

secunckm

hominum peradajnmmagna memoria ceciderunt. Inpariihus Helapud ruHcoias missiones obiquidem successu ut futurus eximtus

icmpore feveiiorum., vix sacerdotio initiatus,


riai-um sacras
vit
et

mo

commoratusesi.PrimumBrigxindomoprohumaniores docuit Htetheologiam sese appliras;

eo

mox ad sacram

octobris anni cmt. Deinde, suscepto die decima eadem domo Brigcnsianno X^^-nsacerdotiOyin iterum humaniora et anno subsequenti
ii<'23

concionatorprxmmiiareiur. Jn Bcigio clermn prtesertim canoac religiosoi^im familias ei annuis sacri Ordinis Prxmonstraiensis
nicos exercitiisexcoluit. Bruxcllis eiiam

peramios

Magdalente plures inrefugio Sancix Marix


fuit. mulieribus pceniientibus a confessionibus

iheohgiam
iiatus esi

docuit.

Anno 1824 Friburgum


renun;

Helvetiormn a superioribtts missus,


lector juris canonici
est

Commendatad
cietaiis

htec

hominem, quod ex

iis

quomunere

superioribus Sofuit qui dcsignati fuerunt a

annos novem Frihurgi, duos Rofuncius insiaumte, Gandx se.r^ donec anno 1838, ad Bruxelrandum opus BoUandianum vocatus, virum tam las venii. Nemo autem miraius est solvendarum juris eccle' recti judicii, ei peritum, siastici qtitesfionum jam apprime
e.r

multam ei apud episcopos et apud omnem cletntm iam retjularem quam


eo tempore

ad siudiorum ralioncm rcoisendam. Tandem anno 1869, labordms fractus,annum agens, xtatis sute sepiuagesimum quartum reqnicm qutecoilegis suis valedixit et Brvgas sede siturus coniendii. Nec diu optafa hac senio, ita fruiius esi ; nam, ingravescenie memoria et iniellectu minui crepil, ut sub an-

num

sxcularem gratiam esse consecutu?n, et fere sine iniermissione in rebus arduis inierroga

lum eum

fuisse,

idque eo ssepius quo facilior ad

adiius pafebai.
eweipiebat,
et

Ctetemm
ui erat

liilari

vuttu

cendus fuerit. Hic miserrimam viiam quam uii spesui ruina irahebai, brevi post beaia, rare fas est, morie muiacii.

1873 Truncinium, in valeiudinariwm xgroiis sublcvandis opiime paratum, dedu-

omnes

natura jocosus.

MARTVROLOGIUM

MARTYROLOGIUM
EX CODICE BERNENSl
280.
Exscripsi ex codicc boc martyrologium

raanu mea, qua

fieri

potuit diligentia, ita ut

servarem

et

orthograpbiam
iterato

et

distinctiones

verborum,
bibliothccae

nihil

addens, nihil omittens.

Copiam

relegi

studio,

eamque dono
ut

virorum spectabiUum BoUan-

distarum...

Spero

autem

fore

patres

reverendissimi

quam

citius

edant

hoc

longe devoluti teraporis martyrologium. quo non solum Acta Sanctorum, sed tota iam
historia

lucem accipere

possit.

Valete, patres revercndissimi, et

memores

estote

mei.

Berolini,

20 Junii 1875.

Wilhelmus Ferdinandus Arndt.


PhiloEOphiffi doctor, in

Monumcntis Germania edendis

sodaliB.

Est codex Bernensis 289 membranaceus

sieculi
;

VIII
in

vergentis vel

IX

incipicntis.

Martyrologium

incipit

inde

folio

52 verso

fol.

52

recto

sistunt

verba

Amalhertus fuii cuslos sancti Pauli, manu


Mettis servatum,
reliquis huius
viri

sa^c.

exarata.

Fuisse olim codicem


fuit,

docent
libris
cl.

additiones
in

ibi

factse *.

Postea

Bongarsii

tum

cum

^,,.,

rfd,-

bibliotbecam

Bernensem migravit, unde mihi ad copiam


cuius

^,^^05/^

parandam
mihi
erit

misit

v.

Steiger

bibliothecarius,

benevolentia
dies

igitur

semper
insi-

f;;;;^^
itaiico.

pr^edicanda.

Duabus

est

exaratus
Jaffeo

columnis.

rubro

colore

sunt
in

gnitse...

Additiones

Mettenses a

exscriptas

vulgavit

E.

Diimmler

libro

Forschungm zur

clcuischen Geschichie, XIII,

596

sqq.

INCIPIT EPISTOLA

HlERONLMUM PRESBVTERUM. CHROMATI ET ELIODOm EPISCOPORUM AD


Hieronimo
in Domino presbytero Chromalius et EHodorus episcopi

Domino sancto
salutem.

fratri

Cum

Mediolanensium relegiosissimus augustus Theodosius


lUilicc
fecit,

universos episcopos

^^^^2.2^
^::::.
conciUo.

inquinassent

/"--\ ;"^^^";* causam ahquantorum ep.scopo.un qui ex ad se invitare /n eudeTn perquireret, contigit et nostram Pa-tatem
ut
,

--"

quo cum dicenda

dicta essent et dellnienda

:r rr -rj::: '=::
:
Tu
bii

u n.einorarot. ^-tu-que es yru^Tuor m nataUtia essent, plurimorum nomina fer.ale de ucn . .anU quod ut famosissmmm n^i er statueremu. ad tuam scribere earitatem, dirigas testa, ut poss.t

r=,r
EXPLICIT.

^^^ -" :*"-,

^^^^^
ton.^^

~^,

H-

LTomcium

*"'^---' -^'^^^"^ ^' "^^ meUus perfectiusque martyr.bus exhiber. per tuam sanctam industriam
r^^^^

^^^^^

HlERONIMI l'RESBVTERl. ITEM RESCRIBTUM SANCTI

CHrcatio et Henoao.o episcopis H.e.on,... excipe.-e, quo.-un. n,arty.-um suorum t.-iumphos


sc.-.btas veppe.-,n.us.

P'-'^^''^

^^^ ^^^^J^^^:^::;:::.
c.m,

eccL..x P aliqua beneflcia Ciesauens. memo.-ato episcopo, ut peteret Octobris Tomus XIII.

Nam

Con^tant.us augus.us

^ C.sa.eam m^

^^^Xt

ing,.essus,

et

diceret

^^^^^^^
^

MARTYROLOGIUM

"
,

-.

ilh

necess.tud.nem petendo benef.cia


.-epubiica

disseEusebium; opibus suis \ .cnmd ubi,,ue ,n Romano solUuta ^ '^'''deside.-.um .nmob.le """"^^' "^ '^^^ ive.-so orbe conpelli, sibi tamen .n Dei, ,ud,ces a quo .ud.ce, e,.ga sanctos au,s ma.-tyum re".um sit " obt,erent pa man, mo,n,eta publica '^'^"'"; Pt^, verantia. su.o pe scvutat.ce quave P- ^ ers est, ut .doneus civitate, qua d.e ^,.^. ,. , factum rua prov.c.a vel notitia 'P^ ,'^-*';; n.ar.yrum provint.arum ip'is avcivis sublau. 'd ,: "et omnium pene b.sto..an sacr.l.c.um '^" eccles.ast.oam ; omn. d,e ^^ velator exsistens, et sacrif.c.um ^^^"^ on,un, Ron,anorum '"'''^'^'^^.^lPt ipsum, qua offeruntur, suu.. nomina ovantes, ad regem ofreren.es eorum ^\f "^^^ LTpollentes atque conscribsimus. ut mbere ex.it.ssent, m.ar.yr.. -'"' '^

f J*;':

Romana

^f^^^^^^^^X^

viCores diaboli

.c c..,
con-,

Hac perve.,issent Chr,stu,. nostra. perenna>

de causa -*^^ "


'

nuc

ra,. pere.-

c.lebrata, P-''d,gnamin, no.n.na fest.vitates annorum sp.at.a octingentorum et noge"'^^-^^ ;ibus per tot -^''"""\,f ""'"",i, uam " qu,getorum ,.,^, d.versarum P--"'''"'.!"'', sit, qui intra

fo^m

^iiia

tnartyrum
possit

---,^;"'''

^ J. '
'

je

1"

dierum festa

credentes ,,,i,, fore

cum
et

d,ebus

quon.am

Ls

umero

ne eidem vemat ''-'""^;;",';',1, esem posse lassiscere, lector,s ->;""''"'';, tantum pro omn.bus inumerabiles turbas 'Jfetivitate in suis locis
.-epperiri

a.

.-um

inter Januar.arum, cons.derans

eos, qu, sunt '" "^P';;^'"^^ succincte et brev,ter ;;,,,, amputato -'^ emor.atus sum, ut

^^ffleiat

libellus

adscr.btus.

Sane

-;;
m

:oscr,bs,mus. ut dies

varii

non

v.dean.ur

prima i parte libelli


'iil,Ucr..

div,dere, quos una

"'^'^ Pf '^'^,^,,; loHa fecit esse sublimes. ca^lest g d,gitas apostola.us

om,um

"'''""

EXPL.CT.

..M.vr VEl. LOCIS, APOSTOLOB.M EX NOM.^E^VEL I,O.P.T BaEV,..B..S

Vm

rBEDICAVEBUNT, OBTl VEL

e.ui.manuut
^.-^^^

,=

nrrnnscens

f,lius

Johannis, fraler A.ndreffi dicitur

Bethsaida

pvoMntui

^^'^'^,'*'

urb.s tenuil ^^^^,^;_,j^^ ^x et V annorum eiusdem

praUn^am.

ameni c pontificatum. bexto


voluit, cruce

*s.cprius,

nuncrad.
secundo.

- ":.. .rr-,i;r:=s ...t,.uncatus,

gentium. Hic secundum ^^..^^ Beniamin, apostolus mterpra.tatur P^"^> '^^ capite Paulus.qu. Nerone eodem die quo et Petrus ^ baptizatus esi, ^, ^^^ ascensionen. Dumini anno post ^.^ praedicavit Scytbiam el ibique sepultus est p^^^..

suspensus ^^*

'

^^filitium '^"'

iU W- Ju^-

cailebratur.

Decb.

colitur.

7ebedei,

jrs.';i;:=s"-"Marmarica. vni kl
'^?^-

"*

;v,.

~"
Iraler

-"

Johannis.

Hic

- -"
'-

Spanije

et

a.rtr,"SSr ^r
TZ.
..C..-U.

"
niani

prifidicatur

'
et
,
,

apostolus et evangelisla,
et":;'

filius

Zebedci. frater Jacobi,

^^o

.. .n. .

..1 dorm.t.oem
hic Par.,s

,us v.
etMed.s
en.m
Jan.
G.all.s .bi

transfixus

-^trsroir-^r^-^s^::::; P'-di-.t; :rd"r e^ll pi, ^^ uesimaiu honore o'^''-'";. "'^^' ude p Be h
..ivitite

lancea
xii
et
kl.

p.!^Src:n:tr ^:jri:H.:Zli

ibi

sepultus

est

in

alL' civitate or.us,

Petrus,

Fngi. provlnt.. cructlxus

et lap.datus obi.t, .h.que

, :r:::,

T "r;r ^m-

H !::r

r; "pI -

dum

ierusolim,s . Chr.stum
-,

^'
* luuenis
cod.

^"m::- ;::^.c^ Oe-temp.

M
.

:rr;,
,mam

Arm.n.u. urbe v.vens pra^dicavi., ad ul.imum in Albano maioris


in.erpretatus et evangelista, qui
elec.us,

!"=

lap,d,husque opprem,tur a ,ud.is prcecip.ta.us

ih,que ,uxta

::

s ; i:^- -.r
Deo

ni.us

.^^^^0..

a b.arbai-.s

leus apos.ls

uatus. Hic et,am ex .r,bu sua Lev.


.n

rn! tco.uomen ex publicano a Chris.o passus i Persida portmodum^n Macedonia, et


'Lot-ZeloUs.
qui iuterprcetatur
Zelus.

primum quidem
i

Judcea evangel.zavit,

requiescit

mon.ihus

Portorum.

x..

kl.

""""'"'

..cc...
co/-r. iacet,

Hic pr.n.us d.ctus est Chaaeus, zelo Dei fervens accepit ^gypti principatum, et posl Jacobum Petri sim.lis i honore. Hic par T co-nomento ^ , et post annos cxx meru,t suh .\dr,ao !^ herir. dicitur tenuisse Hierusolymorum, i Porto foro, e.us na.al.tmm clebratur martyrium pass.oms. Jac.t

;:":.ucers:stit:: y j.] Kovb.

EX CODIGE BERNENSI.
,Iudas

I"
in

v kl. Nob. ..o,-.,urbis. Nerito Arminiee urbe , cuius festa c..lebratur Ponti pi-cedicavit. Sepnltus est in mter apostohs unus et pro .luda Scarioth duodccimus Mathias de septuaginta discipulis Juda^a. dalur evangeh. pra^d.catio cognomento, cui subrogatus electus sorte et solus siuc

qui interpra^tatur

Confessor, frater

Jacobi,

in

Mesopotamiam atque

interioxnbus

APOSTULORUM. INCIPIUNT FESTIVITATES OMNIUM


Jul. natale

III kl.

apostulorum Petri et Pauli Romfe.

prov.ntue .Vcau.. Andrea. apostoli, in civitate Patras Pridie kl. Deceb. natale provmt.a As.a. apostoh in civitate Hierapuli Kl. Mai. depositio Philippi

Christo.

. Kce
1^:::::,^^;:^

Jovini

Pasto...

V^t-an.

A^.-^ -^

rLtina. Bo.. po..o

Ji^nn^ M^^- -

- -

san.t.

---' '-'corr.
coni.
liia-

stipra lin.
oiUl.

Octav. Victovis. Gatt=c. Donnc>=e;et.nEdvsat,a etinT.-aciaGaiani. Afnca Dom a. V.c HJI ,a. Ju..ar. In
Secundi. Satuvnin.. """-"^^^t^^-iJla Lodun de ordioatione.
episcopi.

Kogati.

ff^^^^^^s.
^^

.anct. i^^^^^^

Thon,.
^^

aposto,,.

^^_^

^.^^^^
p^.^^..,^.

^^^^^

^^^.^.^

.,, '
'''"'

1,;^.
Donati.

P'-<^.%'<'^--

P'-<^~

memores
Pole

esse

dignemini.
In

"'^XX Ul. J...Pevpetux..


Stepl.ani.

^'-?^Api"., et

secu.-i.

Rom.

Felicis episcop..

Hono.-..
Pau...

Cl.t..

o"

O.a insuia

Sancti

Fioventi

confessovis.

Seven..

.c ..

Papia

A.pi.

Cleti.

Dominandc. Hdav.n.e Paul.. Rogata,. pvovintia Su..Ua

r.-UHc

Ul.
in

Ja.

Cavta.e Donat.
t

C
dcpo..
ti.

ca,lestini.

Satuvnini. Dononia Gagi.


^.^^^^^_.

et

Rom.
,,

Donat|e

^^^^^^.
^^^^,.

^,,,,,

,, ,s

Lovcsta..

r^-rciie^d:::.

::^;:

'^^^,^J,. Ammon.. F.-'-"K-;f r:^ --^- ^-rt";.~:^ "-^^ -^^.=^^'

^^^^^_

p,

c.-nd..

iudicis quatenus

ei

ah lUo ^Cnussio

HAUET DIES XXXI. MENSIS JANU.VRIUS


-r
.

Taitanias^indicendas.

rn.r-iimrisio Cucumcisio

carnem- siccorr.e. Christi a^ ..i Tpsu unusLi secundum donuni nostn Jesu lUua hetamicfod. ^^- j^;,, p ^:.,,i et aliorum novcui. In

et

al.ovum qu.dtuo.

.1
'

Hevmetis.

Rom

,,,, sevev.

IIII No. Ja"-

-.^
,

mdit.s

tr.g.nta

v.a ^PP>'J:"

aepositio beati

ct M.nt.ni .n....y .\?vipp.n. cp.scop..

J
i;:

AiH

iao.^ episcopi MaKimiani. Acutionis.

eiu-;

TnuoUiLi.

-;;J-r

"ir^

'v.tai.s.

_^^^^_^_,

"'"
'

ITt::::^:
Stephani.

S:rKfT-.t..op.a

Rutu,..

C,aud.a.

.uv...

^.taU^.

uierusolima

IV

M.\RTYROLOGlUM
III. JNo...
Theugenis. Et in civitale Helisponto civitate Pharetia Cyrici. Primi. et Marcellmi pueii . Narciss. Claudionis. Eugepn. Rodi et trium fratrum. Argeti Maiciaus. Primuj. In Afnca Lucidei. Anifili cpiscopi et Digoiuni. Eupenti. Codonis. Rogat.ani. Eugen.a,Possessoris. Hilarmi. Pennicei. Firmi. Candedi.

Juu.

In

arget cod.

Thoniis
Christi.

Statuliani.

Cunstanti.

Acutae.
beati

Rom. Antheri

papae.

Parisius depositio

sanctai

Genovevie vn'gm.s.

Vienna depositio
.

P"Io.vnti

episcopi.

Px-iaio nVo. Ja.


fonis.
1.1

sacerdotis ex ergastulo

Marciani. Quint.. Theodoti. T.tIn AlVica Aquilin.. Gemini. Eugenti. iY trans^nigralio Walamundi Oriente Douonia civitate Hermetis. Aggei et Gagi. memores ilhus .ntts. sui co^yoris, hinc flagilamus ul
In AlVica
Fclicis.

dopost.

corf.

^f''^'^ Symeon.s P;P^et^:;"J" A,.astasi.c. Jocund.. Acuti. Petr.. Ma.-c. Seren.. Senni. A.ithioch.a Joseph. Depositio ipsms prophetcc. Et obtulit ei dominum Jesum Christum Maria et columna stetit. depositio sa.icti Symeunis confessoris, qui in ,
Hierusolima

IVo Ju.

Secu..di.

Honori.

Luc.ani.

Ca.idedi.

^^-^^'^-

corr. syriiiia.

,. , Marc Acuti. Januaux Ep.phania Domini. AlVica Fori. Jocundi. Petri. e A.mtasi^. In Anthiochia passio sanctorum Jul.am Juli. Honori. A,.tonini. Apud Syrmia et nativitas et ordinatio episcopatus India Celsi. Juliani. In civitate Rcdonis Dasilissa).

VIII

Itl

auur-

*a

corr, aUd.

In transitus sancti Melani episcopi ihidem cajieb.-atur.

* corr.
nrti.

poli-

Eductio In Eraclea Felicis. Es.dori ep.scop.. est et reliqua. In MiUtina civitate natale Poliotti. loco Poliasti . Filoronis. Canded.ani. Eucti. Jesu de .Egvpto. Costini. Palladi. Gandida^ Alio Jocundi. Ratit.s. Luci. Petri. In Gi-ecia Rustici. Phisei. Timothei.

VII lU

Ja.iuuriu-w.

I,i

Nicomedia

Luciani

presbyteri, qui

quattuor

part.bus

factus

VI la

Ju....u..Uts.

Fiori. Tilisfori. Anastasi^e,

et

alio loco Sathei.

Agustiduno depositio

beati
sitis
;

Egemom
ei

episcopi.

* cori\e\Qnti.

Et sic obiii Wkloldus Trut/nundus acoiitus. In lcl. Jm.i.ur.

presbi/ler,

petimus ui memores ipsius

ipso

dic

obiit

Africa Epictiti.
Rustici.

Felicis.

Artaxis,

Furtunati.
Fir.nini.

Jocundi. Quhiti. Secundi. Saturmni. Vitalis. Evmti Saturi. In et aliorum septem. Marcialis. Silli. Quieti.
.

* corr. smirna. * mifilhn;


cod., corr.

Smerna IIII
Quinti

Revocati.
Itl.

Possessoris.

Januari.

Saturnini.
*.

JuH.
Appia

In Atnca Revocati.
Caslesti.

Firmi. Mirthie
episcopi.

Possessoris ot aliorum duo.


Africa
Saturi.
Vitaliani.

Rom.

cimiterio Via
,

Melchiades

In

Felicitatis.

** alorum
cod.

quorum

gesta habentur. ArUxtis.


I..

Et natale sciPolio...
Sa.icti

cum

sociis.

III.

Icl.

Juj.Hur.
liahuntur.

Alexandria Petri. Severi.


Africa

Leuci

confessoris,

et

Alsolami,
Vincenti.

* qunti cod.

quo.-um gesUi
In

In

Filoromi.

Ingenui.

Quinti.

Januari.

Saturniui.

Hispaniis

Augenti.

Donati.

Agustini.

Gregorii

episcopi.

Nazari.
et

Salvii.

Felicis.

Donati

presbyteri.

Flori.

Zen.ini.

Pausami.

Eugenii.

Victoris.

Stephanai

aliorum duodecim, et

deposilio

llortinsi episcopi.

corr.
nentes.

te-

Moscenti. Bonilta?. Saturi civis Arabii, qui transl?riU. id. Juu..ur. In Achaia Gyriaci. tenens * cum, insuflla.is, cum signasset frontem corruit iens ante templum cuiusdam idoli

ibidem observa.ites duxerunt ad ducem


Castuli. Quinti.
Castoli.
Petri.
R..gati.

ct indicantes

factuni decollatus est.

In

Africa Zotici.

Modcsti. Ubiciani.

Garotici.

Castulini.

In

-Egypto Philoromi. Zotivi.

Aventine.
In

la.
Cyriac.
et

Juu.iurius.

Africa Inge.iui.
Cliceri.

Vi.iccnti.

Sattii.

Felicitatis.

In

Campan.a Neapohm

Cynani. Zotici. Crisi.

Felicis.

Januarii.

Rom. Secunde. Via Lavigana Gorone

niil.tum quadraginta

ct alibi.

Quosquoni.

Enonis.

Pictavis depositio sancti Helari episcopi

el confessoris.

^.^riiii ui. Kol>ro.


in

In

Antliiochia Cleri diaconi.


Pauli.

de antiquis multis tormentis passi


Saturi.

et

mare

mersi.
Floridic.

In

AlVica

Successi.

Victurini.

Missoris.
et

Geronti.

Lucriti.

Januarii.

Theucosiic.

Nola

Campanice passio

sancti

Felicis

alibi

depositio beati

memores illius sitis. EulVasi Episcopi. Ef obitus Ostarii presbyteri ; precamur ut el>rs. In -Egypto Grisogoni. Cyrsi. Leuci. Gainici. Genonis. Minelampi, et jij\-lX\ lii.

in Oriente Cornili,

Cuclesti et

ceterorum. Antiochia Liceri diaconi. Et


sancti

alibi
et

depositio
Pictavis

Abbacuc
dedicatio

* corr. rad.
remis.

propliettc.
saiicti

Remus

depositio

Remedii

episcopi

et

confe.ssoris,

**

tum

I" li-

Ittra a/.

m.
f"
l'

Et ipso die dissolutio corpuscuti Deumari ultimi prcsbytcri, idcirco precaniur clemeniiam vestram in Deum et propter Deum ut memores ei esse dignem.ini.
Amanti.

vcm

tura al. m. * sequunlur oerOa qux-

-X.VII Ul. irel>r(*. Roma via Salaria et confessoris, et via Appia in cimiterio
Corniva vitui tenuntur
sancti
in cimilerio .nil.tum
scripti. In

in cimiterio Prajscelle depositio sancti Marcelli papse


Calisti passio

sancUe Marthe. Audeini martyris. Via

novem

**, et

aliorum nu.iiero tredecim, quorum noniina in libro

dam rccenlioris

Africa Saturnini. Faustini. Fraviani et aliorum sex. Arelato depositio


.

nianus

nunc erasa.
* masteri cod
corr.

Honorati cpiscopi
In

;X.vi Ul. Fol>.


Furtunatuj. Ve.ieriie.
Ingenulie.
sancti
Victuriie.
*

Africa Mica;. Victoris. Mistiani. Salvii. Miseliani. Victurici. Thecusje.


Saturninx'. Hortisiane. Leucii.

Satie.

Missuriani. Vincenti.
*.

Albte.

Mosei.

sir

rad. ex

In Oriente

natale

Rubentii et Marteri
passio

In .-Egypto

antonini.

lincH! va-

Antonii

monachi.

Lingunis

sa.ictorum

martyrum

Thehaide depositio geminorum. Speusippi.

cutf propter

depositio sancti Marcelli episcopi. Beturicas Helasippi. Melasippi. Leonelluj. Juneilaj. Neonisdea
Sulpici episcopi.

pcryamc-

num pelluddum.

corr. tyrsi.

X.V
soris.

Ul. Fol>
Fui-tunati.

Ze.ionis.

In Ponto civitate Asiie Mosei. Amn.oni. Micea:. Asteri. Leupa.-di confesZesimi. Menelampi. Didali. Valentis et passio sancti Tursi cum

EX COmCE BERNENSI.
sociis suis.

v
Valentis. Theleriani. Pauii.
Maiuli.

Leuci et Gallinici. In
Hunorati.

MVica Sconisi. Successi.


ct

Luci.

Victurini.

Saturnimc. Florotle. Lurici

aliorum quiiltuunlecim.

Xiiii
Tertuli.
et

ui. Fol>. In Africa Pauli. Quinti. Geronti. Januani. Saturnini. Successi. Germane. aliorum multorum. Tyberitani. Maioh. Victuriani. Honorati. Furluuati. Julii. Lucii.
Felicis.

Marcusii. Publi.

Gagi.

Vitalis.

Gassiani. Victuris.

Secuntli.

Prinu. Hispuni.
et

Ecanmri.
suroris

Item

Lucii.

SaturninfB.

Floridte. Calistaj.
Piie
et

Molendionis. Hierusulima Marthe

Miu-ia;

Lazari.

Ghartaginem

Picarice.

aliorum triginta et octo. Zusimi. Minelampi. Tibariani.


martyris.

Fm-tunati.
Niceti

Rome
-

passio

sancti

Sebastiani

Lugdono

ordinatio

episcopatus

episcopi
lil.

sancti , ^^^^^ hnnc rraderr


^"""'^J.""';. sic corr. tfj'

XIII
Gendei.

Fel>. Rume

in

cimiterio Fabiani episcopi et Sebastiani

In cimiteriu
Biti.

Maii;i- et
Uiii.

Martlue Audelax et

A.baGUc. Lugduno Gallia Glementis. Nicomedia Leonti.

Giriaci.

^*^'

Neveduno Tyrsi. Quiriaci. Galiuici. Ruuio Leuci. Flori. Felicis. Cieledonioe. Marciaj. con: 'o passio sancta.- Agnitis * virginis. ='P'>ctia. Fructuosi martyris. Celsionis. Fulogi. G^ecihane. Augurii. Natale Felicis.

XII

Ul. iTob.
In

Marcialis
fessoris

Item Felicis.
Africa

Candei. Flore. Leonti. Giriaci. Faustaci. Nicumodia Eostasi couHermetis. In Hispanis civitate Taracoua passio sanctorum Solutoris.
Viti.

, ^^^^ ^.^
,oori..n.

Fructuosi cpiscopi, Auguri.

et Elogu duiconi et martyris

-. Trecas
Quinti.

passio sancti Patrocii


Marini.
Datii.

martyris

Arvernus deposiVio
Gailiani.

beati

Aviti

episcopi.

Saturnini.

Satun. ;*-;'""'-

Gaddiani

Zabullii.

Mamas.

Vincenti.

Aroyati.

Victuris.

Roposit;e.

Prnm.

Lucu.

Secundi. Gastini. Maiulini. Honorati. Marcusi. Agnetis rirginis. passio sancUv passio In Hispania civitate Valeutia

Gagi. GLulestini. Ermis opiscopi et Publi.


.

Rome

XI

Ul

Fcb

sancti

Valen episcupi

ot

v Vmcenti

octo cum sociis eorum. diaconi"et martyris, et decim et Successi. Petri. Felic.s. Genuari. Primit.vi. Ebot.. Obtat.. Urbani Marciahs. Fausti. Pauli. Luberci. Apodimi. Orionis. Menmon.s. Hermot.s. Jannanaj. r-nciliani Fi-ontunis. Juli. Jauuari. Gen.,an. FeHcis. Tyci. Flori. Orionis. .sociis suis. Gemelli. Saluri. Et in AtVica Quiri cum martyris. Saturn.ni. Mun.c.p.o .^ Ad Gemellas Clementis. Anastosi Sever.an. et A-iu.la. uxoi s civitate Neocesarea passio sancti Fet> In Mauretania L^ Corn.Ii. Ron.e En.o.-eut.aui .nartyr.s. In ^ ^^^_^^ Flori. Saturuini. Basilla. et eius Bellimi Nici. Castoli. et aho loco pass.o sancto- ,.,,. Douati Castuli. Popi^. Clematl cum suis omn.bus c"a Gallilllo

Quintiliani.

Cassianl. Atatutini. Pulvii.

..,,..

'T.TTT Ul
f

ei^^N^srV^.. Rome ru .np ZT:. G:l::n..^,a.s.


Pilei
i

"'

episcopi cum trlbus Antiocbia passio sancti Bab.IIi Eugoni. Metelh. lu Africa EpicUt.

parvulis.

Et

iu

^i^.i;.:"

uLn.

Hupp.Pui.an. c......
s.tun.
Jabe h.
^

Felicissin.i.

.^^^.1

-^X uf^^Nr pZ^^o^n


.

"
^^

Ravenna

Saturum..

Marmi

Dati.

corcssoHs.

...0. Vicenti.. O*,.

Pio.i n..K,s. Hon.


Pap..e.

r...*/. -- ..n.atio . oonr..io


Mc.l.a sanc
N.v.n.an..
.

^^^

^^,

Dama.o. Oa.-tagme

Donut,. Secun.l..

Capua Castula.
Agapc. Fav.an..
Can,pa.,.a

Pappiee. I,. a Epictit.. PubLani. T Tl Ravenn. Poteolis. Antymasius. [:'lla heo .6 in Salatheo Soacn
^^ ^^^^^

.Egypto

Catine.

Lt

Sabinus. LeCo.ius. Teu,.s.


,
A.-tbc.nat.s ct

^^___^^

^^^^^ ^^^^^
S.donis.

Axwtl
cvinns
'

Et

Laudo,.a

A.-themi.

Fabiani.

Sab.ani.

Paul.c.

Ruvcnnu

A.,thcnas.us.

Leudocius.

Theugenis

cum

triginto sex martyr.bus.

VlKi. Tx u>

*eD ret.

Ron,e

sancta Agnetis virginis

".

Danat,. V,t,
j

-.

I Ah-.ca M,ssur,u..

,,. Pub ..

cos .. ,

m
,

''^''-

g
P ,c
Vi,^::ti.

processi.

Veneriie.

Manna).
He.ar,.

Fwtunat.. puncw(.
Perpc.ua..

e^^ t::; Itis^da.^ 1 rXl:"er'rrrr:.r tros,.


Theucusa;. Egodd,t,s.

Rogati. Prlmi. AureU.


^^^^^^y.^^^,.,^,

Nicomcdia Lcac. ?,,,.


Ca..est.ni.

^-X^e.,^
^^

Secund..

C.t..

,.

Su.p.ci

'^"'T. ... 1.0^. IIII Ul. rel..

Pau.i. Gava.a civitate in i-.av.u.. ^":""- sa.,cti

In Africa Prosia,

-,

Victori.^
Valeri

"

._
Ge":,

~
..w

.nsta^.

depositio bcatissimi

''""'ri^,';' episcopi.
Felipp.ani
ct

:r

^tti:r;:^:t:::rEpr
Tarsic.
Zo..ci.
U:-s,n..

in Alv,ca Peinan.. Cleri.

~^r'rAIcxandr.a

An.moni. Com.n.ni.
Gallen.c,
et

Ciriaci.

OcmminL

sanctorun, Tyrs, ,artyris. Et passio Saturnini et Pohcarp,. sacerdotum. In Africa Victoris. Pub.ii.

";,",.

ahorun, u,ndecn

L.CTANIAS INDICEND. MENS-.

FE.!.

HAO. DIES XX ET oCT.

T^eb

a.irm

liZZTZZ

InGreca

Item Pa,ni< et episcopi. Pc^nis. Dionisi. natale sanctorum Po.icarpi ai.orun, v,g,nt. Maur,niani. L,bosi. Vincen... e. Pub.,i. Satu,.nini.

MARTYROLOGIU^I
^
corr.
scottia.
^

corr. cx
MoUemiinilfttc.

miliari
cod. ,,,shno
I,XXHO

imoi.xxmo

...quartu
...{corr,

Se,^^;:;:
viMnri*;

c,u..rto

Lauventi. ErPO>.t.

"
J

f^^^^^,^

Rogat.ana, s,,,,,ote. Cappa=.

in..,.

NatalisPnmi
I..

Hilan.

-t::r'~,rs.r:.i^-..tio RogalL. oa
u

.eati

-^

nui

Aunliams

obnt.

quarto).

corr.ippoliti.

"zjr^z^^^^ -p"^III ISon.


!--*>
ot

Af'''""

.roe"^r^-^,
^^" ^ZT'^^^,
eum THemoi nu. episeop,

-'"

.--- --'"
Ma.n,.
Donate.

cpwcop',rinobeati Lupieini
Gela.i.

corr. rome. corr. mustulo.

epSporum

Te,.,.,

Bemea,i.

Timothei.

^l ^:,.C-D^:r
Felicis.

corr. quie

VI

--,.
s^ctt

';;,^:;:trpr'::i-^'Si-u. Satuviuni. In Onuue


.

.^"-

....

,,..,. sa.u.. apostou. v,enna

dcpositio .Witi cpiscopi.

batmvivginis. In Achaia v^ivprio ciusdcm Sotiris

acte cod.

}x::^z::^i:^^^^^^^^eP-P; Lani. 'ti";- .-'e


Veaasti
al.bi. Lm-i. Pauli cpiscopi ct

--

^-^

-Ana.e..

M.,u,i episcopi.

.nathoii.

in finc l'-

tura.

sal.

cod.

corr.
suevo. corr. ofto

^ot.. Sevo-apud

Cyi"^^^^^

Alexandvia Pauli. Diunisi. MeKandvi. Ammouis. ,,, et octcm

^^^^^^^^

^,

?;=-;:"".;;. -- --- '--" ' ' =;;"..


Deo,o,nn,i.u.
Zotici.

peteconi prius, rad.


corr.

Cyriaci.

Ipp,e.

aliorum ^rionis. Plaus. et

xk.

Rom^

Zotici. Via Lav.cana So"is. Via Appia

.Mexandr,a IIII la. Ke..

pass,o

AP'^"'-

m,^,u

x Hue"^^

iu j,^^^^ T.e,.,.acina

Campan.a natale
p,,,^ ,,,.,,

^^^

.^^^.^^^

^^^

-7'

s:r:'^vLrC- -- Trcani ^,^00, t:::^' ^


Apam.a P.n,.
Partl,e,ni

et con.ssor.s.

Amant.

^;--. .e. .

sic coii.,

corr. liiigonia.

''^r^ r-^-"-'"t'"itrs^:;: -aon,e Calocer,.

Khus^^^^^ martyn. jn AU.a

^ Z^^^^^^^^^^T^^
^_^^^^_^^

Pricl.

Irt.

Fe.ro.

In

M^:.i,-ia .Uan..
;;.,:,.. 0,,^*..

Victur.s.

^^^^

Afca pass.o ^ecu,

p^^^^^^,_^^^

^^^,,

j,,,

'-'"Qu.e,.

^^,.^;.

::^;Ammon,.
Ammon.. Mar^ni.
Adn,on.

Et al,bi. Pan,pU,ii. Eum,ni.

DorotUea3

Th

^^
f, ,.

J^

^..eU. V,ncent,. Susanna,. ^. ^^^^.^. ^^.^^^p,


Tui.ia,. Cyriac.

^-;'-^: ,S:
'-'"";'
et ''"

s;:":l;iani. Mexanana

,^r ,.. -^^''r":" ,::;":::~"itaus. utHon. .

a con\

ndd.

Interamnes via ..tale snnctorum


P,.otoloci.

Flan.m,n,a

German,

in

,nare m,ss.

* ""'J"
,"

Alexandria
.,^

nat.le

sanctorum

Bass,an,.

,,,,,,,^,.1.

Mosyeos.

^,^ ,^

cist^.HiiomnesiKneco,nUust.sun.Iten
Deonisius episcopus.
Oros.
antU.oci,..e.

decoUat. ^i^Jet A.,nno.,.us p,ebins. Item o,,fi3.


natale
sancti.
et al.Ui

Bassion. Agaton exo,;snnt. Armat.. Arphas..


D.onisius
In

ep.scopus.
natale

-J;^Zm.
In

Puliut..

Eraclea

Amanlus, cives
sanctorum
eiviiate

Felicis.

Januar,.

In

^^^^^^^, Gm
,^f
"

candi.liani
^^^^^^.

Pol.arti.

^^^^^^.

^.^^^^.

Filo,,s. Item Mo,e. lector.s^ In


In

Passamonas. '" ; Candldiani. m,Ut,s SpoUsio V.taUs et

,:i,/^uattor. In
_^^,^^_,,

Africa natale

Valentin.

TUcra
Magn,.

"^^^^^^^^.^^..^

^^,.^^,,

Thioni.

Celer,n, et

miUtes
In

.iu.q''"f!i"'--'

1"='"7'-

JuUan,. et Sicilia Egeas.

,.,,, ie aUn, pa.^^^

sancU Seneri.

In

Alexandrea

Saturnini.

Advocat..

pvecoui. Maxi,ni.

Ul. Mar. A""";^, *,,'" luteramnes natale sancte Agape v,rg.n.s et Saturn.n., Zoc, presbyte,, _^ in Spaniis passio Zosimi. Ba..ale. ^^ .^^,^_^__^^ juodecim. Warciana Magni. Luc. "P*'; Generosi. Itera Victoris. Gcnelli. Victoris.

^7^ ^-e"';"

^;'^*,,,,;, josippi
i

diaconi.

Zenonis.

ApoUoni. Poebi.

Romani.

XV

Castule.

3,e T,.MUumfas
Gemell.ani.

In b.r.a A^cut..
C=*'"";^

'V
b..

pon,poii,

Cutur.,..

XiIII

Ul.

Mor.

in

Bi.ujiii

,^,,1^

sanctorum

Faustiniain.

Joventie

ct

alibi.

Ples,.

VII

E\ GODICE BERNENSI.
, . Diunisi. Hierapn. Marcahs.
Vincenti.
Fructuos,.
>Jnmlin-,ri Nundm.u
,
.

Pc<<si;mi K.

P^mli.

&llon.s.
^_^

Honovi.

.locumli.
^,^_.^.^^,

Memmi,

Pnm,. Fab.
,s.

^
'

'-

"^

^_^^^^

^^
a con\tt(Ul,

^..^^^,.

passio sanct, Qo<,nola

! /^"'^

.^^.^;,

Max,m,- Item-PauU. M-'''^Saul,. btup Magrobi. Lucelle. Item Secundo. Fess,nan Pam et cum e,s u.n,

^,,

, j,a,v,ollini.

^^^^ p. ,,,,. Mari. I.e.n Donat,. Iten, Ma.-ci. ^ecund,.

'-s,;'
nuiia,

^,

j,uslic,.

Present.s.
^^.^^^^.

Uem

'

^^^^^. .

Secunde. Ma.ime. '.c^r.a,,,. .^,,,;^,,,; ^^_._._ ,^ j,^^.,,^^^_


.

Junella^,

.1.^

luliane,

cum Simconw eptseopi.

.Egyptns nun,ero

^^.^.^ ^^^^^^,^^.

^^.^^^^

,,^,^, .,. ,.,.^^__^^^


^^
__^

XIll

Ul.

Mor.

In Afuca

"- '^
al,b,

,^

Crissantian,. Eot,c,.

1'^"' C'-'"^;^.'"'*'^-

quorum nomina Deusscit^Et


Donati.
Victoris.

anua.i..

J""
"'

Secundiani. Aqmleia 33, 3,etorum Donali. aUoru.n Lxxx.iti, , saloni. Salvani e. Donati, Casti, Item Feliciani,
j,n,uarii,

Agape. Donate.

Godd,n,s.

j..^,^^.

..,,,.

yuit,an-,

Julie.

nem

lanuarii. Criscenti.
Saturi.

CelesUn.^^.d^nm^^O^

n._^^^
'.

Victorie. Kmilie. ^,,,,,,^118. Donaciani.


^_^^_^^^

Bassule.
Victoris.

ucuiM.m Ebasi. Secund,. FeUcs.

^^^^^^^^^

^^^^^^

Silvan,. Marci et Cetule. Rutulii.

GuO"
'"

XII
Damasi.

ut.

m^. m

Africa natale

--'"

^^^,,,. Secundini. Frugluli.

In Terrapis

Paul,. Marcal.s. Max.m..

^;\'^^, Et al,b,

Zo.m.

Macrobi

Gemini, Uo,uli. .blac-..

^,.
luliani.

SiK^a.^
Julii.

Cas^ci. Fruct^^
^^^^^^
^^^^^^^^^
^^,^^_^^
Juli,.

^,^^^^,,,.

^,,,, uem
Didimi.

Marcel.i.

Lampasi. Maiuli,

u,.

Moreiu.. Apud Ciprum


depositio Gag.
el

p,mii

Nemesii.

cimiterio Calesti

ep.scop.,

-'^^''J'^^^.^^ et al.bi
,^

corone.

Rome via Appia. In / G. nVo Sa.Unie


Jucundi.
Servuli.
octo.

nalalc sancli Euccrii cpiscopi VIIII U,. Ma.-, In


Sirici. Felicis.

Saturn.n,.

f-

^:/f"
-.'";;; ^ ",7 tem """
.

,to,,

viruli.

Pusit.m,, Th^d' Victorini. Mappalici. alib, becuri. Item Massedi. Justi. Rustici, Tumoli, Amatoris. Secunde. Cyrici. Catbedra sanct, Petr,

' """f""'-,^"'* ->'?' ,,


!

ct Jucundi. et al.orun, decim Secundoli. Dinaris. >,,, Pctri.


, ,

Et

T,t,.

Massedi.

,Uciatoris,

Item

Jus.i,

^,^
In
1,

Antiochiain.
natale
^.^

Nicomedia * pmcedil sanctorum


^,

VIII

natale

U.. Ma... sancto Tecte


Neuceri.

virgin,s
P.alatin,.

d,sc,pte sanct,

-^"^J^^Z^^ Pau
.1

-Vf.-.

-.

^^^^

.^.^^,_,^^

Victorine.

^''-

^"''

"""g^^^^^^^^^^lie sancti Seneri;et aUorum

,.x...

Cyriaci. Luciana;. Amia.. Regina=.

fff";'^ naU e -^ VII U,. Mr. in Pannonns cum alns XM. natale PuUcarpi episcop,
Crisconi.

='';"

^^^

.,tigni.

Rutuli,

Libii.

L, Asia
In Africa
A.,tb..,-e.

""^,^;"^,,,,/erot,s Garphori.
Hippoliti. I^^P

Zenonis.

Iminandri.

Ar on,s. Cav.n.am^^''^l

Diodori.
^^_^^
._^

Menelanti.

Et

Petre . Syrgi. Absolon,i8. Menalippi. Zenon. Senert.s. ^y':"='Cusconi. ,,rtorum Heroli. Luci. Felicis. Orbani. Mar. In Cesarea Cappadoce "'"';'^ Ul. ,,. Luciani. p^, Hon,n,a,.,. sancte I"-"-"Rome in porto natale em Dcnatu.e. Marcel.ine. at Se,.ar,s. F.orent,,,,, Gagi. ^'^^1^^^^^^^^^,,,,,,. Januar,. niddi. Secur,. Marte. Crescentie. Jaffer,. Gcgol,. Ucm Victurici. Maxenti. Felicane. N.ne. F.avi.
alibi.

et Lambcs.s. Lucan,. Fehcs

ahcum

^^.^ ^.^^_.^^

Heruli.

,.n.

VI

=i.
V

= h
Sarapionis.

'';'"-"' v':l';ePeregrin.e.

r^f1..

rS.^^ rrr^rtt:
Mnv.
'

~ -
fX""
.

L^:';^^'.~ Noco...
'.

N,v.tte.

C.aud.a,. D,oscor,.

a.

xuv. Ingono^ F"''7 ,nlenua3. Et.aho,-um Lucios.. Gast.. 1 em tia'ni. Januari.. ^='"""^"'" '''".''"' Ul. Mor. Nataie

Ul.

Pissi. ^ , ,sti H"^"^' ,; Just,. Herenei. In Afr,ca Donat,.

Neonis

Auri.i.
Justi.

Rululi.

?";'>

,,,

1,^^

Crescent,.

Uoga-

~;-^X.is.

J.f;"-, 1' nata.e


lusti.

Nestoris.

Donat,v,. Theonis. Epp,onis.

IXII.

Ampl,at,.

.ngenu,,

Ep,on, Anth,.

,;, ,.,.

In

A.e.andria Felics.
Ab.mdant.. Ticiani.

^'"'"'"^^r^nUoguni.

Magan.

|::;:r AsriLtate

sanctomm

e-U-^^J^^-^^ -t^apionis.
^^

Justi.

G.aud.ani. Theomi.

vi--.^u-:rEr-r^^rMus
ranuari.c. Stercote.
Silvani.

Mannirru^.

Rufln..

MARTYROLOGIUM
vin

DIES XXXI. MENSIS MARCIUS HABET

aeposi.io sancti

A.bi,.i

^P|.oo^
i.uib..

VI.
,

IVoii.

Moi-. Huoi.i.
i,.

Porto

Romano

cimiterio
Felicis.
.iulii.

item

P"'""'"/^
Just,.

Lucii ,^ ,^,,,,, Cappadocie cpcunrfo^.r. .Tanuanie.

episcopi

Prin.itiv..

V. ISo. Ma...
Tutelle. Gabian..

Lucioli.
Ma,-.n..

;,.,f;';^,J

Quiri.

J-"-^,^,,'^'^^^^,", "em ^e 'C.


Fel.c.s
,.
,

Mrica Ga.ule. Paule, Gaiose. Galle. In Calogori Item Emete Item Felicis, Sab,niani, Claudiani, Pap,a= Dona.e. Nicefori, Cariss,mi,
corr.
l)a-

^'
I

~/
;
'

H,evoti,s.

Antigoni.

.lanuari,.

Ku,,ui. Helbiani. Gagi. Emeteri. Celedoni,

m Jj^

'^ Celedom

\^^

j,

Felicis.

Marini.

L--'-

^^^_

^^^^^^

^^^^^

Asteri,
Asclipi,

Georgii.
Casti.

Sisinni,
Soli.

Basili. ,

A.-t.las,

f Lut.c. ^s.c, Cy..c., ^ J^,

(jorgoni,

Antoni,

Frunimi,

"'>

Appia depocimiterio Calesti via


Palatini,
j.

11. N. Ma.,
cM^r.xiv,,,
sitio
,lulii

Xatale

episcopi et alirum
F.lippi.

-''-^^^"^Zs '^' et xxvii


al,l,i

Lchiles,

In

mare mersi.
Pecculi.
Gaiosoe.
Lucii.

"'-'

Asteri, Oran,. Sismni.

Herilcli.

T.pecn.

\";^
P-l-^J-"^'
.

jj^i

Victuvini,

';,',
,

uem

Quirenni.
Felicis,

Ucm

S,s,n,.,, Eutici. Hono,-at,, Asclip.ades.


lu.i.

Pelvicni, Gagi,

Rustici,

Asclipiades, Pylici. Anton..,e, P,-unin,i,

p,,,t, ,tem Gagi, >'-'/'-;"'-, ^";,r^^'turtnionis. Forti. et aliorum Iurtun,on,s Cast.. Item
J.^J^.
aliis

nu.nero

XV Nicomedia XXX,oa,Mr. In

Andriani

cum

'"""f .och Airica Adriani. Kuvol. A.,

'^'"^

. pa^

3,eti Foca^, !n Africa Petri.

^^^_

^^^^^^^^^

Ucn
...nle

Saturnini,

et

alibi.

Martini.

..^Appr e.=.".^:rr^r ret,u


laicis

^^^ ^^Z.^:- T^^^^^^^


Caudlo
l.
t
>

in

Ba.a u.re eii^


^^_^^^^_^^

P ^
p^_,^^^^^

tenti

at,ue
et

tu,-men

,s

a n,ct,

^.^^^^_,
;,,

.npieverunt,

ahh.,

N''-."^^'

.f "^^..t

Ifo-Un-.

Nicomedia Saturnini.

Cassi. Victoris.

X::trr-S!:rS:;n-"l^o:a'
^arist,.

P-..oni. UaUe

Petmn,. D,odor,.

N.co.ri.

E, ^^-^^
in

Nou. Mav.
et

-'"-.^^r:n::r Sr^nfl^ibi. ""^^'^,;^"


r.ca

Servam.
^,

Hogati. Eroi.
Secundili.

Victurim.

^'":'-'-f ^n',och,a Leoc. ^

-^

Equini. Satiri. Saturnini. Revocat..

^"

^^,^^^^^,^,^

^
Secundi

,,,,,,,.

;:;^:

:^;*~

.C::d.'r;i. Ouinl

N,storis.

Uem

Serri.

Ocatus. Item

m A.iea "txxx^^a^XrNiOure;:^:. -"" :Lrr- j::;:r:,r";:.e ::;=^^


Capituliu..

.uTr",
" gorgo coU.

g^lta bab^nt::

In'Xa

Pbi.ipp,. Cede. Juliani et Sici. Cyr,l.i. Fe.icis.

Rogati.

Fel.cis

Item
...

..umero

Cesis.

Cende,.

*;:;"' x'!r:^rifNiceaGorgoui..Pa.at,ni.
Madanc

Firmi.

In

Antiocbia

Agape

virginis

et et

T ''":
.

Smirne Phionis.
'

In

Pe.-sida

martyrum xu.i'

Nicomedia

Palatini.

Firmian,

/,iv,nrt,-ia

xa^
i

"r

OuWl.rP*.n.i' MarciLi,
rm.cTmii El Eunusci. Go g-- ^^^^
rJ

Zosimi. A.exandria Gaipem. Gagi. Pbi.omi episcopi. Candedi, Va.ei-i, Ca,'a^nc Erac.i. Zosimi. Ale.andria Rogati et Cende., Nicomed.a et a.iorum xv,
Frac.i
Sici.

Piperionis,

sh.?ol.. ut

"" r"u

ai.

smgohs p.esbiten,et aliorum v. Sunbgatorum diebus Zoni episcopi. Alexandn d.aconi. in.Ucoretur. In Alexandria vi.l.ntibu'. timor Albia Silvani. Rome ,ii,,^ ,n,ero XL.in. Andi. In
^^^^^^^^

viKilia sancti v^^^^^^^

Grcporn

pap<'.

'^^^^^
'"'-;

'^

^^

depositio

sa..ct.

Migdonii.

t.uge Quivini.Marcas. Noslo.i. episcopi. 1-nm. Asia Petuni. '''''' Domiciani pvesbyten.

^^"J^^^Zx.ei.
.^^^^_

"^^^^

f^

^,,;,.

K,Jii. Mari.
Go.^onii.
^^^^^^^.

Petri.

Smaragdi.

Vingeiusi. Hilari.

Item

in

Alexandria
p^^tricie.

Orion diaconi.

In

__^.

^^^^^_

j^^^g^jo^;

Modesti p.-esbyteri.
Uxoris. Felicionis.

^^^^^^.
"

p,,,gbyteri.

BascUsse.

Joviani.
saucti

Helari.

Concess..
"Pi^-^^P'

hm..ne

'^'"

presbvtevi. f
^

Metrodi presbylevi.
.-.^

Et

Rome

depositio

Gregorii
1.1,

XXX

Mar,
Patric.e

T>

ansm,

^"^'^;

^'^

^^1

"^"is
^.^
;

cpiscopi.

N.comedia
eius.

Macbedoni
Januarii,

p,.esbyter.,

uxo u

J^^^^^^^^^

,,^

cioni presbyteri, Saturnini,


et

.esbyter.

Basilisse

uxoris

Eppepodi

^.^lr^t^-

C-t..acus.

et Carpisti.

Ga.ate. Domisiani presbyteri. Luce. TelU.

EX CODICE BERNENSI.
Nicea PutilVigie. Uem Baselisse. Patvie uwris eius. Claonii. ..hitPri Zeddon.. P'-^;*"'^'' et omnes ,gnc Hyromei. ^ ^f^^.euUore. Nimpodove. Mavci. Arabe. Hii .u T ieudo^.^^^ et Chons i u ,^ civitate Theuseto. ^^^ _^_^^^ ^^^^^^
,
.

concremate sunt.
Quarte.

^J>

J"''

^P'^P'.
Victurini.

In

Tl.osalonica

Alexandr,.
Iten,

""'

Mysithe,.

NfP^-^^^^tj/^^'

^^Jr. M-doni.

Patr.cc. Luc..

Uuonn.

Uonn-

--

'""%r "c::.":' p1
Fruninn. Nicomed.a Et Petr,. Mammeri.
EtVasi.
'el''='^^''^'-

Pucri. ;^nis.Fro,mi. CaUed.. Severini. Petruni.

Salv,an,.

^^^^_^
-..

5Xni.^,cis. Hi.arii^^ncess^;^;^vc^^^^^^ ^^^^^ Pvid. 1.1. M..r ^/d '.''


^/j.ue.

^^^^^^^^^^^^,
Af,-ica

^^^

^^
Dione.

,,^^.

Alexandr,.

N,comcd,a

^f"'

^^^

Fronimi.

^^^^^"''^^^Z Rume Leoni& tp.^ v


t

U,onis,i. .Mexand,-,. Palatin,. F,.olois. Thesaloica Ep,o,s. Uo.nc Un,o- . martyris. Ant,och,a N.con.ed,.

^,._^

^^

Innocentie.

centiepiscopi.

,,.

^..e.

^^;^Zr^^
ct .Lee

Fauste. Luci episcopi et marlyris. on^ini. In Nicomedia Petrnnn. Theodoii. Mexadr,.Theophi>i. Octavi.
,s =c.
.^^

apostoU HierusoUma Jacobi


Qniriace. M.l,se.
et

evanpo

^^^^^^,.

p.^^i^;

jji. gereni.
,.assionis.

XVIlW.A,>r.In^a-le"He-uT^',,mEngemc.

_^.^^.^

.^^^^

p,,,,

^VX

Ul.

^pvl.

m
I

''^^^^^^J^''^,,, N"- ^^;":';; ^a


.

Nonne.

Cyriace. Victurine. Maria-.

lUcrn-

episcop, Scocic aepos,t,o Patr,ci

In .V,u,lc,a

"^ solima Qu,rlaci eP'-P';. D.tiani. Largi H,lar,. T'"=""- ^ '7';, "^ d Porto

"

"f

Rome

Quiutas,. Man,,.. Quartini. Saturi.

XV

lcl.

Aprl.

^^'^'^.'^ en_^ol.
^;;;;^'

ji,,, Coloti Cappoll.d. egat,. Sa.nphor.,... Aur.l.c. ,t .r l'eM, ^^.^^^^. ^^^.^^^p. j^.^. ^^^^.^ ^^^^^

d,acon,, .Me.andri episcop,. Thcodoh Uasat.'. .liaconi. Pan.pnri. Ninept,.

Lnisl.

Januarii. V,ctori. SelvoU. et n,edia ,VpriUs.

^-^^ ^m
^ ,ctm s el
.

[^X^ia
j,,

Quinti. Hogati. In.ono,.


^^^^.^^^.

Uo.a... Oua.ti,.o.

Luciani.

A>n-el"-

Satd,m.
.v,.
in

Ma

M,,.itania Cnrrcnti.
^^^^^^^_.

T.,...l.c,. S,,lda-.
j__

^^^..^^

p^^,,.
v...

XXHI
LuccUi.
Qu.nt....

Ul.

F,sciani.

Pomer.. Josc

;=---^ ^ P*"Loi. Apo


_

Saturnini.
^^^^^.

Basseli..

et

aliorum

ct

^^^^^^.

^^.^^^^.^.

s,,,u. Qn.nU.
Ant,oclna sanct.

eP>-op Catu Ir^. commemoraUo Thcodor. ;1'' QuartiUe. Marc.


e-J"^

P.

^^_^^^^^
,,p,,-,, .,<.(i

j;^.

C/.men(tis)

U,

.^_^

^^_

lo^epn

.5'' lu.

i.

"

Valet;i. et

Dom.

^f^^^^^l^Z^^^m.
'

Philoca.i. CoUni. Moachl. Joseppi. Vo.ushmi.

h"s.

Non,m.. Luci.

^^-^;*::;^ "ancU
.f
"",

Pau.i con.ssoris.

...

Africa SaU.....n.

In et a.ioru,n v,..,.

Z: '^a-

^^''^^^^^J

u.

AnU..oc'a Thcodo.i
-.

p.-esbitor..
.

In

p.-ovic,a

"

ir^.rt;rea

A.cius.

Alc

Eel.cs. Ph,o.o.

Carm Unm...
.

.;rU
Silitori*;

Cyri

Aprilis^-

Josepn.

-7- -:r ,' slndo.e.


""/?

Veru.i.

..l,c,s.

Uen, Salnrnim.

1"

..0,.

"

Sui

-'

!""' '

1""""'""""" ""

m-esbilerl, de

Ligidonis

cum b.rm.um

'"''

^;^.

\^^^,,

eius.

In

Sabastea

c,v,ta c

P.U,

__^, ,,,.

episcopv,

Hirnu diaconi.

""" -i:rs=:.r=" ''^-^


Aguti.
P,nn^"-'-

~-^ "- -^^^^^^^^.^

M^"'""-

.,

cilicic Caslori.

no

dcpos.t,o

"\xil

u,. -."!.

N^-^

^^^^^^_^^
,,

^^^

^^

^^^_

..,..

Anth,oc,a

n.eoclo>._^p.esb.te^^.^.^,^

,.i.Et 'l''7-%^:;:;etalibi.Victori,.
p,_^p,..

^cac. PalaUn^^

^^_^^__^_^^

Ocfo?//-!?

Tomics Xin.

MARTYROLOGIUM

...

.... ....

.-.

...a. M...e .....

^"
^^^^^

--

.^

HABET B.ES XXX. .ENSIS APH.US .^T^NLVS INDICENDAS.


.

Are... .Ute/a/*. V^is^:.... ,n Kja^.

,,e,..an..

Satu.-n.n..

Itun

-- ^Z^Z^^-^'^^^^
et ,j,, vicovis.

p.^*"'^'- "''': /"^

^'"Slltr

Partini. Qumt.an,. iore natale Tesaloniea Agapa. et Heren..

^-^"

"

^'

^^^^^^^^^^

^^^_^,..

S,pl,an.^

corr.
satuUi. ndfl.acorr.

""1

Theodoli. ^-^,^^;,, Macedonia

Agathupi.

Masliss..

Pubh.

Valeii.
^^^_^,

Govtoniani.

Lugdunu GalUa.

aep

.,-.

...a,-

^., ^,.1.
Mexandria
H,,,i.

Nico.ea,a

""chloniac,/

Didin.i presb.ter.. sancta.um Tl.esalonica naU.le

et

Qumt. ^^^';J^
al.b.

"^

^"^"
^.

In Cesarea L.c.e .ioia3'. Herae et Agape.

,,,.

succossi.

In

S.cl.a

natale

sancU

"jale
.c,-r.,loati,

sa.,ct. A..aani.

In C.licia

T---

^^;

VIII
.florenU,/.

j^^,^, successi.

Id. A,.l. N"=o"'""""'""- "'ri"ce SyrmLi Donate '. Quartillc. Uomane. ^" '-^-^^^/^^. .
,,

^^

^olutoris.

Quiriaci.

Si.ti. Victoris. Gag..

Moy.. Rufme^

cerminiani.
,
j_^

In

Africa

Epyfan,

^^,^,^^.
episcopi.

Romane.

Sccund,

et

als

v
.

^
"
'

Macedon,u T,motl,ei.

D,o-

'r'""^^r."^"" "'-^-

""""'.^'"'^^ Item Donati. S.xt,.

,,,,,^1. Tiria..

Machari. Martia;.

Max.ma..

g :.s.'l Alexandria
Libi.o supcrioris

Cus. "-"'''^-^^^:
ep.scop..

^"

Theudon

^ a.ac He.ene, l',;


Timnthei

Serafiunis.

Ammo..i. Lectoris. Summist..


.a.viu.i^

corr. iim
,in,,..

7 Apni-u.
VII
"

Vicloris viaoris.
1.1.

sancta; Mar,a; ll ct al,bi natale


.

et EoUl.a.n.

^,.^.

j.,^^,^,
, ..

^-'^^l- '^"""""
P-ior.s

c^

Dioaenis.

Maonaii.'..

ri

Ua..dr,a natalc

sanct=

Pelus.

presb,ter,.

prcsbiteri.

Libix

^^'l^J:"^,,,
,

aare prcoamu,: j^ pro eiusdem /-"".'"' /'^";^ . virg,um, quorum nomina Dcus nov,t. et al,b. conversi, v,rginum canoIC. ^.--^..^j;; Furtuati. Donat. et v ....... ^rLr*;;:,! Syr.iu;.
.

P-nnar,. Uen, toris. Successi.

VI

la. A,.o..

>",-^';;'^;j::';^t:: "" '^

Maxi,na^. Concesse. Soluconexi. et ar,bi />/>.. ./<.., ,,..//. Leo.n../.

!;:;::;;it::.ma:!^;Ucatio

oraturii sancj.

XIII

la.

AV-.0.

Alexa.d,,a
I,

Am.
,n
.

2^^ P^^

^^^^^^

^^,^^,

,^^,
scit.

e
et

,i.

Satur,ni.

In T,-ac,a Gag,an,.

A nca

,orum nomina Deus


^^^^^^,
^.^^^.

ahb.

Pennadi. Successi.

Marceto. A..tb oc a

nc
eDo.,.inionis

^^^^^^. ^^^ ^^,^^,


miUario

IIX

IC. ^..vo,.

!".',::
luc

episcopi

et

v,n Dalmat,.
F,Ion,.

s.ctis, et

Donm

Furu,at,. 1 .Ur,ca

^^^"'^-^^^. Doa,,.et alo.un,


dcpu S
>

Nieomedia
^^

^^_

Eustorgi
^^^^^^^

prcsbiteri.
^^^^^.^ p^p^^,

Nestor..

.a.c..

Ga Ceremuniu.. ^"eduno
P..,a..
,(.e
,
I...

_^^^_^_^

^^.^^^p.
m,liario

^^^^.
,Iuli

i,,,e.

Agato,..s.
et
et
al,b,

'^'>':

/"

veregundi.e. ^^^^^^^^ ^^^^_. V.cton. ,.,,. Secu..d,. Quinti. Dextr,i. ,, Marc. Quart,. Urbana.. Item Urbanx. X,. do. ^^'"'"'I ',;:'; ^'^e.ori. Siril.a^. Luci. MiBone. Demetr.. F.av,an,. l,oati. Varici. ^^^^^^-^,;'; ."";', "\,,ici Oplati. Item Victuri. Bu U.. ^ Cttiu,. Pater.,,. m,u. .tem Marci. Honurat.. .,.U. ^^ ^_ ^^,,^.^. ^,,^,. N Minali.e. Cle.._^en ^^,^,,. Bar,c,. ^^^^^^^. ^^^^.^^^. Marci. Vitalis, QU, Cr.spm,. Te c,Lazan. Evanti. ._ LaurenU. Arbori. ^^^^ ,^, cemelli. M^""'' Dc.at. Donatu.a^. Terc.i. j.,,,,,,. Nabori. Victorini. Item Optat, Speni. Januaria.. S.lVenusti. Flavini. Muscu.a., Don.ata=. Novell. In Capua C,pr. p,.,,
Pub.,.. .V,.p,. Valeri,

c,tcr,o

'Pod..

,t%i[''; elia Vm Aur

tert.o

deposiUo

episcop,

'-f

;-'" ^^
^"^ .

ahorum

^^^^^

Victoris.

Acuti.ru> et

;.,, ^-'--^''''''^'^cZiL Te.^t...

^^

^^_^.

^^,.

vani,

Muciani.

In civ.tate

^^J^]^,^,

veregundi.

cum

aliis

v,.

TertuUu.

Antoa=.

:r--

ri;.'S:;:tr:unerr:t..etal,b,.Eufem...
Item Pvimi. et

Item

.l,cs. Item Machan.


Januarii.

^''"^

Id. Apraolis.

' ';'],. ^^,,,, .ancla. Eulemie. Eucapi. Secutoris. Catuli. Oalcedonia naiait In

XI

EN.

GODICE BERNENSI.
CaHUe
A.ato.ic. Per.a^o As.
PaUca.pi

ep.cop.
Vaionani.

et

aUM

PauU. .coUU.

M*.
d,e

Passe.

PauU

diaconi.

Eodcm

"-;'/';';

'^,,,

pr.te..ati.

Sancti

Tii,ur.ii.

Optat Maxiw,i. Quir.ac..

^'^

^^ i

L.o.-n,.

Don,nina, vivginis.

cun,

suis virginibus sm.ul

O^... ^rtJ::tZ;J:T:^^FronUn;
Decima..

.a...u. Satumin,. ...... S.n,p.n,. r.Un..

XVII
In

Ale-ndne^ Marcie. Cornili^. Mal. P.c,no ,n '^'" Ul.

."-;-;;:^

^^^^^^^^^

^^^^,^

^^^^^

Mesopotan.iaArci.ai.

^'-^'

Taudia

Antl,iocia Syri;e. ProsJoc. Arcilai. aaiaci.o Quoamal.

^^^^^^^^^^Zl^^ Vuon.ce. ^ "'


I

cu.n ,^,t^ ciogenis diaconi Octavia.. Potan,i.. eius.


fi.ie

d,.ol,us lVat,-,l,us.
P,-.nlenti.

,,

,..c,^auoi,us .atn^u.
sancU

~-- ^^J^^^^J o

am,

cesa.-au-u^ta passio sanctorum

Luperc

.Galao.

cotl.

,^^^,

,,,,,, M,.eiaUs.
sic corr. -..^ e

...^iodero OaUia,.

rriur:::;.^:.

-r..ani e,s.pU

et

0.
in

de.licatio .aptisterU,

^^^^^^^^^^^^^^_

^,,^^^.

XVI
tiani.

Ut.

^a.

in

A-ItLm

CaUe. T.ieodore.
Nica=.

-;::. Car i.

r:::tl"
" 8^ ! E naU^.s Ba^ ,:
"^

ntersorunt.

Oantonis. Ca.esUc. cnn.

^r

...

ais
oenti.

V.

Oall,ni.o.

M--. N-^""^

Ma,'ciani

Aniani.

Felicis. He,-mos!on.s.

Vm!-."<'.
^_^^^_^

Ponto

inso.a Cel.i.
^^^^ ,^^^.

Marcialis.

Fe.,cis.

J^auntann. TerUi. Ca.ista,, Et in Fe.,c,s. Furtunat,^ Item


Fausti.

^^_^^_^^_^^

Ga.lieni.

Marcnni. Faustm,. Luc.-.,,


Atrica lu.rucci. Qu.nt,.
et

"^^^^Lni ^ ''" '^


'

episcopi Mellin.is.

XV
.lu.iai.i

Pelr, Ul. 5i..i. I" Antioch.a

ciani. In

Maconi. ^ J^^'^,;. ,,,,,, Mappahc. V.otur.c. L),n


a.ibi

>-""

^.^.^^

j,^.,,

rortaU. MarCal.i. Tl^eodore.

'

presbiteri.

Maceoni.

XXIXI
Victoris.

Ul.

M-i.

.l.acoT,^ Victurici ct Sa.ona oivitate SepUnu ^,,,,,

IlermoBcnis.

.:.

Afr,ca .i,Mcr,
no,.,a.
'^"^"

.s;,;,,-.

y',o,,.

episcopi Elioten

Pampy... DonaU. ^^^-^^eius et Anlie n.atns

'""^'^Z^-C^^ct
1

"^

"^'-

''"- ^""""'"-

I.:",o-,corf

Ruli. tuuati. Crispini. EKpcdiU. ''"Pl-';'^;;/'''";';';^, H^^.^osenis. Ga,i. E.pc.lU. Aristonici. luArminia M,l,ta..a <=."";"-"." Item Ga.. FurtunaU. XIII ul.Mai. ^l^^,, ,ion,c,. cum una die coronatorum. M""'"^^;^^^':":"'';'- ^sericiani. HeUadi. Uen, .lermoRenis Galate, &or,mn. Uc in Africa UonaU. ^^^^^ Donati. Vitalis. Et san ..atal ^^^^^^^. ,^^^_,^. q,^,, Spani,s CalcoU. Her.s. aU,s duo.ms. In

XXI

U..

Mai.

in

Gcmmu,. A.exandr,.Pap,..Et Lpi.Fe.icis.


Donati. Ma,-ci.

^f.f"';; ^,tme ConnUa,. Uem Gemmc

In

ri
et

Si.vani

Araiaci.

Donate.

c.v.tat
,

^^^_

Cornilii.

Vietor.s ep,Ro.ne depositio sancti ,.(te .vnrfo^.^, N,ctana

^^^^l^^o
.

MarUni pres.,i.er, dcpositio sancU


rosb,lcri.
'

;....

confessoris.

Fo.icis

S,.v,.

\,ta.,s

, .n

'

XX

Ul.

Mai.

,,.,.o,i.,
^^

Alcxandria
in

I;''""^

carcere

cu.escentis.

Rome

,^^

TerracinaCampaniesancU
et

Cesan,,otm Seod.a
civ.tate

'^""'^^^

^.
Da

f ^^u

TlborUi. E. Va.oriani. Maximi.

Vic.oris. Pap.c. Ie.,c,. ,:pi,c...c,, ct aUbi

episcopi. deposiUo Apruncu.i

Ul.

Mal.

1.1

Atr.oa

Ge.apuU
siUa,.

pi,.,i|,,

a|H,sto.i.

Ko,uo

,.,

cn.,-

^
In
civ,tatc

^,,,,;,

,s,o sancU

terioCalesUvia App.a

--"

^f .^'7lcf

Seuonas depos.Uo beaU

'-^rirur.lai.
Alexantlria Corone. In

U, Afnca CatuUni.

Saturnini^ Oeorgii

^n.

^-^^^

^^^^_ ,,^.

\aiunui

liv

,.

-.

co

MARTYROLOGIUM
XII

copi. Stelani

cpiscopi. An.onini

presb,.ev,.

L,

.e.

Antinoca

In cvtate A,-m,n.e ^"'."-': Egypto Zenoni. Hilp.d.. Eutic. f "f^ ^iX^andi. Prian,. Et .n ''""'^^ Aiovie in Capr.a Maur,. et He,mogenis. Et castello ;"^.^ Leg,ss,me. Fel.c... '^^"J^ Nicon,edia Victoris. Max,n.,^Pau.i. ^-'-;, ~,:;-;^^i:;i^^S;rAnt,;in.ii episcopi, Et beiapioni^ i Victunni. Nieofon Dioscoii. G<Tmiine. Felicis. Evantitc. ^oda..^^^^ Tln-,Manrmn,^ <iiaconi_^Gonsi

^^ Jf

^^

^^^ 'p.^.bUeri.

Iten, Hilpuli.

^^^^^^^^

^_^

^^^^^^

_^^^^,^

j"\^L~::~...>.,,e%,j.^^^^^^^^
^^r^^-rt^isinirriai^^tr'^^^^
. "'"
.

.
aliis

...

fini
.

Ni ei .

M,-ginis

et aliorun, septua,inta duo.

Lucian, cu,n
presbiteri

ducentos septuag,nta. In

. . coa.

Euseci Bo. rive civitatis depositio sanct, presbi.eri, et al.b. Prostoc, dacon,. Alexandria natale sancti Germani ill . 3luia.. In Item Germa.... F.Iucas.. BudenU , "comedia Prudenti. Marcialis. Sabbati Eodomoni. Basiii. Marcmn Et Et Perstum Tusce Valentn... Pagate. In Africa Crati et aliorum vn. U ban, A.e.andr.a PudenU. Meturina= virginis. Maccu.ini. In Vital.s. Aupusti. Victurini. Manili. . 'a B A.a,aa,.us cp,.copus. cum aliis duobus. arcian.. F..ocosi. Theodo.-e virginis, d.acon,. \ .ator.s. Te en ,. Do.-o,hei presbiteri. Rodocan, r,.i.. Ul Maia.- In A.exandria C.emenU. HonoraU. Item V.ctor.. ReducU. Martini.'Maiuec. Item V.ctori. C.audi. Si.van,. Fel.cs Luc.am. Cobs.. Rogati. Felicis. Iten, Fe.,cs. Item Item Honorati. Thelefori. Primosi. Mer,t,. Honon. Item Sdvan,. .aturn,,.,. Jocund,. Ju.i. tem RogaU. Severi. Cottidic. Furtuni. Spice. Secundnu,,. Concord,. Mar.am. Ducti. Pastoris episcopi. Et ' a.,b, Emc.iani Ilcm Saturnini. Air,-odi. Florent,. Demetr.. Postumi. Momini. QuinUani. Cassi. Fas,.,. ..acobi Flor,ani. Gabri. Ga..an,. Pomodiani diaconi igne ustorum et ma,-e mersorum Gadudi. Crispini. Donati. Zenonis et a.ibi diaconi. Bubati. Satun. Dnodn. quattuor. Secundiani episcopi. A.exandri
.

et confessor.s

Om

cum

aliis

viginti
et

.halen,,,,.

U,.podiani

Nomensis, de

re.iquorum gesta habetur


Lucini.

Rome

in

cin.iterio

Pretextat,

v.a

Appia depositio Quirini martyris. In Frodiria


Daca.-i

Roditiani diaconi.
Telesfosi.

Terent..

Mar.n.

presbiten.

cura

aliis

x...

Meturi.

CIeme..tis.

Primosi.

Saturnin,.

Emelian,.

episcopi. Maiorico. Item Saturnini. DeposiUo Polocroni

MENSIS JIAIUS HABET DIES XXXI.

Kl Mala-

Initium

prredicationis

dumini nostri Jesu Christi. In

Fi-igia

Hierapoli

pro-

apostoli vincia Asia natale sanctorun, Philippi A.exandri Saturnini. ct a.ibi ^poi.oni. Euterai.
.on-t,iu,
Pelcsti.
.Vgapiti

Gag.. et Jacubi. In Africa Quintiani. E.euther..

et n.i.itum

tr,gita

tres ,

et

Interamna miliario sexag,ss,mo mi. Pi-ocu... nata.e Ma.bei et Jacobi Apostu.orum. Et .n

natale sancti Judio seu Quiriac, ep,scop,, et Emente nata.e Oriente item Quh.Uni. Hieruso.imis episcopi. In Gai.eis civitate Autesiodero deposiUo sancti corrwio.,- Saturnini. To.osa nata.e 0,-iente Sodonensi " .oco Acauno passio Sigismundi reg,s. Begorra civ. Araatoris episcopi. Civitate
'

civile cnd. sidon corr


' *

tale depositio

sancti

Justnil.

VI
tlria

iSon.Mtti. Germani.
carcere

Gelestini.

Felicis. Acetini.

Urbani.
suo.

Hellaci. Pnvate.

In AlexanMilitana

Satuniini, in

qniescenli

cuni

Neopoli socio

In Arminia

civitate

Gcrmani. Gelestini. et Sanctine. Autesiodero translatio HelpiOi a HL.rniugeni. In Alexandria Memori presbiteri, et Sanciani presbiteri. corporum sanctorum confessorum Optati episcopi, crucis domini nostri Jesu Ghristi ab Helena IVoii. 3IaS. In Hierusalem inventio sancte GonGolgoUia post passionem Domini anno ducentissimo xxxm. regnante

regina in monte

stantino

Romc
corr
i-iani.

mn-

et via
iiionis,

Asie in Luniinata civitate natale Hermogenis de antiquis. Juvenalis, Hebenti, Alexandri, Theodoli; via NomenUma miliario vii natale sanctorum Furtunatale Arboni. In Africa Mariana , Furtunati, Saturnini, Rufini,
imperatore. In

provincia

Ar.lia-lina

item

Furlunati. In civitate Autesiodero depositio


diaconi.

et translatio

corporum sanctorum

et

confessorum Euscbii presbiteri, et Aviti Illl TNoii. >lai In Nicomedia Antonin;c nimium

tortai

et variis tormentis afllicte;


reclus.e,

ab

uno hnichio Iribns


fliimmis exusta

diebus
In

suspens;e

et in

carcere

biennio

PriscilUano preside
Bellici,
officii,

obiit.

Africa natale

Celestini,

Felicis,

Urbani,

Romani.

Marciali,
presidis,

Mittuni,
i^x

Peti*i.

Et in Nurico Ripense loco Lauriaco natale Floriani et Principi


collo eius

euius

iussu ligato saxo

deponente

in

fluvio

Aniso missus est oeuUs crepaniu

tihus

pr.ecipitalum

videnUbus' omnibus circumstantihus. Et

Gesarea natale Silvani cuius

gesta habentur. Alexandria na/a^e sanctorum xl maW^^wn, et alibi Nestori, Furtunati, Mitton. Antoniin. Autisiodero depositio et translatio corporis sancti Corcodomi diaconi et confessoris

wx

nunc in hasilicam sancti confessoris


in

Amatoris.
Peregrini, Herenic.
In Africa Gre-

m-asaest

jjj jvon. Mni- EuUmi


copi.

diaconi. Thesalonica Herenei.

gorn, Archelai, et Felicissimc. Alexandria Petivi diaconi.


iccorr.
nicati.
ex-

Arelato depositio sancti Helari episJuviniani lec-

Vigenna depositio Nectari

et Niceti *

episcopi. Autesiodoro passio sancU

toris et marlyris Iranslato in hasilica

sancU Amatoris.

^
E\ CODICE BERNENSI.
Priaie
IVo.
xiii
prii

Mni

In Persida natale sancti MaUiei apostoli et evangeliste. et et

vaiciiiiiiL',

1-

ui

1.1111(1.11,

u.Tiwii.i,

-v-uw

"-^

.-,

v,'^s.u<.i.i.>>ii,

Inportiine,

Quintiani.

Petvi, Tassi,
itein

Casserici,
Viclorini,

Mappalici,

Vcnerie, Benefacie, Klorine,


iteiii

Quinti.

Victorine,

Demori, Gaudole,

Crispini, Possimi,

Felicis,

Don.iti,

Lahori,

Gaiani, Faseri, item Quinti, Rogati, Maxcnti, Nine, Virtuniic, Vak-ric. Tyrone. Floriani, Hevenei, Furtunali, Faustini, Gavlne, eorr. Magrone, Citirie * cum sociis et veiiquis sanctis Primi Secundi, Casisi. Gelevini, Hieremi.u, Flavi, Magropj, Mavcellini,
Massille, item

ciUni.

Herenti,'pampalici,

cum Maximi,' BaiVobiti, .Vcutiani, Niceti dero depositio sancti Valeri episcopi.
IVoii.

aliis

septuaginta.

Item Gaiani

cum

aliis

xx. Autesio-

Mai.

In

Nicomedia Flavi episcopi, Agustini episcopi, item Agustini, trium fralvum,

inrcobri. "

, Eutici. In Africa Celerini, Ma^vimi, Victori, saiicte Pnlontellc, et et alibi Mavcellini. Macvobi Gagiauti, Maximi. Celernu, Foiituii, ijuinti, aliovum multovum. Canti. Itcin .Vgustini, Victori,

Flaviic,

Marcialis,

Pvivatiani,

Septemine,

Dextri, Quinte,

Avnisi, Donati, item Donati.


Victori. Mulievi,

Octa-

viani, item

Donati, Marini, Navagi,

Pulveri,

Rogati,

item

Furtuni,
Juli.

Victovi,

Secundi,
Gallice,
'

Cecili,

Donato, Saturnini,
Vitalici,

item Donatc,

Navidi,

Furtuuate, Felicis.

Ghsccnti,

Justiani,

Rogatiani,

Lucilli, Honorati, Fflicue, Savini, Sulti, Siinplici, Flaviie,

Alexi,

Gatule,

Euticie,

Peculiaris,

Gevmani, Rogati,
Victovi,

Mavcelte,

Odemavi,
Sapidc.

Erculi,

Saturnini.
S.-cundiani.

Primole, Castule.

Donate, Felicis,

Processi,
et

Antoniui,

Douatt*.

item Donati.

Marcialis. Januarii,

Divii,

Victuvii,
VictoricE,

Tunnidi,

dcm

Furtunali. Criscenti, GerMarcelliiii,

mani, Avide,

Furtunati,

item Rogati,

Fioridiani,

F.pafroditi,

Palatini,

xlv, In civitate Diospoli passiu sancli Georgii rnarFaustini episcopi, item Eutici. cum aliis episcopi et confessoris Agustiduno depositio bL-ati Phityris. Arelato depositio sancti Helari
cidipresbiteri.

VIII
teri

I<1

Mat.

Mediolano Victoris. capitis

cesi. cuius passio celebvatur pridie Idus

w Maias

.
. ,naius
eorf.

Saturnine, Marcie. In Africa Eutici. Fuvtunati, Stevtue, Rogate. Victone. Flovidi. Luci, Donati, Anthus diaconi, Westini, Marini, Tampi,
Victovi

Goustantmopoli \gati militis. Maximi pr.-sbi-

Nenni, Gasti, Gagi, Furi, Maximi, item Victovis, Julie, Felicis, MarProcesse, Secunde. Militi, Felicie, Maxiino, Nigvi. Baptici, Rustici, tiani Famose Honesti, Celestine. Faustine. Januarii. item Secundile. Datice. Gundoni, Tertule, Dative Tuniani Thidi, Rogati, Faustini. Cineri, Rarachi. Sidini, item Ninne, Mittuni.
Flavie

Johannis,

Viptovis

rici

Ro-ati

Zetule' Stiale, Furtuni, Donate. Bacciri. Gaddivi,

Beveusi, Donate,

Spici,

Rogate,

Saturnini, Gladiose,

VitaliL

Antique, item Ninne. In Egyplo \ ictoris, ^tciane. AutesioF^istini Victovi. Cithini,Zaderi, Philippi et Jacobi. episcop. et octabas apostolorum dero depositio Elladi Zenoni *. Tarso Cil.c.e .Vfradisi. Mcdiolano .w,^.. in Axiopoli Quirilli, Quindei, v%T Id basilica ad porUnn Romaapostolorum Johannis, Andree et Thome in de in" es u ^liquiavum natale sanct. T.mothei. Ronie v.a .,,^^. tricentos x . Constantinopoli n!m in Persida mavtyres '^'^' et natale beali confessoris. . -, Tatina Gordiani, Primoli ^ , natale Gord.ani, et in c.nnter.o Rome via Latina in cimiterio eiusdem T, confessoris via Latina ad centu.n aulas .,ari8corf. sa n T.atVBnme natale sancti F.phimici et maioris Pretexta. R m . t Furtunionis, Tecle, Lucell.. Max.me, corr.

Crcilie, Januarie, Galle,

Sereni,

Rogate, Matvonice.

Agustine.

item

Satuvnini. Rufi,

Mai

ec^^.~

Tt

Mai

Quart. et

^
Pet

^^^^.^

^^^^,,^

TTct^^^^

^^^^J''

^,^^,^^ ^eaci,
'l^ativ.

Crispion.s,

Zenonis.

Ta.'so Gilici. Afi-o.iisi.

Fuvtuni,

Lucelle.

Maxime, Matrone, Mut.c, C.cm.


^^^^^_^^.

Victuv.,

Gonstanti.e. tnuavi Sacusa^. VictuHne, Bonosi, Janua>, S cusL V o u ^^^^^^^ ^^^_^^ -^^^"^^' '^^ Perecne. Sentuu
'

Ma.-un^, Gemini,

^_

Januari,

Samini.
^^^^.^^.

^^^^^_

'

.^

j^

^,,

P^uline, Januavi. Ninne, Honori.

Can-

sotciu pod.

="-?''-Lr'-r;r';r;sri"t;,;::'nS:s,vir;2:
;r-;,::"^:=:'^"^

rr\r -zr
victorie

?:;' t^ "r::;.ri-:::

V
Julii,

Miir.

Mai.

111

Januane.

P-'--'-^^'^^

:::::Zret

.^

Romc Achdli, item Victuvi, Fuvtunate, Januarn. An.i.i. In A.ia naiale .ecuado n^tale sancti ; ^ Vegenna..epositio .anct. Man,.^positio Neptiani. .-

"t^ ^::^:^:T:rin

ci,te,-.o Pretextati

natale

Nerei et ACiilei

e. natale

MARTYROLOGIUM

canii

bomeus. miliano scxto


q..orun,

aa.>..aur.

no.nn.a

Ueus scU,

et

Al. oys.l.s^ In Alrica Prancati.


^^^^._^.

^^^,^.^^^_..

\
,,

I...

>l"i- in

SanCon.co
P.-0..

Afrosed,. confessoris. Alexandria


...

"""^^^^""^^, 'j^Xr.Ti. Cvrille. Credule cu.n alns Agnpr S""'"'. ^^ ^^^;^,: ^.^^, i,iei, Aucti,
. '

aous.

Pa,es.n,a Taraci

e^

*.corr. seb.
sic corr.
ciraitcr.

^r^^^^lS^l ^>^.o..o
Marcelln,.

^;^'!^^

C:::^"..

Ma.n.i,

Ga^

et

depos.tlo
sanct.

depos.t.o et transiat.o

corporis

ca.isc^.
^^^^^^^ ^^ ^^^^^^^

qi 3i, p,,,i

,,.

R<^e

Isido.-i^

Bor;;.';n :^::.a.e
Adaucti
Denegothie,

sanctoru. Secundian,

Qua,.

-.r.ni^ .^.^

Med.on.,

Maximini,

^'^^'

^^^'J^^^^IZ ^^^^^
virginum. Alexandri,
Dif^ni,

^"^Ori"^-

*corr. ngri-

At?rogule*.

ColthiiE.

lu

Eff. cod.

Menge...

Ga.an.,

J"'

'

^"

"
^,^

^^,,,..^^,.;,,

sa^ct. A,esioderensi vico Baiaco pass.o

Pr:;;::::.^^: :nmr::t.^^S:s.

..

Campellus depoterrituHo Trecassi.,e civitatis loco

"^ ^^a'':^^ Inl.::"v.ctoris,


P,.m7et
d:po^.;;o Li.,er.
episcopi.

Basi..e,

Rome

v.a Sa,,.,a vetere

Paneni Ca.ocn.,

Niv.duno HeraC, Pau... Peregr.n.,

Miner,., A,u...n., V,c-

'"Z^

TZ^Tl:^^^

presbiteri, Marci evange.iste, Potamonis presbiteri, Hortasi

Zt:::::;.;"^;^::: 's^ra^ionis^^Usi
i,,Hs,

p p --./^-; --;;--- S e:r:r


: t*'::"'

pa.^^^^^

:. -peratons.

z^is^ --r",:r:t.r ^uc^^^on!:,:^:^^.^.:: r


''""e
e?rs
os.tu: cub.'cu.i, a.ter

idol.s a primicerius no.entes sacr.ficare

Urban,. nataie Paterni, Ga..,corum

'"<"

^Tzz,'^,'^:^^^^^^^'^-:
raust.

!,
In
A

^^^^^J^'';^;',,';;,

'pu.iuchi. In Africa

"

Quinti,

--- --vete. BaseU.


et

\ T' r";:f,.rv;ct:r M:::;.r;!'^arZ:^ v.a et depositio Ve..esi Gervasi. Protasi .^^.'^..^'ZZSZ:: manvris in usica a Austng,se.i ep,scopi.
Sa.a,.,a

et

a,.b,

.>.

,,.ias civitate

depositio sancti

^;--J-

^.^^2^.^^ p,i, Eut.ci d.acon..


Quiuti,
Victori,

E^^"l,

Mrirsanctorum V.ct., Mare.,.e, Po.icuti, P^mi in Cesarea Capadociu.

Primo.i,

In provincia Cesarea Po.i, au,tcm Sa.usti, Fortunata>


Quint.,
Locus,a.

Donati,

Pr.m.

Euct..

Br..I::Ta
itir.

Tx t,
Fe^c^
.c,.po..c,.

p^l^oMnct.

Matthei aposto.i. In civ.tate Autes.oder.ns.o Timothei diaconi, et a.ibi nata.e hmti V-iUs nvesbiten et confessoris. Casti. Emi.i, Cotti, Rogali, Maxent,. Jn Rom^e Faust.ni, Timothei, Venusti, In Co,.s,ca ,nsu.a Rogatiani. item Casti. item Eme.i, P.assi. a.,l.i, Concessi, Albini, sanct. Autes,odorinsium depos,tio et trans.at,o corpor,s '..u.,.. .n o,v,tate
In Cesarea

Elen;B virginis.

Capadoca; Pui.uct..

V
Lud

Ul
t

^i
Fide..e.

Qu.,Ui. Base.i episcopi. item Aptonii. In Afnca In Spaniis Epictiti, Abtonii. Januana^. el martyris. Ju.iani. Fe.icis. Montana... passio 'sancti Desiderii opiscop, Firmi, Montan.. Jul.an., V.ctor.c. episcopi, Victori. Tonna.. A.merida-, Asti, Basi.ei

J..

l.o.iati.

Niciie,

Fausti, Timothei.

..^TTiT
in

Po"

la au.. in Romano nata.e


F"''tU"i.

nata.e sancti Saturnmi et aliorum ui. Stvia Zoelli, Servoli. In Africa Servi.i, Saturn.ni Zoeli, Saturi. Timini. sancti Vcnanti. In S.ria
ito"

Fdid

martyns. martyrum. Basilla civitat. sancti Albani Donatumi^ gern.a.iorum e,

%!.::..,

Zoeli, Stria^

et

DioC.
plera

In Ga.leis civitate

Nametis

Rogatiani,

VTII Ul
^:
ti

J....

Sola

Tuscia;

civitate

nata.e

Sentiata.,
Coron.ati,

V.ncent..,

et

Santa3.

Mediolano depositio
0.:^.ite Eusebi.

Diun.si

ep.scopi, Polegi.ati. et
v..i

a.iorum
nata.e

V.ncenti,

Johann.s.

Via Nomenta..a m.ar,o


AlVica

Orbani ep.scop,.

In c.miteno

Pre ex-

Doru.tori

H.

Sabiani. Septin-.e. Trecas Leoni

monachi. Ephcso

Johannis aposto.,.

EX CODICE BERNENSI
Saturni,
Saturi,

XV
et

Timini,

Tomum,

Victuri,

Stiali,

Victurije,

Flavini.

El Vigenna

passio

sancti De&iderii episcopi et

max'tyris.

VII
Quatrati,

Ul.

Jun.

In

Africa natale

Eracli, Pauli,

Mindini. In

AtVica

item

Pauli.

Antoon,

et depositio sancti Agustini


Eracli,

episcopi

et confessoris,

Rufmi

ot Valeria;. In Tudertina

Tuscite Felicissimn3.

Paulini, Menedinai. Saturi. Victoris, Saturnini. Marini, ilom Saturi.

Furtunati, et Thomedi. Autesiodero loeo Gociaco passio sancti Priscl cuni snciis suis inuuinora Et tramittis Mayulfi sire MaixUfi martyrum multituiline. Rorae Sinimetri martyris.
episcopi.

VT

Ul.

Jn.

In

Alexandria

Aquili * prosbiteri, Evangelii


Victuri, et MurinaJ.

ot

aliorum xuii.
In Africa

lii

Tlmmis
JuU,
Stiabili.

sic co*-r.

Holiie, Luciani.

Zotici. Marcialis,

Roma;

Restituti.

Sacci,

["^^^^^ '^l'"-

Daamie,

Carpiifi.

In

Sardinia Salutiani,

Eutrici episcopi, Criscentini, Titiani, Quinti.

V
liani,

Priamij Liciani. Roma; via

Ul. -Tun. Pampilia Zetoli, Noraentana miliario


Octobri, Uroria3, Vippi,

Primi, Nonni, A.urosi. In Africa Porto Arrainiio, Eniili, Fclici,


xiii".

Epagati, EusUisi, Victia;, Castula;. Kpiga-

Adauli, Homini, Marcili, Cilloniai, Maxime,


aliis

Fylomini, Auticiaj,

Commini, Marcianae, Flumini, Macriani, Castule cum


sitio

septem. In civitate Parisius depo-

sancti

Gex-mani episcopi. PuUionis. Lectoris. Nomedia Grispoli. In Cesarea Gapadoci;e Treveris tres. Africa Prirai, Accidie, Passimoni, ot aliorum centum quinquaginta septom f-ermanorum. Ui Spaniis episcopi. Romai via AureUa Reslituli; via Tiburtina
Jiiii. In Ciballis

IIII U\.
Cyrilli.

In

Maximini
Genti.

^'^^^^j;';

Anthiocia

Sicimodi,

Bassi,

Venusti,

Victori,

PuUieni.

U.-m

in

Gesaroa

Cappadoria;

'''"^''''-

CareUi, PrimoU, Finodi, VenusU, Tredentei.

In

Anaunta

Sisinni, Alexandri, Martyrii.


est.

III Ul.

aiiii. Anthiocia

Sici.

Palatini, qui multa turinenta passus

Turribus Sardinia;

muUorum natale santorum Gabini, Crispoli. In Nicomedia Jiiii. In Aquileia Canti, Gantiani, ProoaU, Crissogoni et Cantianoilie. Gartagine Fria. Ul.
.sanotorum.

Daciani. Turribus Sardiniai Criscentiana;.

Processi, MarUniani,
Terti,

RogaU. item Gormani, AmeUiai, item Tertula), Lupi, Justai, Tecla* natcu, Maximi, RogaUo, Paulicie, Acapia^, Gastula3, virginis, Leodico vAco tvamlatio corpons In Anthiocia Paulini et Isici. Roma; Petronillae
;

Et in civitate Firtha Donatiaiu. Roraaj via Aureliana SUali, Gauleni, Gerniani, Victori, Silvani, Thelesfori, Victorini. Donati. FurtuLautio, Vicloruu itera SUvani, Honori, Gecilia;, Tertulu;,

sancti Lantdeberti.

L^ETANIAS INDICENDAS. MENSIS JUN. HABET DIES XXX.

Ki
Joventi

Jii.i.

In Thesalonica Octavi.

Crispini. In Anthiocia Zosimi et Teclu;. In Africa

Uomie
I-urtu-

Cyriaci,

Exoperanti,

Eracliie, item

Thesalonic. Luciic
Tortuli,

virginis

et

Augie reg.s bar-

barorum. RogaU, Germani, Silvani, BuUodi. Cccilia, GastuUo, Coteus;e, NovolUo, Agapa-. Carnr, Urorue, nata; Maxima^, Rogat^e, Paulinu-, Agapia;, HonoraU, Donati, item Rogati, Marciam, Bublas^, Furtunat;e, Marciani, Raiani. RogaUani,
Saturnini
Potini.
Novolli. Januarii, PauH, Petruni, RoUUlo, Flavi, QuieUe. Januaria^
Sesus,;,-,

Lauta-, Victori^o, Gag..

Fodosie
Gassi

Marci. Gcniini, Mituni. Paidi, Vernci, Victorine, Matrona,^ Castula-, Rogatiana). Quinti, DonaU. RogaUe. Jamns, itcm FurtunaU, item Saturnini, Felicis, item Marcialis, item
.

Saturnini, Malchi, Silvani. item Qumt., I-.-hDonaUani, item Marciani, DonaU, Ortensi, itcm ora Fau.unu., YictorUe, Maria^ Prim.e, Geraellini, cv^ SilleUe, item Januari^, FurtunaUe. Maxnna;, .tcm Gasta,-, Orbanu.. Romance, Pr.ma.., Tertula; Novell^. Donata.. Getula^, Bar.c, Irbanu^. Molori, Secund.c, M.ttuni, Urbani, Ortat., itera Mairone, Melus.. M Nina.. Sepac.e V.nmU., P.... Procula^, Sordid.e, Silvani, Rufina., Gemlin., Saturnini, Lupi cum aU.s tredecin.. Gast.Arabi, Pulli cum ali.s centum viginti.

Tv^T^
.

,-

lavi,

Felicis, Gastula..

lini

Publasi, Martini, Gagiani,

Ma.-celUan.,

Fledi,

itom Marc.anl,

Cist.

Marc.

Ma.u.-..

I .o-

culi

PagaU, TerUi,
aliis

Silliro.,

Te.tula.,

Maiosa^, .Timothei, Marcellini.

RoUU, German.,
.,-

.lohann.s,

Maxi.m cum
oellini

sexaginta quinque.

Vigenna Elad. op.scopi.


duos
lau.'os via

IIII IVo Ju.

Roma.
Pet.-a=

in

ciraiterio inter

Lav.c;ma

m.I.a.-.o

^ quarto

.,,..

Ma

An

NW 1;

prosb.ten et

e..orcisUi.

Thomoci,
Pauli.

Rogati
Petri,

cum

aliis

quadragi.iU.
l.a,.st.,

Ma.-Uniani, Silvini,

Flaviani,

V.otoriu.,

Matronu.
Jul..e,

^^^^-J^^^^lf^^ K.tngaUe,
,

Maxira^ Urban.. Felicissima., JusUe. Flavi.'. Evanti.. item ^^^^"r Donat., Mari.. GaUi.e, Tertul., Vatalic,
item Sa urnini
Concordia..
itera

Zs^LU

DonaUo,

Reduct.,

Max.m..

.tem Saturnini,

Pauho,

F o.vn t.ni, H.r u..U

Valentma.. Furtunate. Itera Matrona.. Ma.-ciosa..


Valenti.n. Januar.u.,

item

Donata.-.
itera

Folicis,

Ma,-coiU

^^^-^^;,^^^^^^ I-'-:<'^

" ^'

Max.ra.,

FeUc.s,

Tertu..,

^^^^ ^^' ^^Z^^

MARTYROLOGIUM
XVI
n^;i;.n

MarinJO. Luciosie,

Felicia-,

Maxin,..,

Prim.
ite.n

Fom.m,
Ma.-.a...

Evas>,

S.ld

TeU

Sarmitia-.

Rn.li.,

Saipm-n.e.

^a U. C-'-a
.

^
>^^
.

^^^.^^^

^^_^
,^i,

^,..^

^^p.

^^

M.reellini

episcopi.

in

c.v.tate

C--. Thama
Lupduno

Hon

Se euc
^

In Carapania

NeraBmi.

Gall.a;

'l".-i'"g'"'^

^,^^^^^__^^^

^^^^
jj

^^^

^^^^^^.

^^,^.

yitali,

Comini,

Lpi, z:...-i^
Ootobris,
Qavt,a,.,

P'-e-.-i..
Genn....
H..

Pl.il.mo.,

Maternx..

Hilpis,

;:i,r't:;:;,'t^^^o"m;:;, Alb.n., G.ata. J..l.a=, ^^.t'junt auten, qu. ad best.as

iCpei.: Rodan., BUH.s.


^^.^^^^^.

^^^.^^.,.^

Mtuli, Alexandri,
Co,-nelii.

Ponteci. Bland.n.. Hi,


Titi,
Julii,
'

^^^^^^^^^^^'

Zosimi,

,anm.c.., Pompeia,.
.rte.c..

Antonino Felics Hila,.i.

... Domn. Am..f."''- ^ff '.^'' B.m J t^^Ln".., , onat -peratore snt
Castula.

U^
d

J~
i-

^^.^^^^._

sub '../^ 'on.es famuli Cbristi Prisc, Sepac, Vincentii. Nin^,


^^_^^^^
^^
^^.^.

^^ ^

L,

item

Emelia,.

tem

^^^^^^ P^^^^^

^^^^^^^^^
et

^avtyrum quadra^i.Ua

vn,

Oemetri.

et aliorum

civitatem Tuscia' Laurenti,

nom.L --''^^-^^^r x^r^p^^ol^lXcI: natile sanai


i

Avid.,

^a.,

Donati.

Veneri;^-,

Roga-

tici

episcopi, in

''''''

'^''^*''^'"'''""''^,^;',,^,,;
i
Celic.a

sanctorum

Expergenti,

^-r t
P F.vas. et

Ht

I.,x..l.. b'."

tr .::C;: M^,i!'Cnd. v
1

et

ApoUonl,

cuomm

gesta babentur, ., ATrica

om.emmario 1.

via A..diatina Filocute, Felicitatis,


^^^

ri^Xc:.:"^:;;.." --^S
ItaT.

~i. Bonat.. ^-r^:. r:'=\r:'Lri='


Marcal.s, Jul...

Fappe, G,-egor.., Gag., Seeundi, Mau.-i, Urbic. SecunN.gandr.. Sacr.. In S.r.a

^.0.^,

. ..a
PVi.nosi,

Zotiotcamasi, Pbilippi,
Cerati episc^n.

Attali, et

Grac.opol, depoaUbi depos,tio beati Gaud. ep.scop.,


^^^

sitio

^^

^^^.^^^^

^^^,

constantinopoli Pauli,

Furtunati,

Magr,
''

Acl"

M.^*-

"^ Af"'^^

'''^'"^'

^''' ''"'"' '"'"'''


Marciani,

'"'"'""''

'^^^!rira:!:f\.'"^t::aud:
y,
Ts:;:!; In Sa'd."'^
,af.le
"^.*''"'

sanctiMarci. In

a^

ani,
;

Rom,e
y.

In Dorosin Gesarea Palestin. ..atale Gristi, Carolapidis et Mar.n;e. Nicomedia Vitici, Nistori, Primi, Cesarea Cappadoc. via AureUa Naboris, Na.ar,, In
Zotici, In

Lu,i,,ni,

Africa

Januari.e,

Donata.,

Spes.na..,

In
et

Sr::::L'e~'
confessoris,

"G;ile.s Se;s.on.s

c.v.tate

deposHio sancU Medardi episcopi

^
,

,,,d,i, Ma.imi presbiteri,


uar
c

u^ai^dir',
'

n
,late

can,,

F,t

,
..,

GaUe,s G Ueis

C^"n, '

"0";::'^.
T

^'^J

Aginno loco
aliorum

Nicea civitate Diomedis. Amant,, Monmiliario xv ab urbe Primi et Felima^ v,a Ncnentana ad a,.cas Pompeiaco passio sancti Vincenti martyr,s.
In

^^,^,^
., In

x,,.,,

Spans

natale BasiUedis, Aurisi. Rogat,, Januar,, In N,comed,a natale sanof. Cr,spol..

'":r;a jl Rom" oK fnr sanct. Crispoli,

episcopi. vnt^^iodero depositio beati Gensuri via Salana natale sanctaa BasiUe, Item

Nomentana
sanctorum

m.l.ar.o

Restituti. et alibi translatio corporis


Victo,.iani,

Furtunat, ma^-tyr.s ep.-

:U^t
^'p'

Cti,:El';i,
J....

Ariii,

V,ctor.s

et

aUb,

natalc

Nabor.s et

v.l

Magdaletis, Zabini, v, BasiUedis, Tribuli, Nagesi, Ro,na3 via AureUa miUario


et

^-f i^;.TA;r:t;,r^::m::::r Cr.soe.,tian.^ FehcuU. miliario


Barlok.n.ei
apostoli, Roma.> via

Tbecbe,

In Pers.da

nata.e

Ardiadina

v,.

'

E\ CODICF.
^-^rjji
Theoilole,
saiicti

liEUNENSI.
iiatale

xvii

ji

.T<il.

In

Fvigia

civitate

Lowlic.
Proti.

.Vnteonis, .Vfre.
civilate

\i\

\frii'a

Quinliani.

Festivx\ GantianelUc, In Aquileia Aniani episcopi et confessoris et liberatio civitatis ipsius a Chunis. In tcrviturio SesIlufini martyrum. sionis civitate passio sanctorum Ignatii, Valeri et In DoroRtoro natale sancti Ysiei. In Aquilcia Cantiani, rruli, Marci. X.VII Ul. Jul. Motii, Migeti:e, Mingin. In civitate Darbaria Clemcntis, Gantiani. Constantinopolim sanctorum
Gaiani,
Joviani,
Philippi.

In

\urelianis translalio i;orporis

In

Lucania

Vili,

Canaedi,

Ganliani, Cantianelle, Proli, Grisogoni.

Viti. Modesti. et Gviscentie. .Vrteon, Quintiani, Theo.loli. In Sycilia Micca?, Valeriai, Marciu). In Sicilia civitate :x:vi Ul. -Jul. In Africa Quiviaci, Diogenis,

Mi^^^^ana Saturnini, Gendini,

Modesti Anthiocia sauctorum Cyvici, et Julitie matris eius, el cum eis Namnetis nalale sancti Simelini. quadringentorum trium martyrum. In civitate balumbas via Salana vetere sanctur.un Quu-iaci, Blasad septem

XV

Ul Jnl Rom:c
Marifii

tini
covi'

Canti, Cantiani Gandriemc. Dorostori, Ysici. In Aquileia Gyriie, martyris. RomcE Diogenis. In AquUeia
et

et Cantiano.

Alexandria Dios-

Musca>,

Valeviani,

MavKO, lu

Aurelianis civitate Aviti prcsbiteri.

XIIII Ul ani
pini.

In Africa

Martia;, Emili,

Felicis.

Roma)

civit^ito

Balbimn.
Felicis.

Via Ardiatma
Emili,
Gris-

Marci, Marcelliani, Thomi, Pauli,

Cyriaci.

Uavenna sanctorum Marthari,

Nazarn, Gervasi, Protasi et (.els. In Mediolano civitate natale sanctovum Honovi, Evodi, Petvi. alibi Valeri:,), Marcelli. Rom:n in eimiterio Yppoliti. Via Tihurt.na pu'er. monastcrii sancti Theodali con/cssoris. Vitali'^ Ursicini. /;' Galilca Paulu.-, Feliciana. , Thoma), Felicis. hmdi, feUrimr.J.. Ul Jt.l In Thomis civitate Pauli, Ciriaci, ""' Et transiius downi Hludowici imperatoris. et alib. Vitalis. Crispiui, Martvria). Persei, Crisimi. Primi, Januavue. Dellici. Ul Jiil Saturnini. Quiriaci. Apollonaris. Albani marlyris. In Cesarea Palestma; Rufini et Mavcia) et sancti In Sicilia civitate Siracusa H.er.:c. Hipevici, Saturnma) Stercu depositio Euscbii historiografi. Item Gangali, Juhan., Grapln, et sanctovum mavtyUl Jl. Antiochia Siri^ sanctovum baptistcriu, qu..rum nom.na qui depos.ti sunt iu rum octingentorum uctuaginta et octo, sanct. Jacob. AUct apostuh. lica n. Pevsida natale Deus habet in I.bro viventium. In mavtyns oum ah.s nmnoro oct.ngenIn Br.ttania Albini Alexandria civitate Rufini martyris. hb o v.ta-. n scrq^ta sm.t catalocum. quorum nom.na et novem, positis in dcpos.t. sancUo Uem al.b. et confessor.. natale PauUni episcopi

Marini. In Alexandria natale sancti

......

XIII Ul Jl

XIT

XI

"uaginta

liWtrNola Wn.- mevnoru^N^ ^iscopi.

^^^^^^^

^^.^^^

^^^^^^^ ^^^^^^^ ^^ ^,^^^,^ ,^,,.,^ Emeviti,


visilia saucti .lohannis

Alici,

C^^
vixx

, ,,.. ,,, , cimttcriu ad sepm Tnh..nni^ aoostoli ct evangelista.'. Roma) ... . ,. ...... ..o. .. ^rxr":nr:r:;::.r^:r;r

, i^ a^on.n septua,,^

ic.

-^^- J^

nntn ct

cum

ieiuniu

pr:uveniente.

,^,,

~
plf

...

t?"!^r

xr^:r
. eaae.

^zt:^".-^
^^^^^^^^

-.t..

....... ...o.,
,. ,.,
et

Loce^ .S..
^....
et

et^mc^.
cjv..e

^^^^^^^^^ ^^^^_ ,,,

Ul. J..I.

septem

Rom^ V.a r.bu.t.. " g----- ^''7"^''^"'"'';^^/

-^^,:;--::-;,-::^-:::.^^:. S,eUe et -^ba i S >ui.s C..is.entis, Juliai, Nemesi,


^"

e.etis,

Ma..cell.i,

G.adi,.i,
i,.soia

fel.cis,

^:sr^or M."nt";;i- r^r:::::;.


covpuvis sancti Floventi. .... .... . Afr.ca

xi

Tl>eoi. .\v.o.s,
Pa.,.ius,

Pleo.s,

Astc-fy.

"

-.1, tucc..,
Venusli
'

.0.

Hi^o

^l'"":"

^'

Eunichi,

Criscenti,
-.

AIexandi'i,

"S^J^tioZu
^^
',

Mjlvii

niunisi,

llyuus. . ,..,

Phevicus, D.osco.-., Tu..bo. '''V^'"''"^,^'-'^;^^^^, Ui.t^, " ' Theodova., Pavtati, Titin, Do,s.me Serei, ^^^^, , ,

g,.j,i.

i Alexa,.cl..ia
a,,,,,,,,,,.,,

sactoru,..
iosco..i,
Pota.ni.,i.

P^^

Hc..otl,.,

vigilia apostolo.-um Petv.

<=':';:''

^^^t,,

tolorum

Pet,'! ct

Pauli

. Pet..i i..

Vatlca,.o,

.. ,,,

Marcialis episcopi ef confessons.


III

Octohri^

Tomus

XIII.

WARTYUOLOGIUM
XVIII

,,.,:ti.>s

,,cs. SS18

.UL.OS H>ii<^

1'!-'

-'

janu
epatii cw/
..

_...

^i
..

'

..,-..

n..<MiPci

Marciaiii. Marciani.

tviponia
cod., corr.

Sev

Montani, Hol.onis, SU-at.g,, Dcmctvi. Horestis,

.Uv.am,

E-., Ge -an^

P
^^^^
^^,^.^

,,uUani,

aedicaiio eoto/.r s.ncH '- " InnocenU cnm a,ioni,Gy,-ian,, et v^g.Ua Ti,notl,ei. , Si,.mia Sabacia= """'', locuncUan, in alto i, corpons Africa gl translatio llll 1N... .T..<. In or ,,,.e civitatis In OMUis ^0"^^, a,""x. TUeodor.. est. conte.ssons '^^ Spaniis portatum Ma,-lini episcopi et u, sanci Mero.ja., Launan, marty._^ cu.u^ sancti TI,eoclot,, vico Vistinno natale g ,n Thons Strator,s, Arpot,s. H. SiciUa A^^'p natale sancti III TSo... .T..1. .^.""j";;j^nj , Alex.andria

HeUo

o,.,

^f^^J^"^^, ^-*

Gorgonn^

~
,

'

'",,^,,3 -t.^^^'-

'^^^^^^^^^

^^^

r^.r::^::Z:^:^
^.,..
cu,n aU,s
.T..1. In

P^: "^-..ppi,

Sever,.

m Slna ^ratoris.
^._,_

xv

et aUUi

MexaJr,a Pa,Um,, Eraae Annmas, P>v,a Parle.n,, Parn,


Nicea
bust,.aU,

^^..^

_^^__^^^^

,t

,1,,,.

Alexandri,

Parmini.
I..

n ^ -om., P.ang,.t.. P,.ocuUi, Quarti In SecUa , a.sarea Capa.lot.e Emm, S-^"^' -; In Nicea Elad,, ,U,s numero sexa.inta, J'''; P,us cura aU,s Eli.e, Novas,. Ai.oU, HelenU SU,rlon, A,.lemi, Eoden.on, " aU. (UUher,. P,ercnt,, Tratonis, et A;,n.oloe M.chi. Et in Mcliolano

VIII

l.l. .T..I.

Speu, EraU,.

In

sanctorum

Pe,-enti,

CeoiriiC.

cum Spc-i, Corn,liani, P ^^^^^^^^__ ^^^^^^_


, j.,.aclea]ohannis,

^^-U^^oU

'vil

i... .T..,.

'^^^:^^'^^^
^j^- Xt^^lorum
.^^^^^^^

^^^_^^_
d gnttam ,ugi-

r-;;;r;r'^:'^:^x^'a:rt::i-^^^^
Alexan.lri ^,U,;p,, Ma,.e,aUs, V,taUs,

cum

als v,

septem ger,naorum

VI
.

xa..T....Roma>incimitenoPr,sc,U^v,aS
:

M e.t .,.m,l.,,r,o %,m ''"""-^' = fralm.coil- y;^ Appia sancU J.anua,.. V,a Corn.Ua ^rSalLs Aatole.VicU.r,i. In civ^'-^;:;^;^

id est .

FeUcis,

PhiUppi.

In

^^'^

^^ ^;!^^
^,
.

^^^^

'Lun

., nUorun, eius. Felicitat^s.


'

]o,,annis,

Sesini,

AureUan,, En,iUa,,
D.aneli, Co,.ioi,

<"

'-

^''V Anunnn,, Gason,, E"^'""' "'''"';.

''"^^

^-^^^^^.rt

:::::;' Me.Uti; AceUei,

Aut.c. ^-"';^ f";';^;,f'|l,,i;c.,trici et Apoiloni. In Aureli. Gorgodian,. ^^"' .^' 'V,^:^"^ ^geU. Machar,. T.mothei. Zachei. aoti, Faustasi. AnUochia Maximi, I^<''', quorum gesta ^^^H^Ma,," Nab" et' Felics d^coUatorun, Ysici. In rfv.ca et in primi.deoollonnn ^os^e. transtuUt Mediolano qucaam re,eg, v cod.. c-T. cuvi.ova vero eovu,n mulier i.abentur. Nicopoli lUlionis, Dio(U.la,, .Vrchelei. Cyr,n,. EuU.o.Us,,

Theodor,, Crisi, Candedi. Corgoni, gi sisioniE. AuxenU. ValenUni. Drc-

^^^'^^'Z^J^^^X^^
^^^^^^-^^^ai;:,

p..,v. gano Oanivi^Via

:;"

T^:,:m'

tc^on^rTheodoti, CyrilU.
corDora eorum usque
^^^,_^,^

cod.

Itl.

,,..

T"l- in AUica iMaiiiiicv ^ui non soumu^^^^^^^^^ 1, -.nentissubditi.


P^^^''^""'

m ^,_.

diem qu.artun, ,d ea.ndem Oonmi.M,Uton,s^

An.ceti. TlHOdou, uebb Emdian.,S.suin., ^i:;:;;'^;^;::

i"r? C^^nU
VaiLntini

.'^^f""';' .^,..

^1,,,;

, johannis,

Eustasi. Octavi,

^cheilei. item Archeiiei, Cyrini. Flavii Nicaoni, Theodoti, Faustas.,


sanct, Mavcani. in

-'''%-r';'S.'":::::^.'"sr::-:~'lnSyv.ia

Anti.

Basin. abbat.s. Alexadr,a Eutici et depos,tio Uenedicti abbatis. In

P;l: "vc^:::

et^U.. m

depos,t.o sanct, Maur,ta,a civitate Cesarea Marciani et

EX CODICE BERNENSI.
IIIT la

xix

Armageri. In Sicilia civitate Catcne .J"l- I" A.quileia sanctorum Fuitunati et item relicis et virginis, Naboris et Felicis. Yia Pra^nestina. Mediolano natale sanctlc Agathec Viventioli Gallie sancti Divi, Corninsi. Lugduno Primitivi. In Cesarea CapaJoti;e Naboris habeatis. vir benirolus, kansimus noster, precainini ut ^nemoriam eDisconi Sic obiit Baldinus ^ Trofini, Melei, Euangeli, Attali, Zenonis, Tropoli, l^ j, In Alexandria Serapionis, la.

III

Menei
-

presbiteri,
l

....:

,, Trr.fiinm virsiinis. ilcm Trofima) virginis.

la J"l
et

In

\rrica Papi;e, Donati.


Petri,

In Alexandna Antbioci,

......
et

xc

Dagiona Menesi, Man, i^


et

..

Di^^^Namoris

Mammari.
In

Gummi,

et

alibi sancti Focio episcopi

confessoris. Amici

^^Tr^TU.

Alexandria PbUippi, Zenonis, Nasei,


et

decim infantium. Et
^^
^^.^
^^^^^^^

in

Sirmia

Marcialis ^ nni ^ecuud., Max.mi Furtuna:. Agripim, Secuudi MaKbni,

Jacobi episcopi Nicivis qui in


^^,^^^

corpora multa
^^ pen-exe.

mt

coc/..

T..nn.J In \frica
qui

c.vitate

Gartagin^ natalc sanctorum Gatolin. d.acon.

"r^^rr
JuliiB et Just^.

C^^^
,_.,.it^te

-^^ --Hilarini.

^---

"> '"^
Migeti;e.

ct

rel.ciuo-

'^-^'
Antioobia
sancti

Tbfolo"

^^J^^^o.. -1^T:T2TZ':r'^^
r^
rptr
.r
Januaria^
et

Ostea

Mediolano

Mocbi,

In

in Cesarea Pauii,

cuius gesta babentur et

Mam-

-bindi.U.

Bituri.

A.rdi. Medi^ano
In

M
Nazan,
T.t.ana-.

eiii c. corf.

Silicitanorum, et

alibi sancti

Mamm;e.

Anx.^

^:^;ianu:::rs:c;r^nat.,
Bess., Sina,^

Bess^.,

Maxim..

Pau.., Aqu.bn.. ^..0.^, Gutat.,

XV

Ul.

^-^^^'''^'IJ^^

^^t^^^^^^Z.^^^ germanorum

Sempberos.,

matr.s
:

septem germaMa.r.Il.an.,

ha=c sunt

Petri.

rhn"i

Petr. TuTquati.
confessoris.

Constantinopoli Daria=. 1

Spani.s

Jast.-,

Lug.iuno

C.U,. Rusfo
Agripiani,

presbiteri et

XIXI m. ^^.

Aniabilis, Nonninie,

Sandi,

in
^,^'^ ,^^;^.:;^,

'i

Vl bada

Maxin,i, V.otoris. In Da.nasco Sabini,

E,.,rin,, Enli

e.

alibi

"'^

g,^^^^, ^^ ,Hani, Hugali,

Sofi.

Montani.

In civita^

rS;r^rLr^;r=..";^^^^
Lo^ni^^eri^^
Galac. Stertei. E. . Anu,ra Andre., Tebe.li. Auri, In Antiocbia CyriUi, Andre^o, El"'. '^'*^'' Palatonis et M,litanorun, ., ,Vpollenaris. In Lau-

A.ncenh^R Ro,n.^v,a T,bu.-Unam,l,ar,oxM, Tisici. Via Col.a ditia rr,g,x. M,nisei, '^^^^J';;;;^;^:c.v, a.e "^^^r^"^'^^^,,, VIIII Kl. As-.. in Am..ern,a

1...

As..

e-/,o,-,7..

^^X...
ali.s.

Ab urbe
eivitate

Ko.nana Via Sabbacia. TbeuCap.tonis,


^,^

et vigilia sanct, i-" Sa.ar,a nata.e V,ctorini, Uuo E.nenta cum iuobus Militaris, qu, P-.^^ "' .oni, Victoris, T.gio c,v,.ate san Antbenogeni, Ca.-,ton,s. In

^^^^

Staciani,
.^^^^^^

S-

^_^^^

^,^.^^,,

vani

Stereati,

'"X^Tl.^.
.g:.brvi,.g,n.s
Stercei,
S.ieiani.

I..

Ponourb,s
L,c,a
c,v,late

Uo,n.e Aconti, Nonni


,

^dc
Et

at.i.a.e
.n

^-'^San.on

^'

^^^ ar^i::; "


n,e e. Laud,c,a3.

^^Z^^^-^iJ^^^^^^^n,
Men.
<,e,osUio

..cc...

A.-^,,
"

sacrata. sancte Glodesiadis Dco


in Glor.os*, item xin,a., Saturnina^, in Nola Ul.

^^,^,^^
1

Marciani.

Ma- ^;;;;'^

VII

U..

^.

b EmeU, et ^^''^!f^^, :ral.b M

.n Hi' Jocunda., Janua,,.. Et In N.comedia Jul.a-, mirab.ba episcop.^ depos,.,o sanc.i Ethen ta.e Au.esiodero Auxe Fr.g.a= Vt.phel civitate Ul >.=.- LanJatia
r,un..

VI

^S-

-"''%"'"!':

multa ,b, ,.jii episcopalus Simeonis. In civiS,c.l.a aU.le


p,,,,.ppi_

^,,,

,,

?" 'rt, rr"i:rr%:*.r.s=


iiiiiii- Agr-

-- .- "-

^^^^^^

^^^^^^..^

- ;-,,..

MARTYROLOGIUM
*/c cod..
corr. beairici.

T'-r>rt;ri.:'i:^'r
.

:::t"s:,,::r'^:n,oeveti. seca,..,

,......-

""""''

r:: ;T S'::;co/-cpi>copws.

t :^;r

precamwr wf ems memoves

u...,

Ty.i. ^.13..

-;:-."

--

'-

----- -"

sitis.

L/ETAr^IAS INI^H^KNDAS. MENSIS AGS.

HABET DIES WKl.


septem
tratrum

'

gall. cotl.

ecclesi^ a sub Anlhioco rego. Ronun deciicaUo sinodus martyrun. celebratur. Et n. Thom.s rcorecLo. In Arabia en-itato FUa.lelfuue Pul.um. Ronue Domiciani, Rnii, Minandri, una clie coron.jtorum civitate CyriUi. Aquila:, Petri, Donatulce, becundola^, Seeundmi, ab Urbe natale sanrtorum v.a Prenestina n.iliario xxx deposit.o ^ancti Eusebu Proluni. In Italia Vircellis civitate p.v./o et MaKHmr Justa', Minandri. Galleis Geronda civitate natale sancti Felicis martyns. In

Kl

Air^

Antiochia passio sanctorum

Machabeoruni.

cum

matre

beato Petro constructu^

sua

qui passi "sunt

cpiseopi et confessoris.
civitate Returicas

In

Hispaniis

heati

Archadi episcopi.

IIII IVo .V-^-

Romu.

in

eimiterio Calesti via

Appia sancti Stefani episcopi


diaconi, qui

et

martyns.

Stephani apostoli et Antiochia nataTc reli<!uiarum proton.artyris episcopi corpuscolum eius Hierusolim.s est translatum. Luciani est P.piaatu^ et ex revelatione niiorum eius quorum gesta habcntur. Et .n Cesarea Mauritaniaj Theodothc et scptem Et in N.comed.a natale nat.le sanct, Niceti. Vero.ia natale sancti Fclicis, et aUbi

Hierusohm.s

Italia

civitate

martvruni

v.i.
^

III

IN>u.

AtfH. Dcdifatio

altaris sancti

Sywforiani martyri.^. MetropoU ep.scopi

'

el al.bi

i-.-

Acelle. Rome natale sa.icti Drogens, Sterani. In Hermili niarlyris. In CnnsluntinMpoIi sanctorum Stepliani primi martyris et sanetorum Gamalielis, Hiei-usoUmis hiventio corporis beatissnni

Nicodemi

Justini

Ahibon. Afiustiduno depositio Eofroni episcopi. saiicti Laurenti martyris Crisccntionis et PrUl I\4> >Vff. Rome via Tihurtina hi cimiterio sancte Ktinv.aLavicanannUarioabUi-bexn.i natale sancti Sachmti. In Nicmedia natale
ct et ra.-lliolomei.

Se"e
* cofr. hereni.

^oi.n-'
lin.

vVff-..

heremo. Lu|^duno GaUiie aUventus corporis sancti Justi episcopi de dedicatio basiHce sancte Maria^ AxiopoIIeronti,EracIi, Dassi sive Bassi. Rome
*, Dassi, Heracli.

sa.ictorum Ilerenei

In civitate Agusta Cassiani cpiscopi. Catalaunis Mimniii

uiii^^copi et alibi iialale Flo.-iani et Filistine-

VIII
textati,

1*1.

-Vsr^.

Rome

in cimiterio

Calesti

via

Appia natale
foi-o

Sixti episcopi

et

martyris, Pre-

FeUcissimi, Agapiti, Donatiani. Fausliui. Et in passio sancU AlVie. Eppnliti, i.'t niililes centum sexaginta (luinque et

Simproni.

Via Flamminia Laurenti,

VII

la. As-. In Antiochia

SoflVuni. Venerie

etaliorum

vii.

In Tuscia civitate Aretie Do.iati

episcopi etconfcssoris. Ausenti Veneriie. niartyrum. In provintia Rctia i.i civitatc Agusta AlVic,
cpisvopi.

et Carpefori. Mediolano Faustini.

Rome passio sanctorum xxv Et ipso die consecratio Advcntii

Appia miliario ab Urbc \v. sancto Secundini, Sevenani, Carpolon, Criscentiani, Menmiie, .Tuliane, Cyriaci, Victurine. Et in via Salaria Ostcnsi Cyriaci, La.-gi, Faustini, Donate, FausUni, Felicis. Nicomedia Nazari, Secundi, Alhini, Victoriani,

VI

l<l. ^Vt^-

Homc

via

S,na.-agdi,
.luliane,

Agapc

vi.-ginis,

sic corr.

ex

V Icl.

Aff.

tiburitiani.

" sic corr.

Theodori, Nomidiane
Felicissinn,

EutiUaui, Corinthionis. Diomcdis, Metrodoru) virginis, Philadelfia Leonedis. Tibciani *, Anni, In Oriente Firmi, Rustici, Permoni, Criscentiane, Lai*gi, Tiburti, Agatopi,et aUnrum numero xii. *, Laudici, JuIiani.Sixti. Pulicarpi. Priml, Sixti,

ex nomidiani.

Carpofari.

Zemeragdi,

cum

aU.s

x.

In

Alexamlria

.sanctorum Antonini, Eton,on,

Stephani, Urbani, Luci, Satiri. Tiburtini. Valeriani, Dionisi, Felicis, Euticiani, Gaci, Melchiadis, sanctorum. Rome in ciniiterio Calesti via Appia Juliani, Manon, item Policarpi,

NicomediaLadici,

colonj cod.

* xv Faustini, Vi.-iani. Ma.-celdepositio Dionisi episcopi. Et in Colonia Tuscia; via Aurelia miliario Lemovix sancti Ma.'tini Brivinsiet vigilia sancti Laurenti liani, Sccundiani. et Sixti. Et in ui-be

cum ieiunio praiveniente. IIII lcJ. Aer*. Ronic

via Tihurtina in cimitevio

eiusdem natale sancti Laurenti

a.-chidiaconi.

Criscentionis, Arcarei, Jacciti, Janua.-ii, Et in via Appia in cinuterio cmsdeiu Felicissimi et alibi Crispini, Exsuperati, Cyrilli. Quinti, Gemmini, Quiriaci, Eugeni, Pastoris, Lucelle, Pontiani, Leucyppi, Sidore, Agape, Cristi, Euticie, Cyriacc, item Leucippi, Mariie virInnocentiaj, Terentia;, Crescentiie, Sevi, ginis Dei cum aliis vi innocentibus, qui una dic martyrio coronati sunt; item

EX CODICE BERNENSI.
iU-chanarei cuiu aliis xxxi,

xxi

quorum nomina Deus

liabel in libro vita;.

Eodew

(fie (iepOKitio

sanctt

Auctoris episcopi

ei confessoris.

Ill I<lH
et

ad

iluas

Atri*. Roiiio via Lavicana inter duos lauros Tyhurli, VukTiani, ut Cecilic virginis, douius mxta duo decinas * natalc sancte Susanniu ct Xicopuli passio niultoruni niartyruni.
scit.

oct

dcc

(luorum nomina Leus


ri'itli. i<l.

EtForo

Cornili passio sancti Cassiani.


con-. sk-.

Afi:^. In Secilia civitate Gathena sancti Eupoli, Veretie, Venerie. Et in Syriii

vico Mariiaritalo natiile.sanctorum Machari. Juliani, ubi niulla rclegio convenit moniichoruni. Ronie .sanctoruni Grissanti et Daric, et qui cum c\s pasai sunt Cladius, Helaria, Jason, Maurus et niilite.s

septuaginta. In Istria natale sancti Juliani.


I<1.

et

sti-iu

tw/.

A(r^*ta*4.

Rnme

via

Tiburtina E[)politi martyris,

in via

Appia Calesli sanctorum

Punliuni episcopi, Luciani, item Calesti. Et in loro Cornilii sancti Cassiani Sihnada Kripie sancli

Anthiochi episcopi. Lugduno Galliio Anoci episcopi. Et Pictavis civitate saiicte Uadejiund;e regimi' de monasterio sancte Grucis, quem ipsa construxit.

XVIIII
Pauli,

lil.

Hep.

r.endara Syrie naUUe Furtunati. In Alrica Dumotri

et

alibi Eutiri. Ilonnie,

Heracli, Possessuris, Parmi, Dissei,

Herme, Prospuhni,

ct vigilia sancte Marie. Prusalami,

item Eracli

cum

tribus. Et in Aquileia sancti Felicis. Furtunati. Vincentie. Et Vinderaseri Eusebii,

item Prospolml. Eodem die obiit Hilcharius corepiscopus precamini ui ciux memoriam (thcalis. x:vill Kl. Wepb. Adsumptio sancUe Mariaj. In Nicomedia natale Stratonis, Philippi,
Tituli, Cunditoris,

Eutitiani.

XVII
Tyrsi.
Iii

lcl. Woi>. In Alexandria Aaronis. Emili, et aUhi. Atiuata!. In Persida Camaraoense civitate depositio sancli Gauierici episcopi et confi-ssoris.
>S.'i>l>. In

iiatale sancti
*

XVI lcl.

con:

md

Cesai"ea Gappadatia sancti

Mammetis monachi.

In

Galcedonia Cappatlotie

>r'^"i"''-''-

naidle sanctcc Eulemi.n, qua;

passa est sub Auriliano. rege et .Vlexandro preside, cuius gesta


aliht Dissei, Disie,

babentur. In Alexandria Orionis. Item Mammetis. Item Emeli et

Mannnile

Ci(

ociahds sancti Laureniii. Metiis rlcposiiio sancti Arnulfi episcopi.

XV

Itl.

Sept.

In civitate Pinistrina miliario

xxxiii Agapiti. Et in Ponto


et

Amacie
Ezia;.

civitate

Pontimi, PhiIanti;o, et sancti Martini pape urhis


virginis, Pilentia.',
<lie ohiit

Uome

inartyris.

Heliante

virgiiiis,

Marciana;

Masse, Gandedi,

Dissei,

.Vmicie,

Potonu, Martyrii, Agapiti,

Ei ipso

Ercuinherius subdiaconus, precamur ut memores iilius esse dignemini. XIIII Ul. jSept. Pontu in Ama civitate Silonis, Rufini, Leonti et translatio sancli Ferreoli

martyris et.sancti Magni. Theodoli, Gyrilli, Zelasi, Timothei. Gatte. In Alexandria sancti Orionis.

Hierusolymis aparitio sancte crucis. In Heturio vico Vellauno depositiosancti Marciani confessoris.
In Lucania
Valentiniani,
.\gatini, Zeli,

Leonti.

In

.Me.xandria sancti Dioscori.

In Sinnada civitate Pisti Arcii,

Diomedis,

Pamphili, Goluvi.

XIII
Romano

UI.

Scp.

In Hispaniis

sanctorum

Juli et

Juliani, Vincenti, .Vuguri, et Eolodi. In

purlu

saiicti Eppoliti, ct

depositio beati Philiherii ahbatis. Et in

Sardinia sanctorum Luxuri,

Traiani, Quatrati episcopi. In Alexandria Pisti, Sevi.

Item Quatrati episcopi. Sindofagie Ortosii,

Diomedis, Zotici, Agatangeli. In Lucania provintia Valentini, Leonti. XII Iv. .'<ep. Etin Gavalus vico Mimnmtinse passiosancti Privati martyris*. El
chia Marini. In Galleis civitate Agustiduno natale Medardi et Emeliani
sancti ac beatissimi Simforiani martyris.

in

jn'toUomano

^.icfjtniu,'"''"
'"'';

ii-

Marcialis, A.n\\c, Epictiti, Satuvnini, Aprilis et Felicis. In Ponto Neocesarea Nectari, Sevi. In Antio-

''"

cum

liliis

viii., et vigilia

^.^^,

Xlltl.

.*sept. In Aquileia s.-inctorum Furtunati. Hermogenis. Sixti.

Marcialis. Hermogerate.

Romoiin cimiterio

sancti Laurenti .\bundi, Innocenti, Mirendini. Et in porto urbis


et Arrhilei. In pruvincia

Rome
liliis

Vppoliti,

qui dicitur Nonnus. In Hostia wiale sanctorum Quiriaci

Cilicii' {'ivitatis.

Egias Glaudi. Asteri, Neonis, Duinnimij. Lugduno Galliai MinLrvini, Eliazari,

cum

viu.

liome

cia Ostensa natcde sancti Tirnoihei discipuli Pauli aposioli. Agustiduno depositio sanctiFIaviani
episcopi. Arvernus
sancti Sidonii episcopi et natale sancti Sinforiani martyris.
Italicu:

X Ul.
loinei

S<pt. In Antiochia Genobi, Capitulini, Emerit.e, In Galleis apustoli. Arelatu sancti Genesi martyris.
et

et vigilia sancti

DarthoPatricii

civitate
in

Neverno

saiicti

abbatis

confessoris,

et

sancti

Geledardi

preshiteri.

Et

lerriturio

Edua

civitate

vico

Cervidunen.si depositio sancti

Epadi presbiteri.
natale
sancti
Euticte.

VIIII
civitate

lil.

Sep.

In

Siria

Juliaui
In

et

alibi

Eptati

preshiteri.

lu

Gappua
cfecit
''"t-'

Gampanie sanctorum Uufime,


urbe

cimiterio
Julii.

eiusdem

via

Nomeiitana miliario con:


''-^^

xviii ah
fratriim

Roma*

natale sancti Genesi


et

martyris.

Hermetis. In Spaniis confluto loco


et

eocc

sanctorum Justi

Pastoris

martyris. In

India natale sancti Bartholomei apostoli,

..obi,rb.

depositio

vm
VII

Audoeni
Ul.

cpiscopi.

K
civitate

'w*-.

Sep.

In

Salona

sancti
in

Anastasi

martyris, hic

FuHo

fuit.

Et Apolia
via

*c'*'^'' *^o-

civitate

Hecclano Mercurii

martyris. martyris.

Uomic
In

cimiterio BasilluJ Maximiliani.


Sa:;vi,

Et

Penes-

trina miliario xxii Quinlini


Victoris.

Gallcis civitate Arclato

Victoris, Primi,

item

Autisiodero Elcuteri

episcopi.
Sabasti,

Ul.

Wopt.

In

Antiochia

Alexandri

abbatis.

In

Lucania civilatc
et

Potenlia?
Basilla;.

Felicis,

Aronti, Sabiniani, Honorati.


Olti,

Et

in

Capua

sancti

Rufmi.

Uom;e Hermctis

ConsUntinopoIi sanctorum

et

Stephani.

Belurico

translatio corporis

sancti Sulpicii.

MARTYROLOGIUM
"'"'
,

V,
.,,,<,

Kl.

rLr.s
;,w.7r..

ot. Et cnm fliiis


.
t^^^^''"'

dedi,.atio

iP-"

sui.,

auadringcnta

mar.yrum,

.l"'

a,posi.io sancli

"^P-^-^-^P'' ,'^'^'''',

\^ i;^ It In GaUeis ^^^--J^f ^ Siagri f f ^J^.^'':!" domni Bas.lte episcopi. " Hc.-mc.is,
'

'^f

"
.

Tn Thomis civitate '^\'^~."" petri

Marcellini
militis,

tribuni,
et
alibi

Emannatale
civitate

Arela.o

Alexand.-.a Polc. Stepbani diaconi, In

K>. ."opt, Rom.c

v.a

^^

,?

mi.cr,o
*:

Bas.le.,

Hel.a^,

-7;;'^;.;"J''"ct3^n.,nopoli
'^ ''P'^"
;

i,,opi

Alexandri episcopi, V.v.an. Arverno et confesso,-is. In


ep.scop. et

ep.Lopi. in Ab..ca

passio sancti Juluni vico Bnvatinse


confcssoris.

^^^- .;;P!;;^-^^,J^rt,,^nivLc
mauyu
,
,.

depos.t.o Bib.ani

;I

U..

.-..t.

Pausatio sancti Hel.se,

P^P^^^,^^^',^

ut,

disciouli

sancti

Helie

prophete.

tn

provintia Pales.ina

civi.a.e

Sabastea na.alc -"'=^'

'-

/~^, /p,,3i
.

i,,e.

Hoqui passus es. sub BasiUe s.n.. In Sirmia


v.r.inis,

-,:\s: ^r~ rr. r ^:nsi


^^^
A'^';' ""'.'"'

.J.., o....
e,

.0^...,

r;!;;:;;'Genrn.. M..s ..P.;. CommodeU.c FeUcs IIIU,. So,.t. Rom.c


C.n./an,,o .mp..'o-

^^^.X^^^ims U,e Ga.u^

cum aU.s ^^^

.ribus,e. AdacU.

^^^ ^^,^,,^
E.ni-

^nrvit-cSilvani

I.aUca>, An.iquira,,

l:;;^.!.!

ep.scop., Gallcis sanC. Opta., Adc^ia.. A;.isiodcro

LIAS
reUcs,
Do..a...

DIES KXX. INDICENDAS MENSIS SEP. HABET


nata.e
...

,..e..t,..ln Capua A.uir.a


in

v.Ua

"-^ona

m TudeHmaT.cia Tc.^^ /^oI.^r^u^^ ^^ ^^^^^^^ ^^^^^^^


sancU
Prisci. E.

^- ^^
'

sanctorum Cinomanms cvitate Tuni.a natale sisinni, Amausi. b. ^^"'=t-;^^^^^..^ ep.scop. et a ^f"^^^;^,,.,^ Ucltausia prima Marc. ^^^,. p,,,; ,pi,copi. Donat., FeUcis. ^ic.or.s cpiscop. e. "fe=^_";. civitatc natolc .mncti Thcodole cum f.Uis suis et i_ y,;, InNicomcd.a Z--'^- - ' IIII ISon. Sep. car.bag.ne Dubi.aU, Tusci, A^ sanc.orun. A^ om e in par.ibus Camra,Uc Theodori. In An.iochia Cusconi.

Tasc.x, '^'*";"'

f
^"^
.
.

Valc.i.

I..

Sicilia Eupli.

Joseph. In

puUa FeUu. S-' ^-

T.n.o.hc. Lugduno
et confessoris.

Gallia;

deposiUo JusU ep.scopi.


Alcxandria
Ar.ston.pp.
et

AgustMuno aep
,,;,.nni ep.scop

^^,^^,,

S;,^,; ,pi,eop.-

II,
Apa,nix-

No. Sop.
A,.ton.

....
Arest,

pucri

annorum xx
Eufcnie,

ep.scop

in regione Ft in Siria provintia; Et .n b p ^^^^^^ In Aqu.le.a dcd.ca

apostoU,

Luce, Johannis,

Sirici,

Vi.al.am et Ar.s..

^_^^

^^lp.^.._

Galleis ciMtate Saturnini. Arapolhni. In .Egypto T.urini, Nemosati, item

T^^^o^
na.alc sancti
Cu..idi.

v.a Salar.a natale

VII

Id. opt.

Cappua natale sanc


et

FisU, Agusti.

Dcsidcrii,

pass.o

...

s:t-crr n't=
.,exaar,a

- ^e if - "- - -- ---
Novegento bea.i

^'^J^vJ^^o
^
ils x,.

civitate Teriaten Eleuten episcopi. In Capadocia

Cannua civita.e Benevento "^^^PJ^"^,, oalleis civitate Agustalis


Ghlodualdi

Januarii,

A,mon. ''--'. ^^^P^^:;;,


Arion.,

Ncnmesi,
A,.Ile

-;>- "-;

J^X
t

^^^'^^Z^

^'^^^^i^^^J':;:!^''." mi.
s,;, Arapionis,
Severi
ct

M.Usor.,

Pauci,

aliorun.
In

quingentoruu.
die

;:

cm^
ntu

em

cum
__^

aliis

x..

cadem

coUeC.o

Cesc.-ea

Cappadoc.

to..us tc

^^^^^^

^^^^ ^^^^^^

^^_^_^^^.^

^^^^^^^^

Z^'^^^^^-- -^

^^'^^""'

^'^^''"' """" i"^---'^='pp"^"^^"'

C>-'. An..-i, ^'';;;''^;,::rca;;i;cr:::::torum EupUc, Alc.andr.. Cups.ci, Hys.ci, IIII Id. ^op. I.. Alcxandria Nemesi, Amn.oni, Orionis, ^^'l^^jj^^^^^.^^ episcopi. I., Alapon, Sdva,,., cum a i.em Ammoni,

t:^:i^z:T^:^- - ~^ -

Mercsori, Panoepsi. Acellei, Nice.i,

^"''-

^^ "-^"^

EK GODICE
beati

ilEUNENSI.
conscripsit.
Iii

xxiii

Helari

pap,

per

quem

Victurius

ordinem pascalem
in

AtVioa sanctoi'um

Doletatuli,

Tusci,

Valentini. via Salaria velere cimiterio BasiUe sanctoruni


et

III

Itl.

Scpt. Rome

Proti

et

Jacenti,

qui iuerunt tloctores cliristiane legis, sancte Eugenie, et Eppoliti. In Alexandria natale Siri et Serapionis.
Gallia;

Basille. El in

urbis

Kome

Ingcnui

In

Apulia

Felicis

et Dnnate.

Lugduno
ct

Patienti
l<l.

episcopi ft
Wi-i.

IlL-gule.

Andegavis depusitio Maurilionis


Siri.

conlessoris.

I>i'i<l

In

PampliiUa nutale

Et in Sicilia

civitate

Catena CupU

Sera-

pionis.
pliili,

Rome

nalaie sanctorum Proti,

Sanctini,
ot alibi

Matrone, Tecle virginis, Eracli,

Nicomedia Amenone. In Asia TioEust^bii episcopi. Lugduno beaU Sacer sancti


HippoUti.
In Alexaudria Theodoli

dotis episcopi.

Agustiduno

civitate

Evanti
ut

i-piscopi.

I<1. H<pl>ri>*. In Apolia Felicissinii

Socundini-

episcupi.

In

Antiochia Timothei et

Litori.

Agustiduno
via Appia

beati

Nectari episcopi. In Galleis civiUUe

Turoiius

depositio Litori episi-opi. Andegavis

civitate
in

Maurilionis episcopi.
cimiteri'.

XVIII
nisi
rati,

Ul.

Oot. Romai
in

CalesU

Cornili episcopi., et Saluri,


Kelicis,

io-

episcopi. Et

Africa civitate Carthagine natale


et

sancti Gipriani episcopi,

Hono-

Demetri,

Zete,

XVII
et Leonti

Ul.

Oct.

aUbi depositio Eparti episcopi, et exaltatio sancte crucis. est Cyrini, Serapioms In Alexandria natale sanctorum trium fratrum id
Seleoci,
Valeri.

Croci.

Et Ancira Galacie

Et in Thomis civitate

natale

Stratonis,

Valeri,

Merobii, et Gordiani episcopi.

Nicomedia
sancti

Marcii,

Archeon. Et
et

in

Nocerie Campanie
In

Constantii. In Tullo civitate depositio


episcopi.

Apvi confessoris

episcpi.

Aqmra PauU
heaU Apol- aplimwi..
rapiu.
via No-

Et Cavilono

castro Tronortio sancti Valeriani martyris.

Lugduno

Canui'

Uni * episcopi.

XVI
Et

Calcedonia Eufemie virginis. Rome Victoris. P'eUcis, maiore sancU Enierentiani *. in via Nomentanaad caprca in cimiterio
lil.

Oet.

Alexandn
Et Apria

. omo,.ontia.
nitis ^rf..

mentana in eadem urbe Rome torum Pafies, Felices, Victoris,


et Lopati.

natale

sancta Cecilie Donate, R.ssie, Generose, Sperati, Navati, Corinthi, Secunde,


et

passio

virginis, et alibi natale sanc-

"-^cw.,..

sanct^e C-ocdie, et alihi.Salvi Item Secunde. Et in Noceria Prisi-.iani. Rome passio ecclesie monasterio translatio corporis sancti Naboris et dedicatio et Tyrsi. In Hilariaco

ipsius.

Nivedunno Valeriani. Macrini et Gordiani. Et m Noceria Bnttama *^ca^^nn. In * episcopi. Calcedome, RUUme, Eufemie. Sanctini et deposiUo sancti LantberU Gauduuii, \sici PauUni episcopi. Macropi, SocraUs, Stephani. Seuposto depositio sancU Ociani, natale sancU Trofimi. In Nicomedia sanctorum XIIII Ul. Oct. In Alexandria
.

XV

^,

,,

Ul Oot.

Constunti et

..

In

Syxti,

Medetii. Mediolano

Eutropi episcopi et Satyri.


Deinetri,
Palei,
et
Nili,

XIII Ul
Niceti

Oct
Et

In

Alexandria

Parimadi,
Et
in

Uelii,

Castoris,

..... Satun.
Frig.e
natalc
con-. shm

episcopi.

Neapoli

sanctorum

Januarii

Aniceti.

Sidana

Ferreoli episcopi et martyris et Trophi. In Galleis civitate Vigenne Bnvate sub altare pusUum. In Treveris c,v.t.dc Md.U cpicaput sancti Juliani ma.tyris, de Paterni, Muscu cum aU.s centum Pii diaconi, Quapilei, Nili, sconi et alibi, Trogi episcopi.

nmltorum sanctorum cum

^^^.
XII
slantic
'

LlZ

Z Xm.no
civitate

ten-Huno
territurio

B.tunce civUatis
,

sancti

Mar.a,,..

In

-.u.n

lu Nocerie Hercmie et alibi Reati episcopi. qui passi sunt sub Nerone. Private cis et GonstantKe,

Lingunica. civitatis Monasse, iteni


et Eufcm.e. Siggoni p.-esb.ter..

l-eli-

.j>n-.

pn-

Ul.
Feli'cis

Oet. Sinnada
Et in

sanctorum
Felicis,

Noceria itom

Doi-ome, Dionisi et Do.-olhei, item Constantie et vigiha Mathe. aposl..U.

Privati,

Con-

Xl'ui Oct

In Mediolano Victoris.

sancU Mathe. Et in Persida civitate Tar.-.um nat;ile


l^>^caerasa

natate sancti Lucaj. apostoU et evangelistic. Et PiraU civitate n.t.ri..|.n u civilate S.dun.s seve uaodc via Salaria veterc Basille. Et Galleis Ul Oet Ro.ne In..ocent., Victor.s, MauricU. ExsuperU. Candcd., Valensi loco Agauno natale sanctorum vico no,.cupante sexag.nta sex martyres. Beturico V Uli cu.n sod.s eorum v. mil. vi. centi exceptio corpons adventus et In Galleis civ.tate Autesiodero

UhtL
sancti

saneti Silvani et Silvestri. Germani episcopi et confessoris ab Ilalia.

villl
Rome
alibi

Ul. oLt.

1,.

Scleuc. suncte Tecle


castello

mai-lyris.

Alexandria nauae
bapl.slc et

sanct.

Marc.
"^;'-'
i

depositio Liberi episcopi.

VIII Ul
Victorie

Oet.

Macliironta

coricvplio

sancti .loiiannis

., ''>

sanctorun.

Juliani,

Cr.stolori,

Lauren.,,
sanct.

Ma.-calis,

Vc.uris,

,;arl,

Marc,

Nob. I.s,

^%Li^,
naUat
Mcltis

Deturicas

dedicatio basilice

Des.der.i episcopi et In

martyr,,

becun.loKc, lau.

Celerime,

DonatuIa=,

Lucios...

sl^rum

Andocii, Tyrsi, et Felicis marty,-,s.

v.co .lelocu Galleis civ.tate A,ust,duno Lugduuo GalMa. depos,t,o Lup, ep,scop,.
''=>nct,

.\rvernus depositio Rustici episcopi. xxv,, et VII Ul. Oct. In As,a Eucarpi et Bardun,an,, ct ahorum tsicpham ct nalaUs domm dcclicatio ccclesic senioris sancti
ecclesie

Lu a.p,
,p.<w-v

f, Awjlnhanna

pontificis

d.

consecrat...

VI
in
porti,

Kl.

Octb.Romevia
Senato,-is.

Appia

in cim.tcrio

CaksU

depos.t.o

sa.ict,

p,.cop,. F=Hhii Euseb,, enisconi


M,b,b..,,

. F.l

Albano

Et in

SardLa

natale

sanc.i Luxorii, et

al.bi

sanctorum

Na-

Faustin,.

Arvernus

Kl.

Oetb.

In Cesarea

Apollonaris ep,scopi et dedicatio sancl, Cappadocie Eleute.n. Et in Tarso

Geo,-g_

Cl.ce Ta,au,

P.ob,

MARTYROLOGIUM
'^^'^'

r-,.mn
cori:
licia
i

martyrnm. Et Tpeonti el Damiani

corr. rad.

ogia

Lea-,

Lmviose,

Kmeli,

Gag,!,,

Placl,

el

al.o.u.n ^^'

"^
^,^

adgVtas
episLpi

sancti S.,M-.ei.
e.

A.,isio,.e,-o Alod,

^'->-

J
"ple

c^,i,i, ,t,ie Salont

con,n.en,o,-e,nus.
Era-lia,.,

vilii

sanC

Miehaelis,

'"";'""

'^XMilnbu.i,

T,.cia...

Roma.

i!:;r :n:ia^;r: ra^s^^^^^^^ marlym Ad "


,,epos,t,o
,

a.^.-,
(,^^^,,

ce,edn,.

..s,..
In Mediolano

Frate,-i

episcopi el

oesiderii.

;:r..,i"=: ::;;ir;,r;

.-

-*
cotie,

HiTonimi pvesbilen. l'uthU'm ilepositio

U,ETiVNI,VS

HABET DIES XXXI. INDIGESDAS. MENSIS OGTUB,


^acri.

.. oe..,
Januarii,

in

T,.omis civitate Prisci^

Griscenti

Mexau.lri. Eop,-opi, Dipne.

Gott,.e.

Saturmn,, ^P^

-^^^^^ ^^^
*'

^^

'

^^

Item

* corc.rf mis

carr. icmigii-

,:;
ooi'i"-

,?: ,-: ,;i,r:rsr;=;.':r:."

,...,

u,.,. c..,, ......,,


^^^.
^^^

Plac.onis. Leonl. item Secundiani,

^^^^-^^

victons
et

*ic

cx

;jrrt

i^nssio

cIn:.Ta,.rE:,.riponrG::r:'passio
episcopi

sancti..eude.arii
Africa
civitate

.nart.ris

SillH-ti.gUO''"

A^-'''"-"-

rorr. / '''

,,,i

et

Marciani.

Et in

Carthagi.jis

m
csl,

scriptum
viJetiir
:i\epii-

fuisse
sitio.

^Zl^. -::;%..eri. n..


."
,"u
,
...

^"

via

autioilcro
cod.

^^^X^^^ TT^ -,

A^"

-" -

^""

"-^'

episcopi,

Autisiodero. depos.t.o
V.cto.ni.

";::ri":,::.s c.';- N^e..tia .pConaris


diaconi

^---^^-^r
^

;::,~
se<}Uilur
1

,le

dmterio Baii,.e Marci episcopi, et Gae.s c.v.Satur.ni, .Vn.moni presbiteri^ ,n \, :ci:":Apo,.aGas,., Em,,,, Roman. episcop,. , s^c red ,nartyris, In Autisiodero mnal Agenuo Mile s-,ncte Fedis , ^ ^^,^ ^^ ^^^_,^. ^^^^.,
^^^^^_^.

r.Tm

.ut.s.odero ep.seopi,In Gaeis civ.tate


Saturn.ni.

Marce,,,,
in

Gasti,

E,ni,i.

Home

Afr.ca Rogat,,

Saturn.n.,

lanuaru,,

4 o

''"^"

crasa. * $eq. vox


erasn.

c";:r^Mi, "::;;,!

:i

^^^.

sanctoru,

S,rgi.,

aae,s c,v,tate Betur.cas


Marciaiis

'*^;r w't<:!l"tt,iocia
"

Diunisi episeopi,

Januarii, Faustini martyris,

"''rr^Id VII Id.


do,i,
Sept..,..,

Frig.e 0<.tu,>. In Laudice ^*'"^ '


Ju,..

civitate

sancti Diodori et a,ii Attici. ButtCi,

LudGreta

(,^,i,

:"r
c.Mlcile

^^'^f;,'^; :..,
:..
e a::^ :;::r.yr.s.
.

Agripi..i natale

sanetorun.

Gerco.,

cum soc.s
Pa..sius

o.n.na

Deus

scit.

proviutia

u.i A{,UbU ":,a:^

,.:v.gem,a civi.te

^0 m^tymn.
diaconi.

^::,nr:"E
VI ia Oct
alircaut.,

'= Trt^^^
,n

irieutheri presbiteri

et Rustici

Rome
et

Marcellini.

Pnmine.
Dionisi,

G.e.a Taraei
Sep.i.na.,

P..oi

^d..oi,.
Salsa,,
et

Africa Eusel.ii,
Sep,i.ni.,i,

EraCi,

Ciidon.,

Secund.e,

yuintas.,

Venusti,

Beati,

Secundi,
et a,ii

Donati.
Gassi.

Serena., Cr.scenl.

ra..ac,.

Prl.

r.ldronici. N,ceti.

Vitaiis.

Firmin,e, EraCi

Euseii.

Florent,.

V,ctor,s,

Aai-inini-

Mallusi

cum
In

aliis

tncentos xxx.
SicU.e sancti

V
arii

la. Oc.t>.
Mnrcialis,

Acervo

,- c * r^, i Faust.. JanuTanasi presbiteri, Ampod., Placid,


,
,

Marcelli.

Antiochia sancli Eracli.

ilii la Oct
Cnmpinic
civitate

-o Evagri. et Prosene. In .Egypto Eustasi. In In provinlia Svri.c sanctorum Ravenna via Laurentina sancti EdistiEucaristi, Eurlunati, Prisciani. In

Ron.e via Au.-el.a Calesti.

Satu.-i.

III la
P..ia

Oet
Oot

In Spaniis

Returicas sancti Opilionis presb.teri. Cordoba civitate Fausti, Marci^e. In Calcedon.a


Marcelli.

Adnani

et

alib.

itom Fausii, Januarii,

MiUcilanorum.
i.i

Ron.e via Aur.lia

In Alexandria Athanasi cimUerio Calepodi Calesti episcopi. Satun et episcopi.

al.bi.

In

E\ GODICE BKRNENSI.
Cappadocie Campanie
Lupi,

xxv
Simplici, Saturi. Placidi,

Ampodi,

Modesti,

Luciani.

Saturnini,

Cordoba

civitate sancti Lupi, Aurilic.

Lugduno

Galliai Justi episcopi.

Id,
tunate.

Oeth.

In

Gapua sanctorum Lupilie

et

Maurorum de

militibus.

Via A.urelia

Fur-

XVII li. IVovl>. In Baias sancti Sussi. Et in Africa C^ecr.e et aliorum pariter passio ducentorum sexaginta. Item Merei, Aufidi, Saturnini, Nerei. Beturicas civitate depositio sancti Ambrosii episcopi et confessoris et vigilia sancti LuCtS evangelistaj.

XVI
Januarii,

Ifl.

JNovl>. Nicomedia Alexandri. In Mauritania Nini,

Victorii *, Nobilitani, Mariani, corr.rad.

Luci, Giltini, Criscuntiani, Rufiniani, Donati, Defensoris, Rustitiani,

Serviliani, Socrati, Veneri, J^victonni.

Mustuli, Quintasi,
obiit

Merame,

Zitiani,

Prime,

Donate,

Severe, Victori, Basille, et Luce

evangelistui, qui

septuagesiino lu* anno et scpultus est in Bethania.

XV
Dasi,

*im
In

prius,

lil.

IVov.

In

Oriente translatio corporis

sancti

Luce

evangelistie.

Nicomedia
sancta;
Victoris,

'''"'con;

item sancti Lucaa. Victorini. In Axiopoli Hermetis

et Taxii.

Et iuxta porto

Romano

Agnetis virginis. In Campania civitate Puteoli Januarii et Euticis. Et in Atrica Luci,


Leuci, Victorici,

Beresi episcopi, Victricis, Faustini, Marcialis.


In

XIIII

U. ]Voiil>.
sanctorum
IVo-\'l>.

Hostia Asteri,
et Nice

Neapoli, Sussi,

Januarii,

Festi,

Desiderii.

In

cimi-

terio Puteolis, Proculi, Prosdoci


Sirie, natale

matris

eius.

Tasie

virginis.

Astibusti.

In Antiochia

Pelagie,

Berononici, Pelagie et aliorum vuii.


Dasi,

XIII
In

1<1.

In

Puteolis civitate
Luci,

Zosimi, Januarii, Dorothe, Sussimi, Januariic.

Nicomedia

Eutici,

Promaci,

Marcellini,

Bermaci, item Sussimi,

item Januarii.

Iii

Galleis civitate

XII

Agenno sancti Caprasi martyris. Ul. iVovenlj. Nicomedia Dasci, Ometis,


Eutici,

Zotici,

Gagi,

cum

xii

militibus. Et in
Proculi...

Africa Modesti,

Matheri, Dissei.

In Nicea Betthinie Afrigis, Macbari, Dicei, duo.


pueri,

numero ducentorum septuaginta Neapoli Festi. Item Modesti et Campania Proculi, Eutici, et Macharii. Lugduno GaIIiu3 Justi, e( boati Victoris
aliorum
sancti Justi episcopi.

Puteoli
discipuli

XI

lcl.

iVovl*. In Atrianopuli Tracia Philippi episcopi, Eusebii


alibi

et

Hermetis. Scveri. In

Tracia item Severi et

passio

sancti

Leogadi.
Dorothei.
In

Ul. IVovl).
itl-

In

AtrianopuH
f..

Severi,

Cesarea

Gappadotie Longini.

Et

Mettis...

Anghilmmnus
JVov.
In

aca.. lo ei

in calhcdra

ipso die honori/ice elevatus.


Rogati, Paperi, Victoriie, Flaviani,

VIIII

Nicomedia Severi,

Vitalis, Felicis,

Victoris. Hierapoli Frigia^ Claudiani, Eucaria;, alibi Flaviani, Justi et Victoris. VIII Ul. IVov. Rome via Salaria Maximi et aliorum c viginti militum,
soli

quorum nomina
Saturnini,
civitate

Deo cognita sunt


Primi,

et

positi sunt

in

cimiterio

Trasone.
Saturi, Papiri,

In Afi'ica
Chari.

sanctorum
In

Claudiani,

Flaviani.

In

Sardinia Savini,

Asteri,
et

Galleis

Sessionis

Grispini et Grispiniani.
In Nicomedia

Claudiani, Rogati,

Felicis,
Flori,

Vitalis.

-VIi Ul. iVov.

sanctorum

Luciani,

Marciani,

Eraclide,

Tuti,

iteni
tloditiocix/.

Flori. In territurio Beturico monasterio Longoreto translatio Siggeramni et dedicatio* basilice Anghilramni archiepiscopi. ipsius. Et Mciiis transitus domni Sigobaldi episcopi ei

VI

lil.

IVov.

In

Frigia

Tarsi Policarpi, Gagi, Cumini, Chononis, Longi,


Vieti.

Diodori, Metropi,

Cuminie.

Rome

Marciani,
et

Luci,

Et

in

Sardinia Proti, Januarii,


et

Tarrei,

Commini,

et

alibi sancti Florenti,

vigili;^

apostolorum Simonis

Judai.

Arcelladi. Et in Carihagino sancti Ul. IVov. In Antiochia Sirie Smaracdi, Mariane, Cananui et Judie* Zelotis, Amaranti, et natale apostulorum Simonis Siifi-mni et in Siani
*

vc^. aim..-

Quinti et Luci. Hobiit Vulfarius subdiaconus. Ul. TVov. Mettis civiiate deposiiio

.,

m&voxerasa-

im

sancti

Terentii

episcopi

et

con/essoris. In

Lucania sancti

Sacinti, Quinti, Feliciani

et Lucii.

III Kl. iVov.


Tiofili,

In

Nicomedia

Januarii,

Calendionis,

Marciani,

Maximi,
Item

Germani, Marci,

Felicis, Quinti, Eusebii. Et in Africa passi sunt martyres numcro Mari, Januarii, Firnuu, Hermetis, Orbani, Attici. Luc-B,' Luciani, Victoris, Vitalis, Donati, Petri, cum sociis suis. In Antiochia Januarii, Marciani, Nazari, Gcrvasi, Passio sancti Fcliciani et translatio corporis sancti Saturnini episcopi Protasi et Gelsi pueri. In Tolosa civitate Hugoberti episcopi et confessoris. martyris, et in Gal. Vico Leudio depositio

ducenti xxx.

diaconi, la. IVov. In Africa Rogatiani diaconi, Juliani, Furtunati, Silvani, Vinccnti Felicissime, Donati, Kalendionis, Bonefacie, Gaste, Secunde, Gallice, Agapie, Victorie, et alibi Romani, Silvani, Mimmi, Angelafi, Nundini, Felicis, Donati et aliorum xxxvim.- Aaleri,
ri-id.

Vincenti.

In

territurio

Ambienensium
In

sancti Quintini

martyris.

In

Spaniis

Januarii.

In

Machedonia
Saturnini,

Vitalis,

item Petri, Criscenti, Alterni, Victorini, Nundini.

item

Petri,

Marcoti,
et

Mammari,
sancti

Vigelanti,

Nicomedia

Philippi

et

Kalendionis

vigilia

Benigni.

Oclobris

Tomus

Xlll.

MARTYROLOGIUM
XXVI

NOVD. L..ETAN1AS INDICENDAS. MENSIS

HABET DIES XXX.

,. ..e..
Mam,r,e,

Pictav.sciv.tate dedicatio basiUce

Satunun,. In Macl.edcnia.

''>;
'^f
,

Tar.-acina naU.csancto.-un.

^-f^^^^t^'"^^^"^^^
'

'\

f c,lcent

s,

item Felicis, Sat..,

Perseveranti,

''^"''^^'JZs^nuJ, anctorum Janua, et a hb. Cappadocie natale sancti Machedon., ^^['^^^" ',,, martyris. In Galleis Rotenus "^P-'"; oentis, Vic,o.-.ni v.co "?-' Beturico noncupante Dolos
Et in
territurio

Octavie,

*'\^f Cess.e, Max.m.,

-^^^-^-^-J-tJ^^^,^ ''^aTe simp'R.sth

P"-' ^-^'
Petri,

Vitalis,
,^

Cris-

^^

^^__^.^

^t

onressoris.
Ma.-ie

Et
et

Lingonice
Marte

civitatis

castro Divion. castro

Bcn.gn.
depositio

"^ presbjte..

l^^'^^^""; "^ L

sancta^

In Beturio Gortonis

''\'^Jl"'^''^^. Run.oh presbyter. et sanct.


.nc-to-m_

j,,,,^,,.

m
^^

Galleis

Agustiduno Prim.ni episcopi et

fcM omnium
bas.hce

IIU

lVo.1

Kfov

Dedicatio

sanctorum Syxt.,

\ppoht.

et

bau.

^^^.^^

-^Zr^ rS:rrCaori;r: Si,


Sef;:::-

CesaH, Egrili,

Vitalis,

et

ahb.

r;...rpit",
S^m.nin., Amant.,

V.ctor.s.'

OuarU.

Et .n

Nicea Domnini

maHyris.

Agust.duno

''":,lt:i\n

Ap^,:
oi^tut

Greg^U Anton.n., et alibi Epeft.ni Cesarea Cappadocic Domnini, Ccsarii, et Secunde. Cappua episcop. Pubh.. In Campan.a c.v.tate Marc.
et trans.tus

sancti Melani coras Quarti confessoris et vigiUa

Tlil l/^ov.
Domn"
P.:i.n^,

In N.comed.a

Adr.ani, Juhe et Eusebii. In


et Quarte.

W.n.ra... Africa Donat. Pauh, Balsam.,

DuUe, Furtunate, Januarie.


Bar.c..

rua"' A.2I
Rogatiani,
sin...

Ma.nmari,

Vever.cini

F.ng.a Et .n Toni.a Afi-.ce Fehc.s In depos.t.o Melan. et Venerie. Redonis Gall...


^^^^^^.

epi^pi^c.contessoris.

^^^^^^^^
Optati,

^^^^^..

^^^^^.

^^^.

^_,_^.

N.costrati, Gaud... Victoris, Castor., Adriani et aUbi natale S.nfronU,


Julia=.

Bal-

In Afr.ca

RogaU, Donati, Prime,


Gelio

El Rufi
aliorum

episcopi.
Claud... Casto.-.s,

VI
Africa

Koveb. Eomsad
Macharii,
Justi,

monte
et

Sinp.-oniani,

N.costrat.. Et .n

Primi,

Amaranti

kvih.

In

Nicomedia

Euseb..,

Celest.,

"^Tm

^Novcb.
Demetri,

In

Nicomedia
et

Damiani,

et aUbi.

Criscentis,

Nemesi,

E.uorg..

Rome

Donali, Restituti, Victorini, Salutaris, Clementis ct Sinpron.. In Span.is Faust.,

.Tanuarii et Marcialis martyris.

eius

Bonie et aliorum xv.i. Rome depositio In Africa Saturnini, Donati, Anni, et vigiAurelianis civitate depositio beati Monitons episcopi sancti Leonis episcopi. In Galleis
Januarii.
lia

im

lU

l\ov

In

Antiochia

Demetri

episcopi,

Amesi

diaconi,

Eustoci

et

sociorum

sancli

Martini.

^corr.eij: va

III la. iVoveb- Ravenna


Victorini,
Felicis,

Valentini*,

Feliciani,

Octavi,
Gittini,

Felicis,

Jaauavu,

t-

iEurundmi,

lentina.

Nisi,

Juliani,
Felicitatis.

Vincenti,
Felicicu,

Januarii,

Bonefacii *

martyris,

Minaci,

corr. ex

Domni, Firme, Maria),


Clementine,
Januarie,

Innocentice,

FurtunaUs
sancti

Principiie,

DommcellK,
civitate

Ijonofacic.

Vinturie.

Alexandria

metropoli

Minatis.

In

Galleis

Toronis depositio sancti Martini episcopi


episcopi.

et confessoris. Et

Lugduno

Galliae depositio

Veram
Tiofili,

Px-ia
Icl

la.

Nov.

In

AlVica

Mauroli,

Pobli.

In

Gesarea

Cappadocie

Germani,

et Cesarii, et sancti Eusebii.

Noveb.

In Tracia

Edicti,

Euthicis, Felicis,

Hermogenis,

et Aggesti. In

Cesarea Cap-

padociaa Antonini,
loten. cod.

Gebennae, Germani, MannicK et Adriani.


Victoris.
civitate

cum

sociis suis.

Valcntini,

Solitoris,

In

civitate

Rotenum

Depositio

sancti
et

Ravenna civitate Amandi episcopi et


et
alibi

confessoris. In

Toronis

Galliua

depositio

Briccioni

episcopi

confessoris;

depositio sancti Jacobi.

XVIII
mini
et

Ul.

Dee.

In

Heraclea civitate Tracia

natale

sancti

Cleraentini,

Theodoti,

Filo-

ahorum multorum, quorum nomina Deus


\i\.

scit, et Ei'acU in

ipso die.

rxsc. In Alrica Secundi, Fidentiani, Varicii et Marcialis. In Africa civitate Yppunu-regio sanctorum Siddini, Saturnini, Servi, Calendionis, Galani, Primi, Geni, Secundi,
Theodoti,
aliis

XVII

Demeti-i,

Parentis,

Satore. Antiochia

Donati,

Restituti,

Valeriani,

Fructuose

cum

XII. Itl.

XVI
diani,
toni.

X>ec.

In

Africa

Rufmiani, Marci,
item

Valeri,

Victoris,

Pauli,

Honorati,

Donati,

Barici, Vitalis, itein

Januarii,

Justa^,

aUo

loco.

In Africa Nerei, Pauli, Adriani,


Marcelli,

SecunFron-

Marcialis, Victoris,

Victuri,
Justie,

Anteconi,
Auricie,

Aureliani,
Pontiie,

MarinEe,

Secundini,

In Antiochia Agustini,

Fructuosio,

Matronae, Frulae, Vincentiie,

EK GODICE BERNKNSl.
,

XXVII

Miri-i^

Fisti*

Furtunatae,

Felicitalis.

Et in

Capua

Yitalis, Janurii,

Jusii.

coi'i\ fiste.

Anfal^

s/

e^r

rfie

d.rf.c-a(.-o

eocle..a.

rnaioris bcaii

Petri

aposloli

McUi,.i, mfra
et

cpiscopio

XV

Ul. l>oc.

In

Cappua
,

^,^

sanctorum Agustini, Eusarii,


^^^^^
^.^^.^^.^

Feiicitatis
^^
^,,,^,

^^ ^,.^^,^^^,^

^,.^^^^.^^

in Nicomedia

Ammon,. n As.a ^^ Nicomedia Ammoni. In quorum esta 'et Romole, '^^^ ,.,^.,3 ,. ;,,. m Herac.ca Gre.o,... ct "^ J^;^ Asia natale ^-'"'" '?^"''\,'^^"^;h'i Romani. Cartagine Africx Uub,lat,, Tusci,
'

-r,"ar c:,e:;rr;ni;:;;e,st:cuan,s
tessoris.

aepos,t.o sancti

An,an. ep.scop. et conmartyris. Et ,

''^"^//"^^^^^^^Xmani, XIIII UI. Dec. In Ant.och.a

Jpso die

MonacA.",
^^^

Barale, et Vsici

Spa-

Bonol., ^^^^ .^.^^^ coUeguntar. In Cosarea

CoS''^''
6'nta.

^:^,

Cairi'

et Marc.ani.

In Heraclea Carti.er,

et aliorum

auadra-

.^..e.

IPSO

dieoWt ^^

Can"n-"rDi"ntr
Agapiti.

Januar,i, Vitalis, Mutiani, Neofetis, Tubis, JJf^^^^^^.^,-, ^aximi, muerum v.duarum numero ... z:Lr,."n HeraCea sanctarum
^^
'

Agustiduno Simplici ep.scop. Ba^-' XII Ul. oecb. In Heraclea

^^^^i

c^area Cappadocie
Kalendion.s,
et

'''"

j In

,;,

^ax.mi

p.-esbyteri,

Sicilia

-"'^'''^^^"^^"P^cS.ni
^^'

Marci,

Victoris,

Felicis,

''J'^ Octavi, Solu O.-.S. ^^1^'.' civitate sanctorum

"Jf
"S
(Reliqua

Vtioohia
"

Basili

Uionisi.

Taurinis

"^ Agape t ^B P

virginis.

Baselisci, S.aturnini,
^^^^^^^,,^^ ^.^,^

Eme-

^''i^r::^^^'!:^

Rome natale sancti Clement.s Ca^lVEut.ci, Kalenaionis,


desunt.)

-r^irr:^, --'-.

^^^^

Zapper.

et

Matrono,

BaseUsse,

NOMINUM SANCTORUM INDEX ALPHABETICUS


SICUTI
Mo.x.
Noo,ioa

LEGUNTUR

IN

MARTYROLOGIO.
sia.ili

qu.

,.,

l,U,r,.

-..Ucis io

M.r.ylogio ao.a.a reperlaaiur,

a,odo io iodice rerere,nu

-"-J-^^^J^^.^^^^
AchelleusO k. maji.

p,,,e perUoeo..
/Eme....Emi...(yid. Eiue...Emi...)

^ruhis 6

id. maji.

AchiUa 6

id,

sep.

Airroduspr. k. maji.
Afra 18k.iul.:8,7
id.

Aaronk-

jul.:

k. sep. k. feb.

Achillens 4id. majiAcbillus 5 id. maji.


Acillis

aug.

Afradisusl

id. m^ji.

4id. maji.

Abbacuc 18, 13
Abhonus 16
h.

Aframus

pr. id. maji.

maji.

AcisclusU k. dec. Aconlus8 k. aug.


Actusk.j.<D.;Q.j.>n.:8id.jan.

Abda

pr. k. ap.

Afriv 12 k. nov. Afrodisus 4 k. maji


17 k. nuji
pr. n
;

!i

id. jul.

Abdenago 8 k. np.
Abdianus 3
n. jun.

Afroditus i id. maji.

Acuta4,3
maji.

n.

jau.;

Afrosedus3

id.

maji.

Abdo 3 k. aug. Abdus 4 k. aug. Abiboo3n.aug.


Abibus n.
niart.

Ao.icius 10 k. ap.
n. jan. n. ocl. pr. id. roaji (bis); 4

Acutio4

Agape8 k.fcb.;l5.13k.ma..;6.d.
mart.:k.ap.;3n.ap.;n.ap.;k.jun.; 6,4id. aug.: 12k.dec.
Agapi^k.iun.;pr.
Aeapilis 4 n. ap.
k. oov.

Adactus 3 k. sep.

Adauotus

Abseodus

4 k. aug.
k.niiirt.

Adauluaok.jun. Adausia 4k. sep.


Adcenia pr. k. sep.
Adftfus 4
AikloldiiS
k. scp.
1
1

AbsalonasG
Ablonius 10

Absalonus 6n. marl.


k. jun.

Agapilus9

k.ap.:7k.jui.;H,aaUi:.:

k. mart. Abuod.mtius (Uabundanlius) 3 k. mart.

k. ap.
id.

Uk.doc. I5k.sep. (bi.); id.ap.;4k. maji. Agapuspr.


Agala 3 n. ap.

Adeodalus p.

maji.

AdnioD 16
k. sep.

k. marl.

Abundusll
Acacia 4
k.

Agalangelus13

1..sep.

ap.
id. maji;

Acacus 3 k. op.; 6
Acapia pr. id.jua.
Accias Gk.

5 n. jul.

Adraslus k. mart. Adrianis 12 k. aug.

Agathan.feb.;iid.jul.;8k.:mg.
(bis)
;

Adrianus

3 n.

mart.

Uk

aug.;

Agalhon5id. feb.:3n.jul.
Agalhopusi o.ap.;pr.
AgatiDus
0. ap.

3id.oct.;8,7id.nov.;16k.dec.
Advenlius 7
id.

jul.; k. jul.

Uk.

sep.

aug.

Agaton1fik.mart.;pr.id.ap.;.kjal,
Agatonia 3 k. apAgatonica id. ap.

Accidia ik.jun.
Acella 3 n. aug-

Acelleus6.5id.jul.;iid. sep.
AcetiQus 6n. maji.

Advenlor 12 k. dec. Advocatus 16k. marl.


^g..(fi(i.e(iamEge..)

Agalonus 4

id.

marl.

igina 13 k.jun.

AchacusS

id.

jun.

XXVIII

SANGTORUM. INDEX ALPHABETIGUS NOMINUM


AmmoT.
5 (bis)id. feb.
k, jan.;

Anlonius 16 k. 15 k.
feb.; pr. k.

feb.

Agatopus
Agalus 8

.S

i(l.

;iug.

Ammonuspr.
iti.

Anlonus 5

n.

mart.;

6, 5 id.

jul. (bis);

maji.
feb.;

k.

feb.; 3 id.

feb.; pr. id. feb.;

4, 3 n. scp.

Agelleus 8 k. jao.

Aggeus

pr. n. jan.
id.

Aggeslus

oov.

Agnala 17

k. sep.
:

6id. ap.; id. feb.: 14,12, 7k. ap.;8, (bis), 5, 4 (bis) 3 n.jul.;3 k. aug.; 6 oct.; 15 k. dec; pr. n. id. sep.
;

Antronicus d. ap.

Anlymasius 8

k. feb.

AperS

id.

jul; 17 k. oct.
II k. feb.

Apodimus
Apollo 4

Agnes 13 k. feb.
Agnelus pr.
Agreslus 8

12/.-. feb.;

6 k.

feb.;

(bis).

5 k feh.; 15 k. dov.
k. jan.

Ammus

Apollinus 17 k. oct.

5 n.

jul. k. uiart.
id. feb.

Amonius 16

Agregula pr. id. maji.


id. jul.

Ampelus 12k. dec.


Ampbellicus 11
k. maji.

ApoIIooaris 6 k, ocl.; 3 n. ocl.

Apollonus 15-k. marl.: 14 k. ap ;n.ap.:


6 k. niaji
n.
;

Agripianus 13 k. aug.
Agripioa
Agripinus
li

Ampbianus

4 n. ap.

k. maji; 4 n. jua.; n, jun.;

Ainpliatus 4k. mart.

jul.:6

id. jul

itl.

oct.

id. jul.

Agrippa 3

id. maji (bis).


k.

Agrippinus

jan.

Ampoduso AmpoDUS 5 Ampunus 3


AnaniasS
Anaslasia 8

id. oct.; pr. id. oct.

Apolus 8

id. jul.

n. oct. k. ocl.

Apomidus 17 k. maji. Aporus 4 id. feb.


Appia l3 k. aug. Appianus 3 k. jan.

k. maji.
k.

Agusta

Jik. aug.

Aguslalis " id. sep.

jan.: n. jan.; 8, 6id. jan.;

AgustiaaS

id. niaji.
id.

4k. aug.
;

Appious
Appio

n. nov.

Agusliniis 3

jan.; n. maji (ter)

7 k.

Anastasius 8 k. sep.

pr. k. jan.
id. ap.

jun.;5k.
Agulus

sep.; 16,

15k.
oct.

dec.

AnastasusS
Analbolus 7

k. jan

k. feb.; 8 k. sep.

Appollonus 4

id. feb.

Appolonaris k. feb,
Apricius 8
id. ap.

Agustus 7id. sep.; n.


(5

k. ap.

AnatoUa 7, 6

id. jul.

Aiobosus 11 k. aug.

Anbutus 3

k. oct.

Apricus 5

n. jul.

Anchimus
Andreas
id.

5 k. maji.
k. ocl.
:

Aprilis9 k.ap,; V2 k. sop.

Alapon
Alba 16

4 id. sop.

Andocius 8
k. feb.

Albanus 9

k. jun.; 11 k.jul.

n. feb
;

7, 4 id. feb.; 7

id. raaji;
;

Apronus 3 n jun. Aprunculus 11 k.

(bis).
raaji.

Albina 13 k. m.irt.; 4 n. oct.

maji

H id.

jun.; 11 k, aug. (bis)

Aptonius 10 k, jun.

Albinus k. mart.

11 k. jun.;

4n.

jun.;

3 n. sep.

Apus
maji

3 k. jan.

10 k.iul.; 6
Alexander 5

id.

aug.

Andrianus 4 n. mart.
Andronicus 3
id.
;

Aquila 10 k. feb.

Alriator 9 k. mirl.
id. feb.;

5 k. oct.; 7, 6

Aquilina pr.

q. feb.;

3 k. ap.

i,

3 k. marl.; pr.

id. oct.

Atiuilinus pr. n. jan.; 17 k. jun. (bis).

mart.; k. marl.; pr. n. roart.; 4, 3 id.


pr. id. marl. (bis)
;

Andus
Anesus

4 id.

marl

Aquilus 17, 6 k. jun.

id.

mart.; 16, 10,


ap.;
;

pr. k. ap.

9, 8, 6,

5,

k. ap.: k.
;

12, 8 k.

Anfianus n. ap. Angelafus pr. k. nov.

Araba 3 id. raart Arabusk. juo.


Araiacus 12 k. maji (bis).
k. nov.;

maji

pr. k. maji
;

k. maji
;

5 n. maji

pr. id. maji

id.

maji

4 k. jun.; 4 n.

Angbilramnus 7 k.oct.; 10
nov.

k.

Aran 15

k. jun.
id. sep.

jun.; 8, o id. jun.;

4 k. ju\.; n. jul.;

Arapio 6
k. aug.
;

7id.
nov.

12, 5 k. aug, 7. 5 k. sep.; 4 id. sep.; 16k. oct.;k. oct.; 16 k. 5,


jul.;

Angilmarus pr.

Arapollinus n. sep.

Aoianus 16 k. maji
Anicetus 6
(bis),

16, lo k. dec.

Arator 11 k.

niaji

pr. n. jul,

id. jul.

Aratus

5id. feb,
n. maji.
id.

Alexandria 18 k. maji. Alcxandrionus 3 id. mart.

Anifilus 3 n. jan.

Arbonus 5
Archadus

Animias

n. jul.
id. aug.: 4 id. nov.

Arborus pr.

ap.

Aloxus

n. maji.

Annus 5
Anteon

k. aug.
id.

Alfeus 15 k.dcc.
Alicus 9 k. jul.

Anteconus 16

k. dec.

Arcbanareus 4
Archeleus 6
Archelleus 5

aug.

7 k- jun.; 18 k.jul.
k. feb.

id. jul. id. jul. (bis).

Almerida 10

k. jun.

Anthemiasjus 7
Anlheolocus 8

AlpbusS

id. jul.

Anlhenogenus 9 k. aug.
id. jul.

Archeon 17

k. oct.

Alsolamus 3

id. jao.

Archiles 4 n. inart.

Alternus pr. k. nov.

Anlherus 3

n. jan.

Archileus 11 k. sep.
Arcilaus 18 k.
raaji.

Amabilis 13 k. aug.

Anthimius

5 k. maji.
id. jul.
id.

Amacia

V.i

k. sep.

Anthiocus pr.
Antholianus 8

Arcirus k. ]an.

Amalarius3 k. maji.

feb.

Arcius 14 k. sep.

Amandus^

id. feb.; pr. n. jul.

Anlhonus
16
k.

k. jul. k. mart.

Arcontus

n. sep.

Amaotus ISk.fob.;

4, 3 id. feb.;

Anthora 7

Arenus 14 k. jun.
Aresleus 4 n.juD.

marl.; 8, o id. juo.;


nov.; n. nov.; id. nov.

k. nov.; pr. n.

Anthus
Autia
i

k. marl.; 8 id. maji.

4 k. maji.

ArestinusS

id.

maji.

Amaranlus

Vi

k. nov.; G id.

nov.

Anliga 8 k. mart.

Arestus 3 n. ap.; 3 n, sep.


n. marl.

Amasus 3 n. jun. Amator 9 k. mart.; 12 Amaususk.sep.


Ambiniarus
4 k. jul. k.

Antigonus7 k. mart.; 5
k. ap.; k. maji.

Argetus 3 n. jan.
Ariaba 3
id.

Anlimus 5

id.

maji.
k. sep.

mart.

Antineus pr.

Aricius pr. n. jun.


Arilefa k. jul.

Anliofus 3 n. marl.

Ambrosius 17

dov.

Anliogunus 3 k. mart.
Antiquira pr. k. sep.

Ario 7

k, marl.: 11
id. sep.

k. ap,; 9, 4 k- jul.

Arionus 6

Ambrosus

pr. n. ap.
id.

Amullia pr.

jun.

Anlona pr.
Antonia 4

id.

ap.

Arispicus 16 k. dec.
Arislonicus 13 k, maji (bis).
4 o.

Amenona pr, id. sep. Amesus 4 id. nov. Amia 8 k. mart. Amicus pr. id. jul.
Aminidus
"i

n. jun.

Antonina 8k. mart.; 4 n. mart.;


maji
;

Aristonippus 3 n. sep.
Arislonus 3 n. sep.

4 n.

jun.
id.

Anloninus 8
maji
;

jao.;

o k.

raaji

4 n.

Aristusus n. sep,

n. jul.

6 id. juL; 5 id. aug.; 4 n. sep.;

Armager

4 id. jul.
feb.

Ammida

n. jul.

pr. D. sep.; 3 k. oct.; n. nov.; id. nov.

Arraata7 k.

INDEX ALPHABETIGUS NOMINUM SANCTORUM.


ArmaluslG
k.

XXIX
16 k.oct.

mart.

Ausenlus 7
;

id.

aug.

Bissia 5 k. aug.;
Uittinia

ArmiQia7 k.
Arraonius 16

ap.;
k.

13 k. maji

5 k. jun.

Ausona 4

n. jun.

15 k.

oct.

marl.

Austrigiselus

ISk.jun.

Bilurus 16 k. aug.

Arnisus

u. maji.
ft.

Auticia 5 k. juQ.
sep.

Bitus13, 8k.

feb.

Arnulfus 15 k. aug.; 16

Auticus 6

id. jul.

Blandina 4 o. juo.
Blastinus 15 k. jul.

Arobus

itl.

ap.

Auxentus

6, 5 id. jul.; 5 k. aug.


1
1

Arogalus 12 k. feb.

Auxihus

k. dec.
id.

Blibhs 4 n. jun.

AronUis7

k. sep.

Axiopolus 6

maji.

Bonefacia pr. k. nov.

Arphiisus 16 k. mart.

Azardus 16
AzariasS
Azerus 6

k.

aug.

Bonefacius 3

id.

nov.

Arpos 3 n.jul.
Arlatis 4 id. jan.

k. maji.
id. jul.

Bonef.itus 4 k. jan.

Bonia 4

id.

nov,

Arlaxis

.'i

itl.

jan.
jan.; u. marl.

Bonitta pr. id. jan.

Artaxus 4 n

Bonosa

id. jul,

B.
BabiltusOk.
feb.
raaji,

Artemiis 16k.jun.;8

id.jul.

Bonusus 6

id

maji.
feb.

Arteon

17 k. jul.

Bosonus 6 k.
Bricciouus
Bafrobitus pr. n.

Artcs pr n. jul.

id.

nov.

Arthenias?

k. feb.

Brigid.i k. feb.

Baianus k. jun.
k. fcb.

Arthcmus
Arlhocu*

Brivinsus

(cfr.

Martinus)
luaji.

id.

aug.

Baldegundis 3
pr. n. jul.

id. feb.

Bubatus pr. k.

Baldinus 4

id. jul.

Artilas 5 n. mart.

Buhlisa k. jun.
Budeiilus 3 k.
raaji.

Balsamus
(bis).

8 id. nov.

Asclinus pr. k. jun.

Aschpiades 4 n. mart
Asclipus 5 n. marl.

Balsiraus 7 id. nov.

Bullodus k. jun.
;

Asclipioditus 17 k. ap.

Barachus 8 k.

niaji

id. inaji.

Buplius 0. jul.

Barala 15 k. raarl.

Buplus 3

n. jun, k. ap.

Aslefyus 4 k. jul.

Barbalabea 3

n.

mart.
n. jun.

Burgondio 8

AsteruslS k.

feb.;. 5, 4 o. mart.; 11 k.

Barbiironus 4

Bustasus 15 k.jun.
Bultasus pr.
oct.;
id.

sep.; 14 k. nov. Astibuslus 14 k. nov.


.Astus

Barecheus 11 k. mart.
Baricuspr.
id. ap.;

ap.

3n.

id.

nov.;

Buttolus

id.

oct.

10 k. jun.

16 k. dec.
Barruceus 15 k. maji.
Bartholonifflus 9 k. sep.

Buttus pr.

id. ap.

Astutapr. k. mart.
Alhanasius
'i

id. oct.

c.
CEe... {vid. etiam Ge...)
CiEcilia

AtheneusG
Athenus 16

id. jul.

Baselia 14 k. jun.

k.

ni:irt.

Basehscus 12 k. dec.
n. jul.
n. juQ.;

Atrianusk. mart.; 5

Baselissa 4, 3id.mart.; 11 k.dec.

16 k. oct.

Attalus pr. k. jan.; pr.


jun.; 3 id.jul.

id.

BaselusU, 13, 10
Basiledis 4 k. jul.

k. jun.

Cfeciliana 12 k. feb.

Ctecilianus
;

k, feb.

Alticus 4 id. aug.

BasileuslOk. jun.
Basilius 5 n. raart.

5 k. sep.
1

Ceecra 17 k, nov.
Cffiledonia13 k. feb.
;

Attulus 4 n. jun.
Auctiir 4 id. aug.; 3 id.

6 k. maji.
niart.

maH.

Basilla

10 k.
;

feb.

pr. k.
;

16 k.
;

Cielerina 3 n. feb.

Auclus 3

id. raaji.

jun.
sep.

3 id.jun.
16 k. nov.

7, 4 k.

sep.

3 id.

Caelestinus pr. k. jan.; 12, 6 k. feb.


Ccelestus 4 id. jao.; 18 k. feb.

Audacta 5k. ap.


Audefax, 13 k.
feb.

Basilledis pr.id. jun.

Csliaous 12
;

k. feb.

AudeiQUS 17
Audoenus 9
Avenlina pr.

k. feb.

Basilus 3 id. feb.

3 k. maji

12 k. dec.

Cffllisforus n. jan.

k. sep. id. jan.

Basinus 5

id. jul.

Caius

(i-id.

Gagus.)

Bassa pr. n. mart.


Basselia

Calcolus 13 k. maji,

Aventus 15 k. mart.
Aufidia pr. n. maji.

14 k. ap.

Calendinus 6 k. maji.

Bassianus 16 k. mart.
Bassilia

Calendiopr.k. jan.; 3 k. nov.; pr. k.nov.;

Autidus 17 k. nov.

10 k. maji.
1

17,15, 12, 11
Calerus S k. maji.

k. d6c.

Augentus 3

id.

jan.

Bassion

6 k. mart.
pr. id. ap.
;

Calenicus 6 k. feb.

Augias k. jun.

Bassula 13 k. mart.

Augulus 7 Augurius

id. feb.
1-2

Bassus 14k. ap.

4 k.jun.;

Calesta 16, 7 k, maji

k. sep.

k. feb.

15

k. aug.
id.

n. aug.
feb.

12 k. dec.

Calcstus 16 k. maji;
pr. id. oct.

id.

aug.

id. oct.

Augurus 12
Avida

k. feb.;
ninji.

I3k. sep,

Bastamis 5

AugusUis 3 k.
n. maji.

Baudelus 13 k. jun. Beatus13k.oct. 6


;

Cahsta 14 k.
id. oct.

ffib.;

16 k maji.

Calla 16 k. maji.

Avidus 3

n. jun.
jul.

Bellicus

4n. maji

11 k.jul.

Callcdus 3

id,

mart.

Avitus Vi k. feb.; n. feb.;15, 9 k.


Aunachiirus pr. k. aug.

Belhmus 10
aug.

k. feb.
;

Callerva 3 id, mart.

Benediclus 12 k. ap.

5 id.ju!.

15 k.

Calio

14 k. raarl.
id. feb.;

Calocerus 3

14 k. juo.

Aura 12k. sep. Aurea 13 k. jun.


Aureli;inus6id. jul.;

Benignus 3 o,ap.(bis); pr. k. nov.; k.nov.

Calocirus 16

k. juo.; n. oiarl.

13 k. aug.

16k.

dec.

BereneusS

id. ap,

Calogorus 3

Aurehus 1o k. ap.
Aurehis 6 k.
feb.;

Beresus 15 k. nov.

Calorus 16k. juo.

6 k. marl.; 6 k. maji; 5
id. jul.

BereususSid. maji.

Caiponia i o. juo.

pr. id.jun.; 6,

Bermacus 13

k. nov.

Camasus
Canaaeus

pr, n.jun,; 8 id.juo.


{cfr.

Simo.)

Aurica 16 k. dec.

Bcroraia 8 id. mart.

Auriga

4 n. jan.

BeronomcusH

k. oov.

Caodediaous 7id.jan.

Aurilia 15,Iv. ap.; pr. id. ocl.

Bessa 16 k. aug.
Bessia 16 k. aug.

Caodedus3o.
Candeus 12
Candida 7
4 k. oct.

jan.; n.jan;

5id. mart,; 17

k.jul.:6,5id. jul.:15k. sep.;10k.oct.


k. feb.

Auriluso k. marl.; 3n,jun.; 12 k. aug.


Aurisus
4 id.

jun.

Bihianus 5 k. sep.
Bigatus 6 k. jul.
Biricus 6 id. maji.

id. jan.;

6 id. maji

4k.

sep."

Aurosus 5

k. ]ul.

Aurus

II

k. aug.

NOMINUM SANCTORUM. INDEX ALPHABETICUS


XXX
Caloliuusid. jui.

Cirinuspr. o iuo.;
(bis).

pr. id. jun.

Can.lidiaDUs!6k. marl. Cantiidiis 4n. feb.


Canlian.i

Cislus k.juD.

Catoous 16

k. ap.
;

ISk.juI.
(er),

Calula9k.ap n. maji. Calulinus14k.ap.:9.k.


jul

Citdiuus 6
maji.

id.

maji,

Cithinus 8 id. maji.


Citina pr. n. maii.

Camian..ll.pr.k.jun.;18,l7k^JuK
Camiaouspr.k.jun.: 19
Canlusiik.feb.jn.
k.jul.

1o k.

Catulusid. ap.
Ce... {vid. etiamCae...)

Cittinus 16 k. nov.

raaji; pr. k. juo.; l^

Civinus 15 k. aug4 n.

Caulus6
9 k. aug.
4

id. oct.

Cecilia8idmaji:pr. k.iun.;k.jun.:
jul. (bis)

Cladiuspr.
Claonius 3

id.

aug. mart.

CapiloD, 5k.jul.:

Capilulinus 8 id. marl.;

iuQ.;3id.aug.;16k.
;

ocl.

id.

Cecilius15 k. dec.
Cecilusn.
raaji.

Classicus 12 k.mart.

io k. sep.

Claudia4 n.
Claudianus6
oiart.; pr.

ian.
k.

Cappa

4 n. feb.

Cecirla Sid.jul.

Cappelliilus 15 k. ap.

mart,;pr. k.marl.: o. n^ ap.;9, 8 o. mart. (ler); o.

Ceda7

id.

mort.
oct. o. mart.; 3 k.

Caprasus 13 k. nov.
Gaplusi) k. maji.

CeledoQUs 5

(his)k. nov.

Celer pr. k. mart.


Celcrina 8, 4k. oct.
maji. Cclerinus 16 k. mart.; o.

Glaudio 3 n. jan.

CaralusU k.dec.
Carellus 4 k. jun.

Claudus 6
Cleasus 5

id.

nov.

Claudus13k.ap.;pr.k.maii;11k.sep.
id. sep.

Carialo3 n.mart.
Caricia pr. n. maji.

CelestinaSid.
Celeslinus 13
maji.

oiaii.

k.

mart.;

(bis),

n.

GlematuslO k.

feb.

Carilippus 4 k. maji. * k. mart.

CleraenslS, 11k. feb.;13&.


id.

p.; pr. k

Carinianus

Celestus4k. aug.: 6
Cellus 16 k. maji.

nov.

Carissimus 5

n.

marl.
Celsa 5 k. aug.
Celsio 12 k. feb.
jul.: 13, Celsus 8id, jao.: 13 k. k. nov. aug.:3 feb. ;7, 5 id, marl.

9 k. aug.; 5 ul. maii; 17, 5 k. jal.;15, Qov.; 11 k. dec.

Carissus 16 k. n)aji(bis).

Clementina 3

id.

oov.

Carisus k. mart.
Carita id. ap.

Gleraentious 18 k. dec,

5 k.

Glementus pr. k. maii.


GIericus5id.iul.; 6 k. sep.

Cariloiek. maji;9k.aug.
CarolapisG
id.

jun.

Ceodeus13k.
Censurus

Clerus19.

3k

feb.

Carpeforus 7

id.

aug.

Cendinus 16 k.jul.
4 id. juo.

CletusSk.jan.; 6 k. maji.
Cieusus pr. n. sep.
id. jao. id. iul. id. ocl.

Carpia 6 k. jun.
Carpislus 3 id
inarl.

Ceotroo 15 k-iuo.

CUcerus

Carpofarus 5 id. aug. Carpoforus 6 id. aug.

CeralusSid. iuo.
Cereraunia 3
id. ap.

Cbririus 6

Clidoous 6

Carporus

pr. id. feb.


roarl.; pr. id ap.

Cerialis 5 o. jul.

Clitus3 k. jao.

Garpus 4id.

Cerillus 8 id. m.art.

Carrak.juo.

Cesaria 10 k. ap.

ClususS id. ap. Godo 3 n. i-io.


Goel.. [vid Coel.. e( Cel..)

CartherusU, i3k. dec.


Carus
pr. id. ap.
n. oct.

oov.; o. nov.: Cesarius6 k. sep.; pr. o.


pr. id. nov.

Coliondolus9k. ap.
Golisuspr.k. maji.
Goliegus 15 k. ap.

Garusus 4

Gesarus 3 o

nov.

Casisus pr. n. majiCassericus pr. n. raaji.

Cesiana 12 k.aug.
k. feb.;

Cassianus

U,

11

k. ap.; 3 n

Cesis 7 id. mart.


Cessia k. nov.

GoiocirusUk. maii.
Colonica

Uk.

iun.

iuo.;4id.iun.;n.aug:3id.aug.
aug.

;id.

Cessus 6, 5

id. jul.

Colotus5id.
Colovus

feb.;

15 k. ap.

Getula 13 k. raart.

k. sep.

Cassicus12k.marl.
Cassio 17 k. ap.

Charistus pr. o.mart.


;

Cassus pr.n.

raart; pr. k. maji

1S)

U.

ChariloSk. aug.

Golumba pr. k.jan. Comatus 17 k. maii.

jun.;k.juo.;13k.aug.(bis);6ia.oct.
jun.; CastaS, 5 k. mart.; k.
pr, k. nov.
4 n. jun.:

Charus 8k. oov.


Chicta pr. n iun.

Comes

pr. id.

marl.

Comilia 12 k. maji.

Chionia k. ap.; n. ap.

Corainus 5

id.

maii
lc.

4 o. iun.

Casterus

Chionus5n.iul.
Chiodesinda
j)r.
iil

Comrainus
mart,
sep.

pr.

feb.;

5k. jun.; 6 k. no\

k. dec.

Gommodella
Concessa 6

3 k. sep.
id.

Casliliousk. juu.

Ghlodoaldus 7
feb.

ap.

id.

Castinus 12 k. feb.

Chonia 3 u. ap.

Concessus
k. jun.

4, 3 id.

mart.; 5,4,3

id.

ap;

CasloluM^r.id.jao.^lOk.
Castor13k.ocl.: 6id. oov.

Chono 6 k. nov.
ap.; 5.

Casloruso k.
maji
;

jan.;

17, 5 k.

k.

Ghoris 3

id.

mart.

Concordia13,8k. mart.; 4 n.juu.


Coocordius pr. o. raaii. CoDcordus pr.k. maii. ConditorlSk. maii 19 k. sep.
;

id.

oov.

Chorus9
Chr...

k. raaii.
.).

(t'i<^ c'i""' *^r.

Caslricus 6 id. jul.

Chrislianui 16 k. raaii.

Castrusoid.jvd.

f6b.;8k.mart.:H Castula8k. feb.;4n. ap.;n.raaji;5k.jun. (bis); pr. k. k


jun.; kjun.
(bis)
;

Christinn9 k. aug.
Christus 3 n. ap.; 5n.
iul.

Cooexus 6
CoDgillus6

id. ap.

id. maji.

u- juo. (bis); n.

Chrodegangus pr. n. mart.


Ci... {vid. etiam Gy...).

Constantial3,12 k.
Conslantius 17
it.

oct. (bis).

Constautinus pr. id. ap.


oct.

jun.
Caslulioa 4 n.juo.
id. jan.

Cicilus 6id. niaii.


Cillonia 5 k. jun.

CoDslanlus3D.jao.;4k.feb.; 15

k. oct.

Caslulinuspr.

Castulus pr. id. jan.;

mart.

10 k. feb.: 1b k. ibis);7k.ap.; 4o.juo.


;

Gindis 6 id.

Coppus k.
raaii.

oct.
id. ap.

Coprica 7

Ginerus 8

id. raaii.

Corcodamus 4

n. maji.

marl.:5, 4n^ Gaslus6k. feb.;13, 6k. * mart.;8id.maii; 11 k. iun. (bis)


n.iun.;pr.
n.

Cinona 4 o. iuo.
Cionia 5
o. iul. id.

CoriDthio6id. aug.
Corinlhus 16 k. ocl.

sep. (bis)

pr. k. oct.;

Cionius 3

marl.
feb,; k.

k.oct.; pr. u. oct. (bis).


Galina 8 k. feb.

Cipriaous 18 k. ocl. Ciriacus 13,12 k.feb.:


feb.

Corioous 6
pr. U.

id. jul.

Coroeiius 4 n. jun.

Corniiiapr.k.ap.;18k.maji.

Cato 5 k. jan.

INDEX ALPHXBETICUS NOMINUM SANGTORUM.


Cornilianus4 n.
feb.; 8 id. jul.

XXXI
feb.

Cornilius 12 k. maji.
feb.; 18 k Cornilus pr. k. jan.; 18, 10 k.

mart.; 4 n. 5, 3 id. feb.; id. feb.; 8 k. ap.; k. jun.: 14 k. jul.: 13 k. aug..

Didaluslbk.

id.

aug. (bis).

Diddus6 k. mart. Didimus 10 k. mart.;


sep.

n. ap.;

G, 4

id.

maji; 18 k.

oct.

Cyrianus 5 n. jul.

CorniDSUsi

id.jul.
id ian.:
id. raaji.

Cyricus3 n.jan.; 9k. mart.; 5 n.mart.^

Dieuspr.
Digna k.

id. jul.

Gorona k. jan.;
:

I0k.mart.;9,

pr.

id.

maji;

id.

maji

16 k. jul.; 5

oct. (bis).

8 k. maji pr. Coronala 18 k. maji.


Corrolus
(i

id. jul.

DigDus

i(L

maji.

id. jul.

(bis). Cyrilla 13 k. ap.; 3 id. raaji id. Cyrillus 7 id. mart.; pr. id. ap.; 6 (bis); 4 k. jun.; 5 n. jul.; 7. 6, 5

Diiiiicianus 3 id. luart.

DiuarisO

k. marl.

Corsicus pr. k. jul.

raaji

Dio 3

id.

marl.;

id. maji.

Cosma 5

k. oct.

id.jul.;11 k.aug.;k. aug.; 4id.aug.;

Diocles 17 k. aug.
Dioclicianus 17 k. jun.

Coslinus 7 id. jan.

14 k. sep.

Coleusa k. jun.
Cotia k. oct. (bls).

Cyrinus6, bid.jul.; 17k.


Cyrio 16 k. mart.; 5 n. jul.

ocl.
(bis).

Dioclus 9 k. juQ.

Diodulus pr. k. ap.

Golinus; 12 k. ap.
Cotthia
f)

Cyrionus 6,5

id. jul.

Diodorus7

k. mart.

pr. k. marl
:

pr. n.

id. niaji.

Cyrsusl8
Cyrus 9 k.

k. feb.
ap.

mart. (bis); 7

id. ocl.
;

6k. nov.
ap 6
;

Diogcnes 7 k. ap.
maji
:

8, 7 id
;

17

k.

CoUidia pr. k. msji.


Collus 11 k. jun.
Cr... {oid. e(mt Ghr...).

16. 15, 7 k. jul.


n. jan.

id. jul.

D
Daama
6 k. jun.

Diogoiunus 3

Diomedes 5
aug.
;

id. jun.: 6,

5id.

jul.

id.

Credula 3

id.

maji.

14,
id.

13 k. sep.
uiart.
id.
;

Grcdulus 3

id. maji.
l

Crescenlia G k. mart.;

id.

aug.

Dacarus pr. k. maji.

Diooa 3

pr.

id.

marl.

Crescentus 5 k. mart.
Crestinus 15 k. aug.
Criscens (Crisreutis
k. nov.
(bi.s)
;

DacianusGk.
Dalmatus 8

marl.; pr.k.jun.: pr. n.jun.

Dionisius pr.

mart.
;

Dagoleiphus 5 k. ap.
3
n. jun.;

Dionisus 7 k. jan.

k. feb.;
;

G
;

id

fob.;

?)

5 k. jul.;

id. ap.

16 k. mart. (bis)
k.
;

15 k. ap.
(bis)
;

17

15

5 id. nov.

Damasus 12
Damianus
nov.

k. mart.

aug.
:

id.

aug.
;

18. 12 k.
(bis).

Crisccnlia pr. n. jun.; 17 k. jul.

pr. id. feb.

k.oct.; 5

id.

oct.

id. ocl.

12 k. dec.

Diophiilis 15 k. dec.

Criscentiana pr. k. jun.; 5 id. aug.

Criscentianus id. jun.; 6 id

aug.;

16 k.

Danalus 6 k. feb.

Diophus9

k. ap.
id. feb.
;

nov
Criscentious 6 k.jun.
Criscentio pr.n.aug.; 4 id. aug. Criscentus ik.jan.; 13k. mart.; n maji
(bis); 14,

Danda

n.

mart.

(bis).

Dioscodus 5

Danelus 6

id. jul.
jul.

Dioscorus G k. inart.

5 k.

inaji
:

15 K.

Danicha 5id.

jun. (bis); 17, 4 k. jul. (bis)


sep.
Disia 16 k. sep.

k.

Daria 14 k. aug.

4k. jun. ;k.

oct.;

id. oct.;

Darius pr.

id. ap.

Dascus V2 k.oct.
Dasius 4 o. oct.

Disseus 19,

16,

15 k.sep.

12 k. not.

pr. k nov. Cnsconus 7 k. mart.

Dista 4 k. jul.

Crisimus

k. jul.

Crisogonus 17 k. jul.
Crispinianus

Dassus n. aug. (bis) 12 k. dcc. Dasus ISk.oct. 13 k. oct.


; :

Divius n. maji.

Diunisaid.

raaji.
;

5k.
k.

jul.;

k. nov.
1'

Datianus 3 k. mart.; 16 k. ap.

Diuoisus 5 id. feb.


16,

U,
;

3 k. marl.
ap.
:

17,
:

Grispinus 9
k. maji
:

mart.: pr. id.ap.(his);


k. maji
;

Dalica8

id.

maji.
id.

10

(bis) k. ap.: k.
;

t n.

ap.

pr.

pr. n. maji

Daliva 8, 6

maji.

id.

maji

4 k. jul.

8id. oct.

jun.

Uk.

jul.; 4 id. aug.;

8 k. nov.

Dalius I2k.fcb.

Divus 4
;

id. jul.

12k.dec.
Crispio 6 id. maji.

Dativus8

k. jan.

5 k. feh. 6

13. 8 k.

Dola

4k. ap.

mart.; pr.
4, 3 id. jun.

id. mart.;

id. raaji;

15 k.

Dolclalulus 4 id. sep.

Domicia 5 k. jan.
jun.
3 k. jul.

Crispohis4, 3 k.jun.;
Crispus 6
id.

maji

Grissantianus 13 k. raart.

Datus 9 k. feb. ; 6 id. maji Deciraa 18 k. maji,

4 n. jun.

Domicianus

i.

3 id. marl.: k. aug.

Domicus

4 k. jan.

Crissanluspr.

id.

aug.

Decimus

pr. id. ap.


id. feb.

Dominanda
Dominio 3

pr. k jim.
id. ap.
id. iuarl.

Crissogonus pr. k. jun.


Crisloforus 8 k. oct.
Cristus 6
id.

Decomrainus 3
Decronus

11 k. ap.
id. feb.

Doraisianus3

Domitianus 5 k. jan.

jun.; 4 id. aug.: k. oct.


6 id. jul;

Dcdimus 5

Crisus

id. jan.;

Defensor 16 k. nov.

Domitus 3

n. jun.
:

Douma
pr. id. ap.; pr. k.

4 id. luart.

u.jun.

Crocus 17 k.

oct.

Demelus 12 k. aug.
Demetria 3 n. jun.

Domniceila 3 id. nov.

Crusis 3 k. ap.
Cuelpistus pr. k. jan.

Demelrus 5
maji
sep.;
:

id. id.

ap

Cuminia G
Guplus

k.

nov. nov.

maji

5 n.

jul.:
oct.;

19k.
id.

Doranina 18 k. maji; 11 k. sep. Domninus 3 k. ap.; 3 id. ap.; 6


pr. n. nov.
;

id. jul.

n.

nov.
;

id.

nov.
;

Cuminus6k.
Cupsicus4

Gid. sep.; 18 k.
pr. k. aug.

5,4

DomnusU
nov.

k. maji

6,

."i

id. jul.

id.

pr. id. sep.


id. sep.

nov. 17 k. dec.

Democretus

Donacianusl3
id. feb.;

k.

mart.
feb. (bis);

Curisus pr. n. mart.

Demorus

pr. n. maji.
id.

Currenlus 15 k. ap.

Denegothia pr.

maji.

pr. n. Donata pr. k. jan. (bis);

pr.

13, 8 k. mart.;
maji;

Gk.ap.
(quaterj
;

Cusconus 7 k. mart.; 4 n. sep. Cutata 10 k. aug. Cuturous 15 k. mart.


Cy... {vid. etiam Ci... Cylicus 14 k. mart.
et

Denegolia k. ocl. Deonisius 16 k.mart.


10. 8 k. jun.
pr. k.oct.

(bis):12 k. maji; n.
feb.
; :

Desiderius3
id.

id.

Gid.jun.: 4(octies},;i (bis)o.jun.;7.


16,

Cu...)

sep.

l^.

oct.

;Uk.

15k.aug.
nov.
k.

id.

aug.

k.

sep.

3id.sep. ;<6,4k.
k.

ocl.

;lGk
:

nov.;

nov.

Gyminus
Cyprus 3
Cyriacus

id.

jan.
k. maji.

Deumarus 18
Dicenlusid.

/c feb.

Donatelia
feb.;

raart.

pr. id. jun.

3 k.

Cypriaouspr. id.ap.; 17
n.

Dexter n. maji.

l3k. dec.

aug.

jun.

aug. Cyriacji 17. 16 k. ap.; 4 id. jan. 8 k. jan.; |,r. iJ. jan.; id.

Diceus 12 k. nov.

Do0ulianus9 k. jun. 8 id. aug. juQ.


;

pr-

1<-

}^^-

'^'

DiJa lu k.

de<=.

INDEX ALPHABETtCUS NOMINUM SANGTORUM.


XXXII
Dotiiiliviis 4 k.

mart.

Emelus
sep.
;

1 1

k. juu

7 k. aug.

(bis)

6 k.

Ercumberlus 15 k. sep.

Doiiator 14 k. jun.
pr. id. mart. (bis) Donatula 8 k. 6 k. oct. aug. 8 k. ap.; 4n.jun. ; k. 3k.jan. ;pr. k.jaQ.;3i(l.jaD. Donalu=5
;

4 k. oct. k. feb.
;

Erema
16
k. oct.

id.

mart.
feb.

Emerentianus 18

Ennes13k.
Erodius 5

Emerenlus 3

n. juo.

id, feb.

Emereo

5 n. jul.
pr. n. maji.
;

Erous
3 o. jun.
8 k. aug.;

n. mart. n. jul.
id. jaa.

Ks.
k. mart.
5.
:

/bisV 10

fik.

feb.:pr.icI.feb.;U,13
:

Emena
7k.

Esicus5
10 k. sep
jul.
:

5 k. mart.

pr. k. mart.
:

Emerita 8 k. mar..; k. maj.


jul.
;

Esidorus 7

O(tcr), 4 n. mart.
;

3 n. ap.: 13,
;

9 k. aug.
;

Etlicrus 6 k. aug.

4,3id. ap.

pr. id ap.
(bis),

(ter);

Emerilus 3

id. jun.

9 k.

Ethimia 6 k. maji.
Ethiofilus 8 id.
l'eb.

14, 13(bis),
jd.

12,8

4k. maji

pr.

12 k. dec.

8.

maji; pr. n. maji; n. maji (quater); 6id. maji(bis); 12. 10 k. jun.


; ;

Emeterus 5

n.

mart.

Etonion 5

id.

aug.

EmiL.
jun.

{oid.

eliam yEmil...)
raart.
;

Eu... [fiJ. etiam Eo...)


;

pr. k. jun.
(ler); S
id.

k.

jun.
;

(ler)

3 n. jun.

Emilia13k.

10 k. jun.

n.

Evacrus k.

oct.

Evagrus3
feb,
;

n. ap. (bis)

4 id. ocl.

jun.

pr. id.

jul.

13 k.

aug.
sep.
:

id

aug.; k. sep. (bis); pr. n.


:

Emilianus5k.

id, feb,

;6id.jul.

Evangelius 6 k. jun.

5 id. sep.
;

k. oct.

6id.

oct.

Emiiinus pr. k. sep.

Evangelus

7, 3 id. jul.
:

16, 3 k. nov.
J).

pr. k. nov. (bis); 8, 7,

EmilusU,

11,

5k.

iun.:14 (bis). 12 k.
:

Evantia 5 k. maji

4 n.jun.
id. sep.

4id. nov.

17, 16 k. dcc.

jul.:13k. aug.
n. ocl. (bis).

(bis)

17 k. sep.

pr.

Evanlus k.

jan.; pr. id. ap.; pr


inaji
;

EvasiaOk.

4 n. jun.
(bis)
;

Donisinnia 4 k. jul.

Doroma 12

k. ocl.

Emirinus 13

k. aug.

Evasus 4 n.jun.

' id. jun. n. jun.;

Dorostolus 7 k. jan.

Emmus
;

id. jul.

Eucapus ap.
Eucaristus 4

jd.

Dorostorus 8 k. jun.
jul.

6 id. jun.

15 k.

Ennuculus

pr. k. mart.

Eucaria 9 k. nov.
id. oct.

Eno
oct.
;

id. jan.

Dorotha 13 k.
Uorolhfa 8

Enlatus lO k. aug
pr. id. feb.

Eucarpus 7

k. oct. (bis).

id. feb.
id.

Eo...

(viil.

etiam Eu...)
id. jul.

Eucerius 10 k. mart.

Uorolhfus 4
maji
;

marl.; 5 k. ap.;

pr.

k.

EodemonS
Eodomonus Eodomus 3
Eofraxus 3

Eucherus 16 k. dec.
Eucolus 8
id. jul.
id. jan.;

12 k. oct.; 10 k. dov.

n. jul. k. maji.
id. feb.
id. jul.

Euctus7

I^k.jun.

Drioilruspr. k. maji.
Druilotus 6 id. jul.

Evetus 12 k. jun.

Dingo12

k. dec.
;

Eofrodinus 6
4 n. sep.

Eufemia pr.

id.

ap.; id. ap.; 5 n. jul.; 16


oct.

Dubitalus k. sep.

Eofronus 3

n.

aug.

k.sep

3 n. sep.; 16, 15, 13 k

Dula 8 k.ap.
Dulia 8 id. nov.

Eolodus 13 k. sep.
Eologus 5
n. jul. (ter).

Eufemus

k. maji.
id.

Eufrasia 3

mart.
feb.

Dunus

4 id.

mart.

Eopropus

k. oct.

Eufrasus 19 k.
Eufrata 8 k. ap.

Duanius 3

id. mart.

Eostasus 12 k. feb.
Eostoc-hus pr. n. sep.

Eufrosinus k. jan.

E.
Ehartus k.
jul.

Eolicus 13 k. raart.

Eufrosus

pr, id.

mart.

Eolropus

id. jul.

Eugenda

4 n. jan.

Epadus 10

k. sep.

Eugenia8
id. sep. 1

k. jan.;3 n. jan.; f7 k. ap.

Ebasus 13
Ebotus
1 1

k. mart.

Epafroditus n. maji.

k. feb.

Epagatus 5 k, jun.;
Eparlus IS k.
ocl.

n. juu.

Eugentus 3

n. jan.; pr.

n jan.
10, 9
;

Ehustns pr. n. jun.

Eugenus 3
feb.;

n. jan.; 3 id. jan.;

k.

Ecamarus 14
Edistus 4

k. feb.

Epasus

k. jul,

k.feh.; 4 id. marl.; 13 k. ap

Edictusid. nnv.
id. oct.

Epefasusn. nov.

k. jul.: 4 id. aug.

Epetimus

id. feb.

Evintus 5

id.

jan.

Efrasus pr.

id. marl.

Ephimicus
Epictilus Epictitus 5

6 id. raaji. feb.

Evilius 6 k. mart.
Eulalia pr, id
feb.; 3 k. ap.

Efuchus I5k. juu.

6k.

Egdonus 4
Egeas 16

id.

mart.

id. jan.;

8 k. feb.; 10 k. jun.;

Euminus
Eunicus

pr. id. feb.


t

k. mart.

12 k. sep.
Epigatianiis 5 k. jun.

k. inaji; 4 k. jul.
k. mart.; k.

Egemouus

6 id. jan.

EuDuculus pr.
marl

marl.

Egodditis 6 k. feb.

Epion 4 k. mart

pr. id.

Egrius 3 n. nov.
Egulianus 8
id.
:

Epolitus 4, 3 k. feb.
ap.

Eunuscus 5 id. mart. Evodius 7 k. maji,

Epolus pr.k. mart.

Evodus 13
k. maji.

k. jul.: k. sep.
id.

Eladus

k. jun.

id. jul.

Elaphus

4 k. jul.

Eppepodus 3 id. raart.; 10 Eppeus 5 k. maji,


Eppio
4 k. mart.

Evortus 7

sep.

Euplia 4 id. sep.

Elena 11 k. jun.

Euplus

4 n. sep.
id.

Eleusus 7

id,

np.
;

Eppoiitus pr, k. feb.; 4 n. feb.: 8 id aug.;

Eupolus pr.

aug. nov.

Eleulerus 8 k. sep.

id. sep.;

k. oct,;

pr. id. aug.; 13 k. sep.; 3 id. sep.

Eurundiiius 3

id.

6 n.

oct,
;

Eptalus 9 k. sep.

Eusarius 15 k. dec.

Eleutiierus k. rnaji.

id. oct,

Klianus \2 k. aug.
Elias 8 id. jul.

Equens pr. k. jan. Equinus u. marl.


Er... {vid. etiam Her...)

Eusebius 3 n.

raart. (bis)

5 n. maji

11

k. jul.; k. aug.;

19 k. sep.; pr.

n. sep.;

pr. id sep.; 6 k. oct.; 6 n. ocl.;


oct.

id.

Eliazarus 11 k. sep.
Eliolerus 14 k. maji.

Eracla 5 n. jul.

(bis)

11,3

k. nov.; 8, 7, 6 id.

Eracleus

n. jul.

nov.; pr. id. nov.

Elladus s id, maji


Elogius 12
k. feb.

pr. k. sep.

Eraclia k. jun.; 3 k. oct.

Euscbus 5 k.
Eusecus

jan.; 4 k. maji

8 k, jun.

Eraclida 7 k. nov.

4 k. maji.

Emanuis 6

k. sep.

Eraclusk. jan.; 6, 5id. mart.; 17,7(his)


k.

Eusevus 4 k. maji.
Eustasus 9
k. feb.;

Eniel.. {vid. eliam .^mel)...

juQ.;5n.

jul.;

8 id. jul

n.

aug.;
id.

4, 3 id. mart.;

5 k.
;

Emelia 4 n. jun.

19 k. sep.; pr.
;

id. aop.; 8,

6 (bis),5

jun.; 6,5id. jul.; 17 k. aug.; 4id.orl


7, 6 id. nov.

Emelianus pr.
15 k. aug.

k. maji (bis)

id,

jul.

ocl.

Erculus n. maji.

Eusticus pr, n. jun.

INDEX ALPHABETICUS NOMINUM SANCTORUM.


Euslocus4id. nov.
Eustorgus 3
id. ap.

XXXIIl
id.

Felicissima 6 k. maji
iun.;
i

n.

maji

8 k.

Flavinuspr.

ap.; 8 k. iun.

n.jun

pr. k. nov.

Flaviuso
id.

id. iul.
:

Eulerus S

k. niart.

Feiicissimus 9 k.feb.;

6k.

mart.; pr.

Flavus 6 k. raart.; pr. n. maji; n. maji


k. jun.

Euthecia pr. k. mart.


Eulhicis
i(l.

marl.: 8. 5, 4 id. aug.; id. sep. FelicitasS


k. ian.;

nov.

4 id. ian

idj ian.;

4,

Fledus k. iun.

Eulica 9 k. sep.
Eulicetus 8 k.
,ian.

3 n. feb.; 13 k. mart.; pr.


n. mart.: 8 id. mart.; n.
iul.;

u. mart.;

Flora12k.

feb.

jun.; 7, 6 id.

Floreda 15 k. feb.
Florentioa 4 n. jun.

Euticia n. maji; 4 id. aug.

id. id.

nov.; 16, 15 k. dec. iun.

Euticianus o

iii.

aug.

Feliculus

Florentinus 6 k. mart.: S
jun.; pr. k. scp.

id. ap.: 4 n.

Euticus 5 k. jan.; 5, 4 (bis) d. mart.; 4 maji; n. maji (bis) ; 8 -i k. id. marl.


;

Felicus 6 k. feb.; 5 k. jun.

Felionus 6 id, maii.

Florentus 3 k. jan.; 3
pr. k. maji
n. ian.;
iul.; pr. k.
;

u. jan.;

14k.

ap.:

id. maji

12 k. jun.; pr.
jul. (bis)
;

n. jun.;

6 n.

Feiippianus 3 k
Feli.x.

feb.

17 k. jun.; 5 k
sep.; 6 k. nov.

iul.; id.

jul.;

5id.

19k.

sep.; 3 k.

4 (bis),

3k.ian.; k. jan.;

oct.: 3 n. oct.; 13,

12 k. nov.

7,5. 3 id.]an.;id. ian.; 19, 14, 13,


12(bis), 11 (bis), 4. 3 n. feb.;
u. feb.;

Florianus 5, 4 n. rnart.; 8 k. maji


raaii
;

pr. k.
;

4 n. maji

pr.

n. mnji

id.

Eutimus3

n. m.iji. id.

Eutilianus 6

aug.; 18 k. sep.

3id.

feb.; pr. id. feb.; 16. 13.

9,7, 6
3
id.

jul.

Eutricus G k. jua.

(bis),4k. mart.; pr. k. mart.; k. niart.;

Florida19,

k. feb.

Eutropus 14 k.
Exoperantus

oct.

5 (sexies),

n.

miirt.;

8,

7,

Floridianus n. maji.
IMoridus pr. k. jan.: 8 id. maii.
Florina pr. n. maji.

Euvolus 3 0. mart.
k. jun.

mart.; 10, 9 k. ap.; pr. k, ap.; pr. id.


ap.
(ter)
;

17

(ter),

12,

1!

(bis),

9
;

ExpeditusU, 13k.maji.
Expergentus pr. n.jun.
Exsuperantius pr. k. jan.
aug.

(qualer), 8, 6, 5 b. maii; pr. k. maii


6, 4 D. maii
;

FlorusG. 3

id.

jan.:13, 11, 10 k.

feb.

pr. n. maii (bis);


;

n. ma^i
;

3 n. iun.; 7 k. nov. (bis).

(bis); 8, G (ler) id. raaji


id.

pr. id. maji

Fluminus Sk.jun.
Fluscolus 4
n.

Exsuperatus4
Exsupia 3

id.

maji; 14,

10,

k.

iun.; k. iun.
n. jun.;
n.

feb.
id. iul.

Exsuperius 10 k. oct.
n. jun.

(bis);

4 (septles), 3 3
id. jun.;

(bis)

Focas3

n.

mart ;pr-

iun.;

U,

7,

5(bis). 4 k.

Fodosa k.iuD.
FoDteus 4 u. jun.
Fonlinus n.
niaji.
;

Extricata 4 n. jun.

jul.; 7,

(bis).

4 (bis) id. iul.; 16, 15.


k, aug.: k. aug.: 4 n.

Exlricalus3n. jun.
Extrigata 4 n. jun.

13, 12, 7, 6, 4 aug.: 6, 5 id.

aug.; 19, 12, 7. 4. 3


;

ForiauusSk. maji
Foricia 4 k. sep.

n. aug.

Exuorgus 5

id.

nov.

k. sep.; k. sep. (bis)


sep.: 18, 16, 12,

4 n. sep.: 3 id.
;

Exuperus 13

k. ap.

Sk.oct

5n.

oct

9,

Forminus

4 u. ]un.

Exuppus 6

k.

mart.

Ezia 15 k. sep.

nov.; k. nov. (bis); 8, 3 k. nov.; pr. k. nov.: 12 k. dec. 8, 3 (bis) id. nov.; id.

Forosus 4 n. feb.
Fort...((J(J. etiam Furt...)

Fortis 4 n. mart.
[M)rtunatn 12

Ferosinus 4 n.
Ferreolus

feb.
;

U k. sep.

n. sep.

13

k. oct.

k.jun,

Forlunatus 6 k. feb.: 17.

ISk.maji.

Ferrucio n. sep.
Fessinarus

U k. mart.
k. nov.

Fortunio 13 k. mart.

FortunusS
Fralernus7

k. maji (bis).

Fabeus 15 k. aug.
Fabianus pr. k. jan.
mart.; 4 k. jul.
;

Fesliva 18 k. iul.

7 k. feb.

14 k.

Festus

6k. feb; U, 12
li.

Forus 8 id.jan.
id. jul.;

k. ocl.

Fidela lOk-iun.
Fidelis 10
ap-; 6 id. maji.

Fravianus 17

k. feb.

Famosa 8

id. maji.

Frooicius 4 n. feb.

Fappan.

jun.
n. maji.

Fideutianus 17 k. dec. Fidulus 17k. jun.


Fil... (fi'^'''''^"'

Fronimus 3
*'

id.

mart.; pr. id. nnrt.

Faseruspr.

I^yl--

Ph''"-1

Frontina pr.

id. niarl.

Fasiluspr. U

maji.
feb.
id. jul.

Fronlinus 18 k. maji (bisV

filafagonia pr. n. mart.


Filia

Favianus 8 k.
Fausta
id.

Fronto 11 k.

feb.; pr. id. mart.

15 k. dec.

mart.;

Frontonus 16k. dec.


Fructolus 12 k niart.

Fiiippus 4 n. mart.
Filislina n. aug.
;

Fauslacus 12 k. feb. Faustasus 6, 5 id. jul.


maji Fauslina 13 k. mart.; pr. n.

Frucluosa 17, 16 k. dec.

8 id,

Filocosus3

id.

maji.

Fructuosus12
Fruclus3

k. feb. (bis).

Filocula a. iun.

maji;k.iun.;3n.iun.;8k.oct.
Fauslinianus

n. jun.:

13

k.

aug.

U k.

marl.

Filominus 18 k. dec.
Filonus 3
;

FaustinusHk.
iun.;7
pr n.

feb.:16, 9,

8 k. maii

id.
id.

ap.

pr. n.maji(ler);8id.maii(bis); 8, 7, 6 .id. iul.; 4 k. aug.


;

k.

Filoro

ian.: 16 k. mart.
id. jan.

Frugliilus 121. mart. Fpuni.nu8 5n. mart.; pr.

id.

mart.

Frula 16

K.

dec.
K. feb.

Filoromus3
Finodus

Fulogus 12
Furl..

(bis),

4k.oct.;k.oct.; 5 id.aug.;6,
ocl.;

Filucasus3 k. maii.
t

(u't^- f''**"^

Fort...)
;

id. oct.;

15k.nov.
maji
;

kjun.

Furtuna 8

k.

maji

pr.

n.

maji

.d.
;

8k. Faustusllk. feb.:l7,16,


id.

Firma3

k. nov.; 3 id. nov.


oct.

maii;13,

10k.iun.;4n.jun.(bis);
id.

Firmatus 3 n.

Furtunata 16

k.

feb.; 8. 5

k.

mart.: 11

12 k. aug.; 6 Febus 14 k.
niaji.

sep.; 5, 3 id.

oct.

Firmianu5 6id. mart.

(bis):5id. nov.: 12 k. dec.

Firmina 6

id. oct.

k.maii;n.majv(ter):6id. iun.;k.jun.(ler):4(ter),3n. k.
pr

maj,(b.s):

Fedis pr. n. ocl.


Feiice 16 k. oct.

Firminus 5 id.ian. 4 n. feb.: Firmus4, 3n.iaD.;4id.jan.; id. aug. 4id. marl.;10k.iun.; 5


6,
;

]un

id. oct.;

id.

nov.

Furtunatianus

id.

]un.

Furtunatuspr. k.]an.;5id

jan.;15U

maii Felicia pr. id. ap.; 6, 5 k.

8, 6 id.
oct.
;

Fiscianus 14 k. ap.
k. dec. Fistus8 k.iul.;7id.sep.; 16
(bis);8 id. maji; Flavia 8 k. marl.; n. maii
4, 3 n. iun. Flaviana 3 n. oct. Flavianus 6 k. mart.; 4 D iun.:

(bis)k.feb.;4n.feb.;9.6,b.4k.

maji ;k. iun. 3 id. nov.

4 n. iun.; 3 n.

Lrt.;5,4n.mart.:5,3;dap.;16

U,

13.

12.9.7k.maj.;b(ler),4n.
7k.]un.:4(qua.er).3n.

FeUcianus 4 n.
nov.; 3

feb.;

13, 6 k. mart.; n.

Li;pr.n.maji(bis);8,6(b.s).a
1 1

jun.; 5id. jun.;


id.

12 k. aug.; 4, 3 k.

k. sep.;

4/u.

J.(bis):n.jun.;7.3id.jun.;4.d.

nov.

Felicio 4 id. marl.; 6 id. maii.

9, 8 k. nov.

Oclobris

Tomus

XIII.

NOMINUM SANCTORUM. INDEX ALPHABETICUS


xxxiv
jul.;19(bis),
\d.

Gottia k. oct.

k.

sep.;k. sep.;5.4

Gauiericus 17 U.sep.

Graphus 10 k.jul.
Gratii 4

Gavina pr. k. maji.


(bis)

oct.:pr.

k.

nov.

n.juu.

FuriuDio3k. mnrt.:4n.marl.
iil.

Gaulenuspr.
;

k. jun.

Gratus 3k. maji.


Gregoria 15k. dec.
n- feb.

Gcbenna

id.

nov.

maji; pr. n.jun.


b, 4 n.

FurtuDUsSk.raarl.;
k.maji:
n. mnji;
K-

marl.; pr.
roaj.
:

Gegolus 6 k. mart.

8, 6 (bis) id.
;

Gelasuspr.k.feb.;pr. n.feb.:
Geledardus lOk. sep.
Gelianus 9 k. feb.

Gregorius 3

id.

jan.;

n.

feb.;

n.

9k.jun.:

jim-

pi".

n.jun-

mart.: 5, 4 id. jun.: pr. n. nov.; n. nov.

mart.: 3

n. maj..; n.

FurusS i<i. maji. FuscusS k.maji ;4n.jun.


FyI..-(L'i</
<'''a"'

Grimoldus pr.
:6,

k. jan.

Gemelhanus 15
sep.

k. mart.

GemeUinaek.marl.
Gemelhnus
Gemellus
k. jun.
.

5k. m3ji:4k.

Fil...)

Gripfus 3id. maji. Grisogonus (cfr. Crisogonus nus) 18


k.

et

(^nssogo-

Fylipolus 3

k.

ap.

feb. feb.

FylomiDus 5

k.

jun.

Mk
pr.

feb.

5 k. marl.; pr. id.ap.

Gudodianus 9 k.

Gemiuianus

4 n. jun.
n, jan.; pr. n.

Geminus

feb.:

12 k.

Gumnuspr. GundonusS
Gundulfus 7

id. jul. id.

maji.

4 d. roart.; 6 id. maji; k. juQ.;

jon.

id. sep.

Guntramnus

5 k. ap.

Gabianus

fi

n.

marl.

Gemlinusk. jun.

GabinusS
Gabruspr.

k. jun.
k. maji.

Gemma
id.

12 k. maji

(bis).

Guovilus13k. marl.

Gemminuspr.
aug.

k. fob.;

4 id. aug.

GurdoDus 4 k.
Gurgilus 4 k.

jul.
oct.

Gacus

{rfr.

Gagus) o

Gemmus

pr. n. feb.

Gaddianus12 It. Teb. Gadudus pr. k. maji.


Gagia 3 n. jun.
Gagianlus n. maji.
jun.; 6 id.jul.

Generosa 16k.aug.: 16 k. ocl.

GurgoQus 8 k mart.

Gencrosus 15

k.

marl.

Genesus 10, 9 k. sep.

Gagianusi
Gagilus 4

id. ap.; k.

k. oct.

Geno 18k. feb. GenobuslO k. sep. GenoDSUs 5k. maji,


;

H
Habundantus
Hebentus 5
Hedentuspr.
(cfr.

Abundantus).

n. maji. n. maji.

Gagus

Ipro Caius; cfr.

Gacus) 8k. jan.

Genosus 5k. maji.

pr. k. jan.; k.jan.:pr. n.

jan.;U, 12,
pr.

GeDoveva3
Gentus
4

n. jaii.

6k. feb.;4n.feb.:10,6k. marl.;


:

k.jun.
11 k.feb. (bis),
id. oct.

El... e(Hil...) Hel... {vid. etiam

5 id. k. mart.; 5(bis), 4 (bis) n. marl k. maji.; marl.: 4 n.ap.; 14.13 (bis),10
8, 3 id. maji
;

Genuarus

Genuinus7
Genus 17

Helaria pr. id. aug. ^ Helarianus pr. n. maji.

k. jun.; 3 n. jun. (bis);


id. jul.
;

k. dec.

Helarusid.)an.;6k.
n.maji; n.jun.; 4
llclasippus 16 k. feb.

feb.; k. feb.; 4 id.

n.jun.; k. jul.; 6. 5
nov.; 12 k. dec.

12,

6k.

Gcorgius 5 n.

mart.: 17, 9. 8(bisj, 7 k.

id. mart.; 17 k. ap.; 4 id.

ap.; 3 n. maji;

sep.^k.nov.

maji; n. maji; 6 k. oct.

Gahis 6 k. mart.

Geratilacus 3 id. mart.

Gaianusbk.jan.; 3 k. mart.;pr. k. maji; k. jul.; pr. n. maji (ler); 17 k. jun.; 17 & id. jul.: pr. k. sep.; pr. n. sep. (bis):
6 n.
oct.
feb.

Germana 5

k. maji.
feb.;

Helbianus o n. mart.
5 id.
fsb.;
;

Germanus 14k.
ji

16 k.
pr.

Helentus 8

id. jul.

mart.j 6,5, 3 (bis) k. maji

6 n. majun.:

Heleus

n. jul.

(bis):n. maji

(bis)

5k.

Hehas 7k.ian.:

4k

sep.

Gainicus 18 k.

Gaiosa 5, 4n. mart.

(bis); 5 n. jul. ; k. jun. (bis); k jun. aug.; 10 k. oct,;k. k. aug.; pr. k.

UoUo

5 n.jul.
n. jul.

15

Heliodorus pr. n. maji; 5


Heliseus 4k.
sep.

Gaipem 6

id.

mart.

oct.;3k. nov.;3n. nov.;pr. idnov.

Gaisulus pr. n. sep.


Gaiula 5 n. marl.

Gerraus pr.

id. feb.

Hehus 6

id.

jun.; 13 k. oct.

Gerontus 19. Uk.feb.; pr. k. maji.


Gerosa 15 k. aug

Hellacus6

n.

maji.

Helladus lak.maji.
Helpidius pr. n. sep.

Galanus 6
Galala 3

id. iul.;

17 k. dec.

id.

mart.; 13 k. maji.

Gervasus13k.]un.; 13 k.
3 K. nov.

jul.;

5k. aug.:

Helpidus 6n. maji.

Galatius 8 k. marl.

Galdunus pr.
Galeus 9 k.

n. jun.

Gelula k.jun.

Helus12k. aug.
Uer... {vid. etiam Er...)

feb.

Galla 5 n. marl.; 8 id. majl.

Giddinus b k. jul. Gipto 13 k. mart.


Gilheus pr.
k.

Hera

n. ap.
id. feb.;

mart.

Heraclus pr.

id. ap.; id

maji

Gallenicuspr. k. feb.
k. nov. Gallica n. maji.: 4 n. jun.;pr.
Gallicia 3 n. jun.

17,16k.jun.;4k.jul.;n.aug.:19k.sep.
Herculianus n. sep.

Gitteus, k. mart.

GiltherusSid. jul.
Gillinus3
id.

nov.
maji.

Herena 5 k. mart.;

k. ap.

Gallienus 16 k, maji.
GaUiniciis 15, 13 k. feb.

GladiosusS

id.

Gallus 1o k. maji.
Gamalielis (Gamaliel ?) 3 n. aug.

Glodesindis 8 k. aug.

n.maji; Uereneus 5 k. mart.; 8 id. ap.; 3 15 k aug,; ; 4 k. jul. (bis); n. roaji


pr.

Glonicus

k. jun.

n. aug.

Gandriena 15 k.

jul.

Gloriosa6
Gloriosus

id.

maji; 7 k. aug.

Gangalus lOk.
Garoticuspr.

jul.

9k. mart.

Herentus pr. n. raaji; n. aug. Uerifelus 4 n. mart.


Heriis(.0 8 k. roaji.

Gargilus 8 k. oct.
id. jan.

Goamalusie k. maji. Goddeus 6 id. maji.


Goddinis 13 k. mart. Gordianus7,6id. maji
;

Heripimaris3

n- marl.

Heris(.013k. maji.
5 id.jul.; 17,
Herisius 4 n. jan.

Garphorus 7 k. mart.

Gasonus 6
Gatta

id jul.
jan.: 14 k. sep.

ok.

Gaudenlia 3 k. sep.

15 k.oct. Gorgius 6 k.

raarl.
id. jul.

Uerma19k. sep. Uermemphus7 k.


Hermespr.
jan.; 12,

maji.
(bis);

Gaudentus7 k. jul. Gaudianus 15k. oct.


Gaudius 7
Gaudolus
id.

Gorgodianus 6

k. jan.; k. jan.

pr.n.

Gorgonia3
Gorgonius 5

n. jun.
n. jul.
id.

k. feb.;k. mart.:5 k. maji;

nov;k.DOv. 9,7, 5k.sep.: 11. 3k.


mart.
:

nov.

pr. n. maji. 4 n. jun.


id.

GorgoQus 5 n. mart.; 5, 4
5id. jul.:4
n. sep.;

6,

Uerroia 19 k. sep.

id. sep.

Herroilus3 n. aug.
Herrais 9 k. feb.

Gaudulus

Gaudus 8

jun.

Gortonianus 4 n. ap.

INDEX ALPHABETICUS NOMINUM SANCTORUM.


Ilermogenes 16,
15. <3, 7,
k. sep.
;

XXXV

5 k. muji;

6,

id. maji; k.

10

k. jul.;

id. jul.;

k.

aug.;

Joventia 14 k. mart.

n. m.iji;

k. sep.; id nov.

nov.; id. nov.


k.

Jovenlus k. juQ. Jovianus 4


jul.;
id.

Uennogeratus

11 k.sep.

JafTerus 6

mart.

mart.:

4 n. jun.; 17

k.

Hermon 15

k. juD.

Jamnica

4 n. jun.

7 k. aug.

Herolius 6 n. marl.

Jannis k. jun.
id. raaji.

Joviniana 4 n. jun.

Herolus G k. niart.;

Januaria 8

k. jan.:

id. jan.;

H
k.

k. feb.;

Jovinus 8

k. jan.

Heronimus
Herolhus

pr. k. ocl.

6, 5 k. inarl.; pr. k. mart.; 6 n. mart.;

Ippia 6 id. fob.

lleros 7 k. mart.
i

8, 6

(bis),

id.

maji

10

jun.;

k.
;

Ippius G id. feb.


Ippolilus
n. foh.
((-/(.

k. jul.

jun. (bis); 4

(ler),

3 (ijualer) n. jun.
id. jul.;

Uippoliluscl Yppolylus) 3

Herlula pr. id ap.

7, 6 id. jun.; II k. jul.; 5

16,

Herulus 7 k. mart.
Hessa 15
k.

45(bis)
nov.

k.

aug.; 13

k.

nov.; 8,

3 id.

Isaac 8 k. ap.; pr. id. ap.


Isicus {cfr. Hysicusot Ysicus) pr. k. jun.

aug.

Hier... [Did. eliam Her...)

Januarius

id. jan.;

19

k. feb.; ^ n.

marl.;

Isidorus [vid. Ilysidorus)


Italira pr. k.jul,; pr.

Hierapius 14 k. mart.

3id. mart.; 16, 15


id. ap.;

k. ap.; pr. id. ap.;

k.sep.

Hiercmias pr. n. maji.


Hiereua 4
Hieria
id.

15,
inaji

14,8
;

k.

m:)ji;
;

n.

maji;
n.

Itrodolia

n. jul.

feb.
-

pr. id.

id.

maji

k.

jun.; 4

Juc... {vid.

diam Joc.)
k. marl. (bis).
;

W k jul.

jun.

(ter);

5, 4

id. jua.; 6,

id. jul.;

Jucundus 9
Judas k.
nov.

llieroDymus

(ui(/.

Heronimus).

id. jul.;

16, 15, 6 k. aug.; 4 id. aug.; 13, 3 k. oct.;


pr. n.
oct.;

maji

k. jul.; 6 k. nov,; 5 k.

Hieros 5 o. marl.
Hil... (vid. etiam Hel...)

id. sep.;

8, 5, 3 id.oct.; 16, 15.


6, 3
(bis)
:

1i,
k.

13(bis),

Judilh pr. n. raaji.


Julia
1

Hilarina pr. k. jan.

k.

nov.;

pr.

nov.;
;

k.

3,
;

k. mart.; pr. id. ap.; 8, 6 id.

HiiariDus3n.jan.;3id.mart.(?);17k.aug.
Hilarius 3 id. mart.

nov.

8, 7, 5,

4, 3 (bis) id. nov.

16,

maji

14, 11 k. jun.; 4 a. jun. (([uin;

13 k. dec.
Januarus 5
k. jan.; D. jan.;

quies)
5,

pr.

n. jun.

(bis); n.

jun.; id.

Hilarus 4 n. feb. (bis); 4 id. mart.; 16 k.


ap.; 3 id, ap.; 4 n. jun.

3 id. jan.; 3 k. mart.;


;

jul.

6, 3 k. aug.;

pr.

k.

sep.; 8,

11 k. feb.; 16, 13

(ter), 6,

(his) id. nov.

Hilavus 13 k. maji.
Hilcharias
1

pr. k. mart.; 8, 6 (bis) id. maji


jun.; 3 n.jun. (ler); 6 id. jul.

1 1

k.

Juliana 6 k. feh.; 4 n. feh.; 14

k.

niarl.;

9 k. sep.

3 n. jun.; 6 id. aug.

(bis).

Hilpidus5

k.

mnji (bis).

Janulus pr. n. mart.


Janurius 16
Jason 6
et

Julianus 7 k. jan.; 8

id. jaa. (bis);

5 k.

Hilpis 4 D.jun.

k. dec.

feb.;pr. id. feh.; id. foh.; 16(bis), 11

Hipericus 11
liip...
(''('/.

k. jul.

id. jul.; pr. id.

aug.

k. mart.; 7,

3 id. mart.; 17, 4 ^his) k.

eliam Ip...
k, niarl.
;

Yp...)

Iditius 6 k. mart.

ap.; 4 D. ap.; pr. id. ap.;

15 k. maji;
k. jul.;

Hippolitus 7

pr. id. sep.

Idonus

k. jul.

10 k. jun.
jul. (his)
;

(bis);

10,

5 n.

Hispanus

i k. feb.

JeiacoDUS pr. n. jun.


Jereinias
(ytti.

13, 8,
13.

7k.aug.; 5id.aug.;
9, 5 k. sept.; pr. k.

Hludowicus 12

k. jul.

Hieremias).

pr. n. aug.;
sept.; 13, 8

Hominus 5
Honestus 8
Honis 12
k.

k.
id.

jun.
maji.

Ignatius 18 k. jul.

k. oct.;

8 id.oct.; pr. k.

Ignalus 8 k. jan.
luiicio 14 k. maji.

nov.; k. nov.; 3 id nov.


Julita

ap.

16 k. 14

jtil.

Honorala 3 n. jun.

Iminander 7

k.

mart.

Julius

k.

feb.

k.

mart.

(bis);

Honoratus 4 k. jan.; k. jan.; 17, 15, 14,


6,

Immo

1 i

li.

dec.

n. mart.

(bis); 5 id.
id. oct.

raaji; 4 n.

juu.;

5k.

feb.; 4 n. feb.; 14.

6 k. mart.;
k.

Incidus 6

id.

maji.

9 k. sep.; 7
Julus 8
;

4 n. mart.; 6 k. maji; pr.


n.
iiaaji;

maji (bis);

Indica 14 k. jun.

id. jan.:

1lk.feb;4n.
pr. id.

mart.;
raaji;

6 id. maji; k. jun.; 4 n. jun.


jul.; 7 k. sep,;

Indicus 6 id. maji

14

k.

jun.

id.

mart.; maji
;

ap.; 6
;

k.

(bis);

id.

18

k. oct.;

Ingeuiana

k. ;ip.
k. iiiarl.; id.

pr. k.

n.

maji

6 k.jun.; 13

16 k. dec.
Honoria 4 n. jun.

iDgenua 5

mart.

k. sep.;

Ingenula 16
jan.;

k. feb.

Juaella 14 k. mart.
4 k.

Honorus 3 k. jan.; n.
U.mart
pr.
k.
;

id.

jan.

14

Iiigenuus 3 id. jan.;


ap.; n. jun
;

mart,;

15

k.

Junuarius 3
Junula 5
Justa 8
jul.:

id. feb.

n. ap.;pr. k. raaji; 6 id. maji;


;

o. sep.; 3 id. sep.

n. raarl. k. mart.; 4 (lcr), 3 n.

jun

13

k. jul.

Ingnherlwi id. ap.


id. ap.

]uo.; id.

Honuralus

{cfr.

Honoralus) pr.

Ingona 5 k. mart.
Innocentia 4 id. aug.; 3 id. nov.

I4k. aug.; k. aug.;

pr. k. sep.;

16
11

k. dec. (bis).

Horestis 5 n.jul.

Hortasus 15 k. jun.
HortiDSus 3
id. jan.

lunocentus pr.

id.

mart

4 n.

jul.;

Justenus 5 k. jul.
Juslianus n.
Justinus k.
inaji.

k. sep.; 10 k. oct.

Hortisiana 16 k. feb.

Innulla 6 k. raart.

uiaji.: pr. n.

aug.
pr. k.

Hospis 3k. aug.


Hugoberlus 3
k.

Invicus 3 id. maji.


nov.

Justus 9 (his), 5 (his), 4 k. marl.;

JoanDes(m(i. Johannes).

mart.; o, 3 o. mart.; pr. id. ap.; 3 n.


jun.; 3 k. aug.; pr. n. aug.; 9 k. sep.; 6 pr. id. ocl.; 12. 9 k. nov.; k. nov.;
id. nov.;

Husandus 5
Hyranarus 8

k. maji.
id.

Job 6

id. niaji.

ap.

Joc... (yid. etiam

Juc.)
6 k. aug.
jul.

Hynus 4 k. jul. Hyromeus 3 id. mart.


Hysicus
4
{cfr. Isicus
et

Jocunda 6

id. maji;

16

k. dec.

Jocundianus 4 n.
Ysicus) 6 n. jul;

Juv... {vid. etiam Jov...)

Jocundus

n.

jan.;

8,

Sid.jan.; 14

k.

Juvenalis 5 n. maji.

id. sep. id. sep.

marl.; pr. k, maji; 5 n. jul.

Juvenus I7k. jun.


;

Hysidorus 6

Johannes 15 k. marl.;
id.

12 k. raaji

7,

Juvinianus 3 n. maji; 4

k. ocl.

maji

8 k. jun.; k- jun.; 8 k. jul.


6. 4 k.

(bis);k.jul.;8,6, 5 id.jul.;

sep.; 3 n. sep.; 8 k. oct.; k. oov.

K
KaIendio(cy'r..Calendio) pr. k. nov.; 42,
11 k. dec.

Jonas 16 k. mart.

Joseph 13,9 k.ap.


Jabellus 9 k. feb.

Joseppus 12 k. ap.
;

Jacontus 4

id.

aug.

5, 3 id. sep.

Joserus 1i k. ap.

Karolus 5 k. jan.

Jacobus 6k.jan.;
k. maji;
k.

id.

mart.; 8 k. ap.;pr.
maji; 6

Josippus 15 k. mart.
Jov... (vid. etiam Juv...)

maji

(bis); pr. d.

NOMINUM SANGTORUM. INDEX ALPHABETICUS


XXXVI
Litorus id. sep. (bis).

Machodo
Locusa 12
k.
k.

U k.

aug.

Maconuslo

k. maji.

jun. jun.

Macr... {vid. etiam Magr...)

LocusU 14
Lffilus

k.

juL

Macrianus 5 k. jun.

Laborus pr.
Ladicus 5

n. maji.

Longa 4
{vul.

k. oct. ocl.

iJ- aiig-

Macrinus 15 k. oct. Macrobus 12 k. mart.;

n. maii.

Lambenus
bertus.)

Lanlberlus

et

Laotde-

Longesa 4 k.
Longinus
k.
id.

mart.; 13, 12 k. aug.; 10

Macropus 15 k.

oct.

Magarus 3
nov.
k-

k. mart.;

Lambesis 7l(.mart. Lampadius 14 ^- aug-

Longus6

nov.
k. oct. k.

Magdaletis pr. id.jun.

Lampasus

i1

V-

mart.

Lopatus 16

Magnuspr.n.feb.:

16. 15 k. raart.;

Uk

Lamtanus6
Lantdeberlus

k. jul.(bis).

Loquumfas 15

mart.

sep.; pr. n. sep. (bis).

Lantbertus 15 k. ocf.
jrr.

Lubercus {cfr. Lupercus) 11 k. feb. Lucas3id.mart.(bis):id.mart.;3n.sep.:


11 k.oct.;17,
lli,

Magrinus 13 k. aug.

Magrobus 14
Magrona pr.

k. mart. n, maii.
;

k.jun.
id-

Ibtbis), 3 k. nov.

Largus 16k.ap.; 5
Lassa 5
icl.

aug-

Lucanus 4

Magropus
k. roaji.

pr. n. raaji
.^)

13 k. aug.
iun.

feb.

Lalina 4 n.Jun.

Luceia 7, 6 k.jul.

Magrus (Mager

id.

Laudicia 71>.aug. Laudicus 5 id. aug.

LuceiasSk.
4 n, nov.
(bis)

Magulfusl
jul.

k.

jun.

id. maji Lucella 14 k. mart.; 8 k. ap.; 6


;

Maiolus 4 k. feb.;6id. maji.


Maiorica pr. k. maii(bis).

Laurenlius 16

A. scp.;

4 id.

aug.
jun.; k. jul.

Laurentus 4 n.

feb.: pr. id. ap.;

3 n.juo.;

Lucellus

U
k.

k. ap.

Maioricus pr. n. maii.

8 k. oct. pr. n. aug.:8. 5, 4 id. aug.;

Lucia 8

id. feb.; k. jun.; 3 n.

Maiosa k. iun.
Maiulfus
(uid. Magulfiis).

Laurianus 4 n.

jul.
k.

Luciana 8
jun.

mart.; 15

k.

jun.

Lauta pr. k.jun.:

Lucianusn.jan.; 7

id. ian.; k. feb.; 7,

Maiulinus 12 k. feb.

Lazarus

k. feb.; pr. id. ap.

Lea 4

k. oct. k. feb. k.

(bis), (ter)k.mart.; I5k. ap.; 17, 16 pr. k. maji; 6 k. jun.; 7. 6 4 k. maji; jun.;id. jun.; 14, 13 k. aug.; id. id.

Maiulus 15k.

feb.; 11

k.mart.;5id.maii.

Maiurus k.jun. Malchus k. iun.


Malcus 6
Malina
\

Leacus 6

Leaoder 3
Lector 8

mart.
4 k. maji
;

aug.;
4 k. jun.

pr. id.

oct.; 7, 3 k. nov.;

k.

id. maii.

dec.

k. maii.
id. oct.

id. ap.;

Legissima 5

k. maji.

Lucidous 3 n. jan.
5
k. oct.

Mallusus 6

Legonlus pr. n.

jul.;

Lucillus n. maji.

Mamas 12
6
id.

k. feb. k. aug.
id.iul.; pr.

Leifardus 3 n. jun.

Lucinus

pr. k. maji.;

maji

(bis).

Mamraa 16
nov.

Lenuca

n. mart.

Luciola 5 n. mart.

Mammaruspr.
Mamuiertus 5

k.nov.;8id.

Leo... {vid. ctiam Leu...) id. ap.; Leo k. mart.; pr. id. marl.; 3

Luciolus 5 n. mart.

10
id.

oct. Luciosa 5 k. mart.; 4 n. ]un.; 8. 4 k.

id. maji.

k.maji

pr. k.

jul.;

6 n. ocl.; 4

Luciosusl5k. jun.

Mamraerus
4 n.

pr. id. marl; k. nov.

nov.; 15 k. dec.

LuciusU

(bis),

12. 6 k. feb.: 6,
4

Mammes

17 k. aug.; 16 k. sep. (bis).


k. sep.

Leocus

n. mart.
k. feb.
id.

mart.; 8 id. jun.;

k.nov.

Maramila 16
Maoilus 8
feb.;

LeodotiusS
Leodricus 6

Lucritus 19

k. feb.

id.

mart.; pr. id. ap.; 4, 3 k

ap.

Lucus6id.ian.;l5k. feb.;7. 6id.


15,
4 k. ]ul.
;

maji; 5 id. maii.

Leogadus 11
Leonedis 16
1(1.

k.

nov.

6k.mart.;
8
jun.

id. mart.;

12
id.

k. ap.; pr.

Manirus 15 k. ap.

tbis),

10 k. maji;

id. ap.;

k. maji: 8,
;

raaji;

15,

Mannica

id.

nov.
k.

aug.
k.

10
feb.

k.

3 n. jun.; 5 id. aug.; 15,

Mannirra pr.

mart.

Leonella 16

13, 6, 5k. nov.

Manon
k.

5 id. aug.
k. jan.; pr. k.

Leonidis 6 k. maii.

Lucussa 6

id. niaji.

Mansuetus 3
maji.

marl.

Leonidus 4 k. jul. Leonlusl3, 12k. feb.;Uk.ap.;


6,

Lupercus
k. jul.;

{cfr.

Lubercus) 17

Manulus

n. mart.

Lupicinus

3 n. feb.

Mappalicus 9 k. mart.; 15,


n. maii.

U k.maji; pr.
;

oid.

jul.;

(bis),

13 k. sep.; 17

Lupilia id. ocl.

k. oct.; 6 n. oct.
Leu...
(rii/.

Lupus

k. pr. k. jun.; k. jun.; 4k.aug.; 8

Marceanus 16 k. mart.
Marcella 4
id.

eliam Leo...)

ocl.; pr. id. ocl. (bis).

ap.;

n. maji

6 id. maii;

Leucippus

(c^r.

Leucyppus)

4 id. aug.

Luricus l5

k. feb.

4n.iun.;

4 k. jul. (bis).

Leucius 16

k. feb.

Lusork. nov.
Lusus 5
Luta 16
id. feb. k. raaii.

Marcelliaous k. iun.;
aug.; 5 id. aug.

14 k.jul.; 15 k.

Leucus 3
nov.

id.

jao.; 18,15, 13 k. f6b.;15 k

Marcellina 8, 6k.mart.

Leucyppus

{cfr.

Leucippus) 4
oct.

id- ai'S-

LulatuslSk. aug.
Luxorius 6
k. oct.

Marcellinus3
4 n.

u. ian.:

Uk.marl.; 3k.ap.;
n. maii
(bis);

ap.; pr.

n. maji;

Leudegarius 5 n.
Leudolius 7

k. feb. k.

Luxurus 13

k. sep.

id. maji; k.

jun.

4 n. iun (bis); 5 k.

jul.; 6 k. sep.;

4 n. ocl.; 7 id. ocl.; 13

Leviorus 16

marl.
k.

Leupardus 15
Leusus
Liaslamonus 5
Liberalis 8

feb.

M
Macculinus 3 k. maii. Macedonus(c/";-.Macbedonus)4,3id.mart.

k.

nov.

Marcellosa 13 k. iun.

k. jan.
id.

Marcellus17, 16
k. mart.; 3

k. feb.;

13,12, 11 (bis)
pr.

feb.

n. iun.; 13, 5 k. jul;

Liber 16k. juo.; 9 k. ocl.


k. maji.

Maceonus 15
Macbabei

k. maii.

oct.; n. n. sep. (bis); 4 n. oct.; pr. n.


oct.: 6,
;

Liberalus 5

id. sep.

k. aug.

id. oct.;
;

16

k. dec.
:

Libius7

k. k.

marl. mart.

Macharias pr. k. mart.

8, 7 id.ap.
;

Marcia

13 k. feb.
:

5 n. mart.
;

18,

Libosa 8

Macharius pr.
3 n. jun.
nov.; 6 id.

id.

ap.; 4 n. jun.

12 k.

k. maii

id.

maii

4 n.jun.; 6 id.iun.;

Libosus 4
Licerus 18

k. jan.;
k.

nov.

16, 11 k.iul.;3id.oct.
Marcialis 3 n. jan.; 5 id. ian.; 12, 11 k.
feb.: 4 n. feb.;

feb.

Macharus4

n. jan.; 10 k. feb.; 6 id. ap.;

Licianus 5 k. jun.
Liclissiraus 6 k. maji.

id. pr. id. ap.; 6 id. iul.; 5 k. aug.; pr.

14

(bis),

12

k.

mart.;

aug-: 12 k. nov.

3 id. marl.; 17,


(bis);

16.3 k.maji^n. maii

Lidia 5

k. niaji.

MacbedoDUS
k-

(r^r.

Macedonus) 3id. mart.;

Liornus 18

k. maji.

nov.

6k. iun.; k. iun.; 4 n. ^un.; n pr. k. jul.; 7,6 id. iul.; id. iul.; jun.;

INDEX ALPHABETIGUS NOMINUM SANGTORUM.


12. i1 k. sep.; 8.4 k. ocl.; k. oct.; pr.
n. ocl.;8. 6
id.

XXV II
k.

Materna 4 n.jun.

Menelanlus?
Menelaus 5
;

mart.

ocl.:

15

k. nov.;

id.

Matherus 12 k. nov.

n. jul. (bis).

oov.; 17, 16 k. dec.

Matheus
maji
;

(c/r.

Mattheus) k. maji
maji

pr. n.

Menerimus 17
Menerus 17

k. jun.

Marcialus 4 n. maji.

11 k. oct.
id.
(bis); k.

k. jun.

Marcinna 6

k.

maji

5k. jun.

in.jiin.:

Malrona 8 k. mart.; 6
jun. (bis)
;

MenorvHS

id. raaji. id. jul.

\o

k. sep.

4 (ler), 3 n. jun.;

pr. id.

Menesus pr.

Marcianus

{cfr.

Martianus) 16 k. marl.

sep.: 16, 15 (bis), 11 k. dec.

Meneus 3

id. jul.

5 id. mart.; 7 k. ap.; n. ap.: 17 (bis), 16, 15, 6,

Malronica 8

id. maji.

Mengenus 17
Mercurius 8

k. jun.
k. sep.

5,3
jun.

(bis) k.
;

maji

6
;

id.

Mattheus

(c/"r.

Malheus) I2k.jun.

maji; 15
id.

k.
:

k.
;

jun. (qualer)

Matura 3

n. juo.

31ercuruspr. n. mart.

jun.

6 n.

jul.

6. o (bis) id. jul.


:

Matulina 6 k.ap.

Meresorus 4
ap.

id. sep.

7 k.aug.: 14

k. sep.
;

n. ocl.

7, 6.

Matutinus 11

k. feb.; pr. n.

Mereus 17

k.

nov.

3 k. nov. (bis)

14, 13 k. dec.

Maventus 8

k.

maji.

Meritus 3 n. ap.; pr. k. maji.

Marcilus 5

k.

jun.

Mavorus 4
Maurella 6

n. jun.
id.

Merobius 17
(bis).

k. oct.

Marciosa 4 n. jun.

maji; 12 k. jun.

Merona 3
Messor

n. jul.

Marcius 17

k. oct.
k.

Mauri

id. oct.

(cfr.

Missor
fcb.
id. id.

?)

17 k. maji.

Marcotus pr.

nov.

Mauricius 10

k. oct.
id. jul. id.

MeteUus9k.
Melrodora 6
sep.

Marcus

n.

jan.;

8 id. jan.;

U
6 6

(bis),

13

Mauricus 6, 5

aug.
mart.

k. mart.;

3 id. marl.;
k.

15, 14 k. ap.;
:

Maurilio 3 id. sep.;

Melrodus 4

pr. id.

ap.; 12

maji

id.

maji

Maurinianus

k. feb.

Melropolus 3 n. aug.

15

k. jun.;

k. jun.

(bis);

id. jun.;

Maurinus

4 n. feb.

Melropus 6
Metrus 6

k. nov.

8 17, 14 k. jul.: k. sep.; 5 id. sep.; 9,


oct.; d. oct.; k. oct.; 4 n. ocl.; pr. n.

Mauritiattus 5 k. maji.

id. sep.

Maurius 5 k. maji.
Maurolus 6 k. ap.; 4 k. maji.; pr. id. nov.

Meltuana 3

n. juQ.

k.

nov.; n. nov.; 16 (bis), 12 k. dec.


1

Meturina 3 k. maji.

Marcusius

4 k. feb.
k. feb.

Maurus 15

k. ap.

pr. id. ap.

n. jun.

Meturus 8
Mica 16

k.

maji

pr. k. maji,

Marcusus 12

pr. id. aug.

k. feb.

Maidunus
Mareas 4

9 k. feb.
id.

Maxentus 6 k. mart.; pr.


jun.
3id. mart.: 16
;

n. maji

,k.

Micca 16
Micea 15

k. jul.
k. fcb. k. oct.
id.

mart.
ap.; 6 id. maji

MariaUk.
(bis),

feb.; 4 Q. feb.;
id.

Maxima U, 8k. mart.


6id. ap.
maji.
; ;

7
;

k. ap.;

8,

7,

Michael 3

8k. ap.; 8
17

pr. id.

ap.

8, 6 (ter) id.
;

Migdonius 4

mnrt.

id. maji;

k. jun.; k. jun.;
:

n. jun.

15, 5 k.jun.; k. jun. (bis)


;

Migdonus
Migela 6

4 id. mart.
id. sep.

(ter);15 k. jul.

n. aug.

4 id. aug.; 6
k.

n. jun. (quinquies)

id. jul.

16, 7,

id. sep.; k. nov.;

id. k.

nov.; 16

dec.

3 (bis)k.aug.; k. aug.

Migelia 17 k. jul.; 17 k. aug.

Mariana 6id. mart.; 5

nov.
:

Maximianus 4 n. jan.
pr. n.

Miggina pr.

id. ap. id. ap.

Marianus 7

id,

marl.; pr. k. maji

Maximilianus 8

k.

sep.

Migooa pr.
Mil... {vid.

maji: 13k. oct.; 16 k. nov.

Maximinus 3
k. dec.

id.

maji (bisj; 4 k.juD.;1i

etiam Mel...)
id. feb.

Milianus 6

Maricus 4 n. feb. maji; Marina 6 k. feb.; 8 k. mart.; pr. n.

Maximus16.

(ter),

12 k. ma.t.

4 id.

Mihcitani 3 id. oct.

4n. jun. ;6id. jun.; 16


Marinus 7 k. jan.; 12, 9
(bis);

k. dec.

mart.;3id.ap.; 18(bis),
maji:pr.n.maji:
jun.;6id.jul.
3 id. maji; pr. k. jun.
(bis)
;

11,6. 5k.
5
id.

Mihgulus 6id.
Milio 6 id. jul.

feb.

k. feb.;

5 n. mart.
:

n. maji(bis); 8 (bis).
:

5 k. maji; pr. k. maji

n. maji

k. jun
;

Milisa 17 k. ap.

8id.ma]i;7k.jun.;15, 14k.jul.:k. sep. jul.;3n.jul.:6, 5id.jul.;12k.


Marius 4
id.

id. ju\.

15.

13

Mililana 13, 5 k. maji.


Militani 11 k. aug.

nov. mart.; 4 k. oct.; 6id.

sep.; (bis)k.aug. ;pr. k. sep.; pr. n. nov.; k. nov.; 13, 12 k. dec. 3 k.

Mililo 5 id. jul.

Maro 17

k. maji.
k. mart.
k.

Medardus6
Medelius

id.

jun.; 12 k. sep.
oct.

Militus 8 id. maji

13 k. oct.

Uk.
id.

Miminius n. aug.

Mavobus 11

MarpusU
Marsus
Marta
[cfr.

mart.

MedioD 3

maji.

Mimmus
Mimna 9

pr. k. nov.
k. feb.

4 n. oct.

Martha) 6 k. mart.;k. nov.


feb.

Mefomus 3 n. jun. Megadulus 13 k. aug.


Mel... {vid. etiam Mil...)

Min... {vid. etiam Men...)

Minacus 3

id. nov.

Marlerusiek.
Marlbarus 14

Martha^c/^r. Marta) 17, 14 k. feb.


k. jul.
k.

Melantus k. nov.

Miualia pr. id. ap.


id.

MelanusSid. jaD,;8
Melchiades4id.

nov.

Mioander

k.

aug.

(bis). id.

Martia 8id. ap.: 18

maji:

k. jul.

Melasippus 16 k. feb.
id.

Minatis (Minas;-') 3

nov.

Marlianus (c^. Marcianus) 7


;

k. jan.;

jan.; 5 id.

aug.

Mindinus 7 k. jun.

Melciades 6 n. jul.

Minelampus 18,
Minervinus

Uk.

fob.

n. jun. maji jun. Martinianus pr. k. jun.; 4 n. 12 k. maji; pr. k.maji Martinus k. jan.;
;

Melianus 12 k. aug.
;

Minerius 16 k. jun.
1 1

Melbnus 12

k. dec.

k. sep.

k.jun.;! 5td. ma;;3id.maji 4n.jul.;4id. aug.(cA. Brivmjun.;


sus)
;

d.;

Mellilus bid. jul.

Mingin 17k.
Minnia 7

jul.

Meltagasus k. nov.

Miniseus 10 k. aug.
id. jul.
1
1

15k.sep.;
k.

4, 3 id. nov.

Melvius 4 k.

jul.

Melusa k. juo.

Mirendinus

k. sep.

Marlyr 12

aug.

I3k.sep. Martyrius 4k.jun.; 5n. ]ul.;


Marulla 6 id- maji.

Memma

16 k. nov.
k- maji.

Minha

4 id. jan.

Marus

4 k.

mart.; 4 n. mart.; 5

id.

ap.

phd. id. jul.; 3k. nov.;7id.nov. Massa 15 k. sep. Massedus9 k. mart. (bis).
Massilla pr. n. maji.

Memmerus8 Memmia 6 id. aug. Memno H k. feb. Memnus 14 k. mart.


Memorus 6
n. maji.

Misac 8 k. maji.
Misahel 8 k. maji.

Misehanus 16 k.
Missa 6 k. ap.

feb.

Missor

(c^r.

Messor

.^)

19 k. feb.

^ea...{vid.eliam Min...) Meaalippus7 k. marl.

Missurianus 16,6

k. feb.

Mislianus 16 k, feb.
Milisorus 6
id.

Massunus
Masulus 6

pr. n. maji.

sep.

Mastissus 4 n. ap.
id. maji.

Menedina 7 k. jun. Menelampus 15 k. feb.

Mitton 4 n. maji.

XXXVI ir
MiUtiruis i n. maji

NOMINUM SANCTORUM INDEX ALPHABETICUS


8
id. m.iji
;

k.

juD

Nasomosus 6
Navagus
Navidus
n.

id. maji.

NinniU
Nistor

pr. n. jan.
k. nov.

Ninus 16
maji.
oct.

Mitunusk. juo.

(c/-r.

Neslor) n. mart, (bis).

Mochus

[cfr.
k.

Mtt-chus) 17 k. aug.

Navalus 16 k.

n. maji.

Mociana 7
Moilcrat;! 8

nug.
p-

H id. jun. Nislorus {cfr. Neslorus) Nisus 3 id. nov.

Navorus9
id. id.

k. maji.

Nivilta 6 k. mart.

Modcsta 3

mart.

Nazaria 5 k. aug-

Nobilis 7 k. maji
^

8 k. ocl.

Modi:slinus.3id. mart.
Mo.leslus pr. k1 jan.
;

Nazarius 13
pr. id. feb.
:

k. jul.

Nazarus3id.jan.;6idjun.;pr..d.jun.;
4
id.

Nobililanus 16 k. nov.

marl.;8id.ap.: 17, 1G
oel.: 12.

k. jul.; pr. id.

k. aug.; 3n.jul ;1G, 13, 5k. aug.; pr.

Nocoforus

[cfr.

Niceforus) 6 k. mart.

6 id.aug.; 3

k.

nov.

Nomensis pr. k. maji.


Nomicia 4
n. jun.
id.

k nov.

Modianus
Moeca 6

4 u. jun.

Neabdis 3 k. aug.

Nomidiana 5

aug.

Neander 7
maji.

k. jan.

id.

Moechus

{c{r.

Mochus) 7id.jun.
niiiji.

Neapolus 14 k. nov.

Nominanda

pr. k. jan.

Nominus 12
k. sep.

k. ap,
{cfr.

Moireis 4 id.

Necdonus6
Neclarus3

id. jul.

n. maji; l^S
id. sep.

Noodinarus

Nundinarus) 4
jun.

n.

jun.

Molaiis 9 k. ap.

Nonna16k.ap.;10k.
Nonnioia 4 k.
jul.

Molendio

Neinesinus 4
k. feb.

Molorus k. jun.

Neraesius 10 k. mart.

Mominus

pr. k. maji.

Monachus 12
Monilor 4

k. ap.; 14 k. dec.
oct.

Mouassa 13 k.
id.

Nemcsuso k.jul.; 4 Nemndus n. sep. Nemmesus 6 id. sep.


Nemosalus
n. sep.

id. sep.;

id.

nov.

Nonnidus 4 n. jun. Nonnina 13 k. aug.

Nonnus 17 k. ap.; 5
11
k.

k. jun.;

8 k. aug.

sep.
id, jul.

nov.
jun.

Nostinus 6
4 id. mart.; 11 k. sep.

Moiiiiii pr. n.

Nennus 8
Neocerus

id. niaji.

Monol.ippus 4 n. sep.

Neo5k.mart.;
{vid.

Novacianus 5 k.

jul.

Monordus 17k.jun.
Monlana 10 k. jun.

Neucerus).

Novasus 8id. jul


Novella pr. id. ap.; k. jun. (bis).

Neocliepolus pr. n. mart.


Neofelis 13 k. dec.
id.

Novellusk. jun.
jun.; 5 n. jul.

Monlanianusb

id.

maji.

Monlanus 10 k. jun.; 5
\l k. aug.
Mosaulis 17 k. maji.

Neolhetus G

id.

sep.

Novius 7

id. oct.

Nepocianus 7

id. feb.

Nudiusn.

jul.
[cfr.

Neporus 3 n. jun.
Nepotiaous 5
id. niaji.

Nundinarus

Nondinarus) 14 k. mart,
(bis).

Nundinus pr k. nov.

Moscenlus pr.

id. jan.

MoscuslG, 15k. feb.;1Gk. marl.


Mosycus 1C
k. mart.
jul.
id.

Neptuualis 3 u. jun.

Nerasmus 4
Nereus 5
maji.

n. jun.

Molius17k.
Moysus 8
Mucianus

(bis),

4 id. maji

17 k. nov.;
Optatus) 11 k. feb.

Moysitis(Moysis;') 4
iil.

16 k. dec.
Neslila13 k. aug.(bis).
id. ap-

Obtatus

{cfr.

ap.

[rfr.

Mutiauus) pr.

Nestor

{cfr.

Nislor) o,

4 k. mart.

Ocatus n. mart.

Mulierus n. maji.

Nestorus

{cfr.

Nistorus) 4 id. mart.; 3 id.

Ocianus 14 k.

oct,

Munatus 7

k. ap.

ap.; 4 n. maji.

Ocominus

3 id. feb.
;

Municia 16 k. maji.
Muniripio 11
k. feb.

Nevaliaous 3k.

jul.

Oclavia 17 k. maji

k. nov.

Neucorus 8 k. mart,
Nica 16 k. maji
;

Octavianus 13 k. mart.; n. maji.

Munnus
Muricus

id.

maji.

4 k. sep.; 14 k. nov.

Octavus 5

k. jan.; id. marl.; k, jun,;

6,

pr. id. ap. k. jun. k, jul.


oct.

Nicanor n. ap.
Nicaonusij
id. jul.

5 id.jul.; 3id. nov.; 42 k. dec.

October 5 k. juo.
Oclobris 4 n. jun.

Murina 6

Musoa 15

Nicea 4 k. jul.
Niceforus
(c^-.

Musciusl3k.

Nicoforus

el

Nocoforus) k.

Odemarus

n. maji.

Musnda
Mustii-us

pr. id. ap.

niarl.; 5 n. mart.;

pr. n. mart.

OIlus 7 k sep.

k. mart.

Nicela 4 k. aug.

Omelis (Omes
maji
;

?)

12 k. nov.

id. ap. Muslil.i 4 n. feb.; pr. k. inart.; pr.

Nicelus 14 k. feb.; 4 n. ap.; 3 n.

Opercus
Oplatus

3 n. jun.
{('fr.

Muslolus

n. jun. k. nov.

pr. n. niaji; 4 k. aug.; 4 n. aug.; 4 id.

Oblatus) pr. id. ap. (bis)


(bis);

Mustulus 10

sep. (bis); 13 k. oct.; 6 id. oct.

18 k. maji 7 id. nov.

6 n. maji; pr. k. sep.;

Muslns pr.

id.

ap.
feb.

Niceus 4 k.

m;iji

10 k. jul.

Musumus
Mutarus 6
Mutianus
U.

9 k.

Nicia 10 k. jun.

Oplio 3 k, aug,

id. maji.

Nicodemus 3
id.

n. aug.
;

Oranus 4

n. mart.

{ifr.

Mucianus) 6

jun.; !;

Nicoforus {cfr. Niceforus) pr. n. mart.

Oriisus 3 n. jun.

doc.
id.

5 k. maji.
mart.

Oratus 12 k. maji
Id.

4 n. jun.

Mysclbeus 3

Nicomedus

pr.

mart.
?) pr. k.

Orbana
marl.
pr.

k,

jun.

Nicoporus (Nicoforus

Orbanus

6 k. marl.; 8 id. mart.; 4 n, ap.;

Nicostratus {cfr. Nicustralus) 7, 6 id. nov.

n.ap,;8k.maji;8k. jun.;3k. nov,

N
Nabor
pr. id. niarl.
;

Nicus lOk.

feb.

Orestes 5 n. jul.
Orfarius 16 k. marl.

Nicustralus {cfr. Nicoslratus) 8 k. ap.

9 k. maji

pr. id.
6, 4

Niderunus 17
Niger 8
id.

k. jun.

Orfasus 5 Oridion 5

id. feb.

maji; 6, 3 id. jun.; 3


(bis) id. jul.; 16 k. ocl.

n. jul.;

maji.

id. feb. id.

Nigia 1G k. maji.
n. jun.

Orio 11 k. feb. (bis); 5, 4

feb.; 16,

Naborus pr.
Nagesus pr.

id. ap.;

8 k. maji; 3

Nigrandus

n. jun. (bis)^

14

k. sep.;
id.

12 k, dec.
;

pr. id. jun.


id.

Nilus 13 k. ocl. (bis).


jun.

Orion 4

mart.; 4 k. jul. (bis)


jul.

k. jul.

Namor

pr. id. jul.

Nimphadoba 3 id, mart. Nimpodora 3 id, mart.


Nina 6k. mart.; pr. n. maji
k. juo.: 4 n. jun. (ter).
;

Oriosus 4 k,

Oropon 4
6
id.

id. sep,

Naportus 5 k. oct.

maji

Oros 16 k, marl.
Oroseus 6
id. sep.

Nappolus C Naseus

id.

niaji.

Narcissus k. jan.; 3 n. jan.


id. jul.

Nineptus 15 k. ap.

Orosus 4
maji.

id.

sep.

Niona 8

(bis),

id.

Ortata k. jun.

INDEX AXPHABETICUS NOillNUM SANCTORUM.


Passeria 13 k. aug.

XXXIX
n.

PetruDus pr.
;

mart.: 5, 3

id.

mart.

lensusk. juD.
tosius

13k.sep.
fc

Passimonus
Passimus

k. iun.

4 k. jul.
oct.
;

larius 19

feb.

Passusk.

k. iun. (bis) Pelrus n. ian.:8, 6.3 id.ian.: pr idian.; feb.; 9. 8. G k. marl.; 3 n. marl. 1 \ k.

Paslor8 k jan.; 4k. ap.; pr. k. maii


id. aug.;

(bis)

4 id. marl.

pr. id. mart.

7 k.
;

9 k. sep.

ap.; pr. id. ap.; 15 k. maji

^bis)
;

pr.
;

Pala 3id. marl.

n. maji

id.

mnji

(bis)

id.

maii

Patamon UJ
acinuspr.
ffirenlus
iil.

k.

iun.

4, 3 u. jua.; 13,
jul
:

4, Sk.jul.; pr. id.

ap.

Paternica3 k. aug.
Paternuspr.id.ap.;
Puticnlus 3 id. sep.
Palifrigia3 id. mart.
Palria 3 id. mart,
Piitricia4, 3 id. mart.(bis).

15.
;

U.
;

13

k.

aug.;k. ag.; 6 k.

id. jul.

U k. jun.;

13 k.ocl.

sep

b s.'/).;6 id.sep,; 3 k. nov.;pr.k.


K.

aGe16k.

oct.

nov. (bis)

nov (bis)

1G

k. dec.

'agala 3 k. maji.

pL'tunus 4 id. marl.

'agalusli. jun.

Phesicus 4 k.

jul.

>alamarlus 3n. marl.

Phevicus 4k.
10 k. sep.

iul.
et

.alatinu.Sk. marL(bis);4,3n.marl.: mart.; 3 k. 6ia. marl. (bis) pr. id.


;

Patricius3 n. ap.; 3
Palricus 16 k. ap.

id.

ap

Phil... {'yid.ctiam Fil...

Fyl...)

Philantia 15 k. sep.

ap.ipr. n. ap.; n. maji


Palalo

3 k. jun.

Palroclus 12 k. feb.; 12.k. aug.

PhUibertus 13

/.-.

sep.

k. aug.

Patrona 4 k. aug. Patus 18 k. maii.


mart.; 7 k. feb.: 8 k. mart.; 5 n.
k. jul.

Philiaionus 4 n. iun.

Paleslinus 4 n. jun.

Philippus7id mart
8
i(l.

lOk. maii

k. maji;
;

Paleus 13 k. oct.

maii
;

pr. n-iun.; 8id. iun.

17

PalladusT
jul.

id.

pr. n. jan.; 16 k. mart.;

PauU

4 n. iun.(qualer); 3 n. iun.; 12
Paulica pr. k. jun.

k. iul

pr n.iul.; 7, 6 id. jul.;


;

id. iul.

U,

5, 4 (bis) k. aug.

18 k. sep.; 11

Palmus 15 k. jun.
Palpelrus6 k. mart.
Palus C n. marl.

Pauliaa 6

id.

maji

k.

jun.

k. nov.:

pr.k. nov.

Pampalicus pr. n. maji.


Parapei;i 4 o. ]un.

Pamphiluspr.
Pamphipilus 3
Pampilus(c/^r.

id. feb.; 4 n. jun. d.

10 Paulinus 17, 7 k. iuQ.; pr. k. iun.; k. oct. k. iul.; 3 k. sep.; 15 11 Faulus3k. ian,;pr. k. ian.:19, 15,14, 5id. feb.; 16, I4(qua8. 4k. feb.:6,
ter)

Philooalus 12 k. ap.

Philocarpus 12 k. ap.
Philoinus 5 id. uiarl.
rhilopliolus 3 k. ap.

12,

8k.
id.

mart.; 4 n. mart.; 4 id. marl.; 13, 11. 10 k. ap.; id. ap_ id. ap. (ter)
;

Philoronius pr. id.jan.

mart.
k. marl.;

Phio

()

id.

mart.

PanQpylus) 14

mart.;pr.
pr. n.

Phioiiiolus

lOk.
id. jan.

ap.

ap.;pr.

pr.k.jul.;

14k.

sep.
(bis)
(bis).
;

6, 5 k. ma^i

id.

maji (bis)

17

Phiseus7

Pampinus 17 k. ap. Pampirus 5 id. feb. Pamporus 15


Pancralus
k. ap.

I6,7(bis)k.iun.;k.iun. (bis);
id. jun.;

Phisoncus 4 k.

iul.

4 n.iun.;8

U,
oct.;

12, 4, 3 k.

Pbison 9 k. np.
Picaria

Pampylus(c^.Pampilus)Uk. map.
{cfr.

jul;5n.iul.;l7,
19, 4
k. sep.;

16.
k.

15,13 k.aug.;
Sid.nov.;

k. feb.

Pictus pr. n. jun. Pietus k. feb.


Pilenlia 15 k. sep.

17

Pangralus) n. ap.;

4 id.

16 k. dec. (bis).

raaji (bis).

Pausamus 3

id. i^n.

Panemolus
Paneus 6

4 id. sep.

PinnarusOkPio 3 id.

ap.; 6 id. ap.

Pecculus 4 n. marl.
Peculiaris n. maii.
id. jul.

mart.
id.

id. sep.

Pangralus {cfr. Pancratus) 8

Pelagia5id.iul.;4h.aug.;8id.oct.;U
k. QOV.

Pionus 4, 3
Piperio 5

mart.

id.

mart.

Pannus 4
Panlaleo

k. ]ul.
id.

Panoepsus 4
'6

sep.

Pebgus6

n.oct.; 14 k. nov.

Piscioa 4 n.iun.

k. aug.

Pelestusk. maii.
Pelleonicus 3 id. feb.
(bis).

Panlalintonus 9 k. maji.

PissusS k. marl. Pistus 13 k.sep


Pitigon 15 k. iuD. Pilinus G n. oct.

Panlerusk.ap.; lok.jun.
Panuberus 4 k. jul. Papalis(Papas?)k.ian.

Peilianus 3 k. feb.

Pelvianus 4 D. mart.

Pius 6id. sep. (bis) Placidus 4 n. feb.


;

13 k.
;

oct.

Pelusus7

id. ap.

n. maii

3 k.

oct.;

Paperus9 k. nov. Papia(c^. Pappia)8k.feb.;5id.feb.;


pr.n. marl. (bis);12,U,5k.ma3..

Pennadus 4 id. ap.


PenniceusS n.ian.
Penlalis 4 k. ap.

id. ocl. n. ocl.; 5id. oct.; pr.

Placio 6 n. oct.

PapirusSk. nov.
Papozinicus n. juo.

PlamfagoDUS

pr. d. mart.

Percidatula 4 Q. iun.

Plassus 11 k. iun.

Perecria 6

id.

ap.

Pappia(c^r. Papia) 8 k. feb.


Parcilalus 16 k. maji.

Plausus 4

id. feb.

Peregrina 8. 6 k. mart.

PeregriDUs3D.maii:17.
PeregrusSid. iuQ.
Perentus8id.
iul.

16k.jun.

Plriutus3k. ocl.
Plebius

Parens 17 k. dec.

iGk. mart.

Parimadus 13 k.

oct.

Plenus 9 k. maji.
Pleo 4 k. jul.

Parminus
Parnus n.

n. jul.

PerfidusUk.
Permia

marl.

Plcseus 5

id. fch.

Parmus 19

k. sep.

pr. d. marl-

Plesus
feb.
:

k. mart.
jul.

jul.

PerrooDUs 5 id.aug.
6 k. Perpetua 3 k. jaD.:
pr. n.

Parla 3 id. mart.


Partafus 4k.iul.

t fpK 4 D^Ieb.

Plutarchus 4 k.
.

j^

ji.

marl.;Q.mart.;pr.D.DOV.

Pu...) Po... (vid. efiam

Parlemus n. ParleDusk.

jul.

PerseveraDlusk. dov.

ap.; 16 k. jun.

Pobisus 7

id. nov.
id.

Perseus
Perleous

k. jul.
k. maii.

Poblus pr.

nov.

Parlhemus3 id. feb. Parlhcnus5n. iul.


Parlhinia

Uk. jun.
jul.; 13 k. aug,

PessianusUk. mart.
pelecon 5
id. feb.

PoebuslS k. marl. i ,rf P<Bnisk.feb.(bis);3id.feb.;3.d.mart.


P(Enus 5
id. fcb.

Partimusn.

Peteglondus15k.jun.
maji. Pelivus 3 n. marl. petra 7 k.
Pelronilla pr- k.iuQ.

Pola 3 k. i^m.

Partinus k. ap.

polegralu8 8 k.jun.

Parlorus 13 k. aug.
Passa id. ap.

poleus 5 k. sep. k.marl. Poliartus 16

Passamonas 16 k. mart.

PetruDiusid. mart.

Passemus 3

n. jun.

NOMINUM SANCTORUM. INDEX ALPH^nETICUS


XL
Primosa 4
Poliaslus 7
id.

Pullusk. iun.
n. juo.

pn.
fcb.;k.feb..

PoIicar,.us7k.feb.:pr.k.
nov. 5id. aug.:6k.
Policutus 12 k. juD.
Polio i id. jan.
Poliotlu3 7 id.jan.

Primulus5
feb

jun. Primosuspr. k. maji(bis):8id. juo. id. maji; l4k.

|'ulverus u. maji.

Pulviusll

k. feb

Primus3n.jao.:U, 12,Gk. feb.;M

Pupillus pr. k. mart.

;Uk.

(bis); pr. uKirt,: pr. id. ap.

Pupivus 4 D.

feb.

12(I>is). D.raaji :16. 14,


n. juo.;

4k.jun.;4.

n.juo. ;6.5id.jUO.;

k-

Puplianus 4 o. nov. Pusinnus 5 k. marl.

Poliuclusbid. apPolitiluslG k. inart.


Pollenlia

sep.;k. ocl.;bn jul.;5id. aug.:8k.


ocl.:

PusilimusO k. mart.
Pylicus 4 n. mart.

8k.

oDv.;

pr. n. nov.;

7, 6 ui.

id.

maji.

Pymenus 15
Pyvidiusn.

k. ap.
iul.

uov.; 17 k. dec.

pollioS, i k. maji.

Primusus 5k. mart.


Principia

PoIIulaOH id. jul.

id.

nov.
4 ui.

Polorronus pr

k. maji.

Principus 4 n. maji.
Priscianus

Polus 12k. juD. (bis).


Poly...
{vi<i-

k. maji

16 k.

oct.

Q
QuaetusS
id. ian.

Poli...)

PomcrusUk.
Pomodi;mus

ap.

Priscus7k.juD.:k.iuD.;3D.jun.;3k.
oct. aug.;k. sep.: 4 k- ocl.; k. 7 id. jun.; 13 k. oct. Privata 6n. maji
;

pr. k. maji.

Pompeiii 4 n. juo.

Quapileus 13 k. oct. Quarla 3id. raarl.: 8


Quartia 4n. iun.
Qu.irtilla15,

id.

nov.

Pomponius 1o

k. mart.

Privatianus u.

iiiaii.

Pomponus
Ponlccus 4

3 n. jun.
n.

Uk.

ap.; 8 id. ap.

privatula 4 n. feb.

jun.
id.

Privatus 6 n. maji

n. jun.;

12 k. sep,;

Quarlious 15 k. ap.

Pontia 16 k. dec. aug.; 4 Pontianuspr. k.jaD.; 4 k.

12 k.

oct.;

id. oct. id.

Quartus pr.
maii.

id. ap.;

id.

maji

pr. Id.
n.

ProbatusSk.jan.; 6
Probus n. ap.; 3
6
id. oul.

maii.: Sid.iul.; n.

oct.; pr.

nov.;

aug

id.

aug.
sep.

id. mnji;

o k. ocl.; 7,

PonlMiius lUk.

n. nov. (bis). Quatratus 7k.iun.: 13 k. sep.

PoatusfJ

D. oct.

Procatus pr. k.iun.


Processa pr. n. maii
;

Quiodeus 7
8
id.

id. maji.
;

Popia 10 k. leb.
Porlious 4 n. juD.
Porfirus
jtr.

maji.
;

Quinta n. maji

id.

maii.

Processus 6 k.

feb.; n. maii

pr. k. iun.;

Quintalus6

id. maji. id. ocl.;

n. nov.

k.jul.; 6 n-iul. Proclina 17 k. maji.

Quintasus 15 k. ap,; 6
nov.

16 k.
pr.

Porluspr. k. ap.
Posinna i n. jun,

Procubus H

id. jul.

Quintianuspr. k. jan.: 13 k. mart.;


k. marl.; k. ap.: pr. k. maji
:

Posionus pr.

id. feb,

Possessori,3n.
k. scp.

jan.;5,4id.,an.; 19

Procula

4n.ap.;k.iun.;3n.iun.
id. ap.;

k. roaii;

Proculus 4 n. ap.; pr.

18,

14 k.
1

pr. u. maji

18, 17 k. jul.

maii:k.maji;pr.id. maji; k. juQ.;


12
^bis) k.

4,

Quinlilianus 11 k. feb.; pr. n. ap.


Quiotillus 6 k. feb.

Possimus pr. n. maji.


Possinous 4 n. juo.
maji. pr. k. maji: pr. n. maji;

nov.;pr. n. nov.

Prodeotus

[cfr.

Prudentus)17 k. maji.

Quiotilus 14 k. ap.

Poslumus

Polamia 17 k.

4D.jun.;3k, aug.

Piofunusk. aug. Promacus 13 k. nov.

Quinlinus

k.

maii

8 k. sep.; pr. k. nov.

Quintula pr. id. ap.; 6 id. maii.

PolamiDus ik.jul.
Polainius 10 k. mart.

Pronus

pr. n. fcb.

Quiotus pr. n.jan.; 5,4, 3


jan.;

id. ian.; pr. id.

Potamonb

id. feb.;

ISk.iun.

Prosalaiiius 19 k. sep.

U.

12 k-

feb.; n. mart.; 15,

Prosdocus 17 k.

niaji.

k. ap.; D. ap.; pr. id. ap.;

15 k. maii;
iun.

Potiimus17 k. maji.
PotontcIIa n. maji.

Prosducus 18 k. maji.
Proseria 4 id. ocl.

id. maji; pr. n. maji (bis); o. maii; 6

U.

12

(bis), 10,

6 k. jun.;
;

k.

Poleolis

Sk.

feh.

Prosia 4 k. feb.

(bis);3n.

juo. (bis)

id.

aug.; n.

Polinus k. JUD.

Prospolmus 19 k. sep.

sep.; 5, 4, 3 k. nov.

polomuslSik. sop.
Pr..(vid- <''"'

Pre-O

Prostocus 3 k. maii.
Prolasus 13k.jun.; lak.jul.; 5 k-aug.;
3 k. nov.

Quir... (vid. etiam Gir...

et

Gyr...)

PriDcomis 16 k. mart.
Praiiectus

17k.ap. 8 k. Quiriacus 13 k. feb.; pr. id. feb,; 16


Quiriaca
;

id. ap.

8k.

feb.
jul.

ap.; 4 D. ap.; 8 id. ap.; 18,

10 k. maii;

Prffitextulus 6 id

Proteus 4 id. fob.

Pruncalus 3 n. ap.
Pre... [vid. etiamVtsB...)

ProthusS

id. aug.; k. maii; 10, 15, 11 k. ]ul.; 4

id. feb.

Protidus 16 k. mart.
Protolocus 16 k. niart.
sep.; pr.

11 k. sep.
Quirillus
jul.;

0.

mart.;

id.

mart.; 7

id.

Preconus

Ifi

k mart.
mart.

Protus 18, 17 (bis) k.


id.

id.

maji; 7 id. jun.

Presens 14

k.

sep

6 k. nov.
{cfr.

Quirinus 4

id.

mart.; pr. k.

raaii;

n.

Preslabilisid. niaji.

PreleMata 14 k. jun.
Prete\tatus H id. aug.

Prudeotus

Prodentus) 3 k. maji.

iuo.; pr. n. jun. (bis).

Prunimus4
Prunus

n. mart.

Quirus 11 k.

feb.

Priamus 5 k. jun.
Prianus 5 k. maji.

4 n. fcb.

Quoamal 17
QuosquoDUS
;

k. maji.
?) 1 4 k. raart.

Puhlasusk. juo.
pr. n. maji; k. iuQ(bis);
;

Quoquofas (Quoquofatis
feb.
id. iao.

Prima 3 n.jan. 7
nov.

Puhlianus9, 8. 6 k.
Publiuspr. k.

4 n. juD. (bis)
8,
id.

16 k. uov.; k. Dov.;
(bis); k. jan. (bis).

feb.; k. feb

11 k. raart,;

Quolta pr. k. jao.

Primianus 4 k. jan.

pr.u. ap.;pr.id.ap.;8k. maji; n.nov. Publus U, 6 k. feb. ; 4 o. ap. 3 o. juD.


;

Primina 7

id. ocl.

(bis).

R
Ragatus (Rogatus
Haginarius 4
k.
?)

Priminius 3

n. nov.

Pudentus3 k.
Puer 3

maji.; 5 k. aug.

Priminus k. nov.
Primitiva 6 k. marl.; 10 k. aug. Primitivus 11 k. feb.; 6 n. mart. (bis); 5
k. jul.; 4
id. ju\.

id. mart.

15 k. ap.

Pufumus

k. aug.; 5 id. aug.


.)

aug.

Pu... [vid. etiam ?o.

Ralilis(Ratis.')6 id. ian.


id. ap.

Pulicarpus 7 k. mart.;

Recumbus 6

id. feb.

Primola d. maji.

Puliuchus 14. 11 k. jun.


id.

Reducta 4 n. iun.

Primolus 10 k. maji; 7
jun.; 8 id. jul.

maji;

12, 4 k.

Pullieous 4k.iun.

Reducluspr. k. maji.
Reflentus 6 id. maji.

PuIIioG k. maji.; 4k.iuD.

INDEX ALPHABETICUS NOMINUM SANGTORUM.


Regina 8 k. marl.; 4
D. ap.;

XLI
;

id. sep.

ap. (bis)

18 (bls), 9, 8 k. maji; pr. k.


niaji:

Remedius 18 k.
Reposila
\'2

feb.;

3 n.

feb.; k. oct.

s.
Sabastianas
Sebastianns) 3
maji,

maji (quater); k. niaji(bis):6,5 n.


pr. n.m.iji;

k. feb.
{cfr,
id.

nmaji; 8,6

(tor),3 id maji;

Respecl.ilus 13 k. aug.
Reslituta 5
k. jao.
id. ap.;

(bis), 7 k. jun,;

k jun.(ter);
4 k.

4 (ler),

Sabbatus 3 k. maji.
6
id. maji; 6, 4

3 (ter) D. jun.; pr. n.jun. (bis); u. jun.

Restilutus p.

k.

Sabianus 7 k.

feb.;

5 n. mart.

(ter)

16 k.

jul.

aug.
;

12 k.
k. ocl.;

juD.; 3 id. juD.; 4 n.

ocl.;

iii.

nov.;

Sabina 4 n. jun.
Sabinianus 5 n. mart.; 7 k. sep.
Zabinus
;

sep.; pr. n. sop. (bis); n. sep


pr. n. ocl. (lcr)
;
;

nk.

dec.
d.

pr. id. ocl


;

17. 8,
;

3
d.

Revoctta

feb,;

id. feb.
;

Sabinus

(c/r.

?)

8 k.

feb.

id.

k. nov.; pr. k. nov.

k. nov. (bis)

Revoc.ilus pr. n.
pr. id. ap.
Risllia k. Dov.

marl.; n. marl. (bis)

niaji (bis)

13 k. aug. (bis).

nov.; 4 id. nov.; 17, 2 k. dec.

Saccus 6 k. jun.
Sacer n. jun.

Saturnus 6
n. jun.

id.

maji

(bis)

8 k. jun.; 3

Rodaua

4 Q. juD.
id. jul.

Sacerdos

pr. id. sep.

Saturus 4 k. jaD.; 4 n. jan.; 5, 4


pr. id. jan.
:

id. jaD.; feb.


;

Rodtgus 6

Sachintus (Hyacialhus) pr. n. aug.


Sacintus (Hyacinthus) 4 k. nov.

19, 12,

11,9 k.

d.

RoditiaDus pr. k. maji.

feb.; 13, 6 k. niart.; n. mart.; 15 k.ap.;

RodociaDUs pr. k. maji.


Rodofia 3 D. jul.

Sacusa 6

id. maji.

pr. k. maji:6 id. maji;9,8,7 (bis)k.juu.;

SBBbastianus(c^r. Sebaslianus) 6id. feb,

4 D. jun.; 18, 13 k. oct.


pr. id. oct. (his)
;

\ id. ocl,

Rodus 3 Rogata4

D. jan.
u. feb.;

15 k. ap.; 8

(bis),

id.

Ssvus 8 k.sep. Salda ISk.ap.


Salitor 9 k. ap.

8 k. nov. ; pr, n. noy.

Salyrus 14 k.

ocl. feb.
;

maji; 14 k. jun.; pr. k. jun.; k. JUD.


(bis); 4 D. jun. (ter); d.

Savinianus 8 k.

juo.

Salo^3

id. ap.

Savinus 7 k.
k. nov.

feh.

d. maji.;

Id. sep.

Rogatiana 4 n. feb.;

13,8kmart.
3 n. jun.
(bis);

Saloous 13 k. marl.
Salpornia 4
n.

RogatiaDus 3 n. jan.; 5k. mart.; n. maji;

jun.
oct.

Saulus 14k. mart. SchiDdinus 16 k. aug.


ScoIasticus8
Sebaslianus
feb,; 3 id.marl.;
id. feb.
[cfr.

8
id.

k. jun.; k. jun.;

Salsa 14 1. jun.; 6 id.

nov.
id. maji.

SaUanus 13
Salvianus 3
pr.
jan.,

k.

mart.; 16 k. maji.

Rogatina 6

id. roarl.

Sahasllanus

ct

Sa-hns-

Rogalus

k.

idjan.; 15 k.

Salvius 3

id. jaD.;

16 k.

tiaous) 14,

13 k. feh.; 7
6
k.
;

id. tnait.

mart.; n. marl. (bis); 8 (bis), 7, 5 id.


raarl.;

4 id. sep.

SecuDda

id. jan.;

feb.;

14

(hia),
;

15 k. ap.

(his);

pr. k.

maji

Salunus9, 8 k. maji.
Salustius 4 u. feb.

9 k, mart.; 8 id. maji


pr. id. jun.;

4 n. jiui. (bis)

pr. n. maji; n. maji (bis); 8 (bis), 6 id.

6 id. jul.;

16,

5, 3 k.

maji;11
(bis);

k.juo.; pr. k. jun.;

k.

jun.
9,

SalustusU, 12k.jua.
Salutaris 5 id. nov.

aug.; 6 id. oct.; pr. n. nov.; n, nov.

4 n. jun. (bis); 4

id. JUD.;

Secundianus 4
pr. id. maji

n. feb.;
n.

13 k marl.; pr. k.
n. maji

k. Dov.;

id.

nov.
ap.
(bis);

Salutianus 6 k. jun.

maji (bis); pr.


;

maji (his);

RoraaDa 8
jun.

id.

lik.

jun.; k.

Salvus 16 k. oct.

n. jun.;

id,

nug.; 16 k.

Sambacia 8
id. ap.;

k. maji.

dec
Secundila 8
id.

RomanusS

4 n. maji

3 n. jun.;

Samforus 15 k. ap.

maji.

13 k. aug.; pr. k. nov.

Saminus 6

id. maji.

Secundilla pr. k. marl.; k. mart,

Rommadus
Romola 15
Romolus

6 k. raart.
k. dec.

Sammata

4 n.

jun.
k. ap.

Secuudilus n, mart.

Samphorinus 15
Sanctinus pr.

Secundinus 12
jul.;

k. marl.; 9 k. mart.i 3 n.

9, 6 k. ap.

SaDcianus 6 n. maji,
id. sep.;

k. aug,; 6 id.

aug.; id. sep.;

16

Romulus
Roneus 5

13, 12 k. mart.
id. feb.

15 k.

oct.

k. dec,

Sandus 13
Sapida

k. aug.

Secundola

4 n. feb.;

8 k. mart.;
k. oct.

k. mart.;

Ropodianus pr. k. maji.


Rolilia k. jun.

Santa 8 k. jun.
n.

9 k. ap.; k. aug.; 8

maji.
{cfr.

Secundulus9

k. marl.

Rolilus k. jun.
Ri>tinus 4 n. jun.

Sarapion

SeraploD) 6 k. marl.

Secundus 4

k, jan.;

d. jaD,:

id. jan.;

Sarmata7 k.ap.
feb.
id. ap.; id.

14, 12,8, 6,

5k.

fcb.; pr. id. feb,; 14,

Rubenlius 16 k.

Sarmilia 4 n. jun.

13 k. marl.;
id.

n. marl. (bis); k. ap.; 8

Rufina pr. k. marl.; 8


k. jun.;
sep.

8 k. maji;
jul.;

Sarnina 4 n. jun.

ap.;
;

pr, id.

p. (bis);
;

8 k. maji 6
id.

3n. jun.; 7, 6
mart.;

k.

Sata16

(bis)

pr. n. maji

n. maji
id.

maji

k. teb.

Satheus 6id.jan.

4.3 D. juu.; D.jun.;


(bis)
id.
;

jul.;13 k. aug

Rufmianusek.
dec.

16k.nov.;16
id. ap.;

k.

Satiruspr. n. mart.; n. mart.


maji; n. jun.; 13 k. aug.; 5

6 id.

pr.

k. aug

id.

aug.; 4 d. scp.; 6 id.

aug.

oct.;

17 (bis), 12 k. dec.

Securus 3 k. jao.; 9, 6 k mart.


Secutor
id. n.

Rufinuslok. marl.; 8
7 k. jun.;18, 10 k. Rufunuspr. id.ap.
Rufus 3
n. ap.; 13 k.

5 n. maji

Satora 17 k. dec.
ap. aug.
Saltius id. jan.

jul.; 14,

k. sep.;

Sege pr.

pr. k. sep.; pr. n. sep.

Sattus k. nov.
Satullus 6 id. maji,

Selacus 14 k, inart.

maji; 8 id. maji

Satulus

1 n.

ap.

Seleocus 17 k. oct.
Seleiicus 9
{cfr.

Selacus,

Seleocus, Sok.

4,3k.
Ruginus

aug.; 7 id. nou.


4 id. raart.

Salurna7

id. feb.

Salurnilla 5 id. feb.

leugus
;

vt

Silcucus)

ap.

14 k,

Rumolusk. nov. Ruppus 9 k. feb.


Rustiana n. jun.

Saturnina 5 k. jan pr. n.imaji.; 8

16, 15. 14 k. feb,; maji


;

id.

n. jun.

Seleugus 6

jun.; 4 n. jun. id. maji.

(bis); 11 k. jul.; n. sep.

Sellaris 6 k. mart.

Ruslicuso
maji

id. jan.;

k.

mart.; 4, 3

n.
id.

marl.;Gid. mart.; 7 k. maji;


;

8
14

Saturninus 8 ibis), 4 k. jao.; pr. k. jao. (bis);k. jan.(bis}; 5 (bis), 3 id.jan.;


17, 14,12. 11,
10, 9 k.
feb.

Selvolus 15 k. ap.

;pr.k.

Sempherosa (Symphorosa) 13 k.aug. Senocio4n.jun.


Seuerolus7 k. marl. Senertis 7 k. mart.
Senerus 16, 8k. mart. Seneus3 k.aug.

pr.

id.

maji; pr. n. jun.;

k.

aug.; 5 id. aug.;

8k.

oct.

feb.; 8, feb.; k. feb.; 4 n. feb.; n.

id.

Rustilianus 16

k.

nov.

feb.

16,
:

15,

13. 9 k. mari.
(bis)
;
;

pr. k.

Ruslolus pr. n. jun.


Rutulia
4 n.

mart.
(bis)
:

3 n. mart.
n.

pr. n.

marL

mart. (bis)

3 Id. mart.; 15,

jun.

Rutulius 13 k. mart.
Rululus1-2, 7, o k. marl.

k.ap.; k.ap.; n.11,9(ler).7, n.ap; 4id.ap.;pr. id. 4n. ap. :pr.


6, 4, 3

SennisSk.aug.
Sennus n.jao.

Octobris

Tomus Xlll

SANCTORUM. INDEX ALPHABETICUS NOMINUM


XLIl
Silvanianus 12
Senntius 7
Senliatfl
id. sep.

k.

maji.
4

SolherCc/^r.

Soler)4id.maji.

mart.; pr^ Silvanusiid. feb.;13. 12k.

Soliris(Sotir.?) 8 id. feb.

8k. juQ.
id.

kmarl.;

pr. n. m;irl.; n-

mart.; 8,

Sparata 16 k. aug.

Senturus 6

maji.

maji; id.mart.ipr.id.ap.; 17, 12k.


pr. k. maji (bis)
;

Spenus

pr. id. ap.

Seoler5
Sepaca

k. feb.

k.

jun.; * n. jun.

jun.

(bis); k. jun

9 k. jun.; pr. k. (ter) 3 n. jun.


;

Speratus 15 k. aug.

SperusS
Spes k.
Spesina 6

id. jul. (bis).

Separgus 5 n. oclmaji. Septemina n. maji ; 6 id. Septima 6


id. oct.

pr. n.

(qualer);n.jun.;9k.aug.;pr.k,sep.: 10 k. sep.; 4 id. sep. (bis>


;

oct.
id.

jun.
k. feb.

ocl.; pr. k. nov. (bis).

Speusippus 16
k. ocl.

Seplimia 5. 3 k. aug. 6 'd- o^ Septiminus 3 n. jun maji 14 k. maj. 6. 5 ,d.


; .

Silvester pr. k.jan.; 10

Spicapr. k.
sep.

raaji.

r^^^^g

,,

^.j^

^bis);

id.

Spicus 8
Spinella

id.

maji.
jul.

Septimus

^ ^^^^^^^^ ^

.^^^ ^ ,^^^^
;

5k.

"'
Septina 8 k.jun^

Silvius id. inart.; 9 k. maji


^

4 n. juo.

Spisina 7 id. jun.

^^

^^.^

Spretus 13 k. aug.

SeraGunistP-Serap.o?)8.d.ap.
l::;:n(.A-'"^-aunis,Sarapion.SeraSerapion i.(/r.
^
.
i

;.,,,,,s 16

k. jul.

Stacianus7

id. feb.;

9 k. aug.

Simeon
Simf..

tc/r.

M.

Symeon) 6 k aug e(wm Semph. bmf.--)


fi(

Stactheus 5k. ]ul.


Starlon 8 id. jul.
SUitulianus 3 n.jao.

k. ap.;

5k.

maji; 15 k. jun.

(.bisj,

SinforiaSimforianus {cfr. Simfurianusef

id.jul.:6,5k.sep.;6(bi9).3id. sep.;
oct. pr. id. sep.; 17 k.

nus) 12

k. sep. k. jao.

Stefana 8

id.

ma]i.

Simfroniana 8

Slofanus 5k. ma]i.


Steph... {vid. etiam Stef...)

Simfurianus
17
k. ap.;

(cZ-f.

Simforianus)pr. k. jan.

Serena 6

id. oct.

Sereuus 3
maji: 4

k. ]an.; n. jan.;
k.

id.

Simia 6 k. maji.

Slephana 3

id. jan.

jul. (bis); k.jul.


k.

Soricianus 13

maji (bis).

Simmelrus7 k. jun. Simo3k.jul.;k.jul.:6.5k. nov.


Simpli... [vid. Simf...)

Stepbanus 7. 3 k.

jan.;

pr.

k.

jao.;

k.
id.

jan.; 4 n. jao.; id. feb.; k.


jul.;
ocl.;

ap.; 5

4,

n.

aug.; 7 k. sep.; 15 k.
oct.

Serrus n. marl. Servanus n. mart.

Simplicia k. nov.

7 k.oct,; k.

Servianus 12 k. maji.
Serviliapr. k. mart. (bis).

Simplicuspr.

id. feb.;

6k.

maji; n.maji;

Steraous 3 n. aug.
Slercatus9 k. aug.
Sterceus 8 k. aug.
Stercius 11 k. jul.
Stercola pr. k
raart.

Servilianus3 k. morl.; 16 k. nov.


Servilius n. jun.

id.maji:4k. aug.; pr. idoct.; 13k. dec. Simpronus [cfr. Sinpronus) 18 k. raaji; 5 k. aug.; 8id. aug.

Scrvilus 9k.iun.

Sinedus

4 k.jul.

Sorvulus 9 k. mart.

Siof... {vid. etiam Simf...)

Slercorius 12 k. aug.

Servus 17 k. doc.
Sesinus Bid.
jul.

Sinforianus 11 k. sep.

Stercorus 8 k. aug.
Slerteus
Sterlia
id.
1
1

Sinfronius7id. nov.

aug.; 4 k. ocl.

Sesosia k. juu.

Sinorus7
Sinpronus
;

k.

mart.

id. raaji.

Severa 3 n. jun.; 16 k. nov. Sevorianus 10 k. feb.; pr. id. feb mart.; k. jul.; 6 id. aug. Severinus 3
Severiolus 6
id.

{cfT.

Simpronus) 5
.)

nov.

Sliala 8 id. maji.

k.

Sir... [vid.

diam Syr.

Stiabilus 6

k jun.

Sirgus pr. k. sep.; n. oct.


Siria 14 k. uov.

Stialuspr. id. ap.;

8k. jun.^pr.

k. jun.

Sticianus8 k.

atig.

mart.
maji.
feb. (bis);

Strategus 5 n. jul.
id.

|^r!^Man'-rid:jan.;k.
_ . . .

llrlcul

U,6 k^a]i; 8

id. raa]i;

3 n. sep.

Stralo"l8 k. sq>.; 7 k. oct.


Slralonicus 4 n. ]an.
Strator 3 n. ]ul.
Stria 9 k. jun.

]ul.;pr.
(bis);

3 n. juo.; 5 n. pr. k. maji.; 6 id.raaji; * n. jul.; 8 id. jul.: 6 id. sep.


.

Siridonus 4 n. jan.
Sirilla pr. id. ap.

11, 10, 9 k. nov.

Sirinus4 k.jul.

Sevus
scp.

(cfr. Sievus) 4 id. aug.; 13,

12 k.

SirmusS

k. jan.

Slupor 14 k. mart.
Subitana 6 k. marl,
jun.;

Sirus 3 id. sep.; pr. id. sep.

Scxlus 3

o.

juo.

Sisinnus 5, 4 (bis), n. mart.; 4 k.

Successa 6 k. ap.

Siagrus3

id. ap.

(bis),

5id.

jul.; k. sep.

Successus 19, 15. 14, 11


ap.;
id.

k. feb-:

6 k.

Sicaha 4 n.

feb.

Sisiona G id. ]ul.

pr,

n.

ap.; n.

ap.; 8,6, 4 i".

Sicimodus 4k. jun.


Sicos7. 5id.mart.;3k. jun. Siddinus 17 k.dec.
Sidinus 8
id.

Sixtus(c/r.Syxlus)pr. k.jan.; 8
(bis):8. 5 (bis) id. aug.

ap

ap.

SulVronus 5 k. oov.
Sulpicius 7 k. sep.
id.

Smaracdus 5

k. nov.

maji.

Smaragdus
c 6

(c/"r.

Zemeragdus) 4

marl.;

Sulpicus 16, 6 k. feb.


Sullus n. ma]i.

Sido 7

k. fob.

^.ir id. aug.

Sidonius 11 k. sep.
Sidora 4
id.

Socrales 15 k- oct.

Summista

id.

ap.

aug.
raaji.

Socratus16
Sodalis 5k.

k.

nov.

Susanoa pr.

id. feb.;

3 id. aug.

SidraeSk.

maji (bis).

Siggeramnus 7 k. nov. Siggonvis 13k.oct.

Sodo 8

k. feb.

Sussimus 13 k. nov. (bis). Sussus 17, 14 k. nov.


Sustralus ^ n. jul.; 8
id. jul.

Sofus 12 k. aug.
Solitor (c/r. Solutor)
id.

Sigismundus

k. maji.

nov.

Symeon

{cfr.

Simeon) n. jan.

(bis).

Siyoliaidus 7 k, nou.

Solus 5 n. mart.
Solulor (c/r. Solilor) 12 k. feb.: id. mart;
7, 6 k. ap.
;

Symph...
id. ap.;

{vid. Simf... et Sinf...)

Sigolene^
Silanus 6

k.

aug.

Syr... [vid. etiam Sir.,.)

id. jul.

id. raaji;

12

Syrgus 6

k. marl.

Sildinus 4 o. jun.

k. dec.

Syricus 7 k. mart.

Silcucus 6

id.

maji.

Solutus9k. maji.
Sordida k. juo.

SiUcitaoi 16 k. aug.
Sillefa k.
Sillir.i

Syrmalha oid. feb. Syrmiura 5 id. ap.


Syxtus
{cfr. Sixlus)

jun.

Sorece 9k. ap. Sorentus 4 k. ap.


Soroledis (Sorotes
?)

3 n. ap.; 14

k. oct.:

k. jun.

4 n. nov. 3 id. feb.

Sillus 5 id. ]an.

Silo 14 k. sep.

Sosus 3

k. ocl.

Silvana

12 k. marl.

Soler {cfr. Sother) 4 id. feb.

INDEX ALPH.VBETIGUS NOMINUM SANGTORUM.


Theophilus (c/"r.Thi6filus
mart.; 6 id. sep.
et

xuii

TiofiIus)id.

Trofiraus 14 k. oct.

Trofinus 3

id. jul. k. oct. id. feb.

T
.. (yiil.

Therapus 14

k. raarl. k.

Trogus 13
Troianus 4

Thetdradus 14
etiam Th...)
id.

mart.

ThcucosialSk.
Theucusa 6
maji

feb.

mpus 8
nasus 5

maji.

k. feb.
k.

id. ocl.
;

Theudeslia 8
id.
;

maji.

Tromedus 6 id. ]iil. Trophus 13 k. ocl. TropoIus3 id.jul.


Trutmundas 6
id.

racus n. ap.
7, 6 id. oct.

k.

oct.

Theudopa 3

id.

mart.

jan.

Theudorus 8
Theugenes
Theusela 3

id. ap.

Tuballus 4 k. maji.

rreus 6 k. nov.
rsicus pr. k. feb.
scia k. sep.
siii

Theudosia 3 n. ap.
4 n. ]an.; 8, 7 k. feb.
id.

Tubia 4 n. jan.

(bis).

TubislS
Tuia 6

k. dec. k. jul.

mart.

Tucchus 5
Tulicus 3

14 k. nov.

Theulbaldus 9

k. feb.

id. aiii]i.
id. feb.

ssus pr. n. maji.


[ianus 17 k. ap.

Theuzonus 9
Thimia

k. aug.

Thidus 8 id. maji.


5 k. maji.

Tulliaous id. feb.; 6 k. marl.

urinus n. sep. (bis).


xis n.

Tuoianus 8

id.

maji.

niart.
k.

Thimogratis 12 k. aug.
aug.
;

Tunnidus
14
k.

n. maji.

bellusU
6
id.

Thiofdus pr.

id. feb.

mart.;

pr.

Tunuiniis 4 n. ]uu.

cla {cfr. Thecla) 8 k. mart.; 8 k. ap.

k. mart.; 3 n. nov.

maji
;

pr.

k. jua.

k.

jun.; pr.
(bis).

Thionusie
Thointus 6

k.

mart.

Tunnus 6 id. maji. Tuppus 16 k. marl.


Turbaous Turbonus
4 k. jul. 4 k. jul.
luaji.

id. sep.
iglncia

k. oct.;

15 k.dec.

id. ma]i.

6 id. maji.

lesforus (cfr. Thelesforus et Tilisforus)

Thomas 5 k. jan.; 5 id. feb.; 3 n. ap.; 7 id. maji 3 n. jun.; 12 k. jul.; 5 n.


;

Turdianus 10 k.

pr. k. maji.

jul. (bis).

Turemuous
Tuscus 4

k.

maji.

lipla Jjk. feb.


illianus

k.

feb.

;IIus3 id. mart.


joclistus

Thomedus 7 k. jun. Thomocus 4 n. ]un. Thomus 14 k. jul.


Tibarianus 14
k. feb.

Tursus 15 k.

feb.

0. sep.; 4 id. sep.;

15 k. dec.

Tulus 7 k. nov.
Tyberilanus

U k.
id.

feb.

5 n. oct.
k.

joterus

12

aug.

TiberianusS
Tiburtinus 5

id.

aug.

Tyburtus3

aug.

jrcius pr. id. ap. (bis). srentia & id. aug.

Tiberlius 11 k. maji.
id.

aug.

Tycus 11 k. feb. Tyrona pr. n. maji.


Tyrsus 13
k. feb.; pr. k. feb.: 5
id.

feb.;

erenlianus k. sep.
ercntius

Tiburlius 18 k. maji.

ik. nov.
k.

Tiburtus 5

id.

aug.; 5 id. sep.


id.

pr. k. aug.; 19 k. sep.; 16, 8

k. oct.

erenluspr.

maji (bis).

Ticiauus 3 k. marl.; pr.

ap.

TyloriusS n.jun.

erianusS k. maji.
eridus 3 n. feb.
erlia pr. id. ap.;

Tigrious 13

k.

ap.

tiUnus 4

k. jul.

u,v
n. JUD.

16 k. maji.
;

Tilisforus 6 id.jan.
;

erlius 16 k.

maji

k.

juo.; 4 n. jun.

I3k.aug.
erlula

Timedus 8k. ]an. TiminusO, 8k. ]un.:


Timorus 6
id.

Valeas15

k.

feb. (bis)
;

U
;

k. muri.

pr. id.

ap.

8 id. maji; pr. k.

ap.
n.

Valeutin.i pr. o. ma]i


id. jan.; pr. n.

4 n. jun.

jun.(bis);k..iun. (bis):4(ter),3n.jun.
ertulus 14 k. feb.; k. jun.

Timothcus 4

jan.; 6
;

Valenliuus 16 k. mart.
3 k.maji;
i

15 k. ap.

18.

feb.:15, 7 k. ap.

8(bis). 7 id. ap.,


,

n. jun.; 6, 5 id. jul.;

17k.

ertuspr. k. jun.
"eudaldus \0 k. aug.
'h...{oid. etiatn T...)

7id. maji

id.

ma]i

12

(bis),

H,

10

k.jul.; 5 a. jul. k. juo.; k. ]ua.:pr. 6id.]ul.: lik.sep.; 11 k.sep.; 4 n.


sflp.;

id.nov.; aug.: 13 k. sep.; 4 id. 8op.:3 16 k. dec. id. uov.;

Valeotus k.sop.; 4 n. sep.

:ha'Jlheus5 id. maji.

id. sep.; id. sep.;


id.

5 k. oct.

Valeria3k.ap.:8k. ma
7
k.

pr. d. ma]i
:

]un.:3

n. jun.

(bis)

16, 13

k.

'hamatus 4 n. jun.
:hecla {cfr. Tecla) id. jun.

Tinnus 6

ma]i; 5 k. jul.

Tiofilus 3 k. nov.; pr. id. nov.

jul.:8, 4k.ocl.

fhedra 9 V. mart.
rheleforus pr. k. maji.

Tipecirus 4 n. mart.

ValerianuslS (bis). 13k.aug. jul.


: ;

11 k.

ma]i

15

k.

5, 3 id.

aug.:U
:

k.

TisicuslU

k.

aug.
scp.;

17k.
11

oct.;

rhelcrianus 15 k. feb.
rhelcsforus pr.
k.

Titiana 16k. aug.

]un.

Tilianus 16
Tilirus

k. ap.;

6 k. jun.; 15 k. aug.

Valerus

k.

17 k. dec. 8 k. marl. feb.


:

id.

4k.

jul.
;

Fheuious pr. n. feb.

rhco

..

{vid. etiam

Theu...)

Titulus is k. maji

19 k. sep.

mart.:ia.ap.:pr.id.ap.;9,8k.maji: ocl.(bis); pr.n. maji;18k.jul.: 17k.


dec. pr. k. nov.; 16 k.
Valis 12 k. jun.

Theiidatus 13 k

jul.

Titus 9k.

marl.; 4 n. jun.

Fheodola 18 k.jul.; 4 n. sep.

Toga 3

n. jun.

Variciusl7 k.dec
Varicus pr.
id. ap. jua. VataIicus(ViIaIicus;0 4 n.

rheodolus

id.

mart.
.'>

16. 10 k. ap.; 4 n.
;

Tomum

8 k.jun.
k. ojaji.

ap.;pr.n.ap.;

n. maji

6, 5id.

jul.;

Tonilus 8

13 k. aug.; 14

k. sep.; id. sep.


;

Trabia 3 id. mart.


Tracia 3 U. oct.

Vbaldus pr. n. ap.

Theodora 16, 15. 3 k. maji TheodorusU(bis),7, 4k. ap.; 4


9
5
k.
i'l.

4 k. jul.
id. ap.;
:

Uhiciaous pr. id. jan.

Traianus 13k. sep.


Tratagus on.jul.
Tralo 8
id. jul.

Vedaslus 8

id. feb.

maji (bis)

4 d. jul.

6 id. jul.

Vcllesus 13 k. jun.

aug.

4 n. sep.;

Theodusiis 17, 16 k. aug.

Tredealeus 4 k. jun.

Vcnanlusy k. jun. Venerial6.6k.feb.:pr.k.marl.:pr.


.uaji
;

D.

Theodola 4 n. aug.; \o

k. dec.

Tiepn ^
;

- j"'r

3 n.

jun.

(bis)

.d.

aug.

Theodolus pr. n. jan.


jul.; 6, 5id.jul.
k.

17

k. jul.
:

3 n.

Tnbuluspr. id.jun.
Tricus id.maji.
Trifina 3 n. jul.

(bis);pr.id--^"6-=8*^-"''-

;17

k. aug.

18, 17

Venerus 16

k. nov.
:

dec.
4 k. mart.; 8 k. maji.
id.

Venusla6id. maji

o.

jun.

Theon

Trifou pr. n.jan.

Theuoa 5

feb.;9. 8

k.

majl.

Triphon 5n.ju!.
Trofima 4 n.jun.; 3
id. jul.

Venustinal3k. Venusluspr.id.ap.lbis):9k.ma(,;pr.

niarl.

Theonus4

k.

juL; 17 k. aug.

m^yi
xuv
6
id. oct.

SANCTORUMALPHABETICUS NOMINUM
Utrion16k. mart.

3k. maji;5id. 9., 4k.ap.;14.9,


maji.

Utus9k.
Uxor
4

apk.

Vir...) Ver... (vid. etiam VeraDUsS d. jun.

ViclurlsU, 12k.feb.;4n. d. maji; l3k.juD.


Victurius

feb.;

Vulframnus13
id.

ap.

mart.

Vercguodia pr.

id. ap.

Vicluruspr. k.mart.: '^/^^V= maji: 6, 5 id. maji;8,

ap.;6k.

^7 6k.

Vercgundus
Verooica 5

pr. id.ap.

jun.;D.jun.: 16k. dec.

W,
.

Y, Z

Verelia pr. id.aug.


id. jul.

Viclu3l2

k. juD.

Walamundus p' n.jan.


Wichardus 8
id. oct. id. jan. k, jan.

Vietus 6 k. Dov.

Verricusk. jun.
Verulus9li. ap.
Velosa 15
1<.

Vieelantus pr. k. nov.


feb.; 19 k. sep.; Vincentia 5 k. feb.; k.

Widoldus 6

aug.

Winelai\dus 4

pr. k.sep.;

16k.dec.
n. jun.

Velurus 16 k.oug.
Vevericinus 8 id.DOV.

Winiramnus

n.

nov.

Vincentius8k. jun.: 4
feb.:

ViDcen.usiJ.jan.;16,t2.11.6k.feb;
pr. id.
!|6
,
,

Viatorpr. I..maji. Vialricusi k. augViclia 5 k.


iun.
,

16,

(bis) k. mart.;

YppolilusU k. mart; Ysicus(c^.IsicuseMlysicus)5n


17,15k.jul.;k.jul.: 6id. )ul.;15k.
oct.;

sep.;4n.nov.

13k.maji;l7,8k.jun.;k.jua.:

Vic.ork.j.n.M;6,B,4k.fc.b-prkfeb.:k.fcb.;4n.feb.(bis)=3.d.feb
pr.id.

k.sep.; pr. 5id.jun.; 10k.aug.;14


id. nov. k. nov.(bis): 3 k. jan. Vindemialis

U k.dec.
k.

Ytiphelus 5

aug.
et

2... {vid. etiam G...

S,..)

feb.M5(t'i8),<aW'^(,^'t^

k.mar..;3n.n.arl.;pr.D.marl.(b.s),

Vindeus 6 k. maji.
Vingelusus 4
id.

Zabinuspr. id. jun.

15(bls),7,3k.ap.;k.ap.(ter);4n.
ap.;pr.n.ap.;8(bis),7i.l. ap.;pr.

mart.

Zabullius12k.

feb.

ViDluria 3 id. dov.

Zaccheus 15 k. dec

^id.jun. Zachariasin. juD.:


Zacheus 6 id.jul.

8(bis).6.5k d.ap.:14.12, U. D.maj'W;8(quinquies), ,aji;pr.


tj,

Vippus5 k.jun.
Yir... {vid. eliam Ver...)

id.

maji

pr. id. maji (bis)

id.

Virgus7

id. jul. id.

m.\i

(bis);

16(bis).

15'

Jk-J"";-

:k.jul.;13 3n. jun.: 7,3id.jun.


(bis),12(ter).9k.ug.:8k.sep.(b.s);
sep.;

ViriaDU. 3d. jun.; 5 ViroDicia 6id. jul.

aug.

ZaderusS id. maji. Zapperusll k. dec. ZeddoDUS 3 id. mart.


Zeforus 13 k. dec.
Zelasus

Virtuuiapr.

n. maji.

16,10.8

k. ont.

5 n. oct.; 6

9(bis).3k.nov.;k. id.oct.; 15,12. nov.; id. nov.; nov.;pr. n. nov.; 7 id.


16(bis). 15
(bis),

Virulus 8k. mart. VilaliaDus 4id. jan.; 3 d. sep.


ViUilica pr. n. sep.

U k.

sep.

Zeli.iluspr. k. jul.

Zelos (Judas)5 k. Dov.

14,12 k.dec.
maj.;

sep. Vitalicus n. maji; pr. k.

ZelusU

k. sep.
id.

Viclona4k.j..n.;13k. mart.; n. jun.; pr. k.jun.; 8. 5id. maji;8k.


k
iun. (bis)
:

k. id.jan.: Vilalis4 n.jan. (bis); 5 k. marl.; pr. id. feb.; 3 id. feb.; 16

Zemeragdus 5

aug.

Zeminus 3 id.jao.

4 n. jun. (quinquies)

ap.;

13,11, 9(bis),

4.

3 k. maji^Sid.
(bis),

Zenolok.

teb.;16,-15.
id.

7(bis)k.marl.:
3
id.

3n.JuD.

(bis);8.4(bis)k.oc.l.;9k.
4 n. jun-

maji;4 n. jun.; 13. 12 k. jul.; 7

pr.k. maii;6

maji; 7.

jul.;

nov.;pr. k. nov,; 4 n. nov.


Victorianus pr. n. maji
jun.;
; :

6id. jul.;10k.
3
'

oct.: 6

id. ocl.;

9, 8,

id. jul.; 4 n. sep.

3k.

n. nov.; pr. k. nov.; k. nov.; 4,3

ZenoDUs 5 k. maji; 7
Zenosus 5 k. maji.

id. maji.

6id.aug.

nov.: 16(bis), 13 k. dec. Vilicus 6 id. jun.


Viltius 4 n. jun.

Zeperia6

id.

maji.

Victoricus10k.jun.;15k. nov.
maji; k.jun.; Victorina 8 k. mart.; pr. n.
pr. n. nov.

Zesimus 15

k. feb.

Vilus17 k.
:

jul. (bis).

Zeta 18 k. oct.
Ze.olus
k. jun.

Viclorinus 8 k. mart.
n. mart.
;

pr. k. mart.

pr.

Vivenliolus 4id. jul.

pr.

id.
;

ap.:

5,

4 (bis) k.
n.

Vivianus 5 k.

s^ep.

Zetula 8. 6id. maji; 3 n. jun.

maji
jun.;

pr. n. maji

pr. k. jun.; 3
n. ocl.;

Ulpius 4 n. jun.

Zetuspr.

D. jul.

9k. aug.; 3

15k. nov.:

Ulmatus 4

n. jun.

Zinzamus9

k. jul.

pr. k. Dov.;U. nov.; 5,

3id.nov.

UDUS13

k. feb.

Zilianus 16 k. nov.

Viclorius 6 id. jul.


(bis); 9 k. Viclorus 4 k. jan.; pr. id. ap. maji (bis) d. maji (quiDmaji pr. k. n ;; .1^ tn 4 1- inn
; ; 1

Vogonoclus 15 k.ap.
Volusianus 12 k. ap.
Vonuita 14 k. ap.

Zocius 15 k. mart.

Zoellus9 k.juD.

r:\l ^
'

3ruo.!^i!/!'iun.MG..
nov

u.ar,.pr.

.d.

ap.

(bis),

U. iun..

Zonisus (Dionvsius

P)

4 n. ap.

k.iun.(bis)i4n. iun.

Zonus
k. feb.

-i

iJ. raarl.
,

vT'lKk

Urbanus

(c^r.

Orbanus?)U

;8,

Zoseraa id. jul.

ks3

,.upr^ULap.Bid.raaii.
Vic,ur,nus iclurianus

k.

,u.U

n. .un, 3 . ,un.i o .d. au,..


^

;;^--;^.^Zolica 8 k. maji. .^J

'

Uk Uk
Uk.
(bis)

id. roaji. leb.; pr. ,d. ma,, cb.;


;

icluricus 16 k. feb.

6 k. mart.; 13 k.

n. ocl. 5 n oc< Urbirus 4 n.

feb.: n. jon.

Zoticus pr.
5.

id.

feb.; k. feb; k. ,^b,, jan.; pr. ^^ ^^^,^^^

ap.: 15,

maji.
;

Urisus 7

id. jul.

4id.

feb.:

5 k.

maji;

6k.jun.;
:

Vicluriua 8 k. mart.; n. mart.; 17 k.ap

Uroria 5 k. jun.; k. jun.


Ursiciuus 13
k. jul.

n. jun.; pr. n. jun.:8

id. jun.

pr. k.

id.

maji

;3n.jun.:6

id.

aug.

iul.; pr. n. jul.;


1

5 k. aug.; 13 k.sep.;

VicturiDUS 18. 15, 5 k. feb.; 6 k. marl.; 3 id. mart.; \ n. marl.; pr. u. marl.;

Ursinus pr. k.

feb. k.

2 k Dov
.

Ursus 9 k. maji; 3

aug.

Zotivuspr.

id. ]an.

NoTA Adde: Arcellalus 5

nov.; ad Julus-. k. nov.; ad Aslerus: 8 k.

id. feb.; lege

Abundan.us pro Abundantius,

et

Epefanus

pro Epefasus.

INDEX SANCTORUM
IN

TOMUM

XIII

OCTOBRIS.

_A.bramius, Rostoviensis abbas. COMHENTAmus cffigiatis inpR^EVius. I. An ephemeridibus


scriptus sitB.
situs 6t incoltE

Abramius Rostoviensis. Rostoviai


;

diomonibus cruciatur, etc. G15. Gaput viii. De supremo Alphonsi morbo et obitu 617. Gaput ixDe gestis post Alphonsi mortem 618, Gaput x.
Alphonsi virlutis quot et quanti testes exstiterint G19. Libeh ii. De vir-i-utibus veneuabihs fratris Alphonsi RooniGUEZ. Gaput i. Deoratione 021. Gaput ii. De usu perpetuo divinai praisentia;. Caput iii. De ingonli dulore quo peccata sua expiavit 624.

horum

gcntilitii erroves.

Tradu-

cuntur ad fidem christianam. Priorum episcoporum et principum Rostoviensium series 3G. u. Summa gestorum B. Abramii. Acta. Eorum jetas,

fides

et variae classes 39.

iii.

Quonam

tempore

vixerit B.

Abramius. Variu^

sententiae.

Caput

iv.

De studio cor-

De Vladimiria Klazmensi

41. iv.Antiquitas cul-

anni 1549. tus B. Abramii. Goncilium Mosquense ecclesiasticum dc B. Abramio. MonasteOfficium rium in quo servantur ejus reliquite. Hodierna

poris afnictandi G25. Gaput v. De contemptu sui G20. Gaput VI. De studio sancta) paupertatis. C^-

puTVii. De obedientia Alphonsi 628. Gaput

viii.

Dc

Abraveneratio 43. Mkmohi.^ venerabilis P. N.


MII,
sis,

perfecta illius castitate G30. Gaput ix. De interiori cnice et alVectibus domitis. Gaput X.

ARCHIMANDRIT.E EPIPIIANIORUM ROSTOVIEN-

De

ex codice Musei Rumianisoviani 434 47. SuppLEMENTUM. Uniga. Quonam tempore Bea^26
Cantuariensis in

Caput xi. De sui ipsius diffidcntia. Gaput xii. De pneclara ipsius inmatrem Virgincm piclate 634. Caputxui. De
patientia in morbis 633.

lus vixerit

Acrio(ab). FiV/cAngelus. ^delnodus, archiepiscopus


Anglia. Gommentarius

historicus critigus. | i. Gultus S. .'Edelnodi. Ejus munia ante episcopatum. Iter in Italiam 451. ii. S. Elphegi translatio.

imaginum cullu et Societatis a^stimatione 63G. Caput XIV. De Alphonsi in Deum charitate 637. Gaput XV. De amore erga proximum 638 Liber Gaput I. De salute 111. De mirvVBIlihus Alpuonsi. Societate Alphonso ciclitus patequorumdam ex facta641. Caput ii. De quorumdam aliorum
sed.veru,de salute ab eo cognita, et ohscuro, duodecim navigatione responsu. 642.

Amicitia S..delnodum

inter et

Gnutonem
^*^^

regem
Afri

nostrorum
et pr;uter

GGXX

aut

CXX,

martyres, et

alii

martyres

Gaputiii. De quibusdamab Alphonso praidictis

Hieronymiani. Svlloge critiga. | Unica. Pralii hodie in codiciter martyres CGXX aut GXX, memorati non videntur passi bus Hieronymianis
in Africa
^^'"^

Caput Alphonsum miIV. De iis iisqua:Deus rabiliter patravit646. Caputv. De

morem humanum

cognitis 044.

quui Deus exterius per

Alphon.sum mirabiinterius at^iue in animis per


liter patravit 649.

Agapitus. yirfeAmmonius. Alphonsus Rodriguez, coadjutor temporalis

MutACULoniM B. Alphonsi Robcati/icaDHicuEZ supplementum, cx Processu


opera, tionisetaliis relationibus.^i. Miranda patrata051. u. HeUCvivoadhuc B. Alphonso

Palmie in insula Majorica. ComPR^vius. i. Dc Vita B. Alphous^ MENTARius


Societatis Jesu,

tumabipso.tumabaliis multis perscripta 585. sororum B. Alphoiisi 588. II. De sanctimonia religiosa. Mira ejus 8 iii. De B. Alphonsi vita
spiritualia obedientia 589. iv. Opuscula Immaculatie Fueritne auctor Parvi Officii Dei B.Alphonso post Goiiceptionis 591. v. Honores Promortem tributi. Gultus inchoatus cessat.

R AlficiaaDeo impetrata ad intercessionem in beatorum nuphonsi jammortui. et nondum


merum
relati 652. in.

Miracula post bealilica-

servi

Romie, gressus ejus beatificationis. Gelebralur Majoricensium ad SeSegoviie, Palmte. Epislola Alphonsi. Eagovienses 594. vi. Reliquiu; B.

Oflicio Immaculat^ai tionem 654. Appendix. De 656 Alphonso adhibito Conceptionis a B. Vigilantius, martyres in MaceAmmonius el XXIX.martyres donia.SS. Felix, Donatus aliique Rusticianus, Agapitus et socu Noviodunenses. Hieronymiani. Sylloge in VIII. Alii martvres 699

FASTIS SACRiS

rum

recensio, translatio et recognitiones

597.

Michaele Brevisvita B. Alphonsi, auctore P. reddila. CaputuniJulian, ex hispanico laiine morset sepulCUM. B. Alphonsi natales,virtutes, VitaB- Alphonsi Rodriguez cfr. 928.
;

Anipliatus- Vide Stachys. Angelus ab Acrio, Ordinis

Minorum

S. Fran-

in Calabria citenore cisci Gapucinorum, Acr.i Angeli CoMMENTAmus PRAivius. Unica. Vita,- B.

scriptures.

Rerum gestarum epitome. Ordo tem658.

turaGOl Liber i. coNFESsoRisS.J., auctore P. Janino. Alphonsi et vita in s^culo 605. Caputi. Ortus Jesuamplectilur Caput ii. AlphonsusSocietatem insulam mittitur G07. Gaput iii. et in Majoricam impugnaInsignem reportat ex maligni hostis admirabdi iptione victoriam 609. Gaput iv. Du Caput v. Quosius erga Eucharistiam affectu 610. Caput vi. De tidianus vitae Alphonsi ordo 012. a diKmone gravi quam per decennium orando

porum. Cullus et beatificatio Micfiaele a Tugw. B. ANGELi ab Agrio, auctore Consentinw. ex talaex codice ms. Promncise msu. Gaput unicum. bria sancta ct testibus dc Ord.ncm FF. Canatales, ingressus m

Vita phior

B Angch

morborum. passus est vexatione, ac molestiis munere ianitoris, tertium a a

visiones, prophepucinurum, munera, ecstases, B. Anobitus 060. Vita altera ia. mn-acula, beatificat.omsetal. G^'i AB AcRio. ex Act^ virtus a P"'^'-'^. l"!'';/^ unde. CAPUTi. Beati mfusa. Capucinorum. bcient.a in Ordlnem

sus

Caput

VII.

Liber

Cai'UT Sacerdos ordinatur 062.

ii.

De

B.

An-

INDEX SANCTORUM
prox.mum, alusque geli caritate castini- De B. AngeU V rtutibus 664. Caput Munora qu.bus ^ e paupertate et obedientia. OapucmaAcritani monasterii fungitur. fnitia 668. Gapot iv. De resanctitatis
in

Deum

et

^ B. Benevenuta, cum editione Ruhei. Caput Benepietatis 152. Cvput n. B. et officia


Apparitiones ccelestes venuta a dcemone vexatur. Benevenut^e morbi quomodo 154 CAPUT in. B. I06. sanetur et vota Deo facta persolvat
;

DE DEVOTISSI>LE BENEVENUT.^
infantia

FORO-JULI^CO^to

rum

Fama

B. Angeio bus pra3c.arc gest.s a quadragesimales 671.Caputv. bus. Conciones Ejus v.s.ones Ueecstasibus etraptibus B-AngeliDeimpoi'ioquodexe.-cet B. An673 Caputvi. et reliquas res creagelus in du.mones,animantes Sanationes admirab.Ies detas 674. Caput vn. Panis et vin. mulprecante vi.-o Dei impet.'ata). locis dissit.s eodem Jiplicatio. B. Angelus in
in

div.nitus

Pr^Edicatorum. Ejus mi.'anialibus Ordinis FF. 158. Gaputv. De cibo cula in eavum monaste.'io aS. Gabriele dato. Animae
coelesti B.

Gaput

IV

consuetudo B. Benevenutu3

cum mo-

Benevenuta.

temporeversaturO?.^. GAPUTV.n. cordium. Gogrutio B Angeli et de scrutatione 677. Caput ix. venim abrlitarum ct i-emotarum ob.tu. P.e Angoli dc proximo suo
Vaticin.a B.

De vat.e.m.s

angelis et a S.Dominico passione et resurrectione,

Revelationes Deipara B. Benevenuta; 163 fact;e a Chvisto et B. Benevenut^ab Gapotvii. Revelationes factce 165.GAruT viii. DeChristi
purgatorio liberato^ 161.

Caput

vi.

ejusque matns

as-

revelat.s sumptione B. Benevenut

167. Ca-

Caput mo.-itur. Prodigiainexsequiis678. patrala racula post mortem B. Angeli

x.

Mi-

W\)

Antoninus,episcopusconfessorMediolani.GoMepiscopo.-um MENTARius CRiTicus. 1. Antiqui Antonin. u)tate Mediolancnsium catalogi.De S. Antonini sepultura. ii- S. ct rebuB gcstis 8;M.
ti-anslatio 833. ^ nelinuia.*um inventio et Mediolani ]uxta Antoninicultu. Ejus Off.cium
.11.

PUT IX. De priEdictionibus B. Gaput x. mivaculovicem pluvium monialium 169. Benevenuta 171De vaptibus quos patitur B. moriatur a Deo Caput XI. B. Benevenuta ut
impelrat. Ultimae ejus revelationes.

Benevenut^e. Explet

Ejus movs

174
nut.

Gaput

Planctus paventum B. BeneveEjuslauscelebratal75.CAPUTXiii. MiraXII.

De

S.

ritum Ambrosiaiium regulans Archangelus Canetulus, canonicus

^^*

pn;EVius. SS.Salvatoris Kugubii. Gommentarius fastis sacris. Vitie memoria in i. B. Archangcli


nobilitas 186. scriplores. Utriusque parentis
11.

visa super ejus secula B. Benevenutae. Lumina interventu pulcvum 177. Caput xiv. Sanationes 178. G.\put xv. SanaB. Benevenutje impetratce impetratae in tiones deprecante B. Benevenuta Epilomonasteriis Forojuliensibus 181.

duobus GUS

184
in Gallia meridionali.

OrdiniS Bertrandus et Gaubertus, Confessores

ingressus Annus nativitatis B Avchangeli. Ejus Salvatovis. Fata monasin Congregationem SS. BuUa G.'ego.-ii XII. Govpus B. terii Eugubini. 189. Vita B. ArArchangfli Eugubii se.-vatum REGULARIS EUGUBH. CllANGlXI CANETI CANONICI

FF. Pr;eiIicatorum

CoM-

mentarius historicus.

CAPUTi.Beati genus nobile


coenobiis
;

incolatus in variis

Certrandi I. De cultu B. De combustione ejus reliBoschetietArausicce. antiquiavum. Numevatuv inter beatos, in libris socius Bc.-t.-andus quis et vecentibusl36. 11. B deOet Dominici. Ejus gesta Tolosaj. Multum
S.

Leonis XIl

ponlificatum

pnedicit

Flo.-entinum 193. Carecusat a.Tbiepiscopatum sa.icte obit, et honorifice PUTii.Febri con-eptus


tuniulatur
;

.uivaculis claret

^^^
comitatu Gloccs-

Anlila.virgo et
tviensi in Anglia.

niartyr in

provinsua aliovumque peccata. Creatur prior Avenionenconventus cialis ProvincifB. Exordia Cauberti Obitus B. Bevti-andi 138 iii. B. sis. Pr^edicatorum, genus, ingresus in Oi-dinem FF. de B. Berobitus et cultus 141. Supplementum
trando. | Un.ca.

Sylloge. Unica. De S. Arilfastis recentioribus ; de ejus in d!i' momoria vixit 450 cultuettranslatione; do tempore quo matyr Novaliciio in Podemontio.
Avnulfus,

Unde

sit o.-iundus.

De bonovi-

CoMMENTAnius cuiT.cus.

Unica;

S.

Aruulf. cul-

B. bus ecclesiasticis ipsi delatis 919. Nota de 921 Gaubevto Bojanis {deV Vide Benevenuta. Bonuspar. Vide Gevmanuseremita.

Novaliciensis. Glades tus. Origines monasterii illata. Quo tempore S. Arnulfvis ei a Snvacenis

mortem

oppetieril
S. Astevii
lides,

^^"^

Asteriiis, confessor pontifcx

Amasiie in Ponto.
cultus,
biogi'aphi

SYLLuoi^msTomcA.gUNiCA.
et scripta

institutio,lcmpova, ovtbodoxa

^^^
et

C^ilendio et Theophilus, martyres NicomedienHieses. Sylloge CRITICA. Un.ca. Marty.-ologii


.'ony.niani o.-igo et

Athanasius

Irene,

martyves. Commenta-

laus in SynaRius .usTORicus. Unioa. Eovuiu in /Egypxaviis Coptico el/Ethiopico; martyrium


to,

SS. Calendionis et Theophili nomina perperam aliis sanctovum nonatura.

minibus

in fastis sacris

permixta

240

sub Maximiano

^-'^

Ganetulus. Vide Arcbangelus. Gassianus- Verfe Marcellus.

Gaubertus. Vidc Bertrandus. Cissa, Egbertus et Tatwinus, anachovetce in Groylandia, et Thancvedus, Tovthredus, Tova,
Huna,Hei-efuvtbus,eremitye culti Thovnei;i> in AngUa. Sylloge msTORicA. 1. SS. Giss.-c, Egberti

^ajus, martyr. Vide Tbalasius. Benedictus, episcopus et confessor

Comi

in

et Tat\vini

BeneLangobardia. Sylloge. Unica. Cultus S.


dicti in di-i-cesi

versatio in 852.
11.

memoria in fastis sacris, Eorum conevemo Groylandensi cum S. Guthlaco


Sanctoruin sepulcraa Danis di.'epta.
tvanslatio inabbatiam

Gomensi
et

^5

Benevenuta de Bojanis, vivgo

Sovor

tertii

Govporum

Thorneiensem.

Forojuliensi in Ordinis S. Dominici, in provincia Commentarius 1'r.evius. Unica. B. BeItalia. De cultu ejus venutie Forojuliensis natales. bveantiquo et aS.Sede confivmato. Lectiones Yita viarii. De beata; vivg.nis biographis 1-45.

S. Thancvedi aliorumque veliquiie a S. Ethelwol854 do collectie. Hodicrna cultus vestigia Lupercus et Victoricus, martyres Claudius Legionenses in Hispania. Gommentarius pr^e,

vius. Unica.

Gultus, reliquiiie SS.

martyrum
Claudii

IN

TOMUM

XIII

OGTOnRIS.

Terapus martyrii et Claudii. Luperci et Victorici.


et VictoActa 286. Passio SS, Claudii, Luperci Toletano. Gaput Rici JiARTYBUM, ex cocUce ms. UMCUM.Legionein HispaniaSS. Glaudius, Luperaccusati. cus et Victoricus religionis christianae 289. Historia translationis Eorum martyrium RELIQUIARUM SS. CLAUDII, LUPERCI ET ViCTORICI,

bilis domin.e B. Dorothe-e 567.Septilihum ve-

nerabilis domin.e D0R0TUE.E 575. Apparitiones 579 cff. 928 VENERABILIS DOMIN-E DoROTUE-E
;

E
J2jadsius,

ex Legendario Segoviensi S. Claudii in expugnatione cuLA

290.

Monasterium
archicpiscopus
Cantuaricnsis
in

Legionenantiquo breviario Legionensi 293. Mirasis, ex SS. Glaudii et sociOHUM, cx antiquo


oppidi

Anglia. Gommentarius uistoricus. Unica. De


S. Eadsiicultu. Crcatur archiepiscopus Gantuariensis. Petit

Transbreviario Legioncnsi. Caput unicum. Martyrum. Efnuit pluvia multum desilatio SS. /Egroti sanati. Mulus mortuus rcdditur
derata.
vitLc:.

Romam. Amicissime

utitur S.
et

wardo confessore. De ejus adjutoribus


mortis
Egbertus. Vide Cissa.

Edanno
I^

DEcmoniaci liberati

-^*

Epimachus

Pelusiota,

martyr Mexamlriio in

Glemens. VirfeTuribiilres. Colmanus, confessor in .Hibernia. Sylloge. HibcrniUnica. Memoria ex Martyrologiis

^Egypto. GoMMENTAiuuspn.Evius. 1. Acta S Epimachi. Dc ejus cuUu apud Gricco'^ i-t Slavos 70i.

II.

De

variis SS. Epimachis. Plurus reliquinrum


iii.

GIS

translationes 706.

Epimachi condi710. tione. Fueritne anachoreta el episcopus magni mahtyris Martyiuum sancti gloriosi et Epimachi, auctore anonymo, ex codice Pari-

Do

S.

siensi I5:i4,grxceet latinc


S. Eutropiic. S.

C.wvr i. CcrtaniLMi Epimacims sponte se otTert pnu-

JJonatus. Vide Ammonius.


Dorothea, vidua inclusa Quidzini in Borussia
Polonica.

Commentarius pr/Evius. i. Cur ad hanc diem B. Dorothetu Vit;i iUustretur. Ejus


biographi 472; cfr. 928. ii. Summarium et pia B. Dorotheae. Ejus natales, matrimonium ctV. 928. inclusa. Ejus obitus 481 itinera. Fit revelationibus, vaticiniis et miraculis
Vitu^
;

Confirmat captivos. Carceris conversio et rnartynum 712. C.xputii. custodum Qu;estio habetur ex S. Epimacho aliisiiue capticruvis. Suspenditur ille et lacoratur. Mediis in
sidi Alexandriie

ciatibus

animum

christianis addit. Sanguis ejus

visum puellEe rcstituit. Mors gloriosa 71G. ApPENDICULA ad priorem Passionem 719 cfr. 928.
;

Martyrium
latine.

S. MahtviusEi'im.\ciu.
/

aucforc
ASi,

Meet

III.

De

taphraste, excodice Parisiensi

gnece

B. Dorotheie. B. Dorotheae483. iv. Initiacultus bcatificationis. Cultus Montavii, Processus ejus


et Thoruni, Culmiic. Patrona Poloniie. Hymnus honorem 488 cfr. 928. Vit.\ prima oratio in ejus
;

Caputi. S.Epimachus

christiana; phUo-

idosophi;e vacat. Pelusio Alexandriam venit et Vinctos christianos c.onfirloruin aram evertit.

mat720. Caput

ii.

Interrogatio. Varii cruciatus.

Marienwerder, B. Dorothe;e, auctore Joanne excodicems.Bodecensi. Prologus493. Gaputi.


pccnitentia a pueB. DorothcLL- parentcs. Ejus B. Dorotliea.- virturis et stigmata 494. Caput ii. praesertim mortificatio. tes ali:c a pueris, et Pia divina; in ea 495. Gaput iii.

Mira martyris constantia.

PuclUe alter ocuhis

Martyhium restiluitur. Mors S. Epimachi 722. martyhis EPiMACHi,eir codice Parisiensi SANCTi
Coisliniano 1 10 disErnach,virgo sanctimonialis, S. Patricii nisTomcus. in Hibernia. Commentahius
cipula
Unicv. Sanctic
"^24

Operationes
itinera

Moritur. B. Dorothea;. Ejus revelationes.

Lindana, awcExsequite 497. Vita B. Dorothe^

ex cod. Vatic. tore Joanne Mariemverder, Dovotheie nata4934. Prologus 499. Gaput i. B.
les.

lapsuset Eusebius. Vide Turibii tres. Eusostomus. VideTuribiitres.

Ernach cuUus, natales,ufncium, ^48 correctio

Virtutem

pueris

colit.

ciarum. Voluntaria castigatio. matrimonmm, niata 504. Caput ii. B. Dorothea^


extases,
pia

Gontemptus deUVulneraa Domino

Rratia^singulares.

et alia) itinera. Cordis extractio tolerantia. Periculis Mira ejus

divinitus eripiturSU. Gaput iii. conjunctione cum cordis extractione et intima in itinere ad Eremitas. tolerantia

De

B. Dorothete

X*

elix.

Vide Ammonius.

Foillanus, martyr, Fossis in Belgio.

Commenta-

Deo

Mira

Romana

Quidperegrinatio. Sancta vidua migrat


iv.

zinum 517. Caput

Effectus

S. Eucharistia,-.

mus PR.EVIUS. S I. De S. Fuillani De tempore quo vixetis et typis editis 370. ii. iii. Do patria ct mortuus sit S. FoiUanus 374.
ril

Vilismanuscrip-

ratio in cellula. B Dorothea includitur. Vivendi Caput v. Do cantatis Missiones S. Spiritus 535. contemplativa. B. Dorothea.- fa-

et

iv. De S. FoiUani Hibernia et in Angfia. Fueritnc monachatu Bcncdictmus 376. v. Variai senten-

generc

S.

FoiUam 375.

monachus
tiui

gradibus. Vita

miliare Muiacula B. Dorotiie.e, moritur. Exsequiae 547.

cum Deo comn.ercium.

Vi

amons divmi

Gaputi. excodicems-Bodecensi. Prologus560.


revocati o61. Mortui ope B. Dorothete ad vitam Dorotheae daimoniaci liberanCaput II. Ope B.

apostoiicis de cpiscopatu S. FoiUani. De viris VII et VIII, licet tantum dictis episcopis siuculis Foillam aUocssent presbyten 378. vi. De S. Belapostolicorum adveiitu rumque virorum

tur 563. Caput

Interventu B. Dorotheaj pecCaput iv. catoresconvertuntur ad Deuin 564.


iii.

Pippmi famigium. Necessitudo Hibcrnorum curu monasturiis duphcibusot priuvu. De


lia

Deprecante B. Dorothea

cteci aliique a,>gi-oti sa-

puniantur qui minus nantur. Caputv. Quomodo et miracuUs rectedeB. DorotheiE sanctilate Aliabeneficia inteixessu sentiant 565.Caput vi. Vita veneraB Dorotbeic impetrata. Appendix.

fhima S. Foillani, sertim Niveltensi 381. Vita mss. Br-uxetlenstauctore Pauto, ex codiabus S. FoiLLANl, 60: 6'0(/jCe buS 383. VITA SECL-NUA
S. Fo.lla.u Bertiniano 791. Caput i. NivcUense J8j. Cadomicilium iter in Belgium, vUla Fossens.. PUTii.Monaslerium conditum in

380

ortus,

oiors

INDEX SANGTORUM.
Mors
et Fossas Ejus corpus rei-ritur h. FoiLLANi, ea: tertia transfertur 388. ViTA
S. Foillani.

G
eremita. Gcoi-ius. Vide Germanus
Gci-ai-dus

391 Foiilani ejusque fr^trum tus, educatio S. Ilibcuna, fratrcs ejusquc

paTii S.Foillanus Promulgan scotia et in Anglia evangelium

:itiacc.nohiiCnobheresbui-g.PietasS.S S. Foillani Rex Annas occisus a Penda. pi.u392. Caput ih. S. Foillanus itei- Romanum q.abt. Gallia 395. Vita dicat evangelium in HiUino, ex apographo
,e..is

Potenti* n cpiscopus et confessor PR^vius. Unica. Dc ortu Italia. CoMMENTAR.us Potentiic,PIaccnti^ ei delatus S. Gerardi. Cultus Vidioecesibus 4G4; cfr. 928 et in aliis Italix codice auctore Manfredo. ex

taS.Geraudi,

BruxeUemi8926

467.

Hymnun
470.

S.

Gerardi

S FoiLLANi, auciore

Bruxellemi 8i)SS. Prologus educatio. Ejus S Foillani ortus, patria,


Furscus el tum S Fursei

395.

Cai.ut

i.

fi-atres

HONOHEMOLIMRECITATI oFFicii S. Gerahdi

HV.MNUS HODIERNI

Ultanus.Matrimonium eoi-um parenad mirabilis nalivitas. Parentes

et Ci-eantur reges. S. FoilS Bi-cndanum fuRiunl 39b. CaIratres aulam reHnquunt lanus et ejus

Ismido BoGermanus, Rodulphus, Ismius, in direcesi Annenuspar et Gcorius, eremitai Commentarius pr^vius. ^ i. ciensi inSabaudia.

i'UTii

RexAnS FoillaniseccssusinAngliam.

sociis. De eorum Documenta deS. Germano et vixei-unt -1. domicilioTalluerii. De temporequo


S
II

Sigeberlus aloi-um oi-ientalium S. a^dificat. S. Sigebcrti Gnobheresbui-B

monastcnum

Initia

cuUus

S. Gci-mani.

Ejus translatio.

398 Caput

im. S. Fui-sei itcr in

monachatus Galham. Initia

cffinobii I.atiniacensis.

Rcx Penda Anglis onenta-

libusbeUum
netit

infei-t.

Romam

papaGalliam Annuntiat evangclium

Regis Anna; nex. S. Foillanus Martino 399. Caput iv. Foillanus a Novitfuturasuafata. peterejubctur.
in Gallia. Nivellis a S.

Ger-

incjusbonorem Miss^ei propriUi. Benedictiones usurpatu^24.in.RestauratiosaceUiS.Germam. translatio et Eiusreliquiarum inventio. Secunda Germani, e codicems. recognitiones 27. Vita S. Gaput unicum. S. Gercoenobii Taltueriensis. Ejus domicihum mani natales et monacbatus. 30. mors et translatio 29. Miracula
Talluerii,

400. trudc hospitio excipitur Goenobmm Foillano dat villam Fossas. dis S S. IJItanus 402. GaEjus pi-imus abbas

Gaput

v. S.Gerti-u-

DeS. Rodulpiio.

Fosscnse.

monachos Fossenses it visuPUT VI. S. FoiUanus cuenobium AUimontis. Truoidarus Transit pcr
Ejus turcum so.-iispi-opeSonephiam.

occisores

fi-atris Unica. S. Rodulphi, translatio 31. i-eliquiarum S. Gcrmani, cultus et SS. Ismii Ismio et Ismidone. Unica. De Sanctis De B. Bonoreliqui^ 33. et Ismidonis cnltus et et cultu. Unica. De B. Boniparis reliquiis p vBi. a;tate et cultu Unica. DeS.Georii

Cai'Ut vn. S.FoilIam lElernasdabunt paMias 403.

nex

S.

trudis

Uolor S. GerUltano per visum i-cvelatur. inhumatus jacet. Inventio FoiUaiius


S.

Caput viii. Ti-anslatio corporis ejus corporis405. Exscquias comitantur Dido S FoiUani Nivellasopiscopus Pictavcnsis
ct

DeS.Georio. Rodulpho. Unica. De 34. Supplementum de B. 918 reliquiis ct cultu antiquo *B Rodulphi in CamGevmanus, confessor pontifex Capua: pr/EVius. i. Gultus S. pania. Gommentarius De sancti Germani. Civitatis S. Germani initia.
Placentiee 358. cpiscopi reliquiis. Sintne hodie
8
II

Grimoaldus majordoc.c-

Gloi-ia S. FoiUani in mus. Transhitio Fossas. quinta S. Foillani, auctorc Pliilis UX). ViTA codice Montensi 8439. linpo dc Uarvcng.ex

De

S.

Germani

Vita.

Quandonam

fuerit epi-

FoiUnni i-egium genus. PROLOGUS408. Caput I. S. ab avo igni adjudicata et miraculo hMater cjus Angliam,ltaliam ct Belgium409. berala. Iter in Consuetudo cum S. Gertrude. MonastcCaputii. FoilUmo procuratum. rium Fossis creclum cl a S.

Gonstantinopoliscopus Capuanus. Ejus legatio Germani EPiscopr S. tana et mors 262. Vita 363 cAPUANi, ex codice ms. Casinensi

Gervasius

Vide Turibii tres.

CommentaGonduinus, confessor in Francia. cultus. Hospitio mus cRiTicus. 1. S. Gonduini Eustasium. Ejus fiUi, fiUa S. Salaberga
accipit S.
et affines 367.
ii.

ReditusNiveUam 412. Caput ti-u>-idatur. Mii'acula post Fossas. A lalrnnibus Fossas trnnslalum morlcm. Corpus rcpcrlum ut Foillano 416. Miracula 414. Lectionicsde S. ^^^o\u.\s\,auc(ore Hillino.excodicc Montensi
8439. PnuLOGUS. Caput
i.

ItcrS. FoiUani

S.

Gonduini domicilia, egregie

gesta, aetas

Guilielmus

Virfe Turibii tres.

H
]-lerefurthus. VirfeCissa. Hieronymiani martyres.
Afri CGX.X aut GXX. Huna. Vide Gissa.

De sanctilate

loci in

Sanguis quoobiil S. Foillanus. Violatorcs puniti. Caputii. Sanationes sant-ti manvris ebuUil 417. canonicis Fosmn-abiies. lienelicia a S. Foillano
Elevatiocorporis sensibus tributa420. Caputiii. miracula tunc edita 4*23. Gaput !V. S. Foillani et intcrvonicnte S. Foillano, patrata. BeMiracula,
ncflcia ab eo coUata 424.

Vfrfe

Ammonius,

et

Miracula recentiora FOILLANI 421). GLOHIA POSTUMA S. FOILLANI S. oriMARTYRis. I. Oppidi lurnobiitiue Fossensis inemoria in et fata 427. ii. S. Foillani gines Lcosacris. Cultus Fossis, in tliojcesibus
fastis

I,

Cisterciensis, Rai I da Lewensis, virgo Ordinis pRvEmeyic in Brabantia Belgica. Gommentarius

dicnsi,

Cameraccnsi, Tornacensi
locis

Namurcensi

vius.

aliisque

429.

iii.

Ti-anslationes coi-poiis

S. Foillani.

De statu hodicrno i'eUquiarum 433. Rhodiensis 440. v. Dc IV Abbatia S. Foillani supplicatiunibuspublicis in S. FoiIIani honorem
celebratis 441. vi.

Incrementa Ecclesi catholicae sieculo claric in diceXIII- Feminie muIt;o sanctimonia Lcwensis 100. ccsi Loodiensi ScEcuIo XIII. B. Ida
I.

11. Biogi-aphiB. Idiu

Lewensis.
Cultus

Fueritne inter
ecclesiasticus

eos

Hugo

Floreffiensis.

Hymni in honorein

S. FoiUani

Fossis etaliis in occlesiis usurpati 442. SuppleMENTUM. Unica. Ros gostaj et martyrium. Cultus Leodii et aUbi
^^-'-i

Belgii B. Id;o. De ejus revelationibus. De sanctis B. Id.e Lewensis, homonymis 104; cfr. 927. Vita
i. Pac codice Bruxellensi. Prologus 107. Caput pueritia et virtutes rentes ct sorores B. Idai. Ejus in

IN
in sJECulo 109.

TOMITM XIII OGTOBRIS.


Ruinartiu Caputunicum. Cur S. Marcelluscenturio coram judice steterit. Ejusmartyrium2Sl. HvMNus S. Marcelli martvris, ex brevinrio gothico hi^pano 283. Passio S. Cassiani ex
283 Actis sinceris martymm Ritinartii Margaritaetlda.munialesBingia) in Germania. CoMMENTAiuus nisTORicus. | UNICA. BB. Margaritieet Idie

Caput n.

B. Ida

fit

monialis Cis-

Ejus consoterciensis in monasterio de Rameya. de diabolo. Scribil hbros lationes et victoriai


liturgicos.

Caput

111.

B.

Ejus spiritus contcmplationis 112. ecstaIdui gratiio extraordinariajet

ergaproximum carises 114. Caputiv. B. Idie sacra pietas in adoranda et suscipienda tas. Ejus
Eucharistia.

Jesus Ei appavent Deipara et puer corporis. Dcus IIG. Caput v.B. Idie languores arcana. Ejus ecstases et gaudia spiriei revelat nimium gaudium tualia 1;20. Caput vi. B. Ida ob
spirituale

nataies.Hujus matrimonium

et utrius-

97 que vita monastica. Cultus publici indicia Maximus, martyr Cumis in Campania relice. CoMMENTARius PII.EV1US. i. S. Maximi cultus
in locis

Diabolum, qui eam tentat, Eucharistiam petit. Ejus fugat. Morti proxima Unica. Moni123. Appendicula pmoR.
languet.

quibusdam tractus Neapolitani 308. | n. iii. S. Miiximi Acta et .\ctorum compendia 310. Cumani sinccra judic^anda Utrum Acta S. Maximi
sint 313. IV.

obitus

tum De
apud

librariis et

librorum perscriptionibus

Num S.Maximus Cumanus


sit

diver-

Scriptonum monasteriis Orientis et Occidentis.


Benedictinosaliosquemonachos, monialium ccpnolim in Belgio. Libri scripti in doctis medii aevi 124 ; cfr. biis. De monialibus psaUerioB.Ma927 Appendicula posTERiOR.De 134 ri^ Virgmis
prceser-

susjudicandus

ab

aliis

martyribus cjusdem
reliquiis.

nominis 310.

v. l)e S.

Maximi Cumani

Maximi Ejus corporis translatio 318. Passio S. MAHTvms, edita a Cassitto ex codice Bovinensi t:i9 310. simul et edita ex codice Casinensi
Appendix. De
tur
S.

Maximo

qui Apameai coli rofer-

326

Atrebatensi.

WeMargarita. Ida monialis BingiEe. m dicecesi Ingaudus, confessor Monasterioli historicus. Unica. Commentarius
In-audus discipulus
S. Salvii.

Monoculus. Vide Petrus. Montaldo (de). Vide Paula.

Quonam

eevo

vixeril

TUM.

Unica. De

SupplemenEjus reliquiie et cultus 3. villa in qua S. IngauAugusta

N
^arcissus. yirfeStachys. N= msconfessor Roma). Comment.vrius
Natalis,

dus primo vixit Irene. Vide Athanasius. eremita. Ismius. Vide Germanus Ismido. Vide Germanus eremita.
Justus. VirfeTuribiitres.

cultus. Kjus lapsus Tonicus. UNICA. S. Natalis nomine confcssoris. Qu>sn"^ et po-mtentia. De ^^^ Natalis Vitam scripserit

Ncmesius, diaconus,

GaUia.CoMMENTARiuscRiTicus.

Nicolaus puer. conardus, presbvter. Vide Carnutensi Lucanus. martyr in dio^cesi gi.CuUus b. Lu-

m<e. Commentarius Stephani nan-ata;. LuciUai res gestie in Actis S. Nemesii familia. Passiolatina et armeniaca. S. Nemesii et Lucilmartyrii 8^21. ii. SS.

LucUla, martyres Ropr.ev.us. ^ L SS Neiuesu et


et

Tempus
hL-

et in aliis locis. Lectiocani Luigniaci, Parisiis De S. Lu;;:^"! Actis^ nes in brevianis 244. ii.

martyrio et reliquiis

246

ch

927

sepuUura et reli.iuiarum S. SebastKim. phium S. Lucin^ in ccemeterio CuUus822. PasQuicscatne S. Nemesius Papia.. Actis diaconi et Lucill.e, ex

translationes. Kpita-

Mo

SS. Nemesii

Lucia Bartolini Rucellai, 0. P., riorentia3.CoMMENS. CatharhKoSenensis Lucia musHiSTORicus.i.Scriptores de beata

fundatrix coenobii

''-'y''^^et armeniacis S. Steplmni papie 82 et martynum Caput unicum. Conversio martyr. Mde Mcolaus

Nicolaus,

p.-esbyter

Quod disciputa fuit auominus c..-4Uibus accenseatur

Savonarola), non
ii-

obstat
B. Lu-

Leonardus presby^"Nicolaus puer, Nicolaus ct


teri

ci etmariti thori Scnensis monasteno. constituendo S.Gatharin^

separatio- Illius

202. lubores

Hujus cctnobu vices 204. ni. cultus dona spiritualia, morbi, mors, Lucilla. Vide Nemesius.

B. Lucia3 virtutes

CommentamartyrcsLedesm=e in Hisp.nia. Causa martyru. mus PR.KVIUS. De eorum Actis. ^'^1;"' l'"^);"ipsis delatus,et nominatim

CuUus

Veronse.SvLLoGE LucUlus, episcopus confessor Velo Lucmi menUo HiSTomcA. UNicA. S. Rhythmo Pippmiano. Ljus aetas. Qassensi et in Corporis translatm^ Interest concUio Sardicensi. -^ ^'i -'-^ sacris fastis

intcrccssioncm unpetrata 8W. Miracula ad hujus ALCHAM^E REGIS ^^^^'^^ PASSIO S. NICOLAI, auctore MARTvnuM APUD Ledk.smam. socioBUM Bruxellens^ ex codice

TToidio

Zamorcn.i, CAPUT UNicuM. Maurorum S<i21.

m n-.pamam
8oO

conve.-sio et martynum irruptio. Nicolai Agrippma., Co>m^. NoUburgis, virgo Coluniu,^

Memoria

in

Lupercus. Vide Claudius.

TARIUS PR^vius.

I.

De Act.s S

No thmp

M
JVLarcellus et Cassianus, pr.evius. Mauritania. Commentarius
Actis S. MarceUi Acta S.

conscnpta smt 8J( Eo.-um fontcs. Quandonam uxore Plcctrude. gTiDe Pipp.no med.oejusque Co oet a^tas. Monastenum S NoUburg s natales Noitburgis cuUu ^ r.nm >s6i. % iii- De S. niaeconditum 8-^7 Siu ^^ r-.Jmiipn.

martyres Tmgi

i.

m
Cur

.i.ecc.e.,aS.KoUbuvg,.Corpo;.^.-i^--

Cassiani subjunganet Actis.

tm-

patna De ,ortem oppetierU 27*. ... Nona. et patcr mantus S. S. MarcelU. FuerUnc
gente et

De

S.

MarcelU martyrio

Ubinam
CAPt^T
t;.N,ct.-...

't^^^^C^^ aid.flcatum. S. No,tnu,fc, uxore, Colonia;

Monastenum

sa ius

XUmartvrum.
Passio Octohris

cuUus 278. Ejus et S. Cassiani sinceris mariyrum S.MARCELL.,ea; Actis

Tomus XIII.

INDKX SANCTORUM
Fueritne S,cscH,T.a;s. UNicA.
celli

Non. S^MaXII n>a>'y'^ cenlunonisuxorel maler

vocat 85. CAPUT

l.tibus

patefactjc. Insidi^ diemonis refecti. V^declinatio. .^gri a B. Petro


ii.

siones. Miracula post mortem Augustoduni in Pigmenius, conf. pont. cultus


Gallia.

nius.

hujus sancU APPENDix. Unica. Videtur S. Benigm nomen ortum ex distorta mentione JH) Divionensis in laterculis bieronymianis

Q
Ofasus. Vide
Turibii tros.

Viromanduorum Ouintinus, martyr Augustse

secumli Oramis miPaula dc Montaldo, virgo GoMMENT.xnius pr.ktigati S. Francisoi,Mantu;.'. Paulxs legitimo pronunt.ato

astor. VirfeTuribii trcs.

i.S.Quintmi inGalUa. GosiMENTAmusPR.EVius. sacns 725. ii. FascuUus. Ejus mentio in fastis priora forte a teste sionum tres classcs. Acta Vita. S. QumUni. suppari scripta. Authcnticum quonam exaratum A quonam sit compositam, a Quintmi datum 72G. m. De temet ecclesiu. S.

Dc cuUu B. viu'^ S IX 207. 11. GenusB. a Pio


I

Paulu.>.

Fuontne

nata

Genua., an Mantu^c vel

Montaldii niagro

730. iv. De pore quo S. Quintinus obiit Viromanduorum, de passionis. Utrum Augusta hodie fuerit co loco ubi jacet

loco

qua

in Aclis, sita

Mantuano^210;
in

cir.0'27.iii.DeingressuB. PauUo
liujus

monastcrium S. Lucia). Origines Francisci mitigataab Urbanasterii. Duregula S. Vita B. Paul;c deMonno IV ct Eugenio IV 212. SEGUNDA REGULA TALDO VmCINIS CLAIUSS^ DE Waddingo et alns. MiTiGATA, ex Baccando,
ingi-essus

mo-

oppidumS. Quintini, an potius erecta 7Ji. Vermand. De sede episcopali ibidem Quintini translatione. 8 V Dc prima comoris S. vico Vcrmando Utrum in oppido S. QuinUn. an in Secunda reliquiarum fuerit humatum737.vi. Memoria in fastis inventio. Quo anno contigerit.
sacris

ubi nunc vicus

Caput I. B. PauUi; ortus, juventus, religiosa 2L^. monasterium S. Luciic et vocaiio Ejus tcr ctEnobii abbatissa. Caput II B Paula, pictas erga SS. Sacramenfiducia in Duo pus.ta, PauUe virtutes 217. Caput m. B.

S. Quintmi 739. vii. Tertia corporis abbatc S. Quintran.slalin anno 835. D^ Hugone testibus 742. viii. tini al.isfiue t.-anslalionis crypta in navem eccleTranslatio S. Quintini e
sia!.

Rcliquiarum

divisio.

Una cum SS.Gass.ani

tum

aliaiquo

sepuUura

et translationcs22t.

CAi-UTiv.Miracula

et Victorici

palrata Mantua; et alibi 223^ B. Paula) intervcntu 22o epistolic B. Paulu^ Appendix. Dua; VIII abbas Petrus Monoculus, conf. non pont., CuMMENTAmus pn.KVius. l. ClaravaUensis.

coUocantur pone Ludovico 745. ix. altare majus, pra^sente S. LauduNormannica bella. Corpus S. Quintini in loca ad tempus Ginceniacum aliaque
sacris corporibus

num,

plures ti-anslatum.Pai'S rcliquiarum per

provm-

immemorabilis, genus reguim, B. Petri cuUus ct officia Igniaci et in Valle-Rcgia. vita monastica
III commendatur Pro cardinalatu Alcxandro De adminislratione spirituali et lemcfr 927 n.

Obsidio QuintinopoUs cias circufnfertur748. x. GaputS. Quintini Cameracum ab His-

anno 1557.

53;

monasteriaCicdes abbatis Trmmet Fontium.Gompositio litis inter Trium-Fontium gesta ab Cbeminonis monaijbos 58. iv. R. Pctri Henncus. annu 1181 ad annum 118't. Cardinalis munasteriorum Rakoniensis. VisUatio
iii

Claravallcnsis 55. porali B. Pctri facti abbatis


Visitat

redditum panis ablatuin et undecim annis post divisie fuerint S. Quintini 752. XI. Quandonam xviii. Recoreliquiu3. Earum fataexeunte sikcuIo
facta;; instrugnitiones annis 1807. ISiOet 1870

menta.

Rruxcllas delatuj atque binc priosens status. De capite et reductic. Earum basUica. brachio dextro 755 gxii. De S. Quintini
Reliquiic

Abbatia

De

GO. v. Iter dicKcesis Treccnsis et Normannia.'

passionis bistoria in lapide sculpta. Utrum sarcophagus bodieque servatus idem sit quem
reperit
S. S. Eligius.

do Verononse R. Petri ad Lucium Ill.Judicium Monialcs Monasconversis Grandimontcnsibus.


terioli

De crypta.

Locus

in

quo

Quintinus primum hu.natus

est. Basilicui prio-

ad centum redact;e.
I

Commcrcium cum

rogativii'.

Sancio

Earum ordo

temporis. ct R. Tarasia. Epistoljc ignoti Spirense B. Pctri. vi. Ucr 02.

Monastcrium Uisulense 765. xiil. Pia Festa olim et itinera ad S. Quintini scpulcrum. solita. Dies festus S Quintini a nunc celebrari
jejunio
tini et

Vita ven. Patws Mors. Scpultura.Biograpbi 05. Clau^-Vallis, auclove DoMNi Petri auuatis Thoma monacho de Radolio, ex codice Trecensi. Epistola AUCTonis.

immunis 771. xiv. CuUus S. Quinextra Augustam Viromanduorum. Teinpla


ipsi

monasteria
.'Edes

B. Petri ortus et

monacbatus.

Phologus 68. Caput i. Fit abbas Vallis-

dicata.

etiamnum

olim in Gallia et in Belgio Fontes sacra;. ipsi

S, Qui.ilini 773. g

xv. Cultus S. Quintini

monu-

Petri zelus, Rogiiu ct Igniaci 70. Caput ii. R. Balduini de Guira. Visioncs bumiUtus.Couv6r.sio Occisio R. Gerardi, B. Petri dc eo. Aliae visiones, ClaravaUcnsis 73. Caput iii. De R. Petri abbaUs
lugi-oclcctionc in abbatem Claravallcnsem.Sanat Veronense. Electio alicujus episcopi.

menta mss. Serino pro gratiarum actione. Lide tumubri de miracuUs. Sermo in octavis et compositi. latione Pocmala. Hymni a Santolio Quinlcones 777. Prima passio et inventio S.
TiNi,

ex codice Parisiensi

52i)'J.

Gaput

i.

tos.

Itcr

B. Petrus

Caput

iv.

Epistola

monoculus. Ejus caritas. Muritur 78. Riographi bona fidcs. Laus B. Petri. ad Ilenricum monachum Longi-Pontis
fit

venit. CompreS, Quintinus Ro.na Ambianum honditur a ll.cliovaro. Miracula. Varii crucialus. Martyri caput pru:ciditur 781. Caput ii. Eusebia monetur.Id de quicrendo sa.icti Quintini corpore

82. MlH.\CULA et VISIONES R.

PETm
i.

Igni.\censis,

ex cod. ms. Tvecenu. Caput


B. Petro

Fcbricitantes a
et

adhuc vivente sanali. Item listula vulneribus laborantes. Willelmum occisum

miraculo inventum. Visus matromc restitutus 785. Segunda passio et inventio S. Quintini, ex codice raonasieni ylccmc/i. Caput i. S. Quintinus

in-

Romanus

Gallias

petit.

Labores

apostolici

IN
stolici et

TOMUM

XIII

OCTOBRIS.
ad
diis sacrificandum.

miracula.

Rictiovaro in vincula con-

Martyrium SS.

Proti, Ja-

Custodcs jectus, ab angelo soWitur 787. Gaput ii. Deura conversi. S. Quinlinus omnis carceris ad Sancta generis cruciatibus torquetur. Miracula.

nuarii et Gaviui. Martyrium ot sepultura S- Sa-

turnini

306

Selcucus. Vide Stralonica.

mors et sepultura 790. Caput iii. EusebiiuRomirabilis manje iter in Galliam. Perquisitio et
sepultura. inventio corporis S. Quintiiii. Ejus 792. Tertia passioet invcntio S. QuinProdigia
TiNi, ejc Authentico

Serapion, episcopus Antiochenus. Com.wentaI. CuUusS. Serapioms. Tempus ejus ordniationis. Variie de hac rc sententiic. Fueritne asceta S. Serapion. Quoanno morluus sit 24S. II. S. Serapionis cerlamen cum Gataphrygibus. Ejus soript.i adversus alios hicreti-

Rius HisTORicus.

Vitx S. Quintini. Gaput i. Quintini et undecim sociorura iter in GalSancti Miracula et prjelias. In vincula illc conjicitur. custocfr. 928. Gaput ii. Conversio
dicatio 794
;

cos. Persecutio Septimii Severi

251
ot

Staohy^, AmpUatus,

Urbanus

Narcissus.

dum carceris. S- Quintinus frustra soUicitatur ad Portenta idololatriam. Horrendi ejus cruciatus.
in morte.

Corpus aquis obrutum 797. Gaputiii.

DivinarevelatiodeS. Quintini corpore quierendo. sepulcrum 799. RepertcE reliquiic. Miracula ad

CoMMiiNTARius HisT0R[GU3. 1. Utrum S. Andre-is S. Stachyn episcopum Uyzantu conslituerit. Commenta pscudo-Dorothci. Ues gestie AmrlV. 028. Ii. De cuUu pliati et alioruui 087 Urbauo et Narcisso non SS. Stachyi, AmpU.ito,
;

LiBER MIRACUL0RU.M S. QviSTi^i.auctorcanony' cum mo, cxcodice Bntxellcnsi7-i60 collato

antc

ser

VIII

trihitJ.

Mcmoria

in fastis sacris

Prima Parisiensi 3575. Prologus 801. Gaput i. inventio. Prodigia tum et secunda sacri corporis creptus 802. Gaput u. edita. Vir quidam a morte
furibus et Peccatores correpti. PcenEc sumptK a aut homines ipsi devotos ab iis qui S. Quintinum sanati. S. Quinoffendunt 805. Gaputiii. Glaudi urgeri jubet. tinus templi sui Kdificationem

094 Grai:orumat episcopus et confessor Calati;e in Stephanus, antiquo regno Neapolitano. Commentarius ph^tue in

Lalinoruni marlyrologiis

vius. ^ Uniga.
alibi.

S- Slephani cuUus Calatiuj et Ejus natales, educatio et episcopatus. Goncilium C:ipu;mum anni circiter lUdO. S. Stepiiani

Morbi et omnia corporis vitia Quintini quiarum translatio 808. Miracula S. patrata, auctorc ejusIN cfENOBio Insulensi

pelluntur. Reli-

mors, sepultura, inventio G.Vita S.Stephani, ex antiquo breoiario Capnano. Mihacula S. StepHANi Galatini, ex ejus 0/ficio in ecclesia Calatina 10. Hymni oFFicn S. Stephani CalatiCai*uani NI 11. L[TER.E GEHBERTI AHCHIEPISCOPI

dem
tini

monacho, ex codice Yallicetlensi. QuinPrologus 812. Gaput i. Reficitur ccclesia S.


cocnobii
Insulensis.
ibi

ue

S.

Stephano creato episcopo Calatino


et

lii

Stratonica

Selcucus, martyres

Cyzici
i.

in

Sanationes

mirabiles

et a\ia

Propontide.

Gommentarius

pu.evius.

Librum tumulamiraculorum Quintini martyris tione sanctorum Martyhum codicc Bruxellcnsi 7460 socioRUMQUE Ejus, cx sociis S. Qum816. Supplementum. Unica. De
prodigia
patrata 813. Appendix ad S. Quintini 815. Sermo in
tini.

Actis syriacis SS. Stratonicie et

De Seleuci. Eorum

epitome 893. quinqucnnalia

Fcsta II. De tempore martyrii. Maximiani Galcrii imper.-itoris

ot Scleuci. 895. la. Dereliquiis SS. Strutuniciu ecclesiasticus 898. Passio SS. StratoGultus

Corporis translatio

^^

AsseNICE ET Seleuci, cx Actis martyrum ab saiviens. edilis. Caput i. Persecutio Cyzici mano
cjuranConversio SS. Stratonica; et Seleuci. Ad dum Ghristum frustra soUicitantur 899. Gaput et Seleucus ab angelo conforII. SS. Stratomca virgis, sulphurcct latati. Gruciantur equuleo, 90'2. Caminis ardentibus. Visilantiir a Cln-isto cruciatibus torPUT III. Martyres iisdeni aUisque oncrant 906. quentur. Falsa numina convitiis equuleo.lons, Caput IV. SS. Mavtyres torquentur

R
J^obertusde
Brugis, abbasClara^vallis in GalCommentarius historicus. I. lia. Appendix. BoUandiano suo die Sancti Cistercienses in Opere B. Roberto. De ej us cultu omissi. Cur hoc loco de Robertus abbas ortuet monachatu 91. ii. B.

Gaput odore cadaverum et igni 909.


cruciatus SS. Stratonicie et Selouci.
et

v.

UUimi

Dunarum,dein

Claraivallis. Ejus obitus

94

Eorum mors

Rodriguez. Vide Alphonsus. Rodulphus. Vide Germanus eremita.


Rucellai. Vide Lucia.

sepuUura
Synobius. Vide Turibii tres.

Rusticianus. Vide Ammonius. SylRykwera, monialis Prtemonstratensis. natalis, parcus. LOGE HisTORiCA. Unica. Cultus sanctimonite laus B.Rykwerai 51

conversioet

Theonestus. abra, martyr. Vide

S
Saturninus, martyr Calaritanus in SaturGommentarius pr^vius. I. Plures SS. Saturnini Galantam nini anno 303 passi. Acta S. Saturnmi." 296. II. De antiquissimo cuUu S. De ejus inventione et Lectiones in ejus honorem. CALAmtranslatione 300. Passio S. Saturnini Hbro Joannts Arca de TANi MARTVRis, cx 303. Caput unisanctis Sardini^. Pb^fatio A.LTERA p.\ssio S. Saturnini martyris. CUM 304.
Calariex codice ms. curisi archiepiscopalis impellitur Saturninus tanx. Caput unicum. S.
Sardinia.

m Scotia. Tularicanus, episcopus Sodorensis Do episcop.s Commentarius PR.EVIUS. Unica.


_

Tabral:.. inarlyr.

Vide Theonestus.

Sodorensibus.

S.

447. Talaricani u:tas et cultus

ViTA

Talaricani EPiscoPiSoDORENSis, Aberdonensi anni loOit viario


S.

cxbre**"
,

Tatwinus. Vide Gissa.

Thalasms et Bajus, martyres COMMENTARIUS CRITICUS. Gallia


Thalas.o
et

Exoldum in DO && L
,

Bajo

paucissima "P^''^""'
civitatis

^;;-^-:

menta.
8

Clades

Bituricens.s
Maria^.

opfud'

Exoldumet monasterh
II

Z
"*J

De trad.tionibus martyrii SS. Thalasu nsibus. De tempore

V.rgm.s 35 Exoldunens.bus ct Bitun


B,

et

senator et post^i Fueritne S. Thalasius episcopus

TOMUM INDEX SANCTORUM IN


Fue arcMprcsbyteratu S. Daj.. de^avensis. De mar.y; s. Degenere utrmsque

XIII

OGTOBRIS.
in

Thyudgaripatria.Ejus iter ti^ S I^-^^-es apostoU^^^^^^^^^^^^ et mn.am.

AngUam,
ex

tvegiam
hremrio

fessio. Cultus 457.

n';e monachus. iii. De cultuSS.Tha nc nomineS Thalasii353. d.cccesun et per totam !l:,;Tt naji Exolduni
nituricensem

Officium S^ Thvudgari OUoniensi anni 14 J/

Tolobteus. VirfcTuribiitres. Torthredus. Vide Cissa.

Thancredus. Vide Cissa.. martyr, et socn TaThconestus, episcopus ct marlyres. Commentarius brata et Tabra itcm et sociorum memoPB^vius. .. SS. Theonesti Acta335,cli. JJ. sacris. Binaoorum
tempore. UbinamepiK n.Demartyri. 340. PAf^^^^S.THEOscopus fueritS.Thconestus
loco
et
iTi in fastis

Tova. VirfeCissa. socii Justus, Pastor, Turibii Hispani tres, et Guilielmus, s.mulque Clemens, Gervasius et Euseb.u Tolobo^us, Synobius,

pseudonymi Eusostomus
CBITIC.\

et

Ofasus. Appendix.

E^ERmAjw
'

"^

'

345. Pass.oS.

-ru^or^^sTiexcodiceBruxellenn

u,v

7084
Thcophilus. yiV/e Calendio. Mmorum ThomasFlorentinus, ex Ordine FF. Rcatc in Italia.CoMMENObservantia^,

ictoricus.

WrfeCIaudius.

Strictioris

Vita3 B.Thoma). TABius rn.EVius. I. Scriptores epitome ex lectiombus II nocRerum Rostarum B Thoma) natalibus. Aggrega-

Vide Ammonius. Urbanus. Vide Stacbys.


Yigilantius.

turni 8G0. g

ii.

Dc

Strictioris ObservantiJe. tur Fratribus Minoribus Fraticelh. S. Angeli. Ejecti Provincia

Muncra.

Praiclari

itinera in
in

B.TbomiudiscipuIi 862. in. B.Tbomae Sanctam et ,4tbiopiam. Ter

Terram

2enobia, martyr ^gis. Vide

Zenob.us.

vincula conjicitur

et

redimitur 864.

iv.

miraculis B. Thoniic sepulcrum translatio. Progressus ct Corporis

celeberrimum. connrmatio

Zenobia,oUmin.^thiopiacuIta.VirfcZenobms. in Cihcia. Zenobius et Zenobia, martyres.^gis

Commentarius PR.EVIUS.

I.

Ciliciae et

^garum

decultusSGG. V. Beneficiaa Deo impetrata, post et precanto B Thoma. Prodigia edita ante

confu-mationem cultus. 869. Vita B. Thom.e FLORENTiNi,aMc/ore Peiro Marino Morello.ex


codice ms. Vallivellano.

Caput i. B. Thomic natales.libidinosa vitaet ad Deumconversio871. Caput II. B. Thomas Ordinem Fratrum Mino-

et Zenobice 253; cfr. origines. Cultus SS-Zenobii De medicina 927 et seq. n. Episcopi yEgenses. Tempus martyru. a S.Zenobio episcopo exercita. sancti martyris Acta 255. Vita et martyrium CoisZenobii et Zenodi/E soboris ejus, ex codicc UOSbibliothelinianollO.collato cum codice Parisiensis,griece et latine. Gaput i. SS.Zecse

rum

ingrcditur. Ejus vita austera, raptus, perpe-

nobii et Zenobiie

ortus et educatio. Illius

mi-

Pluribus tua oratio, abstincntia 874. Caput iii. provinciis sui Ordinis pra^ficitur. Ejecti FraCaput iv. ticuUi. Observanti;t propagatio 877.
B.

soror racula 259. Caput ii. S. Zenobius ejusque et mors suppUcia a prJEside interrogati. Varia Zemi.-acuUs illustris. Sepultura 261. Laus SS.
Nouii ET Zenobi^, ex Actis
niacis, grsece et latine. TYHis Zenobii et Zenobi-*: sororis ejus, auctore

HicrusoIyniam,mandante EugenioIV.Ejus insignis obedientiamiraculocomprobata. Avcs ct bulKue B. Tbomcc parent 879. GaPUT V. Multorum peccatorum conversio. B. Tbo-

Thomas

pctit

sanctorum armeMabtyhium sancti mar-

S}jmeoneMetaphraste,grteceet latine. Caputi.


SS. Zenobii et Zenobia; ejus
educatio. Exercet ille
sororis ortus et
ii.

mae
tas

discipuli.

Quomodo

eos instituerit. Paupervi.

miracuUs comprobata 881. Gaput


Fides
in

B.

medicinam 264. Gaput


a pra^side cruciati.

Tlioniic caritas erga subditos.

Deum.

Ingeny saxum miraculo transfert 884.Gaput vii. B. Thonui! missio in /Ethiopiam. Captivitas.

SS. Zenobius et Zenobia racula. Sepultura

Mi-

267

Eximia
ditus

tolerantia)

documenta. Liberatio

et re-

Florentiam 885.
Scarlini,

Caput

viii. B.

Tbomaj

commoralio

Romiu, .\quilx\ Montc-

Plano. Ejus niiracula. Reate moritur. Miracula post mortem 889. Cabmen dicatum B. Tiiom.e

Zenobius et Zenobia olim in ^tbiopia culti. Commentariuspr-evius270. Certamen et marTYRIUM SANCTl ET BEATI ZeNOBII EJUSQUE MATRIS Zenoble, exanglica interpretatione (juilklmi Wright. Gaput unicum. S. Zenobius ejusque

mater cruciatu

892 Flobkntino aCapelletto Tbyudgarus, confessor Westervici in Jutia. Gommentarius PR^vius. Unica. Descriptio Ju-

morte affecti. Miracula 271. Laus SS. Zenobii et Zenobi^ ex Synaxario 273 Mthiopico excerpta
et

ACTA SANCTORUM

OOTOBX^IS
TOMUS DECIMUS TERTIUS

DIES yiGESIMA NONA


NOVEMBRIS SUPERSUNT SANCTI QUI DE IV KALENDAS

ln.audus,confessorMonasindicecesiA.rcba.cnsi.

BB. Ror.randus
Caubcr.us,
Prtcdica.oruin.

cx

^^^^-^J Ordu.e l-F.


^.^^^^
FonjuUi i

^ter^l

. roinii S.q*anus, e|o,H,. CalauS.

^^^^^^^^^^^^^
,-.li.,c

^^^^
,.,..

FF.

S.rd;ius,ard,iepiscpusCa,luaneiisis-

"'',utrSo

BeneGeorius, monacbi 0. S. diCi in Sabaudia.


Rostoviensis. B. AbranMUS,abbas
O.-dinis

.h.lnlni^

T^.

, \nvelusCiUiolulns,caiH)ni(Mis
,
.

^^^

msc.
B. Lucia
Bar...lini
1>1>.

Bucella. cx

Ordine FF.

Florcn....

B Rvcwera, c. mcv^ti., B
Pctrus

monialis

M.H..ald.., v..-go e.b. Paula dc


t.i

Prjemonst.-a.ens.s.

Ordinis ..u.i!;:i<i OKiim* miu^

S. 1'."..-

Monoculus,

qui

et

cisci.

Clartrvall.s Igniacensis, abbas

in Gallia.

APPENDIX

BB.Ma.'ga.-itaetlda,p.-io.-issaet

pn.-ETERMISSl
1

Octohris

Tomus XIIL

P^ETEm.ssi

n m

.los d.es biati.

fmmm
-^
Jj.

et in auos
Ere-

dies relati

confcssoris 0,-dtms Petri Eugubini,

2QoHol,ri. anno ex guo, nenipe dales hvjus Ordinis,

o/acioetmissacelebranUa-

c^,,nutsanctumnon posse 'f''" t"''!

o,.( '' '"'' Hicnsis el po.lea eptseoS A bu "us, monachus Thuringia, hae dterecohnutFri^r-iu- in

eSm

'"'""'"

extollentes,

''''''^^TTXX^iZ^c imitatus Pe-^ius {b),nic cumnt Quosnonest d^plomam

q^^

Z-nSotieo hnhMlario Camcrarn

tjus

uU 7amStiphanus Wurthwcin,

t:f^er^tiliusiraiainOpere^.o^^
^^'^r^irn^nari.ris et,utinonn^M episcopi^fcstum mant,primi Pampelonensrs T eolim
ibi

congent{'),fi monasterii Formbacensis


^^^To^ZsStadlereJusque^^^^^^^^ Muller (9) et so i Rcim (8) aut AdaWertus qu^ ftoTZenciariiOmnium Sancto^^m

eetchrabatur die 29 octobris

(1

Requlam

diem2Qoctobrispientissimi viri sancLus : Berengerus recoliiur hisce verbis abbas primus anno nostra) consregationis ist^us pr^ant^IV annis iii).Verum

sunt (10) S. Benedicti secuii


in Necrologio

/o/
:

ciuia

Formbaccnst ad

memoria

MCVm,

Formbacensis rV--BmCeri.' pHmi abbatis 29 octohns, BuceB laXj ^JuniL nrl diem Insce verbzs : Zs in Menologio Benedivfino Formpaocns; venerarmrnaslerio Bavari.e
u" P.vn?eriprinu

necroiogii,

ejusd.m

loci abbat.s,

vn.

quod non est docmnenlum necsctturnum gicum.,itasnon indicalur, anms aniecedat. Urbani decretum centum ^. ^^^rnAstidem non est dicendxtm de mier 1 rxe>nostri decessores
tone,

Utur-

quem

missosdiei 10 martii reiulerunt


Bercngcri

nam hmc

T^Z^L, camdem

bostniter hahuU, Hagelhs

proximo

;-ulcUU.rattnvit, jejnniiseKhausa

utnon

tam carno qnam poUe

sohi lectus videretur.

qua. virtulibus et ment.s, Crru.t egroKiis ab obitu ejus demonnnanla essont Domnius
.travit,

sxculo Xlllcultus Vita cum nuncupat tus : clenim in ejus commcnSanctum Gcrhohus, vir apprime
Gehennensis, in Henricus de Botlis, episcopus Cartusianonwi ad diem -9
dabilis,

successori cerio certms sanctorum fuitexhibi-

quotidianis deinccps

tumulum

ejus

Suhjunuil nucehnus n.iraculis illustrans. hoc elogium ex \i(a B. sese (lesurnpsisse


^Virntonis, Berengeri

Ephcmeridibus

honoraius, celehratur. octobris, titulo Beati

proximi

suceessoris,

ejus Gerhoho,prieposito Reischerpergemi. BernhareduU ^.quali. conscripta. llanc

dus Pez ad

normam

ms. codicis Formba-

Perperam dicitur a plurihus dein primo fuisse monachus Cartusianus, acposiea i^rsus moepiscopus Crebcnnensis, Carfusianus{i2).Fuit cnim primo
nachus

scriptoribus

omnino concordat censis (3) qui codex mwGarstensi, a^Jusin nostro ms.codice sinceapographum ommno
steo

cum

monachus benediciinus Basileensis monasteex ipsa bulla riiS. AlbaniyUti dcmonstraiur hodiedum Gcbennte servata, IV.

Ahwnndri

scrvatur

mm. Ex
emi
tum
C
;

VitaB. \VirHloms,rideturposse

qua cpiscopus hujus

ecclesiic

anno 12G0 conr

Berengero

cuUum puhlicum

fuisse dela-

nam

non annua,sed sanctum vimluit non /icri ad honorandum

ad ejus sepulo-um ob mtracula quotidiana ibipatrata, non

mortuus esi stituHur. Ibi mansit usquedum Voh cideturculiusbeatorum anno 1207(13)..
ci

umquam

/uisse delatus.

rwm

incredibilispojnili concursus.

Sed hunc

Matlhmns dc Gouros.pm/^f/^O', Societatis Jesu Japonicie multos annos prseses, dic'29octoterritorio Fiwimiano, anni 1C33 multas wt^umnas pro Christi nomine post gencris mitoleraias, inedia aliisque hujus

arbitrati cultum non /uisse ecclesiasticum

bris

sunt monachi Formbacenses, XT7/I, millu^n mdijus rei, ineunte sicculo diligcntia adhibita, repere-

postquam hu-

cium,

magna

seriis

vitam

/inicit (14).

mnt.

Itaque,

quum non omnino

constel

(2 Villepas. Flos

PamKlonen.i.- a> Kalouaariu ""^^''""^.^^'V^^^tSan41... o<Ut. 1583

"

(9)

Sandonn..

m-

nov.s.imus. lom. I. 1'>\"' '"' saurus Anccdotorum col. 435 ol se.,q. " ^*^"'^;.^^ct scqc,- Cfr.ibid..
397

(10) KirchenAlgemeines Mftrtyiologium, p^g. 5P4. Kalcnder allev Heiligen der Regel des H. Benediktus, lxxxv. - (12) tom.ll. ,ing. 223. - dli Pcz. tom. 1, pag. Depery, Histoire Hagiologique du diocese de Belley, tom.
II,

logium Uened>ctinum. pag. Martvioiogium des lionediktiner.Ordens.

402.

(5,

Ansfuhrhche

pfiy.

4lb._

(6,

pag. 51 ; Galliiiin, Atti de Santi della leale casa di Savoja. tom. V, pag. 53 ; Massa, Diario de Santi e Beati il3) della reale casa di Savoya, tom. II, pag. 102.

num

- (8)

Boica. tom. 1\ ,Pra;fat. pag. 6. 17) Monun.enta V, tom. !. pag. 445?.Vollslandigcs Hciligen.Losikon,

Rcgeste Gonevois, pag. 227 et seq. (14) de Guilhermy, Menologc de la Comp. de Jesus, Assist. du Poitugal,
pag. 377.

DE

rHE

VIGESIMA NON.\ OCTOBRlS.

DE

S.

INGAUDO CONFESSORE
HISTOItlCXJS
S.
et
.

R. D. B.

MONASTERIOLI IN DICECESI ATREBATENSI

COMMENXARITJS
S-ECULO
Vll

Uniea.

S.

Ingaudus
vixeril.

discipiilus
reliquisc

SalNii.

Quonnm

spvo

Ejus

eultus.

yiomstenoli .nd-marc

Inter
liis

qusemGaltriginta iria oppida et vicos Monnsterioli (Monlreuil) obtt-

nomen

AugListam nominc. dcderat, illic rescdit ibique quidam puerulus suic oblatus cst prajsentiie, (lui
:

nent(i),singiaaritericl

memorand^un

est

Bragum nunQuod remotissimis temporibus nunc a vicinitate maris Moncupahaiur {2), et Ambiadiciiur, atque ohm in
treuil-sur-mer

cujus os, crat surdus, ofTicioque carebat loquelae; oU-i attrectaliimc frontem,vuUumque totum cuni

bencdixit:acdeincepsusum loqucndi naturalom


sine

mora

percepit

quem demum

baptismatis

ncnsi

hodie vero in

Airebaiensi

dia^cesi,

adeoqueinpartitioneFrctiGaltici^sU^^^^^ resiimlas^. mcntduPaS' Prxsentiemmdie agiiur ibidem ejusque disctpult de-Calnis. Salcii episcopi Amhianensis
Diparlc-

nominalavaci'o purgavit ct Ingavidium felicitcr diviuo uientcui llaniinc, vcrumvit, imbuit illius queefTccitcatbolicum fidc(ll)./VitVt'r hiecverba
scripioi^is
fittuin .sileniium de siccuH circitcr in doctmicntis historiris auiiquis. S. Ingaudo Augusitc (qux villa eratpagi Vimmaci, Oceaet diocccseos Amhianensis (12),

'

f///t*rtoIngoaldus,Insaldus, S In-audi,(/wi Aingauld, Aingault, i7///cc Angaud, vcl ctiam Ingaudus nomen Enoaud, IngaudeO). Quod S. in &^ndmm de ocur accepissc perhibetur quasi hoc indc profecloi-um auriumque sanaiione,

Eum

civiiaiis

num intcr ei flumina Suminam * et Auciam**


sat apertc indicat sitij, diem auspicatum essc quis iocm, cui olira S. Salvii hiographus. Sed

^imiino
IJrele.

tum
ris

quod.quoiemporeejusmemorialitC' pridem ignorabant fuii tradita ,FranciJam


est

nominum suorum origincm,ui gloria interpretabanquod vocabulwn magnum nominum origo ad exordia turU) Hujusmodi

inS.Maglorio,

nuncupaiioAugasta^Mahiitonius{i2,),Hadria' non ohscure nus ValesiusiiA) et Wastelain (15)


dicunt essc ricum

auasi tinguarum germanicarum nominaduoIm hoc commune est.ui P^^^f^^^'^ habcnttbus, ccrtum setisum Uis ex vocnhulis, ut griece Theocomicni. Sinine htec composita italice Giansmseppe, nhilus, anjuxiaposita, ui
est

pertinet, qui-

adOccanum yiomincX^Hseu /Juminum Auciiff ei Suminie, Aust, intcr osiia sententia non esi in partiiionc Suminx qux Contra monachus benedictifacile rejicienda.
:

Oust-Marais nus Grenier (iQ)puiat esse vicum vico Xust.Alu arhiiraniur seu Aouste vicinum ubi nunc exiiiisse in Normanyiia,

inquirerc. Hoc unum hujus loci non ro^umw^, Ingoaldi nominis pnomadrersum prognatus, et esse Ing, id esi,

ani-

Augusiam esi oppidum Eu (17) sed


;

miiienda,
fyaao

quum^u

et

non vidcntur ad\oMsic non /uerint tn


hiec
vci iai-

Vimmaco, sed inpagoCaictcjm

rem radicem

quemadmodum etiam allcram radicem deprehen^ mClodoaKlo, Arnoaldo, Chagnoaldo


,

logicnsi civitaiis et
sisiiS).

dicecescos liothomagen-

viqua vetusmt antiquus significari diiur. duccre aWald, detur{5),nisi hanc vocemmacis {6).Supervacancum regnans vel imperans
et

Qua disputatione docemur non plane gaudi to^M na/alcm,qunmvis


prn/nratus
Aust. fuisse verisimititcr

ipsttm b. insit

C arbitror Monastcrioli-ad-mare faia expUcare, Rogcr[S), Harbane postMalbranqium{7), Lefils (10) acia agere
ville{^) ci

latinc

huter S. Ingaudus.
ditiofert

Kienim nthii hujusmodi histonca ^ed iradniiqua innuunt documenta

^^^^^

Floreniinum

eum post sanationem S. baivtocomitemperpciuumadhxsissemVndccomcimv^


sanctumvirumfuisse.saitcmclcricumacpr^^^^^^

vidcamur.
S.

Ingaudus

discipultts S.

2 DcS InQando ahhatis, hisfuissent S. Salvii primo


verisimiliier csset obliierata.

paucainnoiescv.nt,etmno-

deinAm-

monachum. quemadmodum
illo a^vo

f-;'^'

Sahii,

ejusmemorta hianensis cpiscopi Acta servata,

Vnentmperop^

tempore,rfm poriune lcgimus.-mo siquidemin visitattoms gratia


,

Ruinaricu^ in Dtsseriauti erudite osicndit S.Gregortt Turonensts. lonepra^via Operihus cumantequam a S. Satvtotn soctum

omnes

' clerici ei presbytcri

T^

'^'/

'

Su^icor

Le Vinieus

S Salviussuampcragrahai * aggrediens pagum et dicrccsim, Vimmacum famosissimus rex, rnviUamquam Theudericus


geographiquo. statistique (,>nictionnaire unWersel -'2- ^Vns 536 etseqq., Pans. 1804. etc tom 111. pag.
.

cgvsse vtiam cZiZeiur, monasticam primo loct mon^MLsierioii; nam et inier istius
sur le Byfltime eq. 4,,,, 7 ^ 1
>

/i2iGu''i"ird. Rseai -r 7nfl Januam.pag.706 -{1Z)^" pag

desdivisionstorntonalesdelaGaue.

H=>g.ograph.o^iu d..3> Corblet. 1788. Aota SS. tom. tom. 111. pag. 78 - '4l cesed-Amions.

tom. II. V.ta S^wa^ S. ncnod.ot., ,13> Acta SS. 0.-dinis pag- ?3. Aota SS. tom. I Apr.1. Cfi-

^T M

't^ilA

partl. 22 Vorn.mon und Goschlochtsnan.en.

-g^54
.

^^^ ^'^fl'!;' /t: -r6)Pott. Die Pcrsononnamon. p-g. B.bUoth. - 7)Do Morinis. tom. 11. hb. VI.- (8) ^Uera

Archwes rA.to.s. pag. 199; Hstor delaPicardio et de rArtois.tom.n,pag.265otsoqq.SlaPictd^^^^^ de pag.


^eCala.s tornMI ,9/Momoru.l hUtor. du Pas tom. Montroml-sur-mer.- (11) Acta SS.,
(10) Histoire

delaSoino-lnfenoure.lSO 'y^'^,^
,18,

l^-

do !a ^'""""P'' Wastolain. Dcso.-.pt.on 'viI.art.lIl.pag.3.0cjOrar.I.agM^^^^^^^^^^^^^ cap. b i tom. 1. hb. in.


tl9)

,jpi.ac. Scct.

De Monnw.

^^^^

do

DE
4

S.

INGAUDO CONFESSORE.
to literas inspectuHs

notum facimus,

lcciilu,-

sicculo IX Hdyodus comcs Bonomcnsis

d"^"

X:casse LnoUu,n

Uonaslcriolensc qu^ajd

scabm

U.s^ue f""J

vocati primoribus dicti opp.d.

ejus videtur inlclliycmlum dc

ampUicatwne^

et ogat.,

"c

p^^^^^,^ ^.^^. ^^_^^^^^^.._ 3^,^^. ep.scop.

Am-

"
.t -

fn^yi

nyjM/^/l St/tlVll

CC/l"

;rme;7a7eponeb.ntur nomina,
Hteris nobis deputato ea

confeo/-^'^,

alierius S. (ranslaiajuerunt. quoque episcopi, a S. Saivio

non secus ac co^pus Ambianensis Firmini martyris,


ei<;w.v

co/-p5

ossbufinvenimusplu^ met cor.o ha.c verba con an fqmssimum in octmgentos (oc p ns uncaUbus, antc annos
circa

^ mandarentur. Extract^ instrumenta quomm


.^^

"t

^^nb^

om

m mtingus
nnai
loncje

adversus Coiniium (2) propprobahiliorem esse senientiam,


creditur pra^fuisse ecclesta^ sa^culi initium sueculi VII, quam
scit^cct "

^-^-^f^^'^^^^^ SANCTI SaLVU LPISCOPI HIC REQUIESCIT CORPUS " SANCTI INGAUOII ONCONrESSOBIS, SIMULQUE
..ssoRis.AUerum,.manuspauo^^^^^^^^^^^^^

annum 900),

ut nob.s

Tua

S. Salvius

Ambiancnsi mb Ymbianerm .^.b eum fit opposita, t"""' Sll OppOSlHiy

fuisse
'

eptscopum
,/

^^'^'l^^'^^:"-^:
lamma C^:

^efert

tertmm
sic

m
:

Rationes desumpsi, ait r.J.L w.,c'rn.M.Rationesdesumpsi,ai^ excuntc codem steculo. sola Vita S. Salvii cujus Stiltinyus (3), non ex
auctor;

p^m;:;ruteris ^-^^^^^"'^l''^^^^^^^ majonbus plumbca l>tenb maj

habet

aTno
Illi

cum

S Salvium

scripserit,

s^l.cuUs post duobus salt.m aut tribus facUe errarepotuU in no-

Ambianensis ab epissANCTi Salvii episcopi

XI. .UNII

,^,^,^^,..e indictione Incahnationis Verbi M.G.XI. EST PR.ESENS CORPUS TRANSLATUM

lis aliciuut chronulofiicis,

logis episcoporum

sed etiam ex ipsis cataAmbianensium, in quibus nul-

ad nuem sa:culo VI msi lus reperitur, VLTgente omma docutuncpunatur S. Ilonoratus, quem
Salvii meiita vetustiora decessorem S. innuunt. In iisdem rursum ct co tempore scdissc invenitur SalcatalofiispostS. Honoralum locus

faciunt,

HONORAmLl COPO GODEFmDO IN HOC Francorum rege anno begnante Ludovico tertio. Quartumotc.(4). i7^,;^niz et in mvis episcopus Feydeau ^^^.^ ^,^^^_ 7 .U( poiuisset addere sxcuto XV Ois au^s^c.XV capsam SS. Salvii ei Ingaudi id praisittit, die 20
fuisse

VASCULO

renovatam.Primo

1435. Joannes, sodaapriiis anni Incarnaiionis


lis

vio.Contraiidenicatalupilampk-nisuntsubfinem
nutabili soiculi VII, ut dictis episcopis, (lui

tem-

locus pore cathedram tenuisse videntur,

nuUa

quamvis Stilratione reperiri possit. Vetum, sanior uunc c<...*.c., sanwr mihi videaiur., ti7igi senicniia multo iingi senicnda muao tamen me non patmm vex.ari quod

faicov regi Theu6\ Saivius dicitur fnisse acccptus si verum csset,rucrei Stiidericu. IIoc enim
tingi ratiocinium
set
fuis.se

OrdinisFF. Minotwn ct tiiuiaris Juvenis, epiRossen^is in Daimatia, Joannis rices gerens cujus solemrscopi Ambianensis, sequens reiiquit niiaiis ipse testimonium SANCTORUM SaLVII EPISCOPI, INTrANSLATIO ^"'"'""""" confcs^ v, pr Ani item confesiSORIS gaudi confessoris et Vulflagh
: : "

episcopus

u.u.c.'sispr:Esenteslitterassivepnesens soris. suRis. Universi -.Mi-n.m instrumentum visuris et audituns, inst.

pubUcum
vices

quam

aliuspoiuisThcudericus, rex Neusirise


:

nam
:

iUe

vijc

Johannes,miseratione divina episcopusRosensis, in gerens, quoad infra scripta, reverendi


Ghristo patris et

ad /incm swcuH VII quo lcmpore Ambianwn


pars Neu.^itrix sed for.san loquiiur biograplms de Theuderico, Chiidebcrti fiiio, qui
fuit
: *,.

domni domni Joannis, Dei gratia Domino sempiAmbianensis praisentibus fidem indubiam adhiternam. De
episcopi, salutem in

^>,.,.;/i

\'TT

fittnitiyt}

liurnifnf/.in' nhti~

(Je

Monsireoio-supra-iuaic v^iuiin^

--.

^^^^^^^^-,

anitts S.
EjtiS reliqui-

mgauuum ex morumuu^ axuuu


S. Ingaudi reiiquiis

n.

5 Lucniicntiora dc

super-

X cx uwi sunt capsa in gU-

am

documenta, quva coiiegit Henricus de Fcydeau^cpi.tcopusAmbianensis, in litcris daSaivii et Ingaudi sacra tis, quu}n anno 1702 N.S,
lip.mna,

Ambianensis dioecesis, ad requestam et supplimocationem subprioris et conventus ejusdem remotis per temnasterii, abbate absente ac in duas pora longiora agente, prioreque defuncto, cadem ecclesia tbecas antiquas seu duo feretra in
existentia,

lignea

quorum dudum eadem fuere fata, ex in argenteam capsam transtuiit. Accipe


dipioma
:

quorum unum

sancti Salvii confes-

lecior hoc

Hcnricus Feydeau de Rrou miseratione divina Ambianensis Episcopus, universis Christi ftdeli(l)Martyrol.SnnctoriimOrdinisS.Benedicti,Obscr\'.,lib. Eccles. Fianconnn. tom.IV, nd 11, pag. 4M.-(2) Annalcs G38, paR. 146 ct scq. - Ul) .KqU SS. tom. Vll Sep-

beati Vuinagii soris atque pontificis, aliud vero dicebatur, operuimus, presbyteri et confessoris In illa qua decuit reverentia visitavimus.
et

cum

primo vero duo corpora seu ossa eorum cum


Lestocq, diocese d'Amiens, tom. UI. pag. 476 et 8eq. (4) le Dissertfttion sur la translation du corps de S. Firmin
confesseur, eveque

annura

dAmiens, pag.231 etseqq.

tcmbm, pag.36ot

seqq. Cfr. Corblet, Hagiographie

du

quibusdam

DIE YIGESIMA NONA OGTOBRIS.


.
,

^ ninno serico,

<li-

LeocliensiPlures episcopi liossenses cpiscopis

AVCTonr
R. D. B.
episcopis

imag.n.bus '"'^^ versis color.bus et l.ne.s ad honestis. et pannis

P^

8 'ged c.psam

m qua

posuil cpiscopx.s Bh,- ab

"^"^""fo ce vino e^ in plumbo '"^"' ,.^,. inibique scriptum nP,.ramenonua\ilt.r.bidemconti.ieDanmi..o. : Salvii, episcopi Amconfessorum nora leatorum

^nen^
dam

et

Sa Ivius Ingaudi,quem idem beatus


et I.i-

fonte purgav.t nnns sacro baptismatis

tanUs ziniensis SS. Saini et Ingaudi rcliquias, monacln patronis minus dignam reputarunt r ,.p,.c(.,-i<h/ ^^^^ ^ ,.^,,. ,,,., pepercerHnt S. Salrii, ac propterea 7ion oiwru^Ulquccolut mutto pretiosiorem ei mfficerenl. Monasteriolensibus moligimus ex lHeris a
_._,

Anibiatxensibs.

cm-pus sive ossa ejus

cum quodam panno

anno 1452 nachis ad Amhianenses scabinos gallice scriptis, vbi aiunt ccclosia remotissimis li-mporibus in noslns
.-

et monastcvio plura

sanctorum corpora,
:

in ca-

"vlrLArcoN.ESson.s. Repc-imus ulte-

psis recondita, servantur Ambianensis. 3am vero Salvii, oUm episcopi reUqua h.t. sanct.c requiescunt lignea

quic inter ossa sancti

capsa

nuLnccauro,nec
lesideni.a.i

arpento, nec peinm.spiet.o-

i^^anem vcrb. d.v.ni

Tdt d^m tglont


sorum
V

con^s D^i, acsanctorum


vitaque, moribus, ipsorum confcs-

quod sane ^isestcircumducta novam capsam QuapropterS.Salvii corpus in qv.in et eam auro Ugneam transferre statunnus partnn nostns st.pemU.s, argento. adhibitis
:
:

mdecorum

lsI.

et

ccElestis, totius curia. miraculis tuUbus, mcritis ct

Monasteriolens.bus nartim elccmosynis a Sed muUnm abest iam coopcrive incep.mus. vel ut ad pcvnc.end.m. opus sit perfectum, babeamus, ms. a vob.s Secuniam necessariam subveniatur. Hac de causa

dat.s

Cn

amsque

viris piis

tnacl um Joannem

Dionysunn. qu. has nos ras

mittimus rogantc. sup deferat literas, ad vos bahn, memoria Dei creatons ct b. ces nomine et vestns op.bus An.b.anensis. ut ex

nntPm

fei-etro

prafatutn corpus beati

VuH

agii

emscopi 01 reUquiarum ornandam. aUqu.d ad ejus capsam

''iZdt^is
fra>u:os (4), rel

scal^ini aur^nus e.cipientes

J:::^^orumprec..le^^^^^^
leam seupauiup.'^
.^....,..-;,-

U^mretk)

ctiam plurcs marcas, cut aur.faad ornandam capsam;

ait

Dea

oo decim annis nnic argenteam, "'^^ Ikccam non ''f rcliguU.s, cap.a i^atin eiiu^^^ () Ast sanctomim
,

,,

eorum
Vltima fnla
relil'<"^"'* S. Ingaiidi

^^'^

^^^ iJil
nre.sbyter

^,,-.,, (6).

refcntntw.

intotaGallia, les^u
cantibus,
venil

./f^,^^;,,it7,. ',

"sXi^s^s:^^^--

--

XrS^i:vsZ":Xt^

-S S::!srs;t =S:=:^=iri::

,4,
,5,

Corble., Ha,iologie Anti,iu,tea, ^- '''''',_

^^'^'^.^^^Z
,7)

ctt., Vics dcsSaiU,

'V

{^^P^ Vl.cav 32 pag. II, hb. %^^ ,2,FarIatus. f^ ^^.^ toired-Abbeville.hbJ^cap 81.r-.,^4^ ^^ ^^
.^

XI. ^o'. Christiana. lora de Eveques suffragants

U6ge,

pais

^ ^^ ^^^^^

Tir DE

S S.

INGAUDO CONFESSORE. I>i-Au

^aS
^^'P*''.^'"

Godefrido.Ambianensi

AUCTORE
R. D. H.

sum/utsse,ei
nisi

unum

S. ^^^1'^';

argcnr in parva capsa ' j_ j)ein sub/j;

Pe _,ientcsimo* vicesimonono "'' miUesimo ^^P^" Salvn et sanctorum

^^^^.^

^^^

!>.

Ingaudus

in iliiecesihus

Si^Tluissc

Auibiancnsi ct Atreba-.
teifi

ZrLd

ImlSjul

est e^ delatum, manifcslum ejus ossa meaiam circa annum 900 reconchla S. SaUium erani sancia haWa vl TprointaUua,n pignora ^vi in..lncmento pergaTtiam quod in islius /-appellationc sanct, meno. nti ridimus, .,:r,,s ,tsnuc adeverdeinccpsm^ .dev^ ncMatur: quicullus

lltnluod irlco contigU. ^uia,primum con. gamii mpoleonem, Pj^ ^ ^"'^ GalLn^,iniU, Monasteno-

v.

ooncardaU

ZZ

^'^-y^i.^s Atrcbalensisfactumerat. lumP ^^^^^ ^^^^^ 'P"'"P^-f,t ?"' . rv /,..,,.,( m nom


.

..,.

ZZLJs^culoXVni,rcssacraspcrtoi^
(lalliam, sine inlermissu utpoie ius^gne sanNunc quoquc ejus capul, ccclesia..ticcque eccpoctZrpignu.. pubticc AmbtanitZp,ilercJin anliquis dia:ccscas mart,rologiis ejus agilur rnemo'J'^l'

contxmmtus fmt.

fuerit separaaJ^aJiq7<^icecesi .imbianensi tamcn pr^sulesccclestasttca

Zm^luerunt

nnsis
et

in Martyrologio eqmUs de ' in altcra ejus cditionc *''-f presbylen Z:^,:cZnZHa,iJooio..n.pr.^^^^ in Hagiologio vcn. lais (3), necnon
".'.''.
.

VnirersaltCas

Uan^^

TlendoS.lr^e-nao,clie20oclobrii,obsttnerec diccccseos,scdpotiusju.^seruntut rcosistius ,,co.5!S" " E retineretur, usque anttqua Brevtai t


^ti-ni Anlonius dc dumJiniotu

^f'^.'i,^p^,Ambiadalinis, epi^^i^^^i^^^

ncnsis,anno 1852

.,;

.i;m,r,,lin-cc.itAmbia-

^^Z^^^i^IZn

piiiXconsensunova cumj ^^ ^ ^^-^

leoHon^

^. Salvii

quoianms rxiu nensiJuUos annos- ejus fcslum ocfohrts, uti apparet 29 simplici fuit aclum die Ambianenst,Ludomco ah cpis-copo
cr breviario
Gahriele
lllic

^r^'s"^

:;::;;;

^0.0.. n.c

^.*:

honoriflce cond.tum Sn'us ejus(S. Salvii) quod Maria., longo post tempore
beato, est n Ecclesia

cdiodVrleans dc la Uotte.anno 1740

honorem S. ^aiiHi finem, lectionum in Salvii) quod honor.fice legiiur : Corpus ejus (S. bcatx Marnc, longo post condilum est in ecclesia ad
tom. Momorial histor.du Pas-de-Calais (1, Harbavillo. Avchivosdcla Pieara.e et del Arto. ag 154 Rogcr,
;

Amb.anens, p Monstrolium a sancto Geotrulo, corsimul cum S. ngaud, scopo. translatum est, stilum pornS. Ingaudo pore. .1'?^ ''i'^ d'

mus.
ad calcem Universel des Saints, etc.,

_ ,3) Dictionnaire tom.ll,col. pag.73.-a)Dictionnaire Hagiographrque.


14(34.

tom

I,

Fg.i54.

(2)MartyrologcUmvei-8el,img. 93..

l)E S.

CONFESSORE STEPIIANO EPISCOPO ET


NEAPOLITANO CALATI.E IN ANTIQUO REGNO

COMIHENX-A-RIXJS
R. n. B.

R .^ V I tJ s
et
alibi.

Unicn.
(.ducali..

S.
ot

Slophani

eultus

Calatia,

Ejus natales,
cu-c.ter

(-|.iso(.pa.us.

Couciliuu.

Capuauuui anni
iuvcutio.

1000.
.^NNU MXXIV.
Volaliic

S.

Stcphaui

uiors,

scpuHura,
non

olim Calatia, vernaciilc monldms Itestantiqua Campaniie citntasin Vuiturnum amfaiiseregioneSamniium, ad mctropoli nem juxta viam Appiam, a Capua mjinli quatuor 7tutltaria Nmpoli rero
1

Cajazzo,

magnam adjungendam

esse fidem,
est

sese

Ctijazzia,

sacra

monumenta quihus usus

Braunius
aii-

octo

Ims distans (1). Esturnata, (si Gcorgio Ih-anmo throno upiscopali, et quidem Christianic religionis cunabucredilnr), ab ipsis huic sententite Uidit Boiiamlus, innuens Us
.

(//n/ liotla^uhcs (2),

non lustrasse. Hiec ecclesia muiiasclades quando passa esse videtw\uli significai Vghelfclicia fuere cjus fata itis. Mimis quoque 1741 iniia stecuiis XVniet XIX; nam anno XIV ct Carofuit conveniio inler Benedictum cpiixim I V rcgetn Vlrixisque SiciHie, qua sedes aliis piuHscopaiis Caiaiina, (aiiquid simile ei
lcndius. Orbis sacer et profanus.part.
II,

f.,n

VI rol 438

(SiActa
Or.

Ub. IV. cap. VI,

Dotis inu3trat.i,

1726 Not. pag. 145. Edit. Neapol.

DIE VIGESIM.V NONA OGTOBRIS.

hus istws iractv^s ecclesiis accidit), altoH sedi unirctur. Qua de re nihit faclum est, nisi quod ab anno 1801, episcopo raortuo, sedes fuit racans. Dein
et
tse

Sanctorii S. R. E. Cardinalis fqtti,natus

anno

^^^''^^

1532, obiit 1602)

i,9),

accepij^set.

pro hujus sancli

anno 1818, Vi novos inter Pium Ferdinandum Vtritcsquc Sicilix regem


conventionis, ecclesia Calatina
{!).

VU
ini-

devota niemoria, Laurentium Menicilhun adolescentulum, nunc ccclesiaj cathedralis primice-

cum

ecclesia

Haic unio duravit usque dum, atino 1852, Pius IX dioccesiin Calaiinam a Cascrtina separacif, et ei antiquam suam resiituit sedem episcopalem : cui,pra3ter urbefh Calatinam .subcsse voluit viginti sepiem loca adjacentia, pantm frcquentata (2).
Casertina fuit unita
rf

rium, clericum orrtinavit. Et nupcr quum ipse primicerius hanc traditionem ct alia monnnuMita apud regium concilium NeapoUtanum in Acta
retulerit, sententia pronunciata est,

pentcm Motradi-

nicillam esse S. Stephani gentem.


tio retinetur a Calatinis.

Eadcm
.

Atquc

/iKc scrit/ebat

Mic/iaei Monac/ius anno 1630(10) Sed,ni' facilc huic rei suffragemur, non s^tadet tantiim docu-

in aliis

Campaniie

2 Fuit olim Calatia antiquum municipium Ronumum., cujus vices bene mulitc variivque.

^^t '^h"'' S^Slep (i-

^""^

^^^^ "^''*^

^g ^^^^

^^ ^^^''^ mo^nia capichat ^^gj. ^ ^^^. ^^ ^^^^ ^gj-g ^^^^^ ^Q^


.

focos
^^^j^

mentorum vetcrum. ahsciifia, scd i/j.ve mos in pluribus civiiatibus Itaiiic oiim usitaius, quo populares sancti prtecipuis familiis, nuila habita ratione infinmiatis genealogiamm, adscri/^ebantur.
4 /*orro
'

1669 focos 378.


oppidi 2921,
iia ut
et

1795 erant incolx ipsius pneterea per agros sparsi 233i,


esseni 5252.

Anno

quum septcmesset annorumS.

omnes simul

Anno

1824 in-

traoppidi limites degebani35i6 habitatorcs{Z).

pMno

phanus, uii lenimxts in antiquo breviario Ca' ' ' (11), intra nuiMua Capuamu urbis apud

11

Ste-

'"
''*

schola
'^''ww*'*
C<i-

""ijoris

ipuiteris
vt

Ex qu^parvo numcro
fuisse

hicolarum manifestum

videtur Calatiam a pluribus sxculis minus

oppidum, quod tamen nunc incrementa B capii, ejusque pnssules omni tempore exiguo gregi prxfuisse Hujiiscivitatis gubernaculum te^iuerunt duo episcopi, sanctimonia intcreccle.

ecclesiamDominiSalvatoris aparentihussciiolis fuit traditus, alquc in iis literas omneque ecclesiasticum officium didicit. Quatc fuU /loc litcra-

officio cc-

clvsiastico

^'''"^"^'

mim studium

colligi potest

ex eo quodS.Juanr E

nesLaudensis,s[vcuiosequente,Eugubiiquoque liieris impigram dansoperain, sensus quippe


dictionum, vires sententiarum, pcncra casusiiue mentisarmario recondebat, ct ubi lasi,-iva,impudica, aniniLu damnosa obviarent, quasi scylhcum
Ulixcs melos, cruci Christi anm-xus, surda aure transibat(l2). Officium vero cccicsiasdcum in
S. Scriphiro! studio et psalterii exercitio priesertim erat rcpositum : idque constat cx Vita

siaruniprxsides suixviprxclari : alter sancius Ferdinandus, cujus decessores nostri ad diem


27 Junii commentariis illusirarunt gesia (4) alterS. Stcphanus, ci/Jiis memoria a remotissimis iempoi-ibus in dia>ccsi Cahiiina ei aliis locis,ad diem 29 octobris, recoliiur.Indicatur
:

scilicet

in iribus antiquis ecclesite Capuanse Kaletulariis: in quorum primo, circa annum

HomanipontificisS. Leo7iisIII,f\ui

a parvaicta-

1300 concinnaio, legiiur ad hanc diem festum S. Stephani Gajaziani episcopi (5) : item in breviario ecclesise Capuanve, anno 1828 edito (6), legimus nostro xvo, in aliquibus ecclcsix archidioeceseos Capuame, S. Stephani Calatiniad eumdem. diem celebrari fesium. Sed, ut par

te in vestiario patriarchii enutritus et educatus,

omnemque

ecclesiasticam disciplinarn spirituain saliter eruditus, tam in psalterio, qnanuiue pollens, subdiaionus cris divinisque Scriptuvis factus, etc. (13). Hem exVitaS.Pasc/iatis I, qui
a priminvo
aJtatis

su;o

tempore divino cultui

erat,multo majorc solemnitateindioicesiCalatina agebatur sancti episcopi natalis : idque nobis apcrtum csi ex propriis missa et officio in ejus honorem a presbi/ieris Calatinis usurpatis,

maiicipatus.atquc in sacrosancta) ecclesia) patriscripturui archio, studiis divimc salulifericquc

imbutus, tam

in psaltcrio,

quamquc

sacris

quot^m apographuin ad Bollandum

specialitererupaginis novi ac veteris tcstamenti subdiaconus quidem faclus est, etc.(14). ditus...

<hii,infcr-

misit nosier Anionius Beaiillus. 3 Jam vero nequaquam dubitat Michael

Nec iantum Romicjuniorcs cterici liac

ratione
*"

tiw', Macera. Monuchus {!) quin natus sit S. Stephanus ticexfjcnte ^^g^ archidioscescos Capuancc, qui Macerata

^m^^"

nuncupatur. Est autcm Maccrata in terra Lanei siia : quse terra Lanei nomen habei a parvo fluminc Lanco, quod vulgo Lagno et Sueslatine Ctanius appcilatur, ei a paludd/v^suianis

instituebantur,sedpertotamIlaliam,acproin in conCalatiie : nam Eugenixis //, anno 820. (piihns loquum dc cilio Romano (canonc 34^, non mapistros, ncque cis ad eum essct relatum,

curam

ui inveniri pro studio litcrarum,pra;cc7)// subjectiscfuc pleidcirco in univevsis episcopiis

ad

patriee

mare

fluens,

Capuanum

bibusetaliislocis,inquibusnt;cessitasoccurrcrit, et diligcntia habeatur, ut magistri

omninocura

Bicitur terriforium ab Aversano sejungit. Stephanus ortus ex illa gente, quss sxet S. Sed ad id culo XVI nuncupabaiur Menicii/n.

qui studia literarum ut ductores constituantur,

habcntes do^tlibcraiiumque artium, ac sancta

oste7idendum nuilurn profcrt Michaei Monavulchus docutnenium hisioricum, contentus nisi quod subgari hujus tractus traditione,
traditiuneni,

hismaximcdivma niata,assidue doccanf.quiain manilvstantur atque dcclarantur mandata (15). Romano p> -aiceptum renovans in conciiio

Quod

anni 853,

-S.

Lco IVaddii

Et

si

liberalium ar-

Jungit sequentia verba : Hanc qui in archiepist^opus Capuanus Cuisar Cosla, 1573 ad anaum 1602 hac cathedra ab anao Julii Antonii se(/i7 (8), etiam ab ore illustrissimi
continuatio, tom XV, pag. 9 et 57. Chicse d'ItaUa. tom. XX, pag. 275; del icgno di Napoli, Giustiniani. Dizionario geografico paesidelretom 111 pap 17.-(3^Dizionariostatisticode (4. Acta SS., Sicilie. Napoli 1824, pag. 20. Due
(1)

quum

tiumpr.eccptores inplebibus,utassolct,raro
diviniu scriptura,-

mct

veniunlur, tamcn officii nullatenus dcinstilutores egcleseastici


sint

magistn

Qucesatis indicantS.Sicvhiimm^quamlo

(2)Cappelletti,De
gno
ron.

Bullarii

Romani

delie

'.'.V 11

et seq. Cfr.

T>:Jcl VJuiy '>'^'y^

tymboLdo

Ro..i, .iolk...,o,
II,

pfi.li., ton,.
..5,

l.ag.

).
Coll.

(6) Pag. 429. - (7) num, pag. 420. 433. 518. C8)ltaha8acra, tom. rium Capuanum, pag.179.-

Jumi, pag. 330,

etseqq.-

(5)

Sanctuanum CapuaSanctuaVI, col.

J^^;;;J,T.Z

r;l;'it Pag.m -

U.UO,

conc.,tom.Vlll, 001.112.

^^^^^^

,,
AUCTOSB
R, D. B.

S.

ET CONEESSORE. STEPHANO EPISCOPO

^
.iPC
et

veni-^-et

es- D Capuam acceptusque

[le.iasHcum clidic^^

Shc, iptu, am menla grammnlicx, cdoctum (1) e^ercitium fuisse


e;

tlt^^ZZ^rii p
Sahatoris majoi

^''^^^ZlTX^^^^^o ^^^^^^ Gc-bdo)


='"'
"^

..V^^^^ con1^1
-

Ft

scliola

ecclesiae &.

" ^.,.^ ,,od et.am esset (7) nricventus

cess^^et ^

princeps P^^^
.

^ ._

.""

^10

stat

ahbns,
Caiati-

et

diiin eptsco-

constitutmeslobcg,-egmssuasdotsMa^

^ntra l^us Pa,idulphum

mnsem

/ ^^

pus

nt*s consiitu-

tus est.

."

7i7l,',Vndos (21

cpiscopus /nferta (cmpoi-is


rf 981 mp,-ciam CaGinberlo, archicp.scopo et
te-

vivis discessisse,

';

la^uZli^cculMilJii^^^^^^^^

^ pn/^copifm.

roH^apum

ab anno 991

^ZlpTZtem)

novcmbriumind.ct.oneV

,9o^^^
indictio an;,,. nlifninilio se-

;:nCW.comn.popu,ovelcle.-o..t.cunc^^^^^

'""

ann^ 979- Cc/pttoKt y^* ,. ,,.eo;,

'^'c!;S:^oZs

!-'' 't:."^*' *^
f''/^";X,,. indict^o
E

mebal inittum
IJ

st,-a,idoC.e,-bertum non anle fuisse a,-chiepiscopum

annum 970negue
eoqi^

brm

tsannummi

no.emb,-es an,mnJtct,o,us Tempore kalendas

"jam guum -^^^./ZioLe^ni


ve,-o

Roj,.,^ indiclionis VII kalendarum nodies

vilfuissediem\noMmbrisannim.
(/rff l

uovem-

hris

ZZ.si

pZ

rf'c.>/

(5),

Ck,-on,co Leo Osticnsis in Joanncm,

^^^^^^-^^X-

Constantinopol,lana novembris indiotioneVII u.,ip,larum , cadat in dicm ^^^^^l^tt^M, l^^imu,; Step-^anum !' m,fiuit,. /^

fTS

a-i

nis

cenubi. ...o.iacbus ... caLeo bui..s (Cassinen.w) quatuorannis etdimidio arcluep.d .nc.Vlato .sl.u

annum pr,etc,;,ullens

post gu,.,n

domnus

TZiZZTeet
97T

Zcon.titutum est,

ut epi-

TMZlomLis
cm

consecrentur; ast
e,-at.

anno

scopatu lunctus,Gerb.rlo n,onacbosuisuccess.on.n.l,u..or.srcl.nu.t.Hmc

.,icbiU.n......sloc.

Sc,

Z: ZZluissecrea,umarck,episcopum.acp,-.n
amu,-clC,e,-be,-tumnonanteannum * Wm nonanteannum (
"'''
..
.

Cap,. 970 Uipu

numguam numgua,,!. numquam

TeZ co,^siderandum discessum


^

dominicaliE non w"


do,ninica

nolato, "'?";"

sed sabbatum^

est

ab hac Ifpe non-

.-,..^ .,n,,i,mir,;inum.acn,'Oin

~--;,,m
,.,,,..,

fuisse, el

onbnaUones

^ iimaliisdiebus, aliis diebus,

S. Stephani consccranonem GcrhaPrictcrea manifesHun esl Ton fecisse. aprilem anm 980 et mcnr C tum inira menscm

anie

t!Z^s:Z::^f^r,tatcsesserd.Sic,u, "^^^^^^: ^,1^ fest,ritatcs essent. Sicu,


^^emplump-oa-imum^.
'a<ldZamM.,
S. He,-ibc,;tus,

tcmpus

^^'empor^
Do,mm anm
-"^^^^ ^
u m^-e

semapriicmanniQSi,hahuissesHCCcssorcmin Adenulphum; siquidem mensc


scde

.copus, sac-atus est erat fe,-ia II: i,ata,nen

d,c nalaU

Capuana

wTli,

apriliannim^ojamannoquinioarchiepiscopxis exordio enim diplomatxs, erat Capuanus. In Vghellus, lcgimus : In nonnne caius meminit GlnistL anno D^mnu DoiSalvatorisnostri Jesu cst a Natwitate Domim 980 fid
ab IncaiMKUione
excelDommi OSSAetquavto anno LantU-nolphi nec aprili,\lV mdict. lentissimi principis.n.onse Adcnolphi, egregu non ct qumto anno Domini Dco laveutc, sanct.o Capuamo archipra.suhs,qui, consecratus csl (0). Id et conscdis arch.pvicsul NiU, a comvo cor^cnfirmatur hinc cx Vita S. ante Gcrhertus ^^o,iu^J^ iradUur Gerbertus morluus Lta inquairaditur ;ta, in qua en^usce^ ba. Pandulphum principem Capuic;

p-^cedenti t,u:hoa,-etu,-(ii). lci ritiscemre Stepbanum cp.scoi^ Tonitaque Zrum est S


.

l^"-

guum p,vple, /cs infulasacccpisse sabbalo, Sa,^cto,-um Populononm^atcn

0Um

nus

c^sel

fe,-iandum

ct

acccdendum ad

ecctc

siaslica officia '

guam

in Nalal,

Domm,

Mi^suLssores,a,-chiepiscop,,fu^^^^^^^

"-"'^''Adenulpkus, Ajo. ^'J^-^''^''; H,c ;rn7kus hZ irUcimt.et Paldulphus. ,anoam098


Z::g,-egaritCapu.,,^esciturguoannoe^^^^^^^^ Stepbanus cui mle,'fuxl S

W,-umsynodum: Paldulpkus post Crtinus Yerum, quum crcatus. Jam anno ^^998"/.

annum

4^
1.

,1)

If/g

Lnbbo.

tom. VIll, col.


II.

tl.

col.

643 et

SanctmriumCapuanum. pag.
tom VI

in. Cfr. Thomassin Disc. dc seq.- (2> Michaei Monnchus. ISO.- (3. Ibu ..pag. 1.8.I.

tom. pag. 326.- (9> Ualiasacra. ActaSS.. tom. VllSept.. -(10)Cangius.Glossarium.vo/nrf,cf.o;Art VI col 321.

rum

col.3a. tom. N Uk. 635. - i6) Ual.a sacra. 325.- .8, Rerum Scptembns. pag. rActa S tom. VU pag. 303 et seq. Cfr.
.

Ulucamm

siriptores. tom. U. part.

^a ^^^ Jtaha tom. U Martu pag. (13) Acta SS., era. ton,. VI. col. 395. Oct., pag. ^- ^ (14) Ibid.. tom. XU 465 4-9. f tom. 11. pag. 10 et 27^ Ma tenc. dc Autiq. eccles. r>tib..
Scriptores. tom. U. part.

pag 41.

1.

DIE VIGESIMA.

NONA OGTOBRIS.

9
AUCTOBS
R. D. B.

Adenulphum successorem post annuin 908 nactus esset, sequitur synodum


1008 Chrisli nati
et

ante
8

annum

Christi nati 1008 fuisse celehra.

latiaccensa lampade. Quare opinarelur quiNis quibus loquiniur, sacras. tare ibi reliquias, de exoExcolebant seduli, quando minime deerant

tam
iHi circiter

(1).

Neque forsan hujus synodi


,

notitia arl po-

000.

in epistola steros pen^enisset, nisi Pakhtlfus pacto S. Stephanus synodali exposuifiset qm

illuc. Tirata divinm gratiai dona confugientihus Calatini ne furto daretur sanctusdesimuerunt pra;sertim confmihus Gapua;, ct ideo

dcral>ilis,
<;ic

coram patrihus de
conquesfus

ecclcsifc sute re.ratorilnis

mentum

superstes

esset. ,^

Accipe hujus epistolx frag:

studiosissime absconderunt (3). e.n- 10 Quiesccbant in hoc loco S. Stephani .^^J**"" ccdc- *'"^ anni 1507, viie, quando die 12 Augusti

Vincius (Jajacensis episcupi^ t/t.iw fuit six Cajacensis episcopus creatits ,.

dum residerem

in aula (majore ecclesiai) Sancta?

Sinnmux.

vi>: ut refh-t

Ugkeltus
Gr.vcie,

(4),

doctrina

MariK, sanctorumDei genitricis et virginis cum protomartyris Stephani, et Agathai que


nostrai sedis, reliquis coepiscoins suffraganeis diaconis, et in circuitu et cum sacerdotihus, ac ordinum ecclenostro astaret agmen reliquorum

clm-w!, periliaque

lum

tum Latime

eximins linguie celebris, thcologus

m conclio
adolcscen-

Lateranensi .tub Hic. nit Mirhael tcm. cardinnlem imtitueral. maUililejiisset in l.ynmo ad cum

Leow. X, qui

eum

celehrandam siasticorum, ad sanctam synodum surrexit de subseUio tunc in conspectu omnium GalatiniC sedis, Stephanus confrater et episcopus mihi. quam etiam omnibus dicere tam
:

Monachw, num offlcii S.


corpus

Stepliani

(le

loco ubi ejus jaccbat

Sacrum corpus
In prirsenli

ejus latol

et coepit

tumulo
*

Scire vos volo, residentihns, atque astantibus : a quod sedes mea ad nihiDomini, et confratres, ejus hneredes esse lum redacta est ab illis, qui sed cum praedicti confratns : permansenmt senium, ita tcnuis nostri vox ob infirmitalem et progrederetur, ut ad aures ab ejus ore mea tunc allominus pervenirel, coepit humilitas ejus ipse sic loquerelur, ut sermo qui ut vel vel vocaret pertingeret, clare ad aures omnium qua; ipse ex suis, qui pro ejus vice, ea, unum accersitus est Tunc dicere non valeret, ediceret. su^e sedis, et injunxit ei, ut

Tolum,
Digilum

priDler, proulpalet,
in viisculo

Reservalum

sicul tlecel,

Ul pandatur populo.
coi-pore ccgi-

omnmm

Joannes, diaconus ediceret, qua; et qualm in conspectu omnium sustmeret. damna ab invasoribus hfereditatum pra^cepit eidem diacono, Ad ha)c humilitas mea qui essent invasores ut nominat.m ed.ceret Lanin primis nom.navit quoque laici. Tunc iUe

sancto de inveniendo, et effodiendo noctis siienUO. cmquare anno 1512, tavit quam robust, dam probo sacerdoti, etcorpore majoris ecolcsi:e, hujusnu,d. D Andrea;, sacrista-. ope implorata d>v,na facessit negotium: qui, marra vel lipone assumpt.s, ianuis occlusis, quam naviter d.v.t.arum
:

non minus

rcligiose,

mora jussa caexcavandarun, satageret nec perg.t tod.ens, dum pessit Andreas presbyter
:
:

donem

et Adenulfum f.lium Sigenulphi comitis, comit.s, et dixit ut .11. invas.sfilium Adenolfi

Natiis anno 935, vtorilur

Stephanus, vilam 1007 Ei diu supcrviccit S. annum itsque 1023, natus anno nnno producens ad 979 episcopus factus Qiii miracu935. Quando enim anno
1023.

sent curteni S. Cosmai, etc. (2). anno Christi nati 9 Paldulphus e vivis cessit

nov.t 'b' primum sarcophagum ruisset, sanctum cuju rc, causa quod qua:ritat corpus detul.t manem Ltis domino V.ncio clancule d.cto, .n,hx,t vero perculsus "borem. Pncsul intelligant, lu.t,t,.m 't"uum, et ne cives id quod e'^^"'^-;'';' et se reperisse
:
'

""'-

dissimulat quod Interct suos lam^imo ut caut,us ageret, cujusdam in re cc^pta, caput liares, comitesque aptar, tcct at loco cadaveris, cum tibia cudcm eo quia ossa ,lla nec
.

Us clarusho'
norifice
se-

fuit

agebatannumquadragcsimum quartum,

mala fama volat

in vircs,

pultus

fitit

edenda, et quauti legimus in ejus Vita infra explevit. draginta quatuorannos in episcopatu est vimns Eo majore sanctitatis fama fntitus Stephanus, quod per ejus inieret mortuus S. venium Deus plura

pontif.c.s '"'' r"|;-odo,-em efnabant, neque viso. -'7:=':"'" ^^' ferebant. Exeso cadavere adoclecti pleh.s V.nc.um ves Tribuni, seu

fecit

miracula

quoi-um

nemo miranonnuUa infrarecitabimus. Hinc post siiam mortem, a Stephano. statim


hitur S Calatinis
civcs, quemad' Eninn-ero pensitarunt Calatini inrentioms osszum S &^emodum ex Actis excerv^it Michael Mophani, fact.v anno 1512, ut recond.t. nachus, ad devotionem recolendam,
.

permagnos

fuisse delatos honores

riuntur probris.minisvc devotionis popuh. l.ruhu.t tentasse aboIend,c Hieronymo dc Quapropter, accersito eni eopus. deinde eanon,co, familiarissimo, rentilihus suo Gratiis apud c,v,ad S. Mariam dc cc^e un i'te "^' " " nudis ped,bus, man,od aggrediuntur ingressi, coram Virg.r^ ^Ts^ppl ibSs. Aras jejunio coIug,um exolach.-ymantes, oratione et

eonquerentesscandalum

extaret articulus diinsius venerabilis corpor.s quotannis populo celeeiti manus benedictui,
britatis

" Tl

su^ die solemni

in

Missa ostcndendi, nec

inter.m minus osculandi. Custodiebatur


sacello

virgo. Rediere do- intulcm itdefuit purissima nnno solum usquc ad v,-ntu.s ,ntrinsccus aniat,, ut tamen^ n,- .. Ep.scopus Tqua-mvenas aperirent. sarcnuhs, pra; ato

Non

mum

sa-

argenteo modulo. Pro.nde o. crariu suu digitali crario sub jipifererecto, super pav.mento
aliquale bustum rea cancellatura eingente horegione ve.-sus illud corpus fabricaverunt e ossibus positis intus; jug.toi nestiferum, uUis

h,Iominush,esitans, coIlect,s detegit an,n,um, se

cum

altari

H,er"nymo ~Licorpusdesiden.ti,,nnoesc^ j turum nisi uuii"^"" Uirum ad ,,p,i,til.s omn.s nostra


.

Romam

profcc-

Ve^"^^

C ^a-m^ castrum

^om

.t.nen confin s dicecesis nostra., ^, fuga pra3 ru^^^^^^^^ ^^^.^^^^^

et 44^. sacra. tom. M. col. 322 (1. Ughem.Italia Sanctuanum 444 - (3) Michael Monachus. col <2 lbi<l,.coi. (2) ^ 4 u helli, ItaUaaacra, ^Hi \ Capuanum, pag. loJ ct seqq.

tom VI, col. 451. tom'.XX.pflg.263et270.

Cfr. Cappelletti.

cbieee d-ltaUa.

iL

"

>

more

Octobris

Tomus XIII.

10
1-

r.iin

togam, vnro nox properasset,

":^:,rc;^::;::-pon^n^gerspa.at.
evo dementasset, scse abju,gat in aula, quasi verba faat Herum
.

Andrea: ato tandem animo,


:

.licons

S,,iritus

uh, vult sp,rat

H"- -^''

';"

hodierno sole, <"'" denle in mer,d,em qu.dam A*;"-';" smnti in sacra a.de,

^^
ns' "

"^^ I,cet q.se genie I.-ortuatorun,. .nqu,t), Ecoo musca, "onnulte dit cohortans cor |nod,..unt, ,iua sa,.ctum Domine ex parle iUa Porto.Uun, sunt,
:

W-^";.

mcBnia ejusdem Capuan.e Domini Salvator.s a parenurbis.apud ecclesiam


erset

annorum,

intra

'

est. tibus soliolis ti-aditus

Tquu=

Tp" An stemusoperi. Agg.-c<litm-i'^'n>'''"='"' anx,us V.ncus P.-.esu, autem dreT" presbyter. nInter h.ee en sub bea an' invocat Mariam. csby^er^ sentit odorem P
cepto laborc suaven,

desce"damus, .nassoro, oxurge, inferius

Uis,

odorem

sp.ra..tos.

liteHic Dei favente clementia, off.cium eeclesiasticum ras onmeque quot.ens tempore d.d.c.t consodalibus pa.-vo vacabat, ccelest.a seu U,rpsa lcbat. aut logebat. creatorem habcbat,

constitutus
fuit

2 Lectio

II.

P'^;^
.

abbas
Salva-

ccclesiss do7fiint

toris

semper cogitabat. Deumque

cate

ex '^-'" inSo paululum suffod,ens, ^^^ 'Ct s, Kvest.g.o onin.lm rf ap,,arotsopuIchrum. addom,oium op,sco,.i "1"?"" ^^/^^^^^.^^f^ hacchatus J"l"l;'t' episcopus porv,g.I, ;""7_ acclamat fan.iliam
et ei:co
:

pra:it ^'^"""""'^'

P^"

"^
f

induit stolam, "P^--.""" "^'^'^; dio lachryn,atnr,

corpus boaUssi
P'-'''t^''

,,alr,s

,,a ot

cunct^

B .ntogrum,
fn

P^''"?"rmum Vincus stat,n, ,nanum diximus. Do,inusautom en,m


cru.:em an tum pootus oxte,.d,t, ornamentis indutum episco,,aI,bus
(erat
)

"'''"''*''"

trans.tor,apen.tusrespueh,t, et cast.castissimus, suos soc.os ab ineunte a.tate male agentes cognoscedocebat, et quos at meU.nuis verbiscorrigebaf.omnesd.l.geba bat agere d.ligehatur. Qui cum tal.a et ab om.bus loci abbate factus e ipsiusque ab omni clero gradum ad sacerdot,. est et de gradu .n cler.cus, longo tempore post .n ductus honorem et non o.-dinatus est. eadem ecclesia abbas c cum et postca epiqua v.dehcet eccles.a 3 Lectio .11. In qua^ scopus Calael

.pse

nativitatis sua= omnibus, q..os a die complev.t annos. Pe, draginta quatuor

habu.t,

.dem

tinus.

arr,pu,t,
,-ol,qu,
s

quam

statura I-cej-urn. vuUu cstenderet. Krat oor,,us depos,tum, oa,KoI at,s man p,-oIixum, pia serie

quo.idio

,.o,>ulo

inter sanotas

Cajaoiens, ep.soopo, a tempus. defnncto U.-so qui tunc Capua. p.-.nc.paPanclulpho d principe, .npra:nominati Landulph, p. batur filio scilicet omn. poa.-ohiep.scopo atque
oipis,et G.riberto e cuncto,-um et nulo, vel clero, gratia

1^"''
.

bus Tunc
tia,

pedes. Vincius propr.a hahuit, ot oivibus ad

osoulandum manus connuu..t o..,.,os ad l,et ab alto loco conc.onem


vene.-ab.l. ,vl.,,u,as sacras, et in

in

facta cst tuta civitate .nagna

la.t.-

et
.

Lm

redcun.hu,
rf.cula

; consecratus ep.scopus Stephanus est eloetus et quad.aepiscopatu itcrum al.os in quo videlioet obdorm.v.t .n quatuor explevit annos, et
ginta

Dommo.

rciog.t
crario.
tionis.

.n sanon..ullis fragmont.s collocavit, servatis ,nvo..t.onis, sou trausla-

ANNOTATA.
a

Festum hujus

d,ePentecostes.Ha.cde celebralur octavo

scripsit auotor ,ncertus inventione fusiori stylo hrovilcr ,psa "0 e.scr,in.,c

quam

Ex hac rita de^umpsit Fen-arius Sanctornim


de S. Siephano Catalogo

notitiam

Ilali^ inseruit.

iis lo,poris,

psi,n..s. ;/<7eM.v

Michnel Monachus W.Addit


opisoopu..i ..obile sacel-

Unhcllus

(2) Vinc.u.,.

,um

in

eadcm

catl.od,-aIi c,-ox,sse, in

quo ossa

rolig,ose asservantur, eius,Iom sa.,oti Stophani in marmore ibique ante altare haic legi

Stephano in McnoBucclinus, qui quopacio S. dare potuerit, ostenloqio bcnediciino locum eo in Annalihus benedere pr^termisit. De Mabillonius. diciinis non loquiiur Capuanus et Beb Landulphus II princeps

Eam quoque prx

ocuhs hahuii

Divi Stophani caput ot ossa.

Hinc ex-

tunc Imniata Vinoius Salornitanus ou, populi apo,iisooi,us

quuni esset neventanus. Cujus avus Atenulfu.^, suprernam poiesiaiem in princeps Capuanus. 900 nactus est. principatu Be^ieventano anno anno circifer 961 (4). Landulphus
Obiit
c

CalaUnus

o,-avit. plausu, iH,,pito ,'ooondi

An-

Abbas seu rector in Campaniee


erat aliis clericis.

ecclesiis

noDom. MCCCCCXII.
Jlaji.

XXllI.

prxpositus
ter

De hac

re brevi.

eliamnum Hnjiis Inrenlioms feslum oclava Pentecoslis bratw quotannis die

cele(3).

diximus in Com meniarioprxmo, num 5(5). Comm. prxvio num. d Pandulfus de quo in Obiit anno 981. 5 fiiius erat Landuiphi. archiepiscopus Capuanus; Gerbertus fuit

de eo in Co^mneniario prsevio,

num.

5.

VITA

S.

STErilANl

MmACiiLA

s.

stepiiani calatini

ex andquo Breviario Capmiuo''.


Lkctio I. '^;^^^^^^^^ S S. Stephanus l^;'^ qu.aam ^ i , , terva La- ,11 principis Capuana. .ivitaU., tn terra niii principi.- _..j. loco nei natus et uxor vero Guiselperta,

desumptn ex ejus
ofpvio in ecclesia Calalina.
Pvi
vi-

Temporibu.

T , 1 ipitur ^^";u
.

'^"

17.

4QuodamdiecelebratisabipsoResuiYectionis Calicem
j^^^^j^j,^
,

Capu

m.b

|,omine Joaimes, UnLMn Campauue ^^^^^. ^^..,.^^^ dogentcs, infra lihus nomine Slequibus erat parvulus
lelluris;
Sanctiiarium Cnvuanum. pag.
lia

^^^^^ ^^^^ _^^^

tractata

^i^sarum solenniis tum S. Stecalicem, in quo divina fuerunt per- phaiius reinter petUe intemysteria .tcrgendum acciperet quo
:

contigit, ut qui- treum

frac-

manus ejusdem Iracto


Rerum
sen ^'"

(erat

enim

calix a vitreus gruin


tuit.

resti-

187 ct

seqq.,4)

(2) Ita-

.cra.tom. VI. col. 445. sacr

.3) Ibid.

Muraton.

^rt- ^Italicarum Scriptt.. tom. U, f ISOetseq. Capuanum, pag.P^f f^^f (5) Cfr Sanctuarium
.

more

DIE VIGESIMA
calicibus more illorum lemporum, quo vitveis id sanctum episacerdotes utcbantur), cumque rem casu scopum non lateret, ad locum accedens,

NONA OCTOBRIS.
c

11
l>

Formata dicebatur sacra Euckaristia ob formam seu figuram, ut putant Durandus


aliique, sive ct^cis, sive Ckristi

qum

ei ini-

gestam diligenter examinans,


cis exbiberi
;

jussit partes cali-

primi

solet {4)

quibus

allatis, fudit

ad

Dominum

integer, ut prius preces, statimque firmus, et astantes obstupefacti, Deum erat. Quo miraculo

HYMNI
S.

OFFICII

(5>

majoriveneinsancto magnificabant, ipsumque


ratione prosequebantur.
Oblationem
-

5Per idem tempuscum sanctus


quadam, ad dedicandum

antistes in villa

STEPllAM CALATINl
AD VESPERAS
*
Fuii S. StephHniis niiraculis prmctants.

altare in ecclesia

S.Ma-

num
bits,

denti-

cumsuisseclericiscontulisset,peracto,ut ximi, presbyteri, qui eamdecuit, Dei opere, in domo ecclesiam, ad corporis refectionem regebat

Pater almus gcncrosus,

dem sumendam

secessit

ibi

igitur

morante, canis
caute in ec-

Et confessor inclytus,
Charilato spcciosus

minus advenit, qui oblatam b, quam custoditam invenerat. ore portabat. Ad clesia pervenisset, detrivium igitur illius domus cum resumere totis posuit illam in terra quam cum
-,

Pudoroque fulgUlus,

Cum

angdis coronalur

Pretiosus Stcphaiius.

viribus conaretur, et

non

posset, ululando alios

Piusfuitatipie prudens,

concurrentibus, nec canes convocabat, quibus

Humilis,

auiiibilis,

iuam tangere, nedum resumere

valentibus, ac-

Et

in

ruundo donec

vixil

beatus Stepbanus excurrit populus: nec segnis a presbytero audita, qui etiam causa igitur titit fassus est culpam, qusorit obla:

Satis vener;d)ilis,

Qui lerrena sprevit cuQcla


FactusinefTabilis.
Fracti cnlicis conjunxit c

suajnegligentia)

Le(/c

ti-i-

caninis repetam, quai cum ei delata fuisset,nec atlrectatam, signat illam, ct risset dentibus resumendam tradidit frangit, circumstantibus universis admirantibus, rem hanc quomiraculo

Parles, ul prodigia

De

ipsius gestisdiclanl,

bucbont.
ct

panem
a dcn-

inauditam sancti viri nieritistribuebat enim 6 Necdissimilealiudextitit.Cum


quinta
sanctus Domini confessor divina

*.

Eldocethisloria,
feria

QuB nostr posteritatis


Stabil in memoria.
Infinila signa fccit

cele-

oblatum

murum
tibus
vit.

seroa-

Eucbaristiic, tam clero, brasset, sanctissimumque de populo tradidisset sacramentum, quod

quam

magna tutela formata supererat, ecclesiai custodi


c

Vivens

et

posl obitum,
;

servandum
deposuit
:

tradidit

potuit adhibita

qui jussis obtemperans.qua diligentia, decenti tutoque loco


:

nequit Quto narrare lingua


lugi prece

Dominum

nacta

quietis sed oportunitate nocturnae parietem penetrant, murus adveniunt


,

Postulemus ergo rerum Salvatorem oranium,


Ul Q\ sacris confessoris
Votis, etsuffragiis, alisolvat a conuuissis

Ihecam rodunt, inveniunt formatam, gustare non ventam VL^pentino interitu oppressi, intacta manente, apud potuerunt unde formata quod qui viiUam mures mortui sunt inventi Dominum benedicere non audierunt,
: :

quam

in-

Nos

derunt et

Expiator criminis, Ul et sanctis gratulemur

cessabant.
Ilem hominemacapitis dolore sanavit.

Regnia in sidercis.
Gloria el honor Deo

clericus, cum aCapuano 7 Postmortem quidam legationis causa missus fuisprincipe in Apuliam metam incolumis perlecisset ettrium dierum

Usquequo

altissimo

capitis incurrit set', tantam subito incidere videretur. Quare invoulin amentiam a tali morbo hberaret, catus Stephanus, ut eum super caput ejus noctu ei apparuit, factoque

vertigmem,

Una
Gui

Palri. Filioque

Inclyto Paraclito, laus est et polestas

Per immensa siecula.

signo Grucis, omnem ex pluribus exscripsisse. vit. Ha;c sufficiat pauca

capitis languorem effuga-

Ameo.

ANNOTATA-

ANNOTATA
utiprohibiti fuere presbj/teri a Calice vitreo
in conciUo

,ln Ca/a^morum S.Stephani

/A;'

Triburiensi anni 895 utpote pronnciale, ^/^;"^^'.'''^.^ concilium


(i) ;

sed koc

cum BoUando communicavil

anno 1638

^^^. no^^

animadrertit Michael Monackus{2), noncontinuofuii rcceptum.

^ m Italia

b Obiata.sa'pi5 mmitur ^^ondum com^^^^^ ncium obiato, seu pro hostia eliam oblatie^uti hoc crata; sed aliquando comecrati.inal-loco.dictiefucrepancs non qui hucixabenedicti, ut monachis
tari

propane ad saai-

esse.Jam vero

ki txymyu i/ ante steculum ^' recitabantur

^uidmO'

ante cibum in refectoristiam non acceperant, sacerdote (3). rio distribuereniur a

tamen

dum
2.

ex iisquie in diximus, facile coUigitur.

p mvw nu Commentarto-^^Z^ium.

um.v-OUata.-<4,Ibid..vFon.ata.-<5>Exms.
(DLabbe
coll.

eoncil.. tom. IX,

col.

451.-.2)Sanctuabibl. reg.

Brui.

n. 8923.

jj^^

DE
b Hichymnus

S.

CONFESSORE. STEPHANO EPISCOPO ET


UndenuncnosterjubilandoccBlus
lingua

D
ejus

ryinmum hymni Pange

Addecuscautiducisatquepatns.
Oramusmeritisjuvari,
Ilic et

ubique.

intej^S.

Slephanimiraeula.
SilsaUisiUi, decusalquevirlus cacumen, Qui super coeU rcsidcns

AD MATUTINUM
range
S.
lin[^Uii

gubcrnat Totiusmundi macbinam


Trinus
et

unus.

gloriosi

mts,

Stephn"tjus
ho<'"Ut-

Confcssoris

spduh

digitttm

Prajsulisquc vrt-tiosi
SlcjilMrii iiiir.icula,

ANNOTATA.
a
b

norant
tini,

Cujus patris Kcnerosi

Voceinur ad pabula.

mc

hymnus ejusdem

est

rythmi ac hy-

mlus

Iste confes.of

Breviaru

Sacrum rorpus

ejus btct

hUoc miraculum
iiVacM^a. S. Stephani

recenseiur

Romanu supa

inter

In prirsenti tumulo
palet, Toium, priclcr, proul vasculo Diyilum in

Riiscrvalum sicut docet, piindatur pnpulo.

Ut

Lilerw

Gerherli

arehkpiscopi
S.

daudis aliisque
/rr/ri.v

electus, In virlutibus

Capmni

de

Slephano
^

Stcpbiinus Christi priesul


In niiraiulisexpertus,
Fult;i'l

Calatino. creaio episcopo


\iLilera<:

satiitatem
restititit.

ni!ul<iuiinus

Douiinoque pnedilcclus
Confessor sanclissimus.

cndh.tsGerhcrius,archiepiscopus Gcrbcrtm,
sese

C^J:XaL facU con^iitu^^^^^ v^h^unmepiscopumCalatznumJnceden,^^^^^^^^^^


limites et

--.ol^^

condonavit CinU(Us grcssum


Siilis

mirabiUler,

Mulis puraiii erogavit


Loquclaiii siniibter

non tani^^od lnsuimr.s, propterea rjuod Calatin^ attmcnt, sed etiam S Stephanum dxsciph-

cUugavit [Ut] diemones


Sic infallibiUter.

diceceseosswculo Xexeunte qua deinceps, ut ait namecchibent, ea forma archieptscopi C^^P^^^'. Vghellus (2), usi sunt ^rati^ Dei Gerbertus a, saneto^Capuan.esedis,
arehiepiseopus,
clero
et

fidelibus
;

omnibus orthodoMS
eonsistenti

Cujus prccibus laudemus Inliwnniselbiudibus,


erogcinus, Dcuiii vcruin

ordmi

ct plebi

Ca,aci:e

ecelesiiB per

arehiepiscopatui

nostro apostolicam instUutionem miis ii subjecUe, dilectissimis

Ut det famulanlibus
yKtcrnam, ut

cxuUemus,

desidenis nihil Domino salutem. Probabilibus Vratrem jam et coepiscoattulimus tarditatis


:

Vitam

in ca^leslibus.

Aiuen

ANNOTATA
a

ordinavimus sapum nostrum Stephanum vobis mandatis, ne umquam cerdotom cui dedimus in pru.'sumat iUicitam, ne bigamum, ordinationem non est sociatus uxore, neque
.

aut

Hic hmnnus

hymnusVni^?,o vidimus supra, hAh<^vomh'rnnf Calatini, uii furio auferreniur crurias, ne /urio auferreniur. S Stepbam caurias, S. Stepbani liujusmodi sacriiega /^"f ;-'5;;;:;;^/;;; ^^aldefrevissimisptvnis mulctareniur, fume nosterJoannesFerrandus{\). quentia ostendit

eumchm njlhmum habei lingua Breciani Romam.

ac

(lui virgine parte corporis vitiaiUiteratum, vcl in qualibet cuthbet e^cpo^nitentom, vel curia^, aut tum aut

ad sacrum orconditioni obnoxium,notatumque. et si quos hujusmodi diiiem permiltat accedere,

p
h

audeat promovere. Atros b forte repererit, non ';^^^\^^,^ ccdesiasticos ordmes prcetendentes, ahqui aliqui eorum Maratione suscipiat quia
;;,a nuUa
:

sa^pius sunt probati. nichiei, aUqui rcbaptizati ecclesiio, vel quidquid Ministerio, atque ornatui ejusdem, non minueve est in patrimonio

aUud
l'^

AD LAUDES
Ad
S. Stc-

a.

audeat, sed augere.

Isto confessor

Slephanus bealus
vita?

phani

Ponlifcx noster spcruUiimpie

dicecesim per bas (^atoriK Insuper concessimus ei est juxta Pretamala, et di<ceseos Hfme^ ab ipso ribo c, qui mites descnipse totus Cajaei^ comitatus,

quomodo continet

Suscipit grandes Uodie triumpUos


In paradiso.
ciarus, b Hic pius, prudens, merilisque

cum

subtus declaramus isUs ecclesUs, quo^ bic ecclesia sancti Nazani, et boc est in Baluniam et sancti Cosmas ecclesia sancU VitaUani Terentianus ad Sorba san:

btt

MaUco

sanctiv crucis at<pie verbo,

Staurat aUrili caUcis minuta Fnigiuina vigens.

Sepulcnnn
mitltorum
exaudittnlttr

Ad sacrum
Qiiod

cujus veniendo corpus,

tegil pr.Tsens

lapidcum sepulcrum,

Quisquis optala caruit s;dute


Tcrcipit iUani.

preces

Vivaru et sanclus sanctus sanctus Petrus ctus Petrus ad Pile sanctus FeUx et sancta Angolus ad Palnia Donatus in Ceperano Maria in Maliatu sanctus Palude sanctaMariaet sanctus sanctus Petrus in Persanctus Victor Januarius in Marcianisu sancta Nazarius in Crispianisi soU sanctus sanctus Petrus Peti Maria, et sanctus FeUx in
: :
: : :

(1)

n 2io VIII. p. 210 Disquisitio ReUquiaria. cap.

,.-.. vm

ei et

seq. seq

(2)ltaUaSacra.tom.VI,col.442.MichaelMonachus.p.
\

571

^^

13

OCTOIIUIS. IHE VlGESni\ NONiV


comitis,
aliu

via

antiqua.

Nona

P^^^'"

"

stanetum,

unum
ter,-a

latu lerra AudoaUl,


f.lii

ct

Mo,,tu
c.,pu

^=^^

Trreple

sanclus

Laurent.us, el

sanaa

aliu

tratris

S,ab,m cle c, et publ,ca, aliu c:,pu terra su Decima pelia juKta ecclos,a,n
ejus.
saucla-. Mavi,u,

latu

Geremund,,

"um

nranominata-

uu,n latu

terra
oa^J.

Ser
Uanue

aliu

latu terra

unum capu
curp

in Silico,

aUu capu
ut

Landulfl et .n mo., e

Au

TaU
a '

ordine

et

ratione,

sub,dcntur
/,.

abbatuo scopatus, aut nostr.u


,

vel ,p,a-

Uscunque servus nostri aut redUa?er habuer,t


sanotus
:

a.-cl,.ep.scopatus, h.e-

,n

antea

para.^

causationem ^^Lrint, sive per nost,-orun,que successorum


nostri
testate
at

^-^-'^ po
s nt ,

sanctus Vitus iu Bage ^nLlus Petrus, et sanctus A dreas et sanctus Andreas, et sanctus acv" .ntiu^ et ^anc Vmcent us e sanctus ^.^^^^

^anctus

Mau.-us in
:

Alviuianu

nou ded,mus
"ost.-a.

sucvobis, vestr,squo

"

^!

Au-lio

cesso, ibu^ -'="^^''""

qua,n

^""" '""^"" '" nostroru,nque successo.um


ecc.es..

um

i.>

sarms

"

Tragun
t

^^^^.^^ ^^

Laurentius ad

''"IrrSrr
.

.veloHatione..^o^

msm
M;!nr
ad P-^^^"^*""^ ecclesiaslicis ordiiubus

SquiUe, et sanc"us Sebastianus in et sancta Mana Rajanu. srtus Secundinus >n Angelus n> Poscar ', B^niolo et sanctus

;::m~s:r,u(ed.str.b,.at.Te.a.pau-

r-';;.::::r',^aSXa;:;u:^f
PaschaU lest.v.tate expus esse l-ebendum,
,,ete
","'
et

,
P^utcc^tc
iu.^^^^^^^^_

^^._

Pf;^

^^-itis

''?,

-r;":r ----:.:sanct.0

, d,s noBt,a;

nrvc: P'^^'-;i
pc^t

obsequ. vo

dumque

hat

ergo seutcure. llu,c devotis animis a servantes ' placut inreprehcsibile . 1 Christum per ^^^
.
.

^"'^P"''

,ai cum

Marte

et ipso r.bo

et al.u
no^st,

Benerus.

cum

ipso .Mers.cu ,

t,o,
.

D arcl..ep.scopa U ae a,. a,.chiep,scop,

n^, ^
^^^^^.
,

^^^^^.

.n niartyr.s htepHan.,

^^^^ _^^^^^_^

^^^^^
Galacti.

--9r}thrrrerr:i
''^'"'.nCcumip"in^cu'nostro,aUu
C eapu
...

13.e

."d.et.one octaba o,,.^ c " ^ccles.a.


Su.a.....

^^^^^^^,,^, . c^^
^^_^^^^^.
l

Ego Leo,
,man.c

^^

se...

^^^,,, ca-

^C^hS: rs^si.
eccks.a

Ego

...,...es,

,^g,.,, j.a,.d.nalis,

S.Uce,

al

u c pu

.n r^^^^^_

q
^^^^

^^.^

'''"'^'^insrEgo Vvio,, 'dus, me subscr.psi. bgo

diaco,.us sa.,cta,

.,...,,3,

euo Petrus,

ib.que

""""
f^,;^;,, -1'" '^-^
capu

Summ.,

unum

^'1 ^'

,'X
^'

petia ibiciue unum Mariac, aU.. latu

latu

ja.n

decernit ipsa Cava, capu in ribo quinta ''j sanlaicB ,^,iesiu3


:

^^'"^"^'^t;::'.^.-

-:;:..! mesub.

n.e subscr.ps.. "'^^"^"^ro " subdiaconus scr.ps.. Ego Capuanu. sed.s, s.

Wo

L.

unum capu
et Cici

in S.l'ce,

2': '1 ' c"r'a alm capu


'P^f
.

La..duUi;
^^^_

fratris

-J"'-

dicta s. s. Maria.,

Mana unum

-"'^;=.^P"

^f 'P^^

"p^,'!

Ecclesia.

^^^;^^ '""'";,,"

,p terra, /, sancto

Benc

valetL'.

ANNOTATA.

"^nd'pTm'-unriaUeslter..aSu.,.,..i Angeload 1"^" Landoir. ,.^( ter.-a


et aliu

Lup. cler.c,
-'-; ""'".

al

>

comitis,

unum P"'V;;i

p,.anominata
Centu.-u,
="'"

^/'
a.. a u

^.1
in

^^

^^_.

peUa a
Tureite,
r.bo,

^^,,fuutn
'caV f

c=,pu in

Stephano ,/''"' P^;';;,.j ^e reditu

via

publica.

qu.

lata, 'rtu."lat' dic.tu.

A,.ellaru,

unum

Ms msuper '^''"^^^.^^^V Lihru diu.-,.o (1) '"" vestro). Hnc ^~^,iss.,.a vc.-ba de/orsan serla, s,

Octava petia al.u '^'""> latu in monte, aqua, unum cap babet
liter

'^J;^',:',^^, ^,,,.,

temporaLanduir,

t'"

,MS,pri>nsususiu!aw^
VI, pag.

l.s.UclasiuspapaVl),
EpUlolRomanorun,Po

22et^=l" 3,9 ,,.t25 |2,Thlel,

tificmn.tom.l, PB.'^'^'edit.

Pansus,

lt>BO.

U
AIJCTOBE

DE

S.

CONFESSORE STEPHANO EPISCOPO ET


perspicuum fqualuor lemporumj, Xannum rncp.sse cLpania ad fnem s^ouli
iuniis
est in

H.

B.

uti ei postea S. ^''.f^Xtni/acius orclinaius ' Tiuringos,pruH'-'-'-^-- nurinffos,pro ^!^"' ^"^ "...ij areaoarpaoUrego De ea et memimt S. fuerat cpiscopus.

_^f "f

mewe

martio

plu, hujus consuetudmis


et soriptores

ama-

MabiltoniusiU)

Art>s Chronolo-

^'m /lap/imu.
hocloco, tum ex literi^ IJenulpho. eo,-um a Tler-um Laudunensem de se ordinato cpixcopo (3). prohbetur S. bte b Quod in hoc diplomale ecclesiasticos ord.planuB n^ Afros passim ad

Hmcma

monenfs

confcrisolebat, bis in anno almd Penlecoste, nisi necessitas in Paschntc cl concitorum teIdque slalulum eral
su.ade,'et.

lls. Hanclegem
sucludi,tcm
ivisse,

s.culo
lirjuet

XI
'^'^

mhomagensis anni

i072.
et

<''<=' f^J^^fl kwculo vco V n

-"^" ^
ecclcsus,
et

Cammnix Samnii

Picem

ratione suscipe^,^Lsptenaetesu..a_ration5^,^ ;;a.tenaJntes u..a

baptfsmZandiin Apostolorum
erat%alesce,-e

mos martyrum

sJitUer ,tdanliquiora

lcmporaperlmei -.nam

^^^Z^mp^-^^^"^'!-^'-^^"^ ^^ ' 9^^ coepil: sed ne


'TnMntadZedc,-clur """'!'"

^"^''^""^J'successo,es lasiJliomanuspontife.r ejusque ^fro^ Tetuis... nuom,nus ^Vi^^i a aUone ordines I''enden es ul ecc.esiast,coB uti refc-t V itlor susciperent, p,'opte,-ea quod, pauci vagabantur per nnpeVuZsis, t^nc c,-uciatuum hmore rium Homanum Af,; qui, sesea Vandalis, Afncx victi primo sioerant deinin ahas depredatoribu., denuobaptizari, simnpiebani orB reqiones migrantes, tbi sacros omnino pugnabat cum canone

Th,el, ut suspicitur And,-eas

-^^^
.

f'''''%^^,

disciplinap,-ohihitum tamen in ;. Postea

'^ll^^Zl It^sotemnio^-ibus diebus conmu^ ecjle^ ,,,p,,


tstnus
/^'''
'

iap-

aat

^^.,^,^,
.

,,,

,^ rcliquis Pel'

Zn

f *i 13), l,c,a ii3),


1

^C^
J

| X'i^ ^i**;, 50.. (15) Diniernn U^/) .^"Bmtc, tm[W,^ , Monachus, ^^^^^^^^^ Monaclms. \mi.\.nxy^. ait Michael
,

dines : wim id proximo Oelam 10 Niceno, a Felice papa, 488 renorato{4) guo decessore.annis 487 ei sacris ordinibus rebaptizati in perpetuum a
arcebanlur.

subscr.balep>scopusecclesia:Calactma.ep>sco aUer alter Aldencus, et pus ecclesia^ Surana^, est mter amicos dubitatum L o nuneupatus qua^nam Surana; sU ecclesia Calact.na, am i Caintellexerunt eccles.am non defuerunt qui Cajacensem quas. a Uetinam esse eccles.am
:

Ribus idem cst ac Rivus. agn. d ^eii&medioicoosigni/icabatmodum e L'di\i pro latero. ^nedio xvo smpe sumebaiur f Capu seu Caput agri crat (5). oro termino qui in capite
c

";
ralatia
cia.

faUuntur nam emdcrivetur. Hi certe civitasd.cebatur Cajaca et pore Sancti Stephani seu Cajacensis ; et si derivat nomen Cajacc.anus consecratur episcopus CajasanctusStephanus ejusdem potest esse vivus aUer
:

quod

est

nomen antiquum

civUatis,

La

quomodo

Hujits vocis R Inlersicus. indicare pra^tei^Utens. eius significalionem monacho Carpeniario Asi in Supplcmento a
iiUersicus

mcminU Cangms,

cWUc^is episcopus-? Imo


breviarium

si

-nctus Stepbanu

Cajacciano, ut babet successit Ursom episcopo fmgi aUer nostrum, quomodo potest

confccio, cxhibeiur vox inierpositus lersilus posita, id esi ager s.WAW-Adequahicagiiurcsi recioria ec-

quasipro m-

iUo ipsotempore? episcopus ejusdem eivUatis qui vivens renunciasset imo si fuisset episcopus
ciasset loeo, etsi

clesiiv S.

ceseos

diceMariiC ad Peti, qux licet ipsius tamen erat Calatina^ essei pars, unita

quidem, cum renunepiscopatui Gajacciano, iUe dignitati, potuisset quidem non


episcopus Calact.nus id diciepiscopus; at dici Lepimus in PtoloestCajaccianus, nuUo modo. SieiUa, et a Calacta Calactinus xneo Calactam lUo an ergo episcopus Caiacta; in Prisciano Ego Umorabatur ? temporecasu apudCapuam barbajuxta Ulorum temporum benler credam esse CalectiCale deductum ran. latinUatem a Calactinum.Calesautem est civUas num seu episcopus Calactinus est qui Galvorum, ideoque episcopusCaWensis.Juxta eamdicitur hodie u latinitatem cum litera o

mcnsoi archiepiscopah Capuanx (0). quatuor paries, Reditus ecclesianim in


i

distribuendos memoprout indicat Gerhertus, Simplicius(7). derani Romaniponiifices SS.


lasius
(8),

(h^egoriusMagnusm.

,.

k In

prfese7iii

duorum

diptomaie Gerbertus tantum et ordinum majontm.presbyteraius

subdiaconaium diaconatus, meminit, sitentio bene animadvertii Mipricteriens, quia, ut XI id est tn chael Monachus, nonnisi sirculo anni 1087, sacris ordiniBcneventana
,

dem barbaram

synodo bns annumerari


vei\salis
,

ccepit

ila

sciplinapaulaiim sieculo

tamen ut hax- diXII facta fuerd uni-

sitpronunc.atio: transeat,ut pro sorores.surures esse Soranam, id Suranam non duhito ecclesiam ecAuctographumbuUa;
est in civitate Sora^.

quando Innocentius III eam sua

aucioritate firmavit (10). Ex eoquod Calntiiv facicndx essent ordt1 septimi nationcs^rmi {mariu), quarti [maji),

Quibus verbxs clesiaGalatinaconservatur(16). HiecMonacbi specurecitaiis,Mii Ughellus:


latio

[septembris) et

mensium decimi {decembris) je-

adseribendus mihi arridet, et Adeh-icus quemadmodnm Leo episcopos, inter Galvenses Soranos recensetur (17). inter

(1)
(2)

col

coL 502 Palrologin Mijrnc. toni. LXXXIX. tom. lU. cpist. lib U. eiust. 3. Opera S Grceorii. tom. U. (3, Openi H.iicnu.n. Migne.
575.
cd.t.

edit
cia

Migne.-(lfMichaelMonachus, pag.557.
Ch.istianEe Ecclesiffi PoUtia. lib.
1.

Cfr- Pelh3,

sect.

11.

pag.

co\'271 edit.Migne.

PonUficum. tom.
rl.im

I,

ThieL EpistolK Romanorum Gto.5. C.mgias pag. 265.


(4)

Diplomatica, hb. U, cap. ?3 num. 50 et soq. -lU) Dc Rc datea, pag. IV. li:;i A.-tcie vcrifierlcs
4

vo C;.put.

(G)

Cap.:amuu. pag. 576. lom. ,-u. Pontificum.


Ut>.

Michacl Monach.is. banctuanum


.7)

Politia, lib. 1. sect. I. U. pg.24 (13) Christianie Ecclesiw der christ.-kathohschen (l-I) DenkwUrdiiikeilen et seq

pag

17L>.

Thiel. Ep.stolce
1

1.

epist.

S.

RomanoS.mphru. p;.g.

Ki.-che

sciplinacirca

.?.

Ibid..

Lpist.

XIV

S.

Gclasu. pag. 378

U, pag. 53 et seq.
et

Bosisio, DiBand.I Thal, pag. 53et seqq.-(ir)) battesimo solenne. cap il .iiinistro. etc. del - (IG) Michael Monachus. pag. 5<9
(t7) Italia sacra,

^9)Operaorama, tom.

III.Epist. lib. IX,irt.g.t>4.col lli>4,

scq.

tom. VI, col.

4-14.

Cardinalis

~
DIE VIGESIMA NONA OCTOBUIS
15

nomen, in muliis Get^ianix el a-ro canonicis dahaItaUx ecclesiis, medio re multa scripsit Ludovtcus Hir{i\. De hac
Cardinalis

hujus generts episcopi scribere literas e( alia bibliothecarti supmunus postmodum,


:

quod

Nardii2).

custodire Ubros, vel etiam erat ecclesiar-um


Monachus, pag. (1, Michael - ,2) Dei Paroch. Opera. tom. vo Canonicus cardinalis.
;

Dibliothecavii

ii

erant

qmbus mandalum

fuit0). pressn appellatione, cancellanonim indictionc octava vonq Kalendas novenibres 97 ostcncordnrc cum die 1 nocembris anni

dimus incommentario
11. pnfT.

prtcvio

num.

6.

578

CanKi"^ Glnssnnum,

414 et se^q.

^li

M"-hel Monachus. pag. 5*9

Cangius, GlosBariuni. v" Bihliothccarius.

DE

S.

EAMO, ARCHIEPKOPO
IN

CAMllARlE^^Sl

ANGLIA
HISTORICtJS.
CautuaCreatur arehiepiseo,ms ^ Edward<. .,..uti.ur S.
R. D. B

COMMEJNXAKXIJS
ASNO CIBCITKB

Unicus.

De
Pctit

S. Eadsii eultu.

MUV.

S:;
sore.
.

De

R<.man. Anneissime anno mort.s. ejus adjutoribus et

S.

Eadsius

cst

valde on-

tiqttUS,

Cantmrienscs raud paucos arcluepiscopos sandorum albo actseu Dorobernenscs Britannica vescriptos antiqua ecclcsia Eadsius, ato.9 Edsms, neratur: quos wto- S. Eudsi, Eadsinus. i Edst Edsous, Edgius, quia ipscplcrumque Eadsium nuncupabimu.% unhoc nomen sibi tnlmit. 1 in diplomalibus ofim ' dicm 27 o TissiL riri raemoria ad Angltcano (1). uti etin /, in Martyrologio c nnssaHbu Kalendario Lingardi fconfccto "' ^-";.;^^ Sariburien.i, Eboraccnsi tapg,aiii Wilsoni Martyrologio ct

teric^s Landa,-cn.us, Kichardsomt,^^, Je> tutm rcctionem adjccit

eu^

'f"''fZZm

istius operis
2.

curan.

medio sie.culo XI flo, uu ^^^^ Yitam ]^": man.lavit. EJus tamcn n.m,ncrt^ Xn. Intjulpht^s, abbtts ^'"J^"'^:_
S. Eadsii, qtti

Inter anliqnos Anglitc

-^^^^^^^^^^^^u. sc, iptoti.

. .. ,.,^.,.,.,pi<-rM
^^^^^

s,'cu!o

Florentius Hcnricus Httntenduncwts,


t-cculo

Wx

Dieeio, ahtque lcovcnra, Ratlulphus de %^7L,-tonium tn Anglia

Hovetlenc. XIII Roqe,-ius dc

W ale

us

-''^
sst

ctiamex LcgcndaAngli^), hisce

nZ

confessor fp" copus et

(2).

verbis : Eads.nus llem in Fcrrara

l,tth.u.. Pa,-is.ensis,Joan^
n,-tholomctts lia, iiiotomt , Iitrchi,Kitonu.-. fi
.

Cotlon. Similtter.

J^"^f; ntlo -w

lianulphus

IltiJ-

CaMTgo Sanctorum qui

in

MartyrologioUo-

Stcvhanu.':

Tnolnsunt.addtem2,octobr.Jc;rd^:
episcopi CanluanLnsis^ In Anelia S. Eadsini fcr^-^e

C ViHsmigrasse. apostohcus Lundidul clalonncr, vicarius 29 octobrts d.cen..: ncnsl (3).paritcr ad dicm -chiep.scop. E sancti

Anglo-Suronrco ^quofein Chronico Ferrarium sequitur Richa,-

,.

m.
et

Analo-Saaromt^m

-"''Xt" iS"a plunou^


i
,

Scu^n.
rFadsii

cttjt..

lcmpo>'C.virgrav'.':s'mM.i.

''"ongmus aucU. PO^ ttM sm


ecto-

fnX

nonmoncre Netmc possumt^t

Camuani^lepositio

.^.xxmomO.EumquoquercccnsetRicbmdus qu.lempore beatoset sanctos

ZM^intcr

^ti

Anglu, Au.lacis, sanciitatein

,-unt(4).

Vcrum
:

ZTtu sancto,-um

quonam tcmpore S Eads.us cohonestari ccepertt d.tpcac


pauca monumenta

quibusc-caus
excipias. w'

tl

est

quum illa
qux

Mg^

loaica Angliic.

Eadsio supcrsunt, dc S.

!STC^Lr:U'- dempto

ff ''"'^LJ^

corom.vit,
-'''''

anno

ZZt
cris
lfi05

hIc tamenveneratio

aremotts tcn.

m Anglia primum anno l"^, fuit. putat


et

TldLdo confessore. .> amico.tnt.r^^ Parkcri placita admmt


ctosfuis-^e relatum.

1729

cdilum

<'"'' eum a

;a. Chcstc-feld '''^'^'''^^"^^^'^^^Catttttal qui de succc.stone

"^-^J^^Zsc^u
E.ole,i,J^^^^

(7),

aZ[:iZctm6Godroinus(6).eptscopusnco,5,

BriUnni,. De Antiqmlate
(ineni, cJit.

44 el ad

lj^-

'"' ,,,(.,ion.., e<W-

Calchedonensi

^^
AUCTORE
R.
D. B.

DE

S.

""f: Calchedonensi s^oulo ' Gochvino et Waltero HooHi), lericis Parhero, notHias de S. Eads.o scrrp^ui singuli breves

^"^-

C\NTUAWENSI. EABSIO ARCHIEPISCOPO , 4 U/ outenam fuerint


.

illa

sublimiora non non

auteni

f:^:

enimrefeomJlfeZem molo narrant. AUi Wineeslrten"^^TeZlrimo fimse episcopum runt 'P ^^^ designatum adsu.eedenep^scopum ,,,ignatum -'
sem,
alii

episcopus

Wintonicn'
sis.

fuit

J^'"'"'

Cnvlonis regis capfl-

lanus.

apud Insto^Desancti viri natatibus altum sitentium.Necmuttoptura de ofPcits, ricos -""/;;-anteguam anno 1038 lum Cantuariensem /'. '''"^'^/^^' pluribus anhqm" "" t:,-uitur tamen ex rem narran17;,, modo utique direrso

dum B.
Prima
,jus

JEdelnodo,atii
sententia

-^^ <^P^''^'>pumS.m, Ma^

*-

gZ

omnino respuenda '' 9'"f Diccto (14; e auctores Radutphus de

Bartkotomtv... Cotton (it)


neolerici Parke,-us(i(i)et

"If^I^lTnt Godwmust^il)m en
o^ stm,U-

Tem

litMS,

Kembleo edxto Kembteo edtto gimus quidcm in diptomate a Emmfc /ms.e lum regis Cnutonis regin.vque

eum

capettani regii

munus

ob''SS^-L^-

nonunum manifeste detaps, sint, ,, rorsan decepti. .i^P"'

"ZellLm (2),

'f D.ceio (4), Bovedene (3), Radutpln de eumkac alio,^mque plu,-,um, nigdenii^) ILitnte apud Ha,-otdum,Cnutomsfil,um, vzdc^tw auetum : quilMS mfTrauavi
Ranutpln
fuisse

et cont,-a

in

- ^^

Th07nam "-^J^;^ Wittetmm Matiesbi,-tensem{i% " " ; ,, ^rf Jiogerium de ^^ ^^ Rodbu,nc (1 J) P ^.^^^^^ Bunelmen-

'

f^ *S;;,a., Pnrisiensem(22).Etfstum ^'^^-'.^ j^,i,i, ,, Ead.sw non mulP^


^j,

tum f^'^aisu

epai),

wincest,'iensium

episcopum ....,_.,,..1033

Florendus Wigoynienm

{('')

cl

auctor Cata-

arcfiicpiscopo^-um Cantualoai liofrcnsis (7) anno 1038, sciriemium, dieentcs S. Eadsium


licet regiuinte

Haroldo, ex capcUano rcgis

Cantuaricnsem fachim fuissearchicpiscopum BartliolominuR Cotiniens n Divcrsam viam Hardecanuti ion(S)scribi( eum fimsc regis
sunt

anno que naetum anno 1032 vel caihcdram Aticinum, quianno 1047 suam lu Hincperspiepiscopalcm.nondum descruerat. Winccstncnsem Zlmcsi S. Eadsium scdem annoim cathcdram non occupasse,quippc qui

Ewmum

partes diplomati capdlanum. Vcrum priores

concedendte:
cst,

quum

sii

documcntum
ahaquc, ut

Cantuariensem, mortuo S. ascendit, prout posteris vente episcopo Elwino, Anglo-Sa.ronicus tradidcr^nt chronologus Hcnricus Huntendur FlorentiusWigornicnsis, omncs scriptorcs. Ex quifms
nensis aliiquefere

melnodo.

et

vi-

commm
notum.

omninoque sincerum,

mendis chronologicts in rcfercmlis non raro scasicculi XI gcstis memorabilibus loco tcmpora Haroldi teanl Et quidem hocce

dictisiure

menio colligimus^. K^dsmm.ne-

qucante.ncque post

annum

1038

ecclesmm

tcmporihns fmsse acpro Cnut07iis,cjuspairifi, indubium apparet, quod sccus cepta eo magis rcgis Ct n YM^m^pcrhihcrctur capeltanum B. E-'--^'';;''f-^''";'-X'Srr"m'Ao episcopum adjutorem

et Wintonicnsemrexisse, ac proin Radutphi msi erroBartholomxi senieniiam non esse


episco1032 a sed ^'Aliudeffaium, S. Eadsium ^mno pus designaCnuLc fuiLe designatum, qui statim post tus Cantua^ excipcxt. nonob- riensis circa B. JEdetrwdi mo,-tem eum annum 1042.

B-f/''2tZTuZ

existim-andum videtur B. Eadsium Harotcti, patum,regisCnut07iis,non vcroregis Bartholoma-i Mittimus capetltc pnefuisse.
crcdibite
:

anteep^sco-

tonisoptalisresponcleripossetjmpedimentum

non exiguum
Cantuarix

fuii

m5m

receptum,

superandum. Erat cnim ut nullus ad

placiium,utpotc minus mortuo decanutus, posiquam B. jEdelnodo .su^ectus, tu7ic tanB. Eadsius fuit a biennio

nam Har-

tum sccplnwi Anglix


rusimile

obtinuit

acproinve-

non esi his lanum. Quod quidcm capcllani officium P nam

B. Eadsium ejus fuissecapel-

nisi prius hujus ecclesix infulas recipereiur, non erat monasiicis disciplinis excultus. Talis B Eadsius, ?*/poie hucusque presbyter sxculavir, S. JEdelnodo et ris. Quapropier beatus cttiguam anCnutonc multumprohantibus, ne

sam querelai^m

daret, inter

monachos Can-

tcmporibus minus erat spernendum : clerum palatii, qui rcgis vapcllanus omnem numerosissimiis, subcura t-t disposicerteeral

cooptari rogavii iuaricnsis coenohii Christi B. Odonem, medio sxculo ei ohtinuit, imitatus

cruditos latet hanc tionc sua repubat (10). iVcc scnteniiam Hincmari loquentis de capelesse
lanis

archiepiscopum cjusdem civiiatis. Porro dein episcopus B. Odo, preshyter sxcularis, esset a rege Eiheistano Winioniensis, quum
et noltct elecius archiepiscopus Cantuariensis ,

rcgum Francorum
ex Cangii

sui temporis.

Af id
{i2) ei

XI, quor/ue obtinuisse in Angtia, ctinmsxculo


cotligitur
{i\).

T/mnassini

,doctis Joscphi CarafJ'a{iS\ preshgicri Romani Iliec erat dc capeilis rcgiis.

disceplationihus

istiuscaihcdrfcprimus diciprxsul, qui instiseciatus esset, ad tuta monasticn non ante apud Gallos sese conturcoenobium Floriacense undc postquam monachilia accepisset, lit;
in

B. Eadsii condilio,

quando ad sublimiora

fuii

Angliam

rcdiit,

et

sine

ullius

invidia,

vocaius.

primitiali

ecclesice

Cantuariensi prtefectus

h Livcs

of ilio

Archbishops of Canterhury, tom.

I,

pag.

489 ct soqq.
(3)
(4)

(2i

Codox
1.

<liploiii!iticus. toni.
1. pavr.

IV, p. 37.
Stiibl)s.

Chroiiicon. tom.

part.

W,

edit.

(13) De Capella regis Utiiuscap. 36. n. 8, coL 1609. cap. 1. pag. 16 cap. IV, pap. 135.- (14) Apud que Sioili. Wharton. tom. II, pag. 683.- (15) Hist. Anglite, pag.
;

pag. 183, edit. Opp. Hist. tom. I, Abbrov. Histnric, png. 276. (6) MoStubbs - ijji Polyphronon apucl Galp,

363.

(16(De Antiq. Britan. Ecclesise. png. 96,- (17) De (18) Gesta Pontif. AngK, PrfesuUbus Angli, pag. 79.

mmionta

Hist. Brilann.. pag. 599.


I.

(7

Aneliasitcra.tom.

pag. 86,

(8) Hist.

Apiid Wharton, Angh; dc Ar-

pag.

172.
1.

(19(

Thomas Rodburne apud Wharton,

tom.

Luard.- (9) Acta SS. tom. XII chiep ctc p:ig. 363. odit (in> Hincmarus, Opp. tom. 1. pag. 654 ot seqq. octob tom. col. 998. odit. Migiie ; Acta SS.. emst.adPiocercs.

Hovedene, tom.
I,

(20) RogeriuB pag. 227. Cfr. tom. II, pag, 221. Sinieon I, ad annum 1032, pag, 89. (21) De gestisregum Anglite, iipud Twj'sden,tom. Dunelniensis,
col. 178.

(22) Chronica majora,

tom.

I,

pag. 493.

- 'H. C:lossiMium Lfltmiti.tis, yo Xll octob. pag. 656. - ^2) Diacipline de rEghse, Part. 1, lib. lll. Capellanus.

(23)

Kemblo, Codcx diplomuticus, num. 1327, anno 1032.


est

DIE VIGESIMA. NONiV OGTOBRIS.


berni<E, libere sicvit

17
AUCTORK
R. n. B.

eat (1).

Idem ferme prmiiUt

nocfms mus ex piuribus diplomaiibusomnino swceris{2).

B. Eadsius, moChrisd, xtti colhgi/actus in cw7iohio

Adcsham. Suhjungii afiut! scripior Anglus (9) hanc fuisse Cnuionis roluntatem ut B. j^deinodu.^, tunc xtate provecius, egregium aiuvifiarem hahercf, idquc
sancto seni

Binc

fit

"lop'-o-

nachus
liatitibus

Cnuloni'Ct

li-

/Edelnodo.

,. ^ Cantuaricnsimn monacho}^m beyievolentia pfncttit Cmitoni crga li. Eadsiuni haudpa}^m testimonium exstat charta saxonice ciijus rei Folkesscripta,qua rex Cnut terram illam, quic
,

muttum

piacuis.^e ct

nnno

103."

fuisse factum. Caniuarieivsium episcoporum S. Martini origiues cf offlcia i\r ditobus documentisnon adeo aniiquis nobis innoicscunt :
sedy

tan
riie,

dicitui-,

concessit ecclesiie Ghristi Cantua-

quamvis

sint

mi

sequiorLs,

minimc

quando Eadsinus presbyter suus monachus


ihi

est

efTectus

ea

videlicet

conventione,

sunt spernenda ribu^ fontibus rnide

utpote cx multo anfiquio-

ut

idem Eadsinus monachus habeat terram qua iUam,quamdiu vixerit, proptev obcdienliam potest eambene regi servivit. Et ipsc non

probabiiitcr hnu^fa. Cotfoniana, Tib. c. Q, Priu^ ex Bibiiofheca eruif ci Juris puhlici fccii Warthonius (10). dedifque nomen ERAGMiiSTUM ue Institu-

dem terram

donare, nec vcndere, ncc verbis de eadem ecclesia foris facere, nec extirpare ejus eat terra in domiChristi; sed post obitum qui tunc servierit ecclesuo

A^ TIONE AUCniDlACONATUS CANTU AIUKNSIS e.rordifur, B. Augustini, primi urtempore, tempus chiepiscopi Gantuariensis, usque ad
.

nium conventus
Christi,

et cum omnibus sake et socne eamdem terram pertinebant rebus qua? prius ad ei, quia ohm nuoniani barones regis dicebant diebus ecclesiuj Ghristi luit in

cum

bome memoriic Lanfranci Archirpiscopi, p.-r CCCGLXII annos nuUus luit arrhidiacunus in
civitate

lemvel dioecesi Cantuariensi. Sed a qui scxtus crat pore B. Tlieodori archicpiscopi,
a B. Augustino, usquc ad tcnqms suhm-hio Canfranci, fuit in ecclesia S. Martini episcopus. auctoritate VitaUani tuariic quidam
iii tota civiPapiC a S. Thcodoro ordinalus cpii Canluariensi vices archicpiscopi tate et dioecesi ecL-lcsiis congerebat in ordinihus celebrandis. aUis omcns secranchs ct pucris Lonru-maudis, et
:

pricdicti Lan-

eadem tena

\i

arcbiepiscopi, et Mhelstani regis, et Odonis magna juriejusdem ecclesi^e sublata fueratcum terram concedit ipsc hauc injustitia. Nunc crgo redemGhristi in aninuc sua; a^ternam ecclesiu; apposueruni nomen ptionem... Cui diplomati epiepiscopus WincestriK, /Egehnce, ^lfsige, S. Augustmi, abbas scopus Suthsaxonum, .Ehner, abbas Walnotb, abbas Westmonasterii,^lfwme, apud Portesige. Novimonasterii.WuUsi, ahbas hujus Non aliud indicium tcmporis datx Datum apud Suthnge ad chartte addiiur, nisi :

pontificalibus

jurisdictioncm m etiam episcopus omnimodam Cantuariensi, scde plcna,auccivitate et diocccsi toritate archiupiscopi.

exequendis ipso absiMitc.

U\ew

ipso absL-nte. cl scdc vaauctoritate capiluU exercante, in tota provincia

Kingestum, die Pentecostcs (.3). Vermm ex annum 1032 non fuisse scriptam, colligimus JEtfsige, cpi^copus adfuit eo quod regi testis Eodem Wincestriensis, anno 1032 mortuus{A). Eadsio suo presbytero seu iniuitu rex Cnuto B. induenti donacapellano, monasticam vestem Werhon, Berwich, Palslre vit ierras Apuldre, ejuset cujuseiWichiriceslam, eopacfo utpost Cantuariensis mortem e.9sent

eam

post

cebat, per 309 annos usque ad

tcmpus

priedicti

Lanfranci. Postmodum temporc

pra.Hlicti

Lanlata
sul)-

pricdictus episcopus franci archicpiscopi


dcccssit.

Sed idem archiepiscopus aUum

sUtuerc non dccrevit


tn quo fata istius 8 Posteriusdocumentum,

Carumvit^.

dam Eadwini
incharta

eccksiu^ Christib).

Quam donationem ticct 103opnx modo descrihenda annum


refc.-t

episcopatus S. Martini, ac monachi cuofncia,enarranfur, exAnnalibus dociorJames, anno jusdam Roffensis excerpsif codicem ms., nunc Bii0"9 mortuus. Cujus Coffonianw (11), ^e <iebliofhecx Bodicianx

protn

W.

Eadsn

his igitw qai donum terra^ Folslanx. onpos/ nnwm B. Eadsium C diplomatibusfluii vel potms

1032 faciam fuisse se ferat. tamen anno Germsius (6), qui ei anno 1038 P^^Vfa^^^J^

Ex

scriptum mecum Musni wiR p Joscphus Stecenson, olim nostrie sodalts. tannicicusfos^nuncSocieiatis Sancti Mah- V H7eom.pitnr verb^s Ep.scopus civUatcm .n parte onen,

humamssnne commumcam

viiam .ntsccpisse, verum scripserit deripso anno 1032, 7nodo

m^monasiicam

T.NI

CANTUAm^.
erat; qu.

EAtra

[ucstecclesiabeaUMartnu,ub.scMlcsep.conaUs
cpiscopus domi vcl
et viccs

con..tatu
q.>.

Vidctur quo-

que fuisse
episcopiis
S. Martini

^^%'Est et tertiumptaciiumaGuillelmoSompronerm rerum Caniuariensium scriptore, nempe omnino adh^rentj latum, cui et alii (8) yEdetnodo creatum fuisseepia B.
B.

Lmper

manebat.

a.v.hicp.s.op.

4iscur.am

Irequentabat. per on..ua

Monachos.s.bi de ccclcs.a

Eadsium

scopum Cantuariensis
olim a rege Ethelberto
concess^.

occhsiie

S.

Mariim

el

regma Beriha ^ Au-

Ncc abs^u-de ^d d>tum gustmo mambus habud Quoniam Somnerus prm documentnm antiquum, in quo ^^f o^l'^'' Kanutus rex ded t^Ead,^nl verba Anno 1035
.-

SolLmn.ta mon-ichusin obscquiumac.-.ipirhat. celLl.rahat, sicquc a n sodc mctropoUtana offlc.um ag.bat urcd.bat. A.vh.diaconatus sua pc^^^^^^^^^ ad a-hiepiscopm p dericos qui mo.iacho.-um t.mtpr m .n terr.s

^^ -^^^^

gc but
P^

"r

quce ecclos.a s.ta sino.episcopo SanctilSlartm., Oriente. Apuldre, Palin est eKtra Doroberniam Doroad opus eccles.^ Chr.st. si e et Witrictuam,

eosvero qu. vocant, curabat. cor..ecclcsl quem decanum ponenIn ips.s suis eccles..s pieba "mcndabat. onebat, dcponendos ^^0^^^^^^^;^^

e.p.tu.atcnebat.InsvnocUsM>.ea
pari

ornatu considebant,

parii.

l';^ Archb;.hop.otC....torbury , ;.,. Angl.a.<:ra toio_l,paS,10, Kodoia! Br.t..nk,. ^" 131. Britann. I..g.l.'il. "" <ll.Cod,^ XXVlll, f..l. ,,, ,cd,.:i lo....l,l.ag.35.not..nic^,

usq ue

a.l lc.n.por,a

No.-man.,orum ;^">^
clericu...
.

"
' .

Scopii

cKl.t.t Gocl.nus pra;sul uUi...us

Hadulphus

(22),
.^

'

:^us conum mortem

X r

co qucm.lam Lanfr,-...eus Unir.neus ord.navit

^'"
...

s...m vel;e.,ter

<luoa ----;;-^, ^ oluU

su

^* ^
.=.
.

utp.m anie a ;.M. veicret Martim %i,copal.,nS. episcopatum S.


derem hoc non
,u.'!vicari,
^'-^'

^^
,

pnV''.,m.,9''P'-P;;
.^^^^
.^,^,,,,.,

A. ^^

,e(a '" - ^^f':!!lr^r'i^^^S. Eads.us, ryut g ^Cs.us,^ ^^^


'^^'

'^^'^'^^

"ffJf"^,.,^on^^---Iff;; r.c^nlymelnodisucce..^oremfuUMre^^^^

'!^la onn,si anno 1040 '^;! raiw^ esi, nec ,' ''- .,,^ "ll^f tUnio .'f

"
""f ''gtcxmn ^el i038 exeun

''"' eoncc^ f ""f

"'"

,> nsuto-e

f"

iit(a-

'S.Xr'

''

"'

rpo.,(oto--

^;;^ ^,/,,^
c,

; ''-* pa- induendt


.^^^

'"'"f^ZdZ t"^porc eodom ic P ob varia adjuncta,

r^cuUatem
^^^^^^

^^^

""f^S^c^ <" '""' .eHOSO .ncunic,

-.- "^Z^rtZe^^^ensisl^JVa^^l^^
Con/r/a(5). ^^-'"^^^^^^frSr/rfL.'*

S^nlpaf:.^''''''

" ^^^T'^.' rtSCanLZ^uln.uennio oeI

Radulphus de Diccto (8)

.-

'^^"

.,

chri-

cupabai BeMdiclus

A
archiepi-

iis

paui

pmo sese ornarc .scccre erai Wincesivicnf^i


/.ff(v- e-r

prohd.tum
(lo),

a,/':An3('-.-'-<'?c. ^'P^^
,,..

'''

/, 00

rnncUio ^^ ^'

^^^^^^

,,tehraio.Qun. sa-

Ha,.oW ^XlfcoHook (27) AV/es A*c/., /c^n Sel co,.ona .cffia cinc/t

,.ees

Kn,.rfPcan/tM

hdwaiaus, et S. ^-'^^-^X.

c/. .
i.

ieom.r'oft.''/'''"'''-''"""'^'"""'-'7

^...coc..'U6.P;-'^'^-^;:,

os

W1061

rwsio

'd^Z-oido^ in/ra in dc Ilarohh T/^:

^=rL"rr
^unun.
rr^,.^.

a, Cfr. Chronico

Anglo-Saxomcm aJ anm

tom.
Maii,

M 11.

SS. tom. IV scqq. -'!") Acta fi7ft P^e- .'^'^ ' apud Monuni. v h F oienUus Wisorn.. pag. 3o5 gg.

.'Xs

Bvi.an. pag. ^^'


107
X
1'19
1

205, 330, edit.


lil, ib.
1 I,

^^Tr^abt Stubbs,

1H. U^^
^^^^^

1.

18)

^W^^^

, ; Malmcsb.

tom. nac. pag i7o.\Vhavton.

pag. / ^^^2 Uuiue.

_
-

_U
24
epist.

,71

tom l, l'b Chronica Mnjova. on Abbveviationcs CUvon.covuu.

pag.

;^::^r;::i"^-'"-p-v"'"-orcrs::;

:^S;\Upa,.W._^.a.o.vnej^u^.v..
d Bmnoncm.
1

episc

ad WiUoln>un>

y^'^""^";^ '_.i,)Oi)p. toni.l. P Uolbon. co .r^3^ 1


;.

e^lst 250 Ml l'"-';f-".>';i';' ^'^f e ,i la. U. epv ton.. 11. opi t.

_ a2) Opp.
edit.

24

coK 55. cdU.


^^

Migne.-U-l'

>er

u
i^'^
.

Hoziero.
^;

Garnior. D.ss. de

pMlu -"^P'^,,^,^,'"^
''^*^

uadulphum de
^yi^^rton,

^. ^ri;^:'.
tom.
1.

U^sTt': /Jbishop.

or Canterhury,

,15)Labbe,Conc.ton..IX.co
Diceto.ar"'^"^^'^'"'^^"'^'""-

pag. 49L

canuio

DIE VIGESniA NONA OCTOURIS.

16
ci

A canufo scribuni Maithteus

Parisiensis (1) et Matthieics Wesimo7}asteriensis{2). ALsitiie meHarotdo rege)\em\. in dia fanni 1040, mortuo pratanler ab omnibus susceptus, ub Angliam ct
Eadsio Canluariensi arcliiepiscopo in regem consecratus. Qux solcnnia quoque memorani Richardus de Cirencestria (\i)aliique scriploejus successor, res. Eo mortuo, anno 1042
cst

Prtvterea annis 1045


et

104C.

ipsi H. Eadsius

^^'"''g^

Siwardus

hiijus rei te.^iirnonium relique-

S.

con/essor, appu/if in Angfiam non sectts ac ejus dccessores, a B. Eadsio in et, regem inunctus esi. Proceres enim Angliae

Edwardus

p/uribusS. Edwnrdi dip/omtdibus subscriptioncm suam s-ubjicientes hiscc rel sumlibus verl)is: f Ego Eatsinus Dorobornensis ecclesiie archiepiscopus liiuie dimationem eonfirmavi(15). //('/*( i Ego Siweardvis aroliiopiscopus triumphalcm agiuj crucis tropha:um imic regio muneri gaudenter impressi (10). Quaicm rcro
7ninf,
;

conditioncm Siwcarda fecerit B. lCadsius, e.r dictis scriptorum satis apertum est, qHiimns

misurunt, ai/ Henricus HunfCHdunensis{4),pi'0 Edwardo juniore in Normanni.un nuntios et obNormansides, mandantes ei quod paucissimos

prima spccie i7iter se pugnare vidcnntur. hfcnim Siweardus sese nominat archicpiscopum, at confm F/nnu//a tamen significaia sede
:

norum secumadduceret,et eum


sime
Rtabilirent. Paruit

in

regem
ct

fidelis-

rentius Wigorniensis
sis

eum

vocat Dorobevnen-

Edwardus

cum

paucis

archiopiscopi corcpiseopum (17), Wil/clmwi

regem ab venit in Angliam, et electus est in sacratus est ab Eadsi archicomni populo, et Pascbiu anni piscopo apud Wincestre in dio
sequenlis. Henrico suffragantur
(5) ef

Ma/me.-ibiricnsis sm-cessorem designatum (IS), interpo/afor Lambcthanus F/orenfii, scriptor


s<rcuii

XII ca-cunfisvei

ssecuii

XIII

ineu7ifis,

Florentius

Rogerius de Hovedene (6) Wigorniensis Anno MXLIII Eadwardus ab arcbidicenies: Alfrico Eboprassulibus Edsio Dorobernensi, et
prajsulibus, racensi, aliisque ferme totius Anglia^

archiepiseopi vices moderantem (19). Maffh:vus Pa>'isiensis{20),exscriptusaMaffhiro\Vc.sfnioCantuariensis nasterietisi {2i), vicarium Eadsii,
archiepiscopi, a/itquc .unii/i

tror

eum

modo. Hi7warbinon fuisse corcpiscopum quo 7nodo


j.;

^ die Pascha^

nunas aprilis. ungitur in Eadem solennia recenset auctor WintoniJe. addens eaperacia Chronici Petrihurgensis {!), ianfum archiepiscopis et alns cpiIII.

regcm

sxcu/o

V et

7^anfur:

scquentibus p/u7-es fuisse mcmoqu07iia7n hi, picrumquc dignitatc

fuisse

non

scopis, sed

eiiam

pra^latis

et proceribus regni

episcopa/i care^ites, pncsulum ccc/csiaiwn, etiamoptima sanitaie utcniiiwi, erant adjuut vicarii gctiC7'alcs cpiscopoi'um
tores, fcr7)ie

In Chromco Ang/ofere cunctis pra^sentibus. Eadsigus eum Saxonico legimus Auno 1042
:

confra Siwcardus dignitute cpisco7mincrc pa/i fuiidccorafus. Nec opinoreutn


nostJ-i icvi:

(Edwardum)

consecravit, et coram

omm

po-

episcopisuffraganciesscfu7ictU7n,sicutiiusfea,
be//is cruciatoru77i peractis,

ejus utiliUtem et ompulo recte edocuit, inque Nec prolixms de nis populibene mstruxit (8). disputandum bi Ang/orum

scopi fifida7-cs

bcne mutii epiiufi^iarumscdimn oricnftdHun,

unctione

incoronandis Anvero lecior antiquum ritum lusirare veht adeai olimregibus usurpatum

regum

in pricc/arioriqui fe>'7)iepcr fotam Europam. ope>-abantur CZ-Z): bus dia-ccsi/ms cpiscopa/ia cpiscopi ordinnrii a/iquando

nam

Roqerium

de Hovedene (9) et Maiih^um quibus Parisiensem (10), qui descripserunt Ang/iai a solennibus Richardus I in regem Cnniuaricnsi,juxta Balduino, archicpiscopo
inuncfus. antiquum ritum,anno 1189, fuerit (U). Qua de re plura collegit Lingardus siiispem Inferea B. Eadsius, qui tanfam 11

hi ad /ocum Pofius nnm occupa>idum 7iOn orm/ dcsignnfi. episcopum adjnfomcns est Siwca>'dum fuisse

m.^^ia^ypnre>n, episcopo>'um sufr>-aqn>ico>'um

.wcccdcn<U busper decrefumpo,dificium Jus

labo>'anti prxsuli, soiio ve/ valeiudine cu>'avimus p/acilum Wa//c>'i compclit. Non

lodte^

sm

ndjuto-

remadjwuj>t ^Q^gy^^f morbo correptus, nonpotuil quinpriSiweardum, ^.^ ^J. j^Q^niicatus annis, onus priem/afus rcc/inare/. Dwif saltem partim in a/ium

cmm

Chronici Anglo-i^axoscriptor ferme coxvus archiepiscoAnno l044.Hoc anno Eadsigus


nici

ei i/cSipforCsa>diquiorcs hac dc >>c siicanf, Hh}fze/to{2^) ct weardus qui a Messc>iio{2A) rccoisefu,; vixo-it ^ episcopos Upsa/oiscs inier prom sic^mio posf?>. Eadsium.c

fuissc cpisHook (2:J) cxistima7dis Siwcardum quu77isn'icopum Vpsale^isemconsco-atxun ;

amxo ii4i,rere
a/ius

propter suam pusdimisit cpiscopatum (suum) suum et in episcopatum corporis infirmitatem, abbatem de Abbadune,

consecravit Siwardum, atque Godwini com.t.s. regis venia et hortatu, fuit, donec essct effecta, Earespaucis cognita archiepiscopus ahum propterea quod putarct cmpturun.(eum quempiam aut impctraturum aut minus fidelis cssct ips.que

adjnto.us opcra .-^^^; 12 Ist brcvi tantum tc^po>'C Scriptor ouni (Jo^nui utipoiuit S. Eadsius. re^W ; Hoc... A7iqlo-Sa,ro>uri ad am7um 1040 Siweardus cpiscnpus '''.'^;

quam

fiC7'it. Sii7-eardus A/>bc7uiu7ien.ns

anno decessit iionisuum calcu/um ^^''' ^''^"'^^^^: ^"^ "^" go>-nie7rsis co7Uinuaior{2Q).Nec
v.rt dimissionis 7-afionem hi

adducunfnts

episcopatunO.quihoc

minus

concordant HenriChronico Angio-Saxonico


cus Huntendune^isis
(13), a/iique

n.notesceret(12)^CK/n placeret,si multis

'-^''''-^-.^";infi7-mam Siwcardi

mus

plures

(14).

hoc co>ist/ium Anglo-Sa^onici, Siwea>'dum

in optima editione

anm

Uoontc im"^;!;,V^;^;;

(DChronica majora. tom.

,2)

FloresHistor. pag. 210.


II.

tom. 75

1-03.
BritenD

<4) pag. 188. lUd. Chronica. - (7) Chronica, p. 4.

,5,

Uxavd Speailum Histor. Monun.. H.st.>r. Bntan pag omca. pag. 601. - .Om Lh
I.

pag. 513. edit.


,3,

Ub.

;8.

ApuO Monu

603;
701.

pag. 434.
<10' Hist.

seCTg' 209.

Chronica. tom. 111. tom. Anglorum. tom. 11, pag. G el


(9,

m-

11

pag. 34. ed.t. 1870, ^_^_ j pag. '' ..cra.tom. l.pag-;^^^,*;J jA^.Ha t Cfi. Wh..no ., 519. cdit. Luard -rhomassin, FloreBH.stor pag. 2M.
-

1.

Cf.-.

.21.

ed.t.

Mad..en.

.1

H.story an^

ant.qu.t.es

Discipl. dc

VKghsc tom.

'^'
^;,;^;.^ Cante bur^ ^,.
I.

,^ _
'

,,3^

?hfAngo-Saxon Church.tom.

<'^^ ^>---^j ,-^'';^: le;f.bid.. nota B, p.g..335._ M 3 i b d p^g 435. Cbromcon Anglo-Saxon.cam. pag

" ''-^ ^"; I^;f^',f^.,f

Uves

f of the Archb.Bhops ustrata. tom. Scondia ,24,

,,

pp.490.

p^P-

'

arcb. cic. Hist. Angl..lil3. de 759. -(14) Barth. Cotton.

suscepisse

BE
AUCTORE R. D, B.

S.

C^NTUAmENSI EADSIO .BCH.EPISCOPO


Hunlendunensis
k^o,

^
"'<>'

^"^-^

Rohertum.poH

S.

Eadsn

n scde Lon.

.^^^^^ ^,,ae

hrevi post cxpulsus:,

Stigandum a

vLlurMsiorici,wdoe.c.p^t^^^
sis,

co..<.

anno 1043(17), tum '^"'"'""'"''".s ",; Cantuart<e {i^)^^^


ahbaiis S. Augu..tini dona ab ipso vel accepta
: ^

/,. ci.

ooHate^

nac_ incu.-bUem n,orbum l.^,-oe.. aU. (S. ta potcstatedccessit


tus

'^^lam
liex

vivens

et

volens

enim Cnulo bealo viro, dedit ulebaur plures terras

quo amcis.nme
cujus

mu-

rs:;s;clr,-,ussecretiorico,,si.,oapu<.^e^m
et

co4itcm ((;odv.iu,>0 ^?-^'' dlum dusabhas Abcndoniens,s "'^''f""; .f ' atus coutuleral ,ng bonorem ille in >psum qui
'''
'

"'

r
^"^

Contra

^'''^'''ZttZterrL

Litleburne,

u ; que elimina s est da designatus suceessor verecu ev,a nofcnsis, quo ci episcopatus Tunc rex detrimcntum eonsolaretur.
diain

am

.nf.rn.um ,!ccess,:i,o v,ctu

f--'-

quo monacbo t";rLm, quem ex


tecerat

Ge "a^.

Lundonia!

ov,t

scopum episcopum, a,-cb,cp s,b. quonan.p.issimo premio, bona


ipso ,.^peH.
11

dam
R

Norman,= cxu.ant, a., compensans (3). Qvorl placUum


in

e-

^icJ aM
nampr.ier>jvam
sen

dlehm Mal Rudbornc (4), Thomas

Dc quo
cessu in

disfiis-

fermeejusvei-hae.Tscnbens. ,,^. , '":^AZ:cZZ,.on. nuita ,des l>ahenda:

im I9n\ Uem anno 104 isie nein a nibus suis spccalem (20). duos cal.ces ''6'=""=etiam Eadsinus dcd,t centum --;;j^- "^ dcauratos. Dedit etiam et u"" P "''l^^, cationem turris cccles,(B, G^e fu.t ad a. a>e glossatum, quod cathenatum esMmt viri et tnierventu , on.^ gori, (21). Beati

"

&

>^.^^^; ^;;^^^ ^,,, ,,^


licet

toricis tibi-is

errores rcfe-

'"r^Cratol^Zo ejusdem ^^^^l!^^''^!"^!:^:':^^'^^ ^Villehnum pro Smanifestum


est

'l-^d'.'"

runtur.

ZZdo
Jse

Refert a,-cbicpiscop, eorep,Siwar. .m Dorobcrnensis

AbbJndonen., alium enim Florenii^^W,gormensu.(5

Siweardum

acce-

Zick, qnem ahstuterat (22), .r Cnuto moZa,Ztionis nominic. 1023 .e. 'jncarltion,s Dominic^ dono '^'' /r^> , nachis illius ca-nobii .3 ]lftr((r hactcn-amigravttb.hMsins, ^ ^^^^. 15 Tandem ex

eumanno

exeunte mense

octob,-i
,^el

anni

s:pu:n"e;..nn<>-'<'^.EadsiumeA
^yjo,lluntendunenn^Ts-atT.-ayninr IIen,-icus Angtoauctor CI,romn iemiarrat
Abbandoniie

tumulatum.

Sc,;pio,;

1035, Bominic^ 1054 ^^X""" ^TTtobrs ocobris vel 1054. J3.es 29 Dominicie 1053 o"ro,ue^An^ indicaiur in

^-^<^-;^l

^Z^^

fui-^^e

sTm lfoniciSi,cea,-dum,ahhatemecctemcCh,-^st,
sec-atum
^!opier

ZZic:^cc:;:^^'^^n,aM,aten.cc^^^^^^
-.a Siiganao, .l,.,.j..ow,.,;. con no IO08 fume concunctopo( S. Eads,um,

alo-Saxonieo et Pel,-iburgensi. tL,-io Caniuariensi (24). In

~
Zr um

veletm>n

f" ^-^-^^-.^lptem^^-is^^, - "i--obituai-tis fermrumi.^.^..^"'.


-

~
m

episcopum
\y,,let,i

omninocum

qux noffenscn (7 Qua diciis pugnant.


.

existimamus
esse ,apsu,

M-illetmum.

autjn
ahb

Extsttmandum vel etiam 30 oetob,-is(26). Kal. oc,ob,-is seu diem Anno vcoiOhA re/ 10o5 esse lapsum calami. tng,-essum, ex omnis ca,;tis viam es.^e

vtde-

Wjf^

Wo,-em

accidii (8) A"'."'

^1 2m Mur
X/.ert
i

aut, ui, p/ Uuie ''"< '"'''> >nte,-po,aium.


sutlice,-e

eptscopus diploniaiibus, quihus beaius

nomen

Jum

ad eoe,;cos
lib.-os

donationem

co!ligtmus.P,-to,-een,manno apposui,, qua.ndam S. Edwa,-dt htsce ve,Do.;j.be.-nens s F.


:

(0) ei

Godwi,rum(iO),-efeendo.^,
-anstu-

his app,-obavit

enie.;-o,-em insuos

e,Jnt(ii).^'ecdef,.e,-u,.tsc,-ipto,-es.-ece,Uw.^f
ve,-ba nrobutlla Wit,e,.i Malmc..hi,:ens,s emscoqui,vu u ,,..ii^on..,rm.

+ Ego Eadsius arCicpiscopus cjusdcn {t-d,ca,d,J eecesitc saucta; crucs subscr,psi(-7) rcgis donum sigillo seepe usurpavtt. duam fo,-mulam aut simiiem

'.

..v.

t,an,ivifhi,,..mcees-

^.^.^..- , rever,e, tn aaj.,io,-em hanc sententta,, esse Ast non a,bil,-or in


-,

5 Kdicamidonauontm

/ui"<-

""---.

tum.

'lundum. Etenim
Sa.o.iW(12),

auclor

C '<"^;^

non.wlmn

sc,;b,t b.

; EaOs,u,n

aixhiepiscopus donum + Ego Stigandus i^ens Qi^MWi htec docnmenia ,-eais connrmavi (28). sincera et cerla, hisiorica sint quam maxime

decessum

cnpessiisse. ..ed.lle

'";;/'.;'

sec^,sacFlo,-entiusW,go,-ntens,s(ii).HemtLUS

autumandum esi primo, S. Eadsium ohussc; dem annum 1054 necpost annum 1055 esse lapsos Floren. in mamfestum errorem
p,p. 604 ct606.

non ante

- (15) lUd., pafi.


ad

750.

(10;.

Multh^us

J _
,58.

,4,

Apu<, Wl.a,..o. .0...


.bub,

p.B^.^ '

ot s q.

Pans.,CUronica m.jom pa?. 4. fn, \Vharton. tom. 1. 1784. Thorn ai.udTwysdcn, col.

anaum

IOdO
(18>

213. ?'"""%;;
pat'.

(19)

KemUe. Cod.x

_a,

Wrm.
P"e.
f;.-

J"/v',,.oSW,num.8.

<20) Will. Thorn tom. VI. num. 1333.col. .21) Ibid.. col. 2247 col. 1784. apud T^vysdcn,

rHTm'xV;::l.o'unum.r;,t.,m.XV,l.anao

17S4-

Thomas

of

Elmham.
108.

Hist.

;Sie^\r4,.m:XVm.no,.Snm..^--Ar"",:.::."c.cm.omc.;.iL.chrc.dcsc,..pud

rintua pac. 26, edit. pag. g i^rnum^tom. I.

Hardwich.

(2.)

monasteni S. Aug. (22i Monaslicon AnKemhle Code. d^lopag. 55--.'2,) Codex

Lticus. tom. IV. p.g. 21. -(24)


pag 7'.n.-(25)
Ibid.

Apud Wharton, tomj

790.-

,26) Ibid.,

~.43?:-.t3f,u". ;;."-'' --'^'^-

134. DiplomaticuB Angliffi.tom. IV. p.

(28) Ib.d.,

136.

DIE VIGESIMA NONA OCTOIMUS.

21

/ium Wigorniensem, HenHcum HuntendtcMaithicum Wesfmonastcricnsetn nensem Rogerium de Hovedcne, Joannem deOxenede qui omei auctorem ^Chronici Pefrihurgensis, ejus obitum anno 1050 illigant, fuec eadem nes verba usurpantcs Anno ML. Eadsius Dorobernensis archiepiscopus obiit. Nec minus a vero
,
,

dicendum est snnctum archiepiscnpum vel H anno Incanmtionis 1054 vcl 1055 ad ca'ium migrasse. In hoc commenfario historico negle.vimus c/fafKni Waltcri Hook signi/icnntis D. Eadsiuin cpi.teopH/ fuisse aulicunt. Quod si verum fut^iset, non adeo benevotum erga eum sese e.rhibuis^tef S. Edwardns, non laudu7n hominum, sed divina' gloriic avidus. Erroris nonargueremus Walferum, si scripsisset B. Eadsium sibi assumpsi.^ise Paulinut}) nxioma : Omnibus onniia tactus sum, ut omnes facercm salvos.

discedit scriptor Chronici Anglo-Saxonici dicen^.-Anno MXLVII. Hoc ipso anno deccssit

Eadsius
bris
(1).

archiepiscopus

IV

Kalendas

novcm-

Istis scriptoribus, certe riris valde

spcctabilihus, pricferendi sunt ipse S. Eadsius acproin et Stigandus diplomata subscribentcs :

(1)

Monum.

Britan.,

pag. 442. Cfr. Warthon,

tom.

11,

pag. 79i.

DE
B

SS.

GERMANO, RODULPHO
ISMIO, ISMIDOXE,

BOXOPARI ET GEORIO
ANNECIENSI
IN

EREMITIS

IN

DICZCESI

SABAUDIA
H.
1).

H.

L Documenta

domicilio de S. Germano el sociis. Dc corum Talluerii. De tempore quo vixerunt.


cissima de
iractus S. Germano, aliisque istius monachis proferre potuissemus. Hiec sanctis documenfa, quandojam Co7nmentario nosfro ipse ren de S. Germano /Inem posueramus,
/ccit, iis. vir Vincentius Brasier Juris pubtici nobis que aiia nonmdla breviora subjunxit, a

S^CULO XI. Documenta


rie

Dicturi

Germano monacho et eremiia condittoms benediclino aliisque ejusdem


de
S.

S. Gerniaet

no

sociis

(alias Tallueris, Tafiesanctis, qui Talluerii dta'Tallueri) in Sabaudia, in rise Talgurii, vel
cesi

XI

possumus al} XII flor^evunt ; non monumenta scripta m exordio non recensere viris sermo es ouibus de hisprtestantissimis documcnfa Fatendum quidem nobis esi nulla gestis antiqua de eo.^m ortu. ^^^^P^^^^^^^od
vel
.

Anneciemi, sxcuto otim Gcbennensi nunc

memoranda. Fuit
iitafi

nobis

quoquemngme

utili-

et supersiifa modo posteros pervenisse ; qum condita exS. Germani honorem sex disticha 1621 non /uisse con/ccta cipias, ante annum obiter de e^us soc eflam in i.s nonnisi Ismidone agi. J';"";? '/[^ SS. Rodulpho, Ismio, 1 documenta hisforica steculi

Vita S. gailiccexaruta: Cieftejntra annos i627et iG34, Reipubticie Gatlicanx quam in Bibtiotiicca 11705 S. GerParisiis inter codicesmss. num. servafam exscribi curuvil, mo- p mani ad Prata diiioenftssimus Pauius Pier,

Germani a monacho

Taliucriensi

bispelentiijus,

pauca luamvis aliqua emendatione

AU

^J" indigeant, nemo prudens, rehus chronologicis quoniam sunt istius loci ^'^''^^ /^,'^^?!; aut spernet. Sunt emm tiones parvi pendet Germani, latine conscnpta breS Vita S. item ejusdem saju^U ano 1621 velscqucnti : HHus loci eodcm temlaus Martyrologio seudoTeillata,utiefInscnpfio spelunc^
Quas omnes scrtpmiciUi ittdem S. Germani. plurium tiones, non secus ac ^P^-^^^^lf^^Zi Chonwz nonnulla excopfa tum diptomata et Imum ejusdem Librt

P'"'^^^'"'

Jesu presinjfer. Quum eiucuvir Vincenfius lirasicr, ad brationcm Gercxempiaranobis ei exhiintum, \tfie S. sxdgunxit. Prtemani, ianquam appendicem, ncgiigenda invenimus tn fcrea piura minime 1850 Annecn opusculo de S.Germano anno Pinget, prcsijfero, cdito a renerahiii viro Germani ad Taitunc adjutore parochi S.
iing, Socielafis

vcn.

^"2
"

rm.m htec omnia scripfn,

consonantia ct ineodem hni>cnt ortgicomposita, unam eamdcmque laudts S. deciaravit ad caicem

vcc^u. ufpofe inter se^ wm. ca-nobio T<dtueriensi

nemj qwim

communtcavit veneccenobii.mecum muni/ice


rabilis

Tallucriensis,

ium

nunc caparochus S. Mariw ad Talluerium^ Anneciensis ; cunonicusecclesi^cafhedralis nonnxsx paur jussolerso/ficium sidefuisset,
a)Charles-AuguBtedeSales,Hist.daB.Franc.deSales,

presbyier

Vineentiu^ Brasier,

tunc

Germani. Mnrtgrologio Nicoiaus de Quocx,pnoy' Ciaudius Ludovicus ef S Franctsco TZuerien.ns, vir integcMmus Hvc sunt cjus v^ba
Saiesioprobaiissimusii).
asservatur .n pra:senU m.nuscr.pto(Iodice qu. indulgenUarum rna^terio; item ex antiquo

Tali^ccrtenst insertm,

Omehic

de S.

Germano habentur. ex

vctere

...I...Vn;De,aRivi.re.ViodeFran.de^S^^^^^^^^

DE
22
AUCTORE
K. D. B,

SS.

GERMjVNO, RODULPHO, ETC.


indicarcpoiuerit{^).Preeierea nten iUius iocum non secus ac lapsi sunt Clciius, Tn errorem Taliuer^ens^ znaufor ciogn Marfyrologio
serfi

cp.consilio Ucverendiss.morum h ic apposui, de (Sar^ctz


s

Domiper sanctissimum ronces.arum diplomatc d.vcrs.s ct tandcm ex terlium; hujusco -nob" roU anTquorL mon.chorum servav. et ct tr.dilione^accepi, tionc teslunoniu

nurCnium

rcfLnles

S.

Gcrmanum

oporum

pndictorum

Gebcnnens.s

esi

: 1000'm Domino obdormiisse sancius prorsus r^icienda, siquidem

circa annum ciux scnleniia


vir,

V.rgnus Matn. Man.e ad majorem Dei Optimi, et


SS. Benedicti ot

quemadmodum sxculo XI adotcscenie


iuerii.

slalim monstrabitnr, nonnm Talluerium vcnirepodi/fi-

Germani
sancti

glor.an. et

bonoiom,

ad

translationis

futuram

mcmonam.
:

Sedplura hic esse ohscura ncmo ostenderimus quo tcvo lebilur. Atiamen si
erit

1 al-

Quffi

Saviniacensi, cx divero dc monastcrio m diplomate qua. versis litteris, fundation.s conservantur. securissime in hoc quam m eo TALLU.n,ENS.S. CLAUDIfS, Ltm. N.COLAUS DOM

cxorsumsif, mamfesfum luericnsc c^enohium IsSS. Germ^nus, Rodulpbus,

quandonam
et

mius

5>w;/
alumni

nrralionem

quos olrm scnps^un anliquis codi.bus mss.. omnino grandivvi laUutquidam

se cjucue .nonackus CletU. esse ium a nonnulhs mutuatum

documeniis vita aliisque uli in S. Germani successimue reclonarratur, primi monachi fuermi. monaslerii Talluericnsis
res
A

Ismido inter viros fuerint,

quum

itli,

ad sieculum

tum mcolm nonnuUi abhistoria quam con/ecerunt

duo dtplo- Ex duobus vero mediis his tcnebris diplornatibus sincera, ^^in^e smc mata aniiqua ei omnino permcommode data, signipcaiione temporis lumen, osienduntq^^^

Jam

X VI H exiens abundabatj{i),

fuerit tncenire sed quo loco illud situm iamen, quia S. Germanus B non potui. Suspwor Tallueriensibus Thenis oriundus^

Augusiiniani in Beicuiusdam monaslerii


Qio
'

non Ldiocreafrcruni mira annos 993 c W-^ S Germanum ei socios Priore diplomaUTatlucrii sedem collocasse. ^ ^^'^ Rodufpln.., rex Burgundi^,

_?f.^ Sarimacensibus Tattue- E aUisque monachis ^rmcngard^ rium dono daf {4) s posienorc

Thenenses, sedem ab fuisse Augustinianos quos hoc oppido hahentes, ad anno 1617 (2)

msus

est

uxor Rodulphi, declarai sese ecclesiam trum Tallueriensium

m uttlitaiem /ra-

consiructio-

iJtZs monachi
r
ttis
,

Tatluerienses verisimihter
S.

ram

dederunl. salis indicant -i llxc

Germanum nonprimilus
:

histoesse (5). Ast hcec ipsa causa fue^^ni cu,i rica, perperam iniellecia, Tallueriensihus aliiscriptorcs alio modo dc cjusque socns opiorininihusei dc S. Germano

monumenia

/''"

ejusque gesla Vilic mivfum esse. qufo tra^^missa difwne ad posteros fuisse nonnullis rebus forsan tradiiio, quamvis in non potuit tarnen non fuerii minus sincera Talluerii, ubi ad ccelummiquum
.

t>

a-

priore dipiomale Ronati sini. Legenies in ahbati, regem Iterio, Saviniacensi

dulphum

IrmengarTailuerium dcdisse, et in altero, coenohium isiius loci bonis dem cjus uxorem
Rodulawa:to,proremedio anima. ScNiOR.ssui remedio animie su^, vel ctiam
pbi rcgis et pro
sesc

csse vivax, ea-nriiv magna rehgione aravit ejus sacrto homines, sanctum sermreniur, ibique Dcus muliis dcprecaiorem adeuntes

id

fecissc

Rodulpbi,

eremifam

iisQue siupendis bene/iciis

qunsisine miermisin

sione cumularef.

Jamvero

Vita

Mma et m

Talhieriensis, uf^i eiin encomio Martyrologii a Cktfo e.raraia, duo Vita gaHica S. Germani

Existimaruni enim, ain eumM^se Burgxmdite nomine Roduipho, alii atii Rodulphum 7/7), Roduip/ium I (6), prvm^ Rodufphum 111^. Ncgarunl

ex permissione Senioris crroreschronologicos lapsi sunt quum Ires fuerml regcs

sui

demum
ei

corrigenda. hfenim C/Jala occurrunt omnino Befgio viiani aur dicnni iHi auciores eum, in ab episcopo spicalum, ei grandiorem factum.,

agi sccundm opinionis faulores Rodulpho Uh quum hic diplomalibus de

istis

C quod quidem

recepfum : Mechlinicnsi in amicitiam fuisse quum hinc cpiscoabsonum est,

quam senior sii utpote ullimus,potiusim\ov, ire non licet Et vocandus : in quas senteniias

anno 1559 /eri/ patwi Mechli}ue7i.sis nonnisi s.vculoXI, uii consfitutus, illinc S. Germanus excesscrit. ^ed opiinfraostendetur,evivis

vocahulum primo quidem parum nos vcxai seniovnonsit feminx senior, quum aiic^jus mantus (J); ejus dominus seu alius quam

deinquum Trmengardismunussuum

iargita

hocnafum, quod hi nor hunc errorem ex aniiquis documcnfis legcquum in


scripiores,

reni S

illud oppidum Be/oio ortum fuisse, scircntque idestsiVculoXVII, inlra duecests suoicmpore,

Gei-manum Thenis scu Tirfcmonfii

senioris sui Rodulpbi, ac proin sii permissione Leodegarii Viennens.s vivcntis, per consilium caihedram anno 1030 archiepiscopi, qui hanc

consccmtii,

perpcram Mechliniensis limiiescomprchendi, quoque ohiinuissse, quando artnlraii smii id rer.mbatur, 7ion atS Germnnus inter riros xvo Tirlemoniium dia-cescos tendenies isio MechLeodiensis fuisscparlem. Quapropter Leodii scripium fuisse opinor.
liniam loco
S. Germano piacito admisso, inietligimus Lcodicnfamifiaritcrusum /uisse episcopum

Quo

indxdnum esi Irmcngardem non Rodulpho II, sed de loqui de Rodulpho I aui /uii rcx Rodulpho III Horum enim primus ad annum 911, sccun^ Burgundiic ab anno 888 tertiu'/^^ dusab anno 911 ad annum 937, qo moriuus est (lU). anno 993 ad annum 1032, 993 ei 1032 TalUnde ct sequilur intra annos monachis fmssc doluerium Saviniacensibu^'^ Germanum ci .socios naium, acproinei iunc S.
-

hucseconlulisse
5

sem

Thenx

nam, ui scribif Gramagus,mcdiotcvo auctx, qumtapalatio Leodicensi erant

Taiiucricnse constare Idem argumentum, nempe detur S. GerRodufpho III fuisse fundaium. manum et S. coenobium a
t)i-

,,

Rodulphuni
100. doTalloins.apudPhilippe.NoticesurTalloircs pag. Gcnevoia. (8 Rgeste 8. ibid.. - a> l'hiUppc, Vnior, _(fi| C.ingius.Glossarium latimtatis. v^ p-iK 41 - (10. Art de verifierles dates.piig. G62etscq. ecl.t'.Diant.

,1.

^farteno.Voyi.pe Httenuro,
paR. 350t son

PinKct
il

t tom. ll.-(8)RMs.Histo,redeT.rlemont ,nm

r^VT

m-

u Savigny pnp. 317. paR 39.-(4iBernard.C:ntul.ire.lo - (61 Serrasin, Invent-ure des Chartes

<3.

Antiquitutes Br.bantue. Thonre.

_ (5)lhid.. p.318.

''''''''''

valide

OCTOBRIS. BIE VIGESIMA NONA

23

ipsa hi.lo.-ia .alicle con-obo,-at

Talh^cM^

Wro

anno 806 villa Talgurmm ^" ''/; Lolharinguv,uxor,svtcTh,el Lolhario, rege

illi,qicanonico lin-at. ciro Jmssimo, lUlem h.en,. ""P ""l,, ''.''


intra annos

integernmoet

AUCTOBE
R. D. B.

m>S

et

102..

rdlam

Talluerici-^^es

Sannincrns.hus monachis on
<l',>'oma

Zqueillo .r

demjam

ecclesia auctx Talfactam cellam nuncx^palamque


essent (2).

ham

luL.

archetm",
Julseripsis^

Testaturenim HH-atius (ii) ...</. nunc deperditum.a


II,

i rilm Boson, '

879 domt monaConcedimus, tnqmt,m sterio TrenorcensiO). cellam, ,V/ est -'-^';<'; comitatu Genevensi Talgena, qua. etmm J.cata lum (4), qn^ vocatur cum omn.bus Mari.
soror, anno .T TIMberg^

rex Prounein',

cujus mate,-

eTin

non tantu.n Rodulpkum Ilenricnn U. nnpeTtiam ersororenepotem 1010 ad W,A ej,cs 47o".m Germani., ah anno 'emortualem (12), acunndisui sane ostemlnnt TaUue

sed

W';^.
,nl,

gam. Qu<edispulata rium u Riratii placitum


fuisse

admi>:ern, inl'a

sancta,

n Mo Quam largilionem renovat anno >mbus Simplex (5). Hunc 7ex Franeire Carolus Lndocicus Tra"''""''""!!^^^;^ tatur anno 941 < Talluerium ah anno 8,9 Itaoue, quum n.- < intra quos, uti vidimus,
.

egritatibus,

cum

ecclesiis

ibidem asp.cu.nt,-

;r:;ioio..M024.Ko</u/p/.o///.N
datum
:

contra,

s,

ryeceas,

aa,

os

1013 et 1030. Qua,-eex docu,nent,s ,n/ra recitandis

his al.^que

,./.;-/

^' P'.;";;';^:,;'.

annum m,

,h,-onico Tallue,-iensi,s^'c,ao\\in .t inle,-imusS. Gennanun nato, nonimme,-ito nelaioanobilio,-ibuspa,-entibusnalu,n,Pa,,-

conan

^<''"' Rodulphus I et Rodulphus 11, ^'J'^ esl dlum ditio, perspicuum norciensis fuerit Sanmacensbus fundum neuU^m regem

TMuriens^s cella Inoxia adsteculumXIadolescens:namnuliunc Ho .. j,ct,niuni.. Tunc nu


.,* resngium. Hus mutafioms apparet
.

deinceps vulelu, monaehis donasse. Mansisse monasterio Trenorcen.

tunctemporis Hodulphus

III,

^cx
atum

ncTakatis Itcrii aboatis llciii aooai

Sse

Transma,-ini ex MathiUh 'ranstuM^ rium ad Saviniaeensemonastemu,n Rodulphus, I^^-^S^"-^' Obretitiones, inquit Burchardi -^^^p.scop

Saciniacensis ij), non savtmuvcu^'-^ w ,-^i L,uloe^c TTT.nenos Ludoinci alms ac Rodulplncs ninepos Tallue fthaejus)

"

potcst

^!:;:'^^:. ,nunere
Oun^^^^^^^

.Hcdu,pbu.umio
prioris

/ecefai.

Z[:rTgU:::E^.e

esteo,-um gesto,-um
plu,-es quwstiones^

gfnt

coni^gis.'. et

llgdunensis, .^-".-;,^^^

";;f' ^:

'

'Zsu.set

""^Zl jam exsurount vdam sancti illi vn-t quonam 'emp nempe numam tempore saviniacen.w m^"'""'
gressi, quot

^'^, ,

fermc

sc"

:rT:S".a;.,; sanct.
Tm ecli^lra
.n

bonorem

Mari

et

sancU

a^

Pe.ietsan..U^^--j:;;,::;-,

.-z^^pct: '^..^^^,.f,yint.Ast lonam -H/; ^ T-umenta 9 """ "^[ (ipinamur

::;

annis
'

p,-io,-is

o.-'.-,

sin.

his qutesilis
,e,-a,

non est ^"eof^^^ ,,.,,,,f ipH tamen innxxi J"['Xs'^.elmc.nnm et Uodul,.(.,on,vio.

Uabillonio p,-obaU-e, ^ num f-^''"" phum non ante '/;" .."f^^r^^^^te .-oopI iOS0,inte,-mo,'achosSw^n,ac^ ^^^^^^_
^^^^
tatos
:

siqu^fle'^

^'f'Z'Jnnum

^^,^ /;(

879

et

941 conlulisse

non ante s-

r a/ouisiec^it et ^^-^^.-^^^ MAN"r^o;t,.PUO, Ism.o Zvin,acensdn.s, ^ -'^' ,f "'.f -^^i Q,-6u., ,ntelleet,s, ',7/'
6

detn quo pacto n _ DB.GCR Rodulphus 111, vel eliam


;

^^^^,^
'"'

^^^io X,

^^^^^ .^^,.,,, ,

et"^l^ ,,, Ucnm

,,,xe.
.,-,

'*"""''

7" ^^Zfe^'--'"

'

"

|,iia-

satis ^-""^ l^^^^Z^I^^^:^:^'-'-'^ <''""' '"-'7 n',,,non^s 6.mto 9o


^''^^'"'

cidum XI

facile cncet ^''''^'''"/^'^^^toW M/ <^ adolescens 'censi, ^''":''P''T2",^S ;/<< ////-.tei.ssc ^"""^ venisse Tal ;. 1013 et 1030,
luei'ium

"''''"'nJo-eTZlu.^ien.^es

ca^nobo

nos

'J^T' '""t ve eo,Zn eoru p-xfuc-unt, lel


'erti

anno emo,-tuaU, ,emo,at,s


coUigilur
S.^

nM

:etenteBu,-c,,a,-d.archf>'^^^Z^,,,.

prof^^r^^H^Ztum

a,Bouque.,mstorie..do.Gaule

-;m^P8
P-'

.
,

, ,

Not^oc sur J.I0S PhiUppe.

VAUmvcdeTulloircH.lJag Abbayc
1

^,^_^^

Gue;ard.Polypti<,uedIrnjmon^'oCanpu.. " ,3.Bouquet, lom. 'X.Pae 45. _ _ ,5,,^^., tom. IX. pag. =" Bouquet. .r ^ j; " i51 Bernard, Car.ulaire de Sav.gny. pp. 317. ^" lo. J "" '^^j pag. 0) 594. pag. Carlulaire de Sav.Bny.
2
.

^^ Hb. VUl m ''SpcrU.scr.ptt..


pa..-.

!<...

I"'P^f -^^^.
XI.
r-^g
,.-.3 ^^^ 3

267

A.mal
.j,,

h.nK-

,vh dc

^0,^9^

- ao. G 'ua

lidenBes.ibid.. lidenBC., i"'" '^ , j,e., pag.

wm^

Chri..iaa. tom.

XV, col. 64. -

DE
K
0. n.

SS.

ETC. GERMANO, RODULPHO.


.

rnlmetus

(13) hos sanclos,

modo

pa^ur

'e6-c;j^am

mrf^ca/.
(1)

.In/^^M^om cn^7

recerir

sentw

ii

'=:;"---; = m
ut qui consensu

fralrum

monasteno

I.

S. Gcriiianus

U. S. Rodulplms.
111,

989 4018
1041

Isinius

....
.

I\

Isiiiiilo.

V. Sleplianus.
VI. Boriuspfir
.

1062 1095
1118 1120

haudquaquam rccedant, concescon.reU>on. benovola rea nte tot.:: significandum S. Gerad sione a^> ^ufjiciuni Tnuide liccntia abbads Savi^uacensis,
iJJmi
ab
eo

msi

VII. Gulilo seu Vui.Io.

Af/cmus qiifi~ que hoc locQ

Guidoni

dum

priores successeruni, eo regianno 1677 Tallueriensis C(nobn


alii

usque

(/(SS.RoduIpho, laraio.

pni, ismii

tii

men ahhaiibuscommendaiariis condgd (2). favet Rolanduin 8 Cui ckronotam forsan


Vioi,

P^se

Scio

S'.i>

octohns cciebra> Germani, dic 31


obstet,

quidem

r f,,dirita(em S. fesiivnaitfft^ Rodulpln,


i

Isiiiidone,

coicvi S. Bc>'nai'ili
t/ioiti.

biographum, anno 1627,


{^<)

^\

Bcmardi

/t".H\L/5^c/p.c-;.ar.

ad hunc

Baiiopari Georio.

Mcu-

^aMen(honi,aliosque recentiorcs scriptorcs


cristimasse S.
S.

di!n 7^^meL.am
C07xne.r.a est

recoien^ in Actis nostris

baudos

Gurmanum
:

futsse

TaTZe.Sed.quoniameJushis^^^^^^^

maqistrum

cu/o X huicplacifo

Bernardi Menthoni, qui .ta;asl, quominus fioruit in Sabaudia adjicmtur, plura catru/us nosfcr

cum

fratris ^^^^"''^
7iobis

nieriiohiclocumsuuma raiio a nosiris

'^ ^?' obtmet,qu^

;X

Hofandi sen(e?ilia impediu7it. Primoenim memorafis apcrtissime euin dipfomatibus famihari pugnat: sccundo nihit traditur de prscstantissimi nri aut commercio utriusque a auf in postcriore Vita S. Bcrnardi,
in priore, 7w.stris dccessorifjHs iltustratis (4)
;

ium diei cuiius 7.umquamhahuissev.dea^ Talluern ^^- Geiiur fuerintqueSaviniaciei

-'^-f Ismido, Sancti rero Ismius e^ ruit usurpata.

^--f

"

'

iertio affir'

mat

Cleitus sese, in codicibus mss.

Taliue-

commefnoraniw JSec ^n Onere Boiiandiano obiimone vtnd. congruum cMsiimamus hic ah sU hunc sanci^.m cZe^. Georium, quum fama
.

uinusque riensis camobii de comuctudinc cestigium reperisse : conira sanctivirinulium mutta de S. Gcrmani suscepta mta monastica Ta^idem eteremitica inOrdine S. Benedicti. nullum S. Berostendit ca7ionicus Brasier (5) atdiquwrem de nardi hiographum Bolando tocutum csse. consuetudi7ie utriusque sancti
Qute 07n7xia

esse,pri^ ercmiiamdiu ante Deo famuiaium Savi7iiaccnses, et dein in mo intcr monachos

instUuius A^'.-P;"7;;eremitorio, ubi postea qui et prioratui Taliue^ tus nomine S. Georii : tcmpore fuU ob^ioxms. rie7isi longissimo

Gratum quoquc crU


primitivorum

dc B. Bonopart, qui tnonacho^^m Taliueriensnmi,


lectori

simul sumpta multum nostram

pecuiiarisanciimonia insignium,

agmcn

claur

lauucrn Ttillifcvii
ijrinw vitam

moimsticMm dcin ercmu,.


.

sentendam corroborant. Gemaimm, Scd fortc suspicabitur lcclor S. qm non sccus ac ejus sociiRcgulam S.Benedicsequcndo ^ ,ti/cr admi.scrat, eremiticam

dU, cogniiiotiem hahcre.

^fj/,.,,,
.

..

.-^^^^^^,

/,.y,7,y.,.

hencdicfinis caledixi&se.
habet. Nulto

R 11.

Initia cullus S.

Genmni.

rr

""

t^dre^Ua se'non
nora
S.

cnim pacio

Germani pro/m/o cum priore sua vipotius ci erat vendi norma liugnabaf ; quin uti demon^trui S. Pctrus omnino cong^^a,

proEjus translalio. Missse ei in ejus pria^. Bonedictionos

Bamianus

(0) verbis S. Be^iedicti,

plurimum

honorem

usurpatse.

^
/.^-^-

^ laudantishonos 7nonachos c ca-nobiis ad erecx mu7n transeu7des. Quod ct tnanifcstum est stalutisCa7naidulen.sium, qui quamvis Regulam
in

A
e

disputandonumS.Germ.nnsJuremeriio

pturibus S. Benedicti scquercn(ur, ta^ncn ccliuaiii ^nonastcria, aiii segregatas locis


{-7).

ac proin locuTii i7Ucr sanctos numcretur,

las habitarunt

Id quoque apcrlum

e.st

cx

mufds sancds ciris ejusdem ordiiiis bcnedici^istitutum descrcrent, ab lini, qui, quinsuum
aiiis

sibi vindwet, Actis Sanctoru7n Botiandianis videtur. Id enm, decessoabstincndum nohis imUafi, supervaca7xeum existima-

res 7iostros mus, cum ejus

causam a decreiis Irbam

IH

monachis separati in cetlulis hic itlic hahaud pauci bi(aru7d. Quos inter recensendi 7nonachiper 7no7iicm Vosagum sparsi, quemadmodum lcgimus in Vila S. Pauli Virodu(9) nensis (8), nt S. Madafgisiius {iO)-Quibus S. Barontu^s7nonachusPistoriensis suhjungas S. Cutbcrtum Angto-Sa.ro-

monachxts

et

viris l)ei

nem

quoru^n gesia BcnedictusOonon{i2). Deinonstrat itlustravit


7)iuttos (11) aiiosque bene

approhans vel sacrum episcopus, ejus cuttum quam declarationemde corpus tra7isferens episcoporum esse, recognovd IrhaJurihus 7iusVni, uti ostendU Benedictus XIV (14). illius cuHus Nobis itaque sufficiat historiam moresotitoeJcponere.Jamv&)^o quo icvo culGermano detatus cxordia tus ecclcsiasticus S. nullum documenium sincerum de:

vcipicndam

esse sa7xc declaraverit

ordinarius

cepcrU,

,1,

Ch.>stmna.

pp.J>4 (4i Acta bS.. tom. Gernmin. pag. 21. sier Ktu.le sur S. Ib) Brasier, pag. 21 ot seq. l5, U Jumi pac. 1071. col. 303. edU. cpist. I, Ub. VI.

pap. 583. Cl.ro..icon. is. Talluoriense, XVI. col. 486.- (3, l>ingct
toiu,

{2)

OtiMa.
;

Bra-

OprOmnlt.m. Migne. - a> MitUireUi.

Annales CamBldulensiura. tom.

Febr. IV.pag. 134etsetiq. - tS) ActaSS., tom. 11 VlIMaii, pag. 264.- llO) Ibid., nac 169.- (Oi ll)id., tom. (11) Ibid.. tom. III Martu. tom. III Marti.. pag. 567. Patrum Occidentis, passim, edit. (12' ^it pag. 03S. Benedicti, Lugd. 1625. (13) Commentarius in reguUun 47.-(14}DeCanonizat,etc.libIl,cap.Inum.I. cap. I,pag.
lib.

monstrai

DIE VIGESIMA NONA. OGTOBRIS.

25
el

monstrat.Haud

vie laiet in specu, beaii viri

Ail Doniini

laudcm hoc templura slruxil

tedem,

AIXTORK
U. D. H.

eum ah anno olim domicilio, sculpttim esse fuisse cohoncsiaium 1014 culfu sanctOi^m

Ne Chrislo vacuus

adforol isle locus,

Quo

vil,ioi

niouiichus gcssil qui inilis ul agnus

hic iiiulus, rccitaiis advermeniis omnino sinceris supra liieris est, utpote ex iniegro satur, recentior exaraet ccrte post annum 1621, SieculiXVI, cottigi poicst ejus auctores ius Inde tamen remosibi habuisscS. Germanum. a

Vemm

prxlcrquam quod docu-

Lesus nou iloluit, ledere non voluil. Pro cujus volo (hf lector iieclore loto
Del
libi

periieluiun jierpctuus veniam.

prcsbyter 14 Jure meriio suspicatur ven.


epitaBrasier ad me lHera.^ scrdfens, hoc ercmitn nondum phium, quandopieniissimus cotiditum : .sancios erat rclaius, fuis.se

J"^;;^"""'-

persua^m

situm ma, proui a

sayictos fuisse recentissimis iemporihus,inier Hxc enim suni delineaiio et epioram-

inler

ven.

viro

Vincentio

Brasier

fuei^ni (1). qxmyn- fidelissime expressa


n.EC SPELUNCA FIXGET

quoiuam in uitimo disticho invitai^tr vcnuim pro Gevmano a Dco prfai pevr^-luani
Quie oraiio
si

lector ut
;.

fundiin graiiam alicujus sancti


Avcidit

lur, manifesta cst, uiidocctS.


ilinia.

SANCTITATE ET MIRACULIS CERMANI NATIONE DELGII MONACHI


BENEDICTINI SAVINIACENSIS ATQUE

inJuria ci Bcrliiiaconjusanctis,uti de SS. \Vali>ertoet

Augusimus{A\ inmcn nonmdlts

SACEnDOTlS DEINOE
PRIORIS ANNO 989 TALLUEBDM ANNO 980 EiUbDEM l.OCl 8EPULTUS DNOnEQmEVlT CIRCA ANNO M ET IN OBATORIO

,N

MXIV ET SUD ALTABE COLITUB A FIDELIBUS AB ANNO ANNO M 621 TRANSLATUS

BB. Ava (7), Qihus (5), Norberio (0), vel etiam Pipino ejtu^ique Caroio comile Fiandria-{S) ci ineo.-um uxore Iduherga (9) iegimus. postquam culiu refrigerium, plura Sivcuia cohonestali, aut prcces ecciesiastico erani quoiannis Missam dcfunfuisse recifata^ aut

ammm

ANNO M

ctomm

B
(SCKffl

ceiebraiam : sed, quemadmodum animadverterunt nosiri decessorcs, .mffragiopro dcfunciis ea cau.m erat
}>cne

sunf;

lo
rint

Ex quonam
S

documenio accepeGermanum ab anno 1014 in sanclos


rero
fugit. Satts quihonorem sancto ere-

7^m

ejxtsmodi

Quod post iilorum mortem

ca^pin fuerant,

fuisse relatum, prorsus dem mihi arridct hunc

me

mitie swcuto

XII Jam fmsse iributum; quum

coiclmnhuum nondum ut sancti aut beati cwitium quum tur ct deinceps continuaia, qmn de iis sxvpprimcn-

Quoexius, prior Claudius LudocicusNicoiaus videatur, uti supra significare

honoremerantadcpli, suadci S. Ocrmaun.n ciiscogitareiur. Ast ndiU expertum esse quae moriuum eadem faia
:

Kugenium III ad num. 2, ostendimus, B. indulgentias ampliandum xndulgentias Germkni cuilum S Gevimxxii cullum

Tallueriensis

credibile esi sex

memorala distwha dum

set

esthoc piacilargiium fuisse. Nec ahsurdum Eugenius III creaius tum; eo magis quod Taiiuenense Taiiueriense t^r.-. n.r.,n 1145, eodem anno pontifex anno H45. eodevn fuiiionem suscepd {i). coenohium ^b suam Cisierciense, UaItem anno 1147, visitaiui-us monasteria, in Gaifiamse ramllense aiiaque Iransiensper et anno\U^,
conluiii,
et

aiho erai advus Dei nondum in sanciorum Quid vero de origtcontexia fuisse. Gormani, ioci cjus scputiur^,

^.f
J^

^^^^^^.

^j,,,,i,siapara^ctaitunu-ociui^ometr^^^^^^^^^^

...,, sentiendmn
Si

.it. sit,

imperrium vuklu, omnino impeynum vulctw


ha,

cnim

velc-i

popularium t,-aMwm cto


consl,-uctas
.

to

essct, a,-bil,-amh,m fo,-ct

mca. to

camohium sai verisiin iiinere Tailueriense minimc sequifur cuitus miiiter adiit. Sed inde
potius

Sahaudiam, reversus

esi

m Italiam{S).

la Quo
ponli-

f>ecl, /iime ab ipso S. Germano ,-a,-0 errori opinioncs non (ivum hujusmodi Uint,et ad ,-e,n ''''-'"- '"P^ flno.i^ ad pncscns dcsmt, ""'"" "'^";.

documenta

referendum, quin rcfcrcnaum, qmn hoc initium ad icoc tempus esse

Attamen tationem suscipiemus. H02 ^^^,^^, ^. G,i anno


ant.quum,
^j^^,,
ut retustate

novc,;llecto,
e(

1499 adeo

intcndisse ficcm tantum

in^remcntum afindicatur ex aho monufc,;-c Nec illud nohis scx Lnto historico, nempe cpigrammateX\ 11 ms. saieuh distichon quod a se exeodice venpresdesc,;ptum nobiscum commumcavU t;;;:::'Z^;::^B:^e,-:Estenimkisceve,ei

anteajam

cxtitisse,

rp^mque

'".;/,
F

=d,cutx ''" ' ' ^^ '^^^^^, ^,,,-, (lo). Qa> beato viro a '"'"'" ^sl signum

hono,-es sanctoru,,^tu.ssJ.^^ ,nis lcmpo,-,lMS

^^^^ Posteriores ^^j.^^, CabimuSchc-um

ejus oi-igines m/, a

eipu

bis

conceptum

, ^-n flrfiiv monn- Post annum ,,w,m i5Sceculis seque,d,bus,uuexvc,b osle,ul,mus, haud Qvoca-ii el Clelh
de

EPITAPHIUM.
cut placito

non obstat epitapkium


*

Lcge

Cen(obio^

IN VETEBI MANUOUOD SEQUITUB EPITAI-HIUM DE. GeBMANO CONSCBIPSCmPTO DE SANCTO VIHO TUM EX CEH*TALLUEmENSl

,-,dentu,peTeZ,U:sed h.-ec fevme o,nn,a inc,-c,nent,s,st,us culde riisse Ptu,-a tamcn emm XVII nobis innotescunt. Tunc Zslculo cpiscopu. Gcben,.n. Salcsius,

taZ

S.Germani

se,;pt,s

mandata

TF^Tneisn.
sis

ralluc,;um in oujus dUionc


sotcmilate e
rei

Omne
Sic

consUtul ipsum quod estgenitum natura


fuil

^rcorpus mag,u^
Huius

)'M^'f l.a,.l.
tc,;-a

Un<le

Geremanus
Ipsi in

petal. redcat principiunique clarus virlutum munere

dando polo
vila
fuit

Iradidit ossa solo,

fit F,-anc,seo SaleRo,nano pontilicc. S. frugcn ,-evoca^ f-odatum, ad meUo,-em

occasio ipsum

mandatum, a

Palv

Supple

vif'

Huic

dum

patriam

'replev.t

monaehos

Talluericn.,e., qu,
et

lute

placando reos. Gonfirmando bonos, ore

soco,-d,a sed priese,-tim

prav,s exemp,

"^"^-"j^

rl.Brasier pag. 10 et 252.

(2>

Ibid..

pag-

U3.tom. VI
NatalesSS.Blg...
l>ag.

maud,tom.l.pag.8^.>'^co"=*'"'*=^
Sept., pag.

.^j^ gS

pag. 259.

- ao, Br....r, pag. U4 e< q^.

"-'?:/;,.

^^^^^^^

358.- ^^"t^^-,-rr XUL. Octobris Tomus

..CTOBE
H. n.

ETC. GERMA.no, RODULPHO. D 26 ejus nomine denominatandem ad montem, ex ubi anachoret;ce ^"'''"^^ rm Tocessit seseque contulit, ahhatum commerulalarwrum.a Dommo Uaque sancius episcopus sinctissin.e vixH. ct m defiexerant. Quum non m nu quam causa cu,usque miUcs.mum, rersarclvr. pietaHs non raro ToHuern obdormhit circa annum

DE

SS.

ad S Germani sepukrum mayni antmuo-uuanda sese conltdit, ihiquc allac


lore

precatm^is

ali'

ferme

animadvertit Hinc prionca^nohn esse pessvmdata. restaura^ef, TaUueriensis auctor fuii ut ea


.sese

saceltum ejusque

"
nom
cuod
cata

n, ex co

in ecclcsia in

mn-acutempore. sic Dcus duers.s rcddid.t, nt ejus corpu tre et cclebre eudem monte lUi sancto di,

asservatur,

smguUs

fere

anni d.ebus, et

jyromiflcns

Zcellum alfarcquehenedicenda, tcrra lcrandas sancfas W. Gc-nt.ani e.rurias e ohtemperassetprxori otQuihns monUis quum iiiuc venit sancfus P^^^^^^rl
lueriensis,

Talluerium reversufym aU rcl eHam ad

nra4rtim

feria II

Pascha., Pentecostes ac

Lto

Cunnnemorationis

Onmium Sanctorum,

cunvenienUbus eo, .nmma cclebritate colatur, fidccausa, Christi und.que "vcUpionis ct vuti

''";

ac /rafcr cjus oclohris anni 1021 simui


,

ef

adu

lorJoannc.sl'VanciscnsSalesms,ep^scopM roganfc .V /^ cedonensis. Ilic posfuuam


benedictwncra cisco, ecciesiasticam impcrtitus esset,
aitari

^Om H

'^'^'^^'"Z lemniterlJeooi>fuiif.SruroperactoS.M^^^^
oicse.iractacscpuicro..acraossapiehuM^^^^^^^

^ Z^

sertcts "^'^;; '' ^' oslendd, noroque in soiio, ^psc smuiac f.atu inciusa,circum saccilum hurneris gcstacjus,ponfifcali ornatu induti, ita tamen ut quasU runf iocanoitquc sub aitari; uti maonUam dam sacras lipsanas scponerct, Taiiucnensi c dandam eccicsuc para^ciaii dte ab cjus f. adentem pro aliari saceUi, ipso sanctus prtcmi ireconsccrandoii). Tandem

Qnia antem dies sui memoria ipsms nataUs bod.emo tus babetur, dies est, in hocce monadie qui translatioms mandato et instUuto Reverend. ste io agUur, dc Salcs, ep.scopi et prmcip.s D mini iWncisci de visitatoris generahs Gobennensis, vicarii seu Franc.c. Cbrisio Patris Domini Ueverendi cungrcpationisSavign.acensi^ac ,r\lbon. tutius nprioratus ejusque dcpendbujus conventuaUs gencrahs. seu abhatis

^^^^^^^ ^^^^"^

tiis

superioris primarii

horas oratwncm de coram popufo per duas S.German.raei priecipue


gioria sancfo^-um in cccicsiajiarfcciaii ocit Koifern tHc

episcopus et Qui quidcm Revercndissimus coadjutore suo ReveUtur una cum fratre ct Francisco, ep.scopo rendissimo Domino Joanne sancti Germani corCalcedonense, iUud ipsum minus hononfice, pus ex sepulcru, in quo sublevatum, ecclcsiu) jaccbat,

v.si-

^^

medio
et

pra^dictie

aftcam

dominos episcoprocessionahtcr per eosdcm eo die beneposdeporlatum, .ntus aUare quod,

hahuiL Quinconcioncm dc eodem argumento ^.O^rmo.nMm ad pieiaiemcrga

imo eximiam

Deo Optimo Maximo, dictum et sacratum ac sanctoquc Germano sacratissimco virgini Marix^
et honorificendicatum lu.t,quam dcvotissime
el includ. veneraritissime reposuit, coUocavit commendavit. Et ea propter (,ue demandavit ac per sancto Germano et Iranslatione

sanctus ftnem usquc vific coiuii Germ.in quippequi pauio anlc ad iimina S c^rigcrc slatuissct (2). l nvietatc7n cxiremnm pro ejus dic sui obdus, Quoea'W
;

episcopus

terca poslcro

de codem

non morrecuperanda salutc, qucm xgroium, Missam ceiehranti insaiuum. rcputobat,

emicud (.*). ceiio^.Gi-rnvMu, gioria .^plendcns ohienta officio prioris functus, Ipsc Quucj.-ius, ii>dcs ad mperionmi iiccntia, .^ihi anno 1630 ihiquc rdam fran^eS.

munasterii eos facta, in ecclesia haconveninnt, ad populum concioncm cbiani Dommi qumto calendus nove.nbris anno
buil

et in

qua paro-

pr.mo. supramiUesimor^cart'H/w/7yioJ vigesimo omtssum Verhum sexcentcsimo cx errore cst

Germani comparacd, nd I-y quo usque ad finem


monachus
mitie cccfesiastica

siecuii

XMU,

ereTafiHcricnsis in sacciio sancfi {\)Jiabens ministcriaohnt

fjuo

ejus

transUitiofa'''"^'^

nomenpriorisS. Germaniad Taliuerium. mcmoria in10 Quo certias Transiationis inperpetuum (g,. cccnohU mouachos cl accoias Franservareiur, de consilio S.
intcmcrata
episcopi
cisci Saicsii

faciie animadverin Marlgroiogio, uii lector iaudem hic dcscripsimus, tef. Quamproiixam cultus heali Gerut iector summatim 7wlitiam habeat. mani ad!S. Francisci Saiesii tempora sfatim mopossumus tamen quin eum

Non

neamus nos supra


scriplore dicente

o.^tendi.^ise

num.

cjusquc fralris Joannis Francisci, C/udccdoncnsis, uli e.c Cfaudn Quoe-

sequcns cnundi rerhis num. 2 reiatis constat, Taiiucricnsi fuit addda ciatio Martyroiogio In hoc moad dicm V kaicndas novcmhrcs. Gfrmani confessoris nasterio, commcmoratio S.
ct anacboretiu exinni, qui

ex

illo

regali sancti

sanclum ercmitam miiiesvmum ohdormirisse in Domino, num certocertius errorcm fuisse adrnissum, cum Item Roduipho wvum ciauserit muito post. minus rccle fuisse daregi agnomcn Senioris cx dipiotum siquidcm hoc verho, desumpto aiiud signifwatur maie Irmcngardis, nihii fuisse pro iemporis viore nisi Roduii>hum exposda tuenmt ejus marilum sed hiccjam
:

1 et S, a circa an-

in <iuo MartiniSaviyniuci Lui^.innensis diu^cesis,

ordinem

patns et institutum sanctissimi i.rutVssus, directus lleucdii-ti inpri-ssus

nostn
:id lioc

bale- ;^;,. Posf soiemnitatem a S. Francisco Germani Taiiuerii ^^.,^ sio peractam, cuitum S.
iS.

TalUuriL-nsu

pium Uudolphum
inibi

ctrnubunn. per putentissmunn ac Scniorem Uurtiundiiu. Vieima;


et

ut Arulalunsiunitine rufiom, Saviniaco douatum,

apparct. I nmo haud parum crecisse omnino concursus ad ejus sepulquidem accoiarum /erm II crum, pricscrtim fcria II Paschatis, quam et in fcsto 00 Sanctorum Pcidecostes
.

eumdum urdmem

bcnedictinum inslitu-

locis Terra3 tum proliteretur. Atque visis, perepre, qua) habcnSanct;u. ex (luibus pUn-imas illarum,

tur in

reliquias, priLsenti cccksia, asportavit

honoraria prislinx sepuiiuric hcati cremitx desiit, et, cum Chrisli /idciihus nxdiatenus confeclics, super ipsum sarcophagus fuisset

maxime

celeberrimits facius

est.

Ipse iocus

172 ct seqq. .FriUK-ois do Slcs. bl). Ul. png.

a iBr.sicr.

i.ap.

- >? De la Riviere. Vie de

m,

edit.

1857; S. Fran?ois

deSidespemt par

les reli-

lib

Vois dc

2W. - .3. lbid.,pag. 2^3; FraiilV.i)ag.G62;ChaHesAug. do tales. \iedo S. Ub. l.\, pag. =^^4; lib. X, pag. Salcs. tom. U,

gieuses de la Visitation,
edit. Paris.

ses contemporaines, pag. 182,

i-i)

Brasier, pag. 190 etscqq.

ne

"

DIE VIGESIMA

NONA OCTOBUIS.
fidehum auctas

27
AUCTORB
(7).

oel etiam ohtnoniln,s Eiusatta,-csolc,nilc,-conscc,-a,;l,(liejyoi'oFranciscics Salesius brii anni 16-21, Joannes sancto CntcMoncn.is, quo dic a

B. D. B.

cpiscopus

rehgioscquc

,cc^,i,atibus rakle

Ln

S. Gcvmam iusf,-at,-c ,-eliqni>c Alla,-is conscc-aU lcat^-

'<''"

/''^-

hoc d,ploma
m.l e-

hodieqicc

asse,;-aho-

.Vnno

Domm.

tTfiZZAnlen^a>ainnun,era,custo.^^^^

""ZZSTlia, manus,pe.les aliasquc menttab,acma ,.


,

'"'TrtoZeln
"

".
'^ j^
.

beneficic-un,

iU
po-

sUa.

'Tltuldolin, Addc 5''


cc(

Z -nZ-un

ante

omnium

oeulos

c,-a,rt

soxcentesimo visesimo Ego ,U..ncs H-an^ima octava mensis octob.-is. et opiscopus Calceac.ens.s ciscus de Sales, op.scop, Gcfutuva successione corajut<:l- cun, bonovem .^^" /" [" be.,nensis, altave ,n

^mo

p.-imo et .l.e y.ge-

A<Wc con-

secravi

monachi Talluc-ienses
,,.,, e.-cmilam.

:-rsr;.xrrc:s:=:-ot.
soiis

0/iuio t^:':;^!^^^ Missa nrwcedenfi,

prop,-ia cohonein sacello

t.o

amiiversano conse-

s;crci:=iSr;;;-";";
cranlihus liceat
(0).

10
/e;va i/ i eniecosu

bmo

iQfa,

quum

r..nvmi i-MMuro'"'" sacellumi^- Ooxm.,m. ,^^_^^^.^


,-cnocn,;o,t nel

'

, .Sanc/o-

TTalt^cm^mal

eiiam

'v:::*r^."/::t:^^

,aom.nentu,n, ".,/-""' '^''*"''' ,,,,. o.. ...

:t:;

;.^i'^7-

re(r, j)r.-./HW
inscrihe,-e

'"^

""".mnc"". FU
. .

^^-^ ,na,-t,jroloo^o

^^^^^'^^'"'cumcnlum.ethod.epr^

t"

MDCLX,,. (10),

-V..,.

aliud

S. i?ranct?a".

,gro Gencvens., b vionnensi, inquii, apa ^"'""8-/"^, Boncdicti

''^' "t

iatenMm-

^ ">

^S.

,,neti

.0'^'-7>;,;;ttus tea^us^^ cuius aua,e

'm -scus
^^^

episcopus gloviam, pria

~;-rca..^(;;)--;:r!:
:;c%.^.. -'"/!'"t',;:!.3" .';i:^

-r'~
Quum a
essct

:w;^r;v;;w.ra ^,,..

c<snohium, sed .;;;' '",,^;/;, /,.,.. mm^:.. /..-"'


t,-iyinta '"'';. '^j';
'!'""'''"''

--*'-> m,!:;:^ (e,'tensm inc,'cddl,te, '^^^.^Lmlntis


''.^'^,, pr,sli<//(.'-

mise,;;ma

^".,'3i/a/.i

aom,cilium h,d,cn. '


.

^
U.-

=^.=;ti-=;(::^^
al,qnold,ehusAnr.c,^^,:l;^^^^,,,

nUUU. EjUS

.oli.IU.a.-U.U

Z^.

Soou....a

..aus.a.io ot

;-;/::?^?^^

rcco;niliones.

(
(3*lbil., seaq. supplem.pag-i'^'^'^

Pt

seq

(2) (4,

et Brasier, pag- 264 ^.--.

Martyr.

Gamcacum.

p- -r

i^^i^^pC^^

pag. ^--

t' M.btio6. ed.t. ^^^ n, ^.

- " i^ -'- Set!- A: ,^(.

f5.MartyrologeUmversel.pag.78o.

KE
0 28
AUCTOBE
R. D. B.

SS.

ETC. GERMANO, RODULPHO,

,arocki. incolenles
ju,-c

'''^^JfZ,^^^ Pcl.-oJoscpl.om,n^^^^^^^
posthaunu
.cs,'.
.

1-

re,-bisplu,'icspcl,c,-.ml.tl,sju^
liccl

i,i, ^.otis,

id.grc

^f--;X,t .';..*-,
18Ji>,
ci

anni die 20 octob,;s

P'''l

Lrsul Annccicms,
Anno
fil

18^0

''''/"''Z^fjil'" conf.atcndai.s Talhurienscs normullasque


ranonici

invcntio

U^^uUiad.en.,lrigi^c^;i^:^
^"'"'"^^J^Zl^aZlL-icnsi
adjunxcranl j,Llhoni ct
/,ac die sirp-

rcligttinnon
S.Geriiiaiii,

1 transl'i

ad S-Geimani .".j
Vcnc-abili hurc

'^^''l'^",,
,

magisiraiuslauuuiiadvccU mulicres undique

ii,

f).;;;;

,;,-,

rr^ihinricii^is

nominc

Joannes

j>"w

fu%c maiu donata.Inte

'

^^

25jum
''Xacnnnn,,

xdpotc accessu di/ficdli-

==|r=s:;rs5ss
al,quoiks,ob pccuhana ^tZ os tc,p"S P'adiZlaoircrrisac-ifich^^n ad

Ladics
;>cp<

<^oniuccran.yj. ic^plo coniule7^nt{4). S Germani ic^nplo pientissimum opus f^J^^^^,.. 20 Postperacium hoc , popularium erga

r^Zndum

reverentite

n
,,a>

nmndalo obtcnpcraH.n
,llc

heaiumtimmesset^m^^^^^^^

^^i,,

^^^^^,

^,

C-;-/

Zcsulcis alla.-c

cullu ecclesiasUcop-n-m-cnl,.,; no,'u,n, in ccclcs,apa,vch,al,


c,'cclum 0,-natumquc

dcm
171

/rui"

iifinncus licfiau, epi-

'^rL.ms

do,nicilio saclTvi,-i cffigic, slyli, uti dicunt.

eZi,^>o,-a'-">>-^a

pa,-ucciali dcpo^,ias, c .lo.no N.colao aad,t,s tcsi,bus (

aermani gM^ Zlt^l^^ZlTZlum (posiqua.n topal,-c

mayna ass,onav,t. Huc

scopi.^''

ianium crcvd,

et

roC

Znc
I^L,
fhnis

Uaplista

Pe,rca,-d

b,;lon Ludoc.c

%eicncTundiqucco,,co-sum
T^-ii,
ccllis.

e,-emaa,n tam fuii, uip.st,-

amphatum ^ angustius faclum, nun tcmplum, ui,-oq,. 'uo^s^alaic-e


a solcmni>:s,mo ,;tuDeo Illud

at.isquc se^ viris

undequaquc p.vbal

Iciumquc

et

Bc

omnno

^S^lZ t%Gcrn..,ni,-a,.s/hTiiuss,i.Q.ubussotcm.
nZs,post missam magno
Z,T,cpiscopus,
appa,-al.c .lccania'1""'"0,co,-ona .iy,nt,

sincc,-as cssc,-eco,jnoc,ssct),d,e sacclanni 1831. unscu,ulojuMa

pr^
/;/(

ins,gmpo,npa p,lyicroLn ci,-cumdaius,

^nncli cremitiii sac,-a

Sticeltttin

S.

^"n^ic-ca
adcs
S.

lempo,-is

conjuges de Ossans

Ueniiani mututur
iitino

acqu,s,tasiGerma..i, leslamenio
t,-ibuc,-uni.

hnhcL icmpo.-e na(-<^a |Trmanf.nm-'wp.n- -/<<. mundas apt^lZZes^e ac in,lc cas mimis

liAiuca, animadvc-sum esset


ossa.

1836uitfc/f-

ci,vuvacc,dnan g,-at,s,. coUs se^ ciculo.-um csu

siam novx
parochiO'
nltcra travsUitio S. Gei-

" donu,n
C.V

Zipa,-ockia,
t.,1

qu^jamdiu m
postca

m,..lalo
licj,

Quo factum accolm-um ro . episcopi AnnecenstsPcl,


cp,scopi P,a,-o,c,is,s

Joah,

Poncel, Pei.0 F,-ancisco

si,o

r,ca,:o

gencaU

niHni.

tm

S.Oonn.nn
S.

dc..tin.dum alic,-a calko,cccles.a


pa,-a!c,al,s

etcM
S Germani

cathed,-alis a,-chidiacono, rcliqn.a.:'m ,-ecogn,t,one,n.

noam
Quam

Zum
,1,

Tatluc.-icnsiu,n

ZZpata

Gennanus aaTUennm. Noc^

peffrP.->"-^^o-^<^'.P'---^"'*"-^-^'-"''"'

P.nget vab.

<

.^.^^

^^

^,^,.

Ping^, pag. cova.e d'Annocy ; <!' II>.<1., P8. ^". 230 et eqq.

^e,

P-^B'

-^ B.^, m^'^^^,.^

p.B.80;M..paB.241.

DIE VIGESIMA

NONA 0CT0BRI3.
nem

20
^^
^***"

A Maria Suchavd paroclw


,

S.

Gcrmfmi

ail

Tal-

ordinem adscribuntur. In quo ad eam perfoctiopcrvenerunl. ut ad constructionem coMiobii seu priuratus, et ad sociorum regimen dirigatur Germanus vir Dei una oum Uudolpho et cetoris
/'.

liurrum,Vincenlio Brasicr.parocho S.

Marix
Pa-

ad Talluerum, ejusque
tuel,ei
tore, invenit

vicario Alphoth-^o

JoanneFranciscoAdam,7nedicinic <locduo femora duos radios alteram claviculam ex integro, alteram partim alterum os scapidarc ex integro, alterum partim : duos humeros partim, duas tihias partim : alterum geniv os ex integro, alterum unius surx fragparti^n : octo rertebras costam mediam partem mentum : unam
:
.-

Constructo ccenohio, ledificala ecclesin, ct

f
' Lt-ji'

omnia composita* ad haliitationem inonarhorum in loco qui dicitur TaUueres, S\lvaigniacuin


repetit

omni'

i8 ^ omp"""*
"*

Germanus. Ab

abbate facultdimi ilUis-

triuin orbis torr;e et

pnesertim Tltim; Sanct;e

ecclesiarum perogrc invisere oppetit ct obtinel; quibus in itineribus plurima incommoda in me-

inferioris maxillx dexteric ; occiput : duo ossa parietalia. In eadeni capsa reperii vicarius generalis Petrus Poncet duas costas

moriam

passionis Christi passus est i.'t suslinuit. Et in tcstimoniuiu sua- peregrinatiouis plurcs reliquias ab Hierusalem in suo ccenobio TaHue-

duosqucradiosccerulca fascia coUigata


ossa duplicia posita crant loco separato

qnx
et vi-

denlur esse sanctorumy licet ignotorum, quum nonnisi ossa sanciajuxta sanctorum ossa in eadeyn capsa olim reconderentur. Quas pretiosas exuvias, rursus purgatas, reverentissime,prout erani antea, locxwit Petrus Poncet

riarum asportavil et reliquit, quarum nomina memoriale hoc in parchameno deseribuntur annotautur g.
2.

et et
f/
tif'i t't

Gum autem

ex

inslituti

Benedictiui

eretui"'*<='

ordine vir Dei


et expertis

quod veteranis Germanus monachis, ut Deo majore cuin perlec-

"'<*'".

etjuxtajuris apices recognovit (1). Jam nunc in lucem damus brevem S. Germani Viiam, quam e codice TaUueriensi canonicus VinB ceniius Brasier eruit ac nobiscum scripio communicavii, ei anno 1879 fi-ustatim typis Annecicnsibus expressit {2).

tione famularcntur. luca soUtaria et a munastcriis remota appetere et habitare permittebatur,

hoc ipsum a superioribus quiusivit et ol)tinuit,et usque ad finom exercuit et prestitit //. Nam reUcto ccenobio Tallueriarum, monlein, iu quo jam invisitur ejus sepulchrum, et occlesia ipsi viro Dei dicata, in qua sub altare vcl intra

^*

ipsummet

aiUu-e sita

ejus corporis ossa asser:

EX M5S.

VITA

S.

GERllAM

vantur et venorantur, conscendit sibi illic nvatorium assurgit, et ad habitationom antrum elegit et parat, et quia mons hic non longe a
suo ccenobio distabat, etsi jam ietate esset provectus etseniu confectus, nihiluminus ut divinis interesset officiis et sacra peragorct, quotidie a matutinis horis usque ad comploturium di-scen-

E CODICE MS. CtENOB!! TALLUERIENSIS.

GAPUT UNIGUM.
S.

Germani
^"

natales

et

mona-

dere constituit et ubservavit, et nusquum ante solis occasum, nisi in solitudinis suu3 antro, cibum quem accenobio illi ministrabant accepit. Et si aliquando lempuris injuria dcscondure

chatUS. EiuS donUCilium Talluerii,

minime

posset, jejunus in suo oratorio, sicut in

mors

et translatio.

scmper voluntas ejus, sic lege Domiiii erat ct mit sei utilli et in lege ejus mcditabaturdie ac nocte. ita Martini Turuiiensis fuit B. Mariiu Virginis etSS.
apparitio ut conet patris nostri Benedicti crebra per quadraginta circiter annos solatio. Ibi

S.

Gerraanus

betgafitmo"nTacretprZ
TaUuerii,

qui vcl quod ^j^^ ^^ loco cl oppido Monstertius a, ex nobilibus parciuibus,

ir igitur

Dei Germanus ortum duxit in Beldicitur

quorum

tamen nomina ignoramus. Et

futurai sanctitatis

homiiium consurtio utuns, nisi coenobilarum, descendens de monte angelorum consolationibus fruens, frequenter pugiias dcmo- K
habitavit, nullo

' istud, quod ubi illico per a cunabulis dcdit _^Mp/espeelongg in(,g^ie,,e coepisset sese a....* et a domo cimen doUtescegabat, et aliquando per tres dies

num tam

visibiles

quam

invisibilos

sustinuit.

supple co
b

gnatis

bat.Factus grandior ad episcopum Malinencem b, aufugiebat, et ut illi sacra facienti inserviret, vel episcopo accipiebat quidquid a parentibus pauperibus erogabat. Adolescens Lutetiie Pari-

Ventorum impetus, inclemenlias imbriuin, ulgolabores, non solum rcs niviuui et plurus itl gonus tulerabiliter, sed otiam libonlcr Christi

amore

corpo^ris

desideranter([ue suacipiens, ad locum sui uratujejuniis et orationibus vacans, varias rii vigiliis, agntudinos in se ferens quam patien-

siorum c una cuni fratre suo Rudolpho, ut

litteris

sanans, tissime, in ahis vcro promptissimo

co.--

operam
ore
tatis

daret, mittitur, et

illic

commoratur per

kstem vitam agens.


obitus dies a SS. Martinu ot Dene- ,a,-Uiuijnc. clarus cmnigenis miiaculis, /yi /."dicto revelatur. Et '"'' primus omnium Benedictinam religionem
3. Ei sui

dedit ut in aliquot annos. Sic se litteris sacris

omnium sodalium suorum

esset.

Gum autem eodem

et admiralione tcmpore fama sancti-

cum

abbatis et

monachorum

monasterii Sylvai-

Luggni d, quod est in tcrritorio et episcopatu et ad aures ejus dunense, ubique purcrobuissct
pervenisset, locum illumadue fratri rehgioni S. Benedicti dicaturum unico qui fralrem imitari respondit. Rudolpho aperit,
constituit, et se

monastorioSylvaigniaci, his in partibus, a ost, allatam plantasset, obiit in ipsam professus in oraa^tatis suio centesimu i, et

in

quo

Domino. anno ejus translatum torio k scpultus. Corpus

est

ab

apud se habeItaque hi duo fratres.vendilis quai


bant.mouasteriumSylvaigniacum petunt,
pi-opitio.
et

Deo

ab

Itlierio c

abbate

pii

adolesccntes in

Ulustnssimis et revcrL-ndissimis I-ranc.sco. cisco.episcopoGebennensi /,et Joa.mLEl pus.tum fratnbus. euiscopo Calcedunensi. M. et hu.c ^mcto altare D. O M- BUus fuit anno 1C21 (dwj 28 ocsacratum

episcopis iM-an-

dicatum et

0, Proce. verbal

n.s.

de la

visite

des reliques de

S.

Germain.

l2;

Brasier. pag. S79.

^^^^_^^

DE
30
EX M3S.

SS.

ETC. GERMANO, RODULPHO,

"

Ludovioi Ni<=l'''"fP

"
' i 1

v-r"'"''.u;Xo dominiFrancscdMlon
abbatis,

et 'f rMarti,SyIva,Kniaoi >.

n.vc>-endissimi

PerReQula,nbenedictinamlicilum,uisse 1 e, y"'"' sut>e,-io>-ibus accepta, /< <P^ S. Germano, iiiam oslendimus " ^ eremil,cam susc,pe,e pr,^vio num 9; eum '^"^^_ CV.<.n/<.n<,
b
1,

.,

^^^^.^-

guad,-aginta annos sc,;b,t

necnon

!=^'

P'-f'

1":

.^

,lcpendentiis

vel tnginta t,-igmta quatuor nie, Clellus ve,-o


a.,at,s

aucto^f^J'^
^norluum

Tallue,-iarum
superioris

pr,mar, ct ^"^'^ monacboiun et cetc-orum gcncralis, cl.<Bces,s. Tallucricnsis Gcbennensis

^^^'.'"r^^ZJ

m.ni^tn
,o,nobii

'"rAnt
S.

sua= ccntcsimo

esse

Gtrmanum

,.<.A<^W

biog,-aphns

''"-;-:

ira Clettus

anno nonagesv,no l^j^^-^Xfm^Zi ejus mo, s ei quinto,cum anw> anle, gesimo

ANNOTATA.
aMonslcrtius,/,oc..-te">^.''"'<'f;'^;.;:;

"^t::::^suoeremUasstepissime.^
tos fuisse,

passim legimus

AcUs Sancto
/ S.Gcr-

T;i

S FranoiscoSalcsio/adm
i4.

,.;c;,.

--f-X,-:^;:

"Mor^luus

^l;t':anTJ:::eme.posuimus^nCommen.
tarioprienonum.

MIRACULA
Deprecatore
J^^c-,,p^.Montistc,,cnsis,Tl,en,s,no,,.M^^^^^^^^^

fuU-isse

tum

CJ.

Ma tpoog

S.

Germano

.^onachis
po.steris

curantur

l,h,-ainlevcedit, w,per,o u,n ^ > tium Monsliccs Qum con-

^;x:"h;;s::>':---'- non scriptoribus cum


;

(rihMndum.

^?,

A/s

tis::ct,t::Zla.Haudmino,.busb^e^^
iiis

homines orn^vU be^u.

e^^ta^^^
.....-

"

sc-iptionem II,. (empore sumnon guin i::^!i:sz:^^^'^-r''''Z^XfHLMandum z:::coUf^^-^::^::,f:jeoa


est

i,p<.(,.n<i<t.

sn;(aas 9>-aha,po^erunt^^

s^culo XI bene mulios "TLuteti,c Parisiorum

Francisca

Mermaz cj*rc aegra,

Svcn,,,

Pa, mulala senlentia, schola.n

.-

/rf/dL",.<i'''S'''.''''''''''*'''''':'-^'^*"''"?

cenL ostendil Augustw, ft 7 B. Germanum */ f,d^^e

Berna,d

(4).

Clcttus

cele,-a,;um sed

spem ,n ^. ^^ landem omnem suam J".;J; ejus sac,-as - '!^ poncns, ad .,^, Pcnlecosles < ^ %ria

SL,
nhiil

,u//om

1e,'elas hoc

ofPco

fume

pe,.es,-<n/<on<^

~^'- ^^,;^f'^3

S,,,
,

*,-,

''T^l:::::n.non,ni>aV0a.anleannumm3,

naJtnc

adhucerat inte,-vU,os iO-lU {o). Ucrius nnno cirnler


in

Du,-antus

Appendice agendum erit. '"''^^sM^^^^.uas secum Hierosolyma


riP niiihiit

/....;/

X;7;/e ;e). Re,e,-,,nt^ Ma,-tine ,u,sse serTC-and (7) peoulia,-i modo ,b, Do,in.c<e Addrt
tfZPiluta.n
iZr vluum
V,-uc,s

vmpn Germamis, coiubussenoit


n
-o

generis incedere aliaque hujus

a(je> e
utro-

momste,-ii

eam

s,

vera estUa,u,sse alla-

Tallue,;um Tt,o, Hie,-osol,j,na mmc dcpe,-dUa. lam (8). Videlur

ejus pa,-e,Ues equs capta, simul ae que crure oue Germam ope-^ capta. ti^entes, Tallue,:um., S. jam plures ^ove,-ant,implo,-alu,n vee,-unt,
(/cnnii-

c,-u,-e

ao,.t.niv.deParis,toj^lU.,l,p.^^.-^'^lieux

d.nskBclgiquc Ononlalo.
V...0,

,-g.

;ft

-d

T,r-

,sdos

'"^ffl" i;>'^,rul";. P-.

Cata-

(8)Brasier, pag-^annos

i:^r;r;;.is^':J'i"ag.M3otso,.-<3,Hi.t.

DIE VIGESIMA
meclko,tim cura Emisso A annosfruslra usi K annosr ^,: ia(i,unohaculomxa,mce-

NONA OCTOBRIS.
tibti^^^etdiutinis capitis

31

dohribus fuL^se Uhe,


,:r.

U.

l>.

B.
be-

ratuin.

Te^^JTCl aere '"!"'. ^


Z:

m,ran

parentcs, fiUam addu,-e>-ut, hortattque


eremil.-e

9 VilUcx^quidamdivesexpavo^Cia

ThAui"! riOnts

Kiusdetsi t,j

^^^^^_
,^^^

anno

xm'Qs^existe^xs. doltoai 1857 adlmcinier

^^^^

,,,.

JalZmbanUum sui sancli


slupent,hus,

gregem morbo
cladem
^u.-urn
si

CZ Ze
a ocienurdti
ci

hacce Mciter puella: nam ob


sine ullo baculo

hora, su,s pop^^


reie,

mx- ;/c-;' " '^^ b. Gunhomnibu.^ vmris depellerei


i^isanabili
est scse e.r .7//.

fuU prorsus sana polMU


el

mlus, polUciius
His
votis

unam ct

oblor

domum pedihus

quum factum

esset saivs^s^us

Lansdquclarnennonnildlclaudicans.

Tpuetla octennis, orhala adS. GtM-n.anum llnnuendi a.^inoim,dens

aressu, aud.tu

aliud addens fteUl prom issis villicus. nendum doiutm. c .... .,,,, b. AHn inicruntH

non sper-

bcnc
.^,

i:Z!ZiinM^ssa,rehementer IdZnem m Missa, rekementer


i.os.eii,-espassn.spon.ar^^ matrique sum arislum ado,-alu,-a, s^tiesse ,-estiMam. Quo hene fico

ciamat clamal.
dxext
e

henef<cm ^^._ ^^ 10 Atquc hfec sunt coUaia. Qmc n/t- confc Germani a i)<'o hominibus memo- mntur. ,.;. Pi.net ncex hominum ea rens ven. vir l^myn, /
o,nil,e,r '^^^^^ ^Z^-^^n^^o-^ ^^^^ ,,.AIa naunquam iuuam>.' ,-"^-j" sancli -'1^";" mullaalia -'^ e,-cm,l^ "^'''ZaZ^m ^ ,;::;:;:

^s,

iii

aceepto,

ToMue
ZdLs

^lfouela peropiimc

O.ru...oo,-atiaseg,t,et do,num aiubtuet recersaest.ducens asinuni, p,;cdila. Na,;-a,-unl koc

homincs: quo,-u.m "" .P""/ , u 'Snt d,^mu~ smgulis fe, nuidem vcr Kslatem
pcr lolam Sahaudiam
dep,-ecante,

et

suum he.,e/aclo7iaTexg,-ato ani,no e,-ga celebra,utam otlc-unl. remshZnf'"' iUssam ,ur,;-ar,,

;rdimm
''''"".

^uon> P^noetpiu,-essenes,
s.-c-

Zndaddit

tcstes oculati. ^,, la,-enles fue,-unt


\ XVIII
l
I

Vuntsanclo l-cnda
genapopularibu.'<

dona

o.nn,-

la,-gitum esse.

Xb"
I , culx
'

,
tem.

"poslp^rl,u-hationem GalUcam mcinia parcecx * (/MtLftV"" Vll vir quidam c


I I
"-

>^^J^f,:21J,,.Hirnr,lcndicausapart,m

DE
S
/'

S.

RODULPllO.
U.Klnlpl'', S. (ler-

Unica. S.
nmiii

L
4^

<;

Germani scpulcrum
VOCllCralWi
(-'

posuisset,

tVai-is,

euUus

ct

itIi-

..,,.-np'yi^

-"""

(juiaruni U-anslatio.

ndium pro Missu


rexiiMichaela

ct^.^-

..-

Ruphi, ^-3 Roanlph,.e Uado.phi;


-^ ^

""''

vernacuia sauu "-'';

Gcrnmni, ejus fra

adhuc puelia,^e.i romuni^ ^^...^fuichacla Fonlana vrrrr 6 Uichacia

^r^^^^r^^..^^- C.^<^--^^;poputari,

.. Fontana

ante pc,-l..^at,onc,n

^^^^^Zio^nJl

eum

P-^'2,mres annos, m hoc


s.,scc.
t^t'

fcns,

^"T-ansac ^U^ crcniHcam muncre transaciot>j

e,,7(e/*^

eunrf.

"f ^,.';^l"Zlh.a,,dam

e,-e,nila,-um

'"''"^^--ligni^

contecclis

=ir==ssrhs:
06 omni crurum '^ Puiget arlc^_ nosnata, tuncvidua ^ petr^ Battard,,ripto 8 Die iO fehruaru ^--^^^^^^^^^ P.n. Ba.
.^^.f 6ene/?cmm omt Unedcium notum jec^l^^Z Zoqinia an^ anrnl^hnura ocioy ArambomQ^ octoginta Ladovica
'j

:lf
eremit.

^SEsi
l
)

''j

^^57 ^cn. viro

in Biiurigibu\P'^>P\]

,..^^,i

.nbaud), /'

^-'^^f '^^^^^^^^ adllumenCarumKXc^.u

^.^.^^^^,

^^,,,

c^f-fionous
labo-

^^^i^t^s esi s^sc r><>'\^l^'''^^!^,niibv^vomiiCfiemem

cermanum ^ceptam.a
Pmgct.
scq. pag. 41 et

gines
,1)

DE
32

SS.

GERMANO, RODULPHO, ETC.


TO, .ledicavit. dstantibusRIV ejus translationi Gu.debo.s Priore, Stamedi.
nirdi

fe Antonio a Geneva Or.l.n.s S. Rermonasterii monacho eiusdem S. Dom.n. A..neDuo prio.-e conventus
cie,','s

qu,

ikicis viris,

eccles.ast.cs etquampluribusaliis tam totius vicimtaUs con^^^^^ magna


Paraph.l..

Hlione

erat

anii-

sub pontif.catu Dinocenti. Ferd.nando tertio Aust..acoi P p X impera,.tc apud Oallos, Ph.Upp reg.,ant^ Ludovico XIV sceptra tenente, autem IV Hispaniarum Carolo Emma Portugal.a, Irena ducente

mn

cisco

,iu;n lilurgicum.

nuncgnotum. l'ono,em
V.eux

coroducatum et Cypr.o.-um nu le I Sabaudia= et post long.am gvat.arum r,n a.n,.nistrante; obtenRodulph. mer.t.s

//

mco/enfc^- pr/..c Pc-n ecos/cs,

aoZ.^ote^"'

..'/./'s.. iVo.v909'^'";;'

test.momales .llust..s r,dem pra^senteslitteras Domini arch.ep.scop. simret reverendissimi

raculorum pru.-fati S. rum leriem et hab.tam

relationem. In quo..um

Zl^ce

col,oneslari inceperit.

lUn^ anlm^-

',nZ

ahepiscopo Gebcn nonisecdesi^ S. Ru.lul,.l.i, nc^Uic^ auonsliann^ '^ '-'^; '" habcbal. In Tallueriensis locum otim

aocumentuM nolum

"iP'on^r^

"bcriptaBn.anuprop.-ia a.chie de mandato ejusdem ego i>roca..cellarius annoque qu. sup..-.. piscopi scripsi die
4.

-gi.Mue

firrrata

Quibus

,-ecitalis

Mtcns
:

'"<^"
1

"

.ubiumiil

^ M

cwnobii

ZoLlen,
,7.'

scriplo. cujus

summanumFran.sese

^ Tic^SerrazinmonuchusTaltucr,ens,s,anno
suhlcraneo inrcnissc omn.a sanctorum coko^^ aicujus viri, qui cutlu multtaJJco rcZ el culus inlcrentu bene
episcopus posteris t,-adid,t. dicchut

..omen des.de.^tu. e ,..,,. exempa.-. procancellari. s.,,,... Cum tamen >n us lega ocus quo dat.e sunt. ad l^^'^"^/'';^^ iUustrissimum de Chevro.. qu d exportasse, put rel.qu.as

h!cc

vc-ha

In

harum

tteraram

"^

oraih.u^
,.

...

ho.orcn.t,ea.
^..,.

,.,.

Rodulph,

];Jloco

ossa

Falcimania.

(FaucemagneJ

Qua^nam

ve,-o sit

^"'"f^J"''"!^: et g. a longa i"- n.raculorum

ln,abenClicia,mpctra,-cnLKpiscop^a^ non enuncanl, sed indu illius sandi nomen Ncc t^^^^Mur illum Mssei- Uuauli.hum.

torum se,-ieset idcm sc-iptor


:

"^'"'^ >'='"""':

mihi
sicut
et

'^ Pater Dom.nus ^, o.ationeni respo.isor.um et antiphonam,

'

'^ltlded

iinee'clesiaS.Rodulphi.-ec,tahantur;qu^
ille,

mLs

cc-lum

csl

islo

a-M jam anUquum


.s/r/;.

exscnps.t, ne pc.itus deperirent,


rel.nquo. raente hic eas scripto

.ta

Z^cuttum S.

no,lulphi,

t .P.

ecclc-

ego eadem

ind,tum e.- (0). \Vctpr,o,-atui cjus no.ncn memorat IMlum . "^^rancscus Sc-razin / 1 Guerin, cpiscopo Gcl^en.unu

ZZ
nem

\u.ppliccm Juslo Tatluc-.en.dn,. ohta1045 a monachis Chec-o IZ.ut tn-c-ct lienediclo Theoplnlo monaclo anlea tcluepiscopo Ta,-cdas,ens,. UoJulph. h-anstaUoTaltucricns,. ossi^cm S.
.

Ghristi confessor, ANTIPHON-\.. RoDULPUE LUX ET GLOmA ,ttUSTI,.S PnOLES FLANDBI.^, DECUSFALCIMANl*, GLMMA SaUAUDI.E, NOBILE BELIGIOSOnUM SUMM.

.rCHOnE^AnUM, NOBMA
PATHIARCI,.^. RENEDICTI

ercmdw ad anni 1045, co,-pus bcat, Cujus ceteb,-at,on ecclesiam toci Iranstutil. documcnlum, quod ven. pre.hyhoc ed,dit ve,-hum B,-as,cr sua manu ad ler VincenUus excodicems.cuililulusan-omcon C dcs-umpsit oompondiose couscnptum.

Qua/acn.ltalccansolemnilcr ,mtituc,-e. Chcc-on. d,e 2 oclobr.s dc Tessa. licnediclus

PAMEDICE, MIBACULOnUM SIME, .I:G0TANT.UM GEMITUS SOLITA AFFLICTOBUM TBr-^oB EX.MIE. NODIS COiLICLEMENTIA ET IMPETBATAM SUSCIPE

SECTATOU ^^^'^^^^^^^

iPdcm

INDULGENTIAM. TUS TU DEFER

terra FalciRESPONSORIUM. Gaude felix RODULPHI '^0"'MANI* QU^ SACBUM B.


DES THESAURUM.

Tallut.i-ieiisu

,\.uiio

si.lutis

millesimo sexcci.tesiiuo qua-

TEB nENEDICTA IN .ETERNUM NOBIS PBOTULIT TEBRA QU* TAM SALUTIFERUM FBUCTUM.
cu.us agbo tam Talluebiense ccenob.um de THESAUHUS..^ NOmLIS ET PBETIOSUS PRODI.T TEB GLORIA PATRI ETC. TER BENEDICTA ETC. NOB.S, S. RODULPHE, BENEDICTA ETC. ORA PRO UT DIGNI ETC.

Zr,Z:
rcrtw:

vero a.-a,es..uo .,u.nto, dic


clictus

reverei.aiss.mus ,lom.,.us ,lk.st.-issu..us et

Theophilus

lie

29 mens.s ootobris. Ueneli. M. Ghev,-on, hactenus

VERSUS. QUAM

felix, beoale et inclvtum

olim prior claust.-alis Tallueriaruu. monachus et autem Dei et apostoheiusdera monasterii, nunc archie|,.scopus et eomes Tarcnca; sedis Brat.a, sacrum Sacrique In.perii princeps,
tas.ensis
li

loupo ten.po.-e .n sejacuerat, ad instant.am pulcro nunus decenter


Ho,lul,.l.i cor,,us,
<luo,l

Pignier, pr.elati monaprioris, ca.terori.mque venerab.<;ter.i moder..i religiosorum, numerosa concolium palrum et ad praisens transtulit niitante li.lelium caterva, vera indulquibus quadraginta dies de

K P Domini Romualdi

B. ROSPLENDORIBUS DULPHI CONFESSOniS TUI VIRTUTUM CORUSCATIONE ET MIUACULORUM ILLUSTRAS PROPITIUS UT IN CUJUS CLARIFICAS, CONCEDE

TUAM OR\TIO. DEUS QUI ECCLESIAM

AUXILIIS. GLOUIAMUR TRIUMPHIS, PROTEGAMUR Peu Dominum etc.

.iltare

consucta concessit.et sentia iu lorma Eccleshu Domini intra Octavam Ascensionis

Dominica

quam

Rodulplu et anniversariiu solemnitati S.

Rodulphi, o/mce/e. Bo^ie IJce. 5 Nost,'0-'VO culh.s S. obsolelus : quod ideo J^^^^^^J^^ be,; est p,-ope^nodo
fcrmc
omrti
callu corct

tom. U, col. 108, 183. a. Gallia Clms.iana


lit. giq..e
to...
1,

.S.

Voyagc
1,

Dae 4

et seq.

(5)

c Fra.co, pag. 113.

(3,

No.vago

l.l.ora.ro,

Celles-Saint-Eusice.

de Notice sur l'eglise abbatiale histo. Jules Philippe. Notice (6)


^^^^^

pag.

n -

,4)

Arcl.itecH.ro n.onast.quc, lo.n.

et seq. rique sur Talloires, pag. 163

DIE VIGESIMA
Rodulphi, nonsccus A accidit, quia prioralus S. Ta/lueriense, sxc^h XMIl ac ccejiobium reliexeunte,cxsiinclus fuit sanctique ercmttx atque ecclesia absconditx, quise in latcbris i-uinas dilapsa : ita ut vix ahRodulphi S miscoblirio non inierciperct. Cui

NONA OGTOBRIS.

33
sunt, prsctet
AUCTORB
R. D. B.

a:imus decessor. Quem imitati noste> Clcttum et Mabillonium, anno 1040 1059 Carolus Bonifacius Constanlin{b),anno 7wpos, Augustus Salesius, S. Francisci Satesii

biographus

ct

svccessor in sede Gebenyiensi (6)

quid ejus
riie

forsan aliquando remedium afferet annum ventioea;uviajntm beati viripaulo post


1834 ca.^i facta. Erant in iisque adjccta inexpUcabili munita, depositic, pulcerem ferme redacta. Quas mcmbrana in episcopi Anncauctoritate Petri Josephi Rcy, ciensis,vcnerabilispresbyterVemlle(,parochus canoniarchiprcsbyter Favcrgensis, postea
et

m-

anno anno 1009 Nicolaus de llmdeville {!) ; Joannes presbyter Besson (8) et amw 1807 1759
Grillet (9)
:

quorum

tres priorcs scriptores

lignea capsa, sigitlo

addunl eosmuttis miraculisclaruissv,co>^min tpso que sacras ea:uvias tamquam retiquias


tas

religiose serva-^ Talluerien.n prioratH fuisse utriusque sancti mrt Suhjicit Mabillonivs

memoriam

inquisitione adhibita, cus S Mauritii Annecii, renitentibus recognovit, et jussit, muttum Scpteniaceninsacristiaparochix
loci incolis,
sis

anno luis^e celebralani, primo eadcm U-na quidcm feria secunda post Pasclia, ipso kalendavum novempost Pentecosten, ac
tov in

prorchu^ vari, donec quid


episcopus
{i).

Rodulphi (Seysthenex) (cujus viculus S. serecclesiasticis estpars),rehgiose


iis

faciendum

sil,

statuerit

sed de his festivitafilmsnc Ctelti aut in quidem aut in scriptis monachi quihus didis Usibus Taliueriensibus. Ex Ismidonem, nn/^ ei colligimus SS. Umium ct ca-noUrbaniana, in Tatl^ieoenst

brium die

verbum

postdecreta
bio inter

sanctos

fuisse

rccen.ntos
ibi,

neque

S Franciscum Salesium,qui
Paulo

mandante

DE SAXCTIS ISMIO ET ISMIDOXE


\

Unica. SS. Ismii

et

Ismidonis

cultus ot roliquise.
diacoIsmiura et Ismirtonem fuisse etiam cum vel nos et monadws Saviniacenses, co^nob'um et Uodulpho inckoasse SS. Cermano MabUlo. ct Tallueriensc refenmt Clcttus Catalogo Pnorum cx nius (2). Itcm colligimus Rodulphum S. Israiun> post S.

omnia rd.' ordmalarem dilapsam restituit,et medio sustulisse. llinc vit ao) hunc cultum e l^catificationcm non tiuit hanc lequipoltentcm celcfiam ulrumquc itapridemfuissefactam, tolcrantc episanctum diaconum. scicnte ct scopo loci, honoribussanctorum /'r/"^'^f; acproinjuremcritopost dccrrfa /';';; Quarc senfcn'<a throno. iisdem dccoratos (U). modo recifanda, minographi TallueriC7isis, ris facienda est.

V, RomanoPontif>cc,d,sciptinamregu-

Sanctos

^Zfi
:l::!
ic/i.

Ijamve,-oa,.,iom%

rfe

SS.

; Ism.oen m>,
,

Eorum
pcrditn'.

reli-

quio! sunt dc-

done loqucis, diccbat ille di.acon,, cum S GerIsmiuset Ismido, utrique Talhu.rias m.ssi suut anno mano et S. Uodulpho
080 ab sa-pe citato Iterio. seu iU q uoriue comme.,tav.ola

annalium

so-.pto,:

Tallucriensium

huic co^nobio prccfuissc,

%^'''''"''
Hic anno 1078
excesserat
.-

Ita nostra, trad.t.o,. ^, l.helli .nemor.al s


ist.

ium esse S. Ismidonem. anno 1079 e vicis nondum

vet

namin

nls le-i. Unde

ortum

tra.cri.,t

beat. pen.-

scribiiur aliquodboTiplomatc incerti anni

priorum hujusce rao^ tusi-notum. Ex catalogo p.-.o.-um


eos successive nast'.. cli-in.s

munere

(ruUIone,ep>scoiMnnum ac<pdsio.sscsub ab aHnoinSid nensi,qui in hac cathcdra 1120 scdd (3) Sb. vel 1070 ad annum IUO
nisi

?unct

fuisse:lsraium nen.pe

10.11, Isra.donera

v"ro

062

usqueadannum

1095....

K.xeoauod

C Irusetetiamcum traditwne ecclcua ticaillms


Toci:CuiinnixuschronographusTallueriens>s, suo tempore duo cainfra recilandus, refert (mIsraii et Ism.doms, pta, quasi essent SS. ^uspu-are sercar. in axnobw.

Ismium ct Ismidonem non Carolus Augusnue sanctum fuisse sianificarit hwc opinio non vukh^ tusSalesius (4). Sed " ^^^" admittcnda,qmapuanat

unum eumdem-

lonst-tl
,an

bus In autera
t."

post.norhMn ,n,.-acub paculaudeo pubhcun, pu.o verint arr,rma,-e non


in v.ta et
:

taraquan, beat. seu traditio..e a nostris eos enit,.,sse v.rtu tah.ti s.nt, iufer.mus

f*

::iunauame,se.h.lutumfui.e..,dn.

:r:ir,^=;^.:x.^^rearaho^ p.ur.bus .-. 1'. ,.um capita cun. ^^, "f


'

fuamreliquias ob nomints smuht.aUfuo^ illos monachos. afPrmateos,

ZZ
Zn
^

Mabillonius fuissc fralres.

ipsis npi>os.tasu.,tp,tac,a

necu

Rodulphi i.tsislcntes, ^e^W," SS monachatus annos adnustssev-^ ,0 mullos loca qu.o s.ngul. e>-emiticam,additque visuntur, ab alu,uot pnon luerunt hactenus

tico

monumento

comp,-obat,,, ,s,

Oennani

et

t,.,Hionis,ideonrm.

n^
-

ZtZquam

qu.v Iradd.opernt monachis inhabitata encomiis su.s cetebrant sanctos Claadius de Gramer, e^euntes.eculo XVI dign,ssu..us cp.p>'^rTallueriensis,postea Satesa p, oLpus Gebennensis et S. Francsc.
:

,,

rf^

rocfllis

Dizion. di

Sardcgno,

,1 Braier. pnp- l?--

r7,

^'

dc Sa U Maison de M.moireipourrhi.t. ocde ^^


S. FranffOiH
',
,

e^.

."^" , Geneve des diociscB de *lf " i^ 43G et beq. Christ.. tom. XM. cd.
.

t^

de dopartc

^
'

Brasier, pap.

Claude de

n,ents du Mont-Blanc ^,V'"^.,,^;rxV Riv.ere lii. i". F. 40.- (iO* Sak-s, tom. Charles .X.gu.te de C.nom...l'b. n.

DeU

_ ai,

Benod.XIV. dc

^^^^
P^

t>-P-^^ ^'^'I'^-pap. 41 ct eqq. ^^11 ct oqq.

^^

.^^

Octobris

To7nus XllL

DE
34
AUCTORE B. D. B.

SS.

ETC GERMXNO. RODULPHO,

ussc-qt ipsas rcliqmaspe,


,^en,o,issimis

,^

,,.^/,(,0-

noUs

ossa se7i no7i sufficii

rhronohao

'^XJnTonZtentW^ scienhbusel " "";' ,^ ^ijioicns (l). Har^m p,;esuhbus


r,em,

^^^"

^~

ecclc-

^iL

Hnccnlatis

Quod

si

''''''{"^"'"ZZxumx aliquando hujusmodt "' iri-

fidclium

^-"""^"1! .fr.S(' "e ierra fuisse

""X(/irf

umquam

lemia
,

"^

Tallue-

Sffin./ofC

A V JH

ismidonis re..^

ncscilurquomodo,SS.J-^ Uqui^ sfat- '-^^'JfTtandcm


quando, non sccm

rJirtnXlVa)cdoccinursupplicationespm
ali-

venerationc

DE
n

B.

BONOPARl
B. Ri>nil>i^ns

o'-rf''-;,/'';/^ --' ,(:^'. cen(i6u. .p^cop,-.. lui-i^ Eienimeum inler samios


.in.^,n'ntus

Unica.

Do

^^"

';t:'~^n.-^-f-~ l^^^^oncm Uodu,phum.,Gcoriurn,Ism.uraet

(luiis ot rullu.

=;::;::?^-^i^'^"s
lus Salcsius, nepos, aiiique sc,:pto,-cs cessor S F,-ancisci,
,

h.ographus

ct

tcl^
et

^^ dequi
Ismi-

Yr careunte. Dc anno 1,38 chronolunus TaUucricms


,.
.,.M

isto beato, 0!
(3),

mmi

\r,-,-cedenli

dc Sanctis Ismio
uti

a.Unuun> 1020, auod in . :.'""''"' mru^,|ue Xnev,sa,,otitatiso.lorcmspavscritetquoa


liOO

vita, lionus

TScndcns quoquc,
alacritate B.

icne -*--;.JBonumparem populares

modo
es,

Tos n Lnv.emporeaeeess,ouis
.

Vcrum .st.us .ui,-acoUs elarescat. laborant..s, et .ju.dem .a'-o'""'" f'^'-*"^ eapellam sanet, oanu.s

"1
-J,^

Lu

i,.

naTs

.0

opcn

illius

s^Su
C::

1"->'^>

i,loratum ven.unt: atque .a Honusparapu.i Deum gra

nostro Z:^ad dandum ei m qu.a Operejcum^ Beatos, intcr Sanctos ct f^^^^ aluque sanct Tallue c S. Ge,-maus
''''

Scd

mendum

nos prxscrhm

secus

ricn^^es,

fui,

^;r!'^:;::.-r;Uuvc,.aesttvu>;p'an,lo.,ai,....n

putant

.ilius

e.ucres ,a..c.^

loci,ct sac.-oi-uin canisordi^>-i^ episcopus denonnm scientis.n.us ohsc-rantm.musque nupcr lataopt,menovt,,nec c-eta U,-baniana

^ugusoqui,

ta,olo Sanctus nuncupa,us a anlunc a quatuo,-dcc.m utpote

t^,ri.u..lc.,u.

u^ Zu a""

sit'

D. J.acobus

.b..l..mce,.u.tm-,oum tameu .b. T.a..uer,arum .10 Lu..aco


lo-

censendus

est

ea offendisse.

1278..1..iS.Joanuiscapc.la.ue.cx,t

^,.avit.

hunc CLetcum eum ab ant.quo


li.lclcs,

.cbr.lcu curat.oueu.aDcoob berti nouiparis factitent, tam hanc t .1 moao nerent, .acu.p.c quam lauaamus . c non reproba.nus tfonem .luiacu sub scp.ae.,,.... ioucm. Si moao nou

um

t^seriut

ut

pcr iutercess.oncm

DE
llnica.

S.

GEOUIO
Georii setate et

De

S.

SuV
lum

,n .0

Ism,donemqu, Z,jec,o Stcphano, post B. dcsi.t post "^ ^ Je,-e .0 rungi J; chronographus TatlucOum-cco,;-igcndus
;'n-;..^est

in Catatogo Pr,o,-cccnsctur sextus, ulest, Talluc-iensium


.!ouusp!.r.

.equ.csecre sea propeseuju.tai.laloca

eultu.

Pr^terea

Dc

s,fe Jeoue t^ovs^.popula.-ino.nine S. Jonoz Gco.-uAnnees, parochia S.

/<. Jorio sanclo C.eorio scu Jeorio,

et

^J^^ ^.
,,,-,

^d!iM nitnc
cicisium
dissita

B.Bouumparem Talluc,;en. "v r.,.ten.

(Saint Jovioz), <ul

;:,:;

3.i

&

no

lois ^

in Sabaudia.quinque

lacum Annec.cnsem chiliometr.j ab Annecto

olmi u(

s(i"c-

"".rYoi 9Kfem ~
Zmccpe,-it,

"'-

ei !evo cultus ecclcsiastici supci-est vesttJ. ,,/,,., Talluc-ii

tandemdiclurisumus. Nullumdocupc-vcntssen^ mcntumejus gesto,-um '^'l ^^os sanctt v.,-t olim cpi,aphiit,n, lahellw
dclur,nisi

Z/'"

t^'^"^'o'^^'VO<-e iae'ultuse.ormdenuspia,n exsla,-e iruitcum

solium insc,-ip,um:quie laheila ad


quiai-um
,3,

ejits relt-

e,-al in ipsa ecclesia S. Geo,-ii

suspen-

Ub.U.

.4. Canoniz Tallueriene Chronicon ms., pag. 534^40 .5, P.nget, pag. etlO. ca,.. Vll, num.6

^!;^,'cSSe:"-sLLxXV.Dec?e...eRe,.-

Brasier. pag. 17.

^^

i\

DIE VIGESIMA NONA. OCTOBMS.


nnlHra in lalinam converItngua 9"'^^!" sa. Illud e fZTnum non

35

^,

excide,-e e "^'"^""''j.JiZZul '1 permisit ''"''"''3^''"' narenti"*'hbus or us pa ent sc-ibil : S .lorms


.

'^1

monacho,-um Sariniacoisium sa,u:lo,-um diem ullimum obiis^e el in albo siguidem in me,no,-alo fuisse aUsc-iplum
.

Talluerinm.

ALCTORE
R. D. B

diplowle anni P

ci,-ciler 1031

enim

aoilur de ecclesia Adalgaldus ej,^quc

n;"s^ '^"""-'"-~
mummundo
valeJixit. Postea factus

matrL.b .,..i M-icci--In5: nriMassclaz pur, t ubiin s,lvaMasselli,vulgo

/^--^^^-o^-i!--!'" !;t: Ponaiuus, inqiiiimt, Deo


tim dono dedcrunt.
nasterii,et

monachus

Saviniaeensis moomnipotenti et Sancto Martino

mouaster.o Bened.cti rprofessus Ordinis S. dicecesis Lugdunens.s, Saviniacensis S Martini locus, propterea creatus est prior, qui Masselh obviis bonis dies suos, n eo duxisset in

domno Iterio.ejusdem

ecclesiiL- abhati,

etomnium manentet manebusqui ineodem monasterio babemus m ecdesia bunt, omnes partes quas
et doUUilio

suocessorum ejus potestati.et fratri-

auoT

Dom.no, dcnceps, d,ctus To m,v,ssetque in appeUaretur Massella. AdS Joriuscumantea Sav.n.acenarchivio monasterh

est

in maBeat^Mari^cLovaniaci ct beati cEomi

dUscnplor : EK

oi-

mepelenle, ve,'ba amicus,

Zcodice ms.

bibliolhec^ popula,-eieteccles,ast,cam fjsse U-aditioncm esl,nam secus p,-^-

desumpsU Tawmcns.s. Hanc

CELLO constructa, cum decimis eccles.ai. el cum caomnibus appenditiis ipsius suntconstrucU.-^^). pelUsquui in eadem parochia eremiias co,iiicHur in hoc loco Neo immerito
plures sacris exercidis
disse,

et

S-actuspcspicuum

co,um popuU '^^J.cclesiasHci in ecclesia

Georii parochm plucs tunc temporis in S. ab.urde opmnmu> capellas, r/. non
fuisse

quum ex his

gnavam operam decUplomaUs ^^-^7.'''-

fuisse aut

domiciUum aut oratormm alicujus

CTprxle,-ea cum '::j:Iccro P"."-,r'!.^"ri:;: 1'::


^;^ f '^ me i-cxa,;. quodm *'' 'P chploncimalur prior. Etemm m
Macello
fil

nullo hislo,;co

monu-

non

l. Georii in Falcor lamen S Geor,us

menUo

(>)

"

e,e p,ndem mla fmicU, cruvinsbeaU s^c^UoXlVaplu,;husep,sconut^Jam indea


ita

pisMsse,-ecoa,,itasJ,o,;u,,,,ue.^^n^umd.

,, fc^c scripse,-U .Ik


,,,

parochus no,^pcce,-lum, S.t,-a.-

'"^"J

S,rf id

omnino

tatemodoindicaloi!lcp,'io,-oiuss,lent,op,e-

^julii anni '^'^^f^.^;^,, ,^i, sac,-a ossa beaU Geo,-ii inspcctione,

lC18,m pno-

'^'s

postea
.

in

^orat.m

tranmutat^,

,u,l

^^^^^^^^^

f^Z^'-^"^
sac,-a et in ea

"TDe.late

popula,-ibus Lu.rem^ beati viri,

'-^erZh^^U

UUus

ossa

''-'"^^

;;j!:::!::^:::i:'n::z^intead.e^

(3>

\^ Capclla. Cangius. Glossanam

^:^^

ir>y^-^

DE

36

DE

B.

ACBATE. ABRAMIO ROSTOVIENSI

DE
AUCTOBE

B.

ABBATE ABRAMIO ROSTOVIENSI


COBEVIENTAItXUS PKiEVTUS.
B.

J.M.

An

insc-iptus sit E,,l.e.noridibi.s oir.gialis


Rostovi. situs et incote
fideni oh.-istia.ia.n
series.
;

Abramius Roser.-o.-es.

eo.-u.n

ge.it.ht..

,ovio..sis.

Traduonntur ad

Prio.-u...

opisoopo.-u.n et

prinoipni.i Rostovionsiu.n
S.ECULO Sll

meuntc-

B.Abrammn.
Rostovien-

V Q

fjrxcO' ^mnn Papchrochms. Ephcmcridibus intenius, ad illushwidis \ uwsquciisibus


^^'^^

quippe ^5 octobris pervenissei, hxsii,

scm,na diem ^^,-^5 kaicndarHs illa die fere ignoii. Hunc 29 octobns, ratus, .^^^ sancium Ecclesite russicce ad diem 2^ ejusn opus prosecutus cst.donec Abramium, cpiscopali pal-

Qui \bramii monachi

nomen

legerei,

cxfcns

Ephemerides bantur, nobis exhibent sauctis suum locum non chianai. Rostovicnsibus 14,Isidorus salus denegant ;mensis emm maji die diebus lo,23 et ^8, seu stultus propter Christum, episcopi, novemIsaias, Leontius et Ignatius, episcopus, ibi reJacobus
bris

Papebro-

demum

die 27.

pi-aisentantur.

dem mensis alium


lio

decoraimn, invenit; quem celcbcrrimum hac ipsa eremiiam. csse exisiimacit, a Grxcis die iO martii cidtum. die, a Laiinis vero sancto Episcopalcm ornafum picioris crrore Ai Asscjnanus bis viro affk-tnm fuisscpuiavii. Abramium a piciore mosquensi mi-

Nonne ergo consentaneum eral ^ Rostoviensis, inscribere quoque nomen Abramii enim lUe certe fama secundi? Dicebatur
nulli

adduxisse, tramultos Rostoviui incolas Christo librorum ita ditione scilicet vulgi et veterum Slavorum, Abramms ferente. Leontius episcopus

vero alienigenarum

fmnicK

stirpis

apostolus

eumdcm

{i). nvspcrito descriptum fuissc arbiirntur 25 ociobris Acta essent Porro cumjamdiei

vicxpticanda, rc melius considcraia, siatim inquircndam fore in hisiosum csi diiifjeniius halendariis eccierias Abramiorum rossiacis inscriptorum, totuynque negotiuTn

praidicabatur.PrietereamonastenumKpiphanKe, proponebantur reliin quo publicte venerationi antiquius et illustrius quiie Abramii, coeteris reperiri possit tiabebatur (4). Quum ergo nuUus eremitam, qui, priuter Abramium
Al)ramius
Mariie patruum,
scribatur, ad

siasiicis

Abramium Rostoviensem, XVII inKalendario Russorum populari saecuU


et

rcmitiendum ad diem 20 (t?). Traciare illud quod in re obiiyitp- m. llcnrico Matajne, qui
valdc obscura alii Abramio pnestiierai (3), prxRosioricnsi quoquc non minus fcticitcr hujus quibus hisioria stitissct, nodosque omnes

diem 29oclobris, verisimiUus vide-

tur

Abramium gra^cum

vero et notiori

motum, recentiori cognomini sedem reUctam esse.


loco

monachi implicaiur,

facile expedivisset,
,

7ii,

Unicam ha;c interpretatio. ditiicultatem habet. PaUio enim episcopaU ornatus pingitur Abrain mius, qui numquain episcopus fuit. Sed quis
pictura vulgari non facile
pictoris oscitantiam

pnsproquominiis id exsequereiur morie magis pera fuissct impediius. Qui casus vcl eo proposideflendus esi, quod cl.vir ad opus sibi tum sesejam accinxerai, ei quidem adeo streslavonica docQ nue eoque succcssu ut lingua
iestantur
valeret. Id tus, ipsos fontes slavonicos adire exccrpfa ejus autographa, qute scri-

agnosceret
3

'.'

Hacienus Matagnius nosier.

Mm^ Equidem errorem esse in prtedicta tabella qmd fatcor perlibenter. Nollem iamen piciorem '^'J^^'^' culpare, ac si negligcniius egisset. Nec enim
adco rudis
illc

aid aliud agctis essc poiuit, ut

monachum
tisiiicm,
et

reperi bens sub oculis habui, ei ubi nonnulla adcoque plurimum ad rem meam facieniia minime hic pnviermitfcnda. InteUigo commentariuniquo\\. Abraiuii RostoricnsisAcla pritna erai illusiraturus, ai cvjus ianium
initia,

Rosioviensem, quem nuUi certe fama secundum esse modo tcgimus, faceret anloco cuculli pallio donarei.

Ephefuisse proio-

mcridum grteco-7noscharum auciorcm hicromonachum Paulum Beryndam,

magna
vcro

utique sagacitateet eruditione,

delineatarciiquii.

Syncefhan hierosofi/mitanum, rirum in literis slavicis excolcndis probe nolum. alibi fusius declaravi (5). Ciuum igiiur ei piciura

commemorariinepheme^

Jam

f/mm
hisce

ob ipsomct exordio in medifficultate7n proposUam a Papcvocat


,

exprimat cpiscopum,

ei inscripiio

superposita

tt nmliumr
'''i!u^r

^''ochio

25

in

ncca successoribns ejus solutam cui verUs respondet NuUus dubito, ait, die Ephcmeridibus gricco-moschis Abramium
: :

nomen Abramii prteferat, de ipsius inscriptionis genuiiate dubitare licei. Quid si loco Abramii legcndus foret Arsenius, archiepis,

illum Maria; patruum, die vero 29,

Abramium,

Rostoviensem archimandritam, laudari. Et cur Ua seniiai, subjicit Profecto, inquit, populare


.-

copus Serbiie, anno 1266 viia funcius et sanctorum Russoi-um albo adnumeraius a concifio Mosquensi anni 1549? Arsenii quidem

Kalendarium Russorum, sanctorumque nomina ornaqui praicipuo cultu soeculo XVII ineunte

memoria solei recoli in fasiis Russorum ad diem 28 octobris, quandoque iamen etiam ad 29 ociobris. Sane hac uliima die memoraiur
num.
32. --(5)

32-1. Kalendaria eccles. univ., tom. V, pag. 319 ct - t3) Acta SS. tom. XI octobris, pag. 391, E. F. t2i d) Vidc mfra Acta SS. tom. Xll octobris, pag. 759.
(1)

Annus

ccclesiast.,

ad 23 januar., in Act.

SS., tom.

XI

octobris, pag. 40.

tum

07

OCTOBniS. DIE VIGESIMA NONA

A lum

Man^ali glossato >"f^ vu-o "f^^^';; TcuHXVh anno 1873 a clar.

n,.nr.hnmm

XVUg^odacomitcStrogono.vulipaM^^^ /^'907.01)!."/"" ''JPJ'^:'ZnL

m ^^''"

/'i?"'"

~
'

distribuere urbes, id esl^regenda!:.

alii

Polociam,
pntet

.ui Rostoviam, alu Belozer.om (3). , 304 Hosforiam fids.^e urbcm

Hmc

AVCTOBE J. M.

m^rrt

ta-

cam: namRm-icasnussommfxdtpnnccps. X.,ryem -^;; ^ ^^^^ ^^ ^^^^^^.^ ^^,


fluviusKotorosliajungitcumV olga.aquoZZ
islc. nunc Vc,(e. rf,7,ome(r distnt. Lacr,s liostoviensis cclo chil,omctros ..^^atus
i.,
,

' 1869. iZ CTprcssum cst anno ^f TanifcslocrrorcdcpingiturmanteUotmuu^. disertc ^noneatan

X
P

Zumtitulus supcvositus

,^, .,^,,.^,

,,

; ,o3./,.v. duodc.

" Serbum pingcndum essc ^^' Sw,M^^^^^^^ intc.rta, ornatum Zaciius fa meZariof.9urato.quoin..truclumcstM<no

m^cm

proptcrca ,. Rostovia quidcm condila fuU aWmos cratcolonisSlavisnocas.M.ones

^Vrf ostium

/luvio,-um. qvo

suam

ch-

1837, A^ram'.^f^' fonum Mosquensc anm qucmdam cpiscopum, t"!'"^ duZctor cssc salis hquet^ Zm^e]sed quem Arscnium numam fdcm hujusmodi fontib^^s Vondu^justomus uti nec

c" hdbZ

ul ^,^,.^,.^^ rcddcrent. Qunrc ercmt ^olUoc^No.go^dHlcat^f^^^rini. ad ostium ^,^ ,,, ostium iVfefar, ^ ,,,i,Mitcr ad ostmm KolorosH^
ct

nolim, Qmd^" indc pehtxs acklcre argumenlis haurmnt cx Itbcshhahenl.

Volgxstatio.

slaviccm crevit.

m urbcm .laroquidcmpnccslMroslaHcxHc
qum
deinceps
prorincin^
.s-u.e ;

TlZcmclorilalis

.^ .^^^^

at

sxcxdo

Z^i^%
rZ^l

synaxariis, menologi.s,mm to^c Mcvangchis aHisque; nam c.r

y t%ucntibus acleo cocccUebcU Eostov.a cdus


^;^i,J,,,,,^ditionis,utqu,cslegcsmp^^ ..tcdu.sset, *'"' **^; lari convcnlu ipsa accipcrcntw. Trcntum

" ," ,^^, Znpta ^rttomnia c^u^ '''P'';'!'-'' Kalendanc aut in Zlnhbus iccmographorum hag,olog>c-as. TJc spectant ad res
TcZcMmennonsuntmm,.aliapictorum
^

contradicente,

^
'

jf,oaenscm incoUbant

maanmam par,urp,s,
ct

seu,ut Mcr,ani,natio barhara, finmc:

Zdum cimuratum ahaciue kajus ^ cnim en


Tnnliauas ,cr,pa: anhqua servant.ac sape in

cjcner^s

conIrndiliones seclulo .j^, ,^ 1 i,.ude

^^^ ^^^_
ji^,si,<: plagas

,,.,,-e.,.

,nsHm-

aquiloncm

ortcnlcm vc-

'"'' fibuscbsHnct^ZocZ"''^' -"> '" ipsfl "**,''.,,,,,/, ctiam sxculo

M.m

., cu.
:

origiccs

4 Initio -1^'''7'.^ 'd"'" E^cstabat tuncRostovue

i^X

"
.

"

-erro,- Non,lum

,ed

in

'J^^' Occiclcntalcs

'TFennos IZ^^'' ''^ '"

Tschu,hosvc proprie
.

piolo,mm,s{(,),et

icurie
nl.

vico Tsch,^,d,Ln^

eg

.uiucidanda

'

'^'

'f^"'

,, .,V,,. ,

Zfe/ino (8). Hod,c,;u Vo-

S:^;.

.o.e^...
Russix

Antiqu,s.'<c"s

""

-.--:;~^^
conditus a

ad ha^"^^^--''j?n.fnriensem,indequc ^mgrasse .>

'-'"

--

tur Rostov,

slav,cam Novgo,-od,cns,busJU'^-^^^^ p,-odU '""",'" ^,,^ ejus o,;g,nem Host, tU irivnlu,n J,""",^,"-;,^,"^ Rostislav
'<"""'
signifcct

'^o^^-^^^^X^:

V. ^
^l"""'

,0

mter pars incolebat ,-egioncm


el

vl,r Oham

'":'!

]^^isa"L

Mc,-iano,-um
.

Kliazmam comp,-enomen
.,

--J^-^-^r

*/%'- -- ""XrJi,,,,.,.-,

''''''"")-Xinch,-onicisj<,r,,no,,mcmorelur, incmom J

asicculoXl

d,gm>sc^ adhuc_ tamen

voce slanca ^r,es ah eaclem

f:,ZAnut<.ration.

ncam. pmiuimj..^.-,, ; j^o,imilitud,nemvocm: 9^^" ^,,,,, ^,-^,. de schos a Mosoch 9"f ^^^f^ japheto. et quin et Slovcxos 'l^^"^'''ioLm conrint. _ Augusto. Quan

m ^--- .;
>''

,,,0

^.''''T^Hna,^m rel,g,one
/'..P'"

.parum a,sc,-ep,<'.^ " lentium cjusdcm fam,et

;^'^^/,.,,, UorcHensum
,
.

Rarican a

C<esa,-c

"Zhuo supe,-stitum yol,aco,nc,naMuc sup ^^^^^^^,


^_

quibus nec
_^^^^^^,^^

Rostou^^ ,M^^^^^ graphus cmaq,c,o,^^^^ ^^^_

^,,,.,,, ^do, assc^^

^^^^ ^^^^^_.^^_

;^^..,_

,,,

,2,Ko,..akov,

de ^^^^^^:",^. <Sre.nevsUi, Lectioncs Meriaotpr,nc,p,Ro^tv..^S^^ g^^^j,,,,,,


(31

^'
,

Collect, annal,,

tom

,,

b-

,-Empi,e de

!<>-=

^^^

^^ movibna

:;::;'Me,.ia-et

Ge,manorum, cap,XL\

'7-J;PGtg,.aph.,lib.ni, cap,5,Cfr,
'"'
.

V^^^^^^^y^^^^'^. '"^Cl*^t.

- <9. H,st, ehron,Novgo,od.; Z^^'^"' fS^,;., eap. 109, 184, , oper, c,t,, pag. 1870, tom, 1, pag. ,Corsakov, viUBRuss^tom.Lpag.S^i.l-ir,.^

\. Russorum. Mosq.

272.

DE
38
AUCTOBE
.1.

B.

ABBATE ABRAMIO ROSTOVIENSI

, -0.11 Abramii

a-ro,

on eranl

nm

ma-

,.

,,

saieulo

exeimle

Rostomam u

"<""'"\->flJ^

a tec pnclermiUunlur

Itotw,

ac

aueloH, ehrisliano more mag.s ofe.nbiZuelo. iribuendum. Haud deoVeUs^ euUu die.no deo Veles ZTsermonem esse de euliu dirmo rn:;.;;c.

Ma-ajd

Meriani habxussenl deo,-um non esl ad .erbum aeeip.endum


si

ZpoLus
c,-h.bilo.

^nb

Hoe enim

voeabulo,

P''"77

,uod non

in.nnibus^^usoeeu,-r^

menlio fial (7). Chronieon Nieonis adeo ne'^t^Zeedil quod

^r^iZ^in^uZl^niea

Z^Z%^^fielum,ul^usaue,orpluries ^Zer ^Ji eon,,elura^u,ejusauelor^^^^


Conslanlinopolilano tseral a Pholio
,

anms

Poj-ro ostend^ear^ 'aLnuL Lneupelur.d.nn.lalem sola.em Sreznmki Veles esse ,an,um (hversum deumquepeeudum.. noniine

mm,
missos

cl

Russtam fmsse 992 episeopos in sit hune .mpro-

lieet

to

mnZs

n-n,m exeunle Gi.em

omnibusnotum obm^e. s.reulo IX mortem


arekim.andrit.-e,

auetor^

mX.lcoonalos
, ,

esseputant.p.-.velarescnp.i3)-

Vnj^^.P-^^^^jf
'X;Vx/ "<e s^eul

,UGK,-ek.lille.-a,-umslavicarummao,s Chrislianx apud Rus.^os 7 Jam rcligionis

^'"^'f''''

,,,,,,, v.a finem Russia has diceeeses jj.igradi, Turoviee, Pe,,...-,

XU
^'" """'*;

reia.ilavi!e,

vtaaim.r.x uv
esl

Poloeire,

.Ju.-ie,ni,Novgo.vch!eet Ros-

suo.-um p:..e.p..m %aZio,-es tamen R.mi " Res mel^us sueeess. imalis.mte.en.pla{4). depo Is q.mm a,.no 988 dux VlacUn..,-us Ch,:sh puhhee nenlilium e,;-o,-ibus, fidem eamque unive,-so populo K.oirofessus

to^Tubi nolandum

pe.-line,-e

vel adoee^nibusjaeentihus velad me.-.d.en.., qu^ '''''''^'""'^j^ dentem, seilieet in Russia

ad R.,.siam orie.Malem,

solam Roslov.am * <" :

a.plectendam(5). Quamv.s viensi p>-opos,al Ch.-ist.a.ia faeta lunc non lota oens Russorum merip,-iestilit pars ad
fuc.-it

est.

Unde liquet o,-ienlalem ahnigenis eam tune

Russ.am.

qwim ab
sechs

ineolentib..s

roeares

TsSiensem,
in leeh,-is et

maona,,. pa,-tem adhue exeepta u.be in umb,-a mort.s,

id

tamen

et potiss.mum diem et occidentem dcocns, ans eo.istans. At er populis 0,-igine

'Ru^orieni^tem i?wM,a, 0,-ienlalem


Quem quem
iruviuin t,-aet.,.m

et

seplenl.-ionem v.,-s... seplenii-ionem rc-stis.


_

"""'"' Roslovia, tolius .-eoionis <y'','" ^; exeunle s^culo XI non ,nvepite. Quod ioitur episeopahs secles nUur in islis parlibus alia esse po-

pop.di alienioe..^.. fin...ete, ^ iJ-^i^^-^' Christiana nou nisi !,..., i^.M,nnl., -611010 CI.,nslia..a..0Hnisi sHrpis, incolchant, religio filicqm rercanante Jaroslao.S. Vladimiri obtinmt, nnum ab anno 1015 ad annum 1054 Rostoviaesset hujus invecta fidt. Quum autem videtur ibi renionisurbsprtecipua, dicendum reluxisse. Licet au-

C mJ^Z^ Z
ne,ra\se
,

^"^^^^^^^^ridZs^ment^
verisimililer post

eh.-.shanam eh.nstianam peposte.-ius fidem te^ test, in eas Posie.iu ,,,,, yiadiVI

mo.-tem

autem anno 990 aul r liniquaciuam


eccistimant eh.-onoo.-aphi
plaeilis
no.-!t.-a

f,992, ut

itale

'-^^'-'f^^^^ZZ palroc.natur Maea.ius,

primo Inmcnemngcllcum alienigenay-um terris, fem jaceret in mediis incolebant naiione Russi, vclpotms mul(iea7yitncoieua7uvtu.*u,..^^^^-^-^->^--."multi
Novgorodensis, Slavi Erat -""^ colonia Slavi. E,-at enim '^"^r: R.css- In horum quam reoebant v: nahone
.

nunc Mosciuensis
nulU /^
prxsules
,

n.ct,-opol.ta.

TinA^B.Abrami.co.m~- Qua-et

~
p.

^^

eam

temwa
.

I^liZ^^

fut: plnZ^indiL J ?

duces Rostovienses. '^^.^^^^.^,-. facilius notari possinU auiores. " tum p,-ineipum in

Iraliam h.nonsecusaenost,-oa:voTasehkenh..nAs,a
opntrnh

secl^es c,-eeta fuit Roslov.a^

ep.seopa-

^^"^"^^aem
''^'^^^^ZJ^x. atlamen neui.um.
,j

a.TO>cf< Rostov.a. tum Iraelus episeoporum :

Haud me

TpllrilZiie)

Chron.co Ntconis n..-rari reiioionem eh.-islalet in

qw^^i omni

numero per-

feclu.n. p.-opon.m...

PRINCIPES TRACTUS ROSTOVIICNSIS.


862 adrenit Ruricus, Normanno)-um et vocantibus Slovenis Krivicensibus

EPISCOPI ROSTOVIENSES.

CHRONOLOGIA JUXT.V AMBROSIUM.


qui 992 Theodorus Grsscus,
eodem,

Anno
duT.

Amio
anno

Merianis.

revertitur

inpatriam

(9).

quxprceAnno 864 idem Ruricus Rostovix, erat sedes.virum nobilem, cipua Merianoi-um
suujn vicariuni priefecit. AnnoStQ Russis preeest Olegus.
tom. 1. pag. G4 et 75; ibid.. <U Cfr. CoUcct. annal.. ^^' " P^'"* rhronic.Voskresensk..VII, i.ag. 338- pag. 50 et seq min. publ. cducat.. tom XLI, periodico pag 293; >b.d.. not. Zabelin. oper. cit.. tom. 11. ^f Histon^ Russite. 512 ct pag. 520; Soloviev. ifii nR.. do VA.; not. 7.. Cstron, BuUo.in .SVa t:. ct o, 1847. tom. IV, numm. 74 Pctersb d de S der slaviachen Philologic tom. I. nnc 22 -' t3) ArchiV slavische :S l-i^ et scq.; idem. Eiuleitung in d.e Kostomarov. chiclte.tom. 1. pag. 100. Cfr. fttUurge pag. 585. 58. .no irVestnit Evropy. 1873. feb.. XIV. oSolomone i Mtovrase, 1872, pag. lovski;Skazamja
.

revertitur in Hilnrion gr^cus qui pariter patriam.


,

istorija do Mongol. pemda. Pogodin. Drevniaja Russk. Gra^co-Slavipig.GST. -(4) Cfr. Annus eccles. tom U

tom.XIOct..Solovicv. cu".add!c- ^^y^-^^ Act. SS..


H.stona Russi^. tom.
I.

pag. 149.

altera edit.; Golu-

Russi sub Vladmuro, in opere binski De conversione m. mart., pag. lo7. noriodico minist. instr. publ, 1877.
nevskio.
Rusa.,

Horisi et Glebi, edit. a clar. Srez5) VitaSS. martyrum (6) Collect. Annal. Petrop., 1860. pag. 6.

Liber graduum tora. (7) Oper. cit.. genealogicorum, pag. 144. 145 et 153. (8t Synopsis. edit. 1680. fol. 78 52. tom. 1. pag.
I,

pag.

63

el

seq. Cfr.

(9)HistoriahierarchiEerussic8e, tora.

I,

pag

114.

Anno

DIE VlGESlMiV

NONA OGTOBRIS.
Leontius qui moriiur anno 993.

30
AIIITORE
.1.

912 moriiur Olegus. Dein sileni ande Rosiovia usqiie ad annura 988. nales Anno 988 magnu^ dux Vtadimv-us bapiizaiur. Jaroslao /iiio, ei paulo post Boriso fitio Rosioviam regendam commiiiii. Qux proprios

Anno

Anno
tur

M.

1077 Isaias creatur episcopus el mo)i1089.

anno

CHRONOLOGIA JUXTA rHILARETUM.


ylnno 990 Theodonis creaiur episcopus
(2).

principes iia hahere cospit. Anno 1015 magnus dux Vtadimirus moriiur. Eodcm anno occiduntur ejus fiiii SS. Borisus et Glebus{i).

Anno

1016 Jaroslaus succedit

suo pairi

Anno 992 Theodorxts secedii Snzdatiani. Anno 1023 Theodorus moritur Suzdalidi.
Hilarion
(3).

S. Vladijniro.

Anno 1054 Isiaslaus suo pa'ri Jaroslao succedit. Sub ejus et succe.<!.wris regno Rosiocia regitur a ducihus Norgorodiensibus. Anno 1073 Sriaioslaus, quoque Jaroslai
filiuSy e.xcipit Jsia.^launi.

Leontins qui non ante


.tcopus Rosiovie>h<;is.

annum

1051 fuit epi-

Anno 1070 vei 1073 Leontius ohiit, non aur temanno 1077, (ut ipse alihi diTeramJ{4).
Isaias 1077-1089.

Anno

1076 Vsecolodus, duos Per^aslavise,

quinius Jaroslai /ilius, Sviatoslao succedii occupai Rosioviam. Anno 1093 Sviafostaus Isiaslaides successit

CIinONOLOGlA JU.\TA STROJEV.

Vsevolodo ejus nepos. Anno 1112 Vtadi/nirus


dictus

Leoniius exeunie scecido


/ilius

XI

(5).

Vsevoiodi,

Monomachus,

succedit patri suo.

Sub

Isaias ineunie steculo XII.

quoconditur

Vladi/tiiria Klazmensis.

1125 moriiur Vladimirus MonomaQui, ah anno prxsertim 1079, quo Rochus. stovia ipsius domui solemniter addicia fuerai, priccipuam cu/*am gesserat hujus urhis; ei

Anno

cum
/ilios

ipse in ea

manere non

posset,

eam per

Ani/nadveriendum est de A/nh/'osii cataquo post Isaiam tanquam duhii po- g nuntur episcopi Hilarion II, Theoynosiu.^i I, Thcodorus II, et tanqua/n cc/ius Isaiiv successor, iemporc Vladinnri Monomachi,Eph/'iem ab eritdiiis Russis ordinem quide/n hunc prologo, in
^

suos administraverat, Mstislaum, anno 1095, etdein Isiaslaum.

bari, scd ch/-onoiaxin

minoris

/ieri.

IL

Summa

c;ostorum B. Ahrotclas, lides

mnt

ei p/^eces

mete.

fieri vis,

/'cspondit senex,

5 voti compos vade in orientem,

mii.

Ada. Eorum

inquire
co/-a/n

et varise classes.

Joannis Theofogi eumque Vidensquc suscipiendum Abramium oh iter mag/ium mcere/de/n, illico addidit : Domi/ius iter

domum

i/naginc ejus precarc.

tuu/n b/-eviabii.

iK^dequam
oita

B.

Xhramn

Kiaic/n definiar/ius,

tuni rr^^sti. ct rcs gc.^tas crplice/nus,

adnmh/-aada

est

ca etaposto'
laius,

cjus vita,tum expendc/idic scriptioncs c.v quihusnohis innoiescii. Naius feriur Abraniius, ante susceptum. monachatum vocatHsAbe/-cius, etpiea/-eligiosis parc/Uihus, qui eum liie/'as

mius itine/-i Ischniam t/'an.sie/'at, Rostovix vici/tu/n, cum vuloccur/-it senex quidam, visu venerahili Qui, percepta iiincris causa tuquc se/-e/io. ad idolum a Accipc, ait, hunc haculu/n, vade
illudque pe/'cute
Ch/isti

Con.tilium secutus Abrase com/nittit, Jamquc /iuviu/n


n
,

.-

tatem edocue/^unt. Ve/^um per/ectiorem vitam

wmulaius,

domu/a paternam, ei, Deo monachus, venii Rosioviam; inspi/'anie,factus


reliquit

dicens : In 7ioniine Jesn p Joannes Thcologus jinecipit tibi ui .mbductus est. /-uas. His dictis ex oculis cont/-ivii' Apostoli mandata effecii Abramius

lacum in cujus vicinia celiam sihi posuit ad in Jcjuniis et orationibusageyis. Ne/-o, viiam Rostouim adhuc iunc te/npo/'is degeha/it mulii
idolo/^m culiores, in vico Tschudic/isi adorantes
idoiu?n, Veles dictum. Quam dolore affccius pientissiimpieiatem mus Xhvamins de/levii,petiiique i/npense a Deo raius ut opus maligni spiritus dissolveretur ; non posse. Quasine divino auxilio id /to-i secutn /^eigitur die, dum rem anxius

que idohtm.Quo tocosihiS.


vide/'e est

Joa/i/ies appa/-uit,

elia//mum wdi/icavit fe/npiu//ici sac/-um .Ila/ic

saxeum

mmmo

a/diquamS. Joannis Evangelistw ecItem uhi clesia/n tig/ieam, ad /'ipam Isch/iiiv. B.Abrainius Epiphaslete/'at idolum,exst/-uxit addidd mofiasteniai Domini ecciesiam, eique

igni dest/'ue/-e riu/n; quod tdoto/'um cultoz-es sed f/'usira conati suni, donec tandem plwies, ei /nonitis victi, hapiis//io B. Abramii patie/Uia
suscepto,ch/-istianie /eiigioni

nomen dedenmt.

dam

putaret,
ritque

sedens prope idolum, vidii senem quemdam percgrinum ad se accedentem, quse-

undenam

venerii.

A quo

vicis.n/n ro-

in monachos edocendis pomit, haptizatosque monachorum nu/nero, --;^,^^^., Cresce/Ue totondit.


v/;Kim..>.

10 Priccipuam

suam cu/-am inpueris literas

^egnante

inquit, enixe oro gatus cur doleai : desiruatw% nec acceptai ut idoium istucl

Deum,

et p/-io/'em ecclesiam ampliacU inst/-uxit. F/'at/'tcxtcaque supetlcctiti

lib,-is,iconi-

hus

IbW.,tom XI,pap.l84. iD ActaSS.,tom.lISept.pag.633 pag. 39;Cfr.Chron. S*^. Russ., ad diem 28 jun., -(2) Vitw
Nicon., tom
pa-'
I,

et

maji, pag. 1C4 Vit SS. Russ., ad diem 23 37;Scr(ziu8nrchimandnU.K.lend.Onent.. Vit^SS pag
;

Kl"cevk..

pag. 105.

(3,

Colloq. Orthod., an. 1858,


ecclcs.,

tom
tom,

II
l,

pag.'288:

Cfr.

Macarius.

H.st^ Eec.es.

Ra.

302Cfr.M.icarius.tom.l,not.25 -^4> Annus


;

pag. 16;Golubinsk..opcr.

cit..

pag. 37.
328.

(.-.^Stro

pag 138

Philaretus, Hist. Eccles. Rus8., part.

I,

pag. 21

jcv. Seriesepiscop. et

abbatum Rubb.. pag,

^^

40
AUCTORE Mi-

DE

B.

ABRAMIO ROSTOVIENSI ABBATE.


animadvertas opo> Vitarun^ aucioritas ,sedulo biograplws. scriptorem, tet, nullum, prxter

exhibuit bm virtulum omnium exemplar . sve m pistnna eam eis labomns, sive in toligna, aut fralrum e.lwta seeans

Zim,

^Zfn^pe Vladimiro, hominum dritam.Nec ideo tamenmatorum

Zns.numq^^amseseatiis monadns reputan episeopus locannuente meliorem Quaproptcr oreavit illum arclnman.

nec sseculo non solum tempore iequalem,scd memimsse. heati Abramii

,n-

ex ejus vins Quidquid crgo de ipso nomnus, scriplionum unicus fuit acceptum. Harum fcreper totum mtts fuisse fons videlur; 7uim

XVI

antiquiorem,

Abramms. /.to seetationem effugit Deiservus, ingentem thesau,-um,a enim aceusatus, quasi conve, tisset u.9us monasteru se inventum, in comprehenditur,ctVtadimiriamKlazmensen judicandus. At \ aabdueilur, a principe mnocentia viri milissimx
dimincs, cognita
sequi obdo,;nivit. scputusobdo,;n,v,t. scputtusadeptus, adeptics, inpace Ch,-isti suis in mon^cr,. a ,. oo quecst a d.sapulis summam gestorum B Abramii,
scriptis enarrantur. proui in antiquioribus tamen non esi magm prin-

decursum
loca,

autem est quibuscum vcrsatus est. Lugendum coxvo, sed recentiori ActaAnfra edenda, non a scriptore quisolamoralcmtraditionemducem pro conscripta. Hinc fictitia
adhibuit,fuisse

qux

crcipias inter seconcordant, modo ahhas. et principes hahitavit sanctus

eum p,omultomajore veneratione et affcetu provectam seneclulcm eaepit. Bemum

veris,incertaprocertis accepii.

Atqueidem

docu,ncnta nobis. ;;-;;,.^ ^^^ P^^^^^^^^^ iUust,Jtibus. non nisi mi,^ominoiilustraniibus,

episcopomimRosiomoneo de Aclis sanotontm l^ic. Ignatii, de quibussaiviemium.Leontii,

diio

Habcs

hic

B Abramii gesia

Pneiermiitendum

inplurihus codicibus cims Vladimiri nomen tn dcsiderari. Pariter iacetur

remutilitat^mprxhcnt, valentque proponendas. JSiex probabili conjectura Abvamii VUa : cujus hilo melior est tertia B. Tschuhlodijudicans Ahercmm

iantumad

Jptimx

notte
et

Prologo

Sed legitur in Menologw Uagno inOfficio Macarii, metropoHtx Mosquensis,et


typisedito.

Uenologio Demcirii Rosionensis

non ZZUiUuifloruds.'culoXlV,ahK^^^^^^^^^ heaium vu^m bap- E Rostocicnsi, narrai hcnc


aucior,

prxiuxit , ui inecclcsiastico, cui verisimiHter

Vladimirinomineveniuni feriusdiceiur. Ai
duoprincipes,
aiter sivculo

Valaamico sanctistizalum fuisse iu monasterio quum hoc monastenum sima. Trinitatis sed XIV condUum fuerit {~\
;

nonanie sccculum

quorum

alier via'it sxculo A,

gni sit xiaiem.


In
scs
trcs clfis-

mentio mafii ut hmc defmiendam B. Abramn momenti ad

XIL Einc

Salcatori Transflguraio. ejuscjue ecclesia sii /uinc nonautemSanciissimte Trinitati sacra, rpse An-ut faietur

divufunVitre,

sunl mss.^alne ViVajAbramii, quar-um alix


typis editx.

11

Ad

tres classes

omnino revocandse suni


spectani e.v

narrationem fabulosam, olimputarat (^). dreas Murariec, qui veram minoris facimus. conscripta sunt 13 Jam de tempore quo
.

ct

quarum

tur B. Abramii

Adprimam dassem

quarum
cla.9sis

seu narraiio in hreve coacta Prologo

Acta B Abramii. t^terrimam ^^^^-i-"---^-^^"'


essc

Contendii Philaretus

(4) nullsE antc

est. Sectind.ai Srjnaxario et Menologio inserta quatuor etequc prohxiores. .^unt iantum

unum exemTertia iaiulem ciassis nonnisi codicc nempe Regulx monaplar exhibei in Valaamensis. In Viiisprimxclassissile,

^X^ posieriorem ; Kiucevski XV nonexcedere. At vero (5) eam steculum stecuium XI V potius referenda videiur ad tum meniio magni ducis
steculo

XIV

xitZ
^^

sierii

ante ejus adventum fur de gcMis B. Abramii Rostonensem videiur aniiquior in civiiaiem commendai oraiionis tenuiias. Inse.-

camque

Abramius natus eundte classis Viiis legitur B. Galiichiamsjuvems Tschuhlomiie, in /mibus Novgorodiam, hincjietiisse monasteinvisisse Valaamense, et Imhitu monastico ihidem

jium

rium monasieriorum confusio principum ei prtesulum nominibus ianta esi ui stgnificd xiatem et varietas qutc quidem sseculum a factis ionge disianiejn, et vergens. Quin eliam opin(yr XIV ad finem
:

exiens : quodsuadci iunc esset Vladimiriensis, in cujus ditione minorum quihuscum Rostovia,principumq^ie commemoraiio pluquoiidie venareiur ; tum Rostovite ; ium ipsa in

Rostoviam suiit hcec sermone cxposila. gesta fusius ei eleganiiori tantum 7^efert Tertiie classis biographus non monachum Tschuhlomia fuisse oriunheatum
susccpto,

rerermm

esse

.-

antiquissima duas paries quihus consiat Vita scriptorihus ei diverso tempore F a diversis confectas; non solum quiaJuxtaposUse
fuisse

poiius

dum, sed eliam parenies eihnicos hahuisse. Addit eum quum sanitaiem recuperasset,primoNovgorodiain pctiisse deinde Valaamum,
, ,

sed

quam arcte connexte iegenii apparent, maxime quia inprioreres cvenisse dicun^

ihique

nomen

monasiicam. aliadiisse Rosioviam. Ksi hivv ampliftcafio exordium, idque }^m Vitamm, .^eu potius contracium, Vitse prolixioris, nunc depergesiis, narraiur ditiii. Quibuspostea clai-uerit

dedisse chrisiianx religioni ac induisse vestem, ei tandem re-

Theodori iurtempore S. Borisiet episcopormn in aitcra vero tempore quo et HUarionis; habcbat exsiabat Vladimiria Kiazmensis, et prior Roslociaplura monasicria. Insuper pars

quodam fundamento

nUUur, conira Acta eoprorsus destituta videiur posierior (6). Vtx classis letaie inferiora sicnt.
historico
dici

eodem ferme modo in omnihus codicihus. Primam Vitam scriptam fuisse sxculo XIV,
.vecundam steeuloXVI, tertiam smrulo XVIll,
quK
dubia-

secundte XI enim ac ne vix quidem a scripiore stecutt natus a poiuU B. Abramius Tschuhlomi^

parcniibuspiis,abiisqueiniiierarumdocirina

opinandum videtur, ut mox dedarahimus. nnandum videiur, utmox dedarahtmus. i2 UtauiemprobesciaturquantasUh^^^m


KIuCfr. Philaretus, Hist. eccles. Kuss., pag. 118; Rus3., oper. cit., pag.276; Macarius.Hist. cccles.

Vulgo pulmUur scripia illa Acta steculoXVI. ^c/^ u. """"' ^ a^Ue annum stecuio j^.vi. Tertiam Viiam non . imcomposUamfutsseopinaturPhtla,etus{l),
insiiiutus.
'
.

sunt fidci
1840, pag. regrinatio ad saiicta Russi loca, Petropoli,
{i>

cevski.

78 et 135.

(4)

Saiict.

Russ. Vita, ad diem 29 oct.,

(2) Anibrosius, Hist. tora.lV. pag. 193. Russ. Vitii;, ad tom. Ul, piig. 485 Philaretus, i^anctorum diem 28 junii, pag. 127 et soq. - (3) VilM Sanctoruiii ec;

hler. russ.,

35. lO) Ibid., (5) Klucevski, oper. cit.,pag. pag. 291. 0) Vitae Sanct. Russ., loc. cit., pag. 30,31 et381.

nota214,

cles.

Russic,ad diem 29 octob., pag. 424,

odit. 13511.

Pe-

archtepiscopus

DIE VIGESIMA NONA. OCTOBRIS.


A.

41
AUCTORE

quiainilla archiepi^copus Tchernigovicnsis, Dcmeivii ef Psalteno quxdam evc Uenologio


leguntur. officiis aucld desumpta persecuti sumus, 14 Infer has. quas
Vrct

J.

M.

111.

Quonain tempore

vixerit

p,i,a codi-

cum
"' est

class^s

(arum ctoe^, prima codicum

et

numero

prffponenda

est, quamvis antiquitate ctetcris prxsiantior negUgcntia librariorum haudpaucsR mendx pertinet primo irrepserint. Ad hayic classem

B, Abranniis. Varioe sententiiE. De Vladinnria Klazniensi.

signalusnum. codcx musxi Ruyniantsoviani puhlicijuris fccit Kostomaroc, nosqucm


,

^uonam Q
odcni

xvo

viiceru u. Aoranims, (/ v".<-.

modo narrant.Etenim Macnrius eum

j^

Abramii,

^,,^(1 iHfficU,-

434

infra lccto,m quc iniegre, latinc redditum.. caihesubjiciemus; dein codex ccclesuv oculis

nrimodeccnnio propagaifc in Rus.^ia religiolOUO, multo nis Chrisiiamc, id est anno circiter
vixissc rontenante Leontiiet Isaix tempora. Vladimiro Monodif : confra Philareius eum ad anmacho, qni rcgnavit ab anno 1112

cst

argumen-

tum.

Menotogi^im dralis Mosqucnsis, seu

Magnum

octobri; licm archicpiscopi Macarii.. inmense num. 550, sxculo codcx bihlioihccte synodalis XVI, XV-XVl scripius, uii et alius ssecidi

num

sianaius
bliothecie

num.h^h. Quihus adde codicembianno Volokolamensis, exaratum


"^*."'''^,^^^'

opinatur beaum senientiam iniens Klucevshi 1073 et 1077 evangelmm virum inter annos

U25, coxmim fuissc ajjirmaf.

hamdem

1540,

sseculi XVII; iSOOet 1208, quorum ultimus biblioihecte public^ Peet totidem codiccs sxcidi XMmedii, tropoliianic. quoruni unus

Undolscianos tres signatos

Rostomtepnvxlicasse. His viris seninmt non cum plures alii ferme idem Abramagnm uiiliiati fuerunt biographi B. non docusiquidem, etiam aniiquion,
mii.

doctis. quibus-

Huc quoquc periinent, tum


.

codecc Solovecen.^is

menia
ecclesia

retera,
;

sed

tantum

tradiiio

oralxs

nm

1634, signatus num. anno nium Miluiinense scripium ab

818

tum MenoloiG46 ad

prxsto fuii

asserratum Mosqiiensi.QuihusMacariusJiodiernusarchie1654 et

in bibtiotheca

synodah

primas
in
illis

minoris est facicnda quam caiholica regionihus, a quihus reiigio


tenuerit,

qux apud Russos, caiholica. modo ecclcsia

cum

iht

modo

schismatica

duos codices .nt^ piscopus Mosqucnsis,addit et m),ahosqucduos bibliothccivfnum.39


ipsins
ea-

nunquam

bihliotheca

Acadcmix

ecclesiasticx Petro-

Novgoroden^iSophia, politanx (num.2l0jei

signtfcat qudms auior scriptor nullo indicio principibus B. Abramms episcopis, quibus Rostovi^ fioruerit. Scripiores ;<:' "'-^;^

exulare coacia fuif

Jam

tlle

anti-

rnum
viani

503;.

Eadem

Vita in

dacta hahctur in codicc

compendium Musan Rumianlso-

re-

recerdesalii

ahUdaeum a Theodoro.au
refenmt. Pe,h-

rione,episcopisRostoviensibus,isticarchima'

num.

307, stcculi

vix discrcpantaVita Dem^fruRosioseuSynaxario et Mcnologio iamen nulia de Tkeodoro liens!s;in qudms

XVI. Hx omnes \itx typis edita tn Projogo

drifam

fuisse consfiiutum

ttetUpruu.peVladinnro,J^^^^^^^ Ktazmenn, vixtsse. \e,un

etmiarioncepiscopis,necdeBoriso

et

Madt-

oppidoVladimiria re.rennt duo quum iractum Rosionensem Vladimirus, iempusquo Inncipcs nuncupaii

miro fU meniio,
A
.f

licet

in plcrisquc codicibus

/oc>te staiuzibimLasteriopr^fucrii haud sunt sedulo e.rsententiic tur. Quare singufic

::t

"

mss. occurrat. pauci sunt codices ; qiw15 Secundse classis iu.taea.no^ clamu. in e.rce,j.Us. Kostoma,-ov. codwem ncm factam a Nicotao anno ilO^, Rumiantsoviani ca-aratum

pendendije.
17

Z ^Zn
mus^i

-./ n ,\hnOlimsatiscommunisopinioe>at,^.i\^v^
_

rtrlcqtuini.^ ^.^ ^^^,.

anno iOi^ r^^Mmco^vumfuisse S. Vladimu-i,

ut^ris tUur-

a^lmi^ ecdesmtic^ Petropohtan^.Macaduo cod^ces s!cuh XMad rio tesle (l); item momsterio Sergn fnum. 6olJ. , XVn. unus in ^ (num. 586). Eo^-um maltcr apudVndolscium a discpuUs ejus est: Vita. compend.um

Z sionatum num.

156.

Alius

esl

"'"

quonam fonte manavent, dmvita funcii. Ex constat,emortua^ naleZn vaeai.Ittud tamcn notatum essc rnquodam ZnB Abramii annum monasterii ah tpsomet Rocodfcemanuscripio
tur-

g^as,

'^onAiti; ^^^-'esieAmbM^^^ ChnsitnaU


KoAem^nm mS,tdestanno
iOlOdie20o.tobrissancUeexuvia.ejusB.Ab.a prope altare, ad dextram
mii^recondita. fuerunt mainventa; sunt m d.ebus et incorrupUo aiu Georj.u. Vsevolodi, ^' duiis Vladiminensis

^jZ

conscnpinm. ridest B. Abramii; gua < d,scipuU B. Ab-mii sed, ut recte monel vixissent. eius disciplina inejusdemsanct, lasilis Klucevskim. 9'"

Auctores >lh

Tem

^lLuntur

H/eno
anTm^

^^ Mo.qucns,s lempus concilu risimiliter circa thaumanovorum in quo cultus

opus confectum /^^

--^'

^louo psatterio commemo,-a,-> ad cor^or. tmanlm dicm invcn,,onem ut ,efeli,uam


et

eum-

B^hramii

l"dLc ahud Al>ramUo<;^'


'Zcet
"""
/".':'"'

id absu,-dius

est

cfTatum ^""-c

k^mensis et Maea,-ii t:rtume.intcgro,nuUiusfideiessed,:n.


mus.

magno

ope,; lustortoo

TZ
F6

B.

V^'^^'^

X;/ut

'ZntTZ^ucto.-itat.s.

InmZcn

M
'"'''

vindicent; speciat,m

Z::t:ri::efZ:Ugieiseauteadn,t,e,,da

tom
<2)Oper.c,t.,pag^26,notaA
W)

III.

'"^

suni,

Octohris

Tomus Mii-

42
AlTTOTtK
J.

r,E

D.

ABRAMIO IVOSTOVIENSI ABBATE.


D

M.

mni:nam

non itmiluerit.SancsiCcuIoXVIl a7itiqmo> a omnium anni 1025 editio prima


editis) ei

Ca^nw5 /iic .^o/wni dc libris iypis prorsus carent. alia anni 1627 kalendario inveniiur in eddioneluoQuod tamenjam simillimum syviensi anni 1071, diciturque
ediio (^). naTario, Moscua^ anno 1046 ///pis etiam in prtcdicia ediiione

,'_, nam, r,yn>t.P.rauam omnino esse mancam : ,,^,, prxterquam qnod Vladimiria Klazmeyisis antiqua essepotracius iuit comparate ad plures alias istius I urbes, non reccnsetur intcr urbes ab Olego
.

captas

nec ullus scripior ante sccculum XII illius meminii{(}). Quibus adde quod in ejus cxordia ad Chronico synodaH siccidi
(5),

XV

Zonll\TuXari.

alTcoZ" qui
Z anmmo
runt, va/de
solcnni.^i

IK enim crealionis modoaiannoz:>0&,modo

scriptores dubi.v

f,dei

Macano
t^.n,

sufrrnnanI,

iur(S).Tande>nnotumest

llad^nnnun

annus a schismaticis omnes noRussis, tulgo Raskolniki dictis, ut


habeiur.

Verum. hocce

tum Vladimirum II .^cu mine Magni fuisse auctos (0) 20 Secundx scntvntiie patroni.
ius (10), archiepiscopus

Monomachum

no'^'cunrfa propiuscstfidem

Philare(13),

loeo parvi iiiterest, siine

1010

nam

annus 1018 an annus ex uiroque compuio teque seque-

Tehernigovise,

Ka- quam prima


Ser-

zanski{ii-\,Klucevski

(12),

Korsakov

retur B. Abr.imium

Jnm

cnristianum

fuisse,

tentife,

tressuntsrnqua-

quando sacrum baptisma suscepit Vladimirus, quod sane concedet ncmo. cTisti18 Quas incptias HhrarH errorem

rum prirm

mans archiepiscopus Mo.^quensis Macarius^ amioGol^anuum G^o3 .'teu annum Christi 1045
opinafur. Ai ncc hac ratione sufficiendum tolHiur o/ntris difficuita.^; nisi probeturB. Ahmmius i^evera ftomisse tempore S. Vladiinin ct ad Jnroslai cjus fUii {principis ab an. iOih
1054). //oc rerisimilce.^sc dcfcndit

eic, gius archimandrita (14), M. Tolstoi (io) sxculo exeunti B. Abramii res gcitas illigant XI et incunii XII ; ita ui bcatus vir inier paganosRosfociicdcgerii anno iQ73ct sequenHSic bus, mortem autem obierit anno 1117.

mc

MacamtsiS),

ea qua

pollet et^ulitionc,

omncmque tapidem
Abramium icmpore

morei ui ptanum faciat

B.

RostoS. Vladi/niri, condita urf/c Vladimiria, Christiano illustra.9sc. Qiix quiviam lumine dem opinio aliquatenus concordai cum antiqua Vita .whc// viri, in qua pcrhibetur vicrisse

tum sub

Vladiihiro ejusquc fdio Borif!0,anno 1015 mortuo, tum .mb episcopo Thcodoro solido vel Hilarionc, vel mb utroque. At hiec
carent.

ynaximc nixus, quod, ut vidimus, in aniiqua Vita commemoratur Viadimiria Klazmensis, steculo tantum XII condita. Verum non omnino ftdem facit hoc argumenium, quum nomcn Vladimirix vcrisimiliter antiquissimis Aciis a receniiore scriba interpolatum fuerii. Alteram probaiionem petii Philareius ex nominc archimandriite, quod in priore Vita tribuiiur erat B. Abramio ct ante sxculum XII Russis Kiucevskius, .qui Philareio assen^ ignotum. Abramium tii, jure merito parum curat B, biographis cotevum S. Thcodori vel a suis S. Hiiarionis episcoporum perhiberi: nam,
PhilarctHs
{:\Q),co

fundamenio

Etcnim non

in

omnibus

ui ante dixi, hcec ei alia nomina videtiiur lcvi manu Vifce antiquiori postea superaddiia.

codicibus occurruni hicc episcoporum et princtpum 7iomina, et sane ani iquissimo biographo Sivcidi XIV, SS. Thcodori, Hilarionis,
Bori.fi

Ex

variis

sanctorum Rosiovicnsium

cum

B.

Abramio consortium

quo-

Aciis, quss summo siudio ad trutinam reTocavit, coUigit (17) primo B.Abramium mulRostoviemes Christo lucrifecisse dein tos
,

niam de illo silet, non videiur innotuisse : qui illud multopost primurn mcmorant biographi, ex quibus foniih\is hauscrint proponcre

episcopum anno 1073. quum^ plerique Rosiovix incolx csseni falsorum numinum cullui addicii, tulissemariyrium, vel
S.

Lconiium

istic

non explicnt
origines Vladimiriiv

negtigunt. 19 Acccdit quod in


culo

etiam anno 1077. quando S. Isaias successor


S. Leoniii creatus e.st, majorem partem civiumjam vcne religioni nomen dcdisse : cu-

eadem VHa sermo esi de Vladimiria ad Klazmam : quam urbcm sx-

Khsmensis.

XII ineunte condiiam fuisse Jure propugnat Philarctus. Sed dissentit Macarius, cxistimans eam non a Vladimiro Monomacho quia quando anno 117G fuisse condiiam.
:

Jus mutationis raiio plane redditur, si dicatur B. Abr.imius inler annos 1073 ct 1077
Rosioviensibus
cuisse.

dogmaia
Vitis

Christiana

expli-

Hanc temporum notationem maxime

inter Vladimirienses

Rosiovienses dc uirilis orta esi, Vladiusque Ktazmensis incolse maxime opposuemirix


et

congt^cre

cum

Rosioviensium existimat

urbis prsistaniia

Kluccvshius,

runt

suum oppidum a Magno Vladimiro


:

(4)

suamque sententiam eo confirmat quod in elogio quodam ?ns. dicatur B. Abramius Leontii imitator. At quisna^n suum
catculum nihit dabilans Klucevskio adjiciet?
Librum graduum genealogicorum, pag.
zin,
5.

sedificaium fuisse

quod argumentum, dd-

(2) Ibid., tom. I, pag. Oper. cit. tom. 1. pap. 170. 175.-i3lOpei'. cit.. tom.l, pag, 157 et not. 331. -i4i CoII. i5> Pogodin, disquisiannall. Russ., tom. I, pag. 160. tiones hist. Russ. spectantes. tom. IV, pag. 270; 1'hilaretus, SS. Russ. Vita-, od tliem 20 oct., pap. 2!'4i Bnrsov.
(1)

(9)

Karara-

hist

inip.

Rossiaci, tom.

111,

not.

37, pag. 25.

(10) Vitie

Sanctorum Russorum, ad dicm 29

oct., tom. IIl,

(lii Cfr. GeographiaChronici primttvi, p;ig. 4, not. 147, Coil. aiinal. Russ., tom. I. pag. 52; Kar.inuin, Hist. imp. i7j Ibid., tom. II, Ross, tom. I, pag. 220 et not. 4C6.

pag. 291 et seq.; Hist. EcclesiDe Russic, part. I, pag. 21. Cfr. Versinski, Kalendar. Eccles. Orientahs, pag. 172,330 ilil Hist. monachatus in Russia, p:ig. 170. et377,

(12) Vitte ria ct

Sanctorum Russ. antiquiores,pag.37.

(13)

Me-

not. 238.

',8i

pag. 17,

num.

Philaretus. Hist, Eccles. Russ.. part. 1, 42; Cfr. Collect, annal, Russ., tom. IX,

tora.

pag. 64. edit. 1802; Dniitrevski, De initiis Vladimiiije Klazmensis, pag. 38. edil. Petropolit. 1802; Fatischev, Historia Russite, lib. 111, pag.76 MuUer, in priefatione ad
;

ducatus Rostoviensis, pag. 92. (14t Oper. cit., il5) Opcr. cit., pag. 61 el seq. pag. 288. (IG) Vitae S.nnct. Russ,, tom. Ill, pag. Gl et seq., pag. 295, tom. II. pag. 104. et in append. chronol,, pag. 2
II,

(17) Vitffi

Sanct. Russ., pag. 37.

Idem

; :

DIE VIGESIMA NONA OGTOBRIS.

43
"*

A Idem /erme

opinaiur Goluhimki (1), suspicaammm 1089, ^MsB. Abi-amium. ab annoiOUad noium faciendo operam Rosfovix Chrisium suam posuisse ; scd quum hvjus placiii non
alia sii causa

23

Ah anno

1540, q^io rir Dei in concilio

^'!"y

''

Mosquensi novis honoribus auctus/uif, magis


claruii cjus

^^^.

^y^

nomcn

fuilquc procnldutiio

in-

quam

conjectura, ei

non

est in-

et

Quam

tcr-

tia.

htercndum Karam^ 21 Terliam senientiam propugnat Abramium vixisse sicculo zin (2). scilicet B. XII exeunte tempore Andreie Borjoluhski
,

scriptum Tt/pico quod, directorii instar, ad ecclesiastica offlcia ordinanda adhihctur. Indc facile iransiii cjus mcmoria in reUquos iibros

sed hoc ex diciis notat Philareius

minus
(3).

credihile esse

recie

plerumque sytiaxariis auctos, m Mcnohgia sanctorumci Prologos, in quibuSy nulta adinism inicrtnissionc, scmprr cotiiur. His lihris hagiologicis adde nonmdlos alios
liiurgicos,
teiaiis remoiiori.<i,

Jam

rerosi quispeieret
sit

ordine chrnnologico dispolii^iaiv)

qusenam cx

trihus expositis senientiis

sa-

sitos.Suntcniia Typicon (staricc

anno

nior, responderem nullam esse traditinnipopulariuiique sed erudiios Russos, innixos, heati Abramii annum emorincerite ineunti illigantes, veriiastcculo

certissimam

iry22confcctum,i7i qico reperitur Kaiendarium exhihens eos omncs quos uti sanctos colue-

iualem Neque tem propius arhitvamur esse assccutos. exponenda plura de hoc difficili argumenio esse existimamus.

Xn

runt Russi onte sKCutum XVI, adeoqueetiam B. Abramium. Codex hic scrratur in mu.six'o Runiianfsoviarw, loculo 446. EJusdcm musaii codexnum. Mconfinct Officia omnium sanc torvm Russi.v quoruin cuttum legifimuin pronuntiavit conciliuni Mosquensc anni 1549. Ibi (foi. 47) B. Abramius vocatur archimandrita
et

novus Rostovix ihaumafurgus, non secus

eullus B. Ahra IV. Antiquitas ^ inii.Conciliuiu Mosquense anni

549. Ofllciuin eeelesiastieuni de B. Abraniio. Monasterium


1

ac in Vita (fol. 338;. llriusquc codicis doscripfionem dedit Vostokoc. Dein occurrif Manualc scu Regida iconographorum vutgo Podlinnih dicia, quam cdidUsupra laudaius

Eamdcm cifai in suo pricFiiimonovov. Sergius archimandriia^indicaique claro opcre duos alios codices mss. ejusdcm .sivmdi, his
verhis
:

inquoservanturejusreliquia?,

M. [enLuum] XVI

s.

Boloz

[erense]

Hodierna veneratio
B.Abramius,
cujus
cultxis
cst,

^.
J

araiquus
tur

khv^m.\wm cultu ccclcsiastico, non Ros{orienscs,Jam inde antiquitus 'fQ apud cohoncsiaium omnino constat. Ai cave
inter.-

M[eneum] anni 1558. Omcium. Subohscuram hanc annuntiat ioncm declaret velim ipscmet ieidan, auctor; quod quidem cgo frmtra ususqui indio eiiam indicuto ahhredaiionum
voluminis adjccfus c^t. Parum aut nihilpromonasierii Befuii mihi descripiio codicum Academia; ecclesiasiicie Pelozcrensis, nunc conciniropolitaniv, a hihtioihecario Rodosski exordium capiat a codinhus nata; quippe qux Inler codices ab Vndolscio Sceculi XVII.

antiqutonbus biai-oindicia cultus quteras in grxcissant enint, nisipotius

rum

halendarns illusinoribus dicenda sint grxca, paucis cx


sanctis Slavis

locupleiata

fr*jus rei

vcri-

quavis pagtna taiem Annus ecclesiasticus demonstrat. Jamvero in Fastis reccntiorihus occurnt Abramii Rostoviensis nomen passim Mosqucnsc, haex quo prtescrii7n concilium omnino ontihiium anno 1549, culium ejus
ac

descriptos invenifur

continens canoncm cxuratus Duos atioscanones exhibei codcx42,


in

Trephologiumnum. iOi, honorem B. Abramii (4).


sisculo sequenii.

pariim sicculo XVI, partim


24

Ad XVII

sicculum pcriinent

Typxcon
cxcu-

ct^^^cul^
'

secus quwn essesolemniterpronuntiavit, non Vladimin, culfum SS. Olgx, principum


ei

G Borisi

KiovicnGlchi, Anionii et Thcodosii

anno 1610 iypis Mosquensibus cum acosum ai)JumSynaxariumpsalteno Moscuivanno V luthiis,uivocaiur, in.sertum.,el demum Kalendanum MosiG'^^

pnmo

cdifumiG),

Rosiovix Leonfn, sium, vel etiam aniistiium luculenio documenio Isaix et Ignaiii. De quo monumenits postca dicemus, uti ei de aliis quibussigna pcrspicua cultus in
ecclesiasiicis,

quenseannii63d (7). Vbi elogia B. ejusdem memonam ad dicm 29 ocfobris. Sed


recoii

Abramn.

ohjiciuntur. Inantiqui B. Abramio exhibifi, oportef libri hturgici 7nagis

scptcmbns, refert eiiam dicbus 28 ei 29 Ad pnorem idcm Sergius archimandriia (8).


cst in

diem signata
ms.

kalendano
roraiur,

so^cidi

XUI

tereacxpcndanfur inscripfum est. ohriiquibus B. Abramii nomen miscellancus num. 367, sxPrimus est codcx cuUXV,servaiusincelebrimonasterioSS.Tnconiinciq^te officium nitatis 'prope Mosctia^n, Abramii. Qiwd et in usu fuisse ab proprium B. heaii vin coranno 1*^0, quo repcrium fuit
.-

num
,ns

hiica

neionPctropolda^m loculo 81. Uitto, s;cculo X\I1 giusexcurram, iibros Itturgicos mbjiciam inplunbus llius ciieriores. Vnum
:

mtsdem

iypograplnc^ hibliotheca', ad2Qscptembnsvcrom kalcndario 3S2; asservato in hiUiotheca puui

m-i,

possuinus nam pus, conjectura suspicari gesia fdelihujusmodi adiunciis sanciorum


in

octohn.^^aperteai^ generisiihris, ad diem 29 quasi hac dic da nuniiari B. Abranui obHum,


i

^nctusfuissct.InnonnvlUs adddur
ejus anucs,

mor^

tum bus ium in scripio aliquo, decantandis, declarari soleni. Sane puhlice
quv3 narrantur in cjus consentiunt, ui postea ostendeiur,
Vita mirum in

hymmssacns

modum.
Officn

t^
esi

cum

Psaltcm syna^ affu-maU pi-^-cinen.tc ex /-% -^^-^';,'^^^^^^ Hsia. Quo et quali anno
hujus
loci

quem

1010 fuisse passim .scnpto-

inqmrere. Satis

stt

encomiis.
Loc
I.
,

(1)

tom.
:

Rossiaci. pag. 40. -(2) Historia imperii ZabeUn. historia v.tteRusnot. 468; Cfr. pag.182 272. -(3) Hist. Eccles. Ru8s.,part.
cit..
;

.Mus.oPu.ncoetRu.
:!^:?:^::i:s^-"'^opcr.cit..iM.
(arc

,^,

Ij

,,atr

rpag^^rnotoric^,

Edit.oanaoi870 Moscu. facta

DE
44
AUCTORE J. M.

B.

ABRAMIO ROSTOVIENSI ABBATE.

tareannur.mOleo.inPf2n:^ToZt

pr.t^dicatur 7?..te B. Abramius ^^se tini virtutum omnium, p^ nuu etiam ^^,i,,atur eremplor cxinnum, sed sanationum alia, / 0 7?n^/nricnsis,

non solvm

necnvn Moscute anno 1818,


particeps ciruMi.sy ca-lesti^ glori.-c 1
Ma(/nis honoribus fitf
aucitis

et

asstdum pro
VKnte.

hom
e.

testiva-

,;;^taZ

ct

continuitaten.

*"

/;'-f-.-ff ^

trLl^liUtum^matc-es
conventus,

ovthodox, r^^

ven.te LKiauuuu,,
;

moriam
deifer

patris nostri

hodie

namque Abram

-"

cum

throno

exulta , adsta, s angelicis virtut.hus Chnsti Dei, et pro regis universorum


nostris orat.

^imahus

^ed pr.tcr
fe,-e

Un^^^^
iitx

Abramii, Officmi

cont,net

lot,us

"nrfml.
OfpLm
i^^Mfinc

<inap,-opte,-

Xn^Ulud

S"

al,EcctcsiaRus^. nunc Moscua' anno 1843. 1 1


^."

'''^-'l^^l,'^-

",Ct ./
^t-

'

M.

"^"'^'''" ^ * "'^''' "^""''^ :] antca exstil^se consat autemjam


.,!cculi

crcodicibus mss.

XV (3).

Hanc otus

Cavde

et

^ons

-U -,

HU. Deo^^^^,

ex hnouaj^^o- E coniaciumci ikos, anobis rersamjam ''{^.''.'''"/ nica in lalinam ,,,.,-,


^^^^^^^^

Vi^Lnmam,

rjuam, ui assolet,

eM

^^^^'^^^
-'iinor:^"n^'=^
nempe qaisque bvari quando
i

^,,^^,. c__^_^ cuce Chr.st, suscp.ens, ^^^^^ CoNT.^ciL.M. Jugun, ^ecutus es eum, ^^^,^^. imposita humeris, que ejus Dom.n, plantatus, et.lo

,,.

Abrami In domo autem rrt,s,cutl,Uum,etf,i,ostuossicuUcedrumm


des.de v,r sp."tual.u,n

Libano multiplicasti, o Joanne dilecto d,sc,pulo riorum Sed et virga a '.lo""" collata Theologo grat,ose tibi Quoc.rca \f/^
!

:::;::^^in.'T....T.>Po.uuusstatujtceie.
gloria n.crebuerat

ZZJsitlescriplor. cjus
expiesstu ^; 2.

s.m.h nov.ssimos tliaumaturgos a et^am socatos etc volu.t onorrpristi..i. sa,.ctis opus pr,mo typis

-1ux,st. ccurivisti et in pulverem vexat.ones, ,te,<lUL lon mnlws ab eo passus es et contumehas inter privationes dom,natore const,regionis Teressus, et coram es honores gnos ab eo consecutus tut, (4). toto orbe .nclaru.st, . sque miraculis in sapiens et integer v,t=e, iKos Abrami, divina tuas d.gne d,cere hom,nis Ungua laudes

gi:"med,as

,ua

ju,;a e.-cmplar fuit a Kluccvski I c.H,ibelelenchum pioi-um

pass,onem uam et valeaf N,hilon,inus tamen Gaude, Abram , clam.antes


gesta cantabimus,
:

toZruIs7Z,uocot,~UtccctcsiaMos-

ZeZ:^'-M'

Camus
^

claudU sauclos: <juo,-um sc,;cm p,->^ulcs et p,-mHosloacnsis. posl

terrestr.s [^'^'^^^ Llestis homo et angelus hab,taculum ; gaude H". 1^ " -"^^ ritus Sancti Uta s co agnovisti; gaude, cas SS Trinitatem

:Lliam

qu,a aliosmonachos. nonuleo


coneedendus, el p,-incipibus

fumnains,d.os,d,emo,.,sdomator;gaudeU.r,s. u im,latov ; gaude, luce.na a tener,s unguibus

Xn ali,monacM Tro sl^^sJculo p,-arta,-io,-es. Qu!C


imaanctitalis
e,-a,rt

Z, L^rom<!

{Zsll

pulandus ralde anti.,s

est

cultus

cultumincep^sseappccreL dicilu,: .f Mosnon ni.u post concdmm Ve,-um. etiamsi liussorum ecce n.nvc anni i5i0, pcr lolam

turbas Christo addux,st, cens qu. monachorum eccles,am destructo, Chr,sti gaude qui idolo cultores ,n adoidolorum excUaLu ; gaude, qui gaude, urb,s TrinUatis commutast, rato es SS ,bi ccnob.um qu,a pr,mum Uo ov,ensis laus, veluti quo multos monachos in .tiinisti
;

Cn

S:;lu^:l:;a:pla.,tasti,acSS,Tr,n.taUslaudes

-'r:"7'--':

~rmpS;

ad Tmt^tad
ai<, dictis

singulas singuias

partes pa,icii

Officii ^,,.^..

,.c..ur i,o.<..

t,z^i:!:^:, ; .,., i.a/o proponmdas: euoi-diiur a


l.,',.

wi.,i1nin <^-.H.ti.nuC

-^'-. -

-rr

Abram,us tocum 'KZicaessci calholicaj, B. saltem habebal, ac proin cenium

faniia ei

^^Z^ios

V,-banianumann. mi rn /a(e dec-etum -*'"' Qna,-emKc^

. ZZecctesiastico fuil honoraius. ouKuecc esiasltco ui<- "^'^^' me,-ito 'ecens''-'^S, mc,-ito recensetur. S, SS Bollandianisjure s SS. Boltandianisjure ^nvtnnisandl in F. ...^^,1^

hj^ tr
.

'-^

commemoratum IrchZandrittc jam

in

oblatus es; cujus amore Amaternis pannis Deo idolum Veles contr,v,s ., ontrder"uqu,st, et

monachatu

:
.

uirqueexstructispermultosmonachoscong^e^
; adlaudimtlam inniiuicu.v^; gast^ ad U

,ast,adlaudandamTnn,t^^
...

venera^^^^^^^,^^ ^^^,^,^^^ ,,

..:*5 ubi
(2).

>;:;C.r^s..n.s:Deidesideriocaptus, =-i'- -.. Ad Dom,num


.

\^
Bodicmvrix
ejus Officittm

inveniet PT nrofesso tractatam

'"To

HoZ"no

tempo,-e

Officio Eccles,a=

Cbnstum omnemque
20

^ es, arrepta cruce secutus ^^ ^^,.^^^^ ^,^,,^ humanam sapient,ammort,Hcast,(7).

S.u,ctor ,, KlucevsUl, Vi..

V^'^^

,4,

Mea^um octob.,
,6, Ibid., fol.

fol.

243.

,5,

Loc

cU

fol.

243 vcrso.-

240.

-0, Loc.

c.t.. f.

238 vcrso.

r:.fT.S.^3.3V.r-<3 i.oer.cit..pag.

AD

DIE VIGESIMA NONA OCTOBRIS.

45

Ad gloria Vere
1

divinas vitse particeps fuisti,

bus
(fol.

ivisti,

humilitatis

exemplar
a
te

eis

futurus

auctore

quippe qui jejuniiset vigiliis corpus tuum extenuaverisj exemplar monachorum effectus. Licet autem lingua humana id taceat, tamen miracula
proclamant; urbs vero Rostovia de te glorificaEst mihi thesaurus inexhautur conclamans
:

244 verso).

Miserrinuis
voluit tibi
pta,

d;emon

rejectus
militis

insidias

stus

(1).

assumcomparuit coram pio principe Vladimiro tunc regnante, eunique ad irarti in te commovit: tu vero et tentatorLMn pepulisti et principem iii
strucre, specieque

Luctam Abramii cum idoloi^m cuUorihus iterum ac sscpius commemorat hymnographus


:

vera
30

fide confirmasti,

majorem laudem adeptus

ipse(foI. 243).

DeiHum
:

sancti

monachi gloria postuma

Oloria ejus
^''""'""-

In magnis vesperis, ad gloria. Hodic convenientes in unum, laudemus patrem nostrum,


qui

adumbratur:
Tropahion
Vitx' claritate etiam post niortem

malignum idolum Veles peremit, urbemque

Rostoviam balneo Spiritus Sancti renovavit, miraculis etiamnunc clarus (2). Apostolorum In matutino, ad 1'olyeleum
:

resplendens,medelas effundis omnibus ad arcam reliquiarum tuam cum fiducia accedentibus


(fol.

EEmulator efTectus es, venerande, ideoque cum Theologo colloqui meruisti a quo etiam virgam
;

accepisti

ad confringendum Veles, atque astutiis ejusdem deletis, idolorum asseclas ad Christi fidem adduxisti,.... eosque veluti ce-

239 verso). Gaude, o fax luminosa. qua3 monachorum turbas Chrislo adduxisli. Gaude, Rostoviic lux et Armamentum, animsu-um peccatis laborantium purificatio In tui memoriam, nos sanctam tuam angclisque etiam venerandam arcam cir-

drum Libani multiplicasti precibus tum centuplum afferentes(3).


B
xisti,

tuis, fruc-

Ex nocte idololatn;u permuUos homines traeosque gratia spiritali per immersionem


(f.

cumslanles osculamur amanter.... (fol. 230). Coelestium ordinum jemulator, eorumque vitani vivens, ipsemet veluti angeUis mortali corpore indutus videbaris quocirca miraculorum donum a Ghristo Domino accepisti, medelas nobis largi;

242 verso). Rejecerunt imprudentes doctrinam tuam et ad Veles simulacrum surdum, mutum sensuque destitutum accesserunt; quod ubivirga Theologi comminuisti, ad Dei cognitionum eus adduxisti
illustrasti
(fol.
ct

tuscopiosas....

(fol.

Eadem pietatis
.-

340 verso). eximioi sensa brevius ex-

243).

hihet etogium Menotogio Magno Macarii insertum unde illudin meam gratiaju magna beneroleniia depromeredignatus est clar. vir Byichhoc.

paganos

Similare:

priL-cIarum miracuium!... Ueta-

Quibus

canticis

precatoriis

laudabo

te.

ad Christi fidemadducit.

tur Rostovia urbs, veliquias ejus se habere (;;ypj.essus odorifera RostoviaB efdorescit

venerande? Memoriam tuam


:

beatificantes cele-

Mira sunt arcana tua. Christe Domine, qui talem nobis lucei-nam donasti; Abraniium dico, qui Velesum pcremit templumque nomini tuo sa-

bramus, laudumque coronas tibi offerimus diGaude, venerabilis Abrami, qui Dei centes omnipotentis coronam adeptus es; gaude.sanctum

crum

erexit, in

quo nomen tuum


tui,

glorificatur;
(fol.

caput,monachorum magisteretexemplar; gaude, pater, per quem, a tenebris liberati, luceni aspeximus. Gaude, venerandi paradisi arbor, qu;o in-

nos vero, fideles


verso).

confortamur

239

Apparuit
ginitatem

tibi

discipulus

(jto'/oyui7xr^;,

ob vir-

numeros nobis ramos prutulit,moiiachos,inquam; unde etiamnum hi spintualibus doctnnis sjitian


tur, accipientes

a Christo dilectus, virgamque evatibi pruibuit qua dtemonem confodisti et nescere fecisti... (fol. 244).

suam

remissionem peccatorum.Gaude, gaude, iduli evcrsor, qui fidei Christi operarie: terram infidelium corda sancto b;ipUsmo, veiuti

Persecutiones ab idolorum cultoribus cum gaudio passus es, sperans retributionem quam diligentibus se paravitDeus; quapropter etiam veterem hominem exuens vetusque destruens

vomere, perarando versasti, in eisque librorum doctrinam sesacrorurn et verborum divinorum


minasti.quisalutarispoenitenti;cmanipuIoserat regno ccelesti productura; sunt enim qui jam in cibo nunquam deficiente, cujus etiam vescuntur nostrurum poenos participes tiamus, peccatorum precibus beati Abramii. a Christo dinitentes, Christum Dominum nostrum(4). lecti, per Jesum toquitur auctor 31* et pluries de seipso

idolum

Rostoviam

urbem
instar

baptismi

gratia
tuis

illuminasti,

ibique solis

miraculis

clarescens, Rossiacam terram a periculis et a barbarorum invasione incolumem servas (fol.244


verso).

Adduntur
fuisse feriur
tientia,

et

verba quibus

B.

Abramiusu^s

Sed c^^i Omcii. quin tamen aliquid

Officii

aucior

possit de (yw.v '9otus,

Dura est paIdololatras nionebat dicens at l;i;ta retributio; dolores sunt multi:

plices, sed

dulcem pariunt paradisum.


relicto,

UU

igi-

turVeleso impiissimo
(fol.

ad

te

confugerunt

qenereauiconditione. Aitamen suspicor eum monachum /uisse rel etiam eumdem ac Grego circa medium rium Suzdaliensem. Floruii ille in ^nonasierio Suzdaliensi sxculum XVI (5) scripsiique nonnulla Officia Kc-

S Euphymii,

245).

Diaboli versutas machinationes et nndictam discimus ex sequentibus hymnis. Intellexisti dajmonem in malluvium tuum fuisse ingressum, idcirco cruce ut foedum quid commitleret in te eum succendisti.... (fol. 242 vasculum operiens,
;

ei atiud communc clesix Suzdaliensi propria, quotquot Ecctesia Russica seprotuomnibus,

^,s5C5/o/7a(M/-.thaumaturgis,u;foca/r,novis.

verso).

unitersu Sunt autem numero sexaginia Officium hoc tyquos eliam B. Abramius noster. anno 1786 an aupis excusum fuii Grodnic, non ommno tem ut in ecclesiis decantaretur
:

inter

eoque Cruce vivifica combussisti inimicum occluso, ad laborandum pro fratriin malluvio
(1) Ibid.

pLxima posi
Klncevski
Vitte

liquet "^

Cantandum quidem
,

fuii

domimca
(6),

festum
SS.

/r,./,,^.

.sl-yim S. Elix

prophetas m-oMsc

die dte

'2) Ibid..

fol.

241 verao.

Russorum

nntiquiorca. pag. 286.

'3)

Ibid

fol.

Mncarii, ad 29 octobr.. pag. 2031, 241 (4) Menolog. 312. _*(5) Sergius. in Kalend. orientali, tom. I, pag.

ecc.es.. n. 11. PM,rtus. conspectus Utt. opere cnato, pag. 31^. archm.uDdr.. in

berg.us

^^

46
AUCTORE
J.

DE

B.

ABRAMIO ROSTOVIENSI ABBATE.


culse,

M.

ssque ac Latims. 20 juliiagisoliium a Grxcis mea conjectura, ita de Quidquid sit de Imc supcrius ndducti seipso loquitur aucior OffJcii agnoscens, cum timore Indignitatem mcam sancte et lauad Inudandum te accessi; tu vero, laudationem datissime pater Abrami, suscipe evangetibi oblatam, sicuti vidua; istam cum lide licie obolum (fol. 242 verso).

B.

M.

in

iemplum

prsesentatsc

et

I>

Nicolai Myrensis, multo S. ca^uvise positse sunt in monasterio. U. Abramii


reccntiores,

jaceni nunc in arca incooperta, ex auro

et

nrgcnio, positn inicr altarc majus lum ipsius B. Abramii. Aniea quievenmt in ecctesia monasterii db ipso beato monac/w
cxstructa. uhi

et sacel-

Ex nocte passionum mcarum educme,


et

sancle,

lucem concede
in

ego

ofTerre

mco, quo valeam serlum indignus tenue hoc rudis menlis miracuhs laudem solemnitatis tu;e
inteliectui

1210, regnante Vsevolodo III, proncpotcVladimiri Monomachi, repertsc sunt integrw; quum e terra fuet^nt, ut fer-

anno

tur, levaiic. In Psaltcrio

cum

acoluthiis dici-

clara;, o Chrislifer

Abrami

(fol.

243).

Abrami, quo magnitugesta et miracula tua praMlico tuamque omnia opera licnedicite exalto dicens

Canticum

offero tibi, pater dive

tur corpus inventum fuisse anno 1010. At in notiiiis mayiuscripiis monasterii Rosioviensis^ legimus corpi(S anno 1010 in scptdcro fuisse

dinem Domini Domino


J?.r /lis

(fol.

244).

qux

hactenus de Offwio B. Abramu


fit,

disseniinnts,

perspicuum

iilud

inter et

cognaiioVita/n intercedere aliquarn veram auctor siib oculis nem. Videtur aulem Officii

conditum, ct intactum rcpertum temporc mar gni ducis Vsevolodi III (1). Errore quidem calami e.rarafus fuif in scripfione monaste1210, rii Kpiphanic7isis annu^ UiO loco anni dica^itur pcracia sub quum hscc solennia ibi regn-o Vscvolodi III, qui regiminis hahenas ab Proccime 07X710 1176 ad annum 1212 temiii.

Vitam qux legitur in MagnoMenoecchibet logio Macarii: htec enim multoiies Viadimiri, de quo mentio nomen magni ducis B Menologio /U eiiam in Ofjicio; at siletur in
/uibiiisse

arcam asservatur sub operculo vitreopiicolus, quem gestasse dicitur B. Abramius. Ad caput
vero sancii mo7xachi, cx adverso cffmgiiur Joanncs apostolus, B. Abramio tradens virgam

//iB.Abramii
iiwnasterio

Demeirii Rostoviensis, in Prologo et in Vita in/erius danda. 32 Non poiuii B. Abramius non prsccipue
coli a cmnobiiis,

ad conierendum

Veles. Qute

quum

conditor fueril
sat

cclebris monasteHi ipse Monasiicam viiam unacum

antiquior 7ion esi : S. Joanne daia pcrhibeiur, abstulerif Joannes IVanno 1552. Nunc servaiur Moscuse. Baculus

cumvirgam,

sane ssecuh XVI qusv ah ipso

autem quem hodic


instructus
est

tenet

in Russia, fide christiaiia pariter proecssisse

niensis,
B.

senea

imago Epiphacruce : qua

manifcstum
dederu7it,

est.

Nam

staiim ac Russi,

suscepto baptismatc, retigioni Christinntc no-

Abramium usum fuisse mulii opina7itur. Sed eam non adco aiitiquam. esse quisque
faciie

men

apud eos, uii narrat Hilaynon Kioncnsis(mi-m4),condiia sunt melropo/ita


motuistcria.Quin
ct ipsapopularis iraditiofert metropolitam, sancto Vladimiro Michaelem coeevum, in moniis Kioriensis vertice primum

comperiet, inspecta litcrarum forma quam ecchibent inscriptiones slavicx eidem inciyx. J^ivat addcre imaginesS.Joa^mis evangelistx ei B Abramii non essepictas, sedsculptas easque cotuinnis affixas : quse quidem

omnium

condidissc monasicriu7n.Verum

mo-

disciplina

quamvis
et
iis

nachaius i^ssici insiitutor fuitAntonius,anno 1074 7notiuus, uti ct viix c(enobiiicx ibidem Theodosius,mo7msterii Cryptensis hegumemis, anno 1073 defunctus. Kiovia cseiens urbibus
Russisc meridionolis ct occidcnialis exempio prxivit Tbi sxcuio XI vita monasiica radices in
.

Grxcorum
7nen

cum

7ion oynnino pugnet cum Russoruyn ritibus, minus taconcordat. Quam paucse siaiuse

Sanciorum 7iotse sini apud Russos, multuin disputatum fuit in Comm:entario prxvio VitscS. Theodosix {2).
Chrisii ct

profundum egerat,ramosque adco diffuderat,


ui scecuio

34 Cteter-um in aiiis ecclesiis Rostoviensibus Eodiemus hxc pauciora supersunt vesiigia cultus B. ^^''^ .^Abramii.

XII monasteria ma.rime fucrint

'

prospera. Post cos venit B.Abramius. ^ywiprope Rostoviam, ad lacum Nero, monasterium intnts

Die quidem 29 ociobris, singulis annis solennipompa defcrtur ex templo cathe- ^


drali Assumptionis
i7i

monasterium Epi-

hodie adhuc cxisicns Jaroslavia, seu a sepientrione Rostoviam venieniibus etjamjam ingressuris, apparcns
staurnxii,
et

viatori-

ad la'vam

In ejus medio

ut assolct

apud

Orientaies, stai ccclesia

prxcipua sen major,

phanise imago B. M. V. perantiqua : quam ab Atgpio monacho Kievocryptensi (3) depiciam sseculo XI, ei a Vladimiro Monomacho Kiovia allaiam exisiimant Rostovienscs cives. Iton in ecciesia paroeciali Ascensionis depictus cerniiurV. Abramius na siovicMsibus sanciis in grandi

Epiphanise Domini Nostri sacra. in memoriam vicioriic de falso numine Velcs reportatic, quod olim hoc eodem loco sieterat. Hodicrnum ipdificium exstructum fuiijussu Joannis IV, anno ihT:>3, atque, uf cosevi chronographi verbis utar, sponsie ad instar ornaium, ab eoque

cum

aliis Roimagine tribus

abhi7\c ssecuiis delineata (4). Similiter in eccle-

six S. Joannis Evangelisiic muro exteriore visiiur imago, uipuiant, S. Joannis B. Abramio porrigentis virgam qua simuiacrum Veles
conterat.
ecclesia ex ligno pro more XhYamio,ut ferunt, consti-ucta russiaco, a h. ad fluvium Ischniam (5), a Rosiovia quinque

ditaium iconibus; inter quas memoralu dignse


sunt tres
giti-ia

Quse

ad
seroantur sercantur
et

FaciesSalvatorisseu Veronica, OdiB. M. V. factse normam artis hyzantinse, ideoquc Korsu:

sm Conductrix ei Dormitio

jusreliquiiv.

nensium, seu Chersonensium nominedistinctse. 33 Jam expiicemMs B. Abramii cuitum in ' n )i Rosioviensi ?jionasteno. Pricier aliare majus, habentur i7i ecciesia sacetia S. Abramii mdiet S. Joannis Evangelisttc. Duse alise
.

chiiiometris dislat. 35 Nunc vero ipsa B. Abramii Acta in me- Acta mox dium proferenda. Quae multis in locis parum edcnda.

discrepant a vita tumS. Abercii Hierapoiiiani,


tu7n S. Joan7iis Novgor'ode7isis. Sed et apud Laiinos Grsecosque accidit ut res gestse unius
ad diem 17 augusti.
pag. 76.

(1)

Arabrosius, Hist. hier. Russ., tom.III,


64. - (3) Cf.

(2)

Acta SS., tom. Vll Maji. pag.

pag Ann.

64.

(4)

Mich. Tolatoi, in oper.

cit.,

eccles.

(Dj

Loc.

cit.,

pag. 64 et G6.

sancti

47

OCTOBUIS. DIE VIGES1M\ N0>;A


^f^ nrUrrihercniur.

Verum

de

ditrerunl

momenti Qw tamen minoris sunt


inrcmct
tcclor.

EX IMPR.

tTAnnoTata
C A

','^;-Sjgnfi^^^

""''r"

exhibet sinistra faac^ur Inp,->e^cnti,

lectioncs scriptionis

anlm^ssmx.

^X" : ^^

tZ.o,o.la
Jilicet
e

sunt Aeta secunclte

codice

Rumianisoviano

nm aMact Uhl.pubHc^c PelropolUantecot^Z^Aus Rumiantsocmm.


latum

Commissione A>Oicocodiccm edUum a lr,l>u a cl. viro BytcUkoo

':^^^.eXsir^^sca,u.aprioreVUa

codices

mus^i

MEM(MV
Mus.i

YENERABILIS

P.

N.

ABU.UIll

.HCHIM.NBmT^

EPIPH..ORUM
.

KOSTOVIE.SiS

fc'i/<

itpc

XVIh

collalo

E.

CO.L

-"^-'xrr;^;'/^-"^-''^^
et

'-

cheographkce
Pater \/ V. parentumacratfiUus
i.iii^

hthl Irihas alns codd.

puN

piorum noster Abramius


^)^

Venerabilis

ohnsti,

r;::tr"tu::">et...eUbrorumab
eis.nst.tutus,otpietatemedoctus.

,,ominumaue
Pt

^"[^'^'

miraculiS

claitts.

^^"^

obtulera

T^t
,

et

habitaculum Spintus

^tS^^Jnguiculis Deo se -nachalu, purumque susoep susctp ^^^^^^ ^^^^^^


^

^^

eensuum Ubidim,

dunore vila> g-^^^f^^,,^^',;, constitutns, v.isset eluisset Postquam ">*'"'^,^"i3 ,acrymis et P;"""'^^^;/
vitam angelicam, grafa anima:, m.raculovum
sovdes
vel
cu/n fntstra
^-,1

auctus,

iiiolum coni-

nondum
^'^"^'

(Rostovi 2 Exstabat tunc (omnes) enim


<^

msanabUes morbos "^^'y^,^i,,


u) 6

error;
^

-- ^

'^'^
^^

b.p.

;^.Xum.t.l...P et^
'

aorabant

minuere
nalus
sit,

co-

oh-

e "''MoTutr lapideum nlolum


.

Vium hahet
senem,
b
c

hjintante corda eorum a ^'"^,'"^;^''" UamOh Christianos,ac .iam Phantasmat,busludel, ^^_^^ ^^^^ ,u,

ol
ou

viael.cet erant

""'"'''"" ^M-,::z"^<^^^-''''>-''''''^''" perd.derunt P^^ ro sffipe .rcum ivisset et lus^1- PostTan.


d.lexerant. travisset loca ^="

-"

^^^^^^^^^
vidit-

.'^'^'

;,

.:^,

Magnam;

civitatem,

d
e

adeo ^^^;^ igim,.ha3C, fraude pessima transire >"^"=' ^\- ^^^^^^ jicens viam istam

t^>"

De, ""^ eh m,n,busvivent,busad """l a esse n quoque rete, taes hominum soce-

""":''';^,X
"'^

mira;ul,sdaraibi

venerabiLs Abram.us

DomineBeusexcese tuum mibique -';'

-f ^^ icsp

^pe^ servum
.^^^

nutum; "''1""""!,

"'i'',olitudine,

memor
ho-

,^, ^sLum ut clolo^^ ^.^^ _^^^ Sancti tu. concede, ^^^ ^^^^^ valeam g. sua destruere ^,ransiret, magia rans.

boc idolum

tate recedere ">='""X p,clari e,oq.n, P/'f

dicenlis : Fuge -ocTrca profectus est

mines ut ^f^'^^^,a,,i,tqucmonaster,um F admagnumlacumLadoa ^^^^^^^ ^^^^^


Va,aamicu,n

: successit.

se Ne en.m prope impediebat 1""" '"^ "^^^^0

^^^^^^^^^ die quodan.

q^^ iocumesseab urbi


et

re. no e

et hab,tat,bus

pa-

cons,stere

^bramius anc.p.te
sederet mcestus,

adsevenientcm.

";;"^\,ie veneranda Tunc inter -^'^.^ "^f Occm.ite^ ,eatus.


^.^^

,ra frequens, P':?''^"'^

votum

-"-

';;;P

p'',',o

cum

vidisset

se consaiutantes -''^^^^Trp.t heatus Abra/,. T'"^ et '^ simul consederunt ^^ homo, senemallofiu.^aUnlc^ respondit miusita cui D^ es J.r e qua regione ^.^,,1, o,,andus ; senex Ego, P^'<='^' aliena ; verum

fratrum ""'l'"'" monaster,o P^-^-'^^ ""

~,o,

:tne

rdinatun,.co^pit anut sib. quoq>.e

g,cum '
nus.
factus
est

"e "ignaretur. .ritua.,, ; :;'";;X e s prooa pram.ssa

Hej^umeut certio,^

]uss>t pe. purum,

reliquis ^'^'"['^"^^tabUu angelico. __ eumtonderi.collatoquehab>u ^,_^ ^^ .^^^

sum,

et

advena

/T

j.^

dicmih., P'''^^'^" ^'^eaeasV.Respondit AbraVeles adeo "'^'"^f rnuidem et Dominum

.dolum '".;''%,,, ir.cum hoc

L^^-^ba u f,atr>bus soc.av.t.

^^^^ ^^^. ^^^^

monachum

-"f ';';, ,ationiobedientem mansioSp>ritusSanct>.carnem ^,^.^.^^^


e,T,cere sategit.tum

esse

""-

f:ru rer dum meumorosupplex,ut irtm


Ve.es
cere-.

-'^'

'

.stud .doiunt

<i-'-'',rD"us Jieus "d.v.t


non

rel

^^^^ ^,^,, meas et ideo


_^g. ^,^^

sectamlo edomando. vtamque laboribus addendo ="1f^^;P


res orfic.orum g chus evasit,quov,s

'^-'^J^^Z^^.l^ra a

ac labo-

^^^^_
uuris-

^ti^,,, nerejC^

D.x>t sene mcestus sedebam.. pe . corr.p^ er

^_^^.^.

^^^^^^^

^^^^^p,n,
^^^_^^_^ ^,^,,, ^^^.^^ ,^3,^3

pater,voti

qua,re in cv.tate
in.agine
tib,

^desj

templumqu.. ^i^^^^^f^^^,,
:

,apsus, sed res


^.^

""""'^^^^^'^.'t i eKsentent.asuccedet^
v.a.

.
:

Dolentevero Abra^^^^_
eontrahet. .

s>raorum. P''"'''"^- J!^";;^ Tabores tam pro sua annos, raultosque ;"^""'^^\; Qi eum cernerent ""';'''" proquam fralrum '''' ac per omnia tam strenue 1*;"" ^enerari acho^ura cPer'^"' ^^Jj^ ^^"^^ ^,^^ pastorem batum, continuo

,0 de
r

lo".f''"^^^'

Dorainus Deus.ter

tuumj

DE
48
,.,
s.

B.

ABB^TE. XBRAMIO ROSTOVIENSI

plenus Spintu ,ritur Abramius, r, . 3 Beatu iter ingressus ^"^^j, ,,edictione, muem.a quo sancto. accepta ''"'^ jamque tvansiJo-

accepia

r;;jp=v,ri^-;:-s Mox
^-P^;^" hab.tav.t ad lacum, ihidem qu.n et eo eum frequent.us;
ad.re
tiores ac

est h,

in,memor l"g'

virga, ido-

lumdissipat

3rat

numen Ischmam

"'"p^^^ '^bvium
';

l.abu.t
i

^""^

^,,,,

h
l

virum

-^"'''r^^^"" ac virgam 1m"'vX que f cJabilem, conspicuum, vaiacquc P projecit a,l pc^e gestantem. Hu.c ,^^^

f^Xr

promis^a et rotunda

magis

pi,

1"^'
'

domo habitare. Venerah. ..ecip,ehat, d.v.na.

"", ^"
"^J

,i,,enter

J-

^^^^.^.^.

manu

s.VJ

^"'Pl^J^.eretiam ^rud^ens veljt.am que salutaribus

solUcitam

^^^^^

adoravUque eum b-'-j^''';";, 'Hespond.t


.Vhram.us
VI
:

Vado

qu.L

;:i::i::Xa=mu,atusestquapr^er~augustus
;

Tbeo,ogi.nUerum .Mt.^^^

lorum dono ditatus

fu.t, .ta

nt ah egro

senex, . Accpe, "^J^J^^e ,ie Joan...s sus,eas adidolum "rem nequam conteY-" " ' et .n P"''^"; Theologi pcrcute, Eum ^ v dicto, Btat.m

'

etur. .

Quo

_ "^,'

marumanima3S0vaeseluebat.

^.

^,,,

esse3oanemTheo>o,um,.o..^.-^^^^^_
verem resolutum f

Quo

loco

'X, qui ei victoriam

J'"^"

eccles.am,

""";

,acram, hod.eque
ep.scop. p^slea accepla

P
Condit Kio-

"':;Lriuoqueexstru..tcongregavU^-

nasteriwn, aiiprxcst.

achosqu.-nm,^nr.en~;.^^;^^^_

patientia beat. vnn

^"'"

,^^""p^,Pt,,am parvuli

multummaUabinf.deUbuspaterelur.

quodque

effi-

citur arclti-

magnan, habere "fp:rr'o"duces Rostovienses ".onaste.;o, tum eju tum ..ipe,.: nauciam
.i

7nandrio.

\l,i-amio et caeteris

i;t tnd

rls b
ab
1

-opusr cons.l.um cum duc.bns s Lece sa.L abu..dare. archimandr.am. r faciend, ex monasterio Ahram,um convenerab.lem C nse av.t Tuque cpit tunc mag.s
s

monachis, i.sque sus et.am m tas donahant possessiones, veneV,dens ,g,tur eorum usus larg^t,. monaster.um auger, rebusque

arch.mandritam.Qu. sti^ tque

^rr-^r:er:s:::==
Diabotus.
beati viri opera cruci-

(III)

inani gloria fo...magnates quidem non

vens.pauperesautemnondesp.c,ens.

atus.

crucs

s,gno

esset

circnmmumtns. Quondam
ecclesia Dei sacra cele-

rrsancL more suo in

49

DIE VIGESIMA

NONA OCTOBUIS.

A ^

bi-aret

ante sanctam consuetisque orationibus


''ocantatis, vellet K.v.are

c"tn.oncm
intravit in

malluvium d.abolus,
:

eum

ab aqua

EX 1MPR.

nro"

vencrabilis l^iturus. Intellexit

spir.tum

ma-

Tn

Zuum, in pl 'res

\^ Htere in vase signo undique quo que et,am crucis sui coopcrtum reliquU.Urcdies
,n vase,ex>re

crucem cui vencrandam

Lurnuidem dLemonvirtute crucs Sol.-bant porro pr.nc.pes tren indc non potuit. pcrecp.itarc cn.nros;

enand gratia, quotidie eccles.am reflenntcs intrabant .n unde in urbcm sanctus bene ips.s "mla^Lii ad orandum;et p..ncpes Venerunt itaque rurs..s nrecabatur.
'^

..IHmvcner viri, benedictioncm t^mpore eiiicia pro TccW Tu tem ut eo


fava
vTr

acceplur..
tratribus

De

Cons..ever.at ne.npe venerabilis in pistrina. lal,orare tum l.gna q uotidie pro fratril^us

rcoqula

secando,

tum tratrum cil.c.a lavando


in
v.r

tum aquam portando


.

coquinam pistnnamve^
.n

.vit vencr. ro^n!rpri.ic.pum adventu, benediceret. .\..tequam ccUam s, m, ut illis -t ;" Pnn-pes :: ^: p/rvcnirct, iam

Tu

i;^c

Pt

intemoK

ilomiiiatLirus,

""',

jr:ur:t,eo,e.iqmp..eratevas.
ibil

de te,n in crrogantibus

iis

qua. acc.dceis

respondit

venerab.h.

>

eo ^

pi-oposuit wu. vir ergop P (l)Venerab.l.sv.r ergo

doctr.nam
eos

^^^,

ra,s.

crimmc ..u^,
duce,

in_

't ten.on in fausta preceet Pi- ";'^ t 'ranstig Paulo 7 P-X' post T P:' J:r:;:;;:d;ccm Vlad,miri., ='-""" militem, ad.ensque
,
,

sp.ritualem ex sacns
t in
les
;

^" P

'^'

^,,,t ,,umi-

ram magnd

dicens ^ accusare ve^ner. v,.u ,^^^^^^^ incep,t grav.ter , 1 n,-/^fp.rrp tibi arcanum
.

in servos ^"'.'^
a Beat, m,se,

'-^^^^^^:^^ rtos
:

e.erecrent mi- ,

.Domme -^ ^^'^^^P^fd tu:que

-"-'^^' "^eXd::, quonian.


m.no
cordiam

Dodevitata, diccnte ,ps. m.seri^^

quoddam magnum

gnum. Est .n J' -"^J^^^^^^^^ monachus qu.dam


sit,

"

,i.,ationis

di-

^^^^^,^^
,,.

nsequentur..

paupeiw E ^|,, a Deati

n,agus

cum
iUe

vana

v.rtut.s

'"^8'"^;^"''"

,^,,34, po,(

ipsorum est ^egnu ^*^'"/ ,. ij,, el rcs, quia P'" Bcata civ,tas cn.m dixU du ta. .^^pietate

^j^^

1"-/

pulumqnc bumil.taus

^P--

mvcit

agnum
dignum

tbesa.,,-um

vas d.v.t..

plenum,

^^^^^^

-''^^eLr ..cnpe ,,^ vere


supellectd,

navis a perito et nav,. ab urbs d.rip.tur,


qu,e van.tas cst,

Bubcrnatorc

mp

nupu

_^^^^__^^^ P^

^^^^

a^u Utur
"^''^"^P

; l-'et cat n.s, i,U, cingulis

argentum

^^^^ .a"=1"yius\hcsauri ope et monaste^d.f,em ta7"nil" lesiam n.agna.u e .Uc et c rium cond,d,t Qn^^ig.^ncata.

ei, riZ.Zlv^Me ^^^^^_ ^^_ na^


sed et

temnit inter.eres

,terv,tas nasc.tur , i,,,em et Dei

'=''^'"'"dr'ru",e:ter'succe,,susest duK
bus
aud,t,s
"i-cess, sanctovjro, et

^^^j^^ ^^^^,^^,e,
^^^_^^^_
,

quicumcomp.ehende,et_
e
ait,

n Ub. invenerissoncm,
^^_^1^^^_

ne unum ve,-bun que hab.lu ^"P^'';^^ " ^'


.Ue m. cs nuerat malus

d,c

^^^
miles
bolus.

^uemadm.dum moatituendumcoramme I q ^^^.^.^^,^^


s.a.

calumniator, seu v

^^^^^^^^^^ ^,^.

-:t:r::;^iTomus XIHOclobris

iue m..es, qu,

K
50

B.

ABR.VM,0

KOSTOVIENSI ABB.VTE.

IMPB.

nec loqui
<>"'

eum

aJ

"T Xin Videnstalem m


rat.postquam

"Z

"f "adco

^7'""n'se'ricorsVom'pi-ehenejus. "'catu satanas cor


0,
.

inimicifam, se 1 ostis e n git ,;


f,'!"',^^

min>me Deo pro

t,uit bealus vir; <J"'"

um

p>-elKmde-

m """\'=1". versus Vlad.mu-.am peravil


^ccurrens cuulam
hebatur,
t,a. in

aUe,. ripalacus, m .^nera ^P ^^_


.

^^^

ferebat ">"'"^'" manuque^-f^^^J^^,,

.andalia ru-

eamdem

-'"-

^i,m,
jussit

sandalia rubra ^'j solo ^'."."^ dace constUu.t,

'';;';t^' ,ps. "i>^'^

t.

feo,am magno duK

'"^^^"atorem. Qui adverso sistere in "''"^"^^^.^"^^vento Ihe'^^^ ,ursus insimulavU qu ,.^i, nusus mendacus sauro, iisdem

-^

tea.

Beatus vero,

pr,.cepit ^P"-"'''

^^"Vdicens "trN^sli Tesu

Pr.ecipio Christi, ut

habens bonum

hommum

max me
des

E
cudasti.

B >-'>-

ego adversus
saevitia:

''-"\::j,;nuSdrutP<;nas te .'''"
''^'

qua

me m ^^'"P^'^

t,,^

Ha3clocutus
, B. A.,ra-

eont.nuoeKomn um

ocuUs evanuitocu, ^^^_


se st.antem

8 CognovU

" ,^^->;';
,

Lum--.,

nensque

ffc-,c i tanto ""'^f. affeclus . ^^P ,r.c.,-.r. ,,der., l.more


,
ei

"^'"; " ^'='^f' opprobno ut

^ ^o^^n,

animo osset a^quo Jes qui ^''t


,f.:,"senem.
iii,,,y.

adstabant. InccpU

ut sib.

'! ' dmtque dare ven.am peccaU


,g.
,

y^

ans

.<Mea culpa id
luisse

adductum
pater,

egc,

^^^;^. fgosce, e^nu mm,s,j^^^^^^


fecU,
i

obcajcavUooi meum, hoc ... ac in peccatum

-^l-^-^^^^^^^^^eqlT Ubi iratum m


ux.t^
.^^;"

Xltor
,b

Be-

"'""%:;: ;re?tt',nim.c.,quodideo
ve.hom.nibus. maK.me
aa

cum Um n

^_^^^ .^^_^

'"^'r^rSrJlsrU^emisso^tamqt. (I) !"""''


v.rum
ac sedate loqm,

n.h.l ii,,,

,ali

passus tmsset,

'^"^'' re r!buamUbi,pater^

tl)

Adsenem autem

conversus dixif.

Q"^

/:t

Cb i!tum

^^._^1^^.^^

^,^,3

bb

^
diem.

-Tdr::;:^^::::;:^:;^-:^::::;:

rttsertra,a 3ud,c.um.

SimUU.-

et de a^^^^

virum Remisit igitur vener. nenuML i^

noreadmonastenum
<?c

W-

cum pnmnue C""^"'

insigni hovixisset ibi-

laUores

S:j::'eofuer,tgU.iac.usd^^
ducem, etab p.o

^h!

mn

et qaoarchimandriUfi etlhaumaturgi,

=---^^=rsi rS5:'=S=":=: m me
Dominum, quem
a puero a
,(

Su m

^^^,

vero

r:treM:t:.'burb~^^^^^^^
suam"r::.it

addenlaboresque labor.bus

omn.bus ses^exh.b.t^^ do :?rtutum exemplar

DIE VIGESIMA.

NONA OCTOBRIS.
1
:

51

ANNOTATA.
.

\ fLmre sicculoXVIH confeclaperhMu,in li"pse ad fdemadjunctushuic nan-atwm Verum Z^ ioVataamensi. - Mcnolog.um ecocuhabenda.

nur,%.

434

pii

P^rentis.

Vila

Loco numen Ischniam, nuvii largitate.v. u^ codex Menotogii Majoris rcheogr.- Ftuuolm annotant edito,-cs Com A quat,iOr ";"'<? ^^' Ischnia dislal a Rostotia quxswim Dtctwn.

hnbel Sophiensis

AUCTOHE
J.

M.

lio,netris

frustra : eumque Se,nenoi. Geog,-aphico da.-issimi v; na,-io

cetch.mo-

inierit dine; cujus rei causa iter

C A.Etnan-aviteibeatusviromniaexor"
..i

i"'!;'^^
iBdes

tem,;ium Joannis
cu,;-it

Thcologi. -

P,-0 templo oe-

Zlla %les est Qm rfc nareniibus omnino

sttct.

recentwre Tschuhlomia 6 interpolalore a teste co^^ s,^JumarbUror potius quam Ubinam terra,-um natus stt

d^ern^ /noll Theologi, uti no,-unt o,nncs, hvangCsla, S. Joatmes sotet apud 0,-ientates cliam no,nines.pe note^^ hoe
quamfis
n.
et

scmper aomus scu potius

- 00tr

Zranarrante.

estexquoconjcctareposstmus. rbramius nihil vu"^<"- quo in tucem editus cst bcalus cirTeZusic-o 1-0 ^"^^" .f ''"^:, *1";,'^:. 1 empusiu H ,,, annoci, constitui potest anno

Apud Macarium,

in edit. C. A..

robabili conjeclwa

temp.uminnom.neJoarmisTheo|og,,,u^ ^us designa,-i ecctestam

ra,u7e...m est
g,ieinsignitam. r,o,mne g

Hte, cite,

mO. W^^

Obiisse
_

enim mdetur anno 1117 ...,_ n...on.,un(

Ji^^^^%

a nobis eddo. deside,-anlur in lextu

c constan e. nomina p,-opria, ubt eadem


^,,,,,i;

^^Sfri!:'-PHtionemepic^t

na,-cnthesiinclusum.

T""r"ri--.156:EpiscopusHi.arion. E cum magno consil.um iniit Hdarion


s'

lidem

Pr;o3^ *^"' c C A. c( d;P.o;off.--Tsohudiorummodo^

duce Vladimiro V

et

cum

principo Bonso.

C
^^

riiJ.num.lSO-.l-onumpenerishu-

t Ttt'n

ilolo

qu d^emon malus hab.tans

^-

V
l'

aa.

Vladimirus. dux magnus Vladnnirus. C ^; ^,^,3 satanas. ille Aa6c( R num. 156 loco msidtas mos, ( senms sU Wcm arirfa
: :

^,K.H. '>-. ,, 1* aflrtii g. R. num.


<"

^"rrc"rduTma.nusVladimirus.
d.tl.

recta docere. h.

Wcm

et precibus

^.^ j^^^pit.
.^^^

^^^^^^^^^

' ^^'

*'"l SiautemnonvacUsadtemp tuum addUum est^J^^ j. iter

'usadtemplumJoannisTheologi. ^ ^^^^ ^^g


.^^^^

aDm,-ilione

DE

B.

BYCWEKA
II I

MONIAU PR^MONSTRATENSI

SYLLOOE
prcus, ica. Cul,u.

S T O II<^ -^
c,

<^^,

'onvc,..o

ANNO
MCXXS.VI.

B. Ludovico

^^^^X7liTncto,-um

et

non c,y,L 3C./a hic


"onslrali hono,-e
//(

"r^^^
J^jj^^
;',*

,en,per

E numero
Befitoruni

Bcalo,-umO,-dmisf,J^'

Prxmonstratensium

non mdelur excludenda


B.

.a ^ ' ^onstravimus eaad Sed XVII pe,-t>nc,-e. [ [f^ S.No,-be,-tidiscmhetsodat^^


^i
Ordinis Mnc-a^tonc ^ .( .rn

^yj

,a

'.^pu//,-.

'

^^^,,,.,

/,ii/; nia.r,me

V""f"\Zmse,-il>ehal
sll-abal
,

celeb,-andis
^^,.^..

nolitia,

medio

et

ros
,

Rycweva

"Cr

''"'^J^Jl JoannesPagvus,aducpe^

^_.^^_,^^.^

.am 9- ^""i^euliquenon

^nmiwanoiJis eccsuryu

D
AUCTOBE
V. D.'B.

r::^n-ont,n,,e.epo.,^n..^^^^
v.ir 11-20 ..U/'/'< crurlilus
,.

MclleLinc cx tonju
faisse

^__^^_^^

T^

Rvoweno noiam

^-

,
,

P"--' ^'"""^ aO lcucis ab /, Tacet scilicet duahus

L"

"^2

Hiec Saus.my,

rc.-Va

H.

"

'^""

"
ij,

,o,.uo

.onMr..Sau...o!,um>mtlatu

MM^^^^^^^

u'c/e'Oru^ Nor.omo (13),

;4ym"n./o on

Voluntnonnuiu

v*^;

..^v...

-,
.

i^nr.o-

antiqius tradatur oi m<.w/'n ab

uxj^i
vo,

''""

^^^lnTnTad Natatcs Prtcmonstraon seeu. SfcH^l::;'^' V dcr Sterre, Van Craytbcoliscam Joanms

Tmi

^Uo

vZic icm.

dics transivU

admodumalibimmuimus (i,),vcndS. 1120 incunte anno fer Pr,rmons/,'/ iS,i,llitmiJu Brcn actuosus ^/^0 pi ncuOSUS onjnuo Znuspotcns ct
opere

^^^^
',

"r

^^,,^^^,,,^,., ,,,,,.

'^'X^^^^i
^fe/ m X7
'^.
,

aenLeaendam

0,-dtms Prxmonl'nchcl cl in Ephc,ue,-ides ex his ZiZ^h Gco,-Qii Lienhart. Falemur

\postolici, ,ui ad finem .^ x7/ s^eculi, cxcitaUs ulr,usque ,,Unandas hujus ramuh Mc-

11

::WV.en.n,.Uycwev.,c.m
et

1634, VIII dcc-etum anm an^is antc V,-bani f^^^^^prxccclesiasticum,

'^'^l""" ,.,i,ndum Dco vivo et :,*" 1/*'^'- ''-'-'-'"' ""1" die,u^ s,c quoque

vero, con-

f^ninamm

cccnobia

ZZ,"p,'bticum da,ulum P,'XTtZm Sed non cst oUicion, hono,-and.s sms sanZmZ-alenscs, m puhlicc
elTmt,orc,,,appa,-alumusu,-passe:acprom dijwlicando, ^ndulgenUa

etiam fem^^""^^^J^ ^,, ,,i^, ,iros, sed S.f>J^ ^^ ,rf^ sequcndum non pona, adu
Qp,-oplcr
,

ul loquilur

'"

'

^",i,enXcumseKuvirilieUam
;

Te^Zdcm

naiu

^-."'^^^'llonversionemsuscipiconstitu.tdS

"r:^^ vaJ:Uo^^esPa^u.^s^^^mal,-i. 1:-d.scstlur.,IoannesVc..C^.^^_ <iuinet '^^^~nisian^ii22a,lconv.raliique ZM^^^^^^^icelaiiique; quia^ Raymund^ nes Van Craywmchel
,

''''^"^"^"
facta
tione.

mluojunclamcumRaymun<lodeClast,-,set mcuojunv.u,,..^:.--.yt//tn>y ^^^ acccdma^^^^^ rclum sacrum aCCCconsensu., ^^ohmi sac,',m,


_

ZZsiie

l,ujus

clZeabipsoS.No,-bc,-toannon22.Inqua,.,m
,

lum Geo,-cj,us L,enhan rincmlcni.':set,-adil,iumGeo,-giusL,enhari ;,f,^^., ,,,,,7, SiOniniit.ii swncm F ^^ ,,...; n ,0 1121 ^,^,,;,, nntm M2i cam ' ;';f^,. ,,cemoni;i6usP;^
";'*; '','"";.
^'(20 nii
y-")

e(

Kcmcra,.6.,

^eV.-s B.

Ludocici A,-nstei-

'i:;^luVe,-omanduo,-um (11), /'i/;^' -/1 wy M-j'"' "-'.- "nsis . ^ - Nomomensis episcopi, qui cha,-lx Simonis, Ego ilU ncoolio ,nle,-posud
.

auclo,-itatcm s^cam epjscogratia Noviomens.s srmon inquit. Dci quam fu upnescntibus purn^tunfneri vo.o tam Norbcrtus, Mi cotemi.orc quo dommus ris nuod

RaymJus qZdi mi lho,-i dedit;


Itis
irihus

7 '

uxo,-i sute Gudre, rel,nretin. ciastris, de Clast,-is, consensum


ita ut

non sccus ac

ab ca,-um msU.

Ricamera

Pr.cmonstratum locum admirandcc rcl.gionis, .n Deo sc recepit, quanlam cum suis ad serviendum nomine, uxor Raynobdis mulier, Rycwcra*
Legende vau het orden " ,1, Ad <3^PaS.^ 6, pag, ,an rreo..roit, to., 11, wm. iiw. UnivCTScl. psg. 88 et (41 Marlvroloco d.ct.onna.re
dicm SO octobrls.
(2)

^tZvisse,

smquc collcgia sinyulana slm-a,-entu,; in r,-al,-es conac sed, non secus


France. tom, versel e.c, dcla
I,

e.plicandishicabslim,-eposs,mus. /,a e momalcs, l,cet a J^^^n^ac 5 iVon ridentur omnmo _,^^, ,,. habitatione et convcsatione

^.

legit

Honc-

pag.716

Pa.-is,

an XUI.

rieus.

AlSemenl rS.,ints elc

.6,

Mar.yrologo UniverBel,

pag.

lW.-aiD.ct.on.hapol.,Si.pplem.
Nor.er.ns Canonicorun, Pnen,on-

.5^: -

<s;s'an'cn,s

^^t:^:^::^^^:^:^^^^^ - US De Ss" tom


^ll A^t^
XI Octobr.s, pag. 1044.
,

m.ra-

n2 du depart. de rAisne, tom.

I.

pag. 2d7.

(13)

Cx

pt/sneVsCtS. Cfr! So..

S.

et lbid.,rom, XI OCo...., p. 739 desOrd,.es rel.gicu., tom. 11. H.st.


^^^^^.^

1792. pag. 179 etsoqq.,ed...

53

OCTOBIVlS. NONA uuivji:.-..DIE VIGESIMA NO^A

AVCTORF.

Y. D. B.

aesanaU^

''-'"^^^aU^^.M. Umpo,-ahasuU^a^m ^^,^^,,^,_


tem itaq^c in OfP
cnon,casvelB vug
.^

Pa,-

'J

, el l.oras

x;:;.,...o....*.-;;;;-r:s;i

^,^^,;^,,s,

suendo,
jp,,.

^"^Ce>ao t"ndo nendo, texenuo,


>

sevv.entesd). IniUo
^.^^^

pa/-('i.o, c>ys

" Rl'''''"^'"/

..

.';,e

anno

l>al3>tn> e

n>nnit^

utdx.ones i tugain

Pr^,nonslralo distanlcm^

"T^Zn BonoUi
oraUonum

crueis exstin.isse inist>-an>U esset

"

,e,.um

mente

o-J^;;,^" - ->-'*"' vi.iliarun, ^"-"-""/C^ ";,em ^^^^^ ^^ versahatu, D>ut>.


"

"

^,

lrnil.ilo>n>nus

9'.''f''^'^. e( Protasii prirnarium ccllum SS. G''-'''ZfJj'chiul

et 1^:.1""'<"

^^^^

lenta operihus cumulaU,

ibi claret

tuv, inquil,

tftis) manibus consecrata, TcnJti et Deo

Pv^monstrat, '^^* ^^^^^^ sac o J,,ie sanct> ^o be


ta>^t,s

tibus '=t\^"""

b>cv

^^^^

>

^7i3.= WVk,/,...<' i kmdala ''=lr'"Z'yan Craii^^inct^cl in V ^^^,,^^ ^5 J^' ^^ Leaenda theoUsca,


'S.

.Vo'-

ui propensior, adeo

aesolatovum solaqu.
SS. tom.
I

cim\^
x,....trate..sc3, tom. ^ AiinaksPvmonstrateascs,tom.

menprajclicarctuv.inaigviui

tensis.pag.
1, col,

43S.

(4)

in

Acti''

392.

tom.

I,

col.

389 et seqq.

'3)

VONT. CONF. NON MOSOCILO, B. PETRO DE CLARAVALLENSI


ABBATE vni

TTTS

VK^VlUe.

I.

eultus B. Petri

Igniaci et n. et offieia

i-^^^^^^f le-Re.u
\a

^^"Z^Snahlu 'Innenonmmo

pap l. datur Alexandro


ANNO MCLXXXVl ............

irrS- plus icnlum -'-" ^cc^Ta


/ie.., in

';Cm,e ,? o-^^^^"'9rcdimur,cuUusnej:y tamen , l)fuii aut plane """/^;; ^^ni de ccnc

Petri M""'^';"

dotio. auclor

^^^ J^^^^^
rfc,.,cW6to'c.r

beatus

vir,

Offi-

.^""^"'.^J.^j;,

s.nctus Petvus
4-' P^''''
a/?>ci(,

HMs sajcu!. libris sxcul

^"'^"- Zo,quu,npc,-sor^^j;i2]^^,
Uici ouUu^

^a(io* '^'^'""T,.S'/e/oa('S ,ope, .(.^ peiietur '*^""J

pu-

nibus; ^"yf,r 0 pc(i(/... de 6. mJ., cio dimru> ^^^^-Juniur alii vdusl^spos.qu ^^^^.^^, ^st ,enc,-alione eurn ied, <i sc,-iplo,'es. .^ 120-2 obnl. simi
'^incenliu.

Non mmo,;e

Belloraccn^^
Specult hisiori

_^.,

,,

X ,TJ -

Romanis
ei

nonpos^mus

m
libri

XXX

titulum

54
AUCTOBE

DE

B.

NON PONT. PETRO MONOCULO, CONF.

liulum

et n\- np ciANCTO Petro Clarxvallcnsi, De SANC1 u r (1

adhuc cla,-iusloquilur:^f^i nobilis et consangu.neus ,7, ecundum carnem


Phuippi
(II),

autem, tn-

reg,s Francio^, qui P^'l'""^J'7'^^

simplicitatis. tor erat sanctx-

Smum m Galha
;

,,7.

Pe/r de yalal.lus

ncquaqua,ae.n.

^P^^^/^^f^j ^: o>n.>t,njUato ^ancto

ExorduMagmci 'cLeniunl aulem inter se testimonia. FJemm PkU^pg^w,, cA,-(,n.^. lOJ-, quam anno ^ 9 ^^^^ / genuit ex ^ ^w ^ ^^^^^^ ^^. Berirada, mperduxeuxore legitima,
,

Nangio stirpe nob.l.s ch-istiana (6) dicilur e.^ aliquo proponi poiuit mwd non sine vadc

Ordm^s /">,HC ejusmodi Ubr. cui sanapparet cZerciensis, naspiam C/..c/cH*, n.vp ,S>-cl"
, /

fns

We in

recentioribus ,narjroogns

3,/.

aut boati '*' ''-^^"''r^r.fAfnu. ;:z:::::t:z:^ete.iguus,cessaceritnum


eti

nm T"; V
14

expulsa Berlha malrimonium iniit cum fiterat Florum, qui archidicccesi^enO' rede dominii de Nangis in quum B. P^trus na/u.. .i^ opornensi (7); ut, facde Flort fdius rueteat circaannum 1120, adeoquc sangutne W(, PAi/,pi- 1 regis nepos, Jumor
ipse
et

LudoucoJuruor, Ludomco L.^x.nufLn./o,.- proximus Ludovico Grosso, vix.t.

ct in aliisre-

"Tsicvenitaddiem

centioribus,

constantcr sanctus an'


Ijeatiis

^'''''"ft excuso; ilcmque ris(ercnsi>nno 1017 iJinonc C/ialemotumcum longo

-"i"-

Philippo II; quibu^ regnant.bus Duvati?), Qux sianimadverlisset Amaur.cus


r,rorecto

np-

dZmdemdicm apud emlbeafi. Cum eadem

inventum non scripsisset a monachts alibi),quo majohoc regium genus (ulpassim

pellatvr.

i maj^, Zi laudant, ad dicm Kalen^larw C.sterc.ens^ m

appcltaHon,

rem

Henr.quez

Zcelinus; adeoque
B

luL-Wrologio 1-oM^'ur^ Zno miaucLitale puUica m.>wr.bus hlens In ad eamdem diem,scd mnocent.a
. ;

Ordinis Ciste.-c.cns.s

quod

ordini suosplew:loremadderent.Er,'atauIradi h.sto,'.c,s tem quum a/fi,-mal ab omnibus sanguineprocreatum. regum B. Petrum ex Gallia; ducem o,nnes sicut Henrique=.us (0) nam non

abbat.s qui vme cfaravalle B. Petri fuit quam sp ensimplicitate illustrior e cor,i,s erat progen.tus regi., cx quo

sec.aisu,UExo,-diumMagnum.Na,-ranlcn.rn Fr.g^^lo-Monlcmo. Helinandus. S. Ma,nx de Bcllosu,xt V.ncentms nachus, cl qui eum secuti sanetus Anto. Natalibuset vaoensis, Pel,-usde semper sublimitatem generis su.
ni.ius
celav.sse quse ^(quantum potuit) dissimulatione (qan Cauantum potuil) aissunuiiiL.uii^. p ^^ , ;^^ n^^T^Un .n^iiYitinr ni.^iUrTiata .^ .^^^^^^ ^^^^^^^^ rr^, ,7.
: ,,

eum

suuyu""^ dore sanguims '-p'- Tinrnnhni L..s.tanus <= Ba.nabas t:nar^sdeI^:.lloLusitar..c,l^rn^ Be,-na,-dus de B.-ilto Hispanus, '* de Mo,.tcalbo .^;J --'""

^^^^^^

hislo,-iog,-ap"i.

in An,u.l.bus et lus Man,'ique

.;f.";iX ^/^'^3"" Zm ,ca,.in.isj^^ ZcT^u^^C^lgT^- ZSZe^n fJsse Henric.edih;sed,ut ipse ^"S:; in luccm nen.^isJllo ac Scr.or^^^, opimo minime animadvertit Baunou, hxc

XTc.

..a,u^tum.v.,-um Exist.mat Daunou (10) Clu.uaZtum cssein castro Marciaco p,-opc quodChesnius{li)opinati.s cst n,-ople,'ea

sunt

Zr.
odl.e suo

loco

ccrta c^t
S. Petrus, dictus

Monoculus, ex reg.o

eam improquin efiam non ciiam B Petn, Exorhatum iri omnibus, qui
:

dMo

abbas sln-uinc Francorum, 1180 (alias 18) maji

VIU

Clarx.vallens.s,

dium Magnum, Helinandum


rint,

aliosque lege-

quU^
quiis

obiit, De.para= collo-

'

assuefactus. aWorumque sanctoru.n ,ne,n.nerunt t,-es itlos d.es %a^te,;nissis ad sed ad p,-xsentcm n P,in decesso,-esnost,'i; qua eurn obiisse suo loco de,.elute,;.nt diem, exsw-g.t jumma Lnst,'abimus. Scd inde hacd.e20octobr.s Tra^rdi racilitas. quoniam Buceli,ius et Kalenda,:um C.sHen,'i<iu.c-Jus, B. Petrum Catalawicnsem, le,'cie,ise celebranl mo,mchum ct.m Exorcho

ni auibiogrO' deprchcndcntes. Rcstat iiaque Exordium Magnum.. scquamur aut

numam

hujus germanitatis vestigium

Jum

Prior

Cta,'avallcnsem Be,',ia,'di d.sMaotio (2). inp,-ieclarissim.sS.

Conrum petiisse auditoria GalUcana affirmat : proeum regi Francorum radus Eberbacensis Nangit naium pinquum fuisse, adeoque Conradus, diuin Posierius placet; quoniam melius doccri potuit Claravalle versaius,niulio Thomas dc Radolto, a n Petri genus, quam

B Pefrum

Italum fuisse

et gratia litera-

cipL
Vidctw nc
pos fiiisse Philipin /.
regis Francoruin, et Bertratfx.
tria'

rucril repositu,,.. Sed safis ut eum eoitet leclor. indicasse,

scopulum

Benedictinus), Claravalte (idpote monachus pofaietur seplura asseqmnon alienus, ei qui


hii.>ise et tuisse, ei ^'
'
'
.

excelsis dign.tatem, (ut dicebatur),

/n Exo,'dw abbas Ebe, baCon.-adus aulem Magno, quod eg F. nad annum 1192 oon.cr.p^d cen.is, quod tu.sse tradtu, {^) propinquus
corura
,

biog,'aphi vcba 3 Petrus ut secundum Ytalus, parent.bus tuit

usu,'pe,n, pasx-cul.

mpr/mzs B.Petrum sohium fuisse suU/I.JJ' ii"'^-^"-* ^" _ ,r.v_:,M,.o iilinii.p .psxmet ul.que insimet blime suum genus dissimulare,
.

Thoma>.JamdeIgniaco'al..squeejussed.bus. teucas Igniacum, non procul a Remis. 4

lisny

l9^^^^

temPmc nove

P^

,,,hiepiscopo Rcnc.si,

y,u..mia.

n^qu.l 5' ^0lestimonium riocci /ier, ut .psemettestatur (4) modus in Claravalle.

quarta l^-^ ",,, at, f-^ndata ruerit, prius Rcxit eam

c pos.ea
'^'"--

<^"^^::Ztlis ria (12). fl / A'''^


^

^^^^ ^^^ ^^^^

historiale, Iib. (1. Speculum mundi t-K V pag. item B.b edi Nuremberg. 14S3 Ust - i^^ D.st. VI, c.p. 10, m uq5 Duac, 1G24. m,'lpag.245.-(3,Dist.U.cap.31.p.g.77._(4)D.s.
;
.

XX\.

cap 2S

seqq..

Rm -

(71

5lly
Fran
e.'

BM

VI caD 10
lap li:

r.ac. 245.
st..

-5)
11.

ml C.

tom.

Dialogi miraculorum. dist.N I. pag. 170. - .6) Tom. IV. col.

II, d.st. 22.pag. 214^- (11) H>s ^- ^-^ .^;;^" France. tom. XIV. pag. 620 sais,tom.I.pag.l5i.-(12)GaUiachr.st..tom.I\.col^300

sterc ensis. Ub.

tom. 1. pag. 572, et Art de ve.ifier les dates, de .8) Hist. Utt. tom. V. pag. 15. Dic^^^ geogv.. Fasciculus SS^ Ord>n,s touK XVl'pag. 514. - .9. (10) H-t JUt. de

DIE VIGF.SIMA

NONA OCTOBRIb.

55
AUCTOnB
V. D. B.

tunfre cum

e. Igniacensts constUuius ter prior vacv.a fuctajU


.

0o

fungcrctur,

''^^ZZTm undccim nomina signU,caui ^^^^,.i,,i^,.,ahlmClararatlcncans

sedes '^batmt^sValh^ TnMcccesi Remensi.

Rca^gu^e

igniac^ filia vitara

^^'^ /^^

Z'L~m.

^.^.^ ./,( (6) : L.cel Igniacensis nbb.s, non viv P.,

11.

Dc

adminislralioiio
el

spiPotri

XII Ujnia'"TeUet d,^mrus cst s^cuto

ritiiali

toniporali

15-

Claravallonsis. facti abbatis

S
:

1159 .5e ad

annum
est.

162,

go Clara-

^lunslabbasfacius

Venit

demdc Hugo
ciui

^ IJuxj
^aue^
^^^o^^j
I 'k'

^^^^

1 Ta,^nLcre.Luius est Bcrnwdus,

11 o(ta-< m
\,J

Igmaccipaucos mcnses
cathedra
ult,-a

^^

^^^

c/.ronosrapte C/a.o- D
^^^^

^^

^^^,

'ZlrTlg-iacensi
lamen

-^^ oLM^n
ob.

annum 1169,9
B.

let;

a,mola.mi (7) novombns, apu.l ucquaquam 'Jt.p^^^^ fcUend.s archiepiscoGeraMus C,a. martKi.atus est abbas pus Tolosfi:

Anno Dommi
,

Petvua abbns CUtramllcnsis et

Petrum ''^Te':c Ztmaecon^^tai gua.n caikedram B T::iXc^nsem-.

--'

^^ ^^^^

- ^'

,^ piu,-a occu,;-uni in ,^0 Domm, 1176, abbas Ato-

niis.

Hen.cus de

Cast,-o

Marcu^

occur,^nl

et

9uo,-ui

Posterio

_^^^ '"''

,^^01 LvaUis clomnus Henri-

rnrcS^ ^"'i"^-^''*'-''^
IVon 1177, Zepto.. <''''%"^^%^^,aia.'<,e ab-

^s^trrilb :;lscopuscanUna..
Rem.s
^''"^'";'

J"V

,'

, i novemb,-is, in

-....
culis

'riS^^o

Lt.,on,o ptane man.

^r:::^taraca.e^^^^X^;^
fuisset, /^^^'^';
'''^^f' o ^ ,^^ ^^^ Cast, rtcus de ^^^^.^

-'-

;&ore. labo,-es

cm^'

rtwnrfafur

Alexandro

non rcMichat ^^*;^ 1^ Jodam mes'''/^3'*^/^^^ Quodam Uuoaa 5) (5) ^ ^ ^^ Frigidi-Montis ionac/iW5 '""f"^}^^;^'^ f,,tribus ad "je^^t inquU,
T....-,..v;.-_\/m,/2.9
.

decessor rfcc..or 'MnrcZ B Ma/cwco, u. ' " ^^ZomrcZ'^' Petri ^^^^ ^ Pe ,, b. p^_

ci c^

sionis tempore,

"^/^f.

,^,,.

00,<^f'

f"?'

;|

'"

78

a,/

hanc sedem

pnpw

III.

,entes -t-' nientes inter fra"^et a-. . Certe

''^JVun bUiterprceceUcbat.Tunc
venitis inter nos.

abtas au

Ulis, ^j^^.^^^ ^,5^ ivit obviam


.^

Den Nonne .^e ^tis

quid^mul.er
^^.^.^^^
.

archicptscopalus
B. Petri litcras

^/^''^"^/"^

^^^^,-,

fqufc intcr

non debet

V:V^:r u a p Tunc u de ordine nostro? vcnu^e n te Ego bene debeo Jesu Ch> .st.

-f

pr^clrior c.ter.s

^^"^

""!

^^o

^^^.^

'^ff

,; ,.^0^//^

Fran-

^^ ^^^^^^_ sum mater Domm. ei visitaremessoresmeos, quo audito, X^gypt.ae^t Mar.a ^^^ ^^,, lena, et ista e^^ , /^niac! abbas ^d Pedes
.^

J^ l^

^,,,

iorum rooantrno^^^
constitui,

,,iscopum

'lf^2'icurn decessorem. ivi^m.scdadHenncun ciarxvallis


,

cecidit

amplecti, evanuit.

an

Clararatle

Q " P (,(. Oum ac^^J^t ^^_ ^^^^^^


.

;^'^.^

Non

0'nn^^^^'P^f^^^^^^

aUas,

aliis

re.n, aliis

Gallns P" /ejafus >n

..
.

jam pr.dem
qua;

deniihus. Thomas fuisse .. reapsc

rcprehen ^'^^'^^^^f; ejus in ^')l'"'Jfl'^ narrat eum denadoo n

"

est

Tanliloquit^ cjusque

scvcrio- species non


oinnibusplacet*

^^_

^^^^X^^^^

^^^''-

.iH/,M

*" Aleocander '^'

'^^f^J^Z
''^,

suum ad legaium

ruisse.Spcciesautemejus
erat, ut

^./^/,,

ut literas continentes

^^^^ibus ^^^^ ^^ 1"^"'"" promoveri. persona= de regno ^.^i,^

deberet, n,i,.ere 'lu^

mulHs loc^s ^l^^[J y^ae-Rcgia moeratbrems,maceretjamin


. 23n
-(9>Hi8t.htt.deFrancc.

UUspossentinRomanamecUes.ami

(1)

GalUa ehrist

,ton,.

cnU 3

._^

^^^

^^

eavdin.,

to-

.^P;'^^,,^

CCU.

col.

tom. 527 et scqq..

,4ao. lSctl9- -(1'^^'S"^' , CC,col.l383ottom.CCl.co..


T,^e

560;Migne, P^^t'- J''"' J.g.D" \rboi8 de Jubain-

noculus

vUle.

EtudesBurloAbb.Ci5...pe

T,E
,

CONF. NON PONT. PETRO MONOCULO,

ADCTORE
V. D. B.

Se,
i

Lia,ur
^

HeUnan.us,

.atn.u.

".U

-tJ

conlvao

it

vui.

^^^ habuit,

qua^sivit, ut po nec habere

uum

tabit

cogitantes sed apud recte abise"mrbilisorat...Plurimis,ueeumm^^^^^

mullum;ene

mul

Ta

utXtt r
tum

aut et duabus lun.cis, sed aut una cucuUa n, aspereucuUis, etiam luniea et duabus " Botis <,uoque rar.ss.me re vestiebatur. imo fr parsimon.a3 mtanF^galitati vero et

amor.
apl erisquc
tajtten

pauconm h^

abbate eranf de novo

fueHtin 'VZalfautem Mc guant^u. (nam

ipsis operan, dabat, ut, qualecumque sus^ .me utens, magis qua^rere, quam ntamentum tragiUs corporis se comproba et^ gut .rrUamentis indulgere ore habebat s^ et lemper in corde. freqaenter tantam insufficientem esse, qui se

quoque commun.bus

indi^num,

mti-

JuTiL-orumque
XerL-ios

Cla,-a,:allenmm
est

domur^"4geret;

gni fU pro])ter virtutcs

expertu,

non paucos), ex

nnitni,

t:Z Maontcapite XXXI 'fU^^on,^


B PETOO
viii

minus idoneum mmusque part.bus quem de universi mund, d sreTum aa resp.cere multitudo Jrntlabbitum et tratrum
se

V,

miversalis

Postquam CLAR.EVAI.L1S ABB.^TE. sancta ecclesia Rovidelicet


'"

'irunde

cui propU. = ^<^Petiamregi Francorum

ra a "^^'"*

::";'
^n
"i

q ^

auontom

"t''e; P''-'''"- ^"T'''' ,......,::...,Mvii,lnmnumHenricum, icudlni^ascvitdomnumHenricmn cum qu.orerent Clara.vanis abbatem,


Clara^vallenses, et fratres

quadam quus ei ,uus erat, ^uadam wl...-- homuncio, ^,,,,,^^,^ p, uy,,.^,..^ ^ quoa ego tantiUus ,tr,mine mi rex, dom.ne m. ', V, et.am rcmroreCh.rsonam, personam, meutis etiam ?J, .. porson , nullam prorsus habens nuUam piu. n^uul ^o^^^^^l^ ^ regen- rvalbs.
.

vicc dixisse lertu. vice dix,sse fer ur

. ..--,

V^e

,,

..ationis inops,
s s epi

,_ _i,,inipm domum tamsublimemdomumuen


ne

qu

dam

de proximo obtuin locum virtutum suaveolent.a se fvagrantissima Tgniacensis, cujus supra


cito ejus subrogarent,

usabbates

p^d

et timeo graviter,

lorte per .m-

et insurr.eientiam

meam

status

la-

domnt

Petri, abbatis

%lTlI,

cap. 27

ei

28)mentionem fec.mus
su.

qui
:

rLvallis qui huc humilitate rex admodum abefa t^tur. Cujus pater, Cur, domine ei delectatus, respoidit
:

usque

inviolatus perraans.t,

hominibus hancspecialem gratiam ab

tem-

electus sanctus et bonus, poris ob nuerat'ut dignum Hunc itaque ermillibus p.-a.dicaretur. octavum Clar.evall.s abdL, orum successorem, clegerunt d.gnum latem u..animo consensu reverentia humilita.is ad

dej.crs PusiU..m.tatem temetipsum tn tantam Deo auctore regendas animarum, quas

ut

curam
sed,

"leepisti
is

Zn

templi Com.n. qimd locuin asi..k;ii...-...', nltinrem locum ascendens, constitueminister const.tue a.uricatur, m.n.ster ."vi\iriapidibus a.ur.catur, c..evivis lapidibns quon,am E.echielem dicitur quon.am retur. retur De quo per ' -" boc s,gn,f^=an e 1^00 s,gn,ficante ascensus ejus to gradibus , prmc.paquod per g.-adus oeto S m-itu Sancto, beat.lud.n.s ifitern^ Uu v.rtutu,n ad octavam aute suscepDe. famulus, eum 'srditur.lste ecclesue pertectus

qumn. qu.,pro

sua.

Xrem

tantum esto non negligas. Tu et ad salutem animarum qu" ad honorcm Dei omnibus quie
,

Domino coUasecundum gratiam tibi a ovilis vigilanter exercere euram dominici s


abbas mtus, ,n

qua3S0, ita fecedesere.-e velis-? Ne,

-ero abbas, in nprtnent; 6 iuiia^.".' pertinent; ego foris peruiie Pjt^^^^^^ vestne spectant, ^,^^, ,,,, snectant. posses^,^0 et ab omni exact,one Us,ones ^f "J \!^^^,,^, ^^.^^^ ^^. ^^g^ ^.. ^^^^^^^^^ ^^^^^ modo inquietare pra3sumpluntate vos quolibct animadversionis ultione feriendo. J> serit rciffi hujus beati v.n et Deo placitam

Purissimam
in

tum re-imen

Clar.cvalleusis

, ^

enaiau

iu''icio

omnium

babitus fuisset; ta-

m^

ago..em sc.psum exmomenl. misset, ad novum modis omnibus dare voc, "ndere coepit studens ore doceba id est ut qua. sul^ voccm virtutis, omnia justa et sancta .-. ue.uu.,.., opere non destrueret; pat. um patrum quam verbis ostenderet
; , ; ;

tainquam

prx.terita eonversatio

sua nuU.us

indieat

expressimus; per quam glor.martyris Gerardi, quondam ficationem Christ. spirituaUbus veabbatis, non solum
rcan

conversat.onem man.fest.us saneta religione quam supra gloriosa Ula revelatio,

XXVni)

rum

factis lact.s

magis I ..lagi ..,:.,;, ,.ntinnen.-a:ocuquoquepra;cedentiumvest.g.acont.nuep.a,ocu quoque priuueueiiwu... .^.v.p... sanct.ss.mi patn nost pra.cipue
.

maxitiic oh

mansuetudinCin,
spii'*-

rishaberef. vicanum juairabat Bernardi, cujus se indignum noreret virtutibus, giatia 9 Gumque co^tL-ris ut in mansuctudhus ila decoratus erat.

oeulis et aur.bus v.dere etiam corporalibus eop,osasupornai fuU. Quam vcro e^^a et audire dignus ^^^ .^^. ^^ ^^^^^^^^ ^^^^.^^ ^^ pvi'" ei-atiai auiceuiuc g^ ,nterseeleratis et peccator.bus pro ^^^^^^^^.^ ^^ rnemcax iUa et vere mcmor.a m.rab.l.s cessor exstiterit, sceleratissim. peccaBalduini mUitis et digna conversio manifeste declarat in e..tremis
toris
*\'l.

"is

tamon

tualem notiachorum

curam,aOno
gatiofwm
cf

vultu, in locutione ipsuis, babitu, inincessu.in humiUtalis, qua. alt.us in nihil aliud nisi sanctLe Deipsiusradicaverat, judieia veniterent.

corde

humilHntem

adm.n.st.atmne don.us administratmne .n nique, universa lcve provisor.bus ejusdem ten.poralibus cena.-ariis et salut.que ipse soli Deo vacare

ep.stola, \ i(.^ quo- l^_^.^ Conradus Eberbacensts ex Quod si ante susceptum ^^,, nue inserta, sicpergit perfectus fu.sse d.gnosregimen Clarcevallis tam leg igniacensis ahbas erat,
: ,

Quam conrersionernposl^amna^aoU

^W;^
^^

^'^^

'

domus commissa,

^'^'
^

animarum intendere

proposu.t.

^empe, quo^^^^

tiescumquecxoccupatusessepoterat,.naud.to-

et recB^ia,,inum), postquam pastor de qua, ^,^^.^^^,,, ^omus fieri meruit, in quodam sermone suo J^^^^^g uernardus .^^^ pvetiosissimos animarum
^t

^'-;yS-e1rX="., C.io.ic.
lib.

::dd.tuhinguUsann.scoU.gUDeus;n.h.,neme.
(2)Ibid,loni.I,pag.76 et seq.

XLIX,

ap. T..ier,

BiU. Ciste..,

.oa,.

VU, pag. .00

et .0..

ritorum

DIE VIGESIMA
putabimus? Accrevit utiritorum ilU accrevisse religionem suam postenore nuo quia priorem virlutum iuc-remenUs
sancti ate

NONA OCTOBWS.
dominium,

57

ml

administrationem dumiaorat

AICTORE
V. n. B.

habef, judicent alii.

Audi

inferea

C^Tsanum

muUipUcbus
sic

cumulavit
castiuans
cra^

Martb. inqu.etas n. .en.et.pso per saoccupationes.ut Mari^ quietem


:

mentis comcontemplationis stutUum toto et ansic subdito. arclam plecterctur allectu; docens, ut legem, quam incedere

Dialogi Heisterbacensem, in disfincfione VI tifulus miraculorum, cvjus capitis XI hic esf SIMPLICIT.VS Ql-ANTUM VAI.CEUIT et /Cj/?/.S-f3) aovkr-MsnATis CLAn.KVAi.Lis, .\rrn
;

D. PiiTni,

s\mos

Ejus.

Dominus Petrus, abbas

Cbara:-

austam viam

primitus banc tenendam esse tuis imponebat, convt-rsatione demoustraret.iVcrywe in sua sancta

sanctus novallis^monoculus ex iiifirmitate, vir imilator rt nUus comine et re. Petri aposloH simpUaquod magmo et pur.e fu.-nt

lumbEC, eo
tatis.

dubhm est quinvirverepmsfnent, exemplar ^, aUniemomsUcarum rirtulum Magdeburgen:

rebfjio-

Cum

ZuJopler
tuit

a Cenfurialoribns

pro quibusdam bonis dies, in quo vcl miles


vel

milcs quiaam ipso et fralribus ejus contendubat. Prccfixus est

cum

insignis, qui cosibus (1) ai3i)e//fl^rhypocrita et se aUorum intercessorem

coram judice Utem

abbate compnnorot, intraret. W-uit ad .Uem

Deum Maosim

miles

cum

fecit:

braverii et alia

defu^^is eclequippe qui Missam pro e.ren,ploS.Be>muUa fecerit


. .

non potuitnon narrli,qnem iamen Lutherus h^c steculo XVJ amellare sanctmn Sed

nacho quodam venerunt. Kt cum tamen in equis, sed pediles et pauporlatis amapacis csset abbas venerabiUs contemptor, coram rerumque tran.cuntium tor

abbas, solomoamicis suis; venitet assumpto. Non simpUce secum

mincauiem
i

sobrrus quis inier Protestantes


,

omnibus diccbat mdiU


si

cluMstmnus os quod bona ista. pr^ .Uxeris in verbo vcritatis


:

Homo

Qmntopcre

probat ? h xc coi r icia Sed ul nd Conradum 12

..

rereriamur.librum

n/..-?3rn^y7..nm co/^.Kr//fl claudere noluit,

ct tna quibus contcntio est, tna sint H e, J) mihi tcstimonium timm bene sufficiet .1. vcrbo obtinendis quam magis curans de bonis

esse dcbeant,

\.

eoreg.adisciplina^qu.mtempo.^^^^
'""";"r'

veritatis

rcsnondil

In v.ritate dico quod

VdiLt
p tum

C"

nanh,m, post unum rmpltoris transmisit

Valhs Posuiuam, abbatem suum S. Bcret clanssimum summ. et triginta annos ad


i,Ky,',V (2),

rt;boi;a..Aaquodat^as
tua
tibi
;

Clava

.
mea

,lla

ego de ca.tcro non aaramvallem. M.b^. ct.am, ad revcrsus est ad

^^'^l^^'-^^^
cmn

alatium... per sanctos


relig.on.s

uxorem suam quasi


ipse

victor redicns,

c^^^^^

quorum virtut.bus superu.s succcssores ojus. do v.gor

ordinemrecitassetquid abbas vcrba tam puia et iUa, tcrrita ad


egissct;

^^^^^
M^

comprehendimus. sancta. eloriosa domo .U.batus conservatus in eadem intempor.busvenerab,hsacDeo

aCua

ravt.

sicut

dianivr. D.
irratil

Petri,

ejusque successor.s D
est.

War,s

'n divina nos pun t. abbatem sanctum ultio meo rcstituas, consorlio monasterio bona sua venit Claramvallem Torritus ille ad
:

siUl-n,respondit:DoIoseegisticon^^

SVosteaLin,onensisepiscopidiWna^~
nobis probare concessum

Tes

en.m

r^"b boMs

ultro renuntiavit.

dc indebita vexatione

nob s est sacri Ordiu.s observant.,s pUn sclaustral.hus et grav.tantum .bi rehgion.s et subi t essemus, honestat.s v.d.mus, puritatis et tatis, ^^"-3 atis tantumque --;. r e.ultantes diccrcmus in

Domi,ms, quia.cum

in

ClaravaUe d.sc.-

sanct. ^'^^-^^]'''''^^^^^^^

B.Petrum

in

^.,.,nmo.

hi:::^:::^:^^^^ monachs til^Malaenimjam

eraut fem-

,,,
,-,.,..,.<

l^^X
~ch

"^^^^alZ-atitafe.S.Bern.^^^^

Za
^

milites, ep.^copi, Reaes, duces, comites,

ipse.egis,atornoster
cujus
et

beattimus rater Benedictus, in carne viveret, p oli. sumul

Rcgulam
.^^^^^^^^

^^^le^^^^^^

~^

per se

'^S^annonun

labore

mufaraM ^n^a

virtutum fraterLnt-qed habebanl, sea vernantium non K vi-ebat

layguaiis, laraUal,.^.

.asn:mulatio.b.sa..ctav,ge,,at

lestunonm. /'
reposcce

^^ ,^,_^^, ..^torP^ ""'T;',\-ctcrc.

donalionc^ rcdonafiones re-

"^'^
,

actione ^f.el doposili

Kc=r;^^^^^B
se transmissum ^'"""-:": operam decUnare et v.rtut.bus
...^ r

comcsmtionesp
ris n. et

'"'",;,.,(. Cnwiahatur am<>'"'''''''\


,..,,.g,

,0 D.Potrus,,^c

/|9<^"-

Et deinde i < ^'-..

epulon.ous au...... 4 epulonibus iabo,a e y,^

.scurt''^', anto

Q^P'
.

P^,
(^,

censet.
In rcbus
ten\r

''"if / rebus autem

,,, ,,,,i,v temporalibusadminis-

o,m ordincm a swcula,

'&"-",'^-

^ ,,_,,,

pornlibus

min
(us,

)^\n^-elaudandusprofcc,o^^^^'^^^^ .,( Qua in re lauaanau. v' "'


.

sibi cialcs siU obnoa-ios

y _ sercaretat^^^^^^^^ obnooc,ossen-aret.^^to^^^^^^

videUcetubah,,uomonas videUcctub auquo "'""^-,^^^^^^^^ j,,,,,,,,, poi='-

roru.,n

_^ ^^^. ^,i,,, luci

^^. rei

,,

natr

170. (4i

Tissier,

^^:^\^^'^^^^'
Oi-dia Ord. Lisx., .l"'^*"

laU.,.o..CC.co,..3S,eU3

^^^^^

Octobris

Tomus

vrrr Xlll.

,E
58
AtCTORE
V. D. B.

B.

CONF. NON PONT. PETRO MONOCULO,


perambu,a,js, ut

..enU.vir,utejussu.aUe.et;etsicinver^
ret.Quods.loocnUs a.
nob,sjurase.
ista

^^^2 :.-^^
,u.
in R,.e.nens.

"';'r.tu:;;:ni^enU.,.a,.bateC,aatb. ^
^^^^.^ ^,.^

^:::'^^
f^,,^..,

i-

c:.nobia sua,

..uumque

mnius i.laLet, inveni remedium, quod cun.

--

'

cu-

X.,^

,,tio-

dL.t,-imentu.n. ,s i..debilic

p,.,'-

T-:de:;S':^^-^^ Miracalommseusexlum
Ubnun
a

<to i.

Ber

parumvtique opporium,
tit

umZ

eumq^.e, aquis mersum madida clausum., dein


et

alujuandtu

swcum

ct

direptio

ncm nim

honoct
.

litcs

"*,'^^^ Zitarfipse nonpoterat. ^*;'

avertat

/,.WiS

leg.s .eterni gior.am, mquit{o), quotiens gioriose al.qu.d mp^batur, elp cere c '"'^tatur. Ea,,r p"actum a'suiecto mit.te
c.;(

Ad

E
B

attesuunu

quem H./.n Hcrbcrtus.

ia^

ZnreperL
umutavum, dum rerum indeinHitas
lUs

catalogo Herberius in Yepesu

me

abbalmn Superadcnsmm.

111. Visitat

monasteria. Cicdes

fucile

tamen

cedens.

ra^lon

elral

AlLanOer

Clarav.altens^
(2)

mo-

Comabbatis Trium-FoiUium. Trium-Fonpositio litis inter


tium otCbeminonis
Serf elalias mullasfecit

nLeZ
iTlZu

adeoque aliis Hleris


ici

B. Petrus

monacbos.
Dum anm
1181 visitat

aratiasagitpro conat.sOrdim

fisitationes ipsemet B.

^obL
TdZZi

flham Balernense, Clar.vvalUs

Vesontioncnsi, causam Zlt-Z,spr,:.cripiioncmciuadraa^^^^^^^^^^^

nnccrc,mst Aurca-VaUeetdeCaherio, tnmona-

Tns-Fontes,

Simon Tnonachus occidit


.

%Zr, <n^oni!nn aclor rem inlonoumducerc exponlificis mandnnlis


C

,Z.

ahbatcm Alardwn, B.

SoUrnt.morle
Zicirca. quocDca,

ytnirareimaivtaiuin.^^^^" t^rZ man-latum .Oderat cerle lUc^ Cardoci de fratrAus

B.Pet.-us

Petri ad ah/iHa dotalafuc.al batem Cisterm/rl-/maCTr;rr/;es.-. ^' ,,ia ^f himiiio r)ost a monachis occu- ciensem

cum

mercalor

..,,;;,;,/,.,

si.Ouoniam

vcs pecoi-is, quod a tratnbus iUe iu ncgotiationc sobfere trecentorum k emerat ad sum.nam

Mas

,^^/^., ,,^ / 'J^ ; aaramlleMSisafMis^< jjugone


_^'

de Basoches.

J^^.^^^^ uucrempti,

r-umseassor.cu-cunn-entum;;.lumusu^

smc diligenter mauu-at, ct. discraio vestra rem asscritur, damuum connK-rerU quod rm moderctur. . comneusuuuu. ralionabil. nriodicU nr.odicU N. comnensatione channon parvus loquiXur, "^^itn, ut illic loquiiur, Etcmm, ,....,. i;.,,- pimi fr:iti!nia; uacis lufratcrux pac.s cum t.tc profcctus ostenditur.

mm ^um

ei et

sanguinc 6 J

madentcm ndU.

^"0.v.

m.

th^-^o

Claramllcnst ubi hicc ^^^^ ^^^^^.^^


,

^^'^"^P^^f^

crum um
B.retrus.yccialus aliis ahbalibus,

Ca?s rctulit txsa,f Posiiiuam illa supcrtora rctuht 17 v^.irnrmn sestd^junoit, tcmpord^us rius Vir iste beatus, claustro, scUicet visitavit

peculianis qu.st.bus pccuUartis qu^^uuu^

-. -'telertur .^..w

l^^l^^^^X^ nnnd Tres-l'ontes,

qua, quam ,,,,pore visitationis lemijui^ intran ... rante C,ara>vaens,s rus aara.vaUens.s ^^tblt ^^^^^^^^^ Petrus frc"ebat abbas Pe ____ faciebal anua ..,^ ^;.-uni a,-b tem abbate v.rum cont,git venerab.lem

mant

niorum uostruvum

Mardum

quodam
elperlus

,,ypocrita
sil.

monaC.o

,nte,r,c..

motuisteria lincie Claravalteri.sis vi-

Pcfn, tndu^ce,i CoHeisterhach seu Valle S, multa /Umfi07us Claraloniensi ; sed ct alia
rallcnsts

QuTuTm

tvm eaeritbcalus
Tolosa. qui b>s

v,r

iZad GuLlmum

sitat

nut ab

aliis visitan-

ovdimssequosdam abbates, finiumas regmnes cum habens

monasteria

visitavit, sui

^^

fuit, atquc ad ni^cl^ierciensis abbas crealus

neii. in dia-ccsi

dc Abrinccmi. abbas, annx>

ol,m

da

curat.

.liEMst

IX

apudMigne.tom.
col. 1390.

CCl. col.1404

-(2)

lbri:*t.Ii;tl.CC,col.i3s^-;|l^^-^'^P;
Migne. tom. CCl.

(5> Ood. m. s>sc. Kusti pag. 330. Cist. ad n. <.60, Cfr. Mnriqu.. Ann ?eg

XI.;"--

B1

f .1

^4,

Acta SS

tom. IV

Au

.1- >6,

Migno, Fatrol.

lut.na,

ton,.CLXXXV,^d.

DIE VIGESIMA.

NONA OCTOBRIS.
poterit
et
,

59

A annum ZT(2).
V

1181 hoc

^; tactus dolo>^ arnavitudine spiritus. et

munm rctinuit

(1)

Perf^f

::rfaci

intVmsecus quia dicam ;?net:;o,\mict>onc

vobis, pater, ve\


valicla et miseria

nost,-is

est humanitas erogare. Cavendum de v..,cl.s volumus ne nobis et vobis, ut oum nostns ami. effupriat. hunc in manibus
:

en.m

ArCTnBE
V.

B.

violentia

^"1 u
^mme

"os autem

ct vidcte si

ex his quce scr>bcntur. s.cu doU^t est dolor sim.Us


pr.ctor.t.
:

a^-

namque eus. Obductam


Scatriccm
sc.dit

vu neus

qnn: non e.t,nguat ^f"'''''"'''" quod Hvgo de^Baonpovlunius commcmlalw. /3'-'"'^!!*' sochiisaliquanto ante Igniaco C,sle,-c,ens,bns vero nefanda lm'.c scclem

narr c^alia nupcr

qu. nuper ictus acerb.or u nece deflefunera in patris


in Clara.vall.s

ascete,nispat,-abant,v-,p,-orcclom,,-,,,nno,ief^ humanm imhecillilalis con,l,l,onem


si

quis

un. Cam eadem cogar et nunc vero mearum majorem renTo deplorare. Ad quodammodo cumulum, utcrquo misclarum cst, utcrque mc man"^ "^^ ^^=""'^"'' hujus

conside,-et.

Passim t,mc
e,-ant

m semmo
monach,
'''>'''>''
:

h^c

Ordine sanctissimi

mgeoc^t

in disciplina, fto,-cbat pictas,


,

X
est

m-x.scmc peremptus

ut gladius dolons

quomam da,-act pamitcxs. Sed pa-nilctialia insliMa cc^seba,^ cwnobia l,mc

^ Cislc-ccma

f ''''"

rcrudcUus orb^atisenis comm.nus, nuo me miserum fcriret

animam

pe...
et picss.us

lac,,w,os,stur,admilicha,Uur facile cliam abslvicnls, d,usimiho,nincs, qui jejuniis, ''^'entp,;vte,-ita c,;,u,

paucos Accid.l enim, ante e vic"no"onroderet. Trium-Fontium, qu. pr.ma in domo L, d ies agcremus o^-

tu,;us p,-ecibus,

tn miabus nostris. abbas ejusdem t ecce, ficum

visitationis

loc.

sacranum

ri'p
:rt

pe ul a

Bernardi nuper erexeubi altare beati celcbratu.-us cm orationem soUto

tamcr, non tnosubdc-cl dicina ,J,-alia, f,e,-i ,r,^ar^ ,:ilia '^oZaiquin aliquan,lop,-islia cit
e.,xa,ulescc,

Hos inter nobilcsmulti.ple,',q^^' quanims (iuo,-um i,idolem


claudaccs.

'"'"".''

'

Ch, m(i

"f

lur

p,-!ccipue in supc,-io,-es ,U,s potius lol peccalo,-cs mrcmur ftaque sanct,mon,pc-ccnissc


et

E
Conciliat pce,ni,iteriTi
i-

a^ceZis ad LZnam

quamcancsaliquot
20lnpostc,-io,-ibus
:

,-c.liissea'

,'o,n,um.

illis

Ute,;s

ad fncm ad-

eum

extepatie tissimus pater .b. --'P^

rnnrtpm

J^ "^"'tBcur,:otin

"Jque post

ubi vitce

d,t B. Petrus a . ad tim-Fotit'"t nos dom, su.nus, r Clictinnnegotiis vestris. ecce luand ct et P-' tiii. omne subsid.um consolation.s venent coram voh.s.

Quod auten. supcragendum

est nachns

. *^6^m

cons,l tempus

"'"^^TCrCcuaToratransacta, Post l.^c un


exp.raret.

ab,.t

""'~tC
non '"'';. "'

celebrare

slleris devotione

""

pr* tumultu .nonachorum ignofconc. nent.um "r lugcnt,um ct concm ^^^ ^^^^.^,^ parricda dcUtut q

rjot,i. Diu enim

ratus

,guinum,

'"'" H r n
.

S, quispastor
tfose

T f^l^TupZlio "
diaU qnoi^' ^^'!' postmodum, pro

ll

paccm infregeritsc.enTri,.m-Fonco^nversus quidcm


,-uslico

p,.;,osilus,>n
hun..

;,

pr,ma do.ninica puhUcc dn Cheminon

,iii3

quibusdam conjec-

C turaUbus

s.gn.s

'^'1

^'

confltetur^d.gnu patrati tacinoris conseciuat-

fJ^^J ^ns, '^"""^.i^^^

reum

so

'^'''f hftur c verbcrab.tur, et


;

quidem

qm

de comedet etconversus 'n.lomo factionemfac.et


pacis inita.

X ""-/,..;
ipsa in

eadem domo

^^^^ T.mm

ea.,dcm sat.sTestes lon


.^^^

Luam

Hardmnus 'oUF.tr.
,

reperit mort,s

---'^^rnunt caosam.u

patcr op..inculis;

^^
^,,;

Aurca-^all
1180
;

Hclh
es

ins "'^^''^^^bri pro quo vob,s

ssirs"ppUcamus.ut
deiiberatione cun,

^^^. ^,^,
i

quod

antt

chcmitio-

j'mniatur pcena. quod .n "" '""'"'f'';us"i eum fratr.bus. taUs ^ .^ mteria. -leb aU-m .^^ ^^^^_ sim.lis l"--sumpt,om

ad ,o.

19

Paulo post cum ^' '^

^;,

roiosa,

ncnsesmonac '''^J'^^./i.^,, Chcmino''"" abbalcm m *:-rB let.ub CAic,, cmmwiiB. Peuu ^^,,,^ Q. el
A,-gona
'''''';

f .J~ 'I^r^p^S-Atso-sUreiudicio
. , ,

cum

'<'''

,,

abbate de
su-

*pu-.c,-

-^P

;:

parric,dadefln,tocons,

:;^r;i;;erunt, ut, quam^emoria quoque


t et

vis non solum P^-^f^"''^' '^^t par,ter renove eius horrorcm

tamenpro
cap.tulum

major, s^-anda
(S''"''.'-'f

'^"

dolorem, euro ^^^^^ ^^ ^.^^.^ ^^.


c

haU,to ct a Cistcr"*". abbatc cTavall,s h abbfte c.ai per hoc ab tes se postu, '^nn,-m to ad-to,^ ciensi cap.tulo
.

lasse veniam,et ^^^-^'"^'^^lt.^,, Anno desubj.ccbant ''VP';27sanci,;t pase voluntati


,

stodia conservar.,

ttum ?""; '^"

.rodo et
to

aqua

v,-

:u,1183.cp.(f'---^r.W^ simpt,ce
cem
ut

Chemmonenscs
(5).

r;r^ "^
(OGallia ChmUana,
.rr, \I tom^A

quod

ei tr.bus

--^

-^'^^
col.

construerent

col
.

516. tom. IV, Cistercieasis. tom.

(^> CCl.col. 1396. _l5)Ibid., eodemtom.,

j9^3,t930. coi.

IV

DE
00
AlCTORE

B.

CONF. NON PONT. PETRO MONOCULO, ^.vVTTkal


/lOKi? 11'*- *'"'*

junii

annilncarna- D
ad nos venera-

,^.;/ (\\

P. B-

IV. B.

Polri

g<^^<>'

''

7")"
episcop.

Il*. 1181 usqueadaniium

nosfo

a >pa

atm

A.M,a.u. Henneus. All>a<K> Cardinalis Hcnrieus. .non^ Bakoniensis. Visi..u>

.. ^^''^V. ams ^^feTa^m p--;;: ^^l^^arr-e:


^"'"

^^,.^,,pi.

pe s nis scopo, sed ^^^^^^


rubiiis f^^t

aestUnta, iura-

_.andatovene-

Treeensis sK.rioru.n diopeesis


ot

^^^^^^^rZ^r
eccles.a)

"" omcio fungeba^3 ''l^ legalioms f tunc in p:u-t.b is -^ g^^^e eontra^^Uone P^^^^^^ .^ ^,^.,^ ,,,, ae oraina

!S(rinannia\
nnrmicon aaravalknse
(1)

T
S:;";:.""""
'-

//

.r::;=^S..-u,uarc,uep,.
;:

^-U:^::
a vob,s ,n ^"'"

a"'^"""'^

'

_ inmanOatis ut, sicul ,,rtatis. u.^


.

t:

Alba^nsisa,, M^alonem "omine.

em

-r; e

Ipse cles^am ordinaret.

Liujtluncn,,.. ct A.--

liurgmidiam -^ j.ji^sus .ma/^i^ws.m.ssus in .>u.^^..^-^- . ^^ .,,.m. honcnscmdc- ^*"^^"*'' ., T ..^....npnsmn et Narbone Lugduuensem ^^^^" \aiii ,^^, arclnepiscopo., posuif, quou .istrum lia-reticorum 1 /.it
,

tgalus, duos

LlVftHI"

',

;!ra;,'cap,tulu
rL.v.rlitu,.

,-a.fuit. ot

"-

curiam
rf

tcnpore pap^c

Luc.

-^^ i-.'
i', J

,(

Vila. 30 lec,ih,r Eskili

quam ad (bem Iv
electus est
;

et

Be.wdus

Gaucclini, epi

'pi^ZZpolnil c-um

co ,u>n

mullum comnic,iUic cjus

%y,trPnsi<:

quiplwesmmossexnOal-

nomen. Hcn.itum eum Susmcor auiem plurimum

rr?

lacelur

hwicn

'" f "</;'': ^Zc,iL-apudAlhe,-icum.mo,^achum Tnm'''O"*

"'/7'"'"-

^'^L!'"'

'

',

Z tTlenouJ.hmre

conlc^di posset huc

<=l'^-l'\''yj-i:',^^J,, b. Pctri.

quod a

biog,-a-

anno 1080

in

p.-onunUa^ synodo A.cnioncs,


e,-al

lam. Co^ccuscnim vallensis, sc,-ibensdumlaxal


autaudi^c-ai.ct qui
e,;-a,-c

ch,-onog,-aphus
.-cs

Claa

7::Z^Z^ sequcM,

C
"'

ejus. iarnetsi co,npelilo,th,-ono

Lugd,,ncnsx

18

aut

quas ruleal

omnino non polmt

tZranda
Zrlc

su^9delosilione a,-chicpiscop, solus c^ ccclcsiasticn- ; ncque siusm-ovinci^c Tahuhc sepnlc,-o,-u, cui conse,U,anl
^Zrullensium
iS).

7Z'nXucel cir qui eont,-a senlcntiam -' ^'t;;?':- -/'-'-vero anno 1101 xita "^"f-u*:
nnno
l'*^^
;

Bcmardus

Quum Owchardus obcl

TZt^.

anno rcril mcdio anno Alhas-Manus ad calhed,-ani Luglomines ad lacilc l,c,'i l,-aduclus no,^dum csset, qu,.quod tZaut inlerea aliusctcclus fueril. lla.^co lcgao fulpolc ah
1180.
c,,-cilc,

post

^l^Manus, fals.sdenarius <^io^^;^^^^ t'^Cla.a>a e

Joanncs adDein ejus competitor.

dmZcm

auiwequiuliimos vitm annos cnlpatus. ^ Z^LimeencriLantea numqumn Gallim.m episcopor^rn ''''^'Z^Zomncs


inveslifjans ''P'-'>^:-^^^^^ catologos inspexi,

^.0^^
tNo^,is,
^^,,,i,,i-

t^ssimo

hv.gdunmscmtc,xuc,t. medeposilus) sedcm inhis

tempo,-c

Zm

Zoriam^ii
^
sentattxam stiam non
(ILcissc ...... u.,., vidc.,..

t,ed ,-elique,-il nullo,,, (i).

"^ Missciliquam
Co,.t,-a

ll.P.trus

non

lcg.lur.

an

li~a,-iusfue,-il,vi,tclur

cons,in ,-ebus Na,-bonens,h,cs ,,u:vi posse. Cc,-hsnA,-satio

anno im ant m2, ^us de cpsr l ndnohililatcmagisclarueritquam copatuAuUsfaent/iuinoM(uau r j gua ^^^v^rd ; 4204 adhuc ^j^-'^ ririutibus,et qui anno ^ ,.Ur.m.. quam Eagonem de Noe nequealiuminveni Antissiodorensem Au^i Ro-

cujus electioambi-

,rB. Pctr,.s turB. Petnis

,, ,n,ippc estP,mliu,nab ..^,,^.,.^ e.raucto,-atum fuisse.el successo-

ca,-d,-

ZJn

sa.pt<n^ Ipsoanno (i^M rjentcm ct co^rum (7) Gavmundum smdorenses canonici


.-

!S

episcopura Autissiodorensem.

d^

A^^^^^^

Pontinensem, elegerunt IV abbatem

0^^^ m
pia^su

\\\,

.^,,^ pVi col H70-(G)G:.lliachnst.. ii/u Mi^iic.Patrolopia.tom.CCl.col. _


tom IV col. 130 al Chrnnogr.plua.
pag. 250.
ct 131.
fol. 87,

l-a?.

_
^*^-,

,5,

Gallia christ

tom.Vl, mst., col.'16,

iz)vii.

vj.""

vvni
SS.

nn" 745.
l,l..,g.

l3)

Apud HonnB.nrnii.

d^ tom. VI. col. oG et Bouquet, tom. X^ Hl. cttap. D.


et

,p,o., F,.s.;,c,.lu

om.

^^,1,,

t::;;'u?;r,;:o.tv

Hi;,.a!L.,uedoo.to..

lcm,

61

OGTOBRIS. DIE VIGESIM^ NONA NonnulU -^^ P" /:,. , ;oe,m Zircz.

AITTOBB
V. D. B.
Zivpz
.vf

T'',u utvaque

tX ae
Ptofe
a
i

::nreui.um nequuei tb

termi,tan.

suntaetcuf, .ib>c,ue du,Uus ^^^^^_^^^ ^,,^,^^,,, At iUic tnnxima


^ssaute, Garmuu.lus monte,natur. te/jon<.> ralmn habuit cardinahs

1780 mo pror^c. diverm. Anno "^l ma>e n ClwaruUe m fto^ Ouijampridem cm p.^'.'-;-";*" i Zm,Jabant

7,iilz.

Xanctoritas putMca.

/E'/...

P'--

--

rT^r ^-Uo T'Z Garmundi

fcsis

rrrrcH-

ZZcontroversia, qu^

inler

fl""'^^.

Zcis

Burdi,jaten..

et

S.Se.ey

-=p:=:^:^:-E

'"''""r""J^rZlla

iurbarum.,

qu^

post

B HugodeNoenisexthcsamai
catioiiem B.
i,,.er.

^.i,.^a

Puriiie(

scribit

fl''

M. ^^^^
'^'';
.,,,

\il

--V"'

m\

fuit

\\\IIl ordinadomnus Uugo epi-

--.On..nn.tt3^^;-^-,::

rZ^adco
eoetorquens

mere.atm /.W Noerm.nobit>s.^mojen HffO de Jes potius Zlcclesia.

^;^-/sibi

;;, ^^.^^^^^ ,

F...';^-^^~

r-";i""

B^' .,,, Conm,hloQuntinus arclneptsco-

--^^^^/.pap.

P"'"'^ ^"fl^^^^fPbyter cardinatis, ep.

P<:"ZZ>%amulta

perpetrans

dus ah '^'"'''

sr=r;X^i:'c:k^r -^tfeL^r,:^:::^::^
r:S- V ^ '- - /~,^n '^t te.i
(7)

::XL:::

^"

3'J^';.
dicecesi

iJ, , abbatiain
Gisel.v.

Vc^''r
t'''''!'^''

iZLp^iale

^''^'^^l' tvus (17) Post sancta mater :: (^) vestris Sncta qua ' '"^' ^"^ victoriam, u,npUavit, post J' devicto .o. Ecclesia. /'80" l.-.l^o J ,jestatis explorata- ficle,
' : :
.

--- -^r
'"'f

^'^f^JU ,,M.c

Quod

in cjus

;f'ZZtur

fundatio
enituit.
tia^

"""'''f'"','''!"

^J'^';;^' su=e colaphis

post u,npl>aute,. K' "'."' expe,,,a,n

etat,onim,orumno^
s/e.

...^^_^^^^_^_,^^^,,
_,^

(10)

1-^''

/"" r;

,, .,,;(

loco

minime

tem Pf IZ^^ admisernnt. depo^naeor^mqrn/alsu^;;^^^ Bakoniis

'^'^''"'"J Innoccntn.s
siecnto

^Ms
dc

acl ejus

abba-

lileras,

eos vosd.v.naivst.tu.t '"'" haotenus s..b

^^,^,^,^

et in

";"^ulto om,ubus pros^ e '^- - .^^,

n.agis

uuno

^, ,,; vel

Medio

A>";

'K-^odivHie

veteri-

busruinis.
'^''"^-

(,u '!'"",;

P'-=''-' Specialiter vostra, ,iu.esumus, '^;,,t... aUquo "" P^;'"^^,^,^,^. vestrum turbar, U. f..U autem charissn.u.n. ;,,, bba; Ulum'. A l ^.,. dcvotissin.uui

cluntaxat '""^^^f^^^ tribus

v,.ro

s,d gi-"'""^^""'^

'f^nuS^i^':^ ,,:,,,
n

columnis esti.novum .noUun=

logis).

'-"-'''''^^^^^^li quis ""'''"'^'"^"""'^" si,.istri s..gvulentix d vbis

loci.ci... , o,,usdem ex....lo

"^^^-f^,

"vestra, beue-

autem

in

-f ier::.r;r
\Mi ^nl
,1^

;^,...tas s.b.. et

01

i2i

Ap.

Labl)*^,

tom. Xll. ^^";-l' ^^^Xp^ Bnuquet. 196. BiU. Mss..tom.l.Pg*J"- tnm. y,noctobiis.va(r. > Act^ SS., ^,^.^5 ^.tr 100 -'4, Cfr.

An,pUss. collect

i^z^^f^Sx.
Cist.,t;>n^-l"P^^-'''-

loquentis

02
AucTORE
loquenlis

DE
,-,icti'i<? iniqua %estus

B.

CONF. NON PONT PETRO WONOCULO,


ob-

cA

redarfiutionibus reaai^

m ^inlacet fideUssimo lestimonio ;:;i:t-0.uiac,eino^ets^tu.

commen- D

tum

d..mcurct\,Tn,-cn,anc-

''",','
cita

',:,,

Die

.iciUcct 8

maji
.

anm IHo
,

fundus

evat S. 1 d,

"^; ;

,,
le

consftutum, in carcere captum se asserit et velut forte hoc mag.s pro quiddicaf.ne vtd ritipse

sn,cer,tas ''U*^"^necessitas e?it jur.set prava qua. reg.s hono"eciuit ibi consi.leratio opportuna se.l simplex et "fic nto derogaret. persona^, ord.nis nomenque rovlsio no puritas vilesceret. :o Ima crescente,

^-^^J^

claiLSCua. j Alc.vand nmi 11 ciense capitulwn

auum mirocuUs

ct

non permitt.tur crcmre carcere deputet quod loquatur perambulare eam, ut vadens e ram et matr.s et contra ni.os adverls fratres suos, iures ergo vestras van.s suL ponat scandalum obstruentes, ag.te, qua=amodo suggestion,bus regem state pro nob.s

rmus et%ud dominum


urnon

sunt m scpt,. "^d^. pi^copi ea qu<ecerta ,(tus Gauf ^^^^ Koc os ' insesy^cipecet lis ab eo pette,-unt AlfLonhw abbas. Hteris(3) anr. ,uoru,n pr,o,- koc ,pso

quos sincenUs p^bat habat, se judice, reos, Domum vero Mo ^cuipat. ictionis innox.os. ipsa pietate resp.ciat, ne et tui-Maris consueta co.,suetud.instar et supplici luat, quod ad

misericordias suas, nec contineat in ira

t^ls

a,nbo, emscopus At,-cbatensis


si! Gauf,-idus

dectus

fae,-at,

anno

nem
stat

Z^clHco,,sec.-atus.Obtat,,n,ot,ic,ja<,n^
.

lite,-asque

ded,t ^'

'"^

Pets^ooonCausa,n saamnum .iceritB. pat.t Richardus, qui anno 1189


Sed
Ten,-i,:o

v,v, maris

carnem mortua.n

no.. retentat.

que abbatem

(4), ct

Vitam. 9 m
lcg.tu,;

MHsJan
vist-

II

reg,ium Anglicc
;

et

d,.cat,^m

" '

o,.n ad diem 8 mnji

oonsenps,

mZnni. successit,
beneficia conlulil

insignia ^ortuo-Mar,

08

ir,n 1184

JVo/-iannja' cosnobia

mus

cujus co,-onat,om GuiUclmte, Plolcmxus,Mo,-tui-Ma,-is abbas,

fuit (8j.

^X: C
''""1
f!-3farts.

mm>;9."

^f^ ^^^^^,

.Hyitos ct dcntcs
/tinere

':

'n

monachum

aUquot B.Serloms p). abbatwe Uortui-

Zi^^in
reais

ai.cesi Roio.agcnsi,

c^r^^jaI

V.

siigamt,noncuransqnoddlcm^^^^^^^^ mferetur. G;'^"^^ Anglite, amicitia

Veroncnsc B. Pctri ad Lucium HI. Judicium de


Itci'

Zlanimi n.agnitudinem B. P.tri ^nonachos cuPetrus

tunt^^.et

conversis Grandimontensibus.

iram .^am in Mortui-Uaris d^dtt consolaretur, Utcras ad eo. dit Quos ut

Moniales Monasterioli ad cen-

contra vos et domum frem.tu tompestatis. maUgnital.s exag.tat, vestram flatus diabolioa. prece soUic.ta dorinstamus. qua possumus Jesum. Hortatur eos r^ientom denuo suscHare jubcns eos mHwraprte-

cum

hoc initio

(6)

Audito surgent^

quam

tum

redactse.

Commcrcium
ct B.

cum

Sancio

Tarasia.

Epistolae

ignoti

tcmporis

deinadpatientiam, stolari Lpora. Atqne


uiUtis

^*^'^

-'-^^^ ^'^!;"!^
frateret jam nuUa domi:

Earum
Anno

ordo,

discipUna ordmis, Perseveret in vobis

amor,

sinceritas

charitatis
,

ubi nuUa timeatur adversius timor Dei s^einiquiUis. Vivat in vobis natur sunt omnia. Nos victa cuUque contemptus, et ad dommum juxta quod ipsi petit.s, quoque, Uterasque d.renuntios resem aUasque personas

Italiam, 1185,scepi( D.Petrus iter in ^^lll^lve. ut inVita t,uditur. ,-, y^ LuciilUpaptc, roqatu oetate se- iucm>vadicatur: Erat idem papa

Ubinuum

nex, senio gravis,

aagritudine

taetus

qua

et

^.

postmodum

derecit, intelligenda

vobis pax sperantes quod in proximo subrideat dunamodo oportune et tranquilUtas nec decidal his discipUna;, quam geritis, virga flaUbus, necarescat.

te,npo,-a rite

LucU;

et

nmt ulUma f;^:^^. ....... conquomam hic die ^o tensilnts ,


tcrsis cos
cleri'

ximus

Vconte, novc,nb,-isannim^ e vivis recc^isit julio anni 1184 mo,-abaubi a medio iense
tur (9)

Ve,-onam

ioe,-it B.

Petrus

necme

est,

ad episcopum
Scrifnt

2QPericrunt omnesiilxliterx, z^jii^ri^' """ "

prteterunas,

wtv^ anni. autumno ilUus u.,v.^^.


ri/u<! fuit

Eodem --

anno impli-

ad Richardum dafas adRichardum


.
'

Toclimum Toolimum

^ ^eujdo.^^ seu
ir Uoi^m,

Wintonien-

sem

et

nd

laalios ui pi'i-

Tir- _j_.,.-,^,.,-vi o-^ nuihus Ttrobe exqutbuspob^^ episcopum Wintonienscm fortdudrne mitato.s inteiugimus yKu/ni* tnfelligimus quanta /"utique cU^../^,..,,.,..y,,.. r.Pnn eas : sunt utlQUe dl^^^.^ fungeretur. Lege P.as ; SUnt

fln

T^U^coLit '^^^^^^^
et laici, barbati,

ncgotio Lr)anbcatus cirgravissim.o incrcdibilc in univerns^m. quod scandalum. S. Stephainstitutor


. ,

cetiramrcrjts

J'.-

.^

leganfur

(7)

Susceptis

cum

nus de Uureto, ordinis nUS (- ^'^ "'*'"_._ ,,_, rn.mnhhrli Vallis-Vmbroste, Camalduli^ plo eremitanun
coni^crsos, qui alio,-umque Italorum, fratres

cxLm-

ctcintroduxerat

quomo-

^dum
c^imus

regis

ammum

sperantes, ; clementia vuUus e]us, et m.ritatcm, serenabitur quod disponebat ad convertet ad misericordiam ignorata ver.tate, dub.a iram Vos quoque, ne, debeat.s, cred.te pot.us nob.s, pro certis accipere

nuntios et scripta d.r.quod si rei gesta^ d.gnover.

et dicims officns nachi liberius spiritualibus

tempotantummodointenderent, dum rerum administrationcm conversi procuraratium mense villicationis suai rent jussi semel in
rcddere rationem.
Apud Migne. tom.

Yet^m

hi,

inteliigentes

,1)

AcU SS
(4)

tom.

II

Maji, pag- 322. -(2)

t^fr

Jaffe.

Rc-

^22

Ibid

pag. 323

(5}

col: 546

.Oi

Tiss.or. Bibl. Cist..

Galiia christ.ana, tora. Xl, tom. lU. pag. 269.

(7) TUaier CCI. col. 1402 M.gne. Patro .to^ t.m'in epist. IX. pag. ^^7 ; cS. iiU. tom. XI. c- 309 et (8} Galli^i christ CCI col 1397 MG et seqqRomaii.Pontif.,pag. Cfr Jaffe. Regesta

Bibl.

_(9) ^

'

suai^um

03

NONA. OCTOBRIS. DIE VIGESIMA.


j }

evi

nd

tei'ce?lt(is

moniamra

avctore
V. D. B.

""^^'^

minus

f /Jra-e^fur
^^^''^^^^'^

'^,,,,

quam amon

in

'e.^pora

GuilielMus de
,

seaemm 'J^^^^^
f

,-,

fodiendi^, silva exstuva>ula.


'

^^^^

^Hf,

i-idum sdn

Treinhaco, sextus ^'


''"'^

^^iparunt spo-

sdentio

comp

contemptum exenv^ ^^ ^^^^^^.^.^^^^

,i "m (2),

cjeciis

plus duccnns clert-

P^'^sus a

7" ,Mi(dine oWa. Q,mp,-op'e,%


vidclur.
,

-"

'''^. ,/Amc
^no^ia
ethtijusnegotiijudca: con-

__

,,,,;,

<'< rmU-cm

'jnosce,et

''"^'''.'''''''''

,"'

^m

(4)

? 5"
((ni(
"0-

iifl5f(?rium

dc

an. a P' "^'^^^,,^^^ excommu.ucafon

,,* CAXX V ^'^P ,., .(). , ex .P'' M^j l,,.i. rf( (5),
eoHi<;"'.^.St -'''''!-

ohlaturix

<i

vers. irreverente.

X^^-JsJanonesin ^rrUra .acroscanones 0,^^--'"^^^


in
e<, deeesserat,

...'scripserat San"';s;, ,,4,- ad eum ''^^'Icc.Cm'- .1


^^^

"'

o.a.ms

r^c.n..

S(incioI,rcge
Lusitaniip;

loeum

rr.or.s, qu.

"^^f

^^V
^^

t,^a,n pr.ori
auueinu
y

'"''"^^'?';or:ae,n obedirent, sub

;ntentiaconcU.c,entes.
.n

suu^"-" ,n, nhbiis loci vcnent,

eler.e.s, ,^ ,,uas Assignaverunt t'"''" ^'; ,versorum pacif.ee

^^^\

'-'^'^';':;:"m a se >=' "I"-"


tionem

epevet cons.-uenten>.
.

Uonaslcrmrn

ex .tu Beo servirent i"teU.gentes meuu 6a,i inj


pviis don..Uus

^^^ ^^

.,^

p,.
^.^._

J.,. f "^,, im

^.rf <'.'"or,mi,.o

v've.;ent

quarn^
e

^^^^

L.ci.i^ ^:SS;:^
lo,rte,.si dimonte,.si
vunt.

nrendicarent^Omnes

.am ^^

"'""T; Ord.ne, Ordme qm ho^

orum U^^^^^^^^^^ ' '

mandatum
^^,^,,,,.

^^^

^^,^.

teSCidwm

( Masseg.-adao. ^'^'^'^'^eU^dam, ^"^ulgo Mazerad m, ;,,.;^, ,to ^;,^, '^^- -""

^^^-^t;"
''I '"^

in^pedirent, '^^-^-^.^-^l^^^^^^^i,

Won

ean(C5 sane pa,'"-' ''''^^L'llcnscm favo-

'^1ra^'^
'f ^olunl

* W -*'''

^^6i,n hoc ':'^ou

''''""""'; siec-ulo ja-, merfio j^o. j ^^^^ ^^^ ,

VH XI

^vvvrV

(6-^

exsecvilioin

maiulata e.L

episcopali lapidt, P^'"

,.

,.

(memadmo-

l'

"=H3r.i:i^r??S=

"-"-^^'"-^
i\
'/Vnvisi/r,

ejus AVi.f

n/irfcrtoii

fl((

centenas redvcit
;

ri^t

Ub. VI, pag.

f'"/ nont..ap.Migac.tom.

<

1""'

">=

='

H.<or.a gcaen,rDc Sousa,

CCXl.c
^,'.^''iX tom.
col.

Mi.'-.;-; Z Ap. GalUa cbnst

638 el 639.

417. g^ lbid..col. Cfr. ib.d..

(7)

DE
04
./
V.
;:7/n7;7/.9,

B.

CONF. NON PONT. PETRO MONOCULO,


ef

Founteyn.-i

abbcy

pia

in pnitpcrcs,

B.

quaruin tem- ,<,.,

'''"""'',""'"

,'^1"^

pm

ignoraqi>"'

idJtndAl-

tur out
B, Pctri sunl-

>">"

E=r";;.=; ;;:;:;rHcnncii p
,.

j,^

absentia abbatis,

librum.stMuuhocwmp
W Jiconfc.stim
rcs.gnct.
-^f'

'

''^

a-uni

^'
(,o,,/,(/.v,

3;:;:,

.f;..;";;cr:;.-

s-r-*
ADSGRIPT..E.
Inscriptio.

EPISTOL.E
Ordo novus
l
11

B.

PETBO PERPERAM

Ordo
vetus

Annus

xm
XIV

1178

H78
1179
B.

ppam Convenlus Clnr^vallis ad Francorum. Idein aJ regcm

AlexaDclram.

(Cadurcum), archidiaconum. Idem ad D. G.dorum

lU

XV

EPISTOL.E
IV
1

PETRO RECTE ADSCRIPT.^.


Ad Alexandrum UI Ad eumdem. Pr^nestinum Ad Albanensem et
et

papam.

HgOautseq.

V
VI

u XIX
lU

U80

aulseii.

episcopos.

Posi in^t locerlus


lurcrlus

AdcaneelbriumCS.R.f.^lft^r/H-

vu
VIU
IX

XVUl

V
VI IV

1181
1181

Ad r.atoniensem episeopum (Gui/ieimum). ^dabbMem Ci^ler.-iensem


AdconveulumTriuni-FonUum.

abbalem Fordensem.

X
XI

1183
locerlus

xu

XVI
IX XYli

xm
xiv

1l8i
1184

XV
XVI

xu
XI

4186
1186
Inccrlus

Ad Vogunlinuni arrhiepiscopuni. conslilulos. Ad religiosos m Germania Ad Wintoniensem episcopum. Ad convenlum Morlui-Maris. Ad regem 1'ortugalliiB. Ad reginamTharasiara. AdSimon H!onlis-Aculi.
AdahhatemCariloci. Ad abhalem de VaUibus

xvu
XVUl XIX

VIU

vu

Incerlus Incerlus

VI.

\JUK.i'-" Jllrt OCTOBRIS. DIE VIGESIMA. NONA. \J\J


1

65
M^tifO\
oi,f

navd\isrquodtamenveri.'^tniilenonest)(,S),suc-

AUCTORE
^^

cessorejusPetrusabeatagemtnceDeisemperque

VI. Itcr

Spircnsc B.

Pctri.

Biographi. Mors. ScpuUura.


B

advocata et patrona, virgine Maria, ulriusque qui ex hisGtesarii dictis visitaretur.Nec defuerc,

Peiri

quaWercumque Vrieter hxc, qum hactenus

l^B.

Ma-

- ^"

ItZ
,A

deprehenderc , tempus nusptam KcustcrUccnsr (1), scpZ^imus. A Crcsario his vcrUs cnarratur uiiquc picntissimo. Clab,eva.i.,s, cu. in eccle-

usque ad tempus conjicerent vixisse Petrum qucm patri Friderico non Henrici imperatoris ; 1190; comsucccssisse ante annum 1191 funmo iabulis Claravallensihus pertum est. Quos cx movdeinde corrigit. Certe ante

Manriquius functum ^mB.Petri, qucm anno il8G inta Henricus VI demonstrabimus, esse infcrius dictus imperatornonfmt: neque a Civsarw
est

DE Vetbo, aubate BENED.CT.ONEM PEmT. SPmENS. S. MABIA


C.U.-.

nostri pro

abbat.bus Ordm.s exWit ut qu,.lam ex Henr.cum .mperanegotio 0,Minis ad

imperator nisi in antece^sum "?^ Af" potesi hi^to^iram aut vitium nullus evitare Henricus abbat^ vero loco patris
cus.

to.^m tam sanct.tate quam d,gn.nrE^dpuus vdebatur, abbas Cla.-aedomnusPetrus monoculus,

mitterentur niium Frederici,

u.ter quos

aliquQt Cistercienses

Te '

Cisterc,ens,s .n proEt quia domnus priorem suum venire non potuit, p a pei-sona Sp.ream, cum .n Venicntibus eis nro se misit. structura geni.r.c.s, cujus ^ les a leatoe De. cunc .s orassent est,

ms

Spiram convocasse tracuiquam ridcrzpoditur, neque hoc mirum Trevirorum (A) ad annum 118d test in Gestis fiUus imperatons, Treleqimus Rex Henricus, grav, ejus cum muUUudme vermetinfinitima quorumdam pravurum conet, inductus
:

Quod

venit
siUo,

Infregit.

Ipendee

.nagnitudinis

U ocyus ab

orat.onesurgentibus.eteiusdem ecclc-

Rhcnanns .Hn^e^ Hoc forte adparte. E Henricus obhntcs Usad seSpiram advocavit quoque

immunitatem

cleri et

Ubertatem

cwmm

cons.dcrant.bus, sirLdiflcia circumlustrando cogitat.o ct delectat.o cujus di us Petrus, corruptib,libus, sed .n stru-

^ C
;
t

Ad annum 1 185 referenda coopiatto in Zc^nobii Ouensis in Galleciamonastervun


ercielses.

ma^ClL^^^^^

perseveracoMestis, in oratione ctura Jerusalem port, u cum egressis,

tu.t in .Bdiflciis

^raip-ins Manrrqmos^r..U Benedciinorum,qui, ieste

Vrndem omn.lms

"batls

Clar^^vallis

fam. aUect>. aam.scre


a...> 1186.

Ci.terciumsabClaravaUe(5).

rcolesi.eacanonicishonorif.ce .nv.tat., multa ad prandium e cum instant.a abbate, .n cu,,us honore fequisTtum est a quodam cler.consecrata. Respondent.bus ecclesia esset nostra., . abbas Clae-

fu.ssent salu a

.,

^%Quodemum

rfuhium nequaquam

annomortuussit \^.J^^^^^^ Ua> aesi. In Chromco

^^^
,^,,_

^^ ^^^_

^,,

cL An honore subjunx.t Tuis inconsiderate

Domin.u

^^f -f ^,,.erbumprCis.rcu- ;,r l


-.

^^^^

'

i!

Jrco Ae

eo breviter

pertr.anseo.

rrirm-bt.:c:-d"atus%,tabbati..Do.
*'
'

'.^bba. dicite

Sp.rense mihi unde sciebatis


:

.,cnp..i!(f/f

'"''"" Eodem " P'^"^"'' ca (7):


sto.Co."'?"''' \'

ciar^vallensis abbas, in Chri'/''i, j,ivit

'Xrtitrolonio innotuit ex vetMsto

Claravallen-

^^'"'/'"Jfi-^^ ,9 octobris

''^TZt^^^^mo Catalogo s,bus(W " ^^^vus


''

amtum,
abbas,

bi lcgUur (11). "'-'".. ^,i.iad,.al.batizavit ex bba a., ^^^^^_._ petrus Monoc. lu. ^^^^ ^^^^
hisannissex;cu,iuv.iai,

^^

Cla,-.evallis

,^^

...

:rS.S..--.'.
noster suij

..-'-"2;

Ob"t nardi habetur Kalendas Qu,.rto

quar.f

-d.a^^^^^

,.g

^^^^^^
-,,;.,; ejus

";7'^!'^^f
'

super "--1==^
piter..e

v,.,,cverba
'^^;"^'^.

^'

Omnipotens, sem;;', famulo tuo etquid:

mortemulta

""""

Kf,rbaccnsis, sed, vi-

"'"'"^, '

"i.u^ aut .auditus

mahc

vente C. Petro, summatis igitur. '^'"'

"
;

vittesuu=,debitum

,'J ""'^'^'^^''",

laudabiUter diebus ;t,o,vit el qui


:

';',,,, elaudens

a"^''-'''''"'::rii.:ur;mmortai,sv,ta.

trus sKpius

isua^ u.

c-.'-

f"'' " oculos in morto man,pulos ffiterna^ l^borum suor.mma P ,^ ^^^^^^^^ dulcissimos Vener.abd co P^^ ;,_^^. ^^^,, Uter n.et.t.

eamibidemfuissepatronam.

^^f^'^
1185 perdnen/.

.^cS^ir^--^
,,. ,250.

<7.

fol. .., aN, n Nic Carauzato, Chronolopa ed ta ^.,^

S.e.D.
tom.n, pg.

Bou^uet,

^'"^xx

'^'

"""",?";'

num.3et4.-.3.AcUSS.

"-f.^^r^^^riV joni.
n.Vot.e,,.-l.-.. AP-

.'Tagusti.-pag' 205

___.^^^6^ R,. Vit,

Aale. as...
f^^-;.;i^%;':''_

magnun,, 2, E.ord,ura

r.85

c;;T

'Ociobris

M'S-- 'ro-niMS A/Ji-

''''^'^"'

ap.Tissier.tom.l,P"g--

tato

""
ADCTOBE V. D. Bt.to cu,n co.,.i.no

,,

B.

CONF. NON PETUO MONOCULO,


onditumesf.ubi,
obdor-

PO.
^^^^^^^ ^^

t^ono-J-

""

Conr*,

Wf .f

0.

(''^''^'^

miens et requ.escen, ^"-, sanctu ;, qu^ tunc diem et gloriam,


teliciter prn;stolatur.

..eddetur,

II, de supra. ,,;,iictione 39 D.'..r( autem j^^^

d.Un^^
;

Gerardum,
celta ubi

oratorn "'^ ' ,etorum in ejus ante tores um s qwevcrant recet,onenj co, o olim ob ^^^_^^^^^ SS.BerTiardi ,> liernard. ct ^^^^ .
et

sepnUu,a CD B. Gerardi Clar^va

^iuia,

,uam
'""'"

mirens, V. V.

Mff^'^i :Zr Le.r. ^^ rerbum


^<^'',

'^^.^^j

rf

de-

M^idchite
,

corporn

sc-

pelitW.

confessorum fuerat, in ^--P^*'" tum est I cund, rj;",ri tato venerab.Uter

^ *' '"
(^C

.f;l'--

J,:t;. ^?-

^^""";.

neque Rodelius

cognoMnM.

l^,^, f^l

^^^^_

stro.subp,-,moarcuju^otmn-

_^^^^^.^

sinistram
fuit
li.

^-:r,,r^^-;^a..m.sP^^^^^
occisns cst

^"ZZ.mP"^'""''''-'''' Jolrensiparthenonem^ .^^i


Petro,

"""'"1
lus. ut..i

^9"7"7J^",,a-e,is,
"'

ipsc

-
;

poie Bencdictinu.

alter

vero,

humilitatis fervent,ssnu :; virtut,bus ^l'-'"' vita sua

rU.eumpau^ pa"j^^l B.Pctro trcnoshaberc,crea,m,r.Amc,n.De


.
'

-^'^^J -"-

itis in

'- I""^"^" '[":.!!:%" iZrefert sescriVere proAte/r ; '''i^"'[lJtate provectum tum

Petrum aperte "to rfB

-r
B.Guilielmi,

riit..
.

0^^^-;;v^,; h^cpruna
^c

,equens epUaphium

posUum
""'5
"^"""''"'

'oculorum, / '''"'; "^.f lotue a satis ass.sterenon

^^ _^^ ^^^^^^^^

psT p,,,S LV< Lics,


,

,T m.lTO SaS

""'' ET tis

arfB. Petrum, 9'''

f.,X^
.
,

/mcy//

::,:::

".."-"..s s. P.ST

""
<^'-

'Tnn
.c.ar.

0"

ohm B. ]'!''[ i,,editam, aein Signia^-^^ncm^-^^rEtegans tasedolima '1^""" ^^ , et verbis magis mennonest, '-1^^";^^';.^liees guam
abuMlat
'

/.c

'[-.Sf
->
^

"

sano ipmm marmoi, ^^^^^^^^^^m g^-ani ipsum mar,nor. ^ crard mdenU> i ^;^"" " . m-idemperimc i^,

quam rebus, f"''^ ;,.s temkistor>.studio.or:q^^2uUisama^ kistori. sU.dio.or:Ju^m^-.^^^.^ Kut iixt sm ^Q^^is nievus est.
,

^^
auc/or accuratus,sedinirabiliutn J-

?;i/iro ^'^f:^^-^::::';;;:;::x:Jzu '^^''"^^


nressueccles,a{i).

lat

v^or,^

[''".

Lulita ecclesia

^^''"^^''"'jl^ tjl et otficiam -'"'?"' j:,ri"8:c/or;7a. i <''>"''' paulat.,a fc-e ;!^""des quasincar-

eam

i^iennio post

Utica

Conrndus, beat' mr, (7) abbas El>ev cottcgU quum adkuc bacensis.pri- Ebe,-bace,isis,

,-cdema ' ,,.. -J^-; , (b). i lu cc,'em mutavit "nent. ,,.,,^ sc,-ipsU aut ce,'le 40 P,-imus post "rZ,TcoZ-adus, abbas
,

cum omni tempore maoamt ^''"^''If^t cum


41 Svepe
^^

r;re<, eumqu. """:.( nuseineosus^^"."

pe.it, fiHeliie,-

Adamoet Walch,-o

'-^f^^^^Lig.Po^Uis
^-

AHihuncsecutisunt;scd
Cu-sarius

^/; cum Cst.^.^^fT^^^^^Z.^^^^l^-i- "-'^ *" '0> oilleberto, olimp, .^^itemquc cum
.

e bate Boh^ii-iarum aliis


:

Beistcrbacensis singularis inccdit.

m ^tL

C
Ua, ^-

/c passim e,um qmb,<^


''

^^ ^^^g^^^j,^

'<=

'""-

'''"''
,,,

,5,,,;

"' 1 r .y quod B- Pet . gesta r""" ; kocpeccat

o7b

non

mus laudavit
B.

Petrum deinThomas.
mo7iachus Radoliensis
fjui

(inte

Vi-

tam B. GuiUelmi, S.
Theodorici
abbatis, sa-i-

pserat;

^nVidC-lt. 1,.
,

pnK.72.-t2)Hennquez,Fasc.SS.Ord.
.r,1

CLXXKV.col.l6.0etseqq
,,,.

.,,_.._

<5.b.d^^

,5,lb,d..=oU693.-(6,_Ibid.,

Ma.^

Cist..Uba

d,st.\U cap

1186. cap. Yl.

num

8 et

t-- '^^)^

5^^ cfrUlore.Tresor

pagde Clauvau.

^W.

^^g^ ^.

C.st.. Ub. U. dist.

^^^^^ ^^^ ,,,

(7) n87. '\vrpag. 512 et seqq. ^^ Ib-d. pag. 364 et seq. - (8) '^^-^^VcoL 1232 etseqq. onij. ^^.^^ l,9)Dictionnaire do P^^^-f 6'. lo tom. VIU. coi. -(lOiCfr.Oallia Chnst.,

H-f

'"!"

tom.ix.col. 187.

ierciensis

OGTOBRIS. DIE VIGESIMA NONA l.Laudatur AngcH Manrique. Hb. m.disl.


/

67

-^J-"-

abaque tmmiscmi Hetmando. Manr^que et ei'con,ado, C^sario manibus habuU inter concmnanZmdempr^ non msi TAZales Ordinis Cisterciensis, sec Helinandus motTelidil prwcipuas.
cklraxit, wrf nonnulla
,

BoAnnalibusCistc-cicnsibusO) quos c( in .nBacaabhas S. Ann.v nilac,u.s Hillprand. colleg.l ex Manr.qrdi annaHbus ria infcriori. medto sicculo qermanice con.^cripsit, quique
el

suveriori prodicruntinH.ccm:

sednulatn

ZL^:^!JcnsisUidi-Mont,siruH^^^^
7ello.acensi,quiannoi'^--^d^eMom^^^^^^^^^^ perduxit {i), b, eiiani num 12U4 Chronica sua v.x alm-^ de Radolio tractalum,

lTappa,-clnoca diHgcniia.Daunouconra. H.sto,:^ l.t<>rar^ notiUade ^. V.X.o, quarn


GallHe }Cl
(8)

in^c-cndam

cu,-ai;t, vc,-e

.^eduhcs

cmamcs
aurici

c,;-o,-es

aliquotlapsus.

D
su-

TlwL

Lo addens; quem

(ut aUbi

Duml

lucuh-aiione
B. Petri

chx.mus

"^''--'^fpZs

ira7).Scquiiu,'jam Thoma monacho RadoHensi.

l.ia, aucio,-e

ANNOTATA.
tradidit, aliunde ac

B Petro
^
sxculo
,

ex Vita

et

Lxor
B,

"'^.frZTeof &;. 42 Anno lou


''-

prodiU qualiscumue

ad eum scriAuciorprwsenii'^ Commeniarii ct. v.ro Pct,-i, pro.U betlumususestViia B. 9 C'flnrrf, sccnrta'^'3'''''-'.' b.bUoihec^, Trecens.s

cctob.

n^terciensihus Chrontcis.

T^Hccm ms. M.g.uana iii) Z Cotleciioneaccirata s.b. P-;0Km,


licet iicfe

P/

"/;',;
'"'
^',i ^

"''''''']!

"""

oncralis,srcutumseal1irmatpr^^^^^^
"de

-""

Natalibus.

''.

,.

^'.f Anioninum^^^
et

Z^^
/ ,.

^^tfre

o.^is

Ma^r^m
inda-

lieceni^h in semi7iario ^^_ T,-ecer.ru.. PC^^H^^^^^^^^^^ ecctcsiasiicc.,-um


.
,

interpretor),

^'''^"\

nevotam ope,-am

^it

<^^P'"^f^^2l,

ipsc

-"'r

rtaruTTlZcnsis.

Atibi multa

3nmnm cum

'"''''^'"^^^^'''^.oponimus, ex

Uno
Sed puto
et

fuissci

''''';'

''.'/^'"' conjectura"; J'];^^ ?" ;

:t;i

Fa..cicuto

U.S cxcnplaritncs

""f

^^^^nosierCa(^^''

'^frST'-

Manriquiusm

sdptores utique

"7" Tl^x^Z^M^i^^^'^'"
nostrts
^'^^'^'^^'^"^

""''''"

^""'''^f^J^Xp'-^"';'-'"'-

'aot/:^tquCl,C.tCS^S^SS^'^
"
,.,^5

Tertiomensmi-

T-[TraZ^t^-^^^^^^^^^ m.'""') aclh,.c ciceni.s,


alia.n cenda, it;,l

IB "".;',,
Petri,
-'^'J

,.,-aa-oncm,
ct

; V,ta (4); -5"";^^ amj^^^^-i ;^:;J" :., Bellovacensem, tnuua

racdis
ct

ct

v.s.on.bus

in fine ypces-

^'^^^^^

hacle-

ste d'c20 ''P''^''^'.f"""orav.t

B. Pe-

^Tz T't:^^^^^^ '"""""" codicum


mss. iiccc
codicc

^'r^tZceZlgn^^ce^si
-oi-/.
.1/,

xsa-ipsit an,io Fo.-.J.

descriftc.-c;

"

0<'2l'''

^'? 6 ';':i "^^ ".,,,., genu.nas non i c.m

litc-asrccennat, Fascialicn.s.

''"'

";::'e:-'^ nxonarhus igniaiLit

7-"

-'-

,; p,-to anno ,/0 sancto.-um .^'""''"'rLVCoionia; crfift"


16-23
est,

aex T,-eccnsiss.tmag.s

- ^^
.

iiht,m,prout

v.ro nobis a ven. -^'^^^^^^,;. /,; ,,,./ -

-jf /.,' j.

Bru,rc/fe,

^''"'''f.T.irZTsatis stepcmentio''- ad riquii, pauto *S."' Menolocjio in nemfccMUS.Hem.quc.. ^,i,i,ari

etde

''"l^^^^^cl^Mas Uan-

T'''^-!'codlccm
.

ve,'o

^''"T^^aT Bruxellensem " " sem Idera A j^niantur

prio,-em B,;.xcUcnposlc,-iorem t.in marg.ne

diem

-18

""'J' P'';:'',.,,^, ordinis Cistcrciensis,

'-'''Ti7:::::^:^oiTms.occu,-,^n':

^t6ro'Vo,-.'"0 "^,
disi. 11,

Uaonum;
Orandist.

'^P-^-- " ^^^^,"

'

, E,o;.dium ,^emp/or)n Hcnr.ct

irz;'n-ru'no*-aliler

iii-^

&-'

,S
la'
32. =-'

pa.-HH sumus.
Cataloguc Bctieral

^"3^-

,101 Cfr

tom, XVI. pag. ^.'^,^'::,^^,i7F


,.,

pag- ^^" >' cc. tom. H,

Bibl. cfr. Fabricius,

..^^' l"'cKr..'prin..

'=' "="!:;

T,- oar''t
U.
V>^|-

pag'

'" -

lll

lal., ,11) Patr,

"""

',t;''"rro

Blogr B.ogr !t2;Cfr.;M;cl.au<i, '.lla.. .Micl.a"

^'^'^^''xuX. --;;--,&. de --^jX,,,, ,;bUoth.

pag. 551 et
la

et4t.

toni.

'^

7,

Tom.

lU. pag-

'

^V.;'^

TRAGTXTUS

8,Hisl.UUer.deFrance,tom.M^.P

BE
68
EX MSE.

B.

CONF. NON PONT. PETRO MONOCULO,

TRACTATUS DOMNl
MONACHI DE RADOLIO
DB

THOM^

PATEIS DOMKI PETEI VITA VEN.


ABBATIS CLAR^-VALLIS

Ex

swcuh codke Trcccnsu BruxcUensibus

h-

\U\ c"^ duobus XUI, cnm


collalo.

codd.

MONACHl EPISTOLA DOMNI THOMJS

IN B

ABBATIS' VlTADOMNl- PETRI

CLAR/EVALLIS.
.t

Prxvii-

Quare Tho-

Longipontis a .miro suo Walchero

mas
chtis

10",

Rado-

liensis,B.Tetri

D
ego autem exemtiia
.

INCIPIT

PROLOGUS OPERIS
Ecclesiam Anno
1204,

SUBSEQUENTIS.

Vitam
a
b

scripserit.

u;^

,,t

pt liuer s

com-

^enaarem

sed consc.us

h'

"-~\ ,tem
Petro

,,ii, pluteo

--3:n.faur;i! domno
ai

abbatfCla.uxalu

peccatum
vestra. sensuique

wmm
Cum
modis muUifarie multisque \Uissimus, cp f.in.Hvit

nunquam

quum

abun-

datiniquUas,

"r"l

Cu-

emenda-

''^.-'1--. rautem tempore quomam


retriguit

a i"

comm.ssa declarat. deducta Wterisque

t.s

ex quo .psius a.siqJdemsuntveritatesamiis hommum mmu-um qu sanctusrPs(. XI) : iUe e defect "prod.gmet Inuspratia et tortitudme faciat populorAcL yj;,d>catque conn-

dX
immo

caritasmultorum ril^a/M.AAJ ecUps.m, quoque ndei tormidamus


.

TZl magna in

,,Ubus au.^palato mel

ea

qu.D

-un^^^^^_^^
^^^

rter-.^pera qu.eego
fide,

facio in

nomine Patns me>

perlubent de rne ipsa testimonium per

aoanXJ
.

hujusmodi ^^^^-J^,, .^emper,scriptor.bus Deum '';'". ,,~eteorum , '"'!;''

contemmt

non ^ ^^^ ^,^, avgar,t.e detralierenonveretm.o , q ,,ctum Mcsanctum de quo ^ suntanteporcosspargendx


scrM.sinu,s noiite

d-

decrevit potius de se. ... salvare credentes in primit.va VitamB.Perevelatiouibus indigmt ) Signis et tri scribere possedit; ca;terum et pro- aggrcditur Fcdesia, et ea copiose medialimento, ut eadem Thomas, de vec a eodem indiget

quam Deus

'

'

^^^^

^::";:utt:l,s^str.invenieta,.,uam^
rcquiem animabus
suis.

efncaciora videntur quam ad quod s>gna recentia medicorum speciebus, >psa vevetera ut est in Sed plur.bus operar> probantur. lu It; parum nec

nTqux contuht

sospitatem.conservetcoUatam^

se

dilfidens.

qurnon
usquead

credo ciuod oularem, quem vidi,

bonun, non est qui facat hoc agere me unum rP.a/. A'/i/A utUUer tempore sinvn-um virtutis ' et nostro
est

quem

ba

n Cla,lvallis, quoad

agnov,, Petrum abcalamo nostro ner. pote:

nt

propono a defunctis revccare

ut s.cut viven-

ter
g,

1 -^ " T.era A. erecta B. - VentaUs A.


tes

B_5

au Sanctorum A -^ ^1%
475.

(l)GalliaChn.t.,lom.:X,col.

"

60

DIE
1

VlGESnU NONA OGTOBRIS.


'

EX U6S.

ciP

Posdem

osdificet et

De mercenario qui
voluit incendere et per

hominem De.

e""^'*'"^^:"^ m.iab.Uter
abbatia laboravit, et

tes

-0'-;;X;res
i

'>^

nd bLtevcrea,mus,
excitandam
,v.hocpropos.to

s.t in in te.terna, ita

m 'T mX^o"n eadem


me

Bcilicet

eorum ''"''"''""

eis' 'i-'""'" ""rronlnd t 0"'" plurimum revocare

co-Weratiomei, , 1 sermo con-

n
cum,
et

:v.stransiatuse.^a

monach. super de pra^sagio Roberti

tempt.bm

eadem re ad mona^"ues^ponsum divinum super

matev.an. argui, qui

^3;^^^,

,,,ussimis reservandara ^e ne vir tan-

*:;:.:;'n;umadoumdemN.co,aumde

u.... -^ quod ab merti poeLa novenm, plura iUius quce

no

^^^..

sunt

,,d

aliorum

'^^^uTdVaT^^ 4 Unde ^ ^^^"

jam obitu annis pluribus quis ps^olabar foretne

eUp-

^^' De

visione

^^Ttnni Qomm

comite Petri super Henrico feui "t"^^

'T^^eSnctoquempostobitummamfeste
nee an^iv..

majorem operam ""P'^""

^Xtldun

si
.

entio
jis

quam

st.lo.

^'1;^q^L..roto'^proquo^ora^et.gerin^
verberar. v.deb somno se ab eo ei quouio.t Quomodo revelatum est

mefficausas

XM

L^

proemissaseUdens,.mpell.tu^paucaq
v.r.s Je .pso vel a bonis

^^^^^^

^^'"'^

J^

'T^rte^-'^'
'^DfvLne
pcess.t electionem

^''"^

"'''"^
Clar.vaUis

^'"'

-cuiasdam

fratris

qu.

^^^^^^;^

aara.vaU.s, et

Qu.n et.am lutu desunt suppleb.t.

-^"'T"trs'verS.aClnv.num,vel aquas ve.


in s.milam,
i

^^Be equo eiusdem tn>amalocadendiusuU^ea^^^^

G.i,ehcn-ti

per

eumdem

Pe-

araaras .n dulcorem,

j^;;

15 (liffusa

(Psal.XLW,

6f' ^ convertet. mter.m 'a'---;

^'
t

eum v v Quomodo vocavcut


honoraverit,XKlV. episcopi et ^^,^cov\ ci, laudabili electione cujusdam

.nen de

no-

quaUcun.que

ra.W

gam^t

De

toc

legere /':"; ooperfsutilitate, p ^"^"f^f^et ^ no 1 ^^^.^_^ ,^ afleotum rependant,

"%,
digitos inseramus.

fratr. Igniaci cuidam eiecturus pr.orem


.

responder.t, ^^^'"j^

Deadventu s^JU^^'""'^, ' ;us" XXVUl. etauctorispra3sag.odemo.tegus


,

(orma in equitando,

Be

ejus obitu F"^";;;"; f7^t, defuncto

"

OPERIS mClPlUNT CAPITULA


SUBSEQUE^Tlfe^ ^^
De
conversatione, sancta eius patria Petri et

^^^-

..npsatis-ratiosacujnsdammonachict Devisione satis o""


.

^Z^^: ^^^^l^^^^^^'^-^
-^--^^.eret ad^'v.rum De.-

nrvllloneeiusantequamingredereturfgnia-

ExpUciunt capitula.

que ipse

v.d.t, IV.

De dolore -'";- ^'^;^,, passus est et de ? ' ^'^' De magna De. ''"
est,elauctor.s.nvect.

aliquando in vigiUis Ise Uberatus, V. e expertus ;


"redulos, VI.

necont^ ''^f^^^"^T i.

abbas VaU.s-

kS :r;" eil:^---pviecessit, Vll.

-^' ''"^"'"
^,,. ^.
i6

.3

Om.-(.

^^

.-

11

n,

pro eis A. J _3Exor3n(luin

^^

A ^^ Oniit.
'de morte ejus

A.

Om^

0mi(. A.
'*

a,
,

(hnit

A-

jtfEumdem

flt^rf''

A.INCIPIUNT

OmU B.- Fm^s B.- ^^^.^^.


jjra;m.>(.

^,,^^

^,cri.

dit.A.

ptionem

,,
EX MSS.

CO.. PKTKO MONOCULO,

^^

^^^'^^

,^,

,,Us caUe- D

^^'^Et.s clak^valus.
C\PUT PBIMUM.

.nPlUNT

'

PETRI ACTUS BEATl

^lSr^^ 1.;^
""
,

^: -r=-----'
_
,.., pt

^n.^^^^
CA.P.

amabilem.

11

Eo

inductus

Petri ortus et

monachatus. FU

-enUm.ps.us oiss,m,s ad 10"= qua, testes nob, ali.ua


Istius arpa,-uisse

pv.n .^^.e^^^^^^^^
^^^^

.^

cst

visume.

^^^;.

P
^^

p,...m.s.mus, n Gall.a
CAP. 1 Pctrus.

^^^^^^ ^^^^^^^,^

,,^

(^.

ut aicel.atm tcculi dignitatcm,


u. ^-^^c: lat.one eela\it

c^

^^^^^ ^.,,sset, domum venisset,

Itnlia oyittn-

m petens aud.tor.a Gall-^^;^^^,.,.,,,, cisterQui locus, nonP'"' ' ''^."i.piantatio 6. Ibi eo 'empor "0^^ ^P^i, ^^. ^,,.
ciensiserat
,i,a

H.;=:::^-ns,gratia,itte.a. ' ,YEiiiacumvenit^

. ^i^ut-.Etsedes eximia-.Etsedes udm ^e aulaminpredereturputa ^^^,^^ ^eaem et sup a ^,^; posita erat .n ea, vultus^>^b.U^-l ^^ ?everedi admodum ca..e^h^n b.lcs^^^^^^^^ ^^^ ,egiam occurreba,,
,

v.o.v %idit

"

rem

1-'"-"?-:^^ accensus. h*'"

^^

petu facto, qn-'

..elTgionis
'^^j

assun.ps.t.
,,,.
,

domina

Nescit tarda

moUmma

1!

^.^, ,uidem (Ps"lstarit sermo ,^^Vten,Poramulta. Erat

.pso ope,;a..te ,n

banef | ^^^^.^^ ^J Uo C")^^^^_^^^^^

S, i.itus pratia.

;";5,1"". agna auctorivenerab.l.s, ^^'.' ,w,dismanibus .Uum a, se ^.o''^'"" ., et tate fugatis. P^^_^^^^_^^
etp.odemulcensaUoc^n^;lu
jubebat.Qu securum esse
tacilis est
1

conjectu a. ^u'

^^^
1

.^,^

j^,
in

^^^^^ ,.

.nbre^iaesi-e.plesset
tura
tenuis corpore,
vcstitu

"^^^^^^

.eeedens;
^^ ^.^^^
^.,

Ig.ac.,

muUer -"'';"; .'^^^^^e^dentur.C.tera


pronc,ur.t^

o'^^u ,nediocr,s, b>en '"^o n.a&..

^^^^^^^^ ^^ ,
1

gricacodajmoness.gnil.caie^

uncsensu.n
8

Gum

ig.tui

Petrus juvenis lecepiu-^ esset


.

CAP.

lll

uienta ad

Quoinodo
sit

in

jeco.nmun, tacileP-tevcommun^..sun.^^_^^^__^^^^
""S'"''
'

n,mmm

J=

devotissimus. "O" P-''''*";'^^,^:^;" perfectionem =>-'"**


.

Itrocinio fucsibi

mento
.

et tus
lis.

etiamepesA. nn>;'^"' tum sibi '">"


poribus, pr^etei

^,t m unam o (empore pra-su;,nauamspra ''"- 1^^,'d -;- nuUo Uauam supra ^oUtum boU c .ntur ,,,0

'

temiji,eretis (uere ' cucultun.cam vcl

ttu

oculi

^^,''Xtse l^du dccorem mdu,


.

fortitudine scmpcr sinn^^^^_

^^^^^

'"J^X ul Bo ^ Calc.ament.. <iu.c ,T.ebat. mebat. Calcament.. a ^^^^^^^^^^ ^^ ^^^_ l.vcmis "P' .' F"!" '^^g^uis fraumuam .,ec 'f utebatu,^ nisi si.npUc.bus
que nec

e rP >^ ,,^^,^,^^_ i,em et P-einx,tv,rtu ;^^^ tempore,,n o"'""-''-' provectai in omni perseyeyan. Cu,uM^^ constantissimc eonstantissimc per^e^-^^^-^^^ 1^^_ _^^,^. ,
,^

cun, q ^t^tis constant,am

,;,.

Lm

non solum

intererat, ut

q,escendi

cum ex "i,.i,tum occas.onemhabueUn


^^.

>^;^^,, "
e axabat.

^^^n^^
aUcujus
^

a psal-

eausamque hoc vetul.t, fe'"'"-'"-'\X , sedu us sed improbus " !:' t-'^"'' ut erat bcni'''^''l"^? r "et U e, etiam -P'-' ^,'^:"^; nUiaribus suis vince^ gnissimus et "' /^''^^ iquit, novicius,
'

'

non modia spiritu,n

^^
^^^^^^^^^

^^^^^^.^ batur,

respondit

Gum e-e

_^,
'"

^"-'^"rt'r:^-~'"-'"^" Ltto-mil.iquodammododomi,.atuv,
""
'",?

''^.T''"''*.-, tusTcts ,^, ,p ,tus

^^^ est bUi ev m,hi visus _

m^

_^^,^^

'';tduat velu ovem S^:::raCinter.ntrorsumlUgiUa..svc>

per Joseph. Sparsum

notevivtavocavi.
'
tibi

plmnbus Plures in

..^Minnl

virtutibus ct

virtuti-

biis

eniinet.

eKcellentium

sed " -'" <^^f^^,^,^,, invenitur.


^

,mu

is

q" ^^^t'S"'^-^^^"^^""""r Ipsecst, uta.stno, yiUs vuU vider.,

S-----t,:=^sr:^ * ^^^^
^'olont.a a. beatus quadam

aus

Verus. ,nau

t,

1-

'

.'-_^^,^,

^.

,^,,,,te,

"" '";";;:.. atistesanctus. Na.n grat,as obt.ncn.u potiss.n.um et m,rab,l.te. ,; quasdam qu.bus S'o" '^ "elocm.um. venusta:Lmpavatur.pol.tumsc,lc^ 1^^^^^^^^^
te,n a c e^ e^ domest.cam euvam Po,

-"rt:;"(S::^p-^-"^"^^^''"' Z::::vu;a.visdesic.ria^^^

-""tuKt;;:::: immotus
,et
'-te"' etav,d,tate .n .Ua
l'

person^,>n "egot.
et l=vo.-ab;^.

s s^''^

,,, j^^

eo"fo.n"f ,evum immobilium

pjTectus.
^,

nar,,

J e.la.g~'^;^,^^

permanens. i se

o";-

nte e quierebat. Cu". nec habere abat,cn bus inocuUsDom,n,coru e.eret, et quantum p

^,,.
^

mentis, omnesquetu

-ta^^s bellas et ternp

^^^
.

f^;

animi,

:-;:-?;:==:--^
^^

''"""%rrveTatP quasque .e .g "


oi

runl^o

putaba,

r=:= .---t^uam innata


con.Dcua et naturah.

nl~mag^

L-AP. IT

judico. Et

l-^aj-P^^;;,;;
""'"'^"^Jj';

etea,n mod.s

,eiu, conscientia,

:""^"rEt'cen:

^.tishabu,t suo ''^''""rrtCranrv^.ulerquampotisper,orem. Nec tame g.^,^,^^^ ^^^^^^^^^^^^

tempore

n velpa-
;
)

, veraciter humi-

choro donnitans excitatur.

ari:. uti reor.

nuUum
Putavit -avite,- exc- a ''r eum suavUe?excilabat. ^^^^^.^^^ ^^ ^^^^^^ .^^^ .^ pulsans e, m suay ,

pr.orem,

-";;;

e,squ,.ectenovua
Vita ad.. A.

^ _.
,

Magis add

el

- ' DevenH B.1^' ^. B.

'

f-^^,^,-

/;

,,.

u Cura

' O.. A. o,. A. " 0ni. A. A.

'

AffeCo

e< fl.

71

u^iv.u.v.^. INUINA OCTOUHIS. \-lGESlMA. NONA DIE VIGESIMA lun,. i- fuit. Natn, sieut plerisque Plensquc sine dubio impar tio.sset speciosus praimisimus, nec nu. incressu huius operis ^^^_,^^ ,. nullun. vWebat.Cumque no r:p.er;i,,shL,num,nonmvesUtudeaurao excilatus exotatorem neo et s^pius varietate (Psal. ^LIV) esse ^'^ ^^^^^fj.^.am i^.tur circumdatus equis, non --'- ^"uH^ ^^s teUexH div.nam curr,busetin exte, ,o X; per negot.orum erea pluriraa riMC. qu. gemun gygant,bus rummuu rum n lust,-,am, un de ,n magms non '^."" a,ubulavit hiuvenemsplendidumeldecorum,e.,u..-.^ subaquis(-./c''.-^-^'''''"""" , ^.vYY/J ^ert subaqu.s rJ<>i.-^'-^^ ""^""'''"."'v sen C.YAA';. sed .. ,_ ,..,,,ii,,,s suoer se (Pml.

EX M3S.

- ^-

'

ve*sut..a..eos...entem^^^
ei ni'i"

"^o^o^tsr:st:\bn-.l-t.p.a'n morose, mihi retulu

^- -':-";!;,rSar;l^om.nus et .pse --:t^i:^..n;.,,ln.m.nuset.pse

i.-piritu, ,.c. ,n .^.-. sp.rnu, nec ... eommo.on. ^ sicut scriptum est, "Cy. ^p.i ; sibilo auriw tenuis r^ii 19-^ s,b,lo aur,e tenu,. /// ^ nec in igne, sed ,n e, a. est ad Helvan^

- --^^^^U
.

rsc^HpC^, m

CAP- V.

-^td,anoctedon.nicarj^.ps '^;;^
oratorio et ipse vehemens u vasit et ita

et

in eos qtii
extc-

cum >"
'

Ubcratur a
dolorc
tis.

^^^'gf.aicogitaret. bojre^^^
.

capi-

Ad quod agendun.

J^^^^^^^ ,<,,iem Lauvocem au.l.wt s.c ^^^^ sc moveret, el ab m .nvocabo Com.nuQr ^^^^_ d,ns Ai /// ^^^^.^^^ eis salvus ero fP e* p re.nans, '" choro

J^tL,-aLt,s J^em^

nonmsi
s,

riora

icsti-

'^^'^
_

^:-Sunn=
ne tenebat t^mperant,am ass.duus, ,nh.s tcneretur
,

mant
raid.

et

cu-

Mar.

bn:r^:^::^^=
,n

fo,-tatus

e
^^
,

^^
,-,.

amaredebebatessetparvus

,<i l^^-J^J^^ aut """"^'^

coi-;--^iS om
consuetmK> ut solemnis est
-cess.sset
1
.

:;^ntpleriquepr.,at,,noeUmmh^^
^^
^^^^^^^ ^^^ incli^^ ^.^^^j._
^^^^^^^.^^

gau. ent rianlur, i hoc

hoc jaa^

.^

communicent/ Piopteiqu commun.cent /P'P"^"|" .ehumil.ter an - ^ et a.1 cor.m


^^^

^xtuio p^.^^^^,,le., jactu e^-'""^-!""l:":^r^fn::ientes,iactu.


.^^^^^^^

-^^'t^::-"
roarum,
al,.eascurd
est dolore salvatus
CAP. VI
C/ynfirmatur
ccakstidulce(J.
-^^^

;;;unt,quas,ps.
rudentia; su;e
,

^x

'' ''e-jere.' ^'" per se cu,.are non ^P^^" et de Dom.no

f.P

^,

^t

eo quod

supponam P^^

aliquandocum.psoaenostuciia

.^^^

Deustalesquandoque
,t.one

cun.

iniraicorum

--A-',^.u.^taun,,an'a..^.rXn-V
::;:;;f:!:::ebr:b.pso.a,.qu.du..ua^^
jusmodi tentat.on.s
se, s^-se

de Deo con^''""^"."V) Iste vero eorum C'^''* in astut,a ndis comn,it;^^^\^,i,, curan^ exter,o
fidens, inter,ora

^^^^^
'n

,,t , n,a,bus ,,pietes

^^^^

'-^'""""Tbu.r^^u

"'e..tibus.cumad

^it,.
CAP. VU H. Petvvis

Lquit,
t,one,

me

tactun. Ple''"'^^';

sedmuU,plexp.n
''

'^ ^'^^ ncntun ^jei cnnem


^^^

^^^^^.^^

/i

ips,us inr.rm,tatem

"^;\;;^ ^^^j , eo talem a_^^^^.^ qu.d fo proesumpsi nu-rere ^^ ^^^^^^^.^ e^ fec.sset. "le "

aica,nus quod a""'

-O;"
^
i

pnorluniac

e^ v.x.sset, tactus riter iUe

firmitatem eorde, erga

,etab,,,s

'.

-'-^f^

:r;u:r^^^Br;:^ ^-^" e^ - -?::t::;i;r::;

.'

^^".,0

ta,e a<,u.d

,tem omcium
impleret, ,n

-m ^'.cnue_^^^^_ ^^^
'

Quod i^, i,uac.. ,^,^j,^,i,ter

ct

post visio-

ncm
gis.

abbas

Vallis-Re-

defd,abuslgn.ac,,eecuse^

eum mihi
occasio-

d.xisse.

12 qua peju-st c ^^^^,^ ^__^^^_^^ incredulilas,vel,quod ne invekitur Thmnas in dia me coeg.t, qu. P ^"^";;, olunt tantam ma .am^;^^, j,,^,,,, oderincredulos. nequeunt, vel per
'

Hancattcstal,onemadne

,,,ectere te

nonnuilorum
,

q,,^^ e us elec^^^^^^^^. ^^^^^, t,onem vis.o ""^. ''"f^^e.ndelabrum ardens et pru-erat IS'" ^^ per le, sub,to ,,.^, u, tuc pos 'um ^^,^^^3 ante aitare lucens, 1^^^ ^^^_^^_^
^"^e vitream majorem
,

al'''^'.'^"'

^,,,, ,.(,-

^.^^^

^^^_

e=''''"""^''.^r:v;In',;t,ncerta,sedre,igiosi

'""",^^,^,,,.
CAP. vni
.

s":;^::::.^-'" :::;:eN,:ho,a,,d,d^r.
non PoWj dem habere
excg,sset; celle'--,

gratiam

Jeronimus, ut vina "J ,eatus juniores connos. venerantur, 1"""";."' antiquos ve"^^ probantcs, p^, tantum^? Nunqu.d am,h'''.'^"'^^,';

dc "^e ce,,a,,^-^,^^_^ fre,ienter Mcrccnnrio 15 Quidam cof/ttanii

Lmnunt. onneetjun,orum.None^ 'emporum ^e^ Deus nec


qu. omni tempore

'^^^^,.,,eceptor
^_,^,^.

g,ere et
^

.^^,.,trjust,isle

igilur ' xj. Cur ' ^ est ;"' ('V^ tiam acceptus ^ B, grat.am 'ue t, efta ^^ ^^^ Deo acceptus,.on de Deo aeceper.tper quam

"f "f
'

-'^f ad qu,busdam ex '-",=', \7^,,erentc. Hoc igitur poleraU ei non esse reterre, non ,,le ^e ..,g,^cJ. abbatem cum ,^e ad eum s,.v,ens -">' tuncsiqu,de.n ^f s^^viens ig.tur non ^'"'^^^^ ^ ,ccensus,ad un.am de cellcrarius

j,in>uiante,

immo

ijrnnfjiam

'

jure ,ete, ^t de

VaUis-Re'
giie inceruiere.

-"^^1

eti"^''^,f"""r^access.t,,erensprun

quibusdam
X

gratiis,

u
,

_iEt _ , Et
n
A-

Ad quod agendum.

omie.

A^

^Non dd. ^e^Jo a"!-

9 lllo

om.(turbalus om.(. '" Brevi B.

^-

E DE
M.
MSS-

B.

C0^'F. NON PONT. CO^. .^^^ ^PETRO MONOCULO, PET.0


.

,
'-^^-g^^^^ ,,ev, et
vellctis,

^eTare

non posset,
hoc facinus

PP-;^"
est.
:

proposili contessus nquit,

."".JeCui ^bbas
.

Jas,
u,

tuerat

jam

ignov.are

po

cras

"
iiiucr

mariam veni; Tc eritqm ad

mercedem -e tuum interclud

^-^^^\^,^,,, t.bi udlo


-g^^^^^^

iten-ogat cum s c "q""^ certus sum <I-^^P;

^^^ hoo non est

m vestra
Uum

voluntate.Volo
^.^ ^^

illeute.fuerat '"P'-'^'''""' 16 Fecit

tino,

nuilo

rcsi:.

promissum l'''-'^'^7"
omn.a
^^^^,

..-,...

V^<^i::rV^:^ U ign ^ -r-.u.r.t audU


t,, 1
i.orare
et
..

^,. t '^-Jti,,o:vos ^ ,aU ^ ^^^^^^ nominetis.T.-NuUum,a e^H;^;;consensu ai..as


est IB"'*'"'

dis.imulans.

abs,ue

..iia^

est in abba"1 ""fetione electus con^.ad.a.o^ ^^^^ ,

^^^

^:

cu^^^^^^^

^^^^^^^^

,rxnom.nato. .. cogiU^_^^^ ,,_ >'f:f-:rr -r:" -^cBon..^ Vere, frater -' Conjiciens sic ait
:

"^ -'-:"-""r?!;;r quoJ a."


,.emus, Don,.nus cum ille aliqu.d

-f^
.1

^^^^^^ foretaudisse,
^^^^^^l^_
'

,^j^,,^^^,^^,,ge.

; >n Fvatin abbatia off.t.o, no omc.o, no^,^ '1";,:::^^.^ functus est P^-cen 0'^ d.u nv-centoris quod eo ^ quique ^^,,,, retulit H c psc mine Ni-^h-^laus. ^^ ^_^ ^^^^^,^ quo tempore ^,rpr.-stolarentur,idem

fralcr

"Sios"

, rwofa-

^^^^ ^^,

^^

insecutushom.nemabeumc
se et ce iose poUicens

0"'

rare negotium

na, ra re. ecsl-o

^^,,3^4. ^^^^_^_

rore,.ttratres,etelect.onemp negoUo ,uicitus


.^r -!-

f^,'

oc

est

primum

^~;^,., ,ed gratia. L.


r;r

"l^"'".;:" r:rov.deret Hlone.m P'"^ eeabatur, ut e.s Dom . m^^^P quodam tcmpo.-e
J"c'^o^'
adn....
,
'

hoc >'oc

-'^"

xjo,

.^^.^^^ -

-^,^,,,

,tbatem. abbatem. ^^^

^ ^_^^^^^^_

U dum au.em s.m.le * '^'^'';",^t .fluctum Dei 17 Mc^l^f e... ,. d,aerat . Trausivit languidumqUL r e -^"f;: ciaravalle, / VMcRc- i.ominem qmdam locu.n monachus 9'" "--^per

m.n.fesle s.c a.t ostendet et Ule

Querc

<

beatum.

^^^^
p

,rtcat tacere.

v.rum,

vere

uominus
ius apostolo-

eum

^,

^_^^^_^^

.^^^^^^^^_^^ ^^^^.^
^' ^^^^^ p,,,e,pi

r S:
:

celeber

suasit e' et ipse

^^^^^^^^ "
Pc^
-^

"-''""

si

^ lltl p

^^^^^^^_

revera, "rVJti^^S^^u-t.^t jbus qu. Pct,o pc

non
.n

loc. quo ^^"reo^::^: '-!::?d.t, et eo

non Pcv >-c sanar,


^^te

.olum ^'""

""'''" posset;a.lj.c.ens boc

domo
,udire

":::rc:::sJ::s erant, 'orcnsm


et

P- S^
nosse "'c'-""""''
^,

." eii^ .u. eum


,i^^imx
,^,
...

v.dere. v,dere.

nunquam am,^m,^^^ Pascba v.der,t ^^^^^^^^ ^^ 'l^od n c Significans scUeet convaluit


ifra talen.

,ieu.r.

^^

et chns.quidem
m.

.t,an. .e"*^."'"-

terminum

'-"

'\^V,
^^^

,ed quoaliquanto
^^^^^^_

,f aliquotanms "^f^^^f mab , ora.ne, coram Dlo ,n et iustit a


brrfama,mbonooaovecorammundo.

^^TaL

sanct.tate
in cele-

^'-"'""'"^^1;:: u^:c:^:.tumtu.t. hact^nu


modo
convaluer.t,

ANNOTATA.
,Vide.IeorigineB.Ve,nCommcntarium
Prirviuni, nurn.S
.

Z>m.r.(rf temporepr.-.fueraU,contig.
dt.c(.onc.

i_^

al.batem
.

non habcnai

^^^

^^

electionem

^ta..W5'^accn^s,

^,i^t ^,i,bates
.

^^J'^'^^;;'^^ V r i-itur Domini in-"' r^,.itriset abbatis. vu

b
c

Hxc pauhspcr aeciaraiu


Bc

Q^^raenlario
calceamcntis T,^rin P,^^^o,

Pro.'rio,nu7n.4.
a<^

utpote fa,n.l.aren.

^uam

l,at,Igniacun.v.,u^
ut sib. ;"'P"-'

uominum ,0^^.^_^^^,p3,,,pi.
orante litaute simul et

accuratiora

tunici;^, ejus cucullis, ^idc in Comraentano

"TDepeduUbus,^mpri*^;

^.^,f^;",'

C locum

remX.^"'"-'^"" .uum,

-;-

'^"'
agno^

io,.u,...^.-

..^ :-frequ.r.s

non rccordor

""'^0^;":::^'"-' ""f
:sr:;:.^tur;ip.et.bid^
monacho.viacUcetpr..nostatim 19 .\ccerbuu nwnduraso- '"toVccersito convenit)ioc modo TninatoRoberto, patei ^.""^^^"'^^,^^ ^^od ex minatoRobevto, pate, =."";""- ^^o quod C.0 .e futu. Igniacum, cl crLUO i ^^^ n...,.imnfi. Inauit, rum abba.Pergi.nus,inqu^J ';:,-^,;)3igi.
. ..

^^^^^^'^^JZJ.o,.

compos

S^^^^^g;-^:-,.

. .-;jir

-.00

tem.

,e

aUD. plurm.m., pendeb.t

,,,^
a, Co.n,e.t.
(2) Ibid..

in

Keg-

Acia oo., pag. 455 Cfr.

. -*
11

41& 720 721,747

etseqq.,"^*
^^^'

,_,,..,. ^"^
^'^'

Pfl-ototr pa^

mV.II^'.

- " P^^^ ^^ "

Pa0.

73

OCTOBRIS. DIE YIGESIMA NONA


disque subieotis

moderatns et

d,sc-retus.

Dcu

p.c
'

rior, sibi se-

.PaucacleVallc-RcgiavideinCommenta-

'"'^^i^rZXaU^irianirnic.n^^

cum virum venerab,lem, """-""""'^"^f;, cellerarium, 1>1"=''" et bonestum, ejus conquerens scilioet quod "^

venis, at irt alios beni,.

.^

gnus

ct

conflis-

ccrfcrts

nissem, et ""f "J/ se,l .lurus lo abbas ejus religiosus quidem 1 agrestus, respod,t mium severus pariter et ; mores .U.us, qui vitam, qui "-""^;.
bat

fm

pensationes.

'TinlZn.c.namiiarnr^^^^^^ 1179. aZo iirciicr U60 acl


CA.PUT SECUNDUM.

et oM'^^^^^ suetud,nem longa socetate ^ ot seve,us, seu inquit, durus est Revcra,

- JJ^-

sibi'

s^ p,us est et m,ser,co ilUus majo,^m curam efin tantu,u ut nos, qu, es adjutores, aUquot et sumus iUius habemus nob.s v,d<Hu, et pat,euUa, t de elu"benign,tate
,

on aUis.

Nam

aliis

Potri

zolus, Immilitas.

ConGuiza.

'versio

BaUluini

de

de eo. Ahse Yisiones B. PHri Oeeisii) B. Gerard.,


visiones. ablmtis Claravallensis.

eum
n.us-,

s.c

Dei esi tatem, qua: lex

^;-; ~^^^
^i""

et

non

-^^

^^

-^,^,,,^,

,t cari-

pevEect.onis,

attendens

E
nuani nstituui cl
.v.,ctimat
'

TTCAP.

;.itn.-

et ardua convers3.tione singulari

XU

B.Petrasiwipellit juve-

nem dcUca(uni

ad }M-

uis r.gore,n,luc

'

nitentiant.

Mt ut fdels ^^ vi,.,bus olaborans crcd,t '"'1"^" tunc assequ, se

"'

,spensatov P

tiuod

.^^^^^,,,,

Nicholae,

uunquain

posuisso ad

a vi.^^^^ ^uibusdam, li-'."''*^'".^'\":Ltis Iralrum ao <leautur alTerre "'^P^^^^;, "^e pit ccupeusa' pacisacvoUmtarue scvtu.., ,.i, ,b

conftrmationem

'^-^"''IJ xXXIV).m -"^^''''"":"u^-:ni.f/.M7;.Modustamenoonst.tuenau


piaetcl.scretad,so
t.ofra
^^^^^
,_,.^
.

!u;;:rlt=:r
glut cem oolantescamolum et us omno decimaut

oouse,ent,a of Pura
^uut sanc/1-

uuU

repotiebat in

^^

^^

^^,.. opcribus cx-

^^^^,

,ui

quunf,
melius,
tes,

.ule. '"'""'" .lu, ^,.etioncm malum et

^^^_^^ ^^ non haben^,^^,^

tcfnis,scd
jiixritin.

qoodquedetcr,us est,qu.
,

m^l^^"^, sunt.nonqua.

jesuChr,sti.qnxre,^
Deianima.lverti.
CAP. xiu

a-^
..^^^^

^^,.^

J;^^,^,,el
^_,^.^^.^

22 Nam cum

cum comeaens .u^uando


i

ipso,

gustan-

V, oa , gregis e-uba,-e errantes.et a malitia ips, tes,

i,,

f,,,!.,

multa
^^^_^,.

muUa

lacuut,

I". P ""^,,,

Parcus
hehcst

est

cibietvidetur

--"'n!ur":Ufparcitat.sargueipsun
miserans ilUus,
:

(.omederem, msi
eorpori

rem Immo, n-ooorporiparoe-m.


,uo,

.uqu.t, P^^^^'^'
P^^^

ciJet potu
.n ca^teris
,.j,se

et

U-uctun, a^e, sed parvum tur de '- =1';^^^ ' u Pet ^s coutr,tione Joseph Spir,tu Sancto '1'^''

q
^

^t.a, r,.a-

utc,,',

edoctus, reve^^^^.^

,ne

<^l-";:

esset et

rErqrct,am videretui ''^ ^"


.

tem-

just,f,oabitr

omn.s

peraus et i-"^'"^f ";,?:, qux[icitur. Q-"'^''" .f^J rtem,>erant,am, hal,et ut nc. J'" lentiam ''"J'-' J^ tantam quarta i,rter r".""P^!!l,;;'J"es%rat,x gratiosa, gvatiam.utsiucpsacxte ^ ^^^^^^^^^ ^^ GiUebe,non P"'''''"^' esse ''r=.ntoitem, id est ^P dioentem religiosum virum ^* ^'^'^'^.ud^vi tum abtotem T^-^^^^^f^^si^gularitatc miou

recte oonrappetebat excel-

ad .ant ipiritusest, eteosqu,


^d"'-'-",, tate opm-tet

^'-"^^^ ^,,,^ m
., ,i

1'eus ^^^;";^^^ et qnia


et ve,-i^.^^.._

,_,^^^ ^^

tatis

j^Xto ardeut,ss,mu..c,nulato
'

stit.am,

nou
^_

q..^e

ot il-' ex lege est '""^"^"''.X s.deb t^EJ^ neoest.oopiosepo et auctoritate ^uas " ,lispensat,ones solum v,cto,.;, on ^.^ qua,sanctiUatcmse,cbat, ^^^^^^^_.
,

^^

.^.^ ^^

i"'us

'''""^

^^^'

'

,,,grcssionem

fo,'ass" '"7"''

sed lamen

matena

quodnen,inemv,d,sset

^-

i^,itatem

pedent,bs expos.t -^^"j

n,ater,am ,,,,.essum ad

^^^^^ ^.yn a-

nus male c"""?'^^

'

"

'

perauter et pru-

suam

''"e"''-'*t:' sque ler^q Ucet ,,: , denter .-opetat, scientibus simplex

eum
,,

int,me ne;

hebes

quod

ei

5S'r';:::o^:nh^sc::lavi..aautemest

"'^^^'^f

eum

loque-

^'"'''"fT^^ ^^'"^ '


Sed Teverti erntprudens bonus supc-

"^""

>'To:o;b,m

-r- :rp:r;s-10

CAP. 5UV y.irrat conversionejn

--;:rs::t..^^;---,en,.,sa.:L^t:r:Sd:etlo;:er,bussu,sregen5t<ecDon A.

dens

Wmit.A--'0^^tA,-^Onut.A.

MONOCULO, CONF. NON D .E B PETRO onposset.Cumcueeiad^eU.fW--^::; P ad^uvare Nol. me ^^ ^^_ ait innrmus
:

PONT.

rentiamexh.bensqualenyu
abbas Tunc domi..us
et

V^^

vis.onem

eum
e,m

vidisse cognoverant

qu=,m c

viderat

f J

^, ,,
^^^^^^^^^

eum de meJ.o

P'*-JJ^^; ducunt, ?,"''="'


..i

quasi
sed.s-

secretioribus o-;;;';;;"; -.Hque 7e rebus alloquuntu. p . 1 venerab.l.ler ^ene ab Wcr e^^ ,e.it ^.^^^^^ ^,^ .e..t, eun. ou^u^ s -::^unt .,t ordmem

aperire

Tiomens 'lu-ercU^v iasi ig,.orans quid potest ^ s.mm d,sse in quantum

""'^""cumquc

-^^c'mora,pu,satursecum.^J^ub.^.?r"^fratres, tantur denuo .o-et^^^^ Y"""' '^^00^.^ a


um.M.ratinrn;musde mum. Migrat in .rmus
imaue ,esiam deportatur

-^dam

rur"m"
esseintralrcm luitialuien
.lomno tat,tum quia
quia tenere d.lipt
^^^^^,
^

dipnetur.

^e vi,^^^_,^__^
_^^^^

deeantarent.convem
^^ ,,^^,^,
^,

,i.P.-e

i.,

.0,

";;^_^^^^.^^ ^,

-^ j;;-^ ,, '.uoque
eum
cseteris

,03

vado

adbuc vigijaccr -^'=,ecto ,,, pausatum. ^""1^"

er

-s;

Cien

eorum

'-" " ' '^ni!l mibi M m.m_ nuas, dice.e


et

":'
:

^^-n/ Deus Eomine


a

meus, me.s,

qu,d

erit

'leV,om,ne

q-n

,o,.um astr.n-

^^

eum

quo

"^-

, .i^e

non mi^^,3

^^^^^

guntvincula Pe'^'^^*'""" ^,^/' in extremis est ? Qmd quod ^^^^^_ mala' sua oonfessus ;;^ ^',, ale7 p3nituit? Quid auod nnnc ?;';" pif> Ubi est audio sie

1
.,
,

;;;eem

Balduini dc Gui:a interritorio


R'-'"
;

26 l^rat n

^jr clarus genere,

rt';-Tw^^tyetau.ilio.Auad ',"" indigeret, stati.n lo quou aux.lio , ,nsi nenua flectens diens e.go auod
la ante singula alta. babebatur. 0*" evot ,uoria
",e

j,

mensi

cni

ipsc in extre-

virtcmporalibusia.us peccat.s. us Imbundans

,j^,aem muli
[^'
''

'luj^

pa-

'J^^,^

non

,,iebat

mis astilit ct "lovestem nasticam dedit.

""::::o:ImrDr:^>et.-arent.Etl,oc

SrX
"To Moxque
',

ocuUetsub.tolabormsom^^
,f

bat

res autem

domus "O^

^;^";;^,^,^^ amo-

ris atTcctu,

nuu ^uiu

a,ns a au.bus,.bet
^ccid.l

>;

-,
^^^^^^^^^

nostris ct
^^,,^,^,.

lUo .tus;sset<,u,meopprimebat,c,uiet,am utus"^ Ugnus .pi nitenais


?

ccepcram quasi gra.uli ut dorm,re autem .[uod n,ame -ravari; intellexi

-,.,.^,,,
'

'""'"" nobis cnn.bus

r:^S^in;lm,facereintedoego,.
I^rs nnuit^ Palduinum quem suscepit. Puto., ;' sot,'^gt',sbab,tu esse debet inquit, jure meus U mm Noue, servivit m,l; qu, m "Ttmni tempore viUe sua.
te

autem

ut '"
c

tactusxpr.tud.n
visita..dun.

,em decideret, '-'^^"ctmque n.oriturum l^ ,po i..C


su..n.

posse auferre nh,

seessecoguoce, t,pu^^

ul ad
;

eum

mandatus
,,j
,, ,,ius

et

\'-""f"

confes-

^:catissuisusqueinf,ne,

vit.e

--Pe;-'^

"^"""rvem;:d,^"-ti=.^-
quodde c.aL.ui
s.^culo et liabitum
i-el.-

nonne pecoata sua Cuie"o; Nonnego.Verum pcFn,tu,t, et ad


extremis

nonne in eo" it^sus est, cuma coniugif- Et si c^tera D i rioordiam peccato. .Cbrist, pro u,neseis quia sanguis
tace

peccatorum. Per buse^ususestin vem.ssicem -

ptotm

iUum sa.,gu,nem

qui de latere do

ma..avil, te mientis in cruce abscedas et in ut .e protinus

co.,,,uro,

ma

ed.cte,
l,a-

iUum nullam

G
'^ ^"

ah mouastcuum a^c

rC

sd^^^^

P
aou.. ^

/ s adducitur

beas potestatem adjurationisnon lere.,s,v.ctus et n!hu vii-tutem quas,

sagu,.,.s no..Vudito Ule Christ.

Oecurritur vementi,

nubis susdpi..,;,

rl'sus

absccssit!

Ego autem exbUa.-atus


jubilation.s et

liibitu ^

T.r:;=""i"-"

r r

victoria, in

vocem

o,

erumpens, eordis exultatione o,.endo c.pi. Cantavi autem eantare ^!; Tlt Rex gloubi dictur usdue ad ,llum locum evigilas et ord.em ubi a somuo
,. ;

Tt DLt.M lau

"r";intuesclariori,iDeilaudemet cum ,llum hy..,um persolvi. Et


llo.^i-,m

Tr,

m.T,..

totum

t:mluci,^orei,aberem-.;-. .010
sptUAVI,
voc.s qua= m.h. d.xe.at vi.ilias, non in.men.or Oral.onem tota B^ldu,num ind,gere aux,l.o.

=E=u;:"a^,==::
"*'",,.

ogium

eaiit et -1

NON C0NFUNDABIN;ETEI<NUM"-tutiuas pulsatur. Va

ad

"^;SwarcKVratribussupcrmiirmo
DuoruOT fra. vi.loruul hiiec

recolluccnt. ,nr annuo eis ut se

suo Visio unius in cubih


in..ii,ntonuc eo

trum
euii
viuci
.

humi-

Deun. pro eo. nocte dirigo ad congregat.s n capv jam facto, Iratr.bus 30 D.e usque ad tiiceiniungo eis pro detuncto
tulun,

,.

^
^,.,^^

p,.

^^^r,ct

tus ante

"'"'-""

"'^bHu^^t^

^f:t;.r^r;i;^rimere.,t "^"" noctis, Sluod ina.

r L ~.^:"
tungebam;

^-

id est trigintadiebus

bost,am sine intermissione offer,-e facere quod aUis h. et ipse immolare pro eo.

,,us.

<P

,.-.*
brat.

^?, ^,,,

mtTaeensi,;ieetoveUetdclectosurgere,sed
Per

'

75

DIE VIGESIMA. NONA


natu

OCTOr.RIS.

EX MSS.
tuer>t

ra. ejus, et a

quamdiu incertum

utrum

d.U-

omnibus oratur

PJ;'

P,'

,Jitens mibi

ege a odio l.abcatur, ...cede.e. potest securus stes sin cotradict,onc od.o baTuor.t .uod rex eum

inter

med.os ho-

If^ero deciaratum

'^"::::ru;"intcoAp^^^^^^^
geie auxuio, t

bctet.eumaeacno......

rr:::^^r=

.-^0

nostra ^^^,^^,^ -^'^^

^"

secum ^igna m.Ut,=e Cbr.sti signa reUi.,on,s babm. ,nnre suo, relLp.on.s liabitu in corpore efu" portans Salvator.s, bost.um suoindutus nui est tunica uUam penetrarc -curus, .,ec "um cu;eos potes, o potestatem 'dl.u.. .S' v,abet in eum diabolus voluntas Si aute,., nuid de eo Dominusvclit.
.

baimcrit, st,gn.a a

t Zo^ne
^'^'
potu,. potu..

r*
tia

ut quadan,

^^^^^^^^^Zn
appad monaster.um.

-Usupcr.U.r,tenodataetp...s.^n. jud.cis -P- ^

"T "re1"e.^ Cumque ove, C"-;i;;-;:>;;


te e

^^^^ tr.stior ;u,io ^^^^^.^^,

qam ^^^^

^^^^^^^^Z '^^1,:' novissimum


Z.e
ad

-^";^^';;;;;;; p..at Deo, ex


acc.p.t ct

deb.tum
quadran-

::l,r;urdtc;readi3veUetsulmetuisse
9
Videt eum in

'Tr::^n,

tricenario

.oiut.

ab

;rntumut:pecoatorirc..gio.,isbab,tuset,am
inipsomortisassumptusart,culo. venerab,Us annas ,.,, hnnr l'"^ vidit 34 ^,s,oncm scrup,dum nobis J^'^
a.wh!/""".
.

parasceve

ndhuc indigentcin
fragiis.

.ndo

suf'

,nlectio legeretuv, lesia secunda T, L,^ in purpura, spcvestitos -.t^s vid.duos bomines sp,c,cns vidi duos advidendum, ve-

i/,.,,.-

nitin

^::::;:;:^:eamv,d,t^E.^cettestimo,^^p.

^tr" li:.S:rr ante cebant cumqu


,

me

u.

s.nt ";'"' credibilia tacta '/^^,;''

epntnv.^runteum mihi

,iondcsceni<u-b*ea^

utestatione U^-^^^^^^^^^^_

"^'

=c:^-i ilHiiii =111552=


ireum '^"'''iraiJrre et"-i eum ad altare et
visionon "'P=';;,\.
ofterunt. Et boc facto,

connrmo-. n.s, ve,a ^^^'^"^ .}.^^^ ,^ ^adat et

.acbium

rr:s:
CAP. XV itan

vero Balduinus | ^ iUa et in rcUquum toties aPP-"' ad me "t;; .teiiens ergo Ugununquam m,b. ^PP;'" visio ,,uju,modi s q,ml mj ipsum et cons.dcra, ,^,^,,^j, raret, ,nteUi '^."'l^P^^^^tsr onciUatun,;

qm

ff

3S::;=="o"=^
sincer.tatem habet certe relatio . '"a"";
teposita

Thomas
teslitno-

sua
nio.

^^^^^^J^ fui

^^*='"

adsteTqua erat indutus, "utem "',; peccatorum atque per n,gram


="^t'"" V

eontentus scriptura-,

te

^nT

'"o^'. sed

copiam ^

vi.^e,

^^^

,ent.ssimu,Ua^rcsU,d.^>-;-^,_,,,,e.
sed,utitad.cam,lu.tnect
^^,,^^^

lile
Alii mori-

viaerim

seitis.

diximus more.
,,

,Uus quas h.c P"";;^.^;

m.les qu"'''" '" bundo impO' retur, habifum. visitandum me "'^"'>."; nit

^-^^'tt^^^lT^fcSs^usadse
nuem cum
, .1

"miUtcBaldu.no ad suadebamut 'i'^'';"' '"\ ';,,,et. U^^^^ multa? naru c Qu.d eammil.ia.diIicat.onem ^^,^__^^_
Victus

,^

\'','^

,,

issem,coniess,onee,usaudn

superesse ere-lebam^ negis, domum nisu,cv.c,.,,u,


;

quam am
.a^.

ego ve^elius con^^ ^^

demum

Uon bu^ ius et a..e?a aDicamqu.dqua^r.tu

""P^^^^-^^^^^^^Xs s.c .-espoud.t upe^^^_^_^^

no^

^_^.^

j.
.^^^._

^^ ^^^^^^

3^antcr omn.a

iT^,^-"' -^'--'""nU,.s
illius

^^
.^^^^^^

tur ego ^utem noctelecto,ace,em


it,.a

.cvetm J

Cumquc

ea

Hcr.cus,come^^--^,.,,,,,,,eio "^r^ ^;Cr "campan..^


30 mcrn Thcobald.cu,us

-hu
mibi
:

^^_^.^^,.^

Quid putas
^^, 3. voluntar.us
p^_^,^^^,^

me

qua

st. 'c . proder.t mU.t. ,nulfc=;;.; sumps.f!

^^^^.^^^^
^.^^.^

^^^ ^^__^.^^__^ ^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^ continctur '" ^'"' ;;'.,, ,,,.0 ,e Duminum prc- m.v. ""^' "' .'". Cmp'mm. ilinuandc servum :tercessurus pi-o 1 m.3sasu.tcrce..u,
rl,.h.-avitU.e caretur.Celcb.aM stcr eM''etoquc m eo; tamdicturus ad
,^_^^, col.ec_^^^.^^^^^ _^__,^j^^^_

_^^,^,

quam

.nv.tus. b.

emm

habuisset tcn.pus
^,^_^.^^^^

abscntcmcomitemv.d

'"""f ,,etcm,signumcrutprx c,,^^^,^ b^^^^^^ ^^.

rtr:u"'p"-d.m.s.tquamsuaeumdi.
et

intelHgit
utile

"'irCnUmecun.cogi.-m^^^
dicentcm-.

cishabcntcm Nondm ta"'X^fi 'p,-oponunt. ''' Jerosolymam P '" P,e,',us est, sibi s,gnum ul comes PO^^'" PJ ,ta.,. Huctuan,en,
^,,^
^
/

quam
hoc

^''"";,,^

sit.

quod

in .sto et 'u

qu. ^"oUba tJ
^

aU.tu O.x.inis

Cisterciens.s

bolus

mo.. u., , ^aU^ue. potestatem doncc

,,.^. ^^^^^^^_^^ ^^^

eo senten-

m iudubitantcr f"-";;'';;;;

^__^

^^^^^^^^.

u.lo vir beatus. ItiteUiyit sedcbat a";i",f";"u:'da... "='".-''"=- mfftutnn 37

r.M'. xvil

tta.. ^"'"">;-';':.,

posse esseveiumquou U-tc^ .animum sub.n

rd"

ebat, s.m.Utudine

!^:;e^::-;::tumpc^-a2^^
^"''^--'^::^::^:^:::pia.misso
AbsoWil eum,
.

S^_^-

famulum
,,,,,

))iomic/ilii

ff''.

-^

^.

Vestiraentis

<r'

S-

Religiunis A.

Quododt'' A.

verbo

76
.. Mss.

DE
:

B.

CONF. PETRO MONOCULO,

.NON PONT.

ctorem.Alicuirorsitansomium.nanev,eb^

rbo

Jctannes,quo etmm '=f-'^ bus cui nomen pr.rmissum sedebat ab ipsoet dkUci non pi-ocul oausam s ; Data opportunitatc b 'm auinit. ^upu indagans ', aud.v.t ab eo monis illius appa,u,l, et sos,bd.tcr ",,uit vigilanti mihi v.de^ adhuc Dominum nost,-um emgalt,s an
'

<and,ge. obsolutione..

Q-^am cle senion-

:^,:d=ruUusetvis.omsisUu^
susmeut hoc
40. E.-at .n

scribcrem provocavn. retuUt vvr beatu.^ quod subjician. ipse milu ora one sua eccles.a et

Jam Ulud

quadam

conntebatur Dom.no. sanctorum Bernardi etMalacb.^'


ipsos saa.n oratio.iem
et
:

Apparuerunt

m ^^^^

CAP. XIX Monc.tur


oisionc se
vallis

iji

af?-

mtent.onem

^-^^^^^^^^ direxit.

batem ClariC'
fMvL'
esse.

Tunc unus eorum

d.x.t ei

rum Tu er.-l'-^ Cl^;

ip.e re iUi et terr.tus vx-vaUis .Disparue.-u.it

lue,at putabat, purgator.o n.lesto, ct, ut ipse

;:;::^!rTerr.tus,inquam,quiasicu^^ nunqnam hoc fe yo u.s^ cum gen.itu tatebatur, hoc non poterat supei set et tamen dubita.-e
CAP. XX
If/niaci,

qiiia justitia
j)ri ,st.

^^'^S:dnimi,.umnonsolun,^aver,,metlonga
vita.n vii est ,m.e ducit ad

spvera

(iMlh.

iiA ' ^"

Hu'

al^s^^lur.^^lUsGeroldus.v.rbon^tus^^^^
tis grati.s

ijo

de Baso-

;;:i:;cLnibonietpr.celletis,l..usnaUn^,

deccatus,

Ign.acumdeven.t.Liat tu c
.

chiis, correp-

.a,namnonnisipur^^s.-PC^^^;;;;^ni.-e,

Uciquidammonachus.m.uo
dns
i.itcr

uMu-

tinncm

non

aice.tc testante .psa V.ta et

fercns. Dei fiUos, liu^o apostolos, salan mter


:

corde, uoia, ,psi

Deum

v,debunt '^!

'

\/.;

Ouis i"itur

gloriabitur,nundumsebabuecoi
in op,

^:i:^Irut'ig.or,atur,,.K.m,og^
non qux- no ment.tur, a cst i vcritate

abbas P>-' -^^^ bus muUum excessibus,et P^actns .gUm t.mpu. regnlari vindicta^ eum in

socbiil

hic oftenderatOrdinem

g^^^^^^^^

^.:,:;a.i.ll,tet,al,,tr.Sute,dm,WB quibus
""' ^^'^Xf secudu, sm v olun .tcs l,ei ,isericordiam non Dei iustit,.am cjus tatem cum.isericordia boc est pm^ ^aT :.t, r cr n,ultas tr,buh,t,oes, Dc. r. ^ in regnum r.Lne .oportcat os intra,.e nnserunt d qui .nanus suas Non .g.tur
n,et,tr .,qu,tas s,b,,
'

ulcisceretur ; o.-tunum quo suam pectore dirmn v.rus ^ub nisagitatus in.qu.s, Cum iUius nece tractabat. vers-.ns apud se de

^^^^ E

^us

XVW.

natione %"^e"^'m.Us, Hav.no nomine, "^J' man.feste conressus est , vidU s ut ipse mihi esse d^personas et quas bo,.r.b.Us Vo.-m.

"tusroesset,dieuno,sedebatinvest.buo veUg.osus et huinnrmorum irater quidam

^;a;P,...XXX/;tast.,i:,ntCb.nsd..^^^

dua

:r,u;n,;;^"t-idcturbabcrcal.au.do
;"iiMcdm,croris.K.crc.tat,sauten.pcream
fructum ?eddet pacat.ss.m,
bac v,taju.t, ,x * Non murmurent ^e asi"t
...

^ones dub.tare non

lam. Eo ten.po.-e corpore,mente jacebat dictus,cum fratribus ..gris

<lomum ^ pi^ sateUes iUe satame, Hugo


pote.-at

n.gred.

cttnttura
itineris

gloria^.

fratrcn pra.latum, scd attcndanl

qu,

totu.'naetarduacovcrsatione,bicnn.acorpor.
in fornace prgats, pass"one tanquam aurum s.c ta.e pc ,gc examiatus,cc
t
-

~nt,
etr,"mt
'ufde,

ad confitendum rarUum, ab^"iTMedia nocte surrexit abbas interlu.t Necess.tate batcmClara:Dom.no et nocturnis vigiUis cui pen-ex. vtillis dorm.tormm conventua e succcdit Senp scente in mterf.ceret mnopositus ut ricusa MarUb. Hugo in ins.diis pr^parato,
:

occidit

B.Ge-

Ig.luretian. sib. non male fcctus .vcnt,.scsl. Irenum ti.uoris ,,po,.at. co. sci. pr^.^"nn=tioni est s,.-ta.assuas dcmitt.,t. Opus

.onuo

l,n,a:

labore, nt materialibus

.ab

ad fac.nus cemtem rP.va/. -XJ, fer.-o d.em vuUievavit.Vixit usque m i^unUetaUter coram .pso positis srquc.tem n. Circa vesperum m ver.tate Dirige me, Domine, dixit:
irau-ibus

cinco.

an
;

ma
t

.ne.uori.e for.na or.g.nabs .,i ., cst wra=tcr Dcu.n, iucitainentum est ci, mcorporca ,ai.ou.s, ct i"^'
l^

ab^-asis, ,.,c.or,a rebus et lantasiis rerun, voluutas n.l d.l.gat videat, ,cat, ratio nil

Deus doce me,'.iuia tu es Et cum hoc tota die (Psal. XXIVJ. e sustinui et ul credimus i.i Don.ino ; dixisset, obdormivil pet.vit sangume lau.^a u
ua
t

Salvator

meus

et

^.arlvr ins.g.ns ca-los

\\i\

gneum
fu,

vuluut.V.s,

sumnmm

b.atilU.um buuum bominis

bonu.n, beatum bo^ His brev.ter

!uctis ad excitationcm
1(1

quorumdam dormieutmm,
^

cAi'.

xvni
pc-

.E[irotttm in
visione

tientiam docet.

non minus quam maigicumprubantur gna aliquoties necessaria nullam parvum, quod et s. lur Ponam bic aliquod pro brevitate tamen v.mam de utilita.e ^ratinm. sermo nnln Irat.r. vobis quem
3U

nropositum rodcamus.

m structura exilia

compos.tum abbas Petrus Cuju; corpus de more dcduxit o, ..mUum metuens usque ClarnmvaUem .mpleretur Tu er.s abbas ne quod aud.erat est sortem min.ster.i ClarasvaUis. d Sed sortitus vir potens in opere et huius quidam Henricus,
;

in episcopum car.ermo.ie; quo post modicum sedes iUa vacabat et iterum dinalem assumpto p,

abbaUs. traclabatur de electione

promerebitur. Kst

ab adolescenprdusens allo.iuitur non ii-nutus.llic morbis multiplicibus


tia

ANNOTATA.
u Fusniacum, Clavievallis in dioecesi linea Ordinis Cisterciensis de Laudunensi monastefuii

usque ad senectutem

traxissemartyrmm. l-atigatus, longum usque corporis ejus incommoda eo \Uquando ad vn-um putaretur. Scripsi
prol>atur

Zm,

crcVL-runt ut deftcere

maneutem, ut manum mterDei adbuc in carnc orabat pro porrigeret. Ea nocte qua
cessionis

anno 1121. Gtlleherius^ Boheriai^m ahba.% aniea prior Clarmcallis et ahhas creatus dictanno 1186 Fu.miacensis
inchoaium
tur (1);
ita

xgruto. visum

est ei

quod nudus

staret

coram

ut hoc loco per anticipaiionem

Miab ipso durissime vapularet homineDei sevcritutem lUms, rabatur contra se insolitam rcspondebat a Deus sed miranti sua conscientia usque bodie, nagellum nui te verberat.)) Vivit
et
;

est

patient.us ierc.s, cujus


ln,un.ens B.
.

Dcum

interpretatur au-

Fusniacensis ahhas appelletur. viri non sunt minus b Epistolx tawen heati literar^m latinai^m latinx cjuam coivvorum-, cogniiione celehrioi^m. eam Eadcm hisioria ex monachi, mi
c
puit ad^.

Onut A.

^ 0.. A Opus-honnnis o.nit n^ P.-hctus A. OmU A. ^

B-

ct

B.
^^^ ^^^
^^^ ^^

^^^

^^^^^

^^^^

^^^^

^^^^^

^^^^^^

77

OGTOBRIS. DIE VIGESIMA NONA


ipsa noclo dofunctus
illo

AICTOBE

domno

.htati Potto

a-

V. n. B.

tulal.unc.u. ap,,a,-u,t,

ostondens o, coj- conU,n.atura se ol.m pu,-gatura a lepra, qua


P.votoroa in fac.o ?uisso insinuabat.

'!"- PP'^ vnU.oris pomtus obduota ruit immons. cujusdam c"t."K:cujuss.n.tasroco.,saoloturaosto.u,e-

"^^^No^mensi.
e

Guiclo, rratcr

Sageloms

^-\^^^^
.

,,,

^4.//, Mayno

cliciiur: In

w^ MiHiaco tuvt abhaserat. 9' ^'""''' ^^"''"'' '"'"";

gapcto die Parasceves.

M ""'^
b
lli

iYsembrunum

uder. .. Isombrunum 0

castri, quod, in BaTduni;, dom,nus cura oss t Guiza nuncupatur, Rpmcnsi itum, postpos.to

terr.tor.o

%,,,io

luiino

^ ta^s.

oc^^c^^^ mcdii 0.H, co,UenU 9'" "' p, ^j,^, ,,^^,, ,^


^^^^

f ,

osu
. ,

rore ue limore D

ot stronuus armis, porpotrabat, "ulta mala quoti.lio

Adcluna u.

Olossa. o

^P^-..,

j^^,,,, ,; ,i,.,n..,

^cnl

,;, p,.,.isnuc simibbus

/rnnm

1109

3e..m

/"^!''

(,.mp mce,-ta .e(

.so,-s

ammx. De qa

opi

""r^^^fll^wTNativitaUsvcnmlnca,- E

hundilcciumrocari,e^^^^^^^^^^ %natitna ..;/.,/ rlicam de usurpata /

lrnp.nm.s

Haooa.

sedV- ^;' ccMis monachus,

^^^^.

^-'"':f'::r^: '1"'"'"
^

vaabatur, Tl^e^uTom 0,^linis ub.que (,.mam ot h""''"'^' ,.e etsx.cularlbus ,m froquentascur.asp.,ic, .^ ^_,^_,.
got,is seipsura

;
s
,

,,,.todi^

,^iiis

,ootra

P"'>'="''-'

'"r;!^^,.,.,,.

quam

Lnvorsatione sua
m;(is
discordiis,
hellis
ei

p,

".onacbum c'-^^ord.nis

^'^'^^^Z..
^

aou.nus

-^^i^^^^^^^^ Ua.a.va.L Go.-ardus, abbas

justitia. et

n.et,
babe.

''iZ^aliter^-eftHurBalduinicor.e,-^^ ELdioMaono;sedta,,ano^c^^^^^^^^^
sier aut MiiPic

--''"''-"^f oqu.s qu ablatis oi ta,n venerab.U v.ro do. bat,


aist..ictione

"rr, n om
>

ux i^.

o Potr

legamj
,

lp,umcommis.t^Uenusnd.^
'^ocrc.tus

,.e/i.,.enfto

om.

J^^^^^^^_^__^^ ^^^ ._^^..^^^

licentia

decsa. ?-"";;>
>"'

^^^ "^a

quam pertinca

Basochio,-um

.^X^'Jnen ducens
"^^;,;
,;,,

-^--r=orr:^^^
mum Igniaoi
hosp.tand. '^^

Basii.cis

quod

/"^''"^,;

erat.EodernJje^^;:Z'::lisi.

aoo/,s, S. Stepi^ni

^^^

^,,,,

quod

'^,

"

"\ ^;.',,,,,, ,to,o .St<>es

1 Cbr.st.

amoro

ut

oum

>>^

^^^^

,^,u,.sorat.

<,"!"> ^'^'^;
^.;,'rf,,, ,J;,

por o6< In.ucun,

ricordi^,

quod pet.batur
.e,Bouq.,et,tom.XlU,pag
^8
..., ,*n

-(TjTresordeClair,t7n -(T.Treso.-doClair...,n

;,,, p,,, , eap^ 27

sicul
tom.
1.

pag. 49 et scqq^

^.^^

3,.^,.^

num.4884.-

lX,col.88ctstqq.-^^>-"^

78

DE

B.

NON PONT. PETRO MONOCULO, CONF.


CAPUT TERTIUM.
in abbalcm B. Pclri cloctiono
sesjroClaravallcnscni. Sanat Veroncnsc. Elcctio
tos.

ES HSS.

^-.f^

rpverentia susceptus fuerat

'
ins

^ " tns
,

e . abbas Petrus adfu.t, iam domnu. volusanguine suo ma,-tvrem Christi in cordis prosu.piriis internum h, vn os s

De

Itcr

aIicnjnscpiscoi)i.B.Pctrusfit
caritas. inonoeulus. Ejus
ritur.

Mo-

EratinOaravaUepriorc^st^jsCi.,^, ^^.^^^

:!:::i^::s,rtt;^,:c:g:o:censetop^,sL,2^:
simani&.ti.o

.:=m fimiliars sei,icetutun,cuse,usafom,U

amicus, soUi- tris cujus^^^,^^,^^ ^^^ 4,.^,,^

^::;,:^''^'^:^^---"-::^::^ ?xr^: mp,.s^ rU,busanimun,ej^eU,


moerens valde supLi^
'"^'
^

^^.^^^^

""'rmTm>n Dominus '"^


>-P-

ner,us
- pe

ner, permis,sset.
a3.stuaret,

E
nat.

B Cumque dive,s,s ^s ne forte pro


vidit
<=

f^J^ii.t.onibus ">-'

repu-

^ acdd,sset, s^^^^_^^^^
^^_._

Ccetuumtaus

cbristum Domi-

f^;'^,,P ,j,tem;
^,

eum quoque
a

araun> a ,e cuius de cujus


,inistr,s sin,str,3
:

J -- ^^^ ";jf
'1'^^;^^

j,num Gerardum,

"^m:a;:;,i Videlamus

ram

tdtors.lnasteriioccurrebamus specem eum non babentem

"l^1"^ '"!; ohstunefactus, dum "^;^ ^":-:, obstupefactus,


j^^_,^,.^^.

g,or,a --;^,;;;;;urc,ar,tat,s glor,a ,^, ,ab,U clar,tatis

refu,gentes.Quo,umv>si^_^^^_^^^
altonitus If^^';;^;
^,-

neque deeorem, rem, aspectu -"'^-P"" f^^^' ^,^. qu,n ipse essei

^l^^^^^^^^ ^^3

Jesus

.,

rtuum

,uges eum,

Cristus.
44 na.

ransitoria mors, in

perennitatem bLaU.

suo ..ci >""onfevenset comparans ^ j,|iud poterat interpre- ^^^^^^, ft-

~.:i-v,susest,ta.om.o^,or.^
*"'

"': mcru,t. accpere mc ui

jocunda visio H,s dietis, tam xanta vero Iffititia


_^^^.^.^

et

secur tas ue
ul

i-

mcruerat,

corde ej"^;^1succes.,
,

'

aubietatis

Xeut

^;;j'jasi mortuum piangcnuonja q ^^^^ omni mroris et ndeUss.mum inter^ ubUo 't!,nquam
,

;.ii..i ai-..i"<f',
. io
ot ifrpclionum

reddens mel-

.^t, Dei m,sencord,ara

UdDenuuiii
p..-,,,,,!,.

rms:prs:^;^' "-"'-:

auondam

priore Cla-

,nuperisPetr.Christusapparuit; nostr^ conliguratum toimauuouitJ rmabi corpus hum.litat.s trans orma.-.3/p;i,7

et qui

tians

mj

:::c;i::i:sr:ui^i^^,-^^;
Si;:'m1>^,etbabituinventusut.pse

Sr;u::a>raalSa,s;cuisanctiBe,.

"et
c!

...-.-,

d,xerunt quod apparentes dixerunt quoa kalachias apparentcs ,ps,us, qucm rat r pr.decessor rdus abbas, .... ,.,...r^niinnem recularem in eo

rToS::^.^: ^^:^-

" -
,

''^.''fr mrtertus i"itur 4 1.1,,


j

CAP. XXH animohac visione factus B.Petrus.gw petrum ex nomine convo- ^,, (. ^

-^-

t^r^

fo,t

,.00.^.

d^t:i

.<

CP..C.PO

A-,
A
ct /J. e(

<

'c^-

~o;.Suus,intercoversosconversans.
A
.t

Advenisae A.

. '

finnitatis Infinnitatis ,

Nostr.

B.^

Tr.n.formav.t

- oost

omU.

e. i^.

Bouquet.Recueiletc..tom.SX.pag.740. a, A,- D.

Et

79

DIE VIGESIMA

NONA OGTOBRIS.
vpsti

Nt ^, ei 49 E\hilaratustamenexadventu,ps,us ca.in tr.bunaU, ,,,;, sedens bus pretiosis ovnatus, coron.C^n.s ej^^ .j^.c^. circumstante

quiabeoP<e-

r^ium
entus, a
ri

sannt

Srtibus

Uebcrtum

in iUo s.g,.,s evera coram Chr.sto,.,ui o.nn.a sua apparebat, hum.lians -, ma. u .ps.us sacrat.ss.ma confessus est ei, ac dc Euchar.sUan. sanmissas celebrantis co n"p-

0^X0

otam recepit

C.sterc.ens.s Orhabitum <luoquc

r;:leLt'assumere,sedv.rDo,nn..^uonm.
"

mendaeium .Ue Neces.itatem suam non , abbas respond.t '"Tndft ^r-iuod sanctus

rcontra jura amicitia;

eum

in necess.tate

>

e-

non sano cons.l.o lici. ,lem nescio, sed sane in ' quo nbbatan.su. Locum ciuoque s
pe

ctorum susceptusest.,Il.se sermoms^on in .blmntate


''"'"='""

veio
"^

-^lt

Thoma.t vtn-

'"

^^^^^^^.^^,
pertectiono

S:n"r:;::"niUuarumrerumeisemp,a
CAP. XX,

Tv^mlS

"

50 Romana^ umhcfesTm-ab.l,tersuscipe.-eetopessoleate.

od mag..atum ,^, ,,, Curia= detrahiturqu

_.

-"t^^e

et

raducum
(iilleberti

rajvalhsmiase

>.

ciebertus equo msi-

fessa

verum esse quod

eth.cus ait potta

cqmifnsanal
b

p-Sii^ ^:n=n* ^^^^^


fendebatadlap des p culumres.denu Pa.usau
ped.bus
retuv,

Vmusargentumcstauro.virtuUbusaurui..
[Eorat. Ep.
i, '.

^'i-

^^^^^^^^^

^^^^^^^

eo animali ute;\f;;';';, e argue.bat ^um q .^ j^_^.,_ Gilleberto, ^^

f-1"-

Petrus ejus vacuus in conspectu

,i,egri:iaminvenit,no,,em.e
paupe.iobtuiu u
Ordin.s
a=d.flca.

^^'^ n^u.u^s
qm
,^^

damnun unde rnmam

_^^

""

"*
">"?

PT'whU

f tm

C.terum s, n "um amplector. rogate


mihi prodesse, amplius non laboret.

eTn;'

esttsi^osns, proptcr

ecU

FeliKPetrus

""'"

.uiti^.

et vultis

":^:":^^^mr:saureos,ousuis
!;;;;b:;::::i'pcrium.Eei.et^;>~

"'t, Dom.num n hoc vitio fj^l^^^^^^

""'"r:dT^,d.."'Numiuid enimde
"''

u..dendu. sunt pot.us bobus cura

est et > po""; .n^ium laciat.. Usus , eorruat ut vob s .Ue stabili ..an. lu,t ^^^yit, Petri mer,t,s ascr,'''; "u potius quam , '-^"' pede. Et no c P ,, .^, Fusniacum translaP^''^"^V 'f' , CiUehertus, ut ^".' ^^^" batur. slaUm ; ,ijan. cx ejus '> equun, et Doev,as ;,

""J':7 51 Po-^Usqu.W.n

^f

unde '^:ZlZ:P^ apponam,IC,all,x


ta1

,;--,
_^____^^^_,^_

men ^Snum
dissent.o '1'^'^'^"""
'

al

qu.d

^^j;,^,i

^^^,^^^

^^,^^

^^^

_^_.

^^,
,

,^.

Tt

y 'r'^;;:::^^^
supe.

tus,

''^^'"f ub,,uo^^_^^^^ sue<iuun. l,eUatribuse.,uuma^a^ t loci fratribus ^^^,,,^it ut

a---;

,_^. ^,,., ,^. n,anus in qucn, I^""" erat cavd,nalis evat card,nal,s ^^en, ,.o..u..at qucn, ,.o....na- ,tote .opo,.,,.^, miserunt d;K,se, ^^^^^^^^^^_ ^^

C^rtcr:rLri:^-eraa.noaste.ps.us, et -lu.a
e^^*^*
l

T t^--"- ^ ^ ZZc::. ^^t ,c -: -t * S'imr:u;:::n;;..


,

.-.-->^^'onc pontincisS.Pra.se.. je,ti,nc pont,l,c.stf. ^,,^^..,., comproclcric, ^,.0-

--';;^ ^,^,^.

-"^."^r^:::o=::"----"-''-'r '.o^' aiter, '^o.um, impensius, vcUcntquc


deretur,

tionem rcnamaLu- faceve nis.


Acci,ur Vc-

cioain:

tur ,icut cy..namo'^"f ^ etiam sib, mutuo '"-^^^; ^;;;,,.^^ dedit, et

."

^^^^^

^^^

abbas; quas, ^.^^^aretur sanctus conscie..tia pron.uP'"'""""" "bi ,u?et san.or. p,,^ii,s.
I'

"

eum V'o\'M^^-J^^

,i

-""^"r,-::Tc.

Stsuav^taten,

odovis
d,t-

vere.U,q..e.. tanU-^J erat .Ue h^.u set. Non

vento agiuta, non ^0 ideo se:

TV
f
et

vvn- et hic odov se .nontana. ,'"'; ef^"P' omnia {uderat, et supcv ,^,,n>vci;iouum Franccscd c ^tcu
turomu.avcrbah.tc,ete.at p.M^a m Pluvin.i -ut

longc lateque

hominibus placeve
dens, a,t
.

^"^ *^'jttr.tatem
i,ii

vespo,.-

nou soU.m
divulgaban-

I auo,

qon,am

^^^^^
m^^^
1

^^^^^

^^^^^
^,

'"""'^r;CsQuh:,".oco,,rus,,,o,.suntet
^
,

vi-

deb,mtqueeumcum Baud.o
et

^^_^^^^_^

^^.
,;

Saiiicnltahu-

^_,^^,,^

fam.Uarcm .ps.us. eum quant^ p tu verm ^^"'''''JJ,,,,, fama tam fe''"^ ^^^_^ ^^^^^.^_
satisostend.t,

dum

au

.^

,.,t,onem illam

'^' ' , galis est si comprobato. sed nun gcnorosu. .'" nuu est '-"-;; .^^^^^rnuatur aucto,ecesse nec^^H
-.

scripturaloquaturmateuan
rem. Intuor.
1';'^*^

"J quatuorongmalesvirtutts.P
.

\.^,denter

^^^^^^^^^^ siquidem
Ain

sra.r;.::/-";"-'
s

Omtt. A.

propter

Deum

omit. D.

.8 Nobilia

.NolusB.-^Eo ^^^.fl^,eratum q"" Remuneratum A


.

om.r. B.

DE ,n
ES MSS.

B.

PONT. MUINU^ CONF. NON PETRO MONOCULO, .,. ipsum mente


debat,adquemperse,.su,,.o=..
,

exoe-

^onu u t aUe quianeute.-l)omis luu. ^^^quia neute.

^^ ^^;

^^ non iustitinm ^^^^

v,x poris labores al ^'''^ .^^^ qua, <! "^ d.cil , ,110 Scr.ptura

'^l

"^

^^^'^'^ s.mpUc.bus Vuc.bus Kl cum " lue:

^^ ,ebatur

a.sconditincc^cle..o^q^^.- ^^^
Deidixit (P^ol.
et

sermooinatio Dc,
.^trnm

(I>,-o,^-

IW.

C"'

,tum

ofTenderem vevodicendonon
fuit el in

-3^^^^^^ ^^ P occune^e e dum odmm quovumdam i^u.it


seipso

AA\U;

ritramil,a,-is,cumexplur,bus,tamenexe
subjiciam apparebit.

q ^^^
tratres
(

abbas 5i Cum adbuo .liquando pr,o,..m non


dilTer,.et

^ss-^t

Tniaoi gmao

AP. XXVI.
eli-

Non vuU
^
dilaJi/niaci

i/ere priorem

TotuslerosMquorolun.lus.
.

tion,s

"^^''foonstituere.sen,or ab ipso audmt inqu,rens,


rogare
"'"^.'^'^.^'

j^^^:,, qu.dam c. ^^^ ^uP


.

nisi

jiost niultuni

cuni

Deo

Dominum

,onorea,derutver,>oej^.etn-i;^-;:hoo cubuil; non ex m<Erorem,

responsum

""

^Jf.f^H ''".""''" aliter ^l'<'"

et hoc t.mr.ranti,.m

^^^^
-

traxit, et

ex

.-"~ t^-^tis^i-^:r:'<;^
ryia-or/.

accipio..

^>"""^"f^^.fe^^nior "
'l
-''

unum

comnncrciuni.

vult boo

-'

cordisoslen-

UMJ;:ei:^cisteloquebatu.^

^^,^e
1^,

vivo lantas, ui in tanto tam lovi -niquc


vivtutes,

S::m\.cu't bomo lcn-t"-" "^^,':; ^s s,cu


> .VA-A7I/;, N.m.ru.u '^,,^,, .>o s.c ,ste n a montem ascend.t, Dom.no

rag^

a. Rv

cum

^^^^^^^_

culm.ne stet, n.ontis sed mcntis


clem

morc^sod mo,

="-*-rS^i^;-;""::
nos'arl)itriimuregisse.
CAP. XXVI

oonsulebal. multorum Do,n,um audiebat. paucorum Dominum

53 V.rtutesquirtemlm.,u.N.

Pl'^^''

.j^

jjgnis

=^^^

n>us domest.c.s eo trabcnt,bus eu,n


venit
'

d ca ad Claramvallen^ 50 Sed rcgredi.ntes De, Pclru suum.v, quod |.aulo autc obitum

cAP xxvm Qumn Renxos


ioisset et

cum

"080"-.^^^
et

biograpkorediret,

Ex hoo

ct

vcnientcm v,d,

abeuntem

B. Peti-us amissioneni oculiin Val le-Regia

Cus,pse.^deduxi/,.lntuebarnmmus aiTectuoso q nus reverenter, non ma -u eum et oocurrebat :n.clum. Intuebar Sup.c.u^ o,^quem Severus :,n..,. memoria, m
^^
^^^^^_
tnr
in veste b,sp,da, iUe nob.l.s, Jescribit

LevMidissimavexabat,r^ Cuj..
ooulis.ladissoU.t.utl.qu
jenueret,

^Ut;e::ulo;all.oc,rcumtcctum,as,no^nn.-

^^^

adlo ;"

Dti cx quens, v.rum

-'-f ^;^ ."uum "


efficerot.

tunc bcatum
t^
,,

tantuJ
jnd.o.i

Monoculum
tentationis

0""=^^;^^,

immanUas

<='""; excruciaus, ^a rvetusta vLt.tus, rust.c, P-.-.mag..iem


s,us

Conformis >ste '^rt''' ^^ equo paulo majo.e a;mulator expressus " e ad mstar "ra ot,"batur.Ferebat et,am capa peii peditum scapulana, t,ca. nuerorum
gestatum.

"-b.a

quam

abbatis

pr,...le.ebat.

:tr:aipsestaturapusillus,oorporete,,u.s
sed qu.etus , et pxesus .ionlasc.visse..sibus suspen-

ermslcUbus
notav.,
et

^:nyribussano.acanilEocles,a:
Nmurmurres.,,non.iuerimoni.., u.ens bene consca Sed corde tncilo
Conscrvi., iinlicnl.am.

su etvelut absens taTalcn eum tuno v.d ^^deretur sed sp.r.tus. propter quod et looa talein cred.d.,
,

mit.gat.s. cog.tat.one pra..sentibus, ut non

homo

lem
t..s

sum

57
agger

per noluit aliis var.is coUoquentes prifire, e .,lur cun. de rebus


pulv.s antece.

talem

eum

descnps,.

yaticiUer

ct

.o;^rZtesinevoceV-a,.;n.ossu^^
('i^^a/. AAAWJV.
1

r, ita vir

iste, sicut

aguus mansuotissimus

d!n

nobis molest,am nante repercussus ,.,r.cedenle

m publ.cum pergercn.us, ab oppos,to mm vest.gns excitatus et vento ,ngeroba


aii
:

illis

moles-

tiam expUflvere crearci.

"::

mansuetc
siifl'ert.

'deum m.oceUam hujus

Anteeedamus

u
<t

pulveris evadamus.

bi

,.,,...isse

ut

al.

aUero

pr.ecedamus, erunt ,ps, ,n pi,Lamuuio nrtanbulos, nquft, 1 reversura est in caput

"""'":,rp::::^^:

^''"'"^^"-

:::^:r:::rroorporissui.r maus.^

t,"

suun.

proxnnum molestare

E,.ubu,,

E:^i==e=:^=i::m
,or.s, ardore
'^-'f''

n:onospulv,spungere,ve,>tus

f;, ^^s,

^^e.^s e.s,

non

eju que Igitur e, compat,ens, V xa,e oessabat. .netiens, cum .pse Iihnum ex an.mo meo superaret, passionem corpor.s

nalientia speoiali

L nUs
r,'
soci,s
.

spiritu crimus a pulvere,

.Ue oons.Uum quod reprehenderat jungamur ducit Lat! est via qu.o nos Ij ,Ua=s.s -s quoque . lateraUter, U. .U.s Annu,t ct tempestate.
:

..

. . nu, A 0ut.A.--J ^';-

'

Om>f. A.

Fo tempore morabar

in

coenobio

Sic adcl.

A.
B.

f L ,ino-contomnensoM(.

sancliNicasu. Add.

A.-'Om.(. AlUe

Eo

temiiore morabatur

ccenouiu &

DIE VIGESIMA NONA OGTOBRIS.


deque rebus varns ut iUe, et sic ambulanles, partem diei prccmisimuscoUoquentes, magnam cum me ratio ad reditum mconsumps.mus. Et
vitaret,

81

jamjamque separand. essemus,


:

tactus

cttrahens ab imo susdolore cordis intrinsecus amaramors H Siccine separat nos piria dixi prescius luturum. ex hoc
'

resurrectioutDeoaitPsalmista, sessionem et quod pro omninem noverat. Testatus est ergo fuerat, et bus ofTensis quas confessus in suo nne sua post inchoatum monachaquas in omni vita tumcontraxerat,utejusverbisutar, plus quam

EX MSS.

Misei-eremciDcusctPater Noster cuivis pcen.p.-otentinondeberotinjungi. Quod si votere


congrcgantur et verbio. Pares parihus faciUime

Nechocdixitanquam post non multum tamen futura pncdixi. Nam

CAP. XXIX loriendi ca,idiis

hoc mundo temporisintervallum transiitiUe de transitu qua^nocujus ad mundi conditorem. De ^ breviter dicam et bistestatisuntqui fuerunt concludam. sic narrationem istam annis Clarccval58 I^^itur Pctrus, cum aUquot a GlaravaUe sui pra^fuisset, egressus
lensU^us

simiUasimiUbusnaturaUtercoaptanturB,indubiestqu.a PetanterconcludereUcet, quod verum d.ves mgrecoelum trus ' hic pauper et modicus mores, est vitam imitatus et
ditur n, et

quorum

jam spir.tu d.gne sanctis et angeUs sociatur. Scd corporis exequias prosemeritis coUocato,
pro

corri-

>itur

vwi-bo

Igtiiaci;

habens abbates, fmitiOrdinis secum quosdam graviter innrman et mas reg.ones perambulans, destitui.Gumque, ipso sxviribus corporiscoepit' immmens loqueie ur,
lente. eegritudo

nuamur.
61

Quidam de

fratribus

unum

de dentibus ejus

proponebatextrahere,
leUquiis

penculum

accessit ad

GiUebertus k supranonunatus, super eo, etenim ipsum qui semper erat soUicitus Uomine, quandixitque ei

eum

tenerc- diUgebat,

tum
a

utrccedat.sanobis.)>

perpendo, in prox.mo est ex habitadine tua Ad hoc iUe respond.t


et spero
;

Dominum ut me hberarot de nreces efTudi ad m;. in^^^^^^^ rpove mortis hu3us r/fo,H. angebatur V.x tamo bus augcbatur, morhidus
.

Hoc puto

nam

in

hoc anno muUas

de- tem extrapr;esumebat quod os apertum cile facturum hcre. ut p.um furtum ig.tur functus habebat. Accedens obstructum repperit sic patraret, os clausum et Nota um est proposUum implere non posset. ut miraculo hah.tum ego abaUquibus, etquasi pro judicem, hoc arb.t or autcm ut pra^sumpUve ha- E humiUtatem, quam vivus

iUum servare

pro thcsauro ^c^l'^^^ e* desidcrans; ex hoc sefa-

CAP. XXX Frustra tcn(at monachti\


i>wi-tui

tloi-

Fusniacum venere. Ibi men et cum labore usque inungi deberet, et a suvisum est fratr.bus quod mansionem acceperat, periorica^naculo ubi quo fieri posset hoc compe-

nuod smgularem servat,at. Lotu- e^^^^^^^^^^ re?at. etiam defunctus m ctiam exan.menun ho.ro corpusculum, quod .mpo.Uum, feretroque .ed gratiam possidebat. hum. Igniaci in --taU sua icet sepuUurlm m dela tamcn usque C aramvaU
tate volmsset,

tum

inferio.-em
tentius,

domum, eum deportare

volebant.

ultirmsacravicnta acci'
pit etpientis
sitne

dolore

mori-

artus spiritm serv.re coegit cendus, fatiscentes est, rod..t, e tota

unquam labore, 59 Illeveroqui nuUo foret ipsa morte vinvictus fuerat, nec
t,

nuUo

ub. sanc autem, ut audiv.mus. fuerat, .b. propter positus turue.^ rdus primo justi erat monumenmeritorum. et qu.a Ira iam nimirumconsona,Ue ^m posueruntPctrum o quibus .stc v.sus est non
est Fratres
.-

nuonLlam testlmonio,

Srmer.t.qaam.Ue.

tur.

Su rrex
.n
e

descendit, inunctus

GiUeherpropms assistebat am.co more lideUs amici, foi-et, paulo post separandus a qu^ nimirum pos.tusessev.despintu jam

u4ue ad vesperam s.c :Srco-pletlMumdecantassent

pcrmansU

et

cum

iUc al iter sentientium, r vero glori.e (Eccli.

lil

crdoctusin

ejus (IV Reg. XIW, currusl rael et aur.ga -gnoe.loram Prof^rcns

XL

Nam, quod paced.xequidem excelsus n VUh homo magn. con-

thesaurosuonovaetve^J^^^^A^

qure m

supremo

1 ur
cum

nobls

proruastabat,in h.ec verba cxteris propter iste recedU a homo Tqu a' im'us fratres : mavir Domin., clevata

ValceUis L Hoc ratus abbas de

qm

et .pse

.Quod audiens
-

ru'nnuiteisnonsetuncsed in s.luerunt, at uie ., f,".tres i"itur intenm Domino t.asHum lrox'i -'u^ibus suum rumpente dUucuo, ad C coZondabat. Tenebras quibus ipse conatu quo pTum f"at,-es conveniunt, et cum ad
:

crast... m.gra-

Ue omnibus qu. .n domo rtelabvum ut luceret limp.d.ss.ma s.cut lampas TrMatW sunt (^M" '', VI. aulateque d.ffudit '; iste Yto^^e luc.ssua;radioslon^.a 1 succensus, carb
tem,utbrev.terd.can,quas.

^^^^
minus

^^._

"'

""r:i"

'

"rardo

is

n' n

habuit.
C\P. XXXI

''^eotoTob.:;;Lev.or,sbom.n.sctsepuUu-

Monachwi
prior tus a
libcrii-

inculeabat noterat Dei dilectionem non orave tamen Dom.num posset,

iTmTL
ce sabat.

tcntn-

P''-''^"'"' l^i^^ r n qu.ete in ipsa at.one toat ita placide et spintum ad Doniulhitur Domino, emisit qua ^""^ q,em alium perge-

^'^"'

'

"""

tione carnrs.

avgumentop obatume
'^"!T:t""H
::

secundum H-

*^*;;^^"i;

'et

,d

rXe%u'u-LiadDe.
snl um aTlquemmulta

immo

ad Dom.ni;
ele-

fgtviM<lam

cum quo

illi

inhxrendo tuerat unus sp.-

rC

et

magna mer.ta eum

ptcat, nS.s ,r,' vcrhum.nnpe. :l^rnag,tabat...


'

pdri priedi^.^^_^ f,eque..tare ctiwicm. pu.satus tentatione P auejus cons,.ium et titus,

S"secr^r;::nlad,,.umven,sset,
sua redemptionis perdito,de ^ r.bside su,e Oespua liberat.one pene !;. ^' ' ^"' '""; ^^^ ? ventem alloquebatur

r::::^"^^vtt -*"-'^^rrquo^.on.ef-ritomnismaUUa.in
prius confesSUS pluribus
abbatibiis

quo quanta auo 1^"'

testatus est, n.e luerit innocentia, sa=pms noie superius et


,,

omnia prccata, ab initio


monasticievi'
ta.

mti:
rnem

eWs cum a.iis absque contess.one, audWit. et qui ejus

coabbatibus confes-

divina^ pietatis P"'^'^*'^^' Petrus apparu.t,

'

,_^^

uodab omn.

tentatione

sua salvatus

^^^^^^^^.^ Z.v^i- Eves.et

Omi(.B.-'Deum.Arf-BXIIIOctobris Tomus

BE
ETt

B.

CONF. NON PONT. PETRO MONOCULO,

MS^.

gi.ans

ille

Pt et

,d,crat repuw,,.

quod viderat et au.si somnium T"'' ' exi,5 spons.onis P n h ,

,i,,,ersona

Jl/cWOTSi,

torsolutusetjustisormocompletus.

Clwaialhs m uvj pei rideatur /wsse B Pclri ilcc non lunc vcrsatus Hcnns secl Tkomas,

(3),

L:'

r^Z^^,oUmstrataaRomanis.
ANNOTATA.

^fri^t::::;:^-;'-*^
r^.anis f'^P^^^^^^,, alascclcriiGiUeMrlusMc,^'^^^^^^^
Petius aw b Qav.m D. aWas faclus
/

ems(km
"P

rsrsr "; "i **


w,m
s,-,

" bas Boheriarumanlc


,/,.
/,7i. ./.

;. ^;,, b,/,c1141

/;..

no

11

/m.

C''-;;;^^

J- j7;.,^/
-^;.,
!

f,%rf, ,,eio

Lcclimrem, mfesto S. b.Maiimi recua TuronilMS in ecclcsm


.,

'""

cfuSX^
5V; >onsicrtorm
dicti swnf.

ffcnus

demde

p wratus

Quum

pu^ LticiusIU pauio

C.\PUT

QUARTUM.
ftdes.

Biograplu

bona

Laus

ad HenriB. Pelri. Epistola

Longi-Ponciim monaeluun
minationem 9"''""-""l,^, rocHldubio
est

lis.
CAP. 1-^^^""^ ,ui ^^ ^.. n,quam, sed ^^.^^ ^^. completus cst, jjg yrijjne de ,., vam B.

Romanos PO''"'"'';'^'^^^

,, ca,-

Completus
justo

est et

sermo
;

iste qui

S^^""

^to

i^ i

lu to habitus est

on plen.u, ^""'^"anlveUIebuerantcxeoutus. c*^--. ipsoestquxdicipotcrani\e.uLui ^, j,j, e P pr.=mis.mus, sauctus is ^^^^^_

Nam sicut in

prooemio

een.v

''^

'^2<m'n-o nnas aut

altcras

m-

p;;,

^''.'^'^'''1''
,

mi;,:i Tecs.' Qo'

us tuit ct pn Theodorici, qui unus abbat^ sancLi sanct. Bcrnardi, cum scr.pserc eorum qui vitam ca scnbcrc pro^ mibi dicercntur, non nrnissa pia.ini^a c,nnicitus indagare jam
;

:rr '::,:rir
veritatis (2j.
^o1

';

rri;
-

..

-
Galln Chmt.ana. tom.
111 /.ni 17=) 111. col.Ho.

'ecclesiffl

w De
(5)

i9^

IH, Tissier Bibl. Cist.,tom.

'4)

ritibus.toiii.l.pag-2'i^t^75.

^^

DIE VIGKSIM\

NONA OCTOBRIS.

^^
ES HSS.

ad qua> vel penUus P^

-.

^.,rr,.nrl3

vel

f-^^^^^
debitor et insipienlibus

alirTuatcnus /^;^,*^;^

crerlo nuod sericordiic supplicatur. ita constantcr misericord.n supnunquam sme uuiemu ejus ,,n,,am ei slne obtentu cju^ im--..
plicatis P-at.
;

^:::^:^:^:^^^:;^
nam quam
bas incredulos
ipsi,

et si

non plenum

in eis

quai o.,.s, qu. exigitis,

sum, epistolam hic po-

tainen ad'aliquod

commodum eorum

pro quibus

adlinc viverct et essel absit et contra Glaru.vallis,porrexi. ut ipsa apologia.etoperis praisentis epilogus,

dum

supra cu:terogatis. Et omnino justum est ut vos precibus, cum supra cxteros exaudiat in vestris enm in suis ros noslri temporis quos novimns

et pr.eterm iudicii mei -j"!'^' 00 pra^sentis eiin et in ea juLUL.iiiii>^' super ;.^<n.i ifritiif *;;iliita.... f\ igitur saluta Pr.umissa indifferenlia cognoscatur.
i

mandatis audiatis^

I)

ad ipsum sic dixi gcrmanus PhiUppi, unus 64 aEgosumThomas, ,vn. quos dUigore ^Vip^to- scilicet de duobus IVatrilmsUadulii & ecclesuc Vesira lom quoi solebatis, cum adhuc Igniaccnsi oiim dedcmt ^^^^^^^^^y^^ pra3essel, et iVatros iUius loci de vestra nunc absentiam vestram
tione, loquens et scribens

pr.emissa 60 Congregemus in unum ea qua. -^^^-^f;;; uno solis radio. non solum me- ^^^^^^^^^^^ ^ sunt. et velut suh pensemus. petrum. vigili qaoque cogitatione

mori, sod

t^iT
la^idibusiic
iiam.

fi'3Mles. Glaudamus hoc opusculum el ci mctam necossario non tantum prohabiliter, scd etiam Ghnsti fuit concludamus qund P^-U-us servus si virluUs mntar verissimus. Imitemur eum, et

Pra3sentia l^tarentur,qui 1 __,_^ , onin niii.l ronferret pra;conferret pra^tantograviusferunt, quanto quid

experimento didicerunt. sentia ipsius absentia3 MarUno legitur, cujus, ut seSed ut demagno loquar, vos estis imitator

Uone non possumus eum sequi, debiUe affectu. Gredamus nis et dilectionis conUngamus ipsum m quem ipse in Ghristum et diUgamus
crediditet

veneratio-

quem

ipse dUoxit, et

quem -hUgens

cundum conscicntiam

iUis de GlaravaUe a invictus, nohis estis ablatus, Clarcevallenses in ; si tainen

Deo estis donatus recognoscunt, hoc Dei munere Dei gratiam

si

secundum faciem sed

insanias falsas,si respiciunt in vanitates et justum judicium judicare

non uon

vobis ii.si judioeut vulenoverint. Quid igitur de '"' '^^'^' ''^^;!"";"";;;,'; rint; epo constanter

virtutes pr.cmissanctus fuit. et sanctus existens Gredaalias pr-etrrmi==sas patravit. sas et multas quai per sed nde mus, inquam, in Ghristum, ipsum, operatur, ut ita credentes dilectinnem Ghnsto est, L qu e in post vitam temporalem, vitam Pctrus prooes' qua) Ghristo est et ad quam immo aJternam*. sit, nanciscamur ' Lonf,MpuMu^ . inonacho ^ Long.pontis c ^^ 67'^ Magistro Honrico monacho

^^.^

habens ab omuibus recte J^f ^^^"^;^^;' ^"'^'',,f;.. adm.ratur et d ligit d cumque vos non

f,,ter
^!

non parum ct errat, aut -^.stranivu-tutc,n.mtve.m.pstus. vfSiraui 11 Luii-i" " '

ce. .
-

pitur profecto
\

opuscu Thomas de Uadolio saUitcm. E. Petri ahhatisGlara.valUs quod^e -^^ ^,erabiUs ^^^^^^ ^^,^^^^^^ ^^^ ^^^^^_
^'

,,,

HcW.,-

.-.o..

'

,,

turam *
'si

ignorat.

Habuerint

illi

dc Claravalle .n
...

rrpe.s calco locatam, tum, ut ve^is ..^^ sat.altnu.l, tum


utar
fiuiaa.lnlationis

carisraata, his pa.rihus gloriosa

voh.s nempe,
ra-

approhaturve.-a.et tanto carh.s rius invenitur einexemplar; cujus perlecta


Ch,-istianajvi,-tutis

habent, quod quanto dissi.nulare nolunt,

quiaadiTOteriamrcinon notam gerit, viventi

.l.recta

e%

n.agn.s et suhstantialis non est ,fes et veritas nec in eis rebus qua. libus hnius mu,.di, gloriosa, sed ,n ecundu,n secuU jnd.cum hum.Utate procaritate ignea, in fide firma, in contemptu e cont.re,-um visibilium et expcr.ent.a. Ha3 n inv.s.bilium a.nore nJ^,t magn.l.ce poss,diviti.a. ; has sun V str. et vera. aU. exconscientia, alia in qu.bus quam hab re fort.us est facere c innt. quod vestn v.dean e Hiec igitnr fratres co tcmnitis. glorientur habent in Domino si lu."t gloriari, quod ha-

S, ""

invidi oceasionem repenuo etiam maligni et muUum majornm ac pei riunt aetrahendi. Credo crcdo aliqmd et mco unde hoc vestro jud.cio, sed prx-jndicio pra=sumo d.cere^ sine vestr, jnd.ci,
;.

Non m,h,

ita

videtnr.

Cumennn y-nm

,llura

virtutis

epistola

tandnn ;

Sed ,-obatu, pertine.-e materiam induhitanter porrecla p,-xtend, na^vum adula.io.us v.venti v,r, .[u, lau' adulatores dicentnr ma(m.
| .

dignu.n laude intendernn contineat, ad re. laudes ojns epilogando

lauda,'e

ct

derHarum

a simd, descr,pvi,-orun, ipsis viventibus des magnorun, nominalim, ut .ehquos CK qmhus serunt TheoSeverus et abhas sanct, sle" .'Sulpiclus scapserunt, laudesriue
dorici

Willehnns historias

prxLte,s
ejus oratio-

nes postuInns.

hent in Dei rehns qu.dem sint hactenus, qua= 65 Sed h.ec dicta materhu dignitate, sod pro pauc.aes..c no,. riuhito nanc^ osse vest.^;c
protundiss.mai et
sin^uiaii 5.ii,.i
hn.nilitaU

hancexcellenti,-eglor.am, hominem singnlarcm.

ipl

eva.,.,cr.,nt pro lautlihus suis Be nardi. Nec nim,run. eral glosuis, nuornm fn c"ntatn.nibns ver.tat.s humana licct vera, sed

adhuc v,vent,hus,
ilU

...agni Mart,n, vestr^que

,,

ria

laus

multa esse multumqne Paulam ad rum ut a sanctam rum,


rom.nus, nequc
luero

o.terosa

non dub.to. Cxte

sliZ.nm et hona conscictia scr.be.-e


:

ncc

ist.

den.em
,

scrib.t sa..ctus Ihe-

n
.

Utimucrunt auominus
I .

ea

..nde

adjuratus

eliams. voL.n..su ,-.oeonia, i lau.les t.aceie neque vcslras


p.-ostratus

se Ueo

a.dificare spe.-abant. .,. et hum ., place.e ,.t h.,milcs ,.i.,,,u., et p.-u-

cmiw

im-

possum. Jan, nunc

CcUtatis

et

pedibus Vestra= summa devoipsos p.o amplexu et

sUe

ta.ito

d.lectm,. et" ^c ^^0 n.ax..na retribuUonem reddat,s^ auam er-a vos hahcmus al.quando commu..em

peccator audcDei servo ego tantus

sea ui placere sneb.im,


ct ^cia revelem consdmm.
'

,^^^

^^^

utTo

Dcum exorct.s In rcdeiderahiliamihisuntsup^aurm.ct.


sme Lum-.sicut enim Deo nunquam
-,*
A

nobis non,.naU.n propriu.n, tl, sed vestrum

^^^^^

,.^,,

spe mi

aConclusio

opcnsa(/('.

-'1.

__ u

giKini

A.

84
EX USS.

DE

B.

PONT. PETRO MONOCULO, CONF. NON

humiliationem, forsitan .gnoraproprie loquar, attendebant int.mnm clantatem bant vel minus cto ingerebam, et hcet ex d.r

ANNOTATA.
s^> ondis 0?olim abbatis S. Theodorict B Guiliehni, Remenst, dem dinis S. Benedidi, in dicvcesi
a

Maurini

(1)

habucmnimfam

Hanc eorum
(lebam.

oculis

obliquo magis loquens ad illum, ex


rwn curans
linguas invt-

illos atten-

thrum.

riam cogitavi

linguas in.m.corum

1"
cum
loqui

'^^"^; ^f^
anno 1140 S. omnino inscii,

,, vHa funclus esi Bcrnardi adhuc vtventts, sed


^,
scripsit

prirnam Vittepariem,
_

m.bi bcre voluissem, penitus penitus pareticendum, et item eas s. nesciam, prorsus omn.a sola sed care voluero, non epistola carpere parati sunt, quia et invidi omnia delenda judicare gnans sane et sunt, et benivolis ei-uditis complace^ omnia vel plura merito ex a.-t.bus

fuerat,

sunt. quarn. alii dein prosecuti monasierio dicscesis Meldensis b De hoc

xidedida inCommentario Igniaco quinquaginfa Distabat Radolium ab


circiter chiliometris. c

Pra^vio.

num.AO
,

bunt.Ideocumexceptione,uttestaturprocem.um,

quod scripsi scripsi ut le?entes etinterim cUcum quiainsipientia-.me.e,


nostris
ineptiis, pra^stolarentur

sust.nei*ent

mo-

co.itenti

qui

matenam

seu Vitie pr^missa liquet. Poniis, ut ex cpisfola monasferii monachus Henricus, ejusdem

ad Walchc^m Scripserai hanc vitam LongiGalcherum de Ochies, abbatem


,

retractarent. inepte tractatam aptius carissime, et ut vel Hiec notate dilitienter, 70 et cotnmenevincat.s, quia ctans opuscii- mihicredatis, vel forsitan fo.-tius et.am lum Hugoni sed et.a.n evangesolum legalis est.

censuras aliquot rescripsit

ad quas his

lifer is

Thomas

respondit.

d Quatuor

Hngonesad hoc tempus

sanctio

non

ea>a.bbati

fuerant Lmigi-PonfisCZ): /'^'''""^^;;;^;/,; .^^^.^..a anno 1132,

Hugo

abbafes I seu de Fiei offi-

Longi-Pontis.

debet

videat omne verbum fMatfh. XVJIIJ, domnus Hugo ex-abbas opusculum nostrum littt-rarum usum liabens vester d, qui hujusmodi Qui cum filii matris suie de ipso judicare callebit.

sedit ah anno 1168, tuus Huf/o II dcQuassd de Juvcncourt, deinHwio III Trecensis,dictus

pugnarent contra eum,

dum ced^^re

nescit, egres:

nostrorum nunc sus abiit postvcstigia gregum quodam posthminio per autem,utaudio, quasi
regionera suam. Sialiam viam regressus est in mentis raagnitud.ne, .stud moquidem iUud egit robustus, hic modestus, utrobique il)i
destia
;

Quintrno; d demum Hugo IV de S. Ochies. Sed I d Galcherus de cesserunf Adam singutts mh^m in modum difficile cst suos
sferioribus

cu. suc-

autem ex dnobus poadscribere annos. Ufer Hugonibus hoc loco ex-abbas appelIdvr
diffieile

dictu

cst.

Valde

commune tum
offi-

adulari. justus.Sed parco, ne iterum judicer autem in opusculo nostro, in quo Ro71 IUud Correxit ca non est tuquic dixcrat manLeCu.-.a3detvahi videbalur^quia de avidiiate scribcre qui possunt proscnbe.-e, detum in eos citri.T Romavidetur, vertendum esse
na>.

ut abbaics sponte erat inter Cisiercienses, quieiem optantes. cio ccdercnt, wajorem
iltc

Sed

Hugo

fugere potius
f

quam

cedere a suis

monachis coactus fuit.


e
f

Vide annotafum

ad caput

UL

lendum

vel, ut vobis

Li codice ms.A, quem

acceperuni decesso-

e. Si consentio, quod et ipsum feci voluent, duntaxat libuUuhmi ti-anscnbcre sancti up.stulam, ut scnbero non omittat

quis amore

resno.^fri

dro
lufa

ab Ale.ranab Isaaco Vossio, vd nota quam, absoMandcrschcifdt, legifur

rd

utinam

lianc

et quod agit et intenex ea satisfiat lcgentibus ' p.'ologus hoc repetat m.ssus dit priomissus libro ^ postlogus. vobis, ut sic dicam, de t.-actatus Domni Thomaj, monacbi*
;

iiatam verbis

hisenunPetri dta, addidit librarius, sancti viri Vitam omnes : Humili

inertissimi scnptons legentes prece deposco. ut juvare, mendasque inertiam excusare, litteras
a^ternai mercedis quas reppererint emendare,

Explicit

Petri Radoho, devitavenerabllis patris domni

prospectu,
illius

in orationibus

sute

intercessionis

abbatisCIa.vuvallis.

'

/"

Petro meminisse dignentur; quatinus beato

intercedente,

cum

ipso

mereantur

perf.-ui v.ta

nostro Jesu Chnsto, perpeti pnustante Domino Sancto vivit, regnat in qui cum Patre et Spiritu scrips.t cum s^culorum. Amen. Qui ha^c
siecula

Christoviverepossit.

Om
,1)

it

A.~

Pi-ffimissus

Ubro om.

Hic add.

OoiitA.- ^Monoculi add. A.

^Amenadd. A.

GalUa Christ.. tom. IX.col. 187.

(2)

Galha Christ..

tom. IX, col.474 et seqq.

MIRACULA

DIE VTGESIMA

NONA OCTOBRIS.

85
EX
BdSS.

MIRACULA ET VISIONES

B.

PETRI IGMACEASIS

SEQUENTIA
a

VYVM

B.

PETRI A QUODAM SANCTI VIRI DILECTORE

ADDITA SUNT

Ex

codice ms. Trecensi sieculi XIII collalo cutn codice

Bruxellensi.
sextam superveniens, indilatc quod jussum
fue-

CAPUT PRIMUM

Febricifantes a B. Petro

adhuc

rat adimplevit, in infirmitorium introivit. Impleta obedientia reverenter inolinans, confcstim festi-

nus

exiit,

nolam

refectorii

quiejam pulsari

cce-

vivente sanati. Iteni fistula et

perat, de

manu

prioris accipiens,

cum conventu

vulneribus laboranles. Wil-

comedit. In crastino Missam celebrans, audivit vocem dicentem a Vis sanari ? n Respondenti
:

lelmum occisum
H.

invocat,

Volo a subjunctum est Ora Ueum et sanaberis.DOravitetpromissam mox uhtinuitsanitatem. 3 QUOD ALIORUM INFIRMITATES l'ORTAB.VT. In
d
:

Jpsius /)Cncficio

Petrus,

quem Deus
solatiir ct co-

lurU principes.

Q)uOD BEATUS PeTRUS NOVITER FACTUS ABBAS VOCEM AUDIVIT CONSOLATORIAM- DomnUS Thomas de Radolio de B. Petru, venerabili Clarievallis abbate, multa fideliter ac Vdevote descripsit, sed

corde viri sancti mira erat infirinitatis aliencO cumpassio, mira copia pietati.'^. Imitator devotus
piissimi

conm-

Kedemptoris nostri,

de quo legitur

plurima

pr;cterivit:

de quibus aliqua,

no vere langores nostros ipse tulit, et dolorcs portavit, aliquotiens, ut levamen stros ipse
aliis

qute a viris

fidelibus narrari audivi,

moneor

annotare. Itaque vir beatus de priore Igniacensi


in

conferretur% sponte voluit infirmari,afebricitantibus interdum febres accipiens, quas ple-

abbatem

Vallisregis,

electione

regulari

et

obedientia compellente, translatus, ad injunctum invitus et trepidus accedebat, sibi orficium de suis viribus omniiio diffidens graviter cumque angeretur, hinc regiminis animarum arduitatum,
consideinde principum sa^cularium feritatem vorans, divina? consolationis audivit dicentem et glocem sibi Ne timeas, Ego ante te ibo,
:

rumque uno die aut biduo sentiebat. " 4 De duobus gonversis apud Ghaiidum A FELiBER.^Tis P.Iu quadam grangia Signiaci/* BRIBUS quic Ghaudium appiiUatur, duo adolescentes
conversi
tehribus angcbantur,

duo conversi
/

Samuei. Ingresso in
abhatc Igniaci
retur orahat.

domum

illani

Godefridus et viro sancto

frater GodclVidus ut sui misure-

Quem

vir Dei, continuo

manu

illi

riosos terrte humiliabo.- Hanc missionem suam tanta evidentia


plevit, ut in

benignam proDominus adim-

cum

benedictione

Domini porrccta

clementer,

omnibus miro modo ilU prtevius et subadjutor extiterit, summos quoque' principes
jectos
b

dcvotos. Imperator Fredeingenti eum ricus b, vir potens et magnanimus, Si quaiido pariter convenisvenerabatur affectu.
*

ei fecerit, ac

absque mora optatu; restituit sospiprocedens similiter tati. Samuel, hoc audito, postulahat. Gui sanctus subvenire sihi anxius saneris paaQuiesce, frater,. non tihi expedit ut
hilariter,
:

a^gritudo tibi tere libens verber Dei, ut corporis salutem. Quo minime quiescente,

ambobus sent, viro sancto protinus accurrebat, et astringens hominemDei, capam brachiis sibimet
c

ad animie sit et^^aliisquoqueconversis qui undiqueconlluehant qucinadmodum nimia petentibus instantia, ut


misericordiGodefrido, sic et Samueli vir beatus
ter subveniret, ait
:

quoque propriis manibus auferebat invito. Rex servum etiam Prancorum Ludovicus c in tantum

Quoniam me monente non

quandocumque Dei dilexisse probatur, ut venisset praisentiam, regio fastu deposito, ipsius fossamque assurgere ac genuilectere solitus esset, Nec disdeperditi oculi devotissime deosculari. devotione filius comitis humditate seu
in

quatequiescitis,menolente precibus importunis exoratis^ nus hic a fehribus liberetur unanimiter quodcupitis adimplebo modo quid inde
ecce,
:

pari

archiepiscoTheobaldi, Wilhelmus, d Remorum amplectebatur cui si forte pus, virum Dei descendebat venienti, itinere occurrisset, obviam
;

viro Dei maproveniat, agnoscetis. Sic Samuel, benedictione Domini porrigente, num sibi cum collegio conversocorpore, non corde sanatus, a

sancti colloquio scUicet ut sedendo liberius grato

rum, numquam postea rediturus, agitur, omnia actaesse mihi retulit ipse, de quo qui optimus fuit Signiaci carpentaGodcfridus,
rius,

abscessit. Sic

frueretur.
e

homo

sine querela laudahilis et honestus.

rnorbo

rc-

2.

QUALITER A FEBRIBUS LIBERATUS

SIT.

Cum

creatur.

dje

quadam

sic pariter loquerentur,

intimatum

alio ' prius audieram. Id tJmen eodem modo ab undepluresconNec mirum a pluribus enarrari

febribus cruciari; cui est archiepiscopo abbatem quara protinus pra;cipit in infirmitorium ire,
celeriter ad

tigitadmirari

scilicet a beato viro


aliis

non solum

primum

nostri Ordinis

coenobium

amoveri, sed etiam tanta facilitate febres ab corde absconditam Samueiis immobili veritate

pervenisset. Inclinavit sanctus jubenti, et circa


* Subditos B. ^ Quosque B. Moveor B. IgniaceDsi B. ^ Chaudium fi. 5 Confenet B.

malitiam projvideri.
8

Et

'

Omit. B.

"

Quatenus-exoratis. omit. B.

'"

Factum

'^

ada.B.

p^

DE

n.

NON PONT. PETUO MONOCULO, CONF.

pr:;^::lusdevotisinsistens,Inar-"""''*"" Uspitum tunc ad qoemdam '^"J, nom,ne, <,u. cum P'''^ ''> ^^^" IUd,.lphu,n
bat

sacerdolio

fu,.geret..r,

Sigmacens.u.n

colleg,o

S;:!:^erat,u^ne..es.culariab3ecto^.^PPO-

"'
tcM
...i

quidam, Sig^iaJum monachus


.,o,orisvehement,aprot,nus^mon a Lon\Libu Tn rKustrum remeans,
nrn^
lu.

, Z:
c^piL
'"
.c.-

cJ,!:menlJontius,vehon,entic.pit..g >"""='".'"' "'''";"! vcxabatur. Qui dum

.^.

.trum Signiacum quiescere smeretur, n!v Jormirc, nec pra.s.. qui tuuc I.niaccnsibus vcn^nt vii-; Dci, fuerat vexatus expomo estiam c ua diu manus '^0 mira Dei virtus Continuo sacr.e Sp.ntus, operationem Sancti Imus tactu per

"

solamen pariter et levamen ..Ptatum adeplus cst

.,_,

S"^'^- r"::trmr:::exabatur "


vi,-^inctus

^ 'V^ T;- J:SX:=s^: ut.uie^.e


.,.

-:d;md:n,regre.enset,.etumr^^
surrexisse.,
.

documbeiites ejub gamUi Z,c^emorbo .,^^t et pariter quietis benefido Pn^-^^^^^f. et clamure' mtoluran accedens, vulnus ob

^^r^wr l^::^-^
quom-) Mt. tui
_^

. ..im in^enti atimn-auom.-,

et

^ce.derat, i,.,ui..

^^^^

^
.

^.^
^

pt

surredditus sospitati

SXS:;tectum,invito.Uo,deters.t,genu.
fleSt

orationem

ludit,

benedicUonem contuUt,

auderem, ei iteL.uen. ^i (Tpre sum paratus tertm mihi a.tmt. hae nocte !.!nctus n.onocuIus et scin novuhieri meo adhibuit. :

iiiL.

sed

V VLm

,ita U^atura,

dmnvulnusetro=t.dumosculat..^Ure,_confiae.e c e infirmum de d.vma

::i;X

et'sperna3sub.aium
.

m.ser.co,-a.a=

commonuit. Res mu.i euiinuu..^ sunoUciter suppUciter invocaro suin"'^"-^ borror ..,.: f^*^n afna t. hovror foetor aufus.t,
.

Post
=ibnt,

^^

ci.Milsibi

iussum

fuerat, silentei

oseulum

viri sancti,

.^ :i;::S!^t::;^u:raicidisse,aud.enteme, oe hoctaUter acc.u..... abseessu. u^ .;^*, pt nnrmanus


.spilal.S.

vjGED\T rURTIM RAPTOS.


ta'^"at

E.c hmniU-

10
n.-n maanifice beni;dix.it.
etoir

quidam

-:), mortifero

Z cumaom
9

cum domnus Rogerus, ^^-^^


tra^^.e,^,^

apud S,gn.asAuco S..NATO Aderaut Laudunens.. g, episcopus


,inmi,iu3 Uosetens,s. ^f -X^^^T^s^tens.:
ini,..U.o. inim.co.

'"Tr:::;!^" am^

non Q'^.<''-;^"Jf3"fl;e^ wrtutihus, ,n,rab,U- "r.' ::. magn.s et


.

<,-'-*-

,n....u,. et

"^^::;, ,,,. tr^,:i;^.-"=. ;ener,s accensis ira duohns

ut

r
^

.tdentihus et pauper.onbus, altei alterum vientihus iUorum vaUde in ven tre percusmu rone impeteret et dom,nm-um vulneraret. Continuo

e ser^

furU.n sotulares sealiqnotiens raptos e i opere Uoet dicatur. \n quo saue cti^h^s unx.sse dedit hu.nilitat.s exern- L mnuiuu nimo ,^.. n.inimum conSL'd maximis vn'is

Uus

in parvis

etmirah.Ubusinfra

"u

p,um,.n quo

..-.iniini';

-^^^^..n^s. Magnus erat


n" "esciat,
de duo fertur quod

Tum

otalder alligaU.r, ;" ocepto percussorcapitnr,


.
.

oecden

K''T,:4,t "'"

n.:iss;.smaiUam,ministri sui calo.a-

niM-eussns

hosp,t iu iulirmitonum
slrenitu

::;r;e^^-oHtu-etnuUatenuseva^ ^^
aeiaiuh,

dtetdeterser.t.Qu,dno,,habet^,u-

vr

beatus, qui

Xt-C^hllrl^^^t^-aPtivo^upplieat
ut Ipi^copi et V 'u.:.,;,- Oui
nuser.co, U. dom,ni Roselens.s omnibus Ucet vene,-atioui ab
hx.c ejus suppUcatio, U^" tvatur tamen

r^rnta^uldeu^.s.veiae^^^

ba

";mpariatimpuuitas.sisce.usj.,nev.
uatm districla ult.o "O'. dcns, U,m immane, sanctus pet.t ut v.nct. hac parte,
Fras ratus
h.

,1

X-s.. o:^mkratur.^siom,upotentisv.- ^^Xejussit,etdescendensdeequoeu,.n.ab.oluconteratur, a viucuUb mci sdus saucio tanto c.t.us

-om,,esquiinsuocomitatuera,.t

us Uhe.

l.scede,-e perm.ttatur.

Hoc

.ntelhg.bd. faeta oratione, voce achat oravit, et de ' ut me fest.nato per Deum dKit rvaiu.-o te vocem, q. mor. Ad hanc n ,'tuo cm-tinces locum istum Transiens per
:

t'^-::C:e,r^
'Jtlocm."

Salvatons ^e omnipotentla an ingred,lur, vulnen orl^sumens. adsauciun, d,v.orat attent.us, et et hened,cit. et

r::::^'sumalatron,hus,mundustamen^
hom.nes sa^cuU hujus

,,

fu^^at

ixit

peccat.s multis quibus

Canto B.

anl..te B.

Omi. D.

Cmu

... debita o.M. B.


-,

np Do

libento, omit. B.

impUcan

DIE YIGESIMA NONA. OGTORRIS.

87

implicari solent.

Unde deductus ab

angelis ante

mea^ purtribunal Christi, ibidem post pevactam


gationis
sortitus
bili

domos ejusdem Ordinis persolvatur, sicut pi*o abhate uno facere consueverunt. Quoniani ergo
universilati pi-enuminati Oi'dinis spceiali dilec-

pa?nitentiam, qua; in

brevi

fmietur,

sum vitam
ait
:

itternam.

Ad

h;cc abbas He-

tione deincpps et devocione astringimur.

omnia

voce

Ora pro

me

frater.

Et

ille

Tu

orabis pro

me

et ego pro te. Deinile abbas

com-

loca et possessiones ipsorum in protectione iiostra ct defensionc accepimus, manda.UeR vohis el firmiter precipientcs, quatinus bonori ct paci ejusdem Oi'dinis providere curetis. et distrieUim
faciatis eis justiciam

mendans animam cjus Domino, ascendit equum, sicque ad suos regressus,quai fecerat et audierat
sub silentio texit; qui, dum hrec agerentur, latitantes sub arbore omnia cognoveraiit. Ab illa die abbas hominem illum in letania saiictorum, quam privatim dicebat, antc Domiiium C.erarji

cum

ad vos accesserint,
eis

scientes gratum nobis futurum quicquid boni

diligentia vestre sollicitiidinisattributum. Si quis autem predicto Ordi.ii calumpniam seu violen-

dum, qui

in

domo Ignyacensi pro justitia

/i

fuit

tiam attentaret

occisus, consuete invocabat. Sed post ali.[uan-

genter corrigere. pro ccrte sciret,

tum temporis, dum consuetam invocationem fa Pone Geceret, audivit vocem dicentem sibi rardum ante Willelmum. sNomen autem hominis
:

minus diliquod opprossionem illorum, tanqnam fratrum ct amicorum


inferi'e, vel inlalas

nostrorum, imperialis majestas, prout essel de-

sic erat.

bitum vindicaret. Quwna))} fucrint in ejii.wwdi adjunctis mutuajura et officia principum et motmsterio-

rum,

in

aUo opere explanavit auctor Commendicfw^ junior, qia pnrtmulfum amatiat, rcgnum Gnl-

ANNOTATA.
AucTORE
R. D. B.

tarii{S).

Rex Ludovicus

Vn

tiDilcctoriUe

V>.

Pctri fidt

mo^mchus Signia-

ter B.
liie,

Pctrum

fmjus censis, uti facile colligitw' ex mnn. 15 scripfionis. Profifctur sese rimas explevisse

ah a7ino 1137 ad 1180 tenuit (4). ^ Remend Fuit Wilhelmus archiepiscoptta ah anno iili^ad ir.n{^). appeUationes e Gbaudium. cuj%iR antiquas Thcop/iilus Bonfiot cf .F.mUius

qux

narrafiom Thomx de Rarhlio occurNec videhir ipsc prtelu.risse ancfori runt. Exordii Magni. Hoc opus idem fuisse ac
in

sis

e.rpUcnnt

lihrum De Viris
ciensis, iestatus est

illiisfribus

Ordinis Cisfer' a Bentzerat. moCarolus


:

nachus Aurese-Vallis

qui hanc lucuhrafionem diligenfer confnlif cum Ea-ordio Magno, qucmque Papehrochivs, ecc testimoriio Ale-

Socard {G),hodie nomen hahcf Chaudrey.^cr^ que inpartitione Alhie (Aube). aiio loco descripsif Grangias monasticas

mus (7).
g Rogencs, episeopus 1201 (8). cratus anno 1175. morfuus esi anno occisuspro justitia a B. Petro ut h Gerardus martyr privatim fuit honorntus. Vhiduonni-

Laudunensis conse-

xandri Wiltheim deditum


,

esse dirit historix


ecc

Ordinis Cisferciensis. Hsec somm nosirorum


b.

schedulis deccsoh-

NonestcurmiremurB. Petrum swpe

a/ias (Enofnissc impcralorl Frederieo, qui non potuerit non crehro verbarho, quippe Claravallensis, posisari in vicinia abbatiie

viwn

Burgundne qunm. seeundis nuptiis comitatum inSige: nam, nt tradUur ditioniadjecii


suie
berti

Auctario AftUgemensi,

rquasi ipsi essei Beatricem, filiam unicam

uxore sua. 115G duxit cognata), anno


relicta
et

madvertendas^mi,sciUcct Gerardum ut omrnecem. tyrcm hnhitum fuisse, quia injustam Chri.^tmm cumpietale ofnit. Quo pncio viri compularndur injuste occisi inter martyres PrfenoViinfra ostendemus in Commeniario Pefro discrimen disa B. tUi S. Foiliani. Dein cuitum pntinctissimum fuit posilum inter Dei exhibiium. vaimn et puhUcum servis

heredem comit.s Studmn Burgundionum, Reinaldi nominc (1). anonymus scripfory B Petrum, quodmemorat
Fredericus,

CAPUT SECUNDUM.
InsidiiC
(laMiKuiis

eximiam dcdit signifcationem accepif snh sua quum, data uitro citroquc fidc, ^ proieciione Ordinem Cisterciensem. Cujusrei
diploma,confectuminierannos 1179
hUci juri^
fccit cruditus vir
(2).

palofadio. f
I^^?x\

ei

iiSQ,

A
B,

IKibus
Po(i'o

docliiialio.
rofecli.

ClaravaUcnsi, puinscriptumquc cartulario

Visiones.

H. D'^\'-hotsde
11.

JubainviUe

Quod, cunx planc spectei

Pe-

Miracida posl inorlein.


1-Tabuit idem
iDse
visitarc abbas consuetudinem
Videt

Viiam trum Monoi-idum ejusque

iUustrei, hic

descnhcndum duccimus:

dmrm-

Romanorum impeiaFredericus, Dei gratia et augustus. universis homin.bus tor et semper


fuk.libus

Srangias

suis gratiam

Universitati vestre vonerahilibus personis Cistercienlibus ad nos et Beividel.cet Petro. Glarevalhs, si. Ordinis, cum ah.s rel.g.os.s nardo. PellevalUs abbatibus, nostre salutis curaconfratribussuis. ab eisdem presentis vite term.no convimus obtinfre ut. per omnes plenarium nobis officium

suam et omne bonum. notum efficimus quod.vomen-

Hic auadam <l.e stetit ante portam visitationc redien ab ba. a oeulos suos vidit Et uopcm gnvaci levansaue fast.pum supcr nigln-imum, visu horribilem. Cui ait Qu.d h.c afr.s porta; residentem. .Fratrem qucmd.am extapudcns-; , Et dxmon H.s
familiarius adha;rebant.
,

quam

tam suas sine equo cui insideret. ^^^J^^^. cum comilabantuv ei- ^. ^,, fi-atres qui
,

dorm.tor.o co,.vc.-surum. . specto qu. est in

summato.

^1. P&- 403; Cfr,,,Perlz. ^Ion.hist.Germ.,tom.

Utopogr. de rAiilje. i>g-

-;

' '

-^
,

,.,-

390.-l8jGall.Chrisl..lon..IX.col.5J..
auditis,

88
Ex Mss.

DE

B.

PETRO MONOGULO, CONF. NON PONT.


displicentes.viroquoqueDeidisplicuerint, quod Sicut pnor.s ex subjecto probatur exemplo. relaUone didici, comes Robertus Igniacensis Igmacensibus de Urana possessionem magnam multorum stipatus auferre volebat. Die pra;fixa,

portam intravit, et, intermissa aiuUtis, abbas dormitorium conversorum oratione, divertit in superiori gradu dormitoni. stansque latenter in lecquemdam conversum per singulospene
;

vidit

ab iUis caligas, aut tun.cam, tos discurrentem, et

suMrahcntem. Quo aut aliuJ aliquid furtum abbas, qm prms moram aliquam considerato, eique manu annuit ut ad
latuorat, in

per

palam venit, viso abbate perterseveniret. Gonversus autom, monasterii eum sccutus ritu'^ us-iuo ad portam
et

Igniacens.um agmine socioi'um, adventum coabbatispectabat.et^ abbatem quoque cum aliis aliquot sebus adventurum, et p.-o tanto negotio putacum juvisperitos et causidicos adducturum ingrediens, comitem ecce, vir Dei pedes
bat

ex-

et

tur

Tuncprimumabbasconversum sic alloqmportam Videsnc, frater, cum qui super


Kt iUe
:"

salutavit.

Comes, quod solus ot pedes venerat Et ego vehementer admirans, respondit


:

sedet'> P

paterutDominusdannonem
teret.

Nequaquam. Oravit ergo eum videre permit-

Ethiopcm teEt facta oratione, conversus stantem.Tum paterrimum vidit super portam exspectabat te, ut cum Frater, hic est qui ter sajcunocte faceret reverti ad latrocinio te hac volupmortiferam lum id cst, ad hujus sajculi abbatis audito, conversus ad pedes latein. Quo veniampostulans cum gemitu corruit, reatussui misericordia cordis. Abbas vero
et contritione

vos domine, salutarem, nisi sanctus Non ros'exheredare velletis. Cui nostri est Ordinis ut nostvic professionis, nec inferamus. Si vesinluriam vobis vcl alii cuilibet clamatis, reUncte eam quam tra est possessio coenobii est, cavete ne nos si vero Igniacensis domus nostra^ pvoiniuste vexando, Dei, qui vos Mracundiam provoce: ;

me meosque

libe-

tectov
tis

condonavit, admomotus supereum.offensam mortifera; tentationi nens ne tam iniqua^ et B amplius consentiret. Ad hoc dLumon convitia patrem, et improperans mona-

est,adversum Abeunte illo, Hocdicto, silenter abcessit. non et amicis AUtcr dictum est comiU a sociis adversus vos causid.cos non
:

contendct

alios

pvoducet; sed quia magni apud


nuit, excitetis.

Deum menU

est,

Dei, sicut pr^emocavete ne adversumvos iram

Compunctus comes

.Uico pro-

multa intorsitin

sterio conrususabcessit.

idem pater,a visitatione rediens i;j Alio tempore et monachis monain ccenacuh ^rangiarum, horaqua fratres veficiebant,
Cibos porri'

gerUci-

sterium ingressus

summans, cum
rant

Qui primo orationem convenefratribus qui secum pedites


est.

humiliter incUnatus, secutus euntem, et sancto reverende patev, Oratc pro me, obsecro, ait et * possessioquerelam onmem in pace dimitto nec inde amnem vestram liberam vob.s veddo,
plius vos vexabo.

levansquc oculos solus in claustra divertit,


refectorii, vidit

15

gravi De monacho igniacensi a

infir- Dcpellit

(i

adostium celerrime discurveste candidaper rcfectorium admiratione perrentem Super quo vehementi

quemdam juvenem

MiTATE LiBERATO.
latus ab

Cum

viv sauctus.

jam trans-

inonacho ^^^y^j-,,

consuetudmem et cussus, ostium intravit extra pra.-scntavit; cumque stafratrum aspectibus se


gulorum
,

cumadolescens quidam dilectus.ecgntunotus. ab eo eUamgratiaspeciaU planta pedis usque tenebatur. A


dine gravissima

Igniaco.ClarifivaUipr^esset.apudSignia- ^,.^rn, monachus, viro sancto

juvenemsinret inostio,consideravitprajfatum ferebatque quasi mensas visibmtem


diversa et delicatissima scutellam pergrandem, Hjec omnia cum omni solfercula continentem. offerebat pro desideno licitudine comedentibus facies qui ejus suggesin-ulorum, et ante eorum diutius stabat, eorumque stio^ni consentiehant, respuebant, dato saltu, mensas qui ejus figmenta qu.s nudis pedibus vivos carpertransibat, seu si Venerabilis autem pater, illum

sanitas; cor ejus, guttur, ad verticemnon erat in eo utrumque tanU pulsus vecerebrum et timpus

hemenUa

vexabatur. ut manus cordi suppos.ta paUentis, et -^uper vestes exterius motus violenUa moveretuv; ev.denter interioris assiduo gravabantur; brachia.

cujusl.betsocii,

bones attigisset. dixit, nulla vocansin auditorium monachorum, a Quis es et quis t.bi benedictione pra-missa " fratrum refectormm contulit hanc potestatem, ut mm.strare eis qua3 non licet libure mgrediens, Quid ad te de ingressu iHe prj.sumeres ? Et scis qu.a pomeo pcrtinet aut egressu? Nonne scesunimo abbate est? Licent.atus ab eo,
-^
:
:

ambuiaures Unnitu miri horvore fvigons ancrura pedes et vitalia igni secretius appligebantuv. Interdum vent.'e vi caloris a capite cato gutta^ sudoris ubertim frigus ab intev.ofundehantur, horridum tamen ribusminimepeUebatur.Inguem utrumquetanta;

ut difficile cum cruciaUonis acevbitas obsidebat, Naturalis defectu ingcnti molestia gradevetur. sumptionem non digestio, sed corcaloris cibi

ut monacho se corupUo sequebatur; unde fiebat inaniter conquen vam aliis commovente. ne ab omn.bus indigesti sonus cibi palam

putaretur.

testas a

pius ingredior ecclesiam

claustrum, dormito-

tantummodo, rium rerectorium,et,exceptauna

et pro oportuniom.iesalias orficinas frequento,

Uteearum,

cenns, malorum impovtunitatem infero des.denoiiihabitantibus est et contvana, rum Nam una ofHcina mihi oneri
sicuti in pr.esenti

semipleno aqua^ sonitus audiretur. sicut in utre interius latent.s auditur. velliquoris cujusUbet disciplina^ reguLcgeve,meditari, cantare vel alia muIUsustinere nequibat, capitc
laris exercitia
Dlici

etnimium diuturno dolore gvavato; pvivavi Umebat; adeo vexapenitus et memovia

sensu

et

si

quando eam

ingredior. sine dilatione,

veUm
:

expellor. nolim, iratus et confusus

Tunc abbas

aut defecerat. ut icsUmavetur batur et in tantum inutiUs in perpetuo lancontinuo moriturus. aut

eQuoiestomcinacujustibi
sus
-f

interdicitur mgres-

Ha;c vocatur capitulum, in quo suggevo, aut privata, aut uper his quu^ fratribus omnes capiunt emendacoinmuni confcssione. dispavuit, et pater pro tanta tiunen.. Hisdictis

Et

ille

guorepevmansuvus.Virbeatus.perpatremvenevabilem.tuncabbatemlgniaci.domnumGerardum assumptus ei successequi e Signiaco violenter sui eegvitudme vumove audito. rat de tanta dilecU postulatus. apud miram omniObstupenda divinae
virtutis

revelatione
B. Petrus
tes
li-

Dominum

adoravit.
'

eique succuvveve jugi pro lUo sollicitudine potentis medici pietatem

opevaUo

quod 14 Nec pra:tereundum

placitationes.

Deo

intervenit.

decliiuit.

Qu

li.

>

Omil.

B.-^M

add. B.

0>nit. B.

'

DIF,

VIGKSIMA NONA OCTOUUIS.

80
nX M98-

mise?.cora.a bulOomniemcacioi- medicamine precibus acquiescons. ca.levatoris Viri sancti confecit anUdotum. u
!

ramiliaas.dicens cinaronlur.accossit .nonachus

iUumta.-dassenimis.nccmodicumfluxissed.eiet cxpUcu.sso, potuisse se magua.n partom iUucris

stisme.licustam elT.cax

plaj subvent.on.s devotx oralion.s et mirab.Uter absqiic scnserit adolcscens. indilate

cmcacian.

postromo moram loi.g.ssui.:uu lu.sso rogalubn.ve diosam. Dein percunclatus causam,


ue se colaverit
riuiofiu

omu.bu^ Ujmcl.-

opinioncm ho.n.numconmora contra spcm et beatus ad 0.-dinis nefiot.a valescens. Postea vir
nroficiscens.obviam sib. misso imposuit, orat.onem nncd.cto adolescenti manus vi.-tute qu. v.v.ficat nomine et fudit, in iUius beuefic.um cunfirmortuos. cceptum levaminis qui penitus defecisse noc mavit Sic monacbus putabatur, sanct. v.r. preposse a.npUus evadere roboratus; Chr.sti miscricordia. cibus ope.-ante lect.on.s o interesse. jeju.uu-e. nui antea vigiUis post studium sustinore nequ.bat. med.tationis prascipuo in amplius, hxcper an.^os t.-.g.uta et exordiscipliu.e .-cgulans
nra^dictis et .n om..i

.m.

Tunc vero cuput


:

apud Vallem.vjj.s

nans, ut e.-at vorocund.ss..nas locv.ta ot bono.l.cMaria mihi astilit mecumquo gavisus quau^ nimirum causam tioncm dodit. Ob Petnis de Perona sum gaud.o mayno vul.le. lloc capellano audisse se por-

Ucata. luqu.t,

n.onachus a beati
hihot,

v.ri

19 Vliv visio.
ten.porc

Adhuc

winm Ign.aci abhas. tpiodam


.

ct

momchus

^,^,..^^,,,,^..

jam propo po,-tau. .uuquarot Fus..iaco. cumquc ' iUco vox d^'^^'^'^ insoauit ei
'

dum

<:ontigit ul itor agoret.

approp.n-

nasteriiessot.
tra et

ind.lato

commonda.T. U.g. cd.. n. a.n.,.am unam Deo .nfirm.tur.mn ,uonachovumpcn-eMt,


in

c.tio.ampliorem quam H.c est mo..achus fio 'at obt.nmt lacuUatem. ha,c. perh.bet do hiis.ot sc.-.ps.t nui testimonium testimonium ojus qu. est Pt scimus quia verum te.nporale subs.d.um
;

habucante cegritud.nen.

monachum, Donatum. ValUsclara. c


a-onte.i.

in

eM.vm.
audvta

.nvonit

cnjus contess,o..e
ahsolv.t.
v.g.liis. .ntor

bU.de pav.dum cunsolatus


e

Sequcn

orat.on.bus c sanct.'v.r. deprocatur .ugratulatur. sic humiU se adeptum mer.t.s et ...tercess.one ut ejusdom
s ant.r,

noctun..s astaus vuUus et ba utus couo is stallun. vonorand. neotenlem o r..t porsonan., gonua cebro

suum

ot

petu.0 pa.-t.cip.um
sanat ulcc

requiei m.soncord.te.

^^ ad.-

ma..usadaUa.-esupplic.te.-c.tc..donU-m ^u,utuons.a..d.vitoa.,.do.nporsunamsib.d,ut div.ua p.etas e. Orato pro annna .Ua. pr.epavasuis d.h.ctorihus ocun" conforat quc...

loc

et

ra.

Amen. nwci a Domino mereatur. apud Dc VALC.ELL.S. Erat ^16 D. MONAcno .nonaquidam, P-fessiuno ^.l.eUas adolescens nom.uo N.cuK.us levita h omcio, .,ms el
'

^":^i:amn.un.t,.slotanian,p..t.i,usu.choau^

^^

"""'r, ttbveMat omnes

l,omini miserandu,
,,,
^,^.

sanetum
,,^ ,,j_
e...tera

^'^^^^;^'^ p,.ec.bnsl ul.a. cl

N,lul ju,., hmnilitas!

?""T 10,-Bil,
itd

oseuttm-que "^''"'''"''^"

tam pedes

<,uam

Paulo post iterun.

...gra .es

\du 10.
^

^^^^

3et

infn-mitas.

Quo

laeto,

i:::XrorrCavHuU.e,.um,ut,,evesUpLiieLii- 3

(.Qi.noreremansisset.

r'".ttrviXret ""
m
V-.led ens.s,

medo

de,,s, Ro,e..us, Fusniaeeusis mo-

a qu.d N,duat ci

20 l)t;coNVF.Rso

'^''"'.'^

^1.

,,,eumvirosa.Kto,corpusolus^nU^^^^^^_^.^^^
";'
^,,

l)elucto apudl.us' ^^,e,.atu.n est,

V.mi"i
11.

qw

p.^tri tfi*-

ccrnlutaaunt

samt

conocr-

tnm
B.
rot,.o
.-..

csl

etadlocumcu.d,g.,ep,.Uuc,..Ut.

,..,,,..,.,
......

"^"'f " ^'" Inlito attenlius vacaret orationi, anle l'T^, o';^;;' Dei ',ue - venerab.les persodu v,det in subl.me ^^^^_
s

Qadam

d.e,

dum

viv

^^_^.^_^^.^

SH'I'

--<""";::;

viscerav.no lota ''""'.

r'^m:.iu-^U.^- var.,s cstserva,.|eiiter .


^^^^_^^_^^,_,.
'

p,.o(uturam,d.v.s.,man,U,^l.
lan,.

ulii.

,3, ep.=,pa'^

'''

u repente,..ptus, eo.

^ -

Hoc vino POta"

"',,,0

eom

est

vehementer opta,.et, adm,.tus cansort,o.


jUaj persona; [ "< in nullo dis-

Post panlulum '

ejusdem eo.>versus, dolore, quo K".v-:'"^, e P ,Ui,viri sanoU


'

Uo^^^
>

'^'
.

-^,t?,e,

a r.cuu,.,
^^^ ,,.

;^"=

eontinuo liberatam. lo.nento opta^


.

e.

f^^' uniriquodammodov.detontu^^^

^^^^

^^_^^.^

'''''

r":^r"^ic:^a^rituum,ubitantaest
dicens
.

.ec.pe.e .o t.im meru.t

^";Xt^^^i^em Uobertus, Alnen,^^1, con;^^^,^i,a


j,,,,,.

^'

"""

wat,,... o

3isnovit,us,quemP^-do nu^ ventu ?vam.ne Fusn.acumeon e, a,J.H u c angebatar, cuU


.

uniotnum.
tum
sima
beatis'

Viyr/o

pater vene^...^iens aliqua.ido Trans.en 4 ^ ^,.^ 18 AL1.\ visio. per loeum ,.bil,s '^-'^'^^^^Ztl^V^ ora,.e as,n^^_^^_P^^^^.^_

^.eulosau.gr.tudine
^^^^^_^^^^^^. ,^
,,ii,.i,

prospeKitbasiUcametg^
""""'"'=

s.ma,
fer,.o,

^-.""'^^'^^lam.ne
nee
'"

cui nec aUqun valebat

."dit

:Lt

,:

comitab.annterea qui

levamen

'^"^'^^^'^

"''^,X

H,c cum p.--.olaret U.teri-

nuUalenus

::r:;r:^-.eemmt.n.ra.,nem^^^

"T
1

;rTremrtioner.re.rossus.o,.as

,^ Omit. B.
,,

^. Omit.B. -^Osculatcr^. ^ vTTT ^i^^Oclohris Tomus

A.

narrftlur omir.

B.

12

tibus

90

DE

B.

NON PONT. PETRO MONOCULO. CONF.

..-

t,hu,s

Nosti frater dixit ei indicare splendorem, tibi liumana et quod nuante molestia crucieris quo subveniri; vino itaque

pos" mdustria

Clarxvallensis abbat.s beati Petri -'^. :::'un., auod penes n,e

viscera

oU

nooturnos, talis dominioi, post ^^^'-"l^ll^^l^^ evangelioalectione per expleto, et , AiiDAMUS Sancto Spn-.ta eZoSt;:* devote imentus.duoe ven.ens ante oaclaustrum de or torio eKi,t, et' ,n

tuum

lavari, et

omnipoteutis medici Dei

'-^-^;^ tcmui

t"a t

Gratias egit langu^uppliciter .nvocari.

dus exhiberi sib, vinum famu etaWinamisericordiaJle.amuU misericord,a ndelis ;::;:;;.. et d,vina Zn.

prom.ssum poposci

pitulumtransiitefcopiosumlumen,ntusaspeMt. rcs.dentem et Dom, Ibisanolorum multitudinem oonspex,t. A quo lenum capitulo pravsidentom metu et hum,l,tato debita, cum
,-ter aooersitus, Acoedens prop,us reverentia ingred.tur.

- -'".. r-'- -"^--^rCuH:^:::.m':3::d:;;maet,ntegramobt,nuitsan,"oTv.s,o


,>K

-^
d,

d ue
llOho-

'-^,

c.,.,

11

^m eum

rrlnrin ct gloria Pl.

Sim, er ^r^tiTmartyribusaggregatum.Similitun,art,r.bs aggregatum Bernardum ,n beaUtu-

^rLct,s
:

videro jubotur sanotum


m.rab.li,

Benttts vir
cetiior
fit

DO.NO GcuOLDO.

Interfocto

apud

dc I.;iaoumdomnoGeroldo,venerab,UCla,-.evalle.^s, ma,sgloriaGcrolsanct, luctus, tanta rbate tantus e,-at viri


di abbatis,

itt;m,nco,,solab,lot.d,um,utneca,,,mum
evooare, et nec s*. ab anxietate amar,tud,u,s posset et de .^ e a paroere, nec aliis saltem respondere. S,c affl,ao ,lirf,cu\U,te ni.nia
sine

v,ro,-um beatorum oonfessoru,n et V.s.one tam socatum. apostolioo,-um coUegio dulo,ss,ma DoDomin, jocundatur, mTr u-a vir pra^senUa siout in ommbus t sanctorum Ti bea n,aximo de ostensa s,b, div tiis deleotatur, gloria magn.fic
i

Ge,-lMiet sanct. Uon.ard,

Somino

consolat.oet Deus tol.us Pator m,ser,oordiarum he,g..us saa. solatium nis optatum miserioord,.e
in gaudium iniund,t. et mce,-orem laola est ,tinere Clara.vall,s .:c revelatio ,n

Interea missa so emn Sanctus, ,nchoante oantabatur, donec oantore Sabaoth, suDominus Dous Sa,Ktus, slnotus,
gratulatur

'

<c

-""' "'^ dum


co.pus

wXos\av,roDeivisio,etdisparu,tqu,cun
multo sanotorum coctu Dominus, Deus Sabaoth.
ei

apparuerat.

Sanctus

vir sanotus

Clara.vallensesp,-osequeretu, d,gne pra.fuerat doleru marlyris ad locum cui anVctus aoerb,tudo repelU"es Hao revelatioue sedantur susp,r,a, cortur gemitusconquiescit, vulse,-enitas reparatur,
dis'tranquillitas et oris et respons.o parat.m h,la,'or, se.-,no alacr.or

..i.Y.vor.ir.i.
a Ethiopis

rocahulo.medio

sxi-o,

diabolus ali-

AUCTORE
R. D. B.

nou a studio .nqu-end, eis ingeritur.Virbeatus. sib, de do,m qu,d v,dor,t. quid
deslstentibus.

us

naando siynilicabalur, uli diaMm non secus ac JEihiopcs nigrt

praisenii loco, quia coloris

compeltuerit, cor,ter, Gerold, gloria rovelatum

esseverhibebanlur. medio lem diaeonus (1). b Levita dicebatur momsterium, silum ubi nunc
c Vallis-Clanc
c,t ricus

'""3
ipsumque vidct morlyri
biis

V.s.o

DE EADE.M

BE. Visioni huic alia


vir

aggrerja

iutn.

visio sociatur, quam Itaque dum= raptusab tea v,dissc narratur ^^p pra^s.deret, utr.usque rg.daco Cla,-.evallens.bus evidenter d,gn,s ,n se

naeuter

oomDei de eadom

HtiL
chi ut

m par^nchoatum .l.oa.(.Msne), no 1134


Vauolerc-ot-la-VaUcio-Fo..lon

' .

excitabantur mona'"d Tabul^ ligneic sonitu

sUincut,onem nominis

siquidem Clar.vaU.s moribus exprimebat; digne "t^;^' qui oorde hum, ,s, "^; dioi poterat, eadem n,h,lommus in

dam

veniendum esse ad tacapilulum,etaliahujusmodH?). Smules


esse in extremis, vet

adnmnerentur

vel

monachumquem-

qua,nvisg.-adu sublimior. permanebat. Ign^^cus auSumiliUtis oonstantia aooeusus, ve igms acutem dioitur, quasi ig...s nomen dU s,md.ter

bxL
e

Parascevcs hodieque in ofpdo divino

Bominiadhibentur.

HuicGerardo swm aw:"i,


socium

p,..m B. PeUum,

,s,aut,gnisetaous. Quod

secundum aptisshne oongruebat, qui, scilicet ac splendorem, propriet.,tes, fervo,-em spendidus actione, ncgl.gonfervidus caritate, teporem, non in felle amar,tium segnitiem et
mansuetudin,s C tudinis,sedinspiritu ca-,lestem patr.am, Tali vacans studio,quotidiead
a,-guebat.

duas .gms

sepulturai

dederunt ClaravaUenses

mConimenta,io monaehi. Prieter epitaphia protulei-untSamaliud r:ci-io indicata, hoc novisstmie fratres (4) et post eos
marthani
Sub hac oellula F : GalliX Christian^ scriptores martyr eg,-eg.us, Gerardus lapidea jacent D. Petrus. ootavas. Cla,-a.vall,s abbas, otD. sextus in volamine beat, oujus vita
miraculis clarus
.

ferebatur.Sed oarms claur.Kosursum dcsiderio,

a;rumexilii pra..sent,s suse,-gastulo, sustiuero nocte nacogebatar. Sic alTectus,

Bu-nardihabetur(5).

nam
.

corpore

,-.,../ n Vsioni-nar,'turomi(. /(.


.
-

B.

add.

D - Om.
-'

B.

'

0..l.

Vir Doniini Pcti-us . gra' Magn.ficc

\""..

tul:itui-

omU. D.

Solemnis B.

Ch

Sp td^

e-Ht. , CangiuB. V. Lc...a, Dict,on loWr. d tom X. col 633;Ma,ton. is, >4,Galhu - ^: Cangius.v. T,.l,uta -Alsn

Didol.

(!)

Glli

Christ.. tom. IV. pag.


col. 101.

tom. IV, 257.-(5> Gallia Christ..

s^J^S^^
DE

DIE YIGF.SIMA

NONA OCTOBRIS.

01
i>

A.PPBNDIX.

DE
1.

B.

EOBEKTO DE BEUGIS
ABBATE CLAR^VALLIS
IN

GALLIA
AVCTORE
H. D. B.

COMTVIKTVTjVRnJS

HTSTORICXJS.

oinissi. Saneli Cistercionsos in Opeiv Bollandiauo sno ilio Cur hoc loco de B. Uoberlo. De ejus cuKu, ortu, et nionachatu.
ucusquc
gestx B. Petri Monoculi, abb/i17fis Clararallensis, dispufafie fuerunt. ecclcsiasfirum ufique derit lcctoreicultum
rcf!

ANNOMCLVn.
pluressancti abbatis Cla-

Grandisilva. Gerardus etiam martyr ex Fossa Nova. Putrus Monoculus. IkMiricus postea cardi-

ramllemis.

H;

r,

esciguum.sedomriino lcgitim.Hin,ptnra s;cculn alii et abhates fuissc cirhibifum. Vetmm mulfi non minore veneract monachi Clararallenses quo dic in tione honesfati, in nostro Opcrc, catalogis sanctorum et menoCisierciensibus decessoribus fuelogiis inscribuntur,a nostris Quod silcnfium idco fennc-

naUs. Monachi Gerhardus prefatus beati BerGonardi iermanus cellai-arius. Huhertus prior. Lingoncnsis episcopus. Silvanus. defridus postea
:

Bernardus postmodum papa Eupenius III. et alu afios plures. (^'(0// si hocce loco omiftit duos Cfararaffcnses, Ijeafos Fasfreduui ct abbates

^^

runi praHermissi. 7um nm durunf. quod, quum lcgitimi cuitus signi/kafiones prie bias, idi sxpe fassimnt, Bollandiano manibus haherent, iis in Opere
essc conlocum inter sanctos dare non sibi fas prudentissimis feli^ sfimarunt. Nos his viris
ciores,

Conraditm, quos inier monachos camobn Cispotcrciesis numcraf, hwc cansa esf, quod ibi fuerunt sfea ad infufas ablmfiaics inducndas Cisfcrelecti. Deinpergifaliaruni abbafiarum Joannes Ciciensium reccnsere sattctos. Ai
i-egus in

Compendio non ianium suam, sed

documentum grarissimum-, iis,uti viomnino deturjgnofum nacfi sumus:exquo aliisque Clararalmanifcstum esi B. Roberto.
lcnsihus, culium

pricloquio etiam aliorum sentc.nfiam,uti ex e.rprc.mt ; idque pnvscrfim manifesfum esf, ex eo quod idem fermc catalogus, iisdem
patet

auihcaforumaut sanctorum dccrefum ulfra siccuium anfc Vrbanianum delatum. Quod documentum anni 1634 fuisse Ordinis Cistcrseu Compendium Sanciorum Udi,Dirione in Gallia.a ciensis, editum anno ahbate tisprseclarissinio viro Joanne Cirey,
tcrciensi,etnuperaclar.Guignard,haudpauexhihet Hic caialocos illius Ordinis sanctos dcmonsirat Qus quanta cura fuerit insfmcfus, quorundam sanepr.Tloquium Brevis
.

pferumque adhUntis rcr/jis. inreniiur in c.vanno 152G tremo MissatiCisterciemi Parisiis apud impresso. Etenim quum libri titurgici monachos, non Cistercicnscs multosquc atios
7iisi

Ordinis ex aucfortfate capifufi generaiis supradictum cafalotypis edantur, sequitur


voluntate tofiusOrdinis
itli

gum

Missali fuisse

\mnexum. Afque inde hunc


tulcrunt in

indiceni tratis-

ipsum

i^ Ctretjus.cx torum ac beatorum enumeratio, qui, sub hujus sacn amplissimo eorum numero

Chronicon Cisterciense Minms, Cisferciensium Henin Fascicufum sanctorum lingua Hispanica anno 1002 riquezius, ac de Chronicon Ordinis Cistercicnsis Barnabas SanMontalro. Qunm Circyi Compendmm

observantia AltisCistercieusisOrtlinis habitu et

simopurefamulando,obprobatamvitesanctimoevidentem miraculorum jiiam preclaramque et

Cistcraensis ctorum ct Catalofjus Missalis p hagtologtca anni 152G, ufique wonumcnia

minime spcrnenda,
sancti in
iis

inlegro siCimio dcrretts


stnt,

ostensionemJeUcitercumeoregnarecredunlur;
a Ubro qui Exordium operibus beati Bernardi
Cistercii dicitur, a Vita et
.

Urhunianis anni 1034 antiquiora


cxhihiti.ccclesiasiico

omnes

cuttuquo ab

a multis sanctorum

iUoxm ad
ctiamnum

ab nostris itineran.s remonasteria per varias mundi diversa Ordinis confect.s. exreformando eiones lustrando et sancte maQuorum hi quos Dominus per tracta. in sanctorum Ecclesie determinalionem tris voluit, merito et elevari
historiis et iractatibus, et

Tncc
nardum

offlcit

decorati, nosira tempora fuerunt coluniur. feqitime eorumnomina,modoS. Uer- cuftuM"^o

anftquis.iimts excipias, in duohus ^^^^^^ hagtologtcis Cisterciensis docxtmentis Ordinis Kalendano Cisterprivfcrmitti, sciiicct in

catbalogo conscribi proprie d.cuntur sancli, alii vero beati

licet

quandoque unum pro aUo ponatur. Joannes Circ^jus pnexniegro srecu2 Quibus pricmissis, loantedecreCisferciensis ct Ponftmacipuos abbatiai-um tum UrbaClararaHcnnum censis sanctos recitat; dein nianum. proponit hisce rerbis ; in scriem

Gutgnard{2) ciensia Georgioa^et Phiiippo Cstmrdtno-Ctst^e,^ edito, ac in Martyrofogto Guignard cxcuso (3) ciensi paritera Philippo steculi nm liber a martyrologto Vsuardino monapueitans gratiamCisterciensis

.;

XV,

in

sferii

sanctomrm

Clara^aUe abbates

preUbatus Rernardus cx

kx Dums. GaufriCistercio dircctus. Robkrtl-s notarius. Pontius ex dus fideUs olim Bernardi
Martyrol. Adoms, pag. 710.-(?)

apud C^ster;c^ Ktcnim posifum, uf ne mtmman ses in more fuif henedtcttme,p>^ quidem pristim. disciplin^
dtscrepat.
itlo tevo

Camerw prope

Bruxetfas, des^^^^^P^o.rtx

sertim

inferrchus lifurgicis^mutationem

Monuments

prinu-

Ufsdela R.glo Cisterc.

p.

m-.3)

ibid..

p.303 Ucqq.

(1).

02
AUCTORB
R. D. B.
7'ent
:

APPF.NDIX DE

B.

ROBERTO DE BRUGIS.
mcrnorabilis cursus ^/?icrem
jus,

vdetiam qvam

paucissimos sui Ordinis


e.r-

ml cuUum

alicu-

monadws

cultu quancumque ccclestasiw-o sancios dcirimcniolierent,ne rerercrdia erfja

iumpaicretur{i).IIinc in ^^^''"/^^ ^^*;":;^^;;''' RoOC; lo, d mart>p-ologio, de quibus modo, S.pro.rwus Cistcrcicnsium fundaiorc. ejusque Siephano ornis^cccssoribus .S\S. Alberico ei Bcrnardi memoriam cdcbra^
sis,

solius S. ,mnt. Animadrertat

ct

lcctor

aniiquum dlad

a sede nposlolica cxcipiendum a lege 'canonizati aui bcaii/icad, incommodo remcisiic hta. Scd huic quoquc UrbanusyiU, dedarans dhon ndhihuit idem ccntum aano 1634 co nominc intellif;! tempus excedens. Vcrum etiam post aunorum metam nulh uirumque Urbani decrelum., quum ilhus ominterpreles quibus pergrandcm fidem

numquam

expressc

a^l Martyrotooium. Vsuardino-Cisicrc^ensc monachis annum usquc lG89fl& iUins Ordinis C^yaucium quidem nonnuiits

o,es

noslri, haberent, priesto csscnt, dccessores singuvtmte aliis toj-iorc^ atiis severiorcs
.

lari

iicdaUquando nimia, modcstiautendum

f,nssc

adhilnium jam tuncjut ex celcbribus sondis :quamris anm 1487 Cistcrciensibus Kalendario Uissali anno lOto prnnnisso, ct prxscrtim Brcnario hturQia liiic Parisiis e.rcuso, perspicuum esi), dMissalc anni multum essetmniaia.Cirei/um Henriqitczms in secuti ./ anno 1G30
1520
culo

Bencdu-ius existimarunt. Alposiea^ciun

XIV

commentariu Urbanianum dccrdum egrcgiis Adis Sandoaud.S'sd d Bollandianorum, in prudeniiamque iltustrandis diiigcnliam
rela c.rlaudibusnon vulgaribas cxtutisset, de Uaramilenplicucrunt.Quare si quando

rum

anno Sanct07mm Ordinis Cistercien.^^is, Benedu-tino 1656 Bncdiuus in Mcnologio ctBcaanno 1683 nercdia iu Vitis Sandorum Bcncdidi,anno 1687 A;mrtorum OrdinisS. KalcndarioCisterciensi,et dv^ Van Hove in R ac ciiam amio 1689 iotus Ordo Cisterciensis, Villariense in Marmonasterium, ut vidctur,
ti/rohgio suo.
'

Mcnotogio

Ci.^lcrciensi,

danno

1631 in hasci-

Ordinis .mnctis ad sibus aliisque Cisicrcicnsis agcndt occa.no suos dies omissi^, singillalim

arriptemus. ht qi.itidonca occurrd, oblaiam abbatis ClaravallcnrfemB. Roberti, sccundi


sis,unius
e.c Hs,

prxsenttarum iltuviddur, quum slrare omnino opportunum E Monocuius in Ctaranon secus ac B. Pdrus

Ada

in

vaile
alii,

pedum
eadem

plurcs abbatiale icnucrit.Certc in codem monastcrio dignilate

Dc

plerisfjiic

Qui scriptorcs,

diam

post decreta brba-

jirudcns siInitium in Aeiis SS.

niana annorum Compcndio Cireyi

1625

iau,

Dd

.^ervos,in

dein abbas AlHeaacti, uli hcali Gaufridus, poslea abbas CistcrciensiS;

1526 reccn^iios, cdebrarcminimcduhitarunt, suis menotogiis nnmc. e.rceptos ab ipsopontifice rati eos inter non ausi sunt decesyandos. Hos tamcn sequi concm in OpcrcBotsoresnoslri, nec plurihus
.

tanquam sandos aut

in Caialogo Missat,sanni bcatos

cumbx;Faslredu.s, decessoConradus, postea E. R. Cardinatis, a immcrito prcdermissi fuerunl ribus nosiris pos/ dprimo aspedu non secusac B. Robortus Monoculum hocce tomo laudandi

B Pdrum

maximc landiano tocum darc : qua Hs crat incompcrtum d Cornpendium instructusignoraaudoriiatc Cataiogus essd
runt
hii
(3)

quod Ctregi

non ila se habd- Quxmi enim non essent ahbates Clarxcaltis, die sute mortis locum sibi non hic, sed alibi in Opcre nostro
vidcntur. Scd rcs

vindicanl.
bis

Qnam prudcntiam nemo

factle cufpa-

^ Robcr_ eaque egregia no- f/B. 5 Debcaio Rohcrto ptura comdocumenta prider Ciregi ^^^
.

supersunt

^^^_^^^^^

Qui

corum conditioncm ante

baniVin
Vlll dc
pra-sentis

dccreta inidtexerit. Denretum {l Papcbrochius nosicr aii (4) ;


cttltu

d Kam exponens
post Ir-

rlmm
162))
est

annt 152G pcndium d caialogum Missalis autcmBuquonim alia Ci.^terciensia, atia Priecipua Cisiercicnsia sunt Exor.-

cumcnia.

ncnsia

Sandorum ediium anno


quorumnam
ut

dium Magnum

Liher scpulcrorum

quibus

Owv\^(Bo}inndiani) qM^^\ regula


:

ad aeauiendum eo locum habere neBEvroRVi.M Acta debeant in .4iam scutum contra quenmo(tue id lanlum, sud
nias quascumquc de nin>io Hinc Rosweido (qui ammi in faciendo delcctu. pcrf/^/ Papebroauceps totis annis octodecim, plene statuere, exorapud se non potuit
vel rij^ore vel lax.tate

Sanctouum ac

ad fastos Hcnriqi<ezius, Manriquc aliiquc, scripto mandandos,pluB. Roberti aliorumque Exorusi sunt. Quam mulium caleat

rimum

Ybcrorecendium Magnumju^-ta Ignatii de d Rixhemii sioncm. Pampdunse anno 1621, annoi^t\.cditum, vd in nostro Opere {^) atque y

diamin

hoc tomoplurieso.slcn.uim fuit.Li-

chius admiitendo vd surusnc esset opus.f/wo ddeMt, mullos,incrcdibitem pru-tcrmitlendo sandos

nianum dubio aclum

Irha.esibiinddiam panturum), dccrctum placuit. Procul anni i&magnopere

Hcnriquczio (0) ber vero sepulerorum ab testc Carolo Carolo halore (7) lypis editus, riro ultra annum dc Visch{S),parteatiqua,(non (iaufrido, S. Bcrnardi nocl.

circiiermV,B.
tario, tribuitur
bcrti.
;

ita ut

inscria

ibi

laus B. Ro-

dum

crat de Actis Sanctotntm, necsuccw-ris.^et inchoalis, nisi suo dccrcto Rosweido, moriuo Urbanus papa. Successit

anno 1157 moriui, ejus essd opus. Docu-

Joannes menta Duncnsia monadii Duncnses d Adnanus de Brando, .Egidius dc Roga


But, annis 1428, 1478
1488 viia funcli, colhabcnics sui monasterii leqerunt,prni manibus Exordiwm codiccs mss. nmu^ depcrditos, ut duobus posterioCisierciense ; iia iamcn

anno Hj-^^Kprimum Bollandus, qui duodccim vd iredegilimo cidiu eorum quos Sanctos. ambiguus tacimssecuta agnovissent
lc-

ccrtusde

non paucos viros letatis mediic, daros. Nec opportunum arhitrasanclimonia

men

fuil circa

rihus

Brando praduxerit. Quos

scriptores

quamdiu non balur opcri manum admovere, esset censenhabcretur de/initum. quodnam imdumjuxla Urbani VJIl mentcm temporis
(1,

(9) prxconiis exluierunt Emiiius G achd {ii) et Feti.r Gocihals {\0), Royas d. vir baro Kervyn de Lettenhove{V2).
,

Carolus de Visch

17

,4) IbiaMTopypag. 52. ,3)'Acla SS.. tom.lll Fobr.. (5. Acta bS.. tom. 171' ct scq. lum Maji. pars II. pag. Sanctorum, tom. CG) Fasciculus IV Aiic pag ^54. '470 ct scqri. 0) Trcsor dc Clairvaus, pag. pr.g

Bcne<l.
<2>

XIV, De

Beatif.

itc.Hb.

1,

cap. XIII, nuni.

M:.it.vrol.

Cistcrc.

anni iOfO. PriefiU.o.

11

Cist.. pag. 121 185 et seqq.- .81 Bibl, scriptt. 83; B.blioth pcndium Chronol. abbatia. .lc Danis, p.g. hist. ITG.- (10) Lcct. rclat. Scrintt. Cisterc. pag:. 5,8, 3C..- .li)BuIl de la dcs scienccs ct dcs lett ,tom.IV. paR. pag- 101.Comm. d'Hist. de Belgiquc. serie I. lom. III. Introd., p.l ct seqq^ des Duncs, [12) Chroniq. des Religieux

-(9i Com-

DIE \IGESIM\ NONA OCTOBRIS.


B.il^

93
B. Robortvis,
naliii

a>wo 1030 drc^SchoUi, Franco/urli


tkronn-on Flanclri.a
1419,
induslria

canonici J.

^^~/ ^/^" De ^met.


J-

pafuit Flander, 7 Hic Robevtus. ait Bxdzitis, Bc;-rirr/ copnatria llnigensis. atque elianiS. pro Roherlo^tusrr.Mlilectus(3V-S.v/ hor hco. cui ndh.rrent lienBHfzimn.

nrugis

I-'lantlroru\

Bernardi nrpote,

nrinium anno 1839 ,.rprm. fi'->''^"'>


.

rfem anno 1864

/*/p'.^
ea^^

Cistercienseset aaranmeyisc.s. Sandcrus ,^is (OV Jlenrique:^ius (7),

.-1.^'^....^

^-^:,^

(8), \ ts-

parte, sciUcet

Chronodromum seriem rerum ab ^nno

chius

(9) aliifiue

eum /-mc

patria

et

gente

m4

ae Bvugis.

rct

nrupcuseni.

/7r/.'o

ut his verbis

88 coniinualaM ad annnm Id annum 1414. prolulU ha,o anno 1870 a Ro>/a el Bulzio,

plura ille edidit, Knrun. de Lettenhove. Nec regnum ducnm uuum non nisi illustrandi
'

siffnificcnt.Rc ,,atate so/um et slirpcm cotem. mauifestum est e^ documentts rera Flandrorum tnlucem heaium virum Bruqis

qmdem

o"

fuisse,

ibique

Colittir dic

voncreBurqundicorum provincia siU csset Chronodrom^ Brandoniani Chronodronu Er altcra Brandoniam ,nui "nta E.e attera ,.._ ,-.,,.;<. pMci facta. loca ad ^7i//^i parle, nondum juris , narie, nuitu,u., ,.,/". n iii,,.tm sr,cclantia excerpemus. B Robertum spcoiantia arhilramur de eultu ec 6 Supcrracanewm

famliam nomine de

floruisse mcd^o^vo Brrcgis. quii'in paro-

%^AerseeteinviciniaTMt.aru.o^^
'^^^^ZymUcnuiLHincqm^iucaluiuando ^^v ^ .v.-j-fh (irmUhuusen. icnini
.1*

natusimQuod

Gruutln,:,.en Gruutln^.cn '^"^'beVu.s Robovtvs fannt.a Cbeatus nobovtvs famii,a ca,-ct^ .,. , ,,,, rhmcultate non caret. ; ,,^ eHatun, difpcdtate

29 ap

ilis-

disputarc. quandoqu,clesiaslico B. Robcrti controi-crsiam deCompend.o supra Missalis anni 1526 .-t,-

Fienm

dcnjL
CirJ^

et

Catalooo

Ch,ra,-ailenses a.d D,c,orsZ,tiquio,-es aui in Lib,-o sepulc.-o,-,u "enlsai,pa,-ct. Vtique ,

nuli,n

,ll,us

vest,g^m apud

sc,-,p-

11

plurcs sasanctis annumcraruUaquc ure mn-itoque mekalcndarnse Zl"t siqnifcarcqua dic ' colatw Vencm sancia in,^'"", sancin mcmoria nolonis C1US Caialof,oM,snec in Cntaloqo msCi,-eyi, necin necfn Compcndio Cireyi, nliisnucOrdinisUS' "'' r-^r, -n n^v^^vtn alilannil52n,^.^o^.no.aliisqucO,-cl,n,sOs_

iuentes,ostendinm^picntissimumrimmah.,sscpulios monachos, in ClararaHe

le

l>catus ,-tr Ch,-am csiu,n (11) l,,.Urugis -.inali^s autcn Domnus Rob.rtus de cjus ortus,.m^an^ t^Znobii docncntis dc

unc^cpai

anne.rue,ntne B. Oauf iilenlium. Vc,'um Blocutioncm de Urug,. ^

r's "0"'"
,.

noZil&s
. .

'^Mcndio

nl,r.rtum n ,u.rtum Uoutnuin ^,'"- .^

ked .ullus du!s ass.gnaiur. tercicnns san.His. abhas cx hac ,;la Z,die "9 ap,-ilis sancius

dicm cisac,;^m l7Zlum',niq,-n,-crii, hunc Buccli,,us. K.m ,

.,..,;.m domus ,j^,acm domas monaausrm :ScH.d ^J'2cc.;u,t 'tdinicc non clo.a' p,,oa. Alanum ..^,^,,, ,,, ccrtum cst. cCi tum <!., u "^^" ^,,.,, om u,n / ',.o., omina,-i ''f__^

pula Rohc,-to u suis homon,i,nis, a '<uts noricnuii,,..,, ,

,,,

^^

terunt

Ilc.-iquc.us,

mva,-dus Van Hovc. aboMahitlonii et Casteltani a,,,,o 16S0 cien.icannow.J u,.irnlooium

Ua,-l!,,-olog,un

C^te,-

suns

ttL.,

lc

rZaZn,X^^o.
T; ;^ Ad,;a,ius

unberto oninandum videJgi.lius de Roya.


inquisiio,-es.

^mricnsc ]^U^Z,iologi Ho imitatuscH

ctems..Sigismun.l,.s dc Mhcrt.s Cislcrc^,se. Bc..cdiciu aui

l/Z

".'

^^o,u,chi Dunenses. o,-igi-

'^"'t^!'
,

',.,,,

Haissius in

Aucianoad Na-

''''';:::Z^:i^SunlcmcntLnef,cta^ nal,
Brupis qu,h,.s
:

B.Robcrtum Bclgii Molani, llc Sanctorum lau,lai,onc celch,-ans^ die^taprilis proH.ca Sande,-..^ .nHaonnnnU'^ bcalwn. utiel p.-^sc,-t,m ,n tomo ZZico 'Fla,ul,;co. ci ei,am Fran. Illust,'ui!C, lum

mdlndt r,oi,ertum monachum de eum "''^"'P;/'"'^,,Lt' TpciusinChroet .<fl'

"^;'
ruj
,/

rf

,c,;pto-

"''" ''7'":;:": ^' antiquioi um ae

rum

^mU,-c

B.Roberti

siientium.

cum

">""

VimoFlandrix ^ ; ^cius Dc Ram

^^^^,r,o

Atque

in sua edit.onc

,anost^x ^,.,,:^tor doctus,nobiscox.^c. ex eo "; pondus exeo quoa yf^^Zthumn ad tru^^ rf , ^'-'l' '/^7:

Sancton,m Butlc,-i; Saussagus GalUcano ^Zdem dicm in suo Mari,j,-oiog'o eunniL"i ao-

^m

P^r,<'>^^

huK

.r^n^nrfo sancto

non nicd,oc,;tcrproou;^n

^^^^_

nolnum Uai auuu

ZZoH .Annusvcrom,^^-^'^.^^ ,,, /,


P''"-'^'"''"'''.^

onachUncic-

ivvxQ fircitc,-

naclius

Clo-

^i^^ritcr

H31

idque

ravallcn.iis

-".^^*"":f;':::o::;x:::^J-7^""^'
beati

monacln
'-^^f'

!^,

,anus fuse

:tL:?"i.;^--^--::'-z::::r

:^:r:;:s-^^;
rhrrtnvkp van Vlaendcren
(cdit.

,CoroicaaelOrdc.eCU.er,toUU>..V^^;^
289;

Oe Ran.. V.rs

es

SS^de "

'

,, rf,
II.

bompag-

Do edit BruxeUes;

M^fp^^^J^o ^-10^/.. to.n.

z^j:::rY^:^ri:'-^^^^ pae ^^ g^gensibu.


_(6)Annal<.sFlandn,,l.b.
V de D;-;<;^/:,t ae los Padro_s Ch^onol. abbat.^doDu-

,2,.

,ti,

Lalore.

Tr-r

1
^^^

a2.

Al"^''

de Brugcs. pag. ^l^'-^^'"''^S'rhes nr Loui

\PPENI)1K
94
.CT0K.
R- D. B.

L)E B.

RORERTO DE BRUGIS.
vi.wummultitudoconucrecccpitre^summoD
in

ecclesie S Qint^>^, ,ePe.-oa, 'hosau.ario sus.e rel.g.on.s hab.tu.n ciaravalle sac.-e

gest.e.is "^ habitu Saviniacensi

':''^-

;^.

,.^,,; ^

Z!^Z'-oi"
7bZle

!'

Robertum, S.

Bcrnardus ncn

tZ Z^veZ,
Rnrun,

,nonast,mis moniti^ oUenrperantes, induturos:Cu, p,enin aaravnlle Robertum, T^i^olnHlio assensas faissc B.

dicit

eos

cnncs

(eranl

numero

U- 'ZalLm
numeranl

r,m

'tercicasis, inter
(5).

.eferanl Cislercienses, monaslc-ii ''; -^' sanctosaut heato

qm ^^"\^'P'

.,uUur

ab.

Tradit Carolus

Alanumcle UsuUs Ca,fridum de Perona, soaos ante


de Tcruania
(2) aliosciue

MoiJ,n,au.n. , Fulconcm, monachum Z!::tBcnedicl,,nlra.tuBi^^^^

*^

^X^f: ,
^' ^"

^ rfmj.

^^

S|;==S ==Bx=:ISS
^^^

anno sensu sui abbaHs

127

.cc

co

^,

^7f

s,t sanctus rZ. LnoJi^^se e.ristimandus ratioc,rin7^Uenis. in kanc modum

^M^ot

annos rilan, n,onaslican,^


,

f,

,"

. 1,58 ..i" "i*".

"'"" 1";

;;zr,-.,,.;,'"-r^^^^

:r : ve

rr.cesscr,t septe.ur. sfo eius (Boberli)

:".-"";.... sa.,cto Leo,l.. permanente


pe.-agraver.t. nardus eas partes

^unc

,teV..

Ro
Tunc domus iUa
prmio anno ^i.Mtnr vctus monastcnum, eodcm loco ab.aai pfimus in ":!. nl d nuuc est monastermm ao '" ^av tizavu, ad locumquo nntem omma faota translata. H., c autem
a

^Z,oelecto,-ecloremonaste,-ndoDan,s.

Ligeno fundata

^o^"
'

11.

B.

Robertus abbas DunaEjus

;r

votissime cst

Claranallis. runi, dein


obitus.
annos

Incarnat.om MCXXVUl sunt anno Dominica, Cla a. de Dun.s domnus Fulco monasterium abbat.s, li. Bernard. i.i manus

v!ms :"

in capitulo

Ord.ni C,sterc.e.,s. "p^U^lnill. v.rg.nis, Ipse l uico


Pt

B. Roberlus mo..a!iteru

"B

Robertus

po.st

circiler, ut videlu,;

vA-.t

tfptemClcn-amlle
,

t,-ansactos.aS^Berna,-dom
in

S\um
mt ir

umen"

f^idem incorporatumest. ib.dem Cisterdensis Ord.nis,

de Dunis Flandria,

II'

X^driam Reoulam CistcrcnscnjM^ coenobiO cte


Lnn,lici-: SaiHOniacensibus

omcio p..lat.on.s

';^^^^<^;^:^^
sanctitat.s

ZisMtn..mis^.usfuit^Mo,rasler,um

-rr:;::t=r;;::s:^::n~-^ ex,m..e
c"ensis Ord.n.s

^ZZuao
iXret
cept
e

Du.rkc-kam millia,-io a Fu,-nis,

Neopo,-l,wi. co,^sl,-uetum, duynen, rocabuio flandrico


et

nomen ac7 .

virum de iTrugis ormndum, apr.l.s; qu, p.^.nus in Dunis, no.ms abbalena Dums eidem ">naster,o de

Zntosa

TumLt.

a,-cnosa lilto,-a, qu,bus noni;clct,'r Quo loco munus abbaUs

mcd,s^

IZsel

paj~um '^^umetSa.igniacensium dl.ciplince monack, Duvel etiam

noberto

a,-duum,quum

Ciste,-cie,x-

Z-

ann,s \V, laudab.liter pr.efu.t ibbas diB.w et sancUss. Bernard,, et post usque ad'obitum S. abbas succedens, V anmum patrem Clar,evall.s B,-andoni consonant adm.n.strav.t. nis trenue \alceUc,ms(), a-onic, continuat,o

dLeparent. ^ZJ^m,-i piluissimi


e

TSUcpotuil inveni,-c po,un

(quol fuer,nl nusp,am veButs,usj ka,^c mutat^onem u^,.^..--.j o,.,.,-;,;?

Zebe,'ti inCkron,coS.Bertiniif>),Ro,ja

jXus
ff'^

0,

kemenierc^cle,-enLQu.fataplu,-,b,.^^^^^^^^ yEg,d,us '' Brando, paucioribus ff'''^ qiappe commemoi-ai-xmt^ B,-andon,s, Rul-ius rerum oestarum aUis ant,quioris,

Bufius (11). Anon,jmus Muisis{i3)plu>-esqaealnqiioscaai ^aidiuUi d,lect,one


e,-at, ul Be,;,a,-dus p,-oscculus B. t^"^"-"' b Robertum S. ,, ej aede,;l ep,slo, ejus ''''
,

Bla,id,n,ens,s (12)

J,ll,ek

(H). Tanta

'^^rU

secuncum se,-fem profe,-i,us codice Peir^Lammen oriplam e.

exempa de

^^t^^/^^nor^^, Muan

"'

^^^^'^"^

cu,c^^Co,

^^^
R Roberto
plemcnloi,i

^^^.

^,^,.,.^,.,

Sutz,us, se-

,^,essus

P"

Ft,. ce^-

m'nill07,mry.//Brnrfo(4),tnFlaudnaL.germs haud procul a nobis, nuidam sanctitale lamosus, situm cst, nunc monasteriu.n de Dunis
loco ubi

ad clerum brans sern,onem te ^"^f^ annoDom,n, 1138, p,,teut(iue nit nnas apr,lis, al,ade r,> ^n^clD-ensibus Robertu.n (16).

"^^"

orientalem, sedit annis versus mare ad plagam domum ibidem ad X\I co-p.tque construere plunma eodem habitaculo delitentem
;

a-onicoabmum Dunc,is,nm.

TXTil-e
VIII

pr,o,-e SupAd,-ianus Bui in

quem

in

Q..nl

pol

1247.

(9)

Apud Bouquot.

<i)Tn-.sorde CIain-..ux. imp.sm.

(2i

Cfr.

Hennquez,

f,

11

n.c

480.-13) Annales Cisterc,


'^^'^-

r^:~;K^^a^-^.^i;^%^:fL
.bbatum cdit.Migne.'-(16) Chroo.ca tom. 6. monasterii de Dunis, pag.

tom. I.anno il3l.oai..U. P'b-

_
Compendium ChroIVAuff

eteaq.

(6)

lIS,

v:>^.

1G9 et

scq.-a5)0pp.

S.Pein.iidi,

459. Gcrn,a..Sc,.itt.,t.,.Vl. 1-ag.

Ct,-.

Opp. S. Be,-

Ecc

DIE VIGESIMA NONX OCTOURIS.


.

95
AUCTOBE
R. D. B.

./.

liExdictisomninomanireshmiestnionaste-

Z7o^esi. ,u nanensis origincs antiriuiores U^'--^J-^-^^ rnehunulesraissc.Serlsnbabbatibus\mevXo coramque mccessoribiis, tanta cect Ulesbaldo sivculo sequentipneclarwn

ecr auctore inClararalle eminuerit, accipimus Impetravit a Deo ut .l; Exordii Marjni. qui cum aio dreas Virdmicnsisarchidiacoyius. di.squodam clerico Claracallcnsh mmastwic reli^ cipiimcjugnmacceperaUat dc mUiorc

miincrementaM

monastcria obtineret. (ocum inter Flandrire Adquemprosperum rerum exitum haiidpaepiscopus Teruarum conluleruni S. Milo, Alsaiia, cotnes hlannensis rheodoricus de Sibyit%midta benecokniui drin' ejusquc uxor Dunenses monachos si. a principio erga Regulam susma vimc quum Claravallensem
cenere

gione suscipienda scrio cogitabat. suispropo^dis perseccraret. duobusjuvcni13 Fertur qnoque in somno a de transilu in caJum bus a.9pcclu pulchcrrimis /"Kto monitus, cuiu.sdam picntissimiFratris

sanctis

ft, sanctimo... -..-^-

"- ^""

e/tabuUe

strepitu excitafus. accurrissc

cum

Nec pofuere

soda/es Dunenses
{i),

sanctimonia darcscere erat dbbas B. Roberlus, omm^us exemplar, ci in rebus majoris rum virtutum Cujus momeniiS.Bcrnardi comHiis parcbai. reperdur in observantite specimm

siquidem

non eorum monaslwa-

Kgrotantem, cicfcrisFratribus ad monachum Dco conwmulasse. Subeumque morientcm Magni Beat.u .taque jungit auctor Exord^i socu.ulus Glanimcmoriui domnus Uoberlus,
:

vallis abbas,

cum talentum
f.aeliter,

cra

auimarum

creditum m ui.rudenter, ac bum.hter


sibi

mmmsi ZZola quam

Bernardi cpistola, potest insanca^nobiorum moderatoribusjegi ^iMlonu. edd^ cldocioHs operibus.a anno 1139 B Eam conscripfam A-o circUer dubiumest qum Ltanf UabUlonius (2). Nec ^^Mi.spluribus ati^s S. Bcruard. mond. sancfus abbas obtempcrard,qua.' ipsi pctenU pr^scmm quando dedcrit
,

sanctus abbas Claracatlens.. qui eum quomodo tiscripsit ad B. Robertum, rooarat.H^ec sanch ronem indocilcm iractarei documentum uiilissimum

expculissct, in gaudium sui el si no.. par mesauctissimi pr.cdocessoris ut sunnl cunjuuctus beatitudiui
rit.s.

Domiu. inl.-oductuscst,

tamcn

cujus ... tam rcl.g.osa cum eo f^audcat iu cad.s. successor csse meruc.-a cougregationc dignus corporis cjus cond.ta- sunt in terris. Beliquia^ cu.istructum cst .n muro in mo.mmcuto quod ostium ecclesiu) ub. ct al..
Clara-vallis propc
:

I*:

pc-fecli et ve.-e di?ni

Dco monachi

rcqvnescu.it.

Modoparumdirersonarraf
tinc

bcati Robcrti /e-

{i2), cujus rcrba !alicem exitum yionfalcus Hcnriquczius (13) : Orabat Douu-

reddidd

'^^"''

'cifrlZ

"

Clararadcnsi./ Flandrmm pcrag> aanno 1146 Gcrmaniam ct scripscruntbollande quo itinere eruditc ^it et eminentisstmus dianus JoanncsPiniusiS) cardinalis Pitra (4). v ner1153, anm ^^ko ^. mi !*> Morfuo, die 20 augusti Clarcecataf}bas .,!/,. siicccssit B. Uubertus Manriquius (0), Bcnr^que-

umassidu.squep.-ccibusetlacrymisprecabatm anunaru.n nou essel quatenussi ejus vita saluti hujus s.ecuh er.peret. nocessaria, eum a miserus abbal.a et cum e. Exaudivit cum Dom.nus, Pet.-um Monoi^ulum diIgniacensi,nbibeatum clcBerevclat.one. iu abbatcm v!na pr.cmonitus ibi-

l^t%erunt

va

^lflr)etMir.us

^^;'-^^J^^ mon^chos ad eum crorum Claramtlensium,


Hocndum marjnnpere incitalos /^'-^^-^^ pro.rimo; scd f'-f.P^' S Bernardo morti ^-O^a :u^Uud^n lusit scriptor E.ordii
leoimus
n
:

(8).

sendi

lem febrc correptus, rcdd.d.t; el eujus .nc poTt spiritum Deo ca.ia.ho agcrct, et poslquam i." human.s
.

Deo vacaret ; Cla.-amvallcm revcrsus, paulo decidit in lectum. ct

aum

associatus

fuit,

crebra nuracula

Dom.nus opc.an

Success^it bcat.ssiino

e"in.i..e

UoberU

Glar^valleusis Dun.s in abbas monasterii de

ca.nob.i

Patn B.rna.ao donnnus


! Unulra
.

't ^B.Bobcrti.L.&ro..puAv-..mjsLmiU),pluriesmcmoracunus;r^
,r/<vr^ fhu-imus hu^ intcgram
a "u lapiaco in
.-

.n.n

^ub sccum o

num
fl

eodem

plur.um clauslro sunl ossa

.n

us quo<l nuuc

sepultarum, lu-o priori capitulo nov. cap exstat, dorm.torii et


-

auiatione,t.-ansla.a;uametpn^

iusculptas .bulcn. lap.d no.n ,.um sh.gulorum Medium autem loMiaen. lcctor inveniet.

no,-e,nb,-is

mmoUHjm
B

C,sle,-cu',mbus col-

Gla.-evalleus.s, obtu.et. rB.a!.ts.seou.ulus ahbas Ga.dr.do de Pcrona vi.-o domino Ou- um niustri ^ Glasancti (luMitini, .n hac .
o..-lpsie

:mS

Fee-n-tio.-e.ndominusUobert..

w/7,-/?

rXu

n n

i.

Jdesbaduni. Bcatns u./y Du. ao in ,nonaste,-io de

''"ir
^a

Cum :::^^J^:^iumaeDuis,qu.,a,on.ch.
".^'

^^ oX
sfj
01,

halM.un, .uscepU.
0,-.ls,

J.H hibitus

osti-i

ed,l,n

Zstt TltCa.Hnali.
l.Z"a,-is vestcn

mulHs<p.e

a,iis ,//'(

C,ste,-cie,isern

.... (H)-

mlllime p.-oaceret, ,narlo lisset,tuncsaetus abh nohertum ,hidem -""^"t d domin, anos totum idem mo?nm lf,-a vero pauces

t.a.mmaue hoato Be,-a,,U.s .um-

ntt;;,u,nediJtumet.oe.,pleU,tumest,pcsAcUSS.. tom.

VV1 ^
lVAug..p-gtom.
II

124 cdit Rixhemii;

*25.

3<r^
.

ad

annum U53

b R.

,^.,^tinuatioVaIccllcn.
^,,

... apud l'ert.

S.

P*'--''^*'^':^!'^;

opp.

S. Bc.nl.rdi. edU.
Cist..

Mig.e.

e L -"'"-f; f^,; ,vnu.. pi-^^ ^^.^ ai.UberSepuIc. .nT esor ^^^ ^^^ 7''' de ,121 Coronica pag. 183. ^"'^^f'^' ^.^t
'

t 195.

7 ''\mrc;i 247 tom.\m.<^^ol_l^*'


1153, pag. 2^^^.
(?)

"o; a'Li.
JO-

tom.

II,

ad

a.num
1'^-

.602,

Chronicon

7J'' Cisterc, pag.

F.SCICU1., tom. 1. _ 98_^9, ExordiuraMagnum,

pag-

"

ClairvnuT. j4, Trcsor dc


ll_lib.ll. D.st.4i.

- .13. r-'ac.culus ^-f;; "-Hrnri'^^ pag- 201 Hcnr


, )

pag. 4,6.

gessionibusque

APPENDIX DE
06
AirCTOBE R. D. B.

B.

ROBERTO DE BUUGIS.
10

et in ea benecUcl.onc se.sionibusquc ditotum, gratta loco usque hodie nreventum.cujus ei.lem veuerabilem sanHunc .giturvirum Ter V "at. ante paucus pater nostev lieruardus, etTsstmus .bus n>igrationis, presen s suo feUcssuBe
,

B nobcto /;

Antequam huic Co,nmenta,-io n,wmaddenimpo/''-- l'00


Dwicxsnmi,

histo,-icodc

*-..

dum a,-bi,or, :ediu,n ,ic,npe bcatasMas apt^s C^clnsibus inst.tulis lapulem rna-

fZ,ne lapidcm qaidem

super

:::fratribus,nons,nemu,tare munu.t et cunsulu. nersone ejus, suum eligi pe.so..c trans.tum cjus successorem. Ipsum cbo v"-'j

tle. EtcL Dunase Ubus mo,xaslc-ium

Calcnista. anno

^^^^^'J^^^ oquc ,'jni


fu
,

_i,.nus Lingonens.s ep.s.opus, dominus Godefridus, abbatem nom...ayt^ prior Ciarcvall.s,

fu^dam

rurDom.,ms toto te.npore etforis,nonsolummsuaCla..avale,sc

sui reg.m.n.s

mt,

m m

huc ,Uuc ,C,-tcvlta,-unl, ipsosquc ,nonachs illius late,-es d.rutos in iujam: hisupcr anno Bcpu^.-dus Ca,np,nans a allum locum msadccit, nepaulatim a,-e,us '"''""^^fr ccenobiumiediwlircntu,; cl ut ad

Z"

nomm

%::Lradhibc,-entu,.QuodU,,,,encons,,^
a7c:t:::nistar,jHo,la,ulico,-umnm^^^^^ B,-u.jen.s.s " landos, intra oppidi ^ ''"".^/ scde,s,eculoX\ 11 t,w.stulit{lO).Ex qua 10'^7

pacem contul.t, niiabus ejus lantam T^^ansac t.s aut ma illa tempora viderentur. cura d.e sanctala.a dimidio, tribus an..is et
s ce

ut lcl.c.s

ihbathi tam

vehementeraue pcdibus incessisset, ad vigiUas seauent fuisset, rigorc am.c;us est, t iion gravi feb,-e corrcptus

"s

n".dis

Lu,Ue,

,rLuUat%ot,,e,-.texstallosuuf,-atrum
man,bus
Ub. eadem inhrmitorium deportan. pura veKatus, in confess.oue febr paucis diebus magno s.ue
in

on thumH jugiter pcrscvevans, Kal. ma ,n DoIII cong.egat.onis, p ancL totius llo7 d!e 20 apnhs anni requievit, ^cilicct

^^onac}mDuRespubtica Gatlicana ,nonasteru Du.,ien ncisesexpulil.ExslincU Bousscn, episcopus B,u.sis.x'des Franciscus yensis, coneedentibus ^enatup'>P'''Zbii mo ultimo lUius c.cnobu el proba,Uc
hensi

nt
E

"Zomolaode
in se,nina,iu,n

liooee,-e,ri,-oi,deyerr,mo^

con dioicesanum anno 1833

mhm S" pW "


B.

vcrbi^,

'odo n'lalis. collw';"^

alio loco de Robertum ncsctiur scpullum:uiina,n rmvii

prmcrpw

(,S.-yScpul

^^
Sm

cLn

cl rHvmhcrtux. ctc, descripsc-untRobcrto suc^ (2). B. ";>/.'=

icquc acBB. quod dcin ohtimdt.


atiiH.c

Sedes abUhus Or^h oiensium seriem, quos S. scxus in "'"'S'~is alumnisut,-iusque


,.,./

,,.^,,
''""

^,.

Durand

indidsit (12).

M*H

nus-

Clara.allcnsc,n B^ ccZtnscdcn. 'amt:atcn^ Caml>ronenm redus primus abbas

S. Claramllcns.s. Fc/ratcr S. Be,;,a,-di


..

Mcise ja,xua,;o i. (n^ Gca, Alhc-icus! S. AmcdaiusjS.


:

tZaiio
Uo

S.

GuiUel.uS!
;

S.

Hu.nbehna;

S.

B^ Zius

Bruxellas: in Ca,ne,-ap,-ope
S. P.'t,-..s

Ma,Ste^'

's! yEl,-ed..s

.ic Ca.st,-o,,oroj

ir/c;/(

rtCCwtoB.

Roberti.

Ei

pci-pcran

J,uumesteosalie,mlaudceMlerc.Quarca

sanctis sua suWciat

'Jor.a-nm^

2iancgyri-

S Ge,-a,;lus, abbas %ZsOba-inc.sis; S. ^-''"f^^f/ H^^dO! B. Ida LoS Rainmndus. Ap,-iU C.stc-c.ens,s
,nZ,sis
;

Cta,;.callcis.s:

Vale,-iu.An-

culumnon suum
Valc-ius
(3)
:

adjud,ca,ite. ^t'"'''"
S.

'
'

".--

Scrmonem el^^g-l-"-^
religiosi

f
'^

die depos.t.on.s i anniversaria

^^" De.nard.

Stcphanus, abhas S. Robc,-tus,p,;,nus S F,':,c/a Placentina; Majo S. Petrus Ta,-c,,taS.

MM,-ciensis.
S. tia, ma,-t,ires;

nuem Dunenses

hod.eque legunt. A(
,

Be,-na,-dus,Ua,:aet Gfensis. Junio :SS. S.Alcj

Zw
rit ^'

Vo/.(4 lucnh-alionem exami,.ans


*

cckTo

Cta.-^calhs abbati BcZ,-di,Gaufrc,lo.qu.n-lo quo,-umvcstigiapostea .ned.t.one

-
(5) et

esse eaitiueni yi*w'^

JacbusMe,-lonus,pos opcraS.

rri^rrrr;^:^
seculus cst
est

-u

linus^

RobcHus Anylus

fX

Z-acatlensis. Septen.b,; Cistc^cens.s^ Octob. dicta monialis


:

'^'--^!-r-

'j^;:zs:.
S^
:

^^''ff^^l Ma
Bc
,

hujus sermoms ,Z7)-A' decimo post .nortcm S. c Z^habitus fuit anno


^nanifestum

ZrZs
1
,

Bc^nardi

Mab.llo-

Mawitius; S. Hed.c.g.s ;S.


: :

'::^usCatconius. Novcrdj,-i Rom. pont. Deccnb,;

B Eugcuu
^ah.a,ius

TU
ca

S.

Zma,ZsL

non anno 1103 (7), a,.cto,-em mo,q..ippe anno Uol B Robertuu., Vischius, non maniuum Q si attcdisset n atsc,-mo itle B. Robcrt.

ILch. sunt
Mica
.olemni

l.tu,-g.a sancH Cistc-cienses .n Scd ejusdem 0,-d.n.s eeleb,-aU.

mlahi\:ncUcuttutegit.,,.o,ticct^^^^^ ,-es gesUctn honestantur : quorum


Zosh^^Opc-e vel fuc^unt pr^tc^eundi sodalcs sanstandTsu,rt. Nec Hc.,;quezu,, imonia^nsignes de quibus aluMontalvus. Man,;qu.us
illustratx vel .tlu-

^Zanceps sitne

T 'TnMo "^tiX^Q-ods.
pacto

f.rdiiissetque

o,-ationis pa,ieg.j,'icte

S.

bealum mo,rachum insua B.bl.otheca


ne-

'^Z:^>nCisterciensium ei locumnon p,-^ter Valcnum oaTua e.jit tum quia,cum, utpote v.rum Sa,ule,-usi.)

mZus,
a,e

B.-itto.

A,
doaum
fuisse

side,-a in : q^ tamquam non potc^it Ztsei: Qua,e

Ecciesia
lecto,;

Dc

q.un

v,.-um ttZnLeracit, ium quia constat iUum scp-

inter scripto,-es

Brugenses

e,-ud,t.o,.e

'otd^Zm Cistcciensem

dicat gentera sa,.ctam.

doctissimum

ct qua;da,n

et.am aha

c^^setertur licet

tituli

ad os o perveer,t.

mo^Z^ue

Vischu re,-ba fc-me ad

Utcnm
i9).
e<lit.

Foppens f,7crSsit'joan:es F,-anciscus


loni.

M'eae.-

,. 7.

,f,:,< ft.<l

eol 576. crt.

(81

De Bi-ugcnslbus
^^^^.^^^

:^r rSoa, ..--- -^-I,

(9i (21

Vovaee htterane, \oyagt

i,

i^-e-

Fasciculus. tom,

la-j __ pag- 183.

1074.

- tif

l';-

,iij_Kcrsten, journalhiston-

terc, Venetiis, 1795,

jj

97

DIE ViaESlM.V

NONA OGTODRIS.

DE

BB.

MARGAKITA ET IDA
MONIAUBUS BINGI^
IN

GERMANIA

Unica. BB. Margari,a>

o,

W^

na,ales. H..jv.s

ma,r.monuun
...d.e.a.

ct

,.,.

Cul,us pul.he. ulriusque vi,a .nonas.iea.


Ilama Rhenana, qnx
tentrionem,
celelres

EXTREMO
SJECULO XII

R'>cno

cl^aka

Rhenanis,admonlcmDonnersberg,numnm^

BB. Wa et Margarita de
Bohenfels, quai-um prior nupserat comiii

Influn, inm-s cinciitur, ct Wormatiam


aJbacivitates

^oguntmmal P
ad occidentem
continct, jacet cu

quciim mitia ,,Jt,t rhmaftas de Hohmfcls :

r
la,;t,

1221(3). 7//u.vorc hbccomitisde Hohc.nfels. ct lilicm conlcnditquc potcs ,.-

.<,n>.iaa.w;"-;

\Znahens '
,;,

incolas,

alleram cstcllumcle SpanhcimenRhenanis, de quo solo n nohc,,fcU, in linibus si. d,stabata

exsurgebat

"^f ^f-''J, cadmm, (lictum Hohcn


ct

nominc

Spanheimcisis.

Zn

csse c

Godcfido
esset fiHa

I,

comitc

cle

Spanhcm.
E

tl^wZim
um

erat

Cujus patnr
sit.

cum

unica, P':'?^'" ''" ". fo.san ,stud so,-or H. Margarite,

fos mont,s nKnn^aJ. lTcoZbac,.,q,u inproclici

se,-mo

e,-it.

Non multum

Zncn
c.e

sHum ^ lonnc-sbc-g, a mcridie, /ue, c a,Uiqu,lus caslellum".^J, mlle Qunm jam obnoxm
IrorJs
cU,-ulum,
et
,'ecjio

tamquam so,'or spi,-itual,s plc,,-,l, ^'^ '^^^ Vcncm h^c Lc,,mann, " sc,-iplor Wcdcnbach (;') "^ opiualur
licct

cons^aUa

'^Udcn scUcUa.
ibi rice,-unt

f
d,J,xast,c

ipsi

f"'";/;:'; lumquam fuc-int com itcs ,lc ^''''''l^^j^^^l -.


clomini seu
dcll,l,
,./<

nomen Hohc^fds Zicnam ditioncm cesscut. Zi ,-upi adhccsit (2). Quo lamen '*//' Ulm intclligatu,; subj,cmus
casi,-i

Occur,-u,xl

ciim ibidem

sa-cnlo

XUplu,es
otc,
,
,

facilius

o-,

101 , P',ilifiPU^ ' Bola,rdcn rT.,1 Wc,-,,c,'ill de

ad

dcHohmfels,
:

ab anno

mcrlD radi>s ci,'cumdaia.

Mcdw s^culo XII

AmcHHEiM-BaL Amf>

DakNMFLS

"n.^t"-~:^:B.Marnn^i::clZZr:inona,m-amuraT,.the-

Z^

igit,o-

Lchmannus

,-em

\HmHFELS
Goumiv

f^scxU^^^f^-^^!:!zrii--'"'
comitic,eSpa,,,u^''-J^2Z^,.,,,l,,f;..
XL.RoSEirHAL

oc asce,e,:o

P"";^"^^Z"^
u

A"""'-

trtcs,c,d chcn
i^Trr/iS3fiS

l,.cvibus esse hceat.

1008 in

? ^,. ,,,,(, nno "-'^''"^. ,,(,,. , comitatu ^P''''"'''"" ubmac,isU-

,Uam

mona..licam

^^^;
/";.l'^^,
"

mrlomplures,

ce,-te B.

Margar.ta

B^

Wa.

rioB.Juttce,

?""

f^.

;Utc

36.

Mo,-Ua

decem <^^^'^^. anno il48 cum JiiKttrju


transiv.t S. ad Bingos

^t

munas-

DE
(18

BB. MAKG.\RITA
juxla

F.T

IDA.

AtlCTORE

teriuin

in

monle ad
S.

Naham

fluvium

V D

li.

l orl

Rupert. ducs

et confessor.s,

qua-

hoTaMoguntta
mnn ",/ "fr/m S.

TmXo.' monasterium Mons Rupert> dictum


S.

mUUariis germanicts. .ed,prope S. Rupert.


csl.

conve.sata sua; veligiosiss,me n.bus diebus vitae med.tation.bus d,v,na,-um n oration,bus ac e t obed,ent,a, continua humiUtateel Sc,.i, tu,^rum, Margaretha, vn^o soror fuit s cunda. Ejus

nu

In

Mud

qua, pr,or.ssa= sa,ctissima5 conversationis;

ofr,-

vilam moimstiram pro^csXff sititl. ct

opP^dum adco^. TK:rstat adhuc Bingium Di-uso a ^"^'^^^^ flLntes Rheni et Nah.,
'nitum,

fundn"^^Bencdicti indua:it pia

eodem monaster.o strenue ctum n ultis annis in m,grav,t d clara tandem gesTit, et miracuUs commemoral,on,s estus IV Dominum. Gujus d,es
calendas novembris
,

adeociueaLatimsnolumdcvndc^^
Pnigwia, Pinse,

mortmc ad
fincm KII.
sirculi

PinKuia

'rU/,0

almque nommit}US p,:scns oppidumn^B,ngen. *./ loco quo ic(. (2), non esteodem omnino tum u e^ sepulcrcto Romano

quando tra,is,v,t e v,ta, proculdulno lccoperag.tur. Animadvertent SpanhciIdu.. in Chronico

Zadventum
7in

B.

mensi anno 1189

statui.

m Husaugicm

((

Zinpro^imo
7e,ectis Hiulis
cl.

urnisquc funebri^^ '""''*" Quamremdisputatam invemct Q^^^riAonge ma^inapais viriRiltcr (4).

c^at^^
1

annaHbus). anno lae,nZ.quiscle/iniverU?Emin,fo,;asseqm HUdcgardis ad ZTcTTi-ihemium mortem S. l,um refei-re.quum tamen sanCissima 118U js^CTve, /

sequenti. llcr

annus

annum

oppidanorum, qui usque ad eaiholicinntpu tulo Mogunlinoparucrunt, adannum usque lb3>, quam asceterium
stitit

annum

t!lm e.c,remo
lit

s.culo XVplane
illo

B sionem rei^min

tiice anno, per bettum '^^;; dirutum fur, narium.a Jilite Sueco denuo ,ubi usque ad conve, translatum est Eibingam per-

.97 capi

mortua rirao anno 1179

si,

(10).

Ua

ut cn o

Zqraphus adcoZe verisimilius

pr^ecurral uno atiquando anno


esse B.

Zllsse

anno 1189. Triihemiumredeainus.

Idam Binguiinse Non rcpugno. Scd ad


m,'saugiensibus{ii)
ct in

nnnnli-

Sed poslquam

Vln annatibus i,aque omniapaulo ube,-ius ,1 clonico Majo,-i, illa Eodem anno, cocllica,

bna

Hirsnu-

yiriisihns,

Gallia

et

in

Germama

non itapridcm ejus diIbidem sub d,va= l,ia,a Wcidenbach (6). g^^t
severavi,(5). Edidi,
(Igardis

sa
te

ad annum nomine de Spanhcm.


1190
:

uhi R.lilarfic

Ida, mar,to suo 21 ffhrunrii,

com

Ehcrhardo vita defuneto,

cum

Mar^-aiita esset .nu- B.

magisterio

diu

pnor.ssa;

olT,dirm B. Margareta. awdis usc,ue

Quum itaquc adannumino vixerit{r),


se contulit

S.Hdd
ali-

eleemosyms irerCh, sto devotissima, intenta, conpueril,bus annis semper a


; ,^u
vit=e brev,tate,n ans instabilem bujus

et sancl.s

dic

29 octo-

bris, 7nortute

esse traduntur.

Zan

quo B. Marganta, inde notam habcnus U..nuper a^nsso Vnpora constituamus. B.


Inarito,

,am :fd mund,van.tatem hujus alege viri soluta, o.nnem " monaster,um deseruit; et ig,-essa o Dei amore
d,vi Ruperti

Bingiam quoque

ann^

im

conversat,oapud B^ngios, sancta)


accepit.

ibiquesanCissime deinceps ^ xit^ aul sequenti. rccessc-

nis

hab.tum
rigo,-e,

soro,-es a vita Quo autcm anno amhte es,. Arturus.^iMo. rint.plane incompertum diem 19 martn e, ad msterio in G!/neca.'o. ad

magno
semper
t

Uis et lection,bus

vivens demde v,giment,s orat,onibus, jejunns, Ser.pturarun, fero d,vinarum

Qu^

diem 29 octobris. vult B. nUens Perraru>,in anno circUer 1109, partim Spanhemmm. ked hiec Nova topon,-aphia. v Idam ,mo rcltion! non indigent. Alii B. haud dijucliJ-,o ,ortuam essestatuunl.eam EHsabeth.-e Thurvigiae cmUcs a B. Jutta, S. confimone redihdserpedisequa sed de hac
:

Margar.tam

floi-uisse

tuno temporis mag.sdiva. H.ldegard.s sancUssima, qua, sub orf.cium, eratque .n gessit eHo d u Priorissa, castiss.me co.,juncta mentis pur.tate Deo oli multis eo,^scav,t m,pTr"e"ider,u,n amor,s, et mutuam char,Ob ejus d.lectionem et
raculis

exemplar totius sanct,intenta, casteris Claru,t ,n eodem ccenob.o et virtuus evas,t. x.igo Margaretha, soror ejus.

'

Arero non multum ad extr-emum simarum fcminarum mortcm


sieealum XII
retule,-it.

aberrabit qui sanctis-

Uem

Vtrinstme laudes cclebravil Tri-

ihcmitfS

"

Clironicis

Sjianltcimcnsi rl

dein HcUpolcnsis ,m. Spanheimcnsis Spanheimensi. ad annum abbas In Chronico anno Ida, comitissa : Hoc 1189. /la-c tradU (8) ccenobm monialis facta est in
et
,

Beatarum sororum

ter

memimt

Tiithc-

memoiata eom.t.ssa intrav.t pro sustentat.one illi, b,unT secum inferens hujus mund, subs tanmoni^hum, non parvam Domino dileeta, sorores bl,a= tiam. Amba; ist Hohenlels. amh.^o fueruntTheodorici. ccniUs de
Christo ndehter in

.dem

c,^.,o-

summa

viUo sanct,mon,a se

amb.= lam vierunt usque ad mortem;

vita

nuam

Hirsau-

f/iensi-

de Sponhe.m s.b, Bingas, m.rabili v.s.one S Runerti apud conversainducta ; ubi, in sancta facta coelitus pa.nitentia vivens ommbu tione arctissimaque
sanctilatis castimoni.-e et

ar f""- Sorm Marga,-etha dt sanctissima ejus fuit virgo illa pnor,ssa mu It,s in eodem oa;nobio Hobenfels, ch,vu,sse ,n vta perh,beann,s ; qua= miracul,s commemorat,on,s ejus ,n IV calentur et festum Chromco autcm novembris perag.tur. In

exemp

tandem plena bonis operibus, Ida senior a.tate, kalendas n.arU., seu che VI ah hao luce trans.vit vero, jun.or, IV kafeb,-ua,-ii, Margaretha 24 die 29 oc,ob,;s. ,n Dolendas noven.br,s, seu monaster,o Cujussaorun, oaput ,
minoquiev,t.
ego precibus

post

obUum

mir.aoulis clarueru,it.

Quarum

conUnetur quod nuondam meo Spanheimensi olim a Guda mag,st,.a obmultis

""e

ff.-rc

Uas'

ad annum iiW, htcalm, Hirsaugicnsi Anno Henrici, abb.at.s Hirsaused similia mon,aeomitissa de Spanhcm, niensii U. U.
(9),
.-

publici testimonium
inter

nitinsignc cultus Imlicin capitis iranslatio, quie tus publiii oportet

fis

facta

in cccnobio est Ordin.s nostri,

mont,s

R,.pe.ti,

apud Dingen

in

quo deinceps om-

annos 1483 C Trithemius{i2),scupoSpanhcmii abbas fuU monas1494, quo Bingicns, llsintcr annum kpccht, et magist,-a Guda terio p,-!efccta fuU
(5>Gama
liensia
Christ.. tom.
'^) ^^egcsta V.col. 654. P^'g-^67fiet Acta SS.. tom. VSepten,bus. '.9> lUd pag. 258. edit. tOOl Opp.. part. II.
.

facta fucrU spatio 1506, quo tcmpoi-is


est,

andfiuiora-

(1)

Act:.SS..

t.

634 VSept., ex Trith Chron.Spanh.. p^


12.

(SVW

-^h"iahrh''-.erlcsVefeins von ^^fJ;'!: seqq. II. pag. 218 et pag. 1 ad 21 ; cfr. X\ lande. XVl,

Ime

H. Hessen, tom. II. pap. .gnev. Beschr. des Gr. Romcrherrschaf bingcns. zur zeit ricr age

-m r- ;:,.
(8,

159

.10^

Act. SS.. tom.

V S^pt-br.s

pag 676^

1-/^

(11) Tom. 1, (i2)GamaCbrist..tom.V.col.C40et041.

pag. 4S0 et 481. ed.t.

S Galh. 1690.
^^^^^^^^

Dir.

VIGESIM\ NON.V OCTOBRIS

00
AVCTOnB
V.
11.

A anmim

lcgimm 1501 quo mortcm ohiit (1), ut iiiscripto ; quod, ab Ilelin epitnphio, parieti ivichio edittnn, Intine sic rrddimu^ Specbt ile BoHic jacet sanctimonialis Guda et prima reformatrix ccenowenhcini, pr.oposita per decem annos in bii; lau.labiliter pr.i-luit beavariisque tribulatioiiibus, in quibus muUis MGGGCG et I (2). ^itu^ finem nacta est auno tuni
Vcrisimiflimc anno ante Gudie obitum
iertio,

In coenobioBingensi, depositio sancta^ I(Uc,comimetissiu dc Spanheim et sanctimonialis. Quant ad diem 19 martii scripsit, et in notis moriam

n.

IranMwn

sacrum m/H/m. Hyiaegarqinon ridelicet anno 1498 tumba S. cum maxima S. Ruperti (lis virginis in monte
fuit
MaviinritiE,

hcatam fcminam anno 1252 mortuam di.vit, quod cam non discrecit,ut primus rile animadrertil Mcnardns (7). a S. Jtdta^pcdiscfjua ThurimjoS. Elisabethiv, luvoris laudyravii supra monui. Utinimrum, quemadmoduM Ferrarius que errorem imprudens ndmiserat generali sanctorum ; scd, qnod calalogo
in mireris,

Artums

a Monasterio, qui

Mcmn^

totius conreverentia fuit apcrta. in pr.esentia

ordnialorum ; ventus ibidem, et aliorum ad hoc Trithemius abbas quorum unus fuit Johannes sancta; qni precibus obtinuit ejusdem noster magistra Oi^/a et convcntu, virginisbracbium a in tempore tnbulaCTuibus multa bona fecerat Has vero sacras reliquias cum tionumearum.

Idam Mcginhardi. eamdem essc acJntlam.sororcm S. liddccomitis Spanheimensis, quni cum vixit ct dtmidio montc S. Dinbodi

dum

legerat, et ipse erravit, opinatusW.

gardein
sieculo

antiquior cst. Verumtamen, quum IIirsnugienscs,cx nonnisi anno iGOO annalcs QuibusinnotuitB.ldiimdie 24 fcbruaru vda factum est ut csse, editi sint, hinc

tabulam fecit includi (3). Dein aliis in quamdum c^mfestumcommemorationis, seu diem festum s.-eculi XVI meuiuitii.n.'"i^ '. .-"o memorationis B. Margarite initio
.

mr.augiensi perlUbet i^l-^^lTrMem^u.Qu^ B ,/, <,ualitercumque e,-pl,centur ah^ul c -

iusmMiciin<liciumsunt.K^h.sUm
auatn post obitum similiter Trilhemius,

.n

ta

mii-aculis claruisse tradit ante iisdem rerlns )s

functam e.vemploWionis,MenologiBcncdu-tm.anriuc puta Memu^ fastonim sacrorum scriptores. Hucberus et de dus Fcrrarius, Artunis, dicm Heredia,quinetGeienius (8), cam ad qua dic dccesso.'Cs ex i9 martii referrenl 9 ' pr^sentem pf,_^,^,.,;, ,am ad a ngianns. in In.loria modem, j.arganu ad ^^^^.^^^^^^^ ^.^,, _ MargarU.e fecit B. nastica, m.cntionem cnut. sed Wion (9), qu: ponc
:

'"

Z, -Mris;
:

de S Hitdroardc (4) : pod mortem ostendunl utriusque patrocinium itaque dubitet qum fni^se imploratum. Nemo annts ante et B. Ida, centum

atque hccc

quoque dicta

correa-it

"y"'""'' crrorem. ad dicrn

"

bens
S.

In

monasterio

Si.anheunens,,
.

n.. al

Margarita; priorissa.

sorons
ct

sanet,e

M,
I.m-

comitiss=c Spnnheimensis

puhlice inler sanclos Vrbani VIII dccreta,


fuerint.

Margarita

numcratx

Yenmtamen,

ut i.

JM-

r ^rdus,
it
, 1

sanctimomah.
et

eadcmque

fcre rcpetierunt

Ferrarms
nnpe,

Arlu,-us. de llc,-cd,a

TeZdis

Za :Z

trZlatum

Iricenarw e corpus non nisi betlo E,hin,an^ d,citur levatl fui.se dicitur et quoque in pr,st,na sua

Z^f^^^e
(5),

etEd>m^

c,;-or non at,cst LcZc,-us Sed ah his quoquc momatis numSpanhemii Mar^arita , "',." i.

sic

quum B. iro,-tusestcr,-o,-. '^:^%-^:,aBino,..lU^^co,-tusester^,. quam f ,, ,o da,,


^^.

IZZelicta Trorum,etnetuncquidemmatap.lquam

fuissevidcrtur ossa amha,-um

?";';,J.:,',.., 'Cnhi e:Z:i,bas

,,,,,

e.stitit. e.rstitit.

Si S,

u,quam nmquam

Ulriusqiic

nominti
^.

hi

mnrtf;rolotjiis ct

meno misctmeno-

Ijiis.U
<,

tcmplum a mddtbus Jluperli Bingense .S Suecisviolatumetvastatumest. umquam m. l^^yt 7 Imcriplane fuerint menologiis ts.iardin. Mar/a Un orJna quis de.mrerd nt^e^^si ct Spanheimensi, -""'y^' in tu'^n.^Uum

BB

d^

Margarit^e

.mm

l^u^i
,is vi,ln.u

l^^rJnda

^"'.'/''f'' ad cide,-cntu,;sc,;b, posse^

^rB.lt.,eHohenfelscom,t.^-..m,u,sanctimomahs et add,em
et
;

,li,im,n'c<l',

<l"rV mullibus

protesta,ilicis

Z^^"", P""'

libri liturgici ' rique pe,-ie,-int?


'
.'
,

oi,./
rita.

Bingia, in

Gcrmama

na,^,s
el b.

pnonsso; de Hohenfels.

linacfc

M^^
F

discipulaj.

ca,.;a
ct

^,.Mus Wionprimus(quen,no,,,,)ann,'n
,i^,.uQ,m^addiemlOma,-ln.l,isve,b,s(,0)
j

S. Elis.l,c.

thw

f/istrn S.

a maHil..V, a, Gall. Chns,.,

,408

-(4i

Cliro".Hirsaug...n'l

">>'";

"^:'-"'-

''''^^f^i^^^t^llli^i::

-"---r;.ys'-'Mr;^^o^--.rUgnumvite.pnrslI.pae.3->l-

IK

DE
100

B.

IDA.

LEWENSI VIRGINE.

DE

B.

IDA
IN

LEWENSI VIRGINE
BRABANTIA BELGICA
PKvEVIXJS.

OUDINIS CISTERCIENSIS

RAMEY^
AUCTOBE]
R. D. B.

COM3IEINTAKIXTS

,.

sou,o Xl,l. Fou.te ,o,.on,n 0,0,0.1. oall.olic.

mnte

sanolimonia
Lcweiisis.

obrx

in diofoosi

B. Ida Lood.ons, sa^oulo \ll,.

lccloribu^ nolum est sfePOST MEDIVM BoUnndiani Operis incren^enia, SJEC. xin. cv/o Xin stupenda cepisse religionem UiriSirculo XIII inier Europxas gentes,
ningna ccpit incremcnta
ncclcsia catholica,

miram patientiam habentes,

openbus
;

m se-

precterquam (jitod siimunn. Hoc cnim xvo, ahique

Curlandt, Borussi. Livoni, Esthoni, suni. nopuliseptentrionalesadfidem adjuncii


et Joanncs Horuerunt sancti Fclix dc Valois Trinitatis insiiiuSS. dc Matha, Ordinis pairi^rcha Hierosobjmita^

imo (sicut cognovisscs ricordi^ abundantes, mag.s pro uno mihidixisti) quasdammuUeres partibus tuis homines veniali lugentes, quam m.rareris; vemensad paipro mille mortalibus, .mo

les

nostras, sicut
fide oculata

aud.visti,

s.c vidisti,

posses credere, plusquan.audivisti; ita ut vix expericntiam cognovisses. per

nim

Yidisti

tores; S. Alberius

nus CarnicHtarmn
et

legifer

SS.

Donnmcus

et

Prwdicatorum Franciscus Assisias, Fratrum Antoniusde Padua Minorum patrcs ; S.

SS Raymundus

^olade Pegnafort et Peirus Capiivoruni funscus Ordinis Hedcmpiionis CasicUteqne, datores; SS.FcrdinandusMonis
et

virg.num m rum Dom.ni, multas sanctarum f[u.c, spret.s pro Ghnsto divers.s locis catervas, contemptisque amore recanialibus illecebris, mundi divitiis, in pauperhujus
ani ccclestis
late

enim

(et

gav.sus

es), in

hortis l.l.o-

S. Ludovicits,

GalliLV,

regcs;SS. Thomas

adhx-rentes, ethumiUtate Sponso coelesti victum quu:!rebant, licet laborcmanuum tenuem Ipso) earum muUis divitiis abundarent.

AauimsctBonavcntura.Quibusjungendisunt
mulii alii sancii,quorum vel femxrunt,pfuresnwnasieria vel viroi^^n plures alio pacio mulium narum inchoaruni, hcei et per profuerunt reichristianx.Verum, omm virtutum ioium Belgium nonpauci viri Ordines momsticos mi^ genere claruerint, ct dia-cesis rum in modum pro^norerint (1).
plurcs ecclcsias rexe-

parentes suum et domum patamen obUviscentes populum angustias paupcrtatis sustinei-e tris sui, malebant vel mter quammale acquisitis divitiis abundare,

pomposos saxulares

tamen lcodiensis pns

reliquis

(qvemadmo-

dnm eu-Jocobo dc Viiriaco,canonicoregulart, Acconcnsi, dein. episcopo Turiostea episcopo colligimus), mul\cuiano et U. E. Cardinali,
C
\os

periculo remanere. sanctas ct Deo serv.entes Vidisti (et gav.sus juvencnlarum pudimatronas, quanto et zelo et eas in honesto propos.to, citiam conservarent, Sponsum desidera.-ent, saluut solum coelestem instruerent. Ips* etiam v.du^e taribus monitis oraUonibus, in vigiliis et labore

cum

es)

in iejuniis et

manuum,

et

servientes,

Dom..io lacrymis et obsecrationibus. nitemaritis suis prius placcre sicut

monia

feminassanch-homines,sed prmertim \itt2 edidii. In Prologo emm insigncs


ille,

amplius, bantur in canie. ita, imo studebant in spiritu lesti placere

Sponso ccn;

Irequenter

tunctemFulconcm,episcopum Tolosanum,
noris ah Alhigensibus
c tractu

Marin.>Ogniacensis scriptor

alloqucns

quod ad memoriam revocantes... necessitatibus commumcant, quiE sanctorum


,

sanctic viduoj

Tolosano eripxdscri:

^m
hit

ei

prtcsertim
diiecesi
tticnsi

Leo-

imo

ut sancte. Pastor Tholosanc, 2 Scis etenim, Pater nostns coecclesioi Christi in diebus
totius

indiocccsiLeodicnsiprof>ginn Hoyensi (2 lcgitur in codice ms.

lavant, qu^u hosp.taUquoD pedes pauperum qu:e operibus miscr.cord.a^ tatem sectantur
insistunt,

mihi sermo est, lumna furlitudinis, (ad te enim ncgligentia me arguenauo pn.-cipiente ct de sum attenlare), pra=sens opusculum ausus te
nJ^^ti

promerentur. fructum sexagesimum sanctas et.am muUeres, Vid.sti (et gav.suses) devote scrvientes, f.Uos in matrimonio Domino e.-udie,Ues, honest.s nupsuos in Umore Dei immaculatum custodicntes, ad tias et thorum .dipsum vacantes, et post in

tempus

orationi

inquam. cum venires ad esse quasi in terra proquod iam l.bi visum est narrante audivi, quod reUmis^^ionis. Te enim
quera'^

partes nostras,

.Egvptum

in

ner desertum, terram


Leodii invenisti. Cum nostris tos de partibus

parlibus tuis et. transiens partibus promissionis

enimin partibus tuis, mulcruce signatos, contra (A l-

ferventes, in tribulat.one higenses) hiEreticos fide

ne tentarentur a cum timore Dei revcrtentes, consensu mantorum a satana. MulUc tamen ex ciLa.bem et vere UciUs amplexibus abstinentes, tanto major. corona angelicam vitam ducentes, pos.ta; non arserunt. dignic sunt, quanto in igne *es, imo valdc con- 6' ".t/^^' 3 VidisUeUametmiratus et toUus reUgio.i.s -^^'^,,.. testatus, quosdam impudicos muUerum reU- ^^^^^ in.micos homines, pnedictarum
232. Cfr. ActaSS., tom. de rUnivei-site de Liegc, num.

(1,

Snict

HeUigeenroemweerdigepersooncningcheel
II,

Nederland. tom.

pag- 235.

(2)

Catalogue dcs mss.

IV Junii,

piig. C3G. *

gionem

101

OCTOCRIS DIE VIGESIMA NONA


aionem
maliliose
rabie intamantes, ct canina
Crescite et

muUipUcamini,

et impletc

domum..
v.rp.nes,

AIICTOBE

U. D. B.

a^d.ncabantur monasteFundabantur ccenobia,


ria

confluebant replebantur claustra, conjugata. de ,.o..et muiieres currebant vidua. carnale .natr.momum sensu mavito.-um suorum,
in spiriluale

commutabant.

F.k aliis mo..aster..s

aclteserint,
sa

scomp

rtum

invastatione Leoaicns.s ciYtaHs ad ecdesu^ cst. Qu. cnim

.tx ad U-uctum md.or.s ^ mo.,iales mutato habilu Matron.c nob.cs ct vite advolabant.
et arctioris

po
is

potorant, con ugere non

Huvium sese proc.e-

ha-.-editat,bus ntes .n s^culo, reUctis possessionibus, pr...eUgebant immens.s


et

lerre-

Don,ii, ibiectx esse in do,no

magisqnam

l,ab,-

'a

oblat:. pi.^ virgines

^r':r
::":;
se

rt,rr^;;

conlemnen.es, bland.c.Us sxparc.t.bus et V l\ctis .ngenu.s :;el,t,^,proiectisornamcntisetv.sUbuspre: jungebautu. ,u sponso virginum tiosis Cbristo vit e dunor.s aspeet na a-UUe et hum.Utate servientes, U.mpora es mino devotissime V t- te D pro sp.r.tuaUUus fallaces delicias
; .

r n ubernacuUspeccato.-um. .natrimonia

lUustr.s pros,.-

al

a>-:.t

hostibus flumine, duo e.

dWitl"

et

-:::-L-ntLon^.nam^>pos,
columba inter ^'='P ";'. ','^^": prosiUvU uUer submerg. c,uam "\P ^^;^; '^uentis merge-

^-r=r:t=:9
m
Tr^jectum-ad-MoJIocMaaam prope

u:ici"::?>^"i- o^'>- --^i''

""-

::r;Sur^;:;r;::.erunt,mavero
;:rg'rarm
Dei, sine

damno corpons

et

an.m.,

et

maccimc
cla-

monialesvirtutibus

::::r:v^:U""t rt::^':^et
,uam
iilus

violis

ruerunt.

v,rgb>.s *"' ctiset devotis amab.l.s provincia, ^-";;";;";

^^n^^^ "
"'

L.liorum

et

qu^^^^^^^^^^^ pa..ad.sus deUt.arum >=''l>e,unu . s tui veritate

^^

^'td.mus,
l

et in in pa,.t,bus

^.^.^^^

,ll,s,

sed,

prompto

tamquam ad porlum

''^''^'

,tueser,o.i,,holof;;'';;^,, ,avitalis sese ""'"".

''"'";"

'lZs Ordini^,

^c:^^~:.::;::::^Bo,mno,reg..u,n

*r:r
propter

omatum

;;;--'-;- :;
,

^0""" -'--'^^^,,^^ ncend ."<) pereuntis evadentes ^^^_, ,^_^ c ut csset Lderis confugerent, ^^^^^ ^^
U.anqu.lla devotione
"''"'-

amorem

Dom,.,. "^'"

^ '^3, ,,,euU

magis />""''"
c,-a.

,^'o,.,Tim-,9

raHomM''"
.^^^^

'-'^^^'"[^er.i:::::^"-^'"'^

dimllendayud^^^^^^^nj

::::x::::)^-""""^^""""""""
'-''nn.
'

,uum ardor '''"P^^Z^^.ulia.,


c

<,uam

viHutes. " , cniitneminii , i^Zaria Oadacensis.cujus ohnmnlB.UanaUJ ^,.^,, rantw twmi^^^^

femina^ inler .anctas


el

//--, pr-imumlocum pluriurn aU,,

regularcm, scrlicet ful^f^l,,^, .nrisliano temporis '-5- ,,. ,ur,m , ", ,,


,

ridunus. ante

posi

^^.^^_^^^^^..

^^^,^,,,-,,,,,,

na. B.

Wlii.

jj..uindem u^orem ^-/;,,,,,,. ,, rit.> Uariam de (^"'.''J'inJu,i.rpriorissa de

sanctimoma ^'^'"""^^,^^',!^
in Ordine

,lobe,-mont.

5
viri

Posnuam
tunorau

ff"^J^flu iUe '^"^^^^,,,,

scriptor

(1).

^,,th. J^^f-i^riolcnla Salsmue,


Aqnes momalis

monialis
j{,e,/a,

esemplo ex-

sap.enter attendent
perti,

^;,..^^,,, ,p,. cu-

Muiri^-

,n ; cmihus '';'';.';.^ j,,,everunt stodes custod.re,

l""'/''"'

Ordinissui fem,nas mult,:

Mariamonuds
S,thiHa

"'''^'^'"^,,i,; Aqu.na;. Syft'''" Vda . S/.n-. 'l'..^i'fel'a:areth. ia soror Be''':",'^'' ^,,,,,ia !.e.ru.

^^''^;^,:::Xlo^

moniuHs

Cisa Namurc. ^''''''''^''..lisabelha de Ora


MacghdencloostersvanCsteaux
et Beq([.

rutcaux

p. l-6 in Nedcrlanat.

rio,

Uuacena 305 et seq. Edit.

DE
1'j2

B.

IDA LEWENSI VIRGINE.


fformssc Gatlicam steculi XVIII exetmtis, stecularium, qmbus capitulmn canonicorum
licitum erat mairimonium ^''^lf VirB. M. stituium paritcr viguit in ecclesta ginis Thenis in Brabantia (5). Jamde ^nonasterio deRameya, quod in Wattonicie parochta Jauchctcttc
inire.
JD

AUCTOBE
R. D. B.

Nivellensis, vio Grimdota virgo Aquiria'-, Bcrtha Marbcsia Wan^ia monialis


Dieciela tirgo ahhatissa in agro Namurcensi,
Nivcttcnsis. haheita

Elisahefha

'^'

HoienMssocmS.Julzame,

invatle S. Lamhcrli, Satsiniie, Oda inclusa Idaxnduain Oditin maler Joannis AbhatuU, Sapicnfia, magisira B. JuValte S. Lamberti, alia' : quas tnter tiame Corncticnsis, mulWque in prxsenB Ula Lewensis moniatis, cujus (iarum nohis ittustrandasuntAcia,incipiendo

Eli^atictha Spatljecam,

Himmana

ahtjatissa

c(

7nnnialis

RrimcyeJisis

Brahantix Citjus comohahitatio- bii sodatcs propc Gclcloniam*Jacehat, ct propier ncm plurium sanctarum virginum, quas inter primo xn loco
B. Ula Lewensis,

multam laudem adeptum

est.
:

i(/nolo,
_ *

dc Tres hahuerunt sedes ^nonialcs

Ramcya

Jodoigno.

ab cjas domiciiiis.
nala LeiriE in Brabantia
lielgica.

primam
hem
*

incoiuit

V>.U:\,attcrum.Lcumn, unde oriunda usque dum veslcm erat ct uhi vitam iraduj-it dc wonasticam induii; alicrum, ccenobium, Cisicrcienses cooliamcya, ubi in moniatcs claruii ct tandeni pfafa omnigenis viriuiihus Domino. De prwre pientissime obdormivit in
toco

Leodiensis toca 8 J)uo aniiqum diceceseos

cujus

historia
;

copiosc

scripta

/uit

hreviter

Idxpalxstra, drtcto rel ctiam .mnctimoniicn. documenfisptcrumqueincdilis, lonadhihilis B giorem sermonem insiituemus.Jam vcro e mo-

loquemur qmssimo Bctgii parthemne, nunc

deposieriorc, utpotc antiexstincio et

Nivcltcisis, moquc mamfcsium est ex B. hbv Hame>/a, aniuiutsnialis quoque cosnobii de regim sima Viia ms.otim Bottandianicnunc cap. II in ea Braxctiensis hit>liottic<-.e. Srilicci aunorum esset (Ida Nivellensis) iegitur: Cum intravitquorUlam mosedecim, vnluclicenssuis, Kebkeui^m nastcnumOrainis Cistc-rciensis quoLl adhuc erat con(licebatur. Quo in loco pusiUus altebius ventusmonialinm. quae, nELiCTO situ

imopc

KcrciiCin loco ignoto, secundam in Thenas,ei tertiam in Ramcya. Id-

Ki rlthom.

mimcHtis

historicis

omnino

sinccris, ostendit

ad primitus a.l hal.itanaum elegcranl, ct tmtio hunc locum se et sua transtulerunt quo pr.cdictum cnpitis III Eodem itaque anno adjutorio roborala^ intravit clauslrum. moaiaU-s
LOCi

quem

quam nostro ivvo eruditus vir Car. Piot urhem Leeuw seu Zoulc-Loeuw gallice L6au. fiandrice /lahuissenomensxcidis XI,
nuncupomus,
ei

cujusdam

viri potentis.

GerarJi

nomme, migra-

XU

vel

Lewe Xin Villaui Lewam. Leuvam, Lewam, XV ei XIV, Lewes atiave similia; saicutis

aridus erat, et runt a lo"0 illo, quoniam quidem quempergentes ad aliu.m locum juxta rivum qnod, constituerunt sibi rtam, monasterium
,

nominaiioXVI Leeuw ret Lceuwen. Addit ncm Zoute-Leeuw inde a ssecuto XVI fuisse

Ramevam quia vivgulto ramoso consitum erat, nuncupaverunt. in Kcrclielicmcnsi pauca dcin 10 Dc cocnobio vero Kercitchcii',
ad nos pervcnerunt. KJus auctor, Gestel {!) n-CMsCG). Cornetias Van
uii
et

usurpatam

X codice im. Vitx R. Wae tcgimu^ Lewes.w/ sotehat non solum Lewensis, Lcwa, qui, swcuto XI scd ct XlV.Porro jacet nomine conjici potest, otim trajcctus ut eaparte Limhurgico erat, in Brabaniix Bctgicic fuilque ad annuni usque 1559 iraciui fnitima, parochia ; quo aniiquai Leodiensis di<ccescos ambiiempore intcr di<ce.m Mechliniensis catde sunt tum conii?ieri cwpii. Exordiii Lewse mentio in obscura. Ejits quidem primo fU biographus, inter anViia S. Landoatdi, cujus mnscrihcn^', iitud oppidum Villam
(1).

Mi-

Gra-

mage

Indcnsis prope abbas hcnedictini monasterii est, Aquis<jranum : qnod valde verisimile mutias easque mahoc monasterium

(8)

refcrunt, dicendas est Florentius,

quum

nosOT2

ci

Lewam
-

appellat {2). Sa^cuto vcro XII quemadmodam- ex dithnis crai Leodiensis, Leodiennumismaic, ad S. Lamherti epi^copi consiat. Sed. si Grasis cffigiem Lcicxcuso,

adhuc

ecclcsiie Kerchehefincm usqae sicculi XVIII, Atius scriptor anomensis faerit patronus. ad nymus exordia ca^nobii Kerchchcmensis sub ocutis sine dubio haannum 1212 t^efert, historica,nunc forsan bcns aniiqua documenia aniiquissimum est m07iudcperdiia (9). Certe diptoma quo hucusque ineditum

mwi possessiones

in Ilnsbaniahabcrct,

ct

ad

mentum Hugo de

ex quo Godefridas dux, anno 1140 e vnns Barbaius, Loiharingix Lewam temiit, ducaius Brabanine fait

mayo (3) habcnda

est fidcs,

Peiraponte, episcopus Leodiensis, caramanno 1214 monialcs Kerc/iehemenses saa proteciione suscepii ; quod que bona sah a nobis ex autographo descrip-

diploma,prout

rapius, reccnsita pars{4).Pru'terea inier commuuitatus qua leiaie ibi dcgchat anno 1213.

tum

fuit Leiva B.\dii,etcJusadmini.slrotio\i\nco{}<\!iyem')conviltico, in credila, eo iamenpacto ut Thenensi Lewa,pareret. Qui rerum cujuspotestaie crat
status,

fuii (10), accipe lector : uniHugo, Uei gratia Leodiensis episcopus, praisentem paginam inspecturis aiternam versis
in

non raro nmiatus, iandema repuhlica

Bomino salutcm.Noverintlam pra;sentesquam Kerkehem, Cisterciensis luturi quod sorores de possident, sub Ordinis. cum omnibus quu^juste Lamberbeatce Mari^e sanctique
protectione
ti

prorsus exGallicana, sxado XVIII excunte, numerahai circiter 1130 siinctu^s fuit. Tunc 1650. De ejus antiiyicolas, nunc vero circiter
Piot ea eruquis institutis, cum vir cl. Carotus Attamen in diteexplicuerit, loqui omittimus.

et nostra

suscipimus
intuitu

^anctimoniaUbus

cunctis qui eisdem divin^ retributionis

dicecesis subvenerint, orationes nostraj

commu-

rcvocahimus Lcwis, a reperturbationem moiis temporihus usque ad

memoriam

tcctoris

excommunicationis nicantes. Sub pcena etiam prassuprohibemus ne quis eas injuste vexare quiete conservenprjidicta in pace et
mat. Et ut tur, prJEsentem paginam
sigilli

nostri

muni-

(2) Acta SS., pag. 7. Notice sur la ville Ae Leau, Antiquit..tes Bi-ab.nt.a>. Mart.. pag. 39. - (3) tom.llI ^. " >5) MouIbid., pag. 4.1.Cfr. P.ot, pap. ll.-(4) et 3J. laert,Notre-D;>mo-:m-Lac A Tirlcmont, pag. 9 pag. S cfr. pag. 203. ^6) Diplomata Belgico. tom. 1. Decaii. I, tom. HiBtoria archiepiscopatus Mechlin..

(1)

Thenensis, pag. 284,


quit.

fdit.

Haga-Comitana).

(8)

Anti-

m;

l9) Ibid. ArB.gus Nivcll.. pg. 48. Rovaume. Registre (ie l^t Riimee, A. 24. chives du Belgique, Charlner dc la (10, Archives du Royaume de Ramce.

Brabantife.

C7)

mine

DIE VlGESIMiV NONA OCTOBRIS.

103

\UCTORE
K. D. B.

Datum anno Yerbi mine roboramus.


MGCXIllI. + LOCUS
sigilli.
,

incarnati

libcrtalesetimmunitatcsOvdinivestroconcessas, et dccimas, curtes, domos, possessiones

necnon

AtQue

hcec

JuTlcuntc
ct

, , Kerchehcmensi vcsUg.a stcculo XVIII adkac

de ccenohio
(l).

et aliabona vestra, sicut ea omnia justc vestro vobis et per vos monasterio possidctis, pricsentis et auctoritute apostolica conftrmamus

pacifice

scripti patrocinio

confimcichaniur
tandem
in

Hinncya
ritni.

sc-

ilcm habuc-

manscrnnt lcmpore in hoc loco q"-"-/!"'ndimus monialcs, el cx co. uli coaet^ruerunl.vel erat, migrare dem av,dus

communimus. NuUi crno omproninohominumliceatlianc paginam nostni)


infringere, vol ei ausu lcctionis etconftrmatiouis quis autem hoc alten-

VbvcH

ctiam domicilium monasleru ,\uellinsts. ah Hehride.abbalissa loparcha. dcduclic ctprmhis ei Gerardo. loci Jdquc accidissc ,pso anno aucli^ fucrunl (2).

rju.-ererc

m '.''y,

temerario contraire.Si uuiignationem omnipotentis tare pra;sumpsent, cjus DeietbeatorumPetriet PauU apostolorum Datum Latci-am \l sc noverit incursurum.
nostri anno kalendas aprilis puntiticatus
tertio.

albo momahu quoBJdamveacmisiriuiuun...^^-^^^-^ m auo B Ida Nivdlensis in supia cuIuvms, lehcmcnsium adscripla fmt kchemensium adscripta fuil.supra '^fj'''' estcx f^dsse 1216 evtdens anna'iv annum /.-

Kc c-

i.3

piHycscaiiRomaniponhfices{h\quem piures atii Homaniponiincv^.w.^i^^"'-

f Locus

sigiUi.

,^
.,. ^.^^^^ ^yj^^i^,.

^^i,,^^aam admodum aamo

diplomatihus ah ex auioyrupm.^ cx autographis .*-./'^v,


,^
.

(,.wm ,,,^^

^,-,,., isci-

hunc vero
/ns

.r

XXXIV

fcminx Uta^, A ,.. .,;,..io..r heatic feminx \ita.', cap. rcrbis cjusdcni bcatie Donun. igitur Incarnatiouis

^ sercalis in eis dalis, hodicque cis clatis '^^aiq

Anno

MCCXXXII
Cisterciensi

venerabilis Ida.

expletis in Ordu.e

"su.
bris

XVI ann.s et IX XXXII, mense IX^

mensibus...
III

anno decen. kJus


.

Bruxcllensi. aua:erunl velluiU privilcgia aut jura hujus monasleru moVcrum,quami-is

labulanonjo ,.um..rj. ^^^^^^^^^.^^ ^.^.^^^ ,,.,.,.,^,n,u,ste.rii de Ua""""'''";'.-. larcm comgimus, tr^.^t

mcm

transeunt^um, kehemensium, in Bcnncyam Florcniiusabhas Indens. IfnTliumprohavit B nui nec dcstiiit optime dc nsmererz ^cujusji cstscquensdiploma,tpsoanno t.anslatcsiis

mortalem exuit tunicam.

Momattum Koc-

m(. famiharum cserU 7ales s^pius nobUu.n sc. ,poiis trachderunl mx.pauca tamen de A<yM moresanliriui.NMIominus inbrem

Z^
lice

Ham

XVI uuUo gcd- h discphnam monasconscHplo, legimus passam lunclcmporis mullum essc
chronico
(),

s.culi

-^onialcspr.tmamvd^ Itrimcnt,. aique ut *

'^^JlnrtUDeigratiaabbasIndensiset
ejusdcn. loci, tam totus conventus .stud '-I--^'^^^ futuris scriptum

pr^sent.bus

quam Kim

"

Muc ;" sanclimoniam admillerent. Dommarmn (Mu.U.c-Il.,ccnobio Marticnsi ettres soro^Z^vnissc qualuor monialesschcct an o sa-culo.
^TcVversas Eodem
\r~c,

facimus, quam tenebat a nob.s rW?.-/^; d cunam consensu nostro, sanct.mon.acen u e feodo, de

quod

Gerardus

de

; ,; Comtche

eU.mosynam. Nos libus de Rameia qu^ ad nos specta'.rdocimam de novo sarto pr.^d.ctarum sanctimon.abum ba d P s^cssione tam u. cuUuns quam pro anLdicta decima,
contulit .u

"^f^nlea

creasscl. Zn Pius IV novas dioecescs Rame.a "^MMclelle aeproineliam jacu.-a.

in

di.cesi

I^eodicns,

bommum ammaUbus, de consiUo pra.d.cto sarto excepto censu de commutavinus, firmum et mconvnlUt autem hoc
nrrnieute. m.neatin perpetuum,

nostrorum.

tcrritorium (jetdonLnsc,

\(-

Cv
Multis grntiis

sigiUo nosiro capi-

carum
a

ccenclfiutii

.nuoIucarnation.s u f id est aic 12 Tricnnio post, Romanus ponti}c.r, ca.no.019 Honorius III probeati Petn et snb sua binmatn.u.i'^^j huundc Rameya sub nho.^tnfp.s ac im-

:u:rti.n:uiLusacroJ. onnm..y^VK^^ a

'^'"

rcsia

S.V/-V de ^'''i' (7) V'^.^..

yEdes tandcm.postquam
,,,,.

^,.,im.soloadui'

fuc-

,,

>aruponlifc,svc,^W:
Honorius ep.scopus
sc.vus
so.

^^,

,,

.ororibus

'"-'"
1,,
.

...v,-- -

pp,,,-acea pap,-acca: ^_^^^^^,^^^ cha,-ln /'"-"- "'?"" '(8)^" (et

summam fti^m^m qmm su


,#//(
'

piio'cs ;""'y^^^_^_ ^^^^,^,^,^

accipcre

addLlum
satis

r,dc-

'^"^''X'

'^^e

magnam.

a,quitat.s

quam

o do ex.^t
olficu "^^^^'

^^^.^^^_

soUicitudmem

.,^

i3,,,ino

nua.umi., li-..-um

.at.onab.litc.- poss.-

<

'cloentc iUi^.U^fmem pommus ' ' ba,-o,s Lc l{o,J (1


iln
.

)iO,yi(l<')C"^'/"'^

,/ ,.' vrrrr

).
:

ineuntii. vc-lia

ostraprotectionc

suscp.n.ns.Sp.uaUte.

Uccueil de.

den.ons

' '

/"
.

,8,

,9,

Hrcc

DE
104
ArCTORE
R. D. B.

l^.

1U:V

LEWENSI VIRGINE.
V

'

na

Ua facile -^

--"^.'/

,,

spectes, =ivp amplituclincm

romrnenaabUc. Lo.us n;" r't-c" Lebbensis....tiua: ei


usibusconvenienti. Mai-

J" 00

pum

beatJE

laoc

Hugone

vi.ie.ur

.iMdacio de

f""!;:

tolns

ildlnisialiqua,-udcrasupersunl.

11.

Bioeropl.i B.

Ute Lewon-

sis

(8),

tum BB. .'^


.-

'

/v<,n-(

s-m

An

fucril intor eos

Hugo
eoeleo.o.-

Lewensis

f/"
^T.

Jlanctw

fen.i-

Florofiiensis?

Cultus iAiims

-^^^^

sinstious B. lch..

Do d'ali.s

re-

""'r^^r^LrZ^mtmnsW.

...ationibus.

De

sanet.s

S^^^S^^^rr^ ^-^^^
..

--

C^.,

-.^;^^^^^^^^

.;, ,,o,r..
x>um,

,,irMu

^anctrtaUP^ph<^^'

^^^.^^.^^^

'"^'?'"!

*"'^"^;r

""

/>

^^'^

,igraverat

^"'^''\'->,i, Quod Hqucl ,g.tr omues "f '^' plwoSt to No^rintpr.csens opus ;'' " Uegenntetadq 0, M et fd ouonnnnotitiam _.^,^^,,. ;,,to

ct

-::,^^.lso,ummnumer^.s^deUam

Zm^cupint

:r?:;f '" (jUoJ ""'"'^

d^autdetractorvaieatincon-^UCTOTESIANTIU.M QmDE.M

ra Znjam

lantarmnvirtutun^mem^'9 pcriret; scd


vi

Zs nildl

hujus

generis. Dem

(^-^ Ilnyo in 1

LL
^":;.rrnJ;id::-r DKTiNENTUR.nev
aer. adu,atoresbomi-

scriptores,nedurn ,wio,'m Vt'rm

-"-'^;',^;-"S'^r^r':^j
priesens

^J^^^^^p^XZ.r^tor VU.

Id. Le-

F
:c, epem;;,

'r "'f
..

" ^J^l^f

''"

t^

O ,",; ffo/c.'Ki liosu-cuhanum seu acMem omnia p,-xtcr ms.,.OU^ Z^Hnu,n, nunc BiVHot>,ec. BMiotlctc nunc
..(

pertempo,-um

Zhcl
buit

.^ .,ato d>rcrs. te,n0 ro chrcrsts ,oe mrm non ^a sc rs Zibus fuissc cxa,-atas. !ied Yita,n B. Idx Mi,-^^s
'
^r... yites

Et 'luidem

si

N!:lllLiJ.Cuam eidemilH -';P'-'

'

Bruxcllcsis,

ct

Iloicnse,

ZssLcodiensisacaclemi^,

.cl pe,.ere .el kuc


.

JtfirffMS

illuc diftpersa suntio). iUuc dispe,-sa suniyo). nta n beahc beat.v Idoe Lewens.s 10 Ye,-um quis iD vt/<w' H p,,<iniciiu7n. est pe,-sptcu^^ Jriplismandlit, non adco
,

^LseUntclhgc-e B, Idam L-vensem itaB. mo,-tua,n. Na,n m\ 1230 nondum fuisse mor .' 1'232 i Baincya ,:^~ >'. ^ Tda; m-cllcnsis, Idie Nicccnsis, anno "'"-""..; ,_.., ,.,,.,.im. pienhssimanieniissima-y
.
,

vel ex ca sola inspcrissd diHgenttus.

ao

rfaJsod annu,n
m

1227

n.eait (6) .V.tam et

eleganter conscr.ps t Ivettx- proUxe et : ,a .Idem quoque \ H.o Floreffiensis canonicus. C.ste virginis Ord.n.s D Ida. Nivellensis, t' .nonaster.o, erud.te

"
a;nr B.
{empus,
pag.8fl4,-

a.

,;,,,
^^^

piurium

^^ j

^.. .^^.

^, ,,,

densisinUamoiaB..a,,anti=c

ut.-a,n<iue dercripsit... llabeo

V.tam manuscr.p-

.nngrassc. loc p,-oin cjus gcsta post fail coniposita, ac scrtpto nempe annum 1232. fuisse

-'f c tcna no,uh,n r.:!;: Idara Lewensem quando B. Id^_

:':

:^;''--

^'''"Zjoc

,1,

ecclcBiade Scriptoribu. Ou.linus, Cmnme,>tarlu.

Ecclcsi:,s,ica.pa,. 2^7,
.O,

,8.

ACa SS

ton^l

,
b/.

BibUothrca Bclg,ca

pag. 397, chtu.

U.hcca Bcica
icon

M-, 1-t.

,pa._

0...1inis C.slcroicns.s,

pag.

t;;/ -"<"

^tOrdlL
laFrance, tom. Histoire littoraire de

pag. P.onst,.atcnsi, Ch,-on,con de L.cgc, "'^-^^:^- ,r'' ,lcs Mss, dc rUnivc,B6 (7) B,bl,oU,cca Pra)n,onsl,-alonBisChromcon,paE.l'l.-

.l.-lj' BibUothique B.b^U^^is

XMII. pag.

mandata

ior.

DIE VIGESIMA.

NONA OCTOBRIS.
1518 prior cditio racta cst anno ann,s ac .'0/rt Phcs centum
c(

A,UCTOBE

U. D. B.

1^30 Lrban, Hii

fuinse

Hugo,

Mm

rioref-

\n<:t annitm

i2i(y

disciphnnm

tistc)

rum

aut bcatorum cirorum

el

mut,ena, B,a

SS-^j;;-===;:;^|:L
iaHS,.cs,-.^,

S.

/.,/0"'"-,

^^:.-

,'

Forc^to. S. Odrada. ,3H-; '"""'"'


S.

Vicm

"""','"'''*'';

" ''.Ti" annuuii-i^^c/^'^'\ ,ir,,niciln nwviales pnmas ^^'^^^.1:,,,,;^,. ,,, primas ^""; ";';,-. videlur ridetur in ,^ordio,ut

/"S

'< '"""

"T

c/.i,
partis

..C,7.VC(

inter

^"''",ri,K mustcorcs

^^-^^

2c

.'^^--'^'-''-'^:r^r^'^m'"'""'^^"'
cp,(c
,-f/.'S

J^S-r tyi'/'"'
'''"

"""i"'.

"'"

.Uccdit ciuod in cod,ee

auCto.-\dXLi.ia.t

^,/;,7//7rtifO

1216

XV lk..ta

"'''''''P'''''';.^

Lewensrm,

nonnmp
ejus:

moniali-

20 Dies 29 octobris; sed


,,,,ctis
abicrit.
(C,.</0

"*;'; dandun,. nunc j^^m ,sV ^.^^^^ .'ius festus


quomnm " ]'^;"
le,,itur

r^J^^Zius

,:Jic,,,i s,vc,di
est

ncm

^ ^

,.o.0 .'^'':f^.',^' CJUS '""/jT, ,;;;',,"/'"'"''' "'


,;;,,

''"""'",

, ,, an,sti-

anis 7nehora

''^'''

;" "'

"
j^, ,.e,
,<(

/<v-

.v;.n..::-fjr
p,

,;,/,, tomesse videlur^^.^^


^,^^,,^^.

,cnologiis antc

annun

^^'^
.

^,.
.^,.

,larium ,e. tcnporis

^"l'nantu:enscMnu^'

ginla

Zfanniaccipienclum saltem ann,sa^ ,


aclco

.^f ^'^^.' cdi(. "". ;,'",',/

'

^,,,,,,,^^
c.,-.--

; ,;

ic,cc,..,i.9, .<(

"-

Atciuc

militer ante

\^l\,^^poiuilconscribi. annum -" ,^, ,,anibus Imbe^,,,;,,^

s(i.o (" " '"(''""' """ ''"'' ,cn non "Pr""Xn^riopc,-anti.,uo Co.ni-

QuinetscrrptionewcpaMl^
Jca/ap';"i<-'/'"'"^'l
ipse biographus

EUm"U

,i,cienlibus notis I

,.^^,

latus >'""'"''?"/. "';;!(:,) lcgitur K. W^ """ j,gictio Du ^^<!" ';t;, .^.v'.7"C""' "'"" dtcs <iu,n

nomc.
1614.

e,r^icis.^ta

^l^^^^^Zur,

appareat a

Ch,-on,co occu,-,;t in

""^rcicns C- "'

Mi,-n-i

^^^^^,aUHs

ubi
("'.

''9"f"fZloatplaneo,nisso
^^>-,iri^te,-cicnsi.ci,idM,"""'^o'^'^"'-

mortcB. '"9""'J?".',/acilead annum


cfHurissc
;

c,uo

''""'JZ ab cdita Vita


,,( ,;,,

riic

"^^^'''".^"'"t^ ,.,<.,
consanpta
fectura
I,e,oc,.s. .P

'f'"

scmo "'"

ad 0,/.7."''""'f^""'';,,,.;,. /cncm '^'^'''^.;;. ^i,epubt,ctis. ac .^,.,,


29 octobris
lojitu,

dicm
,

:cl

^,.^^,,,, ,,c,.ip.
J,,.,.,,,,,,,,;,,

''',X;, sc

KSO

Florcljpcnsis.

Le^^'-",' NiveUensis loco

non,.

r^/''f' ",

^t" .S "''-^y

^-'-'\^'::::t *^:i-.''--''t' ctvcrbo(


^^^J^^'']f;Xntoeogitationum ex tantoc J ^csirjssc. concipi possit
r^rn
arti/icio

gcnuine ad d,cm 11/ ilubitarc unciuam P"'"


'""''"

"^^

"'",. j,^i,s </ "';!''';,. ,,,-,,, ricsi,na


Cistcr.-ic.,-

laudm

f^^^J^-^.c^ius

(1).

ona

r'"'/!';^ ca, octob,;s a!,s

^Z

c,a >d,nis

^^^^
,

^la d,e
cst.
s,

r^onitaauc ^'"':':;'.ccpitsentcnt,an, ejus M,ro^opc,ceP


rivo adhuc stare

sissanctisctbcnt,s,^^^fl

^..,^,

B. ciensi litcr,s

^nonacho ^r"'" f-sab anonXo non improbaia i"":'''"/.''*

Cister-

cuncic,i-U ; f"P'''r'd\-atc,lcs San,-to,;",' >"'"";" Ifoissius. Haissius. in -t" " " ,l^Laci anno Kfid,

Uli
nis
>evi

cnim rir;,,ductus l'2'X,cistcrciensiumist,us

ZZini f^^tl^Habct
;

Bclg,i Motan,.

fXo i tm^ ^'


"'""'Z^,,n a

o Ci.^tc,-e,en^n'y
jlf./,.,<n.

lcnda,-iun,.adcociucc^'J^^

apud l Ham racuam ;c .,


ma,-t,J,-ol"'J"<
,.,,,

r,clcia,;cm

tc^cns hc,-

T-

'"'^'''''\TaZ",nmmodi '^^-^' ' ""' ser,ptones, ecstases. Yita olct .'^ garun,.ut rationisclotes. ^'^ ^,-

^'-T^fZduT^nums referens dinnn,

rmoop-

"""

riarn.

SciUcct

J;'",^";

cclcb,-cs,'l,'0-

usu ,-cccptum f"^^^t,.,consignc.,-e itstlcm ejusdcrn ,^,mdics an,-l'n;.m


nominis. tur.Quocccn,tut

'''.'^<''XT;^m " ','"l,,.io,.^,m.ntal,.^''.'ladiebus. ciucbus , scd '" '^ totics actu,,

"'"''"/.,

"^;' si,-o

lnon!/>ms.

%c,;tadc..s.tcr.,d'^-^;j;Zsisdiciide ""' ilaquc

Quum

B. Wse, cujus

corpus fuJt etcvatum.

,4)

CViro-

bris
Scnptl. Cislejc
1

liotheca

Odobris Tomus

Xm-

DE B
AICTOBE

ID.^.

LEWENSI VIRGINE.

n: B:

sius

ad cumdcm

dien,.

m Auctaro "^tf^f^

clog.um Natalcs.^.U-^ Lewcnsis '<:^^^^l C in Calalogo sanctanwi


riquezius contra

Jciensium.post '^^^-'^'''''^JX^' "' '%^"'';. nnno 1630 edito. necnon *('-'f Kalendano Sancta cjusdem anni et in ciensi

rum acBcatarum
est.

Cistcrciipr^'t\^o.Mvrmums 1633 hiliis opus.e-r Non potuit ingens Hcnr.quez,,


yo octobris.

Ordinis Cistcrc,en..san^ utus

Scarbecanam. momasanctorum ^h.dem leZeJuclcm ca;Li. cultu Idam mvellenq^,_^ ,^, ^d B. ''^Jf nonpotueslmToHuam anno 1231, sa.U 1265 (6) anno siquidcm S. Bonifacius ,., carnxs .^ (^) ^o 1250 omms

^ ^/ aem
.

"^ /
ry

Mngr Lsunt. Sententia rero Uanmuetamen non ^r^^.^ , sn sclgio

,,/,ft,7i.,
.^^^ ^^^^^ ^^^^.^^^,.^

-on pr^^ala mia dulgentia concinnatum v.detur ut 7' /-^ 21 Atque lunc factum Lewensis nomen conslanter D. Id=e renerin

f
-^

fj"

'9"^

^ C^terc^ens^s fj^ilaniemis, monialis haud fuerU ,,^,, , /, partibus


,

,;,

Qaufredus ad aliam

s r'.tv:,.5='|%=;,;literis

1089 minorihus ^i' anm 1714, gio Bencdictino .^/;^^^^ Brabant^no rnonastcnoUllan^^ o</ 'n

Chcrlein

M''^'^^

r=its::
'*

;r';r:,.sv

L.

nostro mus^o fuZridetur. etguod in n '^Zur; Sujismnndus ^'"--'^^^n^aZ Dci Ordins Usicr dc Sanctis.BcatisacServis hto. H.s ct 0 1712 Montcregali

;rr

^'-^'""" or^--' -^-'""^ nunc

quiiisdcm clonisd^unrs Zhonsi V^ Alpjw^^^ Rodrigucz. ^_^,^^^.^,,, ,,. ^^^^ ^^^^^ ^^^^
.

PnUhcn^', B.

Thom^ FlorentmM
supcrna-

;=;-,. -'."''-'".

tS ?t;'S;-r r: J't>^-'^
fuisseaUir-.ojn^^opu^^e'^^;^^^ i::tr:.Zn'aadd:.irnns. E. guibus n6s qo,5 ^P'
,,

myslicis visio Po,vo a scriploribus ^ cujusdam rc, a Veo peluralis describilur ^nlmtus. ratione homini ccchihd^, oculos. cheUur corpoh.rc cisio pcr

ZLi
Zod

phantasia

in Imaginaria vero. si res rea scu apparitio. compostlas exhibelur per spectcs
et^

si fit

lal recens infusas.

^(- .^.^r! 't


,

l,li,um

n'':L ^

i^

"n

lanlum in elevatione

sine jKjwa, phantasia res scposiia .... seposita omni Rapius vero seu ecsases soli mcnli osiendiiur. ac tolia patiiur, subtto suni, cum ille, qui exiernorum usu prt~ nua-^i violenter sensuum

P>^"!^"^.r'lSL

mysiicis scnptoribus Ltur. Rapius aln a


visi07iibus imaginariis

ivquiparantur
,

aii,

-a
fXCtlllfi'

IdTLice^'."- dclati ' B. ..HU-US.JUC oslendirrms


SIV'

d,cta cultus perscrc-assc. Qu.' histor-iam cxhiberd.

B.

priorihus perfcctiores nuoque iniernis privani, quasi transformeni.

homincm
ei

sensibus

adeo

cum Deo
rn

Ulam ie-en-

lniorisrinculojung^cnt,ui illum
rcvelaiionibus veris,quis

mm

ni!o XIII.

S
C
ris

ro;,7K.'.n;m<s. /s'
0P'.'a.r

UaZiqucsius

nZum

obiisse.

Xm

am

ferr-a ctiscessisse

Nos quidem cam swculo scqucnh. c sencscente non rer-o prvptc-ea qrwd a,-bilrumur.
.

(3)

Vca annum 1230 /focui non asscrdd .V/r.r.. (2) 1200 cxistimar,s eam anno
:

De ignolarum auie^nienimirum Deum rum eas a falsis hoc habcnl auctorem, addemus ns
m;vscrtim indicio discerni
iianis
,

quod qui

cupiant, ct in fruuniur, eas minimc humiliiaie ac ohedicntia rirtuiibus,


nnrs-ertim,

chris-

omnino

scse cj:erceant (8).

"^tltmvero num

co.vorcas,aut tmagrna-

--Falsitaiisar-

Znsolum

ejus

VUa soriptoremUt^usempo-

"' prodit. sed p,-^'sc.-l,m scrjinsiyrves illam c<,rdem pallogr-aphica aulumanl : XJII exa,-atam tionerr. sxculo WamLewen.cm,f/",' anle anrrV'VI3. non ridcatur-. hoc 1200 ritam posuisse in ccelum m,a,-asanno vel al,qnalo postea documentum beata puella non aliud

qma

""

habuertt B. gwnequextnt. aui inieUeciuaics visioncs ria^i quum ex ejus Viiavix Ida \iictucst difficile, argumentum, unde uilum nobis suppcditetur quis in dubium revocaid dijudiceiur. Ast si id p^ieilx visiones, respondcremics
rei beatic

nZ
"e

unum, ab

illis

abesse

maculas qum ut
,

faisiia-

exci'antiquumsuper-esseappar-ct. ni for-sarr 0,-chms Cister-cienniascpislolam dc laucHhus rnonachus I mr-ierrsis sis. quam Cavfrrch.s.

De

ad quamdam Idam
,c,-ipsil.

Ci.^le,r'ensem

monurlem
(4)
:

mysiicis scripioribus habentur. tis signa a imo plemmque Siddungimus senteniiam nunc pie in Domino verba, collegai nosiri, Josephi rerciatwdefuncti, de B. Hermanni de beata Ida vanibus disserentis, qux eiiam Hermannus, Primo, non secus ac beaius
lent

S.rspicatur Man,-iques,us
fuissc D.

hanc

monialcm

Idam Lewensem

contra

ecstatico,

viiam in statu egit Ida Lewensis toiam fcre plurimorum arcanoru^n conscia.
iile

''"" ep.stolam. Bc,-r.a,-dus dc publ,c. fecl op,Lrmtanice r-edditam. juris Mvcllcnsem.Cer-lo cr;-al B,;tB.-itlo (5). ryi

Secundo status

ecsiaticus talis esi ui

es his

naturB. Idam
tus

nmn

Gaufr-cdus B. in ca epistota refcr-t


ilU.strcs et saintes

tcrrenis animus omnino co fere modo quo resiia et inier ea versetur magnum : quod liqui mortales inter terrestria
tom.
Junii, pag. 476 et seq.
-

abripiatur ad ccele-

.1)

Vicdespersonnes

Ci enux C^Terciens

delOrdrede Annales .2^-h.onicon Cislcrc. pag. 211.-0. -s.

,7. Ibid..

11

'

Cfr. Scara-

meUi. H

ton..

IV. ad

annum U3i.

pag.

423

Lt
seq.

.^fib d

5 Ch.onica de Cister.

pag, 016

el seq..ed>t.

IV Amort, de Revelationibus

pag. IOd et seq Diiettorio Mistico. trat. III. VII Oct., pag. 51 et pag. 232; Acta SS., tom. I. etc. regul tutie, part.

n.

_ 6/acU

SS..tom.IlFebr..pag.

U9

et

seq.-

cap.25'Jetseq.

^^^

DIE VIGESIMA

NON\ OCTOBRIS.

107
EX M89.

Dei

ec^^taticoi-um

animi illo modo ^'"' "' desiituuntnr phanlas,tc hbe,cS"v/*, non imar/inari qucant eaque tae ita u multa sil

dcmwm

nemo. Terlio es.e .egarit

d^-

VITA
e

B.

m
V.T.^

lEWENSiS

stuideantur

videre

et

audire. qua-c.rterms

h^cact,o tnuludiunt. ncque videni. Atque autem passro rf.n", numana (, non locum in ea ee mult,s efycile intelligiiur Papclroclno (1) Z,ts. Adioque cvm ipso

codice

Bntxelloisi collalo
Leodiensi.

qul
e

cum

in recelationib,<s.r,s,ogenus,-ebus.substant,a d.snibus alsque id circumstantiis. F,cr,

Ledicto XIV

(2)

PROLOGUS

a.
I^c B.
Ififp

Tnuendacst a

ToCut

S;W
TaMe:

per gratiam divinam rebus supernatuer sublecctur ct

emm bumam mcns

iNCIPIT

i^WES, SANCT,MON,M..S

rr^agnopere inb.,-cat ">cse.xse,ai immliaturne naturales suas opinionibus. des,dc,;,s etp,-o p,:-conceptis

^,n

.mcn

IN BAM.nA. A"- "'^ lucernam accen. .1 ut ,.overitatis eloquio,nerao super canclcl..brum, u nateam sub modio, sed

PBCOCUS ,N

nOM.N.K >

"^

"",';2

Lcwoiisis /ti'ont virtu-

Irs.cjvs

jri-t-

hilur Vttn.

cogiiet'^^ 'LUu^affectibu. plura

nnam

co,nn,un,ceni,,r ei dirinitus
t.

(3). 1

Z^Z
TsS

tiZus

'l!

lcgaic-uditissimum Eusebn Revelaiionib,iS. r,s,on,buselap.


(4)

luceat

omnibus qui m Jomo sunl. Wi;"- "'';;^ hommum. a quo dubium cst quin Immanatm-

iimator

l,"a

e"Vo
;

ct per

quem

intellectus et n.enset rat>o


prodncim-

ducutur'.,etsunl,etrermanent;m,momse

Amor-

'cxsuperaus

lrUonibs pricatis.
T,;n,late

rel ct,a,n H. disputationem dc d,nn

PffPP

recuset pe, initiura v..tion>s; nelagus et tot,us abscou.l, u,n,naaUquomodo consential


,;

omnem

sensum,

ul.-,byssus et ons

tur

sepelir,, vel silentii tenebris

qux

radu,

o-

lisLibs,

,-ecelat,onib.,s.

ro<^<f^J^^

potu<"iit

C."

prxserhni in \ila 6. argumcntun, esxptanl, Jeresix t^P de ea Xpnue tamen poivimus sent ^'-^ sermonem. instuuere u>t. J^^^^ re non ^^ ^
./.,

r^hiHes

et

^^

-rrxr:::::retinv,tusetpav,aus
c,.li.
Belg.o .

B. Idam, f"7 XPXvensem, aliam ct mirapr^te, B. ^^^l'^^^^^,anctimonia agnom,nc illustrassc.de


v,o
culis

TElLt
uclilus

am,c,t.., iUur potestas

den^,t

Quotl
opU!!

si

i<l

intdt'1
''-

^"f2'Xejiame,ja rr,onastc,;umdeKanj
rf'^'"'!,''.

vio.entiacaritatisam..s,usm^,aa.,^_^_
cioae.l,gnant,.quem J'"' "'

contiitet

rabilia.

rccolebatur

guatoties

"'^ir H di' Acta, si llimdic ll/^^7*;"j;^^ " publici r,ent. Ope,c ,? " ^' ^ ; ;o Deus det.innosiro

P^, ,j\t

,,iiciat

subterfugere ^.'"P"'"":^^.^";';: '^rovocet ap-

^'i"""'

'''''"'Ss nuam
ac u

materia,

,uam commendant
deccs^^'''' lis ege,-unt

b,l

.
^^^^^^

^^^^
Ueost

''"^'

'

tas

cuita fuit

Gandavi. Q'"'^-^

","':, .-iauam et S. Gergam. B. PiPP'"\^""Tel jamZbe, lecto,; Ldis m^^^''-^''^^Z^iZdu,n codicem


Lcwcns,s B. id=c
.,.

""*'>';:>;;:, r^^ua.quam f..ma..lee.avirtutum etmmumet ^' syonbeatisS "acntes ,_^ ^_^^^^^ at,o popularis; <I->" ' simam P"-"-""' ine dub.o oleum
'

unguentorum
effusum
pbeta
.

-".""".,

,rr "

^'^"^'^^u.nsem

sicculi

Ros,ocidianum

^'''/ifll^

i^.odicnsi

nomen^l-- 1'^' cum p,-o^ Uetdi..cre de quanunc ^S""^'J^^ ^^^^iva fructifera indomo o,
.<

beatissima. ^.f^ .c

Ego autem s.cut

^ternun, ,
dura adbuc

XV: lociqu ^^atio si non est ^ ^arginc '""""'"' ,^.te/,o.r(...s( don.menomnibus .onae pueilasiecul,

Doraini,sperav. "' ""^^";;'' ^."".^ab^tnr .irca


S,,d

J'!^" n d,sc,p lum cg,-eg,um


,^m

S
(5).

quura

h- n- -; - teru,t,
ipsius OL ,. d "audibus
.

'"""".''"d.nsc vive,.et, ad,p,s.,,

.^

qnoad nunc Uomin, roeet brav,un,

^^^^^^

Cisterciens,um.qua-jevoj^
.

conticeutes; qu> ''""^


'""'"''

m|0 sancti,noni,etaudemn>m
'""' diate suhditn'.

^^^^^_
,^^^^^_

''^^X us

"fr^Tia^nm.ot>,eca -'-^*'" xV m
.

Dusselquo recen-

moniaks de Rameya

cursus emer.t, "''..eicgantiam, flores cs elc >ned>ocrem ge, n ^^^^^^._ in>am nec ^'""^O^^^^^,,, ,e,latibus prcetendunt aureos, barmo,ara ^0--;];=;,:,,,, eo.orumque o cst dCibutam, per '^ J"^^ ^ tull.ana

L.

lcfjr iart

^r^^^l^^^^^^t^tl^orumnora^u^busfuno.

etfis

-l-^^^^^^^'^^^^
canoD.SS..lib.lU.cap.ult..

108
EX MSS.
sc conferat, et

DE

B.

IDA LEWENSI VIRGINE.


vcnus nr.;tendunt aureos, f.stuUsque
delibutam, parte
at.

rheto-

pra.vale^ ad opes qaas habere "on

nra.sumptuose

porrigat

manum

stultam, sed

nuum

proprusque jumetiri se que.nquc decet


:

ricis,harmoniambomericam.lcporumlcnitat.bu3 nuUa dcsipiunt colorumque

nostraportio vari viribus.ne qui dixerunt a arrogantibus

reponaturcum .Ib^ Linguam nostra.n

.lob.s sunt ,.) inagnificabimus, el labia nost.-aa babenas ingeniob cacircuitus infi-a gvri nostri praiCOgnila,qual.ter. pacitatis proprix paupertate aut quod verum est cumque ducimus; sod nosecundum quod

teamur, insurficientissime, excellens exarando) bilitas eximia, mirabilis et


maleriai postularet.
^t id qui legerint, et aa 3 Noverint igitur om.ies quod, devenent, quorum notitiam pr^sens opus

non est redolcnt tulUa..a varietatibus virgulta tantorum nomin.bus iur.ose nost.vc nuUitatis ut opes quas habcre non pra:valet se conferat, ct ad porrigat manum stultam. Sed pra^sumptuose decet. propn.sque quum mctiri se quemque nostra portio reponatur cum hivari viribus, ne dixerunt: Linguas nostras iUis arrogantibus qui nob.s su.U j) et labia nostra a
:

mapnif.cabimus
infn.

gyri

nostri circuitus

capacitatis propriu.

habenas mgen.oh, paupertate p,vecognita quaU-

nooeiiiit otnjies

nihil

prxter veri-

teste Dei
tia,

aut

pra:sumps,t. Om.tt.mus sed et.am mexnuas non solum innumerabUes, tot tanto.-um escum tU.gu.biles constat esse, quod nuUus tiumfuerint testimoniis sublimata^
fdateria
dilala.-e

ar.-oganJh.su Ghristo, ncc motus nec siticns aut avidus '^-e"^^'^'--^^^;"


f.Iio

verum est latcamur) tercumque ducimus (quod quod nobU.tasexiinsufficicntissime, secu.Klum exaranda^ matena^ excellens
mia, mirabilis et
nostularet.

invidusaut dctractor valeat


trarc

in

contrarmm

obla-

tesUantium quidem jure merito plur.mum que vita laudabilis a nobis sed quum .psorum fuernnt commendandLC compedc corpons, in crgastulo,
:

auctoritas, ipsorum-

legennt et ad quoNovcrint igitur omnes qui devencr.t, quod, rum notitiam pnesens opus Gbristo, nec motus arroganteste Dei f.Uo Ibesu avidus magnificare fimbnas tia nec sitiens aut noster amdilatare, pra^sumpsit
aut pbilateria mus pra^sens opus arripere

scd amicorun. plupetitionibus acquiesrimis et inexpugnabiUbus vinculo coarctatus, necvolens


:

cens,caritaUsque

plunmi detinentur, ne v.deamm hac adhuc valle miseria. hominum super ipsorum laudifieri

carnis

Ucet invitus et pav.dus nec valcns obviare, potestas am.cit.a^, deacquievH. Excuset igitur

adulatorcs

bus, quoad prxscns


Sl;it rnlis in

judiciodedignanU,

inv.d.is et a fendatviolcntiacaritatis amorsibus pavide qua,rendiuUus

quem

currus porlu, styt pes sub li.nine,

prcss^ Lor.i relr;icl;i rigcnl.

loqueU

silet.

Delectet et allitem subterfugere compulerunt. lcgcntiumque provocet ciat auditus audientium,


appetitus,

iUam beatam His ergo habitis, invocemus quic splendor virgincm, quu. v.rgo vu-gm..m,
luminum,
quifi

felicissimrB; ria.bonitas,vitaque virginis

vei-tex

culminum

qu;c

salus

hominum
tcs ul

recusct cius beninignissimaj majestati, non sed amor.s del.c.as nn.tas pio nulu dirigere. et ardorcs i.iGhrist. nobis scribentibus

hoc opus, quod nos

affectuosius exoranet est et dicitur. ofrernnus .ps.us be-

quam matequam quam honestas commendant actus mirab.les, matur.tas, quam v,rtuamab.Us, quam laudanda quam famai declamat.o tum et morum graUa, fiUceSyon beaUssnnam nopularis; quam videntcs
non tam vcrhorum
lcnitas

in odore unguenpraidicaverunt et cucurrerunt sine dubio oleum efVusum torum suorum, quum qua nunc Fuit bcec beaUssima, de

nomen
aeitur

ejus.

Jbcsu

tolerabiles beatijc

virginis

memorandm.

(luibus

qu^e posset dicere

ebmguit

in

matcr tolms carne nnlitans, tanquan.


.ila

gratiam et favorem, prali.L- p.-opiuct

fe hc.

in autcn' sicut oliva fructifera Dei in .ne.-avi in miserico.-dia

cum propheta Ego domo Dom.m


: :

xternum.

Sed

proponimus cum v.rgm.bus virgine de qua loqui pr.cstante Jbcsu cateris adjuvantc. ipsoquc Spir.tu Sancto viv.t ct Cbristo, qui cun. Pat.-e et sa^cula siuculorum. rcgnat Deus per omnia

quum

tota ha.c nostra scr.es

versabitur circa

laudes ejus et

viveret, adipisci,

graUam quam meruit, dum adhuc nunc de laudibus ipsius quoad

Amen. Explicit prologus.

Quasnonsolum conticentes omittimus. inextinguibUes constat esse rabile- sed etiam testium fuerint test.moniis
:

mnume-

cum

tot et

tantorum

sublimatai....

ANNOTATA.
a
est

codice nis. Tituhs Prohf/i in Leodicnsi Afl fmem lucipitVila beataivi.*ginis Yd^.

uno conspeciu videat lcctoi omnes simul pr^ponimus veteres titnlos Vitoi quemque capiiulo finidem operc suo
Ct Acta

IdJE

in ipso

pricmissos
1

legitur, uti in Bnurelin eodem codice fensi, Kxplicit prologus.

mn

De laude Leodiensis

dicecesis et

unde

sit

hunc prologum esse cum gi-anintellectudiflici/limum a rcrbis:sed uf^qaC ad magnatum dictaminibus,


b Anif>mihrrtef
(ector
.likHp.is

nata virgo Yda. patris 2 De laude Gilberli,

Ydi.:, et

de conver-

ConOmiUimus quas non solum innumerabUes. lcgenti in codice ms. ira, eumrlem prolofjum codice BruxetLeo(licnsi,stfiiim apparebit in aliquol sententias ab edidimus,
trajectas Quaincomidcrato tibrario fuisse apcriatur, hic subnropterut mens biographi
lensi

Katerince. sione sororis suic pueriUa virginis Yda;, 3 De laude et converYdte adbuc in sa^culo

De moribus

santis.

qucm

compassionis 5 De fcrvore prima consolatione 6.De conversione ipsius et


spiritus.

.ps.us.

ipsissima verba iunninms cofUcis Lcodiensis

ad^eiet de pat,enUa et 7 De tentationibus

Sed

cum

g.-andiloquis
in

mapnatum dictami-

nibus toto cantetur manu Domini meruecxterorum, qui coronas de rcportantes dccus et brav.um vunt accipere, quorum stU. nec cursus emei-iti triumphale; gerenteselegantiam, Hores

orbe laus et nob.litas

sitaUbus ejus. giaet augmentatione 8 De labore et patientia

^'VDTinteUigcntia ipsius
ditaUs.
10

et

augmento jocun-

imam,necmediocrem

D3 nimietate gaudU

ipsius.

^^

100

11

ue

dilectione

virginis

erga

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA NON.V vero Domino dilectu in-oximos et

virginis Gilbcrtus

plun-

-^

mum

venerab.lis,

bonestus,

Vm^cn.^^^
pu.

^^^^_

^,,.,

";^^^rN:iaUetcogn.Uonepsenti.

muUaque

uxore nunc loquunur ab ditus, islam. de .lua duU-.e p.gnus mavit.U. sua Yda.lbovosusceper.t etnodelecUbilo vinculum, vm. KEUuh amabile, foedus .1...
,

l.c.ontu valetudino len.puraU su

conipassione ipsius.

nt;it tur (lUOd r=;;:r:ins.contigiti....,i.T

spinU.s ejus. et cognitione 14 De subt.Utate ipsius. raptu 15 De fi-equenti consolalionis spu.Do inteUigentiaipsius et 10 lualis abunUantia. ob.tu obitum infn-mantis ct 17 De visione ad
,
.

tlcesi

n,un, illustratu,n. lalluccs streti Spi itu. b.itia.n, s. v,tan.


ri

glo,

^' ne,n

^^'^^^
um
et

ipsius virginis.

Cistorcons </,sul, l,ab,U, ceret clausio,,, -rva,u,-,a,n l^at, rt^ervant,is eo,-u,n.lem,

,,,.

0,

iUam

-ro:^^s,r-r^-:^^^^^^
quo
dieta
IvaiLiui.i
i

,.p(ri

recum

pev

pueritia et viHutos

...*_, in

B. ida.. Ei^

Sivculo.
.,.1/^

:=?xS'sr^:zz
^
.

ii.rnalWibus, domi manons,


^^'^^^^^^

vi>i.i'-

i,.sa3Culonons.eculantei ^^ pluvimos sibi catena ^^

, , (iaudeat

DICT^ DE LEWES, TNr.PlT VITA DOMIN.GVn.G iNCiPiT mta Leo^,.,i,,.a. De laude ccccis Leo- SANCT.MONIAL.S >^^;;^";^;' ^^^, ^,^^, vinGO ETUNDE SIl ^A ,6cs.-^-,90'^ DIKNSIS DKECESIS decovata .^ /Jta.di decons decore ,,r. Y^l Gaudoat ig.tuv Leodi dx,e. nata
est

minima. scivot d.antes,rerumque

, ^-^^^^/^^g.oria vaP<^^-"^'^^';; ;^'^*,',tia dapsUi ten^PoraUumamu.n^


1

,.

"'

"'-''''"' non mediocviter ^ ^'"^^.Ttisloca d.Mtvs quod parcntoU virgini placuit

vcl

B. uia LeWCHBIS,

J ^.^;";,., ^ vtovas f^^'^ '"^^' '';'7''%'

praminens etlaudab.Us
,

=^3 dominio volu.t cujub uuiiii. ;i^ i.iptmis civitas a, sanctam, ,llam "".-l"';.'

l)om..ius

f,equentavet. """ " r"'" gloriam fvequentavet. gc. ^ vnr F.-atorKO ,^ ,,. PUE.uTiAvmG.NisYo-E.E.alL ^,,, ...o^ ET ^^ 7UELALul. t-i
,,,,,

tbicere
*
(lecst

cUtionis

p,a v,rg h,ec memovabilis

-^^

triim in s\ineriic\e tutwnfieni-n' ,i, ^,1 ',,.,/


'

vonust"*^''

et

a add.

ti'mii'>rli

,e,ete.traneampn,
l,at,

soo
-^
et,-.luo.l

^_^_^^^^^,,,

.livitiashom.ro.

a.Ucias tanto

"^"

^'
""

oumia
^.

re-

pntav,tutste,co,a,,u

^.^^.

Lua
I)eo cara.

m'-''^

cumfusa ro.Uebatu

'7

;;:: b^cuv. u^^\^scia,

Pluri^_.^^^^_
,,

mum-iuocoustans
a.leo m,rab,l,lei

sUb

^^^^^__^^

_^^._^^_,^^^^^
'

ere
.nv

^^,^^

,atu,-,las

* deest

asserere nM,rum

^,,,. ^^^ ^_^^^,

stabilisaue,no.lost,a,..,an
tuta,n.

idcirco ** voluepit

DF>

U.

lUA
,

LEWENSI VIRGINE.
d.r.g. gressus suos conveniebat
s.
.

liO
EX M8S.
ropperebat

.te
,.o

..om
serata reppenerat

oslia ante scholarum

qucc

fnccperat perfeeisset.

quitiL
,

Quod ut v. tamquam ver.e ceUa '^^^1^'^^'"'^; Jhcsu Ch.-ist., tamquam nvus et tamquam lacus misericordia^, n.od.ec
ebU
t

quod AUa

Uteraturam

/c(/e

Pater,

"" l TLvcap us pronostico,

i,u

v.ro laudandu: virgm.s,

tam

Pietatis, dilect, su,

dedccus non

gaudens

et lu-

ardent.que me.,te ; av.ter sust.nens,

eomp
'

'stU ia cod,

Leod.

l":

f
doceretur sentiret impleret-

--^^r::.7d::^:""f^": ^r :r:^^:ot'saperetd.de,ns.
,
,.et. ardentius,

no

oporibos qna. eonse' t,ens bonis

errant.um
iaculis

stultit.a.

vulnerata fixa gladio,

P-'-"'"' "^^" ! non -ed.oen ter


laqueo

Inor a.nor,
lacr,

compassionis

suffoeata

impleretnr

devot,us

laude

arr.puerat ,ter quod ,; imb,'bus eniuens, p,-a=term,s,t, neque quo doloris incendio perve,re, s d fest proposuerat curav,t postea

nantius figens

pedem,

domum quam

e.Uus est
In
-,,,,_

que- laudem
piiBUbntia add. omni-

"l2

bus

suavis .ratiosa sanctitas possessores! instruit

0Uudab,lispuritas,olaudandabenig,.itas^ innocenUx.qu e si. suos

^.^^^

: m.t et

pou.
no
't. iv

ardor.s et incend,.
ha;c luecrna!

Quantum lervorem Quantum generare


!

luminisrad,umprogencr.'.repotu,t

,ncxt,n-

!uMis

Quantum

potest ,r,-,gar,

d.luvio nec areaj .ulent.asieei co.-dis tanto


!

anic annos moribus viatttra.

lU n.Lc

nrueveniens aitatis ter-

exuberanUa ,nell,aua. p,etat,s du lc tois, tanta verb.s possunt cd.sscr. Sed ,u"cicam'?Quibus

jam vel

aliquatenusnecet,a,n ,n tal ; fu.nens,nolebat m,nBe qua,vit,orun,que aceensus lus edToeri.


'

vUtu'tum n...-ab.l.a, qu. ^-"^^'^^""'^^XZ spe Nonne vntul.s oredulci virgine radiabant? h, nonne lampas >onnc lucerna gratix c. um ad,a'ns diei posscf?

^^

/,

tnmultibu!

'r s;ccuU remo er

Wrrem
or^

', ,

seeretius cessus solitarios o,-at,on, degenibus,


col^pus lr,c,cns,

luna, vocari poterat sol, Deitatis-.'Nonne v.t.s triclinium

'^"T "T" cXm lue,le,v ^l'^'^'^


1-" - P^"^^

. ,iu,

spe*

oedrusconstantiaj?Nonnepudor.sl.banus,

.^,, ,^, l^

v,rgarum

';-fa"tc';
deest a r

subl sicque per cxere,t,um sxcuio seservabat: sJ u se^ se gereintuentibus,

indelusam a vrber,bus discipUnis, -

seu malum au oliva tructifera, s.ngulocongrua propr.etat.bus tatis virtutc .mproprie nom.nan poterat mer.to et non

pun.cum

car.-

^^^.

rum!

prorsus ita?

forma

;rv:;:tm'cnirtutis..rmam.etspeculum pctulant,.c sa^cular,. ,n etexcmplar. ut nunquam


sevultu

s,gnum elcultupra^ferens notam vel


a Saiculo

ANNOTATA.
urbam Leodienmcnlo sesmagnam sanclimonim famamjurc prmCommenlarw essc oslendimus in
XIII dicecesim
et

---rn::^:.amir:t::i=emu.
::rrr;^en;:ir,s
a, t

,ncreme,.tum et antcmporis sibi des,derant eres moderni v,tupe ,a

adeplas
vio

leite

adeo ut

ardenUus
et

sustincret

s^ tinent

niivntlana

n,h,lom,nus inereparent. Sed pra.ter.cns aure lor.cata, cuncta ^^.go V, pectoris fr.vola munappret,ans ventosa, surda, nihil sustinuit.vallo.nexpugnab.U pat.entcr

eam

apt.tar,-, quandoquc dur,us diligentes mundaUa

num. 1 elscqq. b De oppido Lewcs

vide

Commcntarmm
^^" ^' ^""'"'

nur

pur.cs

^''cAdeoT^Zagal'"^ ''

"'<"''

,.^^t^e!mart,ris
B Mariam mrginem
IZc.Uu''^ P P
^anliqu,e ami'i^

cullus per

ardnuam

sanotojnodo TeodJscmd^occcs^,n,ut nulU


ecccipias, lot alla,,aet

drormn

cireumsepta.nce unqua,n punTat s e' innoeent.a. honestaUs custos ct -1 'van^tibus acquiescens, vamtlt,bus van,wuu g candid,s cand.d s , vestibus et ,.epUs g Ipecula, maluris speuu.a,

tt,c.aiMdemesscntdic^aJu.an^^
suumpondusaccipite.polypUc^ mro ven. m,-o Ca.^ Leodiensis, diceccsis Uodiensis, a
rolo de Ridder edilo. Leodiensi d In codice ,ns.

utcbatm,
B. Ida, ab

et

innntnm necessilas quantum nccessitas hoc solummodo

postulabal. aut utditas aliqua


11

uUquc omMMur

DE

una suarum verode


sororuni repulsa, frc-

ips.us. Qua^dan^ FEBVOR.C C0.V.....SS.0N-IS ea qu,e mund. sunt sororibus virginis,

Inen Ka.er.na,.
;"
cien?, ci^ns

^-odquidcmplu,-,esoc,^rn^
so,-o,;

incodiccms.B,-uxellensi.JamveroCatha,ma,

sust.nens dulc.s appetens, graviter -d.ssimilis tam corde quam "''Cmodestiam, 4"i'* Ydai moaesuani, qu.a quciifot DC' frequent,us frequent.us ad foret, crga ipsam ci eorpore sib. ghinas et iri~ et euii.v. _,.,...., :,:., cnfip.tatemcru',acu,.d,ammovebatur,,psiusquesoc,etatemcru
sectans et
clusas.

t Lewensis
clausioni, clausionl,

sese claust.-al, subj.et


cst

^'^;/

bescens, nolebat

quoquam pergere cum

sorore

"^^^ ^

verecundaquodvirgonobd.sor..atumundaUun mundialium pra.dulc.s et amanda p.a non splenderet. Sed parum curans, ajd.ficar. cuvirgo de istis omnibus A cura laudab.U tam rec usas
pilns, frequentabat
,1 nua... qua.n

beguinas

v.rgo beahinas j - Quadam die -" begn.nas i* Mu""" u b ..noHpret. sorore sua aecederct, cum ad locum quemdam expresse d.acontigit quod orfic.um comite, luxu-

laudabd.s,

^n. ,,, ,, .. v,tam Frequcnles qu,dem cisle,-cicnsium otu^a . ^^^^ .^ ^.^^^^. ^^^^^^^^, ,,aem cranl ccclesi. opprdo oppido Lcwensi paucis '^'"'^J J., 6 suashabcrcnt inclusas, uU ai_i:>"u, qu^
.

Cisterc.ens.um suu uaui^ sub hab.tu solcmnitcrprolcssa eorumdem,

-^^'^
teucis

J^^^, ^ ^ SancU
^

ex

ms

Ub,-o

_,_,. de ^MilihusalitsT,-udonis ^,^ redMusahts-

quehujusmodi

collige,-c est (1).

De mon,al,bu

bohcum,

pesli?

inferni tiroc.nium

rit

testis'.lla volubUis

theatrumque chorearum, de qu.bus


:

lcJs
i
clltStB

d'Otu,-,^mus p,-oUxius in hoc lomo vitm B. Do,-othex tnCommenta,-io.p,-vcvio


(2), irf e5i

dic(um est pcr prophetam loco ambulant, in quodam


tl>

a I crcuitu
fleret

impn

per
,9, i.2)

quem
ranpiua Cangiua,

schola e Literalis scientia;


vbis Literalis et

schola

IbO. Biblioth6qued Uegc, num.

Literatoria.

qua

DIE VIGESIMA NON\ OCTOBRIS.

'"
AVCTOTIE

, Uge, e disceoam A qua pwmh ,.nr>: ,Ii,cehanl


i
'

Hanc scholam

non

0:1

" habuisse ridentu,- beghm^ 'Vwm-ia-rfe ,ricisNa.a,-cm,u-c .'' "' '''*^~/^. ,'f VWa,-io in B'-*''"/;'i'<^^^^^/,: ;',,:^ '"^^"""''^ ranii.nunc
,

^^,^^^

liqmdum. Pvla,-em eas, poslquam he^.^^^. ^^,^^.^^^ , conrencnud,


,.,^

R. D.

paulalim

desiisse, vel polius in

eumdem

cce-

Lm m

bcqhinis cicali G,-ycken

ab A.-noldo
quia

''f^^^Z^^nf

van Schiccn cjusque .ro,-. cong.-egaias. Quod factum


.

Ch,-i..Ua /uisse
suspico,-

heghms ^7';"";''' '''''"^ "^ X^^nvinlo,-matam (1). Ibnlcm < " ' 7';^,/7,. '^-J^^"^ ^ ^ quent,ss.ma e,-a. ^^ "' simx puellie, uti B. Beai,uT. a,-lmm Uhc-ahum ..cholasticis a magistcs

aliis cice' riculUh-ycken scpa,-at>c alin' ah pc-uiila. ,,,, ,a,-um caslimonia non pa,-u,

m "yP

,;, la hujus
.

conjectu,->c cat,o est


,

quod

M-

,/;,/, s,mi!c in oppido


/,.,,,,,,,,,,,.,. ,.,-,(9).

^^^^l/j;;;,^/.,;,,^, i',,,

instiluebantm-(ZY i^.unte !ctate mcunle ntate iArs scribemh. in quani ah


incubuit B. Ula,
,ut
,

Hnnc

a,molationemp,-ol,-aximusutsit insup.

ut,matem quum agg,-cgata est m numHas en,m haud ,.um moniaHum de Rameya. e:csc,ibend.s hh,;sope.rncdioc,-i alac-ilate Appemhcula ,m de,li.^se, oslculemusm U..Vitam.Hicla,ens,gn>fip,-io,-epost^. nullam >'ff.'.--':' L-eveUm.. /2t"ai sodales aut Uc, t,-ibuendam esse, quasi mter
coieras
,-a,-is ,ne,-ilis ecccelle,-cl

ei

poslmodum magnam

p,->e-

P"'

,,i,,,,tationis.

quamnos-

'^'^"^^^,.,,^,

,,, ,,iidU lo,n.

V
ex

'j-^f^f^:^^ ^;'"',

;'.;',

selgii.

^^^,J^ quemadnwdum

J^^^'^^,^".^, iZ,is deteCis, maPlli^;^'lch,-istia,uadCh,islumc " '^p^^/j^; adhibue.^nt p,;.se,-tim ^ 'eTfigZbihlicas, qua,.m S. Paulus rel eas

jj

^.^^.,^^ ,,.,;io,

Resnon.ta
'^'^

fj^mZcLrant.
pro^^ssisLt
J^i-J.^,,,
^^^
a,-bo,-es,

Ye,-um multo Un^gius


,.,

B arandisludium.
el

se kahet. Olim sciUcet n,uhe,;h,<s. maxzme '"O ''*; ^'^.'f; quam rulgo c, edatu, (3

"-"|'-;XtVr.

plu,-es ..a-iplores ecclesiastici,

l pr^cipue S. U,'ego,ius ^fagnu.s; qu. ,^shce ahaque

Pepium , suo -/.p'""'-'"""::;?,::":jrji muheres divino cultui dicatie


c!Cte,'W

S-"j^^^,^ ^^j^
fj.^^';>^^^^,..^
.

planlas, fto,-es p-""'"'-'^ ' "'" ^/'""'"

'"'"

^^^^^^

^^^^^^^

^.^ ^^,. ^^_


i,er S. Be,-

mentogcrehat{4). vule annotah De /hninis Belgii in^lusis tionem superiorem d.


i

dio levo manibus

multum

cei-sarentur, plures

^.,.p,,,,

fq^,

Vila ms.B. Beat,;c,s ie idque constat ex quie a pat,-e sico Barlholomwo Nazwethanx. c-udienda fu,l co,ic,-ebeghinis Lcccnsibus
..

Anie mimtm

1231

jam

e,-at /-<" hcgiu-

na,-dusi-tcscrlim.i,de,w>'Musoclogmtasex
.<(. ca,dica Canlico,-um) imilnti S. Vicl,-is Pa^^^. |,^^^,^,^,.,^,_ canonicus ^ ^ ,,.,.,,,,,, ,,_^.j ujsticas coUegerxmt:
'-f^^^^
,

Vallis-Flo,;d:e facta dila. etpostca ,o,alis Bmeycs, ca-noabbatisso! suie mandalo in adi,licit, uhi B.hla IS , bio sc,-ibe,uh a,-lem
lensi,

"
l"\^,^, ^
1

J,^., biog,'aphus,
^^.^^^^
^^^^^.

,.,..,., pc-ti^, ,, ,,,. p,-oul c.r l,oc

^^^

^^

Uqummliu duhita, j,,,a, ro,uhs ul

J^^^^

,,,,,,.,j,,,,

anno

1232

usa(5).

De beghi,nsLewem,buspost ,agvm ridenlur /,alnusse ^f""''' in PohjpHoMs dtceeeos .,,,ijo,-ci nisi quod

^'f"'''''-^''''"'!"'^^,,^ s. c^,

explicwcnus. Et qui,lcm Vi,a contentas.


^.^^^

^; p,.opens, e,-a,us.

Xm
,ia

'^';^f, d

nost,-o

wro

in bene

nudhs

,nc,oralur <;"'.""'"Leodiensis anni 1558


(<i).

Ner

,ne

qnidcm

latet

leg,

SMu
f' '"

r^^2!laUcgo,'icis, cel etiam in ado,-nan. exprununtu,-^ ,.,,,, f,equenter ,hs ^:,,,./,.,,.,.., lu,jus,od,
.,,ari,nus,

,,,mm

le,pLh tremum siceulum XVIU.


Ge,;aniw impc-ato,-is,

beg/,inagii Le,cens,s, f<lodj'';[Jussu.Joseph, I

fml A;''"';"'

/sto,;cas spee%i,,alionrs non sahs ,-cs ep sc,;pto,-cs qu, .n Mica,-e ..^,, ,, p.apc-iendo ope,-am s-uam
,.

servatur),beguriculo pa,'Oc/u.c Heelen nas qu^e in (Wgc/ien, G oppido Le,censi adjaccd.s. ;'<.'/'*"' '"^ usum
B,-u.reUens, a,-c/,irio ,-egio

Z.um e
run(.

sensu ,,,,

/,.,.

loco s,ib

uLn eamdemque domum, ad earum Ch,,,uro,-e ZA,-r,Mdo ran Schicn cjusque '^orerus^:
1242 tinraccon.ntodata>, anno
fer,-oque

^Z'' S. G,-ego,-U Magni ainm


"'l,^;,,,,,,
.

_^^^ ^_.,.,.^,,.

,,

oa,hs /la- p xllqu,.


^

lucuh,-uho,uhus

u anno 1578, su,s ,ed,bn ,g ea..que ineunte '" vastatis, Leu-a, -'^'-; !^';
,

^^
"^'

^^,^ ^

,,^,__,^^_

^ S.der.s solis, L.n... Lucil.,-,, oi.vu . ,.,

^^^.^^^,^,

,,^

,^,.._ ,.

p,.,,, Cap.tc,

ad

quoque LnicilU mutatione ag,t


H,ic/iel (7), refe,-ens

^-P^"^

biog,'aphus ,^clolle,ulas m,-tutes,

.:qu,-

tamen ad an,nn i.j,o nonpaInZag ec-sionem. Qu^ na,;-aUo LewenlJ,/l,;,.atur e.c co quod i.,/,

^,., (lo). /

quibuscum qlunaram Lewensium


ao,.
,.0.

B. Ida egit.

,.,

Oi0lio..,ue
...M

.^nus^U,

B^.H.
i. I. i'''B-

-e.^ -^,..

,q,

dc Saint TmrKl, Carlubire de rAM.ay'^ a ... V^ -,,_

-X^.

,y ibid 3 Cfi. Pii'. ^ t^o...

- - -, ,;:-e::
Ihcs. An.,

r.re"<'rianuiii.

*'ol.

.11,4',

><-

_,

^. S^v -..--;, -rsSn^l^^^^S

^vvvill

DE
1V2
EX MSS.

B.

1D\ LEWENSI VIHGINE. virginis mentem

pacif,cans

!oMl'm<^,
.

;^,tusanimi.ueconstant,^a-n,^^|^
CXPUT U
minimam buerat diu, non largiens. au-mentavlt.
E.US.

spiruaiLn

pvticntiv et

/11 (^OIM >w/tis

modis im-

B Ma
'i,^

fit

nitnastcri(>

monlalis Cistorcicnsis Ranicva. ilc


ct victoria^

Perpendens ig.tm lUe pctum facit AnvEnsiTATiBUs magna diabolus, prudens quai. * deest cognitor omnium quam
ni^ns,

Eius consolationcs
(le

quam fortis, quam saluis,quam n patiens, quam riiscrota quam :;mr";.;ifb,.e^tma)orem.cUn^re.^


agrun, P-'---''-'''",,';:"; ,= tTo ost s^ex.t pugnatoris hom,un
et

^ro^^^
b
^^.^

turi^icos.

libros hdiaholo. Scribit conEjus spiritus

,s fortius
_^^_^

profund.us

''^'

quoa postulaverat a d,lcao

^^"

^,

,,^,,ti pen,lus
i

tcniplationis.

^,.,aretur.hostisi|lc,^-.u^;-^^^^^.

B.

Idft

trcs

deciw ann
wiia

"'0-

duloissima

l>,a

v.rgo

'='"1

"''^

7iialis Cistcr-

proeurante
u

ccnsisinmonastcrio dc

qu. jnm pat,, suo GiUeberto


rat,

.-

P^._^.^

verberum, gravioribus eo,.po..alium asperr,m,s .psam ver etvehemcuius apertis et


'

^^versed.

Rametfa,
* Raniciani

n-a.U.n,cc.,K^u-

;-;";

^^^^^^^^,
gra-

fjus pa-

""""'P^'""

."."".

"^;:^:L:f^r!;lcompletoriumomosetmodus

tientin victus
c

^f"r": tulauteraUoam
tempoi-e bcat,

peditius mililare, uUnoc^'i"S.rossa.Ib,auelongo


^,

oI'::Vauoddebeantsopor^r.Iu,ev.s
etcorpora reparar,, l^'?-'".;^; t,h,ribus plurn,s d, s verne
C,.eauentius noct,bas
r

paupertate
^

"^'; ''"'.

^^, fl.,jter observavit,


et habi-

cordisetcorporis,

^^^'"^^J^Ze.s

-,.,,,nf

':

qui

suni-i suff

sed vii-go recolens armis justentationem et ea^tera, lorica fidei, bofipfensata

qui.i

bcatusM.

habilitatis

^.ri;^^e;ibusre,ulansm,m,a.,mundum

citteiisquc

^..no,.iasup.avi.ead^ :;;:, da.mo.ua -l^ " earnem, ^itiB


,

a, sicut

cl.peum clipeum

rap,e,.s lap.ens

'

'^4, i^,;. ^^^^^^^ ^.^^.

J'^'^^"^^'T,.;ro^rnocte,vigiUsp.i~.;;tXdb:^q^-''^'-^'""'^'"tinorum6psalle,ctoffic,u,na-

""'*"'";tr^^
^^
^^,^,,,,t.

S^mm
;;
sibi

--

*add. non
b

^
^^^^___,_lj^

t^um

add,
8U3 add.

Jhe-

.erberum "^cetintusadvocans, "-";;, et,ntusad\ocans, n,a

eam

foramen, sponsam
secretius

"^"^"'' "''^, '"*^tatamque inundanparadys,, tantum " ""''^ "L^juleedinis ei


^^,^ . d; sp utus tiam jocund,tat,s co
n,eduU,tas ,t.mau^, quid haberet '" ;^^'" '"'^;;-
ut
,^^^^,^.^

^,^., -^" ^"^;^" ppians pocula

_^^^ etiam am ^^^^^

-^^^
.
.

connuctuum'

"conflictuura

postu'"::T'hn.n*irsus\inere, frequenter

r P,,d,".ttiam,Christum * lans EuUioiibuaiu, *


cistellumque

munmi.n.s

rn.^iAbaf fac.ehai,

turrim ,.efug, sicque * castellum b 4

**in minimis

^_^
temporis
-

fluminis j.^^J^Quippe numinis imeU.r. ^^ippe y manifest,ss,m,s oqu manifest,ss.m,s ''^1.''^"^", ,-.''',,', j^,,,aculum tabernaculum umt^^^^^^^^^ UeUfi. t ^^_ petus c.v.taten, ^D.

n,irabiUus est, ^^ spaUo cessabat a


^^^^,,,

-^^ ^-^us
;"='

et

aVexa-

^r::;r:tu--"->--"^^dicator.
^.,nulins

--"^.

per ^ tim^hit mirabiliter ne m^l^isset a Do'"^^^ir

quam

delec-

xbique
vitio

tto-

"''""!::;::^"^n'e.nqaamtunc
tab,Utor v;'-8"^;^

tfaudio

pcrfuivlitiir.

perceperat,sp,.
,,ectala

u.su,p ; V^^^ ,,c,ans


d

appet,tum,ex.
^^^.^^^,,
staduit,

;;-:

lcgc bans

piEeli-

P'-

'''=;'^p,,^,

succcndensetexaspe,an
studensque
valu,t *

memclm.

voluit

tiebat arhujus "'>-'''":,:? ad gaud.a /c^ecorrep:;:tor,oposset


ta

"

-^

^:==;i
generis

rfees'

::s;::.:--^'"-^-"^
in perpe-

f^;^,^^.,.,P

humani "";VseM:^',gitur .nimicus

,:;r;sseqaaquamve.uUarelic.n^v^^
" Pllnta; Perpendeus cedme ^"'t;:: dt"':u PP^^^ ab amor,s du ^^ opprobr,am, o mn,a certius s,bi per coUuctau^^ t me
virg,ni

c(s\\add.
add.
Bic

'*^"''"^;:crsenmaCrsd.lectiovirg.,,eum t ignem purga,oriun,,

^^^^r^>
r::.;
'

:r.sc.ptalaq^o,c^-
r:^;t::r'"::u ;::::
,.,r Donuno

-an-

tardareuu.r.

loqueretur, secreUor,bus

tiombus

^^^^^^^^^^ ,e.-venire^confususetvict.ssimus,-P-enire P^^^^""\'w,,ius lentare virgincm, ulieiius minauam audens

or-.am,_deeus

solUcita,

'''"="''',.;;,; acontraheretex ter .iU ,r.. ..,., qu,d i""^'^'":"' '"' "r^^retur a Deo fund.tus

""rlf*
f

;"- ToTi jobaiiei.^"

.'

i"'l

Ki.

ii.... "'"

Hnlofernis

detruncans

u cere coipo.ai.
deesf

obstaculis

pi'ai-

OCTOCRIS. BIE YIGESIMA NON.\


B.
Ida scri-

un
EX MSS.

bit ccclesia:

rATIENTI.V ET AL-GMENTA18 DE LABOnlCET Postciuam aulcm virgo TiONE GRAT...E ..sics.

libros

certomine, <,uoa diu dulcis se novit a Lya- tu. p.tu Rachelis delicias post liberatam, a,i ascens.ov,es in transterens,

^^^"^^

suble^ans et se supra se corde suo disposuit, volatu desidern, consumptis amoris pennulis, sublimata, coelestium ariemplativis tract.bus

emsem.U.iUtus

inundans nvulum, ducens suspiria, lacrimarum erucUxvit verbum dilectum alloqucns ndudalitor. boneUomuu-. mollinuum. diccnsiU^ aScitis. o accedere, sed ad me quo.1 ad vos non audeam patcr mibenepotcstis venire. Quibus dictis. parietem. mspicien^ astat posl
:

sencordi;c,

qm

fencstras, ddeetam per cancellos. respiciens per desiderium implevit Ecstisuam visitans, ipsius

,v.rgula fu.ni ex aroma cani penetrans, quasi pulverts P'Sn>tabusnvrrUcoet turis et omn.s cumdilecto, de ,bula : ,;u-oductaceUa vinaria , norigoro, mente meU.flua, cojlesti nectare, corde ord,in se prome,-.,.t lacteo spiritu, caritatem

nantius, amorose.

sponsam

Nequo soUunmodo carissimam placuil Domino

v.ce

illa

v...tarc.

dulc.tcr cl d.vmUus sed qualibetdicdominica mte^rum visiUvit. conferendo

ipsam perannum plenarie saporcm


pisset.

nari

Deo, ducens ,n Vacans ergo dulcis Yda soU die dominica Cbr,st, d consuetudinem omni

dulcedincm quam pnus concorpus Donum suscesuevcrat habuisse. cum ver.us in teu omco la:ta bencficio,
el

deest
e

^^'^'^"' corpus recipere, de virtute ^" occupans sensus exteus diens, inscripturis Ubros ecclesice scr.bens e, clrporales, studiose Ubrum ferialem /-^.on m,n.-

^!^

qui laUno eloMu.o t.ansdulcis virgo composuit,


feruntui- in

Quo

hunc modum

PocuU

corr

Jensquemdam mum^ in quo leguntur

Cl.risti bo.u const.uU quro trMluDt gontc. .psc. luco Hua. d,a Oeu* Sed melion. salis sunl

et in Matut,n,s lect,ones,

plures alios conscripsitdil,genl,us.


,.

pe

:rr*.
divinir im-

non temporis abirevacuuni 19 Ou,d4uam spaUi m,ttens,iaboristemporelaborabatp,usc.,e^^^^^


occupata, ocuipata, sfinclis orationibus sanctis ofTerebal quanhost,am
:

.-. *..,.rihn<. amsquetemporibus

pendit templaiioni,

con-

se duTcto placentem spir.tu asccndeta=meritis eontemplativo

(leest

oque V p.-oxim,s .n ommbus bTs,.bUm,or, ta.,to s.bi et descendebat. Erat qulem hum Uor om^ibus prudens et Deo utilis aliis, s,bi
V-

homtes.

iZnc

prmfectihospitum cwa.c a"^'v,t>e moprobawnem canUidalorum


s:,!,

laudab,lis s.cque su, duU-is, devuta spiritu p lactla vultu ad a quod, cum ascenderet ?ere am nescia, ,m nPe-eptora anctam Eucbar,st,an,

"o

n:::ic:.inpleris.,,e,le,.cn,iru.,^a^^^^ O' mctses lcoimus.Sed no duo^ occicpassc

Ure, quod Uet,l,cat tritici, vinoque cua -.m meduUa ^ uvae sangutne l^ninis debriatam, videlicet " p.-esbyterio dua. mo, V ad cUorum de me'ra

s"en
n?^ ies

non Wberet id eccesi.

Cout.g.tqueperreducere mon.ales. eonsuetudinis ass.gnata^ quod, oblita custos calicem quem propinat

"m

.,..-'. -7; ^:^i-^Z;^:C^ ^rxrs -^,z:;:^j:au,n^.s


^.

.'.-.

generalis inter rtque sententia ^dinate de aUan. qX"mque non redirent

ipsas, ut
^^^^^^^^

^^

,on.^c;^^ ^- .^am

ut propter
Cistercieri'

":=.r:is==r^i
se sui !^,^.:erent, scientes ^"^*'"^"^^"''

jt.;:r;

-2'^
nunc

T^I^Xf^^-J^rta
non esse pectons,boc
anop bonurn obedienticoquaUc-umque casu proptei bonum dira proobs^^^^ sentent.am observabant.O gustia datam
^ijentia
.

cUcere sotcmus.

b-:

apud ,

^as

consue.

tudines in

.^n^cnda Eucharistia

P^nasdet.

improba "^^^"^"'^
sic

Oausteradis-

Sedeamcon^"^'^
Christus.

miserans, nulhs mola nulU languori "" et Ir^ich Qu,d Ubi ^.^it.bus emoUita! ^^"^.f
'

dum "

amanUum

r pectora \ex.i% alHipis

recipiens,/;.,-..^"";^;'-^^,,,,,,,;,,;. ''=. suet,cdinis hujus paulaide .f^.;, ^. Dequareagemusmfrain

Montaldo.
e

Qu.n.uiaem^^

^mctimoniales in

ZstUu,;ic.s

el

det amant.bus.? ^^.a inllicta ergo virgo P-;^"* "!,'"-'' Qrdini, teneretur, sentent.a ri..<l-^,t sp.ritu,

^^^,^\^

ferialis

7-"!-

mnn

L':.S< /'""""
c

nu'am

Lm cum

orat.on.bus ad dilectum p secretis oration


Cos,.e.ud,n,

,,Ma..ec,De=ntiy.is^^^^-;:;;^-,'^-^

Sf,ercicnc'
,ee.

\^^^^,,.

U2c,

De

Ri>il.u.
(41

,,.
Didot.

''""'^''"X;! GloManum ,">'

ftri".".' a InUa.ia v"

jj

fer,ale

Octobris

Tomus XIU.

114
GX USS.
feriale contineiis officia

DE

B.

IDA LEWENSI VIRGINE.


nequaquam
explicari

fenay^m, de quo Car-

plenarie

posset verbis mortalium


in

Post h^ec autem,

anno

altero,

ad

pcnfaniis (i)propinahat cusfos seu sag Calix quem non Christi sanguinem, sed
crista

eccksite

vinuyn continebaf

(2).

Sanguis enim Clinsh a

in Capitulo ffiacono c/abaiui hihcndus. Venim anm 12G1 generaH iotius Ordinis Cistcrciensis

vh-gini contigit ut augmentum pr^faU gaudii, pauIuUim gaudmm prxsexta feria post Nonam inchoari, sicutatota* dictum semper accideret sabbatum hEtabunda, semsexta feria per totum subsequenti tranqudUtatem per die dominica

*decst

statutum fucrnt

Cum ex percoptione

sanguniis

Domini quem

post sanctam communionem pericula solent accipere personaj Ordinis calice evenire in postegravia jam evenerint et possint quod rum graviora. oniinat Capitulum generale Ordinis, exceptis monarbi conversi et moniales solito non acministris altaris, ad calicem more Ordinem Cisterciencedant(^). Hinc sequiiur ianquam legem, sem, admisisse ayino 12G1

corporis, tere toto pemtus, tam spiritus quam sicquePater* dieispatiosuscperet inauditam, * cognitor, parcensm.secorporalis figmentum

-^'

'n.sc-

^d.
^.

intus alebat ricorditev dilectce corpori,

spuMtum

bonis interionbus supernis aromatibvis, ipsum omnino ncscius onus* boaus refocillans, ut suimet molis corporeaj non sentiret. ct cxtasi ravirgo laudabilis sedebat soU'^S Quadam die co^Iorum* d.lccte** pote- i^-J--^.^^ unde tar~ia quodam loco vas curabat cernere, nis. ^.,^^^.^^^ rat intueri, nec tamen quiescebat thesaurus .Ue quia latens intcrius cordis et corporis, nobiUs, quem tota fortitudine Dumque iUic delectabiUter tenerrime diligebat. momaUbus illuc adresideret, ecce quicdam de s.gnavit virgmi,signis veniens mo.-e claustralium ad fenestram citius prorei convenientibus, ut * vix** proe magmtud.ne se.l peraret Videns illa se curis tunc tempor.s **add. mteltractus mentis placentior.bus ^'ff^" spiritu non obedire dedicatui. surgens nolente d.scretiE nolmt voluifmoniali, fructum obedientix dulcespiritualis, etiam nec modicu),
pra3ferens

usurpatam, disciplinam sxculo XIII passim specie corpus Domini dandi taniurn sub %ma V>. Idam non conficieniihus Eucharisiiam (4).
hibisse caticem sanguinis i5 in ejus Vita.

Dominici non

legi-

B B.

CJVPUT

III

hhv

gratite extraordinari et

ecstases.

mi.-um vinculum obed.ent.a! dinisvoluptati. corporis*languidi! Quamm.rabiUter ^ pectons delPCtaUo adipisc. conU-adictorie rem eamdem contend.lis
venerat, ipsam, Videns autem moniaUs iUa, qu^ mir.fice sp.napertis oculis, immotis palpebris,

B.

Ida divi-

nitMsdocetur
christiana
*"^'''^"''

XDeintelligentiaipsiusetaugmentojocunUudabilis, efnata Sancto ^^.^.^^13. Cumque virgo g -^.j^y ^um persona quadam coUoquium de
rebusJpintalibusiniisset, disseruil lumen inacsime de modis et ordinibus quibus transfundit ad angelos. et Deitatis se
cessibile

excellentis-

percipiens confortuaUter residentem, cor Ulius mirabatur virgo tatum, stupefacta non modice * Yda, sicut ei signatum fuerat, * add. vero dulcissima
;

felis

perveniens ad fenestram, illuc* diutius

cum

si-

*Ulic

quod mirabilius

est,

de iUa

ineffabili Trinitatis

quin et alia unitate dixit mirabilissima ; propter altitudinem excellentis declaravit. qua^ persona cum materite subtiUtatisque mirabilis,a

plurima

t.more * queedam lentioresidens,tandem quidem* locutaest conservanda. Quo conscienti^ paceque proximi lucide decla.'avit quanti sit ponder.s
facto satis

degustata, spii-ituaUbus, Dei dulcedine

confesUm

qua virgo
intelli^i,

potuerunt prienobilis loquebatur nihil adverin aliquo detineri. Quod nec sic

posseloqui. adse regredi,dequerebusforinsecis GAUDII IPSIUS. Semel equiNIMIETATE


^A

ne auditonbus tenset^cogitans in se ipsa, verens traderet aut signum aliquod a^stioccasionem


ilectens eloquium ad ea qucE in sublimi, statim pnemirificffidulcedinisbumanltas Jhesu Christi non velato, acumine tcndit intuentibus cordis ascensermones ab infantia ducens et dirigens add Jhesu gradatim quam smguCbristi dendo per ordinem, tam smgula, collaudando, laritt-r distincte laudans nelegentibus aut audienqua^

mandi quod aliquotiens

tracta esset spiritualiter

gau- gaudium^^ dem accidU, ut eo tempore quo more soUto mtolerant.a ,^^ ^^^^^ 3 diorum ingluvie vexabatur, ut prui necdum mori nec diu vivere eumitEuchajam dicti gaudii quid ab ipsa tunc agi potuit, quod ristiam
.

DE

Ad nimium

videretur

quid poterat erat hoc consilium requirendum,


consilium remedii procurari? Tandem sanum piuriraum felici virgini datum fu.t, idoneumque Christi. Qao audito, scilicet ut reciperet corpus animi nec suum affectum virgo laudabilis, nolens effectum* "Wat declarari. vocibus aUioribus

plurima protulit, fastidium, hoc in libro consulte tibus generarent


pra:termisimus annotari. o2 Non multum vero temporis iUud beneli-

desidenum sal mi Got

gaudioquc perfunditur
ccelesti,

cium, pra^ter* quod


sicuti

ei

fecit

Dominus

visitando,

exclamavU, reUgionis pretium et vocibus desiderium sanctiB mentis volens iis consilio, suum reoccultari. Tandem sano fi-eta trandulcius Redempturem, confestimque
n

cepit

* add. post deest

jam superius aliud non minimum

est prajtactum, fecit ei et

laudabile, nec

dignum pc-

nitusreticeri.Quolibetnamque sabbato dediebus


infundominicis inslanter accedentibus,quoddam prorsus inaistimabile, et sine dudens gaudium bumanum, sponsam Christus sibi carisbio

quiIIitatemmaximamtammenUsetcoi-porisest add. quam * et medicus comple- * morbus adepta el sic idcm moribus quod olim dixerat per vit evidentius in dilccta faciam, prophetam a Ego occidam et ego vive.-e pe.-cuUametegosanabo.))Sedquid*estquodita * add. hoc dulcis virgo? Numquid Demn contranum
:

feceril

nou

corpus ejus * iHa odd.redde- adeo mirabil.ter dcbriabat, ut fatigatum. Diebus minime rct dulcis jocunditas non diebuBque frequentius ipsam tanta jj^j^inicis tota die fere perfundebat, ut

simam jocunditatis nectare

dulciter et

medulhtus

sibi ipsi nitebatur enicerC?

Numquid gaudia

res-

puens a dilecto coUata dulcius, ut furtius eum Absit, confunderet, ipsum interius invocavit?
absit.

tranquilUtasadeoquemirabiliter

esset

VocavH siquidem ipsum interius, non ut toUeret, sed sibi contrarius, non ut gaudia
theil.

(1,

LMU - u/Binterim.

- (2) Cons.Cist.. cnp. Glossarium eic, V> Fcriale. Nomnsticon Cisterc. p. 144. pag.l55etseqq.- (3)
Denkw. der Chris^Kathohschen
ki.cbe.

IV bund ni
Missie
iib.

H,

pag. 509; Bencdictus XIV, De Rituahs, cap. 22; Zaccaria, BibUotheca


sacrlficio

tom.lil.pag.CXCVUetseqq.
Ul

DIE VIGESIMA. NONA OCTOBmS.


ut mentis

115

sedarentur

insaniam et tumultus as, incendium et amoris acerbi quam compellabat ardentms lov^ prorsus impatiens. ejus priesentiam sedaebullire, per expressam languon miserans, nequaquam rent* dilectuuque men.ur. imponere, sed mensuram .tam metam gaudiis vellet imponere.
fervoris
in 25 Ali.. vioe contigit ut ^ ssolemnitatibus, quoioia solemnitatibus, quo tota . Ordims magnis mos est n^.iini^maan Eucbaristiam a recepcongregatio sanctam erat

impatienti^,

tertia, fronte lajta, facic hilari,

momalem

turbalaj-

EX USS.

tam adiens,
quoniam

divina:

magnitudinem bonitatis

intmiavit tabunde maRnincans. ipsi jocundius interitum; infirmitas non esset ad


baic

nam

f-';^-^;;

qm
ci

tfimen

aliadic rrfi-

et jactuva verteretur ad commodum, enim ille mistTinebilis ad salutem ; pertulcrat dispositor ,;^"^^^ "^"J^^j/.^^.^iutate sp.ritus in peocauw..v.vs. ^icors reiuni uupuaitui susti- desidem , ruinamquc decidure -, vuin.mque pro i.ono tis ipsam d cuiere li& ih^< ^i ui* muliiis et m.lms resarch-et. His aud.tis et

casus

^*

'

non

potcst.

quod

tu a

primam

pt.B des.deno mentis ardor dla.n allUgeret sustmensque susdpiendicorpus Cbristi Jhesu, ab ad Primam, ammum hoc desiderium usque expectare repnmens. ulterius l,ora Laudum & fes tnante illud habere voluit non pr.ovalens, prx-parantms u t^ fieri velleque suum super hoc sacerdos secum Prima' corpus Domini lavit Ad sed arn.cta ipsum volens ei tribuere, quasi exta.un pa ardoris vehementia,
,

nens, ipsam in purgaUi hissimilihus.monialismodotristissima, resumpta spe mentis facie.tersoque netus nubilo, solamma pcnitus expulit, rccLpilqui: tristitiam

mediante subsidio dulcis Ydaj.

ANNOTATA.
a

Xbt
tiens

pva-

Amd

regularis Cistercienses iotus c(etus

desiderio

inmagnis..olcmnitntibusEucMristi^^^^^^

(leest

piievaluit

quod

corporis, qno

turba quod optarat. Tamen ne proxim. ui fortUer revocare v.gorem entur nitebatur adeo facies pr^ labons *

fere mort.

contermma, perficere non

laboruiitis angSa'
B
Terrc').^
f'-

laborantius c.rcumlund., videretur tota nigrediue

sacerdosque nibil efficiens, rediens, sicut attulerat, charistiam, ad ecclesiam

secum

sac

am

noncrat o^^lOl^t^o assidcre deUtmt. Taits Etenim legin,usinhb>otonhus dominicis. Dommi, Ccena^. suctudinum : In die Nativitat.s IVatres pacem sudebent Pasch;, Pentecostes, omni occas.one remota.

d^^

Ei^-

meve

et communicare, proh.buerU. Omn.bus n.rforte abbas aliquem

"^tLmtat.buscv.roqu.busmosexigU
ciuas*c/

bosfiistniii-

sed in secund.s v.nculata.Die quadam d 'usqut minin..* Eucbaristiam. ad (KW.missas ! nn^t susceptam
c

orai-e potei at, Ordine celebrari, primis indic.b.h, car. minune. fervoris

vcro dom.mc.s dicbus ant. per sept.manan. ca Sacerdotes tamen, qui ..t poeorum non cantant, si die dominico vcro d.evel non. Cetens commun.care

commun.cet qu, poU.er.

lege muni-

mine fragrans * ardoribus

sJr^tu oblitasui spintu, o.n

S
Tt
"v

m refeomensam
nescm,

non conmum.ca^ent. hus aui forte dominica tx qu^bus si volucr.t (1), po a^ communicare
noc

estate

CDL,nagrans.odor
pemtus statusque
sui

locopa.a^

J^

^l-;:^^^^^

eructuans,loquens

*add. f
add.
bUB cceli

et
.

m.rabatur '; d conventus loqueretui /. Cunct.s nime (luodMn refectono etetiam diebus ans.com

ut-t" mteU.gens
^^^^^^^^

non m.-

^^^L^cta erat, incipiente


'n^tprii'i

luce ^n
.

mo.

TosoiemnUatibus

qui-

micaverat

Chr.st. sponsa Chnsti. del.buta

"

erant dicends

{S).

Sbari.Uefertaspir.uspa^paM=.sn.

idcm ac feslmta., s,gmfiso imnitas non

fiislidieiis

deest * inire * mensam


adti.

rfr;^i^^ss:mef^~.cum

^^"";Xw;t:mc;!^dLgendum,ita
^'T" e4epto quod ,gatur ^^^^P
.

psalmi
.(

vcl ot ant.phona.

^^"i,;,rtinentes,d.cantur(4).

cum

fr"fe
sionibasaUnu>ue.^." quid ecoles a ! ^'^
-^^^^j..S,i

r^ "/.M

solemnUates hoc

namque

"r
"'"',

^r d^la

m Quid mu-um
^ue

,^,(1 et orare mas et pax ment.s. .

ig.tur il.tur s .

tam dulcibus t.

lege enutritiB

spiritual.bus '^""t"";

ferculis adeoesset et

nardus Lasmenn^
alia

r,,tirilales

rero

ad

;J".,^etur apostolus

desipiat

spunt.., ,.a, gustato


nio-

Cuidnm
niali
trat

impe-

animi

quietem.

* ejusdem

^^^ :r=r r--rd:=


,^, .

nnnuspr<capaa
^^

Ji

^^^^^

o-

'-'-";;^

"lemnitatis .0. earnde..

;sr:^&solemnitates
d.
(8).

......st.v.tates.
^
,,;

sem.tam v.rtutis animum, ad mort.s

d'==^

dee&t denudavit

angustta lante mentis

V^'^^^ cum d

^;^"'^^,

ebatur ; st.mu^^ntls cor_^^^.


^,

.Matis

do-

M.^x- ^, ^

'^'.^^,

,,,,6,,. apud
et

^^^^

""'''"r;,,^

Cassianus

Pallad.us.

=-^5S::r=-^
p

== ^

-^^

""^"" '''""

492;Ub.lI.cap.lV,pi- e

1-16

DE

B.

IDA

LEW ENSI
dKit

VIRGIXE.

Bs

^.ss.

Quamlonam apvd monachos tnvalueritusus


cienses quidcm, ipsis Ordinis dictime rcgulx obscrvalores, ab ut pnmordiis, Missam quotidic dccaniamnt cos dux patctccc co>wn LibroUsuum {i).Apud
,

miw quotidie solemniter decantandi CisterrcUgiosissimi omnmm bene.

adjungens ultcrias veritatem rei cognoverat; et super quod Dominus etiam


ei
-.

a Scio

vos propter hoc vitium

sit iratus,

donaque plu-

canebantur Missie in fe.<!tis Nativitaiis, mt cumcisionis,Epiphanix etAscensionisDom tribus dicbus Paschafc ac Pentecosie cl solcmniiaiibus sequentihus. licm in omnibus BcnebeatfeMarix Virginis,apostolo>^m, S.
.

Cir-

specialemque grarima dignitatis non inr.ma^ propter iUud. Quod si non tiain vos amiserilis sine dubio quod, curaverilis cmcndari, scialis vos graviter puniepermittente Domino, super
lur.
))

sanct.s suis Deus Accidit etiam quod in languida;, per laudamirabilis cuidam persona^ restilanguoris solvit vincula,

dicti

etmultorum aliorinn sanctorum {2).Ilaecstasim hic que in uno ca- his fcsii.^- B. Ida

bilem virginem, samtati. Unde v.rgo valde tuilquc languidam spiritum forUtudnns viriproUciens, in seipsa semper per lu.c n.agis solhcte
liler accipiens,

commemoratam
e

eccpcrta esi-

ad gradumconscendcrestuduitv.rtutum
altiorem.
_

meritis
^i'^" "'^
**e-

Verba teuionica Wi here min Qnomodo^-Domim, esse videntur et signiticare


cor
j

harte eUipsis

meum" !. , inprxsenii hmc Causa mirationis de qua loqui tn refecerat, quod apud Cisiercienses
f

prohibiium. In Instiiorio scverissimc erat generatis Ordinis Cister-

Aliavicecontigitquodvn-goprcelaudabilis, J.^^^^^^^^ signorumgebU- ^,,^^,^^^.;^^.^. cuidam de monialibus significans quod habebat recipiendi awinitus bus alVectus desiderium etiam quod hoc nd,u.atur. corpus Uedemptons, addidU nuUa de car^tens taii modo quod a

^..^un.lihili^^

30

voiebat

fieri

Omni tempore monachum secundum Regulic pra^ceptum decet nocturnis horis et silentio studere, sed maxime Qui vero aliter fecerit, m ipsa B ad mensam vinum non
ciensis, cap.

iutis

enim Capituli

LXXIX

tc g itur

refectione a vino abstineat.

Quod
si

si

habuerit,
careat (3).

uno

pulmento,

duo

habuent,

virgini nosceretur. Monialis vero dilect^* super hoc cor spondens auxilium, pacificavit sacerdoti qui.mdam iU.us. Post hoc vero notificans Salvatorem, se dUide monialibus velle recipere pra^parabat. Post I^ gentius ad ejus adjutorium veniens intimavit id ad ha^c quu^dam persona ut ad quoddam quod vcnerat moniali, videlicet properaret. citius negotium monialis quam monialis corde > statim Statimque * vero dicta jam siepius

suum

dulce

festinantius dolens, turbato spirUu, soU.citeque sam abbatia), postulans diligcntius

adi.t p.-.oris-

C.VPUT IV.

dareremanendi. suppl.cans licentiam sib. proluit? Nequif nequmt ix)stuIatio, quid suppl.care
ei

Quid

B.

Idt^ erga

proxiniuni caritas.

Ejus piotas in
suscipicnda
tia.

adoranda
Deipara

ei-go quod optaverat impetrare. Tnstis m.tiusque petens auxiturbida fecit quod potuit,

vuUuque

et

sacra Eucharisel

Ei

apparent

puer Jcsus.
H. Ida

quam-

De

darn monialem a vitio


liberat.

* contni

ascaria

dilectione viBGiNis ERGA * pnoxmos Erat qusidam moET QUiBUSDAM MiKACULis. abbalia quodam detenta vitio. nialisineadem imploravit ejus Quiu accedens ad virginem non respueret suis oratiomut ei

lium afrectuosospiritusoUic.terogavitDom.nus nullo term.no Dnminum, cujusdulcis benignitas virginis cui se promiseclauditur, ut pcr merita miUeret qua posset rat adjutricem, occasionem promiserat virgini remanere. ad auKilium quod coelo descend.t Gonfestim inundantia tanta de si vellet pluviarum. ut ad- dictum negotium, nuUatenus perrexisse. Sicque etiam, posset pluviaremanens gaudenter, detenta violentia rum,rediensadecclesianijuvUdilectamvirgmem, vn-go quousque corpus Domini, quodexpectabat, dulciter recepisset. Post ad locura
dulcissima

deest

cec.dit

auxilium, laudabilis, petitiobus subvenire. Virgo vero

nem humilem non cum

fastu

suscipicns, ipsi

quam honestum, dedit consilium tam ulile quod corpus Domini quadam die recividelicet confidenter quod ad ejus peret. ipsique diceret
vero lauconsilio, recepit corpus dandjfi virginis freta voluit veraDomini, percepitque quod Dominus virginis terdilectte citer vilium per meritum

fest.nantms, idoncum ipsam ducens. egressa imprudens ^ ostiumque serans ecclesiije, non dUecto,priedicdeseruit dilecUm solitaiiamcum idoneum, negotii non oblita, nacta tempus
tique

ad ipsam festinantius

properavit.

Quid igitur

subsidium a sorore Yda mitteretur.

Illa

Helyae spiritum dulci dicent increduli, numquid sponsus, pcr cujus sponsu3 concesserat dulcis i-epulit et coilestes aperuit languorem

meritum

cataractas,repentemittens pluviam.cum ctfilum

tenuari

minari

*.

Alius vitium denudat.

quoddam

numquam prorsus latens intrinsecus, et quod . Ad quam accecomprehendi deprehendi posset ab homine
dens dulciter cum
lenitatis spiritu

eo29 Erat autem et qua^dam alia monialis, in * vitium habens absconditum, dem coenobio, qua;

anteapurumconsistei-etetserenum? Quadam dic, *,Dei piena ^,,,^.^^.^,,, . 31 Uuadam die vi.-go laudabil.s ut pace spiritus ^/^aristia, m dulcedine, nacta locum idoneum
fruei-etuv, iUic sedit pacilice.

Dumque

sio solitaria

ccstasim ra^'^r-,^.j.^

rcsideret.

dulcis

Yda

voluntatem Domini, denudavit, certissime per laboraret. Quod monialis tali vitio

quod ipsa

volensque

noniali

repeteret adhuc verba audiens, volens* quod vero certior, sponte respondit quibus esset de Vidistis vos visiones? durius, dicens ita virgo mansuetissima moniaIi*cerPost haic Deum solummodo tissime declaravit quod per
:

qua.dam de mon.aUbus huc accessit, vel debUis quuirens ab ea dulciter si nifirma spiritus hUan virgo foret. lUa vero gaudium mi.-abUiter sicdulcius indicans, jocunde facie habeo que respondit Ha3c gi'atia quam ego inundantia me non debUitat. Sicque dicens, ulterius quidquam graliie priepedita, non poluit quandoque coiUigit loqui. Messionis in tempore abbatiam quod conventus ad segetes coUigendas
:

'GlC

(i)
cai).

Martene, De Antiquismonachorum Cisteiciensium, IV, pag. i47.- (2) Consuetudines

Ritibus.lib.

II.

cap.

LX, apud

Guignai-d, pag. 158.

t3) Ibid.,

pag. 274.

exierat

DIE VIGESIMA NONA OGTOBRIS.


domi remanens. corpus exierat , sed virgo desiderans, miplere Cbristi studiose recipere accederet ad aldesiderium procuravit. Quoe cum corpore.stare diu non potuit, tare, recepto Ghristi corpure super terram,diu tased procidens supino assistentium erigcre jacuit. Quam quisquam
litcr

15.7

ardenti desideveris amantibus desi.lerabilem, devotione penitus v.x crerio, fervore inelTabili, movebalur, dusiderans ut aliquam novi-

EX USS.

denda,

Dun.inu; tatem perlinentem ad gaudia NaUvitatis


dulcediiie provcllete. dilcetus nobilisdecaGlesli curiusitas insUhoc pra^sumptio seu

pinare

nec

remgcstamintuens. non audebat.Sacerdositaque ad oslium ecclesia:, peraccedens personaliter

cor ejus vuUiegabat. sed amons impetuositas, vero, (pii montes homirans et transfigens. Deus

sonam quamdam

citiusaccersiens. rogavit

eam

num

mortuam ponerein aedendo,vertcnsque tamquam non plicare. omniuo poterat /Musan.-huc et illuc,*
^
;i

subveniret. Quaj acdulcius ut sic jaccnti virgini virginem, ipsam jacentem erigens, nicedens ad ut ipsam possct tebatur in quantum poterat

dedignans. intuetur, amica; desidcrium non quod optavit; accedente ipsi libenter contulit solemnitaU prox.ma d.e

namque jam

tempore

ultmia^nalale' dominicaqua^prieced.t, adventus virginem tantis del.cus Domin.,Deusd.lectam

nattili

Gumque

Mllio

postea illuc* diutius jacuisset, translata spatium sic super lectum, usque post Non^

videretur meUus spiritualibus adimplevit ut Pr.orissa vero morbo febricitantium laborare.

' verius

ministrans , ddi- luonstrans coenobii solamen et auxilium e compulit cellam infirmiton.e.

genUus ipsamin.re

dormivit.

Uemcum
fortuito sa-

sanctam Eucharis32 Quadam die dominica, usque ad Missam uUi^j^^^ rccipere desiderans.
^^^^^^ ^.^^

cra

commu-

fuit p^^^j^ terniinum, sed decepta


:

quam

dulcis, 34 Qua3 lecto posita virgo pura cum continuis et acutis, mentius amoris lebribus puero Jestisitiens, amore amore languitamoris fiIia,aniorem

correpta vehe- npparet

I)ci-

nione essct
privata.

quod expectando conventustotus,egrediensadquoddamu.dificmm,


.^^^^^

contigit etenim

patibulo.amons ladebria, amorisa^stuansdulci

queo

delectab.liter agon.za.is, sufTocari . Sicque

let/e

sufln-

quodnuper factum
* deest

Missam loco perhabebant consuetudmem geret celebrandam, nec Domini * reciperent momales. quod iUic corpus
tucrat, ad

sollemn.latis

*deest

laudabilis sedeceptam, doSentiens igitur virgo luitplurimum,cuidamquemonialisisnav,ttaliter munialis certius, quod nuod ex signis cognovit anxietate pectoris angeretur, pia virgo gravius monialem ut .psani rogavitque v.rgo meUinua les.am nondesereret. Quoconcesso.s.muladecc Missam devot.us accedentes a.dificium, iUam

vero *, ecce cum magnu p,-imam contigit celebrari qu^edam persona lumine apparu.t jacenU virgini

gaudium expectavit; post noctem quo M.ssain E med.am. eo scilicet temporc

c;aW

* celebrare

excel- iiiirabilitcr speciosa inefTabUiter, add. nobilis subito mirabdis. in uln.s puerum le.itissime,reverenter gesta..s
et venustaUs.lampaderad.antotius pulcritudinis verba cond. ta
:

audierunt. Sed dilector


*deesi

animarum post M.ssam se replev.t dulcUervisitansdilectam *, ipsamde quod ad locum c-nob.i adeo mirabiUter
ca3l.tus.

nou

ced.ne

correptamque dulpotuit de faciU i-emeare, med^^^^^^ debnatamque spuntu,.ariter .nter


virgo

dum
illic

remanere. Gumque rediret oportuit diut.us ment.s dulcissima sic jaceret tracta

moiunua. em, de quo verba st. ndd. oi d.lectus f.lius meus. are dixif a Ecce nec Quo carms donum n hd hac in hora natus fuit. couteram et conventm die habens. hunc tibi lunune v.rgo nobiUs hodierna. . Viditque circumfusn n.ysteiia lu qu^dam divino undique confuso FiUo pr.esent.aliter coh.erenn tatis. Pat. en.que mv.te. suscepit audiens non tem cujus verba canUtivo spintu gerens memuriam

v"go

vero

ad

'

ipsam

mirabiliter habens ab * exusim, faciem pr.claram, persona qua^dam rubeam et soc.am * sitiens. monialem

ommno

mt.
vi

gu.s

eam

videre

dulcus

peti.t.

Vi.-ginis

b,^h ipsa quod monialis. ipsam ostcidit dansque faciem virgims Ubentissime intuenU. Quu conrargms personu. quamplun,

promittensque duo P-t.na beat^ pet.erat .mpelrav.t denu-

personis, de quibusdam p.'-sese solUc.ta.is, ngeret huc in articulo cont de '1- -n*.peDuminu. requis.vU; sed en GDom...u sUid.o. ciahssime requisivit a qiUK quod .11. pr.ucepit dulcius,

qucerere .,u.dnam .11.

'

quodiim

Dominus

d^

De.^ Z^T^^c^es.. cantaretur AgnusM.ssa noctarna a

ad.f.cataque specta persona. placuit, laudav.t faciem sanct.ta non minime statuque soU to hxc v.rgo sese recipiens, Po.t ca.nobium -^-^ jam recepto, redi.t ad pra^d.aa n do feria tertia pust moniali. Deinde dulciter moma Us ut minicam ipsam rogavit m.reciperc. Cui respond.

mum

h^c sanctam Euchar.stiam no des.der.o sustmere relt.s. ulter.us pra. quod tam d.u
Pos
potei-at,

m.rans et.am plurimum

^"^

^rPorha::';^temv.s.onem,videbaturIau-

da^Jv^.iniquud^ataclar^s...s^eo^
remansisset.quod_totusmunus
septies clarior
si in
,

rpus^om.ni vellet S^ime pia virgo Bene


:

medioae.-iscorpusejUspro
> :

Postca dc prxscntia
J)ci in aUitfi

hique
ccria,

ertif

q^r^au

Donunus

mihi suUiciunt bona dom.nica die propmavit.>

clanori

apparens suhtu. loAn-.rlim d.e virgo jocundior nato.

mo^uaUbus ^e puero Ihc.u ^u ba;:- cum qux-dam de moma6uam benigne interrogans nasci vel pat.Dom.num ei Ubus requifiv.t utru.n respondens
vidc.etur-? Cui virgo ma3 ;-rpret.i Dominus non "-' dixit Si natus

m.t.us, .tadix.t

,7 L

fuisset,

mori nequaquam
fuerat,

putu...et

seU

natus
:

ii descenden
acceptanit-b

tP

xst

'

^^^^^^_^

.uper hoo
'

mortis

pat.

suppUc.u.n ^^J
'^^^'^

OP^^^^J^J

seu Quotiens virgo nobiUs


* cibario
c

"::r:;:s".-^enan>.,uecit.us,n-; ^j
..,. cnlito qu^m^or-^^^^^^^^ aoque vevotard.us pruo
.

attentantcp

sacerdote
^^^^^^^

^^'\'J^^^^ 3uxtaehorumsacei^tmntra.sn.a^^

cc.nobii

/*

sic jubente

ut

^:^^:it:;;o;;;i^^^^
pallida.

hujus

rei.

nnt,-ms.cu..

n.otum sequens

-"''\;:'";,

citanU in uo-

taliDomim
'''-''

VIR ET CONTEM.LATIONE ^,^^^ pn^SENTI.^ DEI ^" summ. reg.s. in adpreUosa margarita stoundum sUUum tempons vLnTu Domlnico.

"^ vero errorem detegebat secretius --^^^.^^'^^e.erat., quod * deilit generaUte.Mll.Ddmn t,am adeo ^^^ ^^^^

Pul-^"r; son.tus. ^"

norabant cxter.. '"^"^^^ ^^^,^ gra-

o viilentc ** dcest

ub.cumque penitu

se hab ret

A quaria senUam cognoscebat

^^^.^

^^^^^

^^^^^^^

118
flrf(/.

DE b:
hebdomada
et

id.\

lewensi virgine.
protuUt conf.denter circumfulta fiducia tali . Domine, quia cantans per Couitetisdevobis,
.

talia

toU

Pascha toU ilb


niti infantes.

.ubsequenti usque
deest * deesf *
)>

dum

etiam smiiliter canitur: Quasi modoge-

tanta plena dulcedme, tantis

fruar ordine.
pisset, collo

y>

Cumque versum, uldebmt,


adhiurens virginis,

ince-

amittebat referta gaudiis la-tabatur.quod

pemtus

pucr

dlam secum
finn.us brabrachiorum

Christi corutrvmritcab sonis timidis, quod in ipsis, recepto ahis Ixtaretur; adstantihus nore, divinitas ineffabiliter

ocl etiam

ciborum corporalium appelitum. qnibusdam per36 Cognovit eliam pia virgo in

firm.ter vinciens, se

cum

.Ila

UgavU

pnedu c.bus c ch.olorum* vmculis excellenter versum quem .nchoaverat amandis. Ipsa vero rcsKlens sol.to percantav.t. Postoa

recipcretur
Eucluiristia ecstases pati,

vcluti non sponsimditer vidit Deum descendcre, * invite, et ubicumque adcrat, hcec tanc\im scd

multo melius add, 8uum super gremmm secm.dum ordinem. rcponens quam plunpuerum venerab.Iem, consolationes

tur,

et
Ooraini

acccrientes etsimiliacognoscebal. Quasdamvcro extra semitam salutis^rciad corpus Christi

mas

cuidam accidere quod, piens et cognoscons, vidit in ore suo habuit. an-elus quandocorpus Domini sustuht ab priest-ntiaUter,qui re-em suum
alTuit

'

rairabilis

oretanti muueris mentis exlaudabilis , recepto Christi .-orpore, exccssu rapta spiritus, permansit Usim patiens. cum aliquantulum, fere taliter tota die; postque plenarie, rediisset, cum ad cellam
nihil diffno.

Quadam dievirgo

mirabd.tcr ahquibus de Dei m.rabUibus dissercbat ta cum qu.nque Uteras * coram aisserensloqueretur, assu.nons mirHbilia videlicetarfmon, superillasm.rab.lite. denoper Trinitaten. de Deocomp.-ehe.idit, per cu.teras per d ct miranda

dulcite r et devute. hic ab ipso i-ecepit jam sa.pius .nen.ora38 Cum quandoque virgo

Qa/e mirabi' iitcr de Dcn

tans,

necdum tamen
lata fuerat

infirmitorii transferretur, cellam

ad

quam

trans-

monon cognovit. Quiedam autem de

morbo non m..nmo exponendo. Cum oppressa tempore lecto ja eret quodan. o <^--^^\XTro * disit . Siou h^c rosulam, dicens * ita manu non * add. nunc pe.-ti.iet, s.c ad me * dcest sula ad menon mihi Domi..us propmanert.nuit bonum quod v.sitatioquod taUa loquebatur de
:

De.taten,

* nondum

niahbus.condescendentesdulciter nccessitati corcomederet. Cumque cibum poris optabant quod ad se reversa peapponerent coram ipsa, non agnoscere potuit nec cibaria nec
nitus. apposita

vit,

>>

d.cens

.Ums illius temporis ipsam quaque dominica


il,

quo

vis.tator

cord.ura

visiUrat. S.cque servans

gustare.

Cumque

ori ejus

apponerent buccellam

ipsaque pcnicarnium, ilUc steUt cibus appositus vero persona, pluripcrccpit. Qua-dam
tus

hum.Utat.s sp.ritum, nunqu ser- *add. iu omhum.hte. magnisamhulans. sequebaU.r nibus voluutatem, I.cetque * deest in omn.bus**

ommbus

mm

vientis

nns.sset

ciborum

non

mum spiriUlis,
ut ipsam

hic assistens, hortabatur sollicite tvanquilliter tlorfrui sinerent quiete et

mitione spiritus inchoata. in ore reUnens, ipsam pacificcbuccellam carnium jocundo nectare debriata. Cum ohdormivit iterum crastina virgo mirabilis ad statum

Cumque

dimitterent

vienU nitus dulciter, licet sp.ritu porngebat, suscipiebat pem- * amisiBset suam subiciens * add, tamen respuens et invita. Sicque
tus et

appeUtum ser ubana nunquam contrana quando


corporis
,

** deest *** add. pe-

posse consequ., hubumUitaUs inf.ma studebat comdulcis operibus. dolentibus

omnimode

voluntatem, suis infer.oribus

affectu

autem die prisUnum redisset, ea quce


spiritali

S
^

omuibus,

dicta fuerant a persona

spiritus imm.nebat. patiens, tota virtute

quBe

narravit diligentius monialis. Quod Veritatem audiens virgo dulcissima dixit ei Nocuisset mihi quam plurimum si ipsa dixit. taliterdormissem. Contigit etiam
;

non iterum

Amplexan-

iPSius. Eidem accidit dilecta; duin dat Dei- KT coMPASSioNU beata^ quod cum quadam solemnitate para puerv.m virgini Jesum B.ld; Virginis matuUnis omciis intcresset, dccus coeli, * visitatione Ia:titia, mirabilis et
,

tenens cibaria somnis de ipsasujpius ut in ore obdormiret. spirituaUbus HUMILITATE 37 Dli VISIONE IX MATUTINIS ET

qu^dam fieri quod, cum valde erat 39 Unde conUg.t personaindigcis, ut consolat.onibus P^f^^l^^- inisericors. laudanda v.rg.ne col loquens cio fulciretur, cum miserab.hter .n .casset sratussu. gravedinem bonis coelesUbus non vir-o plena dulcedine, dulcspiritum refociHans, voce
et

erga

altos

avaV
eeo

pe.-sona3

bona al.qua unquam loqua dixit ei ; Si vestra- deest vobis omnino confero universa,
fec,

quemalaomnia mihi
dimittaUs,
tus
vitL^^que
tali

detis, et

videlicet pactione

ea m.hi pen.tus quod vos


,

* dulci

regina virginum, angelorum caeteras vigimirabiUter ei apparuit omnino inter puerum excellenter pulgerens in ulnis
lanti g,

deca.'tero virtutis

semitam

et

nov.tatem

sp.ri-

rectitudinem sequamm.
fideli

solhc.te,

sicque sp.r.tu
!>

-ut
amplcxans dulci

cerrimum, ornatum decoris, queraut nobilem llore totius decoris et fratrem dilectissimum ampatrem et fdium. ut habihtans, dilectu3*virgini pnusen-

excellentius, picturatum et

de ca^tero permanere stupromittens firm.ter quod Illa vero deatis d.lectam virg.nem ca^teraspostulaverat, ipsam .-eligiosius conversan, nuequas nominaverat
frequentavit, solerter et soUicite
profecit

F
noverat

plunmumque
\d^.

plectans^et henigne. Quid tunc potuit tavit venerabiUter et pigra vel negligens refutavit agere'? Numquid
suscipere

postea moniUone congrua

dulcis

add. lEetum
*>in

rem oblatam? Absit, absit. Immogausponsa spondens et hilaris, amans amantem, suscepit dulciter in meduIUs intrinsum, lieta vi * desiderii cordis secis cordis sui; tota namque ipsum ardentius et vehementius et corporis
exportabat

ANNOTATA.
Vita manifesium est, non vicrit, ibi, ui e.r cjus secus non exiisset ad eoUivinuit inclusio : Neque eam a mona.Hern exa

Quo tempore

B. Ida Lewensi<! in

Rameya

exoptabat

ad ipsam

GonUgit etiam hoc in arUculo, quod pertmuit ut cantaret secundum ordinem


.

versumsuum.Quid puerum, rum amplexibus illigatum sic tenens diligebat?Cogitansque quem praj ceeteris omnibus faceret. dicens secum interius, hiesitavit diu quid sic inter brachia, verttSi tenuero puerum ita

tunc agere potuit, lacerto-

qendam messem. moniales Rameyemes ordio u^rpaverant Vita B. Id^ Nivellensis, qum nam legitur in in Commentario anno 1216 quemadmodum primo in Kerckhom, prB^vio num.ii vidimus,
:

deininJiameya rcgulam Cisterciensem profi'


teri c(perat,

ndd.

his

sum-iue sic cantavero, statutum in arliculis stavabo quia cuculla; h manicas Cumque tempus tutaiubentOrdinisdecIinari. bonitatis Dei versum expostulans jam instaret,

Ordinis non ser-

accidisse

imminente mess.on.s

de Rameya pertempore, quod pars conventus loci ad grangiam priorissa ejusdem


rexit

cum

quEe

Kerkehem

dicebatur, causa metendi Iruges,


et>

DIE VIGESIMA. NONA OCTOnRIS.

119

et soror Ida (Niveflcnsis)

cum

eis.

Cumquc
. . .

iUic

fcstis

arcrlereniur Christiani.

Idem

factv.m

AUCTORE
R. D. B.

demorarentui-

Postea monialibus nuidem inclusioperpetua omnibus a Capiiulo Generoli anni 12o6


pl usquam octo

diebus (1)

suspicamur apud omnes Germanos{7), Daos(8), SiiccosiQ). Gothos (10), Angh-So.rones (11), atiosque populos .fcptentrionales (12).quoniam-, excunte mense deccmbri et ineunte mense jonuario, notalitia Chri.^ti cclchrohont omnimodis detectalionibus vehcmenicr indidgendo. Quamvis multie exhis gentihus a Romana ecchsia dcflexerint. opparaie tamen aguni, vei nostro
i\ivo,

Cisterciensibus

quod ahbatissa prtcscripla fuit, prs-terquam comiiihus duabus moveletiam celleraria, bonum aut propter
nialibus,proptermonosterii
causas e c(enohii septis exire alias inevitabiles
in Constitutiopossent {2).Addehaturtamen non spcctare monasteria qux ne hanc legem Cisterciensem susante annum^ 1221 reguhm. hccl erai Bameyensc.Vcrum, ceperant, quale
'per

ferias nafoles Chri.^ti.

Adde quodinplurihus Germanix academiis, ctiam arolholicis, mos est nt rcctorc.s, poucis
antc htec festa diehus, mogistros ct .<^cholares adrocent, eosqtte, ut Jesu in siohulo nati memoriam. pia puroque mcnle rccolant, plurihus
eccleverhis adhorlcntur. In cotholicis rero
siis

Bodccreialcm circa annum imjusserit moniaies hobcrcnt in nifacius VIII, ut nbique

jiosterum inclusionem, affrmat Bethlecm (3),?hoImpcns, auctor ms. Chronici ineunte swculo nastcria Belgica monialiu^n, incUisionem obnulla vel admodum pauca Processus Inclusioservasse. Qua de re exstat Viridis-ValUs, qui serB. Marix

tamen Petms

XV

quanta solemniiole ogcreniur ChristiimtaUiia, cxposuit Edraundus Mariene (13).


eQ,e\\a.\x\^\vni\\.iin\inOrdinisS.Bcnedictimo-

nisdomus

nasteriis diversas, inier se contingeyiics,


siones, inflrmis adapiatas,

man-

mtur

Bni.rellensi loculo in bihliotheca rcgia Idam a nulla Ordi16585 Patet autem B.

complectchalHr,

nis regula discessisse

non servando
,.
,

inclusio,

ccenoeratque sicpius omnino ah atiis officinis vero cum Cisierciemcs hii separata \\A). Apud

nem.

exphcetur,plm a b i)c Psalierio, ut hic locus quam paiiatur Annotati ratiodicenda sunt nohis placiQuapropter ad fnem Vit.v B. Id^, Appendiculam mhjicere de Psaltcrto

quisinfirmus in infrmitorium recipiebatur, seve- ^ nonnullic peculiares leges.haud paru/m Bcncdiclinorum ne, ei .^ervandic erojit {i^).
valciudinaria depricsertim Cisterciensium Lenoir (16). scripsit Albertus capettanus fSacerdos crenobii idem erat ac munere in monialimn Ctsfercoenobii. Qui hoc e.rplcccenobiis functuri erant. posl

tum est B. Marix

Virginis.

altaris c Ciborium crai

tegimen seu

um-

hraculum, quaiuor columnis formam educium fultum,et in fastigatam altare.Ciboria ahqnando adeo ut iotum tegeret marmore argcnioque conerani ditissima, cx

iisque prteaitis

ciensium

manibus tumnovitiatusannnm, in ahhatissx

gemmisornata.\erum fecta etpretiosissimis fere citra montes hujus generis cihoria ubique
inde^eiudinem
abierant.

Nunc autem
in

ciborn

verbis ; Proprofessioncm emiticbant hiscc u.que ad morbono mitto vobis obedientiam de Quum Ramey!f,uti ex Vita B Idic litem. canfandis obserquet lcx de duabus Missis phtres ihi fmss$ manifesium e.H

mretur,

nomen datur ciholo seupyxidi ciborium EuchaHstia, quia quemadmodum

qua

servaitir

prcsbyteros. a Auqustinus

^ Wichmans Rameyam

^ inter
.
.

Eucharistia servabaiur riis Benediciinis S. extra altare (4). Domim^am a s^c^lo Ui d Gaudia Nativitatis Verumtunc magni/icc in Ecclesia agebaniur. admissa nuper rC tcmporis chrisiioni non pauci, icmpori^ cn, L^^^"""' partc ceecathoHca^ satumatm ex religione cthn.cos c^m hrarc pergcbant, rltus nis miscenics. Medio ^'^^^^'^''^"^^^

tegimen, itaciholum olim appellahatur altaris Eucharistise tegimen. Cibolum erat ei est S. formam, eratqxic ex ssepius habehat columhte altare : in Bursauro et suspensum super Casalinorum monasiefeldensium tamen ei

sacras

graiiores Brahantite ledes Dciparte \i. dubitavd, propfcrca^ quod numerare non Nivellensis (requentcr Ida Lercensis ct B. Ula

(rmB.MariEe Virginis alloquiisinRameya


tseeranf{il).

vestis mowxchorum h Cuculla fuit primo monachz orientalium : quam dein fannlne omac occidenfalcs antiquiores,

adhihucM

nesBcnedictinx.Ast non videtur quemadmodum constat fuisse uhique cadcm, '^,. /.....,. Edmundi Mariene, qm in T?,i..'y,di Marienc,
i-r' rli^im-tatio^ie

ejus

(orna

^J

f^"^

colligcnchs ^, ^, .entcniiis
laboris (18).

^^fiTZpZm
c^^eTcL^^^^^

Apud

Cistcr-

rantia.

Qx^are,

S.

'^-^-~;.^^^^^^^^^

^Zc^adbra^hli

longiiudinem,cl da taix

M) Vita (1) \ ta

ms. u ms B

M^

NWcllensis, p.g. Thiers.

25. Bibliotli. regia

otiire des reh-

, ,.n-r nnno (7) cil.,col.U97etl500.- (7) Ha 140-^81 vi Germanicum. p^>fr

Haltiup, t
,

Cnlendsnum

mc<]ii

H^ul

Loccenios.

Relig.onis .t Trfctatus do st,t

^'^V^f^^^J:^,
i,, de antiquis

Saxonia etc, Di-s. H, l'|,;


IU.

j" "
p.

Apra,s pag
'

.^-^-;

n.et\eq.;Ub.

IV.

c.p.

1. I.

monustiquc. tom. pag.542elseq.,Lcnon. Arohilecture tx, pI seo Unii


^^

pag. 199 et seqq., pag. 255 ct scn. -'^^^^^^^j^^^


forsan S.

^^^^^^^^^^- V.Sermo
,/ Uem,
alius scriptor.

''VJ- ^ Denclicti. monachoi-um nt.bus, l.l>. Con.men.arms .n R'^8" ^,^, cister,14, Martene, pag. ^'^;'/''^-,- ^' cap. XXXVl, ,a, Architccture 1pag. 202^' <_',, Brab.ntia cienscs. eap XCIl. ton,. II, pap^ 389 ,onasliquc. con.menta"^JJ ,^

C.sanus AreUens

CoUection de di-e.t.reh.Uv^U pag- ^^^ ^^ ^^^^" IX, pag. 206 et seqq.,

^^^^^^^.
H.tou^d.

rri^::n
a9)lbid.,pag.700etscq.

ca,L,pa..O..CA.PUT V.

^^^_

120
ES N^^

DE

B.

IDA LEWENSl VIRGINE.

CAPUT

V.

quisivitdiUgonte.-:Vidistismcanteaunquam.^. *su^.en. aliquantulum subticens QU.C moderato spintu ^u.do. lUa autem non respondit.
qua^renti protinus

corporis. n. Idir laniiuores


ei e1

Deus

sccre um, rnslans,acutiussci.'edcsiderans hoc qu.csita, pluri- .coegu respondere cogit* virgincm ad

mumque mota
Vidi nisi

sollicitudine pietat.s,

dixit

ei

revelal arcana.Ejuseestases

vos alias ubi

nemo
vellet

vos cernerc potuisset,

quemqunm huc

Dominus perduxisse.
desiderans.denudavit
virgini

gaudia spirilualia.

AUa vice verius illud scire adpurum peuitus dilect.o

suum

velle,
ei fi-

spiritus ejus. subtilitatl: et cogsitiune B. Uu,tricnsancUlaU. quaJeLliia 10 legrolti, Virco quidem. omnino comprehond.t, nocrga S. Eude Deo mirabilia dam (lie

De

quod quxsierat virgoqueIa.-g.us secretum

charistiam
fuii

(tcvotis-

sinia.
>

pery namque, minis sui Utteras donominandoDeum; acuta, acuUatem ; pcr d


qua> literaest per a desi^nabat

vero cognoscens et inteUideliter revelavit. lUa quod fuisset virgo .ens absque nebula dubii, .UasinelTa- ^ext.sm. in extasi*ad U^dabiUs^rapta mentis
et ilUc ejus biles paradysi deiicias,

spm tum spimde

denotando

amorem.Undc Yda quasi Deum


noniinis
potest

acule

Dcum

etymologia acute amaiis ab sunt, stusemper meditansea qu;o Dei dici Sic defectum quemque circumspiciens, ne quemquain dio^e se se pne-

multum ntMi lumine coniemplata, rumores eten.m dulat.um Nec est mirum * delectab.les, meUifluos, e Tt' sapkhssimos,
:

tuUt .o-

*/., humo-

-^^^^

- add. in timere

incurreretpernegligentiam,tribusannis nequaquam ultebuifexemplarpatienti.^ sed

pi^elibans et P'-^^apiens hauserat ejus animus, ex dulced.nem et spei gaudium ex rivulo lontis
^""43

placuit elanguenti. Cumque diem rius vivere obitus aecedere diutius dominicam ad diem sui

Die quadam.

cum

v.rgo nobilis ex

more SumcntemS.

siblsoUtoEucharistiam
,

recep.sset. se
.1

^^
^^^^^^^ I.-

exoptasset,

ergastulo liberavit. Qua;, dominica. de corporis Ubentcr. quando poterat, corpus

utrumquedesidenum complevit pius tertio,quadam die Dominus. Ipsam enim in anno

secludensinsoUtariumquemdamlocumremoseeiuuciio !-'>' ^ . __ termuium * nuu t.i...iiiiiiiin *_ a tum ab homiiiibus, domibus


.,
, .

^,.^

j,,,

dum

adviveret, toto ferediei spatio tracta recipiens Salvatoris, contemplative remanens moincnti^ dulcedine, non poterat illud recipere. vabatur. Quando vero

tu,.ba,um tumU>bus pecto,-e suax >t^te ^' '" ,, diutius, conlemplat,vo ebrietate sobria degustan tus anima^nue delicas quod cptarat.sese rec,p,ens

^^^-^^^^X^^l

^^

.nij_

^^^

Quarum qua-dam monitione ca)teras excitabat.


auxiUis

oraUonum

ies ad allare,

cum

virginis confidentes,accedencorpus Domini recepissent,


vitia

do poftaque solatio vultum la-tum et h,laren, ad ca.nob.um ,-edt, lampade div,noque cceUtus radiantem ccelesti pr^tendens intuentibus, deKaudio decoratum.

Ipsi arcanc

conlra carnem et fieri fortiores. <;c sentiebant die virgo laudabiUs, 41

diemonumque

nequ.tias

jocunditate corpor,s, in clarabat evidentissime ,psius anima perquanta plenitudine gaudiorum

manens non Quadam tenenssilentmm, ahminime Uctabunda, parum

aUas quod ad ,psam Lnsisset. Contigit quidem qu.edam cogn,ta, v,rg,n,sque Tccederet persona d^ligens. Qua. cum ad

rnsortium

fuit

Postha^c eloqu.o quantulum temporis ita tecit*. taUa cuidam person(E praenihil Pigro protuUt hucadveassistenU Postquam vos
sentiaUter
nistis
:

et frequent,am loquerentur,proposuere P-'^-.i:v.cem cum . ,, i-ec.pere.Quod Eucharistiam quadam hora

mutatus

est

status vcstcr

nequaquam
:

quaiem vos fieri simulatis. etenim taUs cst.s .status ejus in meUus Mutatus equidem erat plurimum, nec irx- tamonstrabat enim se iratam

perdulcis Yda cognov.sset, vir-o laudabilissima a Si Dom.num meum respondit lon^e dulcius sic quod p,o noverit.s quod sco ver.u.s rccepero, supphcare. . Ha.c .g.tur vobis .psi non potero s,crespond,t Ex
:

*nd(J. aliquid

sentiebat. n.en raUqu.d]nunctemporis persona eadem a laudabiU aue die postea, iHa iUa qua vobiscumloeuta viroine requisivit:Die debiUs, nec posse vosde fa-

Quadam-

personaaudiensdicentital.a est,malo,magisque co..sulo.crequo equidem ita pro plus valere, quod vos

doque modis omn,bus

me

rumaue

sum videbamini
ciii

9 disit

virgine, dicens * ita nuidem iterum qusrens a spiritus raptus est, quomodo vester Quando
:

Eui

conU?it? b Ait illa sustinere. Quid vobis spiritu confortata. Persona propter vos
:

:rXt

d.lTcra- 'aM. vos per tempus aliquantulum pere^_ sic locuta .^^^ cum accederet ad altare.,qua3 nov.tvera- ,^^,^3 Domini recep.sset, fuerat.corpusque* per preces v.rg.,.,s ,llud citcrquod obUnuerat la- ;^<'. vrg

rogetis

Dominum, quem

et ipsa

rec.p.am .p-

rec

quodLptaveratobtinere.neohocqmdem

vobis est

Non dormio quam solebam. Rogavi nammodotam sa^pius toUeretur. Dominum ut ha.c a medormiUo
illa

hora?

Dixit virgo

que

^'^niin

Quum autem

ad

me

reversa sum, bona quoD


explicare.
)>

quod quodam dom eUam postea declaiavit in quo posset nullatenus fuerat ad orandum, corporali. Gum eadem per- Pro il>sam vidisse oculo fuisset al.quan adfi. pUisona cum tribulationibus diligenUus quie se senlies lulum onerata, rogavit prompUssime Iiberan. sileius subsidio semper aUa, qua^. dum ad4-i Erat quasdam persona ap?rii Dcus corporis pulcritudine, divitiahuc" etate juvenis, gloria pra^ muUis radians,
loco
:

babuinon possera aliquatenus

Ei-

'"44 Cognovif certius qu,dquid ei contigerat.co- 0>fJ^-%^^_ quantis et quahbus turba- ^,^ ^, anoscens etiam quibus quamcorpor,s antea ,,. cont^gcUonum motibus tam spiritus sa.p,us.' Cognovit etiam. et hocuerat oner.ata.
,

sign.s,

diu

persona; v.s.tabat, qualiter Deus spiritum

modis

et vcrbis plurimis,

quando.quam-

/-^

.^^iu,

ed;mqueperpluriesnoUr.cabattaliafam,l.ar,ter persona postulavit autem a v.rgine e d"vole;

e.

n.od,.,

ut ei d,ceret cum eadem supenus memorata senser.t .n cap.te la^s.osuperlignum cecid.t, si dulcius, quod ad Ad ha3c v.rgo respondit sensit penitus casum horam iHam non doluit, nec liBS.o-

Jm

rumcopia mundialique mundipossetdeliciisquamplurimumabundasse,


fortiter

illum

saculum

et

sa^cularia dereUnquens, se

Deo servient.bus

sociavit.

Qme cum
die a

cognosce-

tam corpore vctpra; multis excellenUus


spintu dulcem Ydam,

quam
re-

qu. gravitatem. Non mirentur n rncapite sensit mirab,le. Cum cn,.n co aud.unt. Non est euim tal.bus.ex parte qua Ubct refertum gaudiis tant.s et ex plen,ffistuans et exuberans,
et

postelapso, sed, aliquantotempore

modis omnibus

quadam

virgme

amoris, g^iJlJ":^"; tudine mentis duloedinem

DIE VIGESIMA NONA OCTOBUIS.

121
EX MSS.

A
it *,,ntuMit

eructet.qua parte pectons, qua delicias ebulUat et seusus cUmate, se dolons ab-

amabiUter conforpiens, ipsam delectabiUter et autcm de moniaUbus, qu:e


tavit.

celU cerebri, quo aut misccre? sinlhium in-erere poluit* smin

Qux-dam ecclcsia pnesens

erat, voccs el

pemitus ipsius au;

^;;r:::;- ^am 'Z^nuur libu.


<"^"'

quaj^^^,.^ .,,s. Nocte de moniaqu.dan. p st comp.etoriun. rogav.t pnelationis culmine subUmata,

diens, ad ipsam citius properavit

sed invenit

eam silenlium jam tenentcm.


gere niteretur, pernian.Mis
vitaH spiritu, et
et inepta, a luctante pro

Cumque ipsam enqnasi vacua omni curporis inuldis

acquiesceret quidquam cibi caram virginem ut viros et mcmbra nevcipere, ut aUquantulum recreari a. Quu: cum corporis possent ck aUmonia
in ejus utero non descenosculo sed ibi remanens dulcedine.plcn.ssima calest. dif plena enim l)ei nequivit cape.-e,sed ad lerculo terrena fe.-cula spiritus s.dulced.nem, celeritutem

tamquam moles

mhilo nequivil ahquaperciperet monialis.

tenus removeri. Quod


vidit

cum

m.rabih connon brevi spatio ipsam vullu templantem. De qua . 48 Vir<'0 veroiamdictasxpiusdulc.s\dape.--

p,uLr:ruaebatUereioeaeonven,entU

suspi-

ccloi-itate

mentis
tie.is

sitientis
triicta

coelorum CL-lsitudinem contem vmrecalcitrans, amoris cincta plari! amori non dua.
et avidi

culo, carUativis
motilius

moribus*

revolavit.

Gumque

. memoralffi

*ad(i.

: binde potuit, Jamque me nom.nata^ S. jam dt -^y, aW,t .uperius non est nntab.le, nec vere niircniui homhies, n r ntur mum super ete^oi M.roi emm etiani ipsa m.ror. Mirm- ete"0 plur
:

eju dejaceret suavms, vestes de .noniaUbus, ut huc et. uc converterent traherent, Ucet illam mh.l sent ens. ut mo.-tua,su.que ma.iensprorsus Cumque loqu. se fieret non cognovit. mosui comPos et con^c.a

altius et ardentius ^^^^.^ ut clausa soUtudine, ranti singultus ammi queotrerret sponso gemitus et vehe.nentis, seque posrulos, et animai suspiria agita.-e,seu Uberiussinecujusquam scandalo

~
alia

set

cordis ducere secundum desideria ment.s dulcor. aUasquodYdam pra^dulcissimam, moniaUbus oarilat.s sermosu..

Acc.dit

aurde

deditam,qu.3damde custodis caUcerr. c n.bus increparet. quod ad clementissima non bib.sset. Qu^ dulcis et
virj^o
: Cum dulcis aud.ens sic respondit .t spn-.tus Ue.tas in mente jubilat. me Trinitas

la^t.tur

>nl.

?n .fTib

Ubus

et

qua^, d. n.irabilibus inauditis.

meus unus

eir.c.tur

cum

dilecto,

quomodo tiam,soror dulc.ssima, seu guscaUcem a custode susc.pe.-e possem d.x.t e. nu.ab.U,
are-'

^^^^^^'^^'^' credit.. quod

AUum

q od

eamrcircot.

veutimoriua.Lu.uw...^-.-veluti moitua.cuiu
de refect.r.0

^
/,

dux.mus non sc LeUectus provide d.gnum et.am a i-dabd. v.rg^^^^^^^^^^ dum. mtcrWvit compa.at.o seu
.ben-

et e.

contingebat

etiam aUud , sed P-.ter

ampU

conli^c.-

^^^^ gL f ipsamanens m oMas.. ru

ut^g^arum

rpdderetur, redderetur.

loquimur n.aUs de qua nunc ulsU unio cum sp.r.tu Dei

qu.e

et v.rgm.s,

cum

^^^.U..geretcommiscer..Cmv.rgL^^^^

dabiUscIen.nteretcha--i^^^^^^

^^.^^^^^^U.^oaeun.reeeptoeo.porelh^

et

hoo

ei

D.e c,ua.equentius eo..t.ngebat.

ttt"d.ceret:InDeononap^^^^^
comparar. ,od.c.tas creatur^
celsa; .nagnitadi.U

non pra^xalet ex

ru=n--'-- :s:"
jaeuit, ^"P':"-"^,^ ,U.e dule.ter '!';

^'^^^^"';,_^.soi^^tionis

in>portune, aut *'-'^^-^i':::::':er::!'"nu:!s:!;;^t:ne.aut <i^ceaenb pen.tus f


tionis

-^P^'^^

^^

rqu.eiu.n
habetur

de moniaUbus

'irr::::- c:;^::r:o.,iaus rr^^:;n.ve.ssett.eta..ne..nn ^ ^^^ ,,^, ,p,riens al,a v-

^"

-
B. Ida

muUn

itT

^tatimrei:iuLi'-i'-i""i

cap,-eas eervosque ^^"^P-^^^I^J^-^^


*omit.

j sque

,,.ero::uv.r,.nemut.bi^eUet^-^^^^F
pondit:

-n:i;sr
'^

:'--'--

omtt.

"r' :' au al,u.n leeu.n i.loneu, perdu,"l somno excU...., aa susiinens __ .audio, a tanto ,^.,^1^ ""."rt '"^^ul! c.u,e quod a '" revoeata, '^ ,J,,^t ita citius ue.

NoNUiu^q
, T)ie

quadam cum
^r.uere mee^^^
^^_,_

r:'

virgo nob,l,, De' P"-"


sui.net

eompos

esset, .psa.n

,t

a re

tam

deleetab.l,

^.j^eeribus

o,ata

.on.a ja. s.op.us

quoi

in loco

novo

P.e;''

^.^,

\"

'J,, ^t

pemitus

poris seu

"--^^^'
,

dueens susp.v...,^;l^-;;'-^_^^ ,^^,,. it,ens ineessab...ter -"'; en..ttebat


is vei.e,..e.... ris vehemeiUiam

.J^; vc-o h.ee "<'''=''\''^P;"'""anisbu.cellamin b .s pa.

.^," ^eddidit

in

hune
__ ._ ...i-

--^^^^^^^0pins anyusejus antius>^^^^^^^^^

i,iturbenig.,uset .---;;^,_,^,,,^,,,
ll

'^'^'""^r-^ \^,i eorpa.propr.un> .nt.on;.,^ ^^^^^^.^ eorpu. propr,um ..-..^-.^^. ^^^^^^^^^


:

modum ,odum
"imus

-.

Quomodo
""".\

cred.

eap.lU.s

,,. ^^.
^^^

pra;

".W.

fe.Te

angebatu d,leeta neb,lis tiaBnonsust.neus,.pa.

ul

,.:,, "S
.

m m
gauU

^,3 sub.ngred,

ef> prxvalerct^

Regavit etiam
^.

^^^^^^^^^

^^^.^^.^

^^^^^

Alio

die rtirsifi

am tr,t,ei, -*>"- "'^,:;:^r:"^-:,seauensetser. ..,. t-uehar st am


n du

ea P n ~ . congratulans, ^lule.a ingratulans, uu.o... laincn d,e ^''"S'^'1"":^^;;^ 47 Al,a

^^

quandoqueeroeeahoeinstatu. ^^^^^^,^ "!"^;^" Jllia a rr....tat.s .mgnal


sceundu.n pall^;;;" sunt, colorem
e.tasim
.

traeti tra

.-^^_,^^j. seu rapt, _ _^_^_ __^,^_ ^^ .*,habt

,^ cumexleris hitrans eeadsorcL.- sanetam aa ^''' r:o,,poiuii. vans ord,ne,ii utibusaliis ipsa clesiamposthoram P''""'"'"'^"" .^.^ neb,l.eeenonexi,t,sedib,,-e.naens,-.,nv2;^ ^^^^^^ ^^

eadem ,non,al,s . -'e u ^,ubeum eo.-equun ^^ p,.^,j^j,. llome eumduleiv.rg.uode ^^ ^^^^^ ^


.

h"""""":;"

^,^;;,_

,,

sae.-a,ne..to,

v.del.^et

ue

,^

^^

iu ore

spu' nectareus consolatoi

122
quffirens reret

DE

B.

IDA LEWENSI VIRGINE.


Domini pra^cedentis. noctis tempore Nativitatem Au-uintelUgens do bcati tractatibus lectiones
stini loquentis
tuti^
1>

forma panis d quanto tempore permaneat fmitis, dixit virpo substaiUiaUbus c verbis jam

Quamlo Deum recipio, brevis spaUo subeuntem, nec lemporis ipsum animam sentio
laudabiUs
partes
sentio
:

tantis

mirabiUlcr de mirabiUbus Tniurepcntegaudiis, exiostuante spintu,


et pr.e

iran^latum ad

mentem

corporis per

cibi

li-

fuit "insius

anima doUbula, quod pene timuit ne

Insuperque mites

ccrtms lemporaUs. Insuper senUoque et periecta divmitas quod et vera Immanitas spu-itui mentem meam inhabitent, seque meo

sonsum perderet,

mirabiU cordis la:UUa Erubescant semet amittens penitus insanirot.


leclores tepidi qui tot s;i3pe

magnaUa

scriptura-

dulcius conferant et transfundant. eadem momalis 50 \sseruit quam plurics et ntii explicat eo caraj virgini jungeretur mdniali. quod aliquotiens, cum per heec mentis ettasim subiisset,
residebat

fortiorura

in tempore quo reddebat proxima, virtutem ipsius virginis, cui divino consolamine, confort^ta fuit muUotiens spcrnens vmUus et contra viUa forUor^.mundum Interrogavit virbonorum amantior sic effccta.

cumque lecta rum legunt. scrutantur. ruminant, vasis fcetidi, retinere viK transierint, ad instar virgim conpriovalent nec odorem. Pcrpluries por aUquoUeiis ab exccssu menUs et tigit quod noviter revocata. pr.etendebat msiextasi fuisset

add.

cum

picpUbusoculos adeo
verius
ficis

spiritales ut vidcrentur

inspicicnti-

quadam
*.

mu-i- lius coelesti lanipade raausque * omil.


fulminantes

radiantes

ginem haic eadem monialis, quomodo cum quod Uetetur corpus cum anima
cipaUter transfuudatur

potest fien

ipsa prin-

la^tiUa spirit.Mi.

Ait vira

ANNOTATA.
In
institutis

add, animEe go

hospes corporis et amoris dulcius conjungatur tanU confmio ipsi tam dulcedine divmi cum amma tota medulUtus termino debnetur, quid gaudii sine mensuraj sentit spirimirum est si corpus sentiat quod

Cum anima

sit

mohosticis diligenier erat cau-

exira refcdorium, etprxsertmi aut potum. supost Compleiorium, aut cibum

tumnequis

B lusetpras UeUUa

dilecU hospitis graluletur?

>

mcrei.DicioCompletorio.dehebant omnes ire E pag 113. cuhiium (1), uti svpra r^oiavimns
.

ad

iiabebat coTisuetudiDicebatur de virgine quod cum ea aUquis loqueretur super nemquod,si fuerat mens ejus in * extasim evoillis in

quibus

non in solo refemonachis religiociorio Deo referehantur a refectorio sai^mS. Benedicii familianwu.^ed
b Graiixposi rcfectionem

cata, continendo

silenUum quam ciUus mutare-

excunieseas incipiehant

et

in ecclcsia comple-

tur

CumaU.iuoUensmoniaHs superius memorata

virgine laudabilisde mirabilibusTrinitaUscum quod unum sima loqueretur, a casu contigit dulcius ipsam diceret, unde virgo commota mirabili ammonuit ut sileret, quin et ipsa pace hausit mentaliter duice silenUum tenens, diutius
Aliqttando nihil cibi potest

hani (2). Riius, if^quc servabantCisiercicnsesMescribiturparieprima Usuutn hvjus Ordinis (3). dictum fwt pag. 114. c De custodis calice panis eamdem hahet significaiionem
d Forma

valde solemnis,

qucm

ob-

miram dulcedinem ex auditis. 51 Cum ab illa moniaU rogaretur


poris,

attentius die

corquadam, ut reparando provide debiUtatem

ac specics pauis. nuncupantur verba cone Verba substantialia dicens sacerdos secrationis, propterca quod ea substantiam sithstaniiam pUnis trayismutat in
Christ i
f
.

sumere,

cibum

veliet recipere,

humiUtate pra:via

* add. accederet

acquievit non praesumens respuere quod rogabat, receptisque cibariis, obdormire parum comedere. spatium nocUs qusE non potuit fere per totum Sicque virgini contigit quod fuit posteasubsecuta. Gum vcro quoquie prodesse credidit obluerunt. Ascensionis Domini, dam tempore soUemnitas

Quoniam.

tales erat

apud monachos orienquam maxime severa, et tamen non


silentii lex

necessario poterani quin inter se aiiquando usum a remotissicommunicarent, signorum

jocunda spiritu, jubilans pectore, prii; mu-abili poris adeo gaudium oructabat.quod manducare. In la-titia nibil omnino potuit
cordis

cordis ot cor-

mis iemporibus adhihuerunt. monaplinapassim apud omnes occidentales excipias, viguiijvti chos modoCartusianos
ostendit

Kadcm

disci-

Edmundus

Martene, qui suis

lihris

nocle vero celebri festivitate aliquid tentans quinquies si posset aliquatenus totisnisibus se vincere cibi sumere, sed nec pro
prdivaluit, nisi

proxima probavit

parum.

et

gnudio

spirituoli

dtct,

modo abtinmodo caret.

contingeret quod subtracta qua visiUverat eam fuissct gratia dilccUjc virgini, diuUusquaquedominieadivina bonit^s, conster-

52

Cum equidem

de monachorum Ciuicraiuram henc longam, in monasierio niacensi us^irpatam (4). religiosis per legcs g In omnibus Ordinibus juhcniur servare, idi dicimonasiicas omnes vitam communem, quod, ea ablatajacile

riiibus inseruit

signorum h-

mus,

enervatur coetuum religiosorum cxtases hacprxter voluntaiem oh iongas suas


Ida. frequenier exempta fuit &ca(a

disciplma.Ex

mansitpavidi spirinata humiUtor pra;Umorediu unde cuidamhLec*de monialibus * unde cum tus et trementis volehv!C cuidam designasset. rcddidit viigini monialisquod cordium ipsius patientiam sic probabat conditor Cuivirgo pro verborum eloquiis utens signis/"
:

ri.

sic

a Si super hoc non sum culDeus quod istam gratiam non pabiUs, muUuin cupio possidere. Nec tiimcnhocdixit

respondit

&J^

novit

ca;tedespiciens.sed Ordinis staluta psitiens cum posse melius tolerare. et ris sequi frequenUus Gumquodam tompore divina; plenitudinis nimie-

tate languida

quodam

jaceret lectulo,

cujusdam

in

Regalam

S. Bened.cti, cap. 43, pag.

584.-

t3,

Consue-

pag. 881 etseqq.

^^^^^

^^

blE VIGESIMA

NONA OGTOBRIS.

123

CAPllT VI.

B.

l(ia

ob nimium gnudium

spi-

languidK virgo laudabilis cuidam persona; caleiiagraviter vincuhs parum, innrmitatum succrescenle moini Uu, pr.usentialiler assideret, mortis term^ grave.iine, personani contigit ad l.um num , quee mordet umnia. propinquare. prx- vidit autem adesset proxima dulcis Yda, horrore hic assistere, qui
senlijiliter

non

EX MSS.

igitur

da.mones

'

ntualclaniSuel.Diaboluiu.qui
eamlonlal^'uiial.M(rtiproxipotit. Ejus nia Eucbaristiam

litigantes pro anima, terrihili ut terrore horribiU remiseram, instanter et cruddilei

aiiudicabant

pugnantcs misericordia3
trepidam quidqui
l

poteranf

proferentes adversus ge- poterat in ipsa de muli

obitus.
1NFIR51ANTIS * ET V.^IONE AU OUITL-M Aluiuando contig.t v.rg.n. s V.RO.N.S.
''"'="'"'" '^^P^'^"''

incessabihter, et ipsam nere reperin, aecusautes nequitius Hisauditis, v.vgo persibi nequius-vendicantes.

aculeo visceribus, pietatis tcrnta, Irem.us totis

^.mulkntcpectusroredulccdiuiscompa.^.
cujtts B. Idn, prie

De
rod e

intima
luce

ODiTUs.f

^i'""""

pntescunt,

infirmitatis

0
.

."

vcraciusviJebatur

orubescerof, .ps. quod ean. tanta cla-

exuberans, intime referlum succursumilUusamm e et cellam, ad co d^^ vas sacns oratiomindigcntis auxiUo, tunc temporis et devole, rogavitquc

tutmsque mi..n

add. et

rcscravit

bus res^rvavit
?reme. te

transfuderat. "itr o.nni pavtc quod ab .^prx.ni.nia vi.lerctur, Tptua claritate .ps.us .nt.ma Xsecis^inspic.ent.bus possent obstante par.e.e cor

quod adco P

r-

meduUitus compuncto pectore, meutc spiritu


,

prXis

solUcita,

ammam nericulo veUet pruisentem


resistendo dx^monibus

misericordia^

quod bemguus et Ihesus Chnstus ab -

pa^t^^^^
-

'-

^^'^'^
quos,
'(/-

hbe.a.c.
vante Dcipara, fugat.

flecu.

"prosp.cac.ter., non
Rpf vero
istius

^^;;;lumnmtisprecibusparteWchte^^^^
pr.cscnl.ahtcv

perspicaciter

consocios compellabat

asMslen

B
omnishumam
geneii.
,

Manam

tis

quod, si sic nerei, ,-, ,. innouidi lanpuiui teneritas spiinus llh r -o feniai amoris r.-vi(li u premis
!
I .

--XXetdevote^..H^^^^^

a(/rf.utqufe
gestant
trorsus
tora,
in>'

rm:;x:n:Cn:r:^m:.,iavit.Fuit t.um,adsalutem.p
.^

coa.ljutr.K et

deat, vel aud.re.

^^^^. j^^^,,;,

consona

pec-

ob nimia

gaudia languct.

* (leest Occst * add. non

lar^ cedinis autgratio,

uo

,ectat.on.s.gn^u...
ei

^^,^ 0euni ^-^P^^^_,,,,

-*

'""^"' ':'";
conservare.

Unde

'"""

viro u.naUquot,ens cuidam


^^

^^jam

secret.us

Do"'""'

pevet pra=sent.aMe

Xer et

ipsum eTpresse. Sed cnm c P


^^^^^^^
_^_^^,

,eUgioso Pl"'-""""',
,.etul.sset,

^.

cum

et

7';:^ ^lln. aliis rogarct .Ue


^^'^!^;';^,,,,,,,,, dixet t

tajus^

omit.

" susceperat, habcns

qnam uUeriusrenu.reba

un

j^, p nm p,.jncipaliter J^

s.b virginem ^a auu.

^^^^^_ ^^_

-^^^^^^rr t; maxmiatiuiibaiui. ih
omit.

a^^C-Vms pro.>,.HMinsiuspectore,

mme,

sed vaUlc

''

ct cella

cerUus

":i::strru;r;:^v.r,o..ob.iisbum.nu.,cupa... Utatis operc


^^

non valebat V'^' "'"'''; f autem '^-'P."^"^,;:,^, laudabi gaudicrum v.rgo

^^^ vchement.am
;s

^,^^_
re-

Prxnota
moritur.

dte

ustinebat

ta.Uis

57'^u'"'='.'":7t.;u

.m:ct.s.t.e.,scorde

obitus,pie

^^^^_.

um P'-"dulc.

^^"^"'P'^.'^'-,

;,.

P'

,:,'lm
.

Apparent
si

ip-

dccmoncs.

li.,ueret 'P'*'"^ ' .lU mon.aUbus, d..,t


pe..o,

carnis carce.-em ,,uandaraaccers.e..sde tu, '". corpus receL.u' i;;,^,^

aecU

velare

'acem

nostro

_^^^^^^
^^^.^

^^^
ejus

gerens ' ^

'"^""^ ,,dians, spir.tu, v.go.e

''"":tu?r :'rSv.,^otortis ";' , virtutu...

^''^"r:';Sr-uC.ue..sadterram.
cun. velassct
':"-','-"',''';,,

...u...-

^,0

vullum

minibusloricata,om...o

..ec 1.SU.. respuit, P ^^^^^.^^^^

p-""''"^::;;:f^m::;:rsir,tuaiespiur,prosp,c,ensx.d.t 'P="^^

'

hominera

alnju possct nul.ate..us

m
,

mum
^^^^^^

P^lP^"'-^^''"! vero veri. in J"^

'"."rtempo

cnitus re.noalem subicns


^t no,. levis

'^'^J^l^
n
j,,

ob,tum.

l.cct

P'-"';:^^^. :

,..acriter,tan.,n,

oiit.

Ude semel -'"

^"^^^^a suumevolasset adcceuc

';otemplan,lo pr.li^^^^^^,,^ ad

"'"^"-'PT'7^0 ^
oc
in arucalo seru.t. scd

ni..i.ncpiav.rgode.
,.eculo, laborav.t
;

'^^ devota

\'"";

ipsa.n s.c "^PO^;^^ ^ i,j ,,,.aua,.tulum statcU .psamque tactu c.U psam,,ue t^'^^^^ ^^^1^_^^^ ^^^^^^^,^^.^^ ,,etum, e.clamav.t
;

aevot,or

etdevot.ss.ma

t.^.^n^.. .avil ^ ,,^

siciue
f.ne

^^^^^^^,,^^.
in melius,

lim ipsa Pea-.pum.

^^;^;^;;;;:, rem

^^^^^ ^^^^^^^^^

bonu.n qu^^.'"f;^^;.:a:rtu.n jam pi^"" que lemporis

sancto.

mirabilissimevocdgtavi.um

124
secundo

DE
,

B.

1D.\

LEWENSI VIRGINE.
D

sancto

Ejusviriutes

nemo
re.

poterit

(ligne Uiuda-

nne laudabili, fine dulci, fine peroptimo consummavit. 58 Quis igitur, quibus cloquiis hanc Christi luminiilitem, hoc vitio speculum, hunc fontem di'beat collauut sumcerc ^^.^^ ^^^^ clegautius dabit? Gui virtutum tota congeries, cui redundans pelagus gratia;, cui decus et decor omnium adeo qua! possunt quempiam ornare spirilum,
quidse largissime transfuderunt, utnon vivat cui non possit ejus nobilitus quam laudabilc

APPENDICULA
Unica. MoniUiin.
et

PlllOU.

De

librariis

libroruni

perscri|)lionil)us

in monasleriis Orientis et

comparari. Potest enim tot mirabilibus virgo pra^radians, hortus irriguus &, terra friictifcra, gratiaj, vas admirabile, solaris niQius, lucerna
plantatio, palma, cedrus, oliva, hyssopus, rosx quidqiud aroma, balsamum, viola, lilium et noaliud gestat dulcedinis, virtutum exigentia,

Ocapud cidontis. Sci'iptoriuni Benedictinos aliosque monaelios,

pnvserliin
scripti

iii

Belgio.

aliquid

quam minari. Gujus excellentissimo tam virtutis effemeriti priKConiali titulo citra sunicientiam
rendo.
nostra modicitas longo minus contrahensulficiat, afligentes anchoram littore,

Libri

in

nionialinni

coenobiis.
tis

De

monialibus doc-

cum

ba:'C

inedii aevi.

tes lora vehiculi,

pede metam propositam

atte-

opus

nostra rentes, lingua silet, stilus eripitur, stat carbasa, cedit corfaselus, cessant verba. cadunt Gontingentes igitur** terminum inchoatio

pus*.

J-Janc
el

ergo

B minime rogamus
sustineant
festinant

non materiiB operisque propositi, supplicantes diligentius audientium gratiam, utes bentvolentia caritatis
nostra^
insipientia;.

disserlalionem de librorum perscriptionibns feminasludiishtcrarum in monasteriis prcxserlim


ignnri

rum, anno 1870 scripseramus, non

hoc arguimlicandis,

modicum quid
nec
tradentes

menlum
in

plurilius
fuisse

erudilis

viris, infra

in transcursu

prfcslriclum.

Verum anno 1877

examini seu

librali judicio priEsens

opus, pau-

lucem

prodiil de medii xvi bibliolhecis eruditissi-

bonitatem; pertate dictaminis faslidiant materiic quidquid melius in istis sapiunt, proferant sed

mum
hic,

Soopus, rura U. P. Caroli Cdiier, presliyteri


Jesu, concinnalum
illic
:

cietJifis

in

quo

ille cl.

vir

modo

amabilius
omif.

coUaudent nobiscum virginem quie, meruit ex laudari meritis operum non indigna, oblinerevivendo gratiam, et decedens
et

modo

ferc

onmia

c;ipil;.,

qu.-D

dispulanda

suscepcramus, vel allingit vel explical. Quibus perfuillucubrationem spectis, iiobis aliqunndo in mento

operibus

dectElorum gloriam adipisci. In qua regnans, meritorum, lectabilius circumdata varietatibus munditia: florida liliis, in amoris mersa diluvio, amantium gaudens deliciis, et optatis fruensam Christo
vi\it * add. Explicit vita beate Ydffi.

noslram

relinquere, ne acta agere vel in videremur. Ast quominus hoc conalicnum opus nos dehortasilium ad eneclum adduceremus plura
in tencbris

irc

banlur.

lit

primo quidem

in

fniem alium qu.im nos

plexibus,

cum

dilecto * vivet ** per sitcula sa^*.

culorum.

Amen

animum egregius auctor inlcndil. Ipsc enim sibi prowvi posuit m:mifestum facere bibliothecarum medii
viros

lum
:

ANyOTATA.
Horas B. MarUe Virginis in Ecclesiajam conasxculo VIII uswpalas /uisse ostenderc Botm (1) . qiias alii aucfores putur cardinalis primo propotant a S. Peiro Damiano fuisse
a

tores
fuisse

ecclesiaslicos, tum monaslicos, fuisse aucquod sladium magna laudaab eo lustralum oemo negabil. Contra nos ostendere conamur a
in

monachis studium suum

exscriheudis

iiliris,

qu.isi

primis temreligiosie profcssionis csset propriiim, jaiu poribusruissecollocalum.aliis relinquenlcsprovinciam


fusius explanandi (|ua
ca; fucril

diligenlia

huic

legi

monnsti-

multnmpropagaias{2).Id cersitas, xclsaliem swculo Xllpluribus in locis fuisse tum esi, eas II in concilto usiiaias (3), qimm ab Urbano anni 1C95 (4) mirum in modum Claromoniano
rationc sseculo fuerini commcndafx. Quanam monachis Camalduknsihus dicerenfur, XIII a quo xvo cxponit Miftarelli (5). In Belgio vero,

oblenipcr.ilum.

Aller, el

quidcm pra?cipuus,
demonslrare movestigiis

huius noslra) dissertalionis


niales,

finis est

prajsertim

Belgicas,

monachorum
ecclesiaslicis

institisse,

non lanlnm

iu libris

perpul-

ehre describendis, Acjuveuibus utrius(|ue sexus hberaHter cducandis. noslram disputationem proferamus,tum cedil, ul hanc
sodalis consiiiumvirorum prudentum. lum exemplum

sed etiam

in

colendis lileris et

adeo raro rcciiabanvivebai B. Ida Lewensis. Beipara cuidam fcminx maximc patw\ uf biogratrocifiarefur quemadmodum refert
,

Francisci-Xaverii prislinaj Socielalis .lesu,


qui,

Zaccaria

quamvis decessor noster

Stiltingus anno

1757

Iioras. pfius B. Idic, quia quofidie suassolrebai

biographus hoc b Locutiones mysticie quas uberius demoncapite ad B. Idai tiriuics


strandasadhibei,
scilicet hortus irriguus, terra

cnmmenlilio prolixam disceptationem de S. Liberii eruhuit de eodem lapsu lypis expressisset(11}, non commentarium, jam pridem confeclum,

argumenlo annis 17o7(12)et 1762 (13)

juris publici facere.

Qua-

cedrus, olifructifera, vas admirabile, lucerna,

balsamum, va hyssopus, rosa; plantatio, aroma, ccrpticaniur a Cornelio a Lapiviola, lilium


Viciorc{8), de {G),Garnero (7), Huyone aS. Magno (9) ei S. Bernardo (10). S. Gregorio

quo slilo ante proplcr el nos nostram dispotationcm, prelo subjicimus. annos fuit composila,

novem

Psdmodia, cnp. XII, 2.SS.. tom Concilia. tom. X, rnl. 617; Acta
(I)

ne

divina

t2)
111

Cfr. Labbe,

IX, col. 334.

(8)

Opp., tom.

I, col.

G34; tom.

III,

col.016.

Febr., pap.

422
517.

'3>

Cfr. Mabilloniu';, Prief.


II.

S^culum V Benedic-

tinum. pars

num.117.-

(4)

Labbc.ConciUa, tnm.

coL

(5)

(6) et Beq VI, col. 239;lib.

Annales Camaldulenses, tom. VI, app., col. 71 0) Gregorianum. lib. In Isaiam, c;ip. 58.

i% Opem, tom. V, cxpo.?. sup. Migno. Opera, tom. V. Vitis mystica, col. Cantic, col. 479. (10) (It) Act;. SS.. tom. VI Septembris. C67,c<iit. Migne. Theologicis pag. 598. (12f Apud pctavium, Opus de .inni 1757. dotrmatibus, tom. H, p-irt. Il.edit. Vcneta
915, 164, edit.

\VI,

col.450, Hb.

XIV, col.421 ct seq., lib.

(13)

Thesaurus tlieolog., lom. U. pag.

5!^0.

OGTOIiRTS. DIE \1GESIM\ NONA

aU

S. ejus hiographus, suh

Uilariom maoi-

AUCTOBE
R. D. H.

g,.icntalcs

'
ri

taldnas Leioenses

didicis^e,ctposica,
stud.ose

Z^ft^^orualis facta, g^um ^''.^^ ..dpiiamcorrexisseqwrti',1 Ubrum^erialem non minimum.


^'^'
^

Ubros

ex " "^..^^. Nicephori. J" .^^.i, ^,,u ^V^^f i,-ihuilur. Adde ve,-oa "".'"; libu^

^^Z^^T.n.^^^^^^^

.luo

tasZn'

s^cLlo

in

0,-iente p,-olHent.t^

X^^^^oa

n.i\

.rm.tutinis aUiacrm^ Quidquam


hni nlus cceteris. aliis

alios lectiones... Plurcs


spatii

r
, .

tempoperm.ttens. labons tem-

"w,oTcclcsiasticos exsoribe,-e : nul a a imperialis, inqu,t. re u aula sua enrav.t^Mane c n sedulo

Thcodosmsju-

nL

r-:sT.n>o

d,ffe,ret,

temponbus san-

'-"^-"'''^*"'""'"'-

:7u:CZlnl

i.ommilus etpr.se'-t.aZ_

^" ejus ad itoc usue v acmt^ Ua' scnptorum scnpsit,ac muua ..^.uorum vi superiora:

tempus sunt

^f ^^f ^f -if "X

","ni. aur.is

um-

libraitis dc monachis ""3 Monacki ocdderdales


/,

'-ienns-

eamdnjc^n^^^

i,ccddc^^^^^^

,alcs ime,-nnt

'^-;

inexscrihcxdis hb,-is Tnroens^u l,U S. Ma,-tinus ars, exceptis ^"'P


sterio tar : cui
'^*.'>"* n,ajores orationi

po^^ncm ^^ ^ ^

'"^Z,
'^^^

co-

^J tamen oper. ""' -*";, ^^,ge,Uius,

^^^^^ tputabatur

\ monachus et postea PP'


'Ccc''^"

\;,;.1

7^5''.

scrip-

,veue ab

i.^^^^^^^^;^z^::,qj.post
diaicerunt
(3). -^t-

^""^

r^cQ/anwsm

opercrfe

.^"1 hoc trannle munia mnnachui gestumconsulatu,nal,avcm^^^^^^^


,

',,.
ca.il

scribendi

^7'' ddi<; i,sige,n in oculis S. .^''^'''""."ri^s 'ehcnenter


.

mc.*oJ;, ratior^e "'/r;,*; ;c)t,L,..P'-o''' dubu, smt ''""


,1^

cdampricctariores,

gentiam '""'^^'^"";'^"Zsa,-ies,s(a) excitahat.utnan-aMh^^^^^^^^^


et S. H'-^''""."';"'^,

f r
'
'

so-ibere prxr-.pue
^^,^^^,.
.,

e>s

rcferretu,-

Epiphaniusdemonacl,oIux,e

co ^''''-""Xr.tico merace,ejvs

esse

monachorum opus

^^^^^_

pingat dig>to

qm

''

'

^^^^^^^^
.

Je
P

valel, legere.

scr>bere,.Iuodestp>^c.
E,isde,n

uum

^^^^^,.,^

^.,,0,,

fud ^^" "g"'^,*,^'""'''"'""i

dem pentus

fuit

'"'!,' nii Vita. ,^f;jp^,,..oc/<t.,.s (7) satantiqua,ncsseal^^^^^^^^^^^ ,,,. Hi^,,,.^

quam. (^""''.J
'

,pcrsam, tamen

.nonachos
'''''"'

'f'f '"Tl^^ocii'"'-''''-'^''''''-"''''-

*;,,

,ci/.^ "'-

Lucianus a''"'"'"''"".
artem
t'^"'^';'^*,

'-s,,,-

elegantis libra-

'^'::^:-^"k:i:-:S:s^^^^^^^^^
,,
^'^''''^"";
. : ot.";"atcm ^; , tur enim -.et, i /^"

""

rii

Lucianusautemhabeb
sibi

monachos "u m tse um decem .,^ ^^^^^^^^ ^^

^'

;amin>m>cam au,ma=
.
i

ti,s nnnus
o,atio,-.es

victuni

pai.ibant

W
. .^

(a(. d.aeonus pulchre scr>bere

iabm
(9)

^^^

^^^^.^^ 3,^1
^^ 3

ntare

'

",^^.j

open

'

^,^

i,.pip/,au<s, (
S. Hie-

manuum de^otum

scnbeic (,!") '^ erat recte


qco
(2)

omn>a, lom. ronvn.> Opera

1.

cdit.M.gne.
lci^-

rl
,5,

oannisCln^y.OP>'^^,fMrebal.
Cssiani Opera, p.g. Ephvem Oi-''
e,lit.

"

'^'^-^

!!.'r4

s.

^'"l";!
edit.

pag- i ,t latine, Epiphani.Opera, to.n.

-I&,rnr,55-er:r;So;::^-.^--'v-i.:s:^,tv-,ea,t.

aseq.,
tom.

ha^res.s 47, U, lib. II,

R'""";/;fns, col. 1.
.

Migne.Epiphann

("o

Ac a SS
.

Oper.n, cJ.

'"^<''MaJ'. P^S^';,TMd col.r^.-" Maj., pag. ct 3 =01. -^ tom. IU Mignc, ^^l^f;^,^ ss., ^"f 94. -(ll)Ihi<i.,eol.34.

"'

Brockie.

"'"^TA^.a sl:, t-'"'

tonf.

IH

-"

^^-

"'
,,.i

120
AucTOBE ^- ^- ^-

APPENDIX AD VITAM

ID.-E

VIRGINIS.

doctoribus edita, ex nui ad hoc crant idonei, et a


Alii scnptos schedis ad inundum redi?el)ant. corrigebant artificiuse conglutinabant, codices

tinametCameracenscm,vei etiam ecclesiam et collegiatam S. Barihoiomxi Leodii (11),


ahbaiiam S. Mariini Tornacensis, cujus hujus ptores m-ultum iaudai Herimannus
nobii privpositus (12). 5 Siccuio XII surrexemnt
0,r/ines,

scric<s-

marubro niinio ca^teri exornabant. NuUius sancto deerat oTicio, gaudehant se omnus' huic in exposines participes haberi studiorum, qua^ ecenil tionibus Scripturarum gerebantur (1). Sic
alii,

utpcrOrc/itiisS. Bencdicii monnsteria, etiam omnes remotissi/nis temporibus, tania, quam mirati sunt, niss. codicutn copia exsiiierit (2). Nequealiler Fuldenses monachi, pricsertim

doctrina

duo rcgularium necnon Cariantum sa7U-iimonia,sed et 'j''/;^^^'^ quinon el in Ecclesia ciaruerunt, Carlusiam ^^^^^^^^^^,

tempore

S.

Sturtnii,

primi

proximo/mm successorum,

abbatis, cjusque egeruni, uii et

Pnemonstratenses. Et primo quidcm CartwS.Bninonis (13), siani, mcmorcs pricccpiorum reiulerunt in Consueiudines a Guigone, hicc Cariusix priore, coilectas Omnes pene
.-

multi Burs/cldenses, auniacenses, et alii henc in qaibus quoOrdinis Benediciini rami : motiescumque instaurata fuit disciplina
nastica, ioiies

quinio scribcre doccquos suscipimus, si fieri potest, scribimus, tot nobis Quot enim libros mus sperantes a veritatis prdecones facere videmur, omnibus qui per eos mercedem pro

Domino

tamquam egregium adminicu-

fuit iiterarum et scientiarum sententix non mediocre affundit siudium. Cui lumen controecrsia destudiis monasticis Maintcr ei ai)batem de Rance, postea

lum adhibitum

vel in catholica vel ab errore correcti fuerint, {iA^MierGuigo, in libro de veritate profecerint
E,r.erciiio
celiie,

hilloniam
in

ordinem ab Edmundo Martene redacta{3); ncc non iaudes quibus

compendium

vcrborum prioris Guigoms Cartusianum procui duhio memor, frairem essc dubct speciasic ailoquitur Hoc auLem operam opus tuum,...libris exscribondis
.-

liter

et

diligenter

impendas

(15).

Quie opinio, scihcet

extoiiuntur viri hujus Ordinis, de Ecctesia

B opiime meriti, quaics B.Lanfrancus{4), Joannes Stabulensis


(5),

Jacobns de Wraiisiavia

(6)

descripseruni. atiiquc, eo quod libros impigre Verum ut lihrorum scripiio accurate rcligioscripseque ftcret, crai in monasteriis ceila scriptoribus destinuncupaia, eaque

augere, monasteria quaiicumque modo iihris pro magno henefcio eis pne' ^ habendum esse medio xvo, ui stito. adeo mcidcsoccuparerat Normannia' Lyrcnsi ct Beccensi in ccenobiis pro per quadragesimam prcces fundercniur
dederint isiis abhafidelibus qui Ubros fi^cerint et
tiis [iG).

Ostcndii

Thomas Kcmpensis Florenconiulisse offcta cxeeo quod ibi, uipole

torium persequiiurAIcui' nata. Quod insiitutnm noiis posiea riguit apud Cisternus (7) rersihus, ct Parisienses cienses, canonicos sancii Vicioris Neque duhium csi quin in muiiis ct passim. scripioBeigii monasteriis fucrint hujusmodi ostendunt monachus Ricet aliique ria. Eienim

iium

siccuio XlVmagna

noino Windeshemiensi, recior, rerbo et exempio


scrihcndi

^nultum-

artcm

promovcrit

(17j.

Idcm

Thomas

cclcbrdms scholis daruisse, steculo VIII, Lobsteria Elnonense, S. Beriini, Stabulense, ecclesiam cat/wdralem Trajectinam biense, Rhenum (8) hanc laudem iierum steculo

mona-

inDoctrinali Juvenum animos addensjuveexscribcndorum nibus sui coenobii, quibus dicebat pro libroi^m cura erai commissa, oraturos esse librariis, viia functis, Deum
eos
esscnt

nd

IX

merui.tse referunt ccenobium Stabulense,

moiuisierium cvjus restigiis tunc temporis siecuio XmonaMalbodienseinsiiiit {Q)\ iiem Gcmblaccnse ei sieria Biandiniense Gandari, Broniense,Epternacense,Lobbiense,Siabutense addctidx s^uni ecciesite et S. Beriini ; quibus {iO). calhcdraies Camcracensis ei Leodiensis plura mona^ieria ei siccuio XI muito

instiiuii, quum vero canonici ab exordio sui omnem morerunt iaessent viri valde iiterati, in pidem ut libros cgregios sibi compararent,et scripiores haberent. suis monasieriis mulios nostro Beigio pric atus ciarue-

quicxeorumlihrofnim lectionepcrcepturi emoiumenium (18). Pnrmonsiratcnscs

Et quidem in
7-unt ahbaiiic
ei

Parcensis prope Loranium (19)


(20),

Bonne-Spei in Hannonia

riie imiiatie

Sed

spicndcsecclesitc caihedrales iiieris scholisque


cere contcndei-unt
:

nam

Rivetus,prxter mo-

Lohbiense, nasteria S.Bcrtini, Epternacensc, Affiighemiense in Brahaniia, S. enumerai Law^eniii Hubcrti in Arduenna Siira, S. Jacohi iicm Leodii, non secus ac
Leodii, S.
ecclesias

Andagiccenobia TornacenseS. Mariini {2i), II uhcrti {22), Gembiaccnse {23), p nenseseu S. quoLeodienseS. Laureniii {24) aliaque{2^), XII, rum codices mss. sxculorum X, XI, spectabiies XIII, pcr totwnorbem icn-arum
rciiusque ad supremi sieculi XVIII ciades giose fueruni serraii. pauG Sed inler iiiasbihiiothecasmediiievi ^^J^^f^^^
.

cathedraies Leodiensem,

Ultrajec-

tl)

nedicti. lib.

Trithemii Opera, De Cfr. De laude scnpto.-um. I, cap. C. pag. 21.


1G05.

viris illuetribus Ordinis S. Be-

pa" 742 ''(lit. Busei, anni edit. deRetmiesmonast., tom. I, cap. VI, pag 53 etseriq., Antiquit Fuldonses, lib. 1, cap \I. Paiis; 1692 Browerus. in Regulam S. BeDHC 46etseqq. - yi) Coramentarius .4) Acta SS.. tom. VI Maji 6^7. nedieti, cap. 48. pagBibl. roy., tom. 1, <5) ReitTenberg. Ann.de la pa". Slfipag- IV. (G) Pez, Thes. Anee., tom. I. XLIX.
(2,
.

Mabilloiiius, Traite

Masson, Annales Cartus., tom. l, hb. i, pag.(;2.-(15iApudMigne.tom CLlII.col883 cai..'28. _iir.,Martene,Deantiq. Monach ritibus, lib III.cnpXI,

pag G20

-.

iHonnciii

(14;

nag 351
lii

(17) Opera Thomte Krmpensis. Vita

Floren-

cap. 14. pag. 943. edit.

71)2 et

pap! \ocGsscriptQres et scriptorium^ Canfrius Glossarium. ad tom. IV, pag. iS, Hist. litteraire de Francc, edit Didot. II, Lobbcs, son Abb;iye et son chapitre. tom,
1

chronoloRechcrPaichensis. pag. 4G3, RaymaeUcrs, gica ecclesiie abbaye de Parc, pag. U, ches histonques sur l'ancienne pag. 126 et seqq. Maghe, 44 46, 43.- (20, Rivet, tom. IX,
seqq.
(19,

Duacena 1625.dt-

(18, Ibid.,

pag.

Libertus

Pape,

Summa

<21) p^ig. 18 Chronicon ecclcsJEe B. Maiire Ronje-Spei. Chronicorum Chronica Tornacensis, apud De Smet. Corpus (22) Cantatoiium II. pag. 555 et seq.

i7-VoB p.ig.75etscqq.;DcIapIanc,AbbesdeS.Bertm, cap XVll


tom
I

Flandrife, tom.
S. Huberti,
1

tom. II, Append., pag 514 et tom. V. pag. Hist litt..tom. IV.pig-gSO. Ibid.. seqq 30 etseqq.,pg- 40 et scqq.&4 _tift, lbid..tnm.Vl. pag. 17 ct seqq.. pag. 4 et seqq, (li) Ibid., tom. VII. pag. restaur.abb S.Marlini, ppud d Achc-ry,

pag. XIII et seqq

- i9.

apud Reiirenbcrg. Monumonts pour tom.VII, Introd., Hist. de Namur, Hainaut,Lu.Kembouig, S. Hubert pig CXI pag. 237, 24G. Robaulx. Chroniquc de pag. 2 et scq., pag. 224, 231 Bethmann.
;

servii-a

(12,

Hcrimann..De
t 11,

ou Cantatorium, des scienBibliotheques de Belgique, dans le Messager (-^-i) pag, 134. histor. de Belgique, annee 1843. ces

VK^il

SS.,tom. eol. 900, 912, 913.-(13) Acta

111

Oct.,

Bethraann.

ibid.,

pag. 141.

(24) Ibid.

(25) Ibid.

ciores

OCTOBRIS. DIE VIGKSIMA NONA

I'i7

sandi Martini. Scribit Habebat Muisis sa'culo XIV


:

cmm

in

Chromcis Lt

dictus Ivat.r \ in-

scriptor erudilmimus, ceniin^ fBelhvacensis, a domino rege Quamvis stvpius minus prudens) viaencU libranas Ludorico) auclorilatcm venit in nonregnoFranciae. Et coutigit quod

midtis in locisad ^J^^^^^^.. scribcndos codices adhihitos, pucrorum opera futt id munus, sxculo VIII, puero^^nn umrpaia : qux consuetudo. qumn Carolus Uaprohibet esset accuratio.

minor gnus quominus

posterum serceiur. Ueanuind, nim in CapUu/ari Aquisgranensi Uipauln' Primo Libro can LXXII (7), seu in posiin
(S), Zmejusdern anni, cap. LXVIII magnam seduHfatem in Quam monachis

sancli Martmi dictus siro monastcrio


et vid.t anerta est e. Ulu-aria,

Irater, et

ttbris

omnia

sicut sutc

unde audivi a pra.decessop temantiquis et vivenUbus tunc vibus nostns nuUo dixerat quod in poris qnod dictus frater tam cujuseumque Ordinis invenerat monasterio et ve.a suffic.entes. tam bona bonos libros et si.u
acita fuit voluntati
;

comparand^s pr^cepit ^^^V^f^^^ \el non s.mte eos (libios) Et pueros vestros opus est
liturgicis

corrumpere. Et si le^endo vel scribendo et .nissale scr.bere, e^^ngelium, vd psalter.un. scribant perfeeue ^tatis homines
i.eat.a

cum omnM

antiquas h.stonas ori-.nalia. moral.a, et et multum ::;nerat in nostra Uberar.a

Monachis quoque culpam

admdUn-

ba^^^^^^

\Cssubinde.np.naminjunctaru^tper^^^^^^ opu part,^, quum sit


tio

commendatum no^^trum monasterium

(1).

iJmc

alicngus libri vel

eTZtum
comparo,
tibus

est

ut sa^culo

tJv ter IL exemplaria "^Zritlnsce rerhis -^^^^^-^^^


et sicut in
Italiai.

helc,ica

Gerhertus, postea exioUere non

ZluumVndequidamrraterMcalcemlibn subjecrt verTseeLati, kunc pro coronide


'";Ustel.ber,apcenasummodolib^^

Roma= dudum ac ^" - P^/ Bulg ca, Gci-mania quoque et


muit.tu.
.

OcZrunt autem
plTAtque h^c

exempUu-.a lcHpto es auctorumque <l-odPoU^^ nummorum redemi (2) Adde ad recognoscenda^ dinnas B concilii Tridcntini

me

ZZturas

Biblnssacrisduorummonasteno-

'::fZoicor^rn,Parcer..^setL^^^^^^^^

artcm furse hn^ descrihcndorum libroi^m maxime monasticum. inooiem n^ro Inborem u pr^ gissinio XI , monia- fcminw, Ecclesiic Monnchis non disswnles ruc' "'/""'; mis Ecclesi U qutppc et pientissima' /1-uh;iS /r. aliXQue f'^ sxculis, Anerscrd>en-

ecremplura hujus generts satis demonstrnn documenta

Z^naeccLi.

.tate in codicihus
:

piystcain

atii

Belijx;

TJJr^tit"s: rnnllosque oTndil monastcriorum,


;
-,,^i,/;

iVerum luyculum est- ex m.n^mam ' pTosiJmis codicibus mss. !Cm,m fuisse Zrtem ad o^trn.m usquc retuMatc ^n.
bcllis,

innumcns us-

JLroricihusefahorarinf

neque hanc ope- yUa,

rd eliam 'yl^eftCa^ XVI ci Reipiiblicx uaui'

impendere niicuuin"'

"-

7*",

mZtkecam Bdgicam

manuscri-

^^^'"''^'^^^J.^ncla^ abbatiss^ ca-no-

hbri pcrlustrarunt, antiqm puas bibltotnecas p accurata htc-

ImiMeS.

^J^m

l^bros ccclesiasticosexarare abbatissam ut sdn Ubroi'um,


<

^j,,e

solaminc

,psa

belgicis f'"'";""*' ,,o^,j quos de (^'>"'''"'"". viclcndi sunt J,,orarunt Beth-

cum

sancl.

mmecisms.n^n.^,^:;^^,

"" Petn P'^''^'\' , te oculos carnasanaarum ScnpU^run, ^^. ^^^ t.am ^^_^^^ ^^^^_

/'";"'

/",i

i,oorem et revcren-

item pueri

vvl
Royalo. nnnee
18-10

Annuaire delaBiblioth.
,S.Balu.ius,

pag. IX etseqj

Capi-

lect,oCacil.. ^^f"' ^

ir':^-:^::M^t^-,asoc..h.^..
pag.133 et seqqLfprovinces de

cdit. P.ris. om. . col. 237. F.nnco.u - , tom' 1. ^jj,^ ^^^^^^^ tularia regum ^^^^^ ^^^ >u.t.^^^_^^^^ Haeftcnm. D.sq ^..^^ Sanctorum. ir.77.- .0. 8'-

"'.

111,

Disq.H,pa&-

,i,ActaSanctorum,tom.
rogo.

t*'!

^^^^^ f/;; tom.Mll.Introd.pag-XVetseqq.

,7Hi.iaut et Ae Luxembourg. Ch^l.que de Phihppe

J'-Mensis Dcoembei-. P^g.


I,

Januaiii, pog-

"'^^-

12S
E Mss.
j.oo

APPENDIK AD VITAM
ergo Eoban prcsbyterum destino. Fac

B. ID.E

VIRGINIS.

petitione nostra, sicut soror carissima, Ue hac meis semper beiiipnitas tua dc cunctis precibus gloriam coelestis solebat, ut et bic opera tua, ad

et priAugustinus super Evangelium Johannis ejusdem II. volum. Primum non mamEpistolam

habetur. EpistoIuiAugustini

num. lAKV.

patris/aureis

literis

lulgeant

(1).

Qaw arUm

videnah Anglicis 'nwniaHhus cloctie /uisse ct in Genna- tio' moniafes GcrmaniiV. Wessonw. 10 In hac regione, si ex moniali chiccre licct,arsscrihrimensi argumentum usihendi iibros in camohiis puellarihus fuit Dicinudi, indefcssa istius tatissima. Quic cle anonycamohii sanctimoniali, narrat auctor

Domini, de SerTractatus Augustini de Verbis monachorum, mone Domini in Monte, de opere de prolesetagone Christiano, de adorando Deo, de virgmividuitatis, de bono conjugali,
sione
tate.

Epistolai sancti

Hicronymi num. CLXIV.

mm

Bemardo Pezio
communico.

(2)

e^rscriptus,

cum

Tripartita Historia Cassiotlori. Ecclesiastica Historia Eusebii. Silvestn. L.Sermones S. Augustini. Vita S.

lectore

ut incredihilis lahoris a

impensi specimen sacris virginihus huic rei


hahcat.

de consoHieronymus contra Vigilantium. Idem VitaS. Blasii. Vita S. Johanlatione mortuorum.


nis Elemosynarii.
. .

olim hujus Diemudis, ait, sanctimonialis virgo dcvotissima. Fuit nostri monasterii Wessobrunn duplex vel enim monasterium nostrum oUm scilicet et nioniaduo divisum, monachorum fuit ubi nunc est lium. Locus monachorum ecclesia monialium vero eo loco ubi nunc est scribendi penparochialis. Fuit ha:c virgo arte inveniatur compotissima. Licel enim nullum manu propria multa suis-^e opus, seripsit tamen legibili. tam ad volumina cbaructere optimo et ad bibliothecam publidivinum, quam

Paschasius de Corpore et Sangume Passio Conllictus Lanfranci cuntra Berengarium. etc S Dionvsii. VitaS. Adriani Papio et de Hebraicis Qmestionibus Hieronymus opusauctorum multa alia HKrunwni ctaliorum
cula. Libri Conlessionum S. Augustini.

Dommi.

cultum quodam ind.ce cam monasteni pertinentia, quie


Plenario a se scripto in qnodam notantur sequentes in eodem indice
:

notantur.

Nam
ad

Canones. E Glossa per A. B. C. composita. pr.ufata ancilla Dei ,.ti puUhrc 11 Hiucsunt volumina a Diemudepropnamanuuxaratain luudem Dei et scribcndi etPauli.patronorum Imjus SS. apostolorumPetri 'l^-j^^;,^^ Quo autem tempore tloruent, nusmonastcrii.
^q,.;^,^,-,,^

libri

divinum cultum pertinentes etSequentns. Liber Missalis cum Graduali et Sequenalius Missalis cum Graduali Liber episcopo Treverensi. tiis qui datus est
LiberMissalis alius

vuluminiquaminvenire potui.cum in omnibus ut pie creditur, tam nomen bus ex humilitate, ponere proprium, quam tempus quo ea hnierit, concinnator catalogi ,-!//(?; sc/7>/o/-, neglexit.

memiabbatum Wessohrunensium, posfquam


quos scripsit et nii Wulphitdis, reccnsct iihros Diemudis Pelro tradidit Diemuot ancillaDei.
S.

cum

Epistolis, Evangehis,

Gradunli et Sequentiis.

Epistohs et EvangeLiber ilissalis alius cum Graduali et Sequentiis et liis per totum annum,
et baptisteriointegro. Epistolis etEvangehis. Ilem liberMissalis cum

virgo, ait,

Benedicti in monasterio S. Putri

Deo devota ac monacha Regulani S. Wessespranensi

LibL-r OfTicialis.

Baptisteno, Liber alius Omciahs cum Augustensi. tus est episcopo Lectionibus. Liber cum Evangeliis et

qui da-

sua^ memoproiessa, ad commendatissimaj vita^ devotissima riam laudabilem, ipsa ancilla Dei iideliter ac inlra scriptos libros manusuapropna cmendaornatissime scripsit, ae accuratissime

tos S. Petroobtulit dcvotequetradidit.Z)('i/i5-?J-

Liber
Liber

cum cum

Evangeliis.
Epistulis.

jungii scriptorsyllabum iibrorum a Diemudc cxaratorum,qualem dedii ano7iymus, addttis


Matutinali in

. leac

quibus lantum ea vero bibliuthecam ornavit, de bibliotheca habentur, qu^e hic* hoc adhuc in nostra mosunt. Nam reliqua aut incendio
^ si^nata
nast^erii,

dictum est, ad Pra^dicta volumina scripsit, ut divini cultus. Sequentibus ornatum et utilitatem

voluminibus, Lectionariol, .\uguslinocontra dilhnitiones Ivolum.. Enchiridio, Hieronymude laudibus Virginitatis,Ghrysostomo et Libro Prode lapsu etc. I volum., Plenario I ^ est, addit, cunctis Christi phetarum. Sciendum
II

quod, ut fevtur, bis conflagravil

aut

monachorum, negligentia et ignavia sequentium in pneet amissa sunt. Notantur enim perierunt ad bibliothecam perlato indice libri sequentes
tinenWs
:

constitutis, quod fidelibus, in sacrisi-eligionibus Gregorii Papx' VII, qui coepit annu satempore cteteras sacras virlutis MLXXIII, claruit inter virgo et monialis S. Petri in

gines Dyemuet, WVssinsprun, qu;e

fuit

exaratrix pra.-dictorum

librorum. Obiit

qua3 dala est Bibliotheca * in II. voluminibus, id est sacra pro pro^dio in Pisinberch. Biblia Bibliotbeca in III. voluminibus. voluminibus, de Moralia S. Gregorii in VI. perierunt. primum ettertium

mula
ribus

lll kal.

autem hujc venerabilis Dei faaprilis, de suis non immerilo labohic in loco suiE

commendanda, landLm

Mariae annexa
a

B. V. professionis, ibidemque sepulta in capella vulgariter capitulo, et nominalur

quibus Gregorius ad Regaredum. qutedam Gregorius super Ezechielem et

alia I.

Das Alt-Munster.n Extant adhuc epistohe suavulganves valde in monasteno Beromca, quod ad Herluter nunc dicitur Perenried, per ipsam

cam virginem sanctam

missiu, et ilerum ipsius

volum-

Sermones
III.

et Homiliaj

, antiquorum doctorum
,

Herlucie vice versa transmissiu, quibussemutuo Dorecrearunt exhortationibus charitativis, in

volum.

Origenes super Vetus Testamentum. Origenes super Cantica Canticornm. Augustinus.super Psaltenum III. volum.

mino exbortando

se confortantes.

Addit Pezius,

Diemudis codicjui suis oculis etegunlissimos twic superstiies asces, plerosque aclhuc
Disscrt. Isagog., pag.

lll

GUles.-CZ) TheEpist. S.Bonif.. ep. 19, pag. 52, edit.

saurus Anecd., tom.

I,

XX et seqq.
pexil,

'

DIE VIGESIMA

NONA OGTOBRIS.
.

129

AUCTORE
^^^

scnbatui smi consuetudinibus legibiliter aliquibus soronbus diligenter emenUetur ab


r ,,,. n-ivi ad sot,>ntan.,,naN.ac.

^ ^

occasum

solis condila fu.sse,


_^ ^^^,,^

aaho.-opusidoneis(OV
Rcailindis
el

//<-'

/to-un/ monm/e^
:

Irunnyardis

quanim pnor
ti
.

qu^ Ho, lum nZumoniali^ Hohenburciem,^.

ahbatis ea-aravit Irimberli manu E.rplamiionem tibrorum .luai' Bnbcberqa, monachi hctplanntiocum, posterior cjusdcm

ma

Trri^Zm
'i

187

% " Ifumptnn,, sunna


ma..ime

in

oppugnatione

A,-<jento,-alcn^i

nem

Memorcdur quoquc in MonvmcntorumMallersiorfcnsmmpriefuliolibrt

liuih

(7).

inc.t,.a

ZmoncelebrcL:
ZJiuit

c-uchtu. acou,-aU ea,n ta,n vrA'c.ra'"'c,- Lenohle (1) ohm ab ipsa No,;cegia. qute U in
c.r ,juo

ne (8) qwedam monialis "^' Leukardis, de gente Seotiea, ^7''^^;''/"^ ci ihcot.e^ rum.patri^'suiv, grceca', foim,' gnara.qua>queplures ma

ccenobii Eultmfjani,

^^^^/^^"

lembrL

e.raraeit.Muliarura ^'l^->-^^^^

'lC^trlLslu,ncncMnumaccepe
tfn,onia'c.
in
lib,-is ecclesia.lic.s

cUgan^-

/' suun, posue,-uni deo,-i'jen<lis studium JanmnOus (2) nosier Con,-ads rf co.

S
^

tdurgun nialium iibri pr^scrtna servantur : hos cis Gcrmaniu^ ^^J^^^n Tdietisplancdc superrarancmn esi, quum c.r

'-^^^

rlZc

eccle.^^ia in P,-anensi
'iie,-is

met,-oprMana
l,.-c

ZnsiraiumsUamouMusM^^^^^^^^^ "egregmm j,ros describerdihus


,a,holica- f^nsscpr^esiitum.

TVU

PatLun,

capitalilus belle

cxaraLn,

insc.-ipta e,-ant cui sub fincn

quin apud oUas genies

f momales ^odeM^^^^
^'

<^f

'T

f^^^^^^^^^^^

optimLerita^fuerintdcep.scop^s.p^^^^^^

etmonasteriisium
13 Ecr scrihendi

'^"''-''S''"';/^;';^f artejam laudem ^fc

"1 W^

.,...

.-.

""

''VC;:ZX:^raines.-el,giosiM
li^n^aexemplum. monialium J^"'"^"ll !ano,ncus P,;c,onst,-aienusi sunt

^""''

"'

uu,erco,o- S.

'^
,

Vuidrne bee T fralresuoAMone.oui mv"os


[as mss. incunte operis, utnn,;-aiur

moldMin

a.>jutus a Frisia. Hic.


lib,-os Uiu,'yi,^
.,

^^'^^^^^^Lis.
'

hoc non

Sc::.'-evopsain.o.um.l^i;,;>;psaltcr.um

We"an,us

.p^- st>U, tc
'oco

f,^^i^,,,,m fcrvide

asnne

quidem un.versa

'
,1,.
,

atem

in

Jminco

sexu cbsc-vans,

,.,cent.a et v.brant.a

L. '^-^^Z^l - '^'"^^'J,
''^^'^'"'" '"
.

.,ti,in,a.-garitis

(9)

^:r:;;'r^:.aessomcite.n...c^
s.nou testamenti lI
.

Aurrustini super

joannemet bca

C.
^^,^i,,u

sunt s>.clo

/e (10)

adeai.
(,6.v

^' "" P"f^". ,^:,disci Ren,ldis ^^ _ Sanciarum re,'0 ', ','<

al.as rnultas

conspic^a..,

.^^^ ^g """", ''"^'Id.oselibros ec-

' :' desia' scr,ps.sse /^" ,;,,;,7, Fto-

C ;W.

Jtcs ^"'^'^^.^'^^J^ZnMur-ian.nlitu,-'J,c,s

,/rf.-V//^s-<"i.V ./^'^

"

.,, ,

sium.tamquam a,em^ dHigentissnc " "';


addit ,.Ne to-'<'f ' '^*^^,
ae Muria,.o
octavas

':'^2g\,p,a,-ihus, gnam
^,,
.^,

^^^gUgant
^'" ca//.ft/, ' ''
,noniale.s
,a,-cnt
1-231
,.

G-i-'

^^^atc S. Micl.aelis ^uibus suntaliqua

f"' ^X.-u>n c"ion.mmonasj,o


g,-atu,

miniamaKna

.nfra -";v';;,:|, ,t .nax.mc faaa ''"'"' etsecunjj,,,o5tes, Pentcc

;;, monial,s p,;mo P'"l ,

r/

;';^
J":

hucp,-ope^^^^^^^

f /,.</.^.,. ,

nesu.Tect.on.s et

^^^

''"^ p,,/r/",. ' Vallis, poslea ,,, Qua- V'C'^'"Z^'wilUel,nus dc Belgio.

/,:

publicijur,s

'P'"''f'.f2n B /i"^"'^;

Ls

meminii

-Joannes Donnmo,-nndi lib,-os ""'''/,% cu,-a ipsius


,.,,

pe,-ila,'U,n casquei^g^'^ 'Z: ^imitem opcn, iucuh,-atio,^espe,-sc,'banl^-^^

Mcchlima, t F'0- ''''..,;, abbatiss post 'o"^'"o; quo.ldan.ejusUrociniu,,,, ;;; alh,n , mod.cumtempor.s.nte ^^^^^^^^,^,j,. ,e.Ord.nisn.a.-^n.U.^^^^^^^
,

,irginu,n
sieculo

^''''"Zi! Xni

domo Ge,'-<^f''^'lSlbatissa,n ui suum

nmhus

ubi

''""""

."^"fi.bris sux

..ecessari,s eccle-

,7,

Pert..

Monum

Scriptt.

7-,;;,,ia Boica. tom.


'.^

XI Gcsta

ai'<-hicpisc.

239

VUun Act. SS t. t. I. I'^.^^^, Sac. ant. mon,.

V^^;^'^^^

C2)

,1

55.. ton.

VV

pap. 249.

<9>

A*-;*

^^^

annee 1^58, P^P-

Camald..tom. ^l.

lr/lO, Me^snpcr
seqq. !! U2) Bibl.

Venet^ eccles.^ ^^^^";^';.i. ,,. U, pag. 58. p.,. 217. anec. tom. Poz. Tbesaurus %,

et seqq. miro. pag- 3. 1 -'J,";; "f L^^""^ num. 4401. '1^> Bvu.clle.. n,s. do b ^.^^^,. ^^ royale dcs

f"l^

OctobrisTomusXlil-

130
AucTOB^
R- ^- ^-

APPENDIX AD VITAM

B. ID.E

VIRGINMS.

Bartholomwum inmiif,rafur cjns paivcm Sazarcthnno abswnpsisse sea> cnndocwnobio Elapsis autcm praGcI.clis addiiv.rqx,e
menses, sexmensibus.
:

mon,aics; ui Baudonina
disscripsit

in

quibusml opus novi monasteni


libris jugiter vacabat,

iyrawi conseribLndis
/i. (iMr7?>( .9c/c7(//ai.

cum

duabus sororibus, Chrislina

scilicet ut SibiUa...

Bcatrix iu ca-mjhnnn .V/inchoatimi, intviit, ::fl,r//-fl;, a se Lyrie Inogrnpho Corscndonuii coiliqitur ex aitcro picnt,ssu>uv cano anni 1470, du-cntc iihros tcmpus isHus parthcmoniaiis pcr myitnm Diilicerat ennn in nonisfuissc ornamcnUnn : artem: unde. et nsque scnbendi
fEtate juvenili

Vitam; ubi et nocivque,piisicciiocfam reqinam qvasidiu PusiicvJa, ai>imn,bvs racassem Jtcm S. coicvus tissaAreiatcnsis,vi fcrt cjus fcrmc tcmpornm spatia salinographus, intra pauca scnpturas divi,osunm.s (iiUicorat et omnes ObiH sancia nrgo memorit. r retiuebat.
I

Radegun- D iwnc sanleg,mus


,

qu^

S.

nas (jrandieva (//-uo


l.->

oa'J(,li).

iica Nuspiam magis (orsan imaluii Angiomomaics rum studurm quam apud VH cl VllL Quas inter non
Sa^on,cassu^culi

pm^dpuc i.^^ p

libros

ecclesiam de Nazareth hodie nitueutibus patet, muuu scribendo. adornavit (1). muUos

d,sapl,nam, Libros puichernmc scribend, proiata /'i eiiam postquam. typographa seduio uti et multi alu moniales Beigii sxcido A coluei^nt. Quas inter eminuere Haes, hhsaheh Elisaheth Wytcns, Margarita Van Gitiscghcm, monialcs
,

tostremum obt,nei iocnn abbonssa. ^r^Lshaicns,s circa annum. 604 docia, ut Beda, Adco erai ,n sacris titeris non ..pcrnenda, csse samtce fem.m^ preces ExposU.onom m Hacxistimans, ad cjus usum

lUlda, monaslern

dii,gentia auctoribacuc concinnarerit. Hn^c primu,n abbate Maimesbubus S. Aidhcimo, Schireimrncns,, ef^. ricnsi. dein episcopo Fxoniensi, postea archiemonacho

Viicghe, Cath,n-ina

Bru'ceiiens,s conrentus

Augusdniam, cw no{2),

menPortacaHi velJcricho

Itcm Barbara

B.^vgcnsis. Pantcr sa-cufo ^ Boons. Ijcqhina momaiis con\VI Joanna Van dcnBroucke.

ventvs AiosianiB. Mariic Maria ^un 1 etc^enis ac Maria Smcycrs et de his satis Aec qhcm ijcjhinic (3). Atque Bcig,cam pr,uiius, qui antiquam historiam
.

Amiunt,aio\ on

Bonifaao. incrcdibiiia ccpii mcre. piscopo Moguniino, cum Hildemcnta. Sancfus eaim Aidhdmus monialibus^Jusima e Hfha ahimiissa, ejusque Svhoiasiica HidCulberga Osijurqa. A idgida habuit cpistohu^m burqa aiiisquc aliquando comn,ercivm:adquas,earumprivdwa7istite.

mis lah,-is attit/erit, monialium oltm, impigram indvsfriam. demirahitu>\qusc gloria Dei indefessic ulinunc, inpropaganda suminaope ciahoraruni. .'<criptoriam cldoctri14 Licci inter artem

hi'Jus t,-actns

cUuIum ad ras h.n'cgraviarcrhascripsif:i^i^^ conciliabulum. Iraternis pont.ficale proficiscens comitatus, alm.tat.s vestr^ LKlal.um catcrvis allata satis libcnter scripta me:e mediocritati .elhera pahnis. imme.isas su.cipiens, erectis ad g.-atulabundus nnCbristopro sospitate vestra
pendere
e.-atcs

curavi;

quo stylo non

solum

ToIecZ nam
>
exordio,
cxrtoctrina

cHlt^ foe-

'""'

diseriabstrus,orcm ingens intcrccdat tamen utrique sunt communia, ,nen, piurima studio iranseatur ad aitC' ^^f faciHus ob uno ^ ,,( f,pf>^.ic apparcat. Ad Iiocut ^^^^^j descrihendis iibns mulieres operam snam in piurimum haud pau^ seduio ponerent, vaiebat discipiinx d,fficicas iyiter eas inveniri quibvs palcrent : qua^ crudtct magis arcame
liores

vulorun. lcndera. qua3 eccles.astica promissoru.n


spopondistis, fida pollicitationc

ubertim clarue-

runf ve.'um rtiam

mellin..a

divinarum studia

sernionum ser.e paScripturarum safzac.ss.ma epistolarum textus tuerunt. Cumque singulos pupillarum obtutibus specurecitans,p-niicibus
larer, atque

Legimus sciiicei 'piurima eccstant testimonia. scholas scient,arum non paucas feminas et Origenis pr^icciwetiam altio>^m adiisse, quamvis valde enuf,G nibus et caicchesibus, in^.per S. Hic.-ofrcquentcs adfuisse (4);
tis

quantam to feminx prohe intciiigchant iiirros calhohtaiem rei chrisfioniv nffcrre?it. iiiis mul,cnijus doctis cos muidpiicantes. De
utiii-

.ns.tum nalurab quadam, ut mihi contemplarernm curiositate fertur latentium ac v.ruberrmianique ve.-borum facund.am rer masnopere nhialemm-ba.utat.s desertitml.nem

adm.rarcr;

c,

inquam,

.nenab.l.

gratula ur

nymum,

imprudentcr ei ^ncons,dera^ Pauiam, Eusioaqerct^ad SS. Marceiiam, maironas epistolas chium Fabioiam oiiasque ph,iosoph.aet ihcoiogta dedisse suhi,m,on etiam fueruni sanctaMela<iu^n

rcgnator olympi, et rector tripudio .Ue super. cathol.cas Christi vernaculas. ccKl. cum tahter g.-atnc ni.as, ex immo adoptivas regencrantis conceptionis utero. spiritecundo eccksiasticie progemtas, per maternam tual.s verbi s.n..ne dogmatibus eruviderit sollic.tud.nemd.vmis
diri

ac

velutsapacespymnosopb.stassubper.-

agonotbeta palu..stric.s d.sc.pUtissimo quodan. artibus in gymnas.o exercen(12). uis et gvmnicis


10 Fademc/iarismata,uti

modo rnnueba- etinGcrm-

insiqnes

(5).

DoctB^

qux niaivnioriQ),ct Thomais

sanciai Feijro-

rnus

u'mutatus est S. Bonifacius,

quum
:

ad- ma,

niJ marty.-is concinnacit


Pa.^sioncm (8). tissima fenuna,

ActaiD^m^e

ac

sociorumque S Peipetua qux suam

scr,psit

picnClaruit swculo VI Kfpis

forsan minus nos in honorem

dicta fuit aiiquandolicet Boetii uxor, ^i^^V]^!]^!^' recte, SS. Petri et Pauit condidii (0).

qu^

seriem ut enarrai .,ag.narum trauscur.-e,Ues prcsbyicr Wiilibaidus.^^^^^-i^ ejus b,ographus, et sacra...entorum instante' scrut.nio .nh.serc,

uclnAngiiamonasticam agebai monacfu, sed oclucc non iantum

ntam nam
et

momaies

Quarum

pru^sertim mulisi vestigiis insiite.-uni

abd.ta jugiter nied.taarcana, mvster.orumque Germaniam ad annunbanlur (13). Posiea in

858.- <2. B.bhomss dc B.uxelles. code^ <1, Bihl. dcs VI. mss^ l^, '^' > toni. theque de Van Hulthem. de Brug-s o.n IV TTnalc s de la Societe dl-^.nulation 3) o> de la de. hommes rem.rquab 255. Cfr. Biographie Bu lebns 125 ^t seq 'FLreOccidental.Moa.. II. pag.

Laemmer,
edit.

(5)

"

Migno.

Cfr-

rt seqq Opera Omnia. tom 1. col 3.4 I J^S-/ ^Acta SS.. tom. J^'"""'-

0,
87.
<4,

debelg.quc, tom de lAcadem.e royale


Cfr.

Eusebius.

X\ V^ri.^V^Z^ II. P^^" Dc Smet, Memo.ies. tom. J^"num. 8. pag. 439. cd.t. Hist. Eccl.. lib. VI.
.

,6)Sunus. VitffSS.,Mens.sDecembei-.pag.3<9-a)Aaa tom. I Ma^ pag- -4 et seqq.- .8) Ibid SS. tom. V Jumi. LXIH. col.537. 633 -(9il';.trol.lat.. Migne. t. tii p .^.g.P^ ;VActaSS..LmAug..p.78.-.inIb.d..t. 1 epist. de Laud. \ i.t,.. P (12) S. Aldhelmi Opcra. 659

etse,.,ea,t.G.es._>n,Ac.SS..t,.U.n,.,^P^^

OaTOBRlS DIE VIGESIM.V NON.V


Chri^tinnam ciron nnnum_ liondnm rcHqioHcn

131

AHTORS
ZiegetU. D. B.

archidi(eceH Coloniensi, de qua idem shlo .wfis hauevus (7). Uaic picnfi^sima rirgn

Zlbur<,n

(1),

CnnaijO'
.-.>-

(^

alm<,,<e

Angha.

eleqnniiVHam

S.

Adelhddi^^primn;

ihcmsis

fdJjnlissiV.circa

anmim

iQ30 con^tcripsit, po-

r;n'/,;^
tlat

-""-

^".nm

liler.con-

rarn^Lnnt.
Ml'<iphL
t, scUna
libevali

citroqne Epixloli: ^iuns ultro linffua Intino, MHo


Otlonus- refcrt, ptnrc.

non mlco M^.noso


co-

An<lha

steaamajonlMsnostrit in Oprrr Bothndinno dirpue Cee(/i(nm{S) Sunt fjuoqun nianoria Conquesioris fili!e{Q). cilia ('/ Ad(da, iiuilMmi nhhnii^sn Cado^ Priorfuit moniati'^ ef pnsfro mcnsis nioyiasteriiSS. Triniinlis. Dociior fad
Affrla.comitissaMeldensium^Car-notensiumet OrdiBle-^cn.mun^poi^tm moniaUs Mnrcininci
diwccsi : nisCluniacensis, in AxKJusiodruwnsi monacfKn-um. Majorisiuitione
ipsa

iXrn'<'ni<.ra

arcc.xicU '<nonncl,os el

monmt,

vcra imbuto..

iCW.-.;n.mW.-

ChuniWUetniia
scicntia.

c.jusB.raU.aii, val.lc c.n.d


n,

inTl.ur,u,=on,m,vpM,neu,n;

itituetantur

magistra.

Chunit.-n.l

lia.oa-

dua^ pro Monnsicrii scripsit

epi^tota.>i,

ah

Kdmundo

l^e monitcrioBischoirsheimcns,, collcctus

riamdcst,nataest(3). P.a''.v-.-';^^^'^^^^^ UtAn<jlia .vocnul p, ,eu Leohjilhnm cx u ,, no i-nu.nerus vulus ancina..u,n Dci cCBlcst. excnpUnn bcata, .nasist.-.e ouv ad a,,uun 2S^;pUn,ostulliisinstituebantur,ct,n ut plares ex l,s r doct,'na ejus rof,eicbat, nuUa, ,ta al,a,-m
, ,

Mfirtenc edilas (10).

Pnvier has henedictinas

moninlcs scriptisinclntas,

cs

S ahbafissa anno 1109 rV;///(in; N- Ilildeqnrdis. Binqinm, qu:r nin monteS. Ruperii prope Hc.loissa, abhaJissa ffnn posnit anno 1178 (12) mortua est in flifeecsi Trecensi, quie
;

memornndx sunt nf)hatissa, qute Kfi^nhcfhn Schdnauf/iensif!

Pfiractili

anno Ufi^

modu,n

,iiag,str.c f,c,.et
illis

R maaistcria "^

regiombus csscnt u,ona :t^l.minarm, nua> non ."-'P"'-';'"' ^^^ lcct on,s ,^,;'o dcsi.lcrarent, Lioha
aut et,am rara ,n

Relindisel Ilcrradis^steS. mxcutoXIl, moyiasierii Hohenhurffensis et sxculo XIII ahhfiii.^sfC (14).


(13).

Hem

lur in Al^-aiia

sud
vaea

t',ta
t

.l,gentiaincnbuit,utn,s,o,-at,on.

son.no eorpnscnlum aut aUment., vel

,::4,nun,.,amd,vinapag,na,ie
eius abscedcret,

Nam

cu.n

al,

,ps.s

nla.,t,a

ru

SS Gerirudis
si (15); et

et

Mcchiildis sovorcs, fd>haiissm


Halfn^rstadicn-

RodcrsfIorffen^(^'^ in duj^cesi

Malhildis. aliha{is.m Fontts-KbraUh,

monaslern. Anqelucia. moniafis (^jusdcni Ordtalias ejusdcm S. Benedidi Mittoplures quarum claras, nis moniales, literis itidem narraf aut Zieocfhaucnts anl gesfa hrcdtcr

nominaianiumrecensct{\G)defuisse ynoninies 19 In Bcloio quoquc non Vita B. Id=p. Leu^n^is ecc


flocirina erudiias,

nec non in Belgio.

t.^mpore divina^ cotliqimus.qun: cum quo.lam

sagac, Tcs amcnti cod^ccs

mente

P-

a.vinapr.ceptan.mo.
tiactenui> perfectionis adjecit (4).

ab..ed^

-^-

qno.lam plenUudinis nimietatc lanfiuid.. noctis temporeNat.v.tateuiDole<-tuIo,ruiusdam mtellifxens de beaU ,^in. pn.codenlis.lectiones loquentis nnrabd.ter de
tractatibus Augustini. mirabilibus Trinitatis
;

jarcret

tantis

repente

i^avu

ns.

e.a-stuante spiritu, fuit ipsius pe.-deret et quod pene timuit ne sensum


rabil. cordis Uetitia

anima dehbuta,
p.-.T

m.-

tum etiam

.aniret.

"

umsen^o,;hs,

harharo conscrip.
. ,

<locU.n^non Na.arefhani Lyr. in ^^^^io in ndelur ; namlefjimus ndnari eminuisse


.

semet prtorissa ecenohn Pariter B. Beatricr,

-^-^^''^^^i

stt{5).htan'ma<H,-

e^niinanwi
(6).

(^^uVvitams.Jamsionificata:Kin^y^^^^ v.am .n buius mU> omnii qun proncientib.is

arUmn
C

^'"r ^^ ^ZT^isL monasterus P'^'^'^'"^^

Q,<^

Jnaste,;umGan-

^rZiam
pellit, el

Sn-iptura ! :uta.a comprobautur. t.ndenUum obtineat.utpotequM. issimum locum f.delu.n. gressus pri,na sun conductu
nuas. pro n^">

Sa^^^^^^^^

:-ri,;:i=-=
pcrccrunt ut
soclales
/

J ^/

^^

~~J^,,ut
-.

id-

^^^

^^^^_

ivilhanlurquccja^^-"^--

.,..:.^

^tiam in

quimtdtoptuyaaeno.
18
'"^''""''
S.

ur,,.t,.(ula,soror
^'';'

Neciueprmtereundn

Wolphelmi,

l! .^;^, /f duen^is, sanctimonialis \

V,

aliot fcmiiCJ'

,,,

(loctT.

Anccdotorum, ,,0,The6au.n.sAnccdotor".n. _,10, Theeiminis

..Kpist.S.Bol.^,.a,.l,.^.--:-:
Act.SS. Febr.am,
to.u.lI.
I

r:tp^^:^f^:^
seq.

.5)

^^.

cf.

- (t^^ ^^^'j

^^^"
I'''^

Pcrt... Sc-rH.t

tom.

.t- IV. P'^^^^g^'^-;',; H.stou-e litlera.re. 714 Feb.u;.rii, pag.

&WS,

^f

i32 xvrTnnE
R. ^- B-

APPENDIX. AD VITAM
tlli^Mra>^ni.

B. IT).

VIRGINIS.

i^,,^doctrim ct sdenfia moniahum nomina aintlcm lcctor, quiharum BibUothecarum Tcccnsere volJrit scriptores hos inter iieorgiuni Ordinum relioio.<ifirum taudibu-'^ pienLienhart, maynis eMtcntem monmlem lissimam rirgincm Chrislinam, MoPrxmonstratensem in Wieters diivceseos
,

Adeai

ycbusmoralihusel poemala tZae.araia.a,.aru..compon.-en^^^^^^^^^ ofliemm ecciwaiu lum eiiam qood moniaieK medda.. Z"P>d\iine canlaUnl, Scnplnram. !>S. Jebrnt; ct qnod sacram
tah,s de

Ungua D

TatLet
omnes

nuntime, fjuiv scnpsil L.V.rum enumerantem sepadeat Cosmam de Villiers, scrn^tts non tuaninta moniatcs Carmctitanas Echard eiJacoignobitcs (2); adcat Jacobum quadraginla quaiuor mouudmm

HeveUUionum

(1);

^,,,^i,a, nonnuuas >> .Uiquando tnmen e.rtra pne.s ^J^^^^.^^^_ nemo miralntvr. ^,.,. cgressas essc mnniales

prn-at.,n aut aiiorum. ld.-os p,os simul latine legerent

, ,,,

vd

\.Zcr^..olimbibiiotheca.-Sc,,cfllar,ens>s. 17142, leguntur cano-

bum

i^^!''';^ Ordinis Fratrum Pr^^dicatorum brantcsi:i).JoannesaS.Aniomo.mBdMnca mutlo pt^u^ omnium Ordinum S. Francisct,
rnoniales
scripiis suis

Quetif,

nune\Z,acen.isnam. nomcn pr^erZ^alicmse,rob,i, cnjus aeil'",ttdar


/

linguam laiinam lenmsse


suis magisi,-is,

el

,,,inuspn,-eJoc,aas, cei

qmn

et

cum

ciaras signi/uat ,al^

Z^n^nqu.,ut ridelurrct,a,sseH^
I,

loci.

de poe.^eos pama

Hteras

(emrnas doci. na unum (4). In Bctgio mulias clarmsse ab omabu speciabites et c^ditione

A B C

proferens

nomina trignta

brenpostHen,-icim,mpcra^!-^"^X-^ WOb coniigu V moi-tem qiiie anno


carmin^
Si

i^).Scd hic mJoannes Franciscus Foppens ^cribantUesi CaroU nimepr^termitiendum qumrit cur ^'^^_H^P^ stimonium, qui.ubi Bclgium nultipa.cat nia^ ad conservnndum ^ sumptuiauilabori, respondet Belgium omm-

noium

est.

Nonnullarum

^neniiojiem

/au

ZTnZ
mL

animas m enim monachus

a,-tead subcondebant moniales. sua dctcntas usa. pu,-gato,-io

'2rabat.obituseo,-un,

monacha e vxta monaste,-iis tum ,n,-ovel

t,nrc,inarumqmbusc,w,p,-ccnmso-

lilerts laiinis. "n^i,itafue,-at, mmtiabatur

ejusque incolas inter nenis dicitiisprsestare, industria, docomnes mundi gentes e.rccllere

fel^

adingcnii dotdms, et tandem irina, atiisque l.n?u;uu.n incolas videb.s dii In urbeAntverpia pe.-.tos, ut etiam dive.'sa.-um, ita Tjeix-cnnarum, versat.ores mate.-no .d.c.iate in alienone quam mul.e.-es, et uon raro, etiam addubites;
.int

Z^Vr Leopoldns Delisle ha,-um unanunc ms. domim Asld,u,;.


:

m'l(8),rPn.,m latce, et hn^usmod. ^ dabal,: E.rstant el hodie hnud paucas colleg,t "e^pLiones. qua,-n,

,nic,-dum

Tugiia .nb,bliotl,erx.

nuinque d.versis

loquantur ; paucos quosuUem b.nas ternasv-e que Uer.as, qu. non laudi non esi immo,ancalleant (0). Scd huic pr^senit sd de ^ ^juum nosierscopus in perdis aut doctrina scrihcndt
l.ntiuls

aisim-ata.spcctalndElisabethamSeomnch Fo.^esUn, p,-ope Urv. abbntissam pa,'t,,rnonis quadmngenhs c, ciL/ta, Eiisahet,,^. obitum vi,'isquep,-imart,s nunlcrco^nobiis. ccclesiis

iaritetp-o ea

p,-eces

i,pet,-amt

.Joannes

"

U^ni^Xuekic

inter

diemO

sep^^^^^^^^

soiis

Lnaldms

excuttis sermonem- hahere.


^-

^oin

:::!:^^:

glL at.juot momaHum taus erat Imguam LuPriusquam ennn


in

nPrimis

.smauicmitlis temponbus non

14o0 (0). lan am 1458 et dic, Sj,dn anm feminarum Anion,ns R.vet nonnulin,-um c^-ob^'^ 2trinap,->.stantium. qute e.lra nornina ,'cc,tat: qmnimoaffrsepta vixenmt.

dZ

nCads^culum XIV
,

latinam inielHgerc. neotaiinas appetlare ropa tatina tinguic. quas indue.^nt formam, solem us, ceriam /isamque jugum subiei-unt, solam quasi et regutarum pueri mscholis; linQuam lalinam docebaniur rarioresessentjam virtquam dehi quum iibri ad..-iricti qui ad cantum choraiem
mulieres,

Galh.s usque nullas ms con,-ers,s Sororibus fcminas exceptis ,,aberent, iZZiatin.' notitiam aliquatcnus adm^sfuisse Tprotlssionem mona..t,cam indeprofectum esse a,^b,trorq,^
.

sas (ioiHoc ,-cc,ia,d. Sed onialesofficium ecclesiastinm, Attamen ,gnolicet.

codicibus, .sedmeerant,non singuli ex suis adjuli G nioriterreciiabantpsalmoshymnosqne, Quapropier non aliaumulo commum libro. exercenda memoniinima noviiiatus pars in Imconsumebaiur: a qua exercUatione
ria

h^cZ immo,-ari non <,uamp,n,^ Zi Mre nolo B. Beatrici. latn.oserDo,ninum


,auda,-imus. C,-istu, ineamus, pactum panga monc dij-isse: F.fdus dividamur, sed ve.-actetufde ca,tero non

Is

nux

siudium alienum non laiine uiqeneraiimomnesracitlima fju^>que novoi perciperent. Verum postquam
erai
laiinse

Ua

"tl^ru::ereacoi,igimusmon,ales,e...quod lite,-a,Mm 'cholas oA ,d,ebant medio >evo


pra-sc-tim sac-as ouas disciplinas

B^
^^,,^,^^

scripta

linLe/ueruni
nliqi ca-pU.

constituia-. prisca

latmaneeimrn

Non periU

tamen omnmo

addvcend nobilium domo,-um aocecmsa puihc elinm '^os popula,-es <'oci,-m..U,u^

'aZnUap^l

laiime intelligeniiald inter moniaies tnigu^

cse assccutas. Similis

cwa

puella,-u,^jam

Rivctusin/erendum putat, nuidem Aniomus Dotens.s, Marbodus tum ex eo quod Baidricus

Redonensis, Hiidebertus Petrus defridusVindocincnsis, S. Bernardus,

Ce7wmanensi.% Go-

"^t - n<^""\"21incunte s^culo Va,l,,ibita L:ctnm. n"d'-ona, ,o, a ,,mus. inst,^uens Pauinm /,holn,n Cr,cui in votis e,-at quam pe,-fectiss,me mfor-

nZ

Mmo.-dn.s
marl(qu^

">/'"'^'

^'' "' '":'"


moleste
et

AUiardus,PetrusVenerabilis, Petrus Cetleniraccpisiolas acl sanclimomales,


sisaiiique
Korl.ertinus p^g- 597 et seqq., Spiritus Littc-nnus pfig- lOiO tom. U Wuiothcca Cn,melit.na. pra..l.catorum, tom. U. .?
, .

^Z!u>%g,fcat quam

''T7c nnpc-fecte

Vn

imMit.clal.e,., ton,.
l,tte,.a.e

II.

p.g
la

57, ed.t 18 8.

-,8,

R
l^

vet,HiBto,re

<le

Jrance, tom

'X, pag-

Sc^ptore^ Ordinis Frat.un.


Kf

P^-

llnnn 1732

(5)

liiblioth^

ca RclKic^.pag.
ed.t.

Cfrlcngiu. d voces Haeftenus, Monas.ice

,..</,- et

/'-<le.s

I.,.<,u,s...ones

gas bclioru;, imtia,

seq. prog..s.us etc, pag. 33 et

"Jl Koulcaux disq. 4, pag. 793. IX, pag. .10) H,st. litt , tom. passim.

ilorta, pag. '^-

"f;'",' J"'; '" ^i


^^^^^

"l-

133

OGTOBIUS. DIE VIGESIMA NONA

AUCTOBE
R. D. B.

inrgimhus Deo saauu

omonencla

;Ci^- habeantcustodem

unan. do sen.or.bus

hxcommamu
ootero*.'

Nuli erf^o su-

'^'

;:
biieonu^ 4

^'''f

^'^*

m.o
'

T.',iesbrau.lum i..,, ,.,, Font.^brau.ium oi^lata. apn,i

nutnU nutnla,

veRtienscum Sajarare non virgi.mm choras,

.,.,.i,.nie

litteris sufflcienter

;^

4-'

imbuta (13). iiio UoM.-Corn.iu prope Leod.urn

"

In

.ntcr

cessus, ei
nfficit

nauuu
vi.r

Paidam

oaren nalaui Deo a pa^

ect.busrespomiebat,..tactum
't'^

est "> b'-^';^"

'

tnoai(H,>i'aj(^'

^'"^''^

r..ulu/n C^)

mriter

X// /!*/.rr li, ^<^ tcZLnensisim moniales


.

to'

-A'W Hiidebe. >.-"';;-

'T:^amus
et

iMadelberla a S -l""'^

Uno Arg.dcoli ^pej^ - '-'rl^^Ae^m^^ofatiXZ

non secus ac schola E u/m. Andegaeemis.

j,,,edicta el CieeiK,,-.si<i-,

itf6orft>(4);^''.f ';';'''^"^;^;2o

"^ S. Arneibecj"

f^"^J^Z,o

Valeneeni,,
^''

litteratura et transtuiU, viris prefo stici scientia clans corto eccie. cantus fccl ecessaria cloctrma

nn iethlceni

ea,^m l"oa'-op!'''-^^^
,cta.^

Aldetrademet Manrg,nes degi^'^''"^^rUs ut oWatas .eWerUun , 'f^^ n /-r;c,


,e..

imbmcuraviHii). J"

1 hene mullie

am

eo- s,.np'o'

--'''""^ est.Prieterea
"^;^^ f;.,
'-"'"^r^ZlZiritw
"'''"
t>.

earum condHwnem P^ P^^^liis Nicellensi et ^eo iHo vevo " <^^ ,,^, heneZsc.iur num Mo ^^^,a ^c.ncsciiar Mall>odien.i, uh.
(8).

pal^stra '^"?'^;' ^ ^^;, mus, u,a "'"'P'^^

dielinaO). ?"<="

Tandem noeimus

"''''."

,
,

, nullo ea^no,

cemere
25

/o),(
is(,-c-

Q,,o,/

""7"""^;^" ^ ,X,,-.,. '/^V'""3' '."'."'' ,/,,/ iu- ;-/""""" ,aucaii.


.'/

Zmta ^ni seeuta,.


.,.;,,

^ X,^ taniua. re-

e/i, s,./"'""''''<"'-'

muhc, ,, s,, aennemibuspueUas ac '1;^^,epta dotnisscu.usicrdatiomsgraUa^^^P^^^^^._


^.,/,e ,, '/''''';'; Adclheidis. adbaUssa
/,.v.- '''''";::
'''

'

Equtdem

C, o/s

804 prohibel
^,,^^..^.,,
,

^f l^onu^^^^^Zo

T:

;,, ,noniales

r^erummj^'^^^^,^^

eas huie
^.,;,

,-itL Bo".
,'"' ''' '';, ^ ,,nrtam
;

"P''-"";
'l'

,,t,, 1 f 1015,.,.st,tu,t, - ,,. , .;; ,.egionem et -'>'-' ^ ,C cum fre^ u ,,,, summa cu,a ^ oin
-^'
'

^*^'

TZ,

;X
:^

Onnnno prolnbemus
paaut nepotem, vel
,,,|lar,m.
-.

"utum 1 unu, ut nullus "'="^'^"'"" '''"".

,r'

,.outem

--';

^^,,

a,l

uu-

per [nerunt

tr.endum suscpere

-,X" -;-;7 ',,,,, cat (K


a,ni

unat nec .iu,s,,uam p,..,.p,m 0*//^^^^

^^,.,,,,.

^^

qua^stiunculas,

s,

1='/"' '^

'

',^ ',,iam

materne

s^cndo

^'-J

''i,,.nnu.s.

episcopusSanio-

....1

Mignr. 877 ainul

Cfi'.

445.-a.'^'Opp..Epi^t.l.b.u

AauSS.ton,.U.opt.
p(^ 71tot .eqq.

P;;^3^ \;^^^l
"^' ^'^

>2)

1044.

,4.

M,,t.. pa.. Ul Ibid.. tom.

^^,_j34 et seq<i.

Ao . Sept., pag. 103; ^^/ ^^ ,oO. tom. lU A^E-- 1' ? (5) Acla SS.. et soq M.vt.. p.g. 385
ill

C^'

l''*-

-^^,,,.,

gp.

ijelp...

T'' ton..

de oblat.

nni^v,;;:;:t,s:-.-...A--.,t..

ao,

Ibia..

tom.

Pa.^'

Fcbr.. P''g-

'1**

^^

- ^^,,

p,tev.ua.

l.b.

IV Augusti,pag-

850.

7n({J07'eS

134
AUCTORE
R. D. B.

APPENDIK AD VITAM

B.

ID/E VIRGINIS.

moniales nmjores emnf q-uom pvendi (juof! Obazinensix edvcandos suscipiehant C(vnohii Ohazinensis his. vH i Viia S Sfephani
:

proin sanctum doctor fuisse adhihiium.-ac psailerium B. M. V. virum (nmm vis atiquod
.

nam,
non

legitur. in septifi

itti"-''

uinna^ferii pnellaris

nisi ad

annum
:

!ft'ie.vfatis qnin(i(ni

com-

morari ticebal (lein monasferium ririle (1). Eanuleni ferniedisciCtariplinam ohfimdsse in cpnotjio pue/tari LuxemtmrFonfi': prope Aretimnrn in ducatu llHus congensi e.r tiljris mss. ccrtnm est.
suetudinis occurrunf qno(p'.e
resiigia
et

fransibanf ad adjacens

pnmum concinnard, non fuisse omnium seu in.chonforeni iiUus pietafis auctorem Mariana ptunam circumferunfur Psalteria dumta.raf communia sunt, ra, qitibus Imic
quod .%imUHudine.m
di.drihidione divini

quamdam
officii

hahcnf cuni
.-

in horas canomlaudcs B. Mariic Virginis cas, et celchrant discrepant.Ex hac reliqua fere om^iia inter .w Psaltedisnidatione qjioque .sequi videtur
.

Potonia.yarraiquidem Thietmarus. epi.^copus Mersctmrgermf^, annonatus

Oermania
976,
.se

et in

rium B.

Qncdlinhvrgcnsi in monasterio pncllari

in Sa.ronia,

apud pafrissui malcr/eram Em-

de quo in eo loco, Rosariutn XIII B M. V. non fuisse, nec id nomen svccuto Recensuit Beneincunfe in Bclgio hahui.^.^ie. nonmdla hujus dictus a Cavalesio .^eu BonelU

M.

V.

instructum nildam, primo UUcris brnL- adhuc chronico Polonorum, Id). U fuisse (2). Item in a Wla..had annum 1091 legimvs ZbipiHrus
:

ge7ieris .scripta (7).

Scd ahest piurimum ut


:

nilnldesit illius eiencho


li}>ros

nam

si

in veteres

prosenitus, ni Cracoslavo dnce de concnluna adultus jam atatc litt^ris datus viensi civitate
fuit.

scriptos,

precum. maceime vcrnacula lingua ihi incidas, frequenicr occurrunt

B. Ofjicia Dciparix; titulo P.saifern


ginis notata. Inde
et

Marnv Vir-

eumqno noverca sua

iu

Saxoniam doccndum

apparet hanc pietatem

monastirio monialium transmandavit (3). Cisfercienjusmodi institutum in nonnutlis pueltaribns inralui.^.^e indu^ium cirnobiis B quodam totms bium videtur, ex eo quod in

Hu

o'im fuisseu.'idatissimam. (juo loco quo ;^;,;;;;;^;,^,^ 2 Jam vero (luo cwcdcr anno, B. Mariss Vtrginis /ueril ^.natum, aucfore Psaiterium
ostenprimo usurpatum, hucnsque non fuif osfendelur. AnfKiui.^-^imum, sum, nec faciie quo monumentum certo anno signatum,

Nec puen Ordinis capifuto sfainhnn fnil... erudiantnr (4). claustris monialium aliquatenus Libello Qux prohibifio r-ursus esrprimitur in
;Nec pueri in claustro Cisterciensis, hisce rerhis aliquatenus permonialium erudirivel enutriri
mittantur
(5)-

(le/!nifionum Orduns anni 1310 antiquanim

Virginis occurrat, nomen diplonia Gan, Cquod quidem co(jn.orerimJest quiedam (larenscquo ftanno 1227 donatio Aied-andrt hcfjhinagioS. Elisafjethce a Joanne
Psailerii B.

Marix

ideo fuisse

mafcuHspic provi.non eraf.Quain


veri.s'imiliter

creMbde est ^ro jurenibus latam, quod illo Hberaliterqt^e educandi^ abundc

Hanc

vero tegem

fiiio.

re Ci^fe.rcienst

Ordim

heghinas promisisse sese pro annirersarw, oh ip.sius ct uxoris anima in (He Psaltenum hencfcium acceptum, dicturos tamen an hoc Haud scio

Hic

dicit

mc

easdem ob rationesa-^semd anno Camaltfuienns. 1053 B Martinus II E prior in claustris monialmm w-tccipien^' :Nec pueri
doceantur. ncc puellic
nisi novitio.

ad probat.o-

nem

receplic (6).

B Mariu^ Virginis (8). dipIomasiti7iterpoiatum:in eo emm bcghiEUsabeth, nanium Gandavense nuncupatur S. anno 1231 mortua quamrisha^c heata vidua inler sanctos refuerd, et posl quadrienniuni sententiam Frairum quo-^ iaia (9) id omiitam agi rumdam PriecUc^doi-um contendcntium
:

APPEXDICULA

quod hoclocode PosarioB.MariceVirginis, Psaiterium B.MarixVirgims reapseamuitis Ro.mrocaium fuit nam ex ilio doeumento fuisse recitandum certo rium promissum
:

DE PSALTERIO
Psalterium B. Marisc
Virginis

B.

MARLE

YIRGIXIS.

demonstrari nequU.

L num

qui ^ocu.^ de P.saHerio B. Maritc Virginis,


32 Vifx B. Idx legitur, mjs

pl"nwum
mamfe-

occupard.

Quum

enim, ut

eor

Commenfario

de.mit certx prtevio inteUi(jere fuit,

sfwque notx quihus tcmpus e.r indicato dtius tur sperarimus ali(juamdiu ali(juod accepturos pietalis usu nos signum r/w.r tempora cerfo mquo statuereturposf
esse

rific B-Id,p dclmia-

Firmius argumeidum ad ostendendum XIII jam Psaiterium Deiparx ineunte .<{Xculo fvisseusitatunudesumiturex VitaB. Beafripientisshna virgo, in cis Nazarethame. Quie e.reunte sfcculo XII rel ineunteXIII Brabantia Floridie-Valiis Cisnata, prope Thenas in coenobio vitam monasticam suscepU, terciensi (unosaUem anno anfe annum 1232 emortua3 aii(pia?ndtu coniem B.Idx Mvellensis, cjus juxta Lyram tuhernalis inRameya) : postea sui Ordimsprimonaslcrirmi Nazarcthanum mapriorissai7ichoavU, ibiqueanno 12G8 obiex ohedienvU Suam Vifam patrio sermone

ac proin a S. lionaventura non confcctu,n,rccitami

a Ida.

xerit.

Verum

spes nos frustrata est

quum,
sit

re

PsalstucHose examinata,aperium.nohis fnis.^e usw-paierium B. Marix Vircjini.^jam junior, (luin fp'-ando B. Ida adhuc erat

tum

ceperd. consHfui possit quo ievo e3:or(Hum.

Huic tamen negoiio ali(iuid Inmwis hoc pielatts possumus, scilicei demonstrare sancto BonacenoffxciumnonessQ irihuendum sed ^nuliis anms turm uUplures confendunf ca^pd conscrihere egrerjius anicquam Hbros
afferre
,

ipsamci scripsU : qunm, de suo Umodum addcns vel mutans, iatiyie rcddidd ^ helmusmonachusAfjlighemiensis,posteaprior TrudonopoldaWavrien.sis ct tandem ahbas
^^'i-

pai'n;

tia

nus, uhi anno 1297 e vita itaque haheri tamquam

migravU

(10).

Potest

documentum quam

Mi^cellanca. tom. (11 Bnluziu., Gcrm..scnptt. tom (2 Port. Mo.

tom IX
65.'-

p:.p- 44G.

(4)

pag. ^^^: '^'*' "^^"1'" ,3)lbKl.. 111, pafr.772.Nom.st.con Cistorc.ens. pag.


I.

681

etscqq.

563 et se-i.;

Ryckel. Vita sanct Bcggffi. pag. 426 et Act SS., tom. I Augusti, pag.
(8)

(5)'l Jd.. ,.ag.

duknseB, Opera omnia

ton.

.0, M.ttarell.. Annale. 570 O; f*'-'^;-- '^ VI. Code.. col. 57. Bonaventur^. hb. VIII, col. 5S7, 662, S.

Cama^

422 et seqq.;Cfr. Mamachius, seq -(Q) Acta SS.. ibid..p. tom. 1 pag 325 et seq. Annales Ordinis Prtedicatorum. EccleUO) Mir^eus. Bibhotheca col. 316.

Monument:..

siastica, pag. 173. '

-^ maxime

DIE VTGESIM^ NONA OCTOimiS.

135
AUCTORE
R. D. B.

7Zur. nujus

clucubral^onise.e..plar^o^o^

ejvs caudoctore), en tw.^tnim responsum : Ulam, sam neqwKpnnn spcctorc ad sandain recilarit : dein (luatecuvHiue Psalterium

quie

oad^s ^-'^^^^ 1320 seriptum,,sul> legmius de B. tn illo codire ms. rcro

litcm.

de de auciorc Psaiicrii Majoris (nam


noslro

Bmi> ue. ^ ^^^-^^

Florida-Vallc(cerlenonpost o.nnum Quuin in


cre bra angelic. salutation.s tam '1"^ tIn ^i>"^' quod ex ,,..1111 Davidici Dav.d;ci solet quan ,epotU.one compensan 'ipot t o"^ compensari
,
.

hoc rmo fere disceplainr) neminem sxievoauderedirimcrc. Etenim a pturihvs atii in atinm irenmi scnientiam. ndis crudiii

Celehrem fninc
faisse JUisse
suriputnt., scriptum,

librtnn

S.
,

Bonarentura
fitit
a
Oale-

.x,/.-/m... aijirmnium

psalterii
K.
,ii,.

cum

Lbas

rerhh Marix Virgim^ fmsse 1031 P.allerium B. auctorem usurpatu>n,acproinnon faisseeJHS Bonaeenturam,ulpole nZinchoatorem S. mnor^n i-22Uet fnctum Fratrem

^^^' consucscebat. ..n..vinTuhus eKsolverc consuLSCenai. genuncxioiubus exsolverc mne o.^lenditur anie annum
'

psalmorum numerus

se ^'^^^"^

^^J~^

\^^,

^o),

(^^^.i,;^ (4),
^_^^^ v'j;, irnu

Hoherio Bettnrmn.o (3), B Waddincjo (5), Manano plures ^^^^^^^^ ^^ -. .1/1"'" - Mouasterio (7), qui
Peiro Ftoren

tumanno

aZo

1243.

Psatterii Beloio liosar.o

iHis rn B. M. V.nomentemporAus Deipar^ ondum fmsscda-

Kx eodem

loco forsan collujipote.t

contra Uiiauctores sccum scniicntes indicai ; Sharalea (0), ati>que dinus (8), llyacintfms Bmmelli (10) /equos -Irturus el Bcncdiclns dociore ahjudicani. Certe, censent, a sancio duhdantes uiiBonellus, in mcdio titijanlium hanc quicstiuncm siahimus, et eoristimabimus et rcterum soivi non possc \o- tcstimoniis
ipsius proinde in^cripiione
cssc
lihri

l^

scd

iantummodo

Psalicrii e.ercitncm

Clutatione Angelica centies

qumquagm

re-

iHafZlse

colpcr.atum
sentenlia esi

nec id lunc p..-

ralensis

e.rpedu>ndam priores ArurntoViiqy-c editiones duie c^.reanni 1405 et Veneta anni 1476
"'^y'''-''

Psaltcrmm quod " rirgo Bcairicc ad>uOu,^eJ'U^ Psallermm a beata Ida /,(! idem ac ,,. quod nam, pr.tercjaam c- alm Lewens

Zraquoqm

X^s'J

niuntinassionando Psnttcrio ^Y"" secundum ^ narcnturic.^cdutnimjurc, aui quoff txiconstat codices sat sinceros, non
.-

men maonoperc

plandsset

)Z"Tcejusdem

crani Ordinis in Brahant.a


rel,qu.s

velloai). fnde mirandum Zit^em P. ndelem a Fanna (i^) "-;

Bencdicto Bononest fut^o-um

n^|^

ZnMc^noivm esi Cisterciense..,prce vsurpaZ^ahi. cmsdam disciplina^ semcl


TMeolJcrcantis.sirnos.QuibusadcIcquod

vumerandum Psatterium r^ropenso animo ad esi, intcr oenuirui Uan^. de quo soio scrruo AbhuJus-tempor.hu Opcra.
S BonuJdura^
quidem successennd, ut ne ca'crnu
m7raatia Mariaua
e.ercitia,et
tatct

nmu-

^n

Zmyaei

HnV,la B. Bcalricis,earumccenobiade etcomF,or,d.-Vallis am.'cilia


arctissime fuisse

Pftenum
aUd:

r-o quam ; Jrn ^ Saiis ostensum

videtur 1 saae

* >;-;-^-

apud Marianum in oblirioncm rpsa opusnon pancm forte eoniuld

muttos

adquod taTforma

nam ticet doctrina zrv^eprehensi^ omnihusplacud ms^ii numquam tamen mps<dmorumJ.ibriutiquecnn.^^^^


;

iioet

accommodafio

.-

ores.ncum f,abehmd

deinFratrcs P^^Mica Psafterrura. nrmpe Ro-

non... . ,, nisi postea opinor. uufiium opmor. Betqio iudiium

b1
Jh.sseritur

.Suio B ^'tm., anno 1470 a , ^ocaium (13). quod ^,

^-~.^.f con^^o--^

de

Vauod

s.jam

^^^^^^-

Psaltcrio majore Dei-

;^^:;^^,i^^

,opufo,pietatemutiquefacd.remeiahomm

parx.
pag.

-^ (5.

pi'B ,6. Ibid (b Ibia.. pag.

06.

Fmricisc -(7) Menologiun.


col. eccles.. tnm. lU.

nr^nc. nqae.. Q...U,..

P-

^^ ^,.

vi^pag,
,4,

77.

(2.

AcUi SS..

to,T,.

lU

J;''':P^

J.'';,!,

De Verbi

Kicatorum.tom.UI.pag-576etseq.

:-j'^':

6;

DE

136

DE

BB.

BERTRANDO ET GAUBERTO, CONFESSOmBUS.


D

DE

BB.

BERTRANDO ET CAUBERTO, CONFESSORIBUS


ORDINIS
FF.

PR/EDICATORUM

IN

GALLIA MERIDIONALI

COMMEISTAKIUS
AUCTORE
R. D. B.

IIISTOIilCUS
e.

De euUu

B. Ber.randi Bcseheti

Arausie;x>.

De eombustione

Jjus reliquiaruni.
reccnlilnis.

Numeratur

aut.qu.s el iuter Beatos, iu libris

scHptorcs plerique qui ANNo cmn- A-i}1iqmorcs!


TEB MCCXXX.
Di^

rcs a 6.

Dom inico,FF. Pricdicaiot-um patre, ejusqncdiscipulispnvclare gcsiasposfcris fradc Fraui B. Jordanus Gcrardus
,

nialium Cisterciensiumvilin> iribusannispostcjusobiimn,hocestannocirBcmnrdus Guidoms hsce


ciier \2oti. rcfert

Boschett, viginii

BB. Berei

Irando

rcrbis

Caubcrto hac

dicfcruoi,

Theodoricus rfc Appoklia, Bernardus die ngcndum chcto afu coest. Guidonis, Leandcr Aff^erti,pfuresquc beotum Bertranduni deGarnga iwitaioreS,

corpus sancHujus {Frairis Bertrandi) domo sanctimon.ahum E tum .mod sepultumluitin Aurasicam et ubiit.prope
:

ckd Bosquet, ubi

rum

viriuvinim rere aposioficum, omnigenisque

fifjus

cfimoniam quo iomcn fiiurgiconequaquamcohonesiaiw% mascrrus Dei. Sed femporc ha'c scribimus,

sancoi^scanicjn, dcsrrifmni, cjusquc Offtcio cxifniis laudibus cxiolfnni.

annos levatum Provincia,post viginti tres ibidtm incorruptum est rei.ertum. et tesrum et d.tur u^^^ devot.onecongrua custo
n>-

Z. bonore et
fermc

niulticonsecuti suntremeaiasan.tatuin i^)J'^'^' Ordm.s Prajd.iegifur in Brevi Historia

catorum, auctore anonyn.o,


biflonius, eijurispuhlici
ei

quam ex codtce ms

annimiconve7iiusS.SahinicRonucerudMafecenmi Mariemus
scri-

Pnedi.caforcs,conqnopcre laudandi sunt FF.

ium provinciis arcqaii in capitulo provinciali provincix Occitamx Tofosanre anno 1809, iurn

Durandus{2).nu\us {Frairis Bertr.and.).

gnaram opcram anno \%10, propterea quod sancta sedes posuemnt, ut quam primum
(^fiumeccfcsiasiicum^anfc
defaiuui suo riam B Bertrando de Garriga
,

bit

iile, corpus post inco.Tuptum es levatum. integrum et terra

anonymus
et

XXIV annos de
.-e-

hominum mcmocat-

pertum

hono.-ifice

sanct.monialmm in domo quarumdam permanet.... conditum. et usquehodie

liturgicum tn ejus culo confirmct, ei officium

Posiqunm honorcm celchrandum concc.dat. de B. Cbabcrto agcmus B Bertrando dixerimus,

dc

iisdempariibus ac eodem 'fobroqemi ferme in ammabus iempore floruii nec minorem


,

Gallibeito seu Galberto. .4/,eu Cauberlo, alias

sed vestigns posecuins esi Lcandcr Afhcrii, Guidonis. qui corpusB. iius imtitii Bernardi XXUI annos, non veroposi anclevacfevaiuw fuisse narrai Qux manifesta fuitculius l^i^ligniflcatio
Ilerlrandi po.^f

incorruptum. C>u.;

anonymum non omnmo

rK

Y\7V

Deo

cufium

ct cvjus qignendis fafjorem impendtt, eccfesiasiicumque cenium pubfinnn

servo Dei cxhihiti 3 Neque posica

(3).
ce.<<sasse

amuiiJ34ani>qmoannis decreto Urfmniano anno 1871 Franciscus

ppiscojnisMnurianensisin i^ahaudia, poniifwe ui camdem Qui ci \yeiiit a Rornnno Haud officii quonunus de sententiam ferret. agamus cjus nomen bcaio presfnjtero hac die fibrisaddiem menofogiis atmre hujusgeneris
Vifjcrt

rem

esse, declararit

hunc cuflum, facif- Auno ui^ anno i3 trnnsf.^^^ ii,,ccolf.gLsexeo quod quum capitufo ;,,,,. coenobium moniafium, ifa (''J'^'suppressum ciensijuf.enie, ^^','-'^f^^^^^^^^ cjusdem Outmis " mona^ierio Aquahcffcnsi monasti'.' lu ./iv--^ i ,,, Pncdicaiorcsconvenius A>auuniiaiA) FF. mles e.^mvias dam ad suas
,

icani B. Bertrandi

(quia, "'P^ mule.^ni'. Hujuspiacuii. ^ ^^^)^^-,

29 ocfohris non inscribi


ialus fuerii,

nam, quum wodo

(ur!veccle.nasticfeviofaiores,censuns]udesm

diem, ad unnm, modo ad aiiam

ea re-

Undus

haafiquaienus inter aemeros Bertrando de B. videiur. Jam primo

disserarwus. locumdamus 9 jure merito in Aciisnostris Bertrandi B monuimus, quippe ui corpM5 23rtn- B ^Bevtrando de Garriga, eccfesiasiicuspfus n<s j)os( mo)'culins puhlicus isque

c^nus

tem inco7'ruptumeterra eleoatur.

rlecreiumUrbanianum centum annis quam Id auiem ex mlius hisiona, aniecedat.

anm 1634

.eseobnoxios existi^nabanij, aiiasPeiro deLuna Benedicio Xlllantipnpn, Uarii^^o V peiteruni e mclein, anno 1427, a fioc dipfoma. ^eirm-uni. Cujus rei fidem faai ^4 MABT.NUS Episcopus, scrvus -rvorum -, M.nioEcclesiio S. Agr.coh dilecto mio decano bened.ct.onem. apostoUcam nensis. salutem et qu^ ntus vota, in his pra^sertim, Religiosorum resp.c.unt, fahonestatem ecclesiastici decus ct

veniam prwxo a

pro^u;^

^.

explicnfjrmus, pcrimiiaii nosiros decessores Eienim heaii viri cor-pus a terra

smcuum

fei.

opportun.s. Exhivoribus Nos decet prosequi pro parte d.lectorum bita siquidem Nobisnuper fratrum domus Auraycensis.
f.liorum prioris et

fuisseelevaium^eiiranslaiuminecdesiammo-

pag^45 et scqq. Mabilloniu. Ursoolo, cap. 14 et 15. Oailm


col e

A^U
un

4n
Ub.

_(2,lbid..col.
1.

333.c-t

(3)

Bencd.

MV,

Bealif..

SS.Bened..Pr^f.

in sec.

V. num.

99.

(4-

ap.

Vl/num.

2 et seqq.;

172 Maii. Diss. 20, pag.

Act. SS.. PropyUeum Petro scq.; Fontamn. de S.

stiana,tom.I.col.740.edit.PioIm.

Ordinis

OGTOimiS. DIE VIGESIMA. NON\


\ petitio continebat, Ortiinis Pra;dicntorm,

137

quod de Garnga, pr! nuonilam Bertrandus

eo dvm anno 1561 f^,,^''"f ^;,,. 5 ICo loco quieeit usque nocte ecclesiani ^^^^.^,,^ ^.,., Hiwuenolit' oc(^^pan(es de msta- ,,oustum. Pyiet/icalorum,eaw ifjni ferroque
,

FF

Be.Xliinmonasterio
e,
.

dccivitatc Auraycensi cm dictiOrdinisin conventual, vitas ipsa domo, seu e" s" t corpus .ps.us Ordinis, tunc carcret, oco c "^i-^ mnn.al.um dc Posueto
'^

runt. ne rehqmis reUpiost, ser ibidi-m lamriuam sacris


vati^

^^^^^^-^^^^^^^:'^'^'^. ^S"^^'
otian costurli;p Corporis
la

vd

calnnista Josepf.us de
beati Bertranai

Pise

Domnn. Mque (3), addens


o.loei

mm-os Aurayccnses, uod


traditn.n
fuit

,i,aitalulc

nunc

com^S

fa.tidam sp.rasse

rJ
'

ecclesiasfcx scpultma;

7.1 Hnjus

in.piipuunori. ^namn^^

an^

tit

Idnue
'ostn',an,

decu,-so spat,o, deinde certo temporis constructa et a.d.ndcnus pr.edicta


.

Lrat

nonnulli fratres

illius

qn, tu,,c

i^. Cccle m-ocanonicus Pre.ost. Parismus Arausicamc prwcento^ ad fo siie catholicie pont.acum Arau.ca237 ,... HMoria. incdUam reliqmtet hucusque

Zn

ad eant potcnt,ala,cal,su.Tulti. accedentes,apostol,ca) tcnpore noct,s p..^,.cturat , iVtura P ^^^^^^^^ ;;^^^_

monastenum

norum,

quam

Zus

sJ^vatur e.emplar in f^i^^'^^^^-;/^''^^

Tnde

cp,adam eamera pa.n.as toere pr. 'sumpserunt,

0in

et

lue

trans e.Te, ad domun, ipsam occulte dercpos^tum


et sentent.as

";....!.

"-

."

* '

?vr r

,u,Miato,'es

trandi

essent spotiati,

P"'-0''^~ta,.,cn " ''

a colcndo

.iortrai,

^e^

' ^"'i''' epTscopus T,-icastinus

''^

T,.o,..Cl,a.

ecclcsian,, incenit

""'f

,,';:; ^. B..,-

.S7i( e(

,1,;^' ^^-Jl'

"J^ZU

liopopu-

certam nt, Uan de pra^miss.s


tuiuperapostol.ca sc.p.
,,e

no

dtms
pr.emissis omn.bus
'^t

sancl, ^onnn^^;

^^^^^^ ,^,^,,.
,,,;,.,.ri,'(4).

^'"B"

auctoritate
_

in hoc altat-i S.

'''"""'',._,,

inst,-ue,rt,>. s,-iis ,-ite

nostrated,UgeW,^,n^J^^^
corpu ,ratr,bus anted.ct,s
'"> te,-io.m locoad ^'^ pel,e,^d ec=les,ahu,usmoeU s

,^.^, ^ 'n^^' tioucm hujusmodi ; ^^emepr.efatun^^^_^^


seu in
anctorit..te pva=^^^^^.^^^^^ p,,^.

Alius

teslis

-^'''^^^....^ii. AnconttnuattcxdlusX^Ve^
Cc

selrttus Boye,-

T,-u,v,tn dicato,- cont^entns

^!p^;^,'Mt
.,

anno
.,,,

"''' '"

sercunx ,.ultum colt


,

rr^u^

t^uXcte^nporis Dc. 7 ^^^^^,.,,; ,


rft-

dicta, licent,am
n,i.sis, et al,is

''"e"""^"
fos os

,e. Datum
XVlTual. X%
^st
jul.i,

nominart sanctum """,,, ,, Boschett "'" ^ ",!'"",'


eclesia
,,,

,,

'^*";;X Aposto Rom.e apud Sanctos

nostr, ';"^^"";> pontificatus Exf]no diplomatc

ineunte
B. Ber-

"X'n,,-e

,,rvo Dei ca/ 6

duct posstt
"','?"fecissent

no>,

i>cu

,,,

,p; nuncu^^j,,,y,

""".

ecc;e.a'

^1;1X,"S'-''^--^'''''''''^^""
.

>^'''f'''^:',c,-alisraldemagnus,

-- ,^

c^u"'"""p*l-.^(o,r.. A>-ausicani 1

FF.

';'.,,,

a vias sevm Dct,

nisijam

f pri<lcm. *;

""" '^'

s,.,.(./,s

ns .cpa,

be" '''.'' qno antiquam


L..'c,.,o .^"PP'<'inootte. et ,n "",?
,

;^

,,.-,i,,an(

fi,sel decoo- *'""' ' X/rf P


Bert,-andi.
fles

T'-Tei Inago i,u.culpta *^ ^,^ J,.,fc-,- /raff,

eo..p,c,e6''-.

/';;';;

,,ero(,'oe </i.7n.

/V,er,(,Wsc,W"-

.-('
''''P'''

,cn/. l''''''i''T'Zi

dicalorcs manstssc

apopula,-ibnsrne,-mloy^
'dum '-'^.'"";r ,
;

otlccta.

Ad

hartc

ima-

,,.atu,-

Cce-

ert,-an-

o.

di^,-so

''^^X^^orutnJ
(^^'

in ea

urhe
fi,-o.

nobio 0,-di,s

rAroeJ

-;:Xup'p^- ^^
(1)

virpinum ;edes -tructo, qu -^ ^^;^^.. . ^

'';''

dcjentibus
i),-,p;"

Mes

incolts

"'"''*,,,
'
tu^
'?

,..,

AV7, P""'
supfaaltate,

i," ,can '' /"

Bul anuni FF.

Fm"'

iib.

I.

pa?-3'^^-

m
AUCTORE
R, n. B.

DE

BB.

BERTRANDO

F.T

C.VUBERTO. GONFESSORIBUS.

dixinius^B. Bertrancii sfafua,

adquam

incolx

vota nuncupant, tocisiepe accendunt cereos, viri honorem Missas beati t>rcccs funduni, in inicrventu curant, dicentes se ejus

eum cultu sancforum ouc ad nostnnn .crMni, quovum numcrum fahsc cohoncMum. In adscnhcndi sunt Antonius ^^''"^"^^'f;/"" Razzi anno lOOo (,J) i'-i85 (*^)- Scrap/iinus
,

plicationibus puhlicis Tandem. in parochia Boscheto,

celebrandas ducuni homuUa impctrassc. Itemhonori sibi gcsiandam in supmincs scligi ad humcris B. !k>rtnnJi statuam.

vw

mrcnics

domnm quic suam heaii vivi imaginemnon oratio h.vc Orehahcnt; in qna avcrsn lcgitnr qu. s.t.enti ML-s.Omnipotens.et mitissime Dcus. petra produx.st,, nopulo fontcm viventis aqua-. de
.-

Malvcnda Nicolans Janscnim anno 1C22 (4) pronncialc 1 1 anno 1027 (5); capitnlwn Aqucnsi, anno PrxdicatoniM in conrentu anno 1647 (6); Joandc Rechac ; Joanne^ FI< .Pra'nesUahuct anno 1078 {l);sodntis anno 1700(8) Pcirus dicatorinn dc Vicnnc ejusdem Ordinis, ^nms.Mar;

m^

JosephusHaiire

educde

cor.lisnostri.luritia

compunctioms

lacr)-

mas

tra plangere

eorum valeamus, remissionemque per Chu.tvim accipere, te miserante, mcreamur ncgahti nostrum. His pcrleciis.ncmo Dominum piosquc thrisnra'sulcsccclesiasticos,cle>'um sexabhinc sa-cvH.'^, pubticc
tianos,

Bertrando, peccata nosut, intcrcedente B.

Jacobns Lafondanno pvblica Massiliensi; anno 1747 (10) 1716 (9) Franciscus Vidal (U) ci alii piurimi. Tan, ;

servaio tyrotogio Provinci,v.

in bibUothcca

DominimsPonzi dem ven. prcsbyier Nadal

(12)

m Ilagwoffw

eipnvatim

Legitimum
fsse B.

quod in cuUum cultns ilhtd quoque indicium csi Beatos loc^wi ohimct Bertrandi 1517 c.rcuso inter

B neYivRxidocultumsanciontm decreta centcnan, 8 Hujus antc Vrhaniana hhro


anno
enim

deiu/isse.

cujus pars csihoait dia^ceseos Valentinensis, meriioquc afl>rnwi parochia Boschcium Jure Bertrandi arf nostra Lno 1855, culium B. permansissc hx qua disusque lempora, ihi
.

perspicuum est sanciopidntioue non tantum hominum mcmorum honores bcato riro ante longisef cos sneutta riam fuisse delatos, sed
simi icmporis
ci

ostrii(fitur

Scrihit

FF
ait

Pra-dicniorum

Ordins Leander Aiherti, sodalis pnesfaniissimm, uhi cotiiacsanctitate

/uzsse tolerantia episcoporum

Quorumdam virorum .Ilustnum

Zm

pieniissimi viri cultum ranrohaios. Quarc augusU Ordinarius loci, die 12

habuit

PncdicatorumYitas.expen/ulgenlium ex Ordine Ronon.ens.s, Lupi,civis et bibl.opola. .is Joannis

anni 1870.

annoDominiVl^XVH-nical.mart.
orovincite GaUia^ et sese plunbus patr.s Dom...ici; quin jug.ter comUem pr=stitil,carnem suam

U.BiiBTB.^NnL-sG.^LLUS.BertrandusexCar.ga, m.tiNa.-bonensis, claruit sub

S. H. IH 11 clliuu SOClUS ^ M. ^ U(M'lran(luS


I

Do-

tutilX
annis ei

...::,.; iHUUCi.

p;..^ Ejus

.^o^u^ gcsla

Tolossp. ToloSiT.

affl.gcns. Hu.u proDomino noslro Jesu Chnsto ne st. opera ^Uquando bcatus pater intevdixit auquanao ijcaiu^ i.^...^.

MulUuu
peceata.
vineialis

(lcflH

defl.ret, perpendens perperam facta, sed aliorum nuiaprosuisdeUctisn.miumseani.geret.I-xtunc pro aUis abunde nere enim (palr.s dicto aud.ens) Post rlurimos tandcm iaciens.
cffipit

sua nliorunu|ue Creatur prior pro-

Provineia\

Exordia

missum perpessus pro Domino laboves, quos


se

eonveutus Avenionensis. Obitus B. Bertrandi.


^<\xdlu^exanticiuiorihusscriptoribusV>.Bevb.
Bertran-

fuerat, post

ad ingentem co.-poris afiUcUonem,

Dom.num

de-

unum post ejus felicem voTe mig.'av.t. Contigit debeo,nec possum. Porexitum. quod tacere non e.,us post anno exhumatum ro viges.mo tertio est,
inventum

cadaver intcgrum et incorruptum mofuerit, et ex eo loco ut omnibus miraculo quoa sanctimonial.um, nasterium quarumdam prov.nc.u3 Housquet, juxla Aurasicam vocatur usque in horeconditum, GalliLC Narbonensis, prout inde fuerat dcpor-

^VhL
exordia.
istis

modo dus p. litl^s mandavii,sed uti Oam, kehamus,plures.OrclinisFF.Pr^^d.catorum enarrantes, vei S. Dominici Acta
scrvi Dci

non raro niemincrunt. Itaque

eao

Uertrandi cxcerhistoricis res gestm heaii

diernum dicm cernitur Leander, qui scrvi Dei tatum (1). Hactenus

b^^^^oJord^noSapend^ sunt,pr^cipue ex

nomini (prout

Quorum Vitas aut ma.rmu ram B priefxit. Quod documenium dcmonstrandum culium B. nonderis esi ad
etjam
ex
libris

acbeaiis pr^stitii aliis sanctis aut scnpsitj tdecollegit

xone Gerardo de Guidonis. Appoldia et Bernardo

Frachcto, Theodorico de Jam vero

BcrnardusGuidonis{i3).diligeniissimusscripPriedicatorum. qui brevi temtor Ordinis FF. Bertrandum intcrvivos dcgebaf,

Vrbani VIII dccreta Bertrandi non offcndcrc inEcctesiam fmsseadinde anliquifus

missum. 9 Leandri

norepost B. Garricis(Gavn^^es)propc Alcsium refcrt eum Gardonis * {U),omundum Alais) in partitione ^/>on>-nnd.c^ Ze, unumque exprimis
lis et

* D.parte"t

.;

restigiis

xiripfis-

scriptores. serviim

institcrunt hcne multi Dei l?eatum appellantes,


ediiis

,,

cum eo anno

1216 .

Augusimx Rcgulam

suscepisse.

H^c suni Bernardi Guidoms verha:

adeo ut cx solis libris iypis post Vrhaniana decreia,ussii multo ante et


Ordims Pr^dica-

manxfestum

Dominico regulam elcgerunt. Fratres qui cum B. qu. cum _Hic prx^mittere Ubet nomina Fratrum,
S^^^roD.anoDomeni .- ^Sa Dominicaine. p.277.-(10l octobns. tom. II. ad diem 20 cro Diario Domenicano, du d.o,12) Histoire Hagiolog.que 1838. edlt 17 8et ^el-V not.ce su te dlvalence, ,>ag. 337. (13, ^^-P- et seqq-, n" loBmaouscritsdeBernardGui. pag 180 pars. II.- '^^'Ger

fl,
t

UmW

AH.crli.

De

viris iUustr.

e Beatidel s.cro ^:^) Vite deSaiicti r;: p g 12 et 5.. 94.--(4,\.ta Predicatori. part. !. pag. OrTinede F,-at. S. 0. t^^^^^^^^ ^5, AnnnUum 271. S Doniinici, png. "' '' ^ '^ '': Centun.pn'".P?^-- 2*^3 ^t ^^^^"

J.m Hh V P 179

-2>Chi'omconOrdinisPr8edicato-

\ie duB. BcDominique et de ses prcmie.-scomp;.pnnn9. Avcnionense. et scq. - (7. Prdicalo..um trand pag. 5G0 Dominicaine.- i9> L annee Ub I p-ig. 6 et S.~ (8) Uannee

"

ticesdesmanu.-^crits ctc.tom-XXVlI. du departement Dietionnaire topographiquc

S-DnLd

du Gard, pag. 5et97.

beato

139

OCTOBRTS. DIE VICESIMA NON\

Al

CTOBK

>io>^- '" P ,,/ po^itum in Occitonia wf. tantu> AlcsU sitn sitclur. du->turr,ue rilLsdc >e > ,\lest,... prop,. B. nertran.lum oriundum cx tractu .,/ cst
,

X;

K. f. B.

i,,fr.

Alestensem,

M^^
^^^^^ ^^.

Qa.adtrad-,aonemBoschctanam.nOnl>>>>pV
in
,

..a

vpoen

Gallicus... Fraler Mattlia;us


:,ii

sua. ongnus -n Provincia^. a loco

sic

cogno-

7dZ>-ih..nubinuncestvic-usdic,usGa,-.
fuc,;l t>catus u, rigues, ibiqne natus

ma

"-, -" ,> uo,ninus ran.ilia heat. ^^ u,j,-arc.;l cl .oltoca rclicla. hoschetan,

:^:r:,n-n..-;"^'"^~:^:
,...pWm.o<w,/.^<.;^^
^;,^'^^,..

:-:;:::;=:^.^^^-~^^^

fuitpust,nodump n
ost,-o

abbas.

F,ate.

; ;;j, i>l.

^,^

g,,,,, ^
>^"-

ostmodum
p.^mu. pnor P

prope Alestum

prin.us pr,or P.""'^'^,!'^,"^!.^^,

^l^^^Z^^^'-^-' Lemovi_^^^^^_^_

terPetrusGella,.qu.fu

^"''"''

^'C

Wndun
'

c "'^'"tfuifse tum orumduni. J"

sua. de Garriga aloco prope Alesognovninatun,,

censis. F'-''''^^^'^'''^^^T''Xf'-'''^-'- ^"""'^^ g,.tiosus et

-rB Hispanus.carnahsf.aterb^
,

-'"-

minici.etsancti^|,^,^^^,

'"
^

^-

i^am

lucem

""^P"''."''
ri.ani

cstmn

eTdTeiwn deieem
est

opti>,un ri,:n-um f y,.,ani

"''''''"''^\-,m Bertrandum,

B.

e^ P tp''-'''''*

'''/'''''''"''^'
^,,_,,,_
p,,..

""

/^48

c,

/..ro

cst in^criptio

Catalogus

"'

i^i ^^"\f";',; , .:'i./a ; .,pim,< ''^:/';;",'^',,, a;,.v p."/ 'P""

"^"'

priorv.mprox.nc.al.un P

,f3,,(,.
.

'''7

'"

a Bertrandus de Garr.pns ,^.?r ^^ Prov.nce fu.t 1 ater ^^^^^^^^ f sux ""o.n i^ititur villa seu loco
'

^^:;;~r

p::.S.s
'

P^vincia

fs:;:;';^"--nri-^"^^
,p,a G"'"''-'-*:,;^;^,.,icatorun,Tl.olos.e

oiin^ Bosc/,di, in P>

>

n e,n B. Bertrandus

'''^ ^,,i,u.

;.^.

etiam-

,^tactum "0"-.^''"'. I-' ^"^.''^a.uter, p,t beatum domn


.

13Primuspr.o.frat.umi
caput

^;i^^

Lt, tu.t omn.um . fu,tFraterBertrandu.deGar

^^^^^^_^^.^_

._^

^^,

^^._^.^^^

tosUe,^---^--;:^,,,.,ea*..-o
P
nonpugnat.EteHiiniJ->
.^t,.mcntisusn.-:,

domo

J^",^",,ee et conven,n unum c Fratres ^;^' ea-perunt ^^^^^ ^^^^^ .buUmsul^ tuaUterhab.tare, ^^^^^^ ^^__,

et eccles,a

./.<

^^''ZX^nZoLtionms. ut e.r
-'^^'^^^"'Zsianiticatur >o> J t
^^^
beatus ^^. ,

,,0 '"^'^t"'-'^";;'

,,, .;

raceiolatocollig>tu>

MCCKVI,-"^^''^-" '''^'^ Jam anuciu.s


omine
fratr.s
si.u

"ieutpalet in 'v::enbush.trumetis.
.

qmbus-

-'

'-'"'.''^"'''ri^^
codrcis

<*''' "'"'""
(^^. ,u/rf<.

r'

sanct.

Bort" d, Pno Roman, 'O'*';


'

,,15

jomus
__

et eecle___ ,_^^,.,,

.^^.^^_

.^^

,0 etFratribus
,_.^^^^,.^.,,,

aonat,on,scu,usan,d
,.,eta.

a,;/om
,,,,;,.,,.

,>smsB<^;-''"';f:p,!,,esq,.,c.un,B.
Ga.Tigapra;'t.rtrandus de oco su. om-

''"-J;

r/wx/

domno F '""

Do^'^^^^^
,,,, 1,.,,,

de

emp-

Domin.co R^-S""''"

ocmrrunt cerua:
G,N,s s,c

p,ioril..^a'l'olo;.^"2:orumpro eodem loco t,one .luarumdam .^rum facta prions de vend.t,one 1-"^^^^; ,andus tu,. postet

'>""

Pvo-nc,. fatusde Provinca ^rno


co<>^om.na
dise,

,.
^^^

.,o,., c,Dus. Est tmncn a/m opcra Be'-"^"^^^^'^ p,oAncia, cur e( .n dicendo Alestum ra( auctor
,,

""^"

^^^^ .^,^^^

^^^,

Du.-.'.

aUpu<iMan,achium,AnnacsOd,,us

^^.

,4,

S.oc'C Bullct.n de 1
,,ag. ^'^ c'
'''l,''^

"'-7'';,:ri''^^'^"''?Si?i ''''";
^

1870,

'

eol. ,7, IbiJ.,

'.- "' 18. Cfr

-S^^ir::?:
preuves,
col.

--''"""^"'^

d,gna:

1^^

*"='

140
AVCTORE
11.

BE

I3B.

CONFESSORIBUS. BERTRANDO ET GXVIBKRTO.


maraine
coihcis
i.T tr\\ 11 plus quam dec.es eu.T, -raviter opp,nme,.s, qui terruit,etvexav.t. Umlo \n iUa nocte cKCitavit,et
c

,,tana

Cxiinar,-alio,iihB:o in

n.

IZZis
"
n

..

De

prior,bus

lapsum tcmpor.s a cc-tiUKlincn, r".pter pr.mu Garv.ga, q.n fu.t ,b. rratrc crtrando Jc .lobaun.a; q... ru.t Johaunem de

ico V loco sancti

autcm qui bcaloDomuon .nRon.an, sncccsscnuU.

Fencdictun. vocans, et aurm-a dictum .M-atrcm accedcs, ..evole tunc ad a.lare cum .acrymis F,-apromortuisce.ebravit.Jtoab ore ips.us
i
tr,s tris
(4). aud,v,t, qu, ,sia descr,ps,t Beucdicti audivit, qui ista -="'".;;' .. .. _ .. j..^ tcstis ,; pa,ti,'cpsmii..i:<. ct nn.lliV.nS 15 Fuit B. liertrandus

.
,.^_,^^^

,,..
___,^.^_

que

ad Fratrcm secundo b?"ov..s,mus,ctp.-.mu. inloco


'>'^

.u

qo
'

rogatupaU-arit ,-acuU ,iuodS. Dominici


cis

Deu.<!,

,.,,.,

^.

^'0 hab.tamus. U.i plura Oc


jielL^lc c.si,i,n.op,'^

-^"f^^^. cla,;s.^,m, dicihus vcUt, adeat ''"/;''J Be,;>ac,lo G,ndon^^ <lc


,lc F,-achclo, .\,icq,-eniu!, Ge,-a,;h,s n,.U,s Luccti a,l I.cnorica.

Sitn

peccatn

muUo nimis m,U vir


dcflei.

,m/ Tolo.',,, c.rperles noUThcuto,ca; cuus l,lnc eranl na,;-aUone,n Theotim impc-filus. Ecce sc-ip.^^U e.rcunle sa-cJo tlorici dc Appol,Ua.,,ui Paris,us Pater XIU DeTho.osa quoque vadeus Amator,a, (Doiinicx,s),omn ad nupcu,
,

Pari.^^ios

cmtihus, Ungnai

Uo.,umci.

'sanctus

TnuTc"calo
Or,lincnp,<'

FF.

l--o Prre,licato,-um anno

devote ecc.esia bcata., Mar,a, 'vcmsset, ib.dem in comitem .t.ncr.s, vri^us pernoctavit, habens
societatis et devotionis

Fratrem

I'^''-.,;audun,

v,-

rum sanctum,

^-b:ymSo.:irt^"-^^
S^..?bo,.!s,nsc,,ectutebouam..rav,tad
Dom,num, in convcntu L^""-"-- ^^,; sua= anno LX^U ,^"mini MCCXXXI, a-tat,s
r,c

Bcrt,-ando ,nemo,-at,

,,avm

a,l

nnUmn

qui babuerunt , v ,a obv os crastio procedetes, I peregrinos, qu, aud,et,^s quo:,.am Theutoicos psalmos et .ect,oes oraud, ?i Dc, cu... socio Ve,etcs ad.,:cserut eLs devote. ,; u:,,ta,-e sanctos et ecs V Ulam , ,v,taverunt
,

fuit P'-ovinc,a.-

pr,ms

p,

ok

au

B "^Z^^lJSloXlUf.,!

oZs

lcatu. iUc,,,oac,.,s apostoUc^ lahor,h ^ancti Do,niici in


,

Geractvs

Frat Do,niici'> ,nterd,s,sse cu suas sed aUorun, ne Bc ,"ando, sooic suo, su,s quod pro pecca ,. dencret, altcndens
S.

De,n,le dies continuos. ,.rut pcr .luatuor ' Do,,u,beatus ;; Quarta'die ingem.sccus Bcrtrandc, ve.e Fvater d.x.t cus ocio suo quod .slor.nn pere."sar. abco conscicttian,, e,s sp,r,tual.a ,:" um carnal,a ,ct,mus, cum ;: gcn,bus orcmus s,in.amus. S, placct,nex,s :.o uobis det ,ntel hgen:

,:

dapsd.ter procurav;cru,,t e consucto

ad

s,cq,,
t,

Uomu
U

u,. ut

liuguxcorum
Q...

MS

^:;im.sam;gcbat.Ettant.virtut,sverbasua
flc pro als abuudante tuerunt, ut ex tunc non posset et,am volc- (pro se autem nere vialHer ,no,lum exeessisse

m
rs

ar,tcr ct

loquc.am. ut eis

dominum Jcsum

am,uut'are poss.u.us.
sunt locut
^urelianis

cum

orasscnt, stupen-

idioma hs, intelligibihter


,

Thctomcum

Ve,-um dcinccps

L rB

T %ncZ

Bertrandus

nam

ah hocce tcmpore

eTlt oquc.,tes

quatuor an.bu anper a.iosque dies Don,.no Jesu U.,dem cum e.s dc
venerunt. Dim,scrunt

^
cte

ncglccUs ,!eon p,-o peccato,-ihus. oUuhsse, apud m^'^^ sac-ifcium U;ju.. Ge,-a,;lum de F,-achcto

vir -"^-'"^. <^'/ ,'."; Tr Bert,-andus, ir,uU, prov.ncaUs Prov.net p.-imus bcati Dom,n,c,, d.e M.ssam pro pccFratrum, tcre qualibet
catis dicebat.
s ,.an,r.y/

Theu.o.c, iu commeud.antes^ nibus bum,l,ler bum,l,s Patev ^.a " Ecce 10 Mtcra d,e dixit t Fratres Parisius, ets, scei Frater .ngrcdi.nur ob,B, credent dcdit

autem eos se orat,ostrataPar,siesi, corum

_^_^^^ __

5__^_^^^^
^_^_^,^_
/.
.,

^^

^.

,,.

Cum

ano

Mont.speergo in conven.u i220cccp^l f^ndanK^f), Do,ii

m^acu.um quod Dominus simus peccatorcs; ^os sauctos, cum


arc

^.

quibus oral Kcc.es,a dU Qu,a dcrunC perveesl quod ad salute,ji C mto suut, ct cortum hc. penpeccatores in muH.p
.iro

v.r bonus et Frater Beed,clus, cur non pro .ieluuct.s, ve,-tisset qua;sivitabeo, celebrabat. Qu. rcspons.pius ci pro ^eccatis .

prudcns hoc ad-

'obrLTtiam

ad sa=cuva,tat,. Per patcb,mus m-enerit, mu.ta= ne ante mort.m ,gitur t,b, Pnccipio.
et s,

H.t,c,.

vnUs /ratr,bus ,d,cavit

(5).

Qaod faotum

eve'

i2i9 -"""" "-'-^'"''^/j^


.iert.-andus....

Rctu.it

quoquc mih. F.

ad B.

.,os

autem

^u

in

pendulo vcrsamur.
prior

tcat.s mih.,

Cu. Fratcr a. char.ss.mc, s. h- esseut^luo


.
.

Jol^Llin

VilaS.Dominici.n^oi cum ahgrav.s su.pso itcr age.-et, et

quando una cum

pauperes, mendici, iequaliter alter vcto carecorporis sa.va habcret, mcmbra subveniretis. ^R^sponomnibus,'cui primo Tut l.a

sed alter

omn.a

r
'r

Z
t

jamque pluaeris or..-etur, eos intcmper.cs terram '"^""1-^; rum .nundatio multa antc se dc magister Donun.cus s,c signo crucis, eluv,cm, ,. ejusdcn, .uuudat,ou,s

dif

E,quim.nusjuvareseposstt.
ai,
.

nuhtomnem

Bccdictus

habcnt, os ad conntcndu,n nec OCU.OS ad tlendum, dum ec

qu. .,ec Sic sunt delunc., aures ad aud,e. ec

:
lautia

d.eMLs

manus ad
.

ope-

dense sU cubitorum spat.um st,nicid,a una q,dcm gutta vel super tcrram, ncc
ejus coutingcret

c,s.

dum sempcrcoram

se v,de,-et

pcregr.nandum randum, nec pedes ad


"ore

sed sola

reccaadjutoria et cpcctant. nustra expctunt pra.,l,ct.s nostra sulTrag.a, autem, pra^ter

nm r,am vest,metorum '^mZimus.Luletia.nconlculith^u^trandus cum *"^'<'^''''''"''y ''''f. 'jf .^ctlioel


l,anc

7).

Cun, -tco,ibusiuvLre se possunt. nocte qu,dam ten.b.l.s sequenti


acnuiesce,-et,

"

Xctus ei
.

eum appU,t, cum tumulo Ugneo


Fmidot. coavenf.m rn,l Col., t..m. VI, Histmi

pchcal, u,-hemjam hiennio ante l'^^'-^;^;;^;^^^ convcnlun, ad inohoandum Annoenimi2iTnstau,-av,tS.Do,n,mc^s 17


col. 303 et seq..

,,,,,,,. i.i^.^^_

,.-

. nnta,

(ni '^'

^^

,1,

. i-.. Amph^s

Aota S?.,toni. 1 Augiist., J^^ n.<'dKatovu.u,

luum

l>,;=edicat

"

g,,^,,j

ScTi,ito,'

0>.<li-

^-^-^..^gfl^^^^',

.,,,1^, Ann.le

c;^:;:.^:a"---r---:^s;
coi. 280.

"'^'""cTrvrE-o:^

F":a,rconv,n.uu,i.
dortiuin

I4i

DTE A^IGESIMX
cV Ordinis

NONA OCTOBRIS.
dam
p.,it

\UCTORK

rarisiensem

ad qimra

litteraPruliani. Qa. verba

refe.-ensm^_

R.D.B.

pe,-pe,-an,.

1233

(5).

Quul

^,'

\i,-mo

p,v,;nc,ali.'^ I lea,po,-e ,ue,-e

,omn '"X-

"icerunctuseH,pe,,ilnsig,u>,-amn..n,s,q^^^^^^^ 0,-Mn,s concenlu^^^^ ciJa annnm 122.4 .v/ ^0 ,ncl,oanl. merum so,:bU

nionensen,

Mahuetus, in HO-o

cle

Ontf""'"

-^';'^

Conventus ncuihus P,-mdicato,-am : a nens,s Fratrum Praidicatorum p.imo a Garr.ga, annu.n 1224 a beato Bertrado

Avemo

^f^"'^'^
n.,ss,s

gu,, B.

a\iquando comes .U^ multismib.bc.at, cuieuam parisius


I

Dein'"

;^:

..cia.
-.

Provinc.
scd anno

Provi..c,al.

..c^-

neris

su. fu.t.
literis

H.

m^uam
I

^^^^^^
^^-

cum

sumn..

"'^'

et c 0,.ai,..n. l'"Wiearent

us

"

F.-atres ji, al. ,,o


^^

nn.neroso cKe utu Francorum rege, Aveniouem eUu.at s tanden. "V.tate ,.i.,gentc,egressi, capta
ha;rcticis

us est

sec,uenti,

Lmlo-o

U
;

eorumque
:

tautor.bus,

rel.g.os

,c

ad studium

-,

v.del.cet F. J''^""'^^ "

F.Laurenlius Angl.cus,
igreaerentur,

cm
''
,
'

^^,(3;^^

g^rsunt.

Ule,n .e/i.v.,
Sic

'^^^y,,^,,
'^^,
"^'eUce,

fc-ius addit

enim

in veter.bus

^^^O^^T^^^ZnosU .s n,o

posunodum

-J';^'^; acc.dc. unt Pa.

ae ba-

nunSt^

^^no.
eventus.
t,.er ii'i"-'

711

loanes

o,n,no ..,11^^habetur(C). Mal,elo ''''' de Rcdiac. <i' >sm''-

c . p,.,l.x.t, e tre. 1^^^"^


,
'

auten, Seorsun. aulem


beati

postmodum probavit P ^^^ utermus TT M:imes, ^^^^i,


-,

Domm,c.,et

f^'^'^;^,^, \^'^''[^^ omeu.Odo-

"

baben.es H.spanus. babentes

TM
.

^^ amrintu Antoius Se- affi,;nat ,wmi.-.c i.,r,(\ nul cucu ^ 30 l-^O aui circiiei' jmsse l-'30 Zc^Ue,' /'-;^ nesc.n (8) ^,^5^,,,., ''^\^Z,-,,iilMalcenda
_

sevtLmbns fa"""

x.
^

^^^^^^

nhsecuti sunt

-siensis

episcoin.

^^"""

^'-^..i^q.an.vis non-

'^P''

;^' ^n.^o

egregia doaifere^ ^nulta

hi.^to,-icossuos

'^"^'

s
,.r,(

</ct-c.w-<-s

111.

B. CaiilHMli

{lonus

m-

,.essusinOraino.nFF.P.udioatt..-n.n, ol.i^
''

noM,;.Ulust,-ant<:s^,tamB

.^^

^^,^^,.

^"'"*-

ymo V.o

"C/o,... m<c/o,..'

anno 1367 " 13^


P'""-r'"-

ric'

pl.is.os circa

"Tbri -

Dom.ui anno ^^^^__^.

"^;;,. ^., B.

'"'

i,.,e

;)/i'or

proutn-

cialis

Pro-

,'Sdie 1- sepiend-is. ao che i^commo hehdowades ^^rivax^dxis Parisiis 18 a''i'/^-^,^ ,f" .aicertehaud longo ^c/ww ratus /^'^/''-"'^ .?',; ei'/
^

alm

post t,is

'tu,n

.p, hioorapln"" '"^'".' , ^.^;,' ./i?,.v, '''^'^^ll^.iins !equaiiM,s. lmo,--c/''''''^.i^"^ ,'*:^^^^^^^^ Hic e.cipias. ''' '"""""T ''"uZle Fa'hetocondidit; qua,n modo Ge,-a,-dn,n
'

;..,.t,,.c.Urr ,..'..'"

sc,:scc

concisa,n beat,
>na.ri'i

"''"^Zi^-opic^tissinn
i,iust,;bus

et

,o'mrfaf5

otnciff,

pc,:tissin,o,

uemcm.

'"''", D;m.nicosecunclum(;esecundum pe/n,pc,. /n-/"^' /f-l'^,: v,.,,n Dom.nico be.^0 D ^;^ ^0 1221 rmta , eapitulo,
nerale cap.tulun.... -'^^
, octo

/.<

laudationcn l'b' " j;,,,,,,,; insciut, FF.P,-a-dicato,-a,nUadu^^- ^^^^^_^ ^^.^..^,^.


,

f''""Z]'^Lvo <^^"^^^^^ ""

.Uia.n scripta,,'. 0,-dus

prov.n-

vel in P'-.'''^''^'^'";-'primuspriorprov.nc,al,s Bertrandus cias sunt ^'^^''^'=".,^^"1

multwn usxcs oP''':'^' ,^iM disc,'in'C". rem ul,-n,"<l^e '"^ "7;.,.ris,(io/.o.;


antiqu'taep,<'^ta'' ju^i pr^ter Ast inf.-a hagioioyica i'' Zu,-ianens,s, f', dicium si,u-c,-n,n <^P'^PlLeand,-i na,rat,onc
.

provincia

Pr-,^-

fratcr

dc Gavnga

(4). Aci<'^''

;^ se> T?,jicnensi, postea

,, ^^.,,,^,,

num.i-~r,'e>no,-a,^d''n^l'^

.^.^

,.o-

(0

m "'"':,'
Ro,n!c
:

m,n

vinoialis

anno

*'Btrandus r.ate< fcr Donnn, 12-3,

proerat prior
^^^^^
.^^

,j^.
!* ,C,Prrfca.onum*nj.--: Dotni[11
-

r-Sfi

Cfr. CliTomcon

-, liud.. coi. ti'" ^5lll)><i..col.418.

ft

(71

Vie

<le

S.

Oidi

pag. '64.

l,rerJssima

142
AUCTORB
R. D. H.

BE

DB.

CONFESSORIBUS. BERTRANDO ET CAUBERTO.


4 K.r

guih,.s rccitali.^

'*'

Gerardi oWsv/..^ plcrnqueeie

el

Uan

<,ui JiptorJ^ at.,ni...,no. ,nandn,-nnt, non ,noria,n litc-is

^7 ^-^^^^^
''^!"";.

^-^'-

P-"-

""--

uona,n oppido

nmUo pno. ne^hicrlescribinm.9. ct qnoma^y^ ejus cascnbenfla ua> Itate Gcrarchcs fuiU ah
ratione ordimur. i-..for F.ater l.nplnnensi mit quKlam 2 In convontu n.a.uus j"""Ghahertus uomnK., ..el.-.tor pr^c annos viB.nti vel ampUus Hic quum per t> montana Sabandia- luas. casset circa qua; du.tur tandem veniens ad v.llam
,

L,,n
l

in

etamquibus muni,s antca


fuissc de 'orra
t;c,-a,'du.'>,

coopinms, ''"''"f; ^ j;: P,-tedicalores fuerit


Innctus. ^c,-

vcl eilla

''f^f''^
Sabav^.^

lutamelcum
Lnilr

'ii<'a rcl Allub.-ogum,

Frachcto

oZias
tra

cott-

alias et
confini

nue, Tqua Wlla,


lebrave.-at,

in et

M.ss.m c qua primam suam "'"1'"" ''^^^ in qua fructum

S^=hs.s's.rsyi dom.chum
Zdcs cpiscopalis.aid dca,o,L,,M^'abcll.

FF. P,!e

sentiens se rat pr..licando,


a

in hac Parate mihi Missam, qu.a


et

f^^^-^^^-. n lla
v
1

,nam M.ssam celebravi,


cclebraturu,n. Qua

^ t celebrata levote tec ^^ et sanct.s inungi, et verb.s ultima inunctione qui adluerunt quammultos ev"ttone f.dei su=e

""7- ^

Haudmc

^^^"

"'""/^fnonnullos a,-W,-atos Fl'.i "O tumri,-um.)aman,io i22l,0,-dus propterca quod alumnum


;^:^'f,' essc hca^
latct

dcatoZn

fuissc

G:^!:isl,-ral,uH.idin,.s

e,sc^oU.

m rZ

sepulcrum .-umnon modicus ad ejus

et

quam

hoe Bononia: quando Scd hoc arguniQ,-arit S. Donunicas. tempo,-^ iZtumtenue videtu,-j am lu,,c FF. Pri.'d,cato,-cs, qu
tbi

annoc

fuisse

7,ue acnun,.junio,-es

puTtus est ib.dem,

muHum

oest obUt.onu... P

Z^i ope,-am narahant, non scho e.cRcTiLii nun.upal>antu,;p,-out patct Lih,-o de Inst,-uet,onc
a.-es.

sed

tTF.-at,;.,n
ni-ali

(4), et e.r

Jlumhcrto, >n''9'^''-'J0/i;cial,.on (5), a B. Cauberto, cdito 0,-dinis et eo.-e.^o B.

'Zmcn quidcm
nuod quum

Tm

d.emon.acum ad muUis quemdam qm - esset .n^,res :;;i beat. vl.. addud


aliis
,

crast. Bonon.a;, esset scholaris Dominici, vul.t cum 'epuUura. beat. Patris

Z,ce, dlhatur
liii,

-acahanl. Pra'tc.'ca
si

sepul-

'Z^id

Dci acp.'0in

non conrcntus Bonoserrus Lugduncnsis c.-at sodaUs sanct. Donujunior 0,-d,m


dcdisscl
,

lame scholaris potius, non puh.c.s^slu. iis qui in scholis

da:mon sus clamare coepit clamans et rep .cans ? frequenter n "e


.

Qu.d

mih. vis
:

rlirnomcn

in

iUo ipso conrenlu

ZgZZn^i

sludra pcegissct, ut.

U^ncrn^

D^

rDominice;,
obsessus est

et sic

-per -pv^"""

t^digLn
ei

ad

l.beratus (2). a da-monio i22i ,utpotc S. annum

"^
Quoa

0,'dinis erat,

fuissei ad nisi fo,'san mtssus


(6).

Dcmma

P,;.dieaio,'urn ^utm Pa,is,en.e FF. u.i.cum crat

qud
H.nc

tunc nascentis familiie Tinus ,-ccte deduci videtur

c.r beat,

Caubert,

Leandcr

3 Gerardo Frucheto,

]am

laudato mff^a-

Alberti.

gLrLearulcrAWcrti,
rcrhi^
:

seriptor

--->
zelator.

r::/<o/an-., .o,n,o,..^<on. tnter 1201 eum ante sace,-dol,um

Boo;a^-o
,

Lugdunensi. v.r devotus AUobroRUs de coenobio cum


e

B.

Chalberlus CHALBEBTUS ALLOBROGUS.


ac an.ma.-um

fatcs

intisLe

fuisse p,v dcccssisscB. Caubertus

FF. I ica, Dc ra annoi264 numcalum.

uM-

montes AUobrogum nnos per Mpesac no^ divertens ad v.cum cu. concionatus fu.sset, pri.m rem d.v.nam me.'AquabeUaest, quo
t

sanc?us

max.mus

XX

"

UquamMissamvocant),
a v,t..s

et plures su.s
s.b.
.

con^

C e.on.bus ultimum
:";,"

ad

vWu.em revocavr^
viri,

d.em

CaubertusfratoB. Caubertusfmtol,-o1mrit Hen.-tcus de

'"''<'''.*'''* '"c '^''.'''"'"-

^''^'

'''^'"X^ Secusm.abanno 1241 aa


:

;.73

Ma^uaW ila.u,,,.
,,,

imminere persent.ens,

d.x.t

P>

%^0
!'cta,

pfscopus
e

Sista,'ice,vsis *

feciundis.

Hten.m p.imum rem

necessar.a prx-parate. div.nam pereg., et ul

individua^ Trinitatis.

nom.ne Ad honorem
In

.sworo,,.

e^sd^m, nos Henricus, U->- P-'-J^s,^ ; Sista svnodo nostra aptfd


tnricensis episcopus,

"mumTut
se

reor)

peragam.

Quibus

peract.s.

sTncto

gul,as

vero obdo.-mivit in Domino. Ut dendo, statim ad De. morten. ob,.sse rescierunt pagan.virum
e

verborum

oleo perung. for.nulas

juss.t.

atque ad s.nalacri.er respon-

extoUeban ooncurrentes, laudibus lango.-,bus ut plures a divers.s C^uo factum est, .n^ocato incolum.tat.,sanctiv,r,nom,ne capti ace rest.tut.. per mn,potentemDeumtuer.nt regular.un. uod canonicorum

Ws unus

.U-um cont'eata, de Ordme et P. de Rosset, pe, rrat ercaber^uu, .s oapUuUs a ^'; rrJucatorum, al.quibus et ea qu.c declaratis, approbav.mus, quibus d.stuctc ab omn.hus subd.t.s ?erius conUncitur, 04 a).Cont.r.et Manuac rrc.p.mus observari B. Caubertus Am;^

Mannale quondam

effec

um

Znullaseu.^latuta.Sitne aucto,; an eiusdcm

ZZls
se^d

Ofn.shomo.
l^oha.-dusK^^

iymus, non ausus

cst afn,-ma,-c

Luur

.n

'emplo

nom.ne postbac obla iou.bus,

vir.

De. elarg.t.s.

rxi^um

accepit incrementum.

F-'

-'

annum Dom.n, MCCLX1UI(3). sancli obitus circa


,,E,l,rd,Scriptores0..inisrrr.JoJ,
nff

f. conven.unt, et au' > co. tempora on.nino Allob, Alpes ac monles niis Sabaud.,c, velper et .n .*ni)Pr-<lioav.t, tac.le potu.t 3",

,.etac.A.K,ui.atcsv.s^.
467

^S
Scnptores Or-

(2. Ibid,,

pag

41.

(3)

Ue vins u
c.

-'':Mr,^tf:crDo\d,Thcsausnovu.
:r-p;r;^^^

rail

pag l.r.,.ica.o.. H.. V,

s^

<

Hol,

An; 'dol

c. scq,. to,n. IV. col. 1079


1,

(8,

diniB Prdicat., tom.

pag. 467.

provincia

'

143

OGTOBRIS. DIE VIGESIMA. NONA.

AliCTORE

K
,

p,.ovincia,m9Jod f '"^^;"^

oelcb""^^^ inea^lum a...^n,pl.r,ua M.ssa ejusque munilicenliani Clauclius Ob .,uam sahsc.,-edespe,-peluico,vlituti

R. D, B.

fucunlhuju,
,

"7 T, :
,lo

;.,^--'.' 0.^'-'---'-

Gerbais e quo,-um uUinius, ! cclli hunc locumm So,u,, baro Aquabcltcn.ns


pal,-oni

delai^

c/f/,

';<?'<"" ^;9'"""" .n- 1634 .< Lean.ln rerbi. Gerardi et <'^- nperiis
alc,ueei.

omne iempus
.S.
'

,le,-cliclu,-us
sub,-0'jai'it (3).

s.h,

capdulum

Z^um Dei m e.irnire slalim^U


Plumes.e.
Ziracit
.

.ancmiis fama nla


"'""-";;;;
cult,.n

A>iuahcUensilniS a ci,;ibus paganos ad delalum. el ctia,n TancLcm fn^se laud.bus cx uh^s cum ^-urfunas concurrcntes, non TnodKU. 1 ,7/econcursus populorum sll canonicorum rcgu., in occlosia
,

popula,;bus ''^^Zanu.^ Statim utpia ClaudH mens n,o,lum uU nota fuit. mi,-um in """"l"""; am v-u,n cre, d ca,-um pieta-s in sa,wtum
,

Catha,'ime

j.rreim

onicquam episcopus
et

mum

caeutumad.us

Quam p,o,-um

ratam habuit, .^ncessin,juta,-ia .loa ilrcenlum., multa


'/)...
,

l,o,inum bona,n .o/ Caube cis.iuc, 6.

T^.-u,n

i.uncia fue,;,l

f,-e.,uent'ss,na

1:Z;JZ!^i^emJr,n,am.
,

Fateor tarn.n

cultum puUin,:m,nntn manis placere


inscia aut invita

Zntantum non

auctorUae approbanU omnino TcclTal-a. sed polius Ualusn.lelu,-.VIenimfGerarelu^^^^^^^^

Sl^
pcclcsiasticus (2).
multo an'
et post

Vir.Dc,eiarg,t.s.A,.ccW.

- ,.aoico,-um ,-e,jula,num augmentata,

su

B ::,umccp,tincrcmentum,,<^-^^_

B. Gallibert,
^,,,,^
/'wp-

^"'
'"
^,,^:^; ''^'"
^r cd-d.t
:

cujus

fecissct, si.,e

beneficii

Deo gratias

"'t' ag,t. Qu^

(tea- oblatio,

''^2fue,-it

(4),

,,uum

^^-'"^^'^J^^^^JZut doc^t ictus ';;' -'^f,;:: lpultu,:.m P.f


Bene.l,clw.

.,ucto,-itatc

^/J

W-

ija,jinem

cui

ct

to,-cs, a.,iue

ac P''^

"^^;,

B,,/e/o XIV.

aquealii.a ifj^ ,lsc,-ibe.-et, f"'";; at n.Caubcrtum '^<f'''"^,^/i,,u,cotum


su,n,a

^ f

^7^

successo,: Bene.h.'^';,'^ .utesan..':odalem ^Ujuabellarn cpiscopum

--fv/r citn//

X/i/, qui

Aai</ tlauams
l^,-e,p,-ople,-ea

i^

bctlum.
..

anm
ae

0,:hn,s FF. ^'

^^J^Z..Icin

^
.,

,chiepiscopnm 0,nsjj,
,.e

V^odJ^J^J^^^^,.

1597, o/?im

P"''%'%\;2,ni translatum. a

tanumtnsa.amui,

audita.
s-ua .-

'""^ Tc:;r/^-S;/-''P-c/.. "'' cano7iico^.Catna>u nnarediendum Ad hoc /""""'"'"'" X; ;eli.jio popM

deteoendo^-<f^^^^Z"2bat
^''"f'
'

""'!?'"'" oppi.H ""'a'^''-"^':-^' J/cauberti ad cpilucapitu;:^is. ca..bertirf acp,-oin ju,na ?''"'' .';,'" ju,-ia "."";;,. c pro,n
,..,//,, ,,..,//,,

--- ?^T^i:z^.::!:z-cumjacentis,qui A(zrt/'//c-' "" olim colue,-al,


plu, (luam',;,um. hoc templnm
.

""'!^-^f::x^^^--"'' "-">' "T ,>;.' '''" ""' .uiesan f.,ce.-'lrne.lioc.^negotnu,Jaco^^^^^.


Ipso e,.um
li^i,o

.,,,.,

emm ./'3 .7

^^^^_ ^^^^

^.,

.,,,,./.<,, con-

--;>.';.;;;, /o "P">''
Cauba-ti /n..-.^"" Caub ,
t,c,-ct, se.

"""-

''''"" ' ,,. bea

C'"""/

S. Cat'.a,->n^'>

Zitlaclum
PJ^^^'^

m,inter ut^-um.juc ,,,.^^, ,.j,, ,


et juxta supplicata

slolico

no...

.^^.^.,^,

"y"' ( ,ancta

"T

^^,_

( PP'^'";'"J lor^ 'J';', Expediantur l.tet- m

ossa in capsa ''''''J''2%i'am adecclesiam .leponcrcnlu, ^ '' .^,/,leferrctur. Quum

palatio, civit.tis conclusiones fi^'^'iunii 1650, ,,:,, .^, ^f"*""^,.' M""",^"'^,.^^ P.-/c-ostra= B. Joannis

parcccalem &. ^''P'""'^',: ,llaco,To.-"! Aqmbellen.es i''^ '''''''' 'J,TXmu,nque ubi


post

,;,;," cp.scopus ">-'--;,,.,, Paulus Millet, ea

et

oUtum

nalo,useccU.a^^
ct

benef,ctis

"P'

'"
f

-^^
,

^,^^,_

a plwibus

'^'^^i^iij^, inlegrum A<1'"""''\.,,,.,

r,-

octoh,-is anm

^;,

,j,,,t<m /''-

e,-ogandus (, ,/ hoc

''f'",P/iia.-iu,
91 ^t

sigulis',ebdomadtbus,etin/e.slo

aa

-'-l^ lbid.,pas-

,2>

Bcnod. XIV, De

in
^
^,^ ,^ '<>'"'

^M.n.oi.e

oo,.ce,^nnt

VII,nuin.5etseqq.-l.J'

E
.in rlP

BB.

CONreSSORIUUS. BERTRANDO ET C.UBERTO,


est

non B Cauberto sHeaiur,

rum
,

^.^ute.ann,-acniatantummo.lo^ .um aprellantes b.at. vel -^;- /";^; ^ I


Caubertun,, cenlum saltem in nianmn ,/ccrefum anni i034,

a.cant, verum ct.am Dei testimonium

si

Pielas ho-

a,nus

'
^

'

dierna popit larimt-

'; numei

^_ <

r>ed,gno,

nemo
(2),

perilu.

^-''^'^^^^
.'.t-^Vuctovitati, ejus .

rf::"s^;:::::r:^^'^:::b^^^
,as Jlfa.c///

--,-',"

consulueut coclices diligenter


nisi gvaviora obstent

documcnta, tuto po

um

s.i'-p"^:;,r:w^::^-

confideve.

De hoc

'^'"-^^'XJ^^i^Jol
r,ifis
sit

nes Fantu..

W, ^

hber

B.

Caubert,.

-^J-

.^^^^^

,.e,o..

5o-

:;,..w///.pn,....^~,f;^;t

B
Mri
''^''^''''''7

12

Vaque anttqutssum

cun,,s

a.^

,;,-

,,^,

',

,,,.,.

T)ci

etejusnomine

::s"^=^:'S:r;:t^" "^"ri:S::f'^^:^:-^--
--:=,:c;:';.;is'i;r:
plunbus
-xgroiis,

0 1605 Seraplnnus

^""W,

;;.

lani

uq

siHuGil-

bibenttbus. "'"'"'

^"''"'^'^irMon/s

C1.,.
bertiinhhro

centcnanuni
, .^oc./e./a
"^-

;rr;.u=;
fui^^f^y

"L, ..n
beatttm vocal

T>om,}aHum,cidium cno.con ^.3 ' ^;^^^ ^^^.


rZc,.an.
^jtis
/;/

=r=5SSSS
t
V.,.

Pnn-i

(13);

tandem anno 1807 len.

Caube,tum,

-at con/im.a;7n.iec(/o

'r':?r'Sr

irfe

virorum iUu-

"'^'^"Ss

ge ao FF Prldttorum,

lJ;-~TMa.mnensem, r./nrf './,0

Com-

=-Zb:r:=^::^="-S^;:::rriS::^

pro&a' e'w

pi:>

'"'"
:".!^tTr

^^^^.\. veniunt nrimo histo-

clararit (He ^

^"
cum

:"ifMe
s

d^ n.s,

;,

eas

eom-

Particularis p,-oce^us

.nbseqnenti pronunsubseq^^^^^

non Urbanam... idque


.

XIV

Beatif. de Cannni/.. et

SS.,hb.n.

rv,

(9)

Delle Vite de

gU huomine

illustri di S.

110, p^^g. 36.

- J?;;';P

pF. ordinis

rd.. paR- 13 et

Maunenne, pag. ^^i ei I, num.l. lib. Il.cap.

soqH.

Sl^^S^^^te

d"^^^^^^

ael S. 0,-d.ne

FF. P.cd.a-

cretorum

145

NONA OGTOBRIS. DIE VIGESIM^

ol

permissione bacra; uoiipicb-^

XVn,imm.l.lbi<l..Ub.U.Appe-di^l'
Servorum De.Bealcatione B-edictus XlV.ae a,
ele.,

Ub.U,

cap.

DE

B.

BENEYENUTA DE BOJANIS
phov:hc:^

poho.uu.nsx

.n

it^m.
AUCTORB V. D. B.

,,

aiitiquo et a

r>.

^t"

virginis

biograpUis.

Viinun.aMi^sa^mt^^-';:-::;;:^,
julii
ANSO UCCXCll.
:

de quo pauca.
latet
;

\Uenu
.

iomen

conventujuruhco. a
rcgebal. accepit.

nomm ^'"j^jf^cJre. dum


.^,pg,,,
^,

^^^^

ut,-amque "'""'^P;'',

'".'.
t

X.
^

mititar,. at-

quc adsc,-ipla

^ps^

n^. Vc-^mta-

'bn,^^J,f/,ocpri.^cum

,,,,^/''''''7'''' '^';;"ie/( .-l7"''c;, '^ocabalMm) ^,,,;, , rcg^onis PJ^'^

gi olim

mefo m

" "^

porf,-emo hoc loco

almar-eposita.Sed-'^''' ^^^^ p^metropoli '^^''7';, ,,,. PhilipP"'


,.un,julii.

Et 9'^"'';

""

/,0. T,...,

f"f

'

Xn
^"

, ,( A</r,' 'P'*-

irruentibus anno ,,,,,, du-

Wtaum con!l'^f^2. sojanu Forojuham


(n,
/'Wi^

epocbx
calui

cbristiana; 509,

'^!'^X alumna. atquc

rila tan-

P"."-^';, pevii exordia PXc.i.ulphum pra.te^t ForojuUens, Forojulii sta-

rfem /-rf" ^'".<^.^'" s", p,./H.,ry.mm ions,> anni 1-^; ,, (,Y;o(/ "'30 octob,-is

sedemque Pr-n^^-P^^-y^J^i.ensium c-lehns


biUvit.

-^:J,
J;X,
' ,^

tn

mae '>-""

prooreUia,,m,-.>mf^--^!^,C.Uti.Anvendumcst.quodextoV ^^^ ^^^ ^,rf


,lri^

JLongobavdorun, h';;" f""^'^'^^"; prosequutus est) jso qu,e ab

Paulus cUaconus noiprius dvital,s pP,

nc

Civ.tas

nominihus f^'''^,.insam. fttalice dilionemVenetam moneam P'-"""" otim


"'

en

inclaruit

^^^^^

dein Gallicam. Pf'';^,,,,pient,-io>valema-

demumltaUcarn.ad U
jacere, ris Adnaiici

^^^^^ j,^

esse

---^^'
,eco,oi,.o,..u>ie. Tomus MIIOctob,-is

.,....,

-";r""=s;'i.~

DE
146
AUCTOBE
V. D. B.

B.

BENEVENnTiV BE BOJANIS.
dc cultu ab irnmcmoraaeclaratum est constare exlnbito beata, n.^'.'-'^^^^";^^';^: b.li tempore ex versar, ,ntei casus Pt nroinde eius causam " Urban.
fep?os a
decretis
telicis

reccrdation,s

Humsaulcmsententixhicceslfo.mum
,le divina tituli b. Marc. Da..iel, mise.-ationc patr,archa presbytcr cardinalis,

^^^^^^^

^^^^

imperii in urbe postrema.n,provinc.u.n Ital.x

nZ
c

"^^ Tioinens. fis.ssent, sc.l.cet to.o

es.et,

Auslriam nuncuparunt.

Hmc

>

>'l0>

"<-

Nos ,, Urbe S R F. Ch.-,st. no- u,n, Utinensis. D U hfnul' a,-chiepiscopus sedenles e solum ato, p.-o tribunali mi, e nvo nostramdehabentos.per hanc

_^,^_, ^^,_,^.

MU

i..

lamea communius
<( ceMw

/r,/;,.p-.Hvp,.s-Civ.,laled-Austr.a,c seu Cv.da^ d


Cvi.lale,

nn

quam de jure per,to,nm ;^,Uoinhisscriptisferimusinmsamn


.V

pra^oculil

.n sententiam,

.ationis

"

nomCH

Forumjul.i

F..ul.

o"

'

P,

B.BenvcnuUB nojanai, tcrt,a cultu pubUco ;torum, de et super


s.e u ct a ph,r,bus

.,c

O.d.nis
a

nv

c.de-n

pore i,nmcmorabil,

Ta

millu. ,.co ,^' on mulioplusguatuo,-

-s^-fr^srei:^--^^
slnti-iiabobi-

lu coli Cixpit,

^" canonico et Hieronymo, o c, E canonico, Taulo sacer ,bus, atque Corrado E ,,staetLcand,-o,quondam "c sco Josepho nepot,bus respectivc cx tratre t ,"bus. c 1, dom.et excellentem .n" lcto em ck una, promotore,n fis aS.-olum Moret. Pisoni, Ut,archicp.scopa em hujus curia. et mens agentem, part.hus ex

quondam

''^

ia

'

'lisctnrosanctasede ;. dccretis v ss e.sdem


ban'i

^cm

c;/. ''""=""";'"'"

U
;fto,c'o"pnV'>
,^,s

memo.-,^ sacrorum r,tuum Vllletaliis novissimis


sanct.o
o..is;

ri,Vt
:.!' o

r^nmter

anni i,o\).ta,o

'

Bojamis cano-

nicuscum

!''"''""''

T'
'"'Z''

'::i^c'Z^sscu

.. p, f. Anaslasim Forojulicnsis

et historicis v,s,s v,s,talegit.me compulsatis; rec gnms ct et recognitione .mag.num ac ,ta,e descriptione monumen-

examinatorum products, monument,s coram nob.s

covisistestium depos,t.on,bus juribus ; visis

tTbela

um

pictarum, ca-terorumque
et

^'Z'SZ%ml

^T

lopal>-ibu.scl oclo

fM.coconccntu ti-

rornm

CanMo,
clc

nolarro puhUco

r FrZcicum

Juslis.

et redolentium erga personam ecclesiast,cam erBcnvcnuUe Bojaua-,

cultun.

venerationem pubUca.n

et

mem-^am

laudaU,: B.

menio P''^'""'"" no^mine hanc

nob.s leg.Pra;d,catorum, coram HarTa= Ordinis coram f..e.rv,sisperitorum relatiouibus processu coram nobis

'

'.'erel

Biduoposl.

:is L;^
>

'^'^^'''^lSdUaHDanichDel-

a,-c,ne1'TdiisZ Znc pal,;a,-ckalum posl """7"* Vtinenscm. p,;mo ,,,., 'cm el piscopaM C (^"'"f^.it^io patria,-cM,bus) '^.^ ), lihcllum suppliccm (''T TpZlelum de con/i,-mado ^ap obtuhl, ,09ans ^^^ anlistcs.t,;-

mu,
?
t

consid r

F ac dcfinit.ve scn et,adecerMn.us, declaramus cultn.n a


constarc, constit sse et

viL toto nob,s , vsis cKteris omnibus coram considerat,s et r;! :'d^::^: vldendis d,c.mus, Chr.sti nominc repet.to, ndis,

pubUcum

r'T7aans

Xsannis antepromulgatio..emd,ctorum fu,sse


VIII,

decep

ncue memoria^ Urbani inpra.scnspra..s a^. etexh,b,tum,acctiam tum

un

bunal <^""'""' '."., dicm 26 sequc,,.""''''" '"''-*'''''''""'"'''''

;rif""

:-'T"r,:;r;^*''=--""
^

de

Ur m"s, pronuntiamus

et

der,nit,ve

::::^";x;::ci^.:;;:;ms,arcLpiseopusutipromotore fiscaU aa

^^^,,,.^,

em.-

scnlctiaad inlccrum "'rV/cJ,"( h^c

sc,-

ab archicpis-

,i

oiUlum.sednequaqum, ran*n B.Benevenuta^ mm/mc rc,-o ad ^nd-

_^^,^,^,.,

^deZampliandum.
ee,!dl fclnn
IX, pag. 29.

,.,.,

ecctcs,asUcum aut ad0tjic,u,n

;m,m:ed.ate.llampublicavit,caauemed.a,,te

,.,

,o, de' Canlinali, Men.orie sto,-iehe Cfr CardsU.,

permittenduui

ui.i^i>imo. ^UiNA OGTOBRIS. DIE VIGESIMA NONA


iusuimv..^... Bojani, Bcatic muicupaia;, au
,

147
AUCTORK
V. D. B.

latoris dietie

causie,

proposilum ac discussum

Uomaniponiiikis; qua' "'^''"^'V ';;;,;;:.7,.


itaquc prvce^^^^^ %-nuiretur. F.orscriptus auto nore^r>bris ejus cum caer et a Oien
collaiio

LiusRomcc

proccssus

'"'^^^^i^"^'^^'^''^';;

'

or.Unaria sacra fuerit in conpregatione


:

ntuum.

ex aisp.nsat.one absque intervcntu consuHorum An s,t sidubium inlVascriptum ^ V^^^^^^^ casu introductionis caus:e
,.,niiss.o
-,

incepta -qu^ Japhis Butuo pos anni iim perfccta cst. Vanuarii congre<,ano>^n^ liiZportitor Ronunn ad ca..nplar^ au^hmtic^o

TliTo ^t

et

a.l

.iTectem

sacra

eadem congre.atio,
.^

amlito

^^^^.^ ^^^^- p,omotore,.

Zcror^un riiaum cum


^7;.;v/eW.9; i!^ " Cl his tiici
'^:;:;:;

Quumapluriln,sretros.eculisfe

exposuU ^scr.ptuet vuct suam sententiam siSS-D o .,. ^.^ ^^^^^^ censuu .,,M.^'nvc, rcscribemlum ^^,^^^,, Atnn.n.^nv.:.,
.. :

memor,a

at^ ,,,.,,;.vih>^.virtutumatsanct.tat,s v,ta, v,nutum

^^ t.=. t juUi iniii Nostro placuerit. Die 7

I7r.4. 17fi4.

Et, Et. facta

:i-:=rr;=?:=
5;;^::;:r: ^F"?
HrteO,-din
leg.iimu
i

deinde per me SS'"" D"" Nostfo commissionem annuit pivedietamque

secrctarium de praidictis eulem benigne relatione. Sanctitas Sua

propna

manusignavitdiell jumn64L^tb-Joseph

Pr,edicatorum,neaUcvulgo nun-

pra.fectus. S. Burnbe.m. Mariu cardinalis Feroni

S^ur:::at:;'mkmi.i.pra.,ct.at^e
Dominici d
ctie urbis,

Kn alterum decretum S R C secretarius. BEAT.^ UTINENS.S GANONIZ ATION.S


magistr, Ti om.e de Boxadors, caus:e Pr..dicatorum, postulatoris

^".^

. supple cau^^

BOJANI,MONI..USTERTnOHDINlSS.D0M.N.GLAd
!uppUcesn,stantiasR">iP'^'^Magist.-iFnUoa^^^^^^^^

pio

generahs Ordm,^
canon,z.at,o-

Bojani, p.-opos.to in nisbeat>- B..'nvunut.e et ord.nar,a ab

ru~AngeUpone..edub,o

iTnum con.n-egatione

E-

.^

';:.:tJ:;.":c:*:;r:
'"""';;;':r;:;s

,,,, n,M- ^"""'et R'""">U"""'

card,nalem a,cn,ep.

saua

R- D-

;i":r-..

==3.r;srr;r
ntuum lon^i^c
tris

:l;.Lutn,esemsupercnpubWco ab,mpr.ed.cUe venerab.U Chn. n>emor.bili tempore casu excepto a dcoe


ancllx^ exbibito, .ive recoraationis Urbani t,s telicis

pap

-Vffl,

sU

^^ g^ami^estes n n humil.ter ref-^ s,\l c.\ intluctos, ^;(> 1 proc * natos,svea nrocuratoi"e

raorumque ^^ ^^ v,ta. nom,natos,^nose.sLp, ex--^ -menaaoues,^ -..^^ omni Uonestate Uouestate -.""-^^'^ dicto iu
ceptionemajores

Tivt:

si SS"'

,5, F-tac,ue

me^.n^V. dci,^ Oe v.a,dicUsper

Uie Jbjanuani D" N'" placuerit.

^enU P^ Do,.umen^ p.urima, ^^^^^ ^^^^.^^^^

ritoafer.cissu,

sens Bpecial, ^ens spec., b.^ popu.,e,viumrbis. pop".manet n,s, t <="'"\"";'^ .^,,, ,.0 ce.er, causu! '^f^"" " " ^'.^^^^entibus n>eis que dia.cesispreces

- ^^ri- tr
tvanMlustem

^,^

->''"--;

'"^
"//L"

7'Vi;'MwPwto^^^

"'''''"'

--i;^. ^. ..^.^^
(fapnti. uui teMimtaiis ritu

!./'.. r!rai7iis

^njusmodi P^'!"'""''' P

iterum *!>> '''"^''";;,j;t,r,rura vestra-

obtcstor<le, stanter oro

- rs;rs::;;^
:i;;7;-rE*::r
"''"^'^'

^'^^ _

=""utini 7

J^,'".:g"tiouera in-

s::;;x::r:;ss:-

<t

a s. Sedc

"f;;;S

5 Jnsign>

''>^^

;./; con/eciHS

erat iUe pro-

ssSa,.5,orcm

--"'-^^^^^^^^^ ^'^^^ZiLm proponi possii.


;:;-;f:;^r;s';:r4
<-,, .(, ,a.^, e^ecpto..

:;=,;S= r,f.
oi-;, un
l,e,.a a

5- -t "" *~
^_.^, ^_^^ ^ H ' <>

. .

<;;

^^^^^.. ^^,,.
|
.^^_.^

rta_,_^ab

.^^,.^^.,,

f^tnru^ sanc-

"'"^'"Tea

N momatum

corporis, ludosc,ue,

:;::^:s^:i;^a^-ecuH^.,->--.,<.,.

.-.7..

"f "X,ni''S''
n,otis v-r i a,tissi,n,

,,,
sa

, p'^^

- f,.,t^;;!;o.,s
^

v.s.n^-

,e.b,iere,b.,,epr
v cere consncNLiat.

'- '^ ';;P,.,3 produe^aaj^^,,,,,.i,s,


,

j-

,^i,ariosis -a^c^^^^^^^^^^^^^

cor-

flexionibusauepenuun,

Gum

per E"""" ^i

14S
AUCTORE
V. D. B.
sibi

DE
cUicium
induit,

B.

BENEVENUTA DE BOJANIS.
s,

quod sex

ipsis

ann

coipus

redactura, tulit. Catcna n serv.tutem lumbos cuixit mum deu.de arclius funiculo

ferrea pn-

facta, qua superius multoties est mentio carnalem.canon.cumC.vUatensem unum Iratrem

habet

Zi%
tit

sme Ua adh.sU cavmbus, u aveUique non pos.ot. Itachirurgi opera recidi conve.-ad precesse ipsa aue ne res offerretur. decidere
ea adolevit,

Latidatur
cjus aspe>'itas vitm

prod.tun.) impetravt. divinitus (ut est memoria^ sanct. Domunc. 7 LixTio V. Cum in tertium vi.-gin.tatem do-

utque

s>bi funiculus

ante pedes

qu.a ipse nes alias personasdiligit;etmerito, et diligit eam ubi vice vei-sa multum reveretur lempus pra-sois vcrlm hahcl, d.ligit, reverctur luculcnlius lcslnnonium. designant.Scd accipc
.

et est scriba

dumini

patriarca;,

quem super om-

Ordinem cooptata esset, Deoque vovissetsuam.ejus,quem sibi patr.s


vinose oerat. imitata vitam, a

loco riele-

7iobilis Nan-avcral biograplms conversioncm cadaver B. Benefcminic Forojuliensis, quie, mulieres),non sine venuta;, (ul alio: mulhv vitam osculata, mox cum viro

rencratione

atque a ca.'n.bus

easque potissimum abst.uere, permultas uoctes, meaifestis a..tecederent, quai praecipuis diebus ins.stens precibusque

picntissimam amplexa erat, ei anno autcm paulo migraverat ad Dominum.Quum Morgaruza',no. post ille idem ad sanalioncm
venisset nw/a' ,nulieris Forcyuliensis,
civitate inr,rma,mr/.,(, hal.ebatin
.-

posl pic

Hieo
do-

tationi divinarum rerum, quietisque aliquantulum pene insomnes duce.-e,

quamdam

ulcenbus, B dere perpetuo coge.-etur, coutracUs leviter quidem atsensu ne sine max.mo doloris
tolli

subposito, humi cubare. captura, lapide capiti nocte cxMk.re dmt.scatena ferrea ter se quaque postremo gener. anhctasime perseveravit cu. obtempcans, "^od^m aUtionis, confcssario sic deb.Utata quando fecit. Qua vitui severitate iucider.ts.demorbum vir.bus est, ut tandcm in Gumque dilT.ciU uteretur resp.rat.one, vationis. atque .dc.rco sejacereque p.opterea nequiret,
:

minam

autem domina

gradu, Ha3C attinc.len. s.b, .n tert.o v.ro suo coni\la, quffi cum
fuit

et modo nupeu est ve.-sa est ad pcenite..tiam, parum supcr.us est dedevote defuncta, s.cut nuper Si perpendan^ scriptum Qaie verba modo B. (ni fallar) omnes\itam fnr, consentient non plus orte duoscriptam esse
.

Be, evenuta.

Putarunt bu. annis post mortem.

ConradumaCastitlcrio, sanctisswiie

nonnu vu- E
esse;

poterat.

Quem dolorem

sic pertuUt. ut ejus

gimsconf:ssm-iuvr,Ulius VUtcauctorem scdminusprobabiliter.Soteten,mttascrbe,e


:,t

assiduitatem orandi patienUam laudarent omnes, fere cum vexata adeo admirarentur. Quinquennio
pertinaci a-gritudine
fuisset,

hna ..obd.s et devota, Pa Fuit qux-dan. don..na c.v.fat^ castro quod distat a
Uar,s fuerat ct sanctitatem: erat
soris sui. soror

alius

pro,-sus

ridealur.

En exemplum^

recupe.-andLe

(si

modo

voto placuisset Deo) salutis causa,


sancti

Bonoconfe-

niam sese ad

Domimci sepulcrum

nomine, in quodam quic Benevenut;c fam,rer quindecim miUiaria, noverat dcN ola, qu.a ejus bene

rendi facto, repente tione sanata est.


,7t

summa

adstantmni admira-

enim

Fratris Conr.ad., conf s-

carnalis.

Et

stc ubiquc.

Quse

beata )nors.

profecta, solutoque 8 Lectio VI. Bononiam cceperevertit ; quodque jamdm voto in patr.am intermiserat,denuo postque valetudinis causa
rat

ZZnia
"f^Ztet

F. Con,-adus si biog,'apUus ..int, nequc am late,-evoluisset, nontoties

levitcr p,-oduxisset

nomen suum;

s,n

(mU.m
,

suscepit institutum
eaisset carnem,

vita^.

Quo quidem

insUtuto,

noluisscl latc-c,

auster.tatis et laboris

pleno,eum

ita spiritui

sub-

radum

et

ut

sensibus, atque in una videretur, templatione def.xa esse

mentem facile avocaret a mysteriorum l.de; conmuU.s ma-

donis fuit. Sed in ea cop.a .nisque aucU divinitus abho.TU.t, quam ab Sratiarum a nulla .-. magis Denique inedia, v.g.Uis, Tnanis gloriie cupiditate. pecorporis diuturna aflUcta, cum
defatigatione

Frater Con,-adus mte,;-ofuisse lestem quem l,-em pr:ccipuum qucm ,n conseLus fucnt sc-iptor ; Fo,-ojuhenFratrum Pn-edicatorum ventu too V,ta
,

alus ac Ve,-um, sc,-ip.sse Vilam. ^psum F asit,patel lUum


.

non

occuluisset se ^^^

^ C";

gZL

ui Znvi.r,ssc dubilandum non est Quare in P,-oces^ m^xlnuM kabcatpo,ulus. miraculorum, (ex f,dt et pa,-s
:

compulsata

novembr.s anno nonagesimosecundo Ixta ducentesimo c miUesimo divulgatum.magno numero decessit Quod ut est coeUs apud Deum patrocives rati novam se in primum, tum m ecclenam nactos. in ejus a^des Fo.-ojuhensium.quo siamFratrum P.-a_^dicatorum
kalendas sia; susceptis, tert.o
illius

esse tiisset dissolvi et

cum

Christo, sacris Eccle-

in Summa,no nZcultus antiquita, ditueeret), autog,-aphum , quod '^tasecundul

ce^

dbhincannismultafoliajamause,-at.hadem Tmsccundum cxempla.- antiquissirnummoFo,-opihensan a Cella nialium S. Dominici et

actpHwi

Tarv,s.no a Pet.-o F,-anch,m,

provincia! Venetx

O.P. p,-ion

p,-ov,nciah,

ad

(ut corpus inlatum est,miracuUsque venerationis erga iUam sua^ culillustrari coepit,

fertur)

Zcms^ecuU XVI

iialice ,-eddita est

a Mutxo

connuxeru.at. Qucm tusque declarandi causa, interm.ssum, Clemens decicultum, nunquam maximus, ex sacra. r.tuum raus terUus. ponUfex probavit,Ordin.que Pra^congregationis consulto Benvenuta virg.ne dicatorum universo de beata

Sforza et Venet,is 1681 Vt,ni Jf:; cdUU. anno


,

anno 1589 t,m^ ,mp,-essa;

^^-ovaU.cst^
'''
et

Jacohi Modonutti rnhannis in Xenodochio 9

(v,ca,;t

^^ ^'^ Cellens,um

tonMumconfessarii), cum

p,;cfatione

ad

.ZZes
"'lO

et

monaste,;^ ca,-mine italico de


;,.;;..-
ea.,a

celebranda: potestarecitandi OHicii Missa^que

^^9
Kjus yHa
l.revi

fe

post
fuit

obitum
>.cripta

ab

nnomjmo,

anle aposfoticam d.scerc licet Znationem confecta cst, plura ad declarandam poqumnonpa^^m valeani gtoriam. Imtium /a?rmam B.Henevenuta. scr^pto ejus ceteUrarunt ah ns qu.

qiuv Summario autem seu Posilione, wimemoraJjitis culius con-

d Rubcis.

Johann.s 'mvHalatin^, indusl,-ia celebe,;-imi, cpu p,-^fat,onem


vi,-i

Ao demumHr.lcxpreloVc,,etoproFranc.c,

Eu

'

/;".
y
a
B.

p,;a.iat,on,s annotationes. Cujus

"cntenlias,

subjung,mus anno il^l primum tat,ne B^nevcnut.

imo

s,epe ve,-ba, hic

cZus

edUa

est in

ms.,quv lucem cx o,;ginah cod.cc

Zdem.literis'con.ign.tafua cjus Zdem.LUerist.nsionataf^i^^^ p,amuher p^Tmortem. V,vebaten,m adhuc

Vitapaulo

t1':,-ojut,ensiFratrumPr.d,ca^^^^^^^^^^^^ ^pa,-tl:m e. alio sequioris

k.= -^:^err =r.t

^^^^^^^ZZ, pciUus^res "^-J-J" .iodpossidebant ::^B.J,..--eneveuta nob,h.

140

NON\ OCTOBRIS. DXE VIGESIMA

MICTOBE \. D. B.

cimvm terhum

pe>

"\,-.,,,f.umqueavibus

pro<mii<
^

c^ Vn-nniseiusaue clienlumtta-

e/,a.

'*!.',

</

"""'^^^J

acdit

ci

dicens,

"

'^*;'^^'J,i,,am

M.rchesii.

anno 10.9

,riiui,e<o,vL...^--;^ ,,, E
0
1724, po,7

'"1'p;";,,,,rf,7,a,mol702, Joscpho
Mazzoiari

vocare

Forojulien'^^^^^'l.^aicaior^ ipsi ^'"^^*"' ' forma etixim ...ncis ixdatem

hcef

Collcqu,a p,. 40;

.p."tual>a,
^

^^

^.^^^^_

""^TnUlS^le
Sancta virgo
a pluriinis
latidatur.

cornplures

^f -^^^.f ^

,.o,

'^'r .^t:X:^c;^;;rsat,on,s

cum

""" '',,',/

llerivenia,

sanct,tate>Uust,,s,

,j,i,,

op>c-u(wm 0./'

^,;,.

,m
periuntur '"""' '';\r,n
continente
,c,-ipto,
Vit<^<4U<'

oration>s m'^'^".",

'

;H,<.,-o,.y"' f'''-

teacompoasaJa<<^^

^^''"'^XylJnio^

item<tuo .1C.ri/a/,..

.osa.,i(''ee^''--;P/^,: ,:,t,,,,o 1752. (iu/tas

in Desc,-ipt'on^,'<^<^''''^ po,-ojulien.sium.

accesse,-untfu>>'a^'l^;,^,^\,j.pisminensibus
Venetxs, ahai^ 1767 typis
fue,-unl "''r"-''';'-

Jl^

i^,.bratione.s

multoptu,-'h^ Benevenuta^ beata;


ctis,

'^''^P
,

.,

c<c

"'

Sermones S,,aWo.-eo.>.-^-^^^^^^
auctore
(e,-;

qu.bus VI aurei dcsan-

Benevcnuta de B.

Bibtiolhecx provin'",;,,/,,, V7,/cn(inc/,^^r.Pra^r/./orm. ,ia.I<-o,'0/""'''^!""


.^ii,, ,^'

B.Benevenu

Pag f '^'^""^ses C centia^annoiiSO


,

Cons,derat>ones

^,^
,

UaUcc. a

12 E.r

/"

'<>"''

'^' ^ ,, rassione '^;;^T-ec(,;.a'"'0 1610, T..poioe(^^--"^^^ ^,., 0. P, jo/,n"e

ante

c<mPrmat,on.rn

^^

^,,, n, Benevenula;,

tse

corptis

sacttli*

XV

, ^o^niala- etXVIlfrstra fuit

qUKSttUni.

(,o(. X/f, r:M,L;mutriusquesexusO.P.,

muiti
..,.afi.do,F>.>uU,pag..etsc..
(li

Bibliografi

DE
150
AUCTORE
V. D. B.

D.

BENEVENUTA DE

BOJA.NIS.
,

intrare propvolentes ecolesiam mulli et multK, corpor.s, quod >b, jasanOssimi

non poinH), ruynor increhuil


plure^,

ui tcMah

mni D

AmUiam

clanculoiranMum BernardtBononiam (ui scripium reliqmi P. Anionio Nwonus Goushnus) aui (ui Marco
letli

fui^siC, et

qutOcm

ponun.pedes super ''"'V--'^'"inde ablata n,iwu<rm sncra ossa

^"'c u nescitu,
,

inaad aymum 1570 placuii) Ravcnnam. : iemporc vant nesconjeciurx.Exquo autem gens scpulcrum fucrnvt itUlahorcf^ ci Bojnna

suum

culius qui inira icmpli paricies habuit.

Zl
^
./

anlhcnl.cs ronslat; ut cx instnnelis A,u,nad'-c,-s,oncs Respo,monc ad nuJ' cxSnua,'io In.c t-ansf,oolo,-is idcicl Domun " " : Anno

vicinuma/lare prius sepulcro exhibehaiur, ad


transtatus.

p,'ons Uccc csl fo,-ma "; 27 maji. apenum fuit -puU^rum, f;;; ecoles.e D DoUdest immediate ante fores

quemadmodum iur altare beat.e Benevenutai, Domtmci visiiaiione icmpli S, constai cx Nores, cpiscopus ForoJuUcnsis, quam Ccesar
Parcniinus
ci

Quod altarc anno Vo%t>jamdiccba-

visitator aposiolicus, insitiuii

esse sepulta de^ot.sminici in auo dicebatur .uventum eorpus D uvenuta, et uon est capita ; et ou,ma corsed in eoerant s

"m eC-

^;rantresolu.aH,pulvevesetcineres
fuerunt autem

n^de

cus de
tensi

V,r(;.l,is,

a c s p.^diet pe.-.t.on. ^ ' ^, C.N.ta cemmumtat.s


p.-ovisor

PorUs' SerMartinus 0,-d,n.s P;-!'--. L na;.ds de U.n.o, f5; S. Dom.n c. Ancbona, pr,or conventus Petrus de de Eirmo, lector rtrchitate Fr. Dartholon.a:us et Fr. Hecter deUt.no oonv .^ Civitatensis, Ego Mag.sterLeocouveutus.
a
ii

Dojauis, Ser N.co aus Ser Cor,-adus de Mag,sU.r de sancto Uauiele,

sxcuH denda sepullura Johanni ^^^'^''^^'f'^^^' decemhris anni 1011 hainta juUensi, die honor Hhus manifestum est. Crevit paulattm Bocmus Bojanus ex hgnco aliaris ui Paulus quod opusperid fteri curaverit

anni ; iicmque iniiw dic 29 januarii iUius XVIL quod ex consnliatione de conce-

marmoreum
feclum
est

F.'

respra.Hl.ct,

n.anupropr.a scr.ps,. nardus prajdictus

\enun-

Z'cnlntn'n
denuo fo,-luna

duobus a,spos cl ..cxa.!jita v,sa est, ul ex alte,-o tcdanda


cst
:

In iibro ab anno memoriaU sacrisiiie cjusdcm iempU. annos acceptie 1594 notatn^ ad singulos fcre honorem sanctso vel ^ elecniosynoj pro Missis in ad aUare sancta^ nenevebeatu. Benevenut^, aut Beneyenniam cclebraiis: nuta^ vel^d s?.i^ciam perpetua^a (jente fundationcs eiiam Missd.^m croccie altero hbro liojana fctcta-. Qidbus in ohtata pro oleo accednni dona ab anno \Qo7
die 16 scplcmbris 1628.

tZLto

mani/eslu,n

^--o.^^
et sexcentcs

Jampadis altaris cjusdcm

miUes.mum vir^ueo nono sup>^a nob,s .uartii. Quum mult.s kalendas n un XIV Soargument,ssanctissimam v.rg,uem "onstaret Forojubeusem ex Deu^nutam Dojanam e, pos.tam Patris Domin.c, OrJ n. tert,o sanct, portam parentum, qui extra fuVsse iu tumulo " oC.doum fus,s prius per
preeibus, recitato et.am ad D." .ngentiss.mis .vma quod ad impet..andum a Dav^ is Psalterio, accomu,odat,ssnum esse maiestate postulata F.Constantinus Fabr.anens.s memorio. prodidit rectato quotpte Tostra JamiMa Pr.edicatorum quo remed,o ad ,uv e'ovies cantico Magnir.cat. ".. absque mu.cuj^^s
;

obhmc annis nondum

ccnium ; qua-pieias cessaverat. Qutn etante

candelx hominum memoHam atferehantur

ei

""^Z^ZTummario
tcs dcscripice

parsingulte hujus altaris tanium Jegnntur ; unde huc ea

v^Us

p.u,-

.nos peritneani iransfcrimus qnie magi^ ad habitu picta ibi est B.Benevenuta, altarc

ore.^ecclesia=est

Supra aureola, geniDominicano, absque radiis aut appnrcnfe m bnsnixa coram S. Dominico, auaereetccelumdemonsiranie. Superemtnci projccstani virt, tem B. Maria, ct uirinque duobns fulcris. Adesi eiex xmo iis in ierram ChrisU amci affixt laiere altariolum cicm Peirus a Castro imaninc; ex altero sedcs.

Inda

.ieperd.ta

sa^p.us

.Ludov.cm

usumtuisselegimusbeatum,llumF.Alo>s,um
.

^''^^,,^,,^,

C 4,"s

quem relatu.n propevene.-aturos sped.cm i., sanctorum numerum terea sa,.etiss,ma= v...ranTus;- i.nple..ata pra quo
Valent.nnm,
I;,l.um,

adscripsit. Superior Franco, pidor. nomen antiquiopars visa est receniior, inferxpartes nova loco vetus' iampas res Coram pcndehai
iioris

apud Mari.e ope, ut ageret aditnm ejus prec.bus Facil.oremnohis aperirem..s bunc pretiosissimum thesa,.u,n et i..terveu.u

dcxterum appensx voUra; plcrfcqncs.-verani duodecim tabeil^

Ad

laius altaris

cuUXVIIci

mveniendi ; hoc relicmiarum Deuvenut.e honore sc.l.cet et nob,sp,-oposito ante oculos,


.uaxi.ni et ancilte su.e Bloria Dei oplnni

tantum

nut.,

res apertoque aspieitur, n.hil al.ud .-epen>.rio.'hus remot,s) et vel octo cap,ta mortuorum septe.n

Benvecuravunns ante valyas majoenbd.end,.m susepulcbrolapideo, quod (sax.s

In prima cernehatur eijnxta. altera femina inOrma supcr lcctum, B. Benevenutam qenua fleciens, invocanies sptendida circumdainm cs cu)us caput nehula croccie ienei; adscrtpta qtcfeque duas picciola per la si1634, li 28 magg.o suni hmc vcrba :
.'^equeniis.
,

GNORV .. DIMANIAGOrRESt:NTOALLASANTA\LnSIGNORA DARIA RONCONA. GINE BENVENUTA LA

rimus

nisi

quam plurimaossa, duas


toti.lemquesericas:

etiam fasciolas aureas qua>deniquc i-epos.ta fuerunt

Deus henedictus, cujus omu.a; et coUaudalus del.tescant ossa Benvoluntatem esse putaraus nt aper..liem judicii. Intcrfu.-.re venut,.; usque ad

Zn 5.crfa,mH/.er pnernm ediadcmate iuminoso circnmdai.v, supplicant duo et quarta rto sirainm. In tertia simiUtcr; demque infrmi heatie, depicf.c riri dme muttcrcs ^cjroiw in quinta et septima posierior cst annx Insexia etoctava, quarum
1034

romm.m^a/ B. Bcnevenutcr.,

Long.s P. F. Georgius de Uoni sepulchri A. R. eonvenlus, F. Georprior Ulinensis, benemeritus Domin.cus Venetus, ius Feltrc..sisct F. gius Dov
nov.t
i

dux muUeres

S.

BenevenutJe com^nen-

dantviros

infrmos, in

nona muiier alteram


et

mulierem.In decima

hu.c F. Be,-ard,p.-ofess., et qui scr.psit

alii etiam nus Gauslinus lcctor, quos, ne multus sim, omitto. ,ju^situm, corpus mrc^m ,-,l:i Quu,a,bis .., d.strngm (verisimillime quod ab alus

quam,,lur,m,,

undecirna muliercs B. Mariam a Roinvocant B. Benevenutam tandem, picta circa ansario In duodecima implomim 1500, paier materque et duo fhi erant A sintsira rani B. Benevenutai opem. qua. quum ^^-'^^^^^'^^^^ aiia^ undecim;
et

:Jrucrcc.

on

sit

luin altare,


151

OGTOBRIS. DIE VIGES1M\ NONA

m-\TF DENVENUT^E

U'CTOBE V. D. B.

^::=i--o.o;>:cc..T.H.,..,e
,,,, MONAC^

--^f

;:,;,,, ,.

VOTO

cingenic. reola caput sxculiX 17 Ad finem

Mle, ni quo /,.<

,
//

,5,^.
,.

n Benev

nut.o

non

p,-ocul i o,,(m co,.

n(^

,^.^

,,,.,

,,,.

Cissimiecf',h'COi'"titm-

rn(onas/c/-iopc/-

lariS.ManredeUUau^i
erani B^

"" ;
'"-

una,e.r''islente

,,.,( arf an,.,n 1708 "


,

beatapuelta

Jacobo 1'aima

^'^''^f^iJiocinclaJenam '' restit^,-el.!J>o^o "'* ""^ i.ra ab


(fc,,

dexte,-a

" '^

'

"

"'

/^^ ,,sa.

vmGiNav.

":..'

/;,ctac.9(.

.^ ;-^"^'^,,o

uem

thobak.am cum

^"'''"^iu A CEctl.l.V ''^'-^'.^.^^.^pnoTECTRlX. PH CIELIS GLOmO^lSSlMA


,N

sX.SS.MA

COES, .XNUNC

A ('
e,-at

,.,.,, (e-

ec

..xp-<'.

/';J, ,.;,.

s,,nrfa imago

acum cum

"' l.ibor.itam U.bor.Ttam per "''"''\l',)rl,odecim., ta( ""; .^, ,;,,,,,, lata

Boianis.

io3 'S^.c^ ,<"f^ ,a,o.cU(.;'''-,./:^,,3USNA.A.

f'

do, in aliarwlo

,nM, i,V

_^^ ^.^^^

^.

P/;^!

h^c

itaiice

nev,.:nut..Bo.an.,-^
NITENTl.V,

'^^^!^^,^.
"

stus.c-uc^affi.^usjnm sius.c,icciatl,.rus,
,,,
,/,.,.a
;

"-

^^^^
,

^^^^^ ,,

.^^^_,^,.^_ ;s,.,./p-

-^^^rnc"B0,AN.,C0Ns.c...nu FIL A
P.TmAnciiABUULmaE^>^^^
,r,BV,.VDEODON,vrAL
D.SS D1V1N.\S
,

Do,UNtc> a >.<e^^^^^^^^ ^^^^,^^^

j.,,,.,oLDI.CAmSM.V-

^^ contemplan,.RorHETICUM . VITAETPOST Monsu,,;,te

""
'"'

'';

Cherubin,
tra S.

''''^''^'

^;^.

jtf,.i.

sinis-

*"''-

^^^^^^^^^^

rcB

Johannes,

,,eis figurie miP%'\i^,.i,,, iiagdalen^e,


,;.,,'

,, .ECIT MULTA ESTI CIBO PASTA TEM, ATOUE ^'^^^?;^^X^,o..V. ANNOS N.A

'"Vci^

,ubsc,;pt,s

e,,

""."'f; ''';" disi,-ii>t,s ad

prfo/
:,.

,TAB.VNCEL0GABnlCLE
ocTonnis anno

o,^</i-

.,^^,

n,E

^;;;

^v;,^,,,,,,.,..

'^'^^- J,

pendentis
et
i>.

''-- ^'''''ZXk^^elmipara.,^,^.m. rcu,nsenau


etfigies.

j^^,.iam,

Do,n,nicus, ^.^'^'"''' si/s/,a N. ^^"'^''' ma,-t>jr et S. ''^t

',..,

p/.

/o/,a,.ncm.
nu',n 1300.

Margarita
,.-

^^"' deme ^eo


^

,;,^.,a,./u, -cArfa^

,^^,^^.

,,,

y. c(

M.

S.

i.

Ci.ourf''^ '"""":!,'!.'; 9' '""' .,,.(,.;,/. mis ^^ aliisque .W'"'" ;; -.,/: ma,-t,^is

^f

''"

,^^ L,./6ul

/'.-ec

/'"""

""^^-J-^IZ Z;u;J
C/,r,-s('

.,p,.

'""f^fXir.svNCTA UnSULA

--^^^^rU.^-"''' 'lum do,;nito,-", ', atque ^

J, ,. ,.ponrf.,.'c et poti.^s,me ""'S' H^o tertia

P''''

/?'-

se-

In convcntu

debantur; ''^ ;;;,p,oB.Benevenut necessit^^c^^^P u..gebat ^^^^^^^^ , Itqneu. ej,'^ ''"^ZTmcVo^t^rior pietas ab .^^^ ^^ lalio,,e'nangel,ca,n.H^cj

ZZ

f';?^,";,,,

a^

/,,por/6M., temporibus,

si

tobalea

multo

annum

in P<J^" festo Corpo,-,s


lus illam

^'"-f
i
'

'^^^[-^oJe,-ea,-elur.alrn ^pplicalio), ^ '"^ ' p,c( popn-

pllt-

ve,ic,-a,

'/

n,.tos,

maxime
,i3,.c

nut-

Pie ctiam ''<:/^''<*"'"'"iJZ^r sed de hae adp.,,'lu,-ientes:qu.Mebf J^^^^^

una nocle
,entus S.

clabo

^"";'' *";'/' ,. anno ima,ines:alteraad^"^c^^^^


1450 confecla tisa qua sibi rtdere

''.'".",,,,. n. ncnevenutaj
ci,-citer

""r. 'nter pe,-!7C,.c/,^,""^';" ;',^^,,,e ; 4.' pc,'rf Sad,-ino,-um a


lines,

"'""'

P;'^t,'"cp'cm

'..' p/rf''-'

ium unn fuc;

"

'''."J'^ domo

'^X.ep"^ deFo,-nalis,de 9" ";'.;' ,,o/,


*on,c. etaltc-aexdomoBojmo
5a
(c.fis

Ma,-ia Mo,-o,u
d>x,l,
.'^

cxM

^'"o;''''^::'.
H.f,-o,.//"'s

,,,,

fi.

Ma-

.::Vo,.o.u":en./.

*"",,,,, .,^,0 etcirca


ignificeturape-

-"'=

^^^

^ ,,

sco.

li^

V.;

annum

'" ''''-'''^''flqi^ I500p,e; 9"

152
AUCTORE
V. n. B.

DE

B.

BENEVENUTA DE BOJANIS.

snpenihH occuMi quod scto In plerisqiw in se/uerit. Verumtamen rioribus videre non imahrachio msfinet beata pnella cunda aitero Deiparn^ imoginem ninem pucri Jem, altcro

ciusalter

D inmanuhabet sirophiolum sanguinc

in^atalt iuo siqnificentur apparitio>mquibus

Bomini gavisa

accipcre a Maria a B. M. \ infaniem, et in fesio Notivitatis Quic posterwr S Anna/uiuram Dciparam. in quarta iahnla, apparitio quoquc relaia est
est

dmnmn

Apparit.o hoc cpigrammate : BEATAM BENVEANNE CU.M BUATA VIRGlNE AD quinia a manu angeli NUTUiBoJANAM. In

Zr

sanct^

caput esinimbo 'cdfmisancto nilut ioium.Sulrjectum epigramma de Baensiius, ut temquitur. Fieri tamen potest, aii exedent. porislocinucinjuriaabrasent, delerit, Bru.reiien^i hiblwm^c exepistola servaia in QuibuspnelibaUs, theca regia mss. num. 8926. Benevenuto), proui dcsjamcdimus Viiam B. vetusto etsynchrono cripia olim fuit ex codice Dominici, et ex codice Forojuliensis conventus S.
iinctwn.

Amhorum

consangumeos minus antiquo qui servatur apud


Beata;.

'ciUm
li,

accipii;

Hemque

insexla, uhi

et

tnferna-

PrEZA PER

lcguntur verba ; caverna cernitur, et infra BE.^TA BlONVENUTA BOJANA.


NOI,

Vcnetorum Ruhei ediiioneconferendum,dono convcntus SS. Rosarii ad FF Prwdicaiorum nunc est bibliodcccssores pervenii, et
noslros

Quod apographum, hoccc

loco

cum

^najoris jya-c erat monasterii seu S. Mari.r in Valle.


B.

Forojuliensts
,

ihecx regite Bruxellensis

num.

8926.

Beneve-

nutse.

j,,,t

annum

vicinam B Manzanum, ah anno Boschettorum; oui ad sepicntriones In hac igi170O adjunciaest icdiculapuhlica. tahula picia, insigma dotur examinnia cst supra altarc ap^ mus Boscheiia.' exhibens et cemilur Deipara intcr in qua tahuia

'^ medio sbjcuIo X \ I; te> tia cerio iempore; sexta post; aliquanto medio sa-culo XVII; quarta ad s,'culo XVIII. Itum qnoque ^cptuna medio gentis villam nohdis

itutusadjecius est. aulhe^ii^vel ^,inoUU picta visa est ctrca Eias autem varia.Secunda i430.prima aliquanto posi ;?';

19 Vhiqueradii rel

^ nimbas crrcumdant ca,

BENEVENUTil VITA DEVOTISSIM.E


DE
FORO-JULII

collata ciim edUione

RubeL

CAPUT

pm.a;
nuhes

et ofTicia B. Benevenutse infanliu

et

angelos, ct infcrius,
S.

exuno

lateyt

S.PetrusdeAlcantaract

Dominicus, ex

pietatis.

Pafavinus et S. Thcrcsia altero S. Antoniu.s habiiu clausirah media autem B. Benevenuta. Visa ^'^' P^^-";;' catenam manu stringens.
et

puit
dam

in civitate Austriffi

facta circa

annum

1735 a Petro Uancdle,

secundum ejus mclorc Palmensi, aut deindeinstitutum ad alteram vicirylar Her nominc Ipplis, qu^ super h

exem-

nam

rillam.,

Rouchi

sita cst. gentis

Bojan^ prtedrum;et

puhlica. Ucentia Be,rccogniia fuii a'dicula vicariipatriarchalis generanardi Valva.^oni, aimi 1659 concessa, cerdie 14 .septcmbris Eustachio Bojano doie constiiuta ah

timx fitia^, virgo devota, die, quai fuit hoc nomen n rentibus. In cujus nativitatis festo Coron^e Do- jjcKre datitrii qui fit festosancti Floriani, est. ortus patn suo carminica3 h, occultabatur ejus eum contnstare, nemo nali c Timendo enim quod puella sibinataesset,

de Foro-Julii a qufedevotis et honestis nata pa-

B. Benevenutee, licet

sep-

audcbatmanifestare, cum sex al.as haberet

filiasrf et

nuUum mascuca^pit

lum

Zue

Zstructa fueraih^c ^des mh Francisci.etprtmaMissa B Ben.yenni^ etS. anni sequcn^^vocalwr^

mense odohri celebrata exeunte quoque .wpra aliare


iis

Ihidem Ponzoni, pictore Veneto tahuiaa Mattha-o

apparmt

pandehortari.quodsecurecreatur.es.bi nat.c d.ctum fue.-it, rentver.tatcm cum autem sibi cum gaudio quod uxor sua sibi liliampeperisset, benevenuta, Et ipsa s.t et alta voce respond.t Benevenuta. et vocelur Ab inla.itilibusannis coepit vanitatem o
: :

Quod cum pater advcrteret,

omnes

inftnilin

Hiecab

a^^nelos exhihehat dexira B. Beneve-. Franciscum Assisiaiem. a

t^ annum 1660;.V/ h.c Deiparam,


-

inter nehuiascj ct a smisi.a S.

mundiet

non solum oblivisci, et moleslaiu perpetuumque cum Deo et cum sorore sed etiam nescire, consort.um. Gum e. a Mnrin de'/''angcLs et sanctis fn'mare
carnis delicias,

Ktta!

;""'

LZ^,vesiitumonastico

ei

cMena c^nciam
.

amhicnte Ex neuiruscapuico^iesii iumine Turre, episcopi PhiHppia l^ monio demumJohanne. Bapi.ta- Brurn rctuiit

caput ejus gaudeol.s et sorore sua quadam carnal. ad chorcas irct in publ.cum friseis ornaretur, ut post recessum soropuellarum, et vanitates ahas ornamenta, caput
ris

MZsis.

iuri^consultusForojnliens>s,quo

nemo

inter

Zdiiostesicsacmraiiusdccxdtuheai^virgvus exsiU^sse ^'TRoma-in conveniu S. Sixtt

secretum orationis suum pcplo velabat, petens domum suam .n locum quodsibielcgcratpost

deponens omnia

cap.t.s

Siosuo,versusecclesiambeat.V.rg.ms
mout.s -^ ^^^^' qua3 est sita in vertice
ft-equenti
: '

Be^evenuto.

his

SANCTITATE PR.ECLABIOR TATE INSIGNIS, SKD 1693 ..crtpsU ad Tandem dic SOja.marn anni Aurelianus de Baenst, presby^

imaginem,cum appiciis his verVIRGO NODILIBENENATA (?) DE AUSTRIA,

genunexionc
valde

et

.f ex mult.s ven.is, quas


faciebat,
et

"/^

nuot"die

fatigab.les

ten^ erat
mdurata,

vastata adeo herbarum viriditate

Papebrochium
con^cntus

sese invemsse, ternosirai socieiaiis, p.cturam negleclam, lumoS. Sixti,

mculina

modi.a cumcircumquaqucviriditas esset non hommum deambulat.one velut. semita frequenti vero propter aeris .ntempeconculcata.

Bencvenu7Zscmiiaceram, exprimentemB.

riem vel

Quando orationem aliamcausam rationab.lem,

Z^etalium

sanctum rverisimUUer S.
Christus cruci

Dom^

quam

s.bi statuerat

iTcum). quos inter utreum vasmanu Sanctoviro assidet angeius sanclus manu tenet Rosa^ acsians. Uierque virgineam, sanrium. Sancia fertcoronam

a//icous.

balinsecretocubiculumsuum, quce cumsolasororesuanomine Maria.


in

mtracomplcre nequiverat, quo jacebat in


.psan.

v.rgimtal.s

ostio,Patremsuum

^^^^^^ proposito sociabat; -^ ^ubj orabat in abscond.to


>
.

DIE VIGESIMA NONA OCTOBRIS.


tam in die. quam vacans, vitam ducebat angeUonibus e; vigdiis liram et non humanam. ' duodec.mum, 3 A septimo enim anno usque ad centum Pater SanCx Trinitatis ad Uonorem /dicebatquotuUe, totidem Ave Mar.a Noster et
orain nocte, contemplationi,

m
Y.Z KiiS.

f[uo(l heatus nominirus. inrrepans eani manifestaie quoai.ocei pcnitus rat.eiinjungons beatus llommR-us fcstinet. Insuper dixit ci

non dixe-

Scire

Orntionetn

tu in

^ debcs.quodest divinitas onnnatum.quoa intraret Orhoc tempore nascereris, ct ipse

flominicnm ct salufaiionem angflicam,


fcstis, liuelln

Nativitatis,)o..,iniea=;simi,iter Nostri ,lesu CUr.st. sapissimcifiResurrect,on.s Uon.in, V.rginis on,n, . Ue d.cel a clt. Ad Uonorem vero R. d.ceUat f sed omni sabbatUo Maria u, , e Ave autem Annunciatioms, quod auo m,llia. In festo festu,n, tr,a m.lha suum erat speciaUssimum faciebat ven,as .et quingentas

faciebat ob reve.-ent.am ettotidem etiam venias etiam ad Uono-

ut (linem Fratrum Pr.eaicatorum, tuam : et tibi bene erit dinL-m ejus dirigas vitam succedent. )> Et ita et pro te sibi bona

secumlumor-

pro eu,

rl

-.

toebat Ave Maria,


p ofundas,

qnam

fatigab,les valde. Axl

hono

em

centum Pater Noster et tot,autem anpelorum quotid,e. Ad bonorem audem Ave Mar,a dicebat Idem et.am apostolorum simil.ter faciebat. simiUter et,am ad patr.arcUarun, .d Uo norem Uonorem martyrum. Idem et,am ,ad ^ono^^em v,rg,num, prxte, sanctarum confessorum, et c|uas faceUat L uia et alias abstinentias '''4 c.iUc.um por.av.t se.

T t

perveniens et coacta ad confessorem multis lacrymis omnia revelavim faciens, cum acquievit. Gonfessor autem vit et suis consiliis accepit ab ea catenulam, suus Frater Co.u-adu^ cam scmper, et prolnbuit sib. et postea tenu.t similes disciplmas. ne un.iuam sibi daret jnielqua nondum c.-at apta Adhc. 8 In tenella ietate, jejunin la Pascha^ ciuadras^simas .najores ecclesiasticn ieiuniis, cocpit Mart.ni / contmue leju- observat. sancti et quadragesimas majo.vs * quse aliqaas quad.-a^esimas na.-e; ita quo
l

multam

sib.

unadieinpaaeetaquajejanab.t,aUad.es,me.cept.s aln^ emp.uplici


:

contenta pulmento d .s quasi semper jejunab.d t, bu. anni.in quibus al.qaas earum septunana, et d,cbus in riualibet

ipaneetaqua,aliisjeju.uisKccles..uommbus
sive aUarum per^.)a"'n l^i^J^m puellarum quasi semper m do 1.0 consortium.
Consortio huitiano n>isso,

Cilicio,

citte-

na
lo

fumcii
iit'

A toodecno an,to J,is et dimidio catenam


;

portav,t super

uudam

non sinc

prO(U<jio
tur.

:Xm
fu it

pte
.i^'

qu. supe,- nudam carne.n, c.ncta fun.culu augmentat.onem eo utemporis propter carnem suam, quod ,n cont.-

duobus anms duobus annis. Simdi modo

,um

fugiebat

convcrstiUir

^anens,

spec.aUter orat.on.s cub.ct in sccroto


te,upo..
,

cunt sanc/iN.

intvaverat

Ua
.

intr.avit

n. a.

nns eral afilictionibus,quia

eum non

hyemaU U de. cum patev ej..s, Tu .n s.ecuUiribas consuetun., scut estbomiaibus jux a .,aem sua faunlia
roiucundaretur cum

::; ,:.

movere

Nolens sine .nc.s.one carn.s.

xlZL
lu

semel ex.stens extra cuUnde cum pater suus, ab aUis pcrson.s, ut r .nh',m esset separatus Va-gnus, qaas quot.d.e

suocontemplat.oni

solalus; sed .a cuh uolebat inleresse oratu>ni sola vacabat.

et

rap.us

-fj^lll^^^^
/7

,;,,

adcarnem reversus

;mC:-t

hot

beat.

:nirtul,\':nutparter..ptuma,,tefac,em

Ter

quasi consueverat, audivit

cum

alus

pe^

-4^^^r;:r"--.in,vov,t
'

Abstinentiie
et vigiliis sturlet,

^'""It ,tem "t


'r,ia

accepit

eam pro domina

'

Dom,nico et.am p.-ituali.Cum beato composu,t paC.onem s,m,lem 1 i nt, et vigiUas beat, n abstinentias :r," ,n teU Unde posse oastigationem, toto '"";";'''^^p,,i3

Sr^=e:^=^^
confossov saus eut dixit reversus -' -^" Et
rans, in

P;

""TT^i '*" "


:

mare uon b,bit,


ignorante

conforbeati DonnniC "rm ultra v.num annis propie. qnod decem n opTer 4^ 'amiUa et.l;oc -u te^P - -_^^,,^
.n
vita.

^ ,,, . ,.
^^_

c.

et

.^"^Vrt majon dilectioni, li

reveventia de cu,tero

v*Uatm - .n

,,^,,

,,enseam.Sc.o,.a,.n^-^^^^^
testa u biculo dorm.ebat,

^^ ^^^^^^.^^

^^^^.
comedit.

^^^^^

^^_

:*rt"can deUat. Carnes

sekmlltotemporenon et.>
^opprimebatur a

inson.nes, et specali-

auMrin'in.bicuio ''^'"^""''n.^rsd s.t (luentem \"' "Vcenevenuta, vide quale f retulgere,d.cetat.aCeno.


:

Benevenula

ter '"^'^' '" "^"

somncne

dor-

angulo oculoruni.
liiiiiii

ctibat.

bat,

o.at.on. t^mi co.rtemplat.om et

^^_.^,^^ ^^^,,,
j

,,

.n <].
^

^^^^^_^

^^^^^^_^^

.j,,,,u,.

ct

cwdit

se feV'

impendendo. , Tres

,10 acci-

U.men

^Pl';;'";'";

'

catena

- ,^f ,^ rd.s:ipl.nas.
'^"'"
1

,u,bulum,

et

luM.um depoadct

C,.m au-

rea
nici

moni-

tu S.
el

Domijussu

-^-"^nu;r :;:"'-^
"'

confessarii

Laret ^:::;:::"ucr:a:oduo's.7-retconiessor,

ts

l^i;::; apUu^e s fam.Uariter


:

lis:

^^^^^^U^.U --- - ^ - -,;-,ar,etrs OunUdie -S-^i::^:;::e.tcr.us, et re.i.isse.


.n ,n lO Ouot,d.c 10 ^ ^

quotitlie
est

confessori

conr,deC.
r.s ^,"

um

__
_^^^^,

^^

iiissx

^^,

tern,.^ completorio
ijtqtte

inter-

,_^^^^

hoc omittit.

h
regerel

LFratr,Conra.,oAet-un'>'2,adecc,es.am
taret baUsta
,

consiiium ejus

;"Pj"^,,,,,,iam beal.

'-^-""""^^r^: '"
U""""^'"
e
a" -

divn vesperis.

comptcto-

vium
ei,
s,i

domum

redil)at.

/i

revelavit.

Quaie

Octobris

Tomus XI U-

154
EX MSS.

DE

B.

CENEVENUTA DE BOJANIS.
aciebant up a nobiles delonginquis Partibus {trabes erecias), sepulcrasua singulas ^evlic^^

quia mlrab.le. et m.nisiaudito co.nplectorio; in balvi' Rogma. ximas habebal consolationes per sacnstas clauUnde post vcsperas, cum sua, ct quaecclesia, intrabat cum sorore

deretur iideli am.ca, m dam sua socia specialissima ct cum post quanulam domum juxta ecclesiam, ut ad ecclesiam vesperas aperiretur ecclesia, citius usquc ad terpcrvenircnt. In mane consuevevat forte soror sua. tiam in ecclesia permanere, nisi non posset propter qua; consueverateam sociare. exspectare ; vel permituliquod urgens neKotium redu-e tali conditebat sororem
tione
ut

singulamon.menta,pIanquibus discernere..tar Dmconus (4 simifia profert Paufus tan(.S): Bojanos fuisse vocatos de
.

Quarcprohabiie est Pcriica, quia in vicinia

istius

ca^meteru

luibi-

Conradina ^""rSexfdiie ; Bcatrix, Maria, nomina sunt Uatfdfdis ct du.v afite quarum. Lucari. Maria vero fortasse Adafmotta ei

suam domum

Hiec tertiam vcniret pro ea. libentissime sustinebat, quia omnia pater suus reverebatur eam, et propter santtitatem ejus diligebat, nec .uper alias f.lias eam tener.-ime donec rediret, sedcre volebat.
circa

monasterio Majore scu 6. fuii in bcnedictino r^iairwxo. Mariic in Valfe (0). Mathifdis (7) nohiH. ex quo fdnou gecum viro

morlua

est

nno 1298

(5);

Beatrixmomalis

nium
nuit

MaConradum, de quo infra sermoerd. anno mi.Conradtna thildis vita funcia esi
obiitannomHS). Fucrunt
tres fratrcs,
ct \V

iniil

Benevenut^
us,

adpi-andium,
tella

Abstinct a cafnibus

11 Comedendo autem cum

bat

una scucomedcvidebatur carnes comedere, nec l occulte; sed distrabcbat. vel abscondebat
pat.'e
:

Paulusqui, matrtmonwjum qm mortuus propagavit famifiam, ei Jacobus,


fuit verc pius

ZlFfaicrPr^cdicaioranno

1328. Tcritus vir

car.iem subjugare quia tota attentio sua tuit etiam propter quod carnis ilesidena spiritui
necessaria vitai (luotidie del.-uncabat.
in cai-nis satisfaciens voluntati,

et

ab

obtrcc-

tationibus.

ad plenum ct jocundam. nibus his hilarem gerens iaciem longe fuit ab ea, 12 Obloqui de absentibus sua reimo obloquentes de aliis in prajsentia patienter poteiMt sustmere. prthendebaf, nec contra veriSciens autem multas obloquutiones
tatt;m de se factas,

nunquam om-

egregiusque mifes. fapidv montis vertex quinio circiter e Ilic versus dista Forojufii Oricntem aJ> onnido vetu.ta fhTmpore Rubct adiiuc cofehatur appellabatuy locus statua Deipar^ ; unde

SanclaMar.adeMonte(9).
f

* obloquutolibus

ncquaquam ir.e vel impatienspintumuvebatur;sed compaticns oblocuiix manstietudinis tionibus *.cum modo charitatis et (^u.a Plus doleo de ipsis quam de me,
diccbat
:

Pturics PaterNoster W huJusrnodiquotidiedicereMncin^^eraK^^^^^^ hene/icium S. Francisco g Dcus simife Xaverio contuid (U),;//^..,-o ex noh>iiCastifiewh Fratrem Co.iradum Rubcus{i-^). rum gente fuisse natum osiendd Marlin. a fesio ^^''^;^Quadragesima S. i Domini durahai{iS).

Ave Mana

^./ a^^a

plus nocent

sibi,

quam

mih..

UartiniadNaiivitaiem ecctcsiie FF. Prxdik Exordia aj^nobii ci Ruheus ad annos cator^cm ForoJufH rcfcri
1252
1

ANNOTATA.
R. D. B.

e/

1250(14).
in

Prfctnonemus Annoiationes ad B. BeneveVicioris De nuUi; XHam a collega ,lcfiu,cii P.


aliqicihus capiBuck fuisse addiias, ei iitidos edilione Ruhei. pricmissos deesse in

codicem hac iinea incipere vctustum


Prsedicatoi-um.

Hic lcgitur

, -o nJ, margine nostri codias aO FF.

hdis

origines a Austrice de Foro-Julii

num.

Com-

GAPUT

II

descripix. mentarii prsevii fiiC-uiit hreviter referl Joannes FrancisDe iis phrra c{/rcgia Ruheis in Annotationihus Vitm B. Be-

cus dc nevenuta^ aifjeciis

di^mone vexaB. Benevonuta u


c(elestes. tur. Apparitiones ^

(1).

fit in Ordine FJ<. b Festum S. inoriani, quod in lestoCoronaj dominicai, agiPricdicatorutn satproiixe disserit tur die 4 Uaji:De hoc festo Ruheus{2). Conmdi dicti c B. Benevenuta filia erai Odolricus Bojan, et Alhertinx, cvjns pater
,

OuOMODO

MALIGNl SPIRITUS SIBI tra eatn ad humam genens mundano. cS^ERUNT- Videns hiec omnia in ea sanct.tat.s .nsi- allicit. inimicus, et multo plura

APPARERE Dxmon frus-

pago Buiimco. Ex collegit Ruheus chartis vetustis quamplurimis vocaConradurn nostrum ejusquc majores
cocabatur Bultinicus, a
ipsique Bojani nomen adtos faisse de Perlica evasit. diium esse, quod familise cognomen suhurhii Forojulietisis S. Pertica erat pars
:

openbus sanctitatis felicibus ."ia, co^pit ejus vincere, et decipere sub d.Tnvidere, volens eam apparendo. Pnmo versisformissibi personaliter

cum
sibi

formosa, apparuit iuvencula esset et valde


soli oranti
i.i

sui loco secreto viridani


ei
:

Petri appeifati. hi quo suhurhio domicilium Krat Ecclesia haf/uii B. Benevenuta; familia. Pertica canonica; cujus origines sancta; Mariie iii autcm expticat Anongmus Ticinensis : Fe.-tur

et dixit specie juvenis elegantis, facere poteris facis ista? Alio tempore modo solatiis insistaveni modo, et juventutis

Cur

sed

mus. Qua3 cum se

vertisset, ut

domui appropm-

hanc ecclesiam ideo dictam

in pertica,

quia

cum

aritiquitus sepelirentur in ejus ccemetcrio multi

nec videri potuit, quasi quaret, subito disparuit, divertisset. serad locum aliquem et ad iion simili specie apparuit ei, vanduin wo14 Secundo eliam in lum virginipag.

(1)

seqti.

nac l4>lbid,tom.I,lib.V,cap.XXXIV.p.g.486.-(5,Rubeus, Ibid., pag.47. (G) Ibid., pag. 4e-t7^1bid.-(8) pag 14. Ss., tom. VII OctobrU, Ibid. pag. 13.- tlO) Cfr. Acta

et De Rubeis, Vita D. Benevenutte Bo.jamB, pag. 10 (3. Ibi<l.,pag. 43 et seqq.; -t2) Ibid., pag. 12. col. 13. 52 Muiatoii, Scnptt. ItMite, tom. XI,

U08

Ub

can IV

Vitn F.-ancisci Xav.. etscqr,.-(ll) Tur.ellinus, ann. lo9C^ pag. 21 et .eq. cdit, Antv.,

tntis.

antiquis mon. drayeswia. av.M-^vi^ne, De B.Jacobi Salomomi, cap. VI, pag. 262. -(14. Congiegatio
p..g.

nUbus

123etseqq.

(9)

^^^

155

DIE

VIGESIMA NONA OCTOBRIS.


Ulique; Et iUe nui currebat advevsum n)e? quacamqne spec.e m.lu Non te t.meo in et
:

EX M8S.

eum

suo sola. esset in cubiculo esset ut d sui ad eam m.ssus HPronfessoris em.serat, " virRinitatis, quod

d.cens quod ex

n"

O/fjlMC

l''"-

r.? nuodvotum '''l varet Qu- .um "

^'^^nem^Uaviceappanut.ibiinform^^
pentis
:

rui.

diceret

Non credo

t.b.,

qum,cumsimiUter

.leposu.Bset se n loco

"d^rret alta
' ,

con.,-ar.um nrXatoresom,>esin publico vocarct ancillam, suvoce

.Ue ^^^^^^ ubi dormire consuovU. lUa eun> bene paulatim subintrans, et

l\rit et

^"iVrt
aicit

amplius non est visus.

nannos

^^^
c

de Or-

ll orsuus

eap,tu,um, ve r,3bat provinciale ad abquem a assumptus essct

rr"ent'ns

et

sustuu co.noscens. paUonter


Uut totaliter juKta eam

t^

Lec extensus
in

cnm
'

dinectconscd fessario,
prtiderUer

v.k esset tant^frigi.Utatis.quod pannos ustinere, subito

eum

potLiat

eani

man,i sua cepit

eum

V^^'

^f^^^^^^^^
^^^''''^^^~^l quo^ e^ somt n uleba
^.

nroiecit

vindtW-

oum
.

in parietem.

a debere'
t t

eaput elevans

'Ue^ub.t. esse confractus. ^t versus eam, coepii ei ve vMiipns ycmen

^^^ ^^^

eum,

mc,-cr.,bat

cmn

^^

,^,

per

morevaUdo

recedebat.
,psa

de nocte 20 Duabus vieibus.

o" - 0

cam

iuipfti'.

*rrr:r:tXeveteamtr,st.t,aet
"Tue. appara,t Kjlkmapp.
Ei apparet
in figura ca
n<s.

Kt

s.b. iu ,

pvofunda nocte in cuct ipsa orat.on.bus


;

bicuio suo, d--;;;;;':,

.,.o,.o

:;

cubicu.um d,scu,-

'"T"t;br::::^o^t,nquietud,nem.a
"!-< cendo. Quem cum
,

"'""'t unum

torrc.te de torre, te

N
i

tisto

'0,

qm

Uu.tp.x.a
,

C-

Natisso
e.

,.^,g.
<*

(I

'"''"" vilatem de .ocoqu. fi^^;.; eoxer..tcal-

aild. ct

'^

!>*?''' oanes expell. ^,, ^oc pluries tae^^f fae.endo. ,,,uietud.nem ,,^ ,ui

t?',, .um rcd.bat,

tum on

--'
P"

^^\^
:
.

"j;:o Tum. . Et.Ua cum Itn ^".^' nostris. . Et oe es de oanibus loqu,, non com,ninat,on,scis Ule Nremeo-,sicut ,u_ m^' multis,respond, bat ^^^ ^^^^^^^

"''

-*f rpac:" Respondebat Exquo

.lle

:Xrm:t:"aredesciericato.tuo;et panon valui, te orante P ^


''

ei

tu

21

Uem

JJ ;_^We quan oque ^b^

apparet iuduius fortcrriff^a.

^^^^;, nut

rebat, ocul.ssC.cet
et

j;

-bus

eminent.bus ''.^--^^J^^^J^V.i ^aximos taspuma,.s, te.ro.es __^^^^^ vens et ore


contra eum '"'^, ,' 'ie stabat. 'm V^^^^ ,,ioroborata,costant, ,ie^^ pess,mu

''^'''^l;

^^^Aii>n\^s ,no-

'-'^lXr

pejus
*
illc

potes,tac,asm.h,

*. i, vel ilte

-^^^^,^ per7'^*^" , multa verba alia


p

Unde

s.b,

^^,,^,.,^.

,eme.dix,t

ad ,0^, u.c habebant eun^ opp vente,etipsa

m
b,

_^^^

,^^, ^t

^^^,^,0, licen,., i,,

;^:r^att;::smUuoat.h,nonsufnc,orecrtm graviter vcxat

ti^at eum. /1-;'^ ^ ';'::, ,uando expuUt eos dedit sd e .^^ ^^^^p^^^,.. duam Deus

Pde ccelestibus nas:etposth.uc eceac


et

'

e*

,,^^
^

^^^^_^^^

^^ ^^,^,^^

.^^^^^^^^^

eam. ut, PC'- ^'^ mod,s eam et mult,s


,n

"

mole'^^.p^e 'gravissime o, V'^^' ^,,jendo


nocte quan-

clamore "^^'"^

loqui
felis.

"
in

f^^ pe ''""ftxrpe eutou.um .^,^ gatla^quaspece gatt.v. 6, ^^^

cum

ea,

""

^t f,ppu,t

abire. nisi l.cenciatus

^'-''''''tuTs:nut;^puebatm,,,ane.
terram, quod ^.""^
g,

tribus vicibus d,scurrent,s ;

Item eam tam

.^,.^,.^,,^1^ au ^ ^v^e ^^ .^ . ^^^^.^^^


^^^

deest

^^^.^

vS- -'^-^:r
'semel contra
jeeisset

Huandoq e cap ^^^^^^^ ^^^^^, 23 I.em cam cb ' P op ^^^,,, eum tam ve.,e,,,e,ner et ^ pep.um de cap,te ^^"..-me .^^"'i^ctaretur, et pro-

c^ebat

ctcwnml''et .ovahat,
tlltU)-.

eam

to,

^.
''^.

tiatusgarriendovece.s,t
et serjftentis,

serpentis.

eam

m tc ""j

,.oorata v.rtute

semel

Semel.cum
clam

^"^-"''^tdeTecumsororesuamvir,de '"es^et
^^
'
_

.., ,,rojecit ..pc._^^_^^


^^^^^^.

sub

5 qu,-

d.s et soror rtavio suo

magnus eceP>leurc

^^^^^^^

eam; etcum

sororem
in

cl n.are' a.la voce

nu,edam subito ,n .oca sequent, appauu nocte


form,, et

rf a

,jjerium s,b,, J^^^^^ ^^ ^^^.^

'erex.tsecontraeume i el Ponc pedibus su,s, verecuuds cc^Pitcum 'eius, bs;et,sedenssupaeu


e contra qu,a nim.s
deret

^^^
,

- ^P^^^^^

.^

sermon,^^.^^,^,^

ieret eum,

P^^
^^_^

^^^^, .^^^.^_ ^^^.

sima

et face,-e

D o^P mtcndebat ^u d ^e" '' pondit: ..Tamen m, d,c <.' Quom io


respond,t Ille respondit
:

cum -P- ^-e-c' -^^^,^^_ ^^^, ,,,iebat '""e ,P ie resmulieV? /t


.

damant H 'od ^^ ,^^^ eum ^ cor.am "'^'''!^,,i mam verecund,a ^,^,^,^^ amodo ,s, cum

suis sociis

pe,-m,siteumab,recum

compare,.^ "^ ..-"


s.b. et

,^.ictioe div,na.
,^,

,e

_^^^ ^^^

^^ ^

^,

je

de me'?

quam Beus
^utem cum

sm.

l^'-

tanto fr'^"

^,^,^,, ..ecess.t .,, ,,tuissent.s.cut

^^^^_^^

add. Et

Q>""'^ i^

in adju'^tuam vocasti

,,uod si alia-

personx

.ta a

LdiebatBeeveuta.aud..t

_^^^ ^^^^^^^^

^^,

'

deest

toriumtui.nU"^^

DE
156
UX MSS.
/

B.

BENEVENUTA DE BOJANIS.

Et hoc tecit per railliare !a..:.m. in testo heata; el fuit etiam hoc M.,raireta. /;

exemplo beato.

GAPUT

in.

Ue,^iasiceamdocueratconiessorsu.

apparuerunt ..b. .na Pluribus et,am aU.s modis ic non potuerunt mernor. iig". spiritus, qui servariillius.cui istanan-abat.

inorhi; B. Bonevonutiv

lotuli

(Iftf"'

B Bencvenutxe

yuOMUDO SANCT. KT SANCT.E ET Et qu.a nfS S.U. A.-PABE.<E CO^PERUNT.


>4

BEAT

"

diviniuis sanotur et
taeta persolvat.

quomodo vota Deo

,sta dc-

sun con-

n.vascrM.t>-W-|t'ovot.ssima Peneven,.ta in

stanttft;

non

^ml^l^tn^! ^^^-P-;^^
consolationes >*^> lat.ones babitas, >"fApostoU ttolt ,11 ud ut in ea ver.r.caretur
I.ibebat,

(idd. vorbiim

QuOMOOOCCBPtTD HEDE .Nr.M.TA^ ..er se nunquam m QUA IN .u.nque ann.s Q ^^^^^ ,o bum
^^

~^^
;,,,,
.,,

y,.

passiones . Sicut abundant per:e.uu. conso.at.onostra


.t

Chr.st. .n
-

ob

^ 1"

ange orum, H ^'"T^'. versorum sanetorum, vel a , angeli, quaudoquc ,eaf.Vi,-po, quandoque

,n

d.emonum apparehant

sibi

;.u-^ ^^. perso- d,-

'J'J

^^^^^^

^^^^^^

,,,, ,,,

cont.nere non

s::!;;i^et:ancLp.ures,qu,cc.^rtabantetccomraendaba t. ^"'^ so.abantur eam, et "^"f^ boc Deus pe, m.tte et dicehant <iuia
num.averat
t^;;:;.

,sta quanpra.miorm,et qu,a et.am ^ln, do,:" Posterura. S.e u 'doqu"; n.aifestabuntur in ctoras nostro, qu.a po t v legimus de Sa.vatore m,n, accesserunt ange.,, et teMatic.ura diabo.,

nronter

augmentum

et a.iorum suo^m, n-opter ho.,um suura majo meritorum suorun., ct

^.,,,, Ouatuor ve.-o annis cont.nue et "';' tinuo treniore percussx, deven.t.quod Jace.e r.o.r vebantur. U.t..no ad .,oc sp,r,tus ,|u.a tun poterat propter arctationem opertmt quod para nonpoterat resp.rare; unde a.iquibus ann.s d,e ac noc^ retut ei sedes, in qua v.tam sedendo ta.itu.n duceret

f^^^^^Z-

et

omni tempo.-e
:

fua.n

longa sessione ad boc pa,.n,s ininferioribuspartihuscutenudata caro quando propquod suppositis adeo adb.e.-ehat, .evabatur, non s,ne major,
et ex

deven.t, quod

a.iquasang,n.sefTus,o..e carnis excoriatione et Et . b.s om.nhus ,o.or non modicussequehatur. queri,no.na= murmur, vel

causam a.iquan,

et ergo tentat.onihus, inddittamen v.g,l,arum, ven,ar iejuniorura, in quinqucn- etfup" dieUs nalem infir-

co..uctationibus

o.,estaud.tumabea
impatientiai

'"ot^Ws

g,-at.as verhu.n. Sed in omn.bus quod adbuc supe.a,.agens humi.iter postulabat, secundu.n sua. benep.ac.tuin de.-et Deus pcenas

mitatem.

se vo.untetis. Et.icet corpo.-e


sua. sa,.ctodesider.o

moverenon

ppsset,

vehemc.tissi.ne >"ovehatur anima tamen sua voh.ntat.s. Cup.ebat en.na


esse

rirr::r;::?t=
alierio.

cum suo

AyyOTATAaconfessov

Dominici. in cia quam habuerat, tam in M.ss.s, .,es spiritua.es qu.husquandoque etiam Sa.ve Reg.na a qu^x! occurrunt pe. dam so.emnitatibus magnis, sua vo.ens sat.sfacere circu.um anni.Quare soror anCvo.untatis, invenit unam suaj heneplacito

ecc.es.a heati corpore sic inf.rmo in et maxiraas eonsolaUomultas

BenevenuUe A,.|^ 'Pw .,,dicato.-n,a concentus (^^^^'''j''^^^;^]'^^


B.

semel lamcorporeforte.n.quaiomni septimana annos, Post duos in,im ad ecc.esiam deferebat.


et f;- ^ll^.one, reeess.t ab eis eccles.am P posset ad
:

quia non
ret .ac y,

^,,^^

lonZtlum

TrUlcntini

et

Tarc,s,n,^

u^

iqua persona qua= vehementer angust,ar, tare eam, coepit


mis

ipsa V,7 beata' csl /elis. h Gatta (!) se Catta CU-itatem a 0^^,(1': flicius divUlit

nr.jnnsphmesxidemus.
suburhw

satisfaceretin hac parte. Unde nua3 suo desiderio invenit pretio al,quas musoror suapropter hoc vieibus fatigata!, nec pret.o lieres qu.-e, in paucis V. ulter,us faeere voluerunt.

persona inn.retur implorare, ut a.iqua

pLTcl,ssitusaportas,U,urOncu^no,nen
'"T^ol^S^R^^eoeiaeturroceirrisionisineoronam der. dic!'lTu,n qui Cericam scu

'T;^!:'^^^

alreo Natisonis flucH

p^ecib^s boe n n.mmm Mariai, quod adhuc dens autem soror sua semet.p^ e. exh.bu.t
afnigebatur, ut sat.sfaceret
:

e2n

rjestat^ut .^en..^^r. se. I^Uam^^^^^^

profltetur {^). nasticam et reyularem Sch.er, tocenx ilalicc reddd Sforza eamdcm spoliatum digniiate cato, qu^ saccrdotem

yruhu

sam qua.., licet ..unquam non obstante febre amen era in eorpore et, de sero, portahat eam qu" -ta, quam patiebatur ad eccles,ar^ i:,sept'manaad m,nus seme.
Et ..cet ">"!
'

bibent

vmum,

fo t,s

^'^{''mrnaritam Antioehenam narrat auctor ejus diabolicas vcxationes


las

subii.-:se

mul-

'^^ quanto i..digu,t tempo,-e. portatione .sta, q"'^ J^^^" b.oqueretur de pa portahat eam, et et,am suner dorsum suu,n ^ussu,verecundarentur non n' nih,lom,nus nec ,.la quo. ridieuium videbatur 1,multam di.eConem qua d

'^

-"'-m

Actm-um.Qu^, tum

cjrccca.

tum

latxna, nostrts
(5).

decessoribus apocrypha

wa

sunt

nortahat, propter t,svo.ebat, quin -ror,s s 'g^^at eam dimittere quu. portabatur, ut Leret vo.untati nec il.a qu,n desiderio sua. devotion.s, satisfaceret pio
;

o;^
a>

portaretur omittere.

anpu..v.G,<.m,.Dido,. -.<2)

Julii.

pag. 31

<:'

scqq.

^-^^H^^

QUOMODO

11

157

NONA OCTOnmSDIE MGESIM^V


facto uo'o
cri S.
fiici.

""

.t...Do..c,^E.>e^-bus oompauens
.-l

VOT.M 27 QUUMODO E,US.T


>

^1. S.'

29 Quibns et a.ii.

multis

.liet.s,

.m^ ^

'

''^

Domt'

"

l^m ,a
ooi eju-,,

scl.cet sor. suo, supe.-.or. ,-evelare, quo.l confession,s voluit v.veret , hac v.ta staret quamd.u
,.olle"a

^'"tate..s,^snl^^.

*Uo

UiirabitHe'

"'^^"^^ a cum
,

^,,,i.iao
"^

'"'

f
.

"

:S^:;:,epu,crl,Qu.eeumhocsumppo-

U^ b.rsui

Et llomimis posmt Doninicum, .|.uh1, ttcret ^a bealum curaret.n- ab i,.mts et precibus suum cuanto cit.us posset

suo se Fratrum Pra.l.catornm ffto ad ecclesiam

ad

cffilest.a rc.l.eru,.t.

Mane vcro

qu!d

^u;ua,.te,psam.,u.de.terasua.nau,.,.im.

elta,sm.Ut,. i.et.,^s...,^
D""--^\tU::

"'''r ^'':r,;ur:?:;tn:n;r
^'^'l ^ino tractas

;,;.:: 00,.-

rsenUe,. pu-n''
angei.c.

.remniasaba^tauone^e..^.^^^^.^^^^

d,lauri et manns sonsitnuc seab

m,.busoccnU.'^^^

S.cue beatns
-

"-tn^umUne

sibi, .lua; est

^:is:se;=^-.^-;-,:::
r^2xr:.:o^:ens..^.e.t
Civitatis

patev

Dom...icns
lieet

^
-

"* "^^^^^^.^,

,,.,,,;

;,am,

HU.eaua=Bororesqu^
plures ""e'-es
al

l>vo'"^te ;, em.se. ^
',

,aUs et
^^^

_^^ ^,^^^__^,_ ^^

-n
_^^

^___^^^^^^

,,,,,inem
^^^^^^.^

ineedere ""-^;;^ 'ineenua chorumrtra,-e

j; itieris non viden_^_

^__^^

30.

suum

.-^con.e,uereruv .nc..u...

*- ^'^'"^

SiUll

coUocass..t, "'"oircratnm nomini . n,ajnssuum '-""fl^^l ,.,,3.1. se recepit in ^^^.^^ ^^^^ rccepit

B moJo
0
uUei-vcntuB.

c-etlebant.
-His taque sic i>ci^^"-.
.n.

"Z^^^^Zi.

M. V.

'/

aominicce Annuncialioms ^l'^ tnm desideratum ab ipsa . ^^g^^t devotiunem;


,

ad

Donuuum

f^ctniYi supradicta. eccc festum

plena ^^"^^^^^'^^...,,.^,^ volenles. a latere dc^^dj"v^^ .snorabant,eam ,,,,i,mitat.bus Ube-

'1'-- ^.^^^^ie^dendo. et p^^>^-^^!:;Lt^^:^ienaeua.^ manus st-^'^


peilebat,

propriis

ratam, ae
^"'""^

,i^n sbs,d.o

se cr '''^rf:'"- e^ on egere. Pe.

"a^est

cl,orum

et,

^^^^^^ ^,,..
^^^^.

ecce raptns est ^"^^

cumi.,g.-aarumacl.oeantea
,etum, auro gemnUbus'orname.,tis orna,^/,,

P="^''"""'"X'

ff

Dominici .lerum ^^'."-^';'\;nod, adm,raneonvenerant. -'-'^^..^t^TrUr.niU.te re"'^-'f volentes e^^Pe '" ^^;^;' ,e,Ueet enm
Ves,

^,,,n

jectio,se,b,sanata,ec,bnm^
suos suisparament,s

^^_^^^_
est,

oat,s^Eteccebe

coronata. suo d,adem,ate


inclinanti-

-- ^ ^ .-1,.js suos vene>

^^^^g^^

lacte

amygdalarum

<;"'

^jortata

ipsum
Po-

nient, 'X-^-^'^^

^^'"''^'^ltrdT:c:ms.;um:PostU.ecqu,Ubet locum
bus iverunt ad
ordines
,unt, et
locati

ecclesiam retinens, et ex '^'"''^l'':^^^ .,d '"' eontva .^^.^^ ^^^^,, stre.no, qu.e

'^r^^t^Ts juvamentun..

buB

-"f-^ f^^^Cr
i"'='"^'^*'".'''"'

incUnanti
bua

sunt omnes , '^'^,""';-

:3",s.

s Domino, colApostolisantem

i,,oant,busc^e.um
d
secnt,

cU rf.P.s.Horate^^^_^^^_P^^^
misit beata

Iter

Bomiristi-

nieme

tuens, occitr

snnt "^';^^,^,, ti,,et. purif,cat,onem P^'"'^;."


,,^ ,
a.l

nECPT.^. Et P'^-*"^^
et cmir sna carnai,,

C Virgo

^P'"74^^
sul3,i.
"lu

beatam Agnetem.

Jl

a,Ls

^3 terat, per quod ,.aee,^^


.

f,ci..nec.mnremuO0U

f^"^i s

Jm

fratre et sorore

rit

^^^^^^.^ ^^,.

F. Conrndo, supcriori Civitatcnsi

sepnlcrum beat,
^^^^^^^^^

suoque

^,^

aeterrasnapeteK^^^
,,atr.s

,aifesta,.s,

cotifcsstirio

Dom.n.c.
prec.bus

v.s.taie.

^.11 patris

me-

respond,t sp,ws
aere. Et cnm Uter <-esPO"<l'^-^

,ms^set
,

j,itus secun.i_,^_^ _^P^_^^^


^

s.m,-

's,cut. ,itiset

"^,^: : m. Quando pervenerunt '"""f "^''''-"^


.

^^^^

'"^,

.^m

e ire Bo,.o-

respoderet

qn,a nou secure vadat, "s et subito sp."

^^^.^^^^

^^^
co. p

domo
p^
^.^^^

Veetias, "i'?'"'''^''

iam;sed.postqua,n
consiiium.ut
irent
i>

te,

^ ,,,e,ant. mutavernnt ,-M_^

^^^, _^^ ^^, sua; consolatriK om,,,um "'';'^^ii',,niosoamietu

-d ^'

^^. ,.^. ^^ ^_^^ <^t sn^^^^,..,


^__^^_

tum

est volnntate

-,n,^
,

per,orCiv,tatenss oon

,.t,v

_^^,_,^j.^,./.

Deaiu circumdata, et

suoearal,,qni-t
..:,,oinis

astiterunt.

^;^

Cnm antem
^^^
,

sn-

0,,,s.adst^^-;,^,,
Cui reg,na

Qux, aQu.eamest.s,Dom," a Qux-namesuN -^

,^ P;^';,,, stnpefaif'^^.^^^

,,otata, res,>od,t

qni Je '-"-":' ,^"';; pervenissent, videntes ?'*"'' sunt adm,perior et socius "'^^.j^
:

Etgina ad
^^^.__^ ^^^-^

.lia.n

U Benevenutarn ^"'Xr.to.serant
,atione

enim
i..f..-

.,p,.

^e Cn.We eam, qnando oi-edeban eam P mam, qnod


"'ef-''>;''',^;fjtf
:

'cesserunt. tam .^^^^.^.^


^^^^.^
.^^

lege sanc-

-'.'""""^"^:

:r.

bujus meritis et pree.bns

p-^

-r:p=-- ---^

^^ . Snper.or decet sociose^' apud "'a","-"-! ' ;,,,. ,^^^,_ ,,p,e,te '"eam. asp.oac , ,m ^^^ oem faciem s.b. aute.n fecit ,auc uU. hom,f""" perpetratum, qu.a , miraculum

'

^cc

iQs\deest

15S
B\ MSS.

DE
dix.,-nt

U.

ytENEVENUTA DE ROJiVNIS.

a libcravevat eam quod beatus Dominicus peteutilms quod omnibus iuuxit ^il-i superior. miracuU mou.an.festaret, et eliam m.ran.ium Virs^ine accepera dum etordinem, sicuta beata s.bi d.stncte s.cut iumandatis. Injunxit etiam
:

modum

mirculi, uisi hoc sol.uu

LnMire conrmtm FF. Prn-rHcnlonan

(1).

m-

clo

Uamoniu^
rem

DuramlnH-), Xconcinnas>:e arbitranlnr colra Hennanmm (.*) aUiquc:

c:^lractu,n,),Lo

mivita runciuma^i^
Trillmmnf:

.luateuus sib. obepotu.l iu virtute obedie.itia-, ut pntri suo sp.ntual., tamqnam


di,'e

Hlsaoicnsi(4). Miam ciam .loannes Ereanimadvcrtil Mahillonius (5),

em

contendit

Chronwo

ingres..

mntu

sibi

teuebatur v.tam ..i tra.ismauifestaret qualem d..xerat quales sibi Deus tecerat .etis tempor.bus , et maRU. vita.Videbat euim eam esse g,-atias in hac m.racul. ratioue st,.pcnd. moriti apud Deum, et
sanct.tat.sv.to!, qund uuper evenerat, etratione

Zaet

pZ

Albericu..-Trium-Fontium,norum Claraoallens.s.,u.^ n Vilo S. Bernardi


coelitus

fjse

recclalum

po.^terwr

mo
Be

Chronico ad

annum

1130, .<a,u-tum

a-

2manoelos

hanc an,ipho,ram.

deca^an

quamnontotalitcriimorabat.
cuijusm
tai
to

vitam

nmnifestat.

hac s,b. proetmultama,uaetmi,-abilia valde, .psa^.veiet aheofacta, quort quamd.u


missione

31

Tunc iUa

sic

coacta et

multum

.uv.ta, d.x.t

audimse.sed ab Hai,nero,
,

^P''^P"!^^^

"em
q

ni revelaret.

Tunc

Zmviue
tas
t

'pi,.,t.'>"^.

quam duraverat cuu. ,nal.gn,s quales luctas habuerat beata ^ ,et quam s.-pe a
'

n.a.nfestav.t et anster,a pucnUbns ann,s,

/uisse prumlus , p^ seu Anicicni.eam S,go,uus aff mat r,v/. Joannc Grancolas anno V2.S9 mandass papam IX

G^olm

"omodo

qu.ales spiritibus fuerat vis.tata, Ord,u,r, v,s,tasanctis diversornm : et quaUter et collocut.oues habucrat, tiones et s,,r,tu, ct tam , ccelo

me

et a

boms

^ a,iiphona Salvc Reg.na B,-enar,o anU t1rZsi,s, re,..m in nullo jam .^ ^' annum 1520 occorere. licel Joannis de Pa,ma ,Uier quadam cpislola Minonan fac,l'icncralis FraU-um

publ,cc ,-ec,la,-eU.r

Lcum
am

ni,Ji
quis

Zcod^,tu.-(^.
plu.,-a

U..U es..el

''cepta.Q^^o^,^;

;amscepe
q ^

Venttiiscofii

ittrmiratnt-

lum publirc imrrarc.

multa consolat,one votodevote complelo.cum ,tmer,s mirum, quia co,n,tem edeuntes, (nee
a

i^."His pe,-actis,

rap.ebatur in v,d,t. Dei m,rab,l,a magua iu aUis locis Bonon,am pervenerui^t Ub,

%annem G rancolas (1) et Bcned,ctu,xm-_ P.^eudo Eamdem anliphonam e.rplannr,t


a!iio,/e

h,j,,,nonossyeM.a'leal de hoc

e, fuerat etredeunao, sicut prom.ssum n eundo Dom,u,cum), habeb.at beatum

FF

per 0,d,nem Ejus p,-opagationem Stephanus de Pr^di,-atorum cfrplicuit

hTt^

Virgine,

;,nC Venetias perveneruut Beneveuuta


.

ubi Fratruu. Pr.ceccles,

Bourbon{\i)b Soror Maria vixit

cxhbem

^^''.(1-

d,

tTum

devotissima

4vit. 1"

tribus et timens van,tat,s notam, onl ser,e rogaretur, suo allegans quia a confessore d-cere recusabal erat, aud,re popra^seus et tunc ihi
e ui

1. P--"t^ '-*"'-^ '^Ztl cum de nana mult,tudine dommarum,

; in quadam njra (13). c Frater iUe rnorhms desupev cadit in Domtd Missa Uorale cceli

tncam IV Adventus.

Fossa, vulgoa.^os,.u,-bs e Clugia seu Clodia


,di

''TrrSer Ordiuis Prxdicatorum,

modo
,

vi-

dKerat
,

^e

tandem,
Bic

Fratrum

et

dom,narum
pr.dictum

1"ent.ur^ .m
n

o.-tu.Utate

devicta,

debi,,.r.,,o,,,enJacob,ha.bebal.nM,oNecranno 1318 >n aiio logio diclur mo,-t,MS


Necrologio anno 1328
(15).

il u um

est, cKcepto ut supra scriptum

omil.

Uo rapt". qui F^tri' aiobo,

tuit

postea prius in coelum, quod


suo,

odinem
pvia

ubi aUquibus

^; perven,t ad proenarrav,t. Ad ult,n,um sana et s.ncera perannis


patienter,, coepit

IVatri

-an'f-t-\<;^'*

CA.PUT

IV.

B Bonevenutte
"

cousuotiulo euni

"
Corporati
mortificaiioni

nddebi

IHiitem usfjue studet.

S
?n,

et aliis afilictionibus ieiuniis et vigiliis

sustinens 3^ Sed et hoc non

uiouialibus Ordiuis FF.

Pra^

suam

de-

volebat ,n carne atm-am, quia semper aliu,d pat,, qu, Untam sua propter Christum et semper Ghr.st, pro ea fuerat passus, c,rcumter,-e. moXationem in suo corpore ven,ebat ad eccles,am, et re-

ui dicatonuu. Ejus miracula

earum monasterio.
Q.0,.000 .NVENtT GH.T,. Tautam ^utem ,n tSium sororum NOST,iAiUi.M. nosU,, qua.
venifratiam eas Fratr,bus qui habebant lun Un Civitate, et a quod habeperpetratum, reg re, post miracuium et mabatlberampotestatem,ntrand.ad eas, Videntes autem volebat. nend. un, eis, quando
a Sororibus

rnam

erqu*, cum consuetudinem suam, dtot secundum pristinam

^-'--:

^:.
^__,^,.^
,;,.,,,,.

quam
conducere
tur

ad tanUam uu,rquan,'interm,tte,.e voluit,

Ord,n,s

quod oportebat quod quas, nerTen,t deh.Utatem, . assistente duceretur semper a sorore sua sibi

AXyOTATA.
Je^:.Zf
antipho,iam primipost Coma Salve Regina ca,Ua,^nt Frai,-es 1220. lla h,sior>a pl,..sien.es ci,-ca annum

=-:rt:::r:=f
'-'S":r:^'^trFr^=-'pa6.2b3 edU Beruardi _
1'^/^
3
^^,

P,-Morcs

Amplissinisooll^". (DMa.tene.A v ,(, Martene

'""

'^'.

75. ej.t.

""' ^^'' LugJuni anm

"

S.

Onr't;

co

Migne. 059 et se.,,. clit.

<10-

Pa-

Upa,i,.annii^-.^.Ol.-~--j;.W;
5,, edit Francofurt,

IM^--..^

Ope,
^^^^ ^^^^^^^^ ^^_

150

DIE VIGV.S1MA

NONA OGTOBWS

EX MSS.

A
niBn''"'

pro sratia,

, maais amciebanlur cum ea ut maneret


,=

ail

eam,
_

mcrabalur, ul '^""-l"'-^"'"'

^nnter

nuas pr.c.1

rent can, iu "--r^^'*"! ^obi r-cnerc M^rgarcla,, ob.h . cipua erat virgo
'

nunsumaiunadelaiUagralm;d.miUiLe

me

^^

:;:::^::;X,:;^pHum,cctumaajace,^oidct

"'-^I^tllun.^

inobscuio

5t:mZ^:-^"FrS
cxUon
aperium.

'"S..nusautcmspiri^,auiaJiasconsu.
vexat cas
dtitboius

---":.rriri:tr::er::
:r::a;::er:::ettempus .^.^ et "-^ ^^^^^^ , lum vaWe stellatum,

"'

inquojaccbatcumSoroun

"'"'"^TcrS ^^

;u;ad,ctis, et pe,_i^^.^

^^^.^ ^^^^

'''"

oniit.

rrp.3SSarum.ctde
""
et
,u,ni-

sororis

compr.mcre:ct,psa^"^.^_^ J^-

-"'P""'^^::r^:r:"e
t

^'^P--'^\tc.^t''eun adjnrareUicens: ^^ Patrem, et ad, .0 te P Maled.ctc sp'.tus, ^^^_ , ei

clcst.bus

1^;^"^ ,,.,, ,ertura. ma..ma apcrtura. ^'^'TlltZZ. v.crunt tantun. um,^P!'^";!: v,dcrunt tantu.n
,n >'ntcf asp,c,entcs in

^^:;:,;;:, 1'^'^ Ti" tura,n,

dimiltasmein pace; ^'''''''''^"XZ. quod

ct.iritnm Sanctum,

v^^

.,3 espl,car,

;:^:i,;:;.a.era,,t,ncn.umposms^^
1" bus. v,dentesmag,.um
'

^-"^tt::rfs.^:;
B

"

^^^^,^,'^,.

,,en.

ursus,

--:^r"r='-""-
uiadurav,tpcrbonam,.o,am_
40 ^
^__^^

parat,, et <==?" lecli crant murmurando etlacerando, et


<iui

'" -

1 :r;::;cr;o^::::^ '"^""^,
qua
'

B. Benevel)Utl

,,,3 vel ^^^^.^^

""'-"''; :^,ru0MoS0Bou>, B...v.sfT.U. .^. :rDenevenuta in domo


N0STi,ARU-

'-oJ-^-^;^^^^;
'oo.e^.

* gextoria

Quando vero

-^P^\

/eCando
^_

reoederc,
,n reru.n

^""J^f", ,,^ antequam infir.nade U, a .^ ^^^^^ nostrarun, Sovorum testo beat' ^ ibidem, ,n ^^^,_^,,, ,,,0 ,etur

^J^
.-

seciucnt,.

c.ctcr|s

orabantur cum e, P

'^"^^^^^,,,. s,.,

et,am

MarghareU
ntultisrMdis.

v,g.iaua. c.u,..,

^^^^^^^ ^, ^,,,
,,u,entu,n pro.

c,auscc,quod..onposse,,..^^.. e,aus.,,uodnon^t^

r^^
^^^^_^^
,^^^.,.. ^,^^^^.

cum cmn

esset

B^m^en 7"'^^
spr
,0

sona exterius

e-tente

l'^^^,^

^^^^.^^^

strata.raptus est

Marct hoe ^.^^^ ^^^^^^ Soror tu ",^u ^-; ^^^,^^, ^,,,ari


sp,ritus ad cor.,,
fc

aum -P--'"^ ,f,^::um Item,cum

ostiun,

,areta

post dcvot,one. Et

^^'l^^^^, ^^ram
,

pe, suspir,a,

P"^

eonsueve a n qua; s,b,

srrrf:or..ad^st..^;-;(luou cussit exterius,


* resiluit circumcincta

resiiivif.

cingulocircu,nam,aa
^c invenit cing..lon' piuribus a,i,s
et

'^^f" esset forti , ,,,,eu, 0" -' Item ib. subito pon %,,un,
,

-d:::, ^Tcrs::ca:p,t Bcn ,exisset, ,pitus revertej^u (,titersiticbat. ^.'"-:::::sr^ar=n;^---*', eonquer, -" ^ ^^^^aret sib, vmnm vC etquo respo. dis

<,u'andoeum,..c

Qu,ecum
aquam,
nisi

sicut s,b

p,ac .cl,

^ ^^^^^_^^^

^
,n

no.,bibcremistaho.-a

=.,ua n

,,,onibus

.,,ahere ^^^^^ ^^^^.^^ ^^


.^^

uncatu,

j^^j, ,^

dc puteo

noo quod

^f^^^J^^^^,^ ^,,

orlabatur

'""-"' "':Tuo nilul t"ne".e\qn

"do

pr P

b.s,
^^_,_^^.

ipsa .."0

,,,eta

'"-:^^ru:=:oi--
lur
collo-

^'"rr::t,ogarct "^';""-;
acc,..,a,-ct

<.:o'deponerctpa,.nct
, i<l

caput a

lcetun, ,m,.,tu,um super


^|.^,j

g,.,

qmns

Benevenn ,n sisset so,a cum Benevenut^ orare; ,et, et

^^^^^^,,
^^^^j^^3,3us
..ol.

portunitatc ejus '"'"'-'". ',,luoneconimota.

"^.^n'Cde Recccie ven.re


liuc
?

s s,:;;

d..rer..e. .
_^

et
,,,

deCniavit
est

"c^

'

"P

eam,et quod

^.^^.^^

simdiaincrepat,on,s ^'^ '^,^uie pavere. cj,ca.p^ excitatasororMarghareta .^^^^_^^ ^^p^_

f^^^
ccep^^^
1

f sensit eonsolat.on.s
ei,

"

"

c^ u ^edinem,

cjus tantain ^^,,^ et natu quod videbat.ir

o.iines '^"'^^'^"^p

consoiat.ones hu^.^^ conso,atio.


potest

cum Etpostabquam huram.


Margt.a.eW, ,ata soror

^^^,^^^^^.^ ,,,

ius vita=

t-ue

^;;'^^'^.",

.,:-cog.tarepoterat,
<

y,,^,,,n.m

cum
et

oum

a,ia

persona

a,l

RencvennUc
,_^^^
>

ilerum exctata,
loquent,s

et aud,e, .eet

,,, verba,

-onn,
'
.

^^^^^^__^^^

^^^,,

-l''''^""":':os!:tC'so,at.obeat.tudinis.qu.a essc poss tJeonsolatione et s, major videbatur c, 1"? '' ;^^,.f;,pus exirc. Dormire, an,ma veictcxt.a
'

,a.tit,a

eonso,,at,o-

oii*-

tamcn

P'-oP'e

"'!^,,i de co,locut,one

reta

cum

<1"'^

-na
cuni
cceii''-

dimilleret verba soror sua^ljuod

isla

,;^cordioi-um

peclons uu
,.epa.

^''r^:.^;::^^'--

^^^La,,.

et

cn.

--

_^ ^^^_

^^
naturalia

<^-"-^^'^::rt':^'eB:.rnuta,qoa
stupula

;;^

;;:::re:.,.da...ca,ormax.muset.j^^

DE
IGO

B.

BENEVENUTA DE BOJANIS.
norta,-e
Et ecce subito et red,vit

U inhrmitas a Benevenuta

re

Margharetam ad Soro,-en, tuerat, et ex Urac te,,,,, prius ra:to major quam ndo sequentem noctem aflhge et per tota.n eam,
t,

juxta Benevenutam Sor,bus qua^ remanserant habu.t

suo lecto jacendo. .a,n fortissirae, ,n

Ms autera

j"u

nenevenuta r-i-avem noclem.

Soror Marghareta
.

t niini

natu- "rnguc

nfc

LomLnon puterat caseum ralem defectum, quod

,^^^/.,,^^.

sux senfet, toto t.mpoi-e vit* rt cmlitur qucl et contemphU.ones ',0 'ostoa orationes ..ortinent sun qu=e ad ctevotionen, e Inia .luam antea luermt.

positum aUquK. st'onem, in qua

rt.
jTsset

cochlearcum quo

ahauam comestionem,

^^^'^^^ um m
qua pos.
potu,t conredere istum suura defec-

.le

caseo es

rogaiione sa

natur Sot-oy MargarefJ,

fairmaioris consolationis mnrMarghareta quamdanr 41 Ha a,it Soror hyequ.e contingebat s,b> mitatem multis ann.s, usque scilicet S. Andrece "aU trmlre. a Vesto d.ebus

r^,r=^:urr>:^t
^tu,rd
teetum, quia

nunquam

"aCha.Inf.-a
eniebare

hoc tempus, mult.s quaa loquelam qua^dam inr.rmitas,

rum.
tura,

Benevenuta videns

eura serael coniederet quare non .Sm-or Marghareta,

secura, d.Mt e,

^^ ^ ,,,. multu.n. possum, et doleo ^^^ seum " Quia non ;Xtam,id^rahabeodevobis,quodl.,,epoeo .Ct Bu eve ^ vult.s mejuvare.

--dm

comedere,
p,

si

vos

cascum nuta tunc accepit


"
j

,n

raambus su,s

et

su
.

_^

_^^^,^_^

^^^^^^.

_.^__,

Xatorium
et

Beneve.ru a se aeposuit, et
s,n,.hter

cora, ass,^ne

commota.orandose posn.t

ral4rso-

Marga.-e a post moclicun, Soror

d,cens Hicin.nrrun,crucis, dedit e, Po IHcto s -naculo ,,.., ettuncco.pitcomedere -ure-, ficorad e semp. de c-tero tsapere sibi, et coraedit ^^^J-

ledo

nec de cltero tuit nrulta cos,ha med,con?v,.Ucetnrius babuerit medicinas,nullum unquam :?:; et multls fecerit
sanitatispotuit

,nhrmit,atis surreK.t re e alUs sign.s vexata, unquan, hac inlh-m,tate

44 Item

rum r^r:!cuiusoculiobscu,-ar.c.perunt,q^.
1

XII annorura a, ma-dara Soror juvencula,


i
..r.ii

fuit in dicto

conventuSoro.um

,,o.t,a

^^^^^^

,j,

\fA-\

arauea

subtiii

bupei

''^^''^'^'^'"''^^X,.,^. je fu,t ,nfi.ma de 40 Soror etiam Bertolota

si si-

:r'-r
'^"''"^"
txrnorbumin
s(i

,r,Ur;ss,o,,esim,ht.

^^
,r-

oraniacontuse v.dere. Hxc ois.um videns, person,s ramt,s lien^venuta plur.bus U*^, ; quod
sen

transfcit.

m,sereretur :::rt::i:^r Sn^i, quodmanus ,n

e^

a j ejus ei adiuvareteam. ma=, posu,t ,n '^"

Et accpiens
'

san,tat,s impetraverat bener,c,a et p,-ecibus suis posu, fac.en flectens genua tc^^ss^t ad eam, et lacr,ra,b gremium suum, et cura

"

BenevenutE
,^ ^.t

qu;c ele%a-

..nam super

nSs^c^pitlnstantissirae

postula,.e,

quod rae-

^ ."?'"

:::';;r^r;LtsoL^..ha.ta^^^^^
s,b,

Lt'

ne u

qnam

sanata est statim postea molestavit

Tis

benencura lura.n. ,"ecibus suis valeret s.e U longam orara contrax ;bt,ere. Et cura t ,1 a ea grcm.o ejus tenendo caput suum ,n

a se expelle,-e

non

posset, landemd.x.t

Su.ge

pedes, hcet esse


^

.^^,^

::u:e'EtecceocuU,quipriuserant,

^ ;tr;ai:,ura

araorera et
,

maximara

evoU^

^^^^ cSperu,,

.^^ re

Djum laudamus ,^ '-*--

nemquamnaou
tione et

--7.

.ig^at; et ita se,.v,en-

''^

add.

--

^ ^;:';' 'ta Iter liberam";

Bcura per totum rp^tum est ei quod non

in !^ '" choro cantare. raa.,s,sset d.era quasi sana

^'
-^^.
^

se

""""""

quara pr,us hatotaUte,- occupavecorpus fucrat Be,?eveut:B dolere et d.cere s.b. coepit multura ,,'nde

et":d":
,

o!;,ms tf,rra,tas

SsZ:
s,b, tact. ccepit

deberet credere quod euratatuisset.EtsuggesU^^^

adh.bere
U. d

^^

M Qu,dest, "ou,d e hoequodteclstis-? istamcoramutat.o accipilis

Meara

inf,rra,tatera

"r "l^oriaUit
:n:v ::
'o,.::
e
.

sequ^^ti 'd.e fecit

"lixit e,:
:

eam Quomodovob,s est

rrtdd,te mthi meam


: per hoc vehementer "
'

inf,rmitatem. Et

cum

'

nec tamen p,-o,,tunc quas, tur^uL ad eam ' Beneveuta,n paunos qu.bus pc^t contra recessit ab ea.Cura d h bat,et longe oTe '"m
instaret,

d.xit

non respondeE c,.m pra3 verecund.a ve Secundura r.de,n Benevenuta

^^^^,
^,,.,

,,.

..

red,vet inlirn.itas,

"

revocasset eam, T^ Benevenuta Xt=.etdlan..et,,s.baccondiUo^e,


pluries
ut

rediit

"^ tandem ejus inf m,tatera suara t s,b, ,edder 'e'lf --;;"" ad eam, et tunc ;^t, ,edivit ,, ^,,,, iraportun.tate devu:ta . hareta

ret. ^juo; rel. Q''-

ic^p '^^;'
.
-^

non volue

"ura supe. Utteram.et

ponens evenuta vero nonens ma,^,^oy<in^ eam, d.x.t


'

'^^'^f^tec'" quod vos P ea^t'^


i

et d,:pUc;,t

Deo

et beato

Do-

quod '^^^-^

j,

s,or Marghareta re-

^''%"^^2i^, non valuit legere, dicens:

V^

.t aute.^.

psalmus Voce

161

DIE VIGES1M\

NONA OCTOBRIS.
"" ^^* ^"ta ram quam muUerum P'^^; ex,.letum. 1 l dec.mum scxtum annum morem wU B Benevenuue ,o>ua(c.5 Jx( nomm pe,

EX Msa.

A
omil-

tutinas

legilmatutinas.elsemper per se
die
lota, oculis suis
n.l

poslea

'b:-viLcun>ocuUsc.>ris.Bene^.,^.
^'J-t

^u

sequenti

*add.^
..

tempor.s steW Be ipsamet testata fuH. Tantum steterat soror nevenutasine visione, quantum

auum

Sorores ^-ocanlnr. Soror.s

primo balur. uti liquel

'":nr::e:r;convetnfuitnu.namvu.o
brod.um b quod nec cibum, nec c,u,nquc nec aUquid sorb.le an am. nec vinnm, Medicus autem qm tuebus potuit transglut.re. sua nram 'jus gerebat, de ^f-^^J^XZi '^"" s.bi dari unctionem jussit 'f^a-

nomineAicha nu. .n^uU ::::S;.. nobiUs aoStrasoU, grav.ss.ma =^/^"t'"^ inf.rmata cum febre d S..-". nec
'

e.r ^"'' '' ^<"'". (.alhce ep ad S. Marlinum naticarmine poctx carmv>e ad lcopum (1), lum ex cjusdem TZlyundem el A.nelem, P-^-"-"fiZanlea sw appeUabatu, nialesvi Verum ja,n

ven.t

Z^r Ljus ma,-ilus quaP'-*f' plwes crealus. De


rel
'

aln vx p,-<.lermmo, nomine Cl^q,'i Can!liu.n. ejus

'"^

;^':

rue,-at

,-e

TtSC:^.-<-carmumeUxarumius.
oirct;:^(aBrouet,/(am-om-odo,
Broda(4).

knevenut.indomosuae.i.en.apparutbea^
''^CeUa et Soror..m uostrarum
nihil ei tacias, nis

oror

m Mcham

dilalione accipiens

C.\PUT V.

De
a
'.a^ eai, infirmaconlonaui , Et viilens ea.li perat. Ft v .dt.is ^.^.^ ^^ ^^
.

Beneveniila^ cibo ccrlesti B. aato. Aiuinic


S. Gabrieli^

purgatorio liberatie.

T"^t:::;;ae:';Si:^::^^epotero

t;:..nsupr^ic.
.^,..

^,

^^^^

z;::Tni^^-:^.;^^:i
nrma complens
.tatim
"^n.a
po. ex.
'

^^_

::!:^:ai:::,=caante,u^;x:nt "
cum
^^ ,,,,,,,,1^,

b.b>^^ >" sine d,fr,cuUate

,um b,bit, sed et.a.n est non solum P'-'


iion poteral,

m
1

rt

" ^ sub

^.^,^^,,

en,m;P>^^.-t in qua qu.ndue

-^^"^^^
Sima, cum
., ,^

;,.

'',^

^^^^ ^^_ 'pHus comcdere


postea

^^^^ ^^ ^^^ ^"'^, l?:':.. U ^uUlam juven.s "> " P- ^^"


^'^'"^

su ut

la^..

com:debat,max.m.saolor.bu
semper, nonsolum
d,t, o,,t.mu.n
e:.

^^hatur vex

co

quent. d.c vcuit proBSCntiens ^ejus

med.eus

;^^;;,f .tlentum. ,ps s ^^" '" '^^, ^am-, qua= ad .s.tanda

"'

Se_

ab.t i, et';J,j .>'' os BcnevenutxB .n.ven

cum 1"5'";;"

^!;::str^-t:n

:^'^- >'-""' gus- jie,.ns.Ef e. iUa

omit.

._

^^^^^^^^X^^^^^

n,edicus,

.^ ^,,one tant.^^^^^ ^^ et tantam '^^;';"^';,' "p"'J,occa=pit Benevenuta poset. 1 o explicare on venit aa >"-'', cogitareet nuncium

-..

dulcedinem

cruds sTg."Il"-'"-;^''' ;;\,t';rto naturan, tamsuui^


et tute ; et mirans,
''^'i'"''-^'"^

i... t =Pi.nndum vs,b,le erat ^'^"'"'" nisi d.v,na ^, fi,,e, ea.HaiC mutat,onem ,n ea 1^'

JX

eam, non se "''" ^"'^"''i^^.rparte Dei. Quare Pa ,b.l di.it e, e^ P--^."-,;, ^._ n,l d,t e^ a, Dei, cei,' et quod u

^"^^Vieneum

n ab

Dominum aeprec.v.i, er ccep,t nst.an ^^^^^^ _.^.^j^j^,, ad eam gnaretur adbuc veritatom. Et
'.
.

.A,c .-.. ..-(winosiri


^,,.^.,
.,

^'^^^":::r;:^

r::u:a::sp:rBer;^,otam
dioto conventu

"^S^ ^
^^

'^'^^^^eupum esset

su. ^ium, et .,uod

^-""'
,

"-

^-^

,nsu^^
a_^^.^^^^

So,-om nost,a^.un
;,

- --^ ^" s:: - -rt::: ^:r:^-;rv


-r^iur
^^.

s,b,

P^n^^^f

:*

,^ ,,0 sisamtans eam

[,o.,uo voas. o-

,..mtu..

^^^^^

nib,l

d,ce et

ut

lac^^

omnium
et

.eU.iosio,-es

multa. Sorores ' ''J' ciua, essent

P,ventu,

testimoniumredd,derunt

suam ca^^one .^^^^ ,uam fecit, et ad,. .. 1720 sum nuncius lue, v,u.. Postea d,-t sibi.Postea d.x.t^ etde ^,,, Matrem, ^^ sibi. se , ^,^^^^.^_ m.ssus est ad \ . ^^^^^ .^,^ ^ qu. de FiUo ^um ad F.Uum e^o "-^;-,, postea
.

^^^.^.^^^^,^^

petitioneiii

.^ ^f

^^^

M,.trc

AN^OTATA.
a Soror

po''a/ u ^" annorum juvoncla XII ^".,,^ ,^,, , omm


'

fsse

e' eam s.c ut . .u et cibavit quas, <!"" 1"'^/"^ nuotidie fecit 'V";;';-,; :is,uead d,e,

..b ,,

y, ,,, ^^^_^^^.^ ^_
,

,i,ut su-

:?

tTf^lit.

sed ros.,,.(,

p,..dictum -'' "

monialis p,ofessa,
post

religiosam vir 0,-dine regula,n P''" "^'^;;;",,,,,,,, ,;aW..m et


,

L,bum nuam comed,t

;*,^'

sciUcet ,.:um, visum


:,m-

'-''"^"u:^~,b::n!^icutpou.usIs-.-'p,ius ..e.'^'""'",,;,,,, fueratde.Egypto, post,..,eUticus,

feminaposlduodecmnmen
Bec-clale-^ '^'''^";'!L

complctMm ''"^^^XTemtlerepole,-at.
^^^^
,.;
'=

Ua
"""

qu.

3,_ ,p.
''

8 e( 11. labet. A
,p.

fl'.'s

9''-'"*

,V;s/,.o'

"O

.oamcomcdit f,''\;;'^,rg.-ande negotium Hec ta .


,ib.

"'"f'\

"

,.o.issionis, .lefec.t

n,anaca.lesb^.

^.^_.^^.,i,

eon-

"Z

T,'idenlinis defin,-

^''l-XrxXV
:

dc Re9nla,-ibus.

SCs^n:^-"^-"'^-^^""^""^"
.<.4)Con-

':;:xV:ina: XV in qu...-^
, V
o.p.
II,

col.

IM,

cdit.

lU Mi;;

3,_.3,,o.sariu.,.^.P;^; Diao..
ed.

102

1)E

B.

BKNFA'ENUT\ DE llOJAMS.
a.otis

.X Mss.

ejus <hxit domnu. git eam .t de mandato et seei-etau.^ bina-,devuta>viau=e. f.deli socuu
:

fulucialiter ex

l.ac vita .n.gr.v.t.

Et

qma D
hM.b.t

muU

conlossionis suie sub sigillo tan.en

utnque, quod vixent m bae Mt... nulli manifestavent quamdiu valde miranda mamSimili nuulo multa alia
festavit eis; et
ipsi

,,,s Tn
;^;,rin.u.

l.abuerat pra= ,u.n. ..epolia ecuU.ria i>loirco salut.s sufTragns


vita

in.U,el.at;

;,evotissi,na

prupterea nun cess^ t .psu c,uot.Henevenuta liUa sua pro

sua.

omnia

secreta

servantes,

Purgatorio
liberat

quamdiu vixit, nemini i-etulermit. ANGELl L-A47 DE PR^l-DICATlONK MIU.XCULI m.^ravit cx hoc saiculo, BRiELis. Postquam vero
quod

postuUire. Postiiua.n ,Ue Don.ini .uisericor.Ua.n aU<iu. pra.ter,.sset, vero a d.e ol>it,.s su. an... ll"t- l'^'*^ pater nUm i V.o.TiUiU

apparuit

novembris, Frater Ooufuittertio kalendas

confessor suus, pr.L.liradus,prior Veronensis, dominiea, qme Uui cavit boe mirabile sequenti magno pnpulo secundo die novembris, coram boceon^eecclesia nostra, qui ad
Givitatensi in
ipsa, ^^'^^'^'neraf, ut audiret pr^edicari de
v.ta sua. devotiouom hab.bunt in ca in niurtum. tlevotionem babent pust

Quoviso, ca^pit lilia meousolanaio,-a sullVagia. suo, et ex tunc ommbus UiUter con.pat. patr. corpor,s anUet.on,alTectionibusinterioribus et intercedebat pro patre suo, l,us apu.l [.ominum

eoram Deo aona..s i..super ei n.erue.-at sua, quibus aliquia


ipsum ae
ta..tis

on,..iaboa
i..

...er.ta

hac

v,U,. ut

pu^nis

Donnuus

convenerant * audirent

Modo
la^-

nere. Et post

tam majorem

apparu.t pater fiU.e eum kscensiouis aominice, aajutogratias ei relV.re.,s ae suo


iugenti lun.ine,
iu riosibidato.beneaiceu.lo diem

parvum tempus,

'^^f'''^^d,e scUcet
,n

dicavU .tiam eadem hora , discord.a et suum carnalem c, qui in quadam mer.t.s et pree.bus

quomodo fratrem

quo .psam
su.s
ad.,,.-

etiam

turbatione mortuus fuerat, brevi tempore hbeiasuisde p.Enispur^atorii iu prior Veroncnsis habcbat vit. Pr.e-lictus enim carnalem, probum juvenom

i..sper e. penuerat, annunciu.,s aa gloriara. et s.c ,l.sparu.t. tus meritis teaebat d.es apCumautemob.tuspatris anniversar.a so,-or sua aa ean, quanbnn

quoa

prop...quaret, ve.,it

R nuoddamlestum.lnquo festo inter ahquos sa^pms sicut in tali tempore orta magna turbatio,
est
fieri
:

nuemdam qui cum quibusdam


Iratrcm

ad amicis suis convenerat

consuevit in qua turbatione qui viriliter se deteudcns est -rav.ter vuhieratus, cont.nenti. Ipso occklit unum de adversariis sed portatus ad dumun veronon statim obiit, et discordantes dimissis .njurus

dictusjuvems

necessa, .a ..lua.couquerensquoa nou habebat L patr.s celebra.-e posset, nu.bus ann.versar.um De respoae.,s d.x.t e. sicut volebat. Qu,e nostro, qu.a sollicita de pat.-e cvtero non sis
:

adjutorio sum eertaquodnon iudiget quomodo sci.-et .sta, t.mens Qua= cum diceret ..oleba
vanitatis notam,

nostro.

M-a

moau.n

sibi

aper.re

<;uam; ubi iuter

ecclesiasticis sacrameutis pacefirmat;!, insuper postea de hac vita mii^radevote susceptis, ipse

Oua.eumveheme,>terinstaret,ista s.giUo confessio,s modun, tunitate devicU., sub servav. supraser,pt,. Qua. o
s bi

ejus .mpe.-

aperuit

Videns vero pnor \erovitcum bona devutione. esse defunctum, sciens nensis iVatrem suum sic

p.ti

esse magni menti ex alia parte Benevenutam et bcata Virgme et apud Deum. et cum Ghristo

.llu,l seeretum, sed ma...festav.t et.am sub secreto_ ...ou.aU, ouidau. so.-ori sua> Bec.-etum sed o.> bee servav.t Qul et.a. ma,lestav.t ahperso,s etiam sub eodem modo pe.ad au.-es Be..eveuuta=

s.o..is

aliissauctisfamiliarissimam esse, suusspecialis, qui sua magna


sor
cffipit

sicut confes-

nu.bus. Q..od tau.leu,

rat et virtutes. precibus suis intercederet ut meritis et

instare

menta noveVort.ter apud eam


apud

ve

mauitestaverat pr,mo =ororem suam, cui aliquod volu,tplus. 'ecm.c^am sibi ^ecrelum
.

u" de quo n.ulUun

dolutt et valde repreben' o.n,..

lit

Deum

pro fratrc suo,

quem

T)ur-atorii

vebementissime

puUibat in pa:n.s cruciari. Ipsa vero se

'"roTon solum
,es
i

istos,

'.-.sed et plures alios adhuc

LusansbumUiter

d.cebat.

quod ad hoc .mpe-

hac vita de p<Bis


;

V^^^

, ^^,^^^,,

Prioris ta.nen .nstantrandum ipse foret utilior. posdevicta. promisit, quod tia et iniportunitate Et ecce posse facturam. tulahat prior. se pro .pso multum temporis postquam pro non post quadam nocte, orare, dictus defunctus,
coepit

liberav.t. pvecibus et .ueritis

'l"''""''

ceg.,otum
.,.

suum,virumquoaam

"'/''^f p,-a.-a.eta. <^,o^

est, abbavidn-e ae quo alibi scr.ptum

;retiamX;at,,lem.,qu.incu...aHo,,,aa quamdam e ,an, reUg oeThac vita migraverat; Qu. o,,,es


Civ.tatem nata fuerat sa.n, qu.e inf.-a Uberati sut s,b,

C ipsao.-ante,apparuitsibi amictus lumine,


dice.-e

et fle-

ca-pit .-egratian sibi, et xis genibusa.ite ipsam,

longo temquod mulUe p(Kme, quas adhuc

pcu.s p Ttquam a anoaruerunt, Deo et

um,n

meritis et precibus su.s pore dc^bebat sustineiv, illis.bat dimissic, et ipsc l.be.-atus ab

erantsib.

tirtes aaio..em ad .-egnum Benevenuta Qua. omnia manilestavit ae,?es

beuel.e.o . eg. a sibi de tanto post grat.aru.n .umililer et devote, et Beatorum alaeriter ascen-

adregnum
patvJmSUUM

gloriie, etsic d.sijaru.t.

48 Dt: LIBCnATIS A r(ENlS sAMNonsolumistumliberavitapcenispurgatoni,


carnalem, qu. sedetiam patrem suum eum simiUter versa v.ce dilex.rat eam, et ipsa vir eloquens, sap.ens et Hic enim i-att-r suus luit tenerr.me

PUBGATOmi PER

IP-

Con,-anao.confessori suo.et ad uTvivens Fratr, soci. et secretaru. de^ue v,aua= Mcobin.e, fideli

. Co,Jo

sL

sub sigiUo confessio..is

c,

quod quamd.u

n .-

Et "Jt nuU. manifestarent.


et fideliterservaveruut.

s.c pro.,serunt,

su=cularibus ; propterea esse discretus in negotiis negot.ocon-^ueveratadvocatus^et sententiator

ANNOTATA.
cibu-m

rum

*o.,V.

qutc non secunsa'CuUu-ium et jucUciorum sed secundum dum doctnnam legis scripUe, determinabanlur coconsuetudi.iem terraj su.c ext.-emam hodom.no patriarcha. Hic ef ad

.Abarcf>anoc^ononEucharistumr.seda^^^^ Ucev.nuta ;-';-';"^; '^ ca.lc.icn. B.

ram

sms d.screte ^^-1-- -; ran. vcu.ens, fact.s suos ord.nate dn.s.s, rebus suis inter heredes devolereceptisecclesiasticis sac.amen-

vicibus in A.^rejicichatw (1). rccepil: cotribus an et abstivenfin a cibo el potn, b i)e lm<ja dissefose Quando miraculo sil adscribcnda, per Subjecit Ule ^de^n

^Z Bcnedictus X/y(2).

insupcr

a. ViU. dclU B. Rcnev.,

p. 44. edit.

Utin. 1848.-

(2)

De

Beatif.ctCano.dz.S.ncto..un.,Ub.IV,Part.I.ca,,.^^^^^^^^^

'

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA NONA apparuit bitu\osuo,eomodoquo postu',avcrat, acadcmiDimrlationem ea suscepta Oominus. El hac apparitione ab .moduw appendiri^ longi^Knmm- sibi elbumilitate quapoiJiluli Bononiemisde cum illa gvatiarum artione e.se et r,no hoe loco, de Vade ad e.rle..am, F a em Conrndi tuit, cUxif ei DomiuuB roduMMs donmm. debesfacere.etcuu^

163

EX MSS.

Znm

dicit

fac ibi

quod

Ruhnif;. 1285 (1\ suf!pica(w

Ubi

Sub 4iUo

confessionis phrra

arcana

U. Be-

cum venisset ad eccleconfcssor s.ibcet suus siam. exibat Frater unus. ad celebraudum e aUare beata.^ Virginis
Uerum apparebo.
Et

ad

persouas; comnunucandum quasdam

et vidit

'::sTca.rc.>pia.etacere:nonenrn^

mpax femina sileniii

sacramenialis.

asbeata Vir.o. Et cum quod cum eo veniebat \irg0 aUar.s, bea a cendisset sacerdos i^radus eltamdiu fuU Un. donec super aUare conscendit, commumcompleta. Et cum sacerdos

uU M.ssa cuiUbel caretpersonas/beata Vir,o


ca
t

commum-

C\PUT

VI.

Et bumilite incUnabat.

cum

postea porr.-

^
Christo RoNTlalionos factiP a B. Bonovomilto.
ol

;laUx.cumvmocun.bet.rpn

vu^ vcuutam, tuncoeaia

Doiimra

;;:::::c.:rs.;:.^:m:^--^-^::;rnsa;erdosred,retdeaUav.versuss-

Jesus

D ^'abu
1

)EGiiATi.snEVELATioNm..Mirabilesetinauaiexistente quant

crisliam.vidit Itenevenuta eerdetem eunten,

c,uud be-'.^)' -

g.'atiasvevelat,io,.um.

.lomumsuan, reversa

^f^^-^^^^^^Ji^^^^^^^o "
'"'^t
^^

^ '".^^i.e^^at.

B
Existeuxc bin
,.,,,,i^to

-:::\r::
nuanrtoque a beata
"^
I

u^: :^o:;r.it

m
^^^^

;:::,tae:uum,.,gra,^";~^;r,..r::L m
tione,acryn,asenu,,de,,c,o
.UKit
:

AU

Cu^ntum

Nm -

,o

nh nn^elis,

quandoque a

.^,,^

,,

tempora Ivansierunt
tt Virg,nc piu.es
poterat
,'>

YmGiMS. A B. ^^."^^^l^-^^^^^^ei^^^inl^babuitreve.
.

Deipara cunt puero Jesu

lationes.

"^^ ,,,', j:,te. sicut Nativitat,saom,n,c:n,a.lumu ;. -^.^_^.^ erat,,onacensuetuc,osua^^pa-

Quodam

nppnret B. ,,,,r,dnnuante d,c Bcnevcnutro.

*"T T ?:::::::r,:;:mr^ta,a ssciiieet


,dnt"Ku"onsuetuainem,

qu.a ad

is,

oraUonibus et

oi-bus,utcl,gn.co^e,et
.iluiuam ut I)om,m,s faceret ... sccum ""'
beati Dom,.c., ^

^^^l^' m^^
p

f,,tu,, et
otnit.

,^^

,.,,, ve.iissct ox

"','^'

\"".; ^

ecclesia

t,enedictaNativ,taUs^ ;--^^,ao
,,auc.s ;'2erat Don.inum ioetctamas,na ""''"'^ eom,,asagno

U..US

dexut.s^.m... pu

^Ti::::^,

^-'''^ ^^^-""""^ ;::;,:,:r::teve.tera^ixi.ei..H---

'~

,,o^,.,sset

Beneve-

et vilibus

U.
tren,
'?
;

Etillevesponch

Et

illa

vesponcUt

.-^ j:;,.,. ^" ^'^


.

pc, a. pan,s V,rgo pue, ^^^^^^^^^_^ ^ de et desulcao .^^ ^^^_^ ^^^ .ion,s aflV*' V.rg, ./l'^ '"P.^ pet.v.t a beata oraret
.'";'' videret Uununun, "'^f^,, tealtarel,eat,Petr. ." >

,"

^u,a .,upe.- ob,e,-at

nuter ^"; ^t habeo ma .em. Ego bene .^ve ;"^ ^ 'l^ eo Seis tu

f^"
'.

respondit: ;.P,,t ^b
,.^

vi,,it

quamdam

et ,,arvulum '" '""'^;';^ ,tatisbaeul,..., ,,on.inan.

te.,
^,^_^

'

'.^nnait

eum ea .iue,n,.an,
. iteverterc

v,m

pro eetx

^^

_^^^^^^_

aild. Et

tene..tem in '""';''''";;,,,, et quod postulast. UM.n U, do.nun. ^^^,,

liintlo

ci

"^"'"^^^^n ^:- Mododictu;.et ^veMaria,gratiap,ena


""'".H^U^c^ um .Ua dix.ssei
Dominus tcc.m,
be.ied eta
t

ihae..octeviaeb,s
reversa (uisset,
,,r.,:dieto
a,.,|a

^ ^ ^^^_,_^,__
^.^
.^^.
.

m^ s.

^^,,,^,^

^,^,,,

.n

n.uUenbus, et
^_

eub.eulo suo viro .n

^^^,^,^^ _^^^.._^ ^^.^_


in

^_^^.^^

'^^"^ benedictus fruetus ve,-bop.^ol.ito,iUei-espond.t.Etego

ve.,t.

ine.

Et P-'' 'cuod petisU. . bman, per bona..Et eum


en^ab.U

eura ^ Xsset eum,,irU, ^^


j,,,

eord,s 1" "'".

."

reddc n.

K-^''^"'-^':';^::::n'Dominusjesusc..riitciii

hlx la

51 Iteminamle.la^.t.e

aix,tadcaml,ecUa^'*-o^^__^.^^,^^,,^.Etac-

fi-sloPaschatis.

,n an.,o .tus l'.enevenuta. dom.n.ecc. '""y"'^ su.-rcctionis

o^^U-

-
^,^^

^^

j^^_

^^p,..

ana

V^^^^^^nn., poterat,eumv.g,ls.o,alonbs
sancta se

,ta sicut

;:x::---''-"--
mag..iliceconselata
revelav.t 53 lte. "'-'"""^," ,ua...da,..

~"

DenevenuUe
beata
,

eanique

Sti-

et

^^^_

b..anda

^ff

'

'f,

ut appar,,; ,e petivit,

octeAn,mnciaUo.,,s
.ecuta est
...iro.

;,l",to orum eo,., oratio ,, Were..,bur?, l'"'"' on,m, ';^X.a-,

, re,.e.^at ost,.uru,. ,"

So- nat.

.,^^,^i,,.,,U,r
.luot.d.e

qilii

.^ Benevenuta mu,tasg9.,uneN'one,.!a^"

-'"^

::;:t=rr:r^^^'^'--"jensis.cai.

l>>i'

faciebat,

t2;Mom.mentaEccIo8iAquil<^
^l)

RuWus, pag.42.

PE
164
ES MSS.
fecenint
rata.

B.

BOJANIS. BENEVENX3TA DE
eiaudetatur, long c,amvi,-gam,-ul,e.am,et
lanceai mil>tar,s
:

D ,,,
^^^

.nr,-n-';^^'

iong.o

et h<^

uium

beatum Donnnicum

num
,

spatium

'-"po-

^^_ ^ .^^ t^ ^^,, ,evelatio appa .b ^^.^^^ ^._


_

et curavetm. ,eipsum dclumesceret 'f'^'^"

Zerso
in diem,

e,-et,,uia
,

-^'^f quol ad tantum deven,

,,onclussccum portare

"^q"*^';^^* ^ ";" :odam


"^

suo

'-8; tro Don,fac,o, P^"*^^''/ vigilia Na.,v,ta ,s socicin

"^^ ~
f
'

aPP" ,ii irequenter -'^^^^^P^^lationum testi,ibsin

-'^^'t^,^^c^,.i^e.o^.

vi-

f^-t
u

B. Boiipvr-

cum
.

a,.ehatleuexenutaaddie
rent,am
n,ajor,
l-eata.

nuta fiudit inclorUam in

,, ,,io
advenisset,

noctc^ohbati.

\ "S'"'^'

f^,^

;^

oum

P-'"':':r,!ra ;^^- vig,l.is et dev otm e e


bnsex,ie,.debat.
,n vulucre, ut

orationi.

ap,oi

_^^^^.^.^

^ ^^,^ ^^ ^

agna

-^'i^^-^^^^l^
;

tecerant,

P-earenU,
u

-nw^^

^ p,,,aicta

bea.a Virg.ne in on.ni nocte

-^^^^ 1"
""^^

^^^^^. ,,uia

,abbatnm, circa

^'^"^nXutl

aTn4

^^^^^^^ ^^_^^_ vulhoc tempus de

,uartam horam

P/f '^i^,,,^ ^^emdam can^^^'^,, ^,, eonsolatio-

conso'"" ".SetTep^-labr Et cum banc soror, nemn,nab,len ep ^,aam

lationem

^"-f'^^^^,,,
,

^uo,

non loquendo

sea q de personasua,

B
n)irain

1..,

i"""'

"*";

,.

^luunditiem

.uaformalociu^d, ^^^.^ ^^, ,^. nnrabiUbus -->' -\\'-^;;^, a,ebus sccum con,ter,un, iace,-ent, , uno loco ^.^ solaretnr.t.u,na,tuii aeposuit se mosabbatln <!; ""^^^;;,"^^, eonsuetudiet no. illa ndu^^^^. Benevennta autem e

nnb^

,g,,e,at,ouibus et

J;^ -

Xm,
"'

,aus;

^^^^^^^

infra

nem suam

'^<'"t'--'"P'f

candela eolata

Monialis autem ^^' ^'^^.J^^.^.at ei, ea.p,t vi*omU. ea,lesti qua,n P^^^^ melo'l' ^^, p,d.ctam ^f t P s 1 et obserNa,e, gUare ^^^^..^^^^ ,
collata.
t-t

^^ordata de melodia

^n^PO^i'^

Nihilmoveasde>sta

Benevediam posset ^f "'=-f;,^"," , ^onialis ad ^.^^^^ ,nquaaudindebue,a,,d.x,tm ^^^^^^ e depo^^ ..on ^^^^^^^.^^^ nutam Q"--e
:

.^^^^^

volo
otnit-

quod ^,lestem,de quam.b. " usque v,g.lav.,


.

.Ua nu.>tu non es


s

ra d- ^^^^n

-^

,,ue-

^^^^ ^^.

"

T'e

de

i.ta

curat,one. sua inf.rmitate^tali

'^^''^^^...nuta fortiter ri\ aud.re ?";"'' audire qu.d ''^;\fi qu^ debnit Ceite 1 dendo respond.l

beue audivit

CHn.sxo , ^BmT A
-;;,,; ,evelat.onem
,_,,

Christus

T:^.:Z.

Matris. ipsa "^^

'^^^ "m

.t a b.ata

^---

ejusque matcr ei apparetU.

gine simul n"'"' ,-; .et..de.ll

Cmenimml.rm

de loco mo _^^ ^j._ multis an,..s se -''-'' '-.f:^^;r'vX<luia.iacerenou

q,.a inflrn.itate in .^^^ ^^ ^^^^^

quibusanms sulenao :oterat,e.pitcnnt^


luerat dolor eum dolore
beata.

..o^itavu

quantus
*
...
Qllilt.

-^^.duc^inquo
. , jesns

prior.ssam P^--^''^f": ,"'

,^

,^ i^

nocte Annun-

^''f.

<V-^^^fJ^,
u

i^^anto dolore
omit.

templo 'e''"^^^^*^^': ;,"/ quia loto* tempore

lormam irmemoriam.quod vere quomodo dix.t ei E,


et
-.

orationis pr^script^.

Quod

cun, duceret

":^!t:::s- ^
t-uui vitse sua; tuH ^^^^^,^^_

""'^^::;;

,^,,;tatem ,-=,^.-.-,ebatdo,ores,carn.p.-P;-~^

et

corpons

,, ,,.

-'^^'^^'^^X Et .espond.t
sc,t,s'?

-"^''
^^^^^
^^^

^""'^"^

,^

7^^
,'"
^,\!

instanter v' g,nem


tur
sibi

concedere

.QuiabeataVirg^d^^-^^^^,g3i,i
Jhn-sus osfentiit ei

54 Item "; quodam n.odo "'^'

';

^'^^^^ enim aUqnando de \^^" i,teret, eog.tans de

donum, quod P''^"'"


ilolorem. in se sentire
ruit sibi

appa^^^^ quadamvice ^^^^,,^ ^^,,,


Pa

Jesutuin.

nocte in

beata Virgi..e

o ""^''"'^'''^'''"t.to Vilio suo, et bened.cto F

eorum

in-

qua:dam ^0"-)^
et

^^^^^^^^^

quodam pulehro
,p.am
*^"

^f ;^,_ P
,^

q,, eirca , ^js

nammata
a.,c,andiu.

.empm- intenta, ccelo stellato, "^"^ et beatam Vir,idebat ''^^-^''^^^'Z^.ni. tam prope ,n
"

d^-f

"' .^^'''^,^,^^

ccep.t

P- .^^^

'."^^,, >agniUce delec-

",,

aspectu el

<="

;':;,^^"ao

Lm tangere, iUe se
d.sparu.t.

ginemhaUentemlMhum

Lcendereversuseam,q^K,dpot
'"'"r'^'"::^'":;:::

"'',,,, eum :an^

ea, subtrahebat ab ea

t rafS

rsubito uterque e,

devot;s:im.\le..evenuta.

vehemens Et ecce ep.t cresce.e sit, et


menter
aflligere,

"o""

-^ ^^^.^^ tam vehescmpu

i^ervmis eam mva-

quod ..uHam p

Stn^^-taVirgosecnmF.l.ore-

^^^^^^_ ^,^^^^

'

163

NONA OCTOBRIS. BIE VIGESIMA


Mos
corpore. vellet exire de
;,

^"''^J^^f^^^^
^'

pius

honorem pcr omT>e ad eius (Dcipar^.-) esuv.ta^. ce'ebreuturomcia, n.si forte

speciaUter inolevit t in nonnullis ecclesiis sahhatum

BX MSS

srum hodem velteriaqua.lra,esnual.sobs>stat.

iem

non

potLi^at sustinei

sibibeata V.rpo

eum M.o

suo P

.,o, et r^suit ^.^ ^^,^^ ^^

r;.sDomini,ma,nisnue,au^mpr^-.^^;

appctere.

tiQic dicerentur,

omcu.mciue

'^f^f^^.^^.^y^,

, Ecelesia S. De ea fi*J^^> S. Peiri.

SiepMni

erat

s^-rUo
guo
anS.

Nicolaus I

sxia

^f^"'^

,^^,

jj^^,,

^ ,Maiio

perannum
(arupra''"^^ (~^-

a ca nwus

^^.^^aaium

,^,r:rB
B.Wa'(3).
:

r=
.

iuio ipmnorihus por-

.-

eeleherrima solemn.tas

n^^.jimtFF. Prxdica.....-.?os .HOM.

co/r

-^]^J^^ cept^naS.GregorioVU^na^ -;^^^^^


;,,
'';''ff''^-''^'r'"'' ^^^, ^^^^^^ ^'.'^"^^.11

%ngebalur,inlerfeclusest
eTastacrf ^';;""charpie, du, gai du i/!liVc nandnm adhibetur ;
iiaZii.-c

,1'

npnevenuta /aiH-J"'" Sabhatum 6to ,B;,.,,,erno


/'":

tasta

Dei ipsi

m.m.

vei

ahstinerent causa sahhato. carnibus omni


14)
,^^.;,orj,CTi

>

'^".^" i)e,p'-.f , rfie77t scraM nnjus ".3' ,V^'^' ^ordia Hdet. Scd ; '" *><^'-7 ^ ; ',ffe t Ckri; tes.^.;'>

Q""^':'^;"''^;,"^^ ^x ,c fuerit "?'!"' ,"1

</'=> essepo(erf,
,,,.,

eeWo

mf''e"'-'

c<zei. P'

"

^ua,a Ulo ''''ofb^Mm,^ ^_,^ ^^,,,; lata aueior^s M;-'\, virgini ded.cabcatus,
congrue dicia, sat.s

;i

memo-

^l

a,niniram
^^^^,^,j,o
.,

^^^ ^^^^^,^^_

,ep;^'.'^'neo^e.eso/

ea-.^,^

'''.*^'''"

hiecpietasduraveriid'tl'^"\"

io,me-

YUlusufutsse eui
Grego,;o
l

r'"

''^ ^

ndiiidicarimi aln
ni,ic sub.iudiee

^ovaiur sahhato

.ss

^J

J;,^^^,; s. Bo-

"^^'^^,1^,,

jam ^runt sahlmlum


.-,

^^^^.^^,^1^.

nR,.nOVORCVOlatlOlR
nilttO
j^^^_

in

Miorologodeeul^^^^^
-^ '^ vene'periotumannumvene-

s^;e^do tionihus, 9^\ '":"'" (.<,i6,S qm


d.es fcoimM.' :sa!>bai,

P^^

^ um
,g,

ab aUgOll^

Ka-.ve-

-"-^'r ?'":rCS), ,e-a. sone^P^^ sahbatum...


OTOrtMS,/(i"' '."'
v.rg.n g,ue heatissima. nr "^ " "' lis sancia..
,,,:eatur.

anno 107.
sat.s

con'"^'-

Qm!6s

^^^f^
^,'';^.,

,M,tum
Virgim

D-C^s
517

r::

-lationes.

.^;-

leaiic

toni902- Cfr Concilift.

'J^' '=''

, pnp.

52-,

ct...

">.-;';;"; ;^'' uo"' ."1,,.

(10)

Martene, de Ant.

^.^jj^ ^,_

518.

f^,

iT a.Kin..iu. ^.---;V;.,.

nci,

l Bourbon, in6.-a> OPP. sc-W. 5.U


p.

';'

4 ot 3, col.

ct

'^'VI Sept.. pag-

"j^^^^^fB,,,

ActaSS., tom U, v. Ms.., tom.


,5,

;^;;:;,.;t-in

VBcnea.,nu,n..io.

IGO

DE

n.

r.ENEVKNUT\ PE KOJAMS.
meam.
qaia satis
se ad cceU^stia

Jniscontiuuis

.-ibo ^-...lcsli

nutrita est quot.die

Quod ah an-Wo Gabrielf.

qumn.liu ru-bat, prutlens

nuta magnince
fuit

eam. Et recepta fil.a, conlule.-unt, remanentc Uenevemamlestat.o con.solota. Et ha.c


lenui.sti

voluit reveiare. Quan.lu vir^o^^nulli honiinum nonnisi sub sigillo convero coactn fuit .licire, voluit, scilicet quoa quamf.ssionis mauileslare
dicevet. diu viveret, nemini

Quod

luit hd.'bter

promissum

et

vero e us, ad -loriam

mortem nrnuter observatum. Post vuDei et ad manitestanda


:

ante diem obitus su.. * lcfje Yll DoMiNini. X beato tum etiam S. 59 De revi-:l.v.ioni.: ueati Doniinicus, .lu..Dominicopulchram habuit rcvclatinn.-m, lutni corpus. dam f.'sto suo b existente spirilu aliquibus diebus ante festum pivepaper

\V* hehdomadas

Cum enim

pra.Hl.eatum ginis merita. fuit publice omuibus qui mirabantur fnctum est

et sic satis-

s.iisilcvniionis opc-iraret*se more solito cu.n meriUs beati D.miibus.ut in illo festo.pi-ecibus et
nic.

set

unde vive.luem post decem baf quia cibum parvissnuum semper totaliter evodies quandoque sumebat. mebat a.
.

specialem; Deussibi aliiiuam gratiamfaceret existente Benenost primas vesperas IVstivitntis, apparuit sibi ccclesia beati Do..iinici,

venuta

in

qui

et o/'"*'

cum

S.

Rnei

m nocte Virginis. m ultimo pr^ccdenti Nativitatem beata^


oSllemduo
auizeli

apparuerunt

sdii

phacle
S.

ap-

partiil, nti et

Anna ac

h.>c modo. Gum anno quu niipravit ck hoc sicculo, Virginis, secuiiappropmquar.4 Nativ.las beata.

Petro martyre, sabeatus Dominious cum beato postulnsti a Domilutanseam ct di.iens Quo.l antequam exeasde no obtinuisti; adeoque Uodie tibi,:f) videbis consolationem pUicentem
:

ecclesia.

et disparuit. Et ecce

cum

post coinplec.tonum

'OniiilcU)-

filia ejus,

du.n bonam suam


aliquibus diebus,

ante consuctudin.-n. paravit se

cum

pluribus

vi{,nliiset o.-atio-

processional.ter more Fratres exi.-ent exterius vidit quod bealus solito canta.ido Salve Uegina, eis in loi'o prioris, qu.a

riuiii

op..-ibus, ut festivitatem nibu-^ et aUis devot.un..s

Dominicus

exivit

cum

in

celebrare. prosimo venturam posset dignius consolat.o..em sibi f.^sto et nuod Tleus in illo Nativitatis beata. face.-etspecialem. Et cum nox

non

f,qui tu.ic erat pr.or, Frater Girardus de Barbara pervenissent exterius, erat in terra Et cum
in loco pri.n-is, et posuit beatus Domiuieus se

Virpinis

advenisset,

contemplai-i
:

cannt super
et

mi.-abili beat;.'Vi,-?inis nativitate

poslquam

aspergente veniente hebdomadario d et iHum beat.is eum a.iua benedicta, sequebatm'

l-.-at.vs

nata

fuit,

qual.s

e.-at

conditionis et formfu. et

a mat.-e. Et tunc qualiter suis diebus bajulabatur quxTcre hanc s.bi coepit vehementi desiderio quod posset eam in taliforma
la.'s.ri

Dominicus amplcKandoet .jsculando * *, et aun.lexatis que Fratr.m que.n .Ue aspexerat Et omnibus et osculaUs, rediit ad priorislocum.
ca.ilala Salve

unumquem-

nspersciit

Regina,

gratian.,

add. suo

instantia postulavit videre; et insupercum matrc Christus cum bcata Vi.-g.ne Dominus .lesus desiderio satisface.-e dignaresu:, huic sancto* ad eam duo juvenes elelur Post hiec venerunt Dei. et dicentes Fa.nula santes. salutantes eam Quos cum debita reverentia salvet te Don.inus. actione suscL-pit. Cu. unus et hum.li g.'atiarum Et ostendens Cognoscis me?
:

quod

tus Dominicus

intravit

ad altare suum. el

cum Fratres redirent. beacum eis, ettendens usque post altare divertcns, ampUus

nonestvisus.SUnilitersequentidie post complectorium simili modu extcr.uslM-at.-.busexeuneis in loco pnor.s tibus. beafa Virgo exivit cum loco prions, et veniente et cum exiissent.stetit in aspe.-gente Fratres. sequebatur
:

hebdomadario et iUumbeataVirgo, unicuique cui


et

ille

aspexcrat
:

qucm

ille

asperser.il

eorum

dixit

socium
* omit.
*

dixit

Istum bene cognoscis,

Qu.bus

locum prions incUnando. Postea reversa esl ad

pnmus

sed obsecro vos, iUa respondit: Non cognosco, mihi. Resi^ondit qui veritatcm vestri* pand.te angelus: nnus*locutusfue.-at:Egosura Raphael
iste est

eum

Fratres redirent in chorum.

intravit

cum

uiset disparuit.

angelus Gabriel, qui te est o.at.o tua, quam Ecce exaudita et addidit cito veniet mater cum hac nocle fecisti jam debes eas cum in terram prostrata
:

toties visitav.t;

Benevenuta beatam ct itcriitii GO Item vidit quandoque Deipara. quando Vir^^iiuMninmed.oduorum acolythorum,

r,

nUum suum eanlabatur Salve Regina, tenentem facie versus Frat.-es et in manibus suis versa
:

fdia

Tu autem

susc.pere. mulia reverentia et devotione adve.ostendet tibi fdiam, si fiUa autem mater

Quando

benedictum fruquando cantabant Et Jesum, exilium ostende, ctum ventris tui,nobis posthoc
ipsa
et

manus cum

Filio

extendebat vcrsus Fratres,


faciebat

suas, ettu manustuas sum te extenderit manus et ipsam .-ec.p.es. S. extendes adve.-sus eam. tu debestuam,adverautem non extenderit, nec dictis disparuerunt. )> Et his sus eam extende.-e. cmn filia, et .[uodam mater Et subito apparuit ei viro, in cubiculo suo, honesto -y^'f^^^'l'^^ vera famula De.. Et dicens Salvct te Dominus.
vir qui

quandoque signa crucis

cum F d.o

suDiePeniccostes e

per Frat.'es.

in die Pentecostes e, Gl Item vidit quandoque Veni, Creator Spiquando cantabatur bymnus totum chorum I-ratrum

ritus,nammam igneam

cum inc.pit eam

eis e.'at,

cum quo.lam vuUu iuc.ndo


:

Dened.cta devote respicere, dicens famula Dei. Qme in et vera tu a Domino. amica lac-ysicut fuerat edocta. cu.n

prosp.ciebat suoperientem. Et tunc Benevenuta ecclesia, s. aliqu.s in per hom.nes qui erant Et cum perpenderet. videbat quod ipsa videbat. nisi ipsa sola, g.-at.as quod nullus advertebat,
consolata, Deo agebat, niagnifice extra cor6^ De revelationibus swritus habuit revelaUones ex.stent^ Pus Item maximas
Ct

alias strpc

reechiliones

terram prostrata, maximas actiones grat.amis crppit humileset et surgenti ustendit mater fd.am,

habuU.

rumagere,
dix.t

Et cum devoto Ecce quod postulasti. )> respieeret niiam, f.lia manus intu.tu Beneve..uta eam et Benevenuta suas suas extendit adversus
;

et

sibi sa^piss.me et mulspir.tu extra co.-pus,quod co.Uingebat, et quandoque plu-

exUe.is,accep.teaminulnassuas;ctcum ea, et loqu., et .psa c^pisset onsolari cum


nd
diceret, dixit matri
:

videbat magnaUa Dei et viesin una die et tuue super terram, et magnaUa sancto.-un. qua^ nebant fiebant iu ca.lo. Sed .a.o Dei etsauctorum qu:e Ethac e.-at natu.-a et condit.o
:

tumsxTissime

iUamanifesU.bat.

Fac.te quod

.m

"espo..deat.Etdix.tmater:Jambenes^^^^
puorul

quod puerculu: taUs

a^tat.s

nesc.unt loqu..

corpus situ et forma erat vaptus sui.ln quali pevmiiac' --anebat done in tali bat duaudo exibat s,untus, vel sedebat, ve Si stabal curpus
revertebatur.

cum

per

magnam horam
c.

tenuisset

BenevenuU

nua.n%ix.t

.nater

Modo redde m.h. nuam

^ostrata super terram. donec sp.ntus ^^'^^'^^^^ situ erat,sicmanebat,

vel in alio

quocumq^

OCTO:miS. BIE VIGESIMA NON.V


ncc amliebat, nec tur- interimnccvUlebat,
ali-

107
EX MSS.

est

vero rL-.l.bat sinritu, auid sentiebat. Quando faciebat.K t si aiuiaamlo suspiri. longa et tr.mula ahqmsadvcrtissei, perpcnaebat,quoil raptumsui vevecundabatur nun modicum.

exlra discipulis suis.raptus cst Duminum L-aMiancorpus si.iriLus ejus, ct vKlit verba qua: lotem cum discipulis suis, et audivit cum eis. et quaUlcr oracutus est super mtMisam

Bominus cum

vit

ut et qualitur prudilus luit,

quumudo dlusc-

runteiindomoprincipissacerclolum,etquumo.lu quud domus ad culumnam; et diKit


na-ullalus est

ANNOTATA.
llcnevenutam susthiuisse nonnullorumhominum hioqrnphvs. De hae
a
r.

in"qua llagcllatus

qua:dam domus obscualiquis. nisi dl.duu qu. .-um ra. in qua non erat luent dle nvadlabnnt.ct unus aposto\us;sedquis
est urat

inediam

referi

etiam ano-tulus nL.snlur.F.t erat

ibi

UenevenutiE

con<Wio,>e ilisseruii ^^''"'''''^/"V/^,/./. c; S. cclehmhaiur b Fesium S. Duminici Bencvenute.rfee5at.7H..s?/j^r.V/K>./iWrmorra-

Me
:

vebcmentissimcami?ibaun-exnaspiritus, qui sustincbat, ct accessit ud .cllis qu:c nominus coepit et amarissime nendo spuitus.

Bommum

cuhmma. nnmlcxari IJominnm eum

DoLu cadU ufi aliqui opinait ^ni lunc h.c ^oleannU.rn


nlniUo
clieuoeUaiur

,-,

ejns.

Transujuralioms non quia in FesHun

nam

'^^U^
^ux
.u
t

v,d,t

quomodo

dat. est

se .u^
crncem lum
,

pos,ta est et quaUter et.am mo,-tis super ev,m.


l.ajulans supercum.ct qnnmodo
s,b,

EcclesiaoccidenialiMuod aroumcntum Anno 1558 iranslaium (arii nosier Ouperus.

dispu-

ibat ad

appl.c.n,n,el

quomodo

seqebal.,r
et

fmf/estum ad diem

4 aurjnsii a

Paulo

l V

vo-

Dom.num

nentium tudo mul.erum cun. is.is ml,er,bs


;

lanu-ntant.um

ct

^^-^-'^^

(en(ed^em^oaugustiBMaria'udNa^esdemceps ha.cmutaiio non ms. anno

Bc,.evcnla--llendos,m.Uleretejnlando-.etquando
Galvarix.. qnomodo es pervenerunt ad montem
el elcv.atns , nositos sper ,-rcem
altn,,.. F.t

tssesacrum
160-; in
.

sed

obiinuit{i). Ordine FF.Praidicaiorum

'*

ccenoanno Girardus de Barbara rca:d Prmdicalorum (2). hinm Forojutiense FF. plurium erani d Hcbdomaclarii monacbus,qui suas v.ces mc u,Mcaiur frater vel U do monasticis vn eccles<a pe in mimsteriis qua re vide Cangiurn madam exequilur. De a B. BenevcnuU haVln dic Pentccustcs risio veiusia InscrtpHone indieaiur quoque in Romam ca>nohu suh

^0

v^

yenemmM

mentationis ejus; llendo a,,,plecet amar.ss.me hat iuxta crueem,


t

beatamVn-g,nemnen.cm,etaud,v,tve,-ba nencvcula. s act spir,tus

'

omit.

v,d,t qualiter crea bVtur crucen,. Et

boram

^mcumclamoreetlaer,n,is,..m.s^eM..

omit.

ma

qul

lcgitur in

cMro

i:::r.^r;n,u;s,asu,.titaintcgraU..ret cum crpore et an,ae si fuisset ib,


!rervidit, mariuando facta fucrunt. 65Etb,sperordinem
visis, .-eversns est

tiiuloS.Si.rii{3).

snPas-

W
hinc

tristis-

aVPUT

VUI.

fere.,s dolorem su,.n.. secn.n ritus ad corpus extra eorpns ex,w-brisU qucm habe.-at

:;:;;: stens.

T^M^^ t-t L\ quo


.;

corps

a,leo ,mpcd,tun,,

dorn,-e, nec

Dc

Chrisli
iTClioiu*

Passione et

Rosur-

rl:rfr;^t':iamtealacryn.ispoterat
'
', E po.t continerc. F, ,',ost

(jus(iue niatris

As-

l.,ec astit.tei

Gabr.el agels,
^^^^^

^j ,.

suniptione B. BcMunvnutaMT"

velatis.

00^0

postnles multiplices agas, et .ne ",^.U^^

Vidil

Chris-

De
tam

REVELATION. PASS.ON.S. 1

"lt0^
Rami.
sa..-

tum paticntem
arfrf.Domini

.cclesiis Dei, soU.cet

d,e donnnieo de

rarn.,
cffipit

elpertotam iUam -ptm.ana.n


so dispone.e
-.d

cum

toto

ment.s atreotu

-P-*''"'*;;:^.
est reverss. '1-' ^
'

quodpostU,s:.,,.o

:ro'r "'sconatu

ce.ebranda

cum

devot.o.,e

vis,vade

"J^ secu,.e. . '"'" "-

^,J ''^

,nulta don..nicu. P^^^'""''

Dom.nus faceret g.a.am nns quod tunc sibi ,ua ,te E. coten,pia,.do ahcuan. specalem.
Don.,..us ccEnavit
,-.
...

^^''/"'^^':;^^

ul.asgat.assagum-ni-^^
tsu,,cr

^.u.n,

luecscente, vidit ^uod tenuen_^_^^,,^,,

^""'^^''^^f.Xr^erepenens, cogno-

cum

d.se.pul,s

,..nmm

cxivit

cum

eis

ad louum

-^^^uia

sangu.ms luerunt vit quod


Et n,utans X., staUoejus.e,

^''-'^^^^Z n- u
I..0 >

qae colorcn

san-

^^^.^^^^
consuev,t esse ^^_
^^^.

;:;:.rU^lomorat,onesadorsanguin,s
em nl^
*'
,

^"''7':!v;:ma;r^li-ven,.,pone,,sse ,m, au
ecelcs,a,, ub, in angulo s,H^^^ P'-o^ternens se

proditor ve,.,t cu,n et qualiter .ludas

semp

luiiunaii-

--^:;:^c=;:oSrte^
dum
ei loin

liiis

pcr qas em,dit

-''-'.'^7;":':l ;,.: '^ P s,et ' sione Dom,,,.. "f

vn,;erat:

ta,am

* t . ext..ero>-

^'

luciiint

Domini

facta sunt

ei
.

multa est tuin instantia


,iph<'ret

tas vcli

""""'""tt sui.eum quo

ac s. .le 1" ''^ n,adefacta crat qo p.o banel.o su,,c in

-^^-""^" .; : '^^^;'^;^,^. .^, .uisset. I-

m-

j.euerat,
^

super

^_^_^_^_

^,^^^

;:Xd:vr:riae:b,na,.idel,ssecretar,a

,,,. a,ActaSS.,.o,.lA,.g.,pag.52.R-'--'-^-=^''

,,,_,Ibid..w.".-*""^-""^-"'''

sua,

-"

DE
168
EX MSS.

D.

r.ENEVENUTA DE TiClANIS.
consolationem faceret hoc festo Dominus sibi prsccdente solemnispecialem. Etecce in nocte sibi beata Virgo cum iatem istam, apparuit cvangeBaptista, et bcato Joa,.ne

tunc eam orabat. Et .i,K,t quod ,ua. qua, juxta sangu.n.s rubore pe,ejus in modum virt t oculos lacnm., Ejusdemetiam colo,-is luerunt fu,o. devota v,dua Jacobn,a potuit ed advcrtere non enn sola Benevcnuta. S,c alia persona, nisi nec Benevenuta,et obttnuerat Domino ; tulav!rat a ne cognosce, nemo possct angustiam ejus quod e,s de pra-beret

beato,Toanne et oum beatissim.s v..-lista et beato Dominico, Agnete, cantantibus alterginibus Cathcrina et

naUmca;Iestesc.intusc,.m

cffilest.bus

melodns.
d.x.t
e,

hom,nes,et notabilis neret inter

Etelevansbeata Virgomanum,
et

indix.t s.Ientiu.n,
;

Benevcnutam affectuose salutans,

obloquendi. se causam aliquam qua= efTusa^ fuernn 66 Ist lacn-ma: et alix /h Paschate collelacryma. illa^ quas Vidit Chrispra.cedenti nocte, sunt Benesplcndenti,et ostend.t tum n morit angelus in vase lacr tuis suscitaPasch,dicens Iste sunt

Ad

istud festum

meum

cum solicitndino multa


cum
h.abes

etdevoUone
istis

idcirco debita te parasti. et

twn.

^enutl

,1

Pass,oncm Domn quas his diebus propter non est eas in ca=lum,qu,a dmnsis,,; ecoe defero

in die

Cumutinterrapermaneant.mn.v.autem
illa d,e et sicut pr,us, tota dolor in Benevenuta, d sabbatho -ncto usque nocte scquenti. et in

essit

,nceptum Missam Cum autem in Missa al,quo m,Deo. dolor fuit ,n G brr.n excels.s elevasset Corpus cum autem sacerdos

tu,set

specialem sanctis tuis, in quibus ad visidevotionem,ven.faccret.bi festum, et ho.liernum festandum te, ut videasqualiter nt triumphante. tum a coelorum civibus in Ecclesia super terram aUEt volo te scire quod ..on est Filius meus hod.e quis spiritus incarnatus, cui quia no u.t tibi (aciat tanUam gratiam, sicut ad inv.tandum aliquem nunc.m de cffilo mittere
;

te ad testivitatem

meam,

nisi

memet.psam. E

X Dom
et

nV.v^dit

eum ,n forma pulchri

'

omit.

dotor e t et

* omit.

magis mit,gatus. I,. puerulum stantem suvidit eumdem torcal is .nde calicis pedesh.nc lerca cem,superlabia amplius m.t.gatus, est [eln .n -et tunc dolor
.

pueri et tunc elevat.one au.

mea mv.to te. ut ego ex parte ipsius, et ex parte cffilum hod.e degaudns Assumpt.onismea^ in

dl

autem mane qu Magdalena,, et Dominus, sicut apparuerat paru.t ad pedes ejus cum m""-^ '>; p sternens se et non pot,.,t eum tangere. mis et vocans eum. Untum nes? N..mqu.d rminus ad eam Cur
nt,
:

decrcscendo recedere. In ep. coep.t dolor apdiluculo in die Pascha.

es F.t tuuc raptus beasinteresse, etdisparuit. et pos.tus est Benevenuta- spiritus extra corpus, ^ et beataj Aguein med.o beata: Catherina. * aM. .lesus Chr.stus qui videbat quomodo tis nus Matr.s suic. e portabat animam beatissim.n

Doiiii-

qualiter

sequebantur

sancti qui ibi aderant,

eum omnos angeU et cum cant.cs et jub.la-

tionibus

secundum ordines et g;''' J;"^ eonc n um processionaUterascendendo. Tnnc ad


,

ac sancto ascendentium ccetus angelorum

um

vresse aUa Magdalena

suo Si tuisses tempo,-e


:

qui in ca>lo .-emanserant,


suscipitur,et

cum

cant.c.s ct gaud.is

simiUter et tu (ec.sses sicut ipsa fecit, quod ibi habes acere et ,n ad e clesiam, et tao Et videbis, et d.sparu.t.
reversione iterum

sed vade

gaudens obviamproccsscrunt;sicquein ca.lum omnessanctotranscendens gradus

me

rum

et

o.-dines

ad ecdesiam, venit Benevenuta

et

vH
*
oniit.

muUeribus revertent.bus de apVa uerat duabus pedes, ef cum


sepucro. Qu:actione n u Ita g.-aUarum
p.-ostravit se
et

apparu.t sibi et in reversione

commun.caDom.nus s.cut

throno coUocatur.

n angelorum, a dcxtr.s 1 ,1.. add. Tunc beata V.rgo beat.L


diccret sp.r, tu.

gloiii^

AgnetiinnuUsubridendo, quod

Tm
et

Deipnram

cumtribus Mariis ;

sisset

ad abundant.a acrymaapparu.t s.b. e. disparuit. Alias etiam ; et ub. vel quomodo. Hie Pascto sed non dixit cumreman.n die Pascha= 67 Post prandium suo, qu.a sosola in cub.culo
;

quia satis vulerat.Sp,... quod amodo recederct, quod volebat testum totum noluit, sed dixit tunc circumdede.-unt Dom,videre. Angeli vero um nostrum .lesum

us

Christum, et paraverunt

Dominus .ncepit ofUeum ad Missam. H.se vero sed vox * prosequcciumMiss=e,et ca^teri prosequuntur bantuiresonab,it. Et te,Do.ninisupervocesomn.um
sp.ntus est reminatoofficicad corpus suum

Denevenuta

cum aUis in publ.co, app^-u.t e. ror sua exiverat al.is Mari.s et salutav. beata V.rgo cum tr.bus Qu a affectuosiss.me, d.cens e.
Benevenutam
sociasti
:

"TB^ltem

revelationem dehabuit Benevenuta


beati Dom.n.c. d,

item, inffsto translaliotus


S. Dniiiinici,

mei,

sociandum

consolandum .n paud.o Resurmulta hura.l.tate et maxirecUonis. Qua! cum .-egratiata est s.b. et lonma graUarum acUone
te, et

cum

Pass.on.s F.h, me his diebus in dolore veni cum e.s ad h.s devoUs tuis, ideo

votam in fcsto translationis istud Assumption.s beattc nuod fu.t ante testum cum ad festum pra^d.ctum se Virginis. Cum enim
suis

Q_ Yn-ginem multosque
aliossiwctos.

nocte consuetisdevotionibuspra.parasset, in
s.b.

translationis apparmt nra^cedenti festum

'

longa mora

aam moram

contraxit

cum

colloquu-

duo signa loquium cum eis habuit. ASSUMl-TIONIS BEAT^VlBtionem 68 DE BEVEL.\T10NE vita. suaj habuit Beneveiteni DeipaGiNis In ultimo anno ram in OX' magnincam et valdeminuta revelationem valde titm assuiiip Domina^ nostra; c festo Assumptionis
tam a
Filio;

manifestare noluit qua, Benevenuta quasdam personas recommendav.t noluit nom.nare^Et etiam beata= Virgini, quas cumbeala Virmirabilem habuit consolationem dominabus quce erant cum eine et aUis sancUs iUud spaUum, quod tu.t .nU-a ea- quia per totum colprxdicaUonis, conversationem et

ea loquendo. Qua= dixcrat sibi et et.am

SibeatusDom.nicus c.rca med.tulliu.n quod devotione salutans, d.x.t tis et eam cum

noc-

abeataVirginc missus erat, co.,soI,,Uonen, quod.nhocfesto suo spec.alem et d.spa,-u,t. Et tunc l.,b.turaessetaDomino; ductus usque aptusestspiritusejuset sub,to

ut nuncia.-et s.b.

Bolniam

v.rg.nun. juxta rbTbeatamVirginemcum choro et spiritus ejus in mea.-cam beati Dominici, virginum, sciUcet beata. Cathedio duarum ad jussum beata: beata: MarghareUe,
rina; et

in ecclesia

beat, Dom,n.c.,

et

v.d

Vir-.nis est locatus.

Et tunc

vidit

soc.eta es

rabilcm, in

Cumenim

appropinqua.-et istasolemn.tas

c^'

Benevenutapr;cparare se

cum omn.bu

v. nbus

juxta arcam et per ecclesanctorum cantando se cum ibidem cantando siam difTundentes; et contraxissent, ascendebant can-

moramaliquam

interioris etexteriorishominis, posset gaud.a tam devota; solemnitatis

ut cum devot.one

de ca=lo cantando simihter tando, et alia societas

descendebat, et

cum

lecisset sicut P""^^- /'-;'


^^;

multa quod celebrare;speranssemperin Domino,

.n

etmmdescendebat;etsicaUernatm.descenden^nt

OCTOliRlS. DIE VIOESIM^ NON.V

169
{i<\

EX USS.

mulUc societalGSsanclorum.sccunaum

ordinos

desionawla bnnal, vel alia hvjus generis


In
linr/uis cjernumiris
liahel.

nominabat Dominicus docebat spiritum ct ascendentes sccundum sanctos descendentes et Vidcns autem sp.ritus ordines et gradus suos. facicntes orncmm, Benevenutu; Fratrcs in ecclesia Dodiscurrcntes, dicebal bealo et per ecclesiam I^ Fratres ? minico Vident nos modo Kt diccbnt posquia ncquaquam viderc nos
s.h.
:

usque ^d auroram. Beatus et m-adus suos,

autem

ro.r

sinulis

eamilem
el

.wini/icalionem

Apnil Gallos

Ilalos

mullosproscamno

sippeailhihetur.

a remoli.isirelrhratum oslenihml mii lcmporilms fmsse aliiqnc (8). Quo tempore


Ileipara! c Fcsttim .\ssmnpticmis

Beneiliclus

X/V(7)

ria-itVi.V~mc\-emi\Ai,minorcpompaquamnum) relehralmtur. Omnes scf


in voslris parlilms

B. Doiuinicus; udd.

timeas.

filia,

sunt
lccit

corpus

Circaveroauroramreversusestspn-itusaa spintu iUa die cum corpore et

suum

et in

maconventasCivitatensis. Istam revelntioncm qunnWeremburp, nifcstavil nenevenuta Sorori priorissa-Rororumnostrarum. etquil)usdam dim etiam devoaliisSororihus nostris manifestavit secvetariEe sulc, sub
:

nobiscum festum

in ecclesia beati

Donunici

Franem; et ^aunl LuihvicimiXIII, reijem ut mapoleonem I imperatorcm voluisse ageretur. 1 rio, aimonpparatuhiec feslimtas
.

ijralia,-um dccrcto anni 1(08 stalnit ul in hm-ixsque rcijinn'. quic nem Deo el Deipane oh speratam graviitilatem. stcrilis fucrat, non

arlio-

Fi^anciam in sinqulis annisper tolam

esto

A..Lmplionis B. Mm-i^'

"^.'us 'PP"'"

ta)

viduai Jacobinoe,

fideli

quamdiuviveretnemmi sipiUoconfessionis, quod


diceret.

puhlicain.slilueretur.Po..le,-.or,..tiilu..,sdnm pal.;ono suo s..isa 15 augusli S. ^'Poleoni anno

70 Itemeodem anno
Dcin
in fi-sto S. Mtchaflis.

in festo

Micbaelis .-aptusestspiritus multas an.mas de .atormm est locatus : et vidit vidcl aniiM'' qua. sibi ^ratjas puryaforii a ^osnis purgatorii liberatns, quodsmsessentmcnUsl.bese libcratas. ^^"tesdiKC.-unt, archangelus, et ibi Michael rata^ Adcrat autcn. rogarc ut dignarctur

sequent. heati ejus, et juxta pur-

,.

^..

cram

.^upph^ guotannis. ^.nieta 1806 a S. S^le ut per caHonc. dies 15 augusti

suamque nalalcm. impcUad

^^'^"^

Galliciinamsolemnitercelehraru,^(^)^S^^^ in univei-silatc t culo XVIII cxcunle iloiloics. controrcr.na mter


ohorla
est acris

rogaviteumBcnevenuta. toUeret cam Dominnm, quod dc bac vHa


:

glo-

aliijm^^^^^^^^^ ca>lum Assumplionem,

Nondum es rL suam. Et responditei vita tua sicut bo..^ cn.m


adhuc multum
cst utilis
:

a..m... meritis tuis sunt .st.e tuum aux.hum in purgatorio, quoe ^mt multa. petitionem. quam ^v^s lantur; nibilon.inus pr.-scntabo. Pluies postulas, coram Don.ino Fratr, Conrado re;elatio..es manifestavit

Uberata..

adhuc

:::'rr;/::^.:^"

^--

'uas

v.du.e confessnri suo, et devota. '.dori Veronensi, sme, quas non ,>oaiobin.e f.deU secretaria. Aliquas etiam ma.,ores

uet. t s^rvare memori=.

"scrvavit,

quas ne.nini dix.t

prom.ttehat

Qunnta ponipa

ff^""''^.

carsuotempo-sea.cturam;sedmortepr.potuit. venta manilestare non

.najianni 1233 striaddicmAaufjusti.

no^tctsso descrm^rwil fiecessores

CAPUT

IK.

ANNOTATA.
I>o
n,.o.liclionil.us

B.

Bonovc-

nut..
Fc-lur

Explotnurac-uloNicon,
F

j)Uinun\ monialiuni.
,., (1).

S-J"'^' J,
ul
i^*'

part tnginta

r\
, recenlm'"'
Dcipra,H
plunbus
tis
-"'

.,.

onmlTUM

imOPlIETICUJl. Tn Inlrospicit

bm hominum,
succclcrenl

^'
''

.^.

-"^'

(2)-

*""

hmc

personis

''^ ',f^,j, , ">^""'-

sui

cordis

occul a

/..arf/f

et futura

.j ac p>as Kubcus "J*"'^ '',.,;,,, cssc phanlasjicil

a-uenasswwpln sm "'

dormitono ad

P- '-- ^,
pr

man

'".i!::,,

dc g^ror Wilburgis veniret ad


^^^__^

^^,,^^^,,,

chorum,
diabolicxt,

'1'

mcdUationcsaUquandom^^^m

in

Commc>>

timor

'\", ! ^^t^ et anbusu

mulU

videbatur
,

j,,.^

entm gralum miuo abominabil.*.


misericordia et

sibi,

quod ""i;; ^^^^^.^Ti.i.circo Doms a e^set, opcraU ,^^^ ._^^^_^^.^ ^^.


^''=':''

'

consortm

torum.

F.t

cum

in

^^^^
.

,,^,, et

,
p,-*u auotor Commcnlaru

>.,, ,,.

exterins dccla"J""'" ''^^^t intenor,s bon..ms^'^P^ ^^^^^^^ ^, ,gust,u ^

cositationibus

J,itaauodSorores 'P^.--^.^^^.,,,,ae videnit dicebanl pnmam,

,.p.,on.p.^.^^-;es:i;:^-^5
dit.Coloi.i487.Tho.a^^J"tom.U,cap.3S,li.229.-(2'Apu X^'^ ' M:,ttl> cap.
,et. in
,

;,.,,,

,,,,,V,a.Com-

et V.

M. V., Ub.

11,

cap. 8. -^

('
^,,,,,,.

,,.

,,

col.

j,,_
'

_ _

,3,

4,

Revel.t,oesS. Les instruments

'^':t^.

Mec.,1., Pirt'. lice^c.

tor. l.pa.

'^^^^^^^

DirB,tt^,H,ldeB.rtaetc.,P?.'

OctobrisTomusXni.

170

DE

n.

BENF.VRNUT.V

UOJANIS
sms.

.^Bs.

accesserunUul e.m ^.utatamet rr.ale .lispositnm. vos vaUle m U Soror W.lbnrg.s. diccntos qmescere El unn ot ite halun.s, exite de choro qmeeral in eaaem dc cl.oro. nenevcnuta, exiret uccnUa sedc, ab alns cbou ecclcsia in qnadam exiv.t de sede .ua sedibns separata, pra^scntiens
:
.

pluribus Sororibus ,crip.i nriorissa coi-am

D
Supptct
VI-

Snn

et ven.t obv.an. ei. et

manibussuiscap.ens

^^xpnt

peclus ejus. posu.t super

suum

dicens

Soioi

matamatutiuaru.n, dotujt ,:, aucfcset sig.uuu eisaeui niatu alia p<M-soua tinis Visa est autem sccle sua ...^ Soronbus, Tn cboro ct tinis cum voce Soror. Ma.l,a u-t.. statura.in l.abitu et in debcbat lace c omuia s,n,iUs, o'licia nu.e
.

Ma>-gare.a, lertia teria

Pf ^f
m m

'

""^

ci;m

pcr

quia non es damnata, cbarissima. ..ibil timeas, tum. et De. am.ca. sed es in bono statu anima.

So,-or

dilatioue. tam mtenus Et ex tunc s.ue moruco..trariam dispos.t.onem

D.e auU Margarcta, cuncta pcrr.ccus e .Margarcta, c Soror facto, coep.t couqueri modicum, quod in anta cu.,dari ct dolcre ..ou ,u m,.ta.,. Im,ntate cum aUis uou fucat
d,eebaut,

quam

extevius, est in

transmutata. gaudium etb.lar.ta en nem gerens in corde, jucunditatem ,-ehus caaero in facie, et de

at oet la.titiam ^t co'.so

demonstrans
buvffis

q^.
So.-Ol

\\.lEt hoc d.xit So.o. prius fuerat consolata. cor;un pluvibus Soror.hus.

eam AU.0 vero Sororcs contra ct c,uod -1-'" beue fuerat iu matutiuis, cuncta offlc a l..c n legcutem et cantante.n, ct fuiter Soro,-o Ma,-g.-uet,,, tem NcBante autem

.pud

-"

7^
et

aliarum.

QUOMODO OCCULTA
eodem
die

SCIE13.VT.

Cum

;"dno'tuerat,etvc,-saviccaU,scoutrar,um mod, um ca=perunt omnes nou


atr,rn,antibus,

Margarcta

stet.sset in festo beata) Cecilia.'

...

ora-

adm,rari.

q.am Ma.,ma autem causa proplor


non
fu ..t

In; et

Benevenuta orationem recitavit sibi per ordinem


Marga.'eta

vcn.sset ad Beuevenutam quam fecerat Ma.gauta


:

quod Colcbat Soror Margarota, va le Bencvcnuta, qu.a erat e, matut.n,s, erat buspeciaUss.ma, ne occas.onc
rlevota, et

et

co.-am plunbus dic Bertolotta a, cum quadam etiam Beuevenutam, Beneorat.one. cum venissct ad per ordiuem dix.t venut.a etiam sibi suam Bertolotta asseru.t coram Soror

boc conlessa fu.t Sororibus. boror

f^^^^f^

amiea fieretcontraBene:W'U.s obioquutio aUqua u autem aUqua. So.-ores d,c ,ienutam. Fuerunt aUud. nis. quod Bc.cNcnuta, E tes Hoc non est

viua cam

Irir

PR^D.XIT ET nEMOTA 73 QCOMODO FUTURA Vi,Ctarcana dom.na sa.cuUu . sciBET Item cum qua^dam o vestem nob.lem dc scarla mi<;isset quamdam rogaudo cognata) sua), cuidam So.'o.-i dicti loei vestem cousueret sui-ra dictam instanter quod ornamargar.tas et quosdam muUebres

orationem. Et hoc nuibusdam Sororibus.

sub spec.c confuudercdevot>e, ne Soror,s Ma,-garet^ su.c domn.a defectum. . Eodem d.e, tm- supplere qucc moratu, * matroua sciUeet iUa
volu.t ad.iuva..te virtute,

Lcvca.dis, cu,n Soror,bus

,u

bab,tu --""^"-

et .nvcn.c.s ecclesiam beati Domi...ci,

Leucardis

..f^". Bcnc u.u

tam,

..a.-ravit e.

tium

ct d.sit

nuasdam
lus

'

et d.cta accessit licentia priorissie,

Soror non

aude.-et hoc facere

sme
p.-o

Margaret.; defectum scd r,dendo rcspond,t. vit nec arr.rmavit,


jo,-a tec,
7.5

negoper ordinem suprad.ctun, quiu Soroi.s Vere vos est.s, supplcvit. . Qua. uccncga-

MaSororis Mart/arctie

ad priorissam

dictabce.ma.Priorissaveronuluit s.b. d.cta bcenDicta vero Soror C03pit pro


cedere.
lia

eani con-

S,mile

ut satisface.-et

cognaUe
i.istare.

sam vebemeuter

apud pr.or.sd.ceus quod valde


sua>,

tum

Priorissa vero ad occulto faceret dictum opus. voluntati ejus tah instantuam ejus condescendit coguata- sme, quod nec conditione, utdice.-et iUi opere eas de ca^tero un. ipsa nec aUa pro simiU dictfP-Sorori quod .stud ^ravaret. Et insuper dixit quod ab aiiis nesc.re-

Margareta est, su.-gere ad matut.nas NoUtc hac noctc Sorores surrex^se,, autem i,n,s deb.Us. Cum cst, ,U:e matnt,na. matutinas, ct sicut moris ad Soror Marga,eta qu.es,olemn,ter cantarentur.et pr,orissa, et jam n.agn
tuisset, audtcns So o. pars matut,narum cantata cantare Sororcs, p.opter Margareta solcun.itcr quiescere, s^d -rr.^' Mcvotioncm nolu.t plus ; matut...arum v,sa est al.a pe. principio autcm

sequenti die, cum Soio. beal, Petr, ...artyr.s ei pr.or.ssa esset deb.Us, dixit

SUP.'LEV,T DhFECTU.M. QUO.ODO ALIA VICE vice. PostMchuic nepotio accidit aUa
.

pro Sororc Margarcta.

cerct, s,cut ei dixerat

opus faceret ita occuUe, Soror accepit uuam ^^oroim- P.-opter quod dicta angulo sc.hcet do.-miet in occulto loco. in

rem

torii

inceperuntfacei-edictumopus.Benevenuta
ista fieba.it.

erat in

domo propria, quaudo bcati Donnmc. ve.-o mane ad ecclesiam nuenti mal.-oua, de qua iUa veniens. locuta est cum
supra facta est n.entio, Sororum nostrarum im.-andi etexeundilocun.
et dixit
ei
:

Se-

sict sup.-ad,sede Soror.s Ma.-g.areta., pe, alia similis et v.ccs suas ;tum esf, ei per omnia Soror omit. surrex.t omUa eoniplens. Postquan, autem
sona
in

est

quee babct Ubertaten.

bene me.-uit nuod una

quod Bicatis So.-or. Nicholotta^, sua r.e.-et s.cut est mauu..

ct ante altarc ,ncl,Mar-areta, ven.t ad cboru.n. et cum jam sedem suam !ans". ven.ebat ad quas appod.ant * se .oro intrassct tormas super prostrat,ones, v,de. s Soror
:

res

quando faciunt

inf.rmatur n. una .nanu, aUa. Etideo dixit,quia uper^mdum cum una manu nec .ta poteus est ad o Quare se abscond.t n. a.ig.. sicnt cum aUa. a v.d.tDo.u.tale opus? Bene dormito,-ii, ut faciat sanctus Dommicus e nus et heata Virgo et autcm cum aud.sset d.cta dispUcet eis..Ha.c ccrp^t diceret pen.tus .gno.-aret, n atroua et qnid claustrum, eius, et rediens ad ad n.rar. .n verhis verha pneet Sorori Nicholott.c dixit priorissa. .nc.-cpaudo. dixe.-at

Catherina, qua.

erat coUate.-alis sua,

Ma,taretan, vcnientcm, ct
nuil
et ivit

Sororcm omn,a s.b. aliam pcr


et

*0)iilt.

!^mnemiuxtaseinsuascde.nanc.Uen.ob^uobviam Soror, Margareta;,

.,^..a.nan, est.s-/

tc ens

eam

dix it

Qua. rcsponde,.s

ir

E-osum
erm
est^- sa.

verensse Soror Marga.-eta, et

rntl,criua

ZZ
no,

-de ,Ua'recesserat, et ampUus de novo Soror MargareU,, qua=

v,d,t,

quod ,Ua quic stcterat

dcta qua^sibi Beuevenuta simditer aam.ran q^^^^^^ Qul^'e'tiam ccperunt occnUum, quod et.am dc istudnegotium e.-at ita s.n..h.

domo pelona nuUa

b.s sc.ehat. Et n...lta

cun, a U.s sede sua, et complevit V lerrt stetit in advctect plurcs Sororcs Snroribus n.atutinas, factum. ruut istud adn,-ab,le ct,am, plurics SUPPLEVIT DEFECTU.M. Scmcl

scrihi, s, scr.he,^ de Be' eve..uta possent d.x.t m.h., qm ha.c gravaret. Ha^c supradicta

76 ITEM fuisset ,n noua v,sa cum Soror Margareta non est, pe sua, ei, sicut dictum
es
alia

in

sedc

mE
.

VlGESm.V NON\ OGTOimiS.


devota

171

EX 68.

^Zeve.uu.so.ounaa^iv.taw._.u^^^^^
qua; i.. loco uol m.v.*ilo raolum). cklectum cujusdamSorov.s, , -t, .n su,.pl.'V.l
,

omnia

similis.

.lacobina

etim,

vidua

C\PUT

X.

horo.um

^.
,

Do

raptibus

(jvios

palitur B.

^;;:^'dmat..t..,.s>cautaudoetU.ge,^,
ei

Ikucvoiiula.

ou..,ia

ofr.cia

dict.c Soror.s

.n

ejus

spec.e

s. ^="^r1j;;oMono non ..0....


quod faclum
quat-

su..
U
:

D..

t^" "^.' ! OEK..XTUM. Postha.cautem ^f"'^'';:' bj .a.^m tenestram Sororum nos vo.n.ta a,l plur.lius, So.or nriovissa cum Sorur.bus
sset

.v,.TUSHB,TUS.Quotiesautemfueritvaptus sancl.s.vextra co,-pus suu,n i^atus spirilus ejus un.,uam scive, ,,u,a ne,n,n, mu,n uis posset hoc U perpend,t, uod intevdum vol ;; dice,'e. Etsi balur non vorecu.,,1

^P^<"

Ma,-'ar
*0"''

a vegratiata est

e.

d.ce.,s

Car.ss.,na

quavel
79
riuis

,^v;.m.ta

;e-ratiorvobismultun,',.iuo-l

ves-

,odi,-n,,

aliquis advertisset, ">'o'-o faciei ejus

? lusa^
ams
ante
lcli

^ ^^^^
,,. M,,-

:.,ntal.busmatut..usn,cum

Miss.v. Mult,s l,E BV,.T,; IN

suppl

vecooper.re oppvobr.un. e detectu,n, et

eemtLs,tume)usc.bacv.,a^lr,uenl..sp,eius
1-apiaKitur

Missa. Et Uul auqua

ad hlc

vcAa

pevlusa, cp,t verecund,a. vubnre

:4ar:,;uoddimitlerentistaverba,necs,b.de
loquerentur. cuutero talia

ANNOTATA.
^^.r^olomJ^oclocoe!alibiscribUuraRu.

.frn;rc,Uoqua..oc^n.r ;.-.
eont..,ue

---'

quod '^" sancU monastevio suo, ^"^,,^ n,;,,.eotionis Augustin. -T";'^/;,',^^^^^ adv,.vt,.vunt heati

bForma^superqua

sotiacancntium inc.ho>o.

appoU Apo^"

^^^

;t,psin.;ipit

lesto

Jsr ;:::5- -=;;:

utaprojecitse.r,

^ =>;'"

'""^^
,i,

,,.abatuv iidmiranti-

a Cetla

Oidmis

moniahs,

smesensuel molu.
m,rant,bus et valde ,etuv et movevetuv,

n
sei-mnda
,,.
,/.

^^^^ZJfsoiticet rat.es e ...


1
jj

teHiarii
,t ,^oi.-

,e,avetur, tange- Ims moei .B.n.me "'h";''''''^^'', . n,vose b.l,,,.,

q"'

'-'^

P^''''^''

dieonmesl.oras
;

^'^"

,t;i:
>

inlirnutate .mviginti octo


'

^^^^:

Pac^n^"^'

pediantuv. P^' "^'\^Xevf "-'-"!-''" "'^ pvo vespei.s q j,^o,.^m ter nostev l-rarum s ptun^ qualibet al,arum qualibet p Ma.-.a., ^e,-o beata. ,^uot Pa-

..nr>j\TO suo. Alia

^"^'^ "^

^^-^
t

^^^^
^^^^^,

.'^^=

s^Srts:'

ter

nostc, d.c. e

_^^^^^^,

^.,

C autem "-"-';^'^'
vero ternoste,.

"

-^^^^^ POM
0.-

uuun.Pau-aut similiter psalu.um ,elio.,e, vcl


qu. ,,, Lauaatc,
;
^

,,uevenluv

a.l '\'_^'-

j,^^,

,js est

immulata

Miserere me, l';;J^


sciunt. ;;^-"^! Ucc^o slolo.-um,v.dfl.cet

Symbohu.i apo-

tus est

covam

^;t
.

.Uud Deu,n. d,cat ^^.^^ ^^^^


^j,.

nam

ocul. ejus fac


lluc-bant

<^^^^J,
'

-^^
''^

,,. sa...is, et et aa.,t.a ...uUa.


^,,

laevyn..e

-'

-'^-""':t";:^;r3^or.umtuevitterm,pv.mam, et riua..uo natum. Qu. -"'>" *^^""'.'Vcci


Pater
noster ^t
pr.edicta
,

pev sic stetit

^ Sovovesstantesate,psanM.^^
spiritusejus,s.b,l,c,u
tnlo. Et

W""

"'"'

,, ,tui,e,.ent
,uta, ,, ,i
_.^^,^,^,^^,^

^,,

t-"0"'-^'";^^:^?r.lovepvisti..o..estii<,,e,etta,
^'

ieas.,uemad.no,U,n,U,umd.,,^^,_^l^^_^^^^^_

qu

A^ *";

tur (2).

Ua

oaput

Soj,,.(, U ''Xh',,,,pa-nilene(

cum P"0!'f

evat

specaUs "^'-

fuerat, et

qmd

ub, a.rerent ab ea, ;^;' ,,ta verecundia

Uatjeati

^onnma,<luam

a
_^.f j;

,^.

OrdinisMagistergeneratt><.^^o
eunteju.ta

"""""Xrl^diL redeapprobaru.nt{3).

,espond,t et verb,s.lps,c ve hujusu.odi pu'eantes, ""' -'::'

"',;', ,olestarent \';^f rogabat quo.l

eam

^^^^ ,p
^.^^ ,b,

manifesta..e..b.tuuat
ret, neniini
revelait-ui,.

ei t

.id vld,sset,
1

promis-

^^^_^^,li,,,e.

pr.mo "1.^l..eratad sione sibi ^:^;',^;^,,., quod


etauctoritate

"
.>-.a.,v.,.--r;;;;:,:r:s^-:
CodcsUcgul..tom.lV.pa,.

ActaSS.tom.UIApnlis,pag.872. AC^* "^^ 140 et soqq.


'

172
KX MSS.

DE
viditanimam

B.

BKNKVENUTA DE BOJANIS.
vin
heati

mirpatoriuni. et purgatoni erat ediicsororis siia'. qiun de paniis et dilexerat eam multum in vila sua, ta. qui servierat et liabucrat in ea devotio-

co{inati sui.

niultum

sibi

nemnon modioam
quod mcritis suis

et

dictum

fuil

Uencvenutie,
:

de paMiis po-ms educpropter quod felix illa anima, sic de et sibi magnifice ta. venit aute licncvenulam,
fuerat liberata
{iratias egit o.

duabus D Dominici,quavfuerant miss.e in missa fucrat supev altare pixidibus eburueis. Una conventui *. Itcm duabus vi- * conventus Sororum nostrarum unum caput, quod cibus rapta fuit in videndo m.U.um virginis.qu.ciuit una undecim fuit unius L,oloniam. b juxta virginum b, qux passa,' fuevunt Framissum fuit SorovibusOvdinis

nuod caput tnim Pradicatorum dc


in

Forojulii, et scrvant illud

multa reverentia

et devotiuue

oruatum.

Cum

atqueiterum.

vesperis. Item eodem quadam sede ab die in vesperis eral in choro in commoran aliis separata; ibi cnim consuevcrat vesperie usiiuc ad inceptu: fucrunt
8-2

Be longo raptu

in

quamdam Sororcs nostrai reciperent nosBencvcnnta niurabatur in luco Sovorum tunc


novitiam,

trarum.

Cum aulem

et

postquam fmem, et eliam postquam

cum

fuei-unt fmitaj, per lon-

aliis Sororibus tiam cvat etiam Hencvenuta

cssut priorissa in capitulo ad recipiendam dictam novi-

cum

cis: etstantibus
eis,

gam nioram
fmitis

sine sensu et motu. quia raptus prupter qutjd, crat spiritus cjus, nec erat in ea vesperis.veniebantSovores ante eam cum
fuit
:

Soronbus umuibus

ct

Bencvenuta cum

cnm

sieculari et religioso in"novilia exueretur habitu

dispositionem reverentia et devotione multa, ejus

mirabilemcontemplantes;de quo verecundabacum spiritus redibatad ipsam. Item

hymnus Veni, Creator ducretuv et a cantorissa raptus est spiritus BeneSpiritus.'inciperetur, advertevunt omnes. Cum autcm convenuta3 ct

ventus

turmultum

in loco ubi dorin matulinis scqucntibus, cum tutuni tcmi.us in quo illai iniebat,morarctur,per rapta fuit niatutina; solemniter cantabantur. scnsu et motu. Item idcm coutispiritu, et sine

GorMissa sequenti usque ad elcvationem Curporis puris Domini. quia ante elevationem revertcbatur Dumini pcr aliquam lioram spiritus
git

ad ecclesiam cantando hymnum remansit in capitulo stando.quia non Benevenuta ea rcmansit domina poterat se movere. Et cum qua-non habcbat habitum rciigionis, Leucardisf, est vevevsus, et hoc donec Bcncvcnut^^ spiritus longa) moviu spatium, et postca
ivet

factumestper

Sorores msecutte. Istos venit ad ecclesiam.et alia^

manebat in ipsa ad ipsam et adorato Dummo, hoc facieusque ad consummationem Missie. Et in nocte sebat in omni Missa solcnini. Uem Hieronymi, quenti, quaa cst ante fcstum beati quibusdam Sodomo, in qua jacebat cum
:

viderunt mamfesto raptus supcrius nominatos etiam aln raptus Soroves communitev. Fuevunt qui non poluerunt sin^ulaves non ita manifesti,

erat in

roribus

Sorore et cictevis dormientibus, exceiita Soror MavgaMargareta, Penevenuta orabat, et


;

retacum

ea. Et

cum

esset lienevcnuta prustrata

spiritus ejus extra in vcnia lon^a,raptus est

eam, Etcumrediisetbene advcrlit Soror Margareta. cognuvit Soror set spiritus ad eani, quod bcne
Margaveta pev qua^dam ejus suspiria institit multum, aceessit ad cam ct rogavit, et sicut crat quod se deponevet aliquantulum ita dcposuissct cum multa deEt cum se
vestita.

quiomnesconper^ingulus mcmoria: reservari; infra teinpus quo tuit tinerunt in Benevenuta nommatum.Quia cum Sovovibus nostris superius noluit habere talvero dcvotissima Benevenuta totu tcmsasconsolationeshujus Uiisei^e vitio, justus judex, m purc vittc sua-, idcirco Dominus, sibi dabat rai^tuspiritusejusin cailum merito
pnegustave consolationes beata^
vita^

sine fine

longa,

loniansura', ubi vidit et infantilibus annis incipiens qui Quia etiam ab

audivit quod non hcet

noluitse carnis dave


licationLni

deliciis,

imo poliusversa

etdolores,et Chnsti mortivice carnis molestias postea semper in suo tenello corpore

faciem suam votione,- posuit Soror Margareta osculata est eani ct tunc super fuciem ejus, et consolationem ex ca sensit tantam dulcedinem et intrasse, quod videbatur ei exiisse, et iu eam consolationes mundi huic ;i'quiparan
:

circumferre
pra^stitit

vimcnto enim

Dominus Jesus Christus sibi consolatmues minlKas expespiritus mfirmabatuv didicerat, quod cum
:

ideo

et putentiuv iu spn-itu reddein corporc. fortior ctiam.quia nunquam vuluit habere

quod omnes non posseut. Etduravit

ista consolatio

Surure

batur Insuper conversationcm

et

familiavitatem

diligentmm

: "

lacrymarum Margaveta multis diebus, cum multa quic consolatio plenius in alio luco abundantia ;
supevius est descvipta.

qux-rentium, idco Domitransitona, ct tcrrena cam frequcntcm visitationem et connus misit ad

Item in Annuncia83 De uai'tu iN cosLUM. Rapitur quoVivgiuis qmo sccuta cst.eodcm anno, que in ccetione beatiu Missa sequcnti rapta vespevis et lum. in pvimis manifestavit aliquibus, quod in ipso fuit Et tune vespevce coilo et vidit quomudu ilUu

angelorum scisolationcm civium supernovum, sanctorum et Irciuenhcet etmaxime Gabriclis,


tius beati

Domimci,

ct

bcatarum virgnmm et

raptu

fuit in

iu in ccf^lo licbant. Itcm

omit. * omit.

scptnnana sancta, quanMissis,quamdiucantado cantantui-Passioncs in etm ilhs Passiuncs, cxtra se rapiebatur bantur lamentationcs cautanmatutinis, quando
:

et Margarctie, in pra^cipue Catharin^, Agnelis consolaliones habequibus omnibus ineffabiles nimis divinur consolatiobat; quia dclicat.e sunl alienas. nes ctdantuv iion admittentibus
iik

Ft ne magnitu.lu
satana::.

havum consolationum Susnnmt

ex^lL:am,datuscstcipcvnussio..ed.vina--^^
angelus

tribus
tur

quamdiu

iHaj * matutinie cantabantur,

in erat in ea spirilus ejus,

non conspeetu Sororum

eisub diversis

malignus scUicet spintus, qui speciebus visibiliter apparendo,

mercedis
toco.

omnium. 84 De baptu
coena; Domini,
crat
set

in ccena Domini. Item in die cum comederent Sorores, et ipsa

* divcvsimode molestavit cum e-un multis annis ci exprobi-atiuuibus, tevroribus, aliquando minis, uliquando vcvo sub pulera verberibus;

intevdum

spccie blandis vuvbis voiens

eam

decipere, ipsam
in

adti. curo

conspectu totiusconventus supcr eam, nec sine multa deraJtus cst spiritus extra aliquavum. Itcm m videndo votmne et lacnnns vicibus rnpt;. Imt m rehquias sanctorum. tribus rehquias multarum. Primo in videndo
in

gustasm mensa cum eis, ef modicum quidmcnsam

niultiformitcr impuguandu. Sed

ommbus

De.

superatus ab ea,cum virtute confusus Uiabolus,et verecundia recedebat. Devotissima clamore et

postca visitata per vero Benevenuta imnmdiate per eos mulangelos, vel sanetos,vel sanctas.et cuusoIuta,manebat in multiplici gaudio
tinliciter *

pracsentia

et

DIE VIGESIMA NON.V OCTOBRIS.

73

etWtia,

Christi passioquia sicut abundabant abundabatconsolalio nes in ea, ita et per Jesum tempore viU.;suto duxissua Et cumquasi toto vitam, sicut in his paucis
set

B.ne87 Secunda consolatio quam habohnt

tam devotissimam

iitsubterfut'cret

scriptis hreviter est verbis immediate superius descriptum,cupiebatdissolvi etessc cumChristo, pra3cipuepostquam,in ecclesia raptaspiritu.pnucupiebat ex austaverat dulcedines iUas. Non idco * mundi preshac vita migrare. et subterfugere etcarnis dolorcs, suras, et dicmonum molestias, et

venuta iu hoc mundu, erat essc in ecclesui de Dominici mide f^i fieri potuisset, nunquam voiuisset. ea nec in die nec in nocte recedere tollebatur nia consolalio duabus de causis ab ea
:

Ijcati

'^J^l'''
jj^^,,,,-^,-

propter vi{iiex parte una erat debililas nalurxet ctiam proptcr aliquas lias et ahstinentias suas,
:

infirmitates, propter quas

siam venire sine


propter

muUo

nun putemt ad ecclegravaminc. Mia causa

quibus nimis ct uUra quam patienti:c nimis.imicta luerat; imo ad tautam audivi ab ea, qui perfcctionem pervenerat, quod
infn-mitates, in

quam non poterat ad ecclesiam venire, soror sua, defeclus societatis. quia Maria erat
quED consueverat

eam

sociare,

hccc scripsi,

quando
Ecce,

sanata perfecte fuit


perfecte

divmo

non potcrat, sicut prius. * re^imen domus intcrius sibi


bere curam familiai.

modo sic sociarc quia modo incumbcbat


et exterius, et ba^ ni'

miraculo

et videtur

sum sanala, quod nunquam aliquam modo mihi


in<iuit.

innrmilatemhabuerim;sedparatasum,siDomino iufirmitates iterato voplacet, onmcs quas habui Sed ideo cupiebat dissolvi, luntarie sustinere.
prxgustaverat,dulcedmesperveut ad illas,quas ad se, redirct ad eum, qui fecerat cam niret et ut ad eum erat cor ejus donec redirct
et

ANNOTATA.
Eenevenuta; a GratiasegilX^.

anima a pur-

inquietum

Dominum

Unde personas iUas, quas ut rogarent pro ea, amare Deum*, sa^pe rogabat, ex hac vita propter quod Dominus toUeret eam vogav.t.
:

credebat timcre

et

gatorioejusinievvcnHUhcraia.ldcmaccuhsse cjux biooraS Nicolao Tolentino narranl sanctos de animabus phi (i) Plurca alios enumerat defunctorum imprimis sollicitos^ ^ Cahicr. eorumque explicat R. P. Carolus
insiqnia
(2).

hocme.qui

Simiiiter faciebat

h^cscripsi,de hoc sa^pe angelis etsanctis ahis,qm

sibi

supenus est irequentissime apparebant. sicul ea Dominum, siepedescnptum,utrogarentpro


et sa3Culo educeret eam; quod de hoc nequam non-

Undecim millium virgtJium prolixe dicium ffd a in Opere BoHandiano scripiore Commentarii prievii (3). supra num. cLeucardem de qua hoc loco ci
b

De

reliquiis

dicebant ad

eam ul patienler sustineret,qma a^venerathorae3US.Sedquiasan^adesie^


si dUat.one dilatione crescunt, et 1^^'^'^""'^' sunt; istud suum deria vera non =^^^ quoctessecum Christo, crescebat icetdissolvi duas magnas multum faciebat,quia

73

7ium.lA, suspicor, quum fere moniatibus FF. Pr^diciD Benevenuta cum


et

idemac

def.

ui^ ^.s

iorum commcrcium halmerit, sodaOrdinisS.Dominiciseu de Pmiitcniia vixisse satis lcm.Eam feminompientissime na^nmuttas Nec minm ;
indicai bioqraphus. iLashuJu. Tertii Ordinis

fuissc

lern

meei adhuc

odperfM^mus

christiameaplccmperrcnmenor,mus.Ha,um
Re{jnlanun Proa-mto noptures in Codicis iotum orhem Z7nantur{4). UUus sodaiUiiper

t-.tn aiia toto. -ilia

Eifuit ma-

vita (jmnn sola~ tiwn uti Fratrc

habebat inhac nauc consulalio, quam 80 lina major conlessor suus. Nec erat Frater Conradus,

\L\o vcro toUchaturexparte.

ChnsliauLl
videt,

proparja^^^^

Conrndo

confessario,

vwcreinChnneneriset a^tatis.quipievettent posscnt ; et omnes iioJesu, ei nomcn dare exceptis iisque facUlimis cius lcaes, paucis vel constlto vel pr'^eepto

condiiionis, qiium omnes cx<jHscumquc

^n^Mistianis
'iflrvandic

nroponercntur.

^-

FF
,uis

P,iedwato,-um : Priores formam canon,oam couventibus sccundum

conveutuales a

parte cfemTur. v,del,ceta,n.jori

uU,-a med,e-

:rom;numeH,c.Uum;vc|p.scru

-2. ---, -:r:


con a pno,-atu, et
, ,i

=:
o,nia -

:^-::::::^::^:-a-)"-':rm servanda
*

^nr^fr,

htvc ler

sit,

fuitdectaratumi^).

conventura add.

a:d:<:::sB:.>eveLtac.,,t,ncoso,uMUtertr,bulari.

,V de. sam
pag.

m.

142.

cclit.

Br^clue.

(5)

Codc.Rogul.. tom.

ristisciues

s.

aOct.,Fg.235etseqq

^^^ HOis - (4)^^^^jj ^^j^,, Codex

Kegul.,

CAPUT

174

DE

B.

liENEVENUTA DE DOJANIS.
personarum religiosarum et magnam habebant iu ea devotioneui.
sa.cularium,
qa;v,
I)

ES MSS.

fu.t lu isto

CAPUT

XI.

triiUio visitaUi.

B,

Benovonula

u1

nu>riatur

PE HAC VIIA. 00 UUOMODO MIGRAVIT tr.dum. est autem uocte, qu. istu.I ael^e ct quasi omnibus quod ipsa
tautibus

Deo

in)p(lral.

lltima^

ejus

vua .mgrire.
et

revelali<nes.

Ejus niors.

bonestu. sanctitMis sua^. super propver devotionem

multa. devot^ s.cut ct factum est, sa.cularcs et rchgms;e. person;^

^^
.

lU llU

rl

post

fri-

duum
tur.

viori.

bac

eam

voU.eruutvi,ilare,utosscntjuxtaeam,quan^
felix

anima sua separaretur

a corpore. Et

cum

pctUetiinpetrai a

Deo

ut

Q>
llaTc

EXAUDITA EST. UOMODO PETIVIT MORI ET


devotissima ig.tnr ntten<\ens

Benevenuta,

moriatur.

consolatio in hac yita quod nullasibimanehat annum suio tetat.s a cum usque ad XXXVIII festum Smion.s e pervenislet, ootavo die ante

pro Eratribus, qma ips, posNostra>autem matutmjLMnsent nimium stare.)) Jacobus, qui cia tenm sunt pulsat^e. Et Frater viduis eum mtrassc devol.s expedivit se, et pnu.o vemt Jucte, cum duabus fvater suus carnabs, (u.ia quarum e.at Trater Gonradus, pnor eccleiam beati Dominici, ad eam Post hunc veuit quo.ulam cognaf sm, uxor et i"veucruut eam soro' Bua ear..aU.. Veronensis, coufessor suus, suis eduxerat de pCE,^. aliquid mtelhpentem et eu s animam merit.s deficicntem, sed adhuc a ha est descriptum superius Tuuc P"or VeroneuMs c1, .gatorii, sicut etiam cognoseentem. tnnoa. vidux Jacob.na;, secrediccre Fdm, "'1^1 vidua erat soror devoUe pit confortareet orup.-osric.ens dicas Gredu secura. et tariueet socia. llenevenutaO, led sta nrmncr, et sis des.der.o, aud.e.,Vevonens.s e dn.um cum multo alTectu et potes. )> Prior vero Deum sicut Dom.i.e viduis, sic orav.t m-are pro ipsa et ccepernnt tibus illis duabus Fratres qui erant ibi tiillum sangu.nem p.etiorecommendatiunis animie sunt o Deus Jesu Ghriste. per moresolito sup . lienevenutie vidua pro nobis peccator.bus autem sum quem fudisti cium prosecuti.Soror rogo te quod de hac peclus ejus sanctLimam crucem tuam. eam iutra hrachia sua. snper tenebat .^ud n exped.t an.m.e me.-e. . Et tunc em.s.t mavita lollas me, si caputreclinatum habcutem. orat.on.m -"'. '"" et obscuro aspectu tesautemilte dua; vidua; ^num gemitum cum rugitu, exaufactam. t.mentes ..e cst ei facies bilar.s e desiderio
ip.a dixit
:

mca.tullium iam apprupinquasset essct modo, et rcspousum qua.sivit quabs hora transusset.Tunc quod noctis n.edietas jam
e.t ci
Mittite

noctis,

ipsa

vero

afreclu

et dita toet, dix.t ad

.,uod

Noh sic soror sua cum quia non possen. ...s. dicere, Benevenut., hac v.ta, sine te .n desolatione multa vivere Non crejucunda f.-.cie respond.te, Ipsa vero juvare s, essem mehus ciuam possen. te v.ta glo. ue. Domi,.o Jesu Christo ... eum valle m.sena., ? Altera

eam

^t post

mod.cum restiluia dextris fuamda, quasi ridens, a


^cu
is

et a

s.mstris

ter et felk-.ter

L
,i

qu

1292 cxpiravit tertio kal. uovemb. d.spositio fac.e. quam rugitus et c Et b.c tahs respondere cu.dau. rcin morte, videtur habu.t mnUam instaut.an. suam quam ad
velatio,.i,

a^p^ciendo ac

si

sana iuisset, et

sic la.tan-

angustia dix.t e. Doetiam vidua cum multa nos dereh..que,e, qu.a mina Cenevenuta, nol.te nostrorum on.mum, qm vos estis magna spes
:

e.sem tecum

in

hac

diIi"imusvos
add. autem e

et

dcvotionem habemus

volns,

magna

consolatio nostra,

Esaud.t.. est'

n.h^

habueratahcata Yirginc. Jp$i SCmC QUALIS S.BI DIABO91 QUOMODO VOLUIT Beucvcnuta rx Audieus LUSA.-PARERCT IN MOBTE. f.desa.pequaliterse.Tonsantiquus insidiatn.' animas sc.hcet bdel um libus in boramortis,
impedicndn despe,-atioue
quale sibi
et diversis terror.bus

rmrilii-

,o,n,.,lsorat,osua-,..amil.adie,uvasaeanon de,el,qu,t eam quidamdolor pectoris, qu, usque ad n,ortem.


jEgrota
decunibit

quando esi-cdu.ntur a corporc,

voluit de sescire

imped.meutum

pra_-stare

dehebat.

A1.PARV.EBUNTAPPI.0PINQUANTE 89 QlI.ES.GNA

MORTE In iUa nocte

erant sorores ad v,derun usque ad illam bo.-a,n, g laverant pr.ed.cta supra don.u.n glohum unum lum,nis In n.ane sequent. ven.t vrgi..is de.scendentem. pot.us agdolore non eessante sed
.

el pra.cedenti noct.s, du.e n.ul.eres, qua, parte ertia et quarta de contrata ,lla .|ua

transaeta

invicem

ante iustant. oratione Propterboc nmltis diebus quod sibi boc notum postulavit a beata V.rg.ne, heata virgo ma> faceredignarctur. Quomodo F semel apparuit beata V.rgo KEST vviT smi. Quare sp.r.lus sih.,quod tuuc malignus

ei,manitestans

d ecclesia,n,
grava.,te, et

eum postea
quod multam

,-edi,-et

domumso,os
lantmn .ny,

borribilis; innarebit sihi valde d.lat.one vesecura, quia siue mor. r,nen esto quod t.b. d.co et hoc tui iu adjutorium nocte probahis hac
:

et n.qu.t

Tu

ml
go

modo

QVOMODO

EI

APPAUIT DIABOLUS IN MOBTE.


apparu.t
e,

auxiho
et

sustentata, in

uit inlirn,ilas,
i..

ipso itinere ape os ipsam oportu.t


ejee.l

e.

add. cx

dolor non cessam Tertia et quarta die, licet el.am pra.celicet ,e"scd putius augcretur, et adbuc elVus.o..e dehihor esset dCui saugu,n.s

ipsa via

sangu.ms

qua.,t.ta-

beata, Virginis Et n"ost reces5um faciens e, t,n,ores ritus n.mis horr,h,lis, !,us sp damnal,one.n*e a dHmnationc quod ,n horribUes, et d.eens indiscretam duxerat data datam, pro eo quod
s,b

mah-

l/olif^-

cessaret spuere sanguinem non Quarta vc-o ecclesiam visitare. voluit


;

n,h.lom..u.s
et

^U m et antl tempus angustia multa F tcum Benevenuta i

.uterfece.-atsemet.psam. ,n adjutoet

duabus

nusnum

heatamVn-ginem provoca^-ef,
:

quod
ei

provocassei

sequentibus oportuit
cente dolore
:

eam decumbere,

nr,vales-

et inr,-a

hoc tempus on.mbus ecdevote susceirt.s, et

cSasticis saerame..tis d.spos.t.s uegoti.s suis ordh.ate super omnibus' jacebant co,i.. quo sepulcro el git sepeliri in pos,matr.s, quod est unmediate
po,a patris et
b

m-

oam sicut pronnserat, invocas;qu,a In cassum r,"nussp,r.tus l!fu.tbeataVirgo,qua.apparuitt.h.,sedego Be sic te dee.pere volm.
suhspecie sua. qu.a

adjuvaret, respond,t

nevcutavero

tum

beati ante fores ecclesia; devotarum et bonestarum mu"t.?ud,ne .nsuper

Uomm.c,

i.

ce , ns. moram m,l,bus per. longam heala confusus abscess.t

n.vocare no, heatan. Virginem prxdict.s verb.s et diabolusversavice


;

demum

^^^-^-^^^ Vng.ne cum

poat

'

OGTOBUIS. DIE VIGESIMX NON.V

175

A sua lucente familia

^bsequente

, , vMi,,imam ct aes ot.Mm^^

"iosorum,

e.t

veligiosarum, el

multarum aliarum
eonvenerant

EX MSS.

;e,.sonarum,ciua.r,-opterdevot,onem
,i

^'^^"'^""^' ""' "''j,,. Denevenutam magn,nce ^^velaverat Benevenula 1 i;t,onem ciiu ante qu,e supa eam sorori sua- carnal,, trioi moniali,

quos ven,t qu,felieem t,-ansi,u,u ejus. Inle,vi.lua.,m cuju , ,.,f,u,sororissua= ,^, ,t, ,.,,,,,^ ,,^ , ^^ ,^,^^__^^^^ ^,^
^^^^^^^^
cujus

sui

amnwm

luuuu?- ^ui^

...

f
;

esl descni.tum nocnis eiluxcrat, sicut supcrius ejuscum clamore nuigno, corpus ct ivruit <;uper largi^simo ; itii quua es uanct

fluKUs maguus bus ejus est ruptus saufzuuus

lacrymarum

tletu

et

Annunciation,s beaue iu n a ab on. fu.tcurata Beneve.u, Vi"g n L: quanJo s,b, b.ata corporis, apparu.t nrmitate mcntis et
.

curalus est

.le

J- -'"-'

qu.u emigranea esde cetero amplu.s n.u ribus annis, nec ipsum volebat.t.psan. eaOe.u
nostri l.vU Fratresautem

quadam miinnitatc sua capit.s. fuerat plua.c.lur. quanv passus

C"nU-nbussanctis.et^

.^

sed iustant.a et imporU. di. traaere sepultu.'^, su.c Ma..c. h. et sor.n-.s Paul. nitate fratris sui

:San.t,biinaa3Utor.um,ni...mo-^^^^^^^^ APPARUIT. IH HORV 'IRANSnUS LUMCN

:^transitussu.,.ntransqua^ammta.em^

Ll

(volebant satiari de

eacum pr^-nt.a
),

co -

pr.epa.au turam decenUus

ma
camque
runi nid.
in

!K.plurosv,..iae.nelionbusciv,tatiset
decUnare
bcali Dumuuci. versus ecclesiam

tule-

nob.les et ulures aor,nu; commLi populo terra.,

i.o,.est.c,

cum mul

ccch'

,s

iiamS.Domi-

ANNOTATA.
B

visitare

BenevenuUe corpus sanctissimum

v-""'"' J-.; ^ oausa

:,::;rms,Lu.a,,tese.Unacumn.uiUsU^nus tum patLo cu,n anul,s. et


et tangentes illua

t
iVato cs(

rf

et

rebus

ali,s,

quas honnnes secum a

e-

emm

che 4 "'"J
;

'''^

.,

,, 30

"''"'" oriotns an 12B-, /ie(-sc "os

5r;^::^rr:^5ES
rf

rn/

.C''

';;., j,

,rf

s. (^pta-

num

RHlieus, ruisse opinatur

u
toto

"2"

-:::ar^on..m^-n
Bojan,, q" ,uo.,aa. aon..n,

tJt ^erunt

et osculata,

sunt corpus

^ivenao muita
nai

-J^-^^t

^,';

,^'',

,,,i,

,/0;^""
in lerlio

Onlme

,,er,oerati..tacor-l^..-^^^^^,^,_,,,,,,,
colleg,osuo, et l""".' litu,lo, venit l"-''^^'^'"
ecclesi,am beati

'T^Bf:::c.,utf.mi.cq,,on^^^^^^^"^^
;

;,

i, suo con-

vivit devote

nostro.
eacle,n

Adchl

''"""',

Hcel atramento

Bcevenuuo aa 0,; deferenaum '''" '^^^^,," ventu ad .,, ^u.n conDonn,c.^ E cmn 1^
ve,,tus.,orerv^..sse^^
.P^^^^^

-l-^^^^^^lZ^e^sp.rasse in loeo Mutius Sfo,Ca aim^m C .""'""f'^;^ refeH ^^^. ^^^^.^ ^^^. ^ gui eoeahatu,inleltwii ^a (2). .-0// (^),,. 'P''"'-.'''^
,;,
^^

,^y - "^"Zt^^Zr "^^^^^^Yet-um y-r rris.^ellemesaas quan, t-c


^''''''''' (3).

si,jni/icat

ali-

necessar.a et post : , ,eversi process.onal.ler , ^, Don.i.nc, p,ooess,^_^ abbatissa c abbat.ssa cum ^t eos aom.na ^^^^^^^^^ ^^ eo. freq..en l ferelro cum pop. ^^^^_

^'-<^'J^ m

^^^^,
.

Catapano '"'''";".,

ic

,ta

coe,du,n

quod

"'"""'ZtJZne Quam roeem m "'S "'^^^^ indieandum


''"'">''''"'!":" d.em . nevenuta; Benevenuue '"<'"'
.

alieujus scriptioms
sese

eccies.a pos.to ^'^, ,,pore in 'espcr et ="". ,,,, ieepto, pernoct.a,e cum
,

^,

^^^^.

^^^

^^
paatero die
cmiffssiriiis

debebant

Zmemo,iu,ih'm.de,iuoaae-

B.

Ut.
SC(4)-

inco,lice

"7," ^^^^^,^,^^ ^,^.,. Catapano nunmpalo c.tapano w-

,.p,ia rea.e,-unt. opria rea.erunt.


-

^. 05

Mane ^,^,,,^

,,^eU ^equenU

re sa^^^^^ 'e e.^",.


_
.

^^ yi,^, ^^ y,^^,, .^,. ^^^,, ^^^ ^ c.

coriunpopiilo

^"""""';:'vt:;:nrS'^--^""-^'serraaus, p,-.o.
,,vitc.etqu,an
^^'"'"^,.,,\en,pus protraben.l. ^l^^.,^,^,. ...t 1

pradiral ejtis
Utudcs.
e

^^^,,
,, ,,-

GXPUT

XII.

mone,, .n

Ee..c^
,^,1,

B. rionovePlancus paroutum

' sua n,er,ta *'"^"^^^' ,,nol beata V.rgo ^^e.l.cc'

nu(a>.EJuslauscolol).ata.
T
Moriuam
B.

racula recitavit , oete A."""'^'.^""';':


:

'

^,,^,

,m

beato Dom.n.co

in sil;. quo.l pr-' .-' ,t ,.,^,,,

^^''""Bcncvenuei Planctus tum multilu- ^ * lum mu

Ttinn C^eleV PlANCTUS PARENTOl.Tu parentum. et am

plevatus estmceror

""

ommum

^^ ^^^._

:s;;rrr:.--'---'"^.letla

Kenint,

ecm I>a 50, B. Bcnvenut^.


et

pag.i06,edit.

15811.

^o,

176
X M8S.
et

DE

B.

BENEVENUTA DE BOJANIS.
dimitte
te
vit, fuit

postfactum est eadem die stupendo miraculo corpore quam scilicet a Benevenuta accepto
;

me

abire.etpromitto

de ciftero moleslabo.

tibi quod nunquam Tertium quud pnedica-

accipicns Christi, apparuit beatus Bominicus, et

quud animam

fratris

carualis

prinris

eam per manun). dinluxil eam per niedium chorum


usque ad gradus majoris altaris suo nomiiii dedijacuit prostrata, cati. Ubi postquam aliquantulum ab omni infirmitate corporis et anim;e sanata surrexit. Aliud vero miraL-ulumrecitavit,quando adco scilicet biennio cincta funicuio, funiculus
intraverat cariiem ejus. quod non potuerat eum alitollere sine carnis incisione : et hoc nolebat Dei petens au.Kilium.concui revelaro.Super quo
lugit

ad inVeronensis, qni iiuper defunctus fuerat, puenis purgatorii suis meritis stantiam ejus de precibus liberavit. Unde defuuctus postea
et

apparens

ei,

huiniliter gratias egit. Et hLuc tria.

melius sunt Benevenutai descripta.Etsic completuin est quod


quie pricdicavit, in

supcrioribus

Cunradus erat divinitus est promissum, et Frat.-r in (inarevelatione Benevenuta; securus,quoil


ex

cumque

ad tutum urationis relugium,

et spiritu

suo

raortis parte fuisset, juxta cam in hora sepulturaj. esset, et ipsam traderet

ad eam

reverso, qui iu ipsa oratione uxtra se

interaptus fuorat, invenit ipsiun iuniculum ita conspectum suum positum, sicut prius grum aute in ipsa cincta maiifbat. Et ista duo miracula

ANI^OTATA.
a B.

Item die do
minica

superioribusmagis distincte sunt posita. 06 Multi autem viri et mulleres de Civitate scientus Fratrem Conrailuui muito tempore fuisse Bcnevemilai secruUirium et confessorem, et sanctitatis

Benevcnutam ipso die obitus sepulturce

iradere volenies,

FF.

Prspclicaiores
:

nnnopa-

clo Fcclesiir iegcs violabani

nam

hujusinodi

usum

fuis\se

antiquissimum facile coHiijitur

ejus

muUa
;

secreta

novisse, qu:e ipsa

secreii, vivente ruvelare non poterat ratione nunc vero quod defuncta promiserat quod a promissione secreti fuerat liberaerat,

in ex ritu sepeliendi tnortuos{i), descripio archiv. Basilicx Vaiicanx veiusio codice 7ns.
libro Rii^.Petri :cujusvesiirjia in hodicrno Aique etiajn nosiro irvo in tuali cemuntur. iemporexsiivo, Ifalia meridionali, prcescriim

et

cupiebaat

tus/cupiehat'ah ipsu audire aliqua Dei opera


mirabiUa, qua; circa ipsani facta fuissent, quam recederet de conventu, et ad suum accedefuit prx-dicatio ret prioratum. El proptur hoc quam i^r^udiordinata iu sequenti donnuica; ad
ante-

similis usus ciget. Quare S.

Pachomius

{2),

1jeat%is CaroS. Atnbrosius Mediolanensis (3), multique alii quo dic morlus Mngnus (4),

iuisunt vel intra vigesimam


post

cationem convenit pars maxima Civitatis, plena; quod ecclesia ao.straerathominibus valde it quaspr.edica\ in qua pr.edicatione postquam dam ma^znas gratias et virtutes, quas Domhius
ita

mortcm

sepulturai

quartamhoram fuenmt dati (5): Ve-

rum

secundo die .septinm. quarfo, fertio, vel non raro sepeliehantur{a).Htinc rUum mortui

JesusChristusBeiievenut:i;

contulerat, tria

spe-

ecclesiasiicum explicuii Martenius (7). duah Pauhis FamiliamBojanipropagamt

quie sunt cialia de ea valde mirahilia pra.dicavit. vita. valde magnifica et insolita degentibus in hac
mirabilia prodidit

97 Dic MiBACULO Gabrielis ANGELi. Primum quomodo non terfuit illud raagnum prodigium, veno cibo, sed coelesti alimento per Gabrielem archangehmi, quasi per .luinquennium. sustentata fuit;

bus suis ^t.roribus (8). huic sanc Osculantes corpus B. Benevunut;c solummodo culctce virgini non pidjlicum sed nequa^ tum privatum ea-hibueruni ,quum hxc Ecclesix mi' quam solemniier autapuhticis pietaie peracta nistris, sed tantum ex privafa
fuerint
(9).
,

quia infra

lioc

tempus cihum vix

in

septimana sumebat, et hoc faciebat ad instaneo tiam sibi adstantium, quia bene seiebat, quod

non indigebat. Et cilms ille erat tam parvissima^ sufficeret quantitatis, quod parvte aviculte vix horam totaliter una die; quem post modicam
evomebat. Angelus autem Gahriel circa C nonam descendebat de coelo quotidie, vasculum die lucidum portans secum, et tribus vicibus iu modicum ex eo, et suis accipiebat iiuid
digitis

Marite d Paternostri. id est, Hosariimi B. in CommenVirginis,de quo in Actis nostris iario ad Vitarn S. Dominici.
e Oratio funebris

honorcm

B. Benevenutae

horam

culiusjyivati a Frairc Conrado habita.utpote aut aliorum HR. signifcatio, Urbani VIII gePonii/icumdecretis non rcpugnaf. Hujiis adjunctis a S. Bcrsimilibus
neris honor in
et nardo S. Matachix frafrique suo Girardo Osfiensi,posiea AlexanS. Clarxacardinaii droIV, R. P., fuitdelatus. Ncc mirunx tales vilaudcsnon esse prohibitas,cum in funere

ponebat in os Benevenut^,
bat.

et

de

isto cibo vive-

qme Nec fuit umiuam tuto priL-dicto tempore seteam aliquum cibum ni semper tenuisse, excepto Corpore Christi, quod etiam aquam quando bibetenebat simplicem
aliqua persona.
vidis".

rorum non adeo sancfimonia quam

dignitate,
(10).

ticiiie arie aut professionc insignium, sint

bat,
plura.

bene tenebat.
viciT.

98QUOMODO DiABOLUM
pvifidicavit fuit

Sccundum quod
spirilus pluries
in

quod malignus
molestans eam

apparuit

sibi,

aliqua specie

projecit corporali, et bis, sicut docta fuit,

eum

sub

pedibus suis,

ponens pedem super collum


:

sedens super eum et dicens Sternere, debilis. vilissime daemon, sub pedibus femina^
ejus, et

Non audebo Et da^mon respondebat Heu me! me apparere ante conspectum ejus qui misit
: :

iDB.Tlioniasiiopp., tom. IV, pag. 332 pag. 324 - (3) buVezzosil.- i2> Acta SS., tom. III Maji. (4) Acta SS., De SS. Vitis, toni. April., pag.56. rius - (Silbid., tom. XII Oct,, pag. 375. tom. II Jan., pag. 886.

et seq., edit.

_
-

(6)

De Ritibus

eccles.. tom.

IH.

lib. III,

564 etseq., edit. Roth. (9) Cfr. Ben. XIV, Ub. pag. 78 et seq.
(7)

170^.

Ibid.

cap. 13. pag. (8) liubeus.

II,

cap. Xll, n. 9.

(10) Beii.

XIV,

luc. cit.,

num.

10.

177

DIE VIGESIM^

NONA OGTOBmS.
e:c

ms.

lamen

sanct;e Cruc.s in festo Esallationis


islffi

saper

CAPUT

KIII.

sepulcram ejus. DuKonEM. Ucm V,rginis v,derunt resin octava Nativitalis beat.e quadan, aUa nocte simile lumen. De f.od,;m. Item

du;c boro-

Miracula B. BonoveniUtc.Lumina
visa

magnum splendo.-em. vidit Soror Kasebia ibidem alius siilendor Et in illo splendoi-e erat quidam
s,,\t.dor modun, ardentis manipuli. Et talis vicbus aa nocte. De E"n,-.M. apparait ei quinquo innocte saacU Ibom.e Item dicta Soror Eusebia locum Fratran, tam martyris vidit saper totam locs ,.andelamen,qaoav,debaturquod totus qaod eMrent videbatur arderet, et de iUo lumine De eoquasi duo manipuU accens,. daola,nina, Soror We,.,nbur OE ,. Ite,n 'tda,n alia nocte et

supor ojus sopuloruni.


siCUl .levOt.S-

B.Bencvcnutte

scpul-

Et De MIHACULIS POSTMOBTKM.mfantiUbus Benevenuta ah

ann.s
post

fi^n "imo uc Id mortem


'

sancfss.ma in tota vita sua


prodigi>s, sic

rai

tola

Ghristasve.ntatem sanmo;t.m, Dominus Jesus .l.versarum


et

et toto

" Plena

efam

luminum rtHatir jus ccElestium voUut confu.ma,.e m,eu!.ationim inn,.nntatum

et qua; antea fuerat prior.ssa, modo est "PP>-""'^f_^: Soror N.cholotta, qaa) un aUa> Sorores v., e, Soror Matild.s, et plures ej" -P" su,,er omnes pariter grade lumen aUa noctc plures

SororMarga.eta,

'"Cde
clarescensvi'

dentmonialcs

ocnuNT o,nmum sanctorum,

sEPULTUn.^ et o.. s.gn.s sepulta a ,n SoBonES. Fuit enim

m^

u.e v.-

vg^-

sequent., l.cet et in nocte

quadam crum DE eodem. Item ecc.esiam n.agnun ^imul viderunt juxta sr..es ct nocte da,D Sororcs, . .1. lumeu et i.. eadem v.d r nt
;

So^or Wilbergis,

et So..or

Leonc.na

magnum ibide.n tribus vicbus


dil

'"'^"; ^^; ';^"'';' v. ^ Don,iie, So,.or XV, eg.. It.n, i iesto beati UE

magnum lame . .bidem daabus vicbus sa .u. Soror postea .luobus EoV^, em dicta et '".- 1 ..^j ,bidem lumen spleudere,
v,.lit

;-rr:::-"r^--r
UlLta SOlUl ui
_

quu^sunt e.
faciem
ost,.am

'^'^^l^^^lllfXl.oL et eccles,=e no.tta, ._^^^.^^ ^^^^ ^^^^


P---^
'

ecclesiam

...c. parsnoclislapsaesset^ pars noclis laps^

riiAit
>

,^nnnm snkMKlO. magnuni spkMido-

,ovenlem,

^',^;'',:

bus

et

flamma mate-

dam
luminaria

va..io

>^;

;\;

magn.s ,o,ma..ibas iUis

;:::^^^o.^;:Lr:^enao.,etmotu
...

quo moventuv

eis.
_^^^

plvrilms die
bus.

,01 Tt..:m D.=

aiesabbatbipostmataUna,TU^-^-.^,^^^^3.
u.u V...B.n.. B^". nitione beataj
et
1

'->'>"^^""""'"r.Ue.n

acl.no-

bo.or ^^^ EODEM.Item ead.m Ulem post festum ""^^^"^ "^

virginum;
'^^^^^

^.^^^.^

^^^

devot.one ^'* quod rentia ^^^^.^^^ aiKit, "O '' monasteno So..o.am (,,, dicto s^ ^,,^^

duos vidit quasi

man.pul- a.c-

Alis
10-. Q'^^'>.'>/"-* qu.e stant f :l,ieres , ,uUar.e MlNAAe..AUUEnUNl AUqua.
,

niulie-

'U. arc.
scpulcrum,

?Uao se P-l^'"" ""^l^f ;os\eadispa..uevant. ''-"


mo.-a=spatium s.c

pr.edictis

dom,bus,

Beneveut.v,denmtc,..a^^dc.ur^^l^^^^^^^_

-P "; '; J
>

,a-

'^;^'^,,,,. ,',,inis su-

gnum lamen,- Uun


U...a,,

,g.

=''"^Tr.r.r perven.t adeo >.:.'^""


siam,
tota
et

j adeo ^P du"^^^^l^^^tte splendor . <= arderet ecdes.a, ^ ^^ . ,,^, ,,.

"t^ta^vop^'.-.'--'^-, videbatur qaod

qu.. fu.t in

Kal,pr-d,cUe,naUe,esv.de sepulcrum, ii ei,.ca


usque ad craticulam eiuamdiasteteruat ,b
,

- ;^^,;^^.t ,;,:, ,a,en u


^^^ ^^
.^^^^

consolata. ravit P"-''"""'.^'f soTo- .nagn.r,ce

sione

fuit

P''''^'!'^'^^"',!

D..ODEM.Itemprxd

s..o t^"^

cum aUa

Sorore ^.^^^ q,.

ejasdemlocqua^^vo-.amr^

dam

al.a

nocte

o.is o
.s.

eccles.am

magnum

'^'\f ",:, cimiterii, qu^ e m U ^^^^^ ^^^^^ ^^^_ q""JP .,,, ^. muc du .^^^^,^^^ Ave Mar,a, et a tam P"V Etca,ntantammora, , ^,^^^^.^ ^,.
,ieatd,cut, "0"

len,

etvi^lebatm-

, lamen q-i^^^^^^ ^^^,^,,, ,d

,._Uemm
,,.es ,nuUeres,

-';
fe'*'"

lo,i

Ue,.emita..,

esset intra

totum ita quod U. q^_;^;;_,^ j^^,, d:,:v;tr, odamv,tr, teclamsplend,dam^,d.batur.^D^^^ ^.^^ ^^_,^^
,ere, ^'^'^"'f videbatunucere, v.debatm luce.
.

1"-

pru:^-"^;, ^^,^ ,,orUcibus

^"

'

:..etaramdomnranv ,iota,.amdomoram

vm. V. e.u

''-'',.,^3 ,e solito J ^^^.^^ ,datas ;;;^.;;^;,,,, ,^,3

Mat,ld.s

n,agnum si- -^ ^^^,, nem Soror sia3supers.q>ulerame"- ';^'-- ^^^^^ ^^., ,,,,,

MatildisetSororMadaW

^^^_^_^j

.^^^^^^

S=M^^l:mS"i^-v.deru.,ts,m.le

esautematerraper nesautem a >"'.'"- .,,55^1, pr>etcr^sse magna pars noct.s

".,,,,
portaj c
,

:t

,e. tamen

ecclesiiD

178 EX MSS.

DE

B.

nENEYENUTA DK
duce. qvue

r.O.I\NIS.
et vari.s.

apertte, ct ccclesia. videbantur

illa;

,om,narum

s^^tns^
l'

Vftnis

eranl in

fuiibus sepullura),

inlraverunt cccle-

^aniiaium. ^ fliversarum snectacuUs


va^i essent, timen
t.tatem vita.
ter
su.o,
.l...geba,.t

-J^
prop

siam

remanente. quic sola erat in medio, omnia durasscnt per bonuni tempoEt cum htcc sunt disparenlcs nmplius non ris intervallum,
illa.

Be,.eveuta.n bantur clevotissima.n

-"""";;;:: o.^te s.no

doTnum.nlia-

que loca.

''\o3 UemincoenaDominif/,quieposthoctemsequcnti appamit lumipus sccula est. in noclc eccles.a nisadmirabUesignum. Ex.vit enim dc quoddam lumen noslra per rotam superiorem qui erat tunc valde adeo sc diflundens. quod aer, resplenduit, tenebrosus cL pluvia i.lenus, iU

^;
in
'

vita n.,grav.t nua Benevenuta e. hac


.

Im

oc s,epius

sulTrag.a

quam cognosceba ,t. Et sua,um cum Cevotione multa em postulaba,.t. In du. a"
et
...

c-

.Ita
.

mansit, et

eum magna
c.t,am

devot.one

v.s, la-

m-

,..0.1.;, ve..,t

eum uxo,-e sua ad visitandu.n pe,-veuissent, purejus.Cum autem

p..iet,.s nob.l,s sanet,ss,.num eo.projce.t


e

nuoddenariumjacenteminterrahommcsdiscerante ecclesiam nerepotuissent et istud lumen Postea nostrum v.nmodlcam. fec.t moram non retrom. et pertransivit versus sanctum darium et .bi moram quondam Benevenut^ domum una mapna domus contrabendo. v.dcbatur quod iUo luminc quiedam lux elevabatur ab
: ;

S
''

do.ni .a s,.per

eam
e.is

osc, c.nn ..evolione multa,

facem

angeUeam

et

ampleKa.K o

corpus ejus sa.,ct.ssimum

cum

laeryn.ar..m effu-

sirnonmod.ea.s.cutetal..emuita3dom,na,
luit tradita ad sanctimo- niam vitie v.ro suo <lom..,a convcrtun' seJuUur., ecep.t .sta quas, ventus ab e lur : vanitate vita=, qu=e

5oslqua,n autem Benevenuta

cum

arderet, et

albasicuta.'g.nlum. Deinde ci.-cumdando dormun. Eratrum Pru.dicatorum,

.-ed.cns ve.-sus do-

tare super
rat
et

circumdando mitorium et cimite.-imn Frat.-um,et cst d.ctum lumen postea non totam ecclesiam, p.-icsentia multarum visum Et hoc factum cst in erant et muluTum, qua. personarum, virorum
quie sunt .n lac.e ec.ub porticibus domorum, Pr.td.catorum, aliqu.bus .b.dem
clc^a: Fratrum de priuseMsVentib.is, aliquibus
lecto
:

devot.ss.mce Benesuper sanctitate viUe n, fuorat tota eont..ar.a; venuta iua.. sna, vit^ f,n,crat ta.nen m<,do

compungi, v,tam -^tf ; \"t^ Ca,pe,-unt corde ad vir et uxor vencrunt 'ntes propter quod eont,-.cum vc.a Vratrem P,..dicatorem,

; Ucet^nas

habuerit,

mmm
ista

ct cle gencral.ter conl.te..tcs tione pcccata sua Hene Dco et mer,t,s sanctu.

vocat.s;

eonversione sua

videnteetiamSororeGisladeCella

qua.- v.s.o

^::ut.grat.asreferentes:ets,caa,ecrsvamF^ cetero sanct.tat -t


Postciuam iui,s et oraticibus celebrata fu.t ann.iu em mortis UenevcnuUe n.agna .nrprcedieta .lomina
se
.lederunt,

Item plura aha etiam super.us est descripta. perso..^ et lun.inariavideruutaliquaB religiosa. et sepulcrun ecclesiam etiam s^culares circa habitaverat et in qua prius
eius, et

tatibus cuuctis, de

.,

versaria dies,

apparcnt; qua. longum aahuc etiam quandoque esset per singula scribei-e.

domum

targ^vata;i.pit decumbcre,
confessa, et ccep,t rogare

et m,s.t stat.m

fuerat pr,mo Prcedicatore eum quo pro iUo Fratre Frat,-em, quod d.etu.n

ro-aret

Dominum, quod

tolleret

cam ex hae v.ta

AmOTATA.
rf/dirm B. Benevenuta. a Deloco scpuUur^ nirm. 1prwno finl in Contmcniario dc/lucnU impoPonslap.deus iUc, rivulo , csi med.o sa^culo tclore Rnhci, id

ad hoc rogare sa,,cta,n e^co^pit etiam ipsamet Fratr. cu. contessa fu,t,

Benevenutam.Etdixit quando confessa quocl ex iHa ..o.Benevenuta a,mo pr.eterito, qnan.lo

u, ab..t

secum
ex hac

'r

Jnl

XVIII

(ll,

\von^crani drav in

ad/iuc e.rtahat. frontc ecdcsu^.

eiminor:am.o nuodam Necrolooiocoliiod


^

um

adhuc csfahay^
Rnheits{2)

major ui cx
st-

v.ro esset, cotine..ter cum licet jnve.s et orat,o,.,busmult,s suopostea lixit, injejuniis eadem in.irm.tale t.-ansac"tan d..ce.,do. Et in omu.bus ecclesiast.c.s sacras octo diebus, p.-cedicta dom.na m,gran,entis devote susceptis.
vit ail

anno 1293, d CcBna Domini


fuii dies
2(i

gnum viswm est,

f^a hoc martiu

p,..ed,cavit Frater Gon- item c morho 100 1nd,ebns qi.ando rccrcati r Benevenuta,, in su* ten.pore qiia^daiii i"'^ radus contessor opera, mirabilia De, //0, inatvom. et priedicavit
senultu,..e,

Dominum.

qul Dom.nus.,. ca
'

et per

erat in .lla pra.dicatio..e

eam fuerat opc.ratus, quxdam v.rgo devota,

CAPUT

XIV.

ua,

,.cve,.ut:,.

qua^ fuerat ra..Uar.s et nota,

brachio ?n nassaluit, ciuod ^


se quent,.

mm

BonoSanationos intonontu B.
vonutto impotratio.

non ,,loc;',tsuumal,quo.odo..ga,.e..nse,.o sua ,n loco oraqua,..lo erat .n domo


|

g.-av^ter suo qub.que annis ta.n ,dem levare, nec olcat

Xse;;ito,sicorav,tadDon,ium

Vn^

Jr.tcrvcntu
li

iiutie tf"'

liencve"0"

hilis

v.cor

i^Blestium luminum apparuerunt,se>l efam post mortem ejus ",^a nosan.talum. Fuit quulam ejusque co"por.set anim=e lorhabebat vaUle
,

roeritis devotissimii..

Bene-

bod e I.,atu Dei Beevenuta,sisuntve,.aqua. de te. instant.ss.me rogo Co,radus pr.edicavit subve,as m.h, p.ee,bs et merU,s tuis U,ilirm.tutcbrach.i<lL.amhabu. .nUo in ista necoseo me adjuvare iii nore quod possira de .,onorem Dei, et .salutem a.nma.

nuod

sitatibus

mcisad

in

rivitatequi-uxorem

me

mrmJ^Sn,u..erescleavitateviclebatur
l"criU.lme superare; qui ^^rcoc.ecorabateamn.agn^sump^uoo.-nament.s, et s.e cum
.i^

multum

d.l.gebat

obUnu,t exa,.d,t.o.,,s Et post cralionem totaliter est sa..a a. effcctum,et de iUo brachio e, devota mnt..ona ... C.v.ta fuit ciua,<l.am
..

Item

n,aterle..a sc.licet

Fratr,s

* idco

la,

uobi.ium vestium

cui ex .luadam ueatsublabioctingeng.v,s,dolor,..to.e..aluUs

Jacob,, lcctor,s 1 apustula, cpne nata s,b,

:;:a.amclucebatv.tam.ncuriisetoonv.vns
Rubeus, pag. 80.

,1,

.21

Ib.C-

supervenit

DIE VlGl:".SiMA

NONA OCTOBRIS.
l.alur in crure, tlicens
:

170

A supervcnit. Cumque prob.U. ^

V divev

m..ai.-inis

^^J^^^^ ;ULbnt^u.aumsuap~|e,-,nu^
et ca,.,t el aice,-e

Accipe et pono supev sanabens. -d Quo habens, et sanaberis. . uleus tuum nauciam ^,,^,, ,,^,^ nanciam croscerc. et cutis supera

EX MSS.

faclo ctcpit slatnn caro

quonioao cu,n .ll,s tet,;; ,a co,-aula posita a, ct quanao ,n le,-et,-o jacebat co rpus Deuevenut:, magua

cst pU-a sanala. induci, et intVa paucos dii^s quunlam juvoncuia 10') Item fuil in Civitate

i^^^f^.
^^^.^^^

e.r,n,s,
devotione,

eam
:

invocare

cum

innrnulatcm matriu.onio copulata,<lu.o quanulam


in pullice ped.s, el patiebatur quic listula aicitur, quas. pcr aimidunn anduraverat iUa inftrmitas

Vir(;o De, sancta

lene-

aevot.oncm quan. l.abu. tc uula P opter multam qua,- h.c habeo, cun .stis pateruoster, al tuum suppl.co *. ti"i'sauctiss,mu,n corpus tnbulat.one .sta ,nean,agna Itut possum, ut iu
.

num,

polleK et creverat illc


. et

satis ullra

cursum

fuerat
et

congregata
ita

lecerat xn eo ...u.nnulas

'

man.bus su.s rcom-eusilla paternoster cu,n ailat,one et sine mora. i^ locoLloris, ,; cu,u genest labiun,

Xcbus

et meritis tuis

me

aajuvare a.guer.s

foramine pluva ossa punosset iutraro Ue quo tanta nda sunt educta, et mde V-^^-^^^l^^-_
titas

foramea

map.mm. quod avtnan. parvula

qudms emanabat, quod pecu.

P- -

Sr

recessit, et

sanalum

^"lOTltem nrx-nanspropepartum,
ynans,

fuit in

Cv.tate c|ua.aan, juvencula


sua^ niia n,.,ca matr.s inf.r.nitate erat tan. alia

onmi batur quasi tola^ p^^edL. Color msuper dlius pro tendcre vulebatur, et

die videbautur

mtusx /^J^

PoU-- -^-

Lcm

muliere tres nntat.s a paupere


nostulabat. Videns

Vlurc nu"

etia.n

do

qu.nuc aiebus nec .unrn.ata, quoa 1.^;^^ t;. t..ansnec al.quia aliua pol...t ii-. aquaiii nec vin,.m

coftrctarctur

Cam alutii-e.Cumautemspirilusitaetianiarctare

Lii ,.ii:nn :irctarL-tur*, ,

ut m\e BeuevenuLc ,i,,^ uerat devota lamUiaris ;;;::;l,b,qucmcumquepam.n.q^_n^evc.,uta^ |.uuu-. -i.uk-.j^^ nucmcumque
.
.

::e;atsat,st-aceremed.co.co,itaus

nou autem hxc mulier quod ct.arn quod


^^^^^^^^^^^_

^^^^^^

^-^^

B inLn- eain, supLi eam


:;;^:;;::

r ;;=;:/2- "=35
i=e
sib,

coepit i
t.

magnis vocibus Bcnc^enuta.

:ai.-ao

,i,.

p:,,n eau.

ncv omnes p.

"a t.as quas


brie
t

Do.ninus

ou..tul.t .n l.ac v,ta,

.^

===- -"SrE S=?


Quaicns au ,,medium mvcmret. if^nnmr-.Pntonem quem rm:a.,,enter..uveuitunumc.utouen.;;-i^^^ti^ ejus bauiuiu=

!n?,.ialiter

tam

m sei m^

bil.ter

viuavit et mor, pcrm,tteret.

anBclus Gaper iUa.n qua ipsa.n ne ni.an. suan. pavit.


F.l.a e Uan,

devotione et s.g.us

oa,pit

d.nem

-^^;^t e"
.-t..

putreainis, et fora' ,,,,, et inaurar.,

r;:So-"-^"''-''-''^^'"^"^^'
.
.
,.

Sorm-^Vilbwfl'S-

;::::;:;^::s:;;i:urac.eL..,.tn,i.ea^-

"- ti::-^r::o,ra=s'^r^o

eum mortua rum "-^^''^''^"

:r\'-rt nu. t ,,,ens -cupaUe^

^^^^ u

^,,,^,

,,

exequiis

priorissa

tiuneSororemVVdb .in
ne mor.ar.

cum festina^^^^^^^ ^ ^^^ ^^^


^^,^^^^

Lt .^si
^^^^

^^^^^_

='^'^"'''r":Eaiaetonait:.Ecc.es.abeat. usvest.a.' t
.a

Eomi..,c..

"'<=

ueneveuuta

ambularet m ^"^'^''^'^^,^^: "'1^,^ non modico. in ,uod cadens in Uu le povtaU ad n.finuarumi '^ '''"^ Sovoies ei rsot^s et ste' ad ecclesiam pei ^^^

""

^--'"Xe

^^^^ ^^^

'""!'
,.,

. vestem, et

*(iii(.

iuimo

sanitatem promiMi.

^.^^^^^

---''"'"trn'::::a:L'Xueuevea.un,, suBSestum i.,veuu-, ot e laceret


Pe.-P0..'L.si

et ^o

t
'

faoerct su' ,^^ ,,, et

.-

ailolescens

cnirc xijcr.

.u.sseut ap ''^;::::;' o : aoleuti iostant.a Po-^-^''', -ablata est aolor.s j,:.,^^,,,^ ."0.''=/ ' ," ,,os,t.c, s,ne subsecuta.

,i,|ii;,s

i .crure

P''^'^''-

'grossi .-ef .-"^

j,,

,,o uicere
, ,eri..auci

nec caro
;

'"";;^i3 '-""'' potLratcresoere. neu

tam

in

et

aimi-

^"''^-""^"''"l:;;rto;s.:im^-rum.uic

socat, i,U copula

^'
c

'
'

corpore, ^j , ,to

'r:

" u adolescens naueu.vt

:"b2b

om

co,.sanui.,cum, qui
,^,,
.

eontracta

i..

-^

seci-etariaj

qod

no.. pote.a

^"^^^!^
.

:;:::;:r,-^-a,^v^iquoasuper^c.,ut
* umit.
particulaiu

urina,n ellunae.c casu. sui ,,ilis huic

pu " uv

p"'"'"^'"^-^^:"r::.:^'r^i,:^:suo';uipatie'""''"'::r;-^rcuineosuoqu,pat.eijuam paiiLiu

:;;;:Ta::::;^^

nec ec co.uoaere. ^^,^,. ,^, fe ^.^^ ^^j^ j^, ^x casu


^^^,.,^,,,

^'"""Z:

180
EX US5.

DE

B.

BENEVENUTA DE BOJANIS.
salutis,

ablata bus aliis personis omnis spes est sepulturam pertinent paraban,et omnia qiui: ad in Givitate quamdam tur. H^ec inHrma bahubat hujc sibi in tertio gradu dominam attinentem conilla quie cum viro suo autcm domina iuil devotissima^ ver?a est ad paMiitentiam meritis dcluncta, et modo nuper est dcvote Benevenutae, Huic domisicut parum superius est descriptum.
;

accipicbant de mater pueri, quod multa^ person;c Beneverufcn, et terra qu;n erat circa scpulcrum apponebant, et curaban.livcrsis innrmitatibus
tur, misit

niium suum, ut acciperct de terra dla, cum illa parte veli et posuit sub bracbio pueri pucri, et post pancos quoligata fuerat manus brachio puer totaliter dies dc tumore illo et de accepit de terra sepulcri, et cst curatus. Ultimo

nic, forte

per

mensem

vel

parum plus antequam


visione

exhacvila migrasset, iuit revelatum in connocturna, quod in crastinum iret ad istam diceret sibi sanguineam suam sic infirmam, et est quod votum faciat Benevcnutic, cujus corpus fores ecclesiai sepultum in scpulcro quodest ante et precibus beati Uominici quod si meriti/suis liberari, quod eam ab isto periciilo
;

cum illo panno cum quo manus pueri et brachium pueri,etcolIum sunt curata, posuit supcr coUum colligi, et et glandincs in unum ccepit diminui, manus et ila quod infra paucos dies annullari
:

continpat

illod

primam viamquam faciet extra domum erit etextenquod suum visitabil primo sepulcrum, supcr eum *. cum candet sc in lunfiam vcniam
ista,

brachium et collum, qua3 pluribus annis matafucrunt, relormata sunt pristina; sanitati. in Ci- ''cvoianui114 Item fuit queedam devota matrona multam ^^;^ ^'vitatcquLu adhuc vivente Benevenuta nommadevotionem habebat in ea, et Jacobma
infir-

batur, et babebat

unam

infirmiUitcm,

quam

mihi,

tam longa, quoj possit totum ambirc sopulcrum,etad bonorem suum et in gratiarum actiodella

noluit nomiqui haic scripsi. pr.c verccundia etcausa illius infirmitatis ibat quierendo

nem in ecclesia beati Dominici faciet diciMissam. Hxc autem domina, sicut in nocte sibi dictum ad villam in fuerat, summo mane surrexit, et ivit

nare; se quandoque de rebus BenevenuUc quas super posset, vidcns portasset. Et cum invenire non multic personai accipiebant de terra e quui

quod

erat juxta sepulcrum,

acccpit et ipsa, et

appo-

B qua

jacebat innrma, ot inveniens matrem ejus, et revelavit sibi visionem qua^ apparuerat ei :
dixit

mater

a Filia

mea nec

audit nec lo((uitur,


;

unde ideo non potest facere quod dicitis quomodo fieri cui revelatio facta est, et scitis vovedebeat. faciatis pro ea votum ; et nos sicut votum, Deo dante, complebimus totum, si
vos,
ritis

sanata. Unde E nens infirmitati su;e, penitus est portasset sibi de cum qufcdam amica sua postca gratias rebus Benevenutai, a qua ante quivsierat, egitsibi, dicensquodeisnonindigebat.

115 Item Maria soror

quondam Benevenutie,

'^^]^^^'^^"

infirmitatiqu;c multo tempore servierat sibi in tempore post mortem ejus inbus multis, parvo

suum consequclur
ista infirma emisit

elTcctum. w Et ista

domina pro

firmata est de

quodam apostemate

pectoris

cum

votum, sicut

est scriptum su-

febre continua.Post curationemvero Imjus


et aposlematis, remansit sibi

febris

perius. Et emisso voto post

modicum infirma

quidam dolor ma-

coepitoculosaperire,et loqui, et bibere,et comeet in paudere, etcietera operafacere sanitatis, mirantibus cunctis, plcne concissimis diebus,
valuit, et

gnuscirca caput pluribusdiebus, ctin dentibus dic cum isto doet in gingivis. Et cum quodam sepulcrum sororis, et fieret supra lore visitasset
sepulcrum, sicut sa?pissime faciebat propter nimiamdilectioncmquadiIcxerateam,ccepitrogare quod ipsa, quai alias personas juvabat de infiristo mitatibus suis, etiam se juvare deberet in magno dolore quem sustinebat in dentibus et in infirmitatiore quia multoties juvaverat eam in terra bussuis. Et quia intdlexerat Maria, quod de
;

votum

sicut

fuerat

factum devote

complevit.

puer novennis,

113 Item

fuit in Civitate

omit,

oniit

mina nomine novem vel decem annorum, qui perplurcsgraves* * mulhabebat infirmitates. Habuit enim manum

Gisla, quai habebat

quccdam devota dounum fdium

omit.

tum

inllatam bene per tres annos, elaliquando

add. magnis

illius manus fiebant in ea scissune; digili etiam omnes*nodositatibus erant pleni. Sub bracbio

illius

manus quidam tumor ad modum aposthe-

matis sujpissime veniebat, ex quo totum brachium innabatur. GoUum ctiam illius glandinibus erat valde plenum, et valde innatum, et ab

Bcrofulse

multic cuquu3 erat ju\ta sepulcrum infirmitates raUufuissent, circumspiciens nealiquis eam viin ore super deret, accepit de terra illa, et posuit statim omnis dolor a gingingivas et dentes et
:

post mansit givis et dentibus est remotus, et

maxime

consolata.

aliquibus ista: glandines scrofoUc appellantur. annis iste Et cum istis innrmitatibus aliquibus

pucr nimium gravaretur, nec parentes super


innrmitatihus possent remedium invenire, mater pueri, quaj sanctitatem BenevenutLC coistis

ANNOTATA.
corolla a Paternoster in cordula posita, id cst, in filo vcl cordula precatoria c.rsacrisf/tobidis

miracula

gnoverat in vita sua, et habebat magnam devotionem in ea,audiens etiam quod Dcus post mortem ejus magna mirabilia*faciebat per eam,
cceli

Um

qu^ super sepulcrum ejus de luminibus apparebaiit, quam etiam diversorum sa'pissime
membro-

composita. Jam ab a?i(iquis temporibus crycoronre erant ex succino, curatlio, vitro, cl argcnlo (1). stalfo, auro

ftic

pum

curatione morborum, *ccepit dihgenter qui-jrere Benevenuta secum porsi posset de rebus quas
tare consueverat aliquas invenire. Et ecce queedam religiosa cognata sua dedit ei de velo quod

b Rola inmonasleriissanctimonialiumjam turricula versatilis, ievo B. Benevenutte erat necessaria in monasterium inducebantWj qua
galiice
sus.
c

Tour (2). Signi/Jcal hiec


in

vo.r el aliossen-

consueverat Benevcrmta super caput portare et accipiens mater pueri manum innrmam cum die dissolvens manum, illo involvit. Sequenti sanatam. Audiens etiam invenit eam perfecte
:

Ambularc

zocholis, id

est,

in crepidts

ligneis (3).

vetusto scripto legitur d Soror Ambrosina capite Istriie (4). oriunda a Justinopofi,

(1)

Rota.

Cangms.

Paler Nos(er,G&\\,. Dldot.

(2) Ibul.,

nevenuta, pag- 1~4,

edit.

Utinens. anni 1848.

(3) Ibid., vo Zocholte.

{A)

Vita della B. Be-

Terram

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA NONA


EccksiicO,c-ura B. Bcnevenuto,pr;,9c-os ForojuhcnChriManos imitali mnl
e

181
EX MSS.

Terram honomnlcs

r/,r

'''-^f ''^f

'.

restituta. et Domino sanilate pristina integraliter Benevenut rcdd,ta ]esu Christo, et devotissima^

dM
7e
loco

graUarum acUone non modica.


Sororum nostra117 Item priorissa dictarum Ma,i,c Magdalcna-. ca.p,t rum, in vigiUa beatxinsoUtavaldc. ct inttrmari de quadam iunrmitale antc timorosa. In die pra,dicla

acpriorissa

Eienim quum m Occidcntc 7tpluricsnos clocct S Grcoorius


huc sanctcrum

vchum

cssct

<">>"'' ^^^-^Z Jrctonmx corpora dimdcrentur Wbrmulca, scuhnta iUucmitlchantur

vcl scputcr,s admota ' corum scpulcra coe^o ^u Zopulreri circa

rcliquiis

tu,c.vhil>ebatur.

Z,L
rt
(8).

p-ophet^-

JcHic honor Iribulm fuit Chrtshams, h .J?yi/pwc

non modicum ca ,v,ta, ca-pcprandium digiU nius manus, irrationabihter sc morunt separa,-i ad'inviccm morulam sic stet,svendo et cum per parvam
se ad invicom et sc fortiss,me sent, conjungcbant horam. s,ct pr.us, confrioabant; ct posl parvam

lib

PseuJo-Epiphanio (2); ilem S. proto,narl,jri ab Uticcnsibus (3);

mMno

"-

marhiri a Ponticis, ul Ijsscnus (4); S 0..,caldo

Beda (5); lo,-e renc-abih Ma,-hno Turoncnsi.a Juhan.0 ma,-l.j,i{l), S. Turonens,s S. C-cjorius cjuodrcfc-t

narrat S G,ego,ms ,-erji ab ^lff'. ^S. Bosp,t,o {Q),S.

parseparabant, et quandoriuc ad sc ab inviccm quanforlissime trahebantnr ; postenorem

tem doquc etiam

tota

manus

,n

aliquam partcm

l,or-

FZcis,

sicp.ssnne et sic, ea invita, ribiliter vertebatur ; faciebaf.Postp,-and,um vero vel quasi continne pcdis ejusdem cceperunt priod,ctuj dici, dig,t, facere, et coepcrunt d,g,t,

frtciobnnt

cum pede
pedis

simiUter

Q,,ade rc non

i,npc,-ile

''"P'"//'''7
(10).

nosler Fe,Ta,idus

(9), et

dein Trombellus

CA.PUT XV.

tence, quando, ca ,nv,ta mulicr non pote,-at eos Comu,otioct,an, ,na t,^ans,bat talitermovereutur. ista inlirnntas a p,-a.usquead genua, et du,^av,t T.mc, cs usque ad advcntu.n
dtcta

tam

quod nna for Us fortissime se movcre,

Saiiationes deproeanto B.
in

Beneduobus

v,gUia spasmum,ucu,,c,a, autcmFrat,-cset Sororcs ne supcr su,c csscl i,.ut,hs ctsic toto temporc v,tx. cons,Ua med,co,u,,,

veniita in^ietratie monasteriis Forojuliensibus.

hoc d,versorum habuerunt tempore mult.s suscept in toto pra.dicto


et sic

adhihitis n,.dic,n,s, ntdpotiombus, et Jtversis vcl adjutor,m san,-

um remcdium

inft,-mitatls

tatis

:rS;
SororMM
dis,

De
rur

POST >i.BACnL.S PEnPKTRAT.S

MOHTEM

.N

dam

Quare non

consequi potuerunt. pr,or,ssam, et a,x,t e .levota Soror ad Soror MaUhUs, faeitis sicut fect
se et s,gnando

Acoessit

^-^^^,

iTco SoBon.,. .OSTnAnVM.


,u-aru.n Matildis de
c,uia

^-^l^^^2Z. '" cle Givlate '=^"1"^,'""" ""r f al.as devot.o. c u Istria, qu.c inter
i

la. tagendo

cum

lap.lhs qu,

luminaria

n,uUu.n vig.lat noUe vidit lura.na de ,Usq'.a.T. aliquaSoror super sepulcrum Beecclesi,e snlendere i,. facie am,ca Bencvent,e fu,t spccaUs
...

orat,oue

.dcneo

n^Xuc.Ista

.nfirmar, ,n carne. Ha.c ccep.t au-,ndo v.vebat in

:^.nunocrure,ct,nmanibus,et,^P^c
naparte;qiainbispart,bus^,dcbatu.
unde
:

neucvcnuta.. mer,t,s c ?uer;nt U, terra scpulcri cst san.aa? rnc precibus ejus integ.^ahtcr volchat sim.hter face,., qod pr orissa concep.t, adjntor.a n>ed,corm qo non juvahant eam CK Bcncvenute, ct hgav.t terrasepnlcri et invrn,t dc d,g. o r,dc,a multa supcr d vot,oe et cm cp,t po U,e corpus suum nerum ct aUas supcr "'^' ""'" '" "" " de tc.' a l'.-'"^t^' ''

U "

rando

et qnasi mortua od esset insensibilis, cum his membris aUqu^d

--- -r;rttt=

Sh!:. :::
potuernt letje anhe-

tangebatur, a re aUqua sub,to v,g,labat do.ie.,dode nocte coacla former sent,endo qux memb,-oru,n tr more,n futur^ para ys,s et v,dcbantur esse signa o,nr Soror nc r,eret s,b, pen,n n Jua, Timcns dicta

m.nime

sent,ebat.

^ff-^^ Mu
;

Ues

Utu

ct

Soroy M"t-

thiza sanart-

rr:us

.t^asip.

tm..m.,m,.

P^

tur; a
qiite

H5^^::^rm::='S - L,,!;.Benevenut.p|acerets,Inn^.n.^
e,

=::;:::;r:nuit;,:
1

dcb,.,tatcm ct

"'^^''"":'
et

cpi

e,

nim,o conqucri dc dolore

rx^eS"-'-'t-r^"
puunssa
.

oteram curan de mfir-

ad adjutonum ^"^^^"'^;

=Sii=s;=
Trombem. De
,,,,het.s.e.

-:.="-- -^^
Uone,AudRM.senmi.quodtara
^^^^^^^^

^ P ,i,,i ,ai nu.l-

,,,Acta SS

'-, ,^:%rVlAug..pa..14;r_
H.
.^^.^
,,,,

A.,.r

ac

86.

-C6)lbid., tom.

^ f^^;Z^%lU
'-"l^"

''"'

'

";

Ep.pliami,
S.

De
Au-

C8,Opp.S,Gregorur.non.

^^

j^,^,..

cap.W.ed.Misne-tol.^

uisquisitio rolKium-

M,..e.opp.
^^^_ ,^ ^^,

gustmi.tom.VU

col.m
^

^- ^'^^b' ed. Migne, opp-

^^^^^

,39.

rsT'iZ.!^^-''-' r,lh ='"""'' 2;


11,

-'-'"""''"'"
ter,-a

DE
182
EX MSS.

B.
el

UKNEVENUTA DE
porto sup.-r

BOJiVNIS.

ten-asuper ir>rn,itatem

menm,

clamorevix poterat se quoa non ibU '^f^ ^ '^^ exibat claustrum, ot monastero quxin aicU. ner terramc.Erataulem

^^^^ ^^^Z
(!U,o

:n::;^n.aUsBeatriKnomine,q.u^^^^

Er;==ri'";=;s.
c
clu>
,

P,-,t

valde specialis amica,


et

astabat

e,, .i"^.

non meritis perpelrafs, rveuUs i;enevenut.u n, " autem ex Yidons sed potius deriUebat.
ia

rt;

i..

lelonpa et

a if.^t.ssimum P.op er ct liducia velevar. ccep.t spo curationis suo de .. c, agens in co.-de

tan, grmdeet horr.b.li inr.rmitutc atum nnraruinm subito l-ToU

priorissa, por Benevenutu.

me

'^ j Ha.c monialis taerat habcbat pcpU.m Denevenut^e, ciuee devotissima. -nsuevera supe Dcnevenuta portare

ium n endendo
at faciendo

conso.at,oem,quam

po^

qu:i

-'--

quod

ca.,ut

et

rma

illrma.. Cm d.x.t hoc maniteslavit n,us, n,e ta.n g.-a.le Curcelast. a

pi^nitentiam

super dumate quam babuerat

De..eve.u.ta,n de

promisit e,, quod de Mus n.er. is et sanctitatc, babere sua. plenan, Itcvo volebat sanct.tatis

ontit,

a!^umatem;et.c,uodsidesuasto,..adn^ c.raretur, ",;";" mitatc suis .ueritis ^"'='"ff ;mmil.eAveVar,aettotidemve,.,s^


volebat; et petivit a
P'-''-'^^J
^'

-e c .ta

-i,r;;=n.;9i~s

* ilhid

* Lcgiiur

in

Benevcnuta.nuamseeun^port^atQ'^
et Uc u^xeio suuerposuit sloinacho,

i'

-1,^;

mmm
Dotius mortilUationem
^'"'^.^V'''-

tnnryinenostri codicis

Hic desinit
PcBcdicalo-

rum codfx

,-, oarne

item in Monasterio .!/


jori, Sophia

''Vrnr

VLinUini:S

M.HACULIS

PERPETHATIS

S=r:sf^H;iS
furihunda. et sic .

V<='Vf'"^J^

peplum

de

Glvitute

nunnne Sophu, qu^

loi

quod habebat

eap.tc
^^^^^^,^,.^

momuUs. ^l^^^l^'^'^' ,,. .. ;n.sin.uoda.,r^racbio^s^t.;=..d.o.o^t


viens Deo in habitu
.nrmitatc P"-''^''-'
OSS.S

i:r.n:n;:^o;i^'.^spoUsaJmumd.^^^

^ '"
;

r'r^.^--rru::;'r:setn.a

,i,tis
''-'' "; aliu,d

'""""^Xrr"^-p- ncc ,, uborare


'^.^

'"!

ii

;"'""

Ite-at ''*'' lacere P''^'^ ' sed


;

.n

am.ccont.nuo dolorc et hac ^0 ,utem super


tio,

sed totalitcr

sum sana

et

'

-'

permansit, ec

revcrsa est

ad eam

"'{or&^ain pr.edicto monasterio J-i,ii::r..Ua.,..d.s.,<lu.mult.d,eus


dolo.-em
,,l^at

qua^dam

alia

et liaynililis

bcnclieia sanitatum

ad ejus benef.-

Itcm' eliam moniaUs, "

emigraneum grav.ss.me V-^^^J^^l Dcne^c quia erat devota


qaod
p.-ec.bus
et

* ista

:--\ir:t;:^ -"-^:mea non


r,

na.

tr.bulatione nuiu ,n hac

salu-

m.tot,es rogavit eam, Dom.num, i,.sa apud meridrsuis oblineret pro ,psa,. vci toUeret ab nuoitam graven. dolorem multosd.es ..o podeberet, et per vel . .t^are v.g,. aute... adven.sset

rs^,cdootpos>um,v,,,cd,.,mi..venireaUUbclius m.b, pra.ste., P, ut a.liutorium unum, "" diccrc psaltenum It^bi nuod volo d.eedo unum Ave
,

U
^

il o"

e^udiri. Cum d,xit ,.K,,a..s ,sta upt,cnisbeaf.e Virgi,s, Beneven uta L,c ad Benevenuta,n
:

n^te
Mar
a

,r

(jSet

psalm,

,lecotuum,totu.n psaltcr.um d hono,-e.n

crudolore tan, grav.ter ,m di nittere in tiuto festo U,o d,e , ta. devoto
tina

"

anct,ssima.

quomodo

potcs

me devotam

Sta;Virgin,sperm,ttisistu,meumpes

C.C

* promieaa

p,,Ucr.o.

^t:;:^e;r:sr!"^i:^^^.--'"^gme in re(,i graviter cru-^

-'^,

^^^^,
Etisabeth,

"; ,i, a.ebus dolor

cum

sL.tate

pristina

integre

rirAd
"t"lte,n
artu
fuit

cuminf,r,nitaterecessit,neceam
no-

-:-'esto,do.ortota.iter ampltus moJldjuonlif


miilier p>-

'trin

eodcm monasterio

erat

qa-dam

Civitate, qu.cda,n eonjugata in plus .aborav,t ,n et quJdecem et noven, annis* nccparerepoterat;undeomnes qu, s.b
:.:;nt

turicns.

diebus

despcabant de

vita sua

Sui.ervem

:;rr:,r^e.,.e,,.ando,,..n.ui.^na,
,.aouc e t';. dies ta,a """
'

- -;
^'
^^^,,^,

oua-dam devotavidua,

et ea.,.,tcolo,-ta,e

mfn

,,tur,

,od invenire. lva-

^^:ctdice.-equodUduc,am.,abcrct,v,rg jam ,n ^'"""^^'.Pi';',^. Lcata Bcnevenuta, qux udub" s,b. votu.n, et


faciat a.ias liberavit, et

r"-:i'::i.-"er.stedolor,,luoda

183

NON.\ OCTOV.RIS. DIE V1GES1M\


125 Item
fuit

1 r ni fln ci ul,qua:ilam domina nonili=> quod .1quotiam castro vota, Pal.na nomine, in KV miUiana, qu;o f.encvcnuta;

rtiiobilis do^^.^^^

attcndas ad Itta BenevenuU, ne omnen, sratiam quam mea sed propter

mala monta
t,b>

stat a civitate i.ev ejus bene novefamiliaris fucrat ct acvuta, (ima Fralris Conra.ii. conenim rat sanclitatem; erat

feot

fessori^sui, soror carnaUs.


ter

Poslqimmautcm

1-ra-

ConraausUcncvenulam

tradi.lerat sepuUuraJ,

Deu;

nhacvita,suocrremib>il,acmeaneper ,ncr,U
et

sorurem voluit visiUre istam

suam

nnt..qu;.m ad

ce"sitate-,els>contingatmclU,erar.

Z.
'd

faciam crcumcng,. candellatuum scpulcrum


l,onoren>

vclo tua scmper

specialis

esse devota, e

suum

acceacrel prioratum. Post

visitat.on.m

illam,sororeiusfuit tam graviter

innrmaU dc
do o
.

tuum

nuam pcpere.-o. tuo F rei lari papvrun,


<

combur,, ct c,-ca,m- m e. faeiam nomine nom,na,


,1,1
,

quodamdoluro,quiconti,itsibidrcarenesc
i

ia

quod

vir

suus assi.t.ns

ei ih.u p0ter.1l

illi

vidu,c qua. feecra

cam

,..a lccr V tum ut cun, vemsset ad faeiendam. Et cum 11 cnndelam ad eam,

n.ensnraretscpulcrum

,.e..;c'uumi.wenirecumtota c.rvical.s opc.-.cstaut.mdomina dc quodam et i.^emiserat sib. Bcncve.mta. mento, quod vocata m.a bat.nudlocosecreto.'epositum; et
ct accepto sua fecitiUudsibiafferri,
.llo,

famil.a.

Rccordata

revcrteretur mensu,-andun,, antef|uam


ct rnsrpe,>ercra. pulcru.n

su-

Z^ ^^
Stimiiirscri

ordinavit,

sieut

vivum niium maseuprius voverat quod

per

Benevcnutus nom.naretur post Bcncveuulam '^ seeretar a 03 Itcn, Jaeob.na, dcvo.a vidua mu.tot.csestmensupcr,us Benevenut=E. dequa earnalcn canon,habet unum tratrcm fo .alla tr^rseriba domini Pa avi a.enscm, et est

a Benevenuta per tam grana.ss..uo l.b.r ^ecessitate sua a dolore


et et dormire coepit. Et statun dolor cessavit,
tolalitcr liberata.

cum muUa devo .one locum dolor.s apposito, tan a


sua ..erita postulav.
...

U.,t

1^0 Ite.n

ista

eadem dom.na duas


scilicet

,-. ..nn alias ^ian-

P''

Im
e

f quem super B etme ito r,uia ipse


di.

Z
r

t omnes alias p..rsonas d,l,g .-cvcrctur versa multum

viee

gU

m.

um

nuper elapsum,

omn,um sanetoHie eirea festum qua,cocpit n.fn-mar, febre

".'alias ,!assus fuerat

eamdcm

f-^re.n

e,

passionem ^ dcs inlirmUates. pluribus a..n.s pas^ n.emb.-orum tremorem. venit ad Civ .Uistas i..lirnulates fuit ct propter med.c.na> curari possctde cons.Uo en. ut ab .is valu.t salucxpensis lactis nequaquam et muUis Vule..s aut.-m luec do;

matr.cs

et

nnr a.niu.n.

Postquam

babuerat. ! ..emquartam
dcri' et dcvot.oc
fu.lit

ista febre aeces autem Jaeobina, soro.- c,us^


,;ot.t,

qua

de alia " quod B...evenuta - ad Ben^ rrme?subUo UberavU ad ipsam f>


;
:

s^-cmedium u.veni.'e. mUa quod medicorum

ad.iutor.un> .m.u .nn-at,


...fin...tate

sua

devoUss.mam
alTect.
,

venutam Lalavi,-o Bcnevenuta,


U..sti

orationem, d.eens
tu sc,s

lcv

a et

quod

te d,lex.,

^:^::;u,t.bi,quodtcsociav.ub^umqu.vop.-oi>tertequodomn,ameafaeta
sco,
d,m.s,
ostcndist. mag,.a s.gna riovcrsaviecquod m.h. hae quod adbuc ex,stens ,n

Ren^-enutam reversa est beata Benevenuta credo 'rvov a cens Vir.o succurre n ,h. mer.ti apud Deum; te essemagni prec.bus
:

toto

devoUon.s

^aeX tu^. .n tanta


etmcMlistuisde
,.nUt,e.-an

necessitate; quia

s.

ist.s

mfirm.tafbu.mus
tibi

m
et .n

v;"m
,

nr.^onis

i,

nuod c^^uero ultst.;sc,oquod.no,lomagisp^^^^^^^^^^

apud Domi.mm, vcniiti g.-at.am .nstaut. meruisti quidqu.d cum

"^^^n. bumiU tuum


it

prnmitto

quod nudipes

et aspcro. s.nc

Une.s

us ootero,

visitabo seimlcrum, et

;i;r
^
'

rsrdivovigilans,pernoct..bo.Bco.t san.t.a^.Hn de nercepto bcncnco


'

Srrb,-T
'

nta;quiaaUasexpertast.,npro

;;::ii::;^^r;f:tf:r;r,q^oadteveian^ voto, d.cta..,.n'a nEthocemisso

nuiu itnhtiiiere quia lum nifnutomineiL,

in

sequenti access.one
faetus ct f-iptu*;

nuuqu.. quasinihilscs,t,ct,.ostca

n^Xm^c;:.tatefuitqu.damdevotani\ca\mx
iiicdici,

~-::::^r'-^:rrrt;:t^
^-'^^^""'".-rseoVp suadere
r:tt:..topcric..lo,

uxor

Ue;::,Lret.iusdan,mcdic.^.ep.^;-auas-

Do^'''[''"l^^JJ,,seiir. mar.to.

f'T
ttftm

dd-^Tva^projici^etaauatunc ^iX^': ;; uluc " decocuu, deluiei ^^ p ojeeta est aqa ^ .,; ,^,.^-,^(,^^^51 aqua bunii-etfortissime,eMnuiuU quod^e.us sumn ...t ""'"r-rmulieris, ,U supcr c-us muiicii quih aut.m
, '

:^.ra:::nrc::L.arectrog..ebm,l,tcr, mia --;-:;":;;;u .ccra. sdu bom


q"<"
',^i,ttcrct
'^^^ls

eam

ire.

^^l^ instan.iam, ^tr':p.n-''-.^-r';Sret


-
e,.m .c, '^"".
'^",\.,uilitierc. s,s,c.,am. sto s,^er ^^ ,^,,1. Et em.scr.at ^ "'"' " a,l.isict

Vidcs au.cm l..at.H ct ea.pit eam l^.rc,

.l.a

b.Uc.H.

graM^s... *'''"",;a:^ e. ex bac


est de Beeve.,u

eeordata -eu.issctdo.or.reeor,b.ta
,

^l-

P
,

",t
^^

bebat,nca c Bcneveuu a ^^.0

a lam v.^,

,ioem ra..ltam hadc^ ot.,^ ^ ^^^^^ ^^^^^


.^^^^

-='"qyi:';;:v!:t.::::.>----l.oc,
Et
,.,-o,,lcr

^^

^^^^.^^^,,,,

^, Bom,mc
tu,s,

b-emirabiliaeonugt Ua
t"' '""^ va.idum, ciu.a , m.lUar,a, ^0.""- -^ XV

,,,icun,
^,^^

^^^^^^^^^

m-ta i. q " '''T.' nostr.c,mqa.A

tuisti

mc,it,s et prce.bus

'neata

qua- lougam
,.ec

inru,itatibus ab omn.bus beati Dom.n.e.

^^^

,i nquam '^""^^^^^^^^Zm, nee ctiam

peLndo,

::;::;;::::m;::c,.upcrpiresd.cs.ucrure..ubcdine remancnte.

184 ^x Mss.
aliigue.

DE
quidem

n.

BENEVENUTA DE BOJANIS.
fatigntis

ipsa iter fecerant,

satis personis aliis

siasiico

posthahito

127 Multa

alia signa fec.t

Uonunus

Nec
iiio

incensio

tantummodo cogiiarit. D luminum ad scpulcrum pro cul.

jesus Christus per merita DonevenutLO. qua^ non snnt


i

devotissiina; virginis
l.ic

tus puhlici, scd

lictiiice

scripta. pra,'cipue

xvohahei>ahur.

privaia' sigmfcaiione, Urhanus VIII, anno 1625.

in diversis part.bus doloribus qui conUgerunt

corporis, et specialiter in onmibus o.-ut.on.bus tium periculo in quibus emissi., sine mov^ d.lat.one con.pletis et vot..
:

capile, et in partvn-.en-

secuti sunt salutis efTectas

per rent seripto.-em, si occultalu sunt, nec ad Quu:dam etia.n


p.-opter

qua^ nim.s occupasingula senberentur.


;

canomzniorum nonpermisit eamfierinisi ad rcliquias, imasanctorum et heahficalorum fuit, quod gines cf sepulcra ; sed hvcc cnusa res paiam ante populus, {quum hujusmodi iHmmaiiosii), cogiiare posset

nolitiam pervenerunt alias causas nolunt .lla tatum et etiam propler bcnef.cia recepemnt. manifesUare, qui sanUatu.n lnm..ia..bus manifestantsanitatum signa
;

pub .cam pudorem ..ibrm'-

omnium oculos susccplam, seu nem aucioritatc publica fuissc exhihcndum. Dcniquc ad cuttum puhhcum puero datupuerpera, cum promiticrct scse non B. DenevenuUe, animum ramesse nomen episcopum Auattendens ad S. Bcnvcmdum,
dit.

Scd

ad ejus sepulcrum et votis ccreis qua; super ejus et aliquando ardent transm.ttuntur
:

sa_'p.ss.nie

vencrationcm ostcnximi, privatamduntaxat eaque lex, sed veneranda

in eccles.am deporsenulcrum, aliquando vero per totam noctem beat. tantur dJ quibus sa-pe Pr^ter ^^^^^^'^ Dominic. iUummatur altare. super ejus epu et o.-ationes fu.nt genuflexiones et mulUe vole.Ues crum assidue. Insuper muU. .everent.am eolesiam .ntrare, propter aujacet sub lapule, non simi corporis quod ib. lapiden. sepultu.-a., sed dcm po.'e.'e pides super sepulad caput, vel ad pedes d ver entes a latere ponunt pedes supc. perangulum sepuUu..e,
;

quam nui^ antiquissima Eccicsix consuciudo, inhapiismo ut luschrisiianus parvi pcndit,


neophgtm non
scripti,

Non

cst

enim

sancti, prccscrtim

rationc

Marigrologio Romano msunt qm nuncupeiur. Ncc cuipandi adjunctomim, aha vocahuia


hahiia

alio

nomine quam alicujus

baptizaiis imponant,
idolo.-um

modo a dandis nom.mbus

neani (0). aliquo sanctonomen fuiiacium. Sane non ah

etfalsxreligionisPa^nitentm.n6.W.- ^ Haud sccus in Eccicsia aniiqudus

cri

limreccl^s.a. E, propter crescit quoUdie g. bona fama in populo


.

bax

ct alia

supradicta,

f^^dcquod muiuaius est S. Bonavcutura dictus Michact pontifcatum S. Pius V, anle qnemponh/ex Ghisiieri, quemdam Judivum, Michaciem Uhisticri. bapiizavit, nuncxvpacit

qLi
ANNOTATA.
VMmz^.opudRuheum
Vattbiuza.
.-

imitatu.^

Ciemens XIII,

trcs Judosos

unumque
eos qcntis
/>i

Turcam sacro baptismaie ahluens, Rczzonico honcssuic appcllaiionc


in ttvi-

ne-

iavit (7).

Mos imponendi nomcn Bcncmnuitc

H uhis Julu leyitar o-olouio Sororum Meis maMCCCXnioblit domina Sophija de


Malihiusse {i). genufiexioerant inclinationes vel b Vcn.xpc^nitentiam plerumque nes religioso.^m, in
icr Sororis
.

infanlihusrecensnatis rcicnius fud gentcBoJana.In qua prior iatc, speci^tima virginis fratcr,qui hocpnesiilit Pauius,bcaiic

DenevenuUe nomen indidit quo hoc iPatriarcha Aquilcjcnsis,de Turrc (9). erat Raymundus a
g

primiesu(cfdia3{S).
loco,

iur

^^Obscw-ushic locus iiaintelhgendusvide' do/ebat ElisaMh de


:

Gnarmo,

possct quin claut vix se continere exiret et per vtas tamrnaret, quin e clausiro

tam graviter

facile his revcrentiiv significatiombus ejus moriem culcoliigiiur ferme statim post delatum. ium sacrum D. Denevenutu^ fuisse

Er

qLnLanienscurreret.

^.^mo

castellum

d icstamento (4). ut lcuitur in hvjus Denevenuta... si co.it.ngat me . vii-go beata e ^ volo lua semper spec.aUs liberari per merita tua, sepulcrum faciam
e.se devota. et

Friufi{S). situm in ditionc nuncvpata mater fuit Pinosa Civiiatensis, Raynildis

EPILOGUS.

candellatuum

^,0C COOIT H. superius CR.DE..E SUPBAD.CTA scr.pta videantur


muUa
rabilia

Et liCet Jj^J^B^^

.nsolita et

mi-

circuincingi, et ad
creatu.-an.

honorcm tuum

ibi

combun,

et

nimis, non

tamen sapienU

et d.sc.-etie

tria sunt antmadnominari. hi qua oratione primo a puerpcra Benevenut.m Z-icnda ah eadem nuncupatam esse beatam: secundo sepuicrum, voto candelam comhurendam ad tcrtio puerum nasciturum
:

quam

pepercru, tuo faciam

nomme

persona. debent vider.

a ver.tate remota,

cum
ab

essepromissam;

vocandum

Benevenulum. Quic si ad normamperpendaniur, didecrcii Urhaniani Be.ievenuUim ita cendum erit pucrperam D. essct cultu puhhcocohohonorasse quasijam btenim Scdres nonsic accipicnda.
fuisse

quasi omnia duvotissimu3 BenevenuUi. confirmata quja el ejus testimonio ore prolata, nec d.v.nx mnecejus sunt contraria meritis, man.festare noluU n.s. congrua bou.tati. Et ba.c convenientes essent ad persouisfide dignis, qua3 manifestabat, quamdm celandum ea qua-, Sibi Et manilestando .Ua vive.-et, sub sigiUo secreti. senq^er in tertia persona, loquebatur de se ipsa qu^udam pc^sona quai uasi de aliadicens FuU
s.ut
;

sic vidit, vel

audivU;

quemadmodum

Paulus

nestata
illa

(5).

muHcr Denevenutam
ei

appciians beatam.

de ejus gloria

suffragio in c(io, ritueccle-

Corinthi.s .-evelat.ones Apostolus. manifestans dicens. ipso tamiuamde alio, suas.loquiturdese

(1)
)

Utin. 1848 pag. 176 Vitadella B. Benvenuta, edit. Beny ed.U <3. Vita aella B vo Veni.. Cangi.s.

L-tn

Beati
tom.

Ben XIV De pag 182.-(->,lbid..p3g.l83.-(5) num. 10. 17 ; Muraton ArKcdo^a


cap. XI. dissert. XVI. pag. 178 et seqq.
11.

av, tom. Vll, pag. 213. tom. Stoiia de' sonimi Fontefici. Vitte Hom. ponmg, 53 ; Cfr. Oldomus, apud Ci.conium. Ben.. Utin. 1848. v} Vita d. B. col. 1004.
fif
,

Beat.,

Ub IV,

p.rt. U, cap.

XIX, num.

18. -- (7)

Nov.es.

tom.

III.

.6)

Ben. XIY. De

pag. 18G.

t9)

Rubeus, pag.

100.

.^

1,

DIE VICES1M\ NON\ 0CT0T5UIS.

185
deCivitato, qui cjus noEX MSS.

SciohomineminChnsto, sive in corpore sive vd audivisso, elc. Et cum

tur, sod otiam

omnium

verunt canditiunem,

tcstimonio

conrirmalur

extra corpns, vi.lisse si'rmonis,non advertensloquendi in prusL-cutione prima permutarel, interdum loquens in slilum respondi, et sic luil ^ona, et diccns Ego sic perterrita et dictum, ct similin, stahat
.

quodnon fuit aliqua persona qu.e vidisset eam ^ ^ ^^""' cihumsumore, quam* modicum, ct valde raro ^dd. non totahter ejiceret iUum, in toto tem-j sumebat.* nisi .w^-.. au [i H.1J11 ', I..... supradictoa.Sed si forlc esset aliqua persopove
na, qua; supradictis
validis

miln

tunc devuta vidua verecundiEL- rubure perfusa, Et nuart- coram Jacobina.secretaria sua, dicebat L-i Scio quod vos ostis me nitimini vos occultare? diceloquimini, Nec illa negahat, sed
:

tam

apertis ratiunibus et

argumentis contemneret adhiherc credu-

Utatis

de qua
bat
si
:

tt

Cavoie ne alicui manitVslare

vflitis;

quod
:

assensum,(cumsitpium iUa credere. et in magniim pr.Pcocedat ad honcrem Ordinis^Aet Umere potest. ne quud de nium beati Dominici),
:

fieret,

factam. ttObhso vohis corpus

mdii veputarem maximam injuriani Jacuhina Et respondobat dicta domina

prophetatum Christocapile et dcsuis adversariis csl hic scilicet Ecce positus cst et iunq.letnm,

moum et animammeam cusitis,


:

ram Deo, quod certa

vestrum
add.

quod quamdiu vixenquod si contrarmm teceru, lis uemini rovelaho potestatem super cordiahulus accipiat plenam pust mortem puset animam meam. Imo etiam si vultis, istud*srmper veslram si supervixero, respondebat anud nio servabo secretum. Et non dico sed uhi-videntis Benevenuta Hoc mande^tarc posa-dincatio!iem sequi, vulo quo.l non fuit HeneEt ad manilestandum ista
:
;

ruinam et sipnum cui contradicetur;


in
Cln-isti,

resurrecUunem multurum,
n ita

et

etiam do

mem-

de Benevenuta virgine devotissima,el bro po.sit, et etiam dici adversariis ejus al.quando

sitis

y>

eani

sed sui venuta inducta prnpria vuh.ntatc, qua sibi teneinterdum ea, lio confessoris imo
:

consi-

constringendo, specialiter hatur per obedientiam Annuncialonis Dumisuper miraculo quud ia die
n=e nostru..

sunt descnpta, compleatur.Si enim quie suporius BenevenuUc processevirginis et devotissima^ confiiveritatis robore ab ore. non su,.t runt Deo ventat.s loquendo de mata. sed in injuriam se pluries est me"^'^^' "'^\' et de sanctis et de L n st. quod non sit memhrum sario soquitur mendax e diaholi, qu. est qui est ventas, sed .lola. est de taU et ta.Ua v.rg..ie pater ejus. Quod suspicar. .n cujus etiam non soUim crcdere, sed hac vita, non consuevit
;

por n.enta beal. operatus. Cujus m.racuU fuerat inea mirabiUter

Domnms,

Domimci.

in ore, qnau.dm vix.t me^dacium inveniri. Cujus

etia.n

.njuna K.dun-

modum

et

formam adhuc nomini

dixerat,

nec

d.cturus est ;' "^ ^^^. dat in Cbristum, qui mihi mi.um.s me.s teci^Us, auuo Quod uni ex
:

-^

Frater Conradus coeg.t dicere intondehat; sod manifestarct, prout a beata eam ul omni petenti furn.a mn-ain mandatis, sicut

fecistis.

vTgine accepLt

ANmTATA.
^Ex
hoc epilogo

ad veritatem
scripta fuU.

aum,c;;odmuUerqu.fuUta^^-^^^
qux do omnibus
mo"
i

supradictis,

cum essui u

dMnm

."'' ' .^)'"';

te sepultura., pr.edu-at.on.s suus in exequiis

cunhrmavU, qu. etiam ^-^^ puhUcarentur (quod et nuod m vUa sua

^
lideh ei
-

con^a;pta>n venutx,a nob., lypiscWam, avh-overitatisomninoconscw. FF. Pnedicator^me Ad honorem Ordmis Donun,ci,uun^ccaal.ila^i.ri^n^^^-^^^ ^ modo eam aluiuo pecuUa,'
.<,

perspicuum esl Porro kuicOrdini /! addidam.

in

Neu

Zo Tr em, .ni.-acu.a
cu cles.,um l.-Unu.n et

m pL

B. Itenevenutm

mortem scnpo

Z"urad\ucmmoctobris:m^^^^^^^

o ui VixLt devota in tert nULo a Domiui Bojani. culemus in Vita passirn d ne nostrl PrJcrea Pra^dicatoncm sinyulare \ ITTordinc

FF Z::'^'oiu'n:,uod,Uabita,^ion.
rZla>
tertii

Ordinis S.

Domin.c,^^^^'
(1).

bc"-

o solum>s>u.Bcnevcuut.

asserfoue ,.ul,a-

sodalem tamvirginem hujus fuvsse

(1)

Rubeus, pag.

lOG.

l^\

24
Oclobr^is

DE

TomusXIIL

186

DE

B.

ARCHANGELO C.VNETULO.

DE

B.

AKCHANGELO CANETULO
CANONICO REGULARl
SS.

SALVATORIS

EUGUBII
C O
J.

M MIEIVTARIUS
Utriusque
parentis

I?

K iE V I XJ S.
;

V. H.

1.

Beati

Archangoli nie.noria in

fastis saeris

Vita^ seriptores.

nobilitas.

ANNO

MDX3I1.

d diem XVIaprilis inier prtetermissos

et

B. Archangelus, cujui

A"

nostri in alios dies vcjectos rcfcrunJ


:

(1)

festum

CanonicoB. Arclianpelum Canetulum,Ord. obiit inCasrum Regular. S. Salvatoris lioc die inseritur hodie a Constantilione Aretmo, ilaque sanctorum canouicorum tino Ghinio Natalibus Paulo Masini etquia Bononieusis, relertur a in prima, prohxms Bononia perlustrata. broviter ejus Yitam antiquam et in secunda editioue.Nos sanctitatis recentiorem, la processum de lama pene ad pra.'Ium habebamus tine redditum, jam
:

Dr. Joan. gXo^QcoWtm. Duhiiai aliquaniulum sancfornm (5), num ^ Siadler in suo Lcrico nostris ad diem idem sit Archangelus, qui a cujus olnXXlXocfobris reservaiur, ac ille, consignaiur : pncserhis ad diem XVI aprilis cognoscat rationem, cur in

Hm quum nullam
fmem
stio
:

ociobris relcgciur.

Sed

faciiis est

qux-

vere

remiserunt maedenda nwnslrahitnr; sedemn


jorcs nosfri
biilus.

seu Canetulus B. Archangelus de Caneto obiii, ut tnfra in \iia die XVI apriiis

adexemdcm

oclobrem, quia tunc

Jacohillo paratum, quando exLud. quod corpus istic reconditum coU Eugubii, eo
octobris.

didicunus,

scripseraiJacoeius festum Eugubii cclebrari numjure hoc affirmaril, du-

est,

Aifamcn

mafama sanctiiaiis inter reservaias schedas Aulheniicum jorum nostrovum rcpcrimus.


exempiar relaium
cst in

Vdaia aniiquam habemus dic X\IX ifalicam; processum etiam de quidem, sed

nutium bium Ccrleanie annum 1748


bafurOfficium
B*.

reciia-

archivum canomcoQiiocum rum S. Salvatoris Bononiensium. anno 1003 prorsus concordat apoyraphum ipseabhas Bollandianis missum,ut fcstatusesi Salmtoris. His mageneralis canonicoruin S. danXinieinsirumcniis utemur in Aclis hic
,

Archangeli; ei agitur Eugulni dic 10 opnlis, die^ ejus festus Laierar,enses amal canonicos S. Sairatoris O^nisit, ie die i3 moji. die il aprilis, Bon oni Fcrrarms linuod sat mirum esf, Philippus nomenpienfissimi mri in catatogo
cet lialus,

nuncquidem

sanctomm qui
svnt

in Martyrologio

Romano non

cifum

iHum iaCasfeiianus qvoque pnefent nosier laiueni Quamris autem beaius

dis.

Pnecipuam
ei

etiam utilitatem nobisaiiulU

opus bene
Viris piis

magnum

Joan. BapHsKe Melloni de itluslribus Boiioniensibusi:2). Isui

C quoque

JacubiHus in opere de sanciis Umcclctjrat hac die, brix, qui R. Archangelum eiiam speciatibus XXIX octobris. Hccentiorcs
cst

non esl quod de ejus 'nlerosque marlyrologos, enim ve: sicpc \anctifaie ei cultu dubitcmus iam ecciguis coniiDei 'ncrafio aiicujus servi .^anctiias a pknsque finibus, ut ejus neiur sequiiur, ut ianfi laboeo
innorciur. Aique ex
,lv sii

lucubrationibus Vitam beati nosiri descripsede R. Arrunt. Anno 1G80 Valerius Zani CS) italico idiomaie, nihil chanpelo disseruii iradat edidil, quod non fere ad litleram

ex caiaiogum sancforum iexere omni Nohis, qui hujusmodi operi mrieabsoluium. undiquc libros, tum nos toios impendinws. ei

tcm

Vita Viiaanfiquior, infradanda. Fuit etiam ab anonymo canonico regubeaii conscripia laH S. Salraforis, italice pariier eccaraia ac Bonomic e.rcusa anno 1749. Sed auctor esi

exaraios, tmn^ arcusos, tum manu occurnmt nomina sancionvm,nomus siepe quoramqu.e Acia ad dies bis 'plane igno-a, Operis humam aniecedenies danda /uissent.
est sors universalis.

conquiri-

Tromheliius, abbas S. Marix ad Rhenum (4). Regulari2 In martyrologio pro canonicis agitur mense XVII aprilis, die bus, Romano suhnexo, sub Eugubii iu Umhria bcati Archangeli

legimus
caritate

-.

innocentia, conlessoris canonici regularis, vit^e et prophetiaj dono illuerga pru.Kinios


stris; cujus

a .wis popularibus Officiocoir3 Aibeaius canonicus '" die 2 maji 1617, non fuit neglecius. Eienim fmi a vicano aucioniaic ordinaria confectus Eugubini proccs.ms, ui cx\nncnerali episropi pro officii recitatione heretur apostolica; sedi impctranda. Verum cum pelit.o beati honorL-m quopostea proposita luent, nulium

numquam
que
in

corpus

ecck-sia S. Ambrosii reh-

ejus

honorem

orficium recitatum fuit

(1)

Act. SS., tora.


(Ic-pli iioniini
1. 1. 111,

11

Aprilis, pag. 402.


in

(2)

Atti o nie-

morie

illuslri

Biintit nuli o niorti ui

Ho-

logmi, cl8.

ISIS. p. 381, Bononite

.3j

Vita dcl

'4) Gaet. Melzi. Di/io1080. B. Arc. Cnnetoli. Bononio! (o) \ oliopcre anonime, toni. 111, p:.g. 230. nario de tom. 1, p. 301. stiindigcs Heiligen-Lexikon,

ante

DIE VIGESIM.V NON\ OCTOURIS.

187
AUCTORE .J.V.H..
scqitali.

XVIII (1). NiA anfr yncdhnn ch-citcr sivculum Lambertinis, cum esset hUomimis Prosper dc

devolo infronte scriptionis Vitam collectamsx Congregationis religioso ejusdem Ordinis ct


fuisse.
,

dubiarchiepiscopus Bononiensis,scribere non Archanficlus in antiqua ac nota tavit : Beatus ac tolccultus possessione pei-manet, scientibus rantibus>quinimmoapprol)antil)us0rclinanis(2).

5 Ilunc porro biographum comntm qui nccur B. Archangclo, as.^emnt ii pra'sertim heafi scripserunt ; plerorumque raiius Vitam.
fuissc

nomine Idcm summuspontifhv faclKs.sumpto nolens, proBcncdirto XIV, moras trahere


mmiiacit
et

H. Arehangeli

aposlolicis fiteris

cidtam cssc leijilimum datis die2 odobris 1748,

lucubraliones habcmus. Sed instar Thoprobaiionum cst nobis subscripHo Fralris PaMulcnlue, evemajde Fabrianu, lertii Ordims autcm Thomas in mita; incohe S. Nicolai. Hic Vita

ommum

permisil a ca.*9nicis rcgularibus S. Salvatoris


lectionibus ejus /esium Missa ct Oflicio cutri celcbrari a. Cum lcctiopropriisriiu duplici propriis ues iilas, quales editx sunt in Officiis

num.

dicitur vir illileratus

tcrtii

Ordmis

Cleri Bononiensis
in

sium, plurimi cerexscribereex Hagiologico Italico{^),uhi Es nobiU : his nonnihil mutntis reperiuntur
,

Canonicorum Lateranenmanihus haheant placet eas


ct

murabatnr juxla poenitcntiic S. Francisci, qui Frater iste Thumas mulecclcsiam S. Nicolai... .\rchangelo, et tas actioncs pias rctuUtdeP.Fr. bonvnn servum testatus est ejus ope se factum mamultas acerbas teutaliones
Dei etsuperasse

boUcas. Sullum polest csse el suhscribendo comprobami, sit rir qui Vilam

dubium quin ulem

Archangelus, Gauctola gente ortus est Bouoni;c


inter qui ab infantia pietati adclictus. interfectis, divma discordias patre ac fratribus luit.AdolescensCongr.-gationem caope servatus ingressus, S. Salvatoris

(miinsoliiudineAmhrosinnaamicuseiclicns tesltbus igitur nnn


fuii B- ArchangeU.

civiles

Coram

solum coxvis, sed

oculalis el domcsticiscomposita fnit Vila

quodammndo
mfra danla.

nonicorum regularium

B missus

explelum, Venctias post tyrocinium laudatissime hospitibus recipiendis lu moest, ul)i

Dcin ipsa scriplio in ^"''"^''Vt'"^^^ postniorlempatrafis,ultraannumUA2,(num- E circadu-tum nnproccdii ; indepatcl


il),

patns sui occinasterio S. Salvatoris prajfectus, ministrare debuit quo sori, ibidem hospitanti.
:

num confedam fuisse.Jamscqudurcamab


inframonsranfu, ohituheoli viri, qui,ut ngmi disiau anno lol3 accidit, annis fcre
testes '!'o^^;j;_ Malti itaque supercrant ciprom nlun fn coramin.mcrerant narrata

non

iric et viso et cognito, concitatos Sacerdotio victoria omnino repressit. nia-na sui nionastonum extra

vindict^ motus

insignitus,ad S. Ambrosii in solitudme viEuRubiam missus est, ubi quasi assi.lua corpons et vens coelestium meditatione
exereens, maceratione diu se ipsum

cercpotera.nl eorum 'I^f^ ""'^''''f^^^^^^ num. 1 dwit biog> a In vifn iufra edcnda

Beatifami
.

;;F:itPatrisdomu..\rchan,eUB.nnn.cn

angehcam
niensumi.

proximorum salutem convitam duxit, suam et Prophet.ic arde.itissime curans. silio et opera Medicco, tunc exsu anti. iUustris, Juliauo
dono
fiorentissiumm deinceps

neto.^

famiU^ sua) sta um X. ejusdem Julmm pru.dixit. Quarc Lco papa Florenli^c arduep.scopum frater, Archangelum tamen dignitatem constant.sdesignavif, quam co.Gravissimo deinde morbo
^imc recusavit.
ceptis

mine imo

(niroquc enunn^ seu Canctulomun Canedolorum desujuatn


ei ieriio

Emmrcro

nofntissimam fmsse Ca

Um^uun^plurima demonsi^^^^^
qui Docct nos ValerinsZani,
sibi

mdidiino

m:nZrctuDegtUn.,mViia.^^^^ um lulm illustrem fmase Cam


n
\rehan"cli,

veptus,sacramentisEcclcsi.c

religiosiss.me sus-

anno MOKIIT- Eius miracuhs claru t et solennn pun.pa delatum, populorum venerat.one mire incorruptum magna
Ejwi ViUl
conscfipta fuil a canonico regulari,

XVI ap d s obdormivit in Domino, die c.vitate Eugubma corpus in

Z JmJs Sic Camhias CanclulM smculo ':^^f:!:^rniss^scUiisn^a,,.ra^^^^^


ia.ise,rOat.,^Joa,..s^^>0''^J^^
no 1380 ad
cius,
ii'g>
(-

14.,.

lr!jtro,;.c^

^J,r^onifa.

''^17/.., quoiomnium
nico

videiur antiquissi-

fucrii a Ja, uipoiequ. scripta prunus cdidit i.ospef renulari coievo,

^olcg^^ mJ-.
;

fu cns

i>i

,i.>hitnm.magistra-

X/ Znhertinius. dein Benedicius canoni Dei heatiicaiwne et de Servorum Mellom ././ ^tioneEamdcm edidit /. B. et nos laUn Papebrochio iranslatam,

tus

cxcommunwmnt. hi ''[l' ' .wfuerant,prM>^nt;^^^^^^^^ lum admi^it ^''''r^-lf^^^Z episcopoloyio

tam^

titiite

n. n cap 1?

n.

Annali
ta.n

di

Bologn.,

,
*'

563

54.

(6)

Romuald. a

S.

Y"

UghclU. Ual.

sacr..

lom.AtUoMemone. toiii.m,FB

)^-<^' lbU;->3,Hn..olo,.

^;l^:;^

,,,M.zi.

l-co). i.OO.

l.gum

188
auctobe J. V. H.

DE

B.

ARCHANGELO CANETULO.
alter ex his fratnGaleatius autom Marescottus, posse ex multitu.hne adbus,cum vidissetnon

Genuse legtim chctor, qui variis jam officiis (andcm anno 1500 magister jiipcr/unchts, magisfratus in jnre stiticejd est.supremus tcmporidiccndo, nominatus est (1). Ita variis simt Stc Caneiuli honores consecuti
hus varii
.

monastcrium versariis repugnare , per postenores aufugit, hortosque lium S. Mathi^i. domum suam accessit, et cum transgressus, ad
sociis bis et

moma-

quidem anno i378 Petrus

legum docior

iorquatus : creatus fuii miles, id est, eques Griffoni/nts, Bononiensos, inquif Mattfimus de armata coxvus, in Mcmoriali Hisiorico (2), Catmli et carecupcrai^nt Turrim de

pugnaturus access.t. Per pe.-severavit civihs pugna. totam .liemS. Joai.nis subtilis ingen.i et GaneBaptista de Canetulo, vir de quodam lat.hulo eductus
armis
viriliter

hostes verarma sumens, velutleo contra

manu

tulu3 ractionis caput,

facti luerunt duo Strum. Ccnti, et iu intruitu Pttrus de Canitulo, milites, videlicet dominus

in et crudeliter occisus,

platcam^iviUUis tractus, hirore iammortuusibidemdiscerptusest. In hoc


deMalvit.is ; juxta eum ! ranoccisus est et Nestor est et Petrus de Burciscus de Blanchis occisus

dominus Nicolaus Lighi. Cndc sago patet. Pcfrumnonsolum togasedetiam Eumdem censuerim, insigncm rirum fuvise. pedem camqui in ecctesiaS. Francisci ad

legum

doctor, et

sellissiveAlbe.-tucciis,quiamoreaccensuspatr.iu Canaulosque, qua.itum valuU,

arma

corripuit,

mausoleum panilis constt^ait sibi posterisque sunt .-Sepulcrum famosissi.mi quo hiec inscripia PEXni UE GaNITULO ET SUO,

LEGUMDOCTORISD.

habeiur RUM DESCENDENTiuM. / eadcm ecclesia rnomnncnfum Canetulonon, scilicet et aliud eorumcapella,cum inscriplioncqu^m toiinc noreddimus: Hoc sacellum constbuxerunt

si virum greimpuguavit. Nec aliquis m.retur. pono quia hic meus gen. or garium inter nobiles reddere patri, qui hac seribo, voluique fuit posdebeo, tantum quantum et s. non quantum
;

sum

Ad

histor.am
a civitate

cum

b.evitate
,

revertor.

Transactis vespertinis horis

CanetuU

succu-

bueruntet

EQUES BILES ET EGBEGII VIRI, M. LAMBERTINUS FRATRES, ET ET LEGUM DOCTOR, ET MaTTH.EUS, leglm dogtoFILII EGBEGII ET EXIMIIEQUITIS ET civis Bononiensis Bis M. Petri de Canedulo, Pci>vs miles 1419. Inter annuni 1378, quo hujus sacelti increatus fuit, et creciioncin annorum, terrallum solum est quadraginta

busdomibus Ca.utulon.m eorun. mellum factum est, et bona

duaexire coacti sunl. Ex eqmet Ghisle.iorum

muhd

r.sco appliu la pncla. cxposita.immobiliavero Jacobo

Lt.SepnItusestaulem..Vnnihal.nb.

eqm cum sesFratrnm Eremitarum, uhi imago


sore insculpta est. machma- suaculpa. taufn' calnmitatis fuit Anmtmf BcniioCanctuiorum. Votcljnf ccrfe amiciiiam cotcre; tivoqlius paciflce vicere,
.

\^C,Ja

fuisse pairem diciqvc poiest hunc Pcirum ac nausoteum a-difLambertini ei MaithiEi,

quaproptcrGaspnri deCaneiulo sororemsuam

cassc{S).
cumBentivogliis certat.

viriprimarn ex tanetuquos longum esset enumerare. lorum famUia, U. Vnum tamen addam, quia mihi vidctur
8 Fuerunt et alii

_.

uxorem spopondit;
inmatrimonivm
Ferrariensi
tuli
{1).

scd supradicfn discord,a sunt, et daia cst iniervenienfc. .ponsalia soluta BevilaquiC, comiti Ghirardo

inter \rchan-elum propric otfingerc. Ncmpc Beniivogtios, qui aliquandm BoCaneiutos ci

Ha rccruduU

invidia.

Cane-

noniensihus imperarunt

(4),

7nacrima glisccbat

Christi 1445 in apertam rivalifas, hac inimiciiia secuta iniernccionem e.^pU. pairis B. Arut habet Vita num. 1.

doncc anno

Ex

sub specie amiciiiai assisiere hapfismo runt ut vcllef patrinus Quod quum accepisset et in unius exGhislcriis. XXI Vjunu pr.v^de S. Joannis Boptisf.v die

Annibalcm innfa-

esi occisio,

chanc^eli (5).

Tragoidiam exponii Hicrowjtnus

Ordinis Pricdidc Bursctiis sive .mcrtucciis, esl nno 1497. calo^-um, coiemis, qui moriuus

a conjuraiis occisens adfuisset, ex insidiis Iniernecivum odiutn duravit saftem susfuii laudafum usque adannum 14G1 apud ; sub hoc anno tcgimus (8) Hieronymum
;

emm

qudms infensus Efus paterPetrus,a Caneiulis, aliquis mirutur, mquii, erat occisus fuH : nec
sivirum gregarium
gonitor
luit,

M-.ttha-ns.

GaUoti

Ca.ietuli

fllius,

formosissi-

mus

adolescens.femineo hab.tu indutus,


et

Ronnam

inter nobilcs pono, quia hic

contendehat, multis mul.eribus


miU.ntibus.

fa.nuhs co-

. meus

qui hiec scriho. i^orro hiec

A RaphaLde
in

Pistorieusi stipendiario
est.

scribit

Hicronymus{(S):Annit)aiisBenticoglii de morte ejus cogilare invidia perculsi Canetuli. igitur lacta a Ludovico coeperunt. Conjurationc cum tlumino Nicolao de S Domnino,
et Bettotio

Bononiensium

agro Pisto.-iensi occ.sus

Francisco de Delphino de Aticone et domino


Ghisleriis

cum multis aliis,

in die S.

Joannis Bap-

tista3,horatertiarum,Annibalemjuxtadomumco-

mitum de Brusculo, multis

impositis vulneribus,

dicli conjuratores occiderunt.

Primus qui

manum

et

Bononia

ejidtur

de Canetulo fuit. ad arma posuit, dictus Bettotius invicem insurgen9 Ulo die partibus contra se et Ganetulorum, tibus scilicet Bentivolorum
fnulti occisi

assass..io digna. OptRes crudelis visa et tauto posi accidisse occisionem nor atiquot annis dc qua ogdur \iix patris B. Archangeli, nomine proprio pnfns heaii num i : nnm de occurrit. Id certum nostri nulla mihi meniio CaneiHlorum primarits ex diciis, famitiam acccnscndam Bononiensis ciniatis domibus mediis factionihus, quihus esse Profecio in agitat>antur omncs ferc ririfntes lialiie iunc
aiiis aiiis

fam diis pra-vatcrc

votcntihus,

multa

Annibale Canetuli accesserunt. Juxta S Joannis Baptistai tres fratres, filios doinmi vero ecclesiamS. Isaiae Marescottis, in via mvementes, Ludovici de occiderunt. et Thada^um et Antinorem,

suut et magna strages facta. Mortuo Bentivolo, statim versus ecclesiam

atrocissima ; fuere scetera, etiam cognoscat qua cx fnctiones, vix esf, qui suni hinc infelltgi datur parte sietjustiiia ; atque fucrii quomodo juveni Archangelo taudi 2 Viti^, comprimere quod ui narratur num. aspeciu occisoris poiuerit indignationem, ex
.

sed ubi

familix concepiam.

Johannem

Ual..tom.XVIl, col. 1274. Murator.. Scriptt. Rer. Attj o ..e.3. Mcnon. col. 191. tl-^VlII, ^2 Trombelh. ^ ita dcl B. A.mor., t. lU. P. 383 not.- (4, Ap.
(I,

g_

50

,:,)

Clr. M.-lIoni. tom.

111,

p:'?.

33

(6)

'S

Mm^Umi.
881.

Scr.pU., ton,.

XXllI,

col.

m. -

u 1^.,

col.

m Ibid., col. 893.

Non

OCTOBRIS. DIE VIGESIM\ NONA


nostri U mn minor quidem heaii

180
(>-f/i7o^m

nomtas

Rononicnsium.

Hanc
:

m^//^ cer-

AfCTORE
J.

iara h.ihnerunl

plcnmujye enim emn Ai-

V.H.

inmfuisxe

Ejushonestas.jamsieculoXilII

changeUun racu .ppc-/;..H.r A^^'/''^"'-'*~ Arrhang.lum Chnstophou ,io/z7/^', 7,* cum


di^^crunt.Siccerlescrihitur incatalogo

mno-

TucL

papa
1144

aZo

i).

ad summum Ponffeai^l ommbus mo Demccps -eero

nicorumfiuiannoiAV,o{i^)mo7iasterimn^.An-

;Vor!cis luie de

Bonomcnsmm

ci-

"ZiaeCnsMioVcneni.incolebani.lnOePe,. to,u ^^, ., .^.^,^ ^^,, ^^^^^^^^^^ nii: .- ...-., n'iien ^^. iit Facnis sn
.

potesi, wi ^ polest, occiso,

<

dum
e,-at

______ adlmc

,^ ,,p,-, ictate tenerrima letate

consticonsli-

tutw

J Quanrvis porro splcn.iorge'^Z^ZUse. n,..urm,norrosplcmlorgemcrita sanctitaiem


i/c; P'^^^:^ _"

suo.qui tutor c.ut

ab avo bcatus no>:te,: cognomen et ,-cs ipsius domelcgitimus

sticasp,-ocura,-edebebal,

mutuatusjue,;!
lilins

Ita

TnihU confcrai ad

et

ZiZi^vus
'Los
Facii
a.

,-ir

fuc-it

Cl.ri.topno,;

Nomen

mat,-is in antiquui.qua;

fXcnta^reshisioricasclucidanaas.

documcntis.no,. ,J,rerUu,, hactenus exstcmt,

ANNOTATA.
.

^f.fn m,n^

Commcntarioprxmo

aOjeeta

J:::ltp!TfTee.seHeduUsuniussoeio-

"^TEadem

licentiamoxpermissaest
c,

Civitati

^!^:jXt..',-ipto.-cmcoa;-u,n..^eusoc,um

j^^bZ

postea,

''ec-etoS^^;:^^

""^tT^utcr
"/j"'"
.'
^,.

tcmpo,-c

natus

sit

bcatus
:^

..u.

niens,. Cui <-""

p,.iUsad diem

n:^Xnninoobsc,i,-u.est:t,^^oU^

'':Z,Xnet,-ad,tt?).nonincUcatun-

&(^;pa/^H^-- :r
rescente.

anno 1484 "'''"^';%'

.,,e. si certo

gua, reper^re P" "' : ,u,i,,.i /.<.(3)wri((0..J^'-," storftosc ,rff,,^i cle storico ,-crum l^ono,nen^^^J~nsi (9) G,-ifronibu.(S). nec "'"';-." X,.o,olom^o 1304 ^' usque ad an,ium ;ii.cndctla ^^,
.

^"^.

p,. cju.

oeeisussit,^^^

,,; cj,is ass,g,.a,-e

"

J^^^

^^,

.^^,_,^

(,,.

""' 0 1445 p/;/iO


sn/.

'X,Hsw
'
.

COT/i

P"a"o'aperduet^^^
^'^
'

T.mc ..c

of'"'''

^v.-d.a.ige-

nula Ms. inquam.


Can.tuti

a;m.wro

--'- -^, 'X-, Ml

.,,,, , ./o,n.
c,-ant op-

'-"'^''''*';;s.:;;:x.;:-"S^-'.''-'' ,anol484 7^^ , 1


ff
;

..

"O"

",''.'^"",

M.tuvescente

.etate,

videns
atn-

Eo tempore

in ''^ /^'~/'V/cr/ rf/.-'''

J^Lresclicisi

laVio..es

et

pencuia nuj
j.e\ijjio..cni
'

varte P-'-;;r;:';',;;;,^'^!

U<l,-agena,:o

(,,,n<ne

'''"'
;j^

aKC(oW((e
Dentivogliis

dmorf-n

"

' ^^
fj^-v-

nulbitcnus <''':-"';;;;",, ,.( rf/ci(..r, "' /'"'; "'/"" >"' r:: .,f ;.*' ./ tenera ult,-a an- p "' ^,,, i484i. ^f;';^ halietiat: ita
'

cum

annos
,xos

.^^.afuisset.

quad.-aginta

fcta.s

J"'!'

s^;^::;^::^x:t.on....*Ki^).
rito

,, occi- drca cmu'

ponenda

cst.

^^"l"'"

yieanno
.-/^^

147-2

II.

chaniicli.

B. ArAniuis nati^itatis ni Ejus ingressus

clcs

fa.in^ Ccc,m."'0';"^^'

^^__^ ^^.,^,,_
(1.5),

,,,(/,./.

Homoq^m^.'^^^,^,,,,.,,,,,,s
<.

SalvatoConm-egationcm SS. ri..FatamonasteriiEu5iulHn..

laicus,

a^eUo ..s. to. ligneam ">>"/"""


t,,.e

^^^^^

^^

:.o,c.o..a..i

inst.tuit,

toJa

bomi..um

'"f t:' '""';P nag.l.a ncZn


^^"'J
^-^

'i^,,

BullaGi-ei;oniXll.Co.T"^BArcl.anger.Eugubiiservatu.n.

tem pvcenuntians

,e.,da,n -".orta.,^!

.m,cncieni-u. De. ,j pcen.tent.am ,;!, admiratione ' ,,,, _^^^^^^^.__^

:-:;p;:^uq;ri.x-Xa;:
B. Avchangelus, filius

Facini aiU
Chrislo]}hori.

,Morom,DUion^eE.^.z.eod..ias..,^^(^.
Annal. Cfr. Mu-i.

Bologn

.t.^^.

P^^

g- ^^,,,^^^,. ,,g. 0.

t.

111,

eoi-

^'^'

^n'^'^

190
XUCTOBt: J. V. H.
i,ie

DE

R.

ARCH/VNGELO CANETULO.
sic

m-dum

discessit, cum pridic idus decembris urbe imminere civilms ostendissLt. ingcns

canomco- D enim appellabant, congregationi


diL-s nasS. Salvatoris, per eos

rum regularinm
centi

guod quidem

evenit,

familia Caccianinncorum suis deleta. Hicc ex

attribuil, vel potius

primos ejus mstituti

QwoJ'wm rcro.ui fiupra dlrimns, du.rerat Caccia^icpaterM- Arcbangeli uxorcm paler anno micam, ficri potuit, ut Canetulus utnanque posstatai iAl^ pcrierit.Si id cssc.t, annos nostrum mitum /uissc inier set. hcatinn coatesiAmet 1465. Tunccnim omniaoptime
chronicis.

idus prope ab

inimicis

expulsos et pi-ofugos, eo sodales, e suis sedibus autem quantum ei loco splenloci recepit. ^lirum propterea accesserit, quandoi-is et dignitatis disciplina aoruerit. quotexitum ibi canonica

lamiliabi-eviadmodumtempore mios alumnos ea non ibi solum institutam sanctions ediderit, qui evocati rationemcoluerunt. sed alio etiam
vitx-

cxmt
tus

nam

sciticet

amw 1484 canouicusrcoutarni facmaturescente a^-tate, pencula hujus


:

fehc.ter ibi reformationem canonici Ordinis, pergU laudaius cocpUim, propagarunt.... Nunc,
relicta inbospitali ea 5r//, canonici regulares,

habehat rHjinti mundi jam ex parte expertus. mundo ralcdixil ct circiter anno.^ quando quinquaQinta onnos vita functus,
flnwo 1513

monasterium situm est, rupe, ubiS. Ambrosii nec ads!secundi habitant commodiore loco,

admodum

natus
Canonicus
rcf/ularis

ohiit h.

15

Jam

svpra in

Acii-^i

ad dicm

XXVin

Siepham Agaz.a) ociobris locuti fuimus dc


,

S.

ab urbis moenibus dissito 1455(4). Calixto III obtinuerunt anno Archangeli ilDecommoratione\\.

quem

inmona-

incoluit;

factus.

Salraioris canonicis regularibus S. institutum B. Arcbangelus ncnsifms, quot^nn

Latcra-

hiograplnis num. 4, stcrio S. Amhrosii agit esse Eugubii monaste-

amptcxu.^est.uilegimusnum. IT^^r- ^^c occurrit. quom dc aliud nobis dicendum non Amhrosii juxta Euguhtum, S.
mona^tcrio auem locum sanct^e quictis
sihi

uhidicii:nmo\nM\\\\, ad sectandam virium S. Ambrosii aptissimum contemplativam, in quo non tam solitariam et monasteduo solum Fratres, qui a
erat prior, sed

priv cxteris

B omnihus eligendum beatus vir ea-iMimavd olini eremitortum, de Jurta Euguhium. erat

ouo

/urc scrihit

Maurus

Sarti in libro suo


:

% Episcopis EuguJnnisiX) De PetroGabnelWorEuqvhinoepiscopo.qmabanno


i-^^^y

vestitum i-ecipiebant ; ^ rioS. Secundi victum et monareditus et facultates quibus quia omnes monasterii sterium S. Ambrosii gaudebat, erant monasterium S. Secundi S Secundi; sed quia concessit incolarum capacius, congregatio
erat

^cii-

tem ad 1343 cpiscopatum

commemorandum

absquecertislegibus

tenuit) id impnmis aliquot qui est, quod eremitas viciniadegebant, in civitatis

reditus et famonasterio sancti Secundi omnes Sccundi canomcis S. Salcultates.

.Edcm

S.

vatoris conccsserat CaliJ-'iuslU,

anno 14a5(5);

ardua notissimum locum ad divi \mbrosii ipsam. coUegd, ubi montis rupe. prope civitatem constructa seu restaurata et ecclesia seu recens episcopo ipso erecta. HffiC est et in prioratum ab annopnmuml3:Jlgestasunt. Sed postmocum
de ejus anno 1342 magis magisque
prius solticitus Petrus, quai
loci disciplina

quem secretum sed ercmum S. Amhrosii, canonicis inhahila^ norat, cum solum a duobus rcruma.eretur, adeoquc contcmplationi alnslocis lcsiium aptissimum, prx omnihus ut hahei cdata adamahat heatus nosicr ; imo, cellulam, sejunctama Vita, ibidem... cedificavit impenbabitatione, in quapai-tcm diei
communi

acta a

se fuerant

capituIoS.\mbrosuReconfirmavit. ac prion et
oraAugustini proposuilobservandam, regularem, locum in monatorium in ecclesiam autem scapulare lasterium erigens. Pro veste et cappam .t tunicam nei panni. coloris grisei, cottis assignavit, prohibens ne

eulam

S.

Pn aide^n relidebat orationi et contemplationi. Uauy^us Sarti (6), niosi. ui anno 1755 scrif)ehat mimme neantiquai ecclesiaj S. Ambi-osii cultum ibi condita smt corpora cum
nlir.unt, priesertim

bertorum

Fi-ancisci

Nanni Senensis
;

et

geli Cannetuli Bononiensis

quorum

altei-

Archansub
ah-

ip^um novLu congregationis initium.


quantopostinsigni sanctitate fioruit.

alter

ejusdem coloris

amio 134. exejusdiplomate. quod datum est novembris.ut 21 XI Kal. novembris, imo die cgregxo opere scriliiJ. B.Signius in auidcm quo piura ^ Ordine ac stala canonico : in

lineis uterentur.

neve canonici dicerentur.

mec

BenefcuS Arcbangelus in cotlegmm AmeiiamfuUB. brosianum;namrccusaioarchiepiscopaiultorcntino,aJulianoMediceo sihi obtato, pctnt ^ ut monasut legiiur in Viia num 10,
id solum,
.

suode

monaste-

wITa.brosii

Ambrosiano asceterio. permansit, Vonasterium in eo fcre statu 16 Francisci Biiil^qu^ usqu^ ad cpiscopatum Eugufnnam rexii ah anno 40G ad
leoere est de

habei-et i-edituum, terium S. Ambrosii tantum vel sex Frati-ibus, qui sullicerent alendis quinque concederentur atque etiam ecclesiie S. Ambrosii indulgentiie tam extra quam mtra

stationes et

Ecdesiam
1444 C)

Sartim,

Maurus Eo aulem sedente, inquit eremus S. Ambrosu, reformata est

Rumam

luci-anda3.

familia a Petro Gabr.elho ubi olim ascetarum aliis mortc exlnK',episcopo constituta fuerat.Sed et loci aspenlatem et dilapsis, tis aliis fortasse vix unus erat naupertatemferre non valentibus, .Toannes Reccolus Eugubipra^ses,
relictus loci
nu';
et is
is non quidem senio confectus. Egerat Ambrosiano collugio cum semel de instaurando Antonu comitis Guidone Antonio, Urbini com.te, f.Iio

pro parte virili csset securus

Julianus eidempromtsii,se rem curaturum de pctitione sna


;

acturum se cum Ponliiice

ut

illi

''t

porro de S. Amhrosu monaste- .^^J^^^" pretium ducimus rio focuii fuimus, operit' XIl, quam ex Bultaaffcrrcbuliam Gregorii regufarium recitamus, serio canonico.-icm
quentis ienoris
(8)
:

^SL

Gregorius episcopus, servus


i'ei

servorum Dei. ad futuram

memonam.

-ra-

ad quem post patris eurante, tatisdom.natuspervenerat. Hoc igitur

obitum Eugubina^ civi-

grantia sacra. religionis, qua?

apud

dilectos fihos,

etvoIenteGregorioXII,diviAmbrosiiprioratum,

Sancti priorem et canonicos prioi-atus canonicorum lacus Ordinis S. Augustini de Svlva

SalvatoriS

90-

oae 207 -(7)

(.fr,

Tio.i.belli. p'ig

58 et seqq.

(SjBuU.

Notilia.

^TS^'^^:^^123'..'

Lonlco.u..g.UnuniS^.Sa.v.to..tI.p..6.
(6>

t5, Ibid.,

1.

c.

Du

episc. Eutrubm.,

rcgularium

'

DIE VIGESIMA NON.V OCTOBRIS.


K

191
AUCtORS
J.

nuncupatorum reaularium, Frnlrum


tecosis,
a.l

Senens

n^Tdio ,, rtinentis, apuJ sedem apomitia ; favorabiliter Tt tutionis prior et canon.c, pr,o,aut stolican> interpellat,

nullo nus el Romanam Eccles.am suscepu ma nobis salubris

confirmalus, ac eo ipso per scdem apostoUcam roglmun, gubernationem et administra-

V.H.

curam, tionem

eiusdem, tam in spiritualibus Hbere quam in temporalibus, gerere et exercere sedis Uttevas et Ucite valeat, ac si per ejusdem
iirioratus

Fratresnunoapati, us nemorati, et gau^1''''^'^ dccor,.ntur, dono per -'d'^"' s,ngular,s. luvoris et pr,v,le,i, deant prx-rogat,va nudeducto ad not.tiam nostram quod

ins>g,nhonons

fuissct rite et lepitime confirmatus. canoPrxHerca cupitntes ut idem prior et

rcjulanum
<^"^'*

20 in nici,FratresnuncupaU, eo devotius AUissimo spiritu famulentur, quo per sedem bumiUtatis

Hinc

dudum tunc episoopus Eugupr auod quidam sive domum S. Ambros,,, , us Ere,nilor,um, extra ,numonte supra Burgum Faucs s um in et nonnullo. In prioratum erexit, ro, Eugubinos, existentes qu, ,n null,us tunc O.dinis erem,tas lan,uh.tum AH,ss,mo exhulusraodi eremitor,o et
hlbant, cerlum
,

est

ipsam ampUoris favoris priEsidio per munitos;prioratum hujvismodi conventualem nec non priorem et nos ut pra'fv:rtur, L-rectum, nuncupatos, prascauonicos prajdictos, Fratrcs
fuerint, cum ipsorura sentes et qui pro tempore minislrantibus sive serconversis et personis eis futuris. ac ommbus et vientibus, prjjsentibus et juribus et jurisdict.on.bus singuUspertinenti.s, et inunob.libus .d sup.-adictis, bonis mobiUbus quomodoUl)et pertinentdms, nr.vfatum prioratum et, .lantc Dommo, ut pra^fertur, possident,

senserint se

,0,1 .ps,

rmbr^sii vocarentur,
tbse varent
et

regularem ,ndu,t, ex tunc Fratres sane,. erem.t.e regulam et sancti August.n.


bab.lun,
;

degerent sub eadem

qu.que pr,o-

huj..smod. priorem, a Fratribus vatus ipse per episcopum Eugub,num ex,; gemdum et per conf,rn,andu.n, perpe u.s tlntem pro tempore, .dem regeretur; ac etiam quod utuns ten,por,bus in s,gnum subcera.

nme

priorctcanonic.,F.-atresnuncupalihujus.nod...n

K
ror
fiiius

futurumlargitione.'esumacprim-ipumoblaUone, seu eroyalione bdeseu alias pia concessione poternnt ad.p.sc. ab

et F,-atres s e'

unam

l,bra,n

Uum,

Sn"

episcopo
ler,c,

recogn.t.on,ssuper,oritat,set dom.n,, necnon tradere annis singuhs,

quoet ejus cap.tu!. et o.mii pra^d.cti episcopi siecularium et .erumlibet aliorum superiorum

vel aliis justis titulis

dcCmas ,"

prout >eimpositiones et onera, et al ,as solvere et suppor are solvunt,


et

quod a nonnu ,s e ; per etuum tenerentur ut per dictun, e, .scopum cUoncn hujusmodi dub.subs,stere factan, ju.-.bus non
p,",tt,tur
.

quorumcumque supenularium, atquejudicum jurisdictione.necnon a p.verioritate,dominioac Ubrx cer^', ac pra.staUonc scripta solut.one unius decimaru.n, ,mposolutione seu supportatione
;i

sitionum

^hlr
B^

nullus, n,s, d.lectus n hilom.nus quod qu,a pr,o,-atns ejusdem, J^annes, pr.or
et

nenitus ac

TZi
et

odo senex
ribu

es ,et

cnm

noWs

prtoorlha,

,,uncupat.s, hab,tus sumpse e regularis Ordinis et v,t. su^, res.duum cup,t ducere

dictis priore et canon,c,s, a qui. (ut pr.emitt,tu,-),

onerum pra.dictorun., ^^'"";-^^ proUuusUberamus,et subp.-olect.one atque nostra .mmeet' edis apostoUc, ..oeisdem S. Petro et sed nte suscipimus et d ac subm.tsubjicimus t squc prorsus et ommno Ss;Lquodepiscopus,cap.tuUun,supcr.or^^^^
et

seu alia hu usmodi jud.ces prLful.cat dignitate quacu nque

qua-v.s per.o.ia eccles.asl.ca vel

TZZl
~.e,aU^^
.0 a
-'hb 'ahtato volentes

in

coUeghini

pe.nuuc.patos, couve.-sos et canonicos, Fratrcs seu

nuUam

iu pno.-atun. aut

pnorcn

s^u

canonicorum

etianon.corum,Fr.n,
rius

prorsus bberos bu usmodi, tamquam

P'---,fP:J 1*

PKenu^^^^^

excommunlcatiouis.suspens.oms

vel

^Mrn!'autalias

sive se.Ue..tias pro.nuigare,

:^;;:;!;:!^:tictionemexercerevaleantord.na,riam seu etiam J^^>^'?^*^!^


TTr-^tribus

..^ 2lEtnilulominusp..cdictispnoi

"

^^ canonicis.

et

bcnc/icv^

et pL..oms nuncupatis, ac couve.-si.

ornavit.

Ht,tur.d.ct.sc.em,Uss,v
sii

mu.b^^^^.^^^^^^_
a
^^^^^_^^^ ,^^^^_^^^^^^

concessos

s.

qu

s.,

sti..gu.mus et ^nPPt

.mm

^^^^^^^ ^^

^^ .^_

e--^"'^""'

;;;it Zru-nocli eanonicorum


''

retes ieipit . \ ole,

"'^r^rFXm gular.u,n F
^J

."iupatorum.S.Sahatoris,
.

'"'TFra

t,--

p,.io,-em et eaj ,-0nuncupatos, (qu, hujusmod,

:ir;::rr.r9ah.co~qui
huscumq..eno,,obsta^,l>u^^aa,npl.^^^^^^,. concedentes Nos m
gratix ct 'nt'"f ' n,s, suspens,on,s
'

^^-Jj'.^^

^,.^,^,;, ^t

con-

"

^^^^^^^_^
^,,
,io.

x::^;:mr::.ersorumca.^.^^^^^^

rem, eanon.cos, '.^'^''^ , J,di, ,n-a i.,-a3etpersonas,acpr,OKUnhuu^^ ^^^^^^^^. -u hc senUum tenorem fe, ^^ ^^^^_
,

co,tt,ger.t, irr,tos

de

pnor

e oanomci i vaj,uUisque obstaculis ciuietuchne sint ^^^^''^^^ auctoritale pr^efata

liusvolumus
ergo

hom.num,

:^,
^^'

ponuficatus nostr,

-f \i',,,ni anno
etc. Uatu.,.

Kal. octo-

videlicet -ta^o,^^^^, ^_^^_

concedimus

et ae

^,^^^^ episcopo

^:rv:::^n

:s,inteU,gatnresseets,t

usque

*^^
AUCTORE
J.

DE

B.

AUCHANGELO CANETULO
a JuUano Mediceo, data D qua 'P';"'" '" die XIV novemhri^ 1513, peM,ut Fr. Annislmtu CaslMimiis Arelini auftrre co,vus lonimn Mariam non inhibcal se,mllura,n nanciscaheati viri, vl Eugubii mani/cslum fit, corpus lur Ex liac epislola usque ad medium noD Archangeli saltem
-^ .,VM//,
<:ri-inta

V. H.

Xa

Corpus B
Arcliangeli

pcstate plures erani vnirersah tnti^ rarietafcs,prii'scrtim ecctcsia eral Grcgorms ponti/iccs tres, quorntm unus XIL dirisa. i oo Qua7nvis auscm cx dictis conscqui
.
.

quoa sunt canonici regularos, W/a /mFratres peroonj;resationem.i:rmtW veguUn^inm ca.onicorvm

.t.am

^nt

rcmbrcm CasliUone

quierisse el e:v

chromco

Hicrornjmi de Venelns (5) deccmbris anni 1513 ad S.

doccmur

d,e III

Amhrosn

ccvno-

deatw^Ambrosionum coUegiwm

Eugttbium

prinwrdium, aut saliem qaasi propogaia fud.aiiamcn deinccps vongregaiio


nonitadiu
ccc

esse caput ex quo tota

ZZ

statujusH mmasieriipermaniiquido apparci sit.sed hreci dcscrtum fuHM suhjccium Arol.angeU nvm.A, imo
in
vita B.

Joan- Bapt. advcclum fuisse. Hinc errare non potuisse siva Mclloni conlendil, chrmwum Eugu. Julianum Mediceum, sive iranslahoms m l,ne binum,adcoqne festum

oZ>rs conslilulum
Amhrosit
24
(6).

fuisse,

quia eo tcnvpore

:::^ifaciUoreraip^lic<^cursu^^^^^^^^^^

ejus rehquus. Secundi Acia, uhi agitur de diem Ijunii{S). dcdcre majores nostri ad

. Via:sacrumcorpusEugubium adveclnm
_
.

Monasterium hoc absorhuii c residu hrosianum,utpote quod pro victu omnts, omninopcnderci a Sccundiano.quod

quodammodo Am-

Ml

quu,n altare
fuit,

Zocondilum

sub B. Mari^ Virg^ms e a populo frequentart


lahcllis

,,i,> clan.

^Zttanalhemalibus ac

ornar.ca^pj.

hona 17, rcditusci ui supra dicium est nuni. ad c>. perstderuni possidchai. Mhilominus unus alicrquc canomcus, quasi^ Amhrosium

paHnoalhi coloCmms veslHum fuil prclioso idem et^amrn^ rt7cooperlumrelo serico;


sparf;ebal ' con^plum porlcnlosum ^J mulli el vari.kehasCuiusrei lesles fuenmt mZBranconlvicariusS.Ambrosuan.-m^ inprocessu anni 1C17. ,p.
'

et Francisci custodes sepulcriB. Archangcii patna bequem, aii Maurus Sarii (3),

Nanni, regularmm nensom. Gongrei-atiu oanon.oorum alterum cum U. S Salvatoris quasi parentem LaSenensi, agnosoit. Stepliano Agazario, itcm

dlc,ss,me intcgrum. incorruplum,

'"iT odmum
^-".

bonbusinnumerisetpoenitontiiuexeroitationibus cursum complevit. Secl fractus, Fabriani vite eremo D. Ambrosii prope
pii

"sZHh^-osii^Jaoobu. sanclilalis di Golini Ha,ic

Idemlesli,no,iiumdede,-unlJoseph.,isBatta..i, Flo,-us, prw, Tior S. Secundi. He,-culanus Balesl,-iet GoUnus Ibalet

cullus pubhc,

sodalos, obtenta

Eupubmm, saera ejus ossa ibidem hahet ubiadhanc diem quiescunt. Com^>nme B. Archangelo, (qm sepulcmm cwm nosfro Eugubium translaus Castilione mortuus,
fuitj.

collocarunl

'a^^^aZa^anlca
Do,cnicl,i
:

p.:dica.-al

S^O

Hic

tiiulus aureis
0.

Htens exsculpius
U.

(4).

habeo d.cere, quod ^us lauJ.bus .ni..us niulta mortui sanctitatem, mu ta, etvivi ad.nirahile,n et "1^1'^sunt, m.racula quu= postea consecuta .tudmm et unt Quorum et pr.estantiam

Decujus

v.r., iqu't, (-^'^''^

mu

civitas, par Um part.m nov.t Eugubina

'^M^
e,col.:u..

D.

BEATOROM CANOMCORUM
CONOREGATIO.MS DIVI SALVATOIUS FRANCI5CI NANNI SENESSIS
AllCIIANGELl()l'E

..dicant, grat.qe an.n,. -S"^^-^-^'^'"^"

benef.cio a multis acceplo visuntur (8). aiiponsa corpus integrum el ,n25 Quoniam po,;-o reliquiw p,'teler e,-at. nullie ejus

'Xu^ plur.ma panet.bus

CANETULI

corrunlum

DONOMENSIS CORPORA niC A NOBiS VLNERASDA


CONQOIESCUNT.
ANIM.E VERO

ZsZTnta qu^dam eMnl. Ast ^idam S. Llvato,-is, ca^ulidusPadoano.mcanomcus


i,icensus l-ia B,-ixiensis,

sac-i corpo,-is, ci,-ca


GAIDIIS

cup,dme P' " ' nm 1085,oum solus ^

SEMl'ITERMS

IN COELIS

esset

PliRFRUONTlJR.

intuentthus non pale_ quie ob situm capilis &r,x>ai deluld. sccum


hal.
b,-eci fcb,-e co,;-cplus

ccclcsia,

magnampa,'tem ejusauu,

AUGUSTINUS ZALOTTUS
SIIRANDUL. F.
C.

ASSO

DOMLM

SIDXCI.

insanabib remednshuWOven,>-e e^,JuHo manis, intellexil malum cum vovisse se pedthus sacrilego quap-opler,
:

avulsit

et

fd

^ranstatum

transcai-uii impedimentis ArchangeU, Ca./^/^one.^^^^^^^ laiio corporis B. thesaurumhuncretinere cupieniihus, etp^a,S. Fra^wisci.ut seriim guardiano monasicrii ponenle ,-e/hiu,; 13 referiur, obicem ponentc,

93

Vcimm non

aurem avulsam,morbo itu.inn ad ,-efc,r.ndam deinceps levatus fuit (9). Hoc P'9;'^\''f'Z osS. Salvato,;s, et fuil ecclesi^ Bononicnsi

i Vila in Vita

num. quoniam quod

jn-^fnU^ Lso,-io a,-oc,deo inclusum,quocl ca-pomtur (10). '=;^ 7 diebus in publiro

loco deposxU ^ps,

comm.ssum

f ''^^'vifalisEugubin^^nesciturcujusanm, c,jcocw,lans i. J^
^^^^^
^^"'"^'i^".^..^

^^^^

^^^^^,^^^

p,-oprium sib, v.ndicahat. fue,-al, lamquam numc-o videmus, pertmacam guarEodem Sed falsumest diani tandem fuissc dcviciam. ul xbidem t,-anslationem celebralam fuisse, flncm mensis octobns. Exstat
dicitur, circa

'''f'J^'"'l,J_
y^'""^^
suppuc,,,:

<'^"~^^^

ad ; magistratus accedant inlcsint sac,;s ^c ihidem populi "i^eolumilate tolius


j^i,^ designatas ecclesias

ca.iomcor. ,-egularium,lib. junu, png. ol. - (3) Ue 1 34 |2, Acl. SS.. tom. I V 14) Ap TromP.Kfat., pag XCV. EpiBcopi Eugub., Mellon., Uom.n. (6, (5, Ibid., pag. 05. telli, pag. 44.

(DNarratio rerum gcstwum

U,.,.om.m,pag.40..

F canomzat., hb. IV, Dei Beatifici.t. et lU. pag. 419. .8. Mellnni. tom^ num. 22 et se.q4.0. (9)lbid..paB.4l5.-(tO>lbid.. pag.
.

.<';~. XIV Oc pa".

Se..or

^^^

DIE VIGESIMA
qui,rf<c,(

NONA OCTOBMS.
clmngeli
(9).

193
AVCTORE
ANONTfMO.

stolnlum c, etiam S. Ambrosius, beatorum Archangch corpor ibidcm quicscunt sunt, Senensis (1) >1. Qu^c rcUqua
et Francisci

inducntibus, nomen Arvestem canonieorum

sanca Imoposl annum 1748, quo allana stdibeat, casedcs cullum approbnril.

iUustrabuntur. in Annotaiis Vitse

qmbusdam Congrcjanonici invocationc, in fuerunt dicala (10). Ncque lionis ccclcsiis, Dco liugubiwn-um sludium Lt
minus cxslilil enim sac-um corpus
l,ono,-if,ccnlius colloca-

ANNOTATA.

Non

inepte

tamen existimaret quis Chri-

novum et ma,-retur decrela sunt sacellum Qutcdum j^ramo,-eu,n alla,-c cxst^-uenda. t,'amlalum e.^t bcal^un bantu,; ad tcmpus eo,-pu,asacello beatissim.^ ^ ''''''' f.f'ni '""'"''''''. " " Amb,-osii, noclu, die 25
S.

Archangeli stophorum fvissc B. post aut avunculum, a quo

amm

matcr-

num

neccmpatns

qu!C scquebaur d,em 1756. Dciiquc, ea noctc atque on. 1760, recoqnilum cst 22 maji Hujus H^n

aLi

Nam ChriUoadoptatus eteducatus fi^mt. dc Carciancm..s. Bonoqucmdam lcgalwndns ct !. po.^d cxpulsos Canctulos,

plLn

.-ccc^s. dilun'in sepulc-um Imhebal l,om inst,-ume.ntum pencs .w ,h~m Mclloni (U), qu^ nonnuliaedidil

t^ X^ L,-i)^c,-e
M

placct

Amoto

ser.co

lo

iUustrcm ('"'^. ''3;,aaiitratilMS gerendis Kmdcm ct ipsce cnlatc cjctus mus&)! qui vero nullum ahum 1 a.no 1472 (3). Facinum

a bi coloris sacrum patuit ipsius beati

corpus teg B. Archangel, saerun. <lepos>tum e


ac

nmo

t Zlmus Facinum Canc,


iTquidem ad

qu> pro ducc Ucdo rio quam aliquamdiu mperitamt {4). ancnsi Bononi,c mnun^

Lonicnsibus indicalun^r^_

ans, ac o.lorem spn [nt.grum et .ncorruptum d>s.ae^

S
tum
DUt

inautun, serica alhi eoloris

retmens, saeerdotalia indumc.ta auncula. sinistra carens


e-x

eubare

:::^;,nmsupersuppedaneo.m.^c.orpo.^- E
paiti epi.xot iacet

domum

Canclulon.,.

paler aertinrhat. Quarc, si

qmdcm

fue,

B.

'^MeU,dlccnclumcritcrras..ebiographurn

"

Manus
n

cUstentas

gostat sup.r

casala

nua

tabellai arijcntea; aUo^ viginti

tuum

Zod

co

sen-um Bci Cancluli. ":">'-J"^ qu^d CancluU mfacilius ficri potu


(a).

appcllabuniur terdum. Cano

'"TNecem

,,r,m patris D. Arcl.an.eli,

nno
interfuit qui translalioni
(12).

Coanncnlarnprxui.ac 1472 as.winal auclor iUoC crediderim inter annos IZissc polius

tiiElcnim
,.,o

c. '^nobus

scriplord,usco^.

Hicronymo de Bursctlts ''''-"'.'""'"r^^^^f^ '''' BartJiolomfc, nici Bononiensis f144o,


Crmchdos
et

post

cladcm

*f amu

'Z^^^Z^t^tsXoniamin^dere^'^
W47
448, 1451

UU.Poslca autcm

nMm

\m

B.

ARCn VXGEll CAXETl

EUGUBII. CANONICI REGULARIS

CAPUT PRIMUM.
'^

""

ciuanKlan> xtatem 81 ubi ad maturam nna certamaturaet^). rt^^^sendo giunto a

f"'"'

'i,rr.(

C. Arcl,angelum,

qucm

Boati

gonus

nol.ilo;
;

i.u-olatus

copiioltiis in variis

Lcoms \
;

pouliliealuin i.rirdicil
sat archioi.isco|.auun

rofU-

Fl..ron-

(7).

Inter '.""*

tinuni.
'

'^^^^,

aiem

Fu,t r uil
pater

Archangcli Bonon|ens P-Uris domni b Patus uanetulurum 1 0|.

R s

Archnnst ^^^^^^^^^
,,,
,

,,ia

noniensmm.

^-^"'-'^;^, Apuuniuu

de,is luU se.nper

,iim deditus.
,

'-'=''""^'irc":etrfact,onihusBo. csset Quum tenera adhuc ^^ ^^.^^,.^ i^^


noniensi civ,tate

exag.UU

P-.

^..,^3

i:ri::t^c:iaMus.und...u.iame.
ut impon Ordine mos antiquus...
.9,^

pag. 127,rhiflsa Anconitana.

_<2i Cron..

di

Bologna. apud Murat..

Is.Molloni.tom. UI,

m-^^^ J^^-^

Mcmorie

..toriche

_(3)Mural0ii.

ton>.

XXU

co

^^^

^,^_^

t,n,.

XX

^K^Hi::^---..U.Mu.t,to..XXU..

paito
Jo

DE
104
AUCTOUE ANONVMO.

B.

ARGHA.NGELO CXNETULO.
lus

doemonis et quotidianas te expenus fuerat, statu.t reli' Ls spiritu Sancto inspirante,

Pat

^;:^:;^^c.i,etuK,uerevesteme^
sanct.ssun. Salva ?e"ularium in Congregat.one U et saucte sus ep 1484 devote tons-. auam anno obedient.a m.ssus fuen rcc.d.t autem, ut ex sanct.ss.m. Salvato Venelias ad monasterium pra:latus videns Hu.us porro raonasterii ris d mores pias actiones et V Ue .tegntate.n, oll.e.um ei, Ucet adolescent., opt mos, commisit omn.moda erga quos cum reclplend. l.ospites;

etincolered,ctura ipsi adire R^itate permitterent 'nlasterium S. Ambros,i, ut "-'',g.tur 1498 observitio. Anno citaro se in divino

instantissirae supplicavit ut pro sua ben,Generali et visi.atoribus

reverend.ss.rao

ff

^"

u,.hancgratiam,etseptemann,sc
jejunns, vg.U.s et ibidem permans,t, semper quoque et med,taabstinentiis orationi deditus,
tio,

eL

duns labor,bus corhus, et per diei partem carnis, et ut corpus po^Ubus, ad n,aeerat,onera spirituaU.m. I,, eodem reJ g ret in serv,tutera suo commodo cste,
nula,n,
tau
ra

occisoripa'
trissuitni-

nhtrat.

ohar.lateomoumMartlu^eMrcebat. tempore, ut o'>'^'^^ P^ 2 Accidit autem .Uo ' e^ pr.dem Venet.as -nc^a jam tris ejus, qui utebantu., ab ar.ssime prx.lato monasten.

ocofoditet a^dincavitpro 1502 raargo cujus dein c-ca annura

,n.

us uit k

ibidem quoque

aKl,r.cav,t cellu-

famil

conviviura, h"c m'itarentur ad

et

Archange lus,
-

'^lrt^m iie. i.npendcbat

hab.tat.one, ... sejunctam a commun, orat.oni et contempla-

qua

ad -..sa " curandi bosp.tes, ,lUs conv.vas, cons.derando nislravit Sa>pius autem pa.n mor"- e. iis .Uum esse. qui u. conturbatus e.t, multum
o"r.cio

Covi
tem
'

intulerat

unde

^;;'tmonium
Cln..tlus,

cog.tat.onen.

consangu.ne.s. Ast ,, ab iUo p.-o quana Deum mag.s tiraens


olu.t.

^^^^
p.us r.ai

diabolus ""s^Iniraicus generis huraani AldiUgent,am ,n famulatu ciens e us assiduara suggerenPatribus, raale isTm persuasit RU. calun ejus quasda.n
t

perspi- Aguorcle,a.u..

,r.
1"

dura

Deo adjuvante,

mmvsuperare d.abo Ucam

dum

na.u,-a. Amhrosii; et quia homo nlu,n quam bonu proniorest ad credendum quam ver.tas. Anno lo o nlus valuil mendacium RR. Patr.bus jussu perslnctam obed.ent.am a pe, &aiioi.a

..muUs amove,,Archangelum, hunc esse contra Fr. spo,, e


om,ull,s

at

fuit adire
istic

Salvator, monaster,ura S. c,,vatoris semper eonsncto habitav,t anno uuo,


.
.

Venetns

et

a, do.

Domino Deo

serviens. A..no autem .t.tcm habe..tes ejus v.ta.^ .nteg tres perspectam const,tuerunt ,llu.n v

^^^^^

e? robatLimos mores,

Monte. S. Dan,eUs ,n ca,Mum nostri monasterii red.stantis /e, quamv,s


decen^'l"=n-"^ Patav.o
;

eius quisitu.useu amsUu

Sat^: -Uut
'^

Varifl incolit ecenohia.

opero miratus est L"davit ^ius constant.am^ .n de bono .n mel.us 3 Ouotidie proficiens i yuouuic y devotione et hurontinua
,

nrraitatem

qu. causam

sua.

pugan.em et invitum 'num annum. Inde factus


rii

per quo in loco hab,.av,t raonas te fuit v.canus


d.s
a.,t,
,

"",^::trfaaus'es
^:^

tta^rU

arrdos. Hanc dign.tatem .uanta .ndignum s^putab.

^r: ::.t^u- uom


ia

p^po^;;;^^"
in-

V.cenUa InsuUe, sep.em m,lUars ann,s 1507 et 1^08 h,b uhi duobus sequent,bus e orUci, qneraadraodun tavit. Sed ,stiusraodi fu,t cup, cujusv.s, numquam alius dignitat,s ac arab,tione et eontemp a dis et abjecu orani habeba^ d,gnUate,unara p^a bus conculcata orani sohtar.am des,derium, vitara rac em et unura se conjunarctius anima., ut valeret

"em
Lre Deo

P'f^;;,;

P^3pirituaU,jussusfuit

Smo::ruras.;ntoni..es a,nis moratusest;


,

Ambros,,, qu,ppe appetetotquara raans,oneraS.

Creatori suo.

AUud non

cup,ebat,

non

;rm
bora

S.Antonii, red,irpost,.,odum ad

>

b.

duobus
Tarv.-

vita> (sicut reapse est) sua'voluntate et

nov.ssa ap.,ssimam et commod,ssimara ad quam contemplat,v,e


desiderio terebatar.
Ist,

tandem

.n raonaster.o

et revejusUc petitioni op.,ra, itaque cons,Uo et

porro annis f. Quamv.s no tnbus reraansit g.-aves et mo,Ui hulraodi transmigrationes

teraporis obsequ, voluerunt, rendi Patres isUus calumn,as u.mulomaxime persuasum habentes, conUsi preces ardent et

Lste"L.,t,numquaratamena bono abanimi recreand. causa, del^xit numquam, orflco chor, ad noete ab

propos.to

ra

esse falsiss,mas,

^Zs

Dei servi iu
igitur

bonum

ConBregat,on,s ces-

t tivc de

die s,ve de

alia ,nstituta audandum Deura, aut on,is,t M,squotidie pro sua ;levo..o.n. gTega ionis suu. deprocabatur, ut darei et Dcuni
:

Con-

^T Anno

1509 reraissus fuU ad


Fr.

^-^"
^^^^^

soco riumS. A.nbros,i cum


dePatavio,et

in eodera loco.

Antcuo Mar^ pro more suo e


o. at.on

'^Z^Z.
^^^^

.oi .hi-ihat

raagitquarapriusincensusdivinoamore
"is.^tcbal noctuque sine intermiss,one
Pt sanctis

sp.r,tuaUs. opcratio..ibus vita)

at

dcvotioni et orationi. iin< "^' iriLk-re se


sed Amhrosianum ad-

un^^iulnomineFr.ThoraasdeFabnano".
iKEmtentiJi S. ii*^" iiitpr-.tnstertU Orainis

,';uU.U,,esseEugubUnostrummona.
s,tu suo apt,ss,mura

amat.

sterium S. Ambrosi. sol,tar.a,n et contcnplatn^a,.. ff, cHndaT,, vitam solum Fra res^ erat pr,or,sed duo 1 quo tunc no., '," Secundi v.f "" et v a monasterio S.
reciniebant
,

ad se-

"-

<\i^

omnes

ved.tus

et faeultates

S. Secund, erant bus gaudehat monasterium sed quia monastenum raonasteniS. Amhrosii; capacius, congrega Uo erat incolavum S Sectn red.tus !"^, huic ipsi monasterio omnes Archangeintellexisse.
,

:rfS:ates Quid quum

Fr.

DIE YIGESIMA. NONA OCTOBMS.


. ^
TT,-

195
AUCTOBB ANONYMO

^'U iarnate Ae.e.nplis


e?i

Archangeh m vita et factus sit agnus p?tnaUprolec,t, ute.lupo vu- vaUle rem in e v.tate Eugubina putaretur
devoti Putns
!>.

confitobatur. AJco Arcl.angelo peccata sua -Imonjt.on, bus e'xhortationil,us,


et

et,

nuam, cummugnacomitatect
divit illarum

ad jaexbibita schcdul.i. venil ArcbangeUis beniynissimo au-

ajrumnas

ct curas, illas conaolalus

Raudcntes, et quidest, ita ut domtim reiberint Acquisti quid prajdixit, ovenil. Erat D. \ntonio

TZn^-

!"-'> '^'^

Thomas n.ulusactioues

p.as

StJe
rtem

Mxhangelo, et testatns estejus servum Dc> et superasse '^pese factum bonnm d.es
P.
1-r.

volebat. cum filia,quam in matrimonio collucare pi\cferret. Aripsa monatiscnm statum soculari

tenUationes diabolicas. In multas acerbas c,u. ommorescebat fama Fr. ArchangeU,

Deum changelus s.epe tum patri lum matri dixit, virginem; sed ejus verbis velle filiam istam sibi iUique sponsafidem minime babebant. Staluto
unde lium die, puella in morbum incidit; praMlixerat obiit sponsa Ghristi, sicut post diebus
paucis

e.empUs Tul "^lendebat cpt.m.s


au.is

et sanct.s collo-

omn.bus ra.qn.bus Uetitiam spiritualem U.-b.naUbus pr^^serUm prine.p.bus ?if e dabat; d, v.Uuu. ducis Gu.doto EU abetl..e Gon.aga.,

^^"^^^'TQuummorarcturmagnificusJulianus de Medicis s, frater Leonis pap=e

et /Em,l,a3, secu..d. dncisU.-b.ni, max.nae plaFeltrii o ; quibus coniu-i Antoni, reponebant f.duc.am, .^n, ,ue raa"na,n ineo ^::;i:^:!:;;ct:::;jusvitara,,uaraetvidebantet

domo

X,

iu aula

Urbmate,
^

P,a.,

ubi erant multi vin motus civiles, multa aud.v.t sul Florentia propter ab dlu-

exillustres, pii et docti, ipse

desanctitateFr.Archangeli;pra:sert,m

abaliisi.arratamaud.ebant. .n,b,-osii n.onasteno S. Arab,osn 7 Pr.nceps .E.nilia


il/H?/o.t

fnixi

obtul.t
et ,"o

s mus,c.s .nsigne
al...

typ,s excusum totum omciura divinum obtectum^ et coric rubro

ducissa et /EmiUa , stribus matronis. Elisabetba Arcbang.lum undebortabantur illum,ut Kugubi, ma{,mamconsolationem perce h convcniret, certe nolens contradM.Mt turus. Magnificus Julianus.
bortationibus etiam
.

Mu
B

L etiam
spem

r.eru,nnis ad enm
c cbat

.ou.bus pe.-son. insu.s tr.bula " 0">ml'" '" recurreba..t, et


'

ita ut -.>go et eo,.solationem,


.
.

aliorum amicorum servum Dc. ubium se contulit ad viden.lum calamitatos e ta-n.m^

Fugu-

^.

dem

itaque exposuit

omnes

::,crenU.acreset,.t.,,uia,u=epr. cedereni 'iiauii.^ ^" -nii-ihim P unde mu U ^P'"^" nropr.estabant effectum


;

nheticu.n
ere,^ ta

ilH tribuebant.

Ut

relert

Fr.

Thomas

nassuas, defiendo multis eumconso Arcbange.us,omnibusauditis Arcnangems, uiuui-v n i,i,>i-im f.d .uam bono esset an.mo et j.^endo nt

suum

^nlortun u.

^^, e

Urb.nat.um p, F.-anc.seus Maria, dux Archaugeli, qu, .n..lta intXcta bona faraa rr. sp.ritnm p.-ophetic.m Ir dixerat utpote qni

"^^^
,, ^'^''J'^ g. ste,-a die ad S.

po^^^^.^^^ vepoueret, red.ret


; ;

,,sii A..>hros
..

pos. n.nltipUcessevet post

raones

,,nsco,.so-P>;;'" -''l^ post colh.qu.- p. Sequenti die rcd,.t et latione. ,n a Lonsola.e te Arcl.angelus
abiit

""";:-;

magnif.cus

,.,....... ,lulia.,us,

ritualia d.xit

dnoDeoetsperameo.scUoU..,.^-Arehangelum cnrsuum Euguhium ad B. eo sib, postularct. et orationnm ab xiln" consiUi hominem se peccato. Fr. Archangelus
ut au-

qu.a do.u.. lationem aecepturum,

'=>

^^

nuam umquam

et alias exaltab.tur

omn,>

t,

,bula

rconvertcturingaud.met^ejns ''^^"'^""^ " ,nnlto post tvater


'

R
t

sTo ,.cUt
e
e'

mn

men

ca.-,tate.n et obepra:st.lurum istam

exandiretur; prom.s.t neo mereri ut

nom,natusLeoX.Floret,a,yeve,.u
et

"^,,^^ ,mn.

,.,,

.TuUanus Et '^'''"^ apna,-atu magnif,eus


f obiisset ^reh.cp.scopus
'^o'

-v:rBc;:a"eCr:di;
suecessura orania prospere
no.;.

Lumqu.ep,.ed,xeratA,-eha,.gensqtmm.^
K^ uUmu
j^"_^^
.,

,uoque

_,

^ ^^
,.

n.f.cus,Inlia,.usp.-oa,m,

;rv;;:;-,r^-^:-;;iioraamiavftutduci
et s.c
,

'diceret,

"%
etiain

futura pradirens

S,cut.ampas accensa .icquotidieramaFr.ArchangeU...ag

f^

cM

--::';:;^r:;:::raera;;^;-^^^
^,^_^
^^^_^^^^

?"

inu^^^ulh exe^^llr.one

^^^l^Z^^^^^^-t^Z^^^^^^C P Donat, '".S-P'


^.^.^jerio S.

^; refectus Mndica ^^^^^^^,

cumgaudio

et ^^^''''

'^J^Z^.un^e^, taudem

rFrS':%^i---r Ba^nU, r M^
'"^^^''tnictraM"hhn;ot,.urum,d,c: Ch:!:;r;i.orara,

tr

-;.f:r;r; minio.qua. pu

w. ret Archangelus

appetebat nec^aia^qu, nuUateni, ^,. ,,,,,.,,<,,. 10 P. Arehangelus,


teiamentis recon, ,,ian.

-'P'*^:.:T;7sp,usin.'al.'len---'''"'>.'^ons.P
nino recusav.t,
stitit,

.nefc..Spu-itus

lant.e d,gnitat,

"""
;

'"'
'

^*^^'

utpote qu.

.""""""

^;

"^..^e quantiqu.

siderium vlond'

^'

""''"

"-"-S

^,.

1". ";; tautum haberet ^^ ,,,,esia,. qu,nque vel sex ^'''"^ ;," :,:ues et ,ndul^,,^,,i:o. Ambros,. conccde..nU S. enU.e tam parte rera i""--^,,,trs" l^ro viriU

red,tuura,

jul.anus e.

^:;:;urd:ta.raul,eresadS.Arabrosu

rum

^''"y.',^"' ''

aetu/essel securus,

::::;tsr:tnua:retsatis:siautera
aUud

DE
190
.ucTOB. ANONVMO.
vellct.

B.

MICH^NGELO CANETULO.
t

iu., ,u,dp,am c^pere luliil ampUus ,,.,,a,"elus, se tunc e^ue post pcuculos dies voluit red.re ad

Ubore

V^^^^^
.

Mon.rf<!n-m

TarmOT

S.

Man Ma-

Su
,

quietem'et contemplatiouem

Accepta

Jo,.-sn.Vm / Co!7rcr,(,-oni anno 1462 (8). popa ,-K /JononiC",- o P/o ComAmbrosii monnsterio egirnus DeS.

? ^'0-

beundi Ucent,a, ,n v,am g de Patav.o ul ad b. dosuo Fr. Antouio Maria

se ded.t

cum

so-

menlariipriemi
1,

numm.

el

seqq.

.SV,.pi-c-i.-

-/o"- B''P"' ^^''!"' "'

^"
(9)

ocrc> rff Viris

sandis urbis Bonomensis

Ambrosii reverteretui*.

an.o 1502

ANNOTATA.
et obitus Ilalic^ hic csi : Vila a Titulus Vinv Bononiensis, cano .,ti ArWiaiveli i -^ Fralns seu beati XvLhayen con,

Sane tun. /e,pom sed primum effossam. incolebatB. ArcUangeercmum Ambrosianam anno
lus, et

non inslauratam

fui.':secislernM.lam.

utpofe recens const,ucta 1502 inslauratione, dein ,nauthent,co eislernula non indigebat;

quidem ab anno

1408.

adeoque

Ltro

apograpbo

el

"^""//.'"^':

instauralio facta anno 1552. est 1552 ror elpro 1502 legendnm

Hinc

''^f trrepsil er:

'!

qui annus

per

.totum rel,g,osum ejusdem

Ord,n,s et Con-

aposteriore

manu

fuil

addilus

pnjmgema^

t,w nomcmmtrpciw.
B
^'''''

oor^/rPt Canonicorum Qua ae re

ef

ria

i t

cTZcniarii pr^rii num.

13 aHquatenus

circa annum lo3-. vilx. utpote confecla'. ^: : descripsil i Hanceellulam ,-eddita : In r--' -p'=^' cipe ,:erba latine S. Amsitum est hujusloci (ubi ce lulam se/.o.,H7exstruxit(B. Archangelus) pau o ampUus paratamab .edibus canouicorum pedes la am. Per vix sex sex pedes longam, gradus sub d,o ad Uorr,dun,

Zam cm"

mona.stM

,,uacU-aB,nta

qu,que

stragcsCanctulorum. ragcs Canctufo^^^n. Kcclcsia S. Satvatons


, "
,

qu, mer,to huc ,-ecess,n ascenditur, potest. Obstupescunt dic, iUi TheUadi, s.milis : fi,i..i^^ .i,!,^-, r.ip.nrrit.intniKi! oassus tiic qu.) pas.us tuc.

asper,e

^'f;^''^~ FaminiustO)neuu^\')^-ir Yv^ui T^ZFlaminius Co,-nelius


..t

..nr.-rf

(2).

uuiii rocopitant . jj nueie, adliuc pii fijeles, dum .,.i."r quum, constat,a, quum A,.(.hagelus Irchangelus quantaque constantm, ,-,, B rit h.e_.:..: ...k. .>. ivicnvibiiss:cvcchie et fr,gor,bus s;cvx soUs in ,a,-do,-,bus aistivi ,Uum transiret per angustun, mis s:epissime duplex tabula uuda, Erat ipsi pro lectulo

call^n,

addvclameLelesm,
gregat,omsS. Sa

"to

;^,i,_ ,ibi

on

oU,u pa U i.. qua,n


'".'''"'"v oc ; t simos, evocav prior gene,-au

aamculo)

t.jwry
>

^^^J^ ^^^.^^ ^^.^


"i"'^"' -^

<;

Cong,-eaation,. ^^ g^,^ ^^.


^

cap,endum, quam non taraad so,num ^'Ccommod a^ vigiliis agendam ctem molestis qu,ete hor,s se necessar,a Tn qua paucis nocturn,s parvum ac sedes parieti afnxa,
rec^eaUat. L,gnea
.

ad no-

..

..

^^,..-,111

nnneret. pia3

c,,c,.^

","

fiorenlino,
P,-iori
ciatus meiutani, e.^i.iu^"c,.vnn ii^,.tiiic nrnnmenta.-.Servan ' tiosissima ejus supellectiUs ""^"^^^f tam is,gnis paupertat,s P-S""''^^;^turhodieque
'
.

nonieos.qni,duee

^^'"^^'^'^'Ztlii.

el,am tualiuus bus ct cio,


"ff'"'--'"

^'f"^'JZ,i^
'

ecolesi^ solcnmtali/iaaUbus in-

^-

"''rlcVii nZaste,-ium """ "*' i'7'T.i adeoVi'1 "'~'<'"'


1485

Venetum

eaque ,nvis,t s,gl,s terus sexl,s raulierumque conventus. concurret,um. iUuc inartii ccrtatim dese,;pl,on^ Pey,-ti,mri in sua

v-orum quoUaunis celebc-nmus

VAngcUs

urbisPataein^
Selicii.

(10) inter

,</

pMO^e

^""''"rmtTFanciscum Mi

.^

qui i.Vac-wci rcne/, de Ca-

.,nonastc,-ium S. Daniehsj,,

"''"^-''."Xnto

'^'^""^"J^^l Pataiio ai quod decem miUiarus


va,-ia

n::,i.-f'f i^^^e/ conio.

^''9'''''ll^ZZanl, annumusqu^^::: ,, --'j,^^^, ;;: -pplicter 's^upplicter

quoVenetisena-

oblaRo"'"' P . tus preces, Congre^,,,^, ut ad P"""''''^"'.^,^J^ tuorunt, ^, ^d tae, in causa Salvatoris -:.>" ^''^^^'"'"'-"[Mnnm S. Salvator,s Ucgulanum

,,tionem ssiouem per -:; ^.^f pleno juretransue ^' . ' '^Mic,el,S. Sal,

T^n::Zn.

^nci

^' 'Tlndia.cesi Vieentin. Augus regularium 0,-d,is S. '^'^f^^ canonicorum Abbat,a,-um UaHniutvidc-ecslin Notitia nullum ^nvem t'IuLt.n Lub,n (12) ; biqmdem abbalia nomen Insula;. Habetur nome,

Zi cui
^^f^

S.

^"^f, S^SaUa^^^-^

-^^^ZTcm^rOatto^^^ Ba, "7'", '^'


,'

.,,,,,, Latc,-anens,s Latc,-ane,.is

/ suburUano, adeoque
distat

lL,!,.V7c..-a non

in,posit,onem annuU
vatoris

n,,

Pctru

^^^^^^^^^
et

T^Zm canonic^ S. Ma,-i^ "l^l^^^."'"''


Vicenliam kisce
,,t\
.

^^^

^--^^Zp^P^r,bu! tempio, jj In monasteni


turaulatisunt{Q),
et

insrgndms

ve,-b,s C,r,ol;o Fri.lesia S. Maria:

\m.iiu.u ^ma !^ula::;l^:^a=cesisVicent,:e umta ,,,,vntissima, quiu


, .,,

ffr.;X7 do Cnglo l fu,t rural.


fuit

^s::r~ --
^^;;^''''
;,,^,; ,.r

m-

tio::;:^-----'^''''^-"^''^-^:';:llauno su, PonUUS

Dom^i

Nostri

Papx

!atus

H.-CO

scbedulis uniics soaorum.


Ml,

Paul,

vembrisUSdi').
t= rif^riooruni Ciinonicorum Ecclcsi. V.nc.t. illa^'^'u cr^'5 cp. 51. rit,n,ia,.t,ta, ,1.-11, 2,.i0.
histo-

"'

"*"='

,,,,
,i,

Dcca. 11 ot 111, P |. 1,.W, pag.2,1. - l-^ .'""


Notitm, pag.
Se-i.

_^^ 2.
,

nic. rGgul..riiim.hb.

^;^^

,,

,,.

_ _

aqi

_ ,IO)FcUcita

.li

?5

3 _,8,

Abtotia,..

Pemioltus Histcfr. G .br. p.'421.-a3>Ub.VIl, fol. 17.

:..._ .iMbid iwg. .U' U"" l b Padova. pag. ol8,.U Tripuvtita, pag- 317.. .

Ital.

Lii. JO"-

De

107

PIE

VlGESmX

NONA. OGTOBRIS.
o sacrx haud ex.guo mum, ,doeis, virgines I)eo migrar.nt qu,adSai.cUSpiritusin civilatem

AUCTOBE
J.V.H.

bus

e^ castro Durantn,o, curante (emina, data est, sanctitatc illuslris Urliinatium pnncipe.

regenL

Franoisca

FCLlerico,
s

lcHio genUus Jylianus Mediceus. tUius anno 1478, obut anno LaureMi^ I. nalus
1-516

GuUlolmUh ". 9; 7^,;

GuMaldi

1.

qui

Remmchlicam Ftorenlmam
1512.

rer/en aipit

anno

Anle

annwn

hunc Archangolum
v^r

nmtrumadire

dehuit,

quando exsul

healns degebat; sed quoniam.

prM

IrUm

annum 1511 hoc cMo nem accepturum, circa mro soHtanoconsMuenquium principis cum
'^TuoXpontirexcreatus fuU
1513
n.

'Z^TEM,eialtcrassecmnm^ OmmZJmope ducatum UrbinioUmere. "'^'".'"'^^,


'.,,.
':

Leonis crealioni

XI martii mense uno Arcl.angelus autem rix scihsuperstes fuit. mortuus


die
1.-.

~-i;i, ^^acmanru. Donati,


,.:...t.f}yi ,vi

finvit..

irnniosiEtisabethtefrain

;-\^^ J,,,,;., "


.

.S.

quod Jacohl.

^^*'fr::::^i-r;;~"^^^ Z''sMoris /idcm, A;" venetia.


f";
recessit
(1).

atque mUjo iA20 canonicis HegulariScopelo dicitur.anno


"j^

Palpiano

appellat

concessumfuit
adhir.nl.
rerjehat

unrle iUis

t;,^nnptinorum

'

nomen

; ^

islo

lcmpore

t"\lT sedlcnendum
enimprofe>t te^tcm

dicit

Ucttoni El.sa-

Elle^irun eral
513
:

mSdieVjulii.

nam
,

vilio rujus opere ipse Urjhellus in

elsubito obiil d,e IXapn^ luporjraphi po.ntnr """";';/;'

FlorenUnam Cosmus Pazzius, electus anno

meMurnoc-

JuHano

(cm ^^n.postmodum Romanum ponUfccru loarchicptscopatum i ./rirmenli ii./, nomen Uememi VU), iv.riMmat auau
! >

tiirnum.

10 \itn..op^

Ambrosiano cr^noUo ^^Jf^f^Vratr.bus. veU


sufr,cerentalend,squmnue qui

,inrnitur reditus,

""'-"' ^'!:''i::::*^:(ru.e*
Monlel^eano.iv'^''^

i!^:;;:;o^S -^"^r mrU^-iano) inscribi' suo hJ^roqui A"- f,^ '^ ^'^:; J jud." / laudibus extollehrzlu,
(,-,

anno 1513. Existunat rentinum adiisse suo Opere, acta Mellom. Vem Joan Bapt. non Mediceo et reliqua nr,-ala schcet mTssein paucos dies concluch est ,< n.pmorluus TerHeZ LpriUs, quo Arcl.angelus. Re dicm 10 rmo obiU B. copus.etdicmx i n: et ^^^^^

'ZnZno

qutaem vv s:'^-:'^=">^''^"'"''' j iia^ifjarcesseretur; J


hrcn ^I^''^'"^!
'l^tlcrquiesceret
;

r n"L?::^;-^''''-'';--':;;
.

^^^ -'

ar-

,^_

,io, et

dicebatur

"'-'^^^^^^Zm

mutuari
.,in

dehereni. i^^"-

^^

rnsleinonis librum.

= ;:s'-S:rrs:
""

sermones.propulsaret un wst multos

-^

"^r^"'"L:^:'- --

t^

<J=A''-'''-7''',X: p
e.vcrcilus VOnhJicn.

irnperator /r ;t,,o
^^^^^.^,^,,

,tl
dem

mt^'o

^^louZrn-sjam certa viderelur afreclo ( ""';*;. ,;,-;,,,,,.c,-Ja,Eotempore


:

mPa-M nondum

morluo.sed

,la

s,c ry.-

",:?"'^""'^''/'rf obiit arch,ep,sco;.us

tinus (venne {^"''""^ j^j^^^u, d

a mori)

etJul,anusse,vum ""^"

^on hene
,ine

"j^''^;' '

"^X
i
,

bcUi thrtuna

W
,; "

qCastellum, <=" j','^^ "^.^ui.o riorentinus, '^"'^ ^,.Aorfi. hodie pa*\, ::;u:-:;^/M6a(,'. ^^^: ^'^"^^/'""'"i.uo npp<'/ta6""'^ Gasiuio "j/

'"'""''""ti

n/rcastilio Aret,nus,

^."^f^o". ,, /aUellon, in '""^^ '^l^^^^^^^^l^Jguo enim ,nen r,unsi repen-

''-""'"^'^^"no

oUm
;;i

simphcler .'"P""', '

,.,/,e. .l,'e'.

ano ),'" <", ".^ pont,nc=m ,, "''''""^^^'.^^Z.^^r.i ad Bonliriccm acs,,,, ^^ Fiorent,m ,lmm
,.,,,
.

:-r::^=3 - r.n
,
s..ip Maffci.

::.<t^:^

"-'

CAPUT
IT

,,.uni...o._a,s.tid.u;un..-;^';,i:i:^:
AnnMl <l;,f^"^
i5'
",
'

P,/I.i,,

to,n. lU.

-'^''-'%^-;tT<,.-tMen,o,.ie..o,n,m.,a..3.,
"

pg. 304 n,.t.-

.-'. 1-

Cct i,D,ionn.-.Geogrt.dellu

198
AI.XTORE

DE

B.

ARGHANGELO CANETULO.
prajparavit

D secundum usum christianum honescnm


M.ss.s

ANONYMO.

ecclesiaS. F.-ancisci, tas exsequias in


et religiosis,

quotquot

pote.-at

habere tam mtra

CA.PUT U.

quam
in

in ea ecclesia non extra CastcUum. Gorpus sed scpulcrum const.tuonmt fuithumotectum; magno honorc i-epositum luil. Qu,.-

obil, ol Fobri corroptus, sanelo bonorifleo lunuilatur; mira-

dam

,n domo vestimenta ejus, qute i-emanserant apud al.quos partim Daldi, partim atineis erosa, devotioniscausaconservantui-,partim ab ahquo

quo cum

oulis elarot.
ita ut icgre attmTnter viam incidit in febrim, Aretinum. Ibidem cum potuerit Cast.lionem

Felrre COrreptits,

gere
foni

LucasecontulitaanomumDaW.,
Acquist. qui

filu

D.

An-

sunt. Ibidem rel.cta Patre nost.-o igni cemata ot tibialia hnca omsunt ojusbaculus. feminalia c.ngulum, qu.' omma nino integra a pedibus ad Archangeli conservata hactcnus in memoriam Socundi ct civitas, aud.to sunt PaUTS nostri S. ut corpus transferrotur
eiu'^ obitu,

contendermit

om
ab

conjuge Cbr.s tophora, us matre Matb.a et Baldus vero ante cognoverant. qu.e eum Eugubu subm.n.strarunt cariejusque iam.ba iUi assidue aquidquid ejus valetudo postu ate ncredUnli
b.t

jam mortuus erat, e tum exceptus tmt tum a Baldo benevolentia

cum

Eu-ubium

levar. possot sed antequam loculus Gastilionis, ubi fue.-at deex ecclosia S. Francisci mouastom, nos.tus,opo,-tuit dar.gua,-di:mod.cti mercedis causa p.'o amore De, nominato Ma.xo,
:

ducatos
^ior

Cum

iU.

inf,.-mus jace.-et,
:

Matb.a .nter loPater, timoo, se:

profoct. Sic ho,io,-ate Castilioue transibant, magnus hosunt et perviam. qua ut decobat, ct ut mcrebatur 'exhibebatur,
t,-es.

qaendum ne c;^^ca f.am ehgerem cm dum dicta medicorum B po Uus mortem .l..an^ c.c.iatem. qu.a non sent.

familiariter dix.t

me parem patienter ferenda. commendaret et s.epe mebat igitur ul se Deo mortem vit.o cum .st.usmodi d^cebat p;vte.-re se Quum Respondit Archangelus
t
:

tant.e mf.rm.Uat..

consulos c,Archangeli vita. Quum iutellexissent considebant, communi vitatis. qui tunc in aula om.uum mng.stratuum funus appropinqua,-e odorem bmuo vita^ consensu mandarunt, propter ut omnis clerus, presby,

quem semper
teri

sparserat,

monachi

et sodal.tates

i.-ent

obviam saco
qu.

co.-pori,et illos hono.-es

eidem

e.^h.berent

firm.tite.

vel.s mor. potius,

rum

spero

quam am.tte.-e lumen ocu o^ Dominum tibi concessurum, quam

tempore magis c.Tp.t capeti^ gratiam..Et q..o ob.it, co..tra..t, et U.ar; morbum,exquobrevi Arrecordati sunt pr.ed.ct.ou.s o,;ues domostici cum Archangelo Xngeli. Quando porro Baldus hbe os quod tum erga se tum erga c nquestus est, sua.responerat mater suos aspera et importuna curam babe feras hoc pat.enter, et aF.li. lle

Nostri autem Fratantam sauctitatem decerent. qui in itine.-e funus Maria, tres rum Fr. Antonio rel.quis rohgios.s qui

nu.uquamdeseruerat,cum
adei-ant Eugubii.

cum

ingenti

pompa

et

plausu

corpus ustotiuscivilatiscomitati sunt sacrum Amb.-osii, pur v.am, ut que ad monasteriumS et ib.dem satunc erat, arduam et salebrosam,

crum corpus con.positum

Puit in

sacclloB. Mano.

^t

ma,-istmuproamo.-eDe.;..ondmt.b.ast,d.o
est. esl supra, brev. mortua Zil . Et, ut dictum morbus .ng.afebris et 12 Crescebat in dies ct cura quamvis ex med.cis, remedi.s vescebat,

f,ne,n mensis Vi,-gmiscum maguogaiidio cuxa octobrisanm 1513. n/^; de Corto.ja op.fex /^ .-. 14 Franciscus b q..idam

ntoritur,

apudFrat.'esS.PetnEugubii. qui hab.tab: suburbano civitat.s,aUero dicto Puchelli,vico


t

.n

'^

loco

deesp..udictis feminis exhibita,n.h.l a sidua a instare. d.x.t .uufmem vita. se Sci ns autem Cbrisorores mea^ Math.a et : Matres et

cru.-e

contractus et duobus baculis

inmxus

.nce-

dens

Aixhangeio,

dumcorpusejusadS.Amet p,'oce-

Ueribus tempore prx^beb.fs m.h. stophora,brevi deinceps faResponderunttimide Forsan non

commendav.t. brosii advehebatur, se dentibusseconjunxit,etmagnodevotion.sfervore

voluntibi secundum melius quam nos serviant G Archangelus: Cura m.lu tatem tuam. Respond.t Doet cibo large sufac.t
.

cibum. cimus sat.s, sed assumemus

alias fen..nas, qua;

eum precatusest. ut sanitati quam corpus ecclesiam attinge.-et,


amaloliberatus
est. Relictis

.-estitueretur ;ante-

beat.

mer.t.s

autem bacuhs, sa- ^

nus

quasi

mhd umqnan.

passus,

domum

re-

diit' Id accidit

anno 1513. Idem

postua, rursus

impensa in m.niste.-io vobis mercedem.). Sic minus Deus p,-o me tribuet cognoscens ult.mum v.tu) affectus inf..-n.us, et Mariam, socmm diem instare,vocavitAntonium

Vade et scribe ad R. P. generaepistolam, suti.I.lem a meo nominesup.'emam ducem Urbinatem. Quodauler ultimam ad D.

suum

et d.x.t

est, F. voto faeto. ab hernia liberatus Francisci in monasteno S. Nicotertii Oi-dinis S. pluribas hernns totus juxta S. Ambrosii, lai ad comita.-etur D. Archangolum ruptus, quum sanavov.t,si scpulc-um, cum magna devotione aingensc tabellam, sepulcro

S.lvester

retur, facturum

non potu.t comper.r.. tem ambce continerent, AntoniusMana,utmanQuum autem abiisselFr. juss.t ut obedienter exsequeretur, saapius dalum .n eo erat ul quia jam celerrime rem conficeret, antequam Creatori redderet. Tandem animam vocav.t, ut se eum socius epistolas absolvisset, asvestibus in vestiendo ; indutus adjuvaret socium, ut herent rogavit sumpto baculo, sedit et (nam jam ante rece,

dam

sanatus est. Ab voto facto, meritis beati neposF.-aucisci de eadem infirm.tate Uberatus est
:

commendatus. Uxor HarCortona, B. Archangolo ex vico Casa Morc.a c locci. de Zeppa de Bottone, mf.rmum Eugubino, quum haberet fdium
inar^i-o

et

magna hernia

labo.-antem,

Archangelo, ut

eum commondav.t .Uum ab inf.rm.UUe l.beUous

animx- commendationes, saci-amenta) quibus respondit oerat ultima In manus tuas. Dom.ne, et dicens a Amen meum, d exspiravit, reddens commendo spiritum
:
,

y>

vovebat tabulam pictum in raref quod si fieret, sepulcro suspe..qua miraculum exprimeretu.-, S. Amb.-osu voto dendam, et M.ssam m ecclcia ab innrnntate d.e Vlll emisso, puer liberatus est se.iox qu.dam cu^cus ianuarii anni 1514. Pauper etdevotione se Domino commendav.t,
;

animam Deo,
et

die

XVI

aprd.s.

cum

fide

transfer-

aprilis, Baldus Acqu.sti 13 Postera die, XVII

rest.tueretur utsibi lumen oculorum

et voto
facto

tur Euffu-

bium.

DIE VIGESIMA NONA OCTODniS.


qua miraculum desoribe^ facto tabute menlis B. Archangel.. retur, visum reocpit mator faoto sanitatem obtmu.t
pictiE, in

199

Eorlem eliara voto

m.o
ren-eotitur

corporis parto cl.rupto. infaur., inforiore


aii..is

15 Mulicr octo

mentis impos, cujusque

niemoria omnino hebes


pcresset

erat, .ta ut

semper malum
su-

AVCTOHE ANONVMO. ut per niaxime herfebribus, ,^ filius parvulus, tantis afnictus videre- mosu nuUo sumpto cibo, moribundus tres dies, Archanpelo, vovit sanctissimu^ Virgim et Btuieum ad beati adducturum si sanarctur puer, sc curaturum ut ibi Missa ceFossato, eral 17 Viro nominc Pantaleoni de
:

viri

sepulcrum

et

tenerotur; cositarot et ligala

quum nuUum

.emedium humam.m,

volo pro ea faoto

visilandum oorpus beat. nui.lam .mdus venit ad cur istiusmod, rem voitorro(:atus a Fratribus volo se impetrasse a D. Arvissel, respondit tali morbo com, .al.. Id changelo ut rocrearetur e con1521. F. Andreas de C.vitoUa,
nooicUt

Arohangolo, ejus

n.eritis liborata fu.t.

U.t.nas

incepit manducare et lebraretur; facto voto.puer menta valetuduii redditus fuit per brevi pristin;e Relatum noMariLe sanctissimu; et B. Archangeli.

bis

quoque
.

est.

dominum Benedictum, fiUum


fuisse

Restori, Florentinum, infirmiim

ex her-

nia

quum nulUun rcmedunn

ulile reperisset,

timebant viUe ejus, voluit castrari; sed medici cruciabatur diris et conquod esset grand^evus ;
existens

anno

magnis tebr.bus et ventualis ad S. Ambrosii, aniictabatur, quin ullum nialo c-avi capitis dolore ad Deum et ad D rnvon.rot solatiura ; reourrit roouperavit samtatera Mul.er

inCastilione tinu.s dolunbus.Al.quando qua:dam negotia, aud.vit de mipropter

Aretmo

ArchangoUim

et

g-iter mter se duos habebat f.l.os, q voUent separatim hab.tare. Dodissidei.tos, ita ut

adam

lebat

quam ma.ime

matov, verita ne n.ortem


suscep.t, ut
s.

Votum itaque invicem inferrent. inlor fihos conH. Archangd. pax intercessione '" damno, ferrot ad sesine altorutrius
.

quomodo eliam raculis B. ArcbangeU, multa pra3St.t.sset in .psius ment.s pler fiduciam devotione et sciens .n domo beneficia ; incensus scrvari fem.nal.a sersupradicti Antonii Acquisti sanationis,si et .pse mduevi I)ei,r.dem concepit a domest,retha;cfeminaUa.Petiit.taq..e iUa v,,,nt. auttr.,.nta d.es qua. per c et obUnuit Archan.eU et merit.s B. gestav.t et adjutor.o Dei
aliis,
-.

pro-

iretur

lcrum boat, cor ceroum jam ab anu.s duobus vermo Alia mulior inf.rma, haotenus expollero non a^itata, quom
'

grat.am obtmu.t.

LtUberatusad.ctal.ernia.F.Pet,-usFrancsBergomo F. JoanDononia. F. Antonius a


cus a
I-

nliouo

:d rmera'evomuit;
po uora

AroLngelo votum
quap.-opter

fecit,

vormom

ot stat.ra arge -

Thomas de Venetiis Bagnao. V. nes Indreas a S. ranc.sc,. Poenitenti.e Fabriano, te.-t.i Ordmis
ere.mta,incolaS.N,cola..Bened.ctusdeCompagnono
familiaris ejusdem.

teum

tu^ p.-omisit se POs.tu.-"m ;ens.bus caam, qui Doum


hoati viri, ut .pso
:

obtulit. Vir

quidam

f.l.ara

habebat a

nale ad sopulcr..m voto nunoupato, l.borarctur denroTato,c. f.lia gratiam Do, et mereou,ravit per

apud

ANNOTATA.
Congregalionvi S. Prwwsiti gencrales us.ue ad a.mum erant
,

puX v."um
fue,l
"

^"lo^^^i^lnragroPerusincgravida^infirma
c

morbo.

nis Baptist.o,

tostum S. loan Quadragerima usque ad sublev^bat nec eam ulla modic.na


jacebat
:

sXZorrannui
1571

.1

sani ir^enna. jussu S. Pii Vfacti


'

epo mortu.: ...star sub voto v.s.tand, sechangolo commondaru..t qu.bus ...dusiura ot vestera,

pa.-ontes

oam B

A.-

;;./l5i3

W--''-

-^v^^^^ft:

mdc.a.m

et olTorondi
,

.nsuper ?,t: nduU, o.-at sana faota vo 0, rauher

et

cereum

suscepto

I.rr anoota brachi.

v.lio,

aest. Al.a raul.er, g s. sana.otur, vov.t,

fuit per onerre, et sio liborata hiun bracniu... ce..ou.n qu.-

Elrurix ReThnmas Dempsla-us m! scu

ba

\,vhanBeli.

Perus.nus

r,;^o

Ifdo pr^msit.

Casa Morcia

r:"::::;toTncapd:"e6-v.ssimo,unde h dam.accepio n
^^^^^^

solatium

C tnulcrum

;^::ri.:qu^u;;-A->^"-^^''"^"^"'"r oereara

Xto

ofng.em otpleno nvaluit,,,,eXM o-avitdolor


oapitis et oflorond.

--^^;::r:::if^=-,^:.

^'

t^

bus hunc in

usum

servata. aut

-^':-ir:::=r:zx
^2Si''"--='"^^^^'^"'"':iE:' EuAlius juven.s ag.i
h
,^,.lo

sanalus

fuit.

"'^ZZlo^'u hibet usurii eet


in

, oinem mkonorem suum faceent A'f^;,^ .,,,,,. voten^U ^^^.^^^ nUatem exclusam "'"''' tit Voss,us. -'"
,.
,

"ccensi "'^

ul timeba, .pUppe ne

<

sanctus, sco non damnat

fXpi.

h""''^'^

'':i;ot:i;^!^^est^onetaBononier.isp-een subUo terrore male va etto jama no ex


en,,
tii

sex qaaltrinorumi^)p^ Cange. Glossanum.

Catahmus, 1"^
tom.
1.

pae-'*'''

APPENDIX

DE
200
AUCTOBE
J. V.

B.

ARCH.\NGELO G.\NETULO.
confregerat,

iU ut fraclura sex

d.gitos

ans-

H.

APPEXDIK.
18 a

versos ab apophysi lanta Ucsione vulnus malo huinoro magnopere tumefacta sunt ox
luo concurrcnte.

seu malleolo distaret Ex provenit, ac crns et pes


i

Sanantur
inortiproxi-

Anno

UomsB.

Archangeli,

canoniza1017. instiluto processu m-ancon., caSobastiauus

Quamvis autem sanando


ct

vul-

adhibu.ssent, nih.l neri multi medici rcmodia

tamen proficiebant

vulnus insnnabde .rat

ita

mus, a

",.av,t

beatum Avchangelum

et pr.st.n.n,

ah tu

1.-

miscr ingenti calcco pedem ut per an.ios octo innixus vv. .nduoret. et baculo '^^^^^l^-jfcond.tione, d.e 17 deIn ista miserubili ret horis ante auroram cembris anni 1737, pa..c.s

nem

mulie,- ,-ecupevavit.

Wem

Uutosexpertusestc.-uciatusutnocl...t
posset. Su sens sufferrenecin lecto remane.-e

-f-'.

moniacos vuUle clamasse

ten '"f^fj^ et st.-ep.tasse, o

b t, attingendo sepulcrum dentes se torquevi et n l^v.ros ," Laudatus testis amrmatat, v c,t,x quibuscaput.lolebat,attactuejus eu ^1

ministerio, .gn.ap,.opmitaque a lecto,aIieno Theodora v.ru... suum q^avit. mtore; ejus nxor

r;m.neopp.et..onmido.ore.i^b.-;^fu.s^^^
nuod
ide.,. testis.

alleaus, c^pcr hoc ipso do.ore

tusest.S.mi.ia eliam iusd..j

saxomm 10tc oppressus,


b

VI secundaj
filio

al.i dicebant. ,a,iivUiiive,Mtn,"omo.'eie,',a 19Franc,scusN,co.e.l.v,s.taNL,.iii h, c.mi hebdomadis mart., ann, 083

ad .nvocandum B consoh.ta.ad paticntiam et Joannes v.^a f.dc Archa.iselum hortabatur. Tunc me beate Archangele Ube.-a b.s exclamavil: 0 istos non fac ut deinccps ab istisdolo.-ibus,et Thtonatiar.

peracub,-evi

suo, sepulcru,nn.-^rchaugeli ...spex precat,one eo,-a,n rel.qu..s


:

n.msauen

onm.no .-evulnere, exclamavit iu,-a, inspecto atque hoc ab pmebunda Ecceos erumpens. uU. Jnann.s do lore. M..l.e. sa extractum est s.ne
:

Eodem

tempoi-is

mom.nto

dicta

celto intrav. .n caB vlmus ad colUgendas cochleas. cochcellan.. Quxrcndo ve n qua.nd.am ,uxta quosdam nun..,ros a^eninvenerunt parvos
leas teos

beati viri et iu

egressu ab ^qual.bu.

...-

apposu.t. ct solita remed.a dc.n c-us fascia ligavit et oleum, qu;e ol.n. nempe lolmm tussiUag.nis exm Postera d.e ad art.f.cu.m "ust^ra adh.b.ta. u a labor. .mpend.t s.ne
Joan..es, et totam diem defatigatione aut dolure.

fiUum suum^ cella, occurrit et scus qui e,4t ,n caverna,, interrogav,t,num auierlt in summitate Quirespondit, duos nummos. nven,sset. al, ,u 1 cavervideret, ingrcssus a,"ciscus ut eosdem F sa.utn quu.n .ngens

la."or

juvenum vicinos

attrax,t, et

Fran-

Vespere do...um ledux.

ic.catr.cem obductam ^ fascia resoluta. vulneri pauutomninosanatumappa.-eret, etint.a

dit,

culashoras carue

et

peUe supe,-c.^escent.bus.
fuit.

nlm" diam boum


auTtuor

att,gerat,

rXnciscum devolulum an,mabuspurgan


et voeatis B. Archangclo

fasl.g.o dec.d.t jugis viK mobile, e .nest. Ipse aute.n

,bu.,

qu"l>

molis partem in dorsmu

recep.t,

qua

e.-us ,-e.t.tutum pr st.nam formam maj., quo .,u.-atam fact. vero usque ad diem VI sc.s.t dolorem hrelationem obtulit. nullum nuUatenus .nd,btct sanus, bacuU adiuto.o Tavix movere se poterat. crens, sine quo antea perfecta, quarepentina et hs sanatio est ve.'e nuUum dolorem aut tumorem pastenus postea curatione natura . acc.d.t. sus est, quod in convalescens arduo labon

De.nceps

presertim%..ando

btL^s:rn^r,:;ii^^t Tunc
Suspedem
vote

die Joannes. Ha^c sanaseded.t, ut fecit ea ipsa natur.3 sive hom,tiofactasine uUa ope sive verum miraculam, et U. A.-

num habenda

est

ragna

e saxis evulsit. questus est dolores


;

Fra.rc.scus

chan-elo est tribuenda.

Factum

juravit Joan;

ex

v.olenta

rvulsione ortos

qua

et

luxatum

est

memb.um
.o-

naturaUter fu,sset um crus sed tolum corpus incolumitatem tu,. .pse rquassandum. Hanc tr.C ^.anciscus, tum alii mer.to B. Archangclo

nihil obvene,-at, sed aliua sinistri

quum non

cui ohvenit sanatio nes Faramelli Eugubinus, d.cti Joann.s conjux, dein Theodora F.-acassini. narratorum fuit conqua; omnium hactenus adhortata est. ut ad B.
scia, si

quidem maritum

Arcbangelum.-ecu.Tcret.atque pr.ma prodire. et solitum t,t o< e. vutnere


tu;s,Uagin,s et olei

amniadvc-

remedmm
opt.me

applicuit vulneri;

ex alto decidens,

Eugubinus, mcensus ""srHoratius Capellone beat, Arcommodc inspiciend. corpus


cup.ditate

quod lan.padem ex lum,nar,, chan-eli, accensam arcam .n ,nt,-omisit ,n coram epulcro ardebat, corpus ; sed v,r .mprudens

sciebatutrum ma,-itus cbirurgus, qu, ...f.rmun. per Evangehsta Magni cum Pasqumo curaverat,idemtestatus ost, una qui omn.aaccuAlcxandri Uenedicti, Eugubino, authenhabebat, el instrumento
rate perspecta

benevaleret necne. Insu-

quaTacebatsacrum causa tumornamenta ,ncendit;ea de ?u,n e.um et ,psa e,.a,U et corpus n Cnerem comburenda ext.nabsque uUa ope humana arca- scd stat,m corpore, qu.n et remanente est ignis, illa;so
ctus

subscripsit f. tico jui-atus

intecta rf. Carolus Mecon, rsrtlcie, quamvis .cS. Ambrosn volens Lucensis, custos eccles,^ corporeB.Archangel,, cendere lampadem coram alteri scamno impos,tum conscendit scabellum, n ,pso tcrrara prostralus est.
;

vicibus nulus tcstatus c-st cmn., dignissimus, plu,-ibus pru.positus general.s, volu.s.o se quum esset vcnerar, sacrum corpus. sed nc. solum vule.-e ot casula, novan. ac ornat.o"nsuper, ablata vetcri unu Volens dein id .n p.-.s rem beato induere. an.madvertit cadaver excede.c
situ ,'epone,-e.

vir doct,ss,mus 22 Paterabbas Mastri,

...

et

p ,,

nde

longitud.nem

altaris,

sub quo

jacue,-at.

Genca-

nuo vevoluto, in beatum autem lapsu invocavit

et ,ve.,tus est

fievi non potmsse marent,id absque miraculo e EuFc,-amelli mohtor, c,v,tat,s 21 Joannes pcdeconfracdextevum anno 1729 lapsu crus
. ,

corpore, sive in capite sive .n sine ulla L.sione crcderet, atque al., alfirquamvis se contusum

inopinato, incertus quid lis.tui.efactus portento u subm.ttit. beatumque orat aac-et, genua Exaud.v.t dignaretur. consueto loco adaptare se

Archangelus preces
rante. prist.no loco

nenKne coupcaccommodav.t i^. Insu sese


se.-vi sui. et

\fcperRosaZanaroU,uxor CajetaniGocca,d.e
bruani

tus,

gubii incola,

1...

DTE VIGESIMA

NOXA OGTOBUIS.

201
AtCTORE
.1.

velifmfntissibruarii 1749,ad pariendum vicina,


inis iloloribus ct

membrorum distruclioiiibus

ti.'n-

tata

iuit, ita

ut in perirulo vita^ existimarctur.

upi)ortuiiissima. quiuct Nihil prodorant rcmedia inutilia esse dolnrcs accresccbant. Videns itaquc

visum vespere ejusdem diei XIX me visitnsset, esse, nibilominus soesl ilU. incliuscule mihi crelitum remedium adhibuit. Sequenti nocte et pomcridiano tempore, spes sanationis,
vit

V. H.

humana

subsidia. ad B.
et

Archanpelum cum omni

fiducia recurrit.

ejus reliquias obtinuit. Et

postquam sacram particulam corpori applicui, somnum cepi, ex quo expergcfactus, urinandi exclamaro necessitatem expertus sum. Unde
ccppi
est

feliciter ao sme ecce, cruciatus cessarunt, et sensu in lucem edidit mascuullo paun; doloris tunc ncque lum; statim e lecto exsiliens ncrpie sensit, quamvis in quinquc parpostea dolorem inantecedentibus muUis et gravissimis

Miraculum B- Archangelus misertus me mei. sanatus sum. Exinde seinper bcne

factam a habui ct quia cognuvi gratiam nuhi statuigraDooperinterce.-^sionemB.ArchangeU, tiujreddere testimonium, pra-senti instrumento.
;

tubus gratum comniodis iuisset obnoxia. Qunpropterut

jurejurando
scripto.

ftrinato

et

mca

ipsius

mauu sub-

animum prit-staret, voluit ut filio rcccnti-r omma nomcn Archangeli imponeretur. Qua;
Jzzi,

nato

Fani XXIII januarii 1772 k.

Peregrmo Molegitime testati sunt coram Joan. dicta Rosa, tum ejus notariopnblico. tum
h maritus et obstetrix Anna Fru^nom Amen.Dic X\! mensis '5.SIn nomine Domini. Maria Amiam octobris 1771, (ut narratPetrus medicus rccosnoFanensis).febri,quametiam
.

AiV.Y0r.l7M

dysuriacus

vit

B phum

parum urina; oppressus fui. et sequcnti die octobns. omedidi,qua. ctiam postcra die.XXlU chirurpum Josenino cessavit. Vocavi ij^itur

non

auctorihm

miracula, jam Quie deinccpf! recitantur coxm conscripta, sed ex varm er Vita, a ct relafa sunt a exscrihunlur
,

casu examinalo, censuit dies novcmbendam.atquc boc remeclium per sv.mmo .iolore et decim conthiuatum fuit cum paconsolatores autem, qui me ad
molestia. Inter

Fani, qui Paoli, professorem chirurgiio esse adhisyringam

quod de sanJoan. Baptisia Uelloni, inopere compo.mit. Bononiensibus ctis et iUustribus


picias b Specialis erat populi
seTtis

m visdando
mensis

reverendissimus tientiam incitabant. crat canonicus regularis S. SahaPbdippusCarrara, novembris dicti anni me contoris, qui die IX Erem. et altero monacho venit, cum priore abbas autem Montis Jovis PP. Camaldulensium pro n^^^ ^^^^ '^ omnesadhortatus est. ut preces
;

abl>as

sepulcro beati nostri fe^nis McUoni, qwa srnmartii,sive, ui legitnr apud Archangeli erga Passwnem nularis crat B. quia iunc /!^/:/;; Christi dcrotio, s^rc hiemali corpus accessus, qui ad ejus sacmm
tevnpore valde arduus erat
(1).

cCfrMclloni. r.///,p.412.
aCfrMelloni. T.III.pe
f

413.

C/rMelloni. T. ///.;) 413.

pra.sertimut d.ne funderemus.

reponeremus in Deo et secum detuleiat Jli PbiUppusabbasopportune olim beati corpus japarticulam teUe i in qua
;

omnem fiduuam intercessione B. A chan

CfrMclhni.

T. ///, P- 414.

g CfrMelloni. r.///.P-416.

X^CfrMeUom.T.lU.p.mprxvn iJam supra dia-imus Commeniarn manere


num.
25, corpus B.

Archangeli esse

et

opc istius cuerat asscrebatque, muUerern ^;;i;W;;ufuissemiracuIa;int.aU.n.u,^em miracula inter al.a, penda actafuisse f^"" _. __..:v ;r,firmnm nr stina! ante diebus graviter^ habitabat autem fuisse ^anitati restitutam

particula), stu-

ZgrumJ^^uodestalicra^.m^^^

U.
cer

'">'--

^^>--^r^
7eTt
Benedictus

,,,, ^.,iqu^a.^m

in-

S. Patermam. ReUrope monasterium suum msinuatione amma tus,

tr!distriln4 non potuisse.q^.a^ves^^ Hinc ad mvrali' beaii corpus induenmi. fud.Anno 1745 ^^umlintei pariior.iaadhibita

'os' brhortatu

et pia

am

fiduciam et

nrmisslmam concep. spem


igitur dictus ch.rurgus
Peruzzi. Chiesa

XIV Ancomtan^
(2).

eccles^ee

obtenTurum

me

intercessionem sanationem per

pileolum beati Archangeli

\,CfrMenoni.T.IILp-^^Anconitana, pag. 127.

"changeli. Quum
^
(1)

421. Mellom, tom. lU, pag.

(2)

26

DE

OctobrisTomusXlll-

202

DE

B.

LUCTA nA.RTOLlNI RUCELLA.1.

DE

B.

LUCIA BARTOLINI BUCELLAI


S.

FU NDATRICE COiNOBII

CATHARIN^ SENENSIS

O.

P.

FLORENTI.E IN ETRURIA

COMMErsrXARIUS
V. D.

IIISTOKICtJS
fuit

B
I.

Scriptores

dc B. Lucia. Quod discipula

Savonarolir,

non
qxmclraginia

obstal

quominus

coelitibus acccnseatur.

ANNO MDSX.
Multi sa-ipserunt de B. Lucia,

novem puellaria ccendbia Inter anno 1527 Florcntiie, sccundum Bcnequx non didi Varc/iii (1) censvni, exsistcbani,
in/imum obtinehat
sis

sanciissima femina Hiero- disdputaSavonarol^. nymi Savonarotiv discipuia fuerit, in antecesanimadccrtenda suni ; quo ^^.^^ ^.^^^^^ sum pauca de eo
2

Quumautem

hcum

S.

CathariynvSenen-

monastcrium. E,rcuntc sxculo


suh regula Tertii

XVcura

B.

Luciie

Ordinis Prxdica-

torum inchoatxm, mox


huit

tatitatn bonitatis

ha-

percipiatur hoc commercium non ohstare quominus B. Lucia inter coeiites numeretur. Savonaroiam puritaie viiiv, scicntia non vutgari,zelique ardore eminuissc,nuiius ampiius
negat. Sed imaginativx animi vi imperare nonpotuit. Peccatis submer.sam videhat uni-

famam,
et

ut atite ahsoluhira

annum

1520,

centwn
(2),

tresnovitise eodeni

admissx fuerint

dein aUquo tempore simul ri.rerint moniates (3) ceyitum quinquaginia. Sumcro porespondehat sanctimonia (4). Hac laude
et

versam

Itaiiam-; clericos,rctigiosos ei moniavioiare noverat les castimonive legcs quotidie

Bortholom^ea tissime prxfulse^-unt B.Lucia,


TheoLudovici Martini, Laurentia Lorini, Raphaela de' Sassoli, Bedora Joannis Landi, Ghinettt, nedicta de^ Ligi, Mauriiia Francisci ^elii ei Augustina de' MePctronitla Pciri
dici;

matrimonii /idem impudenicr frangi, mercaturum improbe cxerceri, hominumque vitam


continvis vindictx pcricuiis ohjcctam cernebai ; prictcrea hahcbat in oculis phiiosophorum
et

quarum omniumViias ,secundum com-

Angelica mcntarios, sectim a sorore sua Maria cojnmunicatos, hrevitcr scripsit ScraRactia

iiicratorum greges, quiplus auctoritatis tribuebant Ptatoni quam Christo, plus Horatio quam S- Pauto. Sullustium,iihi Romsepravitaiem suh bcito Catiiinario persequitur, descrihere videntur historici Florentini illius sevi
civcs enim,
,

phinus Ractius in
-i-um Ordinis S.

Vitis

sanctorum

et

heato-

iamquam,amisso pudore Jam


reltqui haherent, fce-

Dominici. Plerasque inscruit


posteriori cdi-

quod deperderent nihil

Joannes Mickael Pio priori et mulictioni Vitarum illustrium virorum et quoque rum Ordinis Pncdicatorum. Vitam Joannes a S. B. LuciLu Ruccitai Floreniinse
curavit inier Viias galC Maria cxcudcndam secundi ct tertu iicas sanctarum ei heatarum MarcJuisius in Diario OrdinU;. Itcm Dominicus octohris, sacro Dominicano itaiico ad diem 20 Emmunael a Lima in et nd earndem die^n ArHagtotogio Dominicaiw Lusitanico, atque Sed hi omnes tui-us a Monasterio in Gyneaeo. viam Raciii vesiigia secuii sunt. Suam vero

dissimis voiuptaiihus dif^uentes, vinOj alea, luxuriaperditos, iurpissi^nis amorihus aique iniempestivis conviviis addictos. nuliis non in flagiiiis coopertos et sceierihus conspici;

judiciorum contemptione positam F su7nmam impunitatem, in audacia e.i tcmcriani^ni iate fortitudinis laudem; faciiitatis, in

icgum

et

remissioneatque indulgentia; in malediceniia


ei

dicacitalc,commoditatis

et ciegantiii';

omnia

iniitJosephus Maria Brocchi in sccundaparte Vita-rum sanciorum et hcatorum Florentinorum,usus duobus codicibus mss.,quihus initia monasterii S. Cutharinne Senensis enarranr
iur {h).Atque his subsidiis prxcipuas iia ut, uhi res gesias iltusirare conahimur; nutium producimus, Brocchius nobis iesiem prasire inteiligendus sit.
B.Luciai

ianguide, dissolute, moilUeragi, ac per suynmam ignaviam atque inertiam (G). Fcrebancrtur piurcs Fcclcsiic pnesuies ctcricis honu pneisse (7). Mati Alcranempto nequaquam dri VI mores; de quo pontifice, verha Manaliquid sii{)sunt, facilius silLnurquam modLTati iUo vitia omnia extrema, virtutes dicitur. In
moderat;c,nisimclius dixeris, nullx-. Pontificiam dignitatcm, quam malis artibus peperit, niliilo melioribus retinuit. Qui liunc laudet, ueniincm hucusquescriptoreni oITendi,non u-'qualemeorum

III, pag. 104, Mediol. Storia Fiorcntina, iib. IX. tom. santi e bcati Fioicntini, (21 Brocchi, Vite de 1803 Kazzi. Vitedeisantie part 11 t II p. 341.-(3> Seraph. 629. (4, Pi6, delle bcati del ord. de' FF. Picdic, pag.

(I)

ad an. Florent.np. Bzovium, Contin. Annal. Baronii. AnnLil. Baiomi, 1402, n. 10.- Oi Cfr. Raynaldus, Contin. Miinsi, ad an. J484, num. 42, in prion cdit. Itcm edit. (8) Notffi ad Conlin. tom. XI. num. XXll. |.ag. 107.

vite degli huomini


1G07.

illustri di S.
11,

Domenico,

col. 308, edit.

Annal. Baronii,

toni.

XI, pag. 415.

- t5)Vitc etc., tom.

pag. 34I.-(G, Bi-ulus, Hist.

tempurum

AUCTOBE
V. D. B.

vci,

non quod

auttrurKi utu

nuiii.w

ffauchilen

ius esscl; scfl

quin falsis itnagimbnft dcccptm

Zleri cx

ouria

omne

forte

hoc malum Lnthera-

erat ct impotcniis

onimi

nrclorc cihi-cplits(C>)

'"^ rebdlioni. process,sse (7. in hac sancta multa abommanda fmsse ,ede aliquot jam annis excessus ,n ""J';^' abusus ,n spirilualil.us.

quod quam

scepe et qtiain facilc fiat,

explwont

chsauclores asceticiscribenfcs dc spirituitm


riribits. cretione, et philosophi dc phantasim "'""" Romano in,Micn. !"" , itaque inohcdicns fvil 4 Plus semet ^
ac^ ";,

deU.psu.

;-";&

omnia cleniue ,u

'-"7'""."X niapotissimeAle^U,-.Ur-^^2 nia potisstme nKj.u,','^' ^^^ Me mnl ,juod ./c eo magis deflenda
.
i

/t"-'^:

pontifici, carillalionihu^ PA"-. caviiianoniuu^i

ItliL e.reusan.^ bcllione crcusans


municatus
cst

ci et

nuJpeeeala

dotihusnonspernendishandpan,mtnl>.t(-)Qu, alf"d dell,Sed amd ha-e prosequor ? poHssi^^' t^.XIlit de letesi.el 0 n P,us papa > malis, aniequam T,,denl,m ,vne,l

---O

ah Alc.randro VI, lecjdimum. nuspontificem- agnoverat, eum non ad imperatorcm, esse pronuntiarit, decliifiue aliosciuc pnnciad recjcs Francix ef Hispnniic quibus cos ex partc omnipor>es d), litcras, obtestabatur ut solemne tenlis Bei monebat et

Masticis se de re- ^^^J^^^^^ - -schisTnauca; dcmum excomquum ,uum ..-'rqucnr hacicii;,(iyi.'toti,..^

difneultales pe,-rnmpens,

df.
f:'r

p,-omu'9a,^it,

" '"3' "P"'-""

conciUum

Jrn,at,one

fma.ime p,,,-le,

^'''f'"' qu.M

vareut, ne tanto

fien pro<^ulibero et tuto loco statim per.culo s.ne pastore animarum

bic sextus Alexamler laberelur ecclesia,... cum esse posset, non ne.iuaquam esset pontifex nec ob sacrilegamque electionem,

Camaldalenscs lenlissimi e,-emit^

3)

''*;_

tum
dio
rit

,lemum seiet quot 9'"''';., ! "' t.fd curand, essud et et deiaceps <!,;'ulo

XV

t:JZml'e,-,,loXriDcusEeeles,^a,lh,lMennsericorcUam.
.

^ lam ob simoniac^m cum nat-ilia,. quam ea qu^ palam cxlant ipsius m nec ullam nde: form cb 'stianus non esset, pcss.mus omnium haberet, a qua mortalium alicpu nconrc abhorreretur. Volucrc us p sinceritatcm ; scd oJcnm

Zrum

Utcrnrnm

^,/;,

onerarncme percUderunt

(8),

atquereceni.sij
V''h
"-

Dei

viniiic-

lam denuntiavit,

dpfcnsor,Vmcentius Maxnc^iL

TCo^U-at

has tite,-asptane

i?--;-

-^

a snnctis ta-

eral)proptieiu-o n^^^-'

^^^^.

,,^per

rna!nst,-alu ^/'^" a rcnomto

Ate.andriWt^ t 'IncJ,'^,^
igue ronn-cmatus einrentitms >^-^

'-f

js

, 14O8 Tusei.
otPci,s

eontmcliat

'<

'"'J"
et

hominespohlicos

P'"'"'^"^^^^.^^

.,.,.,

conmcltulmum
Hie,-onymi,
(5-).

^"^^^^^vLm e.

^^ eeleh,-a,-i

amalo,-cs. Inter '^"'"^^ P/ l^J^MiV^.u/wto

-<"' Capponii '"'''''tSTZX^^^'anno iSbU sw7"/ i,...oddum coram ha-

,,,.. <^;P^^-;^^-,,cHsto

rentuuque

ilb

^ues

qm
viiioi

navabant, et st.nate operam

^^^^

.^^_

o-, t seqq. Civilta SoUeq;^^^ JeromeS.vonarolc pag.3 ^^^^^^^^ ^^^^35 ^' X.pag. rics n.vol. \ '^^/p,, o.rolamo Savonarob.
'

cattolica.se-

^. num. eumd. ^ 'i, d.. pag. 732.- (3, ^^^ff ; pag.-l^ et ^^^f col. r,l2et 7^-7^^^^^^^^^^^^ Vin, tom. IX,
an.,

^t 236,
i

^9. 1-ettcrc

.nchte

^i

^'^^^^^

.g ,t s.qq.

A.-chivio Stonco

-"
;

^p,. trndmt

,.ar

MiUaveUu.s. A"-''-.^f "';


variations.
l.b.
1.

'

'^1'

irBossuct, Hist. de.

;'^.

Q^^^j.f

Parisus 1G74.

i6,Cfr.

L-Osservatore Fi^''''"'""-;;

"sgetscqq -(7.

Pcrrcn..

pag. 440

KtMieu

rentinonim

204
ArCTORE
V. n. B.

DE

B.

LUGIA BARTOLINI RUCELLAL


ti,u.to,-ii

latiuspahut, ul apud 1 c> ( Scd hicc multo vidcrccst,ac mcl'US rLcu'asc>,alem V.tlar. ad hanc Ulius Ot,,cii. l'r,-elc,-ca

hchents ah inducto divitias nacta ct ,u>men 'jalUcc autem ou.-ne(r,dgo Oricelk.,

um

Zp-oce'mo Zgue dicm r.c,-bis, libris


pZdicato,-um

c< .eftu. boatum p..^plc,;quc V,-d,n,s FF. dicani Savonwolam maalumn,. Sed guod nostra

^na';mon,o dux^t B,-a,'dus 0,-iccUa,-ius MecUcc, et Cosm^ Nanninam. pUam Pet,-i pubU0,-iccllarior-um palat,um

autcm.ut ," lani/iiio, tam anrpla

qu^m

lc^JZante conciv,um paratum clm splcndidissimnmquc domus honun,affinitatum splendmc, bu^ (2) ncquc minus human,o,-um lde,j. offiXLn Lgnitudinc ct

^mc

rcfcrt,

quum

P,-ospc,-

La,nlcrl,nu.,

L-il quingcntis
,L,

ut,-iusquc

pro,notorpdei,p,-o o/fich sui canomzat,oem p, .vthann^ H,ccix viam ad Sacona,-olam om, ( cludc-c conarctu,; qua^ ma, imaginem ct digitum. tamquam

~l^-J;'-

f/c

Z-,rincclfasmsc,-ca,-at.d,flic,'ll<"emsmul papa Znlputationc sustuUt Bcncd,ctus condemnafon.s injustitia ne de justitia vel ex-

Quum studiis insig,^,s&,. Flo,-c,B,'occMus, scichatur adhuc .cribchat ccm mnrdo Lucia ', quo loco B. Cam.lla ..cu habtassct,inVincanc,pc,,iutce,-al/c,v,,cc,-cfab,;cm Z,cpo,'ticus*Oriccllariorum; (quo uta calo,-c tuh tum nobilcs
'nencrl utchantur
rc, suas a,je,-e,d
cl

s^cdoX^ II

loggia

XW

Savona>-ol.o

lu.cst.o,

olim exe.tata et quas.

,^Zve^iMi-Quoddcc,-ctumco,,/,,-,,,o,-,t

"^Un. atquc
dictus

ipsc

Lamle,-tin.^,^
;

\cn

quJvinea

Ubc,v,-um lud,s ,ntc,-esquinque domihus d,stahat


:

XIV tr^JZntcrsanctos
papa
roU^dccota cliens

factus

qu,ppe qui bcalam

abeUndcm

vc-sus 0,-icclla,-io,-um palat,o

,-etulc,;t. licct
s,

Saconaqu,..co,^
et factro-

fuissct (1). Ou:.

X-ct. non

ohlitus

^stum pa,-t,um

nuMcntinanm,,

quod Piagnonibus B scr, B,cron,jmi d,sciplinam tradidit.Scdneeesse est hmc


marrare.

TLu:

p,-ofcclo ril,onnnvc,-t ad!,^-s,tct ,n ,m.

sed postea agTornaquic,or,un po,-ti,'um ad usum palatn cst ger ihidcm i,rst,-uctus marchionum Corsiorum. , , vixerunt Rudolphus aipc-pc 7 Mulios ibidemannos ''
,

cM.,pielatcm

colcntes

m. '"'-

'-

se al,quand,u ]am cxphcate

tatepc,-vc,-sa.<ium itaq,ic Forc. vona.Janno 149n sccundo vcn,sset ,-efo,-mat,onem c,vUat,sct tiamctjampalam
ct in

f H,c,-onymus ba- ,,.,.


,, p. p,..,,
ca.o.;

'ZZST

mcmbris c suggcsU. TlcsiL incapite nob,lc par in^e f>u,-ge,-et,ultimum non /u,t

11.

B.

Luoi.o

et inariti

thori
in

sepratio.

lUius

labores

abjus vispaulalim ,-o,ptu.-es moU /ucrunt Quum pa,-tibus, nih,l ipsi


cMtas uxuri^ mtio rcT,ator m com,endanda
sq,'alc,-ct,

vMmos concionato,-is dcscsce,-cnt


d,sc,p,ilos,

quam

constiluondo S.Catharina> ecenonsis niouasterio.llujus


nohii vices.

Se-

mulius e,-at cast,tate, ncque

vitam innupis. suadebal tantu,n ca-l,hcm sefet,,matr-imoniojunct,s,uim,,ll.p^^^^^^^^^^


^ont,-act,s bcani,cr, ..anciissimc

etccd,^
''"7_
(4);

nuptiis,

muiuo asscnsu p,nma


vi,-ginitatcn

^"^

^ata est B. .ucia


B. Luciam, Hr
lustrem.

. P^'--

pe,-petuam

. o.o.W. tv^ucj^^^n^

tl,

1465.

Nomcn

^^onun,cus Ba,U^

Un,, mat,is E,-mclUna Corb'"''^^^.f'PZ Ljus domibus Flo,-cni,n,s. e.c noh,lissimis

'^^ Z
Hima,et

i^rte

U.npus e. conse..su ad

. ^^^
.':erca,-e

dici-

Nc,;s,anno avus patc-nus, nominc nZcrahaiur 'inter dominos ,^10,^'^^

UM

vacentorationi;..crfpe,-.vse.ro,.i,w<.y/. Advcniu, '''^^dchitum mat,-imoniale in putcmplum adilur, c,m,t scd

mm

C nuptiis u.ro,-em du.rc,-ai Antomam, / seu 0,;cellarn, 7!r,./UU BrancatU Kuccllai Bo.;vmwam. T, es Ma.-ga,-cta,n altcrisvero Ma.-ga,-ciam alcr vero
ei

Con/hnonenus guinquc annispost ci cgalus etiam c dcccm dc BaUa luq,"a,u!o maie,-nu.i, dictus AntoPisa,ius avus ve,-o pcrn^ Co,-h,cll, ^i- BWAo/o../

c,.talq,>e

antiqrus tem cum poti,'s .^lctissc Flor-eniino accuratam In S Marci conventu

canon.bus-

^r

Uam

disciplin.vob.,e,;mntiam.pi,'lalcnctingcnuasUxbiUccat. ho ,taquc ru,n a,-timn siudia (B) con/lueh,:ntno,:iiU,ctiamexnohiU.',s,mis/ami-

/^at,-cshabu,tB^U^u,v^^n.^an^^u^^
^ /,,o ^^gdrU duec nuptam Bar-tlmlom^o, I','ancsc,/d, J"an
,

^^--^,^;^

Is, 0,-icella,-ia. Salriala. duccU, Mcdicca ut h,-cvi /Tuc,;nl


:

Albit.a,

StroCa
et

aU-

.Z^po^d^^^cnH c^innuagirda
'^^^^ ^,,,, "
..

rciigiosiOy

,,,,,tphus ,>,'icclla,-ius
ccrtc e%s nbc-is carc-cnt, (nulU con. , B,,e/ ^^ coler-e ,,, ,, ,p,: vi.wque

Antoruum,

ct

duas ^o'0,es

'

^,,i, l^

etMa,-icitam,u.TOr-cm

f""'"'
;:.. ..... it

%^naran.ati. Sed Bar-tolini.gcnUs^^u^

-' cr^';rr:- ^x:;r:; ZdZZZ^mapar-timdeditBrocchius.


siscylo ratniUs n07ne7i in
oes.^il

^Z^til^!::,.
tradidu
ci ingcnU \ublicumquc IZrnnc

Dic

Lq,L

8 ,naji 1406.

U.

Luc a

Ramadi ai;-hicpiscopi -t:,^, Ma.-ci co,-am vim,-io multiiudrne, hoaunum

--i/ece,-uni

'(8)

'nco,-tnnn^>^

iAUnvplmch.ia 0a' ad annum

esi

Rudolpho

^''^'' VuoPhitnm,runP^^^ii^^<^'^^<^' ^'7 polcm erai, domus valde larii. Atque

hm

pag. 137.

doi V. Marchcso. Momoric

t>'^tou

cK

2 v,r 23, caus. 27, q. Docretuiu Gratiuni. cap. Si

tinuo

DIE VIGESIMA NONA OGTOURIS.


F. Thcophili (vel finuo Rnrhlpkuf:, .^vmplo quidam scriplores frmlunt) no-

205
AUCTORE
V. D. B.

Timolhci,ut S. Marci mine, vestem S. Dominici in codem. prioris acconveniu de manilms Savonarolie simiUier fecit, nisi jam cepii ei induii. Qux

adfuerunt, B. Lucia edoctis, simul Fiorentim direciurseit). S. Cathanocai domus exordia


riniv Senensis, quic
.<i.'rpius

olim Florcntiam

rcnif^se ihiquc hohitasse dicebntur,

nomen im-

sed inproposito

Pandidphus ante fecerat, consanrjuineus ejus F. Santi (1). Oricellarius, quiei Theophilus aucior 8 Verum,quantquamF.

procuUiuhio apnobii positum, in memoriam Pisloriensis.Florentinisautemparthcnonibus tamen necesse mayis quam muri; quos
nihil

nobiles

non per

f!cverat.

ad quam non fueral illiuti scparaiionis thori, diuturnisque precihus fatifjala, nisi muliis esl cum mox nouscor ejus consenseral, tmsum inulia insiilulu, qua'. inS. vie vitXy fiive quod induxerat reformotor, pue-

sacriiegi adulierique, nonnunquam transiliehani ; m.uro,-um igiiur^

scalis

sericis

Uarci coenobium
rilia
ei

struclurieimliumdaiumdieSOsepicmbrisanni priore, primum 1500, F. Maith-.co, S. Marci conccssti F. Joachimi lapidcm benedicente Ordmis{S). YeTorriani, magistri generalis
,

mdchaniur aut

eerte
(2),

viro perfecisi
sire

rum

Wtalispar-umconcenieniia

quod

sie-

provectaeratet Cnlharina Andreic iciate rerolvt ecepit. paulalim ad alieram infantiam

Posi septem itaque culi delicias dcsiderabat. sumpium habiium abjemensium tirocinium Interea CamiUa, qux iunc cit et domum rediit. triqcsimum primum age-

annum

dunia.val
ita

Cujus loco priorissa omnium (hocenim nomen cum nova veste esi U Lucia csse exclania.sumpseratj. Sed se indignam uHo pacio conseMire vit Soror Lucia, neque
voluif,

.^u/rragiis eiecta

hat, liberlate

sua abusa non


scnex et

erat. Dici
ciuoel
.sc^/

qutdem
sine su-

doneciandem,

victa

Sororum precihas
ita velle

non poierat

stevilis
;

jussuque superiorum,

spicione posset essc in s.cculo

quum m-

muIIh suspicio tegvieopinionis exsisteret,ila quo.I velle mi^rare, vel hal.erotur eam ad secun.la voU dcberet vivere, ut lonuo.l minus continenter

mielconvendiligentia procuravii letit. MirabUi ci norma breri lamquam specuium tum., qui ho itaquc aliorum parlhenonum factus est. puellfv, etuim ex confiuebant oplim^ qua^que

Dcum

ingressa non quuntur canones (3). clauslrum perhibent Ractms, Pius erat, ( perperam

prima

nohiiitaie Florentina;

omnes

pietate
veri-

commeniartos insigncs,addii Brocchiu.%


similiter coicvos secufus.
10

aliiqueejus.sequaces: sed, tertiam S. dtcaveniciregulam profcssa, se Deo totam impendens oraUoni, templorum rai tempus librorum spiriiualium tectioni
visitalioni, aliisque pietalis e.rercitiis.

Domi-

Verumiamen neque clawniram


vota religionis,

hnoe-

Rdioiosa
.,,^,-(^,.

bant, neque

quum
,

dunia.rat ^uccndacurat

Hahiium

teriii

Ordinis ferreni

conqutsiis

Quam

ui

intec-

tum conjngale
tenialum

reducerei Rudolphus, nilnt memm. reliquit. Sed frustra : Camilla

eomparantes eleemosynis ei labore victum Sedmum suhdii^tamen priori S. Marct.


vivebant locis collegiaiHer
Tertiario!

Domin-

maritus, usa facullalc, quam ei renuntmns, corpus Juris solemniter in ejus

usui omnis

can^ seu Sorores de

pmnitenlia, regulam

Quod vir fecerat,inproposito firmiter steiit. aliquanto pos quum tam graviter iulit, ut.
mortuus
statuens
est,
al)

approhatam quamdam, ab Innoceniio VII .siatus ut /trmtor esset^ observantes; quarum Thomas de Vw Cajetanus, ^''l^^''^""':'^: Julm 11
annis 1509 et 1510 a nister postulacit
facullatem admiiiendi
ea.s

uxori nil

ni.n

dotem

reliquerii,

ea deducendam

esse supellectifcm

resquc omnes,
-, Ipsamro m-

quar^m

ei

usum hacienusconSavona-

clausuram aut "^oni vota.quinte.ere:mr.^


tertU

iam

ad irm

rctt-

romcmm.Uvinumma,isquamexsuareguIa
habUus tenebanlur
;

^ nrrrectitis liuv j pci/ecims vitic gcnus amplecii rp'^,schoatmonas- rolicmortem, lertia CamiUa c^ novum inchoae teriumciquc consiiiuit
pr.ficitur.
.

Anno autem ^

1500, biennio post

rlcqiis Ordinis

FF.

f..c.d.somntbuspn. Pr^dtcaiorum. Qute

amvn

conce...sis..ci

Jultus

papa,vym^^^r
anno lol3
expo.v.e

animi monasterium. Eo impellcbant Beair^c.et BB Tota magisque e.cmplum talha fundatricum monastern S.
Dorotheic, rin^ Senensis Ferrariis.
erat sanctitaiis

rer::SororescoUesUS.Catbarn..cle
tertiiOrUinis Prx^dicatorum

quarum magna tum dedomo

fama{4).imus ^onMln consorpientissim^ puelli^

Fiorenit^ versard^ bumUiter Cajetano, astrm- ^ se arction vmculo auaUtcv des.derarent proUcere valerent, via Dei u commodius in obepaupertatcm. easDta em,

un

r
vo

e'r

videUcet

tesfuerunt
Cocomero

ires

Rosellia;quarum pnter, nomine ^/'f^<^^^ oin ciacucumeris *nonp, suas dedit iedes,sitos conver.; a S Marci coenobio, in conventum advenit Soror Catharina, tendaK^y Opportnne monacha Andrelvde Basso de Cutigliano, in cp.scoPisioric^s, convmtus S.Caiharinx cxtructo Nicolai Pandolfni lerepublico mtu V" -,.,^//...,v,) fimnsdarun

Ma

,t) '

Cfi-.

nurlamachi, np.
^in ^t 540

M msi.
(3t

tom
f

Cap.

I, pag. 5^2. " ^i^ et cnp.

._ ,s,

Ibidom, tom.

P=*e. ^"

i^,, IV,

pag.

tani
et etc, pag.'!*^
'^'

Yn.,e 200

,fi>

Cfr. B.ocehi.

395
nis

p,ffidicatorum.lom.Il,Pg-94-

qux

206
AUCTOBE
V. D. B.

DE
cTpermcnto comprohatx

B.
et

LUCliV

BARTOLINI RUGELLM.
ecctingnen- D incendium appa>^erit, populo ad dum occurrenfc. Quo miracnlo omnihus paDei servte peciore dwmm tuii, qnanfus csset in ad eam ongecaritaiis ardor. Venit aliquoties inter morienhisejus custos; quo bcncficio liortholommiMarctiam dignai^c .sunf

in constituqua.' nliisque auctic, deiionnm formam rcdactw roanno 1542 ah m^ctnntatc apostohca

nmm
bnr
11

ct

in hancpro-

Qmm

domum.

qinta trcsjaw hahitn mdmt ipsa rero s^ds manilnts Iv dnas lihosfrascptnaqinia alias : (qnasinter

firmitafem acccpcnmt (1). tnpriorissa crcaia est B. Lucia, ridentnr pnelachrnss.T fuisse

dnm

Laurentmm iinisaUecU aUerom Uariam


:

triss^d Anfonii.

anno ib^ (hmims

I^loren-

no-

dic ^Coctomine, xiatc octodccim annomtm, et die 21 febptabris inccrii anni adscripfam, yiianniib\7c.rtinctam;alferamEhsahct/iam,
!etafe

tinietLaurentiahorini.MnUaeiiamprivdi.rit vcrhi graB Lucia, quihus eventus ftdem fccit : ohvcntnra cssent suo tia omnia qnn^ mariio Franascz dein Sororem Gahrielam fUiam hac hora nocfis, Scappe/a, morilnram
,

dcllo

septemdecim annoy^m,sumpfo anni 1506 inscririmv nominc. dic Ijannarii anni \o&l nin fun'plam cfdic 4 decemhris B. Luci;o ioWem ciam); adeoqne anno posf obserocioginta moniaks, vindi aderantphis
terlii Ordinis fforenes. vantia sub habitu ipsius X.patria eis dcdit ipsc Leo Quod testimo7iium. hac de cansa. Qunm '^' ;""''.

totha-

factum est : quod fiham Angch,fUii DoSororem Franciscam, novcm annis post naii Oriccllarh, morifurayn priori.ssa Archangela ohiinm,
die^ociobris anni ih2Q

sunm

ipsius

Buonnmici;

reapse die 19 jtmii i^Q vita priesentium momahum funcfn esi : omnium Alhitiis novisSororem Diaynaniem Mash de re qnidcm verapost rcsime e vita cessuram ;
ei
:

morentinns, monnsieria virihn S. Marci taie essent. prwicr Norelhr, non iantum qninque et S Marix Jacobi parthenoncssecnnch Ordinis^ncmpeS. B de Ripohs S. Dominici ad Caffagium, b.

dcmum sunm hqnas omncs mortua est ei obiinm non repertum xri ; et ipsius corpus posi fuerit ndeoque reipm licei sa'pius qnxsiium CaiharinX iemplo sepuUum constet id in S. nimquamtam.enrepertumest. fiusse,
^13 ded
.si

qnre ca^lestihns ilhs

commercns

stt

-^^^^^^

ei S. Lucia^ (2), Petri martr/ris, S. Marci qwbus Ordinis, sed plures in^per tcrtii usu, dic iSmaji omnihns eadem vestis erat in

vncunm. snaviios,nohht Deuseamadoiorecsse

^_^^^_

Quomdiu

vixii in ^nonasierio,

inierna plngn doluii;

plurimum ab venim qnani^mms acer-

papa X faculanni 1521 ohtinuernni a Leone .^^ecimdi Ortatem fcrendi, morc moniahum
dinis scapnlare

bnm esseimalum,animoohfirmaio

alhum

supet^

iumcam albam;

quum propfer Sororum numceleemosyrnm omnium maxime indiocrent


nuo
fieret ui,

durabot gaudensque qnod Dci vofuntati .9C committens Chrishpossionnmfkbnfporficeps.^cqucohsinjncundisstmum bat iUe morbus, quin eorpus

nis ah aliis inier stipem

corrogandam discer-

eis irihuit nereniur{^). Quaoccasione illam Melwrins (4) dahtt aba laudcm pontifex. quod a,ino prisiina hnjus ccenohh decora; exfincfum, frten'1808 ntm aliis ynonosieriis '^-'';^^' "'T" 1808 <nm otiis mono.fcrits

venerandam odorem emitieret. omnes ad eam et iam comis ctdihgendam ollicicnfcm. Sed commercio ui oiemo ei lepida in humnno
erat

eam

plurimum utecapereiur suavifafe. Qno dono penitenfiam adduceutpeccafores ad


haiur

posset, aut videre aut audire

qum

ejus

nioposi mutaium esf ^- ^^PP^^^^^ continentem iabutnmiic arlinm Uhcralium, musiae, artium Ham, bihhofhccam,scholas ahnsque (5). mechanicarum

^'^

"^rtepUI^d Dei famulafum ^ /r.7."r..//oL.K Quum venies ad perfcctioncm.

e^cifnref, fer-

vero sensisset

quns vcmnm roga^ convocnvii 07nnes Sorores ; culparum.Acccptis vH admissamm in officio Kcdesiie sacramenits, deinpieniis.nme uliimis
transiit

moriem mstare, iandem ah interna illnplogn

adparadisum, anno
;

sefnfis

quinqua-

111.

B. Lucite

virlutes,

dona

nesimo sexfo vix inchonio.

Nam

de mortis

spiritualia, niorbi, niors, cul-

anno nnilum esf dubium decessU die Broc^ consensuanno 1520. Scd hierei in
chins
siaiuens

omnium

lus.
temporiinstttuta,

20 ociohris,

enm moriunm aui die 28 fimmo


ci

esse
29),

aui die F

qnaejus

B. Lucise
viriutes,

Quod

B. Lucia,

difficimmis

iflis

pnedictiones.

h^quihus pleraque vetera religiosa lialia redircnt, nedum nd mehorem frugcm in ibant, tam cgregie nomagis in dies pessum

commemoratio fU verismiile Pio eorumque seqnacihus. Valde esse, Broccldi dubiiationem inde exortam
csi

moriua dieiiura Raciio,

quod ahcuhi scriptnm

viderii

XX loco XXIX

eonsiiiuii, Xfum S. Cafharinie asceierinm prudentiam et aecw tamper singuiarcm ejus per pnccfara rationem factum esi, quam exempla. Coniinuo scicnsiigaite cjus viiai cruciaiihus et jejuniis corpus iicet asperrimis

non

mum
Berlingaccio

earercehai;

numquam iamen magis

i^Coniinnoauteminchontuscsicuiius^.Uxanms Urbaci^publicus, ifa ui facile ccntum enim sparso niana decrefa prxccdat .Posiridic ejusqua rumore priorissam Luciam occubmsse omnibus ad vCr corpus in S. Cnihnrinfc iemplo populus nerandum esse cxposiium, aecurrii be.^tam esse: aique una omnium fuit vox enm
,

<^^^

aulcm ovahaU tanlus

erat ejus

ferm> ut a

"^^''oauol

inilio

adduxi

ilem a Carolo

,i,Brcmond.tom.VII,png.l42ctl43^-.2.Q..cUfS^^^^^^^^
Ord. Pr.d.. tom.
11,

pag. IV.

-<3) Bremoad. Bullanum

illustrata, tom. I.P^g;^2')7 tom. IV.pag. 395.-<4.Firenze tora. I, pag- y ei GaigioUi, Deseiipt de Florence, (5)

Firen.e pag. G3 20e;Foimigli, Guida pcr la citta di Fanto//i. NouFlorence, tom. 1. p.g. 42; Grand guide de 413; Repeth. D.zionano veau guidc de Florence, p.g255. ceoer. della Toscana, tom. 11, pag. ^ ^ trusco

DIE VIGESIMA. NONA OCTOBRIS.


in recentiotruscoiX) et Ludovico Santonio Florentinis (2). ribus Ephemeridibus sacris priusquam autem sepulcro corpus mandatum

20'

HYMNUS.
Piii

AUCTOKB V. D. B.

maler, et humilis,

circumdaia, esf,picta fuit ejus imago, radiis

Naturffl

memor

fnigilis,

jussu LaurentiesGinori, Pauli Oricellarii ucco^


qu3e imago atiris et B. Luciye amicissimie : post scalptura ecrpressa fuit preloque quanfo muUiplicata. Brochii wi:o imago picfa serimOricellabatur adhuc apud hmrcdes Pauli Scalptte autem imagini, multis locis obrii. B. SR. sunt verba vise, hvsc circumscripta MONASTERII LUCIA DE OrICCLLARIIS, FUNDATRIX Picta etiam SANCT.E Gatharin-e de Senis Flor. Brocchius, et public^ imago, inquit
.-

In

liujiis vitic

nurlibus

Nos rige

tuis precibus.

Te deprecimur,

largius

Noslris nd;iugesensibus

Nescire pcorsus omnia

Corruplionis vulnera.

Sit,

Chrislerexpiissirae,

Tibi Patrique gloria,

ejus vencralioni exposita


est

Ordinis Pni-tlicaimprimis in templo S. Cathatorum templis, et depositum fuit ejus corpus rintu Florentino, ubi incognito. Interventu Alexandri
in aliquot

Cum

Spirilu Paraclilo

In sempiterna sfficula.

AmeD.
in te Antipuona. Veni, electa mea, et ponam quia concupivit rex speciem thronum raeum,

loco

hactenus

obtinuerunt S. CaRinuccinii, S. Marci prioris, generali Tlioma tharinie moniales a magistro honorcm Bpreces [de Vio] Cajetano aliquot infermissas, Lucice; quas preces, aliquandiu

recdabant ad annum 1750 denuo quotidie pietale colligimus oplimie moniales. Ex qua detrimentumalireligionem erga B. Luciam '*emcdio sxculo quando accepisse, at ejus honorem recdatas Orationes in

tuam. mater Lucia i Ora pro nobis, beata Christi. digni ernciamur promissiunibus ^ Ut Deus miseOremus. Tuorum corda fidelium,
rator, iUustra, et gloriosis fac
lesti

WUl

fioruisse.

coronidis loco adscribimus.

semper
etc.

beate matris Luciic prccibus c(enos prospera mundidespicereet gaudere. Per Donuconsolatione

num,
, Guida aacra per
>e

pag. a, Agiol. Hetru.cu,n,

29.

pag. 107. fes.e pric.paU e.c., .S54.

DE

B.

PATTLA DE
M ANTU^

MONTALDO
S.

R. D. B.

ORDINIS MITIGATI YIRGINE SECUNDI

FRANCISCI

IN ITALIA

COMMENTAKrUS

PRJEVIXJS.

%
ANNO
MD^XIV.
Coti CTpit

I.

Dc
ab

cultu

B.

Pauhv, legitimo

pro.umtiato

Pio

IX.

B. Paula si-

tcm ab anno
1521,

histonam cutn Acta'lhsJmarurn sanctonnn, quorum qmn ul P' ^non possumus t^ant enarrarc. B .Paub de Monaciuri ad hanc diem tZus huci^ Mantu^. Qno "moniali co^noUi S.

uum

initio

moris fuerit apud Hag.o-

Zaphos

Bollandianos,

JoannesCorti, episcopus Obserrant.aalu^. S. Frlncisc.de e^anunalu c, aS Conyregationerituum.ut eurnque pubhecclesiasticum

Mantuanus, Ordo

ZZn
renur

D %L-JcuLn memoriam, (jamanno ,m ante hominurn non g, a adelalum, pronunhare


1534) fuisse

lri'

illam trecentos ncnlcnte o.stensum erit

'^Zquaginta annos. ad k^c -9^


cultupublico

P^nt
is

ToZestatam. multa documerda 7udmunus, siquidem bene colleCa '-^ ^ non ita pr.dcm fue,-unt mli.PauUL ho
'

!^; f' contmenter fuisse et ecclesiastwo " esl in P;-^^^'; ' Nec

propositum assequcmlum./n^'. sujs,aar<ju,nenta. P'- *-"nom.ne b^a ; Scro donata fuit serm Dei Gonzaga(\yl

Ad

arduum

aZmO
Tunorum Minoruin

Francsco ano 1587 a Vcn.


(2); \-},

chronographo IF^ a Ci.narello.


item dicta
,j:

esl beata /Q\ hidorico

annom.
Mdf'

SSedempotestatempcragendi

Petirerunt en.n n!remofficium Hturgicum..


Seraphic a, De Origiue

-\l Clironic. F.a.m Minorum,

^''^^^'-jf.i^Y^^'^,. l'''- ^- <^Pp...-l. l^


.

?08
AucToKE
R- ' *
,

DE

n.

PAULA. DE MONTALDO.
rit

no 1679 Bcne4 ,.. Mona.-.terio (1) anno 1772 a canonico Mrf/,V Uazzam (2), rm-lerca m epilaph,o qnod berlo BrrcanliiSy 181J ejn^ ^epnlcnnn anno
prope hcliernnrn
Vollic
i.-
.

Ordinis S. Clar.e n,dut.i, Veste monialium cing.tur. Pictur.e ,n,pocaput spcctabiliaureola


s t^ ins r.pt.o n. PAO....

MoNTALni. P.cta

....ago

posilnm

e.il,

rocahnlnn,

nuncapaiur D. Paula. //oco.-lu,n hreri posl /elicem ad


,

v.,lere elapso s.cculo p.ctam a no 1700 Aliam qux pariter ...sc,-.pt,oMartini, t ... templo S.
i

pr:cfe,t B.

Paola Montald.. In

Orpl,ano-

migraHonem ei fni.s.e ,n,posilnn,.conegenm ccenolm B. Lucs ereo q,iod tres moniales ann,

die Pentecostes ope pienlissn:c .-irninis quomodo sanilali reslilnl,c. inten-ogaUv

coM.obio ">'"> ;pb'.o et.am Ma.,tuano, l.nLm .[uam sub;;;;; lium est aliaaureolainsiginta, esse artis Pe"'"";;; ,n. 1000 depictam piM,ce in picln,:v indicio s.ml H.v

^"

est (5)

Z2i
tam
lio

7M.acl.psis.d,b,.cpipopMusoul
lum sanclorum
li.

appeltalionem

ipsis saMa,;s ,m^-_ snbito faela esset in .>ui-' de.\t.e u.m,-pantcs Ji-l

Paulte sa;ew/w

Al

1.

-^vji,

refcrendun, MontaWKc acceplum henefk-ium


"''"

t7:Z
circi,crit,3i.

.,.,.

mirabi'TTh"m'monialinm sanationem oculaU Posteanan-a^,,; I:: media /../.. I'>-cduW, Paleolo,,a'. ucron ,., Marr,a,-etx pietale vnpnlsa, amQu^;
ducis Maituani.

Xrnlfuissep,'!C.':tiium. ...^,sQon. Mcra,ur q,,odpier.t.ss,musIU'anc,scus jon ^_, ^,,__^_^^^.^ 3 Adde ms,.p', mo a cpiseopus Mantuanus. popultquc um- ^,,^rf,.., m.,.,=,.. obsequio 'sancta,n rirginem inco,;;iptum corpus Um.avx^r ijn' eins I /.fr/nn-rcrsi obsecunaans, '|.,m ; mis ciejus,-aiPaulam ,nm,s extxdit. bcala,nque 1603

Lr

anno

ZZt^
Zesl
Zndo

tissam eni.re

ul ipsa ahiequcmomales, dep,-ecatioem. bene/,c,um Pauli


,-oqa,-it

pal,-o,.,s sZo.lalibs consiiiutionibus

Man-

tZs

adnu,nc-a.,t

(0).

^"-/'7'''^''-::

Zncipiendi et in Incem statimmoDoLpc"-a,-ent. Obtempera,-unt ^d posU^^^ Lucia, facU.mqneesl /.<am Ma.-ya,-eta pepe,-e,il rnen.oes ducissa matn.noB c^no,nen Isabella ; qum anno 1554

edendi /il,am, s,b,a

cst ""^"''', motissimis iempo,-ibus ,^/^"^, qut,i eole,-e con^ueml: ,ac-a ubi eam pop.dus quc.onSac.-a,nenti, pr^oibus

ctsodales S.S. Ls simul reeitant. addc,-e

PauUe hono,rm

nloLctaf,.it

Zufonn

de Pesca.-a Va.slo Po.:-o de Peseara et de ut g,-at,a,n ,educiJ Ma.vareta Paleologa, co,-pus ulu, Zret B. PauU. ,co,;vptum

,na,-chioni F,-ac,sco Fe,-d.eatititqne rnaler ma,-ch.o-

^ ^^ ,tem,n omnes Sanclo,-um, post Litaniis (hnnium quoquc invocatas, bealam


.

..ol.t,

"
.

Pater, -^ve et Glor.a

sanc as V.rgines

Nequc obUaoni Mah.anum, die 19 epi.copum

Paull

0,-anl.

''-.'/.'";'

ap,-ihs 173

ZrJnoniss.
n,i,-lem

se,;cocolo,;s iussiitesiimenlo ex damasceno e,-at rero adhuc vest.tnn, qno Baccantii

fZn ^m.vL^- pietatcn


ne,no
facile

spe.-iem

negabit.

cuU-^'"^!^^ quamms benef.cum

^^aZ-L

Cajetam con/essoSS inna. Deipa,-^ mah-is, in eadcm Avcllini alio,-umque, facultatem eas apud Zsacollocata..: damlo ecin quaouraque

Bcah-ici Spinol.-e subucuhc B. Paulu^ s.mul

eonccs.^
ct

,-eUqmas

ZZipss^
i521

appelandu,,, collatnm non sit rccte euUm a^mo^ Zlal.lum. Ve.;.m minus sanat.onem t,ium illigatit Baccantius

donandi et se^-etinend., al.is veneraUon. oratorio publico r.dcliu,n c esia eu */B. P.aui.e fc.tum iTpTnendi. P.:ic-ea

Lnci.-e, inte,-rentv. l,onialium crcnobii S. conceptum : nam Pau 1- f.rrla,v, ac Isabell.-e

B.

l,Lis
1707

iTOo. 170B. Katenda,-iisanno,-um 1704,

ar;

ulllL parenics non anlc diem


anni 1531

16

norcn^
;","'

in ecclesia

mat.-imon,um
esl die 10

'|"'^'-':'

pmo

natus

mart,v an.u 1533 /.Uus


/.l.a

oonven u Mantuana,,ol,m in eodem de Mo, taldts ad de anno 1514 m,grav.t moniaUs, quae bacdie ilOB

wchealu,. .liem 18 augusU.iia Paulaj ostend.tur corpus B. S. Lucia-

Hod.e

"^ranciscus, deintcmpo.-eignolo
:

IsaiH^

io3S die 24 apnl,^ann, He aua modo. postea sepcm-

Kalenda,-s '^nnorum DoIinum.'//.m vcrb.s liisce aul stmiUbus et sequcntium

Pe

slJZZ''nMlmus fniusLudorious,ctta^
jTan/l539 tcl.us dem anno 1540 qua.-tus
poshcmus B.eanno est, si quidem dTieus(4Y Hinc cvidens fucrint sanat^ eodem il^iVes moniales
fibus

ilem die 22

e Montaldis, cujus corpus . u,n D. PauUe de ^ Ob,.t incorruptum reqmesc.t. clesia S. Lucia: Kalendamodo iai4 die anno 1514. Pa,-i

hac d,e
riis

anno.-um n Paute de Monte

17j3.

1'0i,

uj

^^^^^^

anno

nm /uisse a Ma.-garcta Paleologa tempo,-c cZam /?' Isabellam.. Ab hocce cepit, m inc,-ementa
riMu^ B

con-

T2ue
iipLs.

a multis pnnhono,-em oblata fuc-unt


episcopis.
ct

PauU-0

mulia

signi^admirandis sasponsum evolav,t cu,us 1514 ad .eternum usque ,n hunc d,em 1689 crum covpus de anno

et Alto. virg,n,s sanctitate bac d,e anno glorios.-e, qua.

supt

,s eondilio,us

eera, analhemata,

,irisnobilibusaU,squeomsexus honnmbus oleum. lampadcs. vcl cttampecu.


in
lib,-o.

sencs ab anno i.3o ad nia numcrata. Ho,-um


1703
in..:cripta est

mult,tud,ne popuU um honorince se,-vatur et a devote col.tur et ado concurrentis solemni cultu 1783 Kalenda.His anr,o,-um ratur Item in sac,;.m corpus esset jam 1784 1785, 1786. cw,n

altare

majus

ecclesia, S.

Luc.

.ncorrup-

qui

m monasle.u

d,utu,-n,tatcm S Luceascriniosc-vatur.Ad Postulator causie beatie cultus ostendendam qua>-um memo,-at t,-cs imagines

Calhannie: ZeeclesiaO,-dinisS. DominiaS. Monte Alto, virgm.s Fe stum B. PauUe de ecclcs,a & Catbar, cujus corpus ,n
Clarissarum,
naB

est.

monialis

s^IZ prio,-es siceulis XVI XVII depiciie Mautua5, inqu.t,


et et tc,-t<a

tdl
:

ho! fcsto ,onasterto,-um,td tempore extinclionis

incorruptumrequiescit.Ob.,thac d.e 1514^ siletur in Kalcnda,;,s qu^

culo XVIII fue.-uni ^edibus Paute imago assenatur in episcopaUbus


:

Tanno

quafore lugens, sinistra


?esu humero
,1,

manu emg.em Crucfm


dextravero Imteum ge4

1787 ad annum 1813, '^P'; 1814 lcgt Rursus in Kalenda.no anni edita virgin.s, cujus Paulai Montaldi tur Festum D.
tom. I, pag. 47 Avalos, Morc-i Dietionai,-eH,to,.i<lue, genealogic It.l,et H,spm^ rnroff Corpu, H,stori<e pag. 4. 7 148 - .5, Ifo,raat,o Buer eultu B. Paul,,
Cfr

M^f

innitentis,

ad diem Martvrologium Fraaciscanum.


F,.an=escao, part,
II

augusti.

J?2, LeT.end'no
202,fei
,3,

,tom.

..
"

Vita della B. P.ola, pg. '"'


lib.

P-"";-

Annali

879

di M,inlova. p:,g 82, Gionta, Fio,-ettodelleehroicl,ediMantova,

\1. cap. ^I ".

. 861, 871

^' ^,'

Summarium auper
''

dubio, pag. 9.

.0,

Summanum,
corpus

r'-

DIE V1GESIM.V NONA OCTOBRIS.


corpus incon-uptum nunc et colilur ulm Volto hujus dicccesis asservatu,statis suiu anno 71. hadem hac die, anno 1514, Ordme proponilw fere cnuncialio f/07<.' Maiiltiavo anni 18. divini o/licii mnl, nlpole lolulem 4 Kecensendm quoque Ejus con"" plures prieclarissimee cullm aigni/icationes, pluries ma;

201)

in ecclosia

parcecnh

facuUasperdic31 avgustiannimi.dotaest prima libera in solvendi Officium etMi^sam^S.\^


lendas
dia;

AUCTORB
R, D. B.

post XV kakalcnilario dioecesano nccurrente tVsto beat:.' Paula; Montalseptenibris in


virginis
;

dummodo
tuti

ruhricto

serventur.

Ordini Minornm S. Eamdew. facnliatem generali. Frawif^ci, petcnte ejns minisiro


conce.<isit

,la

solcmmfuil-

tatc trmtsla

inilicammus et eaJOMC solemries, cjuasjam

m-

lum

Iramlalioncs mcorritpU corfra dcscribemus, porlalum anno voris B. Paute. Primo fuil Catharinee : unde mnmtslerium S.
1783 ad anno 1707 ad ca-nahium.
S. Yincenltt. et lan-

onm .S. die 24 novembris cjusdern Paula- fest^im Congregalio, ita iarnen id ministro pcneraU die aliqua lil)era a

aqeretuv cnlendas soptcmbns fWe assignanda post XVI imposternm non vananda, inconoccurrentc, et

Poslulator causse. adire sesolum. Vbi.ul siW eam prop.tmre pulchrun, Paula) ac precibus
ait

demannoVAa

nrtjints Yollam, nalale bcalic

servatis rubnc.s. IJcrla sulta apostolicasede-,

dies -.) quidem fuU a Frairibus Minor.bus Maniuano rfie 18 coutra ab episcopo

ociobrL^

roveut.Uus '"^i;- ;';^populus solet, p,clatem eun. Paula non nuibus cumulare viciss,m ciis fodem ioco ,nax,ma Quotaunis vero ini

ccctesiasticum aunusti. Officium rero

ho-

Communi Virginum,

pr,vter

orat^onem

et

semper c.ium

et

aavcnarum

lVequent,a, nov,s-

quas hoc ioco subjunlectio^m II nociurni,


^'o.uTio
-.

s,gnis, in nu"'eligion,s ac tetiti,.

d,em octayum
et,am
DeuB,
Filii
.lui

beatam Paulam Viry.pcenas ass.dua .ned. la-

instaurantur. Quotann.s ?esta translat.onis serva.. Dei. 0.'-';""^-P'^,P;; aguntur


atal,t,a

nem,cruc.fm

tui

negyricaj in testo

u-anslation,s

hahentu.

lua.

entiapnntat.s nobis et po^n, tione recolentem, prop.t.ns. nt ejus

b au
li

t,^nsU.tion,s

dist.nguunt, festa ..omine semper Paulam incorrupt, corpor,s et

^^^
'"5'
QiiCin cul'

memorant,

adcendam

popul, lidem i;etatem-,ue


typ.s

eKemplarpi-iebuisti.conccdo crucifigentes, in amplexu intercessione, car..em idicUerexp.rarc possimus.Pei Dominica. crucis

n.tcdum ^teg-ter expol,unt. E.

ed.U

cumdemDominum.

tum.

uljiotc

leffUniiwii,

conlirmavit

pius

iX

an-

propugnalor causa^B ^Qmhns c.rpnc.tlis. anlc L ullra cenlum annos Paula- roc/c cttllutti puhhIZiYlIKiecretum anni 1034 delahtm D. Paulx. fuisse c el cclcsiaslicum .dcrmtsstane lcitpora sitte

NOCTUHM. LLG, O IV et in bcuta6 LECTIONtS SECUNDl honoreni csnata est pi,s et honesMo..taUU prope Mantuam v,Uo, si'jrtnvit Paula Montaldia. Integr.tate nocturnijl s r,lnt^^bus p,^ct n.orum cando,'e lectioen> /^ sin-ulariqnc modcst,a
.

M 1860,

7uq^ad noslra

Hiuc notntne tum onlinttalum ac aucium. Pi-o^"-^;^^, Vollettsium.tum Ma.dw.ttc

aringentes.mo

'l"^1"^f
,psa

",".
,

aecimum quintum
,.,

9'^ tcannum td memoriam, 'l' est. a ante hominum cuHim puM usquc tcrum 1534, ad nostrttm .Ham

montah

''""''''

annu vero altero elapso

ommum

-'^^

^^^^,,,,;,,,. ac

et!

tum

Tmel

coclesiasticumf^i^see.tMu

senlcnliamsttocal.;ulodtc,c^^^^^^^^ 1 tus J-V at


scpletnbrispt-obacit

colL.t.s ^"";"' corporis anim,que ,nt e^lest,un, ass.d ue Contemplation,

^^^
"tsibi

s!cundum Po^M^lorcntca^ ^J^S-^madmtisset '""""'.,


nuidcmfaciliorcm

ex d.v,no '^''8'-'=-Vr'^;t

s.,re

j,.

"^'!:'^::^fnti.ehristiana.a..ti..usut

lectiouem

bri,p.:opone^f^^^\;^:^;Zj.cenlenaiuum ',^;.^,; on ab anno lo34

_n;;e.tade. ,^^2;;^--::
jejunio, usa est. Longo maeerabat t.one corpus

Hum

tempt.sli ban^
^^^'

v;n ^
>

v,g'l";

;-';'

^.^.,
,,

^^ ^,
pi,an. mpor.s, ul

quo,-u,..

adannum
jam
ante

*"',,.,, ( ^" 1052 compnlasscl : Yill Urhant "3',:,


''-''J annum 1034,
101

'.;/,,
,

rile inlctHacns

vel ;,( triginla


tolera.,t,a tia et

tlt ^^i^nl^f^^^X^^^Mioo
Paula in

,uum dan,ia membr.s n'"^ "^ nuda "" " caput ineUnata
iaxo
t.

^
s

go

'

,,e-

";j,,as,
spir,tu ,-

Ad motus a"-""j;.

futsse

scnlcntia.rerefcndissimus

"'d'""'"'/' IX fi,^^.,,, P.i <:o''0e^!'':Z^u^t>n^"^ ^'""-

,""" coercendosque --"^^ '!^':;,iu menl,s "^:^''^"^'^ Otiosis


cubu.t.

ad.tu.n

pajne occludens. eontinuo


tractis sa^pe
ftebat ut

,scrtiu ai o,,u,o ^^
d.-

Scrmon.bus en, Ue, truebatur.

^^^^^^^^^^

epi^oopusMantuanus^n^^ Corli. um t,, utcleroMan,uanop,vle'U

lotam otlatith ,,ac dta^cesi '''f; .',; " ntortem '7"'' obiissel concedere

Ucet autem om.bus t,.lge,^.,

'=har.sm.-d,,n,

'^-^^^ don.

^^

,..^1,,^^

'f';'^;:,^

a"ales ter ,n

iJi,m

etc. n

cu^a B. 1 en. ^^ ad=.nimadve.sioncsctc..Pb


.

-,BlemFabn.png.2ietse,q.;Respansio
^^
^

^^^

43.

^^
Odobi-is

viUssima

Tomus XIH-

210
ArcTonE
R.

DE

B.

PAULA. DE MONTALDO.
Genuensi familia de Monialdi prognatam D
e.ristiinani,

vilissjma qiMivis officia, quibus vel a primo in


rtlij.'ioneni

B. rat,

mnressu sc quodaninioi.lo mancipamagistratum tenens obire non intormisit.


studuit, ut etiam cxtra monastealiorum saUitL-m operam impenderet. enim de virtutibus cjus lama manaret coniplurcs adejus elauslrum ventilabant,

iuniur

.-

documenio innidein Lconardus Antonius de Cennutli antiquo

et

tectionc/ii

8 LiiCTiu VI. Divina caritate llaprans ita sibi et


auis pro virili

VI.

iaura, sccretarius Serap/iica! provinciee, quem hac de re literis adicrat Baccantius, scripsit,
dic 28 fcbnMrii anyvi 1772,
diligeniia,
sc,

rium

in

adhihita itiulta

Quum
latius,

([uibus pra.sto

aderat

coiisiliis,

bortatiouibus,

prccibus cnicaciter ad
sanctitatis

Deum

iusis.

Tam

salutare

exemplar exosus bumaui genevis liostis in i*;nii lela tmmia conjfcit, at Irustra. Nulhi enim tciilatiunum Iraude irrelita abditos
([uosque et apertos conatus plane victrix profli-

iesiimonium aniiquum reperisse; adclens familiam nobilcm de Montaldi olim viaHsscGenvn', atjam cs.ie ejcstinctani; suo auXem xvo ibicssc familiani quamdam Montaldia?n non nohilem, artibus 7nec/ia7iicis deditam, eamqnc omnino nesciam

nullum hujus

rei

sux communis cum B. Paula o/vV/mw. Itaque Genucnsi opinioni pauca favent.
iO Suntquieaisiimeni cani a ducaiu Man- .^cd honesta tuanooriundamesse.Diversitamen hiahcuni, ^omo

Ttaque quotidic mapis in virlute proficiens, diulurna vexatione corporis putius quam senio
tJavit.

conlecta,

postquam se

rite

sacramentis Ecclesiae

quum
ipsa

aliis placeai

eam

in viiafn venisse in

muniisset, suptuagenaria major placidissime ef-

flavitanimam deciino quinto kalendasscptembris,

anno millesimo quingentcsimo decimo quarto. Ejus corpus propter popularcs motus ac regnoruin vicissiludiiiLS bac illac

summo

studio traiiscive

proptnquo feudo, vocalo Monialdo, cx /lonesio genere. Et quidctn, ut inde incipiamus, B. Paulam illustri loco fuisse natam, vix posse negari vidciur. Ut enim ex ejus Uteris anno 1472 ad Ludovi-

Manfua,

aliis in

latum, tandem a Voltensibus, sua orbari

cum III marc/donem Maniuanum

datis,quas
'''

patriam transvcctum est, locoque allabro cxtructo sub altari sacclli bcataj Virgini sacri reconditum, ubi
indigne terentibus, trimnpbali
in

pompa

infra in Appendice edcmus, apparct, omnino distinguit gradum ct condiiionem ncpoits


sui Ludovici, qid discrtecivishonesius diciiur, ab /nmvili siatu alterius viri, qui et simplex
et Ludovici famuius. Dcinde ui indulgentiam a marc/tione sihi conciiiet, in memoriam rcvocai marc/tio?icm fuisse semper animo benevo/o iti fraircm ipsius Jaco-

adbuc ct colitur. Quare culantiquum adeo et propagatum, atque cpiscoporum auctoritate probatum, Pius IX pontilex maximus suo decreto octavo idusseptembris edito anno millesimo octingentesimo sexagesimo sexto confirmavit.
religiose servatur

tum

ejus

agricola erat

bum,

ita ui /dc

vidcatur
:

fuis.se

cjus ministe-

rialis seu

ab obsequiis

quod /lominum genus

fere inter nobiles /tabchatur. Insuper in iisdem iiieris ahbatissa munasierii paierno nomine

II.

(Jdius B. Paukc. Fueritne

dicitur Elisabetb Hyppoliti

conira B. Paula
:

nafa Genutr, an

Mantua? vel

Munlaldii

in aii;ro

Mantuano.

Nfjscitur

iN

'''"

t''^'

^- Paula

anno Domini

1443, uii re-

Paula anno fert Jiaccaiifiiff! inViia bcatx monialis{i)quod \^^^."onfa- Qi coUiyiiur cw annotaiione inscripia Brcviamilia Genuensi.

rio ab ipsa picntissima xnrgine adhihito, et

nomine generis aui feudi de Mofde Alto quce ostenduni ejus natules non fuisse /tumilcs. 11 Mulio difjiciiior esi quicsiio de pairia eJuSy uti^m scilicet cognomen ceperit ex iis Monialii viris qui in ipso fcudo dc Monte Aiio prope VoHam sedem /tabehani, an ex illis quij eodem genere naii^ degcbant Mantux : najn verisimiUhnum cst unam eamdemque fuisse genieni. Quo facUius res expediatur subjungimus indiculum de familia
Montis Alii
:

Montaldio^""^-

olim servaio in nionasicrio Maniuano


ciiv.
.-

S.

Lu-

cui /dc titulns

Hlustrissimi

luit

ad

Porro facc est annoiatio Hoc breviarium usum 11. Paula^ de Montalti, quoe reli1

comitis Caroli de Arco niemori;c de familia Mon-

taldiorum, excerptaj tom. III ms. Gentium Man-

gionis vcstilum induit die


a^tatis

aprilis

anni 1458

tuanarum.

Sic
S.

auiem pergit
extitit

In

ecclesia

anno decimo quinto. Vetnt^n

de ejus

Mantuana

Dominici

autiquum monu-

natali soio agentes

nes scriptorcs.

non idem senseruni mndonec tandem Baccantiiisron


Sed

mentum
et

scpulcbrale, undc delinearunt Galeotti

Deir acqua insigne gentilitium


:

marmoreum

planam

priores opiniones veri specie non omnino careant ei videaniur firmari nonnutlis documentis, neccsse imlctur xU easdem cum suis rationum mofccii.

quum

Nicolai Montaldi, bac Ibrma

mentis breviter eaponatnus ;


eas
.

quo appareat

omnino cedere defjcre senieniiie Manluanorum pricsertim Baccantii. AHi qui-

inoniaiem Genuensein dicani, propterea quod ibi fioi-uit familia Monialti, cujns viri nonmdii muneribm insignioriims apiid Genuenses funcii simt, aiqueetiam quod
B. Paula
taldi,

dem beaiam

in codicc manuscripio

S. Lttciiv le g i tur naia antiqua familia de

monasicrii Mon-

(Cujusmodi fuerit

/loc

insigne, viderit lector).

bodicquc nobilitate ilkistri in civitate Genuensi. Sed, id animadccrtil Aibertus Baccaniius,

Exvetustis scriptionibus Scbivenogliaet Quadri sequens constructum est stemma gcncalo-

primo

scriptores qui B. Pauiam

ex

gicum.

I)

Vitadella B. Pj.oIa, pap. ip; Majizara, Leggendario

Francesc,

parl.

II,

tom.

1,

ad diein 4 aug., pag. 202.

TOBIAS

DIE YIGESIM\ NONA OGTOBRIS.


Elisabeffm^.
uj-oris

211
aCCTOHC

TOBIAS.

Ludorici de Montahh, de Monalteni)ti anm 1503 ipmts Ludorici fuerit ncposW. Pautaido.QitiLudoncii.<inum atmo 1472 hi (piicslione ccrsan cila,

u. D. B.

smculum Vivebat hic Manluae circa medium

XIV Gui
'

filii

erant hi quinquc!
II

III UaRTHOLOCHRISTOPHORUS, NlCOLAUS, V FkANGISCUS. MEUS, IV CHRisTOPHORO fuit fiUus Harlliolomeus. Hic I I

PAULUS.

Galvanus dcbimus, de/mirenon ausim.ldem Voltanos. dc (lutbm vt suam .scitcutiam confca cecfiijalium painfra, propugnaret, tdn^ani sc nusrochix Voltie perscndalus,a(lirnianf

quem

quam

reperisse cujrtspiani

Moulahln nomc

quippe dicitur Bfirlholomeus electus anno 145o nhoro de Montaldo. Idem et dicitur habu.sse consiUarius commun.tatis, versus S. Gar.tatem. sedem in ponte Massara
f

q. d. Christo-

Sed,ul mox tanis motmmenfis non

\olappnrchil. in inreslujandis

safisdilioen,s fnd.

K'

id unnm cnUuji potota (ialrani dispntatione Mantun% quod /\'is.sc ulim Montaldios lest

nemonegavit, non veroW.

Pt^^^hvu

ihrnatam

Addiiur eum

mduscsse virv.m prohum cujus fratrem suum veU^u^um se.l pcr tvia non floreat,

omn.no des.t. Franciscauum Ueri ut opus ei non 1402 dictus .-eperitur a comn PAUt.rs anno
Montaldo.

senlcn"Ts Venimus tandem ad postrcmam mlucrislimant U. Pauhun scdicct

'^^ll^Mo"'"

tiam

alii

cem

mendabihs vir D. PauUis de eral massarius scu annos autem 1386 et 1395
refert c^stos) consortii. Zuc.hi

Inter

honc^fis edilam a parcntibns nuncupato Montatdo, vico parochite Voltx, non (IV f^"' opinw
fui.ssc

in difeccsi

Manluana

eum

fu.sseph. o-

sophum

fu.sse anno 1380 I. rimi marchionis Francisci ,. " Nicolaum coUiBART.I0L0M.0 ni.um fuissc II 1458 scripto a Hananno o.tur ex testamento In hoc enim ;"~;;^;_ .sco Maria ToreUi. o viro N>colao f- q. ! a tl leg.tur tesle epregio

apud eun. stahuh tos et med.cum. et nupt.asenos equos occasione

ht quidem spernendis arfjHmcnfis /alcifur. e.reunfc, pcrsunsio XVIII

Lc

erat,

smculo

communis

istins loci,

qucmadmodum patam

Antonius Maltnuus. K atfirmahnl sxcuto X Vlll accfiiprc^lnjfcr Macmirohc Volta oriundus,


PauUc /-"/^W'm-Quin ctdomH.^,pci^tinum U. Neque recens eraf /amo fum, oslendebafur. nam dic IS Monlaldios olim Vothr ri.'-issc; JuHianni 1532. ipsum locum ^^;-'''''; ;."';,;

omei de Montaldo

in

Ga [Ue] cqm.

\.dctm
no.n

sermsuam(n.b.)tra..stul.ssemvdlamp.-npc
progressu tompor.s Vol am. atque hinc ejus f.ha Montaldo et forte (... bvenisse de
>

ihal qmcdam /amilia

vocata

Monfahl^

fu.t

conslalc.-sincerofcslamcnfoPc.-eoruu^i^^ Hosetn, c.ms P'"-!^'";" ^ ";^; cisci Dethono monial.um .esf^rn in calalogo
'. .. n....i., ^,ii nh}C soila'^znZti::;;:z^^^^Miet,,n,cs.,,,a.

Adde quod ^

..

i>

i>i

''

mmu

TNicolaus de sI.rms;V.q.B.Tobi.,eccIesia.S..^^^^^^^^

consiliariorum con.n'ne'N.coL^o in regesto annun. 1407 ha.c le,m.Ut.s Mantuana. ad conMontaldo .nozzadr.us et

Ihienim s,;-iptum

c.-at:

Soror A.nw.

,\c V

orojo.ii

t^"o.^.fl.Sorr...o.,a.,,.M.oU.,^no H50;SurorAnel. aeOltele,o,a.,nol


..ru,a, a,nu Soror Constantia de atn.o 14,... Hernardina de Verona,

'^^VRiNc^r;
1417

So, o,

- ^^ sln

.1,

dominus FranEgregius et prudens vir

A,bc,-ts Baccantius (2)

7'->","

P'"\\Z

uni ante annum 1630. J^cc pr^tincfarn /uisse solum colligere hcet, oTftn Jhoc loco id XV Mantuie ler

t,^"""so;:,rM::::

rc:;or:"orori,

^^:::;sdr;arSoror,.Su,ana,dcMata;

nUnuot Montaldios
satos esse,

Sicculo

f^ J^^^^^^^

rjuasi pater fnsset

lc2junuann,U,i,c^V^-^

^.

Set,r^-^-
EMbctm
P'-"'"''~,/Mantua-.
Kxtat,
.

'---
in parochia

lib,n,m

suum ";P"f "'

'i

^^^

Cremona etc. ,..,.,,//,- nd osfendcndum iAliafionesinieliaaanin ,....,,,;,,,. Monlaldi /" "^"" n Paula.n natam e.sse me arf/umenL.,lur \nqd tamcn .nhque '"'*"'"'. '7 i,,,.,-e dc Monfaldo ,,,rn quodecc. y"^ ^,, famiHarunr ^^f"

Voltn.lu^resro.

Mnn-

,^.

Mantna-

^>"'"'' ' 0 conventu .,nilm,-umet testa'^''''"/'""7' ',</, Matu,c Galcanus se,

mento,-um.tumvecl,gal"
,j^.,ue

'""

'fr

<;:'-';;r;:f::';:Z: nuLpatun, manilus : UeTduosehaU,issep,-,c

""""f!Montl,l,o,;,mnonf,,sc

7"

Sr

minus

aptc,

sci-

^^ ^^^_

i2,WiA.,V^-^a,Bacc.n.i,vitaOges.ade..B.P.o.aMo.t..di,pag....

quum

212
ACCTOBB
R. n. n.

DE

n.

PAUL\ DE MONTALDO.
fcctionis scmita discesscrint,

degerel f/uum in ipsa civitatc Mantua honesta nomen hahens. In /inniiia propriu7n i'lem soimn nepotem (juibus tnsuper Htcris, non

perspexerunt, D

fuum tamquam
(icMonteMto
cupat, quasi

gentiii nominc Ludoricum appciiat, sed, nullo mhiiio co-

et,DeoadJuvantc, tandem anno i440,utinarMantuana ecclerat Doncsmondi in Hisioria siastica, morihus rcformandis muitum dcdet-unf opeiic. Quod ui faciiius per/iccrent,adsciverunt ex monastcrio Miiiarini Dorofheain dc Mcdioiano rci, ut aiii contendunt, de Modusiia,

yiiouiine, fraircni
stio

sman nude Jacobum nun^


Paiilu;

nomine

dc Moiite Alto

oijstarc satis cognitum. Verumiamcn nihii nolim, quominns hcata moniaiis in difjifcri MontcAitonaia sit, et nonnuiii cx ejus comigrarint, agnomen de (jnaiis Muniuam

Eiitahcfham de Puro, Barimram de Ceresari et Annam de Forojuiii. virgincs Deo omnino derotas, quic infer S. LuciiC moniaics reformafioncm, id cst, ohservantiam instituti,

Monte Alto c enim temere


tvaditio,
U.

ioco originis capientes.

rejicicnda
csse

csi

Neque Voitanorwm
in parochia

Jejtmium, orationcm, discipiinam monasticam, et optimanmi virtutum usum infrodu.rcrunt


;

Paulam

natam

adco ut deinceps

ibi

regularis vivendi

cocata Voita in vico Montaido, quc^n, uii vidimusjiaijiiahat (ju.vdam famiiia appeilafa Montaldi. Nosiro (juidcm ivco ha-c scntcnfia

noryna florcsccrct,non quaiem S. Franciscus Assisias S. Ciaric cjusque sociis anno 1224 pro})o.md, sed quaiis erai apiurihus Romanis
ponfi/icibus,

adeo

ipsis

Mantuanisccria visa

est,ut B. PauK-c

incorruptum corpns, qne?nadmodnm infra enarrahimus, in eccicsiam Voifcnscm, utpofe iihcnin pairium solum, anno 1813 defcrri quamris, quum i)cata passi sinf tis.^ime momoniaiis Mantuic dic7n suum ohiisset in
:

Gregorio IX, Innocentio IV, Aica-andro IV, Vrbano IV, ei Fugenio IV, autmutata, autmitigata. 16 Quai hic de c(vnohiorum Miiiariani ei S. p-imosusLuciic originihus, acpricsertim dc mutatione ^^^'''^*'^":,. instituti ihi /acia pro/crnnus, iedori suspi- ^i^^^m

oppidi nasierioS. Lucite, cjus corpus isdits


It

cionem forsan

injicicni.

domiciiiojam /r.v. Uc quo bcatic pueiicV paucis dissercndiim esi.

mW

esset disciplinx iapsic

B.VauUm ca^fuiqm nomen dedissc. At hic

111.

Do

ingressu

B.
S.

Paukc
Luoiic.

in

nionasteriuni

vehcmenter errareij siquidem ilite mutationes, quo vdara minus aspcram pientissimai virgines degereni, a Romanis ponfi/icihus, moniaiihus plcrumque reluctantibus, fuei^nt introducfic, uti cx Rcguiie Clarissarum fatis apparcint (2). Primo quidetn S. Clara ejmque sodaies in Assisiatensi monastcrio S. Da-

Origines
l)e

hujus
S.

nionaslerii.

reiiula

Franeisei niiet

miani sedem hahentes, ad exempium S. Fran^ cisci, non nisi cieemosynis accepiis vicfum compararunt; sed, dum iiie anno 1219

liiiata

ab Urbano IV

Eu-

Oriente doctrinam Citristianam c.rponebat,

cardinaiis Hucjoiiuus, protector

jfenio IV.

Fratmm Minoiwn, moniaiibus Ciarissis servandam S. Benedicti RcgiUam porrescif, iisquc hona in
poslci-um possidcrc in communi permisit (3). Quam vivendi normam moniaics S. Ctancper unirersam Ifaiiam di/fusie usurpai-uni : ita tomen ut inrginihus As.^isiatensihus, quibus pneerat S.Ciara, enio:e pctcntihus, fueritconccssum primigenium ahstincntiam scrvare, et

Momisic-

J^onasterium
,

S. Lucioi in

Manluano op-

rium

S.

Lv-

dtc, conih-

pido sififm r(mti(ji'nm craf eccic.mv parochiali <^_ jEgidii,piOpc doininn li. 0.mnnic Andreasi,
^itj^iiHaris B. PauliL'.

fum anno
1380,

Hoc canobium exordium

ccpit anno i:?S(), snb Ludorico II marchione Gonzaga,ct ponti fcc Romano VrhanoVI, fuiiqueaHeriusc(nohiiy item Mantux consiiiufi,

omni posscssionc rei rediiu destitutis viverc (4). Franciscus mitioribus Verxim anno 1224
iS'.

fdia.

Dc

(jua

re,

accepitmis

eoc

Gonzcuja,

n anno 1238 condituin fuissc pro sodaiihus S. Ciarie, twic adhuc civentis, camohium in Miiiarino, propjcportani Cercse, trccenios pas.ws a Mantua ; .v(y/ creseonte, uti iegit Baccantius
in

pneceptis cardinaiis Hugoiini, qui consiiium mufaverat, novam suhdcns Regulam, statuit a S. Ciara ejus(jue sodaiiims 7tuiia hona uspiam esse possidenda. Hicc S. Francisci discipiina nuncupatur Prima Regula 5. Clarse.

Amcdici

Ilistoria

Mantuana

inedita, in dies

iiunicro moniaiiuui pruptur


insiyiiein,

vitiuu saiietinionia

clarebaut t^eraphicaj virf^ines, non amplius poturaut eonmiorari in antiqua sua


(lua

Scd eam duriorcm c.ri.sti7nafis Hugoiinus, facfus Romamis Pontifcx Gregorius IX, S. Ciaree anno 1228 suasit ut propter eventus temporum et pericula s;eculoruin aliquas possessiones assentiret habere, quas et ipse Uberaliter oiTerebat sed sancia femina fortissimo animo
:

(iomo.
gi(S,

Quaproptcr ilccreverunt, ait ^Vaddinanno 1:^80 eives Mautuani intra civitatem


suh noniinc
S. Lueiic, iiuoil inlra

aliuil LeiliUcare

restilit.

paueus aunus ad sumnmni usque perduxcrunt, nonuiiinta et amplius Sororum capacissimum (1). /w pictdi.ssiinis discipHnis non perscrcrarmd
inonialcs, ct paiii(dim, negiccia

sm

Hcijuia,

sanctx suic professionis ohiifx, vitam minime reiigiosani dcgere non erubuerunt. Verum, dirino adjulie iumine, quam lonye a per-

Inicrea in nndtisS. Clarie c/rnohiis pristinn^ Reguiie Hugolinianic fuii oijtcmpcratum ; quam ipse Gregorius IXvcrbo, et, nmt(dis muta^idis, Innoccnfius 7V(0) buiia anni 1247, aiyprohavit. 17 liiam ufriusquc ponti/icis iuduigcntiam non nisi iegerrime tuiit S. Ciara, et, cum morti essei proxima, enixe petiit et impetracit
et nullatenus aequievit (5).

dein Urlm"'^'<"''*''''

,1)

Wnddingus, tom.
piu-t.
11.

111.

img. 16; tora. IX, pag.


Giontft,

-12

Gon/,ga.

pg. 321;

cronichetli MiUitovn, pag. 55. ScTftphicus, tuiii. 11. pag. 603 et

H
(3)

fiovetto

delle

toni.

(2;

Dc Gubeniatis, Orbis

st t)(i.

U. Ibid., Annnles Minoi-uni, tom. I, pag. 312 ct setjq. H. pag. 78. (5) Aeta SS , tora. II Augusti, p:.g. 758.
,6)

Waddingus, tom.

III,

pag. 187 et 482.

\\

addiiigus,

UIE \IGES1MA

KONA OGTOBRIS.
scripta antiquis substitucrutd : dcin in Clarissas post mtdatarn Ordinis

213
B- P-"'^
di.^tciplt-

.VICTORE u,

Ratinahh,, protccforc Ordtnif;. rt ncpofc, episcopo OsticnM, coquc Grcijurii IX IV ad wHigaUO' ut hortaretur Innocentitim rccocanPrinui-- Rej.'ul;o a patnio illatam

cardimdi

II

nam,
19

cooplaia fuit.Jani accipe.lcclor, vcrlia

ncm

Eugcnii IV.

Afc.tander I\), dani. Hinc Hai/i>aldvs(postca Innoccniii IV, anno 1252 (1). non noniine
sccHS ac ipsc Innoccntiv.s IV,

Cum

in Rejiula W. Clarie jubeatur

jejunium

^IKHII SCC\tUt
cat U.

panla;

perpcluuni. quud (luiclem nimis rij^orusuui esso


lenonius. (ilaiel
tertii, ve!
et

Primam

RL-f;ul.-un

anno 1253 (2), approhanmt, ita tamcn ut


ntpien-

vuluums.

iiuuil supratlicta'. et

aliurum Onlinum Sorores sulunnnudo

scfiui cccnobiis Hvgolianan) licgvlan) ad id omnimodo potcMas essct facta. tibus, prn'tcrca ideni Nonunms pontife^r Innovenprohdjnit qnonunvs. ant a Fratrihn.^

teneantur ad illa jejunia. ad qu;e vos Friitres Ordinis Muiorum Uegulam servantes obligati

tiuslV

Minoribus, aut ab cpiscopis cxtcrisquc cclclericis vcl


laicis, Clari.^sis As.nsiatensibus

eosdem modos servcnl in i'ibu luadragesivoro mali. exceplis debilibus et iniirmis in aliis apostojejvniiis.ut sunt (juatuor tempora. vigUiio
estis,et
:

Pn-

mamHcgul;uii.w//n(/(7;w.sn/m?/Hpo"('''W(*''(3).

Pariter Jussit id in (luibvs vwnobiis prima Regula jam essel siuscepta, tamquam Ordinislcjpufarctur, Ai,post pancos annos rrima Rcpula : aiias ricissitudincs passa cs.
,

cadcm

rogiouis, lorum. ct siuulia. servetur consnetudo laclieinia-pie eomesecundum quam lieeat ova Sorodere. Quumeliam in aliquibus monasteriis
discalres sive munneb:e inredant nndis pedilms nunis rigurusum exlsHniauuis.placet ccat;e,quud
et

nam

Vrbanus IV anno

1263. pctentc S,

Ludo-

voUimus, quod Sorores sive nKmacha! possint nou deferre itla, qua- nomine calceamentornm
sandalia.atcensentur. puta zuchulus ligueos, et calccamenta. Uem que etiam, cum oportucrit,

prope Paricorcgc, rnonialibus Longicarnpi


risios bo7xa in

vommuni

possidcn' pcrmisity

pi^mscripsitque

B nuslV, auctorc sancto Bonarentura,omnibus


autcrn riam iniit disphcebat in pontifcx quia sibi rchementcr in aliis Gregoaliis c<uobiis S. Francisci, IV, in aiiis Alc.ranrii IX, in aliis Innocentii aiquc ctuim ipsas dri IVpricscripta ^isurpari,
Clarissis imposuit. Ilanc

Kamdcm

fcre

ritam minus rigidam^ (4). vivendi rationem idem Irba-

cum

in

aliquibus monasteriis. locis et

conuro-

quod gaUonibus injungant silentium perpctuum, E existil. tibi tuis^jue in quidem nimis rigorusuni vobis snhomcio successoribus, el provinciarum
jectaruin vicariis,

cum

discrctorumconsilio, dis-

Damiarariis locis appdlari tum moniaics tum Mtnorisnitas,tum.Dominas paupcrcs,

.pulmsque perpetuis, quam pensandi tam Uisupradiclo euncedimns lacuUalem. in sdenUu Joaunes dc Camiper cum dilectus filiua Krater ufficiu pr.-decessor, pistranu.tuus in viciu-iatus prima U. Clar. declaruvcrit, quod in Uegula
iu aliis

sas,

m*a<p^/-Secunda Urbani IV vero instituium Eam .'^usccpere plura Regula Clarissai^im. parlhcnoncs cupienmonasteria. Rcliqui cero Primam Regulam moresinstites sccundum pefacultatcm ab ipso Irbano l\
tuere,

tum Sorores

inclusas,

tum

Clari.^sns.

contineanUn-ccntumet
in

tria pra^cepta

regulana.

profcssa^

sivo Sorores quurnm transgrcssionc m.miales mortalo iucurrunt,idquc mpcccatum

judicemus, auctomis durum scrupulosum.(ue v.dmuus praKiictis declarauins et


ritale
i-t

tenorc

quud

hanc

tierunt et

atin^^ix^ impclrarunt. Postcriores

terquamcorum

pi*aim uuUius pr.edictorunitrausgrcssione, prm-

quatu.n-, .lua-

cuncenuml

de priorcsvcro Clarissa. Ad alternm UrbanistLc appciiaUc fucrunt (5). de ^^^' '"'''r,'" classcm spcctant monialcs

Prima Regula,

sm

simphcdcr Clanss^e, de Secunda Regu la seu

paupertalis, elausura^ cipaliavota uhedicntia^ elecUonisabbatissa! el dcpoc-isUtatis. et insuper mnrtale incurrant. Itcm cum sitiouis. pcccalnm nienpra-.Uctarum muuasl.tna .-t loca

qua.lam

proin

aari.<^.sa'-S.

Luci^., uipotc

e.r

hoc monadeduct^>,

sterio,

fermc ab miiio

Urbamano
^^i^-

dicitalevivant.placctctdispensamus.p.ud.n lardo nUpossmtO culosiv.-ministra saginael

.M

^lr^A

ReguU numrjuom Clarissarum Prinuv lam numquam Clariss^^Pnm.^^^^ monaste,.um ^ ,ed l-rbtuusla,-um

Gonzaga

(6).

^^-^^^:!'^^

acwnobioS.I.uciaitdnusm.nmllnnn.
P
^^^

.,.,j,

postea

Eugcmi IV;

proinpoliu^ ,, rocandam. ,. ,. cc^nobmm &. Luciu. 18 Tempo, e B. Paulae '^'9ularr,sedeam nonp,-imU,eniam Sccundam mullo lenio,-em sequebaiur mu>^"'J^'^_ ' l,-ban.sl,^ .S. ^" '^ cim annis antequam L
,

Vrbanista,n

quam Clmmam

""

,,^, ,,

^,

;,,,.,,c,o rri

ah .

. 2i]>o,ilic,hJw,nuu,i.,r>>-^^erlim Irhano ad a,,,uss,,nse,-'l'!^' ^,,,i^ta. Hanc

PJ
'

,;,,/,,/

P.->ln

''/'''

?"/'''','."''!'

'"'"'

'"^

'^ SJ^

contuUI Ku<ien,us ,.,-i/,a,.d pa,-um Mt-^,.. ,, ,,,,,. ,.,


.

M,s

Zlus ]"

sc,'ipta fuit.Regula

omnium

Cta,;ssa,u,

ge,L

i V,

Romano

vt eam tite,-is esl l,te,;s t^,^iti9ave,-il. F.X quibus

adeo du,^ mxt apostol,c,s an,u 1447


ponti/ici,
e'^,-^-^

ua

tempo

,,u, OI,.e,-raniibus dc,a,ntas,


,,,.,,,.,
.s.

,llo

Be,-nard.no
II.

A'.v"'., -S^

cp,si,-ano.

All>e,-io

a Sa,-tl,mw

p,.,ent,a hcctesuo ;';,,.^j,, ,,,, / ,^,.,.,., jnpe,-e

'^!p^nu!. tum qu,a ad


Paula vitam
Jnr
instituil.

paucaex,,ormam^^

^^^,J^^

j,J,,, pp.

Mino,-e.s Obser-

ium

'/.'" '"''.'^","''':
li.

lae,t,us ^us facia inf,-a ena,;-anda vetm p,;us animadm-sum Vc,;,m

uWn

"^Z '
.

Zatium
. .

eoW'7'"'* P''''" ^;^^" ;^^^,, ^^,,-

,no,te,'atores /S. Luci,c ''^ '" ''"'"' ''"""


rf,

l Mil":;uo.qu.b^

S"J''.

/_,,, ,onastern emtndatio

214
AUCTOBE
R. D. B.

DE

B.

PAULA DE MONTALDO.
per pfurn sve- D sunt fjua^ fncife in monasterio fjueant. Hippoigtus Docuia /id fiicr irndi ci Waddmnesmondi, qui scripsii anno m2, annis posierior, docent gus, riginti quinque fuissea B Vini\iGreceniiora miracufa coUecta Gratia dc Tridino (Trino), rironoLudorico anno 1597 edidd Idom B. bili ei eruddo, fjui AttdreasiMnntuaniv, tertiaria.' OrdiOsfinnx Pnedicaiorutn d amicie B. Paul.

omnia mom.^ierin sirc primi. sirc seS.Clnrie cundi. .fire tertiioui nUcnvs Ordims
1447.
et

S Frnncisci
.quod

in his partibtts,

FF. Minorivo-

bus de Ohservnnlia otnnino


/(7(1)

.'ntbjectn esse

et .sfaiuit decreto spccinli

anni

\-mpro ca-nohio S. Lucisc{2). Hnud me latet /wncrerum sintvm, utpote SS. Fmncisci ct Bonarentune menti minime consonum ,ie(jerrime ah eonim. successoribus
fuis.^e

admis-

sum {3), eumfjue Minoritis ndeo e.ritiosum ddi(je,dissimus Frafuissc, ut ^Vaddingus, dubitarent tnim, Minorum historicus, non moninfium onerosam. moappetfnre curnm Sornphici\^\^' lestam, periculosam, cf Ordinis

consifmm gam insanabilem (4). Necaliud fuit re(jufarium, nuUum vef pfurivm Ordinum rcfjimen non nisi pnrcissimuni moniaiium aiiorumque ferentium. Hinc S. Ignatius,sua doctus, qnam grnreftamnum Soexperientin si monialium cucietnti /t-w aflniurus csset,
impetraramsuscipcret,a Romano ponti/ice ilfis modcrarit ut nec ipsenec ejusnlumni

enm nanci.tci non Qua- Viia adeo rara est lU ignornrerit potuerini decessores nostri, eam scripiO)^m Andrcfis Eossofti.aucior Sylfofn adepius sit Jo. AnPcdemo7dii, ci operose Tridinenscripfor remm drens Iricus memorard, duofws casium{Q). Inhac Viia commercium B. Osanme cum- B.
,

nis

FF,

pitibvs (10).

summarium inseruit. Paula cujusetiam Viite repenam ediia Et licci nvspinm inflicntum Osnnme Vitn miracula fuisscin hac ipsa B.
mondi.

Waddinfjus ei Donesrecentiora, de quibus flubiio quin inde ea iamcn

non

Nec ridetur succe.^Pnemonstndensibvs (7), sisse Cartusianis (6). n'fptecfinm Minimis{%) institnfio moniaiium mim eanttu propagationcm autsistere aui imtores pnc/icerentur (5).

ei Baccantms. accepcrint anonymus anni 1732 Paula singularem fthrum sa^ipSi cnim de B. miraLudoricus Gratia,non rcceniiora

sissei

pedire connti sunt.


Disseritiir

Hippofyius cufa nb eo coflectn potius Vitam., utpoie rem di sed ipsam ruletur dipn-ccipuam, memorasset. Idem.

Donesmon- K

dc Alb'Tto
Barcantio B,
Paula' biO'

pius

iempus est dicendi de B. Mberto Baccaniio, queni .<:sePanl^ fnogrfipfio jam memorarimus, ct fjui anno 1772
21

His

nbsofntisy

ccndum de

Irico,

qui

omnium maxtme
est, ct

in

Gratix versatus nuffam prorsus desingufan hifominns


lauflibus Ludorici

ni-

fibcflo

grapho.

mum

edidii

opuscufum hoc

tiiufo

.-

Vita e

monaca proGesta della beata Paola MontaUU, monasterio di S. Lucia ili Mantova, fessa nel Baccanti, aottore di scritta dal sacerdote Albcrto
Milizia aurata sacra teolopia. cavagliere della canonico pontifizia, abatc tilolare di S. Lucia, e Stelano di Casal(iella insigne coilegiata di S.

(aut manu Benc/icia vero aui B Paula meniionemfecii.

super ah co scripto aui tgpis editoj

miracufa,qua>post Baccantii lihmm eddum, accepimus B PaultE inierrentu coniigenini, fieconfrmanflo ex Summario Informationis quihus omnibus apcuitu heatiemulicris. Ex edemus, licei ex coiems Vitam quam
poret
sit, omnino monumentis direcie sumpta non esse aucioritatis. Bacnon iamen spcrncndie usi sumus ad caniii lucuhratione maxime Vitom fulumhrandam quin ei a heatce PauUu
:

mag^iove.ln CasalmaggioreMDCGLXXII. Fontes sumpsit iUe e quihus beniic Paul;e res gestas fere onnis a rir, duccntis ei quinfjuafjinta sunt sancta moniali distans, iidcm projje cuttus immecon/irrnoiionem riuos iniiio lifjro morabifis nddu.rimus. Lvgei in e.riremo

nohis, nisi aucior


ret,

iffe iaiiorc

ondionc iabora-

amissionem compifationis

iniiio sicciAfiXlIII

piura singulariade scriptfe; (luic coUectanea olim seri-nbnnfur in heaia P-l\i\dconiinebnnt,et de monasterio S. Luciiv. Asseoerai nihil se Prwfuxit ei priccipue opuscusuo dirisse. anonymi nuctoris incomposite scripium

iiufjuam ad verbum ex iialica in fatinam quofuissctconversa. Hoc iamen non impedd 7uirraiiominus ex hoc uhcro /ontc ^wsiram ex nem haurienies, addamvs pfura facta, sinceris exWaddingo aliisque scripioribus
cerpia.

ium

*"

de gesiis et mirncufis B. Paula^, cxcuswn 1732 Mnntun'. ab Alberto Pazzoni ntjus exempfar posfufatores causx de fuit, ei
reperecon/irmando culiu B. Paula^ nuspinm poiunnus, 7Wtf neque nos i^ur.^^us detcgere adhibliopofarum nlio-umque opera frustra
,

fjuod

anno

hibita.

mjmo
ifa

Vatde vcrisimilecsi huic script^ri anoad manum /uisse iliam coUectionem,

C9

uipnuciora pcrierint quam prima specte mo/eappnrent. Cicienrm quic. de U. Paula ex actis concentus nint rjvsmodi sunl qux monialibus audiri; coiiiyi p.'Auerint, aut ex mufto magis fid moffum rerum cerfe piernfpfc

quam ad
(1)

generis ipsas res pertinent, et hi^jus

Bullarium. tom.

III,

part.

111.

pag. 57.

(2.

Gon-

religieux. tom. VII. part.

V, cap.

53.

(-)

Jacobus de

/ae-a

43
44"

me

(3)Cfr

Itera

Waddinpus.tom. IX ad anmim Waddinpus. tom. ad annum 1210. num. et seq.; Oib.s tom. IV ad annum 1263. num. 15
321

1380.pag.

Vitriaco.HiBtoria.lib.

Bemvh.rus, tom.

RuUanum

VII, pag. 6fi3 et seqq II. lib. XI. cap. (4i WadFi-Hnciscnnum. tom. I. pag. 538.

,UnKU3. tom.

ad

annum

1219,

pag

318.

.5)

Acta SS..

cap. 22. pag. 324, ed.t. Duaci Joseph Marie. Hist. d'AbbevilIe. lib. 1. 1597. r8) Igniice seqq.; LanoWus, Chromcon. cap.&4, art.l2. pag. 295 et Minim.. ad annura 1621. pag. SOTetseq.; gencr Ordinis Ros Patnie. Ub. Helyot tom. VU, part. V. cap. 57.- (9) 313. (10) Baccanti, cap. LV, pag.220. III, pag.
II,

toi.VlUulii,pag.708.

Ordres (6) Helyot. Hist. des

VIT.4

OCTOBRIS. DIE VIGESIMX NONA.

215
AtlTOVlS

VITA

B.

rAlLE

grassaretur,..Mantuanorumniarchio..seadunms construclioncm glorios;c Virgini diamdi,


tcipli,

R. D. B.

MONTALDO

ex vuto adslrniMt,
deret. Voti ,Uique

si

pralata Incs a Mantua sececon,pos eflectus .. p,"vlaU>m


titulo

VIRGINIS
CLARISt^^li:

xdiculam

in

pulchcrrimam ecclesiam sub

m SECUNDA

REGULA MITIGATA.

e^cxit. .\d hoc tou,ancta^ Ma,-ia- de Gratiis... Minoribus de Obserplu,,,. cujus cura iM-atribus cst. ..uiumcr, oo.,vc-

(olMa
tio,

ex Alhevto

liaccan'

vantia postea demandata totum a.inun., sed pra:niu.it Cbristi f.delcs per

Waddinf/o, phnihasqae

sert.m

i.,

fcsto
:

vener.aturi
tiosa

Assumptionis, ipsam Dciparam prcservautur et ibi mnlta c^aquc


,uag,.al,l.us

dona a pr,cip,bus ahisquc

aliis.

avPUT pmMUM.

B. PauUx^
i!;ressus

ortus, juvcutus,
in

inS.

B. Paula oblaUv. samt,,- Virgnii Mariie ducerelur, navim qua lacn.u a pa,-ent,bus pcr tauto nup.lu jactav,t vehebatur, ,c,l,o , lacu, vincere re.n.ges Ir.isl.a nrocclla. ul U.rbines puella omneni , ('.o reo.iati siut. lleata vc.-o Dcu,,, d,ccbat . Ccrt, estote lluc quum

"Jncns

.iducia,,

iu(nastoriuni

Luciie et vocatio rdit^iosa.


monialis Manres gestas B. Pauiui, nu- , jcripturi B. Paula, non Po-^;'" (aanno 1443, ^an. ca=nob.i S. Lucix , f^ gcn.la cst bcata Clarissantm eius natalibus cxorUiri. Porro conclit.one monOrdinem, parcntibus nnclla anno 1443 comn.cnilabilibus, in feu.loparo-

Dein magna p,cU.tc lec,nos adjuturun, esso. J.sU jaculatoria, . x Pass,o tavit oral.oucn, Mar,a ,n,set.hristi. Jesu, Chr.st, Sa,igms Jesu
r

odi,.et'statimscdn,aest,cmp.sU,s,i,.so.
,e.'ve,.ss,-

uil.ias vero De par,e sanctuario

;^;e

^e Luita
religiosa...

P.uitctiai Euchans . {ud,t prcces, ct aud.iy . ,. sacran,c,it,s s,b, visa cst


:

se voceni diccten.
:

a,i,,cc e.o . Paula, v.U,.i.


sil

Seraphicus Ordo

tuus

Man-

bus

et pietate

chia;

VolUe

b.

Mantuano, bus
e,

nuncupalo Montaldo c, in terntono Gonmarchione Joanne Francisco


fi

n.o.iialesS. I.ucia. coopter.s uam rogatura t . ...atrem reper,es, .,.v..,a... luau, Ibi od qu,er.s Postha.,.-. sese co.t. e
d.v."

Jc ejus genere, zaga d. Silent scriptorcs


eius pucritia

atr -

V,x abud de alusque rcbus fanuhar.bus. anms n.si eam a tcnens referunt,

um tuum spo.isum. ,1. Pau,a aggregarc statiu, coust.lu.t S Tu X pcrpetux virg,.i,U,t,s, quod r:!;v,avitque voLn
susccperat. jam pridem
'

edocta, Deo placcre ut a maire fuerat eecles.a, modestiam, pictatcm et omnes ejus sacr.flcn M.ssa. tempore sacrosancti

studmsse

Quumautcm

i,lo

tcnpore

,;.,, ""'"''^f

rit

/-Cm

prxTe tim

ZZl
dente
e".l

esse. Colloqu.

cum

s.ugul.s sibi conlcce.at, misericordia, quam .Etate robust.o.- a lurpabat.

Jesu Chnst, Jesu Christi, Sanguis

ei

jucun.hss.mum

Christo in crucc penerat.Orationem Pass.o


:

";^'ad

frugem mehorem

jam a novenomcii sui immcmorcs, ,,aulati,n rchrent g, e-

s Lu- Maius in= ^" ,,,,. uW J^^,


,^..
,

ana

Ib

se v.ta= gene.c, Itrc interrogata de eligendoa pca Deo snpplici prcce sese jamd.u Filium ^^;^'"^-;"''^^ ere, utUn,genitum sta u eam tam subl.m. v,t,e Et quidcm nuUus ejus sanct,-

::!::rurXti:r,,"":'.i''-""- ";-su,r,.ags fa.na, uivcrs,s "s cvimi,e bonitatis apr,s a, die 1


diebus m, ctnv Paucis urca ,an.,iioe Ludov.co 1 ;8 Mautuauo
post,

nt.c's

cu
^

~U
mont

;;it,o,,ast,ca,u,.iuu-i;;,;-;;;
"

fndi-nam putabat

na.n t.nta
die,

erat

nuncuparctur sanc ula^ fama, ut a populo

Tempt
'

-l'tua,,ietra,,sigcdu,i,,,,,en-

?arcntibus autem quodam sumps.sset, exposu.t s a pa 4cial. Euchar.st.a.n ampicctc.dam voca vitam religiosam '''^''g'^ G Dcus inqu.t, me vocat ad v.tam

quum

.n ecclcs.a

<"nn ih omni ea.lesti cctcmpUilio'", S. he.iclico ...on.al.bus r,:t;t,.mvina>-tiu>insevisi.,

gra csque

Cad

tXoperat.s.,un,,.,
rcliquas

..-,----

'

"""'!'"^^jJ',",,o ,ircii, ao

e,.at

^rxx:n;:r:^tLump..op<.tum
rvoh.sd.sp,icitun.nesse

-^paest sanc-

,ermo,

^^''^'J fuisse vere '''^"'"^^

,ocationis

sua,-

sub,.-

,olve..s, nihil

pne-

''^''^^'"'chst pa
?ito,i

'>..cmct,.,ortem.,,tque

amcior vencrat.one

ct .n cujus

summo

priits

Deipa-

trociniototammeamspcmposm. de G.-at..s o Porro ccclesia B. Mar.x

^-"-^-TiTt^-KrrrXtr;
":jt^':t^::;re:Liere^^^^ ad nasterii
paucis
">^'"'*'"

ra consulta,

'>'"^^";; ^

,uis exemplis

rc-

;.,^2monasticam Do,.otea de m 0^:: , ^'""'"""r,,;" 1"^" t, munus j,lus coutul i,,us l,oc .,

d,sc-l..,a,n

^dicla

<^-^:J^^^,,,

icolebat.

Cum

igi-

-S^:;SmoaSr'.nsh.eratconcred,U, pag.30*

r^nr."-^^^^^^
DeO,i.ia.S.raphi..-eligion.BFrancisca..P=r..

lum

,,

DE
216

B.

PA.ULA.

UE MONT.\LDO.

D
monasterium

rn
.

hinc nuonuc (actum

cst ut

riu'irnr,n.in,um

intc,-

Vantu.nas domos

ANNOTATA.
Imi. uh Vccnobium S. Lncu-e erectum nmn. 15, pr.vmo ridhnus in Commentorio
a

^?^^c;:u,":itet
ci^
,

.nnis .tatis sexde-

:r:C
.

prout

mu.

soicnnia^ ta. ^^^.a.s: nuatuo,- cm..t b. ca.t,gat,or,l)US donnbu. in


c-at

^
,

Car.c

naurc-tatis,

castitat,s,

obcd,ent.a3

et

anno

1380,

q^mm

Afonti>.r

donnnu^

et

cap,-

riA.W-'--'">^'T.,ttc,-osu^ohcdicntiam,
sil.,

,..o,-il.us

qucmadmodum
,

0,d,nc

Sc,-aphico lit;

o,nquo-iue ropos,t parere

nibus co^nobii mo,al,bus obcd,cnt,a^ n,odc,-ato,-,l,s. Vot, a iiL,c anima, suo,;um non rectorum ,",s "u.t tenax.tiuod 00
.

su,s

"'-

^^^'

JI (ionzaga (1). taneus erat Lwloricus Commende qua loeuti b Volta, oppidura diceceseos toriopriurio num. U. est Mantuam mMantnan,- ad Mincii dextram.

mmusm

,dco sojussa accip.cbat, et secus ac ips,us Dc, possun, cr a No ! c ci cv al provcvbium mandata. Dc.n
,

,erelArdelicam'jacens. ^, inlra Votta, termmos c Moutaldo feudum. Nieolm Montaldn. situm, domicilium fd^se
.

"'^"^'"-

su,,c,-ioru,n,corum pcragcndo elausu,-am ncn edstngcs ad pcrpctuam aUa: ou,nes fac,eba t quod tantum proniis.t Dco, numquam pedcm monas.cr,, 1 B, seso ,To ,ia"
rni,"

scriptores suspu-anpari B. Paula^, nonnutti cgimus m Commentarw prwCr De hoc toeo

'1rn"Frac,scusGon.aga, 0,*

' ,

Td ncccssar,um,
t,o

numuam ela u,.,m, scd ctiam uisi omun.o ,d nuan, vcl ad crates /,
pacem

.turam

csse

LudoricusIGonzaga.et de quomodo. titulo ob egrennarchio Mantuanus. hoc fi Sigismundo anno ab impcratore

pnmus

ga

/Ucinora

vcl a supcr.oribus ">'-';; vota, U^> nuncupalahoc pacto solc,n,.,a

-^1

midonatus. Ejus m^ores


in

cap,tac,

mmeu-

P
.un

a,mic ...credilulcn. dci.,ccps

et het _
,

''T^l;::$a.imus

"

n experta

gaud.o, s, est, cxultaus

m,n,st

num

n4e

Te
s

dclectameuta, ho,.o.-es et et prohinc .p.o.|uc ... advcrs.s alia l,uius,o,li eaque pcrpetua ac perfccta C..S L,iuan.....tas
,^t huius
;

aliu.d pra-stare poterat. Nc,ue vc ccenobio h.ncv,magni facicbat 'eaciu.c Uci s,.nt
:

23 non nisi Paula supcresse

Commentorio pr^rio ^ doawienta recentwra ce B,

vita,

ormDeoeo,.iu.,ctio;h,.,ceiuserga

Deump,o

modo ecccipias ep,stolam UUcnpsU. qnam admarchioncm Ludoricum habuisse fratrem Jacoftln qua lcgimus cam humetnepotem Ludocicum. rdigiosa in monasterio S. r Dc disciplina Commenlarw restitvta diximus in
:

Luem

amore Dci

bcnclicis ?"t tantisciue frequeuter caritatis ardore na..,'ans d,vio 5 b ^m; n.Mm amo te sine mo.

gratiss,mus an,mus.

Luciaj emendationem g Monialibus S.


est,

fume

neeessariamnonmirum
tis

XIV

el

XV

clcrus.
vit.-e

tum

9f siecularis

"';"" tum

usque tibi agam hum,llas ad mortem moasterio vitam agcrc voUust,, auml c .., boc ncgoUo ct ..ullo .mped.ta ul ab .Uccebr.s qu.dcm fan.ular. possum. bao pcrlc cfssimc tibi '""""""^ ne m'*-"'-^'- '"^ r^ ,nal.t.a voluptat,bus sustulit, no neex ll.cit,s nov.st. quot meum tusolus "utarc .ntcUeetum s. med..s dcUcta ad.nissura fuissc..., au .Uaquc Quapropter t,b, g,-arel,qu,sscs.
grat,as,

regutaris. adeo a
rat. ut

i'-'""^^^"^

mulli

^"-^' p,-udent,a tnviri probitate el

Tp

dubilarcnt. slnes patam dicere non

mon^m

c!rrecfionemhomi,^ibusecclcsiastic,so,nnmm

""

Zdlnum a dam la
,u,
Is).

concilio generali esse

in re

muttum

imponenposuerunt oper^

jZrncsNider, Ordinis Fratrum W.NieolausUePel,'us de Alliaeo


manqi,

PrMo-

r
'p

bris

me

&, et Zabwcllus (6)

0,-d,nes S.L ,-an-

"m
cta

tantum ob debco animum, non

ba;o bcncf.u, a

pe,;eato, et

Uco

bcnevolent.a co.,Unuo Vcru.n multo .mpcms.ores osequi dignatuses. qu.bus d.ebus bb. Eu-

auxiUo ,ranm,.,s sed etiam quia tuo

mc

ccelcst, tua

,nd,gebant :quo,um Europam, emendatione quod, si iest laus. j;^ F,-ancisc, sp,r,tu^ dc,c,c-

^Zl^c
I7<.ut
rcs

fl^

aionc m-i,nxvx,s S.

surgebant et tcpesccbat, statim

v;

et

.'cpendcbat gratcs

cla.-.st.a

exclamabat rue,-atrcfecta; tunc

M.

es lesu, qui verc id

quod sub pan.s spcciebus o,.uu, Sacrame.,tun., quod ipsc ... icoepi SS. inst.tu.st., quo con.pendium iuorum ,irab,lium perpetuum cxcitarctur ad l.o....,.es in

sux profcss,on,s feminie qui, sanclm o,nnes n,o,^e,-unt tc,p,dem ut


la,n.

memo-

nultum non "'''^' "" normam ad '.sc-aphiex regula, 'f a,de,ndisse,-ue,-e\andenUaute^),

De

,is

omnes

HeUlol

(8),

gratias debitas rclcrcndas

en rogo ut ment.s pignus grati anim., quera me.e atlectum la.,quam accp.as. tam insigne bcncf.cium, tibi debeo ob Domi.,e Pater sanctiss.me Grates libi persolvo, .nd.g.iam a=terno Deus, qui me om...potcns.
:

itaque est

cZobii

adj,n-anle. adbonam Zlitw. sed, Deo

S.

Non Do,,nicus de Gube,-nat,sf,). Mantuam mi.-andum si moniales sunt otJicii at,quantum


Luci^; sui
se recef,l,us ct sueces-

^T'2l"'^r.c
sor

seu III.

tuam famulam,siuc ullis tam tuu,., miscvicord.am

n.eismcr.t.s.pcr .nUu,K,!., tu,

J^i^
D Paula

^rancisei ma,.hionisMantuan,.

prel,os,s cor

abavus fuil S.
i

Gonzagie (10). ing,-essa est cuenob,um.


Aloy.sii

annum
sex-

dignatus es. pore ct sauguine nutrire

agensdecimum llrocinii annum,


rnl

quintuni. Ilaque
emisit vota, nata

cumpost
e,-at

; les dates, pog. 843 H) Avt de verifier V, |,a,t. U. Morci-i, Dictionn., tom. fiSl adit msS: .Mo^n venfiJr les d,.te., pag. pag.^O'. -^ 2 A,' ke raf ReliK% p Reformatioiie loc ut. DicUonnau-e hist..

ct ae,

lora

III,

5V3 ct .oqq.

'7)

MiBreviarium Histoncum Ordinis

^\
-

'

' ^^ voi ut.. 1. g osorum, hb. I. pag. part. \ III, Conslantica.e. tom. I, Lumen.cum col. 33 et scqq. .5) Ibid.. pars, lli. seqq.

^^_^^^,.^^^
col.

409 et

^b, Ibid.,

.8^ ^'^^^To um tLt.'n. pag. 132. VII. Ordres Rehy.eu.. tom. tom. U. lib. \ I, P"g- ^ K% Orbis Seraphicus, seqq tom. IV seqq -dO, Acta SS.. 20^ et coq'; Ub. VII. pag. parr. 11. pag- 276. tom V pag. 8.8 et seqq.; Moreri. dates, pag. 844. rfr Art de verifier les

^^T^tl

^^'''-Y^^kTVVlK

S.

m
.

DIE VIGESIMX NONA. OCTOimiS.


auctobe

217

R.D.B.

Trxdcniimim decim aimos. Ante concilhnn reqwrebalur eadem xtas

Christi spiritnm wiperent,

pcrsuasum habens.

anm matrifnonio, in femini^ nnnpe ictatcm quatuor atmis cluodecim legitimam Tridenlinum superavit B. Paula. Concilinm qnomimis aut riri aut prohibuit sess.
QvaUn
.-

leqe

ecclesiastica

politu-i^ conrebus ecclesiasticis, non secus a.-in dilabi. curdia parva crescore. discordia niaxnna

quumudeopruQnocirca nenio mirabitur enm.


dentia clareret, ter suarum so.lalivnn .piu a-vo, fuisse lectam monasterii abbatissaui 1447 id mandaveral, quoniam Nicolaus V anno mouialium S, Clar;e uuo dnntavat anno
;

svilTraH"s

XXV

mulieres antc decimum seaium ium profcssionem emittcreni (1). temporitms (/k Licei a rcmotissimis fucri^if, non tvrx legibus moniales obstrictie decxmo \awen ianla ejuseratsereriias.quanta Hujusourtores inra/uit. terlio sicnih ineunte lUxjoh' S. Frariciscus cl cardinahs fueruni eam imponcnfes IX, nus, posiea Gregorius omni cffugio sublato ; nec famcn dc
Clarissis,

anmim

cxple-

abbatissa-

munere suo fiuinrbantur qua^ na non fuit semper eadem a


:

tamiMi .hs.Mph(0).

Et (luuni,

qui ordini

vivit. ut scribit S. Dernardus,

Deo

vi-

ul uunios monialos vat, pra-cipu'bal h. Pauhi pra-tormdterehgiose servarentreguhun. Nequi-

Donuni.quiprunu bat vestigiis insistens Chrisli umuimodas doouit faetis,<hMU viM-bis. disfipuh>s
virtutes, sodalibus

mencainvoiorirm formulauUam fccemni IV miiigans Clarmationem. Vrbanus vero voionim, rum Requlam,ei hanc formulam

tanupiam

vila- re\igios;i- hi-

eerua elTulgcre. Sciebat quo.pie in biis alTerri .lanuuun. cum

maximum

cumio-

ea adnuttuntur

Quam,

Ti.Paula. cjplclo tirocinio^nuncupnvH


:

puelUe minus
cisci (7) et

id.-noa-

et i.ropU.rea.

.puMuadmo.

inse^-uit

Maruc EgosororN. i.romiUoDeo etD.

,lum pr.nscribitur lu

KeguUs Gregurn l\
(8).

>-

1'

i-ui-

et B. Clarie semper A irgini et B. Franci^co tibi dominai abbatissic, et omnihus snn.-tis el domino Urbano papa IV vivere sub Regula a
viti.-

Urbani IV

nuUam

suo adjung.-bal

atque prul.asCffitui.nisircperisset .-am aplam. ul ipsa pul.us ex mouudes. A.l.le quud.


sent aU;e

tempore Ordini nostro concessa, toto castitate et obedientia, sine proprio, et in ,n Uegulam ordieam etiam secundum qnod per

me;e.

amorequamextimore obedientiam
qmeejus moud.s procertohabebantseso ab

pra-std.M-at.

mumah-s| mo.lum sedulo ducbat et huu.- pareudi obs.vun.lahauI..pu>d .... ra.Mhus


ca,

suscipwmhe natursub clausura K^). Hunc modum usurpabant perpetuum vihe religiosx scn quic ahhatm^ etiam sorores servitiales,

pusthabdo

umm
.hh-

mrmissu

clausura. cgredi potcrant. omissa IV nonis fehmarn onni Eugcnius quidem clausur:c, nonmtnus 1447 dccfarnvit voium paupcrfafts cf cashtaohcdienU^,

propler nartium sU..Ii...perfectissime InsUhus, gaudens cum gaueum Ki Tnstis erat corpons vol mentvs dentibus,ac de sodalihus. ne nudsnllicUa vexatis, pnesertim
:

Deum

infirmit;xte

omuihusomniaeralfacta. ta, lautmu anhela.et '7 Sed quamvis crU.stva

pcrfecle fUn;/itur
officif).

quamrota

Us. obligare suh

gvavi

(3).

Dc

momahum

muUum

aherat ut res

clausura cqrcgie scripsit

KrnmanuclRodri--

sciebatenunb.uvac<Enobii

^^;""^^; ^""-^^^-f esse ChnsUDomun,


es.e c

guez{4), Dominicusde complures. Capile Ej-ponii Vrhanus IV, 1


datrc, gulie a seClarissis

Gxihernatis {^) ahtque

:cpromomn..MU-ad.gna;imointa^^ regulareu, sa.p. .uUapsam


sis

di->pl'nam

XVI Rc-

ps..scLtusinterusse,proptermupjamr.Mm
nece.ssar.arnm. Hujus (quod forsan extrenu, m..nuneutum culo .u u.unas .-r.u superest)osten.kd.atur ho.lie adhuc puteus n .uu.puteus scilicet,. B. Paula=

quomodo

q.udem solUeiUuUn

. sa.-

earum

XVm

crafes. locutorio confci debeanl

ueia.',

cu;tus;uenupsa,pr..pU.reaquodm.m^^^^^

CAPUT SECUNDUM.
eoenobii abbatissa. B. Paula lor

aauarum penuria multa lircujusputeia.iua.tatu.lal.uudan.

incouuuuda

p;.t.eh... tu.

^
:

..

U...tuu. u,onasterio

llti opp.da.n ad
K

usun.

sumcerel, sed et ea quotid.anum vel ad

Ejus liduoia iu I>o<> i><^>^'^' piotasorgaSS.SaoraimMituin,


c

morhosd.pelle.Klosadb.berout. Paulamu. Porroiun.unasteri. reg.m.ueB.

nmnem
in
nctis.

spcni

Dco pO'

JeaDeoluiladjuta.in.u,i.vshe.u.volent.aom.
niseius"pessitae,at. .00.... Bet,nonobUnebat;quareu,U.rS. a^ ellatun.. si Ih Paula
N.dluu.beuelie.mn .,uod

aliivque virtutos.

"^^r
";

aL

solen.ne erat

christianis vunuiiDus.

qu...

-1 ^-

h.....S

ere nuu.;i.Mii. Pauli aposloli

i
:

.Ucta

Scio

cm

quidetn

,le

qus

pi-udc.Ua. '^''2

I>au,a ,n 'qu.bus v,x,t B.

-"

'o

^
^

ne L--;
.

'

nluus

sese

Deo adslnnxennt,

.-t

hb.ra

;:;gs:;"unmajesta..msepr...t.t^n.
fee.t

unam

'l-.'^-

";" ^^..^l

ron

ut

;::to"um.nseUberahorema.amexpertu.os

:l;r:t "'lanSt-

.e^e v.0U., eun.deu.

,5,

U.m. Orbi Seraptuc.

1;^
'

I^.
.

^^^_ ^^
M.r.oru.-..

,eqq.

^0> ""-l-(71

;
seconda UepoU
di S.

WatdmgUB, A

n'lo Anmi.e

rr fI'

U.m. U.

^^"^'^-

jg

. 249. Cfr. J.-B.

28
Octobris

tisse.

Tomus

XIII-

218
esse.

DE

B.

PAULA DE MONTALDO.
Quud si SS. Sacramentum sacerdos elevans adorandum proponeret poaUquasi radiatum percipiebat Jesum pulo
ristiam adire erat suUta.
;
,

divino amore B. Paula tam vehementer motleratoribus obtemperans, vel Deo ardebat, ut dire macerans, aut preces aUhibens, aut curpus

AUCTORE
R. D. B.

prastans,divinam volunalia quajcumque opera quis ab ea, mlatem unice spectaret. Quod si beneficium postulabat, tcrposito Dei nomine, perferebat repulsam. Quin ut

quotics sibi videbatur


altare Deiparan. et

videre

et

audire circa

nuUam unquam morem

amore, gerebat fectiorc in dies divino llagrarct Sive ergo B. Paulo apostolo dicenti
:

angelorum chorum. Quioraincrementa ex tionis spiritus non parva capiebat commercio cum B. Osanna R. Pauliu famiUa.'i Andreasia Mantuana, Oi-dinisS. Dominici terUaseptennis virria(l). Ha;c aute.u sancta puella quam ad vitiu suai exitum giiUtatem voverat,
jejunus,
ciUcio

quid facitis, manducatis, sive bibitis, sive ahu.l exomnia in gloriam Dei facitc.n Frequentissime te dihgat Beatus, mi Dens, qui clamabat te amavcbeatior, qui non alium quam miUies
:

ilhbatam

servavit.

ahisque corporis cruciatibus, Oratiuni et contemplandis

pi-a'sertim Christi dolor.bus


tenta. et vix cedibile est

rit

vx- homini, qui

Stepe

Maledictus qui te 9 Ad Dei et Chri^ti uicba(

amore erga te non non veUt diUgere.

ilagret.

plurimum erat inquantum sancUmoniai


valeret.

sua^

exemplo apud oppidanos

Quum

B.

amorem

in se

augendum

voto.e ccenoPaula, ohstricta perpetuiu clausurie


invisit bio exi.-e non posset, eamfrequentissime divinis serrebus R. Osanna liborior, cum ea de

tur SS. Sa-

cramen

is

contuUt Ecclesue nnucipua quio CluMstus sua^ Poenitentice et EuadminicuUi. SS. Sacramenta In non pra^term.s.
charistia-, crebro

adh.here
12(13

monem

habitura

in

quibus coUuquiis sese

mu-

ReguUi.

quam anno

Cla.-ie

RegulLO omnes faeiant pr;emissa, in sequent.bus,et sic, confessione videUcet in Nativ.tato Do bus solemnitatibus, ^ mini, Pur.licatione B. Mari;e, in initio Quad.-ageDomini, Pentecostes, .n sima; Resurrcctiunis B. Chir.e, S. F.-ancisc, festis'ss. Pet.'i et PauU, .-ecipiant Dom.n.c. Goret

Urbanus IV moniaUbus Confessionem autem dedit, legimus ad minus singuUs mons.:

tuo ad Deo perfectius serviendnm Accidit quoque sajpissime ut invicem


tarcnt.

excitaba.it.

Spiritu visi-

pientissimo consortlo R. Paula ora- Orationi consecuta est. cumbens tionis spiritum vere mii-abilem Unigenito Fiho diu Equidom cum Deu ejusque
11

Exquo

tn-

noctuque cuUoquebatur.

eis

anima3 suaj expone-

omnium Sanctorum

At his contenta non e.-at noris Sacra.nentum b. b confessar.o, s.nguUs et, approbante

Paula U. Maria^ Vn-g.n.s aiebu^ dominicis, in omnibus diebus festis. multisque aUis et Apostuluru.n et Euchar.st.u3pe.-SS Sac-amentaPccnitentiie v.vis, modo ut mortuis
cepit,

vitae fmem bat necessitates, rogabat ut eis ad esse valerct, tum etiam ut usque placere et fidelis essent cogitationes et desideria sua semper o.-ationes ut in se inconsancta. Fundobat et crescecussa fides, hrma spes et perrecta caritas divinam et seraphicam sen.per fiac lcgem

rent,

deliter servaret.T.'ia

tamen piotatis exerciUa

priB

modo ut Deus ab eo impetvaret esset prop.tius, vel ul aUud accumbens monsu.' hicrymas beneficium. Sacra;
pr;e gaudiu effu.idebat
;

reliquis co.-di

ristiam de

habebat, continuo colens SS.Euchaqua modo, SS. Christi Domini Passiopuer.tia

nem,ct bcatam Mariam Virginem. A

cteodie nuUociho suum

poterat de hac summa ref.ciebat corpus. Nec cugitare, quin, sens.bus Christi Domini ca.-itate
:

Jesus mente volvere solita erat quos cruciatus usque tolerandos ab exordio vit;c ad mortom

alienata,

quud oxtemplo rapei'etur in cxtas.m sacne cummunionis, pra;sert.m qui.lem dicbus conUngehat. Suh .psa tempore S. Sacrificii,

diligendum habuerit, quo magis ad Deum vivtutumque Chrisroturet ad perfectio.-em Dei


.(uidem tianarum notitiam porveniret. Tanta vulneribus fcedaardebat pietate erga Christi^m

excita-

communione
conlVstim

temporilms
sese

compos; sed ea peracta, superna toUebatur AUis et.am ad e.Uases paticbatur, quando nempe
sui iiebat

tum,

ut

modo

modo

ejus latus

manus, modo ejus pedes. cruentata, non secusac SS. Sanejus


in

re.'um d.vnia.-um super suUtum cuntemplalioni sua amma dahat. Prujterea quo dignius
Cln-isU

guinem frequentissime venorarctur, et suam quasi continuo haberet potissimam

ore

oratioCliristi,

nem
12

Passio Jesu

Ch.-isti,

sanguis Jesu

Domini essot habitacuU.m

et

ubcriori-

Jesu, Maria misericordia. n

C bus

i-enciebat Gord.t^irctur ilouis, quoties sese

Qua oratione quidquid


:

Deo petebat impeut

usurpabat
ssepc preces

confcssione pore Jesu Clnnsti, toties sacramentali quai adeo m.nutiC diluehat amma'su.Lmacdas deUctum leve per toorant, ut ne ununi quulem adm.sisse. tam vitam omnino volens videatur
i

trabat

dein moniales

alias,

eam

recitantes

Astdiobus qu.busasaeraabsUnehatEucharistia, non pr.uuti d.cunt. eam sume.-e


spirituahter,

vehequaUacumque coilestia dona obtinerent dicebat menter hortabatur. Item iVequenter pret.odulcissime Domine, oro te, per mi a peccator.bus sangui.iom quem pro
:

hreves a se concinnates,

si^sinmm
fudisti.

OJesu mi

dilecte.
:

termittebat
oranilo
factis

ad quod pium opus, non tantum Deum sanctosque, sed scrutando num
:

quonter hanc uratiunem

Usurpabat et U*e Ave Maria, mater dul

cogitaUonibus(iue

Numini dispUcuisset,

parare solebaU SS. Sacra10 Atque t^mta e.'at ejus reUgio crga cum maximo KucharisU.i-, ut quum de Christo ibi nientum animsc snw emolwncnlo pncsente sermu hahorotur, iiuasi tuta esset ignoa transh.ndendi in sodaUum et dosiderio tlagraret quin etiam quum suie pictatis sensa animos vaU'tudine valde inth-ma. numqnam abesse

animum

asccelum heatissima lUa d.o ut dedit sandet partem, cendit, ut regni suinubis

cissimiJosu Christi,
in

oramus quoque dUectum

FUium tuum,qui
ct.s

suis apostolis

omnibusque su.s d.sc.puUs.

Domine Jesu Ghriste, quemadmodum qutc Mariam Magdalenam et Martham,

exaud.st.
te roga-

suum f.-atrem verunt ut a mortuis excitares potcntia, jam quatuur dies Lazarum, et eum tua te. mi Doad vitam revocasU ; oro
exanimem,
liberes, et minc, ut me a morte a^terna sanctam, stave,ut audiam tuam ad dextram tuam graUssinam suavem, eamque sapientem vocem, Patris mei, posservis tuis: Venite benedicU

esset

merear

voluit.

quandu

in ecclcsia

moniaUbus SS Sacra-

Impetratura a ment. imperliretur bencdict.o c. commoda, aut etiam Deo vel aninue vel corporis SS. Euohadc donis obtentisDeo actura gratias,

ai Acta SS.,tor.

111

iumi.pg. 067 el seqq.

Summarium

cultu B. Paul. super dubio de immemorabiH

p. 3

et^.^

DIE VIGESIMA
Al-CTOHE

NONA OGTOlimS.
brosum
ducebat
iis

219
sororibus

conversis

vol

sidcte

R. D.B-

paratum vobis repnum a constitutione mansuctus. quahs m mundi. Dumine sis mihi

domo Simonis
flucebatque

fuisti

ut e S. Magdalcn;^, et fac
t.

piwscretiam anciiUs suis inservire manihus. cl si qua^ agonda tim cum morbo afnictarcntur
:

lacryma?. meis oculis plurima: fluant rehgione erga Elucebat quoque Ti. Paula 13
pietatecrga
j)eiparai

crant. ipsa potius

pevlioit-bat

quan^ ahis mjun-

beatam Mariam virginem.

cui sese in sanctuario


:

1.4 lanli-^quo. gebat. Dein quia sibi vidobatur porp.-ra.i. fuerat cuimiluta. donis a Dco

quihus
iisji.

de Gratiis totam devoverat in monasterio S Luci;n

et lianc

consecraUo-

vihssimam o.imium rcru.n sese


si

putalnit.

nem
bat

novavit. Pricterea flexis modo ut matrem Dci.


rirordia-

perpetuum repcnihus Mariam honorain

Qnod
ncbat

suu m-maqu;e cladcs oppidn Manluano.


sua porsuasum hahebat, Deum ob ferebat sca frequo.it. ponultt..-o. .Eg.-e quos turha honnris oausa cnnvcn.n
;

KooU-siio nn.uistorio. Orihni So.-aphico vol .1^^


sibi
id

vel

matrcm miseadvocatam peccatorum, eamque

modo

ut

dohota

obtineret Filio pratiam orabat ut sibi a divino omnibus factis et vcrbis. Ipsi Deo placendi in mater Dei. haic verba a Ah Maria,
dictitabat
: !

honnnum

viscera, qua.' quam novi habere misericordiie mater. susccpisti volendo divini Verhi esse pro nobis apud tuum nuoque munus intercedendi de tua singulan Filium Jesum; minime dubitans te veneror. me pietatcad tuos pedes prostrata,

reveivnt.a.ut m..nomnes tanta p.-osequebatur vis.turctur a rchquam pr.ur s.Mlore voU.orit .Cum roguh-is, eorum bcnedigiosis aUoujus 0.-d.ms
exo.-ahal. ctionem genihus flcxisscmpcr seipsa senhebal ..o.. l^^c-^J^; 10 Qua. adco dcmisse de .'-'cibi, potus somn.que potcral .u>n parca esse indulgonUor cs.ot. Timcbat enim ue. si se..sibus aut no a.n.-ro Doi un-

ehgo meam Dominam, meam me pornuttas.meam dulcispatronam et,si qnidem id AJia>mult;>. bujusmudi orat.o.imam matrem. et usurpata^. meunte nes aB Paula concinnatas B seculo WIII, non secus ac plura alia documenta, Romam fuormU beatam momaiem spectantia. qu.dtm miss.eacib.demdepurdUu.. Frequcntcr monasteno pro pro se, pro suo
conserro
tibi, te

totam

tibi

in do, et ut scrva tua

perpetuum

poocat. Iaq.iois irretiretur.

nus

nag.-aret.

lUnc tam tenuem sumebatc.bum.

protran.o.uaU^s oan. n.iraculo ut aha. dicere.n S. Hon.aream, ut ohn. bo.-e vitam.Tadebatol potusquc. L.ce ad

dum

Claravahensem.

cibi

i-^'^^^ ""/">"'";;; jeiunia ab l]rba..olV Eugc.uus IV mtaa. ea du..itaxal qua.

nemo frustra ad Mantua. pro universa Ecclesia: cius preccs confugiebat. bomines bonorum spi14 Quin etiam ut omnes Scripsit qmahundabat, cssent part.cquibus ipsa queopuscula. ritualium hngua itahca octo opuscupes scripsit B. Paula satis indicant quod.

Deum

orabat

sed ad ponti.ic.s ut. no u. rehquerat. n.dulg.ntia huius Urbanianam scvontatun. ad sed potiusacco.ssit . Sorores a..te.u vo.-b.s
.

quL us expressacst

omnes, Mariu^rivi^tis glorios. virginis


festun.

ctservitialcs,inr.rmisexcept.s,aresto

usque^^
msi diebus

a.-gumentunu Sunt en.m h^c^ n habet Jesu amor Jesu. II Qu. .n ore I Dulcis est Jesu

quorum eorum

inscriptiones
s.t

Hesurrcctionis Dom..nc!B , contuumm Nat.v.taUs Domini, dominicis et die vc.-o Dnn..Ucsurrcctio..c sc^e.U je3uni..m : a Nativitatis bcatu. V .rgm, ,

n ausquoadlcstum

Jesus potest perire. lll Scmper nostus cruc.s de mimic. Jesus IV Per signum ore meo^^ esu V Jesu in bera nos Deus noster. in mente mea.\I Do.

to.njoj.nuu-o. Om... quoq..c leneantur scxta lcv.a ndirnntat.s su;. ton.pore. noTe pr^tor innrn.as

nomen non

t^^e^^^^r.^-^\^-^r

;Jcarnmmabstineant.Cumdcb,hhusaute.n h.habhatissa.pro.it eorum d


pra.lcrquam ab Ad^onlu hcite possint uti, et a Dounn..-a
usqu.
-

Sritexpcdirc.Ov.svc.-oetcaseo.e ac-

semper n anima mea, Jesu sub tectum sun. d.gna ut .ntres mine non " et sanab.tur an.ma meum ed tantun. d.c verbo. pulvis es et .n pu qu.a mea VII Memento homo Momorare nov.ss.ma tua,

iis

Domini, ad ^^t.Mtattm usque ..Nativitatcm


Quinquages.n.a.,

n,enon

el

,,,amer

verem
e
eae

reverter.s. VIII.

peccab.s. n rternum non PauU. rucubratio.ies veram B.

Complectobantur ph.losoph. n.

nahat

assequanvu labilem hanc vitam. es e ut post hom.nibus pr.^stitu.t; n.hd C fin"m quem Deus d.l.gere Jesum euesTfortunatms quam un.ce

Cuius bcec erat

summa

omni upe en.tendum

'^""">^;;\i

,t,

sabhato. Doiu

nmU.s

--assidueinoreetinpecto^
Eral humilis.

tamque egregiis charisma'^Ts Licet tam multis

tum

t,-es

";'^,J : """r"'' tam.,uam f""' P^ >' '^"'

pu.bat. .V.iquando
'

,,,. t ,|,.m

'"^'"^^'"';:i;m,^-".>.e..at".o<loiacens

Lta

habens) uUam sumebat


est ut monial.bus,

a.-,-ogant.am

Ono Tctum

eom

ca.nob.i

Sw,ssamdeli,entibus,apertemanifestare.s.b. quam pra;esse. Quod om-

m soda.ium .oeutnm, "cum P B:io.ela.iumesse,oeut,,macpn,me*tm^


ce.-.a

t numquam
ore

placere subesse admississet, n.s. aam.ss.s^... '";

Sp;::j:t,r:L:"-^;rr""'"" :'""'", scalarum. ,,,n,autsca.arm.


'"'!" '^''P'"-

fu

set

.^^,_.,.

auan. etiam ,n gradu cont.nuo "'" 'l^"; Asperis

...__;.. ,.1

indut;. ciliciis,

,^i,Mm
r;,u,..u-"

Deum

esse

'^

''^

perandum

^^^^eto ^f" consueludo). P "^ coenobii obstabat Sororum ,am nomine ^::",, conversarum non raro
.

esse. In

'>P""-;^"

J^^^'^^

,j ,rpus
.e.s,

suum

nage.l,s aut
^^^

_.;,, ^t
^,,, ,,,cu-

aut ex

'"m

^-^'-^"^ ^"scn-Hiairu^m^seu

durissime
ctaten, in

l"-"di.acerabat

,''
1

.'b.b.a.en^.ca^

[l 1";' summa sen.^--

,.|,..im
'-

;'
,

,.

^:rrUu,netiamopera^sc^|ia;^^
hortum, pu.g re >n eluere '"/"''"';'"'',
eoquinar,a,
rc^siam domesticam,

cp,um max..na """"y' e,icbat. K. fj"," omn.bus Christ, P-''"" ,,^^,.'';:,."ro.or,bus,cum

:^;irr::.:^tetbeneac,ac..estia
quo magi

220

DE

B.

PAULA DE MONTALDO.
:

novos petebat dolores obtineret. ab co quotidie


mitatihus,

mata, imagines Christi cruci


jusmodi.

affixi

aliaque hu-

ADCTORB
R. D. B.

etquandodirissimiseiuscorpuspreniebaturmlirretunc mirum in modum contmuiu

rum divinarum contemplationi


secus ac
si

sese dabat. non

fuisset

optima valetudine. Neque


in vipihis tra-

ANNOTATA.
Disciplinam Hrca electionem abbafissa' apontificibus tttm in Ordine S. Claneplunes Romanis fvissc inutatam ostendit Domimcus tewpore fuerit c^^eata a Gubcrnatis. Quonam ex instruabbatissa P. Paula scimus tant\i7n scriptis collectisque a mentis a notario Cornice
a

minus tunc minus jejunabat, vel tractabat noctes, aut minus crudeliter ducebat erat blanda corpus. Interua vero erpa moniales conquerebatur, dicens sese cX de nullo dolore
utmoniales dubitanulla prenii innrmilale,adeo torqueretur. Tunc tanrent num morbo reapse minus la-ta. quando ei a medico

tum vidcbatur
nauseam,
:

propter medicinffi prcuscribebantur non corporis curam nimis sed quod banc
:

earum

erat diceexquisitam putabat. Quapropter solita dare medicinam^cuidam Melius esselhonc re indipet valetudme pauperi, qui ma?ls quam ego
et robore.

parBaccantio, nempe eam anno 1493 et 1503 nofumestdie 4 maji thenoni pnefuisse ; item Id anni 1492 eam hoc munere functam esse. cpistola, quam in discimus ex beatx femintc

; Mibi perplacet infirmitas voluntatem, quam in omnibusrebus eam esse Dei et ubiquc volo implcre. Paulss virtubiu fuerunt iirjfcipuJE B. 18 Mque Civen Mantufemina, ut lucernasub tes. Nec potuit sancta ameamv,ani eam rinon vam mutlum modio, iii monasterio S. Lucia: abscondi, aut

mea

scio

Appendice edimus.
nasteriranS. Lucise

Jbi

quoque legimus mo-

tum temporis non parum


S.

pcnuria laborasse. b Minus frequentem

Franciscus Assisias monialibu.^ sui Orconwmnionem Etenim in Regv/a Terdinisprmcripscrat.


tertiariis et

honorabant.

Mantua; aliorumque locorum cm^ ejusque uxor et bus. Hinc marchio Mantuanus, salutatum, vel ejus de fdii non raro iverunt eam exquisitum. rebus maximi momenti sententiam Mulieresnobilcsveletiam mediocris conditioms.
gpij.,i(iescere

peccata protiariorum mandat ut ter in anno... ^ Eucharistiam devote suscipere pria confiteri et

ul

Deus

pra:'sertim ut sibi suis rebus faveret, sed

quam S. non postponant (1). Jn Regula vero, sodalihus dedit. legifur : DuoClartc ejusque licentia decimvicibus ad minus de abbatissa; anno, et cavere debent, ne alia confiteantur in

frequentissime lelicem daret partum, B. l'aulam majorem fiduciam adire solitai erant. .-ERroti
ejus

habebant. prccnm quam medicorum artis secus ac pauperes et Viri nobiles et divites, non quam de cormendici. curassuas tamde animo

confessionem verba tunc inserant, nisi qute ad pertinent animarum.Sex vicibuscomet salutem quinta municent.videlicetin NativitateDomini.in DoMajoris Hcbdomada^ in Resurrectione
feria

B. Virginis, mini, in Pentecoste, in Assumptione

poreemneacommunicare,ejusquemonitis.utpote
undique salutaribus, minime pnuclari ordmis Nec probro sibi dueebant viri cam, consilii causa, conveecclesiastici utriusque magistram sequi nam omnirc, et tamquam
:

etin festo

Onmium Sanctorum

(2).

Animadverfuisse

dubitabant parere.

tendum-

est siecuio

XIII in ^nonasteriis multo

minus

sivpe

quam hodic susccptam

Eu-

nium eratpersuasio suam saiictimoniani


instabat fmis vitic
:

I!.

Paulani divino

lumme
Sed

ob
ei

charistiani. Etquidem adnoi-mam discipUnx archiepiscopus istius cvri, mandavit anno 1239 omnes, {quorum Tarraconemis xd canonici

mirilice adjuvari.

p^.n.nHtuy

dleZugus(il5l4.

de quo breviter agemus. septuaMfsimum primum a:tatis et l l^- ^"^''" annum quinquasesimum sextun. v.t;e monasUca.
jejunns agens, obiit. Kxhausta vigiliis, corporis eruciatibusjn gravissimum inadhibitis periculosior crat quod, ciderat morbum, <iui eo
alns(iue

tribus plerique non eranl presbytcri,) in publice reciperent Coranni solcmnifatibvs quod ct fuit prxceptum caChristi (3)

pus

Ifem S. nonicis regularibus Comensibus (4). 1179, scribit tamquam Hildegardis anno
se cum suis monialibus menses ex consuetudine parper singulos fere frequentasse (5). ticipationem Corporis Domini

rem

relatu

dignam

quadam

die

coram
a

orans,humi

Chrisli imagine in altis scalis tla.nione fuerat prostratact itacor-

^ sanAdeoque B. Joanncs Bojius eximix dcdd


dominicis ctimoniic indicium singidis dicbus accedens mensam{&). Frequcntcm ad sacram sacrani communioncm- prxscripse,

mortuam existimapore detecerat, uteam socia-. diris continuisque corrent. Fini proxima, licet
vel divmis reporis angeretur doloribus, a Deo nequivit. Interea busmentem umqunm avertere

quoque
7^7it

adstantibus aliis moultimis aucta sacramentis. exhalavit. die niaHluis et conlessario, animam

complexa dilectissimum 18 augusti aimi 1514. Dominum .lesum Christum.cruci aflixum, etpienPassio tissime pronuncians assuelam orationem SnnguisChristi.miseticordio. Haud .lcsuChristi, dubilaruntsodalcs quin,merilis divcs.statim post
:

Gregorius IX, Clemens V ct Be^wdictus XII Jnbentes ut omnes prima die domimca be^iedictinis cujvsque mensis in monasteriis conununicarent (7) nam a sa^culo IX ct prseIgnatn sertim Xir ad sseculum XVI fquo S. Eucharistisi usus de Loj/ofa opera crebrior S. fdelespane angein EcGlesia invaluitj Christi
.

obilum ictcrnam recepissel mercedem, et incoevaleret. Hinc sese ei lis ejus sufiVagium multum in clientelam.tangcrc manus.iisque commcndarc
n se Christi

non Efenim Grancotas {^) videtur valde antiqua.


et

lico

mi7ius siepe rcsccbanfur (8). Ecclesia c SS. Sacramenti benedictio in

crucem signare; corpori, utpote

sa-

eam Joannes Baptista Thiers (10) censent sxculo XVI^ exfremo ccein Gatlia duntaxat a

annulos.coronas.numisciis reIiquiis,admovere

pisse a presbyiei'is dari.

Ex

Vita B.

1'aula;,

,1)

Waddingus.tom. Il.pag. 11.418.

(2) Ibid..

pp:. -9.-

SS

(31

IX img.

tom. XII Octobris. pg- 67. (6) pag. 667. (5. Ibiil.. tom. V Sept. Marteno. Comment. in Ibid , tom. IX Oct.. pag. 720.- (7) 'S) Acta Regulam S. Bentdicti. cap. XXXV, pag. -155.

AcU SS..

(4) Ibid.. toni.

(9) L-ancien tom. VII Julil. pag. 436. 531. (10) Expos.tion mentaire de rEglise, pai-t. I. pag. 223. Pascal. DicSacrement. I.b V. cap. 7, pag.752. Cfr. du S. ^-^ Eucharislie; Precishistoruiues. tionnuire Lituigique.

sacra-

annee 1872, pag.

59.

quai

DIE VIGESIMA
^UCTOBE
R. D. B.

NONA OCTOBUIS.

2'2i

qutc incunte s.r-cuh

ohx chu xnltaha. anconstat hoc pietali^ officium usurparetur, rmssemus^i.^

XVIuinmum chem

domestica ad vivginis corpus e^ ecclesia anni 1080. ad ..llare cam, die 18 aupusli fuent, Sed aucissu,
solemni pompa
prius<iuam
capsis
id

pubh- D

mm^

translalum

Lnam
,til

convers:n Sorores, prtaio d ServitiMcs seu ^onastenumex^^^ .nonialesex quibus ipsum C/fl^ n-. sunt in ccenohiis Orchnis &.

in (iallia

peraperutur, jussit ut in duahus


exornatis. altera marniorea,

artiliciose

mucx

altera crystalliiia

atque perlucida. ineorruptum


(3).

utiin nmltis

aliis

feminarum

convcntifnis.

deponeretur curpus

camcleni ac momales serServitiales Sorores crcl clausyrccm mntdisciphnam, excepto qnoc! in Uccjula irbani J\ non sunt aclstrict.r. lla

20 Verum. quum impevator anni plius sccundus meuse junio

.\ustri.'

Jose-

ITSIi mon<i>te-

"^--^.^f
^j^,^,,/,^,,.,.,,,..

CAPUT TERTIUM.

exstinxissct, non ^^17. rium S Luciu: Mantuanum ,"., ul suum mo- ,,, ecclesm S ueiuennu cu-iu^ luiit^iu.-i-.v defuenmt cu'lus relisiosi.rum qui,>.. i:i i.iliil niiil ditarctur, nil.il nun V.na-nU, nastcrium H. PauUucxuvi.s successil momald.us s feccrint. Kes quidem Fralrum Pr:edicalorum f/, Cathanme Ordinis

fuitque sacrum pi^jnus

earun lcmplo

ju

B. Paula' sepultura
tiones.

e.

.ransla-

--,3(1^10^^:; ISi:!:;;
rilu '
'

manserunt

actum. i^uo loco die 18 auKUSli. quotauuis ...1:,...;... ..^rin,* :iil du-m 7 us.p.e ad d,em sancta; rcUquia.
.

sanctimoniu! famnm, Pau\a3 ob eximi^u " cl.slmcto ecclesue domes''i",r rdimmc in loco omnino leiKH". ^MpuMicc ,: c: I ,,ri-p fnerunt depos t;o ; qum , h eruni, koMralurm tico: monasteni S. Luoio; u y oH.cmm eaTummonial.bus
ccclcsiapril!(fl,

ru..c ad S. augusti aun, 1708 (5). n.onialium Ord,n,s ratnnn .nonaster.un. quoqv.e lu.t, .natutina portatu,,, Pra,.dicatorun,, bora 5 altar. maju.. do,.,est.ca sub
!

V.ncct......

atque

ibi

i.,

eccles.a

cuUu cohoestatu.

lacU..., publico. Idque tu.t

^ieUiceps uni ex

dem custod,enaarum

fuU concred.tunu ^eru.n

perpient,ss>m.iemma. .nterventum f,uum mul.i impetrarent et de us pu dona peculiaria a Deo Mantuanam esset sermo, ju s t totan, provuK-iam Galvan,a ortus de Mantua, a fam,l,a tractus ,n,n,ste. Fratrum Minorun, ,st,us

U.c cp,dpa,.c.sd.elmsanle,die3august., ab co.unssar,o. t Mantu.e ro.,yn.o F.lipp.ni,


c.secutiva: dicebant, potestatis luerat ut b. L.dl.u Gisalpi.,a-, decrelun,
'

-'O""'',;;

';
..

bl.cx-

TIJ
ut f
Paul"
in d

incote ad S.

V...ce.,l..

m.grarc.t momales, ct

cum

'\,

capsa corpus in cupress,na provincalis, sacrum Interea vero B servari. honorince deponi et quum eas ab on,n, putred,e
rel,.luL,

coalesce.Tnt ca,.t..m (11). ISIO e sed q.,m et a..o '^"^^^^^^s '^ n.cu ,a cs ad.,l,t,.. su,n adb.b.to, Vicet.i, e::texturbatx,roga,amta..no.8i3,,a.-tlu^^^^^^^^
iis

in

unum

'X^^
^

fmmuu

"

lonec a,,^m Gonzaga, ep,scupus M.mnn 1603 Franciscus minister general.s tot.us a"us et' m prulem
reverent,a
babei.antur,
f-vatrun"

s custod,ret

Deus, a

viris

p,.s

majo,^

meus
ch..e

s,mul et u.col.e Ca.,dria paroCus, sua; popular.s VoUens.s, t B. Paulffi,


..atalem.

p.
.

ro
o, -

1: loc..,.^ trausferretur .ero..y.us ritimis aue.,s ^ ot.s

Q,bus

Trout., se e

oXs
j;lnt

M,norum, spontc
venerationi

ac

motus

p,e-

poWic^

quotann.s d.e 18

j.ss.t capUu.ar.s Mantuanus vacante, vicarius Maadsta..tibus pr.ec.pms ^t die 13 augusti, c.v.busque. ,.resbyter.s et Volteus.bus ::; qua, urnce, recogoscere,.t sig.lla :: ^dulo eccles.an. h. Ca-

,-x

c^cclesia S. Lucia,

ad

T
S"f:^^i<^-onvent..s.c.siampubn^^^
^-"'"^
monasterii
S.

"^Z

Tm^
,ran
e

eda

esset,

fuerant apposita

Lucis:

si:fdon::!;:r^:ian.-n-- ^;:r;ie.t:sergor.^arunt eoquc legc


impe.-atore riam pro Leopoldo I ^e bell.geraturus, contra Turcas Hungar.e esset, ^J- P;-^20 "um. ann. 1687, profectus

o,.uretr

,bique

-"'^^^"''" ^''"""^"'" cves custod-etur. lutcva

b
e

icqcle.vntur
,

^'^;^

X
'

11,

U*

i"'-

'

--

,,ie
-

lu.t pusex vete,. fjf """ purgat,s.acpar ,. ."'"-'!'-''";'"^";,


tc.xt,h

'^"'"':,

"E
cxu

ur.,a,vest,busque
^^_,^

,w,,.

ful6.>lu

c^^squidemveH. ,,^ ,,c,i,im ve""="'"",';":". ser',liissi.,.o


"'^,'.

''ff dcbcbant "" terea quot.d.e

T::tardr
.-c

anteB.
.

"^"' tes,utpote sacas

varijuss.tv.car,uscap,tu^--^-^,^,,,,,^
>'""'-'
c,.ed.tun. f.t b.

"-u^n

circahora...

^-'-r':vr"ScS:rSc..ce..t,es l^abMo
cmnatam
rectare. Qu.e vota

aula. oo.p ""T"' ;::^C"s


1

Pr-"yter,s
,

c,v,-

-^-J^^^^l^^Z,-,^

prxno-

husqueVo,,es.,,us
ra. octe sequct.
.n .,U." ran. octava...

qu,^^'-^^;^.,,
,

utcs,

ult.mus
'"^'^f

>^"-^"-''^''":a":'^Mantua..um:
.landum jam sese
"'^'/'^" mcolu, Kjgg '"''' '^ """'' brev. post d.e 12 ,luo nuu accepio ;, teneA*it ciuum. r.;t (\\
a';^

"?^t

n.r.;^tumducem Kerdi-

ch,a.Go,.o,le,.suerutapo-^^^^_^^^^^,,^^^
.'^"
.,^,.,s cap.t..laris

'-f^^^J

j^^ ,.ca ho-

"'^'"'""t:n -:ratJetaser^B^u,ammm ^r^^rXoumdatus. .;;.---

.u:r.:,dutus.ns.gnibs.

"-rr:Sar"".:^v-^:...ep.opo
;;:ru'a:o'.utlol087adannuml71i(2).beata..

~"
_

c.loro..o.*eroni.e. ,.C::i:::
(2, Italia

,,_.,AcU,Con.ion,.cu,.a..Su....u..

u.l ..

>M.

- .0,,.., ..

"

Sucra, lom.

l,

coi.

222

DE

B.

PAULA. DE MONTALDO.
super mensa r,d majus altare locata erat, antiphonau, Veni Sponsa Chr,st, . cu, add,d,t v,*octo.

GuerTullus Gucrrieri. Dein in marchionis Tulli pra3nrV^to is Mantuani, Ludovic, Bonom,, rie
i

B.

:^C"^rnsis,
ptii

nirsns

ussit

p,ur,um,ue a.iorumccm^ vicanus capitu ans urnam,

ZT.^^^C^rZ:^::^ num
r-x-iuui w.

x^^,^

cierus, sequente v.cano cap.tu an. utiet sodales -"Husque popu us, sanctissimi Sacramenf

^^J^,^."^^

J^.^^ /./.t.^,^ ^um per vesperas mo-

continuato agm.ne, psalmos cantantes, syn> phonia .ra pu santes sanctam urnan. quam quatuor saccrdotes, alns quatuor adstantibus,

-Jf^~;;^^^^^ ^"^^^^
^^

bumeris portabant. ad paroch.alem dcduxerunt


ecclesiam
:

cujus in limine decanlare cceperunt


:

pen^ansit. ac dein in loculumsub ^^"^^/^^^^^^/^ ^^^,,i' ^_ Mari=. virginis de mcnh. altans ,.ins rei DerDetuum Rosano .^^^-^'^^^^^ ^^^^^^"^^^^^ ha- mc..^ sunt l.teioj m cornu test.momum

hymnum Te Deum

item, prope

urnam qmo

evangehi

PAULLA MONTALDIA
QVM
vjRGO Ghristi heic sita sum CCCLV ANNIS POSTQUAM HINC SUM rROFECTA
CCC POSTQUAM MANTU^E DECliSSI

HAUD I>ISSOLUTO CORPORE SOLEMNl POMPA IN PATRIAM THANSVECTA HIC SUB ARA VIBGIMS DEIPAR^E QUIESCO TUMULO ORNATA PIETATE VOLTENSIUM MEOHUM ELEGANT!

VOS QUI RELIQUIAS MEAS DEOSCULAMINI 0. M. MEI CAUSSA GRATIAS AGITE HABETOTE DEO QHEM VOBIS PR/ESENTISSIMUM PRECOR

VOS UT APUD ME BEATOS SISTAT UNIVERSOS.


Item
in

cornu

epistolae

EX AUCTORITATE PB^FECTI PROVINCI^ ET EX INDULGENTIA HIERONYMI TRENTI


VICE SACRA ANTISTITIS

MANTUANORUM

OPERA ATQUE STUDIO


TULLI M. GUERRIKRI MARCH.

MANTU^

PR/ETORIS

AB

CUM BARTHOLOM^O CANDRINA CURIONE ADNITENTIBUS DOMINICO DOGINI PUBLICO CURATORE ALOISIO BOSELLIO ALOISIO BONOMO GAROLO VILLAGROSSI MONTALDlvE NOSTRvE CORPUS B. PAULL^ FUIT AD S. VINCENTII CffiNOBIO SOROR. FRANCISCANAR. QUOD
FAMILIA niSSOLUTA HUC EST TRANSLATUM VI CAL. OCT. ANN. MDCGGXIII

anno

ANNOTATA
"-'

Franciscus

Gonzaga minister gencralis

Minor^m, postea episcopus Maniuanus. ut coanato suo S. klysio Gonzag^,aucior fuit De picntissimo SocietatiJesu nomen daret (1).

FF

ilto viro

lomii

mnt

decessores nostri, ubi de

Bohemiicanno 1656, ei demwm imperator Germanix posi patrem moriuum, anno 1688. Obiit Leopoldus anno 1705. d F.cclesia S. Catharina',^^5me.eimaW-/m, refuil a^di/icaia anno 1329 (5). demp.^f^^sus demt esse novata anno 1738. Annovero 1789 parceciaiis fuitque ad mxlitum usus adjuncta: sed anno 1814. facta suhsidiaria vicinx eccle1655, re.r

Prtetermissis diei 30 ApriHs (2). E.x familia Golzaga ante ei post ohitum B. Paula. pro-

siw parcecialis S, Apoiloni^ (6^ e Ecclesiam et monaster.um S.V.ncentn. ^^r-

dtJf

decem episcopi Mantuani{^). bCrrolusIV alias Carolus 111, natus anno 4652 moriuopatreCarolo IhaliasCaroh ///, annrimcreL. est dux Mantuanus^ mh
matris su.v hahclla, Clara, Austriacv

tutela.

1670 ducis Isahetta Gonzaga. fUia Ferdinandi lll quLhiit anno 1703. Altera uxore Z'V,tll

matrimonium

iniit

cum Anna

Paula H/ris, s.vculo XV t^dtficanda curavzt Malatesta,uxorJoanmsFranciscimarchioms Mantuani,ut monialiumS.Dommtci quwah anno 1260 sedem hahchant in MiUarino prope portam Cerese, esset clomiczlium. LtcHhoc ca^nohium a Josepho 11 anno 1797 esset abolvium,monialibus tamenhujus eipluriumahorum Ordinum fuit concessum ut lU omnes
simul
ei

^cta moHturimproiisannoi7Q^{A).
rL^rpoldusI natus anno 1640 Ferdinando 111, imperaiore Germaniie, et Maria Anna Hispanica, creatus fuit rex Hungarix

domo

et

ecclesia utereniur.

usqu^

dum ecc eo emigrare anno iSiO coacta^sunt : tunc corum domus miliiarihus usibus fuzi apiata (7).

-^'^^ ^IT^:^:^.:;:::^:
^
.

,1-

o^

ft7n

ojfi

rt

seo

152.157,158.-

(5)

lbid..pag. 45.

(6)

Diariodi Mantova

P-

'-

'36,

pag.,5.- a, Ibid.,p.g.ie3ete,.

Sacra. tom.

I.

pag. 868.

(4)

Oionta. pag 129,133,13o.

DIE VIGESIMA

NONA OCTOBRIS.
:

223

R.D.B.

C.VPUT QUAUTUM.

ceomnes moniales gaudio esuitantes hymnum Dommum cinerunt Te Deum laudamus. te miraculoconf.tomur. Eodom dio quuiu trium

rum fama

iMiracula

B.

Puuhv intorveiUu
et

dispersa, per totum oppidu.n osset sanctimoniaUiun mevenerunt ad mouasterium quipator dicus. atque etiam Ludovica^ Pauiza' quoniodo n.orbu.u depuUsseut, rogaiitibus
:

patrata Mantuie

alibi.

bus subito saresponderunt tres virgines, paulo anto beata Paula nos sanas fecit.D Hioc nate a Nostra
:

Deprecantc
B. Paul^'

sananturLu
dovica l'aniz3a.

Luilovica Pa/-\nno 1251 ipsa die Pentecostes Luci;c, nuiltos annos nizza, monialis ca-nobii S. patris sui LudovLci distorta crure, quod jussu instrumento ehirurgico Pannizza, eximiimedici, deprecante B. constrictum tenebat. sanitati. ScilicetquumVictonam Fe-

a modicis narrata Paleologa?. uxori F.vderioi Mai-garet;e

mirabiUa,

quum

fuissent

maruti

contulerunt. chionis Mautuani a, muUum pieComme.dario priovio num.2 vidimus, ad

tatem erga B. Paulam augondam.

Paula fuitreddita.

ram monialem quoque


beat^
sibi

per B. Paulam

S. Luci^e, custodiend.s ut exuviis pr-a:positam. roparot. virginis obtnieret. aliquod solatium


:

Ciriachi 25 MoniaUs S. Luciic, numinc cataCiriacM, arteria, qui vulgo dicieiquo fenestra decidit abr.iptus cst. Fam mcdici et
:

aUa

monialisvo-

tur capitis pulsus,

dicebant mortuam chirurgi, exanune iacto, PauUe a moniaUhus B. postquam ecce

sed

tud

re<=pondit Victoria

Filia,

modo

inchoabitur
:

jubeas in choro prima horarum canonicarum pientissima; prope virginis ferri in ecclesiam
te
:

commoiulula, sauitatem repe..te Alexander Andreasi Hoc benetic.um losU.tus est sedem ah auuo episcopus Mantuanus. qni hanc
15S3 ad aimum
>G

rccupo.-av.t.

commendes moniales corpus et te ferventer ei noh jungent preces. Ita agas et et suas tuis Quagha et \eSeraphina dubitare. His dictis corpus tulerunt LuAcerbi prope sacrum ronica (s.mul et momales) nondovicam; qu.Tostquam maxmio orat.om. nuUasadhibuisset preces, in .Sorores cessate, mofervorerepente clamavit: o quantus dolor Sed, oretis rior ne ampUus subito crur.s monialibusalacrius pergentibus, toUun ecc ese, incedit per
: !

capcUamiS S. cor ai-mhii acutissimo dolnre ad Lucm\ nus, qu. tunc temporis benevoh..n B Paulam laborans, seso quoque ad momento morbo Uberalus convortit. ac eodem aua hena Quapro,tor obt.d.t B. Pauho fu.t. S. Luua. an..o 1772 .n ca.nob.o

ISW.i occupavit.

yuum

episcopi capeUahiuc f.ei-eut aderat

argenteum, quod

adhucsei-vabatur. , ..,,,< . npcrnrius Ak.xandn And.-cas.. i\n^27 Onerarius quida.u


,
.

abjicit fascms, erig.t

genibus llexis coram Sbsiam, et tandem Deo et B. Paul. de tanto mento, impens.ssimas
beneiicio gratias agit. c . ..^i-.> Marasca, alm S. Luci.l 03 Eodem die Perpetua PauUe meritis recuperamomaUs, san.tatcm B. multis anms, ut adeo erat debiUs a

Sacra-

copiMautuam, de quumudu rLaadeovitiatuserat^ut de

fu.t

d.ctum

gan-

episcopi

Mantuani,

h.-acluo ahscin-

Perpettta

Marasca,

Z\^c,
.n crure,

ardent. nec punctura aut carbone rat ex acus et scnt.ret. Quum aud..s do'o-em nec caloren^ d Ludovica Pan.zza n.orbum

quod ab ipsa nuUatenus

"

dondo on.niuo ageretur.Ast.quum absciss.ouem suboundam, setad tam cr..dele.u cous.hmnque Pa.iU^ commis.t, causam suam B. cep.t cent.os argentei appendendi
anathematis

au.n.us 0. does-

pc,te-

Set mnuUgna,sedego,qu.Ludav.camui^
'nt

uarmh-ab.Uter tanlobenehcoum. exdamav.t: Heu!

quoque rocitavit brevem fofoIUt spom ov n^ H Paula concinnatam.Noque adluhdo .c.uod .mllo u' namsan.tatom. pra.ter medico aut ch.rurgo, nuUo accers.to ^^--^;: mllium spem. repento susc.
consuctos labores sine

oratio,.em jaculator.am

mcommodo

-'I um
ite.

Tm infirmior,
n^alibus e.

quam max.me nuUgeo


ferri.

animum

rairsepulcrun.

Ast mose.e ad B addent.bus, juss.t fiduc.a ab ea


iucredibiU

Diana Bornere vaUiit iri.w.nn Elcono^ roinxd, u8 Uiana l'un-onK.:a Floivnlina.i.nn.a Mautuaucu, n,ab ,.;Ls riaca. fc.tunc duc,s.a> vulnus decidendo ta,n ,'avc rari;,

;on\r,on
at

Nicolosa Rod.an., tunc p^tens sanitutem. non secus ac aUa. Imnoris S. Lucia. abbatissa. horam canon.cam nos post rec.Uatam dixeruntque aUas
Ih.

arcpc

ut

omnium

n,o judicio h,-ev, cssot


11.

.-

?^a A

v,ta= cu,a,n t ipsa SU.C

Paulx prorsus

'Za

r:n^.'Adicc,tetvotumacce^,-.U,>

nam

can'averunt Utanias, autem n.tra Marasca orationes. Ha=c nro Perpetua ne Ne a.npUus, ccBpit oratfor^L clamare qu.dem
:

Ou/ntlcus c(C
nobii S.
eifP,

^niius

oretis-

morior! Jacebat

Lu-

;:rsemivivl .u..m confest^ ::M.ta,stet.t,incessit^per

^^^^
'''30Mat,-ona^exfamdiaCalipuli,
c'.,,:,.iHs '-

tSner;u;D:ogratia.I)em
un,.^^^^^^^^
.p.u...

,m!rhortumquepercurr.t.ets^^^^^^^
c-et niatrma ex
fiimUia
lipuli.
t'a-

mo.Uum, mun.;.h..
Felicitas

Pislronii,

patratum "'^ deprecationeB. Paulu. <; luci;equoque momaUs, r. . i

nnruculum concm 24 Tertmin

jampan

,r,r,,,n..ia.-po.a.u^un,s,,um^^
aolor,bus laburaret
t

.uetqu

P^^^

tum,
,.oc

Kleonora

^^ust naca
^'^^.

^^^__^^^_^^^
__^^,__^

^^

.-^J"

monaster,um b. Luua., ,i ,,1 in o,imaD.Paulaad,,,..un.a.tp.-;___,^,^^,.

--f

^,

(|u. ;,b,

pa,.num a'cc,U.t

n,ahbusadB.Pautec

P
edidit f-*tum.

r:;:Sr;orsusrecreat..Qarev..

^^.^

224
mutier gua-

DE

B.

PAULA DE MONTALDO.
Minorum.confessariusoi-dinarius monasterii S.
Ludovici.
AtCTORE
K. D. H.

.dam

nobilis,

quae et ipsa quoties erat 31 Alia muliei* nobilis, mortis periculo verparitura in manilestissimo quuin rursus instarc-t parsabatur, dorso suo, vestem, ac repente mfantus, B. Paului imposuit

Domitiicwi

Mcnini,

tem in luccm facillime cdidit. et acuta febn 32 Dominicus Menini pleuritide utpotc alficiebalur ut nullam ei. tam graviter ministrarent meinsaiiabili. medicinam amplius monasterio S. LuciEe, cui dici Vurum, quuni a imluisset, favebat.vuslem D. Paula^ acceptam
Simile beneficunn ropente sanitatem recepit B- Paula3 vel nlures alii assecuti sunt tangendo
.

Petrus Jonnnes Pe38 Die 20 januarii anni 1732 Joannes Iru.t Carrere, affectus est, ut post Carre.-e ha;morrhoide adeo dolores, utpote sexaginta dierum mtolerabites sacramentis morientium insanabilis

omnino jussu medicorum

et

chirurgorum

fuerit auctus.

Quum res in hac conditione essent, intervisus Pa.iovani, monasterii fuit ab amico suo Francisco conscrvatore.qui ipsihiucdixit vcrba
S
fi

Lucia?

Amicc, commenda

te

PauUe Mantuanie, cujus

vestem vcl VL-Ium, quin

ct ilorcs,

numismata,

Franciscus
!>!icolutis

.Gonzafjti

(Jc

coronas, et alia hujus generis. feudi 33 Frnnciscus Nicolaus Gonzaga,dommus (VcscoraloJ, qui ortus impLriiilis Kpiscopatus esset 1731 obiit circa annum 1792(.l),nuum

Luciai servacorpus rcligiosissime in ecclesia S. rogabo moniales ut ejus capsam aperiant, tur.Ego etiam populoque ad venerandum exponant,atque
*

aDeosanitatem preces iundant ut per ejus merita Interea tu et familia tua magna fiducia impetres.
et qua vos committite B.PauUe.nAnnuit JEgrotus tumor intracornocte dicebatur morita.'Us, ecce pusdesedit. Dein somno quievit quo supcriurihus sexaginta diebus frui non valuerat. Quando su.-vero evigilavit, omnino fnit sanus. E iecto
:

anno

Vescovato.

ut ejus sapuer adco morbis erat Oebilitatus Qua de re valde solliluti umnino dcsperaretur.

optimorum medicorum Paulam, ut iiUo suo artem sedulo adhibitam, B. humibbus procia Dcu impetrarct,
citus ejus

pater. post

valetudi.iL-m

Lucia; busadivit. Uogante eo,mumalesS. mtevccsbenericium per beatai femmie dies idcm

novem

gens ad ecclesiam S.Luciie statim ivit, B. Paula:, impenad ejus sepulcrum, de accepto beneficio
sas acturus gratias.
Beatrix Spinola.

uventusspem sionem a Deo pcticrunt Nec ajgrotus subnuvcnd.alium prccun. linci.i lifnam omnmo convalescerecCKpiletpaulatim sanitat. animi tcsperpctuum grati fuit i-eslitutus. In
lclel-

30 Mcnso februario anni 1732 marchionissa Beatrix Spinola uxor ma.-chionis Ambrosii Sp.noUc, qui tVater fuitducis feudi Sancti Pctri i.i Galatina (dioscesi Hydruntina reg.ii Neapol.tani)(2), iecto jacehat a die
1 februai'ii

timomum,

patcr puei-i

tcstamento decrevit ut

anni 1732

cerx- vis, monial.bus S. Luciu-'quotannismagna relig.oncm B.Pauhr ad celcb.-andam \u honurcm dienim. hbcralissnne darelur. novem

anervorumdistcntioneincredibiliterdoIens.Hinc faclum est ut die 5 martii sequenti abo.-tum tececju.s.lem mensis rit, et morbus diebus 12 et 17
ta.itum ceperit incremenlum, ut medici de a^grotantis vita servanda omnino desperarent. Tunc

Restimjuiiur

incendium
cocnobio S.
Litciic.

in

secundam 34 Die0majiannil731,circahuram cubiculum abbaLucia^ noctis, in munasterio S.


.Quod FloribaUhe Chiusule ccepitincendi. implorarunt auxividentes moniales B. PauUe aqua aut aho lium, et ecce ignis. nulla adhibita
tissa:

marchionissa a B. Paula

sanitatem petiit

fuit

eadem p.-ecatio moniaUumS.Lucia^.Quarum confessarius cum cruce. quam beata mulier gestare
vivens solita erat, ujgrotx dedit benedictionem. Qua acccpta,repente convalu.t, et matroniij Margareta;

Convalescit JnsepIiJis VC'


drie ildlln

remedio, exti.ictus cst. Josephus Fe35 Die 12 septcmbris anni 1730 te.-tiana vehementer luit dele .lalla Porta lcbri potum,etiam aquam.stocori-eptus, .leriue ullum

VUimpenta exultans

dixit

aSum

sanitati

restitota, in

sum

sanitati restituta. lioc

beneficium

Porld,

macho retinere valebat. Sed sese B. plane mendans et aquam ex ejus puteo bibens,
a febri
fuit lilieratus
fuit.

Paula^ con.-

me

contulit B. Paula n. Id paulo post videntes

SimiU beneficio donatus


q)se

menter

medici, examine facto, non potueruntnon vehemirari. Ambrosius vero Spinola cjusque

Filia qutc-

quemadmodum die 2 ju.iii anni 1731, est dic lo junii aimi 1731. scripto tesUitus Camillui uxoris Francisci Succhi,
30
Filia

bima

dam bima

Mantuam,ab octodeex parochia S. Lazari p.-opc erat febri labura.is ad extremuni

uxor Beati-ix, dic 17 juUi anni 1732, ju.-ejurando totam reinarrationem conarmai*unt. 40 A.mo 1732 per merita B. PauUe sanitatem recuperavit Victoria Rosmini quod ejus mcdicus
:

V/ctoria Ros-

hisce latinis refert verhis


attestor

Fidem

facio indubi-

cim mensibus B.PauIa^ sepuldeducta casum. Verum allata ad muliens veste crum, ibique ejusdem sanctu:
fuit. tacta, ilUco a febri perfuncta

Teresia Fer
rarezi.

mon.ahs Mirandu37 Soror Teresia Ferraresi,


lensis co^nobii S. Ludovici,

ego infrascriptus medicus tatam, ac perillustris Dominui Victoriu) Rosordinarius septemmini, vocatus anno Domini 1732,mense S. Michaelis.advisendam eamdem domibris,die

a.nmm vigcsimum
ex-

nam Uiborantem
tibus
talibus

febre continua

primum agens
dulore
ciipitis

non tantum sa.igumem

mdicantibus

screabat a quindecim

diebus.sed lebri anlent. ac

et pectoris

multum agrotabat.

Ouumejus

mepater Joseph Fenares.. ctKnobu

mvucata dicus. omniamediafrustraadhibuisset. Interea in somno viest s-mcta virgoMantuana. B. Paulam, cuiinter-

debatura:grotasibivide.'e parte doleret, respond.t roganti a qua corporis etcapite. Atei an.mumaddens aDuleoa pectore sanata es Ab hac B Paula ait a Noli dubitare morbo l.beraU fu.t horamonialis Teresia om.ii 1732 teslimonium dedit die 6 n.aji anm
:

lebrem; ideo taliter Certe frustra ojus salus desperata existebat. Paulinam erant remedia. Ipsa vero ex corde B. invocavit. a qua ex coenobio S. Lucia: MantUiC inctcpit; et statim,Deo favente,bene se hahere adepta fuit salutem. ita de die in diem pristmam si opus est, Hiec omnia cum meo juramento, sum. Hac die 4 decembris corroborare paratus medicus 1739 Mantuai. Bartholomeus Solianus,
coUegialus. HactenusSoUanus. Dogini Voltanus na- atquc Valcn41 Annu 1814 Valentinus (inus Dogini. per aliquot raenses tus viginti duos annos primo

cum symptomamalignam existere processit morbus, quod jam

Cuius

rei

MiranduIa,Ordi..isFratrum Frater Franciscus dc


Cf . Gtoha. ann. 1792 ct 1.0 ^ P;|28; (1, Almanach de V.pa.s 11. pag. 2<4.- .2. Sacco.DiMorcri. diction.. tom. di NapoU, tom. 111, pag. zionano Geogiafico del Regno

del Regno 313- Giustimani.DizioDarioGeografico Cfr. Miraus. Gentis Spitom. VIU. pug, 213 et 8eq.
di
poli',

Na-

nulte

iUusmum elogia,

pag. 36.

tormimbus,

DU: VlGtSlMA
j
.

NONA OCTOimiS.
civis lioncslus

225

^,0,.
B, D. B.

f 1 ri milinrii lorminibus, den, t_ev febr " ' ";'^;;;";,,;,^, Purro quum mochcu, Purru ;!>> ' n " " '; ulpott viterdecubuerat. "^ viter decubuerat dcrelictus. ma-im lulucia desperatus, cssct quasi scsanitatem rotiavit, sequo ad ejus
'

Hboran^

"i-a-

annos liabens vigintisex

b, ejus-

Quaproplev. ,, ,,,,, ^st simple. rurieola. Quapropter, que iamulusest simplex ruvicohi. lUuslrissimani lllustrissiuuun roaan,us clementissime domine, rojiainus Dominationeni tuani, ut eos libi eonuuendatos
torhahore vchs, neque permittas cos deineeps enimessent rei, suam culpam ii mentis amci.Si tonnentis fassi essent; nam ut ab iis hhereiUur,
^^^^

parochiali, invitis nulcruni in VoUana ecclesia ad l^. Pauhc aUare ^edicis. fcrri jussit. Ut Do!>^'^' sacnbcun,, celebraretur petierat sacrificium ceU;b.a '^

B PAulam

MissLE Miss.e

inveniuntur

rei,

<,ui

licet

insontes

inicus minicu&
a.^firotus

j'u^i..., i'"-> "8;".._P*

mcUus

^^, 7^^^^-sanisese hahere caqut et mox

-^

..

sint, sontes ,.J_ ,,,

tati

onmino

luiL rcstitutus.
(1).

Hujus

hcneticii

beue

muUi

luerunt tcstcs

^liVAO i
a Fredericusll,

.1 i -1

,, nxor Margah. Pauhun mum/icam rclo Palcolofja erga marchio Mantuanus. Anno scse pra-buit, cral

tamen sese iateantur. lUui." ^ratiam ,. ,,,, ,,teantur. lianc ,ra.ian, tua. pro per Oei amoven petimus a Dominatione obseerauius, ut res tuas qua euiudem Deum meliores prosperas non tantum ronservet, sed et luoque causam tihi eonmultireddat. Noslram Klisaj>.... mus. ,>|iiiiiu.v;. un; juhi amii 1-172. Sovov llius, Manlnio. die dc Monabbatissa, et sovor Pauh
.'

belh

iiulit;na

qunndo

ejxs

talilo, ,y,iasterii a. ^^^,,1,,^ nionasieru S.

Luei.e, i>iui.'-,
-

demisse -*^ -

veneranlur
exe.i-henet exe.fhenc.

vero -1530

Carolo

impcratorc Gcrmamie

Uhislrissimo Dominalionem ij^,i,^ii,i,., tuam. Mantuano Gonzaga; tissimo domlno marcbioni


-

Mantuanns creaex marchionc primus dux


ius /uil (-)
liuin
.

.i.v.vor.riM.
U. Paulaa JhM duic epistolie, ipsius in lingua ilalira c.randie, scrcabantur

/amifin iu Eirurvi b Porrum:eorum

domwicoactus

manu
Manvm.

hahuUad annum
riri/es

usquc

1370.- tunc ob

mofns

Mediolanum riugrare
.,

,. ,.,,,.B t^'SMus,innolnii.rdn.s^I^l.l^^^^ inicrS.Carolus,in

..,-.. cst Philippns


sihits

quo^ liorromicns; cnjnsposlcri.

nobis a tuano tahulario Conzaga. Eas,

.n tnicanoyiico PapicnsiSacojoexscriptas,

gentilms rcpositi fucrunt.

"^^''''^^'"''^"V

v omnes hon ^, ^.

guam latinam ^ ^^ ..^


^ .^^

transtulimus.
^^^^.

^^_^^

^^^^
^/,

dicuntur dc Ludo,;,
/-,.,,.,

Mcdiolanum sunt Borromivi Philippum

se-

ridctur cuti .-od /losiH-rtinui.m' B. Pauhc (3). /toc loco T7/.X'

Dmna,dequa
^^^\f^'

Eam m

\ustnaca, /dia lej^itatum rcccpit Eleonora dinandi 1 imperatoris (icrmanuc ^^'^lf^ GuiUelmo, duci Mantua-

Pnvnonum 10. ^^.^^^^^^.^^,, inCommentario valdc honcstam. r^,,,iUara Montaldiam fuisse


I

^^^^^^^^ ^^^.^^^,,, ^.,

Jncobo,

^^^^^^,^^^^

.^ .^^^.

^.,.,

anno

matrimoniojuncta no. Ohiii auno 1594

1-U4, /actus ^^^^^ ^^^ ^^^^^^^ ^ ^^g ^q^

j^,,aovicuslJ, qui natus rno>marchio anno

WU

(4).

oUin duo fac.^n c Mu-andnlx-

monastna

F.rlS..OLA

AD

1SA1,LL,.A. liSTENSEM,

MAHCHIO-

NISSAM

MANTUANAH

C?) O.

allemm l>baeUdem Urdinis ObscrmnU-s : (r,);ln,JsM tZZmJnchoalum anno 1400 "> Fc,;-arc,-i, dc ,,'" "-

ZonZisTc-csia

mater et anui l-Hti. lllustrissima crga pauperes^ I m,..do,n,na valde nser,cors ''""'^ oxpunuut f^o,-.-' '"""'*^^"' ^^'
Die
4 niaji liter libi

cJnol,iumnonuUaselee,osv,..s

nss

APPENDIX.
DU.E
I EP.STOL.V

Ua,..s,iis,p.eseseusasessea

s,,

.,.
i

U..;

EPISTOL..!i

li.

P.VUL..E a.

necess,l,t,l,s. suis nio.islerip,e accepe Uo,niaone ta ,to lUs.r,ssna ,,, so.....

i,,o

Z ,:::adraintasepteml,l,ras,
I .

AD LUDOVICUM MANTUANU.M.

II

MARCHIONE.M

ti*i..i

n.i..Mnt n "> pro soUta )li'iiarios.KuU'ini le ut i'" .. c,u,e t,b. l,u,a,tate, pr.,.l,cla
.

liomiau
.

"'
i

debe
t,.

..

ti 1472. Ulustrissimc

ibi

clee,osya re,ittere velis; ,iua

:., ,oasteri,.proto,n,o.b,.

Die

juli.

^-^"^;^:!^

rrre.us.e.,non..._.ii
""""'""
n.onasler,. S. ;t;'::H'in<lil.na abbatissa

Lr;:t.iL:t;;:tLsrel.u.c.,.ob.,Sororcs,
obseiiueiitissmia.

^T"'"';::;;"S:;:ir;uiZ.ie;
,ulom,nus,

L>^;.;::icusfcr>a.n>ujus -^uaU^ ,,en vespere


et

AyyOTATUMpertegcnti

"^.

'"

>

reumessenes;a^,t.

^,^"';^,", U^m ej

f,us sexties

eadempcena.bin,syespen.iu eadem pcena. mni.-' -'^^v-

,3. nic, , uua^^^^^____^^^_

pam

^^;;^fj, s^-^iur^r^i^-^
.

agnov,t.

Q"-

nnliamcul-

,,,. ^rat Sed cam P'''^'^f'"Z,;:Z^ f''J adrnarchiomssam M' ., -'iiin^/uisse

Ludovicus est

,,. 30.

.2,

,esd..e. Art ae vcriDer


,t senq.; Sc.pio

,.8 FU,re^ie^

_,<) 0,.,

.^^^^^^_

1' *'<"^ ,,,,,.., ,.

5, rir)nzag.i.

pag^ 845.

'3^"'^"^^'

'

Amn.-

(^.

U
09

XPPENUIX APPENIJI^

'

Octobris

Tomus

Aii/-

226

APPENDIX DE TRIBUS TURIBIIS.

^PPENDIX.

DE TRIBUS TUEIBIIS HISPANIS


ET LIHANENSI ASTimiCENSI. PALENTINO

VERISIMILITER GENUINIS DE SOCnS FCSTREMIS

SS.

GERYASIO ET JISTO, rASTORE, CLEMENTE,


ET DE PSEUDONYMIS

GOLIELMO

SS.
V. D. B.

EUSOSTOMO ET OFASO TOLOB.EO, SVNOBIO, EUSEBIO.

D
uM.ann. fywflm

EXERCIXATIO CKIXICA.
ei

Gallrecia:, Burgi.
ct

Levanam, Lcbanam Libareperi, oiorcm lencas pi-o//, on ifa jrrirfcm

Ca^lella. el pars

maritima

Ma-

Ltbancnsi S. Turibii monastcrio, in

Sispanin
longc ccleherrimo,

^longa^qualuor L mmc
vincia cUcebatur,

namquf appclhiam

va namquL- Vizcaya.AIaone possessa^, sicut Pamcolis repenuntur semper


pilonia,

Urdunia a suis m-

vcro pars csl provmcue Sanlander,i Asturns. Jia: S Andrcce,vulgo mojorihus, ncmpe quainor constot voliihus

Aique Degius est, atque Perroza.

ivm

* alias

dic-

fuissc ad Lihancnsc monaslcrium delaium qua intcgrvm cmcis, voluni hrachivm

tutn est.

Valdepraao, Cerooo.la. Vahkbaro vicos quinquagmta ex muHis minorihus. Capii


ct

Cillongo, et

Chrisius

Dominus
;

se nohis pcccaioribus victi-

Potes,positum scx quihuspnccsi oppidum sed Oiim multaiilic crantmonasicrta; mcdio nempe receniiores iurhas tria tantum,
ante convcnlns

FF. Prtedicatorum inurhe Potes, Amonaslcrium Bcncdwiinnm in Pwsca

in Torcna ranzo ei iertium S. Turihii, quod, semileucam a Pvtes diseu Torencopositvm, antiquiiale plusiahat, iiiaamho cclchriiateei ufpotc qvcd inier vclv.^tiS' rimum svperans. S<vcuto sima universi orhis numeraretur. conditvm /lahehaiur, neque enim VI aut VII regto umquam eversum. Quvm scilicei iila parfe cr vaide monfuosa sit, afque omni fcre rupibus claudatur, adeoque infun-

cujus vencrandte causa per^ innvmeri peregripcfuo accurrehant oiim cjvvm S. Turibii festivtfa.'^ cum ni (4), maa-ime tunc enim ah anno die do7ninica congrueret : LconisX, iribusdiehusante 1515 conccssione pienaria proponcet tofidcmpostind^dgenfia jvhilceum apbafvr qvcm more hi.^panico

mam

svhsiiiuit

pares non pellahanf. Scd iantis celchritaii adesscMO'^^^^ erant reditvs. Solchant famcn

(legdtmus pdclium confisi, duodecim monachi quibus ohhas incofarvm ahbatix numerus), sed prior, qvoniarn monasiern
nonpra^erai,
rai
* prioraius factus ftiC- S. Salvatoris Onensis
Ofla

allissimis

gcrai{\).mmquam P dihufispcciem dicuntur Maut^i ; sed christiam.(quum trasse aut cogeaiihinuspiam ivto consistere possent
renhtr mia-fim

incampene'

Lihanensis mona^ prwmisimns qvod hodic .tferiinotitiam ideo Mcnohgii Bucciini in Schindciii suppfemenfo
2

anyio 1183

(5).

Hanc qvaicmcvmquc

falsariis tnulta aiiri-

buia fuerun
fictitia sanc

cam Mahon>cfanis

viverej, si

Mar- iorum nomi In Hispaniis, monasterio S. '"in Asturia, S. Ofari, na qse tiniadmontesLibanienses

hxc legimus

lihcri essevellcnt,Lihancnsc

perfvgium adusse
et

traduntur, reliquias sanctomm Ccrfe non prctiosi hahcrent sccvm ferenles{^2).

quidquul

Ofarus sive Ofazo, magni iTionaclii et confessoris. Ordinis per Hispanias propaPenedictini
illius

icrS. Ofasu

gatoris, S. Turibii, Telensis seu

Palentini epi-

Alnumeratur inter oppida ei pagos.qux Sarracents eriphonsusI,qui et Cathoiic^iS, ex quibus tnpuiij verumtamen micr ioca aufugeranl, eodem ab Aicolai metu Aj-ahum
Sebasiianus phonso reducfi. Eo tempore. inquil cpiscopus in Chronico quod

qui secretoscopi, discipulus, unus ex quinque plane iiliue prte atiis conscii, angelicam rum
illis

montibus vilam ducebant, contemplationis

in spiritus studio miriiice excelluit, et corpus magistro, niservitutem redigens, cum nihil in
hil in collegis sanctis

Salmanticcnsis

AlphonsusIIIfufgonimcupaiuri}i),iio\,iim\m^e, TSl, qvihus Alphonhoc est inier annos 739 et rC(/nar//,populanlur seu incoits sus Cafholicvs Supimpicniur Prlmuria;^. Lebana, Transmera,
qua^ porta, Carranza, Bardulia,

Tolobeo, Synobio, Eusebio gi-atix- intuerelur et Eusostomo, nisi prodigiosa Uesigna.admirabilis et ipsc.indomum Donnm Christi 590. Inter tabundus intravit sub annum

Synohium quos similibus faudihus cumuiacit


ad dicm
Cfr.

nunc appellatur

7 fcbi-uarii,

Eusostomumad2iejus1.

geogrnfico de Kspafta, tom. V, a) Minano, Diccionario M;k1oz, Dicc-. peogi-. deEsimna.tom.X, D.c -^lo ct M.,..; l't ^'t ^^^<i-> R^* ^'f"''^'pag 278.01 ton..XIll, p.K-

i2> \ ms, Esi-una. fol. 52. Sylva, Poblacion pom-rul do Bonito. tom. I. fol. Or, Coromc geneval dc l:i Orden de S. XXXI^". pag. 378 et scqq. Florcz. Esp.ua sagnKla, tom.

Xlll. pagAp. Florez, E-pana sagrada, toni. los reynos de Leon. y Galicia 482. - 4) Morales, Viage a Co) Yepes, Asturias. pag. 51', edit. Flore/. y princip. de tom. I, f()K97et08.

MabiUomus.

.\nnid. Bcned.. tom.

!& "^

<*'*^

1703.

<

*3j

dem

DIE VICESIM.V NON.V OCTOBUIS.

227
AICTORB
V.
l).

memis, Tololnvum mi ^julii, Turibiuvi deeenibns, adii novcyi>brise!Eusebinoi nd 22


dera

elo. S. Pasloris

paHim
'

Tamayi (iliorumqne Hispnuoruin ercmphim .<!ccuh.is, partim mitm arbitrium.


ad diem ^juhi

ctiam 7iominatim meminit MoS. ralcs:, ubt reytit ad vicinum monasterium aiva. inqud (.1), Mnriic de Piascn Xarauzo : In
supra altiuv inajus IVannu-ula reluiuiarun sunt socii S. et caput S. Pastoris. non luartyris sed
Turibii.

B.

In Actis autem Sauclornm csf; Prxtcrmissis breritcrde To/ohco dictam e.r apocruphis lUspanis quippe qui xisus sit initio co(jdavC' ortus esse : atque ego quidem

Afque

fuec

denuo cx commcntariis

episcopi Lc(/i(mensis.

ram

similitcr

Ofasum

(hivc

enim forma

la-

ASedinfcrea Mn.riinum atia(pic fmjuftmodi cuderat Iliyuera afquc anno 1501 coruin par</((iy r''("i"i'
,r-.i

tlcccpti

Si-

t/uen'ttnis

coinmcntis.
.
I

1.

^^." '

.V

.'

f ."",., Libanx ohm,

',L. productas Hinuc-mms anie ^.n^lucta, lh(juerianas monacfii merces,prxler S. Turibium (juin^iuc pro sanctis sepulti dicti ejus discipuli ibique aliquando est bohaberentur, sccerm'ndum

comniunicarc, rerbi (jraiia comnum.care re,-ln!,^>a Portocarrero, Socictalis Jesti cu7n Francisco arcbicpiprcsb>jtero, rum Au(pistinoa Jcsu, cnm (hirsiadc Loai-<a, qui scopo liracarcnsi.

cum

a/iis C(Vpcroi nlus cwpcrol

Quod fioc /oco in appenquoniam in Pricdice faciendum visum est, non concc<htur, et in iermissis s(dis f^patii miqui fiodic co/untur fcfitin nomina

numsemena

/ohis.

commentarios in C(mci/in llispnuiir pnr(diaj, cvm I)i(fnco Murd/o, cape//ic U. M. V. de Co-

himna Cirsarnuiju^inmr
a/ios

fdstorico {A), et

(ui

taceam), imprimis c\im PrudeuHoSan-

Sanctis

Tesiimonia Moralis et

Marictw dc
thesaurosacro LibancnSi.

scendanon sunt veris. Ambro3 Anie omnes auiem audicuduscst in dinere, quod Jussu PfiisiusdcMora/es anno 1572, pcr lippi n, regis llispnninrum,

pnragradorn/ho, episcopo Tw/cnsi, (jui uno adducit deOrdine pfio {:>)n(n-ei Mn.ri?nifoca dcscripserunt Bcncdicii. SaHdora//ium nut
S.
fdsforiic aut sandi .mnt rcpesius, (ph pnter dicitur ; Pfiilippus dc /a Gandara, benedictino!
i

principatumreqna Leqionense el Ga//ieciense rcliquias sanctoi^m /i(jue Asiuriarum,a(l

appc/lan stw cdi/orc Ci/cnus occidcnta/is (0)

hrosquc suscepd hpibns coifiedra/i/yus invcs/igam/a, misso visitalorc, scopus Le?ionensis. in(juit{i).
.-

manu

e.rar(dos in nwnasicriis

ci

m/i-

de ia fusj Fram-iscus Xncerius Kmmanue/ suis proptcr oniIlucrta y Vega, a censori/ms /cgum of>serr(dioncin pra'ch'

nium

fhstoriic

nu.nasterii S. Turihi. L.h.v visitationem tccerat Ex connuentario v.sit^a.on.s ncnsisinAsturiis. rcliquias, quic testiniointelligitur iUic exstare habent et vencralioms, qna3 nium antiquitatis multis sequcut.lms undique a popuUs adeuntur,

c(dus,

a/ii(iue (juos

brcciiafis causa

omitto.

furintlcnlis fonQuibus acceduni qui ex ipsis tifms/dtjcrunt,uinicnrius,quicommeniarium

in

Mn.rimum

conscripsii, Argaiz, qui

omnes

signis

scilicet

magnam partem cruas

nostri

fdndis repfcnf, et suos /ihros Iliguerianis fiis commcniis, Tnningus, (pd. non contcntus
.(rt

Turibii sub a.;cu lapiR^den.ptoris.. corpus S. quinque d.sc.puUs deo.n feret,-o lit.neo. cum ann. U>s ecclesia... duos suis, sepultis in hac sancl. iTuv.b.. capul feretri sancti (Tu.-ihii); ad

adtli>hf

p/ems mayii/ms.
Dictti psi''
ih'iiiil>-iipflO-

Vf iia(pic

quas

nunmns,

nnmquam duas arcuias suntmulta^reliquix, plen.qnc


,

^^^^^
^^1^ ^^

^^
^? ^ test.mu

sancta

ut in

Catalopo

legitur juxta

S:m;mt.qu.tatisettraa.ic^.s.Hocmo.K.^
tcm teriumscquiturRegulnm .ue.nor m. lundat.ou.s po "s diutun..tas dclcvU pa^
S. Dencd.cti, ct

pricmitfenda tuentur 'J\irihio Asradidd^ fniiwisi.dc Pseu(/omn.Timus(ufannum 448 furc A.^^-furicensi (7) S. Lco Turilno Padc S. Turibio, episajpo Irnlitto ct ''' Ilispani^c, et prav.puc Totoliwo. napa scribit adepiscopos .Vsturicen.sem. I uladS^ Turdm..u. episcnpum
fucc ipsa
:

anfiLi/mnenscs qufde.^cunxpic fKjmcnhs di.^hniraddiones a nociliis

rnin

(lc S.

Lcoep.scni.o.\s.u.-.ce..s., S. sideuteS. Turibi... "


>

L^ros .U.1IOS habct. Qu^ /ccfor posea /cr.e Lit quocerthisjvdicivm eran/ libri, sctZ^i Tum iiaque nn/h i//ic

omma reat(o-c

Aqn.s-Celcnas u nispap.elc(.ato, qui apud cu.neToleto in ll.spo.na . C dla>.:i:c fuerat, et abhates. /). V luentcs episeopi.. u
.

^Zmanu scrik
discipu/os

^'-^^'^

ruribzus cogno-

t-irius

^:c:i:Z;ciqi'/rn.TM^^^
f.abncrai
quin(p-'C.

S Lconis, arch.diaco.ms Ceponio,episcopoTudensi.Muritur^oro


a

'iud.-uMs, snc-

r^f'^^^^^

sanctekaLnovemln-is;quo transla.,.s^^ ep.seopns Astu<...t, ^oa Is antom Cnorat antca


e ipsit Idatio. .. :; TpL/(.funLr/o. (jui W

Par/im

///

r.K'''

a(f(/ir/it

ad annum

S,

Tbunluus. As,u..vnsis ^^^^^^

sco^

tradidit{2) Jaca n ris,S.Tm-ib,i, episcop.


.

'

Astmnen

r, fu,ulato.-is

rln

is vui Teiens.s vel ..nh.iiH miiu,, T;^bU;s.I^.lle,di,.usepiscupus.P.dhM.UnislK^^


.,ii..-f rctu-.s ,nale<lu.,t,
1

PalUn,.,inu.

aU,uc "^A'';"''

'

'

hiL-ctemporain

deinadannumiyi^ii^) -^^^ r/tm ^.,,rum cclemontc Libantns. a

hisl. fl,uloas.pag.

8el

^''^'

'';,,^,., ec,-lo.,a.,i
,,,.(,(<,(

nosn.onastcnos.cU.

canla

iwg.39l
bris

228
AUCTonB
V. n. R.

APPENDIX DE TRIBUS TUIUBIIS.


Branicmoria S. Tolobx-i, cpi^copi anniverra,

tamqnam

patroni. Vci-um /licnon fuit ac-

bris habetur

S.Turibii Pallentina. sed.s caren.sis in llispania.

cujus episcopi ex inoiiacho Hcnediclino, mcmoria celebris dies est I novL-mljris, sarius
ctissimi

ces.wmum fmis. Birarius in Commentariis ad Chroniciim Pseudo^na.rimi (5) rcccnfivs producrii

Breviorium Asturicense, quod vetus

si-

corpora sanhabclur in monte Libancnsi, ubi

lia Iradit S.Benedictus, cbus. cui A.D. 530 dederat habilum finidatmonastcria: post etvcnicnsad Hispaniam anno malcdicit factus cpiscupus Pallcntinus, boc
:

(Palenfim) et epimonachi jaccnl. Simi' seopi (Asturiccnsis) non PseudojuHanm (1) Turibius monamonacbi
el cpiscopi

crrores miHtcrdicitur, sed rcapse recentiores istic Hicro.^^oparte atiqna covtinct. Tradilur lymisinllispaniamdetuii.^^sesacrasrefiquuis; Mariic de quas partim. reposuisse in sacello S. templo S. Salvatoris Monte sacro, partim in
creatus, Ovctcnsi; dein episcopus Asfuriccnsis hicresi infcctw, matePalcnlife, Prisciltiani
,

Priscillianistarum, et Pallcnlinis, infcctis hairesi dicUis Carriun vulgo, exviberans lluvius Ncvis,

dixisse. Pcrsccutionem

quoque hiecBrcriaru
archidia-

civitatem ipsam inundavit.


crctius,

Kt ixferius

Lu-

,.c,7jo_passus cono, qui falsum

est a

quudam Asturicensi
adultcrii

illi

crimcn impcgcrat.

Bracarensis soUtudinis, dcscrit sedcm Bracaaniorc <>rat;r Libanenscm, rensem, ct reccpit sc ad crcmum
(qui episcopus

eral).

Verum
veste

ostcndit ipsc facilc innoccntiam suam in linea (jirbonibns. sinc ullo nocumento, ignitis arclmhacouo ad tcmi.lum asportatis usque
:

cum

Oute vera,
quBC

et ad anmwi upiscopo morilur S. Turibius, episcopus 5<j;i-. llucanno Pallentinus, II novembris. duoseocstittsse TuriOios, G In fiis vcnon est

sociis

scilicct

arcbidiacono Bracarcnsi ct
;

ob eam rcm

Turibio,

PalU-ntinu

baculum cjus in contumercpentinamorte interliam obscaniu fo^daverat, ut pravorum empto. Belicto autem ciuscopatu, sohtudincm Liedeclinarct, secessit m
ct quia

invidiam

banam, ubiohiit

in

pacc anno 480,

XVI

Kal. maji:

faha

sini de S.

Turibio Asfuriccnsi;

allermn allcrnm cpisvopnm Asluricensem aiquepnorem npreshyternm Paleniimim, V, posteriorem 70 ant 80 .riv.sr 7nedio sa-cu/o
,

corpus vero ejus scpultum


adnflerii

cst in ccclesia,

quam

dc accusafione ipsc condiderat. Augmcntum oesiatos carbones ct purgaiione per

annispost.Sed accipepautodistinctiora. ponti/icaiion poribus S.Leonis Mayni, qni AGi,via'it tenuit ab anno 440 ad suprennnn

Tem-

episcopus, qui epiS Tuiibius, Asfuricensis misit ad Idacium et stotam de Priscittiamslis errores diaconum Ct qui ob eosdem

ignitos,cxccrptum cst ex capile UI libriS. post na>^lldcphonsi de viris itt^ist,'ibus; uhi episcopi Toletani, cum Turatum Montani. fraditur ipsc rihio Pnfcntino commercinm,

Ceponium Pervincwn
.

aitegavit

adS.Lconcm Ma-jnuni;

scdis con.Mntus csi a quo notarius apostolica^ calhoiica anno 447 epistotnui acccpit dc
et

Montanus ignitorvrn carhonvm ge.stationc diperperam colluissc adultcrii crimen. Quod in Turihium Palcnfinum, atque tafum esf Pahinc transfatum ad Astwiccnscm, quum unus hahccf Astuncensisdurnfa.rat lentinus
renfvr.
tus,

tkle

Hnjus

aprdis sed est Kx rwd Nicolaus Antonius (2) el Florez (3). anfnpdoribnslccliouibusnullafcnmcottigipoUicrosolijmam pcrcgrinafum csse aut
test

die IG S. Turibii festmn agitur de eo achmi nd qua,u in opcre nosiro dispulai^osfea rcm ratdc ditigcnter

avt potnis decepTrugilli in Thcsauro concionalorum, apriHs in scripsii Baronius ad dicm 10

Hac

itaque

auctorilafe,

Marfijrofogio liomano
7

Palcntix, S. Turibii,

episcopiAslurii-.ensis, ctc.

eum

ad Libanenses montes

secessisse,

ant quul-

comguam ipsi cum Palentino Tunbio fuisse Lucius Marincus Sicutus, mune.yerumtamcn floruit, in libro \ de qui ea-eunie sfecufo fqncm ctiam edidit Andreas rehus Ilispuxiic

ut modo stinguunfur{&). Asturicensis cnim, aiinum 4^0 ; Paladividimus, florchatcirca

Verumiamen ilfiambo

Tuiihii faale di- item de TurilfioPalcnItno.

XV

siquidem nus vivcbat inter annosh^l ct 530(7), crronhus, de ad curn dc Priscillianisfarum


atiisquc id gesc.rvundis diwce.seon limitibus Monfanus, cpi.<icopus Tolcnus literas dcdit Christi tanus (8) - de quo ad a-ram 505, annum
5'^7 scripsit
:

auno HJ0:3, in lli.^pania ittu.^trata) Asturicensemepiscopum a Turihio Pafcnfino loquifur (4): haud discerncrc vidctur. Sic cnim Asloricin episcopo. Divus autem C Dc S. Turibio, et cbristiaSchollus,
miraculis, Turibius innumeris claruit namrcligioncniac lidem catbolicam
xinu' juvit.

quam ma-

qui qenuinus visus est Nicolao AnCelsio succetonio Ftuviu.s- Mfircus Hexfer (0) 574, in Toletana scdc. ct ad tcram dit Montanus Chrisfi 530(10) Julianus succeditsan-

annum

Nam quum
ihi

profcclusesset,

adolesccns inHierusalem annos ferc .iLiinquc vitam

Toletana; qui Celcto pontifici Montano iu scde Celsio sucsus*rama sancliUatis clarus, pridic non. apriL ccdcns ?
nii-rat in coclum.

moniogitsanctissimam. Mox autem ab angclo reliquiis sanctomullis cum tus, in llispaniam

rum atquc
resob

Dci Oi.timi Maximi reversus, complupcrsccutionem su;vissimam tilubantcs ad


;

Turibium Palcniinum cpiscopum nonfuisse dicit Fforcz{n),quoniam Talcfano, filius foa Moniano, archiepi^^copo

Cbristi fidcm burtatus esl

cujushonormaximus
fortc ne agehatur

Palcnliic cidcbratur.

Scd tum

eum fuisse catur; asscritque Mahiilonius{i2) monachum (ct quidcm conditorem Lihancnsis tumohaiias rationcs, tum quomonastcrii).

qnidcm Patcntiic cjusnaiatis; afqueposfmodum (ut mihi c.r Ordinibus dicini officii coniltic celehratus estj stafj non uisi rifudupfici
classis,cumoctacontra Astio-icic rihi priimc
tom. I Masinms.pag. 408.-.2)niblioth. hisp. velus, pag. 89 (3) Espima sripia.la, toni. \^ 1. seq. pap. 2G1 ft SchntUiiii, Hispaiim lUustrata, (4) Ap. Aiul. et scqq Kspana ,5. Pag. 155 cl 107; Flore/, pap.:lll:V 1 tom <0) Cfr.De Agmrrc.Conci305. Baprarfn. toin Wl. p.g. <7. Nic. Antonms, Op. 150. tom. 111.
(1)

niam a

Udephonso religiosus r/zn/z*/-: scfi fiUum, quod forsan Montanus euni vocavit
S.

nec constai tunc ipsius cssct suff-ragancus ; rcHgiosos nuncupatos /uissolos monachos
pag. 4 U. et Florcz, Espafia sagrada. tom. \ lUl.ph.msus.doviris illustribus cap. lU. S.
,

Catalani
scq.i

liH l!isp.nia-.

v^^.

et

tom.
iB)

citt,.

De

c.tt.. pag. .'3. pag. 2.14:FIorcz, Opp. ct tom. 15!>. d.t. Aguirre, Coacil. Hisp.. tom. UI. pag.

BiM. vet.. Chronvci. ap. Nic. AntoniuDi (0> Fragmcntum Uli Esp:ma sa(10. lbi.1.. pag. cit. 417. tom U, png. Conc Cfr. De Agmn-c. graaa.toni. VHl. pag. IS ct scqq. - <i^wXcta SS. On S BencIII. pag. 15-'. kp.. tom. AnnaU.s Bci.ed.r.nii. lib. 1 n.^0. dict^^, sa.c. I. pag- ISS; pai=> l.p. -> Kirchenge^ch. vonSpanien.t, 11. Gnms.

Cfr.

Cfr.

OGTOBRIS. DIE VIGESIM.V NON.V


nes,

229
hibliorjraphos^ f"{liO' antiqufa cssc
''"

AUCTORE
V. D.

quanhnn repcn,

ZZsturircn.i.anleproMasH.jucrn'mcr^^^^

Llusesl
aue S

Lihnncn.^^csnumlessecesmse tbistcposl Martini ccenobiuw fnmlassc


n,l

ceponwt, putantcs acripton-iu Frannsco iHo Srd mclius Jnvc intcmgentur ex Hucrta y V.v;". qni snh anmnn Xarcrio de la
17aa \nnatcs suos lialhrriic
vincia Libancn^i, inquit
CS),

Cilnlit

In

l'ro.

Zpositos

tZduclte

adcplt.scsl.alquc cUan Bencdiclintc. laudent intu pfor-^.us illcytUmc a Tatnayo alii.nuc


.lanclos

Pacnl.nu^ illoserrorcs Turil^ius el 9' illuc vitte ntonaslicv^,

ad pedes Mlissmio<;iH-luno,i

"

ustio runi moutivun pM.-l m.i^uslo

spa-

saxoisso.lilnis ruvunulLita.Uivum tio^^a intoiius aocoUe, vat, Kuspocuuuiue Ueginsc appellanl fuisse. Hoc c.rlum abreptaui
r.\pani indo a Jovo

Satulovallius falsa j,grts miscet


t/,.

yehus Li-

nmncrntus (1). rpacornmcntacomUl millam Tarnannm 8 Tur.bium ^;'''""";' rncnlis .pc../,-a-,7 ,./ tnscrtpstt, ad d.cm nucm sanclorum alho cnltum rui^.^c atciueadhuc Vlnoremhri. olim dixit; "<"''^"^ colcndum cssc pcrpcram non deccplorcm: Tuubms vallium deceplum,

esl

ibi

S. ruril.iuiu

cum

t^uis

socns dcpisse.

rou.lereut. priusnuam Libanense uiouastorium uouuua eoaire tabularii L.bauensis lu antiquo .liscpnlormu lo.untnr
-

,,,,n.

sius

Zauitm.
su

toquensde />;,;n(mo, vitamperta>


transfcrchanl t.tor,t),

^>'^;"^"'^;7J P.i> or Tolobi^us.Eusostomus.S. .lustus.S ubi aunuuavertcrc S GuiUelmusetS..lotasus; item postremos dici sanctos. non cst quatuor nde a.iotor ant.qnus el
priorcs.

(adt.ltcrtterurn etpopuUu-es susp.cioncs

Crescentius,

a-imenincwtt lum

mgnus. Toloba.m sanctum

vucat.

Qm buscum
i,iu

StSmobium.Euscbmm.'n.ribU.mMm.m.m
di s GtOfaciuui, CumhisaliisMm-d.seipuUs

sauctus monachos uum m,> tcmpore por multos missos, lleguia ueHispaniam 1 S Bciiclicto in statuit halntum

mperfeeUS/ruram.seamobn^
S. Martiui Turonensis.

nedictinanoresoereiucep,ssct,

ep>U uc, monachosonmesBanctosque,Toloba3uru d.aco-

ct

RcEulam
o^um,

(pnnsuscipero. Sociavit siln cumitcs

m Galla-cia not.ssnm, de-

^,

qui MKluit l>abitum,

Synobmm
ct

veraa ^'Z^Atquenuncracile mlctur

faisis s.cut.(u,^i-

num

Eusebium, Eusostamum
a.l

Olasum

<iu.-

"rcum

seeess.t n,ontes Libanenses

Un

n,

leucaaboppulo Potes, asperrm,omr.Uis loco, una Turociuo.l S. Mart.uo tol" unt monastcruuu, "!:;aedicarunt.IpseverobenedictusT,n;,b,us
relietisiUic mouacbis,

n..or.a. .nUha-^ secerncre. Antc honunum .ensihnsn.on^it>us i-t"w -liensityUS moniuma naliquot socus.quos damS.Turibius,cum K.rhaccommunitate l^ Tu^fu^cf Pa^lor.

-- V^^^_
vcrsusabAs-

-^"^^'^^ZtJl
^

r^^.^T ,,.,,,,
e(

p,unit,m.
^,,, ;...
^^^^.^,-.
.

ortumest monastcnuuitXuto
roncnsis.cujus reliquia^

S.

''

/
o/

(ccrmuMu

tamquam m.les ^ctcanus


pra,-l.ar.,

volcns sulus cu, hoste et e. rctatus,

TZnmle

pnlnscxfumulo

aut tintcn/cre-

^^,,,.,,

n.axin. absconc^nen eons^end^t et,nparte abst,


fccit,

ZZ^sit^i m-

aitaccllulamsibi

ubi per severam

oral.onem et discipUnnm continuam, ne, t am, perfcct,oc,.. u a pervcn,t ,n s ad tantam "a


ct ut angcl. sinsulares favorcs obtincrel

scrrnt..Uur. <^ia '" s^culornm l\ ^ [a cx diptomatihus /uvdnfons nmnsit. Sed quum Intlti^) <tiu

'^'^lcorpusadesset.fUctume^^^^^^^
mona.^lcrus ^ont'U'f',f;J' in omnibus fcre aheo pntroni cQcahuto,commnmte. Tifo Primi

e-

Dco desccnderent, cum eo eoUq, ntissimead eum Quo vero loco ad emn et eo..versantcs.
auentes

r,rlntangel,,,destnonproculastjaccu^ UuU bane usque d em C


;

alteramlccit,c!ua=ad Nihd p,-a:terca de o Angelorum appcUatur... eremo ,Uo ucque quot auuos ,n sc"iptum est s.l mequo anno vita funetus

S. Turibii

mo,u,slcr.um

V'"'

.""Z'

fl>a-

vKcTneque

;^^tlm'N,hUetiamseiturde^nao
conjunctum s,t cum eo ^uscorporc, n,si quod cum um i. ,LeS.'Tur,b,episcopi^Astur,cc.s^ et
.

est.adeoqice

- ;-;,:=i=: s:s i
monau[ios
.i^
^

^''r^^^T^jr^i^nonaslcriorS^

sx;=r!;s;--i"i-

,,,v^,,/,-

nseude-

loslomtts
,

ct Ofastts,

nm,tna

,.

''''"''''rZ:iZ^ST:^ummo,.achum.

p,.otata.

ll

nuic auclorilas
rims-

'"^^,,^^ L"'ibus velustts '''';'" '7f. , no'''''/"'''',,.,,.,


'S:!/^
'

Paslorcl

suo

-^
anno
J;l
l'
'

,.cnc,-al.o,te

s::^" "t: <",


Ncquc
t'''"^

^oia

,,;,,,.,;.,
'^

Gttt-

Ilispania.
''^''''^^

,.

f,i,je,-ia,tis

tihro, qui

vi.^s nucrta u Vega antuiuus

niqu^ est, ^,^


.

,rm,n

licimus ,p.-ofctsct ' '*'^;;.j,^-;,e4 ..<co,n^,ctis;sed p,ior, Ctc '/""'J ,X.,. nicam o,-iginem P',"^fJ'Zdsmc,lt.s(ltti-

tt^XSnrZi
.

ce..c

Ocm.an.s,

,nem-(4^Vci.c.Ccronic
. 1
1

rnn,ln

Clave

(le

sagra<la. pag. la Esrmfia

admirationem

APPENDIX DE TRIBUS TURIBIIS.


230

AucTOBEV.

admirationemquamdam ea:ciiat,non D b1 ZZZiiaten/: s'.e<Mlo enimV normna

iamen
vasco-

conservationemanifesium

est

sedc^teraeo- D

,^m

angelica vita cogitari

magis potest quam

potuerunt ^l^^^Pf^^]nica. lafina et ooihica hi Sancie ei praiclara severtiaie Tmssociari. superstites eo^^m cellulce

Zinesvixeruni,ut

tesiimonio suni. OUinuemnt ex reliquiarum aliquem ecclesiasticum ; quod

quoque culiwm

Canonici rcgularcs et narrari. Benedictim, suo Ordini eos adscnpseCarmelifx quique quo temporeunus runt ; sed viccisse videntur nondum in miantum erat Ordo monasiicus,
ria genera
ei

spccies divisus-

ACTA SANCTORUM

octo:bi^is

DIES TEIGESIMA
SANCTI QUI
III

KALENDAS NOVEMBRIS COLUNTUU

88
SS
si

Calendio el Theophilus, in martvres Nicomodienses


pjj,,^ui,^_

SS. Thalasins

e(

Ibjus, u.artv-

res Exoichuu u. (.all.a

Ca|.uaS. C.eru.auus, ei..seoi.us

Martvres

Afri

CCXX

aut
^-

uus

iu Itaiia.
*'""'*''=''
'

cxx
S.
T ..rinu^ 1^"^'^"""'

^"""'"'""^^
Fi-aneia.

'"

niartvr in diopcesi /"'"

rirnutei.s. Lainuiu... .n (1^11..^.


S.
Sei-apio,

g Foiilauus,' ^* >""""
Antios.s
.11

n.a.-lNr iu
.

Uelii.o.

episeopus

c ii,.nedietus,ei..seoius Con.eu^.IKU.... i.r,


,
i

Italia.

s;z;::2,M-pi-.p..s.sooasi.

s. 0.1.......^

..u-

1^y
^

s.X*se^uH,..,.r
s

-*;;-^;;:

c;lia.
,..,..

'"

r.,
.

i- a...

.,;:.
'

^0,10.,^

u,

Hispau.a.
KJ ri...(hu^. SS. U.uuiiu. ,

Lup.M-cus, Victo1
I

VFdeluodus, .t.Otli"""''

a.rhieiiseopus
'.
'

neus, .uartv.es Le^u.ne

Caiituaiieusis lu
^^
.ri.N..d5;a.-..s,

Ai.i^ha.

preshUer

in

S.S:;nus,
S.

n.art,r

Caiari

J;
ju^^^
.

;,.,,,,,,,,,,

,,,..

Maxunus,

..ia.-tyr

Cuniis in

^^^^^^^^^I^X^^
^..r S
(hjeutah.^^
^^^^^^

,,

,,,^.

S.'l;llasius
S. Asterius,

cjus.,u.

.^^_^^^ ^^^^^^,_

episeopus An.ase
soc.i, ...a.ty-

^ '

J^^^^
,^

^^.^^^.^^^
^,,-,,^

nus in Ponto. et SS. Theonestus


res in Istria.
S.

(,|iis

' A'';.^..
_^^,.^
;
.

,,i, .-

Ernaehuag, sanctimonialis
lllbornia.

,.

nd.onah.
pb.etehmissi

232

PR.ETERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI.

PR/ETER^llSSI ET
SCrispini
sis

IN

ALIOS DIES RELATI


Cafalogo GeneraU bus mctricis Sibcri, in Grieco-Slavico MarfinoAmio
Fcrrarii, in
vii

III episcopi

mcnwrinm

facil

Papiensis seuTicinenho<Iic Fcrrarms in

Pulal Ba-. Calalogo Hanctorum llalix. esse cumdem tw iHe ronius otcm aliis euni

slavwos, quisecufus esi.pnster fastos


Hfurrjicos

libros

grtecos
:

aliosquc

orirjine

cui

S Kpiphanivs U successit e( ci'ju.s disceptaiioium Vlljaniwriiofjifnr Hanc Bollandus ad diem nem indicavU

/es-

Consfantinopolifanrjs

unrle C07isfai

eum

in

VII januarii.

fuissc die aquni,

celcbrafum hac civiiate hodierno die olim cjus fcstum codcm Ai Svracusani

qvo deccssores nosiri Acia ejus


xivjunn.

S Admni, ahbalisHiridoncnPisaut S. Yitaliano papa sis in Campania, missi a mcmoriaoccurrii hodic tn cciusto A7i<}licwi, SalvaKalendario bencdicfino monasteni S. ad diem fueruni ioris. Ejus Acla cdiia
*

Niridonen-

iflusfrm^nt

Sa^icii regis LusiT.-resia .<:cTarasia, filia

'taniiv,

mairimonium cum consangmneo


rege Lerjionensi in -^;^^^"/;

Alphonso,
iinit

IX januarii.

Vei^m cum Ctelesiimis papa III Ordinem nuUumesse declarassei, Tarasia


Cislcrciensem

dlnd

S PauliMagni,iejunatonR.KOWCn/('f;i7M/'/'0f^'C I^st idem ac in Tahulis Capponianis (1). ,'EyyptOs cvjus Acia S Paulus, crcviita in ad dtem sunt in Opcrc Bullandiano cdita X januarii.
Juliani et alioruin XIII SS. Cronionis .ww Euni, Alea:andriiepassonim, sub Drcio imperatoic hodie recolitar in jMnrt>/rohgio

Lorvandi ingressa

obnt

nnno

1270, agens

annum sepiuagcsimum
ceiebraiur

secunrlum. EJus

mcmorin hodie
in

Mnrfyrologio Cisiercienst^ in Kalendario seu

anni\m.uii

et

Mcnologio Cisterciensi

sancioHenrirjuczii, aliisrjue hujusOrdmxs li. Tarasice i^m ei berdrnwn cataiogis. Acta

memoria

Siberianis Kphcmeridibus. U'dccessoribus ad rur.i dc his fuii dictum a

Bomano
diem

et

^>^^-" ^^^^'*"^^"-

sorcs nostri ad nrjro 1 iei abbrdis S. Maxentii, prcsbyteri Mnrfyroiogirj nmiiio in

ciusquesororisB.SanciiciliusfrarHntdccesxviijunu, dicm

....

ctavicnsi,

fdhodie

Alcxandriic ,inicr sanctos S Besam, martyrcm


'

in dici M)octobrisnu7neratCastellanus

Mar-

generah Galiicano ci in Ferrarii Cataiogo Marfyrologio Romano Sancioruni qui in

iijyolofjioVnivcrsaU.KjussocionmKiucmar-

furium in Actis sanctorum

retufit Ilcnschc-

nonsuni.EjusActa inOpcre BoUandtano xxvi junii. edifasuntaddicm

....

xxvii fehruani. indicaiur tn S Leonis Ma-ni hodie fesfum archicpiscoprPaMarfi/roiofjiis Parisicnsi aliisque eeclesmntm risicn.^'is de NoaiUes,

niusaddiem

orS Swithuni.episcopiWintoniensismAnglia, inAvcfario l suardinafio mcmoratur hodic

Wintomenst dino AUcmpsiano, imo ccciesiausitatus /ud{2). hic code.r olim inca
:

nam

FranciiV, ct in Marfi/rolotjio VnivcrsnH nosfri, MartjroiosicUani. Dcccssores rero

Ca-

De

S.

Swilhimo ejusr^ucordinafiofie dicium


Aciis

Alexandrine, fesiurn ad S Eulropiie, mariyris enuntiatur in Marfyrolorjw diem 30 odobris nornano.acproin cfiam in pluribus aliis de menoioyiisef cafalojis sanctorum: scd G actum a decessoribus nosfris eajam fuit

qium Romanum addicm.


.

seeuti.

ejusAciaedidonint
xiaprilis

Hieronis, martyris S Geronis aliasievomsseu mcmoria hodic rccolUur in in HoUandia,

esi in hisce

ad diem

..."

jul".

addicm
Pli

xxvmaji.

Raimundus

Carbonii et Stephanus de Nar-

homi,Ordi?iisS.FrancisciJnfjuisiforcs/idCi,

BoUandianis ad diem xvu augusti. F Theonilla occurSS \sterius,Clau.lius, Neon et Siberu nmi hacrlie inMariyrologwmctrico altis inscnpfum esi S. Asterii nomen quoque anno Slaricis iiuficatis in Marimovii

CartuMartyrolorjio Vsuardino jyiatricuiir. fjuassisancio viro six VitroJccti.Sed de hoc

ium

fuit in Aciis

fasfis

ah Mbir/ensibns anno i242 occisi, turhudic in Mcnolojio FranciscanoHueberi. Beiisdcmqxiicsitumfuit, uii et dc corum
.
.

memoran-

Grwco-Slavico.

De iisdcm

in Prmier^niSSis

fmt eodiei 29 ociobris{3), ubi ci fuisse dlusfrrda aa riimActa a decessoribus


Areiafensis.ad hanc diem S. Genesii, martyris Marfyrologium au-

monUum

xxix maji. martf/rii sociis, ad dieni Nico-mediensis, de quo S. Eusebii, mrtrtyris gehodie in Mnrfyrologiis Hieronyrnianis, xxx maji. dicrn sia cnarrata fierc ad
.
.

diem

xxmaugusli.

meminit Vsuardinum Divionensis ctum dornini Du Cheval

\A).

Ingenuus et SS. Amnion, Zeno, Ptolomaius, Aicxrmdrini in JEgypfo, \M\ns, marti/rcs

Theo-

Ems res geslte fuerunt


nostroaddicm

descripias

Opere

xxv augusti.

VnirersaliCaad hancdicm Martyroiogio i7isci'ipii. Sed nobis prieiermd-

steUanimjd

occw^'it tn MarB. Libevalus a Lauro /lac dic ediioanno tyrologio Francisca^m noviscuris

tcndi fntnf, quia de

iis egci-u7xl

dcccssorcs
'

nostriaddicm

J"'-

cpiscopus Syracitsanus S. Marcianus, mariyr, inSicilia,annuniiaiur hodie in Kphemerult'


Univ.. tom. V, Assemaniuis, Kalend;iri Eccles. - i2.Cfr.Hampson, Medii .Evi kstlcndanum, ni.p. 326 Octob., pap. tom.l.iiaB.43l. - i3) Acta SS.,tom.XlI
(1)

Ordmis 1879 iussu Bernardini a Porlu, Qus lauminoiwn ministri generalis, sed augusti. des cciebrafie fnerunt ad dicm xxvi

CormRequies Patris sancti magni, Cyriaci

775.

(4)

diom Martyrologium Usuarctinum Soncrii ad

30 octobris.
thii,

DIE TUIOESIMX OGTOBRIS.

233

Uiii

suhTlieoilMsi)inipenilore(i) hiVC inS>jnaxario Coplico Michneli.s, uvhiiuii Afrihi


:

idic in Pala^-stina

monasficam

cgit i^itam.

ci

Mdigi episcopi, quod eoc arabico redditum esl iclhiopicc, legimius ad (lieiti 3 inensis

Hedar, quie nostrm diei '.iQ oc/obris reCujus Hynaxarii oviginem ad spondet SS.Athiinasii et Iroiiu: in/ra explicabiVitam mus. Non possuinus turnen indc non colligere S. Cyriacum outlu ecclesiaslico in Ecctesiis Coptica ci JUhiopica /'iiisse cohonestaium. EjusActa, aCyritlo ipsius discipulo conscripta, iUmtranxnt decessores nosiri ad
.

Facius pre.shyicr magna idiwriftdc Ci'rores Origcnisfarum impugnarit. Taiulem nnno letatis cenicsimo nono, Chrisii quingentesi' mo quinquagesimosecrto, inea^tum migravii.

l)rerinrium nnrrationis Cyriili, cui utpote S Gyriaci discipulo, oninino est /idendum. Ven*! Michael, Atri-

Atque hoc

csi

bensis cpiscopus, a Cyrilto Srhi/topolifnno haud mediocriter discrcpant, inri<lif plures inerrores: quO)*um origo csi, quod e.ristiinarii^. Cyriacvun tcmpore Theoilosii

diem 29

sepl.emhris.

Quare nohis brcfissime

Magni

i/nperaioris /loruisse (aTO-MlC)). nc

tantuin dc eo loquenduiu. enconiium Synaccarii xihiopicu/n, qitod in


nostri graiiam in anglicum reriit clarissi' mus duillclinus Wright. magi.Her linguarum orientalium in acadcmia Cantabrigiensi,

Kquidem quum

proin et tempore S. Cyrilti e^nscopi Ilierosolymiiani (351-380) ct conciliiConstanUnopolitani anni -.m : cum coidra, Thcndosio juniore impera/ore^-lOS-mO), Annstasio episcopo Hic)'OSotymitnno (458-478). ef Origenisfissuam doctrinam spargentibus, /uerit
ge.^ta inter viros. Qitare Mirhael S. Cyriaci

haud pnrum discrepet a primigeniis Aciis, prieconii compendium cum Cyrilli


scripiione con/crimns. Jani rero naius est Corinihi S. Cyriacus. uti e ^ynaxario discirnus, parentihas orthodoxis, ahiisquereligionem oriho(fo.ram doctus. A consohrino

inferprctaius quxisi Theodosio Magno iuiperaiore essent peracta, episcopum a sancto monncho Hicrosolymis visitntum, Cyrillum

nuncuparit, ufi

ef

hivrcficos,

suoPelro, Corinihiorum episcopo, fqui eji(s curam, pelentibusparentibus, suscepii), creatus /uit iecior jus.s-u.^que Srri])iurjv sacrte
studere,

gnatos, Macedoninnos.

Quse su//iciunt

nb eo impupro

sancliCyriaci nostroscopo. Qui plurn nipini ndcut in Opere no.^fro ad diem Acfa sinfcra

eamque populo

in crclcsia et epi-

XXIX scptcmliris.
S.

scopi /mniliaribus prcelegere.

Habensannos

Artcma;

.st'K

Arlcmoiiis. discipuli, td aiunt,

octodecim,nupiiasaparentibus ohlatasspreplura mona.sieria in pntria vit, el, post


visiiala, venit

FerraS.Pauti,fesfum ndhunc diem ngunt Mnriyqui in rius in Catalogo sanctorum


Cnstellnnus in roloqio no,nnnononsunt,ei actum Mariyrulogiu Vnirersali:sed de eo

Hierosolymam, monaMicnui Cyrilli, vitam admissurus. Hinc consitio ahhatem Romanum, illius oppidi episcopi,

fuitinnostrisActisaddiem
S
rcnsis.

xxijunii.

monachorum

Palxslinte patrem, adiini, et monnsiicis virlusuh cjus ductu omnigenis Ctai-uit et miraculis, omnes tibus /ulsil.

Autrmoflo-^ rratcrni, episcopi ci martyris hodie recolitur vi Oalesinn

memoria

segrotos^aniiati resiituens. Hierosolymiadjunxit Cyrillus episcopus sesead concitium Consiantinopolilatanus,

Eum .^ibi socium

Marfp-ologio liomanojn Mariyroiogw GalliGcnerali ei in Saus.snyi decessorcs nocano EJiisAcla iilustrarunl


.

Fcrrnrii Odalogo

stri

//,., ad dieni

xxixsentcmbris. ^;'
.

"

num,

adcersus hiereiirum Maccdonlum

co-

actum, confercyis; uhieijussit, partes prosynodi Patrihus, Sancii Spiritus Cyriaciis dcricitquc Mapugnare. Paruit S.
cedoniuin.

adstaniibus

Taudem

iciatc

caldc prorectus

Iroja ciiitate, S Victoris martyristransUitioi simili forma legiauic et Xanihis aut atia aliquot Usuardinis, tur hodie in auciariis in Cnfalogo Gein Cani.siano Mariyrologio, Martyrologio Gnihcano nerali Ferrarii, in
Viclur nlius lehratus in

tcmpore pienlissime quierif in Domino, Arcadii ei Honorii. SubTheodosii.pniris

Hic S. Snussn>/ietnliis fastis memoratur.

corpus suo femJungii Michael S. Cyriaci nongentis amiis posl ejus obiporc, idest,

tum, incorrupfum Werosolymis

.^erean.

At

trorum dicm

et

non est r/c .socius S. Gereonis cenostomo V ociobris Actorum ^ aucfano ad in ejusdem iomi
X octobris.

uti monmmus, huic narratio muilis in /oci.s-, Schypugnal cum Vila S. Cyriaci a Cyritlo

hac de.scripta. topolilnno, ejus discipulo, Cyriacum enim tacubraiione cotlegiinus{2)S.

hx

Lmr,nn,.

( in

ll,.aem;,en.n (3). xxv, oclob Oprre noslro ad ,be,n

"""'""
s^

ei hudo.na Corinthi e Joanne prcshytcro Thcodosiojunwrc, nalum, et anno '1-18, suh

hllierulHMsCapponiani.Knlen,hrusmchilrum unni 1040


())

el

Juh,Mluru,n

Corinthiorum creatum ab aruncuio Petro


episcopo leclorem,

mnfiumque

S. Scripfurie

*. cMcoo
B

(5,

..,.. /^^;.;Agazznri, Senen.sis ce miogna pertusiraiaAnto.

Studuisse. Addii Cyrilluscum Hierosofymam, nos habeniem venisse

ortodertm antbi-

sr.-ptuinus Cioni seu

viro Que,Ana.sla.siocpiscopo,ab Kustorgio,


sanclo. hospifio

^hratur hod.c

in

missum ad

S.

dein fuisse accepfum, et abhalem, qui Euthymium

ewm monastica vc.<;fe induii


ti

wducanduwqne
hic,

WiKrcium. ss' Jo-mnem el


logo sancfoi^m

^i^U.si.n.DeeoactumesiinOpc^^^^^^ .. xWJii octobri^. episcopos Augusioqui

nbhatraduiit S. Gerasimo,ntfcriuscre>whii

modo Post S. Oerasimi obitum


co.iicu,., .us..

modo

Mnrfyologm

tio

..

,4,

of Syrinc Wriffht. C<ital.

,l,Dillmaan. Cutalopus
t

vn

C<ti\

sr^oTvliripl pa^
Octobris Toriius

yEt iiop 142et


.a.
'

BiU. Hodleun^ (-fj Acui 11:11:. -13

2i5ctcq.
Vatic.codd.n)G8..tom.ll.p.''g

yiSfietsrq t \ pag. 386et scqq. Martii.

Crr.

iUd.to..

Marlyrologium Uuard..

30

mano

XIU-

234

rR/ETERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI.


suni. Solius S. Jonnnis

GaUicano. Ai Saussayus in Martyrologio .loannem Bevcrlacenac S. eos non esse alios Kboraqjusgue successorem in sede sem, juniorem, scquHur ex SVilfi-cdum
censi, S. dictis in Pnelerinissis

mano non

mennmt

drini.hodie recoluntur a Castellano inMarvcro Opere iyroiogio Universali. In nostro dilucidabuniur quo die celeeorumgesta
,

brantur in Martyrologio Romayio, XIV decembris.


S.

ad dicmwi^ ociohns.

S.

prscpoTheodorus, abbas Vienna3 in Galliis, hodic in Auctario Csuarsiere memorafur


edita

dino Hafjenoyensi. Ejus Acta diem Onere nostro pridie, scilicet ad xxiK octobns. ecclesiam Oblinci S Qemto.patriS.Gendulphi, Bduricensi (Le BlancJ in antiqua dicvccsi referi Casiellanus, recensens
culios. Ejus sanctos GaUix die 30 ociohris aesia descripsimus ad diem ^ XXIX octobns. Reaiini, vel BellaB ThomtcElorentini, alias

suntm

Sylviam virgincm hodie memorat Arturus Sed ejus a Monasterio in Sacro Gynecxo. Aciis nostris, quo memoriam rccolcmus in ex Josepho Onodie Brixix, uti cotligimus honoraiur, (I) et Josepho Brunali (2),
fri

divatam fuisse

XV dccembris. Alexandrimis, ad hanc S Nemesion, martyr dicm occurrit in Martyroiogio Umver.sali dte ejus Casiellani. De eo agendum erit quo Mariyrologio Romano, memoria fd in
XIX dcccmbris.
Legionensis S. Alvitus, gwzciAvilus,episcopus occurrit hodie in Catalogo Gein Hispania, cjus nanerali Ferrarii. Legionenses olim

cio Ordinis vantix, res gestas

FF.MinorumStricliorisObserad hodiernam dicm Viiis XaSanciorum Buileri inseruii Franciscus vero beati viri Acia verius De Ram. Nos tniUvsirabimus ad dicm qua ejus fcslum
xxxi octobns. dultopontificiocelebraiur, ut ferlur, Plecirudis Nnithurf^is ncpii.^, Pipini Jlcrislalli, hoc die in nonnul.

ialemsignaruntaddiembseptembris{^),sed
fesium

nunquam

videnturcelehrasse.Extra

dubium tamen est ejus cultus publicus, qui Hinonsecus acejus gesia iilustrantur m mandato Collegu a spaniasacra; cui, ex
monumentis historicis provincim Lcgioncn- E singulare documensis, accessii anno 1860
beati viri sepulcro. Ad memoria dic2n III octobris, ad quam ejus fuerai, dixerunt decessofacta

B B

uJ-oris

liscatalogisSamiorum Gertnanix inscribiexplicabiymis ad diem qua


auciis memoin martyrologiis Usuardinis ^^^^ octobns. j.aiur, apud Loonlii,consularis et confessoris, naloMs

tum de ejusdcm
etiamobvia
res nostri

tur.EJHsAvia

dc hoc sancio in Opere nostro

acium
S.

iri

ad dicm qua verisimitius

obiit,

Tcrracinam Campaniic ciHiaiem memoraUsuardino Grcveiur hodie in Auctario


et

niano, in Martijrohgiis Gallesiniano Ferrarn, vel nisiano ac in uiroque Catalogo S. Leonetiam aliis fastis. Sed cum de hoc passione S. Cvcsaiio potissimum agatur in opera fucrit ad fidem conrii diaconi,ci'Jus

Ca-

xxvii decembris. Apamensis, de qtio hodie in MarMaximi iyrologio Romano, mentionem infra faci-

mus
S.

in

Commentario Prseoio

S.

Maximi

Cumani. Maximus Compsanus ad hanc diem celeHieronymiano bratur in Martyrologio

tmn cum versus, S. Leontii, confessoris,Acta illustrabimus ad diem S. Cxsarii mariyrio I novembris.
a Rabano, Castellano, a/iisquc hodic laudatus,

Epternacensi. Sedidem cstacS. Maximus Cumanus, cujus Acla infra in hoc tomo iliustramus.

marlyr, S. Pontianus, papa et

ad dicm qua

memoria ejus cein Marlyrologio Romano illustrabilur, scilicei lebratur, a nobis XIX novenibris.
S. Sntuniini.

Gervasius, SS. Januarius. Marcianus, Nazarius, Martyrologiis Gelsus puer, Protasius Hieronymianis Lncensi, Bcrnensi aliisque

episoopi et martyris Tolosatis in nataiis hodie proponitur in AuctaGalliis. Usuarduiis. Melius ceiebratur in aliis
riis

translatio. fasiis bcati episcopi

depassione sancti

De hac uii et mdrtyris agemus ad dicm

hacdie Antiochix passi essc dicuntur.ln suspicahis nominibus crrorcm irrepsisse hicc contur Fiorentinius. Nec absurda est nam primo Mediolani celebcr cst jeciura Gervacultus dic iOjimii quorumdam SS. qiiorumdatn F siiet Proiasii, et die'2% julii
:
,S'.S'.

Nazarii

ct

Cclsi pueri

dein in iisdem

xxix novembris. qua priccipue coliiur, hac dic ut Stcphaiius Orosius II, rex Serbise, eo disputabiiur colitur a Serbis. De
sanctu.s

aliisque Martyrologiis Hieronymianis ad diem iO jimii legitur: In Mediolano natalis

Urosio V, ubi dicendum erit de Stephano

addiem
S. Macarii.

ii

decembns.
annuntia-

martyris Akxandrini sub Dccio,

sanctorum Nazari, Gervasi, Protasi et Gelsi Itncn.Dehis sanciis acium fuit in nostro Opej^e Bollandianoad dicmVJjunii et2Bjulii,scripsitquecommentarium valdc proii-

fcstum inMartyrologio
tur.

Romano

xum

Puriccllus

(4).

Quare non imprudens


qui iUos eosdem ac in^

in SS,Alexaudi'i,utriusqueAnimonanx.Dionysiujet
Mercuriuj,

Deeoagemus, qua die iiemim rccurrit Marfyrologio Romano, viii decembris.

exisiimaitdus

crit,

laterculis scripios hoc die in Hieronymianis

arbitrabitur, atque etiam librarium Antioloco Mediofani scripsisse. Sed de his sanctismariyribus videat lector qux infra pagina 243 scripta sunt.

martyrum Ale.vandrinorum.ad

chiam

hancdiem mcnfioyiem facit Castcltanus.Nos verocorum gcsla iilustrabimiissub die quo


in Mariyrologio

Romano laudantur
XII

Petri et SS. Januarii, Marciani, Marci, Martialis,

decembris.

Anlici. qui in Martyrologiis

Hieronymiunis

SS. Hero. Ater et Isidorus,

martyres Alexan-

femntur fuisse martyres Nicomedienses,


toni. (3> Espafia sacrada, de B;irandn. Coleccinn d XXX.V, p^ff,'. (41 De SS. doc.imentosiiicdito^lom. XXII, pag. 400. martyribusNaz;uio el Ceiso. ac Protosio etGerviisio.

<1)

DeMartyrolo^ioBrisiano in.ctatus Papebrochn.p.bO,


lt*55.

sanctisBrisinensibus. P.1P
07.

3,-

BnsiiD

C-i)
;

Lcggciutiuio
^'ita

di S;inti Uresciain, p. 61.

Cfr.

Sain/.

cdit. Bix-sciii 1S31

pag.

26'J, eilit.

o gesta di Santi Biescwni. tom. I. Bresciu ii<54. Coniinenlanolum de tribus

memoria

"
235
,

DIE TRIGESIM.V OCTOr^UIS.

mcmovia

eccplicabitur

infra

pag. 24 1 in

1'im, Jacobitlo
cdita,

SiiUogcde SS. Calendioneet Theophiio.^ Senis cuUum, inter S. Savinum cpiscopurn, hvjus dici nntnerfd Fcrrarius in sancfos

CafalogoSanctorumqmin Morl 'jrologioRomano non sunt. In Annotatis adjectis fafesancfiepiscopi iur idem hagiologussc hujvs

Fcrrario cf multis aliis ac S. indicis Hi.spcltatis, quiv in his Actis iiostris iuccm vidiiad dicm i^mnji. Quoargumenfo lis dircmpfa forct, nisi quotidic ferc obcia nohis csscnt Acta ah uno sancto trans/ata ad atium. ma,rime si homongmi sint. Quod autem Martfnui cici'

eadcm

sit

ignorarcsedem, suspicatasCHm fuisse episcopum Clusinum sedpr&imlem hvjusnoinrenimus. tninis C/n.^inis pncfxi.^se non Fastorum Senensium aucfoMaccdo (1) ct rcfiguias simul cum re7^es (2) refcnmt ejus
;

tas

numquam

c.vsfUisse dicilur, ccrtq res

Ansnni, Crescentii et VictoHs in cuthedralcm Scnensem anno 1107 ccclcsiam translatas, ipsosque sanctos Sencnliquiis SS.

non e.ft .Co7is'tat enim in ptanific prnpc Slontes Martanos otim fioruisse Yicam Marlis, ad orientem prospicientem Spoletum, ad occidcnfem Tudcrfum, ad mcridicm <ippidum ducate S. Gemini, ct nd scptcidrionem Terram de Massa.Quin imo illud oppi-

dum
(}.

faisse

sivm palronos

dclectos.

rudcribus Martanis icd>/icatum fuisse traditur. Awmj/mus enim. qui sigtis


c:c

Marlaui et martyris, na/a/CHi S. FoUcis,opisoopi inVmnostris ternporibus cclcbrari Tuderti hria


indicat

M. S. nomen indicavAt et opuscutum suum nnnoilli liomm cxcudi fecU {^i), tapidibus pturilnts,

Ferrarius

in

Catalogo suo

qxitms

inscripfi

ernnt

ad generati; ct recie, nam ejus festum inscriptum est in kalendiem 30 ocfohris Idem ad eam~ dario liturgico Tudertino.

ViCANI ViCi MAi^TiS, Tuderto pru.Timis. ridefurhanc rem manifestam fecisse. D MA /^ Qtii ricus idem sit oporfcf ac .^tatio A
TiS
inscripta trinis Hinerariis argenfcis a
u.^ique
.

dcm diem ex
hrcvitcr

illius ecclesia; O/flciis


S. Felicis,

narrard
;

proprns episcopi Martam,

Gadihus

liomam. anno

18.52

repcr*

quic narraiio indc transinf autem Haqiologium itaticum. Castetlanus

>arf,/rimn

nodum,qui hoc in Marf>/rolooio Vniversali, potius tenebrts ini'olloco latcf, solcit aut inquit, S. Fehcis In ducatu Spolotino, vil ut episcopi alius dc JanocEistro, .mlti Tuderti Quoniam in Marfyroscdis ct martyris. 18 maji legdur : loaio liomano ad diem, cpiscopi. qui sub MaxiFelicis

QuiC statio distahat a Mevania tis (6) XVllL (Beva^na) XVI P. M. et a Narnin ah hoc locorum adviamFlaminiam. Atquc

ordinenondiscrepnt itincrarium Anfoninx Pircnum dcscrihii'ii, uhi Ucr ab t'ri)cpcr quoque Martaiiam sire Marlentur. Civitatem testimonto sem olim dictam fuisse Tncili ooluU anongmus; scd commenfa' confirmarc toriscuJusdam.nonTacifiretulitvcrha.Melior auctoritas est

Spoleti sancti

miauo imperatur. martyrii HispeUi, (uhi Spoletum loco

palnKunadeptus est
vufgo spaio

tnpis turri erctesiic S.


insertits, si

Henschenmsnosferad scripfirm fuit); dixit Spaiade S. Fdice, cpiscopo hanc dicm (3) dircrsum eum martyre. Ubi ostendit
tensi

Mariic in Panfano inquo quippe tegnfur-.R. Q. VV.

genuinns.sd;

CmTA-

esse

ah homonymo, Vasconihus
,

cujus corpus SpaUUi


et

TVDFIi TlXnii VM TiS MA liTA N.i: L. D. D. Xon nusim MiliCi AXTOXiyi civilatem ifaque cum Donnola affirmare

inDatmafia

.scrralur,

numquam adSpaqaicrit sifncS.

mdlos Martanam imaginarinm esscndcoque

'nmin

ut ptaccf f^drulafor.

hus,translafum:eidubius

episcopus, idem acS. Fctix, Hispeltas dicfus : non mufet ]L cpiscopus Martanus

be-

Quam si dcfur cs.se habere pofuisse cpiscoposcptscopos ve.ram,hinc tamennon sequitur ct S. liricftum itndem scdisse S. Feticem

am^^mare^idrersus Do.noUrm, Xt.namcivitateminK.ginariampoUusn.nm omnibu^ anliveram a sc depr.hensam Qaa,.huju^ scriptoribus .ncugnUauK ; hanc diem remtsU. \erci csamcn ad ingentem comrumtamcn nolim ca de re
,

drccnfcm

antifjua srnf, ufriu.n^ie Acfa neqnc iiursum auem neque mulUe auetorifatis videtur Hispelti cvstthsse

quum

negnri nonposse
aut
cis

letietiamnum cxstare sepulcrum S. ato corpore vacuum. quod cujusdam


sit.

translafum

An

Junocast^-um^utn olim

m^Lrium
fumi ciumn

scrd.rc,

er.

c,to
;

<i-fr-^P^
Ful-

lucis eccortatur

sed brcufer

mZZ<^''dam ceria indicaho. procui CnZincqnU ilispellum, non 7^osif.Lolimnonigm^i^f^^


uf
coltiqifur
ca-

imprums

a medio sciticet s^ecuio X, -'^^f^t'' anno i4nOin conr ctinorum ^nona^tcrium, Augusttni conrc,rentum Ercmitamm S. Gallis suppresswn, U sum, anno 1798 a Spoeuni quinquennio post. Augusfin,an,s
in

dccreto (-Onslan flum " 320 edito de tudts thtdem i/ sub annum r r.fA\. fl,'iwte S. Fctcis, episcopi

Vllconcessum PassiomsttsnUtudsuamarfgrolognim.ui quo det rcfushujus loci co. tegtfur : Prope Janum ad dicm 30 ocfobris i^io

Lauretanum ca-nohium

'.''''^ !"" '^"

'f:'^'. ^n^^rnuic
fuisse

loco

<M,u,n
:

mitatusSpoleUS.FeUcis.e,.isoup.

Usuardo aiquc cuuu. VZTc:ZlXa,,lJ^ar,,oaU,uCC,ian. a-cto IX ab fi ,.e s.itni


^^
^^^^^^ 18 mrt/i

n.- qui

quum

. m. episcapus c.v.tat.s Mai.sset

oui

mar-

i,n-ologi

ad

Li Lncn

dicm 30 ocloh,;s i. >'^'f''J^^ omise,-unt! tla '

i;:.usuTan,uinii pra.fectiprondeCu-.su ;,"moadcolumnamUpatusc.tmuU.sverhenabcnam anUctus, exinde m

''_f'"'

a. super cratcm f. rc.un venti uleo, p.-Lete.-ea

^^^J^;_

rcllLolo sancto Felicc ti^.maxime quod cjus Passio,

Marlanodubta Po.se-

di

S,on:,.

pag.

= ^^

.talOrai,-Hen2ca. Inscripll.

.:S;i;;!n:;,^^S.i:^^.ede.n.,.e,i..C.U.M.U,na

DIES RELATI. PR.ETERMISSI ET IN ALIOS


236

occubuit. Gladio prrcussus

Sed hoc elogzum,

omnem dubitatwnem reccn(h!s-cs( rjuam ut sit sac>^m cortoUat de loco undc acceplum menin illis Actis nulla fd f>us. Et quidem ui fi^c iranslatione : tio dc fmalinxmque peracta non staUm P^' "^^" vidcatu.
rium, ut nunc
conscriptoAda,
dlo

Crispmo /, die iJa- D fuerU acccpius pro S. qui fertur Ticim sedisse nuarii ndio tempus quod S. ineunte sa^ruto IIL Ktenim swvissimam DiocteII tribuiiur, ob
,

Crispino

tianieiMaximianiimpcraforuniper.secuiiovidetur in hononem- haud satis commodum marty>^im aris ac iempiis

rem sancforvm

poliuspos iUi volunt, sed Jumlatime^ occasionc forte

sJulo

monasterii.

Neque mpeilum,

^ncinum Fulginio, a Giano P^"';"""*" j^Bosvocwu majypam staf scilicet sccundxim romana duodecim; da mitiiaria

nonplus Zinde tam

Marroni (4) exiruendis. Fausius Antonius qui triplex factus didntavU unusne fuerit, disfributus, eicultus in varia tcmpora fuerif Crispini I et S. Crispim Ijanuarii nomineS. nomine S. Crispini 11. lll et die 30 ociobris docum.eniorum penuriam QuiC dubm ob His de causis videtur sancsotvi nequeunt.

facile fcretransferr^poH^^^^^

auam

luum

omnia adjuncta ex Vico Martis. Quat considcracerit lector^tadU^rjcntcr

Prxtermissos locandus tus Crispinus II inicr


atia.. llonl-orni,

Hcrborni,

Hiborni prm.s Turoaljtjatis


,

tualipsemetverisumliusnesdannon,inVico sedem c.pxscopaMartis olim erectam fuisse im:ertissim.is monumentis lem non nisi ex
coonitam
;

ncnsis

Majoris-Monasterii

dein

eiw^dem

^Zni tatentems(ubi
L;non
B
Wspeito,

omZn^.

in eadca. sedisse Felicem. sicculo


S.

{ut S.

Brictmm

IX mariyrotocorpus,quod G^am cotFelwis seputcrum

civitaiis archicpiscopi, MenarSaussr>yus{o), Bucefinus{r>), Lnni appcllani s^uciam dus{l)<diirine, qui eum RoUoNurmannorum dux, att Menarrtus,

memoriam

Gum

Gallias cosde et fen-o p.r misit urbe obsessa, oxercitum Borum

baccharetur, Conoma-

qm

lu-

,a^um sUMrianum

martijnum de huc devectum breviposi Aciis^ iiret recentionbus. re nihil dicatur in caus^ noQuumitaque iot sint dubiiandi agere de S. I<ecommentario

fusse ';--''7;>;^^

qua

ob inundaUoi.em ronos diriperet ; sed cum ^ non posset. Majusaquarum urbom invadero vastavit, multos Monastorium caide ot ilamma

monachos
batL^m

trucidavit. Milites S.
e latebris,

eduxorunt

Hehornum abquem duMs tor;

lim sinrjulari Maranum. quem episcopum dicuni lice adeant Fossemplura rolunt, J)e quo qui ei Donnoiam, .laeohilium Ferrarium.

tbesauros ecclesiiE mentis excruo.averunt, ut monacbos UUitantes sed patefaceret, aliosque

nvnl
et

ei Spoletanos, historicosquoque Tudertinos Stefanuccium, AwjuPefmm

constautiam labeianuUa atrucitate sancti viri reversi sunt; quibus ctaro va\entos,Conomanos perterrofacti corpus sancti capt.s, Turonenses
M-n-tini Antissiod..rum
lectis custudibus R.

Angetum Alcxrindristinum a S. Felice, 1'^ag^nn

prseterca

transmiserunt

cum
ct

de-

l^n, anor.jmum
anonymum

ciui

annoiim

Hoberuo abbate,

qua-

supradwtum Zripiuncuiam suam edidU, 1771 ei cierwam anni


ceatum seu Passionisiam,

(siquirorte sintjejusdem wtas.professio aliaquenunc S Wonl-hus. cujus quondam die^Oociobns pl!le iynoranlur, nuncucolcimturinStevension parrecia.olim
r^ata Stovnstuune,

mcam

^a^
/z-

qm

anno IHOu

qui de strage erant tuor et viginti monachis, canonicis ccclesKC h. Matresidui, duudecim bnr?onsi\)Us (bourgeois notini

et

duodoc.m

suum Futyuudiprcto sukiccd,eiaUos


sancfi inocjraphos.

iables)

G'^^i.^\-^o^\(Cluiieauncuf).m\o pacato
est, et S.

sac-um corpus Turuncs rolatum


l,ernus

Ho-

onmium

est votis et sulTragns crealus

m comitatu Ayr in Scoiia.


.-

800, ct rjbiitanno episcupus Tm-ouousis./nno amuMfs,ui 91^*rc/015 rc>/91G(8).tem,//oe/ Cluniacensi {^) vidimis, sanctus, N. Odone

dicata fuit : Quo ioco ei eccicsia cerfe d>c.i 1 Architjaldus in dipiomafe Quidam lego .//^7 Do et lctobris anni 1547 ommputonti Deo... corpus meum sei>e-

nam

v\vDom\m,rdjauctoribus Gestonrm Comdum CasAnderjavensium scnox sanctus (10). a


nuncupcticr, ieliano (ii) venerabihs
arlscribimus.

anmmm

iamen

Pnctermissis nonSancfis sed tatdummodo

liendum
stonne.

.iO, (cui Ibidcm singuiis awiis, dic S. Monachi, anghce nomcn oiim ct nunc dies Stxm-mncnet cupho7iiie causa

ecclesia saneti

Monaeh, dc Steyn-

Etenim ex nuiio monamenio cultum echisiorico nohis constare videtur, cenium annis ciesiasticum eumque publicum /uisse Urbani VIU dccreia Herberno
antc
sanctos aut detatum, vel alio iitulo inter beidrjs ilium censendum. ac Bonedicti discipulus ot ahus
S.

S'Monk's-day

supptivafio puijlica kc'saay) /iebat

respcre

horbes ducehaniurchoreic. AdditAlexander parochia Sorn terram cm noea-istcrc in


Ticinensis, hodie fesium S Cv\^mxin,episcopi h"jns difvceseos cierici. Dicitur ceiebrani ad atirmm scdem Ticinensem ab anno 275 S. Epiphanio I, temasse et 305 defunclo ictnpium SS. Cosmss saccfium S. Ct^ucis ac
'

Simpiicms,

men Auchmannodnl).

humonymus abbas
recotitur
hrjrlic

Cassinensis, quasi sancfus

..

in

snpptemenio Menologn

quidcm Gattola Bcnediciini. Krasmus{i2) beatum mmcupant aliirjue eum sanctum aui non cessissc videiur cen-

mlhichonorei decreia.Certe tumannis anfe Vrbaniana


s^-ecuioAli, Petrus{i3) diaconus,qui scripsU iila iaude. absiinei asingidari

ei

Jjamianiicdifica.^seC>).

De

eo sitcnt antt-

VgheUusCi) nonne qui scriptores. Dubitat


otScoltischSaints Forbes, Kalond.rs
p.

412

lii

(i) Ale^v

Gu.ll.,SanoU,=u-.Fpio,.sc,p.n.emil505.R^ fsMa,u..I>.aSacra.,>arlJ.Vg.l^4;p-t-Il.patra60.
Capsoni. Memoric ^"r""'"'
t3)Italift saei-a.

171.- (6) Menologium Benedictinum, Benedict.. pag. 727.,7> Martyn.logium seq. tertia. tom. XIV. col. 45 et Christiana
pnt?.

png. 745.
^^ ^';
.0)

'"

B.hho-

islo.-iche <h 1'av.a.


,

tom.

II.

pag. 103.

tom.

1.

,n-o col. 10.8.


,

,A) '^;

no ^i^e ecclesia et

se-10, Galli. Chr.st.anu theoH Cluniacensis, col. 118. Un.v rsc 1 dl. Ma.-tr-ologe cunda. tom. I. r^.. 740.

Commeutarm. S \. ^^episcopis Papiensibus J Januan., pag 3.0. Ch-. Acta SS.. tom. 1 tom. \11 JuActa SS., ^^^^-T^' logium GaUicanum, pag. 7i>5. Cfr.

m-

Dac

-12i Historia AbbatiiE Cassm. -Ml3t Maius.Soriptt.Vett.. tom. pag.l2.


988.

ns.s, pn

M,

part.

U,

P^'^-'^^-

Nanteri

DIE TUIGESIMA OCTOIJRIS.

237 a \\ione
et

ahhnHs monasterii S. Michaelis Nanteri Lolharingia,annocirci(eriOU mo,Hut,ad m Mar^ hanc diem inter beatos a Casle/kwo
.

Sanctos hujus Ordinis numcratus fortmno U), Hastivillio iT^). Auguslino scripfores Hieron>,mo Fabriifi)- Scd hi
indicant

mm

lyrologio Cniversaliinscribilur
cet

\ertinuli-

Casiellamis eximiie

prudentm mr Mrit,

^mcientiaiarnennruinnenfa nohis non sup/mnc peditaniurutservoDei innostroOpere Qui vero res gestas honorcm tribuamus. ahisque pluNanteri. sancdmonia, ingenio
ribu.^

nuflum honcstatum:quin el stnbiliendani ,nonumentum ad hanc rem Quapropler cjus antiquum proferre poluit.
MittareHi
{')

eum immemorabili cultu

/\usse co-

Pnclermtssos Iwjus focus i-ideturesseint^-r


diei. ,..
.

Ugustinum Calmetqui
Petrus,
stis sice

dolihus clari, cognoscerc velit, cas enarramt (1). veCuculus agno7nine, a singulardaie

adeat

suntpto, ah avc(nescio quade causa) memoratur hodon<o Colonix Agrippin-a, /astis Casinensidie uiSanvfus in pturibus depcere vidctur, hus Sedin hisantiquitas irbaniano. essepossit casuicxcepto
ut tocus

1 dfarienRaynerus, inonachus et subdiaconus Brafmntia, ftac die memoratur, quod si^i in piam mordrca Omnium Sanctorum festum Vilfanensi,^ tegdur in Hi.sforia

fem ofnisse
liaissii Qii

Assignii, in Viris dfu^slribus Cisterciensilms UtctarioadNalafessflnctonim Bei-

Etcnhn qni primus

cjus iaudes ceiehravit

Bcncdicli. in

OrdimsS. \nfonii Heredia Vdissanciorum Cafendario Cistercietm anni

Burehni, in Menologio Bcnedirlino

sieculi XIl moPcirus Diaconus, notissimus in Libro de ortu et obitu nachus Casinensis,

aJiStiyici omiusiorum cwnotni Casinensis, Beati. Et Erasmus nino a titulo Sancti aut Casinensis ubi Gattola inHistoria aijbalne

in Martyrofogio Gcr1689 minoribus fypis. CJwrfe alusmanico BcnedicHno Hcnedicti alupia hujusmodi fihris. Vcncratione

oe

rccitat

iocum Pciri

IJiaconi,

tum nondum

prosecuti esse monachi Villarienses ridenlur apud llenruiuczmm coiiegamsuum;nam (sct' cx Chronico fegdur: Tunc

edUum (nam
librum in

quinquaginta

iucempnmum

Mai) nude cum Idem iiie Pet,^sDiaconusdiemmortisnon quod silentium manife^to designaverat
:

f/>^ dedit cardmaUs Cuculum appcilai. Polrum

Tf

in Annolatis monachi crines ejus iibsciiiccf post mortem) rcU<iu.aruni servabant. ^ed dcrunt ct loco quiC in nuum htCC in Ilistoria Viflariensi,

c/rusissima faudes vencrabifis Uayneri

est,

omittantur; ncque

letas iitius

Chronici.num-

in ejus nataii est testimonio

mhd

.^mgu-

quamextotoediti,
narratio ofjsinvrior
neri

Uwon larefuisseactum.Quin et Arnoldus accensanvtiS Quiprimus anno 1595Pc/nim inter aemerosinAppenluisse videtur,eum seu iibn 111 Martyrologii Benedictim
dice

signi/h-etur. nofns nvc en. Uuyest, qunm ut ca \

1U2U lh'go Menardus.

Ex arhdmosuoGa-

demonstremus. cullum fegitimum essc iffuslrala inserfam InSandcri Brahanlia Orhun I dfaiabeflam invenies exhibcntem quatuorexpra^ajnus m-is rie^^cscu viginii /torueruntomncs in Viflario
nui sanctifaie
liluio bcat. insionitos,
el

P^^tiel Buvelinus prcmus

^-^\ "

"

loriamco^^ignavit ad 30

octohr^s

qu^m

nimbo seu iumme aloriajcir<^mdatos:quosinterctmmmne.


rus

Verum

deinsecutisuntainpauci^scUtcetBen^^^^^^^^

anm iliA, a ctusCherte in Marlgroiogw auclor Descmpiwnis centumahhinc annis cataiogo Montis Cassini, qui in
hisioricic

neris qute

rc/crriposscnt,s,.cuU M Ilcxor.
antiquior.

ha^c

imago,

uti et aliic

hujus ge-

diisnon

.Cassinensiun..anctui.uni.i!Iustm
ad sxculum XI Donauwerdensis qu. anno Contra monavhns 5.n../.VVmu. C</ c^ 17^0 Mart,roioga.m 1855 tlimsve Pctrus leckncr qut anno
et

^xiitcndum.

Cu.ulun^ revensuil S.Petrum

/uU Adde quod Rayncrus non quorum sacra an po^a ineomm numero, tnmarmonmm anno 1509 e veteri fumulo Z^umenfurninsaceiio^aahocrnagn^/.^ rurard abfjas lUnO^-nato,

esi

neque

su//u-ien.s

ad

inter

Vrbanianos

casus cxceptos ad-

trans/ercnda

G ^

stiaiasecuiusest, omiserunt memomam. Ex quibus

omnem

Petn

n-^(8) -e/a uicorporis ':::^Uusnonsit.Den^uminMarlg^^^^^^^^


/msse conscnImVifiariensium videfur ccenohii/n'at,ssru reneZumet quod istius est auctum, ifilhJriris fcre ommfjus

cfcvatumis honores

ommbusap-

neque ceniumaniTe pinrn monackum decreta, ^eq^' alte Vrbaniana ^^^J^ adeosanctum fuisse vocatum,

CucuU

i,rmissione

[;:ZurnmOpcrcnostrocinonCSsen.s.
inlpr Praitermissos.

nZBucelini

C,a,-uit circa

annu,u

loO), ^cd

Zcfanfnullo

paclo

,;te inte,- ca.;,tes

re-

prope

R"'''^Z7a

im

na,nianus in
e,-euta,.un t-evia,-io yita,-u,n
, r, I, l'i'-

0. S. A.,

.lulcnsee, tom.

IV '^

me l"^^'

ir,9.

Cfr. Sanl.

H"ati

'"<'1I"

Ujymu". Hiero-

,,,,,

ai

!!''7:"sr;'nfcctan;

C--'";- ";^;\,,uyc..e VUIor.. ,ag. ilT. c,.on.con .yU-.v. ongo .t


aliique

ctt.nobndeIl"^l-Ptf-''"-

238

PR.-ETEUMISSI ET IN ALIOS DIES REL.VTI.

aliique.

eo fere hic repelenda fbrent, qi'ie fuerunt de primis llicetanis cretHilis dicla Opere noslro ad diem 28 oclobris, inActis in conr/regationis B. Joannis Chizii, ejusdem

Dc

iertiarium, aSancto Petrode Alcantara ad Deuhi convermm, et Elisabetham Vereytaudatas in ckeii atiasque Clarissas c Betgio,

rem non

pubticum cenviri^ scilicet itlorum cultum ium annis Urhanianis decretis antiquioexccesse, et si heaii Chizii ca-^ius

Pahneto spintuali Patris Bcnigni Fremaut. Alvarum Semcdum, in oppido NisiC direceseos Portalegrensis in Lusiiania natum, ad hanc
diem 30 octohris Menologio Societaiis Jcsu Guithermi/ (11). inscrifjit R.P. Eleshanus de Anno 1602 Alvatnz.-i agens annum decimuin .^cplimum, in Societatem- Jesu cooptatm
plnlosoplnx operam daret, misnangarit. sione Indica impetrata, Goam contuiU, uhi Saccrdos factus. in Sinas sese circa annum religionis caihoticie causa passus est. De1017 crudclissima iormenta
fuii.

a toleptus sit, id ma.Time repetcnduyn esse papx rantia aut approbatione Alexandri

VlJex famitia

Chizia.

Jacobvis de S. Feliee Ordinis

eremiUirum S. Aucorporc integro piislini, multo post mortem landatur hodie in repertus, cum Beati titato Epliemeride Sanctorum UHus Ordinis con-

Qmim

Sedqui scripta ah Auretio Knippinga{i). est, hactenus decreto anno ICIG r?7 funciiis
apostolico intcr coelites relatus non fuit. Hcrmani Ogier, canonici regularis PrtemonFtayidria, siratensis S. Nicolni Furnensis in colitur hac die in Ephcnieridimemoria

portatusfuil Cantoniam

et

indeMacaum

re-

ubi incretcgatus. Scd iierum rcpetiiiSinas, tabores, usque dibifcspro Cfiristoe.rantfavit

dum anno

pia bus Hayiologicis hujus Ordinis

(2).

Carla Tour. primo monachus Portensis in diwcesi UcUiccnsi, dein tusiic beatus dicitur. p,\%'fecius totius Ordinis, B quami^is numquara ei videatur fuisse deSanlatus cullus ecclesiasiicus aui publicus. 1258 (3). clissime obiit die 30 ociobris anni servos B. Petrus Florentinus, anno 1455 inier Virginis pie vAta functus, celebratur hoBeni.irdus de

simo simo sccrio, pfenus ad cretwm, (12).

1058, tetaiis sux anno scptuagcteriioei missionis Sinensis quadrage-

diemm

e terra

migravit

Franciscus de Almada, Lusifanus, viginti duocietatis Jesu, mortuus est adafe annorumhacdieanni IG^oS, peslifcnim,

schoiarisSo-

rum

E
,

Ehoraccnsi nosocomio pubiico decuminservicns.

benlibus

Quam
ct

ChristurnDominum

e.ximiam erga Deiparam pietaicm a

U.

tenerisunguicutiscoluerat,inSocietaicJesu

die

cum

beati titulo

mMenologio Mariano(4)

honestatur in illius Ordinis. Eadem laudc Servorum DeipaAnnatibus (5) eorumdem


ubi anno 1452 mortuus iegitur, et in Calalogo (6) hagiofogico Heirusco, necnon in
rfc,

ad extremum spiritum ynirifice aua'it (13). ieAdamus Mankowstci Polonus. nobilibus,scd


'Aabme, nuis fortunte parentihus, in oppido natus ; fiac deccm feucis Cracovia dissito, Silcsia ab hx- die 'SQociobris 1604 Giacii* in
reticis refigionis

Glat?;.

Tempto Sacro Leonardi Cozzandi (7). Sed non videtur hunc lilutum ot)linuisse centum annis ante Vrbaniana decrcta ; adcoque nomen ejusnon tegilnr in Catatogo Servorum
Virginis inler cadiies sicculo XVI habitoruni, ea-cuso in Actis nostris ad dicni 24

causa Roma,ubifiminaaposloficai7iviserat,.socto

occisus fuit,

quum

B.

M.

Alberto Lashio pairiam repeiebat. pientissimi martyris corpus'solemni funere, eccfesia die 23 novendjris cju.^dem anni,in scputtum fuit. AtJesu Gfacicnsi
,

Cujus

Societatis

orlobris (8), 7ieque

in Calendario vulgari

que

Ftorentino{d). Joanncs Calerus, aliasdeSpiritu Sancto, hac die

anni i^Ai, simui

ei tres

juvenes anongmi,
,

desumpta sunt ex narratione qua?n Heribcrtus Rosweide scripto testatur fuisse aidhcnticc ad provinciam Poloniic Socieiaomnia domicifia tis Jesu missam ei per
fi02C

pro Christi tertiarii Ordinis S. Franrisci quibusdam aposiaiis Indis crudetiter fide a
certamen,prteier Gonzatrucidaii. eos beotos fja/n, Burezzum ei Arturum. qui

ejusdcm Societatis (fistributam a

sociis

Gfa-

Eorum

cii degcnt ibus {iA). Redcni' Josephus Passerat, Congrcgationis SS.

dicunt, quamcisinter martgres rctati


sinty

non

narrat Hueberus.

Franeiscus de Alalpanio, Comptnii, Robertus Prevostus, Leniovicis, et Cecilia monialisXo' laterrana laudantur suh hac die ah Ariuro,
Iltfcbcro aliisquc hagiofogis Franciscanis.

nalusanno 1772, in S. AfLiguorio sodafes a ven. servo Dei phonsi de ^ Cfemente Hoffbauer anno 1700 Varsacitc in Pofonia coopiatur. Anno 1820 constituitur citra nionlcs Congrcgatioms vicarius gencptorisprcsbi/ier,
raiis.

Anyio 1848 adatc cl faborihus fracfus, exturbatur a refigionis Jioslibns cx Austria,

Culluqttidcmpublico carent,
occisi
;

u(i et Fratres

amio 1242 ToSte.phanusct Raymundus Didacus ^nortuus anno item tasie in Gallia 1470 Tauri in Castitia, quorum meminit
Hucberus. /U/(/c Franciscum Florianum
(10).

ubi domicilium hafjehai, venit Tornacumin Befgio dimiititque munus suum. Quo effccio,

omnibus omnium viriidum

refigiosa-

rum cxempfar, vitampientissimamprotraxU usque ad diem 30 octohris anni 1858(15).


dcJesus, Assistauco
Franco.
UI.
d.:-

(1>

BpbemeriaSiinclonim Ord. Ereni. S. Augustini,


(2)

p.-itr.

Portugal, part.

II,

p^g. 381. Clr. Cinna,


lib.

83.

Ocoigiiis. Eiilienievidcs Hagiologicre Ordinis PrtE-

Societatis Josu. p.ig. 44; Sotucl, Uibliotlieca sci-iptorum

monst., pag. 311,- (3i Dcpcry, Gum/.ia. Atti de Santi diocesc dc BoUey. tom, II, png. 40 (4, ftlcnocasf di S.<ivoiii. tom. V, piig. 51. roale
;

HistoiieHagiologiquodu

Annus
I.

gloriosus. pag. 250;


VI,

Bai-toli,

part.

g 74, pag.

1U4. edit. 1829.

(12)

Cordara,

dcUii

Historia

lopiiiia MHnaniiiii seii


\\

geta Sfluctorum Ordiiiis Servorum


11.

Barbosa,

Maria* Virginis,
Ciitalogus
')

t.

pag

25r>.

- la^

Giamo, Annalium
,1

Servorum B. Mariu;

\'.

Centuriie Quatuor. tom.

pag. 4S0.

(G)

iiag.

44.

Agiologicus Hctruscus, Uomte 1731, sagro lempioServit-sno.Vicnnw if>?3. iS)


pag.S83.

Act. SS., tom.

X Oct.

- li Santoni, Diario

sacro

pag. liS; tora. I, tom. 1, pag. 113; Piitngnaui,Mcnolog.,LugI.,pag tEJ3; Nicolaus Antonius. (13. GuilherBibliotheca Hispana uova, tom. I, pag. Cl. 14) Frauco. Annus gloriosus, pag. G48. my, piig. 380; Matl;aS\victych Polslta. part. IV. pagCfr". Jiiroszewicza, Vic et Institut de S. Alphonse do
Socictalis Jesu, part.

Bibliothcca

Lusitana.

23S.

il5. Villecourt,
Ill,

Florenlino, 1853, ilO) Alazzaro,


pail.
11,

tom.ll,

Leggendano Francosc, pag. 281.- (U) Meuologe de laCompagnie

Liguori. tom.
la Belgitiue,

pag- 375
129.

Wilmet, Calendrier

Hist. de

pag

Hac

DIE TUIGESIMA OCTOnRIS.


A.

?39
in

Hac die quoqiieobiitsnnctusAmdaMicbad, lUix supremuscopiarum regum .Ethiopi.i:, Zara Yakob, Ba-eda Maryam et Eskender (Alexa^idcr) (1). Hujus sancti viri patri nomen erat Glaudius (ivthiopice : GalawdeicoxJ, ct matri
Elisabeth (Elsabeih)
bant. Natus est
illo
;

sepeliri

jussit et
crigi.

ejus

memoriam

luunu-

mcntum

atque eliam ejus pueros honorari; cosque amore proseculus est. Posteu rcx
noster Lcbna Dcngcl, audito patris*sui Ha-eda legc proavi Maryam (mortnianno I-ITSJ teslamento. quod

qui divitiis et fule tlore-

cum

eo remanserat,corpvis sancti viri ad thro(in ccclesiam


catfiedralctn)

vir sanctus in festo qua-

num.
jussit,

Domin;u

tuor animalium
tivitatem,
ecclesia;

(2), appellatusquo est .Vmda Michael (Fulcrum Michaelis). Anno post na-

Nostrio defcrri, ibique


ut

famam

ct

regum mcmoriam

scpulcro condi
consccpicrc-

circuinquafjue repens, in
sancti Michaelis

mediam
pervcnit,

tur.

Ilactenus S)/na.varium

/Ethiopicum,

partema

quod nobis
^Vritjhf
:

ibique,omnibus nescientibu^ij tresdicsmansil.


adeo ut parentes

cum mortuum

putaront ct

iti anglicum vertit doctissimus de quo docitmento hatjiolofjico in Commentnrio prierio Acfis ^\S'. Athanasii

sine intermissione lacrymis prosequerentur. Deinde cum sacerdos thus e media ccclesia
quiereret, infantem

etlrenis infra acturisumus.


lcctor

dentem
esset

invenit, quin

impavidum humique scpavimentum uUo modo

immundum.

Parfiites abduxurunt

eum

et vehemcntL-r gavisi sunt quod vivum eum inveneranl. Ex quo tempore in sapientia et doctrina profecit, donec eum reges omnium

Novent tamen Sijnaxnrium primifus a Copticis arabice fuisse scriplum, et deinab .Elhiopibus in suam linguam vcrmm 7ionnullisque sanAmdic ctis auctum. Jam manifestum esl laudem S;/naj'ario Michaelis, Michaelis episcopi Atribi ei Meligi, ah yEthiopihus
f^iissc

superadditam
eaAilai.

iUim e codicibus aravia-U

suiu

domus operum magistrum et ducem con-

bibtts

Adde quod

Amda

stituerunt. Justitia sua et elecmosynis factus


est pater

pauporum. Item suo sumptu omnes ecclesias rostauravit. Sub ejus rcgimine miserorumvexatoresviriquc improbisesee medio proripuei'unt. Adhibitis tum jejunio, tum orasanctisque juvantibus, paganorum tione (Arami) civitates non semcl expuguavit, do,

Michacl sub rcgifms Zara Jacoh, Ba-eda Maryam et Eskender, quorum ^yrimus obiisse feriur anno 1408, secundus anyio ^ 1478 et tcriius anno 1495(3); conira Synaxarii audor scripsil circa
(4).

annum

1425

Ex

ipso

Amdte encomio

sat pcrspi-

cuum

nec se regum potestati subjecorurit et vectigal pcpenderunt. Sanctus vir Amda MiLhaeI,cujus animus Deo amore b duvinctus erat, nunquam nisi sanctis invocatis,oratioiiisque aqua potata, cibum sumebat. Nec ullum diem quin sese in
orationis ar[uani

videtur addilamentum tempore regis hchna Dcnge/y qui in yElhiopia circilcr

fuisse ab anno 1508 ad 1540 rcgiuiril (5). confeclum, atque tunc sancli viri cullwn

cxortum

esse.

Duhium quidcm

est

fucritne

Amda catholicus,annon.

immergerot, traduxit. Pnoterea totam rcm suam iu sublovandos paupcres impendit. Qua benignitate perspecta, Deus ad
salutL-m animtu
t-

Certenatio /Ethiolegalos, pica rcgis Zara Jucob studio per Eugenio IV ,Homano ponFiorentiiecoram
ti/icc,

hxrcsiabjuraia, catholicam rcligioVA-Vi susccpil


{(^) ;

jus

ei

dedit opportunitalcm.

nem anno

eamque

iemiii

Quidam viri nequiores, eum, ut occiderelur, apud regem accusarunt.At rex, quia eum multum aniabat, nullu damnu eum afTucit. Tandcm negutio in inqiroborum eururn partes magno sanctumvirum exulem in plagam multractus,
tumdistantemiugurrimemisit.SaMctusMichael archangelusauxdiatusestfi,L-t,utnianducandi
et bibendi

1408 saiiem usfjue eo dum mortuo anno ejus /ifius Ba-eda Man/am sucZara Jacob, poslea modo abjecit. modo rcpecessit
s

sed

iiit (7).

Hinc non absurdc opinari mc

arhi-

tror, Amdam. Michaelcm nomen dedisse, et inse tnntam invidiam suscitasse,

cntholictcEccicsiic

quod sub

regis

Zara Jacoh proxi-

copiam haberet, pancm

et

scypbum

mis

successoribus lia-cdn

Mnrgam et Eslte.nSed
/avc cst

paradisum. Et quotiescumque Eucharistiam suscipcrecu^iebat,hanc priebubat. de cado alTerebat archangelus ei(iue


attulit, proniisitque

hicrcsim rcverdcr reliquam geniem, ad

sam.

imitari

deircctacerit.

coirjeciura.

Postua ejus accusatorcs conjurarunt,

eumque

Amdam

F Michaclcm lcgiiimo cultu /msse


Priclcrmis-

Ver^m qumn non sitnpertum

adduxurunt in regiam aulam et interfecerunt. Deum Atque hac ipsa nocte, unus ex iis qui corpusejus visum, et trcs repetimebant, ivit
c

cuangelos ejus corpus tbure suffientes c veritatem. invocato Dei nomine, jurejus rei
rit
:

honestatum, eum inter sanclos possumus 7ion monere sos rcferimus. Non verbis in lectorem de dubiis quibusdam occiirrentibus Suni jEthiopico Sgnn.vnrio
.

mdcm
a

hiec

: :

jurando tustatus
per
sunt.

est.

Ahi lampadem
alto

e ccelo su-

Hamar, quod veriimus

interior pars eccle-

eum descendentem
Rex

jam

sole conspicati

vero.sancti viri egregias doles animo est, pacolligens, ejus occisores cxsecratus

iXpro quo

subjici?nus fekr, ita ut signi/icei


,.

Amdiu lamque prohibuit quominus in posterum unquam detesUrentur niemoriam


t

cWcnu

amorem; quodlegendumest Yaatenu:


vaporare.

su//ife,

Michaelis

sulemniter corpus in ejus majorum supulcro

(DCfr.
in

W.

the Synas^irnmi, veteruui nov

Bntisli niuseuiii.

mss. Wriglit, Catatoguo of tlie Ethiopic 'Si Cfr. [">? ^Il prn--f Mensis Hatur. 8, a|.ud Mai, Scrii.lorum
.

l^!,

coll.,

(3iSappeto.

377 43P.

(*'

lom. IV. png, 100. et .-.pud rI.os. 3i>4, Viaggio,.. dcir .\bissmi;.. img. Si, Acta SS , tom. XII Ocl pag. ^33.
,

S";
l^-IS

cq. !'(? 1\ adann, iUlot.o<i..pHp.:J-;5ot ot .c,. Conc. tum. XIII. col i-^h Ul...-. i. IJli;. p.-g.Jtaymddus. tom. IX.nno otseaa - M

^^-

DE

240

DE

SS.

CALENDIONE ET THEOPHILO.

DE
AtlCTORE V. I). B.

SS.

CALENDIONE ET THEOPHILO
MARTYRIBUS NICOMEDIENSIBUS

SY
8 Unica.

LLOOE

C It I T I C

iV

origo Marlvrologii Ilioronymiani


ot

ct

natura. SS. Ca-

leudionis

Theuphili nomina pcrporam

aliis

sanctoru ui nomi-

uibus in

lastis sacris perniixla.


rias

Mortyrolo-

Qunm
ipsi

gium

Ilicro-

agere de marhjricx laicrcxdis mlgo HicroIms, qui, quod passim cl 7V/mianis dictis innolucrunt,
laboriosa res
sit

easnonianiumvicinis diehus, sed smpe passtm priiisdem, gcminaret aui irip/icarei, Compi/aiionem Ita/am, semo loco referens

poxt mctlitiin

sa-culwn

VIII ronfectutn in Gttl-

quod

a/iqna anno 1800, noslro vcrsalos.Acccssit lu.r

non est jlicroni/miani appeilari sotenl, opere moncam /cclorcs aliquanfisper in

cundo excerptaposteriorascupcjora,

ct ierlio

liisexsupcradditis comjiilalione

quum

lialact duo- scriplum.. bus nui plu- tum nominihus aliquot ribus exccrp- Persarum a/iorumque
tis.

UartyGuillehnus Wrig/Uius edidit aut V grtece rotogium Si/riactim., sxculo IV aucscd syriace versum ei ad finem
sanclorum Sgrorum,
orienlaltum, exaraVcrumtamcn ncque hoc

ma/a. HincComexcerpia priora seu minus quod hodie v^/gari nomine piiatio Gallicana, dicimus, Mariuro/ogium Hicronymianum

Jiaiam atque ex- E comp/eciitur Cbmpi/ationem memoruv cxscriptie cerpta ; quibus acccdimt seeculi \ II pariim ex Marty rologio Gat/icano
aut VIII, partim cx Passionibus

mariyi^m

atiisquciibris.Atquehorumpieraquemsancio
/ocis, Galcndione (^usque socio, ui ceniemsa/iis

lumqueamio

412.

versiolaiiipsumMartyrologium, ncquc ejus Marlyro/ognHicroprivluxii concinnaiori Martyro/ogium scd aiterum similc

nymiani, quvemuUo Syriacum.aut hujus versio latina, nataltbus nequc 'Pluraconiinchai nomina, scmper contenxebat. constitucndis cum pnorc Thrasea ad diem De qua re dixi^nus in S. noca /ux, ex quo inter 07 octo/mis. A/laia csi suUerranete recenscndum tomum II Roma^ de liossi vidi hanc essc equiiis

deprchcndimus. Syriaco U hngtu 2 In Mariyrologio itaquc memorm KhvenU ad hanc dicm Nicomedix
;

secuntlum Martyrolof/ium Syria-

verum nomen cum, hodie diun ^-i-r-^* conf.>ssori3 aujus dociissimus ediior, cxhibci S. Gledonium esse suspicatur sed compiaor CulemlioiieiH quasi scriptum csscl^.r^^^; prior seu ttaius, Hicronymiani
Mariyrologii ex autqui ei subministracU iransiationcm laime GalenlegU ^o-r^*, ci scripsU
syriaco,

e^^ditissimi

Hicronymumi, ut duie rationem Martyro/ogii

dionem.
es^ict

altera in Italia, alracix siul compi/aliones, scu Ita/a collcda esipost lera in Ga//ia. Prior id medium sivcu/um Vpariimcxkalcwlarus ii/o Syriaco aut cxejusdem est exMartyro/ogio cx Indicu/is Furii Pht-

cum

hacopinione faciie

duhitaoi taniuium nonne Nicomcdiensi^i S. Claudianus, mariijr ce/ebraius sed ab S Victore die C martU recessi,qua2 quippe nulia

Hquidcm

.-

niiaiur auctorUote

.-

nam

ct

syriace Ciaudia,

iransiatione laiina,

ha/cndarus ioca/ialiisqucrastisRomanis, cx ex Pasct simiiihus, pariim Africano, Italis


sionibus

mariyrum

a/iisquc /ibris histoncis.

G avirova/dc imperito, qui pieraque iocorum scrtpsit omisitnomina ct partcm dumiaxat hoc manominum sanciorum ; scd cujus in sanciormn xime apparet ncg/igcnlia, quod vicimcmorias sivpc ah uno dic transtulit ad sec^tus pessimam nos. Quam cxcerpiionctn
,

Ex hacdcinde compi/ationc faciaesiexccrpiio

quamquam nus scribiiur ^ai-?a^^. Deinde nomen insolcns esse faiendum mt Galendionem noco Steapud Gnvcos, utpoie quod neque in ncque in Papii no?ni^ phani Thcsauro grseco chrinum griecorum Lexico reperialur (1), moribus non ahhorrci ; nam stianorum iamen occun^nt in Mariyroiogio Hieronymiano Ca/endionesAfri, Htspani et compiures sancti su/^scnpsit Sardi, adeoque Synodo Ephesinx
ChaicedoCaiandiOy episcopus Antiochenus. Ha/icarnassensis, et Synodo Ronensi alius quod ma7tx anni 503 a/ius icriius. Quid Pontiani repcrU Bo/dcUus(2) hunc c^meterio

novos iixvos adesiaiius librariusnonbonus, nomina detrahcns. dens 2inori/ms a/iaquc /ihri sa;cu/o VIII adu/to in

iituium
3

Venerunt

hi trcs

co//ectaneasimi/ia Ga//ias,ubi alia exstabant Adonis MariyroioOitohonianis, editis post

KALENDIVS FIL.
iyroiogio

E. E.

ANN.

M /iVP.
,^

^-.

giumaGcorgio: ad quos

propc acceGei/oncnseaDachcrio in dunt Martyrotogium Lahbeanumtuccm datum et Augustanum cxcusa. Hos itaque codices que So/ieriicuris cx his quum penes se haberet ctericus Gallus, novum Marlyroioconfecii postannum lo2 nomina rcpetens atque miscens aium, omyiia easdem esse memoxU. nisi manifesto videret
/i/jros

HieromjmianoBernensi, fquodmaBaptista de gnopere laudaHt clar. Joannes


Rossi
(3), et

In In sociis longe major di/flcuiias.

Mar- cum

aliis

pluribwi nominibus ;

aecujus cxemptar, sua manu dono dedit scriptum, nohis jmmi/iccntissime Moeruditus vir GuUlelmus Artidt, tum edendis sodaiisj legimus numeniis Gennaniic Januani, ad diem 30 ocio/n-is : In Nicomedia Marciani, Maxirai, Germani, Marci, Calendionis,

(1)

men.

Pai.o
(2)

EigennaWortoibueh dor Griechischpn


i

490.

C3)

Romasoterranca.tom.

II,

pag.XlI.

Osservazioni sopvii

cimcteri di

Roma, pag.

Tiofdi

t(

III I \

DIE TRIGESIMA OCTOIiRIS.


ti.

241

TiofiU,

iiem in Corbejensi mq)ore, I)ac/icrio{i)e(!i(o, priemifi die hiw legia mus : In Nicomedia. Jaimarii, Caleiulionis MarEusebii:
tialis,

Germani, Marci, Theophili, EsHiii;f/KOcoyirenit

nus apographo Kplernacensi. \it Jioynina paris Antiocheni adsint. Quocirca quum in Kxcerptis pciorilms ct posterioribu.<!, Ctdaulio et Thcophitus, marti/rcs JSicumedicnscs, ad

y"p"

cum omnino

Lncensc Florenfinii;

Epternacense vero seu Anfrerpiense disccdif

sequcntem diem iranstati essenf ct Januariu.s cum Marciano, omis.m certaminis paimtra,
.

aliquanfulum in hunc

modum

Nicomediro

primo

rcnirent toco, fwitc a compitntorcGallo

natalis .Tanuarii. Calendini, Marsiani, Germani, Marci, Tbeopliili. Et in Comsii. Maximi, Eusebi.

In breviariis priina

specie multo major appaturma. InGellonensi minore, rel soci07nim edito a Dachcrio, ha-c iefjunivr{Ti : Nicomedia,
Martialis, Januarii, Calendionis, Marci. Gorniani,

Nicomcdicnsibus marti/riln<s inuni.rti fuet^int : neque enim Antioclieni hac die aut se~ qucnfi in Compitafionc Gnllicana ali(rs duplicfmfur. Euscbius, (jui in codicihus mnjorihus inextrema turma Nicomediensi renit. admissus

non

fuissc videtur in

Compilationem
:

Ita-

Petri, Antici,

Marciani. Sat\irniiii; en<lrinqHC


et

in

Augnslano

Labheano

Sollerii, nisi

quod

in Au(justano Caticus ef in Lahbeano Gerinnni melius loco Antici scriptus esf. S. Nicomed^ia;, Autissiodorense hxc habet (3) se.d CnrJanuarii, Calendionis, Marci, Gcrmani
Atticvis
; ;

tam, nequc in Kxccrptis mrmorfitur additus dumfaxat a compilatore Gnllo ; KusehiuK (pddem i.fte revera mnrtur Nicomedien.^is cst.scd non SS. Calendionis ef Theophili socius, qui
.^eor.^iim

marti/rium

fcccrif,

ntquc hnc die

ct

b^ensc minns adscnbit. In liichenooiensi legimus


.sotutn

Januariuiu

yicomcdnv
:

In Ni-

.tequenti .solus recotatur. Ccrte in nntitpfissimo Katendario, olim scripto in monasterioS.GalH Ilclvetn, dcindc aucfo Sfnbulai in lictgio ef dc-

Anciaria Bedie, a comcdia, anlc toniiun II Martiiedita,pnrPapcbrochio Vatim eorumdem sanctorum mivninenmt : B ficanum et S- Cijriaci Jannarinm ammntiant Galcn(hfmta.rat ct Martiak-m liarhcriamcm Tornaccnsc dionem, Martialem, Theopliilum;
Janiiarii Calemlini.
;

a Martenio(;l) in luccm cddo, htcc hodw lcguntur ; Eusebii martyris ct in Verdinen-

mum
.si

ad

Theonesti niartyris. K\isebii niartyris, ^ Metius tnmen dic scfpfcnti, scu :Jl octobi /v hivc Bedam Florus, qui ActaS. Eusebii pr.r
(5)
:

S.

ct

GernialAcliensc Calendionem, Marlialem, Tornacense Theophinum ^l Irchatense vcro ct Sed ad ct Eusehium Africn'. assignant.
;

oculishalmit.adjecit :\n Nicoinedia passio S, suli qni tenipuivMaximiani impcraturis Kusebii


:

lum diem
ter

sef/uetifem in latcrculis Ilieronymianis

Maxentiopnesidecapilis abscissione marlyrium consummavit. Ad earnflcm dicm mcminerunl U.mardinis Grcvcnus cf Molanus in Auclariis
Eusebii inartyris. cujus
Pas.sifmis
gesla habenlur. KJus pturaexemplnria nohis pricsfosunt;

majoribus, propter paltestrx omissioncm,

m-

martyres Afros rcnire ridefur

S. Calen-

desmndio,ex Kxcerpfis Itatis posterioribus secundum Kxccrpta ptus ; et pauto infcrins


priora legitur
(lionis.
;

In Nicomedia Pbilippi et Calen-

Bollanex quihus u^ium editum fuit in Opere mnji. Pctrus et Atticus Nuvdinno ad dicm .30 ef (ut almm medienses martures non .mnf,

turmam
cxpungas
.^it

exqi^ilms^.
Theophilus
solus
legiii-

Kx

his tuto

S.

Gerrnanum,
episcopus Ca-

'""' '''

quippc (pd non NcquC p^famts, cnjus hodie fcstum af/ifur. Maximi htic perfinent. ufpotcS. verba in Comsa
atins

quam

per/mCHi. Saturninus episcopus in plunbus sanus est, cujus tr(mslntio hodie Calendionem rcmemorfdur. Pnv.tcr S.
fastis

lofo-

pfjstcnoriTheophilus. stai ifaque solus S. prwribus (ul (licm Kxcerpfisnegtcctus, in

fms

Maximum, martyrem Cumanum,

dcsifjnan-

31 octohris

qui, qmtm. a a"fl.Marcus quo(pte seponendus ; Kxcerptis Compilatione It(da (d)cssct, in binis
esse videtur cx onrissusest; quin etiam fictus hodie faslis S Marcello ccnturione, in multis compositore Gatlo inserius. celeljrfdo. cdquc a riMartialis mihi (pio(p'.e dclendi r Januarius et suntqua^n dentur,(moniamaiiicensen(Hnon

mut(dus in Pbilippum, atf/uea GreUsuardinis ad enmdcm veno in Aucfariis prcshyter.im. dicm in Pbilippum, Itomauum

Purum omnino

est

Marf!jrolo(jium

Oftobfj-

nianum: (/uod mm (ul diem^i In Nicomedia, rectc ad 30, sic exorditur


;

ocf,A>ris,

sed

nalalc

anno sanctorum Kalendionis et Tbeophili.^^"^


303 pcrsecutio
id

omnium mn.nme Nicomedue


tempus

Januarius

ef

Qui ei hodic in Januariusittc, (pu ibidem daniur. Ki quidem in Marfyrohgio Quasi antesignanus cst, ncque dicm in hxcerSuriaco, ne(juead sequcntcm fjuin immonon ptisprincipem locum obtinef ;
Marlialis legitur Marsiaapparet. Dcinde loco

Marcianus, marti/rcs Antujcht-m, liienmumiams laterculis lau-

nbsurdcad des.-evire ca-perit, haud amhorum sancforum referri posset pas.^io etiam (iHis lempori-

mnrf./rum. Verum cum vexafi fuerint, uhus Chrisfiani Nicomedite nostrve conjtcdendum est quanta aucioritas
turiesit tribuenda.

Dola Barre. tom. H. png. 20. ,U SpicUegium, edit, Aaecd.. tom. 35.- <3, Slarteae, Thesauru. (gjlbid . pHg

III. rol, ISflt.

- (4)

Ampl.

Colk-ctio, tnm. VI. col 077.

(5i Ibid

col. 085.

31

DE

Octobris

Tonius XIII.

242

DE

SS.

MARTYRIBUS AFRIS CGXX AUT CXX.


D

DE

SS.

CXX MARTYRlBliS AFUIS CCXX AIT


ET ALIIS

MARTYRIBUS HIERONYMIANIS
SYLLOGE CBITICA.
V. D.B.

CCXX aut 8 rniea PraMcr mar.vros ^ non vidcn.nr pass. ciblirHic-on^nuanis mcn.orali
alii

CXX,

hodie in codi.
n. Alr.ca.

quiAfricx mmChrisiianxMarJnter mnr- Morcellius, tyrologium Kcdenic ^/''"'"^^f^^^.^';, fasiisct MorcclU iyrohoio Hieronymiano aliisque hodicAfrim ^3- mart>/rum Passionihus soleriissime coltC' "''"'""^' xtindicai, iurmam propocium, inseruil, hodie hanc CCXX. Felieis,Quinot.. (1).- in Africa SS. MM.

Romanum
cioriis

quoqvcrcccptxis.ct inquatuorau- ducenUv,Bcda^reperius,numreiincndussd, dc- ^-J;-^^


11^.^^.

Jl
nit

fmircnonausim.Nonenim scripia fuisse in Compilaiione Hicrodcix-r hxc mcmoria

DonaU, PBt", Luciani, Victoris, Vitalis, Hermetis, Urbani, AtMai-ii, Januarii. Fir.n;.., Hccc ad rerbum dcLuc-.,
tici,

in Si^. nmniana.prioreseu Iiala,dequa supra in HicronyCalendione et .Theophilo ; nam quam cx ^ contractis, cx i/la poiius mianis

Fcliciani et sociorum.

de hoc mampulo Gallicana cxcerpiis, nullum itaquc desumpia exstat vesiigium. Vidciur
et in

sumpia cx codice Lucensi nuod hic ad fincm non legitur

Florcntinii,corcepto et so; FcUciani


pass.o san-

scquilur : Et ciorum ; sed post Attici Antioch.a JamiacUFeUciani cum sociis suis. In Corhcjensi majore Marciani. In codicc rii Et .n Afr.ca Dacherii iurmsx'- iia diciduniur ; centum vig.nti martypassio sanctorum numero ui in Lucensi rum. Item FeUcis. Quinti, dc,

ex compilaiioncm GalHcanam translafa Gallicano, anliquo quodam Martyrologio OitobO' Ottoboniano accedchai ; in quo

Quod

niano

quum nvmcrus CXX legaiur, auctoriias soliiaminima non cst. Ncque hicc aucioriias codcx Hicronymiaria; quum ei suffragctur
parie

vero cx altcra nus Corhcjcmis Dacherii. Siat

aiiamen

Eadem fcre loco Firma) Firiu. lcgitur. Et in Africa passio martyrum in Aniverpiensi : Quinti, Lucia.-, Luciani, V.CCXX
Item
Felicis, ctoris, VitaUs,

Januar.., Mari FeUcian. cum Firmio,Hermetis.Urbani, Attici. et Horumnonumim pars reperiiur

sequacihus reUqui codices HicronyAdonc ei Vsuardo.ei ci Adomianicum M'andclhcrfo, qui ci hos Qui plurihus conseniire manem scqui solct. CCXX qui vero non tam nutunt, reiinchuni
;

Pomanum Parcum cum

Donati,

Pet.-i

merumquam
ii

sociissuis. eiiam in lalerculis

Hicronymianis scd nuUa hinc ei Vsuardi inauciariisDedw


;

hreciatis,

imo
cit

tcsiium fulcmexpcndcrcamant, inier CXX ei CCXX, foric h-xrcMnt dubii CCXXX. Nohis cnim htcsiiaiioncm faet

facicndum codcx Bcrncnsis, quem magni supra diximus. Jn quo hti-c reperie^sc jam

affuiqei lux.
conservandi

duntaxat
stint, pra:ter

S.

Marcelccntu-

lum

rione*.

de hisprimum qumntui vi(iintimariyrum utrum turmaducentorum sequcntihus ,ouj<n^ singularis sit, "'" cum sinuuuu m o<i, an , vidctui qenda Prius omniJio affirmandum passwK Marturologium Otiohoviamun, quod s,m consp^mum hodicveronwximcpuriiaic
2 Quidqxddid
est,
. .

.,

mus:Ei
ni

in

Africa

DUCENTi XXX.
rii

passi sunt martyres numei'0 Itom Felicis. Quinti, Luca^, Lucia-

Petri. Mari, JanuaVictoris, VitaUs, Donati,


,

Attici. Pass.o Firmic, Hermetis Orbani, Idem occurrit sociis suis. saiicti FeUciani cum monasterii S. Cyriaci ;

in manuscriptocodice

est

numero CXX. Romanmn Parvum CCXX ei sccundum td In Africa martyrum CCXX Ado Apud Africam natalis ma.-lyrum /cCCXX roiiemnueCsuardus, exccpto quod inicr hosnulcahutum nm^^evo proponit; sed adjccit. nomen Felicis. QuincU alior^mcc
:

hicc

refcrt

Eodem

cUe.

in Africa. passio

Et

in Afrina passio

sanctorum martynmi ducenSS. Ffti^ 5it Felicianus, j^,,.

sanctoru.n

torum triginta (2). Qu.ncli, Lucie, Lu 4 Sed ad oiomina FeUcis. maximc ad passionem S. Fe ciani aliorumquc,

hcian.cun.sociissuisrftom?/.-^. Pridicscund

^^^^^

^,,^,,.

ociobris compilaior Hicronyjmanus ^^^^, Lucania sancti prior.^cu Italus scripscrat : In

dicm^Q

lus

Pncpostere cos
mart>,re
(s^ocios

Marcelto centurione, Tingiiano, junxit Wandclhcrtus:

cum

S.

hahmi enim passionis sux nullos

S.

scd ct ipsc lcMarceltus, ut consiai cx Actis); sed ducentos v.gmU, oi7non centum vipinti. hisejus versibus apparct

FeUciani et Lucu Sanecinti (Hyacntbi), Quinti, Exccrpiisambohus (Luciani. Lu^Mni.)- Wec in nosfra in SS. Lalen(dc quihus vidc item dicfa Thcophiio,)addiemscquentem trans-

dionc

et

/ata ei

minim

in

modum
et

distorta reperiiaut

qucmadmodumin
Terno MnrceUus.
Centuriam

ndeo i'./FeUx fransiu/it compi/atorGaliicanus;

idem
Chrisli ?alenlus .more.

sit

oFeUcianus,

pro moresecundum

ll

t.e. lllkal.

ca-lo Hipnan

geminanuiue sacnn.l,
denis com.tatus.

nov.

Marlyribus bis cenlum

et bis

aliera hacquxstione 3 (hii numerus (ut de Baronn in Martyrotogium hoc loco dicamj,
H. pag. 363.

Lucas Luc^ama3 ; bina Excerpta repcfalur cum socUs su.s idem valeat locum occupcf; ct hi itaque cum ac Qu.ntus ei Lucianus. Quum hahcani, nihU marturitms Afris nii commune sequcntes Africst assigncntur.
iteniest

quod

..>

Aca

chri.... .o,n

..,

AcU

SS.,

to,.

.1

Ma..U, p..

XXXV.

of,-.
:

p,g. VI.

^..^^^^

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.


item SS. Vic-

243
ccrtasse pcrhiiteantur.

f:erun5 S. Victor, qni et nd scqnentem dietn semel notnim' Victoni tor, Donatus durn uiraque Excerpta Vitalis prodit. non et out Victoriai. semel foi-ma Victorini Victor Xanfensis. Hodie enim aliusestacS. Luheco-Cohnie^isi annwi' in editione V^uardi

Romano, Nicomcdix

AUCTORB V.D.B.

iiatur

Troia civitale. quiu

Xanctis

clicilur.

auctariis translatio S. Vicloris, martyris; et in patroni noUolani : Translalio sancti Victoris.


stri, in civitate

Scd Florus, Heraciius ct Titus (omitto alterum Fiorum, cj- Ejrcrptis duplicafunij SS. Lucianict Uarciani socii non fucrunt, quuni hoi-um Passione de sodis nidla futi mcntio : ita ui ilH trcs ab hoc parc scparandi sint, et absurdn/n non ridcidur lcgcre : Luciani.

qua: Xanctis

dicitur./.v

SS.Gereo-

Marciani, NicomGdiai Flori, lloraclii L-t Titi el quidcm in antiquissin^o Martyrologio Sy;

Malnsiialiorumque militum, qui Cololulenix Agrippin.vet in mcinia martyrium qinbim-um ad diem 10 octabris runtj socius;
nis.

i'iaco Wrightii, .scripto

anno -il^^addiem 20
;

m
in

Sieronymianis /astisjam nuntiatus


Opere nostro

fuit ct

illusiraius. S. Vitalis, qni quasi

jannarii inter martyrcs Nicomcdicnses numeratur Florus. et nd dicm prowinuim 25 Titus quamquam in tanta Nicomedicnsium martyrum rnultiludinc plurcs illis nominibus eocaii

martyrMacedo e.r iisdem ilHs Kxcerptis ad qui diem etiam 31 anmmtiotur, ef S. Donatus, memoratnr po.sf S. FehiUdem q^ioque bis
esse ci^simum seu Felicem, videntur gcnuini prius in Compilationem Jialam marlyres, S.Donaaccepti^afque inde in GaUicanan}. Norioduneniussociusesf S. Felicis martyris
sis,

forie

mcnti esty Martyrologio


ilo

fuerunt. Scd quod majoris moad diem 20 octobris in Wrightii


hivc lcgimus: Antioclii:u, Silvani

nuniero antiquurum contos.>*orum; et Marciani Marciani patiesira in vctustissimo hoc ui


iia

monumcnto non
fur, sed Silvanus.

Anliocliiiu, ct ut cjus .wcius

Nicomedia) consiifuatur,.^cd non Lucianus dica-

pridie laudaii.

Vcrum nonnc Antiachnv dno

item Petrus, Marius^ ei

Nomina

Pctri. Mari. .lanuarii, Firma;

non

minus ohscura

Firma pro
Sijria;

Vcrumiafncn dclenda hivc imprimis S.Fivma. Eienim paulo inferius


snnt.

allcr mart'/res nominafi Marciauus e.rstitcrint, socio S. Luciano ^ cnflus (//V2(S octobris cum cum aut Siirano. altcr die 30 cjusdem mcnsis

leguniur : In Antiochia Jaiuiarii, Corbcjcn.si aiqui considerandum esf in codice Hna'. legi non Firma', scd majore Dacherii In ila uf prius scriptnm. fuerii loco SvrixsimilUer ad diOn 5 martii Antiociua Syriai
; ; :

Maroiani

socio

Januarior Equidem nihil alfirmnrcauduplicandum dco, minime iamcnparatus ad dicnun .'cpatio S. Mnrcianum Anfnm brcri Hwronymiam tiochenum, soia Marfyrohgii

vosc Siriaa loco Syrix

ab Antiochia .wparafa

c.v^

in

Lucmnum auctoriiafe; aui ad imhiceiuios SS. martyrcs Nicomcdicnscs, et Marcinnum intcr


quum
illud

Hieronymianis,

et in sancfiv

nomcn

convcrsa.
ct

Aique cadem

illa

die h mariii \\\v\

Man,

jam apparueMarii seu Maris nomina simul Afrorum; qui rcruni famqnam martyrum relait sunt, risimiWcr ad pneseniem dic.m Carthac.r Kalcndario quoniam,ut intclliyitur qnndragcsimaii Ecclesia Africana
ginensiH),
diamne
Hermes, U>
banus et Atticus?

decis Mnrtyrologium Syriacum, sil, aique quamvis eonim Pa.^sio conscripta Marfyrologinm longe maximc marfyrisilcat

bns Nicomcdicnsibus abundct. Marcianum, occur9 Posf Januarinm et

OiniltaKli ..^ ^y^.^^.,


^_^

runf nomina Nazarii Gervasii ProU.sn


, .

ct U-lsi

^,^^^^^^^

y-.

pucriIfala

colebai. iempore sanctorum natalesnon \Uymc^,quiscqmtur, idcm acmar7 Estne dichus 18 et 22 ovfoiur Hadrianopoiitanus, celebratus, an qui die iris in Hieronymianis unmisceiur 2noceml^ris marfyrihns Afris quam qui ibulcm ad Vvhanui^ nidlns propior marfyrcs Af-os nudiem 3 octobris alios intcr forfe ac qut die 9 octo^ merafnr. Aiticus idcm novcmbns qui die bris ignofo ioco aut

quie in non nu,. Ocrv^ c.r..fahanf,adcoquc c.c Ejvcptv^ ad Bcdam duplicaia ..unt, ncquc in auctari^s J-j'

Compilaiionc Hicronymmna

,/,,,.( V/,-

non

.ignata.HiVcproculdubioca^KalendarioMcGallus, quamdiolanensi acccpii compHaior ncqneSaquam ncqnc Papcbrochius nosicr, 1 roUus, in CommentariisdeSS.Gcrva.sioef
tasio

nequc.ac hvjus fcstiniatis rneminerunt, Mcdiolancmibus halcndariis ca /// mcntio in post Marlyrologmm antiquis a Georgio cdifis

Phrygi^ assignaiur.Qui
in r videntur scripti fnisse '

morfyrcsnon Compilutionc Hwrotres

Adonis.
cincfino

Scdin
cf

codicibus

IsuardmisAqmsl

publicaUs, Cluniacensi, a Sollerio

ni;.
iione

Itaia:quandoquidcme:cE.ce>V^ triplicanfur tn Compdanon duplicantur aut rcpcrmntw m GaHicana; neque efiam


auctariis marlyrotogii

sancti G(.rvasii

iwm
SS,

fuif.

msoti f"^^'^]^^. adeoque a compilatorc Gallo


loco
/.. commemoranfw

quod

martyris t.orvami Caudiaccfisi translatio S. et in codice si uisit hicc facta inartvris. Vcrum quando In ''''^y' sit, mihi non liquei

memoria rMrafur,

mcnfacta

censendisunt.
Marcittcl

ntimo demum

nus

Janu-

martyres Aniiocheni
nus

.Tanuarius

arius vide/itur essetnartyrcs AnfiO'


chcni.

m
:

ceriissime scripti
ier

in

Zla

enim prodit

in

Marcmc^ Compdatione Compdat.one

Nazarius, Profasius Tianis addiiipro more Viialis, SS. Gcrcasu etCeisnus; quiL eiiam S. afqne etiam die sequcnU tZiJprrler; sua S. \alera in Idem S. Vitaiis cum u^ore

tieriummutaia;quiqunmaco,np^^^^^

Warcianus. scmel Gallicana Januarius, bis Martialcm mulaius. bed aliunoi codicdnis riaqua ha^ret. Si quid iamcn ei hic quoque S- Marc.anus, soc^us

Mcit
Opcre.

Prola.in,UUi SS. Xazarii, (!e,-mm.

C.crtasii Iranslatio

hac <lic /acta /ucl. ima,u,iano SS. VitaHset V'"'-,"-

SuUn
-]

Wo"iaici lub hac forma mariyres Ntcoluciani; qui ambo passtm


5.

^O oWo&m.r^medienscs dici soient et die melioi dms ad hanc dtcm braniur. Sciiicct Luciani. Marcia.n codicibus iegifur : Nicomcdix. atque hacaueior. T.tietFlori;

Flo

rH-acUi,

Amhrosii,Gercasu et lioiasn 180-1 .V>anni-.saiS-S ^"" invcntionc


.

'

tateku-tum

est

ut SS. Lncianns

et

Marcianus

locus e^rpressus [nquorum Passione mariyrn martyroloyus, etiam m non esi, passim in
(i,

sepula^a reiecta t^l^^J^^J^Ughius Ludoucus lu j erudiie scripscrunt de fiossi. liaptista

ei

Joannes

DE

163. edit. de la Barrc. pagAnalecta Mabillonii,

244

DE

S.

LUCA.no MiVRTYUE.

DE
R. D.

S.
IN

LUCANO MAKTYKE
DICECESI

CARNUTENSI IN GALLTA

COMMEIVTAKI US CKITICtJS
B

I.

CuHus

S.

Lucani Luignioci, Pnrisiis


in Breviariis.

et nliis locis.

Lodiones

flBCA AHNUM
CLXXTII.

Belsia, gaUicc La Ceauce,

m pristim

Car-

.?//

Luigniaci in
I'.clsia,

etiam Longny-en-Bcauce adco e.rigua sicculo XUl numeraret (2). ut octoginta tantum incotas crat episcopus Carnumto ejus collator
:

nomine nutensi icrritovio{i)Jacet para^cia sermonc]M\i;ny, vel jMigniacu7H vcrnacufo Loigny-en-Beauce et Sainl Lucien do
,

amhic diccceses in eadem pro7iam comprehensiv vincia ScnonGn^i essejd omi.vt Usuardu.^. Pnrisiis mcdio
Parisiis. ct
.-

ejus

nomen

Quo

IX martyrologium suum confamon in ejus Auctaria Tornafcicns. Postea necnon Mucense, Centuiense, Reginic Sueciie, Motani (6) transiit. Quos imitati ncrati et
nrciter
.^ii>cido

11

ienf!is,

quemadmodum
iegimus

in iiiotwn

tcmpomm

polijptiichis

Anno

1G97 intra fines

cum anfiquic diceceseos Carnvtensis mansit, Jilesensis ea^cerpta fuit (3). Siecuio XVI II ex ea maexeunle, quum unicersa GalHa in pagos
;"orcs(Di.'partemL'nts).
et

mcdios (Arrondissemcnts)

cardinalis de sunt in Martyroiogio Parisiensi ei in GafNoailies, in Vnivcrsaii Cnstcffn.nus, scriptorfere iicano San.^isai/us ; qui postrcmus anm eadem rcfcrl ac Breviarium Parisiense ubi .^anctus 1630. Apud Carmdenses famen, sanguincm pro Christo profudissc perathteta

minores (Cantons) dicidcretur, Luigniacum pars fuit majoris Eburx-et-Ledi (Eure-et(Gliiteaudun) et Loir), medii Castriduncnsis minorisOrgcrix{OvsiiYcs)MediosxculoXVIIl numerasse cxtm vicum incotas 288 (4) vei foscriptores cos CU refcrunt iilius tcvi
:

hibctur, et

apud Parisienses,quiptura

siecula

asservarimf rciiquias, e.rimio cultu, magis quam afihijionoratur. Carnutenscsenim ante

sed sx-

hominummemoriambeatum ^nartyrem tam^ quam sancfum coiuisse induhium vidctur. Quorerotcmporc eum infiturgia primum ceieecclebraverint difjicile diciucst;sed officium persofrcnfcs, quofamiis, safiem ah siasficum in honoreni 1783, ad finem icctionis recifandic non secus ac in muttis aiiis GalS Leonis (ibi Ecdcsiis. die 30 ocfohris, honorafi),

cuio

incrcmenta, nam anno 1850 incolas 381 iiaiieimt (5). Post concordatum anno 1801 Pium VII inter et gntlica-

XIX

quicdatn cepit

dicccesi nos considcs inUum, vicutus restitufa' QuiC satis indicant Carmdensi fuit adjectus. Luigniacum locumcsse valde oi}SCurum, qui

mx csset

nofus nisi ihi dic 30 ocfobris anni cir-

ergo, S. Lucanus citer \77, christianse religionis profudisscf, aut die 2 decemhris sanguinem

tiancm sanctus hicc addehant rcrba : Eodem die colitur martyr in paroecia Belsiaj Carnotensis Lucanus Lucaniacum vodioecesis, <iua? ab ejus nomine
aulisse tradicatur. Ibi pro Christo saiiiiuinem ihidcm tur. Hodie in ejus laudem toia lectio

anni 1870 mutti riri nolnles Gafiicc pro aris ct Jesu certantcs, fociSy suh veanilo SS. Cordis

rccitafur.
BreInParisiensi vero Eeciesia S. Lucani fe- Lectw rdu semi- viarii Pari.sftwi a rcmotiorihus temporihus sictisis anni ^^^^^^ dupfwicciehrafvm fud. Equidcm in Missati \^^^ anni 1510 fcgifnr Missade S. Lucano in BrePcfri dc Gondy, viario, anno 1584 auctoritate

animam
Parist is
nliisque in
locis
colilii>

posuissent.

Quic .miwfi

Lucani martyris

memoria

Martgrologio

S.

Lucanus.

Gaiesinii onni 1570 ad dicni 30 octobris inscripfa est hiscc vcrhis : in Parisiis S. Lucani martyris. Addit Galcsinius

Pomano

Kotationilms scse nonien S. Lucani dcsumpsisse Parisiensis. uln e tabula sanctorum ccclusi;o Et hsec sancti martyrisrefiquiic quiescehant. Luigniaco mende est ratio cur hoc ioco, nuiia tionc facta, dc Parisiis tantum loquatur martgrufogus, qui non ecciesiic Luigniacensis, sed Parisiensis scrinium perscmtafus sit. GaieRosinii emmciatio transiit in Martyroiogium

ritus episcopi Pai-i.fiensis, cdito,prscscribitur lectio IV : Sanctus Luhxc

semidupicx, ct p;irtibus in canus martvr iertur ab OriL-ntis Chnslum nuniine et Aquitaniampcrvenisse.ubi carnem edomans, vita prolVssus, mira sevLritate
etfidcm quam
nblica pr*Egerebat, iii pectore Dei enunlians, velut lucerna in dumo dicatione volenticredere accensa, omnibus in Cbristum exuria iii Cliristiaiios peri

wanum

editum antioibSS, deinin Martyrocorrecturn a Baroiuo aiiisquc, et ad iogiurn usurpatum. /uec %isque tempora in Ecciesia tamen IX Patisiis sancto martyri non Sieculo deferebatur cultus, ticet Carnutcs pro.rimi
Gaulo. p. 14G. Guerard. Divisions territoriales de la Chaitrcs, etc. Pouillc dos diocOBCs dc Pinis. i\c
164S.
s.t.

bus
iiec

L-lucebat.

secutione,

cum

Taiidim nec luinijino tiniure

pL-rlerritus,

mundi amore seductus, menabscondere co^nitus, apprehensus,


;

vellet fidei suio luet af-

nictus a perfidis, atquc

in Clu-isto pctra imniobi-

(1>

Cfr

\ns 70 Ptiris. Piic deChartn

tS,

(^uprard. Cartulaire
;

dt-

Sainti3- Cfr.

poogr. do la Gaulr. tom iinivorsel de la Franco pag 383. Expillv. loco

III.

pag. 343

(4>

Dictionnaire
11.

aiicienne et mo.lcrno. tom.


cit,

(5)

Breve Carnotmse pro


cdit.

I. ,.;.g.

CCCXXX
;

M.ilet, Dicl Topng.

du dfpart. dEure-et-Loir. pap. 104 cfr. p;.?- 11 Expilly. Diction. Gi.Uia ChnsliaQa, tom. VIU, col. 1343;

Usuardi. ,C, Martyrologium annol8'^0,pap. 117 Sollerio, pag. 637 et scq. a

liter

DIE TRIGESIMA OCTORUIS.

245
et ;^"'*^'''^"'';'^'''';;.
'"'I':;^; ubi Uh us

liter rundalus. testis


ii

Domini (lcri
in

capitali senten-

in ipsis

Carnulensium

AVCTORE
u.
I).

promeruit.

Qui

translatus, iln a f.deli tradiUo su-culi er coliU.r Kaque Parisie^isis

ccclesiam Parisicusem populo devote ct bum.li<>.

XVIercunH^
ivrium
anni 1636,

ferebat

hnct^mm ah

Orioiiis

ab cjus nommc Lucauiacuni du-to marlyrio ejus consecratus, Petra sanct. Lucam dicitur. lude iUins rehnuue Pans.os pr.dem nllacapsa tu, in eccU'sia majon n-posiUe svmt. et
lignea inclusic.

n.

mi^tibus venisse in

AquHaniam

ibique.

mar-

Annoautem millosimo
t.>rtia

sexcento-

evaniulissc, mhit de locisct tempore prwdicationis ejus addens. neticainS. Lucani 4 Pariter ritum semiduplicem ditx-cesi Parisiensi fe<ito adhihcri in cadem primns jussit Joamies Franciscus de Gondu.

simo
teri

scxai-esiTno-sexlo.

dio AuKusti. c vo-

capsa

arpont.an.

maur.Uuu .lc.autdms

obeliscis fastipiatam, translata^ sunt. Tanta veio

hitjiiscimfatisarchiepi^^copus^patruumsmfm Breimitatus; in hoc (amen dissentit quod noras lcctiones inseruit viario anni 1030 ires canonico^ntm quas (in Proprium Sanctonim N. Genovefseanno 1665 introduc-

devotionc a pluribus sjuonlis apud Pansios sanctus marlyr cnIUnr,ui in I'"l;>'^'^;^"i;i;';^f ^;;]^;" " ' " calabus, in (pnbus. iiropter avertendas re^ini r.cnovcCc ad a.-des sanmitatcs. corpus bcat.e
'

'

"

ctio !)ei neuitricis deferlur,

cipsa ejus media in-

tersancti Marcelli et ejnsdcm saneta' Ocnovefic

regutarium

capsas juxta anli(pussinunn

tasjhic snl)Jutigimus

LECTioiv.Lucauus

in

Aquitania ortumduccns

usum di-portL-lur 1). jUmnadrerfat lectorinhac leclione anni 1007 memorari iantum locum mat-tifrii S. Lucani
(

Cln-isti etnatnneetfKiei, dcsiderio aununliaudi venit, inde Lutetiam; nomen, versus Anrcliam mseuhi dumralsorumnuminumm-fandasacra dum falsorum numinum m-fanda sacra inse-

scd contra ptura


quiis }'eferri.

cijrcfjia

de ejus sacris

reli-

ubi
_

cUtnn-t '
, '
.

Servator.s

cuUum

snadet. comemissariis, emissariis.

J u A.....ini impcratoris preheiisus ab Antouini imnnratoris


judici
sistitur-.qui ci

riam-t'cuo/.cr... .... .o Hancleciionemretinuit Luilorici Oudlelpro.rimus snccessor. Carotus Ga..par Vinfimdfe, anjw I7;J0 7wnun lireciaVinlimilfe, anuo 1730 nonun Hrecmmns de mus

Anionn

ttnni 1730.

protinn^ul cjurctCbristum.

rium Parisicnsc

jubct. At divinus (liisqne sacrilicet. distncto majori religionis ardore exanlescente,


alblcta,

dam

edens. Atfamen eam secunllaud unici nocf%irni lecfionem fecif. muftum placmf canonicis S. Oenorefr Pan-

mnlta

in

idolornm vanitatL-ni proloquitur.Cbnsti

proposicnsibus iecfio a cardimdi de No-iiftes


camqxtc func fantum admiscre, quando Parisiensesuseeperunt, at}no 1765 lireriarium e.rtremam parfeui in /lunc lectionis tamen
.siia,

u.suni Uedemptorisattollil bcnL.ficiH,judiccm<pic infidelitatis. oculos horlalur.utdcposita cx-citate

divino lurnini sibi oblato apcriat. pr<Eses exaV. Qnibvis nionitis sa^vus

Lectio

modum

mutantes .CapsaejusiS.Lucanilsaucti

Christi speratus, horribilem in morlum poenarum acerbitatc iubct excruciari, ut


inllectat.

servum

eum

in

capsas, juxta Marc.Hi et i-jnsdcm S. Genovcfa; Caroti de \ mantuiuissimum usum auteccdat.

Sed iTivicto puadversam seutcntiam snaque contormcntis crcscit gili animus in multos adstantmm niducit slantia et hortatione pictatis hostis ocyus eum ad fidem (Juamobrem utque mox raptetur extremo supplicio adjudicat.
:

iimillc vesligiis fer^me

iti.^tfifcrunt

Anfonius

ci anno Kfeonorius Leo Leclerc dc Juiipie Tatlet/rand Pd1822 Afe.randcr Angcficusdc

admortem,
Llctio
catur- at
aeronis agonis

VI.

lictoribus pra^cipit. Gladio igitur Ghristi testisobtrun-

sucvessor rigord,seu potius ejus proximvs de (htefen, Pariyten^ H'/ncinfhus Ludovicus Pariws qnoqne nrchiepiscopi. -Brcmarnm edcdes. Anno vero 187. siense denuo fnpis

coUipit, dccisum caput manibus suis trmmphans vcclitat. luo quinadlocum usque mvenit januan.. ^ternce qniet.s invenU januam. fincm et iBtcrme quietis

archiepiscopus Josenhus Ilippotyfus Guibert, archidiaiccsm cieitatis, ittrsus in

cjusdcm

saxnm suis PosiUs itaque supcr obvium


ritu

cerv.ci-

^H

"'-'
.10

bus,Uiic.radums.sm,ac..hUomc.ums^^
dcpon.t sacros artus eoden. loco
;

Brci-iariumIiomanvminfroducens,privscrip-^ .,.probanie Pio IX '^^lnUi^^uZfun'. Lucani quoian.


cctcl^rarcnf, et in ejus

qu. de.niie

tibdum oriohris ritu ^^^^^IZ!!^^^^ semiduplun adfectiones nis dic

tropba^um cjus vivelutacervns testimonii. et appellatus cst. Sacrum cujus ctori^. Lncan. lapis

honorem

tres

C cadaver

fideles

dei.ule t.-an.iuina ecclesiifi bierogazophvasp..-anle, ... Parisiensis veubi clrm.num in n.agua iulatum cst.

clanculum curavcrunt; quod pacis au.-a rebus Chnstiams

lacium

Haudpat-umdtsct-.-p^^^^^^^^^^ nc,-atione i,abctur.

lectioncsannHmijafcctione anm tum pnedicatioms referunt focum ct fempus

ioU;nam

quarum prima JI nocturni recifarent ; sunt ac in lireviarioanm cundn ea'dem fcre h.vc fud subsfifida : lCili Tcrtiie rero lecfioni antiqnissima mcnoria e-xlat .n Sancti martyris ipsisGanmtcns.um L.t Anrchancnvico sitoin ejus nomine Luc.ma-um sium finibus, quem ab P .narlyriu cjns con^CM-aU.s vocant; ubi locns di(^.tur. Indc.IIn.s.vlMpu,.Pa.
ct se-

tra

cxhibetitque sancevangeficic. tum martyrii, ex tumvirumnoncxOrienlis parftbus, sed

sancU Lucam majur. wi^os^tx^ pr.dem allata:. iu eeclcsia plunbus secuhs Tanta vero dcvotionc a su..t
risios

Aauitaniaortum.
anni 1697,

apud
_

Parisiensls,
tationes

u m S. anno 1080 affercns, dccrcvit commum flerent, p/uLucan. fcsto omnia dc Scriptura

lFrancisaisverodeIIarfa!/,archiepiSCopus munonnullas eidcm brevtano

qnic es.^cnf dc ier lecfioncsnocfurni L cxiguum Ciriguum ordinatio Ast hiec ordinafio ad occurrente. rn occurrcnfe.

7uuZZ;

nam anno

1697 cjus successor

ut .n pusauctus ...artyr colcbatur, qu.bus p,-oplcr ave i.. blicis supplicalion.bus, corpus beat^ Ocnovcf.L tcndas .-cgni calamitatcs, capa Genitricis deferehatur, .d a>des s' ncta- IK-. Gem^vefui ej.isdcn sancta.. ejus sancli Ma.-ccIIi cl ant,quissimum usum "/''^^' ^' ^;"^cq.sas, juxta exhd,eant . lec^ Omhtrmu.s,quum nihit nom """""""'/;,,,,,,.. ,am^ii martyris reci^^ones quas n honon^^^
Pa.-.s.os

-^

tn S. Lucan. /csfo otfcii ecctcsiastici

hanc esse

^^;;;^"

.,,,,-

,^,,

rerbum Pe. pr^pecu.ar.

antiquiss..aextat

memona

in v.co s.to

-dLns peragra.U

S. Lucauus.

modo

vIjEilitioanni 1"00.

quoque

240
ADCTORE
R. D. B.

DE

S.

LUCANO MARTYRE.
Pictavis Orientis i.^grediens

advem

Qnad

m D

recensehcr inier plures nuoque colitur:nam

augusfi per tofam dtwdie dominica ^ic^^sis n,emorafurm marcesim agitur (1). Demque olim hcclesta ^alistyrologio quo idehaniur
huricnsis ci Syonense monasterium.

ecclesiam sanct. Petr. apos oi.itur die ingressus qua venerab.Us De. ant.stes i:.rum pnncip.s, .n factum est utasan-

IlilarmssubIi.natuspolIebat, pro popul. de hcto. ctissimo Missa celebraretur solemnitate, glor.oPeracta dc.ique Missarum spiritu .-epletus procid.t sus puer Lucanus divino o.-ans et petens ut cum savin,

ad pedes sancti
c-i

II.

De

S.

Lueani Aetis, mar-

Ijrio, el reli<|niis.

Quod aud.ens baptismatis fonte profunderet. prostratus terne beatissimus pont.fex, mox consu.-gens, beat.ss.mum statimque ab orat.one dogmate, .pseque Lucanum erudiens catholico n.oxque u.ida salutari fonte suscepit

eum ex

HucusQue vix
..nccrn.

unum verhum
crani 8.

de S. Lucam
l^>a

mutatur in meUus. M.l.t.a pcrfusus, ambitur. E.-at en.m mundi d^seritur, paupertas
repente
facie

.,iorc

mouachonnn
:

Germani a

nunc in BihHotheca t^Parisiis quo dcposita. Quo ancto.e. cie ejusdem oppidi tgnoraLofucrini cLfceta, rideturprorms rccentia^nam ri. Non adeo {2).Ea znlu ^<^J^^, esse perhdjetur

Re.^

dccorus, sap.ens ve.b.s rutilans, aspectu quod bis majus est..., ml et prudens mor.bus.Et De. sertotumse de terrenis actibus ambiens. itaque te.iipoi-e beat.s-

W
XI

vitio

mancipabat. Eodem est beato Mammet. mus Lucanus consoc.atus pra^dicare glo..am Doma.'tyri. cum quo ccp.t

siensis siecidi

ac merdo .lon^eActa mamM^m sincerajure Ruinar1ius,cui,utpoicmonacho S.Ge^ fert ignola Manimani a Pratis, non fucrunt mcerta

Sed beatus mini nostri Jesu Christi. exprimens, perrex.t ad sua. passionis

Memma

cursum Dominum, cum quo

o.nn,a vivit lam-eatus per

^
pr.^vd^cnss.
,^

T^mcst

vel ea fuisse vel inte.polata.

patrum meJoriascripia; c.rcdMhus sunt Z^is vet fafs^s cet mi>ms


tis

nam adjuncUs

non-

Ziaia. Hinc nemo mirahiiur Parisien.numauciores. In csse Breviariornm sanctus rirsuh ^l;^^-"^^ iis enim tegiiur Majco
ei

pannn

usos

suc;culasa^culorum,amen. bonus athleta conQ Beatus vero Lucanus ut Tg.tur m remans.t dim.catmus. tra diaboli arma Antom.u.s C^.sar impussimus iUis diebus cum : i.t r.hpit^tiani qu ut Chr.st.am nui decreta princ.pum accepisset,
diis

^^^^^,^

nensi iraciu

si

mavis, suh ejus genero impcraiorihus, qui s.tcuIo Auretio Antonino,


venisse Piciavios II e vita discesserunt,
et

successo> e

ad

S.

persecutunc per omnes prov.nc.as Ghr.sUanum repeu . quis tores const.tuit, ut si Ueatus leieiuspraisentitcomnimodis nuntiaret. penetrav.t Imes, Au.'elianenses

non immolarentcapitalemjussisuntsubire
;

sententiam

HifariumhujuscivHatis episcopum sancius doctor smccmssc lmptisnmm,quamvis TnedLs.rcutoIV/loruerit.Deindicdurcaput. suis gestassc numihus^ a imnco ahscissum.
auodminusfi\,enterrecipiendumvidetur,quia

ah co

tur

Lucanus mox

evangelium et coepit Christi homines, su.i p.-.edicationis

prKdica.-e, utve.-bo

hiograph, reccntwres. ranf sofi hisiorici rcl imn facdepe,Quomodo vcrorern h.^usmodi pfurimarum genimm Chn suasam hahucrint paier Carous Cah,er (B) ^fiani, ecrpficuit rcv. Josephus Ghesquiere. \ inoster Ci mulio anie socionim iffustrans. iam S. Cfirysofii ejnsque dub.ln, quin traciiUo .Ila ex E,o quidem, ait, v.x Chrysolius olmi dcpictus. co ovta sil. quod S. ca^ exhihitus fuerit, absc.ssam aul arle statuaria geslans, ut s.c, quo pitisvonicem suis manibus consu.Timan ille certamcn moi-tis cenere suum modo, quo dep.ct. dc.lgnarehu-: pari nimirum Gall.arum rue.u..t S. D.onys.us
,

moanus c.sf sanctorum ^ihus consimife miraculum ohfO'^^^'-^

nntiquorumnumenis,

ad imaginem De. cuUura erue.-et, et unum plasmatos, a dLemunum devot.s mentiDeum cffiU terr^que conditorem enim eibus non erat .lli bus adorarent...AUus herbarum virent.um et assiduus, quam esus tr.buebat. aquamfrigidam pro potu fesso corpon
Ouadi-agesimie ve.'o diebus bis in

sepUmana c-

bum

Dein narrat auctor auom-odoS.hnc3.r^nsahhom.ined!cmonem,nuncorpori ministrabat...

cimatumBalsamum,ecrpuferit,<\mni^^^^^''^^-. autem cuncU susnusquam compa,-uit. Videntes Dominum nostrum Jenui adei-ant, crediderunt Lucano baptizati sunt a sancto

sum

Christum,

et

aut sculpl. oli.n Rothomaf^cns.s, b. Des.doapostolus, S. Nicasius


ali.que
,.

.ns.steiet 4 /.j--'sanctus vir doctrims errore co,.ve.-te- .^pupulum ab J^ ^^^^ pietaUs, et Christi ocuUs, persecu- ^^,^^^ retvanitaUs,elevatis paululum conspexit. A pi'a:djcalores suus venire eminus nun siluit, sed salutantionis tamen smuverbo hortatus est dicens Ecce.

10 Interea

dum

bus populum verbis

AUissiodo.-ens.s, us S Justus gesta.Ues, atque hmc caput suis ma.nbus sum' caput a loco n.artyn. ad vulRO cvediti abscissum dissitum t.-a..stu .sse (4). ali.rm plus mi.msve Lucani Pa.ssio mendis ahun. Ifaque, quum S. e^cerpta sit con..cripta, dei ei styio fusiore

abscs-

jam m.h. Dom.nus Uatres et fdii laborum meorum retnbuto. meus JesusCb.-istus
carissimi
,

essedig.iatur.>.H.s,tad.etis, elevatis ccelo, sanctis manibus inferens


oculis et

.n

ca4u.n
la-

cum

cJvmis

d.xit

-.

Chr.ste, qui

me
et

tantum si^hjungiinus,
fafu

nutiam tamen rem

re-

dignatus es,
cere.

G.-aUas t.b. ago. tuie vocaic ad tUuhnn d.gnUaUs m''^rty.-um qu.

Domme

Jesu

beat.ssimorum

"

dignam

lu. omiitenies, ita ut lecior istius

et in veiere ndmationis^pne refiquis antiqu.r, editx,exactam Corisopitensipariim

sunt, c^"^^f " ^" propter nomen t.iumpassi Ghr.ste ., D.gnare ergo me, Domine Jesa

corum numero computare,


lieri

Breviario
8

sempiter.ium. His

ita

et rcgn. ha^redem d.cUs, ea^pit co.itra

Itt

iis dici-

tur sanctus morfijr, a S.


tizatus,

jiofionem acqidrcre possil (5). impcr.i... Cum Antuninus imperator Roman.

sanguincm contra Christiano.-um


anibus...,

dcsLev..-et,....

:m^ ll Z^^^ncnn. Huni.

orUs, regnu.n

intrepidus agere persecutoressuos iter suum te llagellatus admodum Gumque ab eis nim.um cuncunec terrore neretur, sanctus vir Lucanus

im. Ecclosi Aurclianensis ftnni ,1) Officiu propi-ia <les mss. dc Saint-Ger.nam k.irslo. lnvent..c (2 Leopold des Saints. pag. ^3) Cuvactcnst.ques .\es PvL. img. 13.

7,U ot

seqq.

t4i

Acta SS.

Belgii, tom. l.pag.

Hl
;

Cfr.

Actnk.rm.lOctob..p.g.l6;lom.yUOctob..pap.M^num. 8926. (5. BiU. i-egia Biuxellensis,

^_^^^

mE
A
titur

TRIGESIMA OGTOnRIS.
I

247
1

in

Domino
et

sed connsus nec dolore corporis superalur, l)ei fiUum ct corde : Christum
dixit

credo

ore

non

ccsso

laudare.

lunc

pantm probalnl,m acccpi.^sc tradifnr (4); sed marti/ris sacra lisesi fiicc cfymologia. Sancfi quum cjus ossa Luigniaci adfna- quic^ccbanf
.

avctore

^ ^ ^

unus

Um
a

gladio, parata ex militibus. evaginato pretiosum caput absculit. sancta cervice, jaceret exanime, Cumque sancti viri cadaver ad eum d.cens facta est vox de coclis

Acfa

cx frcpaex hac para'cia Patef. Quomnn vero tevo cafhcdralcm B. Marix risios ad ccclesiam
litcris

fucnmt mandaia,

ufi

subito

veni et Eu^e bonc famule Lucane, quam pra.paravit tibi Dominus Jesus ronam
Christus.

accipe co-

momi' Virginis translafa fucriuf. c mdto confcipoiest. SHbiit cogitafto mcnlo hisforico
ea circa
ecclesia

nrium Petram Lucam. loc usque in loco qui vocatur ad hora quasi tertia.quod est autem taclum est diei dUus veIllcalendasnovembris.Vin ilaque loci
nerunt
r-t

Beatissimus vero martyr caput prounum, accipiens. deportav.t miliarium

mcdium nondum

sicculuin

dccimum

in hac

cum

lampad.bus, aromatibus, et cereis et

Caialogo Sacrameniario Ulius a'vi tegifur, nutla fit .St-v/ unwo menfio rcliquiarum S. Lucani (5). negativo rem pcrficcrc noargumento iUo Joanncs Lcbcaf, lim Quarc audicndus e.^t

in fuisse dcposifa ; templi, qui reliquiantm hujus

uam

sepelierunt corpus ejus

cum

omm

lionore.

^.Hiuter

?:;r

ttt Jam

%,

Necadeoproli.m Acto>-um
,

vulchit, prtefer errores il Jpse '<'ctor facUc indicaios, ci aUi. laborare excerpfa hoc loco

^^^-^'^

siccxdo IX adutto qui ccnscf S. Lucani rcliquias irrucntdnts A orParisios fuisse dclafas, nc ah (G), fum quumdti manni.'i damnum caperent

attulisscm nisi vuUns sancd

martyns iam anHoquc quum heati tiquus ei c^ten^^^ essef. factenda, non temarf/ris Passio minoris sit examinanda iUomm senienHa ram tcmpvs in scd ex A qmeum non ex Orienfis parfibrcs,

anno 88(> igni adccnic rcgioncm Carmttensem Quod cfratum csse fcrroque va.stacentnt (7). ausim qmtm non pauct

absurdum
riis

dicerc non reliquias, ah yhocce tempore sajictoni/m Parisios vindicandas


,

'^

exisliment qua^cont.olania orimdum esse ..erKia.def.cienfihusanfiquisautsmcerisJnsto.-

scriptor Lmoma- ^ voniulerini (8). Addit aiius quum po.^t pacem compositam

Nor/nannonon

censes incolas.

Francos infer

forsan Hci^ monumeniis,


iur ra/

numquam dinmeLongueLucanum. non seeus


(1) ct

milnpan^m Animadversum aufem celim


placita

pulsam
flcit,

s^u sancti parcpetcrcnt, reifcraio troni .sacras rcliquias Qua- placifa nffHp.s.^c sufcf

Normannos,

iutisse (0).

arrdcre
(2)

Tiilemontii
S.

quum dnrumcnta ad rcm


Quanta yevcn;:tia
S.

disputandtun

dcsin t.
i3

elistimaniium

^ ,,; Uw.m r^hvm


7

..

iibi

magno

Yonem,PaoenftumJustiacSS Agoardnm,

l^^,.J,,,.
,^^

num

et eodem circde, Tscivulumaut socium fuis.se, AurclUmo aut Dioclet^ano enZre Valeriano, oppctiissc PoUus susp. i^^^alore, mortem Marco vet ejus genero

ei

i.genium.S.DionysiiPar,..u'nsisau

cX' eum

Anfonino esse martynum AWLiiu Anfonino passum iZlTo -i'"<^ , c \uonmActis,qif^aic

hue pers,ncuum est, habuerint Parisienses er octobris, ejus mardie ciuod .mujulis annis ,nedio in choro eas ponere tjrii anmrersario, dein. supfdu-atwne instiilemne. habebant. et deferre (lOt; 7m eimm 'tuta.per ecclesiam ridemus ul, ad avertendas re<jm Ino m fuisse

alam.Lcs.perplateassimuletSS.Ge^oref.
el

Gondiu.s, episcopus Pa^arliceps /</ Pet,-us auni 157. cjus ex,,.^iends, qui mensejunio recondul,t:cjus/rons , incipsa lignea a(12). Dte m-o 3 ex aro,',do inauralo Lucani ,n ai,am capZJanniiemossa S. e:r ,,/ o : e,-altota
.

circumducercnlu, Marcelli reliquim Pari.uen.sium c-ga ^- I-u.n"m nujus pietalis

(11).

cZ

1,-anslata rue.-unl
et

^ dri p?/ circa pnmum(K/C5rceM annum


C martyria
visa,

scrm. tian. yP;'

l?'). i""'^ u.mia reUgione


.^^.^,,,/.,

imtarecclesiie. K.ius ';::;:%^Xbebanl sinoul^e suu,ulos oberuletur qu,d < .(l^). Xost,-o ^cro ivn,n-ari pe,-.-baum. exuviis lempo.-e

qualuor

e.r-

-alo

'

tZssanctis

Z Zillius
ai

XVIII /aclum naHicie e.reunte sn'Oulo inl..;-ooatus p,-esb!jle,de '' ""' 1

/m-rt

Zmlal

dein

translalus Parisios.

Liugniacum. H bus dicitur icn remotissimis ^cmpori^^^ patrono S. Lucano


Memoircspour
srrv.r H

commissa, cand,de .espo.M Imcusquesibi /uisseiynolum.

,-el,qum,-u, cusecclesio! .u-.-a.-un,

.d

,li

"'fj'^^,,!,. ,701.-

aco.nl. a,u.l I>c.ignn-D.


ai.

^'

m-

?2*tc.iq

IJ"'^"'
i.K

J^

^'

^,,^,^.,,

jc I>am,

,Ouefflcr. D.-

cruit

cunoHit' n dt Histori<iue dcfi

S.-Mi^IM.Brev.na.>ar..^^^
(J2) Gucfficr. 1.HB.

300

Du Hrcu

^^^^^^^^_

.'So^W^
DE

DE SANGTO SERAPIONE
248

DE SANCTO SEKAPIONE
EPISCOPO ANTIOCHENO

eoMME^NTAKlUS
V. D. B.

HISTOKlCtJS.
V,-i,.
<lo

oli,i..i*. Son,|iiois. To,s ,Js ^ 1. r.lu,. S. '^ Fo,.ilo aseaa S. So,a ,.,. s<.k.li-.o. ;,;.

Q,- ."'"

inortuus
,rc/t'9/fl

sit.

ANNO
S.

ccxi.

'

Serapion,

episcopus Antioche-

M^ E Wh

prmiorum svormn mulHMine et rcUqua^celeepi^roporum mnclMalewler


.

martj/painarchalis Antiochena

no VIII (2) et anno a Pal,;bus Ca,Missa el OfPdo ,,e co,n,uni Eadem aucto,;a ,,eUtis ehoncslatus fuii.

1729 Benedicto

XIII,

hisloria ecelesmlioael lum recenH^. nus, cuUus Inullis. lu,n veleriln. l fuit in EcdePrunum produl ., fasia

S.rapimu.m hodie nohis exlubet S. lUerarm a scnplo,

m
i-

d,e .30 in eo,-um Ma,-l,jrologio Se.-ap.on.sep.scop., Anlio.liia'sancti lum csl:

oclob,-^
dar.ss.m.. ''^"'' P'

Ord"nis

Ga,-,...l.laram,

cruditione

Videntur
iihus

Latinii

lauMux cumulalum.

Z^ L

Zacris

lalinis

apud Adonemad

prMm

cullum
:

verhis

beat. hc.-aAlH,.l Antiochiam

nmrisse

Se,-apionis haudparum Ph,l,ppusa siqui,,em anno 1681


.S.

PP.

Ca,-melilK. olim

p,o-

.-^'"f; 0,-dm,s Ca,-melUam pa,,-ia,'ch,e ArUiochen^', documenta priVthmm

sitatione Ujpis

Namm-censibus

.'"^'

iuh!i'^^>J>-olo'jii

edUum est Vsuardus conZuZis,!.lelioiums^a.mfeeHI>ocee,n^


.

Vilam mandarU (3). fnissenUmnexa migenia hujus Incubrationis ilhussanm,ii,xdica,a!P,-cccla,'iorest VUa


concmnalat^i). cnanos,roPel,-ode Halloix
llua raiione

^:2L.Quodeneomium,e.Ru/ou.na^^^^
eeclesiasUete sione Ilisloriic

c-rud.t.one Serapio.us ep.scop., A,,tiochi. sancli

fucrU bealus
la,el.

Pragx, me

Lusebn(\) de

7^mLn^ransMinmrl<jro,oa>areeenUo>^ ilarUjroloyium liomannm

halendario M,sfuidc l,o,xo,-alu,n, colHgoex 1400 fuU sc,;ptum. alitp,-agensis. quod onno

Eum qmdeni

'P;'"'^^ d,e 30 octob

ZTmMs
c
vis .ni

,"i"iUiuepo.Hei

m b,blio,heca,n Vi,ulobonen-

in

d^Znnno
.;.

1583, uh, leyUur

Ant.och.u. sa,

erudilione et sanct.tate Scr..riu...s cpiscopi.

fuenmt.Ba, onon adkdnla. omissa IioanusinAnnolatis ad ila,-lj,-oloa,m dep,o,plam 1 nlrijlu illam memo,;am Varum "^.^<^ma,-l!jrologio Ven. Bed^ o,-tumquod Zccommunee,;-atumest. inde
L-suardo

s^nclitatc,

posenonbu scdin edUionihus utUmet ab vtpole pan.m

5:;;;...S.Se..apionis-m.nJ.2
ao 1588 A,la quoque kalendarium inlutU cultu S. bera Kings (5). Atque hxc de

em cJsa,-eam. Hujus hum in,er dccesso,;,m

Mlendarn apog.anos,,-o,-um sehedas

mJ

r'^:^
rapionis

ed,lo anno mo, nempe S,,,'iaeo anni 412, lyp,^ vi,-oGumimo W,-ight. beaUS.-

^-

Ma,.ty,-o,ogio

orienttUi^

e,...^
^,.^^^

^c,!^isLo

P,-od,il.um Z^^B^ZZLfuU editu,n. anno 15o m ^ZnL hoc ma,-Uj,-ologium Alousn L,posaneto,-um
,

,,nnlooiumeTAdonealiisqueco,iip'/atum

episcopi

Antiockem nomen ,^pe,,.

Jiaddiem

Z7Tv
Zni

14 maji occur,-U "'em<>'-fj!^'^ Quo vero tempo,e episcopi Antiocheni. nionis defn-enon fastos relatus fue,-it,

V,la,-um

cum Adonis nomine

sed noeeman,us

IZZ apud nuUum quum


ausim, ficatum ,-ide,-im.Neque
Oc,ob,-is edilo

'"^^'o,;cums,an^

nomen

7:"^n,-e,,,be,-oiii,Ue,^Ven^^^^^^^

ZL pTZpiantiniana denuo lucem


Quenti in
teri

mm

Bedie nomen. fmt. eique insc-iplum edilione Antvernitidissima

G,-^co.Slavico Ma,-linovii

anno ejus in to,no ori,o Xi

:eque miki obvium factumest

aspe^U. ha^Ua,,<,n
T,-e-

etiam iu sekedis defunCicoUegx

Hem-m Ma-

At Mosander sancto,-um idem opus


vi,-e,m
1,-ibuit.

tomo

MI

B,-itannico Londmen.. tagne, qui in Mus,:o laKa,enda,-ia 0,-ientaUa descr^psU

Ze

typis edens.

Adom

Ba,-onius ve,-o annolala sua

\om suhjmens, Mwlyrologio Romano anno

mhU dep,-xususque edilione Plantiniana, t,-anstulitque ad Ven. sZti lite s-uspicatus. Viennensi e,-antd,Bedam quSB de Adone S-apion / ' ;- P,-a.te,-ea idem S.
^nda.
concedentibus Paulo 3U oclob.is,

V,l,ba.

occu,-re,-unt mdtcia,qut nec atibi. nohis uUa a,iis homonynns^ Zhienos,e,-^.^<-^^-^<^ ob minus m,ra est, guum dignosci quea,. Qua: ,-es s,vculo II et 'neuntell S Serapion e.-eunte (mier la,itum ma,;y,-es vixe,-il, et kac xlate sanctus pra^sulj est quos non numerandus Calalogis adsc,;be,-entu,: Sanelo,-um Serapione novimus,pe, 3 Quie quidem de S.

Ruffinus, lib V, pag 137 histori ccoles., ,1, Autores a V.rg.o Mana 1535. c., D.,ol et q e t B,.o, pag. .35- Ch. part. . Ca..,iielitaaun,, .om. U, Ipeoulum XIU.- .3, Ab,oga de la \ .0 de Offconcosaum a Be..ed.

S.

Carmo^ roligioux de lOrdre de= Sorapion d-Aunocho, Orieul. So.,ptt., tom. 11, P; ,4) Eoclesia f"^png. 160. K.lendurs of Scottish Sa.nts, ,5, Forbei,,

venerv^nt

DIE TRIGESIMA. OCTOBUIS.


th, onico nause^c qu
{2),qui

240
AUCTORK
V. D. B.

d,>m(*- n^\^-

Hisioria
^^^^

ccclesiasiica ei

chenus,afja.

&3-

,,1,,^^^^ est

S.

Hieronymics

H'

deci^, jfi,,.oy- legHw ad ;J memona {{^)ordinamnni Commodi annum


.

betlode Scriptor.busecclesia.fias, Gouimoih mipcratoverha: Serapion, umlecimo onlinatus, scnpsit risanno Antiochiieepiscopus Pontium, de luuresi epistolam ad Garicum et scuitis qua et iucc addU Ut autem
:

h^e

habei

tionis Serapionis, epi-^copi /""'"'';;";;

^SedJampridem
cus : quod facillime

turbatus ndetin hn. fo nemo /ieri potuissc ncgabit

^.^rf .,, v^^^^^

MonUini, in novio prop betup, ab falsi hujus ilogmatis, id est insanamreprobari,misi vobis Apolomni mundo
linaris beat.ssimi,

qui laiercHlos illos ,mpe.rerit. ndetur (tperexstiterunigenuiniv, ut miht qme cum Udnlogo ctiones in bonis codicilfus, Hieronymiano ommno concor-

Altamenseni-

qui

luit

in

episcopus, litteras.

Ad Domninum quoquc.

Hierapoli AsiOJ qui

decUnaverat nersecutionis tempore ad Judicos quod composu.t ; et aUum de Evangeho volumen Rhoscnsem Petri fertur, hbrum ad

scriptorum '"" ""''' ^*' dani (10) ; nam Pontaru^.- (11) ''f.''' Chronico S. Hicronpm ndjccnationihussniis, codicibus tradii mF.mt.uW Petaciano
tis

sub nomine

lcctiunt in h.cresim ejus CiUcia; ecclesiam, quie ejus brevcs episparsim diverterat. Lcgantur et congrucntes auctoris sui =7.v;=7t et viUe stoUe, Quenx secuti sxint meronymus.

ad S 'scrapionis memoriam hanc scriptam fuissc. Postremo undecimum genmnam ,naleciionem e.tistimandam essc editores Caialogi It.dcnt omncs, quos novi.

annumCommodi

Fabricms ronymiani, Mo.cus ncn.pe,

Mau.

Hacienus^. ac TrUhemms, Honorius Augustodune^isis Eusehu U>''onicon cuicerio pr.elu.rcrunt

ei ei

natalibus ee.o b. Historia ecciesias.ica. innoiescii. ^o^^ possufc^p.onis nihil nobis

De

sancti doclons, riJel Vallarsi^is. Ktenim ordnudtoncm ^. ^canno undecimo Commodi nuila adddn concrapionis .7//ff.//.v. cerha, .nU referunt, nec discrcpantmm
.

ctione,

Lstamen
'iacis a Hacis (i

0^^^rn.Lu... non memorare


de einstola "^f^^^^^ l_ quaiqac -".'';,;;, i--n'^ii w
'

moran '/'^'" dices indicani. Neque nos H.eronymi J/j mius (12), qui, quameis S.
'
-

E
e

l,^ii cor,jeciu,-a,n

se i'eperiiA, sc ,-epc,-ta.

>

p,^,i,, x,n uuod ,najo,:. lI,e,-o:.ano , 'J,, ,,, Zli.,.iUust,-i,.


,

_,o,ute,'.

^r * amnmo

.,/^v.y'.'.<.-c/.--<>'''V'- '<;;'''';;'

a,-mc,iiaea auti,i,ussi,a,

^;;;^^. ano 181 oannc


.

pionem yl('W<m 'P""'">""\,"^'"^i


Cu,'ctonius funch,;tjus
(3),

p,-oacndu,que "^'''"^[_ f.delem ex l,dc vete,'es loquuniu,;


lIie,-on,jmo

'

BaplisioAucl,c,-a,;eruaeeeUt,nee,l,la\a. a ,,uo,p,c ,-c,td,ia lu,t

.ii..i.,itii/>iittnvt'.iiK'

uihi^.LaU^u;

cM'
...

ab
X.

aliis

nnno

a sancio "*r re.um haud pauei

(U) mt,.M,n,annom^^^^^^^ ^y^.^_\,^,,,,,,, Mvo c.e,.,,,p,c Mcdiotan,^amu>^ms, anno l'" "'';. '""'^ etnom cv.,-a, Homic XI Co,n<o,l, '^^^ S. Serapion anno

/''Z

aucm

in ptc,;s,jue su,_

U, o,c,aul

; ;
>"j

,/.v

epi.cJpu. seu

Cl,r,si.

""
7

.,nod,.s

,lu, dic e,o,-iut, ila,-c,

^ ,

'

.'

insigniuun

oi..^"--

.^

'^!;'^J^T:Xhs

rjuatUe,-cu,quc

l ,T^lLo,J,J,-di,u,iio',r,a,dan,,o\ ^,,i,^ scto,b.huap.o>i. aul,uinQbisp,-oba- , ,nau ,.,. Coin,nod,seu mUt,'sl,, ^^^^^ ,,,,,,,,.
,

t:!:sU,d.,.s.^^sdesc,;r^^^^^^:^

nart.

P^B' ^^^ 203 11,

tl4t

'

c.nneB, Euebii Chronici'um ^^-,.,,.,,, tom. V 1. paK.


l^J "^^

cav

XI. p^g- 4^ ^^'",-1 ' " 387"--

.2.

Opp.. tom.

11.

Do

o u !l6^ampndiuB inCommo

,.ag.46ct50.ed,t.i>al"'-'^>'''^.

655 et -.:. Se...U.. coi.


col. 10-0.

tom. '':l^,^;;f;%. H.C..


223

Vm.

lum. par.. H.

-'

^ ";, j;:^:;/!;

tJm.

,. J,^^^,. ^i^ ,;;._ ^^-^" 11. Pa.


(2Ui Spicilo-

cdit-M.BneJ^'

Aucher. Eusolm

;s^::pr:s^-ur;:^^
S;^rLH.m..chcnH.chC^.P^^^^

Byzant..pa
edit-Boan. cdit. Bonn.

t.

l^caph...

tom.
^3,

pag^
I,

IV, pag. 223.

Vl,romconP=.schale.tom. -.8'Ch.on.o^^

^^^ paK- *9I,


,^^

moircs
i?5
(2fi

^^^^^^^^^
t^J

^Pl

,^

^55,

tdit.

M.gne.

(27,

-tom.C.col.1053.

iislus

lU,lbid..tom.Mll.^
lom.
1.

-^^

'^^^^,^,,

Chronicon b.prt.tum.

OciobrisTomusXUl-

P"g-

^^^'

vTH

DE SANGTO SERAPIONE.
250
AUCTORX
V. D. B.

ad nicon PasoUale rcfcrt Luty cectamina cum Montamst.s modiyus


stccuh Mus (2) Mcxandrinus scriptor anno^n '. Com.^odi "se,4.onem ,u^nto

annum

II

Com

ca-

thedra Antiochena sederc <''fP"''j'Z.-oHe csse mortuum. Q'^

cem annos
susnicio

^ f. pndem me, non est temcrarin, jam Serap.o.us duaZcosde anno ordimtionisS. ![^t::':isti,isse. n.. p'-.~i;:;:;io X Co,nv,odi modo anno '9; ^'

D humauam assumps.sse prosed animam etiam ohm fuerat sentent.a runtiaruut; qua. quidem uovam virorum. Non eu.m eccTesTasticorum excogrUtom .,, am doctrinam a se primum qu qu.e et sed ea sanxerunt Ecclesiam invexerunt docuerat, et chnab initio ecc esiastica traditio argument.B philosophi cert,ssimis ia orum ant.qu, qu, hac de om,>es adstruxerant. ita enim sentent,am scr,pt,s ^raisputarunt, suam nobis
:

annum
modo

191 leric rhrislianif

apud

Z:",..carumque
;i,j,npiadibus chronoloqix rationc

discrcpanlia

at.,^ ,

scriptot cs

*; e

proditam ,ehqucrut. ^'^^l-J'^'''^. ep.scopus, Chustum, qu nion Antiochenieurbis pra=d,tum lu.sse, velut an.ma hoTno factus est, consensu receptam s,, s

Ireu.eus

rem commuui omn.um

tero diccsa orttur.Nos

*/"";;""
recep-

mon^flmam si Tr,tl,emw (iO) JZscl manifestum.Quin et '''^""- ''^'':


,Zhabebitu,:S.Sc,-^Vio"
nabis^leyen.. ItioneJde Ascetis (11), et

JV.e vcro nTibris asserunt. rcliqtnt,uti cic

mino,-em sanch-

Hic-onyrm

la,.

tcmZ-umnotationem fc-calommbus
lam
secuti
et

etiam recentiores.

7 Ksl

JeQucna),

q,>am tuentwMichael alia scnlentia Marlinus I{oulh(4), aluquef),

sumus.

uirhael

nou absu,-dam '^a quam scntcnliam Antonetltanamchse,-cgi-cgiam

ex.sh-

;"----/

complectimur n \,lum) hispaucis verbis

.-'- '-;*^ ;, S Sekpionis episcopatus annmn. td estChistt inVII vcl VlllScreri e.^o'l<rLodplacdum,fquod a Bueo fuU Euse:

Tmncb,-oeh ,io,-emque Anlonii non (^fyj^^f^^ disputationem. Cui sevlenhie arqumento


7edioc-iter sulf.-agatur S.
bis

Jii^<-^-^-_

dalioni S. Se,-apion,s/m.. '"'P"'"" '"'';- E aucto sparsim b,-eves ep,stote

Leguntur

et

"^tTXlnCh^-onicoannoXVIMarcAureht aham edt176 (aut sccvmdum l'o, !""


Srhri.ti ulCStthllSlt

rissuiL.r,c.

et v,ta3 congruentes.

^c

obest

,..,,,,, ,-rlinntio11),"' dmatio Aureln tionem anno Marci episcopi Antiochcm.quiS.

X, S
canis
adullo
:

^Ueni,un,,

mhU

hujusmod,
e,-at

signtft-

nam

iUo levo

notum

sieculol

nZs.

Maximini

Thconhilo .^ccessit,

^amquc

SaLsrc.it,
S Thcophilus

pcrperam

ndhuc ad hanc Chronicon supereZ.quippe qui suum otAi^sc Ccilur antc 7Zpc,-du=cerit.Imo,u,n hoc tcmpus S. aZ!m 186. Binc infertur posl
180 die 17 ma,-ln anni

hcninum n-^-^tZna^qar^'^^ loseAoc castamctseg,-egem <'''" '7"^,


tam
re,-umque cho,-umvi,'ercnt, in o,-ationc

ecclcsiam tre-

cpiscopos

m Oricnle fere

omnes futsse

hujm

Zundi contcmptu, .'''^P" -'/^; . plntosophi rum valho induh. nuncupaliquc


XslZt(iS).Ncqcfugil>,iecre,-u^m^^^^^^^^
Patrcs Carmehtas, ccnscntcs
tnte,-

^P

Mdlo
mo,-tuum

succcssissc S.Maximinumftneum

^^0,d,m

ZZnte

annum

VII Seccri ^cu

a,ms^t^
S. Sera

csse ac successorem

naclum

alumnos
a

S. Serapionen,.

Num

nonrH.ro cst
^ZZn^ntia.

Michaelis

Le Quien ahorum-

Z-ede"mt
onilam.

aha Bucus (l),contcnditquc,u, inter se facile posse Euscbii dicta

At huic calculum

suum adjicere

S.S.vmo^Ca,-,,,clita,quumtnterScbashanum (i5) fuc tt Paulo (14) et Papeb,-ochtwm

f^^J^^
cst.

rliircntatum, disputa,'enilitlopus

7CtZc,-it

Zncmri, modo
anno XVI Marci
tunc pchal.
sihi S.

concedatur S. Theoplnlum Aurelit, p,-out alzquando

Maximinum adjutorcmtn

aibun.rssc. Lbe,-nanda Ecclesia Antiochcna

C
..

aOscdentia ncquaquam aut Po,;-o Euscbii quic l,er, dicatur : nai surda aut inc-cdibilis sunt, hce m.nus cl Mquando facla pohie,;d, f,-cq,entm ndeantur, Z-isi,nilia aut min..s raro ikp,-ehend,mus. esse vera non

S Se."p,o. incc,-h.mcst. gueannos >nuc ecclesiic Pr^f-i^^l-^^^^l major '., '' laditur : scd >uc umc,-us Hie,'on</mtano et A mento Euscbii Chvnico I Ca,-acallie. quo S. Asclepiades anno

annosincalhedra Anhochenu d ote ^"Vtique viginlt qutn- -""

InZ
211

'Z!Zus
sonat

Ch-ii^li), S.

S Asclepiadcm

d,s Serapioni successisse.Ncc nar,-at F nX^-ia ccclcsiastica (iG).ubt Antiocheno,-um fmsse crcaS. AleJ-ande,;adjulo,

est

pall cjus

Seve,-us.

r.;,"-

yrt..

Omninop,-obabilce.-:tS.Sevmo^^cmadse u finssee^. ,i'npal,-ia.y>alcm Antiochenam ct piclahs laude pmnem fui.',- ,., \.opte,-ca quoddochnnic '^.,. j,y^iesia luccrct. Elcnim lam prm,e mtam,
Pat,'cs cpiscopi doclrina ul .L- fuit sancti anni 30,2 {S). quos mtcr Concilii Alcxandrini thanasius cj,^ hb,-os Eu.^cbiusVc,-cctle,isis ct A apostolicic tnstrumenta

tum cpiscopum.quum

TlpLju
rim-ulis

mc-osolymdan^m S. Na,-cissi id esl.ju.:ta tcnc-etu,:


^'"";f ;. scu 21 Chitsh

scntenliam, anno I Ca,'acalliX! pa,~um Sed >,anc,-cm, haud


,.iuscxplica,-e

csl, V^PPequx supc-vacaneum''''^''''''''f'

d,sputataacollega(il)in
Asclcpiade. ad

""'.'^"'?.''

diem

18 0<^">br,s

lamquam

t,-ad,l,o,,'.

.Audialur Soc-atcs (9) videantur p,-oposisse. factum, nou car,iem modo, homi.ie.,1
-,

didi^isc satis e,-it;

n,mi,-um

Im^Zm G,ego, n tsar


'''^f;:

l^^i
,,. tom
1 1,

sanCh,-onico ecclesia.ticope,->nbetur

Christum,

IV, cap. XIX. , Hist.oocles.. l,b. Migne m Pat,-. G;. ^4630.- .2. Annles,apud toin. 11, pag. 702. 100 _ ,3, Olicns ChnsUanus. rXl col

pag 314 e-i.t.Paria.

pag. 1* nas 194

_ ,11) Antonelli, Opera


^,
.

S.
.

J""
g

Nisi-

112. edil.

"^ '::.trrCan^oterH.st..^ llhH^R^. Verho.


;te:pn.pag.60.-a3,Crr.An.one,l.e,T.neWoeUlo. Papeb,och,., arl. XVI. 8
ei,

- (14iExh.bitio errorum

'J.

st

Ecd
Cfr

im

'74 edU. MogunU b. 111, cap. Vll. vag. hh. X.cap.Xy. eccl Nicepho,.nsCall., Hist.
s.
,

315.

ptg. M.edit.

P.u.is.

,030.- .10.Opp.H,st.,de

Scr.plt.,

ctus

DIE TRIGESIMA OCTORRIS.

231
i-jic.^re

viginti uno Antwchenn^ ctus noster annis p>-wfuisse{i\ Hincqun^deS. Ser.v Ecclesiapionis

dicnio.iiuni PrisciU;n

voluit.

critii' ne.iua.iuaiii pevniiseruiit. d

sed l.ypoSed etalioru.n

regimine narranda
et

supersunt

inter

annos i'M

211 gesta fuemnt.

iUissent.encompluviu. episcoporumidemcu.n in-opriis ipsorum man.bus tium ^ubscviptiones.


apposi'ie, in
.-U/ illa nuani di^i episUila lej;unlur. Valesius animadeertit titnc teinporisjnni qutc qnnm uy^iyi-.y quo i-ita S. Sotani dccessisse : sotcnt, epHhefo (inrci viln functos designare
,'

11.

S.

Sonipionis

trrUnncn
Kjus

ciim

Oalnplirvi^ibus.

fib

Vfdesim .-ontra Kitxebio appclh'tur. Addit non in Thrucia coChrislofersonum S. Solam

scripta luhorsus alios hiiMTtieos. Persecutio Soptiinii


veri.
///a-2MierfcS.Serapionis vebus geslis

mtu^m

Se-

Priscilhm ea-orcizare^scUinPhr!/hcrcsis causn scsc qia quo noCiC exa .ninand iv Uicrucontulcrat.Annotat ifem Apofiinarcm
e^^se

politanum episcopum etiam


fuisse,

jam

moi-luiun

rapion hicc
Serapion

s. Seutpofc ua.:.'."-'^--'''- dictum,cum refulit. rjquidcmcenscripta

seturanteanmimmdicmofn.sse
11

Pacrt

y.

Monianistns,

nb Emebio e.v cjus ad nospervenerunlMPOi'' cerlissima sunl. Pruno ymlitc-is desympla.


deni loco n-nit
PTnrlisi."):

dixissef S^ ,,w&,i.m<^ Afio loco.quum Knsebn.. 0)

yus certamen cum


circa

tatapl;j-

n.mi 1^3 nibus.prophetantcMonlano. doctrinam disci(m:r pram secla

lam^aas latepropaaala, aliquot locis tempus " lcmpore poslnressuas egi radicc^.ul longo oturbans ammoset opp^
continuo

Ztnmnqucsererwrnnprofessa

et

intrabreve

Asclcpiadcin .^uccessisse in sedcm qunsdam hujus rcs a(S.Se.-apioni, rursus :Porro Sevapioms n.uUa qestas et fihros recenset penes ahos cxquidem aUa doctri.uu documenUi t.men ad nos duntaxat surecredih.lc est. lu.
p0rvenerunt.cimosc.-ipsitadDumn..n..pK.u..lau. a iWo Chnst. ad Junui perseculionis tcmpo.-e .ton. .Ua desciveral cUeorun. supevstilionem
:

AnUocne-

'nJ^^i
^^^
,,,.
^^,^^^,^,

^;

nondumamisisset, Adccr..ns Monlanun^ tiis calhoUcos atficiens. i,u^rrexerunl tura " ''";
coaclk conciliis, episcopi lle,n S. ^ ,ctor liomaThraci^. alUque (3). ..ententtam ia,a,ju.,-ta Ha,-onu

nuiua<ll>o..l.u...el.;ancu.n

eeclesia9t..os

vnm

ncmi

As,:e

Mmo,

ad alios episU.l..^ Pvaa..n|a exaravit : aU.B ciuoque lalsa e.aut evangelio Pet.-i, qua> .n eo
libcr

Zponifex

jZlrT
'Zt

;-eU,-e hwrelici suis laq,ce,s Mola,sla,-u,.,renla,-,mt,e,-,-o,-es auclo,-cero Sempion, cuju., (4). Sanclus pe,-g,nd,s pal ,-ia,-cka' Tsutpole Anliocheni ^''H,c,ta^,,.u,j,uaa, e,-al, pa,-Ubs passus est. &. ea,mb

TnicelJ. qucm

Quom quulc.n lihrum compopa.oquoru.n.lau. ex Uh..sse..s, siit in t^.-al.am oc.asiou. in CficuO, qui chia (nunc Arsus 1) vecta Ude ahe..am ^vd doctri.iam a eva..ScUi
ictacoavi^uens.

de

mms
d

nu^.dan. vcrba ck

ahsurdun. tuer.t pauca ..aver^nt. Nee, vero ciu.bu. eo Ubro con..ne,..orare,

t'ms

sent.rct, expon.t u nuid dc isto eva,.gcl.o


:

,,J nK.aum

Nos cni.n
Se.l

destrierari

ncqumiuam

scZonu,nnumerojudica,'eUceal.oeM^

l>otrun. el veU.iuos

e^ fratves mqmt \p.-t..los per.nde ac Cbr.

stum il-um susnpimus. "


scr.ptum

quu, no.nen .llovum


ea nos ..ipou.
.M^^^^^^^^^

p,-a=le.-unt,

qu.ppe qu. compcrtu.n eipeviU v.-puiUau.us;

^,^}i;rtre..nn,ent.ne,n^tS.ap,o
,,mcircalKcctemporaAnUod.ona=
h,cxles..c

op

IVtri nom.nc ms ..prvanaclium ilU.d quod d.x. ..o.. pe.-b.psscm. nm ab isoircvebntu..


:

;::::;:::;t::::i.anepcr^^^^^^^^^^

.,.,,n..rc.mtu^h,s vtrb..

f,^i,,itas. opcralio-

t:a;;:r;:;^-.:^---;-r:^

"^'"M^':?;'emm u^a^l!.mevan,eU
"^u.rrdir^a.Uetco,.t.nuaexevcitat.onc auu
,,,

qu. .ilud

vevsavevant

hoc es a

^^^^,,ii,us covu.n qu.

^^^^^^^

^^^^^^^^
ct dt.

Cyrcnius n.nyr P^" u^ i /El J-j, u aut.m hoc i.iodo


.

^, Julius
T.slo
qu. e.t.

D.veUi
.^

.^

l^l^^re^ leRc.di

cop.am

..a.:U

sumus

;::::i-mtmultaqu.dem.u.llocva..geUocum

colon.u.'Th.'ac.^^ep.scopu.

ccBlisest.quodbeatusSotas,

";

'

T lamv

G. BarhebraeiOirnn.
0,,,..

f ^rcoT - ^'s

Hieronyn,u,,

-,_

aaotorc. ,0i., inu.tre


cho.r

OnonUo^

u>

,P

,,, oeo-

ctMoncr.

\-^':'l

.c.eocctmoderno.
^^
.

^^^ pag --S';-J::n;::"gTih;^:^X: ^:^t^--^-":^-::.'';rr-^;^r^^ LnaundSyr.e.lom. .l-^''',;fLcgmon.Onen.


3;

fcraKuna.--.-Hittor. Die

Routh.Re!ir,o.a.Sacrte.

Chn.t.anu, to.u.

II.

col.

omJ.pag. Wd.

Tmemoat. Mem-

tom. Bibl. eccles..

^f pag-^'^: "k.rsius, "


'
1,

^-

Aanot.

Euse-

recia

DE SANCTO SERAPIONE.
.nnniH
AUCTOBE
V. D. B.

denique semefipsum ven- D dein emnqelium. ae

a recta^ ,.ero discrepant.a

Odei rat.one adjuncta

''''^^_^^
i

subjecimus. Atque U.lc esse,quse et vestra causa pscxalocvangelibris. Hoc Petn cle Serapionis

UngeUum esi dcpcrditum. Kjus rnemimt Mait/uu. ad capid XIU nes{i) in commenfario
Putabantigitur,iwf/Hi7,ilIumr^C5M?/';osseJose.
phi
el Mari;e

"
^
f
.

gestas Serapionis Serapioni Antiocheno acperperam _^^J^ P^^,^ ^^^^^^^ dijudicemus n^^-^

^^, ,,,,

..^s

'^^^^^ ^

sancfoquodam Seropionc, episcopo Qjuln obvtum j^qyptQ^ Quem cum ad diem


deccsyores nosiri in tnarfyrologiis

fiHum

fratres

autem

Jesu, lilios
.pse ante

^^^^^^.^^^

esseJosephi ex priore conjuge,

quam

^^^^^

mkeri
^^^^^

Mariam

afnrmantnonnuU., ad .d sc.licet quod secundum leadducti t.-aditionc evangelii qu, postelibri Jacobi (2) irum inscribitur. vcl
duxerit,
;

^^^ ^^^
.^

alio^^mque, defmire non quisnam fuerit. Quarc in dicm 30


esi

qux sacra

S. Serapioni

Antioche-

^^^^^^^

disputandam reservarunt (9). ^^^^^ quumnequc nobis verifas sit ad liquiex^loraia, nihil

rior liber snperest


Eoepiscopo,
Severus

corum

vcrbis

addendum
zis

,2E:crecitaiislibr-orum^.Sere^.on^e^ccrptis facifeinfelfigitur,quaniatnstitia

vc

ejusani-

^''--

f"" '"'""'

mum

Moniamsia>'um superbia

aff^eccrii.

Et

^^^^^^^^^^^ ,. j^.^^. ctiam mulii simus oportet in 14 i

j
l

Didhir
^^-P'^-

S.

.^^ .^^

fer^ntur.

Memora-

h^c eo acerbior fuit quod, ut ea: constai. quando cum isfts ^^'^;^^^^!^ conira Uu istiafuisset pugnandmn, c/Ierbuit Scverus nos persecutio. Etcnim Septimius mimpcraior^plurxbuspr^cfare qui. ab anno non ignobifc nomen sibi fecerat i^), gesfis,

afaits verbts

^^^ ^f^^;,/

Xet a CV ZZaTn codice Syriaco s^culi hdessenum discimus


^f^^
i

^ p,,,,,

^^

Barsym^i, pridem ^-/-^.^^"

X'''

^''''''

^^^^^ inauguraium
;

^^"'"^''^ '"""'" ^'" a'> episcopo

Christianosannocircitcr202cMerve^^^^^^^ Judmis rebefhoeos afiquaienus cum


ccepit,

^ \bsMama
Pa
-^

Abshelamam auiem a

I
f

'

tmo

nisreis confundens. Juda^os

f.er.

;i

^/*^

^^

rursus a Serapione nostro, E Serapionem vero ordi^.

Idem et.am Spartianus, sub gravi sanx.t (4) Te/'m Sep(postea) de Christ.anis paulaitmplacata ira adversus Judteos

p^na

vetu.t^

itrf^^^ ^,^^,^/^/,,,,,,-,Zephyrmum ^.m W^^ j,ercensiiis


^f^^^^^^^^^^

timii

"'
f
^

fuisse videtur,

adeo ut iutius

cssci

nomen

pontifcibus fere omnibus. ''^''"p,;,/^. Sed de hac temporum


est

dare Jud.is quam


Sicpra
.-

^^ocin-^^n Chr.U prof. ton.QuaproptcrDomnus christzanus dequo EusebiusM Jud^corum iransut religto-

^^^'^

sane cur addubitetur ; adeoque


,^,-^^ ,,obis

^^J^^lZ^^^^^^^

'~\.^^^,.^

nem quo

successu

cum ad metiorem frugem

persecuiionc, ver^s Ecclesias c^ciiavo-ai.


C7..-.//,

revocaverit^.^^x-^^\oreperinusquam.lnhac quam Sevcnts imperator ad-

facicndus tum j;^"^^.-^^, ,^, ^octrina Add^i ApostoUs (1 1), .manuscripfus armeniacus, quem ' ^^^^^^^^^^.^igavitVictorLanglois{i2)et

^^^
y

5 ahiet^ ubique toco>^m bene multi rante, tam rfiusU^ pro pietaie ceriantes,
^^

f-

^^^^^^^q,.,gatioMekfmtcristar^^^^^ ^X,r^.W&L;.- Epstola Abgar, f.lii Ma.

mariyria confecerunt ij.), S. berap.onem suppfraodamdicem fuisse accersiium, aut (3a. e natum.apud nufium auctorem fegimus. Chnsl^i obdojeum pienum dierum in pace
miisse. sa^tciimonue

adjxo-

"^ZTvlZ urbis Edess^, qu.e syr.aco sermone Z^^mOulZ- Quam nan-aiionem si audire dicam u
^^^^^^^ ^
^^^^.^^ ^^^,^

^^^^^^^^^^ mo^tc on^^,


^q^^

f.^p,^ ^abu.t ad sacra vo^^^


.^^^

^^ .^ntiochiam petiil

fama

tnciytum, opin^'
^.o^.,v^ aescnp-

em|_^_
'

j
^^^_

^ Serapione, episcopo urbis ^^


_^^^^

An-

inauguratus fuerat a Ze-

mur
Sancti/iomox^i

(Q).

^-'-

siiolim
dice

Brevcm egrcgn prmults Yttam ipse Rosivcydus ex manuscnpto


Utirajectino S. Saivatons
S. Se.-apio,
(7).

co-

nrianor2ep/iynno;,episcopourbis Romie; hunc ^^^^^^ Vtix\^s. Quic quam habeant ^

In qua

^-if^.et,nequeproineavesiigiis
{^^^^^^^^^ omnwu^
^'

narratur

Antiochenus ep.scopus,
ferret,

o^erJ preiium f f

esse arbi-

^ quo

indigentibus

opem

tunicam suam,

"''

nov. Tcstament., pag. lo9 et Thilus. Co.lex a,ocrv,lms ot seq.; pocryplm. p.'.g. seq.; Tischendorf, l- vangelia Cfr TertulUterature.

eg.
0.

l>'^'^^tL^^H.

Wnght. Apocryphal
Hanus. Opp
,4.

Vg

^^^^ ^^^ ^^^ ^^ ^^^^ ^^^_ documents relatiYe to Edessa, LThn^^^nX Synac ^0
^^^.
^^^

.f-'3)

^^^^^^

"^.^-I-'-'fi^ l^tl' ^^0^7 Mr. Augnsl scnptores. pag. -0 edit. Salmasii. pag. tom. II rhist. ecclcs TiUemont, Memoircs sur
I.

.to.n.

Hist.

036.

.5,

Eusebms.

H.st. eccles,. hb.

pag, 423 et seqq.; cdit


Natalibus, l.b.lX

de ..6, Cfr. Pctrus Laemmer. cap.CXXU: Paris. Martyrologe ou Idee

c..p.

et seqq.

Colkction des Ldioubaa d-Kdesse. tom. I, pag. 315 et ^^f^" ^^ i.^r,^,,. la Ver\^^ Lettre d-Abgar. traduite sur ^^J^^' ^335
^.^

S' -s.

!n

^^

^,

^^c Sycfr.
;

Brit.sl

museum.

part. Ui,

pag

iii4

^g

^j^j

'!=^-'

^^^ ,^^.^^y, , ^-..f, Acta swn Armen.duV sp.o-.clr.Aci SS..tom.Xn


' .

Oct..p.466.

-^'m^
DE

DIE TRIGESIMA OCTOBmS.

255
U. 0.

qui medicis insacuraliones faciebat, ut vel eos, Comprehensus nabiles evant, morbos curaret. sistitur. Quod ubi resciilaque, Lysiic pnufecto Ipitur Zenobia soror, seipsam sponte obtuht.
vit

num,mios

iantum 110 Europa'i. Mufio Mahumehdogmata tn({jorpars Cdii^im impia


inter

profdetur. Christiani vero, pieriquc in/vctt 12000, hwresi vel schismate

numvro
vst

circiter

primum

ccesi, et lecto ferreo

candenti unpositi
lUvina gralia

sunt

(3).

Hinc

manifvstum

S.

Zeiiobu

deinile in ferventem

lebetempiocplenum mjecU,

culium in Cittcia ejusque sororis pristinum


pcriisse.

atque ex bis omnibus turnientis qun eratpra-feclus erepti, compelluntur iterum, cum demenlia.impuris diemoniis sacriiicare. Sed finem accepere. proposito permanercnt. gladio
in

atque
Coluntur
6.

ila

martyrium consummarunt.

11.

Episcopi

.Kiit^nst^s. l>c

ine-

et anle annum 1573 SS. Zenobius tn aui Kalenilartis occiiiuoque zenobia Mar/i/rologiis EcclcsiaLn(lubitanfh focus ^f^^^^f^ni^^is inscripU fucrint,

Nuw

dioina a S. Zcnohio riMScopo niarUrii. exorcita. Toinims

"""'

est.

MarHoc quidem anno, in aUera ediiione oclohris. Motnrologii Vsuardini, ad diem 30

Ada.

Zenobia in edidone lamts, qui de SS. Zenobio et prorsus sifucrat. priore, anni scilicel 1568, Zenomentionem SS. martyrum Zenobii et notiUani glonosi indicans sese
bia;

Jam J
et

fecit,

eomm
sisse.

in laiinum

certaminis ex Meiaphraste desump' mufta Metaphrastit; quidem scripta bene paucis anteannis. et Lipoi^ersa.
et

monuimus sanctHm martfjre?n lenoepiscopum. Id entm bium yEganim fuisse referimtet Memeagnvca,
prieterbiographum

^.;

^^^.^^^

^^^^^gcmis.

B manus

Surius per unirersam

Europam

^ecundum sparserant. Ad diem 31 oclohris, itisemit Gaicsinius Martyfontem grwcum, anno 1578 roiogioS. Romanx Ecciesia;,quod gioriosummarjurispuhticifecii. S. Zenobii
tm-ium, nihii de
S.

eaMent h. mus. Jtem Tabutic Capponiame (4) h episcopah ju.rta S. /enob.am Zenobium hafiitu rapUv.tontram sororcm habitu virgineo.nudo Papebrochuexhibcntur Moscovomm
Tabulis

qumlam

martgroiogiaqnn'. supra rec^nmi-

Zenobia dicens. In Mart.y-

1583. quod Barorologio vero Romano nnx non dignum niusputafjat, utpote mendosum traderetur, celebrantur quod iie^-um pr^lo hisce verhis: sanctus mariyr ejusque soror sanctorum Zenobii passio Ega3 in Cilicia DiocleZenobiui sororis, qui sub
,

S Zenobius vvste rapdi imponohx^gerens mitram virgmvam Zonobius in sedc sttam (5). Habueritne S. vx nullo nepisropah yEgamm dvcessorem,

monachah mdutus vth.

/.^-

Suuo monunu-nto

colhistorico vidvlur posse


(6^

l-

EquidcM Mu^havi Lvqn.vn

Aujen-

sLxepiscoponmtv.rvnscatatogum.,nouMtu>s DtocjZ^nLisfs. Zenob.un. martyremsub dfustramus prmentiumm


tiano.

episcopi.

et

tiano

siov.ssima imperatore et Lysia pra:s.de Quie mcmoria usdem passi, gladio c;csi sunt. Ro^n^num ferme verhis in Mortyrologium

anni

hucusque refigioquo pacto SS. Zenosissime fuii sercata; nomina per unim-sum orbii et Zenobi^ Quarnobrem hemlatinumcelebria emsermnt. : nam msihoc facDeoperpefuis sint laudes apud Cathohco tumfulsset.v^x afiquo honore
1584
iransiit
,

Arianum q^u Antu>Actn' Tnrcodimantum 335 vel 340 inter/uU ; Pachen^' Sgmjdo anno Basitio, vtnimdocTophiium cowtanvum S. Eustathmm. <pu tempore rimc ...^pectn':
concilh

cn^u.^

in

et

Chalcedonensis
J

via^it ;

.hdnun, qui

Zini

Monophgmandato. prrrpterva quod


rcncsard, hu-resim descrere
puls^.^;

TaZm

e.Tt-

Z S^u8

fuit

Thomam, qm

S.jnodo

enim eccfcsix orientales, colereniur. Pfera-que ftturgus noinquomm kafendariis ac proia cmierat hwresi sesepostea

hud ^^^nodi V gcnvrafis Actis s.d.scripsU. JEgcnsis. n^us nomen episc^us

//.v^<m- 550 interluii;

Paschanun

eTaZ
B.

Jn

mscriptum

Taminarul Dein
C
iurio illustraia,

ct ipsa Ciiicu,. SS. Zenobu

tZ^n.<^.crZibi in/^nsumfuiss. S JnoiiiiexChfi/.msloMHS. lonlu,,, ep,s,'opni


,

quvniur

^i

Metlicm.

gforwsoque zenobiie eximiis viriulibus

mai m0'^;n cuHum sanciorum

Zcnobium
el

',

Joenscn.^ed

rneclhnun /u,e.

,,.:M

popuiariumabjecit.quum inde a ^^^^^1^

non nisi sZeperit

Sa seM

Chnsti per intervalfa refigionem circa annum 627 ^ncepit Equidem


occupari
circa
.-

,-u,- <kZscuuliy A ll"nn'n csl p,-'^ul,s

Mahumetams
fuit

in

quorum

Wt en,n U,.;- heoli reZojio liasiliano et


dco

,; a.iihiyol,,,;. c,m,hUo ,n

in A.-Hs A.;ne,ac,>,

usquc

dum

ammm 035 a

succesZ-lTLoniiLis fud occupata. His Teanno\0S7 Turc:e Scf.l^ouladu;il);anno ei brevi posi Anaem 1097 .->-.^. Byzantini ex famdra sibi eiegcruni regem

Zoddcipso p,;caica,rln.-

fu,s..e ,l,ctum, ,li,nta..-al "'<ln-ar g.-at,n ,.n-,,.mu,n.

a^^"^"

^onjeclu,;s ,a;i'n,, an.o.

nuianno 1342 .o.sw/a-Kj.^.^ ZsUjnanica (2). Anno i375 1482 superah, Ua ut anno Luptii. qui et ipsi quo-

ttaClca

pareret Turcis Ottomams,

'^rShodie

hom^incoluni circiier 150000

M,gnc,to,.CXCV,Ann
^^' "
.
.

Documcnl.
,.i.;.7iinn3

poui

de

la

Petiie-Arme

uaK. wMw =WMe,co,...


ico.

^'^J^^i:^:^^^^^''^-^^
Prolegomc-Des
,

medicinam

pag- G et seqq-, V 8

DE
2r)4

SS.

ZENOBIO ET ZENOBIA.

\UCTORB

iatinisM^chw.
I

armenicis Laias et Aaias nnncupainsmu hstco lionew habet (IV Sita urh^ yEo.x' est, lonico. a quo tonge dissita in sinu
siazVa,

eva'^ e(

Lavas

.'7^^''-'*^ Laiacium. Glacia italidf: Lajazzo, Ajazzo, Lai>i


:

/.

.M r

dlscrC2^an( //nr /rtWCJ*

quod

6. /^c-

non cero
,.obii

Ucet id inmiiniscodicihus
et

pro U^ico ul est_. crrore scnpsisse lomcxxm /oAnc.) ^ev rw Ucr^i/;,). U( yoXn^ atv T^ Iov pro quod in codice msotslmico rcrisimilins est 7-;-; Kt/.r/wv o\a/.iri v v.aTrr.) 1 '"' i^nihrr Wo^i' Citicnm indicat 'V/a.v i^9^ yp;. -P^^-i^' ;^ff"' ,.-.o .;,.. or.^m.W/0septcm atms urhes

quematii wiilaH sunU lihrarinm qnemdam, zm

Zenolmn

/^^7^''-

PasswmsSh. ZeEa-istimanMm est


mcns^s stgnafu

-p^^^
";

Calipolitano smOCcJrii

''rTZi <tsX^io, Quihus cuh A, .^/^'7/


.j^.

mcmoria
addc Ka-

S.

Zenobu

et

lendai
5/^*'^

lum

m.s.

Ucnologium Ca^^^^^^'^^^ _ ^^^,^


,

Cr>/pto/erraie7i-

^'^pX^

puanum
S.

Itcphonus (2) monyma.^, ei multo

9^^^^'

inferiorcs.

Fud cmm
polesiatem

f^^^^^^^^^i Eclogadion ^'^'11'''^^^^^ ' 1^00(.i-). Menologium Barl/iohmxi anni


(u),

Typicnm

Sssl

EqL

quum

imbc^is cn-end. suis iberum, scu facuitalcm nopcrrexit nummos suo lcQibus. Adeoquc

in Romanorum uii iCStatur Plmius

(3),

oppnbm.

'^ecudereJrouic.n.mism^^^^ .Eg^a Adde 'Z^^Xli^irr^eli^)-..,^ quod (hem senui


,

Rnmanisem

^^ed.olanm^^^^^^^^ grcecum. c' ^^'^\^'^_,,^,_., tiis annis ioSo ,-./,; nnno

ad marc Mcchlu norium mullarum genlium sed hoc myens Znerun sedem hobenlium Byzanlmo toU rommercium, quum imperio meinleriil {o). Allamen, A, sel fere ex lolo incrcdibilio ceptl inJsregnanlihus, rursus celeberrtmtc urbts non cremenla (6). Hujus
:

ff:: 'iid,nense

(14)

--jxn:;'!
.j^,^

5'6< '^" / ,-uinarum aggeres supers^.nl. fuissc ejus

nifeslum

esl

medio
(7).

mo

pomarmm
.

moniunenta l,tw gico i,u Ouibus occcdunt apud Assemanum, TM<to Capponiame v,oo, Toma. )"' tum
i

Papebrochii,

amnlissimum

Ijam
niUus SS.
Zenobio
latus,
alii^
ct

Zcnobiie de-

XrisUan:iesHmoniur>, exhiberent,.,tam Zenob.a. posuerunt SS. Zenobms et uti in Z.pacidi posl glor,ostot,m Ecde- UlrLe cuttum sanclonm, dubvum non fuisse delatum, ^m,norlyrium
"^^^

neralore

veroinhocpr!eclar,ssunooppulo,imLysia.id ceriDiocleliano el privside

T^:Zic^ gjcVCivmcuiL
\

mii^-o,-u,nnaurat.^
y^^ficanunisiccuh
ocou,;-it

ioin

Eo,;w, quoqueno.nen
sclioel

m ahis

"^eJZ-iis Inois,

f^^r^ZJt
sSiculi

Ts

mato
'

Aclis legimus, con^mCerle, ut in eo,-um <^o.,o..^.o^c^ morlyrio. s.cva eovum


et

Sed HermoBenes ,erun, eUra cvitatem


.

Ca.u

rXTTrcl smculi XII vei

Aiii.n Xni Rumiansioviano

resbvteri,

a.Ulucto

umvorso

clcro,

cum

rcli

non paucis, sts hominibus venissent, sanct r.m .n hunc locum rssima

quum noCe

obscu^

VTIT O-itroaensi anni 15ol> :^M%Zprologo, ulesl.

j^Q^Qucmi iKioic/ttc/t.*

ediio

Menologto Com-

martvrum

atque coml.derel.quias abstulerunt


:

t ...

loculos

fcrme od """^'-^ Iromatibus.Oua. cenerolio propagala fxcil. 0,-ientalem poslea


,

qua sunt

abditi,

unca quos et posuerunt in spe festo gaud.u, ad h.brt^ cum

rSw;;,. ,r
.

pdiiis

^. MosQUK

ioAii (,1 ) , "t '" 1S48 (ii\'

,7.'" ";:*

demwm
_

in Kaienau
,

F
J-Jm-um
cribiturfei-

-^7(1// ,f^hiw\aiicisGrteciseditoAihe'

Fccle-iiam h^reses Idgue ante exo.ios

et
:

schis,no.la o,nen.

'

opinor taio foclum fuisse

mm,

uti

ex

se-

cdtum

tJibus
hwreticis
el

palebit,

schismalicis

^:Tnern
olodcue
Certamen

ooruf cultusjuama^ fud susceplus. Legi Kcc^ 30 octobris in Kalendano

Menologio Ch-^co BoIprtotcra teyimus in eonsonpU^ad Jif tt,-a annos 976 et et Z no-

cl

apnd Gr.vcos el apud

Slaios.
tajtien des'
ni

m5

a- Co,isla,dinopolilan>e primus edidit

anm

oircUe, 740(8) Morcelhus nosler :

nM0b,-is taudemSS. Zenob.. d ;'" recilonc^mjruMu^ auod enoomium


r^TAMEN
S.^CBOSANCTl

Maioiof/i"
Bfisil''-

ET MARTVRI!, ZliNOBlI

Ea-ist,n^ot S. Zenobii episcop..

,dcm

!",. inhoc Katendorium '-';"'/--

(1,

t,<,\ms VoyaB Langto, Vovase daos

la

Cilicie,

pag.

429.

Animadversiones, pag.
81.

^ait.

AmstoUedami 1725.vete.un,, too,.

pag.

^"

'

^*^^*'',^

11322

''"""'
1743.
'"

""" Vf,. Lucanu. Dc bcllo Schrcvem;Sanutu., Sccreta r;-U9 r- 1r lib.IIl,v.2?7,pag."9.'^;^ ^j ^ji,


civili, 'ed,t.

'^r^Ftuhll' D^octnt 14. E'--"'!"".

nul^n.

cs-^:r;r^3.-,i.A_,B----^
r.orTM:irv;'"x"v?u.KUK.!!'',i7,cf,..A=ta
fs'.om. XI Ortobrl Annus
pag.le.seqq.,265,32Setseqq.
Eccles. Qr.co^lav,cus.

MeUum

c,.uc.b

'^;

P-,

j, ,.

,e<,.

,7,lbid.,

TI29 ?!

.cJ -

(8

,a

.9, llud.,

IaleJarrumecclesiCutant., <.0, Catai. ofSy209.


p.g.

eurat.ones

DIE TUIGESIMA OCTOBRIS.

255

insacuraliones (aciebat. ul vel eos, qui medicis

num, quos

nabiles evant

itaque, Lysiy* prajfecto sistitur.


vit

morbos curaret. Compvehensus Quod ubi resciobtulit. Igitur

tanium tl6 liuropfei. Muao mojorpars Cilicum impia Mahuinetidogmaia


.

-.f

j,.

AUCTORK

inter

^ p p

Zenobia soror, seipsam sponte


c;Bsi, et lecto ferreo

primum

candenti impositi

circiter profiietur. Christiani vero, numero pterique infecti 12000, hreresi vel scftismate Hinr manifesium est S. Zenobii

deinde in ferventem lebetempice plenum injecti, atque ex his omnibus tormentis divina gv&iiii erepti,compellunturiterum, qua erat prjefectus

sunt (3). ejusque sororis pristinum cuituni in CUtcia


pcriisse.

dementia.impuris damoniissacrificare.Scd cum accepere. in proposito permanerent, gladio fmem


atque
Colunttir
,yiio(/r(c

ita

marlyrium consummarunt.
SS. Zenobius et
occi-

11. Episo()|)i

.EgcMisos.

De

nie-

0.

Nurn unte annum 1573

diciiia a S.

Zonobio

opiso*>|)o

zenobia Marfi/rologiis aut Kalendariis


est.

EcctesiaLa. locns ^f^^^^i^^^,^ inscripti fuerint, dubitanfli """'

exercita.

Tempus

martyrii.

Hoc quidem anno, in altera editione Martyrotogii Usiiardini, ad diem 30 octobris, Mo-

Acla.

lamts, qui de SS. Zenobio et Zenobia in editione priore, anni sciiicei 1568, prorsus siluerat, mentionem SS. martyrum Zenobii et Zeuo-

indicans sese Twtitiam gtoriosi bia3 fecit certaminis ex Metaphraste desumpeo}^m multa sisse. Metaph-asix quidem scripia bene in latinum i^ersa, paucis anieannis, et Lipo,

monuimus sanctnm martyrem Zenoenim bium jEgarum fuisse episcopum. Id

Jam
^_/ ^-'

^-J-^^l^^^^l fuit cpiscopits /Kijcnsis,

gnvca, prxfer biographum referunt et Memea supra recensmet qumdam martyrologiaqux


e.rhibent S. mus. liem Tahuite Capponiame (4) episcopali juxta S. Zeuobiani Zenobium hnbitu
l^

B manus
fontem.

et

Surius per vniversam

Europam
secundum

sparserani.

Ad diem

31 octobri<t,

grxcum, inseruit Gafesinius Marfyanno 1578 rologio S. Rojname Ecclesi^, quod


gloriosum marS. Zenobia dicens. In Marii/fi/rium, nihil de cero Romano flnH583, qiiod Barofecit, S. Zenobii

cnpitc.Contra .sororem habitu virgineo.nudo Moscovorum Popehrocftii ex/tihenfur Tahuiis indutus et S. ZeS. Zenobius veste monncha/i
nobia gerens

miiram rirginenm
,

capiti

impo-

juris publici
rologio

dignum niusputabat, uipoie mendosum non iiemm prndo traderetur, cetebrantur


,

.fede Zenobius siiam (5). Hahueritne S. dece.^^sorcm e.v nullo anepiscopafi ^garum ridetur posse coiiiquo monumento historico

quod

/iqi

Equidem

Mic/uiel Lequien (6) yEgenic.refis

.mnctus martyr ejusque soror

hisce verbis

sium episcoponim
invenii nisi S.
iiano,

Mgx
tiano
passi,

in

Cilicia
et

episcopi.

sanctorum Zenobn Zenobiie sororis, qui sub Dioclepassio

cataiogum, non afios Zenobium martyrem sub Dioc/eprse.^eniiarum


vei

cujus in

imperatore et Lysia pracside saivissima


gladio ca^si sunt.

Acia- Tarcodimnntum Arianum

ifiustramus qiu Aniio-

Qux memoria

iisdem

chemc Synodo nnno 335

340 interfuit; Pa-

Romanum ferme verbis in Martyrologium et hucusque religiotransiit anni 1584 pacto SS. Zenosissime fuii serrata ; quo nomina per universum oret Zenobite
,

virumdoctrophiium coietnneum Eustat/tmm, qui tempore trime- su.^pects^; qui C/taicedonensis vicri/; Juiium,
S. Basilio,

conci/ii

bii

bem

iatinum celebria evaser-uni.

Quamohrem

propterea quod Monop/>y Jusiini I mandnto, extrecusant, 'iitanm hieresim deserere

Deo peipctux sini laudes : nam Catholicos ium fuisset,vix aliquo honore apud ecclcsix ortentales, colerentur.Plerxque enim
nisi

hoc fac-

\ium

inter/uit ;Pascfudtt^ Mopsuesii-.' nnni 550 generntis Aciis .mhscripsil.

fuii

puistis;

T/tomnm, qui

Synodo

inquomm
men

kalendariis ac proia liiurgiis noconinscriptum eratjixresi sesepostea

nuiS,,nodi V cujus aiius episcopus JEgensis, et

M
et

nomen
madicus.

ignotum.quem
8

sibi

infen.^im fuiss.' querdur

Zenobn et taminarunt. Dein ipsa Cilicia. SS. C zenobicc eximiis ciriutibus gloriosoque martyrio iflusirata, c^tlium

S JonnnesC/irysosiomus.

sanctorum suorum

popularium affjecii,quum inde a sxcu/o Uirisii non nisi per iniercalia religionem Equidem circa annum 627 mcepit
susceperit.

Zenobium non tanium episcopum B perhibent jEgensem,scd et medicum fuisse, p/ures, ejm verba n/ii ium Meiap/irastes, tum Aitamen est cur de re amhtgaiur. subsecuiiO)beaii pr^suiis conditto m Siietur enim lnec
menologio BasUiano
ae qmbus

occupari Cilivia a Mahume/anis


serciiute fuit u.^^que

in

quomm

dum

circa

ammm 935 a
Armeni,

Af^nemacis et in Actis posse ut aiicruis susptcart infra;


/uts.se

His succesGrxcis Byzantinisfuitoccupaia. Se/djou/udx (i);anno sereanno 1087 Turcx

eum

hrem 1097 7'ursus Byzantini et famttia sibi eiegerunt regem ex qui anno 1342 deacerunt eos Insignanica (2). Anno i^To anno 1482 qui ei ipsi superati,tta ul
post

gratia curat.onum. oitoddc ipso pr^dicaretur magnam auctoid genus conjecturis

ideo

dumtaxnt medicuni

duium,

Ncqt^eemm is /uii nfatem adjungere nolim. ioco tam mcomtderate qui lioc
Metnphrastes,
permisce>-el cum sctenmiracuiorum gratiam cadem afibi omnino IsTJmedicime, quum

Ventm

^QVptii,

Ottomams, quototaCilicia pareret Turcis Ci/icia. Hanc rum iugum etiamnum patitur circiter 150000 homtincoiunt

Zramhodie
, -

"
349,

,., He.CUia.^ag. 56. Langlois, voyage dans la rau. lib. \ U. coi. J.u H,.nfftind Hist., Anyloium, Comnen^ Alexias, lib. II. pag.

^^,

rXCV Ann^
;

^'*-

^^^ Lusignans de
.3.

la

Pefte-Arniela CU.c.e.

"*";,

pirr"

Langlois.

Voyage dans

moriediS Medico.pag.50.

medicinam

DE
256
AUCTOBE
R. D. B.

SS.

ZENOBIO ET ZENOIUA.
expedUd:'.-essornoster Hem-icus
ma,-t,-is S. aesta alle.-ius

ri,

din.quo menologu aUorl,acUs,le.-o;!,>l Busilian,


hahere ndetn,:T..'Ja^

Matagne (7), D ZenoU, medrc, non


,

=<4.A-

Spi,
Tans.

'TcesilcntiJ,.

^^laten^^

cunegalur sadi. ep,scopv,

Nam

pr,ete.v^u.>n

qod

t Sg,;a,,llu. sed lantum p.-esbgte,; p,-esbjler,s usque Enu,ne,-atis aliquol


.-evi,

Zedicis p,;mi

p,-o/essus est
s.eculo

,a2eZrolos.esli,,-esl,m'S,,'odiq,,,v,ncor,-

",nte monumentum,

.<ese nullum duodeamo an-

'P^-ia
',

laudalione A-''<' P."'-";,-;'


sit
), S,done,is,s ipse S. Ze,iob,us, drcaEusebio medicus

Documenlo

am

Occnlente, Orient., sive ,n quius, quo sive in aut eler,c, areeantu stu.liis monaehi
aieis

preZ^.-.qui.ncet ab

Zin,n,osolis unquam gr^cis

prJanlissin,,.^. * fuit o.-mtus ,a,t.jrologio luic laude Latinis nolus v,deur,


"""-''

"

'"

Lucas patr,a,-ct,a v.actur Ba samine, pr.mus

Costantinopol,tanus,
,n

tes^e

0"-'e

.mno

58

n^

diacon,s et ^^,"- ^^' ^,'^^^*' .nedicina interdixisse rcgula,,bu, monachis et canon,c,s Similia .lc deereto ed,.,

faslis

<"lscr,pusjq^^h^_

co"

,um
dc
,

Remense auni

im

Zl
roro

disciplina.

^l omnibus,

lu.t. hodiedum vigent.s .n.t.um adeas Iho.na.s^ s. lubet,

num (9
^ein

Quorum aher

"' -^

utiuu>

Uenedictum XIV (10),au. artem a cler.c.s usurd,sdplin. circa medcnd. rf,.p;m,. vieeseruditeevolvu,,t..; ut v,deat lector S Zect

eceles.ast.eo^

pZ

Itiam

me,o.-a,;,nus, d,gnum. quodeUam nulla inudia esse noblum ?' episcopus medic. arU a,-te "''""' '"?"" lU Needisplicebit

"t
S.

5;SEs's;:srsr^=
n7/.c- enima^eo.

medica tnsignes

non solum

"P/^d
'^ f\"' ab H,p-

,-ecense,; tju, p,-x aliis cla.-uerint, ut e,s, christianis

""^^"^^^ sanc
Jf^^;
"^.^^!.

r,-A,!(iis

r-.-..n, e, ''"" '""'

--,
,

,e*.

;:Z:,f,en.po.-ei,scd etuun a

munus

(p,-xse,-t,m e.-at /,o,u>,-i/icun

TZqua^
H;<Jus,odi

Ror^rnsjam

eo^onplp-ia f^e,;'dp,:^>o^.^ AU^an^ sunt: S.C,jrus,ma.-Uj,

Imud pa,-m
'

fiebat.

liomie qu,dem d,u


el

/ueM

ZfecZnet /e.-e ad se.-ms T; ti,cunt Seneca (2)

Hbe.-tosque able-

januaru: d,.L, ad diem 31 episcopus E^"'^''^^larwr et


Nazianieru

Su^nius^^

Oua de

contenden^bus controLsia, ,ulUs 'C^Lu.m anUqu,tus

re

magna

aucto, es inter ,-ecent,o,-cs

C^^"'''''^/''''''''. ^^' 6 feb,;.a,;i; S. * S. Cod.a ad diem 25 feb.-ua,;,;

S/

iuTma,-lyr

Co,;,Uhi,

ad diem XO ma.-lu;
Lugduncnsis,
p,'oto,nwtgr

'f^-^t.Sr. alus '=<'t'";^'^^^^.^ sludimn. sed ingenuu,,,;

''';/' S Aerande.-, Pl'!l^ ^t U,'sicinus, ,,ri'^,T2 umi S.

F.-ancscusCmicdUe, bus.VU-osque ,-ecensuit Medieo ,a,-Ujre (4). Sed Tcom,nenta,-io de S. ;':;:,,/ ,d est, med,cos ---.^^4eos '"3 '^;;'/" ^^, labebant Judm, qui Honora mea,m proptu p,.oseq,,ijubebantu,-

junu; S. iamp'^^. Ravenrms, ad diem 10 presbyle,; ad dtem medicu^ Romanus, dein Sebastenus, ad tlunUS.Antioehus. ,na,-tyr

"^Sjuli,;
t,-es

necessUatem, ail 7o,'egiam wtis medendi

S.

Sc,;ptu,-a

(5)

addms

23

UmdaUonem. Mque
co^perunt ^ps,
C.'esa,;i6)

l^L
ct

/^5. Pantaleon, mwUjr


27 julii; S. D,omedes.

Baioci in

SS.RavennuselRa.s,phus ,n^ No,-manma hathic. ad d,em


Nicomed,ens,s,
;'.'^^'-

Zte

quam Jud^i

senlire

in Bithiinia,

ad cUem

10

augusU; SS. Cosma.-L

Romani, ex

quo p,-^se,-tim

Juhus

Canus,
ma,-t,ir

ma,^Uj,-es

JEgenses

C^hca

oZes medimuim Rom^

pro/essos

ZZit,

itaqu. faclum. est -''J ,.no.;s /ue.-al pulata, temporibus .eipublicai p,vba,-elur Apud valde

adate

'Ldiem
el

27 septe,b,-is; S.

2..-*

^
^,^

Zimpe,-ator,bus

Tr^Jautem
eam
C

tantam
vi,-i

ut irUe,-dum medici Qute s,nl episcopos coopta,-entur.

ejccolue.int

>f'^'^^''-^'%^ et,am d,c,te. ; qu,n

p,-esyleros vel

% i"~' Z ZcZ d.arium. /,. addit P'-- ''^^fob medicanonp,'iest,le,-unt, at


:

%'' Antiochix ma,-tyres Quos omnes sanctos Zobris. commemorat Molanus, doctor Mcd.eorum eeeles.aopusculo cui no,en
<'
el

^f f '"

arle

telhgatlector

li.
.

d,cu ut,r. cond,t,onem haud ZenoWi

, Hun tmdens

fuisse hu/uUem. pr-^teriia ex pr^sen^^lsedfortenon nemo, .^ mirabUur quod servus Dei, qui

Deo ,psis concessam, g,'ltiL curat,onum a quoque oountur. medico,-um pat,^oi Jpso i ct Zenohia; a6 11 Ac(a SS. Zenohii privter
,

quidem

^^^,^

gg

j,.

..obiirtZeno1^;^,

t.,.^1, f,,;.!^^

rnnscriola existimant

^c,.,

cam

=S=s:;=S=
viresintenda,in_<.rpor^s^^^
pag. 707 et seq IDAciao^. tomXU Octobiis. (1, Acla SS.. pa(r. 440, edit. a Ub. U. cap. ^'*-/^^ beneficiis. {

airisio in dtes rnagis

devmciendum omnes

nue

Ea mnmus

ven.

mr

J.-i

Mignt vw;

ssr=,t:*"<*J;-rt536
.,
lih

- '2)De
Lcmaire.
4^7
edit.

-1

.9)

part. U. D,soipl,ue ecclesiastique,

Opp. omma ^dit. a Panc aSchUdiol6G7; Cfr. Ciccro, aocmiu.u num. 6, pag. Ora^' nro Deiotano, koucke. tom \1I. v^ ^\xiX cap 1, num. 6, pag. XXlA.cap. , n Natuf.liist., lib.
. ,

;.,'n.

nuu,. 3, eap^

XUl

can. 10,num.

V. (ii>

''^^^^^^^^-^^Zll^ MLte ociii<ii

44fi pliinus. 110. ri i'!"


.

Onp. omnia. tom. XV, Pans. 1685, Cicero jp' ^ ,. ly. Ue Oratore. Y'''' 0.at,inP.soncm.num.34 pag ,
667. ed.t.

,L

pag. eccles,a,t,qoe, tom. V,

"

^^ '^,^"

,j.

,,

102.^^^^^^^^

,,,,,,,

''^'^T;"r--r;rrv;in-B;pie'intuu.
gnomonto Metaphrast^ Opera

Omma,- a*
^_^^^^^

1.

i(j

bueionius

li

De

beneficiis, lib.

ouJ^.eu \l.cap. X\I. Pg.

aLeniaire.

rum.tom.VI.pag.309.Rom1558.

'

DIE TUIGESIMA. OGTOBRIS.


eadeyn in breve riorme (i) i^ulooia fuere ; Lippeloo i2),Hecoacta publicarunt Zacharias

257
'^^2^^^

nalvsGua/tier (3), floctor Parisiensis Artvrus a Hcnricus Casireca Bnmelfi (5), Kj- eodem fonte Monasterio (6) aliiqxie. hausisse creJoannem Bapfistam MasculvM prxdi^ Bli. Zcnobio ct Zenobia didcrim qua^ de haest quod controverswm
cavit {7).

Viel{4),

Aucher, Mechiiaristai-um Venetorum sodali, coltecia, ex armeniaco in gatlicuni nohis vcrtii clarH.t.^i. scriptor Felix Neve, magister linguacum orientalium in acadcmia catholica omnium Belgarum, cunctis Lovaniensi, armeniacte suffragiis, longe periiissimus summario a Joanne Baptista lingum. De

Unuiii

Iconi quidcm sanctum jicii rcijiam .-Zenobias medicumcarhibcntijiivc adscripsit


fif<^c.

beaf

stirps videlicct henti cpiscopi,

quam

in-

Aucher editOy memorare sufftcit niinimam narrationis paricm


eerptum.
14

illud,

modo

excipias, ea^
fuisse ex-

Actis CoisUnianis aut simitibus

^
iis

..
'

exereuit, licet e nobiUssima hic metlicituc artem putaut, hoc est Zenobiix: stirpe esset, ut .luiLlam

Ex

autem Actis non

ita facile intcl-

^^"^

masime curaliat et mamreaina' Gancros autem coustantcr cum sorure mis meaebatur. Iguem cum rcginaPalmyrena Zenobiapertulit. Dehac Grtecorum decognationc nihil m menologiis
nrehcndi, nihil in Actis.

sancii mariyres .Egcjises Jo285. 7noriem oppctierint, quum probahiliier pro- 200, ponipossU tum annus circUer 304, tum anni
ligitur

quandonam

vc/

argujnoiium 2So vei2d0. Altcrasen/cntia hic


ducit,

et accuratii<s

His SS Zenobii et Zeuobiiu Actis Etcnim qux inessememla manifesfum est.


l'J

nonmtlta

quod contigit martyrium fcrUi Vi. die 30aM/31 ocfohris,sub Imperatore Diocletiano, DioctctiaLysia Ciiiciicprivside. Porro quum

sancti imrUjde parentibus et pueritia marfjrographus tradit vis riusque sororis et e menologio intricata videniur; quin nimis et Adis superaddita desumpta
initio

anm nus regnare acperii dic 17 sepfemhris Ciliciie anno 285. 284 Lysias cero priefuerii
uti

apparcl ex Passione SS. Claudii

ei

so-

Quodam

fuisse

uremeritoqucexistimant Titlemontms.Dcin
ct sociomartyrii tiS. Claudii, Astcru corum Actis sincens JEgas qucm ex

.mcccmciorum (10) ; atjam anno 2!)U (11) ei (modooredas Aclis S. Bomfa- ^ rit Simplicius et 290 ccrtamen cii) : sequitur inter annos 284 ^.l^YxohWesseconsii/nendum.hmiperabanno
284 quo rerumpo/itus
est

icum
,^m
fuisse

Diocleiianus, r/305

compcrimus,perperam, uti jam ani' {S),i^Jicit madverfddecessornosier Cuperus Lycaonia. Pneterea NumeTssc Laranda in minus rianumimpcraioremChrisiianis non
ejus fuisse infensum quam

nuo

29 ) ; dies vei-o 30, anms dies 31 ociohris anno proxi"^96 302. Ef quoniamde hisce ^85 '^91 anuus luilacontrorersia,eligalnr oportct

se

tncidii imperio ahdicarit, in feriam VI

mis
^85

cletianwm, satis apcrte ah EuseUo, ncque norum persccutorWus neque


,

f^^ ^^'^^^^f indicat hcet Ch isiia-

;;'

cd

-^90

IDmc

suadct optimus codex

nis.

31 ocfohris l, quum ad dicm anno 290 Ciiiciie pncses fuit referaf.Diccs:

martyrium

aLactantioaccenseafur
sancii

Zminus huic imperatori tribuendum innxi qui, nuam provinciarum prtesidihus, christianos morte nndct^ ZeriZs legibus, a
irum non
ct

mb

Quod si nonnulh mariyrium sunt passi, Numeriano


(9).

martyrologio Simplicius; imo,ui ex UmojiS.Bomfacolligcndum videtur.die

Romano

vuietur

ablatis,\itamSS. / bant. Quibus mendis spc^endam csse existimab^t lector-

potcst Simphcium interfecit.Sed responden magi.^tratum iniisse sanctumque cium forsan novembri martyrcm capitis damnasse mense quod crcdihilc est quomam rd deccmbri: Bomfamena-is die 19 dcceuibnsS.

ar^d
cii

in

h aliis.

I^Est etalia SS. Zenobii anonymo confeda. Cujus ar^ca, ab auctore


'Ze.emplaria, s.culoXI
rel

Zenob.u3 Passio

festum cdchrant; ad

camdcm dicmmemoComiantin^oh-

raur

XII^I^^^

Parisiisinbibliotheca Reipubhc^ ^'''^^'Tlo mendosum,num 1468 irvaniur. Pr^us. quod


hibliofhccte

in Si/naxario Ecdesiie in menohg.oBasdn tamv; poslridie rero parie annum 2Sa indialiisquc. At e contraria Zenobu Parisiensis B. rcjedo S.

olim

regite

meaBsignabimus.
C
.

mscribitur Posierius inter Coislimatcnet:

caUodexalier Quo etiam nafah in dicm modobris.

mom-

Tsmo'mss. A Quamlucubrationem,

loculum 110

^^ocvoca^^

""^^^ "'^"'^

%stiscrroribusimmumssU,nemo^^^^^^^^

^ "^Zt^st^s sa.-is(pr.fcr commcmorantiu an u m cum aliispaucis) Scd qmdquid ul cst, cmscopus ejusque .^oror. iniiia ohiisse sancosmar?erte!nie i^cuH IV

-^f^^^
pr.ons

Redolet Hte martyrum ^""'"'"' numerabit. martyr-um sinccra ;:^:;; f^,.ream d minus xtatem ;cmea?ni. rat-um grxcarum elcgan^ scriptio scrmoms a7 Mclaphrasfina viddur commendahihs qua qmdem
tia cst
:

ese^ uiroqv. codice colligunt


me
eam
ita

..cn-

tentiie faulores. / lo A^"*- ta

.,^^fm compertam

exis exis- vHcircam,

^^.^^^^

^.^^ .^^^^^

''"^^f^^^^^j^V;,-,

,,7u7.W.,rS.ZouulHUs

mor-

*^^^ r.5r^i z'p. BapMa


a Joanne gemus. H.VC brevissima

regno
pag. 430.

Odobris Tomus XUi-

a. En.onua

Cc.Ul.ars

258
AlXTORE
R. D. B-

DE
eremrint,
qr^^'

SS.

ZENOBIO ET ZENOHIAsociorum
(5),

regm

e.-eunle

aha raiwne

S.

Severiani

(6).

?^-"j

Zcnubium produt it, martyres amn 285. alia S. inierutrosquespotiuminte^Voniiyacdei.nim:


Pustquain. inquii,
tianus

lllasn (8), marfyrum Sebastcnorum (7), i). Damianii^). In prioribus dici6VS Cosiniet
et

(7f

vulde

impius

iHe

D.oclc-

arma sumpsit ad

belUmdum adversus
Deoimf^nans

cum Ecclesiam Christi, et decretum jussu .Ihus contra Christi fulem eruclavit pru-cepil adesset media civitate considens

Cappadociam tur Diocleiianus in unum .[uimisisse duos viros, quorum niam omnmm UmidemLysiamjussit curam gerere aUerum Agricolaum juss.t totms
taneorum;
prielecturiB aduiinistrare

Arme-

impenum. Ahin

>ne-

x^inmxs^n^^co.Necminuf^enudenieMeiaphraS'ipsa tes.narrntomartyrioS.aaudii ei dcin


sequuntur, rt^/, riiaQ. Zenobii: Quio post ba>c adversum pielatem. sunt Diocletiani perseoutio edictum et etDeo inimicum ab eo profectum inhumanitatis mmistex Lysias ilUus s.evitiie et ejusmodt sant acerrimus (1). Qa,' te.stiraonia annus circtter 30^ K/ nonmillisptaccrepossii quamqumn dies 30 /31 octobnsiunc

,orfl7w*duxLysias,qui ducatum P^''^^;''^^agebat tempore (10). reie (in Cappadocia) Ulo Cilicia est ac Cappadocia: Non idem sane haud ahsurduni mwf/ adjuncia perpendenli cum Agricolao, non solum Lysiam
dehitur
in

Armenia

nm

Cilicum ei qmdempost nos, quos inier S. Zenobium. imofquantum cx martyrti adannum 303;
junciis conjicere est), post tiani edicfum, anni 304.

Cappadocia, sed ei in fhuiunis thrtsiuipariihus mulios percmisse


ei

quartum

Dioclc-

long.iu cum fhia VI ; quod

scUn-ei libeniius

S. Zenobu credani errasse aucforem uhi parasceves, ^wam tcm retuUi f/huram nonam coqnc ma^ ubi mocietiani cdicfa memoraui :

mo7-

ilJaai Acia piura


daiuri,

moniium lectorem

SS. Zenobii et Zenobuo cclimus. nos coUict

gis

quod

)nec in

omnibus sancii

episcopi Aclis

A primas

J.ysia Ciliritv pra-side.

occurrant, non vero illa. Lystasprxe10 Alenimnum hocce iempore


rat
:

Lyciai quod, CiHcim? (Gilicii inquam, non Ciaudii, adeo mamfesio scriptum in Actis S.

capi). Equxdem errore, ut minwi si( eo docios non iracius 'priesulan, ah anno 290 hujus exhibei Pa-mo ^. Lysiam, sed SimpHcium quod nec cerBonifacii. Verum, pricierquam

librarn concedere; quem, servata lectionibusTarus scribendi raiione nointisque visum cst. Li quocodicisM, antealiacdcre ,affmis est niam iis potius Aciis, quam reliquis suf>jungenaa. faudatio Armeniaca, hivc erai anno ISlo Exstat in Vitis a Uechiiansiis XII quo exhibeniur in iomo
ediiis, et

^^^^^^

quidem

Calendarmm AnalecU Vitarum Sanctorum exXra a legendarns vel ab noslrum memoraturum


gr.ecis et auctoribus Armenis, sicut et

Uitm.s.

tissimus
fides

mariyriiannus,nccipsa Aciorum Lysias omnibusperspicua; quidni aliquis


esi

Huic
hiiur

/mgipossct, circa annum^O^ Legimus qmdem illis pariibus vcxans (2)? qui posi annijm in Passione S. Hieronis

Christianos in

coniinuaicio.^m S Zcnohii epiiomsc Metaphrastc composita. Sed a


Viia
latina,

neiramlatio

quam Lipomamcs,Sualiique ioties

rius.ven. presbyter

parn facmnt, occi.msrHd cf cvjus Acia oiii et Masiprobayd alii: Cum autem Diucletianus mipenum,.. administrarent
mianusRomanorum
esset vero eis nuntiatum

puatiam exhiherefur hticaruni, hic ite.^m bddtohecce non meliorem, ex codtce etiamsi

Migne

omnem Armemurum

regionemetCappadocumeorumresisterejussis,... utramque genelectos duos viros mittunt ad


jusserunt pi-;eesse tem Quorum aUerumquidem alterum autem proArmeniLe, is erat Ajiriculaus Lyregionem Cappadocum.ei eratnomen
;

13 B \, descn' reqix Londinensis, signaio Vitam hmdam curacimus. Hanc S. Zenobii laUin sermonem juhannes Morrenus ex grieco regime mscripvertit et Mariu) AngU o

um
sU
ci

BritanmDcnique in codice xihioptco exsfat Passio cujusdam musici Londinensis


(11)

matris S. Zenobiee. S. Zenobii ejusq^ie

Sinine

curare

sias (3).iNVe

in anamreligionem missitm a Dioclcfiano^et Licinio, offendwms in muniis dctenium a C pluribus sancfo.-um AcHs (quee iamen non
:

dem

eumsiagntare hoc testimonium : ej^cidendam chnstiducem Lvsiam ad

dispiciendum erit; iidemac ponderari queat Acta judicio et quo res cerfo
yEgenses nosiri.
latine versa
iaiis verbis

cum
qmhus

leciore

Operi denique fasiigium

commumcabzmus. imponendum reci- j

in Synaxario jEihiopico

omnia sunt genuina);


SS. Kvsiraiii
et

in Passionibus videhcei
et

sancii marfyres exioliunlur.

sociorum {4).SS.Leonin

i2) 1314. edit. Migne. a)lIotaphr.opp.,toni V. pnp. '"^tOf ^Ce.lher. Tillemont.Mem. Eccle... tom. ecclesiastique^tcm. UI, pag. 3o4. Hist desaut. sacies et

ll.col

UI Jul
'!!

tom

tom. Untersuchungen zur Uom. Kaisergescl...


opera. tom. 272 et seq(|.^-3, Mctaphrast.
III

Diocletmnus, in Huniiker: Chri.t^nverfolgung von III. pag.


col

II Mart. Feb., pag. 339 et 349. tom. 43B.-.10; Ibid tom lb!d tom'.VU Sept. pag. 9 Eccles . tom. N nac 23 Cfr Tillcmont, Mem.
1

pag. 38. i:\:is' tom.

('>)

Ibid

tom. ni

Sc).l,.

pag.

3(iO.

II

Mart.. pag. 10 20

23

-8,

lUd

pag U. II Mart
pag5,

UO,

ni

-.5) Acta edit.M.gne. -^4>Ibid..col.470.

SS.. tom.

theKing-sUbrary,p.221. Caulogue of the manuscriptB of

512 5

780. 170.

174

etseq.-

11'

p-''

'''tV

|i

VITA

DIE TUIGESIMA OCTOBRIS.

t?59

EX MSS.

VITA ET MARTYRIUM SA^CTI MARTYRIS

EJUS ZENOBII ET ZENOBI^ SOROPJS


Ex
cofUce
codice 1408 Coislhiinm 110, collato cnm bihliotheciv PamtetiSts \
PKIMLM.

G\PUT

SS.

Zenohii

ct

Zonobia>

ortus

ot

cduc.atio.

lUius

u.iracula.

Myi: Ur,,v ivo.*...v'-

b ra.r^

oe .v avr.p

C Fow

Uivita.

rov tI Je "il yevv,.op ^e.eXOov. =..<^r-v, ca.pa.


6;.v
t;.;
'

ev...Oa

Cnin ,mnn ?,. '^uni.T^ nomen Zenodotus v.tam p^^nies ad sempit..nam ^

nuncupant.Ei-at

-gionis CiUcum quam iacet in sinu ^"'^"^ *^t in ea v.r puis

S
ft.

natus,
,

-H.

Tvv

e;

'

.o^ro.
veav;..,

..rfiW.,oc
?e.-/v...v

Xp...i. '^P;.6 upa.v


.^.1

v.a.

,.),ayaO

roi

-"'^^"^'^^.
0e../a

O.yarp.ov f airi, ^.ovr/eve;

.>v=,.a

J.

J,
PovX.s.v
.; is

nl^u^ "-^-^'-r;r^tK^-^ quc nomcn summu


TheUci.. cu vitamtraducobant ni nerscculi
.

,. ...ii.,iMiu' u-Ui-ion.

bU..ei.aPe;a>'xaU.,vor,r,,.op^,evo..ra.
evroXal. '

"

roG Kuplouna.tf.ov

roJro.; /.a.a 0=o.

n ereyOri
.

A'oiEv appev

"
,

" zat
.

0V0(<a,jav /..ivo'^,
.

3v

Oeo.e(5er;

de

a.ro i^apxovre, averpe^^av

wt-v o^x. -

-^v

-i

-^Ff - ^r"'"^'"

;,, -auia-

Tr::^::^ -;.e
rain,culapat.-ab>tDes
pc

.^.

_^^^_^

- -^^^^^

;apLtia,etgrati.,ndeDom.n,,K.tU>

.^

r-Sef^^e;::^^^^'^^^''^^^-^^
....vavro^JP--:;f,,;,,X;lroC

^-:X.P ..-;;-.. P.^

bebatad,cd,c,na,n.,>^-nn^^^,,^^^,.
"'"''^"'::r; c It a,P-^^-"^"
,,,t V,,-,

n-debatu,^'^,,,

,psc

in

,tom

indigcU,-

''"-^^^''^'"'^"""'nuctatuse.tnui
tunc nou,aoru,n "^; terna uupictate P''^'^'^''"' eipit vero
'

''"'

rpo.uit
^"i.,

d.

Ex-

<

'.

i;^v

A.o.>.navo;
.,;
rai
'

tf- r.v baTT.OeTO- 5ca5.x^.ac rpt^/.arapaTO,

,s, vir p,-or-

ur^

^^ ^,

^^

W--'^;
ev t/;

..>.;- *"

aOsiac xuAiyoo-^p.svo;,

:"l';x,iTrpox''f %
^

sus

^.^^'^^Z^IZ. \m^^ cxsccrab,l,s. ""-;


'^'^i.

,,e,da,u,scc-

Y,riaywV ,V^*^yaiY0r,ov5[aTrupovTWvXpi(TT-[a^"

TTap//a KiAi/.wv f;;^^.^

^^J,

,.,^, f..apTar.v 6; xa ,

volutatus,Cilic,.pra..-M--l^^_^,,^,,,. civitaten, lestissimun, v.rum


"^

rum.-, 'i""^^""'"' "ercxcitav,t advc^sas Mopsuestian,, pcrseu ""'^^ eomprcbeudit tres


Chr,stianos.

r
-o

'';'^'';^^i,,,i i

In

Clauuim, adolcscentcs, Ouos cun, ^ ,,,bc Un,idis, Isar,cos, ab oo ^^^^^.^ ^^^^^^^^


,

^^^^^ ,,,,, nai,

nu,ltum

'^''="-'^^'^''

'

";;

Mpsuesti.c,corpora

S;:s:,::;?sr;;:s:;5

...sit.

^j.
">

6vouai;of^evy.v.
6

<avT/).

*o/.
V

,. o;.

,., -^' 'le^o".

H<:nv-"ev-r.<ieia;o/;7_
'''J^

._,.^.

^^

Tpor/.v

5 OVOjUiaTt

.:._' [310U.TOJK
1*2.,.-.i^aOrov. M5., '*'

eA^^

,,^^^_
'* o//i

add.

OJ.
.

;ppEVlXOV.

'"

TratOsuffav*3

_iTraiOiav

'Hcaupou;.

'**

(ijti

Beatjs

260
mutieremqite

DE
autem Zenobius gralia
Cliristi

SS.

ZENOBIO ET ZENOBIA.
3 '0
uvo')

clivina illu-

ua/aptc;

'

Zr.vofii^; Bda.

xpt^i /.AauT:^:-

3 Beatiis stratus,.um

caci'o

occupot""^

pascenduni

pregeu. ex divina revelatione sus.episset,.liligt^ntei- niecUcabalur

xai'TOT40Xr>iffroO
7raca?,afv

jrot>viOV ex OEta;

aTioxa-

?,;->.:

\ imfjtm^
voffot;

arravra; ro.c y..(o;

babebant; omnibus qui variis morbis male se Jesum Gbnslum a invocans Dnniinum nostrum

gycvra: Tror/;/a(c

kOi(.di:ejiv,

tmy.alovazvo^
u.aOov

rivKOoiovratbv

'W,rToO>,

XucTOv,

Trap' oi^evo;

Dommi nemine mercedem aeeipiens, memor

di

Quamobcentis: a Gralis accepistis,gratisdate. J^ratiam ij.si sanationum rem et nune ad dat.am ^pr.eut Indi eujusdam veniemus. Evenit enim inci.Ieret morbum, eanfecti,
;

/.iyovzoc' Awpeav /aufia'vwv.aEfzv/;aevo; zo-JKvoiov * "OOiv xai zo ^ vvv lyov znl 5o7-. /iri7. ^)cev Idct^v > O.Evao' rhCoQz-^cav a.r-o /apr. r.v

nlox

'E-/VT0
TTaOet
6
v,v

yoLO
^

'

'h-hO uvoz
TieptTreffEiv

^v^.ccr.yov

t/.v

conjux in gravem tboracis qni penitissimce parti cerem dirtum


inba;rebat.

ff.:v-^vov

yxltni^
iv

7 hyoixiva
f^epei

xap/

V'.),

Tr^;:./.o;

r ev^oTaT

toO
<J-fl

Cum

dici, dico et

onmes gentis iHms mcsuas adincanUitores, omnes avtes


ita.iue

Gw.axo;- 7ravTa.v xai .Traorj^v Traaav

o^v rv toO eOvou;


^" fz.-^avy.v

tarpiv., >.-/
-.ai

tXC7vt.)v
'^

a,o

prolecissent, dem.pie bibuissent et nuUatenus Sed bominum despcravit Indus uxoris salutem.
fieri et ad apnitionem

tXo; Treyvc. SJ,; r.EpyeT-/i.vTcov. oi (^tXavOpt.7ro; Wco;,

tv^;

yuvar.o;

^a.T-^cia;'^'0

GUo.v

zav

bommes salvos amator Ueus, qui vult omnes veritatis venn-e, notam
focit

ra;

^vOo<i>7:ovz

''

(^wOr^at xat

a;

ETrtyv<.^tv a?./,9eia;
<?' tivo;

x.aOtciriTtvTW 'iv-:^ aGm-v yv''^rAaov

Trpay-

ifln"(

ct

Christo
jungit.

ad'

gente nequio Zenobio virlutem gotia obeuntem, divinam donati luerat ad morbos sanandos. et duobus li4 Statim iUe. assumpta conjuge iter aggressus est borisjumenta conscendit, emensi, ad urbem .Egas adIndo, pLT virum aliquem in
illa

aaTet'av'*'Troto.aivo.

iv r^ 9v:t TraOtiv Oetav evepyeiav. Trpo; tarpe-'av 5e')p.ptevr,v


"*
-

r^^v t<^ Zr,v.pt

.'0- ^^

7rapa-j-a
'
d-r,

Trapa/apwv TrapaXa|%v
p--/>.o:

t/.v

cuvr.tiv

aeri oOoTe/.vveTrtpi;Tor;xT.;vsatv
'E-iyero /.ai rfl;

rr,;

d^oTr.pta;
r/,v

atqueviamlongam

commoraretur Percontati suntubinam B venerunt. non enim pereolebris itle


:

aLv
voLc
'H dt

:ro?.tv

i^ov ro ^e Tro._ Z.xariXafrov. -ETr.vOavovTo


-/^rrtaraTraa^^^o; tarpo;" ov yap ^aQou dUo^^vAoi uTr-/;pxov. av5o6:a!tav

^tav.^avre;,

a-:).[:eTat d
To':

Zenobius, mL-dieus abenigena: noverant viri digniUitem, eo quod gratia non despexit .-Etbioerant.Divina auteni Dommus, dipem; scd buie in visione apparet Expergelactus properanter qu^re ft cens ei rep&ries eum Christianorum ecclesiam. el ibi vero Indus, prupter riuem vcnisti. Experrectus

v-^^rvv

tov AiOt^TTa aUc xot; ov Trapet^ev aury' Kupto; opaaart 6 r.:7<o cfa^verat ev rry rcov Xp.artavo^v eTrt^rj^aov G-ta

Uy^
Tr,v

'Ey.oOel; raxco,;

kJdr^iccv,

x.a/.et

eupr^et;
'xv-jo;

^t'

ov

Trapayeyova;

Atr/epOei; ok 6

.at

TrapaJ.aficov

eaurou

secum
Dei

nitque templum

inquisivit invedueens uxorem, diligenter plenum Cbristi grege, ac vn-um

amantem

Zenobium, stantem

in

medio

eDpev ro x.up.axov 6a/?uyov. TroXuTrpayf^ovvica; tov 6t rou Xptarou Trotp.v,crrT:err?,-/oa>a=vov rou ?.aou. Zr,vo&t.v EaTr...ora fxEra^u

zOMiov

a.v^a.

doctrinam. Et populo mellinuamque explicantem eum uxore, confestim abjiciens se Indus, simul lamentando obsecraad pedes sancti viri. eum utdiguusbabureturinsanabilismorbi sanavit

e'|TrXo-:vra ;r,v aeXt-riouTov

5t')aaxa/tav

"

xa. aOpcoov

lione.

Hic vero dixit

eis

Spiritum. ct Filium, et Sanctum mittorent sese veneraturos esse


lis

Crodite in Patrem, Cum illi pro-

et; tou; Tv5 6ao^uyo> aurou pi^a; eaJrov o 'Iv^^; aaa U^reu.v To: ay^ou av5po;, 5e *_upo " rraOou; iaaeco; ;c<oOr:vat ^\ vtarou to) Ut'^ xal " t Ilarpt xa! aiTOu; ^n- ntare^ere ^e auTtov r-/, rr; nv;;..aT.. TTr.axv.ufxevwv ay.:o>

;4;
Tw

V^^^^Z-

nomen

Trinita-

Tma-Joi Trpoavjyopia
Tcj ivop:art Ir.co-:

^^

uno/.OT:tetv, rr,v re

Trarpc.>av
'

et

dixit patriam impietatem abdicaturos,


:

^rpo; ro auaasi^eiav TrapvErcrOat *,,?

yuva.ov

Ev

mulicri

a In

nomine JesuCbristi, qui muUorem

t.aopXptaroO roO tacxapevou r^v

hoc hamorrboide luborantem sanavit, eslo ab

autem diruptus cruciatu tuo hberata. StaUm in terram canccr, et materia e corpore delluens,
illahora sanata fuit. est projecta. Mulier vero ex
dedit Continuo introducens eos in bapUsterium. immortahG eissanctissimusepiscopus lavacrum sacrorum mysteriolatis. Pai-ticipes autem facU rum,ettbesaurovivificanlis fidei instrucU, do-

Taur/5;. rr:; fSaaavou aov ioovTav, taOt uyf^; arro ^u-;^ " ^tappayc.aa, riapayp-^aa $t 'h rov ^cap/.fvou

vat

3" Vo-:

acoptaro;
<3e

^'

^.appeOeraa

x^f^^W'^ >"
wpa;
rri

yovEV TO
paur;/.

yuvatov taO/) a^ro rvi;


ei;ayayc;)v a-Orou;
ev

Exefv^;.

Ha^
.

cpcor.aTr.ptco
Vfic.

ayLr^^raro;

ETi^ff/.oTro;

e5coxev aurot; ro Xourpov

aytwv Gavaaia;- f;.eTaia(iovTe; 5e tv


xat Tov e-^aaupov
pievo.,
Tr^;

f;.uaTr,otcov,

1;coo5otou Trtareco; /.aOoTr?.ta7rl

mum redicrunt.

glonficantcs

Deum

ob ea onmia

rov 0eov errav^XOov ei; ra i5ta do^a^ovr;;


ol;
Et'}ov

Altani '"urbe enim AnUolierem phajuvante TrinitaUs actione. In qua;dam mulier pia et yc0.tena UbeadDaphnen^erat

que viderantet quai fuerantassecuU. accrescebant,ad5 Miracula quitlem miraculis


chia

raa.v

xai trv/ov.

auvrpexoyff^i; 5 0a-:ptaTa ouv Oauf^iaatvavef^iyvuvro 'AvTtoxej*? evepyta;. 'Ev ycip Tvi TroJ.et rr; roiadu-nq

yuv^ tvai^i^ xal r; Troo: Aa-f v/iv ^v rt;


Tov

cfofioufxev/i

rat.

limens
y

Deum

quie et indigentibus pnebebat

0eov

rr.;

y.al

rct; ^eofxevot; Trap-txev

ra

Trpo;

inter duas macorpori necessaria.lpsi assurrexit magnus, quem dixerunt esse minaslumor valde carnem pbagedienam. Cum itaque medici vellent timore rescindere ut morbum superarent,

rauTW Tvv ypeiav roO aeoptaro; a^ytarov fxera^u tv 3uo fxaaOcov


5cvav
cJia

Trpoar.pTruaev cpufxa
_

6 ^^ ecpr,aav

^ayerv,

' ^Trapxetv.

Tv

ojiv

iarpwv f5ou/i^0evrcov

TraSou; Trep.yeveaOat. ^opco TC-: iif^ovi roiLfi roO

ferro

perstricta,

ne dolores nunquam urbe excurrit: cum latenter, intempesta nocte,ab Seleuciam conlinentis citato cursu advenisset

tolerare posset,

a?.yr,^Jov; ou^ vTreauayeOeiaa r; yuvri ^.f.^ori t; - AaQo^aa vuxroc [SaOuTary;; aTre^pa t/i; Trovey/rj v=y/T, xra^a(3oOa 2eJ.u-/.tav r/i; /E(o;-'pu!;ecj>3e ^po.acp

_
ii

sij

'

om.

^i

pro "OOev

/.ai

to.

'^

Triare^aaTE. r;.v...Trpoar.yopiav.-"ae.
i-ntyv^iQH.
v>iaaaOt

Trap-

^ v<;cr,f;ar..

- " om.

"

Cfua.;.-^^

0".

ac/c/.-''<7T0fxaT0?.--

'<

acorripia.

'=

om.

i^om.

'>af:cov.

"

TrpayaaTE^a;.

'

ai^vf.ov.

'^

om.

av:(^/Offaaa.

" rco WpeJ.


^'

"

OOf/a.

(0,

-^

5^ {fuya-jeva.

uTreveyxeiev.
'iTreipou

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

2(11

Ar/aic,

/aTa?.ap.[3avi
y.oix.eiffe

'

Tf.v

/.eit7E

a-/twraTr,v

terrfo A, conscendissetquo scai.lmlain Mute navigatuva erat .Egas, venit in sunctissini.iin hnjiis

EX M1S8.

ExxXr^diav

eipaf-iev/i

tov

t"^? euay/eXiK-^i;

loci ecclesiam
licie

iblque nacUi impiprum evange-

Oi^xcy.alict^

aoxvov x.v^puxa, TO

ffr^^Oo;

-/uf/vwcaG-a

Uere-jv ue oTrou^atw:, toOto to 7:aGo; Cneoei/.vuev aTra^J.ayyjvat. Kaf/?;:Gaveiv>i toO avtaTOj TraOou;

doctrina! praiconrm, nudato fcstinantcr j^ectore. liuc suum malum ei ostendil suppliciter
:

OeU

<5^

^'il

"'^ yuvoiioy

i^.(7ia r/j

a/toTaroc iv.ia/.OTOz
^^ a/if^eiov T&y CTaj-

7,r,voptoc,

ey/apaTTWV

^etp'

pou, riv dyiav ty.dyr,v e9G-/^aT0

^.mry
tffSf

"Evivof/aTi

vero oravit ut aul murerelur, aut al) insanabili niurboUberarelur. Adductus auteui mulieris ubSfcratione, sanctissimus episcupus Zonobius, manu si^num crucis in ea exprimens, sanctam hanc
cmisit vocem
:

ToO

'I/,ffoO

Xpiaro-: roO Na^wpaiou tou iaffauevou


/.ai

Tratjav
T-flc

voffov

Traffav

ya/a/.iav,
(3e

uyi/.c i^o

qui sanavit
reni. esto

omnem morbum
plajia

aln nomine Jesu Chrisli Nazareni, et omnem languotua. ConVestim


implL-vit

fxaartyo;

ffoy.

npauTixa
t'o

aou; i/fopo;
yuvatov
r>y.ipai;

ETrJ.r^puffe

payevTo ea/.oc ouffwe')acpc; xai aeuQepwO/] to


'Enifieivaffa

sana a

autem

ruptum ulcus
liberata est

lcctida

sanie

solum, et

aTrapr.yopviTWV a/.y/ioovMV.

di

mulierab inconsolabilibus doloribus.

ixava? xat

T>i;

Te>twTpa; a^iw0-:t(7a iaaewc,


,'

fxera

yaP^

r^^v

'Avrto-

f^^7''^''

''-?'f^f^J'='

yev

offiov av5pa. pt'/;Tpo7ro7tv, ava-/.r,pOTTOuffz tov

Cuni vero dies satis multos remansisset, et perfectiofc digna habita fuisset sanationL', cum lictimetropolim, tia magna advenit in Antiochenorum
l^raidicans

sanctum virum.

>

7t>oieiv.

'

zaraJ.af/paveiv.

xaTa?.ifATrav[.

ANNOTATA.
Passio SS^ Mart>p-um a E UO. quem Hiera Anotmnus, reperiiur inscribitur Bto; xat f.pTuptov ^ vero 1468, a folio 168 v. ad 171 v. Priori folio 218 ad 221 ; m codice -tou alten vero MaoT.ptov tou aytou x.at Z.vor^ta;, r^; ait^^, .oOaytou iepof.^pTupo, 'IrM^lo. cod.ce A^ocaniur mariyres Zr.oPto;. ci sic constanter in
a

In

codice CoisUniano

Loo/apTupoc
y^voSta

z4lo.

xi Ztvo^ta,;

m codice B r^;.I.ott sed

7A^^6f.ioc, 7.r,vo^loi

interdum tamen

2tvo,ito;. -tvo,i.a.

ZenoUv.

d^ciiur S. Zenobii pater

/nn lncu<i de

,u.dem Metaphrastes Zenodotipatruo,non autem ejus fd..mun.genam. VkecJamfuisi puellam amnem .^^. verba : ot.eta OuyaTpin Suriana editione Juec Uetaphrast^ Zuil^^^^^ latine redduntur impcnum obimueratab Apro Diocleiianum Numerianus, qui proximus anie pacto n.tcrprctanda essc suspicari non nemo posset hoccc fuerit inierempfus, . vitam amisit a,ud tamen impietate

cSr ^"'.7^
VquZ

mdetur. sanciorum Mgensium oriu obscurus

-^

^'^-"

apud Meiapkrasten
''

m ,uo

ioius

''"

^^"'^'

TZ

':Z^:^^^^^^^

^^

,.:^va..OTo,p...

^:^^::::::.^:^^^
Asia^regioni.

comparavU. d.nusque .ngentem apud suos .bt gIor.m

est

sign,/ical^^-hic ru>men fuit Aniiochi'^, inter plures urhes quibus

... .,^ ,, ^,es ,. au,

-- -

;^>

^^-

T'..hlhiis

m"

22i;.cdit. An.stol(IanuI725.

Cfr.Thc-

^:r:^eS,;,.. U.. XV, .

X,V. pa, .0.

CAPUT SECUNDUM.
:i

I
el

niors

Sepultuia. miraculis illustns.

fiiapwTaTOc.

so,.

^om. *om.-^'.

civitate

DE
BX MSS.

SS.

ZENOBIO ET ZENOBU.

a i^go adcsset ct dic t .1 cepit veritat.s i.rcco ,n,t.o dec .,. al,o stat.,n ab de .aU.te tua sollicitu.,
, .

,_

^^,.

^.^.

^^^p^.

r,

'''

'

P,^,^
3,;,

J^J

, J,,

,p^.,v<.v

r,.

prin.o quklem, si parebis suluUMu ct perniciem; tloloris expertem ct divino edicto, vitam vives

adipisceris. S. autem honores ab imperatoribus non volueris, varii crucianostris jussis ubsequi thus nuu.-M.t. Ecce ara et tus et mors in.milis te Zunub.us: sanctus .ccedens saci-ir.L-a diis. Uixit alium Deum novi, quam Doa E.^o, Lvsia,

5-.;voy
^Lr,-

fS.w^a;

;cI

Azinfta; TrapaTWV airo/.paTopMv dk

ft-fl

[5o-^//i0vrt '

iilw 'oU
x.:(i

r.[t.tTiooi^

Trooa-

-iyaadiv
G0O5V
0.-01/

Pa^avoi

5<a'^5p5i
>-'

Oavaro; avtlvh^
jrpoasAOMv
'J'7" ^^''^'^

^rAtiToLi aou

'\5o\j (3wp.i;

^^^--^^;^'^s'-'"

Tof? o^oi;.
-irsoov

M-''

'0 ayo; Zr.v^i3t5;

nou

minum

existima..s

iesum Cbristum. Ne deinceps me a te decipi.Cu-datur corpus


:

cuneti-i-.s,

oix. ol^:t ti

^r, Kiiptov 'IvirroCv

Xpi^rov
-^al '

meum,

ri

AoiKiv
"

a':^^^^-''^

oU^itvo:;

(js

(5aEi;-:iv.

temi.otatacam faciam et tempoi-acrucientu,- ,nembra, jacturam crucie.uur .nembra.jacturam a^c|uipa,-andnm cum rcgno
ria; vitue
nil,il

Satvc^Oco .

y-o-J

Tb

awf^ta. ffTpspXoiit^Ow

ri

ei.

'''''Jl'^'^'''"

:;:io,.um..H,sceve,-lsobstpen,ctustyram,s

-;^v ,

- ^^^^,;^^,.^.
.

"

^,;<,

,,.,

;,;. ,i3kv -/ip

^,, i.,cov. To,;ro,c ro,'; > ,, ..^o^.ov ...p .Op


.

dcnt,bs,lracunum,norefredcns d^xt et aceetu, na . In ligno torqneatur tibus Christus aux,Uaturs c, gris, douec veniat
.

-tJ
..

np

^^^^^^^

.^^^.

^^..

^..,^^

^^^^,

,Xv.r.."

x..ra-a.vi,0,o

-. 5; av

^^^^^^^^,^

p'^, .,,

,,,,

c/ (.7WS soror

Ouumautem boc

adivissct

b.ta Cbnsti
'

agna /eobia, fratrem

sm '-

^^
^^

^^^^^,,,,,,

^^,

^ ^^
u.vjn

/, ,j ^.pr.p, i.^p
ro-j

-^.j.-^^i^^;:; .^lroO Xp,.roO

B
indnta lorica r,de., et se.psam tione totm corps, properc ex,crncc insipniens pcr .l.x.t ad tribunal cucurr.sset,
evnngclii.
vit

rau; trri^a; iv JTOiuaata


d't

vjayyzliov, 7rp[,waa-

xai

'^

Owpaita

Triffrew^.xat

tj^payiaaca
(i7roz;'5^iW4

domo

et

qunm

'za^rh x0'

f/:; /jtov;j;

o>c-^

ToOawuaro;, &(iiv

ra.sid.

I.ysia. ty.v'..,ne

et jaetator, qu.dna,,-,

xat

5pauo0aa

iiti

ro

fi-/ifJ,

i^p^i
ri

^'^^

quod eu,n ta,u crudebler mali recitlrater mcus. iul,e,-,s torques.)Prxsesvero obstupelactus Zeob,a, ut Sacr.fiea ds, Sacrifiea ^"^ audacia, auda^ia, dixit ei .nag dic^. el. rcb^ ju,l.cer.s mncr.bs digna non sunt. pot,.n,-.s-. s. ve.o qu\e in ditione mea lor.i.e,Uorum crucud.suppUcio et
; ;

r.yzuovPL

6(p-/i'

Auffia Tupavvs
,aov a^:?.^^^
r.yty-^-^

x.ai

aXai^ov,

xa/.ov

Trca'av7a
vt'?et;
:

riv
(5e

oi^Tw;

vyiXsw; |5acra.
inl

"'J.

-^ Vo^v,, wx
rvi;

Tn tou yvZ.vo.irtv g,,^- 0O.ov .0;. G.oU .p ; V .^^^^ ^^^^^^ ^ ^^^^^^. .^ ^^, ^.^ v.ai rcov ^ rro>,-^r:/wv ^ia, OTTM? a'>9-/->7i ^wpswv et di fi-n '^ a',-fl-/tff-/; TrpayfiirwV ^/:aovt'a; uou
'0
Oxfj.^riOu^
7rta0-;;;irupo;'"'

pa,-ebis,

Sancta Zenob.a dix.t HaLus vitam amittes. maqui putent n.e .r.pere e beo Deum in coelis irrel.giosissi.ne. >. Quum autem nibus tuis, bomo p,'.eses,sancti martyres quasi a consiUo cessasset dixerunt a Non pcsu.d.bis uno oi-e, una voce, v.vum etadorare Lvsia. deserere Deum nobis gu;ecu.nque igitur tormenta habes,
..
:

it;,.is

xai

ai/.tfff/of;

^'

xat j3aaavt<7r/,puov

arpf5Xt;
EiTTE.-

ro

"Cv^v

aTroppvi;'/;;

'H

"

yia

"

Z.o[3ta

"E/w 0j6v

ev

oi-pavot;,

o; auviaerai

"

fie

pOffaffOat z

Twv xetpww

treu (SyffffspeffTare.

'Q; dz

e7rTrayro2^Tvi;ffuti[3ou>eia;or7f/wv.

ot -/tot fi.ap-

Tupec u; e^ evk ffrouaro; dia


neiBr.i
f.fj.dc,

0-j fj-id^ (pwvfl; eiTrov

Auffla, zr?.-/i'>at

0e6v ^wvra xac


[3affauffr>ipta

falsa nuniina.

profer: pavati enim

sumus pro

Ghristo mori.

Trpot7';tuv;;(7at

JctfjjJyiXot;"

6(ra oL-v ex^t;

Trpoffq-epeOvy;ff/.tv
'**.

TOipioi

yp

ia^izv

UTtep

XpiffToO
_

aTrc-

i)a>*ii5

cnt-

Quum

a^stuans h:ec dicerenl, animo

ille re-

rw Oup.w 8 TaOra airwv etTrovrwv ava^effa;

o r/,;

ciatibus affccli, nl 710)1

Ixii

fiiis-

seiil.

stillant.bus cfaticuUe grabbatorum, et pruna3. Prxses autem cxstincuebantur


tt

carn.bus
dixit

xpa^fSarwv effyapat, xai

/.

ffwpo; rnc vOpa/.ta;

to^

vob.s opem Videam num venturus sit Cbristus. Lys.a Dixitvero sanctus Zenobius laturus B Dei caritatis, quia tlagitiosissime et inimice i.^aignus es, non vides eum. Ecce
:

'0 61 r^efxwv axaKtxyiioic effpevvuro. E/. Twv ffapzwv '" Xpiffro; (5o/,G/=,ffwv 0arv.'O " t 'i>^h H>1- "X^oi^i emeV Auffia ^xtapcirare Kt kyOpi 'Je uyioc Zr.vof3.o; ^iXavOpwTria;, avato; wv t:^; toO Xptffrvi; roO 0oG

roG oTTraffta;
ejrtv.ou9ti;wv
TTt/.pa; ffou

" o^x
-flpta;

op; ^^^i;- idob yc^p

^=^P;''^;*'

Gln-ist.

visione

enim adest, nos levans

nec en.m doloribus molest. qu.dnec acerba lua supplicia sensimus, visa fraquam passi sumus. p Attonitus Lysias lectis eos detrah. juss.t, de terni paris tolerantia, vestn ipsorum, o dixitque eis : Miseremini
;

rdv a).yi5ovwV ouT yap^^r-/;;

rtptwpta; r.GOo^iBa ". o-Jre

n vtapov

7r-

ytyovc^<; TTdvOafxev. -E^cOaptfSo; di


/.Cirept/.6v
roi;; rtiv
r-;);

"

o Aufft';

opwv to

xXtvwv

aua^eX^t/./,; J^uyatJcc. xarevExOv^vai ^^ Trpo; auroy;" Trpoaera^iv.Kat fyifftv

Sanctus Zenob.us infeUces. et sacrificate diis.


respondit:

Iterum eligimus

non sacnbcabt-

Ouffare roi; Oeot;. KaTe),r,ffare eaurou; 'wTa?.av;/-ai atpoOi/ev o6 Ouffwfxev et;rev IlaXiv '0

yto;

Z.yiv6l3io;

"

TOU /OlTTOU.

ilreffyw.

^"''^

_-/.aTeeffGw.-'^>'.atPo.0>ia..--0^<>-.i^uTr--p

- " yevo^^vo:..,

31 S.

vi e,..

"'tov Oupatov Tov XpiffToOei; TOfxaprupiov.

j^,g^^^

DIE TRIGESiMA OCTOBUIS.

26:h
iiiaiiiniis; Cie>:x Mf.s.

mus
051 Auffiw, EKTOC yv&0 Tyis Evffot ^avio;
v.ai Trpci(T>.0

laijiilibus

lignisquc

fivirdis et

tcrum

lioc tibi su;uloo,

l.ysia

reeeilc

ab

isla
:

TvXpioTw- ^i/avOpwTTO; yap


fxeTavoouvTaaojSeffTW
OeI?
6
t

eoTiv

x.ai

oexETat oe

qua; in te cst insania, et acceiie ad Clu'istuni


benigniis enim est, tcque,
sin
si

yE

p.yi

/.oOc-fl; -^f^wv Trc(paao6*iffrt

tu

resipisccs, excipiet;

TT-jpi. 'ETii

TauTai; rai;
ev

aTr&y.pioEffiv

OuHW-

A-Joia? Triooav

Tot?

AePnoiv
oi 5s

EfxfjJ.r^Qv-vai

inextinguibileni.

autcm non audies nos, in igncm abjicieris Dc bis rcsiumsis iratus I.y.

TTpoCETaiEv zat si-ro^w; JTT&/.aioOaf


te: TTpo

aytot eotw-

sias piccni lcbetibus

injici

ac vcliciuenter suc-

7WV
*

/EJiriTwv, ^arcLvavTe; ri oufia t^


*

Tov

oupavtov

|5afftJia

eitiov

KuptE

"IrjO&u

XpteTi,

cendi jussit. Sancti vero stantcs ante lebetes, iiculis ad ccelestom repem crcctis. dixcrunt:

t6 (^w; to a/.ar;t/y,TTrov, ute tcO


piic-ai >!//;
J/-

0&u toj

a/./|Qivo-j
/.ai

Domine Jesu
lili

Cluiste,

lumcn

inconipreliensi-

Twv /Eipwv Auoia


eip-^v/;

tou /;yp.wvo;
/.i

bile,

veri Dei, eripe nos ex


et suscipc in pace

Tr2pa?.a|5e

ev

ra: i|yxa; >;f*wv

7T/.y;pw-

pr;osidis,

manibus Lysire animas nostras. n

oavTe;
pr,-wi/-

r/,v

vjyr^v,

r.y.dvTtoav ea-jToi^; /.aTa


iJe

twv

/e-

Et coniplctis his precibus, projccerunt ipsi sc in


lebetes.

TTopa/_p-/;/j;a

v.puwOevTWV ex.aTepuv
ei;

roiire

TTupo?

xai

T-^;

Ttiaoyi; y.ai

u^aTo; (puaiv TpaTTEv^i

Twv,

T(i

^ Toii

Kupioj /api''
/a|3ovr;
'^

;'i/Ooi'

'/''

(5^"

Sed protinus relrigcrato utroquc, ct i{;nc eisquc in aqua: naturam convcrsis, sancti exicrunt illii;si, per gratiam Domini.
ct pice,

9 ToTe
XpiOTO-:

ty.v

aTrdc^aatv

ot

aytoi

roii

p.apTup; v/,J.Oov xaipovTEc


y.piot:,

/.ai

-la/J.ovre;

e7yov

* "Eowaa;
ai-rwv

Xptore, ex twv Q/t[5dvrwv

9 Accenta tunc senteutia, exierunl Uetantes sancti Cbristi martyres, et canentes dicebaut Liberasti nos, Christo, ub iis qui nos alHitie:

'/"''-"

")"'<'

^^.^;,-
i'Ur,stinnis.

r.ua:zai

'EXy;?.uGdro^j; fJtiJO-JVTaz r.udz y.7Tr.<jyyvctc.

bant, ct

c^ui

oderant nos, cuuruilisti.n Ei;rcssi au-

Twv

'^

(Je

Ua^

TZiyitav rr.;

Aiyiwv

'" Trd>,w;

tem

" ei; rov oi/pavdv, Kcd xvaTtivavTzq tou; o^OaXfzoi/; ^EyovTe;* Eu/aptoro-^fAev oot r.vloyr.aav Tov Oecv

oculis in

Kupie Tyiaou Xptare 'S ort /.ary.^iwaa; /,ua; n'/.r.pwaat '^ Tov ^pduov Tr.z aQ>,7-ow; >iai vt/.:caat Ta;
arpepAwoEt;
'*
oic,iovii

r.uaz tioiV.oov rou ^pajSeiou


rifjd;

r,^;

avw
t6
'^

)(J./;(Jew;

xat

ouy/.a7apiOu-/oov

uzto.

twv

muros civitatis .Egarum, erectis cadum.Deumlaudiu-unt diccntcs Agimus tibi ^ratias, Duniine .lcsu Cbristc, quod di"nos judicasti nos qui cursum cerlaniiiiis consummaremus ct vincerenms tornienta. Dignos cilicenosbraviosupenuc vocalionis,i tannumera sanclum nos eis qui placueruut tibi et nonu-u
cxtra
:

\.\

euaparr;oavrwv oot xai diJtoXo-//;aavTwv to ovofx oou


dtyiov "^ ivooTTtov
i; roi;;
""

tuum

confessi sunt

coram hominibus; quouiani

uirap/et;

twv avOpwTrwv aiwva; rwv" iwvwv


ajJL/.v

ort ejXoy/ird;
''afxviv.

benedictuses

in sa;cula siuculorum,amen.))Et

cum

Kai
^^"

T:7oiv7wv
cf,wvr,

70

iyiviTo li

oJpavo-J

atjivw
r/.v

/eyouoa- Asupo Oeocfdpe iaTps- UyQ\j


oot
ci'Jwp>^uEv/;v

^^

utt'

euou

"

Twv taparwv

ttv/i-v

Tov

'Jpdf/.ov

reT7/.ac, t/,v

Trianv

Tr>;py;/.a;, /oiirov

vox de cu^lo auilLud Deuin feveus dita est,dici-ns Adesduui nicdice Ibntem. accipe, a me tibi datam, sanationum servasti in reliquo Cursum consummasti, ndem (lua voce reposita cst tibi curona justiti;c. d

amen

iirutulissent, rcpenlc
:

aTTd/.i7ai aot d

tM

tJt/atoouvy;; aretfavo;.

r>ouev/];

emissa, timor incessit eos

omncs qui audicrunt,

^e

CTreTreotv eTrt TTi; c|.wvvi;TauTy;5" cpdfSc;


ixito.

TravTa; toIc.
i/e-

axouovra;, ware yovuTTeroOvra;


7-jtv

oa/puwv

ETriTiaotv rot;

06v e^t/.iwcraoGai Tou; a/iou; f.tap7upa; 76v ^e 7ou; 7rpoy;fiapTy;fXEyoi;. 'E/.7eivavT;

lacrymis adeoque in genua procumbcntes, cum martyrcs suppliciter orarunt, ut Deum sanctos unmia supepropitium facerent ad cundoiiauda
autcui Christi martyres rioris vitLC peccata.Sancti

iauTCOV

"

aJ/>va;

oi

aytsi toO

XpioroO

ixxpTupti

Zenubius

praibentes ipsi suas, et Zenobia.cervices

Z/,vd(3to?

xai' Z^vof^ia
^'^

t^;
to.

.-a>.a;

"

a7Trf.>i0/icrav

t6v apdp.ov T>.cravTe;


lj.7iTa

di tojtwv ayta

" ow0
y.ccl

epptTTTo

''

e^w

rr^c i:6lmi. Epfx6-/v/,;

cunsummantcs. SadecoUati sunt, cursum suum prujccUi fucrunt extra cra quidem eorum corpora et Caius prcsbycivitatem. Sed Hermogenes clcrocum religiosishomiuniverso
leri

aJravTa TOvy./.nTato; oi 7TpafiuTr.ot 7Tapa>.<idvT; fiaOuTaT/,; oO/. o/i-/wv,VJ/.T6c*" pov fATa 'u>-afjwv
cTriaravTE: ro) roTrw, ave/cjfx^voi
=

7upwv /Ei-laia EvipaXov^' iv

-/Xwcroo)cdfxot;.

Ta rwv aytwv fiapa /.at

yaTE0evTO Ev

T6-,

07ry;/.ai^^-

hOa

E/.puTrrovro fx7 tto/.-

adducto vcmcnles nibusnonpaucis, noctc ubscurissima. sanctorum martyrum rehquias in hunc locum, quos in lo. ulos abstulerunt ,atque condidcruut abdit. -sunt. c.um speluuca, in qua et posucrunt m
:

/rc euwxia; xi

apwparwv.

E^e^etwO/.aav
/.ai

CJ

ot

festo

Z/,vdfito; ayio; ToO XptOTou ptaorupe; ywva TeXetwcravTe; , f/^vt -iTrip r/:; uXr,Gtiai t6v >^upa TTaf7xeu>i r.p:>c d.Twfipiw 7pta/.aot 7Tpo.Tr;dfxo?,o-/i '\ fiaat/ejovro; EvvT/, iv T>i oa.r/,ptcicet ^ Ato/.)./;rtvou. xai T0t<7/.ar.paTou 7oO aafi<7T'aT0u fztapwraTou Auota r; Rt/t^yy,f;.ovuovro; ot Tou

Zy;vofita

martyres Zenobius a /cfuerunt sancti Cbristi ver.late absolventes, die nubia. ccrtamen pro mens.s octubris, in pa.-asceve, trigesima prima regnante confessionc hora nona, in salulari exsecramaxm.e in.pio et prorsus
;

gaudio,

adhibilis

arun.atibu.^.

Confoct,

D.oclet.a..o
bili-

regente

^^ '' '-^^' "''' XptaTtavoj;/jxwv ETraPxf-^ w -/,00; Kupiou /,f.w> I-/:tJo: Xptarou
^^

sim;

L>'ia;

Cilicum nos

provmc.am
ve.-o

scclest.s-

rcgnantc

Do.n.no

a./euovTo; toO

.aiTO

ici-va; /.poiTO;^^ ei;Tou;

twv atwvwv.

AfxiV.

nustro Jesu sa^cula sieculorum.

potent.a .n Ghristo. cui gloria et

Xmen.

Tdre d

- O65of.evou.-

o/n

ja
^^ ^''^Pfittf^av.-

^
^^

.^

.__2'o/.

'

om

i'..

,.,-civ

add

''

i^ Tciv

oupavwv

"

ANiyOTAT^\

264
F.XIMPB.

DE

SS.

ZENOBfO ET ZENOBIA.

ANNOTATA.
a

Viffefur S. Zenobius.

b
dun,,

{i). in /irjno /ui( sublatus, equuleo fuisse fortus paulisper elevatus e terra, ad ignem submmistranLec/us ferreus veri fccti instar erat, et quasi tabularum loco. paululum mter so ferri Irustis per obliquum ductis,

dum

oumnonnullis

distantibus (2).
c

ceraque hguenUbus,au( consimtliErat lcbes icneum vas oleopiccque fcrvcniibus, plumbo injiciebantur. Frwter ^S.Xeuohmmet Zenobus refertum.in quod, ui elia:arentm',martyres quos commemorant Gallonms {3) ei biam in lebete martyrium feeemnt plures aiii sancti,

Ma?nachius
Cfr

(4).

<l>

Antoniui. Gallonius.
On^riiics

m.chiu
,3>

Mact seciq., Anlverpire 1668 De SS. Martyrnm Cruriatibus Uber. cap. III. pag. 98 (2t G.Honius, cap. \ U, png. 312 pag.lSOet s^qq. Antiquitates Ghnstina-. tom 111.
;

Man.8chu.s. tm.

111.

pag-

21:*-

"

^^'

""""i"^-

''^P

^''I'

P^S"

^'^^

^^''"''^hius,

tom. UI. pag. 215.

LAUS
Ex
B
piis

SS.

ZENOBII ET ZENOBLE
Eorum vero precibus refrigerati sunt tebetes E tunc extra urbem ducti, decoUati fuere. Noctu Hermogencs et Caius presbyteri eorum corpora
:

Actis sancfonuH Armenkicis.

Zenobiui? et Zenobia fratres erant, parentibus

Zenodoto

et

Thecla nati,

in

civitate jE^is.

{EkensVm Cilicia,tumpore

Diocletiani. Zenobius

urbis ilHus ereatus episcopus,precibus suis ora-

abstuIerunt,depositaque in arca lignea. in monte

nesmorbosdcpeIlebat,muUosquebominesai]junmedici o, gebat Cbristo. Qua de re irati nonnuUi detulevunt. Hic nomen ejus ad Lysiam judicem
saiictum ei)iscopum suspendi flagrisque atrociter Zenolacerari jussit. Eodem momento sororejus
bia ad judicem accurrit dicens
:

condiderunt b.

ANNOTATA.
a)

Ivgo

quoque

Dehac

aliquot

medicorum invidia nulia

sum
tyr]

Gbristiana. Quibus diclis. uterque [mar-

meniio in
b)

aliis Actis.

primo

flagellatus

fuit,

dein coUocatus in
viverent,

lecto

ferveo candenti. Et

quum adhuc

Sanctorum Martyrum festum agitur


vcl 30 octobris.

fuerunt. in lebetespicefervefactaplenosdemersi

apud Armenos die 29

MARTYRIUM SANCTI MARTYRIS

ZEXOBII ET ZENOBLE SORORIS EJUS


auctorc

Simeone

Metaphraste.

CAPUT PRIMUM.

SS. Zenobii

et

Zeiu>I)iie

ejus
ille

sororis ortiis et educatio.

Exercet

niedicinam.

Sy. Zenobius
et Zenobia phs nati

coUocata, J^LiQiii civitas est in sinu loonii maris cujus pars qua; ad qua- a Cilicibus babitatur
:

J\iyai
/iTreipov

izoh:;

itJTii/

im

xo/ttw

y.y tm
r,;

'lovtw
npoc,

yiii^ivri, i-Tro

KiJ.ixwv di otxo-jfAVYt 6i
y.ai

t6

{J-kv

parent'tjus,

contniL-ntem spectat,non mtiltum in protenditur ; eam autem quai in latitudinem ac


satis

ampliludinem

ou

TroAii, itJ.aTeiav

ixavw;

Et;

fj.riy.oq

5t>5xoytjav

77)5

ysirovo;

Qa}.dacm

opfxoq iy.diyzTai.

vaslam magnitudinem portus amplectitur. Ha;c beatum

pertingit,vicnii maris

AvTri Tov

jj.ai(apiov Zyivooiov

r,vEy/.t,

TiaTcpwv Oio-

Zx^nobium a

91XMV yyovOTct, piKriq dyaQr,q ovrto; dyaObv [3?,a<jTYi}xa,

parentibus Dei amatoribus, vere perhonestum puJchne radicis germen, in lucem produxit; qui parentes fato cessissent, apud paternwii avunculum relictuspermansit. Hic cum verse studiosus esset,puereligionis cultor virtutisque

"OtJTt;
Tt^
TTpoi;

TTe?,i;T/izoTCd.;

a{jT<^

Twv

yovecdv,

Tra&a

TiaTpo;
y.ai

xaTa?,e?,et7TTo

QetM.

'0 oe
Tra-

cum

Oiioc dlviOCic,
TO'..ja;

w
rov

(f-tJ.apero;

avOpMTro;, tw;
e;i;ofAevov,

opuv

TraiiJa

Geoaefieta;

xac

wcnrep

Tvi; v.Trjffew;

ai^TOv

anaff];, oJ^t&j 5/i


tjj ol/.iia

xat t^5
ej-.ir)

vum
et

paterniE religionis

cupidum esse cernens

apiTv:; Trao-y;;
toCptov
/,xi

xJ.rjpovopiov,

QuyaTpi
eti'

* Ceye decla-

se fore declarans, ut

utfacultatum.ita virtutis cujusque hieredem jugum Deo cbarum pro-

ripy-oaaTO,

^eu/o;

0w

(^ilov

eyo-eceta

Trafftv
ex.

dyaQolq epyoi;

eirtffiofAOV.

rewaTai
yi

Tot-

vantem

Qui ob

vinculo obstrinxit. pria; fdiEe Theclai matrimonii religionem ac studiose probeque facta

yapo-jv

TOUTtdv Zy;v&cto;, eTTStTa

^e xai

to-utou

ddi^ri

Zy;voDt'a

{touto ydp auTvi Trapa twv yovioiv

DIE TRIGESIMA OGTOURIS.


p^

265
EX IMPH. ET MSS.

TlOirai
epyot;

fivQiJ.a),

Euvwtil;

dyia, y.lxdoi

TTvrjf aTizoi;

noliilitcr

nara-capTToi.

innotfscebat. Kx iis Z.i-nohius. ejusque surur Z;unobia, apiuTntibus hoc nuuiino appollata, utsacruni conipar.procri'antur;qui certe

ut ranii spiritalibus opcribus fertiles floruerunt.

"H^Jy,

5e toO

xaXoii Zr.b&oiou -y.v

lff-/,o6V

arro-

}.a.u.^oivovToci

r.My.iav,

rsAiLTWffi p.EV

ai-Toi;

ot

riei;

2 Cuui jam pubertatis aunus Zioiiobius esset (15 orbantur. egressus, parLulcs utriusque murte intorcipiun- Exercei iilf tur

xtjvre;,

vaX&urai de
7iV7,TWV

/.ai

ra

rvi;
to. 6-

oucrta;

tz

fxv
t/,v

Ta; rwi/
affOevwv

yxQTkpaq,
'

xai

Trefii

twv
vo-

lacultatum pars, b;ec quiilem in paupevum ventres, heec autem in ;egi'oturum inlirmorum:

iiifilicitunn

ct

bmignc
indi-

facit

e7:if/E/tav

TiinaiSiiiTO
/.t

ya^

t/.v

ia7pix,/,y
toi>-;

que curam expenilitur; namZ;i'nobius nifilicinam


clidicerat,

tfentidiis.

6 Z/,vooto5

oiirw

na/.w;

roiaL-TVjv

nepi

et

admirabileui

bujuseemoiii

circa

ffoGvra? engdeiKv;Tor/;y9aufxaToupyiav,

w?

fi>]Oe rVi?*

valetudinarios eriicaciam perpulchre demonstrabat


;

* oni.

f/sv

* cjrou /iipoff
/.ai

7iacp/,v

{/Tropevetv

ra;

voctou;,

ut noc leveiu ipsius


setl

a^^a
ffi.

fiovyi ([-Lij/aiJeiitaOat Tr,


Epyo'-'.

roO av^po; Trapou*

perterre valuerint;
{'ugabanlur
vinio
:

manu taetum morbi sulum bominis invfsentia


seil grati;u di-

Toiiro de ou Tex"''!?

^^

X'^P'^5 0=oii

nec istud arlis opus,

aSXov

^wpov xai apiT; ocvdpo; * TreKot/iTO.


xal
Tr,i

O^x
y^v

vyda^i 3t
6 Zrivocio;,

donum

et virtutis prjeinium elTecit.

Nec
cura-

aovov uroi;, a/.Aa xat (3iou ;(0p/,y6;


Trafft

motlo Zd-nobius sanitatem, sed omnibus qui ad

Tot;

aurw
ra

Tipofftoiifft

ra re

Trpo; QepaTieiav

ipsum accedebant vietum,


tionem pcitinebat,
et

qui ad morbi

tioaov, xai
ui}.'

Trpo; i5iaTpo^7,v eTrripxet roii


o/iJ.ovdTt

aw'

quio ad

corporis nulri-

piaro;,

7;

av e/affro; Eruy;<_av
oTroiwv v
y^v

xaret-

lioneni suITicerent, procurabat,

quacunque

tan-

/yjptptevo;,

/.ai

rwv

fftriwv
/.ai
'

^eoptevo;

dem

niurhi

imhecillitale

oppressus quispiam
in-

wffre

oii

iJwpeav tdiSov ptovov, a/J,a


T/,v

ajrx)v ttoXJ.o)

tenoljatur, vel

quocumque genere clborum


gratis

71

Tw
x:f)V

f/effw

evroI^y,v
tpyifft,

iJTiepecatvev

Tr,v * ptjv

yap

digebat

(Jwpeav E/a6ere,
Tvi;

dwpeav ^ore. '0 5e

7rp&ff0>^-

nec solum mandutuni dimidio plus superavit


;

dabat,

sed ipsum
;

boc enim
hic piM-ter

iarpeia; xai rwv vocouvrwv Trapet^^e dia-

ait

ti

Gratis accepistis, gralis date


et

Tpofdc, ouK apttffOou^ fidvov ra; SepaTreia; ttoiwv,


olXXx
x-ai

medicina; augmentum,
aigrotantibus

fxtff0ou5 piaXXov

ffi-v

aiiTois irapejijdpievo;.

cibaria submiiiistrabat;

udjectionem etiam nec eos

quosourubat irromuneralos dimisit, sed pnemio


potius aflecit.

3
Aixwv

Toioi^Tov

iJyi

rtva rov iepov Z//vd6tov rwv KiitaQ'

/.e/.Xy5pwro

6 /.aipoj

xai d

r>^;

'Pwfxaiuv
/.ai rrj

Talem virum Cilicum bium Ibrte assequuta cst


3

eivitas saucluni Za-no:

('liyisli(UW<

quo quidein tenipore

vexatLysias.

(ip/y5;

aiiTo/.pxTOip

etijto?.ot;

TTpoffave^^wv,

Romanus
addicebat,

iinperator

(jL*ffffcet Op/,ff/.eia Trpoffreri^/.w;

roi; dAeOpioi;

ffuva-

idolorum culturu; totum se impi.eque supeislilioni adbarebat,

TieOave ddyfiafftv.

'AAV

e/.eivou

pev

/.J.rjpovdfto;
Xuffffii;

rwv
Aio^'"

TE ffXJJiTTpwv xai Tn;

xara Xptffriavwv

x//,riavoc /.araXeiirerai, Auffiav de


lJ.U)pr,aaijOaL re fStaidrarov

napaxPW'^

ac pe.stileris dogmatis immoriebatur; illius autem reyni, ac coiitra christiaiius insani;o hiciiui statim res Diocletianus est constitutus
:

xai0wTTiat;u7ra-/ayff6at

Lysiam quemdara,

et

adpuniendum
ac

crudelissi-

detvdTarov t; Kt/i/.wv eTrapvov Trpo^^eipi^erai. 'O oe


T/,v

mum

ac violentissimum, et ad blanditiis decicallidissiinum

Md'jiou

/.araXacwv 5tw/ptov

Eyeipei

xara Xpt-

piendum

importunissiuuiin,

ffTiavwv,

xai ^iwyf^wv rdv c.ptxw5ffraTov aai papu-

rarov, epyov exeivou tolI dmyfxov y.ai Tptii; rov KXauJto;, 'Aarepto;, INewv, ou; ptOptov veaviffxot
'Iffaupta
/jiev

adCilicum pr^efecturam evexit. Hic Mopsi urbeni occupans, persequutionem contra Clu-istiauos
extiexcitat, quie et liorrlbilissima et gravissimu
tit:

yjveyxe,

AapavtJd;

(Je

/iffxyjffev.

O-Jrot

TToA/at;

U7rd Auffiou xai fftpo^pat; oTt

rai; ri^wptat;

illius

et Neon, tres adolescentes, Claudius, Asterius perturbationis ac vexalionis acerbitatern


;

u7io6Ay;0evrc,

ffraupw

TrpoffyiXwGevre;
uTreffry^ffav

e;w

ret;i^wv

opere testantur

Tov

Twv

xaxoup/wv

Oavarov

ra

t3e

quos Isauria quidem pcperit, Larandus autem discipiinis inslruxit, ac exercitiis

rourwv
'pop^v

<i(^}iJ.7.Ta

6y;p!0i;

xat
dr.

Trereivot; ei; Trupav

informavit.

Isti,

cum

a Lysia gruvissiinis ac

j^p(3j..(j./.^

]^^i Auffia; piev


r/,v

rotauryjv

xara Xpi-

ffriavwv err^^eixvuro

p,aviav.

atrocissimis tormentis lraderentur,cxtracivitatis susallixi, nebiriorum nwrtem

muros crucibus

ac volucritinuerunt; horumcorpura helluis agri sunt projecta.Attiue Lysias bus ad devorationem ad hunc modum insaniam suam contra

quuiem

Cbristianus dL-prumebat.

4
Iv^ei

Z/;vdoto?

de

xaXd;
rou

ev

apervi

roffaurv)

Tro-

4 Zx-nobius vero

cum pulcherrime

in

virtulis

S. Zcnoljiu*

AtTeurrapievo; xal rd

Xpiffroii

7roi>vtov Troxa-

Oeia

TrapeiAyitpto;,
<JtJTA)^v

e7riff/.oro;

-ra

KtXixwv
r/iv

vatJetxOsi;,

ei;

rd

UM

iireoeixvuro
^^/.0.

OepaTretav

'

ou

fftoptara

ptdvov,

xai

Christiani (^regis episcopnji actioiie perpetuo versarelur, et iniraculo saostensione in sua; lidei uvile tlivina quadum nat episcupus esset tutelam accepisset, Cilicumque duplicemdemceps curatmnem de-

duclurutus

i,

4'^X'''

iarpeuwv, xal ra piev

voffnfiarwv, ra; oe ffeoeia;

monstravit,
sanitati

(pu/ap^oi; oui;u-/ov eXeuOepwv. 'EvreOOev 'IvaoO rtvo;

restituebal,

nec corpon solum. sed et animos ac et eu purtim laiiguore


ac
reli-

xaxw
|a?.
xai

rivt >i/:at [ih.Qr.vai


r.v

rwv

av/i/.effTwv.

Td 5s

coa'xapxtvo;
'li^'

7raffat

Tix'''t'''-' 9P(^a>'-.

evaorarw rou Owpao; xaraffxv^xat xeipe; iarpwv aOpoiffOeiffai, ^s^^TEp ^^^^' "'-^ ^*^^^^
yuvat/.o;
d

^liyXQvro. 'AxOdiU;o; ouv Tiepi ry;; xaxou Tv5d; xai oOev a/ eAOot TnXixourou
(fiXoTrdvw;

/ufft;

avepeuvwv,

ptavGavei

Trapa
ort

rivo;

eptrrdpwv

ra

jrepi

ZyjvoSiou,

xai

noUoijc,

twv rwv

morbida valitudme, parlini iMipielute liberabat. Postea Indi eujust^ioius conlemptu murbo dam principisuxoreminsanahiliquodum hic uutem caniL-rebut percussam tuisse. fumu parin intimis tburaeis ceris morbus erat. qui medelam obtexerut. A.I cujus tibus seipsum ac vis, omnis cum emnis medicorum manus adtuberentur, ab ipsa arsac pharmaca collecta
:

voffouvrwv iarat

pyiuart /xdyw xai x^tP*^^


;.A/,ffa; *

Tn6ffet.

lizlMaa^ Kt o;auTi.a
aX/' w;

oOdev

oijS^

vagaXo^evo:.

morhi gravitate victu gratiam animi crueiatum tur Indus ob uxoris

repellcbantur.

Cum

igi-

^atitvoi,

rexvoi;, Tiopeta? eixev ^--0^; pta fful^uyw xai y^vsrat. To.oiirov yap Trie^oev

A7U

mvet.uili mali suhiliuiiem ,enre perferret, ac ut perscruturetur, a mcrassiduitate nU-et. sunmia


34
calore

Octohris

Tomus

XIII.

2GG
EX
IMPlt.

DE

SS.

ZENOBIO ET ZEXORIA.
6C
ilTvidot y^or.azQTipxv iUvOipictz.

ET MSS.

cevtiov ellicitur, ct catore quoclam de ZiL-nobio solum verbo ac masaunt

quoa murbisaniictos morie interponLns, nus impusilione. Atliicnihil slJ ut pro vinbus potuit, nequa.]uam contatur, iliueris molesliam statim cum uxore ac libcris
capessit, ac ad
illa

urbem
l4

.-Egas accedit. Sic

amma
cele-

dolore oppressa

maa-ore implicita,

si

audierat, adniovitatem ad peragendum ea, qu;e spem liberationis asscqui se


veret,

meliorem

posse sperabat.
Jndi
cujiis-

dam
gem

conju-

sciscilUuiue 60 accessisset, deZifinobio u:dibus moraretur, talur ubi esset. et in cujus ut ad hostudii diligentia laborabat

Cum

5
eicu.

'ExElffE
TToO

Toiwv yivofxtvoz, eTTuyOavero


xfltt

Trepi Zr,vo-

apa

iv 7i*vo;

sU

5[a-/wv, xal
0acra(jO:t.
^-it'

anovHv
To-^rov
"''"^

maximaque

knotzlro TraVav Mare rbv ^vopy.


Si zbv r[,67Tov EyovTi

nnms conspectum devcmat.


ardenter permoveretur,
et

Cum

Indus

am

cupidissime

lUius

vov

Okav

TTEii

tw 'noUoO

'Ivd^,

o^"^

^1&']^i?

Tzoiowivf.i

Ecpiffra-at

aspectum
sima

appeteret, visio iUi

clanssmia ac veris-

LlTLM-tur. quiL-

nuUo niodo

somnmm

esse pos-

/-ara/aSeiv imTKnKauTOi aa-^C^iu^oiO oU ovap, 'Ev a-^zp exx?.y]aiav TO-j^a T/,v Twv XpiffTtavwv
"

ut Christianorum ecclcsiam sit; quie pru^cipiebat occurinquit, ei quem desideras, adeat In iUa,
:

ydp,

(f/iffi,

itai

mpiTCxr.c rw Uroufxivf^. Aiavaara?


EuGu;
{J.irx

Toivuv oiroc, aTTE.ffiv

tt,^ yuvxiv.o^

Tiapa

vas. D

cum E somno ita.iue experrectus, templum pcrg.t, et s.nctum m statim ad


ore
suavissiniLU

uxore medio

Tov

variv.

Kat tov aytov


atfievTa,

eCpovT; ev

aurw t:M^ouc,
Treptsffrwra;,

iarC^TOi ^ticrcv. /at


ffTOj^taro;

roG TTC/a; r.SiaTn^ 5t5acr/.a?.ia;


di(^tjdy.ivoi

iVi::quentismultitudmisstantenn-epererunt,acex discipUna^ fontes emittontcm.

roig

Twv wpaiuv ezetvou


thoLyyEh-Coaiv<ov

Ttodwv, xat

ayaOi w; a/iiOw;
7ri>,af/.avovTat

rcmovissont, iCuml lamcn circumsUuites B annuutiantes, cum dUuspedes, et vcre bona ^os observationc apprcveliementi animi levvore ac ilUusanimam, et admibendunt, henignamque ab ipso sericordiam nexdeni ubteslaulur.Tamen calamitatem exprecibus contenduut ut murhi msistcuametsi uxoris pectori morbivis
trudat;
ret

specio-

fxera tto?.?-^;

t^;
ffufx-

Gepucr/ir.z xai r^; Ucreta;,


TTaOoG; '^vyf^z
po-jacj
exelv/j;
x.ai

^ai

diovzy.i r/;;

^iXavOpwTro-j. xat

7tTra-

auTov

/.Wte

toO

TraOo..;

aTraUay^vat.
to TraOo;

Et

yap /.ai rw t'^; yuvatxi; Owpaxi ^u/;^; oilU 7roX?"w ttUov Trii ro-J dvdpbz
0 dk fxicQbv
geiav
xai
OLVTO-J^
T-/i;

evvjv,

-^Trrero.

muUo magis tamcn

mariti

ammam

tangebat:

ro

t^;

tarpeta; iml^nrti zr.v zuciTrarpiou Tr?,avyi5 artoffravrac,

pietatem ab ilUs exigit, hic pro sanitatis praimio quem a parentibus accepac requirit, ut errorem utad verdatis aguitum servabant, deserunt ac

:rofloX-^aat

Trpi;

riv

ta;

X.OEia;

imyv^c.v.

"Oirep ojv TTOoOOaw;


6

aurwv

Ttoieiv

ETrayveAAopevwv,

'I^jou XptffTOu rou uyio^ uTro>ag'oV'Ev ivoaart


tffOt,

tionem conlugiantc: quod cum


voluntate
fuissent
poUiciti.

iUi

promplissima
accepto

sanctus,

uyt-;;; W,v atuoppouv iaaafxevou, * xal roO TraOou; eXeuOepou y.at

yuvat,

q-riot.
r,

Trapaxp-fiua

re
pv]-

qui sermone: InnonnneJesuChristi.

femmam

ya?,eTr-^

voffoc

fAaffnyt e/.eiv/i x.aOaTrep T.vt


y.al

rw

curavit. sana, o sanguinis fluxum patientem Ubera sis facta; ac muUer, esto. eta calamitate gravissimus iUe morbus verbu tan-

uart
re

aTrX-/i?aTO-

xat

aClvyo, xai

auTo; rov Oeiou PaTrrtafxaro; TraMe; a^twOevre;, eTretra oi

vestigio

6i xat

Twv iepwv

oiKCcdB xotvwvy^travre; fiuffryiptwv,

quam aUquo dageUo


:

ictus abigitur

tamen

ipse

yatpovTE;

eTravyiecrav,

tw

T-/i;

yuvaiKi;

Trept

rov

haptisma acceuxorqueillius ac Uberi divinum deinde etiam in sacra communione, perunt assequuti sunt, mysteriorum participaUonem cum et uxor thoheti regrediuntur,

oWa

voa/.f.a auvaTroTraOet xo.v/i ro t^; aT^ar;^; ""''''='" ''^''"


y.al

eaXovrec,
rr.aavTiz,

rr.v

r^; ^X^^ ^"''^"^

doniumque vacis morho,


discederent.

et utercpie

communi errons

a^gri-

tudine dimissi, valetudine

integra gaudentes,

aliamqttc
muliercni.

Ad
virtute

huic
in

altera

eliam mulier, quai

cum

^Itol

/at yuvr:

rt;
ev

erepa

Tra?cv

ev

r^

^rpo;

Antiochia

juxU Daphnen

a;tatem

Ad-ivr.v

'Avrtoyeia,

aper/i

^waa,

xat

7ro?J^ot;

degebat, muUisque,

qui

inopia ac rerum inedia

constnngebautur, ex propriis fortunis morbique grasuhmimstrabat, in dirficillimam mcidU; quem morhum vissimam calanntatem in maxiUamedici phagedLunam nominant, ac medioexcrescens, ipsasundique tanquam

opem

TraOEt TreptTrtTrrei x^-^eETracxoOaa rfhv TrevofXEvwv. iarpwv ovoiiatfaye^aivav roOro Traiae; Trwrarw rwv fxaarwv ez(puev xukAw MeTa^u bi dpa
"

tovii.

ra

Trepi

aurou;

eXufJtatvero.

0^^;

ouv

ciX?./,;

Tro-

yvoGaa xat aurfl

eepaTreia;,
re 5.a

uTre^etat
-.at

vu/.rwp rn;
Tof; atyta-

rum

rraew;- aSouoa
/or;

laeuxeia;,

ac devorabat. in circulo depascebat,

Cum

i^iitnr

ETrtaraaa,

Tr?oiou

expeclaret, et ab aUo nuUo remedium subduxit, desperaret, noctu civitatc clam se posse Utora accessit, asvadens, ad el per Seleuciam naviquadam, ad .Egas transfretat, et

curan se

xaratpe.. Kat TrpoaeXOoOaa


5etvov Exelvo
icat

re rtvo; eTrtSaaa, e.; A.-za; Oepaw; rw aytw, to xai detra. rourou


aTroOavEiv
ro.;

T.d^^'^

uTro5e./.vue.,
v)

i/ereuet

wore

ev

o^Oa^or;

censaque

h^ou,

misenaique suae sancto ardenti amore se rogat itaque hunc, ac pvecigi-avitatem mdicat coram illms ocuUs ibi bus contendit, ut aut
oflert,
:

xai auv Ty,Et ro xaxcu zov Trtei^ovTo; aTiaA/ay^vat h o-Juvat; . .^.yKaro u7roToiiTra0ou;yivey/.aTO,xai TflAtxaurat; Odvazov ev eCepyeata; atTe.xai tov
ffu.eiyeTo,

o^e.Xot..Evov

a^OT..^U roaouTOv yap

w;

statim concidat.
lege ipsani

celeriterque

morti

deh.tuni

quod ipsum persolvat, vel a mali molestia, Lugntudnns liberetur. Tam graviter vexabat, pertuUt, et tam vehementi dolore
acerbiUtem
angebatur, ut

eiva. ^o.Eiv rwv XuTrouvrwv aOa. f.bet. xai roGrov xat toO dyiov 5e^ua7rr;f/evo;. eXeuO^piav. Ta-ira
T-n

yetpi

to toD araupoO

rTr^fJ-tiov

uTroruTrwaavTo;,

mortem beneficu loco duxent, affligcbant, Ubertahancque malorum quai ipsam igitur ad hunc tem solam existimabat. Sancto

XptaroO Oetov 5;of.a eTrtOey^a^^re.Va 5i xai to zov 0eou xp.fAaTWV ! w avefxaarou XP^J^^"uivou
(

ryiTo;')

p/.yvurat

uev euOew;

ro

TraGo;,

t/wpo;

TrAvipwaav

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


moduni tam
Kai Trpo5
TYiv

207
prece delinito, manuque
EX IMPR. ET MSS

ferventi

'Avr(o;(ou uytvjs eTTav>;xEi.

cruGJs signum

iingcnle, deimle ctiain

divinum

Chrisli nomcn pvununtiante, (o hci judicia, o inscrutabilcm bcnignitatem!) morbus slatim rumpitur, uc terram sanie aiiiniplct muIiL-r prorsus
:

ci-ucialii

ac

anguribus vacua, dissolvitur

ct

ad

Antiocbi urbem sana valetudine regreditur.

ANNOTATA.
P. Mif/nc: quilms Qrwce iihthts est : Almil cjiisdrm Vitw croiiplar, clescripliim cx Codica Uedicir.o regls Franciiu, cxstai in biblioihfac rcgiic Brujcclloms loculo 8926. Cnjus lcctioncs varias, uhi neces.^ic visum est, in marfjine adscripsimus. hdcrprele vcro
a

Edila fuerunt

kxc Acfa a

ven. pvcshytcvo J.

Ma^rJOiov Tov

a.yioii (j.oifi7v(,oz 7.rr^ofiiov y.xi Zr.vof^ia; 7; cfji'/.yr,;, a\fTou.

usi sumus Johnnnc Morrcno : quamfpiam nonnuUis: in locis, a tcctore facite notandis, claudicat transtatio. Inscribilur autcin : Maityrium sacrosancti martyris Zycnobii et Ziunobia) ipsius sororis. Domine bencdicito. Mcnse eodcm. 30. b Episcoi)us Ciiicum minus recte dicitur sanctvs Zenobius, nisi tum temporis (quod panim probabitc cstj urhes cpiscopatcs Citiciic Tarsns, Anazarbu.s. Fiavias atiivquc cssent episcopo destitutx ct a sancto pnesute jEgcnsi ralionc vicinitatis procuratic (1),

Rein
cepit,
veiint.

alio

modo nonnutli expommt {2)


illi

optatam quidem salutem spondens,


OfTerunt

si

Vir divinus pr.ul'cctuni conjugcmriuL- bcnigiu! exdebitam tamen curationis mercedcm pursolvere

immane

auri et argenti pondus,

tafe

potiatur.

Tunc

Zenobius:

Mercedcm

lianc...
n

errore,

ad veritatis agnitiunem transeatis...


t. II,

promittuntque majora, si desiderata saniut ocyus a palrio discedentes QuiC undc fucrint acccpta, ego qmdem ncscto.
postulo,
(2j Z.

U)

Cfr. Lequien, Oriens Christ.,

col.

870 et seqq.

Lippeloo, Vitio SS.,

t.

IV, pag. 330, Gol. Agrip. 1590.

CAPUT SECUNDUM.

Miracula, Sepultura. SS. Zcnobius el Zenobia a pneside cruciali.


iT^^ust hsec religionis persequutio

J[ a

de

{j.tT6c.

raura
Ty5;

diMy{J.k

Ta

Tii;

euffe-

per Diocle- Compre/ien-

auToii 6tas Aio/JyiTiavoJ, xai doytia Ttap'

Qeofxa-

^ov,

xat

Auiria;

wfAor/iTo;

exeivou

xai

rfi;

tiaaum exurgit; tamen decretuin, quod Deo ad- 'f<lttr d cru'^'"'^^yvt;rsabatur ac plane repugnabat. promulgatur
:

ajravOpwKta; uTr^peTr,; e-pfAOTaTo;. "OtrTi;


Ti>y

Ta xaTa

Lysias pru;terea ut

illius

crudelitati ac inliuniinisterii sui

fxaQwv Z/ivo6tov, xai orcw; Iva f/ovov x/idilrtpuTTei Sibv xai twv avTou ivToldv Tt xat
Qelov

manu)

ferociie satislaciat,

promp-

titudinem ardentissimam

exhibebat.

Qui

cum

]j.dTW

iTTiue/w;

7rpiy,Tai

ottw;

ti

tvi

auTOu

kmiilr.Qti.

ToU

locov^ tvxtipoii Auet Traffa;, y.ai x^'P^ piouuav, e-JOu; 6tofj.ivoiq TTporeivei dadi?.w;
rrpo/.a&ioa;
eTit

ea quji a divino Zienobio gcrerentur, cognosset, et quod unum solum Doum pul)IiiM voce
prcedicaret, ejusque

aijTOv au>?,ay-6avEt, xal


7rd;^w;,

fxiijn;

Tvi;

y-at^TOv

dvf^da

noAXd
,
ae
,
.

piot. (fr,ai, Trepl <Tov,

xara TrpiowTrov ayaywjZryoou, r.y.owJTcic alh'


pa(3iw; oux e/^wv *. wffTfi

'

Evw

ptdv/i

TTtOTeueiv

dy.ori

''"""

twv a/.ouaOEVTwv, ^i ^'My-'^^^ fxapTupa; TTomcrat


.parouvTWv
y,f/tv

mandata ac voIuntate*stutamen quod ipsius invticatione quoslibet morbos l;icillinie ex|H'Ilerct, et quod dextram perliberaliter lluentem pauperibus extenderet; sine mora ipsum apprebendi , ac tribunal, ijuod in urliis medio
diosissime rctineret;

^.^cvolimtatcm

^^^^^

^ ..t.Or^at tw rwv ^yayovad.. -P-'^^^-' '

eu-

<re6et

JiaTayptaTi, xai

cJuffat

ffuv

rot,

Oeot,,

oTrep
ffS,,

Ti{j.r,c uz tV); xat ttXoutou Jaii-iAeiav U

pte-/['ory.;

aTToXauffai Trapac/euatcr0i

xat

{CiQ-J

laaiTt^ac,

poncbatur, ascendens, hominern in conspectuin suum adducil a Plurima, inquit, o Zx-nobic, his auribus nieis de te audivi sed ego his solum quu! audilu perceperam. vix Ihlem babere poteistud ego te in conspectum meum ad:

jussit

mm

ob

7rpdTv,Ta,
ffot.
v^

xai

dya^CiV

dlmv

afxoioa;

Trpo^Evr^ei

duxi. ut oculos

eorum quaj sunt

audita, testes
:

xaidecrpa
""^"^-

(3aavou; TT/v/a; * xat arpeSXa;, xat i:avT<oq ^^^aj^ptO^vai, ^v rt t6 tHo^ -h /^e^^^ raOTx 6 ytvvaio^ iipk xai d^uv^pOTaTo; OdvaTO^
;

habcani. Et ul nmlta paucis dicam propoiiuntur : aut ut religiosu

duo ha;c tibt imperatorum

edictoobtemperes, ac

Z>ivdio;- 'Ef^oi

0o;
ecpn,
ptot

et;
etp'

aXr.Otvo; d

Kupto;

'Ir.oou;

Xptard;

eartv,

ov eyw
i^viv,

TteTToiQa.

Tiap' ou

xai auTo To tivai


arroGavefv xepao;.
Tivuv t^;
vVi;
eTTi

xai t6
ycLp

xai
Tt

5t'

6v ef/ot ro

quod persuadeas tibi, divitiarnm copiam, tVui elliciet, tamen uberL-m bonorumiiue aliunun larac victus spleudoreui,

diis nobiscum sacriiices, maximi honoris lastigio te

Ou^e

eort

twv

rhh

rep-

gissimam remuuerationem

tibi

procurabil; aut

exeiGev

avTtfJdtJEw; a;iov.

"FV

oi;daTryi-

ixetvo;

ayavaxT^ffa;,

fieTEwpiilei

Tov

a9X/;rrv

^u>ou, xat OTpeSXa; auToO


ffwptaTi
-

xat ^i^arTipa; eTiayei


eA0ot,

cruciatibus verburibus, vinculis, Ikliculis. loris, addiceris quoca^tensque tormL-nlis damnatus ac est, quum auerbissima
;

Aeywv aad.

rw
;

"loVev^ei XotaTo;

|3oi0^awv

'^^^-

iuquit, verus Domispondit Mdii Dcus unus est, et a Chnstus, in quem ego conlido, nus Jesus possedi; cujus vivo, quo quod sum et quod oppetere, lucrum ob causam, mortem etiam nec enim eorum quicvel maximum est:
:

rum finis quid aliud omnium miserrimamofsVnAd

h.ucgenerosus re-

mihi

quam

2G8

DE
ist, qu.u hic sunt,
illiiic

SS.

ZENOBIO ET ZENOBTA.

quam
ETMSS.

quod iUius vemunerasil.

tionGm autejus
tus
ille

maiiantem
Uigiium

lari-ilate

ex iuquo comiH-nset, Ob qu;u trucukn-

ac immitis iva percitus, athletam in corpori lignum sublimcm suspentlil. ejiisque Viileamus, iutornicnt;: ac novaculas ndmovet. tibi \ lmHuquit, si Uhvistus tuus in subsiilium

rus
^. Simul ru>n
sorore torius

sit. B

aBeoscrmtur.

Ueindc Za;nobia ipsius soror properans, celerrimo cursu accedit,et hunc inlignosuspenaudaciam ^^^^^ conspieata, ab ipso spectaculo ac animi plumi onmemque si qua3 concipiens,
8
fuerit

8 'ETTSira
voc['a, >cai
?:'

r.YSi

S^jQ\j.ixm^

TT&Oey

-h

^s^tpv)

Zv]-

roOrov
a-Jr'*^;

im

rcO ;u?,oj Osaffa^iv/;, Gapffo-j;


ijr.oKl-noQtlGix.,

7c x.xi
Ei Ti
y.ai

r^; Osa;
>)

xai Triv

iioUay.6v

h txaOtAi

yuvaixeiov dnooalo-jist,

molliliemac inlirmilatem. tum muliebrcm quod limiditatem projiciens, ac vere scipsam,

lil-nOoi^ ori zoiovto-j

vJpo;

dd'.l(f>r,

^ci^atra*

'AXai^wy, Hr., Tvpawt, xlva. TOiai^r/jv


dTVJtia.v
ai/.ii^ei;

'tpya.Qxii.tvov
(')

hujuscemudi vn-i suror sit,declarans:ttOinsoleninlissimeac superbissime tyrarme, ob quani, perpetravit, quit. pcccati absunlitalem quam contumehose Iratrem racum tam indignis modis ;mtem,oagvestem ignominiosequc tractas/B Hic ad UuUam ac versutam illibevalemque animani
!

ziv

ddt^ov

;
1

di,
)

ffxaia";

avtlfjOipov 'lu/v^; xai 6ohpx;, zai


T/iv yuyai/.o;

TTpo; r/)li/.a-j-

7:apfrt<jiav /^eO' otrn; of/aXoTyiro;


x.ai

aiTO-

Kpiverai, pov
\r,ai.,

'iva

w; QtIv
aijTf,

>tA'|fl

xai w; a.aQfAaTi1

i}.alay.oli

pri.uaffiv

iixayayr^xa.).
roi';

Q\i<jqv

yy.p,

Z/;voma,

xv

OEoic, Jtai uiq

awpaavOoc,

mulieris in loqueiido libcrtateni, surmonis lenitale respundet, ut tanquam femiiiam dolis


faliat,

maxima cum

To;

o\./.zioM

voyivtia.y,

xoi aituy.v Mpac,,

zai

VOTr,TG;
aixol;

ifjEtv

i/t-iivw;

dvdayri
r.olC,

noluTpi-KOi.c,
ryj;

aiK\-

ac molli verborum dictioue

iy.did6iiiva,

wv

yvvai,

oduvri:;

ac suani sentenliam pertraliat: Saci-ifica, inquit, diis etiam tu, o Zaniobia, nec pvoprii iimiiola corporis nobililatum formiuque niaturitateni, ac
uitatis

aiffx^'-'^

^acuTtpQv. 'H di tou loyov avv tw 'JeX^t^

im\aZoti.ivY,, /.aOaTrep

vy

iv\

ij-i^X"^;

X(v/;y.aTi y.cd

KOLOaaTYi^aT i-Ov

TTEiffEtc, etTiov,

Y,f/a;,

Tiipavvs,

venustalem,

tum

juventuj

tuj;

florem

f.edeque variis ac diversis suppliciis turpiler afrectum ac prorsus deperditum intueri simis iiuorum verecundia mulieri gravior videri de;

Biov i^uvTO; aAyjOtvo-: tXdoila dlldiaaOai ouO' dv tl xai iivpiov^


r,fiiv

0vy)Tuy

avOpUTrww
r,v

aoi ^vvaTOv

OavfitTOu; e7ra"/a7siv, A}.a

.u/i

Tov

eva ToOrov
6(fti-

SffTi;

xai Trap"

a-JTv^;

r,p.'.v

(^uffsw;

avayxoiw;
y.hvai
xai
TrOp

bet,

quam doloris violentia. Htuc cum fratre ipsms sermonem intercqnuns ac veluti uno anima.'
motu conslitutioneque
tyranne. nobis
iiTilata
:

Utxi.

TavTa

TOiyotpovv

tipri/.OTai

TOu;
utto
^eTrt-

fxdpTvpa^i tvQvi

<jnodi-xpVTa.i aidr.pai,

Non, inquiunt,

Auffta; rat; alivai- avduTtTai. Hap-flV dl xai

persuadebis, ut pro Dco vivo

^wvuv
{.ToO

'ElOiT<o

XpiffTi;,

[3oy]0-/iffaTM
EL-^crifffxw

TOii

urtep

ac vero mortalium liominum idola commutemus, nec si tibi licitum esset nuUies nobis mortem infligeve, multo minus banc unam, quie etiam a nobis necessario naturoj debetur. Ha;c

ndayovai. Kai

o Zr,vriS(o;

tw

^Osi

ITapeffTtv,

iaux hzytv, idcv^Tr.v nap' avToi) 6p6aov


r,{j:iv,

Trape/wv

ei

xat

ffO

toOtov

ol-x

ex^'? P^'^'

ToaavTYtV aae^Eta? dyX^v

TTEpixeifxevos.

cum

dixisscnt,

ferrei

statim lectuli martyres


:

suscipiunt ac igms sub ipsis accenditur adevat praterea ipse Lysias personans Christus jam
:

veniat et

patmntur opem adfe f roisto adest, rat. AtZuinubiusdecenti more nobis niedicamen aiebat, ecce ab ipso vorem qui
Ins qui pro ipso
:

pr.ubet; etsi lu, qui taiitam

impietatis caliginem oculiscu-cumlusampussides, videre non possis.a

/n

lebetes

U Tyrannus vevo,
uoiistantniue

cum

ita lovtiter,

ac geuevosu

9 '0

yoijv

Tvpavvoz,

o^tw;

avTo'ji

opwv tv^v-

conjecti

verteret,

animo ipsos ha;c perpeti aiiimadprd:sentiavum magnanimis illis,


:

TaOry^v to "rayu; xat xapTptxi; exavra;, iffry]fft '^''-^rr.v Tiuwpiav, ofxoO f/ev oux pov Toi; yevyaiot;
vy.v

pcenui suppliciique oessationem staluit parliin quod tormenta hujc ad acerbiurem dolovis sen-

aOr^v
di

uTroiaowi/, el; o^Ov/;; aiffO/,ffiv JptfxuTepa;


riaiv

nnniine suilicere pularet, partim quod secuni ipse inani spe blandiebalur, quod persuni
suasi obtcniperabunt,

TretffOv^ffovrat

tlmaiv iavrbv uTroffaivwv w; apa y.a\ ovx ojt^^ did. xa! rwv at-J^pwv Ttlovc iauTWJ dY~iBr,aovai. 'k^ilti
oixov
y.ai

xai

fzeTaSaXoOffi,

nec

ita

perduraiites, sibi ipsis pai'cent,

ad linem usque et animi upinioillis

e^.eivwv

aivov

aO-oi>;
<ifrfl'^.

avaffTi^ffa;

Oi/-TeipaTE

Jtav

aoTi eai^TOu;,
llrrTi

^ac^Te Tiva ff^wv aOrwv tltov,


oizTpa
-/iv/iffOe,

nem immuUibunt. Quaie


ipsos elevaiis
:

c lerreis

lectis

0'^t;

X>yiXoi;

a^tX'^oi

cv

dJam

nuiic, niquit, erga vos ipsos


triste

6<D0alfioi^.

d'hlr^-j
E/.iivot

/Xettw;

vatpoufAEvo;.

Oi de

misericordiam capessite, nec

mutuo spenun

Tov rpoTtcv

fxaX/ov a^eX^ot xai Ti; '^vya^ n

ctaculum
levi

sitis,

ut Irater in oculis sororis

T ffwuara- 2oi {xdUov,


tlnov, OiaOxi Ttva

w SuaaTd,

avfJ.ZoulzuoiJ.iv,
<i^vxri'.

ac

cum mucrure mtereat. At hi moribus niagis animis quam covporibus germani:ttTibi,inqui-

Ka\ rn^ axuTov

Trpovotav,
-xai

xai

9EtffffOat ptev

r^:

/^TTEtArif^evy:;

yeivvy);

tv

unt,

judex, consulimus, ul aliquando tua; ipsius geanima: rationem gevas, ac tibi parcas, ne
sentias; tahenn.e llammam, minis pvojdicUm, errore .eterna supplicia efl^umen ut rclicto hoc religioms culturam et ad Deum verum ac

dOavdxwv
pa;

'pavE/-tvwv xoAaffewv, iTroffT-r^vat oi rh^

Taiir^- aTTaTy;;,

0ew
o\St

Te

TrpoffeXOetv

aXy;Otvw

xaiTyi tuaiUia.

Kai
Tvj;

r,fJ.ti^

iyyur,T^i aotdixcc

avTiv xai npta^tural tx Trpo;


xai

/.a\

psSaiwTai

on
Otto-

aTTcJearai
xai

piTagoA-fl:,

xai Trpoffyjvw;
aTroppyiTUV.
ixiivrrJ

gias

accedas

nos enim pro

te

spondebimus, ac tuam

de^erat,
oi;

ayaOwv
wffTrep

a^twffet
t^.v

rwv

'E^

oilicio fungemur, et cerob causam legationis si animi tui tum firmunique istud statuemus, quod clementev te sussententiam muUveris, dignum puuipiet, ac te bonis innumerabilibus

Oepfxorepo;

Ivaaav

xat r^v

TTpO

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


Trpo
on*.

260
EX IMPB. ET MSB,

ruv h^YiTUV
^1''-'/."5

Exeivot, y.ai ocf0a>fxou;

tM

E'^ oupavoi;;

avaTEivavTe;

'

^7 xai Kupii Ty.tiou

tabit. B

His Lysias, veluli cnnina quartam vabie

XpiffTE,

Tv5? eipivy;;0O?, ev ip>-v/; tJ^ai to:; ^j-u/a;

ac anUntia ardentius in-ilatus, lios y;eininos verc bonos in K-bL-tes conjici mandal, ac lebetes

^uwv,
E-jOew^

EtJTOV.

Kai

fiETa Tr.v e^X^'^ ^^ Xi^i^TsG auToi^c


zo-l

ignum vchcmtMitLTSubtus acccnsum babebant.

EAapxavov,

t6

fXEv

ev a-JToF; 'C5<ap xat

Cum
tt

igitur ante lebeles

starent, oculosiiue

in

aOToiJ TTupoc eCei o^o^porepov

to 31 twv fxapTupwv

coelum ex intimis animi affectibus attollerenl

^Euvoc, Qeiw
Te;
r.pifJ-Oi
/.

Tivoi;

avwOsv
r,

aiffOoptevoi (Jpoffou,

adov>lf*a?.

Duminc Jesu

Christe, pitcis Deus. in puce. aien

kir.^uav

MOr. de

'

"Euuffa?

K.i;p[,

Twv OXtSovTwv

r.ptac,

xat Tou;

fxiffoiivra;

bant.aninias nostras suscipe; Ihutaiiueprece in lebetes sunt slatim conjecti, et aqua a quulem in

r.Hdq /.a.Tr.ayyvaii,

vchemenlius ebulliebat, at hoc martyrum juyum divnnnn quemlam rurem coelitus delapsum sentientes, cantu Deum lauipsis ex

ignis copia

dantes, quiete, tranquillequc exibant. Oda autem Salvasti nos, Domine, ab iis erat hujuscemodi qui nos vexabant, et eos qui odio nos pvoseque:

10 'EvreuOEv
Ttafftv
^iifOL.;

o Auffiac,
T7.V

t/,v

pt-Tuo?.Y.v

iravTa-

aTiEXniffa^,
^icJtofft

TeXeuracav xar'

-Jtwv dia

i];-fl(pov.

Kat teixwv
TTpoffTayf/a

'^^w

tM

Aiyaiwv

xaT To Tou Auffiou


zai
piV aoi, Xp'tffT i

oi aytoi yevopsvot.
'

bantur, pudore conludisti. muta- et capUis 10 Didc Lysias desperans quod animum ipsos sententiani, ut turi sint, extreiiLam conlra ^^^^^^^ sanctiextra '^y,,,,, gladio feviantur.pronuntiat; atque ita .Egiorum moenia, sicuti Lysiec jussa volcbant,

TTpoffeu/;/] Tia^.tv eauroi;; iJstJwitoTE;

Euyaptffrou)ifi.a';
^

0o;,
T>,v

etTTOv, OTt tov Spofxov

TAffai r,^iwffa;,

niffTtv

Tr,p)iffai,
oi^v,

Tov

aywva
tou

ad preces rursus cunvcrsi :Gratias tibi noCUristc Deus aginms, dicebant, quod cursum lidemque servare voluedigne absolveve
eduL-ti.ac

stvum

Tov y.aUv

aywviffaffOat.

Auto;
''^^

Kupti, xat
rflc

ris. ita

(3paceiou firaffx'v
tJoxr,ffov,

v^-K^''

JtJ.rJffEu;

avw ua-/iw ffou

tibi ut cerUmiine bono contenderimus placeat.ut supcrna; vocationis itaque, o Dunune,


;

xai

fj.Ta

rwv EuapeffrnffavTwv rw
ffuvapiOf.)iffov

pricmium participando possideamus,

et

cum

iis

Kat OaufAaffTw ovofAart t6;


et

oti u/oyr,r,v
r.

ei;

rou; aitiva;.
ri;

Kai

Trapa/pvifxa epyov

tuonomine*placuevunt, lege noqui sancto ac adniirabili mini nosadnumera,<iuoniam insiccula es benedictus.n

vj'/Yi.

Kai

avwQev

aTrnxoyf^Ei'*] tfwvr, roi;;

ffre-

Votum

iUtiiue sine

murare

perliciebatuv, et
ipsis

vox , ^^^ ^^^^

(jjavou;

xaXfiiro

auroi; enri/yEXXeTo, xat Trpo; c/.iva fisrexat 5ta roO p.apTupiou rou; ciO?.y^r;,

5e tpwvn; Taurn; xat TravTO; ETiiTuxeiv r,uxovro. Tvi?


ot

denunquLcdam cuelitus personans. coronas advocabat, qua; per tiai)al, ac ad ilUi cerlatovcs mariyriuni assefiui opUabant. Vocem,
sanguinis

TraptJvTE;

otwuffavTE;,

TriTTTOUfftv

eTit

/ri;

TTpri-

veiG xai oeoazpufxEvot

tw Trapa^d^w

Tv:; axpooiffew;.
oi

TpiaxoffT/j

piEv oxiv

oxTwSpiou ra;

'/.i(^a.la.q

pap-

pronoque m qui eo tempove aderanl, audiebanl, ceciderunt, ac lachrymas, ob inexterram vultu pevcepeeoi-um pvoslrati qua; auribus

Tupe?

aTTOTep-vovTai.

pectatum pruludcrunt. Tricesimo itaque raut, eventum, abscissa martyves amioctobris die capiUi enso
serunt.
1

11

Ta

oe

Tcurwv iepa

fftofiara Tipo
ot

tv5;

t:o>ew5

At sacra eovum corpova ante


C.aius

civiUitis

efifitpiva

'Epp.ovvn; xai lato;

TrpeaSurepot,

^a-

projectaHermogencsac
iis

pivsbylevi,

muros a pre^bytecum m..;W/.

* TOis
add.

un'

(Jiiai

vuxt6;

apa

* aveJ.opevot.
Iv

ffopoi; re

ay7V ivKa..puTrroufft

auTOu^

gw; xat
ff;rr,/ait.).

offiw;

EvOepevot,

rw

E/.iff

'EdeiJiEffav

ya^ rwv
rtiv

affEfewv rriv Tr/;peiav,


?.et.l.avwv
rr.i

intempcstaque nocte qui ilUs obe.liel)ant. alta caute ac sancte nnponentullenles tumulisque ibi fuerat efTossa occultant tes in spelunca.iu^u
:

M.;i'icat"uTWv

Xi.ot;

tpOov^ffWfftv.
ervj-

Oiirw 5i TravTwv urof; r


p>i0n,

a/.?.oTr^To;
xotv/.v

xi

xotVAV

ry,v
'

ofxoAoytav,
oiffTrep

xat

rv,v

ae/r,fftv

eTTotr.ffavTO

xat

pt; Trpon/Oov /aff-

enim geuDUum calunmiam invideant. mescebant,nereUquias illas obUnere fraterni amons ipsis tiu.e ad Sic omni in re ab sunt obscrvata, publicamque
perti-

nro'fanam

Tpoc,
-.

ouTw /ai

r6Tro5

ei;

ap^orepwv
urou;

r ffwp.ra
ev

aL^rt. ^ai
^roO.

fxi

umvh ndhv

o.pavo.;

liuamenattiuebant, cevUitione essejudiconfessionem pro communi unus unus vcnlcv, iU locus etiam

cdnnf

'

Kupiou rjf^tiv Inffou uTro<3yra., ei; di^av ro-: fxeya/.wffuvn re xi fxeyaAo0, TrpeTTEt Traffa
TtpiTTEta vOv
/.ai

Xpt-

Uimen unum pra;vctabernaculum utrosque rursus terea in cicUs

et ut

ambovum
cipit
in

cuiq.ova suscepit

eixal ei5T0i.;lwva;TWvtwvwv.

nioriamDomininustri Je.su Chnsti.cm nunc et semmagnificcntiaac decenUaconvenit


sojculovum. Anien. pcv et in siucula

'Ap-nv.

ANNOTATUM.

les:

scaabco

^iscrepant

tura

tum

^Tznrn, alibi signi/icalur S>b. quam'''r-^-^rr^irzTnoC

'''"'''^ZZ'^^^^^ c:'l,.o Zenobium

pice

m.n.,.fa.sse

Ucsos.

270
ADCTOBE R. D. B.

DE

SS.

ZENOBrO ET ZENOBIA.

DE

SS.

ZENOBIO ET ZENOBIA.
OLIM

^THIOPIA CULTIS

OOMMEIVXARIXJS I^ll^VIUS.
S.

Zenobius

1'C''

'li-Va

mariyrum

tethiopico

sei-mone

etS.Zenobia,

conscripla 7'eperimus Passionem S. Zenobii cjusquc mafris S. Zenobiiu, .Egis occisoi'ion. Exstat autcm in daobus cod/cibus Musici Britannici, quorum aUernum. G87-(5SS signatur,

Claudio I regnante {seu inier antios 4i et 54), sed Nerofie, primujn sseviit persecutio.
Ctaudiiis

quidem Christianos

Roma

expuiit,

at certe 7ion Jussit universe tr^icidari.

Contra

alternum. 089(1). In jyriorc sanctoruni martyrumnafalisrcfcrluradilicm l,inposfcriore Synaxario cero ad diem 9 mensis dios ^Ethiopico ad dieni 7 mensis Hedar, sch 3 nocembris. Quod nos minime impedit quin sanctum iilud par idem esse suspicemur ac
;

ejus successor Roma^ Christianos suppliciis et mortibus airecit, ac pcr omnes provincias pari
persecutione excruciari
igifur
iinperavit
(2).

Si quis

opinabUur SS. Zenobium et Zenobiam occisos fuisse .fub Ncrone imperatore, 7ionnut/a in Actis dcprehcndcf quic cum cjus sevi historia videanfur conscnfanca. Equidem in Mcsopotamia (3), qua oriundi dicu7itur sancii martyres,et in Cilicia {A),ubi pcrierunf haud E pauci circa annu7n 6) fuerunf Christiani. Baiee, in qua urbesint commorati, iuin iemporis 7ion ignobilc erat oppidum : de quo ff
,

S.

Zcnobiuni eiuscopum et ejus


itla

sororem

S.

Zenobiain. Quuproptcr Acta

jEfhiopica,

quse,nobis petentibus, anglice reddidif dociiS' simus Guillelmus Whi-ight^ gnvciL' Passioni

ducimus esse suhjungc7ida. Atquc hiec cst eorum summa regnante Ciaudio Augusto, Zenobiusei mater ejus Zenobia yEgis compre.-

7nentio in Iti)tcrario Anfonini Augusti

(5).

Lucianum qucmdam

circa

annum

60 ad partes

hcnsi su7ii

prompta
ipse
ita

acerbitate,

mox

quos Luciajius prsescs, omni (andcm morte mulcfavif, Christi partes secaturus.Qxix prius
:

ejpendcmus,quasimartyres illi nultafenus iidem sint ac S. Zenobius cpiscopus ci cjus soror posfea, cur unum dmitaxat par sancforum esse opinemur, aperietnus.
:

Orientis in Betagauren {inJudxa), Chrisiiano7'um inscctaforem ^nissum fuisse tcgimus (6) in Aciis IS. A^ianiie {cpiorum tamen auctoritaiem dubiam putat Tittemoniius); sed tunc

forsan idem in Cilicia


cxagifabai.
4

et

Palicsiina fideles

qui occisi dicuntur

Quonam

sevo

et
ilti

quonam
yEgwi,

loco

mortem
etejus

oppetierint sancti
coniicipotesi,

non aliunde
sic

quam ex initio Passionis

Nihitomi7ius creclibile est, non istud ^elsubciausevum in Actis jEfhiopicis fuisse indicatum, "'*'"' sed Ciaudii II istafcm;qui atj amxo 26Sad 270 Romanorum imperium obtinuit et in cujus

clausuia. Regnante Augusto,

exorditur

SCriptor, ipso ievo fratris ejuSjGIaudii Gcesaris,

locum suffectus esi frater,Claudius Quintitius. Sic enim Jure ac ^nerifo Ctaudii Augusti ei
fratris ejus sctati

quum

regioni .Ega^orum pricesset Lucianus, illo tempore sa^viebat persecutio adversus Christianos. His autern absolvuntur Acta : Gertamen

altigatur S. Zenobii ynariy-

Zenobii el Zenobiac evenit

in civitate ^Ega^o-

rum, Luciano populum regente, regnante Claudio Augusto. Vter Ctaudius hicsignificetur, utrum I seu senior, an II seujunior, non facHe de/inierim. RefciHur quidem martyrium ad tempns quo imperafor ct Csesar eodem Claudii

rium. Quibus regnanlibus, licctChristiani non ubique vcxati fuerint, variis tamen locis 7ionnutii retigionis causa mortem oppetierunt. Quarenon ineptaest posferior senieniia, eoque

minus quod magis

concinit historioi S. Zenobii


ittc

episcopi, a quo Zenobius

cultus ab ^Eihio-

pibus non videtur csse discernendus.


5

Imprimis

in nullis fastis sacris {quat\

ium ndem viden-

nomine nuncuparentur .Vo^m 7iuUaluxinde accedit ; nam et Claudius I anno 50 Nerotiem Ctaudium adoptavit, el Ctaudius II fratre^n
habuit Claudiurn Quintittum. Si itaquc sub prioribus occubuerv.nt sancti martyres, hoc

norim), simul commemorantur duo iUi Ze- tur ac iwmo'''^' nobii jEgenses. Qui taudant S. Zenobium ei "f"' matrem S. Zenobiam, silenide Zenobiis fratri-

sub

Acta intcr amioshO (quo adscitu.s, Ciaudius Cscsar dicipotuit), et amium 54 (quo idem imperaior est creatus); etenim obiisse dicuntur quo tcmpore rcgnabat Claudius Augustuset quo Ncro Claudius Cscsar nuncupabatur 3 Quoposifo, errasse dicendus erit scripior, Nerone qui Ctaudium Cxsarem frafrem Claudii Augusti 7iu7icupet, quu7n tantum fucrit cjus
contigisse indicatif

Nero,a Claudio innomen

bus ; qui hos citoid, oiniftunt priores. Quare de iis SS. Zenobio et Zenobia qui in Katcndario JEthiopico celebrantur ad diem 7 mensis hcdar seu37iovcmbris,dicif Jobus lAidolfus!{l)
eos et fratres esse, ct sub Diocletiano passos, aique a Gy^secis cultos die 30 octoh^is, ut nemo
i7ifdias irepossii Ludolfum duntaxai U7ium par rnartyrum ag^iovissc. Recte quidem, cum Acta mag7iam interse habeant simititudinem.

Numerus 7nartyrum,

eoru7n noinina, locus in

filius

adoptivus

ei

privignus. Prseterea

non

quo pro Christo dccertavcruni .prorsus eadcm. Discrepant vero nome^i prsesidis, adjuncta
(5)

Catalogue of the lithiopic raanuscripts, (li Whrifrt, cod{i.253ct258.p;ig. KJO et 169. <2)Cfr. Paulus Orosius, Histor., i\\).\\\. cap. 7.col. 1078, edit. Migiie cfr. Ruinart,
;

Apud

Schelstrate, Antiquitas Ecclesife, tom.


II

If,

pag.

583. (6( Acta SS,, tom.


moireseccles., tom.
I,

.Januurii. pag. 613 ct seq.,

Me-

pag. 545. (7) Adhistorium Belhiop.

Acta martyrum Bincera,

Preef. gen., iiUm. 26.

(3)

Acta

commentariua, pag. 397.

SS., tom. Xll Oct.,p. 439 etseq.

(4) Cfr.

sup. p.

253.
supplicii

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

271
:

supplicn, miracula, sepuUura : sed ita lamm ut liiec nliquatcnns conyruant. Noii itaque temere conjectaretur Acta grxca xthiopicis

dixerunt: Ecce adest. DJudex

aMittas, inqnit,

^^ ^^'

viros validos ; qui, quos illo vir [Constantinus] indicaverit, preheudaul,el viuciant.atquc ducant

preeluxisse.Imo
grceco

sermone

ipsa viclenfur primitus fuissc conscripta,tum.oO atins


et htec

ad 2
iu

me

et si

torte

resistiuit.

aut

mater ejus

reclamet,

eam quoque
the,

vincias et adducas.

rationes, iurn quia plura verha picis flguris in eis reperitintur.


jlcta

gneca

lethio-

Post^ru

triyosiuia

viauUcet
,

mensis
"J"f/^i"^'
Niborakes

hypei-berottei

{hiperehereleu)

consedit judjx

eorum minusprobanda.

Verum si hujus
,

Pa.'s-sionis

sC7nptor

Acta

g^^ca

ecolveril ea sanohebeti

^^^^^^ aspersit fahulis.

memoria retidil EJus enim narratiun-

oppido .'Egdjoruni in domo Nibaracis inmiundi et malelici spiritus, qui [iu hoc luco] habilnbal,
et laciebat

prodigia, et Dei justos uccidcbat. Et


:

cutic nullam facicndam esse aucioritatem, plurasuadenf. Jhi congeHn vidchis omnia fere prodigia^quorummodounum^modo alteiwn, pro diversis martyrihus pairavit Deus ; ea omnia simuf, si scriplori fides hahetur, SS.

postquam consedit, dixit judex Adducantur prav^ religionis homines, nelarii illi Cbristiaui.
I)

El dixeruut licturcs

Ecce,

stant prjc
bio
:

luo

tribunali.

Judex
'?

di\it

Domine, Zenu-

Qu:nnam

est tua

religio

Quaniam tua

Zenobio

et

Zenobiiu

contigerunt,
.

ct

quidem

faniilia? Cujas es lu.

modo prorsus

inaudito Porro huic narrafioyii, quic solitaria est et cujns nuspiom vestigia depy^ehendi, non solum non luculenia inest veritatis nota,sed eiiamut legenti apparet, adfalsa aut prorsus incredifjilia fueyntnt

qui istu facias, qui transversos agas homines.eosque Clu'isl ianus efficias? Rcspondtt Zenobius : Si rehgiuuein meam

nosse cupis, Christianus sum. Nomen quo ubique appeMnr Zenubius est. Sum aulcm oralur {mael causidicus e tractu Kdcsseno (Edes) hahcf/)
f,

mixia.

Qnandonam

fucrit confecia, nihil esi

V,

unde perspicere possimus. Ilaud scio an ejus aiicfor notitiam aliquam hahuerit aut Vitx uhi S. Kphrem (1). auf cjus Testamenii (2); mentio fit cujusdam Zenohii, sancti doctoris
discipuii, diaconi Eccfesise Edessenx in sopotamia; qui etlihros composuit (3).

Verum, in Mesopotamia oburta pcrsecutione, discessimus. Vihi apud Romauus (j sunt amici. qui uorunt mc. Conci;

el

fui judicis orator.

lium ceperam eus adeundi sed pustea implevit me Spiritus Sanctns. multique honiines ul salu;

Me-

tem u;tcruam consequerentur, congregati


facti, iusigiio

sunt.

Dumini uustri Qui onmes.Christiani indueruiit. Media nuctc cis dicebum JesuChristi a Venite Itc et ibant et rursus dicebam eis
:

CERTAMEN ET MARTYRIUM
SANCTI KT BEATI

vosomiies qui iiiClu-istum creditis; ipsius causa inrecertemus et moriamur, ulcoronam ipn; est omnes ad hoc arcoelorum mereamus. Et ii

gno

duum ccrtamenconvenire
ter

consueverunt. Simea.'

cupis, pafamdia^ patrisque mei notitiam liabere mater Zenobia, et m.-us vocaturMonophilus,

ZENOBIl

EJUSQUE MATRIS ZENOBl/E

ex

aiifjlica

iiUerpretatioae
Wrifj/it.

Neon. Uic, leclor h creatus. canit Christi fert Iaudes,et mecum versatur. Jam, quodcumque perage quia, incitantibus daimonibus, animus
Irater
;

^^

qua.'slionem exerces.

GiiiUeliiii

Dixit ei judex

gi-avises,

Te vencror, quia ietate proutiet matrem tuam, -piia annis


:

divinilus

vesthmtur

CAPUT UNIGUM.
S.

vccta est atque vidua.

Zeiiobius ejusque mati^r


:

Zenobius ejusque matei' cru-

ciatu et niorteaJTecti.Miracula.

respondernnt Zenohia, repleti Spiritu Sancto, capimus.quia in :eternum pen Angoi em pru te cunmiolus, dixit: Ei vestem bis. Judex, u-a eamque acapillis suspendatis ; Zenodctrahite,

S.Zenobius ejusquema(erS. Zeno e' e on 'geyon


h

Regnante
Claudii

Augusto, ipsoque Eevo

fralris ejus,

suspcndaUs bium quoque spoUetis et nudum revercbor, quia mdu p postbac enim cos non utrumquc fustibus cdi non obedierunt. Tunc
;

Ciesavis,

quum

regioni
;

.-Egirorum

jussit

illo tem(^gcxcon ) a prieesset Lucianus saiviebat persecutio adversus Christianos. P*^'"*^' ^^ ^,^ quidam, cui nomen erat Constantinus

Zenohius et Zenobia Deum faciebant verbum. Sed Domine, Deus cuilorum, orabant, d.centes me omnigloria[servostuos] v.-sUre potes.et qui
:

nulUmi Et ilum ministri eus cajdebant.

{Kicasfanfino.s),
tt

liutarius e

h,

dixit

pra:sidi
{

veste circumdes.

Gonfestim vero tecta

Uiit

Donnne,

vir
c,

quidam
qui cst

re&ione Uays
;i-tate

Ba-g-s
rcligio

vei Iia->/c-s)

pvovectus, simul
;

et ejus matur, hic cunniiurantur

quorum

oriundi sint nes[anostni]discrepat. tantum suspicamur eos esse chriscimus ; sed (arami) ad tianos, quoniam quidem ethnicos

subsutum hnteum, regiiKo exornatum caput et caput ejus Uimquam U-ctus et amplo Zenobius vero indumento albo pru.'bu.t Contra judex speciem
cui Zenobia vcstimento laneu,
; :

Undenam

uua-i velauUne. fereutis et sequent.s Zenomiseri servi, sellam exdamav.t SanQuibus visis, popnlus

bium.
Jesu

ci

credendum ducuntt/.
tant, et eos

attiue in Ghristianos coop-

noctu exciunt antequam avcs canere quotidie et fiunt incipiunt. Multi ad lios veniunt
Christiani. Mittas

..os e. sanctus, o Dcus Dom.ne ctus. sanctus, lumen pra.tul.sU quoque Cbr.ste, qu. nobis

tuum. pt nutum facis nonien ei noiuiii u.^


abi consedit. ira

nunc

viros validos qui eoscom-

,.,,v..,-mis essct ad tr 4Tunc, cumjudex.evususcsscia Qu d ineensus d.x.t


:

bunal, aci>atefad. h, co.un.


^.^^^
^^^^

^^^_

prehendant, vinctosque in tribunali tuo sistant. Arcesse Atarigum b e. Milites Atargoi-iB Dixit judex
:

[chrislianis]fac.am?Magnus e.nm

e.t

tt

U) Assenmm,

Bibl. Oncot.. tom.

I.

P^'?-

3S

Gr^cc Onera S. Ephr.n..


^ir^..^" ;.
;

et

241 Utine to" U pag. 2-

et

Epln-iBm.Syriaceet

Ron-M

1743.

1)

UUnc. tom. III p.g. ^^\;>';';^ActaSS tom. I l'cbr v^. ba et 77


, ,

Xm.pHrt.

(3.
1.

Asse.nani.Bibl.Oncr,t.,U.n..I.

pag.l.i8. tom.

pag. 43.

^^^^

2T2
EX MSS.

DE

SS.

ZENOBIO ET ZENOBIA.
Iiin.B

responderunt Beus. B Zenobius et Zenobia passuses ita te a diis tuis decipi, ut (juarc Uominuin agnosceie detrectos, qui umnes ipsms
cunteniplores ni a.lernumperaere vuk't ?Judex separatos iratus dixit u Duabus crucibus eos ita invicem videre alligite, ut aliquanlum teniporis
:

Zcnobius

et

Zenobia dixerunt

Dominus, D

qui nobiscum est,nos tua nequitia liberabit, o improbe tyranne. Zenobio et Zcnobia precantibus,

etalloqui valeant. Itaque eo modo in crucem Tunc acti fuerunt quo possent luter se adspiccre.

sunl inodor.uet evuiiuerunt ipsaque cisternafuit [sanctis martyribus] instar domus. Et visa est Zenobia sedcns in sella, de vcrbo Domini dissereii&,Zenobius vero stans, appellans
sordes
laclio
;

homines

et dicens

Venite vos omnes qui


:

nubes do

manna

venicns martyres lexit, et eos. Postero die vcnit judex, cibavit


coelo

mecum
riainur,

creditis in
ut,

certemus et mocredentes in Patrem, et Filium et

Doininum

reperitque eos sedentes, et tradentes verbum Domnii quos multi audierunt, atque credide;

Spiritum Sanctum,

runt, et salutem

;jLternain

sunt consccuti.

Sed

mereamus. prodigia a Deo pro sanctis suis edita,occurrerunt,


Patrem, et Filium et Spiritum Quibu^ Sanclum, et salutem sunt consecuti. est judex et, novamavisis, confestim reversus
etcrediderunt
in
leficia

coi-onam qu:c in cceIo est Quicumque viderunt et audierunt

qui non

crediderunt,

Tunc

dixit

judex

perierunt in a;teriuim. (Jutd de iis laciam ? Ecce,

Respuiiderunt ZenoZenobia. a Vide et considci-a quo i^acto biuset dajmones te ti'ansvei'sum agant. Judex ft Ostundalis niihi velim, quanain ralioiie ine trans-

matjua

iiiiracula patrant.

a<lhibens,

dixit

Quiorite

Oi-bicium

{Arbikis), fornacis incensorem.


:

versum agant.

Zeiiobiuset

Zcnobia dixerunt

Domine potens et foi-tis, qui divinitatcm tuam cum geiierchumano coinmunicasti, qui in vinum fidt-in transiimtasti aquam,et hominem ad veram

adducis o Doniine Dcus, spiritum immundum deet malelicum exti-ude, liiiisque hominum aliuni Deum inonsti-a tc esse Deuni, nullumque esse nisi te. Postquam Zenobius el Zenobia Do;

minum orarunt.iimnundus ille spiritus


instar hominis cui

lactus est

duplex vultus, et ex
Quapi-optei"

cu-

jus

ore

ignis

prodibat.

spiritus

immundus
clamavit
:

discessit,
a

relinquens judicem.

Qui

induxisse.

Gredo daiiiioncs me iii errorem Tota inultitudo una voce exclamavit

Gi-edimus Ghristianorura
et

Deum

esse

magnum,

Dixerunt Iictuo tribunali. Judex ait Ecce, adstat tores Orbicius Est in Estne foi-nax incensa ? llamma super fornacem ad censa, Domine ; Ap- * viginti duodecim cubitos erigitur - Judex ejusque <iuos B itaque, inquit, Zenobium prehendite Hi vero et in ignem conjicitc. mati-em E Domine,[rogantes] dixerunt:aAdteconfugimus, tu filns bout dies et anni mutentur ostcndas fornaccmejusque mmura mii-abilia tua, et hanc Dein, Zenobio ignem, acjudicem transfoi-mes. fornax ardens in bale Zenobia Deum orantibus. lerebat neolum mutata est judcx,[utl balneator, At Zenobius et Zenobia hydriam l aqua plenam. Dominum celebrare eique gratias agere ccepe Benedictus sit Dominus, runt, hisce verbis mirabiUa operatur Judex sanctis suis
: :
.

qui in

omnes
5.

in

euin credentes salutem uiternam esse

rediitadsuum subseUium, ubi obvium babeiis

consecuturos.

hominem

bifrontem,

Ea omnibus
suppliciis

Prochorum

A.ccersite Judex iratus est et dixit Ecce i. Responderunt Uctores adstat tuo tribunali. Tunc judex Affer et in igncm mitte duas ujneas sedes, duasquu massas ftrreas, et dum percutis Zenobium et Zenobiam, dic eis Diis sacrilicate et picem oleum;
:

gnum
sumus

spiritum, dixit
et

ei

impurum illum Tua culpa


:

ac maliprofligati

perditi. eique

colaphum

duxit et

inspuit.

7 Tunc rursus considens, dixit judex

Ac- Judex,

qiti

que

ferventissima ipsis aflunde. Zeiiobius et

assidere cos morte cersite istos pravie religionistautores,et tuo tri- mulctavit, jubcte. B Responderunt Ecce, Domine, exclamavit bunali adstant. Inde tolus populus
:

Zenobia clamore appellantes Deumpotentem et fortem, qui solus judex est, et qui uno vei'bo
oranes res creavit, dixerunt Nunc salva nos, tu qui sanctus es, protege nos, et per Sanctum Spiritum tuum omnem dutorem a nobis averte. Post lianc Zenobii et Zenobia) orationem, sedes
:

Judex vero Deo Bald et Accedite, et sacrificate magno Minimi facio Dionyso 7n. Respondit Zenobius oradeos tuos utinam obruantur Gum vero deus obrutus rentZenobius et Zenobia, uterque

Magna

est

Domini potentia.

leneaj factai sunt sedes ex arido ligno et quasi


regiuj.

ipseque locus in quo steterant lactus est F desertus et herbidus. Tunc proclamarunt Zenoest
;

Hi sancti Dei, in capite signum crucis

exprimentes, in nomine Pati-is et Filii et Spiritus bancti, surrexerunt et rursus sederunt, populumque, ut fecit S. Paulus, docuerunt verbum
Dei. Dixit

Ubinam bius et Zenobia dixeruntque judici Ecce, Dominum, qui solus est sunt dii tui ? Quid isti vero, ecce perierunt. Deus, negasti
:
:

tibi

nunc videtur? Guinara Deo


:

fidein

babes?

quoque populus

Laudetur Dominus
timoi'e et

Et multitudo vociferata est

noster Jesus Ghristus, et


* Laudemus

nunc cum
et

tremore laudemus
qui tanto supplicio
ravit.
G.

Deum Domiuum
Zenobium

nostrum, *
libe-

Nunc ci-edimus Ghristianorum verum esse Deum. Judex Deum Zenobium et iratus et hicc moleste ferens

Dominum,
filium Dei

Zenobiam
:

Zenobiam autem corpora, procul binc abjecta,


crastinum servate
dissipetis
ea,
uti
:

prehendite,

et

interficite

eorura
niiln

iu

evadunt
tegri,

in-

Sed judex
?

ira percitus, dixit

faciam

Ecce

me

vicerunt.

Quid de iis Addidil Vocate

tunc ea igni cremetis, ac istorum socios. Eos ilaque

multts patraiis miracutis.

Epiphamum
iictores
;
:

et spiculatores k.

Responderuiit

apprehensos
tonitrua
et

necaverunt. Et

dum

cs:debantur,
:

Ecce adsunt, stant pr<je tuo tribunali. altam et Cisternam viginti cubita Judex fcelido quod decem latam lodite, eamquc cueno coUigetis, adimplete- [Qua de re, quura fuerit peracta,] certiorein me facite. Dixerunt lic Domine, cistcrna est parata. Restores
, ;

magno fragore cdita sunt fulguravit magnus coortus imber. Inde terrore perierunt

quingenti viri et mulieres. Ut nox appetiit, venientes nonnuIU ex fratribus, obortis tenebris,

corpora Zenobii
loco

et Zenobi.e

abstulei-unt;
ita

ubi

suspensi fuerant, foderunt duas scrobes,


martyres].

ut in
ftt

pondit judex Apprehensos Zenobium ejusque matrem in cisternam pi'ojicite qua arte eos e manu mea erepturus siteorum Deus, videre ve:
:

sepulturae invicera videre possent [sancti


a Is-

Chrisiia-

>"' ntis cn
:

8 Postero die judex pro tribunali dixit

litibus suis.

torum

::

DIE TRIGESIMA. OCTORRIS,

273
ro.r dnhia, nii ct hicc alia infeNihai-akes.
^^ "'**

A torum
jam

corpora afTerte, qurc igni crementur.


Domine, sono coelum strepuit, emi:

e Atarigos

Lictores judici responderunt


praecipiti, ingenti

ilie

rius scripla
f

cuerunt fulpura,

et

multum

pluil.

Imo media

Oralor auf iiiigafor. Proxima vox dubia est : Kwalastegue ;*(r/.9covw//K5, ^yoJaffnxo;'?
;

nocte quasi lulgura vidimus. et Iragorem audivimus indomo nostra. Quibusauditis, et visis
miraculis, judex timuit, dixitque
Clu'istianus.

g
sit
:

ApudRomanos:
apud Gr.ucos.

fieri polcsl

itf

icgendiiin

Cupio

lieri

h Lector, ayxyvwsr!:.
i

Et ipse et

omnes

milites ejus in

Prochorum

ifa forte

vertendum nomen

Cliristum crediderunt.

Fuerunt quidam ex tratribus qui omnes sanctos comprehendere vellent; sed consilium exsequi non potuerunt, pru? ingenti numeroeoruin, quibus jus dictuni iueratm domo
hihiivms{Libarikos); etsepulti sunt oxtracivita-

scfhiopicum Pi*akor.
k Spiculatores
:

sic

intcrpretandum oidetu.^
est.

vocabulum espikuelatora. Hydriam vo.r ivlhiopica dubia


I
:

nona

B B

tem. Certamen Zenobii septima * mensis dios

et Zenobiae evenit die

{Diyofi)

in

civitate

In codicc G87-GSS scripluni fuif Diyosaso, in codice 089 Diyonsos ; quod prohnhiiUcr latine dici pofeaf Dionysus.
.

Egcwoii

,^EgJ-^oruin (.('If/CMJOS^^^Lucianopopulumregente,

regnante Glaudio Augusto, in nos vero regnaute Domino nostro Jesu Christo, cui sit gluria.

Brevcm

SS. Zenubii cf Zenobiie iaiidationcm,

ANNOTATA.
a Voccs iicihiopicns quic in manuscHpto codice diibive esse^U aui noiaiu dif/nsc, laiinis

ecc Synaxario ^Efhiopico deprompfam, ipsis Actisannecierejumt. Quam, inangiicam iinguara iransiafam, hcnevofcntissime ad nos 7nisif ciariss. Guiticimns Whrighf. Licei cjus

aucior pcr
Passiotiis

eadem

vcsfigia inyressus

sii

ac

iiieraruiii

nolis descriptas,

uncinis inciu-

simus. b Notarius, seu scriba, ypafj.i^.aTivi. c Bays vocafur hodie Paias sea Baias (1). d Ad crodendum ducunt vei decipiuni.
(1)

suo famen addidU ufruniquc marf yrvm cx Thcbnidc fnisscoriundum. Sed quidquid id cst, opusculum vdii.ius ex iribus codicibus mss. oricnf. Musici Uriiannici Londinensis : nimirum ex codice
scripior, de

'

signaio 007

[foi.

O^-").

coiiaio

cum

vodicUius

650

(/o/.

mus
V. Langlois, Voy.Tge 'lans la Cilicie, pag. 471.

IV) ci 000 [fol. 50"} ; primum nofa' litera A, aitcrum B, tertium C.

LAUS
XrxdC quoque
Zenobius
et

SS.

ZENOBII ET ZENOBLE
censo igne, abjecti sunt saneti. Sed his Deum orantibus, ignis mleriit, ipsaque fossa eis tamquam dunius exornala fai:ta est. Tunc Judex
accersito balneorum rectori pivecepit ut igneni
excitaret. in

ex Synaxario Jithiopico crcerpta.


SS. Zenobius
ef Zenobia,

die martyrio affecti fuerunt sancti


lii

mater ejus Zenobia. Eranl


;

sancti e

et apud
Christiani,

Thebaide, a;tateque prusecti etapud regem accusati fueruntquodessent Chrisliani*. (Juoscum


rex accersisset, dixit eis
:

Quuijiiam est

vestra

om.

religio, et (iuu.'nam est vostru patria ?

IWspon-

Dcum
di-ias

quem eus injiceret. Sed cum sancli invocarent, balneum factum est tamquam
judex bulneorum reclor
.liy in-iecopit'^'^^'J'.*"'*-

derunt; a Ci'ediinus in Ghristum et civitasnostra

atjua, et [visus est]

estThcba^.

Rex

di.xit

eis

Sacrificatc diis.

BetC hubent

Sancti vero: Nos quidera sacra lacinms Domino nostro, et Deo, et Salvatori * Jesu Ghristo, non

culo.

aqua plenas ferens. Quu cunspei-to mirapopulus laudavit Dominumdicens Sanc:

tos suus tuctur

Dominus.

trwrtef op'P"

tantum autem da.'munibus. Judex iratus est, eosque J. C. Deo vestibus spoliari et a capillis suspendi jussit, ac nostro fustibus ciudi. Sed sancti orarunt Ueum, ipsisque

Tandtm

confustim exsoluta sunt vmcula. Vidil tunc populus judicem ferentem sedem suam et seiiuentem sanctos. Quo viso, exclamavil popuIus: Sanctus, sanctus, sanctus, Domnms Deus sabaoth, Deus
nosler Jesus Christus. Obstupuit judex et dixit Magnus est Deus Ghristianorum. 2 1'osthac vero judex iratus est, jussilque Ze-

morte affici rumdiemservari, ut igne absumerentur cl dispurgcrentur ventis. Et cum ca:dercntur, tomtrua
tus

judex, nescius quid de iis faceret, eos jussit, corumque corpora in poste-

'^"*"

magnofragoreeditasunt,iulguravitetinibercoorquaest. In hac perturbatione quinquagmta

multis ed/tis
miraculis.

nobium

et

Zenobiam duabus

iigi

crucibus, ita ut

nubes de cuilo veinvicem videre possent. et dederunt eis manna. nicntes, eoscooperuerunt Posterodie invijnit eos judexexplicantes verbum
Dei.

Tum

Christum tuor liumines perierunt. Noctu. qui in .^ancturum corpora et scpccredebant,abstulerunt judici, lierunt. Postero die qua-Tcnti coriiora onmia qua) evenerant prodigia narrata fuere. Et judex credidit et factus cst Christiaims. Zenobiui ejusque primogenilo Zenobio.

Glona

Quos videns populus una voce clamavit ttCredimus niagnum esse GbristianorumDeum.

sustinucqui dolorem passi sunt et tentationem cruciare vellct civitatis jurunt.Quoscum igni dex.visusest in mediis militibus mullis lUim-

quam] balneorum

rector

factus

et

liydnam
et

Rursus judcx duas sedes, quibus infigerentur ardenduu ferramenta, conlici jussit, easque in
est tem furnacem projici. Sed Dominus tutatus incubantes popusodibus illos judex enim eos videret, lumque erudientes mvenit. Quod cum cubitus profundam et decem ira plenus lossam decemlatameffodiendamcuravit. In quam, ac:

[aqua plenam] porlans.

ZenoQuanconfuderunt. bia, qui Satanam pudorc quandu do martyrium suum consummarunt, quando tonitrua libertatem vindicati sunt,
Saluto plures martyres

cum Zenobio

in

ediU sunt et fulguravit, judex [in Ghnstum] crediderunt.


35

et

milites

ejus

DE

Octobris

Tomus

XIII.

274

DE

SS.

MARCELLO ET GASSL\NO

DE
R. U. B.

SS.

MAKCELLO ET CASSIANO
MARTYRIBUS TINGl
IN

MAURITANIA

COMMElVXAItlUS IR^VIXJS.
L Cur
S-

Aetis

S.

Marcelli Aeta

S. Cassiani

subjungantur.

De

Mareelli

niartvrio cl Actis.

Ubinam mortem
aliiquc
(6).

oppetierit.

vrnisiMiu-

Kcmndmodwn AngHaJure

insula sancto-

TER ANN1
CCLXXXXVIII
S.

Marcellus

rum nuncupata

fuil.

codcm paclo Africa

senientiam pauct comparaii cum militihus duniaxat militcs,

Hanc tamen

cmiurio.

In antiterra martyrum appe//aWpo/es^ yertim ecclesiasticamm quis enim fastis, ul scribit, Africsc scienfissimus MorceUius (1) martt/>^m A fricanoi-um incredibiUsnumerus aliquorum occarrit. ul prope tertio quoque die
facileperspiciei.qui sinoulos Operis Bollan-

reritalem B memoria celebreluncujus scnteniix

diani tomos

manu

etiani levi pervolvet.

Quos

non infiinier religionis Chrisiiann' pugilcs gradum obtinci S. Marcellus Tingita-

Romam Galerio excitatam (7), milites rehgionem Juhcbaniur facere contra veram Chrisiianoy^m nomen E sin minus toi millia dcdismiliiiam nec voluntarie nec coacie ecclesiarum ah sent, aut de hoc facinore deterriti. Ncquc in sacranihil

sacramentum fideliter servantiNcc mirum: nam commumbus persecutionem a hus iemporihus,usque ad


Christianis
secuti sunt.

pnesidibus fuissent

mum

menio

militari,

Tanger

nus ; cujus certamen

triumphus, qimm ad dicm 30 octobris in pluribus marttjrologiis, eiiam Romano, mcmorentur, ut hic eocpotmnHuic iur a nohis raiio hujus operis posiulai. Ruinnrtius, Bailleviro pnectaro, non secus ac
ei

quemadmodum

quo vexiltis erant dcmncii, ex Aciis mariyi^m sinceriset

erat aliquid ex ipso Terfutiiano colligimus, ad Diocleiiani, Galeimprohahile. licmusque ducibus miliiumprserii et Licinii iempora, ut geniilium rituum pariiciccpium non fuii

Butlerus. udjungimus alium ejusdem cvjus Acta, oppidi rnnriijrcm, S. Gassianum


tus
et
;

conscienpes esseni,poiueruntquc immacuiaia Cujus rei hocunum exemplum iia miiitare.

his ulpote appendix Actot^m S. Marcelli, ab Haud inielligi possent separaia nullo modo
.

afferimus, SS.

Mauritium

Exsuperium

et

Mariyrologio Rofugii S. Gassianum diem 3 decemhris, ac proin ad mano coli ad

me

Candidum,marfyressubDiocletiano, fmsse campiductolegione Thebiea primicerium, anie suum remet senaforem miliium, dudum
in

istius ordinis sanctos rideri

remitteiulum : sed
ve^tigiis recedere

dccessoresuosiri, a

quorum

non ticet,insimilibusc(mditionibusdicmprxsumpscrunt. E.rordia?nur a S. Marcello, <;; quo nontine martgr nuncupeiur, brcviier disputemu^s.
religionis

gloHosum agonem (8). 3 Jamvero S. UtL^cQWMmceniurionem.quisub Romanorum imperaforum signis mereri, ahquamdiu licitum existirnavit^quippe qui sub iis
siipendia fecerit
tera

ahjecu^ c.-

^" "'"

nonnulU 2 Primis Ecclesix iemporibus


Chrisiiani, falsa ducfi opinione, bellum ciiam proin cingulum miliiare in~ C jusium agerc ac duere, vcl etiam sub imperaioribus Romavirtuiibus nis mereri. mansuetudini aliisque repufai-unt, et ehristianis esse contrarium

causa,

enim teum

postea Teriuliiam pnsposprxcepia secuium crediderim. Solvit cingulum rejecitque vitem et hal;

(0)

professus se
militare

christianum esse et

sacvamento huie
Christo....

non posse,

nisi

Jesu

jr

non decere

christianum

hominem

Ghristo Domolestiis sa^cularibus miUtare, qui

mino

militet.

Quod tamen consilium, qum

pvieeunteprmerlim Tertulliano.arhitrati sunt


siipendia

explicetur causa,
Marcellus

facere a Christo

Domino

fuisse

cetitum. Inde aliquando factum est, quemadr/iodtimostendenmtChristianusLupus{2),Mamachius (3), Ruinartius (4) ci frater meus (5), ut nonnulli, ne sua3 religionisprxcepta offenmorte derenl, miliiiam detrectaverint, idco

non videtur siaiim ut ad S. signa transioii, perfecisse. Viique Christi quoad lianc ineundam viatn hoc
imperatons que fuii impulsus, ne in natali particeps. cum esset epuH profani el impii ut dns Si talisest conditio militantium
diceret
.-

^ppticiisre affecii. Hi pieniissimi viri merito quia hona infer martyres fueruni numeraii. credideruni se Chrisiianos mini^ne posse
fidc

mitiiiiB adscrihi aut

cingulum militare seroppeieivvare, ea^nque ob causam esse mortem

compellantur, ecce et imperatoribus sacra facere renuntio signis et proiicio vitem et cingulum coniempios militare recuso. Hincoh htec duo. adjudicem a milideos ei desertam militiam, adducius. At Judex, uii ex ipsa
:

tibus fuit

dam

poiius

quam

conscientiam
S.

suam

pol-

coHigendum visancti centurionis Passione spreverit, expresse detur, non eum quoddeos
interrogavit damnavitque capite
,

luendam. Tates fuerunt

Maximilianus

sed quod

-- (2) Opp. omAfrica Christiana. tom. II, pag. 71. mililia Christ , pag. 101 et aeqq. nia tom. XI. De tom. (3)bnginesChrist.. tom. UI, pa?. 303 et seqq.. cfr. 299 et 370 et seqq. - l4) AcU MM. aincera, pag. I, pag. pag. 534 et seqq. aeqq. - (5) Acla SS.. tom. XII Octobris,
(i)

(Ci Ibid.

(71

Eusebius. Hist. Eccl. Hb. VIII, cap.

pag.608,e<iit.

pag. 534 et
et seqq.

Laemmer.-(8) ActaSS.,tom, XII num. IV seqq.- 0) Baromus, ad annum 297,

Octob

vitem

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

275
ai-ctore

A mtem

et

mHitare cingulum projecerit

quod

constanterflencgnrit iltainsignia, licctaprteside enixe invitaretur, rwsus induerc ; ratus

pugnare. Neque perspicuam dixerim, ul nihil possit contra dici. Sanc pluribus
scilicet

hoc

cum

legc divina
ita

Christianis, agonis festihis, videtur fuisse prwfixa, uti in multis hujusmodi scripfis contigit : sccunda complecfitur ipsn Acfa scu serian rerum coram vicnrio priufecli prijetorio

^-

tamen hanc sentenliam

icslifarum

quic, ut

una omnium

est

sententia,

ex

actis precudis cxcerpta

fuerc,

auctoribus hsesitationcm faciunl ipsa S. Marjudicum verba : quce subindicant, ila ilti, ceniurioncfn ideo cingulum solinsse ne
celli et

et ideo pricsidialia

nuncupnntur. Quod docuait

mcntonifn genus,

Ruinartitts,

noinium.

quam ab

ip.si.s

notariis publicis quantovis pecu-

impia factaparticiparet. Si enim non solum idolorumciittum, sed ipsam mililiam nefariam du.vcrit, cur lamdiu in eaperstitit, eamque tuncprimum ejuravit, quum imperatoris festum ageretur ? Finge i^ursuseum non afto
scelere

niarumprctio extortum fuit (ii). Quod aitaiis exempfis osleyulit ctnr. E. Le Blnnf{i2). Tertiapars eaque brcrissima exhibet qua? gcsla sunt post Judicis senfenfiani ad supplicium
usque. Ita sese hnbet Pivisio a RuinarUo cdifa.

damnatum

fuisse

quam

positisarmis:

quid
S.

cur sentenfiam cxsecrabilem dixerit Gassianus? Utraque igitur opinione expoest

Vcrum alia supersunt Acfa cjusdem snncti marfyris, codici ms. ecclesite mcfropotitanic Parisicnsis inscrta, nunc tocuio i700'i hihtiothecT RcipidAicic ihidem ilfafa: quihus dc.mnt ef fertin pars, ifn uf sint mera Acfa prxsidialia. lis acccdit Pnssio nostri martyris otim servata in Madritensi snHnio, utnictyanf, phiiosophi, nwm.9. Hujus partem supcr-

sita,

in summa existimamus S. Marcelluin^ etiamsi non diserte de spreiis diis da?nnalus fuerit, eiiamsi alia ejus suppticii causa

prima

ajudice prseienfa, re tamen x>era religionis ergo mortem oppetHsse. Ut ut est rcs, facinus sancti centurionis mortc esse puniendv/m putarunt Romani. In eorum quidem ^ lcgibus hicc ernf Contumacia omnis adversus
.-

sliiem c pergameneo excmplari


no.^tro, dcscriplnni

primum aNi-

cotao Anionio, viro doclissimo, dein a Cupcro

ducem

vel

prjssidem militis capite puiiienda

est(l). De hocargumento et de Itcsa majeslate clar.Edmundus Le Blant (2) erudile disseruit

indispulalione dcjuridica adrcrsus Christianos actione. Poirro S. Mai-cellum balteum abjecissc

inprompln hntjemuw Similtima sunt Acia qucc a Risco{i:i) e Hrerinrio antiquo Legionensi excerpta fuere et tn Hispaniam Sacram rclafa ; ea vocabimus Lcgionensia. Adde cjusdcm hcnii mititis Vitam ex
,

Jutiano iribusque
Cfnsi, Scgohiensi
et

tegendnriis mss.

Asfuri-

totumque

fccissc jnarti/riuni in

Mauri-

tanise cicitate Tingi, hodie in imperio censi,

Maro-

infra

quam descripsit ^mitinnus Renou (3), oslendemus. Jam disceptandum de S.

Totetano Montis Sion a Tamai/o (14), uf ipse nif, exfractam. 5 Legionensia vcro Acta non prorsus sin- alia Passio ceraet mutto post sancti centurionis marty- mncoma,
.

Marcclli Passione.

AActa^. 'Slo.vceUia Surio, Baronio ct RuiDeS. Marccl\QcxstantAc- nartio edita fueruni et partim S. Marcetlo
ta

rium fuisse scripta, crediderim. In iis enim oppidum Lcgionense nuncupafur Legio, quod hoc forsan nominc siecuto IV cxeuiUe nuncupahaiur
(15),

prmidta-

^nni Romatio
hil

a nonnultis adapiata

(4).

Su-

sed steculo III dicehatur Legio


S. Marcellus
:

rius{o) quidcm,

nti sirpe fecH, stytuni nonnilius vero {G) secutus cst

VIIGcnnna. Percadem.
catur sunctus,

modo

vo-

immutavit. Baro

modo

beilus

quiv nppcllntiones

Acta fideiissima qvoi prte manibus fmbuit


c^jus vesiigiis insistms allcr Surii editor,

primis Ecclesite

signifcahant. Sanctus enini diccbatur

Surianx lucubrationi aiiam anno U^i%substituit. Ruinariius vero eadem Acta ad Sujii et
Baronii editiones collata proiulU ex duobus
codicibus mss.,

non idcm ac nunc prima Ecctcsiir xtaiehiii^Uziiiusi (l(\) ; quamvis et ipsi impcratores eihjiici eo fituto non raro decorassecutis

quorumprior crat

bibliothccm

Colbertinx, alter vero monasterii benedictini SitVie-MnJoris india^cesi Burdigatcnsid). Qui tres editores, non secus ac Tillcnioniius (8), Baitteius{d) et Honoratus a S.Maz-ia (10), ha7ic

rentur{il) :dein sxcuto I V majoris rcvcrentix causa adhihehalur{iS), et hoc sensu omnes episcopi dipt ijchin inscripfi, communi sivcuforum primorum usu, appeltahantur sanctillO). Eo-

dem

(ero signi/icaljat etiam cai'um,amatum(*20). Quin cf riventihus dahalur hic filntus {2i). Ncc
csi hanc nuncitpaliimcm in kaActis Martt/iwn Bucheriano (22), lcndario

brevissimam scriplionem inlcr Acla Mnrtyrum manifesto sincera numerant. Et recte quidem, quum in iis facile dcprchendal nr simplicissimus ille diccndi modus, aliaque

prxtcreundum
et in

omnia indicia quibus dignosci solent Passiones indubie auihcnficic. Nec minus perspicuum est eam iribus parlibus coyistare in
:

inscripfionibus anfiquis. ante sinceris, sanctorum nomiyui omifli. Sed frcquens evn(2:i). in Katcndario Cnrthnginensi sircuH V

dU

cl in

kntendarioPolcmii Sgivii anni 844 (24). Eam postca consuctudo ccctcsiastica rcitrineos qui, propler vioiissimam viliC sanmartyrii ctitatem et miracuta insignia, aut

quarumprima exponiticr pubtica sancti centurionis confessio fidei, quse ipsis Actis a
(1)

xii

ad

Digest.

lib.

XLIX,
ete.,

des inscriptions,
358 et seqq.

XVI, les VI. - (2) Academie Comptcs rendus. annee 1800, pag.
tit,

(13)

Espnua sagrada, tom. XXXIV, pag.


V. pag.

tyiologium Hispanicum, tom.

m. - (Mi i;7i).
I,

MarCfr.

(l.oj

Ca(4 Michael Monachus. Sanctu:mum 205 etseqq. (5iDe VitisSiinctoiiiiii, tom. V, pag. puanum, pug. 137. num. 1 et seqq1080. i6> Ann;iles, ad annum 298, Acta Martyrum smcera, pjg. 302, edit. AmsteUeilami

(3)

Description do l'enipire du Mnroc. png.

BOcking. Notitia digmlatum


119ipart,
II.

Occidentis. part.

pag.

pag. 1025 etficqq.

- fltiiCfr. Comnientar.
,17.

Euist S P3uUadRoman..c:ip.

XV.

ActaSS

tom.

Aue

pag.72etl8i;.-rl8i

Ibid..

l*ropyIa;um Maji. pg.

5i._a'.Ub.dtom.VIIMa,i,pag.LVII.-20,Mai.S^nptt
Marl.gny I).c .ouVcler.novaCollcctio. tom. V, p.g.-l38. Act^ SS lom, antiquites chrct., pag. 583.-*2L naire des part 11. '22, Ibid., tom, VII Jumi. loc. cit. I AuAntiq.cbretiennes, 185 -(23) Martigny.Dict.on, des
.

(7)

1713, (S^Memoir. pour l'hist. ecci., tom. IV, pig. o.o, \X.XI. (9) Vies des Saints, tom. VII, pag. edit. 1701. -llO) Reflex. sur les regles de la crinque,

edit

1739.

num. 2, pag. H. tom. ll.diss. IV, pag. 4.- (H Fr*f., Academie des lcurs sources, 02) Les Acln Martvrum et pag. 213. ctc, Comptes rendus, an. 1879,

nac

Wsaints
SS., tom.

:
I

.lanuar

Acta SS.. tom. IX Oct., pag. 90.pag. XLIII et scqq.

t24.

Acta

inscriptions

iaudem

276
AUCTOEE
R. D. B.

DE

SS.

MARCELLO ET CASSIANO.
iamquam
sem
ac proin epigrammata Pseu- D dojuliano parum utilia esse. Prxierea, quod animadveriit idem auctor{Q),ad Pseudojulianum dcfendendum nihil confci potest ex
celehrari
.-

laudem, invocaniur a

fdelihus,

etnarratio
Pseudojuliii'

recepti (1). ciira dtd?iuin tdium ccelesti rcgno sinccra cst narratio 6 ^ed niulio miuus

qmm de S.

Marcello confecit scripior

ille

nulin-

lius aucioriiaiis, qui sibi Jutiani

nomen

duii. Publius .-Elius Mai-ceUus,AstenslsBethicus, primipilus inquitf qui prius fuerat AugusUalis, et

mentione cpiscopi Legionensis Decentii, qui, uli fabulator iradit, S. Marcellum Chrisio lunam hoc nomen ex concilio lliicrifecissei
.-

Legionis SeptiniLO, Piai, Feiicis post vcro pi'SUicatiune Decentiisanctissimi pontiticisLegionencum uxorc sis ad lidem convevsus, et centurio
i

herilano, cui interfuii Dccenfius, episcopus Legionensis, cerisimilitcr piscatus est ille
scriptor.

Huic nec suffragari addit Nicolaus


Pia et FeUx, legioni
aiiis iegionihus

filiisque

duodecim Christo credidit et murabatur apud culiurtem Flaviam in Gallecia. Legionalibus


:

nomina
quurn
et

Vll atiributa,
sini (1).

communia

autemviris, dienaUili Augusti,


tlbus, ille noluit sacrilicare.

illi

sacra tacien-

Ob

id

comprchen-

sus, etadductus
pra,'tono

ad Agricolaum,

vice prajfecti

Prolixius de prxsenti argumenio disserere supervacaneum duco ; nam nullam falem adjungcndam csse fa-lihus Higucrrianis a
decessoribus nostris ceniies deviaraium fait, Anaiquc luculentc demonstraium a Nicolao Jam et a Josepho Godoij Alcantara (8). tonio

Tmgi

fungenteni, et conlessus se balet Cliristianum esse, ibi

theum

tandem narraniur de capile ca;sus est (2). Qwa? cj' duohus cpigramS. MiircelU condifione Thesauri Inscripiionum matibus Gruteriani mariyri a Pseudojuliano excerpta, et sancto nemo pradcns negabit. lieliadaptata fuissc,
abjecisse,
,

de paiiestra

uiUsqae
ci

adjunctis

certaminis

beaii centurionis.

S Legionemihus

haherctur,

Tamai/nnis Actis si fdcs dicendus cssct S. MarceUus Lc-

p;^s(^
sancli mar-

gione horio liusehti hercmitic.


p.

LI0.

P-

F.

PIPIH

damnatus. Contra in Aetis Ruinartianis prointcrfertur sanctus martyr Tingi arreplus, pa^na uffectas. Ncquc allud ex rogaius ei

MftflCELLO.
FftVlfl.

CtNt
ffllNCIPE

prima Suriana

SIIB.

editione, ad plures mss. libros facta,coiiigitur. Ast in Actis Baroaniiquos


.-

PtREGRlKORVMtT. PRmClFl. ET.

60STATO
PBlMIPILO

nianishicc iocutio.necaRuinartio,necaSurio Miltitur sub reiaia, ^ninime prieierciuida esi


custodia MarceUus centuriu in
gitaiiam ad

LtG. VII

GtM. PUt. FEL. ftOLEC

Mauntaniam Tm-

10.

ftO

WWHEBA. PflAtFF
CLAV. tT. PBIMAE

AureUauum Agricolaum. Qux senn

LtGG.

VII.

AOIVTRICIS. V.

FLAMIHI

LVCVUfll.
PfttflONO

LAVBEH.
ET.

LiVINA

pri^niiivis teniia, si reapse in Aciis sinccris occurrerei, dicendum videretur , uii Tiile-

OECVfllONl. CO

LONIAE.

APVltSlUW.
FOflO

PftTBOHO
FVLGIHIl

CIVKIiT.

FLl.

ITtWQVt. IGtfVlNOflVM. SPLtH


DIDISSIMUS. OflOO. FORO. FLAKIl

legendum putat Nico' Inus Antonius nicus, autpotiusc\vis

CVIVS

OEOICAT- DtCURlOmBVS

ET. LIBtRIS. EORVM.

PAHEM
H. HITEffl

montius notai (V)). sanctum mariyrem agonem non eo loco inccpisse quo eum perfecii : sed hxc, inquam, poiius aduiieraiio habcnda est. Pricierquam cnun quod, uiijam monuimus, a Surianis et Rninariianis codicibus plane pugnat ahesi, cum reiiquis Aciis manifesic

T.

VIHVM.

SS-

nIlll-

fnVHlClPlBVS SS.

DEDIT

Kcm Aibx
tum
(4)

Juiise in

domo

magistri equi-

siquidcm hxc verba significare videntur sanctum centurionem non Tingi insignia militaria projecisse, nec/ue ihidcm in carccrem fuisse missum, aut a Fortunaio, prxfecio legionis, intcrrogaium : quic tamen adjuncia

P. AEL.

P.F. PP

MftRCEi.LO

tum

in Aciis Baronianis, itim in Surianis et


acd sqU

VE-

Pf- EH.
1-

Pf"tF.

LtG-

VII

CL. EI.

tOIVI. SV3

PRiN

CIPE- PtBtGRlNOfiVM

SICER.

lAVfll

Nlht- PP

Ruinartianis perspicue referuniur. 9 Et hicc fuit causa cur a Risco aliisque scripioribus Hispanis, imo a Tiliemoniio (iU), dupiex assignareiur paticstra, S. MarceUo prior Lcgio, vci, %U scrihit Rescndius, locuS

Demum hicc inscripfio cxsiubai Alhx Juiix,


inauiaD. Woifanyi Kocachu
iihus (5)
P. AtL. P. F.

qtddam
dicc

iitcris

fugien-

in Galiiccia, postcrior Tingis. Liqaa opinione ideo ftrmiores fucruni, quod in coS. Marceilu

PAP. MAHCELLO

ctiam Ruinartiano icgitur Fortunatus rciucianti pronunliasse : Ipse sanus transmitteris ad dominum meum iVurcUum

V. F. P**. El.
VII. CL.

PBAlF
1

itG

tT.
PE.

AOlVIR

PR.

IV- Cl.

PER

Agriculanum. Etenim hiec verba sunt inicruno pretaii, quasi soium transmissionem ab dcsignarent, aui trajeclionem tocoad atium maris. Vemm,quamvis hicc vocahuiiiv^ns-

omnino
cienda.

rejt-

M,prseteraiia,recte notat Nicoiaus Aniilis

lonius in

inscripiionihus

non quemdam

Marcclium Bcihicum, scd Marcelium Eugubinum, Faiginatem,


.1,

vei

poiiusForofaminienLVU. Cfr. Sollerius, Apud Nicol. Antoiib.

picrumque sit vis {ii),huJusmodi exquum piicatio in pnesenti non cst recipicnda, pcrspicuum sit S, Marcello non per tota Acta et aliam quam Tingim fuissc paiicsiram
missionis
etc, pag. 331 et scqq. de los falsos cronicones. pag.
1839.
701'.

Acta SS

tom. YIl Maji, png.


XN->i-Vl.

(7. Ibid.

;8j

Martyr. Usuaidi,
iiium,

pag. 331.
(4)

lUid.

p. g Censui-a de Histor.
k3)

'^^

i9)

Mem.

ecclea.,

Historia critica tom. IV,

labulusas,

VI,

cap.

luscriptn>nuiii

Kom.

corpus, pag. 347.

4.

tlOi Ibid.,

pag. 769 et seq.

(H) Facciolati,
edit.

ToUus

latinitalis lexicon,

Trammtssio,

Lipsire,

(5j Ibid.,

pug- ol7.

\6)

Censum

de Histor.,

Foriunatum

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

A Fortunaium sohimmodo

de transmissione ad alium judicem loqui. Alia duo argamenta, ad suam corroborandam conjecturam, pro/ert
Tilicmontius ; nempe Fortanatum ad vicarium pnefecti prwtorio de negotio dedisse ejnslolam, quse, si tunc Fortunalus fuisset Tingi, prorsus fuissei inulilis; dein sanctum
posl Ires demum menses coram judicc ad/uisse, nulla hujus dilationis ra-

dis scaiere,
siiis

non

ignorax'il Ruiiiartins,
:

enm
pas-

-^^'ctobb
'
'

Actis sinceris inseretis

sed 7ion

est

sus hoc documentum, quaiecumqne esset^ diuiius iatere,

quum ad

hoc teinpu.t iucem 7Wn


nfcvis

aspexisset, et alia exemplaria niss.


repe7'irent,iir.

Nec eam

nunpiam purgatam vo-

iuil, satius e.rifitimnns

eam

uii c^t in codice

martyrcm

tione indicata.Sed hsec minoris ponderis esse

nemo non
S. Marcelli

vidct.

Etenim quunt Fortunaias

responsa scripto excepissel, quid reciius quam ipsum scriptum ad Agricolaum mitlere, prvesiare putuil (nonnc similes usus
,

suo marte inceria pro certis inducere. Actoru7n S. Cassiani sinceritas Ruinariio, Sollerio (6), Tiiiemontio (7) ci Bailielo (8) adeo /'uil pcrspecia,ni dcea dispuiare supervacuum duxerint. Nequeno.^ in hac
7ns.

exhibcre,

quam

7'e

i*U7n

operam perdetnus. De exccpioribus^ quounus fuit S. Cassianus. tanium dircmus

et

hodie in tribunalibus
essei

vigent.O

maxime
prie/ecti

quum eodemdie causa ad vicarium


praiiorionon

eosaiiquando nuncupatos /'uissc notnrios, i'o/wnque fuisse acia Judiciorum dcscribereju-

deferenda.Pi-ivlereamulta /ingi possunt, cur Agricoiao in interrogando sanciocenturione tania fuerit mora, c.g. eum iunc morbo /uisse a/fiicium, aui alio in ioco ob negoiia versaiam. JSec Tdiemoniium {i) poiuissei fugerc, piures martyres Huinariianos aiios aiio tempore et modo in carcere fuisse
deicntos
et

dicumque

senteiUias excipere.

Horum men-

tioncm fuissc /hciam iu nniiquis nionumcnciar. Edmuiuius Lcblant, xtbi de Actonun Mariyiwn foniihus moresuo erutis o.-itendii

diie dissc/-it(i)).

12 At7/5 S. Marcelli subjungimus

hymnum

Hymnusdc
^- ^[^'''"''"'^

inlerrogaios.
si

ad vespei-as ex ejus 0//icio Mozarabico depromptum. Isims priecotm letalem cteciaran-

j/osaeoft/co.

'"^'*'

10 Dcnique, ut aiia omiiiam.

/ingatur

dam periiioribus rclinquo


Sio(lO),

ncc vidco a Kobie-

sancius martyr Legione comprehensus, quis verba : Marcelfaciie interprciabdur A ctorum sibi lus ex CL'ntuiiunil>us Astasiaiiis".' Quid hicc
velint nescire se fateiur

Bona

(11), Pi^iio (12),

Lorenznna

(13)

TUiemontius

(2).

Ve-

aiiisque dc Liturgia Mozarabica disputarUibus, fuisse teatatuin. Quihus viris doctis expioraium fuit Ordi7iem divinum Golhico-

7'umea non

iemere referre potuissei

ad Astam

in seu AstamRegiani, urbem Hispanue Bieticai Ptoiemxus, Strcdjo (3) Turdetanis: de qua aiiique (4). Jamvero miiiies ei centuriones LegioAatasiani, seu urbis Asix non ex
,

Hispanu/n o//iciis et hymnis sicpius fuisse auctum; nec additamenta dijudicare valuere vei ausistmt. Tcmcritatis Inmen nondnmnnbitur, qui Of/icium

Mozarabicum S. Marcclli Tingiiani, cujus omnia sunt decommuni prx-

per

pendebani. nensi pnesidio, sed Tingilano Noiai enim Pius Bonifucius Gams t.5) miiites Htspaniic oppida ita fuissc dispertiios, ut

vesperiinum, inier aniiqum huauctnria rejecerit (14). Etcnim si Jus lilurgiiE


ter

hymnum

eorum qui

in

scptenirionaiibus

tenderent,

primigeniieliiui-gite fuisset par.i, de S. Marccllo in Missaii Gothico vei-isimilUer fncin fuisset

duxei quasi principia esse?it Lcgione;conlra Tmgi, eorum qui in rneridianis casira ligheeic. Quo rent, ui Aslie, Meridie, liaiicm, intciiigiiur qua rationc posito, nuiio negoiio
ceniurio Astasianus Tingi versatus sit, ibique comprehensus ei interrogatus. Cur cero iota apparct causa. res acta /uerii Legione, nuita 7ion aiiam excogitabimus S. MarQuocirca

meniio- Atcum sancius mnrtyr ibiomitlntur, Jure opinamur ejus 0//icium iititrgix Mozarnbicis posiea fuisse

addUum.
SS. Marcellu.'; el Cas^*"^'!^''/"^-,

13

Quum eodem anno

sianus

martyrium fererint, lem prioris dc/iniendo, hoc


Ruinartianis
ct

annum
ipso

cmortun-

^^"^/^fjj*^'*
;,o gog.

decinrnmus posteriorperierii. Porro ex Actis qunndonam


Parisiensihus
snncti

Mar-

quoque ceiio paiiesiram., quam Tingim;iibi peremptus /'uit S. Cassianus. Bc quo htccpauca G animadceriere habemus. il Fuit iiie pncsidiaiium AciorumS.UarceUi
ti^nisu^r scriptor,
sincera.

tempus celli non videtur posse /'aciic coiiigi ejus martyrii. Uiius quidem duo exhibeni in- y nanpe (iivin, -non iamen omnino per.<!pici n
:

utt

cjus Passione iegimus. Ete-

bcaium ceniurioiiem ,quamvis coul u nwliosnm erga deos, non fuisse de religione ajudice exhoc prcsse inicrrogatuin, nec, in spcciem, ob rcjccia miiiiarin insignin capite fncinus scd oh

nim quum

beatus cir pro mu7iere suo Aurelu

ei Agricoiani ei S. Marcelli mierrogaiioncs cxciperet, noiens capdaiem rcsponsa scripto sanctum centurionem iatam, scntcniiam injustam, liieris mandare, graphium ulpole

dnmnatum;

dein regnanii//us\m\^^Vi\\.ov\\n\^

ot

Caisare martyrio esse functuin. Verum interan7ionobti7iuerit h:cc rerum conditioni.ti

quum

ct

codiccm projccit. Ob quod cgrcgium facidte

num 2^2, quo


303,

Diocietinnus

e'

Mn.rimianuspriet

nus capdedamnuius,puuioposi,ncmpe memoria in faslts sa3 decembris,quovJus P.scriscoiUur,martyr occubuit. S. Cassiani edUam. menColbertino sionem-, e codice ms.
il)

mi Cicsaressibisociosassumpserint,
quo

annum
S.

magna

Diocietiani persecutio exor-

dium ccperU, sequitur intcr hosannos consiiiucndum. Vasnius{i^o\ celli ai;onm esse
Comptc Acaaemie<lo In.ciiptionset lien.s-L.ttiC.,
ren^

Mar-

Clr

Schuz, Commentjirius
tom. IV,
pag.
tie

criticus

cle

sciiptis
Ki>

et sciiptoribus lustoncis,
,uii-es

pag. 47i et se<iq.


i.ag.

Megeo-

ccclcs..

275.

.3.

Reium

Apnd :?!" ct scrn. - <10. dus. serie IV, tom. Vll, p.g. cd.l. CataHispan.fc.tom, IV.pag. 4oO Aguivrc.Conoili.

.rupl.. Ub.

Ksp.na, lom. \ . pag. 4.0, num. A, CIV Hi.tona cnt.ca Hia|.. lat., 17S. -'Em. Habner, Ins.riptiones 45-> edit

m.

iS4. 1S7. 189. dit.

Oxomi

lfi07,

Dia

tom

II

pag.

1 <:.,

lil-l'

ct seq.

Beiuum
1.

lii<J.

.5,

tum. Ku-ci.igcsch.chtc von Sp.men,

pag. 290 et 3,4.

ActaSS.tom ?;: 3.>3. ^l.^^n.v...77._.2) U.l- L'turMa hisp.mc:.. p.g. '^. De htm-giaant.M>'a Broviario Go.h.co. -" "^- ^^'*Moznr., lom. II. Oe K.rcheng. luc. ct. I'. (Jams. e _ .i4.Cf.-. Agm.re.

VU^^^^^

m"'

l'spanien, tom

I.

pag-

m. -

.15-

Rcum

H.p. Chro-

cle

tom. IV.

Fg.
Cfr.

577.

(>

pag.XXXl. -

a)

Us Acta

V.es dcs SS.. tom. Ml. martyrum et leurs sources.

ilh.*t.,tor.i.I,pg.b49. mcon. inHisp.

quidem

2-g
AUCTO.E

DE

SS.

MARCELLO ET CASSIANO.
nationum.scriptorihusineuntibm.Ve--um.nispani lon.jius procedunt, eo,-umque persu^.no hocberna Htspama a paest, S. Marcellum
X>

a D

B.

etiam prmlm-erant Brevmria Legionense et Ehorense, martyrium ZZlatui Fausti et Galli seu anno 298 illinTquo anno persecutio adrersus chru^tianos ZiiiZ potissime indioata est nec ab t,acsen. Tenlic7ahLrent Baronius (1), Bailletus (2), Morcellius (3) aliique et eam ticel non prorouiclem,

mi

Znn

Hispams fmsse gemtum; qume ipsam urhem, unde ortundussU,stb, mnofesrentibus


cere contenduni. Sed. qurs

Me

locus sU, ah.

ahom.oclo

s^^uM^
nu^
,

rertam. c(iam sequttur RuinaHius dvm TertZa proferantur monumenta. Nobis


ni<t

lo ivec mi)auuu.i

^ .^^^._

men

gui,

quas

clacles

' . -"' documenta /nspamca cani

^^^^^

mZrtiipndentiaplace,,eoquemaoisquod obUsse ferlur e am in codice MadrUensi


consulibus. Dies S Marcellus Fauslo et Gallo noremhris seu 30 vero nortis 7/7 l.-alcndas octoh',in Actis sinceris; contra IV Imlendas nZmhrisseu dies 29 ocioh,-is in B,-eriarUs

multancm urbmm tnspanar^m nomnajoguo/actum est y/ steris fuerint transnussa c,.itates S. Marcellura s,hi plures istrus regm rindicarint. Vasceus qu,dem ahiciue op,nan:

accepeHnt, noverit, vel el^am

l-'^"^

Zg^nZidEborensi,
cartZlis Umanoni,
,

atque etiam
ig,vi/icatur.

Romano

tur eum fuisse Leg,onensem : qu,n Legio. nense. e.v traditionepopuar, osiencluntocum

Al p,-ocd

domus
Ca,-o,

in

qua

mtam

,nchoa,-itei

duxerU

(10)

.-

dZrmajor/^^^^^^

^""-^ '''""^'""

'""""/

lolecZclJX
uiputt uu^i
i.

macjis recenlihus. adjun. j

quem

plu,-es sequuniu,:

*'!' ^"f ^V-'

genda

Astapensem Bxticum dtcant.


^.^^^^^ ^^^

Tandem Ffn-

esl.

Oandara cu7n sequacihus sanctum


in Gatlxcia oriun-

martyrem ex urbe Arsacia

8
^

II.

De

^ente

et

patm

S
'

dum atfirmat. Harum quaiuor opinionumpatronosrecifatTainayusW.propugnansipse^^ quartam senteniiam {i2). Quas coniroversias, no^^ ^^^,,^^torum penuriam inenodabiles, exponercsedvana strmn non cslproHxius

ni ^ Ji: l UeritnO niai ItUS . Marcelll. "r.iniMlno m^irJlim S

NonSC
runi.
.

et
.

nater XII
'

niartV-

EJUS
^

et

S.

r LaSSiani

'

Jbero^m

placita in

medium brcnler pro

^^UtUS.

Animadcer^^^^^ nostro protuUsse sufjicit. Kalendario Missali Mozaratainr tamcn in Marcelli y^^^ pric/ixo (13) et in ipso Missali S.

nomen non

esse

inscripium

eum

vero sic

eerium

msum

esi

quum

de

domo

ei

prosapia
^,,,^,.^,

eum ibi apparere inter sanctos

eTtera^ ytmes sxmss,me vttam durisse, ac exietas oentes .>rt,f.(oc.. 7-,.,~ r,rnin eo,-um ^llSi^emnon proin en,iim 0,'ioinemnon raro iloco ooittis

nymno

^r^d^/^^Mq^trin^^^ntlXs
ZgisfnL-HilX"'^^^^^
numerata Ah anno 40
post

o, emit, u \i. i j nimanum tiu,ui,, uj u aispanuni. QuAnropler nemo prudens Rui^, ,, . artium, nolcniem camam de S. Marcelli naialihuscii,-ime,.. facitec^lpab,i.Haudmino,-e
,

"""'''""'

Christum naium

lZ!r,Tnia(5)Zproin Tingis) Mauittama (3)\aLp7ui,L j.,,yi

a Romanis suhacia. duasque ,n procncas dHsa, fucat Ctesa,-iensem ei Tingilanam (.6), pa,-timgue Mcx Romame adjecta (7). Po.aea ve,-o Tinr

cognaiione jam cer-tanl , Tudensts, ,*,. 10 Lucas. sccculo XIII ep,scop,.s fmssetnar,. ,; ir;<.,v crcrllenliam '''' ad Hspamm ''^'.''"'^"""'" elTerendam, viros
.

^"'^"""f

''""

"'"

^'""""'

."^^

'

,.,

',, s.

''^'

P'''"^ '''''""""'^

'

qLaui onll ei Nolitia ct.cjnilalum ImIrim amquamprovincia Hispanica hahita

m
non

Airrgii condilio Mau,-itai<e C^sartena, ouJ in uuu:,^ rknst gua,. induas procincias Silifenscm et ,,,,,,.,
Csesariensem easque priesidales dtsiracia
de^^iil

urhs Hispa Legio urls Hisp Qua; patria vel qu;E civ.tas ut fe.io qu=e Chr.st. martyrem nia. tale quid protulit, Marcellum centuriouem. cum beaUss.nna uxore Nona et duoJecim flliis centur.on.bus et Chnst plebs martyribus edidit quorum sangume et flde
:

. p

{9),

ratholica catnoiica

rohoratur. ronui

Nomma eorum

hcec sunt,

Africm Romanve flmbusconiineri.


inlelligimus
S.

ZiZ

perp,,.'<is, facile

Mar-

Viaoncus Facundus PriClaudms, Lupcrcus, vi.-tnHrns Facundus, Servandus, mUivus, Emeterius, Celedonms
Germanus, Faustus. Januar.us et --(;). Hunc sc-iptorem secut, suni Nomus (iS), quz suorum diciorum S. Istdo,-um vadem per-

ceUum efaminonin Iberiavilam inl,-oicisTelZln imme,-ilo iamen, uipote in dia^cesi mZna^ccium inier mart,j,-es Hispanos

Sr

aT^;

simitem iiam
I

alLv^
\r

peram
rfr-

facii . Re.^endius (19),

Mar,neus Stcu-

-o,

^^

SPttus Rufus. Breviarium rerum gest., apud Scrip-

pareede lamauiewnie luib"^"^.

,,

Vv

,i2,lt)id

tom VI pae. 270.

(13j

Liturgia Mo/arabics,

S:r'S:;t"t:uV!"L^^:l;n;c:pt;..40,e.i.:
loc. Ha..duini, Paris. 1741. Cfr. Morcellius,
cit.

.7)

.._aM.aH.sp..pa...3.._a.li..evi.nu.E^. rensc anm i54S. col 1630.


^^^

DIE TRIGESIMA. OGTOBRIS.

!>70

AIphons^tsVene)^.JoanncsVasieus{2), Amhrosius de Morales (3), Gonsalms Darila (4), Baronius (5), Uariana {Q).Padilla(l), Huerta (8), Villega^ (9), Ribadeneira, Rosweidus (10) aliique plures. Quam opinionem
lits{i),

vivos fuit. ui

primum

idem opinatur. sscculo VIIIj fuisse martyrologum qui mcmoraiilc

AUCTORB
U. D. B.

verit cul III kal. ociobris S. Marcelluni, hisce

verhis: Tint;itan;u Marcelli centurionis ct martyris (18).

Hunc

scquilur

Ado

diccns

Civitate
f|ui

suocalculo proOare noluerunt decesso7'es noscxplicantes ActaSS. Einetherii et Chetedonii {ii). SS. Fausti, Januarii ei Martiatri,

Tingitana, passJosancli MarcelUccnturionis,


capitis abscissionc
A.t?ricolao

martyrium consummavit.sub
trihuii

ageute vices priufcctorum pr.i-torio(101,

(13) A'S. Germani rum Hispanorum. Enimvero in antiquis monumentis historicis iisque sinceris et Ruilis (12),

et

Servandi

marty-

Quam laudem

eidem martyri

Vsuar-

dus, exccpto quod loco Tingitana et Agricolao SCrihit Tinpitina ci Agricolano (20). Wandelhertus quoque S.
Marcelli

nartianisquxexstantdeSS.Seri-ando,Fausto, Januario, Martiali. Emetherio, Chcledonio, Favundo cl Primitivo (14), nusquam dcpre-

laudcm

cclcbrat,

ctpater duotiechn ccutu-

hTt"m"^^' ^^""'"

kendi eos SS. Marcello et Nona essc genitos. Nec feruntur inter se fuisse fratres, si tamen eorcipias SS. Emetherium et Cheledonium, quos gcrmonos Prudcntius (15) dixit. 17 Haud mc taletjam sivculo /1^(16) multa 55 martyt^m Hispanoi^um Acta malitiapersecutorum excidisse. ac potuisse originem
cognati07iemque SS. Marceili, Nome, Ctaudii,

addens eum sanciorum martyruin Africie duceniOfmm viginti, hac die in Vsuardo inscriptoi-um fuisse aniesigtvinuin. Accipe poeix carmina
{'ii)
,

(ncscivii Suiierius

quonam Jure)

Terno M.irceUus, Ghristi jinleatus amore, Centuri.mi c(eIo (Ugnam geniin.imque saonivil,
Martyribus bis centum
el bis deiiis comil-itus (22).

Luperci, Victorici, aliorumque novem martyct ecclcsiastica posR 'rum tradiiionc populari nonpauciopteris iradi : scd huic scntentim
ponent, segre inielligi quomodo, si hissanctis tanium decus fuerii, ilia eadeni laus nec in Aciis genuinis superstitihus. nec in hymnis

Prteterea legitur in antiquo Mariyrologio Fuldensi, qnod Dominico Gcorgio risum, esi K scripium sicculo (23), eadem eminciatio ul apud Adonem, modo cxcipias martyvem vita

privaium fuis.se sub Agricolao vicario prrefectorum pra;torio : dc qua re nihii in codice
Fuldensi.

Mozarabicis fuerit inscripta. Pneterco sententiam Lucii Marinet et aliorum aiiquot, minus ccrisimititcr dicentium e duodecim Marcelli, undecim cum filiis sancti Martielis seu esse patre Martiele uno die martyrium passos siquidem hwc adjuncia adeo acerbissimum
:

Sancium eeniurionem quoque memoranf scdcUamthi antiqua martyrologia mss., quorum verha " recitai Franciscus Maria de Aste (21) Divio19
.-

nnse,

memorahilia in Aciis SS. Mai-celli. Fausii aliorumque Jam indicatis prorsiis silenlur : quum contra alia multo minus retatu digna tradantur me^norix. Eadem de causa commeniumoiei quod referi Lucas Tudensis,sciexemplum licei duodecim filios^. Marcelli ad omnes ceniuriones (17). Qmsui patris fuisse viri bus dispuiatis, reliquum est ui de sancti
culiu disseramus.
Colitur die
30 ociobris.

Barberiniunum, Atrehatense S. Marim, Tornacense S. Mariini, e( LiPiiense S. Lamberii. Itcm Ka/endnrium

Romanum

Paiatino-Vaticamim siccuii circdcr XII, uii opinaiur Georgius {2o).Stcculo XVI Matiroiyais^non secus quam aKCtores Mariyrologii Romani,fere eadem verba qutc Ado usurpat; addit iamen Maurolycus : S. Marcellum secuti parvo, suiit niii undecim et uxor Nonia ciim lilio urbem Hisin lacummersa, apud Legionensem
pamai.Diversa
est (iaiesinii

enuncin/io

(2(ii

.-

In

multis 18 Nescimus, quemadmodum ei de antiquis martyribus dicendum foret, aliis quibusnam honoribus S. Marcellus primis

urbe Tingitjma, ait hic attctor, sancti Marcelli centurionis: qui muUis exantlatis pugn;u pro
fide susceptii laboribus,

demum,

c;ipite pr.cciso,

temporihus posi suum triumphum fuerd cohonestaivs.


incredibile esi
ei

gloriosuyn in ietTts

Non iamen

fuissetribuiuyn;

culium ecclesiasiicum statim cerie lanti fuit meriti ejus

Omitto alia piura marfymartyrium vnnoris momenti, in quibus pariter roiogia SOoc/obris recoS. MarcelU nwmoria ad diem Toliiur.Sed addendum cs/ oiim in Kcctcsiis
explevit.

^,

prseceriamen apud Chrisiianos, ut sihi Acta ea eawdio ei epilogo sidialia comparaverini,


heati auxerint, nec perire passi sini. Verum in aniiquissimis mariyroceniurionis nomen quiereres, ita logiis aut kaiendariis frustra

Segoletana, Piaceniina,Hispaiemi,Eboren.<ii,

Paieniina, Pampeloncnsi d LegioQuignonius nensi, quas .<iccutusesl cardinalis Romano, fesium S. Marcelli in suo Breviario Mozadie 29 octobris fuisse ceiebraium (27).
hiensi.

ut Solterius affirmare

non didjiiaverit auciorem martyroiogii Parvi Romani (qui inier


.2) Ibid.,pag. 649. (DHisp.iUust.. tom. 1. pap. 333. reynos de Leon, etc, pag. 56 et seq., - (3> Viage a los pa-. 36:.. (4i Teatro ecl., tom. I. edlt. Henrici Florez. Hist. de ad annutn 29, num. IX. - (6. (5) AnnHl.. XII, pag. 73, edit 1785. Espaft:.. tom. II. lib. IV, cap (8) Anales IV, pafc- 180. u. Hist eccl.. tom. I. cent. 185 et 192. -(9) Flos sanctorun.. de Galicia. tom. I. pap. Heyligen, (10) Roseide, Legende der paK. 380 et s.qq. (H) Aeta SS., tom. I Martn. diem :;0 oct. tom II, ad Octob,, pag. 188 -(13) Ibid-, natr 229 -(12) Ibid.. tom. VI Sagrada, XOctob., pag.26. - (14 Risco. Espaiii tom* 390e seqq.- (ISjCfr Penstephanon,

diem rahes (28) vero, uti et Ado ei Vsuardus sancii octohris prsetulerunt. Cuitum itaque 30
,

et bi qq., , v Milites. pag. 295 (18* Martyrolugium AdoniB, pag. Florent. 1766. edit. 'M, Sol19) Hjid., pR^. 5^2, XXXVI. edit Georgii. i2l) Ibid. Martyrologium Usuardi. pag. 037. lerius, Migne, Patiol. lut., tom. CXXI. col. Martyr, apud

Lamy, de eruditione Apost

(22)

616

Adonis, png. XV ct i23> M:irtyrologium ad diem M.irtyrologium Ronianum disceptationea, (24) In .Murt.., Cfr. Aota SS., tom. II 30 octobns, pag. 4'JO. -(25, .^d c.lcem MarMartyr. Bed. pag- XXXVI. '20. C r. Mo"IX. tyrol Adon.s. pag. 708, cfr. p.g.

'i72.

reri

Le

gnmd D.chon

Hist..

V G/..vm..

U>m. V, co

t759.

tom XXXlV.pag. col. 285. hymnus 1, apud Migne, Pa.rol. lat.. tom. LX 288. Rm302 -il6) Cfr. l-rudentms, ibid., col. Cfr col (17) Cfr. EusebiuB, pag. 4. nart. Acta sincera. pra-f.,

-,27,Cfr. Tamayus, Martyrologium XXXIV. p.-g. ;J49;Bre pag. 670; Espana Sagrada.tom. Uo/arab.ca, anni 1548. - (28. Liturgia

H.spamcum, tom V,

v,armm
tom.
I,

liborense

col.

10D5. tom.

II.

col. 42, 1238,

pag. 616, ediU Hist.Eccl..lib.VIlI. cap. IV.

Uemmer;

martyris

2S0
A.-cToftE

DE

SS.

MA.RCELLO ET G-VSSUNO.
Ghvisti, vulgo a de capulla hx-c non nisi nomine dignoscatur, considerari tala VictoriaD dicti, Marcello dicata, siquidum erecta

R. D. U.

tanhim in martyris aniiquiius exUtisse non pcnpiHispania, sed eliam in aliis regnis,

cuum
20

menpotestS.
fuit

est.

Hodicrnum vero culium

S. Marcelli

m
re-

^'.X*
ccsi

dicecesi Legionensi, in liieris nitatcadmedadsdie iA julii

magna humaanni 1879,

quam de occasione desumpta ex violoria, obtinuit in perhostibus sanct^e fidei Christus


sona
S. Marculli.

Nosojomium quod nunc tem-

Sacerem/issimus e( iltustrissimus Dominus cjptical /lisce verbis (urnimis istic episcopus,


S.

anno porisdiciturS.Antomi abbatis, erectum


1096 in primordiis S. Maroelli

nomen

gestabat.

patronus Marcellus colitur velut principalis sub vitu duplici pnmai inoivilatc Lugiunensi, majori in lota classis cum octava, duplicique
diOBcesi, die

Orphanotruphium <-tiam, hunc sanclum patronum

anno 1855 conditum,


sibi
elegit.

Marcelli in di03ccsi iuec de cuitu sancti

ria in lialemlario ditrcesauo

qua die iit ejus memoquamvis in civitate a S. post quurumdum testorum suppressiouem lestum transSede decretam, ejusdemS. Marcelli octoljns... In fei-atur in postremam doniinicam
29 octobris
: ;

Aique Leomiiiere non licct beatum nioncnsi. Verum Ecclemartyrcm ab anno 1581 pcr unioersam
siam
coli,

non quidem

o/ficio (ifurgico,

sed

Martgroiogium Hoimnsiatione uominis in


legitur ubi ad diem 30 ociohris Marcelli cuntuMauritania passio sancti Tin"i in abscissione martynum comrion^is, qui capitis

manum;

lectiones pnoodice diuecesauo pruprias habct reliquis et Missa mam et secundam nocturni II, desumptis cx conimuni unius martyris.

agente vices pra^fecti prieplevit sub Agrioolao


torio.

Hie suni duva lecdones de quibus mus prxsul


ii

dignissi-

Mavcellus, Legione genere, sed lide nobilior: nobilis n Hispania natus, spiritu. duoileciin paler, uon tam carne quam

.NoCTUHNi LKCTio

I.

de sancti martyris reiiquns. in urhe Tin- Tran^^ 22 Sacra: S. MarouUi cj-uvia^ dat^.nec maiium t^^o^giiana scpulinr^c fue.-uni Mahumeiams, dc- ^^^^ iocum, appropinquantihus Chnstianorum hosies, laiic Qui infcnsissimi venerandts E caplacirciterannoGm Tingi (1), defrimenti miuie-

Jam

illustriam

martyrum

Facundi, Pnmitivi.

Claudii, Lupercii, Victorii, Fausti, Januarii, Martialis,

Germani, cenEmetherii, Celedonii, Scrvandiet Diocletiano principe militavit. Is, cum lurio sub omnes in natali die imperatoris in profacieteri

heatimarigrisossifjusnihil posi occupaium runi, eaque integra Lusiiani, repercrunt. Rebus anno 1471 idcm oppidum, habcniihus, Gomesius dc Isfa.prcsbyifa sese

nis

couviviis L-pularentur, atque idolis impetam impium ratorixque statua; thus adolereut,
illis

trans/edustriacorpus S. Marcelli Legioncm sacra ecctcsia para'cia(i, ei rendum ibique in curacit. dcponendum

ier LegioncHsis,

Tingim

perre.vii,

suaque

in-

decebat) exclacinus (ut chrislianum hominem scilicet et cmgulo. cratus,militia.' iusignibu3,vite regi a.4erno militaicjeclis, se deinocps Chnsto quibus mUitus surtui-um, non imi.eratonbus, a
dis et mutis

supcr aram majorem anni 1493 ccieCui soiemnitaii, die 29 martii Castcliui ei Legionis bratie, Ferdimindus rex ex docucum sua aula inierfuii, uii constat sineero in Hispama ^a-

idoUs sacrilicare cumpeUebantur, testatus est. libera constautique voce vero milites ha;c audienLECTio 11. Stupelacti quie viderant qua;ve tus, illum tenuerunt, et Fortunato, prajsidi legionis audierant, Astasiano nunciaruut qui ille cunluno crat,
Trajanai, cujus
:

mentoantiquoeoque

Exquousque cra juris puhiici facio{2). letatcm culiussacrarumreliquiarum nostram

ad

Hodic,ut S Marcelli ?Ma?n maxime floruit. ynariyri sacra dooiim, in eccicsia ipsi sancto
miciiium habent. 23 Haud minuscertus,
S. her, diccndus esi cuitus
licet

eum mox
siano

in

carcerum detrudi mandavit. In ju-

c non adeo cele- c sS. Cassiani cm tamen ^-'^^^^


,
:

evooatus, dicium vero, expletis epulis,

cum Astasibi,

constanlissime respondisset

quod

christianus esset,

non liceru amplius sub impeChristoUomino ratoribus, dictam obcausam.nisi ad ab eo m Mauritaniam Tingitanam
militare,

(quoddcfuit&.UiiVC&no)contigd, ut a I riiHic enim pieniissimus dejiiio ceiebraretur (3). prictericns, Tingitano oppido de
poeta, qrtasi

,,

sancto exceptore graiulatur,

/loc

eersu

hymm
f

prajlecli pra^lono G Aurelianum Agncolam, agentum,missus est qui,cumeumin christiana


:

vices

IV

liigerot

Tiugis sua Cassianum.

quem a Christi leligione lirmissimum cerneret, plecli jusMt.Ejus oultu avocare non potuit, capitu passus, fideles qui aderant, eo in loco ubi
corpas

Laudaiur

similiter a multismartyrologis,

sepuliendum cararunt

quud deinde Lugiunem


et

ust. translatum in ecclesia sui nominiscondiluni

quiejus fesium addiem^decemhris, inscripsepicrumque dimrso, suis laierculis Martyroiogio HicronymAano runt. Ccrte in

sermone

telZtsi

Lcyionemis Ipsius (S. Marcclii) festum magna celepompa et populi tVequeutia, pra^diota diu,
;

n Scrdjit quoquead nos IIL

lUt

cpiscopus

Luccnsi tegitur: Et in Tingi martyroiogus, raiio in omnibusHieronyniianis nondiserte poniiur, quamms


ait Soitcrius (4),

Cassiani-fJ^.x' decta-

parochiali ecclebratui' a oapitulo cathedrali in Marcelli nuncupata. Non minus sia ejusdem S.
feria solenmitur celebratur in eadem ecclesia, ejus paschatis Resurrectionis, translatio tertia in hanc Legiureliiiuiaruiu ex civitate Tingitana hac Addit : S. Maroello dicata extat in nensem.

nihii

iuxatum etdcpramtum

sit

nomen tum

<<ancti,

tum

(oci

(oniis

Komano

martyrii. Yerum a MariyroParvo, Bedic et Fion S- Cas-

abesi. Ado vero, siani noJHCn ommno suspicatur non quod adco sitjcjunus, So{(erius Acta, scnbit Tingi, vidisse sancti martyris
:

quem,

civitate

ecclesia hodie

parochialis,

munastica
licet

metropoli Mauritania; Tingitana;,

natalis saiicti

olim

etcapellasuperaidificatasuperdomus soest et vixit


;

lum qua sanctus natus

emm
;

Cassianimartyris gloriosi. editione Rosweidi, qui usus esi haic reperiri in

Animadvertendum

pag- 392 Orientalo, Cenlralc, empiro du Hafer, Afrique AustrMe. tora. (2> Espana Sagrada, Maroc. pag. 316 et soqq.
(1)

Morcelli. Africa

christiana,

tom.

111,

XXXVl,
col.

pag, 257 et seqq.


edit.

H)

(3)

Opp.,

Peristcptianon,

304.

Migne.

Martyrologium Usuardi.
^^^

pag.718.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


A.

281
e.

est tribus codicibus,

nempe ecclesix S. Panta:

nato praesidi legionis

Qui

.iussit

eum

conjici in

leonisprope Coloniam, ahbatix Everhodensis

juxta Sichem, et Peivi Scriverii quem prsesertim bome notx fuisse asserit idcm Rosweidus (1). Ast Georgius (2) laudationem multo prolixiorem exscripsit e trihus codicibus 511, 512, 514 Biblioihccx Vaiicante, oHm Reginx Suecirc : quoi-um codicum primus videturessc sxculiXU duo aliisxculiXU. Quse metropolim laus his conccpfa csi verbis Tiiigi
:

caixercm. Finitis autom ppulis, residens in e sistorio praecopit introduci Marcellum centurioneni.)Introductoque Marcello ex centurionibus Induclo P. Asta^ianis introduci f. (Anastasius) Fortunatus r
prajses ei dixit
:

con-

EX IMPn. ET MSS.

Quid

tibi

visum

est,

utcontra

.\sti3illnit

disciplinam niilitarem tediscingereset baltheum bcrt.etSit(ac) vitem * projicercs? Marcellus respondil ae-Majoris.
:

codd. Col-

duodecimo kalendarum augustarum apudsigna legionis istius, quandu diem festum


(k

Jam

die

vittee /.

vcstri add.

{sic) Mauritaniiu Tingitantc, natalis

sancti Gas-

siani, qui

dem

exceptoris diu gerens officium, tancoelitus inspiratus, exoorabile duxit, Chn:

stianorum neci descrvire cruentus unde renunconfessione tians eidem ollicio, sub Ghristiana obtinere martyrii. Eadem triumphum meruit opud Usuardum (3). Snncii martyris meminit
t

imperatoris* cclebraslis, publice clara voce rc- om. H spondi me Ghrislianum (esse) et sacramento hinc B liuic militare non posse, nisi Jesu Christo filio Dci Patrisomnipotentis. (Anastasius) Fortuna pcrferjinifl tus pr.eses dixit Temeritateni tuani dissimu:

P.

larenon possum,

ot ideo

referam

hoc iTupera-

9
ct ipBO
IUltll

/*.

toribus et cassari g. Ipse (sanus) transmitteris Auricula-

Rahanus{4),eum perpcram nominans presbyteruin. Anno 1567 et sequentihus Maurolycus,

addoniinunimeuni Aurelium* Agricolanum . agentem vicem pra;leclorum pnutorio /(, prosequente


G-Ccilio arva officialiaz.

P.

ct

c,i.

Colberl.

Auri>lianum

anno 1578 Galesinius, ct posiea editores Martijrologii Romani, vulgo Baroniani, S. Cassiani prmconium, ah Usuardino parum
divcrsum, in suo^ lihros transtulerunt
cst,
.

Ex

** .\grico2 Die tertio kalendarum novembrium Tingi ex V.\\\m et sic inducto Marcello ex centunonibus Astasianis, lieinreps B. olTicio dictum est : Marcellum ex centurioriibus

perspicuum B quabrcm disputatione usque mis Ecclesix iemporibus ad nostrum


sevum,
S.

a pri-

Fortunatus

pr<Kses ad potestatem

tuam

trans-

h
i

Cassianum inter sanctos martyres Jam S. Marcelli fuisse numeratum ef cuttum. Baroniano et Parisiensi Acta cum codicibus
collata,

misit. Pr^sto est epistola super noniine* ejus, quam*, si prjecipis, recilo. Agricolanus dixil
Recitetur.

murte inulctoirn fuit

Ex

olticio

dictum est

Tibi

Trngi P.

proferimusjuxia Ruinartianam

edi-

iionem.

nomon B. domineFortunatus,etreliquaA.(Mileshic.rejecto " c|tiem P. cingulo militari, Christianum sc esse testatus, i'S iifficium coram omni populo in deos et in Ciesarem multa P.

blasphema locutus est. Ideo eum ad te direximus. tua sanxerit. jubeas ut. quod ex eodem claritas
observari.
(itaquelitteris) ) Ilecitatis*
e.

k
quibus re
oiiHtis /*.,re-

Agricola-

opo^itis

B.

PASSIO

S.

MARCELLI Marlynim cmn Actis


Reipublicw
editione

nus

Locutus es hiec apud .\cla priesi- (|U(e rocitantur P. Marcellus respondit Locutus sum. n dis? priesidialia A^ricolanus dixit Centurioordinarius/milita- Ji.
dixit
:
: :

x Actis sinceris Ruimrlii, collatis

bas?

mss.

hibliothecw
et

Parisiensis

cnm

Militabam. Marcellus respondit Quo furore accensus es, ut Agricolanusdixit projiceres sacramenta, et talia loquereris ? nullus pst in eis Furor Marcellus respondit dixit :Sinqui timent Dominum. n .\gricolanus
:
:

dixit
l

B.

Baroniana.
CA.PUT UNICUM.

prajsidialibus gula hu;c locutus es qua; (in)Actis recitantur Marcellus respondit Locucontinentur? P. arma? dixit//. tussum. Agricolanusdixit: Projecisti
:

dece- oportet B. Marcellusrespondit Proieci. Non enim molestiis sa;cularibat Christianum hominem B.
:

Cur S.Marcollus eonlurio coram


judico stotorit.Ejus niarljriuni.

Domino miUtat. bus mihtare, qui Chnsto Ua se habent factaMarcelh, Agricolanus dixit ita disciplina debeant vindicari. Atque
:

om.

ut hcec

(dictavit sententiam)

qui centu- In Marcelpubhcc \oP. ordinarius militabat; (qui) abjecto riu et iiisuper apud sacramentu polluisse se dixit;
:

Marcellum

S.

Marcellus,

ceniurio,

quwn jrrojecisset insi-

Tingitana, procurante (a In civitate dies imperalons b. Ibi pra3side, advenit natalis epularentur. atque sacnomnes in conviviis

Fortunato

depoActapnesiiiialia*aliaverba furore plena animadverti placet. n Cum ad gladio suit suppliciumducerctur, dixit Aghculano Sic (enim) decebat martyrem tibi benefaciat. o
:

triljuni'/f.

om.

Deus

cum

gniatnili'
taria,

ficarent, Marcellus

quidam ex centunonibus
illa

le-

aionis Trajanai a
b c

c,

profana reputans
mi.itari

conviv.a,
signis
testatus

reiecto
legionis,
est,

etiam

cingulo

coram

capite Kt his dictis, ex hoc mundo discedere p. nostri Jesu nonnne Uonmii ca.-sus occubuit pro
t

P
Elliisdiclis

om. B.

qum tuncaderant.claravoce
:

gloviosus * in saicula su^culoGhristi, qui est

licnodictus

* quia cod. Sitvm-MajoHs.

* Astasiano

miUto^ Jesu Christo regi ^terno Ex et addidit arma. Abjecit quoque vitem et vestris desisto, et hoc militare imperatoribus adorare condeosvestros ligneos et lapideos sunt idola surda et muta. Si talis est temno, quic diis et imperatonbus conditio militantium, ut compellantur ecce projicio vitem d sacra facere signis, et militare recuso. et cingulum renuntio ista audientes teStupefacti sunt autem milites Anastasio Fortunuerunt eum et nuntiaverunt
dicens
:
:

vum. Amen.)

n
om. B.

ANNOTATA.
vel Omnia verba vcl singularia uncimdis comprehendwUur nuata qu^ qum vero ms. Paris.ensi de.ant

conii-

codice codice a

m m

Zc

Rumart.ana

edit^one d. .crepant

D,lectwne, : item nota Utera P indicantur Baromame. variantes editionis


,"

B.

(l,

(2>

Vetus Roman. Marlyrolopium

pag^SO. Mnrtyr. et Adonis Martyr,, Adonis, PriBf., pag. I^^ et 612.

Sollerius

718. Mart. Usuardi., pag.

<4t

Opp- Ra-

Octobris

Tomus XIII

282
xucTORE R. D.B.

DE
hic Natalis dies imperatoris
esl, si /ides

SS-

MA.RCELLO ET CASSIANO.
Fortunatus prieChristo, fdio Dei omnipotentis.
ses dixit
(i

non

Pagio

(1)

mterpretandus hahelur, genuinus


secl

Tementatem tuam dissmmlare non

natahs, imperatoris Maximiani llerculn

nalaUsejus imperii. Alii scriptores natalem imopinanlur designari gcnuinum perhibeatur, peratoris^quum apcrte in Actis
die natali iTnperii. Pt nihil indicet hic agide Qux senlentia verisimilior cidelur. desunt in altero codic Legio Trajana hxc
:

plerique

ad aures dominopossum, etideo perferam Ua3C caisarum. Ipse rum nostrorum agustarumque auditurium domim mei ad sanc transmitteris A-riculani. Manilius
Furtunatus
acto

Agriculano
orbe beanostro-

suo salutem.
tissimo

mm

legio non Silvoi^Mojoris. Quicnam fuerit hoic unam conscripseril ptane constal, quum non

quos adhihuit

Ruinartius

nimtrum

c^sarum, cum rum eorumdem agustarumque Aureli Agrisolemne celebremus. Domine


ordinarms, nescio culane Marcellus centurio seultro discmxit balqua corrcptusla*en/ia], gerebat, projicienteum. spatam et vitem. quam prmcipia dodum esse arbitratus est, ante ipsa factum necessc habui Quod

Die natalis genuini

felicissimo

dominorum

ciscus Rohortellus,

collcgd FranTrajanus, uti ex Dionc Cassio Dissertaiione de Legioin

nihus Roma7wrum (2). Sed hic gemmam{i)iantatiqui legionem sepiimam ceninquit Baronius{4), insigne d Vitis ei-at,
turiunum, quam manu
gestarent.
et

signijicaripu-

minorumnostrorum. etiam perferre ad potesUUem tuam,


esse transmissum. Fausto
et

et

ipsum

Gallo consuUbus,
,

qua

uti cx delinquentes railites animadverterent. ostendit. Juvenati, Plinio, Macro et Tacito

Ma/fcus vcro centurionem Festum


munerisinsignibusexpressit{o).
:

cum
agi

sui

perspicuum est e Pra^ses lebnonis miliiaris. Atiamen loco de pricside lcgionis


scriptores Hispanialiquot/wJcverhaproprxacceperunt side oppidi Lcgionis perpcram ex centurmnibus AstaMarcelio f Hxc verba ;
{b).

fioc

sianis introduci

desunt apud Baronium. Maxiest, Bioctetiano el g Imperatonbus, id C^s^xiConstaniw Chloro miano Herculio, et Britannia. Gailia ct in cujus poiestaie erant Hispania. prajfectorumpr^tono; 5igih Vgens vicem priefecii pnvtorio fungehatur,

sub die tertio kal. MarceIloexcenturioneAstulani,exofficiodictum Marcellum ad tuam Fortunatus priEses est Pri^sto est. Offeratur Mapotestatem transmisi. nomme [ejus]..., gnitudini tuiB, et epistola de diXit recitemus. Agriculanus quam. sipra)cipis. Quibus recitat.s. Agriculanus Recitemus. Marcellus qua^ actis inserta*? Locutus es Agriculanus ... H.ec Locutus sum. dixit Locutus sum Agr^ locutus es? Marcellus ordinarius [militabasn Centurio culanus MUitabam AgriculaMarcellus sanctus dixit [deceptus es] ut projicenus dixit Quomodo sequens ? res [baiteum] et talia adQuibus Actis hanc amiotaimnculam
;

novembrium

Tmgi,

))

^^^

^oque-

scripsit noster

Cuperus

(8)

Ex codice m-foUo

dem munere
ipsi
i

rubra b.bUopergameno, Ugato in Ugatura ex scrmio phdosophi, regiie Madritensis,


tbecce

summum jus in
Prosequente

milites erat

(7).
:

Ca.^ciUo

arva

omciaha

htec

ct Baronn ; desunt in ediiionihus Surii .sub custodia ita pergunt Mittitur posi pradorio Tmgitanam, Marcellus centurio in Mauritaniam Sequuntur Acta ad \urelianum Apricolaum. coram Aureliano Marcelli Tingi in Mauritania
-.

qutc

"TQumam

Ordivocati fuerini Centuriones


(9).
.

narii exponit Vegeiius

,-

Centuno ordiVerba Agi-icolanus dixit respondit: Mdinanus militabas? Marcellus et in codentnt in cdiiione Baroniana

.-

novLMnbrmm. Am-icolao, die tertio kalendarum introducto Marcello ex In civitatem Tingitanam Anastasms est centuvionibus. ex olfioio dictum legionis, Marcellum ex cenFortunatus, pra^ses iiotestatem transturionibus pnesentem ad tuam
:

U^bam. dicc Silvx-Majoris.


))

n Apud Baronium et Centurionem dictavit Agricolaus in Marcellum Marcellum. hanc sententiam In benefaciat. Qm^ Agricolano Deus tibi o Dixit
:
:

Surium

...=,. Atque ita

Domine Fortunatus et reliqua omissa codice Silcxfuere a Baronio et desuni in iota conira in Actis Legioncnsibus G Majoris exhiheai episiola. Quam cum ctiam
k
Tibi
:

mittit.

Sitvx-Majorts, verbaoccun^nt incodicc ms. tamen tn codice nuo usus esi Ruinartius, non
Colbertino,
Ibi

quem quoque pr.v manihus hahuit.


.-

enim

hiec verba leguntur


taciat.
:

Dixit

Auncu-

cxtat

dc brerissima Passio Madritensis,

quajam
licei

lane Deus tibi bene ne vero: Dixit Agncolaus


ciat. et

Apud Baronium
tibi

Nec

Deus benefa:

cgimus

in

Commeniario
et

prsevio,

hanc

apud Surium

Dixit Agricolanus

Ne

mendosam

muiitam. edimus. Fausto et agustarum-.. Galluconsulibus. die V kaltndarum


Astulanus Forductu Marcello ex centurionibus
tunatus pr^cses dixit
ut contra
:

Quid

tibi

visum

est,

ycr&a, p/-o"^ ea protulit tibi Deus bencfaciat. Tillemontius quasi S. MarBaronius, explicat maia imprccatus esset cellu^ Agricoiano non inspiranie, pc^nas qu^ sed prxdixisset, Deo interpreiatio manerent. Quie Tillemoniii

discipUnam mdUarem
.

discingeres, et
S.

eum

^legeMtem

* projiceres? balteum. et spatam, et victum


^j.^^.^^^^j^^
^^

j^, tjbi duodecimo Ual. die aguquando diem festum imperatoris nostn starum,

nonvidetur spernenda. Mar: Sic decebat p In Actis Parisiensibus hoc mundo rec^ ex cellum martyrem gloriosum
dere.

celebrastis, clara voce vespoudi

esse, et huic officio

cbristianum miUtare non posse, nisi Jesu

mc

(1)

Critice Baronii. ad

aunum

298,

mm.

IH'

Apud
-'f)

StaatsverwaUung. pars
,5)

U.

pag.

363,

Lipsi. 1876.
4.

Museum

Veronense, pag.

CXXI. num.

<<-,

IMe

XVUI. Bjcking. Not. BaTorus; ad anuum 170. num. und pag. 68. 75. 296. Mommsen
tia dign.t.

in

Onente,

Marquardt. Rom. AUerth.,tom. von Span., tom. (3) Gams. Kircheng.


Baronius. .\nn. eccl., ad
et

V, pag. 435 et seq,.


1.

(4)

pag ^89.
Ul.

!n:n:2^!^^r;^;Z.K^..iu. Handb.
etMarquardt, num. 8926.- -9) Cfr.Mommsen pag. 447. ROm. Alterthumer, tom. cit.,

cier

anuum

293.

num-

Mommsen

Marquardt

Romische Allerthumer, lom. V, Rom.

HYMNUS

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


Loqui nec uUus valet

2S:{

umquam

hoiuo

EX tUPR.

Carne vestitus

fragili,

beandus

UYMNUS

S.

MARCELLI MARTYRIS
a.

Claustra

cum

carnis liquerit, resurgeus

Judice Chrislo.

ex breviario golhieo hispano


Martyris festum
S. Marcellus
rulilat, beati

Vocibus ergo placidis rogaraus


Te, Dous, omufs, humilique raenle,

Dones defunrlis requiem


Gaudia
vivis.

tuisertus,

terrem spcrncns.

Ecce Marcelli

populi venite,

Carminis Deo resooeraus

hymnum

Ulsine culpa famuli, boaii


Festa Marcelli celebrenms, una

Vore sub una.


Mores doces * rives, populos sequaces,
Indui Christum, fugerecaduca,
Spiritus probra studio

Teque
lege docet

lauil(MUus pariter por levuin

Dulcibus hyniDis.
Sic tuee plebi veniam canenti
ubi no$t6r
sil

domare

Tempore
Abnuit ponipas,

loto.

Proroga
:

ul iiostra scelera dimHlas,

patroHUS'

Teslis et prcce resercs Marcelli


rofugit lionores

Abdita cadi.
atrox,
Sit

Alque duni miles haberetur


Uegia jussa,

CotuiDUS cessit manibus habita

honor una, Paler alme semper,


Et libi Clirislo, parilerque don.i Cuncla qui cingis, Deus unus exlans
Sipcla sajcloruni

Arripit mentis gl idium, dicato

Amcn.

Munere pollens Doniini


OiDDia viDcens.

tonantis

Terrea tranal celeri voldlu

ANNOTATA.
sumus in hymno edcndo Franciscum Anionium Lorenzanam, archiepiscopum
a Secuii

Rile
ct soli

vivens

Christo.

compuDctus aninium perarmal; Spiritu doctus superal profanum


Judicem, verbis placidus, cruorem

Fundere gtiaceus.
Reclus ab hiDC famulus (oDantis
Mentis
insistil

Toleianum (1). b His vcrsibm indicaiur sancius ceniurio moriifuisse trnditus, quod arma projiciem
miliiiam deserucrit. Quod argumentum in

precibus vigore

Commentario prxmo,num.

3,

explicuimus.

Novil el vota Dominus, et reddit

Mente poteoli.
Celsos honores et opes fugaces
Spernil, eirulgens animi nitore;

Marcellus, c Uemorai poeta verba quihus S. subiturus, alloquitur vicapoenam, capHa/em

rium pnefecti

prxiorio, Deus

tibi

benefaeiat

de qua senteniia supra egimus.


retenlat

Votaque Ghrislo celebraos,


Peclore grates.

PASSIO
Coelica mente, religione mallens
Fieri civem, dicathic se totum

S.

CASSIANI

yEthere loDauti, jugiler roaDenli

ex

Aelis

siaeeris
Rifinartii.

Marfyrum

Omne

per aevum.

Ecce, qui jussus palriani tueri,


ob

arma

pro-

jecta occidiiur.

Arma

projecil,

Domini se servum

CAPUT

UNICUM.
iii

Ghscit tBlerni. resonans dicata

Carmina Christo.
Exinde exclamat rabidus tyraDnus
Iste
:

Quid
prjecepta
b,

oiicril S.

Cassiamis

causa

Marcellus,

mea qui

S.

Maiwlli oculurionis. Ejus

Temnit, et arma pulat abneganda


Morli ne delur?

marlvriuni.

Lsela Marcelli famuli beali


Iiide

vo\ coepit resonare Christum


Praisidi poscilc.

Et bene Iruci veniat ut ipsi

pr..-fe.-toruin causaS.Marlano a agenti vices sanctu.n n.arlyrcm ccUi, marlf/r exceptur 6,eo tenipore quo ris ejusdeni parcbatoni- occtibuit. rMarcellum] auditurus erat, a Marcello cx centurion.bu.s itaque

Cum beatissimus Caasianus Aui'eliano AuncupraHono nuhtacioc.lnducto

S. GaBBianus, exceptor in

* Ifje quieritur quae vev-

Laus enim non

esl,

quierilurque verbis',

Martyr resonat merilo cruoris, Sermo nil potest, animus rependat

AsLasian.sTing.. tertio kaL auc voce, quasi judic.ana et terribili eum


tcntabut.

novombns

die

mulU
onUte

perseveranlia j^^;'^"^""^^^^ ";.?": a confessionis


.^';"' lanus depravare m.htem es. p o martyr. Cl.rist. se beatissimus auctuvitateconstanha. molcstus clamaret, summa muUum non posse. ut jam Lc" anbus m.htare omnes essc Ma.celjudicantis crederent

Munera

laudis.

Sed

M^^'.^

in

axlo maf/nani merccreceptu-

Licet hic sensus maDeatacutus,

dem
rus

omois; Meutis et vigor habeatur datur in futuro Quod tamen sanctis


Terapore rounusl
Mozarabica. tom. H, a) Liturgia
col. 1238,

fortc magis

judicem

edit.Migae.

lum

284
X IMPB-

DE
:

SS.

MAROmO

ET GASSIANO.
tamen intercapediue temporis venerabiUs Cassia- D nus, id est tertio nonas decembris die, in eodem
loco, in
esl, et

lum

conlra Aurelius Auriculanus plena furoris

verba depromerc-t. Quascumsententiasoxciperet Cassianus,ubi devictum devotione tanti martyris Aurelium Auriculanum, capitalem vidit ferire sententiam, exsecrationem sui clara voce contestans,

quo Marcellus fuerat audilus, iutroductus iisdem fere responsionibus iisdemque

sententiis, quibus sanctus Marcellus

triumphum

graphium et codicem projccit in terra.Quare

meruit

forte disit

stupente offcio, ridente Marcelio, trcmefactus *, Aurclius Auriculanus exsiliens de sella decidit

adjuvante Domino nostro Jcsu Ghristo, cui cst honor et gloria, virtus et potestas in s-ecula sieculorum. Amen.
ohtinere
martyrii,

quare

cum

detestatione codices projecisset. Res-

pondit beatissimus Gassianus, iniquam eum dicredartasse sententiam. Quem ut ne sc amplius


gueret, statim jussit
trahi. Riscrat

ANNOTATA.
a Aurelianus Auriculanus in Aclis S. Marcclli

eum

abripi. et in

carcerem

enim beatissimus Marcellus martyr, quia gaudebat projscius per Spiritum Sanctum, Cassianum in martyrio sibi comitem fieri. Qua

dicilar Aurelius Agricolanus. b Lege ; cum exceptor esset. Exceptor erai qui aclajudiciorum scribebaf in causis appcl-

forie Maroellus beatis-

quidem die summa cum exspectatione civitatis Marcellumbcatissimum desideratum. Nec longa
Lexicon Antiq. Uoman., tom. 1, pag. 741. Marquardt, Rora. Altevthuraer, tom. Cfr. Mommsen und
tll fitiscus,

lationum coram prxfecto prcetorio (1). c Officiuni quid sit, dicemu^ infra, pag. 290.
V, Rora. Staatsverwaltung, pars
II,

simus ..finem
obtinuit.

pag. 532, 541.

DE
R
D. B.

S.

NONA MAKTYRE
LEGIONE
IN

HISPANIA

COMMEIVTAKIUS
Unica. Fuitne S.

CMTICXTS.
et

Nona S. Marcolli cenlurionis uxor, (luodecim martyrum ? Ejus cultus.


2

nialer

FQRSAN

CmCA ANNUM
cccni.
S.

uo scriptores,prce reliquis antiqui.^.^on-ji taudes posteris tra.didcrunl. Prior Lucas


Tudensis, sxculo Xlll.oppidi Legioncnsis

Marinei

jure

Nona

gloriam hvsce verhis

extollit : Qua; patria vel urbs Hispania3 tale quid quae civitas ut Legio cenprotulit, quce Christi martyrem Marcellum

beaiam muiierem in secutoribus fuisse projectam : quam sentenlegie (3) est

Tiarratio pluribus scriptorihus nonfuituxor Verisimilius Alphonso Vil- S. MarceUi displicuit. lacum a per- centunoms,

tiamjamquamcertam, Phitippus Gandara


sequitur.

(4)

Addo

conjectura probabile

esse,

turionem. cum beatissima uxore Nonaet duodecim filiis centurionibus et Christi martyribus,
edidit,

propter

quorum sanguine

et fide plebs catholica


,

S. Nonui meriia, uti et aliis sanctis pluries accidit. lacus aquis virtutem sanandi (egroios a Dco faisse datam. Dein, ut ex disputatis

roboratur ? Nomina eorum ha3C sunt Glaudius Lupercus,Victoricus, Facundus,Primitivus.etc.(l).

pag. 278 apparct,

minime certum

est S.

|,.

Nonam fuisse conjugem


Sed

S. Marcelli centurionis.

Lucius Marineus Siculus, qui


cente sxculo

vixit

adotes-

quum a

remotis temporibus

scriptores

XVI, de eadem sancta muliere traditionem non paru?n diversam exponit.


Sanctus Martiel, inquit, et sancta Nona cives Legionis fuerunt et genere nobiles, qui fdios habuerunt numero duodecim, christianae religioquorum undecim nis cultores sanctissimos
;

Hispani,praiseriim Legionenscs.eam alicujus sancti Marcelli martyris uxorem, ei duodecim filiomm martyrum matrem dicant nec fingendum sit nihii ibi nisi falsa narrari, forsan
,

non ynuttum a veritate aberit, qui existimabii^ eam mairimonio alicui Marcello martijri
,

cum patre Martiele uno die martyrium passi fuerunt acerbissimum. Quos cum sancta Nona filium parvulum vidisset extinctos, unicum
brachiis

Legionensi, a sancio centurione diverso, fuisse qui junciafn,atque ex eo plurcs fdios genuisse, omnes pro Christi religione omnes vei fere

complexa.
periculis

Hexis

genibus et multis
oravit, ut

mortem

obierint.

Quod

si S.

Marcetlus Tingi-

perfusa lachrymis,
filio

Deum

eam cum

a viUe

eriperet. Et

cum hoc

tanus pro quodam sancio martyre homonymo Legionensi fuerit puiatus, non erit miran-

dixisset, repente lacus exortus est, qui statim

dum nam
:

iia in

nominibus

ssepe

erraium

matrem cum

absorbuit,cujusaquam bibentes infirmi sanantur.Ubi Legionensis civitas sanctK circa lacum templum aidificavit, quod
fdio divinitus

fuisse,prsesertim in regionibus a religionis


imriyr, Chrisiiance hosiibus igni ferroque vastaiis, sed Opere fuii osiensum. pluries in nostro ^'r^^LeJoquis 3 Ex hac rerum perturhaiione forsan ^^.^

Nonaedicitur(2).

Mundi, Hispania illustrata, tom. IV, Chronicon De Rebus Hisp.^lib, V,pag.333. pag. 2.- (2) Ibid.. tom. 1,
(1)

Flos Sanctorura, pag. 380, edit. 1583. triunfosetc. de Galicia, tom. I, pag. 310.
(3)

(4)

Palmas y

inferet

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

*^85

inferet
esse

non constare
vcl

censendam,

S. Nonam inter martyres etiam fuisse inter vicos.

Vasxus rincum

(1)
,

et

anno 1551 ferme describcns Maanno rirca 1592 Franciscus de

At-CTORE

R. D. B.

Sed hujmmodi iliatio omnino est rejicienda, maxime quod Legioncnses ecclesiam ipsi sacram scdificarunt AHud cnim est martyrium tulisse,aliud hoc vel illad mariyrii genus com.

plecisse.

Equidem insingulis fere tomisOperis Bollandiani unus vel plures occurrunt sancii quorum martyriujn e.c fradiiione populari est certum; genus rero, tempus et adjuncta mortis aut ignota, aut dubia. Inier hajusmodi martyrcs S. Nonam esse refcrendam, nemo nisi tcmere infitias ibit. Nec quis timore afficiatur, propterca quod schola Higueriana multos
sanctos Hispanos, qui

Trugiiio{2), episcopus Legionensis, qui addit sodatitium quoddam sanciam martyrem singuiari pietate proscqui. Qui scripfores, non secus ac Ambrosius Morates anno circiier 1572 (3), Padiita anno 1605 (4), Pliitippm de

colao

circa annum 1670. PauiusaS.Nianno 1725, Franciscus Xacerius de (5) Huerta (6) anno 1733, aiiique cam bealam aut sanctam nuncupani. Quibus omnibus aiiquatenus prxioerat Lucas Tudensis, siecutiXIII, utijam monuimus non ignobilis scriptor,S.

Gandara

Nonam cocans
maniur

sancti Marceiii martyris beatis-

numquam

extiterunt,

simara u.Korem. Sed hsec qtuxm


titerui,

maxime

confir-

perperam finxerit: quos inter forsan '6. Nona esset numeranda. Hic timor inanis est ; nam hiee schola, utpote circa annwyi 1600 nata, nondum in lucem prodierat quando Lucas
Tudensis, Lucius Manneus aliique S. Nonai laudaiionem suis libris inscripserunt. Atque hsec de martyrioS.^^oniXi. De lempore autem illius ne verbum quidem proiulimus : nec nosira mens est ea de re dispuiaiionem suscipere,
opej^am, deficientibus documentis,

quas ad me.^cripsit die iAjulii

anni 1879 iilustrissimus ac rcveretuli.mmus dominus Saturninus Femandus de CastrOy


episcopus Legionensis.
S. Nonio, inquii, elligies

ostentatui' in altari pr.ecipuo ecclesi^u S. Marcelli,

etinalio vetustion altari, quud servatur in saGhristi de la victoria cristia sacelii. vulgo notninali, etcujus anliquilas soeculum duodecio:

raum

B ne oleum et

celli extra civitateni

saltera attingit, et in alio quoquealtavi saiii honorera ejusdeni sanctte

perdamus.At quum scripiores eam martyrium fecisse narrent eodem anno ac SS. Claudium,

erecti.

Et

m/m

Sub

titulo S.

Nomu

invisitur

hodie in haccivitate capella prupe munasterium


S. Claudii, iu

Lupercum aliosque.id est sub Diocletiano, ejus mortem ad annum circiter 303 referimus.
Ejus
cultus
cxplicatur.

traditio fert,

eodem locu erecta quo,proutpia eadem sancta ad coalum migravit.


verbis addit
iiiustris-

ostendamus S. Nonam, centum Urbanianum decreium anni 1634 annis ante


4 Superesi ut
et

Tandem his perspicuis

deinceps cultus ecclesiastici gloria fuisse decoratam,ac proinjure meriloque in hocnosiro

simusprxsul, nostro levo nulla vestigia cnilus beatie feminie ej:hibi(i in Uhris lilurgicis repeTmfet hiec conjectura quoque erat nostra), vel
etiamnuilas sacras retiquias B. ^ondisuperesEcciese: quod nemo,qui misera fala antiquie
sise

Opere celebrari. Utique Officio ecclesiasiico aui Missa, quum hujus rei vesiigia nulla Hispani scriptores indigiient, eam fuisse cohonestatam,parum est verisimile. Sed esi quoddam cultus ecclesiastici ei delati signum indubium, nempe in ejus honorem episcopalem civitatem Legionoisem.... iem\)\um aedificasse, quod S.
Nonae dicebatuv anno 1533, circa quem annum Lucius Marineus suos de rebus Hispanis libros scribebat.

Hispanicx nocerit, mirabitur. De ea ad hanc diem agirnus, quia ejus martyrium celebratArtunis a Monasterio ad diem 30 ocfobris Tarracoueiisi, in Gynecieo Legione in Hispama
.-

ait,

NoniuJ martyris, beati Marcelli uxoris qu^e quo pro conlessione Christi capite piexa est. Ex Arfurus capui ei fuissc dempfonle hauserit
:

Cujus

ecclesise

meminerunt

tum, significare pnetermittit.

tom. 1, HispaniBe ChiODicon, pag. 649. Viage, -(2) Espaiia sagrada. tom. XXXIV. pa^'. 350 (3) i4) Hist ecl. de Espaii.i, pag 56 et seq edit. 1765.
(1)

Hisp.

illust.,

tom.

l,

fol. 138.

png. 261 ot 264.

(5)

Aiitiguedades

ccles. dc Espaiia,
1.

'6)

Anolea de Galicia, tom.

pag. 102.

'-

DK

DE

SS.

GLAUDIO, LUPERCO ET VIGTORIGO.

DE

SS.

CLAUmO, LUPERCO ET VICTOUIGO


MARTYRIBUS LEGIONENSIBUS
IN

HISPANIA

K.

1).

B.

llnica.

Cultus,

Reliqimx^

SS.

Marlvrum
et

Claudii,

Lupcrci

et

Victorici.

TiMupus marlyrii

Acla.

ANNO VEL

cccin
CCCIV.

\iIJLm
'

Lee.one

Hispania sanctorum
'

u-ucidatos circa
A/6i;,oio,

annumm^.aut. ut atiispiacet
sibi consulentes. in

sanc. MarceU. crnturn

s rr^ m -^^^ qul pe secat,ono ^J D.ogeniano pra='

Ma

Gall.cam

"f

^T/t

"^V

W lcZmmXm
anno

.tttcoTlar Ad*m^ rft conirot .. libn.sese a Bremario

.^

^^^.

se contulerunt ; ac in diceeesi caudii coenob.um ^^^ ^,.^, j^^^^ g.

An.n. cond.de-

OyCyjus

tamen originem ad annum 928 reJ-eHfanrxaliquando SS. Mart^no qius. addens illud

ZeZ7l9ZZladdiem30octobris(3). C"rfet*toc /000 T..a,.- fides m dtom


L.^n.n^,in fiuum Quo

"1 ato

1" onr^-. C-ompo(.ano, -

sls

(9), monnstcrii meminit Paschahs .teen-Ja ..m c.-ca pos^eruy. ,; ,amen

Mado-

ms

.
dio

Aanc abbatia^

con^^
Suhjitit

suum Mar-

^mncupatum

(10).

lacm aucior

LTa^r

SHi?^r=:^'-S= sr-s j=::,r=;:r^c


Zumfe^lZ

Z U^EM fuisse mppres-

qua-Jam

ecclesia oppicli

Valderas

m d.cecest
.

Compostel/ano nec in ordmihus dio.m Ufficu

sub S- Claud.. Luperc

tum e Brcmario SS Claudii et sociorum, Hquet die 31 octobris hujus Eborevsi anni 1548, ubi
f/uprpseosclericiotticiumnovem lecttonum in

vegnorum Leg.oms, CasteU^,


gonio.-

ISavarro,
,,,.. ^^ ^^_ ^^,.^^ ^,.^,, qui^cinecdc-

C/iaw^mcw^ms
'^'^y'^f,

"

"^^

,. ^,,..

===ib=;r:r;:^ *=z;s=ss-:"=r- s>


II.

col. 1343.

lom. V.
p. 357.

Ordo rec.tandi officmm dwmum Coromc. genera d Hispania anno 17.8. - <6, Yep..

pag. G77. (5,

emt. Migne.
<4

(3, Martyrolog.um Hisi^an Es,mna s.grada. tom. X\\l\

num.
.

27^ P,

i
^^ ^eqq.; Flove/-.

^^^,^-'-;^-

gneral ter

X\ 11,
p.g.

pag.

/ .^ 3

^
J^'

Espafu sagr.. tom. IV, CoVon.ca dc san Benito. tom. ^^^


p. 1S5.
j^

^^^^JZ^T^rJo, tom. X.
Xin p.. ..

- .10)
^^^.^

;^r::;"s^.r^.

b1S;;S
I,

;:

S:;.^?:^:
584. pag.

Ld,.^.

C.

Mi.ano. I>.eion.

geog.

Annaies Ordmis S. Benedicti, tom.

ad

annum

tom. XI. pag. 463.

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.

287
o^7)*"5f

Actis Legionensibus infra disputandis, acccperunt corpora illorum post martyrium et cum honoresepelioriiiit ea... in uiio loco,... ubi... sub

b/'Osium Moraies (5) b/'ac/iium. ut c/'edilur, S. Ciaudii i/i /nonastei'io S. Pdagii in Gaiiiecia fuissc oli/n /lonoratum. o

eorum

invocatione extructa

fuit

monachorum{fi(.'-

Ad

/lutic

s/iru-toru//i

ClMuWi sociorii/nqnc
offi-

'^fftcinm

nedicfinorum) ecclesia. Vcrm/i quum cl Dcus ihi propter Sanclorum inlerrcnturnbeneficia


/laud pauca /to/ninibus posuifiset, fucturn
esl ut

cuitum. augciulu/n mng/io fait adjume/do

^"'"""^P'^"/,atum.

cium a Ciemenic
proimtu//i.

Cum

VIII, Ro/nano pontificc, apNocturni II icciio IV rcs gcs/tlc

eomm no/ncn inLcgioncnsi reyno quam maxime


esset gio/^iosum.

ias brcvitcr compicctatur, ea/n

adsvi-ibcrc

Quod non
,

prxtcriit Feret

jucai

Claudius, Lupercius et Victorius, Kxncli


centuriunis
filii
,

dinandu/n Magnu/n

/'cgeni

CaMcUic

Lcgio-

Marcelli
fuieni,

ob sanctam Christi

nis; qui studio fiagruns crtoUendiv Lcgione/isis ecclesim S. Joannis Baptistte (1), quam ex
\\iiei\

quam

prolitebantur. comprebiMisi, ad Di:

gnianum priusidem adducuntur

rut^ati

autcm ab

fecit lapideam,in ea corpus S. Isidori Hispalcnsis, ex /iucu/'bc Lcgionc/n dctatum,

eo, curcontra impcratorls edictum deosadorare coutemneront, responderunt sealios deos colere

deposuit, adjungons etiam pene innumerabilcm multitudinem reliquiarum multorum.sanctorum, quas i/dcr de ossibus SS. Claudii, Luperci et

non debere nisi Dominum .lesiun Cliristum, umnium rerum creatorem. In qua lidei contessiune
pcrseverantes, abscissis capitibus, martyrii palDiucletiano imperatore, assecuU sunt. Eoriim corpora Legione, ubi gloriosa voce Dominum confessi fuerant, sepulta sunt. Nunc vero

AUquanto posi Joannes, episcopus Legioncnsis ab anno ii^Q adannum ci/'Victorici (2).

mam,

citer

abbas Sancti Claudii, et prio/-es S. Isidori ct S. Marci, ui sicciDeo impetatis et penuriaj cessationcm a supplicatio/iem publicam in oppido irarent,
1181,

simul

et

eademinurbe
cunt.

in ecclesiasancti Claudii requics-

B Legionenai institt',C/-unt,i/i.qua

/tono/ifccntis-

sime portata fucrunt corpo/'a S. Isidori aliorumque sanctorum. Sumpsit et abbas S. Glaudii,a^7 scriptor, forsa/i Lucas TwrfCK^w.corpora SS. Glaudii, Lupercii et Victorici (3). Existimo famen cultum S. Claudii socio^umque mulium increrncnii cepisse, ex quo eorum co/'pora,

Quaiuor passiones trium ma)Hy/'u/n pi'ic manibus /ujibemus : quarum prima, c codice ms.pc/'gameneo ecclcsix /net/'opo/itantc Toicta/uv, noiato Sanctorale seu Historii^e Marlyrum, a Nicoiao Antonio eu'cc/'pta, ci ex cjus sc/ieduiis a dcces.iore Guilieimo Cupe/'o Madriti
G

Inler multiptt^cia

contm

dcscrip/a,

num se/'vatur
8027.

in bibiioi/ieca /'cgia

Bruxeiicnsi num.

anno xnc Hispanicie 1211 scu C/iristi iil^,ex fiumiliorc loco ad altare majus ccclesiie cis sacrce iranstuiit Hgaci/d/ius cardinalk, icgatus pontificius in Hispania,postca Cceicstinu-s III,

Sccunda a Resindo Eborensi anni 1548 ad intexta est Brevia/'io die/n 31 octob/-is, et iectiones primi et sccundi Noctwni compieciilur. Tertia passio cx antiquo
Risco
B/'evia/'io
(0)

adstantibus scpic/n archiepiscopis et cpiscopis, duodccim abbatibus muiiisque cicricis ci laicis.

descripta fuit

Legionensi ab Emmanueie ei Hispaniic Sac/'te

inscrta. Quarta/n

Tamayus ex

aniiquis

b/'C-

Cujus solcnnilaiis documcntum sat aniiquum, siinui cum inscriptione,quarn iector confectam
s33Culo

Se/joriensi viariis Composleiluno, Hisp/i/cnsi,


et

XII incuntc mcriio a/^bitrabitur,


""^
'^'''^

i/if/'a

ediiuri .mmus.
aliisque in
locis
-^

Legioncnsi depro/npsit. Qua/-um sc/'iptionu7n nulia dicenda est sincera ; quin poiius omnes aut siffio mtdaiic aui i/ttcrpoiatic, ita
ut Toietana antiquior /ribus /diis ei purior vidcatur, uii jam ostendemus, mxUto conjectwas usu/panics. x\ec aiia quam con-

-^^

^^^^'

''^"^

Lcgioncmis

cccle-

iamen

colun-

sia S. Glaudii e

medio subiata

fuil, requiescunt

'"

trium SS. Martgrum

exuvite in ecclesid ejus-

dem

oppidi S. Marcelli. Ita ad me resc/Hpsit iliust/-issimus episcopns Lcgionensis. Octode-

jeciu/-aru/n via

ini/'i

polcsi,

quum

.sc/'ip/o,'es

cim annispost iranslationcm quarn sup/'a mcmoravi, id est anno C/i/'isti i iOi, rcconditee
fUeruni pa/'tes /'eiiquia/'uniSS.C\audn,L\iperci

de vetustissimi non tanium de Aciis sed et ct in antiquioribus jna/'f^/'ibussi/cant,

Wibus

supeistitibus iisque since/'is docu//ientis

non

et Victorici,

simul eum /^eliquiis aiior-um sanctorum, inaiia/nSS. T/'initaiissacciiiS. Martini inLegio/icnsimonasterioS. Isidori. Cujus reinosccrios fucit insv/'iptio quam in Hispaniam Saci^am tramiuiii Emmanuel Risco, Martini affirmans eam in dicio saceilo S.
serva/H. Est /lisce C07wcpta verbis
reliquia) Hluc sunt nomina Sanctorum.quorum recondlta;, videaltari sanctuj Trinitatis sunt in de sesancti Salvatoris, de Li-no Domini,
licet

corpo/^um i)'ans- p de eorujn agone, sed so/um dc Quo ce/'tio/'C g/'a lu in /loo latione me/dto ftat(non .fccus ac saieb/-oso iti/ic/'e p/-occdamus, nosicr purio/'e/n Usua/'dum. ab aiiis Soiicriics

cjusdem

iibri cditionibus

secc/'nensj,

vciiil

p/'imigenias a/'bitrabimur eas reiaiiones qum exc/npia,'i/ms com/nu/ics suni, con-

omnibus
tra

in niiquot veiut supc/'additas eas quie desunt. Quo posito, no/us anfiexempia/'ibus

pulcro

Duniini, beatie Maria^

sempcr Vu>iniis,

sancti Johansanct;E Annie matris ejus, decapite sanctorum apostolorum Petri et nis Baptista:, sancti martyris Pauli, sancti Vincentii levita;, Luperci et ViCTOBici, sancti Vin-

quior pwiorque appa/'ei, uii .m/npta. e codice To/efano Etprimo quideni ncmo nega/^ii qnatuor 7 com/nunem /taftcre o,'iginem. In iis

/nonui/ntts,pa.ssio

i,ra-fc.-emta

Toleiar.a

scripta ce/'taminis, cnim dep/'e/tendu/dur ide/n ioi^us cadcmprofessioSS. T/'inda-

iidem marigres, ad cerbum tis. pic/'icquc cxde/n


;

i/tfe/'/'ogafio-

Claudii,

sancta: Dorotea:. centii martvris, sanctie Agnetis, sanctte Engrati:c>, de


stetit

sub qua Abraham Era et aliorum plurimorum Sanctorum.


ilice
(4).

MGGXXVini

Legimus pncierea apud Am-

iisdem Adis (exnes et /espon.siones item in Tamaganis) nuilus se/'mo undc colii' cepiis aui impe/'aio/-dms aaiur quibus autconsuiibw! discrtmina: factisinima/iyres. Nec desmt

Leon, tom. 1, pag. Sandoval. Hist. de Castilla y de pag1792.- .2i Acta SS., tom I edit. Madnt. 51 301.- (4, Espa&a sagrada, tom.XXXV. 359 - t3jlbid.,p.
,1)

nac 371.

- >5) Viage a los reynns de

Leon rlc.
pag.
-107.

i^Lg. 131.

ApnK

L!6;ElpanasagJa,tom. XXXIV.

nam

288
ADCTOBE
R. D. B.

DE

SS.

CLAUDIO, LUPERCO ET VICTORIGO.


oppidi Legionis fuissc prrefectum, Diogenia- D num vero anno 303 circiter,secundumS. Claudii sociorumque inierpolafa Acta, extitisse proefecfum provincise Galtxcix, inira cujus ierminos afiquando conienfa fuit Legio. Nohis
itaque

nam

Acfa Legionensia prxsidcm Aurelium jigriculanuyn, Tamaijana Diogenianum, Toielana nulluni profcrunt. Similifcr in Legione7i^ibus ct

Tamayanis Acfis

(res ^nartyres

Marcelli filios legimus : de qua re jure ac merito nihil in Toleianis, in quibus et silefur qtw mortis gencre S. Glaudius cf socii obierint. At in Legionensibus Aciis decolfuisse S.
laii

infrmum

videtur Villegse

et

Tamayi

traduntur.

cmteris omnibus,

g Sed prfefer
alia
:

hxc Acta tndentur c.rlUisse ct ccrtamen natn Padilla et Vasxus


,

sociorumque enarranfes, affirm.ant, prior Diogenianum fuissc Daciani adjutorem, posferior, illius tegafum. Quin et Lucius
S. Claudii

narrai eos cum paire Marfie/eoctoque frafribus uno die marfi/rium passos. Ifem Huerfa dicit Claudium sociosque ceniurionis. filios fuissejunioresS. MarcelH Quic .^atis indicant his scripforibus afia etiam

Marineus Siculus

Hispania aliqucm Diogcnianum pnesidem aui adjutorcm prxsidis provincix, est cur duhiiemus ; quum iliius nulla inveniafur menfio sive in antiquis seriptis,uti in Avtis Ruinartianis et Boliandiasive in pra>stantissimis inscripiionum nis libris (2). QuiUts perspcctis, Jure opinamur in his fencbris Diogeniani mentionem nihil luminis nohis afferre. 11 Terfius c.r iis qui fcruntur SS. Glaudium etAuretHvix
effaium. Halmcritne
,

umquam

sociosque capiie da?nnasse, nomen hahet Au7-clium Agriculanum. Occurrii in Actis sinceris S. Marccili ccnturionis ; unde iransiii in

^"/^'J^"''^"^^, " ^''"' "^'

Acfa pnrfu.rissc: Sed de


loco.

his adjuncfis

alio

eiiam

Ebo-

rensitius.

sunt diamisecenda, Breviarii in prxfafione R rint. Auctor enim agens de lecfionibus ad laudem sanciorurn

Dc

Acfis Eborensihus pauca

quum primigeniam formam

Acia ejusdem martyris Legionensia,non secus ac in passionem fctorum cjus filiorum SS. Glaudii e^soc/orwm. Esi iamen discrimen. In Aciis cnim sinceris S. MarcciH diciiur agens
in inierpoiafis E aduitcraiis SS. pr.efectusproitorio, et in Aciis LeGlaudii ei sociorum praifectus super ipsam

vicem proifectorum

praetorio,

composifis.dicit .-Divorum autem historia;,consultis

veterum scri|itorum, quo! quidem uxtent, monumentis, ita in epitomen redactic sunt, ut nihiloniinus mtegr.u manere, non truncat e dissipatj:que, ut autea. esse videantur. QuiJC quidem Acfa Eborensia, si non verbis, re certe, fcre

ubique Toieianis consonant. Legimus tamen in iis tres marfp-es non tanfum fuisse frafres, qufe conditioa sed efiam legionarios milites
:

fuisseanno circiter2m vicarium pnsfecii prxiorio nonnisi lcmerc induhium vocari poiest, quum in Aciis sincerisS. Marei hvjusceili hac dignitate aucfus iegatur, Dioctciiano imperaiore, modi magisiraius, narrerebus publicis in Hispania prsefuissc Quapropter si quis opinaretur Auretur (3). lium, vicariumprxfecti pneforio, S^. Glaugionem.

Eum

plerisque aliis scriptoribus

non memoratur.

Quod vcro spectaf adjuncia qux in Aciis Legionensibus et Tamayanis prxsertim displiceni,ah ActisEborcnsibus ahsunt. Efenim in iis frustra qumiveris nomen prxsidis Aurelii quie Agriculani, Diogeniani vel Daciani
:

dium et socios morte mulciasse, non absurdam sententiampropugnarei. Verum credibiienon Hispania fuisse prseesi Aurciium iilo xvo in
fectum pnetorio,

quum

tunc nondum.proiflis

nojnina ad perfcienda Acta in aiiis recensiiis scriptionibus videntur adjccta.Dc quihus viris,

partihus hujusmodi magisiratusesset creatus. Eienim duohusprsefecfis pnetorio,in Italia sedem habcntibus,primus Constaniinus Magnus duos alios adjunxii, quoru?n unus pro Gallia
ci

Legionensium, Tamayanorum atiorumque Aetorum. adulferatio magis perspicua sit breviter esfdiscepfandum. 10 Ex prxsidum mcntionc vix quidquam Exnieniione Daciani,Dio- certi in prsescnfiarum colHgiposscopinamur.
v.t

Hisponia Treviris sederet

(4).

Nec magis

geniani,

Jampridcmenim suspicaiuscstPapcbrochius, Docianum in Actis muitoties obviam Juibens,


familiare fnisse Hispanispro quovis pncside, Christianorum perseculore, usurpare Daciani nomcn:sicut biographi Siculi Quiniianum.

Aurelium,quaprsefeclum oppidi Legionensis, adversus SS. Glaudium et socios ita se hatulisse senteniiam : quoniam, si res anfea vicariuspneberet, iiie idem Aureiius, ynulfo fectipneiorio, plures posi annos munus
credihile csi

inferius,nempe prsefecturam alicujus oppidi,


ohiissci
:

quod minus

est

prohabile.

Illiul

itaquc scripfor Legionensis,

si fuisset coseta:

neus

Mediolanenses Anulinum usurpanf {i). Quos imifafi vidcntur Franci scptenirionates, Riceotio Varo, et Sardi, Barbaro, vcrisimiiiter demjure trihueniesnccem plurimorum martyrwn iracfuum isforum.Hinc Daciani nomen hoe ioco.parum nos Juvat. Idem dicatur de Diogeniano,qui a Vasieo Daciani perhihefur fvisse iegaius, et a Tamayo aiiisque Provincisepra^ses. Puiani Viiiegas ei Tamayus Dio-

non dixisset neque, quemmonuimus, dixii scripior Toietaadmodum nus; qui verisimiiiier ex amore veriiatis,
ei

sincerus,

quum

rei

essei

nescius, uii conjectura

aut

quinam pnefecius vei pnsses sancios martyres damnaverii. Idem reciissime egif, qui SS- Glaudium et socios nuspiam
excogiiare noluii
filios

Marccili centurionis fecerii : quod supra reprehendimus in Acfis Legionensibus


S.
et

geninnvm provincitc Gallxcixprmfeciu^n suceessisse fortunaio. Quam sententiam cx duo-

Tamayanis. tamen in ipsa Toteiana scripiione, ut Toletam Passio in atiis, oliquid quod hsesiiafionem faciai.
12 Esi

rum temporum

exoriam esse suspiViderunt enim, ui opinor, Foriunaium, cor. juxfaAcfa inferpoiataS. Marceliiceniurionis, conmlibus Fausfo ei Galto, id esi anno 298.
collaiione
Junii, pag. 788.
,

Quum

mysierium,

videlicct disertc exhibeat SS. Trinitaiis rem ita nonnutli scriptores in-

terpretantur, quasi SS. Claudius, Lupercus et insimulaii Triniiatis Victoricus adoratsc

(\)

Acta SS., tom.

II

(2)

Hubner,

In-

scriplionea HiBpaniu; Christianje


Christianss, ad calcem.

Inscriptioncs Bntannise

Migne. Cfr. ll.deilort. persec.cap. VIl, col. 205, edit. (4) Becker-MarOct., pag. 30 et seq. tom. Acta SS.,

(3) Cfr.

Opera Lactantii,

tora.

quardt,

Rom. AUerthumer,

pars

II,

tom.

III,

pag. 291.

dicantur

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

289
Tronstalio

dicantur

damnali. Quod sane non adinoPrietcrquam enim quod mysterium illud ad disciplinam arcani pertinuit (1), nuHus martyr de ejus e.rpressa pro/essione, usurpato S^. Trinitatis nomine,aui
et

14

His suhjunximus retationcm Transladcin hisioriam oppugnaiionis

dum

credibiJe cst.

tionis SS. Claudii, Luperci et Victorici

anno 1173 "^" P'^f!'"*'

peractfc,

mo-

nastcrii

accusaius, aut interrogatus legitur in Actis Martyi^um editis a Ruinartio. Christiani

quidem de sp>-etis idolis ritibusque ethnicis,de neglectis imperatonan edictis postulari solemutti vero eoruni sponte profitebantur Patrem, et Filium, et Sanctuin Spiritwm
bant
:

Legioncmis ei miraculonim qux Dewi ad irium mnrtyrutn augcndam. gloriam patravit. Hisioriam quidcm Transtationis, quamsinccra inscriplio, in Lcgioncnsi ecclesiaS. Ctaudii perpiura siccula servata,ho-

minum memorix prodidit, Tamayus pervulgavit ex relatione,ad calcem

Actorum trium

martyrum
viensi.

descripta in Legcndario ms. Sego-

Deum
quod

esse

.*

imo ipsum

Trinitatis

nomen
(2) ;

Quam Tamayus

adhibuit S.

Euplus, judici respondens

res, viro intcgerrimo ei

a Didaco ColmenadocHssimo (6), illius

etiayn occurrit in Pa.isione sincera SS.

Fr-uctuosi sociorumquc Tarraconensium anni 259 (3). Scd nullum dcprchendi martyrem qui adoratx SS. Trinitatis crpressis verbis fuerit insimulaius. Quuni hiec adjuncta pristermitiat Viilegas, existimandus est aui ea in dubiwn vacasse, aui in Passione qua usus est
scripta vide-

urbis historiographo, acccperat. Istud documentum multis annis post ipsam translatio-

nem
dica-s

fuisse confectum

ejus

auctoi^em
:

existimandum est, tiisi rerum nnrrandnmm


in eo occnrrunt atiquot
et

paru7n periium
vitia, nobis in

nam

Annotaiis indicanda

quie

ea non invcnisse. 13 Quantum ronjectura consequor, scriptor


pa.ssionis

scriptorem aliquantum incuriosum demonstrani. Miraculorum vero narrationem,scriptam post annum 1173 et dcpromptam ex

tur post sx-

Tolctamc vel dux ejus non vixit


V,

culum V.

sed postqaajn Priscitlia^^^^ nisise{A),Sabellii errores innovantes,tantum in Hispania iumultum fecerunt, ut hsec hseresis omnes alias diu ohliteraverit Quin etiam alia
sR-culitm suspicio,

antiquo Breviario Legionensi, Hispanise Sa^ crte insontii Emmanuel Risco. Lector eam percurrens facile videbit auciorem, pneter plura miracuta valde probahitia, nonnulla

primo

aspectu,

incidit,

nempe

SS.

vii^m credulum olent, refcrrc, adfidem faciendam minus sunl apta.


qusje

et

quie

Claudium, Lupercum et Victoricuni tempore hsereseos Priscillianx martyrium fecisse a quoplacito non vidchatur omnino abhorrere Passionista Legionensis, dicenscos pro Trinilate pati cupiisse.

PASSIO
88.

Sed

in

hanc sententia?n

ire

non

ticuii,

tum

oh alias rationes,

tum quia
re-

CLAUDII,

LUPERCI ET VICTORICI

Sulpitius Sevei-us io),qui exordia et fata Priscillianistaj-um prolixe explicuit,

MARTYRUM

nuspiam

nitatis

fertcatholicos, licet ob defcnsionem SS. Trimultumvexaii fucrint, istorum htereticof-um gladio inieriisse. una nica traditione standum opinamur, qute suh Diocletiano et voce sanctos ^nartyres Maximiano passos esse perhibet. Quo auiem

ex codice ms^ Tofelano.


CAPUT UiNICUM.

Quapropter Hispa-

anno, difficilc dictu

esi.

In Tamayanis quidem

Legione
(lius,

in

Hispania SS. Clauot Vieloricus

hunc tcynpons Actis annus 303 indicatur. Scd modum, post plura demum sDicula notandi
adhihitum, quis non suspecium tempus Neque, lU ante diximus, ad ^nartyrii Diogeniani, definiendum adjuvant nomina inceria. Aurelii Foriunati, Daciani, idpofe
hahehit ?

Lup(wus

religionisChristiana} accusati.

Eoruni niartjrium.
F

Vcruiniamen quum

tum
cuii

Diocletiani edicChrisiianos in Hispania exseadversus


illi viri

Cum

apud Scptimam Gemiiiam a Legionem

Leffio,ip SS.

303 inchoata, finem Imvei 305. Multo vero buii in Hispania anno 304 Glaudu, Luperci, et post scripia fuerit SS. itaquidem ut ^us aucior,

narrentur,referendum est mariyrium,si eam perIbericam traditionem sequimur, ad


secuiionem,

pra.fectas provinci.u advenissct. trium virorum in similitudincm Babiloniiu

uunfatum

est ei

Cla"d.us.
^^

in-

^^^^^^-^^^

quxanno

ut Deo plus quam nitate esse propusitos b, ita placere. Tunc, hoc audito, pra:hominibus vellent
Audio iiiter vos esse fectus ad populum di.Kit pra;cepta quuj doqui sibi assumunt aliud (luam
:

V\aonciPassio,et
diciurus sanctos

pro religione, prxcipuum ?nysiermm indihujus duntaxat pridem mvltos caverit : quod mysteriumjam
illos

ohiisse

minorum nostrorum imperatorum agunt.per Hos pnecipio utmihi.qui ita


vus pro^fectus, dixit
eis in
:

censuerunt.
otficium c
essetsu.'^

Sed quia ad auditorium prxsententur

in illis partibus eosque infensissimos hostes Actis stnnacium fuerat. De/icienlihus igitur
ceris,
aliis Toletana, qum Ucet inteipolata, lectore commumsuperstiiibuspraisiant, cum candaduximus, haud abiatis, qutbus scaient,

Numquid non
?
i.

et vos

cum

unummanetis

propositmii
rf.

Tunc

Clau-

dius,Lupercuset Victoricus

qui erant repleti

pati volebaut, una Spiritu Sancto, et pro Ghristo


:

dixerunt Cur voce. et quasi uno ore pra=sentari ? Parati sunt De. pra.cipis

nos ad

auditorium
etseqq S

mendis.
AugUBtinuBadOro>ium.ibid.,coI.r.70etseqq
(1)

Schelstrate,

De

disciplina arcani.cart, II.-

(2'

Rui-

narl.

221 Cfr

1713.- .3) Ibid.. pag. Acta Mart. pag- 407. Amstl HonoredeSainteMarie.Rcflciionssurlesregles
Mortyrol. Hisp.. tom.
II.

et seq- ^'^ ^^^.^^^. I^l de la crltique. tom. II, pag, 68 August.m. tom. VIIl. pag. 665 monitonura. in Oper- S-

pag. 360.

^^

^^^^.

Ociobris

Tomus

XIII.

290
EX MSS.
e

DE

SS. CL.VUDIO.

LUPERCO ET VICTORICO^^^^j^^^^'^

majestate e. servi ives pro Irina

Sed quod intevroipse

^---'-^-^-?-^!r;= t:; ^:-;:::^scin,us.Ha.et


quem
conf.aent

~
toceUi
''c'"oircii

W^u. "^f^["i^VijLlc^ -teiq;od,nuvbetvesvivi un. ~-c.atu.est ^i ,0^.


centavionis
f.lii.in

t
.-

Tv.nitat.s flde essent

vevo in de se lonuatuv. Nos quid a tc ,..te.dabitnobis ad hovam f,:be,nuT, Tunc a.t pv.^^ .ogrdeLeamus vespondeve. ,-

am

Quod mill.a Romanovum P>-''='='=P"f. rvumimpevatovmobaudiu..tetvossol,cu^


us

^^"'

vocabulo designantur, Saturnini ct socorum, putius in Actis S. pvoconsuUbus, pva.s,d,bus aut bl ci m,nist,-, qui muni.s "^e""*;?'^ Lgistvatibus in publicis

ail

Ruina,-

.udaca, quod nobis Lupevcus Respondit Claudius,


.

nunt.aluv,

aud.ontos

^."^'^^"%j et non v.iebu Habemus in lege Videntes ..on audient ideoque


:

"j el

'^

'^^;';;f ^^

;fc

officiales.

Addit de ""

di-^seruisse

Baronium

notis

-^ diem 27 *^?
.

ad

Romanovum juJ".
dinemangelovum
tura

' o.. v.des,

"ovum

'"1"^Xu.. "^^'-"^^^JHlZa T;'^-

^fErldis Lcgioncnsibus accipimus

domum

J4'--/Ws.enonlongeaCau.
''TSatiter
sione
Pavati

modo

pvobabis. D.c qu,d

^^t,

'^^'''^''^J^^^,

in

eadem Lcgionens. Pa.sevv. tres pvo t..na

sumus Dei

ubi nunc sub pav.tev consepulli sunt, est monachorum extvucta

eorum

.n-

eccles.a.

vocatione
struerc

HabemusconfidentiaminPat.e,
etlerran.,mare ctomniaqua^

qui ec

Eran
et

fa^mm

m cis sunt

.t.s unc tempovisinsubuvb.oc.v.t geneve eorurn hom.neschv.st.ana.veligio..is de iUovum, et cum hono,e

Leg.on.s

accepevunt covpova

sepelierunt ea.

TRANSLATIONIS RELIQUIARUM ob Chrisfi

tur.

SS.

VICTORICI CLAUDII, LUPERCI ET

factoiuin

cod.

te

diliuere

limcmus peccas;nos vero non


m.i..:...-.-'

qm

Segoviensi\ ex Legendario

animam;

^^t^^.^ fectum covpus

regis i.no

H.

^'%;'-;

"

.,,,^,

p^^K nu. dicebatur

f,

lr::i.nassuvos

no;i;;Domin\pvoChvistoesse
ge-

hennam ignis laciet quam meruerunt ^s et V ctoricus, non laudem s.n^


g. nte

vestros .n qu. vos et impe.-atoves Claud.us, Luperire Tuno

ostendentes, sed locum oration.s


glorificantes,

ainguli

corf.

guls" qmbus locis Deum sunt, Dom.no vadn^eSs.on^ nomine judicti cup.e G quia pvoTv.n. ate pat. runt sp.r.tu.n. Sed / .n Doconsepult. sunt runt ta et uno tumulo

quod

.n

fe.

to est, sive

umbraculum oculorum,s.c
Is

et .pse

d^:batuvdefens.o populorum. ';"^'T'-<=t=' .ovconst.tuit nominavi,quod

vero se

Ab^n; F

n^o.

in seculaseculorum. cuiest honor et v.rtus

suos "' et J^^^ victoriis glor.osus se sus eo quod multis ergo Deus er.ge.^e defensaret. Hunc

sU^nue

A-mtn.

ANNOTATA.
septima est antiquum a Le-io gemina Sic appcllatum oimidi Legionemis.
legione Gemina Sepiima, runl scriptores {\).

utchr.stianorun, pv.nc.pum decrevtt tyrannum, qu=e e.emplo Veremund. co .-We et peccata, ut Wilizce d tem", . 1..l.ost .ta cvevera..t, Nam iste obsccenus etpejo a experirentur.

pm-a

^eTiuas

nomen
fmt a

iUuc

missa, uti Tefe-

locuiionem Imnc : In CKS ac Tamayanus, Babaomce tres ^^miUtudinem trmm pueroram


V
ro'.

h Videiur Passionisia

Tolctanus non se-

habebat, et erant iobiles concub.,.as obl.visoens ; 1"-^" ^asorores. legem Dom.ni d -mviventes, quavum unam buit ux^res adhuc adu te. .no incestu.sib. al.am sif et non oontentus peccatovum :o;cuh.tu copulav.t. Tot Dominus ,n v.vga '"''^^^_ punive const.tuens

posuitspiv.tum Alman.ov,s

"*.

"^'^'"^

,nam

instvuevet,

qua

ccepit Leg.on.s,

^ Caf '>* ^
Do,io,
Csl

^^^'^^

in

Trinitate

propositos esse.

mutuaius

esseab Aciis sinceris sociorum marty^^m, Tarraconensis ejusque verba ; Fructuosus.Augurms uhi htec ocmrrunt Misaeh similesAnania.. Azaria. et
elEuo"ius....

SS. Fructuosi episcopi

devastare, ,ta quod a Navavva; provincias Arabes, usqu qure-ulmes inter Chr,stianos et omnia d.riperet .n cujus ad nuvium Estolam Quod audiens Ve.-emunr,pa tentor.a coUocavit.

dus,

cum

exerc.tu propevavit.et

msultum

fac.ens

,1.

,.

geografloo, tom X. Mad07., Diccionario Rom. Staataverwaltung, tom.


Cfr.

W,^^^
11,

.2) 1816. pag. 436 et aeqq,, Lipsi pag. 384. tyrum, pag. 221. - (3) Ibid.,

Actarince..a mar-

.^

Marquardt,

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.


in tentoria
interfecit.

291
EX IMfH.

Almanzoris. multos de suo cxercitu


esset

Cum aulem

Almanzor magnani-

mus

desiliens, atque consUins, a proprio solio deposito aureo pileo, quem pro corona gestabat, humi resedit juxla morem principum gentis su.

medelam leguin munimine adbibuit. Huic monachi miraculum SS. marl>Tum in coenobio quiescentiuni cum AUuanzor patratum retulei-e. abillo emagilantes. ut in altiorem locum
ncgotiis

eorum

reliquias erigere dignaretur.

Sed

licet

ex animo diligebat, sustmens, px-x-lium resconfusionem ferre non usque et fugatis Veremundi militibus,
Exercitus autem, qui
tauravit,

eum

Alfo.isus pctitis animuin appUcuisset, aut conturbio regni pi-ajpeditus, aut Dei voluntatc a

urgentibus ad Legionis januas pervenerunt. Sed hyemalibus, Mmanzor ad propria est pluviis
i-eversus.
ctistat

proposilo alienatos. perncere opus iiou potuit. Quod monachi consequi uou valuei'unt, hcct nihi-

lum apudeorumantiiiuius corda habuissent, usqucad eram millesiinamducentesimam undeci-

Lc-

yioneni, solo

scroato S.

Claudii
nobio.
e

ctc-

Almanzor 2 Adveniente erpo vcrno tempore, Lcgioiterum exercitum congregavit. ct venicns e. Veremunnem, obsessam firmiter impugnavit dus autem se apud Ovctum rccepit, niorbo podagrico
prujpeditus.

mam, qua isU


4

sic est elVecta translatio.

Cum Hadrianus h Romanus papa controversias

Ejus

fitius

FerditiQHinter Ecclesiarum episcopus cognovisset Hispa- dus a cardidimittere consUtuit, qui nali Htjacin' niie, legatnm suum
illas tho auditis uniuscujus^iue pi%usulis i-ationibi.s, componere et ecclesiasticu.Ti statum dirigere

Almanzor autem captioni

Oviedo

per anni Legionis ferventer insistens, dum fere impugnassct,in porta occidentaliprima circulum hoc, secunda irruptio facta fuit. Quarta dic post Tum Guilirruptio ju\ta portam meridionalem. qui ad defenlelmus Gonsalvi, comes GaUa^cite, audiens sioncm venerat. graviter Eegrotabat; sed locum pericuU se armatum murum effractum, ad

procurasset. Cuiu isto legatioins

munere

venit

Toletum Hyacinthus cn.-dinalis .n Cosinedin, <\m postca fuit papa Romanus, nomine Cielestn.us,
et controversias

co.nponebat, et statum dispo-

.-cx nebat. ihs absoU.tis, Ffrdinandus ^Lcgionis legatumadsuamcivitatcm inv.tavU.et pustquaiu

deferri pra-cepit, ut

mortem

videret

antequam
Arabibus
ct

legatus
tur

excidium civitalis. Irruentibusque idem comes occiditur. et civitas occupatur.

urbem est ingvessus, etregis expevi.-eamorem, per aliquot temporis ibidcm .'cquietutam Lfgiunenscm vit. donec, annuente rege,
Gallicianam visiUivit, ct cognita miraculis S. RodesimU h. cujus sanctitate et Auriei.sis corpus in Ca;lla-Nova monasterio l, ii.ter sancin GalUccia, jaccbat, iUum

Almanzor portas urbis, opere marmoreo purtte orientahs, structas, et arcem pnecipuam

con-

provinciam

et

murum,
mentis
;

et cceteras turres fecit

destruia funda-

posteris una duntaxat muros et tantas turres in memoriam, quod talcs etomniasacra profadecurtavit. Ecclesias urbis crudelis rex, et cum coenobium navit impius et Lupertii et Victorici, ubi eorum
relicta, qu:i) esset

territorii

quod torum nomma collocav.t. et canonizavit conflrmavit Romapostmoduni cum esset papa
:

nus.

Dum ha3c in

impctrat SS. GalUecia agei-entur, erat episco-

SS. Glaudii, jaccbaut loco, descorpora martyrum in humili bifitico insistens. ad truere aggrederetur, equo stimulans ut portas ecclesia3 pcrvenit, equum sed Dei nutu et per portas ingrederetur effrenis, primum gressum sanctorum martyrum prece, ad
ecclesiic

viv v.rlutibus el pus Legionensis Joannes ?n, ciorum ubi era.it corpo.-a traihilatioprogenie clarus; ct iu ccEnohio erat quidam IIC/ll. SS martyvum Claudii ct sociorum maKiinus religioms abbas Pelagius nomine,

Clftudii et so-

equus cr.puit medius, etAlmanzorem Quo miraculo perterntus in terram projecit. profanitatem a se meditatam Arabs.non solum mortis piaculo militum audaciam
deiecit

disciplinu^ observator. Iste zelator, et monaslicie pra^sulem, cui mivacula ad agg.-edUur

Joannem

sed

prohibuit;

ita

quod

basiUca

c.^nobium

et

monachi

solum ab ejus et militum posterum furoribus. Cujus ut in exempti

luerunt

recensens, sepulchrum SS. martyruin patrata sacroimbre profusus elcvationcm eo lachrymali altiorem locum rum corporum ex bumili. ad solemnms ethceexpostulat;quodut facilius et Leg.olegati, cUo reversun retur, authontatem

ab

memi-

nem

spectandamproposuit.

Ammit Joannes

hp.-

dorsualecieruleum neretur miracuU et pietatis, opere fabricatum, argento coTitextum,et Arabico


C:

in reg.am scopus.etsecum accipiens abbatem, Fernandum regem Invenit : cui omaccess.t, ubi t.-actata nuntiavit. ah

Quod ccenob.o liberaliter concessit. Martyrum futuris secuhs SS. nis ad sepulcbrum convenientibus, illico demonstratur.
ipsi

peregn-

niaintevse et abbatem. ut evenientc legato, de eo bumUiter efllagitans, covporum, et in alt.orem translatione sac.-orum

causa voti

Postmodum

Almanzore, fiUus ejus e vivis sublato

locum elevationecum

ipso ageret eir.caciter

Quod

vaUda miUtum manu, Abimelech venit Legionem urbe reg.a, mceetqu^cumque superfuerant in a.quavit non auden solo
,

ictu ut audivit .'cx, devotionis

com.nutus, tliecas

n a, domos et turres, ..nsen^^^^^^^ '^'^ Huod De. ^oe^ohium attmge.-e. aux.ho, lUa sanctitat.s sanctorum ma.-tyrum
et

domus .wn fuentprofanata.


AlphonsusV
Lcffionem
rcstiluif.

podagi-.co, success^ dU 3 Mortuo Vere.nundo /\qui adhuc puerulus sub guia regno Alfo.isus Menend. Gon-lv. ex rernfo conut.s Galhecia. p.us. nob.Us. h.Ians patris placito fuerat)homo

mox ut et amabiUs, qm Legionem urbem vegn. ;auTo magis,\ttig.sset, caj;_ injur.a ad e^>gu-s sedem, qu.u Maurorum Eccl
redacta erat,

viges.mum annum,

vel

ubi uniuscujusque mavaureas expoliri decrevU, uvam includeretur, ut in n.ajorem tvriscorpus pevfectionem conrepoueretur. Omma evgo legato. vex. qua3 ilec.-evc.-at, stituta, adveniente sepulchr., veg.s Hyacintho patefecit ; qu. locum populi concuvsu, adpr^esenlia, p.-ocevum et Compostelbno. Joanne Brac.^tantibus Petvo Stepb.no re,m,Go.isalvoOvetensi,...Astur.ccns, Joanne LuSalmantino, et Zamovensi, Navavnne corpova v.s .nvisit multis abbatihus, cens et qu.n ad pcrlcc-

lav,t-

m.raculaprobavU,elalia

^:.nccessanacognovit,efl.c.t;etas.g^^^ X tvanslal.on.s, qux f t


die

9
* in edit.

ex U. o d.caU.m Uc siam S.Joanni BapUsta= et alia p.et^t^ extrux.t, et latere compactam, conc.Uum ^, inter qu^, celebre peregit opera
:

magno sumptu

^"^taurav

pro solemnitate

t.

,al.Vnisera

^^^.^l^tn
^^^^^^--'''''"^

Histiiogrnphis.

qS

Socoadunavit;

in -^^"0 habet^^^^^^^^^^^^ ab Histonog.-aphis ecclesiast.c.s et sccula.ibus ubi

l^r mTo"'-'^
invenitur n.

^^^

292
EX IMPR.

DE
t ERA M
:

SS.

CLAUDIO, LUPERCO ET VICTORICO.

D
mai J.vcintus X kalendas UBBEM VENIENS AD SUE AD LEGIONENSEM GACIONIS et fredenandi illustris memobie regis rnECES SANCTI ABBATIS PELAGII ET EPiSCOPI lOHANNIS LEGiONENSIS SANCTORUM CORPORA POPULI ET LEGIONENSIS CLAUDIl uk humiet vicTonici luperci
cc
:

Kal.

M.

XI

-.

le-

otn.

D. ** tempore add. D. B.TY. Fcrdinnndi

D. Y.
LupeitiiiJ'
Lupercii

martvrum

CLAUDi.

B.

Y. corde Salniantini

H. Y. Salaniantino D. om.D. * Duodecini

D.M.Y.

^multaque B. Y. om.D.H.Y. quadraginta

D. H. Y.
rescripto

QUO CONDITA LOCO EPISCOPO ASTOOVETENSI ET BBACARENSI ARCHIEPiSCOPO * ET LUCENSI PREmCENSI ZAMORENSI SALMANTINO * ABBATIBUS ET MULTA QUOET XIISENTIBUS CIRCUM TURBA QUE CLERICORUM ET LAICORUM DEVOTE ECCLESIE ALTARE EJUSDEM SUPER STANTE offerendona sua ibidem cuNTis nEPOSUiT ET SIMILI : DIERUM CONCESSA INDULGENCIA XL TIDUS CONSTISlMILI MERCEDE MODO OPEBE ECCLESIE BENEFACIENTIBUS SUMMUM LKG.VTUS PBEDICTUS TUTA QUAM LARGICIONEM PIETATIS ADEPTUS PROPRIO PONTIFICATUM
Ll
:

FUERANT COMPOSTELLANO
:

r.

SCIUPTO *

CONFIRMAVIT

0.

B
a

ANNOTATA.
Tamayus
jurts pubUci fecit
S. Claudii cl

dinalis,

Hisioriam

Translaiionis

sociorum
II,

m Mar23

iyrologii Hispanici tomo

ad

diem

causam episcopi Zamorensis dijudiquod memorat caiurus. Hujus concilii Alexander III in epistola ad episcopum Zamorensem, nuUa Acla Aguirrius invenit (11). 1155 Diciiur idem cardinalis pnefuisse anno
,

rvevemundus II, rex, patris sui Qb^,nonfuit proximussucIII moriuianno locum sufreclus fuii cessor. In fmjus enim qm obtUanno primo Sancius I Ordonii fraler, RamirusIILqut HuncexcepilSandi filius
967

Ordonii

nulconcilio Vallisoletano, sed illius synodi Aguirrius{i2). lum vestigium detegere poiuit h Hadrianus poniifex perperam scribiturpro Alexandro III. Qui, cathedra^n sancii Peiri
ii9>i obtinens, Hyaanno 1169 in Hispaniam cinthum cardinalem pace, misitj ut reges isiorum regnor^m, facta adcersus Mahumctanos conjunctis ad bellum armis gerendum- moveret (13). Egerat cijam

abanno HdQ ad annum

moriens anno

m, successore^nnactus est

\e-

remundum

OrII seu monachis Beest donii III Si assentiendum Viardot (2), bellum nediciinis (i) ac Ludocico
gessit

Bermundum ILfhum
cum Arabibus
,

Veremundus
996.

II

annis
'
^
.

annis 1154 et sequentibus legaiionem poniificiam in Hispania, Anastasio IV et Hadriano Romanis pontifcibus, ut episcopos plures

IV

995

Hhadjeb (3). ille erat qui c Alagib, Arabice rebus pubhcis suh reaibusarabicisinHispania functus csi Almanzor prteerai. Quo munere Al-Mansour, qui moriuus est anno 998 (4)
aiias

e^

Hispanisc, renitentes, ad obediendum archieprimati cogepiscopo Toletano tamquatn scriptore^n Translaret (14). Quir. ostcndunt
tionis

primam

legationem a secunda haud

vel 1002 (5). Ejus fUius ingenii, patrem al-Malek, vir quoque mag^ii anno 1004(6) vel 1008(7). r excepit, obiitque utrumque erat regia potesias, non

Abimelech.ahas Abd-

dijudicasse.

Ferdinandus, dicius II, Legionensis 1188. fuit ab anno 1157 ad annum


i

rex

Penes

secus ac penes majores Merovingicis.

domus sub

regibus

Acfa et k S. Rodesindi episcopi Dumiensis edideruni decessores nosiri ad Translationem

diem
1

Mariii.

morluo
et

in Hispania, d Witiza, rex Visigoihorum anno 701 successit, patri suo Egizx

Cella-Nova

monasierium

Galleeciai est,cvjus

oriyinesdescriptiefuerunt ab Yepez, Mabillonio {io) aliisque. Joannes episcopus occuparit ab anno ii2Q

obiilque
e

anno

cireiter 7i0.
(8).

Fuit vir crudehs


r
r,
,

libidinosus

Viardot{Q) secuius J. Conde, scriptorum arabicoeccponii hoc bcllumjuxta ,"um narrata. nuncupatus V, posi Veremunf Alphonsus, Leyionensis fuit,ab antio 999. dum II, rex Anno 1016 Legionem, a Mauris excisam,

sedem Legionensem ad annum iiSi. Ita

Ludomcm

Emmanucl

Risco{iQ)-

instauravii. Obiii

anno

1027.

regnwm

filio

suo

cura noialimus prxterquamquodposuimusloco Prseter Tamayum, Antointegra.

Risco majore tur, epiiaphium ab Emmanuelc et ad literam reiueditum substituimus,

n Epitaphio,

quod apud

Tamayum

invem-

rum

verba

Bermundo

III relinquens (10). gConcilium Salmaniiceme AlexandroIII concilium Salmanticensc, g

nius

poniifice, incerto

anno

coegii

^^^^^^f^ Hyacmthuscar-

^'^

et Yepez (17). Gonzalvus Davila (18) eamdem inscriplionem ediderunt. Huerta (19) dis/^ Vbiquatuor hi scHpiores ab Emmanuele ^oi qumuvi

;2) Histoire des Ait de verifier les dates. pag. 807. l3) Mores dEspagne, toni. 1, pag. 183. Arabes et des pag. 807. 174. ,4. Art de ver.f. Ibid.. tom. 1, pag. .6, Art de venf.. pag. .5^ Viardot. tom. I. pag 187. pag. 193 - (8) Art de verif., 808. - O) Viardot.tom. I, dEspagne. tom. 1, pag. 180 pag 706 - (9) Hist.des Mores (H) de verif-. p^g. 807 ct seqq (10) Art et seqq. Catalam. Hispanitfi, tom. V. pag. 97, edit ,11

d Es(13) Ferreras, Hist. generale a2> Ibid.. pag. 69. pag. 482.- .14) Aguirre, tom. V, pagne. tom. 111, part. V. sc. V> (15) Acta SS. Ord. S. B., pag. 69 et soqq.

pag
pa(r.

sagrada, tom. 523. edit. 1685.- (16) Espaiia


192 et aeqq.

XXXV

nito.

tom

1,

pag, 405.

(19)

BeCoronica de la orden de San tom. 1. .18) Teatro ecles. 183. pag. AnalesdeGalicia. tom. 1. pag. ly^i(1"?)

Concilia

crepant

;,

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


crepant,
id,

203
EX
I.MPR.

adscripta
iiiera,

in

margine eorum
toco

Victorici suffragiorura confiiJontiam Legionensis

nominis prima

indicavimus.
conceditur,

populus

malrimonia contraliere consuevit.

.\d

Indulgentia. ui

hocce

huncrilum exuquendum duodocim

viri nobiles.

aliqualenus habei speciem indutgentix qu%stuarise. Taies abolcvii Concilium Tridentinum,!Sess.XXI, dc Reformatione, cap. IX. Qua de re actum fuii in Opere nostro in Viia S. Laudovevee, ad diem 29 octobris.

cuni suisdominabus, pari nobilitate priuditis, ad

predictum monasterium una devotione convenerant. Quos .Vlmanzor canina invectus rabie ar-

morum
ritis

violentia

ab

ecclesia

eripere, suisque

catenis mancipare proposuit.Sod

sanctorummemartyrum divina clcmentiatamncphandum propositum irritum reddidit. Ex quo Ahnanzor


ille

furihundus canis ntrium cimiterii primo intotigit,

MONASTERIUM
IN

S.

CLAUDU

gressu
puit

sc repentino

moru cabaUum

cui

insidebat, subita mortecorripi, vchementer stuc.

EXPUGNATIONE OPPIDI LEGIONENSIS

Mox

ut circumfusioplebisrelatulocisauctita- 9*
rea

Ex

anliquo Breviano Legio-

tem, et beatorum reverentiam martyrura didicit, ulterius progredi timuit. Res nihiluminus commemoraUone quam admirationedignissima.Quod
illicenter

P^^P*^ a Deo

castigaiur.

nensitn Espana sagrada,tonu

prxsuraere cceperat,

licet invitus de-

center

consummare jam

studuit.

Nobilium cap-

XXXIV.
B Rege Vehemundo
ZOR.
II

tione advenerat avidus. NobiUorumplacationc rei propriae factus est prodigus. Nam ut pra:dicU

ClADES HUJUS
S.

vENiT Legionem AlmanOPIMDI. DeUS PROTEGIT

martyres poenas mitigarent emeritas ipsorum ecclesi^e pr^fatus tyrannus tentoriumsuum cum
,

iUis insigniis, quce hodie

in

apioe turris sancti

RELIQUIAS

GlAUDII ET SOGiORUM.

Glaudii erecta cernuntur, et

duodecim

pretiusi

panni cappas devotione qua potuit, ofterre curaMiUssimi Dei martyres gloriosi c.ulestis vit.
Patris imitantos clementiam, qui

Reynantc Veremundo

I nter
rietate

illa vitie

labentis exercitia

quic pro va-

rerum, pro

successu

temporum,
et

pro

judicat patienter,
oriri
facit

tamen

tolorat, et

quamvis jusU solem suum

defectu

mortahum dierum

vetustas delitescit,
ipsa morta-

obscuritas

obUvionis obducit,

lis naturae labilitas, ne diupossint recoli, facile sepelit, rationis exigentia deposcit, ut quod ad

super bonos et raalos, et pluit super ad digne ulcisjustos et injustos, licet ab infideli poenarum accrbitatem pia cendum provocati, sedavorunt. Ille vero contumax spe
benignitate

animarum perpetuitatem pertinet, numquam defectura litterarum vivacitas memoria superstitum jugi observantia repra^sentet; siquidem, ut nescientes instruantur, ut intelligentes nioneantur, et audientes universi

Gui licet sua frustratus ct confusus abscessit. Legionenses ecclesias violentis insultibus alias permissum luerit, sanoti Glaudii raonastenum

nuUis advorsis contingere potuit.

ad ejus dilectionem,

quem

in sanctis

suis constat esse laudabilem,

magis magisque divinitus incitcntur, beatorum


atque VictoChristi martyrum Glaudii, Luperci miracula, quibus in Legiorici digna recoUtione sub eonensis civitatis suburbio, in Dei noraine sita coruscat monachoruraecclerum invocatione curaviraus, secundum sia, stilo,ofricio designare temporum ordine digerentes in paginara seriem miraculorum. Gum itaque rex Vereraunseriera

ANNOTATA.
de quo anfe dixi, fuil ad annum suum rex Legionensis ab anno 982 Monachus de Hiios eum 999(1).
a

Veremundus

//,

emorluatem

fuisse virtutis

siudiosum afjirmai

(2)

conira
vttiis

Pelagius, episcopus Ovetensis,

mutiis

dorainaretur,regalis dus a Hispanis longe lateque regnandi potentiam vitai virtute parum poUens,

dedilumi^). b Almanzor, idest inmcius,

(lia

cognomirui-

vitiorum

vecordia

regnum suu; pravitatis et corruptionis nephande vivendo resperserat.


'

plurimum polluens, totum exempUs

populus sibi subdiMonaste2 Hujus criminum exigentia rmmS.CIau :<am rex quidam Sartus Deura sensit ofrensum. dii ab Al * Almanzor b in regnum Ghri-

rex, sed nomme rehaiur Mahumei), non fuit prxfuit regno Maurorum ois Al'Hcscham II eo captam fuisse Cordubensi. Legwnem ab Ferreras (4); Martam anno 996 opinatur anno 98o illtgai. vero Leqionensem cladem

nomine manzore oc ' racenorum


cupatur b

Almanzorisomv facia fuit Legionenst anno 1784 adhuc in eccksia


c

pictura, qu^ sancti

stianorum,nemine resistente,UberumhabuUadiGhristianorura terminos ferro naraniaque

Claudiisercabaiur

(o).

tum
res

passim pervagans, urbes


ecclesiaslicas cineri

stragi, credentes neci,


,

tempestate dare non destitit. Hac memorabiU asseritur, gionem veniens, eam, quia regnicaput

cuncta consumptioni Le-

prorsus

pessundare

concupivit.
et

Monastenum
sanctitatis cul-

sancU Claudii ubi

religionis

priceminere tus prtecipuus ab antiquo In eodem monasterio propobsidere prcesumpsit.


ter

probatur,

atque sanctorum martyrum ClaudU. Luperci

les dates. pg. 807 a> Art de verifier

(2.

Chn,nicon

tom.

VIV pag. XIV, DBB

466. uo-

<4)

Hist. d-Espnpne.

tom
.

IIU

Silense apudFlore/-.

Espana sg.da,

t.

XVII, pag. 308.

pag. 104.

^5)

Kspana sagrada, lom.

YWIV X\M

puc. 3o0. P r,

-XchLconregumLegioneusiuru,

Espaoa sagrada.

MIRACULA

294
VX IMPB.

DE

SS.

CLAUDIO. LUPERCO ET VICTORIGO.

MIRACILA
E.i

SS.

CLAIDU ET SOCIORllM

Ecdesia^ in Espaha anliquo Breviano Legionensis

sagrada, tom.

XXX/V>

C\PUT UNICUM.

Translalio SS.Marlyruni.

Effluit pluvia

mul.um

desidera.a.
l.bera...

^aroti

sana.i.

Mulus mor.uus reddi.ur


MARTVRUM

vi.ce.

D..mon.ac.

3Eisdemtempo.-ibus,cumHispaniiEregioubere

z)/c

INCIPIUNT MIRACULA SANCTORUM IN TRANSLACLAUnil, LUPERCl ET VICTORI


TlONt..

elebahominumusibusnecessariamuUimodaprofulisset

Uansia. Uonis ,mber

germina, ex longinqua

siccitate cuncta

f^^^^^s

coeperunt arescere, et
extitera.U
lieti,

quorum

profectu

omnes

...

P.

^^.r:^:^
poro

pis devotionis laus sit patris quidquid laeo pat. n.sevicor^avum !;;;;nditu. nV.l meritis, sed sola iioslns exigentibus

Cum

contristati.

eorum defectu mm.um sunt Unde divina ab omnibus ccepU imquod pius dederat, miseri- ^

plorari clementia, ut

quinullis

matris Ecclesia; sua vocante gratia, prolem

fil.o-

David vaticmmm rumdotavit nomine,secundum


laudandus, et unita in sanctis suis est honorandus. Et et corporis multipliciter
lis

Sed qu.a scripcordi^ sua? munere conservaret. est speciosa laus in ore peccatotum est Non oratio, quam idco non est exaudita eoru.n
:

ris;

voce men-

cum

muUi

dum

sed secunsim filii, nun quoslibet qua dicU Es ote PauU apostoU vocem,
fil.os,
:

fragilitatis non ad divinas uUque aures humamc translatioms admisU coinquinaUo. In ipsa itaque Christi, cum pev die jam sa^pe dictorum tesUum

imitatores mei sicut

charissimi, .Hos fil.os qui non solum contenti charissimos dicimus, agonist.B fort.ssimi sanlittera legis, sed velut regis. imitatores fueve cujlest.s cuine fuso dum totus gaudeat orbis, Quovum potrociniis post iUud cxleste sydus, intL-r ceteras pvovincias
fdii

affore sentirent pvaemissa miracula omnes eo.-um necessitate ipsorum patrocinia, pro communi Igitur ille qu. merita ca^perunt implorare. ca^los probibitos pluvns,

antiquis temporibus

ipse per marservi^ui patefecU Elix precibus, merita, absque violentyrum suorum magnifica mugUuque ventorum et tervore fulgurum,
tia

fulget numero, quod in duodeno apostolorum H.spaniadum mulsciUcet Jacobum apostolum,


tis suis

toniUuovum, lavgissimos

effudit

imb.'es,

Ua ut

inter c^teras urbes gaudeat patronis civiUts mavtyvum ipsius provinc'ite Legionensis
;

tellus resultaret, fvugibus et noribus hispida spem suo cultori i-edderet. meliorcmque sanantur eUam die duo vUi diuturna humiliaU
4
ca3C.tate

suovum

Claudii, Lupe.-ci et

Victovici glor.oso

Eadem eorumdem martyrum merUis

restituto

dm c^c

quomodo stolas suas nobilitatur sanguine. Qui qualiterve merced.s tinxevunt in sanguine agni,
a

sangume Domino roseo martyrii conspersas

signorum cum gaudebant lumine. Talium vi.-tus tam mcoluj, fama celeri undique innotesceret, mult.tudo causa quam advense, quovum plurima
devotionis

ipsius civipevceperint coronas, pene omnibus


tatis incolis luce clavius est.

baculo pevegri.iation.s beat.ssisutTragia. Leg.onenmi apostoli Jacobi petebat

cum

OHHO 1173
trans/<iia

Quorum covpora dum per plurima tempora

sem

adire

urbem

ct

sanctorum

inibi

martyrum f

veneratione
tessi.no

debita non fuissent habita, era Do.nini M. cenM.CC.XI. anno ab Incarnatione terlio, vegnante Hispaniaseptu:.gessimo

paU-ociniis nUenlimina petere, seque primum coepevunt. Interquosquemtissime commendare nec verba dam ex eadem pvovincia hom.nem

Legionensi Ecrum rege Fevnando, pviesidente episcopo. et sanctorum martyrum cle<;iiejuhanne

percipienlem, scililoquentem, aut ullius ve.*ba secum ad sanctorum cet mutum et surdum, suppUatria. Pro quo dum

monasterioPelagioabbate, divina

sic ,)isponente

martvrum detulevunt
citer"orarent,

Ecclesia; providentia, pi*iesente sanctie Romanie t.-anslata Jacinto legato cavdinale. hono.-if.ce sanctis suis, sunta. Et quonia.n ini.-abilis Deus in suovum merita. solet declaranda sanctovum

iUe repe.Ue

provupU in organa vocis. et pro sua sosp.tateDeum alios audivU loquentes, et


glorificantes. et sanctos Dei victoves

martyrum benef.cus ex omni parte sanus,

ad

operavimagnifioa,ipsodietranslaUonispr^dictoruin martyrum,duu;
.nulieres ciecitatis tenebris

5Quidam etiamE.'ancigena nimio tumore inutilem, dum tum habens oculum ct ipso visui
proeademmolestia pretiosorum martyrum
queoculo tam a-quaiitate quam
olficio
quo-'-

excve-

etaliiiBgi-oii

^^^

martyrum pr<edictorum adminicula sanctorum cumque devolione quam i.Uima adievunt loca martyru.n imploravent suffragia, per
:

exauditus, oculusrevetsubsidia, mirabditer est


conjunctus.

eorumdeni effectum signorum sanctorum

sibi

martyrum
oculorum

Dum quorumdam
manus

fitius

ex cont.-actione

unms

senseve adesse auxil.um. Nam orbes :et diu denegatum clar^ illico c(Eperunt veserari nupilla3recepevuntvisum.Quovisosigno,Jacmtus convenUo tam episcopocardinalis, et solemnis abbatum, quam clericorum, Deo pro

rum

quam

cceperunt persolsanctorum veneratione dignas


vere laudes.

et pedis sibi esset Iaboriosus,etnonsolum perceptis parentibus, sed etiam aliis mise.-abilis, suorum divina beneficiis, quic pro sanctorum eumdem clementia dignabatur operari meritis, lacvymosis precifilium secum deferunt, et cum martyrum ponunt. bus ante a.-am pretiosorum sanvemie coeperunt infund.

Ubiexhausta;

mox

guine,

DIE TRIGESIM.V OCTOBRIS.


fragore f(uodam puer jam saims paulo ante coepit disteiuiere artus. Mira res : qui fuerat allatus auxiliis, velocior jam parentum

205

guine, et

cum

noslrae supposita; sunt ar.e; quas .n

cibum su-

y.X

IMPH.

mite. sicque nostris adjuti meritis, sani abite.


Quicxpei"gcfacti, cuntiimo floivs. ut
rat,

parentibus laetos dabat saltus, et ad quxque opera mobilia pertendebat brachia. 6 Diviuarum compositio Scripturarum, more O^C SS.innraromatum, fiuo niagis leritur, eo odoratior redditur. Et quia carnalis

mandere

coeperuiit, ct soluti

jussum fueomni langucc


MutiCf
cus
iuv.
.rt/ta

incolumes vecesserunt.
10

Eorumdem

pivi-tiosorum niurtyrum rfliquias

quidam

clericus in

suam

et ,(lKi>tonta'

diLet:esim detulil. Ubi

libernn-

homo non

percipit

ea

quai sunt spiritus, sed mente proclivi icqualis ideo belluio terrenis inliiat, et spirituaUa fastidit,
vos, qui eslis Philo-Ghristi, et cyelestia anhelatis, quique insatiabik-m verbi Dei famcm patimini,

mulier diuturno languore dissoluta salutem desperaveral, solamque mortis horam expectabat.
Cui condolens p.'iedictus clericus, reliquias quas detulerat, abluit, ct inlirmiu potum exinde tribuit. Qua: continuo

omni

cui'ata molcstia,

signum

qua: ad laudem Christi et sanctorum martyrum mirabilia pertinent, intenti audite, ut spirivigor eo magis augmentetur in vobis.quanto avidius dulcedincm superni capiatis amoris.
talis

evidens cunctis pivx'stitit,in quantum apud Deum sanctorum mcrita pussint. Hurrciidum esl tari, quod human;e factura: antiquus hostis adco sinitur dominari, ut

humana covpora
si

possideat et

7 Quidam peregrinus Gallia progressus, dum mula ad vireooca- Legionensem venissetad urbem; sanctorum mariam
lnr

multirormi vcsania vexet. Scd

intcnta sollcr-

tyrum

Claudii, Luperci et Victorici audivit. Qui religionis

lamam

cele-

tiaconsidei-cmus, non est niiranduni, si illorum dominetur corporibus, qui dum lihevu arbitrio
uterentur,

mente pertractans bvem non esse proficuum, si tantorum martyrum omitecclesiam teret implorare patrocinium, eorum omnium suarum adiit, ipsosque sui itmeris ac

hunc

in

sua pectora

prophaiiis asci-

verunt operibus.

Quorum unus picnus

da.-monio

ad sanctorum martyrum ecclesiam dclatus, ante

eorumaram

est depositus.

De quo nequam

spi-

necessitatum lautores alTore rogavit. Gujus deprecatio in


signi

quantum

fuerlt exaudita. mirabilis

effectuspostmodum deohxravit. Nam cum devovepersolvisset votura quod sancto Jacobo


rat, repatriare

vitus diva proclamatione hujusmodi cffipit pro- vos pretiosi Dei martyres, funderc voces Claudi, Luperce et Victorice, cur in nos des;evi:

tis,

cupiens,

mulam,

cui

insidebat,

corruit, et frx'no regirabat. Quue defectis viribus vehisub ipsius pedibus expiravit. Quidestitutus posset inseculo, dum pedes socios equites non dejecta, quid qui, ma.stus extabat, menteque Occurrit i'epente potissimum faceret, ignorabat. mcmoria, quos antea, ut dixi-

ignem acflagella infevtis ? Vestram prajsentiam nequeo perfcrrc, ideoque vas quod insideo.oportetme deserere. Sic latus, est cgressus,
et

animo martyrum mus, precibus in sua vocaverat auxilia. Quorum dum nesciret nomina, oculis lacrymarum guttis
madentibus ad cielum sublevatis, sic coepit quovum multicere Vos, sancti Deimartyres,
:

homoque quem possederat, mundus redditus. dilcc11 Human;e naturai est, ut quos sincera amplectiniur. eorum gloriam ardentiovi anitione mo afl"eclcmus.Sit itaque gauduuu niiovuin gloria eorum patrum, et non sint tu:diosiad audienda
miracula.

'"^'
J**'^^''^'^''

J,^''

J^^^"^,
ftiemfestum.

quorum

intercessionibus xtevna cu-

di-

moda

exaudiie, fiorent miracula, me miserum vestraj pregratia^ et huic tantce meaj calamitati cibusnnemimponite. Interdicitui- vox smgultibus, et

percurvente. cum piunt adipisci gaudia. Fuma translationem sanctorum plurima multitudo ad martyrum convenivenl,inter ceteros mulier qmumarito domi, filiis in comitatu

dam
rim

relicto

assumptis, locum
vir

UmUu

domi

relictus

sulcnmitutis adiit- Intenecessaria domui voluit

dum

obnubilatos

lacrymamm imbnbus

surrenectit oculos, ecce illa rediviva celeritate dh^maj clemengit.At iUe tam insperata magis ccepit ilere, lite se consideransexauditum,

ad

mulam

iUicitum fuorat, provideve, filiamque,quod ea dic piioceptis ccepit urgere. ad conficiendos panes

Namsiea
tamen

die

non

fuissel translatio

murtyrum,

vacationi dicata lertia

Uominica

immme-

et

Sicdcnuo rediens ad ipsius martyres glorificare. certificatione mulam eorum ecclesiam. pro signi
detulit, et

Deum cum sociorum conclamatiombus

et

G ceream

cum

testificatione

comitum

exposuit.Quam Fratres niiraculi seriemommbus suspcnderunt, ut omnibus supcraltare ipsorum pr;csentia, qui sanctorum mar-

Qua: dictis patns bat tempurum paschalium. sumpsit, et docUi manu aqua obediens farinam voluit. Et ccce duo du;infusa, pancs .onficeiv assimilantes, mones similitudine quidcm covvos supercminentes, magnitudine

^,

nigredineveroet

Terra in
qiia sepulli

fverunf
sancti,

innotescat sigui tyrum quaerunt sufTragia. ipsorum pretiosa fuerant 8 De terra etiam, ubi secum deferens fratri corpora tumulata, quidam iectum oppresserat. suo, qui septenni languore Qua hausUi, a^ger salupotui mixtam priostabat. lectumque ex mfinnitate
tare antidotum sensit. invisum sanus processit. 9 Gern.ani duo mihtes,

luimerum super utrumquo e.ius tQuoeamque pra:acutisrostrispungerec<cpenm opuspevcussa dec.dit, rum tevrore et mursibus iinperlectum rehqu.t. nu" quod nialc inceperat,

co.isederunt.

red^clsveromatei^duniun.nibusmemhrisdi solutamvideretfiliam,quanM'-'--'tesnam languons mivata cclenreliquerut, tam insperaU

L im

quali eventu

r^

^^ anguonssui ., fiores al. vererentur pencula, eoiundem tar,s eomm violcntia majora ecclesiam, et ante mnant.rsroganctorum martyrum adierunt "" tos. cum oralionibus pernocta-

dum

Causa igitur ad vrieuio sublatam per

hoc uccident, perquuere bqmdum .ompcrta, .diam


itev.

quod jam ruUquerat

rediit. .h.quc repedans. ad sacra loca Qu.u ovav. pvo fiha: susp.tatc agens vigihas, haque exauddur. tandem

gcmmaUs

eorum aram vigiles h continuo depnmi bant Quos somno contig.t implorabant pr^esenecce, quorum clementiam
vuiebont. tes sibi astare

mavtyrum rnareddUuv Quu

men

is

sanata.

domum

red.it.

eam
pra.-

aUquod opus uUev.us que! ne sacns diebus


sumevet, inhibuit.

Quorum medms
:

fac.e

Ecce sic a.t ad ipsos amabili, voceque affabili. praesentes sumus, quoium vestvis aspectibus bciasacra continet humus cineres et ossa ha.c
tis

languoribus f.nem impos.tum. !a.tuv vestris

si

;;:c'quodiussero.duxer.t.sadeirectum.FIores

.'i.v.vor.

296

DE

SS.

CLAUPIO. LUPERCO ET VICTORTCO.


ad corpora D usiiasancfomm.a remotissimis temponbus vigiltee ad rei exemplum sunt tum est ; cujus
b Ante aram
vigilias agere,

id

cst

ANNOTATA.
Translationcm SS. Claudii, Luperci ci Vicut a Tamayo torici edidimus supra^pag. 290, Martyrologio Hispanicoexcusa fuit in
a
(1)

Martini Turonensis reliouias S. Juniani et S.

Gregorius peractx, de quibus S.


sis (1).
23. col

Turonen-

cap.U,col.924;Ub.in,cap
col,

978. edit.

Migae.

cap. 35, Opera S.Greg. Turon., Miracula, lib. 11. Martini, hb. 1. 36, col. 822, Miracula S. 821. et cap.

DE
R. D. B.

S.

SATURNINO MAETYRE
CALARITANO
IN

SARDINIA

TARIUS

I,

FK2EVItrs.
S. Saturnini

passi Plui .es SS. Saturnini

anno 303. Acta

Calaritani.
conservato ms. in archivio Lateranenm quidem ita fldehter, Sanctorum descripeit (6), et
ut ne

Acta

S.

ANNO CCCIII. Saturmni


Valoriiani

nno 303

Sunt enim j.^ Zartyriumlulisse dicurUw: senex Rornte, t[">''\.f' S. Satvrninus

sancti riri

plures persecu Hone Diocletiani Chrtsto nomine Satummi pro

menda quidem

quce scriptionis correKent,

minus jucundam lectionem (J)^ ,nscr,ps,t, ed,d,tque Quse Acta Sanctuarium

redOere '''

,e)s

ZZtut

quorur. sult Cartkagine. et quaiuor ; Uem Zlebratur d,e ii februarii (2) in Hispan^, f. > C^saraugu^tani

nims

pro- Chrislo quoqiie Saturntnus. qn,

T^tcannos

rr.eraorta

circitcri470et ^.^^m-Jamve^^n ,-a,-iss,mm evas,t,exsiat hoc opcre, quodjam utique mmus stncera.

PaZo

S.

Ibienim

Znyres

ZnZtlis ma.tyrologits vocantur ap;^l,s <3) agilur die 16 elmu>,-um festum Catart^ tta S Saturninun, qui

S.turr,,r.

^J

viges.mo SardTnia, anno

imperi. D,cleteni

imperii Dioclitiani et S. Saturn.erum secundo, tulisse martyrium quorum ""''"'' ^: num. Contra in Actis de A,xa ed,d,t, i,s quie Joanncs nius (9) et in

Saturnini, ^nno v.gess.mo in cxo,-dio lcgimus MaKimiani et consulatus

tiuste Quur.^ ZpTeamputato, martyr occubuit agalurdwSOca vidcbimus, 7estum.,ut infra est. Sed nobis de eo agendum tobr^hoc loco volu.
declaratum

Christirel.gRonem., onsulatu VIII, oh

ld"nrL-t,J,-iuJ,-efe,-tur ad consulatum oc avum^ Diocletiani et ejus

annum v.cesuuum

^ ^

Commentarii incapite hujus t.cet Zusde saico ntartyre Calaritarto, ant,qu, " 7am supersint documenta ad posteros pe,co^m

^^-

1a

encolv''"' fere >nstor.umreU.^ ':Zse. Nec monumentum ,ta S. iut


tius hactenus

^^TsTcuhVl.

discpulo ccmcnXtHcpiscopi Puspensis, a narratursanctuspriesul. ubi

invenlum

est

quam

terii designat,ones certe ,nt^ Sed h^ tempo,-um qu,dem fash^ Tenon coneldant. In omnibus gessme co,onsula,-,busfe,-turDiocletianus vmpern vigesimo. qu, r sulatum Vlllannosui decmus oetaMaxZiani cral annus imperii p,-,ma septimus. Hincpatet Z^sTeonsuiatus ZrbaPassionisMomb,-it,an^ esse cor,-W^ sc,-,pto,-, d,eens Pauto inf,-a ,-u,-sus e,-rat Maxim^anu^n

"^c^irLn
Nicomedix

Mcdiolani,
;

et

Zm
Zbi
,.,, Acfa l'd,t

Sardinia

fratribusque suis

e^taret monaster,um juxta bas,l,cam S. Sa-

construx,sse tnrnini martyris

WS. Salur-

Passtones oTres nobis innotucrunt

Mediotani Max,m,anus Item ubi se,-ib,t ,mpe,-aZb,,e,,t domicitium. Maximianum ar,no et Tores Dioeletianum '^^simo impe,-i, su,.,d -'..-.

habitasse
et

quum contra Nuome

Zmocletianus,

fX^"
..,.-

"'""""'^

histor^ns ommno IZmoaTs Arca ed,de,-unt. Te,-tiam larZaim"" docamentis aspexit >-^-^^ tTadhuc numquam De s,ngut,s Quamo^m

.-.\"iHani

qua,-um

unam

Momb,it,us,
vero

puUici facemus. n( inter omnes ^dZ,.endum. Mombritius (5), ';."(%. anticiuoPassionario.inpergameno

Zimo

jnris

""TZgUsc-iptor
Dominus sancUs

hoc

modo

.-

ecclesiis vel

chrisUan^

vel.g.o-

ActaSS.,

'-

chn.hana, tom,

:: "f pab11.

''

^" 'i,'

,Leq.->3, ActnSS., tom.


^i., tom.
1

II

:r"'M:'cf
,L:il, cor

b!

9 et seq.

3cca -

Januar., pag. ;:iL.;ens,um ,cr.pton,m.

(6,

Macn. Hierole.con. tom.

1.

DIS

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

297
esl

nis cullonbus

requiem modicam

proistitit

^ua;

pias, fere

ad verbum eadeni

ac Passio

AfCTORh

senteniia nulla/enus congi^uit aut

cum proxi-

S. Saturnini Calarifani.

me fivperion', aut cum proj-imc seqiientc, cujus


hosc verba 5WM/;Igiturquir_lam Barbarus nomine,

Qute itidem simillima est Actis S. Saturnini Tofosani : in his quippe


tegifur
in urbe
:

Saturnini fide alque virtute corum, qui


colebantur, coeperunt

de insula Gorsica genitus, ab Imperio Romanio tam Sardini^ quam memorataj Corsicic praesidatus actioncm promeruit quam in utrisque insulis uno tempore ministravit, donec ab insulis memoratis Romanum transisset imperium.
:

eadem

da^monum

vaticinia cessare,
et

commenta nudari.

artcs detefji,

omnis illorum apud j-entiles poteiitia, omnisqne fallacia. Christianonim lide crescente, decrescere.

Sed auctorem
transiisse

fallit

quod arbitratur tum


et

siam

temporis a Sardinia

Corstca
id

Romanum

Cumque suprailicto episcopo ad eccletemporis parvul.im ju\ta Capitolinm.... frequens itus esset ac reditus, saiicti viri pricsenid

medio demum sseculo V, invadentibus Vandafis, factum sit. Dein, quod dicitur Barharus Sardiniss et Corsicie simul fuissc prajses, duhitationem cuipiam injicere possit. Initio quidem utraque insula ab uno codemque viro fuit administ7'ata; nam, ut refert Sextus Rufus,
imperium, quum
scriptor sieculi

tiam sustinere
et ut erant

fallax

tl;omonum turba non potuit:

mutasimulacra.... ad sacrilepa obsequia et solicita consulrntium vota ca-peruiit in


silentio

permanere. Cuncti

ilaque

sacrilegui

superstitionis antistitos, lanta rei novitate per-

moti, inter se iiivicem qujevere. unde numinibus


suis venisset tanti temporis inusitata laciturnitas...

IV, Sardiniam et Corsicam Metellus vicit. Qui et triumphavit de Sardis, qui rebellaverPSiipu. Juncta administratioharum
insularura luerut
habuit.
:

Audiunt a quodam nostra; religionisiniminescio

00,

novam

quam

surrexisse

sectam,

superstitioni gentilitatis

inimioam. qu.u Ghris-

post suos [qua:que] prtetores


:

tianaappellaretur, et iiuleoruni
niteretur.

suorum excidium
esse

Sed addit Rufus Nunc

singulai a [suis]

Hujus etiam

lidci

Saturniuum

prtusidibus reguntuv (1).

Hanc divisionem tem-

B pore Augusti imperatoris nondum fuisse factam opinamur, quia Sardinia et Corsica, in Notitia ejusdcm Augusti, lamquam una provincia inter prorincias senatui populoque Romano subditas numeranfur{T). Nec disseniit Dio Cassius (3), scripfor sxculi III, qui, eumdem catalogum texens,nominat Sardiniam
et silentio prxfermittit

episcopum, cujus crebro juxta Cripitolium transE itu, a conspectu viri ejus exterrita (lcorum suorum ora siluisse, nec facile posse reserari, nisi episcopura iUum mors maturata subtraheret. Dein narratur quo pacto S. Saturninus Toto-

Corsicam, quia, procut utraque insula una tantum erat produbio,


vincia prietoria, vocata Sardinia. 4 Vci^uiu in Notitia dignitafum imperii, ineunte sseculo Vedifa,tU duic provincipe diversee Sardinia et Corsica signantur (4); item in Notifia quas confecta videtur circa tempus

sanus crudetiter fuerif trucidatus. Q Porro heec non panim concordanf cum ^S. Scrgii *''"'""". Passione Mombritiana S. Saturnini Catariauctor : Crescebat autem per ^^^ (.^'""' tani, cujits dicit
"'

dics singulos turba lideliuni et i-nuUiplicabantur tegrosumj^a^ apud Deum corouct; justorum. Cunligit autem in

smcera.

diebus
turba3

illis

cia fieri in capilolio

annua sacrifinerandissimo Jovi ad quod sceleralorum


hostiisconcurrebant... Et

cum immundis

hicc iUisgerentibus, adolescens

quidam nomine
suis parentibus

Concilii Chalcedonensis (5). et in alia quam nostras Emmanucf Schelstrate ex codice Vati-

Saturninus, christianai

ridei

eruditus, et Christi Domini


fectus,

fidelis

servus jam
ail

ef-

cano

siccuii

XI
:

detcripsit et in cujus folio


Iste

quamquam

annis imparihus

suscipien-

prnmo habetur
authentico,

quem

codex est srriptus de illo domnus Adrianus Apostolicus

dedit gloriosissimo Garolo regi Francorum et

dum martyrium non videretur idoneus, mente tamen ad superandiim diaboluin vcl ministros ejus videbatur esse fortissiiiius. Hic.ea ora qua
sacerdos
illc

Longobardorum,ac patricio Romanorum, quando fuit Romai (0). Sed Onuphrius Panvinius Sai-dinise a Corsica separationem mulfo antiquiorem arhifrafus. fribuit eam ipsi Hadriano, ab anno iil ud i38 Romano imperafori (7). Qum siita sint ,crravcrif Mombritiancc Passionisauctor,quiBarbarum fingat eodem tempore utrique insufiC pnefuisse. Contra reprehensione caref. si non anfe Constanfinum, {quie communis est sententia) a Corsica Sardinia
Passioni bus

sacrilegus idolurum suos complices

verbis quibusdam magicis exorabat in memoratum capitolium. quo cunctis est transitus, veniebat ad locum
:

quoJ

ei fuerat

iiecessarium. Mira-

bilium itaque suorum Deus volens etiam infidelibus populis ostendere mapiitudinem. ut cognoscerent servovum Dei pr.i-sentia potestatem

idolorum deesse, transilu t^mtum


fecit

Saturiiiiii

hea-

actionem tissimi martyris, scelerati sacerdotis evanescere. quatenus idotamquam nihilum


responlorum minister inlanstus nulluni ab eis aceipiens... Pn^pler quud iratus eorum sasum suspicatus est crificia desercns... non inaniter
aut interesse

sejuncta fuerit (8). ^ ^^^ quoque manifesfum cumdem scriptorem adhibuisse, ut notat Titlemontius (9). duas Passiones, quarum atteram, quie est S. Saturnini Totosani.Juris pubtici feccr-unt Surius{lO)et Ruinartius{ii);afferam S.

quemdainde consistentibuspopulis

Sergiiad
vero

transire. christianum. aut certe exinde potius ^m curabat, asserens (juod inquiri districtius

Quod

diem 24 febniarii

Henschenius ii2) Jam

agcbatDomini Jesu Christifuisse virtute destruut contra morem solitum abscensacriftcioquod immolabat.inconsultus de

Passio S. Sergii Cappadocis, mutatis nomini^ bus, modo ipsam quxstionem et mortem exciRom.
latini vet. illuslrati

ctum atque confusum.

berg ct Wildeck. tora. 11. pag. 162. Antiquitas EcclesitD, tom. II, p. 222.

(1)

Scriptores Hist.

aKIettcn-

tom
C8)

(2) Cfr. ;-'chelstrate,

Allerthflmer, par Marquardt. Handbuch der Rom.

I,

col. 447; cfr. Schelslratc.

tom.
,9)

II,

pag. 221. -III,

i3*

Hist.

Rom.,

tom

pag.503,e(iit.HanoviiB,160(3.-(4jSchelslrate,Op. lib Llll 232ct633;OttoSeeck.Notitia(lignitatora 11 pig. cit 109,149,163;cfr.pag 250, 255 Berolini 1876. tum pag.106. (6) Ibid., pag. 643. _(5)Schelstrate, tom. II, pag. 651. Panvinius. apud GriEvium, Antiq. Rom,,
;

Z\,
Tom
tora.

X
III

Memo.rcs ecclos.. pag.77et.oqq..233,240. - -10, V.t S3.. pag. 1+4 et%eq.. ed.t. 1702. Acta Martyrum Noverabris, pg. 650. - (U.
-

Lora.p.g.

128.ed.t.AmBt.l. 1713. Februaru, pag. 462.

-a2.ActaSS.,

_ (7) Onuphnus
Octobris

38

deret.

Tomus XII L

298
AUCTORE
R, D. B.
deret.

DE

S.

SATURNINO MARTYRE.
scelerati

Cumque secundum intentionem


si

Henschenio,co'iigcndisVitisSanciorumRom% D

sacerdotip.

intcrluisnui^nu='"^ christianorum

gyKwam opcram
exopiavit quod

daret. Ibi

nullum

iiiius

va-

set, qu;vstio fiorct.

dictum

est

quomdam

ex inde

ienspccunia numerata comparare exemplar,


Sed,

christianumiludum potuisse transire. Etsequenpopuli fueranl tes omnes qui ad sacrilicandum concongregati, Saturninum ipsum quamprimum Apoliprehcnderunt, juxtalacum qui appellatur
nis.

modo

pra' ocutis crat exscribere. cxcipiasVitam S. Georgii, episcopi

Svefiensis,quam postea cdiditad dicm 23 aprihxc c.^t causa cur iis, prohibitus fuit. Atque

Quem dum

intcrrogarent cur

secundum
non

jussionem
adveniret,

impcralorum

ad

Capitolium

aut sacrificio nuHatenus interfuent,

Boitandus aliique decessorcs nosiri ad dicm Ephysii, ad diem 13 Januarii SS. Potiti et Simplicii, ad diem- ^Qjulii S. Sym15 maji S.
mac/ii Papic,

rcsponbeatus autcm Saturninus eis conndenter Christi vexillo siguadit Jam ego Doniini Jesu
:

ad dicm 21 auyusti SS.

Lu.rorii.

tus, ejuscoelesti virtute

munilus sum, non opus


:

habens vanis

vel imet lapideis idolis inservire,

mundi

Jovis sacriiiciis pollui

quorum vosa

vo-

inconsultissime bis facta simulacra adversum vos audito. ab uno de turba vel ab veneramini. Quo beatissiipso nequissinio sacerdote memoratus

scpicmbris S. Ciselii et Camerini, ad diem 10 Papiv A cta iliustranies, abstinuerini ab Hilari Arca, edcudiseis Vitis quic,curanic Joanne exemptar, anno 1508 fuerant exc-ussc. Porro Joquod in no.stro servaiur musico, oiim fuit hagiographi FtosephiBrocchii, cetebcrrimi
inscriptio rentini, eique hicc esi facta
;

Hic

mus
tus,

Saturninus martyr gladio graviter vulnera-

Christum Doniumm confitendo. eangumem commareflundens, spiritum tradidit. beatorum

umcus, liberestrarissnnus,et Florentia: fortasse Brocchio Pisis anno 1745. Josepho

lyrum suorum choris adjunctus tertio kalendarium novembrium. Prxterea styhis Mo/nbritianx Passionis S. Saturnini rcdolet ssvuni ferreum. avctoremque non magis literarvm latinarum quam historix peritum. Nec dissimilis fuit sentenlia Henschenii de Actis S. Sergii, qua- ei ab liomme \m^ev'\Xo 'cisa fue)-ant Saturconscripta (.!) ^as ob vausas de illa S. Opere nihit prseter recitaia nini Vita in nostro
verhn
Melior Passio
est

emptus a me in Vaticana, ex quo Alius tantum codex servatur qua; in fme hujuslibn corro>a dcsumpta sunt ea, habeutur scripta. Itaerant, et calamo ibi nunc

que non

est

mirandum

decessores ^w.ftros,

defuit,m itiusquibus hic fons hagiographicus gestis adeo irandis sanctorum Sardorum feticiores ex Joannis fuisse modestos. Nos Acia S. Salurnini Calariiani ex-

Arae

libetio

cerpere possumu^.

cdendum existirnanius. Sec^ndam Passionem S.


prselo
subjecit

Saturnini Caladicecesis

dHxcscriptio,cuieditor, uti mamfestum qnamquam Praiationem. Passioni ';;^f^ est, de ^uo addidit ---, ,. iis S. Saturnuita ^.^. j,^^^^^_ Mombritianse ionge pnsstat. In ea
'

nb

ritani

anno 1598 Joa^mes


exstin;

Arca

Arca, presbyter oppidi Bitti (2), Galteilinensis, tunc ab anno 1495


cise ei

uniim archidicecesi Calaritante (3) qux dioecesis anno 1779 resiHuta, iierum anno 1828 mppressa fuii [4). Jam vero quantum conscriiaboris impenderit Joannes Arca ad
bendos De Sanctis Sardiniaj libros tres, colligi nos, potesi ex ipsis Pnefationis verhis : lUum modum, ut ne verbo ait, scribendo tenebiums quidem exeamuscodicibus atque veterum scripapponere. In tis, ne quid cx nostro judicemur quidcm non possum, quanto quo videlicet negare cum labore sudorcquc vultus opusculum hoc congesserim, multos jam pridem evolvendo scrip-

historideprefiendiiur repugnaniia, nec error morte muictatus cus. Diciturihi S. Saturnums agebai DioIII kalendas novemhris, quando vigesimum imperii et consucleiianus annum octavum.Eoctiam discrepai haic Passio

y,i_

iaium nonuirmsa Mombritiana, quod Barharum


queinsulsepriesidem

facit, sed Sardimxtanprxterquam quod prohxior tum. Atiamen,

Caiardaniwi iisdem cohiprchcnsum ac S.Saturferc condiiionihus alteninum Tolosanum. Quarc induhium est
esi,exhibei S. Saturninum

rum
dit

auctorem alterius scripiione usum

esse.

Vci^m

codicesque vetustos, ut ex densissimis lucem clarissimam veritatem hanc revocarem. Sudavi tantum durissimo scriptorum veterum silici laboris chalybem concutiendo, ut
tores

tenebris in

rumpars conferrentur in sanctum minus receniiores hrem Sic, ut tomos dumtaxat ActaS.Symphoriam attingam, afficta fuo^nt
ceie-

ui alicujus

acciid inhagiographicis rehusssepius Acta vei eosancti celebrioris

aliquas tandcm veritatis hujus scintillas eliceremus, qu;e in tam obscura oblivionis nocte emit-

qnod lucesceret clarius. Verum quamris Joannes Arca ditigcntiam adhibuerii ne a veritate iransversum unguem
teret

lumen

aliiiuod,

discederet,

iugcndum iamen primigeniam leciioticm Etcnim quemadmoditm in Proiogo dicii, a se id apposuit ut novum ordinem narratis rebus daret, novumquc lociuendi modum. ut illustris sanctorum gloria cupidissimo lectori dulcesceret.
est

eum non
.

ubi-

que

serva,sse

Augustodunensis S. Siivano Agedunensi (5) ^'. JusU pueri et S. Caprasio Agennensi (6); Parisiensi (7); A. S Jusiino Luparcnsi seu PisaApotiinaris Pavcnnatensis S. Verano argumenio post Papeno ^8). Cieierum de hoc coitegis, adbroc/iium (9) scripsit unus ex sconobis diriicillimum est hunc dens omuium quoniam ncc omnia legisse. nec pulum vitare, Notandum omnia mentis acie complecti \\cei{iO). Saturnino Tolosano ci h. Saturquoque est S.
:

nino Cataritano essepiura

communia.

Pnmo

ediia,

Nihilominus iucubratio Joannis Arcse propterea quod in ea Vifas Sanctor-um reperies, quas alihi frustra quxsocio reres. Id inieltexit Papebrociiius.quum,
8

maximi est pretii,

ad enim S. Saiurnini Tolosani Usuardo aucto diem 30 ociobris memoraiur in 1515 et Remensi et in Greveniano annorum Saturnini quod 1521. Dein festum ejusdem S. passim die 29 novembris ceiebraiur, Maximo-LuheUsuardo aucto Aniverpiensi,
translaiio

(1)

Acta SS.. tom.

lll

Februarii, pag.

461.

^2)

De

VII Octobris. pag. 823.


816. (7)

Sanctis Sardinite, inilio. sacra, i-ag. 280 ct seqq.


d'Ilalia,

(3)
i,4i

Fr. Matthffijus. Sardinia


Capi.ellcUi,

Ibid., p. 324.

- WM-, tom. VIII Oct pag. - (SUb.d., totn. XI, pag. -7 16)

tom. XIU. vag. 95 etseqq.

(5)

Le Chitse Acta SS., tom.

(91 Ibid.,

tom.

Maji, pag.

63

tom. VII Maji, pag. 8^3.

pag. 323 et seq. (10) Ibid,. lom. VIII OctobriB.

cano

: :

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


cano,
Victorini, aliisque plurilnis (1), ct in Martyrologio Manrolj/ci, inscribiiur ad diem. 30 octobris, hisce verbis : Tolosu-, Sancti Saturnini.

299
AUCTORK
R. D. B.

omnibus

Quie explicat SoUeriits, addens in his aitctariis non agi 7iisi de Translatione S. Saturnini Tolosani, cujus, ait, in Usuarquod do ponitur natalis XXIX novcmbris (2)
:

conscripta ne verbum quidem proferunl quin dc iis sitet diligcntissimus Joannes Arca. Qiinpropter .si reapxe Vitas duas S. Saturnini. riris eruditis incognitns, manibus versa-

non cst abs^irdum, quum frcqrtcnter fcstum idem ac translatio sonet. Sitne tamen hoccc
pacto confusio utriusque Passionis facta, peritiorcs dcmonsfrent.
Ideni dicenfluin
tis

Bonfantus, has aiiis qnnin SS. Futgcntio et Fortunato esse iribuendas exi^Hmamus. Ncque ea, qute ex utriusque sancti scripiio^iibus sese cxcerpsissc affirmat, lcciori proponcnda
vil

censemus, quia,prtclerqnani quod mera

menta
i'2

esse videniur,

ad

figS. Saturnini res gestas

iltustrandas nihil confenint.

10 Tertia Passio

S. Saturniiii mdrtijris nohis

Quum

inomiiibu.^, quas

memoravimus,

Barbarus,
^"''''"'"^

de Ac curix

nota,

quam adhuc nuspiam edilam

nrbitra-

Passionibus, imo in Acfis prircipuorum Sardintie


pripses,

mur,

cxstat in curia episcopa/i Calaritana,

cpiscopalis
Calaritanse.

fuiique erarata posl annum 1441, quo Eugenius IV Romanus pontifcx ccctesiam et prio-

martyrum,Occurrat Barbarus,in.<iulie quumque ipse ad acrius vexandos Christianos, jusscrit omnia rcnalia impiis
libationibusab ipsis cnn^ntibus ct rcndcntibiis inquinari, de viro illo strictim agere Juvat.

ralum

S. Saturnini

uniril

archiepiscopafui
est e.r

Calaritano. Qttod manifesium

hac Pas-

sionis inscriptionc: Incipit lufienda saneti Saturnini martyris Calaritani,cujus ecclesia et prioratus fuit unitus ar hiepiscopntui Calarilano asanctissinio (iomino Papi.

Barbarus, uti in Adis Mombritianis dicitnr,


de insula Corsica genitus, ab impL-riu Honianiu

tam SardiniiK quam memoratu;


datus actionem promeruit
'.

Corsicie pratsiin

Ejus auctor anonymus

quam

utrisque

evidenter us-us est antiquo codice, quem et manibus cersavit auctor Passionisa Joanne Arca puhlicain^. Lcgenda, cui hrei'is Pncfatioprxumle fafigitur, diri.ta cst in octo lectiones in choro fuissc lectam cile colligitur eam olim
:

insulisuno tempure ministravit. NflHC Barbnru7n priefuisHC Sardiniiv, inicr omncs con.ftni

sed

eum Corsicam quoquc

obtinuissc, disci-

mus ex

aut cayitaiam. Recentiores lcciiones breviarii partein decle S. Saturnino ex ea magnasn AuciGr non tantum S. Sapromptic fuerc.
turnini

sinceri.^) S. DeAciis {xdique in hac insuta fnii ab eo capite damvoiic, q\i(c nata (iO). Quod si quis cxistimci cum non uiramquc simul insuiam id temporis regerc

minus

poiuisse,
sicie,

is

dicat

prxsidem prius

agonem dcscripsil, sed et aliorum prcscipuorufn martyrumSardorum, Protincmpe,


Januarii, Gavini
Chrisii irucidavii
et

dein Sardinix.

Etemm

fuisse Corpaucis diebus

omnes Barbarus, SardiniiC pncses,


(3).

Simplicii episcopi, quos in odium

(iallupost martyrium^ S. Simpiicii, episcopi xdi icgimus in aitera Pasriensis in Sardinin,

Eo magis

hsec

Acta

Sardinia in sione infra edcnda, redtens ex mari submersus est Barbarus, ac

infra edenda existimamus, quum res nostri, de S. Simplicio agentes (4), nullam hujus sancli Passioprx manibus nem haberent, brevem tanium notiliam, a Ferrario concinnatam, suo Operi inseruenmt.

quod

decesso-

palriam, proin ante adventum in Sardiniam S. Defo/am irderticijussit et Corsiae prxfuit. Sardinia sii crudelissf 13 Quamvis breci tempore in crudelem scsecxhi- ". commoraius, adeo tamen Joannes ui de eo dicere non dubitaverit
buit,

Apoo-ypfiu suni Aclo SS.Fulgcntio


liuspensi
et

PasIn hocautemdiscrepathieca. Saturnini Barab Actis quic J. Arca edidit, quod sio ct Cor.ncie bamm cxhibet Sardinix simul ad IX prxsidemj quodque martyrium refert vigesimo impcrii calendas decembris, anno Diocletiani et Maximiani. S.Saturnini a Mombriiio 11 Sedprxter Acta juris publici facta, memoct Joannc Arca alias ejusDionysius Bonfantus{o) duas
rat

marArca, scndator diiigeniissimns Acforum (viy. insitum eloplianli comSardorum

tyrum

perimus,tuncmaxime

concitari ad pr;i.-lium,cum

Suicongressurus recentcm libavevil sanguinem. multo factus s.mior viss^mus pr.eses Ilurbarus san^uiChrislianorum fundendo el)ibcn.l..quc

nem, brevi tempore


misit.

commoiatus

in Sardinia,
1*

comlongissimas crudelitates immanitatesque se Turribus Christianorum Saturaverat


fjuasi cudem sanguine, explevcrat se Calari, sed contigisset, itaconcitatus exarsit. pvimis labiis

Fortunaio
fribuia.

dem
a
S.

Fulgentio recitatque monc a S. Fortunato scriptam., uiriusquescriptionislocaquiedanunullotamen hlquc eo magts libromm indicaio posscssorc

versibus sanctimartyris Vitas, alieram soluto serRuspensi, alteram

humana. Hoc utcaidibus divma perverterct et buu- solum adhisolum flagrabat studio, vebdi debebat administrationi provinciuj,cui
bitus non

dolendum

est,

quod Bonfanto non

fidem habent docti, ut ratorius (1), Matthicjus


ipsi

magnam Papebrochius (Q), Mu-

Fausmamsubincumbere. Hoc inconsus ardore Simplicium. Uci servum ac veneiens civitatem,


randum episcopum,
confodit astantem.

aliique.

Porro

haud suffragantur

priccipui so-iptores

lisministris admotis,

nullis aliis satellilibus, nulsua lureuti manu apud sc

Futgcntivei qui pervulgandis SS. operamdelibris.veliniexendocorum indice S.S^lnvmmabnv derunt{Q); nam de Vita
d.emSOoc-

ForiunaU

Ua sc

putat inexplebili satisillud exerceat,

lacturum

siti, si

munus

quod

sibi

pi-oprium assumpsere

carnitices.

Usuardi. ad (DSoIlcnus. Martyrologium stona delli S:.i(3) Gazano. La tobn9.-i2) Ibid. pag 12; Acta SS.. tom. XI Uct, p.g. 54 degna. tom. I, fl) Acta pag. 9 et seqq. Arca l.b. Il.pag.letscqq.. santos ,5) Tnumpho dc los 4511. 111 Maji.pag. SS tom

Bibliotheca

mZ
K

Lng^^6^'Mnxima. tom IX. pag. 4. rd.t. L^XXVIII. PatroI.!at..tom.LXV.coI lOlKt-m

p-U'deUcyno dc Ce.ae.'a. Ub. XII. cap. V Maji. pag. 216 6 ar-ActaSS., tom.

IV,

35". et

seqq.

s.qq

Autfurs sacrcH eleccl.a.. * 1171 et i^eq.. ; CeiUier. 13.3 I, col. ^q 1 pj^,,,,i, n,b),oth d tom. XVI. P=- '^^^;^'^,^-; Mont. 1691i cdit 20 ^i o tom V. pag -J" e 87.. Auteu.-9 eccl.. *o*France. tom. IH, pil^o- * HUt litter de a

2'et scqq.; Oud.n,

Comment. dc

s<T.ptt.

^-^;^'

VL\

272. a. tom. lUMaji. p.e..nctos ool. de veneratione erga Diss. 40 etscq. aacra.pag.XI.cap III, pag-

Ant.quUt 1^'-. tom V


17.

aT
II,

"
'c

(9-

'>

Sa.d.ma

llona della

Gazano 0- n Januar... p.g- 770 Cfr. .H. L.b. tom. I. pag- 1^9 el seq. Sardegua.

La B.gne,

pag. 31 et seq.

Haud

300
omnia vena
lia ntilnis ethnicis in-

DE
^
persecuUo orta contra

S.
7.

SATURNINO MARTYRE.

//-->

n/iniinmlo (licm 23 novembris ante-

guinari
bei.

;'-

Clu.sUanosjmp^ m Z^^^v^^L^ anno tmam ba.m ^^v raloribusDiOclctumoetMa.rumano;


qua^tahs
^P^^^^^

Passionis,\xi erat,utirefert sa-iptor alterius nisi emere, non vendcre, cuique liceret, non idetn aulalsis diis pnus immolaret. Subjicit tcrra? ctor: Impiis ergo dccretis per orbem

1598 a Joanne ^^^^.^^^ ^,.^^^^^, (7M2 narrat 5crip^o/7' Passionis S. Simplicii (5); b-acidasse primo Tw^iBarbarum pricsidcm
^^.^^

maximet[uc

discurrenin partilius occidenUxlibus

tibus. Christiani variis turmentisanic\ebantm-,et

Haud non consentiLiitcs capite truncabantur. antiquus insccvidctur ullus 7iOstric religionis
taior subliliores insidias Christianisstruccisse. tempore aposfolico in confen--

bus SS. Gavinnm, Prolum et tandem S. Simdeiii Calari S. Satui-ninum, ei Gallurcnsis provinci;xj episcopum qux plicium cum aliera series rerurn omnino concordat
.

Januarium:

ex Passionibus quas infra edemus.

Utiquejam a

ChriHianis cibo idolis auieni post S. oblato vesci nihiPauli e( Patrum plurimoi^m responsa idque lominus animo angerentur Christiani, Ecclesitc persecutores, quo durius

tionem vcnerat,

num

licerei.

Quum

anti(nnssimo cullu S. Saturniiu. Lcotiones in ejus


II.

Dc

honoreu).

De

ejus inveulione
I

innotuisset,

eos vexarent,

non tuferunt vcnditores ad


sacrifegis libationibus uti,

arbi-

el translatione.

sedut irium suum ritibus impiisconomniaad Htam necessaria taminarentur prnccepe^^nt. lia Ma,riminus,

anno 30b imperator /actus,magistratibus ommulieres nibus edixit ut cunctos tam viros quam
unacumservulis
et libare diis

^taiimpost B. Saturnini ntorfem Christianis pretiosissimas marejus sanguinem tamquam


e.ruvias fyris rcfiqitias collegerunt, et

S.

Satmm-

magna

^;;^;^-'^;;

,,.j,,.
nius,

ipsisque infantulis, sacrificare

immortalibus cogerent.et immolatis

furo hostiarum carnibus vcsci; utque cuncta in sacrificiorum libationibus inquinarentur; venalia etantepublicasbalneas quasi in insidiis collocasorrentur custodcs, qui lavantes illic homines execrandis sacrifidesque covpons ixpurgantes
ciis

rcverentiaincr>/pfa depo.menmt. S. Satm-nino Mombritianse, occiso, ait auctor Passionis toUentes^in locoubijugulaChristiani corpus ejus

proximo cum honorificentia sepultura) deejus lapidi inhsebita posuerunt. Sanguinis autem diem hunc permanet ubi et orarens usque in
tus est
:

macularent

fontes, qui in

Item Julianus Apostafa urbe. et qui apud Daphnem erant,


(1).

est.Superveniente torium christianisconstructum corpus nocte, factoque in civitate silentio,


igitur

detcstandis sacriliciis poUuit, ut qui aquis uteUeinde rentur, abominationcm participarent.

jugulabeatissimi martyris Saturnini de loco ubi christianis sublatum est, clam extra civitiitem a

tum

est, et in

quadam crypta parva cum venera-

qua; in foro prostabant piaculo replevit. Asperge bantur enim el pancs, et carnes, et tructus, et cum ccrneolera, et alia esculenta onmia. Quic gerent quibus a Salvatore inditum est nomen, mebant illi quidem et lamentabantur talia detes-

tionedeposilum. Eadem refert auctor prioris Passionis a nobis excusEC. Sed hss veneraviris pHvatis tionis signifcaiiones, uipofe a cultus ecclesiasticus, exhibittc, neuiiquamsunt
excipias templum supra beaii mariyris scpufcnon icdi/icatum :nam hic honor a pri-

modo

tantes:edebanttamen, legi apostolic;^ parentes: Omne quod in macello venit, manducate. nihil
interrogantes propter conscientiam (2). Longius quidem aliis progrcssus es.^e videtur Barba-

7nordiis Ecclesiic indtibium cuifus ecclesiastici indicium habitum fuit (0). Cujus templi in honorem S. Saturnini icdi/tcati meminit circa

mandaverit, non tantumut Ubationibus ethnicorum asperomnia venalia gei-enfur, sed etiam ut non emcre, non vendere cuique licei-et, Nisi falsis diis prius immolaC RET quod quidcm crat peccatum, nec umquam ab Aposiolo pcrmissum (3). Hujusmodi vcxatio rursus exponifnr in Actis S. Maximi,
rus,

quum

ipse

annuni 529
,

Ruspensis episcopi, hiographuset discipulus, diccns de beaiopneJuxta itey-um in Sardinia exulante s\Ue
S. F\dgenfit,
:

procul a F basilicam sancti martyris Salurnini vacantem reperiens locum, strepitu civitatis
,

Brumasio {alias Primasio)

Calaritanu^ civitatis

Anno

303 Sa-

obiit S.

turninus.

de quo posi dicendum erit. 15 Unum nobishoc restaf quXi'endum,quo sciiicet anno, quonom die S. Saturninus martyriipalmam adeptus sit. In frdms Passionibusperhihpfur gladiojyercussus anno vigesimo
imperii Dioctctiani : qui annus incepit die 17 sepiembris ayini Christi 303. Addequod in Passionibus a Mombrifio ct Joanne Arca ediiis, fertur die 30 ociobris, ei in iertia, a nobis infra edenda, die 23 novembris fuisse occisus. Licei autem Ecclcsia Calariiana S. Saturnini natalem die 30 octobris hodie cclehref, (quod for.mn ideo facii, quia illo die

antislite venerabili prius, sicut decuit, postulato, novum sumptibus propriis monasterium tabricavit.

In quo quadraginta et amplius IVatribus cungregatis, disciplina,'coenobialis oi'dinem custodivit

Addii Joannes Arca suo tempore, id cst unno 1580, stare adhuc majorem partem hujus templi antiqua structura. 17 In Ecclesia Caiaritana aliquando cullus quoddixi fuif^. Saim^nmusdiennorembris locis festum cjus die 30 mpra-Aliisfamenin octohris agebatur. Ad fianc enim diem inscripium erai ejus nomen Marfyrologio quod olim
Ulaisum
(7).
:

celelfrabatw
^'^^g^'^""
^'^^^^i^,

fuii ecciesix Sancti Mav.ritii de

Valle Chaliand

Mariyrologio

Romano adscriptus esi), videtur


eccl.,

Pedemoniio,

et

Bmsson, in apud Augustanos (Aoste) in nunc servatur in xenodochio

U) Eusebius, Histor.
cap. IX, pag. 695, edit.

de Miiityribus PalffistinK,

Laemraer. 12) Theodoreti Opera,

CorneliuB a Lapide, Commenl. in Epist. I ad, Corinth. 74. (4 De Sanctis Sardiniie, lib. III, pag. V. 25.

tom. 111. Hist. eccles., lib. IIl, cap. XI, col. 1103, recens. (3i Cfr. Mamachius, Joannis SLhulze, edit. Migiie. Origines et AnUquit. christ.tini. III, pag. 356 et seqq.;

(5)lbid.. lib.
ct
t7)

II,

pag. 33.
lib.

(6)

Bcned. XIV, De
lll,

Beatif.
8.

Canoniz.

Sanct.,

1,

cap.

num.

et

AcUSS.,

tom.

Jan., pag. 42.

SS.

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

301
auctore

^ SS. Mawniii
rolopium, oit
esse, salis

et

Lazari Augustse. Hoc martyAntoniux Gnl, origine grLCCum


protlit e.ius discrepantia a la-

supGrque

lanenses esselne hicS. Saturninus Colnrifonus, analius. Bosca etiam, qui anno 1095 Mortyrotogium Mediolanense edidit, in annotatis
scrihii

R. D.

consideretinis, si dies multis sanctis assignata quorl legituv VI kal. januarii Notetur etiam
tuv.
((

Assumcio sancti Joannis apostoli d quodque veterum quurumdam Gnijcorum opinionem provero sancti dit, utm-uditis compertum est. Cum
Augustani aliique occidentales
in eo inserti sint,
fuevit,

De sancto martyre Saturnino habemus hodieorficiumin Breviarioet liturgiam in Missali Ambrosiano verum an sit Calaritanus, an alius
: ;

Satorninus a Calarit^mo.

admodum

ambigitur.

Alium sane esse censeo, humatum tamen in basilica Victoriana. si fides Ughello tomo IV (5).
Morigio in Sanctuario et VilUu de septem ecclesiis stationalibus. Si quis vero de sua sententia
nolit desistei-e,

cumque
libentev

ad

usum Augustanorum scriptum

dicerem Mavtyrologiuni Gra-coAugustanum. Simplicitasdemum etbvevitas Mavtyvologii ipsiusantiquitnteinpvobantsimuletcomillud

ac Saturninum

hunc

Caralita-

mendant. SuhjicH Mnvtrjrologium istud una eademque manu scriptum fuisse speculi X vel

num essc asseveret.de quo hodie meminit Martyrologium Romanum, rem sibi esse sciat cura
Ferrano
et et in

Gatalogo

Sanctorum

Itahtn.

qui

XI

(i),

UndesequereiurS.Salnvmnoaliquando

monumenta

Ecclesi<e Galaritan.e,

Mombnlumi

apud Grsecos cultum Sanctorum fuisse delaaliquo priore titm, nisi /brsan ejus nomen in

Dimam

suam causam vocat: docealque, quis quo temporeex perinsigni basilica S. Satiir-in

apogropho fuerit inferpolatum, tunc enim pedibus in dlius senexportavevit iS Proponiturcl feslum S. Satuvnini socioscd die 30 quod AcUi ibo. Illud etiam accedit lentiam in odohris rumque ejus in vetusto Kalendario seecuU XII Satuvnini Calaritani apud Fevvavium, et alteel S. Sabaudia ms. membranaceo, quod pnefa-um eslMissali Amhvosiani Mediolani. rius Saturnini in Lectione hreviarii deposiio in ecelesia Amsii apud fmjus ievi, discrepant ut hinc etiam credam Saturnmum, E B Salassos, etnnnc ad recensionem Antonii Gal qui hodie colitur ab Ecclesia Mediolanensi, et in Martyrologio typis edito (2). Jam vero nec in basilica S. Victoris quiescit, esse quidom natione in Kalendario S. Mauritii de Br-usson, nec Sardum, sed alium a Calarifcuio. sxculi XII, agi ad diem 30 octobris de S. Sacoli 20 Duo asseverat Bosca, et primo quidem turnino episcopo Tolosnno et martyre, sed de humatum inhasilica Victuviana (0) S.Satuvninum manifestum S. Satuvnino mai^tyre Calaritano, non esse S. Satuvninum Calaritanum. Qnod in iisdem libris ad videtur ; propterea quod placitum falsum esse affirmare noiim : quia diem 30 oclobris S. Sainrmnns dicitur tantum iis Ecciesia Calaritana, cujus atumnis in episcomartyv contra ad diem 29 novembris Caiariianx mojor fides quce mnt Ecclesix o,pparei rfe pus et martyr. Aliud dicendum cieteris{l), se .mi palroni est habenda quam Kalendario Mediolanensi anni 1465 (3). ubi ridebimus, etiaiyinum diiacorpore, ut infra consignatur ad diem 29 octobris festivitas tam esse contcndit. Accedit quod nulla docu; , ; ;

nini,

ejusdem

martyvis

corpus

Mediolanum

axperH.

sancti Saturnini martyris,

quin alibi de celeberrimo mariyre et episcopo Tolosano mentio In Martyrologio vero Mediolanensi Bofiat.

scx,

30 octobris, occurrit natalis sancti Mediulani in Satuvnini mavtyvis. cujus corpus

addiem

mento iranslatum unquam S. Satui-ninum Mediolanum iesiantur. Haud obsurdo forsan Saturninum Victoesset sententia opinantis S.

basilica sancti Victovis

S.Saturninum S. Carolus Borrom^us


esse

tumulum habuit. Hunc Calaritanum eocisiimavit


:

rianum a Longobordis, ca>me(erin Homnna olia soncdiripienlibus, non secus ac mullo corpora, trons/otojn fuisse ioi-um martyrum

nam

in breviario

Mediolanensi Amhrosiano, pluries edito, ad octohris, subsancti athleOe diem fesium 30 opera usus U), Galesinii aliommque
jicit,

Roma in Itaiiani sepienfrionolem (8). Aitequi rum Bosca; placilum, scilicef Satuvninum

Calavi leciionem sequentem : Saturninus, chvistianis parentibus naC Savdinia nobdibus et pieeruditus, raartytus atque in iidei doctvina tempore illius insulie pr^eses, rium obiit, quo
gi*avitev edixevat Dioclctiani mq:evatovis jussu,

Mcdiulanensi... hodie colituv ab Ecck-sia quidem natione Savdum, sed aliumaCalavilano, muilommusnobisarridet. Cujusd^sptieenliw

esse

hxc causu
lanensis

esf,

quodprimo

S.

Satununi Medio-

ei S.

Satuvnini Calaritam n,oriyriuox

adjuncta non discrepant : dein et martyrii Xmhrosiantctcciioniscxordium : Satuvquod


niuus Calari iu SaVLiinia parentibus uatus, atqne
eruditus,
in
lidei

nubilibuset christiams

chvistianos

omnes ubique conquu-i utidohsim-

doctnna p.e

cruciamentis atque mtevnemolavent. secus vevo itaque comprehensus cione multari. Satuvninus

cumnon soUmi ex
cavet,

minimc idolis sacrifichnst.anum esse hbere sed msupev se


edicto
pvofiteretur, glad.o
.

manifestesumptmnest. Ibt emm fra edcndie, Satuvnus : \i^->^i^i^ ig.lur hiec abviam habemus
.-l

ex

iectione III allerius Passioms,

m-

constantevque abiil incoalum.


Scsciiur

percussus

parentibus natus, nobilihus et christianis VentmsiproHdeChvisti dUigentev educatus.

quandona^n Mediolani

penuriam disputare 19 Ob documentorum episcopo S Satuvnon ausim quonam mvo,quo

Saiurnmum ac pomisset Bosca nlium S. tndio {msse Calariinnum a Medwianensibus


honoratum, cui postea monis vel solum eis noiam,
91

CniarUanum

uipote

iiturgiam Ambrosianinum Medioianenses in Kalendario quidem Arnnaminlulermt. In apud nos servato, brosiano anni 1560 ms., 30 octobris S. Satuvnmus memoratur ad diem vero hs erat apud Mediomavtyr.

subsfifuisseni

non fuisset spernenda. forsan ejus opinio

Jampridem

JcL ei PedcmonUur,^
aovino, o,s,a

Wr/e(Mr.?flc;'*sSaturuinusc.W/-fl.SflK/i- Memoratur ...^^'y-o. (Ucct Mon^rmu. cu-ca


citti
(di

) gmda

nfl le

tom
3,

III

590. b06. nag.566et579. -(2)Ib.d.. pag. ca^cem. pag. Adonis. edU. Geoi-g.i, ad yiologium

t"'"":!
245, edit.
.

-"l

Rftcre

funzioni
'i,,.,^.
I

dellfi

M.,.,y,ol=g.um

oota ad Sir'a,il,..

?19

Sax!us.Historial.terario4yrog.,apud

ArgeU

^rrB.bi;o.t.

;..

,V,'inS.eph.,no

Da,o,i.-.. Aoas..9.pag. 11., sec.

B..Uotheca

i5j Itaha sacra, tom. IV, coi. xx.

^.n^^^ T-Sn.^:t^ w"

Roni

1735.

annum

302
AUCTORE
R. D. B.

DE

S.

SATURNINO MA.UTYRE
demonstvare volente, inservosuo se mivabilem
I)

anie annmn 1475 ^us Vitam impresserii) fidsse; nam medhm- steculum XVI via: cultus celebriorihus exmab omnibus martyyologiis
lat

Moianus, primus

nis (yM.9 memoriam C^ilanm, : k\^nd iione V.^uardi avcU scrih U pi-ovinciaioppidi.m,natale B. Satm-nmi Sai-dinii.; Diocletiani glamartyris, qui sub pevsecutione verbis in ediUone dio est triincatus- Quibus indicandum anni ioQ^pra'fi.nt lUeram Q, ad uti ad in

e prxciputs mnrfijrolo-prodens, in utraque edi-

Jov.s sapra^sentia factum est, ut sola Saturnini ab ejus simulacro acc.pere cevdos soUta oracula qui sacv.f.c.s adevant, non valeret, et omniun. responsa exqu.rere nec expectatione delusa,

''^oaLEcril.Quamob.-em

impius religionis i.'a percitus causa occidigentilium conventu, paritev ex iur. mi'nistev, aliique Chvist.am v.rtute orahaud frustva rati allcujus egredmntur. obmutuisse, Jovis .dem absenti obviam facti, ut i-..^Saturnino non longe

clm

seseilliussanctinotitiamhabuisse,

Prfcfatione, ex quodam Post eum numino ad viUindam confusionem. addiem quoque^^ octovenit Galesinius, qui anni 15/8 dibris in Martyrologio Romano sancti Saturmni marcit
:

martyrologio quod non

G^sa.-umcontemptoremeumcnm.nantu> a. eodetrectantem cornpmnt. Ad

rum saci-a olnre quxSaturnmus Abs.tm.h,, ?ar.deos;egoen.mDomimJesu


:

Calari

in

Sardmia

persecutione, concertyris, cujus, in Diocletiani


lalio

Chr.st. ^ex.Uo mun.tus sum; non virtute signatus, ejus coelest. idolis .nserv.re v 1 va,.is et lap.deis opus habens

^^;^~

dem
gio

eoccerpsisse e

Quani tauGalesmtus se subjicit in Nofatio^i^bus Marfyroiolibro scripto. Hem in


fide

tuenda

illustris extitit.

nmund.

sum

Romano anni

1583 legitur

Calari

Sar-

enerami.,i. ejus verU que gentiles ne

Jovis sacrificis ?""' ''";tca man.hus facta s.mulaua vos ipsos vestris verbis acrius .nd.gnat., Quibus

martyris, dinia sancti Saturnini tvuncatus est. tione Diocletiani capite


,1

qui

m persecuAddit Ba-

anni 1586 hoc rrmius in cdilione emendata ejus Acta mnnuscnpta, Accepimus

exemplo Chr.st.anoimman.a 3"-l- -P:: n'umes augeretur, Intractus ';>"." plica comm.nantur. hrm.s ^ in Cbvist. coniess.on animus restitit, ac .ara.nK. pu. Uarb=u-o

fmnn

sime perseverans, sub


side

annotatum

imperu Dioclepas^usnue habetur anno vicesimo

Ui,
bris.

terfo kal. ejus consulatu octavo,

novem-

tom. AliaActa babet Mombritms ejusdem Fara de rebus Sardmue. Sanct. MeminU Sardinia mentio habeDe basiUca S. Saturnmi in episcopi Ruspens.s apud tm- in Vita S. Fulgenti. insisfens. bcrSur.umtom.I. Baronii msiigus in Catalogo Oe30 octobris
rarius,

IMt.

ad diem

abscisso capite coronatur, kalendas novernstoonium relinquens, tertio Diocletian., eonsulatu imper.i br rnno v.gesimo tercentes.mo epocha, Christiana. elus octavo: decimo nono. tertio a}taUs su.e Exstruiiuv a fidelibus reverenter ipsi L.CT. III. Ejus corpus 2 de basilica per silent.um ,.oc . socra. parva civitatis crypta i .n inde locun. transtertu, nonitur atque in eum
,

.llust.e f.de,

hreriter neraii Sa^ictorum Itaii^, Asf per tofam Sardimartyrem pnedicat. Saturnim c//s niam ci prfeseriim CalariS,

sanctum

nuo u

'pr.mun. m.tio.-a

tempora

sort.t,

sunt ca-

riic" titulobeat,Sa.urn,n.
e' arinjuvia

.nagn.fice extructa,

pnscfarus fud aljam inde antiquitusvaide dia-ccses peraaue nuncomnesioiiusinsutie in Officio propno nravif. Quin, uii legimus

mums s..CH.v.ubi Dom.nus ,.T B.s,uc. D.0 exuv.as 1. ,llustrav.t maximisque signis ejus volu, oorpor.bus consoca, rumque martyru,n XV Pont.
.

nunc matemporis vindicata, ET...M

Calar.Una. urbeafi maW^re;v,interpra3cipuos Kaiendavel eiiam, uti in bi<; patronos col.tu.-, patronus maxi1845, est rio Calaritano anni Calan sub adde quod ejus festum agdur inus octava. Leciiones classis cum ritu dupl.c. pr.m^ dericis promnaarum ecofficii quse a divini
-.

Gregor.o Sequut.s .nde tempor.bus, gubernante pr P catl.ol.cam Eccles.am sub alt bas,l.cu=, ejusdem

tl
fuit

Lm

sacrum corpus .n ma.quod ad orientem vergit, uornat.ssime -uU.to -P-

maximan,

r.^0 monumento

eccles.am Cala,,tanam nioxque ad majorem


l.t,t.a tra..s a

Turriianx reciclesiastican^m Caiaritana^ subjungimus, non tantum


et

fng^nTpompa populorumque

um

tanfur, Iwcce loco


ej'hibent,

S. auia nobis uno conspeciu

Saturniii.

Idam
vert-

elegant,ss,me recondi tur in oratorio ejusdem .nter prx-cpuos e^ qu nominid.cato,et

ext,ucto,

sedetiamquia

nihii

quod cum

tate cerfo

histoncis addisseruimns, piura monumentis

dum

videtur pugnef, in eis occurrere Passioniims, de qmhus modo oontra in

totius Sardinia. al.a,T.m- F urbis patronos, magua colitur. mie sentium veligione tiilSaturn,,,, ea:uvns Corpora plura s^outa de S. Pe,ta inventa ineunle s.vcuk, Sardini" siluerunlj quum ccce

omnes XVII iis

S.Satuminus

''V^Cect'i. Satu.-ninus, Calari, noa parent.bus p.etate ac Sardi..ia3 urbe na.us,


bilitate

meti-opulitana

Fratri coadjutor. temfariani Nan-ant enim

invenfis inc-edihiliter

gavmsunt Ca-

in ineunte

sk"'

cuio

XV n

Cum

pervasisset, ac in eadem c.v.tate ea.n provi.iciam recurrente die quo an.iua n.a.ime grassavetur. in Calar.tano Gafestaetsucr.ticiaJovi peragere consueverant, eovumdem tuvba^

educatur m fide. Maximiam persecut.o autem Diocletiani et


conspicuis
dilij^e..ter

F,'ancisco 1SL(^ Jesu, quibusnamHortotano,a m eectesus

neoruis^e recclatum

fZlMmia.
Zes

ibi

oua '^a'lpsu.lrncti mart,r.s.

.dcposita fuisse prueterptures alios sanctos

otim Sa'urn.n, suburbana CatarUana S^

quiescerent bene mult>marccctesms erat scpulli. Has inter

DitoUo pupuU

ductam, qua^ Sacva vocabaper vium a Solis fano .nuuolandumJovi.nejustemplumconVHtur ad detestatus nobil.s adonerunt. Hanc impietatem

InvesHgatione facta.sepui ci,cus Horlotanus. cum ossibus, 9'f notorum tnscripta e,ant

fr-^^^f^,

ZTnLutta

.
itn,

exovabat, ut lescens.Deumoptimum maximum magmtud.nem ostendens, .TiirabiUum suomm

sanctorum atiunde Z^enerunt imlagatores

itcm (tum

tum

ZZeectesi.sAttratreeentasepu^^^^^^^^^
b ossibus, signala tUeris

9-'

-f'

suaa radus diss.pavet. etb...cormn tenebras lucis


a..te

Jam vevo cum

fac.em ejusdem tcmpU pro-ac prec.bus an.mente Dom.no, grederelur. ipsius


( l
,

plLus

Esquicet,archiepiscopusCalar^tanusl^).Sera Bonfant (3) Esquirro (2), Dionysius


los santos del

f""f

Relacion de

:U ei seqq

i2

pag^ invcneion de los cuerpoa santos Caller. 0; Trmmpho de Santuano de

reyno de Cerdena

interpreiantur

DIE TRIGESIMA. OCTOimiS.

n03
^^^,.^.^^^^^^
^^^,

in kanc interprelaniur Beatus M artyr. recumrunt, sententiam ire multi cruditi{i) Ueatu.m literas b. m. non significare
dicentes

Vemm

28 Cuin horum pignorum translatio ad ecclesiamcathedralcmpostaliquotdiesfacienda


esset,intcrea,ne

^^^^

^^.

iisxdlumdanmum

afferretur,

atli

cirdter

Martyrem, scd Bon;e Memohi^. In utramque partem acriter dispidalum fuit. Bonfantii, quum aliis in augendo sanctonim Sardorum

numero
iores

longius processisset iibrum Inqum Hispani eocpurgandum esse censuerunt.


,

Calariiani muiti nobites. cierici, et Capuccini 16 prope basiticam exculjias egeruyit. Die vero archiepiscopus, magistralus, multi octobris, popiUus, mavlerici et regutares, atque etiam gnapompa ct continuato agniine, invenia ossa

XII.

Hac

his dc causa dccessores nostri, agentes de moderalione recens detectis sanclis, niagna arhisunt, non suum esse litem dirimere usi Franciscus trali.prieserlim quum cardinalis

ad ecciesiam cathedroicm deduxcrunt. Con-

monumentendii Bonfantus Ciaiulium qui Saturnini posuit, fuisse tum in honorem S.


Siccuto

IV cpiscopum Calarilanum
est

(8).

Barbcriyms Botlandum moneri

jussisset,

quo-

minime
rci

assentiendum

nam primo

Cxn hfju^

venditarum Sardi recens exuvias reperissent, tcmere in Opus nosrcntque ut sanctos, eos ne donec constet, quoi Ecclesii^

innulium aut docuyncnium aut aucforcm {Q),Petrus Martidicat; dein Feiix Malfhcjus

trum releramus

Roman
sit

eorura de his sententia sit, aut nisi publica ab antiquo veneratio satis martyrium et
aliunde explorati
ct (2).

Coppetm(10), MichaeiGazano{\i),Josephus cpiscoporum Caiardaaliique,qui vel


letti^i^i)

noruynseriemiexuemni, vei insui&i Sardmm silenlio Ciauhistoriam sacram scripsemnt,


diuinprtetermitfunl.AssermderuditiinscrtpEcclesix .sfecida tionem nulio pacto ad prima sicculum XII fuisse pertinere, sed potius circa cccicsiic Sardimai incisam, postquam muitis Papebrochius, fuerunl, jubenlc
uti osicndit

,ins
tis

erudi-

20 Quod

fccerunt Lucas Holstenius, bi-

visa sunt.

suspeda j^noihecai Vaticanije cuslos (3) et Ferdinandus Itaque satis ug/^eUus, auctor Italix Sacrai.
et cssejudicavere Bollandus, Henschcnius (4) Vilas Operi Bollandiasolas R Papebrochius has ex epitaphiis no inserere, qux aliunde quam aliis petierunt ut habercntur De

Victore

Papa

III,instauratw rcl icd ificat a.'(i3).


isto

Su^picor cquidem Claudium


S.

aivobasdicx

innotuissent.

excusati, Pneterea sisset apostolica sedes.


fuisset de his

donec sensum suum

ciarius cxpres-

parum

utile

disserercquum nihil nisi eorum Hornomen aut ex reveialionibus Francisco sepuicrali esset notolano factis aut ex iitulo ab tum nam qux dc his scripsit Bonfanlus somma (5). Nuper, eruditis passim dicunlur XVI, concessum est, pontifice Gregorio
;

optimc deca in ejus honorem fucrc S Saturnini ossa, duai

fuisse vci rirum Saturnini vei prx>positum mcritum. Quo tcmpore iransiata

allcra in cccicsta inchoatic sunf sodaiilales, anliqua basiiwa S. Siturcathedraii, aitera in fala nescnnus : sed (14). Quancm quidem
nini

id

patronum hoc ccrlum,Sardinitcmefropoiim Etcnim dte suum hodie, ut olim. rcnerari. sodalitas juventutis camoi8 junii
lic^c

Tur^-itarur, aliisque pluribus fuit Calaritanx,

anni\m,

B.

Saturnini

scpxdcruin
(lelectuni
fuit.

festum pluEcclesiis,ut quotannis celebrarcnt locis in. rium eorum, quorum ossa multis XVII inventa sutx Sardinix ineuntc saicuio redeamus. fuemnt. Jam ad S. Saturninum martyris exunx, prtc27 Vt hujus sancti Esquivel,archiepiscopo Casenie Francisco de comitabantur plures canonici,

ipso constUula /ud Calaritanj! canonicc rciiquiiC coiuntur, sacelio quo S. Saturnini nomine fuit insiatquc gloriosi martyris

gnita

(15).

laritano,(que7n etclerici,)dclcregulares, aiiique presbyteri septcmbrisanni iQ2iprvmum gcreniur,die 22

PASSIO
ex lihro

S.

SATURNINI
Arca de
^

CALARITANl MARTYRIS
.loaiiiiis

mvenius iapis, laboratum fuii. Dic 12 octobris epiiaphium (6): cui inscriptum erat hoc

Sdiiclis Sardiiiiic.
SANCTUS....

TURNINUS CARALITANUS

PR^FATIO

fl.

Dein die sequenti, 13


arca

marmoreummonumentum.
omatissime
sculpta
:

octobris, defectum /uit et postridie ipsa


(7).

Monumento

hssc inscripta erani


IN

,lovon,,suum s.S^in. Suara pagan.s concelebruntibus non quo in has ,;,,,. Saturninus f(. natale celebrat sed quo in claristenebras est ingressus, mundi nnn,lucem asccnJit e tcrra simara c<Blorum requK.,
:

HOC TliMPLO >}* JACET BTMo ET STM


S.\TURN1NUS CIVES

m um in ccelum, a frequentUaborc oOitenUt.onibus ad qu.eten,, a sempiternam, a non ex>le>. deUcas, cruciat,bus ad anim.
por,s

mas quidem
VIII.

QUE VIXIT ANNIS XVIUI.


J,

ET MENSI. V. ET^DIES CON ET EGO CLAUS P"l .MDO NOVEMBR. LOCAVl K. XXVmi

duraturas a. nuxas, sed perpctuo et glor.an. pe corona... stabiles, ad triumphi Laborant pagan, i'""'^et
rue..c>..m.
;

.s^
.,

ille tal. ibus Jov, exutus hosti.s turba, sejung.devidcns. M.scetur oblata

sol.c.tua..>e,Jeambulat

V Maji, pag. a, ActaSS., tom. Diss. LVUl. col. 17.tal., tom. V. tiq
Lbruani,pa,.XXl.

129.2,

_ M

-M

"7*;"'^Acta SS
,

tom.

,10,

Sardcgna, Storia eccles. ii e^ pag. ,stna,on, ed aBgiunte

tom.

III.

pag^^

/^,-!,,,,.,,

(4)
.

ni

111 Maj.. Cfr. ibid., tom. tom. Storia ccclee. di Sardcgna,

^'^' Y/^^^-^rifr P 'o. Ur_ V^ ?;;. 4.6.


11,

ferr-lB ?^^'
A
-

pag. 347 et santos dcl reyno -.rntus. Tr>un.vlfo de los

1.1.

\ll cDVI,pag-300.-^7,Ibid.,E84UUTO,

tur

DE
304
r.x lupB-

S.

SATURNINO MARTYRE.
argentum
faciimtea
> auiura, et ..ra

tuv iUe, ut

uni Deo Cap.tur animo Ghr.sto Jesu, "e^Teno paganis corpore, excitatur coelest. pr.em.o. exterritus suppUcio. terricque esl animo Supe.-atus corpore, victor vebitur ccelo tr.umpho. demanaatus sepulchro, mol.untur et ccedem. Itaque dum ist. cruciatus .ergo die> ccleb. suum .Ue celebrat diem. Aspice sanctus frequentia, dum
;

adhmveat solas sibi communicans cap.tur um Deo s.tellUihus,


.

illis eic. etc. Simiies

f.ant qui

D
idola adorari jubet.

et

omnes

qui conf.dunt

e,s

SScdtanta

ca^citas

animoram, ut ,Uos non

m^,^'

,.efug,ant.

Pcr omnes montes qu.dem ^t.p.tes, religio. Quot

auUm^ maiestati aptandos .JJ^eq.^ ^^a^s,^ , e, -ne sV^vas

--

^^"^^J to ^^-;'

,,,,

*8ata in edit.

;,^,^, ^,,

rr::^::::';!:^:^tadeormn.

tatem Adest .mp.orum

mandato truncatur tyrannorum

adest bonorum: non desu.it maisti. Si tabescunt iUi, la^tantur muU.tudo expectantium chori, non deest lo.-um
;

si.nul. fidclium congvatulantium tunc ^e pe ato turba, nunc exultant.um:

-^^-l:

nuUus sapor.s

capituv sen^^

.,;*

hahitare divi-

tium Gala.. "^^^^ ' vum. nunc conf.d.-.Uium. '^^^! semp.ternam ascendit ccelo mortalem lucem, .n parent.bus terra, novam gloriam nobiUbus mor.bu. Juven.s .utate, sed
:

prandis

an.mo excelstatura corporis parvus &, s.b. spretis opibus, veras ientior. Mortabbus sit passus, breQuonam modo elabo.-avit copias.
:

"uonbus

ccBlo.

lud,bria, racle

vis infer.or

Martyvolog.o ..L.festabit bystoria ex


c, et

utDeum summum
M.uor
,nfel,c.tas

poterunt ,^ ^^bmisse. sa ^"J excolere et adora e


reve-<1^'-^*"V"^" ^'.b ,et et

Romauo. Surio

codice antiquo d.

*r"i:::u;^":.M'^:ventr.e. St"^t^'^ '\ ^

--"--"'
Deum

ANNOTATA.
scripta, ut a Priefafw fint Arca. eai ab ipso -Joanne quo i^ln Pscudofulgeniicde

legenii

apertum

r:::

-----^"-"Sed falsa numinasper.


nit
S. Satur-

habuerunt

T.;ambeneco^vitcie...^ven^Sa potius beat.ssimus

m Commenmag.ms

urmnus q

ninus,
b

legitur (1) : tario prisvio num. 11. v.rtutum culmme Stafura parvus,

puer atque ben.gnus. Martvrio dig.ms, quamv.s edidcre 1 ttam S. t ulc Surius ci Boltandus ubi agitur de basinmtii, episcopi Ruspensis, Comm. priev.. num 16 tica S.Satu>^ini. Cfr. de quo hoc loco esi lUe U Godex antiquus. Joannis Arca adhibita re-

*aTC&inedit.

non contemnendum
tructum opere.

'-^^--
"" ^^ ""'^"
'
,

Ad

idem quem nunc,


censione, edimus.

De eo locuii sumus in Commentario prxvio, num. 7 et seqq.

.^t pagano.nimales best.as

best.aru.n pr.nc.p.

"^^^ 'Tmmolandas. ^"',*"^^ :*',, la.titia cum P^^lf^ ""/^'.l.^^ Itaque magna q m.ac.am ^sque ad celebrabantexmorcperv

innumera

.>"

CAPUT UNICUM.
Barbarus, prxses Sa
dinise.

"-^":^r:rtm:.cumsumZ'sacerdos.
Maxiregi-

imperatoi-ibus Diocletiano et " Missus ab mianoprasesBarbarusainiquissimus ad


n>bil
sib.

putav^ " Sardini. provinci., :^e penUus Cbr>st,anum rntiquius, qaam ut omne m Sa.d. eMingueret. Mquc suo prmio

subitoducerentmad.p^m

.^^._^^^^^_^.

nomen

niam adventu, ut meretvenenum.totam

pern.ciosissimum cordis e\oreplet ed.ctissu.s prov..i-

ciam quibus f.dei pro^cipit cruciari Percreaener.bus terrefactos Sardin.a;, quie Calari metropoli Lscu,.t ba=c f.de. amalorcs, et multos habebat cbr.st.ana3 mult.s n.artyrii oupid.ssimos.Adestex
.

stud.csos vari.s tormentorum

^-tr.:

:::curruntmult.sa.n- quum
sensu
reant,

otnni
ca-

obt.nendi cum in eadem c.^.tate unas Salurninus, qu, et cbr.sUan.s parennatus es.etex nob.liss.mis educatus .n f.de. Aud.t,s tibus, d.ligcter fuit

Ghu^^^ novitateminterrogatus,ftdem mqu.t constantev. Quare, ^l^^^^'^\l,^s -^t cap.tohum ..ou p..a.sidis ad ^^ omn:populo.m.nolai s.

Li

Cn

cum

martyi voce dedil responsum


n.iseri,

; ^^^, ^^uores
^^

ro,-t,ss,m,s mstruens, madat,s.ar,nisse Christi pr.es.dis voluntat. pr^--

qui

estiseffecti.

mortem crudel,ss.mam quidem, quam posuit. Satis planum

-^-^^^"X^^^ Ego '^^'""'^^Ji^pidei


fide.

^^^^^

s,t

salut.

iUustratus,
d..

quam vani

s.nt cerno,

/^P^

Quo m.ag.s f.dei cultus. fidel.bus sanctissima= ajores acceseo iUam veneramur ct col.mus,
siones in

toesuas

spevno ; etut tales omnino immolare. vol ut.litas

J^ cum "^l'^'^^^^ ,
J^v.s

namque

"umquesacr.aci.s.dolorumso^^^^^
lasnmndatur, sed inquinatur ad v.tan.. q"'^ ^^^.^ movtuis, non vevocatur h tenebrjs. Qual^
obru.tur n.as.sque movt.s

an.mo suscipimus.
:

Cum

Si, talis s,s, tuitur ado,-andum dandum t.b. conv.Deus, non..e putares es.se .mp.orum cruc.at an.mum ?io ' Non immer.to Simulaora gent.um eloquium
,

d,ceretu.

qual.s '^-"J^;

^^^'^^^,

De^s/quem, cum

perd.disti aveiteris oculos,

divinum

.llud

tt)

pag.357. Bonfant, Triumpho etc.,

illum

DIE TRIGESIMA OCTOBmS.

305
KX IMPR.

iile illum ? Amplecti tu poterts, non tamen te non accedes ad illum, a tc ille avelli suo loco

collectus et coagulatus in amphora, multa mirabilittM- est

operalus
III kal.

f.

Passus est hic ploriosissi-

noterit.

"'^'^

martyr

novembr. sub Rarbaro pra;-

iraverus muTsiipc'-' fccUssimm.

5 lUe verissimus Deus, ille totis colendusviribus,quem. ubi invocaveris,onmi loco et tempore omnia complet atque i-gperies paratissimum
;

side in persecutioneDiocletiam,annoejusimperii

vigesimo

excedit. Lonpe,

cum

irascitur,est;

cum

piacatur,

et consulatu octavo. Extant p ejus Acta manuscripto codice, et alia Momi)ritii tom. II do vitis Sanctorum, et est as-

propinquus. Culpa facit absentem, prjfisentera I t""r""i misericordia peccatis repellitur, dignis meritis invenitur. Absconditus si putatur, tui medius est
;

criptus

in

Martyrologio

Romano. De cxtructa

autem Ruspensis

basilica

mentio est in Vita sancti Fulgentii

occultus et manifestus.
pr;cparavit splendorem
;

Ille
ille

tibi

lucis et solis

apudSurium tom. I.Statadhuc

episcopi, ab ejus discipulo scripta, et niajor pars hujus

fluctus profundissi-

mos vastaque terrarum antra in tuani condidit utilitatem ; ut qualis ilie sit, cui obsequi debcas,
ex earum rerum, quas tibi comparavit. dignitate cognoscas. Hunc ergo metuas oportel, quem cogitantem, nihil latet in animu. Ille te videt
introspicit

templi, antiquastructura, quic prioratus ordinis ecclesiaj Calaritana; mctro|>oli unita est ab Eugenio

IVanno 1441 *A. Diuin hac

ecclesia sanctus

forsaii 1444 e(/i(.

Fulgentius vixit.

amantem

et

audit

deprecantem.

ANNOTATA.
De Barbaro num. 12-14.
a b Appolinis

Agnosce

me
sit

exorandus. Ad Jovem Si cognosceres quam compidlis exuiandum.


igitur, quis tibi sit

honesta quamque salubris recta


et
!

a<l

verum

prm.sidc cfv.

Comm.

prsev.,

Deum

Annos quindecim una lidulis oratio oratio adjec.t Ezechiie. Atque adeo illum brevis excolendum propono, qui suum uni-

mihi sulum genitum pro vita hominis tvadidit, qui hominis auctorem convertit in ejus pretium, et ipsum

A. (lidinr in quo Salurninus Ep/iysii templum ApulHnis, Orientem (1). Uhus est passus ad urbis Calaris restioium, nec scifur superest
capitulnini

AcM

^^

hodienullon,

redemptortm pro comnmni salnte venalem proproseponere non est veritus. Ulum vencratione fecerit, reparare de qui cum me de nihilo
quar,

quo loco

fuerii.

SoHns mitiqni tempti


latcl

deic

Vestse reliqua sunt rudera (2). c Fons T\o\ ns ubituim fuerit

Sed om-

modico pulvere

pott st resurrcctionis miracula


facit in tritico.

meo
Quapropter nwrte muictatur.

cinere semel, quic semper

est Sardiniam habere foFontcs cahdi et Deiis Solinus tesinsignes.

madeertendum

6
tibi

Multis abundas verbis,

ait

sacerdos. Quis

elTervescunt, <;alubres aliquot locis

tantam tamque inanem verborum largitus aspicis deos, si non vis est copiam? Excole quos cruciatibus confici. Cruciatus vel apud illos immanissimos parvi pendo, ut cum Christo meo
crucifixo

qm medelas Passione MombrialTerunt (3). Fons novus in /mavoca/H/puteusnovus...civitatisGalantana; scriptor proximus. Cujus Passionis
confinio

merear

crucifigi.

In

iis

credetuamme

forsan alludit aquarwm ^olinus de auibus idem iUe

plumalium
ait
:

stagnts Stngna piscu-

est tuam salutem rcquirere, quia ab illo necesse cui jam debes quicras rcstauratiunem salutis, capiunt adoriginem et vitam. Tantam in iis mirationempagani,utloquisUiperactivixpossint.
Alii
lauconstantiam et animi magnitudmem inaudita de rebus divinis verba. dant, alii nova et gratum tam Quapropter indignum omnino morte ellecti, ne clamant. Alii autem lapidei

x.tivam lentissima hibcrna. pluvia. in

penunam opem plurmiani Sardus reservantur: nam homo his fo7dibm ei unbrKio coslo habet (.1). De de Alhcrtus de la Marstagnis erudiie scnpsU
'"dJuvenis dicitur S. Saturninus quam edimus, non aNo modo ^^^^^

m Passione

juvenem

Saturnini verbis aspirarent ad vitam, firmissimis quicquam ab eo cunresistunt. Atque dcsperati

omnium sme mora sequi posse, in conspectu certamine consecutus capite plectunt. Hoc brevi
est Christi

Sedin Officio ccclesiastico fecisse anno;etansum>to leqitur mariyrium sepulcraU nono. Id e.r lapide tfsX decLo Commentarioprmm,num..7, dequosupra in

in ejus fcstaiiate

^^^

snmnlum

qua martyr triumphalem coronam, sempiterno perlruitur. decoratus in ccelis icvo veniuntChristiani. et raptum ejus

Tdc

fuisse arbHror. Saturnim ^diitemplo in honorem S.

catodiximusinCommentarioprmno.nura.ii^.
ab ipso Joanne Arca g ^RdUvtaaddita fuisse
rix

Subnoctem

crypta, ubi corpus cxtra civitatem sepeluint gratiam ;edilieapostea magnificum est in ejus Sanguis autem ejus e terra

quod moneamus. Cfr.Comm.priJiV.,num. h


est

lu.

tum tempUimf?.

r4)

Ibid

f5,

Voyage en Sardaigne,

lib. II.

tom. nogeografico dgh Statid.Sardepnn.

111,

g. i08.

cap. U, p .

(3,

lolyhistor

cap. IV, pag. 90.

edU.

Panckoucke.

39
Ociobris

.\LTEaA

Tomus XIU-

30('.

DK

S.

SATURNINO MAUTYRE.

BX

llSS-

ALTERA PASSIO
,

S.

SATLRNINI MARTYRIS
Calarilanw.

arMepi,scopah\s eodice ms. an-io'


CAPUT UNICUM.

|.,li,

Ja,ii

0,

(.nvii. Ma,-lv,-,"i

et sf|.ul,i.i

!,.

S.U,,,

nini.
SATl-RMNI MARTVRIS IvnP.T LKGKNDA ^ANCTl ET PHIORATUS CALVRITANI CUJUS ECCLESIA CXLAHITANO FUIT UNITUS ARnmEPlSCOPATUI
'

Protus nos,quorum nomina4nquiunt,sunth=EC Qui stalim juss.t eos ad Januarius et Gavmus.


:

se perduci. Qui

cum

PAPAA SANCTISSIMO DO.MINO

gaviteos pr^ses Barbarus respouderunt diestis? Sancti martyres


:

pr;csentati fu.ssent, .nterrodicens Gujus reg.o-

nis

centes

Christ.an.

sumus,

ct

aUum Dcum

Loudalur
Tiexts

Aa

laudem

et

glonam

Doiuini

nostn

.!osu

Chri^.tl.

pru^mium qui est corona et


*

omnmm

sanctorum, martvrum cunctorunuiue

passio^ncMu

pra^ter Chnstnm. . e nescimus neque adoramus pra)cepta .nv.ct.ss.moP^eses d.xit Audistis Maximian., quibus rum pr.ncipnm Diodetiani et cbristianum non negavera.
:

passim

etiam Satnrnua dicHiir

describcrecup.enles,Ghnbeatissim.Satuvnini rogamus martystum glonosum regem ipsorum douare, dif^net pietate

vum

sanctorum valeanms uuateuus aUquomodo gesta valeat sieut dignum est, Ipte narrare. Nani quis
pra;clarasque mafxnas martyrum magnincare? Atque laudare atque
indigni et inertes, non
a Christi et
>

ut .pse sua nobis

lusserunt ut qui se afn.ga.ur, et ad nlt.mum diversis cruciatibus cap.taU sentent.a esisacnUc^ire d.is noluer.t, responderunt AmUriatur. Sancti martyres
:

vimus, etpro nihilo

habu.mus eorum stuUam


n^ar-

virtutes narrare,
ita

quamvis

^"sLEC^oV
antequam

omnino debemus cessare

diis, sancU Pra^sesdixit: Sacrificate co-umem.m. f'J'es, diversis tormentis


:

s mctorum

ejus tandis laudibus.

Respo..derunt

Non facimus

fac

quod

factu-

in Sanctis
SUr..

sanctorum laudes Lfctio n. Laudts enim fide mlidermm mfisunt regiseorum, quorum fidelium fuies ruboratur ; quodelit;ts turbatur, relevatur rum mentis nostra Iragilitas
;

el eos pneses constantes ruses. Videus crgo eos sentent.am ded.t in

invictos in f.de Clu-isti,

dicens

quorum

S. Saturni-

nuB, tcmiioribus iJioclitiani et

coronatur martyrio mater Ecclesia Uahis die noctuque psa choris congratulatur; devote quxramus, his toto iTiu^ eorum suflTagia jam ad rei gesta; ordicorde gratias agamus. Sed nem veniamus. Saturuus nobihbus 3 LiiCTio iii. Reatus igitur Chnsti parcntibus natus, ct in fidc

ct

augelorum

blasphemiam iuferentes et cap.te no.. obed.entes praeceptis imperatorum ad locum ub. conitaque nlectantur. Ducti sunt decoUati sunt pro nom.ne
:

sacris

Diis

sum.nandi erant,

et

Ma

ximiani.

etChristiauis inter spmas et diUgenter educatus, vdut hUnm umbras clar.sssicutstellaiuler fuscas noctis juvenis qu.dcm ma virtutu.u lucem refulsit; statura parvus, anietalc at malurus moribus. ccl. d.videspe>;it opes ten-e..as, ul

Domiui nostri Jesu Cbristi .lesu Ghnsto, suscipiencorpus, an.mas sanclas tesvictoriaipalmamab^ternoprinc.pe. Barba- Calnn, ha3c impius pra^ses G Lectio VI. Posl intentus. et impi.s imperus .dolorum sacnficns placere cupiens, eorum ratoribus obtemperando
;

co.nmendauteste.ia,

per omnem bard.decreta contra Christianos et.am et scnptis maudaniam d.vulgav.t verbis
:

vit

ut

ubicumque

^an.s Christ.ani inve...rentur.

torme..tis usque ad
nisi

mo

magnus,
.n

hanc v.tam, ut a.lertia^oape.-et veras; sprevit v.tam. Reg.ia.itibus autem cape.-et

nam

cceUs

Cum

negat.onem anUgei^ntur, et traderentmconsentirent, ad ultimummorti meU-opoUtana bardoetiamm Calari,


igitur
et
,

Max.m.a..o. impiis imperatoribusDioclet.anoet d.abol. mal.t.a vigesimo anno regni eorum Chr.talis pe.-scculio contra
,

decreta lecta u.ssent vum urbe, imperatorum compeUe.-entm Chnonmesad sacrif.candum .n

laciente

urta est

stianos, ut

non cmere, non vendere cu.que


prius immolarel.

l.ceret,

Impi.s ergo nisi lalsis diis maximeque .n pavtibus decretis per orbcm terrae discurrenlibus, Chnstiani var.is

invenU sunt, constanter st.ani qui eo tempu.-e uwicem se hortantes ad nde Gbrist. perstiterunt, paicontemnenda,et martyni sacrificia idolorum

"^Tl^;:r'..muItisautemsuperstitiom^^.^^^^
Sardorum bus, qu.bus pr^dicta dement. .nsan.a tenebatur, maxime obUgala ded.ta erat, et qm nimis circaJov.s cuUuram da^mouiorum, pot.ss.turpissimus omnium erat Congregata est .taque mus omnium putabatur. paganorum, ut Jovi an.males
n.ax.ma nmUitudo
est vicinun. Utor. hostias in CapitoUo, quud

uccidenUUhus

gens cu^ca

et

tormentis alficiebantur, et
uite Iruncabantur.

non consent.entes cav.r, ..o-

u Barbaro pr>es.dc,uli

plures alii

Harbarus, accep.t prmc.pan.ine utque ope.-e Corsicuj a Rumams rcg.bus ^y,^ Sardinia: atque perad Sardiniam iter fac.ens, nui per Corsiaim incoSardin.ai qu=i. vocatur ab venit ad parlem satelUt.bus, ut ub.lis Turris;ibisuispreecepii v.uctos ad Christianos inveni.-e possent,
,

4 Lectio IV.

Eodem tempore quidam

ma.

..nmola.en nsetporta^ Calarita..;e, solemniter

cumque

accedentes se perducerent. Tu.ic

verunlipsi procsidi, esse

ibi

quidam nmmaquosdam Chr.st.a-

Quidam veroper sacramviam, ^"^/'^f^^; qui d.cebatur locus Nov.


ApoUinis, et ad locum

consuetud.nem FonUs, secmidum suam

pi^oce-

DIE TRIGESIMA. OCTOBRISdebanl exultanles, cum tauris lauro coronalis. Hanc autem solcmnitatcm turpissimam illisim-

307
VA
M-*.

munde celebranlibus, ecce nobilissimus et sancsutissirhus juvenis nomine Saturnus, de quo


pra diximus, eadeni liora qua sacerdos idolorum niagicispopulum verbis inibuebat, juxta pricno-

eumadse duci. M.nistri autem pergentcs duxerunt eum ad pvaisidem queni videns pVcescs, ma Quis es et quo vocans terrogavit cum dicens
; :

nomme?

Beatus Simpliciusrespondit

<i

ApU't

homi.ies quidem Simplicius vocor, apud Deuni Chr.stianus sum,peccator etepiscopushujuscivitatis. B Pra-.ses dixit

oceisusfitil'

minatum Capitolium transitum raciebat. 8 Lectio viii. Prteceperat autem sacerdosidoloruin

etiam spcculatorem proposuerat, ut consideraret quatenus si aliquis Christianus in templo inveniretur, vinctus ad prssidem duceretur. Extitit ergo unus ex priefatis, qui diceret
et

In hac crgo stultitia credens perseveras'? Nescis prEEcepta reguni DiocleRespondit bt-atus Siniplitiani et Maximiani'.' cius:Ego credo in Patremet Filiunu-tSp.ritum
:

i.

sanctum,

et

non timeo pra3cepta regum, neque


:

quomdam

Christianuin inde pcrtransiro. Ccepesaruiit itaque insequi eum lii qui ad imnumda invenientes autem eum crificia convenerant dictum fontem .\pollinis, tenuerunt, et
;

prope intevrogaverunteum dicentes

Quaro secundum

Capitojussionem pricsidis non convenisti in immolares'? lium, ut .lovi hostias cum populo

Beutus
(L

Suturnus constanter respondit dicens idolorum infelices et miseri et immundorum


:
!

minas tuas. Pi'a.^ses dixit a Simplici. qui te forte diis, utevadas tonnentahorribilia, NeSanctus SimpUcius respondit a laniabunt. qua' adorabo idola nequc d;emonia, quaquam enim vestris Provos colitis et adovatis de diis Simulacra gentium argentum ct pheta dixit Os habenl et aurum. opeva manuum hominum. et non videbunt nonloqucntur;uculnshahent nequc enim est aures habent et non audient ipsovum, clc. b Audiens autcm
r> : ;
: :

sacrifica

spivitus

in

ore

immundissimi cultnres signamei Jesu Christi lulgore ac iUuminatione iirmatus, et ccelesti sua virtute munitus, et lide
tus' et

Ego

in

nomine Uomini

apprehcndit lanceam et pra^ses. fuvove ar.-eptus. ha-c tnbeatum Simphcium qui post
percussit
;

omni modo contenmo deos vestros lapideos non vident, aures iiLreos, qui oculos habent ot

etsusceptus ^ duovivens. v.tam fin.vit .n Dom.no, angelorum, perductus est spintus ejus a choro consort.um r.gna. ct .nanet in
est ad sidevca

uon audiunt, sedsurdi etmuti etinsenhabent necessitas est existunt. His ergo nuUa

sa;culorum. Amen. marty.'um pev onmia sa>cula honore sepulejus cum debito sibi Gorpus autem

sibiles

eosadorare. vel utilitas immolare, vel

Jovisnamsed mor-

tumesta
11

t.h.'istianis.

que vel aliorum


tificatur,

sacrificiis

idolorum nullus mun-

nunviviUcatur, datur, sedsordidatur,

deos

'

Qmo cum pra-ses audissct,ivatus succendam cum rediero de Corsica,


a face et delebo Chr.st.a.ios

,:, .1.,.,. d.x.t . l l.


ri% itdn

Htirhnt-us

^^^^^^ ^ ^^.^
^^^^.,,,^

t.n-..e

in tetevnum damnaturet insani,quia nulla ratio Considerate, ca3ci,stulti

non sanatur,sed

tem isum

<ereos etargenteos permitlit esse deos lapideos.

ad Covsicam. venit Profieiscensautem Barbarus Torasus cuni vevo .ntrasad locum qui vocatuv
;

homiiium liunt- llinc aut aureos, qui manibus versibus, inquit sapiens quidam bene ludens
Esse Deuin
raliL.ne carel cui conlulit esse

.etin navicula ul subinersus vc..tusval.dus,etsurgente procella pamam i-edden e. sibi Dei judicio dehitam
est

Iransiret .u Cors.ca.n,

^n.t

malenale

lapis. effigi.ile uianus.

::nitusitcrnammortemcu,.ip:d,-csuod,abo martyrum, he.iti qu. Post finem vero sanctorum

miran cceHaicdicente sanctoSaturno, gentiles et quasi nova et perunt beati viri constanliam,
maudita
die 23
tio-

dem
bvis,

die .nens.s ..oven.Satuvni vigesimo te.-tio S.mpUcii ,na.-tyns ct ep.scop sanct. autem

vcrbaproferret. stabant stnpelacti.

teml/fia

ejus fidem 9 Videnles autem firmissimam occidi quam vinci. jusseCbristo, et putius posse corde ac ore Domirunt lilum, smc cessatione decollatus est capite ca^di num conlitentem. decem.citur beatissimusSaturnus.IXcalcndas de autem toUentes corpus ejus
:

et pax et lux nuintodecimo mensis n.aii, populuslidelium mult.plu^Christi exorU, est,et bodievnum d.em crcscit usque in

cccIms

^demu;ergoetgIonficemusChvistun.rcge magnihcemus oun.Ls l) omnium sanctorum. cl n.arlyrcm

us crevit, et

n^
in

yvcs

et

pv.ecipue

h.atissimum

a::tiSatur,l.m,quem,,.a>isneusp^^^^^^^
sua hic lerra et in Ecdesia et etiam iide speremus l.Z^e.i : consunti v.t.a et peo<-oulra omnia ut ips. beatus ,s me" pcnculis ..os suis sanc ;. onmibus
p.clatc laign. di

bris

Christiani
in

loco

spiritus ab hymnuhc.s sepulcro posuerunt. Cujus rcgMa est cum maang.lorum chor.s ad a4crna

quo passus

est,

cum magna

gloria

TeZ^

e n.e .U.us gnagloriaductus. Sanguis autem hodiernum diem san. tatem ^oagulatus usque in

a Christian.s cndihcala oneratur, ubi sacra do.nus advespcrascente nec non O.e cst AUera vero autemChnstuun pcrveniente, venientes

^::d;vet.protegat.salvetctdeU.,nia.Oran^ et atquc pnssnne patu -^ ..,.0 te. dulcissimc ChrisU, beate Sa

Jne

p.vtios.ssi.ne n.artyr

tu le

protcgas clericos.
t

gubcn.cs .m.nacbo,
u.ni.i

node

Pot citin
obit S.

Saturni, et vapucrunt corpus beati et in civitatem clam pcrlnlcrunt. dvibus, cxtra honore magno -P^^''^^^; Cuadam crypta cum Bavbarus ..idc p og . imp.us vero pra.-ses lU
-

q--- ^ -

inimicos procul repele, r.vs uiMiiL- hostes el libei..s. on.ncs tuis sanctis
M.ricti-iniim

un'

ah templum sanctum tuu.n

ma

"

Sim

pticius.

Saraini.o qux> |^>c.tm diens, vcnit in regionem civitatem Fausmam ub. Galluvis. et intvavU ... perquirens hr-t.anos. sim.litev diligenter

venan.aguaMusti,et aa.,

^^^^^^^

venitaui aicevct esso

"

.psacivUatech

i.ti

nun

omniasieculasieculurum.Amen.

aud.to.jussit episcopum nom.neSnnplicium.Quo

Sy^^J^^-^m^'
I)E

808

DE

S.

MAXIMO MARTVnE.
1>

DE

S.

MAXIMO MARTYRE
CUMIS IN CAMPANIA FELICE

COMMEIVTAiriXJS P R y^ V I U S
8
INTRA AHN03
CCClIl

S.

Maximi oaHus
et

in locis
Cumis

quibusdain tractus Ncapolitani.


Neapolilanus, in sua Carafa, archiepiscopus synodali (0), seu potius Antomus Sanctionc
Caraccioii,

ET

nUquum

celehretn

fuisse

S.

cccv.
S.

Maximi

^^ A^

i^*^^^'^^ Maxiini cultujn, lestatur imprimis ea-hrmo saiculo XI vel Xil qui ///(?

(1)

cultvs anti-

a majoriineimie exaravil vilam S. Julianx, editam ad diem 16 /ebruaru. bus nostris

quihancsanctionon composmt (7) autem Ecclesia Cumana posi annum Quum nunquam fucrit restituta, nec uUum ex
1207
co tcmpore

sanctss Isalleram trnnslationcm rcUquiarum aspormartyris (post priorem qua Mconiedia descrihii !ns talw fuerunt in Campaniam) ethnica !tn-icerhis (/) Puste;i vero, immincnte qui anno 568 (3) tale (Lonqohardonim forte, B Invaserunt laleque populati sunfj,
;

naliam
110

tantusque thesaurus dehonestaretur, civilatcm Cumatraiislatuni est curpus ejus in


talis

nam, ibiquc

eum

gloria

benelicia ad

laudem

ipsius et in B. Maximi basilica petentibus collocatur. ubi phn-iina Domini prd;stare non desniit
in

proprium cpiscopum autjunsdicliquct illud tionem uliam habuerit (8), satis divini officii qm intelUgendum esse de ordine inusu erat. Neque ante sxculum XIII Cumis Ecclesm No- e enim quisquam hiccogilaverit de in Insuhria, quai a vocomensi seu Comensi nonnullisscriptoribusCumam perperam nunejusmodi confucuparisoHta est (9)-. tum quia virum Antonium Caracciosio apud eruditum EcUim supponi jure nonpotest, ium quia in Novocomcnsi nulH unquam S. Maxmio
clesia rci salis pniicipui honorcs delati sunt : c-ujus Alomu^n de luculcntum teslem citare licei in primis libns Tatlis, qui tam diHgcnier suorum{\(i)sanclos recensens quo-

illc Itaquc usque in hodiemum diL-m. Hactenus auctorem swculo XI, imo, sccandum hunc Cumis VI, vel paulo serius, ejcstahat siBculo nomine dedihanilica SS. Maximi et Juliante

Annalium
tas

Maximi , cata, vel pottus solius S. u.ms cst probabiliori inhicremus codicis qi.'o verha in civitatem inquo, post
si lcctioni

Novocomensis cxvirurn patrocinio gloriatur


3
S.

Ant.Cnraccioli,

nunam samti nostri mentionem tnjtcit. Eadcm dies NeapoH quoque jamdudum
Maximo sacra
siecrdi
fuit.

Neapolttana

episcopium Cumaiiam, iuvc sequuntur:'m ipsum Basilica cum gluna etin B. Martvris Maximi
ci rcliquins collocalum (4). Eumdem hasilicam reconditas ?nemorat testis S. Marti/ris in itla SS. Maximi oculatus translationis corporum
'

Nam

in Kalendario

marmoreo

repertum est in armuntiaiur : Nl. S. Max. et S. Marcia (U). Mazochius quidcm primo opinatus est mariy-^
res hic designatos
et

IX,quodanno 1742 NcapoH icde S. Joannis, ad 30 oclohris

et

anno Juliame Neapolim anno 1207, quo


civifas
bello

non

csse

alios

quam
;

SS.

Cumana

oppressa

et

fundUus

(LeoneEpiseversa est ;Gum quibus, i^iquiens etiam ct nonnulHs cjus clericis), copo Cumano vcnerabiles ahbates S. Pctri ad Aram adeuntes

Maccimam Martianum Afros (.12) at poslea senteniiamcorrexit {i3), ubi in almd incidit
vetus kalendarium.

etS.Mari;uadCapelIam,cumquibusdam mihti(;

busetprobisviris,adecclesiam B. Maxinii Marex marmore factyris, intraverunt mausoleum

NeapoHtame, quod inter schedas CajnilH Tutini reperium appetlatum primus pu- p et inde Tutinianum istudprieblici Juris fecit (14). Kalendarium
Ecclesiie

fixum

erat Riiuali Joannis de Vrsinis, ejus-

tum,
ita

in

quo

eraiit

ossa B. Maximi martyris,


si

dem

ordniata et composita ac

eudem die

illuc

colIocaUi

fuissent.Subtus quoque pulverem ipsainve-"

rum sanctarum reliquiarum non modicuin


nerunt(j).
in Eccksiis

EcclesiiC pnesulis ab anno 1328 ad 1358 (15) ; faciie autem constat illud concinnatum essc inler annos 1170 et 1234 nam ad diem 20 deccmbris nomen cxhibei S. Thomte quianno 1170 martyr occuhuil,
:

Cumana

2 Dies autem suo patrono prxcipue rando assignata erat apud Cumanos 30 De S. Maximo enim agi ea die in
lionooctobris.

Caniuariensis, relalus est ; sed et paulo post intcr sanclos Francisco, quoruni silct de SS. Dominico ct
festa

Bremario Cumano

asserit Decius cardinalis

NeapoH celehrala fueruni,sin minus stacerte post tim ab eorum canonizatione, at


(11) Mai,Scriptt. Talti AnnalisacridellacittfidiComo.Mazochius, De SS. Episc Neapolit.. vet , tom. V, pag 04.

,t) Cfr.

infra,

mim.

10.

(2>

Acta SS., tom.

II

Feljr..

cit., pag. 809 et i3) Cfr. Acta SS., toiu. pag 8^2 Caraccioli. De saciis Ecclcsiee Neapolitan -1(4, Ant 161.- (5j Acta monumentis.Neapoli 1645, cap. XVI, pag. Mazopag. 883. -(6, Ap. Ales. Syram. tom.ct. NeapoIitaniE EcclesiJe Episoopoium chium De Sanctorum 08. - u, Fr. Bolv.ti. m cuUu, NcapoU 1753, tom. 1. pag.

seq.

hujus kalcndarn, pag!296. Cfr.Ma/.ochii Diatriba de tetate SS. Commentarii, png. XVIII etseqq. (12) Dc jn tom. I - rl3> Ibid., pag. 320. 423 et Episc. Neapolit . pag. 298. - (i4)Ibid., pag. 311 tt seqq. Cfr. Parascandolo,
424.

Memorie
Napoli,

stonche-ci-iliche-diplomatichc

della Chiesa

Vitn

'^iit

Neapol. monumentis pnEraiss:i. <9' Acta SS., tom. XllOctob.. tom. VI. col. 230. sacr

Ciiraccinli.hujusoiteri postumotlcsacris Lccl. .8) Cfr. Ughelli. Ital.

223 et seqq. Antistitum Neapolitanorum Catalogus, (15) Chiocarclli, tom. VI, Neapoh 1643, pag. 220. Ughelli, Italia sacra,
tom.
III,

Neapoli

1849,

pag,

di

nag 564, annot.g.Cfr.tom.IXOctoh..pag.414etseqq.;


tom, VII S.pt.. pag. 358 et 359.

Venetiis 1720, pag. 125.

vlO) D. Primo Luigi

erecta

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


erecfa

309
.

ibidcm annis 1231 (1) et 1234 (2) Tiitiwonasleria imi Ordinis. In Kalendario proponitur ad niano igitur jam distinclius M. Cumani. diein 30 octobris fesium Maximi supponatur illud kalenPorro, quammsjure
corporis darium scriptum posi translationem Neapolinu ex hoc ipso S. Maximi Cumis eadem lamen quod ante hanc translaiionem et etCumanisct oclobris ociobris in monumenlis el Cunwnis 30
die ie

fiat S.

Thomiv Caniuariensis AUa

vero,

qua

tuor nuinero, post annum 123^) con/ecta sunt nam ad dieni 5 augusti et ad 4 odobris refe-

runt nomina SS.Dominiciei Frarwisci; sed in halendario tertio, et etiam, ut videtur, in secundo, indicalio fesii .S. Thonuv Aquinatis

non eadem
divcrsa

cui reliqua scripiio deheiur, sed

VeaZmani^: nomen S. Maximi adscriptum '!!?. sunnetant cui aryumcnta mppeiunt cur reperitur, nec ulla rnu,enla eodem sancii indicari censeaniur, de

."!'
ulterius.

adscripfa cst ^unde, quum- Ani... ,n,er sanctos , ,-u. doctor gelicus aocor anno 1323 inter .,. relatus festum stat^m post t,,te,- celesitatque briora ct dc prsecepto, ct Capuiv priecipue coli Iriora et cle p.-^cepto. et Capu,>- P'->er,pue coh

manu

ym

ccepium

(11),

diversi

oideri nequd. Inde in uirisquc agi diibium quam ms non iia cerio, conclu-

ad eor^m

setaiem

habemus hic ailerum tenninum defmiendam qui quoad


.-

autem

nosirum in dere liceijam stecah VI sancium fuisse Neapoli, quum maxima veneratione

tertium ulierius quoque coarctari polest : nam in co ad lU dicm septembris in margine notatus lcgitur obitus Andreoi Pannoni archiepiscopi,

apud

Gregorium M. memoratum mveniaErasmi. Maximi 7nus monastenum sanctorum


S.

quianno

1313 c cila decessit. In quarto

Alexan.lra claatque Julian;e, quud Neapoli ab est (3). vissimai memori;itJ foemina fundatum
Puteotanc.

kalendario assignatur quidem die sua 7 marnihil e.x tii festum S. Thomx Aquinaiis; sed
hoc indicio quoad letatem totius documenti concludere licef, quia foHum descriplionem martii et aprilis coniinens non ad eumdem cum reliquis codiccm primitusperiinuissc,.sed

Ecclcsix Neanosiri occurpolitanw; ubi m,entio S. Uartgris SanciioneDecu Carafic riiykic adscribamus,in "' 17^../,, .ninnhrm Npaquoddam Marlyrologmm Nea4

Jam ut cielera monnmenla


,

cx ex

'f''7V'^?irrdZ"Vto B pO(l(a.nani> ';- "" " f><^to-- //f^-, ^1 >^'*^ .^ Marlegiiur Sanctus Maximus M noiatus
*'-'

citalur citatur reius

rubris

1:

t^ I

Sequuntur ipsa Dccii Carafie Sanciio emissadie-Sscptenibris lG19ei,$a.' quidem


tyr (4)

aeswnpmni vi u.^.ituu,n i..i*..-cv, alio laccro desumplum ei assuimn mdetxtr. E Quintum den,que omn.bus ln,cus,,ue cilali: manifesfe 7-acentius est:nam elS. Thomam 'm<,ifesle reltu. est nam et . Tkoman Aquinatcniet non paucos aiios sandos exhiPorro in bei qui in prioribus desideranlur.
:

Direciorium seu kalendanobis viderc licuii, ecclesiasticumanni 1G85. Officia propna rium
edita Ncapoii dicccesis Neapoliianic
el

anno
<-/

1791,
1857;

Direetoriaannorum 1844.1847,1853 oc/oinquibusonmibus ad eamdem dicm 30 Ncapohiante assignaiur. bris fesium S.Maxhni unam Ecelesiicadjungipossunt et aliiv qux

primo illorum ftalendariorum nulla apparet menlio Maximi nostri, sed ad diem 30 odobris Germani legitur taniwmnwdo deposilio erit S. Capuani Episc. (l'-^). Civtera axdcm adscrip-

tum habeni nomen

S.

Maximi Mart,,

ci

ieriium
vero

cum

ipsa etsub ipsa ecctcsiasticam

promnciam
-.

ad quidem ad priderca in tertio d 30 cjusdem mensis (13) mariyris, scd et Levitie in quarto non solum
diem. 31 octobris,
;

atia

Isclana (0). ci ^ua' efliciunt, ui Puicolana (5), vcrsana (7) fhies coniingii, A fmjus promnciiv dirulis Cumis, C.m^. acl hanc utiimam, /fa se transiulerunt (8

tiiuius

conutatur, ac tres tediones reindicantur. Ex his iiaque pronum citandie partem Cumaniv Ecclcesi conjicere aliquam

nomen

derus omnes

ei

capHulwm
30

siie

die

ociobris

S.

Maicim.

Levitu.

seu Gumani

non ila anliqmm Aversana hanc celebrilalem anno 18U0 scribehai quic esse indicio sunt suie de S. Maximo Cumano Cas^ittus ad cah-em qua fnsius infra) Rescivi, lucubrationis (de
-.

memoriam

agunt. Attamen

Cunm, suiut ad Capuanam, quse huic Avcr.mnam, iia d ad conproxime adjacd, iranslatas esse:qumn
rel

rdiquias quasdam

jeduramiamennulla
certo confirmare

ticet.

auctorilale aut uidicio hiec alia Occurrit

haud

improbahilis forte cxpticatio,


S.

Capuam

eo tempore qno
civiiis erat

Maximus

pass^is esi. sic^t

aii

Maximum

nostrum
est,

Juliani,

nuod A\er-

sana= dicBC.

oppidum

lissimis non impar,

urbibus etiam frequennuper Sum. Rum. Pont.ac.


,

metropotis illius partis Campanne CumiV (14). ita d capui in qua silic erant
fuissc

Juhanun coH coepisse, eo quod Gumanumrecepisset, ever.is Cumis,cum clerum (9). etiam Gumana successent
indulgente,
in iura

finibus

eisdem prodncite ecdesiasiicse qute vd eliam sedem futs.se coniinebatur,

erant episcopi cui subjecii

Cumam, qmbus
ct

Capuana,

5 Antiquior Ma.imi Capuic,

certe

multo fuit cultus


ut

S.

episcopus {io). tunc proprius non pneessd dislai Cunus Cajela(Gade)quam QLongius solcatur quiCsHo eurd ihc

Cajelana,

Ha lamen

prima

ejus

"asJulum

XIII irum aniccedere non cideantur. l everLnem Cupuana quie Kalendana quc demonsirant partc .anc. Monacfius protulit in IV Tlchavl prjmmn inic, Qi^orum tuarii Gapuani (10). facUe con UU 1087 ei i 170 conscriptum annos 9 mau annunticiu auum in iUo ad diem

'^-;^-^^-~

uisimili ratione nostcr nrxcipue colatur Maximus


ta^se quis adcertcrii

(10).

Sed for-

Miniumianos

Formm

tLLtemporeS.Lh.goriiM.d.m^^^^^^^

IX Cajetam

,ccumdefercntes{n), paironus erat 'oregorioM. summo poniificc, monasterii unacumS. M-';'; )


pofsi

h.awu confugisse, corpus S. qui d ^eapoli, eodem

Satio
M
V a in

Ardnepiscop. de corporis B. Nicolai


et

Barum,

ad20 decembris menito non

eujusdam sancio nostro uden a^proinde aliquam cum grahabuJcognationem. Inde autem

;.

,i,
1

'"

1
div.

ChiocrelH.op.c,.., P^BX, ep. 'f GreBori M. ReK., hb. iQ(\ i3i S coi. .075. Migne, P. L., U-m. UXXV.I. 4,, a VII Episc. Ncap., pag. l>3. MaLh., De SS.
1

'

" ^.^'^'/"^.'"Ts lo
.,0.0

a,Ed. Neapnli

1C30.

- <... Act SS.^o..


r-5 xTp V
Ilal. sacr..

M.r.

,.|^

^'

'' - "!f0

..'

V.-iill. Pcrcc!,',

,,.. .icCn,pa...a

Fe^-;

%,

23.-.15Xtr.

;;/^i,^\lw.off.i.di.Pa,eoI
off.

an.^45

in dioec.

Isclana,

an.

1842^

rtUT- ..7ru,i,cn nun,.3cxtr.


_,18, Cfr.supra,

.om.

.,

p..

B^.'.

-^-

^;:,:'^.-r~e::s.M!ii^^p.-.-

^^^

810
A

UE
faciat Hcebii

S.

MAXIMO MARTYRE.
nymis quibus jam sui dies assignat, Enimvcro Fcrrariu.<i, dum Catalogum SanctoMaximum CumanuJ. ruin Italia^ (12) conieo-uit, Sancionim^pneier Aquiin indice nomtnum
erant. ft

dum

ad alium nodum solvm-

dum non
facdnn

sif

minusdxfficilem,quomodonimirumrccifan( S. Maximi officmm ohm


Fer'-

refur in camobioCrypfofcrralensifGrotfa Basiiii, prope Tuscuium, t-aia) Ordinis S.


(Frasca(i) in

Cawpania Romana. Cvjus rei quoddam Cri/ptcsfem habcmus kafcndarium


(oferratense e codicc
sivi-uli

XL

nti (ifnfus

diversis iocis cuiios, admisd, omnino de eo deinde vero in ipso opere nihii iopographico seu refcri; sed ct in indicc vigci iocorum JtaiiiC in quihus Sanctotmm

lanum

ct alios

Thcodoro Aoyd'W., nuper edi(um a R. P. hicronwnacho cjusdem Ordmjs (1). Toscano.


Ibi

mememoria, Cumis 5. Julianam honoraiam prtciermisso, ac deniquc morai, S. Maximo

posfenonyur,aov5iay..{2)\at hicc mentio a halendariis eonifat. Ims (^usdem monasterii nrca Qnumque simifi.^ in his omi.mo ct huju^ce d,scrtaiiossancfos advcrtaiur, hanc mdigifat cf. los-

ad 30

ocfobris signafur

y.^x-y

tou ay.

qui in Marnec in Catalogogenerali Sanctorum hujusnomcnadscnijcntyrologin non sunl (13) dum duxif. liemque Michacl Monachu.^, dum in kalcndaod 30 ocfofmi.^dc Ma.rimo hac dic faudaio mariyrofogia agcrc noriis

minis probafniem causam Banholomceus canus (^: Antequam, aif, S. (quo officiorum ordo Typicum elTormavent descripfuscsf : monasierii Cryptoferrafensis videfur S. Barthoiocxara.sse
iilud

iavii (14),

Capuanis afium qucmdam Ma.rimum re vern. habuerit oporfef. Bain iis cifafumprsc ocufis Romano ad ronius vero. vhi in Marfyrologio passu^n (15) ^Ooctobrifi Maa-imum Apamea'
invcnit,

aufem
(4),

et sancqui obiif anno lOGS;, fesla necesse erat monachis celetorum memorias alus eiusbravcjuxtakalendariumaliquod. quod more esset, brem dem grieci ritus monachis in monasteni proU famen, confecto kalendario veroS. Nilus, Cryptoprio, abofendum.. Jam prope ferrafensisca^nohiiconditor (5), aniea

mxus

nescioqua ralione adducius, cumdem gnvcis (ct in ipso iilum- ait in menologiis ad 15 sepiemhris meMart>/rofogio Romano) cum duohu.t sociis Hadrianopoli vn-

morari teremptum

(16).

Hanc sententiam

ecrscripse^ .

Caiefam monasferium consfitucrai


ei in eo

((i), quod decem anSerperis vocabatur (7), xtafem, fuerai comnos, usque ad decrepitam

rimt Castclianus ct calcem.mi Marfyroin Indicc Sanctorumad Maximum Cumanum confunloqiiapposifo^. Mojiimo, dc quo Mortyrolo-

Saint-Affais. lidcm rero, ^

dunf cum afio apud Ostia nium Romanum ad 18 febmani,


Tibcrina

cum Ciaudio
duobus
filiis

iiaque potutt moratusi^). In hoc monasterio

urorc
alio.

ci

fratrc ruo hnjusque pcr ignis mppfu-ium

ibidem deinde ad Crypiofcrratensedeiaiumei usu fuit. aiiquo tempore in


_

Maximum

adscribcre

halcndano

quocl

mnriyrii

paimam

adcpio.

Qux

opmio, non
nisi

utvidciur,fundamentomxa

quod
et

eodem tcmpore
forfc

Pr^ic.:u^-

Unaprmfcrmodocitata^
qua
S.

resfat hcciesia,

Diocfcfiani et fidcm confessi fegunfur, Osticnsis

Cumanus
ci

pnvterca

;;;;(
pluribns

,.

in

Maximum

dic 30 ociobns pra^c^pua

quod

0.'ifien.scs

marfyres

in civitate

Gomos
pro-

reiigione

uiartyroiof/iiti.

reiigionem admodum (Conza) (9)- Famque judicaremus si vetustam ibidem esse faciie fccliom codicis pos.^^ct nicnr, fdes adhiberi Marfyroiogii Eptcrnacensis seu Aniverpiensis cdifi, qui ad Hieronymiani a Fforentinio

honoratum reperimus, Compsona

nuflatcmts deportarijimism// (17), ccrtc


bari potcst;

quum

pne.^eriim

nvMa monu-

diem

Comsa ociohns profcri : Et in hicc verba ommno (10). Ast qunm Maximi quihus usus desiderentur in aiiis codicihu^ esfFlorentinius,quumqucEptermcensiscodc,r ^uppom corruptus sif (U), prohahiiHer
30

menia Eccicsiarum quie S. Acta uiia nomen iimus riam venerantur, ncc coniunganicumCiaudiinomine aui aifcnus quidquam ipsi cum marfuris Ostiensis. vef mamfestcnt. Cadcrum diiigencommunc
his
tius nohis
ilia

Maximi m.C7no-

quxsiio e.ramm.anda erd, ah aiiis utmm Maximus nosfcr diversus sti pauca quum ehisdem nominis martyribus,

vatdc

nuxdam, quihus ad

,,

rioiest ei iifa

addifa

me

primitiva' .'^cnptur^-

iiiam sofvcndam vw sfcrActis di.^scrucnmus. ,,afvr, dc marfyrii

ipsahacaddiiioncproCoxn\ysaicgcndum etin adduhifarem, si consiaes.srCumis. Idquevi,r Maximi Compsn' nnn e.rstitme ret culium S. Floreniinio ceiebre ifind ni.u posfcdiium a e.rciptas unum martyrologium. Cxierum, ,i nuilam omillum codicem- Kpternacen^cm mariyrologiis umversanino ad hunc diem in
,

S II. S. Maxiini
ruiii

Actn

ol

Acto-

4Min|uMi(na.

iibus

qum hodiernum Romanum


reperies.

prxcesserunt

Maxin.i

mcafionem Vix credituroloqorum dHigenfiam fugcrif? cf in pneciara Neapoderim, quum pr^sertim

An quod mar-

]an>deActis Tc^ma hahemus. j videntur ea qux amio


quissima
qia.'

f^'^"^ P., Iheoiovufnnrii Alois. Vinc. Cassitfus, 0.

Hoi^manti- Ex^tMtS. ^ 1800

memona ceiehraretur, ei liiana Kccfesia ejus dedicata Cumis cliam imsiiica ejus nomine
esset

ne i^pinandum potius metuisse ttios aliis homocum idem essei sanctus is mariyr
ad typ. Cryptotypica Giwcoi-um, ac pmsertim Animadv. Roii.k. typ. S. S. Barthol. Abbatis ferratense 1864.- ,2) Op. cit. p.g- 80. Congr. de P--op. Fide, pag- 39.-I5. Scioramari. BreveNoti/.ia
(ii

Ecclesiw mngister, c.r Passiomirio ms. aut Vifnnatis, si Bovinensis (seu Bifmiafis quo opua cum Cassitto anfiquius nomen mafts, civiias appcllata esi), Plinium hicc Apufitc
Campaniensi an. in dioec. Con.psana et de Ross., Florenl.n.,pap.939.- .11) Cfr. J. B. (12) MeXIV et seq. Roma sotterranea. tom. 11, pag. (14) banctuar. Ca(13) Venetiis 1025. 1613. diolani ent .nfra. -(15. De quo agendum puan., pag. 548. octobns.- (17) Acta Annot. in Martyr. Romau. ad 30

(0)

Ad

Ordo 1836.-

div. off.

Ibid -(41 Ibid.. Bartolomeo.l V abate del monase Raceolla della vita di S. Rnm* 1728. notXVIII. pag. 97 scitero di Grotla Feriata, tom. VII Septemb.. Nili, nam. 87, Acta SS., _
(3)

(16)

SS., tom.

111

Febru:ir., pag. 64.

(6)

Vit.

pag

335.

(7) ll>id.,

num. 95

extr.

.8)

Ibid.

qmeque

DIE TRIGESIMA OCTOBHIS.

311

A quwque

Acta sincera S. Maximi inscripait. De ipse ipso aodice his verbis Cassitius : Coilex ille Gajetanus, Bartholom^eus est, unde Octavius Cliiocarellus, Tria, Sarnellius, inimo et socii

puriore

et

anliqinore exeniptari dcscriptum. D


lutius de his judicium ferri possit,
sini

Quo autem

quum

ris oper:v

BoUandiani

plura depronipserunt monumenta clegantissima ad illustranda Acta Sanctorum.


Passionariuni continet S. Ecclesia3 cathcdralis Vibinatis in Apulia Duunia, ubi libvum ipse tractavi, et

proiixa,nec majominori legentibus fastidio, iila intcgra ex utroque codice in conspectu poncre, ita ut pcrpctnn intcr oa cotlaiio faciie instituiqueat ; quam si ex attero codice ediiis ex altero variantes lectiones ad-

Acia non adeo

futurum

sit, et

certe

quidquid inedituni reperi fidelissime descripsi,mox eniissurus in publicam lucis usuram, initio facto a S. Maximi Passione, qme mihi pul-

.<icrihereniur

nem

disposita

secundum priorem iitam rniioeadem iiuic commeniario sub''^'^'^"'

Jungemus.
""" iO Reccntiiirojure mcriloquc visasunt Casiibeiti protulit ex sitio Acta quic adcatcem svi codice Corsiniano 777, medio aut tabcide sse-

cheirima visa
indicarc,
1'uisse

est lectuque dignissima.

.Vtque

ut nihil dc codice gloriosius pricdicem.satis duco

XII decurrente Ingeus liher est membranaconscriptum.

hunc non

nisi sajculo

ceus, prajgrandibus litens affabro exaratus scriptura illa politiori sicculi XI ac XII, qux ad Ro-

culo XIII exarato{6),omninosimitiapriorilnts quoad res ipsas (discordani iamen (7) in assidie pnssionis) ei quoad rerum scriem, scd majore quadain pompa d ornatu sermonui conscripta ei prolixis aifocutionibus intermixta, quihus scriptor niodojudicem nnl imperaiores, modo iectores suos compeffai. Kn-

gnanda

manam

recentiorem accedit. Porro, ut

alia mit-

tamus argumenta, codicis nostri antiquitas vel inde patet quod corpus S. Maximi Cumis requioscens ostcndat. Atqui anno 1207 Cum;e fueraiit eversa?, reliquiis Neapolim translatis. Scviptura

dewque a

annum 1207 praicedat, necesse est (1). Alterum eorumdem Actorum apographuni B reperit Cassilius in codice quodam Casanaigitur

se reperta ait Cassittus in duohus codicihusVnfficcflianis/juorumunnsUiugohavdicis etiam literis, ut et Cursiniaims.cunseriptus; alterum vero saec. XI exaratum asserit Monituni
in

XIII aut A7V, utpofe qui S. P. Dominici festum diem agnoscit (2) sed hic valde mulila 'iuvi, ita ut e sectionibus viginti, in quas Bovinensin dislritmit cdttor, octo tantum priores integras et prmtcrea mojorem pariem nonss exliiheai codex Casanatensis. Paucas
tensi sa:cidi
;

ejus fronte appositum (8)

sed cnius aurto-

ritaiis
cii,

sd itfud mouitnm nuffoindicio pnlcfaneque utfas etiam ex codicibus Vnlficeftia-

nis i-<arianies lectiones exprcssit.

Habemus

et

nos inier documenta a majoribus

cxscripiaiSi),

apograpfium

ex eo
antiqtia.

lectiones varias suse ediiioni adscripsit

Cassifius.
/uj)i

Legendario rns. membr. Vafficeifiano, quod sine duhio idem est curn aftero codicum quos vidii Cassitfus, et alierum ex
e

Eommdem

Actorum apographum hahe-

Gollect. mss. P. Ant. Caracciuli tom. 1

vitt.

SS.
va-

nostris bainus intcr docmiienta a mnjoribus asservaia in Bihliotheca regia cotiecta et hodie Bruxellensi (3) descnptum autem fuerat ex
:

Con!'css.(10).

Prioriautem adjunciic sunt

rinntes iectiones ex Ms. Longobavdico S. SeveD. Gostani, seti codice Cardinalis rini apud

Anno tom. 139 ms. bihliothecK Casinensis. 1877 diligentcr excusa fuit hiec Passio (.4) vero codice CXXXIX, e.raet quidem ex eodem
rato, ut uhi dicitur

S.Severimc, qui hiercditatis Jure perreuit ad Josephum Cosia^n, nec diversus est a Pas.uonario Corsiniano

bardis nensi

XI haud paulo emcndatior, non dicam ipsa vxquoad singula vcrba, qmc facile ab
scriptorecorrectaputari possunt,sedet nosiro inicgri sensus compiures qui in codice conicxtui optime accommodali, in et suhjecto veldepravali Bovinensi vero manifesie mutili
exhiheniur. Duplex prxierea
cartcias poiissi-

characterihus LongoBovisicculi. Porro est ille codecc


(.5),

mox memorato (11). De posarbdram ur, Carncciolus et simui de teriore, ut horum Actorum scripiore Godex ms. nostrie
:

Bibliothec.o

SS.

Apostolorum, aU,

passioiiem

quoad

prodit auctorem. S. Maxiini L-navrans. nullum NeapoExistimo tameii ej;o hunc luisse Putvimi qui ct Tvanslatiolitana; Ecclesiai subdiiiconum.

nem
tuit

ejus ac
in

Gumaiia

virginis ex civitate nostvam diciluv scripsisse. Po- p hanc


san(;ta.' .luliaiuu

mum advertcnda est


exordio, circa

aticra in ipso

Actorum

nomen civitatis ubi b. quam mus adprxsidem adductus est,

MaxiBoviCasinensis vero Apanensis codex Cuniunam.

liaiic ergo ipse ex brevibu-s \ctis nolari..rum tusiusscribere (12). Emndemquc Pchistoriam suhdincouum Nenpoiiianum non .sotum

irum Aciorum

mc^mvocatjalterainextrcmapartcAciomm.
tota dta narratio ubi in Casineu.^i omiititur S. Maximi facia Ju-

transialionis S. Jufimue, sedet PasEi rc quuiem sionis ejus scriptorem facU (13). scriptor se Pclrum Passionis S. Juiiamc

de revelaiione corpons religiosic; nec amen lianm cuidam mulieri mutilalionis altajjus toco ufium vcsiigiKm Itaqne facite suspmo ^'ity^^jj^^
apparet.

vera prologo suo (14), sabvocari diserie indicat in nequaqunm sih nliridiaroni vero titulum eum hoc nomme designan-

huU Sedindead

dumnounuifosadductoscredibitcest,quodin Xea\ctis tramiaiionisSS.Juiiamcetm^imi ^olim,referiurcumLeone,uiiimoCumauoept-

narraiionem per interpofaUonem 9"f iniroduciam esse in ^^^^^^ P'-'';''^'Zn^/^e iandem, sicd et ex ^^^^'^/*^^'"^;;j!^^t;

Zm

cLas venisse Domnus

Petrus

leUu-olus

t^dlonus

Ecelesiu. Neapolitan.

(15). r.v->n,

"f^rohe

demonsiratum sU

(16) hisiortam

p^-g- 1 Act. sinc. S. Maximi, Cas. 8020. - .4, Bibliotheca (3) Mss. Cod. nag 138 C-ncnsc p.g. U'^ III. Florilcgium 'neLs, tom. (0) CU_. Ma/ocn, Cas.. pag. 253 15) Ibid., Bibliotheca u, V^^^. 328 et seqq, DSS.Ep.se. Neapol , pag. <9- B b_^ p g. 13 sinc^S. .8) Act. num, 25. Mss. Cod. 8914. Burg. seu reg. Bvux.,
(1,

et scq.

(2i Ibid-.

ai)Mn.och.,DeSS.Episc.N.ap,.p.328ctseq.-(12)Aa^ cap \V II. Ecclesir. Ne.p, monun. C Jaccoli. De sacris l-A 102. C..-. pag pag. 173.- (13. Ibid.. p:.g, scTTv pag. 878. SS tom. II Februar,, 173 - (14) Acta pag.S83.--a6)lbid.. p.g.'^^;Comment. Is^Ibfd..
.

Maxj

prtev., nn.

*-',

H'-

poris

312

DE
in

S.

MAKIMO MARTYRE.
manperspic^fctamcnquoadsecundxtm, Caracciolus recitavii (G) enim. c ordium et conciusionem qualis habehatur in Passionis S. Maximi totidem verbis codice quo usus cst : hfcc ntrsns Corsiniano et afns qui Acia leguniur in codice Bovincnsi posteriora referunt, non aufem in Satis igitur mirari nequeo nec in Ca.^^inensi. Caracralionc /icri potucrii ut dc cpifomc
I>

A pons Nicomedia

Cawpaniam

litterin

ac proinde data?n esse inter annos 1004 et 1 100, omnino dirers%im essc ah eo hvJKs scriptorem Maximi anno qni iranslationem SS. Jutianx ei adest cur 1207 narrarit, jam nuUa ratin sut)diacoPetrus ille prioris historiic scriplor sire Acta posnus aut cur a Petro suhdiacono Passio S. terioris irayis/ationis exarata, sire e(rpolita dicaiur. Neque Maxinii conscripta avt

qua

Passionem hanc post pnora


quibus 7ium. 9, manifesio nihit aliud

ilta

Acla de

edendam
sii

hic du.rimus,

quum

qnani honim Acto-

nim
Aciorum
competuiio

amptiflcatio.

.Tam vero cum ciolana heec scriberet Cassiltus : apparuent B. decrucis prodiftio. quod Cumanis omnino Acta Maximi corpus qu;erentibus, sileant .sciliccl^adcafcruf quaimoxdabimusrp05/crm/*fl superiu^ jam dedefibcffi cdila : priora cnim
siec. rat), iIIudqueCaraccioluspraKlicet,profGCto et duobus VallieelXia alia ex his Corsiniano

11

Ad

tertium

quoddam gcnus Actonim


seu

referimus alia nonnutla multo breviora, aul posterwripotius su7mnaria e.r pnoritnis sermo fuii.sumpta. trus, de quihus hactenus

Quonim primo
Maximi
Julius
sint.

loco

ponendx sunt

iectiones

enim S. anttqui Breriarii Capuani (hodie non celehralur) memoria Capuie Jam

deinde exorta sunt.quaiCaracidem habeant ciolus babuit neque edidit. utut et fmem (7). Qnis tniia cum iis principium parlc nufiam ferct^ quum conira ecc una
lianis corruptiora

omnino o^cis Cumanis


injcccrii Caracciofus,
e.r

ostensis

mentionem

ad dicm

III kal. novemhris,

quas reciiaint
e.^se

ntlera vcro Acta a

Capaccius (1). potest quin cx priorihus Actis

Duhium nemini
e.v

dcnvotm
priore

Eienim prima

et

secunda

cum

narrent parentem, hoc

diseriissime Cassitlo e Corsiniano codicc cdita visione apS. Maximum, JtUiamc in


dcdi.^se
:

signum- quo co>T^s


inriuit,

B parfe

ad rcrhum lcrlise illorum Actontm fere exordium, usque ad roces qu-.v. pereferuni
nitusin
nisi
niillo

suum
jam

reperireiur
locus
ille

Licet,

notissimus

possunt adjuvare cultores suos

crebris miraculorum coruscadomitionibus. tamen, ut evidencius declaretur,


sit

quod civiiatem, quam. codcx Bocinemis oppeftat, Cumanam, Casinensis ccro Apamiam et quosi Breviarium Capuanum- noirt quadam dicU media scriJjendi ratione Gamp-uiiam quifms a cocieiera autem, caque ievissima,in
:

nice passiunis crux indicium erit


;

omnibus me

et mox refcruniur Cumam inquirentibus ciritate cferici et prcshytcri cum popido e

accuraiius recensere dice Casinensi discedii, visum est. Tertix lectioms

eHigiem, egressi et cernentes iluminice crucis predixerat. graiins Dco cgissc; sicut mulier illa sub indicio vivificte crucis inlodientes

supermcaneum
C3'hibet:

ac dcnique reppererunt sancti martiris corpus


igiiur est

(8).

verhiscontracta pars posterior rcliqva Acta his

quod Caraccioium

afiis

Nihil ac posfc-

Cumque

ad hucc iralus Fahianus divfrsa

rioribus iiHs Actis

usurii fuisse uffa ralione

eju^ ptumbatis diceret et au.iiret, jussit lattn-a in carcerem recludi. Postl;a.'C. tumli. ett;um imle

suadeat.

cum

invt-rso

suspendium carbones ardentes, equuleum, flagflla capitc. lampades accensas atque


nollet, virtutc superasset, et sacriHcare

Vghcffium 13 Eade7H Acta indigilani npvd ^^^^^;;.'Jf pauca hicc rcrba eo- iis ejscnpia cl ab l ghelPassus est beatissimus martyr 3. kal. fio cilata
:

Christi

octob. (adverte

etrorem quo mensis

octof)er

iiovemb. novissime capite c^rsus est III cal. EcNuftasafias lcctiones proprias aticujus paironos suos infcr clesiic quse S. Maximum prohahile cofut, rcperire potui. Et

pro novemhri notatur : qui crror efiam occunHt in cod. Corsiniano (9) et apud Ca(iOV, post cujus obitum quindecim
racciolum
fere post
(s.

per) annos Cliristianorum intestatio

pnvcipue

admodum

Nam

r prn (2) indiNoclunio Olficii S. Maximi reciiandn'. unius martyris. De sofa cantur de communi quoPuicofana duhimnafiquod suhirepiosset. an. 1845, quod solum docuniam in Dircctorio annuntiatur pra; manihus hafjemus,

hujusmodi. Eccfcsiarum quas suin kalendariis recensuijnus, feclioncs in secundo


videtur nufias
esse

restituta mansit. Tum ubi pax Christi Ecclesiaj idem martyr, eic Aiterum quoque est, apparuit F indicium sumi poiest ex eo quod Vghcffius Aciorum sine hsesiiaiione, et sola auctoritaie inter 7iixus, Maa-eyitium primo ioco

suorum

mentum
ad
lect
3(i 1.

El hunc quidem Cumanum fuisse episcopum .faiis aperte appaindicani Acta posteriora, uhi Dominus
episcopos

Cumanos

ajfcri

oclobris S. Maximi Mart.

Cuman

dupl.

i-uisse

fcgiiur

Maxcncio presuli

latitanti

ob

3pra;c., Noct. Antiochus autem de l'er. non siaInde lamen reliq. prup. inlib. Puteul. pasconcluserim, fectiones propria-t de
tivi

(II): imminentes ejusdem presidis infeslaciones i^delligerepronumquxde ipsius foci antistite Veruw idem .sane non signi/icat modus
esl.

reciiari .none S. Maxmii Puteolis Propriis (vi aiuni) niias non raro fd ut in
:

na?n

ct

loquendi Aciorum priorum


nomiiie MaxeiUium.

sccu7id.um

hxc

enim apparuil Duminus ad quemdamepiscopum

diccceseon. tectiones de

communi
historiEC

quihusda^n
S.

Uaque non

hsec, sed iiia

sanciis assigneniur.
plernque hausta fuerunf

est. sub oculis hahuisse Vghefiius censendus

Maximi scriptores fcgunlur, Capacap7^d privatos et Vghefcium{ii)dico, Anl. Caracciolum {4) Qwa! omnia ex posierionbus seu ium (5) sv.hdiacono Actis, perperam Petro
12

Pe'iqua compendia

Idemque judicium ferendum videturde summario Capaccii. Quodquidemnonadeocfare,


sicut in utroque afio, iiquct
su/fi: attamen pars in qua agiciens argumentum prxbei ea

fusioribus
aitrihuiis,

excerpta esse facile constat, magis


Campani,
.3)

prseside tur depuero iilo irimesiri, qui coram testatusnarraveritatem chrisiianx reiigionis
Bincem Op. cit, pag 128 et pag 168.-(7' Act. Ibid.. 139. (8) Ibid. pag. 158, - (9) S. Maximi. pag. pag. 168. pag. 157. -.10) Eccl. Neapol. raonum..
227.

Antiquittes et Hietori tom.lX. part. Burmann.. The.. Antiq. IU.1.,


(1)

ap.
111.

Grv.
cap.
l4)

et

(6)

XX.
Lccl.

col

188.

(2i

Num.

4. H. 7.

Loc

cit.

Neapol.monum,Ioc.cit.-(5)Ital. sacr, tom.

VI. pag.

(11)

Act. sinc.pag.

146.

tur

DIE TRIGESIMiV OCTOnRlS.

313

titr.

apud Hix emm i^erbis ca pars concepta est coram trium nicnsium Capaccium : Puer, testatus Fabiano Maximi sanctitatom divinitus Membratim idcirco discerptus, et marlyno est. Maximum antecessit. Hxc autem opiime con~ puer cordant cu?n postcrioribn.t Acii.'i, uhi
,

commendat summtu

rcligionis veritatem,

quam

S.Maximi quse priora diocimus. Nec diffiten- D duni esl pri/no slatim conspectu non pauca in iis cerni quoi illorum fidem admodum suspectam faciant. Imprimis eni/n ita rudi sti/lo et inconcinne conscripta sunf, nt facile Hs iemporibus etucubrala deprchemlaniur ubi latinatmm literaimm culius jamdudum exoleverat;
cl

sanctus actenus vobis devotissimus Dei famuliis cessavit (1), et paulo Maximus patefacere non

niorc

itlo stdis

nsitnfo

apud mona-

post

leoitur

Fabianus tenerrimum

puerum

ARTicuLATiM RETORTUM fedissime interemisse. Quod utrumque, laudem inquam B. martijris supplicH, ore pueri pro/atam et genus illud ActapriorasHcnt. De quorum. Actorum sinccritate et auctoritate

chos medii sententim e sacra Scriptura depromptie non solum sicpissime a snncto martijrc protatx leguntur, scd et intermisccniurnarrationi;quin et ab ipso pncside idolo/atra usurpatic (3)

{cri qui historins cornposuerunt (2),

inquirendi jam

hic

m-

finguntw. Pricterea, quidquid prodigiorum in Actis sinccrvi martyrum occurrit (imo et

nonpauca

qun;

nusquam

in

iis

rcpcriuntur)

detur esse locus.

ill.

Ulrum Ada

S. Ma\ini
sinl,

Cuinani sincera judicanda

quasi serics continua hic miraculorum omnis generis contexta videatur. Sicqunm jtidcxcx ordincjusserit S. Mariyrem ptumbatis Civdi, dcindc inedia confci, postea nudis pedibus super carbones ardcntes
ita congeriiur, ut

incedere, in equuleo torqueri, capite inccrso per sepfem dics smpendi, fampadibus latera

Actis sinceris

inier cruauufi nut/cit.^' novimus ex tesiimoniis externis certo quis csse conscripfa ipso tempore persecutionum

Ciudeiitium deficiebant. ct dicebunt ad Vere, pra:scs, nos plus toniui-mur pra;sii!em

manus

.-

apud Euscbium qualia nonnulla tcguntur tria genera a solis Cicsariensem. Reliqua suam acciindiciis internis auctoriiatem gradu. Alia emm, dum piunt, sed direrso in qmlms minuiissima qmvque et ea omnia deprchendi sotct, falmrii inqcnium faciUime /acta, periractant,nusquam,sipe quod ad ipsa
sive

quam

iste(4) ...

Cum

torqueretur, confractum

sunt (5) ; est equuleum et ministri arefacti .sejitcm i/ies- capite deorsum verso postquam

suspensus fuU, venerunt miiites decem et ct inveneocto viderc exitum martyris Clu-isti,
i-unteumps^ll-^-ntemeldicentenr.ttDomincsalva

me

et morum quod ad rationem nominum constareaut contra notopertinei, aui siJn non quidquam referre, i-um documeniorum fulem

imo mis

et

aum

iis ipsis temnonvideri ncqueai scriptorem iUa coniigeruni Aha poribus vixisse quando sincera se probant ; vero non ndeo manifesie

ita

concordare

reconddissihis omnihus, etiam demonstrantur, ui ccrtum

tiium frade ore leonis, ut enarrcm iioincn ba-c verba milites ca^ci facti tribusmeis. Ad ejus latesunt (0). Quum tampades ardentes apposiiie fuissent, ilamma exiliens multos ribus Acccdunt uppaex ministris concremavit (7).
riiiones et alia

hujusmodi non minus mira et muUipficia. S. Maximo decima jam die in iioctem Ancarcerc incluso, ecce eircu medLam aperuit januam carceris, et terntgelus Domini
est psallenmotus factus est magnus, et audita sunt (8). et omiiia vincula soluta tium vox,

attamcn cum

ci in

scribendi raiione appareani

ah erudd.s reprchenmorihns vel evcniis ejus ^tatis dafur quod a C cuiaUnbuuniur,a}jhorrcai,ideo et ipsa sme Aciis ^nnurncrar. concontroversia sincens demque genus esi Atio^crerunt Qnartum q^udem nmn eru.htorum

ca'ier,i;que mt.v priminenia iUa sunp/icilas authcntica insujmri .solent, OuihuLicta certe

t^cin iis quidquam

mncti autejn indeomnes qni incarccre conversi crani, numcro ducenti, ad Chrisium pelerent, nec adessei fuiss-ent ct baptismum fonte uh/ueret, orante V saccrdos qui eos sacro Dumuius ad quemdam S Ma\imo. ecce apparuit

Quum

cpiscopum nomine Maxentium

(9);

a quo

mox

Zn^i nonnuUised simul induUa qu^dam


omtos off-endmi,
sZcerii
tis

hapiizati sunt, neuomncs antc fores carceris impedicnlibus custodifiquam id, ul videtur. iamen iUorum /uga ctap-

depraindicia cxhibcntur, adeo ut


e

spuria Ztapotrusquam omnino censeantur. Porro Zremeritoque

confcia

bus-necquisqua?n sus est Rursus, dum

sanc'.us rnartyr cquu/eo


e.

m ns ^pszs

forquebatur, apparuit

Dominus(IO);

d ^wm
apparuit

Z^

spuriacsse

satis

Hquido apparet, non


haberi existifd ut alia qu^dam anti-

terr.e motus factus es decoliatus fuissct, statnn denique qamtodeamo posi

ma-mus

.Liim

nihil fide

dignum

Zandum est. Siepe enim lam not^ tcmporum vc/


aZ'ei

nomina qu^-

mortemsuam anno sanctus Maxinms ..uIammuUcrive.igios.(l.Kno..n.^ ^^^^^,,,,,,...^...^,...,..^^-^^ ^

(11)

ac

^^^,,^,^,.

,,, reve/aret. Acce.

vestw^a pcr Ula sincerte iraditionis

conversionum.

Etemm, pr'tcter

etreivcriiutiii"' ..^---"y"

confirmandam. nu7ncniis hausiam

mn estannurnei-atida

revocari possmi Acia Actorum genuinorum


t;i

Tvidendumjamnum

ad aUquod genus

IZfZ^rerctu,-

(i5),

pr.ter hos .gUur,post

ca Passio
S.

Maximi

f2t

Cfr

V.

p.

Petri Val(15)

Num.

13.

^Q

neeem

Uctobris

Tomus XIII

314

DE

S.

MAXIMO M.VRTYUE.
omnia tU animosus iUe theologus in sc Prudenfium configere nitifur,
tela,

quibus
et

qmstatim secutus A necem ejuset (errfemotmn


est

ipsum

in Domino... milites... et crcdiderunt ^unt... Miratique sunt

omnispopuluscumhu-cvidisset, credidciunt unanimiler baptizati ct simul omnes

in

Dominum Jesum Christum

et

baptizati

dercndd.majorcm in^cfaqux tmnmordicus fbrtequis minus iegibus retorqucripossc. Nisi nepuer carvetilum.fuisse exisiimct,
romanis
cereclaudcrctur
et

sunt..., (1)

credo, adeo ut ex tota civitatesolus, christianam religwnem Fabianus judex od


.
.

equuleo iorquerelur,quam
virgis, (et

nectcdcreturmanuaut

tamen in

conversus nonsit. Omisimus 16 Neque hic prodigiorum finis. historiam infanV::;h!:::. emm adhuc miriflcam illam coram irispuer. qui, roganleS. Maximo, tidi trimcsiris loqucUrm adepprxside adductus ei diciniius veritaiejn christmnjc tus, proliaa oraiionc praisidis religionisdemonsiravit,atqae inde narratiuncida,valde jussu tortusobiii{2). Qucc
.

prius cwsus legdur). Acti^%. Maximi ctiam matcr tnnocenPra'icrra nonne et in hisActis memorat et sacrarum Scnptcs Befhieemicos

turarum peritam

se ccrhibet?

Nonnc

et

rpsa

morqaudioexs^dtatobgloriosam Prudenfium jure iem^ Quid igitur apud


fdtolis.^i
tuli

qui hisforiam infanreprehendat Cassiftu^. Maximi sine dubw sinceram

simtHtma est rudifdo reliqyis Actis assuta, intcr Acta sincera Hliquani cxPrudcntio{S) Th. Ruinari, de puero
.

Romanum dicitur : de quo ct Martj/rologium ubipucr ille Barulas vocaad 18 novembris, ad fiunc Baronius rero, in annoiotwne iur scd Theodiem,adrnonet eum non Barula^n, Bredulum appellari in antiquo Tolefano S. Maximi B viario. yon diffdctur Actorvm acerrimus defen.^or Cassdtus de
editor et

Marty>^m (4) rciidit passus Quodam qui Antiochix cum S Uomano

mdeo. contcndit, cquidemnon cf veram essc omnia iUaqruv tam Ulud certe comiai,pr^ter narraiionc Prwfentu suwecta ci videntur in aZquxdamadJectaesse in AcirsS.m.^m. porfcntosamfanux hanc hisforiam magis

inActis^.

liant.NamquumS.Romanusdwaturpeinsse
miseptuennis cn-c.ter puer nu ut adduceretur uuus de caterva adducius sif
nu^ (V 656), et olim lactc [Jopulsus ,v n,fant.um parvus. nec supponit Cnssdfus, fnon lactcns, ui

Aciis ^. Roeodem puero agi in his Actis et in sed ita id agnoscif, maniapud Prudentium; inccrta tradiui simul contendat Prmdentium qu. esse,quie veram hisiorwm c .., tione decepium ^'^''^'^^'^^'^'"^.''f^J "** Passionem '" " Pasi-iOHeS.Maximi ad S. Romani
i

QG-^m^) Prudentu narraiwQuo manis incrcdibiicm non opus fuerd insigm nem ostendatU'deo ui quurnque sermo ejus ut loquerctur;

mh-Llo

^.;Sm. sdct candidus,qualmueapucro


^^^^^^^^^^^^^^
rui

opiime "^^

'

" ^"i"^^^,^^, aefi,ut<^ trium

.>. rei demonstrationem, transtulerit. hi cuj. prteterargumentanegaiiva qud^us constetniRohU istius/nodi contigi.^isc in marti/rw S.
.

^0^^:^ ^^^Zmad^lt, qii siaiim invult, qm siaiumnmens.um infaniem adduci ^Zus et aliatus rheiore dignam ^^^^^^^-^;^
nem
instiiuit; ef

mam,aliaquxdam

affcrt indicia intriusecaui

quum

uterquc
talta

nullam haostendat narrationem Prudcntn


dentium,
(5),

referatur quisnam ipsum


socius S.

audivisse. Prurerc fidcm. Ipsum hic juvabit liberms poesi usum, hac in re ait

neque omnino

credibilia narrasse, in

comperto

A.sclepiadem praasidem jusest Quis crediderit tolli sublimem ut sisse pro tribunali pusionem pulsarentur? Ha^c ille v. 096,607 nates manu At nuUo modo concedi

orafiovivida ei magmfca after vero rursus dcmonsirai quamse locutum tormcniaqua quamidempnulo post inier accepfam, etiam ad fUituToauelam divinitus

Romani simplicifer

matrem

f "'^r' .ff indica


;

f<^''^-<>.f [

TdMs
Er
his

Sed age, concedamus.


potest

raVessensus reversus, :Mater.da mihi aquam b.bere^ dix tmatri sua. illam igifur, si regulam
om.nib.is

annftercjam nonpossU

667 et 700) .-arcere Prudentms v.677 clausum(v. 704). Agnoscit ipse non li^tatulai vim per legcs infern

puerum lactentem

(v.

sequamur,
nibu^

innocenti

est cui^se, et statutum revera

1.

1.

S.

r de

S. G. Syllan.

quare Anulinus

mipuben iT. Hilananum


Act. S. Sa-

nimimrm, uhi agdur de traddw baia esf, medn mvi popuiaribus in monumenfis
ut

qu^jam

safl.

-^P^^^^^r^

^^_

puevum ministerrere satishabuit(in


illam sententiam (v. 823)?

judiccniur quee f cZiOnatis, ex recenfiores modum stupcndum c^terisparibus, magis

insuper pricsidem dictasse turnini). Quis credat

Znalx

et

miracufis refert^

sunt,

nemxm

hominis caput Gladius recidat vile vix flamma vindex Infantis : islum [Romanum] [roncremet.

mulierculam (v. Quis credat matrem, vilem atque lactenti infantique diutissime 691) puero loquutam de Isaaco et Machabasis, eruditissime ad 790), innocentibus Betlehemitis (v. 721

scripfor Passioms In^^yris Spoletini hausii TlL^Jlnvprimis aiieram alier^us fontem quiutramque vel rapiim percurreesse

iuli

iia afia

multa ex Legcnda

S.

ionttam

p^.,-.

nemo

^ZiiaLr.
dum
e5(

Qu^damad

id

denwnstr^-

deque credat matrem pm-side tolerante? Denique quis infantem, posipsam sinu gestasse damnatum caput grem.o cavnifici dedisse, recisum
centi

eriiBl^m

recolui.ssc safts ex AcfisS. Pontiani hic kis verbis conccptum ea:ordn.n


facta est

-Temporibus Antonini imperatons

immolarent. nersecutioChrislianorum, ut kIoUs fidelibus, et Ghr.st.anum

excGpisse(v. 827,831,845)?
translala fuil cx Ariis
S.

Romani,

simul Hacienus Cassiiius, nec male, sed valeal ad obtundendam osiendens quanium ingeniorum pnejudicaix aciem quo,^mdam pondus. Neque enim animadver^
17

?nsidTabantur inf.deles quuddamperborrenomen quasi inquinamentum Antonini impe.-atons bant. Igitur ex .mperio
in directus est Fabianus judex

Spoletmam

civ.-

opinionis

idolorum Chnst.atatem, ut ibidem ad culturam

(1)

Num.

17.

<2^

Numm.

9.

10.

<3)

Hymn

X.

(5)

Acta

sinc. S.

Maximi, pag.

104.

,rEpiaT(fava.v.-(4)Edit.

Amstelcedami 1713, pag. 300.

nos

DIE TRIGESIM\ OGTOBRIS.

315
imilto pro- D copia iUis

nos)ioTnines compelleret. Gumque in eam civilatem rlevcnisset, sedit pro tribunali, el oninem

sxculum XIII, ac pneterca hxc


ILritate

sermonis

et

prodigiorum

popuium coiivociiri jussit. Gum ergo cungrcgatus ail eos ad eum omnis fuissct populus, his verliis
cxorsus
csl, ilicens :

insifjniora esse.

Piissimus imperator

.Vnto-

si quis ninus direxit mc iii lianc civitatem, ut ut diis onniipopra^ceptum eju.s non servaverit, scntentia. tentibus sacvificet, capitali puniatur

Actis Arffut}ientu 19 Ast occurrit Cassiltus, cas a se Cassilti pro S. Maximi notas esse assignatas quie 5wmsinceritate stahHiant. Aclorum a Wfim illoni)ii fklem undcquaquc Quivsi simul colligonlur, non minus quinqua- se cditorum
cinta conficienlur indicia,
-.

immo
(7),

demonstralio-

itihileffia-

consenserunt ut idolis sacriEt multi de populo


flcarent
(1).

nes,

quantum

liac in

i'c

licet,

evidentissinKt pro

U).

Kt paido

infrai^^)

Tunc

iratus

sincerilate Historix

Gumamc

quam

et

ante

PontiaFabianus judex propter iniurias ejus, S. ^,,.. :,,: jussit, et non ussit irgi. c exspoliari 1 num exspohan et virgis CLcdi

"..-...

mediiDH sircuhun IVel mnffis de/inite anno 'M7 conscriptam pronuntifd. Sed hiac Ja7n if.tori Judicare licebii quantum sit

dimitti,

donec videretur ^^"8-;^^;; ^^ .'^^^ ^: t terram mana... Gumque ce-a ; in O borribilis vultu Pontianus dixit Fabiano "s
:

ionienlnm ,,.v., .V.,. demonstrationum /L.</..-..-"^ inarum


'

cvUlenar-

palmarium eas ..^^nun, quod tissimarum, .or/ inler ea.s ul paln.ar.um

et abominabilis,

cum

diis

tuis

non erubescis?

gumentum

afferiur (8) hisforia iUa in/anluli,

quas mihi mtuhstr? Vides quia non sentio pccnas meumJcsum Gbristum, inOominum

qiuDn probobUissime c.t Passione S. Romani desumptam vidimus (0). Qua ralione autem

Credo enim solet conquiaipsc te confundet,quemadmodum tuum diabolum.TunciratusFafunderepatrem supracarbunesambularet bianusjudex, jussit ut nudispcdibus;et ei duo]udiciaproposuit,dicens: nudis suAul thurain istis carbonibuspone,aut Sanctus vero Pontianus per eos plantis ambula.
coepitsupra Christi in fronte sibi fecit, et

omnino argnmenlum aUqnod inde


possU,nec indicfd Cassittus,

confici

neque ego per.^d-

affinnat, cere valeo, nisi forte quia, ut ip-^e credo, consenlient, nalira slyU.unisedpauci, pUcilas ingenuam redolel veracUalem{i()).Sed
et

B sigimm

nudis pcdihus ambulare, ipsos carbones ardcntes


et dicebat
;

nostn Ecce ego in nominc Dumnu supcr carbones ardentes; Jesu Christi ambulo
mitte et tu,
in
si

argumenta specimiImprimis itaque E nisgralia oculis subjiciamus. Max..ni reperisse decem locutiones ia Aclis S. sciali da /amisibi vims esl Constantininmc

aUa qua>dam

Cassiiti

Uares

et

potes, in

numine

Jovis tui

manum
pne-

ccistanl,

proprias, ut totidem inde probaliones unde Acia eodem itlo un:o conscripia

aquam

tuus. calidam, et liheret te JuppHer

esse ostendanlur (11)-

Harum prima

esl ipsa

eculeum sibi Iratu.sFabianus judex jussit longitudinis tnum fieri parari et ferreos dentcs suspendi. H.s auet ibi sanctum Dei digitorum, et exclamaveruut tem factis, ministri dcfecerunt, nos magis torquemur dicentes :<i Vic nobis. quia

Passio S. Maximi Mai-t. I insrriptio persecutionis deDcinde scriptor, dum diaholus expanderat cri.<icribil : in tanlum. ail

Aclorum

mm

nes, ut.

quam

nostrai jam deteN.hil facere possucerunt,etuncinifract.sunt. Tunc videns Fabianus seinus (3). DeniqueiAy. jussit enmiPontianum) in populo f.eri,

hic detestahilis.

Manus

qu!C rarissima, fid Cms.uUus (1.3), est, attamen veluset prope singularis loquutio Tertius a/ferfur locu.^, ub> Max.tatein sapit. quse mus dicitur vii- sanctus et Deo dignus (141, quemsaporem verba eiiam videntur Cas.nllo referre.Prictcreayi^) icei Constantininni
. .

(12j:

dam

dUionem

iterum in conrectus spintmn cimdics relin.iui,donec lan>e


exhalaret.

earcerem retrudi,et

ibi

eum per duode-

Cumque reclusus esset in carcerc,ecce apparuit ei angelus Dom.ni circa mediam noctem cibis cclestibus, et confo.eum in imo carcens
Uvit eum, dicens dics venerunt ministn ^KC Post duodecim
:

crucis armans crhibelur S. Maximus t.-ophcco fut (1G\ non msi frontem, quam lomilionem, lalcbens, Constantinianis viguisse temporihus antiquitatem .\ctorum nostrorum ac propterea Quinlo, in adlnculione Mar-

e^regie vindicare.
tvris nostri (17)

Forti

animo

esto et v.nl.ter
ut

minime p.%ctereunda sunl lUa

'tollerent

enim eum corpus ejus exist.mabant


:

qua^ vetustalcm Liberet te Jovis tuus, quippe i^exlo, dum \ctorum non parum adserant (18).

famis et invenerunt mortuum esse pra) nimietate con- In 13om.no psallentem, et d.eenten,
;

Fabianus pricses dicU


l.aa nostro

Deum

Asclcp.um
^

mum

milu homo (o fido,non t.meboquidfaciat inter ulraque Acta Majores has sumlihulines quam ut c^ casu confdetur CassUtus

indicium elucet iVcta pnesidatimeo (19), rursus sxcuh exscrihi.Bcne cnim ac de more

\.eIepimupronunt.atgi-;i-cissansFabmnus,quem

nm

prie^mpsenlolle aulem e.r nimia quam sibi ea-scribendi aUena monumenta scriplorum
UcJltia,ort^ /ingi queant.

:^;culapium lahne extulisset ,20). 7>/'"'^;',^^ adh^bita (21) .'./ Cassdlo (2.) Palatiu.'. ajudn-e vocabulum tr.tumque illaa.tate

oonsuetum
taiPO

Sed ^/"-
sincerUatemomra^

adi-ersus in cfnnlali sententm

.S.

Ma> Uj

f^^^f;. Ua^i^i, domesttci animoin/ia-isset Passionis

ZproloL

ZlcLntiquitatem
/mm
insimulare.

rlLLn deorum

U^mpmm condemnal eum Jude. Imp-a et blasphematorem


Aclonuu
:

et

opcrasibitaendam essc,non

^':^7 ..^^;'^^^ auffis Spoletinomwi auciorem plognet/> Acla S. Pontiam AcUs

(bfasphemm) ab Etbrum(23).Quod vocahulum Cbristia.ii ad res sacras nids horum temporum otum
t

Vcnwi

rr consideLerit iUaJam
m.
onliquioi^a esse,

non

facile concedet

rcferm Ig^ martyrologiis{C.u Maximi auVn in aniiquis vestioium apparcre anle

summa-

~ Zrm
a
'st

lerunt(24).-Vono, in flne de.^ignalur nonnne S. Maximi


<lc

.ehqmas.ne cura

quo Cassitlus C2Q)

Non

hl^dlcionobistransmitte.Kla^cum.cvimel.or.s

Z
nn

'Xmtdentissimeexb.beat.i)...e./.v.^^^
..'

Actorun nuUum
Act. S. Pontiani,
...

,tft>

rnssitt

pau'.103,-pl*l* Cassilt.,
.'

,1, infra edeiid. nn 0^3 et <m Cir. Act S. Max.im (^) ^"- ^'^ Pontiani. n, 3. (2) Act. S.

1,

Acta

SS.. ton..

Junuar., pafr.
1. Z.

-^

Actor. n. 1. pag. 137.-^12) (14. Ac or. n. roc'nm. pag. M.

'^

"

,.

ii,id

,1G,

Cas-

^^^^^^^ ^.^. ,ot.

15

7, 8, 4.

(4)

Act. S.

Tc S M-inu.
Acta
S.

nn.

5.

U.
S.

Pontia.n.ActaSS
Act. sinc-

Pontmm, n. 5.- ta) Cfr, pvv. ad .C Cfi- Con.ment Uanu r.^p g tom.

sittus.

?>

-'^^'^^Tr L Lll4.-'21.Aclor.
^^^^^^

;:^tri.-c.VAct.n.i9.-<2o.P.uT.

<7)Cassitt.,

Max.. pag.

i-i'.

__

DE
3ie

S.

WAXIMO MARTYRE.
sit;sive
,-;,

minus lucuantiquitatis nota non Hit ot ali.

hvjusmodi nore assermtas esse constat, pertinn,sse censen ad idem sacnm, corpus omnia circa martyres nosstt,

dmiquegenusreHqmarum,quas,lo. D camhoncnine decoratas et antiqu,m


ul

non

tcquum trospaulo diliyenlius eccaminare

possint

/,.TC

e,t

primoqvidcm.quodadActaspeetat. 2i El supcrion % sermo nrmler Cumana. de quibus alterum- S-i- ^-'^"^i unum tanlum VeneloeaNan dnnlmsmarUirihus Asianoel "pw' i^'aem itla altrihnunlur ..l./(10),,^Tom.s Act bis m superior.bus

^,,

,j

/,,c ,,on

tr.

^fcl^r
^^^^^^^_

nartinmWet

eer^i ea- i/s

eapiscari /as

sil.

martyre Aqudano auSS a2)editasunt. De Ecclesia- Dreviar.o ms. proleniaUa ex hujus

l7asunt im,ru.^>ora guidem

'"-

adrcrnm summam

attinel, ,ta

-''Jmodo ulans

i IV.

Nuin

S.

Maxinuis Cuniasit .-

de eodem sancto similia.ut duhitarinequ.eat 'utrohi,ueao,ii^J'roti.,o,-ah.cpr^^^^^^


s^cquionsiitatis etca csse,brenora aute^n

nilS nus

(liverSUS |UUifiUiu.divei-sus judicaudus

-.-

s:.t,,tii;s;r*;s:/:i""

Munftc",

imHi-. mque tamen non ''^ reeenseanlur, quod tted,o

necesse eslnl

s,ng

'.^

f'

Zando amdudum

sc,-iptorem tunc ,;a:me,

Avia

ci,-ilas

dirutajace-

E.odi oi

occ,ra/.

Nam eo,-um

ple-

leguntur lu,;n^ at^cujus riqve pa,-s fuisse in al.a lo,^g,nqua .-ema,-lyfu,n in Af.;ca cel
habent commnne Uu.^sto iu,n sanclo nost,-o sanetos Ma.,;Uaque,-esl,;nyenda ridelurad

';t:r^::c::::zq;:;>ctinTcd.u,,sPent.,ge.Wda lamciuam mansio commo-

rianisnolalur camililibns(iB),sequilur,tlamc,.-ca,ed,um

Znd m

Z^ Z lahul) flo.-entem nosler a temponscriplor


fuisse.

IVfqua

.rlate ee,-le anliqu,o,-es

non

Admodum
passuse

iqilur remotw,

e.-al

majo.-es Tos AsianuJ, cle quo hl,;e,rsemseu d 30 ap,-ilis (4), 29 ia (o), Aqmlanum, uuo d,ctu,n esl ad

nostnege.^^

Zs qnihus S. Ma.rimus AquHanus polu.l


Qua',-alionc,laque nosse
cilus et

<P'^"

^^^^;^

minalus

sil

Decius npe,-alor p,
.niltehat ^

a-sidi-

(G). ct Apa,neen. Zicoilur 19 cet ^nOctoh.-is ass,gnalu,,ip.-^se,u d,es 30 ocloh,;s

iTquos inprovincias

H^c ee,-te non

Z,

p,-opositaedieto.

Qua ratione concwnem

7,rly,-olog,o Ronmno.

Omilltmus schcet

7:ili!qni Aciam

S"/,

haus,t ex viliosa lecfme Saussavi. que,n fo,-te p.-o S. MaS Gcmani a Pratis (7), Aquilano subsUtulurn, et fnw.tiens, seu

coS

ooTlUe.-antsc-iplo conse.rala

savenit,el alia ,-ee,lal tempore ciuo ipso cjnie profecto nec consignata nec per oralem,

Zdonem

fuisse

suppon,poss,b,

C lcrperam

tumesse

(8).

adsc,;pMa,-l,j,-olog,o Gamcanx> eliam ampl,us ,mmoNeque


conjeclu.-a /. in ,-efellenda

dulesl recenlior anetor

qua-queproindedesuoadjec,ssejud,can. ^
?

Dcnde qmd
,

t^t

WKTra Z^i crea

Us-

^Mr
clZno
Zs
cis

Ma.imo A^.neen. :: Ost,en.i (9,. De ReUquum in Appcvlice. v.-a'cipe dicemus tantum hoc loco eum ut l,-esin;o,-es
ma,-tyre con/e.-amus

Cumani identitatem S. Max.m.

mcminil, quum lamenoo nuncupala ab oclejn nomine apud antiquos nonmllaex-

Habien.,is illa provincia


sc.-iplor

cujus nutlus

^nquam

? Scio affe,;; aucto,-e asseralur

Po,-roquum
poUssnu>

ma,-ly,-es

ho,nonym, ex

l,;pl'C,

p,-obentur, sive Zlouach-uplici cap,le dive,-si possuni Acla pass,o-

vocabulum ad C olc ci,-cumjacenlem opdamreqionem aliquam ^e.-um,ut p2 efquono,nens^,umt,-ahebal. nconcedi.nus cjuulem


p.-ov>ncia3

ZlexepislotisS. GregoriiM.. fuisse vulcja,; Z!ueus\empo,-e usu.-palum des,gnan

u,ule tuter

t^:ule,naU,;hu, non
aul quiedam saltem

Tconeedamus
4.
'..n'ni

/<

(et

,ts

nolatcc

qux

fcle

pf

exemr)la

^*^

piana,

ct

nosu

quod indicma non rideanlur : sive

d,ve,'sis lo-

'::mZ:L^Z^'ones,.Ju^P';^
possunt
:

possil cur l,cce celeb.;ulraUo assignan non aul loe^m translata ah hoc ad iltum diem

eo.-um memo,;a,,la aul cUebus celehratur

sic V. g.

vox pagus

^y^l^^^^^^^

7as

AC.

n. 19.

.2.

C.si.,.,

pac 128-- '* "rantra,

pag. 15.

>12,

Ad

30

Apn

etad

Oto^^^^^^

ano m.
'

"^

I,ag.l55.

_,jo, AA.SS.,tomm.cittet Vonet anl.quis monumcnt.s... FlamiuiiCo.nelii Ecclesi

fX

1.13), - u. Rmnart. Act. sinc. (Amstel. Octob . pag. 813 A. ,8. AA SS . tom. '^'A'^,;;.;

Vm

404.Comment. vmv., numm. 15. 16^ Velscn Procem. m (16) Cf.-. Ma,oi ejus Opera ,Nonmbergi

'"

peutinge-

1682,, pag.

^^ 41

rianas. inter

eodem

D!E TRIGESIMA. OCTOBRIS.

3i7

defmHo A eodem iUo laiiore etmimis in-ov\nc^a).attamen

mim usut^

cei

S.Maximi

Asiani.

H^c

Jilmonensi seu D

pahtrquoopud Gregonuni scnptorem non persuadere mihi non possum ubijam coxmm, imo multo scquioris setads, civitas, vulfjo qufv fuerat quondnm Avia

Istriensi

sinc ulla

martijri primo accommodatasunt. muiatione alicvjus mnmenti, nisi

quod Asiu-' \>\'(i\\\\e,v,Xi suhsiiiuta cst Asi.icivitiis. At Aquilanus Aciorum niart>jrum concinnaior quidam seii potius adulterator, quates non pauci icmporihus medii ievi exsliiei^uni (4) alqne ornailla, ut ipsi vidchatur, expolirU Cumamis aut mt. Ac deniqucaiius quidam, Neapoiitanus, ecc iisdem, sive sinceris, sive prohohUiusJam aduUeratis (nam et in CmnaAquilanis assinis non pauca simiUima Aclis alque et ex AciisS. Pontiani

omnino ignoia craljwjusmodi locutione situm iHms }psius esse ad melius deliniendum et nullius ciritafis. Idenim et insulsum forei ad notitiam- geogracommodi: quid enim dicere phicam alinijus oppidi omnino juvat
illud situm fuisse
in regione

usum

qux ohm ex

ipsiusoppidinominenomensuumapudrulgus
obiinebat

Ai facHe intelligitur corruptorem illumquibremoraAclaS.Ua\\miinterpolarit,


/

mtum ad Uaximum suum AqmUimim


accommodarc
vellct, ei in his Actis

ea

Asiam pro-

gnari possuntj, pri' S Barula; vcl Thcoduli pueri{h),adjecits suis eommentcreanonnuUtspopuiaribus aul portentosam illam S. Maximi Cumam iis
cdiiuri s^unus. historiam conle.ruit.quom hic

aiqur cawpum winciam indicatam reperiret, Aquilam.ubi olim easiabai Avia nosseiprope nomen oppidum. qui adhuc hujus oppidi lUum facile inteUioHur. inqnam, retineret; et demde Aviam {egcndum pidasse, non Asiam,
aliqno modo sibi et lectoribus suis eoluissedcsignationem iUam Avi;n proviricia^ quam inepte ! Ad ipsis omnino inavditie, sed el iUud, pr.vsidem incredihile
Incc
eccplicare

non dubtto Et cc Actis Aquilanisctiam ortam

diacotradiiionem quie martyrem Cumanum m Aca ; qux quidem num seu levitam facU eclogadxo ejusnon est recepta, sed apparet

Capuano Cruplofcrraiensi {6). in Knlendario halenda('/ XIV (7) sieculi XIII vel ineuntts
ynis posieriorihus.

i^

quam

homini sibi omnino ignoto et reo ct puldiram xixorem fdiam suam speciosam alienu.m a Chrisnimis cum puellis suis.Qwam

olHulisse in

disputaits NotaUot^ 03 Porro, quamvis ex hactenus ^-j^c. Asiani -ic.c. A.Mnm Actaauihentica v. -^^^ ^.^^^^^ MaXtmi SOla sola S. Maxtmi

illud Maximi tiano sermone responsiim sanclam scilicet Habeo sponsam immortalt;m, nwvns omdlaEcclesiam. Denique, ut alios Maximum iUum,qui CsnmrdusS.
:

deanlur, ailamen ex comparaUonc potcst jam prohahiActi<i S lU\in\i Crimani ah iilo diversum esse. li^isime coliigi hunc est ; Asianus Decio imperatore passus

eonmicum

^^^^^^ g^ Maiimmn

Cumanumab
As.am.

Eienim

Cumanum autem

Diocteliano

ct

Maa'tmtano

cjusActa. imperaiorihusinteremptum traduni


fere accuror Actaautem, quamquam spuria, noiatioqu-x ad hvjusmodt tius servare soleni nes temporum pertinent "'";' ^^"^''^ ftdes Cumano Ataue in re prxsenti co major polcsi quod quum scripiori habcri

mus quum

Aquilie cofehaiur, {lapidihus} obruiumnarret.quishvjusauctoritaiiauctoritatcm

Amx seu

prteferendamjudicabit scripioris nosiri ait alta rvpe pruicipitatum ti, qui lUum ex horum omnium nec aliurl quidJ^ihU
22
,juvmcom^,^^^,^1

ign^-

Actorum

Z^Z^o
ZbcJur',n
Actis S.

quamvis severos erudilomm ^t genereser^ lendU in A ctis br-eviorihus. <iu^


^^,g,.j7o

oculos

of

Maxim, As,-

tniermo Barovw aique Ruinartio computaia sunt. l nde ^^^^^^^f^ optimx notx mdetur, S. Maxijam uUerius voncludendnm
re vera mum illum ,qui in nsexhihetur,^^nonn>n
/utsse

sinccriiatis indicus 'nionisei aliis inlrinsecis

^si^unm marHfrem. Hoc

emm

con-

mss. alj Actorum cd^ sensu icslaniur codices Asmm, etqmtorihusadhWdi, uhi bis apud

stlAcltsS. manifeste adea confmgendausus Decio, ct S. Ponltam MaJtni Asiani,qui sub pasfnis legdur. nec ceUe qui suh A^donitw adhihtcerU ut nc plagtarn inagnam <^ra.n lectorestncurrercllamcn notam apuderudilos teinpo^e ActisrecessU in assignando ah iUi^ exordium fere ad marUrrnj quin imo.quum assumeret ^^lum exActts S. Ponimni (8) Aniomno vmpeiUque indieareiur Pontiamt.^ pr^.side ttlusiri marlyrto

rlrc

et

Fahiano

G dem
S non

gratuitam per conjecturam satis siMituas. priesertun Aviam aui Assisiam (1)
nisi

As.am prov.nc am posieriori loco apud tcgitur: pro qua voce Maxi7nus passus

Zuissc,nominaqutdcmist.reUrr^^^^ suam iemporthus DtoOdam ut narrationem L7mmo.laret.Antoninumpr^^feciumM^ Tumlehaudtnccrium.utvidetur,^ndmum

quum ohstel designattoprovimic^neq.^^ luam iis oppidis.accommodanpot^tP,^ierea OpUmns proconsul, n-^^<^J'''^'''^-J^;^.^^^^^ nomine e titulo mus marturtum suhiU,eodem Pctrt ei socto-

mZr

Cunmmcm

qu.^e antiqutc traditionis tneunie ctaruts..' fcrehai sJculolV

mariyren

::i:^etmoriemoppeliissepermeU^^^^

l^Zu/legilur in

Aclis SS.

Znpu

Imp. Lampsact ct iist sub Vccto occubuerunt Christi mariyres Z^provincta

u.
.-

1^:i::^^^Vron.ulgar^^^^^^

^Zi^setiami.dersinceral<^m^ed^^^
" Henschenius (2) et mnnariius (^) .; nussuppticnOrientalesmoresrefert^eteodLm

t:::noT::m,rererenaurne.^
seu Vcnelmn
et

T:^^

autalus

intercmpti --'^'^^^-'^fXX; (ni faUor) Occidente vero nullus in legitimojudic.o huju.unquamin

mmtp

marlm-cs .Vnwnensem

Aqu^

que

,,,^^,,^

ra^ri). ins enim

^wdisuppiicio affectus foniemZde teglml^

est.

Acia sineera scdtnostrorum derivata^ sunt,


,5,

Hahemus Maque aiuntjmariyn^

"'f; r 1
(t*.!

""'"'"'

Cfr.

infra. annot.

n.

V. supra, num.
.. 19.

G.

e_

'^

tyris

DE
318

S.

MAXIMO MARTYRE.
Natalis on rfc dici potest,vocem .mnciis agifur, aut. nin dc solo dic natiriiatis,

Wud salicm
(Ue

vestigonihan iiaque

nvm

c.r

aixo fonie ah

ZianoetCumano
iam de

clieersi siaira

po.smi.

ct

gencris ohitus, sed et de cnjusUhcf

nnmversano

rcUquiis dicendum.

servaia iraduniur ossa S. corpus, ct quidcm tnteS Maximi Cumani oiwihcqrum.apudse quiescere gloriabaiur usque ad nostra temct indc
clcsin

Nusquam asMaximi .Umni- At

jampridcm usurpariesscsolUam. Quummoveri possii circa diem qxie similc dubium cclehrarc quem Aquilana Ecclesia suopafrono
consucvit, consequens fuerU

non

omnmo

et

Cumana,

pora, Ncapoiiia.a

40 intC' hcrlcsni \f o.^teniat sacros thcsauros .mos Quum iviiur utraque iraddw antui'^a neta i:2). .srfacnii ulla ecc parte suspcctn,
1

(i). Scd ci corpz^^ jEmonensis ab anno^ S Uaximi

'f'Omm

ad distmctionem ccrto effuax argumcnlum siaiucndam desumi ea: duo>^m marfyrum Vermn hiec ita diversitaie itlonun dierum. reUm, non ui exinde idem censeatur proposifa
S.

sit,

nec

argumento

esi

locorunini privter di.^^tanliom

dircrsi .^ancti

judicenim ibidem honoran


mariip-i.^

Aquilani contra sui

""Z^
^

Maximus Cumanuscum Aquiiano, aui quasi inciinci; sed, ad idcxisfimandum mcns mea indicem opinioquod nostri muneris est, ui non adeo ncm quie ex duohus unum faciai, ui pcrvica.r quisnrmis argumentis refuiari,

mcdio repererunt (3)^.'''^' ossis cujusdam pariem Maximi Cumamd.sf^r,niiquce.rcorporeS.. mde jamnon ctapridcm c^sc poiuere, qnin NeapoU conditum integrum illud Cunus vci ex hoc capde S. ccnscreiur. Unde neque B Maxinunn Cumanum ah Aquiiano dicersum

ha caihcdraii repostas oUm in lclcsia sua XVI 11 ^^^^"^ '''"^';' sa^culo

dcfenquequieam sibi animo inf.rerit aiquc dcscrendam dendam .s-uscepcrUjaciteadcam


cogi vaicai (10).

banU

ei

V.

I>e

S.

Maximi

Ciimani
e

irliciuiis.

Ejus cori^oris (rans-

lalio.

nrOHuniiare
nec varietas

iicet.

dicrum guibuscoluntw.

hxc 25 Resiat ut diversitas onemonie attridiccrsus dics utriusque nuod


butuscsi.Atneque
ip^^i

stabiiialur

ex

eo

mariyriAquilanotdem
a die 20 ociobris,

semper dies sacer fuit. Nam annuniiaiur in nuo coicbaiur primo ei adhuc translaium est.^us Uarturologio Romano, paxdo posi ad iOjunn. fesitan ad 10 niaii, ei indicium nmise ociobn, ac dcnique rur.<ius autemmariyri nun^ sed die 19 (4). Cumano rcperimus quam quam aiium diem sacrum
iooctobris tyroiogio Epternacensi
:

E ^^ ^.S.Maximicorpu,s/-utecollocatumuUocum-;-/';^;_
X_^.v Actis

hremorihusaCassiio

ediii. disci-

quivocaturviaCaballariaseuinagroInnocenui,

^^^^^,^^.^

^,^.

quindecim po.H obdum. et inventum annis quindecim. rc/eri scnpior, Po^.t annos autem
latebant
reliqui^e

,^n*..

beatissimi

Maximi...

Tunc,

revelationemulio-ipieniissimicJuUa7UTtacia,
exivit

omnis

civitas,

psallentes et benedicentes

subquodiejamnoiaiurinUar(5) et
(6).

Dominum,

Ani. taracqladiopercussus iegiiur in codice Brcnarii Ca^ leciionibus cioU met in aniiquis pridic iliius diei, puani a Capaccio editis. Ai eum capiie cwsum seuante IV Kal. Novcmh., Sed ci Codex S. Scverefert Codex Bomnensis. legdlghelrini eiCorsinianus,eiAvtaquie Kal. Ocfob. eum obiisse aiunt. liusl anie d. III majonbus Acdcnique Codex VaiUceiiianus, a seu 19 dcscriptus, XIV Kal. Novcrnb. P nostris inCoMnensi Ociobris ejusmoriem assignat; pra>iermiitiiur. E.r vero hujusmodi jnentio varieiatihus hisserii forte aiiquis

Lrniorco scccuU IX

tn Kaiendario Eodcm quoque cUe

Et fofaculas habentes in manibus. Maxnin post beatissimi dientes invenerunt corpus et candulum velut

annos quindecim integrum,

illud aromatibus. nix, et condiderunt

Aiia faia

swcuU XIl inico^oris S.Maximi usque ad Hoc auiem tempore, Uum nohis ignoia suni. SS. Maxunie Cumis desU^ciis, sacrx ea-uvioi basiiica Neapolim ad Maximi
Julian^' c S.
ecciesias

SancU Januaru

ei

heaisc

Uariie

tr--

Hujus solemnitaiis qinis iransiatx fuei^nt. auctore coievo concinnaiam hisforiam, ab fnent F quum a decessoribus nostro Openjam dcscnherc iniegro inserta, in prxsenU ex referre est. Itaque satis erit ea
.ntpervncaneum flwa.'S. Maximum.vpc^/an/.
.,cripior,^h 27 Anno, inquU anonymus ducentesimo septniio, aatione Domini millesimo Cumartii, X Indict.,cum civitas
... ^ t Incai.

Actorum utrum dies 30


his

Octohris memorite S. Maximi mariyCumani sii assignatus, co quod hoc die consummavcrit an potius rium gioriosa nece
,

;l''

,?n7
20^^_

|.;;;/^^^.^.-,,
^^

forte

aUquam ad recoiendam translationem Quodposierius magis verum reliquiarum cjus. poiesl ex Kalendano maresse,

nnintokalend. n.alitiam mana, quiu propter inhabitantium

januam.

civi-

tatisuomen amiserat,

et

latrocinantmm locus

et

confirmari Monx^ moreo siccuU IX, sxpius ei nuper in Neapolitanis ediio (8); uhi ad 30 ociomeniis hrissignalur N T. S. Maximi, si wodo credoiur Mazochio, secundum quem in eo kalcndario(9)Natalisuotavix et scgre aliisquam sanctis eorum vero pra^ponitur die non suo cultis annivcrsario ohilus sui die nominihus qui ipso PASsio. coluniur,prxscrihi soiei DEPositio aut
;

tam malorum omnium sentina effecta, mlesla... quam Aversa? nimis esset NeapoU

civitati

eversus. Postea vero ne locus ipse... penitus est sanctorum reliquice prLcfatorum loco destructo, extraneistollerentur,consdio mito, martvrum ab religiosis ad locum ipsum arch.pru.-sul cum viris dives erat, consdio qui eisdem sanctis reliqmis de Donna Aroetiam domin;e abbatiss S. Mari:e vn-ad obtinendas reliquias sanctai mata,quuL>

(1,

V. supra. niim.

P.

(2)

AA. SS

tom. VII Maii,

patr. 15. et
Is)

Fhmin.

AA.

SS., tom.
(5)

Vm

20d. Corncl., op. cit tom. U. pag. (4) Ibid., pag. Octob., pag. 417.

mus

supra, num. 11
1881.

ducaius

historiam pertincntia, tom.

m- "
930.

^^>

Monumenta ad Noapohtani
I,

Neanoh

(9)

In Commentario suo

png. 33j etseqq., ad. hoc kaleuda-

406.

V. supra, nuni. 7. hic memoraatur, disit7)De eo codice, sicut et de aUis qui

(6t

V. supi-a. num.

3.

rium, tom.

111.

pag.

- (10> Ch-.

et infra

Appendi-

cem.num.2.

^_^

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

319
corptts sancti
csse,

Riniset martyris Juliana: maximam et mandato v.n habcbat ; missi sunt de voluntate episcopus, domnus Joanreligiosi, Leo Cumanus

devoUonera

29

Totum

marfyris Cumis D
pe.rspicue tradit

Ncapolim asportatum
script07- translatiotiis

Ncc

tdlius alterius inde

et domnus nes Abbas S. Maria^ in Pede-crypUp, subdiaconus ccdesuo NeapoUPetrus Fictarolus adeuntcs venerabiles tanai. Gum quibus et.am Aram, et S. Mariic ad Capel-

translationis aut

retiquiarum

distractionis

memoria
li

occurrit.

Imo

disertc asscrit Vghel-^

(2)

inte(jrum corpus in ecclesia cathedrali

Neapoli asserrari, idemquc confirmant re30 centta Dircctoria NeapoHtanaC.i), dum,ad octobris officiumS. Maximi in metropotitana
ecclesia cclehrari annuntiantes,

Petn ad et probis vins, lam cum nuibusdam militibus mtraverunt ad ecclesiam B. Masimi raartyns, quo erant ossa mausoleum ex marmore Factum,in
abbates
S.

addunt

hiec

Maximi martyns, ita ordinata et fuissenl. Subtus ac si eodem die Uluc collocata sanctarum reliqmanuoque pulverem ipsarum cccc subito rum non modicu.n invenerunt. Et
tantus odor eniavit, ut

composita

verba : Cujus sacr. corp. in eadem metrop. Attamen jam pridcm caput marti/ris a rchquo
corpore scparatum cst el in sacello Thesauri sua rcposifum, tcstc Decio Card. Carafa in synodali {4). In quem locum nofat sanctionc

omnium .ircumstanlium
si

nares et corda retecerit, ac

bolsamum

ib. et

Mazochius
statua

omnia

inferius, et mvenesanctis pignoribus, foderunt quo sanct. pucr. e.'ant in

odoramenta

fragrarent.

Sublcvatisque

Videtur in argentea S. Maxmn conditum, qu:e in sacrario cathedraUs


(5)
:

recurrente asservatur et quutannis dic festoejus Eumquc morem adhuc veiieraUoni expointur.

runtaliudmausoleum, reliquiie, quem tres menses


loqui
fecerat B.

t....tum

habentem

vigcre ostendit diarium

sacnim pro armo

Fabiano p.-;csubter cavantcs invenefecto Qu.busperactis. compos.tum, m quo runt locuUim ex ma.-more virg.nis JuUanie. I osl erant reliquiLe ejusdem S Miarm reperclescrihit qvo paclo reliqnix

Maximus

co

am

Archiepiscopali 1855, NeapoUa Ti/poqraphia idiomafc eddum.uhi ad diem 30 octovulgari hxc lcguntur: S. Maximi Levinc Cumam
bri^
statua argentea Ma.t. ExponiturejusruUquia in ceclosias. Altera in altari majori metropoUtana; notemus), pneterca statua (ui id obifcr hic

in ahhaiiam S. ix racrint el soleniniter

Marix

cum

aliis octo

Ncapolitanw
arti/icis

civifatis

Donnaromatte
o8

translaiie.

Tandem

addil

Deinde aUas sanctas reb-

noruw, optimi

manu scutptis,

palroS. Ma-

quias ma.'tvns martyris discipuU, qua?

.psius Cb.-.s et levitLO Maxi.ni, et

cum honore ac IxHitia


siam veniens, casti... Fateor

cum eorepositLe fuerant, maximaad n.ajo.vm ecc eet

coUoodorem me numquam ex percep.sse, quanlam tantamque fragrantiam reliquiarum egq pecsauctarum


satis devote

honor.f.ce

tantu.n

Cara/a in ximo Cumano posda est a Decio Jam ipsa Acta choro ejusdcm ecclesicV{G). ex Cod. martyris Cumani seu Apameensis (7) ediio simul et ex Bovincnsi pcr Cassittum oculis subjictaCod. Ca^inensi (8) tectorum

mus,
tris.

nosadjanctis paucis annotaiionibus

odore .psarum cator et indi^mis percepi...

(1).

PA8S10

8.

MAXIMI MARTYR18

PAS810

8.

MAXIMl MARTYRIS
EDITA

EDITA A CASSITTO

ex codice Bovinensi.
C T^ TempovbusDiocletianietMaximianilmperatoImpera tore
hiocletiano.

139. ex codice Casinensi

Sub
^ta
circa

rum sub Antonino Pnofecto


Chnstianorum circa nunphas
talis. ut

a
b

facta est pe>-secu .0 c.rcadomumft, t.la e s

Impcratoribus UiocleUano etMaximiano christianorum, ita ut persecutio est n.gens


c.rca mmphas domos, circa plateas,

dola

ut s, qu,s vel et idola erigerentun

aquam emere aut vendere, atque expanderat tantum enim diabolus tmnoHret In terne term,omnibus Christi fidem de

haur.re ,dohs

ut

nildeleret

quas' n mundum n:ebanturviriacmulieres,utd.vers,ssuppl.ciisinterirentproChristinomme.

mf.deles, et Ins.diabantur fulelibus perhorrebant. Tunc alnia.d

et

Fahiano
c

jprteside

Prxses in Cu> Interea dircctus est rabianus ad sacr.leg.u.n omnes m^nam . civitatem, ut .hi et pro tr.buCumque ibidem veniret, nrovooaret populum ad se cong.;e^ omnem ral sed ret, jussit " omn.s populus Cumqie congregaretur qu.a.nv.ct.s d.cens :a Sc.t.s, ad eos loquutus est

U
lus, ita

d.Lens ad eos locutus est

fi.

rkiocarclli.

Antistit. Noapol.,

. c;s

lom

11

Febr.

pag 882et scq

cfr.

Ch.occa-

p-^i^-'",

v;aci;^i'A;::Ucacs.Ma.io,o

rpee',;.i:-*Vi<,cCon,o..pr.,n.t).

320

DE

S.

MA.XIMO M.VRTYUE.
quia
invictissimi

Diocl.t.anus et Max.m.anus Ex coo. Bov. simi impcratores ut occulam et direxerunt in hac civilate.

imperatoves Diocletianus et bxcod.


in

cas.

me

.K

;r'"^

humUiem*etexaUem.Etideodn'ectus adoretis. Quo irntut omnes deos immortales


vivif.cem
si

Maximianus medirexevunt humiUem et exaUem et occidam et vivincem, ut deos immortales adoretis. ideo rtirectus sum,
;

hanc civitatcm,

ut

amicti nolueritis, diversis pcBuis

monemnn.

Quod

si

am.cti morienolueritis, diversis pa-nis

cadens in terram, Audiens universus populus, vwum surda et muta, et Deum adorabant idola derehnquebanl. , ^ ^*
.,

populus, p.'oc.mini Au.Iiens htcc universus idola surda et muta, .n tcrram, a.loi-abant dentes derelinquebant. et Deum vivum c.vitate vir sanotus et 3 Eratigiturineadem genere Deo dignus, nomiue Maximus,
pudicus.
clarus, re-

%^:r"
causa com. prehensus,

neo

civitate vir sanctus et 3 Erat i"itur in eadem pudjcus nomn.c Maximus, reUgione

fronTropha.'o crucis armans ^^ eastitate nrnuis. obtulit dicens : Aucli, -^ ^^^^^^ Pnosidis se judicunn mea, quia non elTugies

^,

PrJses.verba adorave idola surda Uei.Oui provocas h-mnnes liberare cuUores suos? ct muta,quinoapossunt ad eum exorsus est. Tunc iratus Fabianus ita
dicens

Ugione pius, et castitate in lao.em prajtropheo crucis armans frontcm, Audi, preses, verba sidis seobtuUt, dicens .iudiciumDei.Quidprovomca quia non effugies adorare idola surda et muta, qu^A^
:

H.c

.taq,.e,

cas

Tunc ita respondeas? vel cujus condUionis es,ut dixit a Ha^c est eum B Maximus cunndenter ad
:
:

Cujus patrocinio

te

munin

existnnas

homines cuUores suos ?n pcnUus in nuUo possunt adjuvare ita ad eum locutus Tunc iratus Fabianus pvcses
est, dicens
:

facta respuam,ei m condUiu mea, ut idola manu dixU Non Chnstum credam.D Fabianus Pra^ses ImpcratoresDiocletianus audisti quia nvictissmn mihi hano Provmc.am et Maximianus tradidei-unt qui diis in.mortahbus hi

Cujus to patrocinio munir. es, ut ita respondeas mas,velcujus condicioms hrmus, d.xUad hde ^ea tus Maximus in Christi mea, ut idola raanufacta Ha.c cstcondicio
ex.sti.>

um

abnuam

et in

Dominum

dam

in

putestatem, ut suppUciisoruc.ensacrihcare noluerint. diversis


:

turn SanctusMaximusrespondit
infeIix,etnoU
facere.
in

Obmutesce,

DiocUtianus et Max.^ invictissinn imperatoros C banc prov.nc.am .n mianns tradiderunt m.chi sa U.d.is .ramortaUbus potestatem, ut ii qu.
ca.-e

d.xit Fabianus preses

.Uiesum Ch.-istum cre Non aud.st. quia


:

auribus meis hanc mjuriam

Beatus

maceventui? noluerint,d.versis suppUcns .rns.. d FaMaximus dixU : Audivi, et


.

Susd.xU:Cog.tadesaIutetua,eta.l^^

S;t"

usque spirUum reddere Uterle us cxdi quoad Cum autem ca.deretur.nanus


,

Tunc

jussit iratus Fabianus

cum

plumbatis
.

Max.mus d.x.t deos immortales. Sanctus aur.bus rae.s hanc mntesce. infelix, et noli in rreatori iniuriam facei'e. jussit plumbat.s latera 4 Tunc Iratus Fabianus tunde.-etur beatusMavtyr autera
ii

Om-

eius

tun.U.rum

-^^^^^
:

manus

cu)dentiura

deleceru.it. et dioebant

ad

Pn.s.den. bant, etdicebant ad

nos plus torquemur custodiam recludu quoad jussitB Max.mum.n divers.s c.vitat.bus. usque venirent de

quam

iste.

^^^f^ Tunc Pixses

torquemu. P.-es.dem:aVere.preses,nos pejus jussU beatum Max.raum iste.Tuncpreses

nuam

quoadusque reliqm Chr.st.a"n custod.a vecludi, ad mart>..nivenirentde diversis civitatibus

t:Z'
Zlne^

Maximus reclusus per decem sed m accep.t, neque aquam; dies, cibum non Et ecce, c.rca med.am Dom.no confortabatur. aperuit januam carcenocUem Vnpelus Dumini et audUa UeiT.^motus lactus est magnus.
5 Sanctus
ve.'o

pevdecem ''s^srnctusvero Maximus reclusus aquam accep.t. sed neque dies neque cibum
rntiim
raagnus,

aperuU januas mediam noctem angelus Domini et


factus cst carceris, et tevremotus

confortabatuv. Et ecce c.rca in Do.n.no

\s

est

H. carcere c.rc.ter ducent.. sunt Et erant in d.centes: ad pedes U. Maximi, om..es prociderunt nos credamus nob.s, famule Dei, ut et Succurre Fors.tan d.m.tJesum Chr.stum. in Dominum ut quod antea per nobis peccata nostra, tuntur reUnquentes van.ianurant.am culebamus,nunc vivum. Hu.o aud.ens t^tem, adu.-emus Deum gratias agebat Dom.no Beatissimus Maximus, Domine Jesu Chr.ste, qu. d,cens Be..edico te,
:

psaUe.U.um vox, et

omma

v.ncula solut

psallent.um. '^t omn.um v.ncula aud.ta est vox E.an custodia resoiuta sunt. qui era.it in ipsa ducenta... H. civciter ^ enim in carcere animu) Maxim. d.cenprociderunt ad pedes beaU omnes nos, nobis, fa.nule Dei, et instruc tes Succurre

utetnos crcdamus

in

Dominum Deum tuum.

peccata nostra, et Forsitan ignoscet nobis

qm

med.gnatus es

habe.-e

scrvum tuum. Gonoede


.n
.,

sacerdotem, per quem h., qu. erBO et provide sua abluant peccata. bate credere desiderant, erant propter ...s.dias cerdotes enim dispersi
impiissimi Fabiani.

colebamus nlola, usque nunc per ignora.U.am errore. adoreraus Deum nu.ic rehcto vanitat.s beatus c..iis. Ha^c aud.ens v.vu.n qu. regnat .n d.ce..s BcmeMaximus, agebat Domino gi-atias rae d.gnatus Ghviste, qui dico te, Dora.ne Jhesu sacerd servum. Concede et pvov.de es babere sua te cred.devunt, pev quem hi qui in ten.
:

lblu'ant peccata.

Sacer.lotes

en.m Ghr.st.anoimpn^simi

rum
""o'

insid.as dispersi evant propter

baplizanclQs

Dominus ad quemdam 6 Et ecce apparu.t ^. ^ Maxentium, dicens e. Ma0^^^ merce.lem tuam. raeus, non perdis
:

episcopo, ETecce apparuit Dominus cuidam e dicens ei Maxent., larau Maxentio nomine, ub. vade ad carcerein, meus, surge velociter et
:

xenti

famule

Sur-e
meu^s

velociter, et

vade ad carcerera. ubi servus


ibi

servus raeus Maximus

meum
d

me credunt, anim.e qux audiens Maxen t.us baptizari. Hu.c et desiderant n.yster.ac/; et perrexitvelociter. habens secura et clamans dix.t S. cavceris, stelit ante foves
;

propter nomen Max.mus v.nctus sedet

sunt enira

vinctus sedet pvoptei qua^ in me nomen meum. Su..t enim ibi animu; quia nou perdes credunt, et indigcnt bapti/.ari Maxent.us. pevmercedera tuam. Hx^c audiens
:

steiit secura min.sti-os, et rcxit velocitev, fcvens des.derat d.cens : Siquis a.Ue foves carcevis,

DIE TRIGESIMA. Or.TOBRIS.


Ex coD.BOv.

321

enim quis desidcrat baplizari, veniat saci:rdos Jesu Christi.n Kt cuin hoc dixissumDoriiini mci
;

baptismum
simi. D

Dei, veniat.Sacerdos

enim sum

Altis-

"

^^- ^^^-

Etcum

hoc dixissel, p.'ociderunt


stalini haptizavit

omnes

set.prociderunt omnes ad pedes ejus, el rogahanl eum ut baplismum Cbristi perciperent. Tunc Spibaptizavit eos in nominc Patris, et Filii, et

ad pedes e]us, et

eos in nomine

Patris, el Filii, et Spintus Sancti, et abiit in

locum suum.
7 Alia autem die nu.itiatum cst pra,*sidi quod u.ni.iu.u. .u... vincli credidissenl omnes vinci. crea.aisseni in Christum. Tunc

locum suum. ritus Sanctic, et reversus est in e est Pra:sidi quod 7 Alia autem die nunciatum ^cc wrbouiTunc Faardenli- omnes vmcti credidissent in Cbristo.
bus
bus.

jussit bianus Pncses. nc error fieret in populo, in carcce manere, sanctum vero vinctos

Fabianus. ne error
vinctos in carcere

f.erct in

populo, juss.t

omnes

omnes

Max.mum

suis aspectibus pra^sentari.


:

Tunc Fa-

cogitasti bianus Pncscs dixit ad eum Numquid multa do salute tua, ut sacr.fices dus, et evadas

manere, sanctu... autem Max.mum suis aspectihus pr.esentan. Ex ult.cio d.ctum est Astat Max.mus. D.x. ad eum p^^es^
:

Nun.u.d
:

cog.tast. de sa u e tua.

Hoc est to.-menta?..Sanctus Maximus derclinquo Domiquod tihi sx-pius dixi, quia non
respo.ulit :

nummcumJesumChristum,etadoroidolamanufacta.

Fabianus Prteses jussit ante eum c;u*boncs eligeret, aul ignis poni /'ut de duobus unum s.bi assarutur, aut nudis plantis super ut .n ipsis

^^^^^^^^ tormenta? nSanctusMaximus evadas multa tormenta ? SanctusMax.mus tibi s.epius dixi, quia non dixit Hoc est quod derelinquo Dominum vivum etadco idolamanuFubianus vero jussit ante eu.n carhoncs
diis d.is et

facta.

ignis poni, ut ex

duobus unum

sihi

eUgerel,aul

nudis plantis super in ipsis tura imponerc, aut


eos ineedere. Sanctus vero

eum

ambularet. Sanctus vero Maximus trophaio super carCrucis iVontem armans, nudis plantis Pra^sidem bones ardentes incedens, dicebat ad
:

Maximus tropheo
:

Ecce egu

in

nomine Domini Jesu

Christi

amhulo

super cai-bones ardc.tes,

et n.h.l mali seiitio.

B Tu

Jovis Dei tui pone manum in carsi potest. bones. et liberet te Jovis dcus tuus. ad eum loquutus est, dicens
in

nomine

plantis ingressus crucis irontem armans, nudis arde.ites, dicebat ad i)r;es.dem super carhones Dei me. Jbcsu Ecco ego in nomine Domini ambulosuper carbones istos ardentcs, et ^ Christi si vc.-um dic.s, nicbil mali sentio; tu autem Jovis tui manum tuam m carbo-

pone

Fabianus vero ita Unde arliculum maleficiiB

d.dicisti'? S.

Max.:

iu nomiive tuus, si potesl. nes istos, et liberet te Jovis malefic.i did.Fabianus dixit Unde articulum
:

Ego quidem Dommus meus Jesus Christus operatur .n nam dix.t me virtutem suam. Fabianus Prajses

mus

respondit

malelicia nescio

cisti?

Sanctus Maximus dixit maleficia nescio, sed Dominus


:

Ego qu.dem

Consule

libi. et sacrif.ca diis,

ut evadas multa
:

nec equulco
Ixditur.

respoudit to.-menta. Sa.ictus Maximus mori paratus sum. quidem pro Christi nominc jussit eum in equuleo sus-

Ego

Chrislusipse opcratur in me tibi ct sacr.I.ca Fabiaiius pneses dixit Gonsule utevadas.nultatorme.ita.SanctusMaximus diis mor. p;u-atus sum. Ego pro Christi fide
dixit
jussit eum in a^culeo 8 Fabianusvero pra:ses Et cum om.iia membra ejus scind.. suspendi, et heatusMaximus,orabat ad Doesset in supplicio

Jhcsus suam. vi.-tutem


.neus

8 Tunc Fabianus

pe.idi, et

membra

ejus scindi. Et

cum
:

esset

dicens Dom..ie suppl.cio, oravit ad Dominum, mdu succurre famulo tuo, et da Jesu Christe, cumdixisset, immarcescibilem coronam. Hibc :Noli timere,tamule apparuit eiDominus,dicens sum in omnibus,usque Deus,Max.me ego tecum ego confundo omnes .niad consummationem, et desiderium tuuni. Cum et eompleo
:

minum,dicens
famulo tuo,
dicens
:

Domine JhesuChriste,succu.Te
Dom.nus

et

coroda michi immarccsc.bilem


ei h.ec d.x.sset, apparuit

nam. Et cum

tecum ero usque

meus Maxime. Ego Noli t.mere, famule consummationem.etcon unin

micos tuos,

est equuleum, et er-o torqueretur, co.ifractum Maximus stabat ill^sus. ministri arefacti sunt
:

et do omnes i..im.cos tuos, torqueretur Gum vero der.um tuum. et conf.-actus est a.culeus,

compleo omne des.sa.ictus,

mm.stn

aivlact. sunt,

non Cl.risti v.rtute 9 Impius vei-o Fabianus, Jussuejusde et d.ceba artibus factum credebat; fide Chnsli sed magieis exerces, ut et loquituy ineum Quare tanta malefic.a
ad
.
,

etsanctusmartyrstabat iUcsus. non Ghr.st. v.i tute 9 Impius autem Fabianus. credens, d.cebat ad ^ sedma-icis artibus factum

el

;Max.me, quare
non sentias
:

tanta malefic.a exerce

ministros dolonbus torfans trimespoenam non sentias, et tris respondit : ^umquam queas-; lieatus Maximus aliquando non po dictum est qu,a malelicus

ut pcenas

et min.stros

arelaca.?

sentire po.nam.

Sed

ut

mandestetur
et

Domm.me.JesuChrist,, trium mensium de platea5,


n
^n s"ros. ut

fde .acadducman n
fl^^,

Nunquam Bcatus Maximus dix.t c^ire aliquando potu.t no.i se.: qi a maleficus y.tus t.b. quanta sit nam Sed ut manifestetur
fid

dictum est

'Jheu

Christ.,fac afferri

infante.n

t.-.um

secundu.n e us

me

TuncP,-a3ses d..ex,t sententi,amsequi debemus.

fncamus.

secundum siu,n de platea.et pra^ses d.rex.t '"'" Tu.ic

^^^^^^
'

^'

^^^

infantem adducerent.

Cumque ex.sbracb.a

infantem super sent min,str,. .nvenerunt Mater vero e,us su., et adduxe,-unt eum.

ZlZ

sequeb,-,tur eos ejuluns.

Tunc mtroduxe,unt n'

ante eonspectum Prxs.d.s. ta,;tem in pra^torio Maxime, ad.luctus est .n..

Fabianus

Ecce, dixisti. Sanctus fans, s,cut


dixit

d,xi; ,nfant,

Tibi,

Max,mus respondens am infans...per De. -p.en.

autem Maximus a! .rsanctus


::?;.:
stor, qui ^P--"'\^;^;,\7a

Maxime

est intans, sicut cce adductus

.xe-

d.x.t .n.an.ulo

^,,co.in.ns,p.D.s=^umUa,,..oM^
r

linguas '"fa'"'"'" '"'.'' qu. aperuit os muti, et de Pr,es,d. omnem ve.-.tatem disertas, ut dicas Tunc ,esidolorum cultura. Christi fide, et de verba mea, intans dixit : Aud,, Pr:eses, pondens
aliqu.d et noli dubitare

Lrdem

ve,-..atcm

de me,
pe,-

eum s.m
os

in.ans.

Deus omnipotens
Ociobiis

loquitur

meum

qu,a

ipse estsemp,ternus

saicula, et verus. Ipse fec.t

Tomus XUI.

DE
322

S.

MAXIMO MARTYRE.

meum

-co^.cas, Jhesus Christus ipse est quia Dominus

et argentea, fJnea et lap.dea, aurea auchre neque videre possunt et r nctilia. iu. suos Et eum cultores ni non possunt liberare componitur .iget genua iap,s ab bomine Tt alva d.cens Deus meus es u ante simu.acrum, Deus e; et nescis, inrel,x,qu.a super omnem c.eatuiam ips. potestatem
;
:

marmo.ea

"-" po^,, suam;undemen.imusvo^ e.U-^lo suam; unae hilmu..^. * ipse \^^'\'^^''^ phum nosnomine christ.am, mo uon ^ i,. ,,^,^ad. adorandus et colendus, riT inse est

lamanuiauta, rmanufa ta.

lapidea, id est lif^nea et

aurea

et

fiHiUa-

nu

nequo

Vl-

,^30 dat plvias tcm.

^"^^^^
qm
forte

rare cultores suos.

Nunc

eii,o

r,u,iam

habet

Ccergo S, lut
tuis

aud,me,et crede
r.duc.an, loquendi,

in Chr.stum,

ne

cum dus

garisininfernum.
.-

proplerca
tus.

domergaris in infernum. t,-emefactus est, et ne 10 Ha^c audiens Pra.ses, ^" "^' , ;,,,;. inlantem ciEdi,
.

r,

F^rT>tps

tremefactus

ost, et

trium

mensium, quem necdu,n d.sccre loqui^Quismagistrorum me potu,t

decet -tat

m
u
te,

quis magistrorum

me

fj^"^^

^,,4

d,us

qui docere" Vel qu.s doctor as.uqu. dat .nnocent.bu^ omn.po.ens,

Ungaam meam pol nt,

Seus
tiam

:i^;,::

Xtem
.

sensum et cog.tat.o nuero aulem juniori aud,sset, juss /rP.-a3ses vero cum ha.c x *orque-tur et cum
torqueri

- =; =3:.,==:-;=t::r:=25,f
m aq ^a.' "ol j e, Mater vero ejus dixit aquam istam des.derare,sed '"^"^^f' ^^^,. ^^,, E' '^^ omnes ad se ven.entes. qu=e potat
:

..,-,.

Miter

da imhi

aquam

biDeie.

S:o-;:iui^ei;F.inoUiam.s.am

:X
meT

b.be.4. sed

ubi sunt

an.mie, qm p.o omnes .nnocentorum

aquam iUam b'be cadestem

S;ist.nominepassisunt.EtrogoJ..Domm^ martyu., ut cum meus qui meruisti coronam ss Dom.n. Dei tui, memor
venens
Jesu, qu.a pe te Credo enim in Cbr.sto rmitt'ntur peccata m,b,. ^ eum
,n

^e,,

nii, cu,;i ve,;er.s

'-^f

^'^^

\Tdimittet

.n

regnum

:-gXs;:n:^f^^esuofructu
oiTerre

spir,tum.Tul.tque pace exhalavit aud,ens quod meruisset de suo ejus gaudens. eo

.^'^^^
:

hostiam. Deo innocentem

m^e"
"uclu

ofTerre

S,

Maximus.
rmramili-

eclilis

malCcJ
tus

y
1

Faluanus tremens
exerces, e

Dom,no innocentem l,ost,am. di.it :< Ma.,me,quamd,u


sacrincas di,s? Sanc ^-o Domino a Oialias ao respondit coronav .t , nam quod infantem
.

11 Fabianus

autem tremefactusdixitMaximo:

culis,

Max.mus

( r,-.(o
cdjungil

, j,,u

christo,
i^ii

^u,is

ego

emm

sempei Do-

Cumque hoc aud.ssel Fab.a_mlno meo saer.nco. d,, verso septem d.es suspe. nusluss,t eumcapite cjus sanguis s..Ua.v qu ad"sque de naribus tes

ro'::;rrnrbV>arivultuettnen^^^^^^^^

Lram.
r decem

^.es Et post septem ex.tum Mart>.. Ch.isti, et oclo videre

venerum m.

'"t',? disraret

^ ^erram. Et post septem

dics,

invre.-unteumpsallentemetd,centem:Do,,t,ne^

nomen leonis, ut enarrem salva n.e de ore m.l.tes ca.c. .acl. Ad ha=c verba ra .'bus meis. ,. Max.n.us d.cen a.t ad iUos Beatus Tunc
.

tuum

sum

Jesum Cbristum et cont. atd te .n Dominum aud.enoculi vestri. At ,11. ; llum.nabuntur


Dei'

Famule fac.es suas, d.centes : tes ceciderunt .n credimus en.n. .n Do,n,.,um nobis;

ora pro Jesu.n Cumque nominaren. ?e ;.n Ch,is.u.,.. eorun^^^^^^ ape.ti sunt ocul. Cl.r.stum, con...,uo et bp. h in non...ie Patr.s, et F.lu, baptiiavit eos fatebantur. .Uo se raori ritus Sancti, et cum

1'! Jhesum

guos Fab.a-

,,-

12 Nunciatum

est

hoc Fabiano Pr^sidi,


-^

et

Z^''

"^sL^
bus,

-^ ^^.ceve cvedidorant, s.. onu.es capUalem sul.rent

oh eo un Christum, aperti sunt nomme Pat us et baptizati sunt ,n et stat,n, se velle Sanc.i; et cum .Uo FilU. etSpiritns CbrisU nom.ne, mori fatebantur pro tqu n sunl h.uc Fab.ano, J-JBs 12 Nuntia.a "' '^' ^^-'"'""". qui in carcere
^

iUi ducenti

,nnul

omnes

capi.alem sub.rent -^^'^"'^'"^^

ad suppUcmtn gaudent.s. tentiam. Et ducti sunt .unt pru Chnst. nomma, oTm es smml dccuUaU

ad Duct. .taque sunt

-PPl-u'-

omnes

siraul decollati su.it

rcorpora eorum
tos dies, et

iacuissen. in

^;,^;' pro Chi.st. hde, c^ .-1-

ecorporaeorumjacueruntnM^lateamu^^^^^^^^ neque a volucr.bus tacta et neque a canibus

a volucbus neque a canibus neque

P'"

S-f

DIE TRIGESIM.V OGTOURIS.


BOV. EX COD.

3?3
EX COD. CA3.

sunt.

Tunc

Christiani

corporacorum cuni gran.h


atque
optiiiie

ililipentia sepelicrunt,

collocave-

contaniiiiurfntur, christiani rapientes cos, cum grandi dillgcntia in optimis locis sepelierunt.

vHiiL Sanctus vero

Maximus

gralias agens

autem Prj^scs dixit in malitia taa? Usfiucquo permanes Ghristi maximum honorem habeas ab Sacrifica jam, ut Imperaturc nustro. SanctusMaximusrcspondit: meo nam non adoro Ego semper sacnlico Deo
no. Falnanus
:
;

Donuad Martyrem

Fabianus

vei-o

dixit ad

martyrem

Usqucquo

jam diis, ut pci'.Tia.u's honorcm h^beas ab impcaloribus maximum nostris. noatus Maximus dixil Epo semper sacrifico Deo meo; idola autcni manufacta nunin malitia tua? Sacritica
:

quam adoro surda enim


:

sunt, ct dx'monia in

idola manufacta, de quorum sternuntur, et fuslra sculpuntur.

imaginibus platcie

ipsis habitant.

SurJa sunt

Fruslra
plictis

siii>

n quidem, et umnes qui in ipsis credunt. lampadcs ardentf s 13 Tunc Fabianusjussit fuissit, Hamma latcribus poni. Et cum factum ministris concremavit. Sanctus oxiliens multos ex videntcs ilUesus stabat, multique

13

Tunc Fabianus
fuisset,

ira

commotus
Dominu
et

jussit

lampafac-

des

a.-de.ites in latcrilms

ejus poni. Et

cum

tum

aux.liai.tc

fa.nulu suo, ex-

vero Maximus

tinctJ!

sunt larapades,

incciulcrunl illos qui

credebantin CUristo Jesu- Pra-ses veroMaxieum itcrum in carcerem mitti. Sanctus meam ne mus psallebat dicens Deus, laudem peccaloris super me quia os dolosi et
:

autcm

jussit

eum

toi-quebant. Ipse vero stabat illesus,


in

muUi-

que videntcs crediderunt

Cbristo.Prxsesvero,

tacueris,

apertumest.Loquuti sunt advcrsum mc circumdederunt me, dolosa et sermonibus odii gratis. Adjuva me, Domine et expugnaverunt mc glorictur immicus. Deus meus, ut in me non
Iingua

dicens hiec videns, jussit cu.n .n carciM-ein recipi, salute tua, Maxime ecce do tibi Gogita de ci psalcogita.idi. Sanctus veroMaximus
: :

tempus

lebat dicens

Deus, laudc.n .ncam ne tacueris,

apertum quia os peccatoris et dolosi super me dolosa, et lingua est. Locuti sunt adversus me
ser.nunibus udii ci.-camdeiierunt n.e,et expugna-

verunt

non
et

in

me gratis. Adjuva me*, Deus me glorietur inimicus.

ineus, ut

apogr.

nostr.

add.

proniissiii

14

Miavero

diejussit

nus produci de carcere. cogitasti de : Maximc. quid ait ad eum Fabianus invict.ssimi Prmcisalute tua? Ecce du-exerunt

eum impiissimusFabiaEtcum esset productus.

Fabianus 14 Alia vei'0 die jussit impiissimus produci de carcerc. Et cum esscl productus, eum aMaxi.Tie, quid cogitasti ci.-ca ait illi Fabianus
:

Doniine

Quodsirenuere voluens. glapes. uthonoreris, carnes tuas tradcnt diatores te percutient, et terr;e. Vide ergo; covolatilibus coeli et bestiis
evadas multa tormenta. aita quid facturus sis.ut

invictissisalutem tuam? Ecce direxerunt michi consenscris sacrificare, honout si

mi principes, rificeris quod


:

nulueris, gladiatorcs te percutuas tradi-nt volatililms ca-li et tient, et carnes quid fac.as, ut bestiis terrx\ Vide crgo, et cog.ta
s.

:l)onaImperatorum Sanctus Maximus respondit perditioncm. Nam ego tuorum cum ipsis sint in qu. m.h. do.iat Dominum Jesum Ghristum adoro,
ineUo.-a;

evadas .nulta tormenta.


pondil
:

Sancti.s

Maximus
tuo.'um

res-

Honorcs
...

ipsis sint

interitu.

susUne : Multum te est.Fab.anus Pr.cscs dixit limeo, et ips. do clar.taDeum enim Asclepium tibi corpus et an.mam tem. Adora ergo cos, qu. respond.t Insadederunt. Sanctus Maximus quid loqueris blaspben..am?
.

nam quod mihi

pronntt.s tu. .n.qa.tas

sumChristum

imperatorum Ego autcm Dom.num Jheadoro, qui michi donat coronam


;

cum

inmarccssibUem et vitam ieternam nam p.-oinutil.a. Fahianus missa tua vana sunt et dona Per multa te sustineo. Doum prcEses dixit
:

eni.n

Asclepium timeo,

et ipsi

nis,

Fabiane

Adora ergo deos, qui tibi dederunt. Sanctus Maximus


;

do clar.Uitem. corpus et an.mam


.-espond.t
:

insa-

S.

Maximuni

aggreditur.

jussit eum nageltis cxdi, 15 Fabia.ius vero lluvium sangu.n.s ejus auo ad usque videret sanguinem ejus .n terr ?em ma..ere,etiussit non suscipicbat sangu.nem ma.'er^ Ter a vcro Tunc d.x.t ad P-;s.de..

loqueris blasphemias? nis Fabiane quid jussit eum nageli.s cedi, quo 15 Fabianus ve.-o nuvium sanguinis ejus decurrenad usquc videret cederetur, visus est santem in terram. Gumqae sasc.tcrram manare terra vero non .uis ejus sanctus Max.ma,-tyris. Tunc

MaX

piebat sangu...cn.

Ghr.st..

C rspice Fabiane.

sanga.s .ste .n teset vulc qa.a

Ls
vide

t Resp.ce. I-ab.ane d.cehat ad Fab.anum cnt, cum quiasa.igu.sisteintest.mon.um


:

panvit .gnem
^ ^'-"'"

vob.s p. a^jadicare tcrram qu. vener it Dominus .nextmgu.b.Iem, a.'dentem atque


;

non minuctur. ub pa^na vestra


.

ct v.r.n.s no..

^l!:C.NampIag.quasm.chimU^.st.^^^
,..,,,;tatem

sedVortitudinem m.b.

fort.tud.nem .nfirm.tatcm, sed

,,,.cFabiam..I.v.t,e.^^^^^
p^cep.t u

^^^^T^^

^-^\^. p^, o ,entis

per

r::,:sr!"sa;""rpo^utteu.e..
ris,

ndd.ajiogr.
nostr.
proinipe-

corona mea sunt

D. q

.^ ^^_

niissa

ratorum
venti suiit.

324
BX
COD. BOV.

DE

S.

MAXIMO MARTYRE.
forliter tovquere habent.

Exerce ergo quicquid excod.cas.

potueris.

Quo condemnato

Beatis16 Tunc videns Fabianus constantiam

Martyris decrevit dicens Quoniam si iste dcovixerit, muUos per sua maleficia separabit a cultura.nEt ante ipsum dictavit sententiam.
sinii
:

. . u * beaU Tunc videns Fabianus constantiam istc contumax et Maximi, dixit astanUbus Si deorum diu vixevit, multos per sua ma16
:

rebellis
leficia

rum

dicens

Impium Maximum rebellem deorum,


jubemus eum ca-

nostrorum, eo et blasphumatorem Imperatoruni

quod

diis sacrilicare noluerit.

covam ImpiumMaximuni,vebeIlemdeorumelblasphequod diis matorem impevatovum nostvorum, eo


capitalem subire sentensacvificave noluit, jubeo corpus cjus tradi volatilibus cceU et et
tiam,
17
bestiis terraj.

sepavabit a deovum cultuva. Dehinc omnibus dictavit sententiam, dicens

tvadi pitalem subire sententiam, et corpus ejus


volatilibus cceli et besliis terr.

etfactoierrm molu, multi


baptizantur.

17

Tunc venerunt

milites, et ejecerunt

foras extra civitatem millia duo, ut ibi

eum eum de-

Tunc venerunt

niilites,

et ejecerunt

eum

in via coUarent. Sanclus vero Maxiniuspsallebat expugnaverunt me a juventute a Sa:pe dicens vero in et non potuerunt mihi Dominus
:
;

duo,utibi cum decolextra civitatem ad miliaria sequebatur cum, ut larent et omnis populus Sanctus vero Dei psallebat exUum ejus.
videret
in
via,

mea, mibi omnibus adjuvit me. Et iterum Cbrislus venisset ad vita est, et mori lucrum. Et cum omnis locum pra;paratum, ubi debuit decollari, exitum Beatissimi populus sequebatur videre figeret Maximi. Et cum Sanctus Dei Maximus
j)
:

expugnaverunt me a nun potuerunt adversum me. juventute mea; et Uerum Dominus enim in omnibus adjuvit. Et midU vita est et mori lucrum. n Et Christus
dicens
:

Siepe

cum

dicens: genua, fudit orationem ad Dominum, omnipotens, qui fecisti omnia a Domine Deus

preparatum, ubi erat ad decoUandus, figens genua, fudit ovalionem omnipotens, dicens Domino Deus
venisset ad locum

Dominum,
stituisti

sapientia tua conqui fccisti omnia verho tuo, et

verbo

tuo, el sapientia tua constituisti

nunc ergo,

bominem Domin, exaudi oratiunem mcam, et

bominem, exaudi orationem meam,

et

omnesaperi oculos cordis istorum, ut cognoscant


colendus, et quia tu es Dominus adorandus et

cognoscaiit quia aperi oculos cordis Istorum, ut quia non est tu es Deus adorandus et colendus,
alius preeter te.

quia non est alius Dominus prLEtev


accessit

te.

Gumque

Cumque complesset orationem,

accessitunus ex militibus ibi astantibus. et decoUavit cum. Et slatim terrui motus faclus est magnus. Omnis populus cum heec vidisset, crequodiderunt in Domino, et clarificaveruiit eum,

unus ex militibus complesset oraUonem, terreet decollavit eum. Et staUm jbi astanUbus, populus est magnus. Omnis vero motus factus
et milites

niam magnus
Jesu Christi et
;

est, et

timuerunt nomen Domini simul omnes unanimiter baptizati


Spiritus Sancti,

Deum, quoniammagnusest; sunt in nomine Patris,

ha^c vidissent, credideruiU laudaverunt, et clavificavevunt eum. et

cum

et

simul omnes bapUzaU

et Filii, et Spiritus Sancti.

sunt in nomine Patris, et Filii, et dixevunt veneratique sunt omnes in fide, et concussi aVere unus est Deus christianotimore Christo. vum. Cvedimus ei. Hymnum referimus
:

in Domino Erant enim gaudentes et exultantes exhibuerunt esse servos. Jesu Cbvisto, cui se Mivatiquesuntmilites, quoniam viderent mira-

biUa, et terva)

factum, et credidevunt Chvistum,et baptizati sunt in in Dominum Jesum nomine Patris, et Filii, et Spiritus SancU, conficultentes peccata sua, etrecedentes ab eoruni

motum csse

tura.

AU

ejits se-

pulcrum crc
bra sunt mirn.culo..

18 Tunc omnes credentes in Christo sepeliedilivunt corpus Beatissimi M^aximi cum magna locum qui gentia, alque optime collocaverunt in vocatur via Caballaria i, in quo loco multa beneficia

cum

Maximi 18 Et sepelierunt corpus beaUssimi optimo loco. In quo ipse magna diligentia in

usque nunc ostendit; ca3Ci illuminanlur, debiles ieprosi mundantur, da;monia expelluntur, et Gentdes k pevveniunt ad accipiunt vivtutem,
lidem. lU Interea pva^sentati sunt
Ecclesiis Dei, quia

nunc ostensanctus martyr multabeneficia usque Domini nostri Jhesu Christi, dit, per virtulem et regnat qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit sujcula sieculorum. Amen. Deus in

MaximuB

Julianx cui

dam se osten
dens.

omnes sacerdotes metu pevsequutionis dispevsi relievant. Post annos autem quindecim latebant quiai Beatissimi Maximi. Scriptum est cnim Non
:

potest latere civitas supva muntem posita. Et iterum Veniet tempus ut corpora Sanctovum
;

moveantuv de locis suis. Sanctus vevo Maximus apparuit cuidam mulieri religiosiic l et metuenti
Juliana, surge velocitsr, et sacerdoUbus ut toUant reliquias covpoannuncia

Dominum, dicens
vis

mei. Ego enim sum Maximus, confessor Dei, civiqui pvo CbrisU nomine passus sum in bac in agro, sunt tate, et corpus meum remansit hodie anni quindecim. At illa tremelacta dixit

Nescimus locum, ubi te requiramus. Qui respondens, dixUei a In agroinnocenU, ubi videritis Grucem, ibi requirite.
j>
:

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


xcOD.

325

WT.

sacei-do20 Surgens quoque mulier indicavit


tibus.
in majjenedicentes Dominum. faculas habontos invenerunt corpus Beatissimi nibus. Et fodientes

pro opinione sua circa tetatem Actontm aulu- D

orpus 5.mt

Tunc

exivit

omnis

civitas psallentes et

mat

Cassittus. Quotiescumque, ait (8). Histofacit

cvnriji^^^-

riograpbus noster baptismi


lotos ait
FiLli,

mentionem

(0),

Catechumenos
:

in .nomink Pathip.

kt

Maximi post annos quindecim integrum, illudaromatibus, didum velut nix,et condiderunt dederunt gluriam Deo Patri, et Fiho, et omnes
et

et

can-

ET SpiniTUS SANCTi.SuKiciebat baptismum at cum sa:culo IV Ariana postinominasse


litas grassaretur.

sedulo et expresse Trinitatis

Spiritui

Sancto, qui

sanctos

suos coronat.

Maximus quarto kalendas Passus JesuChristo, Novembris, regnante Domino nostro


est Beatissimus

cui est

honor

et

gloria, et impe.rium in sa;cula

sceculorum.

Amen.

mystfrium enarrandum erat. Vei^m hoc genere argumenli calidius etiam demonsfrari possct Acta posieriora seu fusiora conscripta esse dum ariana lues serpebat. Secundum hxc enim S. Maximus po.^trema oratione Dumiue. .sua sic est Doniinum ileprecatus exaudi me nunc devotlssime deprecantem, ut....
:

ANNOTATA.
appe^lant. Acta posleriora Antonium hunc libranorum incomideranCasHtius autcm (1) Anolmo iiam insimulat, qui Antoninum pro
a

(ctrcumsiantes) ic creatorem suum cognoscant, qui estrinus in unitateetunus in trinilate...(10).

Nulla uiique adeo pricciara Trinifatis confessio reperitur inprioribus Aciis. Attamenipse Cassiiius fusiora iila sxculo Xlllaut forte XI
adornata censct{\V). quxdajn, f Hicc dcsumpia su7\t, sicut et alia

scripserint,

dmFirmi ei Rustici Maximiayii consilianus pdei, quidem tur (2), et in aliis, suspeciie qui et idem iri fasiis consularihus PrirfeciuK, anno 30C, ubi et legitur consulatutn gessisse Corn. Milto Cassitti cognominaindicantur P.
Fabiano conjcciuras magis alte repetitas dc
P7-seside {3).

eodem

scilicet

qui in Actis Sb.

ex Actis
nurn.
18.

S. Pontiani. Cfr.

Commeni. pnev.,

Equidem nomina istaexAcUs

Cseterum g gCfr. Comment.prsev.,num. i7. traditiojam vigehaiCumis ineunte sieculo illa XIII : nam. in Actis translationis SS. Juliame oculaio conscripet Maximi anno 1207 a teste sanctis pignoiis, te/e^tm//-:Sublevatisque
ribus
(i.

cxcepta nullus duhito. S. Pontiani simpliciier Commeni. priev., num.^ 18 et num. 23 Cfr.
eccir.
, c lcctores volo Acia ^b Semclhic moniios fueMaximi iia hic ediia esse, ^Ucune ianium
,

e. S.

Maximi

reliquiis) foderunt infe-

rit

omnia sccundum textuma Cassdioiradimenda tum fideliter cj-pfimere, non autem quamcis ohvias, corngere. per conjecturas,
Cceterum quieis ea facile per
prseseriim
c
si

mausoleum, in quo sancti reliquix^ quem tres menses tantum pueri crant coram habentem loqui fecerat B. Maximus et nomine Fabiano Prajfecto (12). Unde, sicui saltem Fahioni hic inserto, patet Acta nostra
rius et invenerunt aliud

stecuio

se perspiciet,

oculos conjecerit in

scnpiuram

Cassittns, ex eo concludiiur, ut recte notavit in iis mentio fd iransiaiionis quod nuila sacrorum corpoi-um anno 1207 institutse.
Cassiih Giossema hic inirusum profdeiur Maximus S. qui, quum sitperius nn. 5 c/ 6

XI n aniiquiora

csse

quodctiamjure

'Codicis Casinensis.

antiquitaiibus sacris et Capaccius, Anprofanis fuse Julius Ccesar cap. XX, et Caet Hisi. Campaniic (4)

De Cumisejusque

tus,

tiquit.

de Campania millus Peregrinus, Dissert. 11 XV. Series auteni EpiscopoFelice{b) cap. Ughellium, rum qui noti sint, habetur apud
Italice
.

deprecatus esse ut sacerdocaptiros recens iem miiteref. qui bapiizarei osfendere 7usus esi S. Maxihinc
legatur

Dominum

conversos, mum sace7'dotem

non

fuisse, sed

nequediaco-

Ex
G

inier Cumanos Maxentii, qui primus affertur qui certo lianc (6); quum primus

237-230. sacrx (edii. Coleti) tom VI, col. nomen qua iamen iollendum videiur

num seu iemiam, ut in posteriorihus halenhic lal;orasset,si dariis vocatur. Neque adeo ubi haptizatt vidisset Codicem Casinensem, non adjicUur dicuntur miliies, sed
quidem
designatio ministri. fuerint Via CahaHartn i Vbinam
et

Episcopos sit Adeodatus Ecclesiam rexisse cognoscitur, interfuit Concilto Romano 465 ille qui anno cum Soiere Neapolitano et

ager

documenio afittquo cideInnocentii, ex nullo


iurconstare.
k

subHitaropapa, Tibeno Capuano

Hunc locum

Cassiiius

maxima

^, fiducia
{i3)

episcopis. EluCassitius trimnphmn agii. d Hoc loco nostrorum locutione Actoruni cet aii (7) hac
antinuilas
;

citat, ut

perquam veneranda diciumque com-

Opinatur emm tioracenseri non posse. nulios fuisse CumtssxculoIV idoiofatraspxne

siccuio IVr^^^f^' ostendat Acta 7iosira

P^^deniii, Hymn.Qut^. probat allatis iocis Uirysost., o-E^ GregoriiNazianzeni,Orat.'S9, Zacharite papse, in eptst scnpla Homil 71, Hist. Eccl. fth. anno 748 et Niccphori Callisii, nosira mysieno. III cap un.,ubisacra-menia ex his tesiinuncupantur. Qua raiionc autem sit Acia nostra con~ moniis consequi necesse ptane circa medium sxculum IV,
.

V per totam Campadesinente, 7iuilos i^icuntc fmssel ergo sequiore tero loci Nihii
niam.

quas f requenf tssiconversionihus Ge^Uiiium, Martyris tumutum cordtgtsseper-

mas ad

S.

hibet scnptor

Actomni, quum eas

i7tterhene-

ibtdem ostendt aU. fidareferat qu^ multa non leviie,' pi^miereundum pZferea et iliud quum ter in Aciis sermo

It

oditor

Quod

scripta esse

nonvideo. argumentum repeti e Et hinc pneclai-um

cultores idolorum (.

9).

QentUes

(-

18)

AUK

a)Act. sinc. pag.420..m.3,5.-l3)Act.smc.S.Ma:c


to.n.

S.M,.x..p.g.29.-(2)Act.SS. tomJI
pag.33-37.

pmv-, num.

n iJ-

sinc. (7) " ^" Act.

S.

Max., pap. 97 dO) t:<1. Cassitt..

*^^"-a.;C;"e^;'-<>^.Ac..ss.,.o..i.
scrtpiore

I' , f Ibid

Gr.vetBurmarin.,Antiq-Ual..tom.l\ part.II. <4)Ap Comment. (6, V. supra. cit part. U.

326

DE

S.

MAXIMO MARTYRE.
quo uno ususesi Menologio, Sirletano scilicet. Sirlcianum dc S. Menologium

oniisso penitus multo A sanpiore appcllantur, usitatiorevocahulo pagaiiopost sicculum IV argiimentum vi sua non rum. Quod posforius rahdiodiffitcbor, si modo avleris carere, liaud

Baronius.Ai Maximo ad eam diem


verba
;

nihil hahei priefer hiec

Sancti martyris

Maximi ense consum-

uno verbo

ribus /innarehtr aut Etenim (ct sic auicm non ifa opcrose diluifur. refutantur rcliqmc dcniontrationes

mn impugnarctur. hunc

ettempore. mati (4). omissispassioniscjusloco suppleni alia monumenta Nec quidqwim MaximoApamew oricnialia, ubi altum dc S.
in Asia aut in
alia

repetuntur ex quadam Cassitii, locutionum tn nonnullonim factorum aut similitudtnc cum Acfis nosiris occurrenfium i-c(ustis)non Qux legunturin Aciisinduhie
qua> fere
iis

Orienlis cn-itaie pas.so igitur illud adnolasse siientium. Dirinando

videtur clarissimus sihi vctlci lium parens, quum quid


sis
ille

eccle.<^iasticorum

anna-

Apamccn^

nostrum infdins ihoscriptorem

ifa in

antiqtno-

Maximus

rcrsaium esseiUjxcae rihus Acds legcndis trans/enc, fum pofuerit muliaex iisinsua modosloqucndi,undenonnuHa veneres fum iis ^^ ^; rand^c antiquitatis indicia
'

opinor,

ZZ

scripsissct,

prorsus ignorare. Secus, Aeta si scirissct e.rstare


ocfobrts

Neque eiiam (quod alias contenderimomnia in hac Passione

^^f momn) pr^f.acle


S^

MaJimi cujusdam qai dic 30 secundumms.codicem,Apame^ ct quidem, Neapohanadaime paLs traditur, afque in quemdam qm olnn Apamea reperiri ricum
appellabaiur, prope Piscinam piagam lacus uUcriori, ad oricntalem

MaM-

A^ru^io

Fuanu

Aitamn Z^qucfalsa csse atque conficta. sen^t.a pufo a propterea reccdend^.m non Aciorum proposui in
qrcam circa summam Com mentario prievio. h^storia rerclafioms corpo^ 1 rota h^c ISeque mKinn deesiinCodweCa^^incnsi.
.

ubi hodcquc S.

Maximi

ct.reliqm^ asser-

octohris memoria vantur ethac ipsa die 30


'^''o

ts

aiibi

B llTam, quodnoverim,quaminActtsdeqmtZZZi.Sct 10. occurrit mentw Juliame 'Z::^cetri^^ Celebr. q^ndcm e virgmis et ma^Cumanos culius S. Juliam^ ejus s^pe cum trlsmcomediensis, ac nomen
S
Maxinu nomine occurrit

habemusPau- invenUur ^o;n*m primum auciorem ^''lumMarsulde C.sisjn ^0"^;-^;'-- fabutam dum Mar.<=yx ad Oridii Fastos {o),

:^i:;Un.:Yerum.a/UO).cumhistom quod longc ante beUum


iUius non habeatur
.

conjunctum

Trojanum fuerit. magno -"' --^-"f; leg illum magnum fuisse patna regio dux.sse s^-"J Lia. et ejectum e regno
,

^^^ m in
^'^^

monumentis in superiore
ratis (1).

iractat^o]^e

memo.
haheuy

Juliana traduntur^ interea qu^ de uiraque narraUoms qua Aca De fide autem hujus terminantur, nuilis S Maximi Bovinensia
cerfisind.ci.s,
forel.

cognatio At nulla, utpatet,

^;'; diversorum locorum dn .deret quos in Italia occupaverat agros, quod exslvux. ent^ quinq^e vicum aut opp.dum denom.na.-unt E en.m pr.or.s patri^o
:

As.at.cos

q^'^"

nomine

cJJLeinPbrygiasubd.tioneMarsyxM-eg.su^^^^^^^ .eg.one ejusdem nom.n.s est


et

quidquam defmireiemerartum

Marsorum''/,o./,e provincia

Ap.^tn rnjgno^ P. passuum a Neapoiiiano)Be^ miU.a ^m


nostro.

nuncoppidum

p u

Et

Cela...as Plinius (7) trad.t

APPENDIX.
De
S.

Phrygia

Maximo qui Apanierc


refertur.

coli

oppidun., m.Ue pass.bus Et vicus nunc est, olin. .k. Ua municipio, hoc est a distans ab eodem nomen est Apamia. \ icum natria Piscina, cui

scilicet).

appeUatam^ deinde ^P^m.am

iZceuL indicat Muiius


(8),

Ph<.bonius ^nsua

Sna Marsorum f^^pZ jamvesiigiumejusperspexisscscdexPauiz


sed ^^^ tur

Apamea, ubi Apame.o octobris annuntiatur a MartyroloDiocletiano. Qu^ mentio martyris, sub eodem gio Romano marfyrologio oecurrit, sed ponitur hac in nulto aniiquiore principe Romadie S. Maxineque habetur in ediiione mvs atiquis, in ediiione \eneta (3).
nmrtyr.

ad hunc dicmZO In Martyrologio Romano saneti Maxim.

Tcsis Ltoritaie ejus -^-^^fZj'x7v citat sxculi Xiy


Attamen documentum

teuL.in^quoApan^^^^^^^
crai. Sic

enim scribit lib Ul. ""P- '" dvuta [Va e dc Valcriacivitatejamdudum um al.o r
'

via]

nin

Repcriiurautein

quJinstitutacstsecundumnertiamRomanam

temporis mvoluto inlirtunio in caligine agros se rec.p.entes per

s.ve hostiU sive igne absumpta,

.u t v.cos
,

cvesque spars.m

Romanx, (ipsius hujus editionis nobis .u>n fuit) -h^c '^nd^, copia

sicut et se-

o^empr^
pe>

cceperunt, q"' ^"" aliquos inhab.tare nominaadnostransm.serunt tientes vix

Horum f^
^^^^^

i^edis ma approbationcm nacta est S. iAjanuadte sub buliam Gregorii XIII S. P. iunc manum emen1584 datam. Baronius rii admoverat. dando Martyrotogio nondum auctore vel indicxo ApaItaque nescimus quo sit.IpseBaromus meensis ille martyrinsertus susluHt quidem. ignorasse nomen ejus non signipcaret videtur quemnam sancium

Tus

.lotior alio,

dictus,

omn.umque cum in Fa torum emciebat umver .taPiscinaconsortium unicam exempt.on.s a muner bu


reeens.one,..
.

eodem

it.nere

Apinianum... A"er Apam Paulo Ma so a Pisc.na,

tem, ut .n instrumento con et Petruce.u,, ejus publicis Joanni de Maso plcne concessxiam ab anno MCCCIII uKi

tamen

Nam

Gnociagunt
(
Ctr.

aii solummodo in adnotationibus mis octob. de eodem XVII. kalend.

m
e.

^consUeuiustransumptum.necrescatvoumen etahos Mos vcos reUnqu.mus (9). Apameam (10) quoque Pet,-us Corstgnam

memorat
,78

Con.ment. Typograph,a Domin.c, Bas.,

pra^v.,

Bum.

1.

".

(2.

Eoma

uem Va,lcum

ot Bocio,

1584.-

<4,

Johaa <3. Apud Camsu Theaaur.

r.p.

H Gv.
^7,

palt IV.

(9)

1678, l8) Neapoli V, cap. XXIK. Ann,. Ita ., om. IX, et Bu..mann..The.aur. ap pag. 271 Mul. Phccb., HiBt. Mars.,
N..
lib.
.

1725), ,Ed. Ba.nag. Amsleld. 1550. 461. - (5) Hervagii, Baaile

tom.

III,

pa

t.

pag.

Cv.

(6)

Ub.

VI, pag.

Bu.m., tom. oit., col. 200. pag. 700. cana, Napoli 1738, tom. I,
et

<10)

Regg.a Mars.-

^^

DIE TRICESIM^ OCTOBRIS.

327
etsi

k
,

sedqnidquidrefert^escPhoebonn historiahauindicmm. sif nec xUlum aitulit novu?n


3

tyrii

et

dicm teneamus, non hiesitandum,


si

qua) sorores deperdita acta deplorent,


vent, veritas elucesceret
(2).

exta-

ffcrt

De Piscina vero
observalo,

et

cullu S.

Maximi

iU-

TVaLLus dem
ipamccnsis
'

eodem

loco

Phwbonius

:Pisci-

Al exstant lUa Maximo Acia, non autheniica tamen, et aS.

S- ^1^'"'

viUa in vita S. Bernrdi ,^^ autem, ail, quic caput, reliquorum concursu enunciatur. horum
in oppiduni crevit
;

Cumano ad Apameensem,

fSV^nen.

la.lis

siquidem auspiciis. ut

agn posses; inwrur. episcoporum scdos, et Valeriio in Dcinde prasagit siis ^^ cathedrte locum occuparet. ^j^^^jg nnimus cuvi sacris ejus de monumentis
^^^^^^

non autem tamaccommodataquamtranslata. Cumanis consideraverit ea quai indocumentis .mnt, quibus nempe Imperamagis fide digna natalis (oribus passus sit S. Martyr ei qua dic
aut vice vcrsa,
Q>'i

ejus

memoria

""s "AqHikino.

X71

infra,ubi oppidi: mter septa murorumMonialiumS.Clarai observantiaespohtum, i-udi itdificio,sedregulari Maximonastcrium extat... In earum ecclesia S. persccutione martyno mi, sub sajva Diocletiani annua coronali,braehium veneratur, iUiusque Novembris recolitur passikal. solenmitas RoraanoMartyrologio que in Apamea, ut in sacro crevico, ut diximus, ex quo Piscina asseritur,

de

S.

Maximo

Piscinate.-i, is

antiquilus colereiur cadem et suo (radilione accepla referre profecto facilc sibi persnadebit
,

non duo.% sed unum, quem,


suevit, diversie cimlaies
sibi

ut sxpe fieri con-

qutequc vinchcaaliquis ullerius

verint, his indigilari. Sed

el

forte sibi hic

progrediendum dusent. Siqmpviccipuum


(^):

dem ei Aquilani olim os brachii S Maximi sui sepossidcrc gloriabantur

vit

diversum putamus ab
(1)

illo

quem

Cr.cci in

Menologio XVII

ex kal. Octobris ponunt, et

Eminentissimus quem nostr.e Apamea2notitianoudevenit),unum aliam adesse Vor/eununi eum idem*ponit, suspicalus non Strahone lib. eumdem Apameam quam illam in .Vsia a
V. Asiie, et Liv. XII-. Ptolom. in tab. IV. et
lib.

eo loco martyrii fat Menoloyium sancii) non indicat locum martyrii iUius Baronius in annotationibus (ad

Sirletanum

ejusdem S. uwle .suspicio oriripotesi cultum iscma Maximi cum particida reliquiarum 1 mcinam, aut Ecclesiam satis

Aquikun, ad quamvis alia Aquila Piscinam transiisse, sii, foric quia hac dies illi AquiliC assigmta reliquix S. Martyris ^ die illuc pervenenmt sunt Ecclesiie Aquilame. Hwc concessa;
qute

conjecturam tamen non nisipermeram


rentur.

dice-

XXXV
(1) (2)

et

XXXVIII positam
ut
legitur

et

cum locum mar-

Kon XVIII,

ap. Mut. Phcebon.. pag. 273;

apud Burniannum. Grv. et Burm col. 202.


.

t3j

V. supra, niim. 24.

DE

SS.

ATHANASIO ET lEENE
MARTVRIBUS

COMMENTAKIUS HISTORICTJS
c<, Irenes certasoroW^S. Trenes cerlaAthanasii SAthanasii cjusque ''>'P'J.f^';^Z-io. r^ Atnanasu ij y in CP "^ xn Coniico Sunaxario, "^,^^/ w^n laudalur ,ncn laudatur tum ^f^f.'' diem ^ JEihiopico, -E'"-P,-' ad f,^^ . vum in /''"f' 1,^ Ad emn 30 ociobris cong^^d.

R. D. B.

pam

vEBisiMiLi-

TER iNTEB ANNoscccv ET cccxni.

^ ^, ^

\ f

WiXstcnfeKl. amlit. usus est clar. scrmom gerSynaxarium ex l.ngua arab.ca curavd typ.s ^4,. et exnuicndum
^.^aidit,

cum

InSynaxa-

Z^^diei ^^''^'''^'^'''^tZitlere in Kalendarium dem d^em hisce ,d^tum (1). -f J^f;,,,,^ I,ax.us martyres. anopicum
verbis
:

,Mt-

to. Gothcnsibus anno 1879. vm nom.ne^Dc, creat cipHur .e,-iis:U Incp.mus amen. ei sit honov, boni
a;terni,
:

Mn.m

c^

^^;;"f^^^ Sancii Atbanasiu.

,t

cum

^..tiouioribus

Sed,

quantum

rej^^^^^^^t^mX citata.
^^^nci Sy-

CompenJ,. V.tarum matt ope perscripturam priorum raes,um ct c, et sanctorum sex vocalingua grxca Synaxar,ura

sb e.ius ni.ser,,^.* auxilio excelsi Dei et .

m
t

jambreviterdi^^^ naxarii, at^'f^anan m Florentina (3), Biblioiheca\attcana{~hm ^^^^.

aucto, Quoru7n qnis fuerd ^

ZZ
Zri

l,ber, qui in

E 0,-lm

menseTut, q- -' au mens.um et propo ^1"'"^'",. copticorum horas habet W. duodccm tumnalem dies tunc Synacap.tura
:

collectionem s,gn,acat. ingua ar.abica

P-

Ininscriptioncsccundiepartis
"uctor d,citur
:

ej,^sdem

Patcr

Amba

M.chael.cp.s-

simulcum

aliis

'^'"'^'"'^^^"'Xladmontcm

raonastcrio ^''P>'''> ,'''^''%^^'" lacus Nal> onis Scldbat in vicinia

T) in Euro(O)

Patris et lui esthd.'c:\n nomine

Uun
_
62, 63, 04. 05

apu^

W, 10, BiWioth.Mediceiecoda.msj.en
pag.

(2,

Mai.Scnptt. ve"

^^^

,3,

Assemanu^

totu.

XII.

^^

__

^^^.^^^

860 et seq. Christen. pngder Copt.8chen

m- 27. ^^^'' -'6'Syna.anum

r^

DfeSLne.to.. pa.Heil.penkal<?ii'ler ^^^ ^" J,^ vi.


I

5.

^^^^^^^

(4)

Catalogue dcs mss.

etliiop.

DE
328
AUCTORE
R. D.
B.

SS. A.THANA.SIO

ET IRENE.

gloria Sancti unius De,,cui


ct
nt

scmper

in

perpetuum

ope De, exc. s :i:,"n. Amen. Incipimus scr,bere lon,um ejus,


bonitatc providentia.

YlHo:me,accipimuscxRmandoUo (7). Ddlnmnnus (8), alim csl, l vccle asserit Quem etwmdwcrsum^ Syna.'carii auclor.
oUiue ilidcm pulal aJoannc, Burlensi

rira
itarura

contiucnt.s ep, l.br, .ynaKar., cmartyrum per totum ann,


ct

om,

m.o,<im

apostolorum ,lcno angelorum,

"". sanctcum

l^ Synaaario ad

d>c,n iO

>ne,ms

Tacl>sn.. lau.

mtmorias,luMa rccens,oncn, ctMelig.c, chaTe epi^ opo .Vtrib^


'7at,.,lus. Ipse vero liber
appcllatur,

factam a patre M,et ab alns sanc-

scnplor, Mwhael datur. Alter veroS,jna.rarii Uc al<,,.c cp^scofn,^ (9) dem essc ridetur quo Bcrunulol.us (10)^ Atriba- el Mcligce, de

^y"-"-" S'---

sonat (1). quod arabice coUect.oncm F>o,-cnlinica,n4cmter. Zcnanu^i^) codics

ecclesiu> scr.ptores Intcr Jacobitio qui Respons.ones eriscopus Melichu.,


MK.,l,ael.

darus
et

est

iuridioas

sivc

canonicas

eduUt

cu}us

me

sum,aln rcclat icwi Michael, -;;-;', solus ,bf mcmo,-atur ,nd,celu, open patr,bus, ita ul non sanctis additamenta /uvssc facta At,-ibesis episcopi
isc,-ip:io,iem
.
,

^; tfones
Lcqu,cn,

ctRespons,on..s ar,d,,cc
,nce,-ta.

ea-sanUn

Bihliolheea Parisie,m{n).
est

IWnam

Hjusjctas,add fuer^nt aht

pales

pancio,. sunt

nonnulla accesse,;mt ea El rc quidem vc-a, si Valicano cod,c, ad-

quam

qutc

'''^S^,,^Sy,m.ariumclinl,,,guamn,a^
etinMihiopico

e:tplo,-al,u 0 haelenusnon ridelur Synaa^arii aucto,'em d>ca nenVanslch (12) Mal,gcsen. creTmha Pct,-um, episcopum op,:s nonnulla admileest hune qnoque ad
to

qn,ls sancti et gloriosi. de

,e^d^

,bHS ct sact,s plu, transtulerunl ^thiopes Asscnanoe in.liccmab aTJe,.xmt. Quod lum t,-ansla-

Mao contextum, lum WMenfcldu .( Zolel,c,-gn(4)

'"f^dquicumque ^^-^ magm T":^^::^! monumentum eor-um hacjwlog,cum b>-,>a> o

^~"'
^,

^oZTcm
"*
^atalogo

Dillmanni (3) ..*6(r. cofc,-e,,l,bn. pc-sineuum

Zimandum

censenl e,-udUi. S. e coramcn Asse,nnus. quic de uauca dcmas, ail Monopl.y-tarum mu-acu^

Tcmirumesl

Zecpisse Synaxa,~ium

.Ethiopes tanta ve,ie,-al,one CopUcnm seu Ale.ran-

E
s

pscudo anctorum

bidcm a Copti^ finguntur,


quod
in iis tota

ca^tera
;,

qmdem

7XZL,,^p''ysi'arum:quippeq,..prM,
lucc fucnnl ,1ab7eeles,a Ale.vand:ina fidei ei,n cor-um Aposlolns,S. Zst,-ati- P,-a,cipuus

arb.tramur lucc d,Bnissima csse

^^ eo Pot,^^

mum
drin

o,um ferme nat.omsCop

rHabessynorum
Ecclesia.

tZcnUus,
d,.ino

missusilluefucrat ab Ae.a,utcos Cl-ish clip,-tcsule S. Athanasio,


,

Mcxanhistor.a dcscrib.tur, occles,ast,c, r, us traditioncs et

mustrantur
nali

(13).

Ncquc
Uterque

aliter
^'^'>

'"^

MaiO (14).

^f^^^f^
'

tiZem'loce,-e,.H,dei,,ccpssa.,elipal,-,arch^

oblempera,imt,ut Ale.ra,isuccesso,.ibus adeo

p,.odiissc sa^culo

7ram
raZ

Pon-oSynararn^ 'Zem ptc-umquesint sccnti. codice Bibholhecx JEIhiopici exo,-dium nom,ne PaO.ronicisis hoe est : In

Ecclesiam. modo r,le inle,-p,-elantem. doct,-inam catholicam

niodopcpe-

ocfcm fZZcnt.Scd alii alio modo

episeopujn, circa

Xr. quum ^''"^^^^l^. uisse ,


^^^"''f:' annum 142o llo,^f
te,po,-a notant-

iTpZcemio Sgnacra,-ii JSthiopici leg,mMS Pcrfe mmolhcca Bodleiana (15). ' a,mo ma :

quod exslat

Bodteiante

auxiUo ctbenef,cio Dei, Synaxarn,quods,gn,bcat col eclcribcre Ubrum ,oc Patr.bus, Doctor.bus Eccle tionem, a sanct,s episcopo Atr.b, et JUchaelc, Pa re g or,oso, abbate glor,oso, abbate Joanne
U-is e'c

Cum

incp.amus

tyrum Jn Pa,-isiensi

Ubri co.lcc^nem ru,:? a^tem buius innoccntium 903 seu y''^''


ce,'0

/-^J.^X'. exemplmn opus dictu,

M^s'urb,um,

et

Patre

alolutnm a,u> ma,.ly,-um 903, ^'^^^^^^. m a,ite composila fuisse. \t oua-dam mullo Cy,'iac,, quam ATo" mhiopica laudatio S.

aliisque Patr,bus san episcopo Burlcsi urbis,

t,s

tl^dinensLdicc
codice 660 (17),

ct Patr,a,^ Ctolorum, Justorum.etMartyrura, monachorun ct eremitarum sanclorum, r "" commcmoralioncs ce ebrarentm^ unde eorura .nde ab ,n, to quot,d,e eo,^mque ccrtamina in finem a.in,, legcrenMascarram mensis usquc hujus libri coUect,onem

omn,bu et coUectum ex e?' oriosis haustum et et Prophetarura. cet^min,bus Angelorum,

o,-icnl. <^!^^follaloeum dcsc-ipsU clar. V^,nghL nobis


.

Ib

tZnm

sexcent.s dicitur:OUiiS. Cy,-iacus nam v.x.t t^Pore Theocr,.citcr abhinc annis anno 395;, patr,s Arcadu p dosii magni (qui obiit

ieJm

et

Honorii.

W,n

Coptico
hic

Kaenda.^

wZcnfeldii, cecpto quod

---

';5;

autem (.^eu Ch,;sh Martyrum innocenUum 903 Inno bened,ct,o s,nt cum eorum prcccs ct (5) in saicula sa^cueorura Tawalda-Madhen ,Boc dneclo
leccrunt

rPe

sept,ngenti (18); ..r quo Jauclo,-ibus vixisse cvca

colhgere

ciunum
109^

annum

<'PVarclqu>cdam 090. Sed ibidem manifeslo


-.

^^

mi

p,.,migeni^ scriptioni fuisse cc-lepost annos XlVercunlc, aut incunleXV def,cient,bus aocu jgg, ^i 1387 (iQ).Nequc,

^^f^^"']

a Michaete
aliisque

Amen (G). ':t^;^'n,ointeingiturSyna.ar,um j^-*" p.ttwln a Joanne episcopo


lorum
'.

composHo

%9yp>i

^^^"''^

f-'-

/^,?'r

^?/;/ T/a"e

^^:^;-^Z!m^<^^'::^^'^^-^'" ." i. illum temporis no'Tp'n^ue dic, polest


ialdinodum
adhibemus,
Pari. 1739; I^';--'^/"^^-^^ BiU. reg., tom. I,pag. 107. 333 et Jd^ Hist.deVEglised-Alexanrine.pag.62, (121 ' pag. VI et ^efj. Synaxarium, Cfr. Wiistcnfold,

^,.

.^.^^,e.

-" '*4> fcrip". catal., pag. 187. Bibl. Medic. codd. orient. Dnimann pag. 93. -^^5, Coll., tom. IV. codd. arab.,

nova
p.rs V Bori.eian. O.o... ^':e;Sm nn:Corid'B.bl. Alexandnn., pag. 146. Cfr. -^7 -^) Hist. Patriarch.

VII. Codd.B>bl, Bodl. Oxon., pars 'P^^f'^^ ^'^''^11, Art de ^enfi UI, pag. 46. - .16) 0,-ient. Mus. Brit., i-ars

"!

les dates, pag.

XVII.

(17) Catal. of

the elhiop^ mss.

theBnt.Mulpug.l52etseq.
nax.,

(18:

Wustenfeld. Sy-

pag.97;cfr.pag.Vl.-a9)Ibid.

Bn par "^- P tal.n.B. onent. Mus. J-^^^^^, (") pag. 298. (lOjHist. Halr. Alex.,

[^,^ ,,

1450

DIE TUIGESIMA OCTOBRIS.

329

imet mO,scilicefplussfeculoanfe Vrhanianum decreiwn anni 1634. ct quando .FJhiopes sivvma Romam Ecclesisi caiholicie fide/n suh
ponli/icis aucforitate profitchanlnr{i).

Gloria Atnatewo et Irai, qui

amore

et concor-

AUCTORK
R. D.

dia tVatcrna juncti, consenserunt

Ad profundendum,
Quando ostium
Attpie
ibi

Christi causa,

sanguinem,
fuit,

Uaque

putei super eos

clausum

a Coptis hxrelicis,
cafholicis
,

et

modo

lifvreiicis,

ab ^Elhiopihus, modo culti fuere SS.

spu-ifuni n-diUilLTunt.

Athaniisius ei Irene.

Quos ctiam iiisua Mariy-

Hxc paucuia de SS. Athanasio et


.

Irene no-

et,

uU

vittc-

rologia

aui Sanctorum Lcj-ica recepei-uni Castcilanus,Equcs de S. Allais, Pciinus, Stadphira auf luculentiora ler (2) atiique. Sed delati indicia nohis inquirentihus

his innotuei^nt. Nec ibi quidpiam degenere, domo, ivfate ef professione Qxn' melius defi-

J.^r'"',^^

cuUus

eis

Pefinus non occurrerunt. Quod enim dicit coli apud Grwcos, id neque eos die 30 ociohris uspiam unde sit piscaius sifjnificaf, ncquc nos
i^eperimus.
morlyrcs.
,

niri posseni, si sancti iili frafres iidem essenf atque Abathir et Irene, soror ejus, martyrcs, qui mcmoranfirr fum in ^Efhiopico Kaiendario Ludoifi (o), ium in Synaj-ario copiico (6), proponifur ad diem 28 mensis Tut Marty:

uhi riumS.AbatirieiusquesororisIrenes.subAnano
^Egypli priufeclo.

Sancforum frat^-um mariyrum hrecissimam tanium Possionem nacfisumus, neque


7

compertum
proiur-ior.

nohis

esi fiieritnc

unquam

scripla
esset

Haud

inconsulfus dicendus

Sed horum Ada tegenii (7) dirersuw csse par illud a sanclis apparehii obienosfris Athanasio et Irene. Qui ubinam enim rini, conjeciura aftsequi iicet. Quum

qui Actis si'perslitihus in/icianr /Iduciam, quum non paucis errorihus ct JEfhiopicum. Ex S'/na.raria Copticum
iur

non

summam

hahcret

nusquam

nisi in /ii>ris harjiologicis

capiicis

idroque tamen laudaiionemsanctor^m cxorsi a Coprum huc refercndam duximus. n iica Hujusquidem titulum plurcs in caiaiogis Gertamen {vel marlydescripscrunt (3)
^uis
:

nostro-

in.scripeoritmque adhiopicis surcutis nomen fuisse non ahsurde ium habeant, eos Jigyptios opinamur.Ncctnuiium adaiiam riam ineun-

dam

e.iusquesororis rium rf^/rLquicslWHc/^^Vtlianasii

nos moveni Casfclianus. in Mariyrohgio SniufUniversali,e)\(sque imHalorcs Equcs de ci Allais.parifcr in Martyroiogio Vnicersatt, Hagiologwo, ven. presbyter Pcfin, in Lexico

,r

ad diem 30
sancti

Irenes,suI.MaximianoimperatoreJ/).s^m'0.4r/ Wustenfcldius (4). nermanice reddita protuiit inte,i)r.'fahimur:\i^^ qux nos rursus iaiine beatitudinem mgressi sunt

dicenfes : In .Etliiopia martyres Iraieus et Athanaslus ; nam


octobris

Muuque

tlie

x4ernam

necaii a

ejusque soror Irene, sanctus pater Athanasius cruciatibus alTecti luere a Maxipostquam multis omnia frustra tenmiano.Qui quum adversus eos vacuam los projici jussit, tasset, in cisternam ubi pericrunt et coroeisque aquam superfundi nam martyrii sunt consecuti. nostri %lisdem fere rcrhis pnxidicaniur
:

LuCasieitanus nihii aiiud adhibuit quam iclhiopicam^ubi hii'c iandolft Kalendarium Iraxus ium rerha ocnirrunt : Athanasius et mararhitratus utrumque sancium martvres Detemtyriicoronam in .Eihiopia nieniisse. moricw oppefiertnt, in Acfis
;

poreauiemquo

perhibenturcruciatijussit Maximiani. Verum, incredibile esf ut omnes concedent, miuimc

Dazam, hoc loco signifcari Maximinum


;

Z:w.. martyrcs
et

in

MMop.co Synaxario:m

qu^

prseconio edendo opera usi

sumns docfisswu Guitlclmi Wright, Quj nohs huma^iissimi

aban,w30^ad trujus ditione fuit JEgyptus func quoquc ynariyrium coniionmmi 313 ut de cxistimari possit. CMemm, quod
fji.<ise

Musiei Briianmci 6b7. illud ex codice ms. anglicosercum codicihus 660 et 656 collaio,

SS

Athanasio

et

Irene in anfiquis scnpfis

si'-

persiitibus sileafur,

mirandum

nonesf; siqm-

mone ad rcrhum
nacti
Irai,

cxprcssii.

Nos

ecc

eo latine:

Hedar) requiem ib, Hac quoque d.e (3 mensis ejusque soroi sunt sanctus pater Atnatowos

postquam magno cruciatu

-a

MaUsemyano

fessus eis cruciandis esset torti fuere. Qu> quum puteum, cujus ostmm in eos nudatos projccit puteo requieni nacti sunt.
nr^Miisit*
In

designaii dcm pauci marftjres nomine mo (ivsare modo sunt, quamvis suh Ma.rimino, Auguso (8), modo filio Augustoruin, motlo chrislianie ergo fuerini mulii religionis itnumphum jugulafi:tiuorum cerfamen ei cerbisreluknwiEuscbtitsiQ) Lacbrcvibus patriarcha Aieet S. Aihanasim

i-

/n/m.v(10)

quo

xandrinus

(li)

JEthiopico, non auiem perimus in Synaxario inArabico


M, rr,- s,in me. 239. - (2> 40 -(3,A5semanus,Bibl.Mcd.c.. T .nnrill Lcs,con,tom.in.pap.4 arabici,
*

Vollstandipes Heilipcn-

^.tcrn.n.part U, to.n \ Sctrina nummonnn Ti;t iS2* _,n, H,st.ec-cks.,den.art

lll

p..' 5

et

Palffistuiffi.

me. '

16S.
9P.

M;iius,

Sen

>tt.

\GU..utiii. iv. codd.

^VustonfoId.

I-^, Dilbnannus.Cat.I. H.dl,. ,ars. J' Synaxannm dcr Co,..schon Chnstcn.


97.

M.

;::^^"m>.vin.num,.3.p.,.n4..,..ix.^^^ - .10- Opp. trnu '^ dcJ.hit. 734. edit. L.cmn,..r.

rL.

mis '

pair

(5,

Ad
Bibl.

<o'Kemanus, - ;'
pag.
i.-..

pa?. 39^. hist. .Ktluop. Con.n,.. Medic. codd. onent. ca al

Co.l Crf MarScrM;tt. nova

tom. IV. codd

arabK.

^H; Actj bS odil M.,nc Pescc.. cap. 3fi. col. 251, Opp.SAtham,s...to...-ll.col. foriJn,,pa...:i'>.Cf,. 910, cdit. M.gno-

Cfr DiUmann,B.bl.Bodl.,pars\II,pag.40.

42
Octohris

DE

Tomus XIU.

330

DE

S.

ASTERIO CONF. PONT.

DE
V, D. B.

S.

ASTEKIO CONF. PONT


AMASE^
S Y I. L O O E
IN

PONTO

MISTORICA
fules,

8 Unica. S.

tempora, orthodoxa Astcrii euHus/institutio,


bios^raphi
et

scripta.

INEliNTE

SCULO
Amaseie Ponto

V.

in

^
,

vosiris incidii ser^no on semd m Miis Ammia^metropoliPonli \mnseasett

de

nihrl concludtpoteiad fasiorum. generihus

ver^s S. Asterii sandimomnm


atiulisse visus est

et

cuUumohm
imagmem

Te.<^ti^noniadeeavete}^m \uia Minori. Inter Ch-istophorus Cellarius (i) conaessil ormndus.neinde TJsreieres eminei Sirnbo,
,

Bianchinius{i)sibi forie Amasete ohservatum. duo antiquissima venerattonispuhlicieindicia.scilicet alteram

^^u^Cl.risiinn.prirn<.diaeic^^
ecclcsiostu^a in hierarchin

exphcmt Uidiael

alteram munvam S. Asterii Lateranenscn, A/.ia.cS. Asterium Racennaicnsem; ci his dixit errorem fopsusesi Guc-

num cxhiheri
num,sed
(ut

.-

B les^rcper.reesiinG.oora^ MinoriCnroli icyiu yi)i>i

est priore imarjine nchaulti^). Certum enim S. Asterium Amasencqunquam repr.vscniari

m quem

in Asin

j^

sociorum, ex nppiciis nominihus

tenent !ocum,utpa.ne nrisimnrum palatio,-um

Z^Zn
Imim

OcperOulit An.asea,

<Z-PK

5;v,si

etc.,patct) homonyPauliani, Telii,Anastasii Dnbnaticum, qui cum septem rnilitcm Domnione Salonsi maraliJS et c^mi episcopo

mum

SvMo,-es

scptuaginta abhmc huius7ene,-is homines. A quam scent.-c pu,cs.,>on mino,-i animo urbem.quam 7Zio contulc-unt se in hanc

pauci vidcntu, '<!eaM initw corn etaln Eu,-opai,sed n,ultiA,-abes

militum corpora turium fccit quorum ocio propehaptisJoannespapa IV, ipse Dalmata,
:

Ravcnnniensi jor fides imagini

Neque mai:Zm LaLanense irnnsiulit i^). videtur haantiquissi- jam pndem ^^X%orJ extra cnntrover.^inm esi nh mter rf^. /"'*^ e< mis te,npo,;busS. Asterium inqud, adhortationem .^ (^,.,,,^ tum fuiise.Pliotius : Legi, Astehii episeopi Ama.e, S.^ncti
.

Z^

t:Lmnino

ch,nstianis

vaanam r.K,.

namjuxta quadraginla "'^^'"'' habitatosa quinque vide,-unt tanis occupatos,


po.nta fue,;t cl adhuc pHus noncst ubi olim adeoquequantum ol,m d,fpe"set A,na.sea; '^ icuit moppis geog,-apMcis A.- Mmo''cst lanlum nimc fas eaocnu: suspeclas hahe,-c, sequ, et luio easdem ^ilibus confde,-e ducimusquo menihil addculum

^^^T^^

ad pcenitentiam

cditionem Pholianam idcm Photius.secunclum exccvtis scrmoms U, \nd,-ex Schotti, in


titudinis
.

p,-otoma,-l!j,-em, bca'nenwe in S. Stephanum

laudcn adjun.rit

S. Asteri.

0 ;

Quap,-op<er

iZcognoscatur A masc^

silus.

p,;st,n^

P'-o-

sed hwc lur abesse.

poste,;oribus videlaus ab cdilionibus

Scmonibus

S.

Asteniase ccU
T..
c.

C
/lornil S. As-

mncise Helh'nopontimet,-opolis.
et

Uiulum p,-niMt Combe/is,us:


,...; Aad,. A,.T=pi=u
hicfo,-te

ay.

e,r,^,-mo'AaMa5. V

"
W
,

s
".

.,.. ubus

d,i-ma,;;mque lite,-a,-um humana,-um


-^acns

ab ipso

e,lito,-c

confctus

est.

Mehor

In nullis fa..t^, lau,tc spectabilis. ejusnomen no,-i,nus. incenitur cis quantum


tm-c':

g,^

ZcLi,-um:namlnsferecontmen,^rm^^^^^
du,ta.at n eteconfessorum nume,-o

:f'^dcJ

Znam pcimU
liwumsedium

pal.;a,-cha,em Co,u.ta,U^^^^^^^^^ nque da ut paucissim. aln,


pal,-ia,-chw, ilhc

nohe esse phemia ma,-ty,-c, ab eodem (11). in quo ^a-..ip.o;'A=Tip.=; nam steculo ante Wiitur: Juicet anno 787 concilium

t.uvidetur titulus se,-moms deS.

Combefno

Quod facile mtelPhotmrn. quum


11

locMi

,-epe-

"H,cle,Ju,,um
quod ad pal,irchalu,n edilum fuU, sed

sotum Kalendanum
.\ntiochenum
(5) spcc-

brabatu,; Sanctum habcnt A^terium toto Oricnte VI iUius Synod'^ Actione c.

^ Be tum Ad.-ianus Papa scn>^,i:


(i-). J>'

W'^^' f^;

-^'^:^

referendis sanctis confesso,;bus.


clantius est

P^f*-"-," Haud ahun-

Tolfo

Ak:and,-inumjam prxdem a huex i,;bus Mrs excusum (6). Quapropter

.^^^! licatur cjus doct,-ina, .Tfa.,.. '.M- 'l"' ^^'"'^ patribus nosl,;s ayic,; remnobisDe,volu>,tatemd.sseruerun 13)..0 cjus Sc,-mo de S.Eu^e ante in ActionclV(U) ep.scop. Amas.a.. tUulo
miacum
Beat, Aster.i,

""".''.'""'

co thec novu.n Auctanum.

208. -- (12)

Lp.

-(13) Ubbe.
col.207 et739.
14 et 52
;

Concilia,

tom. Vll. col. 486.

(W,

cf...

Ind.culua, pag. 2016 cl 2119.

(8)

D,cl,on

prohatus

DIE TRIGESIMA OGTOBUIS.

331
ACCTORB
V. D. B.

A probaim fuerat.ctpost ejus reciiaiionem


doi*us

Theo-

fj.ay.a^ic-j

tiiulum non lcgi in Actis grreciscon-

sanctissimus
et

episcopus
'Affrepts?

Catanes dixit
Asterius, velut

Beatus doctor
e^o^o/io^

Dei studiosus(o y-x/aoio? zat


)

SiSdaY.aloz

astrum lucidum.omniimi nostrum mentL^s illuminavit ut jam non pra^ter juquum et rectum catholica et sancta Ecciesia venerandas imagines
:

Nicwnill, sed dunda.rai in rcrsione laiina. Quod autein hodie dc S. Asterio agimus^ non alia e.ft causa quam quod BuHerus exemplo pneiril : hac forlc ni.rusi mlionc, quod in
ciiii

fasiis aliquoi gncrisi hofiic, ui in Priclermi.vsit

noiatum
sciliccl

suscepisse videatur, sed

commode

et

tempestive

c.t/, memoratur sancius homonymuSf Astcrius mariijr. Vnde factum esf uf

sanctorum patrum consiliis acquievisse (1). Utique rou fj.xy.apiov vocahulmn non idem omnino signifirat ac tou xyiou.Venimtanten qv.um
riia funcii dicvntiiv yazapioi, heatitudo
cceleatis inclicotur
:

in

tihris hagiologicis galHcis et

gcrmanicis

posteriorifjus, dies 30 octobris quasi S. Asturii

eorum
ho-

afjirjnatur

memorite dicafus vidcatur quod ei pe/peram o. Moronio (16). Erraf itcm Gtiene.-

iia ut, si ipsc cuttus et

nor

hac voce non expriuiilur, illud saltcm quod in gloria sanctorum prmiecclesiasiicus
esty rcu fjay.apiciJ.ov

bauli (17). Iradeus' a Baiilcio refcrri S. Asterii nocemljris hac Amaseni. fesium ad diem
:

die de S.

puum
el

taudc declacetur

(2).

pfoptcrea

rdaius inler cxcepios ab


Vrbanianis
(lccrclis.

Quaproptcr quum in casifms e.rceptis ab Crhanianis decretis veniani servi Dei per communem ecclcsiae consensum, vel per immemorabilem temporis cursum. aut per patrum virorumque sanctorum scripUx (3) inter sancios habifi,dubitandum non esi quin Asterius Ama4

Theodoro Tironc, Amaseno cive, diccit Bailletus, in Topographia Sanctoiiim, v Ainasee memorans dumla.rat .wnclum Asterium episcopum Amasenum ad fmem sx,

atli IV.

senus
'^

nomen

beati et sancti conserrare possit et

servum centurionis quem Magtstrum sermonis argvmenlum servumScy{liainhahwl. nohis so-cavii Phoiius, cogtwrimus S. Astevii educaiionem ef insiitidioncm Discipulus scili5
in

Ex sermone

Dominus

sanavit, cuj\i.s

dehcat. Rectc iiaquc Baronius, in Annotatis ad Martyroiogium Romanum, ad diem 16 septe7nbris,iSanclumnuncupavit Xaierinm Amasenum episcopum.. Post Baronium Conibc/isius

cet fuif serci cvju.<tdam gencre Sci/thir,

cir Si/rus, civis

Antiochenus
sibi

ei

qucm grammatinc
in

'

grxae magister,

coemerat. Sed audiatur

ipse^. Asterius. christianos

nd chincntiam

s^pe dixit sanctum Asterium. Item Coleferius sancti Asterii Amasercepiscopihomilias(.^amen XL sint genuinic) cdidil (1). Item qui in tomo Patrologiie Mignianse Griecic Opera S. Asterii
Amaseniepiscopicc/enrfa curavii. Sa.nct\im simi-

servos exhoriansapud Photium{i^): Vidi, mquii, Scytham, nuperadolescentiani ingressum, celeriu.s Gr.ocam hnguam addiseentem. Deinde

cum dominus
ret,
cit,

liberalihus ilhnn studiis informa-

lHerappellarunt AntoniusPagius{o), LudovicusDuMesnil{Ci)et Orsius{r). Cui Orsio prxsanciverat Tillemoniius,quinon solum eum sc id facere ostcntum dixii ,sedjure meritoque
dere conaiu.^esi (8). Non atiierD. Ceiitier{9) inter Richard ct et qui eum sccuii suni ; quos Giraud{iO),acJoannesAlzog{\i).QuodS.Xsie-

tantum ille prolecit, et omnes artes addidiut et Gnecis et Romanis inclarescerct nam
: ;

etjurisprudentiam proiessus est. Doniinus vero qul qui emerat, Syrus erat, civis Antiochenus
et liberos

grammuticam docehat.

Qum
:

etiam pius

(tfitXapEToc)

empti discipulum luisse profitetur


bus in studiis

hic scriptor Asterius sehujus Scythtje ubi aut qui-

non exprimit.

Quam

latc Sci/lha-

rium

ofjicio liturgico

credidit Casteitanus

nunqnam cuitmn fuisse (12), venerabilem cum co-

rum vox pateat (10). nemo non

norit.

Gnthum

beatum cavii, inier a^aepoi;;, significans tamen dictum fuisse in Actis concilii Nicteni II, eum
Pari.Hcnsi, sanctum in Breciariis Viennensi, Senonensi et Leawiensi, ad diem 16 seplemet

fuisse nalione illum serruin arhitratus e.tt Tillcmontius (20), ct rerisimiliier Jus docuisse

Beryti, ubi in schoia puhlica lcgibus Romanvi operam dareni Orieniales. liiucne se coniused signilcrii S. Asterius, omiiiit ille idem,
ficat

bris,

sit qua coliiur S. Euphemia,cvjus {nisi martgrium ex piciura alterius Euphemiie)

duhitari non po^se quinjuri sftiduerif, ct

nostri{i4) descripsit S. Astcrius (13). Decessores

C cum

sanctum nominamnt ; sed ad diemiG S. Euseptemhris, ad quam in Opcre nosiro


ier

phemix martyris Acta

dectaraia sunt, interSiiltingus {ib),casiigans Tiliemoniium, cessit

I causas forenses cgerit. Eicnim in homiiia ediiaaCo?nhefisio,quie est de Divite et Lazavo, probatnles disfinguens paupcres rotmdarios et improbis: Sane ei a pauperihus neccssnriis pra;sidis tribuna! accesvero, ait, si quando ad
si

parietum

perfossores
et

omnes

ac plaganos,
liomieidas,

Venerabih qui denegarit sanciiiaiis tiiulum Ttcinenst, BedcV,Adoni Viennensiet Ennodio sanctis aui beatis auctoriiatibus
tot

grassatoresque

fures.

nc ipsos

ac seddius honninopes ac ignobiles. sine lare secundum /ornes vidi (21). In arte oratoria

tantisque

nuncupandis

Asterium A masenum afleciato sanctum appetlarit. Sed compaquodam studio et Ennodio, ratio cum sanctis Beda, Adone Asterio ejusque cuUui, nedum iaudi esi sancto Dein e^-rat Stitiingxis conlendens
,

ei

mam Asiaiicam eum fuis.se versatissimum, ut oraiitis

temporibus, apparet ex superslitibus

tionibus.

6
iXCS s

ordiQuomodo religionem chrisiianam et

saa^os capessiverit,

incompcrtum

est.

SnCCSUt \i- EulalioepiS'


cojio Ainaseiio cnlliotico.

otficiat.

Thes:uiru3 214 et 741. - (2i Suicerus. tom. Il.vbis iMaxapio; Gccles ex PP. GrKcis concinnatus, etMwaotdpoc; Stephanus. '1 hcsaurus l.ngute Gr*c^, Apud Bened. \1V, tom. V. iisdem verbis, edit. Didot.-(3i ll.cnp.XVlI, num. L- t4) Ecclesite Griecffi DeBeatif.,lib. ,5l CriticeBaromi.ad annum Monumenta.tom.n.pag. 1 discipl. Ecclesi, tom. H, 403 num. XIV.-(6i Doctrina ct ecclosiastica.tom. 434. i7i Della Istoria hbXVdl pag .8) Mcm. eccles.. tam. seq. ix'.'lib. XX, pag. 239 et 1705.- '9 H.st. generale des autcurs
(1)

Ibid., col.

(13) Martyrologe Univcrsel, pa? 909. d4. Acta SS SS..tom. V Sept,. pag. 283. Cfr Acta 128. et seq.; tom. V JuU., pg. Jul... pf.g. 275. 631 tom ..o.

pag,

m. - (12)

*ra5
d

Ib.d.,"tSm'
nT-iid

V Sept..

pag^ 254.- ,1. Moro...

i^A.

eccl

\0 Astcrto isanto}.

rlDUicuon.

nlrplue
.:

voVv^V. ,.,^.-<18)

Phot.i Biblio-

Thesaurus goographicus Cfr Ortelius. Emp., H.htmrc des -^f> w "l tnm X |..nff 40S. Cfr.

cod

CCLXXl,

et seq. opp.. tom. IV. col. 214 vo.S.yM'^.

et seqq,10^ B.bl.othe.iue saeres tom. VIII, pag. 487 >!!) Grund.-.ss de.- Ptrolog.e v. AsWre 'saml. sacree.

pag

40S.ed.t.

5:::;;;;:^arrw,i'n.-p^.. Auctarium, tom. Biblioihec novum


^

l,

pag. lo.

detur

y32
xvcToiu.

DE
non sede

S.

ASTERIO CONF. PONT.


invictum iUum, ut D expnefectum (TassianmnJ.
putabatur, ac leonini
pectoris, qual.s v.tx
ca-

V. D. B.

Uetur surcc^sisse EulaUo. eiciurbaio, sed vita


facilius intdli(funlur

_J^riasen^

TiltcmonUus ^i) d V. .Unasenus^quem regenCeillcrins c2).Popnlus

fMo.

imtchsiindiont

ta.tropheexcepit

Primum quidem ni.um suum


;

(Procutum)

dum suscepU,9enmnw
erat
;

docirina^

nan, quum Vakns

iniperator

honnncs ceapcre puni hic uuinquayintu vix quum


poluit

reieaassct

ciquc suffccissiet

(cnacminms hutatnun arianum episco-

capHe truncatum tu.net ipse damnatus est, laqueoquejam capitaU sententia


v.dit

.uUr admoto, clementia Ucisexemptus cst. ut quantuU.m


vat se.iex

principis

mambus
=utat.

ca.-ni-

supere-

redicruni, et o<i Kutalium Graiianm pcnnisissei episcopis anno 378


;

qui

ca-

madjlore etcalamitate sensuquc dedecoris ac igriom.lormn exigens, ac plenus consulatus exUu vita decederet. niu- taU magni

rcpcicrc ,3). Hanc cladcm e i/iolicis sedcs snos Tillenwnims, adiviumplium Eutatii rciulit fuisse S. dcns vcrisimiliier ci mbstitutum

pricternnssa claae, Asterunn. Cciflcrius vero, AM.rlum hutalio nihil dubitans offirmat S.

(Euiropiuseunuchusjsv^^^x^xox^ lUe aute.n atque el.am magigantea prorsus facinora (399) in dubium vocabatur. ora .nol.tus, cujus sexus virgas, consulares alYecqu.que henles efl-ugie..s possedit, qua..tum nec
tavit
facile

a.mo

proxime

mcnfum
Vitlerat per-

successisse, ncc ullum uniiquum profert.

iamen docutndi-

ac tantum teUuris nominare; qui nu.ic


et quantula... ei
!

exigua

co...Utur

hu.no,

non nemo m.serat.one


vere. juxta sapien:

^caiiioticm cia, Julioni opos-

Jn homilns hcnii viri In oraquilms iHius tcmpora defhiiantuv. generatim commC' tione dc Avaritia, ciuum avaritia Christi morassct apostatasjactosex exemjUa pergil : .Vnteriorum
7

duo occurnm

motus impcrU.t Nonne ig.tur qua taUa Vamta. tem nium Ecclesiasten, s. dignitates,mania van.talum? ac vel ampUssimio
qua^dam v.sa
et

ostensa somniorun.? qucc

cum ad

deseriorcs,

sic

temporu.M nostri hujus


tioqueservav.t
a.,

sieculi
;

memona

auUi-

docu.t

ac nost.-a.u;tatis. Gu..i

sunt autem en.m Augu.tus .Ue

vecent.a.
(Jul.a-

postmodum brcve oblectar.nt tempus, marcesaUqua..tum floruerint, subito cumque inter diccnapparct cant (5). .1 tque ex lioc loco fuxsse E Vsterium non minima usum dum li
libcriatc,

diffug.ant;

depo.ita. nu^ anostata), repente Ghristiaui s.mulatiunem ^estaverat,

quam

.hu per

ncqaeparamimitatum
431,

S.

Joannem

persona,

Chri/sostomum.
Q

nudata scena, tum ipse totaque reduclo sipario tun. alios sacriticavit di.-moniis impude,iter scelus idern mvitavarns propos.l.s pr.3miis ad ad altana factus es vit: quautus ab Ecclesia et per ho..oru.n escam concursus? Quam muUi
iUecebras, una

Umo

quo oeeamenicum concitmm


est.

Ephcsinum ceiebratum
Jvis
erat heaius vir,

non ampUus

Es' discernvMilus al>


Aslcrio arir,no.

quum hujussijnodi

Aciis

subscripserii

cum

devoraruuf?Quinunc

hamum ea transgression.s quidem stigmatic. c.viUiludibr.o habit.,


p.-opter

PaUad.us Amasex episcopus. nusquam proQuanto tempore anie obierii, Quxstione Amphiloclnadifur scd exPhoiii inteltigimus cum ad provectam

na CCCXil

[iS)

ac tesoberrant, on..ubus odio

senectutem devenisse.

tanquam

Ghristi

Domini

paux.Uum

ar-

Glu-istiano.-um albo, ue.itip.'o.:ito.-es; expuncti appel; a ti-ausgressons sicut Judas, aposto-.orum se tantum signis equi, qui latione noti. sicut a
t.-ahi

oratione Photms omnino scgregare ac conaiur heatum virum illius fere discernere ab homonymo ariano, orihodoxia scriptore. Sed ct Asterii nostri

Hac

aivi

onmium peccalorum detcr.-.mam execrab.hs im-provocalionem. in.pura. mox ac s^vnt doctorem secuti sunt (4). Porro
passi ad
pietatis

succcssit, gregem inde dacet,quod Eulatio Qum et i hoplane catholicuni guhcrnaturus. ..ativ.tatc sinccram iiusexhomilia in ca-cum a
vel

Juliani pcrsecutio annis 362

ct

363.

quum

Amasenam EHlatius adhuc r.irercl et scdcm est S. Astermm oUinerei. Hinc mauifcslum
illo !CVO

K^itvWfldemmanifesiam fccd. Posiquam. homiliie ct ser^noms eniu, monsiravit huju^s esseaudorem \ ms. dc S Euphcmia cumdem pnedihoc loco manifestc est, ^qualem
.-

inquii,

fuisseinier vicos. 400, seuposi 8 Mlcraoratiodicta fiiitanno ll ccisiin liluEicniuiexplicnns ratiorium vfroconsulaiuni Euiropii. rnmcofisula- nem adeundiconsulatus improbam et dicina et fasces rntm. vindicta dignam: Ubinam consules quihen ac exclamai. Eos enumera ac recogita, annum 399; exnudius tertius (ab anno 392 ad (Ruffinus consulj ut titere Nonne hic riuidem per repc.tinam armata. mullacinorosus aiiquis truncatus est, ostenlitudinis sed.tionen. capite
lalu^^que

cans Patri et

co^Eternum f.Uum. Quamobrem expUcationem ngmvo verboa.-ianus uon sit, qui


elepant.u^ subjiciat (7).
:

majo.-e

pust

necem

pompa,

quam

cum

in

cunu

subli.nis pro n.agistratu

achonore

Sed non argumenrum hujus homiHie supercst cam (an. dumtaxai d quidem inicqram edidit Combefisius (8), de Fitio quie nunquam ea prmdicaniur ibidcm sermone de SS._ arianus diccerii. Prxterea in T:ai-/v.a. d Eunomii Petro et Poulo Arii ludicra apertis verbiS prava conannna n^oiy^^i^^---r. ei ipsum esse damnai, Fitiumque Dei Patris fjcum perspicuc profiictur {9). caihoiice sensU de saois
10

Disseruil

('*'

Haud mimis
ita

cum prietons gestiret? aUer vero (TimasiuM) in /Egypti atque munere ipse adt^ptus honorem, locis arenosis, et Uby.i- exl.-eu.is fiuibus, in buu.an.que cultus expert.bus.

imaginibus,

ut
in

Sermo dc pidura marlyrn


concilio

sacris /""'(jtnibiis

bumor.s omnis misernme exdamnationissupplicium lugiens (AbundantioJ dicemns, tinctusest? Quid i}e eo ac exp.-a^tor, in terra nunc qu. et .pse exconsul reg.onis ba.-ba.-orum huGolcbide agens, ejusce dehet? Ulum autem manitati vilam ac spiritum
Mcm.
ecclesiaaliques,
toi...

S uii jam summis taudihus reciiaius fuerit, in eodem concdio ex monuimus. Aitamen
hcati
viri

Euphcnnic

Nicivno 11

cum

homilia in Lazarum et d.v.tem (esiimonium, cujus .conodasiie protulcrunl dissoivcre siuduit. %-im Nicephoi-uspatriarcha inqiat, Audieum inAntirrhdicis: Secundun., episcopum, .n Seiproducunt Asterium Amaseit
1162. edit. Mipne.

(iU)

X, P^g-

410.

(2)

His-

col

(7)

Photius, Bibliotheca. opp.

tl)

M>gne^ cap. U. col. 1^19, ed. nuB, mst. ecclc... lib. VIl. 55.- .5, ApudCombefis, Sermo -.4, A[...dCombefi.. col. .6, Opp. tom. I, adversus Kalendarum fcstum, col.75.

.8- B.bliotbcca. tom IV, cod. .-CLXXl. col. 218. i9, l^^j'- Pft'-,^^^^^^^ 105 et seqq. Aucurium. col. U. Act. \1, apud a0)lbid.,pag.6. Cfr. Conc. Nic^en.

novum

Labbc, tom. VU.col. 487.

^^^^

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.


A.

333

et qui ejus nomine pi-acnotatur, in Divitem diccntem a Nuli ChrisLazarum, in ha^c vei-b:i

mone

cis itiis

temporibus aiihi alia ficrcnt, atque iisdem in iocis nwio eadem probareneiiam

y"^^^

tum pingere.
cepit.

Satis

enim

illi

est

una

illa

covporacorpore,

tur.modo

vitarentur. Uiiqiie

nernojam ncgat,

tionis humilitas,

quam sponte

nostri causa sus-

etiam inter acothoticos doctos, a tcmporihus


fere apostolicts Ronia! ct in aiiquol aiiis Ecciesiis usiiatas fuisse imagines sacras, non solum

Quinimo verbum. quod vacat

spiritjiU Vvitiune aninio tuo pestans,

circunfev.

in AU/iie /aec sunl S. Asterii vcrbft, nt lc(juntur Combe/isio (1) S. Nicephori eaverptis a

martijrutn, sed Deiparic quoque

lucem

tamen paulo aliter prodeuni editione in S. Nicephori AniirrheHcorum Maii debemus (2). Sed quamcuris cardinalis summopere (luod istorum omnium, ibi dicitur,
datis. Qua;

cum puerulo Jesu : quam rem manifestissimam fecit Joannes Baptista Ros.wis in Coaimenlario de sciectis Imaginihus B. Virginis Mariic ex caiacumhis romanis
12
erutis (10).

Verujn,

iicet

aliquot

pudefacit insaniam. non intelligunt miseri. Semper enim in ove halient eitantque majiistrum Chvistum ne pingas. Asterium iuhentem
:

eaque antiquissima cxempia deprehenditur veteres christianos passim malla temperationc in colendis imaginihus
usos cssc ;
sis,
et

iucuienli.tsima 9'"" *'" '5'""^'^'' " sapersint, faciie


^^1,^1^
,.
,i,.

Quibus subtiliter resporulerc conatur S. Nicephonfs^ inrocans tamen pneter cxplicationes auctoris sermonem de difficiiiores cjusdem Euphemiic, atquc etiam marti/rii S.
pictura
alterius Asierii de aprofluvio.^angninc liberata, in qua muliere ah ilia oratione verba fiunt de Christi .^tatua

Jonx, bonique Pnstoris, quin

Christuni sa^pius significasse Moet Orphci,


biblicis ei mgt/iicis, ca-

Panos, aliisque figuris

seTmonem ejusdem aut

erecta.

Eumdem

S.

Asterii locum.

cxplicuit

vodcsah ipsius Chri.\ti cffigie imiianda. Imo, quanwis saius nostra a passione el cruce Domini Nostri Jesu Christi proficiscatur, non nisi muito post pacem Ecciesite redditam Christus ccepiusest paliens exhihcri,ct quidcm
initio

NavcraS. Theodonts Studita in epistoia ad B iium filium{3). Epiphanius diaconus in conAstevium (4) animadcertil S. cilio NiCiuno henignc faciendi iilic agerede officio divitum pauperiOus; euinque ihidcm non probare ni-

cum

gioria polivs

quam rum ignomi-

nia,

stans verbi gratia coram Piiato lavante

manus et

innocentiam. cjus testantc. Ipsa crux fsignum x'}iuz nt^ov ei genlitibus cum chri.-itianis muitis in rehus communej non semper aperte
indicatur. Sedeum vatde antiqun est, cirris aiiisque ormvmentis est aitcta, aut nonniliU qucnl. disiorta, ut a soiis initiaiis inteiligi

mias ecrpensas divitum

in

comparando

sibi

vestimenta intertexta hisioriis ecangelicis : neqiiibus expensis impedianlur ne faciant eleemosgnas. Et h-.cc quidem rcctc cessarias Epiphanius; .ted argumentationi illi suiS nonChristi imanuiia inscniit S. Asterius, qux vir di.rerit. ginihus videndis assuetus mtnquam cathoiicis enidijampridem viris

Profecto mirum non esi S. Asturii),5<'C(((^("' usum disciplinamque Asix Minorisjudicium mmus facienii, placuisse picta martgria,

autem pictam

Chrisii

imaginem. Atque nunc

Quaproptcr lissimis probata non sunt S. lia, quibus non solius

re.^tponsa ilia subti-

etiam Gncci aiiique Orientaies, licet interpicluram et sculpluram 7iutium iniercedal natudiscrimen, inuigines piclas probant, tempiorum sculptas vero improhant, nisi in
rale
fastigiis.

concUn S. Epiphanu Cypru liiiberitani et epistolic Hierosoigmitanum, ad Joanncm episcopum


Astevii, sed

conantur. auctorifatem nonnuiii amoiiri liiiberitani vcrba htec sunt Concilii

r,l'd?r;;: (Can. Mt-m disci- ,1011 debeve, ne


tdin^. ct con-

XXXVD

Pbcuit pictuvas in ecclesia esse quod colitur et adoratur ui pavie(5)

Quin ci Romic, prxter staluam ad vlx inlroUum ecclesiic S. Augustmi posUam, imagines scuipiie utiic B. Marim Virginis frequentissinm vsurpaniur, qux ciira montes Uaque istud negotium ad sunt. Univcr.wm

metudinum

^j^^^g

depmgatuv

^^^^^.

.^^. ^.^ ^,.^^^ tinctum atque depicfuvibus ejusdcm ecclesiio in

Epiphanii ha!c alia : Anabiatho) \ eluin pendens


;

el S.

usum

,.

tum etliabensimaginemquasiChristivelsancti memmi cuju^ unago cuiusdam; non enim satis


fuevit

pierique his ahhorrere; imo

ad dviciptinayn spcctai, potius quam ndenlur docfrinam el instituta divina. Ncquc aO protestanles, maxime in Anglia,
et

ridimus Christi capUis p cmce, posUam super effiniem nvper piciam in


et

Quum

in ecclesia

essem ergo vidissem et detestalus contra auctoritatem scriptuChristi

scuh illud, et rarum hominis pendeve imagmem, loci, consiUum custodibus ejusdem maeis dedi

hasilica TreviInensa aut aitari, in prisiina lanioqucsurnpiu intemrensi, quvc taniaarie mulata (11). Atque plum proteslanticum fuU

paupevem movtuum eo Epiphanii vent(6). HiecS.


ut

obvolverent et ellervei

meiius inteliigauiur hicc disseruimus, quo dixU S. Asterms. auic dc sacris imaginibus

etiam^.XsU^rn

Pclavucs (0, y<'if'^) verha perpendenles, Tiitemoniius{9)aiuquefwtant Ateccander (8), necessaria e.sse ad imaqines vei simiiia non elpcnes Ecciesiam judicium cuitim divinum, amocenda sint an permiticnda,
esse

martyi^m 13 Pariter .mtwtorum P^r.^^cto veneraiionem non in eo.-umque retiquiar-um pms episcopus. in
/CxlottUS

cuitum

tma homiiia commcndat

,,,,.^.^,,

sermone autem de SS. Peiro

et

Paulo magru-

iccctcsiam.

secundum vei etiam pr^ecipienda, requisita. Undc factum et toco>-um


ll)Ibid..col.267.Nova Piitrum

ui.^m

tcmpo.-um
sit

ui P'

is-

Pelri facinora et auctorUafice priedicat S. ac auctoritatem ad univcrsa,n tem : quam Cixm Ecclesiam extemlU toto orbe diffusam morte. Salvator,m5wii(12),sponte assumpta ergo
.

(2)

Bibl., tora
.

V, pag.

tom. V.pat'. -(3) Ap- Sirmond.. Opp 69 gr., pag- 80 lat487. Conoil., tom. VII. col. CoIIeaio (4) Laljbe, 438. - ^l"P*"'' >'*" OpS'"^ tom. 1, col 974. (5) Ibid.,

...U^ della B sceUe romHne.

Rossi. B.dlcttmo d. ^^,;;,. ^' j^^j ,, i,nnu^,,n. ; (iarrucci. arcbeol. ecclesias.ico --'^^^-^^c^^X' Hef^Ie.in Le.ico C.^^^^^^^^^^

--

Vergino Maria, i* ^f

tratte

duUe catacombo

^^

*f
.

V.tcrH)rnat.^n

^^ t^oncdienge-

Dii,

tom. Ul. col.

390,' edit.

Migne.

(7)

De

theolo-

gicis

itogmatibus. tom. VI.


^. pfe'- 32G,

De

Incarnat,

lib.

XV.

cap.
H't-

'V'r;rtony
",2

p4

'
^^t.

"^3;

Marti^ny. Dictmnet sec,.

XIV, num.
eccles.,

edit.
Ili,

Anlverp- i~iM.

'^^'

m8 t.9)Mem. ecc les..tom.\,paB.5i7.-aO)lmmagmi

tom.

UI, sKCuI.

pag

41

e'

Con.befis.

Auctarium novum. pag. 140

"''.'^:

^^f^-'

humanum

'

334
XlCTOBE
V. D. B.

DE

S.

ASTERIO CONF. PONT.


hngiographo- D hibUographonim poiius qunm catalogum iexerc. rum essc S. Asterii opcrwn apud Qucm lcctor accurate facAum reperict Fabricium {S) PneOudinum{l)ct apud argumcnia homiterea Ludovicus Dupin {\^) Fusius D. CcdHer; qum Hamm fusc cccpUcaii. rcm curam TiUemontius aUquam ad hanc
et

humonum
a^

esset, ceu pecugcnus sanctificaturus

lem

interrogasset illud a Amas Ecclcs.am, ubi tert.o multa alacritate s.npu is mteime'> Cumqae is professiones ad.iecisset, ro-alionibus (olidcm velut unum gregcm,unus numdicu.-am accepit,
:
:

peculium.universaquoddan. depositum ac viro huic commondat ac orhe toto dilTusam

Pasce agnos mcos: nastor. quibus audivit dedit Dominus f.deliss.mum fereque sui loco mag.spatrem pastoremque, ac

contulit.

discipulum in accessuri ad fidem. trum. iis qui essent


itaque

Cum

duxit; nec dilex.t vivere tie vitam tvaducendam quin universum cirextra periculorum alcam cxcis lustrans terrarum orbem,
:

eam vocem

audisset,

haudquaquam

segni-

versionc Quinque priorcs homihas cum anno 1615 Antverpvx. PhiUppi Rubcnii edidii nno 1648 Brnntius, qnibus sex aUas Joanncs tn prwre loCombc.jisi>'S, mhjecit Franciscus
15

etscr,pta.

moAuctnru nm'i

BihUoihcccc

Pnirum Homi.

cuiiquaque Clu-istum revelabat;

iis

dux

eiTectus qui exerra-

tnbuitur b. de S. ^lephano hn esi. His adde scx Aster.i Proclo, ai poiius S. argumenia serva.crmonesmiorum dnmia.rai

\n

alicubi

qui pietatem gustassent, bant, eos provocans domesticos persehostes impugnans, consolans

rii

ierens, cutionessustinens,carcerum molestiam


tnultis

Photius; ct cpiscopi Amnsem qm Basilei martyris, S. 320, passus est die .mb Licinio. circa annum

sepiimum,idest,encomium^

E}US honio
nt/mi, bio-

'

modis evangelii causa riri nomme ei scrip14 Sapevesl ut de beaii I Asierii nomcn sn^inth fi, breviter dicamus.
et

pericula adions.

iZi.. i^mus

fesio legi

peMeiurrnT,anno ^81
.^jrf^/

graphi

sccernendtspausingu/are /mt. Qnapropter in

infer gcnfiles

ei

christianos

nequaquam

cis

aliquotAsteriis operam

quamdampomn

PhoiiusH), majorem TiUemontius

{2)coniilatius

chrisiianos; sed nens iamen se intra sex qui viginii Ires csi Fahricius (3), exspatiatus quibus norus recensuii,prxtcr Amasenum : adjecit (4). Numcrus editor Harles duos alios fucexpletus T^oncsi. Omissi cmm

picoS. Saha^m(1 ) psalmos VI et sepiem homiUas in a Saviho in psahnum IV, omissa homiUa cdiia. Joannis Chrysostomz THiir opera S. ^" ^^"' /^j"'^ Dubitai Tillemontius Ludomcus Amasem. Quin eiiam

Cotelerius

MI

Asterii

t^n
Ze

et

Oudinus
et

eas

adscrihunt Aster.o

SoL^ta^

sermones iribuuntur^.

quoque Arianorum fauioru Aln Asterio, sedmtnore


.'^ancii

tamenhis runiaHquotmnrtyrcsdequibusinnostrisActis gesta non dictum fuit In S. Asterii Amasem


sine laude inquisivit Combefsius.
c

Omnia Tnustypi^

hacepiscopi scriptn, cdita

Tgniana

Ham

ah-

Quam

cdidit,simul cum cjusOpcribus.Uajore amorc in camdem cura et singulari quodam TiUemoniiusih). Proxtm-e eum rem incuM Butleri aUommque secutus esi D. Ceillier (6).
hreviores

^^/ gaUtcam memorant hihhoetiam versioncm omnes BasaqLhi ; sed (ni faUor) omiiiunt
nensem anni
1782, qua
S.
S.

Gr^ca repetita suni in Palrologm alias ^'^'^'^ (12K Plures

Aster.i

homih^

TonZiim cum

memorias omittimus. Arhiiramur


Bibi.. opp. tom. IV.

Prospcri Aquitam opertmecUa seu tn quarto, hus, duobus tomis forma itei^m in lucem prodiey-uni.

B.bh h^ X, pag. 407 _ Memoires 7. ed.t.H.mba,?. Gr^ca.tomAlII.pag.eUetseqq. Hambargi 1804.-- (-Me IX. pag. 518. edit. ,4) Tom. H'st. pa^. 406 et s.qq. n,o..-es eocl.s.. tom. X.
,

1 Photius.

cod.CCLXXl

col

28.
.

eccles., to.n.

UI, V^%- -'. ed,. des auteurs eccl., tom.

?-'^f^'

-^^

seqq. tom. VIII, pag. 487 et gener. des ecrivains eccles..

OE

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.

335

LE

SS.

TllEONESTO EPISCOPO ET MARTYRE


AC
SOCIIS

TABRATA ET TABRA ITEM MARTYRIBUS

COMM EIVXARIXJS

1.

PRiEVIXJS.
in
fastis

B. H.

SS. Tliooiiesli et socioruni

menioria
Aela.

saoris.

Bina

eorum
PBOBABILIDS

SUBFINEM
s-Ec. IV.

Hoc
1^4
'-'^P^^^i^

Romadie annuniiai Martyrologium -.Theonesti, episcopi etmar. ^. Altini S. num ;,x^. (*,,, est. Eadem ^.^.^,j^ q^jj ^-^ Arianis occisus
,
:

nei

liaque duobus diversis diebus memoria rariis fastisreSS. Theonesti el sociorum in


(5).

censetur,

nempe

XXX

Oclobris

ci

XXll No-

Castcllanus U). Antea Galesinius muKo AUini sancti niisetCaia- proHxius in hunc modum (2) " '"''*'^>"i= Hir tnmilltuanti"" Hic.tumultuantitnqis Theonesti episcopi etmartyris. busAmnis,calholic;u fitlei propugiiatoregrepms,

vemh-ifi. Piures

tlXrllo^

'-'

''

inpriorem diem convenmnl propiecum Marti/rotogio Romano, quo die Opere prictuli)nus eorum Actts in rea nos
nostro iocum dare. o nnnfici c.r funie /luxii histonab.lhcooo^t..
Resgestti',

exilio

ab

illis

mulctatus ad

Damasum

pontiticem

Romam

confugit; inUe

pontifice

Modiolanum permittente proloctus, ad Ambrosium episcopum

opimodivertit,Arianosque multos ab impietatis


Post. Galhaet ne disputalionibus suis revocavit. multisque populis ab eo Germania peragrata, informatis, demum Ghristi fide et vera pietate venit; ubi duni rite populum Altinum

Iiai.co, Germanico utique futa ex Henrico Canisio, parum damus a.sijsiaia,ui ex commendosa atque

Xro
ei

ali.ro.

Acia

.^-;^^^^ ^,^^^
.^.

._

et

in mxdiis

i>,tr ae

mentario

adurbem
instituit,
vi

magna hominum

a fide abhorrentium

concitata, martvrio coronatur.

lei; asi

ratur Sanctus ediiionc Luhecana-Coloniensi

Usuardus siiermemoin auctariis apud SoHerium ex de quo disquirimus. scilicet


;

iiquiora .spectamu.s, mus narrationis abundantiam .si Naiaiibus,episcopus Equdmus. ocnii Peii^sde sanctlsTheon.sto. Tab.-a Sic autrm habet (O^ De ep.scopus, marlyribus. Theonistus et Tabrata martyres, apud civiTabrata diacones et
:

amwtatis nostris paie/iei; scd andesideraniur- Inter Italosordmcpri-

Natalibus,

Item ipso die,

et martyris; e.r sancti Theonesti episcopi

Gre-

vcno

Ipso die commemoratio

sancti Theonesti

Tabra et sunt, tempore Theodosu tatem Mtinensem passi Qui sanctus episcopus cum imperatons pn.u.. sauoto Albano coep.sdiscipuiis suis pvefatis. et est supia clerico, de quihus d.ctum Urso
copo,ct
in

natahs Theonesti ex Molano: Apud Altinum,

ejus; denique episcopi etmartyris ac sociorum

Mogunti^e fideirectie martyris et pontificis, qui ab Ananis pnedicationem exorsus est, et Albanum

ex insula Nausu-a. PhiUppensib.is eg.-essus est, veneruntqne Uotempure predicti i.nperatoris, lacta,MedioIanum ab.emam.et ihidem oratione
et
,

calendas eorum passione undecimo

jul.i, a

truc.datum

vidit.

In iomo XIII opens quod

Torcelhmteantiqu.s monuinscribitur Ecclesiro Cornelio seivComaro lUustra-

Ambrosio ep.scupo^t ^ocrunt ihique a sancto tunc .b. degente, Augusto prefato
toi-e',

mentis a Flaminio Menologium Venetum, ta: reperitur

ahqua in civitate seu tiantur Sancti, qui seu venerationem habent. ibi ad ccclesia
civiUitis

m quo m

enun-

U.de ad Gallias prehonorilice suscepti sunt. ad Augustain c.v.Udicando trausierunt. Et cum sanctus Ursus a pagams

diem XXX

ociobris legitur: Altmi ab Anan.s occ.sus nesti episcopi et martyris,qui Theonesto et : De sancto est Ei addHur nota sociismai-tyribusagiturVenetiisdie22iiove.nbr.s qua.n, ut S- Lau.-entii. ad
in ecclesia

sunct.

Theo-

tem perve.ussent. tormenturum genera comprehensus, per multa Theon.slus ve.-o cun. martyrium passus est. ch.-ist.a.mm, eeteris venitadregemRosimundum episcupum T.-ev.rennui misit eum ad Pauhnun.

sem
ub'

indequo

cum

.lum p. ed.ca.-et

nav.gio Maguatia.u ad.erunt. us Alba.ms. a gent.Uhn.s ten


'^apil-

moniaUum

nonnulhe .psorum notat Dandulus in Chronieo, tue.-uut. . rdu.ui trauslat. quo^^^'-^^'^^^f^"^ cfr. Pottuist M-olp/>ardi (annusj (de Wsioricamedii^m^p. 438) habei

etnagelUsccsus.uovissime glad.o

*>"

cu.uTab.-a etTabrata catusest.Theon.stus aulen. .u.ss. sunt. mactati. in navi pcrfurala

BibUoiheca 1871 noian cum uii ex Cod. originan Cec.lic X Cal. Dec. (22 JSocernbJ

mm

multa cede navi ad portuui quemda.n Oui Deo duce cum Dun.que vest.men a h.colunies perveuerunt. .terum s.ccare.it, a Goth..

eorum

n.adelact.

Monachii

etc, . la rcscnpsU Theonesti Tabrathe... Tabri parochus Momhacensis, D. Falk, nobis

navi pertorata '^"'' piu.itur. et in eade.n

"
;

prope

Pctrus deNaiallanietiai Ferrarius die,nempe novembris XAli hu^ (4) hac eadem. Menitonem hujus sancU ^^^^y^^^Zol Menologio nec peri nec in Maurobjco, ConsiantmopoKaiendario Basiliano. nec in id genus. Con/er Pey^o(S),

MoyunUam. Sanctum Theonestum

au.

iterum P-^P-^" ^' altuque pelagio (pelagu) sedDeivirtulerestaurata.u.v.cuIa,sa..cli.teium perducuntur. qu. d.v.na per.culo ad littus

st

mno,

cxierisquc

.rEESSS.r.:=2-- =s=:=-=-^^S:

336
ALCTOBE
B. B.

DE
ipsius uti in

SS.

THEONESTO ET
es^ic

SOCIIS.

Renua

quocera molle defixa sunt;

spurium p-orsus D BedarsufPciat hic monuisse.


Diocletiano et Maxuniano laudat Ferrarius)sMh miUtihus, s.cuti et nassus, sit unus ex TheU^is in llelvetns. non Ursus, qui passus fuit Salodori Theonesti episcopi. Nec sacei-dosaut socius S.
refert

presens apparent ?um Mtinum devenerunt, dimissi. "de a pentiUl.us cap.taUerum ab .nfidehbus comprehensi binuc Gorpora vero trunexceperunt. len sententiam man.bus prupn s surgentia. capHa sua
vestigia ibidem

usque

in

marfirohgium

illud

Bcdanum quod

htc

ctu

inter Eridannm sumentia portaverunt. et tumuub. ot u fidehbus rem ea d'posuerunt, calemas sunt autem dec.mo lat. sunt. Passi NovembrisJ. Porro CaialoD embris (XXII

e Sile-

cum quod Mo-unUna>ecclesix'breviarmm


S.Albanum

Pel.-o Galcsinio, socut.

citato

Pet.-um Equ.linu.n loco presbylerum etsocmn. b. 1 heo-

Magis enim Beda.- credennesti episcopi faciant. Urso AugusUo. ut dum est quam his, qui sicuti in
aiunt,ma.-tvrioa(recto.decepUsm.t,sicmAlbanu soc.us hiUucinatiVidentur; cum enim Albanus, Vercellas passus Theonest. martyr.s. qui apud coronati, esset, loco est etUrsiapudSalo.lui-um Tbeunestum .-p.scopum in Theonesli militis ita Ferranus; .Vct.sS. Alban. permiscuere.//K>.' discuticmus. quam recte, infra

nota, manu,ni /al(w ssiculum XIV. Ccrtc in Bonandin^siriscripfa,infoliopreevwexen,^^^^^ quodqne t[ipis hahei muswum nostrum,
,

auod ^^l^mesiyiccniio^annom^f^^^^^^^^

cmo princeps). k^c

leguntur: Pet- de N Sanctorum annn 1369 laUbu^choavit Catalopum plebanus SS. Apostolorum die S B rnaba., adbuc 1371, 16 Mau creatu. VenetUs; absolvit anno ms^ Iraditur u. cod.ce Ita episcopu; EquUinus.

rXisVeh,duc.sabAltemps

Itaquepluracxnarratio.ieEquilim rese- Hntjiologio mutamt Ferranus; Ilalico Fhcarii alia correxU seu mmii Omtt:Cornarus contraxit ei cmendani
4

hunc^^rsus

lii.

tractatu de loco Thad..um Donnolam in SpeUatensis. ed.to Venaiis S reUcis episopi Theonestum c duos 16^0 0^7.'- notemus SS.

t> m J^^^

in Hanioloqio Italico, uhi

XXII

ad eumdcm diem sanctis Xovemhris hoc modo (1) De


:

Philippo
Feiirario,

pagams. ZZ-^^hensos.denique maciaios. a dtcz; nullun. rta hahiios rentmbus, inadeUbus de Arianis. diserie verbum tamen omm expa>tesatis 3 Fidiora,nec P/;^.^--;;- ^. ..rohata, suhmuusirat

Vioslive

el deientos, sive dimissos,

derum

.narlyribus TorcelU E Thronesto, Tabra el Tabratn episcopus Ph.hppensis e^ ja,v,sii.- Theon.stus Arianorum percum Tabra et Tabrata diaconis, venU. nbi a S.Damaso papa

fuUa vexntus Romam hemizne exceplus est

indeque discedens, cum Altmi tandcm multa Itali^ loca pe.-agrasset, positi consedit.Cumque Adriatici maris ;estuariis
;

^o ItaluT ad diem \\Il Caialono Sanctorum Theonesto ep.scopo, ^ih iitulo De S.


VemhH^
:

ibi

libere

calhoUc.u

fidei

Tlt

martyv.bus Tarvisn. 'Tabrata diaconis, PbiUppens.s cum Tb o^els episcopus su.s. ab Auanis diaconis et disc.puUs et Tabrata

\rianorum turl)a in Pnntem .narmoreum martyres

eum

et socios irruens

dogmata pnfid.caret apud


capitis ahsc.ssione

Ja^a

covon^yitAmmnsHaghiorjncmltahcumnon
nosciiur
(alias

r:u:^r:r^:;mituses.t.inde
martyru

cupidus

feraiinfronienomenauctoris.almndeiamen conscriptum a Flamimo Cornaro


Corner

Menscjus fuU
sed etiam novas plus

Veneio. sive Cornetio) senatore si>/loque nonsolum conirahcre

rs^a^;:^-^^^^^ Cumque
M

PhUippihcrrarn, meliorcreddcre caialogum emendare; addidUprtctcrea noiiiias


martyrcs landat ctmm Vhronico 5 Deniquc sandos ndrcfr quamhacie- A Danduli Andreas Dandulus, sed hreviore ehgio Sw auiem in Jltiliasacrn; nus recUati scripforcs

quam

scptingcntas

(2).

atc^rem deductus. tande n peragrasset, multa passus, d ersrioca appu sus. a ud badriatica navi-an. ad littora ibi Ubere Udem cath

1^1

capHe truncantur, S Tbeonesto 10 kal. C Ta^-att decoUatis. postremu vn-is corpora a nonnuUis Dec n bns. Qnorum
^elig
s

rum consedU; cumque ^Ariams facta u. eos cons Ucam pr.dicarent,ab Pontem marmor.um raZe comprehensi, apud Tabra pnus demde

Flarninmm CorneChronico i3)recenseiapnd aPhilippenlium{A)- Theonistustideipugil


sibus expulsus, cum
Tabra
et

discipulis suis U.-so, Al-

egress.s, delata noctu urbe Tarv.sina

^:S:mS.JoannisBaptist.apudSi^m

basiUcam b. PoU i cathe tunmlata sunt. postea in recoiuhta luere. translata. ibi ho..orince d ex iesiaiur se Ferrarius ex Petio n Tarvisma,-,

Tabrata percgrinans, Ui'.sus .n banu Maguntiie martyriAu-u-ta UheUa^ et Albanus veru cum .el.qu.s .n AUizatrsu..t Th.o..istus pontem venientes ab Ar.an.s supra
;

nam urbem

t^omn.a
monomentis

Sileris, demarmoreum, transeuntem ramum pcrQuic addunlur, ad rcliquia^

coUatisunt.

ka^^e

iincnt,dequihus suo loco Noiandum rcria a PhiUppensibus


sionari,

laiius

iractamus
r/a.'

modo
(o),

ecclesi.o

7Z\oao

l>b.l0,c.97 .t aUis,

add.iquc sequentcm
:

nou

icgi

apud Muraiorium qui

S;:.//.onem, m qua

reddU inier
reccsserU

a^i^
Multa,

Jimus

Chronicon Danduli publicamt

nem

cur partim a Petro apud ecclesiu. Tarvisina. et n,^i ex actis mss. pr.termisnnus, pra.se r.m rum in catalugo ^P passo, cum nihU tale deUrso clericoAugustu: neque Vmdel.corum. Augnst^, nequePra.tori^' Augusta= co htu m?ereriuus.Ursusenim, qm de Alconfessor est. Ulud etiam no, marlvr sed cum Ule ex omis.mus. b noMogunti^coronato
.

putem novis cur,s p.-oquod deinceps non alns Muraioriana lectio diissc (6) Cicterum. operic preiium auoquc sat notahitUervariat,ui intcgram (7r. Tbeon.stus iu hanc adscribere

fidei

aisc.pulis su.s pu-U, e:.pulsus cum Ui'sus et Trabata peregimians, Alhanu T.-aba. martynet Albanus Magunt... Augusta Rhetia, AUmo .-eliquis cum sunt Tbeonistus vero

Urso,

zati

''*' \-IV

nart

(4

antiqua Eccleaiaa Toi-cellan


.5.

JZn-tl monumenta. piut 1,

pag 4G V.neliis n4'..paP *o

Re-um

:Z^,

etc.U.

U, pag. 305,

Bassam

.3.
t3'

>

Xon|

P^b- ' tom. Italicarum Scnptores, medn Bibliotheca h.3to.uca n28 -iCy, Conf. Potthast. tom. Xll, (7) Ubi supra, 1862.
,

AU,

Mediolam

Lvi.pag. 263. Berolmi

Biograpliie

umverseUe. voce Cornaro.

l-">-

DlE TRIGESIMA OCTOBRIS.

337
AucToae

urbe Venetiae veiiientes ab Arianis supev pontoni marmoreum, transmeantes ramum Sileris, decollati sunt. Non duhitem Coyneliuni seu Cor-

nostns Henschenio et Papebrochio (6). Prius itaque prorsus .'ijmrium e.'si, sumptumque longe maximam partem ex Adone, cujus elogia
parlim prolixiora cumpilatur cuiitraxit. partini
derKuenlia aut breviora do suo auxit vcl
adJL-eit.

naro (cumdem qni

scripsii

HagioloQium

Ifo-

licum) lectionem pendice seu tomo X Italix sacrx UgkeUii, uhi col. 10 Dandufi e.rcerptvm iisdem verhis recitaium hahcs. Dum auiem scriherei Coletus
(imp7'essa est appendix

sumn

hausisse ex Coleti ap-

Sancti vero quos Adoni addidif, desumpti plcrumqne sunt ex Rnfioni Mnrtyrotogio
alios aliunde accepit, nullo hahilo ad

Bedam

res-

anno 1122) nondum in lucem venerat Muralorii ediiio (typis excusa Mediolani anno 1728;. Inferre itaque
licet

peclu, cujus jftaie posteriores sanctos annis du-

centistrecentisque non dubitavit adscisceve

(7).

Coleium, sive alium


sit,

quem Cornaro

secu-

tus

us^m

fuisse codice a Muraforianis

diverso rel saltem aclarissimo pncfecfo Bihliothecx Mutinensis non recepio. Secus dicen-

Cxtci^um genuinus Beda vacnl ad diem XXI Junii, nec in Aucfariis sive Ffori sive aliorum uJla dc S. Alhnno additur mentio (8). S. Theonestus et ipse non apparet sive ad diem

dus foret de industria, nec monito lectore, non solum mutasse, sed etiam viiiasse locum. Ve-

XXII nov. vel XXX oclobris sive atto quoois Bedamc lucuhrationis toco. Confer Papebrochium
c/ficitur
(9). Atque ex his po^peram Fcrrnrium Bedano niti martyrotogio,uf Acta^. 'YWmmsW sociornm-

in Actis S. Alhani

rum

haec ustt venient, uhi de sede

epi.scopali S.

Theonesti

agendum

crit.

Cndenwi

inier lesti-

monia, quorum certa iefas,ChroniconDarululi primas tenet, utpote vicennio ferc aniiquius
Catalogo Equtlini, confecto, ut vidimus. cirAndreas xero Dandulus citer annum 1370 Venetiarum creatus Ajanuarii anno 1342, dux
:

que impugnet. Vide supra, n.


7
,

3.

Proximus Rnbano scquiiur ^ioehf'^^^ l^^^^nqui ad annum CCCCAaV ^.^ Gemblacensis


notat

Hoc temporo Theonistus episcopus ah hereticis pulsus ost ab urbi! Philippis, cum disci- ^
:

annum usque 1354 vixit ut regnavit, ut est apud Muratorium{i). Initium magistratus Dnndvli rcfa t Tirahoschius ad annum 1343,
ad

pulis suis Albaiio,

Urso.Tabraham

ot

Tubraham.

ex quihus Alhanus apud MoguiUiam Gallia-.reliqui vero in divorsis Italia: locis pf< ChrisU)

magnisque laudihus ornat ejus Chronicon. in quo continetur historia reipubliae Vmetx a primis serx christianaj temporibususque adannum 1342. seu vUxscriptoris pcnullimum (2).
Ohservat in texenda hislona

martyrizantur (10). Atque huec ita lcguntur in genuina ct primigenia Chronogmphia Sigeberti, ut tiquct

haudparumrudiusum,
reret consuetudini

forte ut

Dandulum slylo morem ge-

cx Bcthmnnni docta accuralaque recensione. Porro Sigchertus natus an. 1030, ohiif anno 1112. Chronicon composuit, ita, ul iion quidom continuu calamo, at neque
absolutis quie

mie

xtatis, et ut facilius

ipsum pvajcedebaul, res


statim potius opus ultimo

sui tomlilteris

narratio ohvia foret. In cpisfoUs quibusdnm Pequte supersuni, inter quas una et altera trarcho missa, dictio multo tersior est (3). Hacienus ex scripiorihus ItaUs ; jam ad DeinexGer- Gcrmanos veniamwi. Ordine temporis priinus manis
:

poris piout aotas comperissot,

mandavot. Totum Kaqnc cjus vitiB decennio scripsisse videtur (11). ad lahens siccufum XI, testimonium pertinet adcoque trihus fere smuiis antiquius est

denmm

Rabano Mauro,

21 occurrit B. Rahanus Maurus, qui ad diem Tlu-onesto tradit in eJogio junii iimlta de Sniartyris, S. Athani In Mo^untia natalis Albani Theodosio imperatore de nisula Nanisia qui sub
:

Danduto

cf

Equilino.

pergens cum S. Thconesto et Urso Mediolanum venit,indequecxiens,auxiHanteDomiuopervonit martyrium ad Gallias etin servitio Dei manons,aiI

8 Posthivcadjungimuslectionesexantiquo l';^^;^ Breviario Moguntino,cujushinapossidctmu- ^,,, 1507^ senmnosfrum e.rempfaria.alterumanni 1607, aiterumamniolO.Jurcrit rccifassc ex ufrotum que tum qux de S. Albano die XXIJunii,

qux dc

S. Tlieonesto dic

XXX octohris, snncio

pronomineSalvatorispromptus.Postquamautem Ursus martyrium accepit, P in Augusta eivitate B. pervL-nit, Theon^estus cum Albano Moguntiacum vorbum Doi, Albanus ibi pr.edicaret

nostro Mariyri uiponiturad cafcem, priorc Breviario summa, castigato et oinendato... impvesso

sacro, in his reperiuntur. In

cum

diligentia

dumque

Lugduiu per Fvanoiscum Fradin, anno

salutifere

discii.ulus ejus

martyrium
Ita

explevit, et sepultus

Rahnnus in Martyquod puhlicc Juris fcrif Canisius (4) rotogio,


estibi .iuxtacivitatem.

NuveinincarnationisDomini 1507 pridio idihus S. A Ihnno fcctioncs, dc bvis, hie sunt XXIju-nii Tomporo Honorii impiissmn regis

sernumcro:

IX, ut proscriptuni ante medium sseculum Estergo ejus hahdius censct Papehrochius (5). supra testimonium ionge antiquius civteris horum nullu?n suenumeratis exltalia, cu?n verha, nisi perct sivcufum XIV. Eadem omnia ponifur Diocletianus, requod pro Tlieoilosiu martyrologio, periuniur in suppositiiio Bcdic antiquiorihus hujus operum cddiontinserto etiam ct Cofoniensi,et separaiim

altercalione m.agna Porsai-um, iti Carthagino orta interchrjstianusolarrianos.cuuvonoruntsrxoonli

quosThfunostus, vir soptuaginta episcopi. Intor Christi expulsus, roli-iusus. a rhilippis pro fide
causaurationis Run.am
veiiit

cum

discipulissuis

Albano, Urso, et Thabratm. Ligur.am moratus causa predicandi, Thusciam,

Ubi ahqnantulum

husBasitecnsi
iypis

Pfantiniams Anfverpia.' 1504 excnso. Noest,

ium vero

genuinum Bediv Marfyrohgium

decessorihus rcpertum atque editum fuisse a


pag. 3. Uciuiii Ital. Soi-iptt., ubi supra, lettcTatura itahana tora boschi, Storia .kll..
(1,

Ambrosio pora<'rans,Modiulanum adiit.ibiqueab disputarecoptus.nuilta contvaarrianos bcni"ne vona.duque AuKUstam vit et landom progrossus collegam sunin Jrah inlidoUbus passus, multa infidelibus in eodom roliquit, qui tentus ab

sum

,4.

i2>

Tira-

333-330,

>3. Ibid.. Pag Modc. 1 w5. H, part. rus monutncnto.uui, to.n. ^6SS., tom. IV .lun.i. 1.^. (5) Acta
11

336.I'S;

\, pag. TUesau-

Vanerable Uode, vol. IV. part. tom. 11 Martu, p.S- Ml,7, Ubi sui.ra,

IU ct soq., Lond.n

m
I

"

''

'l'"''

^;

Martu. ab

in.Uo. ClV. J-

'6, V.de .b.d.. tom of A. G.les, Com,.Iete \\ orks

" -

31^:35=^-

rer;z.,Monument.Germam>h,storica, - (Il'Ibid.,img. 2*3. pag. 307.


VI,

Scni.tor.. tom.

43

loOO

Octobris

Tomus

XIII-

338
AUCTOBE
B.

DE
est.

SS.

TliEONESTO ET SOCIIS.
autem bvaamo
pontif.ce
et

coronatus loco mnrtyrio


nen-.,Ht;
se.l

-Theone

Tbabrathamo

Romam

pevven.t.

A D

tus

autem
lude

ad Gali.as evangeUzand,
ve,-n

gvat.a

B.

MpestransgrediensusquenclS.semunannuegm
vere cathol.cu., d.noscens per suos leg.tos ^ u.an. sui mner.s bentum Ponlinum Treverensem misit ad eum
ipse tlum esset

Ligur.amque docendo bvev dest.natus, T..sciam


ne,'currit.

Augustam \.ndel.corum
covo-

pevveniens,beatun,

Uvsum suum martyr.o

lege

eumad

episcopum,

cum quo ahquantulum moratus

tan-

natum

dcm

propositum ^,ncianu qu..

pace dinu.it eum. itevarripiens, vonit


sita .st .n

Theonestus vero

itev eonti..uans,

N.bilominus p.-opos.lum ibide.n reliquit. MogxnUi.e, tum lovte pastore


pv..

Utore

.nciv.UtemMUhen. numnns

suoovbata..

.licat.onem ,'ect^ fide. exovsus.


v.d.t.

episcopus^ pveluitbeatus Auveus Cu. ecclesie tune ad aha loca sua cxpulsus, Sed ab An-ianis a sede cum sovoiu postea eodem reversus, mi^ravit ; qui -^;'^"^^"^ surJustiua ibidem martyrio ^^^;, e Theonestns audu-ns Magunc

truc.datmn Vlbanum quoque ab Arrianis prog.-ed. n.oUtus, ab Theo..eslns ve.-o uUvo

navicula. pevforat^ iisden. Udei l,ost.bus

absque

Sanclus .ta<p,e nn.U.tudinem magnam,


veritatem cathohcie
ut verun.

IVum

eccles.e redu-ent. consumptis, pagani videntes dicationis instantia

xnon.r mstanter ilhs exponu e. ad unUatem matns agr,oseentes, prePluribus autem d.ebus
.

-P'\^""

eum d.sc.pnl.s qu. omni inst.'umento nautico Rhen. nuct.bus. ut pesupererant, imponitur, divinitus omnes scaph.c ad veat con.m.ssus at .ned.as deferuntur. Hh.c P-' Uttus incolumes lu a Ualuu n.ave, plevaque Gallias vedeuntesad
;

fidei

sana doetrina illustvavunt.

Tandem

num,dumubiquepva.Ucation.sol,c.ofi,ea cap,te e 'P- P -^incumbunt, comprehcsi,


tuv.

^^^f

^^"^

se

in

omnibus

vietos et

confusos

Mbanum,

qu.a

pred.cabat. -o^^^-f^"^conrnlent.v verbuu. De. ejus civitatem educentes, caput dentes et foris prupn.s maipse slatim ladio amputaba.U ; quud nunc pronibusco.nplectei.s,.liuc deportavit,ubi simul cum eap.te ejus piciante Domino. co.-pus usque nune plure.miescit; et ab .llo tempore opcranteDomino.per ,lhus riniaet in.m.nerahilia. mn-ab.ha. la his mdcre es

memorantun Pcrsan.mrcge mul Tlis nihif dc Honorio dndem hahtto. ^ deCarfhagincnccde conciHo Mediolanum et Amquocp^e
t' s

Eovum cuvpovastat.m psovum mambus exeepta,

exc.tata, cap.ta su.s

aliquot pass.bus ges-

vecondita sunt. in locun. ubi

l:MLsaJctusAur.us.Liquetlcct.l^s

P. r^cru7;//r

iL

intevces.ionem liunt plurima de S. Theonesto,

casiigairorCscnu^oM^ priorthus essc tn omyubus fidaresoue; utnim vero

pauca antum e omnia /idasimt^imopHa a S Alhano. Necsane illc Persaram Lni/este apocrypha; v.g. rex Carthaginense, cui mHonorius, concUiam reTheonestus dicitur, et ahaquie
ct

hujus commentant. innu^remus in deeurm notasse omruno 7^;::iaTkocfoco apud Augusrjeri B Ursum coronafum,

f'''^'

^rpe^

quandoquidembeafacjus iam Vindelicorum, contigtt.


lccttones

ter/uisse S. Papebrochio in Actis S. Alfatata ineenies a

Z' \uau^f<^' Prtctoriic Salassonmi Ct.^':ddiem 2Uunii, <l^^ ^f^^^^'^ deS.

bani ad diem -ijunii


ejus

i).

hi codem Brcvtario

addiem hwcsolumdenostro sancto Martijre


Theonesti

uno marty.'e,

XKX octobris, ferialilev. sicutde aun cuUecta sequenti co.icede^


;

AlMnus, Breoiario coliiur S. ejus nomenscsilent, c.rcepto quod Tbeonesto ^n exordto: tantum pro/ertur, scilicet Tbeo..esto ep.scopo suo

Ll

Deus, ut qu, quesu>..us, on.nipot.ns martyns lu. atque iaudabilem beat. Theonesti d.^.ie ipsius im.tat,o.,em pont.lics .ecuhmt.s, part.aejus mereamuv esse seetando. gaudiorum pe. Per

tru.mphum

Ubanuspvesbvter cum Wandalo PUUppensi. Hunev.cho

.n cathol.cos

"nte.

Romam

exul venit.

Ea^tnde de solo

flZnoproceditnarratio.Eadcr.prorsust^^

Dumimim

Opene pretmm

dunhxc
hanc
inter

mw/o

rationem,

etiam oh lalius hic adscrihere quod Breviarium istudest


EcelcsiB^

adariis typograiypiscxcusa sunt et simal ascendit.Anfiquwra tamen incunahula C ut Certe nohts pnestosunt,

^rima qu:c ad ^sum

Mo<juntune

Mcx
1505

1189,aMarcomn-o usque ad F-ancorumperannos F Ua kaM : Anno Pl,aramuna, Pi^ um r sem nKhctmne

gentis et c.n-cnicorum) de origine

regnm

erstant Bretiaria. Pataviense afia omilfaoi, Brctiarium

J"o
R;,m;

anm anm Colonienscanniim, Rafishommse


annt

Dommic. nativitatis CCCCXX^ Theonestns,episconorum octava, sanctus


.

Pr.vdicatorum 1496 Basileensc Fratrum Mafutinale Coloniense anm 1481. I4cr^' ,'/
ilcm anni
loTO,

prPmi'P^^"^i^iGra3C,a,ejectus,lesuaecces.a pres^.y er toreticorum, cum AU.auo

l^lLia

TT,.^n,lnrono

et

.Vbvaham subdiaconu, \en,t


Ger,ani.o fmes.
p,-o

.n

Kccfesifc Moguutinx \)\n altcro cjusdcm

m "

Brci-iarioJmsmandatoQolomauinnoDomtm
Revevcndissim. pat.-.s 1570 jussu et autboritate Damelis b. amplissinuque pvincipis ac dominiD. \rcbiepiscopi etc diC eiusdem Moguntina. sedis 30 octohris, inhunc S Theonesti /ev/o. id est, Of/icium .-Theonesti n,arty,nodum ordinatur justum ferialitev. Capitulum
ris

,m ardein.le ,n Mo,uut,am ba u apud

uil,us
pat,-

ndo Chr.st,

'uu

cn

completum essc .Iscril Frol,crus- (3)


1402;. ipse quinlu (natus erat an.

mmnesimo

V^nTriLnias

in epislola Uedtoalorm

ad

et

pont.f.cs

deduxit ponitnr convevsationem. ^eloco imitationem Theonestus ep.scopus. nuuntur lectioncs dua^ : Hu..er.ch. \\andaloPhihppis urbe Macedoni.e. pe,'f.d.aevocatus. ab eodemque

CoUecta eadem quse supra,

nisi

quod

Tai^nlium episeopum trihas lomis.Verura tZ-se sc-ipsisse Annales 9ar. opera. histor,a 1"; prolUiorevasit
;

Wirceburaensern

tcs-

rum vegis cum alUs

avviani

um p totidem libros extraherem f um volum,nihus Compen.hun, Uhr, pr,m,j et hoo brov,orcs. llmc rehcrus {a:), lanlu.m ex ,u,dem, ait iterum F elabo,-altss,m,s M,s ger
!.

arlntratus sum,

si

e. tribus ipsis Auna-

hum

episcop.s .n ex,plev.sque cathoUcis sacerdote, Urso, Thapulsus. cum Albt.no

T,-dhcmmms Zanicarum rer-um annalibus


,3,lb.<l,v..g.62. -.l.IbW-.P"?-''^.

uculentissimis

et

them.i Oi,e,a

h.slonea,

pg.

35,

F,neofu. IMn.

nobis

DIE TRIGESIMA. OGTOBRIS,


Q.pr-,mn;rcerte oplamus) (certe op nohzs rehquum est. Spe.amus aut eorum s Uem b nam pj opera Ula integra
,
.

330

.-

scripta ^

epMa. Cxiemm
^^^^^^^.^^^^
/^^

non

liquei

uinm
^^

AUCTOBB
B.
H.

Mogunlinus, / Fa^^^^,^^ ^^^^,^, ^,^.

^^^ ^^^^^^^^^^^^^^

tem aU.,ubi extare et latere, ^"^ f ^^^^^^^^ spes hacic ^Monrfoc latebris emergant Qua^ nus /)^stra fuii. Ca^ier^m non ^^'f^^^^^ g^nmH alia^ ejusdem scnploris '--^'j^^^^^^^^ Hi. saugtensis prxscvtim Chronicon ca-nohn
.

^,,^i,:, ,/

J
'^^

Sigerndum
;;^,

.-

Quamvis

chri.tian.e

^^^j^^j^ prof.ssione

debeam.

^^,^ ,i ,,,,,,, ejusunnul.us ovtho.lo.is

humlU

Compendium. Mulium <^'^'"; ^*** ; AudiamusFabricium:\Ln-Mm,tnquil{l),ui


censeiur
recte l.abbeus, ha^c ferme

^evotione inserviam ; t.l.i ^^^^^^..^ cui auctore Ghristo

taa.en, Puter nu. et


pr.L-s.des, speoiali

omnia

falsa et ex

men-

bonic frugis dacibus nugis seriptorum nullius Trithemius notdiam collecta. Vt ui sd, potuii

partim ex Rade S. Theonesto deprompsissc aliisminus limbano ei Sigcherio,pariim ex


pidisfoniihus. 11 Atq\ie hxc sunt

memet adjieio ct ad humanu tua cervicem meutis militatis ju^um pub inluilu potius inclino(7). Quie qvidemprinw metropolitanx ecclesiicquam mocanonicum c.r nachum indicare videntur. Ast nolandum pnnmni tt luter umnia monasteria {'^)
i^^ servitutis lcf^e
.

Serario

Prxtcr mo-

monumenia qum iam


colligere

vetcres episeopriEexcellens fuisse quod apud Marlini monastmium appale aut Majus aut S.

pellatur,liudi.'veroVclroiiulitauumcanunicoi'um
collectium. Nihil itaquc ohslul

apud

lialos

quam apud Germanos

licuit.

Intcr aniiquioraordineiemporisprimo

loco venii
circitcr

mus

qm sequiiur Sigchertus Gcmhlacensis, Posi Chronicon ahsolvd steculo lahcnte XI Andream Dandulum, dcfunchos habemus cpiscopum, tum anno 1354 Pcirum Eq^nHni pcrduciusest inchcujus Catalogus ad /inem
;

Rabani Mariipvlogium, scnplum mcdio sxculo IX; liahanum proxi-

quominus cum Goswinum verisimdder haheaPapebrochio monasient aul mus monachum Majoris illius ut nonnnUi S Mariini, non iamen S. Admni,

pcrpcram volucrc XI
lilieris fuisse

mcUur

cerlc

hislonam

conientam S .Theonesti his Actis

sieculo saliem

nmndatam.

"^i^LLs

i^ii.hjus^ nantesoiculoXlV, circa annum ccnsco Brcmanum dcm, si non aitioris xtatis, Moguniinumtctustius,i7nprcssum anno 149..
et

iUm^. -^al verlsimimer scnplorem, as( runi prolixiomm miatem ci constare parnon ita hrcviorum, quie duabns

ACo-

^j^-;
^^^^^^^ ^^^^

,/ ,

ad usum

1507 priclucentcutiqucaltcroma7iuscripto, chorialiorumque ad horas canonwas


Act,s
esi
cf

priore describitur \da ab lihus di.rimus. In (scilwet quando S. exordio peregrinationis non(.mm discipulo Attjano alusque

M,s.

Thconestus
nullis

ohligolorumpra^paraio^necprobahddcrpaucis

cum iantum ab annis. Ex his monumeniis eruendum collatis


biliter

udcrse

MogunUam,ubiAlhanus glonosa jiervenemnt


morlcoccuhuit.Jamverocumfueny''OrP'n-^
cj:

Maccdonia

cgrcssi sunl), usque

dum

quidprohnTheoncsti

Ac(a

/Ji^o-

de vita ct gcstis socioprius de ipsis S. Theonest. possU. Sed rumque ejus Actis disserendum. Atbani ct cdidii Canisms Acta SS. io
statui

S.

protixiorum fonie fluot qni origo esi mirum hactcnus amhas Passtones rum nihii imoci mcndis crrori-

AdO'

cmcordarerckus, verhis; husquc, ditro^e ianium


fcre

lia

ul

non

Bina

lixiora a

sochrum

aliera prolixior-a, qua^

poimspanc-

Goswino scripta sx cuto XI.

admodum vcrbosam; ayrimdixeris eamquc


dcsiconfigii

fllcrabrcviora.qua-partimcompcndmmsunt

IZ narfim onginaria. Prolixiorapropc ZZTSiS. Ailni, qu. nuni m s


I

altcn pr,cluxissc vidcalur duhium alteram ulrum prolurior si Nec facUc definierhn hicc a-tatc praredat. anliquior breviore, an quid impcdml quommus Quin imo non ridco auclor habcaiur cum e

Goswinusutriusquc
sil

,,.^,.,-.,.^

Theoncsti rcs gesfas

scrics convcnmnl stylus et narraiionis

it^td
.

utraquc

snectal, si

quod ad pnmam cjnsdcm aucioris ei feiati.^,salnon


ciia,

partcm

tZparisestmcriti,uiiqucnonvaldep^^^^^^^^^^^^ qva dcscrdniu. de sccunda partc,

Scdmtid

'Lcti

Martyris

et

<^or^m

so^n.nj

Moguni.ausquc.alA.m^^^^^^

'"'srjrrr:rr.:*,;:;2 nr:='~';.;n'-;'i';':
mio.

'!""''.
.

M^imisa-iptorum meorum,

'"' '"',_'.,,., ,,;

triOuamns auctori

licle-

V;;:f
in

"^r:.=-^:= n.Lt tonj^ rx parle suf.


.

luccm vcncnnt.^ca

^^'-

Papcbrochius{-^).

Atque

(.t

i^

.!,nu^itlramiCCdiddAcia. U Camsms. qm p. mhn ua r ^^^^ nowi


aucfore

.^^

rlP

compcndn

Camaiorl

mm. nnum MLXX I, ---"'-' '" eo ;P-

quoa

^^^^^ ^^^^^
,,,,...

ieer..auctore,v.u.eU^U..^U^^^^

;^

;",:,,. aisccs.ii Sicje.

spcdat.uum xtatem quod


88 et seq.
S

- (5)Mognt rerum ton. o^. P ^_

^,

h\

'

(2>

Thesaurus ton. '^'


^

P^^^'^^^

^g ,,, iv Ju.m.
_

i.ag.

apcbrocli.iibisup-(8)Fag Pap

-^^^

remni tom. l.P-

340
AUCTOBE
B.

DE

SS.

THEONESTO ET
cst

SOCliy.

B.

ipsoBasmiiy^^uirisquea.hM huu^^ Passwnes anmim 12^7. a<lcoqne cemenl

parisessenniiquitaUs. :<cr officit dcfinicnaa ^^^'^^Pron^^ Toriiaii eosfalH in annos utvichiaus. ducenios fcrc c^fi,
ris Vit^.

eorurnauc-

demmit,durncani huic icro recenitori gnani; manifesiura enim esi ^^^^ /\ '[][ (quem notaiimus adscripsissent amium 1072 vero), eumdem supra. num 12 pa,^im abcsse a
.

assi-

parssccmu/a,utjamdixieiexsequcntibus D Quapropter cenmi7nus lucuienfius apparehit. prout iniiw nuni. 2 jam^ Acia ista hreviora, monuimusxommentario haud ahsurde subjici aniiqua sunt, tum quod po^^c ium quod satis ium denique quod in
melioradcsiderantur,
resecando quic cliropriore parte nonmdia emendando umus nologiam iurhani. item pneposterc signaium, v alieriusvc loci siium nanciscimur ab o AuQustx, narralionem
iniiio

ei

VHce (ulscripluros fuisse, Acta prolixioItaque, ui breviter rcsumam, ei sociorum ra. qua^ recie S. Alhani f.^*^'"^'";;' dcmieniw, sai<s consiai utpote in illms mortc
alteri hreciori

cmscripia a Goswino monacho efiam ^- AfOani 1072; bredora, qux passim, Sfn^eone.u vocanturjongc iamen pofiorejure
,

circa

annum

communisActormnaCanisiocditorum,visum qu^ suh nominc S. Theonesti est eis acUungere X (5) ms. Biblioleguniur in PassionaH sa-c. sub n. 7984. quoderai ohm thecx Rcr/iiv Brux.
incolkgionosiroMolsheniensiJinandoquidcm Maurtcm-endU. hicrivulusad icmporaRahani

Ad

sihi consianiem. antiquttatem /ontis dcfinicndam magis

ad finem haud malc

dicenda erant, uipote quic haud improhabditer plene compleciuniur magis ex coneidem trihuuniur andori, licei argnmcniis idoneisque jeciura quam cx ccrhs ^iate et scnptore. tesiimoniis. Aique hoic de

res ilhus gesias

11.

Dc
S.

luartyrii

loeo

et

teni-

Jam dc
Opus
Gosiri-

mer/fo seupondcrc
:

ni ouctoriia

iesun nwvci

Sigcfridum docet ipse lo In prai'athm^. ad collegerU Me, mnos Goswinus unde sua sen.oQuit
subin unum stylo ruiu lidu aucLure di.Uceram, altcra pnrfatwnc ad serviente collegi. Et in scribentur si qua)
(1).

fuepore. rbinain episcopus


rit

Theouestus.

ad stvlum

contuli. et

qu^

cana

E/ prinium

Bardonem

(2)

Tersius ergo

antiquitas, de tanlo n.arlyre narravit qu:mtum fidelmm respersit devotio, schedulis

si

quiu

E.uUatis quidcm ex omnibus comtat de Banduh.s Equth- i^--^-^^Z^artgrw. lia Sigeberius, Ka- ,^,.ty,. f^js. nusprxsul,Breviaria Moguntnm. bilet

patiebatur mnnanitunc temporis hiereticorum verbis sat aperte mtas Qmhus posterioribus non fuisse hrcvem (aliud

sanciorum hanus, quod pcregrinationem moriem S. Albam, rum non proscquiiur ultra proinde ex apud Moguntiam inierfccii; nec
illius

viro-

se.

sinuatur scripiam hisloruirnsuO ipferebani fuereticij Passioms Gosicino sum rniMvrii iempus. Fontes itaque Passto a^iUqua fuerunl vetnshe schcdula.> seu tradda, senioriljus mcmorue el insupcr atia a histovia et chromca cum, rnqud, pLene omnis

quidquam intuleris marfgrio lauadversum.Ahi recentiores, quos .wpm priedicani. davimus, uno ore eum mariyrcm Ut cerVnde Coletus in Supplcmento (6) Theonestum AUini martyrii pahnam
silcniio
:

tum

est S.

denarret. Laudatur magis aud.ta quam visa Chronico Hirsaugienst, apud Trithcmium in Rupertus monachus circa annum airisti 802, ductissimus, 9i inicr (^J^tam undequaque ^dnlsane nuoque S. Albam n.etnce descripsit, usum puiarci impediret quominus hac efiam suspicandum esset ahouis Goswinum, nisi

certum est Altinatem episcopum lalius. Repugnal non fuisse. de ciuo nos infra Quod, mPapebrochius in Actis S. Aibani.
adeptum,
ita

Qudn) adS. Theonestum, Albaiii Moguntmi XXX) ocXon.agistrum,attinet... isdie \^(imo


bris colitur,

ibidemque verosimihter sicca morte tumulatus insuinomiest defunctus. lortc etiam infra, n. 21.) Theonestus
nis sacelio.

(Conf

Triikemium vonfudmc Rupcrtum ^^'"J vet altero longejuniorcqidsxculoflonutXlll duhium, si ex seriiis. Imo omne iollcrctur
quosrecitat cxcerpti su7it versus, Lalomo Sdusm^i^ Serarius ex quodam D. Pellitur ejectus sub tah solio de punt.ficali

*-"^

autem episcopus cum sociis Tabra exAfricaverosimihteradvectusAUmum, mMaret

Tabratha,

t chiaTarvisina, temporeWandaliciepersecutioms,

iaudaia yda

ut et

alii

muUi ad

iisdem
latus

obiit,

varia Ualiie loca, ibidem cum eversafjue ab Hunnis civitate, trans-

Rumamque

petit Tlieonestus, etc.

Noium nam-

ut que esi versus feoniyws excoli

svmmum

siCculoXnc(pisse{^). in AciisS. AilU Verum,ii Papebrochius non XXIJunii (4), qua:cumque aut Papebrochio. hani addicm
obstante

ina^dem cathedralemTorcellensem,ibidem Itaque Papebrochw colitur XXIl novembris. esi,alte>' alier sicca morte dcfuncfus Theonestus auiem iHe utique morle naiuraU. Sie obiit
pronuniiaf, quod

quandocumque

scripta reperit

Goswmus,

iis-

Goswino,qm viimn incUnantc .stcculo XLS Albani consarcinavU quandocumque Verum, inquit, qua^cumque aut

non

fidit

dem

histoncus connectendis inlelix admodum topographus ct chronoiogus. Nifuit sicul etiam

connectcn^criptareperitGuswinus. in iisdem
dis inftdix

admodum

censuram, commcntarii nosfn pulo moxplanumforeex dubia de N // vhi inqniremus qute ceria, qux pervenerini, qux sancio Theonesio ad nos Cxterum hcei Papevero falso ei trihuaniur. viiam spectet, attamen hrochivs prolixiorem quoque brequx ohjicit partim impetunt primam partem plenque cujus

miani exaggeratamqae

csse lianc

addU infra, topographus e^ cum duus Theonestos duosque


tuos in

histuricus ('^''^^''7''' "^ chronulogus) tuU,

Albunos,

loci.

tempuribus morplane dissiUs diversissimisque

conOavit persunam. Pulcm chcia, imo ah erudito decessore confidenitus scripiores conjectura. Cerie c^icri

eamdem

fiiec

ex mera

sive ante sive post

morem,

in Meliorts notie errores ex altera dimanarunt.

Papcbrochium, unxinimi magisirum S.Aivocc S Theonestum assei-uni oh rectam fidem hani, atque prope Altinum
Pr,tz, Arohiv. ton., VIII. pag.

(DTomo
Acta SS..

IV

Junii. p, S8.

-(2,
p.

Ibid., p.

89

OOt*.

.3.

Conf.
Cfr.

.6> Italia

sa.ra, tom.

toni.

IV Junii,

8!'.-

4. Ib.d.

>5,

col. 10.

- J) Acta SS., toni.

IV Junu, pg

' o^uenta

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


A. "cy-xtcnia

341 SS.

morte inieremptum. Lahitur autem procul dubio Papehrochius, uhi festum sancli
viri alligat

quibus

c/ficiiur

Thoonestum

et

socios

.VUCTCRE
B.

signattir vel dies

XX ociobris, dum apud omnes XXX cjusdem mensis vel


:

XXIlnovemhris. Disertc Cornelius seuCornaritsjn Menologio Veneto (1) Altini sancti Theonesti opisco|ii etnifirt. qui

ab Ariaiiis occisus est. Concordat nihil hicsitans- Josciihus Cappcltettus (2), ci^us opusprodiii viginti et unum iomos comp/cciens posicriorihus hiscc annls Tomus 1 inluccm vcnitan. i844,uftimusan. 1870. 18 Si rcvera, ui in nonnullis documeniis

/foruisse suh Damaso papa, Amhrosio cpiscopo Medioianetisi, Theodosio coievo imperatorc ; item suh Puuiino episcopo Trerirensi, deniqne snh Siijismunrfo rcge rci niio simiti. Porro ires priores pra^fuerunt .mb /inem seecuii IV, cenium proinde /crc annis anJe Hunericum .^ciiicei Damas^tis ah anno 300 ad annum 384 (5); Amhrosius ah anno 374 ad annum 397 (0) Theodosius ab anno 379
: ;

B.

ad annum 395 (7) Pauiinus Trevirensis pauio major est, ulpote qui olnii circa an;

nmrtyrii mcerium;fortc exeuntesic-

laudotis, aiquc diserte

Adis

asserii^ir, in

num

360

(8),

nec potuit

cum

hoc agere S.

^^yica rcrsatus sii sancius Theonestus cum ^-^ ^.f^fff, Huncrici, satis proljaijilitcr dc/iniri
so-

potcst tonpusmarti/rit. Audta/uus iierarium : Humrico, Vandalm-um Si enim, ait (3), ut habct histovia, grassante rege, Hunericho Wandalo, has iii oras venit. qiiando
id

Theonestus, si aiios tres supra laudatos ciros, ut in Actis a.tseriiur, prius conrenerit. Sigismundus integro ei aoipfius sicmlo tar-

dius vixit, rex ah anno 516 ad

annum

usque

magis lactum, quam quando inipius ille tyrannus, ariana hairesi totus furens, catholicos, qui in AlVica erant, episcopos omnes Garthagi-

nem
B

vocavit,

cum

.Vrianis

disputare jussit, ecet in

524, quo,Jussu Cfodomiri.necntuscumuxore et fiheris esi (9). Expuncio itnque Hunerico, retcniisque Damaso, Amhroyio cf Tlwodosio, peregrinaiio sanciorum nosirorum coflocanda foret inier annum^lA, quo Amhrosius factus
esi

clesiis

bonisque omnibus spoliavit

exilium

episcopus, et

annum

384,

quo defunctns

ejecif/FactumautemhocfuitaiinoCCCGLXKXIV,

S.

utex Uticenci Victore, hb. H et III de Persecut. Wandalica, principiolib. III de bello Wandahco, Nicephoro Hb. XVIlc.LXI,Evagi-ioIib. IVc-XIV et aliis patet cum in regnum Genserico patri successerit Hunerichus anno COCCLXKVI, et eam calamitatem in catholicos effuderit anno
;

Damasus. Porro cum ex narraiionis serie e non ridcaiur martgrium multopere removen-

dum

rcdiiu ex /inibus Moguniinis in Itaiiam, poierii mors S. Theonesli ei duotmm sociorumponi anno circiter 384, potius tamen
0.

regni sui septimo. Vel igitur ab historia ista omnis removendus Hunerichus. vtl post annum

CCCGLXXXIV dilTerondacjides tam S. Theonesti quam S. Albani aliorumque sociorum. Ex accurntioribus calcuHs Gensericus exiincius est die 24 januarii anno 477 ; pairi successU Hu-

pnuto ante quam post hunc annum. Quod auiem Pauiinus Trccircnsis tegaiur in Actis coievus S. Ambrosio, ortum prohafjititer ex confusione cum Paulino Noiano, quem conMedioianensi stat egisse cum sancto prtcsute circa annos 387 et seium aiias tum specialim queniem (10). CiCierumnon repugnat scripto-

rcm Actorum

tjona /ide habuisse coivtaneos in


ct officio

nericus

eodem die, scGpimmque tenuit usque ad diem 11 decemhris anno 484. nec contra
cathoticos steviii ante
in liatia passi sint,

pastoraii dignilalc

inudaios aniistites

annum
liquet

483(,4).

Cum aualii
ei

Mediolancnsem ct Trccircnsem. Nam, tesie FforeniiniOy Mers^us in ann. archiepiscoporum


Trevireiisium

iem non in Africa, sed

alii in

Germania

docet

S.

Paulinum
et a

a S.

Martino
dilo-

SS.

Alhanum

Turunensi consecratum

D. .\mbrosio

Ursum

inier/ici

non

poiuisse, nisi adulio vel

eliam provecto priore pcrsecuiionis hunericianx anno, cxim cis irans/reiandum essei ex Ursus Africie oris usque ad Alpcs, siquidern Pnctorix fuit, et hinc Monccatus Augusiic gun iia in pergeiulujn ,ubiS.Alhanus occuhu it

tamen muttoapctum et excultumill). Pauiino Nofnnoii2); nuHo tiusconveniuntS. auiem modo cpiscopo Trevirensi cognomini, siquidem liic, id dixi, dicm olnil .wprcmum procirca annum 360, adeoquc anim pni-icr Amhrosius infupfer quatuordecim aniequam
(^ucc
iis

quod sane

iter,

ialihus in adjvnctis, facile

piurcs insumpserit mcnscs. AdS Theonestum Tabrahinosque superstites socios Tabram et palmam reportbam quod aiiinet, cum Altini dcnuo Altariiit, eis cx Germania, superatis rcdeundnm /uit, aui mare in Itaiiam
pihus,
ui haud per /iumina Gatlim pciendum triumphus innctatur anno absurde eortwi sccundum adcoque posire484. quem norimus
:

donarctur. 20 Atquc hiec sunt

rii

ex Adis

ficuit eiieere,

qum de tempore marty- 0/; pantm uHque /irma. ^""^


' '

Equidcm

puncio Hunerico,

ianias infer ienchms mafim, exciijus meniio pauciorihns in


iisque
aliis

monumetUis
iur,

inhxrerc

magis reccniibus repcrieorumdem Actorum noiis

chronoiogicis,

lumprmfaticpersecufionisruisst mum prsefatx persecutionis/uissc.


potius

tamen

sub Dumnso

haheatur 19 Aiquchieciia,si smcera Huncrici. i^uid autem^ ^-^^-^'(^"^:^; ao fio


et
(/.a>c

men-

diemque SS. Theonesti et duot^m sociorum emoriuafem ad.scribcre anno turbatissima fucre terncirciter 384. Cwterum ->; Vaicniiniani 1 (an. ^lh), post

pnpa,

omi Acia

hina licm Brecmria ^^oguntna

manifeste ex Actis dcprompia)

"'^^^ ^^^ ^^ Gratiano tum suh Va^ ^^ tZ^^^-^^^-^i^^' ^^'-" r>otUi sunt

'^^'X^iwihuusuxor n^^^ H'-^-^^^

Arii dogmate peni-

-P--''^

(I)

Tom.
I

XIII, pag.

39(i.

Ch Le Chiese d Itaha.

totn.

IX DaE
ruAi t.rm

517

Venetiis 1855.

(3,

Moguntn.carum
.6)

re-

3"
etc

1"Ilbi". pag
ton>.

pag. 176.

(4,

Artde
et 856

verifier les dates. pag.

245 et seq.

moires.
,

X. pag. 853

pag. 352 et seq.

(8)

Tniemo.t. MeArt de venfier, Gallia chnstiana. tom. XIU.


,7,

pag. ^68. Acta SS., tom. VI Aug"l., T.I emont. '9 Artdev.nfierlcsdatea. pag GCO.-UO. tom. (11- Cfr. Acta S. 254Memo r.s tom. X, pag. ViHe Tdlemont. op. mox VlTugLti.pa.:.^^^ - "2)
col
37.5.

cit.,tom.

XIV, pag.

11.

perii

M2
AUCTORB
B.

DK

SS.

THEONESTO ET
fl

SOCIIS.
)>

neniS Mirum

B.

La> farore pr.vserhm ab variis in hcis so^viisse.


383,

J^fSitaque nonest, Ariano!^ facHius xn orthodosos fcroces,

Naxus

dicta),

unde

iSa^t^v

r->Xco;

c.v.tatis

Naxiorum

Paulus ep.scopus t.; D Conc.ho

mno

C P Act
t.'iarch-^,

5 invenitur subscriptus

Menmo

pa-

alcnUnmquo fratri interfecto snccessil 1 SSS. quo Juslina vn-ere nns, usqneadannum
(lesiit (1).

sententiam cont.-a ha.Tet..os

lereut..

quod

eliain

a plerisque
ftssitmilur.

od leni' Huic rationi Acta interpretanch consonant plerapus quod spectai marlyrii, italica

sive que monumenia supra iaudata, sangermanica. Sic Galesinius fJonnsse sive el Damaso -l^f 'f'^; clos pugites tradit s^b Theodosio dc yatalibus, imperante PciL Damasm>u A^mprimo! Ferrarius nominat Haoiofogium Italibrosium, Theodosium; memorat a Dammo cim benigne exceptos

nihxl oberii quoQuic conjectura si accipiaiur, haud pro^ minus S. Theoneslus Phiiippism^ discedens recrisitur, cul abora maniima Jigoium navigans, iiinere per mare toQue indc Ifaiiam versus Nar^m appnfcrii, atque repcrirafionc haud afmirda

rela fccerit.

Hac

narratio, facdcque tur Petri de Natalibus

Germano IZicam. Aiqueh.c antiquissimu. eon^m qu Raf/anus, omnium


Itati.

habef notam chropapa; Dandulus nutlam


Inter

Rabani; .sicutpostecomponifur cum leciionc auspiceiur ab insula, rior peregrinafionem Naxum rcneril sannriora Macedonia, unde stando documeniis , ctm Marlyr. Cicterum verisimUius est S. Theonestum nostris, mutio

oriundum non ex pra^fata insula

esse, sed

annum silnm, ncmpe circiter ^^^Jf''^^' non srb o(qi'.te, ut vidimus, Acta B pra'ter prorsusasyslata notis, tmo
stant in

face^e. S 'Wyiton^s.iinoscunfnrmcntionem vemsse Medioianum ,ub Xrle asseril, eum ergo omnes oonvcThcodosio imperatore. Hi a nob^s sup a ^o^ niunt in lempus marUjri.

ai-

egressum iUneri se in Phitippis. Inncque commisisse. Juverxt add^Aci^s descripto brevUcr {A) Plnhppu nmltis disse ex Celiario modo auclore, .-ege nominihus clara urbs ..on locus visus est adveiPhihppo, cu. opportunus ho bello, verum et.am p.-. sus Thracas perendo Gass.us et H.ulus ^ quo in campis Philipp.cis,
:

tcmporum

compcriuniurj et Una Breriarm concinnata. nilut manifesto ex Aciis


sr^adeat sanctos

UogvnUna
esi

quod
..n/.o
,

Tubt^^ia eiusdem kabi ad annum

viros mtaie scw sicculo \ mutctaios, passosque tabenie Sigcbertus martyrtum Ztl^nnumASA. Solus ncmpe su^cuti Vsignal. S>c

Hunenci

Paufi r.o., Hod.c urbspcn. irL.c.; ad Ph.Upp.nses. iamen haad conicmtus de..trucla. Rudera altquomodo pe, senenda spcciantur. Nomen
occubueru,.t. et

d.vma

epistola S.

verat invico Fitibcdjik (5). 2Z^.l\^^on^^^^n.cpiscopatiinstgnitumfutsseeu^^^^^^^^^


dignitale,

haud

facife negabii

qmsqms docu- (^^P's-

Hoc tempove adeoque rel sub Theonistus episcopas, etc.


Christi A^o
:

menta ad
Sed quiv

consuluoit. cjus ciiam pertinentia ^Non constai; atamen omejus scdes

423, ret ^<b hujus Honorio, vita fnncio an. 111, quo regnanie

Zcessore Vatentinian<r

pcrfulia Africa Vandatiscc^sit C07ijeciura /oret hinc in facii ^cc absurda et Actairrepsissemeniionem et Vandalomm Honorms Windberge^^i ^'^ ms.

comitisBom-

nibuscottaii^documeniis.profjabifiorsentcntia hcclesnc pnxeorum est, qui eum Phifippcnsi Catatogo ; sicferSic Pelrus
fuisse teneni.

Acta etbrna Liuset HagioiogiumJtaficum Sigefjcrtus ;TheoItcm Breviaria Moguntina.

Huueri.i
certe

V''

scribiturjorsitanhallucinationeamannensis

lapL

historico.

Cappcllettus Sigcberto

quo hcc adhmrei, nihil afferens HHurn nrmeiur : Sub ponfficatu

ejusopuno
,

Ph.lipp.s. festura'^episcopus.,.pulsus ah urbe gradu; a Gab^stnto de digntiaiis Tban^s inRomano Ma>tgreqio Bruxellensi et in ms eptscopus. sed pra.dermtssa

Jt

Ztogio dtctiur

Altuu.ns.s

caihcdram a S .Pauh sede C^terum-Phitippis

episcopi,anno4-25, martynum Ph.lipporum episcopus, rum opera,TbeonLstus. a.scipuW v^). Haclenus Tabrata. ejus

subiere,

Anano-

nv<tiiuiamncmononnovit;cuiprimusinsedit
Epaphroditus, cigus diserie

memimtzpse

in

C monunmitis
Philippis

Tabra et quanium ex collatis varns de anno emortuali, saltem conjicere .^i non slatucrc,

Pr^sule laEpistofa gentium Lequien iantum octodePhiiippcnses recensei hactenusrepertamcmorm. cim ationtmnulfa quiordine quintus vemt, PorphyAposlotus.

i^

eumeyressumessesatif
concoriiiler

nonnutla cum probabiiHaie ci qua 2-2AlteraquiVstioest,unde egressus Italiam S. Tl^eonestus


insigniius digniiaie

ficaii.

Inter

illos,

rius, inierfuit concilio

Sardicemi ; scxius^Fiar

Gailiamque

venerit.

Sanctum vtrum cum

Epftesino; septimus.Sozon vianus. subscripsit strenueinLairocinioctecertavttproEcccsu^Det.^

perhibent documenta nostra,

Maccdonmurbe sociisnonnullisprofectum ex pneterRabanum qm PkiUwis, dicuni omnes

moxanobis siculms. Bruoccl/e7ise ait Mediotainsula Namsia perrexi^^se eum de nrbemet n^num Petrus de Xalatibus solus inquii, egresconjungd X innUppensibus
lam
:

edendum,

ociacusDemchius Posi quem signaiur ordme ep.scopus. i ost 553, Philipporum circaannum occurritmihi de.nceps hu7icuu\\us,od Lequien, quandu u.ter metropoUurue ud tempora Phut..,
sedisse legitur las et archiepiscopos

N.colaus

V\.nn^,o..n...Aiiisederu^

Nausica, sus est ex insula

mamfesto

resp.cicns

RabaniMartyrologium. Ast

ins-utasive

Nam-

Ma

\Hiquembesi

sive Nausica nusquam vocis corruptio. Namsiam vel u ciiius (}

reperitur nec extai.

Vnde PapebroNansiam

Kespon sa>cuto Siccuio XIl, Neslonus Calv.patriarcha^ super .r,-or.bus sioni Dionysii anno 1072 ^u^^^J'?;.'^;.^"^ nianorum, quam dedit Phihpporum (6). Hodte tttuaUis a Germanus
lusestarcMcpiscopatis
iu pa,-tibus{7).

XM.

Ahtmtio

aut

msulam Naust-am {ei quamquam prsesumcre ex nommis nemo novit msimiliter Nausicam)
;

csse Naxmm ammlate possimus, legeudum una est, antiqmonbus sulam . iqu^ Cycladum
pag, 351 et seq. Art.le verifierlea dates. Acta SS |3, dlt.Ha. tom. IX, png. 517 (2 Cluese tom, 1. (4i Notit.a orbis antiqm. 87 tlm IV jQnii uac. Miss. de Ma(5) Vide Heuzey. 848 L;;;ri773. pag-

Ecciesia PhUippensium in meThessalonicensis; suiculo IXerecta fuU Macedoniie (8). Ex hacno^ tropoiim secundce
tiiia

erai suffraganea sulis

Lequteno apparei nullam in adhibHis a


33-34- Apud Renan. Samt ?"' l^^^1, p.tgU. col. ' Leqmen. Onens chnsUanui.. tom.

M,

ced.. pai-t.

Cfr.

140

(6,

monumeniis

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

343
E.
in eatlem est
qui.i
/.iTvtira,

A monumeniisinvemrimentionemS,.
cundmn opinioncm

Theoncsti.
(se-

._.. w.^....v...w S. Theone.stus.

undc

AUCTORE
B.
B.

lempora Qui propiua acccxhmt nd Imjus

Cipipensis.

I)

SeU

proplcr D. Pauh

episto-

nobis probabihorem de

lam notiores plerisque Philippcnses.


pro

faciie potuit

hnPoranno cinorluali hcMi AniistiHs),mnf cclcbralum est phyrius circa atmuyn 347, quo
subscriplus conciliu7n Sardincnse; Flarianus, Sozon >n Lalroanno 431 Kphesino. et dcmquc urhis amio 440 cinio seu conciliabido priefattc pro Flamano conlra immascule decertans
c.r piurn Dioscorum (l). Uanifestum porro est prmtcrmissione S. Theone.^^ti mhujusmodi

horum

nliquo scribi

Philippensis. IliVC

Serarii conjectura slatim eliditur, ut dlrimus, nutla sil fides Acti.^i

quum,
in

hac

parte. Prxterea audiendus Papehruchius in

ActisS.Albani.martijrutMoguniini.-Sevnniis,
aif (4K coniectat

Philippcnses, quando ter octodecim proisules aliorumnuUa svperest memoria, nihit inferri
legitime posse contra serdentiam,
a

CipipenHippensem b vel n m Africa epissem aut ctiam a Hipponeuscm copum fuisse Theunestum; quod... non caret (Ufet Cipi ficuUate, eo quod. licct Hippam Ptolom:eusnominel. et a Hipponcnsem
o
<i

pam

i>

quam

plc-

j.o,-tasse

Vamialis

capim

fH't-

risque documentis innixam Canisii Actis Se24 Biffcuttatcm movet ex mentio fiat de rege ,^arius nosfer, quod in his Non sunt. inquit (2). dissuuu-

ndimus.

probare episcopum sciamus fuisse Augustinum, episcopales, tamen nequeamus eas urbes fuissc
AfriciE ecclesias quanilo Victor Vitensis omnes catholici anno enumeravit, qnarum episcopi

CCCCLXXN.V1 {dicendum
turi,

erat

CCCCLXXXIV)
Arianis disputaforte

Vandaloi^m.
qua.^ in

landa

Et prin.o

hisce historiis vitlentur impedLtiora. Theonesluidem occurrit locus ubi S.

Carthaginem convenerunt, cum

Albano expultus egit episcopum et unde cum S. Nominatur enim urbs sus Moguntiam advenit. ejiPhilippi- Sed quomodo hinc eos
kacedonia;,

numinatis .etiam cathedris, quai tum loca, si omnia vaclbant; ut opurleat tria illa habuisse antistites arianos episcopalia erant si ex earum illo, at.ine adeo Tbeonestum,
,

anno

i;

Wandalorum rex? ceve potuisset Hunerichus regnabat? An m Nonnein Africa tantummodo

Geiscrico lluneriei aliqua pulsus advcnit. sub plures annos. Ast Theopatre passum fuisse aiite

venit Vacedonia'.' An ejus aliquando potestatem alia quecpiam urbs? Resin \frica Philippensis

Unum, Africam ponderi qux- possint. duo sunt. Macedoniam magno vastoque terr.c ac quidem et Macedoesse spacio. neque in
pela"i disclusas

hujus succcsnestus nec ^th Gcnserico ncc sub pricfuit in Africa. sore Uunerico iwpmm (quos longo terric i.^lius episcopafus
Certe inter
et

Hunerichiaut ipsms niam usque prolatum ipsius lieri tamen potuisse, patris Genserictd regnum; eccles.astiutPhil.ppisPontilicem, aliosque tum
eriperent, ereptosque cos tum Uucos complures Quamvis Africanus rex ablegarcnt.
alias in oras

accuralo ordine recenset tomo nec Cipme ChristianxJ nec Ippx seu Hippie aufem utriusmemind Morceltus ; mcminit
I

Afncie

ct Regii. que Hipponis, Uiarrhyti scilicet prs-.nd crat Ma,ub coltafione Carlhagincnsi episcoporum quintus venit in Albo

Pnom

solebattamen mles is tantumcsset Genserichus, classibus omnia piene Me-

rianus, el qui conveutu a rege provmci.c procousularis, CCCCLXNXVl fdn^enHunevico indicto annno

Wandalorum suorum

dum n.-.e,v eral CCCCLXXXIV). pulsi


nrofecti atque

Uu-thagmcm
sunt
(5).

lonii maris locadivexarc, ditcrranei, Adriaticiet agere- Sic cx-des ac pncdas ubique latrocnua, Vitensis) hb. {legc enim de eo Victor Uticensis de pcrsecut.oneW anlib. I ad finem; (3), U (imo Italia, Dalmatia, Gadalica Qu.e in Hispania, Sardinia, Hruttiis, Lucalabria, Apulia, Sicilia,
-.

inde in exsiUum in Notitia .sic habet Subscriptio


nraritcnsis.

Mananus

hip-

nomen Monet aufcm Morcellus multis modis ab omndi Ilipponis Piarrhyti zarytum et Hipponem afris proferri. Nam l,.poappcIllant.etH.ppone.uvstnnw>et

nia
ui'

gesserit, l-:piro vel Hellada

mehus

ibi ipsi.

passi
B

sunt, miserabiUter

bunt

Cum

certe viciniam

lugenda narraHelUuIam igitur, vel ad ejus ad mari pcrlineat Macedoma, et a


cepisse, S. Albano et alios

Z nX
n

aritense

oppidnm

et similia. ut

vun vocls ignorat (0). Regio Theonesto locus. lUppone


S.

vulgns sole hac scde Ttaque


,

pr^A30
'

Zit.

Aug^^tinu^ ab anno 397 ad

a.mum

potuit Gensericus absint non procul Philippi,

C s

Theonestum cum duxis^e et tandem exiho in Africamque suam improhahimalc mulctasse. ItaSerarius,nec scntenfiam, neinpe prwfert liicr in ea, quam nonrecedcndumahAclis^ubUraddurh.rhi^oAfricam ccrulasse suh nestus cum sociis in cum nohis apocrypha sit Huncrico. Verum
h.vc

hune "jPP-^J^^HcrHctium; nec tamen inqud Moul pontilicatuverisim.lc ^^X. tum nr(7.qm.ncaurbspostAug..stunubdun.
colis
?,,

iTTmd

qui demceps Possidius testatur..l/m7

fuerit concre.nat. aestituta ab hostibus

ibi

novimus

pr^etcr

Servandum,

^^'^^V^^''''"'^^ nzto mota a Serario difficuttas iter suppositiiium, evanescit. Conf n. 10.

Actomm

pars.

;;,""-.....
fuerunt,

i~" "'

'":

num

certe

iii

Africa eiiiscopus non


fuit,-

nepumqu.

Thr.nnpt-

ieJ .lpp.nse.s aut "> P-'ov.n tesaricns,M.u,-,tan,a ..n., e'

Hipponenses

..

Nam
.a

aua,

m,eo ponitur, A...ro,, ub. csse potu,t gustinus pontite.... et


70.Cpnt. C-b-.'"".

B,..Xi;nim,rum, ub,

lu,t b.

Au

Mo^
180,

, Lequ,. op.c,t.,

col. 69.

[L

et .e,.. L^v.n,. c:nca,o,.u., pa,. 2.3

77. -

Bmire

Ittio.

i"J

...

(S) Ibid.

patriarchatu

344
:

DE

SS.

THEONESTO ET

SOCIIS.

AUCTORE
B.
B.

Altinus etiam pr.e palriarchatu in gctu^re (1) martyr,abAiTmnispei-emptus sul luitTheniostus ex Martyrologio Romano aniio 425. Cujus natalis Ast Co/etus apcrle io^iiraagitui-30octobns.
clicif

De capiie manitms a fidelibus tumulata sunt. Canisii. sed pro sofo gcsiato roncordant Acia
MoguntinumBreciaS Theouesio \secundum Passionaie Brux. duo socii rium posierius et /lis quic ynoridcm fcco^nt. Dandulus silet de Gorpora sccuia .fwn^ scd subdU :
tem proxime
episcopusin sub Primigenio patnarclia Paulus inltatia SaTorcellum deduxit. Rcfert VghelU esse annoQSo, cra, tomo I, cof. i3G4 Jioc facfwn dignisquo Altinum urbsesse desni.yotaiione iractu Tlieonesti sima sunt qux de cultu S. H/ieni cw.mm Monunfino, ct infra secundum yassovix, dio^cesis in oppiduio Caub, ducaius

in

Appendice seu Italim Sacrn' tomodeci^

7noCZy. Post Hilarium

(quem

anno 422) Theonestum,

floruisse ostendil mquit, in AUinati ca-

thedra locant iioiinulU intcr quos

UgheUus... est anno 425, de pro lide caUiolica... peremplus ad diem quo item Martvrolofiium Uomanum
aOoctobris.

Verum ut certum est S.Theonestum certum est AUini martyrii paUnam adeptum, ita
.-VUinatem episeopum

non

luisse.

De eo
:

h;ec scri-

bU

noster Dandulus in Chronico...

Theonestus

lidei pupil

aPhiUppensibusexpulsus integrum

mmcLimhurgcnsis, iradit taudaiusjamnnoParochus Mombacensis (6). bis Rcr D Falk,

supra,nwn-b.nO' Dauduii locum rccitavinius Chronici Muratormna de^ tanles in cdHionc

quidem de a.lhtiowslo /oquatur,ncsubtndicat cathedram, sed illwn Altinensem occupa^se martyrio coroPhilippis advcctum Altini qui nalum a/Jirmat. Confer Cappellettum (3), passum sub ponli/ice S Theonestum asserit A2o. (\ ide AHinensi liitario,currente anno B supra, n. 21 ubi diximus dwersas esse scntennobisquc probabiiius tias de anno martyrii, sub /huim sxculi 1 hlcm videri id contigisse
.

expulsus. Atc siderari verha a PhiUppensibus licetpluribusin locis alitcrscntd Cornarus,qui

in /us rcgioni^anctum atiquem T/iconesfum ittumesse qui Atiim bus fuisse, eumdemquc nequit. Ilac marfyrobiit, in dubium vocari luccm prodni, quo putenus tamcn nihilin locorumnotaqnantcs inter se temporum ei

Actisoccurrunt,corrigi quiV in antiquissimis scrihiiur ah eodem Reverendispossint Quod Caub sigilto ipsius oppidufi

simo Domino de
erhibentc

Sanctum aliquem vestc cpiscopaii in navicula decoratum ei ab angetis ductum iummis, nm cerii 'perforaia, spem faceret moneremnr hunc esse S. Nicobmm, simul
patronum
ecclcsite

t^

scriptorColaloijumtexiiomniumepiscoporum catJicdrani, Torqui Altini cl,post transtatam anno -dSi ad an7ium usque cellisederuHt,ab Nulta inter hos de Theonesto mentio (4).
18-iO.
2*7

ejusdem nomims (7). ut apographa 28 Illud ergo unum supercsf, Canisianie cditioindicenms quibuscum Acta duo. nobis collata fueinint. Suni auicm
nis a

^^^^^^^^ ^^^

circa

quam

wbetn paS'
siis esi-

Locusmarfyrii obsque cont roversia Aldocumentis tam iinum est, ui cf/icitur c.v quani italicis. Dandulus, memoqermanicis passione sic pergit ; rata Ir.u et Albani
,

AiterncmActa hrcviora Canisii modo sumpia ex ms. Ruhca'-Valiis, iiludque Jnscribitur : Martyrmm S. notabimus litera B.
sociorum. 30 Oct. Theonesti PhiUppensis ep. et renii ex ms. Vltrajcctmo Alterum ad nos est : \ita S Salvatoris, et inscriptioei facta archiepiscopi etmartyns.21Junii.

pr.-rbet irans-

Theonestus vero
in

AUinam

reUquis (Tabra ci Tabrata) urbem venientes. ab Arianis supra

cum

S Theo^^nesti

raniumSileris, pontem marnioreum,transeuntem refcri sanctos decoUati sunt. Pctrus in Catatogo Oderentum (nempe viros primum venisse detentos et extra Otranto), ibique a paganis civitateraeductosverberibusanUctos/"/m'./f/e fiexis genitransivisse per pontem ubi orarunt a geiUiUbus, AUinum devenisse,
Z^H.v.

autcm utrumSignabitur tHcra C. Invcniiur hodie sub n. 8926 inier mss. que apographum
cod
Bibfiothcca^

Rcgix Bruxcftensis, cum


documcntis ofim in

aliismuliis simililms

usum

ibiquc

dimissosque Uerum ab iniideUbus comprehensos capi:

OperisBoUandianiundiquecoltcvii^.Scrratur Passionale ineadcm imiot/ieca sub n. m-im sxculi XIII. ms. mcmbranaceum in fofio, Passionem ex/iilicf S. Atbani MarInter alia
turis

Siniilia recitanl talem sententiam excepisse. corruplis hinc inde rocabuiis TnrActa, sed pontem marmoreum, ba eos pursecuta usquL' ad Renum Ouvium SUea, vtique pro qui e.t super Incptc Aciorum scriptor sui.er ramum Sileris.
vei

transsumplor amanuensis
convertisset
,

renum

ineptius

cum ramum m Renum nuvium

v^-lS, r scd /tanc qum coate- p jure hyhridam vocaveris, quippc quir ni/nt aliud parte scat ex prima aiiqua Passio Canisii (quam mox esi quom brcxior vero audUa dabimus) usque ad verha : Augustus habens paginam unam pro fide,
Moguniini,
fol. 12.
;

sancti viri

i7iduxit.InsuperActa martyrium in ipsoponfe cieterisdocumentis contigisse mrrant,dum ex iratismeafo ponie, nec ciros sancto.<i,
/labeiur

iabulas Spruproci>t inde dccoltatos. Vide spectantes, inquibusn.iexneri ad Itatiam .^{eculo IX ct iita rcgio, qaalis erat
/ttbetur

quatvor qux' dimidium ef/iciunt asprolixiorum S. Alhani apud Camsmm ; paginx deinceps ex intcgro quntuor suuntur pariem eorumdcm quic efficiunt reiiquam ergo inde lumiiciortim prolixiont7n. Nihii
nis afferiur. inter se rrt^^9

Aciorum

duobussequentibas. hi taicrcuto deiincata est ei sihisula Vcneta (der Inselstaat Venedig) SiUs ffudus supra Tarmsium ortus, gnatur perducatur, scinditur qui ancquam Attinum seu in duos j^amos diciditur (5). bifariam, adjuncta paucisIpsius gtoriosi certaminis innotuerunt. Legimus quidem in Peiri
si7na

Neqnc magis /nc ad dissidentia vomponcnda prodessc poicsi apodescripsd Paqrap/nim quod olim Floreniix ms. membr. Caroli pehrochius cx Lcgendario
quodque inveStrozzi, Scnaloris Florentini, mox ciiato vpdice Bru.relniturprimo loco xn
tcnsi 8026.

Omnium

rcccvdissimam esse hanc

surgentia eapita Caialogo ; Corpora vero truncata sumeiUia portuverunt, et sua manibus propriis
inter

innarraiionem patct vel ex hoc soto quod ah artemperantius versatur in additamentis qumeniopfane aiicnis, sine ulia disquisiiione

Endanuni

et et Silerem ea deposuerunt, ubi

causarum. Pauca iamenexhocitalworivuio desumpta inter annoiata referemus.


610 et seqq.

cuKlO. ,2>Ib.d aMt.-iUa8ac,a.toa..V.col.8. (4, Ibid.. pag. Chiesed-ltjlia, tom. IX, pag.M-. <3)
,

9>I1 iH

r..l

10

l5)

"

_ (0

Mainzer Jounial,

Gotl.a Histor.-goograi.h. Hand-Atlas (7) Ibidinitio anni 1881.

PassiO

"

DIE TRIGESIMX OGTOBUIS.


'\

345
Kt IMi-lt. ET USS

aUiueccrtamina.quaipro fulecalholiciC religionis

PASSIO
8.

atMuo indivitiuir.Trinilatis halmit seipsuni adhue ista'^* non sumcerc, nisi cliam '' ultro ad niartyrium vcllct pro Christi amore ^^ Qua de re " CalUas ipsum velle",
pi-oferre

diceiis ilU'-'

THEONESTI

"

ET SOCIORUM EJU8

ubi

'"

iUc

''"

brnisnc sasceptus

cst,

aUissimo po-

ejus dirigere i\ef;i '-^""""'"'''' lorum Uefii cummendans, ut viam > ' abscessit inde pace dignaretur. Et

in

ex

?W<?

"

VUm
et

(j)(f(L

Windhf^rnrttSf COUdiO /' // />'/.,... lV.//,3o; Iil(0('(V- I (f((i /'"'?'

4 ^vf'^

dum

pcr anpusla vaUium atquc pcr

iiidf
lias

iit

(j'it-

dirunU'muutmm^"Alpes.\pi.emuuas-transiv.t-^-' --i-i iuuiiiniiii uirupi-i Augustam civitatcm g,.gj\6T niteretur, venit ad Aupustani civaatom gredi^"
Reciie
*".

traiviit.

lltntjectiiw.

Ubi etiam

"''

a perfidis mulUi pcrpes-

S,

Tlicones-

tas, sede .'a Pkilippensi

Temporibus iissimi rcgis Ilunorii^ Persarum gentis ^dum orta atnuc McdurumWandalorum
|

ibi "' rcliquit. Qui sus ", coUegam suum Ursum locu martyrio cotentusab infideUbus in eudem '^ multa i.cr iUum usque hodie U.i

ronatus

est.

Dominus

mi.-abiUa

ope.-atur.

Sed reverendus

foret-

maximaaUercatio interchrisUanosanaf.de S. Trinitatis


''

pulsus.

nosque \ ex
tha-ine

s.cvissima

Alpes transgred.ens vir Theonestus Sed legem pe.-vemt usque^* Sigismundum


pra^fatas

christianos pcrsecutio

urta cst- Ulu duni

" synodus consrcgaretur '^ Honorio '* sexcent. quam arianorum '\ a pr.cfato ibidcm convcnerunt septuaginta ep.scop. egregius Thconcstus 'a Inter quos & vir valde PhUippiscxpulsus,etpropriasede'^privatus,pro sanct.e - Trinitacertamme '' lidei ct mdividu^c
''
.

- Caitam fideUum

causam su. ipse^-^dumesset vere" catholicus, optime eo usus, per suos itinc-is dinoscens ^% PauUnum, misit '' euin ad beatum
"' episcopum. qu. tunc tempons Tveverinorum exUtit cathoUca^ verusmiles atque propugnator sxviUam aria.ioruin et"apostoUcie fi.lei, et

legatos

-''

devicif*. expulit, illosque magnifice


et venistis -, IVatrescarissimi

tis

'

peregrinationis causa

" Roniam

venit,

una

5AUiue^^'adeosa.t--. Ut quod-ad
et

..os

Apud
rus

Treoi-

siih.fi^ilif.

cum
in Itatiani

Urso -'. venerabidiscipuUs suis Albano ot - Tabra et TabraU>a ^K Iibus v.ris, et " aliquandiu - ad limma apos-

2 Sed

cum jam

venit

cum

tolorum Petri ct

PauU

n.o.aretur,

una

cum Ubeat.

- desideraUss.m.? Valerianus nuper pro f.de Quia Maximiauus marlyr.o sunt CbnsU ob.ci-unt-\etab.nq..is ad martyr.. corovos
coronaU"'. Nunquid et

-,qui tu.ictempons centia beatissimi papce esse c aprimum Rovicarius pari principis apostolurum mam ttiiit. " Liguriamque peragrans, Itaruerat '^ Tusc.am civUatem - Med.oUamque ultra^^ progrediens, - adiU.qu.c tunc te.npor.s met.-opoUs lancnsium
discipulis, cl
-

nam

^-? p,-operare vcUtis


s.

coutra nos,

Qu.s Cui iUi a.u..t : nob.s -? No.. en.m t.meUeus pro

erat^- ub. sanctissimum


arianos

Ambrosmm

";v<?">^^';^-

muB quidfaciatnobishomo..VnNoUte tin.crc rnE^mgeUo com.nemorat, dicc.s autem non pos Lqu. occduntcorpus. animam tunete, qm potius cum sunt occidere. Sed pcrdc.-c in gelencorpus notest - animam et et
:

.pseDom.nus

^';

abill^^benig..esusceptusSmuta-c^^^^^^^^^

- ambo -

concionat, _^"; "'


.

'

.'

auxilia.neDominor%anmUUde^^^^^^ j auxmaiii.^: jjv-i.""" -u


nitat.s,secundum veritatem
tores ext.terunt.
MetJiolani
agil
'^

^^^^/f

inquit. propoB.tum A^ iUe Bonum. d.gnelur vobis submm.s. habetis. Ueus auten. >

nam "
t '

omn.bus
.

martyn.. "reperseverantiam-cum v.ctona - .norar^aliqaandiu apud iUum


Et

Mof/untiip recta

cum

cum

S.

Ambrosio.

3Seddumha>citasehabe,-ent, vi," Thuudusium uniu.ratorem ,nus " Ambros,us " adventum adut. nunt.ans ,lli

u,..tu=i beati^s,-

fidem pradi
cai, cuin S.

Albano,
qui ibide'
occidilur.

Ir

,t,ati,num
'

beali

labores ,U,usTheonest,, immenses,,ue


52

tMartyrium
+

Ph.Iippcnsis of^^co^l'^ sanct. Thconesti

"''"

"^-

mITc

sustinuit n,,^ nro fide catholica l-etiam-amoreom C.

C.

- - ad
^ ^^

Vif.s.nctiTheognestiairhiep.scoy.ietnan. R sociorum ii. M"sa'Ru ^-.^jj ;, Hononi C. imi. n^


vi.ir ^s

ofr^n.t c ,.,. .n.o se

o',^_oc_r
^

^^P^
^^^

imnii^simi

Hononci

rt'gis

w-

om. pacc B. ubi-.ndo ^; de^ at,no


g.t.a v^-llium

_65/,, .i-n.ontium:

,elannost.-

mt

,^^

t Ca.tagin, C.
o,n. C.

T' ""/

" tam-..nano,.um > C c,usco,.orum "'."se.contorum so,,..

-"
C.

Hono

sed The....nests GflApenniir.isa.-

a s^

A
^

^^

^.^^^^^^^_
i^

^,^^__^

__

"'',

^^
:,

^
'

__

, ^^^,^,^ ^
f;.

_^
.

r,,.^ ibi.iue 5. m

.b,d.

rr.r;::fns':c:tus...cKiep,scopusc._
n
p-T..,n,tai,s

locomartyruatuse.tubit. A;^^'7. .. Reverendns '"'" 5. ^ ad S'g'Alp. tr. vcnit

Theognestus

_ l ,,^ utcm C__

prf.

^^g;

,,, i^g.

-vir^.- ^"^-

om.C.

^^^^^^^^

^^ ,j^^.

viiorumC
devicitom

' -; ""Ji iulT - - Ananor.nnue '^4""^

^Z Z^^T.

Trevcro.-um B- Tvoi^-

rr
fo

r i,Xtum Dum ^^Jec,.mb^cmun.o..__-_^-^^:

.rrTh^M am

tT,.ab,acHam C.

- ..postoUcum

C-

qui et ipe

- " qeum cum


,;.

'Isjl'"^

co. pe..cs,..n.mu..a Dom.no

ait suis suscipiens.

Uhs

no. fl. - ^ ^l'l"^ nuper obierunt Jam


:

u ItnnuidB.^^^,,^1
l^

-"*

v^nistis ad
j,ro ut-

F^
C.
n.

ValeJ/Sinsti Maximinuset fi^e (;hnst.

;::?"r::uSli;ctiaf,mPap.a-
^--'"''uloVc. ^3>t: ^,

,ius ce.-tan.cn
cor. sunt
,,, C.

a.cr^uim

^^^^

^^^^

^ ^^^
.tf-

C.

-^.MediolanumC
Ambr.
C.

-.
esi

-pot.

C
si
.ff.

30

ubi a beato

^ eum
li

-*

D.

Fo

^^ ^^^^^,^, /i C qu

,,,
..

f,.tres

;- ^

habet

P^^^

" nam ^ _ ,,gehen;,._

^^^,.,

,psum

:JV -^IU ?o
fi

etiam C.'-

conti-a

*'

om.

C.

sed ip. om. C.

a. muUa - " Deo

^ B.

5.
li.
"

Uudans

_M vu'tutem
-

'" " (' *" autem add. t . ^.., beat.ss.mus om. t. ^tuperaton Christianiss.mo denunt.ans .. B^Theo^o.^ ^P ^ __ ^^^^_ ^^^^^^^^^ : "^ denuntiavit (.

i/.

rtiiim

_ 3 j,ro .nde-arr.p.cntes qm C
-

ipro Bonum-vale '1"="^' /c -cum .ne_ns^C et aUquan.dm


^^

illiqe iter

^^^^^

^,q_^^^_

"
i?.

est

Maguntian. 5. C^_ ^'" '"-

l^

^^^^^^^ ^_ __ ^^.Gali. Ubl 44

Octobris

Tomus XUl.

DE
346
.. ,m.
ST Mss.

S3.

TllEONESTO ET SOGllS.
libcrtsti qui

ubi etiam

eum
\

flu.us

K,rum

'

aave,ure,,
ut

'l>^.qe

',^^^^'2^^ Me
^

er

pvn,inei-ent

sancUB

Irmitatis

giui

A'U-m,. edu euj^ onfunderent s ar,-eptuu, teu. terieut.s ^apu ejus foras eivitatem \ ictu auipiens, '" caput ejus
.

;;;.,
est".

eurumnueiusaniamMnrubUeo

super ..quas morluos suscitasti - et Dom,ne, etm.se,'. a,Llasti; exaudime, port.onem salu t.s o^terna,., ,e me,, et da m,l,. qu.a tu es Deus o...es Bentes, , co".oscant Saneto, Patre tuo- etSp.r.tn tus una cu.n be,.
tr^nu
et u..us

l)

Ane.
i"ee,s
;.

sum

Atque ipse

'^X .-^-

'^n.or.avit

.'.

bi nunc P>^-

et est oratio tua,

sa3CU oru,n. per on.nia sa.cula " vok ad eum de ccelo Tunc facta est qu.a" exauTheoneste, ,.oli timere, est nav.cu a restaurata
'

^sicutprius^'.Quiainomn.busM.eha^

c( reiircssHs

;^:;::;:::^n:!:u,e".ma,m,se;nteBomino,per
iUius intercessionem " bcatissimus 7 \l (Unii

^-"1"^^^^^ ieuThconc^uis ua
n

"TriUei:r:^"-'en:insidiasinnd.
,l,ev.taus'^pern.diasa...sr^ans^^ """
mareusq..e"pe mareusque
dica..s atque

Jlisc S.

in Haliamf
variis
cis
iti

Theonoslus, CHjn aZns


(luoOns sociis

lo-

aviails
perforntic

rumet Arianorum t IPam forav.ru,,t ,s nav.cuia,n e,s (liscipuliisque cjus. sum mittentes in eam m ;;ofundum n.m.. ..-;

- circundaute cum. inud

nJrvenit-ubiverbumDei .u ve.ut pe.vc......


, ,

Dominus magninca

x:r:::^>
Htus
'

PU.

'"

dissem.nans,
opera.-.

,,,i ner

.'>"" ^'g'-

Christuni

iUum ^^^
'

'

Dci filium
annutiliai.

"^j^.

.^^^'^^^;

'^^

,;:u=.esX:-----

^i:ritu:=.=r;r.nZp..a
"
."t, s

ilUesus. Et cun. umq,.e eogita.-etquid

'

vest,metasuade,e illu... agere op


.Hu...

";:~,r"Mpr,ediea,^ec.pisse.tuc;^
tuiba plur.n.a
-

i,.ndelium t^et "; .terum turba

cu.,
cum

.n.leU,

^i-"
,

Denique Altini mariyrium siihil

su.s pr.efalis alurauis


-

^u
ut .u

t..rba c vUate.u .terum

^,. cum cluolnts eg.ed.euic eos p .- sociis. populorum


S.lea, ib..'emque Tabra " ... ea; o

i,.t^:[es,l

marmoreum, qu usque ad pontem


nv,um
'

tZ
Doi" invin
ileprccatus,
mirafjtlitcr

viris, et

demiserunt

illuu.

'^'^^-

.:

tpe L,.m"
sit

Deus ..u \\ " terram et .ne


o."'"

-, ita ut rtyrio coronati


,

"T"dr:"^:-Tbeonestus.ocbl,ydem
suammisit in" ipsum vansad eeelum ", d.xit:
for.m.e...
.,

, tu,^ pont.s decoUat.is

ei et

" Tbeonestus
^*'

m med.o

o'---

t, T,o..te,
Sta

t Tihi^,ita et laoiai.i

"'

ex al.a .-

; parte pont.s

^;,,. p

Uo...;e

sefvaiur,

duntat ut_omnes_par.ter^dec^at, ElbcaUisTbeonestus^'caput 11

sn.t^^.
SepuUiira.

^^.^eam,
clausisti

et f.,das,. nui feeisti ca-lum dedist, eseas et

'^

usque pn.s mauibus aetulit

aquas abyssi
et

ei creasti et ter..num

huc venies

non pvocedas

,J -'^^^'f^'.^:^ ^'^*' Po'".^' iTe' f - ampUus te de ,e


,

cum ca ^.^--^;J^'^^ velig.os.s vins uru cornus eius postea a " "^ Ubi et covpora aisc.puloest l imatum pi ^ T.hm Pt Tabrata^'' siniul cum eo
*'""'

utconn.-n.es hanc corfil, Deivivi,

..ax

.eulam

'^' nn; .n pace. requ.everunt in pace

au Ad quovum tumulum
, '

S tad
c
t

de aqua vu.um fequ, i Cl,aa C.aUUex. aperu.st.. qu. su.qm ' C.CO nato oeulos

do audn-e fec.sti,qui

muUerem a Hu.u

se.n.n.s

intereessionen. ipsorum er Deus operatur m.rammerabi ia omipote,.s o^qu, Dom.no uostro Jesu Chr.s u." pr =stan,e reguat Des SanCo v.vit et cmn Patre et Sp.ritu

"

multa

et

Go

tp via

B.

"'

tui H.

"Jw r
J,.

{or cw.educ.

fl.

cdu.erunt

fo,.as c,v.

C.

^S:;::~u,eou.ceu.e.aU,u^yn,e-F

n-^. C. -^_ ,. caput >sum

-m /
^^ ^

,^

.6cumB.-"beatus Thcogncslu.
conarelur
rfrf-

ui uo

^
" navem tem C. _-:.inde C. C

C
et Arn.

1"
;

OT,abah.metT.abalhan

_..ro

tioth.

T-,l-,him et Tubiacnm C ; J;''^ f,d,,^t t. mfidehum'^/l^ jo

i-.

cam'.. ac

P^.-fova.U-uv.cu.am c,us C

"

ingred.ens C.

o>.

y.

^
:

j c_

..^^^^^^^

cum

clKC.pui
,':^.-

_wiaeto ammo

cto/. Ji-

scd

est ..,, fi _ 0 /jrt> itevun.-m. qui ro nc -i w eumao sociosejusif. perseet ^pp=e. ,..-0 cirrediGntes-persecuta * =. R secutisunt eos B. p>o eP''^ ^^ Raunium B.

''"'

-^' ^'

per-

'

ffth
um
,

httus ,c.Do. nav.cula sua a. opo.teC, - - secu.nque ""s et U1.SUS Ix vest.me,.ta = rursus rfrf. C. .nf. C.

us'n

I --du,n
turb.

i^.

p.-ohmc.et

cum

.To oL
f

ulntU
e.

ro',.o'.tTsuat'
/i.
.,

r^ " Tab..ahan,

i.

C.

_ M cii-c

Tabrathaa

eco,latus tuerit C. C. li. Tob,.etra,u

- "o^-

C.

^ -netus aM. B.
C. --

s.t

decoHatu,

- " altera B

3^:^c^,;;:r^^net;^rt^uio.
i

*.

:Lt^e.u

"r"''t: fcs^ct^^^t Theo,ucs.u. ch,my<ie .ua

B^

' 0.

fl.

- "/>'- sf <'""<o,.a,.e^

r
N. sui

v;amadC.

'

eorum C. secundum
lar.mntur per virtu-

rem

>

tL"p,u^.rhene^
cum
rel.qiia

1:7 C.D.
om. C.

P. et S. S^ v.v.t et

-gna

culas^eculorum. Amen.

desuni

li.

multa
pg,>

C.

- ArchaugeluB

c/rf.

C.

"

ct-ent -. C.

nunc

DIE TUIGKSIMA OGTODIUS

34:

A povomnia

sicfulunnn. Aiuen. liuleiKlaruni nuActa sunt lucc sub die decima


innnortatia
s:i-cul:i

qwam roccm
lcin.
ciiiiii

vembrium

Mtino '. peratore Augusto


in

civitate,

subTbeodosio im-

Eviilanum mlei-prelamur, et Syjudtonuiibu.i in.ipecli.i, videtur Qidlms csxe deberc ijnod in fiiie Commeidaru

=" >'"

nos protulimas, ad conjectuim- caiiieiidu.i prodierinl. el adigi, donec monumenta cerla


niliilaliud

nunc

fieri

posse

quam
siuc.

nt oslenda-

ANNOTATA.
a
14,

mus suiumom sallem Aclorum

Canisii con-

Dixi in Commentario pra'cio.

nvmm.

12 et

tineri in Codice Bruxellensi quod jam facimus.

X, /b/io 173,

sauri

Passionem quam monum. pag. 167, inscribit S. All^ani, rcciinsinscrihendam nominc^. Theonesti. confcrcnti inUium korum Aciorum
ei

Cauisiiis tomo IV The-

PASSIO
ex
codicc

S.

THEONESTI
7984
X.

seqnentis varianies leclionen cum initio codicc Brux. sivculi X, skdim Passionis cx
pafchit nos impcdiri

b Cuiris

liru.rclli'iisi

qmminus inargwmento

stcciili

et nomina presse de quo hicaiiiinr, tempora Ftorentmmn .VLefjcndarium

definiamus.

TllEONESTl EP1SC01>1. INCIrlT PASSIO S.VNCrl

natoris Slrozzi, post initium,

xibi

nar^at quo-

modo
sit

et

factus Theodosius primus imperotor in Macedoma, quid sint Philippeuscs


:

Tempore

Theortosii impevator..

egrcssus est SS Thco^.ti

sic habet

Theonislus vuIgitur egi-essus est

dc bealus Theonestus opiscopns

i,.snla qua. vo-

^^^^-^_

H bus

provmcia temporiDei ex eadem Plnlipp.Misium duoThco.losu mipenUoris, cum bus supradicli msula suis Mbanoet Urso de
discipulis

discipul.ssu.s.Albanci v.- ^.^^^^ ,.^ caturNamsia, unacn.n liomamcausa ,, ,,.,. clelicetetUrso,etiiitvavitiuurl.em Rom.r, pcrven.t nm.
orati..i.is.

urbem famosissimam Nunsia, vcneruntque ad ejusdem urbis... Romam, ubi S. Damasus papa
Gernens
inibi

pacem

Ecclesia. intej^re

resUtutam
parles

l.grediensdepavtibus Me.liolanensem ad sanctum.\mbros.un. i,. urben. Ambrusius ad ep.scopum, Tuno vir beatissi.nus d.cei.s . Vi. Tl.eodosium imperato.-em perve.,.1,
sanclissimus

*j.o

moro

nihilqucpati adversi, arrepto


Li"uri.e

.tiner.s

repcdavU,

veniensque

Mediolanum,

urbis episcop. se pra)sanctissimi Ambrosii tunc Rcfcrtdcinde multa dcelecsentavitobtutibus. And>rosii etdeJustinamatre iionc eJHsdem S. transd>om'add,t : P>oValeniiani, ct sine ulta de urbe Med.olanensi, fectus vir Dei Theonistus ad Au.-usper .Emiliam, venit

pervenit a.l nos. el Cbristo ad Gall.as mavKilia.,te Domino Jesn rex pervenire. Quod audieus tvr,i causa vult .re perm.oscnlo, eg.t, et dato pacis

Theonestus

I)eo gvalias
,it

c,v,i., \uRUstan. Inde transeuntes vencrunt civitatem perpredictam tatera Cu,n anten. Ursus a v,ns adpr.ebe,.sus est beatus ::;;::;unt, .nartyr.um. r.a, s-

ibi accepit illius civitalis. et

tendens grcssus amciv.tatem, qua.

sita est

ad radicem monl.s
es

ien,
uis

ergo

iude

quT nu..cupat'ur Act^ &. adhihcn lostremam locutionem egit P-P^^^-f^^^^T^^^Z 'Albani Barani de quo

Jov.s.

Notandum

hanc

disdpuUsad Sisemnudnm legatos suos ad PauhSisemnndus m.s.t eos pev episcopus di.ut ad s num ep,scopum. Tunc
,

cun. beatus Theoneslus, ven.t regem. Tm,c re.

scd omncs fonte. Liro recens hic narraior, eame.'indcpo.sinecemSirs^ ^^ct. Ducii pnlvcrcm depedibussuis ob fero-

IVJuni. Nihil crvonovinec

ccri^

dcSancto

,uia fat.-es nos r, N a..Q;.d huc advenistis, hic rucrnnt .nterfect.. mianus et Valev.anus

P
P

Tl.eonestns cnm "e^sautem inde beatus

nat

Magonlne viCda sna ad povlum


.

civitat.s.perve.

cxZientem

gerentem; in.le Ti;evu-os mi<^tcr ibi sceptra Dumiui Pauhnus.. cW.tatem quam vir S> ad u,bem C .ube.-nabat;mderur.u.di.-ex.tvuun Germanue bupemctropolis
Mo^.untiam, qua. est

qua. est .n.eTi^empopik in Burguudiam, Scs.mu.uium rcgem Hor pars Germani^, ad

t.-o.v.l

i,;

c.v.tau, utibiChr.stump,.ud.d.sc.pulus

ca

neadem civ.tate Alha,.ns ^':ep.tmavtyrium.Tuncbeatus-nre,mes^


et

Getas magis

ins...Eval.\..bigensGothorum,qua.nv^^^ nta Gotbos nom.nabant.

::::.'::^^"LTbeouestu.netposue
::tinnavicnla.,.,nampe.-^^van^^ra pv.ccipitavernnt eun, T
lagns

e_

quam

ffoah
^

Imn.ana natuia quassar. motus. ut sa^pe solet su-vissimos Gothos ridxit et exprobravit maledixit cum e.s gentem. rica ens enim non
.

JisS.Athano, ea.n^sat ductus ^uistum quod ext.-a se

narraior

S.

et fu..re co.n-

^^^^^^^^^

eus l-'7".''",f Dom.no 8""" """."'


i,,3us

'

::

altcran.

nnminis

1-"

J,

";

'nZTosl

r.s.oncm in qua ilU

<li<^^^
in

^f ;:

^esl.menta sua ab LThconestus, Cothi

apprehe,idernntenmetnu^ru.cum^-"^^
naviculam 7""'

^"et
'

dim.se.-u,.t

eum
ad

d"'--^!"t b .r Theonestus orav.t '-"' per.ret. Tuuc


p,-^aicat,one eKj \dTalico). Inde pvofectus
leta

ut ibi

^j^

suo ob-

Don.inum ut

duK.t fovamina

e.s d'"""^^'" .^'^ ,a." et elevai.s a qua. .n ..av cn a

,_^.^^^

^^^^

cce os, oculos suos ad

""'
,.,^1,

(erram super

'^X^
.

et

portavU

inte.-

fluv.um Roa.anum.
to

ipo.en.-Auga.o

C. qao.idic fiuo. n.i.acula

348

DE
Pi.-i

S.

ERNACH VIRGINE SANCTIMONIAU.


euni.

te

deprecor, Fili

vivi, qui in Cl.an:x Gali!e;e

Tunc bealissimus Tbeonestus


discipuli

foras civita-

mulierem a fluxu sande aqua vinum fcoisti, qui et super uinis Iiberasti et niortuos suscitasti, exaudi nie et aquas maris peilibus ambulasti
;

tem perrcxit et duo

cum eu. Et

multitudo

populomm persccuti sunt eos usque ad pontum supcr raino Huvio Sile, et ibi comprehendcntes
beatum Tbconeslum cum
discipulis suis, inter-

diluvio. miserere niei. sicut misertus es Noe in Tunc ei vox de C(k1o audita est dicens a Theorestaurata est navieula neste meus, noli timere
:
:

tua

perges

in

Venctias per Odrontu eivitalcm.

civitaEt statim, Uomino annuente, per Odronto inde in Altinam eivitatem tem in Venclias, ct

lecerunt eos. Et ipse caput suum in nianibus Sile ibi posuis portavit. Intor numen Rodiano et et diseipuli ejus simiUter fecerunt, et suit illud, pacc a[ ud Doniinum ibi cum ipsis requiescil in

pervcnit, et

Tune populorum predicationeni cjus non multa turba lerenles, circumdederunt eum, ut interficerent

m eadem

Cbri.^^tuni priedicavit.

omnipotentem et humines chrislianus *. Acta sunt autem hLec in civitate Altina sub Theodosio imperatore, sub die K kl Deccmbres, regnante

Scrijtiu

forsnn ante
Irartslatio-

nem

reliqm.

Domiuo nostro Jesu

Ciristo.

ariim,(ie

qua

in Coinmertt. pr/co
27.
,

nnm.

DE
B
H.
T>

S.

ERNACH VIRGIXE SANCTIMOMALI


S.

PATRICII DISCIPULA
IN

HIBERNIA
ft
.

B.

COMMEIVXARItJS MI TOK ICUSS

natales, ofliciuni, lapsus el l-nica. SanctPC Ernach cultus,

correctio.
MEDIO CIBCI-

TBB
S.

SJEC. V.

Ernach,

ri'r/70,

1 8 Januarii
de

n Kalendario Sanctorum Hibernise quod Wilhelmus Reeves (1) confecit, ad diein


legimus
;

Daen

in sylva

Dal Araide. Jure itaque diccres

S.

Eargneath, virgo,
ociobris
:

non in Ernach virgincm cadcre glossam, scd in alium Eniach, qui quidem in Fcsiilogio
JEngussii omissus fuerit. Cerle ciiatur aliquis Ernach in Mcnoiogio Dungallensi ad dicm
30 octohris{~)
:

Dun-da-en

ad dicm vero 30

siitiulS. HereS. Ernachuai;. de Hun-da-en e(

Dun-da-en. Qua^n sententiam a Mnrtijrologio pairio Dungallensi hihernice ei Jascriplo, scu Michaclis 0'Clcr>/ (2), n se
nat, virgo, de

Colinan, abbus...Hercnat, virgo,

de

Dun-da-en

Dochonna. Feidhlimidh de

cobo

Todd

edito.

mntunlus
,

es/.

Ihi

enim die

Dohmnach. Ernach FiLirs EciiiN. In Mariijrova/de antiquo, ah logio Drumrnondicnsi,


Alea-andro Forhes, episcopo auglicano Brcchinensi,Juris pnblici facto, ad dicm SOocio&rw.-Apud Hiberniam natale... sancti virginis Ernach (8), ei ad dicm Sjanuarii Item apud Hiberniam Ercnat sancta virgo ef Necten in
:

Sjanuarii occurtni : Eargnat, virgo de Dunet 'SO octohris : Hercnat, da-en in Dalradia Pariier in Duii-da-en in Sylva Dalradiiu. virgo
in Marlyroloyio quod dicihir B. JEngvssii, anno circiter tJOO coucinnato ad diem Sjanuarii (3) celehraiur Ercnat hua[g] an orbba,

Dritanma eudem die migraverunt ad Cliristum(9).

aiias Ercnait uag an orba quod Ercnat virgo hereditas, aut,si i^en. virum Joan:

signiftcat

0'/to/ousc(/wi/y'r:Ercnatelectaadhereditatem [coelestem](4). Ibidem ad diem- 30 ocfoErnach uag bris : Hernach huag ardage, aUas

nem

ardaige.sew Ernacli virgo celsa columna (5). Uhi disjunctac prodeunt roccs Ernacb uag, Ernach

ex quihus Withelmus Heeccs nomen idem, inFestixmimi


virgo,

conflavit. Ernachuag,ai7

QuamvisS. Eargnator/ dicm Sjanuarii ci cuUa die 8 S. Hercnat ad dicm 30 octohris ia Mariy- {^Srl rologio Dungalensi commemorcntur idranique iamen suo Kalcndario ad dirm 30 octohris inscripsit Wilhelmus Reeccs, raius oh causas manifesias unam ei eamdem esse sanctam rirginem.Qua in re ei pricluo:ii Colganus iiO). Ven. vir Joannes 0'Hanion (llj arbiiratur sanctse virginis natalem die Sjanuarii, trans2
,

logio ^Engvssii sica?inoiniur:Fi\iusH'mme]\iii nomen, et in Dun-da-en in sylva Dalaradia; ust

lationem vcro dic 30 octohris fuisse cclchratam, eaque opinio indc con/irmatur, quod, ex

[commemoratus]. Be quidem vera, in editiotie Fesiiiogii, quie recens Dublini prodiit, voci Ernach fnec a/tigiiur glossula [(J) Ernach
i.

supra

citatis, in

Kalendario Dntmmondiensi

e.

Mac

lairnd est

nomen

ejus
;

sed ad le-

trastichum non apte conveniebat

et est in

Dun

snncta dicitur die 8 migrasse ad Christum. Ei Sancto/-v.m honores fuissc delatos inccclc' siaCluainda-e7i scuDun-da-en,alias Duncane, diaceseos Conerensis paroccia {\2),scrihit Col-

.1)

licclesiastical

Antiquities of

Down
'2)

Connor and

5100,
cit,

Dromore,
5095.

pag. 380. Cfr. pag. 300.


Cfr.

Thfe Martyrology

fol. 96 v Cod. Brux. 5100,

(5)

fol.

of Donegal.

Biblioth. Kojal. de Brux.. niss. 4039 et

pag

CLxi-

Whitley Stokes, op. cit.. png CLII. 110 v". (6) Whitley Stokes, op. (7) Todd et Reeves, Martyrology of

WbitleyStokes.Oa theCalendarof Oengus, Academy, pag. ixvii, in Tmnsactions of the royal bish OHanlon, msfi.. tom. I, part 1, edit. 1880. - (4) Ap. Irish
,3)

Doncsral, pag. 289.

(8)

Kalendars of Scottish Saints,


1.

pag. 27.
toiD.
I.

i9) lltid.,

pag.

(10)

Acta SS.

Hibernifie,
tora. 1,

pag. 42.

ill) Livesof the

Irish Saints,

Livesof Ihe

Irish Saints, toni.

!,

p.l25. Cfr.Cod nis. Brux.

pag. 125.

(12t

Reeves, Kcclesiast. Antiq., pag. 86, 300.

ganus.

DIE TRIGESIMA. OCTORHIS.

340

A ganus
hahidf

(1).

Hanc priecipuam laudem

ideo
la-

ciai^), Mannhai-tioi^),

Cohnano

(iO) aliisque

auotorb
'

TaniJilnchtJllonim oppidum.ad

cum Echodi Peafjh, quod ibi heuia femina fuU sepulta. Quarn rcro obcausani in Dun-daen peciiliaii cuttu fuevit cohoneslata, non
reperio.

quum

S. Patricivs ihi

Suspicor Hibernos opinatos esse aliqvando domicHium

plurihus ; sed harum atiquarn prvefuUsse speciem. Similitudinem minorem hahent cum Ordinuni Pncnwnstrafensis el Cisferciensis monialihus conversis : quarum crnt Invare canonicorum aut monachont^n vestes aliaque kujusmodi, ac ricissini ah iis cibo spirituafi
nutriri
et re/ici (11).

'

hahuisse dicafur, eodeni loco S. Ernach, utpote sancfi episcopi discipulam, fui^se commorafam. Ex dirfis quoque perspi(n<um est
ejus

quict/ue Itmien

non eranf

ad cultus divini res curnndas pei^linri modo adhihitic. Suo officio S. Ernach aliquo tempore
rite

.scriptum fuisse, Eargiiat, Ercnat, Hercnat, HerErnach, Krgnata,

nomen

diccrsis niodis

functa esl omnem lahorem suscipiensut decore et splendide IHnrgin sncrn pcraijere,

nat, Hcreiiat.

tw\
Colganus
(2)

mla

nobtli

3 Eaisfmiat

sanctam

virgi-

esset
et

fainilia.

nem

460 flomisse ; idque, secutus Vitas S. Patricii ejusque discipuli S. Benigni, infert e.r eo quod S. Benignus, qui sepfennis erat dum S. Pat riciu.^ anno 43i in

sub

onnum

tamen felicior quam cum sibi concessum sacro.iancto sacrificio Missx, officiis divinis solemniter decantandis inilladelectalio
'\^re inho^'' "^'/^' nitjnum

mmquam

teresse.

Hiberniam

cenit

(3),

ab ea in flore adoles-

qxiamex laudibusdivinis percipiehat,nonmuliumahfudquinei maximum damnum faccrel. Etenim Jocefinus,

^At

mavit

centiije,sedJamsacerdos, amari ccepit.Colgani


sententia cidetur safisprobahilis,quum Benignus tuin tcmporisannQS circiteririgintaquin-

monnchus
S.

Cisterciensis sxculi XIl, in Vita Patricii, {quod opus majori cum delectu
volui.sset

prudcntiaque collectum (12)


chius)
ceteras
,

Papebrointer

que natus esset, sacerdotes autem eo tevo non antc Irigesimum ivfafis annumyUi videtur, ^ ordinari solercnt. E.r iisdem fontihus, etprxsertim ex Vita S. Benigni, quse, hihemico
in ms. codice Bibtiothecx regiic Bruxcllensis cxstat, didicit Colgnnus beatx

scrihU

Venerabilis

Benignus

munerum

dotes, quihus illum ditaverat

idiomate,

divina gratia, vocis in cantu dulcisonte quadam pollebat pncrogativa; ita ut audientium compungendo plerumque penetrarct aurcs et corda.

Sed quoniarn virtus aut donum divinitus collatum


plerisque soiet essL' odor vita: in vitam, quibusdam odor murtis in mortem ; ex vocis niclodia

Ernach patrem fuisse Darium cognomento Derga fUium Finchadii, fHii Eugenii, flii Niellani. Addit Colganus : Videtur autem hic
,

Niellanus esse, qui regioni de Hy-Niellaim prope Ardmachiam et familia? ejusdem nominis, inea-

ministrabat tentator delinquendi occasiunem. Quajdam namquc sanctimomalis ficmina, Ernachoblectarttursuper Benigni cantum mel-

uag,dum

dem

regione olim florenti, nomen imposuit. Et iilius Fcdhnisi opinio me lallat, fiiit Niellanus Collx' cognoCassani, filii filii Fiachri limii, Dachrioch de quo in Menologio genealo-

mento

desilifUium.aunbus crebro peiceptum, inleriori pcccatum criniinale. cum derio succendebaturad committendum. ipso viro Dei hujus ignis ignaro ergo scheniatum lomentis adhibitis, Turpiuni

gico cap. 9. Placet ren. viro

familiam uti et Hy-Niellainprope Armacam, ab


discipula
fuit S.

JoanniO'Hanfon quse nuncupantur ferritorium


illo

Niellano

excrevit fervens et fojtens in tantum exatsit et caperet concupiscentia, ut vix in ejus pectore se propterdisciperniciosi fiamma. Etquia

amoris

nomenaccepisse. quee 4 Fuit S. Ernach tina ex virginibus


saci-um vca S. Pafricio, Hiherniie apostolo, accipientcs,perennem castimoniam Dco lum
vovef^7U. Qtm-m aidem suis virtutibus digna haEcclesia Dei fulgeret, a S. Patricio sacras vcstes. hita cst qnic lararet reficerefque Immo cx quadam nota quam ad .^ngussii
in

plinamS.Patricii.puella non poleratpotiri secreto ipsius BenignicoIIoquio, ex accessus et alloquii ampliori urebatur incendio. Callididifficultate

Pniridt.

gravissimam inlirtate igitur fa^niinea instructa. implosimulans decubuit doloris leclo.

miUtem rans cum

^ Fe.^tilogiuyn pcrtincrc dlcif ffCurrij, discimus


fuisse Sancti Ercnat, virgint-m sanctimonialem. GiUe coquam ot vestificam, ejusque ec-

ploratu animai consilium. sacraMiuo sibi Communionis salutare viaticum a sancto tunc gra.lu sacerdos. prieberi Benigno : erat enim habitus, qui et oll ciuni saccr-

niagna veneratione actibus. S. Patricius dotale sacris adornabat Spiritu sancto. non ignorabat autem, rcvelante

Columb

clesiam esso Cillu

Choca in Cairbre ua Giarluldariensi]. dha [nunc Carbury in Comilatu nomen, quod significat Ercnat evat ejus verum idiomate Plumariam siquidem Ercadh, in vetere acu erat quod nunc delineans et Gacdhelico idcm GiHe Ipsamet enim virgo sancto Culunib pingens.
[sic]
:

quo sanctimonialis
pnccepit ut

illa

laborabat incommodo.

videlicet Ilemgno, \ccitoitaque discipulo suo, agram visitaret. et qu;c saluU aniinai
illi

congruebant,

ministraret.

Obsecundans

ille

benedictione postulata Patri spirituali, ejus

et

pingebat, loncideejusque discipulis vestes acu

batctsuebat (4). Ad idem munus fuerunt pariter a sancfo viro cfectiv

oheundum
S.

dccumbentis mtravit, edilopeivepta domum ubique Patn Crucis {sicut moris erat Mue s.gno mgredici.ti).omnesinsidms ciodomum qnund.b. t
latentis inunici, saluli
quieti, en-ugavit.Ues
et

S
id

tan7iix

Lupita, Cruintheresia. regis BriPatricii soror, et videntur fuisse (5). Non tamen

houimum

invidenl.s aut

mira

claruit atque pra^clara,

hcet inusitata

tamen utiUss.ma. Elcvans


ingrcssi

fUa

genus sanctimoniales dinconissx,ut Pellicbuntur a Pinio {fi}, Cahassutio (7).

descri-

Ben.gni statu.-am faciemque ejus flamm.geram. valde ternblem,


oculos puella vidit

,1,

Acta SS. Hiberni^. png.

42.

(2)CoIganus
L.ve. of the

Ti-ias

,Ui.Concn,pag_25.e^^LugcK.0.0^-^^

thllaturga.paK. 24, 73. 124. pag Ofr- Reeves. Kccles. Ant.q.. Saint. tom I, pag.)25. and custon.s of tbe anc.ent rOCuny, Manncrs ^no Wh.tley Stokes. pag. f Tton 111 pi 123, cil. apudHib., p.g. 41.- .6, Acta ACa SS. Cclganu. Slvn i etsec,. - (oNo(3.

Imh

(yi

Anuiniii.

Co)en.an.
cap.
ai.

The

aat.,u.t es

of

the

Chnstian Church, Cl
^^^^^^^^^

R pag, ,^,..-2,Ao;a.S., to,.llM.r..,.

'
.

pag. 54. Ricwera, png. ^^

ai^
^^^^

^^

^^

^,, ^j^^_
.^1.
..j,

.^^^^

brtm.

Sept:Tract,pr.l.m.,pag.

AUCTOBE
R. D. B.
coUustra.-e,

sanclun.que PaU

un
^^^^^^

verecund,^-

quam

t"^'^'

.^^

.^.^^ ,dminis-

Bentnum

sanclo sn>ceroiUa sanctimoniaUs


rescivet,

rem

s.

Patuuo

e' ^a

t.

^^

,,.a

-^'.-'^-:CSror, lus.ue

aua,ens,aquamue~._^
corpus vu-gm.s
iUa sancta vn-go,

:;^i:r:.:uu;:;c.;;t..a.a,nm..v.

";'"', j^,, ,,,,it -'7"^^';"r;f aS^-amese,tm


mqmt
^

'^*^ " P^^^^^-^,',,,,

_^^^^_^ ,.^_^,^^^^^ vetustus.sur-

"Tf/4T;s K -Xl H.C :X(nU.otem^en;iaBa,H^.Hn.


^ni
eju.

("* Pnnebrovhius, rctutis


6 /)
ofc/-u.lca,-

';'

^i:i:'^;;r:::rra{
Ira-

gucine^

'''''J:Z\.n.tart<

.vo/,

,t-".':'^'.'''j'

,,,, i.ocdcscrimine

Benignus autem .,,, ,,,uu., in 1- "c^'' (Patricio) susc.p,e ^, PU.J- ,_^ ^^^_^,^ fPatricio) suscp.ens ^^ ^^^^^_ qu 4 quopuella erat mo.tua, , ij^,^.
,

;-

sm-rex. ?,Uco incolumis

^^, ;t",,e'

a f.lia

deuncia
(,

essc.aun.

..

,.

snto mo.*m

"
''/''.'.f

Joeelinopotn.gua,du<^-l^^^^ jocelinopoum </".- "


'

P
/p.,<.

/^

,'

".,-,,.o,.

^^,^_ enm

^:;^ :.;:
p
i

u): -'"p^"

lato.s aliquas, .ndeque

nunc paragrapl.os num.

--;
j

hibernice redden dos t?ans;ribens,easque

:^:eeadem,.nguaadjungensreuquaq^=^
aliunde

coenoverut atque

aaaenua

adumbracU, acJoTeHnu^. Benignum

suhj^-

f"'^^%,eologoncm

eoimenlar^o.s de

j,,5,g._,7.De.eati..e.c.nom..,otc.,..blV,part.l,
cap.

XXI. num

5.

DE

^
IME TRIGESIMA OCTOBRIS.
351

DE

SS.

THALASIO ET BAJO
MARTYRIBUS
EXOLDUNI
IN

GALLIA
U. D. B.

COMMENTABIXJS CKITICUS
ij

Do

SS. Tlralasi..
civi,a.is

Oados
R.
CULO V
jxEONTE.

(l..nunenta. Bajo pai.eissin.a suporsunt ExoUluni e. n.onas.eru Bi.urieensis, c,p,mli


ot

Mariic

Virii;inis.
citi-

crmtore.'!

rerum Bituricensium inter

/u. "v---mros pieuui: fortique lalis .niie \^ iaiis svie viros pietale E.rolSS. Tl,aU,.un,> c.l n.jum "^pmslantes, "'^J^lso s: '"'"'"' ^'rUjchislmn^ dunenses. ulpote verUaUs quamv meriloque reeensent. Sed, res, jure

ammo

priefatione,benemultis diptonialiljus anno W89 >" lucem nis a ie lectis, illamque Bilu,-wenses primoedidU (3).Hunc vi,-um ,-cs
collegisse ,-cle,-unl accu,-atissima diligentia

genui-

Ludovicus

Mo,-e,-i (4)
(.-.).

quemadmodun nulii labori pepercerint (1), regione ormmU docti e.r illa et ad me viri h,stor,am ul eorum letatem. scripserunt, Myas OCn^" P crucnt.-e mortis, aliaque
Apolhnan
,

Richa,-d, U. P.

ejusque sequax tarolus ^ QHibusconsonantLudo-

ucusMicliaud
doclor Hoefer cupat opc-un,

{0).

(8),

Ludovcus Uai/nal (7) et quo,-um p,-imm cum nun-

potuerunl nonfateri sese specla haherent, non omnesuum oleum ""'P''' P""'"''"';,

dentur ambo S.S. Sidonio Forlnnalo ,psnine ddigen Seoero, rcnantio Turoncns. alusju aS. Gregorio

I ^unUo

*"*'''"' ^f;; mo,lo ,M,^rt dus modo pe.-.tum historn,-. "?"''";'; boninominis; lerUus cc^scl esse e>,,m,a. de rebus Bituricensitms
,>.-oUato,.um

fm

.,e,-Um

Faleor

eum

ab

Aimaudo Pe,;emeJ

ad-

S L
,-.,

miss>e aliquando ''<'0'-0<-">'^

GaJliw ecntralis seriptonbus,


et ..anetos

me non

Zaclus marl,,res

carmine

Ulorum gorwo Zmne rerbumquidem demandarunt imliteris aone vel Iriumpho ut pr. r JoZmsilentium adco fuit altum, latimmet Ucs vcercm nuamdam locutionem cerle non Zar roloqiorum enuncialiones. documentum qumZZias fruslra aliquod E.rotduncnns mos^^ri dilkel in ecclcsia capsa hgnca, qu^

celebra,n>.nt,

f'^^ sermone solutoaut prorsi,s fmsse rgnoU

Vf

"'''"'""^'^Z, fcre omniama fuqii hunc historicum Bajo e Thaumassci. parila le Is. Thalas,o el e,-rorem dep,'equin hoc toco in eo
exce,-osi^.se

iZaUmitLsFeticemPatlet.mq^^^^^^^^^^^^
1-85
Tl,a,c,nasse,-h

na,;-aho,,e,nnuno

in.iuosl,isto,;eost,b,-oshanshtit. laloverbo dich ,ona^e,-n no.tr. ... '"3

Et-olduensis ad

Dh^nMa,-l.l,-otogioJam dkm 30 '"*'''/''''*":

rnte.....toT.oBi,u..icensi,cast.-oExo,.unoa

to.

^^foeipar^
et in

x.^:i;::--^'

ea^stabat

Ztnmo muro, norcm pcdes de la Ttiaumas


qua
(ita

-'^o,posUa^a^

Gasparus

Thau

IZlle)
C : ;
,CT

cont.neu existin,ant Exoldunenscs

i:^-^^::^^^rXa
Lclem martyrolooio
Ritnruuis
castro

'^

UA..S, C.tO,.UM

.M- S.N.VTOB
IN

ExOL
SUNT
Kxilnluno b.

VVnTVB,SATr, IIAC QUOQUK

ABBAIIA

:;:::Lat. sa.o.,.soi.

3^0^--

cM r; ,=;: ...4-!
copi u-3^

^'^''^^l^ Ihaia^ii ^v

Mditettradiliopoputa..s, tn OJi' Bitui-tcenst pro-

etanhquocuitu "^" ^^^ '^" "'f lecio, Inspicens cwiosus


4
non
sunt
sttper-

menta ^cteesseobcoluta.Vtiqueeu.uscucc,pc,c

hi..torica,

aniaiadvertet

om,uaobcu^
'

^e

monu,

.i.ipa,.,.-

,i^dcu^^^,^
.

,,, IV. Pepag. 449. tom.

'iTQ

et418.
j^

/'JJ
'

8) Nouv. Biopr. herches sur Issoupalletet Pereme.

,2, Hi.t.

du tory,

".1)

;',''

H;rF
^^^.^^

a.

c'

to,. III,

Pg.

dun,png.20 ei.4

"

^'J^^^^^^^^^^

433, cd.t.

FeMet.

^
^^^,^3..

,<,,.

V,
(13.

X, pag.

109, ed.t

'.""';

.om. ^ Biographie Univ.,

704. Labbe.ibid., pag.

?r^vr^"mer.:^"-.^HUt.^"^"^^'"-'"'

35-2

DE

SS.

THALASIO ET BAJO MARTYRIBUS.


de quibus Julius
sensu,
plius XX

Cmar

scripsit
,

Omnmm

con-

ADCTOBE
R. D. B.

o..;""-^SS.Thalasmm<'/Bajuni,ca'.sMM-pro lcn^pore morte cr^enia ih, code.n


nenses sed quandonam Chriso fuisseatrcctos; tcmpore rn^ercdo tyrium snMerunt? Num

mar-

uno die amhac senlentia probata mconduutm- 1). Qutn urbes Biturigum
civiias Bitur-icensis

existimant etiam iidem eruditi

rum liomanorumrSedtunc
dem

in

Gallm

fo^ie

posiquam

archipreshijten. And?ino7uIum erant crcati quonam pado xtate Visigothoman.^ Scd

subacfa,aut municipium aui

hxofdunum aBomanis /mi cofomam Roma-

nam

senaforia ^^'5"^'';pcr ha>c tempora potuit ThalaS.Thalasius? Dein dlc idcm S. ,inniri B Mari^ insa.piionc monasierii

'"-

Rc quidcm ver-a nequc Romanas, neque inter inier Oaffix colonias numeraiur : at rei municipia a sc,-ipiorihus non pauca Gaffmrum mumper-iii opinant^ir
esse effeciam.

Zsqrnin

rnari>jroloow BiVirninisdicitur Senator, tuJccnsi S. Lanrenfii P^-^^f.^/^^.-^^P^^Xii asu raiione reliqwicS,. Tha Priefcrea quanam monasterium puellare Erolduno Bituricas in

cipia

tanMre

fueruni? Tandem adde non tn unum murircJes ei Eaoldunenses Ei conspirare. 7iuWs aut hisionis ^enuria ianta cst,ut in scnptts s.'Culo "^^rannalihvs aui aliis Hbris

traddwnes

colonias,imoetcivitaies,quar^umnotam inter-usse, tmporum acerWatibus videhatur evocatas. luccm fume paulatim e tencJmis in Benjaminus Guh-ard Nosiro quidem m'o, ait scientissimus (5). Gaificanim aniiquitatum gcnics Galfiam Befgicam,

ducent^

circitcr

Zque

^-/'^--^"
atiquot

Cefticam

ei
:

Aquiianiam
asserii

iLunt

sed

incofenlcs nohis innoJoscphus, Juda-orum

ZTLsi^).suoiernporefuisseireccn,aset
Ir-ccenlas; quinei ApQuinque, Pfutarchus{l) ^ZLs (8) quadrinoentas dicit a Jufio

XII antiquiorihus. Frolduuensium iiiulos

modo

diplomolum

e.rcipias,

nomen

op-

pairononim hisioinierire penmserin ; B riam propria inairia in/ortunii nufla est alm
nuasi suorum
ca^fesiium

%as

etmdiii (i). ISec aiinidi }-.rofduni reperiant rcf E^ofd^nensc^ cutpci ref Bituricenses

snhditas. "lleMas llmanisque E.rofduncnsem gentilms fuissc

Vnam ecc h^s ommno verir-eper^om

M
Xo
cfa

simife est

n^m in ur^his vicinm

t^^
^
i

nam caula hujus qudms quam innumer.^ cafamiiatcs


cia

provin-

oppidum Exoidunense, ipDeipara^, exumar-um sumque monasierium pfura swcufa sedes, ferme SS llart.rum per msi pr^
Biiuricensis.
:

inscrnptum dilur numisma scpulcraics. ceria triainia et una urn^ ac Apparerdet ^bi vetussed^sRonan^ indicm. focum ab nsnssmTr'udera, quibus consiai safiem post

fiicns Gen.

'ZRoma.ise.parte
fuisserestitutum
ir^fra
(9).

e.usi^
oppda

Pradcr-caGaffnc

qute indesinenter pressa fuer^ni ratio hujus coninieniarn ocufis hahcaniur. Baio vix intelhgjposnostn dC&S. Tbalasiu ci seriem Quapropier nohis hanc cfadium sit
lector; teviterindicantihi^s, ignoscat

coquod

ad

Acta dducineeessarmm, dicam danda, vaide utife, ne hxofdunensiItaqueab ipsis or'iginihus erit
utr-iusque

sancii mariyris

cm hren posi suam susceper^un>m. mores liLntissime Romanos Exoidunum mucst quin Teque dubitarxdum nomencasin ez acce^t^ fuerii : undc E^oiclunens^sr^^ ullin Lrtgrologio uti ea.isteUa, feqirnus. Castracn^m, neinarx o,,^.
Ligcrim
siia

qZZdmolm
LuUa

ohser-vai

Cangius

iii)

cuiquam ahsurdum vibus ea-ordiamur, ne fuisse


deaiur
S.

mZ

vel ut loquitur Sch,cpdicta... faerunt...

locus
(12).

provmc.u. munitus defendenda.

Thalasio

senaioris

nomen

Su-lctu.

Idem

afihi

Oppidum ex.guum
appe.lares vel

Tud viumVoaus
habuerat (13).

maiorem

guutEJ!ol-

dunum,
occist.

ubi

fuissc ofim '''fZ^ro Exoldunum quoddiciiur Exuldunum, EKoIdununi, Exolidunum,

perhibenfw'

scrnplum Exildunum, UxelloExelodunum, ExiUdunum.

nec comes, necpueburgum. ubi nec episcopus sedem jud.cum provinc.ahum fectus, nec ullus sua crat Quibus quoque foc^s

dunum.Urselodunum,Eussodunum,Essodunum. SelAuxellodunum, Ypsilodunum


Issolduuum,

PostcTJ^Zeuork vef serudus ; ^-foppidi Eccolerii. Atque h^c de

noUs

ostendendum

{2)Jiuodquehodie dunum, Sodunum, Xolduuum Issoudun. civitaiis vef nomen Gallicum habet

'TtS':ri^"'"So monuimu.,
Galli. Geltica.
ricis, qicihus

etiam proeinciie aut Ea^ofduni eiymologia semperfuit oppidum. De Chaumeau, TJmona.^multum disputaruni
sierc,

dimcescos Bdur-icensis

iHud ,.., ...io. c.^^iU) martyno ciarum oppldum micefebr-c.monumentishistoSS Tbalasiie/ diiiforum glor-iosus inumphus imquitatcs omtucidetur;proptcr tempor^m

in hoc Cathcrinot aliiquc; sed, fice in.mdarint, sub judice htem lahore muftum

E-oidur.umnon ninocar-cLPostquam erum


secusatqucirdegraBiiuricensmmciM^
quinque s^.cuia

reliquer-unt.

Ver-um vcl ipsum

nomen

desi-

neZin dunum,; Lugdunum

atiaque srmiorigi-

Romams

fuit

suhdda, ^J>

Exolduni oppidi cclitcam (3) lia aniiquiiaiem nem ac proin rcmotissimam

imperium

Visigoifior^um, qui

Haud paucorum manifesto demonstrat. reeensendum essc erudiiorum est sententia Biiurigum urhes quas inicr
E.rotdunum
ilti

c^oiter annis ^l septem occupafmni, ah anno


nalis par-tem

jama qumquaGafiu. mendw^


cir-ciier

474

adannum

ne

pair-iic

fmes a Romanis occupareri-

iur

igni deferi iibenii

animo

passi sunt,

et

circiier 484 tr^ansiii (15). ains suzs Chiodoveus, rex Fr-ancor^m, 507 hunc tmctum arGafiwis possessiombus Dein civUaiis Bimor-um vi adjunxit (10).
l.tt..tom. ,10) Rivet. Hi.t.

Anno

v^

Uarun., ,.ag

du Bc y. GalUccl.b.VII.cap.

tnmUib.

Cfr,Ray.>a 190. Pereme. pag. 20.-(3, ,.i>DeB.\\o l.ci..II.pag.38. syst.n.e de (5, Essai sur lc XV.
,

H.

t.

la Gau.e. '"t.-oduct d.:;irons terr.ton..es dc

pag

et

5eq-t6.DeUeUoJudaico,l.b.ll.cai..\Vl(aI.\XVIIb.pag. C=.sar. c.p. (7, Opera, tom. 11. 119. edit. Didol.

W,
suedit.

pag. 852,
Didot.

cdit.

Didot.

-1) Rom^n11.

Histor. qu>

pag. 12" ^^^V"'^"'; ., p.rt. I. et tom. U, cap. ., pag. 22 de laGaule Roma.ne. cLr. Pns 184-;. U, vo Castcllun,, o.Ui. scoq -(11) Gloss., tom. au Vl^ si^.cle, pag 1Lo.gnon, Geopr. de la Gaule Ib.d tom. U. pag 430. -- ^3, ,12 Gfr.Xl.:.tinmustrata, Nov. Le. Geog.^ pag'14) Baudrand, pag 17.^. ot Longuerne apud Bou^15) Dufour de 282 ed t, 1677. 68. dcs Gaules. tom. 1... pag.

que't'Recueil des Historiens


et seq.

peL"t.debellisciv.l..nb.

num.
;

150. pag. 409

(IGfCfr. .bid., pag.379,

(9)

Peieme, cap. U. pag. 21

cap.

.11,

pag- 39.

turicensis,

m:
K

TRIGESIM.V OGTOBRIS.

353
ALCTonK

Aurcnancnsis, turicen.m,sivehcecruitreg7ii ditionis rcgis Ansiverenni Aquitanici,vel svhnt Exol^nlomnu infnusta fala semper iHcredibilihu^ calmmtatilms

w n H
j
^

11.

Do

Iratlitionibus
ot

ExohluSS.
S.

dunum. Hinc

uonsihus
1>('

Rituriconsibus.

obrutum fuit,quando

unicersus B,lnru'C>'Sis
inter se

aner, regibus Francis annof^ 532 et crudeliter igni ferroque circa quanfto ei, sieitem 583 vastatus fud (1)
:

^etlanfm,

liMuporo

niarlyni

Tlialasii ot l?aji.

Fuitno
ot

culo

VIII, Carolus Martellus /ilius,tarn Arabeset postea Pippinus.Martelli intulerunt (2). ei quando inaentem cladem Normanni mulios annos de,

primo

dein

Tlialasius sonalor
episo(pus'?

postoa

An

idon ao

Tha-

steculo

ipmm Exoldupopulati sunt. Et singutariter /iammts quasi num annis ii^, 1504 et 1051 1174 ab Hendetetum fait. Prieterea anno al, ejus /dio rcne Anyti^. et anno 1195 rico Accedit quod Richardo c.rpugnatum fuit. Calmni assectie et snrulo

IX iUum

lasius opisoopus An(loi;avonsis?

Do

aroliiproslntoratu S.

Baji. Fuitno

iniMiaolms? I>o
niartxris.

seecido

XVI

uonero

utrius(|Uo

ecclesiasiicarum \urhafores rerum cimlium et suhverierunt. ownia sancta Ea:olduni

Hm
(4),

De nomino

S. Thalasii.

passim

re/'erunt

Raynal

(^),

Pereme

Pallet (5^ aliique.

Qux

continuir. clades

moesse

numcntis
'"'"7

historicis

non potuerunt non

quas modo ^j-.monumenta anttqua de mar- ,^^^,,,^^, memoravimus, '-- solam /orte ^nuncensL^s j,,., ..,w...v tyriOUS j:^,lOUtttiivnoi'y'^' y tiiribus Exoldimensibusperiissc.et

Non mir^urn

est inter iot strages,

B
''"""1"''

'TviLm,

mittendumest.monasterium

pr^terquod hoc loco minime Deiparx t^oi-

tempora eoi^m ora/cm traditionemper longa quum traditio memoriam serrassc Qmr^
,

et

Exoldu-

n.ns..

riZ:...ural-um

-"'-'

''^",

riesru<n-'"i

sanctorum dunense retiquia..n domicilrum. altcrius geneyis pp,. r,iura sa^cula Etenim monacalamitatibusfaii a/flietatum. quorum exordia ad
Fxolduneyisibus,
pe^''^ P'^''' commendalarn, ccenohorum e,al, quum. uU eorum mos

marUP^

sanctorum

honorarentur,

perenm cultu reliqui.r adessent el esse debud. Dein, semper viva

nu^ Baronius dc traditionibus nostns mullum approf>antibus deccssorifms


Henscitenio
(8) ei

Romams

Sollerio (^), protuit,

va-

incepenml:^!, faeerent,pauladisaplu,m ,-egula,-em flocci incola' rc ,3,0,..- -; P ^^ tim "^monuHe^-ii ul ad i ,U


,

traditionilms h.roldunemilenl quoque de Romame bm tlO) Ad quippe : In liis quii' sunl


Ecolesi4, majoresl quam cxteris(ll). Traditiones

adhibcnaa

11.1..

^ius alunuus

ZZ^oniam

acli sunt ,io,ma(!eo immemores anno recocandi fuerinL Postea est abbas revulmns dalus 1620 ite,-um eis ,;ta tunelns Touchet, c,ui. anno 1G74 Jacobus abbates nactus est et ,pse ,Zcelore>: infeliciler

quantum
nentur,

spectant

ad

S.

auicm dh^rn ThalaBmm dupUc

brevissimo^n^m

documeniomm Oene'-e<ont-

quomm aliaut^superiore ndimus, non Zt iMncnsia, aiia Biiuricensta, et dici hausta ZLitliasuntM cceodem fonte
^s:Lt:nequeitadissimitia,uUrd^^^
pertineant. Ei t' ndUio ,anctum ex parte non nZs E.o'lunensibus <'olUorrn.suU^^ unus scnaior, alte aichi sanctum. quorum ^yter fuit. pro Cbristo E.otdum sangu-

:ZZdataLs,nuil..bullasconsU^^^^^^^^ Sancla Scdes^Necmirum:namli,u,i


nenarit

Za
Tam
esset

DeoposlMito,

qu,e,-entes.

monastern
ut

res

led.bitiler dissotce,-unt,
<!"'"-'>;

s^calo

'^'llUneunte adl,-esrel
q,'0,-um

,-edactum m nume,-abannU duo ,nillia nt^rarum ex ac on- ^vumj reliqm^ ZiTEoram laudem sapellex ann, 1,03 Z^oZ Zruni cultu ecclesiastico i7 jnln

,-ecjnla,-i

p.rfeao ^"X^

lem

profndissc

nc^

ibidem smmm (id est. monasterto Detpar^, j rrotoctores. d^st^ in cadcn, cnpsa
ct

Zispublicrc mandato

diei

Ti Lc

illuc

.:pa,:':a

monastern cero arehi-

^Ms Z^^odem

fume eodemdte
tndzcandum

honoratos : quan ad esscadp^ certaminc martyrium


vero doeumenta

cccic^uistn-o leg Bituricensi 0//icio tol It in

'Zmuricensia

nobtse^

cujus. alinucm^- rW^U^nimepiscopum

magna

.. fuif rur t-^- Thalasii causa /ud cw SS.

et Baji

me-

nwriafantumdetrimentipassasd.

Cf,..

Gregor. Turon

HW.
'

Fn-corun,,

m^Ul
-J^
et seqq.
;

III

Julii.

m-

.70

Resp. d aoiCfr. Papebrochius,

'^^'olhlt aS I^aulo.Art.XIX.mm..
^'

15; ActaSS..
Cit,.piig- '01.
,4,

^0.^

^^"
';

'*'"'

^^^

ferm,....p. Vlll.Opp.

Reche..chessnr

^'"

\ - -^^^ul
rnn
''

nuff. 1138

'

u Be,.ry.

tc

;:,gles

dc la cntique. tom. "- 1 g^ ai> ^i''^ ^ Bollandistes. pa-. l3o.les


26Aprilis.iiiNota.

i,,^,., ^d diem

Rehgieux B^;''-

:,.\7,'

284. L'",-, Peren.e. pag.

col. christ., toin. II.

I^^^l"^- pag in ApnliN _,8) Actii SS,. tomOctobris

409.

- .^^lbid.. tom.

45

Thalasii

Tomus

Xlii.

DE
354
;

SS.

TH\L\SIO ET BAJO MARTYRIBUS.


po,-e

Ft
et

his

nmnvci ewndem

%^Zo.-em.

ep,scoa BUurice.^sibus

Evarieo regv V,s^gotho,-u,n D anno c-c,ter Wa,l fuilsv.bdila, idcst.ah cathoUcos annum 484. Quam cudclis c-ga accnmus profucit Eva,-ieus. a,-ianismi

h^c

eivitas

,.s,.,^.U.''7Hossecutusest mcolaus

CaihM<pn

paqalnr,

,-eferunt et

S.

ApoHi,za,;s

S.d^-

lonw,

quiesaoit corpora ad S. Laurentium

T,t,-onens.s (5). nius U) cl S. Grego,;us oculati b,-e,nans na,;-aIlic S Sidonii lestis et Evnnx, rex sc-ibil : Hujus ten.po.-o lio,'.cm
,

Zi, ^omnhil
.

in

1;^ Cl,aslcla,n in 'X,L.^octoLris.,,occ;alnn,^-or^


Uitur.c-ensi, S. Fvo.duni iu tcn-iU.rio cuiuscorpus serva.u.- a p."copus,

esl Uau rlirersnn, npmalus Marlyrologio Imrersah.

Golho.-um, excedens Christianos i Ga.liis super


ne.n. consontie..les,

H.spanum .imitem. gravem


int,..it

persecut.o-

suaj non Truncabat passim perversitat,


c.ericos

ThnUsm^

sacerdoles vero, a.ios


trucidabat.

carceribus sub.gebat dabat exsil.o. al.os g.ad.o


:

monu-

Nam

et ipsos

sacroru.n

temp.o,-um

c.:

^Mcat,

Z^^maris, Bituricen.sem. absens .lcto conctaon .ndegarensem. <p,i subsaipsit (1), et cu, ifTuroncms anni 401 ^^.',1 Venetensis anni 405 "cta concini conjectura parun, Sed h^e
fZsmissa
(2).

Bituripibus. Necdefuc.-unt ibus S Laurctii h-o-oldunensem sint S.T.,a.a..u.n fu,sse

obserari. scilicet ut r.antas aditus spinis iusserat

laceret f.dei.Max.me tunc in.M-ediend. o.,l.vionem

mmdcm

Novempopulan=e,

Be,..i..a^que

German.^e

[l.-ge

hac te.npestate depopu atas Aau.t.an.a.] urbes, ab pro hac causa .ad Bas,..um sunt. Extat hodieque et

.psius episcopum nob...s S.doni. post multum Sed persecutor non hLc iUa .oquitur.

ep.sto.a qua.

acaZa
H

mrieensis

nequc eUam aut E^oldunensis. "'""/'""" '^^''^^" 7" Udeonrensis Jam sanclos annumera..se. 'illu:,;detr inler e.TO,;unlu n,emo,-ala ,lla divcsitale aij,'otgu...t,o>,es:p,;ma,,,onam.^^^^^^^^ sccunda,num fue,;t b.Tha,

est;

nam

ei

non

farel trad.twaut

percussus, .nter,.t. tempus, u.t.one divina pcsecntione SS. Thalas,um e hac i,quam. causa an.mam ,-eligionis catholicn^ E . /idcs popula,; Irad,El

S,iO

Z^
loni

Zuissc

t,'ibuitu,:

le^x

tumutus.oUm

crislUno. locus agonisethod,ev,s^tur^ cxt,-a,nunc ,ntra pomce,;um

m,-t,/,-es vixc-intj

\Xiepiscopus aut .'^altcm " fe,-iL ..calor ; qnwta ,leniue.num Andegaet

c!,o,-ep,scopus

'Tanibus demariyriilcnporecU^ums^ Ihaia


dibwidmda
,v,ut

N..^
^.^^.^^^.,^.

l,ei,oldunensis, B,tu,;censis ita solvere teda'Zlsunus idcrqne sit.Quas non absn,-de de i^us"ut alia nonnulta.qn^

qu.-r-st.o fue,;le ^. se,uUoretma,-ly,:Ncc acli. sius episcop,tsan

,csponsu,n, quum U-aditio ,-e,-o eum episcop,an. E:voldunens.s

B,lu,;ce,,s,s

non.p,-

saZil

possinl. ul, viris afflrmari

dc eo,;.m

Top,J.,sedsenato,-emelma,-ly,-emp,-MI.

Zun:

p.:r oculis

habcdum

esi

U'adU.ones

anliqu,ss,m.s p,- oculis qv.!C de swp,-a d,cta sunt iiMS originibus proeedvmus, p,;u.nuam ulte,;us

hxoldunen

Exoldu,.msium elfalum censiun,, et sccundum


sanclum snum Frolduni nxmq.iam

antiquio,-cs cs^equa,nB.tm.Ba,-o,,..,^,'od

Uale.

t::Z;

S
*'''

ul

mteranms

"^^Mionem popularcm ecdes.ast.^mrn B,ln, nui.si ...,:, uuirnicis clcro unitcso


inilio Jrop,';is .elalam, et

e,;

inc.^andam ostmle,-e non envris

c,-cdib.hores,uipolea ^p,-a adduxi,nus, circm pe,-l,entes. Deuule


fuit sedes episcopahs. Castellanus, ut ,>< Quod quum vUlerel U-aditioncs .nter se conr.c; posscl, ut,-asquc eum d,xU: sed non

"

'''

hujus commenlr,,;.

'*'^^^ qna ^^^ sxcu.o V .abte cl Bajus afPrmantur la.ius f^disscqum.^ proCh,;slo sagu,nem suum
nobis imUcalam
:

'^Lrtco,-episLp..m

ape,-lis

tec sententia
re.;,m

cc-tc ve,-isn,l,or esl.

hen.nv

ecclesiast,ca,;,m F,-a,ic.ic

''';

a BU,;cens, U-amciler. Sic enim discessU /"/".' ecessil ad E.roldunensem do,..,nentum quon^ 'Lllum habens omnino ;na,-cl. Re qu.den tam hanc scntentiam

sieculum V aut U,o,p bus non oceur,-unt ante pra,. ^ (3) q,.alts episcopi aut arcl.ip.rsbyte,; nob,s ^unde c,-ed.b.lc
:

GaH..s hoc ck- p ,eZ s^eculo V exislebat in jam .n coneiho rcorum genus. De iltis memo,'anur

mJ^no

aclum fuU

tfi);

cl

,Lclare S. Bajus s.-cculum \ .n deturhujusmodi dignitates anle

anno 430

.n

S. Bajum suo muGalUa non fuisse. ac p.-oin ale s:ec.l,im V. Nec nerc non esse funcU.m ca.^1,; eum fo.-san fuissep,;ma,;um

Galliis, ei

canone 111 conclii './7;,|^. eo,;,mmune,-apa,-umabollu.set


.'

obnciaiur

a,rh,p,-esExolduncnsis presbyte,;,m, sine locvs usus uti mult.s b,,le,; nom.ne tamen. causa posle,;o,-e tempore iu, alque hac de nomen so,-tilum '"'Sc-Scl'^

juribus a,;'hip,-eshytc,-o,;.m PclUcm 0).B.nostendu,U ThomaMnus (). aliud esl f,er. polu.sse (10) aliique. Sed fu^rU hoc g,-adu honoratus

d,scrnM^d.

Z;m

S. Thalas,; aliquam aliud secn.ndum vetc-em

nienwr.am

tradilio B.tu,;cens^ uZ/fi,-ma,;posse. Hinc


et

a.-clp,-csb,jte,;

ius ,-ei. quic me,-a den,onsl,-atio: quum

est

conjectura, nulla datu,


cont.-a

trad.t.o

eccle-

tum in ,nsc,;pl.onc monassia.',tica dia-ceseos, eecles.ashco Deipa,-!e, tum in Oflieio te,;i fuisse arehcprescum
apc-tissime exp,-essa,
p,-o,.unt.el heque bytc-um sine ambayibus B.twicens. sxculo Y aut videnturin traciu quo lemfuisse ma,-l,jres, ms,

minus f-m!e nohis lisentcntia Castcllani ex.st.mandc^r.Placitum r.vo Catl,e,;noti A,-ve,-nenscm cp.scoThalasium fuisse documcnto innixum inve-

Zs

pum quum mMi

niatur,pa,-uincu,-andu,nappa,-et.

dunensil qu,e suade,U S. plures perperam Senatorem E.rolduni : quod


_<G. Labbe. Conc. lom.
...

Tmgis itaquc ptaccU monumenta Exol- Thalas,um fu,.^se


col. 47

.^^^

posiea certo
<1,

(7,

=W., 0. 1".

tom. Sirmondu., Concil.a Galli.,

I,

pap. 123 ot

.er,,,^

,....^,ni.oip.i^acr^.<.^^^U^^,cj^

L.en.tom.,.a.,ll.pag.380o.sc,.^^^^^^
_

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

355
SS. Davidem
AICTORK
K. D. H.

crederent eurn mfelliQen(es,in eo ruemnt.ut sedc^n H), aut a hahuisse in senntu romnno duan.^se, non familiapntricin romana ortum olim fuis^emintores. attendentes Gallis suos

socium hahuerii S. Bajum, alter qui.'^ vctit Fiorentium et Asclepium. Qnod si A7idegacenfuisse S. ThafasiumBituricensem tcclequi anno 45'.1 ad hanc

iMemincmenirn Mct civita(cs,oppida,mnnidcsigmita loca, dispocipia a/iisve nominilms urbis fuisse ad sim Uilndinem nta et gubernata

scm episcapam, ,siam gubcrnandam assumptus

futt, et ao-

Jusd^iianns : Qui vempul.U'Ronne. Ait quippe existimavevunt cam olini nobis Uisposuevunt, regia, urbis instav (ffom^? oporteve secundum c.vitate nobilcs v.vos et adunare in unaquuriue cuviam, pev quam deunicuique senatus dave

annis posi, Actis consens conscnsit, octo nihil Turoncnsis (3), ut ante dixi ; cilii confirmem. Qua^ controeno habeo quo id mnt, ui, pncseriim versix de S. Thulasio tatcs ncqueant. ob defectumdocmnenlorum,solm quxstioncssunt mstiNunc alite de ejussocio sint arduti, qmc, quamms non adeo
iuendic.
fJitriculter

publica sunt, et omn.a l.ev, buissent a,i qu:. s Thaovdu.em (2). Quo ccro pac(o

'tfBaium
nu<=

secundum ex senatoriam induere meruci it, la^^iu^ toqam In senaerui Ucei. nullo documento Instorico cooptahaMuraliijure hcrcditario, iores enim pater senntormm adcputpotenati postquam oh amalii r.el ob merUa vel tus erat ordinem, lis quidem demanpll'ima peracta munera.

tamcn dirimuntur. E.otd.n.arch^re^.ytcr.m^ apcrtum nam ma, ty es, ohiisse, videlur


.-

^^^^^
^^
,

^^_^^^^^

tinesertim

gerunt,si qui animarum curam

q,(,^, ^c-

laium

nominare, cimtatu^ res ,^,H magistratum adminislrarcettueri,atqueapudvmperaiorem agcrc. Ncgue ohstat.mna.


ejusque
legatos
celebritas,
,

erai vectigatia

<^^cernere~P^<^

em', *' /erlur . eo ma,-l!jr,u,,, ZnErokluno ac S. Thalus.um Eccoldunenm^m e.< Jc^se Baium, suovum, ,d

C-Mione colligendum

0-2,

IZmZ-e a,-ch,p,.s,y,err ^^-';'- - ^.


E.roldunese cast,-um
regehat.

pvo eclovem.

Quum

itaque S. Bajus

B iroihcni
sederil
.-

quominus
.

^'^'^^^J^'"''*' in eo ^ Thalasms senatum hahuerit adeoque num.^, hxolnmn, utijam ridimus

Hoc enim

J-o,-u,H

faissc ,llo S. (r;e otncium.cidcmus ,n sc,;ptis

" P'-.ff '"P'' o-TO arch.p, .sbj

X
.^-

Inum

creditur

oUm

T^^ '>;;;; Exoldunensis,ccrteinte, infcr urhis si non senatores rcferri, quum ci^aiis BUuriccnsis

,,nmicrpium romanum,ac

f^'^^^ potuit S.

-^^^^^!^^^

Z^i^Z"a!uL
te,-e

TuZLsis

qui loquentisde Moder,co


Te,-noda,-ense

trXnum

ZrZZ
Z^
ZoValLr ^

^'"inira Bitu.gum -^.fDei:^,scr,ptio;,c monastern inscriptione ronaste,:i autem in i"*" iVMHc Nunc .-._x.. Tr^.,,1, 1.111 necralio mtw E.oUluu>, nec /e,-tur rui^se Scnato,curia scd,'m ass,gnemu. in alia
"
_ .

^-l^^^^^^^iJ^nmuisse uU episcopi
p,

,,on secedcre, p,

-^e,ttmi
,ps,s

post,-emam Tm,-enimus landem ad


S. ^.

qu^s-

^^'Lse legatos ad c.rptcnda p,-o quihus fungi pole.-an ^amu^a ep P l''^^^j;' ii.^lalia ^^,_
^^^,^^^^^^
_,^.,^,

ronfusu.^
fiyrte

iMecum cum
tlegavensi
vei alio.
r.

tionem, fue,tinL .^^^! /.eritnc

UopoA^;

W&' '^''^"^' idcmac S.Thalasms qm -8''' nonap,1^^. ^i/ir nn.^isuj t non apn pZsquam rcspondeo,nonpossum

^--- .f-^ ;,,.inih^


,-olitur.

^lHXttta at^ arch^yl^osjn ^^


episcopali (6), attos

^^

^ '^f

,,,0,,

iLTan-ieiatemqiawulamqute meum
;;
satis

obscdit
es

^m rL/.4^ superque notum ^ueon.u,rei..po;^^

,;, Tu.'OnensisLIala

Inp,^^

i'a.
seu _(2, Autheathic.
edit.

Ibid..

Glona Confessoram._coh 3.^^ ^.^^


coL
. ^

^l^^^^^^^^^i.,
W.Hc
lll
.

GloriaMart..cap^XC
pag.72.
col. 1054.
lib. 11.

- (iO.

^^

rEgUac, Frt;

1.

Tl^o;;^-;
'
1.

EUcvu-.
11. l.b.

1 >68.

Cf.

part.

UI. sect.

syslen.eae. d-.s.ons

na n ^ \
;

'^

^^^^^ ^,,, ^^ ^, Gaule. pag.


.^,_

cap. UI. col.

7, ^;^;^
';

^,,iicia.

Chmt.ana'
I,

tc

clesis! polLti,>,

tom.

lib- .

P
,^

,. et seac,.; ^,tutioncs, Ub.

S..;vagR.u^.
part- "-

^,,^^.^.^,,

<4, Op.ra Fvance. tom- I. l^-/'/;;,,^ et seq. chhstiana, toni- ^'^' *" oistoiia Franconim. Iib. \. H stoa ^,^,iy,.^., Gregorii Turonens...

l.

pag. 514.

tuit

S.

col.

321, edit.

Migne.

-^^'It^i*^-

^^^^^^^

.m
AUCTORE
R. D. B.

DE

SS.

THALASIO ET BAJO MARTVRIl

US.

luitessequosclericos(l).

Quam

disciplinam in

Himoncnscm Ecclesiam
nus et Pairicium
in

traduxit S. AufjiistiMarlii>us in Gallias; unflc prr^. S.

Hibcniiam

tranMa

fint.

Dc

existimcntur,quumquc fucrint civcs Exolflu- D ncnses,etin Galtia muneribus honestissimis ha'c rcfjio functi ibi martijrium fecerint, dicenfla videiur. eoriim patrium solum
siuni,

Ruinartius in Privfutione sccutus S. Grcgorii Turonensis, ad Oprra MnhiHonium (3) Ulrianuni Vatesium (2) ct Greponi ita crat Monasticus ovdo jam tenipore
(hdtiis sicloquitur
:
. . .

Thala- S 17 Prietcrea consifleranflum est S. souitorem, inter nobiics scu pautpote

Tiialasius

tricios fuisse

numeratum, ac proin

fcre iria

i.Iem fuer.t monacbum clericatui conjunctus, ut qu.dcm ut passim suis iocis ct esse ac clerieum Grcpori.is appcllat clericos

aut plura habuisse no^nina. Quncirca nonnulli qmvrcrepossent, quale nomcn Thaiasius fuerit.

obscrvamus, quos
iniUo capitis,

Porro si imperalormn
crat

vel Rcipubticx vcl primorum tempore intcr cicos dcgisset,

eosdem postca monadios nuncupat. tempo.-ibus, et jam multo Nec mi.um, cum ilUs ticus permonachi cle.-icalibus omnibus o
antea oM.ciui-um fun"e'rentur,pracipuamque divinorum
cekirtitiuni
tes ut

dubdaudum

cssei;

nam iunc prima appetiatio

operam impendcrent

imo

et

abba-

pnenomcn, secnnda nomcn grnlis, tertia cognomcn (9) sed quum mutto postea bcati dubitamus quin mfirti/rcs trvum egcrint, non uliimo putanflum Tbabisi.is pro horum friittn
;

modo

cum

currebat, statim

ut pa.ssim mcmorat abbates et pi-esbytcros Gi-cgorius, suic di.ccesis


i,

aliquid solemniter cpisco;

dicebamus, clericos ordinabaiit. et in Ecclcsia agendum oc-

sd .tiuod et facilccotligiturea- Sirmontlonostro sancti Apoldiccnie in Privfationc ad Opera


linaris Siftonii
:

I^omanis.
luit,

stanlc Uepublica,
id

proprium

id

nomen

quod primum,

est

convocabant
tur

[A).

Qme rerba quoqve ad sxcutum


tempora spcctare cidenmonachos cosftcm

Vac proin ad

S. Haji

ipsi,cumcaitera pra'.nomen :qiionimirumfi-atrcs conmumia baberent. inter se distingue-

nomina

nam

S. Grcfjorius. ubi

dicd, tofpiitur de acclcricosapcrte " dcfjcbant. Post steculo Vinierviws benedictini Tassin monachi

vms
ct

qui

EimmrJou-

tium

adhxserunt, rc/ercnstain{b) ii^dem ptaA^itis sc.ragies Gregorium Turoncnsem idtra


iesS.

TuIIius Gicero bantur, ut M. Tullius Cicei-o, et Q. noPostea vero non primis, sed ultimis fratres. coppere, ut minibus ut prnpiiis uti ac distingui item Flavius Salvius Otbo ct Salvius Titianus f.-atres apud SueVespasianus et Flavius Sabinus
:

monachos. Ncc clericos nuncvpa.^se officia hos ctericos omnia explenssc ea:istimef

quisfiuara

in Viteltonium. Qun spectans Suctonius idem, peculiarc notat, solis eos liis fi-at.-ibus tainquam

pra;nominibus
publicuj

di.stinctos fuisse:

quod certe Reifuisset:

qu^ nunc monachis incumbunt


comjmmiseis pnescripta non
non mullum

nam vda

tL-mporibus

novum non

tum

erat, sed con-

quippefratres,utdixi,nonaliterdistinguebantur.

levitarum, adeo ut temptus rerum et accuratio essent hoftiernis bcne disparcs


ifistitutis clcricis.

flcmon18 Idque pfnribus atiis argumcntis Dcin iitc idcm osiendit posstratSirmondus.

uWmom";.';; ^'j;''^

Hivc itaque

S. Baj.

vidctur

fuissc conditio.
uierrjue

martyrviitc-

furfwsse

muneribus sanctormn marcerbum de eorum .^^^^ tocud sumus, ncc sunt /^^^^ diximus. Nomina quiflemeorum
10 Hncusfjuc de

nominum terioribus sxculis imponendorum pariter morcm fuissc, ut ium propria Imnc scu cujwque, tum adjuncta scu cognominn, capitibus (qutc omnia in singuHs
prsvnomina
cognavarialmnl) n parenlihns ui plurimum proacis, reliavis, iisfpie, palribus, ptUnns,
quisfjue affectibus,

^^^;,,,.

Parvus,i.f / el Thalasio nrifca Bajo siyuifcatur

wcridiona^ mrm\X6-'pwd nomcuapud Galtos At forsan qms erat{ii). les non adeo ramm domo aut inde cotliget utrumque sanctum Ncc absurda esset hm orininc fuisse fjr,-vcu m
.

omissa genie, mutuarennomina, scd tur. Pleris;que tum erant tria Sic Quintns Flavinnus nonnulUs etiam ptura. Memmius Sijmmachus Fabius Ctaudius
,

conjcctura,

patriorum micitium comtHuerint, fucrintque barbari tcnficiores (7) .sed nefiue fjuam P vsuum Ronmnis deohtirioni danflam cst populos a breriposi icmporc adeo in unum cum bcttatos,
:

quum ante et posi Christum Galliis sibi tum Grxci quam plurimi in

natlo-

ApotliGordifrnus Fulfjcniius, Cajus Sollius

naris Sidoniu.'^,

Magnus Fetix Knnodius, FaLaurentius Marius Victorinus, eic. ; quibius quodul- ^ bus omnihus idunum erai comniunc,
timum vocahulum nomen proprium erat (10). Quot nomina hfd?ucrit S. Tbalasius scnfitor, centdiis prxpror.^ius ncscitur, uti ci in alHs
dfiris

rictoribussuis fui.^se confusos, ut


res et li^iguam admittereni,
ilii

eorum ei mo-

vero qui in cooptabaniur, rempublicam aflministrandam romamuito nifigisadrdusct consuctudines utpauciseccernaccommodarcnt.Quin,

hominihus ohtinet;sed illud mihicerTlialasium


:

nas scsc

ultimum fui-^^sc cjns noinquonon tfdioraljattir iflfpie proprium grcecumnc csset an latinum. Aique hmc pro

tum men

cst,

plis

conficiam, liquet ex epifjrammate anniAA^Rowic reperto{?>),ei ex Apollinarvi SiGatlos donii aliorumfjue istius ievi cocabutis, Quie et taiina sibi assump.n.s.^o

rem

nosiro proposito dc
sufpcitmt.

Romanorum nominibus

nomina gneca

SS. Thalasii satis suadeni nonposse exnomine Gtdiine fuerint an Grxct. et Baji certo conjici Quum coiterum nuita sit ratio cur alienigeme
(l)Operft S. AmbrcB,, trm.
et 4
111

Subsimilcm quifiem sententifim, de nominibus SS. Ambrosii et Augustini dissecomrcm, pro mnre sun egrcgie proposuit Joanncs BapUstn tle Rossi, nostro mentlaior
aivo

archisologix christiame sensu facile princeps (11).


45 et seqq.-

omnium

con-

IV. sermo LVI. nura. 3

col
'i.ag-

<2i De Basilicis, cap. 720, edit. Migne. de ba24 et seqq., P^iis. 1657. Discei.tat.onis

silicis

.lerensio.

p:ig.

ir.

et sc<]f\., P;'ns. in
s;l'C.
11,

i^'"'^-

^3'

Acta
S.

S3. Ord. S. Buned..

Pr.L-f.
-15.

niim. ^..;ibid..

Pmf.

II

in stec.

111.

nuni.

Paiis.

\i\m-Uu2.

i4i

oilit Mij:ne. Gregorii Turoneisis Oj era. PrKfatiu. ool. 34. diplomntiquo, tom. 111. pag. 30f); (5. Nouveau tniite de

chretiennes (8t Edm. Le Blant, Tnscriptions tom.Il.num. f757, pag. 539; Rossi. InscripdelaOaule. .9.Cfr. Sigon.us, tioncs chnstianio. tom I, png 310. GiKvium. Antiq. Roman., tom. 11, col.1951 et seqq ; apud GannegieOnuphrius Panvinius.ibid., col. 1991 et seqq. MarDe mut;ita Romanorum nominum rotionc ; tei-. RomischePrivatalterthumcr, tom. 1. pag. 10 et quaidt,

seqq.Cl-ist..

(lOi

Opcra Sirmondi. tom.


col. 1305.
I.

1.

pag. 831 et seqq.Cfr.

tom.V.pag.
part.
1,

388.

(6)

Cfr.

Kivet. Hist.

lilter., toni.
I.

1,

OperaEnnodii.ibid..
aerie

pag. 60. .7) Ck. Rivet. ibid.. tom.

part.

I,

pag.

anno

11.

pag.^S et

iU) Bullettino di arch. Feqq.; anno 111. P^^j^"

DIE TUIGESIMA OCTOBUIS.


Firroatus erat

357
ctiHus miracuioicgitur quippe in iiaitia ChrisThalasius ct Uajus....

Snwtomm

AUCTORE
R. D. B.

111.

r>(*

(Mntii

SS. Thalasii
ol |hm'

ot

r^im gloria : iiana : In Exoldunensi abbafin singulari cultu


hiibentur SS.

Haji

ExoUluni

totuin

quorum

dia^cesini

Bitnricenseni.

sanclitutem tVequLiUia (iu;e ad sacras eorum miracula probant (3). Cum fiunl reliquias
(iaiiia

Chrisliana

concordut monachus Be-

nrdiclinus
SS. Thalasii
ef Bnji

^tsi

nobia

rerisimile

apparcl

ub^mque
fuisse

sanctum marfyrem

hrcvi

post priccla.-um

mum

agonem

in Sancto>-um

alhum

transhilum, cum istius xvi collaio diciun, tectwlo. lanmi, de cnliu iUis roluuius. nuilum hucustorem primiioniium historirme nobis prxsio esse monumeniiwi possint. hvjus culius exordia detogi cnw quo utriusque Uitiquissima documenta in qmbns Hagiologium martyrisnomcnoecurrit, sunt
ialis esset

consue-

Bcaunier (4), perhifjcns cuiium SS. Thalasii ct Baji ex miraculis et ortum et quaquaversus cxtcnstim fmse per hunc Iracium. Itcm Edmundus Martcne ei Durandus (5) iradunt initium hujus singularis derotionis ct popularis concursus refcren.duni me
privcipuc ad

annum

circiter

1700,

quando
san-

puer quidam mcmbris omnibus cloncm rnariyrxim intervcntu

captu.^i,

fuit sanitati

redditus. Postea plura hujus generis miraeula patrala fucrunl, atquc hinc culfus erga
SS. Thalasium
ei

moGaito-Francicum ad usum Biiuriccnsis Mnrtyrolo(jmm ad S. Laurentii, ct


nasierii

usum

Exoldunensis monasterii

B.

Morix
in-

incrementa. Ex sius iempore, id

Bajum non mcdiocria cepit Thaumasserio discimus ipest

circa

annum

1689, die

Virginis.

De

prioris

monumcnti

hiurgicL

srcculum XUI fuit dicaoimus, nisi qvod post B confpcium. liiud tamcn essc valdc rcfus, maLabbco annis nifesima e.ti, quum a nostro vetu5=tate 1643eH657 cditum fuerit c codice

initio (ciaie nihit scimus, ui

commentarii

30 octobris Exotduni bcatorum marii/nim fesium riiu dupiici fuisse ccicbraium quod hisioriet adhuc obiinuisse anno 1785 refert ^ qux sane non tolerassent cus Paliet (6) archiepiscopi Bituricenses, nisi eorum cuttus
.-

fuisset

piane profjaius.
et

dctnto propemodum excso atque M^n assiduo aut ejusdem nui codex fuit ex alio antiquiore S. Sulpita Laurenliani monaslerii aut abb.itim novis accesolim descriptus, et idenlidem
;

21 .lam
S.

monuimiis num.d eodem die soiius Thalasii rncmoriam cclebraiam fuisse in


S.

Biturigi-

&"*

Martyrologio cicnoini
bus, et die 12
S. Thahisii et

Laurcntii Biturigi-

iam

sionil)us locupletatus (1).

Fueritne minus aniihi.^toricum,

maji translaiioncm ejusdem irium episcoponmi ; quod puta.-

quum alicrum monumentum

Marti/roiogium nempc Exohlunensis quo Thaumasscnus terii B.Maria;Virginis,dc Historia rerum Biiuricensium,

monas-

ibi baiur, rdi eiimn rcfcriur a Casiclfano, cide supra, quiescere ejus corpus de qua re

num
est
Bii]\

/l

ique ex his monum.entis ccrtissimum


cccfesia
ciyui.ssc, ci in aiicra

inuna

anno 1689

in

affirmarenonausim.Suspicor iltud antiqums ccepit per esseanno im.quo monasterium

commendataplura siecuia subjugo abbatum monastica pcsrioy^m ycmcrcei disciplina hac rerum conditionc homi^

sum

efPcioulMm non nnes ad mariyrolorjium affirrnandum rulctur dentur valde apii. Hinc ctian S. Bajum non iantum S. Thala^ium, scd dccrcium Crbanmmnn ce7itum annis ante

ire

.-

nam

cuftum unius S. Tlialasii. Exoldunensibus aut Biiuricensibus ciericis honorem celeOfftcium ct Missn in eotnitn hunc culium perbrata csi ; mulioque minus timmseadunii-ersam dia^cesim Bituriccnsem, fuit o.^ticnMim. vel ctinm ad ornnes ccclcsias,

E.rofduncnsi^a. Thalasii et Bduriccnsi Sed nequaquam ab omnifjus

Quin

in

Brcriariis

Bituricemibu.s

ineunte

saK-ulo

XV

et annis 1500.
ti/pis editis,

1510. 1025 ct 1051

ecclesiasiico anni 1034 faisse culiu hunc insignem honorcm ulriquc tum acproin XVIJI ct XIX leoiHme fum-e P sancio .^a^cndis ^ cst cx eo hl quoque pcrspicuum

cohoncsia-

confcctisant
csi

quie accuratissune

R. P. Oifjhi. Societalis Je.mprewrutatus Thalasio p nc verbumquidcm fii de SS. sbutcr,


et
Ba.io.

Honoris quidcm

ecclcsiasiu-i beatis

coilaium. sciontia et tolequod iongissimi icmporis qn^ probatus : raniia episcoporn.n fnit uin adsuni, nolmi iolcrantia et
scicniia

deiati, aniiniartyribus a Biiuriccnsi Ecclesia manibus non habequius documcnium prfe Direciorium ms. Ecclcsne Bi-

mus quam
iuricensis

cuitui samioUrbanus VIII suum dccretum canonisato.nmi pr^jurumet bcatorum non P^-oprm causa cnr dicare, Nec fuii aiia U i>adia-ceseos Bduriccnsis fuo

anni 1035, ubi ad diem 30


S. Thalasii

octofnus,

omis.soS. Unio.fcsium

ep.scopi et

anno 1734 confessoris indicatur. Verum cuiincrementaab atiquoi anmsccpissci

cum

Omcionrm
ducius ab

archicpiscopis isiius ciriiaiis


ieslc

qui-

tania martgris, cicrid Biluriccnscs ln<i ntriusqne mandaio archicpiscopi de

te,

ut

omnium

ordinariofasesi,

'^-''---VtTrV^fT. Bcncdicto \I\ {~),de

omneyussisunt, cx Rochcfoucaufd,priCscrdjc.niisnori Roue defa


_

cultuSanetorum icgitimojudteiumfer,e,non
culhis

30 octolrris riiu Brcviarii u.'!um, coiere dic solius S. Thalasu .erf


^

,emoriamnon

dunt

n.nedicti Ordims ^- BenedlcU 20 liaquc in af.batm ExolVirgims ^^oldumrc^ suh tuteia B. Mari^ memo a octobns, die 30 tcbatur otim, quo die in choro mariyioct Baji

iamenihumnmpliare

e/m/)i S. Baji. f/ ' ^^^ nnj^pno

OffJcio

divino

ct

uj

A/m
^,,,,,.

^fi^,,

orniioncs reciiarc de
^.^^^^^
^^^

^^^^^^^^^^
'.'^^^^^^^^^^
-,,

SS ThalasU
.

,j,.,ei^u!incm ivisse vidcmu^-

annuntiaiio fogica tegebaiur

mim.3,ubietdc eonan
'"

7-eiiquiis

-^'-'-^;!'^ duimus.

TtaZn-o
,v
pag. 113.

1863. ...

qno Brcviario utuniur


dc-

"""

'*

""vn'i'"'^-

Z
"

11

.1.10-

\ua%
72

- i2) Dc Cnnoniz., 70fl -<^' Cama ch,.Uti.,


i

,5,

Voy:.gc litten.i.

<leux Befiedirlins,

-<

Reo-U

h,s.or.,crtcs

Romano

DE
358
auctobe

S.

GERMA.no CONF. PONT.


ti<;sim

R.D

B.

simplici derici Bifuricenses, rilu Thalasn et Baji fcstum, ct prtvicr cclebrani SS. Martynim adduni lecorationesde Communi

Virginis

Mari abbatia

Exoldunens.

Rowano

S.Congregationc Riluum tionem sequentem,a


-

approbatam
Exiendiltir

natus, oo Thalassius ex nohili et patriciastirpe

venerat.on. exdevoto cultu assevvata\ fidelium Lahentibus siEculis, bcati Thalassii poneha.itur. Bituricensis corpus alhitum fuil iu S. Laurentii duodecima qua? quotannis die maii ahhaliam, recolehat. In solemni fosto

ad toiam dmcesim

Bi-

iuriccnsem.

nnlitKP nomcn decUt. spret.s opibus, clericali ad episcopalem evectus Sacerdot.u .nitiatus mox territoiMO pontif.cal.a dign.l:.tem. in Arvernensi
ob.it

hanc translationem f.nem decim. civili autemperturhationeqmecirca


exa.-sit. pi-etiosa; .-ehqu.iu oclavi sa?culi in Galliis Exoldini.tumAvarici fid csi BHungib^is)

tum

munera. Bajus autem

fuit

archipresbyter.

disiectseperierunt.

Non

pei-iit

persecutione Exolduni Quinlo lahente saeculo. Bajus iidem constanter saiviente, Thalassius et mai-tyrmm s.mul profilentes, sanKuinis effus.one qua d.e compleverunt die trigcsima octobris. beareliquioj martyrum
insignes sanctovum

dicECcsis nvirtyrum memovia, meritoque

autem sanctorum m qua

martyrii
tur

palmam

Qua'

suprn ad examen videaniur. plura de iis diccnda non

adepti sunt, pi'otectores hahenleciione conlinentur, pieraque hac revocata /uci^nl, ita ut

m
R.D.B.

S.

GEIIMANO CONFESSORE POCTIFICE


CAPU^
IN

CAMPANIA

S. Gormani initia Cultus S. Gerniani. Civilatis Suntne hodie Plaeentia??

De

saneti

episeopi reli(iuiis.
Romano ad diem

verisimil:-

71

Marlijrologio

30 ocio.

TEB ANNO DXE, TELDXLl.


J)ie

1 *

bris

30 octo col.tur coUtu

animam

Germa.u episcop. bris lcgi,nus:0^.w^^^sanctitatis vir. cujus et confessoris, maf^na; ccelum angel.s in hora obitus ejus ah

perspicuum Eboracensis anm 1516; quo Ansnncfi viri festum apud itlis temporibus quoa receptum. Addc qlos in liturgiam fuisse
esi

m
-.

ejus

S Germanu. n.ani
Capuanus.
g^,fi

ferrisanctusBenedictusaspex.t.OcrwrriiS.Ger(i). in Mari>irologio Oiloboniano


exsukit quod si ^b \donis Marlyrologw scriptum esi, recentiore in nonnuHis codicibus addimanu dirit Domixicns Georgi esse .'^ci' obfinet in Vsuardo. Abest tum (2). Idcm priorem puris secmidum
licet

Pctrus de

diem meniionem faciunt ad eamdem Sanctorum, Natalibus in Cafalogo

nomcn

in Maurolycus in Martyrologio, Castcllanus


ioqo

in tafaMartyrologio Universali, Ferrarius cardinalis de Noailles Sanctorum Itaiiie,

Parisiensis inMariyrologioad usum Eccfesiis


ediio

Germani 2 Sed prxsertim in civifate S.


Germani culius. Nec

^,.^j^,.^

a codicibus

ipsius

nostro
,.

Vsmrdiediiionem fadis.et aSollerio autem mulio editis. In exemplaribus


Germanite,

fioruit ipsius S.

mirum

om^^>

magis recentibus tum Belgii, tuin commemoratur. Atque S {^^mvMxn^Capuanus


hi

posteriori edifiom codices similes sunt Germani no7nen non Usuardi; nam sancti qui /uit aucfus ab deest a codice Pratensi Bom/lartio anno 1718 accuipso Vsuardo, et a
raie ediius.

est,quumabeonomensuumduo:crU,etparfe UaU.x ns Careliquiarum ejus aucta fuerif, quando ^ annum pumiiaLudovico Ilimperatore circa cicitatis primor872 fuenmi spoliafi. Hujus
dia, uipote

cum

S.

Germani cultu arctissime

Ea de re magmm ronlroversmm concitatam.non ignoraf eruddus lector: fui.^ise non esi. Quidquic hoc ioco redintegranda ei Bouilquid enimesi de lite infer SoUerium Usuardifium Marlartium ortajioc constat, IX ab iyrologium post medium sxculum esse ; in hac altera auctore suo retracfatwn
editione

omnes connexa, referimus. Npvcnmi monte Casino conditerium a S. Benedicto in 580 a Lontum, eeersum fuisse circa annum monachos Roniam sesc gobardis, ejusque propebasdicam Latecontulisse,ibidomicilio

monas-

ranensemaPeiagio II fuisse donaios annos ad pnsticentum fere ei quinquaginia reversos. Scilicet meunte
ei

posi

nam

habiiotioncm

memorari

S,

Germanum atque
;

hxtjus

icw fttisse proinde cuitum exira Italiam Hlo duobus quoque kalendarns propagaium. In Exoniense, sxinglicis (3), quorum prius,
'culo circiter

Petro7xaj^abbas,wgreferensa sieculo VIII, exsumonte sancti Benedicii discipulos Casino duo,approbantcRomano lare ineomonasferia Gregorio II, insfruxif aiierum
pontifice
:

XII

laiine, posterius sieculo cirS.

ciier

\IV

annuntiagallice fuii conscripium,

Benedicius cmwbnim inipso monte,ubi S. Co.sinicasirum siauraverat; alterum, prope nomine SS. Salmtoris moniis,

festum tur ad diem 30 octobris


episcopi Cu.v\iain\

Germani

ad radices nuncwpaium

{4).

Eodcm

loco S.

Bertharms
cel

iieminkalendario Missalis

abbas Casinemis, postca a

Smracems anno

(1,

Martyrologium
pag. 552.

.\donis. pag. 08.3. edit. Geo.gii(3)

i2i Ibid,,

Hampson. Medii

tev.

Kalenda-

t4) WabiUonius rium. tom. I, pag. 458 et 470. lom. 11. pag. 55. ed.t. Pans. 1/04^^^ Ord. S. Bened..

Ann.l.

883

^];-;;^ir(^'''C , eamc,ue,nn '"'P'"'/" "*"!:'' 'L^j 'f.


Ci^'-^n^-<' ''"^'^

.el

884

S.
.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


.

^^^

.,

;;/;,,/M-;/

ofii

Cfninensex

mti S. GtTmani cw/^wm (nn(a

M'CTORK

t!^.://.n
potuerunt

ej^l oppi.,0

oerunt.

non

K.D.

B.

wca,amvolu,t

'-''''"^^fZl '^'^"
'^
"''
,-=^.u(

ZZplo
jus J
P^^^^^

^-''"f ,UctUivitaten,.,vcvn</

.1-3

a^/e.Yu, /^J yZ,

A^J
'

quin intra pariele.i dome.^^lu-os plputaritn. pr.irent. Vt^iue Uureligionis paucimma .^persunt
:

aoouLnta
.vaun

na,n (modo e^cipias


B*/io(/,.c.-

tit,vele,,ussucoess.n-.s,unob
.,mi7i<6'r (,uod ,bi ,ns,g,H'
b.

tm
^
^;';.
^

^e ""' " P "

^^^^^^^

.,.

Ca.
yrancisci

,.eliqui,x!ma!,navenerationehaheba,Uur.Cont,.a

p,.o/;e,-w(. .SV,7,cd rf,<o kalendaria,

?
"J

Igitur in

B^rtbariiA.,,sr^ IgnaU.

^
kal.

,^,^

..,,;,

.^.

^.^^^^^^.^J^^^J,^^^

,,,,

, /..

'

! :_...,^^ n i:-cii'i3iiiacilTll1 ft a serenissimo et niaxiinam partem reliqniarum Lndovico receperat. chri^tianissimo imperatore
rmas
rat

proposiquidcni S. Thomic Aquinaiis fe.stum kalendnrio ad dicni Ul nit. Porro in priore

Capuana acceperat, et priocipue corpus idem accepeS r.ermani cpiscopi, cuins ipsam S. Germam.m in.pcrator. civitalem
.le

civitatc

norembris{^),etinnltero adIVhal.noTerfium vernhris{Q) legitur.GQvmaxn episcopi.


est

mo7iunientum quod quamvis

litcris

missnle mona.<itic^tni (10), ndrjo gothicis A7V sw-

appellari instituit (o).

culi desinentis dicaiur

exaratum, multo

ia-

To^^ZuU

aiflicac diciu est,

JLido

ridHur, quum percrehruisset et iioms fama lonfje latcque ejus vmtanundique adrc^itarcnt pnpvM ad patrocinium, B das rcliquias el iwploraMum se ad S. Germanum nronos fuisse ad dicendum
ire

quo pado S. Gevman. nomen prohaUe adhtemnl. Vc.-um valde sancti episcopi iramlaiUius

men antc primiius composHum exisdmo.


pterea

pro-

quod in eo nec S. Bernardi, nec habeSS Dominici et Francisci ulia mentio posteriuS ; nam nnno tur:nihilo7ninus S. missam rclebrandam indicit in honorem

mi

niquchacraiioncnomenS. Germani nosuffectum. bi mini EuloqimenopoUs fuisse

LeonisOsdcnsisnarvero IgnotiCasinensiset factum est (quod ratio est ceria, vcrisimiUter

posftranslationem nmu E Nicolai, cujuscultus fforere civpit. i087 prtccipue in Occidente Cnpuani sancti mi Hoor(ttur 5 Nec minus reiigiose Ei quidcnt ejus Capu.v iitiisepiscopi memoriam serrarunt. qttc in locts. cccicsia mciropoHtana el festum in Capuana solemniore riiu duplici secundie
tofa dicecesi
classis

innumcris

locis ohiinuit),

ut

?^/'''^^"

ceiehra(ur.

Quo pncto rcmotissimis


7ion

magisiratus auclo, ttaie eccleMaMici rel cinUs spontanea et popvlaris rice-

datam.appcnatio rencratio ergaS.Gevmannu. r^t Qui nd(HS seu n-crd, qaum abeo tempore non mediocriter

honora(us,pos(cris temporibus scriptores. Scimus tamen eum tradiderunt mcworatvm faisse in quinque EcciesiicCanon puanx Kalendariis, quiims antiquiora
ibi fuerit

quasi a S. Bcncdicti ahbates Casinenses, hinc

Zporrhus
gcrent.

(6),

.:.

ZLjoniia,reluii

pontific.m Romano.-um episcopi hunc ^'aciu^;;^

Monnchus, videlur invenisse Uichael his EcciesiiC scientissimus. Ex sacra.-um iiHus eo 1087 po.^tterius : nam unum est anno

rerum

m mi pcradn mcmotranslaiioS.Nicolaianno
XIII mcdio nntcrms, ra(ur; sieculo (amcn fesium S. utpote non continens ^^^'^^,'f';^'' XIII e Aiia esse ridentur sa^cuit
sisiaiis.

ejusquc ncccssdat^bus ^P-^^^-f^ reverentia b. Germa proriderent; ilHnc ainta

non potuerudnon num,^^ infra ridchitur, oppido lonoro Zoequi. Vtilissim^ fuerunt
erga san^isLecircumjaccntibusium pietas ivm auctoriiasmonacho>..m mu^t^sa.^ SciUcet quumjnn^ a ZinLiunu dtreccsis o'jv^ Cosinensis nis antiquissima

XIViii).Erat

miscopL,

Capmc, quo iemporc Muhatt 161^0. o,/oMonachus scrihcbat, idest anno sacrum non iongeab epi,Uua S. Gern.ano Dliu
et

episcopati po.^dum copio seupatntio

(12).

G Z'alicujus

ZnemJti incola' religionis chrisitan.episcopts nequeuUa Zres rirchant, careret paulatim


obiinendi affuigerci
;

nnnu>

extititindioecesiCalvensiarchiepiscopo/r//>./rmo a Palera a.n.u 1173, snbdita ecclesia S- Germani


et

S Germani in Pizone

(13).

Honora(ur quoque

t(ifvMrcrmmuoppido,pietasckr.itana
cemi increnicnta ecnmm. ,,,,,, rcUt. o"^"' "'^" '^A(luipl,.-a de opp,do sn,t (7). ejus /listonam pcsecut,
,

cuiiu ecclesiastico, ^^^ f^' ^'';''\''f;^;'''^ Calcnsi etl lawn^ Kaiendariis, in dia-cesibus heati eptscopt loquenreiiquiis
tina.

Kunc de

praeuntibvs

Casmcnsiims.

S L

nlio-^oue 'lui

nultalenus ,/s. Gevnanl

est

a,,t,qua-

Xsepultus fuU fsw

Zo mi

nam

Di,-ector,o l,tu,-in islius dia^ceseos d,e clerici ejus festu,n 184T, o,nnes

episcopr. Suessanus LudovicusU S. Germani eccles.a majore b bteFram^.^^cus Granata) in rrjiquias eas ubi diufiss.me cultus e urbe Capua phan m Capua velcre. c^.tas M^^^^^ delatl detn cum nora io^tran^portaium cst sacrum Llificala, eo

tTLunurisiucissolenn^^^^^^^^^

';^i::,Sedpostca,utantedixin.u^O^^
nepos. Itat,am

rl^r
legiatee

isigni^ deLalio,,e,n insionis

-^'"^^-^

M^^cproin
^

Ludouei

I'ii

S.

Germani

recolant.
II

nAir 747 ct seq.

istoncu Cfr. DeBcrizione


fc- '

a> de! moaastorio

Monte Casmo P

ffl^^l

,.

^,.

_,10,

tom. Bibl. Ca.n..

"
3

r^"

^'-"^^^

^,,,,

420. 433.

taanum Capnanm.
Llnesa ui saci-a della

P^
v.'

J"

^_

m, Granata. Storia

^^^^

DE
360
^ QRfi

S.

GERMANO CONF. PONT.


coram nobiiibus
niio

vn/vss

esl (1);

ubiplures cimtates
circ.tei-

R. D. B.

^,vcM?u'5, lierola^.

per menses

undeum

puam

integro fere anno tenuU (3); XII mMnrsicanus scu Osttensis^sieeuli Leo corpore l^eat. Germa^ subhUo euntis srriptor{4). l-.anc.am niejusdemcivitatisepiscopi. den.mn partidiversa loca reversus moratus per

.mdea^

quo.ulam dom.m Janom. de Siccamilic.s tiUo constitutus et ex.stens retestibus rogatis, etc. ;
ve.-endus
iu nast^ri. sancti K.sti PIacenti=c,

quondam

domino Daniele Bagaroto, D Joanne domini Benedicti,et domino


viris

modomnus Jacobus de Genua, abbas


Tybon.s*s.ve l^c.cvy,u.

m
:

est

bus
rs

.stis

per annos

circ.ter sex.

(^fus
.\otis
S.

verbts

confe.ionalibasdicUeecclesi.uetastanUbuscum Laude,domno Hylar.o de eo domno Hieronymo de de Bobio, do.nno Joanne Evano.Usta


Placent.a,

.^-..-

^ubjicit Anfjclus

ilc

Suce

in

Cujus

Germani] capUe
:

ditavit

novam

Gennan.

civitalem

Adde

iem xitividimus,7noximam-parlem istius nomimsjuissc ,ntm S. Germani cintati mnmfestum datam a Ludorico IL Itaque aiiquanrloSangcr^ videfur his sa^is lipsanis cum dciUispostea ma7ieses fuisse auctos. Scd affirmantesibi sancH hisloriri siteanf, tanium

fert tradmo. uule sic app.-lhitam, ut narranIgnatium in Mia S. Bcriharu reliquia^

Varisio,do.nno H.eronymo dom.io Hieronymo de de Ph.cent.a, trat.-e de Placentia, domno .Muisio profess.s dict. Damiano dc Honaria, monacbis

monachis et commonasterii, et pUiribus aU.s qu.busdam c.ementar.js ,b.missis mandavit


:

^ e^^a^r.-

dem

fabricam altaris

existentibus, quatenus dicto loco, in capelia pos.ti s.nistra. Quo altan d.ssosituata in capite a manu amotis, appa.-uit .nonuluto et cx>.nentis ejus

dissolve.'C

deberent

dujdum., oppidum.propterea qnod bca.ti viri parfcm, haberct, suam apcxinunm corporis B pelitionem acccpisse ; quod tamcn nemo
si ejus

episcopi digitum /utssc spohaZandum est eos tanto thesauro verisimile est S. (rennani Et ceric paivA.m.
tos

e.nsnreligiose servari{^^),

mentum sanctorum Ge.-mani et dum arca^ oblongai ex durissimo

Maccharii

m mucum
dict:.-

sd.ce,

latenbus quatuor laminis ferreis quatuor invent.onc applumbatis. Et de pra^dicta arca. rogaverunt me monacbi nriefati dominus abbas et conUciam instrumcntum. ^ notariumutpublicum publ.cus apos oEgo Augustinus de Valaria,
lica

miraretur, belHset mstationihus fuisset conditum,poslca Ludovwum deperditum. Hinc arbiiror partes minus pra-acaputct alias quasdam

sacrum caput

ibi

aliqmndo

Sangcrmanensihus dono puas sancti episcopi vero, quum peterct Frandedisse, reliquas

instrumentum, per docentinus, suprascriptum notanum pubUcu.n n.inum Georgium de Bilegno canceUaPlacent.acepiscopaUscur..e Placent. esti-ax., Univ.. et ita rium ejusvice et mandato, Billegno, impenali aucscripsi Ego Georgius de
toritate

et

imperiali

auctoritat.bus

.lotarius

a-

notar.us

publicus Placentinus

supra* foric iov

PlacenHam
lv.lissed.ici-

ciam,secuma^portasse. Iranstuterif Ludovicus 7 Verum quo

U ^-

tur.

non Germani Capuani sacras exurias, Confendunt quidem a plurihus runt hislorici. corpus Placentini sancti episcopi
siieaifis

(radidc-

scriptum ,nst.-umentumrogatusfram..*ipsum- mav. pubUco que magist,-oAugustinodeValaria,notar.o

Placentmo, nomine

meo

Iradidi
;

Uniendum

et

scribendum,

et ita

me

subscripsi

et ep.scopal.s
.^^

inirasua quiescere maenia, Nemo documentis osfendere non possunt (6). ossa a PlaGermani saffcm negat ingusdam S.
cenlinis, ante fuissc in

sed id anfiquis

curia) Placent. cancellarius.

amen. 9 in nomine Domini,


lione
indict.one
aprilis, in

Anno ab Incarna- ^ quingentes.mo pnmo, ejusdcm miUesimo


decimo quarto mens.s boram pnloco de quo supra et circa testium suprascnptopr;esentia
quarta,
die
p.-esbyteri

^^^^^^,,,

^.^^^

hominum memoriam, moniaUum eccfesia quie erat oiim


etab
Ordims{l).

asservata

Benedicti c(enohiiS.Si.rti, Ordinis S.

mam

noctis in

cjusdem anno 1112 rnonachonim scriptum ex.^tabat fwc In ejus enim fronte epigramma (8)
MARTVRI DIVO SIXTO I'I'. SUCUNDO SACBUM. UBI ET SS. HIC QUIESCENTI FAIUANI QUATUOU INNOCENTUM CORPORA,
SYMPHORIANI, MARCIiLLI, PP. TIMOTIlia,

Frandsci de Captane.s, Maria^ .n Burgheto. rectoris eccleshc sanctte pncfatus dominus abbas una

rum et domini

lestis vogati, etc.

cum monachis
alUs

plur.bus superius nominat.s, et


jussit

monachis et co.umissis, aper.r. et German. monumentum sanctorum Maccbarii duo vasa, y et in eo .nventa fuerunt
confesso.-um,

ET APULEI MAHTYHUM, AC GERMANI MACHARII, ET FELICIS CONFESSORUM.


EPISCOPI,

NECNON V.RUINUM. ET MARTVRUM

M.A.RTIN-E,

corpus sancti Geralterum vitreum, in quo erat quo erat corpub mani et alterum terreum, in siais qu.^ vasa cum reliquiis sancti Maccharii elevata. prccfat. doh.minaribus
;

reverenter

cum
et

ET CIVITATKM ET BARBAR-E DOMUM HANC, FELICITER CONQUIF.SCUNT. ECCELO PROTEGENTIUM


Vbidetedx
feruntur

minus abbas
dicti

monacludetulcunt insac,-ar,um

Et de monasterii et ibidcmeas reposuerunt.

apertis SS. Ger8 Accedif quod anno 1501, hxc futmani episcopi ct Macharii sepuicris, insimmenia, pro decessoribus runt confecia pergameno 1752 descripta ex codice ms.

pnedictisrogaverunt,nenotarium, ut conficiam instrumentum. Scquuntur eaedem subscriptiones.


10.

pubUcum

Sed Ferdinandus

VghclHm
S.

anno

tophor-usPoqgialiiii).qaam.ivs

eiChris- ')'^oduy<'minime ncgcnt i' mi

ipsiusmcl ahbatiic{Q)
Incarnomine Domini, amen. Anno ab quingentesimo pnnatione ejusdem miUesimo quarto men.ndictione quarta, die decimo
In

apud Placentinos cujusdam

Germani

ossa

fa^/ien S. Gennan, Cafuisse condita, censent portatum fuisse^a puani corpus e^-ira Ifafiam Leo OsLudovico II iiHpcratore; qui, ut ait
ticnsis,

mo

sis aprilis.

.n ecclesia sancti

Xist.

Placent.^.

sublato corpore S. Germani...

demum

pog. 60.; Mnraton. (l)Leo Ostiensis, hb. I, cap. 36. Lco OBl.ensis, pag.606^ Scnptt.ltal..tom.lV.col 3l2.-i2. istonca (51 Descn..one (4) Ibid. 3? Ib.d. p.g. 607. -Casino, pag. 32, Neapoli 1751. di Mont.

217 et 223

pap. U'9 ui Wion, Ligiuim Vitie, lib- U. (SiCan.pi. 300. Lubin. Abbatiamm It^ilia^ Notili:i> pagBi-uxeUes, Mss.. .9) Bibl. Royale do toin I. pag. 223. IV. vol. 306.- (H) MeItalia sacra, tom.
i

num. 8926.-a0,

del monaslerio
t6,

Piacenza, tom. Campi. Historia ecclesiastica di

I.

pag.

U. VHS- 3ol et soqq. nioiie storiche di Piacenza. tom.

Francam

^l

1>IE

TRIGES1M.\ OCTOBnlS.
tara latinereddn
:

361
Placentiainappulsus, inquit,

Franciam est reversus.


tores

Vemm qmd In scrip(

corpus II iltnd to.Wmeiam, sed tanlum Liidom-um reverleretur in FrnncMm. Prieliise.quum Capua ec/rediens consihum lercri, clsi iUe rcx reliquins snnrli epismpi seeum in
liabuisset

non nlJmdunt ) a Leone non narmtur Irnmlntum in FranS. Gormani /mc

generalcm, ndii illustrissimum Nasalli, vicarium etconsiliumcepimusutex hypogi^o L-ruerctur sa-

J^"^""**^

crum corpus,
in supt-Tiorem

et portuntibus iliiobus

presbytens

fierent, pr.esentos aderant

ecclesiam liansrLrretur.Qu;oquum revercndissimus do-

minus

quommus Gallinm rcrendi. nihil cerle obslal eas dando Placenitinere menlem mulamrit,
in

Nasalli,canonici custos reUiiuiaruni etcaninstrumencellarius cpiscopalis ; qui conscripsit curato jussit, ut tuni a me, tum a pra-posito

tum

et

lims monialibus
dibile est,

S. Sixli.

Quod minime

incre-

cum quinque

quum eodem

tempore Ani/elberga

(i). nuth labori seu Engelberga. regis Placenlinum monmtermm.a peperceril ul .dilnret sacris secirca annmn 874 con.-^tructum

mvr

curatonbus, dutibus presclericis etduobytevis, duobus testibus, duobus sexus adstiuitibus bus bidellis, et aliis utriusque
fabrica:

avtifex thesubscriberetur. Pra-missis prccibus, eltrienteu^ lungam aperu.t ; cam unum cubitum

braccia

reliquiis.v.g.SS.Sixti.Fnbinni. Marcelh scriplonbus coiLiis Apulei(2). Cur avlem a priclermiHaiur nomen.Jnec S Germani Capuan, ecclcsia moninlmm S. forsan causa e.^1, quod honorem Remrrertwnis Sixti ernt condita Marcelh et Dominicw ct SS. Sixti. Fabiani. no.^^tn; vel etiam Apulci. non vero S. Germani Placentmm non quod beati episcopi corpus
et

quam
SS

in

duas

additis partes divisam invenmins.


et

Gennani

Unaquieque pars eaque huinvolutum tcla gossympina subnigra, unam paUnam, et diametri longum circiter
mida.
pariter septem digUorum, cum operculo quidem sacns reUquiis cusloUno Pva^positus Germani rehqmas dicndis primo tubum [S.
crystal-

eremilie nominibus. continebat tubum crystallinum

Macbarii

lempli consecralwnem fuit nisi po.5< latum.Alquelitece.Tposuissesufficit.


Sar,ocr,na-

trans-

11. ./,,i

vcro

Snngcrnmnensespatromsui

aperuit, dem continenlcvA extraxit et Costa qu^e intechartam albam onuua ossa elTudit. divisa partes.cujus ^ erat gra esse debebat, in duas

supra

:Zs.,uu'n
,iH<i.</">

iium,

g.gculo
'

hahcrent S. Gor.an, .e-

enim

'""'"

^f/t/S.^.

pluribus sieculis habebnnt Xrin ereunle amisemnt. bcripsii reverendissimus dominus Ca^ ^5 ,,^,,i,,.nus nbbus Cnsinerm.9, 18<37:Thes;.urns msi.,us

quem a

aUera seposita
ossicuUs,

luit

instar

cum quatuor aut qmnque nucum aveUanarum, duobus


rccond.t.s.

tribusve aU.s

Upsanothecam

ossa, plus .m..u. 13. Dein omnia reliqua

am-

Me^;?
_

pla,simulcumpulveribuseiaemtubode..uotuevu.
t

prok sive capitis s,ve l,uius reliriui.', ,n colles,aU stu,liosiss,me sancti Germani, plur.bus s.ecul s cjus nomini dicala, e des a,

S
V

b,l,us

dcpc^^ us

pr^eserUm mer,d,onales ha. ItaUx. re-iones et invadentes, om,a bumana no t^ P-ovineirapere et pretiosa qua.que
divin
lue subvertcre
>t

est%um

m.Utes GalUc.e ,-eipuWica=

ut antea de n pristino loco reposUa bata et inter preces sepulerum, et clav.bus desulapide fuit opertum mc usu.n. posU.s, ta..dem muvo pe' decussatim ac oss.cula \exS^ Uim.dia cost^ pars, simul pyx.di. et] ...clusa Germani reliquHs ca^tracta, .ntev .nanus involuta fuerunt tvad.ta
-.

clausus, inclusa.lpse tubus fuit fu.t et dcnuo pl theoa ot.am occlusa

et

repo.aus

m-

go sympino

su

ren

qu,cnu,d erat aur, vel rgenteu^ theco., et

Tunc enim vasa sacra

el al.ar,um

orna-

mea
verha

in saceHoPlacensigUlo munita. Posiea

.-

-?-'';T!:^;"^-^:-trr
;:;s'r:::mnt:;U,menCasinensisl,ujus
poris eia co
.

EX OSSIBUS GCnMANl EHSCOPlC.U'U.\NI DIVl QUlESCENTiBl--S UOC IN SACELLO PABTICCLA FliMOms


IN HEGN. CVIBUS SANCTI GEBMANi CASINl I.ET.NT.BUS AD PEDES MONT.S

NE.U'oL.
^

-^^^,^

nactus occas,o-

'Te";n,"omnium Casinensis conB.-ega<^;;::::iZ::;..^cap.tu.um.ec^en^^^

..OVSIODECOMmBUSSANVlTALEANTIST. ADNUENTE
,n.,KPOS,TO

CURIONE

HE. ..D,N. CUBATOB.UUS

AD CULTUM AUGICNDUM JUNIIANNOR.S.MDCCCXLVI VK.^L.


CONCliSSA.

--"--lr^sr;.=.~;
d.m.d.um ""'.'^";';, ;^-;,tepit,

authenticis locis

Fr

jure colligimusS hucusQue dispulatis

us

everc.a.ss.mus ^^
.

,,,,t,nns,s.,pr

ta

ecde-

- .^^

_^i,_^^.^

fj^.^.L^^^^_

pho agamus.

'"";'"

ZZfeTa:cuigratiasma.imashabe...... .'''t.Ouoritucor^^^^^'^:^ superiorem ^"'".

^reiulisslmus abbas D.

centin.s

ae.

sacelli sui in

Mril.etasacror^pr^^^;^^^^^
tum
os,

narrat

'

"^'"/""Jf

%,,.;,;,-,imum

edit.

Mediol. 1739.

a,Mu,.atori.Ant.,.It.^-l.ivi,to..n,co,.45.

.c2,Campi.tom.I.pag.223etseq. ^ l^46

Odobris TomvsJini-

362
AfCTOBE

DE

S.

GERMANO CONF. PONT.


maa-,me D UtinueindocumcnHscorccis, quam qmdam fmsse Germarm.':

L-M,

<lirih,r

R.D.

B.

II.

De

S.

Gonuani
fuoril

Vila.

Quan-

n,ms ei ilUs

donan

opiscopus Caloiialio

Ziqvod Z'll

legatis pol,/ics; ep,scopus Casciam. pe,-n,bet,au.se Ba,'0,us(A)aute,a sbj,c,l eum /

ve,-um

puanus. Ejus

Conslan-

episcopum gu, p,-oS. eaaalcm Gc-manum Roma,^opoat,/,ce, apndAaslalegalwne , impe,-ato,-cm Conslaat,nopol, .nnsse mdeiur riam funelus esl. Melio,-em op,mo.em pa,-l,m ThieK^), Baronii Andreas ,-espuens.^'equaqun, e,m
.ina.sta.sio II.

liiiopolilaua et niors.

R
Zrltaante

Germanus

Vapxianuf:. ulialii

muUi

Bancti

suscipiens,pa,-lim

anmm

87.1.

nactm ,cnpLem. aui coivmm md supparem cliupost bealt nri ofn^^^ q^^ yna superesf,
tiwu ex

%ita

histoncis monuvefusfis aut coivns menfis,aliqnanOoperperaminteUectis,collecta a se n.n qui fatefur


scriptore,

nM
:

Ger,nanum Capuanum rertam eieidetar S. S. Ana..lns,o II, ,-ehsimul et C-esconium a ad Anastas,u,n ^,.pe^onis calhoHc- causa, legalos; quum S. Gerralo,-cm anno 407 fuisse lucCapumio,-umep,scopus. minus non /ne,-il dicUur fu,sse Tlenln ad hanc dignilalem

[ompilationem fuisse facfam


Germani]
trani

l^-

;^"i"^

memoriam

nonnulla ad vita vcl actibus, quia qa'bu^dam .criptorun. seru-s,


culltLla

tf nos-

pLolusposl Alcccand,;um mus decessor Coslnnli,ius


7Zit,i
I^o,,,a,,'

i&)

c,,ju.

pro.^

a,,,,o

m,

sedit inter Pat,es te.,,po,-,busS,m^^

prupno aer.rent.bus. a.tuUt, ea slylo recensenchsunt depe,i. Infer q>'os scriptores et ipsc S. Gei Romanus ponfifc.r S. Hormisdas,
manus,
vcl alius episccn^us
socii,

ponli/i,;s, celeb,-at, (7). machi. Ro,.ai Ba,-onio a^sensus, op,naidcm U,d,-cas Th,el, legalus fuerat illu.m q,d ja,n tur Ger,aum Ho,-m,sda

Sed

ejusdon nomims,

B insiusque

Constanfinopolim adjciisma ef>am S (rrcgoea-sfin>p'em/um legati. atque quando erravit biogra^ si

a ad Ana.slasium i,pe,-alo,-e,, /uisse m,ssu,n ulpolc eliam ad Jaslinum l re.^m eecles.ashcaob p,-,mam lc.jntionem
S.
.

riusMagnus. Quod phus, id neqne ejus


fiei

Zm

mal.%' fidei,

neque segm^

documenforum pcnuruv est miracuUs adeo trduendum. In referendis unum dumfaa-af cx S. Grcgono
sed potius
est,

hunc Gcr,an,un Tidctur laudatns auclor (8) ^ %,sse ep,scopa,.^ Pisau,'e^em, 400 (9)- ^^'c coneilii Roman, n,n pab-ibus qunm

gna,-um.Susp>ca,n 0,-ientalium plane

'""

Zl,rdus-dici polest
"alde dahium
Tais^^e
sil

,lte

sensus. Qua,-e,

parcus

Paschasium Maqno dcpromptum proponat, lioman^^^ per ejus nempe, d^aconum Ecdesuv
inten^entum hic v.r aliquonvinet dicil Utrum sane t^ntus t-ffulserit, ad nostram rum miraculorum signis lama pcrduxit. usque notitiam vetus minimc ufiquc parum fiteJEfasveroscriptoris, Tiri bcd videfur posse defmiri.
e
:

ut

S.

no,nieS Ho,-n,isdic
atque
h.-cc

Germanum Capuann,^ licclesia^ Romante pn,-tes


alsque

puryaforio fuisse Itberatum

legatio a Ba,-on,o sc,;plo,-ibus (lO)p--o,e,-^im ecclesiasticarum insenos(,-is Actis non cssc liae ,-etata .ut, cam

tamenmomtun rendam opinamu,: Volu,us IX vi,',s doct,.. uh lecto,-em, jam sxculo S.Germanum Capuan,nc,a,-o. ,'isum fuissc

rati,

nuflo indicio
est

manifesfum
'Oia:is.<>c ;

Germani reltquiis mcmcoll imperaforc Vilam inferius edemus ex


S.

ante annum 87.3 vel 8-4 anno a Ludosin aUfcr deablafis hoc

cum

m hanc obiisse lcr/ationem (11). '''^mspontifJus inifium et fnisn^


ex a biographo nolantur, neque
aliis

-^.

hsto> la

P^^^

minisset.

Hanc

rum monumcnlis
nrJsukm
fui.^se

certo

possunt

dc/min^

codice

(licitur\lcga-

tns ftiisse

Conslanii-

nopolim

'quamdiu

ms. monaMerii Casme^isis collafocum cditiotiibus Mombntn{~) Xlii) qui usu^s est codice ms. et MichacUs Monachi, Capuani monastcrii S. Joannis (3). Germani vaide 15 Est autem hijcc Vita S. quonam anno nafus quijejuna ; nam humam muniis anfe episcopatum funefussit, aliaEcclesite Capuanx pnv/uerd,
,

sseculi

eumjam annooi^ Scriptores quidem pierique arbitranlar (12) .^-cd hac una
;

de causa, crcdo,

quod eum putant illum esse BormisGcrmanum cpiscopnm qucm sanctus Hoc autem nobis F das ad Jusfinum I lcgavU. di.rimus. J-mo et c.rplorafum non esse, ante
Kccles^w anno 524 atius Capuanw
pr,^-erat

Muraem^^copus.siverumcsf (quod narraf


oriJ)hocipsoanno

quc hujus generis, in ea frustra innofuit Nohis tamen ex illa seriptione


,

quicsicns.

eum

mafremque Juhabuisse palrem Amaniium


potentcs,

ef lianam cives Capuanos clanssimos divitias,non reacpost patris moriem suas crogasse. Refert lucfanfematrc, in paupercs fuisse ex legafts efiam S. Germanum unum Uomanus ponUfex, qvo c,vos S. Hormisdas,

nontincem, cum Rarennatcnsi, Euscbio lumcnsi, Fcclesio duobus,a Thcodorico SAU.No GAI.UANO aliisqm fumemisGofhorum rege Constantinopolim

S. Joannem. episcopis. sociis laicis et cum

Romanum

sosm.RccerancqucintcrCapuanosanfistites Anasfas^ upLnreperitur Sabinus,neque


Bibliofhecarius (14)
/a.(15).
ct

a.uctor

HM

Uiscel-

imperalorem dinarcntur, ad alnsquc narrafio, qute Baronio misit. Sed ha^c mulfum plactni, omnino mcerta est.
Jusfinum
I

facilius

Constanfinopoii orres ecclesiasticx

socios^am

Sed k..d^.U> scnptor HisfoniB auciori magis ^ffragatur magm fecit Cxsarex, quem, utpote cosemm,
laicos

quos

citat

Muratorius, ahos
rncm.orant.

^/oanms

pluribus

cfr. pagBibliothecaCasinensis.tom. IIT. pag. 307 ; (1, (3) Sacranam .2,Vit.SS., tom.l. pag. 327. 254 annum 497 nun. L 4 Ann.le.. ad Cap..num, pag. 09. pont.ficum. ton.. I pag- 6 8

et seq-. Hefele.Concihen, tom.U, pag. 672

^-lit.

87^51..

?Ll.p.g.831etsoq,.

.111

ActaSS..

torn-

lOctob

-%

EpistolieRomanorum

- (12l Baromus, Annales, ad nn. nac 93 et 156. Cap.. pg. 107etseq. MiohacIMonachus.Sanct. Lum.II .13. Annah dltaha. IV.coL 1417. ConciL. tom. I abbe.

tom. <7) Labbe. Conc. 99. sacva di Canu.. tom l. p.gUbbe.Conc. Op. at.. pag. 618,- .9) V coi. i315.-.8> eccL. ad annum (10) BaroniUB.Annal. tom IV. col. 1315. 1469 et seqq. scq. Labbe. tom. IV. col.

tom

UI

pag. 340.

(14)

Liber pontificahs, pag.

11;

V.gnolfi.
I,

(15.

Apud Muratorrum, Rerum

Ual.

scriptt., torn.

pag. 103.

M9, num. U

et

Papebrochius

DIE TniGESIMA OGTOBRIS.

'

^^
AUCTORK
r. u. h.

ad A Nominans enim rliJm "7 Maii arplicant (1). %.eOira,' et Sahinum. beati
Papeb,-oclnu>,,

cm Acta

^. Joannis: pap.-c

T^JZm.
pum ^P
S::^:::;;

Benedietus. Qui pro eu.-.tione puell^e d.emonmc^ ml lieatuu, Uomigiuni literas suas Jn-ex.t.icd e,-m.it M.clmel Mo,u.ckus na. U>,^c,a'-u.
:

ZntlncL socio addit Satnn,n /m.' episcoZltZP2.Lbjicit ta,en Papebrockiu.

na,;-at

Canuaua .neque

.:

::i't:^^s:^: iiun, ,ls


Sed
/,isce re,-bis

Be,^edictum non vero S. Germa,.um. S. Kcni.jium de pdte ,te,omo-e curaad lione rf/Ksc epi.slotam (7 Nec mmus a vero rfe//... Plat,na, uU S.Oet^U ,-e,e,-^ oesn.
.S.
.
.

nomi:

s refert U..l,eliu<2,

non
^

di.Tit

Z^"^^dd:uZ.ra^o,-ii pi 0, ,.s aiuam,


sc,;plo,sil

placih.n, i'
.

qunm
'

mso,;^

Fuere etiam .n pnmo l.ujus pu,.t.f,c,s fi.eorum lasii) tempore.Ger.nauus el Ep,i,a,us. alter vero Ganipanus ep.scopus aUe,- Ticinensis,
:

auctor ei nales ,'alde o!,scu,. '


17.

'^"''"Z Capuanomm an ep,scopo,u, C^ZaZ^man^'J


.

fuit.

Hi multum auCoritate .^ ^^^^^^^^ ^^ ^^^^^^^_

et sauct.tate

sua Ita-

orationibus et

,,.

ano.

,,ui Mi.

p,-olc,;-e

f:If'^:,^; '"!;;"'' '^^,,. Capuano,mi a,dislil,.m '"'"*; a,U,quis

iV""-/"'"

.,^.,;

^f :, poss.mu.. ap,

"^

yaudici.s l.arharorum cor.la mollieutes (8). Xam Germanus non fuit Capuanus episcopns ,,uo
S.

tempo,-e Romanam sedem obti.iebat '"'^ ,. :, nte annum 497 ohie,-it.Sed


ilelasn,.':.

lriatantumprcestonobtssundocumr.,,ta.gu^ M,tUmus e,m. ut alirjuid lu,inis affe,-a,d.

'^""'^^^;

3^';" ^" j

p,^,.,
s.

,,;,

g.

oermanum

Ge,-mano Autissio-

in qua sanctus biofjrapho ex parte dcscripta: Casinensi^quoci abhas varratur in monasterio annnm 529, mdtsse non fiiit conditum ante ccchm angelis S. Germani ab

animam
fcrri.

sanctum BeneInsuper aiiunde constat dictiundie2imartiiannooA\iohiissc.Tertmm

^_ VITA
,
.

^ P P- P \'T A N T S. CjhKMAiNl

deniquemonumentumestS.

Victons, episcopi

EPISCOPI CAPUANI

conceptum: Capuani, epifaphium, hisce verhis

.,..,.; nnllnln
,... e<litionih.s

r^r^^G
anni 554 de
itaque
i.l

X^:::.':Su;:n5;-;^
migi-asse
(6|.

MombrilU

el

t!i^:!^^^^^^
oita

Miehaelis Mouacki''.
Ad summam
S. Ger.na-

unum

dtcemlun^ vuletu,;

umn.postannum52oEccles,!eCapuaniep,^529. """'. pos,7,n, n'^ "",' /eb,-ua,-n an,u54L diem 24 esse. neque posl usque ad Ac JVom.MH.- auiem exiMma,a

Q^ v^
"

^^,^,^
'

muit.,,,, ,i,,t ad profere,.dos


.^

f,,^^^^,

pin,a est, ita

s,ngui s

^f'p^.,,^.^,^,,.,

ccBlestis verbi tecu.uiaU ,l,usque temporibns, m ,ult,i. ^..^^^^ ,,.,, ,eu 'V^^J J^^,,^ " quorum col eo bea-

^/^";^,;

j,it.

r,e

'

annnmM
.

eum

18.
'"

Ncc tanium

fuisse episcopum. eg.egius ep^scopi^.sedet


,,,,, cst
.

ti<r.i,nus ti;-

P,ura.r,u.
r;:,;:..

,/,,,

Fctu,

1 B.on. ad S. Ho,;,usdam

amsque S.Ger.nanus ti;,plu,-es ^^ eg,-e<j.a

sp endiquirtdam Ge,.maus. quasi ind,tum '. "'-"t""^ ,, terr,s d^^^ ^,^ " ' prod.t ^ ad cuLnen ^ epythomate "'; v.ta vel euituit. De cujus

qu.a noh.s mmus tinopoli mune,-e fu^sc^ beatum episcopum hoo qui ,,.c '^^ctum. lectorem ^c-flJ;^ mittimusadB,.,-o.,.m,Lttbbt.nn,
obi,-et.

pistolas.quum

legatio,.em p,-0

^oOm-^

^ '^.^^^f "

i^j,,
^,

Verum

^^^^.J ,e,.ie3, ser p


^,
'

memoriam oulla ad nostram deleren ,l,s qu.busdam


^^,^^^1^,
,,
,,

,g,

^
,

ZZt

no^.^e velit

ZZam
M,cl.a,d

Monachus S. l^eme.^sem a^Ssc ad S. Iiem.gium fr^^p^ll S. He in V,(a majo,-e rea auod imcnarus papa Cm^sda m.s. Uic beatus

E.isti,at q,.oque Thiei aliosque. Germanun. ep.slola,

"
'

"''

^t^.oc
o
i-;^

^ ^
P
'^,,

snis ,n locis ndj,c.e e u.bilonunus viro beatus e,..egio ,n su.s p,a-clarus doctor =, ut ab .;P- -ra.. "etul.t, Ua ea ,.. Deatus .g.tur Ge. aus

^^^^^

,^^,.^^,,.,^,

Z^dia-il:
Con
a

imperatorem in .^.opolim ad Justinum

"t^tem

Capunn.s c ,,;,tio,matre Julia.,a, ailmodum, ct J"^'" ^ ,,3,i,,in.is ,p,oda,u p pote.itibus, no sine

bus
'''^^"'

J^^^^

^^,

en, quippe

-^" -

.^^^^^^^^

Sanct. Cap.. a3

(6,

S". ^^" daies, \my. 330. les da ^^ pag. Art de venfier'^J^^

edit.

l-S. A.

colle..an,

"

.le,>il,.i

A.~
',;

^-^^ir.^i':

364
EX MSS. ET IMPK-

I)E S.

GERMANO
'

COiNF. PONT-

viUo bonis, sed caa puerocunctis laudabilis bonorum omnium radix ritati projcipue \ qua; naintentione * Dei amore est studens \ qua se-nis d.lcctione non
grareL, in proximi
:

- se '^ et multos iUaimneratore Anastasio, qu. populos Eutycianx bicreseos marum regionum Dei ommpotentis cularet " contagio. Justinus religion.s, Suscep.t .mnutu, catbolicii. servator
periura.

co^pit

umnes mira puntaie ostendere^' summo stusUEu charilatis ramos extenderel \ se curis nnpenpauperum dio alLnduruni ccepit

namcum

H.c cum reinteg.-andar


u.-bis
ei

^'

umve.-sahs
ad Ilormis* ,

ad

ndei sollicitudinem gererot,

Romam

dere, cisque tejimma,

vd

qua'.que essent neces-

tunc ejusdem misit, per quos etiam

dam

b,

pontiUcem
*'

legatos

sme

crcdulitaiis

tex-

saria,providere.Factumestautem, ut ejusgemtor

Vmanlius. de

lioc sicculo

commigrans ^
"^

emagita..s, ut s.b. tu.n dii-exit, summa intent.one viros d.rigeerud.tiss.mos catholiae assertionis
ret,

ditioncniii totas suas relinqueret

facultates.

remanens, c(EGermanus vero cum malre vidua " de mundi conlemptu, pit gemtricis animos

rorumque omnimn abjcctione tuntare


mira
libcra
liiaie in

'^
tnio

pra^fatie hcequatenus la.iguentem Gruciam - purgaret. Habito ita.iue Uomareseosilluvio..c ' Theodorici rcgis nutu nus pont.lex cum ad defeco..c.lio, quis potissimum

sacerdotal.

^''

2Quidplura'?APsensucoe\estisuadenti

Ccrmani bona mater accommodans,

arbitrio

m.tterenda* orientalibuspopulissalutismonita *" placuit, nem.nem retur.onu.ibus ha^c sententia posse digmus alium h..juscemodi lcgationis^'

progres

pretium per trimonium venderet, susceptumque


Christi pauperes
'^

dispensaret.

immo

ipsi

arripud. Quanta duohusque diaconibusc, iter marinorum fluctuum pe,-.autem in hoc itinere

pauperibus Ch.-isto trihueret. Necpassus R tem solummudo pncbere, nisi tutum ctiam pro reputans habitat.one ' amitteret
ujternaj vita.
:

est par-

d.scri.nin.bus exag.tacula sust.nucr.t, quibus

tussil,brevitatistudens.omitt,o^'retexere-'.QuK
tanien

illudapud

'

animum suum

quod non
tis

in cuelestis

pro perdito baburi , gazolilacii claustro posuis'^'

modo

veritusestqualecumquc
pulsare naufragium
'"''.

cuncta laHanti animo pe.-tulit, dumnec - subveniret a...marum periculis sub.red.spencorporale


ille
:

set.Taliigiturmodo saxuli

istius**-

imped.mei^coilestis

dium,quianhclabatturbatarummentmm-^
5

pro-

exutus, ccepit tanto jam liberius ei nihil " demunlram,t.sviamcu.Tei-e,quanlo*'ein.hd de muniramit.s viam cuiTere, quanto*' diamhitioncsupe,-a.-et".quopotu.ssetretarda...
insistere
da.-e

Tandemcumad.-egiamurbempropmquas^^^^^

ubi pacem calhoUcarn ^^ veneratio.ie habi-

sancla^

"

lectioni, vacai'e

oratiombus,

^^^'^^^J^'

operam vigiliis, macerare corpus vigiliis*% usu Domino " semper continua; compunctionis
_

tus

inuumera

hostiam exhibere. duceret, 3 Qui dum talibus exercitiis vitam episcopo. ^^ ejusdem Capuanu. ecclesi;c 7Jeaiur\a- defuncto consensu omnium ad pont.fieale docus el.puanus, ^" -^ sit gitur. Et licetconatus^* pro hu.TiiIitate tamenvoluntas, totis obsisle.-e^' viribus; Domini
qui

solum cum ejusdem Ecclesice

exercitus sui multitudinc, non sacerdotali coetu, sive " .loannc e


"'

sed etiam cum ca:terorumque religiosorum lurmonachorum spindsoccurreret, ac-^"eum^'cum hymnis ac spat.a millium vitualibus canticis per aliquot^'
pracsule,
in

^^ urbem usque cum exultatione perducei-et divinitusgraTanta itaque beatissimo Germano


tia

ad hoc ipsum prieparaverat,impleta est: prasulatusque ^" honorem cunctis annitentibus'*^

eum

Acacii complices "\ qui ejusdem ,-egiu^ urbis dejectus de episcopatu

cuUata

est,

ut licet

"'

''

suscepit.

Suhlimatus itaque episcopali digni-

luerat, reniti tunlavLrunt^^

omnes tamcn "

pari-

tate^*, talem so subjecto ccepit gregi exhibei-e,

ut exeepta paterna, quan. su.nmo studio peragesullicitudine, bat, pi"o animabus sibi con.missis

de cu^tero se cunctis communem, ef^ quasi in nuUo disparem co.iservum priche.-et illud opus familiariter ^^ silii, cui ab ineunte ajtate studucrat, pauperum scibcet curam, nuUa interposi:

splendorem, ,-elictis erroter adcatholica; ndei ,'emearent. In quibus i-ehus quanrum tenebris, tum vel scientiai vel sanctitatis luce beatus tunc claruerit, si quis solliciteattendat ",

Germanus

evidenter agnoscit ^". paschasiu* Utrum sane tantushic vir aliquorum miracu-

lurum signis

effulserit,

ad nostram usque

'

noti- diaconum

tione .'elinquens.
f/ lei/ntur

Eodem tempore cum apud urbem Romam

ac

quid tiam vetus minime iama pei-duxit. Sed cum de exteriorum operum mirabiliaquairimus,
interioribus mii-aculis*',
tiora
licet

terminos Theodoricus regnaret, et Constantinopotim, tam genti p,"opriaj, hoc est, Cothis. quamque et Rumanorum populo jure *' potestatis p,-iccsset, extinclo apud Constanlinopolim ictu fulminis
lotius Italiaj

qmc

utique p.-x-stan-

"^ 1 Cum " scisunt, certitudinem teneanms '* sit defunctam peccati longe excellentius

morteanimamsaIutai'ivcrbo'''.-esuscitare,quam

'

^migrans
*

in

prinus

tamen A.
^

'

om. A.

'

studebat
^

A.

*i

c.

" ani " assensum ccelestiaA. " pioB A. pro C. paupei-ibus A. retrlljutione habere A. " om. A. aniino suo A. ^ B, " nihil ei A. supererat ^'^om.A. "quanlum A. " scilicet A. *jc.juniis A, B. "^dicto A. Deo Iiumanitate om. A . Alexandro add. fi, se D ^ om. A. - obsisteiet A. ^ episcopalusque A. A. amitentibus lietantibusque A, Tum vero episc. A.A. ^ om. A. * fiimiliare A. d. quod A ^ om. A " maculavit A. macularat B.
B.

admodum orfrf. A in add. A. 'mera A. d. n- s. 0. om A.

in

proximi

dulitatis

ostendcret A.

grandera A. episcopum A. " sufe ei A ^^per *^ Giseciam hreresi in linnone A. A, *' et sacerdotuin A. Romanum pontificem et A.

.- **

incre-

'"

derclimiuei-et suas A.
'*

*8

mum

A.

" pertentare A,B'* '^

'"

" delegationis A. A. defendenda A. turbasiommno A.-^^^rctexitA. "periculo A. "sufTragium A, 5 in miscricordia A. A, tarumro.a. " om. A. ^ om. A. atque A. ~ w ac A.
*'-'

ha;c

s. o.

fl.

^^

6'

*'

"*

^'^

''

33

^'

s.

^ ejectus A. -* Acacium cum pluribusA. A. "^ retintre tcntaverit A. tcntavci-int B. usque 07 om. A. "'intendatA.-'^ agnoscet A. ' miraculorum A. - 'nenemus A. ad. n. A. '^ morbo A. "Quandoquidem A. " otn. A.

alia

A.

m cxaltationem produxerit A. "


''^

**

incas-

sumflrfrf.

episeopatu

''>

38

extincto

DIE TRIGESIMA OGTOnRIS.

365

A
VTublc
rltetnum
-od.Sublac,
f

Quol evgoaniextincto corpori vitam veslituere.

mas venerandus

'

ab a^terna morte
tjloriosior
*

salutifcro

^^ pater Henedictus /, pene sionem beatissimus miUibus ab eo loiige divisus, spiriquinqua-iinta

^^^^^
^

dogmate enpuit. tut

nnraculis, quasi

tuaU intuitu

^*

contfinplatus aspexit

^'.

Quod

ut

intcrnum jud. exleriora si.na elV.cissct, apud ciuai at cem existit. Qviamvis in hac relatione subjungencla /' Uomaniu urbis diacono
.

^" patris plenius possit agnosci, ipse de ejusdcm Quodam itaViUa narrationis ordo ponendus est. diaconus atque trmpore " Servandus

que

"*
-

Pascbasio

est\ maptumi
que

luijus viri

"declaratuin sit in eo,

miraculum, mentumquod ejusdem ministn


-

animam

ejusrenusvcl videre potucrit, vel pro


Pas-

sione^divinam misericordiam obtmcre

diaconus, cujus cbasius dcninue,apostulicie sedis de Sancto Spinapud nos rectissimi et luculenti sanclitatis vir fuit, eleemotu ' libri extant, miriE operibus vacans, cultor paupe-

parliabbas ejus monasterii quod in Gampanix ^* quondam patr.cio lucrat constilubus a Libevio visilatiunis tum, ad vcnerabilem Ue.iedictum, quippe moejus gratia, ex morc convenerat vir nasterium fieqm-ntabat, utquia idem quoque
:

doclrina

g.-at.ie cffilestis

amuebat

'\

dulL'i:>

sibi

et suaveni invicem vitiu verha transtunderent, perfecte non coileslis patriie, quia adhuc cibum

synarum maxinic

rum

sed bic in ea contenmter inardescente zclo lideUum. tione quK. ad lacla est Svnmiacbum atque Laurentlum
et

polerant,

saUcm

su^^pirando gusUu-ent.
y.nu
ii..Mictus S.B.ned.ctus qmcl.s e.igcret. ulmem-

contemptor sui g

UGumverobura

uontificatus

urdmcm Laurentium

"

elegit

et

,,

in suatamen omnium post unanunitate superatus sui - exitus perslih sentt-ntia usque ju^ta d.em amandoatque pr.uferendo, quern

debuissent, turrisn erat in bra sopori concedere babitacuU tcctum medio posita, quic super totius turns superionbus se vir in cujus

"

tit"

iHum

imminebat; mlcnonlni^ Domini Benediclus,inejusquoque m ^^ ServandusdiaconuscoUocavit.Quo vidcUcet '^ contmuabat superior.bus pervius
loco inferiora
:

episcoporum judicio pra^esse


,rs

'^

sibi Ecclesia refu-

Lc,-

buleimrga- ^toliaescdis pr^suUs,esset loMiberai. dalmaticam fcretro superpositam damoniacus sanatus - est. Post muUum tetigit. statimque med.ci pro corvero temporis, beato Germano ut in Angulanis Therk

^Tmc itaque cum tenq)oribus Symmacbi apodefunctus,e]usdcm

veru lurrim largius erat ascensus ante eandem d.sc.puU quicscebabitaculum, in quo utnusque

bant

Cumque

fratnbus

Domini Benedictus, adbuc quiescentibus '\ insbms vigiliis,nocturvir

nv, orationis

stans.

poris salute dictaverunt, Qui mis '" lavari h debuisset.

''

ingressus easdem

vidit noctis hora respicicns, subito intempesta tenebras usam*Mucemdesupercunctas noct.s

et

tempora pra.vemsset, ad fcnestram dep.-ecans omnipotentem Uommum

Tbermas'" caloribus mvemt; sumtcm, et obsequentem 'Mn ct qu.d dUc tanquo viso vebementerestimuit,

pra^dictum

Paschasium

d.aconum

em gassctantoque splendore

clarescere,

utdicm

Cui ille respond.t vir faceret, inquisivit. poenaU loco deputaPro nuUa aUa causa in boc
:

intenebns radias.et. M a vinceret lux iUa, qu.u est bac specuUitione sequuta lutem valde res munomuis etiam post ipse "-av.t

qut.cut

soUs rad.o <^^^^'^^^''^' dus. velut sub uno venevab.Us pa er,


ocu os cjus adductus
est.

Qm

tus

sum,

Laurentii contra nisi quia in parte


sensi
;

Sy-

macbum

sed, qu^eso

te,

pro

me Pom.num
7>

dm^ut

cognoscas,quod exaudideprecare";atque inhoc Qua rediens, me non inveneris. tus sis, si huc se in precibusstrmde i-e vir Domini Germanus pr.cd.ctum dies rediit sed jam xit, et post paucos invemt.Quo mmime Pascbasium in loco eodem ^^ apud Deum patenter datur mteUigi luanti facto extiter... qu. c lam veneiUiUs Gern.anus merit.
-

^vid.t Gern^ani Ca am corusc. lucisconngevet " in spbera ignea ab angeUs animam


episcup.

ntamoculorumaciem

in

'-c spleu or

^1oV!:!:^ntisihitestemvolensadbiheren^
diacunum cuU Servandum vocav.t cumclamoris magmtud.nc nu.;L'^
iteratu.b.s teiquL .ju.

cl
cis

solutam corpore animam


reatu valuit noxLO
e S.

potent.bus prec.bu. a
,

emundare ".

^
-

r Germam
ccelum

animamfer- et auditu
ri in

SSediamvemamus-adejusobitomglonosum ="-" >"" qoantum ^, simacm mirabdem ,cui simUem ^^in


possumus.nuUa umquam
et

exiguam vidit. c^t! miraculum,


fue
crst

ja m respex.t, l-'femque uTh tus. ascendit, U.ntmn huc - uh.lupe.

insuUto ue Ule missct

tant.

vir.

^ clamore
lu-

''

vetus lectio
.

,.ecordari
:

manifeste sanctorum ammas m-odidit inquo ca-Uim penetrare monut carne cxuuntur. lUuc glona ab Angelis Sratur ", et cum quanta tantoque hoc ipsum teste ostenditur

^^.ddeGcvmanoepiscopoag^agn^-

nocte 'lCapua..am- urbemsubea

gesta

pix Dei per ordn.eni Cass..mii in n^rrav.t. statimque


v.r

Gm

r^l'S'"^ viru

Tbcopvobo maudavit

ut

transmmc-

1.

--^-::i^:r-G:rr:Xu:rr;i
'""Taicr
iam^lefunctum reperit
:

et inqui-

defei antur,

ambulans dc MitutL. bealissimus Germanus

td^boc^^dubitarequis.vel u!:mWi.. nuUatenuspossit.lgi^^^^^^

:^ :;

fSgvavit. Cujus admirabilem

ca.Us ascen-

subUmiUitis

gloria

mundu

exut, qu.

^oun.lc hoc

A.

.e.tus B,

d ^^ P;"^u A II

. om.

- ^ quod:.m tcmp.

it.

A.

hoc ost om. A.

.TOcjusmodi A-

^^^

quiescent.busfnUr.busA.

-scd.deprecare om. A-

'^
A

"
__
,, ^-^.^^^^-

"""m

ut

a'A.-

^'

.everendum A.

_ emscopi A. - - obitu A. ^^^^ ^_


,;

_i

.^,^,,,

MDorainus

UOUum

A.

unciuam A. sanctorum arnm in quo etiam

_ 8.m,le

'.nonstrantur

mentis

PONT. DES. GERMANO CONF.


366
AOCTORE.
R. D.B.

minP

'

mundi

peritura despexit

nopolilann^ fuisse

Erposuerunt dccc.sores Cappadoccn. Ecclcs... cpiscopum ab anno 518 ad

nostr,

Sn

CoM-

JoaHncm D

"Tl^^mOus
ct "natis in Dei sen,pe.-

dc Pa.cMsio

diacono

^'"^"Tl^^^^

eorum

feUax ^ ,u. regnanUum dana sublimitas. ^.u


glonx- compaiau huic valet ver.e ,,autmn, pompa

^.

ministorii' dignitate ,egna sul,vectns est.

Tniscivibus conk' aJ supei-n:o

pa
^_^^^_

0^^

.
.

alinuatcnus

trmmplio conlerri
iste
'"'^,1""':

tv

L;i,cticurr,ims,per,U,r.n,pe

U.mu
"

^^

..^
1-

bus"

inferuntur;

,i

':,o pe,-oniter f""'-^.""J'lt,;i P,",c.i ^" ...orte fj-;'' torum mort,l.us ; ';"'tenebras pertrabuntur. 1^'^."'; .j^^.,^,,,. <!""' .etern.e 1" liberatis, aJ

d,cm '""^:^

';';,";; ,3

^jreirrr".-"

,^ exclusive nsque ad ---'-''= -'^-

netu.-os sine

"'-'r""T::,:ne';t''rc:^.o"fabst:,.en-

l;::,'^:::. am.in.enaagaua,asuseeperunt".:V..ien
".

kr/'S^r::'"--r^^'
rf,,

ANNOTATA.
.
r;ft.-

ea-ewjp/^^''^

Michaelis Monachi

et

ct

nonnulH

chatus sancti cp.scop, Patr,a,

''T^':::^Liioncaasum,nu,npo,ific^
t,L
cgc,-u,^t

d,c dcccsso,-es nost,-i,

qua

.olt-

(10). /7T oriaines ilhtstrons

Zl
Z

--.<--. s^^^ost^^ missa. num. 89.0. &d Lliothcca B,-uxc!lcns,.

lee./ic(i

..oncm ii.dcm

/er.

r*.s

na,rat S. G.-cgorius

^l-Onus.uluhj^l^

--r^:^;==S'^
Ge,.mmcpi.op-:.

S:r^^
m

"mGcnanoCapuana.Ecciesi^pont,f.ce
convenisse (1 crebris tamil,ar,tatibus
).

Servandus i-mcuto m,ci/(a;


^

cum

S.

Benc

Fe,.(

emm

Joann^^,
cl

,i:toj::ctusc,-at,,uemcums.asjUsc,^^^^^^

%'"JZtPh,c,dohospitioacccp,t.Eumsanct

iP^
'?.

scdis cpiscopus.
.

Blandus prcbye,

,r,,-,. (.,,. Il,o.?<.o,-.'!.

Qod ;"Z.^

S
Mau

3/in7/o.a,,a lc/a 3,;.,. uc" "T.. ./,>,. dccora/Mm o,i appcllationcdecoratu,n,^n mcc/'c

S.PIacidi ,ns,gn,unt, s.Placidi ,ns,gn,un

'ro&1

,.

,( dca...;.w/-

nos(er Jacobus
(la).

Bueus

(12).

n Turrim, rfc cripsit Mahillonius


excepii fuennt.

biog,'aphus, desc,ua hoc loco

sus

A.-

Lt ^.

lo^^^^t, ,1.

_
P..OOV.-*Ac.SS.t..,^lv^^^;^-;^
Sanctuaiium Capuanum,
l.:"l>..g.
>

r""-

Ixxvl

''c^o

'3.0.

1 ,4,

Acta^SS., ,o,...Vll

M,,

pa8.

,.ichc, to,u.

1,

lib.

IV,

-p

2i^p;'|

7;

_ a,
j

ActaSS..
^^^

^^^^_
1,

'"" "
^^^,^^_
<15.

'tot

^;'' -.13' Am';i. Bened.,tou,.

pag.

L>^n.co Patrologi. latin.. tom

tscqq

edit. 1703.

;:];;:

arxrrT;:trsr;:.-vn>octo..

DE

DIE TRIGESIMA. OGTOBmS.

367

DE

S.

GONDUINO CONVESSORE
m
FRANCIA

COMMKNXARIUS
s
1

CRIXICXJS.
Ejus

R.D.B.

S (;n(luini

S. Euslasiuui. cultus. llospiU.. accipil Salaboriia, et anines. lilii, lilia S.

r.nMtanus
MEDIO 3.EC11LO vnS.Gonduinus.
oltin

(1),

"'i' -'"3"'.

'"
facit

"

\jad,lh;n

culln

GonduW

cohoneslatus.

t B LIw.
u" It
Eus-

cMum,ciui nuncol,solelus Kalen-lar>o sanct^ sedXtu,n. Etenim Francoran, regino^ pru-flgitur


SiViberg.e.
..

octobris menlionem manife.tum sd con/essori., c,uu,a est, e:, sceculo

quippe, ut : cernebat natalibus, soboles adesset eni, fore pra.>sdtam pro opino.% vir Dei a l)eo .UusTu.ic vu' rei probavit eventus.

qunm
tris

po.stea

Saretrude. Guudoinus cum conju^e sa duos bona. mdol^ fen.ina, ganti rormaet nob.li
'loloscenlulos,

el -

ob

benediction.s P--^^P^';;^;^
:

nratiam pr..sentavit

quorum senmr Leudu.nus cgnomentonodo;juniorveroFulcuUus,qme


tatur Hodo dicebatnr. bcsc ipse alio vocabulo superesset. Ad proles dcnuovir Dei, si adhuc pu..Uam .ennanam, fatentur se babere Uli
:

ter lo

..

kale

Gonduin, pat,.s nocembces no,nen sancti .n


occurrit,

itidemquc...

;,SaUe.;oinsertiseiusdemHen,n.e,,^o
Lrthari. rcgis (4)
:

qu^ Hemma

sa^culo

hospit >o accipil S.

"fs^Conduino non

contigit habcre

nucm sc.UU.aum U.m;n^^.^^^^ ^ r.tate r-fcrentem, <c\eniat, Deo plenus ait orbatam Ad quos vir preesentetur obtutjbus. aulo P^t et nostris
coUatam is. Accincli

Jum
.

tasntni,

.'l(j> mT,ta ful-e.e^SS.Salabe,-g^, sumpstmus. Potio

et

paucae^
Fnit/isii

poste^ ejus gestis qu,c

monasterii

J,

lclis

Lm

fere

narrationcm habel

i>

husfnsnmu

om. in ms. Accincti

mon.

pars ft. J"'\^' ' et nii^ s. Gon.luini, descnhens S. ^"'"''''^^ '^^^ al,ba-s Luxoviensis,

=i'Hi==;:::::=
m-i-'"'-

eam aanucjn

-^

est,Bavaris,

P^'

''"'tv^n.i ad tondem

V^^^"^^^

l-"

-run.

.Uustr.ss.-

'"'ZZ

S-n .ac futura pranutitia^-

seopulentum, fan.aque et aul.-

mum,

pra3clarum, cundumseculd,s.i.atcu, P ^i eo ,^^ aptum, """"^ cis rebus nomine, ob M m y^^am ten,porema,,ensapud V, ^^^^^^^^^^^

oi'''"'-;^

"",,,/

poslea

amuem

^^^

I...ioUnic qui amnis ex posimultosanfractuscretaosqueta.

,^

,,tus fontem sumens,


circuitus,

" que,nadmo,lum ' ;'f-''f


alilMS,
o.-

.\aiti

bionrapltus,

Lens l>oven,u..t .^^';;''' .^^f^^ .Vie Oonm,num.^_^^^_^^^.. quemdampote.,


^', aoinum, qu..... .,^. temnore in viUa ..'OP'"'!""^;;;^:, ne.u m supir c,uem sita o an ^ ^^^^ ^^^ ^^_ quam Mos.n. vocant

.J

;,ta; ad

?.,en,ve,ocissiminum,n.m^^cnta.^^^^
'" recipics, occanu.n ''"^""^...biu viro, velut VisoigiturGundo.,,sxene.ab. ^^ ^^^^^^^^ 3 grat,ssimun, salub,-ia adhor-

''^^'"-

rn

ofticiosis-

f/ui

ipshts

siiiie

cod.

liberis

bcnc

""""'^^^^.^^tter

Accincti

prccatur,

mon.

_ 718

,21

Martyrologe
1. >

^^- ''"P" tiiFortunati. bb.

Chariberto, Not., ^n de

Universcl.

pap.^OS-

.,

^"-

^'

^"^- *'

Ln'ed

Pans

tom ^.1^3 Benedictini. Acta ^, iens. 1703.

SS

20- et Rhcins. pag-

seciq-

benidicendum

tom.VlSevtcmbn8.pg.521^^'^

368
AUCTOBE
R. D. B.

DE
filii

S.
:

GONDUINO CONFESSORE.
quos suis digmtate

bcneHicendum duo

ejusdem

viri

Sicambrorum prosapia

sicculi bencdictionibus sacrantes, et vitam fehciter ut florevent, et ad futuram futurum designarunt, ut post mi^rarent. vero vaticinio rerbts disevidentissime claruit (D- Exquibm a sanciifi Eusiasio cimus S. Gonduini filiis
i

se impUcare vovcj^amdudum divinis pr.eccpt.s regio tamcn jussu, parentibus. rat. licet invitis causam, pra3ob liberorum procreandornm et adsc.vU conjug.um ^8) Fuedictus vir ad suum atque vir .'^anctvs de

praidictam Salabergam,

spectabili ortus est. mox non ejus s; onto, qu.a

spfendoAgilo fut-uram sanclimoniam, viigrationemque in ccelnm rem in hac vita,

ritne Blandinus

idem

nuo ad diem
di^^ceptari

prawmtiatas. post ohitum aperte fuisse

Huic

sermoni consonat S. Austrudi^, fhx Dc singuhs bergte, biographvs anonymus (2). pauca rcfcrre proximis S. Gonduini C0(7a^^5
S. isalaS.

Z^tes fL,
ct

maji egc^-uni nostri dccessores conjugio nati potest (9). Ex quo Saretrudis, Ehans, Ausfrudts
1

duo

fHii,

Eusfa.^ius ct BaMorn.us

Ensta-

Leuduinus
filtus

pncte.raut quo tcmpore obicrit, rcferrc multo melius notuses .niserunt historici. Ncc .^cuFilculfus. Alaltereorum fiHus Fulculfus biographum nactns esf.qui ier veroLeuduinns UevtoIdoel matre Ber alias Ber- ipsum ortum dicii patre fuerif sancfo idXAoet Ber tilde ex quo sequitur nt dnphx (^AyCerfoetmmscimuscx \ da tardo Gonduino noH^e
serit,
:

Gonduini

juvat. 5 Sareinidis,

7oL
cratis.

J-w

S.

GonduinK quul ges-

ci L(10), .lu./n/Kll) Dc Ebam honores fuernnt trihuti{iS). aUhi mentto^ Ipsa ctSarctrude vix recurrit prolibusque Dco saSalaberga, viro converso, cum b a o i'ligionisvesteaccepta, m.to

Baldoino{i2)san-

cons.ho. conmWalberto, abhate La-or.c.^ puellarum .n existente mariti. co^nobium


ventia

s:bu.iuoLingonic.urbis,inh..-ea.tatevesucexlrueve. Atqae hxc cessione paterna conatur manifcstum <^anfa ahunde sufnciuni ui sii

u.xorcm du.rts.se S Salabergw, Leuduinuni n:^tura boni pollenOdilam, nobilitate et ingenii

claruerint sancii^noniaS.
affines.

Cona^mposten

et

jnona.^tcrin erogalis,moiftm- msteadivitiis in vitam., dein Tullcnsium suscepisse

naslLm

fuissccreafumepiscopnm i4),et post inscriptum (5). Venevanda in sanctoi^m albo susCbristi sligmate (seu signo) quoque Odila,
cepto,
crens

mortem

U.

S.

Goiuluini
gcsta,

doniicilia,
tclas.

ciirogie

laberga^

sanctarum virginum ^'* & -^asub obedientiai tenore rmon^a^^? vitam beatam coenobio Laudunensi)

se clioro conjun-

Tslec lanium hiographus


fuit.

S.

Gonduino dc^^..^.-

S. Gondui-

omnia debcntur, reddidoaens, spiritum, cui Teutberga monastedit(o) Eorum vero fitia condiio, fuit pricporio pueltaH, a paire
sila (7).

sed

et

scriptor qui
loco

nuoanno, quo

radcc natus ,(, 9.^^ Franci^


posleris

^^^aomidliuin hobuit

ZLis ik auta
lam

aui alibi fancius. nlnna^^ ejus donuch, degcrit. Sunt tamen ,g^
indicia.

et filia

Sala-

Vnicam vero

suam fdiam

^ Salabergam,
, ,

dam

berrja,sancU-

monia. cUiri.

liberatam qxiam a S. Eusfasio csecitate ejusque uxor contra puella; wus, S. Gonduinus poUenti, RicvolunUtem cuidam generositate tradidemnt. chramno nomine. in matrimonio mensibus jure matrmionu Qui vix eum duobus exemptus, vita pnvatus habens, humanis rebus ut ad sacraSalaberga.... decrevit animo est quod venerandus vir rum virginum ccenobium. construxerat saltu. lateRomaricus... in Vosago

vidi-

berrur eius fdiie,

Legimus envm in^itaS.kala suppari exmala, al, auclore


. .

Lin^onico confmi.
^"'ai^a

exlilisse

ormndam (14) item


,

^usdcm
:

sanct. Mta,

a^auc^
,

ano-_

nymo

Beata et '"=-'^'";^^ .^;' baret uat patre, matre vero bei-Ra Gunaoino terra fu. Lingomccc urbis oriunda co nuncupant, ob amnem .
scripta

Xio
m

Orno.s

Uternensem

.7.., ut, 5i ibidem profluit (15);

udcm^vn

bram

fuga expeteret

'

sexus non fuisset tempus Franimpedissent obstacula. Per idem regnique gubernacula Dagobercorum sceptra dein, ab anno tus (primo rex Austra.nm^um, Neustriic ct Burgundix) rege628, rex eiiam

fecissetque satis votis, si impedimentum, et regia non


:

quam Jonas monachus Boscripsit Cum S .uhiensis auctor coxeus, X^tercaperet,vemtadquemdamv.n^F


VUa
S. Euslasii,
:

tempore ad ^llam nomine Gundeonum, qui eo ob amnem in loco nuen-

^ul Mosam

vocant,

Fcrmc idcm lcgitur in ten morabatur(lO).

bat
* subjectis
cod. Accincli

vir in

clarus;

elnon

in-incipatu primis acer ingenio, et subjectus solum fideijure sibi


,

'il^!:^ndicant..Oo.^^,nt^-;:::f^^-saltcm duo tnco,-um multis fundis dio.tcm,


Tuissc

gentium verum etiam exterarum vicinarumque

mon-

Gunfamametuendus. Metuens aulem i.n-.-falus sajvitiamque inregis doinus ne ob fdiam iram dccreverat eam a calle quo ire sponte curreret, enim opinio ejus ad pcdelentim retraxit. Jam denique hisregias pervenerat. Morabatur
aures
pra^dicti principis vir dem temporibus in aula consiliis regiis gratus. et mter nuidam strenuas, Rlandmus. qui cognosuos fama celeber, nomine ex acceperat, qui utpole et ipse

Terra Uternc^. alterum vMam locum originis S. Salahcrg:, ct Agium hospiHo SS. Eustasium Mosam, non absurde /crtur 6. Sa: in qua villa accemt

domika altc^m in
:

rZga
len^i

cIob,um

pueilarum

ir^<^ ^
est

notum pnore domiciXio nolns


cuisse in suburbano

Mudja

Mabillonius,

Leucorum 0PP'<^/ ait UterHcm, ; qu. tractus Terra a SepMatronam, inler Mosara et
502.De MHngin, Histoire
2^,
^

mentum Baso

di.

,i,

Augusti, pg. 580 Acta SS., tom. VI

(2.

Ib.d.,

d.inuHiu, i.t J.nuarii pair.

.13, Cf.".

Calmet,
41.

40
c,

-. l
.

Ibid , lom. VI Scpt.. pg. VI Scpt., pag. l .(,, scno -lOilbid., tom. Sept.. pag. 839
IbKl.,
.8.

526.-.5, b.d,, om^

111

tom. I,hb. 10. Histo.re dela Lorraine.

num.

Roussd

l^f l^afS.tr?!!
VlSept
pa--.

lUU. tc.

522.

(0,

tom.

Maj.. pag. 49.


Ibid.,

SS

tom. VI Sept..
IV. part.
11,

p.g. 521.

"

^*^)

Mabillomus Ae

fi.ec.

108 et seqq. tom. Vlll Oclobria, pag.

- (12)

lom.

Manii, ^

'X

787.

SS.. tomJU pag. 598. - (16) Acta - .17) Ibid..tom. VI August,. pag. 580

temtnone

DIE TRIGESIMA OGTOnUIS.

369
AUCTGUE
R. D, B.

ad leucas cirtemlrione ad Austrum protcnditur


(a quo nomen accipit) citer decem. amne Orna 2), Opinantur Mahillonms (1). irrit^alus Picart (4) S. GonduiClcns (3) et Benedictus

mento annilO^, quoWotfoalduset Adafsinda, uxor ejus, plurima dona confcrnnt monaslerio S. Michaelis in pago Virdunensi, et in quo CoiuUmamus, ainnt, portioneni illam in

num

coluisse locum in tcrra Utrr^iensi eum Curlis. gallice Gondrequi vucatur Gunduini habitalionem. Jmsse court. Alteram sancii viri ^cl ubiMosa, inier omnes conslat in HUa

loco

qui lUcitur

Monnone-Villa, super

fluvio

Mosa, in pago Virdoncnse, quem Adalbertus quondam, de Gondoino dalo pretio comparavimansis, campis, inu.s. cum mancipiis, c^isis,
pratis, silvis. etc. (14).
11

nam
Aliis
senicnt Ae

itla

cecidit. jacerei, in disceptationem vii^vi hodie enim placet (5) cam essc

Non

Moiuislcrio innoiuit quibus rchus egregie geslis Grandiwl.

Chaumonl.

Arrondis semcnt de
Lanpres.

siium : dictum Meuvy in tractu Calvimonlano caput amnis Movicum Meuse, ad ""'" aliis eero, ----v^/v,,.. adnodum n,} imdum in Iractu Un,jon,n.^ * sx,in (ractu Linyonensi*. Neque ,,,.
,

iantum

sibi

nomen apud
et

populares fecerit

lcnsi
tieruio

CQU

e^pcdicndum pM^^^^^^^ dicwit Mosam vocari ob amnem


tem
(6),

^^^''"^~i
in loco

dignua hahiius fuerit qui in S. ', al0oi<ancioruminscri'jcn;iar.uivtii^> tantum. alboiSanclorum inscriberetur. Diciiur t-*' moo.uclor, S. WaWeHo. abbate Luxomensi,
Gonduiims,
difscesi ./.nu GranrH.allcn.e in di,.cesi Basinasferium Grandicallense verisimite esse infert leensi condidisse. Idque Longuevallius (15) ex Vita S. Germani, primi
VitiC scripccenohii abbaiis. Audiensautem,ai7 Guiulonius,vir illuslris, quod B.Waldebertus ior, loca, ubi moabba sagaci intenlionc rcquirL-bat

nuen-

amncm

Meucy, opime utrumque vicum. Meuse et quo stani MaUU' Quadrc7it. Priori fanien, pro
lonius (7)

supcr

biographus, ob seu, ut ait S. Agili quippe quie in sita ost

quem

-.

prcsbgter Beau/leret (8), favent Salaberga... qu^ legimus in VitaS. Salabcrgic: suburbm Lm?onic;o urcosnobium puellarum in conavel successione paterna
et

nachi sui

residere, ct

bis

111

ha.-rcditate

tur' cxtruorc...

Qui locus,

lic.t

Austrasiomm

deberent; ministros Tum vero B. ipsum quantocius properarent. ambiguitate ad ipsum Waldcbcrtus absque uUa
IUustris vir accedit dans consilium. ct Ucct difiiilli loca opportuna, Gundonius dedit enrum invcnin ciUs sit introitus eorum. adilus Waldebertus lembus verbis
f.

vitam sanctam degere suos ad eum direxit, ut ad

tamen Burgundue, a.iibus immineret. vicinus Luxovio monasterio paulo minus erat distans a (OV Porro hicc in solum

Gundunium

milUbusquadragmta

quum non tanvicum musecadere videntur Gondmnus, sed ium ibipossessioneshaberetS. circiter passuum quadraginla
:
;

queunt. Tunc co^pit

pro Uei mtuitu mulcere animuni ejus. el si veUet pro absolutione vel vel |:ro r.-mcdiu unimui suuc
ipsis locis peccaminum suorum, firmitatem .lc bonorum hominum roboralam manibus suis scu ut morei^maiubus biberet... Conligit autem

etiam locus contra Meuvy dismillibus a Lu^oviodisief quadraginta septem vel milliariis sidet
octo (10).

cl

iu tractu

IJnyomnsi.

facessuni voces sub9 ^egotium autem non urbis, quasi ad oppuhmi urbium Linsonic^e Gonduinus habdassei ei S.Sa-

Bonifacius dux sive Cathitur Gun.Ionius dux. et qua Longuecus in locum ejus succederet(iO)..l
vatlii senteniia

Uunonas d

S.

labcrna camobium enim observaruni, int.er alios,

condidissei.

Jampridem
cl

Mahitlonius atienam prorsus foco duccm proposucrat,sriticci Gundonium hoc

Mahdlonms

Gunduino appellatum, alium esse a

S. Salabcrg...

no.steracus,apudpriscosaucfores^nhm'h^nnm frcquenter rfici pvo terrilorio ,^ suburbium

Quod

hoc loco vemim e.sf, ;^'-^' ,^'"; rnonasterium a S. Salaherga !" a ut ait biographus .onicx- urbis inchoatum. reUctum, quiafsic sancta abbatissa mox fuif eodem loco pueilavum cjbuoin
et

quandoqmdcm

m vivis fuit, neque ampUus patrc, qui neque dux Grandivallense monastcerat dum a Gundunio .1/ Cleus censetLon rium .cdificari ea-pa(lT). nonesse mepfamU Mnquemliii opinionem
modum bHlonii pfacifa in hnnc puiat Mabitlomum Primo
retcllil.

nunquam

vcrisimiti-

ter

opernm

nihUque stabiUtat. ImbeLingolocus (11). Quie de bat v.l munitionis dwi nequeunf. C munita, nihus utpofc urbe
;:;:i.

idem scriptor)
tutum

Jn ^m^

ostensu.^n^^.OouAnu.un.nonfMi^^^ iiamvit. uU num.-Z d 3 vufmms^ eo maqis quod extUU, V nobdUate ei opibus vatde P''^^^-^^ ^f^ grat^ssmms. ^i<^^ Daqohcrto qunm ^^
'

tTimmerito
esi

villa

Mosa,quamcoluit ipsiuspaer,etvillam Meuse O^). Sed ulterrus ;. ohanc esse

itaque Salabergiv "^^^^^f^"' S.

^^f^^^^-?^, /*''",
quo

GJndonmm de quo -^y^^^f^^^^^^T^ Actis S. Gundoinum de quo ^^^^'^;^ una noium fuisse, nommaquc Wa/debcrlo

vLm

Ze^sus
locolici

preshuf,'r

a^J^L^af

Meu/e eam parfem

Bcaullcrcf. qu^sn-it camobium fuerit mchoatum,


cni hodie

aumtaxat lilera ''-^^^^''VTZ'..'^"' Posl ha-ipuQi' mrare reliqua fere omnm. Unsse m
Ouo nodo cnim.
?iv
t

nomen
a

supe

Te^"e-aux.Saiuts, aliquof Mcusc dissitam, in via

cenfum passibu

]Zchm
^'or.snn cl

qu^ ducd ad

S. m. q ando Gundonius monasteno Gu nlundum construendo nv tavit Mahilfonu hacte-^ isi concessurus-? Ipsam

non qu.eso, ostendUur paGundoinum, S. Salaberga> titem e Waldebertum a

rc^ronotaximappeUo.InAnnaUbus^^
-

r.n<T

aiios

ftmtlin

fml/uil.

Non sancio Gondumu(131 alii forsan fuere m.t.^diceres eum signi/ican

lll^Ztc
,i,

^^^:;,!;:
'ii

ifiiiiniimtmissionemb.tjcrmam C..mv.Uese, nupev

iM.SS

pag.sas tom. VI Scpt..

\cta SS.
IflSO: Ju

0I.1.S. Bencd., .a^c.

IV, part.

II,

l.ag-

598 od 598, eaii.

.2)ll.id.

-(3) ActaSS..

ton. VI

'^^'t
;:,S

ZsscU
1
n

U
1..

C.V

a- .0

ecclcs.

87. ^^ ^^^^,^ to.. li. cose do Un,i-os. dc Laagros. ct hist. .lu <l.oc6se

Tn.

l3S:;i..

ACU

^S., toni._Vl ^ep,

pag^

m^.^

ctanUa, tom. U. pJo-

-^^

'

,rnj

^t sc(iq..

,e

...= Oal^u-.to,.

\^^-^^,,,

Boucd..

^irtdr.rn^i.^r^^--~^^
Octobris

fu,ri::,:j^--^v"r""" 'r,,inFe,.ruu,ii,pag.203<!tscqq.

Tomus XIU.

DE
370
AUCTOBE R. D. U.

S.

F01LL\NO MARTYRE.
etiam nostra chronotaxi f.et tuisse qua! ex

ven- D

SalanclUum, ai.no 647. Mortem S a Gundonio tum in Annahbus, ad Acta, ber"x- tum m Nolis

nnircirca annum regimen post matrem adiv.t nen^is parthenonis biographus coa;vus tesbitur vicennis, ut ejus
Igitur ha.c nata est

Lamlu055. Sancta Austrud.s

l^puMoncm
coHegis
el

non parum firmat unus


S.

anno

circiter 035.

Demus

"TAi.e e^ f i::^:^ fundando rmse


inGrandivnllensi monasleno adjutorem ul hoc MniHI^'- S.Waldeberti circUertempore quo Zctosimul ostenderemus
^^^, ^^^

decessoribus

Austrud.s

Acta

annos omnes

Salaseculi prxcedentes b. ut (lundoini, credamusque, berc^e primogenit.c aS.Eustasiocrcaannum Mabilloniusligit, illam


illius

Ouxu l.beratam tx 614 a cajotate et sangu.nis natum dici non debere his nu.t, sancUe patrem s. circiter 80. .lam vero, ante seculi sexti annu.n
juxta inde ordiaris computum,
pote.-at

est primogenita,

quem ..u.nerare cum e. nata Gundo.nus a,.nos circa 25, nondum j^, septuagena.-ius
"='<>

Francorum sceptra reoUocarit, quo tempore Dagobertus vegebat (3), rn.que gubern.acula ^ inler liommes .(> fil S Gonduinum postannum 000 itxisse

fuisse
,

anno

028.

Sed

cl

,,:J-II

concedetur ccenobium Gran-

quando regendo Grandivallensi """f et aUq Ltus est S. Germanus qua= ^tas
:

P'^
am em

t^ncoJisnomenrepcrUn^^^-^
scriptiones d.plomai,.

quod

C^*

anni amplius, an

Gundo.no non

poss.nt,

conced. c.tra c-ed.b Uta jud.cet lector. Ce.te

anaum 000 nusquam obussc illum ante Christi neque alius, q..em vu h, ostendit Mabillon.us, computus apud quispiam-.alqueinde deductus non excedit. ma.ietque nie verisimilitudinem eumdem S. Sa abergaj probabilis conjectu,-a, Grand.vallens.s lundatorem parenten. monasterii
pog. 518. 101.. VI Scplembris, ,1. Acta S;., ,3. ct scqq. Vlll Oc.., pag. i08 SS, . tom.

con/c S. Dioiiysn^'J^" anno 670 pro monaslerio Gu.uioe... co.U.s etiam (4). S.gno

TseZilr
anno

:::/^f.. ruu dipioma

Tnsi

iZ dicitur. Sed his non immorabmur, spwium.


ut,-v.mque diploma
sil

^f^f;; dona .n Lcmov.ccns. 030, plurima mo..aster.o coh(^ ccnnnio S. D.onys,.


et
li.

,^:

cum E

^2.

Act

f- suprn.

Diplomata, o.c, tom. pag. Jl * Pardessus. - (5) Ibici.,


0.
.4.

11.

rg-

l^S.

cdit.

DE
R. D. B.

S.

FOILLANO MABTYKE
FOSSIS IN BELGIO

1.

Do

S.

FoiUani Vitis manuscriptis


Actis S.

et

typis oditis.

ocmrni {n Fi.illani meutio jam CmCA ANMM Fursci,cuJusrrateretsocius/uitJmm^^ DCLV. obifum hle.is oestas paulo post .^ . ejus S FoiUaiii s Foman. colligendiim putat VHnscnpfa f^i,,c co^isigmtas, hinc S. Fursci lau' ^'"' CormUus Smct (1), quod Beda, ju inquit, de covpons Yl^c

Bruxeliensis

num. 9742; undeeam cdunuso),


ex codice ejusdcm

adjecfis variis leciionihus


hibliothccic 7483 s^culi

s.
cles

XIIL Hicnc autem

ccO'

nohiiBoni-FonfisindicecesiRemensiquondcm neuiiquam impso codicc fuisse librum, etsi ex eo quod certo tamen colligimus
siqnificaiur,

persecufus: altig.mus, ut auantaes.e^ incon-uptione brevUev


lepentibus v-i subl.nutas,

notms

ex.stevet.

Qu^

cuncta in lih.llo e.us

codice et martyris, Passio S. Foillani episcopi ut ibidem dici' Bruxellensi S928 sercata, ei, Boni-Fontis c/escr^p^a, tur exms. monastevU

roMM.MTONiHOS iPSR^s

^^^y!^'^.;;^ -"^-^^'f ccrfojuii S. {cx quihus

eadem omnino

verba, easdem habet

nmas

Fuinanus)quisquislegerit,inveniet(2).Q.m/.-

quam

repcriuntur; excepto quic in eorf/ce7483


il^dtc^intw

esse ipsam Fmbeflu.n conjicit Dollandus (3) simu hanc Vilam,a sc editam{4)x sed s^'i

nuod nonnulhc voces omissm

mt
n

non integram

dc c.omdici posse. quippe qucc Ipsius autem S. militonibus perpauca rcferat. Vitas coram habcmus Fo.llani protia:iores

Ljectura supplet.v, ei iis desidcratur codem codice 7483 aliquid

qmdcm

locisubi
:

ca quo

niminimmaJoresiiicra.'ornafiebarbaramanu ei ea qute rerso fuerant excisi^i : quihuscum


folio

nuinque diversas.

Duarum tantum aucorcs

paulo infenus. Keliquanoti su7it, de quibus

rum

u^uimconscripsU rel pcvoheU nobis cxhibcl codex Frater Pautus. Quam ^nonasteru ^. sxculi Xll, olim henedictini nunc bibiiotheae regne
^Laurenfii Leodtcnsis,

qmdam

fuere. eodemspaiio exarataerant, ahlata addimus ex codice Denique lectiones varias dicendum cni Bruxellemi 18654 de quo
;

""'TAtcioris

nomen

aquodam referiur in ipso exordio,


:

hisce oerbis concepto

In

nomine Dommi mc- ^^^^^

UI, pag. 14. a) Act. SS. Belgii. tom. '3* Acta a6., toni. Ul, cap. 19. cles,, hb.

(2.

Hist. ccJan.. pag-

3G.

_^4jlbid. -(o)Vitaprinia.
pit

DIE TRIGESIMA 0GT0BI\1S.


pit
(lescriptio

371

beati

Foillani

martyris,

primo

diensis cainohii S. Laurentii,


iur,

mmc

hibliothc-

AUCTORE
R. D. B.

rusticano
Frati-e

stylo

composita,

postea a

quodam

cicregiie Bi^itxellensis (5), sfecuio XII, ut vide-

Paulo exarata. Pauhim huncijnmoet dcpcrditie, auctorem Vitie primigeniie, nunc

cxaratus.

KJu^t

auclor ex quadruptici

quxeiprieluxit, in lielgio scripsisse manifesqua sanctum ridetur : nam de Jlihernia, in Galtia. in qua evaxgelium tus vir naius cst, de Angham, priedicarlt,vix verhumhahetised ei cuidam monasierio pnefuit, M&tS. Foillanus Contra non pauca de

pra^sertun fonte narraiioncm hausit. Kx 1 iia altera S. Fursei, a majorihus nostris cxcusa ad dicm XVI januarii (6), .^umpsii quie de oriu, de natiriiaic ct infaniia S. FoiUani narrat (7)
;

gloi^im

(8).

omnino

prirtermittit.

gliam

et

Fossensicoenohio ejns domicilio Nivellensi, de gessit, inchoato, de aliis qun' in Belfjio ah eo iradd. actandem de ejus martgrio confccta quo tempore, quove Belgii loco fnerd aetera hujus gencris iitraquehiecscriptio, ci

modans

liedic Hisioria ecclcsiasiica Anquic speciant itincra ejus in Anin Gatham (9),FoiUano sciticet accomquie ihi de S. Fursco teguntur, et de

ex

\emm

siaiucndam vim quic ad ilfanim auciorilaiem


haheani, pror.ms laient.
e(

suo addcns vei referens ex fradiiinne {ct{}us aliasvestigiumnonoccurrit),pcregrinaiionem Romanam a SS. Cttano et FoiUano susceptam, per hujusque consccraiioncm episcopnlem paitca de papam / (10) Dcindc, post

Martinum

ah alio auctore
ignoto.

3 lus

Jus exscriptum scrvai jam a Rosweudo nostro 8928; quemquc ciiatus codex Bruxeltensis
,

antiquam Viiam qmm l aucupneoculishahuit scripior anongmus, vetustissimo Uheltum, ex codicc Bcriiniam

Eamdcm

rciiqua statu religionis in Galha co tenipore, nccemu^que, dede Aciis sancii mariyris ad prima, a Pauio scripsU ad ccrtjum ex Vita historiam rcvclalionts Denique

concinnata. corporum ac iranslaiionis eorum ad monastcsumpsii dc Vda ria Nivcllense et Fossense (11)

nos ex

in codice Beriiniano, hodtc Audomaropolitana rcpopuhlica inhlioiheca XI a peritis relato ( ). sito, ci ad steculum Foillani Vitas infra edesecundo loco inter S. exo^-dio su.v scrtpiionis mtcs. Ccrtc et ipse ait, olim qui.lem Cuius IFoiUani] vitai senem, posstilo, nunc vestra satis polito digestam
ip.^o

illo

sccunda ^HuJustertiieViticpnetertextumtnleorum IStiri^. hanuem cotiiinct codex Bt^xcllcnsis 80-28 cjnsdcm bihhobemus7^ursus in codicc alionwi (12) ecothccie duplex apographum, Fo.^scnsis, aiicrum a:i) c codice dicc crenohii

nsiw ctidm

VilaS. t'ursei.

non

Fratres, caritate cocente,et maf.is imperante. et ut doct.s patet gunur nostro, licet humili. describere calamu. Dcm impcrito

uinunque tn cacodiccm Laurenhapiiuto nono (secundum numhquinimmoincodiceDuchcsmnascripla


Xndrcic Duchcsnii
;

scd

sisiii

quibusque,

et eodcm ordtne eadcm^ onmino quic Paulus verhis, mutaquc refert,nisiquodaliisutitur ipn vidcJjaur. Jl ornaium sermonis, ut

Vitx S. Fursci ei conjuncia eraf hicc iucuhratio cjus miraViiie cjusdcm scu dc cum tihro ro...v.p-

culis.

Vndccgregicconfrmalurcam ^^^^'"^'1^^' lam fuisse ad supplendum antc


prio>i sitenlium dc
S.

hortationes oratono intcrmiscct pncconia et tn Scd ct longc protixior cst siuio conscripia. .oc.on.m FuiUam . narranda corporam SS. ipsa Ha tamen ul, quod ad rcs inveniione,
,,criinct,

Zungk
calo

Eam VUam cdimus ex trthus eod. BertinianolQisupra indicibussivculi XI: accuNamurcensis scminarii 21 (qucm
raie descriptum
ridcsis
(2)

nihil

quod

sit

aticujus mo.ncnii

ijus FoiUam gestu. ^^o-mpa' lloquchanc Idvcnlum in Bdgvun. m>drmlus csl a prioribus Vihs non tcm quam auciL cx citatis apographis e^lj^''f^^^^ rcliquas paricsduas atti,nus. Quod vcro ad ad duas prtorcs \itas c-c codice 18054 Non aatcmesse

tctionc.svariasadscribemu.s. plurunumauctoritatisipsipartipn^^^^^^^^^^ perpendcnh ah ano-

in

proa>mw

\ttic

quo muliamcnda DcSmcdt); Mcttensi^do,in sunt


sed fere ahlata

olTs.

Huhcrti
;

cdii. a cotlcgaP.Caroto
vcro alia

aendum,conslahil facilc scnpiorc accommodala

nZTcus

essc

od-

qui.'dar^r

manu

^!rqi'clc Furscolcguninr,tum Uedam ; de pcrcgrmalone Vita inm apud

. hujus

^ reJiZl ;'
r
nutli,

tum Ofndi distingucnda., m.rgt^^ manu Tprima, tum ah altera non eodcm orduc ah adscripti fuere, sed sumus codice Trev^ren^ Csieiiam
ad
tcctiones

rt//o

quidem ui primivel corrccia, ct iia nondiscerni ncqucai. Numcr.

]^LnJa
.

S. FoilUun

cjusquc cn.hnat.n
/

I,ommno sdcn n. per Martinum papam

anitquwre iHa Vltn nriorc ac proindc ^n

1 Mias
Ho

laZn tec ^is

gcnens

s.nt -.<

"""^^^^

nZn

Mgioorap"i

ilii"^

'^'"P""'

'""'"

1151; siccuh

Xin,pcrgamcnoin-o-

S.

l'oill!ini

uoconiincniurAciaSan.vfo.^mociohr^s.

Vitam meiricim
.,,',
ot

t!l^Zrre.irensismonasterhS.
... Adjc.cimuspri.'icrea /^e/.on..
nilms Duaccno
838, .^ii'cuh

ax^^^^
e.rc^
Bi-uccei
.

XlH

'^

(3)

T c7S

Vilislel IIJhausisseriildu,'i>ioh miracula IW.nus scripsitcircn S FoHbno ca,;.eu n . ilOO no,.nulli orn..^ iinnum tucuO,-aUoe,n

Quorum
scrij)f ioties

S.FoiUani

'^^^^" J."; , .^. Tcrtiam earmn, quas "^' aliuscodex.olim Leo cxhibct nobis

S,:^:^^'ii^o.i,nuse.c,,,pla,-auU.po-

mUtilmil fertiusbiographits.

(DNun..

'-^^-f^'^!; 3,^^

Hullotins d. la

Com-

'1'. ,s, Liii. 111.


'

' <'

'";

'

_ ,12,
Cf,.,

Foi, ,a,.o-C5

vo.,.ela,

'"rV

IcataloguogoneraHos

n.ss., ton..

;-::^;;,;;..^:.M-.

Vk'

1' '-'':^

::

- H

Ha,...y. Ma,c,.i.U

-'-- '-;-,

372
AltCTOnE K. D. B-

DE

S.

FOILLANO MARTYRE.
ccenohio S. Fo.Uan. e.Ura nui asservantur mss. in
13

ejus scripiore comnranfnwi. Quod autem de

icrire /icuilja^nsubjunginws. rersibus manifesiatpHmis sui carminis


ipse
llis

Nomcnsmon
.-

lU

LitterulisLiliel Insiiuurc

NoUUis
:

VLTiu-i

SiHTio, quo

Doiniiie t-enscnr ipse

primos r.anninisauclorem nolo


Si

relracles, apices ex p.irtibu5 orto

Hhodium (Le (Rhodez) scribcndum fuissci soiufa oraRamlx) in Beigio. Dein Hiliinum posuis.se, minuscer;io6'S.FoiUani Vilam com S. FoiUani. /um est j rectius diwisset Miracula quod Hii/inum monnDenique Possevinum,
chum
reprchendens
Veteris di.rercd Corbcite in Gailia seu Rivet (3), et ^pse domnus

Rutenas, in tractu Tolosano

(2).

PyoRuieriis

Sigeherio, suo quonDein paulo inferivs opus Porro eumdem Hi hdam. rnafj^sfro. dicai.

errorem incidit, cxislimnyv;

eum

fuisse

eum-

numiihriquorjuedeMirandisS.yoAl^^^^^^^^^^ hujus hhri 1 o/oyo, torem fuissc, discinms eabeati martyris Foillani nhi .lam pussione, ait,
/

dem Hiiiinum

Corheia Nova 1110 transiit ad regendum


te7isievcnse (4).

qui anno liOO /cctor crat in anno seu Saxonica, atque indc

monastermm
.-

0/-

verso metnca digest.one pavata,

stylo

dec.-ev.-

Non Ha
fet.

se rcs hahei

qui

emm

muB
in

llumilitas tua.

resevai-cMn.racula.Z^c.n. etiam ipsius aliqua ramiliavissime magisterb.geberte

laudavii,cnnonicusFossensisfuit, Q roiW^nMm Scd imprimis eum pueuii

mocrpianum

sc.-ibe.ul. hoc opuseulo, non modicam nostrovum ol.m non audaciam:quia qui vcrsuum conndimus quun.am non abdieasti chavtulam, martyr. subseryire indionaberis et hanc sancto

confeit

rum

tanintaliqui ex

coiligendum puFossis fuisse educa/um ipse refert mtm. 30 qux


iis

scholan Mirncuiorum: Cum adhuc discipUuK

scedulam, pr.escrtim cum lavori huic me devovcrim. tuoque


tuo

instinctu

abori

cuidam pro re subcssem, aii, accommudatori dcbitor eram, sed u..de puerili trium obolorum
potcram....Die

me

couhdenter
esl luinc

incUnaverim. Ncque

minus indubium
fuisse

reddendosuir.cei-em,habere non voluntati ejusin quadam templum ingvessus, pr^ccepi invocare.7e^ fatum martyrem ex nomine sequentibus verhis ni/ni confici rum e.r his et ie.xtum legenii apparepotcst Integntm enim prtcdicnrc Hdiinum, sed de hit ea non dc se Joannc quodam, suo consobrino et nulri/io, iniroducit. quem auc/or noster /oquentem Fossis, inde cerie Quod .^i ipsc liieros didicU

Miracuhrum seriem

scriptam post

annum

1080

nam inca num.2R de s. Fodlani


illo facta.

transia/ione,

anno

ayiiur.A n/iqmo>
1

iaMenes/anuoiiro.siquidem7iu?n.
In

/egitur:

qui dicitur .Vmpohn.s, pato Chavbo..e.-ia, loco vocatur Sterpeis, contermino parrochiie vici qui .nari.inoxins beati Foyllan. ubi hisus est cruor
ivvis
ct

pago Hainaugia nomine,

in

ne.nore nuncu-

procmctu, pcdissequoruin .psius, facto atrium, in cuius medio hgneum determinalum est ;cdificium,ct altaread ecclesiola; cm.stitutum esl mavtyris ipsius erectum; laudem Dei sub honore verhum cle egregtts

.nib/imioripostea exiit ut. magistro Sigebcrio, daret; nam in Prologo hus studiis operam magistrum alloquiiur: ita

Vitx metricx

mum

rcmioisceris ipse) Scitari (sano ineinini.


fueras Inler res varias rae solitus martyris extra Vita FoiUiani

Quin unum proferatur epi^copo Cameracensi, donis a Burchardo, 1125ad augmentum cultus d.v.m m factis anno de inchoaio co/iegio sacello de Senophe,aM(

Si quitl de

Quani let^imus nostro

constilerit loculo.
ibi, nostriB

Comperto per me

nil sciri

plus

Indignabaris desidiai super his.

hrevi posi subcanonicorum Fosscnsium-, cui Pnsmonstratense; stitutum fuit monasicrium nxdlum c<nolm resfised poiius indicat ihi quurn auclor, num IH, qium videri. Prwterca
.

sisse,

coiiegium conclu- c^nontcus 8 Se denique in Fosscnse Fossemt.s significai. ium ipse apcrte

ium

scriptis

pro/iietur.

Nec

uiia

unquam

futsset contro-

dicat

NUPKHimperatoi-eHenrico contraMenapes Cameracensiu.n, quos ascendente pro defensiune pars exe.-citus Teutonicorum, t.-animpugnabant appoi.dentem usibus per Pongeias vicum

versia,

siens

C Fossensis

ecdesi.u.

suhjiciaiquc

S.

Fodlam

hcne/icunn intercentu tunc fuisse col/atum referendam ad sequitur ^us scriptionem esse td est, contra iempus quo con/ra Memipios, impcratore bciium fueFlandros, ah Hcnrico
rii

mcminisscni auciores non solum carminis, sed ei HiLLiNi nomen inprincipio pgurari. Appositis monasierium officiumque rocum enim ordine suo primis singularmn ^ vcrsu c.\ntor, ex literis, efficitur ex quarto ex octavo quinio LEViTA, ex scptimo Fossensis, etiam patei cx serie MiracuSed
si

Cenobu (5). iorum eum in canonicos Fossenses


iaium. Dicit
tric

emm

fuisse coopPrsepositus ecclesiai nos-

actum.Jamvero quum
ct

Henricus

V anno

(Fossensis).

110-'
1

possit cerio dignosci beltuin gesserint (1), nec mentionem. faciat Hiiutrum de paire an fdio dicendum est eum vei hrcvi post annum
iinus,

Henricus V anno 1107 et Cameraceimhus adccrsus F/andros pro


cjus fiiius

niodo S.
thardo,

Posteanarrat num. 32 quoFoiLLANUs fratri cuidam, nomine Rosatis aperte indicat se vixisse

quocum

dxcii: Hi/iinus,priesiofuerit; dcin num. 33 duO Vlfl NOSTRAM AD EGCLESIAM (FoSSCn^em} ad et alter, alter laicus,

venere,

sacerdos

1102,

vel

hrevi post

annum

1108 scriptum

altare (S. Foillani)

xenia,

Hillniiis,

suuyn edidisse. S. FoiUani hW' 1 Jam quis fuerit Hiilinus, Possecinns nostcr nraphus, inquirendum e.st. fCrte.-HiUinus monaclius de co his /ogMi//'
Coi-beia^ in

genteum ad

proceritatem staturx^

fdum videhcet hommis


locuti

ardi-

mensum

obtulere.

Quibus

quidam de

OaUia, Cong.-cgationis Floriacensis,


ac soluta oratione

an cujusFRVTRiuus, sciscitantes utrum suo, voto, donum hoc gratis inferlibet alterius refevve, veecclesiie, hac in re nihil sua
rent

scripsit

carmine

martyrium

rum cujusdam

martyris, libris duobus, S. Foillani episcopi et

ingenui se sub hoc voto legatos Hiilinus canoesse responderunt. Fuit iiaque

DIE TUIGESIMA OCTOBRIS.

373
^^^*^^^

,,,

nnvho Corhciiv, Veteris nul Norie. magistnim Sigebcrtum 9 HiUini Fossensis uuscipulus. Ucmv.delur, fuissc monachum illum

nicuf! Fofisensis ct

perperam

pi(fntus pro

mo-

tiis

Rogatis et instanter rogatis, ut sancti mar-

versilice tyris prii^suUsqueFoUlani Vitamquain pcr[lescriptam habetis. aUo scribondi penere

^ duhi(amus
blacensem
^,^^.^^ -^^
.

curram,
pluscule

yt

absulutam a metrodeducam
pI:K-iluram
nialura;

in phnii-

^y'""''''

scriptis

plurimis ac prwserttm

tiem prosaicaj Ubertatis, quasi rcUgiosis auribus


gratia
noviUitis.

'irmhU.cn,.

celcbrem. Et reapse harrc sentcntiam.

narrationem nroposmf Colgnnus in noiis ad

Ncfjunquam mirum InrentionisS.. FoiUani(l). sese conluUsse ndriesset milinum Fossis GemUaccnse, ui tbi a

Quia vero nequcdiclare, nequo dictata scribero jamvaleodiu.diuquoquc hujusccmodi ncgotium recusavi. ct quem dcposueram, styUim resumcre
dilTerens,

cinum monasterium

meum

s;i:pius

otium excusavi. Cujus-

et humanis eruSigeberto in scientiis didnis enim monastcrns Ordims direlur. In multis junwrcs moS Benedicti, pneter scholas ad scholx erectas, fiorebani et inslitucndos

modi excusatiunem cum vcstr.e dileclioni sena meipso tiam non satis complacerc.diHimm duxi
ncgotio contra propositum extorquero, ut buic

agRrediar curam potius imparlirc,

quam

oiTcnsis

nachos clerici nuasclocisciinm longinquis vementes (rernbkm Liqne frequeniare solcbani Ci).
1071, nulem, ah anno circiter auditores Qui non pnucos iU ius

docebnt Sigcberdisci-

nutc/n vobis pr.edictonmi-lyri nun sevvire. Fuil dcHarreng,ut notumesi,in canoniPhiiippns Bonai-Spei in cos Pncmonslratcnscs camobii

nnctusest:mm plin^ monnstic^c cxperles monachus Gemblncenunus ex ejus discipuHs. GcniblacL-nsium enarrans, sis Gesta abbitum
scribii
:

Hannonia

ndscilus circa

annum

1130,

et

circa

1152 abbas crcaius{Q). Multa qux Batthasar Betlenus, curanle

scripsil opera

Nicofao

deSigebcrlo, ad ammm 1112. ecclesix- cmiobn contuUt ad usum et ornatum eoquoi adquisie.-at voluntana GcmUnccnsis,
quosinstruxevat,Uberalitate(4).if05tn(e/'

MuUa

B rum
tcr

Ditaci Chamart, al)balc Bo7iie-Spei, anno 1021 presfjt/lcr Mignc anno 1855 edidii, et ven. Inicr hiec Parisiis iierwm iypis mandaril (7), Foillani, quam dabimns tum ex tcgitur Viia S. Monlensi 8439, ea editione, tum ex codice

y^

monachi, verisimiliauditores qui non ernni est Hiilinus, qui

sxculi Xlll, quioiim erai cfenohii

S.

Fodfani
,

annumernndus

pnm

prope
12

Phodium (B).
J^j;^
,

dein ^us Miracula tntra S FoiUani Viinm, 1102 tv/ 1108 dc.crtpannos circder iOSG ef studiis, quo lcmpore ea ac proin titerariis sit dare ^Gemblacipromovebai Sigebertus, operam

WasquinqueVita.s, de qnibus hactenus. pcrscnptam. inercipiet fonge brcvior quarn


8928 venimus in codice nosiro BmxeHcnsi
(9),

P^i;;;;''

,.,,,,,;,,,;

non

/"^'l''a

IXX- ""ZtnMur.
imx

^""^iQHinini scripfa, uti dictione ^met ('>) neque stijlo neque

nolat

Cornelius

muttum
autem

Optindicaio codice undesumptn fuerd. iitnm inter officia divina recinantur autem ccenobio Fossensi : certe iari solitam fuisse in proximc sequitur \dam I'os-

Carmina qmdem
:

sunt s.pe
sumplie.

incodicenosiro eadem sensem supra memoratam{iO),et

manu

difficilia Tntricaia ei mtelleclu ex antiquioribus ^nt fere

res

exarala
rioribus

fuii.

Nonnufln

conlinei

\'tiis

Zi^mJdiomagisplacetscr^es^^^^^^^ nuctor (ut inconcmmiatem S roiUani; cujus interdum res minus veri\ermonis omitiam)
pro vel res singuiares sTmiles incauie oredit, tamen plura referai Quum
Tiraculisputat. gcographuun, u.usqne ZteZl veterem Belgii cxplicanda pertineanl noluconsuetudines ineditum,ab Opcre mus tibellum, hacienus mclncam eder nbcssc. Vilnm quoquc

non reperiuntur. duxunustumActaccodiceRubex-\alisprope otim vutgnta (11), Bruxetlas a Cornelio Smei

qux tn .mpeVe>^momdtenda

vir recentius prolufit {VZ) ven. nunc .^ieculi Jo^ephus Barbier ex codice Arduenna. prius S. Iluberti in NamurcenM, qunm brevMe^ nihii aliud

tum

ea

qux

MIL

Hanim enimprior

Zstro

plaft, quod

n ratione nosiri

Opem

non

al.e-

c num.quin
""

itli

maxime congruum

videiur

loco supra recognicompteclitur Vitam iertio Vita nosira secunda, ipsa iam Mtera vero esi ptgmentts et orationis reseciis hortationibus auclor inie..^erai De.uque qut narraiioni simifia de alus sanctis cloqium S. FoiUani inter in codice B,^xellcnsi
.

wL rX

Lctonnn

(non iamcn Ij^Jnqnnlur, ^l^^^ ''.''' ''^^''''Znl hagwgraphrcm multum aiunt historiam rei fons in Ulis repenaiur ZleanUct non raro oria, de qua unde sd ali<n>jus,

anliqu.; etiam exalns dcnsotummodo contraciw} his

mc^mis rcpcrimus cxaraioH^). Quod ?Mi ZeuJs.^n.do XVII, hoc foco intcrponuum nihUnovi conlineni, mnMx

nZab

realienumvidetur. Tuv^s

,n

, , solutam

orauonan
con.erUt

tradMionis ^pcu^ frustra quicsicns. doeicne videticet aliquod ii i^tniiu raionc, 11 Sim iti rifi^M rCcenioresS. ^,^''^" ''.,./,meniorum quibus u desideraretur,adducli ,_ biographi

ym^m

Sebastmnus Bou^C^Z^Tipt^- EdidU enim Ue.~um anno 1074 XrUodU anno 1657 etvic. mort et .nu-acles Mronedesainctet^en la ^^emLeodn FaelUenevcsqueet martyr a S cuilv.e dc sum La anno 1739 J. Housscau ^amurc
;
I-

fuLZt tressafprofixie

gnlS. FoUlan. \du',

Her^vfique ct .nartyr ; Vie de S. I.cndE. C. Betchandjre recentiorZZxmuc et n.artyr. Porro quw a fueredU. fucem daia t^^^ S .Fo.lla..um inxeniet c..nos^.s tecorm tnir enumerata e.^dxii saIndice Bio-Bibtiographwo

ei

recenl,us

Zwisl

Z SL

eccimio

CQ Hih

DBtr 103.
tora.
1,

'2>

BulEUS. Histona Uni*^


'^''/
.

verBitatisPansiensis.

pug-

'-'

_,

Oeroetv'.

'""'"

^;-;AXtcs

pour sorvira

,13)

Cod. 4241.

fol.

86.

cerdotis
Belgii. toni. Ul, ))as.
^^-

DE
374

S.

FOILLANO MARTYRE.
non tamen,ut idem D abeaoninione recedere, produclam. ralionem a CoinUo ait Zpter

Vilis Sancto^-ujn nnillei in colfedi.^

Ba^iho

Namefin
,

^" l,e substUuUur tb.mestb,, atque ^^ e ,am e.Uta. "4 tu lum in Vit.S.Ge,-trud,s a S,net,o

edilione

Sunana

voct tb..nnio

codicbus mss.Quos tuminaliis antiquissimis opUmus codex Mepr^ aliis memo,-andus est
miolhec^B,-uxellensis7SS2...o,culoXe.ra,-a-

iThabet enim
Benedicli.

Prielerea

^Umearguil Smetius cr

II

De

et

niortuiis

tenipore quo vixent sit S. Foillanus.

d.vinam co,nov,t c,uod e,- revelationem ubi arp.-opinquasset trans,tus (17). suus aehac luce termino adhuc per tr.enTanoisubjicit ille. de
iiu,"

eo quod S. Gertrumunere tu,ic cog,tav,l eabdicando suo

spafo. quasi triu.n n.ens.un, con/u-mar, leclionem hanc since,-am


:

Znm
S
est

moto in tantiUo vitu. anno,-um).. non potest. Gertrudis tuit, accip,


r

(nunus

U.gma
655

P-f-"'/^;;^ ^ Mlamen aua


0
post

alio nrr S. Fcllanus

annum

t,CsdicaU.: Etenim
ris

iam

a septuagi,ila diebus
\i,-imoatdus
est

<rans"2Z ine,fuit
ocem.

"eZjanZ-io

mmor domus:
obi^ssesanc^um

TLtin. ut arbitranlurnuncperup.Jam^ ivc el mle,-fectus.


anno 656 comp,-ehensus :;:multo ante anuum
S.
(i55

quod, iirum. hinc con/ici polesU

quum anno

Mi^i primum Oert,-u<U,a<'n-^'^ ^inre Fossc^se


monaste,-ium gendo in spi,-ituatibus P"'-"'<^''"'"l^^J^^ plurimu,nperegisse
con<hdissel,

im

^-^^^^^^
annum

^- ^'<'^'.,...

Viml^ldiscessL nisiposl --^;-;^;f 6o4 ,efe,^


Ann^;
i.

cujus necem axl ('0 Chronici Anglo-Sa.,;omci '^"Z Auctor ^Yigormensis{m et o^miecuU ivi eum .setuii Florentius -/04% Etemm hinc WiPiiim

Bemicus Huntendunensvs{2i). auclorem. notum est Chronici


rebus nar,-andts non
i,r,r-a

^cMA\nut 1

aiii

opinaniiir,annom[Q).

14
et obiil circa annum 655.

nJ

ita

li^iuido e:r

iisdem duahus \

itis

mmm
nolasse(i~), tamen minus accurate

m'-nendu.Mo,^ lus

!flf

Papam (,ui Ro.n. sedit (23, ^; --^^^^^^^ /nec tum lem nmium G52 rel GoV.-quamquam opt,mecon-

';:ZnolaUone Mclenus stalula cong,-uit quod lefeji m-uunt. Non item vero <-

ZZiUe

biog,-aphusdeS FoiUan.,
lile,-is

^-

tJL>aS 'T:Z:rMXsMen.Quomu.re
,;,'i

""'" ITo cv '

posl

necem,medio mense Gerlrudea\),adhuc,

Fvm enim

in.'<U-uctu>n pe,-h,bet

a b.

l.cmZ:Clurufe,-tensi(2A),

qui ante annum

rM^e
Cs

hnnw. 17 mW,< 6.0 Lk/.-, 0/./// die ViUeS.GeSurianam edilwnem


13)^

n dereDibris
.

anni (8 U-),

'

quo sequereanu,no'^natu,n esse Foillanum ante annum quum lue octogesirumjam egisse :quod de,:Jluos nGalliamet in Belgium venU .msceplos.non ^e.tate /uisse Taboles abeoilla
E.r vita discess,t (ro).

ieundu,n

spatium

inle,-cessit i,Uer

'::!::dumproba.ilevidet^.J^;o^a^X^ quum apud Uedam lege-

'^^^^^l^nZZ:

nixHsCoiniius,annoQt

,^. /c^

M\usSmet (16), cum n.hU. imutt, suaaeat


6 Cfr Vita U. num.
* '

15.- ^iD

S. Foillani

Vital,
III.

num^

B^

,r

_
s^l
,

,3)

Malunonms, Acta SS.

Vul

11

num

r..-a2i Acta SS. BelK.i. tom.

et P^g. 6

o'|' U siec. n. 0. S. U.,

'.4, An',es 0. S. B., .o,.,, ad Cointius. Anales

ecC. F,^anc.. lom

11. V-'l-.

_^
-= =>
">

pi^.,,,^,.,

.,ale der

r-a5,Ann..ccl.Fr:u:c..tom.lllpaM,.-00;A^^^^^ - l' ^ta pag. 6. - ^1 SS Belb'ii. tom, III, I. ,L 8 - .10. Monumcnta hislorioa Bnt.nn.ca, tom. -

M-

T-^i^

- ^20- lb.d., pap. 531. - <21i Und.,


im
et

pap.

.0-.

- '^'^'i^^-'*;' trr S:, :l:ip..e,s^.cn.p.3C3.;or.,M;K^-^


0,

,:ak.

P
nal.

pag.

seq,.-

.24,

Vita

111,

num.4^^

.^An-

quataor m.gistiorum,

ad. ann. 5<..

Acta SS., tom,

Martii, pag-COO.

^^^

DIE TR1GES1M\ OGTOBRIS.

375
laitdatts assertionis decretoria a

AUCTORK
R. D. B.

A nux ad annum mtalem


licel

et

institutionem

.-

sci-

menta hujns

,\lonasierio

Cnobfieresrnovn...bur<jerisy '"

forsanfctate non utrique fuisse communia. Actis S. Fursei U) certo 16 Er antiquissimis FoiUanum sub frafris institucoUiiJcre Ucet S. Cnobheresbur^ia-isse in monasterio
^^Q^f,
..^-^ prwposUus, postquam S. nrwposUus, postquami:^. nensi; cui etiam fuit
_

ynuiium non nilenderit Furseum FoUlano lUa proinde antecessisse, atquc

supercaauctoribus ailata kic rcdmtegrare quum prxsertim de SS. Furseo cuum esset : tollat ipac Beda, de et FoiUano dubio locum ;uU.uc Sigeberpriore scribetis (131: Ye rum dum nilulastenercl,suporvtinU.leHUK'rnm lus rcgni
vir

Anyfa prwfuii.

Furseusseineremumrcccpzt. Hic, cumibipctut ct Latimncensi ofmt hrcvipost, condito coenobio sequitur^. FoiUanum circa annum GbO.Ea- quo
traduccissct (2),
,

dem annum

GalUam

m/erius: sanctus,nomine Fur.^eus. Etpaulo nobUissimo genere ScoloErat autem vir iste de HHfcrno-Scotis, qui ad rum. iVcc eum ab iis sedem haseptentrionem Anglin^jum pridem oriundum cs.^e, bcbant sed ab iiisula Hibernia
ej^

iis

apparct

qmc addU

lieda

Cum

erRO

anno circtter Cnobheresburgi abbatem fuisse


in

Q4S.Quando7inmautem

Angliam

venerit,

iertia illa \Ua, inccrtum cst. nisi stari possU simul cum 6. 1'urseo ex in qua perhibctur Sigehertum et Hiberma profcctus, ct apud gratia reges Anglonim OrientaUum,

\Furseus]... muUis irvuentium turbaomuibus annuntians,tumultus vcUctis onmibus qu.e

annis in Scotia

verbum Dei

rum non
discessit,

facile

fcrrel,

insula pxtria habere viUebatur. ab ipsa^iuoque

Annara,

valuisse.

anno, ut el Egericus fratcr, 634 (3y Quum Sigcbertus Mercioncm ^us siwcessor, a Penda, rege fuissent. iunc 6.37 trucidait

Impcrium autem iniU l^igebertus abiUanno vUletur, G3% et e regno

uues etpauciscum fralnbus ,.er RrU Ifaque Anplurum Uevenit iH). in provinciam FoUlanus, proinde ejus frate,- S. Furseu^.ei quil)usmm parenin^Aa Hihernia nali su^U : Hbusjamestinquirendunx. /w./n5 ex Beda comtat sam ^^^^^^^^^^ ,^ 18 Prxterqmm quod

anno rerum potitus


et

verisimiliter
e.^^t

W Furseoque

Annas,re.v religiosi.^isimusiA) de Uta ipse amicissimus. Sed

Scoto- oriimdus de nobiUssimo genere ios fratres fuissc Fursci VUa cojmpdtrem citur, rum, legimus in S.
.

.. ttt-

Fintanum

rirofectioncS. de aratia cjus

VoiW^ni cum fratre m Angliam

regum. Sed

apud Sigebertum etAnnam., de monasiern Cnob'ieresburgensis fundatione ambigatur quie omnia in \ita est rursus cur cx de hoc solo leguntur (o),et
;

legentmm ocuUs Cotganus m Ubrojam Jjicere qu^econgcssU Hib-rn.n^i^^ rarissimode Actis Sanctonun pro/erm ''^ aiiud enim non est quod ,f \ct.s pater S b wsezet
satius hic erU

et

matrem Gelgehen

fuisse /dio

coaiva S. Fursei

ascriptore ea satis manifesto fuerunt surrepta. FoiUani

tertiie

ViiicS.

ulUFuiUan.Va.o.tur iu.sse P proinde etiamS. ..e, usseuFintinus,mmsKinnlog.-Momun lectiones Brev.a.u EtiUem tr.aunt,nonso\um
.

igilur Ute

In proprus

^^

et alu e.ternj Uesma.i iu oius Vi.a. Lat n acensis, HU.eru.cun>,ciuod seU et Meuoln,uuu

III.

De
S.

palria

ot

gonore

^^.s, ^Lus genealogicum, ali^ueejus


toresiutra cUandi
:

scr^ vn^m

in

quibns

genus patc

Foillani.

num

S. Foillauus

\n

Vcn.
(6)

Bedx

Hibemus

qlorum

penere Scolorum fuU S FoUlanus,

Historia ecclesiastica AnlcgimusS. Fur.seum de nobUissimo gcncre luisse. E.r eodcm igUur

m Morncpem et r^^^Ets.neipsumessodomoMo
sillem

ad U..n.u L.vo^ . t-'t-^ Per graUus de stirpe Emeru celebrem

m Momoniu babUasse,

mdu-.ant \U.l SS.

B;!rr"cap.24.Molagg.e. cap^

quem Fursei frairem

ibidem

Camcrarius{S) dicU PorroDem.pstcrus{l)et

'Vled atibi

oriundus ah dicitur sanctus vir

^;;^--

.scu de Ula fhomi7ics mdelicct Britanno-Scoti, Scotiadicta. ad scptentrioreqionequxhodie

Zniw
.
1

regionc

nailieMurfhemne;
e

"" ^^/^''-'~J ul m ;^;"''-'''^''^^

^,

^:. ",'

nem Anglix
C

adjacet}palriie suie vmdicarunt

iriir'*;ii

mui de regione ConaiiKL

qvoscumque sanctos

nomine Scotorum um.

reperenmt Quosjarn anilos in veteribus Actis Colganus (9), noster

dudum

rcdarguerunt
*,

* White

Stcphanus Vitus

in

dissertat^one

manu

olnn ^^ scripta, cujus apographum

rcgia BoUandiano, num- autem loeuh 7658 (10), Corn^lus Bruxettensi eastat

bMhca

nms^

Smet

(11), ei

alU

.-

satis enuctcate ostendcntes,

:^e

a.i

Scoios s^culum saltcm XI vulgo

fuisseappeUatosincolas iilius Hi^ m>stra usque tempora antiquis jam et ad

msuUe, quicab

(quod jam Z'nia nuncupatur. Imo

supe-

to^nisnotal^cmes cr.rioribus nosiri Operis ipse BrUanno-Scotus,iem dUus Pinkerton, ct

Jam

Scotos recenuniversim apud scriptorcs

fon/waUU)..l/i/ tioresin confesso esse


Act.SS., tom. llJan..pag.
"'

Agl,onac, F. F. Cc.alii ^;:,Uo Leat.uU.s,


pag. XXX. Jan.. P.-iefatio. Entrland, tom U,

"

ctseati.
",:

rtr ActaSS.. tom. Cfi-Ac"=o-.

,.,

'S'"-,-

'

cap.XlX. ,(i, Ub. 111. Scotorum.-(8)l*epieme

col.

m. -

o H

,,ag.223.Kdinlnu-tr.l81^ ^ B.-itanmqucs etc etat aos ne.

st.

npt ,re.cntesM^.cad. dcm

.-m

n . p, l"

'i

et

^^^^

M.q.. i
.^._

Mem.
^^^
,

^^^^_

^^.

'^^^'J
cap. UI. P'-'3

et scq.

,i5j

Tom.

l.

pafc'-

'*

Eochadii,

DE
37fi

S.

FOILLANO MARTYRE.
incuaUeyussocioFoillano agilur. minons posl ejus moHem sveoulis cs fidei el plwibus FoiUani ma,-t!;s ,c,-Ma. Ncquein eade S.

AUCTOBE U. D. B

F.chtnx F Eochadii,F.Fegbu. ^^^^^^' Senchadii,F.AliUli, F. Malcrocu, inquodamglosmaani. Legit etiaw Coiganus Marigrolooium S. J^nsewate mnrgi7wH ad ad anqusm et in Annntihus Roscrcensibus carmcn quo b. veinstum
F.

"o^sii, F.

^'

Fownsis

num

052,

quoddam

irr,9CMiater

ptum

Daiaradia hic sum^ Dalaradia (qiiod nomen sed pro regione sic nonpro fami/in,
^^/j.etmatorGelgesia
filia

(iinmoams)

dicittir

Locmus de

de ejus p,-!cclare mcnlio : quod sane neslis, quam minima fit mlcrdisS Lirino,quii-i,-umln,negrcaium fui^sel honocipulosnume,-asset,nanparum
natalibus,

aut

regis Connacia.^

inierse contrarm suspcn^O Siemmatahtec quoft tnrwo ipsique videturihiovum cst proba.yyn ienent Coiganum, quorum unus sit ex bilc .anctorum ejusdcm nominis, Acta seu genus ei alter ex Momonia, et
Ultonia.

Propter has aliasque causas, Itcel eodem ci,-ciler teniSS Foilianus cl Licinus appule,-inl. ccisehit procul porc ad Behjium Fossensem almm dubio lector S. FoiUanum Foillanum qui S. Ltmm esse atque itlum
rifinwi
(3).

legitur discipulus (4).

patriamah... auctovihus Furscum rero S. FnUlani


fiiium

inquibusdam ^onUnd.. nostrt fratrem,


tili.

existimat Fintani,
Australis

Finloga. reg.s,
:

8 IV.
in

De

non

totius, sed

Momonm^
supra
nis.

pr.nio ait

Hibornia

inonaclialu S. Foillani Aniilia. in ot

mua ita

authores exter..i
id

citat.

docent, qui

non poterant

desumere

cx vetusl.s monu-

Fuorilnc nionachus Bcncdictinus.


Ulta- s. Furscu.n FoilUu.i, Fu,-seiet
,.,,

mentis.... Secundoqu.ap...dict.um nostrarum ant.quitaf^enealogicum. a .luatuor ant.quari.s comp.Iatmin, cai.


Fuvsaa. ad Logam deducit genealog.am S. n cognomento Laga Alilly olum, percelebr.s Moquia b.s consens.t
.^7

Menolog.um

fum longe

peritis

Clelaches ,naterSS.

);fgutinsc,o

mal,-imoniumteral palre, in

monia. regis frat.-em....Te,-tio inConnac.a,.n quo vetustus codex Lecanensis


can 2i, num.
1.

...

"^Z^nmandl,
VeZn. quum fuiZllraia
tum
aliosque

legitur:S-

Furs^us
qui

filius

Fmnl.hus

in te,-o geslanspn,,mccombwenda cat. nitum Fu,'seum, publice tgnonwua mlraculo a lanla


(5),

ta..nuitdesemine Loga- Laga, idem

fu.t

non d,.bilnnl pru,u,gan-

trater M.I.. ^'-.^-^^ Eugenii Taighlech, et Histoua lestatur Scvec Ketinus,...

filios,

qmsjam Doouno
in

dcvovc

Quinto id evidenter p.'obat re<^um Hibe.-ni:e.... dive.'sa supra adducta.-. aenealopia horum argumentum probans hos

ra ^ieino sJ,-vitio cc,-lwFoillanus el Vllanus Cyius,-ci Fu,-seus, unquam eos consilium quo nullus

pe,'pet^rnmanc,p^c^

Sextum

et

pr^cipuum

T^c

fuisse divcrsos

est ejusden. nominis sa.ictos

':iLe,-e poluit. parendi


nus

ma^^svoUs^J^-_

sed etmatres et fmtres quia non solum patros, mater S. Furs:c, Perohabucru..t diversos. Nan.

qucn P '" -^' ,.ni.fl;c S. Fuvseus, f erudU.on.bus n,st.tu.t (W monasticis

nensis

e.-at

Gelgesia

filia

.Kdhiinn.i.

pnncp.s

Hi-lh-iuni;e, cx stcmmatc

fratres eiusden. juxta


et

regum Connacia;.... et nmnes rucrunl S Fo.lanus


...

mo,^asticam amplc.us ^anu t,-adil S. tuisci dein in Anqlia quod biograpl^s insce^ etiam rcqualis .

f-P^XZnc

L JX: ,.ii.,..Bo.wrumergooperumetgrat....f.-uct.bus
l-"'esnue
rel.que,.s

Fursan de Ulton.a inianus. Matev vero S. .-eguli dc Dalarad.a fu.tli.-onaehia filia Milconis, ejusdeni sanct. Mocha.us,
iu Ultonia..
.

sac

et f.-atres

us, patriam ; vacabat an.i.s ac sufb Scrintuv e stuU.is al.quot co..monasterium .n ,,uodam
.

et Mace.xvus. Colmanus, Camrarens.s, in s.vculo quinto us Mulensis. Hi floruerunt Furs.^us vero noser relmh initium sexti; igitur hanc disputatiosieculoseptimoH). Ut

Ooluu.ba-

ciXinstructus

sv'i

oco,ubi.u,Klinuere.isiosisconnue,..bus

:l,s,a,.quoset.an.de,.,^b^smsp,..u..-

r *'

Colgano nem defmiamus, mhis cum

propius
ei Foil-

r:r= -----centionevevbum

'

Dom,niannunt,ans, .rruent,un^

fratrcs Furseum tkiem videtursanctos Momonia' essc ormndos. Hoc lanum a regutis sancfosnosunum adderejuvat, ejusdem ac vtrgme^m fuisse S. Brigidam tros prosapHe fratrem SBnfiliam Leneni, S. Colmanum, Drugheniam, i^^Oenia^nLuceiiam
gida'. SS.

:oP rum

,nuU,tua.es """

l---;;";';;- '-

Tulam nuamdam P-valum


est
pj;.egv.?.a

...

n.av.

i^

tu

Macham,mnttuicham,sororcs SS.
et

Brigul^^

gum, coquum

seu TemncoColmani, S. Mothcmnogum Cluamfertenszs. S. Molvani

post de H.bern.a Uque ex.nde non multo Saxpev I^-itannos . l.ttova petens,

nia..ftvansvectus est, ubi


Ori,.nt.lium

'-""^^Jj^t^;;: susceptus, ve.U"

Saxonum

vege

Mqne
fuit Jjvhii disci

Non

'*

o\ s

Livini

ex Colgano FoiiianoS. FuiUa.ms aliquando pro putaiur :sedpcrpcmartyris discipuio


/uvc ^mrsus
(2).

diC;aram.tigabatcovda.Complet.vo
p,a;dicto locu.n monasler,. a rtuodecim annis... eoaccelevav, tvaditum veRe Sigeberto

FoiUani mariyris, hun^ neaue in Actis ipsius S. cum eo unquam vel S Livino adhUisse, qum vmmo ririsseuUo modo significaiur: indicaiureum nulh virom Belgo su tis apcrte AddequodcaS.Unm Mta, fuisseohnoxium.

ram;namprimo

ncque in \iia S

I^urs^et

sM

lere^Quod^nonastev^umvocabatuv^Cnoe..^^^^^ constvuctum, silvarum hurch in quodam castro rocaur


et mai-is Wcinitate

amcBUum

(8)

Burghcastle,

positum

in Suffolcia,

nunc ad ostia Ga^

rienis fluvii (9).

S. FoiUani.

^l

Cfr. ibid..

tom.

111.

p.g, 06 et seqq.
-15

^^'Cf'" ";'

46.

,7,

lbid.,pag. 37. -

num.

:^.

(G. Ibid,.
.,8>

Ibid.,

pa^ tom. U Janua.-u i9. Acta pag. 41.

pag. S98. SS., toiu. XII Octobris.

-^5, ActaSS..ton..

J.muan.. pag.

et soq.Lt..

Sanclu^

DIE TRIGESIMA OCTOI^RIS.


S.Foillanus

377
erat veneralione
ita

monachtts
fuii '"

^"-

23 Sanches vero Fwseus S. Foillanum et aliei-um fralvem S.Ultanvm, itemplurcsalios viros sanciimonia insignes. txim monasticw

Unde

et in

magna
habilus;

tempore

illo

AUCTOHB
R. D. H.

religionis

ut ubiounniue

clericus

aliquis

glia

tum
phi
:

aposioiicx

vitse

imitotores }mhmt
ejtis

quod
seculi

aut monacbus advuniret. gaudenter ab omnibustanquam Dei famulus exciperetur. Etiam


si

ei liquei
1-Iis

ex suhscquenfVms cerbis

biogra-

in

rite geslis, vir sanctus ab

omni

et flexa cervice. vel

Uinere pergens i.iveuiretur, adcurrehant, manu signari, vel ore iUius


guudeba.it; ve."bis quoque

atque ipsius monasterii cura

alii-nare se cupiens,

se benedici

horum
mona:

cumsapientibus fratribus tractabat. Habuitenim

exhoilatoriis diligenter aud.tum pra^bebaut. Sed


et diebus dominicis ad ecclesiam sive ad steria

secum revcrentisRJmos cl spiritales viros, qui exemplo t;inti viri, et in monasterii probatione,
aJ bumilitatis et etiam caritatis gratiam profeceranl inter quos habuit Foillanum. sanctum germanos proprios
et in tliversis laboribus vitx',
:

non redciendi corporis, sed audiL-ndi sermonis Dei gi'atia confluebant el si quis sacerdotum in vicum forlc deveniret, mox cong.-egati in unum vica.ii, verbu.n vitx ab illo
certatim,
expetei-e curabant.

admodum virum;

cui etiam saccrdoti

cum

sanctis

Nam

neque

alia ipsis saccr-

et Gobbona et TibuUa presbyleris, monasterii acrcliquit curam alterum vero Ultaanimarum


:

probanum anacboretam, diuturna inonasterii instvuL-tum, multis tione ad eremitalem vitam Relictis itaque iam annis ab eodem elcctum. nudus ad fratrera suum omnibus curis et rebus, vita, sulus Ultanum, qui ,iam tbeorica pascebatur labori quotidiano etoratiombus profectus est.Qui deservientes, annum integrum ibidem
continuis

dotihus aut clericis vicos adeu.idi, quam pr.edicandi, baptiza.idi, inhr.nus visitandi, et, ut brevitev dicam, animas curandi, causa fuit.qui in

tantum erant ab omni

avariti;e peste castigati, ut

nemo territoria ac possessiones ad construenda monasteria, nisi a pote.itibus s;eculi coaclus,


Hic, iicef (5). Hactenus Ven. Beda. AnglO'Sa.TO et Rcgulx Benedictinie alumnus, ahsfinerc nonpofuif a laudandis preshyferis Scotis, qui, non scchs ac Brifones, monachis E Romanis eorumque discipulis varias obcausas
accipcret

philosophabantur(l).
el in

Hiber-

24
cst

Plurium aucforHm. iestimomo cognitum


et

nw.

in Hibernia et in Anglia viet apostoiicam. iam monasficam vixisse,simul vidimus, in Su/folcue Anglia quidem, uii monasficisdisciplinis coenoUo Cnobheresburg aliquando cxercuit. i bt, eo

S FoiUanum

fueruni infensi{G). 26 Sed ex Bedie verhis quoque apparet Hibcrsttpra indicaniie monachos. quemadmodum vimits, iaborihus aposfoHcis impiqrmndcdis.te

et

Angh'Sn-

xoni(/us prn'dicavil

cwn-

duce S Furseo se rector fuit constitutus. in Gailiam transeunfc, in quibusnam in locis antea monachi

operam, ccrtcsitiritmque mini^lcrio fuisse omprobanino addictos. Sed forsan phtres minus fratres, exfrapahitntS. Foillanum ejusque
aiios triam evangelium pnedicaturos, non ad Anglo-Saxoncs ivisse, quum his genquam ad norv videatur tihus virorum apostoHcorum

gcliwH.

Verum Hibemia

vixerint SS. Furseus el cowvus. tradere omisii biographus posteris

Fo.llanus.

discimus Attamenex aliobiographo


.,ev.m
'S

S.

Fur-

Cfainfurt a patruo suo in monasterio


tela,

fuisse penuria, uipole

sedem suam hnhentibus


presbytcri

Brciif/anomonasticiseruditionihus institutum

fuisse C^)

Postea, uf invidorum fiigcret Brendano, ususacceptalicentia abeato pra3sule consilio, ad aliam msulam quesuo suorumque tran-^iit, in qua secus

juxta Britones; ex quibus multi regionon tantumin Britannia, sed in aliis ad Christum addunibus innumeros homines non est xerunt. At hicc animadversio recta (fecratenimAnglo-Saxonihusprwconumverbi
divini copia
:

* nunc KillFiirs.i.

Rathmath nuncupatam venerab.Ie monastenum locum Ebren vocUatum

nequc eisprfcsto crant preslnjten

cum necessariis cellis suis

a;diacavit,masuamque

con-reRationem religiosorum largiente const.tuU

etiam suos germaparentum suorum, fratresque nosFoillanumetUItanumpiasolUcitudinevocare documentis curavU (4). ac ccKlestibus imbuere momtsticis exercilus prorsus 05 Deeorum Secundum quum non adeo ah ahis Sibcrnorum sileni scriptores m/, SS. Furscus ef inslitula U( Hibernis monachis videantur adumbrabwius xit, FoiUanus discrep^iisse, eorum quo pacfo vcnerahdis mtie genus, refercndo
.-

dem%eo

monachorum ibiaUquos (3). Quo

memorcscaBritones (7), qitippe qui, sempcr suis popuiaribusab Anglo-Saxonilamitatum reiigionem c.rplicare

lmsiliatarum,eisceram gcntem. nfpole iwlcbant. Scd Hiherni omticm regno cfxloritm Chri^ti sanguineredemptam, ut omnihus apta.n lmhentes,nihil non fecerunt Angio-Saxonilnts, onlc Chrisli popnlis, etiam monaslicam m aperircnt; quin et eis vestem Horum bomv voinducruni (8). .sui'i camohiis
iuntati

mrfem
rinl (9)

maximam adeo bcnedi.rit Deus, ut ad fulem adjun.reAnglo-Sa.ronum


Qux
laits

etiam ad

S.

YomuMmpcrfi-

Beda mores
faui
et

r,

^^f^f'"'^';;'^ msttiutaj Hibernica secfahantur Quantx- autem, att sanctus ZnbusextoUaf. contu.entia. tuerUCo/mipsi

monachomm

""% Nemini.
tin

msepi^copusLindisfarnensisi^se cum p
rcessoru/us
su.s, testahatur

parsimoniu..cujus

..-

quem
clesTa

regebant, ubi

et.um locus Ule. abeuntU.us e.s. excepta ecrepert:e sunt, boc cst. conversat.o c.v.hs

frafribits monachos S FuiUanum cum ejus Ktenim neque Beda, faciunt Benedictinos.
qiti ct ipse

^Vionis et

senieii- Non fuit credo. facile prohabitur tiionarhus Trilhemio(iO), Buceiini,qui,ducc


nus.

Ucncdicli-

est mstituta, S. Benedicfiprofessits

"

pecun.arum absque esse nuUatenuspoterat.Nibil enim pecun.x' a jhpecoribus habebant. Si quid mox paupenbus dabant... v.tibus accipiebant.

ilummodo

paucissima. donms sine quibus

quidpiam hujusmodi narraf Cnobhcre^sburgense ad milecsi monaslerium fuisse constitu. Benedictinic Regulx normam
tt^viHibo-rtimonachisua.mm tum nam hujus neque u/:

ncque vcnst-

consuetudinum erant tenacissimi,

S.Bencdict..cup.80. a,ud Basa.un.. .iHBiltst 0,.din.s Operasp.ntuaIiaTrithc.m.,pag.8a.^^


^^^^^

Octobris

Tomus

XIII-

378
Al

DE

S.

FOILLANO MARTYRE.
seei

CTORB

/tH

propomtnra-rgirnientnm cnr ab fmc

R.

li.

ZiindJexissedkantur

S. Fo.llanus ejnsquc

dant ttiulum (5), non aiium quam martyris numeratur inier abbates, non tum ciiam quia
infcrfuerunt.

Cnobheresburgcnsis fonas^ru fratres, primi inmi Addequod S. Furseus, ad S. incoia^.


fratris

FurseiKQ) iranslattom inter episcopos, qui S. Bcati nempe viri corpus qua-

monastenum siii exemplurn, quens.viiamercmiticamingressuscst,earnquc m.igra>is postannmndcsermt; dein inGalliam fundamentaposuiL Latiniacemis monasierii varixque Jornm Qus^ varia' percgnnationes Benediclege stabilUatis
vilw retioujsve

rclin-

reverentissimis subvecdrienniopost morfcm ,a et Auberto et foiltum episcopis, Eligio scilicet adbatidus fuit translatum.

LANO

putant, non Sedquihanc rationem magnam

et

Em.ano

Emin.anum in codicibus attcndunt Foillanum et


,wnnullispr3^iermUii{l)(uiincodiccquousus cujus apograestUahiiionius; in co ctiam

cum et mmwic tinonim parum concordant,

sua-

esse mnncramlunu dent mter eos S. Furseuw b.lo VerumqvichicdeS. Fursco. eadcmdc

phum, olimaP.
res

lano dicipossc, est (1). mo^iastevera tliud objicerc prociicc Foillanus. Fossen.sc. cujus aucior fuit^.

quniem lecior facile vidcbU.Rc

rium

st quulem Benedicii admisisse lieguknn, iUud rcxd. postea S Vitanus, qui primus monasieriol croGaiiiam pctens, benedictino

missum, in quohoc loco, necuspiamdici Foiilanum, dc cujus iltustramus cssc sancium martyrem Mabifionmm Ua scnActa. Uiramur etiam ignorani argumcnta sua sissc, qui ccrtc non inmariyroioguscpiesse tantum ncgatica.et
cpiscopi,
brevitatis causa

Chifflefioad nostros decessomusico Boftandiano scrvatur),

scepe nuncupafione ,eopos marf',res,omissa

ntnsi

admortem usquc pr.fuiL

'

tantum martyres

;^

-^"

Ordincm. f uisse adfemporisin S. Ucncdicti B scripios, manifestum e.si in ccenubio Fosse^m

lum vidcturargmnentum; et certsim^liter nuod ncmo unquam osfcndif, nwnachos Peronenses tum lunquam ostendrf

7iam pn^^ic.quam

bcatum mar. appcilari: item opiime noverai secundte ct turem abavctorilms Vifa> primo'., Viia meirica, a Phtlippo fcrtix, ab Hiilino in abbatc Boncc-Spei, abiographis

monachonnn usurpatam fuissc lUbernorum mierScotorum modiscipfinamjlludque ideo appeliationem, nasieria numeraium. Quamtcmporibus ita nuncupabavei quod a rcmotis

dcHarceng, (quamquam S UadcigarU (8) ef S. Effonis (0) d ab alns pluhi non permagni lestimandi)
ribus dicium fuisse cpi.wopum.
^9

quia primigemam ienuetur, vcl eiiam forsan discipiinam, swculo nono nonrat rcgutarcm

minus movebaiur erudUissimus occurrerat multos vir proptcrea quod ipsi no)ie cp.scopi fuissc presbyierosmcdio xvo munus non c.^scnt dcsiqnatos, etiamsi fioc
Sed
his

quamvts
nonnulli auc(orcs confraclicant.

dum

dus Caroii preslnjien sanctorum mariyrum Uarceiiini


ctPciric.-forcisticreliquiasTrajectiadMosam
patrata,

hginkardepomerat. Descrihem enim Uagni notarius, miracula ad

adcpti; quando
tioni

prxsenft qmcsscharius, dicU Mabiilonius dc vita sancti WiUehadi Bi-eiionedisputans, in

gnavam

coangeltcse prtedicadederarU operam. Certe An.scilicet

cum narrat virum quemdam subdo

Hic hoiTio, aU, dc samtaii re.stifufum fuissc : Fossto vocatur se nionasterio Scotorum, (luod
dicebal vonisse, Dotlnunique appcUari

(inBcncdicfmo) mensis episcopi, hoc in soeculo eum septennio priusquam


exhib.ta,

observat,

(2). Scd cnim safis osicnsum esf S. hicchacfcnus. lis Benedictinas,.9edpoFoiUanuni non sccundwn liibcrnicas instiiiUiones fuisse tius scc^mdum Fueritm ctiam ad digndatem

fuisse. Sepepiscopus esset.vocatura episcopum eadem Presbyter tem annis. inquit, prius in Episcoestdemoralusparochia, vocatus tamen cuncta potestate pus et sccundum quod poterat causam ord.nans. Nec aliam ob

pro^sidentis

monachum.

episcopalcm

unquam productus

jam

csf

Trajecti ad RheGregorius, pre.byter et abbas episcopus. quam quod nuin, dictus eslanonnuUis admartyris .lecem eam Ecclesiam
po^^t Bnnifacii

inquircndum.

capio, plures ob minislravit. H.ac conjecturam

eamdem causam episcopi nomine


Sic S
{^

donatos lu.sse.

V. Varitr sonlonlia^ diM^pisoopadi


S.

Foillani.
(lidis
ol

Do

viris

CentuRicharius abbas et auctor coenob.i kalendas sexto in Martyrolog.o Notkeri len-^is ajmd Vulmarus, abbas Silviniacens.s. maii, et appellanAdonemquinto-decimo kalendas juUi,
lur episcuiii, eo

apostolicis

opiscopis

quod partes episcopi

in d.sse-

siOculisVIl
tuin ossent

Vllljicol tan-

prosbjtori.

S.

FojUanum

fuissc episcopttni facile

s omnino tum,
tio (3),

^. FoiUanum ad cpiscopi gradum


et

fuisse evec-

credihiie est. Aliter placet CoinUtdiiffonio (4) aiiisque, turn quod Beda

inteUujdw,

martyrvlogia Cenfufcnse, Roswcidianum, atque Antveiyicnse Maocimwn, Vltrajectcnsc, siient, tum quod in 'lcgdensc dc episcopalu
episcopi diplomatibus Burchardus ctNicolaus.

Existimo et.am minando evanpelio expIoveri.it. traductum ad eos, causa id nominis ea forle de causa Ebbonis Requi syno.lu Insilbeimensi in subscripsisse inveniuntur hoc morun. ep.scupi vocatus ep.scopus, modo Ratoldus presbytev episcopus. T) apud Fi'odoar\n.ah-icus vocatus Rcmens.s.cap.te dum. .n libro secundu Histori;e WUtehadi Acta Ulusviges.moClO). Dcin S. sumit cur sanct, comtrans, hinc argumentuni
:

plur.'s. p.-a'cipuc

qui ta.nen

m.squam

d.ca.Uur, in Belgio. episcopi sunt episcopi(ll). consecrati

Cameracenses,dequibus inGloria Postuma,


Colgan.ActaSS.HiberniEe.paB.96.-'2, Acta SS.. U Febr.. paglom. Uun.i. pag 203 cfr. ibid., tom. f^. ^P et etSirnius, S. Rumoldi Acta, etc. p^.fc'. Vardeeus t4) Acla tom. 111, pag. 388. l3> Ann. Franc, seqq. (5, Cfr. Acta SS Ordinis S. Bened.. sicc. 11, pag. 30. H Jan.. *6) Acta SS . tom. tom. 111, pag. 5. Btlgii,
,.l)
;

30 Sednemonon videf longius progressum esse^.n


paB
309.
41.

UaUilomum muito
Ua

plures

in

infeiitgafur, Jiihernia
episcopi sine
sed<!

0'
:

'''

(8)

pag. 00.

Acta -(10, Acta SS. Ord. S B


1,

Bcned., siec. 11. pag. ai Acta SS. Ordinis S. t9, Ibid., SS.. tom. Ul Julii. pag. 671.

lulo

Pra^f. in
ed.t.

SKCuh.mter1(h2.

tiurn, part.

num.

37. pag.

XXUI,

Paris.

tll) Ibid,, parl. 11,

pag. 409.

SS.

quasi

LHE TUIGESIMA OGTOURIS.

379
AUCTonr.
U. D.

quasiepiscopi Htutusvharacleyem episcopafem graria /nomiigo noii signijicarei : nisi enim suadent, ubi quemfnenla secus senticndwn episcopi nomine insignitum reperimus,

dam

re ve?^a

eum episcopmn

fuisse conciudere

licet.

Hic auiem,ut

non afferuntar conargumenta,nisi mere negatim. Dein iraria Leodii, supra hominum rncmoriam Fossis,
'cidimus,

infra,ubi de monasteriis Scotorum. Vnum fiic addftm. Adr.eisuspfuras episcopos Scotosconcifia Cabifloncnse II anni 8l:t (8). et Ccfichij' /CJ-i5f(CL'alchyte)m,lj)f;/(a ?(/)/ 810(0) dccrela fcceruat, quia posthabita jurisdicfione terriforiali, tantum personafon altendcfmnt ; ac

proinde omnihus
ulpote EccfesiiC

gcntihus

non

christianis,

nusquam

subdilis,

quinimo

etalihi S.

Foillanas

cum ornatu
ei

episcopali

in litnrgia pictus et repriesentatus fuii, precibus ui episcoptis aliisque Ecclesiaintm nulfi invocatur.Nec difficultafem afferi qnod

Christianis, per universam sparsis ierram, refigioaem calhoficani prtcdicarc, auctoritatc

quadam

generati seu aposlofica, sibi ficilum

sedifuii affixus,

quumid

Eccfesix Hiheraicx

Hibernos, ritihus minime rcpugnaret. Apud frequentissimie erant sedes episnon fanfuni nuiti certx hccfecopales, sed etiam mulli qui
siic

existimabant ; vef etiam quiaepiscopos puhlice carperenon cerebantur. Nemo tamen unquam negacd quia ex iis mufti ritie saucHmonin
cfaruerinl ,aique madinie profueriiit rei chrisiianx. Ei siquis opponat episcopos Scotos, non secus ac cfiorepiscopos, ofim a pfurilms s>/nonon gcnuinos habitos fuissc episcopos, condis
sidcret

ordmem erepriefuturi erant, ad episcopi in Disputatiom hcfjantur ; adeo ui Sirinus.


historica

AVii deS. Rumofdo. medio sxcufo


--Engassio. qui... (sivcufo
tributis. iegisse

sanctora.n Hiaffirmarit sese in anti-iuissimis


bei-nite

B tamqaam
fecli, vel

I\) centum supra vixit sacrana nomiquinqaaginta diversas a,'des. aut cpiscopi sancti. nata in quorum singuUs septem pneillic conditi.aut aliquando
Litaniis.

veluti authon

veiim ideo siepe hanc eis denegatnm dignifatem, quod ab uno dumla.mt consecralore impositioncm manuuin accepisMcrcaloris sent sed hiec sefUcniia, per fafsas esl, quippc decretales invecfa, minus firma
fuisse
:

quic neque

cum primigenia neque cum

postc-

sciiicct

habiti. morati, vel cerle in veneratione


(i)
:

E riore discipfiim ecclesiastica conveniatdo). fam fidcn- In antiquissi rite perpendissent, non

quem magaum episcoporum numerum introduaisse in Hihermam videfur muffinarS Patriciu^'. Is, quemadmodum
invocantur

32 Hivc un- simis montttcrnegasseni afiqui auctores S. Foillnnum mcntis S. produrtum. Quin Foillaiuis snl quam ad episcopatum fuissc Mafnltonius.nm apertc tiiciimo, 7iosiras parles tcnuisset

benedictis mauibus rant scriptores, fertur suis Hibernia trecentos sexaginta consecrasse in basilicas tunquinque episcopos. totidemque creatos /uisse epidasse C^) Ex his muftos dc qua discipfina scopos sine sede aut iitufo, conquesta suni, plura concifia postea muftum

extra

/isset,quamvis

tur cpiscocodicern 7ns. Compendien.u-m coptis. a Boffando prictuVific S. Fursei codici edito liagwgrapfius usus sH codice

modum

non semel

in hoc

dictxcm (3). Quin finsse episcopos qui


31
cfios
iis -

Bofiandiano Opere fmt addii Sirinus (4) muftos

munus

inleriorum presb>-

quiprorsuscumnarratione Bedic concordet. Fursei fnoPorro ndetur ab antiquissimo S. ei a ven. Beda grapho satis aperie siynificari subindicariS.MUn^^m^nnlcquammigravdin Gatliam,cpiscopuminwguraiumfuissc.Prior Cnofjheenim postquam narravil monasterii addd: e.rordia, uf anie diximus,
rii

teroruni per se ipsos obibant.


CHJusmodi
fucritnt

"mullt ex
qu,

cange.
priudi-

hwn

caruni.

iantum prodiisse. hueruni evanqefium prxdicandum ierrarum orhem numero ^^^^^, perunicermm ;^, fnvii-lcrauain duod cis ad , v,\..;,.i mmirmn (prielcrqiaun qaod e,s nd
plurimi.
,

monaPrcvierea noium cst c.r Hihenna ad eosque frequenter cpiscopos

reshurqcnsis ipsius monasteVirsanclus ab omnisaicuh atque


.sapiiMitiluis fracura alicnare se cupiens, cum sccum rcverentissitr.bus iractabat. Hahuit t-nim exfinplo tanti vin. et mos et spintalus viros, qui t-t in divcrsislabonbus in monasterii prubatione, caritatis gratiam protecevita- ad Immilitatis et germanos proprios habuit raut'; inter quos etiam

immla erat exteras adeundas naliones legc utpole limc vitas.nec ulla stabililalis
iemporis

procl,-

nondum
desiderio

vif/enlc,

gZtes

tcncbuntur) flaperruHjandi per lotnm

FoiUanum.

saiictum

admodum

virum
I

ciu

ETIAM SACERDOTI cum

sanctis (lubbona el

iluiUa

lundum
liam

Suecam, Germanium, Norwcgmm. nonnulh llatnu Islmdiam transihant; quin


,la S. Maturt.-c \

Chrisli doclrinam, u.

Belg^^M^

animarum dercluiuit pnc^nvTiCHiS, monasteriiet Ultanum anachorL-ta.n..... curam: altL-rum vero


Relictis itaqac

CnJanl

ib,dcmu,cu,dimtcntcs cpiscopulibus sedibus deju d^erU^ rs); adco ut

Bernardus in

In ext.ras

.nundat.one lucta, .1 a .e etiam nationes, quas, ,<.) '-^l-^'!^ naorun, exa,nina eirude,-unt I (7) Cu,-ol,cs dc Molate,nl,e, addc-c pot,ie,-il non,n,a conigoti,eo,-u,n Quum ?,e pat,-ia. sint o,nn,um annalibus p,-n,t,v,s iendasuntin ab ,psis plc,-u,n.iue quoe Euron^a,-u,n gentium, " rel,g,ose eorun, sacra corpora

omnibus curis ct rebus... a<l raprofectus cst (II). Ifem trem suum Ultanum cupiens se ab ommbus Bcda : Quibus rile gestis. quoque monasteni ncgotus seculi huius, et ipsius munasterumi ct an.nmrum cualienare. reliqait bano U Fuilano t-t i.RiisnvTKHis Oub
,a,n fratri suo

vitam linirc dispoaacbo.'ctica convcrsationc /labens. rero nemo hicc in ocufts


beati hursci Inoneqafnt Bedie el priesertim nomine /'^'''^P';''n^aphi senientia diverso SS. Gohbanum (U) et S. FoiUanum ac
suit (1-').^/'*

IJiruUo ct ipse ab

omnibus raundi vebus

liber

clu-ist^n

facL,

agen,us ret,gion,s ra,-sns d7re p,-opagand>e


,S. RumoMiActa,pag.i60.

"a

krf de

,110 inc,-ed,b,l,

^/*
<2.

'

Lteros

UicuflumseuTibuflum;idesl,primumfume
moinc. d-Occide,.l, lom.
lit 180)
I.l.-

IWL.

_
'^'^

,7,

Ub
.ri

11.

1>^'

'';
l'

(8;l,i.l.tio,

Conc.l.u, tom, V1I..0I

S,

'

id

1.

.486. Cfr.

AC.

SS,, ,o,

XII

<..-..

'^l .;

Ct,-.

V. Dc Buck,

..,.ud

Korbc,

.,voo,

ni^:rKx^"p-r^:^c;:^^-"~

r&,:S;..ndUe...e,^p..--c,H.----^.r,t^.t::;-.ic^n..s,.in..o..,p^3

380

DE

S.

FOILLANO MAUTYRE.
inBei- D ardorem,nonaliam iUonrm vtro^-um indicat causam, nist indefcsnium adventu^
evangein studium; sum prxdicandi ubique in Britannia disstdtts a quoin patna vct
beUisve
tn non raro impedicbantur. Scd

MXTmcx
R. D- B-

dumia^aipresbyterosj cpiscop^m, dvos altos sancios viros, nxdlo appcfsecus cmm hos trcs
lationis discriminc,
teros

vd
:

mmcvpassent

sacerdotes vcl presbyidqne Ivculentms fH ex

\ tlts

noster Pctavius. SACEhDOTis co qnod, etsi, ui ait sesuinmo. id est cpiscopo, quam tam

nomen

tributum postea sit cundi ordinis et simplicibus smgularem plerumque tamen absolute positum,

Vinccntii (4), comitis in S Uadclgarii scu monachi Alti-Uoniensts* Hannonia ct postea Kttonisi^hct inVita tcrtia%.Jox\-

" Hanniont

vocabalur. Imo illum dcsif-nat, qui episcopus canonibus sacerdos pro vero passim in latinis veliqui non sacordoles solo usurpatur episcopo
;

ainue S. iegimus eos ex lani infra cdenda,

Hibcrma

a S

Eamdcm

Beigium fuisse adducios. Madelgario scntentiam proposua^nt Vinchunin


"' '''e/"--.-^

<;ed prt-sbvtcri

ixominnn\m{i). Quamsenlentiam multts conPetavii Ludocicus Nardi,recilatis pacanonihus diclisquc sanclorum cHioi-v.m fi-um
el

tiusttAuberttisUirXus.
35 VerumadhancUadelgartiagendirafioinierunt viam. neZexpiicandam ain atiam
f^^^"^el,a.

scriptorum eccksiasticorum
(2).

vcrissi-

mam esse, cgrcgie ostcndit


exceptioncs.
^^on v.aetur

licet in

rcgula

hiogmphoh. Fodlani crcPius ille comes,si max.ma peregrinationis Hihcrnorum


dcnxlum,
multos ad peregrinancausafuisse dicitur.... qui animavit et auxiho fovit. Res dumpro Chrislo c.rponitur in Vila S. Uadeigarn
:

non raricsint multo geucraliore ah eo tradita


33 Mah^tlonius, in nota \
it-^

sancii Fursei

pauio

aiiter

<'ddtdisse .acratu^aS. adjccta, divit BoUandum qutdem Gubboua ot TibuUa I. Marlmo ^,^- ^t^^^, sacerdoti cum SS. eadem fere lcgi prosbyteris monasterii, etc, et

l-urQui^ Foillanumcpiscopum...Ultanumet Mdcgiet Algisum, Ettonem et seum Eloquium dudum confubcrnalcs in Hdn-r-

sum aiiosque

apud

decsse.

apographo licdam, sed in vetustissimo lacuna procU duhio ex-

Vcrum
est

hicc

^ pienda

ex

iilo

S.

Fursei hiographo, qui

nia hahuerat, et revermrus habere voiuii. Biocomites et socios naissimos Uaddgartum nraphus vero S. Etfonis ^mrrat

inpatriam, itmer.s

V.

duhilo Hillinutn ct ipsi Beda- pnvluait. Nec qui PhiUppum a Bona Spc aliosquc hiographo.% id a Bcda S Y oiW^i^nm cpiscopumprivdicant. Furscihiographo mulualos ct antiquissimo S. fcre quioiim dc vS. csse. Jn hoc tamcnomncs YoiWamepi.^copafuegcrHniraisividcnlur.qnod
/crunt, cum a S. Uartino papa consccratum Fursei hiographus quum Beda ei primus S. Furset fuisse indiccntanteS.

cr Hihcrnia,nataUsoio,inFranciam sub Dagoberfo ducinque uxorc S. Waidcfrude, Hibcrniam cogitantem milifasse; deinpetiissc usorem ducere sed S. II aidclrudcm
illic

vcnisse,

aliam

eo
in

quoque

sc conluiisse :indc

eumepiscopum annum cirdiscesmm in eremum, idcst,ante lapsos eredo,quod ciicrm.Ideoinerrorem


compertumhahehantm-uilospresbgtcrosHiherctiam Anglo-Sa.concs, m anliquo

ejus UlUuium Foillanum episcopum, et Iratres AldeEloquium, Algisum. Ettonemet Furseum, iter scientes ai.um. Addit eos hoc su.srcpisse quemquam in patria sua perfectum esse
et

GaiUam

revcrsos

es.se,

tandem amhos secum ducenies

raro

no.se
ivude

et

cum

navigio inde orationis gratia


adire (0).

Waldedicto Madelgavio et beata venisse, cupientes in Franciam

RomLU limina apostolorum

Hon3) atquc

Potniv ponlt/iBclgio divini verbi prseconcs, cpiscoporu^n ccm Romanum convenienlcs, in


:

ordinem ah co /uisseadscilos et BoniSS Wiro, Plechelmus, Wiitihrordus cpiscopalu,sequifacius.FxpUcalo^. FoiUani adrentu disscratur ut de cjus ad nostrates
mus.

quaies /uerunt

sicculo AVii (1), qnt recensitos biographos, in vixit sccutus esi fres Eioqutum, Annalihus Hannoniie refcrens SS.

Vinchantius

Furscum, Uitanum, Etionem,


S.

\\

asnonem

Uialgisum et postea navigassc.SedplcrosUadclgario, in Bctgium lum qvod Adcigtsum c que auctores falld

FoiUanum, rogante

S.

alioruinque YI. l>o S. Foillani virorum aposlolieoruni ad-

perperam putant, Foillanum ei Furscum eodem ^ 'turn quod SS. Accefemporcex Hibcmia soivisscpcrhihcnt. Uadelganum, cH S. dit quod credibiie non

Mqisumproduobus

viris

sinceris S. Waidefrucujus cximiic iaudes in Vifispricdtcantur, dis{><)el S. Aldegundisi.0)

vonlu

in

Bi^liiiuni.

Necessi-

quin et aduilerio, voiuisse se iiiicito dicortio,


conlaminare. s^scon- .or.^>>^^ ,0 Auhcrius Mira>.usm demque, Uadciga- ^^^^^^^,,;/, jecfurisaberrans, opinatur sancfrrm aliquamriumreiluisse Hibernum ft'/saUem
.

tudo llilHTUoruni
pini lamilia.

eum

Pip-

fovtasse aiu inHibernia vixisse,


S. FoillanuB

]^ulfum

disputatum

fuit

inlei^

o^ddos

Sigcberti Austrasia; regis

filio,

cum Dagoberto, qui a Gnmoaldo,


:

in Belijntm /iddtidus,

citr tot viri sancti,

codem circiler fcmpore ah migraverint; Hibernia oriimdi, in Bctgiwm


Furseu.^, nuos inter SS. FoiUanus. Vitanus, Etto cl Adelgius. Vcfu.sfi.<=.nmum Kioquius,
scilicet Quidem momimentum historicum,Vtta peregrinandi naturaiem i. Fursei, prxter

ablegatus majore domus regi^e, iUuc fucrat multos viros apostoinde in Galiiam venientem UUanum. Eloin h.s FuiUanum, Furseum,
licos

addux.sse. Vequium, Etlunem et Adalgisum ulpote cum cerlo lemponim ah hoc piacito, rum ordinepugnanie, csf omnino recedcndmn
.

60. eol

tl

tom. VII.

i.ag. 536. cdil.

Foummls.--

(2.

Doi Pa.o^o

latinitatis, y^^Sacerdos.

Zacc.na. Ononmst.con ntulc


col. 257.

- (6. Acta SS., tom. 1 Jun.i, pag. 223. u Ub Ul, ca,,.\U . delaprovi.,vea'Ha.vuau, Montibua 1648, XX . H.n.ionite. lom. VII. hb. X. cap. nag. yl; Ani.ales Acta SS. Helgn. (8) 1829.
nag 08;tscqq..e(Ut.Puns.

Au.K.les

Ln.
tom.
(10)

IV.pag.
I

441.

-,9>

Ibid..
;

pug. 316.
Jan..

Cf.'-

Act. SS..
lO^C.

tensis. hb.

V. cp. XIX.

anm.t.-

iS.Cfr.

Lyuch.
secnpag.

Cambrensis ever.us.ton. U. cnp. lU, pag. 671. ^4, Acta SS. Julii, tom.

XXV.

pag.

C.2U et

tom. U pag. 838 402. Fasti Belgiciel Buvgundici, pag.


April..

pag.

vo. Ibid..

Sanclus

DIE TUIGESUliV OGTOCRIS.


Galliam anno vel Sanclus enim Foillanus in in Belgw, ante anvel 651 renit, obiilqoe
650

381
AUCTOBE
H. D. B,

mm S GerlnxlisemortualemGbmUmoanle qucmadmodum ostenclimus.Sancan.mm 650,


mortuus
tus

Auslrasix. annomr, tus vero Sigebertus, rex fdius Dagoberesl, breoiqueposl ejus

quod propaganda; rdigionis causa trqjecisse, Penda, rex Merciontm, baocciso rcge Anna, res xoniam oricntalem populardur. ihiqne mngts ccdesiasticaspessumdard.Qnie nobis co ex S. Furseus ob similes causas
placent,

quod

aGrimoaldo in Hiberniam exul anno circiler fuit unde in Galliam


totius

missus
061 re-

Anglia migrant hic enimjam antea videns, et lam incursione genUlium pvovinciam quoque periculuni inmiuioro pra:vimonasteriis
:

lurba-

Austrasiie salulatus esl ver^ rex Miriei sentenlia anno 674 (2). Quie omnia cum

n:ivigavit m dens, dimissis oi-ainute omnibus. Lothowio Galliam, ibique a rege Francorum honoriHce susceplus, patricio Herconuaklo

vel

miniine concordant.
cxceptus est

37

Jam
S.

testivero, perpensis biographoi-um

monasterium construxit
tenus

in loco Latiniaoo.

Hacanli

Beda

scripfor (7), citi pra-la.tit


Vitie

,tPippino

rum "" lia

farin-

moniis,neqarcnonpossumusaccessuminBeejusdemgenUs Foillani aliorumque

cui -

gium

inagna ""?.""

"Z f,;S

cum

sanctorum,circumrusum esse quie apwl lamen valde probabile Iraditionem commercw MZlntenses monachos viguil de sanct^ S. Foill.no alusque S. Madelyarii cum Hibcrma, ac de ejus exilio in
pluribus, de

tcnebris.\ idetu,

Nunc^ nobis nuissimus quibusnam muneribus in moexplirandum

Fursei

(8).

functussit S. nasterio duplici Nivellensi


lanus.

Foil-

quibus ,ln funchis stl. non eximtis muneribus nonadeo essepe,utsinanem{3).Qufc opuuo animadce.-tciti mag,mm nelevis appurebit. inter et gcdcm Pippicessit,ulinem Hibe.-nos nianame.vstitis.se. quacmn aut
fuit S.

VH. De

monnsloriis duplicibus

ot priosertiin

NivoUensi.
v:

sangmnc

aut

n matri,onio devinctus SS Foillano


et

Madelga,;us.

Certe S. Gertrudis, fdia

Pippun Landcsis,

curam cmnmmt rium ,-cceplis, animm su^ Fossensem "ttb>f,c,ct don^que dedil viUam Gruaoaldof,ho Scolorum ccenobium. Deina

Vllano a se in

suum monasle-

tempo- .\frmasttn-ia Nlonasteria duplicia a vemotissimis certum est. iluplicinjam modo. exstiUsse riOtt,., licd dicerso scnpforibus nideantiquirevera, quamvis quibusdam lus inOrienEt

non prorsus rnanifestum Z.!^eutrias (de quibus Philo,


Chrisfianos,

sit

therapcutusd

te

exstilC'

Eusdnus^

runt,

pLini

Dagobc-tum II. S. Sujebc-h rclegatum reZTdeU^i^m, apud Hibe,-nos

,l,um.

a(inpic) Ca^sariensis, S. iiierongrnus did fnmen potest eos

f
^^^^ primos

^se.passimnolalum
S.

csl.

Item Ucct P,ppi-

Z^sterio.-um dup(ici.tm Pachomio quoque refut audoresiQ). De S.

afiquatemts

/^

Lambe,-lu,n. ep,scopum u Hlislallus s,cum. magnohonore Uodicnsem. pop,da,-em confession,bus fuerunt habc-cl.ipsi lamcn a Wi,^o (5) B,bc,-nu Et SS Plechclmus (4) et gcnte Hibuillvd nuidemPippinoi-umcum duo mansils.vcula,adco

tZnsflioad alteram NiU ripam ZMum, qnod d ipse ^;^9^l^-^

sorori

su^

nunnulljuxta \,i,,em.Posl eumntrsusafu nnma se condita, ad


^

^^^

Sc.*u n
camobia

monasteria

I^Z^sacruminiisperage.^^^^^
{ii). In icdificala voluerunt

f"cacZmc"ri,.mper
,/;/o.

quious

THlrnici magnates

scse

C^roh Magn,subglo,;a,-enlu,
qu,-

Ca,-oh tX^i cliam, glonamm VHasu, rcgn, Magn AuK.t Sam regibus atque gent.Uus per Scotorum quoque
ait.

d,ce,-e rel eliam .wrros '^^' Eoinhardus '

an..

t,

res^e

s,c

sibi

conciliatis...

hal^uit

ad suam

volun.atem pcr
ut

t^am
^

,ar

servos ejus prouuurinum sequ; suba,tos ct m,,sx^ epistnte ab c,s ad eu,a n tfctant

,ncl,natos,

suam mun,r,cennun.qaam al.ter n,s, cum

canone ^!Zvi^1ccunda synodus Nicna, num ante sscculum V

^^O^n

his,orn:,s^^^ f^ini^tihiia. cx nuUis

Uccidcxte vero

el

sffculo

eliai forle
1 ilibernia.

aiTectus qulbus hnjusmod,

eorum erga ,llum

Lnlislu.cle,u.ruitostcnsum.uM

^.

^C-

""vfL^. -"' S.Foillanum, ,,.s^!,:f:no,Ls exAngli. ti^Belgiumquarn Uaham '";*;,,,

^-;^!

,.,ja.a:.,. deicausa.

vin sequostrarontm.

"

'

^j^,

Qu^o^n-

":S'f^^Z suJvc-ba Stuiabhinc,aliaabaUunde,n,noi,os.


:

Monachus

':^::f^i
ipra num.l4.

dig,-essum.

,n Oalttas

'^^'^'\;-^

"
^n^
^^

Memo.a,isss..n..m.2-^t!::'^*;: L.bbe Une tom


Us. D.iariba
^^^_ iv.

rVV.

col.

e07.-

.12)

^^._ ^^^^ .^^^

.34

ton,- 111,

Pag.

^L Ac'.

^-^^^
lUJuh
.

VH

el seq,

.3,

Acta SS,. tom.

P^
^^

^^^

oi^XV-l^^^^^^ tm.a.-amve.un.ant.,u..te ." Memo..e .u ,^^_ _^ ^,^,^,^,,,, C,..V:.nn.


l-Kgl.se
sc...tes
.e.-. l.

''s 313,

r317.

^\e t.-?rM-Ki
^Y;<7)

Oe^ U.Senptt.. ... j


II

b.etonnc "^^ ' '''''' p.r.l.ver.savanU i


tn.u. V. part.
II.

'

.lanuani. pag. 5a.


et

pag.

^<

'i ^

"

,,,,
'

incnplion. etc..

,,4,

AclaSS..

, pg. 451. --

^f^^^lZen histor.

canon.

hbn

^;.;.^ /

^,,j,.

,t Stabb,

Councilsa..a<lo.i.mentsiel.

Mnn.n. Vo.hneven
j,i,us et offions.

L;T--'t' A*-'' ^'^^^^t eap II. P g^ 38 et .q ^^^^^ ^^^_


J^ ^

part.ll.P=.g-:i^*3^'pitio

rc:LmXM?^ne^..Ope,.aS.Eulo,UTo,etan..

gg2
AUCTORE

DE
^.np.nt nPf
in

S.

FOILLANO MARTYRE.
a villa

uno curru

fcminis:

nam

ibiS. Gerlrudis, ul ait ejus

Vita.-

l ,M.n^r.m ,-xerceant (l) At in hts decretis bulationem cxerceam V;-'"

"

non

clvpl,c,a zd pA,te(>- prop,;e monastena

,.,<

rumque Ohnsti, qua; sub a tione sua uLe n oe/ moWi lomnma vocavitunum

"^^!;

.^.^'^"

it

ei

dicens

Vade

fesli-

;L,.,,.. .0,,*. int^et

monaO^,

.el

^^^ .e-^^^^^^^^ ^^^n^^^^r.:^


vedd.dit spintum.
ter,

l.amcridw-

V,.,-,c,.(

c"
S.

ro"n7,m

Agathense,
cele-

annoZp'^'Mc

C^sario Arelafcns.

ib dem ego eta ms na fu.ssemus evocat, p opRinchinus nomine,

Dum

ZlZanone

XXVIU, nt : Monaste,-,a puelmonachorum, aut lai-um lcnKius a raonast.Tiis p,.opter oblocutiones rd as d"al.oli, aut l, onTe
:^::ie,.tu; i?l ^detur h.c te. faerat. opttme in eaparteGatl>a-pro qua lata nom .m-iptorcs deinceps de seri-ata
,::

ter

sororun,

Adde qnod
^e,.u.
niis,
:

in

.luonec ^'^^f^TZm^^^TlJ::^^ \ ita II S. ! o,Uani, 9/


<J

X
VI

timus, nbi ejus iter Fossas num.


Ceiebrat.s

desoMur,
al

i^uc^.^..m nU. sc^U


d.c
s e

=--'--"7'^e"
ac

FBATmBUS

,0 th u . SANCri.MOM-vums

eo.mi.que

ri,',c

pcr VII exordium cepermi. Ojnnor multw7i tenworis ab hoc iramite non receslis

et

'^-^Pj

Qui contentus....'X.'

"

/'

.t

^' monacfu Niceltenscs crani ^'^

aortru-

instiSicado VI monasteria duplicia fue,-unt

gnaros hom,nes adsc.v

2';^""J^

,.

e<

'"roto.

inler fuere S. F,-idoli,ms Hile,-

Benedictin,us in P,-aiatio,^e ad s^-culu,,,!!

/;,..->.

'^^^oMaZdaores. Mm,asle,-iu, e,um


Z;Z^l:s:,.ingenprope BasUeam, ,uod

mo,uatem. Certe phus ^''M

b,ograS. Oe,-t,;udis cocevus

('^'^^ll^^^^^fZZuc^

r;r::'s:

^rst^^s
It

^;:

-:;;r:;^X.;^:tmji

bc.

,.

"""'

Z:Z!;:^(ioX"oJot,-e,,sean,,ocirci.

-Bc^umas^^^/^'-;"^-- r^i:;,:^^^::^:"^^:'^^ 'x:z^-J:^::t.iL ....^^ -/--P;.Chr,st aUjue u, de monast.cas


%tein::n,ta OyeJ discipt,n.s
s,
7"-;
-

/r^T

^^S

.1

."

"

libus proeerat, fuisse

abbatem monacborura

ist.c

aI,-iton,bus.e,isimitite,Joctus,Malbodien.

^o.han,M....-

A/a;aac
ce,-to

.^

^^cellens.s ,nst,tutor

^/^^^"^^XZndatL,

..,.,
,unuas(e.

'''TL

et,am habemus monastc^m cssent viri et r^iveltcnse fuisse duplex, in quo

^W, ^^-^
dispcnsatoubus tous uu

'-M^^^^^^^^^^

.^^
S.

guum
^

in

^^^
Angl,. Ub. pag. 157.

rnnmlupliu.

439.H.st.ntler.aeluFrmce.ton,.ni.pag.^97
tom.

4.1b.d

"^
1

Oetob.. pag. 794. 798. 800-

,5. Ib.d..

tom.

"

''^'^^
'

'

^^^

-,

^^eda, H.st. cccl.


111.

^^ /^^^^^^

^,.,, SS. Belgu. tom.

tdit. Paiis. 1703.

(SMbu^, pag. 17) lUd..img. 3-9. Annal. Bened., ActaSS..tom. IV Sept., pg. 105.-.9> 315.

PrR.fal., .iS. lOid.. fiaemi.,

num.

32.

^^^^^

DIE TRIGESIMA OCTOUmS.

383
pcrcupidos,

sorovibus curan. senla monaslerii spiritualibus commendassc (1) ; atqite eliam Subifamiliareni prxpo.utum, ita aliis monachis fuisse

lus assecutione

quosdam vero

in

AUCTOBE
PXUI.O.

sacrosancli martyrii perfeclione coruscos. H.ec

num
si

autem omnia operatuv idem atque unus

Spiritus,

iamen

ul ipse abbatissai esset

obnoxius. Quod

FoiUanum, monachorum rector alioi-um Nivellensium documentis histoncis exstiferit.Id e.r antiquis sancti vin non comperifur,nisi formn ex Vita

statuaturS. Gcrtmidi abbnfissxpaj-uisse^. quxrendum est num hic saltem

dividens siugulis pvout vuU. Ista vcvo donorum diversitas, quamvis tendat ad u.iuui in viavum

conclusione compcndium. non tamen eandem apud morlalcs possidct Iaude.n. qu.bus in hac peregri- ptitronum 2 Ii.ter omnia e.iini

nalione ad saperna.n patriam pvope.'at(.r, ma.'lyrio


nibil

uohis deilit

a Cornelio Smet

ubi legitur habuis.<:e suos (2). Quxsocios marturii tbes discipclos munera, nam vcro Nicellis S. Foillani fuerint Vitieb. mss. codicibus
edita,

pvctiosius

cvcditur.

Nec humana
mediator

opinatio in hoc sc faUi

exisUmet \ cum

discimus ex pluribus

Gertrudis, uhi fratres de

gente
et

atque efiam SS- Foillanus ^<\ abbatissa accifi dicuntur


Actis iegls carmina./^e7 in

Scottorum Vllanus, abeata docendum d.vma3

Dei et bun.iiium dic it: habct quam ut aninuun sua.n punat quis pvo amivirlutis cis suls.O vere dignum hujus feUcissima;

Majorcm carilalcm ncTio

pra:conium.cuju3 ipso est hu.dalor qui et retriidem butor, ipsc vcnerator qui ct glonlicator,

qua'jam edemus
Deniquc cur
in ejus Glo-

palmaquielcorona. Habemusei-go

pati-onos qui

seu Vita I S.
ut

Tomn^s perhibefur eam quoftdie


cibis (3).

^efecisse Wi"t-'^l'bus

martyr colatur sancfus nosier, ria Postuma explicabimus.

varietate .lostr.c innvmiUUi subveniant.spivituali qui nostra! fi-ag.Utatis midistinclos, ut si sunt tamci. qu. serias penilus abolevo ncquea.it, sinl '

proipsisapud p.umjudicem litluc.al.tcr .ntevccpeccatoi'um nostroda.n. Hauc autem obtinendai

rum B

venia!

facultate.n Ulos

pv,i: cetL-ris

proiue-

VITA rRIMA

S.

FOILLAXI
"

AUCTORE PAULO

usquequa<[ue ruisse coniidimus. qui, dcspectis K tanlum divinajreprocai-naUs vitae negotiis, in vitam missionis desiderio capU sunt, ut ctiam pcrsecutoribus sui^ pi'o spc hujusceniodi
sibi a

ex co(l(L Hiss\ lirHxellensibifs


Deus donorui supcr-

recusarent. extorquevi .nagnanimiconsta.itia non lidci p.-^- s FoilUinum SFecit lioc beatissimus et orthodoxa;
ipsis Occani dicator egi'egius FoiUanus, qui ab cumsole simul fmibus non sine virlutum luinine

In

norumdisirilndor,

nomine Domini incipit descnptio stilo compoFoiUani martyns,primum rusticano Iratre Paulo exarata b. sita postea a quodam antc operationis niiracula, licet smt
'

beati

oinorgens, GalUarum pvoviucias

vc.-a.-

rcUgiouis

ilUistravit.CuexempUs'- vcluti .luibusdam .'adiis sanclimonia.n i.icviUqucapud Dcum jus quidcm dccus exim.um, Uiigua vitiovum ru-

venc.-abiUs
bigi.ie

Divinaj

incommutabiliter tixa, saecula in ratione artiiicis auspiciis per quasdam temporum


et

moderatione d.sprincipales matcrias mefTabiU tamen creatuv^c rationabilis exercendas

in

ipsis

cretaad

nascentibus sa,voUmtates,ordine dispensatorio sunt ab ipso. et eaquoculis sempcr distributa Trmitas hod.e sancta ct indu.dua

unde squalens cxplicare nonsuflicit. Sed carnaUter de clTulserit (lucm nobis tantus novimus *, incuUus nostra^ laimlia non fuisse proptcr liilcin taiiien sermo rccitare formidet, ccusuimus enar.-andum.ltaquo quan^-

audientimn tumintev obhtte.-ala Imjus s:mctissimi


repperiri potest, Uibevnia,
lirittannici

vir.

gesta

GaUorum

.nsula. qiuo

dammodo

orerari nou

cessat.

operor. Operatur de.uque n.odo operatur et ego mcsuum, ut eo meirabd.ter Pater per Verbum ipsum. Operatu." P^r Sinndianle trabantur ad creaturam inv.s.bditer tum, ut eo per subje.tam copuC discu,Tente, o..nna s.b. perpetua ddect.one

te.timoniu veritatis

Quod perspicuc dccUiratui dicentis: Pater meus usquc

n-gamaris hmite amh.tuv, ov.tur % Ultano cU-atvibusquoque l.que p.oge..ie msignis cuUovibus pra.d.tus, atque Fu.-sco cuilcslis agri qui ci extcr.s natiombus impulsu sancU Spintus, cum fralve suo coutesrevelaverat praedicandum, Fra.iUllanopai-tem GalUu.'um quji sore Donuni Porro huuc veotus cxpet.v.t.
cia dic.tur, navig.o

,,

puslpos.ta reru.u trauscunt.u.n lentur quatenus. f.delissola don..u.c.car.mul.b.Utate, animus

germanus suus Furseus


nra*cesserat
:

in

cujus viti'

cosdcm bncs ante prxcoiuum qualitei-

tlus dulcedme

satietu.-, ct

sit

Deus onm.a

cumque

scriptoruin Ucentia

^-^^^;^'^
ca^lcst.s
* .

non uicurnt '^ t.a:terum temevitatis sentcnt.am

aUud qua.n <iiiod de lanto viro nihd conveiiit, existimamus civi


natria;

'4
memDra
leviora
u.
,

Sauctus autem

Uommi
qu.

Koillai.us.cum d.v.no
,

itionftslern
/tisseiuiis

m.nonDus.

i-ouui-aM^; po.ro cadein utiUa

ommbus.

utu non

.equ.esceret pesejus iuven.rct ub.

riitidilonti".

vLm
nem

procelUs hujus ...u^^^ beatiss.man. scihcet u g supcrfe.vbatur, adiil, ot.xiosiss.n.a probila e Gcrt.udem ', cujus
Dei avcam,
'

diebus
perspicuos, aLlolos.aliosin doctrina
al.os

illis

plurimun. tlo.ebat hcclos.a.

Qux

vi

dercoImnbamva..mmoUvxv...d.sorem
lene Ua, aperta ilUco p.etat.s sucto fcrcntcm. Gon.pcrtoque Pod-

r:n.;.un,U.tateCev.^^an..n^ph.

r^'ts;:':v:^:^^=
a.ActaSS.
BelgU,
to..

--

Tl
a

introm.sit

um
,2,

arcam. be.ugnadeu.ceps .aimesseepiscopumc/.


.u

m,pag.l51.Cfr.pa,.i87.

llid.,

pag. i8.

-.3,Num.4.

.*

Ti

iCpWiwoccurritil.

DE
'S84

S.

FOILLANO MARTYRE.
sint

.ucoB.

pra.bens UarUalo percoluit.

cum ^"^ d^^^f";


quotuheicfic.eba

condignai passiones hujus temporis ad futuram gloriam quoe revelabitur in nobis. Magis
"

I>

ipsa cessitas exegisset. Purro Qui Foillano spiritualibus c.b.s. tur ab hosp.te suo tanto majomentem,
'

autem unusquisque conscientiie


percutiendus
est,
="

quam

sibi ipse

nuanto ma,is explebant quia ^ detnmenturn ?em nutriebant esuriem,non ^ ad --endas crebr fam. mgererent, sed qu.a reparaient.Cum hniuscemodi epulas desidenum

non timeat in demnandam. Oportet enim nos stare ante tribupropria cornal Cbristi, ut referat unusquisque
sive carnificem
poris. prout gessit, sivc

succ mucrone ponens testem novissimo con-

bonum
ille,

sive

malum.

qrtale commlrc.um

nrfat.,abi,i

grandesceret, visum est

augmcnta ng prudent.ssmuu
a

.^ m
U^
ut

6Ha;c
insaniu3

eo dicente latro

cujus atrocissima^

aMrown..
''''"Ac/ur.

"

vix poterit

stilus

congruus inveniri,

Ltam

viri

facundiam nec posse "e-

cebue
e

cumcollegissuisministris diaboli
est.

domum

ingres-

constringi.

Unde prutums consul

ma

berua,tradidit ei

ocum, derebus propnetat.s .u.c


vocant, jure Perpetuo

quem mdigcno) Fossas

pu anvinea. ca.leslis ag^-|cohs. cullocat is .b.d. m pu^ butns luxuna dorum palmitum, quorum possel.Quod cxseqm erat, studium Ubenus

noxia aDomino V^^-^S^^^^ ^ iUe dunutn, tamquan> Con^ucCons truc anmfi alacritate --p.U magna anmii alacntatc suscepit. cum magm. per c lu ^-trum .^^^ toque inibi tcmplo ct quoque suo UHano dod.stn.cU^, gern.ano tione

Ubi primumvenerandi prccsulis Foillani sus illius in orc capite amputato ", discipulos pariter miserum in tanta crugladii percusserunt.Overe sociorum ejus puniendam ardelitate latronem! audaciam! Qui nequaquam unius doribus fi:-ternis criminis immensitate contcnti, tria simul immaperpetrnrunt falsissimam quippe humanitania

^^

- -
dna
cup.

temhomicidio saginaverunf,atque

in

utroque"

*=ror,-

minici
Sancti

suprad.. tam^ p-cgis custod.a delcgata.ad quam r^versus est; Spiritus arcam
^

.^;;;;; D^mmi imitati ^unt. ^^.^^^^^ suppHcii, cui porUonem ^^^^^_ ^^. simUcm habucrunt^* formam pcccaU"..\ccipicnHabebunt
^^^^ eo igitur cum ^^^
tes itaque corpora sanctoruni, in

^^^

Asau-

umbrosis

fera-

bonorum opevum condc.iceps per incrementa

rumlaUbuUsabscondcrunt. Spolia ve.-o quLEtam detrimentum ncfarioquiestu consecuti fuerant,in


anim;e sua3 diviserunt sibi 7 Intei-ea virgo sanctissima Gertrudis
^'\

^
S.GcHru-

B
qiinjn

gessit

manna

vi.'tutu.Ti.

socios

DHisita gcstis,rcxregum nantmm famulatum sui militis


t^ne dunarc disponens,ct
buius
de.n eius
>'

et

dom.nusdominnmdi

c.-ebris

a:terna rc,nune.-a-

horlandn
crcxii,

no.. fcrens ultra fdio

">

suocoherelabonbusfat.ga.-i. quem movit spn.tum miscricorditer adoptarat,

ut

germanum suum UUanum


qualcnus
et
illi

g.-at.a

vi-

dis sui diutursoUicitabatur insomniis, quod pat.-oni absentiam. Et niorem quam putaverat, paterctur missis equitatibus *' ad beatum Ultacontinuo frater num, qui Fossensi comobiu pra;erat, quare

ad.rct. seni\ frat,-ibus sub ejus ccnsura exbiberet alTcctum, et

"

debitum cantat.s

adm.mstraret dcgcntibusgcmina. libcraUtat.s

obsequium.
acto

Cumque

inclitus

pont.feK

pr.die

beatissimi martyris persolcmnitatis Qui.itini ollic.o, prc^ectus ecclesiasticiu religionis


esset

babens discipulos, tres in suo comitatu '^ Gcrt.-udis contigua, qu^e siivac^nobio sancta. deceptus, .nc.d.t '^ dicitur, quodam biviu
Sonefia
in
lat.-ones.

sciscitacjusdem reversionis sua; moras feccrit Oranti, inquit, Quibus iUc respondens tur. plenis mihi in ccclesia, columha/^niveicandoris a.-bitror frasanguine alis apparuit quo signo migrasse ad trem meum passionis triumpho qualiter id factum sit, Dominum. Porro ubi et .'cquirendum cui divina clcmentia curam
:

(t

ipsi est

Quorum

flagit.osissimus pr.nceps,

His auditis, missi nostri specialiter delegavit. regressi sunt, omnia qme a prctiosa? virginis sancto viro accepera.it, nuntiantes.
8

humanitatis -^ bospitio rececum ^irum Uei falso molitur insidias, etcrudehs ni=iset lupus agno

Tum * illa,ut erat animi studiosi.

circumquainve-

alium; multoque in sd virtutcm,perverso'ordine'%convertit.nvit.um Tum vero fort.ssimus atbleta, cum


trucidandi.

crudelior, hospitalitat.s

penf. mie pati-onum suum qujcrens a Domino docuit niens, jam quod homines latct^" ilico ^' indicto sibi csse qu^-1'endum- Atquc
contriti cordis suisque omnibus triduano jejunio, sedulo quoquc lacrihostia inediaquc corporis, esse pramonuit, ma.'u.n fontc Deu.n cxora.idum

nec usque "

'^^P^^^'^ Foillani rc-

Sancto, essel plenus Spiritu


nis
'

rum

tempus sib. pass.odlam v.giliaimmincre pramoscens, noctem .nsomnem. et orationum studio duxit
atquc
doctrinali verbo
'

furmidine muninterorandum d.scipulos suos a

dauK tempestatis
dicens

compcscuit,

ostcnde.-e quod huut fidelibus suis dignaretur pulerat deprchendi. Cumque mano ingcnio non revelatus triduanic oblatiouis munia pcregisscnt,
est ei

NuIite,frati'es,terrenpersccut.onibus
aliquotics ad

mundi qux-

probandam fidehum

timcatis eos qm occpalicntiam infcruntur; nec animam autera non possunt occidunt corpus, timcte qui potest animam dere, sed potius cum si pcrdere in gehennam. Quid enim,

locusque per angclum carissimi sui oi-do passionis,viditquecolumnamigncamalocuinquo ad jacebat exanimc, pertingentem usque

corpus et piebe fideccelum,et continuo convocalo clero hymnolium,muUis quoque eo signu ustenso,cum perrexit. Ubi melodiaillucusque

elcoVpus ttnebrarum

rum

cffilestium

satellites
si

momentaneo

lurore bac-

chanlur, aut etiam

inm-^nt

-.

sententiam corporalis necis temporis nunuiuid id quod in puncto


sine fine manentibus
et gaudiis

post passio annuentc miseralione Salvatoris, die scptuagcsimo ^% venem "loriosissimi martyris discipulorumque suorum nerabile ejus corpus

agitur, bonis

invcnta sunt.
Pictavensis
icrat.

icquan? Sed nuUa pcrturbatione variandisdebct ut corporcos cruciatus semdesipit et si quis ita pra-ferendos autumL-t, auctontate
pitcrnai
la;titia-'

Dido g quidam 9 Eo tempore dignus memoria /i ^^ episcopus. cum Gr.maldo "


Qui cum.transeunte corpore, post nocturna

f^^^^^.
j,;,y,/,,

gratia quoda.n patricio, ad loca sancta visitandi

g
h

aposlolica cocrcctur

qme

ait

ExisUmo quod non


no-

replebant
>

BB.-

pr.us qua

A.- ^ pnus qua A.-*

's

C C

domini
'1

C.

visitmdi B, C.
'*

Soneffia

C-

qua D.
'*

' om. hujs n.un.li li. '^ beatffl " mitiisti-aret B, C. falsa falsa humanitate quasi C

B.Cartificem A. mansurtudine B,C.- '" sunt B.-^" sic -2> vosaniK. amp. cap. ven. pr. F. B.- ^ uti-aque ^ hactenuspar, " peccmti C.

C-
B,

luiljueie

hiijus V/(a>^

mcod. 18054.-"
latebat

squam B.-

om. humanilate B.-'" pci-verEissin.o B.

C- " om. C-

-^ Pictaviensis corr.A. - " sic

equitibus /?.- Tunc .fi. -^' iHo -.-^^ exlo add. corr.A

C-

D. Gnaldo A.
officia

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


officia

385
EX MSS.

sopore cavneo paululum oocursum Ue -x sponso angeliro surgere et in properavo. Expcrpelactus prophctic iussus cst quidautcm cantantium vocesaudivit,puerosque exseinterropans, forri sanctas

teueretur, re-

d Cfr.

e Silva

ampla

adeo quiu Sonefia dicitur (Seucffe) Gertrud.s et erat ut, coenobio sanctai
etiam
(be Uoeulx)
(1)-

Comm.

pnvv.,

numm.

28-33.

condncret Nit^ellensi oppido cnntigua.

nam boc esset nuias cum auditis


igitur
sibi

jam

dicto

modulationibusduhc.t. Accito patricio, cadaxen sanclo

Ipsam antcm partem Rhodinm Carhonarix, haud obscurc .^ignifiiisse SilrK


/icat Hillimis, cnpite 1

Miraculorum dtcens

.-

iie flcW.

obviam*

iL-stmavit.

Quurum uterque devotissimis


nobit>t

:orr.

A.

adaenobmm animis suave dlud unus usque humeris deportavtUssim^ virginis propnis

nemoro nuncupalo In papo Hainaut;ia nomine, in AmpuUnis, conlerloco quid.citur


Charboneria,

mino
fusus

obmeritum haec omnia apud fidules dubiuniest.Quid autem putalyvis contigisse nun lantus in vm sa-cul. causie fuisse quod vn'

sancti mai--

Sterpo.s ubi par.-ochiie vici qui vocalur Hanc innoxius beati FoiUani. est cvuor

silva (Soigne) ^ilram Sone/iam a Sonnincn Duciner. csse notarit Cnrolus

discernendam
i

mus

huius labentis cvravit? Sed


ervovis

si

modum

bujus

De Colu..iba,
tum

sed in via pedum sidevamus. Ervavit quippe ^ sed non dcserendo justh.am,

aUendhnus, non

eum fvustra evrasse

con-

bolo,

christiame simplicitntis sumtum emahicgrcfjie disseruerunt,


(2).

ditus prcshyter Martigmj


scriptores

non

justus et fortassis homo excvcendo doctvinam habitatione culpa.n. pvo coutraxerat ex terrena \erum vi=e quarectiitinevis exccdevet lineam
;
.

in via

morum,

rcnsi

mmmopcrc Ecclesin^ jam

citupcranl
prfccrat,

KfhJ''-^"; "'"'''

annoOoZ,etannocircilcrna3evam,g"'''

qui coronat .n m.sev.iUe nui judicat i^quitatem, pe,-misit famulum suuni cordia et misevat.onibus,
ut incurveve cavnale d.vo.-t.um. possideret tv.umpbum. martyrii

f Unde

^s.ss.nu
et

Ub.d

h Grimoaldus patricius cccalns fucral annoM2 lca^nus .naiur domus .hcendum aUi II. aln III Ciucn

scu, nl in Vita

m.mrf

iS;,mad/cm

beati vivi tetrasticon ob memoviam ab Ecclesia recitatuv


.

soUemmtei

olncril. cjus

/mum

Dagobertun' II

Vir pius

nperlo justus Foillnnus prajsul ' rot-li tramilis ore vias. Prajaociiit
et

Ltond.t ct pe.- l).doncm ^:::!;Scotiaadp.re..-,nand,.m.u.,,,Un.oj julus const.tu.t (b). Scd pu fiiinm suum iii i-cgno koc.p^oanno mcornpreker.^n.^

Pi.tavensis u.-b.s ep.sco-

tZTc^Zl

.no(br..m c.rn.liler erra..s, Ipse lamcn, silvis tuUl unde nerem. Miirlyrii pabn.im him-

et interejiipiusesl.

10Itaquecorpusneod.gniet.-ecnle.uUmatvsepulrro condil.

visFoiUani,convenientibusu.Kliquead,dohsemaximeque Francorum auiun 'ri iUustnbus. f.deUum. pra^c^^lTssi.ms cumreUquocu.tu


^

FOlLlAM ^LLLAUA ^[1^ CFri'\n\ S


t>.
I l

;fe

men beata Ge.^trude Xiosetractante.Tossensicc.nolnopo.a^^


miser.cord.ter ai. dtntc PSt ibique divinacunctis

nhn.stevi.

cu..an.

excodke BerinmnolS^\ciu^^
aliis

colMo \

C.V?UT PRIMUM.

ot regnat ih... rhvi' to qui vivit

cum Deo

S.Foillnniortus,itorinI?oMi>'"' domioilinni NivoHonse.


/,(lH(/(""'"'^

?::ri::::h;s;^sdL
nia.sa)culasteculovum.iVmen
.

P\SS10

S.VNCTl

FolLL.VNl

jj^.y^ , .,..Mr-

ANmTATA.
.nancyilamedi^e.codi.J.^;^^^

PMSL-L.s

">'^"""''
u.

,",

[,..niR.iun.

Domiuum

Deum ' nost.-um "f ,_^,,,, . "^'=^""'"'u:'Ss'Qmcu,ninscip.,.nay e)us. j.^,^ minum ... sa.ict s m.s
g.,us s,t
sa,.ctis
c. laudall,s

.^

7m:%n:U^
e^^S Fom^i
priEV.,numm.\'-^0-

"*

Commcntar,m

^^

^^^,

su,s glo.-.osns

--^J^l
a

p^ ,t
,>,l,.s
^

euncta lig-.'"''-^ "''^,^'"

.-cpendi

nalalibus

ridc

Comm.

;;S;:":^r;:^l-Hpotcstsalu.ius,,uam

,,,...-'B.p.i=.U-'--''^*"'""""'"'
maityrisnt/ff. B.

^,._..aictcr,Ann,on^Fr.,^^.X:t:s^;
&l.c,-.>c,'
,1 ,9,.

,2,

Dia on. d
...v^

,62.- ,3, Acta SS.

"">^,*t:,;_ Oa
^-^

,4,

Clr.

Gama
romlle

.m.

111

M,>".

"--'Tnrcr.ln 1'!',

t"

Fcl,,..,

pa.2K.

V'

H.'noncll. Dic

AKn?e

.^,,,,,_

vemli.

'."'^f Fo.l. S. Vita vel rass,o


^

|';irsuiBqua, P'

o.tkal. fcorr

mU

' '^^^^

monemur

c,

asinobisom. P-

^"^"Ip^i,

,^,,|8 E. Inc.p.l

49

Ul

XIU. Odobris Tomus

380
E^ wss.

DE

S.

FOILUVNO MAUTVRE.
4
siee

ut i,ufrabiIiojusmiscriconUa3',cuivicemnulbct pratias tenusreferre valcmus, debitas laudes

EcclePlurimorum quidem sanctorum,quos

r^ir.a
'^re.sus,

cordeorectoperereddamusjuxtailhulApostoh: et ' Talri, qui dignus nos a Gratias agcntes Peo qui sortis sanctorum in lumine, lccit in partem
et transtulit eripuit nos dc potestale tenebrarum,
in

concessit divma, husua. imitabiles33 g^-atia mmonbus ad vit^e iuit instantia. ut a juscemodi

abimperfecmaiora,ab inferiorihusadcelsiora^^ ^^ culmina. Hic tenderent tis ad virtutum perfccta

rcgnum

fdii carilatis

smc,

in

quo hubemus

pigereteum verobeatus patcr Foillanus, quasi " scalarum gradus ad lento passuum^^ conamine
altiora tendontes
^

" vemissiorcdcmptinnL-m pcr sanguinem ejus Dei nem pecc^itorum. b Quia ergo sola gratia id est, erepti sumus de potcstatc tenebrarum, fdii dilectionis diaboli ct ejus angelorum \ etin

scandere, divina se gratia'^


ita

subvehente, volatu, ut

dietum

sit,

aquilmo

pctiit, altissima virtutis^^fastigia

etcum beatissimopatriarchaAbrahamauditaDomimvoce Exi


;

sunius regnum, videlicet ut ipsi oflesimus genus electum ', rcgale sacerdotium. sacrificium, annuntiandebitic laudis
ejus translati

de terra ct

de cognatione tua, imitator

fidci et

paruit. Reliquit igitur operis ipsius libentissime

ramus

illi

tes virtutes ejus, qui

de tenebris nos vocavit


et in
"

adniirabile

lumcn suum,

parteni sortis

atque spontacognationem, rcliquit et patriam, Ideoquc bcnediclioneam adiit peregrinationem. repromisnem filiurum Abrahic, terram scilicet

ministros, sanctorum. Cujus sanctje vocationis et dixit primo quidem apostolos posuit quibus convalux hujus ' mundi. Deinde tt Vos estis ' fidei, lescente atque clarescente luce eiusdem pastores splendidos longe lateque Ecclesiarum gi-atiaj decus quos etiam in tantum
;

quod dhc omnes sionis.quic terra viventium, eo vivant, rectissime dicitur, absque metu mortis
jure, ut ejus f.Iius, hereditavit
*'
.

Quam sane

mi-

una apparuit, qui randie actionis iste sanctus pra^cipuos utriusque testamenti, eademque rc fuit. Non ac novi, patres imitatus
veteris scilicet

subnexuit,

cnmt ", greprovexit, ut junctis sibi, quibus pra sexuset talis, innumeragibus diversi ordinis,
^
'' militia; nobibilcm secum ducerentexercitum pretiosam niurtem, pru ainore dimilis, usque ad

solum enim Abrahx\


nitione

in eo

quod angehca admodeseruit,

palnam cognatosque

sed et
extitit

cantem
victoria:

sui regis '\

Ob cujus fidei, patienliic et meritum, palmam percipere meruerunt


perennis coronam beatitudinis.
sacrosancto iuturus collegio pra3-

vestigiorum aposlolicorum pedissequus omma habita eo quod dominica admonitione in idquod cum habendivoluntate reliquit.Dum ergo adimplevit, quod pneceptis summum est,

in

gloria^ ccelestis ct

praimiis quoque

*'

summum

est, acquisivit, cen-

Foillanus

2 In
scilus

quorum

Hibernus,

est ab initio et priedestinatus

almus puer
'^

" Foillanus, qui


oriundus
luit

in Hibernia ex regaH prosapia '^quinubUitatem'' generisgenero-

ratione

vitam a^ternam tuplum scilicet in hoc s^eculo. et quam prein futuro. thronumque judiciarium ** quod cumDeo fit sine pretii con.patiosum est quam felices tam teUcis commercium!
temporalia, acci.mercimonii mercatorcs! Dant accipiunt impiunt ioten.a. Relmquunt caduca,

A.b ipsis enim sitate nobilitavit eximiae mentis. divinis se jugitermancipavil obsepueritia^ annis

quiis. Et Iicet

non nostras, sed natione videatur nobistamen ut peculiaris dono divince exterus,
providentiic
'^

est directus.dum ministros salutis

Relinquunt mobili stabilitate vigentia. igitur sine fine mansura '^ Quis^" ria accipiunt *' mercimotantumtotaaviditate non cxpetat
terrems nium quo" pro luto aurum, pro Curramus ergo fratres, curramus acquiruntur?
ccelestia

transito-

humana; cunctis
acprobitatis

mundi

destinaret

'^

parlibus '\
jetatis

incrementa Hic " denique vir sanctus per

aduUus,dum ' omnibus e.xemplum boincolatum, seipsum in norum pnebuit operum. Postquam vero eisdem
operibus sibi patrochianlibus, ad suffragatranslatus est regnum, suarum nobis
tur
ccelestis vitte

vitLO pru^sentis percgit

omnes.

toto

properemus aflectu,non sitinfestivacat.

nandomora;dumtempusest, dum
;

dum

negociator noster sustinet -' ^\ dum etiam fapersonuj o.nnes advocat ad se gratire sux^ pr.econem melicis ac sitibundis per

dum

sine discretione

rnius!

ViM

2^c/!-:ilur,

^*. meritis intercessionum saiis " olim ohm quidem non satis" CuiusviUe 3 CujusviUe seriem sUlo, nunc vestra poscente ac pohto d,gestam

"

nuotidiecIamat^-Omnessitientesven.teadme properate,emite et nautu: argentum, qu. et qui non habetis c...w.^..., r ^ eomedite. Ven.te, em.te ^^^^-^
,r

1,,^, imnprante. magis imperante.

cogimur noshuniili, ct ut ductis patet qu.busque, tro ^^ licet noverint imperito describere'^ calamo. Ut tamen omnes, qui ha3C legere vel audire voluerint, quaad laudem extiterit lis quantusque isdem vir
fratrcs, caritate.
;

lac; vinum et iac, ^""1 P^^ que uUa commutatione v.num ad ipsum laborantes et ^rumnosos etiam per sc

^^^^^^^'^^^ dum ipse

se invitat

Venite, inquiens.ad
^*

me - omnes qu.
)>

laboratis et onerati

estis,

Uemque:Qui

sitit,

etego reficiam vos. His auveniat et bibat.

nominis Domini, cujus munere talis tantusque laudabilis viUc fuit, atque'" ad capescenda^^ejus
exempla, Udehbuscommemorando^' de pluribus pauca breviter sanctitati vestrae, sicut jussistis, proponimus ''.
^ om. $cd add. alia ^ om. F. B. * corr. nmnu nos dignos F. moHU tn margine ^ et add. H. post. cliiritatis A. claiitatis D. E, F. > et add. B, C, B. -om. A, U. ang. ejus B, F. "= " piteerat Z). "> om. F. om. D, i', H. " gregis F. supra lincamal. man. eserc. duc. F. '^ progenie F. '* om. B, C. /'. H. vel gregis C. '* dono div. prov. /'. 16 om. B. C, F, H. -'' nobilitate ' '" dum ob suUitc (^icj humanara cunct. mun. om. H.
1

"

interiori sunt homme, diendi auribus, quce in habentes proi percept.s,non negligamus, fratres.

ocuhs exemplar ac totius nostrum" Foifiahunc beatissimum patronum

sanctitatis

speculum

num,qui se voeantem
33

''

Dominumnon

obturato'
^-^

mis.

ej.

mirabiles

suumF
dc^;
*i

H.-^' excelsiora F.-^' -"r/u5FoilIanusquasifirmo passuum cona-

tendens /*.-

gres-

2"; sed rcceni, man.,in tcrJu delMs


ZmLrg.scr.pt.: quas. pige.et
corr.

v*^ firmo ct quasi.

eum
;

Icnto

H.-^ />r-u. tenfi.

H.-^

grat.a se

D.--

v.rtutum D. E,

ni add. E.

**om
.

-^ divisiocapit. indicalur add. - " Sic C. - 07n. H. suffragatus F. " prius E. ont. H. intercessionibus; corr. al. man. C. isdem vii-tantiisque scribere ftvestro A. capensanda F. om. E, H. om. D, E. proponimur H. prius commemoranda corr. B.
destimitus cst

quid F. sura. Rclinquunt-vigentia F. ;corr. esspectat rfus exspectmt uc/ ejspectantuiC '" ad sc omn. vocat B. ad se *3
*'

B C F

om. F. *'prius h;ibitu H *^ invcrso ordine Relinquunt-mancorr.

H.

expectat

H.

II

F - " quod B.omnes advocatC.

om.

F.-

'^

H.-

^'

om.

H.-

-^*

*'

_M

*'

i'".

*"

_w

ad me. inq. C,

F.-^
^"

honorali

C-

ad se-clamat om. F. '^ nostr. pnlr. h.

vocante F.

obturavit h.

con: obduiato

0.

"

^"

obdurato F, H.

^'

^*

corde

DIE TRIGESIMA OGTOBIUS.


auro, sed quam corde, non surda portransiit festino obedientiio pedo. Cucelerius secutus est jus actionum exempla

387
b^ "S"

dendo *", menteconcipiondo.memoviaalcndo",et exemiu quovuu.cumque valuit sensibns verbo


ploquo buuio convevsationis gcnorando, atque in o.nnibusadunplendootcustod.eudo.Sedotipsius
Christi vicariorum
ita

prompta el alacri mente pramiorum quoque participes etfici scctemur, pra3merebimur. Sed jam .ul eius Uiudes merito
si

non

est per

omnia dispav. ut

faclus,

dicandas reverlamur. 5 Pra^fatus igitur virDL-ia perfectis,utdictuin putiuva quotidie contendens, est, incipicns, ct ad acsoUDeoIiberiusinlia.'reredesidcrans,liocquc)suum osso bonum reputans, omnem
'

diclum

sit.

ugnilio. IUo ChrisU apostoUis. isto


ilU'

viv apustulicus;

ovangelici-descripliuuis. iste
dii;t\.s i-va.igclisla.

ejusdem

pr.udicationis gralia

sanctimoniu. Utci-que vero^vivginiUitis pr.editus *^' Ule cnim sil)i congi'ua sortitus esl ini.iisleria.
virgino.n .natrom Domiui accepit in virgine.n sponsa.n Dominisui,
ot,

que polum

suam *%

isto

mundanam

concupiscentiam

posthabuit

',

ct

animam suam sedom


habere elegit \ jure

sapienliio fieri instituit. Et

utdiclumest.

sessorem quoniam ipse tbronus Dei factus.tautum

cum senatoribus

cceli tln-o-

maUomaccepit potimdi'^ nuem


iste exsors'*

in
ille

suam". Calicisquoque \hcsu


se
bibcre''''

professus ost. uec

num

dignus fuit. judiciariLO potestatis accipore

fuit,

quod

iu co.itextu uostri

sermo-

Cujusrei,adhuc in tcrra corporaliter pignus,dum vir honoquasi firmissimumtenuit


rificus

commorans,

nis liquebit.

Petro apostolu

cum beato honore pontifR-aU subUmatus, pontifioium ligandi solvendique


statueret

AyyOTATA.
a Codices
S.

qua^cumque est sortitus. ut et in cceUs. rata forent


Id ct Nicelhs eu^cipiti^r
b c

terns.

seeundum quos Vilam alteram

" promevendo.temponbus 6 Unde in boc b esset Francorum Sipebcrti \ cum Grnnoaldus quasi patncius, major domus,et Erchenaldus^ c fratns sui Fursei, post excessum viUe sanclissimi vevelationom angelicam m qui oUm secundum

regis

distinximiis lilens: Foillani edimns (1), his BertiniaA Cod. Audomnropolitamim seu
791, siec. XI.

nnm
XI.

Broniensem), B yamwcenjierii (olim

siec

E
395, .wf. XI.

C Meltensem

Franciam veniens, cum


tibus, a pva:dicto

pr^-^claris fulgcvet vu-tu-

EvchenaUlo ' cum magno sussopuUus f/, ut tanceptus et babitus, etiamquo fucvat; socio semove lum decebatvivum, honovo '\ el ipse pevegrinatioms fvatre eorum Ultano e
Francian. adiit dUcctffi sibi gratia
;

D Bru.relfcnsem 7400, .<n?e. A7//. E Diiaccmrm 838, Sivc. XIII.


F

et

cum

pUi-

Lcctioncsex

.wc. A7//. 18054, stec XII. Bru.r.ellensem Moidcnsem 8439, sicc XIII. hac Vita seu potins pamyyrico

Trevinwcm

155,

peragrassont loca. tandem rima evangclizando tunc temporis ducente Domino. nobilissimi /;ejusque nU;o Gertrud.s matrona;- Ituberga)'^ muUa apud nos sancsanctissimic virginis,cujus '^ sancta adepU sunt
.

O^ho, S. Foilun. sumpt.-e recifabantur ini^inti vo.pons ortam die posi festum

cKrchenaldus. .m-n^/.(2)r/K.V.Maiu..lomus..,)U^

bCrrComm.prtvv.num.iSetVtt.I.annof.hm plurihus antiqms docii^


-^^^

titatis

clarent

monimenta

contubevnia.
a
S.

Ger
et

7 Vcvo digna

trnde.

divinitus

nimiumque taUum gvata societas FoiUano aniabdisDeo,utvenerabiU pr.TsuU Gersociaretur ac commendarcUu-

I^ontanefinGestis ahbaium pat.-icius; modo pr.u-tectu> \iumH) inodo Major domus, in hac demque egian mor/o patr.cus; domu patnrn quas. patrioius. Porro
/<'^/J

S FoilU

ni Vita,

devirgo '^ Repra^sontatur thvudis, sacratissima pulchornmis o.fi^Hn-angeUca niauo nobis isUc dum volut. quonv.rtutum noribus imngo. niata

^^iriperindeacduccset<^nUtesr^^^
jus dicebant. \tdetw Lorincias popu/isque prtcseriim apud Burgun.

Zuemhoc munus

flam Johauni dilecto


apostolo. ipsmsquo in
cavio

ommondatur Mana,

Chnsti "^ evangeUs x visevvando "^ matvem queat supra quam dici
et

dilectoveveetevangeUstx ct r FoiUano.CbrisU sacns virgini muudissimo, anostolo -,insupev et exiiovtnUombus, ^^ ot ^u^e^da admoniUunibus commondatu. Ga et menUs,

sanctissima ac puvissima

vUgo

ita

nunc hmc
h} Curvero^ ^^omm laudator
c/it

.;/

exemplis. pvecibus - chava vi.-go. Ula namque v.rgo, dothv X,e us U'aboatiss.ma,matorexUt.tvorbaangeU rn nanos cunuipsu.uque Ve.-bum l)o. rud.endo, credoudo, virgu .nator es.e ista autem et gencrando: corde creDei auve aud.endo, verbu.n

~^:^pa^^ium...^^-/.,. UoTTouod
aliquamdiu non utnimque

S L
3

uit

'.

a,,ost.,lo

.atcr ad Be,vandam

v.c.

H-

'P

^^^ J^-oSigibertiiT.-JP""^ '''^l:''^^J<>..,add. F.H.

deUgit D,

C,FH -

J __

j^

;,,

H,-

F.' : --^2"--r;ps': eVe;Ln.iede^ o-

Hlr.^d
isprius

JJ.

C. ci sic ae,.c.

Genru^.s

E F.E^s,c

J''""'* ,ucn.nn* daiido //-^corr^ sua C _,. ,,. ^. _ 3^ posse aad. is, J *^-

-_

,^/sua C.-" corr^.^


*^

rotundo

^^^^^^^^ ^^^^

C.

exors

S.

mmenta om. B.
isii

co" cnm;iianilclet.acon.n.

ly

Chr.

dil.

C.

n 143

edit

Didot--'3,HiBt. eccU.

mediffi et

mlimie

lai., v

388
Tfi

DE

S.

FOILLANO MARTYRE.
vijn nesciusper fratrum comitatucontentus,dum applicavit se" ei iret erroneus, quemdam saltum

NSS.

ef Burgunregnoy^tm, NenMrise, Austra.W fuissc consiituius (1). dix major domus

Fursei funus cclehrarit ,i Quajn sanctt viri a Erchcjialdus, lcgvnnts in Vita Bolhindo cdita (2). maccimus c triOus e Non senior scu naiu a plerisque frairihus pcrhihedrr S. Ulianus hiographis, sed natu minimus.

amph

4teIUtium

'^

diabolica; tentationis,

quod tamen

S.

vu-tutis. in sancto viro versum est fraudc et neserpentina Adest namquesubito minister diaholicus, qui falsam

aupmentum

nuitia

hospitii

Cfr.

Comin.

prtex^.

num.

13.

plenus abommansimulans humanitatem. sed in eosmcditanscrudehdam cunctis mortalibus deductis per devia ad villatis hihumanitatcm, viris animo ct opeve lam qua^ vocatur Sonefia c, - ilUs necem atque simpUcbus, parabat
.

rcctis

CAPUT SECUNDUM.

innocuis ovibus. Neque veluti lupus atrocissimus virum prudentissimum, vero latere poterat plenum, do'^ pr^scientia: scientia: ac
spiritu

Monasionuin condituni in
Fosscnsi. Mors
S.

villa

losum
virtute

satellUis satana?
'

Foillani.

Ejus corpus

rcperilur el

Fos-

sas transferlur.
oplime congruentibus, bea-

Verum^niodis / villa Fosvirgini Gerthruth sis,a S. Ger- tus pra-sul Foillanus almiu trudedaia, fidei fer^-orem, spci loncontubornahs effcctus, condiiur cieiihus jugicanimilatem et caritatis dulcedinem nobium. ut Deum ex toto corde, ter inscrebatsensibus; sua, et etextotaanima, et es omni mente Sancta ausicut se ipsam diligeret.
'

tissimum continuatione psalmorum, more pernox solito-^n a qud)us hyjTmorumcanticorumriue spiritualium, non diebus, non noctibus vir Deo soli vacans sodales attentius ilh comcessabat, se suosque d. rei interritus expectabat mittens, eventum - Ergo post laudum expletionem maluUna10 vir suos videret commihtones

machinamentum. Unde advcvsa constanfortitudinis ad omnia paUentissimumgestansammum, atque

d
soc,osqu^^^
^^^^

Uum, cum sanctus imminentis pavidosad mortis jamjamque


tutum
et

^^ ^^^^^

exi-

,<//

wor(m

occumbanl, tium uteratfacundissimus,potensinopere^^vu-hujusmodi ilhs cxhortationum.

proximum
tem
'

virgo,

agnita tam

ejus

quam
*

fvatris sui

Ultani sanctitate, per

manus eorum

Deo obtu-

promebat aUoqumm vultu placido, ore sereno, turbari ; nolite mort.s fratres, NoUte, qua^so, terreri oportet quidem formidine concuti ; nolite ^* nos stare ante tribunal ha)c -^ fieri; oportet
:
:

sermone

purtem herediUUis sua;, scilicet lit Iradidit in servorum Fossas a dictam. quam ipsis construerent loco mout in eo

villam vulgo

ChrisU. Mementote'S

Domin.
corpus.

Dciahmoniam,

percgrinorum hospxnasterium ad pcrpetualc adventantes regiotium, quatenus e longinquis sibi sumerent solatium. At nibus ibi competens
vero soncti
viri, gvatia

animam nostrum et ideo Quod si appropmquavil tempus judicio. hcet nobis ocnunc Dominus suo justo uUquorum,laudantes culto.nos in manus tradidit

canssimi, verborum timere eos, qui occidunt Nolite, inquit, autem non possunt occidere.
niii

Dei

'

prajbente effectum,

eum

expleverunt sacric virginis votum, Ultanus quidem rector ajdificatoquc monasterio ',

quam
in

citius

quo non est iniquitas, quia rim pro omnibus viis suis, eorum verb.s, ^^ tradideruut mento ipsius in mortem sua
in

justus est ni
testa^

cor-

resedit coenobio % sanctus autem Foilbeatiu virginis contubernio suo sereddilanus in

eudcm

ditorficioZ?.

Quo lendens

9 Quod

cum plurimo

peregisset

tempore

virtutum culmen y. Foillanus devot^asque ii.lLlium mentes ad inctdit m studuisset lastigia erigerc et ad perfectionis latrones. cooperante in bonum, concitare, Deo per omnia martyrium. Iniam ejus vocatio ad sacrum aderat G caritatis,quo jugiler reduncidit ergo illi cx fonte
'" hujusmodi cogitatio, ut suam, dabat, profluens cxhortationisque causa.pricsentiam consolationis

dicamus: Monamur pora. humilesatqueinU-epidi nostra,et testes erunt supcr et nos in simpUcilate injuste perdunt nos. nos coelum et terra, quod car morUs viam .ngredi Nam nosse.-vi inuUIes, nequ.t sine qua ad veram vitam

perUmescamus.
fieri

trans.tus,

cum Dominum
veraciter

et

Deum
?

nostruin

eamdem measse

credamus

Quin

cum psalm.sta hum.poUus benedicentes .psum, Benedictus Dominus die quohter deprecemur " iter faciat - nobis Deus
: :

" servisque Dei exhibcret unanimi fratri Ultino, cosnobio. Celebvatis itaque in praifato degentibus missarum rite solemniis, sanctissima^ virgini '^ valedicens et fratribus ac " sancGertluuili

prosperum t.die Deus enim noster est salutar.um nosUorum. obhviscamur quod Deus salvos faciendi. Neque consolationem subseqmad nostram pertinens exitus mortis. Atque Et Domini Domini tur

commendans timonialibus, eorumque sanctis se sepulturam quaprecibus. corpusculi quoque sui


commendabat atilam animi perspicacitate eis arripiens, trium dumtaxat tentius. Post ha^c iler
Die Anfange des Karol. Hausee, pag. des Frank.Ileichs.im Zeit, dcr Merov., 143 Uichter, Ann. Hist. de France, tom.Il, ifi5, 166 et 168. Daniel, pag. sur les 1755. Daniiens de Gomicourt, Diss. pag" 200^ tdit.
(l^ Cfr. Bonnell,

sedulamentevoIvamus:Qu.anon iUud apostoli hujus tempor.s ad utusunt condign^ passiones nobis. Tal.bus ram gloriam qua^ vevelabituv in
alloquiis

suis

^'

pevt.rnta mit.ficabat ac vecreabat covda suovum.

^'

pavefacta

m,

Collcction des maircs du palais, apud Leber. tom. M. pag^77 I eitz, diss.relatives k Vhist. de Franoe. 45 et seq. der merovc. Hausmeiei', pag. Die Gesch. 41. Acta SS., tom. n Jan., pag.
(2)

meilleures

i\ add E ^eorumman.K

excsfs /o/i-.v serv. Deo deleto deUgalo m.nisturio add. B, C. atque -^ coen. res. F. -Mcmp. per. C. P. add. F. minisl. " et D, E. Gcrt. virg. F. om. F. '0 proflens F. ' parat i* applicmt B, C, /'. - '^satclhlum B, C. F.-

atque B, C, F, H. rcUqua desuni = oblul. Deo i*. ' atque servientium Deo sequer.tibiis H.
'

Rerum A.

to'yiadd

E- naiqueF.-i^virtut.^.E.-^-sol.pernox.^.mcipcre E.- pavidus B.-^pro in opere nos mortis debitum pati sed meA - " hoc D deb.tum mortis opormentotequiaoportet add. B.F. nos suam K C.-"inemento D. XeUnnxarg, add.
n
*'
:

.E.

TL
n "-

add^A.- -prius quia;


30

corr. qui D.
^*

- - en.m add.

faciet F.

3i

et F.

ninns B, i, f.

Inlerea

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


occiditur;

^80

11

'

Interea furiis jani ante mente conceptis


irruit ille miser, sed

sanctse Gerthrudi virgini coelitus ostcnsa,vcluti"


'^"^

" mss.

ejusqttemar-

.,gitatus,

non miserabilis,

fy"""

non jain hospes simulatus, sed hostis apertissime truculentus*, non multo quideni satellite, quia nec erat necesse, comitatus, sed multo d;i:mone plenus, virumquc sanctissimum mortem intrepideopperientem slrictoappctcns mucrune,
sacrilegas manus sacrosancto ipsius impiavit sanguine. Deciso deniquevenerando^ sacerdotis capite, in socios

scquens declarabit pagina. S. 12 Igitur post huiusmudi excessum vita> rfrlatur ** beati pnesulis FuiUam, j;un rotabaiilin- dies videl columplurimi quibus ahna virgu Clcrthrudis "" uptatum Oam sanffuipra;stoIabatur sui reditum patroni, vchementei' necruentam; admirans, eur in revertendo sibi consliluti prjetcrgressus sit tempus placiti. Taiulum ad caMiobium quo vir sanctas ire perrexerat, nuhcios
t
-

quoque ejus

simili

cum

suis so"

mittit, ut

tam morosai causas

dilationis sciri* pos-

dalibus

'

debacchatus est furore.


peracto scelere,
fiUi

Hoc quoque

set *\ Qui vcnientes, (nini dcsideratuui niiiiime

maximo
tes

tencbrarum putan-

virum
adcunt

*"

reperissent, Ultaiium,

cjiis

Iratrcm

'",

celari posse \ abdita petunt nimium inhoneste honestum silvarum, ibique

quod egerant

quid supcr co nussct, requirunt. lUc vcro


""

sanctus in his satis admiratus et cujusdam pra;monstrata- sibi


visionis sagacitatc

projiciunt,

magis quam recondunt, thesaurum, corpora videlicet nuda atque omui tegmine spoa vicinis liata sanctorum virorum. Ac ne forsan aliqua valerent deprehendi suspicione, vestes sacras cum equis et indumentis ab eorum corporibus sublatis, in longinquis partibus studuerunt venundare ", ac parvo quidiin Uicro maximum desuarum dispcndium animarum lucrifacere.

curiosus,

atque

suo corde mcditatus, liis sacriu vira Tua, gini velut oracula reddit affaminibus virgo prudenlissima. pcrspicax vidcrit industria, quid purtendant " signa, non absipic certi causa
:

" cum

priesagii

testandum facinus
''

avariliro, o

cupiditatis ardor

mihi taliter pricostensa. In vigilanti orationum mstantia afforc mihi visa denique corest ^* columba super nivcm toto ([uidem ""^ roscoque sanguinc pore ""^ dealbata, sed lluvido
alas perfusa, ac

inebriali unaquo sitis B veneno miseri homines, nec jam somno, sed
inL'xpIcbilis,

cujus

'"

in

Quorsum

vulatu scandcns supera. prospexcrint '' ista, tua, virgo beata,


leni

obtuvivo corpore gravissima depressi morte, iilud terrata " audire nequeuntaurc tonitruum Quid proficit homo si mundum univerribile
:

undique secus oculata pcrviderit sullcrtia. Namque do cari fratris pnescntia nulla ahur.sum sacrai patent indicia. d Postquam haic hauscruut
virginis

sum

lucretur, anima^
i)
:

vero suie detrimentum

aures ^%

stimulant

mcntcm
tamen

acrioris

patiatur?

aut Quam dabit homu commutaanima sua? sed et iUud. quod nimis tionem pro '^ horrendum " impiis sequitur Filius enim
:

curie

'^

sollicitudinis, ac

mox

louge lalcquc nunsihi certi-

cios dirigit

"

celercs, nullius

bominis venturus est in gloria sua cum angelis secundum opera suis, ct tunc roddet unicuique ^^ miseri avari et ejus '*. Heu quam pessime sicut inrapaces animas suas babent venales, et et ad quem festifernus, cui similes habentur,
!

agerct virgo tudinis responsa ferentes. Quid tinto patre orbaUi *' anxia; quo se verteret,
;

cujus
veluti

consullorc consilii caperct commoda tali viduata? Scd nequaquam defuit ei viro suo

animo *S superni respectus g\-atia, illius inspirans ah co, quce hominibus videbantur occuUa, ut,

nare

contendunt, semper insatiabiles modum universa nesciunt, et cum feralibus dcntibus '\ saturitatem penitus ignorant, sed discerpant '. Verum semper esuriunt, sempcr inopes sunt humanitatis cxpcrtLS, sanguine etiam ex'"

quem

nil latct, et

apud quem non

cst vicissitudi-

propalanda. Ft quonis obumbratio, qua^reret hcet lurcnt satis suis'^ ndcbat mcrilis,

niam non

totius

saturari nequeunt

ideoque merito sine termino, ubi x-ternis sine modo, tormentis subigentur '^ et ignis non vermes eorum non morientur ipsique " infelices mori non sinen: ;

muUum vakt dcprccatio ampiius frequens multurum justi assidua, sed secum hdciustorum orandi instantia^^aggrcgat ac sancclericorum sciUcet divcrsi urdinis, lium sexus, ad id utriusque timonialium, scu laicorum
priecipua,sciens quia

peragendum, conventicula

truluana v.giharura,

extinguetur,
tur; quia

mors veniens super

illos ipsa

quos aflliget, rietur, et dolor perpetuus, finietur. Ergo illis in ittcrna rimet'nequeipse*'
dictum est, morte sine moriendi potestate, ut infeliciter, justi in Kterna vita sine durantibus
ignari ", jocuntimore moriendi, totius miseria} gaudebunt feliciter. Gum quibus et
ditate repleti

non monon inte-

indicitur devuteque ieiunioru.n atque lelaniarum Ipsa autcm virgo vcneexpletur ohservantia.

randa,

quam major
pra;*'

in

xima se

omnibus

hoc " rcinurdetcura, maprunigat*" inedia.ac prccc

a Ueocerla sibi donenrogat assidua, quatenus Domiind.cia. Et ecce respex.t tur su. pedagugi et non sprevit prehumilium,

nus

in

orationcm

beatus

ut pater noster martyrque Foillanus, labores sui certaminis, post bonus miles, post jam ementus, cosudores, quos in cuelo reposuit prxmia " meritorum recensens, piosa suorum cum fruitur gaudiis, conspic.ens
[ndefectivis

^^ dum Wrgo sibi; . di.cuioslcncomplesset ' v.giharum offi- ^^^,_^^.^,^^ consuetudinarium

"irSe " lucanum


lo ucimiu'- ante
et

^^J^;[,.,jaceal

cium

adhuc mens ejus intenla

coclcslibus,

an-elis

CuTus

ccelestis. desiderabilem faciem Patris etiam post deposit.omeritum sanctitatis

sacrumcor. matutinis meditaretur iuxta psalmistam, in gluriam ejus. d.gna /'ct Deo ut videret virtutem
cullrix coangel.ca; , habita est '\ utpote vitx^ pos.ta corpore, angelica visiadhuc in terris
licet

nem

patefecit sacri corporis revelatio

angehca

iVU add. .-'trunculentus

D E -' crudeli
BiT

add. E.

- ergo E. -

A' venerandiB'

om.

fihi-posseam.

" om. fratrem cj. E.Aplus portentant V.


-.

C.F.-^ at G.- - portentant


.

inebrieUti/'.R'_8ven.Btu<l.F.-unaqusiti3 sua '^ est add. F. - *^ autenj F. n obdui-ata . F. ?-" properaieB.C,F.-"discrepantA. _i5om
.'.-">

- - est v.sa i).- corp. ^u.d. P _- perspexerm O. --- ^- _ fuh'do D, E. " et R^c/. A. G. p.ru.vit r - dir nunc f.
/>,

'^'';,l2Ji iUius-animO om. G.-" suis sai.

CF.- "
t-,/'-

uniu ad,l.B.

d.scerpent C. -- discerpunt^. F. prius

fiunt

B.

G - mult- just. or.


53

freq. inst.

E. -"hiec /Ar,/..G./A
l>.

4ro se
E.--^ VUI

pr* icmper A.

- profigat G.- - prec...n


virgo

adTE -
-iprius

omni

add. B, C.
possit

F.-^ menta F.- "

sicut

D^^l^^lucmium F.-^'

sibi

E.

m.pIeetG.

Geretrudis patris el add.F.^'^

e( s.c de.r^c^O.
vir.

esthabita F.

- " angehca; G.
tari,

A. possit B, C. F,

G.-

mm. E.-

DE
390
BX MSS.

S.

FOILLANO MARTYRE. *-u rnmnne


B r

inibi

^?

orandi gralia sanclorum


iUo die quo beat. Foil-

cav. "U^i a.lmodun, sibiaccipe redCtn responsa. ipsius


tihi

ac

pc^m
Pr.osto

direcla
t

funeejuscorpura defereba,.tu toi sociorumque v.g.harum episcopus pos. anda cum pra^fatus tal.a per v.sum dedisset memb.-a, offlcia' sopori occurrere quanto" -uon.ta, ut studeret obsequta. Qu. prophetcc corporis rius ad Helia. surgens concte, gravedine, Tox depu a somni ,nox acin,. voces psalmorum ,,^.,._(,..um

.quX::; lin,ina,

aSt

lu,^

taus r onsus,

mex

excdlenti.c aures ad

:'ii>.atispreces;aclacrimasmUmo

ext.msccu. manantcs, prospexi, irri.antes quas n, gauu- facei genas s a perpendes ' iri actutum rtimntibi versum' ^ super quo ndelis servus FoiUanus,
nritatis tonle
.

uZ

t\

"

N' mm
i

beatus pater

FoiUanus

amnue

"."'"^et'

se

"

Gnmo

^r^!umprovisove,proruuntdeb,tmnvene.ando runer. " '-''-^7"\"">:,t ^^.^in de cienteshuraerosvectat.on.p.^ J 7,- n mo-

do'

toc domus

igitur" stmiu,t im,tari. Accito regn. regia. tot.usque

nastenobeata3Gcilhiuai.sa

^^^^

liwsa ! ^f ^ admodumgaN sa

trin. t...

muneris exultat

grat.a,

de

visitatione sc.

^;^ -^^;.^^

consolatione

. pr^.sulis

'^

und que ^^^"^

sacerdotum.

,i.

sanctimoniahum,necnon

clencorum ac ctlaicorum,tamnobi-

^^^

^,,,,

splendoris ostenTfuisset" i.neam max.mi ? factum fuisset ,... ,3 sanctorum

,::-",,

""'"':
,eposUa

corpora :rTo7;ora, a e,a,

c<;ium uscue porrec-

E..

:r.u,'.

^^

^^,^.j^_

ad boc perspiciendum '^t adWbui q a e S.cque fldeique grat.a. plur..T,ob,certa;i" .os ce t rltionis

'f
^

!.npti

hoc

,n raculo

^,.,:p,..ti ceitil.cai,

pe,-gentes a

v^

tn

itinere

ad locum

s.bicoelitus pra^s.gna-

nu^

salutitera sunt,

poscenlium. P''';^^^"'"

,,

omnia

s;ccula secculornm.

Amen

s;E:r:-.v,r:r.f';:,:s;
ANNOTATA.
,

De

ViUa Fossis

Posiuegcmus in Gloria

'

"'.'Q^"e'en7^ocS.Foina.io;?^ca^^
^^iniPnns Pi-odt columna! P^ corpons .gnea ,i,,as erat <^^^_^^l^
-

lloc, ctioini-

tus monilis

CirimoaUio et Didouc, Fossns

'':S::^"-."=
"

suimusConim.prxr>.nu7n.Ai. annot. e. c Cfr. Viiam T,


ri

7am a S. Pairicii JsZacnosviguitmoscanianaipsamosei


hymnos{\)-

iemporihus tnter Hibc^

m^v;nsem"episcopum,illis.mmorar,
-u
(-.

41

tramfertur

prius melo-

.,e<3soiI.-;-.Ua,.K-;o^f^-'-^

di;corr.:melod.amA
D. melodiam

r-Je

^;-

"^^^^j^^.f; ,',f ',,elod..

-^ ^ /t,,,, c. ^, G.-

^-

te..>.
'^-

" f - " i;!"-'; "(,-_

,^

:<,it

F.

- Pu-.
iJ,

nond.

IV
om.^-

-^'

"-.-"
^*

^' ^' ^..^'';

C F G

"lUiost.

F,G.prius Bervcrna;
2),

'^'"^^;

-^"Ycsitu

C.

ex exitu

^-^' ^spic.

F.- l

ItU. 5"
"3.

.nir.

K__
37

.ecto />

- ,... E. seplimo decimo i^.


PicUviensem
C.

E.

-^

usque nunc
-^-

D,E
^'"-

tante-Chrislo om.
sancti Foillani

"

^^

febriianum B.

sancti Foillani

.j.it pmsulis add. D. i.sputiv add. E.

^^^^.^.^ ^^^^^^ passio ,,ita vel

corr.

dent.tom.m,pag.92et8eq(i.

VITjV

DIE TRIGESIMA OCTOimiS.


fantem.

m
EX MSS.

VITA TERTIA

S.

FOILLANI
18054^
".

novo miraculo, ex utero matris illic *" hanc dedisse vocem. Solus Adolfius in asUintis nullo terretur. in nullo movelur ; scd ivputans
bicc verba esse pbantastica, tres rogos
"^.

acccndi

ex codke BnrxeUensi

Diclu.n ac factuin. Puorpi.'ra ad igncm piM-cepit adducitur. Cunctis ergo flcntibus, lUa cxU-usis

mm

cdiis collato

ad coelum manibus Fons, inquit, bonilatis, " vivgi.K- Maria, Deus. qui natus cs pro nubis de
:

libera

mc de

lioc

incendio

iguis, sicut lib.Tasti


si
*"

CAPUT PRIMUM.
Patria, ortus, oducatio S. Foillani

Ires

"* pueros de fornace ignis ardentis. Et non peroat sallem in igne pevitura sum,
""^

hoc
bic

ojusque fratruni.

^' mei. Quando cnim mc lugilimo IVuctus utcri ''. i> lui-i viro copulavi, tibi dovovi fruclus uteri madelacta Inter orandum. de terra lacry.nis ejus extinxU. Omfons aqua- prusiluit, et rogos ignis

philtonus, rcffis Hiberntie filius,

I.Dk

NOBILITATE GENCRIS SS. FURSEI ATQUE FoiLL.\N[ EiMscopi ET MAHTYius '.Circa tcnipora
quibus in Francia regnaverunt
filii

" in laudcm nes flentos pr;e gaudio conolamant dc ma.ui furontis Dei, ct puerperam oripiunt
patris.

AdelfiusnuUo
ti-ans

pietatis affectu,

nuUo Dc.
proposito
PbllIijiis/ilii,SS.

vol

nepotes

motus respectu.
sed jussiteam
tenore
4
II.

.lec sic destitit a

vexatione nhic,

Ludovici S quem baptizavit sanctus Remigius, regnavit in Hybernia insuta Eundloga' ft, cujus
frater fuit

mare

seccde.-e,

numquam

rcmeandi.
et

Brendanus
*

e,

qui

Esbrum d insulam

illustrabat

episcopali olfioio.Porro in Scottia''e,

B nus

quui contigua cst Hyberni:u, regnabat " Rrendifrater * major natu Feradach, ju', cujus
nior

nec Foillaims tanusdc uxorJssuicUberaUoue gaudcbat,sed Fursctts.a retUro audebat. Bmudano ipse ail patrem suum FumUofia.n
.(uod, inconquia offonsam animi cjus timohat, duxerat. In lanlum rigor pasulto eo, uxorem ^' apud iUos.Sano ternai censur.e iri Olios vigebat
^^ suum, ergo consilio direotus, ad patrimim eique causam lirendanum episcopum, divortit, aures sasuam aperuit. Et quia locutus est ad romodiumsua; calamitutis. ex-

De NATIVITATE ET INFANTIA KOUUM.

S.

instituti.

vero vocabatur A-delfius

'.

Huic Adelfio

Fundlog;c vero erat filia nomine '*. Ex bis carne regi erat filius nomine Philtanus luxmagna emicuit, qu;e longe spiritu''' unitis

Gelgehes ".

et

lateque diffusis radiis orbem terriE illustravit. Philtanus enim gestiens se exercere prlmo adoBrendinum lesccntiLe tyrocinio, contulit se ad " honestavit bona; inScottiaj, ibique ge

pientis,

invonU

ceptus ab eo

cum omnibus

suis. Ibi, impleto

tom-

regem

dolis pneludiis

ab eo etiam digrcssus. juniois rem fratrem cjus Adelfium expetivit, vel quia est ' probabimajoriseratnominis. vel(quod
'^
:

et post pore pariendi, natus est Furseus, sacris FoUIanus ^\ Et quia corum infantia

eum
misanc-

raculorum pra=sagiis siepe

clarificata est,
'"

tus^^episcopuseos-provoto

mat.-is ooruin

lius) illuc

eum

dirigebat gratia divinai dispensa-

Utteris divinoofficio mancipavit,

erud.vit /, et

lionis.
Getgchcn.in-

Cum

nulla oorporis clegantia, nulla

ammi

consuHo cjus gratia deesset PhUtano, ctcumomnis venustas" ' adesset Gelgehes '^ filia^ Adeljiatrc Adclcarnis et cordis fio, uxore^n ut ille ab fii,facileobtinuit mutua familiaritas,
tlitcit.

amaretur. illa prtecordialiter


ut etiam

Eo perventum

est,

sacerdotaU benedictione uniti, rem composita nuptialem peragerent. Res legitime ecclesiasticam reguesse videbatur secundum secuLulum munlam sed rata esse non poterat quia non licebat filiis nuptialem danam legem, inconsultis vel invitis patnbus.

imbuit.Credas lorte dix.sse ecclesiastica rohgunic quod Jaeob Brendanum fratrueli suo PbUUino Duo hh. Uu. suo patriarchadixit Joseph. filio percgrinatiouis u^, suut tibi, in terra qui nali tui erunt e meierunt;reUqui quos genueris pos vocabunlur nominibus fratrum suorum nou credat. quod ct.am ses.ionibus suis. Quis
:

m::V:ianusprophet,cosp.rituFoUIa.iuuM

majon rem pncposuerit Furseo.

uatu, s cut Jacob

subirecopulam,

Qum ad

copula.quam jam 3 Adelfius. cognita filiai sutc *" uterus accusabat, intemperanti iffnem dam- intumescens nala, mira- iraexarsitinfiliam.etsinealiquaaudientiaedicit culo incolufornacem ardentem.Conillam esse jactandam in mts emdit. Accurrit triste spectaculum.

Ma Effraim majori uatu nrxposuit juniorem muItipUcatus cst quiFurseus nats^ ' Ipse euim sed confossionis mpopulo.. per gratiam dn futurus major illo pc natu FoUlanus crat iun coru-n dc fiore pucriUa, ilonan martvrii. Jam matornus " unde ubiquo fragrantia

bauue licet

fvus corum
..avitad eos

Ado.ru.s , tandem

visendoscum

curruntomnesad
et ipse

rex Scotti.e

^"

Brendinus, quasi mitiga-

turus

intemperantiam " fratris sui. acerbitate rei sub.to yox attonitis super nova

Omnibus

claraauditaestabomnibus:aOAdeUi,nohfien conjunxit, homo non sepaparricida. Quod Deus " omnes stupore incert. vet. . Consternantur pulabant hanc younde ha^c vox prodierit. AUi

veniampro b.squ. m Tu afiUa'uaGoIgehc'^ qua impc ata lula eam comm.sevat. postulavit Non cum sponso ejus rcdux.t. ris eam secum paternus corum rex rulto post etiam Fandloga rvus.bominemexuit,eiquoFhUtanusliI.us'm
;

regc et Feradach

f.atribus -. Biend.no duoc, et eis mod.a,.ti-

V^^-^^

regnuni successit

'".

cem

fuisse

"

angelicam,

alii

putabant ipsum

m-

H.c

ruW, "'^"""^^ tilulus el seqmnles lileris


Zmcri
om. B.
C.

,,,i

C-

.u.e.ce, B.

-"

ScoU C._ .^.jcu.l.a

,M ,1

-'

Cludov.c, reg.

fl^

^ 33

clanmbant D.
*

"*

v.gebat
3B.

m
7?

fil.

t-

C.etcorr. a.

"

pro voto eo C.

cJTLfest:;a-.'-pon:c-.-..Ge..g..ae>-

DE
392
II MSS.

S.

FOILLANO MARTYRE. fOuomodosteculoVIl

ct

sequentibus Hi^ d

ANNOTATA.

collalo

nm

^9"'^'"',!'

,,.
ij

c^stat

CVPUT SECUNDUM.
yi'm !(a"

?09" exlnoei

''f%,

- "r-S:^: ;S"^^

FoUlan. maioribu.

cgimus

Jn

frallTS pi.u,s ejUSqtlC

1.1

Hibemia,

in

Sotia

e, in

An-

ratur

m VUa S. tocma
ChronmMUterpoW

^,,^.,,,

lia evaniieliuin

pn.inuliiant.

l.utiacaMiobiiOnolilieresburg.
exislim=.r.potu.sset,nuemanno
tumS,gebert,ui f"''^ non ille ep.seopus
,n i,er presbyteros
^.

Sigeberti regis. Pietas S.

Rex
S.

^^^^^^^^^

^'^Xl^BO *

.-eeenseve-

Penda. Annas oceisus a


Ronianuin. Foillaui iter

""f;";,

,^,, e.m-

15

"""' '" """"', 'TLlitpersa fabuits ap qnihus occurril,


,a.rin,c

Jt

ciuam

Q^.-nnv
irrseus SU.E. imseus
'

e
NVTIVITATIS
Ira
SS.Foillaiius

c Brendan,
tri (4).

majores nos;"^"'^'!,f/,,,,-( Acta^m

et Foillanus, " .

parnob.lL
i

lum
^^_^,_,,,^

ter.-enic

nob.l.tat.s

,.
ffi-

Colganus nonudcl T
i,,

^ ^^^^^^^_ ^^
di-

non magn.

^'^'"''='1*^',

,""lfestu

s potuent esse Pf ' ""; ^^,

,o

pon,pam ^''';;"f e. se rute Quia en.m sciebant .,t ,uod funcs


dcputatos ,n ^0^'^"* \;^^' , '^'^'
hereditat.s
s.b,
,,,,.elaris.

^i,;, matris su.esse i^ia., Quid

te,-ren. regni.

^""c-i;::;

SHg.nemdux,sse
,j,

exsem,neKiei..sem.j

poo

.iie-

enim potest esscpr^e

'.'"' uod a..u

ipsc Do-

^^^.^ ,.^^,0 ergo


r

n,inus erat P^^^^.^^^-^^^^^J^X o P'--^---" .,bitu -?'^-- : unitas, eonstruc-

:;^;fopp elubic.amqueoccui.cbatopp
l,anteeclesias,inquibu
.

uc a.do

^^._

vembr,s:
'"-'' te,.,

,/ie '''"

10 -{';.'''' '"

f"'J"'

^;,

teria,

ZZ-^ mum

silum in Connacia

9'-'"J''*Xoe regione

M
A

<;oc/ir/,(

mos-

.,.(

Cluain-Fcrla, Clumn-Fcrla. oomilaiu Gallii

oomm.sa ^.m ^^ ,s, geminarent -tab^tu^^.^^^^ Gloriabatur "vbern.a^ ^^^^^^ ^ tambona^.ndol.s alumno
b ut per lu virlutum perven.sse, prof.cerct rc .8.0. po.entia ct Ecelesia.-

^^^^^^^

^.^^^^.

wnsi

(tJallway) (6).
es

nula A InsulaEsbrem
.x.s/,.

jn JJibernia.Colm
d
,^^^_^

,^^

^,

^^,,.

ganus lcgendum

'^''rrr'K:'.rer;nMoin.a^^ aut Orbsen.EstLinm siye Breninn ,e.rtapassim,^.-n'^^;,,es.


Ar(l-B.'en.nn d.c.tm, '".
'

"""'^""'' tcrras ve.-bo ct ,.,.. t omniapree"J";'^,' - perfectos, quos eos tuisse ;;, ccpta legis a e.tene ^''f "'l,^^: anto^ 'efoevanlobl.t. eti. ^^^^^^_ ciu,o

ttSo
Dom

Brenaan.monasVer.um,e
C
est.

iseopalissedes od^^cPjs P

..

quod d.K,t dentes, recolebant


eenti de .ol^-'-:"

oce,de,,taW Est et.am ".

..m

^^_^^^.^

^^^^

"""" "^"'

;: 3

relictliom^nibus, se-

itu i^.^ quere me. .> IgHu'' '1'^''," aul.c pomi regalem patern,c

aui

olim contempscranl
,,,^ aiT,

ct n ^t nuodammodo

esse se ni.os regis

sen vocatur
e

{7).

c.>nttia e/

Hvbernia

P^ -'-'^^1^ l^Tm-^o^ns fulem >uda ^^^.^ CKcmplo Moysi', eujus cs se negavent ^^^^^^^^^ Paulus, qaod
Pharaonis,
as'P"f ten T^^.^tat.s su.., Abrah^, ^"^" /;t;,";,uoUnano. Et primo

auum

scriplor

'''''''''"'^'".Zlcndus

divcrsas c.primat '^^'-est posl '^'"'"

^^JX/

usgue

,.\^r;;-, conccdunl, lempus, u/ ..ma vocabalur. '^'"''f """'Xernia Seot.a c( Hd>

Hibemia

tegue

'<;txl.'.1a-^,.Com,neannmp,-a>.u
nw)^".
"18.

5--.2'nnt^'nn.Ecck8.anti>im,m, (l,Comm.Fa..v..nut...oacU SS. tom. Minn. XVil. P;^^ .,^ tates. c.p. ni M.j>. pa.. 601^-

,,.
,0,

cap V Apo,oa ,,,.0 H.^.-i. ceU.ca, ed,t. El-cl. P"' G,ammalica

p.g.l^e
"

se,<.

,8.

vlll,

"
'

is)

ActaSS.H,berm. to^^ .P
*

g^

tom.UlMa.li,pf'g-^^^-

^^,^53.

H.b.. pag-

(ll'/^^^/'pag. 307etseqq.232. d*Amvens. lom. U, pag. Corblct. Hag.


Cfr

r
m.
c( iotus

hvjus rc/ig>w pars

... B.

Moysi c.em,lo

B.-

S- n^E--^* ^STATU

nw'- *><". t.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

393
EX MSS.

STATU Angli;e. Egressi de Bvitonia S venerunt


in

viri ".

vocetur

Angliam, qu:E vocalur eliam Saxonia. Gur ^ Saxonia, hjcc est causa a. Cum Bri-

Rex "Sipebertus.vegni diademate dignus, totum se in eum vejiciebat, sempor ab ore cjus pendebat, uum ad auriculam suam fauiiliariter
ponebat
bat
^*^.

tanni olim diu


sibi

multumque
scilicet

infestarentur a vicinis
Pictis
et
*

'*, ei
*"

cor

suum

iiducinliter

^''

aperie-

gentibus,
^,

Britonibus,

Eo

res processit ut rex, deposita

pompa
mulla?
regni

Scottis

invitaverunt ad auxilium
''

suum An-

regali, intenderet iieri miies Chrisli.Quid

Britanniam veniunt et Britannos quidem ab incursione hostium tutos reddunt; sed paulo post, intellecta Britannorum imbecillitate, quos defendendos
glos degontes in Saxonia. Angli
in

Gommissa

regni

"
^**,

pruvidenti;. Kgrieo
abjecit ariua
;

'^,

ipsius principi

abjecit etiam

regni insignia

tonsuratus in clericum, novus


iiuod tunr poteiitius regnaret,
et

Gbvisti tivo, submisit se nionastevialisdisi-.iplinaa

susceperant, cos sibi subjugant


sibi

et vindicantes

jugo. Videbatuv

ei

Britanniam, vocant

eam AnglicamSaxoniam.
multos populos. in

cum
gali

se

ipsum regulaviter regeret,


tervens,

nullum re-

Erat autem Anglia divisa in Mercios', in .Vnglos australes.in Anglos occidentales, et " in Anglos orientales hi singuli populi
:

censura

onmes

sulo bumilitatis

singulis regibus subjacebant.


tales rcgnabat
'

Apud Anglos
:

orien-

tunc temporis Sigebertus. qui erat amator pietatis et religionis ipse siquidem olim timore inimicorum suorum exulans in
Francia, ab episcopis
tholicce fidei
illius

exemplo coerceret ^'. 10 VI. De NECE SlGEBEnTl REGIS ET PEr.TUH- hrevi }iost a l\:nda, ret/ff BATIONE Angij.e. Sic lide ehristianitatis " IIoMeixiorum, Anglia. jam pene subvcrsa erat idolo- occiditur. rente iu sed tameii adlmc parL-bant ejus vestilatria ^^
;

gia.

regionis accepit ca"*

rudimenta

et

" ab eis adductus


'^

est ad salutare baptisma, et restitutus in

regno
in

Gens enim ^* Merciorum, nulurata perfidia; Ghristo.et cretlentes in vitio, adhuc vebellabat Chvistum vexabat fvequenti bello, Nec hoc fiebat sine dispositinne '" Dei. Sicut enim Deus cum
^*^

patrum suorum, ritum


imbutus
in

religionis,

qua fuerat

subvertit Gananu30s ante

filios

Isvael,

aliquas

Francia, edixit

tenendum esse

gentes subvevteve noluit, ut


Isvaelitas
;

in

eis experiretur

B
coenobium condil, cui
jineficitur S.

Anglia.

Hac

Furseus

et Foillanus prajdicabant

opportunitate rei et temporis accopta, verbum Dei '^

tvia

liberius. et quia

apertum erat

eis

magnum

et

nonduin vetvaxevat ab idololaMerciorum, ut per illovum re^*. bL-IIionem probaret bonos ut danmarct malos Anglovum Penda rex hujus geiilis erat. qui duos
sic
^'

gentein

Foillanus

evidens ostium prjedicationis, construxerunt ex dono regis monasterium in loco hinc vicinitate maris, inde densitate silvarum amo^no, quivocabatur lingua anglica Gnoberisburch h '% quod '' urbs. Ad hoc monasinterpretatur Cnoberi

christianos reges

'^Eduinum

'" i-t

Oswaldum

*',

bellovictus, occiderat. Hic bellu impetens etiam orientales Anglos, quorum vex fuevat Sigebcvdebcltus, vexaltat gvavitev Angliam. \ngli ad

landos

" Mevcios
**,

*'

se accinguiU

sed minus

terium multis undique conlluenlibus tamquam prajdiad portum salutis, Furseus, ut studio
cationisvacaret instantius, expedivit se or.ere comregiminis, et omnem curam monastevii
mrsit
laboris

fidentes Egrico

Sigebertum,

qui vice Sigeberti regnabat, suum quondam ivgem, adeunt,

Foillano,

deputatis

ei

ad

consovtium

Gobbano c

et Diculfo

presbytcvis, et

immiloquente in se Spiritu Sancto, prtedixit ei periculum. monens nere regno et Ecclesiaegrave omnes tempesut jactaret anchoram fidei contra
tates
ct

malorumc.

eumque orantes ut secum ad bellum prddeat; munastcvio extvaluinl et secum renitentem de quid dehcret Deu, ducunt. Ille cdoctus a Foillano *'' proximo, accinxit se solo fidei quid deberet gcstans in manu. stctit gladio, solamque virgam concurvitur inermis in beUi procinctu.Utvimque exercitu^Ghvistianovumcontevitur, rex Egricus Sigebcrtus marlyriocciditur, ipse etiam rex
pertuvbatuv. zatur. et Anglia tota
11 VII

ipsefactus

tnonachus,

DEVOTIONE 9 V. DE SANCTITATE FOILLANI P.T Sauctus crgo "^ Fuillanus.elecSiGEBERTi REGis. ut portaret nomen tus a Deo in vas electionis,
ejus

De

MILIARIT.VTE EUGA
esse

Anna successione Ann.e mcGis et fatatiir Fo.U.ANUM- I--uiIIanUS videUS

imiS. Si-

gobcrtum

coram gentibus
^'

et regibus, attendcbat

sibi

impUtam propbetiam fralr.ssuiFurse.de

et gregi, in

suo pv.emonstvans opeve quidquid

omnia in docebatore. Deus enim qui operatur hoc 'unobomine diviomnibus, congesserat in
ministvationura, siones gi-atiarum '\ divisiones
dividit divisiones opevationum, quas fides Foillano solidata ni Spipvout vult. .\devat

etiam de pevtuvbaperturbationeregni, timebat et de Uone ovdinis ecclesiastici delibe.-abat de Anmonastevi. sui, ideoque jam posuit spem suam vecedeve;sed quia

fff^f^ m

glia

singuhs

Po^^nuidixit:
sed

ritu Saiicto.

Cum sermone

aderat ei sermo spiritualis sanitatum, aderat discreliospirituum.


;

siccularis scienti^fi, sapienti;c cum gratia

Tam

mul-

Deo -. Annas / en.m vir rustva sperasse m amatov religionis, succedens regii generis et v.tam S.gcherti orientalium Anglorum.
in

Inmundo pressuvam habubitis; - sensit se non coufidite, ego vici mundum


;

erot omnia '" omnitipUci gratia ditatus. factus lucrifacevet. Quid facevet sine bus ut omnes

pevfect.oms bonopvoventu,qui ad altitudinem ^.' In una re virtutum provectu

re^no n.b.rcre ut et - ipse bibebat pvo exemplo, d.ngevet et se per omn.a FoiUani magisteviu. velig.osam Honorabat Foillanus a iu consiUo. honorabat rex gencru.am dignitatcm
e.ns
:

ascenderat tanto
potest videvi

quam

erticax

fuevit

labor sancti

pateret test.momum Fo.IIanisanct.tatem.et ut

con: Hiberina ii. > prius Britaunia ^ degentos in ' om. C. C. vocatur
;

'

Et cur

/J.

.^^<r c. rico ft stc deinceps


. 1

_w corr. participi t""

'

A.

participi
'

C
j-

33

-,

_6

U C ! n

C - s,c C. rcgn..bant - " om. D. - " Donnn. - - EnoberiC. -- vero C C.'-" EnoberisburgC. add. B. n am. C. hocm C. - ot add. B. - m " " Aderat fi.lcs-sancU v.r^<m.. C^ .iprovontuB. Mo ^ vero add. V. - " eum ad-ponebat om.B^ - - apen..t C. - ^;et eo 5. - ^ rc. B. - Ege Hter B.

inv

Saxoma add. C. AnAnclosadaux. suum. DegentesinSaxoma


^

1"

ac C.
'

om. Martios B. duclus C.

r. ''f lmt-malo8

''

"

om.

t. C

1"

.-CF. cl..-.^t. y-i-

C.

- " Eawu,um

.-

AnKJos C.

'"

>

_ MDominoC. -''*>'"

C.

50

fidei

Ociobns

TonwsXIU

DE
EX MSS.

S.

FOILLANO MARTYUE.

cx ^'^'^""

anconsiathunc non anlc

occiditur et

num
S.geberto ^"f'^'' tempesta eo occiso, inhorru.t

639 renquisst /<u

ipseaPenda-

hurgh; quo temporejam e regno

dudum

i^igeoe, ^- Siaeberlus

ns

'.

Sub

rege

^^'''f}^\. ^

,,aro sanctns dici-

serenitas

"nante Anna, P"--^--; fuit diutina. nda Penda ru sum cun. rex Merc.orum
concuss,

-"'^^XS.iat ^'^"'"Mp

orienta,csAngiosb^nov.c.^eUege^^^^^^^^^^ " perem.t '. Tunc

^^''"";''c'Cecer,sUeohonoratas-.exhis c,tu eccleadscr.ptas et

Annam

ccep.t labefactari

us"videns suum ... Dom.no


dubius erat
.

;,g,iio.Foilf" efam ^'^f ^^Xrcogitatum t c even.-e quod meb


J*-*-

nala es b suos dies habent Sv,. ,u,. ^^^^^] S. Ethelburga

^^__^

.^_^^,_

.^1;;

^t

g^^^^^^^^

S.W.thburgaxv,. mar

..

(o).

J^ prf

B.d,n:Successorautemregn

i'Y;e,/,^S,i,'^6er(i eoru J

.ge,o, buc faceret tris sui Fursei

et nsP-^"'^^^^ ^' ^t ;U evasit e,us .n e '

""'ti^magni consilii e.emplo fraex^


^
i

Dom.m

pr

cum

una .n c.v.tate persecuti vos fuerint

_^
,

Wg

genere, vr Pt'>^^*'f J^^ paganoMercioab eode p b ^^ et 'P^epostea lis... qui (Penda), a 1'^;' rum duce '^^, Annamquoguelaucla r/.omas occisus est (6).

^':?Co..:unicatoergo..cons.,ioa.m.atres^
S. FoinanuB,

Romee

epj-

scopus ordi0(1*5, Gal-

Orientahum Anglorum nere.vir P'"^' -l-^P^^Srgen.ti sunt duo


Hyidu; abbat.ss.e;
e=^.

.Ims E.n de^re^^^^^^

I"'

^,tuor

r.,.a:,

pri-

liampeUt.
sui

>"'^^'f,^rt,usqui,n.micisvera= temporepr.es.debatMartmusff q ,^, r^st.Ut^ 1 _^^^^,^ usque ad sangu.nem


fldei

Fu,.se,

mosenita Sexduig.i, HitnnPenda^vege Pen^^,^^^^^ W.?hburga.Pr.fatusA..aocc.d.tur

l.

cor

suum

Papa

aper.ens, ^''^"''^'^^^'des derio proe^. Fo>"nni e __ sentiens tervere

ai:t.o.s, in offlcium prted.cand.

ep,scopum eum con^^^^^^^^^


.n ""

,o,l,anus et

r^ Ut..acum, ub fra^e^. fundaverat. Ubi eum J"

~^'^;

^^
'^^;'

f.^eus c<.nob.um
^^^_^_^^^^^
,.

,^
^"

^^terna

orte quidem
glor.a ejus gior.a

^ sepultum et^^t. . irem suum ut quam animo volant peae currunt


Iri

1-''" ^"1^^"' >-' ^^^^^^*;

^^X^^^^-""'^' tam ,,.ierant, audierant, non


f^^trps frafratres
.

pca..,

solvant justa pra.sential.ter

putanh qun- /"^" , ^ .SS Petrum d P^^^^,^.^_^^ ^, ^^^, Pl^f.VZgKam^ ' P'' 9 ^ (,-. _p^,, Rom^sepultos
,,,

;9-"^^;"fle.n p.re,nn*

ANNOTA TA
Fata Sa^ones
a

Baronius,

quum

>

ad annum
Brilann,^.,

P ''"

Wo

Ano^
,^,.

e(

650 r"- ^''/f Hibernia cons'at ^^ pontir.cem[S. A/rtom ^^^ b^^


'

"' ^"^^X Xd eumdem

^^(,

^ecessisse S.

"'S"'"Vf "^,

'

'^f "r: cZ:f

?"'

'
^;

T;
''

lem^i^-s
^- ^'"^"'

I,iographussuamnarratzonenu

evangelium ab eo ''-""^^^'^^'Ji^t ^^ missus am 654 Qu ''^^'^ ;;';; '^FoU.anus, Fos^^r.- -.;..^,.t!n"F0U.anus, pra;d,candum evangebu est ad ^^ est co episcopus, coronatus
.

sensis

FCianum,

ut

V^^^^^^^J

^,

q-^ a cum tribus Fossas nunq Pagius oppidum o((


d.scpul.s. iuisse "P"'-'''?"'^.

A^

,^^.

h Perona^cs( ^'''''''if
rjuo

,.;,.g i
,.

Galliaoppidum,

l,t delaSomme).

\~h

"i

nikiuid de

eorum

vita{3).

-i:;o

3con-. instabilis

B.
^

,on.>nun. B.

^tetnporum^-B.

^S^
^

i^

pro

unam A. 4 j;^ " p^^add C - civitatem >*Etcommunicatocons.UoC.^^ .^^^^^^^^^^ "j;!a seoA.-'^c^petunt/i. - j;'^^. neiadd.C-

13

se-aliam quia quo

voces inhov. temp. '"^'*''"^7;,,,,,ione legni diutma posi=e


,.edi,Gse

w iUummatam B. ,?^^ ^, r -^^utfrao.u i^p,-dicatiomsB-"egressusC..

^^

ser.ruisum

,ex Mercio-

trissm^,

C.-^-^absolvantC.

,.um

dut C. Penda exercilum


* xll Octobris, pag346 et qS' ^ Eccl.. tom. 11 Julu. pag. ^J" ^/ Historia ^cura (6) Opera o^^^'^''^; ,ac.a etseqq. 897 ll'^f,, col. */!XV lib. W.cap. ;j;ct,'aum. 33.; W) ^^ pag. 59o. ^^p^t Whartonis). part. l.

lVJunii.pag.21.-(2'lbid.,tom.l At S^ tom paE- ^^U) Acta SS,.. ^^^;; , A.taSS, Hibern.^. Junii,pag.5.-l^>^0'B!"" 97 gt seqq. Oct p g^^_ ^^^ .^.^ ActaSS..tom.

,4.

C(.-.

t5,

Acta SS.. tom. U

Mai^'i' P"''

'

DIE TRIGESIMA 0GT0L;RIS.

305
ALCTORE

ANNOTATA
CAPUT TERTIUM.
S. Foillanns
prcTdioot evangoActa SS. a Decessores nosbi iUustrariint Auberli (3), TheodarAiiuiwli (1). Eligii (3). vero Cuniet Lambcrli (Tf). De sancto
rfM'4)

HtLLlNO

liiun in Gallia.

berto agetur ad diem 12 Nocembris. S. Vincentins seu Madelgarius b

Num

ex

Hibemia
IX.

in Bclgium accersivcrit plures evan-

vJnOD

FOILLANUS IN GalLIA.

'

PR.EDIC.WE-

FoUlanus in Galliam, quie twic

BiT.FoillanusinjunctumsibiapapaMarUnooffi-

cium
jjj^t^

prujdicationis exsequens. Galli;is peragrai cxcolebat. c^ CQrda audiontium verbi lipone


'

geliipnvcones, disptdavimus in Commentario pncvio, numm. 34, 35 et 36 (fl). Belgw mulc Erant S. Foillani tempore in

'"""'*^'

"
t^rr"""

Erat sane tunc temporis delecUibile Gallias per inhabitare, vel pra^dicando peragrare, quia erant, vel, virtutem Francorum omnia pacata
quodcratmajus,GalliLesanctisvirisreferla3erant;

quas inter tx feminai sanctimonia iiisignes, Gertrudis Gertrudis Nivellensis, B. Jtta S. S Malbomaie>\ S. Hictmdis, S. Aldegundis Begga, S.Bertendiensis, S.Waldeti-udis.S. Bertiha I),jmpf'na, S. Gudula, S.
dis, S.

quorum studio fervebat ubique * christiana religio.Intorquospraieminebant^VmandusElnonena


sis

maler

S.

Watdctrudis

S.

BertiUa

Mar-

eoli in Artesia; S.

Aya.

S. Adilia^ S.

Alena

et

non

inferior
'

'^

Amando Eligius Noviomen-

sis,

Autbertus

Cameracensis, Cunibertus Colo-

quo jam niensis, Theodardus Trajectensis. sub futuadolescebat* marlyr Christi Lantbertus"
rus
'".

Recensere omncs qui Gallias

illustra-

" mulbant sanctitatis merito, prohibet eorum " vero et Hibernia quam abuntitudo. Scottia satis apparet. daverint '^ sauctis viris, ex hoc peregrinatio >* adhuc Gallias san-

B. Itta Gerti^dis vidua, S. Pharaildis, S. Amelsanctimonialis, B. Wul/etrudis, S. Landrada, berga, S. Rcinddis, S. Kusebia, Rngcimfia. S. Adeltrudis, S. sequuntur, codicc 18054 proxime ,1 Qiae in ex E uti anie indicavimus, et dcscripta fucre,
seprima (numm. 4, 5 et 0) et cx Vda nulloatio cunda(anum. i2 usque ad fmem), quod scripior inferposito discrimine, quam

Vila

quod eorum
ctificat
:

causa hujus peregrinationis maxima Vincenet fuissedicitur dux Madelgarius & qui potens potens in Francia, et ut dicunf^ tius, qui peregrinandum etiam '^ in Hibernia, multos ad fovit '^ Eraut pro Christo animavit et auxilio quas nomen multw etiam in sexu femineo c. per qua^ de bona mundo Dei Jienedicebatur in tricesimum terra afferebant, aliie
;

mljicerc visum didU. Quos hic simul omnes


est

literis cxaratos, adVitir tcrtiix- tilulns. rubris

FoiUauum excepent x.guod saucta Gerdvudis (Vitii' I num. 4/


XI

fratrem suum Quia volens redire Fossas ad

etconsolat.oms.u,c.Ultanum. gratia dilectionis deconsolat.onequamhabuit lat.-ones;et


der.t in

cordis

sui

fructumpudiciti^conjugalis,

alia:

fructum continentia. vidualis, fructum

sexagesimum alia= centesimum

ad
1

fi-atres (VitcX

num.

5;.
_

XII. Oualitor reccperit

coronam marty.i.rVifa.
ipsius per

gloriu. virginalis. Inter

hasomnes

luce-

7ium.
XIII.

Q)-

Nivlallensis' velut mter. bat sancta Gertrudes ignes lunaminores ^^d.

De revelatione corporis namigniscre7ft'//>mm. lUn


li <:,.ntift

colum-

'"

q"''l

supcmbundaverint D. S. 1'ur.eu.n.

_Spr^emineb.tB.pmnM.iebat
Untbertus Cbr. mart.
Acta SS., tom. tom. IV png. 175.
(1,
l

C.

vel

etmfcnoi B.

sLunUu18

.n cod.

C.

*"

om. B.

" eorum prob.

Nivcllensis

CpcrUncnt ad solu>n B. B. - " Weradcsuni

194.

(3i Ibid..

Bd,.ii, Belfrii, 5 Acla Febr p..'. 815; ACa SS, '" ""Acta SS. Be,|, >2, t4) Acta SS pag. 529.
.

p.,..0;Ac.aSS.Be,ii,t..|l^.^|.f?-;^At?;; ACa
V^S;

- '^-^-^, r,,

.. VI,

YITA QUARTA
ex apographo
Eillinus opus suuni
dica i Sitjel/erio

S.

FOILLANI
<i

AUCTORE HILLINO

BrHxellensi 8928.
Cuinatunpriusstudii, menle slyloque potcn. .is .nuUa legens,
poslcoDlulitusus.

His

Insinuare Notalis Ila Literulis Libct


ipse.

censear VcraciSpccie, quo nomine

HisMU.bu.in.endis,veladhoranaortercnm^^^^

pariibus octo retractcs Si pri.uos apices ex

magi-

siro.

Tntures Opcn. Carmims Auctorem Noto. TiUilabilur Art.s, Lex Et Veracis Infra Ordineprimitiisdeparlibushiscerelaus:
Fulge. Opus,

Rem

Umc.Sigebert,brevi,qu*so
-

vacesoper..

RespiraretibisubsoUiciiudinotnh

SensusSedEritNotaSimpbc.sIcSc Istos. Oculis Bene Jec.mu. Cordis. Eo Nodos lege pnon. Quos leviler solvi cogooscas,

\dtuapcrlectisse.ialilerul.s.

Si<;fo,usmodicarequie,sm..mlesinarm.

Unorhosidessternilageasaaes;
S.c<^dle.ncarpeus,viresp.usandoresumea. v.an. ea.ptam surgit eundo
Ocior ad Scitar.(sanememioi.rcm.mscer.s.pse)

PROLOGUS.
magistri, QuodiclantemihileDis fuitira

Virgaque 6 de dorso

sa;pe reducta

meo

DE
396
AUCTOBE
HILLINO.
Inler res varias

S.

FOILL.VNO MARTYRE.
UUus
matris.

dum coDSummabilur

orbis,

me

solKus rueras

SiqimldeviI.W'oillnninir..lyris.extr.i constileril lorulo Qu.m legimos. noslro

Parturiet
:

ulerus, Pructu fecundus coocipiens Christo. felicia pignora spooso

Comperlopermenilscinplusibi,oostra
In.licnjibnnsilesirliipsuperhis.

alhere.T. cives aulre deslinet parlibus orb.s binis pia matcr Hicc a bis genlem coUigit io sobolem.

Quos

Et

cum

plura reponas. plura legns. mc.litanset

Salvandam
Cuius

Hos

et adoptari facit.

heredesque vocan

brevis
1

desidiaj ; Te pelimus noslrte pnrcore mille negotia Iractos taceam ciuod nos per curisexagitalvariis : Vita levis ^ , , fruclus? manenl. vel quis,rogo, Dic quod in arte decus

in id Christo

membra sumus
fert

raed.o

Ac

binis

popuhsdum

baplisma salutis,

Lfelifical

sponsum prole nova typicum.


spatio. toto fuodilur in

ratione, ExaltanshiPC se subapostolica

Et

honor stuai.s, Hujus incst arlis rarus quia dicilur istius artis, fruclus vilis

Terrarum

Hanc

et

tepet ingeniis Hoc magis in nostris ars quo discemli subit ardor, Artes nutrit honor, priccipuus. lU fruclus gloria

Sancti

suborQanl sublimant fusoque cruore meritis. sertis marlyrio cum


fortes
et

robore Huic confessores interno

Quarum
Sub

Si quis prailerea

fit

ipsa in arle capacior

Hujus

amant. cvrcueunt Astant, coUaudant. prole refertum sinum cc^lesti


inire

disciplina slrenuitate sua,


lirel

chorus, Gaudens viigineus incoUt usque

Conetur verbis

explanare

politis,

Virlulum donis insignia

virginitatis

Ouod QuaderesiquemminusaUicil,ipsalegentem
melhfluis Dcloclans verbis secula

loquendo nequit. rerle senlil s-rpe,

immaculata gerens. Splendida prslendens, credimus esse. Hierusalem sancta' cives hoc
Quffl

lege h03

semper

juslis raaDSio pacis erit.

Qu^rudisexvariisnrscarpsitidonearhart.s,

Exemplar nobis sunl hujus

crcdulitalis,
sibi.

Sinllamenapta

legivelbrevilalesu..

Spom

cceloiusti qui posuere

E
nobili genere

cordis levitates, Olia mordacis curai, vagi mollilies animi. Gloria vana desuescere sueto Fecerunt sludio menie[n
,

3 Inter quos

meritis

mox a

puerilibus annis
;

natus, pie
liberaltler

et

Unde manel major


Nec mirum, cornu

in

meditando labor.
resooat sohto.

usu. prisco desuescil ab

Cum jacel

atque sono non

Foillanus multis clnruit indiciis natalibusorlus Qui de nobiUbus studuit pignus nobUilare genus.

educalus,

Per

fidei

Quodminusesljuslovelplus.tuasoUiciludo
Corrigat. ut nolulis sis

Cura parentis eum

cum

fralribus

erudiendum

decus omne

meis.

Novil discendis tradere

lit*.'rulis.

puer ipsis In rudimentis informatus


pede. Monlis inoffenso nititur ire crescens quoque prxduce Christo fit a puero. Tiro melius. ^tatis gradibus proficit in
lodolis egregiai prirarcvus
;

ASNOTATA.
Comm.prssv., num. 13. ramachi hvjus^modipcena, qua non b De {ui HtUt' scholares tantum, sed crtenii etiam menin monasteriis afficiebanlur, nus noster). el
a Cfr.
tio
esl-

adhuc

levitate

Conformis

Ecclesia-. Poslposita, sese devovet pra-co fuluraJ virtutum


vitffl

Munere

coelesti

promeruil

fieri.

mullonim palrum in aliis monuimprimis S. Bencdicti (1). tum mentis quamplurimis (2).
lum
in Regulis

dat scire serenus, 'Quid gerat inlerius vuUus. vis probat eloquii Ac mores animi morum probitate cosvos Et .piantum cunctos mullis e\superare modis Conalur nocendi ei parat argumeala
; ;

Hoslis amarus

CAPUT PRIMUM.
S.F<)ill:uuortus,patria,e(lucatio.

generis mille reporla modis. opposilo pereunt phantasmata sigQO, Sed crucis nociva suum. capit effectum causa

Humani
Nec

Ejus
tauus.

IVatirs Furseus

el

Ul-

4.

Hoc

ditata viro

congaudet Hybernia Chrislo,

natuserat in
Sibernid,

Matriniouium
S.

eorum

sui, Lsta quidem UiU commonitore claros Qute si permultosdoctrinjelumine

paivuluiu.

Fursei mirabi-

taraeQ hunc Nanique probos genuit. plus


1-elix illo

coluit.

cinclus, sinus, vasto licet ffiquoro

ualivitas. Pareutes ad S. lis nrriUlillluiii iv.p.--" - Rnnulanum fuiiiunt et crean-

Finelicel

mundi

sil

silus occidui,

Nec Chrislum

vidit.

nec apostolicis aocumentis

ExslititiUuslris:sictaraenemicuit,

ejUh lUr regeS. S. iHUnanU!? ei


fralres

p,,iescathoUcEepulluletEcclesi.T.
protenditur usque Br.tannos. lade tenens Schottos a spatio. non amplo se cohibons
lusula

aulam rehnquuut.

Hanc
S FolUanus

eliara secernit

ab orbo Britannicus

a^stus.

Pr^sul

venerandus, FoiUanus, martyrque Dei dignam ferl mihi matenam. Scribendi obsecro. capt.s, Spirilusalme. mcis aspires. calamo, Ut % ires nostro sulUcianl

In

pars palilur. El ne dicatur gallica diffundU ab Austro Boream calido sese


et liquidis, Insi-nis fluvius fonUbus

quoniam generale salut.s Et retereos cunclis


Principiuin sancla.sil

tendunlur Hiberos. Cujusiu occiduos parles 6 claudilur Oceano. Et pars Cantabrico

sinus tcclesiffi

Bened

cap

,2.

Cfr.

^^',X^^:^^^^^^^

--

cap. VI. in Mon. EUkehardus IV. Casus S. Galli. ^'- ^-^'"- ^^^- '' '-' Gent.bus

"

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


5 Gentibiis
5

397
verboque salubri

bis ctecis tenebrisinoxedxililatis

Exemploque

AVCTOBE
BILLINO.

sui prirsul,
fit

lofundens primuin lunien aposlolicuin,


Calcsl'c

Forma
Sicut Sic
sol

salutaris

pins innumeris.

CuUus crrorem
Papa
Post

venlis coinpesruil

omncm

omnera

radiis ilhiminat

orlwm,

Cffileslinus c, tloclor apostolicus.


ipsis iter csse salulis

pellit cfficas

partibus his tenebras,

quem promeruit

Per verum solem fchciter irradiantem

Pra!sul Patricius, prjccoque mirificus.


lluic el apostolica.' sedis sessore jubcDle

Hanc zonam,

pulsis perfidice leuebris.

His tribus excolitur, verbi quoque falce putatur


Pra-cipue domioi vinea lata sui,

Doclrina) cUro lumine Gregorio,

Ad

convertendos Augustinus sacer Anglos

Descendens

umun

conlulit esse

Deum.

Ut nariens uvas condat, sorbendo labruscas, Vinura divino spirituale peno.


Est operiD prelium, quod qualeque sit genus Scriptis ad veslriim ducere notitiam,
Et quia propter eos,
:

horum

Quos vanam cngens cessare superstitionem,


Cnivit Christo sub
fidei

lavacro.

quas'

His quoque confines superadivit regiones, Quos * facit unaninies una colenda fides

mundo nondum tamen


etno^a
contigerit.

ortos,

Resmiranda

salis

Nam

coadunati Pytti sunt

atque IJrilanni

Sub cultu fidei ferrejugum Domini, Quorumperearnom generalam postcritatem


adhuc gremium. per dogma saUis et Hybernis Hoc eliam Schollis Non minus accrevit. proficuumque dedit
Ecclcsiffii sancliim nutrit
:

8 Principis Uyberni d cujusdara filius, ipsi Dilectuspatri, spesque patris domini,


Sanguinis

Ejus mater
ob clandcsii-

omne decus

ca-pit forc, nullaque virlus


et

num

matri*

moiiium igni
ndjudicitur;

Defueral juveni corporis

aoimi.
armis,

Hic

dum

tiro suis laudari qua?rit in

Nam
lode
It

qu.imquam

loti fLierinl

bapli^mate Christi,

Dogma

dedil mentes consoUdare ruiles.

fide socias pr.Trellit

Hvbernia

terras,

Schottorum regis subditur obsequiis. Quem pro militie comperta strenuit.ite Multum re^'ali cumplacilum domui,
Virgo decora nimis, Schotlorum
filia

qua'doclrinis hausit apostoUcis, ah uinbris, Despersit populis, retrahens hos mortis


Christo per

regis,

More

puellarura coepit amarc sibi.

duplum mna geminante

lucruin.

ephebus amanti. Cui sub amore pari respondit lamen ul lateal. sic fore (bssimulat : Quod
sccretos sunt sibi vincti Per quosdain Uimen hi Clam genitore suo fujdere legilimo. volobat, Legitimum fueral. quia sicDeus esse patribus esse ratura. Cum Don sit visum velle duorum ; Par amor effectura sensit sub

Qiios, ordi-

6 In qua longievos

pripcellens atque diserlos

mUis

cpisco'

Foilianus grato dogmatis eluquio.

pus.imitafus

g.^^^ ^^^^ ^^^1 j,^,pe[, omnia lucifiT astra, est S. Foilla^.^ ^^^^^^ ^^^^^^ prominet et merito : "^

Namque

per assiduum divini dogmalis Mens evaDgcIico fota sub eloquio,


Partiri runclis pro

usum

Subditur

illa

viro concipiens utero.

Quidquid suggessit
multiclabat Mullotiesque
^'^

sibi gratia spiritualis,

Ergo tumens
Inde paler

alius index facti fuit hujus.


lristis,et
?

domus

ipsa palris.

modulo

^luduit,

suum

duplicabal

prifco talentum,

Quid moror

veheraenter ipse pater indignatus


jussil in igne

Accumulans Christo
Et quia virlulis mirtc

faenora larga suo.

Comburi nalain

suam

fuit el pielatis,

Majorum

;navo cogitur arhitrio,


prii-

Dum vultvindiclam. rem none\aminatipsam, (ransgrediendo raodum. Auslerus* humanura


rcquiritur illa. 9 Ergo succensa fornace dal gemitus. Qua pra;5ente, domus regia

* vox dubia

Ut subeat sorlem
dilatandam

cunctis pontificalem,

Ad Mox Hesbrenorum
Ut
liget
L-t

latius

Ecclesiam.

at

Deum
libc-

precatn, mi-

sacravit episcopus illum,


et doceat.

racuto
ratur,

soUat, prfcdiccl

^pectatum veniunt,

et

inhumanum

forc dicunt

sibi dono Sed de concesso divinitus hoc ratioQis egel. Ambitione carel, nec compungitur Nampnesul factusnimium

Omnis
Rex
intus,
Iraj

furil insubolera. lurba patrem, duii.

et atlest.

prolem

tr.idi

jussurus

.gnem,
*

reprimens. non parcens, nec rabiem


sic

Seque dat in lacrymis

et

precibus nimiis,

perterruit hic veheraent.s Sed sonitus vocis

V
:

collatura relinebal Gratis ne demat, quod prior, pontificalis honor.

Turbam pr^sentem,

adeundo patrem

Donum

vita

Rev in(iuit,DoIisicparricida^ocan.

jactanlia htdat. Et ne surrepat, vel ne

Virpurffi mentisnon

modicum

metuit.

Dalamparcccreraaretuam. Discuterem. NoDsecernathomo.quodfa-deresanctificato


lostituiljungiconsihumDomuu...
simul obstupefact.s E.cessu n.eDtis cunclis

lucrandis animabus Hoc magis accinctus, in qu sua s.nt Desudans, quierit non ea
;

Verum cffileslis zelo percussus quasi prieco Ad piet.atis opus slal

amoris.

Exarscreinagisirafurorq.iepatris.

boaus:

Elsecumtemnens,
Succendi

reputausphantasmafmsse,

cognoscens ipsa mag.strum Mensque per in.ernum in eloqims. Observare piis tempus

rogos. ternos pn-ecipit ipse

genitons lerrit,., tremens, Gniitn super rabie

Pandendum

vitiB

verbum

priErogitat esse.

Sternitur.orandovoti.vovensDonuno:

1-ertveluti proprius

quemque

regens

ammus,

SumraaDeivirtus,quaregeiubentecaminus
SuccensusterDisnoQnocuilpuens.
Memiserara,ceuvis,priesentibusenpenamm.s,

grave pr^meditans animarum, Et regimen sanctum habet comiles, ViUe doctores prjesul
portentur Per quos divinffl divitiis Domim. Qui cupiunl pasci
fercula mensaB,

Necmihicausanecissit.precor..rapatns.

AutTidigDamihimanetultio,quost.b.vovi,
Vel fructus uteri, Vovireveralhalamisnupersociala,
quajso. tuere mei.

adjuoantitus fratri-

TExipsisbinifratresfueranluterini,
perspicui. Ejusdem fidei lumine liiu^u^ sc.mus .uterl-urceus.dequoporplurima ' magmiicus. .. uuoque ^, Ul^.ou^-, vir AUer e, ninnus g.. poodus honoris
-

Nunretiamvoveoraortisinarhculo.

>.

Jretorandumlacryraarumroresuarura

busSS.Fur.
seoet

Ulla-

Fonsinovares)terraprosduitmad.da. cnsetaquisrornac.businflu.t.ps.s.
^^^^^^^^^

^J^^^,,,

'ltinguensva.idosignecaden.erogos.

Digne

sustinuit. rexit et,

ul decuit,

DE
398
iUCTOBE
HILLIHO.

S.

FOILLANO MARTYRE. D
CA.PUT SECUNDUM.

Fratribus

et servis regis

super h^c

stupofaclis.

gnala Eripitu.- trucibus


s.gna

patrisman.bus

laus pcrsonal odis Plebisaborepiis Don.ino

Ad
Ex

pia proiligii

salut.fen.

toto

reprimens sa-vam nccdum

pater iram.

in Angliam. S. Foillani socessus

n.inando rogal. se disceJat nata

Rex
S.

et

coujuge sic adolcscens. 10 Snlvata gaudens de profuga scil fore prresidium, Di.lce piis Chrislum Beshren papatrem metuebat. Furfaciat. sed et ipsc rit S. Nec scil quid

Angloruni orientalium Sigebertus inonasterium


sedifical. S. Si-

Cnobheresburg

eM"i. postea
S.
et

Foinan"!"
S.

Ulta-

nvm,

QuosinelegiLimovinctuseral.bnlamo. denique nutu Quodversandodiu divino consuh.il palruum. Trans mare Brendanum Hesbren lerran. decorabat Fraler palns erat minuset merito PrEESulis olTicio, non
: ;

geberti nionacbatus.

^oc patre FoiUanus

inler fralres generatus,


:

S. Foillaniis

patriis Ditari regnis renuil in

migrnt

in

Is re

comperla laudat

ca-leslia

jura

regna mereri, Sanxil enim pretii majoris

Angltam

hospitiis. Ejectosque piis excipil

Domino, On.ni se studio subjiciens


ad se venientis, Et taudem plebis strepitus fugere. Nolensperferre, quin. potius

Hinc hora

pnmi

parlus muliersib. nasc.

Nomea Magnu^apudUommumperfideimentum.
Post hunc

Cognoscenspuerum.glorificalDom.num: fulurus Vurseus puero, quandoque


almus, Foillanus oritur puer

Nou
Rcs
Sic

AngeUco monilu
ha^c

praediscere terra se naliva meruit posse manere diu.

cum

soci.s agilur,

cum

fratribus alm.s,

Hoc?

Donandussertismartyriomer.lis: gaudet mater sibi nato, Huic * etiam puero gratificatque Deum. Quem vocat Ullanum,
orbe futurus

houio Domini. Atque voluntali paret

Abraham

patria

primus patriarcha rehcla.

Vdvena divino paruit imperio.


proponens bajulandam, Vnde crucem nudau. sibi

quos S.Iircn-

1 1

Quanlus profectus per eos

sit in

Nudus jam

Chrisli

pauper amat fien.


rile

danus

divi-

nis "Winc'-

; ^pparere novis coeperat Etquiamirandisinfauliaclaruilaclis.

indicus

Cum

navi re disposila, cuui

parala,

stabili l-oillano vincti consifio

pat officiis. fovea cod. hoc cod.

llosfovef,hosnulril.hosamat,hosquecoht.
desiderioque beato Matris el ex volo

qua- construxere, relict.s, Plures sponte locis. cum sociis. \scendunt puppis robora

Tresf.-atres,aHiquepa.iprobilaterefert..

Prasul diviois mancipat

officiis.

odor fore Christ., Assuescunt pueri sincerus

Ad nulum Domini non


tellus

sine rc profug..

Acsemperquodsunt.hocredolere^olunl:
odorem. i.nbibilur. pnetcndit Ut vas quo prius
Et specie
flagrat

longum

vit^e

.nemorauda per vurn,

complacuit In qua pro merito

Donuno

quam semel

ebiberat.

Quee messi muUa. VtpotequJEfusisan.ph.jacctspaU.s.

.nuUo messore lesend.e.

terras. Uorumvicinasexivit opinio res pia tle^.t avi. Cor quoque malerni fideles. fralres ducens servosque

Miltitmessores,capiantquibushorreafruses,

Quffivila^verasaccumuleutepuas.

Nam secum

visere Uos properat parlo audjtaque v.s.s Signaque prima oovis addeus. claruerant popuhs, Qua- miranda nimis quoque credens parcens nata.. genero

naufrag.o,

Onavis,lulisilUbereperfretavel.s naufrag.un^. nullu.u pondere

Hocmetuens

Cummareperveherisventisimpulsasecund...
DitaturgazisGaUiatotatu.s.

Mansuescil

TunclucricausaplacetiUisAnghcaterra,
Ucriquomiserassalvificentanimas.
orienlaleni

Nil sine ca-lcsli

uumine

tale ger..

Mox veniam

poscit cou...nssis,

hosque reducU

hahere sui. Et post se regni jus dal temporis aclo, Uinc inlervalb non longi obisse patrem. Nuntius ad juvenem venil regna paterua subeg.t, Oui mox ut rediil, sibi regens. sic duo regna El duo sceplra tenens,

13 SicutBedaa

refert, et inhistoriis

repenlur,
;

ad regein
Sigebcrium,

Qualuor in partes Anglia Elqua^parsorientalesAnghvocitalur

divid.tur

a
h

Parebalsceplro,rcxSigeberle(.,luo.
H.cbaplizatus,

simuletvirrehgiosus

Quorumrecloreral,crederecompulerat.

ANNOTATA.
commemorat HilHnus, n a SchoUi quos incokhani Scotiam (1). erant qui hodiernam Hispama septenb Oceanus Cantabvicus ab usque po^-riirionali ad insv.las Britannicas
gitur.
c ScriOit

EtconsignarifelicileriucruceChnsti
constituendo suo. Ecclesias regno

Exrepisseviroshicsesaudel,..emoralos. consuUt Eccles.ffl. Ut per eos sanclaj

Subquomihtiaedumdeservirebeata

GLent.adformamquosquetrahendosuam,
Nec
verbo .nora, constanti

suasuque salubr.
>

Prosper in Chronico
:

integro,

aa

cordibus edom.t.s, Barbaricffl gentis sumptus Christi de no.nine Aplalur tilulus


dogmatibus Pluribus ascribi
fidei.

.-

ascript'*^

anyium 431

Ad

Scotos (id est Hibernos) in

papa Ccelestino Chrislum credentes ordinatur a prin.us episcopus mittitur(2). Palladius. et


d

De

pnev.,

S. Foillani num. 18-20.

pareniibus cfr.

Comm.

templi datur illis a>d.hcand., i4 Ecce locus arboribus, Ponto vicinus. consitus Cnoberisburc nomine d.ctum, Quo subal caslrum eral in patriam. Tulior unde suam rex

eo3ue o'^l^' vante "" nasteriw"


exstruit.

tl)

Cfr. suvra, pag- 392-

^2

Apud Migne,

Patrologia,

TO.U. Ll. col.

595;cfr.ActaSS..tom.llJulu.pag.^288^

LIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

399
ALXTORE
HILUNO.

locus ipse Genlis cooversie cito primilias Sensit, el in donis et studiis operis. fabricalempli Coropletuniue brevi totius faciente Deo. populi voto, sic

Quod cum

Foillano quasi vaticinans reserasset,

Consilio fratrum consuluit


Inslinclu cujus,

Dominum.
uiaro veclus,

cum paucistnms
mox

Expetiit voto GallicT regna pio.

Pro Quos humaoaruni

ilitaral

copia rerum,
labe sui.

Quem

rex egregius

excipicns Clodoveus

Sordens peccati

mammona

Ut decuit, lantnm

cu-pit ani.iro

virum

Se clau-

terapora vitffl Plures neglecla) retlimentes cum re sepibus Ecclesiffi. Claudunt

Cui dat ot in vico cognon.ine Laliniaco Fundaraenta sacri poncrc ctrnobii.

invilo cod.

auntt

Huc
Sic

species annis aliquol pia relligionis


claruil ct viguil.
in anleriora,

Hunc quoquf
Digne

patriclus. nec

non a rege secundns

Arclienaldus a amans, utque

patrem venerans,

Islorum meritis

tractabal, seque ilU sulijiciebat

dum

mentc pia contcndil

Ultano niodicus complacuit loculus,

Utvirtotiusjustilia- cupidus.

Contemplalivam quo posset ducere vilam Atque vacare Deo se cohibens eremo c.
ratione duorum 15 Hinc adeo fratrum viguit p;irlibus Ecclesiffi, Hjs culmen sancta; sibi sumpta, Ut rex, tonsura monachi supplcx
gl,idium, Mibtire solilum projicerel
ipsi miles Christi fnclus se subderet servis dat sine fine suis. Qui regnum

Qui non

ignoto, Fursco hortante, locello

propriis. Struxerat expeosis ccclesiam


b Cui Perrona loco nomen, .pio Summa conficit inde locum. EfGcit, et tutum

paludem

cui ipse

praest.

Ac

meraorati 17 Quid plus?Fursei post disccssum sustinuere gravem. Mox AngU pestem Penda vocalus elenim svus. cogni).nino

Rcge Penda
Anijliam
oricnlalcin

Rex

occupnnic
occiso
berto,

et

Spernens esse

pite lilius EcclesiiC,

iii'J'^-

est ibi visus, El quia l-oillanus soUertior

Anglorum

parti quarl.-e solitus dominari,

Publica cessit
Sic
is

ei

causa tuenda

loci.

hujus delectus solers cuslos gregis

Jamque duos

suos : Tenlab.it populos amplificare rcIMgioni Clirisli subjeclos

Nulla

eis. Vitie cffilestis pascua pandit mentis, vacillanlis premit hunc incuria

Ueges pcslifero viceral ingladio. rucnti Non Uimcn hoc iUi suiTecit ubique

Nec pigrum rebus

tardat ab ulibbus.

Sed
Irruit

forel Ul

Uum

lalius

imperium,

procural. ut exlra Sicquje sunt infra sapiens

quibusque modo. Disponal justo cuncta reverenlia seinpcr ab omni Asservalurei


bouo. Ccetu subjecto cordis amore virum perfund.t tnnta beatum Gratia quippe diligat atquecolat.

Quos

Anglos, innocuos orientales super servirc pi noveral licclesiie.


ill.

Cceperunl

mullo lerrore subacti

Quid

facerent
turbalis

uno quserere

consilio.

Tandem
Ut

pnmonbus

et slupefactis.

rtgrexhunctimeat. atque Disculfus Verum totius sunlGalbanus


pii comiles. CurtB parlicipes, atque

populo \cioaduiialo complacuil Sigebertum dudu.u conve.su,u nunc rege.u


pro patria Orarcnt arma sumere
:

vivebal in ordine sacro, Qui sub Foillano c


erat ecclesite. Fratrum cui curaj res necnon eTiirc negantem Qaem contra sUmtem,

ANNOTATA.
a Quo pacto Angli, Saxones

Mox ad
Sed

sufBe.unt. bella trahunl, ar.uaque

ulterius fore nolens, Christi mites pugil

inter se
et

Britanniam partitisint in Jutce explanat Beda

Nonhabiiuramul;n.s.pareleislacrymans
virga inodo su,.q.ta. Atque manu nuda rejicit .n Dommura. Se supplex t..tum

Hisloria ecclesiastica

Anglix

(i).

^Cfr.Comm.praiv.num.iQ. et S. dicitur in S. Fod am c Quod oUier a fratnhus, ut Fursei Vitis, S. Vltanum Jamcontemplativam viveret, discessrsseM
aperte declaratur.

Sigeherto regc perempto, Perm.ttente Deo.

Clades

inlotopes.u..aGtpopulo.

OcciduEgricus.quen.proserexSigebertus
Impcritaresuofcceratimpcno.

18 Post bos

suscepit et .\nna tuendum, rex scepirum

papidiclades
,l.-/lct

S. Foil-

CAPUT TERTIUM.
S. Fursei
'

lotus crat lavacro. Suhiectusque Dco Sedtamenaregnofugitdet.ususadeplo,

Iftriiis,

Quodpaluitiicri

ju.iicio Uora.n..

Initia iter in Galliam.

Hincpiratarumn.anusirruitadrap.endum
Prompta locu... violans. Abs.ractaquepiafra.rumcun.pU.hecaterva.
et teruerc

coenobii

Latiniacensis.

Rex

spobans.

PcndaAnglis orientalibusbelAnnie nex. kim infert. Rcgis Romani. Foillanus petit


S.
S.

Penepaleruuserumductusinex.hum.
Nlcelerarcfugamgon.emsuasissetiu.quam.
\rt.uere.quemalarafamamu.-arapopuh,
Qu^.oajecturiscrescensailafrorere6.s
nulitia^que Occursus Auna>.
suaj.

Sicpatrisegregiipietasd.vinasalut.

Fwseus

in Gallia ccenobium Latiniacsnse

sacra Post ea Furseus vesligia eremura. securo mansit amans Ultani,

secutus

Providittantotemporisarliculo.

PoItbasFo.llanuscladescumfratrclocutus
Ul.ano,tan.oslletcecidissev.ros.

Cumquocummundicuraprivatusaboram
Sanciret toto Cffilitusostenaithuicvisiospintuahs mox gbd.o pati.am,
\ffore

corde vacareDeo,

condit.

turbandam
et

...procb
coU. constrictis

plraolorl

magnum

discrimen uhique

^t.rum

* esse mona.tern.. Nuper constructis


Si

(DLib.I.cap.XV.

400
AUCTORE
HILLINO.
dissolvi corpore vellet, Si Ceri po8set, cnm Doraino. Et sic perpetuo vivere

DE

S.

FOILLANO MARTYRE.
rum S
Fursei nuncupat Ercfiinoaldu^n
ele-

Quod quia
subwiclh-

gatur

vitre.

lempore quemquc latcnti. gressus dirigat ipse Deus. Gordis. .lit, complere dierum. Meque mea) numerum dooel suis. ul in membris computet ipse Sic dct
differri scil

Fredcgarius ctum Domini ei beatum (3). bonitate plenum, sadicit patienlem et

Uem

eum

bcmgnum pientem, cautum, /m7.7,-m et sectantem, Deo placabdem sacerdotes, pacis


Quas laudes
iierani

circa
(4).

Anom/mus Dionystanus

et,

jnonente

19Posthuncm(trorem,pliioclumnimiumquedolorora
augelicus: Praisulis aff;tu> mitigiit homioi raro potuit reserari

et Aimoinus{Q). in Gestis Dagoherti regis (51 in Gcstis ahhntum FontanellenLegitur etiam autem pra^fectus Erchinoaldus.

angelo,

cum

sociis tcudtf

Romam.

Virsimplex,

Judicium Domini proratione sui.

Dc

rc pra^senti.

timquam

levis

aura meanli,

seMm(7):Erat ac eleemomaiordomus regia.% insignis bonitate varxesynarum largissimus.7/.ro sentcntiarium Erchinoaldus in qnod tas hincforsan orta est. pium pr.vstiterit et vi pauperes
aliis iocis

se

Indulsisse luis sufficiat lacrvmis.

usibus iosta, Mente. manu. lingua, divinis cris. Cede loco, mullis causa salutis
Et
si sit

contra in ahis avaecclesiasquc munifcum, incurium. C.vtcrum rum et salutis (cternie qui episcoporum san-

tempus breve.

reslat

adhuc

tibi

magnus

idem Ehroino contigit, ctorum alios irucidabat,

alios amicitia sihi

Cujus

Exercens cursus utililalisopus. vchcmeoli iohajsisli dchiderio


.

coniuncfos hahuissepcrhiheinr (8). Somonx.vulgojo. b Summsi ,seuSuminrc aut

tuum. Mandatis, lihristurn fme scquere solamine tersa. Meotis trislitia tanlo
sibi; Spiritus ipsc viri cojpil adesse

promeruisset, Solamcn gaudet quia t;inlum ainmo fundcrc vota Deo. Non cessans

S.GregoriumTuSomme, primum meminisse ^wtavit Angustus longnon{iO). ronenscm (9), putot S. Sigehertum c mUinvmfallii quod ordine sacro. Omnino sub S FoiUano vixisse m non Cnohhecsi pium i/lum rcgem
vernsimile

Sicque probans

fiater qua>

Furscus quasivates

Nutu
Ccclitus

culesti prajcinuit fieri, admoniuis oimios viiare tumullus,

reshurgi monachum fuisse, Betricheswurdensi (li)-

sed in coinohxo
iOJ a

d Captivatos essc piurcs


lano

fnum.

FoU-

patria;, Hic detebtatte ccderc vull

monachos

pretii

A^ue

loci

monachos,

pretii ralione

redemplos,

apud Bedam legimus,

ratione redemptos, nec neque in \ttis anlt-

Abducens secuin, deseruit loculum.

Jam conducUi
Veslibus
Fratrcs

libcUis, ratis raris onerala

et sacris.

pignoribus(iue piis.
finibus avehit ipsis,

cum paucisa

videtur Hilquiorihus.Hi>'C de suo proiulisse rcvera iUa prsslinus, arhitratus S- FoiUanum officium pcrtmerenf. stitisse, quie ad abbatis loi\eNon l>vrenx\ montcs, sed Alpcs,^.
lano
C.T

Dco. Hoc in consiho disposilorc collibus exsuperalis, Inde PyrcniBis e pede pcrilerlougumdcvia vasla legunt,

Anglia

Romam

pctenti exsuperandi

erant.

Dum

lutrant oplalam

jam muUo

leinpore

Romam.

precesque locis. Solvere pro votis dona,

Ac

monumenla quiescunt, saoctos poscunl, sua ([00 precibus silper eos adilus. Ut dignis

CAPUT QUARTUM.

GalS. Foillanus a Martino P. petere jubetur. No\ it fuliam


a

Dc

AixlienaUlo qxii ob

HUUno /auclatur{i),
Eligms

tura sua

fata.

Aiinuntiat cvan-

scriptorcs ahialiud
scribit
IS.

feccvejudicmm. Etenim Audoenus Rotomarjetms in \ita


fovtuitu

sreliuni in Gallia. Nivellis a S.

S.

Eligii : Quadam nocte... subito egi-essus tabernaculum... vidit


ignis e c(Blo

Gcrtrudc
P^omio

liospitio excipitur.

columuam
secum
qui sedi pr<ceral tuoc pontificali,

descendere, cubiculumque Hercheet

noaldi

vehcmonter penetrare,
rei cousi.lerans,

tacite

eventum
diacono

interitum besti^Milius

Martinus tantos coepil

amare

viros,

Jubente S. Martino,
S. Foillanus.

suo... indicat.

Confestim vero Herche-

Eligium, qui cum jussit protinus ad se vocari vehementer vocatus afluisset et vidcret cum sacculos copiosos ei suadere... ut
angi, ctBpit

cum subito in noaldus uUione divinapercussus. cremaretur ineendio, inlernis visceribus vasto

Miraturque nimis ralionem relligionis Quam percepit ab his pluribus alloquiis.


illi Cordis sineeri secrelum credidit ;mimo. Foillanus, toto dedilus buic

inartynt
priescius,

Galliampetit.

ordine papa De oujus vita, de cujus el honoral Scrutans, non modicum litliis

eum

vdiebant melalloauri rclertos, quos secumequi sine dilatione pro incomplos, pauperibus jam
refrigerio

pootificalem Sicul etin sorlem promottim compleat oflicium, ut injunctum


Jussit,

smo

anima^ tribueret,

hoc

ei

solum

Ul coeplis
Hinc

instet, fideique

charactere signet

in thesauris adstruens prodesse, illa vcro quu3 proculdubio animie sua? obesse. Sed relinquebat, rapidus, ita tenax etavarus, ille sicut semper dilalionis longius innectit, repente

Gentesignolas, atquc Gde vacuas. resolutum cojlestis eum dulci somno


Visio de mullis ca-Iilus admonuit. priecipitur, non ullra progredialur,

dum moras

Primum

Miraculomiser spiritum exhalavit(2). .Iwc/or


d et infia, num. 23. Cfr Vitall,cap. 1, annot (3) Acta SS.Helgii. tom. Ul, pae- i77et 281. t2, Acta Bouquet.Recueil tom. lUamiarii, pag. 42 ct scq.-(4. SS.
(li

Sed repctat Gallos lege Dei vacuos


Scriptl.,
I

hist,.

tom.
(9>

des"

pag 594.-t0,

(5) Ibid., Histonens dcs Gaulcs. tom. II, img. 445. Mon. Germ. Ibid., tom. UI, pag. 130.-1?-

de la G^ule Franc. Ub. U, cap. XL.-ilO) Gcogr. 157.- (U) Acta SS.,tom. XUOct., au Vl siecle.pag.
Hist89'^ el

^8, Cfr. Acla II. pag. 272. 383, 392. 423. et seqq. 4,0 et ^^q^4.6. Ocl., p. 382,

lom.

SS

pag.

seq.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


A.

41)1

El quoniam dignum sudoris oporleat ipsum

Nobiliorque suis non esse sodnlibns ambil,

AfCTOHE
IIILLINO.

Fruclum

lucrari, cerlificalur ihi.


ceilat

Fervensplus

fidei nobililate frui.

Post etiam loculus sibi quis

recolendus,
:

Ac

perinisceri sese

mundo

pereuuti
:

Nominesigualo

scire meretur

Martyriique locum. terrieque

homo su monumentum

Hoc magis exlimuil,

quoil generosa fuit

Spre^it carnali sc rrederc nohilitati,

Nomine designat grata Dci pietas a. Gaudens admitti quoniam potuere mereri
Auri
diviTiED vola

Qua

prassunqitivo cortlo superbil

homo.

VuU

elenim cunctis minor apparere coaevis,


gloria

precesque su,

Ne maculel purum
Slc humilis. Libera
fit

vana statum.
'

Inscribil tabulis oracula mystica cordis,

vitiis

cum

libertate fugatis,
;

Spe gaudens
regiratis
coU.

hilari

de bonitale Dei.
peciore lemplis,

proprio virgo suh arbitrio

Inde regyratis * humili sub

Inquedomo Domini meruit

sic mulliplicari

Curvalis genibus, atque datis preribus,


Poscilur a sanclis voliva liceolia callis.

Fructibus leternis sicul oliva suis.

Ex acie meiitis vir aminis simplicitalis Gaudenscorsursum lemlere virgineum,


Temporibus
Sanxit
certis et convcnienlibus horis
ei vitro

aitit

Latiet

Macum

21 Hinc per iterlicitum corripil ipse gradum, El evangeUco dat condimenta libello
VitJB ccelestis plura

dogmula dissercrc.
tamen
ab eo do^a.

Peronam,

quibusque

locis.

Intrans l-rancorum pro voto denique regnum, Fralrem Furseum quo pulatcsse suum,

24

Inculcal trinus qnia

sit

Deiis. ct

iious,

Spespia,

summa

sahis, vila,
fidci

peronne dccus.

Nuper constructum pcrvenit Latiniacum. Ilbc germanuin novit obisse suum.


Hinc quoque Perronain properans contingere villam,
Fralris praefati visital ossa sui.

Edocetliincvaliduin

rohur rctinendum,
;

Qua

qui sc soliJat, qiiir(|ue nociva fugal

Spetpie fulurorum semper gaudcrc bonorum, Quam quisquisrclinel, menle polo residet.
Post
foriis

Quo

cura fratre suo fratris de morle doleudo

quia

sit

Ultano, fusis ingemuillacryrais.

Per

quam

cordis

ceu mors dileclio pandit. homo jungilur us(pie Deo.

Certus

inde suo Furseum vivere Christo, Funebre lamentum temperat ac gL'raitum.


at
ibi

Octo

refert et ei quia sint

quibus ipsa beari


et

Possit. qua' moDslral Christus

enumcrat,

Archeoaldus

dum

mi'nlciu Insertisqvie decera mand.itis, fcrvcrc

consulit utilitali

Proficuoque sujo vir locuples animic, Plurima qua' fratrum seinper leneauturad

Virginoam

celsi cogit

amorc

Dei.

usum
illic

Exultenlquc Ueo suadct cor ct caro vivo. Ncc capul inde malo pingue fit ex oleo.
virgo. Ponlificis verho quia proficil inclyla

Donativa

sacrffi conlulil ecclesire

Ulque locus
Sanxil

celebris forel

usque celebrior,

Furseum

h condere posl obitum.

Hunc
Inleriora

coht

aterna>

fit

quasi

dux

patriu-.

Tempore non
Indefessus

loiigo,

cogente viro memoralo,


in loculo.

Vir mansuetus eo deguit


ibi coeleslis

Dco Emihil esserefertquidquid

commitlit pectoretoto.
in orbc nilcl.

neclare verbi
spiritualom 25 Doctrinis mentem fovet, ot sibi rcrrcansanimam. lade paral mensam,sic

sanctissime
vivil.

SqualUda

vicini corda rigal populi,

Proque modo vilED Vulguset innunierum

magno tractalur honore.


SBepe frequentat

eum.

Coccus bis

byssus. tinclus, milraj rcdimicula,

Pompa
atque hinc

lenis vestis, cEBsarics habilis,

22 Verura

his post, causis iQtervenienlibus, est

Nivellam,

Finibus egressus, fralre sequenle gradus, caducum, Seu quoniam cassum vitat decus alque

Seu quia patricium c scil subiisse novum, mentis Seu quod ab excelsis oriUir noa fuliW quod paluit liquidum Ipsi consilium Et quasi cogendo eaulas pastore sub uno
;

augcredcrorcm Virgiuis inspecicm iiequeunt Quip spccie zoiuc comilur angcliciB. numiluin muliebrom Ornritum mollem sibi, vel Abjiciens animus cingere \irgineus.
perniciem, pretiosuni. Vilal veslitum. quasi

Assumpto membriscilicio
Tcstalur (luantuin fusa

leneris.
ilexis

Obdurata cutis gcnibus sifpissimc


sit in

Dominum.
:

Fertilibusquejugis pascua pandit

eis.

Vera salus optal lam


Nola

cuQctis.

quam

sihi, rrescal.

Inde pie loculis praefuit innuraeris; hbri salutiferi fuit huic senlenlia

aclibus almis Viriutum donis sc pricparal pauperibus fit sua larga manus, Ipsi
placerc laboral. Orat, jejunal. Christoquo

leffo Ipsis

Et quia lerreslris.mansio non stabilis, aclis. Inde fulura suis invesligalur ab

Exercelque

piis

ingenium

sludiis.

Carnemcum

viliis vigilaodo

Quo perraansurum

scii sine fine slatura.

Virlutumque

domum

cor facit

suam crucifigK, essosuum.

Pluribus hunc Chrislo genilis

fidei

documento

caslissima virgo, Pcctore sincero scrvat

proraeruit. Scire quis bisfuerit. Gallia pudica pudicum ergo pium pia ^irgo, Excipit hospitiis. Febx Gerirudis hujus in

Lumine cum claro fieri cup.l Vultum dissimilis virginibus


Ohrizo virgo quasi

pudicitiaj. Ut vovit sanctiu clauslra obvia Christo,


faluis.

forle Mul-

gemma

oitescil in auro,

lum

Nobilis

hxc

dicarat, fueral. se Christo sponie


capili.

Filia praicipuis facta

Syon

meritis.

Imposito veli chyrographo

Quadralusque
genetricis

lapis fuit ha^c in

montibus

alti.

Pipinusquepatris nomen
Itta, pia) vila;

fuit. el

lumen

et Ecclesie.

regil ipsc Dcus. Juris* insertus quos merito caslissima casto Traditur io Christo

Muri

mellilluo. Erudienda viro dogmale

ubi

S Ger.

23

Quffi

pro laudanda,

quam

cernil in hospitc. vila.

v.rgo, vigih commitlere, C(Elitus huic lanto

trudis,

Quem

adhieret ei. Spe meliorandi semper pia virgo corde pio magis alque magis

Cum
20 Hic

quo quid
mater

facias,

sedula discutias.

c/

cwni S.

de

Foillano

refecta cibo Diligit. icterno Sicpe

Domini

fueral

commissaJoaoni

af/it

non

te-

Nam

sermooibus hujus manans vi^us fons ex

cus ac Det-

Virgoquevirgioeissubdilusotliciis:
esse Joaonis, merilis ipsum reor Parte paren>

para cum S.
Jonnne.
forte Sic
Itte

cor silieotis aht, ViliB dulcis aquis menli. piis studiis conslanlia Invigilansque

languet VirgineiB, sponsi

amore

sui,

C.imquocessileipardecusolhcn 91

Octobris

Tomus XIIL

DE
402
>CTOEE
llle

S.

FOILLANO MARTYRE.
lDdevalcdicU,quosioChristosohdava

quidem

castc xi.i.. lutol.

MariaN
Plebi

cum

choro. clero, virRineo<iuo

cl.da alm., Ger.ruais. MU- moribus ^.c quoque


p.gnor. gr.uDeo. Sitlicc-atviri^o.
UlefuilChristoclileclusv>rgo.u.-.s.stro

Assumitque viros

secum pro .empore paucos


alque duces.

Itur,

Qui liant comites Iramilis. majoriqueperaCaparlcdiei,

conspicitur loculus Collibus accinctus

Cn.lusethicvixit.MqueDuopl.cu.t.

Os verhum Domini sicvirnpostolicusproluUtorisopus. Pa.hmose^iliumpn.susfuit.l.ereorum,


AUerabhisullroseded.texil.o.

orb., dilJumlil aposlolus

Quo

IrihuHs, silvis

cum

vepribus atque frulehs,

Ouo via tendebat Sub quibus assiduis


Rivus

fontibus irnguis; Vicus erat dausus per convalles nemorosas,


prat. rigantur aqu.s. vocatus. Huit hinc Bebroua nou multus
suis

.M,ernu.evidUmy^leriaplunmascr.ps.t;

Sub quo Sambra

pondus adaugel aqu.s

refcrcbat agor lapidosus. Et raros fructus colebat agrum. Nam perrara bovum rura

i-xh.lnratameles,exh.Urataleges.

frucu

V^f''''' Virsimlas.yp.cum^eDdic-.thuucnumerum.
v.rs.nUali* regal.s possessio
ves.it.

in ceo.eoo dU..heris

qu.Bque parauda parantur Hospitium cupitur, post pabula danlur cqu.s. In slahulo positis
Sicut
fcrt

d.cilur usus, post co^nam

hymnus

Puipura

Quaqu.so

clarioresireUqu.S

fessa fovel. Inde parata quies corpora surgens. C(closque precalu Hinc galli canlu

V.rgimLisiturChnsUlhesaurushabetur
cred.musessedatum. Guiuset haac summum H.cestiategritas,qu.quoru.npe.^rafirma.,

Pulsans arcano viclima

(il

Dommo,

Cuisaoe ouUum

locupletius est holocaustum

Quam

fide cor cootritum, mite,

vaUdum.
S. Foillanus exstruit hos-

Purosadvitamprovehitangehcam.

28 Jamquo

die media

missarum laude peracta.

B
,

AiyiyOTATA.

expUcilis, Psalleriiquc piis can.ibus circumslanlia sanctus. Per loca deduclus vir

pilium

et

ecctesiam,

H^c

revclatio

in nOn memoraiur

anti-

Meosurando locum, conslruithospitium. vel peregrin. Quo se quiquc vagi. vel egentes,
cibos capereot Uissi colhgerent, atque

Noverat ipsepium

cum pauperibus
traxil
et

fore

Chr.stum,

Per quos huccipsum E^lructoque loco, fratrum sed

ad hospit.um.

agmine

Iselo,

Quorum serviUum

sit

Domioo plac.lum

ded.t atque lisand,, Christus solvendi cui jus dedicat ecclesiam. Petro constructam super quam dicilpelram Uivinus sermo.

Quem

nms

vero

^"'^

^-^f

%^,;,eWw7n,

qui, hrev^

Poodus
iDStituit

sidereaj nititur Ecclesiae.


prffisul

vitam monachorum
fiscis el

habendam,

Quodque

lulit. neccsse fuit, fralribus ipse

Ehroinvni

(5).

CoUaUsque loco

rcbus honesto,

Communes saoclffl

res facil Ecclesiffl.

quoque concio fralrum, Hinc sumit victum, vestem

CAPUTQUINTUM.

Gertrudis
vilUim

S.

FoiHano dat

Fossas.

Cnobium

sludio. lucumbens Chrislo pervigiU mercede laboris. Hinc vulsissilvispacla multus arat. Ut sil terra ferax, incola agris, sic cultis forti.er Usibus humaois

Mox

aiTerl frugcs

multipUcata seges.
quibus
prxficit VI-

primus abbas Fossense. Ejus


S. Lltanus.
G

29 Virsinishorlatuposl
Ultano
fralri

haic

nimioque precatu,

Ercles.ffi. Disponens * sancle res parat mandat gregisalmi. cura.n

Disponsens
cmt.

Cujus
Istc

vila

oo\o regula

fit

loculo.

sissibi a S.

ier^Le
<''.

eccle..arum Christi dccus ccpi. ad augendum quo retineret eum Solvere coosilium. matre heata, Hinc Ituberga consulla
;

Ad montem

migraus^tol, pous.

ducere vitam. Iheorelicam sanxit sibi solus habere locum Optans secrelum

Sed monil.i lypico venicus Dom.oi. Verbo ca-lesti pascU oves

cum

fratre beato,

Cuiuseratpiamensh.ceademcup.ens
VJUroGer.rud.squasifirmump.gousamor.s,

pra^sul cum virgine sacra Sic redisposita. Deo. Corde vacat tota ooc.e die^iue

Munus

egreg.o. virgo porrig.t viro

Devirtute duosin virlutem conspiceres, Per mentisvi.-essursere


Et quasi de

sociatos

Fossas.ndigeu^sanxerelocumvocare, loc. Nomenqualesibifertsiius.pse SuscipUh.c.votisposcensutgignerepossa


Iuca;lofruclusfert.hsipselocus.

mundo nou

sint. sic

vivere

mundo

diu domita. Conantur, famula caroc

Esemplar cuncUs

tolius religionis,

Cor sursura vibraol, ut

Domioum

v.deant.

Qua.forelutiUtasiamunere.scirevoluoUS

Summa virum subiil. Pe!tquamrcsiDOotuith.c,placidissimav.rso hoc animoloelo comprobat


Gerlrudis corum, tom. Ul. ad de tribus Dagobertis,

irequed.sposuU.

annum
lib. 1,

560.

pag.

495^^
53.

.5,

Dmtriba

cap.

X, pag.

^^^^^^

DIE TRIGESIMA OCTOCKIS.


32 Spargeba.it
Sa]ipius
inilii

40;i

v.laha semina

muhi.

qui cumptt*'

ribus abis
satictis
/loc
iri

CAPTJT SEXTUM.

ex variis conveniendo locis, Amnndos, Etlbo6,Ghislenus, priesulque benignus

tractv

Eloquius

vila praiditus angolica.

fidein proitngavit.

S. Foillanus monaelios Fossenscs per coeit visurus. Transit

Magnuspro mcrilis Ausbcrius Rolhomagens.s,

Aho Monlc
Uic
a

pio dcditus cxilio


cl a

Tmjecto Thcodardus

Cameraco
nititus
coii.

nobiuni

Alti-Montis. Truci-

Ebgiusque

Aubertus, nitidus * Ecclesia baculus: pi;e qui pro vilic probitate

datur cnni sociis prope Sonephiani.Ejns occisores jeternas


(labunt pipnas.

Novihomo

sanclie pnefuit Erclosia\

cxul. Fodlanus prffsul factus feliciter ge.uma nilens. et io his Virgo Gertrudis

Gualdetrudis

el

Aldegundis Melbodie.isis.

Etquos

su!>

numero clamlcre

iion v.ileo

aut duphcatos Fructus centcnos, lerdc.ios Conantescumoris adderc sidereis.

(lie

30 octohris profeC'
ttis

Fossas.

mensis, J^ulseral oclgbris lux ecre penuUima prfecipiti^m : el solem scorpio Traxerat Cum quee sint hominis ngiUms pati:r iulerioris
OITerl \irgiDeisse

prieanilum, sed a

Domino bene.licium

s.duliferum! Hoc tempus,sanctum, dulce.

Quo

spirituah penilus legi reparantur


stuUiii.i velcri,

lacrymans

oculis,

Abiecta Galli

EnarriiQS

loiif^e

posilos se velle viJcre

ubicumquc turenlum. Qui post Hu.moru.., cl.dos dolorleversis funditus erclesiis.


Proh
Missis
ti.t

Quod

promoveral solilo. Fralrcs, quos verbo postquam petiV, hau.l lacrymari esse sibi
fas

almis. nobis una p.-aH-onibus

Desinil

baec,

molo mox super bunc animo,

lidei. Su.il resl.mralicad.obc*

B Tum

(juia

ipso nou fuerat gravis ulh, lum quoJab


;

locus Ipse videbalur diguior esse

33

praesutis almi Ergo refrag.iri quod agendum Menspia praeleudit. uoluit aul poluit. fratribus ipsum Sed dans assensum petiit cum

Injeclus.

Charboneriensi Foillanus nomori pra-sul casplam dum cupit ire viam.

S.
i}(

FoilUnus
loco ai*ve-

Planitiem

septam quondam virguHis undique

Nil ibi

cunctari, sed remeare

sibi.

in^ojal alque salulis, Ilinc eliam pacis iler consliluit reditus. certum lempus

denoial esse locuui. luveniens. puU-bru-u laxum rel.aben. sib, frem.m. Accipil ergo sUlim brevom concipieos requ.em.

Desccnditque

Ac

Pastores

pocorum

vicinia cuncta

suorum

bospes spiriluab, Fatur el inde gregi pius

memores. Flendo precans omnes essesui


cunctis Eheul virmilisiler irremeabile

vetus buic ulerat. Huc daro lamque decoro In cujus spalio tam
cmitlehat,

mos

Turgebant omni pascua


iD raca.o

plan:. greg..

Uicrymis. Prassagire suis visus erat d.ssolveudus agebal. Nam sese quasi mox sil
Finis soUicitum

cumulus

allus slclerat .ne.liocriler

Quo

fuerat

bgnum

pro tbeatro positum

semperbabeus animum.

Ecce valedictis cum officio. Missarum explelo digniier paucique virum com.tantur. Veclusequograditur,
iu Qui prxslent pUcidis ejus fratrum conventum medilalur visere Fossis

fratribus et benediclis,

Decuiusspecnladiscornoballncacunrla. gregom propr.u.n, A.moscens pecorum quisque


Exerceresuossohtifuorantibiludos
s.bi. vicis pueri convenien.lo carn.ina musis. paslorum Et resonare suis

Ex

ohsequns.

fratreni
cod.

Intus

el

exleriussi vigcal Iol-uIus.

Resque suas lectis toxere Acsimulallatissilvarumfructibus.omms


Vallabaldictumturbasodonsstad.um.
Manabatrontisiuxtali.luidissi.nusa..m.s.

de idns

transit

31 Sed tamen anle

frui fert se

sermo.ie beat.

AlmusconcrcluseslbrevisalveoUs,
Ouopotusdulcisfueratpasloribus.ps.s,

perdomum
S.

PrajcelsiqueviriveUeMadelgaru,

Vincenth

CuicognomeneratV.ncentius.isquen.tehat

^Cun.quibusetpecons.lemptacaIores.t.

Tum
Quem

vice

speculo. nominis clari merilo utriusque calerva quisque sua sexus

FontemFoilUn.cquemnnncupat.nc.asanc...
FessusvirDominiquodrequ.ev.t.b..
propa Sone-

Lenil)antverbissxpesalut.fens,

Utquasiconversuspervi..edos...nlafructu.

Gi.nensinc<Blocongreget.n[)on.mo.

34

AdnosquodScbottideveneruntvelH.berm.
paluit, maxim,i causa Hic, ceu res
fu.t.

Vir Q,.sc;,.e.urcallcm,FUsanso,.per,.ur.
Soloccumbel.a.,o.,.ropevcs,,crera.

^n. iran<;ire tuelur QuosdampercaUeratrans,reiue. omine Sonc,.la. sacer a villa

eunHcoi

pfiiama

lu-

(ronitms d4 via dodacitur.

Nammagnrama.v,reques.r.notusmar.e,
nobiblale Clarus prosapi^e
suffi,

Ec!esaluU=da.apra,sulpiusa.qucrocepU,
Primumquodc.a.semi.ac<Bpta,rogat.

Francorumregiproslrenuilatev.r.h ClarusprKservisprincipibusquesu.s.
pro Charus^
a

P3nrsocriduisprincepspr.fectusH.bermsa,
Pirisvicinisiuradabatpopubs.

H,:i::.a6n!ficire,e,.sculaude.roph.,,
Aspirantebonocoehlus augur.o, plureseduxitsecum.rebusquoquefov.l, QuorumcrevitopeGalbatotafide.

CuiGuaMearudisconju.er.Uaux.haim
forte

Usque

Iste

UtqueMovensinopes.bosp.t.oquetrahens. Domini pret.osus Madelgarius nules

Conserv.nsvotum.propositumquesuum

QuoLLtevixU^quampiuresiuderetraxa
Moribasapriscissv.ta3veler.s.

Uuic

DE
404
auctobe
HILUNO.

S.

FOILLA.no MARTYRE.
Aggrediuntur ilem. quasi vivat,

humo recubantem,
in

Huicobsenanaajvigilantiapr^sulishone
velut immineat. Al.endeDs .ncrat, mors rem.ssus fervens. nunquamque Hoc vigibms animus. nolum subslilil iu lorulum.

Atque ruunt iterum priesuUs


\l rabies sceleris

jugulum.

nequaquam

suihcit ilhs

Quosemelhunc

NomiDO jam

EI

desideriocum

flagrel vivere Chrislo.

Ovesananimisprcesumplio Cordibus humanisresquoque


Martyris exsanguem

confod.unl. perimuut, bis quoque tauta furons.


ftcda

mm.s

Contiret.

attenlur. Paulo lurbaUir, non tamcn ipsam, ausam so.iis non iodical et
<

ferro discerpere

carnem,

Quem mors jan.dudum


Hac
faclis

reddideral

gcUdum.

SedcordiszeloGgiluriuDom.no. Chrislum fore voUs. Robur in adversis poscil thronum. " spen. caput at.uc

novitatcnoland.s, ViD vobis miseris. scelerum

culpa

membra

diabolica.

clnlum. sanctLu.
viri variis

Ecce

lamiam corde novum Gngunl ire p;.rantem Ducere pontiGcem se non procul hosp.Uo. Ad lievam posilo
Noxerat,

iUicsermonibus acUs, eoncipienle dolum,

martyns almam, Cum vultislioguam compescere onus sceleris. Per gladios dupUcis ferlis violanteshospiliorum, Jus etiam sanctum Dum pacis signis innocuos Irah.Us. Juda capieUs sortc maUgQa.
Poenas

cum

cod. Par-

elveluUcausacdhsbrevKmd.,

Garcerc

perlatebras. Sahus perlustranl avia modico de node perado, Post interv.illo CumveluterrarcnU.nviaperlescrent, valhs. brevius se per compend.a

U.de specu denso Contecto ramis

* claudendi lerribilis barathri. delato corpore sacro, .


et levibus foliis,

cero

Uivertendo

ViUa pastorum

lecta

simul subeunl.

hinc sibi rapUs, Veslibus ac variis ornaUbus hostis avarus equis. Diaugil abduclis

damnum. sibi crescere Llnde putal lucrum. nesc.t spolus. crimiue quam
Dilalurque magis

Socios

ad

berugnus. accersit pr^co 35 CcBbcolas precibus

Tnartt/riion
hortatiis.

Sanctorumquechorumposcitadaux.mm.
Pcrnox

SoUicitus

noct.s, decurril tempora in psalmis time.is soci.s. Gnis, atque

paradyso consUtuendum 37 Athletam^sanclum cuni Michaele chori Ducunt angelici


meruit resecan, Et mucrone truci qui bis laurea martyru. Mox dupUcalurei

In ccelum ab
ane/elis fuit

ducius.

cod. Alle-

Fatur

el

ad comites

eMremo Gne

paventes.

tam
forte Cui

DanssolameneisdulcibusalloquMs:
c Silis

pericula fratres conslanles ad cuncta

Nonturbelcarnispo-navirosfragd.s.
tusores atque superb., Sauguinis humani summi cura Umor l>omm, NuUo quibus possunt animas non perdere

judiciaria Qui sedes cceUs quia co-tus gaudet apostolicus. Hocsocio gloria veridicorum Hunc eliam vatum pia

cedil,

Ardet

l.-etitia

glorificare sua.

confessio Huic quoquc dat loculum

clara

p.orum,

Corpora dispcrdunt,

Nam
Qua

vivit Christo.

cum

cadit ipsa caro.

Hferet et

Deo. Sanguine qui fuso complacuere confessoribus aul, ielernJBCum

esl Fixa crealuris lex

sub jurccreanUS.

Jam

ipsc nequil elabi terminus

sm.

Uic quoque

vera Deus. slatus ipsius lux ubi super integritate chorefB virginea,^

Ktcumcassabonisv.deatur.uorsforevwis Vsquebo..isbonafit.cumsitamaramahs.
Constanshumana'dedilinconslantiasort.9
Ulile jus mortis

Et felix Adjuncluscivis civibus angelicis. caput vitiorum,


1

choro ; Exultat, puro se sociando meruit de parte bean, omni

semper adesse pus,


leti

formidine Absit terreri fortes

38

detestandum scelus

atcjue

Ejus

occiso'

rcs in infer-

Quoconstatnasci.constatelindemor.:
cod, fortem.

Gravius ionatam sempcr avaritiam

no dabunt
in

ment.s faciet consUnlia Sed sorlem' morlis


post omnia sedem Ank- tribuualem Chrisli uiaanlcordisoperlapalam, Stab.mus. Acpos5itdignedo.iarilargaquibusque

cupidiois Qufflsinusinvidi. gremiumque

se

poinas.

prompUus esse v.am Nobis ad vitam

Cuncta vorando

bibit. et

lamen inde

s.tit.

Quam

sceleralorum sequilur genus

omne v.rorum,

Suffocatque

suam

lot viliis

animam.

MerccsoccuUiponderejudicu.

decus rationis, Sensibus humanis perit inde imago Dei. Et fit. imago Dei ne sil
Auctori morlis
sic proles perdilionis

pra.co,dia Fralres, inlerius ipse Deo Firmeturque pio spiritus moveant .nolnnina,
:

contineamus.

Nec nos pravorum mutal amiciUam Cor in avariUam

quorum

sub tenebns. Nascitur, ielernis condila * cur sic miser le parlicipem geniturie Vab
I

Vach

cod.

Fecisti,

juslum latro necando virum ?

Nam quacumque

viri

dissolvantur nece ]ust..

Cur

tanto sceleri

miserum

te

supposuisti ?

InvenientChrislum.dulcerefrigerium.
pertransit passio, Chr.sto Qua^ sub momenlo nos patna. Coget in eeterna vivero

Ecce le perdere cred.s? Perdere res poteris. scelus an gem.na. Te miser, amis.a. culpa manet

rapina perit,

num

scelus inde fugil?

Te cum
ctim tis trutidalur a
scelestis

sacrilegis, homicidis.

semper avaris

noxius irruit hoslis. 36 His vix explelis. sibi faciem : Eslendens ensem prEesuUs ia

suis. Exuret flammis ipsa geheuna

Concisaque

s.icri capilis

cervice, cruori

hominibus.

lncumbensrusopra.sulobilDo.mno.
gladio ferventibus hujus, Hic quoque. complicibus
Decisi simili morle
j.icent socii.

firma piorum, 39 At coeleste dalum constantia usque trahens comiles, Secum virlutes

Atviripii
s:te>-nadona-

buntitr mer-

gladios cod.

Mores ex usu

pr;vsul ^res

mira relalu)

Cui duc.bus Virlulumque gradus, his properans columnis, Hujus sublimis domus, his sufluha

serv.re fides,

spes etdilectio fervent,

cede.
;

Quos

Namque

exhibu.l. viveos habuit. .norluus reddens. Deo gratcs crebro post funera

Tempore perpetuo robore

firma suo,

labi, Nulla parte sui valet uUo lurbine

carnificum. Terruil audenlum pectora

Telis infixo cuUnine conspicuo;

Mox igilurcyus.m ne

difraraaret

acerbam.

tuentero Undevidetstantem Chnstum, sanctosque

Ul scelus exaclum sic fierel metuentes Vulgi rumores magis in facto

palulu.n,

Regnum

votivo quacrere martyrio

venerabile Flel in conspectu cujus

munus
Inter

Quam jus judicii

judicis atherei,

Sanclorum socias

cceligenis animas,

DIE iniGESlMA

OGTOBRIS.
41 Ergo
legatis redeunlibus, alque relalis

405
de maflyrio
ccrtior facta,
e-

Inter

quas animani prelioso

roilite

sumptam

oculis. Offerl, Chrisle, luis, ccclice rex,

Signis, qua;

mitis vir reserarat cis,

Angelo

aurea signo, Pressii corona sacro gyrat c;.pul

Qui jam germaDum dcplorabat quasi pnssum


Excessu mcnlis anxia virgo
fuil.

(Uscit

Cujus fulgentem gestal apex lapidem : Quo quia siderca, marlyr pie, cUuderis aula, Oblineas. (luffiso, vivere nosDoraino.

Mox

velut orba pio p;ilre, vel \iduala marito


dolcl.

Turbatur, musrct, ingcmitalque


lleddil ul sulilum rationis

bonor

sibi

seusuoi.

A Domino

slaluit (juicrere (uid lalcat.

ANNOTATA.
a

liac cloiiiui pro re cuui clero viryiiiibusquo

Mox iDiilccrtum

fervida cousilium,

Explorare uovara pia per jejuuia causam

Quidatn auclores. Hi/linum sccuti,perpCarhitrati sunt

lodicenda pio pcr triduum populo.


piebs^ clerus, virgn poscunl lacrymis. precc, volo

i-arA

Hihemiam

illo aevo

futsse
1

Dagdherto FranciiC provinciam, cui pro


MCLClelgarius prvsfuerit.

Projsubs eveutum nolificareDeum.

Acta SS. hl b Elucidai^nl mojores nostri {'i),Amondi{^).Amhcrti{A\ tonis {i)Xrhisleni IV o/Theodardi{h), Auherti{G), EUgiii^^S. detrudis (8). et S. Aldegundis (9).
c

^_

Nec

janua frustra fruslra precibus pulsatur janu; Chrisli,


lacrviuis cleri, virgiuis ac popuU.

Ac

Nam

matulinis dictis apparuil hymnis

Angelus oniuii tempore dduculi.

Dum
Vox

De

in Glorta ionte S. Foillani ageiur in/ra,


(10).

speciem claram vuUus faciemquo pudicam Admirans, virgo corde stupcl pavido,
lenis souuit
:

Postuma

Quem

quicris, virgo, recepit

Cursus line sui prajmia marlyrii.


Discit et htcc voto majora sui pia virgo,

Vcre porreclo

ccclicolje digito:

CAPUT SEPTIMUM.

Ignea sub specie lux esl osiensi cohimnaj,

Corpora quolaleant inveuieuda, nolans.

S. Foillani

nex per visum S. UItano revclatur. Dolor S. GerUlllU iv.*^^i..


^

42 Virgo cum muUa sexus

ulriuscpie caterva

ubijaceat
S. Foillanug,

C(Elitus oslonsum fervet aiUre locum. -*

^^^^^^ luirilico

quarentibus indice signo, entib

cvjvi oiWutes (igurat

trudiS. S. FoillanUS inhuniatUS

rpor;i Ueddidit invemus corpora sancta locusl


F,\nlf-,it virso sicnorum munere trino, ExuUat virgo signorum Uem magis hoc numero certa placerc Deo.

CQlumba,

corporis, jacet. Inventio ejus

.^,.

"..

Nam secum uiveam


Prajfati
S.

coiisidcral ipsa

columbam

puram marlyris

essc

animam,

Gerirudls perS. Ulla"""*

Y\es

Iffila

hjec

planclus, nullus sonat ex anlislite


;

Cujus

felicera

meritorum simplicilatem

Sed quamvis laleanl


Proque

Curalur nuUis funus abobsequiis servanl vili scrobe, corpora


CircumpsalleDtes angelici proceres, fuso sacrosancto juslorum sanguine
Miris prodigiis
fil

Expressit simplex bujus avis species. mites, Ha:c avis inlcr aves cum sil mitissima

Hoc quod feUecaret, mitior esse valet. Attuht ipsa Noe ramum revirenlis oliva;,
Vespere
cessali nunlia diluvii.
sesl.s,

loculus celebris.
his Ua

. n>or c;.

clixin.us, Qui'l remoror .u.Uis 1 Ul Condicti tcmpus pra-lemt redilus.

Hujus

et in specie

sanclus quo(|ue visus adesse

Spiritus esl Christo gurgilis a lavacro.

At poslquam meat unus el alter, Cursusmultorum, lemporis iu spatium, non redeuntis Longa sacerdotis sancli mora facit ingemere sacras cor
Gerlrudi
:

itemque dierum

Angelus alloquio cujus fruilur pia virgo,


aiiimie, Ut puto, sincene pra)fuil huic

Ul

foret in vila

comes

cl

cuslodia firma,

Ne
f

circumvenial invidus hostis eam.

palrem virgo requ.rat Anxia quid faciat? quo moram rem generare novam,
Sat prajsaga

Hicret. et inlerius

curarum pondere sensus


eam, quid peragal, dubiam,

leslis fuit ojus, Qui, quoni.im verus vila? |.rius. Marlyris fvcnlus nunliat ipsc reseraret mihi cui melius quam Gcrlrudi Dic marlyriique locum? Piiesulis exccssum,

Cura nimis

artat

Abbatisancto legalos priDlitulalo ecclesiiB Fossensi propcre dirigit

et ipsa fidelis VU.-e pontificis leslis scd noverat ipsa modum morum

Et cujus

Explelaque

Ut

cur veniant, patefacta, lacrymas. Ullanus subilas solvitur ad mcerpre remoto, paulum
via, re,

Per castum

casta? caslo

de corpore jure

Clausa diu patuit

Porro

<le

lerra cffilo

Deus ul voluit. porrecta columna


res.

rediit ralio,

bcDignus Sese continuit, hisque

ait

apostolicie. Signavit vitiDCuImen

Cumbtans

aUari deservio cunclipotenti.

In

manuque Deo, Libaos exsolito corde columljam. facicm niveam vidi voUtare

sed et exemplis imiUnduB In qua dogmalibus, paler liic pondera suslinuil. Kcclesiffl Sp.ritus almus Quod spec.es ejus fuit ignca,
ExI.Iil illustrans cor,

animumque domans.

sanguineaj. eranl ahc (res nova) est ostensa : cruorem Simplicilas peravem sic

Cmus

pium. yEslimo marlyrium sigoificare

Quabter aut quando


Sedulitate

precum

v.rgo res contigit, aul ubi, qu^ratapud DomiDum.

ven.l in igne doccndos, Sic ad discipulos hic irra.bans.iatima vivific;tns. Purgans. coiumna-. fuil illa columna

Concorsanliqua,

Urael dla Virginis haic ductri,

fuit.

"4,

Icu sl

ton,.
;

Febr,, pag. 342.

(5,

lb.d

U,m.

m iptrp.6. 680

AcU

SS. Belg,i. ..n..

111,

pag. 378.

Ergo

DE
406
AUCTORE
HlLLI^O

S.

FOILL\NO MARTYUE.
Istud

Ergo Almi

angelus.aut igniU colun.ba. vel


poniificis

columna

signelur idem quia per septcm lypico Salomon dogmate sub Testatur

et octo.
;

conveniunl

nicritis.

rq.utalur honori Unius lernique Uei

Visiosignorum

notificala triuoi.

octo. parle.n seplem sed et Sic suadendo. dato luce notans. Claudi perpetua lempora caducffl totum vitaj sic transegisse

Quod

quiguejJer dicsseptuaginta octo sepuliura


caruit,

43 Ercediu prffisul latuilsylvis Non lamen hunc tetigit beslia vel


Vere tabifluo pulruit ipsa caro,
odoribus Gratis astantes profudil pulenlur Ar si comburi thura

inhumalus,
volucris.

poutificem, Signant fehcem terapora beatara, quia sumpseril ipso Ut pateat vitam aut opent. nullus claudit lerminus

ocloquc soles Sed duni per dccics scptenos.

ramis dunUaxal operlum Hinc corpus lacerum


.n fovea. Marlyris, abjecta cernilur

Quam

omnes
ilM.

rauUoque cruore capilhs. I.imo concretis, scapuhs, Araotaquo suiscicsarie


lpsethesaurussicdehluitprc.tiosus,

obilum monumeuto Temporis hoc spalio quia post myslica causa fu.l a. Vir sancUis caruit, numeris a principio numerat.s,

Namuue

siu.ul

hanc numerus. numercs, oe forsan oberrem Sic aulem numeros

Summam

bis senus lcrminat

non minus hoc mer.tum Cuius apud Uominura non facit aurum, Nam meriti pretium non vesUs, decusest. VerumsoUfidesgIoria,laus.
:

Mox uuum. duo.

ires, scito

simul fore sex.

memorare meracnto. Qualuor adaendo, denos calculus is numens. Sic fit ct in rehquis deccmque octo, novemque,
Quinos.sex.seplcm.sed
et

placidissima vis.s, Occisicapitis plagis virgo gen.ens tenerum. Se dedit in planctura planclus, fuerit de pra-sule Quis dolor, aul quantus

QutDp.etasp.puIo.qu;equere.rat.o,

Verhave

pra-celsaj

beue convenienlia

causffi.

Uis

numera. Proquadraginla quinquc legens duodenos, undenos superaddens. ct sed el


facili

Etsi tenlarit,

hngua
:

referre nequit.

Conclamantuna

causa, quia morluus est sine

conficiesSeplenos decies ocloque

iste pns. 1q reguo pacis addilur

Sic duodenario

ratione diremlo,

aulqualer impanbus Tcr paribus uumeris

atque Annuilurtrinffifideisimplex decus. species. Virtulun. pariles quatuor hinc

ANNOTATUM.
Allegoricanumeromm
ribus lupposiiioiis sancli
explicalio,

conformant quatuor Et quoniaiu seplem

el tres,

ex Ope-

almus Sigoatur Qumero Spintus

eo.

AugusUm s^pede.

stabiles quoque reddil Qai quosimbucnl. docilcs,

sumpta

Nudal

Invera trini simphcitale Dei, virlutihus ipsis et a vitiis. ut se


Veslvri

origmcmque "^Gema. aue librispiis occurrit, "xpl^caX^onc^

(1),

non raro

m ViUs SanctorumalnsmysUca

lia

seu Ilebr^orum

summo

complaceat studio.
sic exercuil

UDde hquet vilam quia

ipsam

numerorum
est(2).

ducerem''"'' Clcmens AlcQua in arte vcrsatisunt


S. Scriptur.-e
ali^qxce

Iranseal angelicum. Marlyr. ut inctEtum uumerum perseptem dividisipsum. Rursus si

Unum
* forle con
geriee

Videres siquidem Unus ubi deno crescit et

septenis excipe compositis: seplem, fore conjicies * ibi


io

Jndrinus (3), Origenes (4) SS.Ambrosius.August.nus mut^non secus ac rattoquc


alii

G,^a

Latini.

Al contrariam planc
ut

numero.

Nec sine

re

flamen sacrum

signat tibi septera,

Iminierunt Patres Sckol. cral cuius prxcipuum studium


inquirerent, tionem refugientes

^f^cb^^ simphc.m

Ac prajcepla decem septem jungitur unum, Ergo ad denarium rura summum perpeluumque bonum. ad
Tenditur

denotat ipse decem.

ScHp.urarum dltaxat atque obvium mterpreta allegorican vero earum


(6).

Quomodo quaTenti respondeo


Quidquid enira
Scrihitur, in
recti,

flaminis alm.

adimplet opus. Vivificans virius legis

quidquidque boni vel honest. coraplet homo. sancto sanclo flamine coraplel
>

CAPUT OCTAVUM.
_

i;Un

ostendei-c
cod.

InquemquamgravesitoffendereM"^"'!'^^*'^^'^'' ulterms. Surgere quippe reus non valet


remilti Hoc peccatori possuotdelicla proximus alque Deus Hoc quoque diligitur septem gratia doo.s, Et quem perfundit hsc

TrailSlatlO COrpOriS

T7^;l|nni b. i^OlHaill

COinitail^[y^W^^, EXSequiaS Pictaventur Dido opiscopus


sis

Deo. Unitur Christo, colUgiturque traxit vir in ordine vitae. Hkc, si quid noxffl pace frui. Siguant laxari, sic quoque

Grinioaldus majordomus.Translatio Fossas. Gloria


et
coelis. S. Foillani in

ex causa
mystica.

44 Vel

si vis,

lempus quod

volvitur usque diebus

Quod Qua

numerus, Septera. septenus significal octava dies fore ferlur, quaJ subsequilur,
lalebris. radianle suis nox perit in lucis radios indeficiemis.

Virginis

coUectus in ad jussum cror est Membraqueponlificislota.velutdecu.t.

uuum

a.

S.
et

Gertrudis
populus.

prassule sanclo, Vesteque vestito condigna

Nani mitteus

Contiouai vilffigaudia perpelua;.

Sublatoque

abhumo,

virgo subit pheretro.

(1)

col 2335 ; tom QuEcstio ex utroquemist,, -41 VI. Dialogus Qurjst col, 28. col. 1822 ; tom. sermo

rrf. ad Opera Thcodori


(5.

Tom. m.

Mops coh i 9 t -q^.;^*^?^. OperaThoodor.Mopsuestem Pr^^atioO^ gne.edU. M'gne .- '' n,s FridoUmFntzsche.col.25 ca^ " coh Cr.7 e Hist. Eccles.. Iib_^Vl.
Socrates.

Migne:
,0 Vabale.
Cfr. ibid.

.bid.,

cap,28. ari.5,

hb. \I. cap XI. col- 303. ^3, Opera, Strom-, Clementen. Alexaad Nourry. Dis.ert. H, in Le Card. Mai. t4) Gfr. seqq.

col

1515. S.

col. 790.

Sozomenes, H.st. ^'=^'; ''^,V"' xXlV lren^us,Contrahreses hb 11. ^'^^ Sept.. tom. IV ^j^J Acta SS., edit. Migne. Cfr.

col. 13S6 et

pftg- *15-

tna

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

407
\UCTORE
HtLLlNO.

A Una
Ex

sanclorum

Iria

corpora consociorum

Hic Dido Gertrudi, Gertrudis virgo Didoni

Portant allerDis plebs humorishuniilis.


tanta causn concrescens

maxima fama

De Uodc

re quaj norunt. allerutruni referunl:

salus horninis Iradatur et inlerioris.

Undiiiue anilimos excilal huc populos. Certatim corpus sanclum, venerabile poodus, Ferre ruunl populi martyris eximii.

Post abouot precibus alter in alterius.

48

Cum

confertur ibi

si

complaceal sepeliri,
loci,

Umta
Iiini

S.Foil-

corptis

Ex

ratione rei genila pielale salubri,

Aut Fnssas revehi corpus, amoro

fOSSflS

Allernante choro, laus resonal Domino.

Astans 1'ltanus vir rrebro prictnemoratus,


;

tratisfcrtur

Manat

in legrotis

hmc

larga mcdela salutis

Quid
Scilicct

(lo
tit

fratro velit, cordo

gcmens

aperit.

pcrytwibrim
fhiniiim.

Pluribus extcrius, pluribus iutcrius. VuI"o tam lioium fuit huiic meruisse palronum.

loculo pripsul revfb^ilur amato,

Elsua post obitum nota sequantur eum.


Hinc sua Gertrudi reserat, sanctiequc cohorli
Seria secreto vir pius aUoquio.
re, tiihbus aptn

Quam

gravc

cum tantum

luxil ubisse

virum.

Et procurata citius
comilaY\tibus

46

Cum
^

Pictavensis pr.-esul regionibus ipsis.

Obsequiis, cura virginis apposita.

Didone, qui S Foillanum

AfTucrat Dido, nominc nolus homo,

Cum
;

veliitur corpus, se()uitur


piis

procerum

ctmiitalus,

g
\^

.g^ orandos visens in sajcula Siinclos,

Et cuin plebe
*,

sudat

in obsequiis.

lem vidii, Gimoaldus


cod.

Qui sua propilio vota ferant Uomino nrinccpsque pius, majorque domus Griraoaldus
Pausabant* una
forte

Conduntur tumulis rcliquoruin corpora dignis


Permissu sancti consilioque
viri.

sub hospitlo

pusa an
pj,^jjgj.i^ s\ia\'\

Tempus

erat tropico

quo

sol erat in capricorno,


:

dum

laxat

mcmbra sopon,

Atquc \iasoranes impfdiebat hyems

Venit ab excelso nunlius a Domino.

Ac coUucentes

hajdi penilus pluvialcs


V.

Obvius

Eliao, dicens, exito prophelai.

lloc ter

pricmonait angelus, et

rediil.

Reddiileranl oubes imbre cadente leves. Hinc Sambra Uuvio phiviis liyemalibus ancto.

Secreto cordis quid signet visio lahs

Secum

prtesul agit, hEsit, el obstupuit,

Visus erat cunctis transitus ipse gravis : Naiii percurrentein lurbam transire volcntem

Cumsubito

voces, laudes hymnosciue sonanles


didicit.

Impetus excreta) oiaximus arcet aijua.

Auribusexcepil, quidque forel


>

Attamen

ut Utus lctigit vcner.ibile fuuus,

Tunc

Gum

* animadverlit

rcm quam

per somniavidit,

Unrla retroversis extenu.itur nquis.

Eliam sanctum

significare

virum.
'i

Hoc sub
Vix

fasce silis nullo

momtoro juvencis,
:

Gur nomen

tanti vatis subscribitur isli


\it;i

rota de lanta tota madescit atiua.

An

quia coosimilis

fuit

mcritis?

Unde meant

proceres, equites, peditesque frequentes


erat Uuvio.

fore inores, Pitrtim consifniles quamvis videas

Vix udustantogressus

Aller ab his vivil, aller ab his obiil Aller passurus, viclor tamen inde futurus,
Alter jam passus non cadit ulterius.
Eliasetsi fulsitpriBcIarior orbi, Attamen hic mundo claruit a

vocatum, Gertn.disque vadumcpatet, hoc uuncusque

Quod

dicunt reliquis tulius esse vadis.

Domioo.
sacerdos,

49 Denique coenobio quod struvit martyre Cuoctorum pielas raox itcrat lacrymas.
Lugubribus verhis funera llere patris. Cuius virtutes alnuT, mooitusque salubres,

voclo,

ommhi/s

ufmnTilm"'

Magnus
Ule

et ulilis in

populo

fuit ille

Namperstant monachi, majorque frequenlia vulgi

Iste sacerdotis

funclus

el olTicio.

vidit, prophetavit, sic el hic priesiigia

Qua
llle

nece,

quove loco migret abhinc Domino.


sprevit, solusquc libens habitavit.
liquii, propria deseruit.

Ac moressaocti coramemorantur

ibi.

domum

pedagogus, Et quia soUicilus cunrlis fucrat


piclas, Hic inler larrymas commemorat motus animi non adversis variati, Et

Hic patriam
Uic

perferre labores, Fortior ille gra^es potuit quoque suslinuit muUa molesla pali.

Abstiouitdapibus

quam
licitis

multis

ille

diebus,

Nec lielis lumidi, mitis ot usque boni. habcndam, Atque gregis curam qua lego monerct
Supplex. mansuetus, jusius
et

Scimus

et

huoc

abstinuisse cibis.

innocuus,

1''

reduxit ad ustim. Vita; defuiictum pius ille vivilicare animas. meruit multas

Hic sustulit ignis, lllum de terris super lethera

Per validum planctum rccolil ExequiKique p.itris his rcsonant elegis. ossa sepulchro. Quid moror? eo digno rommcntlant

pia concio fralruiii.

Huncsuperemicuit ignis, ubi jacuit. tam veneranda) Ergo persoDEc tam digna^
dignus eras. Noraine censeri, vir pie,

Nec minuunt planctusexcquialo


Mira

dcctis.

spiritus astris. Sacri ponlificis (juia regnat concinit angelifus laudechorus


;

Kt oos

in terra

quoniam compleclimur ossa,


Deo canimus,

In raeritis ejusjure
et

GrimcaU 47 Nec mora, patricium

pra^sul scit relligiosura,


et audierit.

Quo

pigoora lanli. pia patroni retinemus


;

flo,sacracor-

Et quid contigcril narrat,

paraNweltam porlarU.
* ^'^'' ''*

Cum

quo

benedixit prosiluit, llens procidit et


regi pra) picUilc rei

hunc locuUim Cujus prasi.lium sustinct precibusque gementum, Quo contritorum votis
Gor patidituratque
recolligitur.
.nalo leneantur, M^ri saoantur, quocumque habuere prius dante sah.te slatus. Quo

Saoclorum
Succintaque

calerva, loga, sibi concedente

pheretro. Cervicem sanctosupposuit ut sit leve pondus, procercs, derus faciunt Cui usque gravat. libens portat. hoc minus

/^'"'^

*!"*

Qu^

nunc

Quodque

Subvenit

potenti us^iue Uei pielas virtutc debilibus miseris. aUlictis,

portare wdaver Certant instanler sanctum sit quia mulu salus. Tale pulatur onus

Atque Nivigellojcum magno ponitur ecclesi, In medio sanctffl


C(eU clavigero

corpus honore

lutamine fullus. Conliuualquc locusChrisli precibus reUigionis opus. Foillaoi pro martyro sancto, Conllmt, elloculo miijur quajsila criminibusveoia.

Vulgus

qus

consecrata beatofc.

Cum

cxtiterat populis. Vicinis celebris funus patr.s alm. psalmis inibi celebraot

50

Cujusbonore

fuit exitus. ortus, raarlyr, cujus vitaj polus.laude resultat humus,

S. Foillaoup

m coili"
Quem

ReUigio

cleri,

virgioeique chon.

m
^ucTonE
HiLLiNo.

DE

S.

FOIUANO

MA.RTYRE.

Quem

Oss.i

nom retiDenl hic lcmpli .h.plicis decus ornat ; a-thereum. m;inuf.ictum, spintua
astris, piis cui gloriii cedlt in

OpportUDa

Pastorepresbrjtero,testeoculaio,scriplx, legit corpora noctu Aringhus sanctorum martyrum sanguinem quoque sponB Praxedem coUegisse, pavimento cxhaucxt..t, de
gia,

Domino, Nossociato polo Cliristicolas IranquiUaque tempora pacis, Quo requiesdulcis,


Nullus
et

qua.hactenus

sisse (1)

Idem
S.

.^equentibus temporibus

factum

occasus. sed sinc fiue stalus:


libi

aliosomiltam, scmpiores fuisse referunt. ut Ojpriani {^)et S. \incentn (3), S.

Devolisque

de templo materiali,
:

Actoy^m
et

Ambrosiusage7isdeinreniis tumSS. Germsio


S. Ambrosn uii et Paulinu.% ipsius iranslatione lobiographus, de S. Nazarii pietatis opus cecinii ouens (6). Quin ei hoc nemctern et Pnulentiu^ in h^pnnis primo SS. S.Vi7iceniii{S) oc tandem {T),dein

Dcrludas faraulis spirituale tuis


asoi ' '^ '^*^

lnquononpascitconspeclum.quemvariaril
varias species. Ipse color, parics per mctallis. retincnt coclis laqucaria celsa

Protasio{4),

tum SS.

Vitali ct Agricola{5),

co.nems

Nec

Nilque decoris

eis ferl labor arlificis

Casurusvc

lapis,

pavimentavc fusa
effigiale

polilis
;

Addunt marmoribus

decus

Celedonii

Necquod
Vel

corrurapi valeat. seu quod variari, quidquam vani conspiciuolur ibi.

S. Hippol>jti{^)-

Hiec est Herusalem,

quam sanctorum

colit

agmen.
v.rens.

erai dicata, uti et


fefr.

n Nicellensts S. Petro h Ecclcsia monasiica Fossense novum tempium


.

.-

Nunquam marcescens. semper amoina amore Quam relinere ade. spe, dulci cordis
Dicuntur
justi carue

sub hac

fragili.

prieclara decoris. Qua^ natuialis specie

Nunquam fastidit, quos gremio Nam pax admissis Deus esf, el vita
Cujus
vitali lucc

recipil.

promncia et dicecesi boum S. Gcrtrudis.rernacu/o die nomen Vadum

num. 28). . ^ de quo m b. FoiIIam c Vadum S. Gertriidis Auvelais ad Viiis, est m parochia ^ff'"^^;^ Nanmrcens^.Habet et hoj
.

perennis,

.m.on.Legu6des bcufs

dc

S. Gertrude,

.d

beanlur

ibi.

Le gu<5 des bceufs Vadum boum S. FoiUani. vuigo iantum Legu6(ll). ^ de S. Fomien(iO),t;c/

^tcrnis fhii:ur delichs.

5i NuIIus enim

vidit.

scd

et

auris nullius hausit.

Yerum nec cordis viscerihus patuil, regni, ^terni quanti conslent pia culmina quanta bonis. Ultioquanla malis, gloria

VITA QLINTA

S.

FOlLLANi

Nam

matulinac nitidi diademate stellaj clara Dei, Chrislo sunl juncti, sidera

AUCTORE PHILIPPO DE HARVENG

j^talis Chrisli simul in

formam

redivivi.

ex codicc Moulensi
lalo

8439

col-

Hxsuri

summo

perpetuoque bono.
oetas,

Cum mundi

binas octava slolas feret


lajlos palraa

Ac duple\

beabit eos.

cum cod. Parisiensi 5371 et cum editione Nicolai


Chamart.
PROLOGUS
'
',

Vivet mundana

caro praotereunte figura,


suffi.

Conregnans animae glorificata quibusque creatis. Jamjam consumplisex igne angeUcum. Dumtaxat regnum tunc est machina cccH nova terra novique manebil
;

El

Fulgebuntque
CoDspectusque
Cujus

pii solis

ad inslar

ibi,

R
i^;
;

o.atus'

et inslanter rogatus

ut

sancf mar- S^_Fm


_^_

pii

gaudebunt nectare

pasci,

Mutua corda loqui Noctis enim lempus non


Nostra pcr activam

vita, quies. est species. gloria, poterunt, sed et oranm

scribend. gene e /escr,ptam habetis, alio =jn a metro ddu percurram et absoluUam
os libertafs, quas, .elig plan.tiem prosaica= matur.u B;; '^ aur,busplusculeplacituram
tatis.

sc.n

erit ulterius.

sic Iranseal actio

vitam,

Ne
Ergo
^'

futura suura. seret introitum vita

quo marlyr gaudet in astris, homo. Natum Patre Deo cordis adoret parque poteslas Cui par majestas in eodem, perpetuo. Flamine cum sanclo lempore

cum

sanclis.

diu,diuquehujuscemod. negoscribere" valeo deposueram stylum .^su- f ium recusavi.et quem sa-pius ot.um excus
,

Quiaveroneque

d.ctare,

^; neque d.aata jam

mero

d.lTerens,

meum

Cuiusmodi eusat,onera complacere,dignumdux. sentiam non satis extorquere, ipso contra propositum
gotio aggred.ar

cum

vestras d.lect.om
a

me

paradisi. Foillane, Dei marlyr, civis

curam pot.us

.mpe.-t.re;

fj"

quam
Pn-

locum. Usqueluereluum, quKsumus. alme,


vigeal slatus hujus Fac meritis precibusque tuis, detque pius Dominus. Ecclesia.' sanclus,

martyri ortensis vobis pr^d.cto

non

serv.re.

mum

ergo'vestrishum.liter'
et ,n eis

orat.on.bus

me

rnl
ANNOTATA.
temporum sannuinem videiur ad apostolica mss. Romams ra referenda. In exemplaribus et Praccedis a Vitw SS. Pudentis, Pudentianx
tom. IV Maji. pag. 301. - (2) Ibid U) Acta SS.. tom. ^* ton,. U J'^"-f Ibid., IVSept.. pag. 333. - (3^ 6-.f Ibid col. tom. III. col. 1023. - ib. 4) Oper S, Ambrosii. P.-udentu. (7) Opera col. 3fi. tom. I, (6, Ibid. 339 277. apud Migne, PalroloPeristephanon. Hymn.s 1. col.

coZilto

.terum conf.dens, ad labovem

Consuetudo colligendi

sanctmmmarly-

cora^ si ab.^e|Tectu mitto, sperans quia'. tardab.t, ad eum aliqua me nletorio diincultas martyr.s .nobt.nendum vestra devotio et

U,nen

tevcessio meiuvabit.

VITA PB^DICTI EXPLICIT PROLOGUS.INCIPIT

MARTYRIS^^
.

^^

LX.-c8'Ibid..Hynuius V,
col.

col.

39^ et seq.
<10)

fo,

l^rHymnusXl.

Feull ien par E. C nelcbambre, histor.que !.ai;jourdam.Dictionnaire de Geograpbio


379. de Belgique, tom.l. pag.

545 et et seq^ cap. X. pag. 151

"eq.

^^ta'

b\

CSTb C.
-

FoiUani n^artyris Mncipit prologusin Vita S.


C.

B.-

_
C

.c <i.nc. rogatis B, C.-* Fodlam .* ' hujusce B. diu quoque C. jani C. scvib.

tapulir. B, n om. C.

C.
'^

.git..r

B.

"

ojn. C.

" 1-'^

Esplicit-mart. <m.

C.

<>

ANNOTATA.

DIE TRIGESIMA OCTODRIS.


iens
'

409
qu?c ab una
parte

in
*,

insulam redigit,

auctork
^jJ^^J^p^^j^Q

Scothos

ab altera Britannos appropinquans, ab

alia occurrenle

a Cfr.

Comm.

prtev.

num.

11.

PhUippus

cofjnodc Harveng, quamvis notetur,a PhUippo, Cisterciensi miyie hodicquc ahbate de Eleemosyna, omninoest discernendus{i), Erai auctornosler Pnemonstralensis dbhas Bonx-Spei. Qui, quantum ex prologo conjicerc licet, a canonicis Prxmonstratenside bus S. Foillani prope Rhodium rogatus, oratione dixit ct Hilpatrono soluta

Eleemosynarii

oceano coarctatur, et quantum maris andiitus permittit, ab austro in hoream dilatatur. In hac princeps nomine Funuloga imperans, natum sibi
filiura diligentius enutrivit.

adusque pUidio

et

more nobilium

militia' titulis

miles Philtanus adolescens. jum lare patrio non contentus, ad regem Scothorum se transtulit, ut illic et conversationis
insi^nivit, Factus
''

hunestiu soUicitior redderetur ct studio probitatis

horwm

Hnicarmina amelvo absolvil,i7a tajnen ut ejus periodi aut periodorumpnrtcseumdcmsonum opinain cadendo rcferant. Perperam autcm prosam lur Baillctus (2) Hitlini poema in conversum, esse iUam ipsam S. Foillani Vitam quam excudit Mcnardus ex Mcttensi codice cum hscc rc ipsa non diffcrat S. Arnulfi (3)
:

ejusdcm Tama clarior habcrotur. Quv cum in regia novus tiro strenue se baberet, et tam regi AgiuUb ^ quam Scothis omnibus strcnuitas" mcrito complaceret, ejusdem regis fdia Gergelies amplexata * est eum amorc spcciali, volens sibi jungi cum, si tamen Deus vellet, foederc nuptiali. At illi' virginem decoram facie, sernmne vere-

domo

Vita. ah altera, ex iis quas edimus. Uontensi 8439 rato 30-196;. mb Codici de Havveng Vitaj scripsit manus recens Philippi sanctorum, et folio primo Uonasievariorum Inhac\Ua rium S. FoiUani prope Reuxium (4) iniltum signatur singulorum capitum 15 et colonbus litera, quse major est

cundam. pudicam moribus, fastu praisumptorio non despexit, sed Deo gratum' et amorem pra^sentcm et futuras essc nuptias intellexit. Timentes vero regem, manifestum " hujusmodi " consilium non fecerunt, sed per quosdam eis
familiares totam rei seriem peregerunt, consen-

suque pariet legedebitanuptiahterconvenerunt, propitium sic disponeute, quem et patrem


Deo
invenerunl.
3 Res peracta
,

ipsaprima

adjectx fuerc voces distincla : in editisautem iisquidem locis quie caput I, caput II, etc, et

regem tamdiu

latoit.

dunoc pro-

"^^2^^^.
^^,^',,v,,,.

Codicem Montcnsem in margine notavimus. tijpis mandata Duaci a contulimus cum Vila a cen. prcsb. Nicotao Chamart, ct dcnuo ^^usdcm Vitie cxstat exemMigne excusa (5).
'plar

mlunuut; quo cessQ temporis novienuptu) venter ira sxva patris incancomperto, supra moduin concreniari natam duit, et tanquam stupri ream,
ardet ignis disposuit. Strue lignorum coraposita, suppositus.des;evitque '* fama mali'^ prxnuntia :

c/o.

publica Parisicnsi, ms. in Bihliotheca


ro37i,sa^culoXIII. ut vidctur

siqnatum num. lectionesnotavUet exaratum {6).CuJus rnrias hu^nanissime communicavit crudinohisciwx


tus

Quisquis adest, plorat festinat civitas convenire. faciuus oxhovrescit; sulus


uberius, paternum
pater
ira^

etiam (pneter vir Ulysses Robert. Eas orthographiam discrimina quic dumta.rat

Nupta
,Vd

mitescit. tenax ad aliorum lacrymas non jussa citius concrepr.cgnans producitur,

ducitur iinmulari. mari; tanquam ovis innocua


eUgit homines jam non respiciens, Susannam
imitari, corde contrito gemere.

svcctant), adjecimus,

codiccm Montenscm inParisiensem B, et eum quo dicantes litera A, usus est Chamart, C.
>

Deum

devotius

cunctis astantibus deprecari. Et ecce vox de cado furit. jure liham non manifestat, quod rex injuste negat " ream, reatuni molestat, pr.x-nantem confutat, sed non mutat ascribit homie.dic
: :

C.VPUT PRIMUM.

genus. Mater S. Foillani regium et ^ ab avo ejus igni adjudicata


in liberata iniraculo. Iter

An-

gliam,
CAPUT
1.

Italiam

el

Belgium.
loqui vultis,

auditam Dommi iram vel propositum parricida; phantasmatis advemssc '% et mvocem putat dolo decipi regiam majesdi-nura ducens dolo posse nescius, gravem inf.Uamexercet tatem pietatis et lacrym.s non potestatem. lUa v.ro a precibus qui trihus pueris nammas desistens Deus, ait, Susannam de mambus i^nium mitigasti, qui Uberast.,defendeme m.seram f:i.o accusantium n-am pamisericordia confulentem. .n tua soUus
:

TJt
.

E>smafer.

vita martyris, de ^^^^^ innotescat,

quo

me

dignum duxi ut a gesua

sa^vientem. Quod si lo.te mitiga igne durius sum d.gna, de'M>r.i'sentibusflammiscripi non forti protege. tu tu manu mei saUem onus uteri vovens vov. ah .psa p.oiris

t:^i.
niontum

mino quasi ovo ducta


quia

retro series d. ucesca

Tonsigna

et

quod

tih.

tinus genitura, salva


)>

nonnunquam

cx

^o^^^^^^;;"^:;^^"'^'^ '''^primitiva laudem sibi fimOce.dent.s, secutiva. In partibus

^^^"f^^"^_
m

ut non mecum morte Huius preces lacrymosas pereat immatura. bon.tas exaudivU. et de
tibi,

perium. provinciam^ mare cuxumbus Lne, Hyberniam


F.-ance ton. ,, Hi.t. Htt. de la

Sivina fons exiv.t, cujus aflluenglta statim uberrimus


U. pag. 2Ca 472. NeucsArchiv, tom. -C, Cfr. Catal. codd. ilr.v.. nu.n.

^^f^^V^
m.

XIV

p^g^

.6

et

^^

vm Dae "!
C

(5. Cfr.

Uhl.

reg.,parsni.tom.lV.Pans.n44.

Z:-i^

ar

doutscho Gesch.. tom. "oVu; A.-ch.v fur

r'w.^C picsa B.

nroviam '

5- ^ circuiens

C.

-*

SchoC.

c.rr.

A. convcrs.onis

^;;/ntim

B.

C.

-
'

e. I.

au*u. oph

dolo

add. gratiam invemsse

B.-

a C.
^

Deo

^ IJfO g et araoreni C.

,anifesti;

corr.

manu

52

tia

Octdbris

Tomus Xlii.

\rfjj

DE
4i0

S.

FOILLA.no MARTYRE.
transitorium

potenler minaccs flammas AUCTORE tia com. ardorcm in refrigcrmm PBIUPPO ^ira^do mn-aculo pro.mn cjus DE HARVEKG. viso, regem omncs t Et hoc m.am de man.bus e,us

annullav.t, et

mundus

Zuv

Tguunt conndenter,
quasirapmnt

et

tium lance congrua non d.gn.s protcct,bus cum religio de die ,n d.em opinio longc latcquc ccleau-eretur, et fama vel haberctur, Foyllanum,

spondet, amator, ccelcsrespondet '. Quorura

consoHtur

reced.t, sed furore parr.cidii jam pa^cr ab optato adbu^c ad diUgendum ji ct a tota bcoim.i

ntes elvututem. qu. lug Dei misericordiam salutem F eM.s dat in se sperant.bus

e lau*^n violenter, conclamantes

rs

et

Jommendab.lis

quem
mavit,

ct sciet,a= n,aior,s prudentia, tam clero quam pop, lo, cp,acclamantc

^ra

.a

subl

"opu
tu.nuit,

in

rr;

imo iUam a domo sua, 'eUiu:i:moveri,scmeIqueexosamultranonsus.


''"fpM-lTanut.iuvenis,redditagaudensconiuge.

[;;-:;

sumpta prx.latio deside,-ansmag,s amorem, amans, imo

episcopum ordinav,t. honorcm, ne sed onus timuit et des.dcnum tu,-barct ejus


,

Ord.natus

,.o..

aset

hac

confugii ad S. Brcntlanitm, qui S.

Foillonum
instituit.

vcl ad ",'^ suo Funologo^ g.-avis ^^io mat. .mon e > inconsulto, quas, fu.t.N eo etiam pa uc.s ' Herb.-en,orum crgo iun-eretur. Terram

^T^^

privatus, quam a p oconlcrsari hunnlis ct prajsulatus. assu,npli ofr,c,o posito dcclinare in Eic ab an"^ devotius ct frcque,.Dcu,n gclo monitus e Unde ct cmpit beneplac,. ci in Angliam exo,-arc, ut dignarctur tius cjus rcgeret et d,n- migrat. tum'=rcvelarc, ut grcssus paupc,-tat.s, ut .n eo

-um

Zet in proposit^ scmitam

1-"-'" rm^,tant.bas .ntrogressus, c aggressus nm anc te est

-- ^^^

danum
iUi

fiducialiter

episcopali

Tcm
^t
IJ

tempus apud cum nepos


Gergchcs
est

compl.acebat. Uum nnlo vitio merito " bcnigne collegissct esul nepotcm i le'pr moa.cum cxpl u.Kor ejus
'

cthedra

P^"''^''^'

;! '"""

sanct.solius desider,um Sc nerc^ et augeret m.ser.cord.ss,precibus mis Ncc defuit iustis docu.t, et per qi. sanctum virum mu cxaud.tor, patr.a, parent.bus gelum monuit, ut domo, retransiret ad incognitas derelictis exirct ct doctrina fructum torma quam o o,Ves et tam

faccrc
r

par.end. term,-

V sset

um
trTm

tautum matcr adcpta, nec unius


est
efTecta
b.

scd

.tta^-it, assumpt,squctam

Foyllanus cclenter bus siis Furseo etUltano e,s quam ah,s, qu.

inter alias nationes.

Quod nim.rum

f,-a-

Foyllanum, tert.um vero Furscum, secundum

pariter

Primum qu.dem

;;:^iareugionis.a^^-;:::
^^:;:::t;:s:i:s^re,^i;uensvcri,m
;^o:^i,utassumptorcl,g,onisha.m,e^o^ Qu, in profltcr non d.fferret monachum
.

uLum

quibus (ut v,dctur) volu,t appellari, in

operari, natura mysterium voluit

dumct

per-

te

contemptum ad tantum mundi

studu,t

summanobisDeitasinnotcsct, et "oms totLem ncsc.t. tripleK funiculus rump. iuxta Salomo.,cm, nasc, med.us habet quod FoiUanus si quid
Et latere mvenitur, qui ab utroque

sura

virili fort.tud.ne

pncmunitu;,

,n

quo

n,h,l

moUe,

n,h.l

fcmmcum

cujus vta -a"ct r eonvcrsatio decolor operatur, h.nc .ndc t.atres gloriosior praidicatur;

construens, s,tuloc. con: ^a suamonasterium suf opportunis, PO-ess,onum g,.uum a=d,ficiis ho rel.g.os.s dd.gent.us c,entia, hab,tator.bus potcstatc, .n eo sc et abjecta regia
nestavit,

ipsum

mors

ab sanctitati, nec d.scordan suos tencns, alligat


;

una copulati unus Dom,nus, invicem clavo mcdio et conbaptisma - copulat fldes, u.,un, cos mors quoque professio, sola dcn,que ung t, una provectos Brendanatos et d"sfung,t. Eos vero erudivit, processuque litteris ep,scopus nu mor.bus ,.,. eos gratia sanctis
temporis divina

et custod,a Cuius monasteru cura quod inter magno. maurLXue delcgatur, co Qu, cum scicnt,. v,dcbatur^

ordi..i

manc.pav.t.
,

,:,

Fnvli FoyUano

et

monasterio

a Sigeberto

rege condito
prteficititr.

orl prudentil^

et

rn^vit,

ct

juKta

modum, imo supra modum


exstiterunt, d.l.gent.quc

s vivens cuncti. i^mrta^-J./eUC srncte et pie ca.te. os ad .m.tandum nr-nhcrct ct cius opinio .Uum redoleret, locum suavts ;t trictuosius quam Foyll,.m pr eamgebcrti rcgis convers.o mult.s conflucnt aUo reddid.t commcndatum,

^Sis, boni

.ndolis

virtutum studio semper augendis vel opes reg.as ncquc enim regna terra) terunt paupertatis promissorum ambicrunt, sed amore

mcr.t.s .nst.-

"

devote ilUc Dco religion.s bu ad hibcndum teraporc Furseo post famulat^m. Non multo .Uum, notum fccit, quod locum di^natrelatio

fmo

CAPUT

11.

t'umque epi-

scopum sncral.

cu.n e,s v,dcrctur copiam contempscrunt, arridere, elegerunt ,n ca paterna h.ereditas jus hcereditarium non haberc. notius " quippe rex Scothorum aud,ens 5 Agyulphus esse Qliam, et tam pra^clarum et fecundam esse flexus conpcenitentia, specimen fiUorum, ductus assumpt,sque am,c.s, prox,et
silio

tret

hostiUs to tam provinciam, Anglia dcrelicta, in

incurs.o dcvas-

ipTe"

ver'andi Vat-

GalUam conQuod cum Fo.Uano dcmigraret.


pauc.s

cZZ^e fratr.bus nunt.aret, assumpt.s ven.t in Galli. partes


Ipud regem Clodova;um adinvemt. tiam non mediocrem

facto Angl.ce,

gra ejusquc pr,nc,pes


CAPUT
111-

: in religiosos viros quos Sed 8 FovUanus vero


n
H
^^

Angi'<^

plurimorum, v.sitav.t; et tam .psam mis, naviB,o fiUam revocans, suum e.s nuam generum in Scothiam Parvo autcm post tempore .mpcrium assignavit. patris ejus Funologo^. nuneidem Philtano mors tam Hybcrnia; quam Scoth,8e tiatur quo detuncto Ad ha.c teta et prossceptro rcgio subUmatur. non intend.t, sed mag.s filiorum humilitas
pera

a Mcrats

pcrturbata,

prajsto ar.,

^^^ ^^^ ,p.

'
,

nr"

ntia

quam

c^nsolantis absent.a,

frnius

tgarTjv,aturigiturAnglia,curarcx
pra.s.quarta. parti sol.tus

rel.gionis merita se extenad angusta^ et ardua amator. suo recolens quia quidquid dit. sciens et

Penda nomi.L, dlius in tribus d re aflelret


pot

reliquis
et

"

Potent.am et
eo

Um

malitiam

cxercere,

s^v.entc.

tia et s,c

B. - * pvo.. ejus C. ^add. rec. man. A. om. C.-^qma add.B^^ de,nccps V. - * Ph.Uanus
C. - "potiusmea C. corr. insistevunt^. eos Caagusta;can-. augusta A.

-'Scho-

r.^;t 4 __ n pritts respondit .d.

B.-'"

piacitu."

'- ':^,rc'-"i:vitar/c. _ add. C.

'

om. masis add. a corr. A. >' ^s'

be?r-'nempusadd.
..

B.

" aUquid prorsus

add. C.

^malam

bapt

'3

.?Ag^phus

C-

">

pr^us

Sigebertus

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

411
AIICTORK
rf,

Sigebertus rex de claustro cogitur revocari, et cum revocanlibus non manu et glatlio, sed verbo
consolatorio pruiUari. Qui cum inpra^lio religiose et strenue se haberet, et invictus spiritu mortem pro patria sustineret, tot et tanti eodem excidio

catus, in Galliam reversus esl

Ultano fratre et PHILIPPO aliis comitatus. Qui cum ad monaste- DE HARVENG. quibusdam d rium quod tVater ejus Furseus Perronic " construxerat, dcvenisset, et

eum jam defunctum

et

sepulturiu

ibi

traditum comperisset, Immimitatis

u\iiiui::i

v;.

vjui j"j3>.

iu^.^i.iiin

-1.

Ousequii

tim. Defensoribus

autem

prostratis,

piratarum

turba per provinciam libere debacchatur, et irruens in * coenobium cui Foyllanus pra^esse dicebatur, caplos abduxit
'

diebus aUquot habitavit, et populis confluentibus spiritualein verbi alimoniam ministravit,sed cum inveiUic nomlum requicm posset ejus animus
nire, relicta

fratres, et

eorum pecu-

Verrnannorum
'*

'"

provincia. partes

niam depncdatur, neque sancto viro parcit, sed tamen divino consilio reservatur. Qui attendens
provinciam depopulalam, ejus principes cecirehgiosos viros disse, monasterium spoliatum, manus hostium devenisse, fratrem suum Ultain num alloquens, ostendit tanto se deditum dolori,
divino placeret consiut pro vita cxterorum, si mori. Orant ergo simul ambo, instant
lio, vellct

Hainonii "

voluit pertransire.

Quem cgressum

Gertrudis virgo gi'atanter excide Ilainonio eodoctrinio verbum et vivendi forpiens, et in


cst inveniens. tanto illum desiderio visa faceret amplexari, ut suum quasi patrem amore

mam

singulari e.

ANNOTATA.
a

optant precibus diligenter, divinum adjutorium

sperant sibi ccrtius Dei revelari, justas justorum preces a beneplacitum


sibi adfore confidenter,

Totam hanc

justo desiderio non defrauilari

*.

mire tore. receniiores quidam Gclenim nai-rant Fintafmm. anteqitam Alii

historiam, nescio quo aucampli/Jcarant.

RoTnam
petit.

misso Deus angelo 9 Nec distulit Foyllauum lacrymas novo solatio visitare, el tristes ejus inquiens. malis instantibus commutare Noli, paratus esto atteri. plus dolure. sed
:

gehen

uxorem

duceret,

eam ad Christum

ad /idem

Fintanum ipsam convertisse (1). alii contra fuisse ab uxore. Mulfis Iraduvium
etiamplacetAdelphium falsa numimi
infensissimum ; sc, in C/irisiianos S. ritus exuisse ei a nepote pro/anos
fuisse Christo
coluis-

plus justo

macris quidquid tibi

mundus

intulerit,

sustmere.

sed posfca

Loc"um istum, eoquod

ipse novit consilio,


te
;

Deus
et

Furseo
st-

adprx'sens postposuit, et
proficere multis disposuit

ahas proficisci

nec ciiim
tibi

prxsenti
labo-

lentur in

adjunctum ("2). Vitis omnihus anliquis.

QuiC prorsus
cl

fmem debitum

tibi

pru^stat, sed

randi et lahor non modicus eos qui secum modi alloquio vir Dei admonitus, quos potest vel ' confortatos, et erant reddidit relicpretio fratres redimit captivatos ;
prece' vel

tempus restat. Hujus-

Philippus, b Quod hic primiis narrat FoUlanum, Furseum post eum multi, S.

alu

et bt-

non mdeo tanum trigeminos fuisse fraires, antiquiorum quomodo comtct cum Vitarum
testimoniis.
.

toque loco

turbarat belli rabies importuna, divinis mimsterns et assumpta supellectili quam suos credit ventis pros opportuna, tam se usum navigio partes peris et carin^e, felicique Egressus de pelago eum excipiunt transmarina^. ire, ut Petn et Pauli consilium habuit Romam quem is, qui tunc mereatur gratiam invenire ; et papa, devotius honoravit.

quem

c
iila

De
:

itinere in

^tate

Angliam a multis Hibemis ad annum suscepto, /ixc Baronius,


x^mulatio pertigit

654

nrx-erat. Martinus benedictionis insignem religione,

^^ "l"^'^ Mllum pont.ricalem cumuIavU. Et qu.a noverat humdiet locum ipsum tam
ordinem suscepisse,
iunxit ei ut,
ret

Sancta his temporibus reUg.onisChristianxcullores. Hibernos acScotos co.nphires m nritauQuod enim scisseut ab Urbe sanclos v.iu. niamad Anglorum conversione.n negloid non sme culpa missos, et .psi hactenus locorum propinquiquibus ub xisse V si essent, peragendum fu.sset complure. id magis em

ex

egrcssi doniibus. i^sis paternis

adpr.dican-

divino monitu reliqaisse mlatis gratia, quam tcnequamvis sedem pristinam non
exerceret, Uimen omcium pra.sulis salutem confirmando, pra.dicando. in ordmando,
videiicet

profecti sunt. dum gentibus evangeUum multi hoc non prtmum ^Yolunt

Galliam, sed altcrum. Foillani itcr in

M
esse S.

haberetur, et ut suis auditoribus


ita

ohm

in pi-oi.no,

nunc

in exsilio, pontificali

min.steno funge-

et

inde

eum in somnis ccBlestis '"To Postmodum vero Gal- vis-oconfortavit.quxrevert.iIIuminGa^^^^^^


S.

a7ices, i"

pujUanus patrtam

liam.

Gerlrv.dc
hospitio recipiCur.

pricdicens dliet vitce se diU-entlus impcravit, postfutura.. locum et.am et mortls exitum ri nominans sepultune. Eo martvrii locum ilU vsionem,

-''- "''"'""'*: Ztiu^Z^'^^Furseo. guiejus ope.a a

Z adTngos

otosVerum

S.

rr':;acuIoetmemoriterretinensv^nem, oraculoetmemoraer retmens


doctu

conveHendos uU TLi rptentusCi). de hw: narraltone annosfmt,etentm(^) Quid ^,^,,^,,,,.,- pru.-oi, ^ '" 'j;;'-;, 21 CoMmenlarit ,.a.i;

per plu^

PetronteC.-

eisqae B. 8u.BqueC.

Delchambre.V.c 21 et 55. sur Fosses, pag.


Notice

<i

S^

Feudli^n p ^K
^^^^
^^

^^^^

^,^_

^^^

et seq.

DE
412

S.

FOILLANO MARTYRE.

Gcrtrudis quss exstat inBibhoAUCTOBE e Jn VUn S. num. 14934 sxcuh PHIUPPO thecx rcgiw.Bruxcllensis DE HARVENG. itinere NivellenM lircc legiXI de S Foillani eoclcm tempore viros sanclos

De

mus

Contigit

animaFoillaniim,UItanumaliosquequam plures regiombus rumlucra qua>rentesa transmarinis aomitransfretasse, et ad ipsam, in Galliam

summam vero sanctis supra citaiis ad aniiquiores suspccdicipotcst, ipsasrelationes in his fere deprehendi ta-s csse; nihil eiiam Nivellcnsi iiinere fides ad(,uo traditionide nonnunquam inter iungatur; iemporum noias imo cx iis viris plerosque non S. pugnare ;
aliis

se

FoiUani, sed
in tanta

Fur.m

domumque relugn declicilium scilicet pietatis quosvirgolietissime suscip.cns, nare. Quos pia
dam secum
codices
relinuit.

rcmm

socios perhihcri ; demque obscuriiaie, deficicntibus do-

quosdam vero per

cel uljus

proprietatissauiprovotocujusque virgm, Ledificationem sancUimcontinentes


oiTerebanl
:

relocavil. Hi

eos qui recumentis, non facHc definiri, inter mit,quirmmcum vcra sanctos nostros comitati cxim cjus fralre aliquot S. Foillano, quinam annisanie in Galliam migraverint (11).

plurimaque

alia

noviE Institutionis

conversalionis exemplo adiumenta, tum bono^ Aucexhortationis verbo conlerebant

tum

pi^i^

CAPUT SECUNDUM.

(ores

nonnulU

pro-receniiores.alii dubitando

S"-;";SttS:'X/;S:= apostohcislahonum
i2),

Cnsuouulo eum
et

S.

Gcrlrude.

lulosautemcjusetsocios in Fredegandum, Berturibus nominant SS.

3Ionasloriuui Fossis ereclum

Abeteni Adalgisum ^VasnyJphum,MoForennanum. Eloquium, nonem,Mumbolum{^),Obodium,Thresanum,

moncm,

a S. Foillano procuratum.
E

Reditus Nivellam.
Tlla

HetaB num, Boetium, Authbodem Columbanurn, alios ptuGobbanumM), Hdiam.,Kilianumet videatw /klcs his habenda

Germanum Veranum, Corbicanum,


,

quidem virgo

nobilis genere,

moribus insi-

caputiv.

quodante paucisjumt indicare. Imprimis^ Altimontensis S. Uadcloadixi io)Jcncnda ducentem riumcxhket sccum cx Wbemia

res

Jam qu^

cujus etdevota gnis. dives patrimonio fer.batur, |a\udicabilis habebatur; cujus religio. et opinio fuerat virginalis, non a pueritia studium vitce
voluntas, non alTectus, non monii conjugalis. Et quia regnum

^-JJ^

propositum matri-

Algisum, Ettonemel AdelgiSS. Etoquium, quihus S. Ettonis biographus {<):

mundi
et

a orna-

sum

(G)

de

septem fratres, Eranl igitur. mryMiMunctemporis concordes. hcet de spiritu et fide in Ghristo

tum ejus omnem jam deposuerat superposuerat, monstrandam capiti suo velum
solum Christum
desiderans, ei totis vn-ibus Nivellensi cum pluriadbierebat, et in coenobio amore sancto serviebat
' ;

ad hoc de-

uno fuerint carnah omnibus non simus certi, utvum episcopus,e fratres nativiUite germani,FoiUanus

Furseus, Eloquius et Alg.sus, eius Ultanus et MaHi ergo cum jam dicto Etto et Aldegisus.... Waldetrude in Franciam venere, del-ario et beata videre...In Gal lam inde.-Romam meruerunt abiit ad locum ccehtus
igitur reversi,unusquisque

bus ejusdem propositi respuebat, nec na-rans quidquid mundus dUigit, sed etiam a Ucitis solum ab illicitis omnibus,
pluribus abstinebat, carnem

suam

jejuniis, vigi-

destinatum

sibi.

Venerabilis episcopus FoUIanus

vestium atterebat, et supra morem liis asperitate et contemptib.lis ap^Uatis vel generis, despecta intelligeret Foyllanus et ddiQuam cum
parebat.

cum germano suo Ultano, martyrio,moratus es matus est in sylva Soneffia sibi nuncupato, a beata Gertrude in loco Fossas
dato.

usque dum consum-

inha.rentem, nerettam devotam, spintaUbus remotam. dignum duxit apud carnalibus tam

(8)-. Regnante In Actis autem S. Momboii ex Hiberma msula Chlodoveo, Mumbolus venerabiGaUiamvenisse dicitur cum aliquibus

eam aliquamdiu remanere. meUus promoveri,et eam

ut per

eam

posset ad

libu^.

viris

Eulogio Furseo, Ultano, Foillano.


:

forsitan promovere. tam devotam anAdmivatur quidem in vn-gine in juvene granorum juventutem, admiratur sexu fragdi r ' senectntem, admn-atur in

tic^am
electa

Adadgiso (sic) atque Cobano

S Eloquii hiographum
lano

ac denique apud Eloquiusmm B.Fod;

in despecta et nefortitudinem tara robustam.

venustam. menlis pulchritudmem tara

(quem fi'atrem suum ferunt scriptores Furseo quarum relationum). atque cum R.
nostras devenil partes
(9).

anti--

ad

Vcrwm

in his pluri-

ma

in Gaiham Furseus non simul cum frairibus venit ex Hiberma, transiit ; neque huc statim neque alios habuit sed prius Angiiam incoluit, FoiUanumei 6'. UUanu^n (10). fratres quam S. Actis, quibus Sed eiiam si standum sii ilHs

displicent,

quoniam

{ut alia omitiam) S.

virginis nativo benefic.o irat nimirum facies netuum superfuso pulluculenta, sed laboris et nitebatur ordo eam vere lutulenta; honestare sed repugnans pra.valebat generis. lex natur;, peritura^ \ Quibu.

contemptus pulchritudinis contment.bus pra^siautem virgimbus, viduis, quasi se parem, sed debat. non majorem, non ad tenenquod aliis subd.tam exhLbebat, dum
dura rigorera ordinis
ipsa
'''12
*

imperabal, ipsa

prius,

viridocti

jamdudumfidemderogarunt, miEloquium, nime adhuc inferri possei SS. contendisse. Etionem et Adalgisum Nivelias
cit (i) Cfr. Bouvier. op.

districtius,

cur<B

memor,

oblita genens,

Htc qu^ tanta

et tantis fulta meritis

habe- apu^^^^^^^
tionern

pae llS.Geld. a Rjckel,


2l;fr Corblet,

-Gertvud .pag.123. ed 1637 IV. Il.giographie dudiociise d'Ainiens.tom


S.

p;ig. SO.

Delchambre op

cit.,

pag. C25. edit 1724. Mab.lIon.Acta SS.O. S. B., tom. U. discere cu.0, b.d VI. pag- 90. la France. tom. pit, r. Hist Utt. de C et seq^ AotaSS.Belgii.tom. lU.pag. 6G7
(8,

p.g, 625.

(10,

Cortom. VUI Oct.. pag. 363.-14) UsT 188.-,3) Acta SS.. Comm. pmv. d-Amiens. tom. IV. pag. 306.-;5, blet.Hag. et35.-(6)ActaSS..tom. UI Julu, pag. 6.1.

-dl,

Cfr. Corblet. tocn.

seqCfr.Acta

136 et pag. 252; tom. IV, pag 393; tom. I Jun.. Ss!, tom. VI Maji. pag.
II.

nun^m.S^ -(7) Ibid.. pag.60: tom.I


>

Junii. pag, 224 et seq.

53. pag. 121. 123;tom.IlFebr..pag.

ardore C.

'

morum

gratuitam A.

morum gravitam

B.

paritur^ A.

-*

om. C.

batur

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

413
AVCTORB
?HltlPVO

batur, \irum sanctum,

magnum pontificem. non mediocriter admiratur, vuUum ejus angelicum, os


mellinuum
mores digne compositos, disciplina. Admiratur eum "virgo mira praditos pontificalibus infulis non tumentem, nil de suin doctrina,

ipsius pontificis, qui locum religiosius incolobat, longe latequo redolens.sibi plurimns attrahebat

DC H.1RVCN0.

quorum

nonnulli ad usus

illius

larga bom-Ucia

confcrehant. nonnulli vero se ipsus ad

vivondum

pariter trauslerebant. Sic processu temporis tain

premo

tem, pro patria tem, forlem in proposito omne solum approbat de Scripreputantem. .Vudit enim ^ et profundisturis optime disserentem, loquentem de coelo tertio revertentem, de sime, tanquam Deo tam non novo nova rudibus et incognita

Miecenate, de regali prosapia referenexsulanrelicta domo, patria, parenlibus,


'

possossionum <]uam possessorum numerus aug" mentatur. et devotos conventus Foyllanus * devotior ulnis teiienoribus ainplexalur, sic in illis quasi unus ex illis, non pruiesse, sed esso gratulatur,

imo

sic intcr

illos.

ut lonpe infra

illos

abJL-ctus et

luimdis habuatur. Quotquut

mti.'Iligit

Deo

placere. diligit, et atToctu coUigit spiril;di.

multam proferentem, et in auribus audilorum virum his gratiam obtinentem. Optat ergo super ne sanctum virgo secum diutius demorari, et
forte longius exsulet,

Ipsuin quoque fratrem socundum carneiu amore susciiutnon aunali, oniuiuiu tamquam suis pro-. patientibuscompati, fcctibus ^ diligit adgauderc,

modis quibuslibet

alligari

debeat consilioque inito, quo ub itinerc firmius


possit ille Deo revocari, qutcrit locum in quo famulari. Novit enim epidevotius et secretius

Omnibus facmajstis et deUcientibus coudolere. Deo vacare concu\uscit ; oblivistus omuia. soli
censquLL-suntrelro, totusin atria Doniinidefain devotis instans pn^cibus, abscoiuUlur
tiscit
;

tumultns popuU non amare, scopum concursus frequenter ad quietem et silenlibenter et


et

non

tium recursare,

et ideo quairit

CAPUT

V.

eique cedtl

solitarium invenire ; quairit, tum gaudet tali desiderio convenire. eo tempore ne13 Erat autem locus ille vallis fontibus copiosa, collibus,

locum aptum et inqunm, et inven-

Udem et spem superabscondito divinie faciei speciei. gressus, a<lban-escere videtur " sancta Gertrudis Fossas 15 Videns autcm virgo et '" humili non mediocriter profecissc, et dc imo virtutuin emiiuMitiain sustuhsse, ad velut caput
;
' '

CArUT
qiti sihi

VI.

pau-

lo

post S,

Ulfftium
substiiutt.

mllam Fossas.

morosa, circumsepta alendum pecorifrumento non abundans,sed ad^

sollicite gavisaest. etvirum sanctum Foyllanum non adhortari, ut ad ipsam revertens studuit consulari.Non enim sua eam pra;st;ntia

differret

pneterfluente bus fructuosa, pratis adjacentibus qua valle silva circumposita rivulo gratiosa. In abscondebat, quem a diebus

quemdam viculum
bat

paupernmus mcolepristinis habitator rarus et non satis ' quia locum sterilem vel incultum
multos concives amat populi multitudo, neque
solitudo. Quem colligitlocus horridus et vasta primitus habitalocum aut viculum, qui in eo

assiduu coUeca;quo satis animo sulTerebat ut ille illorunicuram gerens, tisfratribusinteresset. sic nuu prodcsset, sed ut ahis quoque iiidigentibus Fossis illorum nccessitalibus optabat ut sic virgini suisque vu'prx-sto esset, ut ipsi quoque non deesset. bancto cuginibus tempore cungruo nec valu.t nec voluit conius desiderio Foyllanus
"traire

cum

et

ipsum Deum

sciret

nonnunquam
fratrem

imponentes, Fossas propne natura operante. nominarunt, eoquod situsloci, tanquam vallo circumdaute bumilis et depressus Et quia supereminentia coUium est obsessus. populosxconceditur familianter sicut tumultus
runt

et virginis precibus obedire;

UUanum
omnia

exrenomen

suum
nire

diligentius ctmvenon differens super hoc


ilU

curam imposuit,

et

disposuit,

civitatl, sic

amica

est solitudo religiosLO

I.ommum

expedire. lUe quidem prout monasterio noverat longius '^ a convcntu suumhaIJltanus elegerat sedere removere a,et in eo vacans Deo

bitaculum

sancta viro justo paucitati. locum istum virgo receptans, possit a se voluit prifisentare, ut in eo absentare. ut cum fessus ta.-

soUtanus

suspensus a teiTon.s, cum conversari.co..tinu.s instaro Paulo in coelestibus miuistcno delecUu-i. Ca.tenim laud.bus. angelico
et tacere.

tumultu forensium

vero et oblatum contemplandi. Pra-senUtum cum his qui secum erant, perre^ locum Foyllanus ^ xit invisere, inventumque circumiens et ddigensuoet tam suo quam ter aspicicns acceplavit. PrLCterea conrum convenire propos.to iudicavit. (ut dictum est) Fossas siderans quod locum memontei ad nominantS visionem Ulam
incola^

labore pra^d.candi. hic dio cum afilictus fuerit refociUet, grata requie respiret, hic spintum

a iratre

proscqu tu. commonitus, alTectu " no.i quietem et ot.um. gratiorem, sed postponens Umens ne mveniacuramsuscipitct laboren., deviare. sj rect.tuduus plurimum a a semit; vel ad mod.cum pra^sumpserit jubenU Foyllano
fratnbus ipse <id Gerdispositis. et UlUno tnidcm re''IJT Rebus ergo s^^^^^^^^ red.tad vn-.incMn. Deo versunts. pv..sidente. prx-sul vacal Deo in disponente, et cum ea ter omnia ^ssistentes s.b. docet ; rumbTt .tud.o sanctitatis a-.s.stunt, qm ver.tatis. Qui virginem d.gne consi-

Romce pos.to mainih.Iommus nommavit. etsepultur.e tyrii locum loco, non d.ifert graCognito ergo jam sepultur^ missas celebrans, tam s.b. tiasexhibere, ibique admopustulat pra^sidere, et

medium

revocavit.

qua3 sibi

Z^s^t^ul.m

audfXaui pr^sulem

et

et excinplis dcrlnt qui pneceptis

eorum

grat n-

nuam loco ilU Deum


nens

rdem
"
Monasterio
condito preest S.
ibi

tandem sU.b.Ies res.dere, fratres suos .Uic vacantibus dd.g.t asres.dentibus et Deo
silvam

consortio. de lUoobt'emperant.ie iUorum mutuo sociaU, de alTectu um .audont conv.ctu nim.runi pra.ul sp.r.taU. Sic de amoro Uet.ntur

FoiUanuB

stud.o succidere goneetfossoriosaliceseKstirparunt,ter.-amquo ruderibus et arbor.bus

U Convocati quippe quamplures -"Ho Irut.ces, festinarunt, securi

arabdem reddend.sque nuda^unt, et in brev. opm.o et redd.derunt. Cujus loc.

udemet mcompos.tam

apTm frugibus

K..m
i3

" caput vclot


'*

3om S -^

mcblabatB.

omom.

*C.
,

affectum

C-

''

"*

ductrina

-rncepJFoyUanus^.-^dUigU

414
AUCTOBE

DE

S.

FOILLANO MARTYRE.
Ampolines vocat vicinia
gitet, et
;

tantus fructus, tanta dedoctrina lantus odor ', ' rodolet disciplina, ut non solum vivendi PHILIPPO nique imitontur, DE BARVENG. qui sub eis militant, eos studiosius

villa

vero ad
sol

quam

ten-

dimus,vocaturSeneffia; etcum

de occasu co-

sed et longe positi,

eorum tamam celebrcm \

vespera festinet propinquare, bonum est declinare. Et vos nobiscum hospitandi gratia
recte locus
ille

.\rapoiines,

hoc estambitus pol-

prteclarum testimonium venerentur.

silva circumpolens, nominatur, quia is qucm ambiebat, diffusa planitie, grata sita naturaliter

ANNbTATUM.
IntraciuFossensimemoria proditumest Fossensem S Vlianum, aniequam ahhalinm soliiudine viccisse, tn regcndam suscepii, in
a
ssdicula

hominibus quam superficie prujpoUebat, et tam arridebat; pecoribus jucunda ejus fecunditas pascuie fructus lecundum et jucundum. et

quem

quam

S. Agaihts

dmvit

(!)

exhibecxubcrans, ct fontis vena submurmurans nequissimi homines perbat. Villa vcro ad quara quia sine fide, gunt ire. recte Senelfia dicta est, pace media, virum sanctum sine foedere, sine
hospitaliexorbitant et abducunt, et sub specie,

C.VPUT TERTIUM.

tatis,

Itor S.

Foillani Fossas.

la-

spondent beneficiumet seducunt.Cum euim "* compendia ducere se illum velut per quredam caulas " in quasdam pastorum viles promittunt. et dolosa malitia, violato jure, quo
intromittunt, deoccidendo hospes hospitemcolligitdilinenter, tractantet murmurant fraudulenter. viro

Ironibus trucidatur. MiracuCorpus rela nost niortcm.


. <..o,w|.ilniYl -O pertuni el rosisas uanMaiuiu.

nomen loci 19 Gonsideransautemvirsanctus ..-...^-^---- ^^^^ ly t.onsmciui.^au..u. *.....,..... memonse comraen-. <\^''^ >'^"S'^ ^"^^ soUicitms
^^^^^^^

itor.

^^ ^^^

pultura; et
r.

^ locum martyrii nominarat, inteUexit

g^.j.^g^ ^^^^^^

visioiocumei

se-

CAPUT

VII.

Y)um*

sic vivunt,

dum

sic proficiunt,

dumplu-

Fratreni Ul'

tanum
suruSt

invi-

disponit Foyllanus frarimis utiles sic habentur. Uitani magisteno continentres revisere, qui sub qui alio Vincentur prius tamen Maldegarium, famdians diccbatur, qui ei notus et

mortem veraciter sibi proximam imminere,quam, infirma taraen caro etsi promptus est spirUus, timere. Quem timorem parcit non potuit non
jubet mamfcstare sociis ne turbentur, sed
et ad-

monet

ut in

Domino confortentur, ut

recolant et
sortiantur,

tmsnomine
Quo

et religionis merito

'

charissimus habebatur a.

etsi eum a^gre audito, virgo Gertrudis \ absentari, huic tamen sustinet vel ad modicum potest veluctan; hoc proposito convenienternon exigit et precatur, ut

teneantquia vitam imraarcescibilem forti constantia patiansi mortem iraminentem


tur: Fratres, inquit, homincs
isti

ncquam, qui

promiserant et nos
versa,
et

debuerant hospitari, vice


ira, irao furiis agitantur,

solum ab iUo diUgenter postposita citius revertaexpleto negotio,mora vir sanctus sancto conventur Valedicens igitur humiliter orationibus comraendavit,
tui
et

raachman, consUium perditura videntur

quantura intelligo,

et

ejus se

Unto fietu, toties hoc ipsura lanta devotione \ ut ex hoc viderctur quasi et toties rcpUcavit, quodammodo pra^sagire quod non esset rediturus.

sed homicid.ura l^sa fide, non beneficium, '' igitur et instate, dum vobis meditantur. Orate murmurant, spatium indulgetur ; dum raaU male

per silmm

quamvis crederet se redire. profectus 18 Acccptis autem paucis,

est, et

Carboneriara Carbonaintendeus ire Sonegias, plamtiem riamtransit, est, per quam pra.-leriens, ingressus et a tctroniarboribus, herbida reperit spatiosam, clausara bus deceptus, qua erat tumulus alisuperficie speciosam, in subUmis, producensque quantulum eminens et

silvam

ut cum eorura vestra devoUo soUicitius opcretur, exsecrabiU fuerit confirmaU^nitas diffmitione inveniatur firmUas mata vestra ad sufferendum ethujusmodi Foillanus loquiprxparata. Hicc orando nihilommus vigitur et sistU ", et ipse in pro^Iatus quara subd.tus a
lat et persistit, et

tam

desistit, sollicitudine vigUi non

donec maUgnus
b
^,

C rivuUim

grato

murmure

fons ilUmis, ad

quem

fmitimi connuebant, et locum siupissime pastores quara se ipsos colludns et tam pascuis pecora. quam mpra> colloquiisrefovebant, et " specula, emmentia fixerant. loca circum-

minaciter et assist.t b Qu. carnifex supervenit solUcitos et perv.g.les viros sanclos inveniens addicit sententi glaorando, nullius reos culp* innocuis gaudet miser madiali, et peremptis

litia

dicta tumuU et pecora sua pascendi jacentia prospectabant, observabant. lUuc vir gratia dispersa longms

sanctus veniens. et

graU

loci facie

provocatus,

'* triumpbaU. sicut in devo20 Vir autcm sanctus FoyUanus, in erat, sic occisus glad.o tione et precibus totus J^^^^^ perseverat.et re digna miracuU, ^^,^..,-, eode.n proposito dum alns amputato capite veluti mortem nescit, '^ precibus non qmesipse a coeptis

Wj''

tacentihus

aliquantulum pausandi gratia restitit, ibidem quosdam viam publicam demoratus, et intuens
pertransire, sic

cU Quo

eosdem
ait,

pacifico

sermone voluit

convenire: Vos,
dicite
ire

qui transitis per viam,

quo

vel

ad quem tendatis, quis ille vicus est redire festinatis ; et cum hujus forsitan
loci facies alicujus esse

in

quo stamus

videatur, dicite si
seatur.

At

iUi

momenti apud vosquovis nomine cena Locum. aiunt, in quo statis,

obstupescit,etrem supra mortuo perexhorrescit.timensqae nea loquente .1 um rursus petratura homicidiura reveletur, vulnera non vere ur. irruens.vulneribus addere memb.-atim crudeUus Quera occisum denuo et invio ramis etfrondibus laceratum abscond.t in madumbratura.et cui non pepercit hora.num bestiaUs,reveretur et tuetur best.arum humanitas

aud.to, carnifexultraquaradic.valeat, inauditam m..-ab.Uter

d'ei7K.

B.

>

tuuta devotione om. C.

Carbonanam

'^

om.

C.

ll)

part. U. cap. IV. Bouvier, Miroir de saintete, etc.

et 71, pag. 107. Kairis. pag. 11

Et

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

415
AycToRE

el

avium

feritas naturalis

nec dubitandum reor

siccatisvulnerihus, tersocruore, lota diUgenUus.

altera, repetito quin vir sanctus morte vcxatus dupUduplici passione, nunc gaudeat martyrio et qucmsievas priemii vel coronLC,
'
,

sindone munda

cato beneficio

carnifex morte

mortuum iterum
gloriosura

fecit

mori.

ille

exscqucnlibus cietevis ^^ h^bveng. priesulis solcmne olTicium animarum, ipsa corpus lacry.na.-um. Et m..'anduin quod rigat abundanlia corpora longa dierum " serie sub ramis
vestit, et

eadem

summus

artifex

gloriflcet

munere
in gloria

clariori.Namsi stella a stella ^ differve

situ, jacuerint. vel sub divo, ct jam Uvsa fuerint imbre, aere cor.-uptivo. supra .uo.-em timcii cor-

constat qaod et martyr a veracitcr prKdicatur, nihilominus differatur \ et cui mors martyre dominalur, velut pra;potens temporaliter

porum diu carcnUura sepuUuris,


dure olent, sed longe sami sive thuris. Lola
igitur, ut
ffi-elris

uihil

prorsus
est. et

et late redolent iusUu' bal-

diclum

,p,Tvm
Dmnitus
s,gnificatur

gemina dubio geminatur. eidem in pnemio corona sine occisioni nuUus qui renun21 Horum autem nuUus planctum funebrem. exliarct, interfuit, exhibuit, eorura cadavera -^.^^ je more nuUus

linteis involuta corpora magno lara cantantium

inipniuintur. et
coii-

quam plorauUum

cursuNivcUa.ndeferuntur;dubiumqueest.utrum

magis doleanl du

i.ijusle et

nequiter i.iteremptis,

,nartt,nu7n
^'

^"""'

humana soUicitudine tumulavit.non psalmos, non qux^vis quam ad tumulum preces.

quis-

an.^dolui-e dcterso. taiidem

denique pro funebria decantavit, non immulavit. Diu ergo latuit holutarem hostiam posiperpetratum, donecd.esred.turo

occisis sa-

gaudeantde .nveiitis. portandum prtesuUs fereIpsa quoque virgo ad nisi lasso cortrum se sui^ponit, susceptum^iue.
cgvpor. fovlisamor pore, nondepouit, ct .nnrino lassatisque virlbus. amor tamen datprofeetura,
delectun.. nescit lassitudinera vel

micidium

tvans.to, cura pra^sul ad tus pertransirel; quo soUivirginem non redu-et, vu-go pie

24

Gum

Gertrudem
cita
ei

UUanum, misso

supcr tanta mora nuper aUano cuinmissas. inquU, celebrans

nuntio, sciscitatuis qmd pra^suUs videatur. At lUe


.

corpova

Kivellam ve.uunl, ponunt in ecclesia cum defunctorum. et missas celebranl

cAm u.
^^^^^^^ ^,^_
epis-

sacrificmm, pra:sto essem. et ofTevens

ejusdem
visa est

pnesuUs juxta voUtasse, corpus quinUhi columba ante faciem sanguineas ostentasse; dem niveum, sed alas

soUtum memor essem,

lUisqm; di.bilan- favensi devotione plurima populorum. alibi" debeant sepeUi-e, abbas copo Ubus utrum ibi an aggvc-diens convenire ; h UlUanus adest, sic iUos voluntas luit p.-a.suhs, divino, ait, consiUo
post ejus ob.tum fiKum propositum.muUa cura,ut sepuUura quem si quis ahas Fossis eum coUigat tam Uei quam et contenderit^'sepeU.-e.
;

tt

Ex

et aff.c.or unde gemens conj.cio morte p.equod iUe fuso sangume coniectura, f.-atre men o sublato a, etcum,

hujusceraodi

S r
secum
b
liter

dolend., tiraeo doleamdejactura, ad cu.Tmlum Hoc aud.to. v.rgo sepuUura. . ne forte carcat contristatur, et eum. qui

intenderit contraire. d Conse.inra-suUs voluntati videbitur consenUletpopuUmuUitudo, consenl.t titvir-o episcopus, qui eo tempore et D.do P.ctavens.s v.s.one Uluc venevat, eld.vina orat.onis graUa occurveia 1^'tus commonitus. defunclo FoyUano

sancta inconsolabiUtev
est,

lacrymatam clerum quam populum

quatenus verbum istud non el pubUce deprecari,

adhortatuv, ut non d.Uerat

Deum

prival.rn

cit.usHeytB^ Su.-ge,a.tangelus,et occurre inculcat audienU terUo venienU. ethoc ipsum

et subito somnnm vup.t. etha^c iUi admonUio hujuscemodi mox e.-up.t^ iUe evi"ilans in verba

nermittal rtiutms occultan. clerus et oo ,vd mandalum virginis restmat eiS.Bertruvigiliis, devoto exorare, instare oratione et jeiun.o e"unare,et ab .njuncta

?Q:;%.h.vuU,aU.tal.sadmonitiodeHeya

"

:.,r:J:ver.tas mnoipsi virgmi re. Lpora on u escit, donec exp eta synaxi quippe diluculo, "escit. Qaodam

Su

somnis assolet, an foUe EsUie frivoK.m, ut .n propheta ant.qu.sUndc habet Helyas p phcUa'? obv.ara po.s^.m
s

mus huc
e
'

ven.re, ut

ei ver.ient.

virgini luce fulgensangematutina, oranti astat tamUiariter more loqu.tuv rsrenentina, ekiue sermone ejus .gnorantiam consueo e'*-"^ aU, pater dle tuus

D do

sun.c. et rcvolvit. nec ! Dun. hoc volv.t adsunt qu. nunt.ant adm.rari, ecce

pontifex

FoyUanummoi-tuumapporUr.,etaudiensplanctus
Iste, quantum Ptait opin.^ et hujus fama ve , tum, inquit^senUo, Su tota

arlnU-or,

c.t Hel^as.

rfovet mansueto
tibi

Vrgo,

quxris, de quo doles, dilectissimus, de qno

nrotestatur

quantum

quas cctas pvffid.cat,

nuisecura ierant, gladio

maUgnantmm

inte.lec-

!n

habet macuVa decursatur.qua.Uura

cor.I.s

raetocriter
"eri tas

optaverat. in ad"pto quod sancta non Hujusmodi alloquio virgo eceptus . gaudens quod optata contortatur,
et

ca.lest.bus est

tandem oertius declaratur, sexus ^ plurimis, sumpt.s ntrmsque


d.lexerat,

>lluc as-

perg.t n-e,

esUnans quem par.t iUo quo tendebant v n "e. Cum autem pr;>ev.o lucorpora rnu.pnt etdefunctorum
,

quamvs mortuum

"^"; .^^^ ,. .,, S, Tam. sed simil.tudinem Dido prxsul, F"> ""'"" Fillani 05 Hoc attendens conferens,

"'"^'

Gortrudc ,^^^^rtr, cu !rnir ct cum vote vencratur sok.m...ter ,rf/y. ^^ '^e'p.t q^ gratanter ^.,j^, ,uaia , de quo sepe

^^

'Jme

pen Lnt relig.onem


n?ecessit,et dilatis nimius .ntercess.t;

pietas.f.dem

humao,
,

p,.edicatur;

^^^^^^

Xs
f

psalmis.cantu sepos.

camo.
,:

nsaTm congrui et

,,"L

rel.gionis

clamore m.t.gat cantica subsequun u. fnnebria debitum exsequuntur,

"'TT',ird ist qu.dqu.d '11' ^'^'


^8''"''

compla^et

scpultura.

"''

^^
^

,,eri

quam

popul.

numerus

...f.n u.^. ,1^,

u?

n oura

domest.ca, ..on ,pus vehiculo

negot..s P^--Pf;^;; 7,p,.tare i^

d.ncuni Fossas non ""^"".


.,^tic

quorum
;

pra.^

funeris

nuntiare.

rmrtvribus conven.re.
corpo.-a colligens c

^,rrm&rn:v.um..graduconc.toper.

P^ofYl
transfcren-

utrsanctorum

da curat.

.^

.tvrii

->

astellaom.
.1

C.

^diaccrna-

,it

B.

'<

Heliae et sj:cde,nc^^^

.1

-,.

"

in maroitte e re-

^^^^,^^
^^,^^

^^

,.cSambr.fluv.um^c^.Ay\h\ot

A.inopogr.arux..

venissent

supravocem dierum

arfd. 78.

416
AOCTORE
PHILIVPO

DE

S.

FOILLjVNO MARTYRE.'

DE HARVENG. cursu proposito destitcrunt, ct tam illi quam adluit, restiterunt. Vecaitcri donec veliiculum non jupales vchu-uli, non buhulco,

excesvenissentethiemalibus tumentem pluvns invenissent, veUent nollent,a longealveum


sisse

mercium autem illud, ui ostendit CorncUus D certwn est, et tota S7net (2), nequaquam videtur. Porro illa Vifa dubix omnino fid^i
Francisciis Vinc/iant (3), eum in moimideo visifavit S. Foillanus, quod tegrotare accepcrat. sterio Sonniacensi posteros pccunia b Latronum Seneffiensium dicit Scb. Bouvicr : quod scilicef 7nulctalos cafributum. Seneffia quoiannis Rhodiensibus
S.

Vinccntium,

ait

nientesauK^m

commoveiituv. scd muniti stimulo. juxta solitum ingredi non auadam liduoia, lumescentcs aquas progressu, nullo verentur. et ab ingressu vel
pror^.us obstaculosunt remoti
',

eoquod quui confisi.Statim portabant onere, manifestius sunt tetigerimt, enimutaquasjuvenculorum ungul^e subsiderunt et visus remiranda.unrla. tumida^ pristinus annullan u est tam subite ilie tumor et iHud non solum equo, sed jam possit vadum dlud, Unde et vadum pe.le iacile tiansvadari. appellatur. ex tunc et deinceps Gertrudis vadum melius ct tutius " vadis c^i^teris
quod nimirum pra3dicatur,eo quod
et

nonicis pendebat
c

(4).

recentiores legimus S. Foilcorpore fuisse invenlani caput separatim a ium, ct in loco guojacebat, ex quercu fontem cmicuisse {5). Ibi anno 1141 sace/-

Passim apud

miraculo
lu7n in

honorem sancti martyris conditum 1640 rcfecit Philippus fuit quod anno circiter Rhodicnsis abbas. Prope fontem Malapert,
Fontis locus marlapidi hivc inscripta fuerant: piivilegium; et infra : tirii demonstrat
Marlirii Foillane tui fons sigaat

preces virginis et

mentum

ut facilius transeamartyris videntur obtinere, lacili transiere. tur quod ct ipsi passu tendebant, citius transito, Fossas, quo 26 Quo jn monastereligiosos quam rium Fospervenerunt. ibique plures tam invenerunt. Quibus una sensc. populares sibi obvios renovatur, et concurrentibus dolor intolerabilis tanquam recens morB omnis turba prajsulem exsequias tuum lamentabatur \ Qui ejusdem loco celebrantes, et planctu et cantu devote

arenam
(6).

Qui subilo sacra prodiilorlus

humo

LECTIONES DE

S.

FOILLANO^
principe

"

tumuIantesS competenti cum bonore maximo


expletis

missarum et psalmorum solemnns, UlUno^valedicunt.etomnes una voce, implorata solum sibi aslantirequie, bencdicunt. Qui non
interesse, buset ibidem ministrantibus videtur

Lectio IV. Fullianus, patre Filltano, '^. Hibernia3,matreveroGerge,regisScotorum filia literis a Drennatus, sacris et humanioribus
est eruditus. dano, Esbrenensi episcopo,

S. Foillaui

Fama

sed et cunctis

eum

digne requirentibus dignatur


frequentare,

vero ejus sanctitatis late episcopus accorsitur. Quo muncre

circumfusa,Hibernorum

cum

fungere-

pnestoesse;imoquisquis ejus memoriam ubicunque locoruiu


propitium, ejus
diligit

eum

sibi

sentit
in

patrocinium

salutare.

Undeetegoqui

utcunquo premihiadforepostulavi.nunc etiam ejusdem


cibus,

scribendo quu3 pra^dicta sunt, eum laboravi, qui oum illa inciperem,

cum concivisset, tur, et jam omnium plausum sui -nominis inter notos timens vitam famosa Anglos gloriamaculare, cessit et ignotior apud munus et doctorem agere maluit apostolicum Anglia, et monasteno salutis Sed postea vastata Sigeberti ad littus maris ex dono quodibidem
regis struxerat, diruto, ad

eiusdem meritis me commendo, adipisci quod intcrventu quandoquc valeam

ut ejus
in-

urbem Romam perepapa benigne susci-

sic inter tendo. Ipse quippe sic in ccelis, facie gratulatur. ut suorum optata requie, divina laborantium memor et misericorditer

aiigelos,

grinalus est. Quem Martinus ad Gallias destinavit. piens, prdicationis gratia Jesu Chvisto fihos peIn quibusetiam multos
perit.

in

terra

adjutor habcatur;
est, benevolentia

sic ipse

suorum
ut,

ea, quce sua

miscretur
illo

carens omni misa:-

seria,

cum

dlo et in

uiternaliter glorietur,qui

in saicula est super omnia Deus benedictus G culorum. Amen.

virgmem domicdtum Lectio v. Cumque apud Gertrudem Fossense, liberalis virgo de aliquamdiu moratus essct nuncupatum viro patrimonio suo locum Fossas monasterio ajdificato, aliubi sancto donavit optimis dis- F quatenus resedit tandemque illius verbiDeidispensationihbeciplinis fulgentis, ut Ultano reliquit. instareni rius instaret *, curam fratri suo
, :

ANNOTATA.
a

quampluIntereaque a Gertrude revocatus, sese


rimis in

cod.

exemplum bonorum

proibuit

operum.

Hoc

itcr

Soncgiense ante Philippum no31 ci 32;, indi-

Quadam

vero die Sonegias profecturus, assumptis

strum narravit HiUinus^num. soliios cans simul ad S. Madelgarium venire Ghislenum, Amandum, esse SS. Eilonem, Eloquium, aliosque plures. Idem in Aciis
S.

ingressus, a tribus sociis, Carboneriam silvam


nefariis hominibus,

Ubi etiam [apud S. Macunnuebant quotidie SS. Amandus, delgarium]


Eiionis legimus
:

sub hospitii simulato nomine quajdam ducpromittentibus se per compendia intromissus est. turos. in viles pastorum caulas hospitalitatis jure. lupi ut ovina
Ibique violato
inter se tractare contecti pelle, de occidendo viro

Ursmat^s, Erminus, Aldegundis, Waldetrusacerdos dis, Gertf^idis, venerandus cum Ultano fratre amonasterio Fossensi
Foillanus

postmatutinarum laucoeperunt. Quare Fulliano fratressuos ut in Domino condum expletionem.


fortentur, et ut

(l).Com-

dum

indulgetur orent, hortanti,

>

relcesi

A - * toUus A

lamentatur C.

tumu-

late

A.

ultimum A. tumulato oltimum B.

ActaSS. BelAoti SS., tom.lIIJulii. pap 6i.-(?) cap. (3) Ann. d'Haynau. lib. III. pii.tom, 111, pag. 668, 112 ctseqq. Biopao 110, edit. 1648. Bouvier,pag. XIV Cfi-.Jac.iue3 VII. col. grap. nation de Belgique, tom. 437.edit. de Guyse, Hi8t. du Hmnaut.tom.Vn, pag.98. 136.
(1)

1629. J

m.

Desmay, Ln vie de S. Fursy, pag. 109. Pari8.1623. <5> ympag. 129. Kairis.pag. 11.- .4) Part. II. cap. V, pag. UO. lib. 111. cap. XIV, chant.Annalesd-Haynnu. -i6)Th. Leieune. part.ll, cap. I, pag.136 et aeqq

Bouvier.

L'ancienneabbayedeS.

Feuillien. pag. 169 et seq.

cruentus

DIE TUIGESIMA OCTOBRIS.


A.

417
AUCTORe
HILLINO.

cruentus assistit carnifex


soUicitos
ct

qui repeviens sanctos

vigiles, sententiEe addicit capitali.

pvajtermissis his quibus in via pevegvinationis hujus, Deo opitulante, claruit, vel qu.c per Dei

Res vero digna miraculi,

amputatis

omnium

gratiam adsepulchvuni
contigit
;

c,ius

mivis niodis patuisse

quatuor cnpitibus, unus proesul ipse Fullianus a Cffiptis precibus non quiescit. Quo per carnifi-

seu quibus signis, aut qua revelatione, vel a quibus personis de loco sepuUuviC corpus

cem

audito, et ultra

quam

dici valeat

obstupes-

cente, timuit ne a loquente movtuo patratuin scclus reveletur, atque irruens, donuo vulnera

suspensum fuerit. lUunihtas tua, familia* rissime magister Sigcberteft.in hocopusculo non quia qui modicam scribendi confert audaciam
ejus
:

vulneribus addit, et
abscondit.

membratim crudelius
et tVondibus

lace-

ratum, in invio ramis

Vevum enim vero

cui

hominum

cvuiielitas bestialis,

adumbrato non sic pepevcit ferarum et avium

vevsuum nostrovum olim non abdicasti chavtulam, confulimus quoniam non iudignaberis et
hanc sancto martyvi subservive schodulam
sertim
;

pvai-

veveretur fevitas naturalis. LiiCTio VI. Cuni autem diu jacuissent inbucttramlatio. matacovpora, sancta Gevtrudis, monita ab angelo,

tuo instinctu labovi buic me devoverim, tuoque favori me conUdenter inclinaverim. Sicut enim absquc discrimine navis inter fluctus

cum

nec non beatus Ultanus,visa,dum altari astavet, sanguine perfusa columba, per signum igneic column^e, ateUurcqua sanctorum repositaerant
corpora ad ccElum usque porrecta^, nihil grave post septuaginta octo dies situs, sed suave redolentia veperientes, terso diligenter cruore,NiveIlas coUegerunt.

sic auctovitatis tuaj a gubernatorc dirigitur dictautis absque ollensione manu fuUus, pes
:

gradituv. explicit prologus.

ANiWTATA.
a Pi-teter
naslei-io S.

Tunc autem obviam FuUiano,

sub nomino
nitus

lleli;e,

Dido,

divina jussioiie ter commoPictaviensis episcopus, qui tunc

hunc codicem, quondam in moFoillani prupe Wiodium in Hanj.

Monlensi nonia. nunc iu publica bililiolheca


seroatum, et yusdem codicis apographum nullum olim ad Bullandianos missum (1) ab Hillino nofimus in i/uo exstent n.iracu.a
,

^ NivcUis
ravit.

ire propeerat, cubitu surgcns,confestim

Subinde vero covpus beati mavtyris vehiimpositum, Fossas ex divino consilio transculo Uuvium, hiemalitulerunt. Nani cum Sambrem
excessisse bus tumentem pluviis, longe alveum invenissent, et ob id illic prxxurventes multi
constitissent
contigit ut,
i

comcripla.
b Sujebertxis
ille

ceteberrimi
prteo.,

chronici
0.

videtur esse Gemblacensts, auctor. Cfr. Comm.

quamprimum

subse-

num.

excitati, ut quentes plaustri jugales. non properantes, aquas attigorunt. sed sua eruptione nun solum equo, sed et pede euntibus

assolet,

CiVPUT PHIMUM.

factuni sit

vadum

tvansmeabilc.'

De

sanctitatc loci
S.

in

quo

obiit

ANJSOTATVM.
in Comm. priev, a Has lectionesde quihus ms. Bruxelnum. 12. ej:scnpsimiis ex codice sunt tis lectiofol. 06. Simillimx

Foillanus.

Violatorcs pu-

niti.

Sanguis sancti niartjris

ebuliit.
In paRo Hainaugia h AmpoHnis, Inc.pil-nt m.racula a. loctis mnr..uncupato Cl.a.-bc.er.a c, nomine, in nemore tyrii S. FoilparoAn,pol,nis d, conterra,no Ijini, prwtiloco qui dic.tur Sterpois /, ub, fusus est giis illuschioe e v,ci qu, vocatur

odoWis cxhiheniur in nibus qute ad diem 31

lensi SO^^S

Bveviavio Fevdinandi episEccIesiL.' Leodiensis et aucloritate denuo recognito copi-pvincipis Officus anno 1636 ; atque etuim in cdifo Leodii

Leodiensisad fovmam IJrev.avi. propriis Ecclesiiu DemrtisloMX^^^ Romam vedactis anni 1666.
Officiis in

cruorinnoxiusbeatiFo...ani n,a,tyr,s aetern,.,u,tum ips,us, facto procinctu

et pod.s-

tris,

Gloria Postuma fusius

eril

dicen-

scquorum

dum.

estatrium,incujus.nedio .ig.,eu.n 5 lauconstitutumcstxdir.cium,etallare ad lu,

"''^'"-

demDeisub honore
Ubi Cominicis

marty.-is

.ps.us e.ectu.n.

et festivis
i

d.ebus

/.

MIRACULA

S.

FOILLANI

cumobsequ.um

eonnuebant
igitur

acco.a^

ad eccles.a t^ v.oorum
locu.us cele-

atoc"nt.um.Coep,t

..aberi

AUCTORE HILLINO

bi

8439 ^ ex codice Monlensi


Miraculis

nnun.era s,g,.orun. tmis .,at.on.bus, ob 1, g.-at.a.Nam ibi divini nutus n odi"ia,quxr.ebant quasi luminar.a de ,.octe ab tm ig?n,s c.-ebro autue.odia: canent.ura specTabantur, et quasi
variis e. ra.r.s

sanctorum
viri pii

BEAT. FOYLLAN. InCPIT PROLOGUSINMmACULIS humana p.etas d.UGesla sancto.-u.n

dlbantur. Insuper et a..gri aut an.n,. admonit.,-,ualicumque corpor.s n bus

v.s.o-

M^RTVR..

;';ntSme

so.et an,p.ecti. et

m-acu.is

a--

delectantur.

t,.i,-ors Jesus

de.ec per eos operatur, quod e.teriusostend.tur, au.a cum per id

maxime

rum're;4ponderat?<,uodammoaodevirtu^^
ve.,ement us proQciens, ad superna n virtutem '"-.1^0. beat. 1"." hanel^tco.. af. U,.de jam pass.one de parata, verso sty.o, Hnimetricadigestione reserare m.racu.a, ips.us a.iqua c "evrmus etiam

fus.s prcin .ocura adduct., raorbo gravabantur, ..berabantu . interventiono nunc etiain dbus beatiraartyr.s " Eten.mraota provincia, <I'--;';'-. habe 3 T sncer v.c.n.u cunUa p.aus tur et invioingruebat asperitas, lovu.n neces- labilis. .oco coadunaba "s ve "en..bus res .n eo ob

conservandas pii raartyris sarias, subtute.a De. vcnerab.lom me.nor.ara, sanctitatis , ,fs
.

us u que
';,

'n

b ne.?c.un.,

suura oste,,. hod.ernura diem ib. raemoria ra.racu.um etd.gnura

U,Mss.reg.BiaBe
Octobris

nu-8mfo..6T0..e,<,.

53

videUcet

Tomus XUl-

DE
418
auctore
Hll-LlNO.

S.

F0ILL\NO M\RTVRE.
aut

vi.lPlicetlU.erumetinviolabilein

hactenus ma-

; fe

pv.donum Jurum cum b omni manu

Etenimveluthovtulanicuramgerens, angulos "li.quasi spatium atrii metiens,


et

.terat.one

verum ahquod alndo non solum hominem.

continua perambulabat, ambitun, loculi nocte sua repetere putans erroneus cum onere se somni perd.ta, venlre requie fessus admodu.n, tantum sepe fragili

vacuo
7

frigore

perustus,

n
h
111

itnntes infra

soptum

atrii

"^uHartvel animaUa.

nisi

nunc usque vel tempore sedition.s,

exire nequaquam loSclusus, redire vel su.-ge,>s , Rust.cus igitur diluculo


,

valebat.

domum

hov o cum suam circumlustrans co.nperta, quanta adm,onere deprehendit, et re

^^^J
....,.. corripitw.

turem

in

'":tStnuper,interpluHn,a<,u.^:
sc licet

vattone

lb\ martyris

sangttis

etadm.raUone satis dtgna termitUmus, rcs nova est martvr Fodla^ de loco ubi passus

verborum pa=mvedarguit.et eLcerbat,one reum fuvti ,mpun,tum,Ubetentemacpudibundum, ideoque

mox

tanta interius obstupu.t,

fact,

rurn ive

stupenfbas, nmlt.s videntibus et etoliama- maria;: qu n ' """-'"'"^- Q"" "" "" V ;-.s nu sup- lin. paroch.oo qui eidem sic corr. qonncRiensis ecclesi m, mm fuit, velut incredu.ustam nunfatum p partibu. veeisdem
t

belm

rm

qu-

.nmtorei quamplures ab

percunctar, non ntentt s hlitasehaberent. necdum sat.s Qu.buseadem testantibus. d sit quas, qu. redareoventurum, creaid.t sedse
.

homu,>c,o misericordi=eDei! nesc,us "o''" constrictus divina justitia, s velut ilUctu. voluntahs. tota nocte pererravit, commts," concupierat, nec furt, qua r^ proxim. .nhocquod sumperfecerat,pcenitent,amegit. et ec volu.sse hujuscemodi perpetrare

permisit f,erique tale ma'tyrem an,maavertit.


;

m,raculu,n per
ina.st,mab,Us

quod --"

se

vem

U^u s" puiuit,

animum

u.terius

1"-"^'

P;>^-

^e^t et exprobravet
B
IV

prom.s.L qua. d.eebantur,


.

ctobstupu.t atque Venit, vidit, credidit Den.que cum lanct^martyri grat.as eg.t.

Deo

et

magna

p.a,hom,ne ,psoconf,tcnte. correctus amisit. Res ,naiinnotuit,.ocusque sangu.ne vt^ inis omnibus haber. devotmsque i;^s ^nUiatus venerabiUor

iUum .n pyK.de colleg.t veneratione Liquorem coneccles.ce Dei, qua beat. sanctuavia corpus cognomine Vincentn. ssor.s Madelgarii,

^^^rnr:;:^ineademvic.n,afor..n^
tab.at

ui

ItX

md.tars oulm.s qui.sicutraos p.erisque

.^^

quiescit,

mon.men ts cum qu.busdam sanctorum

causas est pro qito^stu suo

od.i in vustrcos qua.-

,^;
,ur.

..

^t veliqui.s

lore charissim., hujusmod. Quid istimabnnus, quem pas>on^ Sgnum n.si quia sanguinem, recepit, in test.mon.um
:

ib.dem repertis honor.Oce

reposu.t^

insu.tationibus a pler.sque rere minis ac cvebris eKtorquebat. H,c , um qu"'sTbrnecessar,a erant.


,-em,

.,,, ,,-

quxstus causa pe aqu^dam d,e saltus et agros vel qua


sraret

rpore Deo, human.s asr.'yr.i PV..SUUS, annuente


tellus

se

pectibus manifestavit ?

Multerinca
pitclsesa,S.

Foillano
ratur.

m-

vocato, Ube-

temponbus, 5 Nostris et.am in muUer mulieris aUerms forte die dominica et e^quw pexa cx.saries cubabat gremio,quatenus Factum leniretur umbraculo. sita sub iEstivo medio superciobdormisset, a est autem ut cum occ.pitis,^eiusque ad consummationem liorum per medium, et ticemcapitiscjusquasiscindi
spat.0 plus

m
.

^ eodem
,

^trin a no

virum qui sibi petent, ,,on vel quam ad manum car e non poterat, v,d. longe trans.re nbebat^olim negaverat, a o vo.ens. et -l^ocan o Otm c^mprehendere
.

quam

trium

momentorum mtenus

mentare, calcar.bus equum -^^^ runcola soUe.s ^u. fu^re cospit. Vir autem fest.nantem equ.tem post se c rc"msp" ens , atrium pramemoad ac pvo se timens, pervepernicibus fugiendo s valde ra u,n Plant mvopii martyris opem pvo^sicUum t ad sui ni ferv.do cursu

'J^^^^

aC"t

cerebrum. Illa autem cum viL penculo patere moustri rem hanc exhorrebat, auie velut instar invocare,et auxihum statim nomen DominiccBpit statlmque sicut pnus martynsdeposcere
:

c vi quasi vir tereret vestigia,

^-^.;":Tm^^rx^^
moK comprehensu
us

Eques'verodum

____

__^

:Stn~ssoremsuumaser^^it,
mp^im-i injur.am
.ngess.t, in.ur.as

beati

'

carei mirie testis apparuit solidato capite, quasi comparente non nitlesindextraciBsariei parte,

vagando m.sere perturba^.t^ etseipsum hac i.lac ut qu. s.ne causa sl ma,-tyr.s mer,to contig,t,
s

mo.esUo-

post congruo colore. Nec longo p ^ri etaeUti graviter afllicU

n^ore, cum evigilasset, quasi qu^ rem tantam Llto planctu gemebat et ips. sibi pra^tei
:

dam nu.la sua re multatus res nerferret, etqui immerito damnum gvaMiger^volmt, non

num

si qu.d in viderat, sciscitanti gladii percussione contigisset, veferebat solitum

somnis

""tJn^^P sive

vertice luidi se graviter in laesione Uberari.


VI

sed

manu martyns
,

Fur, rebus
abtatis one

ejusdem atrn 6 Olim infra terminum plantansita erat, cui hortus cuiusdam agricola; appendebat; cujus ampholeribus sufftciens
dis

domus

V GaU,a= nostv. Fraxini locus .oss.s quia nondum mulier a(l partes depopu.antibus, .a.covum, quam g. Foillani ci.cumd,atus.consiliotam a corpus _ corpus uswn sancti martyris Nene.ancu r>nr . clev,co,um, nerandum ,,,, ^^^^^_
bavbaris

oUm

rntus.

oculis lustimatione ludo secundum quod dimidia dimidiaparte sui intra itrium, noterat, Porro ea pars extenderat. autem extra atrium se sata leguquLO atrio magis ubnoxia fuerat, horti abundantia cultons sui minibus fructus sui Quidam vero cui spem et laborem confortabat o. nocte sepem ascendens sua non sat.s erant, de tamquam

metiri

necessitatibus singuii q liim Dei suis in linguoique caauditu destituta,

I^nt

mul.er

hortum
li^ tis

latcntcr

mtro.vit,

et lUicitis

fructuum primitiis se colloque sibi temerafasciculum fab. coU.gavit. Sed, agente Deo vius ad deferendumimposuit. voluntatem ei successit. nonsecundumillicitam

delectare cupiens,

arcanocoUigation.s suu= ^'"'^;'" pheretro, ab Deo .mproviso, gratias agens CU.0 loquitur de tanta beaU mar y. Tu us meirabiU elementia .uh^ post hyn.norum seisevatbeneftcia. De.nde
latio,.em,

.ncln.aUonem^ postpvoU.am laudum

DIE TRIGESIM^ OGTOBRIS.

410
AICTORE
niLLINO

censum
vovit
VI
:

sui quotannis

solvendum sancto mavtyri

annis quod, permittcnte Deo, pluvibus


ca:ciUitis cali-

jucundum et pascujo fructus cxubevans et fontis vcna submurnmrans exhibebat. Contra Ampoliuem vocatmn dicit Vinchant (0) quod

dum

et

iidimplevit.

10 Scd et vidimus quia pucUa diu


puella cteca puelta cfeca
ct

locus Apollini
et

muUi

pcs-

postea vlderlt; quae ^^j^^ detenta fuerit, et tamen ope g.^y^ ipsamct latebatur.visum beati martyris
recupcravit.

quomodo

quondam fuerit sacer. Clntm prisci G(dli Apolli7iem coluerint,

multum

*'^^'^''

Anuo etiam quo

peslileus ignis r
ivrepsit

occulla vindicta Dei

pedibus

hominum, membris maxime putrescentibus, cruribusque

fuit disputatum (7) nequc nostrum est in his immorari. Hoc autem intcr omnes convenit. Ampolinem fuisse xtbi nunc exstat

Rhodium, imopressius, ut

fcrunt, in loco

qm

destitutis in adductis aliquibus ineffabili peste requiescit venerandumpnesulis cororalorio ubi teterrimam misericordia Uei

pus, pestem

ignc pestilero multis compescuit, ct eosextincto


vitui reservavit $.

hodie cocatur La \>aie du Ka-ulx l8). ^1/; vox haie, haia, sicpe olim indicabat silvK parlem sepihus circumdatam in qua ferm inctudercntur et a vcnatoribus captarentur. comp^ece Pavochia vici qui vocatuvSlerpeis
,

ANNOTATA.
et sequcntes itidem nica infra octav. lect. prima,

villas tebatur totum ilium tocum, omnes itlas decimas de quibus ecclesia vici Sterpecnsis qui etiam recipiebat. Ila Joannes Raepsact;

In mnrgine aUa

manu additum est Domi-

numeris indicantur : quos etiam nos inmargineadscripsimus. Atque itaconfirmaIbidem (in monaiur quod prodidit Molanus Rhodium) in Noctuvnis sterio S. Foillaniprope
tectiones
:

parochiarum inGallits oriyines rcferl ad m*cuium VIII iniens,seu trecentesimum circUer annum antequam in civitatibus episcopalibus siccuta in oppierectic sunt (y). Quod si per iot
dis qusQ

episcopos /uibebanf,

(c.rccpia

urhe

tnaupatriarchati Alexandria,) non fuerunt e.cplicant cmn QuratiC, fmnc causam fuisse

leguntuv

gesta mivaculorum S.
scripsit

FoiUani, quaj

multis

idem HilUnus tum (1).


b

ad magistrum Sigeber,'

cardinales Gcrdii {10) ci de ta ipsemet Luzerne (11), quod ibidem episcopus locum, si cccicsiastica obibat, cjusque
aliis

munia

Pagus major
(2),

^ r Hainaugiiu, ut explicat L.

presbnteri ab non possct,supplehant numerosi


eo deputati. ,, , . Mta S.Madetonrii, f Sterpeis. ?i /ocs Stcpeias {I2),jacet sxcuio XII .scripta, dicitur

Buvivier

videtur complexus

esse

tum

Hannonix minorem pagum.

vicarias scilicet

Mclbodiensem vel Bavacensem, Montenscm, Lobiensem; tum pagum Altimontensem, et Gode.srtlicet Fanomartensem, comitatum

prope Rhodium,
Strepy(t3).

ei

vcrnacuio sermone vocatur

(Valenciennes)e^

Vuamhia fridi in quojacebat Valentianensem 'Cameraccnsi, vicariam tracll pagum seuvicariam minorem

(\^amba.x) in

'^Ta^^^n^^^^ silvam.quam

alii

alibisitam

Car. Duvivierjacuissead fuisse dicunf, putat aut ultra, dextrailuviiScaldis, a Valentiams Gandarum (3). In plures nunores

Belqiofuisseadeo rane. Legimus S. Vrsmarum hujv^in Chronico Lobicnsi VIl ivdticasse (U) Inodi ecctesiam swculo IX parentcs SS. IIuidem fecer^nt smcuio IkiMosaci Renildis virginum

non videntur e Linnei>>. ecclesiic

m antiquo

verbi fjralui

Undi^et
a
(15).

ad nostrates Q^i eonstruendi modus

usque ad

forsanvenit per Scotos, ecclias non de

quorum mos

eral

divisa: silcas fuit aliquando ^^^^^f^^^^^l'Mormal e Ca,bo-

^Zere
secto
.

lapide, scd de ro^or

roiam,Soneliam, Silcam posiiam tnterSabwi nerian proprie dictam,


(Sanibre) <;

Thmnum

ct opp'daj^'0'^'^''

Z^deam Zsos ineunte P"'^"^


'^

imam (Ib). atquc arund.nc tegcre apud Pictos aSco^s conecciesiam


sxcuio VIII monaclu
(17).

Romnm,

Socgias. Braniam-Comilis
(4) a

et

Gossehes

Eam

construxenmt

',

,,, do>i>iieam ceiebranda

ZZ:r^n:'Zi:.mputatnosterBuche>^u.
carbonibusqui. ex fag.s
(ut
et hodie)
f.eri

inib> l,;equent, bus,

unc

et
et

ad vic.nos defern

NaalemDomini, S. Slephani, S.

solebant. Quai cl
est sentenlia.

Cangii

at,orum plurxum
nmhiius amb.tus

neml

DamM

Joanmseea,^ oclaeam Mat^ SS. Jnnoeentium, S. Theophaniam, Puri/ical.onem

hoc est d Loeus ille Ampolines, Philippus a ait nollens nom.natur,

M
mer
to-

Bona

planitie, grata superf.c.e aml^iebat. 'liffusa

quia

.s

quem

naturasilva circumpos.ta

VT

num4

pas.

nOotseqq.-dOlOPP-'^"'-

edit.

M.gnc.-a.^) ACia 00 Uurchanlus ,,3,DuvWier.LeHa.naua aenp.^^^^^^^^ 125 ap Camer...nd.plom^ann ^^^^,^^^^ Manouion>0


,

tiquitc,

Memo.re9

pres.

IV.

rn^

3. e

seqq.

^^^^-^^^^ V.de^sup.^y.ta V .

S. Foil-

tom.

1.

V^e-

i'^^.

Uia eoLriu

^^

laui, nuro.

18 (G

^^^^^^^^^^^

Annait^

Ul.cap.XlV.pag. 110,

1 ; ^f '^J iV

,7,

ti

Cfr. Jul.us Ctesar. La rel.g.on des

Gaulois,tora.l.pag-3'8.Academ.e

XXIV.

pag.

34<J et

3.2. -^""^,^',^-

-*''
3

xh. Lejeune, ,9) CEuvres

g.

240 et .eq..ed

t.

* ^.

.1

^. ^^^.^^^^j^^^ ^,.

Ues a con.pletes, lom- \.

^j^^.^^.

verhoeven
lat,,

tom.

CXL.

cujusoumque

420
AUCTOBE
HILUKO.
oratorii, festa

DE

S.

FOILLANO MARTYRE.
D

cvjuscumque feslwiiates rumetS. Marfmi.Quibus addendx


in suis episcopiis indicto). a singulis episcopis
i

Omnwm SancioCAPUT SECUNDUM.

v,-c\o<iaslicumohncqmumdiebus domimcis

prJ^tandu^^^^^^^^

tur fuisse

quam

Missve auditio

idque coiUgi'

turcxconciliisAgathensiannimi\),Aurecapitulari Caroh lianensi anni 511 (2), et 781 {3). Qure iex, uipote a Bur-

Sanationos nural)il(>. Bonelicia FOSa ^ FoillanO Canonicis 3. i


senSlbUS
ll'lbUla.

-i,^.

R/^i^/ifi/*io

Magnianni

ijcuiii "...p

determinak A/rmi iVM, facto procinctu asserunt velut in prx-sidio fywo tum {num. 1),

autcm

in

eodem

vico, in

tutum forequisquis eo confugerit,a(/ monumeniis revocani atria illa in medii icm perinde ac aides sacrie quibus
ssepe citaia,

mcmonam

martyris, ecclesiola, ad parochiam sancto

memoria supradicti dohre qua vicini de more completo ratur.


obsequio, pia

1-

"''"^ cnpitis
libe-

veniebant

orare diligentia.
ducitur

Quadam vero

die hoc oratono

qux,

manibus, mlromulier, familiie suce sustentata


quatenus

obversabantur,
erant(6).

De

immunitatis jure donata quojure.ut in Belgio vigebat,


3.syVi et

Deum

et

sanctum martyrem

librum edidit eruditus virJ. J. E. Proost (7). Memoratis his aliisque prodigiis, addil
i

appellans. infirmitatis Foillanum cum hicrimis mererotuv. Post liberari diutinjE detentione

Philippus Brasseur
^

(8)

rum fidem

elevet,

moneo

Et ne quis pra^dicto(antequam ulterius pro:

sangutnis grediar) quod ad pra:tacti buUiuntis


navi erectum hosignum quo in loco ejusdieque stet S. Foillani anno dem corpus inventum fuisse aiunt, ubi ab ab ante) extare solet sacellum 1639 (etsi jam

orandumoboblationem igitur cum oraret, inter evigilans,interni doloris dormivit,nec longo post kutabunda persensit. lausui aculeos cessasse incolumitate percepta, domum dansque Deum.
nuUo sustentante
12
redit.
,

E
c Oj^^^
,.
,

memoriam

in

media

ecclesiaj

cumadditishospitum cameris magnifice instauratum,et in eo fons ad instar putei


:

hic olim e terra

notanda multa hujuscemodi digne adhuc egrcgium et divnium m ^,^^,^^,^^^ pra^tereantur, miraculum. Si contigent gnantifms cingulo pra^suUs accipe dolorc par- utai.simum. aUquando puerperam aut muUerem tempore partus laboravc, dilatoque

cum

tus graviter

prorupit, invento S. Pontificis capite.

beati pontif.cise Aevita desperare; cingulum

vocaCustodi ecclesiiD. <iui etiam xdituus templi rerumque baiur, demandaia crat cura presbyter; sacrarur/i. Soiiegiis quideni erat

scriniolo deargentato

reverentia sacerdot.s ut eo prcccincta manibus assum.tur et defortur, solvantur, et dolores

cum

sed id munus, defccium, ob presbyierorum aut clericorum credebatur (9). Fata ecclesise non raro laicis Sonegiensis coUcgit Theophilus Lejeime {iO). coluit n Reliquiarum quas per piura sxcuia Sonegiensis, elcnchum dedit Theophipopulus
lus

in partilms septenirionfdibus,

muUere, muliebrianaturie Audivimus et expassionis mtim. minuantur. hujusmo-U in taotu ejus Ubepertum est plures ment.s est, quin valeat rari- quod baud dubium
etintercessionibus piimartyrisimputar..
13 Agnoscamuset.ambenef.cent.ammartyns
.. ^,^ S^Fo.IIa^^^^^ ^ ^

Lcjeune

(11).

sed evcntu rei miraculo nihilominus accepto, pulchcrnnio. dissimiUimo. et ad commendandum


in

^i^^f,,cano/c(s

OcUivis lect.

Adscripsit rursus alia manus : I, et alios deinceps numeros. Dc hac Hungarorum irruptione agermts p Foillani erit infra, ubi de falis reliquiarum S.
Finis. In

Duo

Nivialcnsis b ecclesiai
* partibus

canonici nuper

m tcmcod.

pcstate^

P disserendum.
est

q Fraxinus oppidum, situm


hodie
nisi diiio

in rupibus,

non

agcbant obedientiam vnu.Quod Reni servientium explecum naviter ad utiUtatem Deo soluto fune navigarent, vissent et onei-ata rate san-iente.maxima ab occidentaU cardine,proceUa aqua.-um .nunda-

Rheni

tempestasirruit,quLeterrib,li
tione

parochix Lustin prope habetque nomen vernaculum SurNamurcum, sunt le-Rocher de Fr^ne. Di cadem parochia aliic ditiones quibus nonien simile (12). eiiam

De Fraxino

copiosius
S.

Postuma, cu7n de

dicendum erit in Gloria Foillani reliquiis earum-

Nam visa metu morlis omnes perculsit. navium pericUtatione, qua3 rem.s quarundam praicurrcbant, tanto magis velociter act.s strenue spem vitie vota Deo fusa sibi timebant. et in In tanto demum angust.arum
prece vovebant. canonicorum,Gei-lo nomme mortis articulo,alter FoiUanum frequenter et

que translationibus agemus. manu : Finis. V In marginescripium est alia ad s In Annaiibus Laubiensibus legimus orta est pestis in homiannum 1090 Hoc anno nibus qua3 arsura dicitur, qua etiam multi perierunt (13),e/ eodem anno inAnnaiibus Leodien:

sanctum

martyrem

sibus:km\ns

igne computrescentibus (14). Qute lues

hominum sacro etiama muitis aliis historicis commemoraiur (15).


pestilens, multis
tom. Ibid., tom.
pag. pag.
170.

credens ejus suffragio quasi propmquie mornosse se tantum discrimen sub densitate tempestuosi tis evadere. Nec mo,-a; ejus stare quas, imago aeris, visa est a dextns confortant,s el hominis nautas ad navigandum impellent.s. Mox navim quo remigare habebant surrexisse ventum, qui adeo lenem senserunt
attente coepit invocare:

pernans velum satisfaceret

desiderio

naulra-

(DSirraondus, Concilia
(S)

Galliie,

I,
11.

Ibid.,

pfig.

182.

(3)

154.
pag. vo

,9,

Cfr.

851.Acta SS., tom. Xll Octobris, pag.

liOl

Me-

(4)

(5)

Op. cit., lib. II, cap. LIV ot LXXI, col. 634 et 638. Denkwurdigkeiten, tom. V. pars 1. pag. 123 et
P.

seqq.
1, edit.

De Kam, Viea des

Saints,

tom. Vll,

BiuxeUis 1850.
(7)

(6)

Cangius, Gloss.

villo de So^&JJ^^^moire histonque sur ranc.ennc Vander Maelen, cap. Vll. pag. 77 ct seqa.-(i2) (lltlbid,. provincc de Namur pag. 178. Diction. geogr. de la IV pag. 21 -Mon. Germ., hist., Scriptt., tora. (13) pag. 501 .,15)Cfr.ib.d,. tom. X\

lat.,

a4;ibid.,pag.29.et seqq. ^^

Atrium.
gique.

(8)

Histoire du droit d^asile religieux en BelOrigines Han. ccenobiorum, pag. 203.

604, 623, 639. Bouvier, op.

cit., part. III,

cap.

lll,

pag. lyb

gantium

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


gantium. Deinde ad laudem Dei sancto martyri psallere non tlistulerunt, et postinlocum suum rebene acta redeuntes^piam rem.sicut acciderat, eos in medio retulei-unt. Vidimus quippe post habitu mentisque devotione ipsos fratres Iiumili
CfEnobium, quo beati pontificis ossa quiescunt, introire, et cum venoratione votorum suorum munuscula altavi imponere.et hanc candem rem,
sicut erat,
canonicis Fossensibus
et

421
:

incommoda sua semper commoda putare


minos quos juste
eccIesiiE Dei
instigantilius,

ter-

possederat.

transgrediens,

AVCTOnE UILUNO.

possessiunculam ctppit, sevvis suis dicens eam partem, invadcre


:

quam

invadebat. sibi non usurpare, sed publica


lisci totius

pascua

fore, nullique fas esse ibi vel

icdificarc, vel arare. Mansionariis

g autom
ul

et sev-

vis ecclesva-

/(

Dei resistenhbvis,

pivrlalo loci

palam

facere.

14 Inter pauca qu;e pro meritorum dulcedine ex ipsis beati martyris mn-abihbus excipiuntur, bis Utigantipatrociniis frastilo occurrit, quibus quantisve hus dc terml ecclesiie s^pius ang:ustatis ex tribus de rebus nis insperato subvenerit. In pncdio quod vocatur FosMihertinis c, quod appendet usui fratrum suo sensis ecclesiiu, quercetum stabat, quodjuri

renitente justis responsvonibus. dicto dio conveniturinpubUcum, ut rei veritas rationi pateret

omnnmi. Simulans

igitur

lyrannus

vlle

sibi, in

causa pro qua convencrant. pracipue justitiam placere, sedato conventu a Vcni, inquit, injusti:

tiam exaltare, et a^quitatem opprimei'e,

cum

quidam nobiUs ex

potestate vendicabat

illud terminis villai

asserens Bossuth d nomine, subsux%


:

injusdicere decvevisseta nxiuitatem exaltare et pcEuitavssct etiam titiam promere. a Quem cuni puduisset dixisse, frustra laborans corrigore,
et

utriusjacere.sicut aiunt. Diu lis hiec inter viros maxima fuil, donec die constituto, potestatis

idem secundo facto silcntio coraTU omnibus,iIluil manifeste repetiit ac si in eo dixit, scd et tertio
:

que

dictum
ris.

illud

prtelatus ccclesiio Fossensis

cum advocato

suo c

tuis jusUficaberis,

dominicum etex verbistuis condemnaheviv locuples

experirctur :a Fa verl.is

Pars contra adversarium rem discutere venit. autem quce videbatur injuste contendeve, ccepit quoniam eo ad id adinventione callida confugere,

Hacevgo occasione

pudibundus

acqnievit; et

mox

in

laude martyris plobs accla-

B nequaquam Mihertinensium juris esset, quod aquairivus, qui ibidem interiluit, limesagrorum
vicinaruni putestatum feret:hacfraudulentioccaviolensione sperans ad se attrahore, quod cum usurpare. Ibi partisutriusque sibi nitebatur
tia

sihi matione maxima personuit, quv famuUmtibus E subvenit. tam pulchro patrocinio mcssis Equus Contigit etiam nlvm jam propinquo

induininicatus ecclcsite tempore. etiuitem pcr culturain agris nocenecclesiiK transire,

17

viri

efTccfautores oralione perplexa plura, ne res ad duceretur, interserunt et quasi puderet tum
:

singulos suam non pVLCvalere crastinum ipsam, quia vesper propmquus erat,in diOcrunt.Sicutcondictumfuitjincrastinoredeunt, quercetum, sicut asseritur, in ea parte fluvioli
et

partem,

rem

intermino vvUuUe Phalisulis i pausatvoms nuncupataj. Quo eo dcsccndente pascendi Usonipcdi gralia, datur ablato freno caballus in levra de centia. \ccepta Ubertate Hinc excussus, novas Irugos volutatur.

tis

fil

rabi-

dns.
j

more

conculcando, simulavide pascitur. et damnosus seipso damnum suo que pascendo, majus de
incutit

domino.
illico

Num

velut

uUvonem

dumm

qua stare non solebat,inveniunt


lite,

cessataque jam

fruRum,

versus est in rabiem.

et perieul..se

rem miram

qui per gratiam


prsdii Mihertinensis,

beati martyris imputant meritis; Dei tam insohto signo quod erat
,

iuris ecclesiaj suce. detinuit.

Mihertmis, 15 Item in eodem fundo. scilicet ageretur, ct dum de proximis vicorum terminis denoindemaxima Hs inter villlcos orirelur, die pignora martyris, per advocatos, quaidam

mtroiit , fvendens, caslrum Fossas lerrorem. Ibi plerumque oranibus incut.ens interioris muralia saxa denlium ant^ore al. m. sup. claustri dissolveiis, /iri.oastri nerfrvngens,calcibus quoque feriendo

max.mum

miris se subrigcbat

saltibus,

donec esp.ravit
,

manumuUorumperturbatus.

minata

pera videUcet et baculus, ibi ponuntur. Ibi quidem dio partium utrarumque partium promulgata, judipublicum oratione
in

defevuntur,et in

me-

Ilenrico k contra Mena- S. Foillani 18 Nuper imperatore Camoraccnsmm, intcrocnttt nes / ascendentc pro defensione milcs a prKpars cxercitus Teutonvco-

quos impugnabant, vum.tvansiens per Pongoias

m vioum appendon-

(latione itnpcdittir,

scdentibus, communi cencibus ex utraque parte quie fore est, ut advocatus loca sura decrelum mox ea sm a3Stimabat, perambularet et sui juris idoneos testes legitime iuris esse jurejurando per ascendens.justi confirmaret. lUe itaque caballum divin^e potestatis sed limitis metas pr;eteriit, pvotervaraejusconfidentiam siccovrexit.
:

tom

pvx-dam

assumebat siln usibus Fossensis ecclesia^, fuerant. qaLocumquc oculis suis obv.a

h
l

Contigit

autem ut

quidam eorum cumeram nu oct

Iaboia.-ent minicatam frumenti frangere vires non suppetere non nva^dari.Sed ad hoc s.bi

.k-

modvcummirati.cumjanuaparummumta
al.

pa-

iustitia

eo repente dehiscere, Nara soUda terraccEpitsub profunda palus infra se corniped.s ettanquam passus exhaurire, donec curvives per smgulos clamanlibus, ne se perditum rentibus multis et iram ab incepto desisteret, et iret immo potius

.nfrngd.s habevotur, riesque circumquaq.tc o Do.. Hujus ex voluntulu c pto cesserunl audierunt. cum gaud.o et eventu. qui viderunt dign.tatcm mc-..super clementiam et stupcfacti, suinmam et mcommartyns luudavcrunt Quod otiam cu.usd^m 'p^raSlem potesmtem Dei.

omm

vinmcta^ Dei non


vit,

incurreret, confusus acquie-

idonei
didici,

reumque
in

citus est

que e. el aliquid pevjuno.et a peccat ^iraculo et vir prohibetur a jure


liberatur laqueo, et
eccles.a l^tatur suo

coram omnibus polUultenus delmres ecclesiifi non se autem temere pra.sumere. Hoc
se confitens,

nostne, Uubbodo no10 bra^positus ccclesi^ roum

mto.fu.t, re. preshvten rolatione, qu. censm. esse vn medio referendum

reus vincuiis
cxsoloitur,

mine

""^"
et villie

Fle-

Villa

cuidam inquoque Fleruis/-nomine

ruis.

aenuo
r

cesserat in iure hereditario competebat usbus quarta parte, qua= exceptl eccles.x. Sed s.cu mor^

patnmon.um

rnTu laies non habentcm. theloneaWar"o n custodvcndumtrad.derat; ligne.s compedibu. rautem eum in domo suu jam Quul multa 7 Eudc.n d.o ast ictunn-et'"ebat. bcaU invenUoms n-lnat^ celebnakalendurum pr.dictus pra3

advocaverat. Q..cm judex legum forensium tbeu.-b.trio consedontm.n

qulndam tanquam

gruvis vnjustiUu.

canonLmm
^U^r

Fossens.s

vrrs'o^ncMde
'^ertltis

cum

vir

erplensq.e nonsunt,mag.soppnmere.eteorum

potentibus. circa se

manentes

qm

Ts

apud Deun.

et

sunctum

.na.--

mvotisobtinuitetlacrimis,utmp..mo

DE
422

S.

FOILLA.no MARTYRE.
<^om^f^Namur~ Henricus, cognomine C^ecus, mcenihus circumdedit (10). Hiw^ censis, eam anie anmmi 1145 inielhgiiur cur HilHnus, qui descripsii, dumtaj-at vilS Foiilani miracula nuncupet. Quamquam lam non vero oppidum audores puiant ViUam recenUores quidam fumedumtaxai Fleruis de qua inmiraculis, seu prxdium v.ci Fleudiiioncm aliquam
rus(il). ,. dicehantur qui ratione mansi g Mansionarii
.

ux.No.

a com de improviso solveretur abire fuga nolens pedibus. Qui. clandestina se soluUim ex
;iti3 custodibus,

Ihelonearioterexnominevocato, aperloquc domus Dei denuntiavit


miscricordia ostio, hBtus in
:

tcmplum confugit. Qm cum gratesqueDeoetsanctomartyn vetulisset, set. mdimoxtamlaicisquamclericisrei eventum


las-

sanatur

:;>*"-

cavit:et sic tant.T3 festivitatis securusinterca3terosafFuit. . ^itn to ex nostr.s haud mu 20 Quibusdam etiam sedenUtempore pr^ for.bus eccles.x
t.-ansacto

l^titia^

l.bei

et

veciiqal solvehant. erat

Mansus vero 5Cm mansum


7'ms-

bus deb.Usquidam,

cor.-uptis

genuum ne.MS,
d.ut.na.^

subhumeralibus, ad oransustentans se baculis

dumsupplex

introivit.

Cumque

com

agri annexa. Nulia autica cui ceriaportio prxscripserant vana tum tem erat ccclesia (ita qux non unum concilia, tum capHularia)
variis

quoddam prxdium, domus quxdam

restUu, se.vorationem, nevvos Paulatim mcolum.s et sustenlatione, sif, acsine aliqua habebal, miser.corexsiliens, quo mig.-are ovans

pLs;

saltem mansum hahcret. De scripsit generihas optimum commentarmm

mansorum

Benjaminus Gu&rard (12). nuncupabantur qui h Servi ecclesiae


secusacservifisci, melioris a aliiservi, multoque mitius

vel acl

diam Deidivulgando, migravit.

ecclesiasveladmonasteria pertinebant.

Non
heris

conditionis erarii

ANNOTATA.
H
in

quam
i

sms

habchaniur{i3).
hodie Villula Phalisulis

vocatur FahsoUe,

puiaiuv acRohers, qm a Vicus Rolceis idem Leodiensis anm 1558,

a ven.canonico

mluplycM^ Ecclesix C De Ridder

Namurcensis, distans eslque vicus provinciis circiier leucam. aboppidoFossisunam

edids,

numera-

Florinensis 1). tur inter bcneficia ConcilH qu^ hodieque vocaiur Jacei h^c parocliia,
in

PhihpRolv inpromnciaNamurcensi.inter

X""'''"

nomlim*ei Marixhurgum.Sed locum Sebastzanus Jiraculum coniigii, nuncupal


:

quo

k C/)-. Comm. pr^v., Hennco\ posse dc Henrico IV vel dc rnus nonnulh rem defimte ad inielligi. Auctores quod re quidem hellum anni 1102 refenini annnlibus solum consignavera in sat multis

num.

6; ubi

monm-

Lc

.-

tur,
1

vulgo Rohey, pvope Bouvier vicum Rosscly, ubi exstabat oUm 0-niacense monasterium
icdicula S. Foillani,

(M). omissa expeditione anni 1108 Menapios, hos aucior Quos HiUinus

(jcsio-

dicUs d-Aiseaux
est (2)

haud procul a Sabi, m agris quod sacellum jam dirutum


canonicis
ei

rum Gakhcri
gitanii

Flandrencpiscopi Cameraccnsi.^

ses vocat (ib).Quod

mirum non videbiturrecoolim Menapiorum

quinam

fuerint

b De Niviallensihus Belgii{S) busaclum fuii in Aciis SS.

canonicaet

^T vfcus
Poncia

in

Pongeias quisnam fueril, utmm Namurcensi, prope JenefTe in iractu

vernacula Pra3dium Mihevtinum, lingua pars parochice Casiitlon Mertcnne, esi hodie provincia Namurprope Walcurium, in
c

GaUia chrisiiana

(4).

an unu^ ex viculis quibus non Hannonia, an alius quidam,


nieiur n Thelonearius, id est

nomen Ponchau

facile defi-

emctor iheXomi seu


Martyns

censi

(5}.

d Bossuth.
vici Quibus

procul a Fossis duo sunt hujusjnodi nomen cst : alter Bossus

Non

ita

Boussu-en-Fagne. De prope Walcurtuin, alier HiUinus. pj-iore hic agi indicat

ut e Advocati ecclcsiarum,

Qui ecclesiarum vel muneris conferebatur. bona tuebantur, quibus id publicis judiciis earum causas

noium esU n erant monaMeriorum jura el

B''^fcdebria kalendarum inventionis fial. FoiUani celebrahatur XVII Inventio S. fehwii, id est die iljanuarii. mediam ^ pPrimus galU cantus. id est post suh auronoctemjsecundus auiem validior gaUicmium. ram unde hoc iempus vocatur indicandi diei
.-

ut essent, qui in parles agerent (6). defciderent ct actoris vel vei

Nemomirabiturhuncineuniis eiGr^cos modum apud Hebrms, Latinos quod vel ex Hilhno usitatum, eiiam in Belgio,
discimus,

Hoc digniiaium genus, cujus referuni, ubique res ad remotissima lempora

exordia scriptovideniur

swculo

XI

fuisse

u^rpatum

(17).

vero Fossensis fere viguiiO).CapiiuH icmpus fuisse advocaii dominx de per longum.

Morialmei^). (qux eadem dici potest ac f ViUa Flei-uis

HannoniaJ Flerius, Flcr^u, hodie Fleurus (9) facta tradiiur, quum 1145 oppidum

anno

ecclesiastique de Analectes pour servir & Vhistoire Miroir de saintete. part. Belgique. lom. II. pag- 388.- (2) m.-(3)Tom.in, pag. 171 etscqq.(l)
lll

tom

cap.ni.pag.
III

,4,'Tom nair 308

vo AdvoGlossaiium latinitatis meduicvi J.deSt-Genois. HistoiredesAvoueries laius - (7)Cfr. Antiquitates mcdu tevi, tom. V, enBelEique. Muratori. laLorraine, 1741. CaImet,Histoire de Mediol.
(0)

col. 576.

.5)

Duvivier,

U Hainaut ancien,

Namur. Hist. gener. dc pag. 64, 105.-(10) Galliot. op^-t P|-;: 204 et seq.-(il) Bouvier. tom. IIL p%. ; tom. 1, cap. VII, (12. Polyptyque d-Irminon. pag. I, cap. VI Polyplyque d-lrrainon. tom.
l.

col 275.edit.

Cartula,rc (8) Borguet, tom. VI. col. CL\1X et seqq. O) Cfr _De scqq. pag. XVm, XLl. 20, 75 et d. Fosscs, prov. de Namur, etc.. Reiffenberg, Monuments rel. aus

Xll Oetob,, P^S- 361351 etseqq. Acla SS., tom. Scnptt., 184. Mon. Germ. hist., (14) Bouvier, op. cit, pag. tom. V. pag- 14135. tom. IV, pag. 21, tom. ni. pag. Camer.. pag. 90, ed. C. Dcsmedt. (15) Gesta pontif. Bclgiquc, pag. i ^t seq. C. Piot. Les Pagi de la (16) in. Opera omnia, Adagiorum cbii. Cfr. Erasmus,

seqq.

mf^J'

(13)

(17)

cent.VII.

^^py^

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


Ghristi

423
-VUCTORB
HILL1N0.

Foyllani cineres et ossa reponerentur,

CA.PUT TERTIUM.

Elevatio corporis S. Foillani et

metollorum fulgore diligentcr intendebat insignire quatenus ad tempus eo decor augeretur ecclesia;, etcuncta tempore necessitutis aut pau;

peribus

miracula tunc

edita.

facultatibus

erogarentur. aut iuquirendis ccclesiu) opportunitate sua dislribucrentur.


praiposito consulente, dictaute,

PriBfato igitur

qutedamt quie Fossensi


ecdesiie

Matrona qucedam haud infimo nata loco, tempore viduitatis suob pristinuj vitaj consuetudinem gesticns inmelius comnmtare,quidsibi optimum foret, quid uliam expediret, non solum interna consideratione, verum quorumdam suorum consilio coepit attente scrutavi. Demum adepto consilio

suamquc operam adhibente, maiiibus aurilicis ad unguem opussculptile pi-etiusumquecumponitur,


ubi passio supradicti pontificis in emincntioribus
arcu) lateribus, in inferioribus vero (luatuor paradisi

flumina, duodecimque apostoli L-um litteris


significantiam

eorum

exprimentibus,

evidenti

ratione repriesentabantur, et pulchro spectaculo


delectabiliter aspicientium oculi pascebantur.

tam per se quam per suos, pr;fidiorum suorum loca.satis ad commurandum idonea, deseruit et castro Fossisjuxta monasterium beati Petri, apostolorum principis, ac venerandi martyris Foyllani a sinceriler habitare delegit, tum pro dignitate praisentis sanctuarii, tum quia psallentibus Dco clerlcis quotidie delectaretur
:

Ad

h;ec videres In altcra frontium scrinii quasi

ma-

jestatem Dei super aspidem et bnsiliscuni aml)U-

lantem,

in altero velut

angelos

animam

pru?sulis

assumentes,

desuper manum dominicam protegentem eam et excipientcm d. Deinceps


ac

quid facto opus


res

sit,

publice diillnitur

scilicct ut

in jubilatione spirituah. Illic itaque sibi soli mi-

ad episcopum

referatur, cujus auctoritate

nime vivens,
pauperes

liberalis in domesticos,hberalior in

erat. Psalmis, jejuniis, vigiliisseipsam

causa decenter succederet, et pro memona martyris amplius indeleta permaneret.


24
Igilui* prtelatus

B domabat. Interdum
peregrina multis

pro dcvotione

sanctorum

canonicorum Fossensium,
episcopo
sanxit
tramfcrcnlias curat.

in locis

Deo

militabat.

Ad

haic

prout

omnium

voluntas erat,

ex monitu

caritatis intimae participari desidefans

indicare, quid fideles ecclesiu; fieri proposuerint

orationibus cleri, beneliciisquefideUumeccIesiLC, Berengarium, venLTabilis loci prxpositum, religiosum et priestantis ingenii, consuluit et ejus
;

super

egi*egii pra;sulis ac

martyris Foyllani traus-

latione, referens orando, posse cuncta prospere

succedere,

si

res memoriu; digna ejus pra^suntiic


loc-i,

adjutorium superhoc expetiit. Hujus ergo consilium animadvertens usu frequentis colloquii sujb convenireintentioni^Hcnrico&iPiaememorixepiscopo, sibi in sanguine proximo, quod in corde
haereret, professa est-.impertirique sibi prx-bendam inter canonicos, illud idem non tam volen:tes,

magnificarctur aucturitate. Episcujms autem, ve


sibirelata, viruterat rcligiosus, ut amatur

ut diligens exccutor ecclesiasticai consuetudmis, petitionem fidelium ecclesia; hetus exaudivit

quam

optantes,

humiliter deprecata est.


ut

certoqucdie, Dco pormittunte, so in luco afl^uturum ad exequendum (pucquid tanta res exigcbat, benigne spopondit. Si quidem ex constituto cum
idoneis personis venit, apparatum rei laudavit,

Hanc autem episcopus

domesticam familiariter

admisit, petitionibusejusacquicvit, bonis operibus insudare confortavit partim pro consan;

plebem infinilam cunvenire stupuit. 25 Exierat enim fama per confinia regiunis dc
translatione

vox fere erasa

guinitate, partim pro ingenuitate, partim utilius refertur, pro * profectu ecclesia^.

quod

Gauad esse se quod tantopere dens equidem assecutam moliebatur, ex intimo praecordiorum affectu
Deo congratulabatur.
22 Diligentius igitur ct familiarius, ex caritate qua redundabat, se fratribus ingerebat, et ecclesice

martyris
et

futura corporis prajmcinui-ati conveniebantque ex congi-egatiunibus

mox

mitxima

so-

lciiinitatc.

parochiis

monacborum,

clcricoruiii,

sancti;

ileootissima
esl,

* alia

manu

corr. neCGs-

sitntibus

necessitudinibus, oratione, consilio, lai'giprster ha;c betione succurrebat. Verumtamen die qua memoria neficiorum ejus insignia, sub

monialium atque laicorum maxiina multiludu tanti mulli pro plangendis erratibus, multi pro conventus spectaculo. Proceres autem cuncticiue rcs sua majores promiscui sexus, pruut euuiuu altare quo reliquiu; martyris suppetebat, ad abofuerant, munera pro suis reatibus
exposita;

archangeli Michaelis celebris et jocunda habebatur,fratribusab ea suisexpensisannuarefectio hujusceraodi diligcnter administrabatur. His et aflectionibus, ajquitate videlicet et con-

de populo qui lendis offerebant. NomiuIIi vero suis. a loco praicedebant, datis oblatiunibus

tium

nmltitudinc sanctuarii recedere prce poterant, et in tanta pressura nequaquam


;

subsequcn-

morum

descensione,

utilitati

consulebat

animx suk

virtutum proficiens de die in diem multimoda quave pietatis indusprobitate. Sanequa ratione
tria

prupius accederc ncfiuicoacervatie plebis li qui suas a longe projiciebant iiuobant oblationes rumVrequentiasicineccIesia Deo deservicntcs
psallercnt, impediebat. ut nec in choro canonicc

effectum prcediorum porniam exhereditare pignora sua Attamen benetionibus nec volebat. necpoterat. paupassibus ac beneficentiuJ gradibus
volentiie

sed hoc ad res augeret ecclesiui cogitabat quofacili perducere non valebat, ex
;

necmissarumsolemniademore

cclebrarent.

ex toto, saltem latim nitens explere, si non humano aliquot, quie piameditationeconceperat,

qu^ modestia favore remoto, frugalitatis virtute, temperantia, pecunia de reditibus fulcitur ac causa, sed profectus suis collecta, non avaritia3
S. Foillani

ecclesiie gratia, in

posterum animie sue

sic

con-

111 nocte rcs memun;e 26 Contigit autem eadein Quo (iie savenerationi fidehum non incungrua. digna et nalur vir pia beati ijuiilam ealQuidam calculi laborans molestia, nocte culosus, expertus est suffragia. Nam de martyris spe sdn conconsurgens matutinalibus horis, sanitatis, in templum asccndit cepta recuperandie quippe res etorationidevotus diu mcubuit. Ibi memori^cque digna contigit quia cum pia relatu cordis, precibus, laenmis pric nimia contritione frequentius auxihum suac votis appcllaret mvenit martyris, Deo donante, sic
;

reliquins,

pradicti

preliosafere
Iro impositos.

sulere decernebat. pulchntudmis gesta*>3 Fei-etrum artificiosic beati sacerdotis ac martyns in quo
.

remedium

tu3dios;e cogi-itudinis.

Etenim

adhuc oraret, contritum

in frusta '

cum cum urma

frustia cod.

torium

c,

424
AUCTOBE
HILLINO.

DE
;

S.

FOILLA.no MARTYRE.

qua3 mox, sanguine permixta calculum emisit multis ostendit, nec oratione finita, colHgens,
aniplius eju.^^motli
laboravit. die misericordiam Dei beati27 Ipso quoque niagnificeiitiam expertus est vir
diutini languoris dosti-tutus

morbo

Petrum, quot ei ecciesiie et monasferia sacra D exstiterint. non cst cur fuse explicemus, cum omnibus notum sit.
S.

aliusvirhn
guidits,

que martyris
molestia.

languitlus ruricola,

* plaustri
cod.

mambus plaustro suis suadeiitibus, advectus nionasteno. Igitur suorum introduclus est in

De longinquo quippe, conjuge puerisque

devotione magis quam verbi sui, in oratione, propter nuiiiam inbeciUitatem jacens oravit intra se statim templo paulisper dolore paulatim se mclius babere sensit. Nam priscaocEpit incolumitate interius languescentc, surgensque absque vebiculo, martyris
vir,

pia

cordis

b Hunricus opiscopus, dielus Verdiinensis, quia ante suum episcopatum erai archidiaconus Verdunensis, Leodiertfd Ecclesise ab anno i076 ab annum iOdi pra'fuit. Quum hic dicatur pia^ memorix- episcopus, certo inferri possel hxc non ante annum 1091 scripta fume, de sunisi hujuscemodi formulx aliquando
pcrsiitibus usurpatic fuerint
(1).

gestatonum esi c Gestatorium seu Feretrum in qua sanctoi^m jacent reliquix (2). capsa
d

Hoc

loco adjecit alius scripior

Elevatio

vigcre,

beati Foyllani, et

merito,
adolescms

cum suis ad

sua

rediil.

dein

lectio

paulo infcrius secunda, et inde porro

lectio
:

prima,

quod etiam

et

etexeundi.nou 28 In lanta dirficulUte veniendi prcsbyterio, verum etiam a toto templi solum a
spatio,

cnjus

manus

episcopus

cum

dignioribus

personis

nos in ^nargine indicaimnus. FoiUani die 3 sepe Fesium translationis S. celebrabatur, uiinfradicitemhris quoiannis

arida erat.

huic non indigne rei comofficio pcracto, quod processio. In platca petLbat, jussit ut ageretur ortum exitur, autem qua de caslro contra solis corpus martyris connuentibus,

turbis undique ex adverso adolesextra ferebatuv. Stans igitur

i'yundinie plurimis locis celehrabaniur agebaiur dies quo iempore sancii paironi certe in Anglia, Belgio, Gallia, festus. Id omnes conHispania, Itatia ohtinuisse, inter ^
stat{3).
.,.
^

cujus aruerat fere cum R cens, feretrum humiliamanus, corpore pronus contra sicque, viso martyris fcbatur mcnte devotus,

bracbio dextera

bumiliter implorabat retro, Dei propitiationem mibi, beatissime martyr, tuis preci

Totam hancmiraculorumpartem, sciltcei ms. edidit caput iertium, ex eodem codice Actis sanctorum nosier Cornelius Smei in
g
BelgiiiA).

Succurre

add.
lin.

al.

bus

ut in * infirmitate
in

mea

sit mihi propitius

man. sup.

misericors et

miseratorDominus. Quid multis

Quia sperans

Domino numquam

in confusione

C.\PUT

QUARTUM.

martyre Foillano, relinquitur, intercedente bcato dum per gratiam dolor in gaudium convertitur,
Dci juvenculus
incolumitati pristince restituitur.
alia.

His tnbus, praiter


bratur,

iniraculis ad

laudem

Miracula, intervonieiKc S. Foilplura lano, patrata. Beneficia

decorata celesancta-Trinitatis hajc festiva dies

dum

calculosus curatur. languidus vita^

ab eo coUata.
Femina
quoque quoodam, prout

veslituitur, aridus curatuv.


VI

Bujus

trans-

lationis dccei-nitur aii-

loco, post sermonem, epi^scopus in eminentiori corda dulcedine viUu celestis astantium

statione, stans 29 Hinc extra villam accepta

oH-

noverat

^cU^

quo

nua mcmoriafaciemUi-

suorum
indiKit
trini

confessione delictorum delinicrat, absolutis in omnibus, annuam bujus diei celebrari

observantiam, ad honorem et translationis nominis Dei, et leternam hujus

glonam

candelamaaa locdUhujus oratorium nigressa, ^^^^^^^^ ,,. Foyllani cum pia ^^^^i^i^. honorem Dei martyrisque Hnic paulo post fiamnxatur devotione cordis apposuit alUiri. a facta digredi, deprecata est vellet oratione

cum

piissimi priesulis FoiUanie

memonam.

Statuit

commorantem, obnixe muliercm viduam inibi gerentem, quatenus in ipso diei curamque locuU
accenderet, p termino candelam quam obtulerat, veneratione pro ut tota nocte lux in oratorio ergo peremartyrii prassuUs minime deesset. Sic vidua. quasi gvina digrediente femina, mulier ab adimpletura, candelam ipsam

die videhcel ante etiam ex decreto majorum, mstiC die quoque post diem festum diem festum, volentifrequentare tovibus, omnibusque locum adnuudipacem ut singulis annis bisdiebus bus pacifice venu'ent et nas vel ad orandum in locum quoque pacifice redirent /. Damnavit
:

quod petebatur, altari submovit ;

et in

arca servandam

usquedum

loco

contrairent statuanathemate perpetuo, qui huic Dominic^ millesimo Incarnationis


to. Igitur

anno

septembres, inoctogesimo sexto, tertio nonas est hic dies solito celebnor dictione nona, faclus projmemorati Castro Fossis, suh veneralione

Appropinquante vero nox interveniret, reposuit. poIUcita fuerat, ex mcuria nocte, mulier quod dormitum mt. ne^Iexit, et pro consuetudine arcam die surrexisset et ipsam Gumque crastina nova res data reserasset, aspexit o

Domini nostri pvKsulis ac martyris, ad honorem qui cum Patre et Spiritu Sancto Jesu Ghristi,
seculum seculi g. vivit et regnat Deus in
add.
tnan.
al.

quam ibi omnino combustam esse candelam, votum ex et se peregrina) femina)


reposuerat, oblivione defraudasse,

occasione

Fmis

multum

dolebal. btupens

eventus, siquidem admiratione hujuscemodi supellectili sua comtimensque valde ne quid ex


bussisset

AN^OTATA.
monasterium a Docet nos Hillinus Fossense tutelaSS. Petri et Foilsxculo XI fuisse sub ajvo pietas erga lani. Quanta fuerii medio
Feretrum mCanKius s^Mcmoria.- mmA,.^^^
<3.

super quas
sit

Iineis ignis clandestinus, a vestibus coUocaverat, favillam ignis candelam

oris sui fiatu propulit, et et a

manu
tam

sua cineres excus-

combustione

ipsas vestes,

quam
extitit

cxtera iUtesa reperit.

quam

admirabilis

.X

geogr. do

la

1805. France. tom. V. pag 039 etseqq..Pam.


lU. pag. 21 et seqq.

(3LS ai-ts et

Cfr. ibid.. v

Nund^n.. Messager dea

(4)

Tom.

dea sciences.

GandK

1851, pag. 193. Diction. univ.

^^^^^

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


hujus feminse devotio! Quam pro mcrito martyris falli non passa est miseratio cOilestis a voti sui
desiderio
Ecclesix parictCJii
f.jgti
\

425
AUCTORE HILUSO.

reddendosufficerem.habere non poteram. Quotidie quidem me non solum ad solvcnduin urge-

refi-

adest

S, Foillanus.

hujus oracuU paries ex vetustate de31 clinabat,et secundum quod videbatur introeuntibus, jam ruino; proximabat. Vir autcm quidam suo labore suisque sumptibus ad reslruendam

Dudum

verum accusatione erebi-a ine apud niagistrum infainabat cujus gravia verba, nedum
bat,
:

verbera ferre, tunc temporis gravo erat. Cumquc calumniam hujusccmodi passionis diu sustinuissem et calumnias rcniedium nusquam invenire

cicidernt
cod.

eedem ligna ceciderat

*,

et ea

iedificio

conve-

me

nientia curiose paraverat. Efibssis ergo scrobibus, ubi postes statuti parietem intcrtextum

sperareni, die quadam templum ingressus, pr^ratum martyrem ex nomine coepi, pavimenlo
prostratus, saspius invocare, quatenus ab hac

constringerent, vir

ille

huic

admodum

intentus

molestia

me

dignarctur eripere.
est quasi
in
illo

pia

rcs!mox
:

operi, totam fere percurrens diocesim&, vicinos propter nimium pondus operis sibi succurrere

mihi visum

interioribus innui
loco

Tolle quod optas ab

monastcrii. a

sed occasione pr;emissa crebro commonuit nullus eorum aut venit, aut ex se venturum ipso die spopondit. Solus itaque reversus, infclicitati suie reputans perperam hac in parte sibi succes:

Properans autem ad loculum qui mihi iulerius innuebatur. nec plus vcl minus. quam dcbitum
exigebat, repperi
:

quod

tollcns accominodatori,

me modis omnibus
didi.
titia,

infestanti,

cum

gaudio red-

sisse, coepto

nimium devotus

operi,

manus cum

Hoc

igitur evcntu pru prioris injuvi;e trisla:titia,

toto nisu corporis apposuit ponderosa^ materiei,

gratior assurrexit aniini

cunccdentc

Deum

hac attestatione

sanctum martyrem Foillanum invocans beate martyr Foyllane-, si voluntati divinie acceptum est opus quod aggredior pro veneranda tui nominis sublimatione, modo mecum Dei virtute videaris laborare. etad
et
:

largitate Dei ex opitulatione clementissimi mar-

tyris Foillani.

id

quod explere desidero, mihi

vires suppedi-

mira res! sensit illico sic postium pontai-e. B dera levigari, ut a se solo converti possent, et

34 Vix explcto sermone,quidam frater Rothar- Rothardo dus nuncupatus, sacerdotii gradu jam pruinotus, Inrgitur pactiniam qu<i non tanicn granda;vus letate, palam orsus ost calccos patri contipisse. comparct. enarrare sibi rem fere similem olim Quadam, iiiquit, dio, cuin ex inore cuidam
revercndi nominis sacerduli ministcrassisterom, eique in celebratione sacerdotalis mysterii ve-

cuicumque
Bona qux-

loco leviter aptari.

dam ecclesia:
Fossensis
vindicat.

32 In viculo qui vocatur Osanne mons c, duo rustici habitabant qui ex gcneris propinquitate
:

hereditatem pr;edecessorum diviserant inter se. viri; Erant autem ambo servi cujusdam ingenui
ccclesi;u sed pars hereditatis eorum competebat Foillani. Ccepit ergo canonicorum beati martyris oriri, eo quod ex vicina mansione lis inter eos

sponderem,curis domesticis agitatus,inter multa ccepi considerare genitorem meum jam scnio confectum, etaliquantisperare propria minoratum,
calciamentis egerc; cui
si

vel in

hoc consulcre
dicenti
:

valerem,

obcdire

viderer

Scriptui-ai
:

Elcmosyna non
niala;

crit in

obliviuncm

itcnuiue

alter

eorum

ecclesiie Dei, cujus

commodo

deserfidelior

viebat, alter

domino sub quo vivebat,

appeteretvideri. Arbor vero piruserat litis eorum horti occasio; quuniam asserebat quisque diu duraUi lite. sui appendere termino. Denique potentia^ domini contentiosior, magis confisus securi justiti;e, velut iratus accingitur
sui

eorum

famu: est, qai relinquit patrem. n Quam Hinc pietas, hinc paupertas, hinc misericordia, hinc indigentia videbantur in me contcn<lere; quia quo nunc traliebar cx pietate, nunc rutraheimpelicbar ex paupertate, et quo nunc voluntas nunc repellebatur ex iiulibatur ex misericordia, ditius bona gentia. At cum scriptum sit nihil csse
voIunUite,
dedit

quam

ipsam arborem ad eruendam pirum, ligans ad ne casu suo alium. quam funem robustissimum,
velle
conpesisset
cod.

afi^ectui

largitate;
dat,

Deus. qui dives est in misericordia. pio victoriam sua incomparabili tarquia, cum ipse sit caritas, dare non
caritatis

suum

erat,

vendicaret loculum.

Cumque

quod quilibet cx

spiritu postulat.

eorumfien, rem hujuscemodi conspexissefalter omninoquod injuste et violenter ageretur certus


in

quod optabam, imjicrBnQuid igitur'?ad impetraiidum duiii C0(i. nomine martyris pr.emepra^cordialiter invocato
morati,

pra^dium sanctaj

ecclesiai,

Deum

testem ven-

mox haud
patris

longe a

me

lot

argcnteos c a

ccelum cxtensis acclamartyris Foillani niavit, et incusare sanctitatem arbor pra^fata pene pie pnosumpsit. Haud mora, incurvata, ex aesa, pene per funcm ad ruendum procacis fefellit rustici saltum virtute Dei spem funequc d.senim jamjam casui imminens fecit, quoque aliquantispcr a se distantem
tatis

manibus junctis

et in

pulvere sustuli, quoterant

in cnqitionc calcia-

mentorum

necessarii.

Cum

autem super

lacrymatus pra^ hoc in excelsis gratias egissem. digressus gaudio, expletaadministrationcmea, cogitans etiam adhuc, undc sum a monasterio. piodcfore nesubtularium /duritia mollcsccret, nesinceroj voluntati dcessct. gotiu. Verun.tamcn

rupto,

sepem

pertransiit, et tcrra3 spatium

quod

sibi

dolose

auod ex

homo perversus usurparc

voluit,

esse de jure

palam ostendit. posscssionis ecclesi;e cadendo vidit ad nihilum red.gi Vir autem contumax, ut compescuit. et consihum quod inierat, a lite se
territus

statim, ut magi.s caritate subministraret, nummi scnnsscn. clauslri mireris, in ipso introitu quod mihi videinveniens, a terra levavi, eoque

.rto

tam evideuti miraculo quia benignipridem inter nos scrmonc,

just.tue cessit.

fuerint, invocantes tatcm martvris plures experti et nutricius eum in angustiis suis, consobrinus

meus, Johannes nomine,


Adolesccn3,-i
.

sic

mterseruit

temmrealie
no exsolvii.

rentibus audivi cuntigit, ad%erexperienliam. ex eo quod mihi


tite.

qu;e multis releUt sileam de hujusmodi ipsms contigisse, benignitatis

batur deesse, supplcvi. autumno jam ferme me- M<jrotus 35 Hoc etiam anno, nomine V/alecclesiam duo vin vencre. diante, ndstram ad tents, coto altiirc xema i/, ct ad facio, a S. saccrdos alter, alter laicus, argenteum, ad proccritateni sta- Foillfino S"fduin vidchcet obtulcre. Quibus locuti natur. tur;ehominis dimensum. 9 sciscitanles ulrum suo, an auidam de fratnbus, hoc gax.s inlcicuiusUbetaIteriusvoto,donum
in re nil sua ent ecclcsia., hac vuto legatus es sdam ingenui se sub liuc : seriem caus;e brevitu inde re ponderunt; et nomme Gal:V,r. inquiunt,inciitus

referre

verum

subessem. adhuc disciplinu. scholari puenh trium obo. accommodatori cuidam pro re voluntati ejus m lorumdebitoreram.sed unde XIII. Ociobris Tornus

Cum

etpusuerunt

^.,subcujusdominiovi^us,l.ber^ge^

426
AUCTCBE
BILUNO.
libertatis

DE

S.

FOILLANO MARTYRE.
videlicet argenteo ad proceritatem staturaeho-

quoque speciem ornans ingenua moi-um

IiberaUtate,coeperatadmodum infirmitatis intima^ doloribus u'stuare,ut sui de vita ejus ambigerent,

minis dimenso. Hvjusmodi anathcmata, vulgo ex voto nuncupatajam inde atitiquitus in Ecclesia

inviccm de fine ejus susurrarent. Conligit autem unum ex familia domus suie sibi familiariorcm circa medium noctis spatium in
et dolentes in

dorefo Cyrensi,

usurpari ca'pere, ut colligitur ex TheoSermone VIII de Marfyri-

somnis videre visionem, idoneam scilicet personam grabato suo astare,sibique quasi cum magna Dic domino tuo vocis moderatione dicere
:

No/ano in Nafalitio car~ minelll {i\).Hine omni fempore innumeris in locisvidere fuif crus, caput,brachium aliaque hujuscemodi ex auro, argenio vcl cera conbus{iO) et S.Pnulino
fecta,

prius contineant.

iegrotanli, si votivam oblationem qute contineat

inse longitudinem corporis


et

eam

ejus, parari fecerit, beato martyri Foillano dederit, aut mise-

quibus significaretur humani corporis ynembra Dei et sanctorum cjus intercentu fuisse restituia. Qua de re plura iradif Muratorius

rit,

morbo languoris alleviabitur, et pristime sanitati donabitur. Hoc ergo somnium non distulit somniator bero nuntiare, et post quid
in brevi

in

disserlatione

De

votis

votivisquc

Christianorum oblationibus in sanctorum vene

rationem

factis (12).

inde conveniatfieri, simul consulerc. .^ger

iilico

pra3 desiderio sanitatis suai conjicions luec in visu

pro salute sua revelari, boc voti pignus sui, quod in prtesentiarum est, sanctissimo vovit martyri, et illud per nos destinavit huc deferri. Sic equi-

MIRACULA RECENTIORA

8.

FOILLANI,

dem quod
bavit, quia

de visione conjecit, experimento pro-

mox

post

volum

alleviare

morbum

in

semetipso sensit. SIMI PR/ESULIS FOILLANI.

expliciUiNT miracula beatis-

.X codice ms. Bruxeticmi 8928 fol. 61 describimus miracula qitvcdam : qupc, ut dicitur

in adjecta yiota, excerpta sunt a D. Roberlo E Fossano, presbytero de Gilli, 9 julii anno 1G09.
Narravit

mihi

Bartbolomfeus Goyneau, nunc

ANNOTATA.
a

Xnvocato
s. Foilla

prujtor de Marline, vir fide dignus,

quod

circa

annum Domini

1583,

dum

Fossis ad intersignium saimtur


""''w,

De hac antiquissima consuetudine accenin

du Sauvage Home,
adductus fuerit
diali cultu

dendi

sanctonwi honorera cereos

vel can-

apud matrem ageret, per bomines aliquos, ut novemin foro

delaSy meminei-ttnt tum alii,tunx SS. Hieront/Libro contra mits in Epistola ad Riparium(l)(?<

Deum

invocarot ad

basilicam sancti
Farcine,
;

FuUiani,
diu

quidam

de vico de

lutalis

Vigilantium
Katalitio

Paulinus Nolanus in (2), atque carmine III de S. Felice (3). De diurno cereorum %isu dissertationem scripsit Muratorius{A).

viginli octo aut circiter

memoria tenuit, amore et furoro quem ex discessu cujusdam

annorum cnjusnomen nunc autem excidit. Qui ex

quam

deperibat puellio, navigio, se vidente, ad

b DioEcesis medio seco non raro usurpabatur pro parochia, ct parocbia pro dicecesi. Hoc loco
significotur paroc/iia
(5).

partes Namurcenses,

cum quodam

ut desponsaerat

retur recedentis, conceperat, in

amentiam

versus

c Osanne mons forsan est viculus cui nomen Aisemont, ad oppidum Fossas pertinens. AHoc loco quiedam desunt in codice ms j etjam deerant, quum ejusdem apographum ad dccessores nostros missum, fuit sivculo

septem diebus priorihus multa stulta, multa ludicra, multa blaspbema proferebat. Octavo autem die sacviit supra modum, et
:

qui

tentus est valde stricte a custodibus, et etiam

advocatus est unus ex servis molendini quod

prope

est.

Postero autem die totus tranquillus,

XVII

(6).

compos

et

sanus efiectus

est,

et

actis

gratiis
S. Ful-

e Avgenteus seu denarius duodecima pars G erat soUdi argentei,quiet ipse erat pars quinia solidi aurei. Non idem omni tempore pondus habuit denarius apud Francos. Sub Carolo Magno pendebat trigintavel triginta duo ci/^citer grana {vernacuh sermone gi-aiiis) sseculo vero XI, quo fioruit Hitlinus, pendebat in
;

rediit, etvidit postea illum

quolannis ad

lianum venire. Jam autem putat illum e demigrasse.


2Referebatvitricus
Fossensis, quod

vita

mcus JoannesGillent.civis

infansr
"''*cif,

vei

Gallia circiter viginti {Tj.Argenteos sseciUi XI XII de quibus verisimiliter hocce loco,

dum semel in crypta B. Mari;e sub corpore beati martyris Fulliani exorcisaretur vjrspiritum pessimum habens, in periodo ipsius actionis audierit et viderit frangl unam de quadrangularibus vitri magni particulis, et in terram
tinnulo sonitu ferri, et
rari.Est publica

nempe
bant

Leodienses,

(nam

inter eos fines jace-

Fossse,) plures

recensei

nummorv.m

Leodiensium scienlissimus Perreau (8). f Subtulares erant calcei seu pedulium genus quibus maocime monachi utebantur per noctem iniestaie{Q). g Xenia erant dona quse quis ecc voto vel alia ex caitsa tribuere tenebatur. Hic manifesto agitur de dono exvoto sotoendo, filo
Opcra S. Hieronymi, tom,
345.

hominem a dxMUone libeadhuc Fossisfama, ftmatermea Anna Thirion audivit, campanas diutissime de more pulsari, anno millesimo quingentesimo quinquagesimo sexto, aut circiter, quando puer
baptizabatur, qui triduo
in

jam a profana sepultura pago Roul jacuerat, sed instantia matris in


;

puerperio agentis, qu;c incessanter rogabat ut refoderetur puerulus alioquin refossum illum iret

(Ij

I,

col. 907. edit.

(2) Ibid.. tora- II, col.

(3)

Opera

S.

Migne. Paubni, col.467.

(8)

Revue de

la

353 et seqq.

(4j Ibid., col.

vbis D/a'ccs/i' et

num.

8928,

fol.

895 et seqq. (5) Cangius, Glossariutn, Paruchia. (6) Cfr. Mss. Bibl. Bruxell., 75 y^.^li Guerard, Polyptyque dlrrainon,

numisraatique Belge, ser. IIl, tom. V, png. (9) Cangius, Glossariuni, vo Suhtulares.

(10) Theodoreti Opera, tom. IV, col. 1031, edit. Migne. (lljOperaS. Paulini, col. 465. - (12) Ibid., cul. 815 ct
seq. Cfr.

Guenebault,

Dictionnaire iconographique des

tom. 1, cap. IV, pag. 114 et seqq. Cartulaire de l'abbaye de S. Pere de Chartres, tom. 1, pag. 188, num. 181.
;

figures, legendes, etc., col.

%9

et seqq. Clr. Bouraas6,


II,

Dictionnairo d'archeologie sacree, tom.

col. 89.

ipsa

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


A.

427

ipsa suis manibus,


S.

ut deferretur ad ecclesiam

chomm coenobium.

FuUiani.

Detulerunt quo praiceperat votiva

laliaimpetrantur
henefictc.

mulier, et sacri baptisniatis est donum assecutus. 3 Plura narrantur a promiscua plcbe, sed sunt
cjus gcneris. Solet

aitauctor Vitss ejus [S. Foillani]quam


titate,

Sanctaquippe Gertrudis, secundse (num. 8). agnita tam


fratris

auctore
' " '

sui

Ultani sanc-

permanus eorum Deo


ipsis tradidit in

obtulit

partem he-

enim gloriosus Domini FuUia^^^ super encrgumenis et dementatis invocari, etsupcr puerulis non consecutis baptismum, et

reditatis sua), scilicet villam

vulgo Fossas dic-

tam,

quam

servorum Dei alimo-

demum
siccitate

super intempcrie aeris,

scilicet

longa
reli-

niam.utineo conslruerent loco monasterium.... e/ m/(j/m5 .-monasterium... ipse et venerandus


frater ejus Ultanus dificaverant super fluviolum

aut pluvia, ct tunc circumaguntur

quiae ejus solemni processione per agros. Quec

de

qui Beverna dicitur, alque cx situ

loci

Fossas

amentibus htc aftscfuntur, testimonio suo

covv-

firmat Scbastianus Bouvier, qui narral tum presbyto^m. dcFalisulis sxculo XVI careunte, tum suo sevo alios mulios vesanos ad S. Foillani sepulcrum adducios resipuisse (1).

Mariyrotogium Adonianuyn auctum, quod olim servatum fuii


nuncupatur
.

Non

discrepat

in Leodiensi monasterio S. Laurentii

ci

in

ms. Fiorario Saiwiorum transcriptum (5). Eadcm quoque in rcliquis S. Folllani Viiis, nisi quod inpterisque res ita narratur, quasi soti S. Foillano, non autem eiiam fratri, vilta
fueritdonata. Neque laboro de opinione quadam temere orta, quapcrhibetur S.Gcrirudis, cum S. Furseus evangetium in Betgio priedicaret,
ei

GLORIA POSTUMA
S.

FOILLANI MARTYRIS.
Oppidi
caMKtbiique

quod

ipse postea, in

coenobium Fossense construxisse : GaUiam a Dco vocatus,

I.

Fos-

scnsis
Oppidi Fassensis

origincs ct
S.

fata.

frairibus suis dederitiQ). Monasterii Fossensis eiiam nieyninit xquaiis scripior Vitai S. Gerirudis (7). sed hanc non indieat aliquid ad

^.

rem
mlde

[^ioriam postumam

Foillani esse

prscstaniem, in omnium incarrit oculos.Certc monasterium Scoticum, quod ipse Fossis futvdavit, postea utique in capitulum canonico-

contulisse. Conira disertissime Sigebertus Gemblacensis in Chronico, ad annum 048 Foillanus, inquit, dono Gertrudis virginis Fossense monasterium postea fundavit. ubi etiam
:

martyrio

neque ad
Foillanu^

coronatus quiescit (8). Verum hicc aniium 648 referri possunl, quo S.

rum regularium midatum, tractus illius, ad finem usquc sicculi XVIII, dems fuii ct ornamentum : et quum ibi Deus martyris sepulomm miraculis gloriosum faceret, vilia Fossensis

Betgium nondum atiigerat, neque (quod opinaniiir aliqui auctoresj ad annum vivente Fossse 053, si quidem B. liuberga, qua
daiw fue^-uni, tunc jam e viia migraverat. Porro hujusce donaiionis memoriam retigionam, sissime tenuerunl canonici Fossenses ;
uii scripsii

inoppidum non ignobile pautatirn creDit. In quod hodieque, ad sanctum illum virum honorandum et implorandum, pii Christiani undique confiuunt. Accedit quod in ipso loco cjus mariyrii prxclarissimum 7twnasieriuni Ordinis Prxmonstratensis, vivente mullar^m S. Norberio, fuii ercctum. Uem ecclesiamrn paironus adsciius fuit S. Foillamodo nus. Ejus autcm rcliquix, modo huc,
iliuc,

Quotannis enim

anno 1637 Geldolphus a Rycket{Q) (nisi incommoda viarum vel


:

metus aliud bellorum latrociniorumve justus FoiUani Nivelsuadeant) deferunt hi pastorale S. rctoriuitque ad lam III vel IV Pentccostes t'eri;i,

suam ecclesiam Dominicaautem


abeunt,

S.

Gertrudis abbatiale pedum.

ne coniumelias paterentur,in locum iuium transiaiic, semper religiosissime sergeneris vatie fuerunt. De his aliisque hujus
in prxsenti nobis

ab abbaS. Trinitatis canonici Fossas Niveliensi destinati reddunt vices. tissa et c.ereexcipiuntur cum eisdem rilibus
Gertrudis, dimissi moniis, ac sublato pedo S.

ori

fuit

"ZaS.
Gertmde
data. in

agendum. Na2 Exorium est oppidum Fossae (nunc diacescos) ex rilia, quam, jure murcensis
S.Foillano hereditario acceptam, S. Gertrudis Utrum ampla fuerit necne,< utrum concessH. -

cum mulUi mutua


tione, ad

charitatis apostolicaj significa- f

propna remeant.

U^ ct

alix enjafi5

qua

muiuse usurpari solebant {10). <r.otafum Scotw um agiinus, Scoticum, 3 Fuit coenobium de quo
etconsuciudineshibernica seu in quoinstituta anonnullis vinerent{ii).Atque ideo forsan vocatur monast6re des vernaculo seryno^ie credo,pro Scois Cerie EgmSc^ts, perperam, Dothto quodam hardus, ut ante dixi, de monasteno Scotorum, aaens Hic homo. ait, dc venisse, Dothiumque auod Fossa3 vocatur, se

signi/icationes sicculo

adhuc

XMU

monaste-

rntm

mansis an paucis constiterit, compertwn non habemus. Scd crat communiter mlla temporibus Merovingiorum funduscum autem C^roh omnibus suis incolis; eiiam parcccm (2). Quam Magni, vicus aut fucrtnf,quam villx mulitesa;culo IX ex
7nuttis

Me

celebres

(Patocupletes, indicioessepotestPalatiolum

Guerardaceuraie delaiseau),a Benjamino pauas in oppida scriptum {syQuin etiam non


aut in vicos
frequentissimos abicrunt (-1). exstttd momJamvero in villa Fosscnsi mox
C.. >2. B- Guerard cap IV. pag. 211 plication du caKulairc de ^"-^' Tpf^^^tet et 8^^ '^fseqq. pat tyquo d'Ininon. tom. 1. pag.
Cfr.
(1)

appellaridicebat

{i2)Mqueatiquidsirmle for-

s^ibindicaiur, ubi, san ab ipsa S. Gert,-ude ex fratribus, quiaS. Fossasmitiensunum ipsa esset moritura Uliano peieret quo die
,,
-.

.-

ii^^-ifiiCfr Rouvier,Recueilde8fruited"bon-

Miroir de

s.ii.tcte,

etc, p.rs

III. cai..

VII, pag. 1?S

ct scq.

^^

XIV, pag. 205

1830. ct seqq-, edil-

15)

ACia o

AUCTOBE
R. D. B.

.Zsianni

Z ZLoJi.n.

S.otun>m suis bon-smtanta uZanL;regemqueCarolu>n Catx-um dc

sunl ep.845 gravitc,- conqucsu

,ub-^^ diu necne an ,-<-om ( episcopo,-um monachi Scotici, prohabitaverint ihidem

Utrum Fossensc

c(enoumin....j-.'--,

"-_-

Quod

verisi-

.-,^^

j^^,.,
,astatm,

pTiam vicendi normam

adhibentes.

memon^

Ln

Z^^itate Znenanm esse reg.a monenda est, inqmunt, "^^B"'"fJ^.

lea-ecernni:^^

vid^mus, monastenum dem stscuto IXdicit. ut ob pristinam PP^f^, S oto.-um, sed forsan Scot.cicm essetSed nem.,non autem quod revera
id satis certum videtur,
ci

prodiderunt

kistorici.

Eg.nhardu^ qui-

tur
(>)

fuisse exiiiosos, qui

^ormannoss^.-uoIX lum temports Betg.um

:^^^?^r^nr^i:e^t.
et ,-et>s

mpcrvastaverunt.Cujusctad.sdocumenta
to

grconstvuxo-unt,

acqui.iUsampliaverunt, ab eodem sunt alienata. offlcio tunditus

pro sancl.taU.su l.o^p.tal. tat^

"on

solu

^^ ^^,,_ ,,,.....

siumi.^aiuc,uLv,v^^..,

procmaa,-um RheDe i.sdem episcopi ludocaumremenssct Roll.omagensis ad sc,;pserunt : ^osv^ B TemGc,;nan,^ a,.no ^oZ et qu.e

sis (ii),

Zent:templum c^nobiumquc
similcm
Q
tulisse fo,-tunam.

.,., nim possit, vtcma cum adeo ut vix c-cch non

.-.-

Fossens^a

S e
4

st2ret constitula

Deum et a rectoribus deputata sunt teneanlur, d.spenet ord.nentur, cuslod.antur

Scotorum. peregrinorum, sicut sunt vest.-orum .-egum conantecessorum ad quod tuerunt, ut ad hoc

5.^,,,7s Fossensibus .^^,^. Eodcmjamsieculo monachis suffccU fuc-unt^Etcn.mad , canonm fJ-san ,c, Znum 890 !egimusinaucta,;oChron,nS ^ HSl, annos ii3i (12) sc-iplo inter
,,

.'<'

bc-U

?Slbus
a S. Foillano condituTn
fiiit.

sentur,obtinete(3).

Fo.Uano a S. FiiHno auctor \.l^ sediserte tradit fuisse onditum, donalam dvillam ipsiaS. Gert,-ude cundm ad perpetuale co,,(monaster.um ce" ;< long.nqu.s

Ch,-onico Albcrici{i3) ohula,mo 003 F ",,coepiscopusi.orf/m.>r'Z'' Lob,ensem et abbatiam sivU episcopatui suo

-'<"'''

-^"V^on^i

Huiusmodi deversorium

aiqu

cum append.c.s su.. ptep sturam Fossensem Ub,o lldem fc-c vc-ba ocou,;-u.i,nM.

pere::r.norum hospitium, s.b, X;tates region.bus .b. competens


rent solatium (,iui. maxim. utiUtatis

quate,.us e

su^
ins

Leodiensncm (!'!) jc de oeslis cpiscoporum adhua tmnlplcnalc anni 807 nuncupalur ccenodicendum vidcatur
abbatldS);
,

ita ut

) Quod sancU vu

UuTtlxctemporis
diisTc vel

p,;stinum stalum canomco,;*m onin collcgium


vel in
ve,-o

tltum Boc e,m


nu.bus
in

f'-^^"^^'^:

St,-abo (4), ,nc,-cdibili

dicebat Walafrulus naturam conversam esse a

jam lcmpo,-c Scoh ^^.^J"^''^^ jam p.^ne consuetudinem peregr,nand.


ardore long,nq,m Uinc,
suo,-ui

duTfuisse mulalur,,: idco quo Xmvoca,;pr^positu,.am. quod, p,;dc.canoma temporeipsi scnbcbantjam Et ,-e qutdcm vca

a chronolog^s

XZ

monachissuccessisscnt.

aqcbanl s,veexmodc,-atorum aut p,-opagandce ,;el,daio sive dwino monitu monnstc-iumscoticum gio,:is causa (5). Porro

man-

a
t:

S. Foillano

conditum

fu,t

vermmMe, om-

nium "'

r^squidemlS^^longu^^^

hujusgeneris antiquissimui. ^^f^'""y. . ., T ..^,.y,iii^ 7\a.fKrmant

pulanl ahqu. auc7onve,-sioncm illa.n faclam LeoIX, scd a Notgco tores (16) non smculo qu. !.. eliscopo s^culo X exeunte, oonscquxmu,-^uUap,tu quantum conjcctura aut e. ' lum induxc,;t,

Ua^
.

-- !ltf

.^4^

Z:7oZZi:iden:cc.nobiumSanct.C,.c^^
Scohs aS Faronecond,tumfuisse,quodessct fuc,;l hicc Sed num advenis xenodochium.
dubitav.t decessor

ZZpositi JosephoBa>b'^r llomalihus a ven. preshglco pr.ncp.o cc^non. A Id.lis plane cernitur (17). .g.nla numero trig.nla aut h
cos ihi fuisse

dLeps opp^larcturjuod^

TeLsancH ep.scopUure
noster, Josephus

Van Hecke (8), quum ,dcx videatur posse colhg. S Fa,-onis\ita non Scoto,-um,(de
dicta

Postca ve,-o monaste,-ia Va,-da!,.s ctS.,;quibus egreg,e .^a-ipsc,-c () valdc f,-equent.a fuce, in Germania
nus,)
Labbe,ConciMartu, p.g. 596.- ,2, , Acta SS tom U Ib.l., tom. Vm. col. 6M. .3, 1832. Ua lom. VII, col. ,5, Cfr. .b.d,, Oct rag. 908. IL',4 ta SS.. tom, VII
,

duos.passimlraditur. .,,; nuem posiqua, inquem p scriplum accep.mus J^^^^ 7 A nemine '^osse^s^m.e >^_,, p,-^posituram stalum F,-a,.co potesleam simih fe,-e f...sse ^,, deoerit scd credi Lohiensem, cujus atque abbatiam

^Le
3,
lb,d
.

tom.

histo>.ic,.

tom^

" r^-^fcf^r Lt; ^f P/- ^;;-^"- HBohmcr, 1,


cdrt

lilter.

de la

Rcgcsta

F,ance,

'""'^^"''"txvm

1849.

W^ttcnbach,

-SsSSbt::"nM,:^lteMc^.--;

^)!:t''.^^^^Z^:^^^':^rMon. a., Annalcs Vcdast.n,


X
:'^Sit'il37.p g

Hugo Ann.

O.d.

P,^a.monsf,, tom.

col^ .,4.

:t-;s:^:^:rtUff4?;;J9
FoBse,pag. 35eiseciq.

Nederknd. tom.

1,

cap.

XV.

ed.t. pag. 45=> eteeqq.,

idem

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


et dein idem Franco anfea monachus fuU, ecocatus fuertosiquam ad infulas Leodienses

420
AUCTOHE R. D. B.

scriptor cofems.continuator Chronici Sigeberti Gemblacensis{Q), auctores Annalium Fossen-

,,

^ morteo, S(cp/ia, Mellemis cano anno '"""''^ .-0., Lcorfic.Km epi.cop, c,,( ^ Cui tamen non.taiin. ces.ssc
901 Fossensis.

(2).

F^nconc anno ^maut -^;^-

^. i

^^J^^, ^
il 4 /l"'

(,>
,

...

^onsecvlau. ab
,

.-< A-

(,5),

,.,ss

"^0

co &!/

(16)

em ano

1408

Hanc em,n

907 acctptmus, donaut


ahhatissx Nicellensi;

-^^J^^^^JZ Ludoncus W'. "


s.Gc/;j

-*';f

X" -l^ 'oppZ,


,,.,,

cccL,a,

c* claust,-u,n

concremaJLltelmus Ba.a,n..

noOOO. LoMan,.^._A^a;

co,ues Ha,. ^^; ^,5 Ba.-a.i, cpi-

qu^eamregispermissu prccsuH dedit. Mortua vero Gtsella, Stephano


Infans^ti). donationcrnconfirmavit Ludoincus plures largitiones 8 Idem anno 908 sanciens memorat : AbbnEcclesiic Leodiensi factas, per prxstariam a Gisla, naTn,nomineFossas,

Tp;
_

ico<(,cn'. padc.

rfc,.

Fo

iiitum-apugnaoit (il).Eamdem calamitatem Antonius de C-oy, nominc Phitippi ducis lit


. .

facturn

fW-

rat monasterium episcopale.

Burgundix, bellum adversus Leodumes intacia remanseagens, ita tamen ut ecciesia Phiiipintm mnialus est rit (18). Quem ducem
I

_ii.

,/.i...ivi/c-

1 .i>nf1iptis(>S

nostr^ abbatissa, nostra consangliinea, comitatu acquisitam, in pago ac tis consensu, adest comcs constUutam, cujus nunc

volunta-

Franciie (19). anno 1471 Ludovicus XI, rex anno 1554, rex Franctie Proximo sxcido,

Lummensi

Berengarius
riale seu

(4).

etiam Ej^ quibus diptomatibus


Fossense fuisse

B discimusmonasterium

impe-

Henricus Ih Carolo V plura Namurimpetu in Beigium facto, cum expugnaret, Fossas mcensis iradus loca
imperatori infensus,
cendiis

regium; nam a rcge fuit daiumOiconcedente, itlud ecclesne Leosellds qux, ipso factum est episcopale. diensi donavit :unde hwc conditio, quoniam alias Cujusmodi fuerit indicare satis explicuimus (5), hic summatim
erant erit Duplicis generis

monasteria Aiia

iLantur

episcopaUa

et

episcopcnmm : et defensione atque ea qu^ suh Ramam PO-if^^P^'' secus nuncupabantur iibe-a. nint tectione erant, Tdrcges^.ladepiscopos,proutmonas^^^^^
^''^f^'^'''''f^^^^^^ noransciaisvi.iti'''^^^ -y" pUset discipUn^ ^'^0-^1^"^ reges ad

erant sub tmtmne aha regia et non

Haua documenta perienmt (20) claustrum ff^:''^''^\ et miiius oppidum exeunte anno 1568 Calvinista^ fJ^T.lll (21). Quods^ nostram palriam irnwipentes demceps non ignique Fossce hostium ferro lamen m pe, dirut^, non mediocria fuemnt S.CUU XVII bettis
Fossensis

absumpsU:quaclade

^'^^^^'''f'')

JS
sunt

<i^''^^^_
magnam

(22).

Quce

acerhitatibus su his tempoM

7^litJ^nt monumenta
,^^

^^-^or.a,

regiaaut episcopaiia

lon

impediebal quominus cenduni num o,nnia ,-ite ZaZentu,; episcoporum

,^00 sms monastcns

,./,/,ort?-

^^Zgnet ,k)et
8
11

Josephus Barh.riU).

S.

Foillani
sacris.

niemona
Cullus

in

ute,-entu,- opera.

ynia Fossensis oppi-

"TZ

deinc^s templum

Fossensiaaharba,-isdi,-ue,-entar,eaNotge,-us,

-X
u

Fossis,

lastis

in

La(liopcesibus Leodiensi,

dum facta.

ulie7rt JEgicUu^

tmdedU

Aurexcaller^, mu,;sea-Ua tac'--^^^;^ (of Foss.


:

meracensi,

Tornaeensi, Naloeis.

Idern episeopus,

imp Otione impetravit anno 9i4 ab merca nuncupato theloneum ^o^^y:^ uT in loco Fossas ut etmateriamcerviseconstit ^tate hisior^a -^^^^^^^^^

Vr^^'^^^

m
mstoria

f^Xi

F^
oillanus,

murcensi aliisque
Foyllanus.
.1 ,

F
Fnlliinus ^*^*''^,""^'
^

Fullauus,
,

s. FoilUnus,

"^^ls^^^^^leL^^^
episcop^^^t''^-:::^^^:,^

-r^s::; :: ^; "r'S.,
F.i.l.Ui.,

^,^

pr^.ert^m
Fossis honoratus,

r.i!....,

Wn.,

VII >^ll--;';'^'7., de Fosscs. pag.

,15iMon.Germ,tom.lV,pg.31

pag. i88ct363.-(2>

Mignc

P..t.ol. la

^
1 et

'jjj ibid..tom.XVl.pag.6^4--\ II p apud ChapcavUle^om17) Suffi-idas.

,bid

31.tom.IV. pag.
jp;

^^,.

g_

_^

^^^
3d

Uet,
(1<>,

Cartul.

^^^'^- ^^^^j^
121.

pag^KXVU XHI. pagp,g.

pag. Cartulaire do ^osses

^9^

diplom,,tom.l, pae.34.-.5)

ACta

pag. ^^^^ ^ji oct., ^^^^ XXV.pag.


p.g.

fridus.

*^,V_ XLI. Borgnet. pag.


-(2t,lbid,.pag
(23, Ibid..

pag.

,20) Ibid.. l^^'

pag,

ctscqq.
59.

__

j^. ^^

xLV et

Analectcs pour

Cn

Borgnet,

^^^-'^^1^%;,^, hist.. tom. XX,

3eq.

pag.

^^f ^'^%,igiqae, ton.- IV, pag.


^^-

_14J-

683.501.- (9, Ibid.. ^--^^naf 24.-a2abid..pag. 3l._(ll)Ibid,.tom.XV pag^^_,^^,B^,g,,t,Cartulaire


>

Tseir-

r c- s- ^-

"'"^"^"

'''-^

(13) Ibid.,

tom.

XXV,

pag.

r
430
..CTOBE R. D. B.

DE

S.

FOILLA.no MA.RTYRE.
Fossas

n^agn^fce pis inrenfum fuh. et detn Sane ma.rima illn ftmeris pompa rlcducium. neque dici quam exponun/ Vitfe scriplores, puhhci et ecclepoiestcertum signum cuUus
.-

abbaiix

sicculo XI contractum fuit, et loculo 10850 hibliotheca: regiee Brunutic in apud Wandclbercvellensis servatur : ihi. ut diem 31 octohris S. Foillani festum ad

umm

tum.

esi quippe plures siastici, neque adco insolen, splendideelaios nocimus, ut viros sanctos tnm corporise.r humo non erseouia^ ah eleratione hujusynodi mulium discreparent{i). Attamen

nuntintur; itidcm in martyrologio Usuardino AnfversfeculiXIV Ceniulen^i,etsfecidi

XV

honoresviroreligiosissimoobsuaynsanvtimodelnti jure. inmquam inchontus Fossensium habentur. Scd in his non acquierit quem videlu-et fer sinergaS.YoiUaimmpietas;

niom

cultus

LubecoColopiensi Maximo, addiiamentis sscculi XVI a niensi, deniquc in Grevenio ei Molano edifis.Quibus adde Adonis martyrologium auctum{l), atque marftjrotoUlfrajeciino,

gium

gulis nn7iis

coluei^nt, celebrata corporis invenfione, die 3 sepdie iQjanunrii ocfobris sancti tembrisejus iranslafionc, 24 quorum octava in diem 31 octobris, natalitiis,

jam dudum

vetus Dublincnsis ccciesiie cathcdratis inieruni viam SS. Trinifafis (8). Neque alinm Marfyrologio GermaB. Petrus Canisius in Walasscri), nico (quod vulgo dicitur Adami Casfcllnnus in Galesinius in Martyrologio, Martyrotogio Vniversali, Molanus in
gallico

Adde quod nece marfyris iHustrem, cadebaf.


ritu ejus officium semei singiitishebdomadifms quxpiefas in duplici agebat clerus Fossensis du7n Galli, hoc oppido persfifit. usque eo
.-

NataWms Sanctorum BetgiiM hidicuto Sanciorum Belgii


et

in

Usuardi Auctario, car-

in Belgio swculo XVIII lahcnte, res sacras perturbaverunt. parcccix 12 Prn^icr Fossenscm alix sunt etplurium parceciarum qute paironum priecipuum hnbent S. Foillapatronus, ^^^^ nempe in dicecesi et provincia NamurEghezee, Tilliej\ censi Longchamps prope in Cnstillon; in dioecesi Mechliniensi Ontz^e, Brabantia : Enines prope Geldoniam, Offus Geido(viculus vici Ramillies el ipsc prope quo muiti niamjafque pnesertim Neerlinfer, vii-um invocaturi conffuunt (2); Leo.-

Parisiensi, dinalis dc Noaillcs in Marfyrologio qui in in Catalogo SanctOfwn Ferrarius Romano non suni atque etiam
,

sancfum
lani),

diiccclesia

Ultramosana S. Foiltani (seu Phoqvam, teste Joanne Foulon in Ilistoria


familiai no-

Martyrologio ac Simon Peyronnei in Caialogo Sanctonim 0'Cicry Sanctamm.A quibus non dissident et Matthceus in Martyrologio Dungallensi{9) Hibernia.iiO). ^ Kelly in Calendario Sancto>-um occurrit ctiam ad diem addiem^i 14 s yoilUni nomcn KalcndariisScotids .c/ 3o odo. 31 ociobris in veferibus dc Novalanuncupatis Dmtmmondiensi{ii), (13). His addc Mnrrina (12) et Adami King hoc famen errat turologium Maurolyci, qui in intractu Namurcensi putai quod pro Fossis dc oppidum Fossas Papirianas Etntritc Ad (14). cujussitu niultum olim disputanmt
,

Leodicmi, anno 1189 per Pratanae


biles conditam... primani post aivi
;

diem 30

octohris

memoratur sanctus martyr

Rcmacli,

ai-

oppido Aquisgraunt M. S. Transmosani (3) Foiliani{4) de qua ad manensi parcecia S. hoc jorcs nostros scripfum fuit Templum ab sanctodenominatumestparocbiajuxtabasilicam
;
.-

in Fastis Belgicis et Ordine divini officii reciiandi

Burgundicis Minci, in

annoilAQaPrm-

monstratensi

familia edito, in Hagiologio Wiliot (15), apud Belgico contracfo Balduini

unde et translata est, ita ut B. Marite Virginis paolim tantum sac.eUum fuisse videatur, in quo
:

rochialia nonnulla peragebantur (5).

Imojam

Bouvier ssepe laudafus auctor, Sebastianus sacras in Hibcrnia et in ecclesias S. Foillano


tractu Tolosano

memorat.

Colganus {H), ponit Cameralani festum, ait die nullus ante ipsum rius 30 novembris, quo memuiit. Alii tria ejus memohagiologusipsius 16 ianuaru.... rantfesta primum, inventioms, Taml.Iactense et Martyrologium Martyrologium Secundum, translationis, 3 sep:

Bucelinum

(16) aliosque.

Tandem

S.

Foil-

memoratur 13 In pluribus monumentis s.vculi XI, in mfaiiissd- vilis scilicet quas edidimus, sanctus diciiur "'''" n Foillanus. Scd antiquiora documenta quibus
'

Dungallense... Martyrologium tembris: itaFerrarius, Wion, et seu natahs, Anglicanum. Tertium est passionis

planum

fiat

eum

cultu ecclesiastico
,

jam

du-

Martyrologium Tamhlac31 octobris, de quo.... Marianus Gortense,Galendarium Casselense. R-

dum
culi

non sunt adeo multa. Imo ante Wandclhertwn, medii ssefuisse

cohonestafum

manus,
15

et Garolus Maguir.

IXscriptorem, nutlus,quantum novimus,

marfijrologus

eum

celehravit.Com memoratur

etiam

ad diem

31 octobris,

ium

in Fesiilogio

S. Foil- cuttus eju^ nobis per singulas diceccses primum occurrit celebris m lani cultum recognituris, '^ ^^ Ecclcsia Leodicnsis, ad quam Fossx, ^;^^;^f pertiSanctus noster sepulfus fuil,diuiissimc

Jam

quod jEngussii nomine vocatur, quodque recentissimus editor ad sa'.culum X Cirie^isrefert (6),

tum

in aliis antiquis /ialendariis

indc annuerunt. Nemo itaque mirahiturjam ejusfestumdie 31 ociobris a Leodieniiquitus tujus sibus presbyieris fuisse cclchratum.

Hihernicis,

modo indieahimus. Ejus fesium saliem sseculo XI actum fuisse Leodii


quie
in Benedictino monasterio S. Laureniii, apparet

ex Usuardi martyrologio quod ad

isiius

quic qmvcnerationis vesligia in ^nissalibus, et 151o. dcm vidimus, annorum 1486, 1502 octohris deprchcndimus (18) ibi enim die 31 in honorcm SS. recitarejubentur saccrdotes
;

XIV, De Bcrvorum Dei beatificatione et ciinonizatione, lib. II. cap. Xll.num. 9. (2) Bets, Geschiedenisder gemeente Neeilinter, pag OS et 72. -(SiTom.I,
(liCfr. Bened.

Trinity

(9) Todd et Reeves. pag. 172. Calendar of l'|^h of Ireland. pag. 289.-(10, saints

Calendnr of the samts

pag. 285. Cfr. Delices de Liege, tom. I, pag. 152. Chronick. pag. 81 et seqq. i4) Cfr- Noppius Aacher fol.57. i6iWhit(5) Mss. Bibl. regiaj BruxeH.,num. 8928,

DaE
png. 29S

XXXVIU
ir,6.

ScottishSaints.

01 iU) Alexandei-Forbes, Kalendars ,,ag. 76.-(i3> Ibid.12. Ib.d.. pag. 27.

(14)

Biiudrand,

Novum

Lexic. geogr., pag

leySlokes. On the calendar of CEngus, pag. 4 et seqq., (7j Martyrologium Adonis, pag. 554, edit. pag. CLllI, <8)Clarke Crosthwaite, The book of DominiciGeorgu. obits and Martyrology of the cathedral church of thc Holy

ou Uagiol, llelge, pag (l5,L"Abrege du diemSOoct (16) Menol. Benedict., ad (ii/lnsulis i058.

raartyr.

_'(17) ActaSS. Hib.,


seqq.

pag, 104 et seq.

(ISp Cfr.

Xav

de Theux. Bibliotbtique Liegeoise,

tora. II,

pag. 539 et

Quintini

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

431
auctobe
R. D. B.

.^^rpmorationem : A Quintini et Fo.Uan, hanc tuo.um Deus qui nos annua

ses,

^"Xum

^]""^"''''^,,a,,..

Cln^.<^^^^^o^'^-^--X.^^^^^'fZTZnXi. c.dem "'^ =


ut ct pruusta. quiesumus, et eo.-um P'^"'"'" celebremus.

Ls

p,enecapiamusse..tat,sauB,ntu mejusdem ritus guogue ind^caur

PTJ Peufl^_
fl c

habucrunt, gui a sseculo XII linnc sedem Kjanuarii, 3 septeril^ anno, diebus scilicet sequenhtemhris, 23 octot,ris et septem dicbus inrentioncn, translat.obus, beati martyris ^^ ^, (,,;,, eodem fere modo ac canmuc licet exFosscnses, celebrarunt. Etiamnum, io^^^
,

...^^^^^

viariisannorum 1488

lo35. l^St,'

;Zr

litaniisinrocaturi.ToMa.ms. anni 1023. Anno 1636 in Utliciis propriis

Rursusmemo

^^^ "^ "^^^^.

P,..o,,,-(,.-

A'".

f
p

rUu a.jcbant Leodrenscs F mani feslum oratwnen: semulupU hanc usurpantes

^,, ,, ,, , ^,, ua dcnonstrat decantata. (yM.> w<.<^' ^ lemnis aie jemo so;em die festo in yus lionorem ^^. __ ,__ 1801, cwm concordnium fl?in( ^^^^ ^^, e( ilSedpost non amUontes in lUmnonia. el lihodium Tornacendiceceseos Cameracensi^, scd
_

Mma

in tota dioe
cesi

,,,

censi,

TomaNo'

m^rcensi.

plius

Tn.
rtis

ac:s n.atalit.um
etc

martyr.s tu. atquo nui nobis beali FoiUani coneeg.o.-.osum -.eb.-are


:

Erant lectiones I noctw-ni ^na^lf S.Fo,.ian. I ./ t^TlectioneslInocturn. e.r III noc L ex i>s quas edimus) : lectwnescommuni

clcriciSanctum si\ essent partos.Camcracenscs desicruni : contra cpisconosti-um cclehrare Joscphus Eirn. nus Tornacemis, Franciscus presbyteris anno 1805 pr^'cepit, SUiC dUeceseos rccitaio a Uonlenutdeinceps usi oificio antea Waldednidis, quotanms die sibus canonki^ S. ritu semiduplici
31 oc(o6mS.FoilUAniA^5/m

l^T-Sintlumbivest,-ictc.,

ul in

Tuscon-esZis non

pontificis. F,ebat

ct.am

aaerent

TomnemLtio

In ejusdemcUa^. Fcstorum ann.s 1644 el propriis ceseos Otnci^s 'wnrn


.

QuM..

cdUis, indicantur lectiom's 11 nocturm, o,ationes, Tatimes, invitatorium, ejus Foi.lano, utpote ex

iZ

antiphon^.

quod mandatum episcopus quume^ conLnhis anno 1845 renoravit.Ilem oppidum Fossp n<mjam cordato anm 1801 ^^;*^^* Namurcensts Leodiensis, sed
:

Craspar

''^r:::^at fotL

acco,nmodata. Tunc

"o^m

\n Zocuir:n:.u^.^oM...^^^^^^^^ tamen ut de '''"'' rum exsulamrit. ita non secus a^iuem


Zre

Quintinoiam non fi^a,,n.^ causa ex Bicciano Spd ne^cio qua de

Lcclesux sanctos ^ ac simul inier hvjus festum. rtlu suntansiret Fo.tlanus, ejus Romam leciwmbus ^ci adh>bdis Breviarii sunt clenctyarnur. d ommun.^ agerejussi Pisam de censes.Sedeoi^maniisiUi, Carolo VlUUe 21 ja..uaru laGaude, conccssU Pius
,et,

^^^

tnmmutofficium. quod

clerus Leod.enss

Quintino, et dc sancto anno,-um 1488, fh-illUurnicis Lcodiensibus conimemorat.o Deus qu. 558 ei 1023,

ti

p,.opiia

^"^ ""

-f

s. FoiUani

/^'m

swculo

XIX

a J. ^"^^7

'

.'

;.

lectio teriia

Montibus,
Rhodii,

dam

culttcs

fuUS

to

^^^^^

tus, f.de,Cervo.-em,

'"-''

""
^^^.^^^

dulcecl.nem

iU.-

y^^^^^onninU obso'^"i

teminHannoma.
cens. dicecesi
j,ropri.s

f"0<l

opP^j^'^^
,

;.

J<^; ^.^^^,^ ^oUeg^at.

,
,-,,

?'<"'"

perai'"'2^^J^i,,,n ritu dupUct

0-"'"'!

m Lte S. FoiUa.io J"""".'.. o/mes.

Meciiiii"^"

1-

lur =... res


ipsas,

ad

eam ""'"''..
.

n,a,-ty,-io...

te,-e

mus

''^-^'''^"''[''^^''Zlin. cum annosa.us6o7.Nota ^^^^^_ est affectus te.- ratione n-rty.;.. ,,, Monro,llan .^^^ ., S. sia3 '^naste ^^^^ ^^,^^

Vitam,

vene-

tfi""'.;' '''["^ bris quotan.,.s '''^'f

-J

s FoiUiam v.r. .. Huius sancti aha ;,,(, /m , nostra... " Fo.U.anun. j, aa ^^ s. ^'^'8';"^ teslantur, tum perturbaUones non
.,.;,,,,,

lUe 31 octo-

P^aum.

^e
f^''^'^

,vita devotio,

tensimn rehgionis

ea

quod

ecclcs.a in eo,-icm S. FoiUani

collcgata

,,.

sa-

potuerunt

quam n.ax.m^ P tin.uere q un.

^^^^^^^

_.,.

.J^^^

^^,^^^^,
f.at

^^_
'^

eccles.a nis, in

",, elrcu.nfe.-untur.

l^
culo
et

P^^j'";

XV. 5'^';^' :; /c tibia ad nosha

,f
'^

;;o,- P.e

S, cjus coxa se,:-ata


pag.Hetseqq.
locis

/M\amsma,-tyrn

fuerunt.

Llmamadeptusest,canon.c,i-rpahnarn adepius
Jamart.S. iD Edm.

Rhod ^-'"'"ZmiciPncmonst^^ate^i.Nivelle,

Feuille.,-aseioaretBOculte

DE
432
AUCTOnE

S.

FOILLANO MAUTYRE.
sia

R.D.B.

Gert,-ndis condiH conjicMt formn dcfinirc l.bcal, 5 jaccrc sub pr.st.no allar. atracorum ossa

crcduntur

Immo. D

prmm*

Zaiorc. Quod

clZstempli
ocrcvcllct,

quum ineuntc hoc s^culo paronommc Allard S. Gcrlnulis.


aran, positurus

no.am

;abato

Zh Zas quc-cca^,
nlla,'is

duas lapidc anlico, aspcxa ornatas stehs an/. au,-cis

lect.on.b"S P>-opnu. et tribus

p. o
_

structu,-am ctcxesas: qu^. super mutla ossa et pcdcm altam coHocal^, Qu^ cujus csscnlncsIZnagn^, conlincbant. vcte,-cm non auf,-cnaram

Zssimas

Zum
dal

ctu. prcsb,jtc,:

sed

nomm
duo

e ,-eaione

f-

!/

concessit: S78 rooata^n facMUatem

iZ't

inlcr

alta,-ia

statucnda,n duxU, via cssct qua ad copsas

..

f ,7V^

ft

nm^emhrifi cclebrarijussti

\,~)-

S. Foillani
socii

cuU'

fuerunt
l^ivellf?

elmblicum

/mMti..-'
1

ml-um

vidcatur,si

,^,

"''"'tnTmoHemcZcntam

vu, Aciis cx omnibus sancti cum pidalc obic-

"" '/0" ^: ,y^'

^.

,,

ZTksTpTHoc
S. Fo.Uani 16 ianua,-ii. 90
el

oUmrcquisilumet sat.
t

socu,^,, -,

21

''"" rfis.m/rc !i nun u Nolo iamendissnnu^''rc^b-onU^n^ho

,,, j

^"

c rpririidis, et

cum

S. Foil-

vvrr rctertaddiem^ioctooiis.-^u S. FoiUau. soc.o::WN.;eni i-eia^iastrium


;^

usu.m, stcculo XMII lZ-tu,-oloqio Belgicoad Antce^en.moniauimS. U,'su,e

^^'''''^Td

l'xZ

Xm

ic

T^Zio

Gallicano ad

,n iisdcm sanctis Saussanus 30 octob.ns diem

Ma

t,j-.

^J^Z,

\n

~
L(,

teslalur Hcnscheuius. sese vidissc

Molanum

monuisse

eas

circumfen-. (12 g,tio,>um honorif.ce tempore r g _ __^ _,.,,,, ca,-di

'^Z^TZ.a^^em^nentr^no^a.l^
nalUte,-ckx rccogniUsunt Idube,-gte ,'Chqmx, cl
pini Knnationes drcwmfe,-unlu,;

;;:d^ts:;^^;==-'^-

e-f^Ze

per ''f'^l]J.^^ ommnx, diccs^

~:;:5;s=.;=r=f=:

gum, utrum ad
picandum,
nisi

effo rfa<'e

non aus<m, equead'^ le,n dacor eon]eclu,^(fsocos

s.

roma
,,

E:=rM::r=;'s'=
tui^immoin
ofr^cii^

lntronil

lanum

cjusque

rna,^'J';;''%

occisi,

ac

^"s^o.10

XVIII matibus habco, nusquam

proprns ccclcstxiosusurpat,s, quxqucprte


ul S. Foillan. soctos

ubique fuisse '"/ i ./t ^^^' dubdalurn e" merilo, aliquando

"f

^oVod

^,.;..

'''TZ'ST.fuissescpultosomnesuno
6( septi"!

':z::s.ss'zi:'::;i:^jy^: interTetL
S.

FoiUanum wmceex cupiditaie

tvude et de ses parens

part.

,9._

,5,

Natalcs SS. Belgu.-

(6)

Pag.

^\^^^_:J^^; ^,,%,^

Ja-

n,art.S.Feuillen,8onsejouretsonculteai.

I.^a.^^^ Ann. Pra.monstrat.,tom. 6 et seq.-(14) Hugo.


' ^

^''EccleBiee Leodicnais, vag-

mufeiaHB

'

DIE TRIGESIMA. OGTODUIS.

433
Ai;CTOBG

aut homines putent. Voluni occisores fuisse virum accensos quod pravos, ideo in sanctum insuper idololatras, qui vilia carperet, aui Foillanum uhique tewpla, aliasegre ferreni
ria,

irrupsacra profanis immiscuerunl, repenlina lamcntabilis stralio, oppidi Fosscnsis iterata et


claustra, tota ges, atque exitiale, quo templum. fuerunt, geminatum denique civitas exsufflata

R.D.

B.

simulacra falsorum numinwm evertere Ampolinis loco conatque adversus ea in ipso Hhei percussores cionari; imo, sicilli, credere rege, qui missos esse a Penda, Mercio-um CnohhereshurgcnseemsCnobhereshurgense evasmonasierium, olim monasterium frustra nelans S ToMmam abbatem tunc Zetentaverat{i).Qumcor,jectur.-e,nonsotum

usque incondium, sacrum FoiUani corpus ad nos

integrum transmitti non inviderint. Enimvero perspicitur e canonicos jure gratias egisse periculm^um quihus S. Foillani reliquias serie eripuit.Qum discrimina breviter expone-

ueu. Deus u^,^

mus,eimM

-^

,^^^^^^^

j-

omnibus ciiam nullum hahent


el socii.

S. Foillani

Viiis oppositx sunt, sed S. usum. Quod

\Stnecem. postnccem. 25 In loco Ampolinis,

emm

a latronibusperempii, marFoiUanus disciplina ecclesiastyrihus adscripli suni, a


tica illius

smculo VI et sa^pissime diceno^tro ostensum esl, martyres prxclart, qui, non haniur viri sanctimonia pietate, sed cum Quidem pro Chrisio seu pro eamque cruentam mortem injusiam
metate,

Scilicet xvi nequaquam abhoy^et. ut pluries inOpere sequeniihus,

c^sus est, inse- v^^^^J^^^^ ^, Foillanus plus duos menscs. j,^,^, adapuUus jacuit S. primx, corpora u.m, Prcedones, ait auctor VitiC latibulis absconsanctorum in umbrosis ferarum invenil die post pasderunt qux S. Gert.^dis martyris septuagesmm sionem gloriosissimi secundus hiographus, post Quin ut testatur septuagesimum octavum, qui diem' necis eorum februanarum. decimo kalendarum
:

uU

_._
.

tmslneccm

e t septimo

ma:temd.esi^JanuariiaZioct^2':,^^^
occisi sunt,

Uiverant^pr^sertimsieosDominusmiraculorumgIoriahonestarel{2). ahquos sa.tem coUi23 Quales fuer-unl, ut .ahiii pro disc^phr^m apud ^a^U^-- gam et simul appareat hftnc med.o ^vo mimnes populos Christianos rex Burgundzx 3), nuisse S. Sigismundus, ei Etheh-eclusinAngUr^A)

septuagesimaoelavachc posstt computcmus neccsse esi Ex _^^.._ utramque w/w//iy.i. diem /^.,.,0 'iW TiineniioniS cdidilColganus {n),Inventioms tr ^^'^ duxi/^" ^ic renulendam

tiZqms
-^^^.^^X^ a |f^'"^^^

^^~;y,,^, e codice RubeM,


f^u pervulgala
^^,^, pars Vitai
;

^^^^n^,,,

secu^ula

fsmeihertus
S

.nhd^
F"'^^/;'

secundm

Coloniensis (6). S.MeEvergislus. episcopus in Britanma Armorica (7). tiavus seu Ehavus Ariesia (8), S. Luahus et Lughanus in Helvetia (9), B. HainMeil^^adus eremil in Autissiodorensis{m. S. Sige-

Galha{5)S. Lupeniius,abhas Catalaum tn

Z^^nl
f^
^
r,,

lucu^raiio.u.

'

^equaquam

discrepai. Addit

S.
,,,^

P^

J^'Zeadem ^o ^"^'
habent

Inventione

tum prosam mlul ad vcsperas, quje


sen,.,/,;,,,

%
c

IruT m
iwnl

^ ZZrex
(1 )

''''^/^^'"'^""'fy d^^^^ curhe .,^^,0

eMeaniur. Idem

Inglo-Saxonum,

postea

monaS-

timus codex
sts

f^jfj, ^, Bihliotkec^ ^artem edidit


^/f ^f^^^^^^

BruxctlenGeldolhiograpfn
iret

Tm CalusLa^ardus, Tr^m(it),S.
S

Olaus, rex Nor-e^ ^ecice MarQareta Roskildix in DanA\ S rex Ohetri.


(13), S.

S.

Eimrdus, rex

Angticc, (12)

'^l^^Xll^l phus f^^ ^;; ;\^,,,^ runt recentLS qu


quum
^

Ex

ea

nonpauca sumpse^

s. FoiUani

^^

^Xs

Adalbaldus dux, in Begio archidiaconus Lau(ItVs. Balduinus, Maqnus, comes insularum . MS\ dunenmO^f' N ^^'^,! ,r.,Ui. Nonilluditaque

"^,-^
^\f4t,s
^^^,

f^-^^^!"^

^"^^1'

^^;,^^

,Ls

,.tres, modo sponcuquomodo a btronibus per.mptus discipuUs


.

V^^'^^^

^^f\^Zi eum S Gertmdisdiuquxsisit,atquetandmej^S ^. ^^^.^^^

annumeraius quem martyrem vocatum legimus{20).


;

liographi. ^'^;?/^ /;.'^^,^i,oW&s credendum, nium cor^ensio. ^^^'''^ ancipdi, dixU

G
111

Foillani.

S. Translationes corporis De slalu hodierno

Vllanushanc
Fossis

^y''"\
f pa

"^tiJZ^^^^^^^^
dissercns,
e.v

_.^,,h leguntur in de S.
e

UUano

^j^.^.,i,,

reliquiaruni.

acltertiam

^'^'^"'X^-^r.M

Missas

S. Poillani

Q
certe

canebant XVTJI canonici Fossenses

irepcrtum ^--P^^, :^:" puloram. Dubitar,.i. sepebre. celebrantcum '1'=,^'"'' ^^ J^ jebeunt utrum ib a. 1 , , ^.^^^ hus illis
.

corpus,

terabris,Translat.o>nSj^-^^^^^ ,,^^
ampliovcm a'>""='"'"'
sa;culovum vi-

cissitudo,

summ Normannorum, qui

Miroir , Bouvicr, ^"'''''trulVSwi'"""?' ^' -''1 de Fueillien.pnB.lSf Cerclc ..rchcol. u Ve '" ^"; Bolland.ana v,nbaye de S. 'leta SS. f=-""="; "' enorum. art. M. Mons. tom. V, pag. .|^ ad ex

trtm- IV

87 et
,.0jlbid.,tom.
toni

'

sincla SanctoruB
'

dicata,
8

XVII, pag. 378

PapebrochuRcsp. ACa S ;ou.

533. ,

IX

Oct., pag. 141.

^^^^

^,_^..^

'^'

(4, Ibi*., '7-]^ ,e,,, 51)2.tom. IX Oct pacOC, pag^ _a, Ibid tom, XI
,

~,, oetob,, paE.


,=

^X I,ill>id.,tom.XOct.,
Ocl., P.^|.

W>.

^
(='

/vr

"
o.,A

_i2llActaSb.
Oc;trud,s,pag.

Hib.,

P^''

59e.^a=.q..

L-deril

'""i'

H'"""%rVi.at

_,)

Jpag.l09.-(9.1Wd.,tom.lIJ"yP8
Octobris

3^4.

,10, Ib.d.,

55

Tomus ^U'-

r
DE
434
A13CT0BE

S.

FOILLJVNO MAUTYRE.

R. D. B.

pra;sepelire, tam De. quam derit et contenderit Consen contrau-e. . voluntati videbitur fu
",.^0

consentitetpopui.multitudod

Aham

anU,uis <locun,en,is ':0P-"-' "<"'-^';, " (2). "'"" Horcs scriplis consignarunt guum Sivcllcnses clFossmflW -e rolulms. n ,u.<lue ^m. Tessacru., corpus pro suo l^otniswo currtn irnposiium. quatuor
iltwl.

demum octoges.mo D a,ralionis Hittini. Anno " p.a .natrona u.-na,n a.Nto supra miUesimum, mira arte d.st.nctam, "nteam auro gemm.sque beat. Fo.llam rehhonorincentius collocandis translation. septemhr.s legavit. Hujusce Henr.cus p...uus d";terUa pra..f.gitur. Adest et pr.nceps. Tanta episeopus dio^cesis nost.-a= totamque v.c.n.am

^Z

nopulorum.lluviesoppidum hanc ceremon,am pro,u,"dat, ut ad augustam


.

circa le-

comm<scrunt, ihi conMnr. nnraMia ta consislcrcnl. Qui (ut al,a juga ccam) sponte Fossasperrexci-unt. -"" >oco per Normanno,n.mv;J 20

quoboun

possint. nu ntescapere viv sacerdotes sacram simo episeopoprocinctus "t"

Ind.e.tur ab ,llu-

iqu,aru.' Foillani
ant,

sarcinam certal.m

po.-t.-

ilium sscu-

lum

tiones

re-

conditum
fuit Fracoini.

'-/'^-'^J'^ clefcns^ /'. pacto ab eorum impwlale

quiceerint

S.

FoUlani

U'ores non re^ulc^^^^^^^^Zs culum X quoquam exUa '"f.^^j"^ ,,


fuisse ostcnsum
est.

d.uEt ecce v.r qu.dam, ordinata sul.sequ.tur. per omn.a memtab.dus et tir^ squalore morb. pr,st,nuE, res .tu. a beato martyre h.util.s

quam

popuh ingens supplicantis

ac.es

hra

agt

Sedmeclw

Snbus

hac urbe exsulassc

scribi,

^''."'"f;^. Hdltnus " '^


'

^-

'

s,ve barbaus ol.m ilf,Vcte:Ungaris, ^9"''.

ar.dam s,b. .eeupe stranguria-,tertius demum non su., f auexorat qui omnes
:

alter ca cul. colum,tat.; acerbissimis .'"^--' crodel. veKatus,

P^^^

l.populant.bus, Gallia. nostra. p.nrtes

qma

on-

.:^^, ,reKt,-am integerr.me sanat. a datiadesiderio suo, sed

te. ^t oblmmt anno dura locus tossis (quod laicorum quam ele, circumdatus, consil.o tam

W)

corum veneradum

d sanct. -artyr.s corpus

a-

B tum

nuncupatur vicinum oppidum, quod paroFrenes vocalum.pars Fraxinus (hodie iVamrm; super r.p m chHe Lustin. prope ubi. pa in .-up.bus Mos!e convenienter situm
est in
.

'""8S/ aha moxconligil

1,-anslatio.

Quum

25

t^Z

<^c7(cv sermonc dicih.rU grande specu qui vcrnaculo v.detur h.-cc translato |li?e (3). Refercnda Hungri, ' annlm 054, quo. Lobiensis^V.^-^^ sumar, Foleuinus abhas aggress,,Carbonadepraedatione

memoria tcsle.d.cunt incol^pe;; rehqu.as, annos mmisisse S.Foillan.

centum

'orpus.corporepra. m rr'rro:;r>" age/oa('o-.cs>.onra--oflcc,pc<


et

se.

- /-^

ouando ibisubCama-accisi instUuum fu.L ToTon.,n canonieisecenobium auctor Anna1124 ,-efe,-t


Idutique
e"
u f ,105

ep.scopo Bu, char

ada,mum

nium
onul
lur

.Bn.bus e,

rianTpetunl

7nLbLs
(G).

m Za Continualore Reginonis --no.a^V..iburgcnsibus


(4).

Qu^

ir,-uptio

eham.utohos
(5) ct

U,nZsensium,
n arlir.s
1")
.

. Anno 1124 AmpoUinis, ub. FoiUani in

diccns

relat.o et pas-

Volunt autem

qmdam

sctplo. es l,^c

^' p,-^'fe,-cnd,.svidclurannu^ Came,-acens,s Nicolau.^, episcopus

oLlcmporc

contigisse,

-ec tantumanno^^^

^^dlplo'"'^ '""

"37 memo,-at /,.rc socn,na

F,-axinum portalum fmt Leod.ermSlcphano undc anno 914 ab episcopo ^ ela Germaniai imperatore in prislmum do-

Alsat.am, Gal han. auo Ungar. totam Franciam, gladio vastaverun Tque Alemanniam .gne et Flo,cnante. Canomeus scd etiam multo Possen^busjamanno tle putat rchquias Vcrum,ul Ca,-oloKa,r,s(S) mfuissc reddilas drrephs, 880 a Normanms placet, Fossis anno

"iZala

VsaRI'0a decessore suo consHlutione : quam annoi& d Z,s ecc,mbH diplon.atM ipse Burcha,-dus in eP^^^opusscnM Hic itaque. uli Nicolaus
fuisse

^,sse
tu,:

l^-J"!^';^"; locum .llum sanct. luce frequent. "-aculorurn unda respersum et honorem .1 use.at lrspicuum,ubi etcapeUain

sangu.n.s ""'^

cot

S.Foillani

^mno 1086

in

nova capsa

miciliumrelatse fuerunl. 2'proa'me.e5c/u^a'Cu^oS.Foillan.rrnsLeodiensis I, episcopus


latio,

cui Henricus

deposHum,

intererai.
fuil

magna curapompa
teslis,

1086. die 3 sepiembris anni

Foss^s cclebrata Quam nar, ans


obseryanliam.

Hiiiinus, rci

addit

Henricum annuam

supra et eccles.e Fosse,.s, b ato marti" FoUano .b.dem ad ips.us, quod sacratissimum corpus cumque P'"'";'^ ' ^^^, hoc pernciendum ^^'ad usus erat, contrad,d,t, corponbusdelatum s.lva

hujus

Rhodiitn olinonFossistanium, sed e'iam sreculum X\1U S Foiilani abbatia usque ad omiss,s dbiempcratum esi. iSalius habemus,
secundinocturni, aliisleciwmbuslV, V et VI ^' '";";'" aUis lectwmbus IV, Vetvi commemoraiione oftm inhujusTrans!ationUcommemo,-atwncoh,n inhuius Translaiionis

diei celcbrari

indixisse

.n eoden, .i,5U,dem fratrum. qu.

loco

aL

:rd^,.t

Ghe.-boniresdicitur,subregula., Fo.Uano deserv.Deo et beato mart.r.

n hab.tu ei

''I^.nam

ab auno

n2. ad annum 76 -;;;


r.

RhoL ct Fossis rccitatis. Proponc-electwnem

sanctarum ,-clicima,-um .^^; '^ /' 'r^c.-int ^;^;,. ^rf autem U76 memo-^e p^ 0^^^ .^^^ ^,,e^-6s Hoc anno
..

,..

,,,^

SatumestFoss,scorpusbeat.Fo.Uan.

ma.-

Il^^::^:':::;^;:^^^
m
,4)

Acla SS., tom.

Mji. pag.

HO.

(2)

C.

Kaim

Dus^eus, lom. IV. jjag. 66. Mon. Uorm. hist., ScriptU des Hongro.s. pag- 6^. Elsaibistonque sur les invasions bd6. hist., tom. 1. pag edit. 1879. - t5) Mou. Germ.

^
t

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

435
fue- In
bello (er-

tiris

in

medio castro

Rauuo sub RauUo


cccles^am

iensi Leod.ensi

post

FosscnZnbltml anno 1174 ac hicnmo tmnsacto sem fuissc ahsconditum, crnm ZuHpictoii fuissc rcdditurn. Sc.dnt 1174. Fossensis ad annum idem Anwitista comburitur cum Fopsensis media nocte
Ecclesia

tur Montes fuit in Eannoma runt S. Foillani retiquix. Cujus rci htec Quum Joannes Bavarus. clectus episco- a duce Gu'7-

31

Anno 1408 Montes Hannoniai dclatx

suum pus Lcodicmh, maximaapud populum


invidia laboraret,

causa.

lelmo.

eum

solio

dett^um

vi

ex-

ciausuu t- " claustvo et omnibus ,,111^ preparte ville TM-P. [Bastida} {Bastida} episcopi et quadam P^;^^'".^ PJ^
^^^^^/^>-

ofncinis,

cum

basi....la

cjus pulerunt Lcodienses. Quod indignatus partes IV*, comesHannoma:, fratcr Guittelmus FosLcodienses ingrcssus atqu populatus est. ..w.-w ferroquc vastalx. capix, ei sx sa) quoque caplie, et igni fcrtu^it^^

AttamcnGuiiletmus.sacrilcgamanu Auamen iruiiiKi^ntiA.^, ou.v/ t^^-j^

S. Foil

FoiUani, revelatum est corpus beati

^rA :"!

mcembus Z-V^::nZ
claustrum,
S.
et

seplumemtet mcabniw non mvo


0(0Mccapitalum.Capie6( epixcopi

a,o ausus^ imo tabo^ani c^v^as attingcre non ausus lani cjmvias altingere minime noceretur, rans ul eis a nullo vet

domum,

ccemetermm FoiUani ecclesiam coltegialam.

Priecipua ejm pars canonicorum domicHia. domuscpiscopi. Hujus eero eratca.iteltum seu chiteau nuncuhodie Arvol seu Porte du
locus

S. WatUontes eas transtutit, ct canonicahus i>ux tempus sermndas commmi. detrudis ad in memvohcntatisccrtissimum fcstimomum. titeras,ut h-anascriptum, confcijussit. Quas

oniio"1232 m

^"so

ODHm
ditwn.

SQ'

lium recon-

Leodiensem. ut B. Fo"lan. a,li,cio argentea eaque singular B in caLa solemmialts testvHujus Zrfecta reponeret.

animus in dies caperet tnn-eS velalTectum demonstrare ^nenta, piumque 1232 .loannem 11. coyr^Vnt, oga.-unt anno anm 1220 ad annum 1238 mine Apianum., ab co,^
Foillanura

Mcum

erga citium Fossensium gratus

Montensi exstant, hodicque in archivoregio cum. lcctorecommunico. Noverml uni3-^ lu nom.ne Dumini, amen. publ.cum mslruversietsinguli hoc pra^sens nuper hommus inspecturi, quod cum

qui iltud
cnnonicatiu^
S.

Wattlcin

menlum

trudts
misit.

nuncupati lUusLeodienses vulgaritor Hedroit prmcipem revLM-endum trem et strenuissimum


et

teinpus co,u.

patrem, duminum Juhannem

liavar.u^

;^ opL
7Z"o

electum Leodiensem et corum duminum, nec non

comitem

ducem, Losonsem, ^

cap.tuet venerabile

Zon^ninm.emj.anascripturn.quMnne
obsignala
fue,-at.

lum saum

scse

mdtsse re/cH

beat. Lamberti, una cum notab.Ubus presbyteris, nobiUbus et


eccle^^.asUcis et

plunbu.

ah^

vn.s tam

&Ziianus

tutesnarrans. Heec 103' in festo B. Remacli, 3

vrBoucier,anno 1657 mart,jrts ^nno,rat>=a erantrerba


:

mn^e nhoc

Dei gratia venerabiU

die septembr,s a Leodiensi ep.scopo,


B.

Irtyrinioriosi

fuit corpus vase recond.tum S.geberto rege qui regnan.e


:

Fodlam

regularibus quam Leodiensis. causa ratioc'vt;usetpatri.e sua. .mpesed improba volunlate neque cessrntibus. et patna d.ctis civitate tuque tumuUuoso, a et uos guerramque conlra .psu.n propuUssent, prosequere.Um ac commovisse.U, ac impiisime
.

secuUinbus

tandem
stdi

cum

renden

cum su.s recepora refu/erat, et seipsum ab omui partc obsed.ssent, maxin.0 e^ercitu oppulum vi aut ame cabujusmod.

in oppidu.n Trajectense,

quo causa

p.^e-

demoUr., nere funditusque ..ci trade.., ut ^tsuos nequ.ter

.psumque dununun.
sat.s apparebat

pedesallum. '"S""^ n atque /iguratum

"/^ Ja.

In exiremis
radiis
di.e,

"'"f;"^'\ipam

partibu. i-^^^P^lZf^lTespTolutus quicircumdata, e, episcopus et

damcanorua.rUnn^^^^^^.^.^

-^^/^^^

^,^^_^^^ ^ -Ututlnullumque ^"""'^:"r;:s:m;.c

acdommus

Fm x
i

Ua

-'""'' ^'"'

T"l
omni

'",

ra

su

Patri.e

relugmm, voleus
Iratre

n,an,bus

'"J"-"^

"

,z^:^^^^'tz:tTe^^'^^ " lant.E.runocaps^late,e


'^

uttciebatur,
et patr,am,

''""''>^'r\'

,f "^, eodem *
'

eum

instantia

.i,is >-^1"'^""= "':'"'

Leud.enses

^, f,;,.

"vensje suum

-tm itrait,, ^^^_

Ti " 1
nomina
fe,-ei>-um

Ludoricus,hgta'us
ignota,
t

'
'*

et e

Mate,-nus. Canonicus,

ver,t dictam P"-'"' 'PJ^""

u "*t:r~^
plurium

, mo,-um ':'^^->^^""'''"''
,
.

'^^ ad viUa.n de o u^quequ^ t,do et comburen ^^^_ Fossa ejusden, P^"^ ^"1,,^, v,oletisque con-

^^^

miamqiuim

venisset

.Uam

.'='''.''

"^"^^.Lcpietaiis

,,.,us

V. ccp.t

'">1"f

-^.

',t yua ,iu,dera ; -^^^''^, ^t,;sUo,


^:;

oper>etmm P '"^,f,-o Boucie,; qui """ ^"^ir,Se^aps.n qu^ " tamen ''^"' .,,",., i.o,-suseamdem FoUlam <^ joannes continebat S.

e:^:r

-'---r rfs^ptrur:^ p"^"t-T


r:;;l,:^n rdatu

::l ^.

esse atque

Mam

Apiam,s.
S.
e

ct

~ffiff> m '"^ *^;' ^^^^..frmno 1270

de ?/

'".,-
^^^^ "

^'^^ ^iog.,

/'*'
e^

martys pus beat, FoiUan, pra=cep,t s">^ Qua,nobrem

,.^ji,.

cietaiam.NamS. ^'f ",,, 0 1297 Ludoricus, ep,scmret cap-

"^;;;^'^; ,P,eendio

d,l>genter

P^''-';Vt
'

^^,,r
._,,,

p3se

vitamtgrmiuU. ;"^/'.^

vel a Se-

'f-^f ossa Pl":-"""^

;J ',e':
''^','^3,

oTor"oris caput et ib.dem saneti martyris

aediligenter recoUecta,

T, fjastiano

'"':!^:^SS^o.icum pro atio uoutn:' o ^


utrt..

sancto

,ep..r.a ">-';;

honestequeconservau,

jtSl.c
,1,

tandem de mandato

^iro fuisseputatum.
Scrinlt., toni IV,

c;.p.V, pag.263 Bouvier.pait. Hl,

etseq

,cdt. 16j<-

^^'

ejusdem

436
ArCTORE
R.
T>.

S.

F0ILL\NO M\RTYRE.
Wiardi de Tongr.a. CameraEt ego Stephanus auctori.ate apostohca et cen isdiocesis puhlicus pra.missis omn.bus ets.ngutmperifU notarius, propria sprasuntdesc-,pta, h m"utmanumea et test.bus
u,

B-

3 =r2;:,s=:-:^
rque
catrum
spccaU.er evoinf,-ascv>ptorum. ad hoc prxsent.a personahte. rogatorum,
ct

fcum

d,ctis

dominis et coUegus

:r.;tario

--p-r:r^:'pr'i::

^Stut,.

dom.nus de Trasegmez, Hamaide, Anselmus Mon-

dom.n, inCti et potentes vir,

bZ
nis

pra.pos.tus Jacobus de Sars, nnles thesaurar,us de Frig.domonte, tens,s, Balduinus ;-"' pr.tat, :;,;,=, cons,Uani
s

vice

et

jam "'f nomine ipsius, ut d,cebant,


,nte-

P";

hoc hab.ta, redeg., nos notar.os super s.gno et subscr.pt.one stnun que meum una cum JohannisOsin,a Uas de Sancto dis^^et. viri domini
n
e,

Ve

FcUani consignatas diciasreliquias sanct, et tradiderunt. vene ab,U graliter reahterque onecCes,. l'e,.t.cWaldeh-ud.
'nobili

coUeg,o

processionaUter, tensis ibidem loc,. ad .nv,cem sanct' Germani d,cti

una cum coUe,o

imperial. noiar,.subtcpnblic, auctor,tate consuetum, requ.s.lus et scrpti, h.o ^PPOsui testimonium pra.m.ssorum. rogatus, in fldem et Sancto Vedaslo, p.-esby er Etego Joh.a.mes de imper.al, auc od.oces.s publicus
;

Caneraccnsis

rcsi^

propter hoc

LuLia ejusdem

et congregato, custod,endas ecclesia^ beata. Wal

qua decet deposito cum reverentia sub continent.a verb tradiderunt,

il

co" ^'^;" um P r

"

rM

n Ihe

^"

propv,a manu d,scvet, v,r, prTut upva scvibuntuv, to .apostolica et imper.al. auc lepl an W.avd., pr.cnom.nat.s test,cu.n l?enotar.i publici, una .ntcvfu., et .dc.vco notavio, pva.ses bu ac eoaem s.gnumque meum sol.tum

otarius.

dum

pv.emissa omn,a et s,ngula,

ipsum dorainum thesau.-arium


:

v;'^ >

v.dehcet quod , lusqua. sequitur expressata ,e .antedictus u.jusmod. U-issimus pr,noeps tra beata; A\aldetrud,s quias priedicto collegio

racum

Ihc subscripsi, pv.efat. notav., h.c signo et subscriptione vogatus, in test,,o,um :;;osu" ,'qu,s,tus et

E
et postca

debatetUeUberabat.seutradi

laciebat, ,n d.cta

fuitet ''Te:Z 1^0 mum confecium fidcnter Fosscnsi ecclesia^

ilUbale nse.-vanda, thesaurar,a reverenter et quod, dum d.clo .Uustr.seis roodo et conditione acuem aut su.s ^"ccessoribus p

mI

Fossis red-

S. Foillani

dcndum
ravit,

cn

.Xrpo'emUVi/.-tomm.eculUcuraerat,

'afZLom^us

simoprincpi

P\^ potuerunt et potuerit et debebit, me integral.ter ac reliquias libere et tactas sibique aut su.s sucaliqua d.llicuUate rehabere, coUegium seu cap,tucessor.bus per pra^fatum seu debebunt d.spos.tu lum rest.tui plenarie reliquns pro Ub. o suo.
<lisposiluv,s

df *"

Fisen, adpriorem locum,^ma,-tyr ex.Eam s,bi sumpsit sanctus fl ,cedi passurus. Gu.he mo Uum d uturnius m.n.me al.quando dorm.ent, BaNavo comiti Hannonix-, monu,t, cov us pra.buit, seveveque V dC^d^m se fecer,t, g,a te.

suumFossas ul remittevet

urrum.
esse

EKpergefactus.
inanis

cum secum

reputare

de e.sdem

voluntatis, prout ejus seu

eorum consc,entui soi

nu d per scnn.um

censuer,t facendurru mrisper,torum cons,l.um ilitUuemodo etconditione dict" ";?'" hona flde et accap.tulum beatu. Waldetrud.s
.-eUquias

dee un pavere. Hoc ent.s adeo sUtu,tno


secutus est

p^ter

nU^^^ acceperat, exist,mav,t ludiflcaUones, atque somni

mo.

capit,s dolor

^"S-^^'^"^^

absque malo ,ngeio ,llas aut su.s receperunt,etpra.fatodomino pr.ncp.


successoribus, seu ejus vel uUo imped,mento nunci,s, reddere sine

nservandas

comes

omem

et illo intolevahilem diceret : l.-<-t,s S^ adm,tteve prohiberetur.


ag,rovit.

qmetem

eorum specaUbus

FmUai de^tram

Ejus corpus Fossas

modo
eh-

dehinc easdem pr^dicto promiserunt. Et reverenter, process.onaUtu quiasd,cta coUegia campan,s pubat,s

'-'^sZT:!^

a^roUnti,..

co^^

parte

qit

clcsia S Fossensibus, ul, inperpeluam hujus coxa WaUet ,.-;;,- ^/ni.5 S Foillan concessi,

'"^*^

dam

tr

etdevotecantaudo, omnibus clero et accens,s, astantibus et lmn,nar,bus palUo conaureo populo, man.bus ad te,-etrum

ZltZZollsS.^VaidetM^^
pulchra Inclus^ fue,-unt in 'nscr,pt,one dcco hac '^^'-'"'^-J^J^. gento.auro iUata. capsa, Gu,l

relicta.

i:

Utum

dominorum baronum

et thesaurar,. proj-

aliorum virorum eccles.asdictorum, acplurium eccles,am beaUe appos,tis, ad dictam

Sa
.

FoiUam ded Hoc reliqu.are sancti comes Hannon,^ etc ielmus dux Bavari^,
:

qu,
alia
(losuer

ticorum eademque thesaurar a Waldelrudis detulerunt, iu ejusdem eapsu. d.cto reposueruut, una clav,um Broiando de Sars scut.fero
pr^posito,etalte,-a
;

s destvuct,onem vU^ deross corpus sancli post anno Doro,m ,

hic ecclesia deportaverat contra Mccccv,. Tuo Leod.enses.

dominum

dicti domin, thesaurar.. contraditis unde per os praim,ss,s .nstanter lu,t nom,ne quo supra, de notar.os mtra peWum et mandatun, per nos domino princip. pu-

suum
d.cti

elu

bello campest.n U-atrem rebelles, .n

rev".ttotamquepatr.amsnblecitetpos loc, hono, sancti corpus canon.cs


restituens.

fice

eorum consensu,

dicto scriptos fieri et tradi

fuerunt ha3c .n una bUcum instrumentum. Acta principis nunoupata domorum dicti .llustrissimi coUegiis, Broiando JoBassecourt, thesaurar.o, Johanne Couvet, scut.fev.s, hanne de le Hestve, Johanne V.vien, Rodulpho Colardo de Gemblues, juMarchiennez, Johanne de Hon et Jacoho de et plur.bus alns Uertemont, ,ore, Lanselolo de ad pr^m.ssa vocat,s
testibus, ibidem cong.-egatis
specialiter et rogatis.
Tresorerie des charles Archives de rElati Mons.

"cqu,s.v.t 3)^ perpetuam rei memoriam "?"*"], nunc cum phylaclerium. quod '-f

^J^^ZZ Ip

VnlenHs

deperditurr,

dicunt,descnp^^_

t.b.aiint.anspa Brasseur : Visuntur...coxaetos duo u sub stellato ccelo a fente r entea theca, fu. do hac cun. Tgehs h,nc et h.nc sustentata, re^'

chavacteve sculpta inscviptione vetevi p.xd ci autem expon. solet cuiare etc. Sa^pius dummag.ta s.c Foillani theca ad eliciendam,

(1)

,ia,

'3) Cfr. VUl. pag. 180. Uodiensis. part. 111. hb. pag. 546. BouRlsius. HierogazophylaciumBelfeacun..

4 Mons. pag. Kglise de Sainte-Waudvu

57.

cilas

DIE TRIGESIMA. OGTOBRIS.


X

437
AUCTOnE
R. D. B.

coercentUm, ubi citasest. pluviam, vel ad

m-

mius imber superabundat


dse oper-am dedisse
dis,

(1).

Cui thecx ornanS. Waklett-uet

capihdum

omma sequeniihus, hostes in Belgio paic/ecU. sancta conculca^-unl, nemo hacienus smul Non mirarer si tantus thesaurus,
1792
et

ostenduni iabvlx accepti

cxpensi

(2).

g_

Foillani

Foillani 35 Narrai Barlholommts Fi.scn S. inter ei reliquias, cum beUum Lcodienses

cumcapsa argentea in quajacebat, a canomsecreto esset abscis quibusdam in hco valde


condiius

vcllas.

Philippum Bonum, Burgundiffi ducemet fere 1429 esset exortotius Belfjiiprincipem, anno in locum tutumy tum. NiveUam,tamquam
fuissc devecins.

quam
eo

antequi postea e viia migrarint arcanum potuerint aiiis proferre. In


, :

Qmd Fossenses sapicnter

ege-

Ihoracem eiiam fue,-unt Fossenses ui caput separatim argenieum, in quo S. Foillani deporinclusum erai, amiliereni. Jam emm

Fossas obseranij nam brevipost (anno 1430; Burgundi, captasque inccndenint, derunt templum relinquentes iniaclum (3).

tabaiurNamurcum,quum
pnedoncs
insectaii,

ad pontem vocatum

ecce cives 7iQnnulli, La-

unum

corpus S. FoilPost peracfum bcllum quum annum Nivellx lani. quod per iniegrum

pignus Fossas loup assecutisunt, et vcnerabile periubi hodicque colitur (7). A reiuio^nt
.-

tis

quievit,domum referretur, qui oneri pru^temeros subjecoranl, pagum quemaam (jna rogarunt aquam ex piiteo, reuntes ftEminam
:

sacro hu-

argenteus ad sieculum refertur ihorax iile alius exstiicrii XVI exiens : sed anie

mm

necesse cst, si

quidem
^^'
:

imagunculam
hac
vius

sitis

stailla ardorem restmguerent. Negavit armt (4). puteus timque defecto omni humore Joanne SlafmFisen scseaccepis.se dicit a Quie chronicon, ab erudito Veiwn miln hvjm

d^citur,cum quic siccuJi XIII FoiUanus, cujus caput n teinscriptione S.


.j^^^^^^^^Z

f^f^^^

MduJarculas m quibus fen.nt ai^quas


oontin^r^^^TtlVZ Fo-

oretur pro

factore

(8).

Retmct eadem

S FoiUani relicpaas
copi

lao

V,

editum, perscrulanli viro Adolpho Borgnet silnc forsan Barnihil hujusmodi occurrit ; exemplariusus,staiuere iholomxusFiscn alio

Alteram signum impressum fud. dominus ^^''^-' ^' 7nsi iciesi^ accepii E f ibidcm ineuntc s^culo ^^^ P-''''''^''^^^

non audeo.
Pmlopost
cas Bftssele-

tum deferre
frustra comti sunt

rehqmarum terea qnod clausti^m ccenobii, in bello locus satis S Fo.Uani scdcs, non esset
tutus

36

Anno

1455, Fossenses

canonici, prop-

Hanc suspicaiur hodiernus ubr,dum 7Lfmsseprioratus Ogniacensis


nus
:

paroJius

reliquxai^m Zabat ccenobium, in FoiUani Upsana memoraatcub continens S.


38 Sed alix

caialogo

de

iis

mnonici-

lium ceperant. ad magisiramultos cives discordia, ut litem Diomudcnses et Tudxnenses, tus Leodicnses,
uipole
viciniores,

Hasseleium Iransfcrendis consiei Hinc iania inter capiiulum

quoque,

prieler Fossenscm

^^^^^^.^.

ossa ecclesi^ S. Foillai

qu^dam

se

posnde.e y,,,,,,^
u,rcs

dirimendam deiulennt inanem esse Hi Quum videreni non quidem S.FoiUani exsxlmm canonicomm iimorem, sed consiituepopularibiis gravissimumfutuy^m,
simul Fossensium

tibiam fuisse confwadeti-udis coxarn et infer.orem sen-acJafbde,,, mandibula,n anno Vo.lUsScl,olariumM quos

almZur.

oanomcabus Ante dU, Montibns,

lZTcanon,c,
1603

in oppido maneret, ,^mi ui iantus thesaurus nomine polhciti, hos in

delata /u,sse dicit,.; 'l^-f^^T^. \m TossisP,-tsmonstralcns,Hs oppuU Khodn

eam

Ze,Z.Fide,n
descripsimus
:

apofaciunt Utera^ quaru,n

gZhum.inMontensia,-chicoers,siensi%

muniendo

claustro

posituros. non siabant magistratus se palam conflrmaiis, eccsolvenda arfmonu.Fossenscs, cos de fide

operam non exiguam esse quoniam /"\P''^^.'^f;;' ^! Verum

COPIA..

runt Dionantes,qui

i^'<^^f^'

Sabim jacentisprtecipui o^nnmoerit eJdocumentis coccvis iisque Borgnet,rcrumNam^ccnJulius


C
qu.v publicijuris tecit (5). sium scieniissimus, discimus ad o^-nandan.
tis,

erant mcoUe. Atque

^''"^^^

Beghue VaUis ScholaNos frater Melchior le Uei gratm pnur num apud Mont.s Hannon.^ lectuns

T^

;rL

capsam anno cv instaurandam S- Foillani Fossarum mag^7icrmo, aliquid coniulisse


,

ei.am

ju^

un"etsmguUspr.sentes Utteras Bommo sempi audituris, salutem in


seTlegi

.-

J Am

inter

rmonasre io "eamuTmlmUbulam aUqnam

reUquiasquas aUas sanctorum servamus, hanostro cum honore

:^.otde..usquam
Maximam
partem deperditse sunt
excunte
culo
sff-

'"tfLloproxime

sequenii,

anno.^^f^^
h-pf verba contmebat
et erat
.

.n.eriorem

cum

e^e^

ue bAM-iu
,ps,

scriptum

illua

supraposi.um

mand

XVIII. Quiedam
Fossis ser-

hn

scripto ut e. altero

quod

erat ,n capsa ,e-

. """

vnntur.

^
^h,r-

scriptum ut ad nos Fossis

esi,

EOBENT PHECEUSES HEL.CQUES CES n cTcS ET RESVE"^f f! J^3 E CHEENS PAH T.

Vnm

continentc gallice ha;c verba

Touttes
:

brachiumargenteu'm,inqiibu^sMCUP
troni'ai corpus

dingf-K^lf^ZiuUl
;.Co^^^

^'~' -rpe'
e::;:::e,atu.,,.os.umc.^^

387.

Bouvicr, part. a, Cfr

,,SanctaS.netor-Ha.no..,pa,..^7
i. la '" "" L"^''-''^- ""' -"'^^""'t 1426._,3)H.slonaEccles>aiLeoa,^^^ ^^1 ^_^^,^,^;_,^ j^
1-1' ,."1-. V^fpag. 193. '-vvxvil clseqq. pag. X.^-^"" Fosses, lntvoduct.on,

11

"

is::^;^'::^

111,

cap.

V, pag.

9 ='

.elEUt.Mon.,pa..
pietatis

(6)

V>\i:

DE
-438
AUCTOBE
R. D, B.

S.

rOlLIANO MARTYHE.
vit vitream fenestram

.nagnam ad latussummi D

co.-pus et profectos, (ubi sanetum nietatis causa dillgentiss.me, vehg.ociu.dem sancti n!^ asservatur,) sedulo eu;' orificonfssime .nfeca,,ut, et vid.sse msp" isse ipsum saneti 1'ossenses quam ITem mamlibulam deesse, neo ubi s.t ignohabere, .i ^ ,-unt se non

,
e

luaris

Aa d'Engh,en et de HaN.ech. depicta domi.ii vitrea eet, qua. et.am fenes.ra itom alter m latus ob eamden. rat.oienia .-egis Gallorum h be u satis veterem, .1, quo vid. nem ."0 et lapctem et de .nsignia dom.ni d'Engh.en

quam ego

ac-huc vidi

h,abe,^

apl- e^ eadem

suo -eliquias ejusdem

sa.icti, nis.

cu,u

.^3x

F.an-

de Havrech Leod.encrrcum pr Jicto dom.no al.quas

prin.o o.natum et cooperHavn^ch, quo feretrum omnes freest fama apud fum esse dicunt. Ea hujus re,, quod eo.,flrmat.one

"l^

donavit sa isfactionem

esf, qui et.am fines peragratus aspor.avit. In cujus de temiL Fosse.,si rex vit.-un. .T,agnura

rns
,lnri

Faci. pro

etaUerD.deHav.-eeh vitrum

eo.pt glor.os. ,.,artyr,s ejusdem lum fuit utrumque

tapetem quo Fo.llau, primo contecet

ins,g,.ihus decora-

rm
dedcrunt
abbatix S. foillani ;

q o" .ide.u m.llesimo sescentes.mo l"fese seboc anno

Fo.llan. religiosi sanot.

adhu
tei-

S. Fovllan. ,a pr.e inandibulam infer.orem VaU.scholar.um 1, coru,n regularium ""^'s cons^t b t esse M^itibus (penes quem ostensum est nob.s etus nuam et .mpetravimus) per Joane.n dom. um i,'membrana (data Havreeh) cujus sepultu.am nu.rd'E.,"h.en et de choro a terra elevatam

::rnos

a pauoo tempore

PO--emus no^s

S
Tu

,xor,s', in

medio

^:^:^::t;;^e'e,aboratam eam .fe,.o.em deese cuenostea mandibulam


Fossis. ?n crpTtcS. FoiUani

"^-^^

Wametrudis Mont.bus

Est et .n templo S. capsula argentea, .n qua

-^forte .d brach.i S. Foy la... : ;!ntur duo ossa ahi de Al^ba Us Qu.d oUm a ..obis .mpetratum. aeoed.t quod ostendere nescio. Huc ViUa possint ba --^;!; ,esse'nses .Uud .su.n ^-1

:is::vi::;iq!;:i";uhiicasupp,.eat,o^
oorpus, quod habent, rf^ertur c put et mag.str..tu opp.d,,c.ves e^H e cu.n canouicis et sen.per apud succedunt, sic ut

co.umun

et s

dono asporlare dbuamsanctiFoillani anob.s dibulam sa.

n"mue suo

conseerav.t, ut

eamdem man-

armat vicissim

,.at,onem cons.deaf-

rds iUas re,.quias noctu ^^^^^f^ m.ra sum ocul^U.s, saitem excubeut. Test.s
et et

;"Ss"ueiumemoriahabe.,teseumdem
oTelatum prosuo
in

nocte ,n tus su,n tnntam de

templo lu,,em ex

,b,:seta.scereis.SupplicaUone,n.aposali, de conveniunt canon.ci et tero die ilerum pe.-specta ne qu.d rgistatu, et re dUigenter ,oco, sed mult,s sit, honcsto

monasterium nostrum

farUm surreptum

; et ler s occ^uso reponunt aut mdltum ,nsolentue ho"um

i:,tercanonicoset Hujus re. testes oculooo omn,a abdunlur.

quando exeurs,ones t.m-ntm- coac s oppidanos concl o secet


si

Lo
"r.:
.

:s.:i.. .,- 7"""

'"Ir&rTgHS

u Joscantr. Imprimis bcUum quocUbv . mcmoratur eommod,ssimc f/-^'- P;'"' f. scriptor coiecus, Joan

oporlet haclcnus rccitavimus,

,,,

annum

1471

atl

quem

ITd
cimi
tertia

Los:r nn. tLpor,s,

ait,

Carolus

Auda.

Zrgundiwdu^,
mensis octobris.

per gentem Ludooici

,nvad^ sust.nu,t suam patr,am rranoorun,. Narn regis

XI

^o^dat
eam
tpsi ac-

cum

or,g.nal..

^od^go^^^
.

extenderunt se Franc, usnue ad Hannon,am descendc^s u^qu rntesin ter,-is Mor,auez, Waicomt, a que Dranio, Florin,s,
in

Foss.s,

cepisse dt

cuntur
ffhien.

<x

m aZluZnousD%cr,es,canonmular.
ccs^io,xe scripsit

ad Hcribcrtum Roswcy-

usqurad Flo,-eir,am, "tl ^ue hominum exerce.,tes

eapt. p.-.edas et rapinas


(2)
:

dc quobUo^

Joanned^En-

77y,ior

amtuc

S Fo,Uano palrono n.h.l habere se eorpus, .mo, mo.dTcus Fossenses esse nostro) alib. pra^terea rpr^ter .n monasterio d.x.t demibi nuper n.si torte (sio pore de cum iUuc ea de causa ama.,dacanus Fossensis, qu.dam olim abstulisse potu,t tas essem) quod d'Enghien et de dominus don^,nus Joannes,

Rhod.ens.s : De S. Foillani Tenen nostro quid d.cam?

,JL

congesscruni rnonackus {A) al m^-^^uu Planchcr (3), dc ^arantc belhabum Joanmm de Engh.cnin hoc

b^dctuu^^

nartem

credibile est.

Zu^l codicc

Prmio qmdcm ms. Montens.s ^'^-

coltigi

Laisnc et nealogies Nohles, auctor.bus vi.^ssc tcmpore

hZmc. eodcm

Enghicn (non quidem domvnum

j^ deUawe sed

fieua f^ .t

Hav ech alias injurias, et,am temgI ^ venil, et pra.ler al ,qu,d spoliav,t.Potu.t .g.tur tunc pitfF slnse llat.
1

qui

in

ea loca

cum

exe.-c,tu reg.s

Is postea .n damn. reliqu.arum asportasse. donaalias restitutiones,

sa^Sonem,

pra^ter

a,ActaSS,Pe,gMon,^mp=6.^^-;^

de P>:^f-^^_ dictum de Havre), dom,num Gcrardi de Engh^cn.asM tUius erat spurius 1463 Dcin caca annum lani oppidi Uontcnsis. Hannonr^ pauoi de Croy aliique non Joannes de (inler quos forsan nobiles

T:Zs
viri

des dues de Bourgogne, pag.396etseq. -.4, Histoive

tom. Vlll,

lib. 111, edit.

Bl-uxelhs 1839.

EnghienJ

iiii

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


Enghien), quum Carolo Audaci essent inrisi, sponte rel invite mie Belgio in Franciam Ludovico adh<Trentes, graruni, ihique regi utilissimam operam navare poiuerunt in belgeslis (1). Quare Ludolis adversus Carolum Dcsperies aliique non absurde suspicali vicus qui suni Joannem de Enghien ex iis fuisse 1474 Fossas diripuerunt. anno so42 Rhodicnsi abbatia; S. FoiUaninon doeumentis lum mandibula (quod cj- prolatis intelligiturj,sed et alix obiigeruni reliquise.
Videlicet, ut

430
est.

Ogniaci professvts

vani Namurcenses

Religiose quoque sermoniales dentem involu:

AUCTORE

K.U.B.

ium
Dens

chartn, in quahxcgallice scripta sunt


S. Foitlani martyris.

llem habent mandi-

bulm parlem, cui inhteret dens, alteri omnino quia simitis. Propter hanc similifudinem ct
in

memhrana quadam

S. Foillani

nomen

est

exaratum, hoc etiam ossiculum putntur esse


beali prmulis. Sed, quo

omnis dubiiatio

totle-

retur, dentes illos

Fossas misei^nt sanciimo-

exstant Rho-

anno 1658

Brasseur

(2), S.

PhiHppus Martyris mandibula cum osse


scribehat

niales, S. Foillani capiti et mandibulm admohujus sint pars, exptorari vcndos. Sed

num

tunc non potuii ; quoniam,

ut die 4 decembris

poUicis, et alio corporis ossiqua: divilis argenti signo aut statua siniul culo, admodum D. hodie reclusa sunt, donante rev. Rondeau, piic memoriic pra^lato. Extat et
capitis, iunctura

anni 1864 scripsii rev. dominus Letor, decamis Fossensis, non iotum sanctipatrmncnput conspicuum esi ; ejus ossa qu^dam- in duahus
arculis nh episcopoconsignatis simi recondiio-

Joanne cubito os ejusdem brachii, argenteo deaurato osculum dari reconditum, quod pcregrinis ad anteannum 1609 solet... Sunt et alia; [reliquiffi] argenteis phylachic exstantos,etmodo quatuor phylacterii teriis decenter inclusa:; sunt. Secundi De S. Jacobo minore, de S. Foilinscriptiones
:

Facile
pii,

autem dubium eximerciur,

si

\Jiris

anatomise pcritis, ui in recognitione S. Euiroepiscopi Santonensis, factum est, incerta


illa

ossa

examinanda crederentur

{4).

Priete-

rea in

lano. de S.Nicolao. Quu7n exeuntesieculoXVni abbatia, thesaums ejus sacer ,u exsiincia exstincla fuit abbaHa, thesaurus ejussacer.ut

osienditur a-ux prteler plures opere h>jzantino facta,inqua, aliorum sancior-um reliquias, exsiant qun'-

mmeo Namurcensi

dam de --"'-

nohisRhodio fuii fr^iy!--^'<^^-^^',^^ Quasdam rcliquias iet forsan aiiquid de S.


paroFoillano) uliimus adoas, N. Durieu, in chiamStrepg, cuiprxfeclus fueratJranstuHt. quoIpsa vero a.Foinam ma7idibula inferior a qui. suppt -essa dam canonico Priemonsiratemi, Thieu, ahhaiia, parochus creaius fuerai vici postea ecclcsix^ Rhohuc pm^taia fuii : sed
diensi restituta.

Porro memoratur.Porro jus retiquia/^m catalogo Zmoratur. reliquias Namurcirecognovit die Ogniacenses
iQdecembris arini 1648 Engelhertus Duhoi^. episcopus Namurcensis.
.

V^X^cllogo

hxc sancto Foillano martyre.Kra^ olim ^ prioraius Ogniacensis, in m-

Quam

illustrissimus

Gaspar

Lcodn scrva- ^-eo'^' 44 Dein in ccclesia S. Foiilani eifui iegihatur os crurate beaiipaironi.quod a J.B.Le Grain, mus ininsirumcnto obsignalo ^ ^^^ Xhenomone pas- ^J^^^^ notorio}.petente Lamberto de

Labis, episcopus Tornacensis,rccognovit,ipso recognitionis ijistrumento in capsa reposiio.

tore ecclesiceparochialissancti

Hodieque

servatur,

et

sccunda

clie

dominica

sisultraMosam, 1702 Decanus et

rfef/c^-w(

FoiUamLeodicndicl ociobris anni


insigms ecclesiie

capituluni

octobris in publica supplicaiione circumferinsctiptum iur hxctheca, cui ex uno latere mart. asserpont. fuit : S. Reliquia3 S. Foillani vata* Rhodii in Hannonia, ex altcro
.-

Foillani martyns collcgiatie beatissimi prtesulis dioecesis Leodiensis, oppidi Fossensis, patria) ac

Sambrem

inter

etMosam

siti.

archicpiscopus Coloniensis octobris copus, fiieris dici 28


et

Joseph Clemens, Leodiensis cpis-

anniim,f-

regum, Foillanus prasul sanclus alto germine


Hic
tulil

emeritam martyris aureohim:


lapidi incisa erant

quae

nempe verba olim

Hinni.^^dael, coadministrascripiis n G. B. dc roliyeneraii, pcnnisit sacvam iore et vicario venernliom auam. ncmpeos crurale. fidclium cum supHodic quoquc ossanonnuHa,

exponi.

Namwci,

Ahbatiai Rhodiensis ccclesia, vir occuUicrai (3). ui ferebat iradiiio, sanctus sanctimonialcs a Nostra Do43 Narnurci in minanuncupatse plureshabcnt, quse oiim prioraiu S. Marv^ scrcahaniur,

quo

scilicet loco,

/n^^ F ^Z.iuresseveris^mmtcr^. Foinam


:

circurngeslaniur.qute plicalio hahetur, Lcodii

mododiximm,minime compertum
obsolev.ssc,

cadem

putari possini atque relujuia^

dcqudnA
est.

^^

utcumquesereshahet,culiumsanct^n^^^^^^^^
in hac ecetesia minime cju alla^e,^^ pluraindicant, tum summum rcs 9^^^^//""^ FoiUam quo, anno 1871, S. imaginibus fict^s a7 itviginti picturis et
cula

Ogniacensi

hm^alm

Foillano tributas reiiquias.

Exquibusnon-

nulliv simul cumalicn-um

sanctor^m Hpsanis
.

inmagnosoliocupreo.inaurato,/iguratoinmosunt Exstnletiam dumi campanilis, repositx medium inler reliquias sancii martyris os, pluriumalio,^7n,incapsaligneacujusopcrec bracica argentea ohductum,

laium,

heat. speciem factum est. Uem aliommsanctorum.reliquiasco^^^^^^ mulei

-^-rt^^'

^^^J
cum
saceiiu

,n/n-

in

%lJ:ahbatiam jua

Broniensem prope Namur^^^^^^,,,uegium Sociclntis Je^y^.


j,,^i^',,ii ei

Quorum thesnuro sacro mdicnre ^l^^^iur, h:ec strictim

atiquia

^,^^,,^,/;^,.

parvastatuaargeniea,posttamoccilolwneo cst opena. %^us ima pars lamina argeniea


nl,7r htec theca Diciiiir h^c iheca

Wiilcbrord.Coto-

olim fuisse cardinalis vitam monasiicam cohiVitriaci, quialiquando


IV, pag. 315 et a.Cfr Plancber.tom. Men.ou.s de tom. V. pag 92 et seqq. H s du Hainaut. om^^^^
.

Ja-

^^^^^.^^^
''^'J^^^J^^^^

^ ^^^^^.^ Vaienccms p.
Duacenam
(8).

coiiegiaiam S. Petri

seq. Deleward^.

sance Jes ''^'^^^


^^,^,,

s.neta Sanct. Hann.. pag-

Oiclercq sur

le

-gne
2,

de Phdippe-Ie-Boj^

XX
^

nie 95 nn

et seqq.

De Barante.toni.

Vll. Ub. Aii, pag.

r
.

^rf.. Ph

Brass^ur,

Hannon.te, pg. Sancta Sanctorum Orieinesouuuumllannon.fB

7g

209

- ". Rai-iu,,

411. Hierogazophyl., pag.

ean. cceuobiorura, pag- us,

Spectabiles

DE
440

S.

FOILLANO MARTYRE.

R.

D.B.

;,,.at accepevot

^"" ,'"", ^**"';:"!':;:^!:

'n,^i (Ju Pontieu), ,r au Pont"^),

FoiUani IV. Abbalia S. diensis.


A
,,

Rbo-

a,-(7cn/<'n''"'.'''-""'.^,g

g FoiHani

Rhodio 'K^oub .,,ii*s Foillam.oppido


xndicaUm-us. fnia strictim tndicahimus. fata strictwi

.,, ^..^-^ ;ts ^.'^^-p tabulis Pf'' ' 1040 ^mp.J^ /^cm c^^^^^^_^ i/"Pt;'t"f iria qui^em anno i040^^^ ^^.^ iis os^ibus _

Er

l,r

^'\_ .^-Lnf <>^r; ^,^,-^.,;^

,,.^,,; ^,,^,,;

5
.,,p(eifo- . "'S''"."''"-

''ZZ factu.m
crat

sit

^:.S^;<ll),lococ,uiaicHuv,vpo^n,^conU^^

opa.oc,,i.viciau>-a^-S^P-(2,:
acpnire
^n7;..^

Vf ''"*'';!:; ,tm
p.-,ora/s,

Ahha,,.

f P" f
nl)

T^ue

Senophe. ha^o tedicula de


(^4)

&-

^f

.,^

'/^" "/'"',

,,>,,

pz,..-6^

aique Seneffiam (Se"""'' '" /""'" '"'^"'3'"":'

dZk
cauchy

Fo.llanus,

.0 9o co^T^^

^l^'
/.^'f

moa, cultafiM :j^ZZt hle savtepars multts rtdetur .e.^f''^ ^X!::jz:!r:e:iu:r hoc. u, Md^is (15), (et

,T.ctMoL

pal,'siram gratia saneti alhlette

s^^^

^ SfCf
in

cujus VO.C dwat,psaio.L Rhodium.,


i

tluZ
in

eiyr,xon .v.pm-

:::^

Xn ^-^?i SL^:=A^
sacellum de Se-

ticct

culta novuiui./

i^./.."-

^^^^i^

'^ltus

J^L

Q-od sa-culo exordns H.H.Jabaiu,: Dc cujus ub,


I,.o

ail

< ""^ ."^^;'"; Corde nunc-upalasW, mco Loncjp^ihim fuit concessutni^)Iinagines S. FoiUani.

rus ret

-:

quidicituv Ampohnis..., mavtym'ox,us heat, Fo.Uan,


,psius, facto

pvocnctu

PcUssequovum

Z^ler iam recensiia loca. Z:mps!^i^ecclesi.annoiU,cap,t,soss.

'^Tmuismssaneii Hri
*

hreviter ditamus. w vm.vy9 eius imaqinihus

rfi^f^J^^

videmus. S Foillanum exp,-cssum dtsputanonnull, acnter eiLT^copatmn simulao-arr^emore eril ea T., exhbelur. JVepiscopali vestitu ZnJc ouibus Vlur,ma.C^s^^ ': ar:,l<e

'Sr ~ Ztha^abs
Um
est

" ":

Qam amen

";S.b..

, Q.fc.,.1

.b iu i>"i

s; :s;

"

-"S.rS: """ 8"'". ""


.";"'

a,3i

statuam sxculi XVI S. Foillani, item Nivellispositam (0), Tt,nr,lo S Gert,-udis Fossensis. aptata il,o,-ac, Z7u^ulatempH C Traenteo quo sac-um capui hodieque cont,prctas qu,bus netTmiem interocto tahulas tLocho,-o.sanctipat,-onivita,mo,-s.co,-po,s
Tnvcntio
cl

eM

p,-ietcr

signwm salant.quum

icorf.ensts

muU,mod,s cu,a pietatem aUecti. Fontem, ^^'' ^^^^ genev,bus incUtum, sponte P?'-; 'ubicaput mavtyv,s ^''--^, '^
.^

:sur="-:;ri- ;^
locus v,sionibus et povtent.s
ut specialem
t,

L,

translalio cflicta

fue,-unl.unaestn

cuUum

"-erev,

''^'"^'evetuv. et e. ge.ev

episcopus sacratus Zlappa,-el vir aposiolicus vemens. M//o Ztino papa,in Gall.am imagincs qu^ i,gnco

Quave

aUquot

monach, e Fossens.

Ts

anmuio,-cs

his autem an^glyP^J clJi stallos oc^ani. / episcopas sacraus ante exhihetur S. Fo.Uanus cxp,;mUur cum Romanumiler. Stepe etiam "'--'' S. Vlta,n rtsio (7), sig,Ulica,ur ToLmba. 1 Zumba. qua signi/icatur q,wdmmu-um recoiumuu. .?..'. m,nd nimir-um aut coronam conculcans, remiserit (8). gii.v opibus nuntium

Lt

fict^e

subm,ssi sunt -"^' ""^"'',,, tn"tentuv. d,v,ms ,U,c n sancti Foihan,. qu, '"" ' Novmannovum vast.tatem

Ad

.es in sancti Fcilan,

''

^^f

^.,1,^

f^^.-^J^^t^I.tavcvum

Leodii ^Tvsecutione, Nodgevus, I^,_ restau.-and.s ^''' ^_^_^^ g,j_ ,it, ^'^'^^^J^^ co Fossensem ecclcs,am

---^^^J^,^

,^^j^ intentus,

C';Wot,

a.AbbcviUc. ra|_ 160. ,l.aceJosopl,.Hisl. ccclcs. pa.. 270 -^ d.A,.,.cn. to..

cocl.

dc Bclg.,

to,.

V, pag. 446. Cfr. ^-vr^'^'^'';^^-

Hag. au^d^oe.

::s^:tt?;^,^;:^rK|..j-Cfr. Chot.n, lien. pag. 134.

--;-^:^.;^:^u^^:er^it Mcn.su
^7^
.

-iencc

V pag tom. IV, pag. 313. om. etc, du Haiaaut. nnn., tom. 1, coi Prtemonstratensis (16) Oid.

_
^

"
DIE TRIGESIMA OCTOBmS.
et

441
AUCTORB
R. D. B.

munitam

canon.cis, turribus t.->didit

derelictam S. FoiUani

cellam PO^ operantes, pasto.ale in eaque div.n.s vindicarunt,

qm

r.ox

sum

Fosscnsodal.bus Norberti transcripserunt

-^

ses canonici.

CamcHanc cessionem Burchardus

dein cceno-

mmSanno
T^cuto s^culo siecuiu
^

Cameraccnses beneficia

circUcr iiOO.a Soneo^cnsr iUc futssc procuraprcsbyicro videtur locus ccrtum cst, incunie Zs(i). Sed id omnino Fosscnstbus e canonicis XII aliquot c canomcis ^i
1

pio laudavit n.odo, sed raoens.s episcopus non quemlerebatur araicitia, ea qua in Norbertum intimum habuerat. novos que in aula Ca-saris provent.bus el nonnuUorum S Foillani incolas EK.guam pro tunc pagorum altaribus ampliavit. et .nqu.l..s domum tonuis fortuna sustcnUbat,

dederunt,

n.,,.^hnr-dus.cmsco^J^^^^^^^^^^^^

Pra.monstratens.abbat.aacnumero paucos ex regimm ... i., .,v. tiT-ini-iR recimine imrchardus, sub pr.oris imicnaii-ius, ^^

lOveDai ritos fovebat


viventcs. mvl

.. Cameraccnsis, pus n^^.^nrpnfn.fi. augraentum anno 1125 cedil ad

diplomaie dhlomatc dato

Scnopi^e .n Senophe

At

cultus d.v.n. in

altaria de Strepy, sacello de Scnophc, et Crois,\Varlers, Derl<cnnc Mignan.de

Sereme

copia ex r.del.um colofuerat p..est.tutus t,am ct qu. ante pr.or

red.tuum paulat.m succresccnte ^^ .ui.tinnibns. excrevit .n abbaoblationibus, eMrev.t

nir'f-irira, .isdem

cum

pra.abbatis dign.tate

EsDinon uteKiisvive.-epossintlratreseFossens. T unee


,,ptomate:_

inouU

pia;

^JZ^^^^^,
Petitioni
eccles.ffi

B.

scondescendere,

ct

nonnulla aliana ad
Sy


Ue Vodlani ^.e
a de

'"50 Primus autcmaBasdiciturfuissemo-^

u ^s ratrumqu.

.n in capella S. Fo.Uan.

aui coniumaciam ,ino fucril intcrdictum

'^-^""f S.MIam cutudt ccclesu-e


(7).

^S^
<"";'

raartyrisatus est, regulan Carbonariis, ubi


hitn deservientes

ddnTcoZtuii itulem annoiZl rcnovans Nicolaus,


B

Quieaam donaUomius gua,., s^.nul cum


concessimus
(3).

abJiia pcr sepiem ferc ^''^^'''''^JZ) RenublicaGallicanafuUeximUa W1786 a

*"^X

M^J^^uetcmpus^^rum,^^
1 L scmperfcreidemfucrai.t^ulicaiij" elsex monasleno dcacbanl auccirciter in administrabant. H.LCSe r^i: fnra', mrochias
.

Carnera-

tccX^elZMcis
mandato.

instrumentis tcstatur

:Z::Ldiensis.d,basN0'-bcrt^mr^
bonomm
''*'""!
.J,,^. commumcant (0).

cum magislraiibus

V
pensa
ccclesie

De
rem

supplieationibus puin S. Foillani

Fossensis

hono-

';
,

^^herbo-

blicis

celebratis.

\n

LcctionWus

officii

Fossensi^^s o.co.>^^^ a canonicis


ingruent.a ,,,-,;,,
^^^,,,,^^

olirnrccitati

<le^-^

juspatrocmmmetpras.mu et.am nunc exp rerum discnmma


^ Fossas, ad ^'P'"^"

.tH^rd renovandas ^"nrctrietIStutumvcniret-,ct, nitai soc.etates et frate ^^^^ ^^ l'" defuncto, p.-ed.ctum
eo

ab scrt.m ub. ar.do

.cstu_, ^^c__^

^^^^

_^__^^^^_^,

^^^_

tr.s

idem

altare,

>f
inconvulsum
et

^-^X

.^'^^^""terct. Hoc

solis

nostri racrit.s '^1^^^^'^Ztii.^ies, ardorem tcraperar ,

'^^^."'.^^,

"eat. quot esse debcnt

m rtn^ P

,,<ia-

^^^^
suam
re_^

^"^^Zi^^^^i^^t.tutos fuis-

Les. Atque '"^ ^"t; < i" Opp.dum, mgi".'"; FiscnilO)(10)


Fiscn
i

OPS

f era

alaraitatibus

^,^^^^^^_ sxpcnu-

abbatia

PriBtnonslratensis.

intuUuB.Hugonis,onsmeFossen
1

tom. .^;P'\*TjS.Bernardi Opp..


, a a) Miracu

2^3
'

edit. col. 457,

dc S. FeuLUieu.

^2 num^

_,2,Muus,0pp. -

diploinat^ca.

2^

^^_

,,

,,,_

_,4. Aaa1.

Signe-

..

L^^--

seq. oac. 154 ct

^r; t r- -^'-^ ^'^"t:t (*' ,^^P" .^ provincede Hamaut.

lectes

PO"''^^"'^*'!

pag. 399.-^5,

H"f ^.tcoHse.

tom. ord Prm. ann-

col. 6.4.

omBrasseur. Orig.
edit.1674.

53
Leodii 1674.
^"'

circumgestabant

m
BE
442
AUCTOEE
R. D. B.
,

S.

FOILL\NO MARTYRE.
Qui mos ideo ^nvaluisse rehquias comitcntur, ad ditissimas capsas a mdelur, quod olim ctves eas strpare pri^donibus luendas, armah cxrimomas tllas, quas debehant (2). Porro lector descrip/as rcpein permlgatis libris

pompas quoniam circumgestabanL Quas hasr.nt et .na..marn ciuoque in more Processionah s^ex ms.

ZZ summatim I XVIII hujusmodi


Tent ce/ebUtatem, exeuntis

<Iescribemus.

;:i:7:L

%usreli,um ^J, ^el homines ahcmgenic,quibus


abipsopopu-

c/pL/o ~.^- rogant rel oppi^^^^^i tuncrei


suggcrendus. Quum ^^^' populo ohtJ^^iperandum censuerecanomci, aperiuntur loconrocato,
f^, est

52 Vt

suppUcatio dccernatur. a

^' m

exponere. est hic fusius rieti3\ nostrum non magistratus, conferrent Cietermm quid ad fcsta ipsi excuhias pacto ad sacrum corpus Quo prxmia darent armatis aoerent (4), quce
sieculo
'*"'*'

S
m,
77-

quicert^jam ricinorum locor^m manipuHs,

temvlum campanis

sunt, Ztin9ui^u.^^^o^^-^^ossarecor.dd^^^^^ Foillani ossa recondita y"'^ cuti ift guibus^^ ,^-^^ rr.p.nduntur. per toiam et lumina canonici hzm H "fjf[ canomct omnes ^^^^^^^^'^.'^^f "fbimm
nn^ttfjuam postouam

ZZ\h^
ohm in S.
bhas
(8)

UmpluTcmvencn^nt,

cantatur

Te Dcum

supphcationi intererant (5) quo..^^.1^^ m\ ^Jarent refciendas (0) et relipubhas quam impensam pr^starent (7). videmu^. y^^^ ,^ ^^_ .^^^ ^^ .^^^^ ^.^^^^^^ habebantur et Rhodu 54 Uontibus quoque supphcationes puhonorem

XVII

hic cuUus saltem ex


et

Foillani

ml
decreta

Atquc ata, quo drc


Pridic

^-PP['fJ^^ autcm quam >psa habetur,

concincntc, riuo cacamlulo liturgicas preces

Jnici Zn^i

ff;^;^ quibusc.teraossaja.er^de^h^^^

ct alii capsas Foillani caput, et ajii <^.^P^^ S. FciUani epK(,

d^^

S;

mpomm^ Ad

h.c sacra pignora

Imo, ei nostro xvo, quod ahquibus locis circumferuntur, rehquiie nusquam tanio appasupra notavimus; sed solemnia septimo Vatuquanto Fossis ubi ha^c ^n^^^^^^^^^^^^ Nequein ns tantum, oheuniur. quoque l^o^ue anno oheuniur.mue FoiUanum prece assiduechristianiS.
:

quxdam

ejus

parieperseverat.

scdferc

soleni Fosscnses excubias diu noctuque agere solemnibusprwfaiia (qu^ esi magistratus.Die post B plerumque vigesima circiterseptcmhris), celehratam, sex canomci Uissam hora oclava ei corpus in huiraheisinduh, sacrumcaput usque ad vatetumeros tolluni, eaque portani sanctimonialium curte comdinarium quod

^adeuni.

imponant, aut anuossibus caput pa>^mper sanch mariuns capih fmt qine uianiur quve

S^pc

ft ut

qui capite dolent, sacris

proptcr siccitatem admoia. Sed maxi^ne, ubi intemperiem agris timetur.paaut aquarum au.rihum. Quod uh nunc, troni cffiagiiatur memoria incohs solemne fuisse.ex
ita

omni

nhssum

est. Ihi

viris laicis,

sacras reliquias qui eas, summa retigioncalte^

concreM

anie diciisfacile apparet

(9).

ms
VI.

vicibus gestare a/feciant.

Huc emm

toia tici-

nia

confiuit, ei
tentei (IV

non

ex aniiqmssmis situm circumfertur, duo quatuorjuxa canonicisjuxta sacrum corpus, inceduni. Atque tta. rcliquaossa advigilantes psalmos aliaque decanclero per toium iier sanctas reh^^'''^! ianic, innumeri homines
vero,
ie//iiJii*">'
'

pium onus subu e A quihus dum prehosum depo-

nemo

cst

qui

Hymni

in

honorem

S.

ecFoillani Fossis et aliis in


clesiis

usurpati.
Yetus

*
'

\Aonores S FoiUano jam inde


nosira ciianv
.-.^^-

antiquitus

et

se-

qucntia d
Foiilano.

i^'^'^'^-"-

adveniuni, recedentibus

laicis,
:

sex canomci

aliiciiam canonict eapsis humcrosmpponunt responsoria in honorem traheas induunt, et tandem eanenics, cho,-v.7n ecclesiic

cem adjicimus monumenia inediia,velraraei inlzhris aica, vel hacienus minime


codicc
ohviis excusa.

quxdam

titu.--

Et primoquidcm, tn

S FoiUani in aliari ingrediuntur. Ubi, SS. Eucharistia populo impertita, sarcposita et henedictione

c
jam
tus,

crorum solemnia absotvuntur.


53

Hujusmodipompx in sanch nosiri honoetjam inde antiquitus cclcbrahannostram usque tctaiem permanseiis ritibus.

Bruxellcnsis ms. hibhothecce regiie qui fuit quondam Leodien9742, sxcuh Xn, Laurentii, exstat de S. FoUsis monasicrh S. cadem manu atque reliqua lano sequentia. non quoque habct codcx de codice exarata. Eam prtmo Bruxellensis
18654,

antiqui-

rem

Fossis

tur et ad

runt Sed ex

processionale exposuimus,

quos sccunduni vetus WMlh oh te^nporum

scriptum est ; prope Leodium.

in cujus folio Laurentu Liber monastevii S. htera A, Priorem codiccm


(10).

aUerum B signamus

suni. Horaiionem interciderunt aut muiah suppHcatione populus diescihcet, de habcnda perparochumceriiorft, prima die domxnica somtum nunsis juih. Dein ad campanarum
reliquiic S. FoiUani in ihorace

atque jocunda, Adest nobis dies ista celebris FoiUanus , carnc de- martyrque in qua pra^sul
posita,

Foilli

cclesti indutus

est

gloria.

mer.torum

B.

pr^miaassecutusjam super
sortitus

eethera justorum

argenteo repomedia in ecclesia exposiise, magno apparaiu ui nuniur. l't autem splendeat temptum, magnifice peragantur, cicrimoniar-um officia In cujus nec opene nec sumptihus pareitur. veniunt etiam viciruirum parccciareipariem

* coUegia. Hic Christo devotus a

puen-

oni.

tia,regalia deseruit patrimonia ; renuntiavit patna) divino nutu per maria, occiduoiurn Hunc a cunis lovit Hihernia,

vagus

h nc ac u.

vatu!

advena.

viro.^m mma,may-umjuvencsy iia ut plura viro^m miUia,ma.^^; Juvencs, sacras et mititari quidem ornatu, nipulaiim
(i)

esc^ esse fota spiritualis insula, post et ipsa ab eo visu apostolica pio nisu vescopia. Iniitantem hunc evangdistam, excepit fehciter ticia, sicut pacis

^'^^;^';;;^^enim nuj ^^^^'^-^.^'eonio sunt imbuti i GaUia. Fluies

Cfr. Bouvier,

Miroirdesaintete.part.IU, cap. VI,

Fosses.pag. 70. (3) Del(2) Kairis.Notice sur pag 251 chainbre.ViedeS.Feuimen,pag.21Utseqq.-(4)Registre

Borgnet,Cart. aux resolutionsde FosseB,22 sept.l789,apud


t5) Ibid., pag. 309 et de FosaeB, pag. 291. Cfr. pag. 310. Registre aus recez.de Fosse8,17 sept. 287. C6> Ibid.,

pag. 320 et seq. <7. Ibid lC99,pag. 279. Ctr. pag 311. un ^ ^b6. Bouvier, Miroir de saintete, pag. .8) pag. 193. Crr^Rou.seau, chambre.. Vie de S. FeuiUien. (10) Cfr. Comm. Viede S. FeuilUen. pag. 208 etseqq.

praev.,

numm.

et 5.

vitie

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


operante vite documento, Dei eornamento, quam .""tenal.mc que virtutura quam gloecoles.a. rento, compta mater est quam pre .osa v ^ita. vivi merita! ,iosa vita prieco morihus m Sinccris necis gloria! pe^ a morte vcsplen u,t
p-at.a,

443
ES IMPB.

Tam

quo-

Senex autem sidera


Poscit, el nobis relinquit

ET MSS.

Carnissua? pignora.
Patrone unbis colende,
FiliissuITragia

Confer. atque

Deum

flecle

Tus mtuit. ao clar.or

Impelrata venia
Tibi nos consorles rcdde
Inaiterna gloria. Auien

prod.g.a. quamplura miraoulorum


sanctitatis
codd.

angelo om. A.
consolatio

conso sanctitas angel. eius passio columba, sunt con corpor.s absconsio columna latione es gratia. Ergo cujus sTgnata, U-ini muneris amplect. p.gnova s.c tanti patris nos
pietas,

l^^^^^^

AD LAUDES.
Fax
clara

ip ius

gratia

nos cjus mereri

pat.-oc.n,a.

B.

tu

co^lestis
tibi

ce accola, cujus festa

cbramus
quondara
ScoliiE,

annua,

n^ne

devotos adjuva, nosque Chnf^^pcr tc s.nt tesl.va conc.lia, in quo nob.s

Noslro lenebris obsito,


Luceruai ad inslar fulgidic,

hymnos quosdam Symni ea: supcriore Lculo cdilis. ojficio recm S.Fo.Uan. honorem iTeos qui die 24 oclohns (ypis

^"TE^7tnciis

Fossensis ccclesi^ collegiaU-e

Martyr coruscas Bclgio.


Factusgregis concreditl

Lux, forma, pastor, rcgula,

tiori

pcrfiib riclu Uipi

cdito.

dioebanly.r.hicilcrumexhiberecvcrxpremm

ducimus

Commissa servas (lignora. Monstrum relundis bffiresis.


RepellisaCbhstigrege
Profana, semen criminis

AD

VESPER.VS.

Evellisoriscuspide.

Damnans malos
Jungamus
U, jubilis et organis hymnos caQlicis

tu tramites,

Ad
;

veritatem devios,
coili

Ad patriam

etulcs,

SancUpatris solemnia Solis reduxilorbiU.

Reducis ad Clirislum reos.


da^monis Uinc frendeV alcr
fureos vcsania caput, duin martyris

Conemur

oiimes prolinus,
;

Livor

voribus Coneortlet ul niens

ToUit

Affeclus intus senliat quod vox approbat.

i^terna praibet gaudia.

Lautbre

patercolende,
Pra.'sla

filiis

Ave. marlyr

pie,

piam

luis

opem,

Noslras preces lu suscipe, Adversa propulsans mala,

dolis El dajmonis tutos coelilem. Perduc ad aulam

Tranquillanobisimpetra.

Amen.
hebdomadali. alque in TranslaUonis. eadem recuacl hymnum sequcnlem
.

Tu luxin

obscuris micans,
festis

Tuduxabinviisvocans,
Nostras lenebras discule, Rectas poli vias doce.

Officio

InLZis
:

Tu pastor immcnsi

gregis,

bantur. prtcter

gravis 1q lege tu doctor

pascua Per grata duc nos

Ad

celsavitivpramia.
Iloc adde,

AD VESPERAS.
resuitel laudibus.
:

martyr ioclyle.

corpore, Hic qui recumbis

CcElum

Ut cbaritalis spiritus

gaudiis Exullet orbis


Poli

Infiliis vivattuus. Trinitas, Praesla, beata

receptum sedibus
ca-litum

Litissequamurcanlicis.
Sanctus patcr nunc Esljunctusalmocoetui : a-mulato pr^Bmium
Christi

Concede.simplexUnitas,
UiperFoillani preces Jungamurinterccelites.Amen.

marlyri. Datur corona


Ignis

columna
cffili

claruit
;

AD COMPLETOBIUM.
'

Ab

a\e

pendula

Quio comperiri
gloriosi Pange, bogua.

pra;stitit

MartyrispriEConium,

corpora. Contecta spinis scalebra limpida,


Fluit

Laudibusque

Foillani
:

Locum

facit

quaa nobilem

Peosum

solve debilum

pignora Sacrata Fossis

Discipulum Crucifixi Aula tenet siderumCoQcretus ex Hibernorum.


Regia prosapia,

Urnamassequuntur funebrem.
impigras Voces levemus

Ad

raartyris prajconiura

strenuas. Mentes gcramus

annorum Puer lenellus


Crescens sapieotia,
Sanctitate florcos

Palremutsequamurpraivium.
PrajsUi,

beataTrmitas,

morum.

Ul

filii

taDti P^""'*'

Solaspiratccelica.

semitas. Ejus lcneotcs


gaudiis. Coili fruanlur

Martinusvirumperuogit:
facula Belgas ardens

Amen.

Eccstal

Adverilumenperducit;

DE
444

S.

FOILLiVNO MARTYRE.
Tandem ductus
in deserla,

SacroducenteSpiritu.

Lman
-""-

Z''nse capHulum Hyninos hicprofenmus


.

Pius ab impiis AmpoUinis

Occisus ncmore,
Fossas translatus nutu Divino, quiescit corpore.

eor ,ns. quales dcscripti sunt ^f'^'''P'"";^^'^ Banneu.i. ven. preshytcv nobis comvioclavit Sunt autem s,nuta canonicus. Lcod,ermlMS annx in Offici^s propriis

TmuZnsis
hymnis
1666 ediiis.

Patrone Dei pra;electe,

Tua per

suffragia,

FoiUane.

Deum

flecle,

Impelrata venia.

AD VESPERAS.
modulis Novis liymnorum
Cbristo

Ul

EEterniB conferatur

Vilie nobis gloria.

Ameu.

canamus gloriam,

Foillani pontificis,

Veucraado mcmoriam.
Auclor
noslri collegii

AD LAUDES.
Claraprius HybcrniK

Grogisquepastorcredili.
FoillaDC, quiESumus,

Fer opem nobis omnibus.

Lux, FoiUanc, patriK, * obsitEB Nostra; post irabris

* tenebiis?

Quondam

Uicerna vitreis

Maris Hyberni sedibus Procedens, sol utaureus,


Nostris est ortus finibus.

Lunien dedisli GaUiEe. omnibus, In qua, perfectis


Quae docel sanclus Spiritus, Quod summum vilae decus esl,
IJealus

VirobclaresceQsdogmalc.

martyr faclusest.
lucis

Urbem Romanam

adiit,

Nunc

compos

cceUcaB,

Carnis faliscens artubus, Mortis futuric prsscius.

Nostras lenebras discute,

Quas cuUor

noclis horridEB

Marlino Romffi pontifice Jubenle, venit Galliam.

Densat frequenti dasmone. Hac nocle qua tartaream


Fregil Servator januam,

Cui jubar

solis splendidi

lUuxilsignis.

Ab

ipsa

mundi victima
:

Huc lltanuscomitatur;
Gertrudis palrimonio coUocatur, Fossis doclor

TrjnquiUa nobis impetra


UL mane Et justis apparuerit,

cuni surrexerit,

Signorum fulgens radio. Tandem supremo tramite


rosae cod.

* Nos GaUlaeos faciat secum trausferal. Coelosque

No3
dentes

gai:
effi

ciat Off.

* sanguinc, Pinxisli rosas dira seclus franiea

DeoPatri sitgloria,
Ejusque soU
Filio,

diense.

Cum

Transisti cceli sidera.

Cum
braviuin,

Spiritu ParacUto,
et in

Nunc summum tenens Agnumque sequens prKvium


poscimus, Noslris peccalis,

El nunc

perpetuum.

Amen.

Mederesanclisprecibus.

Eadem

cantahaniur etiam in Octava,

et

Ave. paler FoiUane, Ave, martyretpatrone Tuo psidlenles Qomini


Junge choris cceleslium. Ne nos iUudal Zabulus

nisi in festo Inveniionis, erat hymnus ; alius

quod ad vesperas

ExuUet cceU

regia,

Laetelur prajsens curia,

Quia regnat in patria


Prssul nosler

Hac nocte
Sed cum

suis fraudibus,
subjeclis artubus

cum

gloria.

FoiUanus nunc sequitur

Vigilquiescat spirilus.

Chrislositlauset gloria.

Agnum quocumque
Quidquid
Ignis

ierit,

Ac

Foillano gaudia,
lucis curia

Et marlyri conceditur

Deum

rogaverit.
claruil,

Qui nos in

columna

yElerno ditel prajmio.

Solum tangenset sidera,


Qua' reperiri docuit

Amen.

AD COMPLETORIUM.
Respiremus
in beali

Nocte sanctorum funera.


l-oniis locus martyrii

Demonstrat pri^ilegium, Et Fossas sacro corpori Fossa) paratobsequium.

FoiUani meuioria,

AttoUamusque pra)Ubati PrasuUssolemnia.


Hinc consurgamus
In ejus prajconia.
excitati

Sursum

leventur animi

Ad

praBSUlis priesidium,

Quo magis

delur Domini

OriundusexHybernia,

Perennis vil bravium.


Praosta, Pater ingenite,

RegaU prosapia,

Sub tenerrima mox ffitate,


Crescenssapientia,
Vita(uc Uorcns sanclitate,

Jesu

cum

sacro Flamine,

Ut

Foillani precibus,

Jungamur Amen.

in coeleslibus.

Sprevil transiloria.

Hic

m
iii
I.

DTE TRIGESIMA. OGTOCRIS.


,.

445
AUCTORE
R. D. B.

quatuor uitimie 58 Bic hymnus, cvjus

stro-

Uturoic^rmwttora.

P^^

prf Colyani u]mLi ^ Parisns cdito^i.), ei / 1769 ^^^^"VJ^^.f chcebatu ad (2). etiam Sanctorum Hibernite octohr^s, Xer^Tesli beatimartyris,die23 B. Foillani Rhodn, tum
.

'^'^

Acta

praesenti pasmartyris tui atquepontificis.qui in etc.A^ias preces sus cst ecclesia,merita gloriosa, recitatas necesse in honorem sancti martyris

non

esi ut hic

persequamur, quoniam ex

hbm

ZZmteriis ium

ZaZson^

"oni

Dic auiem 16 januam martyns sacra glorios. prxsuUs et canebatuy : Ad responsorium hoc inter alia miet sanantur .Veve
Spei
(3).

S.

commemoralur, priccipui dumjam (4) fuerunt recensiii. Quibus hxc Missali parvulo iaxat videntur addcnda in Camerasecundum usum venerabilis Ecdesis ad diem 31 ociobris fit censis, anni 1507, Quoa memoria de S. FoUiano martyrepontifice.
liturgicis in quibus
:

veniunt sepu crum ejus a.gn mu-acuhs as..iduisIJ. FoiUanum TaCs Deus. qm

r^MofPciodiei23ociobr.^^^^^^ Z-ium ad primas vesperas ,f^ a.ntiphonx

--"
ora^o

Trajectensi etiam indicatur in Breviario b. Brenario Bruxeliensis ecclcsne 1503 in anfiquis ofjicns Gudihe anni 1516, denique in
r,ropriis

anm

alia ad Parchensis ecclesix. Quxd.am

num. 9; ^er^iculis VUie prioris ^ni ex altera ad verbum sumpta^ ZTomnes de Ofncm proprm EcVUa (idem dicendum In endem anno 1666

7esiMicnsis

e^h

feZ^
(1,

ecclesiis,

in

commemorat^one fen^
Pio-

vel ad topograculium S. FoiUani speciantia, Bhouhi condita Fo.ss.^ ci phiam, ut de loco in Actis vocatur Bcdium, et de rivulo qui hic calcemhvousvola ^\t^m^),ad

Domine. piUave qaccsumus

vTs. Foillano, hxc recitabatur per sancU


i02

ytxn^(9allice luininis rejicimus.

Foaian.

<2) Pag. liish Snints, pag. 185 KeUv, Calendav of f.storum eccles,arum B. (3%fficia particularia

Mai-iJO

BoDfe Spei et S. Foilbm.

(4)

Gloria Postuma,

11.

DE

S.

CONFESSOBE BENEWCTO EPISCOPO ET


COMI IN LANGOBARDIA

SYLLOGE.
in dicecesi Comensi. Cultus S. Benedicti S llnica.
certe fuit
ASNO DCSCII.
S.

R. D.B.

decoralus

(6),

nuUo tamen

officio

Benedic-

tumprimusei

contulU Lazar^s Cmafflnvs,

tu8, sasculo

TJpus
Abundii extra mcfinw
ci^ .tat'^
-

Comcnsis, ejus
ct

VII excunte
episcopus,

Imsimul
^
O^

nomen cu-ca annum aliomm al^quot Conomina

Lon-

goba.-dormvoca^.s

.'rsanctlmoniaiUasP^^,^^^^
^^^.^^,^^^

hac -t^^de.ede Uavit e.t pore decoravit. P""'^""

ecc smsUeo mensi inscribens, ^osque .rf cohonestam (7). Vc,-um ''f '""'B.ned,a^ S, f;,^^;^,; Rituum, qu^ votuU grcgationi sola bas hca eiahorum prsesulum festum

ep.scoporum A'^'|';-

fco

^^

f,^

omniaquts
fuisscefac'<

corpor-um Abundi!^ proptcr

?'"-

^-27fEfp-t,no^^"^ C Operenan-ala(i).^' P' , " ynilia cui nomen ^ ^Js ^) ^'^'^'f


'

ad cum

n^s sxmBal-

iotam dicecesim
ecctes,a

cimtatis

mwma.

^^'^'^atamen.

sed ncscioquo

ab annoji^ episcopah cvctier


slderit

ahor^mqueplurium ^"";; pfldo.S.Uenea^u/ aiccceseos tn lUurgx'^

iZ^^StJm

episcopos

cpiscopo,-um

^,^^,^

guiaschismalcAqmleie^^'"^
luocl

(^^--rZm^^nn Mor'^en.nt il^a

Comensis

scHsma

;;,f;;.,,,. Actis
^^'

os-

iensum fuii-Hefc
Bdificasse
:

ekialetemplum^nhonocmyBe
'rf

/^^ Benedicfiabhatis
^^^^.^^

'-'''>^fjJ'^l'aiHnum missamComcnsirecUandi offciwno acii^, io-M,o. Benedictura, ^^i^h'.^n'ndi pro anno que eoterejubenritu duplici, is. ff'^^^'lis ad chcm 30 octoo, f .(^^fem exisHuncejusru>'sce^ turcleric, ,,,, aicm 3
.

'ri'sTn7rU^^nJ(Z
retuhmus,nobisinnoluil.

Ve

S. Benedicti

'/;'",," tribui Benediclo II,

llTnitTp'--'ereaqu.superiorenume^

"rSo.Brd^otu^no./.a7WosancU
coliturComi.
,1,
. vtnnrt naK. 904 Vlll Oct.. pag Acta SS.. tom.
;

toro.

X. pag.
^^

106.

Cfr.OU,ooch.,Eccl.

Mo

-'

f;l
acri di

,2

,tliasacra.

L.X,r.g'\'^-^-:!'J;Compend,odellecroa.che.

tom. V,

col.

2f'^,-:':.f;2

Como, tom

1,

mDE

DE
446

S.

GOLMANO CONFESSORE.

DE

S.

COLMANO CONFESSORE
IN HIBERNIA

YLLOGE

nv nnrivroloiiiis nianjioiuj^.i. Unica. Mcmoria c\


ANNODCXCIXS.
,

Hibcrnicis.

Colmanus

annuntiatus
in marlyro-

in odobris annuniiatur d hanc diem 30

deLinn- rrofffiWw o nrin//c>e- S. Colmanus rologtum Dungaliense ^ .,,,.;. /o, degmiuii """' Cassa.n-Unno " \^> ,,,, huao^^iille ad r.pam
.

ad diem 30 octologtis

bris

"
S
in

Lann.cujus SPm-ro Colmanum illumde dkUur (9), eumesse Colnfanus nosler frater ad dtcm Colganus gui memoratur
a(

niuu: ,cto/et..

S Co

ma
^^^^^^
^.^^.^^^^^

Mmanus liUus
Med
a,c(

Cassclhcns^ htsverhs: in Kalendario Luacha.n de Lann-fti.cluacham

ruCro"uLet.nCam.osS.Co^^

Martyrologto iisdem fcre vcrbis in

Tamlactensi, apud

Marianum Gormanum
IV
,

era^aCathaLmMagutrmn^^J^<^W
JEngusstus hh trem ,u>minat
lu.t
13

mater S. Colmam, E Lassara c 44, inquicns : Ejus stirpcmpaulo dtoclilii Luachani (11). Genealog>cum-c^indicat Sanctilogium pat.e de Lan-mic-Lu.-.cha.n 3 S. Colmanus

iL

Lachano
car>

regum Aid. f.Uo e. st.rpe Colmanus, liUus Luachan., S.

Meto

fd.. .\.d.,

mu Manii, fd.. Ferguss..,r.U. mu Nieli; No,g.aUach. Idemque


cius seu de

ConalliCr.mtbannn

tradU Seha

GaUmemUltoniaonundus,etm
KalendanumCassclhcr^c-S-

Lan" ~1

nus

tur.

pr^c,puo,-um ^^^ mice prosequitur gencalogiam Hibei-niie (12). sanclorum a,xnumet dern Col 4 Deniquc emo,-tuale,n ecc Q''-^: mani nosU; coil,gU Colganus
gistris,

auctor alterius SanctUogn.guo,!^^

roImanusdeCambosS. Gomgeliiaa :ttBann'nurnisvelapudLann.MoehoJmoe. de Lann. trater S. Colmam Fuit exparte matris MaHyrolog^um Dungal7,

Lno

rv

c;

gussii reg.s

legiiur ad " ^ -In f.l septimo Kongsec.., Christi 699 et La.-hua de Hibernia., Colmanus

apud quos

yi^).Unde chu.lle decessit 30 mart.i esse ,ps, ^''i''!''-f"""^^,l martii cjus natalis
cat

h^d,^^0

et

30 mnrtii.

^^nUaeiiam

kabel

'"T^tc
7t

eu,ndem
illo

esse

censet Colganus

c^^JcZano

gui colilur d;e 30

maW.

lereturdieza
frater cjus

sxtut etamco autem qua rationc factum octobris. Dubiiat '"'


itle

guem eadem marVjroma '^^^-^ols-

Colmanus sit, cujus .n.P^^ memor,a ceteb,an rna,-tyrologiis hWermcis ind,catur ad diem 14 decemb,;s, ^\J"2 qmdguam habcmus F Colraani Lannensis. Neque

^^'^^^ ''

adjungcndum

oLfere momis. Monitum iamcn volumus


muUisante Colraanum C). nui noeebat hoc Tamlactense (quod solum
est
:

Colgani conclusionbus test, nituntur sotis ma,iy,-olog,o,-um


his

lectorem

lu-

Linne

mriyrZog^um

ZtJrm,ssum
darium lolmrc

a Colgano) Colmanu nomenda-mon.s 7). Aa/m Linni duachiU, id est de LanmoCasselliense S. Colmanus
:

swe juvare.siveaddistinguendos Colmanos loco,-um ad eosdempronuntiandos, Lann (in adducta. Nam vox

i^c,umPa,-um bernici,d,omaiis omnino

hu:

iUis tesiimoniis

'XL casu domum signifcan^


Ist.

Lainn seu Unne)


vcl

.0

cccles,am(U).^a

in Ultonia.

^us

scholiasles): Cassain-linne mUltonia. S. Colchuille ad ripam

Marianus Gormanusjct Lmn-Hua. S. Colraanus de

idem sonet Q^o^J^^;^ ( Lann-m.c-Luacha.n Lann-raocholmocs mii Luacha.n, scuecclesia

Lmne. Huachuill apud Cassan rnanus de Linn da^mon.s. Marty autem erat noraen
DuacbuiU
(2> Aeta (Engus. pag. CLXI. Oct.. et 650 tom. XIl \^^ XI Oct paE. G41. 648 pag. -"S) Colgan, Acta SS. Hiberm. 4^9 et seq ^' - <5, Whrney Stokes Oc th. ^92. 4, b d.%ag. ^,lt SS <6. Colgau AcU LVIII of (Eiguf. pag. Calend pag.LXVIL

^cueca^^ Lann-dacholmoc idem ^uorfdomus admodum mde rolmani vox vero Lannensis accomp,-^ se fert, et multis

Pu 'sZum modaripotesi.
t8)

M) Od the Calendar
'

of

not. 10. Cn-.^^^.Jti.y Colgan. op cit.. pag. 793. t seq..not. ^Xf. y_ Colgan. op. cit., pug. 792 ot 10, XC et umCalendar of tEngua. pngStokes On the

Wh

at Ip. Colgan.. pag.


13, lb'd..not. 12.

793. not. 4.
<14)

(12) Ib.d.,

not

5^-

Joyce. The

ongm

and h.to,y

mbemi^, pag.793.WhiUeyStokes.o^
-,7) Edit Matthi
Kelly.

c.t..

Dublm.

1857. pag.

XX.

of iiish

names

of places. pag. 295,

DubUu. 1869.

DE

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

447

DE

S.

TALARICANO EPISCOPO SODORENSl


IN SCOTIA

COMMENXAKIUS
Unica.

FRiEVItJS.
S.
?ctas Talaricani a^ts

R. D. B.

De

opiscopis

Sodorensibus.
el

cultus.
illustramus Acta, proximi decessores
cessores facile possini definiri (10).
et suc^^

S^CDLO Dc S.TalariVIII.

cano, cpiscopo Sodorensi.

Hdbvides, nsuhv JEhudx. gallico sermone occasum. sii^,numero propc Scotiom, ad prwcipux, simt quamplurimte. Qua.-um
Saint-Iulda,

ideoabbati

Skve

Lewis, lienbecula, Havris,

Staffa, But, Mull, Lismova, Ulst, Cannay, Barra, fere mmoris Aran. Jura, Islay, Jona rcli<iux
:

episcopos ^ygs!iobno2 Id iaynen perspicuum videtur, Insularum longissimo ternpore ^,0. Sodorenses seu Hyemitms sede sfahiti caruisse, ahbalibusque hoc objioxios : penes quos, uti pluries
fuisse

Iis ceniumcircitermUlia ineolarum capiunt. propagay^nt B in locis retigionem christianam Columba, SS Aidanus, Finanus, Colmanus, episcopi fuerunt Adamnanus.etquiibidicii

sunt momenti

et veri scopuli (1).

Omnes simul

Opere dictum fuit {n),in postquam erat mctropolilana poiesias, etiam Columbx a piratis ^ monasterium Hyense S.

Scoticas ecclesias

Normannis destr^ctum

Manniie

.^^^budarum, Insularum aut episcopt Sodorenses (2). Cujusulaiqueetiam cpiscopi


et

fuit. Atque id ohtiiecocrediderim,quum ipse, MmeS.Talavicani VIII circiter meut infra ostendeiur, sxculo

omnes iimie appellationisraiiononcstapud plerisquc scripeadem. Si cnim fides hahetur argumento disputantibus torihus de prwsenti anie dictumest 3 est ex eo quod,ui
repeienda quum Norwegi ex patna sua ad

episcopatia verisimititer dio in his locis munia hanc suo tempore ohiverit. Testatur Beda{{2) dicat: Habeve autem disciplinam,

litus occ.dentale

obvias babebant Scotia^etAngli^e vela facevent, Ovcadas insulas. mfead septentvionem Anglia^ (ut quasvatione Orcadavum, seu
rius Hebvidas
alii
:

fuisse abbalem so\eiinsn\-x(H>jensis)voc\ovem sempev etipsi et omnis pvovincia presbytevum,cujusjuvi inusitato, debeant esse etiam episcopi, ovdine ohiii anno 735, suffragatur subiecti. Bed^c, qui Anglo-Saxonici : In ny,inquit

mm

auctor Chronici

septentrionalium. appelvolunt) .Ebudavum Mend.onales, seu Sudreya Imlavunt Insulas Sddeveyer Novwegica(5). aua Islandica (4), et

adnnm565(13),debetesseabbas,nonep.sco^ subdili omncs bcotorum nus einue debent esse (Hgensis primusj abbas Columba ep scopi, quia etiam Notkcrus,qui fut nonepiscopus.Qum Marlyrologio suo scnsmtnilo

vocem Ulam Placuit vero Roherto Keiih (6) Sotev, Sercator. ductam fuisse ex grxco verho tn^l^. ecclesia caihedral.^

fioruit, in

Tutui
Jdem

scrm,

ahhatLHyensem,conirarnorer.oc.^e.^^ primatemomniumHybermL.ns.um^euWo^-u^
Tab viepiscopovum.K^ry.-^../.c-^.co^/^^^ ipsius insul^ ^^^;"^^. .1^: S T lavLnmn, Ucet
u^

lona

7^cnsis^uhiep^scopuslnsular^m^^^^
sunt fP^^^^^oj ^^^o Nonnulli etiam arbitratz bodm nom^nsuum irax^sse ah opptdo
renses
alii

hahuit, Christo

Dommo

d.cata e,ai.

, quod ^

in insula

Uannia

Huensi

(8)

situm

esse dixerunl.

Quos inter 0\f-^-^^^

mro F quod tamen de heato '^'^f'^']''^^ Nec ohest ^ostr^ lon invenimus.

f^"^

l'eZ ir^essit Spotrcodus ^} partemsed fuisse


lum Sodor
erfata

op^natusopp.

insuUv Mannix ad tnsulam J^^sn^mensrcculo Vlll transiisse dirimere nostrum non litem adeo Sodorensium episcopo.^m

ZZnrQuam
vero

Tarkmus, esino ? Talaricanus, per sijncopen


v^del^cet multiptici occurrit fioura,

i-

^^^_

iZs^nt^utnequeeorum^n,^^^^^^

neque plura s^cula series. ^P^^^^J-J^^^^ diem ad hanc nominis episcopi, cujus hujus

^S
g^

Tala.-

Scot.carum

'^^*"'
;;

Buchanan.loc. '/''sLte erdlus. apud

Heb..den.-',i)KeiUu Theil dcr

599. Cfr. Baudrand.

Nov..m

f;^-^"^;^^

^^

,',.esiasUca. vo

'
^^t'"-

'

! 293

et seq

Anghcan^. Neve. Fasti Ecclesi

Carbsle,Atoi>ogn.pliical D;'^'\"''y..o,,ident. tom. Momes d Occk^

Ul,

yoUan.
.

Montalcmbert, (9 Inmiseon

Jt

Ancient buweas,

i-of

apud Mit-ne,

P.,tr.

ht,,

\'-

'""'J^fy.

303.

_ 4, Apud

pag. 43

697. 715. ed.t.

^;'^'!^,^, Apud Ungeb^^ Londm. 1 .89- <4 AP_^ ^^ b ^^^.^ ^g, rerum Danicarum ^,'", ,^'': PpiiomarU undNorwegen.

et

7^".
,

'^::^:^:^^^^-^-^^-^'^'^pag' ^^dees, cap. Ul.

gan,

448
rr
1

DE
.,nn

S.

Tilareh, Tallorcen.

SODORENSI. TALARICANO EPISCOPO Aberdonense.de quo D celur Quam Breoiarium Thalargon,


^^''^^

A.UCTORE

R. D.B.

roult

-^^ Quare opimtus estAleran^^Tolorc, oc fui^se P,elum JerForbes S Talaricanum /also Aherdoncnu toinlnantiquo BreHario
T
etc.

iaS

Ze 'd^imus.

halendar,um ed,lum fu,l Kalendarium etiam separaUm


et ei pra-ficr.um

omnmo Cui senlenti^ m^Zm r^ur^ s>non S tZi perrnaonum accederet ulaiunt. Tantum
perhiberi.
linguistrca,

MarlroCuju, verba annis 1527 et 1872(4). a.in 1515 et Zqium Usuardi, a se auctum dice^ad^ d.m 'Z, transtulit Grevenus, cp.soop.. Eodem crc,-

aliis

^ Quodsi beatus arqumenlis inniterclur.

'|'^.' ^^"

pZuZt cremUe est.a parentibus "^Ln 'du.it. nobUis rel f ';;^-|X e Pictomm posset certe m fuisse faeile credi rt regia ^^^^fi^ mto-

P^ct.s^-

XVI
irtso

30 odoftris .-Taiaricani in Uarlgrologio inscripta /,(: In bcoca hsecbeati viri laus cujub v. e et contcssor.s, S Talarcani episcopi n de Ford, apud ecclesiam et virtatu.n merita ..on destcelebrar. usdem honore dedicatam,

ttipore

Ab^nM^
,

Lmen

Talarici
(1).

'quenter recurrit

nulla documenta

C^terum ''^ S; sipe histor,ea vereanl,qua

Znt:%u^ pr^
et

rnanibus >"^<'-";^' mandata fueruni sequentibus lypis Kalendar,um lrirnoei%cipuo loco veniunl
1'uius

J '" ^^

A lexandro King,annomS edilum,et nuperab '^ckab. In


Forbes iterum

Item Kalenda,-iu^

"Z^anTo
f

prolatum^),

Solvath.., S. Tatkm., ep. Scotia.tempore regis scopi et conlessoris. ,,.,;; Scotico ei in [asUs 5 Pncterea legilur ^^"'"f d sacJmen.

f C-^a^m 'Aberdo,.nse nMeimo Kcclesiie episcopo,


T,phi,2n.,magna cura

^euScol^,.^
anno lo09

ut,que non valde Thonu-e De,npsler,.scriptor,s anno 1872 1622 Bononia:. el lo spectat, (7), anno

^^^^^

IZiim

anno impr,n,um

^''''%1\:TJ:
:rPic
e^no

Lisn,ore Tarltini mlraculosi ; <,ui Eccleposteritat.,

anno ISoi.Sed edita el denuo excusa conlegend^ in ,stoBreuar,o fniquioressunt

ic^

rnTmenta

colleg.t et

Tam

deleto, tradidit,

ne

sacrce

memor.x

Vlllquumea.Elpk,nstonius,,on^on^e^^^^ msc ,p B sed tantum colleger,! qux, ut m hbn, vagatan-

XerQuibus

consonat idem Oempste,^s

tioned,cilur,svLim in incerto parenUbu^ leglnrus beatum vi,-um natum. postquam aB ToMlibus in Hibernia

Tm

antea

S^'^rns.:-sr;h.o r| .^e .

Grgtio, Rcmano
illustrasse. et

pontifice

ep,scopus

fmt

tZralus, Scotos boreales '-;- ---f^ ^^ me,-itisplenuminkal. novem


fXfpientissime in Domino B,-ec,ar,um dufti videlurpri>:ter

arS:nf=nii.Luiia

eccles.ast.c. l.b. 1;

ctRDhano martyreliD.
,i,

5:T

l.

obdormuseAn^
et

^^^^^^1,

to,ei,cis

Kalen.
scr,p^a

TariZ
"

Seoticum

ecrsiitisse

qu^dam

'^qu^^usAdamusK.g^^egn.a^o^
amuemarty,-ologi
sveculo sequenl,

rtrrrT XWIX. Colitur die anno DCGCL\\M-N ^

X\X

oaoDns.
Catalogus

duUceepiscopum Sodoren?S Talar.caum fuisse

^;; ^

Ferrar,us,n ,^^,tbibliotheca=. Ac.-edii Martyrologjo Ro^ui in ^^^^''l''^^,^^,,.,^,,

Cotebaiur

olim in Scotta,

Fordyce

ZZ Ztronm
s

quidem

eonstitutus fuit S.Talar.canus


.

tupis

anno 1031

et

alierisanno

l^J^f^
-

''l^^'"^

aC iZe

-ecciesiuiwii,. Fridressoret riaironus ecclesiarum ^ prope Ford,s; ,tem ul eam fontis el,am /bn( Qu in parcecia Ktlsyth (2).
-^

Ford,s

intidpni

in alio "w't/ "/'

~,;.,,s.Tarkinusepiscop
'" ^^"^ elebr s^^^ ;^^,
i.o

rr, PMis Znor knifieat

^,,

Aberdonensi d.ceces.;
,

unde

in Anglia

lissimum. interventu

Zk

Prseterea

cuUum essev^-^ anno 1499 pmxcie

^^^^^^^^
p

^^^^_^

^^^.^^^.^

^^^

tjusaem ^T^u^^
(.nj.

Wilhelm, Elphmston^

Llt

anno^^o ".ptcopi mentionem f-eifnt


30 oclob^s

i:^::::Jm:Ze!rIrentur.Quienund,n.

-/fj^^^^t; ^^ fl4)' Se
^''^.^^J^l^XZmJ novembrem

HaUot,ne

dierum, fu^r-unl per spatium octo

pro octobr.

Cl|_Chronicle of the Picts. F-f. P^g. (1) Cfr. Skene, CLXUlet seqq., pag. ^^^ P^^.g^collecUonsfor .-J'}.-,:

beus,

mf;^^f^l l' o skene. AP"1 Jof Augusti,p.g.714.'fjf Topog,.. d-epag. 11 ^'^"'^'''..Ll.ooary Celtie Scotland. tom.
'8'
,

De

scriptt. eeel.,

tom.

l kistory

of the^ hu e^ ,3>Ulastrationsof the tPOg. pag. 94. ^tr. b ^1^^ and Banff, tom. 11, P b ^ 3TO_ Cai^s^e. AberdoacnBis. tom. 1. pagu^ (4) v icior yo Fordyce.rtiPtionarv of Scotland, Caleod..iers -l-i-t,,ues P
.

of the shircs of

A^-^^^;/,^

vo tionary of Seotland,

^S^^.^ln ^^

^-"'^[l^-^^ZlTI

o! ScottUb

tlZlLrle.

-15) Apud Forbes, pag. 136.-(6)

Ib.d.,

pag. 106.

^ ihUiO

_(14)

Cfr.

Forbe8.pra:f.,pag.J^X^Vletseqq

nus

UIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

449
a^uctor^e

nostrum sevum A nus a rcnwtis temporibus ad


usQue
y,risimliter flor^^^
r>

adjuncta uniregnamsse Salvatium. Quie duo


ante cas hic esse temporis noias,
iwV/e/wrS.

monuimus.
^^^

definiendam duo indicia, ex Martanlum nobis snppeditaniur Aberdonensi Kinrjii et Breciario

Ad

fnit cohoneslatus bcati viri ietatem

.^-^-.'8 Hacopinioneadnussapropiuslidem^^^^^^^

tyrologio

^mpta;

scilicet

eum

regi Scotiie Saloatio seu

et a B. Gregorto Seloach fuisse gratissimum, creatum episcopum. Jam Romano pontifce Scotix gnbernacula vero referunt Salmtium 760 ad annum 787, Joannes tenuisse ab anno 707 ad 1S7, Hector Boe; ah anno

Talaviamuma^i Insularnm cpistO Hgenses patum fuisse productum postquam ecclesiasticos suscepemonachi Romanos ritus Nec muUo post anrunt. Refcrt enim Beda (9)
:

num

cathoquo Picti pascha cum reliquis gerere et tonsuram Romanmn licis celebrare Hii uicolebant ca'perunt, ilU quoque qui insulam
710.

Fordun

(1)

thius(:2),

Buchananus{3)anique;ab anno /08 ab anno 772 ad ad annum 788, Leslxus (4) Thomas Innis (5). Verum exquo
;

annum

790,

fonte Saicatium post


.-

medium stccutum

Vlii

monachi Sc-oUica; nationis, cum his ac tonsuvK subditamonastena, ad rilum pascha; procurante. pcrduct. suntcanonicum.Uomino Domim 716... Siquidem anno ab Incarnatione hononfiLe EcUerct, monachus Anglo-Saxo
gaudio susceptus cst.. ab eiset muUo cum Susceperunt autem Hiienscs 7"^'^^^'' cathohcos. snb abhate Ec"bercto ritus vivendi

qux sibi crant

iiliauctores,postens fuisse regem,hauserint idque eo rnagis lugcntradere omiserunt

",

dum quod nemo

nescit

chronologiam regum
esse

Scotorum sieculo scopuUsplenmn. in quod neque


viam, Pinkerton

XI antiquiorum

mare

Dutch^^^^^^

ipsi scriptores

eveki sint ausi {Q). artis chronologictc suyitJoannes iutiorem, credo, ingressi
(7)
et clar.

Atiam

.V.danum gent.s Anglorun. ad pr.edicationem hanc Beda {10) misevant. Alibi scribit .m.m.c^ anno Incarnationis ^Zt^onem quulem Shene{ii)

rdam

Wilhelmus Skene
et

(8).

patriis aui innixi documenlis

hibermcis,

n^fuisseperactam.Colligd Tighernacensdn^ iumll- ^ eo^ Annalibustum


sterie^mbus,

non omnes
adeo ut
alii,

B SaivatiumjamannonQregemfaciunt.
7 OnJinnrivsenli

Eegbertimonitispa.^isse,sedpotiusd
to)-

^^^^^'^'"'f^ us^^
.'^*

renonomnem ulem

,T"""""

ZT^i^o.

denegant. annos /00 et notereai^^Sali-ain nmioum.inter quumaB. Gre.jorw ep.sco-

BucnaanoLesl.o, Innisio opinahmtur S. Talanoanum, u

iJsse

cias,

suum

^^*

tem, seetarentur rit^.

^'^f ^omanos,atn.^d^

non Scoticis sese aielii ^er^o abbate ab usibus Talaricanus, quem cum S.

mvia^isse.Sed, patufueritauetus.videndumeis
ille

Z^o Lmanus

pont./e.

nam

rexerii.

se f f/;. Porro sxculis VIII, IX U \

-~
.

est

quonam

Cr lloTolirn

Stur Verum
/^o'l".e a

arbdramur, ad iirmna
fue-

Romano pontifcc creaiu.

7Zn

tXsnomen Tanno 715 ad annum


11 anno 731 ad

plures pont.l.ces inS. Pctri catkedra scilieetGre9orn.sn Greoorii;


731
;

r/oZ:i - tbUante;^^^^^^

tran..se.Scd h.e

"'"SO'-^.}'^
,

annum 741 Grefjorms I\ ab 844-, Gregorms V ZnoS7 ad annum 843 vel non^^ Tannomad annum 090, Ex Ins
ditficultas (liouis i-J-suij dioa-is exsuroit .':
;

VITA
S.

s.qmdem nullus
usintra

nommc u/ t-j^j fnit RomanusponU/ei eEtenim Grecjorms II elr, a nosim et 700. et 760, Greaorms /1 ,'nrante annum duo 790. id est, ^rrenor^ Vpost annum Iwposteriorespost Saloatmm,
:Q,.i,,,or

SODOREXSIS TALARICANI EPISCOPI

Ahvnlonmsi ex Bveviario
anifi
1501).
F
PONTIFlClS g. TalaricaCONFESSORIS ET c Tabricanuin, nus. ^P^TRONI DE FRlD^SS'^^^^';;',^t^.^colimUS Gregcno prebLniLiii o crealus o,.,w^rpncia ethonore

ZJe

C; ., T V. VRICANI ;:;;:)ANCTiTALARicANi
aproin '"'"'Zune mortmcmesse,acp nus a G'f " ;^'
nikil impedire

quonu-

r"'n afianno
gehum

8 4 844

Scotis ooicuiiu

J
rf

"

,s

nam, koc

saltem s Talar,.anus, cpiscopus eean889


e.Tposuissel ''
,
.-

diem,ab\beimem.ig
bilibusgenitum aec P
sanctc
sine

gt a bealo u. eu_^
'
.

Gi-egono

quam
^onu-

L*m/b-i" -:r;:S;/.<^.-,
'''''"''''P'' Quas ob cou.as Pinkertom et ooulis
;,.j,.(

Romane Eccles c _" .^teiidas magno mysteno.ad ;""^';;^^J'"(,,^,s mos

pontilice,

non

,,aben-

,,,j

proponmus:

,^.f^'Ps

^'[''^''J^^

Talar,canum , 72O
niosinistribucns,

.um

^<\';''^

^j^,, aenuens.

tom. 11 P8. Wstory ofScotland,

'O^.

=^;'i^f :, .l^^^t
;,,;,',',..,

,.,Apii..Ga.e,H,stoH.Bta^.^^ri^^Sr'.
650,(2,

HUtoi-ii

Sco ovum,

bMX

_,^^

^^ ^^^

^^^ ^,

ton,. celtic Scelland,

P^g. ^*

.m.

H'-"-IloXM.":ni.e.p.'v,eoi.l...-

--'-

J(5. The
naB. 242,

eivil anrt

='='.
'f

:irCemc"oa:dr.on..U,p.g.
1,

332,edi.,1853,
edil.

A"^t.Aerton,Enuiry "iJ.^"'.

d.tes, tom, ''fj.ifi,., ,e, ito the

labat

'

Oclobris

Tomus

XIII.

DE
450
EX IMPR-

S.

MARTYRE. ARILDX VmGlNE ET


ano.cen9

dicens, de ser- D quasi uU.roum vale


caritat.s

'"ndo
e't

se un.r.. concord.a quanli debuissent inter


/s.iTiptit;

vnculo

eosdem

admonebat,

predicabat.
nrte medicinc "t "0*".,. Et sicutcurantur, itabeatas .pse

hiis picQbiit III

calida fri-

etferme totam Scotiam Wdis

.ictis,ipsemanibussuisut^cuUc,u,U^^^
perven,ens eterna, suam, ad aud.a promeru,t ; quam jam cars corrupeione soivi coocar.,pronob.s ,n celo cum ngeisce.-nimus
a

boreakm
Ckristo lucrifecrt.

et" "ida calidis cpponere peccatis studu.t Tat;, nu con..-aria oontinenc.am, tenamed amina; ut lubricitati mansuetud.ncm, elairacundie
f.,

mmam

:;:

lCita em ':;n^!^m;etltaa.i,sv.ciis^vn.ut.c

De le.., adversant.bus, i.nposu.t nis Uei et prosim,

d.lec amoris, t.mov.s et

Dco.ntercedendo,cuiesthonormsecula.

eopen.tusextmguer ntu ,ingulacarnisv>cia in s^

^^^^^^^^
al.is
sa.i

ANNOTATA.

Nectantumstudiumexercuitut^neoa,,
<!iones

Bcr.alem fermeScorend"modum rel.nqueret. g.n^ et c.empjo . sa pred,cac,one

sed ut non dominarentur,

r^agam
tiiitate

ad n^-\"J:'-

-sr=ae^:drc.^.
quas
.n .^berdonen

^Jus

presens iUius
,n Act.s SS. oonsentanca. ut s^pc

Morav.e et Ross.e dl

]l

Znino

''f/rberiunensis,

Morav.ensis

.(

Rossensis

^*r^SdembeatusipseTa,aricanus
Tandm,
convocatis
discipuiis

\^.n< r-,lmcam nondvmerantcon-

va

i^s

mundo

convocat, ag.tat.s pericuUs,

Quapropcr ^ntlXrilercrenda wlenturd). traolus poslea ^ntra

unt hoe loco comprehcns' diceecsium /<> iL-um Usmora. Talaricanus obiisse ,n d l"wr S.

UncLi

^''

Scot^iLla,nonautemineaL^smora,u.
Bibemiie
est

circunstetisse Hotes suos ac miuistros

X-;ra;p.-op.nqua.rtem

aperte

co-

opptdum

(2).

dict.oflreland,

vorismore.

DE

S.

M.VRTYRE AMLDA, VIRGINE ET


IN

COMITATU GLOCESTRIENSI

IN

ANGLTA

SYLLOGE.
V. D. B.

ica D.S.

CUI.U c, ,ra,.sla,io,.o
IMER
DETUR,
X.

recemiorib,. in (a..i. Arild. ,emo,.ia ,Prc <1.. vr-",

<lc
;

cis

,,c

^/f--

^ichardus

CVLA. UTVIVII

Wundinensis.

ET

apostolicus Challoner. vicarius Snpplernento M<.-lro-^

logii

Memoratur hodie a
rccentioribus
nmrti/rologis
S. Arilda,

diemZemo-riam

celebrai ad hanc sui Britannici. martyM-i,da=, virgmvset


S.

secundum Itme' Refert porro Ule idcm. Hefenpot caiholici, a heaan Arildam jussu Henrici Vill, insiiiuium ei descnpium
lando
pudicitia^

ariun

r^miraeulorum

oonium tum 'fj^ et anno 1851 ean^ Ecclesiee illustratt. Henrico I a, Joanne Oxonim lum Londini a

prM

i"f ' "'' senpto,. ^'*"-" '


gloria

P^

sermndx causa

m f^^-f'

^kornhury, mariyriurr.
eius corpus fuisse

translalum ad

/^'^'''^71 aboman

flf^^J^,

IZedUid)- Equidem atfirmare quontnJnum Lncessc ^us diem festum. profitetur seal^quan^ iZZipse Challoner a tege
in refcrendis

nonaus.m

clesiam

sanetorum nomimhus ignorei, discederc (2). dierum euUus, quod eos mrgrms

Oldherry seu Oldbm ^ "^ ^^^ Glocesiriensi suh ^J^^Pj^^^^^^^^l^^Zitl^^^^^^ Lelandih^csunt.-S^noi^^^^^^ fuisse. Verba Thorne ^ Xnn martvrium fecit in Kington prope monatuit in hoc
loci

;:';.'

mquum innullis

aliis fa.tis

beatx

E^s -^us tran


7.

Pmf

paK

(3)

The

Leland the itinerary of John

^
451

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

multis miracvJis clasterium {Glocesiriensc),Mhi


rv^t(l).

KenWfo
collectus,

VJ/r, anle

conwmmaivni

si/nsm<i

^,

marUjre Leland^ De eademsancta


iUiuslectouti nollet,

quod manu Muncatyranni, nnnite luisse amputatam (2).


duoccisa in
^tii Glocestrtensi,ubtei
dicata fu>t
ecclesia.

hujus iempli Nicolaus Carlisle

parochiatis tesiirnonio est. Patrona KvUa.quam idem Baco et erat S.


(5)

Lewis
est

(G)

falso Arilam

vocant Arild, et Samuel qui crror admis^s


:

varumque

ZcuJc

nolus, qua Anglix indicandum esl.Ncc labor

paHejaceat
est

improoc-

Wdhs, Plura non videiur Iradere Browne solo Bacoms prolatus, quum
a Challonero
libj'0 lisus sit

in supradictum Katendarium

illustrnfuin.

iZonjicicnti oculosin ^alittus flmmms oZntalis ibi videlicct ad Aqmlone per Glodecurrens ai Zin'. (quod
:

mappam

""Jstriln in .,are

infl^'^-;-'^'^-^^^

Camdenus (3) /"^"; lum Oldbury, qucm ;; hmcnon Trajectumessecontendunt : et lerem tythmg) versus, cujuspars ^ mdere est in chorogra-

ni^ ^ S. ArildcC Gio- Tra.Mu.m 3 De iranslatione corporis f^^^^^^ cesiriamnihil i-^or..siicoAnglica.^noro^ Cartulario Uona-- ^.^^ ^^^_ nequeetiam in Hisforia ct Gloucestrix, qux trihus iomis ce,triense. sterii S Pelri sccundum veteres mss. rocUces,
.

.,-,

<

anno

ZZlTMry
f^nJtKinoton

edidit

ut

HaH: Londini Wilhelmics Henricus qualitereumque collioipossU ut ncquc illinc ri^erit. Vencmtamen quoJvo heaia martyr nuummonasteriumGlocestriensecircaannum conditum fuei it, 080 super Sabrinam fluvivm posi iHa icmpora co TquT^. Arild. corpus argumentum peiztur ex devenisse. Firmius OldburwnsiS; nam tdTcatione ecclesi^ fcre propriumest, ut ex duodeam
Anglia^
sanctis
ei

1867,

l:^iwol..n sacrorum^m.tapU^ sint


reliqua

sieculoXaniiquioynbusdeduaia de~ paucissima sanctis tndigems

Veolontificio canonizaiis
cau^a ^"^

f umhm.ulUOer
-

nnrnne(4), rege j Joanne Bacone (4). ecclcsiasticm-um, a

^*:^."^/ -, ,, nuji^

Thcsaw^s

remm

tcnussequitur S. Arild^
viguisse.

ahqua{!). Unde cultumjam s^culo X

,2) Ibid.,

^i tom. VUI. pag.

pa,. 2G2, pag. JWrerumecclesiasticarum,

edU.Gough.-J.L^l.erReg^^^^^^

Thesaurus
.^^^

i7)TheCalendar pag. 304etseqq.

ot

the

Angiit-au

DE

S.

DELNODO

ARCfflEPlSCOPO
IN

CANTDARIENSI

ANGLIA
K. D. B.

post^memc.i^'^^^'7':Zn
ANNO Mxxsvni.
Volitur S.

. d dicm pr^cedentem

^JfZ^P^rse^t'

piscopiCantuanens.^^^^^^

;Edelnodus

LysumusjnuncdiluaM^^^^ ^^
proccimidccessortsh.^^
^^

^
Agelnoa., ^tiqu>

Ujris biographus, q^^od (2),

^^^"

nem

kit
riis

"^^'I^T^iorum,
-=""?.
,

auclor virum

EncomiiE^ll.JJ'^JZ(3).Inobiiua.
omn. virtute et .^^P
antiquissvrrus

cognomine Boni

(1),

9"'"^,,odum, -^^Belnoappel-

f,'-'^'^.^

Cantuariemis vir . ^-uhelmus

Jiquando
lani.

f^"-^".'^.'.ritlnotum
,

Nos eum :^'";

^odo, diptoma-

.ocabimus, 'l^^^^^ZTentcupant. n mbscribens. tibus

Quonam
,^,.

tunc .n ..nglia

-"

rum P^-^^P^^^j^^^Xnrfe

post ^ .^fl^.Mepis.opus
e.rtollil

^vo.utrumstatmamo^i^^^
lorum apertum
nihil

^^^^

^.^^

Uvmgum

.,

cultus

ei

'"'A'

'

'

cst, 2'. :^ X"' hujusmodiexhibeani. t.

'^f<,,

doc^menla tamenbrevi

tuuainem^

^"^^"JZZn videt supra V.m ^ ,,rf


1.

ha^c omma

,'i'

"!-

mores

dicti,

y r' scriptt' ScnP" Apud DucheBM,


De
geatis

c.

hltoVit No-''''-' P'|i


,.

pg. 54.

(5)

regum Angi-.

i*

Loodm. 1S6S. sacr4,tom.U,pag.CS3.

liadulphuB de D^

cadere

^/gs Ordiais

S. Beae-

1
C.\NTU,vmENSI.
Ba,- D

452
AliCTORE
^,-/.

DE
(U

S.

^DELNODO ARCHIEPISCOrO
veno-alionis

'

ac proinde poHus
significationes.

R.D.

B.

Z,!X.se^^e

Pr.mus ex

lhoLn^us

de Hovedeneet ^Yiaorniensis. Rogerius nob.hs v,n .-EgelCotton eum fuisse


'''"''"^'

Ln ni.um; ,<o /,""> "'"'"'" fuer.l. Cum


u.^MO).
topt'^'-<"'-'

;"'

inchcat qvopacto 7uJt Zcu.<nappeltat,nec honoratus : sed

DunyEi;o/mr, /Imc/KS historiic monastern Otasstano,m?.V scriptor


a te,.to
^"'^'='"'"

Zatus

amus ante ZTtamencolligiturei centuw 1634, cultum eecle-

arc>,ieptscop.s

fuerU

maTviUdecretaanni

die 30 odobris.

'tssr

e
IJJ.

bened.cenlis popnlum; unde uit,mo,-e episcopi div,nitus inspn^tus, eum beatus Dunstanus,

r"

-..

arch,episcopum pr.cdixit. ^-E''^

tam monasHcam
dein f,.it catJdralis

in

'"'"^'^c<^nob.oS.mr,^GaW-

Benedicl,, PA'f;'' niensi. Ordinis S. 'd est decanus ecclesue Chr,st, (11),

^;^

tTuvingo,

anno Cantuariensis ; tandem Cantuar.ennrUa archiepiscopo

postea

Ca.aariens>s
ev.isisse

e-

consecraUonermd,bus tncto. s.'cmit. Ejus tn Chrofuisse, leg.mus noremh-is pcractarn Rodulphus et Pe/W6r,(12). Addunt anlequam ad hanc Bartholo,n:cu.^ Collon eum. fu.sseLmest productus, '' e mniam d.gnilatem ' ,, M'?^ Verum id nullus "" colniensem episcopum ^ii). Ba, tholoscriptor submd.cal ; antiquus
.

'

alius

.^^^^^^^

m^us ,Jo, nominum


d,ne deceplus,
H.

p,-obabd,ter s.m,,tu-

.4=:deh,odum accepenl

p,o

attestalione

,.-

,,.,odo

e(wm

IZnoth^ui. ab anno 1034 ad

-----

episcopus '.'"'[ cn,o,-lualcm 1049, sedit wictor Chronic, A,igloLi,icolniensi. Xa,;-ant eum lioge,;usde IJoredene(i^o)
S:"'onroT(14)c./

amdstanoarchiepiscopo Ebo,-acens,,ep,s^-

.,-,: Vnice,-in opere eui ii'",."' Natales. Castellanus ^''''''"'"^'"^Ztlimcarmapo^^^o^^^^^ Eict,a,-dus Challoner,

m ;^Xs.c^..a--j^'-rr:;^sali,
'

ordinalum cvjus re, Wulstam, dicenhs se \,meest diploma ipsius juoeniu^,,.^ ^,...^..~ jubentibus Cnutone seu hanc cmrimoniam, ,-rnma.'oerepisse;nec i r,.,.v, ,-egina, peregisse; ec Canuio ,-ege el Em,na

pum

fuisse

.-

tesUmonmm

Zn^Jmonial
,

'^'^:'2^^;^^^,,,,tempo,-isepiscopo,-umelec-

AngU^; ';'? (; -^ ' . rebus hagiologicis (oapu alicujus ecclesiie aut s clnodus aus,m.cpn,m nega.e Zlutncatfi,-ma,-e ncc

r^^r:^ :=-p- ^^--n:: vioissim. uncchicpiscopo Cantuaricnsi,


et
clicto

r^^o,'Z^menta Lorica ,n hancrem


y ^Zs.in Ua,-t,j,-otog.o ^--^^-^^, diximus, m m^u^u- rhJitionihus
.

XinpaUmmpetiturus:quodsecus,uli Eadsn vidi' Tcommcntario historico S. fmssct.Quo accepto mus (17),Ci concesswn non

Bicnnio post

Rowam

perrcxit, a Bene

Paau^^^.

aut altare fuerinlm ''J''' ''":2'1, aut anUgms "'^/^ <luod ejus nomen

]nartyrotogiis

sil

sanctus in loco

''"f quodam

*';f '"" '

<''-''fjJ^'''^;^^. usrtatam fue, it canon. quod juxta no,-mam

S
'
'

Zmume,-at

quod colligimus ex Roma ,-evcrsus "uamCanutus ,-e.r. anno 1031


.-

ep.stola

,,/

F ^rfS .Edelnodum a;,o.<9 ^fl''-'P''''''^"' gentem sc-ipsit : Conquestus Tolam\glo,-um <^'" ^ (Bene./ ^ ^^,,^, ,,0 papa
.

Prius

nionfi-

rhus Glnslonicnsis fuil,

TQuiscriptoresveteres deS.Eads,o ^delnod, mem.ne,-,.nt. Jntple,-ique etiam S.


.i

locut

Zo nil)
tur

et

causabar mihi valde d,spUcero


in

postca archieptscopus

Ztanumadde Osbernum de Cla,-e, Zlsncom ,-egin.c Emm^ ^o,-Pto,-em'X tamen p-ieter


Zrba modo
HooTlel
attulimus.

etcow-

B-"'''':";t quod mei a,-chiepiscopi ab e,s exp teta Lmens,tate pecun.avum, quce mo

*'""

Cantuariensis.

Nemo

secundum pro pallio accipiendo, decretumque peterent "; apostolicam sedem

dum
,d

ZterL Parhe,-u.m,
al,os

Godu-inum. nalte,-um fo.san .-ecenUoresauc^es

es

;e

deinceps
nar,;.t
:

f,at (10).

tomano

et

De beaU mr. ,,nere auctor Chron.^^Anlo

beati a,-chiepiscopi

^<=''^f h.stm am ej.is conaerenda sunt quie c.rca natal.bus

Vitam

^^

Zud

i-etc-es

ind,cantur.

Ab

ejus

Saxonici .Ede.nothus '^P'-P';,^ P III) Bened,cto PaP^ Romam, et susceptus fu,t a ei^n propr,a ma, u(^um isqu.cun, magno lionore arch.ep.scopun, hono,.;

"
'

Tordlamur Referunt

inter al.os Florent.us

,n paliio eius .ndu.t, et

cap- !3 XIV, De beaUf. SS.. .b. II. ,1, Cfr. Ben.aictu Bus,,.-- O) T.itbem.iOper, pag. 103, ed.t. ' 1 -1;2, pag. 50,,.d.. Ma.-quarduTn"h n,i- Ope,.a h,st.. om. 11. sscul. VI, part. 1. pag.

gmAnglo,-.,lib.n.pag.^5apudSav,,e__<ll.ChrO"i^^^
S'.'^'"-,^"^,' iglo-SaMn.. ad annum 1020. 00 iof ed.t. S "bbs^ In 1020.-,13, Rad.,tom. II, pag. H,..
'

Bened,cti. ^4?rctaSS 0.d.m S. Eccles. Anglic, tom. ,.- !S!. Paris nol. -i5i Annales p.ety of anc.ent B.-.,.sh ,6 A memorial l,''pat M3 " h.sto.-. tom. I -.-. Joannes Pitseus, Relat.oum Roman and ^ chronol. of history, ! 183 N,colas, Thc Un.versel, .8, Marty..ologe ch Clendar, 30 oclob.pag. 8, Monaat.eon Anglic, tom. I, ,9. '.

-.14, Ad ton ag.3<i2,ed,t.Lua,d. ">",;."'f '"J, tom l,p.g^J^o^^^S^'';;;l;V pag.427.-<.5,Chrn.ca of Ihe Atlo Lingard, The hist, and ant.q.

_ ,1C|

'/S

^T

t^Z-^0,im.W^.

erttse ,e",

Malmesb,Degest..

.-e.

ChLrch, toL 1. pag. 85. ^^ ad ="" Chronieon Angl-Sa,o.cu.n cfr. '^f. !f" ,4 brita.,pag.427.- .10, ' de '"''"Xf,'': '-R^ Lfu pag. IM et se,_ 1 lom. 11, R. de Cirencest.ia, pag.l ,5,ed.t. Stub DieetcAbbreviaUonea Chxo.,tom.l. ^^

-.H,

Ctr.

-Praa-ag.

OCTOBRIS. DIE TRIGESIMA

453

A '^

Oce conBecravit. Hic iss.soelebvavU,prout ci P=P P";;.';^ m rerecU ou,n Papa, ^nd deinde cb.s seipsum ue cum
plena benod.otione

postea eodem

pull.o .ndutus

ventus

Euisset, prcedixit iis,

quod

in

rc^no Ans;

AUCTOBB
R. D. B.

glorumperpetuononessentrachcatun^sedpejon

domum

reve sus
ten.

quam Sodoma morte periluri. Nunc ergo, umluis teiupuviuu iJitiauiiv... faccre. uluin luis temporibus placabilem
.
.

vis

hujus
:

l,.Subjicii ch,-onograplms

Lcohvmu

tepoilicilatiouis tcedere

abbas, qu, tuevat u socius, et ipsum om,,, El,g pnlsus, ei tuit did.cevat) lue,-at l'apa m,ne puvBavit, cujus (ut a et toto com,testante avohiep.scopo, rns"mulatus, nui apud eum aderat (1). -,,,
tatu
,

injusle ^de ,noastcv,o)

apud

1 illum constringe; apud uii.m riiii<itrinae successio, venerabdes ut cum lelix rerum fucrit condiliB ilUus reliquias de loco, in quo
i'.-i

corporis
suut,

toUas. ;aque ad

sedem patriarcbatus

sui,

servato

Domum

vedicns, ait

Wilhelmus Mal.ncs-

rrrr.
Cs. Augiistini

bvaclnum 6-/on.,., apud Paplan.

-*

bra

ta cnto talet,s avRcnt,, et tini doctov.s, centu.n

JJ-

chiurn.

auricompa,-atum,apudGovo,Uve.amm,s, -). regum AnglommEiec in libro Gestonim de GesUs miketmus refert libroJV a.estv.a Co cnL. Pontificum Angtorum habetuv bvach,um ^^^^^^ U-eia.

mm

inclusum

avgentea,

'^^""'""''1"'= '"

"'^'"^J^
,'tlTus

more antiquorum. senaturum lconsdio Asscnsit itaque pnnceps sequiturldivime propitiationis declaconsiUum ctenim UcsCnut pacem ratio Non post multos dimidium. post dmuobtinuit, post pacem regm bellorum tumnUu dium totum. Cumque ab omni fuissa recordatus <iuid requics undique data promisisset, directa beato Elphego quon.lam EgcUiothum archiepiscopum. legalione vocavit sunmium in sancta Uoroberaui tunc temporis sacerdotium: virsanctus ncnsi ecclesia gorehat prupterea quod iUum sanc o et houus, et rcgi, acceplus. Qu. sabbato Crismate Uv.ssct. valde Lundomam adven.ens, vimliarum Pentecostes se balneas fort^ descendent,
,

tv;nislerre studeas.

'ZTrem,
tor

utpote

quammaxime memorahiea.n '-^rerent^^^^^^^.^^.


.

mandav.tregi, m veUt statuere m eccles.a adesse, et quid ipse Ule excepto, E beatiPauUapostoUexpecta.-e. Quo chlamydc su umsurgit, sine mora de lavacro ped.hus nudum corpus obtegit. simpUces modo ad pra3sule.nnnp.gr0 s.cque
sublalares inducit,

sui^Lclserunt,

nium

'' Chromci Anglo-Sa^on.a secuti "^f ^'^'J mensem martium{0),

om.i.bus nradu lendit; mandans voUngua Danorum Hu^car es miUt.hus, quos


cant, ut

lamd.a;

suo.

(5)

alii

oZnum

ad auctorem

sunchronam,e,en^_

eorum

c.vaat.s aU. per extre.nas

oUas

tZopMancHanou.ererepotu^
jam
iniegram exhibcre
ttcet.

ornante^, Acta commentariis

^^'

.J^nv
vo

II.

translatio. AmiS. Elplioixi .Edelnodum inler el citia S.

Dominus ut .n Ecce d,es quam fecit vcliquiavum dom,,,. thcsauvus ea transleratuv domun, patv,avchade domo hospit,i ad Elphe-i tvemefactus supcv quam qnod d,ctum fus ul. Ad ve, non enim sciebat cujus
aU
.

sacevdos, d?ci pote.st

Cnutonem
S.

rogem.
revocandumestS^El^
1012 igni
,,,iigio

vocatus fu.sset, ,n . at,a a vege

magna anum

^JLa
^,,^, nsque,
pvofecto
..

dix,fNon

tibi

imputet om,potcns

^delno.
ccrps

"Prius

i^sS.lilphe,i

r - ^emoriam ^Z^'cZ^iam anno phcgumaDanxs.^^a


in

fa-roquc vasiantibus

'""''

transfert,

antequam mortem

of>"'

rem, ne m meuiu Au peremptus ocoun.berern

=i nlacuit rem tam s^pl^cu

nem
quam

christianam ^'''P^^ penb.t.s nec Sodoma movte

^'^f,%lon

^^^^^^^^

JXblc tevva m n

pevpetuum

.eritatem anno

sanctus

marttjt

-"-';'"Ltt^,,S%a--. ' "23 ^^ ^^ calamitatem a se oi


nam,
'"^;'::,

a.erteret,

operam
Elpheg^

^'^"^^f

foi/n,
Cantuanam
.lle volet tvan.br^uod nobiscu,n beatus appaveb.t, ^"^ " sua homin.bus esl, ipse quod .mpos.D,ie
sive, s.

Cnut, aU, cum .Atpi.ncep ''-f; , '^tctnovum descciiens ,vnglorum exe^ suum ab .^^^ vidovet populum cl, ^, sine in'evm,ssione

P7;t.m

i" /.

,.^1(11igi-

pvoptev vevum

""7" 'l.f
^"b

compell.
gerant,
caus,e

accevs.t.s

,d se confuo>*^;;13,it eos, quid


^
;

esse vivtute fecev.t

P-*''^^,^;;^^. vestva

,uUas .;'-'-B'3r
'"'

-P;-"->;^

"

--'^;:,^ : ptdentesd.xerunt. Elphegi qui. cum "'""Tvene nd martvr.s c.rcum;

dversa contig,ssent. Pro-

r^::1;o
cumham.

ipcri n

um

lidentev sepulcv. ust.un.

oX?

pvostcvnat
,n-

valvavum lanu.s

ost,av.us

f;:^^ibus tut

"vudeli .ntervogat.one

inot tStMoQ. britann.,pg-

42S

-6'

uai y, T. Duffus

^^

j^^

p^g. o41.

454
et

DE

S.

CANTU^RIENSI. .EDELNODO AUCIUEPISGOPO


aureis

operam

confcreniiInis

motw-

chis.

discpulus ac post al.quo decanus, a quo h.ec Tntrcan.uavia, Ecclesia. diligontcr porqu.sda acomma qu^u narramus, AHVardus cognon>eto c""mus'; alter vero

tmcrmonnchi, quovum

Ponatque accepta benedict.one 8 Itanue pctita Godncus, ejusden altor

^ m-rquondam

draconibus, arm.ger.s repleta martyri obv.a olTertur Quara militihus, venicnti insiliens,eKpanss hrachus mar, us dictu .-ex protensa dextora Pont.flt^rem suscepit, dcinde a littore nav,, sedebat cem induxit. Mox remota tenens, navim ad r,pam llurost.-ata

rer"ubornaculu.n

longus vocabatur, ergo accepta heneadha.sisse Dunstano. H, quod e reg.one stabat dicfone arripiunt fcn-eum, ' elTractionem super.m^

cui

datum

est

magno qt^-

dam

brun' raolientes agg ut.nat^^ uttuL. muraliopere f.rm.ssime

nt

dir.geus.Vidores ergo magnara ^inil contrariam Dum obsequio mar.yns favere. Dei potentiara rips lor.cat.s stralluminis h.nc pontem et totas per ex,.emas conspice,-es; iUinc mil,t.bus ta sed.Uones exc.tatas portas simulatorias

4is

Atnuc ut
"athi

illi

asse.t.on.s asseruerunt, qu. testem

"^X-el

^uTDeum
tum
et

invocaverunt, v,. leviter

manus mo-

em.nebat, quas. quidquid operis desuper hyeme ag.tata, cadeIrhornm folia suh prima fuissetad lapidem.patent.s

admove.-ant,cm -^'^<-e.U,u^^^^^

orantem nobilem remos trahentem, r igem ohsequ.um monacbos archiepTscopum, et sanctos tellure, confestim apprehensa rtntes inde acceptum corpus rex egreditur,

attenderes regem

nave.u regentem,

r^us

de navi

Ct Cumque ventum
m^
r.rhunt,

n.otu pa,-tem avel u . moxque in alterara facl, crodih.le estadnn.-ab.le. Ouod revera supra quara raultaboura par,

ex.s genibu. umenti opertorium Uu humeris eande... .mpe subpos,tis


,

solo

p^,
.

Post h.cc ; .Tculo imponit. arcb,ep,scopo Ipse vero cum militum pnemittit. sedebat, quousque .,

valida

cum mauu

ultimo

ex.ste ab urhe logis reraot. "ui prcccesserant,

pontis raargine

?et^i.ebatnaraquec.vium,rrupt,ones.De.nde

cum

p.Jdixi;nus,

quem

Z
B

,,.,hPrent

eum

b.n,

tantummodo monachi
Accurr,..,t

la idem u rex et arch.ep.sdmiratione perterrit. aqu introrsum asp.c.un oculis copur lachrimant.bus mco -

revoiverent.

.u.-enset liberalibus jocis de inquit, et raeo muno.-e de.; < Utaratuses, posse te I.berar. non qua pen^ulo mortis, de sactu.u pronc.sla^ securus ad
'a.;

arch.ep.scopo allu-

Sn
.

organum quondam

ruptura jacere, nec

quipp.am

Spiritus Sanct. putr.s

tempor.hu,, nostris faveat cere- atque ut s. vobiscum par.ter .rem, Ego t, I.te. deprecare. Hter dep.ecar
i

r baris.

hum,

occupatus non

toto
-

mmo XI,

coraputantes ann e Lsionisinesse.Et cor illum annum esse decrum seriem, comperiunt luerat. sanctus .ll.c cond.tus mut^i mura^ ex quo idem 4 talesque gaudio,
,

Srak: a ; fd,o meoHardecuut ::::ut;UlCutvob,scumtotanobilitateoccurrat,


mandabo.
y>

Cant.am

nrphipniscopus,

cum

quodibim,

Wta*. ^'^"-^'^''""^'^'^'L^d.t-.uPater,...-

fortiterpra;

a\-e'ntum

raeorum

,n te contra

justum

et

bonum
.tc..

"^"^

-;^:icrudetas^Egotepot^^ura .xnleta ci-uaem.iib. i^^^ - r-

reL

fateor

amicum;

ac deinceps

vivam, quoad ,,;v^m

^S
quam
pulaverunt,
nere, vel

^f;";"';,," , pra^mittunt.

venL^-.- -^ ._^
Ips.

autem

::-r;^r:h:::u^^-;,;-r-cvucis vexiUo, agnub

ragna.

tetitiam, prof.c.sc, ni..s tuis faclurus

't Accedens autem propius summus venerandum oorpus


dcs ut su,s raan.bus

Dei sacerac-

habentes Sed viso commus aaversaHos ; et maj. cnrsols .uos Umebant o gaudmm mvenerunt. S cer

nav.m deferr ^ui suppositura ad C Tam reper.es desperal.one dub us in magna aTere t Cumque corpor. tabu am animadvertit ligneam .Uret mensurara corpor.s per^; ubstratam, ita ad quas, ad hoc somm gum et latum extensam supposu.ssent, ut .nde ,..mi eam conditores
,

tret ac

levaret, ^estuabat

animo, nusquam

tabu-

cum

Moyses de mcd.o eos prophela De.

rand"

'""''^'' '^'"'''*''' '"""""^ ^1"^ ""''"^ L.ot. ergo ac auctus levari debuisset.

prJer spem

l.theum, hilares effecti, accip.ut


PonUf.cis minister Godr.cus artus in iUo sacrosanctas

quod ad obsequiura seoum detulerat, et

suamrexDavidtransferret. ^^^ ^.ipi^ cum audisseni, q Atcives Cantuarmi, .lrvitrrsociusmortiseorumadvemsset,sicut

ivolvut. Sed cum suhrcentc ligo par.ter adhuc discoope.^ remanea^rqua pars corporis ad altare sancU praefatus monachus ret cucurrit s,doem desuper

SS5b:^-Sa=:=
pros.l

rap.ensque Pauli apostoU, Ubram pro sindone aur. iacentem, diraidiam obvolvenJum quod ad eposuU rapidoque cursu huraer.s levato

^e,^
he
r

u.

.te.-um l^tantes,quod .Uum possent

oinne sensere. Super uareutes sui multiplicia teU-

henef.c.a

tam

iu vita

1- -n mo

re!dul

h^au.. pret.os, corpons m:;ra:.horum pretioso per v,am qu. .tmere

erat, red.it.

Tum

Ecclesia^ Chr.st, nes majorem monachi on.adumsolei ritu templura tomgereZt, .udue^ vestimenta

r:=:^-o

descendu.,tagustoU.ereperv^q^<^

^s ^M d^ C:\hi crehrismotibuscrepita^at.M ^s ;-^^,^,,,, ^^


,

^Z

leviUca ac sacerdotal.a
h. c.

:^:^:^:X^^^

---

.e.hUitot.usCantuar.n.urb.^.

UriM^iii^

455

A ^

pudio

susceptus,

ad ecclesiam

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS. Cnutoni,ttnnom6em<>issimto,f>dem J^^J^^ 13 Doctovis


non

um sicut ou;, sed Salva.ori. coluerat,vu-tute eou-obo avivens semper amore sustmueet quacum mortcm verat,p>-oquaetiametquacu,u,,,o......o......-verat, pro qua etiam n.-v.ter non uon qnas, nov.ter eonineadem, in eadem, rat. rat t anslatus,

omnu,m ,aam

Minuit

'

aln quam filo iestunonium dedit, nolcns undioncm regiam connato retiis ex Emma ^<='6""Cnutoms oDiium, regnum post Cn(o oM7m, ^rc Scilicet ,,..;i,.,omN iiiit d visum niter P '*' ,.-., ji,u,n u.ter ^g^, ,,.,

S. .Edelnodus

cuM

' P'-""'''""";, """'

A-

.mn,.nineroeluurav,vens Deo . P-'^^ clamatus. sed quasi cum


.

...,,...,-;

"";!

.-J^^j

hono,-.atos,collocatusest.Cumquetertmsluces^ qu,e seum regina Emn.a cum omn,,


ceret dies,

1"^ g rmanos

tratres (fiHos
(ccc

Cnuton,s,q.oram

'2rJiU^-iec..U...... aUeo
^

Kmmanatus)^'^^

oblat,sque mue, l,us derat nobiUtate adven,t; rerum speciebus, beed,x,t t div^rsis cararum etglor,am nom,n,B v,veti, qui ad hono,-em

Haroliai,.cr.c ^^^^^ ^^^^^^^^ ^^ trales p, Uales prov,nc,as u,ii-a .,.,. ,.i. borealos cum ortus), malrimA>nio

d^s (ex alio


accepit

to don..s,totamque

ter,..am circa

^.cU.m

1--.

Deo

sui in tanta

magmficenUa ,Uum rcdu.xit, opprobr,o in,m,cus eius blasphemiamcumtauto sacrat,ss,aliqua,n nins ,dcm .Vtque ut
abduKil. mus Pater grat,a; sua,

quem ad

Danel.-h,am

port,one su,. Hardecnutus crgo, accepta moras d,u ,us ad,bat; ub, cu,n
,n

Haroldus uTt ,nectebat,

regem supcr oU n

m,cam

ostenderet, post
al,u,n
;

reddit loquelam septem dies muto cu,dam redvinctuni, confracto terro, post paulum terro
'

sanelus

arehiepiseopus

!"
f^''f

"^^ '^^
--.^-

12

videmus In qao documento hislorico

S.

promiserat sese .^ r!esUturum.


";. i",-^

nihU

"'''"''^!",f' Quam rcm 5 .,-.v, .y


"'='-"^''-

''<'

nirvasiM (2) Ter:usurpaisLtnecessUud.n^ causam opjnaB Merel Cnutonem aliam fa.sse Bromplonum {3).Ingul buntur. qai apud

etiam etiain valde acceplum, Quod Uv^s^etr vnhip a,-,ceDlum, Osbernus ferme eadem atque
,...:...

lejeri referl

emscopum .-Elnotum, ^Suaa^t'^ aLh,episcopum prioditum sauientia


.

^'""riXtusrH >;.
...rch

^irtute et

rege,n, sib,que rit-re toTse b^ned,:! ,n

iMmWetRadulphum
Cnutonm
^delnodi,

de Dieeto

('S)

leger.U

="\r:t3::i----=
vetibus)laudare ve^^^ ^'^^^^;^,'; , ,,s iideUtaCuuto <^'>'"'* '^ JreTcoronam sacro altari tem servabo. ^""^^''^J ec trado sed i,upono,ethoc Ub, ^'-^^'' ca ol^^^. (ollat,tibive .im ^^ ,^_ ep,scopis omn.i.us,.>e
: '

a LiHngo. pror.mo regem fuisse conseeratum.

psam f^;^^

tt

du-enUs : EgelnoWilhclmi Malmesbinensis, mcmor,a d,gna multa opera pra.dicabili hu sancUtudm,s ,n 're"m ipsum auctoritate

Ss

in al^ bus raulcens, archipra;sulis nlnrhcati

eKcess,bus terre,ts^^.

eclesiis marinas eccles as

momtu, rexadUa,ismax,me pecunias miltens, p ^^n,^ns

terd,co.

Tu

'^''''

Carotum

.''*:'

-.^Xephilosopbia nominatis-

"'v^ que ejus co,m,M,


n.hil profect.

1, ;"
v

,severteret,gno,aWU^
EM.ende"'
lus
dolu,t,

ageret, , Qu,droiser ^^ ^.^^ n,inas, et

-^^^^^--fti^r^^ii:!^^

quouiam

-P^"'^

^, ,,,ebat .j^j, a,-

Ijr::^
Cine
c":

/^nt::?.Cnuto^natiorie

:=..""=.".-''
Pent^=oste
christ,a,tatis ^"8''"; ^!"
;., .oronatum, ^iEumtamcnposteatuseeo^o

:m\t^r, cum quadara

re-

ndcm ^^^

coro_

,ta-m; ^l^'^"-^,^^^^"" Idgarisanctam esse,

/-"" TA!:;'(w"^m^^'-""^-'(U). AmK. ^^^. cerfria,6.d,


tionis 1036 ^P'^^^.^''^'";"

'"'"""*

Liectos P.-P-'"""^ens cmdtate ructae, ^--*" archiepisJ:,, ;TEdnodus


.-et

gha3 d.ademate

,s,gmlu

WM W(,,
^

,n/(o ante

Lmo.t..,.a< w^-;^;,;,f;:,.,c,-.yHaraldus,m?..'(.ded,tn,on
la^uli.-e)
.rf
'

barbarica,

"^^^^^"^.,,,10,

copus q".

t""\' f::tt~,^.nsul^ ^eetm


e

f ^'.,^^,tqW sancU mlusoleo.defuucta.oppanso


g

,perir, sepulmortua v.rgo

rico,

bus '""^^ntTbu^ aureisque no.

^^^ ^^ ^^. postea textam, quam


^^

piuraquc

--'^;'"^ rrer;U:targrat.a,n'dom.nus teo.sset eum nobis bona .t,) nis,


,,,s
.B.-.itV.merus';,

"

jep

^"'""""rb^turio^nrircaitedebiutalon^ei
iUemetuturbatu.,
'^^^^
concicUt.

^^ ^^^^ _^^_.^

^^^.

adhuc ,n

J'^",

/;j".i2).

Qu-

<;

.'''P-

Ruinacorpus

attrivit, aut ^'^"'iS^d^

"nt'eLpto cUufus
j.edeunte pau-

'

lege iBetus

11

niiff

144

et

seq.

ton

tom.

II.

m-

^'^-

,ft^

Gceta WiUelm. Malmeflb..

'^red!
.

RaHan.ilton. Cfr-

X\^

Anghcan. S.^^^ T.ysden. H.ton.

^;^^^
Scr.ptt.

nulphus HigdenuB

Polychron

j ^^,,ie.

Brornptonu^.^P"'' Twy^f-^-^^^-^jii^tor.
Scriptt., pag.

Normannorum
'-05.

AngUcarum Scrjpto-. P^^^^^;^,,, ,,,,ebck


tom. " P^_ rerum Danicavum. ^e.est.s^^^^^^^^
4

'l'S'll^,', Savne.

pag.

g^^^i^,

vero.

456
AUCTqE
R. D. B.

DE
cle

fro ulRadulphus

CANTUARIENSL .EDELNODO ARCHIEPISCOPO Adde """ " ant,qui aut recentes. f Diccto{i), vulgaimVcad annum ms, l,n,r
S.
.

"^

tZ'^lckhali?), Bromptonus

(3

beatum
.;

Ch,-onico Hi,-saugiensi. cruditionemScr,pturarara;

Ethel^tho, a,c tooU'- coronatu, fuit ab ,n Kingstun.^. Nonnull, d,o scopo Cuntu.-,riensi, Canuto, quum h,c a rege emn ,-egem tactum esso no1032. Cui lc,npo,nan rediit, seu anno Rom
,e

e.scnbcre ,uvat rTem odum.Prt' cerba

H.c
-

dat Trithcmiusejus
el inlib,-o

archiepiscopus Cantuanens,s Egelnotus. inquit, Scr,ptur,s eruvir in divinis


Ecoles,=c in
ditus,
et

sc,;pto,;bu, (U) de Ecclcsiasticis

iZniassentirinon

liccl.

quippe qu^ puon^t

:l:rnsqu.tracimegrc9n.Uecco.vu hrnmx (4). Nc^ <e auctor Kncomii reginx

HZldo solum,
phum
et

si

cumdem Pet,-umet Radal-

sed,ps, de Diceto audire volumus imposuit beatus decn(o diadema

HaI^^d

AngUa, non .gnarus, secularium literarum honorem Dei o,nn,po ent.s scripsisse dicitur ad hbrura in laudem S. Mar,a^ p;;ich um opus; hbrnm unura et diversos unum; epistolarum ad P,tseus. qu, sanclo alia. Eadem fe.-e quaxlam ad Leof,ncum Cest,;m
;

epi^copo

t,-ibuil lib,-um

<lus

quidem apud Londinum,annomO. hsqu^ et at,o,-um Ita rurs,^ improbanda.


tic:-,.,,,
et
:

AugusUnt, quod secum consulem de b,-achio S. diclum comUem tule,-at; item ad ad Fulbc,-tu,,i cp,scopum

7luZ

iVum unum; Hem

ipsius liadutphi

--''r-^'^

beal^Mc,,;^ ctnolensem de laudibus


"live,-sos lib,'um{i-2).

V-g,-

rcpugnanl
o,
,

U. .Edel dixc-at enim pauto ante

EP'sMa,;,n ad nis lib,;cmunum;p,'^le,-ca Vemm.ml Mab.llomus


.nistilibr,al,cubiste,at,velanre

noAmnannom%diemsuumobiisse.
i5Y..oWite..(S...Edeh,odus,vpra-

fer.r. t^i^Zcdra
Jetl,bro.
scHpsi.sc

Cantua,;ens,sede^,^eoUm
fu,sse

Eg

,psa beat, asseverare non nohis noth, s,nt sincer, fetus,

rnonaste,-ii

Glastoniensis t^laslo,-ex pet,,t Q^,.oier, quatulo Cnuio

'"""

U^et, curadeiis

nuUus veterum, quem qu,dem

r-'-

'^^Zno^Jsterii
regis scpulch,-um

ccclcs,am ad

evitacess,sse anno 1038, SJdmun^ "'^'^lSSum paucs (cont,-adicente lamcn cum


,

0.. ...
'3-

Deum

o,-alu,-us. ad.l,t,

laterisup,-adictus

Edelnotl,us,qu,sept,mus

GUs

rere,-unt, aUis T,;ll,e,nio

quiannum
:

1043 slatu,t,jsc,;p.

prxsidebat oathed,-a= Cantuaomensis coenobi, naoa.s. reg, antecesriensi Quamoccasionem

tres antiquiores

Gl^^on^ens, oTumsuornmpr,vilegia c<.nobio


..ogando obt,nn,t.u ostend,t, rogavitet
.

^ncessa

^2le^arec,lalW,t>,clmusMat,^^^sis (5).

c ,nto regio..

connrmaret.

Quod dca-etum posl

reS^t

marlg,:s. anno mZDeo (J; Edmund,(.),alque inhonorem Deipara>et S. ep.scop m Bleduc ZiJL Joseph Landavia, et

Ed,nunh, Fertur quoque ecclesiam S.

^/-"-

quos nomina,-e supc-caqu, nar,-antS. cuum est, quum sinl Hdem cuu," >'', i f.niw c,-eatu7n arch,ep,/"*''"'-", Eadsiumanno 1038 p, de Hovcdene.Ftoscopum Addunt Rogc-ius ,.e,,Zwigo,;,ien^is.F,-ale,-WalterusdeCokal novemb,;s ii3)aliique (14) d,e IV Ve,;,m non pauc, (^oclob,-is) eum obiisse. placito ,-ecedunt : namd,em sc,;pto,-es ab hoc as.';,gnat \ kal.no-emo,-tualem S. ^delnodi obit,mrium quoddam Zmb.-is r28 octobris)

vntZ

Uem. Gantuari* >;onsecrasse (8). sancti Dav.d ,-egn,s episcopum,,n ordinaril et Gc-bramlum chrisUanam lorcal,bus,-eligionem quandam terram do"""'" 7un, (9). Ipse dedit scUce

Cala,Lse

'sZhanus B,rch!ngtonus

ap,;lis (30 ma,-t) (15); /// kal. (iOv, /// kal. noven.

p,Mu-^

bris (30 octob,;s) ,nenline,-unldecesso,-es nost,; ,n

Ma,-tg,-otogm,

ms^cuu,

AcUsBoan-

^rctL

raonaster,,, L. Maria> Raculfensis

dianism. Discimusex

ch,-onmsV,. .Egelnodi

duobusmstr,sr<; rgrosin praistariamannuo nostn ex consensu lratr,s llfwoUlo et Eadredo,

oXs
lera

eccles,ai sanctx Guichard,decani ejusdem habeant non Dei, ut ,Uam lerram vel ejus successor,(10).Aec ips placuer,t decano sc,',ptores gesta trad,derunt ^delnod,

n,ut, s

sui d,lectissim,

Suthse.i pra>sud e sept,mo Egelricum Deo ne P-t mort m obnsse pet,erat enim a luce du patris Egelnoth, m hac
:

^^1
(2)

viveretdS). Quum insignem de Coventria, dant Frater Walterus

am,citiam tau-

Rogmus

de Hovedeneplwesquealn.
hist.,part.l,pag.262.edit.Ma,.quardiFrehe,-i. Angl.c^ tom^ his.o,.,carum de rehus
;

ato

B.

,1,

Apud Wharton, tom.

11,

p.g. 683

Le Uvere

rll.Opp '"

,eRe,j:ieBn.ni.^a.a,^^i^^e.-.^hr^
Codex d.plom pag. 75. KeruUle,
pag. de 0.enede, Ch,.oniea,
>:0
,

"."^^ela

,onum

Cf..

Ts
tom IV, pag.
40.

Sno

Francois,D.ctionn,desoc...va.nsdelOrdre Nouvelle h.hlio.h dcs Pag 280. Dup.n,

Savn
e

h, Ma.th^us

z::;:ipt:;w;;ar:on..\pag..oe^.ad.ph.de

p..,,Ch,.onlca,n^o,.Mom

.g^=-^-^;^__a^;
pon.ifi-

Sr'2ii"e.'Mr-

dam:: Bremensis, Ges.a


l.h.
.1

Z,
edit.

Hhu..gens
Migne.

Ecelesi.,

eap. 98, col 639,


o3.

(10)

Codei diplom., tom. IV, pag.

s?.^^;^:^co::rri.:::.w-St^s;^-

s^^@SrSr^

DE

iaiii

DIE TRIGES1M\ OCTOBRIS.

457

DE

S.

THYUDGAEO CONFESSOEE
WESTERVICI
IN

JUTIA

COMMElNTARItJS PR^VIUS.
Unica. Doscriptio
Angliain,
fessio.

D. B.

iuXm.
ot

S.

Thyudgari

patria.

Ejus

iter

in

Norvogian

Daniam, laboros aposlohci

ot

pro-

Cultus.
qui aliquando dicitw Theotet

quamvis poslea

creverit.

nunquam tamen

MEDlO CIRCITEB SJECVLO SI.


^' ''"'"'

Sanctus

ille

gavus,-Vheoctirms,Teo\^av\.\s,venmculoser-

monc

Thoger,

quem nos Thyuagarum,


documento, vo-

In Noroegia ; ^^ antiquissimo reperitur

dein in Jutia cahimus, primo in Norvcgia, Christi evangen seu JudlanLia, Daniic parte, traclus hrevem deslium prmlicamt. Cujus ah Adamo Bremensi, criptionem concinnatam ferme wquati, auciore temporumS. Thyudnari ducimus. Scrihit auah initio profercndam

1802 incolas 1029, ecasit opulentum. Anno 2247 capicbal (3). anno vero 1873 incolas ^^^^,^ ^ tantum eum ,p^j,^^^,,., 2 De S. Tl,yu(lga,-o novimus Angliam,dcm T/mringia nntum, pnmo in ac posl cjus E sub S. Olao rege in Norvegiam, migrassc, propagatuin Daniam

martyrium

rum

in

landem

chnsUanam , regnis religionem Uoin Jullandia, pie in WcsiercicU


iis

tem

disperlita est. sicut

'

Eyder

sanc i etiam legitur in geslis a nostns NordalAnscarii. Hancautem Daniam d.nmit,quoa ontur in probing.s numen Egdore

(l)"

Provintia

Danorum

tota fcre

insuias

quoque m.ranUa ab mino obdormisse. Plura ,cs patrata rerenmlur Qua


eo vivo et mortuo documentis ne^^las eruil nobis e
: Socictatis sodalls in Lubecic riis Ottonicnsi ', <luod

m bibUolheea
\.m,

tniensi'scrva,i..,LudovicusSclrmU^^^^^^^^^

Danm

''"''

Isand.o, quem fundissimo saltu paganorum bl.am mare barbarum usquc ad extend. secus
d.-

anno

^'.^; cduht

. ^,,,,

cunt Egdore descend.t usqae lacum. Ceterum numen Roman. scr.bun inocceanum Fresonicum, quem quidem pars Danue, qux Briltannir.um. Et pr.ma

lypisP'r'-'s:cnLucas Hrandis; e Slesvicer^^ii. e sibus 0 1512 CTpresso;

?; Uant

dicitur. ab

Egdo.. in boream long.tud.ne


"

L''f;'"' f. mmo Uil excuso Lundensi, utroque Parisiis a.quo ca.l.ffUum quo,-um p,-ius fuit revi.um canonic, P'^'r"'l'Z\' opora Cl,ristie,-ni Petri berto

.....l^squeadmaren^

" tr.dm, ^ protendmu-, habens iter '^J""^'" SUasw.g .n A^bu.-g per sulam diverUs. Si vero a quinque aut s.ptem directum viam metiris, c..saest strata Ottoms habes iter d.erum. H.ec

sum atue

,U-hon,s cast.gatum a lloecio

Vetri canon.cs-. Laurentii et Johanne

e.r.

A A<ohu

ctoa sie,m. iuxtalec.uramordin.aram emendato, ylm diliscitia sien'>is, c^ctissima


.Vn.l

s
/.-

e.r h,s b,-ee,arios7"imp,-e.^son,.o 1310. -U pc,'spicaum est, eanon "L,-iption,bus ante Imsse adh,l,la, Z,c p,-imvm, sed mullo

dDo^st;indeveropau.atimcont..^^^^^^^^^^ angiUum qu. \^en formam Ungua) in eu.. Ind. b..


Judlant dila d.citur, ubi

lp,o,2
insi

in di,ccesibus anle ,lla \a,-husiensi.pln,-ib,^^ an,us

RoschiUlens,,Lun.

nnem

habet.

trans.tus vissimus in Nordma.miam


; ;

est.

.^g.r

mi

^;;.a

cultumS. Thyudga,-o Msse Slesvu-ens. cxislima,ulum de diccccs,

<lelanm.

propmqua, ompra^ter loca numin. ibi sterilis t terra salsug.n.s v.dentur nia ere desertum omn.s tractus G . Porro cum
vastL

manir

sola est Judprofundis hu.-reat saltibus, qux in terra iug.tur propantTet .s horruUor,

sol.tudinis.

ah Vix mven.tur culta .. tit.onem pyratarum. humanu^habitation.oportuna.

"::;iam..uctuum,inmar.ve..pr^^^^
is

m.busTo

v.x

ltscalcun,deA,e,W^^M;^"^^^^.
hiwne Breviarii Slesvicensts, :J:'r'mhrev,ariorumpauciU>.cin^a^oces,
anno\^i2j^dili.
na.L

^rv:X^achiasmar.soccu.^^^^
habetmaKimas.Hancve^2t;^^^^^^^^^^^^^

ti^cLstum notum /--'--/"-^,^


HocTtt oppidurn cx situ

Quam rara facta sini Tta,no<l.equeinMb,,ot^care;aHar,


tnauHur.

Zare,

suo ,n occ.dental a Lyrnico (L,Jm,o>-de, te.) l!r(v.o) duxU j et, versus, ncner.
,

'''^"".;itrrio3 t.:-l'''P''-

Nor-vegiarri

rta.tom.l.pab'-i4ctseq.
pag^202_CIr. Ac over Thye, pa-t.lV, ^8

siujn

Octobris

Tomus XUi

DE
458
AUCTORB
R. D.

S.

THYUDGARO CONFESSORE.
eac a,iundcinfe,;-ctkd. auctor Brcc,a,-n:M wrsni/-/ p--a;(e;- tiiec reUcta
m?.-/, aece.lens....
.

sium tonge perilissimus,


tholicus factus ct cato,n,m ingressu..)

Dc

h,j

emm Ume-

afflrmanl ip

Ordincm FraU-um

fcre <";; .^^/.^;;,!


.

V r en V ro elatem. .terram Angl.cam e.pepatrret cognacione sua. ....

sancioon borcalium ""^""f" "/."t '''"""'"^""' ""," mtessuos Stcsviccnscs memorta ne lian^m rer^m timens

Zo
3

"i m

te.T.porecommo.-atu Ib. autem brev. ?iv t vento Nortavcnte Deo.nante navem .n,.-essus, Olavus rex au.l.ta pe.-ven.t

"vegtm secundo

Is

icto-numpcrirct.
parum
tiotus.

nyniaM-o "yuaB autcm pauca de S. 1 eapr^cipuacausa ^ i<,(cr(,

Cw

nol>is

''^"'J'"

faraa.eum ad se aocersir, sancus cr capellanum elTecit. Vc,ie,-itne nue post beat, Ota, bap. t!^rcg,a,n anle rel dcMc..rn "smlm.%tnoitc d,cVacsi.,uu,n
ld<:lo,-ia,-u,nmonumenUss,tcalm:ele.rnsla,i-

precep.t

suum-

,-umamicos. fcre lolam '"'"/'"'"f,;' patiia,

u,"cottigiposstt5. Thyudgarum

m No,regia
.juandon^m
coni.g.sse

2in Prima enim titi!:::Zracil:

lelalc,

reticla

>nn.

nelium priedicalwus.
iti

P^-fPfZl Norvcgos '^"^^ ?"

TiZ quo
IniZmis

tc,npo.-e S.

Otnus ibulcm ,-cgnabai


csi

itaquc

vidcndum
sil

l^ritte impc-ii

politus

.rcpagantes, '''9tcct>sel Hamhurgcns,tjus, qui P^'

giam et Daniam /-J^'/;", ^,,,, legati.JtafactumtHdcturutctiamA tii^ sacra,^,o,^Jc^inav^ xacraruin ^canainui ..^>^/j L^ ....... B;.c,nens,s, re.^m

"' Romam

>n^-JP^^^ Za,nZ , ,,( ZZado inJ


huius ny
^

iZ

fcrc consc,Umt baplismi a,vno omnes bapt,su lc,npo,-e in defmiendo


sc

disc,-cpuc,-mt aucio.-cs

^^^,^-

levi

^,, non

Sonc
,ia-:iica

(9), ^pcrnendus scnptor {0) spc,;ie,ulus scipto^ M.-^i.^noinyi.d.x.in Histona cccteNidrosiensis,inHisto,;a cccle-

No,.u-agic,.sium.
inl.-a

hisce verbis

Tuno
^S^

Scsl
B
iransieriL -^' ^';'^_ eqregia facinora silentio eyiy" / ^^^/vThvndtrari ma muneraepis-

annos 995

cl

lOOO; et
teeit

eum

%\a:L) na cum
:

matre, >^'<i-'

'" /^P

secundum quosdam bapt.zar. eum al.i contendunt \V-w/a-)


^^ap UzTt

l Hcx (Otaus7^';] .n Angl.a

Jm

.storia sed et ego legi in


a

N.

7,nZZ:l>>ens.
Natus in
Thvringia,

ejus

memori.m

om^

norum quod
le,-li^

4EumpairiaTbu,-,ngum^^^^^^

bapt.zatus tuent 10) cm aensi metrupolitano, suum adjcce,u,it


,-cfc-enics ad decZo.-cs nosi,-i, cvcnlum assenlimur.Quu,n 014 ai).Q*-' el nos iOU re,-isi,ititer crca annum inilurS. Otaus

Roberto in

N^"'^ '^!!^" ^

scMenliiC catculum

fueriibapli=atus,ncctongolempo,-eudc,-jeclo.

~<:?1?=r^3),.p."-A
ex S. G,-cgo,'nn(5) WunllweinW Ravennatis Anon,jm^ 0) S BonifLii (6) et raro Thu,-mg,am scZTsosicndunt, haud
aliique

^:,:^^Tr^Zr::Z^povcrit.p,-i,^cipal,.s PP' jg^, ,.,; iqIo anncclenda yus iIo.-lcrn

^^'

^,(, opinamu,..

nunZalam fuisse Z^^cjus fines non

Gc-maniam

el

v^cs^n^

[^/""l ve .^

:sed, ^^i ,a alia lempo,-a refe,;^nt


^^^

semper fmsse cosdcm


a^^^

^~t ^-Ta/rm ZTadTt^mXnconiam


Tra.oniam ad
hui^tse

SurtamengensThuringamed,o^voptesepieniriones do.u^^^^^^^^^

^^ ^L dum

,.,, ,030 statuentaudaius auclor. Quc, esse existimavit _. _,,...,_.,. ,s. Otorn S

occasum. Mis-

ad meruiierr,
,

.;;l. E. guo se^iiur


S Thyudgarum

inier

eosdcmannos
,

ibioue

tenuisse

oppida t.r]oiamii

ijoinam,

z^a.

.i>^o

iv^.

XnohamcontU'

vir Dei ,,cn.m s -7 o. sic Bremarii ow .^.^, Hac iu terra,5iciJrei;ir" scrtpior, xeii fl uac ui terra, 6 _,,,urU. sacerdocii di- <insai. honestaoonversaiione V'''^"""---.-"anus ' "P""" eapellanus ins.gnir.. aiquc fici ^,^^ nn.tate* 11 gniiaie meru.t ..snr^.np.lium pnedi- .,-;,.( evangelmm m-xdi' . jig^iaiem mo,-tuo, niai rcais-quo i,.ansmisU. Ai vc-ojua- ,eM. cavi e?in Daniam
,

iUa regione hahitasse.

::mLone,nondump,-esbyte,:fM^^^^^
aiam adire
potuit ut ejus

mcolas Lh,

isio
te-

enim cons,ln,m adZ^c-et' Hujusmodi


episcopis r,resbuieris aut

TJZmetimrudenspuiandumessetm.
sanclus v
c,.edibUe
est

comes

aM-^c-it
sociisbeatus anno, quibusn^m Norvegiam pei^e.d, Angtiam, dein Bremario Ottomens^ rnse,-la.

Sed omnino

eum

migrat Norvcgiant, regnante S.


Olao,

'"fZ'
J.
p,-i,no

ZqueexejusVita

,
,

Mone.Cin,bri.Werota,tom.I PB
part. ad hisloriam Cimbricam.
1,

"'^;

229, edit. Berolim lib.lV. cap. 25,pag.

1860^-

|8>

CJr

;Lp
,t

cap. 1, paB.

',?ef seq

Germani h.s.onca, 2>Cfr. Moumela


lib.
II,

Baudrlnd 2^^ edit.

tom^ 11. P g Novum Lexicon geographjcum tom. 1 Uenaci. Acta SS ^^^'^^l^^'

T-

tom

VII

cap. 87, cap.78, pag. 319;

';:;

irb.iv,'cap.2,

^^^3.

i*~;;
Cosmographia.

La. Legum

tom. V. pag. 112 et seq.

<^'

^pu

mfacn.
l6) Cfr.

epi^t.

pag. 94et seqq.

lUd., epist.

r^^;^'^' \ XVUi.pag.^'-

(7) '
\

Anglia

AUCTOBK R. D.B.

<;v.i"." -' imisit preaicait;. mauuii unanimes uno ore ewanministros, lui omnes ContigecelizareChnstum gentiUbus cepcre(2).

i^7it

outem hcec circa annu?n 995, novemdecim adventum S. Olai, alius rcgis fere annis ante 1014 vel 1015 (3). Hiv eiiam, anno Norvcgiie multos episcoregnum adeptus, secum habuit Angha Q^;"-"^^^'^" pos et presbyleros ab
Rudolf
et

Thyudgavus innumeros et quia m eodem subtraxisse et Deo acquisivisse. construcla ecclesia .loco NULL.v adhuc fuemt erexisse bas.liPARVAM ibideminhonorcm Dei presbytero canuntur cam. Similia de sancto
responsoriis
^^,^,^,^^^.^^^

incolas

diabolo

ad

II et lll leciiones 1
,

noctwnx
Jio-

erant Sigafnd, Grnnkil, doctrina et virtutibus Bernard (4). Eosdcm viros insigncs

Lundensis, _^ Breviariorum Ottoniensis, Aarhusiensis schildensis et

ex Angha in Numad hanc turmam B atque ab uno ex hts S Tbyudgarus pcrtinuerit

memorai Anonymus sxcuH XV,

additque

cum S. Olao fuisse episcopos, et venisse (5). Norveqiam

em^copispresbytersita-eatus, nonausim. penuriam, defmire, quamvis

ob

_. ortu trra Tl.unnga, Cl.ir>nlex ejus prius niellea lingun. Scd ilocuil gcntcs Danorum spargebat verba salul. In populis brutis .slo, eonstru.il Ecclesiam prinuts castro Chr.slo .levolo peelore I qua servivit ib.>lero. Christi, viBilabal

Ore Jorendo

Mem

documentomm

Petit

Da-

omninoprohahile existimem. Norvegiam Daniam 7 PostmortemS.Olai, e


.

Nc,ue mirarer populum


a S

WesMsm^
"- ^"
'''^".

niam.

disccssii S. Thvudgarus.

eopcragratasnon

Provincias ibidcm ab indicarunt veteres scnp-

prieciThyuJgaro Chrislo lucrifacluyn,

l^u^ui^e
Znsuluto
lates, nisi
[

episcoporun. iupus

S
S.

labores nos penitus laterent, tores Quin et ejus Brev^ar^o Ottomenst 'c pcropporiune zn
:

fwsse gem et ad ejus utiimem fpsopatum\ven.lilense,n. Ilhus


erat
ut

aulc.n^
'";;'
;

non Conversa igitur mult.tudme Tenercntur appeUatur WesterLZrDanorum, viUamque mgressus. scptentrionali sitam, ^vich in Jutia

apud 3/'-

'"9"-"'''" quales Dani, nutl^

: bimVtelhesum

pred.cav.t,

""--n.am^

"'^ 'ttt iZrex P;'' ' suscepissenl (10). diristianam rcligionem quiesoriptionis ratio,ut

earum ^mgna

mas ^diWestervici pauperrimam S Thvudgarum

dvabolo subtraxit et

Deo acquisu.t.S6^jc

^;'::^.T^Vudgarj con^iHo'^:^^ ^X^I^r prcsbylu siBCUSitnc

iZtulat iJus

v,W.(,.r

^T^;"-...W..
,

disputemus

utgm
'

to".

monachus dicondus an qu^slionon "stad^/^^ ,el canonieus,

^^^.^^^^

'tC^,.
rns pri.>us

evangetn

rr %

Sir"' to menu.
.

Th/udgarus pnmus, an -^^^ ^^ socms Rhemensis ejusque Langeoe ^^ ^! mxdia coUcgit .,.,,i conafihus Anscharius et S. Rimberius, Zll)\^et S. Burglamcnsi, cuju. e^ Wcndilensi seu Westervicus,evangclium promulga^'^l^'

^' f

VmXrtul

rS^rl.,

ncque-, credo, S.

Anscfiarms

alLsve prcshyter
'Tii/c

ab^.aut
^*?' '"^ ^-"^

illuc mi-^^siis. irf

actos,

Z7loV."^uo2L.,enlo
mensiO)"os^"-"s
,.egio
ob

cidetur -^ft^j"^^':

ahhatcm /'uissc pric7;^^^'-7 ;i,;^,,,,,monasterto AOmgauHLii. ,^i,,:^uisset, nisi


:

guoa -"";- /,ea..t(13):<^--" ^r/p//-"^,,,, (13) ,uisciplinu,n


ncs rila,n ''''S;f "'/"!* f,:,/. yo,-regia ,nonaterea guo "^'P";fJ,,'",-,!.,7- 1030), Daniam solnt ("' ,- oania
in

^ed aliam y; noru^^^^::^issc. Ne.ue


.^^^^.^^^

;-"

oausamnolnsignom>,

idcm rf'''?"'';",cm <?- antc S.Thyu<i-

ehos Vc^edictinos oonstdu,sse ,-ercrun.nu:

p,-vmam sedem
cle,u

^^^,^^^_

serteanUqu,oresl,de^^nh^spa

.,,:,,... u.cap. 47, ,,,.,3e.-conbi..n.|U;^--;r:-^^^^^

pag..^04.eap.

botaad h.s,.ant,qua.nm

'^,'''

J=
540.

54.

Muncb,

op.

- A<iiiiu '''"\T- ,4 i :i cit.. pag.


2(3.

(*'

B.::::
1

:Sa

pont.f. >...
Cfr.

Ungebek.
g^,^

apudMigne.P^ L.tom.
63'.-

^^^ ^^^ ^^^

I- M; .^^ ^^^, du Madu,.c. to.. ^..J:. Histone al Damuar rj^rvag.c.s. Cfr. Suhm. aeqq. Nidros.ns. D..og'^ ^ ^2^G,^^^^ lai, Theodoricus UngebeU. o- V; ^-/^ ,.sterii de VUl. apud eap ^3) ^" mHfosus. Londm.

-d

[a

Ksion

et

seci-

(5)
.

Muncc
^Ot^

Hanimaburg- Pon-

gebek,tom.

P^^-

^J

^^^

j^-^^

scriptl..

--"" Srs::n;,s
lalimt.. vo

^^^t

Undin.1861. pag. US.edit.

s.-cew/l

rvi;:;^3oS:-;^i';a-.'-^v.c.p.mpa.3e.

DE
400
AIJCTORE

S.

THYODGAUO CONFESSOnE.
in monasterio Retigiose sen-ahantur e.rslructu,n fuerat, quodqne tZnre^terrici colegmm Cino benedictinu,n. postea ^n mutatuinitd LwnicorumS.Augustini fuit
sitie (0).

r \Vlii\
,

et

Thomas Bartholmus sxculi


Acccdit quodJoanne

R.D.

B.

^oi ; crcdibilc est. 7ZpLcypr^'us.cia,AnahsStcsv.cens,uni


.

ZLi, auctore
nachi,
et

Cgprieo,

mulHs atns crenobus

ZnulloM'licc>eperdi,a,pr.oc^^^ anteamiuin 1U90 in uaiau n^^prii cos oni ctpropa.an HStnemchrLuanam doouevunt postea muUlo .W
ordn.is
Cuisso benediotmi
;

Quonam an,n die mobencdicti.iis evenit. sm palro,u dein ca,wnici, sa,ictt


fctum egc-int.ncscimus;
vki, nec diceceseos

quia nec Westcrmrglac,cn.s,s ,n quajace-

habUu

appellan a .oyl., seque oanonicos regulares suam nist.tueient(,.l). vitam ad cuius pva-sci-iptum ...S.Thyudgavu.n

rel,>oso.

nomen quoque mu..sse

o u

Z^dlum bre,-ia,-ium aut


conparare potuimus,

retuskalcndanum qua,nms hiyusmodi SlocMiolnn, Lon,ibisauK,-endis, Hafnia: anuc,

tZ .LlcntLn S;.
10

si

tdZoZ gnavam opcam cpCcntc,


oii
,

a},isque ,n bibHoOiccs. dederint.

ben.d.ct'nu^^_ cportet .nonacUu,n

AmZtLeninlnfuisse..octobrisc^c.a
tionc corpo,-is cclcb.-cm, Ottomensi. laudatis Brcvia,'iis

et obiisse cir

citer medio stcculo XTt

Eiwx Wes/o-fici mortuum accipicitatis brcviarns tur.r datum, ex swpe ncut,quam ibi mus Sed quoniam tempus assegut
^Ci/ioatur.
rerert) legit

esseetscpul

qu,a ad
et

"unchanm
Slesviccnsi,

mud

ex historia cultu.

TJh

iemi.

Lundcnsi
a,rni

Roschildens,.

,n

ZaLaur.-Erious Pon^ppUtan.s

,,,-o-/

M
y,

aH^sricensi

semlnJn,pa,'cispost obitum V,phr,co prcsfSgns " ruisse a quodam habuit Dco inde Zilero: qui per^tasum renqur^ san.ti prest.ter. sancti pres,,,tert

m nV/5^-crm/-sb.lh>udg.u anmslumme

uZma,-t'/,'ologiis.de Hsunvus. S.Thyudgavi


.lno

UBO.et aliarum gcnquibus mfa d.cU^


'r-^'^"'-;^

1533 adhuc
,-eliq,n=

ve,ie,ut,one C. magna ^^^-^^Z^ ^.^ ^^^^_

liabCmntur ejus

J\f'^':;";. -' "'D--.


'<'>'"'"'

^^U.JZe::t lcilmesse.ut piaciiwii


.

ret^

cc,.iimsedq,.idpostea,./aC

f^^^^^

i../. .,.>,/,/,. Potesta-

'^^^^Z^^Ba^^^^^^^^
futssc pessumdata Ztea inniaiiaveratione nonsc.. acL^^^^^^ hl:"tL Dams,qui

Tcm facere noluit qui f^']'^''^moBia-gtaviensis episcopu^ Anglia quod advena esset ex Thyua-aro, conccssd / -.7 Rogatam facultatem

Albricus, ab
:

annoiomad

ah

Germ^ni.

tot

RoZanL

neque pontifex. Sed inierea ad 1074 rex Dam^' 1047 Sueno IL qui ab anno cclcbraru nisi passus est elcradoncm fuii apud plurcs gentcs medio priusjuxta morem ossa xgni probarentur. Sus-

^psc

.uMcruni

Frafrihus Mmor^hus Rost C quasanno 1519 annst.na,rc9^na a ^lMsZit Westervwens. cole'


/

(11).
V

mdjo sanctorum rcl.qmas dc S^Th>uddicatur de us


Idcm

^ro usiiatum

(4),

minus accepfum mcabuntur nonnulli Sucnoni Thyudgarum. utpote capcllanum fuisse S Suenoms Quondom facium Olai regis, quem

Damic{V2).C^crautcmde ^Jetdeculfu sancto patrono nospcrrenerintca vuhtur iaucadumiaxaf ad cedibus tnccn%Zecausa, quod anno 1703 in

i^^f^^^
Seda.c^^

^^ZxarJarcMvo
etiam
cafamitas

exiiiosum.

monasfcrium

Magnus,deviavuncutus ei dcccssor, Canutus ilaque illatx sunt ea:iicix eerai- hi ignem breviarns narrafur, sacric : scd quum ut in viri resiluisseni, nemo de a flammis uliro dubitare, sfatuiumquc futt ausus esl
sanctitatc
ut

l^ando
aliouot

Luthcranorum pa tes vcxaium tT^it.Quam miscre eodcm a^vo iestantur hi et honis exuium,
canonicis ad

scilicet, s..'cuio

XVI P--P-';;""

of^^l^l^

fueHtcollcoium

quoianms inposterum ejus memoria quo vero quum hxc contigerinf retur {o).Jam
cole-

inscripii versus refeciorio

.-

potuerit, sequitur ab anno 1066 arf 1074 fieri fuisse celebratam^ intcr hos annoselevaiioyiem C Barfholimani, ubi confirmant Annales

regnum tcmpore Sueno ctA Ibriais, dumtaxat simul guhernareni, idque dU^cesim

alter, altcr

loleramus te.ra, Torquemur. Irahimur, taodem tortura triumphu.n. TaoU. tamen loUel reliquisfatis ut in his et ^,d neccssenon est
;

lacemus

Quod ad annum 1067


elevantur
(6).

reliqmaB ^ffi/wr ;S. Theotgari

Scd quandoquidem paucis anms obieratjure ac merito ante hcaius vir dicm medium circiter steculum XI ejus mors ad Dania vixisse cenreferetur. Quo posito, in Canuto lU, est sub rcgibus Canuto U,
sendus

lecfor ^;^^^^^'^^'^]' fuse exposUa I>^P ecclcsia, quam J. P: monasferii dam cxkihei '^j^ lclineatam in Hhris

^''"'

constmcia fuit in modum extnnsecus, ut dumtaxat r,osi adco muiaia

^"^/";7^

(i^)^;f-f^

Maqno

et

Suenone

11,

quorum

nullus reh-

nioni chrisiiame fuii Petrus emortualem fuisse 24 junti,existi7nat

infensus{7). Diem autem

Fredericus Suhm{).
..

..

i^

li

LicetcircaannumiOlOcuHus^.ThYuAga-

i^-Sr:.r'='=r=; cum
hisce ercctaetiam cruce S. Thyudgan. Qu.
inscriptis vohis.

bris

tamenexuviic,ut fertur, ro fuerit delatus,cjus capsa sunt rcpo1197 ante annum

non

cruxmue ad Z^l sx<MlumXynipicfuiiscrmia{iO).

apud Langebek.loni 1. pag. Ann., .b.d..pag ibid.. pag.269.- (2) 38 ; Chronol sccunda. Fe.Tandus D. cap. XXI, pag. 13.^- (4, (3, Ann.. 37 quisilioreUqmaria.lib. H. P^^-V ^'^"P ''iL 1 Ub tomM. hb. PontoppidanuB. Ann. Ecc Danic.
(1)

RefTum Danoriira

series.

300.

(13.

k Trap. SUt.st.sk-topograph.

Be.kuvU

'

seqq.-'5.
11

car. 111

;cTr
lib. 111.

cap. 129. pafr


4P5,

tom. 1. pag- 33S. na?. 194. - (6) Ungcbek, .^33 AdamL Bremcns.s. Hb. ll.cap. 114. p.g. 339. Opp S Gregorn, V^-^^:f^^^-

X
rs;

col.

CXLMll. apud Migne. Patrol.lat.,tom.


af

Bcskriv-.timi.

II,

pag- H-l'

Historie

Danma.k,

tom. IV, pag. 377.

,9.

Cfr.

Bactenus

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


sancti 13 Hacienus de cultu

461 EX IMPR.

presbytemn

sayicti viri

laudem ex Breviario Slesacensi


atteri sui
tibri

rarius ul sancius Dania.Exlra hanc regionem


^^ '1^''^'"^ fuit honoratus, '^\'

sumptam,

editioni,

nempe

anm

r''Vnit^ risQuemarli/rolofjiisea^mlat.Atlamenlegimus
auco Haoenoyensi, XVineuitis.item
(id esl

Theo^iuan 1573 mieiri7:InDania sancti contessons,qui.vei-bumvitaiprx-dicanilo,hoi-as,


celebrando pro missas ca-teraque omcia dcvote ccelesti regi serviebat. hjusOlao rege terreno. Ferrarms dem sancti presbyteri meminit Catalogo generali ad diem 30 octobris in

s.tcuH

XIV e^euntzs

vel

U^arin Martyrologio et 15- ^ ^" dinoauctoa Grevenio anms ioio Mis


nd diem 30
octobris,

i>anwJThcotgaris confessons. Dacia Lovanicnsem, qui adde Molamm, doctorem

ommo S.ThyuOga o zn Usuardinoaucto anni 1568,toc Mat^Zlog^o

Romano Sanctoi^ni qui in Marfyrohfjio Quibusdispulatis, sunt, eum dicens epi^coimm. in breviarus lectontm oculis subjicimus qum Thyudgaro repcriuntur. Danicis de S.

non

OFFICIBI
ex
^pvktrio Brevmrw
AD DIEM
III

S.

THYUDGARI
anni
fl.

Oltomensi

U97.
E
et poleslas,

KXLENDAS NOVEMBftlS
Sil

Deo

soli

decus

AD PRIMAS VESPERAS.
(iaudeamus
qttod patro,^jjT.

Cuius in cebs

rulilal

majesUs,
et

Jocuodare. plebsDanoruin, Theodgari, In hoDore

Qui

regit

mundum,

trinus angelos gubernat

uuus.

num
mu.i

habe-

Per quein

tibi

rex ca-lorum

SUPER MAGNIFICAT.

Fidem
Et

fecit

predicari,

in cboris

Aogeloruni

Modo
^T.

facilgloriarU

ANT.

diamDominus.qm
vocavit sanctum

SancteThcodgare,Deiconfessoretalme
'FacT^eterneconsortesessecorone

^^ "*;* de ultimis rm.bus t^^^^^^ Chrideorum. et Theodgarum, ut n hao


eduxit
I^i-^.^-^^

progenie

..ni.ic progen es 1'prit ^0^

mi-^ericormuu

quivenitad
,^^^

,NT

Iste

cognovitiustioam

et vid.t

mu;ab,ha

len "nostra peregnnus nU^veropatnaeelestiscvUsanctorun aturaDeo "domesticusDei;uUnob,s


patronus.
Jugtter

esset et advcna

intercedat

pro

hac

sanctaplebeetuniversispleb.bus.

ANT.
cecos illummare cbntatem magnam,
et

COLLECTA
..!,.

(/.

*^

ANT.

r;:::.S:.ue,magna.ci
medicamma P^"";on solun> tue =f. "-"^o ^'^. confessorum suffrag.a
e ens. sicque ! (ft .leDOScimos

t.u.

eterne salutis beatum

""l"P>--P;tT '''""" festo incuuc'*

naDunuu^

rnnuI-ut-V-osejusmuniaspatrociniis-

mereamur

m ccUs.

P..r lt.i

Dominum uonui

etc.

INVITATORIUM.
Dominus conlessionem.

(ReUqua

C.P

Dedit

orbis. jubiUmdo predicel FPSta Theodgari

de comm.uniuspontif.J

Q::oletasf.duecuact.suc.urreremorb.s.

'
^ ^

E;r..r;:s
MundafUimmund...

By^nus,psalmi,respor.onaetvers:cuHde
unoconfessorenonpontitice.

DumsecaromuDdatmunda&.
I

NOGTURNUM.
apostolut

HViMNUS

C.

ANT.

SleUarecurrenscircuUsolHris
potcntem.

ServusDeiTheodgarus, carus, Semper maneos Deo


Predicabal in Dama Salvatoris magnalia.

siyriis-

Sacra reduxit

fesla t-onfessons,

Uierestauratn,orb,d,smedelan,, .ac,tislo,ue^.

ANT.
^^^^
,,.

Ex

honestis parentibus
fuil
:

Clarus

Pedibus

Sra.aud,.un, claudis roUr,

el vir

uiem p

Sed exempUs
Plusclaruit.

et

moribus

Luclesplendeb.lceleb.edumv.xU
ANT.

Ad

properando, has parles


predicaado,

Rudes turbashoniinum,
Verbura
vile

'trde.ceroco..e..^nc^.^^

Converlit ad

Dominum.
Lectio

DE
462
S.

S.

THYUDGARO CONFESSORE.
sanctorum
fudit ad Dom.num. D pro eo lacrimas et preces ad partes Dacie se Ipsam terram relinquens, harharorum fluv.^ ^^f^ Vius anstul.t. ut arida corda populos mcrcdu os salutarisdoctrine irrigaret et convertcrct. Gonversa .g. ur ad fidem Christi quc appeUatur mulUtud.ne non pauca, viUam
Ml

Thyudga-

LECTioit lECTio e. Cum


.

diversis in
..e,iione

locis

poUeret Eccle-

rus, Thurin-

gus, noi''S

omen

ini-

plcns,
C

ducenrp

re,n.bus,'in

ter,-a

T, .,aru,t in terra sydu. "Pl "';.".

Tl^ur^nga novu,n incognita Deo cogn,tus

rudes tant,, ,,,ua,.as ae fei.citer efno^ pungentes "::'u, n .ntevsp,nas celest, P.-e-gac sine quodam Juif Sane ; Th-^f^, nom.nis t.tulo insig.,.tus
estiv,

-"

J^

garus,

dum p.e ntm "oindiebussuis.placuit Deo et


se

namque Deo carus


Deo carum

^l.c.tur f-

^'='""^;^
et juste

exhibu.t,

.nve.Uus

yite Ihesum Westerwich i ingressus, verhum animas ^-^^010 subtvmit predicavit, innumeras in eodem loco nuUa ctDeo acquisivit. Sed quia ccclesia, ipse tamquam adhuc fuerat constructa viminihus dato precio pauper Christi, virgis et in honorem De. erexi acquisitis, parvam ibidem Missarum solemma basUicam k.ln quasanctarum

estjustus.
fi

frequenter exorabal. celebrabat,et pro popalo Dei

divitio facU Signa Tbeodgari gax.deos cx ejus honore. Dania miratur.

favore

^
J.

Quidam pcr
Visu

beata, lenebras rapientes ossa donec sunt ossa relata. privautur,

1.

In confessorem

Defigens cordis amoreni.


T

Nec ccrnuntlumon, Nec pretereunl


ratc

thuncn.
in virtutiOus

FnTio n Sic a primo

litteris flore puericic

in Anglia sancte versntus.

consolaInf.rmos visitabat, viduas agricoUs, sicut bonus el batur Pastoribus eciam quotidie sem.nabat. a^icola,verbi De. semina

LECT.o

V.

pCrpu; autem

Vq
B

matrem, au e:quer.t pat.-em, aut

agros
e-

H-opter

nomen meum, centuplum

acc.p.et. .

sua, ^-'^^ ca patria et cognac.one ?^^ Et .c cognacione sua er^v .ibraham de terra et expet.v.t Ib. Anghcam Deo ordinante, terram

cladmensamaccederet,cibosa aj^osmtres e Quarum unampartom s,b, pavtes d,v,debat. Popu us pauper,bus erogabat^ Unens, al.as duas intuens et admnans
itaque eius sanctiUatem

consuetud.nem *in edit. hanc servahaf vabit

ser-

mi Uum

angl.ce, autembrev.tempo.-ecommoratus, non ascens.ones conversatus, adhuc

d.v,tem exhiberent,et in brev. fidlute, et l,henter


etinbonisafflue,itemefecevunt
^.

venerabatur affectu,

ita ut e,

dec.m.^
in eUit.
a(-

fecerunt

s^nn-eUce
suas >n
n

ut iret de v.rtu e rde suo d.sposuit, Deus deorum 4'tutem, donec videretur

Ossa

licet fuerint

mediis injecta f-^vims,

Nonsensererogum,sedvirtusfuls.lm.lhs.
t.

Syon.
fi

Plebs superaUare

ClarmtexeiuspnusonuterraThunnsa. Uaaorum mellea hngua. Se.1 docuil gentes


1"

Stupel hec

illesa volare.

i.

popuhs

brulis

Spergebatverbasalulis.
dehi
vegio.

Nor-

Olai

capellanuit,

pevcel.bns honesta conversacione 9 te. ra ;.r De. racerdoci.dignLtate*meruitms.gniri.UndeetOia dignitatem accersun fama, eum ad se ex, audita ejus / edit. capellanum effec.t Et quia

LECTiom.Debonisitaque ad meliora nan e ingressus. favente Deo p.ocedeve. navem pervemt. Hac m secundo g vento Norwegiam

volens

cor nole- perfectiora ergo amuebat,sed sectans, pra?revolvens in corde e mio donatur. apponere. Immo sepe bat mteU git Beatus qui e iUud psalmiste

LECTio

VI. Diviciis

in

pauperem et inamuenter super egenum et ;:SetdedUpaupe.nbus,ut^ust.c.ae,^^^^

dis-

nec In boij.s proficiens j^^ retin seculum ^ecuU. s.gn.ficaret a qu.d desistens. bene intellexit bonum usque ad termi i tnnica Josep, dum opus tunica josep, u p^yg Dommus

^^^

^^^^

precepit

suumque

num

'Dominus amav.t iUum,

^^^^ ^^^0^^^ -^^"f Nam et homo Dei k horas conspectu regis Olavi. die noctuque ceteraque divina orf.cia e missas celest. serv eten-eno. reg. celehrando pro rege
cia

vite piemio volens remunerare fnmuli sui laborem

consummavit. lanaem

piu

teLnis

XtlctavoUalendasiu..ivocav.tadser^^^^^^^^^ gaudium pro quiem pro labore, Tota F trans.ton.s e terna^


celestia,

pro

^^^^Z

Porro rex gratis /. ejus confirmabat. m.ro predicantis. ipsumque suscipiehat verha digno s.cut De. saccrcor

celos v.rtutum evecta, ad Litur anima, pennis sepultum muUis "corpusque cum honore

evlv
fi

temporibusinteUureqmevit.
Que pro
templa "b*^^' poccn.is nequil ejus

comTctebatur amore. et dotem venerabaturhonore.


fi

Dum
;

rogat

sanctame.e.ur hunc muher,loca

ad.re-

construxil in islo Ecclesiara primus caslro de%oto peclore Christo. In qua servivit

^.

Cuncla quidem scelera


vera. Solvit confessio

>

Ore docendo Qdem


Christi, vigilabal ibidem. II

III

NOCTUHNUM.
despei'antes,
festinantes,

NOCTUUNUM.
ANT.

Quosdam naulas

ju^,

Veram habens scientiam, PrimusDei pergratiam


Hic incepit ecclesiam.

Ad
De
Et
ANT.

sepulchrum
portum
in

piralis liberavil
in

collucavit.

j^.

Noctedie hic

servivit,

Non solum

hominibus

Sanctnm vitam hic finivit, vivit. Propler Jesum cum quo


AKT.
indignis Per hunc datur spes
;

Uacione utentibus, Creaturis sed et brulis


Conferebat
ANT.

spem

salutis.

Ex

preclaris ejus signis


fil

Mulieri foris stanti

Totus orbis
IwstremoDa'
nite ajjosto-

insignis.

lus,

LECTio IV. Factum est autem contristatus Olaviobitum, Theodgarus valde

post

incliti regis

Sacras cdes non intranti, Pie sanctus miserelur,

est,

Dum

reatum hec

fatetur.

EVANG.

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


EVANG. Vigilate
et orate,

463
1 IMPR.

nescitisenim

etc.

de

communi.
^.

ANNOTATA.
[rapinam,

Compescens lumidum mare preilonumque


Liberal hic sanctus nautas

horumque carinam,

Eoc Ofpcium in honorem S. Thyudgari ex integro, modo pnuca esccipias, in Brcfiariis


a

Lundensi anni

^,

Dum

sua promitlunl,
ruittunt.

Et sancto munera
g.

Quedam

per salaDam cecata preces dare cepil


el

1517, Ro.schiidensi anni 1517 et Aarhusiensi anni 1519 insertum est. Contra de Officium Slesviceme anni 1512 est totum noctnrni et co?nmuni, prxter lectiones II

Sanclus compatilur,
f.

visuui ceca recepit.

Parcens insonti,
Reddit nova sidera
fronti.

oralionem in honorcm sancti preshyteri. b Hoc responsorium in Bremariis LundenAarkusiensi deest. si, Roschildensi ct
c

ffi.

Leprosi fomes hujus virtute fugalur, Dum lacrimas ofTcrt et puro corde precatur.

iisdem breviariis non est hymnus peculiaris, sed Iste confessor etc. cum resp,

In

*.

Munda

fit

imniunda,

Dum

se caro

muodat

in

unda.

Amavit etc. habet sacerd Item in iis breviariis coHecta confessoremque tuum et doctorem vitse. dotem Rosckildensis, e AuctOi-es Breviariorum

AD
ANT.

LA.UDES.

Lumknsis, Aarhusiensis. Ottoniensis et Slessuam narravicensis ex eodem fonte historico


,4/^r-pr^or^5B.Thyudgan iionem hauserunt. inDania et mortem prxtermUtunt.
resgestas Qmc contra Ottoniense
refcnint, ita
et

Quidam lepram cxuit, El purum corpus induit,

Dumse
ANT

iletu diluit

SlesvicenseBrenaria

Et spem ia hunc habuit.

Sanrtus furem

ter cecavit,
l.

benda sancti

ut Slesvicense in descripresbyleri commoratione apud.

tamen
sit

Et
ANT.

ter

visum reparavit

Banos

Otloniensi

brevius.

Adde quod

lcctio-

Oliva fructifera,

Sanctus

dici

meruit,

Sacra propter opera

nes Aarhusienses fey^me ad quod Officia Lunnicnsibus mni excerpttc, et Roschildcnse, (qux eadem sunt,} dense et
Aarhusietises. contractas exhibent lecliones Brevianus Hiccpaulo atitcr cjhibet Liber
f

verbum ex

Otto-

Quae vivensexercuit.
ANT.

Ex oHva Lumen.

oascitur cibus, unctio

secundum oi-dinarium

vitum...

ecclesie et dio-

Sic beatus dicitur

Triplex adjutorio.
ANT.
Cecis visu proficit,

Mullos cibo

reficit,
efficit.

Egros sanos
AD BENED.

a7ini 1512 (cujus duo tantum cesis Slesvicensis inregia bibiwtheca exstant exemptaria, ambo Sane nec sine quodam c(i:lesli : Bafniensi) nominis tilulo ins.gnitus pra^sagio lam festivi namque quasi Deo carus diciest Theodogarus inlerpretatio nominis digno m-

tur

si

virtus et

Infirmorum estmedela,
Sanctus cecis est niedela, tulela. Pes claudorura est

lellectu consideretur...

Idem mferius
litteris traditus,

Sic a
ittera-

primo nore puericie sue

?um

scientia claruit (1).


et

SimiUa
:

legt

m Offcus
Deo,

de Laudibus. AD HORAS, antiphonx

Lundensibus g In aliis

Rosckildensibus.
liturgicis

libris

favente

VESPER.E.

flante vento secundo.

de uno Antipkonm de Laudilms^psalmi

suscipiebat, h Rex gratissime

.,>- m Breviarto
Breviarii
.
-

martyre.

'^TviUrWesterwich a

scriptore

SUPER MAGN. ANT.

Slesvicensis dicitur virgis locoexstiterat ecclesia ex

oppidum.

confessor egregie,

tauo

et

Proteclor peccanlium, fulges in requie

vtmimbus

Qui jam

Zium
reatum

Supernorum civium.
Famulis tuis
in hac die

ut plerique

monas'i^.n.^^.nhonoremetqutdem mS. opinantur, anno arcUer 1100 (2).


postea facta, C07ulitum fuit

XAdcLr in

Breciario Aarhus.ensz

Dum

fletu lavit.

Tuum

fer

auxilium.

,i-:--'K::srss

s==".--

DE

464

DE

S.

CONFESSORE. GERARDO EPISCOPO ET

1)E S.

CONFESSORE GERABDO EPISCOPO ET


POTENTI.E IN ITALIA

COMMENXARIUS
R. D. B.

pKiEVlUS.
Plaeen.i. aol,us Po,c,ui.,

De

o,.,u

S. Gcrnrdi.

CUus

oi

<li.OTsibus. el i aliis llali!


Locatus
(S),

Ferrarius

(4) et

Petrus Campi{5).

S.

Gerardus

;,Vmv

episcopus Potentinus.

Mus Monis
rum
n *"

Sed quiani Placenlix funct, sunt (6). docuantiqua proferuntur ^anct^pr^Xta'De temporihus autem vda.

Z^h.ceM!nfredocoUigipo^nt-pr,^

Zm\2ZL
ha^cusquetempora^n ,n\Yll at<iJ'l

cum

parvo tempore

fuisset

1 olentue.

iTnosZon

ofpcto ritu

Zm

ccitatis

ac promde ^ canitie .lecoratum, natum, ejusminus sexaginta dem cathedram conscendtsse ,

p,,,,unus,

iUu.t.-i

loco

concepta

<;''

^;;^,"/,,,,,^, euu.

literis pietate,

TSprLaatus

anno; dcnique

^anon^m

,Winoeo,^l.ov^;^----^^,,pua

T":d '"

: IneXttatem ,.ano,teneramx.

.ttret, aperto iudo

iite-

erudire gratis ccepit,m.r>^^_^^._,^^. j^^_^^,^

Il.prvesente (rulielmo ruissea Callistopapa Prn^nestino, adeoque^ 'Tc^^linali et episcopo ante extremurn annum u tT-a ostendemus, decessor.s em vero Gerardus ejus 1 24 sequimur, anno 1099 ;""- ""^'_

Ugkcllum

hLines fuerit,
stituendus

inter

hunc ad

rarft:"

PntenUni

sublato ev.v.s episcopo,

"';' episcopatus. erit S. Gera,-d,


refert Vghellus

fl,"^ Po,to

JJinitia
circa

VMl^^sequi

videtur

annum circUer ieatumvrr^


natum. Quan-

medium s^culum XI

esse

detecisset, ^'g"

"

"=,f "''..^.eavit.

Ecclesia octo

clonam auteme vita ejuscvUuinrestigahimus. ,., n. ^ 4Addiem30octob,ns "'/^"''^' S-Ge ard.ep, ,(Mir:Potet,.e ,n Lucan,a

migra.erii. .n e^ponen^h,

Cao,u:aim
^""'

f/e^S-

'""
s

ab

corectus, quiev.t "us ac sen.o

in^^^^ m ZloJovZZli. Ferrarlus Hag,o!ogn atque editor

TPi c

eliam

memin it Castellanus inMar-

Dommo, ^\'
sepul.uses

pontitex, ejus f ^^f^^^^,, Hvn.c Poste calistus ^.^. ^^^^,^,^,,

Sanctoum Itali^ esse ant,qu,snalJpo,-ro S. Gerardi cnltum B,-evie,umpos

omnes c^stat. hono,-ese, obitum, sancto,-um eZrflicem colligimus quod 'P,J,.t delat, : Mcm^ de beato ep,scopodur,t

mumin

^-.-.

paneg,j,-ica

a Manfrcdo
successore

laudotus.

7:JcZ'm'M^^^^^^^magm tamen tJX^una sitet inconcinna. quod opus propterea


TLndam

est

S^nZati

clucimus, atque et veracissimi,

n:,eam ai(, ..... u, be fredus Post consecrationem a<lm,us Potentinis, Romanun, ^roRrediens cum ben,etenim satis inven.mus nont fc m ; iUum plactum^ per omnia rnum et P t,tio,.i nostro, card,nalium approba
,

quam

Tcjfpientinte

unicum manumenturn hujus ^oi

Corensus ejus et omnium F decreto fat",. omn,un. h c ne.' oommuni

examinatio de vita tanti v.r, ^-^^^^^^,es!etestvisa baberi ''S''-';^'Romano v^ Poslquam vero a fp<;soi'es

rque

jfpl^e

Tem
dvmo
,mius
X.I.

codicem Potenlinum maraine indicabmus.

permlgavU,

nobili
cst

Vm

nob.li dicitur S. Gerardus

me

editusprogenie; sciHcet,

P acent.norum ulaiunt Humherlus


9A
di

dio iiEculo

M.P Campi
lib

Deir hisU>na cccl.


13

Piacenza.tom.

a5

(4)

I,

reg. kn par^S^etscq. Bibl. Italiaeacra, _(2)UghelU.


Q9fi
fl

Bi-uxenens.s.

ms

;"VP"^

'

'.il

cccles. (5) Hi tor.a

Catalogus Snnctorum df Piacea.a Ub.

:7-"k^"^ G---.

tom, VII. tom. Thes. a.t.,uit. ItaU..

tom. XVl,pag.611.

owiwes

465

OCTOBRIS. DIE TRIGESIMA

AICTORE

R.D.

B.

6a(

L.,.-ationem: -t.onem: eoWaaonm

quie 9a= qu.

et '

^a ^quu,. tu.e -or.^l-!!f;:^Z:hZ:^^^o;. ipsa '^"^ ,psa r9_ ^; 'f ,.


pac,..
/'"'". .P"!

ut patet ex tahua G;ie;n ca.au.;, uirysuyu,,--- in oratorio sancti con Ace ^''^^^^^^ noriamposita.aique hsceverhis :, .emor,mpo(a, a(,e

oSo\ous >..n,
"Z^

,No,CT>os.

.'-.;---

l*^

!L..

i/ercedey

ven.uabilibu. ep., ,toium hoc a

/.;/.v/..c

TT.aui

eum canoni.aiU,tuncc
ei-oca/m /J^sc , ante, se4 '""P''':''^
ntqu,*^

Prwnesiin^ Eccmra^a
tesUbus

Conon
'ona-

Onunhrio PanvinOj
'.e..(i2).

nf.-ynnensis, uti ex dili";', ^ t^,' OiOiioinud. v ^.a..;


,.,...,/n-

Wte
Aa^c est

Remensc

-moias(C'-'' &.

r-
^""''"'"^

flcio e "''"'''

E. ipsis -;;r

^n

^-'^'''''

P''^'

,,i,.emit.

'^'^''""''!'f!!^!^rS(L.QoP'-o-

C>s

episcopus licce ecclesia, Pr.estinus interfu,

ff^.^^s EgoCono u-.u= '

^
e. a,a-

/<' ''J"'*'""''" ' G'<;ic/m. ec ante ^onsequensestutOalp ^^.^^ Mto, '"^""^


Cera,-auso

^f-^J^^f-^
.CaUs

annoMCXXin,pont,f,catus. .16 1, (3), .</ est,d.e '^!;^.';^;,;.

PP^.^^^^.

t,-a,isw me,-um ^Cu '' '^.J' ^,(,em sanc(om '' ' '"^" ante hoc tempu ( .,,,, .pona'-

c"racp;<..<'.'S.
'

r,

,irfe.

''/i?n";; /ej::t/ee l-i tt-'

i ^**

"^^</ccc^^^^^

dica,nus ^'^]^''^ lestat ut

^^^
''^'

nnfitlitem

inte>'

,e/ 14

am<.

.;/sa..cm 11-3 P'^"'

(4),

dec.em!/risa,1124/.ssc^

(empo.-a ;

"-"

Serf eo' ^'-."'""rraSrsf.^o'-!.'.'''''-'''''; .^^^^^. Petrinium (5) a;.os9..c.

P''''"'"*

fTw/ar

toyn^

P'"' "'"''?'

^erlU nemo, C<''^"'' '"^';;;,dc/i<,mon-

rcpcn.

'''iUoT^X

gene,-e hoc causarum

^,m CaU,stus

<^^^%^^J^:^L elect,o</"'

''""''';.;, '^
cano/=a/.oc.

:rd.c11'a..er.7, -''."^f/ ""'.'.' "'""

an

cu.rc6/

^0 f^' ium

^. ,uiZ p,-iscis P-"/;" ". ^;,,,,,,!


X/V'
'/c'

tewo,-dm
d,-.crcpc/

Ho

'"'f

^"'^

cno/=/.<"^'

sed onno 1123 vcf


1124.

rau'r
1122,
inter testes
tom. Ann Bencd.,

,.o^a//oc/accrco/e.,.o/c
^^^^^^^^^^^
.1
o-

lUerarum

13:^

_, -

Jlemorie ,10 Memono <l'^*

atoto-

VI, pag. bl^

'

.j

,5,

Mcmone
3.'iS

'^^' Pont.f-, 1",% jaSe, Reg. Ro"Prenestme, ad "",

et

seqq.

(^

'

num. U-

59

^^*''

'''tt^bHsromus XIIL

466
AliCTOltE

DE
ci

S.

GERARDO EPISCOPO ET CONFESSORE.


thcsouro reU- D Prieterca tn ejusdcm ecclesix liern haculi S. Gcvardi qiose asscrmlur pars Singularc in capsa argcniea. brachium
;

halnat. quo dc vUa


culi^ S.

R. P.

Gcrardi recooniiio

procrd cluhio dc mirai.xsHiucrciur. Cor'

%U.n

cjus
05,

koc

lem plai^c adjcciiCal cerefxir.ScnieniH^suum caic^dum canomzaHoms dccreium ci viva vocc (quod vidciur usus poniifccc, ^odidd. Non s.n-a commissarta Vgcllus crisiimaU forma ;;., ^ '. causa S. mcolai Pere^''

f^^^^^-<^^^^-^^^^Zs^^^dignum cssc qui "V'''"'^ ;L / r^

iheca clausum.defcrrisolci

ad

tcgroios,

qui illudpost

recupcrainm mmiaicm

adccctC'
,

Zt c;/ U Vrbamis
qvam
nvini v.wniai-it,

, ,

siam referunt. Geravdum Jm. mrfc /n.,^/,o10 Rclwioncmerga?,. eo eUam compcHum '^^J^^^ anliqrnlus invaiuisse, ex dec-elo S. Rihmm ConarcyaUoms ,g,^
,
.

est

qod,

in

unh-em Mgolmnquislto

mei \i .Uccmhris anni ,;,J j^ utf-ciitui tc ..'....

indulgcnlia
conceditur.

1033. conccssx^m fuii .:.,., conmetudtnem pergcrcnl.Ju.rfa ,n^,cturhncn,. Poteniinisut usurpatam. scmei ante hominum mcmoriam riiu duplm celein mensc S. Gerardi ofrwium ioium est de combrarc. Quod Officium ferc hymnus et leciiomuni ; propria sunt oratio, Reciiandmn est pcr mensem, ne^ II nocfurni. occurrente dominica (msi diebus ut infra, etiam januarii, 15 tebruanr 10 sifnrivilcQiaia): 19 m^iijranslatiom sacro, martii, 28 aprilis. 12 quia fd ociava S. An20 junii (scupoiius 22. septem12 juUi, 31 augusti, 25

ionii
bris

Paduani).

provincia Salcrndana ; ?"' ^^^;. ^r; acfiuc ,,^^, Homsi fo>ie Tnff>ranen^e LaiCianense conciiium
.

novembr.s, 30octobris,c//e A'.^/nv7a/.5. 6 archidia-ccseos quoque 9 decembris (5). Clerici


AcherHniiiuc,
'suffraganea
,

i^,gressi,decretum

B
rlic-um, a

cetebrantibus

b. Geiardi

Jestum

illoxvo

ilm

tTptoomZ

Uanrredi n,si rccocanda videretur, autkcnticUal,snume,-os in se anAclis canomzatwms habfret. Elenim in ad.n.Ua subsequcntibus. usque ter rbu. aut

admodum

notabdisesl

ita ut

xnau.

Mofo^mvJ^^^eniurS.Gov^vai riu duplici agcrc.PldcenUmvero die ZXociohris sanetum popularem coluni cum Poieni^n^ rusemmuplici (0). Sed

Ms

est cujus Poieniina hcclesia dia^ceseos atqac etiam clerict fcsium dic SO

sii civitaiis ct dia-ceseos

patronus prieapuus, octobr^ mcelcbraiur cjus fesium die 30 ritu dupliciprim^classis ^-^\''^''\fj;' secundie classis. Ad quas
lo maji,riiu duplici transigendas,popufcstiviiaies religiose

memoratisaBencdwlo XI\ (1), Zculi XIII, Z'lali^aJusloFontanino(:2),ull^uspmm

Te 'ZuinlcrscriptoresK^),us-um
T^HS
l'^-'5

Qurn el contcguntur indutgenlix. eas iarg.end.

duas pieiate novendiah pra-palus Potcniinussc Sacramcnio exporat coram SS. Eucharisiix poniificpiscopus die festo apparaiu
siio.

Ipse

ad in canonizationibus thesauros apc,-u.t essc, qui Ecclcsia^ rendZ


122Q,

Honormm

III 'e/e

cali sacris operaiur.

cumMielmumB.turiBubUne,.em
et

>per

'Z^^Laun^J.um
mus casusprorsus
Corpus
S.

Guliet-

adscr.p'ZThoracensem sanclo..cm albo modo d.j. sUauapropterccmcessw de qua


singularis habendus
est.

^nte]^fl^ urhis plaieas coilegiatarumS.Michaccapituia ecclesiarum Triniiaiis,omnesdirvceseos arclU'


foranei, qui, post Mtsm-eshyteri et vicarii
liset

U Die 12 mensis maji solemmssima suppHcatio. cm


SS

/,7,./r hahetw

^' n^

P^^^'-

J^^^^^^^_

uoncs,

Gerardi fuit

tramlatum anno 1644,


et

episcopum non 9 Scd pietas ergasanctum ex quo Obe,-tus. mcdiocre cepU incrementum, maj.anm 1250. 12 eiusdcm urbis antistes, d,c
boncstiorem S Gei-ardi ossa ejus honorcm tocum transtulU, ibique in clralis his o,-atum est versaeellum. quod
extr-uxit
:

confraterniiates ei etiamcoetus religiosi, inferior. Post eos mcesi^ caihedralis clo-us

ohcdicntixcanoivpontifcalis evangelium, renovani promissionem.Adsunt nic% episcopo eccle-

recogninttno

ecctcsiie cathc-

mamionaru, eorumque ^ dunt clericiecclesice gesiantes; quod decanus, S. Gerardi brachium


umhraculo
tegii

ium

syndicus aut ainisvtrpnma-

1*18.

sibus

Cum

duceDti quiDquagiQta sunl aDni mille Virgo parenli. D.ater Ex quo por cmueni iil populi curavit civi. Oberlus

^^^^^^-Y;/,'^: rius civitaiis. Hos portantes S. Gcrardi dralis canoniciMmens eamqmargcn. siatuam ariifciose eiaboratam

sequuniur

Sumplibus

ha^c

pra^sul in urbe... (4). Sanclo Gerardo, luuc

episccypus, multo comx team Agmenclaudit ah aniiquis iZe populo. Sed et ipse populus, suppiicatu>suo tZporibus, die 11 maji modo

anno 1644 Michael hoe 7nausoleo sumpsii Poieniinus, S. Gerarui de TorTCS, episcopus sub atersaaliaris reliquias, easque in crypia,

Ex

nJ!Hahei.'HuJus or.go

esi

die simul cum ptun Gcrardus, quum quodam e.tcmplo ZmiJ'netanis, mare irajicerei, ^'^^o,socn

^/-'^^^^^^^:

malimi paric, loco omnium BathorepomU.Qaas anno 1818 recognovd


In pavimento
HEIC
;

f^oncsi.ssimo

tempesiaiem sedavit miraculo

quo momnesretigionemcaiholicamamplexisunt
;

episcopus Folenimus. loma^us de Cesare, iicm crypiv^ hisc leguniur

coliuccniem supphtotam urhem, iuminibus

iZe

suh diciii
:

maJinociem,populuspr

MAGNA BELLIGIONE COLITUU


S.

Zs inccdii
r,lures

CORPfS

GEHABUl EPISCOfl

rOTENTl^E
cap

PATHOM
12 et

Z;quidampulchram
(2)

^^jfoiicam, alii navim gesiant gradnn mahumeiano vesiiiu ornah ^maginem S. Gcr.va.
Beat. SS.,
lib. I.cap. 3^5.

<1, O,. cit

lib

1.

Vm.num
(3)

seqq.-

Cod.Concanon.Slaj.,

XIV. De
'p

stitutiommi quas
a "one
s

Summi

Pont.ficcs ediderunt

VII.col. 51 57 59 -.4) Ughelli.tom.

num. ^- Fon amm 139.- '5>Sac.o^P

pagC-

trxlm.
pC

Indulgeut.arum. Amorl, De ongine.etc. Bened. 120. edit. 173.. lseet.lV,uun.. XV, ,>ag.
ir,'.

t^runu-

Papebrochms. P.opyUeum

Gerardo.pa, 8 e tseqq.-(6) ; c^hio alla fcta di S, pag..torichc di

Pofgiali.Memorie

Piaeenza. tom.lV,

pictam,

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

407
EX MS9.

, ^ ptclam, porluadam, ^i^r^mfrntnl


,

Aliam

^^"^tTdeV^nZn-

ad glofesUvitatem lauilare et ceU-brem ducere, et -sancf Cl.r.st,, vian> et honovcm D. N. Josu


ceconfessovis Gevava, tct.o calen.las novembvis

tia.

MUuunt

P'^"'"".'

f
'

'

'Z\mpe.

p088UinU3

anliqutssimam S. talis clero, nudis pcdibus, Uerarui 5(H(/'i lionean.pcrurlc.^^^^^^^ Gerardi sUUu..n (ty'^'-"-"''^-"" >* "^ ..-. factaOicUur nh episcopo Manitccto, u r..^in fii.-i hiv ah cmscono Manfredo, et quic bcati nimc servatur in saccUo ad quod Oberlus

P B. quidquid c.Muintui. i-A ....-.. laniuus ,,i,iuuur. Ita Uim.n quod ,cun nustri ,,. liuijuns a nobis ,,,^,,,,, ,,,,, laudis ct ;-^_^^^.,^ ^ ^^,^, impendilur. ,.: _. .:... ... ,^ ,r.io_ Sicut enini, fratres, vesreferatur.

ditoris gratia)

hodieque nomen episcopi ossa Iranslulii, ei c^i Sacellum S. Gcrardi. Potentinorum persuaesi pompa cclebrata, nunquam spe
sio est se,

creditis hujus dici rccurtra testatur prxscnlia,

sum non sulum ad* animam, pertincre salutem. Dum igitur


2 ad sacras convenitis

scd ad a-.ternam ad annua celcbra-

om.

hac

cst eorum erga fuisse dclusos. Cieterum tanta omnibus diebus sanclumpaironumpietas, ut

pastoris, gaudia quiuritis. turi concurrilis festa solerti studio dum qui nostcf Devotis iUique precibus, et
vif^ilias

hujus confcssons
desidcratis

tii>ud

Deum

menstruis,omnesacarnibus eisacris. etiam oois et lactictabstineant, quin etiam multi


niis.
cl

depreeator.

cclebrare, votivas epulas

paradisi

summe
non
tris

jeternas. llle

etenim devotioiiem vestram

benedici-

Poteniinos pia consue12 Estdeniqucapud honO' hcnediccndi aquamin^. Gerardi iudo resttraro restiin/wmi, quam qui bibunt in/irmi, non

co-^novit; vesdcserit, cujus vos reverentia

nempe,

conf^audet obse^ iVatres, pius pater


-

nuiis

aiiorum. etin suorume.-cultatnumero


!

rem ;

tuuntur

sanitati.

Hujus

rtius

sacrt

acctpe

veneranua f^^^^^

siun.-i.i

^^^^[^"^^^,^^-^ divina sic deeovavit

^^^^

quam ,^-^^ p^^..- ^.^tri festivilus nor. recuset pietas, pieias, ut eum non vacuse
magis B.
sanctos A.

formulam.
salule ; Congaudeant irgri, subilo veDieDte fug:mlur aculiB febresque

PelUinlurmorbi.

Reddualur cUudis gressus

et

lumina cxcis

societas ; o vere beata, et recipere angL.|orun, solemn.tas, dc -lua magnis laudibus prielerenda coetus apostolorun,, angeli gratuUmtur in sancto; confessorum, omn,umque sanoet martyrum ac
toru,n,

^
.

fugaDlur aculEB. PelluDtur morbi, febresque

Glona P;itri et Filio el Gdudeanl tEgn, (utsupra.) Ora pronobis, S.PalerGerarde.

Spiritui sauclo.

migral,onis ejus, ,u tcms prxcipue namque die implorationem reserantur permiseration,s ejus aper,untur ca.corum lum,na, rautorum- labia,
sanitati multorun, redduutur pristina.

non des,nunt

cuslodi.-o ,n colleg,o suo

co,-,>o,a

proraissionibusChnsti. Ut digui efficiamur


S. Gerardi

innrma,

et s,c

Dein

oraiio in

honorem

B Gerardi etc, quam m/<r;ms eiiamEcclesi^ oratio pro

habcs infra
;

Meutis atque

Ueo lem

fratres justa* vota. Ig,tur, et sacra ejus beuoc,rculu,n rcvolveutes,

cunctorum p,orum -;"' ^;;". chanss,m,, anuua

^, ^.
1

r.cia

Ommpo-

alTeclu

teueamus nplorantcs,quod voce pro.nimus aud.tor, bcn.Ipseequidem non surdus

^^.___

salus cEterna credentmm. tens sempiterne Deus,

,n,serat,ou,s.,iu,s au.,Uum uon dcncgat g! vcnie,.s uon meUoraeu.n en m a-er crebro ad pr.su,nptor delic.orun. cum "eg^ed^tur? quis u postulans, vacuus abs s-

i
,

ge

VITA SANCTI GERARDI


AUCTORE MANFREDO
"

,Julgent,am qu,dem propbcU p,o prorsus nullus. Hunc s,t' sacerdos ,n x e d,ceret . Tu es spexerat, cu,n Item ord,ne.n Mclcbiscdech. se undum
,tu
.

num

dnode,n

-.a

et a^s-"P-^^ Beatus que.n elegisti

?::::::e;,nhah,tal^i..atrus^---;-

ex

codice

RruxeUensi 8926,

,, etcnim

et adm..vib.le

p a^n,.um h ^'";;."'-,';pa'popuiun. PotctiV


Plnccntia:
natus, VL-nit

coHaio
..

_, Ikina
in

cum

ediiione Vyhel-

^Z^tl^^-^i^Z'Pmeru.t
licri,

gloria

eum

expectante

Polentiam,
sic A, B.

Ncdalem
diem hodie
celebramus
S.

Sicut enim

omnibus

in libris divinis et

om^

eJictus/1.
c

" destinatus ]'ot. venit D.

Gerardi, falleratas

^::r;!t^;;::i^^-r:^-
^r"ef::;reLv.s,.nt.mareverit.
fem Sanctam
.g.tur

'Vpe '"^'"t^tvp"qu, d,>i,t


.

tuum

et

ego adnnp.eho
,
,.,,i,

|.,auoa

..nu ^tque mag..mcam

et

"""'" "">';: de boc sancto

v.":aaud,tor.bus n"''^'' v
i.

.nt.n.are

,.

v.din.us;qua;-

eurav.;qu.odamquxnostnsocu non st quoque, quon.am

^^^^^
.^

dam

v,dere
*stcA, B. pro DomiQusV

et subse^^^.^^t tcnu.mus, eognov.mus, e' P.t.ara perut.lc duScd ^fJ," u ^^^^,,^ quentcv aperu"nus.

csse,

'!;-

;:LumommdovMi^v
etiam B.

;nte.,..et

rauss.gn.carevob.s

ual.te.^

^^^_^^^^.

serio /'

' quam paucior.ov.t ac,rones, ^P'^^'"'7u;t populus coonovii ^^_^.^^^ vm-itatis, no- in co

(laucis li.

peculiaris

A.

=2-5;S?^ 3:.--=

DE
468

S.

CONFESSORE. GERXRDO EPISCOPO ET


socii

admiratione

^^^^^^^^^^
,"^I
virtutis

"

substanr,uoa um>hte,^., tinntium A. 1^^^^ ^^^^^^^_ in meliusvertant moresubsan. qucerant, dietorum' ^^ ,^,tem vere B. falcr. A. .^u p.a verborum. Ads.t . veritlicovestra e.pectat q" 1 ut c ruin B. juvatio , . narral.o. Ad t eat .^ invocatio ^ auditio,.iostraada>T.uss..n B. ^' ejus ergo exa "'ope. .bus, stylum

ori,e ^PP^*-^-,Pf;,^'"
dari

glo-

l^-^^^^f

vanam tamam, >""'"'';;'t''e'^,e:;n. et r,am P'-^;--;^'^;^ proer,ninum, ne dc eo

^:-^r:^^seeu."";--r,^

=r"-:::srmmsL.
lum.
acmoritur t mnribus eius menliOde vita ct moubus 6 Igiturquia scculo cpisropatus Oe hoL ad \L\mn- qualitcr^^^. Dommum et scnptis. /^^^ ^ nem f^^y""^' ^^^' ostendamus migrav.t ^^'^^^^ ;\' anno, cm jam

-^

n03-

mwssim A.

^;f n?'"'^ virtuUbus qu.busque


arrar.di

f;

^, ut d.xi-

'^"-"^^.Z^^'-- P^''""
^^

Ualias A.
^ ubi verbo

ad urbem "atpotenti. Perveuit plenus Spu


4 Saneto etenim

._

f;,,i,

.a.

e
^

, et

non verilatem tenebat, Ln.i^io-r- taus ^^'^f J^sUtian ^t J^.^^-^^, justus quia eiat, ^^^^^ j^^,^^^. tutes menU.

cnim B.

us, ben^gnus.

jubebat. ^-^^^^^^l^^^^ ,,es tatem, ""^"^^^^"'^'''''^.li u sub potent. manu

,,,ebaten.m: ^^^^^ exaltet m ^ Dei, ut vo^


integer et
et ornalus,

Corpore vir peritus '^;, ^-^''^' riosam rabiem ,nV.-ude.niam '^""tt sper ebat .mP

f;

, Iuku-

eoUegam
sia, qu.a

in ceelo

,n
:

iUum

'';'" V',,'^e.na,quem

"

1-

eundorum

imprudentiaA Bseiduis

alorum

noeturn.s ass.duus

.^

l^^

,, ^^ ';'.';*" vuU habere pra^m.um .^d angeli ,!; E ^" ,taque ejus dolent. -^^''j;; ^;^', de am.sso

l"-''''"'*;^,;ts

gaudia Cives

^_^__^

ides.,.enter vaeabat
et

o^J'f ",;,;", eonf.teninP-';-\r;;;XDommo.qu..,abUat.n


dumt.b.,
^P;;'''etesstudiaejus.Tanta
..iter

ecetus .'''''r1'Tcttu domino plorat. et

*us

hy,,,n,d,cis
^^tris,

qu,a ''" '^ voeibus exultat,

, ,emsempernoverm.Deon^;nte,r^^^^_^_

terris

Con-

eteraadd-

Sion

annune.ate

e^'

A. erat sobrietas, monacus A. i eo u retur. Leser..t

spivitu

utmo. aehu

,itu, puta_^,^^^_^^^,^^^

spiritum* roboran

J -^ .de J^^ e op

et ^^ ^,.,,,t. ^^^^^^^ ^st

patrls nostri

'' .nvent, =""* " ideo r.deles

prxmiovestigia. -t-"7,^;'^/jircuCsaneUs omni.n 0^^ ,g,tu ruro. Regnat i,ii3.

* onui. SS. B. ejus B.

et

ibidem

^'r:^
muU,s

.g,tur bis

et

creatus episcopus,

v.r polleret v.rtut,bus,

a.i ven^a
.


P"
^ir

^^l^l^'. 7lg,tur,qametangelo uni


liv.-n-imii'^

ad vntutes

bominumgaudia nmcejus >nten,cn(u ^ 4u<t= Dominuspost san/i wfpoct

tt.msuis

est famul.s, revelare dignatus


virtua A.

-~r:irv:::mr:rT--^^^
e

^"""-^^r^r.CD densgen.bus,qu,eu,nUeo
quod

otsoriChr.st,
^._^^^^_^
,^^
v'

pont,Qc deeoratus, cathedra

"^^^

P ^

patrat iniracula,

Potentinoest dignus

'""f^-f^"^opolitanum peromnia sa.i'="^^'"">'' '' rducitur eonse-

''be^ Gerardo devov,sset, accep,t. nrmato 8--" Teato ^^^^"J^ens ad P ^^^"^ de aur.l,us nostr.s
leg,mus, nunumcub,u.n elamante^ dere. Scriptura animam et ,tem
occid.t
;

ro

s.t

no^ment
Os quo

.;

,.
^^_

Acheiunti-

num A.
e

HrEot-r

ers:r:, "arsedem

pro-

'^"^^'^'^'^'^V-it doluro

tionis ad B^'"<'^'?";''''-,C tanto pastore, e^^'^''

populus decoratus
.-

'

yHev ornaris beata ^^^'^H^ ovo domino.O qu^ aeco a... ^^'entra qu=e deeoraris wrnno' Sed beata Potentia,

"

Omiraculummirandum'. ui.^.-

..^^^^^^^

,^^

g_

^"t:in propr.o dom.no

lam^ Jamn

n--

".dus fuis.t in
_^^,.

Apu-

,^f,^ i^eatus

pr,eterea

^le

trau .ou=

^.^-

._ ^^.

qu6e fiui add. A.

chi et der,c,,

usamo,^ 1"''f'2^i seruntDeump


""''

,oco ub, n,h,l vini


s.

unum
9

B.

qviondam

aceessurn
'
"^

rsTl'

^^^^ nom,ne, ''Tau nd m- SanctamMar,am habu,.graUa vis,tand, t votmpore


_,^.

-""^^ ergo majus ner, tra Ues sty b.tamus.Vertentes .taque


e>;ecl.n-s

'J,,^

^^ ^^.

j,.^^,.^^

. ,,,_

B. impatienter add. B.

r::=;:^r:r;md:.j:n^-"-

"T ret v,deret,


aquam A ipse B. sic A pro
dulc. ? vini dolc.

nd non tantopere suos des.derare t oum vU- Dei sibi de tonte Tomnotus an,mo, aquam eommmu

studiose quxrebant eTat in loco ,Uo,

j^^,

V..M

Tdductus,

nucm Uomun

w"*"intellectiia

sapons scn.uram. |P . stupeVacti ad vmum dulcorem .oiup vinumdulce mutavit

trll^r^n^nJint^aUconres^^ ^"-" - ^.terea .ue


sensuum,etintelleetam

bifiC

T nttlll^^De

^^,1^^^

B.

409

n.uUis ad eum venisse, de ^"^^'Suum. Id.o nos nullas vestrum teneat neprousnas " ... ,..nm sumpsimus,
tamen B.

et

-nitatcm

OGTOBRIS. DIE TRIGESIMA . rum Dicamus* ..cct^^^^^


-

ig.tur breviloquio

quomodo

ad

Dicamque

B.
^^

o^'- '^ ronrnaumsanctitasetveneraUoglo canon.zanaum sanc>..as etvenerat.o g


-,^ Apparuit ,,,u viri pervener,t. ^ ^^__^^^ v,.,r.,.,i,. invi

s 'taque, ratres cha itaque fratres char

prius deP'^^. somno di-tento, pr*- temptus .1 somuo ''^, sin.i, m.hi Ma.,fredo,lev. ' alia ntnnu dictus vir, caiUeve..erandus, ''j';" ^

a.entium
inanUorum
insag^ pro nitorum
^*

-"''--;;' "^^' t^^Uat.s

narra-

gens mihi me curam juberet, cog.trem. -^ stupens et .gnarus qu.d =,P0^-, lug.as ""-t sum adject a Curam non " _ quem Chr.st,,
:

habe.-e su..

Quod cum

e'i';

corr. pto

et Eccles.a.

poresumreversatus..Adhucqu.dem.neha,sUan

'>'"':'f'""'=:

lem

t-itse.peo..v li:cess"t.Expe.-gelactus ad h.ec


nuid
sibi vel.t

manum

ter,endu,n extend.t, quas. ad


v.sio talis
at ..on

U
.

^^^_^^^^__^^__^

A.
vellet B.

multo tempo. e

SdlsacpopuU,sPote,U,nusjas,p,^^^
.^
Ti

utilem siui " api-ardi comulelurus,


dar. pastorem

Ser dep slunt


.

me quoque^

fiiaiphat

humanam

lauueui

^'"'s nos

tugere ragiles peoeatores,

4" debemus
Gerarm,

B. injuncta; m.b. voluntat.^

eum'Dominus

uoster et Salvator

-^'^-^^^^l

ostendere nobis P>-^^-''>'-''l"trnoUt bendi facuttas desereret

hortam.nibus, u.*e P'-"?-'^';'^^,;^,^'.^. satis urn e e 1

-^^^ZZnr.
.pd auod inpec"'^''"'
tanta nos cop.a

am

Ron.anum ad.mus
o.n.a

P''^^^^.

et invenimus beigura,

V^^-^^^^l^,
\
haber.

B
quodlibet

"m'';:sv:roborsXieafu,,mus, Nosveiu uu
oculorum.

dinaliura

non quod ea f-;^,"f catum

"^1 V^

P'-'""",^,::rr ,rcommii decreto PP"=" de vita ^^^J^^' e,arainaUo '^^"^ fratrum omn.um. digna
I;

q1^^;\,;Xqe

card, nales, et tanli viri i.Uer

e'^' ^,,,,

^
CaUisto
i

B.

sic

et

B.

pro est V quod add.

-r:t -^^^s^r^^
scribere virorum.
.

-t
nus,
vj.

GugUeimus

B* teDoat B.

,,:v,etnrodigiisocuUs de "rtut.bus et Pr = . 9 D.camus igUur carPtures ostensis, "' l"nostr.s cere detenti an "''Xv.deamur d,.Le non ^ repcnte Ube- eere Deo etsanctoGerardo ^^^_ J
rati.Alia miracula. * tempti A.

ct Liuiuo, Gnimentimittnntur ad deco?)rumcnt.ns /< pastori. nus B. et suara B. randametconr.,-n,andamsu, VeniurU Uaque^i_o^^-.ementiam. _^__^_

^^^^ljZZ

,^^

semper est plus vero, quod '^^^'^l c^^^_^-^^^_ hom.nes^tent l, ergo plures Gerard. empore pr^Esentia beaU

hum,l,tate, P^-""""''; '' ientin, ad dra6iU dierun,

--'--; ^.sti

aam

ad laudem

^^_^^_

""'
visitatio

ei ^'='"rtV'Dret v bantur, v.rtute De.

tre

. B. Gerard, de
..arcereerut,,

A.

'="^'='""' '' ped.bus eorum

,epu\cru,n beati

l,m omn,
viri

-'-"^^.^^^^^^^e'^

do et S. Gerardo
P-^"'"-

''''^-'",Vu'ud cumhymn.s et 1^""";" Potenei quoniam satis tes, hi'--'-'"^"f ^rfloret virtat.bus,
tinaecclesia mult.s
'=J"f

r-l

1'-'--

ANNOTATA.

'^';

,jin,s,

non

pra=e:c

did.cimus '-^'"'^J^^jt ^^me =*? m.racula lerire silentio 1^^ aute ^^^rista /. in C ^"
facta in

jucundum Deo

et

fs fuU ^traditum est,n,siquod

cjas scriplo

'^'^'^

^;"

oerardi .H.c.

eadem

ecc.es,a.

^^^^^^^^^

om. B.

* vidimus et

^'"^^^"^r^rq-^"^^-'^''^^'"'' censcesunf.Cadela.^qucqu ^^^^^^_,_

?;;:;7/r^:^":-tasa..cUss.m.Patr.s
nostri Gerardi.
insiS- Gerardi

nos digium persiepeat/ti. B.


Inter mnctos
fuit relctus S.

lioc pio-

oum

m,racula

Gerardus est narrare -. a Callisto II- sanatosejusintercess,o. .b. * quos B. qu.e "''' virtutura infirmUatura, ^^a "amlarura desereret,quara 'P"'";^^,^.^,, n.iraeulorum pus q,..dem u,to.um ^^^^^ Lflciet; proLxa a"r,um, et he obturationem ^^^^^^^^, aud.tou.nentes -";,;^;, {aceretcord.um.r-d,a 'l^j^^^p^^^esprod^g^o-

'^^yeres non solum ang

uod v,d,mus etiamgenera ^^^ ^^.

Histona ignerjenliliciuni in (1). criptuui invcnies .^,.


.

^a Potentia

,,,,

in Offica

fJ-ZfManrre<li,
(4).

Petru^

Vt,;

^^^isputat Campr
^

* timientes A. timuudit.

rum,des,sumusscbe,

om. B*

. , i.p?.3).cfr. P'Tx pT 'O'-"^-

.,,., a-Ualia, ,,p3,O.Cfr.CP,.ello.'..Clue.ed-UaUa,

ciHS:trSS^SB

470
II IMP
e

DE

S.

GERARDO EPISCOPO ET CONFESSORE.


et

MopolilaL inter Achc-untino. Mate"Jhemen. olim exarsit controvers.n.E^ est ecclesiam


L c >-a,-di nta XII Achel^ntina^n sceculo

quo Acherunlma ecclesmfacta flc iempo<-c

HYMNI

IN

8ANCTI

GERARDI HONOREM

mani/estum

ineunte

fu^sse

OLIM REGITATI,
HYMNUS AD PRIMAS VESPEBAS.
PriBScns adsit

metropoHtanam

fEr

ti: 'pr^fectus

r>( Ecclesia! Potenhi^qutc S Gevardus innotuc-unt. cgerit. pauca


,
.

(1).

mtcru.ssc a nonnutlis pcrhibetur 1U7 ceUbrat.. iiioet eoncUUs Trc^anis anno tantum ^onsequunturi.). id conjectura pro P' ^'"/^^g Dio-cesis sumitur rarwr est quam stcculo XII multo scnsus

memoria
gloriffi,

Laicdatur Geraidus,

S.

Cdaufn

Sanrti Gerardi

Quani celebral

Polenlia,

Urbs solemnis ApuliiB.


Cujus
diliila

corpore,
nobili,

Tamtiuam thesauro
Pricconio laiid.ibiU.

Soleranizat hoc tenipore

nlneroMtur. De
titulo 26. cap.

eo in

mro

subjectum I:Sciat se sacnsta cu o^x"id.acono,etadejuscuram pe.Unere

{^-^^

Fesluni Ger.irdi colitur,

Cujus
Ilic

vita

mirifica.

dmm
"ufe

vesUmentorum ecclesacrorum vasorum, necnon totius thesauri ecclesi^. s hsTicorum, seu in cera, sive pertment, sive ad lumn.ar.a

prteclariis virtuUbus,

Informat mcntes hominuui. Veritalis splendoribus

Adducil
Sacer

fonti

luminum.

'"fpllL
Romams

repeviuntur

canmizafiones

confessor rntilat

B plura quidem smcula cdcndo re^cnpd tcnehanf, eoquc


cipcs uti

Pontiflcihus viva voce A^ f^. ^^' viv^ voc.s orncula locum

Pontiricatus gloria,

Cujus animus jubilat


la prolis exceUenli;i.

summi prin-

Romanus

pontifex. concedehant vel

Nunc

igitur, Potcnlia,

^autM^^fJ' privlegia vel gratias. esscnt, si scripto data rant proiata,eamdem ac hvjusmodi oracuUs asuis vim habchant. Sed sustulitGrCdecessorib^^ediiis, auctoritatem supfuisseni pronuntiata ad nisi
s^

Quod

Lfelare lanfo priesule,

Cujus verbo

et

opcre

Decorala es hodie.
Palri. Nato, Paraclilo gloria, sit honor el

Qorius XV, manu cujusllicalionem rcgum, aui f,rmaia lonfjius prodam cardinalis. Vrbanus decreta, Grcgorii nressus, iia renovavit exceptiones. Verum, ut nullas ipse admitteret aperte osiendit se suam mentem expUcans, canonizaliones nulla ratione irriias habere viva voce factas{o).

Laus

Qui confessori

iuclito

Vm,

Dedit iclerna preemia.

Amcn.
alleluia.

XV

^
n.

Gerardus convertit

in

vinum,

Aquam

alleluia. per signum divmum,

codicem k Petrus Campi, eumdem terimm cpiscopum Leonem nossecutus, vocat seu, ut ait, Drumentinum aut jVdrumenlinum,

quem

HYMNUS AD MATirTINUM.
Concinal plebs fidelium Sancti Gerardi gnudium,
miraculis
illuslris.

Duhium tamen urhis Toidba in Africai^). pricsule qui dtplonon est quin agatur de eo ec-

Qui pater

esl conciviuni

Potenlinoruni

omnium.

abbaU mateanni ii23 concedit... Nicolao seipsum vocat SS. Trinitalis, ihique

r tum

desiam GrumenLeonem GrumentincL-sedisepiscopum. excxsum erai,sed quidem jam pridem

Cujus lustrata corpore, Lretalur non ineongrue

Jam sanctorum
Quia gaudel
PrEceplor
Sicul
fuit

est litlilia,

coimt cum Mai^^ dignitas episcopalis in unum quidam anno I09o sicensi; ita ut Joannes
sedis Grumentmce dicaiur episcopus sanct;^
civitate lilarsico (7).

in palria.

pauperum,
labula o.

piilet in

Utsecum nunc permaneat,


Cuncta clamatPolentia.
Et candelabdum arderet,

APPENDIX.
in festo Vtehaniur olim clerici Potentini

Super

cadit lobalea

Non
Vesperas, ad S Gerardi Officio cujus Laudes erant soli heaio Matutinum et ad

esl la-sa,

nec combusta,
inlegra.

Sed permansit hmc

hymniad

Mirasuntquae referunlur,
PriBler
illa

qua; scribuntur,

episcopo proprii.
pi{%), simul
et

Hos

descripsit Pctrus

Cam-

antiphonas ad Laudes. aique ad nocturnos. eiiam nonnulla responsoria videtur dcperditum; nam PoQuod Officium egi, non literatis quibuscum de hoc
tentinis
esi nisi

Qua;

et

quanla largiuntur

Infirmis beneficia.

Confessoris hujus mcrilo

Laus

Palri sit ingenito,

per Petrum

libro y-ursus

Campium notum. Ex dabimus qux supersunt.

ejus

Gloria Unigenito,

Virlus

summa

Paraclito.

Amen.

Dissei-t. apolog.de cathedral. Cfr Coretti et Schiuma. tom. 1, pag. Cfr. Catnpi, Hist. di Piae. eccl. Materan.-(2) Piac. tom. I, pag. 385. Hist. di
(1>

385

(3) Cfr.

Campi.

Decretalium tom. I. pag. 470. Cfr. (4) Gonzalez Tellez, medite latinitatis, vo Sacrtsta. Cangius, Glossarium

vo Ferraris,BibHotbeca eanonica, di Piac, pHg.387 et seq.(6) Hist. Chiese d-ltaha, pag. 380 ct scqq.
(5)

^'^"'^"^S Cappellett (7) ^fr.


(8)

Op.

c.t.,

tom.

1.

pag. 382, 385, 386 et seq. ^ ^* '

HESPONSORIA

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


RESrONSOBlA AD LECTIONES NOCTURNORUM.
Veoit ab Ualia
c,

471
alto

Uonor

sit

Domino,
Paraclito

EX IMPB

Palri, Nalo,

1q cujus jiun ronsorlio

Domino

ducenle, Gerardus;

Resp.
lcct. c
1.

Hic fruitur

solalio.

Anicn.

placuil lieno Christo ; Ipse Placentinus civis Polcntinus (loclor, sic postea prasul.

Filquc

Resp. lect. U.

Ecclesiam

rexit,

dictando magnificavil,

HYMNUS AD SECUNDAS VESPERAS.


Pacis cultor, hoslis uUor,

d
Resp.
lect.

'

d. Coraniissumtiue grcgem facien.lo beavil prudens, milisquc, pudicus. Sobrius, ornatus,

111-

patiensque, benignus, pervlgil, ac solers, cautus, rectus. pius, undiiiue dignus, juslilia;,

optime de tuibia meritus.

Gerardus Dei gralia,

Gullor

Leclor
Eesp.
lect. IV.

et

assiduus doclor. largitor egenis.

Quem
:

decjr:il,

quetn bonorat

Cernentes socii tanlum mirabile signum,

.Etenia cceb gloria,


VisB forma, Pra-bet

munere dignura Immensii- reputanl hunc laudis


Sed Domini
famulus refugil prajconia faraae.
fideli niente

morum norma,

ducatum popuUs

Resp.
lect. V.

Exigit a sociis

caveri,

Aniraal gregem dux ad regem,

visa fateri, Ne,nisi post mortem, pra^sumant vacuos vulgaris honoris. Spernens applausus

Consors paterni luminis.


Cajcis visus, claudis gressus

Resplect. VI.

Prresentis vita)

dimittens lubrica, caslra


coelo,

Per liunc datur mirifice

Terrea commutat Pro carnis pugna

dura migrat ad aslra,

Surdus

audit,

mulus

frendit,

cceleslem

sumere

palraara.

Magna Dei

potenlia.

Resp.
lect.

Vll.

ccebim, Flel populus, gaudet langunt. Agmina, dulcisonis melodiis organa

occlestia

pangunt

Aqua vinum, dum diviuum


Crucis refert signaculum, Fil t.ira bonum, tani decorum,
Conditor ahiie siderum. Nautis portus hujus orlus Pra'belur in naufragio;
Cedil
planctus, fmnt cantus,

Quod
Resp.
lect.

vm.

Congaudent, fugantur .icut: Pellunlur morbi, febresquc

crescit am.cis. datur his socius, quod araicus subita venientesalute, eegris

RedduDtur claudis gressus


Rcsp. lcct IX-

ct

luraina c^cis.

gloria cleri, p;.tria>, populi dux. tuen t precibus nos, .ancte Gerarde, Digneris protege cleram populum regc. lllustra patriam, secula cuncta dierum,

lumon

Jesu, nostra redemplio.

Deum

unura alque Irinum


lEelilia,

Ut tecum simusper lumine verum. Cernentes pariler lumen de

Laudenms cum
Qui paravil

ac donavil

Beata nobis gaudia.

Amen.

ANTIPHON.E AD LAUDES.
prKcoma trmo, Cantemus Domino laudum prabeat onme bonum. Ut per palronum voce canora Lauderaus Domino. jubilantes
Cuncla Deo Psallamus pariler
cffilcsli

ANmTATA.
;

Ant.l.

Ant.

11.

ora. resonent in sacris laudibus

mnoluit. hiorepnesenfavit vitam, nihilnobis

De hac Tabula qux

S.

Gerardi

proml du-

canlica regi,

Ant.

narratur a Uanfredo b CandelcE miracuhim


in Vita S. Gerardi, num. 9. pars S. Gevardus, c Quo icmpore vivebat septenItali^inquajacetPoteniia. ab Italia
trionali

lll.

Ut mereamur, eo
Ant. lY.

juxta regenle. regi.


et dicite cantica grata.

cuncta creata Laude Greatori benedicile.

Ant. V.

roboantia

resuUen Ccelum, terra. mare. pulsent. reboantia * .in.pana Gymbala, ^saUerium,


siraul his conten.a

ExuUaDdo Deum

sibi

omnino

tur

m edit.
HYMNUS AD LAUDES.
Gaude, foHx Polenlia, tanto duce miUtans

fecii

erat regm Sjcdi^^ sunt hymni, pars ab si sanctus prt^sul Mirum itaque nonest,
dicittir. UsMo. Potentiam venisse

Magna

distincta erat et nuncupabawtatequaconGrivcia. Ea vero

d
Cotendus
patfonus.
est

Hunc vermm

ita edit

Poggiah

(1)

Com
.

missumque gregem
;

egreg.e faciendo beav.t.

Sub

Junclus qui opulenlia,


irradians; Plene cunctis

Plenus misericordia,
Fervidus anucilia,
Retulsit in Ecclesia, nUDC io palria.

HYMNU8 HODIERNl

OFFICll

8.

GERARDI.

VESPERIS. IN UTRISQUE

Refulgel

horainibus Sic colendus propler Dei charismata

Censetur, et honoribus schisraata Dignus. confulans * scismata


/n edit.

Ad eum

cor converlite,

Ui iDierpeUatDominum; Ela malo avertile,


UtpricbeatauxiUura.
Hic ad
cusli

^pMeoius est hymnu.. Est autem


Nudus utChristum
Donec
sequeretur. exul
pererrat, Finibus longe patriis
cceIo, ignota, remorante

se.uens.

S.

Gerardus

fuit PutenCia

palalium
est feUciter,

apostolus.

Assumptus

Ubi babelsolaliura, Quodnobisoptatjugiter.


ai rmv di Piacenza,

CoQSlitil

urbe.

<1)

Memone

tnrirhe Btoncne

tom. lV,pag.75.

Hic

,E
472
BS IMPB
Hic "

S.

ET CONFESSOEE. GERARUO EPISCOPO


Morsfugil,d.moatremil.armacessant
'
.

gro rigat imbor ut 3rentes

Mlira

.sris. confestim soUdantur


salul.

IWsolclnroru.iUosolymvo.
Noctesquanen.omppulumsuperno
Lumine
Uistrat.

Caxusetclaudusceleri
Resliluuutur.

Adven^pl3udantcivibusiuSU,

^it.issolulani Desiclom luNU.

ElsenesmixUpuenslrmmpUenl.
Totajamdiscalresonarenomen
Terra Gerardi.
Sil Patri

Borb.ro NobilcsuUio.siudiisinenitis,

cul.urisidamjuveotam

lormat

iu

ai"''^*-

summo

decus

el po.eslas

Normavirlutisspecimenquemorum,
revoc.ire Devias orco aperilque tuto Pergit exemplis, caelum. Tr.imite

SitPatrisNatosalus.itque

regoum

genles

Par

et a^ternos

Paracleto in

annos

Virlus amori.

Amon.

ORiVTIO.

rcdimitis
cod.

Cc.liluspastorre(limitus*.ad.lit

GalcarinccBptostrenuuslabor,.

Dux,pater,aoclorgres.s,

unusomneest.

M
ficis,

ponliconfessoris tui atque .-ii^R Gerardi

da

"'^^'^;

Omnibus

idem.
beali.

.^"^f^7e..i pastorem

Uabui-

nuMeraenis vicibus

'''srsquibusriclensocuUsv.aendum
Masnadictaute>nae.li..alqued.clo
Mira prtleulem!
Vioa, Lucano
sitienle. laUs

rBn.n;r;nc.Us:perDo ,etc.
;./.

nmrin

leciiones

nodw^i

li

Dalsilexvenis:bibitalmapleno
JamcadofeliM^oP^>"^-^^"P*^"*'
labro.

Munera

a)SacroapparecchloaUafestad>S.Genrao.pag.66-

DE

li.

INCLUSA DOUOTllEA YlDllA


POLONICA QUIDZINI IN BORUSSIA

COMMEIVTARIXJS
R. D. B.

K -SE V I U S-

Dorothca^ vi.a illustrc.ur. ad hanc diem B. Cur Ejus biograplu.

m
Mccc.v.

0!

tumdk

alibi. 11 .cp^cmftr et

w Pra.(<3rm/ss tum diet polhatt

^jumt,
sunt

I
"*"

iJ^,.is

Brandaburgmsis

(1),

^ P'
(2),

Ic7a B
2

Dorotlfe.e

ad diem 30 oc(o6r .u./- ^


ut to''"

W-

yvlcL^at

episcopus Pomcsamensis

soriptores o6i( eciregios vitx die a vita recessisset

"^" f c7cr cona-3i( ica(a! wdM.-c nanciscerelur.

p/ con^_^^,,p.

Aac 30 odo!,M.rf-en
logio '^'

^.^.

^^

j.,j_

25^- -^. tum lii Quidzmenstum ammi. 1394, commoti sunt commums fui deeus virtutibus ac laudibus ^pu^ qu.. ad ejus

'^'^X

memorice

Dorothea. de

tZ,^in et de miracaUs Quo

crum ieri perkibebantur. ptura et acmra omnes vehementer cuperent pr>sertvm '^J^lf^^, iiora resciscere, atque
certtores nare con/essarios, utpole
tistes

racturnjj^^^

lorum

*f -

^: St
J

'^^

rnen ad

'^''-^^''^^.ZZ^sU minime

imi-

TeZnstein, postea
et

taiiriis.iftar'^

.^^Q^^iy^rn fuii.

emp Joannes parochus Catkarin^, vel Ludihe P>'fy'Z;J;jrpr!eMarienwerderpr Marienwerder^ Joanne a


illo absente,

TeuXonc. frater Ordin.s

cipuo, et sario usaest. Qui

JoanneReymansecundarwcon!

paulo po duo postenores


VoU-

Ud., Vita B. Doroth..,p.rt.

pag. l^ et i7.-,a, tom. I, pag. 806. .andiges Hoiligen-Lerikon,


II,

B. Dorothea;

" ^

475

OCTOBRIS. DIE TRIGESIMA


quibus
scilicei

non

ipsa Dorothea

'"f
;

MJCTOBE K. D. B.

S,c

sunerstcs f/iaiwr

mafcr

B. Dovotheo.

e^cwpla. comparaiimics, inrolpu,aiiunculas,sedteciore.rr,>on^^J^_


niec a revetaiis sedulo posuc,o inqud, al.qu quo ,raduum[cavitatisl. ej. ^P''"^ vel ultra ,li<:t.a Dou.iu. Dei .f^"" faotum^.^ asserere s.c esse c-edat quod velim sponsam e,s non Domiuum et ul ra expressa per me mtron., teu- de nee volo neque debeo ^udeo.
-

toca S. ^'''P'"

d,sce,-,ml (10)

S Je

ai

dim.end.s modis operu.n '1'""';,*


iaxai
.ntelligi

ver.tatc fle,. des.de.-o sie salva


...
.

;^;'

ZZram

Z,Zprussica,-um)opu. iuoddam

aN ZKrausposl.^-^^^;^^^;^
-

indical

olar.

cdHor kcripl,um

iioluisse.
'

_ andem anteannum
'*<-

f<"' ."'!'' 13 Qua,ris aulem

teLore p,-odic,-ini,neque

in

"^"ZfZ imlem codcdn

-''^XT^u^tZZllTiVseJoannes,
1395;
/ioc

a;md s^/m V'^^


"'

.anoni^ationi

intcrrogatus... '^'^'''''^''

^^"^Z'^
'
,:

ubros idcu

'"\''^!: ::":: of:Zjureopi,u.iur daOaiu>


opera
J. Voigi
(2)
<:"'

quod anno C l'(enift, omissw (.


plicandis
pos5<7
rfc

^^'^"^^X^tfer^
'^"^

opusculum fZ^Luici raitoUaium.


e^(/,ci

deponens

/J; com-mmorat atuiucM v.U qo in Ubello de


multa sunt
ser.pt.i.
'

-\1*^_^'^.

'

eharUatis... de
Septililio... l^

us^

'''

';f

,/( ^a

"^^

.,;(,.,).

(3), '''''^'-;^;;
''*,''P.'f

qua

'^r^ -1 -""'
intetate

-"^"^ ^'^

''"fjXhabens

f v^n oontinentr(13 .^cm^^ff'

0^

.'

'-"'^'"'"'^ '"'".^^^.

,,^^.^,,.

propcce..tuma....os.v.d

"'^^^^
./

'''''''''

citerquad.-agintaquatuo.O^y'./"^ 1305 .0,- .cn*. P<"",17;r


c,cc/o,aKC(o.
/*'-^

'or,
...vgatha...
^^^.

"

'''""^.."(.^^/S/o <(''"'

ml

</ic^

;,,ecsw
^a,.m,>,-iem.

auno,^^ confc^

ejs t"-

^,

^^^f, .e.ocao.=

>^'^^

ATo4(t4)a//.-rmc(e^^
'

^J,.^,

dcm (rifriw
iifrris

majo,

rilnts.

,.

gnum sane "!/<"'"'"' ;::;:;:''7cran(, revelaUi Iv.t ui ^l-^^-""l''''^^JZ ad bonun, or'^"^^' ''''^ et lacta studiose c/;on/-c...rms.M-

ds

Lilhuan,!C,

\ >'>""'",,,.

rdevl^ipsiusdominx
p,tivit,

quem

rienwe,'dt,

'P"
f.

.;.

agnam
studiose

ta>'^^'^"^^"^;';

","

^ bona a te scv.pta
ordi,.ent
et

=ts:-r.5'""'"
,-ie,,,oe,^derind,car,pu',
.

,.,
^

,^,,,,,,

e.or-

rv^T""^''''

P",

ncnt.... in

d,stinguendo et gvato ovd.ne

^^''t^^T^^^-P^;
'l--^-"'^''
^"
.

in ''.,cem pert.ne.itia, l''^^""^

14/n V<-(.i;F^"'"f,^"'";,o comparanfur


ope,;s ^'''rP;'':!' .lpoca%p-s f/" irDorothex. """''. "';';;/ i autem b.ec sep3,(o ^epicm f""' .J^/e -S.llan.y^,t.-. ->;"^^

V,',

ad homi, ^Xirciispositione

Q,ecumque

,-eveU.tionun.pro^,^,,,
.,,at,o,..s
.n-

,,J,-

4m

(und.tas,

"",,aiionumenerg.x 00.^0 a ^^^^^^,,,^,u, ,cvd.s inscrtab.Ua.. "'- ''^;" a,stiroahil,tas, ,.u,tumac.lespon3ubl,m.tas,


bU,iiuii"
-

'^=",S5'',""

domma, D deV.ta venevab.l.s

">"-

^,^^^^

^.

rfd.ssoltie,..n
frnctionuiii ""t
,,' em

au.m.e

=tS=s::-":::Sj ::=:'-"r="S-ss:;.= sccundum'.nnJcsi"V


causalitas
;

etcovpov.s se '="'^1*

qu

Bei.tem

seu solveve potuit


)^.^,^,,,,p,^

^,,^,,,,

:.;,,tn,s.leo..letr.buJaa
Aa,.c,

pos.tas

io^ /""'"

o6sc.-<.as'a

^"^

^^^.^^^^ ^^,.^^

x^'-^::r:.^ ^^^
,4

U."
^!^

cap
.

-^

-"'
'

^'

t2)GeschicMe

^"
.^j

process. canoniz., P?*

i,.,

apud Un-

ment. piv.. fi.inlrainAppend P,ocessus canona..

num.

^
'8>

,^^

num.
^,t.

7.
l.

O
m'^^'
3.

^^^^^ proiog..

apu

^.^^^^_

rnss.

--:-.r.;;crr..tr,r.

.olog.ScptiUlu.cap. .^j

ScptiUlu.

474

DE

B.

DOROTHEA VIDUA" INCLUSA.


Linda, canomc. Wa.m,ens . Andrece Adriani de august.. T P . Domini MDCGII, die 3
An..o Liber xUe. monasterii Olivens.s.

R. 0- B.

CT mubus
ir>sa

iyiielligitnr

quantopere auctor a

quem \itam

^nendacionbhon-eret. Quidquid if-^rsxnire (quod infra vita^ B. Dorothe.x prodigia ohiter attingemusj,

It^Lam

nemo

infiiias eal

narra-

dingcntissimuin.ct qure torcm fuisse vcritaiis [iditqu^audicit,sinedolomaloconscr.psme,

.ocamus, ^'^f ornatus,veno posinova lantum inscriptionc ilA^m-Exemplarta Zruii Dnntiscianno ferunt, non alin exstarc pass^m

--

/~;^.

ZJem mss.

Bemque, ut non femiL non fuisse deceptum,

decipiebat, iia

quoquc

se

apia

ctiamnum ZamNicolaiKraus apographum,


fn bibliolhcca capituli Scd habct TuTrcocl. 045, m-4-;.

Fraucnburgensis scrm-

ipsi

pcrsuasiss-

musa-um

os-

nmm
fuit

ne mtremur quod erat (2), ideoquc Demonstra, inquiU^^ adversarios provocans: -bro falsumessequod de ea in hoc
"nfodopote..

t:leamdcmVUanujussusoci^^^^^^^^^^^

contradict.ones scnptum. Profer tuas

(3).

i 1305

an nnmuman;

rccensenda Vt '^ ,,7. e,r ordinc suni canomzationis {4), B.in^siijxv> inProcessu Hir opus revelationes, atquc hoc ejus multas
scripturce

iJali </"<^ 7 jarli m^^

in laudcm

B. Dorothe;^
,.,

compo/,10/(7-

diano,^m exscriptam vcra illam historiam V a ctno 4934 in quo re mullis locis emcndattorem roo^Zxis eamqZ
"

anno 1754 ex oodiue

,-,-,-,

^W.

tlnamdc
-nidat

plenum labore

et

sollicaudme,

S.

ca ^^^^^^^^^Vf i^I' "l^ annum 139-^'/^ Wpler,qui compaulopost quieam multo post conscnptam

'^''^

UTOmn,
ZL^'

'^ZcLii^CAconfcssarius^s.^^^^^^
finem sanctx^ annisvix duobus ante laboris ci solln-dudims Iwjus

crit. brcri consideratidum


et.utvidetur,

V^^

primo deZiumodi fuerint in Vita^ Ubro Rymann Joannes /cnenmt etiam Bertrandus (6). ct magisier

Z^m

Lt^" (qui

TposI Prologume:chortatoriumadcanon.zacapttuhs
quinquaginta scr prioribus

7m

Xrconfcssarius, paseptiman.s antc mortem, viginti tandem

tefacta .^nt etiam ^-uhienbus plena (7). Sed 'L castigationibus et in aUquot annos reserouic calamo etrccperat,

seu cjus e.erc^Ua m.ci.y.,

Marrcmccr. laZ pauca dumiaxai indicavU exsequns. sadcrquuoucclebratispi^vidu^ Annose^ taL concioncm halmit anno 1394. ahisviris aucnii cjuscanonizaiionemunacum IX efftagdans, iTmsiantissimis a Bonifacio scu Ry' Lusculumasect Joanne Rcymann docfissvnu^ Zann compositum (ui oprnatur scrihcbai ViHivlerjRomam misii (8). 5^^^
:

"^Zdula quinquaginta sex pnora ZZeoml-ent in opere ^sjnagno prxte,


infra

discrepant Marienuvrder aliqua ratione ZT^^mnprJpuuM auctorem censemus; vrnpn"Zerqnamenim quod multa loea el

(11).

eade,n

sc.e.Klum c,uod '^^iTprotogo scripserit : Et et iUius glunosce tamuLe iste de vita

num

12;,

nemo, ut opmor,

eum ^^^

Mlu.

'

deat Sanctitas Vestva paucissimis verbis de valde

libellum vite ejus

contextum
pro*

muUis.quem

sub

curator Ordinis

generalis...

Sanct.tat.

Vestru.

mirabilia magna que pr^sentabU, et videbit temporibus operatus est in meLomiaus vestris
(9)....Miracula dio terre
t-,tiVestra3

eiiam dirigimus Sancti-

tabellionem. postremo conscriptaper deputaverat spequem ad hoc anno preter.to dominus noster episcopus precialiter

^^;. ^edict. spons. Chr.sti sa cto respeetu muitou.m sub paueis verbis, coratali nequ.verunt vnm aestorum, t[u;e in habenl major, sed necesse pend.o eomprebendU dano. tempore describi ord.ne To utne suo magnum des. propter Acceleratum autem est habere v.esur.entium et sitientium ^,

ed>tus

-t et^^

idem

coUigenda et sentibus idoneis tcstibus Hbellus reapse amissus describcnda.

fidehtei
sit

Num

affirmantj, c (quodplerique coQnitisVttiscommodedispuiaripoterit.

non

nm

alusreed qua. non abbrevatorem, am.o. babitarum; expetunt et expo.d


:;t

aliudprodiit opus, accele8 AHquanio post .terum pa^ propter magnum Lfliu!!^ ratum.u/m prologo dicitur, habere esurientium et sit.entium desiderium

rem bonum

et

bdelem

rnnt Et iUa i-er|U.runtc.teriora


tatus

vulum.na

et t.ac

benedicU'c. Codicem ms vitam istius mulieris in quo h^c Viia bihliothecx Hcitsbergensis,

quod Fleiat on.nipotens Deus


vero,

h..c explean-

exsiabat.

dcscriptum

anno

m^a Nzcolao '"'TL


aulie ca-

num h^c

se.-ibi

potue,-unt ,....

Kraus, eoncionatore

et poinileyitiario

anno 1702 Anthedralis Varmicnsis.cdidit Vita magna^ beataj dreas Adrianus de Linda
:

in ecclesia Dorothea. Pruthen<e, vidu^o non solum vivent.um, nicns. reclusuj, patronjc funclorum, tam in partibus Prussi^,

Pomeza-

tiunt,

ad

,erUo

VUam Lindannm P^^^'^^^^^, Topin tjs dixerit Max^md.anus

sedet

vita

quam etiam

in aUis vicinis

nationibus. Item mi-

ex libns racula ejusdembeat;je,desumpta Heilsbergensis et elecscnptisbibliothec^ arcis Impressa sumpt.bus...


toralis

manu-

ope,;bus excerptam ex magnis ('fff Joann,s M-<'""=':*:f . ^manico) f/, e anni 1404. O"- "^" processus canonizalioms '^omrnun.aha Lindano .olum,ne multa erunt. eccnsse putanda tamen

Zn

beant,posl illud

Uegiomontanui.

,1,

Cod.

dipl.

rrusB

tom. V. pg.

n.

<2)

Cfr. .nfra

cl.
tom
11

p.-v.,

num.

48.
11,

.3, V...

0;.".-

P.

^'

Scrip.t. PrSB., tom.

Be 186.- (bj n,B.,Regin,on.an. b.bl.oAppeni^lV. Proccs. c.non,..

pag. l!.8.-(4,Cfr. ''^P"- ^ "^ infra .n Vita Lalina, l.b. I, cap. 1.


clr.

et

seq.

- ai)

Cfr. Hiplcr,

pag 254.
Bollaad.

- (12) Vit
^^

iZ^ cod.

1241, pag. 192, 264 et 157

Ul.enthal, H,sl.

Doroth.. cod. ms.

bibllothec^.

DIE TRIGESIMA OCTOimiS.

477
AUCTOBE
R. D. B.

accommodata, oraiione auribus muUiludinis


et iis

quod, si anle iuterunt pro se quisque scripium,

vix zntclhgerent omissis qnie imperiti


ct
..

resumpiom causam

aut malc inlerprctareniur.Quod


fcssus
qua.r.
:

^psc con-

multa. Hicc, inquit, et alia

latino quorum plura scripsi in verbis possunt (1). E.r his atusque

non scnbo. libro, m quo

morercntur, esset ore dicti. Prior lihellum instar tesiimonii tnprorepeiiit. Dc altero hxc
ipsi

^um

posica

Vitam Germamapparct opus illud, quod Joannc Maricnwcrdcr recam vocamus, a compositum quonam anno, non ar>se fuisse ante process^im caconslat, sed. ut videtur, et ccrte infcr annonizationis anni UOi {2),
:

mterrogaccssu: Frater JuannesMarienwerder-.. et miracuUs,... pro tus de fama sanctitalis, vita papn-eum, vesponsione obtuUt unum libeUum

quo

scriplaernnt vita

pncdictu;

domime Doro-

aliqua,asserens jurathex^ vii-tutesetmiracuUi UbeUo puram mento suo quod scripta in dicto audiet ea sevidisse et

num
1400

1417,

quomortuus
ibi

cst aucior, et

annum

continerentveritatem, secundum visse, et pra^sentem fuisse

moderamen

cum

dicatur

Agaiha,

Dorolheaj

{anno 1357), vimaicr, post mariii obitum quadraginta quatuor {^ duamfuisse annos

Quxcumque in hoc libelo, in libello expressum. pmiiejusdem confecto et dic 27


anno 1404
latinis

supeHoribus tibns annioblaio, refc-uniur, cx


excc.psit

rcprehendit Postquam in prolorjo cos aique prodigiis fi^lem dcrogant, narratis horiacredendum christianos ad iegendum et ut prxmissa ciiam oratione ad Dcum. ius cst res in quatuor salulariter legereiur ;

qui

aucior, addd^s

dumtaxa

Cicierum nolnit miraculiset fama sanctiiaiis. descendere, ncqne omnia in rer-um tenuifatem tantumqu^inproussu ordinepersequi;sed ea canonizaiionismajoriscsscntponderiS.B.e^v;

opus

ouidem ut duo congruant, servatis eisdem Viite Lindanm ordinc et B camiulorum argumenii^ codem scripiionilatims eodem ferc numero. liaque e hishu^ ea

exccrptus est cx Jistribuit libros. magna \ita Latina, ct tia Septililio, reUqm ex priores cum pnma paric

Quartus

hwc scripiio, in quadraginia Adrmno de Lmda dinsa t>/pis exoAsa fuit ab adjecia (U). Quam m ;; t'^ rDorutUe.e citandmn duxico frcqucniins
et

octo capiiula

itiusirandaVita

process^i canoniza- e mus, quodejusauctorin

juramento suo, tionis asseruit

quod scnpta...

maxime libavii aucior quccpotius Addulii ct.am toricaZent quam mysiica. f-usira qun^sienonnulla qu^ in super^oribus
ris ut

tmctatustn-unnmmpricsenti

,-e

/ontem Ms-

mortem Agoth^ (4), cxagitaia Dorot^ea Gcdani fuH B

vexaiiones quibus
(^), et

alta

Zlo

sa-ipserunl, e tmprun post oUtum Joan'u:s liymann <e aller eus eonfessariv.,

o7am^lirirnus,

atii

etiam de B. Dorottea

bis excusa,

germa^""^rElsMkodicqucittud literarum teque et prxvetus nicm-um monumcntum Reg.montan^ codicc universitatis Tansal in plura penc^-unt (8 V n^ins tamen foUa cxemptum cdiium fmt

artium faclusea Crishnrg.Qni magistcr


doctor
ecclesiaslici

^;^^! ZL m2,nuni.ersilate P'-?-". 1388 anno jnris


p.a;
,

Tm

Lundum

anZ\m Te letenerynne

aliud frawen DoroDes leben der zeU?en


in

der thum.Kchen^^^^^^^
Gonstat,
cons,l.a (13.

czu Prewszen. Mirienwerair des landes ut voLitienthat, ex unico. ^^Trhodorus in forma octava sex plaguUs, cant alpbabeto et

(
^^^,^,,

j,, ,,
co:e,-us

scopusfue,'

^'^2lan'mus

cxlollit

Zmoo^'"'

PosiUje continuatcii^y

weys^e GoUsmya
Gote.

Den

d.n

sm
^^^
.

adeo

tncuM.nl lem
P"""".

ungaricali-

eocles,a

Ej

coaicL

J",,^

,g,io canonizacionis

,jjijjiiothecie

et

anno H04
cii qui,

''"V;r-^Xmt, m c^pU. oW, est. et sepnltns legimus m pu/f'n\)o,oth,^jaccbal. nt uoiohk j in (jna V^p,,iia vene'"'^ '^^ .^^^/j;!, uathet,uio insU-nmeno e matr. Doroth

w "^ r

CLe(17)PWpo..7-,

scriptum
breve lati-

el ,,bilis clo,n.ne

ui infra

num.

^.^^^JTe'^

disce^

t:^:==-ru.ss.uUnre(lB).

tom.

II. V-^%-

33^-

-/''
2-

Germ., Ub. I. cap. cap. 12. 2e.__ t6. Ibid., <B, Stefle.haeen etseqq.

liiT - <5)Vd..hb.U.cap. - ''^^ 278 ,er, pag.


"^
"

(13,

Cod.

a.[>l.

PruB...

tomV^

^
^,

^^^,.^5^

des

10

jji

j^-j^l

He-

^^^^^^^

p-,

Deutschcn
part.

UndcsPreussen f-^-^^^^-^^-^fXLorenz. Dentschbnds


Geschichlsquellen '^^^;';'^;;^. Hipler.pag. ^^' S"?'';ao,) Cfr. tom.V, pag. Scnplt. Pruss..

gimontatiie. fasciculua
cod.

'.

Stfalsbibl zu

Muaohcn,

I.pag.

1:^6,

tkL.

Pruss.

rf ^-;;^\'Jt'^ efr.pag.l87 et seq..

'^"5^;;"3'Dantiscin42.-(iO)Scnptt. 350.-

g,

et20.-',17, Apud 402.^^^_^ pag.

EoCStant

476
AUCTOBX R. D. B.

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


silentio sunt tecta, eo

quod Dominus al.quando D


al.quando pr.>

Pe^^'"'''': mss.:prmvs, olim monasterti Keginwntani, mtm. 407, ex nunc archiri ipso Marienwcrder ex parte exaratvs fuit ab Kalis. Secundus, s^larte ciiam a canonieo
cuti

pnute.-itanonresuscitavit, ets.c exprime.-e nondosentia dum alia scribebantur, etiam dc ejus ore .teraMulta

cuH
tis

XVexeuniisJn

bibliot/ieca Dant^scensis

servatur. nuni. ^-^^i^y.fj' ecclesiie Deipariv thcotogicos regi^ bibho/m. e.^t intcrcodices 207; quartus tn Vrathccx Berolincnsis, nmn
.

vel non ju.sit. tamen non suntmvicbus sunt scripta. qu;e ne ndctart mmi^ priori, serta huic operi neque
.

qnod n^ sis.nnnwi hoy^im inquisitorem (2). B^^ixellenscm annumeranda putat codiccm


ge^O-SOaO. Cotonicnscm 214,
ct

iislaricnsiunirersitatc.

Fatlii

autem

sfudiO'

gencretlast.dium (10) proIiKitas legentibus qu.v B, Dorothea. coniigeIG Vt mirahiiin conan. rantpleniuscxponerct ci approbaret, Scriptura ei Painbus conve-

ei Septililio:

Bodeccnse PasDoroihca virginc ct sionate ; ilti cnim agunt de Dorothea. sed mamariure. hoc vero denostra
Siatuerc nnum Joanms opns non continct.

oue cumsacra teriium volumen nieniiam ptanam faccret, molituscsiconfessarius.Dcquoipscinprolooo tracU.lus, aii, hic secuninfra cdcndo Seplcm
.-

dum -uum ordinem


primuntur septem
riorem
et'

collocati...

unum

constituunt

non

Septililium.quia .n eo exlibrum,quem nomino gratia-...Do.-othea. emmen er


concessce- qure per
lilii

ausim ufnim ea^lem

sint
:

necnc

itx

exsiitissc ridco

vidcticet in

?f f f" t>imothcca
^

triplicem virtutem inte-

Pruz.a vita Araentincnsi Do.-olbere de

et

ho-

quadruplicem dispositionem exterio-

nlfta conversatio (3) ; in Dorothee virgniis de Pi u sterio S. .Eqidii, Vita


sia (4)
;

Norimbcrgcn^m^^

rem

co.iven.enter designautur (11).

Hujus

cla-

horaii operis

plura exaraia smit exempa.


servahatur

potest] opinor^

autem non item Lipsi^ (5). Did^Hari codicihus circa quos anno
de

Quod olim in Axpacensi Cartusia videtur essebibho(cfr supranum. iAjJam


ihecsePalatin^Vindohoncnsiscod.V2Gr,,swcuti AggspaXV in qiw scriptum fuit : Cartusiio cum prologo. Lbi DorotheiLicns.s.Sept.l.lium S.

B sum

Axpacensis m Aus1459 Vincenlius prior Cartusix Joannem de Weylhaim. profestria scribchni ad Duos libros .lo .psa [Doroin

MelHcoiO): vos. Pnmus habemus. qui ambo sunt apud theal Legenda ipsius, qux^ m est SeptiUIium secundus primum, contn.et duplotantum vel plus, quam Festis nunquam v.di. de de scriptura. Tertium vuktur J Uariemccrdcri opus significare Uoguyiiino coltegio boGamans. quum ex ad Danielem Papehrocictaiis Jesu scribit Pruss.a FriS. Dorothea^ a chium (7) Vitam
;
:

.septemsectionibus

..

sex

p.-ioi-es

latmectsep-

sunt (12). tima germanice conscriptai quo etiam confessionibus B. Doro- exhibentur 17 In hac sepiima de biographus .-Posthocdo- B. Dorothe thea) agitur,de quibus dam- confessiones. conf.leri sub conditione de
cuit

Dominus eam

\\\^\:x^,ct nis sibi adiabolo

(luarumjpso
in

teste,

mult^
sc

ab ejusoreconscr.pt^e...

bur^ensemhabeo

Friburgi transcriptam,qua; revelation.bus ejusdem, md.Bamberg.o cum cub.culo R. P. descriptis,.... ba^ret in

Theutonicosuntrelictai;.fcitof sola et sepaunum capitula dioesi^e (13). Qute occurruni in codicc 307 Hculelberoenst;

suo vulgari in viginii

ratim codicc Dantiscensis at prorsus desunt in


,

eccle-

dem

item
;

Rectoris

el alia epistota

Codex

ipse inscriptus

eraf Vita et quidem

et

Prussia: visiones S. Dorothea3 de


proecedebat,
ha) sequebantur, simul essent crasut arnbiB

illa

dumiaxat six Deipnrte 231 uhi exsiani. PartcsSeptilitiirepermn^ conscr.pt.c archwi 207 (14) iur in codice Regimontani Dantiscensi 26. ISescio num et in eodice
conservatum fuerit
hisce vcrbis
:

sectiones lat.ne

L
se
libro
tis

quamplurimis iol.is, volumen addiijani lacile duos digitos Quod idcireopro perdito hanuspiam reperire, et
bcre.
...
,

exemplar

Cistcrciensis

Batbino memoratum (15) cojnohii Ossecensis, a Admirabiles visiones et raptus Ven.

Viiam scrihi coeptus 15 Paulo posi confeciam dc Fesseu de Sanctis, seu de Festis est Liber de Festis Festis domme SS aut Apparitionibus, seu de Bcrolinensis codex Dorothee: qucm hahcnt tum lum codex Daniiscensis C .supra indicatus (8), pnitusanno 1457, ecclesiicB.U. V-, num. 200, libri raiionem indicat : Concujus inscriptio
vita beate Dorothee tinentur in isto libro primo ibi quxriiur\...Q\. incluse [hicc Vita frustra

Dorothea)... Sunt

sima

Hujus

autem omnia lectu d.gnisautem hic liber Sept.hhum. AppcUatur hacicnus ex lucubraiionis, numquam

toio fi/pis

mandatx, capituia qucedam excudit


]

recensVitx Germanicteeditor{iQ),eiaiiquanto Qui pturaven.presbyier Franciscus H^pler et Heidelhervideiicei ex codd. Vindohonensi descnpsit confesQcnsi modo citatis, accurate Dorotheu. (17). Nos quosiones

Germanicas

B.

per Jhesum sponsum et per aheiusdem et per Mariam Virgincm... sanctas secundum oi-dinem quos sanctos ot cxiremo prologo ; Acciibi noUtos. Et in festa pro grato munere primo piantur evgo cum nostri Jesu Christi redemptor.s,
appariciones
ei

facte

cum que nonnutla Scptililii loca laudatos auctoAm^cndice conununicahimus, in lilrro de Festis exporessecuti. Qux in eo et iniuebimur cum hcaite nuniur, infra propius
.

lectorc tn

aliaque charisincluste visiones, propftetias, Interim de rcliquis ejus

Domini

maia atiingemus.
Vitis.

testis sanctissime

ejusdem Domini sunt suo hoc aliquorum sanctorum lesta post puies omnia exarata (9). Gave tamsn
ordine
et

gen.tr.cis

liieris fuisse

mandata:

Inhis, ait auctor, sicut

Quoniam maxime oportebat taiius exposUio manarent tanHe virtutes, earumque vcmaculo seream a laicisetiam tegi possei,
18

pcr- Moxprodiit
Vitn

Germa-

nica,

in prioribus valde

multa

relatione

digna

mone

sea expressit indefcssus ille Joannes,

.1)

140

451 -(4) Anzeiger fur

pag. A Potlhast. Bibl. hist. meaii revi, Supplem, 260. -(3) Hnenel. Catal. ms9.,col. (2) Hipler. pap. Kunile der Deutschen Voi7,.t,tom
Hipler, pag 260.III.

grwcos bib .1 alat_ Append.-(12^ Tabulre codd.mss.prieter cap_ 7 tom.l.pa6.211.cod.l2G5.-(13, Tract.VU


Vindobon.,
et Beriq.

i5. Cfr. VI. ann. 1859,pap.205 et seq.lOB Pez Thesaurus anecdt noviss.,tom.Vl,part.

pag.

-a4, Scriptt. Pruss., tom.ll, pag. 185- - tl^' "^Pruss tom^U. bemiadocta.pars m.pag.303.-(1.5l Scriptt. der scligen Dorotbea
pHg. 3G0 et seqq.

- (17) Die Beichten

cod. ms. 8926. 333- cfr pag. 327.- i7, Reg. bibl. Bruxell., 1*3 14.- t9. ii^cnptt. Pruss.. tom. II, pag _t8, Cfr. num. Ul' Cfr.inf.. m ilO) LiberdeFestis, prologus.-

von Montau,

ct367.

des Haupt.ZeitBch. ^

Mittelaller.. pag,

Christbche Lehr. '" E>--'*'"f,7^^J^"^ Lfr. Moriz 67, Brunsbcrg. 1877 pag. 53^. Deuts. Alteithum, tom. XUl, fur

oraiione

DIE TRIGESIMA OCTODRIS.


auctore forrienvXifder.

479
XLXTOBE
H. D. B.

OQ Hujus VitiebrcvisauctoremruisseJoanlibcL nem Uariemoerder credere ei iis qu^ certe scripsit enim cum

episcopi et capicurator procuratorio iiominc...

Non solum
quie de eo

paries tuliPomezaniensis confccU{l\ Aliquas scrtpprocessus ei multa qme huc pertinent


auctores eaiavrimi y^,ia(8\ plures auciores edidcrunt (9). (8), scquenit2BSuperesi uf qute s^culo XVI et inclusam vutgata fuebus circa Quidzinensem Pnw-uje. runt, recenseamus. In Chronicomo tradidU confccto, ptura de ea circa 1520

compcrta hahemus, congruit, qui quomodoalu mchus a:ime cadit prologus ; non video : X\m^ convenire pomt, equidem
desiderantes spirituaUter
rcfici

scdmeum ma-

^^a

narratione

vu-

j^^^_ ^^^ (.^. ^. m. Baronn^,

(utum rauem

B.

Dorotliex-

murmurant contra me
et rC'

scilicei

noruni ejus confessiones

velationes literis

custodireh scd recordentur

anno Uis non Simon Grunau (10). qua in antiquis \ Simoncm ii.contradicunt. repcries, imo qmc

muUiplicimearum occupationum extrinsecus indicavimns, de jam tatem {quodmerUo,ui opus Joannes). UUnam posset
se dicere poterat illud conscribemUim.

Prusmc BrunsberseaiUus esi Leo in Hisforia Pefro Omrradio (11) nx. Cotoniie anno 1005 a e.me1009 a Basilio cf Cracoviic anno

SfMu

quam .cito consummari. Orent pro me omnes ut libenter hoc tacerem!... Interea aliqu.d Lssim librum rite conficere! summatim collegi. Neminem pode nr.'pdictis oratio,qnam qui. plurma de
. .

mni

Icones

et mi.^.cala

sanctorum

Poloni;fi,

Polono, uhi (fol. 47 auctore Martino Raronio V.ta B.Do.-othex,v,dme, altera cdUione) apparei paroch.alis ManebmPruthon.e, ex ecclesi^

gensis

antiquisshnis

monimentis
no.^tros

desumpta^

iiushxcdecet

B
Exstat etiam processus

consercans, ea Dorothea sciens ei scripto mcdUabatur. aliquando ordinare et edere tertiam scnptionum /7 Gradum facimusad
Dorothea^ viia classem quibus B. ut processus canonizatioms : qm liotest Acta inccpiusfuit historia cultus declarabimus,
illustrari

Quam misUaddecessores

Frcdencus

Sociefatis pr^eciarus SzemheKprisiinie nosine

IZyter

regm fuU adscr.p%,Jeaen.i (12), ciciuejam oltm a Mcolao canon. o tum eam ante annos ducentos
Hoclic servatur

bibiiothcca

canomsaffonis.

in

B Zandantc Bonifacio ^^^ ^^'^''VTTek mortem hcaiic vidu^. idest deccm annispost iUius exemplar codicc anno 1404. Continetur anm

Dorothca p . Zuuimiracuta narraaiur a dicifur: .U c^us obitum patraia. sed fantum d.emon.bu. b. at obsessi a

,ed gratuilo,

ui opinor.

In hac \ita

he

r^

regi.v

bibHothccce

Regimontano^

Umii)
c usa

vita testium, super m.racuhs Pt examinat.onis PomeDo.-othe.c, in ecclc-a

Processus Inscribitur autem{2): remissionis veccptmmsqu^ canonizationis.

sepulchrum muUi ad ejus mvocat.oncm olur.manue alia miracula Un refe.^ntur qu^ ecula. Qu^dam etiam c Opusut post dcclarabimus.

W Sr duUa.

Xmlnteor^m in suos Annaies

ecces^asticos

beat. e ducentos e Inter testes plus zanTensi reclus^occurrunt tre iunc adhibitos, pr-uconfessarii, viri doctiei

morls

ZZ^luizov.usm.etparieal.quaei^am
c<pit Fredencus Pauto post scrihcre meritus sU de hxsioS-embek quiquam bcne

7Zlnta

lanct^ feminre
eius canonicis

!::^^s;cpiscopusPomesaniensis^^^^^^^
;

magister
alii noti

gencralis

O.dims

^t:t..asfiL

Prussi.. inicr

ornnes^

confirmantur qure dc fue.^nt scnpta,sed TeaTfcmla a biograpkismiranda ejus interZZ^-unt eiiam multa h.c cMheniur, Tta. Codicis quo cessione pf ^^yl,,cripsU Joannes ^

/? ^ non solum
Z:^Zpa

Tmtonici, atquc

homines.

Quorum

1037 absoluta f^U JiU^ Certe eo ieste,anno


quie nunc tributione VitLU ejus 1G21 ipse Szembek
:

XTanm

perdUa ndttu polomce edM

fnt.qrmPruss.xpatronam.Dor^^^

^^rol038(10)n...^tan^^^^

"^S^^

ImI f
dreas

l^^^Zus
rotheai
pr.-etcr

^icolai)

^, archipresbuter apographum (nunc Elh,nger^^s e.rcudendum c^rarU An(4).

FrauerJ.>ur^

"^Zmemim

et

.'

-'-^^^t '^'tu Jn

Adrianus de Adnanus at Linda,


adicienduni

aique VitiC B. Doj^^ressa impits^^'' ibi suni,

r. }Lrns

^'^'///f^^^-^,,,-^

IX ct avostolicas Bonifacu aliquot testium,


^^^ ^^^^

~^'iri,\;.luum Joannem Marienwerder ..tru scr.ptum pe ma ^^_


^^^^
pvoductu,r. (5)

fr '
derico

id e.

^?

^^^^^.^,^ Dorothea^
..

^;; lf::^Xd..n...reelusa..felic,terex,ur^.
S^embek
''^
b. J-.

Dorothe.,. Boruss^ dioecesis Pcmesan.ai flua> in catl,edral.


au<i,,bn,s S.

''/"'T

ttbus

omni

exceptione

majoribus,

;;,.acan..a,l.cripta.t^edaa^.P^^_
nonemanno

mittimu^ interc u.a,

'

,;

;n,o

n-

ditque typis

^''^''""7,1

J^ ^T ThM

,,,p,..,,(

.xm-

Kober,

aj. Quoniamnon

,.,

=oda. Steffenbagen. Cata.ogu.

.,

^^^
P5,
;^cfr

tnontan*..

faso.c

lU

pag^^A

_ ^,,,
aann
,

Cod. n,s.

!! 3 Stoef.lgeOoc

cit.

8926.

-'13'

-^.

Hart.

-''

rfra^Spo .:Baromi pg.62,Lue,1.5iXlr.Spo d


num, XIV, ann. 1399,
pag. '"<.

^''". "

,;

1399,

num.XXlV.
1,

contm.. tom.
^^^^^,,,^^
,,,

ad

De Backer,

-""'^'',3 tom.ll, rS'ilper.pag.


tom. V. Pe 1 PruBa,.tom. H,

C ^^1
P S-

'

"

,.

'^!

aofoh,ea Scfe: ::;:'-

^',TehleP?eusBens, Preussen, traet. aes Landes

251. Senptt. notis. LUienlhal, tom. V pag.

pag. 192-

Uaccimiiiano

478

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


Dorotheie factis
et vevelatis,

nuarum una ,uarum

hibliotheca rcgia B>ya:el22 Ea^stani in ^^^. ^^ -^. V,(^- ^uss: quarum alteram

sed seinicrim aU- U

alieram

monasterii Colomensis, eZcodice Carlusiani Augusliniani ca-nobu Bode-

summatim collegisse...7erwm quid de idremprofligai.quodjam in litcrisanni 1395


p.\edictis

^ codice

olim curavit nosierJoannis (2) descrihcndam De prwre nilnl dicendum

censis in dioccesi

Padcrhomcnsi. Bollandia-

occurrunt ohjectanobis verba audiv.lc/f. (6). deterret, etRomam 24 Neque magis nos a senieniia """^" etium in Viia Laquodplura scriptionis ioca prKseriim in ariicu/is qui hullx anni
tina et

nesOa^nansius.

Quum

sit

summarium

posterions.

Hanc om-

nium Viianmi B
arbitramur. Id

Dorothe;i3

certe indicarc

aniiquissimam videturau^ior

arule fuerii exponensquopacto sua narraiio


Yolentibus scire, ait, postulata a popularihus salutifera opera et benefimirab.lia, gratiosa ac per lamulam suam docia

enim exa1404 suni annexi, occurrunt (7). Re credihilevidetur, exprimiseibrevisminala, alias conservatas simis biographinotationibus, vero scriptis posterioribus, alias fuisse in
multumampJificatas.lmmononineptepuiares perlatum opusculum itlud cv,m aliis Romam Teuioma proOrdinis esse aiqueadhihitum ah

Dominus Deus cstoperan Dorotbeam reclusam dignatus minam


quic

cwm/ore,gwMm articulos/l-a/superqu.buspete^fywc interrogariiS). bat testes recipi et admilti

exqu.bus

spirituahter refic, aliqu, desiderantes


refecti,
:

sunt murmurant conlra me .[ui nondum meam incusant micausam diUUioms ignorantes, tam .n p..cparatione cib. perit.an) aul tarditatem

IX scnbcbalur Sane anno 1395 ad Bonifacium


a confessariis
:

salubriterdesiderati.Compati t^men querela, siipportantes insitur et eorum cesset circa tanUe matenLC pientiam et inexperientiam
difr.cultatem et raritatem.

m.h.d.gnen-

Videat Sanctitas Vestra hbeUum laucissimis verbis de vitc ejus contextum sub procu.-ator Ordinis gene.-ahs vaide muUis, quem

.ufferentes civca Quicsanc, extrinsecus multiplicitatem-

necnon moros.tatem materiarum et occupat.onum

aConradodcJunginS V pntiscniahii; iiem Tcutonici magistro, et a Prussim nen, Ordinis omnia m l.bdlo de Vita ejus : Que
cpiscopis apparebu..t
(9).

quamVitm^msanctorum in vis similia scriptorcs non ^^^^o rhcant prologis de sua impcritia antea B I.orohea esscntplane abmrda^ sijam qmd mulia? hiographum nacta fuissei. Sed plusannoposi mortem Hanc scriptionem. non
confcciam, beaio> inclus^ fuisse
quippe qui num. 17 dica ris verhis coUigitur, hiemem. m qua e a Anno pr^terito, per totam
f,-igoris

Wb^Wus magna ^ VilaLaiina,neque(siceiiamHiplereiToppcn) superioribus quwVitaL indana neque alia ex brevissima scnpvis{iOy. quidni igiiurnostra

Non

fuii

hic

tio'

Quxquum d
1395

etjam anno

paucissimis verb.s constet, confecia dici possii,jure

ex n^^^^J^^^-

mapna
lu.t

homines

interierunt; ipsa

Sone
.
,

Vitis narraiur,

quod muit. tamen sancta tr.gons qu^que prx-servata. Quod in alns anno pra.scd ut facium, non
excellentia, propter

conjiCimuscam,pauto posi Dovoiheo^ ohlaiam, siatim episcopo aut magisiro Ordhus missam. descripiam esse aique ad Urbem senieniia adBomfaquo ^5 Aiquc iliud nolandum, procuratore cmm /X, tirmaiur : UbeUus V.te a eqreqie simihs facrit summo pontifici oblatus
Ordinis

obitum,

Hipier{n)iiieris oporiet,ut videiur ven. viro

terito,m-MmperuUimamvita^h.emGm(3).
,

^rr1395.

Js U^Uanus TOppen, quum de B.-u.elpronuniiovit Quomam anno i,n^ apoqrapho Gamonsad Bollandianos mis1G38 aPatreJ.
:

^S

Nc^cio

num

ciarissihsec satis aiienderii

procuraiorem detatis. eodem temporc ad kunc vila quasi prwns in quibus beatw feminx nunc in archivi Regiiineis designaiur qux
:

Codicediplomatico parie aliqua edU^sunt in quanioperc cum his codex Prussico.Jam vero
nosier conveniai,
(hea in
gutis
in

montam

Uisccllancis

fot.

60-63

exsiant

et

promptu

est.

Ptura

sus fuii, sequ.tur


:

Ubenum

ante

annum 1G38

confectum fuisse (apographa ipsa ad sx-culum vel

posset tamen esse sa.cuh

XV

WI

WII

rete-

Doroquidemcontinet^sedquiccamque de B eVeodem traduntur,ad tiieram

cpMa
:

quod has s.m.lesque cerplum, eo comprobatur nulla verborumcop.a, habet sententias Ouod ^ Ucet plurima sint scripta, poterat enarrar. {uhi loco potemrperam legit clar. auctor poterat,
:

renda).

Eum

fu.sse exex ampUoribus scriptis

ordine leges in Viia ms.,

quemadmodum

sin-

tocd.ndwahunus.Et ut

hicjam nonnutla

profcram

parent.bus f Sane ipsa de honest.s solum on suo et non orta eic. Ipsa siquidem et.am abstrax.tdelectabiUa... Dorothe^ corpon .m-

quorum aliaudiv.t muUoties secreta, runt) Quu3 in pr.ore parte connua scripta sunt, etc.

Dominus
pressit...

Jhesus...

vulne.-a

sua duphciter

tamquam

Juhannis Mar.enwerder t.nenlur omnino referunt canoni^ation.s in aUe.a, Acta na.Tat.oncs; quu.'
et

ponsaUonise/c.Cum ardore

despruiclara .noniha arrai caritat.s delectaba ur

datos (4) apud Lznpr^cipue articulos tertio ahesi ut saiis dam (5) excusos. Sed plurimum /a^antea sii. Nonne videlicei

nohispersuasum

noster alio toco : scripUs (de quibus aucior ore ejus sunt muUo tamen plura, inquit, ab

etc. Ad Corpus videre dom.nicum Co.-pus perc.p.endum fuit sp..-.tua^ nicum frequenter etc.,et qua^ sequun esurie tam lerventer accensa uhaqm eadem suni tur omnia, ad verbum tocis qua.dam ex u. scriptione (12). Ca^te^^m indicammus, in l o

dom.-

qu^vtvaB. Doscv\^i^)signi/icaripossunt ea iiteris mandata fuerolhea et ipsa dictante inierpretaiioncm suaclei rani ' Nonne hanc

etiam recurrunt.uijam cadem Simtdudo ces^ canonizationis. Sed

nondum confecium proloqus? Ubi dicii aucior conscribendura de vita et magniesse opus illud

deprehenditur inier bunc ei sicuh nemop^ optuea 1395 modo laudaiam, et esseProcessum 9^^^ dicet aniiquiorem pro ms. posi ^!^; iianuitojure cottigitur \ itam

mstolamanm

salular.bus doctn.us...dominiC ncis beneficiis ac


Chronicon monasterii Bode-

cessum
num

esse

confectam.
num.
27,

(3. Cfr.Vita Latm.l.b. Monaci 1731. Scnptt.Pruss.. cap23.VUaGerm..Ub. lll. cap. 13.->4. V et seqq.-191 et seq. - i5, Part. II. pag. 22 tom 11. pag. pag.83.-a) Cfr. Lmd.. part. V.

,1.

Cod

8926.

-(2

Cfr.

censis pag. 118.

,6,
1

CHp. 87

Cod. dipl. Pruss..tom. et part. 11. pag. 24. num. 5

6.

pag. 30 et seqq..

- (9) J. Voigt. Geschichte Preussens. "art U Pag. 11. Scnptt. PrussV pair.78 .tseqq. -.10. Cfr. U Op- t pag. 252 et 255. 187. Hipler. m. U Pruss.. tom V.l ag Cod, dipl. pag. 252.- 112, Cfr. Voigt. 82 et seq.Voigt, Geschichte

infra, 21. 22. 23. 24. etc. Cfr.

(8,

L.nda,

m-

^^'^^^^''^'^'^'^'^^'''^l^f^s

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


ctorefor-

479

Joan26 Hujus Vittebrcvisauctorem fuisse

i ot curalor procu.'atorio nommc... episcopi ei

r>Qni l<hji

AUCTORE

T^nJ-

^i^'-

rieniccrder

nem Marienwerder credere libeL Noyi solum scripsit et qu(e dc eo enini cum iis quie certe macomperta habemus, congruit, sed ineum
xime
cadii prologus ; qui quomodo Aliqui convenire possit, equidem non video : refici narratione virdesidcvantes spiritualitur
atii

tuU Pomezaniensis confecii{'). Aliquas partes processus et multa qux huc periinent scjnpta (8), plures auctores

^ ^ ^

edidcrunt

(9).

melius

iutum (quem

B. Dorothex',

murmurant contra me

2SSuperest utquic s.-eculo XVI et .'^equeniiJj*";;;^; bus circa Quidzinensem indnsam vufgata fue- ^^^^ ^.^^. Pnmite, ^u, M. Ba)-uni, recenscamus. In Chvonico suo anno circa 1520 confedo, plura de ea iradidil ronius.

rescilicet noi-unt ^us confessiones et liferis custodire), sed recordeniur velationes mearum occupationum extrinsecus multiplici-

Simon Grunau (10).


reperies,

quic in anfiquis Vitis

non

indicavimus, de tatem fquodmerito,ut jam Utinam posset opus se dicere poterat Joannes). consummari ... quam iUud conscribendum. .cito pro me omnes ut libenter hoc facercm!... Orent con/icere! in^crea aliquid possim- librum rite coUegi. Neminem pode pv;edictis sunmiatim oratio, quam qui, plurima de iius hxc decet scripio conservans, ea B. Dorothea sciens et aliquando ordinare et edere meditabatur.
-

imo quie iis contradicunt. Brunsbersecidus cst Leo in Historia Prussiie anno 1005 a Petro Overradio (11) gx. Coloniie Basilio Stmlski exieet Cracovix anno 1000 a
i^unt

Simonem

PulouiLC, Icones et miracula sanctorum ubi (foi. 47 in auctorc Martino Barouio Polono,

U.DorotheiC,viduju, altera edilione) apparef Vita

PruthGnie, ex ecclesiie pai-ochialis desumpta. antiquissimis monimentis ensis misitaddecessores nostros Fredericus 'auam prcVclanis pristiiue nostrie Societaiis

Manebur-

Szemhek,

Exstat etiam Processus canowzatio-

27

Gradum

facimusad icrtiamscriptionum
vita
iltustrari
:

preshyter.

"" B

classem quibus B. Dorotlieiu qui, ui .^^^^ ^^^^ processuS canonizaiionis declarabimus, inceptus fuit, in hisloria cuHus pontifice, mandante Bonifacio IX, Romano moriem beatx viduie, idesi annispost

Hodie servaiur in Inhlioiheca regin adscripB.-uxetlensi (12), eiquejam oiim fud a Nicolao canomco ante annos ducentos

lum eam

Pomezanuu

fuisse ; ejus confei^sario si-riptam opinor. In hac Vita brevi sed gratuito, ut nullamiracxUanarranttira B. Do.-othea posi

decem anno 1404. Coniinetur

exemplar codice hibliothecx Regimontanx annt ms rcgiie axdemCl): Processus m 1480(1) Inscribitur
illius

ohiium potraia, sed iantum dicitur

Ad

cujus

d.emonibus hborat. sepulchrum multi ubst^ssi a ad ejus mvocationem nlurimuque alia miracula etiamihi refei-uniur quid
consccula.

Quicdam

receptmnisque caasa canonizationis.remissionis super mn-acuhs, vita et examinationis testium,


et

declarahimus. videnlur dubia, ut post

Opus-

moribus beatic Borothea),


tunc
adhiUtos,

in

eccles.a

Pometres

culum integrum

plus ducentos et zaniensi reclusic- Inter testes


seccaginta

in .nios Annalcs eiiam Bzovius {iZ),ct parie ahqua transtuiii

ccclesuistxcos

occurmnt

viri docii etprusanciDi feminm confessarii, Pomesaniensis multiquc ex

dentes; episcopus magister generalis Ordinis ejus canonicis ; noti homines. Quorum Teutonici, atque alii
tesiimoniis

Raynafdus (14). Fredencus Paulo posi scriljerc cospit mcritus sit de histoSzembck qui quam bene omnes constai. ecclesiastica Pmssiic, inter

^.

^F. Szembek,

ria

Ccrte, eo testc,

anno 1037
:

absoluta fuii qute-

de non solum confrmantur qu^ fuerunt srripta,sed biographis beaia femina a miracula ejus interinnotuenmt etiam mulfa
Codicisquohieccxhibentur, ccssione patrata. 301-319 (3) descripsit Joannes Paqinas 1-49 ct FrauenburThadda^us Kober, archipresbyter apographum (nunc Eihxngensxs
nensis
:

ciduiehonorem{\h)^\^rfamfesUvitas insa^ictx

nunc tributione Vilu3 ejus qui^i anno 1021 ipse Szemhek Sed

pcrdda r.deur polomce edidit

AnUquam

Prussiu;

patronam.Dorotbcam dePrus-

sia,eanol038(10)r/.o.-Mn<V.tamS.Dorothex.
..dua., patrona.

nnu.sv.Boruss.., et S. JutUe
fuxt

cens.s, etc:

ci'Jns

de Linda, atque Vdx^. Do^n sunt adjiciendum (4). Impressa , rotheo. et ^ apostolicas Bonifacn IX prieier litcras testimonia aUquot testium,

ircle^ite S. Nicolai)

excudendum curavd An-

T^oiiideim^ et .^r^XmprodntTho. ru^tatine^^r^ ^^^-'^


viduee. patron^e

qu^ Ucrum exaisa

anno

1699.

dTsA^-ianus

Innocentii Joannen. Manenwerder scnptum per mag.strum rotxUus de <l^^oh^<^J^-^ productnm (5), aiquc Dorothece De fama vitx^ memorataj nifacius IX: exceptione major.bu testibus omni... prudenter -cundum art. txacte. dn.genter et

VHh

sed et v.ta V F non solum viventu.m (anno 1037. ut ad nos exiit functo un. Demum HiplerscripsiDpolonicum opns Ima^o n.ord.r.st.ana. ad leUcem

^'fTl
.-

Zr

priparat.o.ns c a a S. id est laudabihs tem

Dorothex-

lioruss.e

viLc

.quu.incathedra!i d.cecesis

Pomesan.a.

:':rbe...reclusa-..felicuerexp.rav.^
.

efa

Fu. a I descripta et typis ed.ta insius ac antea Ti.orun.. Quamscrrpco Szembek S. J-.
de

culos et .nterrogatoria,

mitt.mu. interclusa,

^^'^^^'"Zl inquu-atis (6) tnfa> iam


Articul. dat.
dati,

^^^

Tionemannoim gcrmanice

expressii excu-

^crtila. Sunt enim

,S
^J

articuli

secundo

Lr. nrliculi tertio dati ^s^:r.^-%-usdewoai.hp..o- ZTcnon


,v cap
Catalogus codd. a> Steffenhagen.
11.

pr.mo viiter^m vigmti; centu7n quadra-

dZue

typis

Olivensihus Thadd.^is
(17,.

Kober,

ZTochusFrauenlnrrgens^s Vidunus. staIZneslibros/uzcicnusp^olaios s^t ausim utmm asscni^endum


coH.l.mss. ^ibl. Rj^^iCfr.Steffcnhngor,. Cat
>
.

Quomamn<m

--^J""^f ^f^j;;

paf: montanie. fasoic. u.i-F^ n,ontan. fasoic 11.

_ ,,2, Co.I. ,i2j

ms.

8926.
4,
.

-"- v"S?s;s;si: =:
tom.Vp=ig.74eUeqq^
Prusstom. H.
Ulienthal, seqq. in nolis. pag^"^;^,^i,htePreussens. tom. V.pag.

--'' ' - ' '


.0 ann. 13'J9, num ^''^- P^.^" ^*^^ *^-~""' ,17, pagL.I T,ir.i "^.-ir. 7,,_at)) Cfr Liienthal.,

-<13) lom.Av. a num.XXlV, ''7" {ontin-.ria nn 1399. \r,n ecci_ti Ann. flccl Baronu ad B.roniiconUn., tom.l.

De Backer,
.

, uComDaKnie deJeau8.tom.Ul.

S'\jl?err:.'^"Sr^cr,pU.Ps,to.....
pag. 192.

Maccimikano

DE
480
AUCTOEB
R. D. B.

B.

DOROTHEiV VIDUA INCLUSA..


non expendii. Sin
ejusque
tia

mcviorat du^ntaxat Uaa:imiliano Toppcn,qui polonicam Hnorm 1638 .^ vtlam quamdam an 1G81 cersionc gcrmanica anni
1698

aliter, scr.pta

Dorotheam D
(3)

et vitam, revelationes

nUracuUa spectan-

clm

c. Tcio:.lus rccent.orif.us magna partc dcscnpsimus


scricm

^^ ^^ quam
,

latine a confessionario com Liher de amore,

non

in

hunc

modum

enumcrasset

quam
CUJtiS OptiS

latine reddidit

S^nl^kJlafu^m
Turscln
.-

^'''^''f''j,,^-^^ elerico 10 XiiampolonicceditamanostroF .U/./^er . vcrtere a.pit

hi potius sequencU

Dorolhea;. a ?napw/ro ^""^mer Revelationum BMarienwcrder ei magistro Bcrtrando Jolmnne Pomesanienns, scnpius.

A. Tur-

schi,

cujus scriptio (ad -^^"^^^f^^ partcm Vit.^B. Doio T,crtinncns scu priorcm Bollandmno, complcra) olim in mus^o fh {ms. hihlioihcca Brua-ellcnn

--"

'prxposiio ecclesix tractatus de cantate In quo libro pecuUaris est


inebriante.

Hiec Vila Libe,- Vitoe B. Dovotheio.

,,,,

smc duhio

nunc

nrcgia

VUa pr.^clar.ssuna ZlZoJa csi.lia ^ncipit:ex processu pro cavidaee,


S Dorolbe. noru.sa.
archivi

diffei-laGermamca. qui mProccsLibellu!: SeptiUliumm-a/i;


/p-D. Doi-otheuJ su canonizatioms Liber de offectibus sacramenti.
Lib,-i

tr,.biatw:

Cruc.[g]erorum s.ve

Ordnu.

Revelationibus sancto11 de Vito et

episcopatuPomerani.e,catbedrah Culmensi. ac Culmzensis in episcopatu ecdesue ^'^^^^" Pomeranu.' ^o^-^^ ia v.ta. U-iu^ * lege Pome h Sessario ejus mandato ^P-^,^'^-;'. sanue necnon aUo fusissime aescripta. ante annosl46t>pis B illius compendioMargeburgi etiam Prutemcis bre.xnpresso, Uistoriograpbis etiam dignissun. nostn viter coUecta; cujus AnOrd. Pr^d temporis scriptores, Bzovius Epbemer de Jesu m naUbus. et UaUngen Soc. Inc meminerunl. Omnia documenta honorifice Franciscus ciiamnum cxsiare opinaiur
Pe.; inensisin

ac ecclesix^ p.rochialis Uzbibliotliec;^ arcis He zaniic episcopatu. tum monasteru Varmiensi, ir-enls in episcopatu

^^^^^^^e Pome Margeburgens.s

ffaf pta

/'""' ^^ '^^'"

m
.

ArnolJus in-oourator pr.ed.ctus sus, ubi legilur : coram,ssanis septem volumma, ipsis dom.nis .psms revelationibus sanctorum duo de vita et quinque de ra.racuhs domin Dorothe^. et alia e.s ostenJ.t, petens ut de co"cripta, e.hibuit et apud acta pru^ent.s cau-

P'TT

saiu

ntio f.eret

^^"'f,

Koct'fmrf<,.Revelatiombs3nyise 4 rero de e.ect.bus ;i,^L.ber de Festis L,b,-0


;

sacramenti pa,-s

qumlam SeptMi^ut

P,oridit L,l,e,Uhalm Lindan,,:. No,nina iUa nonnula ct,am canoni.at,o,us ; c. quo

a.

cesu

de.sc,'ipsit.

Scd qimm,
(5),

lecto,-e

tercum

scntcnt,as roces cUnteg,-as

non momto, inmutaverU

citaia

automise,-U

Imud

magnum usum pr^bent

et,pi-lEter

alios.

Hipler (1). , innotuit ex epistola ^i Alia scriptio nobis PatreJoanne scripia dic 9 maji 1079 a
,

Gedani Hansler

''Zl^recensis^.^c.^..V^i^l^'X:"^'^ moriem, J^^


primiscdipostulat,qu!e,miopost nu,nquam hactenus>npuIt videlur. sc-ipla,
.

Socieialis Jcsu
C2)
:

ad Daniclem Pape-

hrocliium

Excitata
a...

..

muUorum

devotio est,

initiumque factum arcbidiacono et omc.ali genenonico CuUnensi, in Montoviis majmis, raU Pomesani^. parocbo Dorothea^ viduiE, .diomate
in

Joanne

Miczkowski. ca-

tamen, quia pc, b, eblicum prodiit (0). Hanc neque nar,-ata in suum ??< mullo to>'forUta.e.v rcfc-imlu,: excipict

nl

imprimenda

vita S.

desc-ipia codice Vaticano 4934

ci

collata

cum

polonico:

cujus

t.tulus

latine

expressus
audita

ita

cmoneLindana

(7).

Ubi

repe,-ies

qu,dqu,d

mirabiUs habef Ecbo subterranea


;

adjacentibus finibus, patroterris Prussiacis et Montoviis magnis in viduie n-e S. Dovotbeifi nata, in templo QuidziZulavia Marienburgensi Pomesanijc voluntane se laten-

tltoricum nosse ma.ime i-'eresU"f^P^ magna \ '' i '"; ,.umque ve,-bis aique

lheolog,a: 'J' ';''<' ; hac mulla insuper cum Deo, revela mcnta p,a coUocjma anims; ubc,;:me e.rpocete,-a' hujus,nodi,

nensi catbedraU

Zncsci

bU3 obtinuit includi sepuUa, bactenushyereticorummvidia


:

ubi etiam post

mortem

tene-

Joannis Ma,;e,rwe,-der nZtur. Grande iUud om,ubus ^ Zus cujus t,'anslatio Gc,-mamca

^
T. Lilien
thal.

bris ocL-uUaUi, ctc.

"Psioest iS),non totum

30 Bcniquc,

homm

libromm mullos suO


;

lutheranus Lilicnihal oculs habens, edidii inscripfionc H.stona dissertationcm cum hac

in P''^.'^^^ ^: Commen libamus. sioe ,pd midta ex eo Appcnd,ce ia,Ziin Annotalionibus, si.ein

cum

vanis beatx-Dorotliey3Pi-ussi;epati-on* fabulis mss. panter ac documentis raaculata, quam e restitu.t, notisque impressis veritati bisturica^ iUustravit Tbeodorus Cbr.stohistorico-criticis

appa,-cat cl,psa B- D >=^ bendi ratio melius Scpt,l,t,um,l,b,u,n Viiaplenius illusi,'etur.

leciore

oom,nunicanda.quoauctorrssc^

de Fesiis

et

eadem Processum canomzaitoms

pho.-us LiUentbal Art.

Mag. Dantisci apud Geor-

1744. Quod erudtium asLilicnthal vesania hicretica passim opus iantum est eum persit, et vere mirandum qute , magnam laboris insumpsisse ui Acia

gium Marc

Knocbium

Plu,-i,num "aUone e..ce,-pcmus. Joanne Ma,-^cnwe,-der leyan^fon^. seripto a intcxio {J). oblato ei processui ficiis anno 1404 J^i-danum p,-o^^cZdTecundum editionem V,ndo lemus. ScpiiliUum ve,-o e fd,ce yua. Appariiiones e DanUscensi
bonensi,
,

eUamu^-^-

pariem fahutosa

existimat,

commentanis

)::;Ze/U,nontano
sime commodavit.

erroribus augeret et illusirarei. Muliis autem quorum aliqui hinc orti sunt, impficatur, anttquissima eoQuod opera Maricnwcrderi posterioribus Vitis cognationem i-umque cum

.^"''|;!;^. tenc-abil, ^'; ' ^. dcsa-ipta sunt a docto et humams qui nobis apog,-apha cisco Hipler,

(10)

(1,

Op.

8626

clt..

ces.:. pag. 3JS.

(5) Cfr. Testjmopag. 286. LU.oaOonradi de Ju.igiagen iu prooess. canon., nium

(3)

et seq. Hist. D. Dcotheae, pag. 15


Hiple.',

m- 251.-

'2' R<^S. l>iM.

Bruxell., cod. ins.

(4)

Pro-

DIE TRIGESIMA OGTOHRIS.


nosira

481

nomen

duxit, post Purificationem R- M.

AUCTOHE
R. D. B.

Do IL Suininanum \ihv B. rothoiv. Ejus nntalos, uiatrimouiuin


et
|)ia

V.. seu dieGfebruarii : ut mirufn non .tit i Vdis lalinis scriplum fuisse VI idux fcbruarii (0). Wilhelmus mortuus cst ante uxoreniy anno 1357 quee ct ipsa omnis carnis viam in;

itiiiera.

Fit

inelusa. Ejus ohitus.

gressa dicitur septetn annispost B. Dorotheam, anno 1401 (10). Cujus sancta fitia cuiu jam a multis procata fuisset.per fralrem ejusseniorem
fuit

cuidam manu

artifici

(Adaiberto nomine),

Q^uas
flnTi3-17^'
'''^'^

viriutcs colueint B. Dorotliea, in histo'^^'^ edcndis copiose narralur. Scd ul lcc-

viro houesto ct maturo ct iu genere suo diviti,

t(yr

ferme ab

initio iotius vitx

conspertum

EccU'six promissa et postmodum sccundum timore ritum matrimoniojMnc/a in quem tamen


;
.-

habeatyprcccipua ejus gesla hoc loco indicare, ecrpedire opcrsi prcei simul dubia quicdam Omnes conscntiunt cnm esse natam iiumerit. mense fcbruario,scd quonam anno, disputant.

perBomin^, non allvacta hhiaine, consensit ; et sponsi sui, quiu eral in oppido ducta ad domum

Gdanczg Vladislavicnsisdioecesis(ll),ol nuptiarum solemnitatibus, non solum per

pcractis
tres

Placet Uarlino Baronio

annus 1334 (2), nostro tcro SzemThcodoro Lilicnthnl 1330, etiam Vitx antihek ct aliis muKis 1347; quem In ea enim quam 07nnium quissimx exhibeni. existimamus, mortua dicitur B. Do(1)

pcrmansit mnoctes, sed per plures sequentcs, autardore infecla(12). tacta.nulla Ubidinis macula

Tuncagebatannumdecimumseptimum. 30PO5/AOC matrimGniumnatisuntnovem matrem vUa iiberi ex quibus dumlaxat filia


:

,.

,, ^d.^
,

^^;^

primam

spernY,c/Ma'monastLTiumOnlinisBencdietuii
ingressa, adhuc aniio 1404

rothea dic 25 Junii,

anno 1394,

ictaiis sutc

Vda Linquadragesimo planum /ict: dana, cx Latina et cx Germanica


octavo.

vivis iuit. Filn vero

Idem

ccc

adunumomnesintraduodecim septimanas

peste

j,

ihi

fertur nupsisse

quum anmon

ageret deci-

mum

sepfimum, et mariio fuissc orbalam sex ct dianno 13U0, posfquam annos viginti

quoquc Joanabsumpti feruntur (13). Audivit beatx cidux confcs(14),


ipsa fuit
tatis

nes Marienwerder pluries, quod .luando sarius, a felici Dorothca ob castitradita marito. quod permausit

midium cum

ipso vixerit. In^mper heneficio m.cnsc januario. anno c(slesii aucta lerjitur irigcsimo nono, antcmoricm decisetatis suai

aniorem ultra deccm dics hicogmta


iihi

vu-u. et

auiem anno 1394 (3). Oh has ei omnino referendi similes rationes natales vcro ct in muccrsa suni ad annum 1347. Hic Lilienihat, temporum notatione ideo erravti puiatit per annostriQuod hcatam feminam

mo

obiii

poslea multoties a com-cplioue usque ad coucepmansit itorum incognita viro uativitatem vero ullim^ tioncmaltenas; post anuos mutuam servarunt iili.e.bene per decem malinnonu [ui esi continentiam usquc ad rmem

unuis per-

adannum

mO

aenta sex

cum dimidio cum

in

mairimonw

fuisse,

quamvis
et vininti
piis parenti-

ipse alio loco rccte scrihat

annos sex

ad houorem semel iaudatur.

cmortualem AdaU>ti] non \^.uViri pictas abwgraphv;


{i5),

mhdominus

^--"T",

bus nata,

sex mensibus (4). est familiact conditione. Nata S^Jamde procul haud Deiserta in pago Montaviensi P^^ssi^ oppido parentibi^ Maria^burgo, usque valde ei Agatha,pus

aliquando fuii ^^^"*^,"^'''"^//, ^a^ pace turbata. Vilc a Lindacxcusic:scuicct et ^*-^^;;;^ sancta mulier opprobrns ''^f affliMa injuriis a mardosuo huiusmodi
fuit.Cave
/

iamenputesAdaibertum vUas fu.ssc


videiurvirirriiabilisctvioicnt^cs.
:

WilhclmoSxoartz

honcstis agricolisiS>). ^-

eum vemsse ad plaoas mairimomum insse maris BaUici, ibique in linguam ferme esi luodill.c, utnotum Batavia incol.usur^;ei C lamdem ac in
minus mirandum
est

patcr dicttur Bata us iionis B. Dorothe^

Lo ^!-'^'''l^%

t^tus,

pfantasUcus-gr ut aU Szembek, tul.sseuxorissu^piciaiemcxinuam,ctt.u:re'"^.''^y*)^dibiicm vitm Susdpiunt ^'^f circa /*^^''^,./ ., Pentccostes simulpia 37 Vcrum ambo, ^f. omnes iiberi piBie ,,.^^^ anni 13S4, quum jani dcr, de

tom

""^

Molo,m animamexhalasscni,pium

'^""erani hanseatica^,qu<v 7^ ';,7-,/,.^.ji utebaniur (6). \\dncmum fprse commercio Marwnu^erder

SwartZm

tcstaiur

Joannes

tcaZ

honorabibeatificationis (7) fuisse

r.t.hus

sxcul.,Duminolibc.-ius

dese.-v.rent (1,).

assun,pla seoun.fiUa Ztr CS',Oe.ianu>n r^^s.jun^

T::in-e,-un,

(.0).

xdus fcoi ua>u j


"n^^-o /,

ipnimus

emm m

rrJ.trn .lieS.Do.-othea),asflS"
cap. .
.

Baptisn,us
!>unt.iii.

'^^^^^,^ j^t., anni i300 .Uentu,-a.


U.
Ub. ".

..

..

f,

T^,.^4Viofi>

rn/a SCilicei

contigit

i7

(2)

Cfr Bzovius,
1.
.

ati

ann. 1399,
^^^
^^

-P_^-

nam. XU. Ub.U. cap.


pag.

'3)

VitaUnd.cap.

't

,-,,

ag. 2,;.- ,.3. L,.

27.

f -'l^ "'7%6
'
,

;4.Hist.B.Dor.,

27;efr.pag.30,3V.58,G0.^^^

Linda,

part.lh
cG^

annot.-

W Ro;

.[g

58 et seqq.

f;;*^^'!!*,,, 3/8 et ^^4'1-

^^ ^^^^^^ ^,^^ ^^ ^^p pag. vUles Anseatiqucs. Un.ia. part. H. pag-

Gl

^"

Octohris

Tomus

Aiii.

482
AUCTORE
R. D. B.

DE
S.

B.

DOROTHEA

VIDU.V 1NCLUS\.

Lucx, ibique pits Eo remf circa festum rlem usque ad Pascha anjn e^e itiis operam. septem hehdomads 1300 (i), itaiamenutper
\n

pro sacristia

tcara

quxea Agrippinamrepetiit. Interea maritus,

(2) Romano hospilio B.MaHic Consolatioms Colonmm cubucrit (3). Domum per

Se lapidea

Cujus ampHtudo ea est ordo a Radero nostro definit mclusorum ab ^1-^^^-^^'^-^ Bararia sancta, et ex eo domus mclu^. debet Inclusa. id est, pressus: pedes
est.

quam

longitudo et latitudo .n 12
dictis facile

mortmis est multo provectior erat annis,

^'''^'AtTa^e^ante

cottigi

(y^^T^^on,a.

(,4).

Quemadgaudiumco^leste patcfccit B. Dorotheoj Deus


Moriuoma3S Post

fuisse
(5).

admtssum,

ToXCo.
thea. cccics,a Quidzi-

nensi

Ntcolao mariti obifurn, auctore ejus confessario, adnt presbytero Gedanensi, caiiomcum ccclesix (.QnsiUi causa Joannem. Marienwerdu ,.,,/,;,> jynmosaniensis in Marienwerder. cathedralis Pomesaniensis habitore inclusa hoc ipsum templwn Mox, ut
.

non scctatam essc cdi^ r^otcsi B. Dorotheam aui inclusarum de aenus eorum inchisomm auibusHolsteniusmMaderus{ii)aiques^pe Bolland.ams. Non TeceZresnostri in Actis rcligiosi rcgulam alicujus Ordinis

posset,

constanta Inte acta Iraminata approbantibus oer sesquiannum tentata (6), copituto.novumsuum domicilium.
fuit, eju.^que

rogavit.

Postquam

vita pite

/cmn^

enimcerti secuia cst ; sed tps^us mtprcesulis roluntatcm solus ejus ^nagistcrfud Ckriti Donuni, qui obtemperamt, sed tta monitis ct pr^ceptis
ut
legi
ecclesia..tica' sui

a-r/

morem

gerere

non

negtexerit. vcl abbaiibus in-^t^tfim nuis in^iis cpiscopis

Qua

lege

vctdum

erat

n^

episcopo

et

die 2 maji anni 1393, ^^ograp^';;';^'^ minum ingrcssa, ut ait ejus Ibiuta. asseribus conclusa fu.t. miter muro ac docta a quod fuerat nenus sibi constituit intraveris reclusorium, : Cum Christo diccnte habeas fenestram debes valde sancte vivere; extra reclusonum vitream ante te, nulli manum

coram immensa

vi ho-

%n

sever^msr.scipereL

Hac disaplma

l^djat

conressons tui. non-i-as, sine licentia


hocfecerissine et subire poenitentiam

Quo Ues

debeb.s, licentia. totics conf.ten salutarem. Item a nuUo

rcgularium Ordtnes, atque ut srepe divcrsi aut collegial^, eiiamecclesi^ aui cathedrales Bcata vero suoshabcrentinclusos et inclusas. fuisse inclusa dici Teutonici Dorothea Ordinis ecdcsia potest,quatenusadhocvitn.' genus ^ admissa ab cpicathedrali Quidzinensi fuit Pomesanicnsibus ; quihis scopo et canonicis Teutonici sodahbus, aliquid utpote Ordinis

rnajoris

fit

mclusa

etego te recipias aliquod munus, ecclesia Quidzinensi 30 De hoc ipso in


cilio

munerabo (7). domi-

quo Schembcclc, inquit, locum lienthnl cellam concavocat includi se fecit Dorothea, sitam ad dextram altaris primarn meratam,
: ;

plura

diversisscriptoribus coHegit Li-

momentiprwstare fas non erai.msie^ mag.stri general.s oa. Orcons.lio et aux.lio Quidzmensi cellula obiit dinis (i2). In sua junii anni Domini 1394, die

B Dorothea
uti iegimus

in Vitis antiquis

et

in Processu

itaquc scnptor canonizationis (13). Errarii Bzovioet RayAnnalibus ecclesiasticis a


Vita3

qua

tres

fuerint

fenestra:

aUera

in

templum
accepit;

naJdo insertx, affrmans


11
riiiitivyi^j
1,1^11,11^
'

cam adccelummi-

prospiciens, per
altera per

quam Eucharistiam

1399. nrn^^p dic 11 scptembris rtnni

versus cffilum orare consuevit per quam cibus e.dem altera versus cffimeterium,

quam

porrectus est. Eadem fere Pruss.a. a Caspare Steinio. in thecfi describuntur -b, Actor. Uoruss. tom. I, pag. Memorabilibus, adhuc hodie in templo Mariyeinsu-

ratione claustra Doro-

stramini e vegione altar.s est cadaver, quod integram noctem custod.emarii impositum. per est^non die 29 junn bat populus. Humatum cap. II, 2.;, scci^^

pi

(quod asserit LilienihaU ejusdemmensis, ut aperie

dicii

auctor \it^

907

Dive.-sie

Uno

supersunL oelUo, in qua.'um una, vero atque lat.tudo tudo est7 1/U pedes.longitudo in ecdesiam pi-osp.ciens, 4 1/0 foramen exstat pedum,latitudinis vero l i/6. altitudinis 1 1/2

cujusalti-

Germanicccilib. Ul,cap.AZ); utputa ep.scoporum capella.in qua majo.-um, \\X Exequi.c ejus sunt ad dies est sepultura... diebus, m quiqua, in pr.mis duobus
et

quidemm

cont.nuata..

^ suggestum, neque
prittereaque in

quo latu.t Hkc pro loco illo vulgo venditatur in quum ex iUa neque ad Dorothea; scd perperam, ad altave patcat prospectus,

eadem inveniantur usa non deva qua tamen Dorothea

fornacis ruest.

Sed aha

Dorothe^E secespvope aUare exstatcella, quam circumstantia^ sum fuisse, omnes loquuntur haud dedignatus quas paullo curatius explorare reverendus, Godofredus Thie-

bus prcefatus dominus spohum. fuerunttamdivitesetsolemnes, .p.oad quoad refectiolummum, quoad multitudinem d.gn.tapaupcrum.quoad numerositatem et nem et quoad erogatiotem personarum celebrantium ante quod consimiles et *quales

episcopus... celebrav.t,

nem munerum,

dicm iUum non fuerunt

exhibita^ in eccles.a

Vo-

estvir maxime etinspectorMarixinsulanus. nius, archipresbyter

Verum hunc eiiam

et

cum
{^),

conjeciuris aberrasse

Lilienthalum nunc pro cerlo haeo

hujusmod. solemmezianiensi alicuimuIieri.Nec humana industr.a est acta, nitas exsequiarum ex post octodccim sedprovidentiadivina {i4).Sed fiut: e.r tumuio erutum

betur-Quiecumqueenim de B. Dorothea: latttum ex Szembeci J/ulo tum ex Vitis antiquis, accipimus,cum ea cellula congruunt, relatione ecclesise chorum quse in angulo sita infer hiscetemporibus ejusque laius meridianum,
18.- (2) Gfr. Vita Lind,, cap. Ul Cfr M. Baronius, pag, annum 1399,pag. Bzovius, Annales eceles., tom.XV.ad 54 ^7. Lmda.parUl. pag. 144.-(4) Ibid.. pag. 187 (3. Cfr. cit., pag. i6i Cfr. Hipler, op. (51 ViUi Lind.. cap. 57. Bipler. 230et232.-(7.Linda. part. U, pag. 29. Cfr. LiUenthal, pag. 79 et seqq. (8) 234 et seqq.

hebdomades corpus asscruii episconuod in processu hisce verbis aliquibus quod debelus Dixit se commisisse ut sedominu: Dorothea. exhumare

bant corpus
fuit (15).

pulchrum muro circumdaretur

quod factum

Confecio autem monumcnio, sunt sacrte exuvix. conditte

^wsiw

tom.m,

'" ' '^^;,^" ches sur rancienOrdreTeutonique, tom. I>^- ^' pag. 38;Dlugossius.Hist.Polom, ^^; 0rdresrehgieux,tora.in,cflp. 946 Cfr Helyot,Hist.de9
'

^c pag. 116 et scqq.-(12)Ba,on

Wal R-^e-

pae
lo)

1792. XVII par 1^0 etseqq.. Paris. Vu-Klar.um Ltract%lU.pag.82. Raderus.

Haeftenus. D.squis.

^ZXub
VUa
l,b.

Hipler. pag.

231 et scq.

(10)

Codes Regularum.

.anctorum. part.

Ill,

cap. V. pag. -^^O !;^'i;i-

-,.^,^'^^';

"

(H' tom. l,pag. 291 et seq.. pag. 419 et seqq. ^'>'<J^Bavana sancta, rium, part. Ul. cap. -V, pag. 720 et seqq..

VU.

U.pag. ie7.-(14 Lind.. cap.87.Linda.part. pag. 29.-(l5)Scriptt., Pruss.. tom 11,


cap.

V.tnLat
^^30.

DIE TRlGESIMiV OCTOBUIS.

483
AUCTORE
R.

quibus magna mysteria Dei revelantur.... veluli manifestum est in Hildegavde... et inlinpi'!'^

is.

III.

Do

rovelalionibus,

vati-

ciniis et miraeulis B.
theiTe.

Doro-

necnun in quamplui'imis aliis dijrnis Deo quas Parisiis et in Ronia tt in Nuerberg et muUo amplius in civitalt; Pragensi vidi, proUivi (U)--

feminis,

fnorotheL.

Om<t? ?"" QGstis beatte inctusse modumhumanmnaturx superent, nostrum non est hic ex^
argwncnto sunt jam jamque contrita. Ea dumlaxnt huc congcremus quvc illustrandis
exordine Aciis videntur opporluna. Ut itaque
inspivianvisiones, pro^dictiones ct miracula Jurejurando confirtur. de priore dono hxc Joanncs Marienwerder : Audivit a... Do-

Sed qui hicc iti Bohemia scribcOat Mnthias Janow, el cuin eo multi, non semper modum in rc ienuenmt, ita ut circa pia laicorwm opera et imprtmis sacrameniorum us'um "iquangens cxsliterit controversia, aliis nimio
tlUi-H<A.:

/Ci vui

n<,ui

1^1 II. 'j\^i \.i',-\'j---^"i

concitiutn

bus aliis. Pragense{i2). 44 Xon midtoposi, in magno Confttantiensi virisprudcixvenerunt tilmsjudiconciiio anni 1417 ad disquisitionem ciwnmncito post recelaiiones S. BrigiltiC ; el qnadraginia promcntibus. quantopere adhuc circa beniic nostne
annis,

Iniercessit anno 138U

mat

devotissime se rothea quod ad festa sanctorum Appropinquantibusfestis redemptiodisposuit...


nis
nostrLO,

moDorothea; visio7ies dispuiareiur, e coxms Vincentius cnim. prior numeniis apparet (13).
scrd)cl>ai Cariusiic Axpacensis in Atistria,

ad

beatissimic V.

Maria^,

sancturum

sanctorum, martyrum aliorumque plurimorum

Johannem de WeyUmim

Quaisistis utruni

movebantur ad acriosua vulnera tunc specialiter ctiam communiter m rem dolorem (1)... verum resplensanctorum, statuset gloriai eorum
feslis

et quid Dorothea de Prussia sit canonizata... pr.csertim de ipsa et de gestis ejus. sentiam de

B duerunt

sibi...

viditsupra

modum

acute dispen-

Dommi... sationemet mystcrium incarnationis captum. tlagellatum, judicavidileum natum...


et co^lum tum, crucifixum... resurrexisse Trinilaiis alnsque {*>) De mysierio SS. dissc

ascen-

ipitur quo?stractatibus Septililii... Ad primam non est canutionom dico quod Dorotlioa adhuc potui, Drigitta nizata ... Ouautum perpendere Scnis, ct dicta Doruthea de Suecia. Catharina do licet lempore in humanis fuerunt.

fuit.lniorfidcidogmaiihus mirabiiiter docia

mabatur a Domino quotidio

in

ultimis tribus

simul codcm habueruntconfesuna postaliam noruerit. Qua; actus et doclrmas soresdoctos viros, qui eorum nolitiam transnnserunt. in scriptis ad nostram
In

aut quid omittere(3). annis quid agere deberet

quorum

prulut-.s clnrc scriptis et prcccipue in


si

charismaia Dommus Ipsius denique facta et Simonis et .luda.- anno Domim omnia in vigilia intimavit, et multa aha 1393 quasi recapitulando quor-um mulia^ a stupenda sibi nuntiando (4), perscripta sunt. Sed Joanne Maricnwerder aiiisquc comns probata fue-

perpendi potest,

spiritus

unamquamque carum
Porro Dorothea
i;--'^';;.

movensexDeo suam sanctitatem

fuerit,

annun

ita occulta.vit, rpiod

'P-

siusconfessores,paucicamcognovL.rml. muUebri taha opcaulem quare Deus in sexu exprimitur nisi m legc-i.da Caratus =it,nusquam
tharina^ de Senis. In
dixisse. Scias,fdia,

Uatio

utrwm

hicc ipsi

ut

m aliis

sanctis tunc
fiebat,

dcclararc, quo Vit^ loca rint, abs re non erit intctiigantur nonnulla faciiius soliicitabant singulariaxlia, 43 Coicvos sane Dorothca ir.m ^(j;/" /^;^, qurc ium in B.
lis cernebaniur.

qua ipsa refcrt... Dcum ei quod hoc temporc m tantum


et

abundavit superhia litcratorum


ocul.s su.s,

sapientium

m m

quod

Jam

svJtnUo

XII sa.ut^

Hildenardisrecelationesproharat cum ciEug^nloconcUium Trecirensc anniiUS codem a-ro S. nius III (5). Floruerat rco XI Schonaugicnsis (G) s.^ndo
sabcih

S.Bu-

tolerare, quin justo suo Nuncmittam fa:minas grat.a

amplius iustitia .nca no.. poss.t cus contu.idat .iudicio

mea

pr;ed.la. No..

confusioncm temcr.tatis eorum.

UIp^o

S Gcrtrudis
C icmporcquo

et

S.

Angcla de Fuigmio

(-);

cumRomanis

S SMrina
Brioiita
(9),

Quidzinensis invirehat nostra Senensis,

vit.c me... a"> perlus multos tempore i..nume.-ah.lcsautum pona.it... docthnas ad cor audivi. earundem subsannatores Sed quo tempore tpsa a ;/a-e itie anno 1459. 45

sumexl>ujus.no h

quibu^tlii'

fuerantlwHIjrio hiihif.f.

^^;^^^^;^!^-^;^ itcm ponti/icibus agebat (8), Dorothea non raro

mccbal,jamasuhsan.u.iorilMsia^^s^^^^^^ h^t proccssu canonrMiioms B. Dorolhea. In LcUeJoannes, cuslos Pomesaniensis


iestatur
siic
:

quam

B.

t Sp^Musim scripsU auclor hnmo


ridit ei

quancmplurma
dims

communia
l'.7

Ty^

regnum meX et preripiunt virisprophecias v.saac.onesriaSones a Christo ct .j^I~ate .scq.rrt..^^ et

proporant renie peniteiciam,

surgunt mulieres, v.rg.ne stis temporibus disciplinam. agunt et apprehendunt ad divina sacraca.lorum
...ie-

habet.

Dominus C.-istanus. plebanus... ; GdantzU.ipsamdomina.nDurmhcam. ^. i^^''^;^^^,'^^ hde. dicens quod er.-aret .n a ofncia!.s ep.scop.^Mahs
preshiter., credent s cat .. .ea e matrem Do.utbeam in Ode : u a cu-d t, ut ipsa dcponens vare. propterea. .n co.Uc.s o.u. dictis presbiter.s

n. opp^^do

HenricusdeLapide,

famosi v^cnsis et Lud.Ue.

Im

^
Crr. Vita
II.

dictaDorothea
fo tc

lam

n"ente

mcognitahumin.bus e.ia.-ravit. ei^am de huc captam(14). Asperiu.

credebant

110)

Cr

Defe3ti8,cap,80,infiamAppond.Vit&

!>'---';
<51

J:;SS;

apu;
,6)

Un.tan..

,>art.

pag. 20. --

Mansi,Conc.l..tom.XM,pap^ j,,.,pag6 etseq^^


seqq., P^g- 3

^^^

-38__

ActaSS-.tom. lU

186 et tom. Uan.. pag.

ll^^^^lJ^^ oct., pag. ^3.slJ.o;rD.^evelat.o.ubu.. app.

368 ct seq,- Cfr.


et

ISTetseq.
7'e

V.. pm^^^^

DE
484

B.

DOROTHEiV VIDUX INCLUSA.

Slime ^Zanti
b bun

nihilo adcUto aut omtsso, fabatur Dei famula, scnpa exprimcrct. Postquom

m.ttere reciiarat, ea solebat

8)

homnnbus i aUqu. respondent vel de parad so^ occuiia occX manifestant dc inferno iUusorie, quia tales utrum Re'^^^^\:'\;;^^t^, ,pud homines. tamquam sana.. '^^';^^"7
et
s
i

saccrdotcm spcctat^ ad Joannem Rymann. supremus ju.nsta Ord.n.s Irudcnti^-, quiefiam redibal quoi^escumque pofactus Quidzinum inclusam visun^s. h sunul rc^
ierat:

[%a eliam
Mem
itn

J^t^i,, rcmittend^

mhd aiquc ctiam considcranics, mtis habuerunt quam ui r^otius Ji^nca^cxperircntur et probitatcm coram legaiisponUficus

beatam

pnmum

tem diuperspectam

morfo

c/.

B.

w6>d,c Dorothea se.m.

lcMur

MarienwerderiQ)

48 Dixit etiam fuisse veracem in dict.s et trcrder', Dorotheam] vcritatis seu cord.s factis, quiahabuitspirilum

[confessor ,vew

ipsc

Maricn-

ut.psctesu.
'">-.

s.epissime .nv.s.b.l. er fu.t habitatorem, qui sibi .Ua es.e mer.to credenda sunt nUssus, et ergo beneficus a vita sua, aut de vera qu.c dixit de ma.i.s iUa non dixit cupula

-rf'

Domn.0
rueri

collaUs:

nam

.loriaN aut humanx^

con.placent.:e, vel

temporahs

culus auxiio et

ad De. gIor.a.i^, a aut promotionis. sed benef.cio talem v.tam pietatis


exp.xssit.

e" Uqualem in Hbns sms de vUa di;;.! ma qua. cont.nentur quia v.ta sua ca.t.gat.on.sua ac Dei beneficiis; hom.m plena pe.'mansit vuh.eribus

Nec

est

usa

levitate,

bus et

omm

Dci focutus laceat, rm casiwationibus servie carnaUs,voluptuosus, delicatus, animaUs, argumenremissus, nec sms d ssoiutu; et qme divma Pro prehendant Dei opera, Us cons^^^ confusionem Eccles.. d ^t^a^ad eorum
.

vita3 su.. nec tuno u a usque ad extremum a Dom.iio .nst.gata manifestasset, nisi ad hoc Rayman decretorum Joanne

wT X

a dom.no deponente pluac ab codem confessore doctore, vita sua mh.l ante taU s.qu.dem ries .nducta. De sciverunt, quamvis vita; su: hebdomadas vi-inti

Zel et

iam ante duos annos

eis

nota fuerit, et

magna

cSad::::i;:c:-s..-saeas..^^
Dei noU reprehender....

Ne

ulca eam [Dorotheam] aut

an.mum tuum meipsum Ua salu-

dicere au scnbe.e t^ esse obUtos, ut falsum Dein chr.st^anos TcieZs prudentesque veUmus. contemptores mu.-Ne deelinetis ad ejus calumm. non quorum

S
rr
?us

nonnisi a Domino jassa, eis Dei benef.cia. etiam suorum confessorum exprcsserit; neque alicui ips. , .. ipsa^ aliquid dixit. sicut tam ante eo^ de taUbus s.bi, auorutn uuus quam aUqui de iU.s d.xerunt pra..dicator .n Gdant.k per est dominus Nicolaus, plene per OLto muUosannos, et ejus confessor cupiens, ita diu s.luit, annos. Ipsa enim latere donec impulsa u.t a secreta sua abscondens.

Domino Deo ad exprimendum


uec nun
cert.f.cata qua^,

et

cum

instructa

os adversarios,

plurisfac.end^ sunt

quam

furentis can.s

lat, a-

Qu^

impossibilia sunt

apud hom.nem,

po^sibiUa sunt apud

Deum

(^);^^^

opinor ui dc smu^ia vidua trectatores factum totlihrosscripseriiJoannes,quorumnonnulh

-f

'^"^ ?^^-

personis deberet exprimei.da, qu^E ad ejus v.deties circaaliqua "on stasonare laudemvel excellentiam,

quaUa,quaUter, qu.bus man.fest^re, iUa ab hoc al.quo-

bantur

Tpr^cipueSepiiinium,

ejus <lfen.o

cssc^

Hdclicct pfura C videnfur. Ihi ora eorum capui 111) ad obstruendum prologi

tradii (ut habet


rat.on. ve

jussionem taUa d.x.t tim post prnnam Domini al.orum timens, djstui.t fragilitatique s..^ et d.IaUone iterumiussa,aut magis, aut de

donec reprehensa
;

fuit;

et

extunc expr.mendo, ctEpit

^ufforte

hL

facta vel d.cta

tanquam

Scriptune sacra. minus

consona reprehendere

^'^"''"'
,

inx^onsulte^. Do'^''lltcdllurimum abfuii ui

romropugnarct.Virenirn-Jam

..iatc

pro-

vecius,segnispotiu^adresmtra^credenda{o)

"Zustamen in
BriqittHi scriptis

iis

atque in ccccer^end.sS
(6
.

afiquamdtu occupaius

posse sine Dei offensa d.utms nere time..s se nou non potuit latei-e, sicut ipsa difTerre et eliam quia humilitate. Ver.tat.s des.deravU ex veriss.ma interpretator recipiat pro er^o amator ac pius non habuisset causam d.veris ejus dicta, qu^ de al.o falsa aut mendosa, cendi de se neque anim^e suob damnapro^sertim cum hoc fuisset ad quod veraciter cum sic enim se gerebat,

mcnsuram rebusadnuam recle modum et documenia dedcrai. hiberei. Jam pridcm


Perspectum hahehai lubricas
esse vias

tionem Apostolo dicere poterat


;

Non audeo al.qmd


,

lUas

concidisse. idcoque, insolitaset mulios in iis

cum

reclusorium petiit Dorothea.eaw annum et dimiexaminavit plus quam per rem exactojudicio gercret, diura (7) Quoigitur prveomni ratione curavii ui quai

fundUus

me non effic.t Ghr.stu eo^rum loqui, qux per ut Chustum Arbitror omnia ut stercora, et morti illo configurata lucrifaciam et Inveniar in pra^senti h.tim.sincorpore., ei in
;
:

ejus,utscilicet conhgurer. ^t ejus pass.oni perfectius

tutuio

Ca'erm, ipsum pro lucro obtineam pr^optato.


ui iUis ve-rbis indicatur,

non solum jubente

imprimis

.DCfr.Hofler. Mag.

J.Husund
c3)

der

Abzug aer Deutnfia.

pag.
(8)

222.

(6)

Cfr.

ibid..

Scr^tt pag. 213 et 289.


(7)

Prass.,

ao

HiDler

pap.

271. -

V.ta Lindana. cap. 16


l.

tom. 11, Cfr. V.ta Lat.. Ub.

pag. 258.
I.

Vita

Lmd
'"

cap.

57^

cap. 7,

mfra
II.

Append

V;ta

Tu)

Cfr.'v>ta Germ.,lib.

cap. 18.

(5)

Cfr. H.pler.

Lind.. cap. 59.

.9)

Unda.

part.

pag. 129 et^.eq^

DIE
A.

TWGESIMA OCTOBRIS.
sit

485

Domino
vergerel,

sed quo incepil >-es suas patefacere, s-b, dvioportuit ut htec aul similm
:

biographus,

ml unum

ednrn

locmn

nitus s^pe dicerentur

rorliter scr.bitc, nol.te

partes ita i-Mcrip' cooenf:, quasdam fibrorum quod ciixa revelal.ones sit- Testimonm veridica idem decepta.-SignaXKlV probabilia

AUCTOBE R. D.B.

non

''*49%. Dorotheam sinceram


ScriplW'^ expensm

et

rcracem ex-

edenda persuadentia, dc. Hivc in AiypeniUcc

fuerat

tue.-unt leves ad credendun, perti, non conlinm sed per longatemRymannet Mariemverder, spirilus e. Deo e.sen pora et multa opera, an muticr sn^peessU probaverunt^2); cum ipsa
sibi a Sp.r.tu valde sollicitane revelatis

'rSu. perpensis,
bai jussu Domini ipsa

ifa a.l

su

cense-

revelationes quas ex Si bene ponderaronlur pronuntiavit. el deponens ab

^-^

Sanao

spiritu alirmid ab al.o adl.x-reret

(31,

ntque dicever.tat.

in eis lulei adorore ejus scripsit, reperircnlur non sacr Scr.pturai natio et confirmatio. nec Quodnonsemel in processu

iUu^^tratio (15)...

V-

Ego noloquodaliciuamscripturan,

ex ore a ssona^ deducatis

meo

fuif

etadlucem.

ut confessanv Oportet sacro^ ponderent v.deantque s. revelata bene -. vel consonent (4).E/ pal 1 dissonent xsapienlissimo (5) paruerant.p, l:ra,mmiio

emm

^J^^^.

yci^vEsaminanlcs eani inve.umus fanla.linon cem inteUectumsanumluibcntem. ad materuxm etiam consulerationem. cam'hujus

dicfum

^dcm

relatirum.qu.salubv.serat.etad.no^^^
ad Scriptura u.dat. erant e dentis, qui in sacra ut.hlVuctv;s et personam vidonten.. et ad ips" ct nde.profi. qu. crat Kcclesi.e
ta

Ztm

capiluli Pomesaniensts
:

decanus;de

lo Ljulwdi verOa non raro ou. ...Ppter.s VoJZ^ dixisse perlubetur qui debeb.t bene
docto sacerdot., u"i Uscreto ac eloqu.a, et videre

Dommus

B.

m m

v.s.onum.

cuu
b.l.tev

U-a

l)orotl>ea

non

fuit

soh.m s.mplex

et

Ztcristiana,sedet.am.idcmcri^
adornavit.
firmav.t
et
iu

>'1^^^'^^^^^|;;,

ruaponderare

s.

concordent

cum

alque ea sacra Sci-iptura {fi} r^/i^ quod Scriptune tam consuna der sacru:
,

Ma

elationes,

aU Ripnann,

J^^

B fuUuBinsacrapaginaductusvaleatearepre.

c( siV;n'S

di-

cendor ad Dei

an.o.e.u... et pros.n,.

52Qomorforfc.B.Dorotne.e,e."

j^^

C,.p'.o-

nu.tatem,

.1 nti-.iTi benevolenl.a.n

et

humilitalem nu

(8).

solum addenaum
tur dixisse

^
:

Sa-pe etiam

admonet

'^"''"'^'''fjT^Za quanto ^l^ctan^J^^^ ^ZZmullbatur,

Dominus

auUnssima M^Ue. '"^^ ^'" .^

ta^nsed

s>nceram ^r,nHU.I^

feminx confessarium,

ionuoie
pra-dicatoi^m as-

fMln^
.^

rumqueP'^"^^-:;'^:^!:'

nis esse """"';;,

agensJoannes^H^^^omn et scntu elegantibus ve*.


nuntiando.quie
.ta

Ui.electav.d.t.a,(,
p^^_

^^^^^^^
'"

P'""".

n^s

.ll.lerata,

cum

esset

una

idiota

nisi sic in

ver.tate ^"^P'^^'^-'^;

^^''^''^^XTspMns

sa-

tCaaS. ^^'"""n fu.t facta or,guili\ u


Deo
revelante, sed

Cp.enti.eamin^ru-s^
y,erder

J 0^;^,,
Marien-

X P

non Ca;bar.na, iddi^it, ^, ^^^_


P
|,^^,,.^,

tamquamqua^fuU asp
nicauorum, "'l"""'' "

,,.

^^_^^^_^^_^^^

^^^^^^

"

^''"^-

^;,;

^^ d.sputat.onum
"".um
Donnn.

^^^

u,,.k,

person:e

-*'tt,oeTi:iit^ exerciUitio et m

D-b:rmeditat.otr.buebat
,,tivn>srienti^habuei-ant

'-^'-

abl,aa. aliqua. pne

*'^':;.",.':ctfaTen::bus'abqu.d
^^^^^_ ^^

loquun^,,^^a

si .11.

mtelligent.am,

Uauc not.t.am '"f .'f'";"jf, habu.t excellent.orem -^ ^, u,eoto^^^^^^^

"-i^-^ff :r

""^^'^P"^''h2c "oc lialluc.nar..


tal.um reru,n

mis n.i ,
et

ce.-tum

est. et

scunt
eccle-

perm

on

i.isloriis at e^^^^^

^^^.^^^^

non sermone

'^- ;^f^:

'^"Ip.

J.s

ejus verba

s.astic.s '^"'h^","^'^'

in .tJea^decretis .ela.as

nico...enarrav.t.

melio^f" J^^,,, "..^solati, '-"'"P"' audientes luerunt ^,^,t veraciter eK

quasdam -^x^f;^ ^^^;

^n. d.cta etscr.pta

in

,42i

.-

VI,

caD. 7,

infrainAppend.

cap.4.Gf.-.

.bid..cap,3,.3 et

^H^jJ^
P.o

1. Vita Latina, Iit>. ,g.l5l.-^, n.

5, Ma.-.encrder

.n

^^^_^^^^ ^,,.

,pa

p-

bb^ \ita Germ.,

11.

cap^ P

pag.2'3.-a)\'ta Und

^^ .^^^^

.g,

undB
4
jig,

Def3t>9.caP-

A^"'"*
.

.^^^^ ^^^

pag.201.

.,

L.nda,

part.ll,

l-"-

^""

486
AccTORE
R. D. B.

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


D peccatasua... Ita nonnunquam affectus confitencognovit, exprimendo tium etiam in absenlia personas tam quoad habitum exteriorem quam
interiorem.

aliquis sonctus inquiril an contingere ppssit ut imraisrevelationes non a Spiritu Sanclo


jiabeat sas,

esse divinum, cum redolet. judicat spiiitum sibi Fieri potest ut aliquis sanctus fallatur.
tamen..'.
in pbantasia cx anticipatis opinionibus, autideis
fixis,

imbutus

ratiocinio, sed ortas a proprio iuiiicio et affectionc ductus, et quatenus intellectusejuspia opinionibus de re aliqua quai pietatem

cognovit ex

et sibi de talibus multa dixit, certis indiciis ita esse....


.

et

55 Prtiisentia in

magna

distimtia cognovit, ct abscnUn

in veritate itaesse pronuntiavit,

quorundam de-

aliqua sibi a

Deo revclala putet, quju aDeo


,

votionemin Missis seualiis horiscanonicis.... ita de quodam praiposito, qui lecit duci ad aquas
farinam in saccis per suos subditos in quarta in Ecclesia feria Pbntecostes, qua^ celebratur

revelata non sunt (1).

53 Vi in Vitis copiosc narraiur Bominus nuncstigma- non solum mirahili modo cum B. Dorothea hbus, communicavii, scd cjus corpori (sicidi plucorporiJAiS sanciorvm) siigmaiasua imOmissis

rium

Pomezaniensi, habens hoc in intentione, quod pauperes subditi tunc aptius facerent, ut aliis diebus postea suis propriis vacarent affectiones
;

pressit.

Dc quo argumento nosier Theophilus Raynaud priednrimi co7nposuU opustndum,


divino,
et profano. : De sligmatisnio sacro humano, da^moniaco (2). Porro vidnera

illas et

gravamina

in notabili
aliis

distantia cognovit.

Ita scivit...de multis

pra;sentibus quoad

cui inscripiio
post

mortem

sanciie

femime plures viderunt.

tempus, non quoad aspectum, qux a piuribus tesiibus ininicrrogaiionihus anni M04 relata fuerunt, et aliqua parte a vitx scriptorihus
edita
(6).
.

Episcopus Joannes Mdnch in processu canoniiestatus est quod... in dic zationisanni

im

50 Item pr.pdixitfutura, vidolicet niortem Clementis antipapx*, ot quorundam aliorum, et qua futura prasdixit, quaj ita evenerunt
ali(7).

et

futwa,

sed ad obitus ejus Ubenter vidissut vulnera ejus, populi non poterat leretrum pre multitudine

custodieaccedere, quia tota uocle ejus corpus maxima devotione. Postca tamen, bant cum qmim, corpus novo sepulcro condendum erue-

Horum

zationvi,

mulla, dum innotucnmt. Ut qu[cdam enumcrem, E

agebatur causa canoni-

anno 1404

iestificaiur precpositus capituli Ber-

cpiscoretur, nobiles et veridici viri, ^^c rursus quudam sorov Katherina professa Ordipus, ei
nis Marie, et domini et magistri

irandus sibi ad veritatem fuissc prtenuntiatum quod famcra, sitim, contemptus, adversitates,derisiones, persecutiones, corporis miseriam,
spiritus tribulationem,

Johannes Ma-

rienwerder... Johannes Reynian... et atii... omnes dixerunt se vidisse cicatrices in corpore

rerum defectum ubique

Quas in eodem processu domine Dorothee Post ejus mortem, describH Marienwerder
.
.-

secura pro cruce deberet porlave {S).Jampridem ex praidictione noverat sc capitulo pnrfectum

inquit, vidit aliquas cicatrices in dovso... et spe-

magnas, duas sub scapuUs etc (3). Sed non est cur fusius hoc loco de dlis agamus, quie infcriuspluribus verbis descrihcniur. Sequitur iiaque ui Dei famxdse vaiicinia
cialiter sex

SuiC quoque ipsius moriis adjuncta prxdiccit vaies. Narrat Joannes, Pomesaniensis episcopus, se cum ca quadam die cottocutum
iri.

inspiciamus.

hxc addidisse Utinam tamen possem esse circa finem vestrum Ad quse doraina Dorothea respondit dicens Non erit aUquis hominum circa finem meum, et ita lactum fuit, prout dixit

!
:

InScrmonibus Pragensis canonici Jelini yodmano, td propheiissa pra;dicalur -Q. miroZwdT Dorothca (-1). Quoniam autem de ejus vaticiniis cognovit indicatur, prxterita, i^^ ynis infracdendis mj^quidquam ex Processu canonirimic expteaniur oportei zationis atiisque iltius wvi monumentis. In scripto legatis poniificiis anno 1404 obtaio, de
54
(f'-'

deponens

(9).

Prsescivit

etiam quania posi

obitumsuurn futura esset animorum commotio, et atia hujusmodi (10). 57 Non possum,us quin vaticinia nonnulla
adjiciamus, qusi ad

ut de Ordinc

Ordinis Tcutonici hisio- '^^"^["^

riam pertinent
runt. Scripto

et

cotevos vehemcnter

move- Dgumjuvando.

mandata
.

sunt in ipso processu

sc

ex his qua; audivit et

Mariemcerder: Confessor intellexit veraciter vidit, quod pra;fata domina


habuit, propheti-

canonizationis

^ Dorotheaspiritumpropheticum

Episcopus Joanncs audivit ab ipsa domina Dorothea pre- ^ dixit mortem magni magistri Prussie, scilicet
:

Pomcsanicnsis

zando juxta triplicemmoduni prophetiie tam praesentia, projtLTit^i, quani iutura, licet rationem

./
terite

propheti^in duobus primis amisit. Prajdicta cnuntiavit in veritate, ut status confessorum suorum praedictorum ante sacerdotium, notando

domini Conradi Walrodcr, et ita ut predixit, evenit; deinde electionem presentis magistri, videlicet domini Conradi Jungingen, bene per duos menses anto predixit. Et adjecit deponens quod

tempus sacerdotii, imo

et a3tates,distinctius

quam

ipsimet recensuerunt, quoad quaedam, circa quse exprossit deornatos quosdam affectus et peccata (5)... Pauto supra : Cognovit adjutorio gratice animas quorundam hominum quoadaffectus inclinantes et tentationes, et

mortuo predicto magistro, ipse dominus episcopus dcponens scripsit magistro Johanni confessori ipsius domine Dorothee, ut ipsam rogaret ut ad Dominum intercederet, quod terre Prussie provideret de bono rectore, quod Dominus sibi commisit. Et tandem cum ipsa domina Dorothea
in spiritu cuncta castra tei-re Prussie circuiret et

quibusdam enuntiavit,
aliis suis

ut suo confessori deponenti, et

confes-

soribus,et quibusdam aliis... suorum confessorum...quales fuerant ante sacer-

Viditdispositionem

nullum inveniret, dixitconfessori predicto quod Dominus hoc a se abscondisset. Post hocDominus, volens
senti

eam

consolari, sibi revelavit de pre-

dotium pro tempore etloco,

et

dicendo distincte

magistro, dicens quod

patriam omni ex

LIII, num. 17. Cfr. Acta (1) De beatif. SS., lib. III, cap. (2) Cfr. Aota SS.. tom. SS., tom. VI Maji, pag. 246. llOct .pag.fioletseqq. (3tCfr. Scriptt. Pruss., tom. 11,

(8) Hipler, 237 et seqq. (7) Lindii. port. II, pag. 152, pag. 294. Cfr. Scriptt. rer. Prussic, tom H, pag. 262. Pruss., (9) Process. can., pag. 288 et seq., ap. Scriptt.

(4) Hipler, pag.213, 329 et seq. Linda, part. U, pig. 138 (6) lbid.,pag. (5) Linda, part. 11, pag. 151. pag. 250. 147 i>t Bcq., 151. Cfr. Process. canon.. pag. 193 et 155, in

tom.
part.

11,

pag.

203.

;10)Cfr. Vita Lftt., lib. VII, cap. 11.

Vita Gerra.,
II,

lib. III, ciip. 37.

Vita

Liiid.,

cap. 86. Linda,

pag. 164.

Scriptt.

Pruss.,tom U, pag. 26i et 262. Cfr. Hipler.pag.

parte

DIE TRIGESIMX OCTOBRIS.

487
factus est in exevcitu,

pnrte pacificai-etur,

confidenciam haberet in plurima deberet sustincre Domino. et ultra, quod haberet in Pomino, pericula. et si confiaenciam Que omnia evenemnt, quia idem omnia evaderet. de quibus ma?ister in sex maRnis periculis fuit, expedievasit. Primum fuit in reisa seu
si

mognus fumus
aliura

vix potuit videre. Et sic penculo. invalescente, exercitus fuit in magno


Si

quod unus igne et fumo

AUCTORE
R. D. B.

enim Litwani de

castro exilssent, cristianis


intulissent. Sicque dcet sic

ivrecuparabile

dampnum

ponens... se totum Deo commisit,

absque

omnibus
;

in insula sancte cione contra infldeles, scilicet in mari Kurischab Marie item in aquis. scilicet Litwanuncupato;item ante castrum Wille ducis crat cum magno exercitu; item nie, ubi tunc ubi circumregressu ad patriam Pvussie in silva, pericuvaUatus fuita papanis. X quibus omnibus

dampno

recesserunt. Et post hoc.

cum

essent

m
m

viaredeundi versus Prussiam.

et ad

quoddam

nemus

pervcnissent. et Wittoldus

cum Lilwams,

Us

fuit

libcratus dictus

magister intercessione
ipse

(te

pericuUs

domine Dorothee (1). 58 Eadem jurejurando firmavit


:

Con-

radu^deJ^mginoen (2). Dixit, quod...D. Doroet hoc sibi miracuUs in vita


Pomezaniensis
literatorie

Samaytis,exercituiundique msidiasposuissent se Deo totaliter cum dicta silva. deponens iterum Dei recommendavit, etsic adjutono suo exercitu Etadjcet^agittariorum quos babebat, evasit.... suo fuluru, quc dc eo ct de cit deponens quod ista scn-e, nisi ex successu predi.ut, non potuisset quod fuit ex interrevelacione Dei, et... credit, Uberatus (3) cessione D. Dorothee ,

,.
P^_

thea daruissut constareexveridicarelatione...Johanni5episcopi etiam ipsi deponenti viva voce et


facta.

Dum enim

anno... i:394
et

magno exercitu ad invadendum disposuisset. cumque. .cum infideles Lituanos se


.

cum eundum contra

Conradus Lkhte>istem.ma^nu>: Elirenstein, comtotmsOrdims; mihetmus de

commenclato,

ejmdem Urmendato,- in G,'udens,p,-o/essus Ha,-twicus. ma,,,se,-sadmis: itemHewicu^ Denique oceasum U,-d,ms


fx
Teutonic,p,-s:ei>n,mluisse ^-efert "";"''; Ordn, m E Joannes i.o. Pr.^d.x.t et post e,cm detectu,um. tempore Teutonicum noridura, cum qu, et,am Crucigeros infensos red<lid,t, Quo sibi eam alebat, suspectun qui eius causa episcopu,n, norotbea vat,c,n,um habuerunt. Edidevat vcro s> Ordinis, quod istam istud de stalu futuro so\l,citaver,t Co). Tn, prxses Papav,ensis de eo
c

ma-no suo marschalco


burlik

et

commendatore inCnstdisposicione
et

m BeenhofTW.

'

que

ipsum exercilum pro nomine RitterswerB reparacione cujusdam castri. seque in mare, quod dicitur rtpr prece^^^^ d- ; orecessisset, Ao,-. S.Cjj,^,,,,^ ad dictum castrum
facta est..., quod quas. ivisset: tanta tempestas in tah periculo desnerabat in vita, et sic esistcns

et sic periculum omnipotenti Deo se commisit, insulam, in qua repamaris evasit et ad dictam cumtncentis voluit castrum RUterswerder,

'zz:,uuJestut 'levo^jo^xr:^
tribulis b,-eviter

~cf'""""'
_

rare

pervenit.

Cumque ad ipsam insulampervemsset,

Witolt ex alia pavte insula3 videns deponens de citum congregatum. Quod seu num.n, et m^enta sero fecit probare aquam ^Vitolt ad deponcntem unt duo vada, per quce quasiadgenua tran.eunaqua etsuos, .qms potuisset. tibus, pervenire

magnum

habuit exer-

nne

tretg^manamU-aada:

"";" f" ci,-camrenmtur.ve,-a udLnn hoc nomine sed ope,-^p,-elmn

agamus:

Xn-

quo 7l-T7posue,-int Prussici.

compe,-i,-e

quanlam spem
et

m sancta popuan,mo ben,-

Za f ^
aux

acceperint.

quam

dil,genter Affio/c-

Utei

cuslodUa.au..

ejui

supremi

inagistri

an/uslia%ccepit camque sib. perieg. p,cop Pomezaniens>s. Doevat. quomodo mate. in qua scriptum ffrit
TtbJa,

existens 59 Sicque in ipsa insula lUeram missibilem....

periculo et

mula.

conti9e,-unt,

^j^^^^^J^l^. -I'>o0'-I^s^^^^su
J^ exslant in lo ^''*"."

Joanms

post mo,-lem,

Z'ensi,

e. quo

,psa. lu^bemus. Co.tg,-uunl,-e

dum

in

pred,K,sse bumanis ageret.de eo

vir^ i,ulicentu,;

yi'<--P'-"-ZSt'cum us qum ''^'"fl^l


'^'''''''^.ZlL

nuod Tab r

in

prima sua reysa... pericula, scibcet subn-e quatuor


;

contra Littwanos,

m man
,

rquadaminsula, ante l"-'"'" bal.sta -*rb'al t^^^ su,s l^^dng quod, nemore et si in ^aldc
riis

ct multitudine

exerctus connde.et,

:;;:T:;t!:i:i:i:.e.eatotaiiter Deo^.e^ tota.itet; ommpotent


fU,'et se et suos
un.<,

Xutld^tt adducia au

comm.ssariu.. c^

Pomezan.cnscm conve-

Prep:i.acionecasir suis

exmde

*^''=:"'^n'L:;:^-^-^'-^'

"=SSe^m-r^: ,f
sciiicet n;--^-'
^

^;^t cum lam msulam, et ivii p^ouenare non .pug^^^^^ castrumWilna et cum... ^^ aum

e,'ercitu

ad expugnan-

"";''"; ,,. ln,.i...iatanien 02 Mi,'ac,da conscr,pta (quod a. ^. ^^^ fuerant, utpole Z.dla mandala 1"'"^'; Ma,-ienr- ,, 1395 a Joanne Jo dala ad Bonifa'""1 quem ad l,oc anno

jam

"'''"

:TjanneXmann

""'Iwtperrellio^nem,

potuisset, P;-;;P; ;.;*

7e,dtum facta combutentona

?:;erQu: rrcr::rto,

mce~
.-..0O.Se.p~-:^^

,4)

Qtbusineensis,max,musnav.tventus,et...tam

9ftfi

(2)

tom. Scriptt. Prviss,,

Linda. part. U.

P;^,^^^

II,

pag. 654 et ^^'

"

^'''"''.rroXe hann s von rosngc

Crn;Ud.s

655 et seq. Jofj^f",,^. u. pag. ad LanV-s Preussen.

pagHist. B. Dorothe.

_(7, Voigt. Codex

dipl.

PrU88.,iom

73^" ^^

rL-ada. parl. U. pag-

9.

^ '^

,7.

^^^^

488
AUCTOBE
R. D. B.

DE

n.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


D

octobris anni tatusest die 27

1404 /0^^
chx.t

TatieVerdcr
procesm

In coran. legaiis pontificns.


Joannes

parite,^

Rymann

quo

miracula f d^t etcognoscit notarios conscribentes, et vidit hbros Pon ezaniensi De prodrgo miracula conscv.pta sunt (1).

ecclesia

B. Dorotheic. IV. Initia oultus Proccssus ejus beatiiicatio-

nis.CultusMontavii, Thoruni,

qulus

auodam

tescertiofes facticanonici,curahani

Cuhnitc.

Patrona
ct

Poh)niie.
in

tsZe

consignanda a notariis. bea iuxta formulas recognoscenda, ouum hi, ad facta melius ipsi etiam caHinera inferdum susciperent, In Hteris mandarunt. nonici muKa miracxda Ex auduu N.co . : Zocessus Acds legimus Ecclesia^ PomczaRo^ozen. quondam custodis

examinandos eo.^mque

testimoraa

Hymnus
honoreni.

oratio

cjus

'Vix

, . .^..hiioornticiemi utimanifcstum , ahquatenuspubficeconiapn,a

Dorothea, e rita cesserai B.

quumjam

Pauiopost
obttumcoli

con.cribere, et cui tanquam ,i,;sis, qui solebat d.ctum nuracu uni. J ost custodi pubhcalum fuU fuUoaanno 1396 <n^tos capd^d.

Nicolaum

Znsi

fnlelium ad ejus se- J^^^^ estex concursuChristi caihedraii Quidzipulcrum., in ipsa ecclesia venientes vpsoobUu. Quo mulii

cap/iB.Do-

^wnicus Berlrandus.
Tieffoisee; qui

et anno ^^^^'ZZ pra.omnes conscnpserunt, ut

^.ian exparietan-

^''Ts^ml 0-i ^^" "

tumadnos
,er.en.runt.

R ^

i acta per/ecta e> ani, ^^ ^t Joannes Ma^^Jabat, ut de se ipso asserU dicta per personas riemcerder quod multa sibi conet per notarios ipsa nuibus facta dicebantur, tcstes ambone pubUcavit (3). Et s^tbentes. miracuinterrogati de crebrescentia anno 1404
'^

ac debencfcioquodamsingulari decanus protf^ ^^^,7//

posiium. pcr cjus intervenanno frequentia heneficia hoc quoque iempus rcfetum impctrarunt. Ad peregrinationmninnurendumest initium iumulum beai^ femm^ Teal^m. quas ad non solun. chnst.an. deinccps susceperunt

Uum

'o:;ls

in ult.m.s fm.bus Prussi.P, sed etiam qui o.rcapaganos pos.ti

pagani

seaudivissevy^Uxc^n lorum respondeinmt ccclesia Pomezam.racula de ambona in rima sercabanlur hxc autem niensi u). DUigenter InterrogatusBertrandus. die 3 norolumina.

plu-

adducu.Uur, et .ps. capde partibuspa^anoram cum rciaxantur a captivitate; tWi' postquam ad d.ctum tumu um maiirna devot.one accedunt et vota emissa solvunt
reverenter, ibidemque

capt.v. el inf.deles, qui

^^-^<^^^^^ partes P.u si^


ad

eos qui oblationes ofl-erunl. Inter

t^ni,

sepulcrum VitMi. Uikuan^^ memorantur

se conscripsisse vernbrisanni 1404. respontlit ecclesia Pomezan.ensi, miracula in d.cta

multa sua ahquos Ubros de m.et habet in potestate sequeyite J oannes Txefraculis predictis. Anno hahere sck Ubros conscr.ptos fensee asserit se Dorothee, quos hbros tenet de miracuUs dom.ne
in ecclesia Poniezaniensi,

principis,uxorcJusquefraierSj9isn.undusJ7y edenda ei E^cpielas, de qua in Vitaznfra aUquot a.vn^ agciur, post

ZLis

f^sius

iamen mulimn deminuta, nondum

erat ohso-

tanquam custos.ps.us anni 1406, Qcc\&^\Q.Postremo, die S feb>^arii


dominiscommissariis...

XVIIH^). Solam auiem leta medio s^culo culium eccleS c sepulcrum frequentmm sed fuisse ven^llasfJm vocare non ausim ; facdcnegabii. rationem publicamnemo

Arnoldus pvocurator... miracuhs et aUa quinque de vita


,

tr.bunah sed.nt.bus, septem volumina, duo dc


p.-o

65

.^--f^' cultu etiam eccleobiium heatmn Dei servam

VX fidcn propius
el B.

-'''''-

^rS.

conscriiita,

horum omnium, exhibuit et ostendit. Scd nihil m.racula superest prxter aUqno. ui creduni, conscr.pta pappirea quee per ipsum in carta ex noinriis, Chrisiianus Coslaw, dedit unus

anteansiasticofuissecohoncstatam. Etenim., bcnet^auma num 1400, homincs plurimi ob Uorothea *poa(. o^-

D^expetitum,

quicquc Aciisprodie iGociobris anni 1404,

mtivas, anathemata ccrea tenium, eipicturas membrm-um aurea, ptcrumque araentea speciimcMentia. atiarc hvjus

sanao^m

autem hreces itlas cessus inclusa mnt. Nos monuimus.eX' C narrationes edemus,quas ut hibet codex Bodecensis (5).

Tnrs{% m
abauioritate
ecclesiastici

conspeciu poputi

sermnda

Tempo,obtuler.mt.

Qu^

res,

ecclesiast.ca

in^des sacras adm.ssx cultu^

diapertasunt indicia {Wyldem Dovotheam quo cendumde nommeBeatu3 (ii) temporedesignarunt, nor. tantumpH-^

7odem
beii

nriomninopro:clan,co,am sed ctiam ^-rtufb-sci poni.licus de cjus tslslegatis dicentesj l-f/f^^^ Lctitatc testimonmm magiste, ge,^ Conradus de Jungingen, runt Conradus Uchtoi,us Urdims Tcutonici j
ralis
tenstein,

commcnWilhelmus de Ellfenstcn
Joannes
,

dato,.s'ciusdemO,-din^s(i2y,^yolaus^^^^^^^^ Marienwerder se, tx vei


henstcin
el

cZtsTari, 1486 Zbuliad^ei ^januarU anni


"V77/(14). irilmit Innocentius

atiique (13).

Quam

appellat,onem
e^

guogu^

(1)
(21

tom. II, pag. 182 et seq. Gfr. Scrintt. PruBS., (4) Process. (3) Ibid.. pag. 150. pag. 249. Hipler.

Generalvers..pag. 178.

^^;tl'''r,'

^,Z^^

85 ot seqq. II. pag. canon., apud Undam. part, canon.. articuli. apud Hipler pag. 249.- l6) Process, C5) - 0) Lilienthal. pag. Lindam. pi..-t. U. pap. 15 et 65.
125

- t8) Ibid.

Cfr.

Prussicis. diss.

XIV.

Hartknoch, Dissert. de variis rebus Kath. pag. 233. Cfr.Verhaudl. der 13

Polomie elLithuaniK. tom,

11.

pag. 233.

Sed

DIE TRIGESIM.V OCTOBRIS.


Anno
1395

489
AUCTORE
R. D. B.

postulatur fjus canontsatio,

quippe ab 66 Sed hic cuUus, certe legitimus, ad normamjuris lemporis ilhus episcopo loci rchgtom approbatus, pergrandi popularium responr/ebat. Quapropler jam ab

6'.

tdulo S. Laurentii in Damaso, Henrico, HierosoAnastani, Cos7nnto, titulo S. Ct^cis Macello, lymie, liaijnnldo, titulo S. Viti in aufem Culmenfti et jussit. Episcopis
confici

non saiis anno 1395


niensis,

episcopi,

Joannes MOnch Pomesa-

Wanniensi, ac Olivensis monasterii abbati


commisitut, ad locum
ubi.... Dorotheai

corpus

haum

Henricus i^ambiensis.HenricusSauerWarmiensis et Nicolaus Culmensis


ct aliie

Teutonici Conradus de Jungingen, Ordinis

de fama, requiescit. personaliter accedentes,... necnon de vita, meritis. ac devotione popuH....

magister; abbates, canonici

Bonifacium IX ponlificem adDorotheam alho sandorum solemniter Eisimui offerenscriberei, enixe rogarunt. aulhenticam dam curarunt brevem Vitam et
,

dignitates Romanum ut

2ijunu miraculis cognoscerent (8). Itaqueadie icstimonium dedead 6 noi-cmbri!t anni 1404
tnint

successit anm res Po!itquam Bonifacio IX cardiInnocentius VII. anten Coamatus iAOo

centum nonaginia

et

duo

viri

md muhemnt

miraculor^m

relationem.
in

Equulem

aliqua

pndem

missa fuerant

quibusJam

cartulis

pro novitatibus dominum episcopum Pomezaniensem... per

pvocuraturi

Ordinis pcnerali,

nalis,coram judicibus pontificiis scvaginta scx. Quie in causa D. Dorolhcie testes februarii anni M06 ad inActa omnia dic 10 Multo post, nocentiuyn VII missa fuei^nt.

aufhli

pontifi(ut ad nobis assencientibus Uartenwerder) cem scribunt Rymann ei exh.benda. Sed esnunc aUa Sanctitati Vestra)... conscripta per tabeldirigimusS. V. postremo jam anno Germam qui-

mmmum

immo adhucanno
chivi

1417, ut

Regimontani

cxmomonentisarperspicuum est. de canom-

lionem

(1).

Eodem

dam,
el

in

Urbem

peregrinati, ut testes auditi

zaiione laborabatur (0). in incepto pcrsistcSedes Cum nihilo minus Pomcsaniensis, ejus episcopus, rei Ecclesia parcens, Romam se Joannes IV, nulh opera^
coniidit

Eamnomndulsd .\

7nox novi

honores ei deferuntur.

^^67^1^ antequam a Romano pontifice resi^omesanienstj^o ponsum est, a capituio redd t.bus
due ville... ut de 1396 fueruntempte M.sse... pr.ma earum tenerentur due
t.nda
.

est can-

et quatuor scolaper duos sacerdotes Ommbus cantari debet de Hec Missa ^s supradicla fehx DoSanctis usquematernostra Postquam autem fuent uerit canoni.ata. ro he

anno 1480 (10). j^^^ magistro c^^o^^^^ aque annu, luju,.,^ etiam resimitu,; Hoc itaque anno, rogante caum renumpla ^^^^,,. aenerali 0,-dhiis Teulonici. tulSlepha,xum, epicopi fuit, alque ad Innoeeniius P"?" mensem, ^c-ipsit anno 1,100 con ; Mandamus ut m.us {P,-ocessus

^"

fecti] U-anssnn,pluu.

ad

beue el naeUler scnp um Desa-ipla Haque n( nos... miltas.


et

te

documenta,

duobus quidem ^'P'"'


in

rmnununt.

^e:nomzata,tuncprlmaMiss.yleOmn.^^^^^^^^^ ipsa B Doiothea obmitti, et Missa de


debebit sub nota ad ejus
P,t

olim sermtum,

tabula,;o O^-dtnts habel hodte '^'"^' '

^^; rComc
aule,

tumulum ticulius talnquam ^^^'--jf-^^^;'";;'^ Item anno Dommi

cottid.e

decanUr

montanum

aUe,-u,n ve,-o

^^,^ ^ i^omamm^Tm

ut num.ldindicabitur. tmt unum candelabrum 1395 n diranimarum part.bus deauvatum.muo a?!enteum, in aliqu.bus venerab h. factum.ad sepulchrum

/uil(n).Sedquosuccesm,nescttur.Cu cecule,-tt, a postannurn M06 ,-cs ad ir,;tum Pula,U nonnuh c.vco<jitarunt

Zas
,.r

causas

tdinem imparcm ^-P'--'""^^ p,-oceiSU


ouam
in pcrsequcndo

;,"?";.
t

uie

mo

-m tot aur.s "omine Dorothee oblatum,

fabr

v.

bra,tdacaoni?al,one
tes P,'ussi!e

Ile fie,-i opo,'tebal.

qut-

l:Zapudco..osh,s,o,,cosl^^^^^^^^^^^^^ ejhcnum lempo,;s fe,-e ad

lum

/Jn

,enisse(.r.).

Fingunt aliqat

scnp(orf,s',

Sm 0;*-n.

Teutonico scu pat,-onam dare nolut.'!se riUa^ his nomm Quidmn co,tt,-a,-tts con- f n am enive rogabanl.

C,^t.,erts,ntm.

cripsit.JSupe'

"f

j^^gi.nontani appa^^^'

^"T U utiiju inclusa,


ad
sepulcrumaccencle,- lu,

c"Sf
t^

minus perpluresannos

nthtlo -";^I.-, cosque ,iprH^^e ui DoP'^'"'

fj^'^^^^.^,^,,

rothea

f** l,,e sanctorum alho '""^'"''XJc^lur

ejus
litcipit
cesstis

nomineinsignitail).

precihus

pro cano

nizationis,

bHl,,^^.^^

.2,H,ple.-,^^f ^"

;*,,

PruBS..tom.V.pag.400et403.-^10.

-,. -.4,

Scr,pto,es

^^^^

ii;^;;:^.r;iia.:::3o>n..-a,Hier.pa...as.
Octdbris

TomusXIIi.

490
AUCTOBE
K. D. B.
Interen coUtur B. DoroIhea Montaii,

DE

B.

DOROTHEA. VIDUA. INGLUS.\.


visionem inflictorum
.

hjereticis Quidzino cathedvalis Pomesaniensis ab


fuit ablatuni (1).

sibi

vulncrum, de qua

villa Montaviensi, 70 hiterea B. Dorotheoe denaiali, a summa memoria fuisse suo loco est ex indubium latos sanctojnim honorcs, ccclesix inscripfionc polonica ihidem in muro XVII labenie parcecialis posita, qux sxculo (quod ad Papeadeo erat antiqua, uijam tunc

Lobedau Sinistcr adstat B. Joannes ejus Vita Jutta^ confessarius. Quam imaThoruncnsis, S.

quum rcpensset qinem simul ei inscriptionem renovatam pius rex Sigismundus, lcr fuisse vzsifans, non B Jultve sepulcrum anno 1627
thefle

tcmporibus BB. Dorodubiiavit quin a rcmoiis


Juiiie
et

Joanni sanctorum

honorcs

JoanncsHanshrochium scribehat anno 1G79


ler,

preshyter Societntis Jesu et concionafor picta ad Germanus Thoruni) esscl renovata et

1627 canonicus Gaessentiribidi- Eodem anno volens antiquatam plusnibriel Wladi.stawski restaurare. atque in durabUio-

miummemoriam

perpetuam
et ii/pis

memoriam. Eam latine reddi/nm impressam ad dccessores nosiros idcm,


rei

ejusdem cum pnonbus vem formam transferre eorumdemque lineamentorum atque mensurie
;

Hansler^is misif

SU7d:B.
loci

Inscriptionis Iutc verba DorotheaMontoviensis. DivaPrussirp.et


{2).

picturam fieri colorum. sed oleo temperatorum, substituendam novum eiiam iussit veteri isti
;

Sohwartz hujus patrona. Patre Wilhclmo Apatha inter stipulas vilUti istius agricola, matre viUanam ne repuUi nata, ut lucerct. Vilem quia pudet e iris illustrlor; neque densiori a nubilo potensolem exire. Notam fecit Deus tenebris mundielipens Corinth. I.Ut
:

apponendum

curavit

epigramma

in

honorem

Szcmheeus, cui Patronorum Prussi.c. Adjungit cpiscopus Culmensis consonat Joannes Lipshi, incenias fuisse ante centenos ei Pomesaniensis, fenestris variarum annos ciboriis, altanbus atque
in Prussia

tiamsuam,
sit

iiifirma

exempkim

virtutis et

habcat celebre

nomen

earumdem

ecclesiarum insculptas vel appictas sanctarum Dorotheaj ei Juiiiv imagi-

Ruth. S[ibi] Oblatum virum


recusare iion potuit, ut
tristi

ideo accepit, quia

matrimonio cerum-

miranas auxisset. illustravit virtute miiacula, prodigialoquens ac faciens. culis virtutem.xque Ad Quo se melius nosceret, ignorari poposcit.
illateecclesiam protunc cathedralem Quidzini menses se et recludi impetravit ibidom 14 brari
:

super chavtam ne^- impressas quoque excusis (5). Belgio, atque etiam in libris quam defcrchalur cultus ecdesiasti-

tam Romai

72 Itaquejam

ct Thoitini.

Qiti cultus

cusm

integrosvigihis, oralionibus, inedia, mortificasanctius non tionibus major homine, cum jam asposset vivere, diutius noluit. Inter coelitum Inquilina ausistentiam et suspiria exspiravit. gustaexangustiis etsuacella ad coelum evolavit,

VioroiheiBeiJuiixphisceniumabannis, quum anno 1634 Urbanus VIII immoderatam sercorumDei venerationcm iempcravit.Nihdo minustimens Joannes Lipshi ne cultus ille pefuiuristeynporibusin duhium vocareiur,

lcyttimus
p)-onuntia-

tur ab episcopo.

rennem

rclinejus significaiionem posicris idcircOy usus poiestate sua quere statuit.

Eum

die2o junii, anno Domini 1394, a?tatis sute tempora 48. Huspicor ad aniiquissima quoque refercndam consuctudincm.de qua Fred. esse

ordinaria(G)Jegiiimu?npronuniiavd,aiquein tum Culram ecciesia primaria ium Thomini insfaxiravif. Cujus solemniiatis magnapompa

quum prolixam
rnt

dcscriptioncm nosiris Actis edidePapehrochius inseruerii, et hincrursus

Szembek (3), celebrandi quoiannis Missam anniversario in hoiwrcm SS. Trinilatis in die obitus B. Dorotheic. Qui quidem ritus indiciu^n in honorem est culius ecclesiasiici, dumtaorat
sanciorum adhibiius : nam, id loquitur Benededicius Xi V(4),cum ex circumslantiis optime
prehendatur, illiusmodi (sanciissimx Trinitatis minime offerri Tcl dc Omnibus Sanctis) Missam ejus servi Dei, in cujus anniversaria pro anima
die celebratur, sed substitui in locum Missce de requie, eo qnia pie creditur eamdem animam suffragiis nostris non indigere ; ista fiducia per
Missa; sacrilicium expressa cultum publicum importat, Hcet minorem eo qui per Mjssam signifi-

PrusM. Toppen in ScripiO)-ihus ro-um tanium indicansicarum (7), eam hreviter

dam

cxisiimamus. Porro

festivitas

Thoruni

anniverinchoata fuii die 2 maji anni 1637, quadragesimo quarto tnsario ducentcsimo crastinum vero clusionis B. Dorothece. In Alcxnndro Dorpowshi, episcopus

commini

Culcanonico et officmH ecclesix caihedralis (quod literis puhlicis omnibus notum mensis
fccii). ut

imaginesearumdemdivarum Dorothea^

Quidzynensis reclusa^ et JultLC de Sangerhausen, annoviduarum, antiquarum ab aliquot centenis nostrarum rum Prussiai et maxime dioecesium cultui fidelium auctoritate nostra

catur celebratam, ipsius servi Dei


lectis

nomen in colexprimendo. Quam sententiam idem Be-

tutelarium ordinaria exponi et collocari, una cum fvagmentis separata reclusorii ejusdem divcc Dorothea^ in
cistula inclusis, facercf. Quie

nedictus XlVplwibtisS.Scdis decretis firmat. 71 Haud prxlereundum est B. Dorotheae culpt simulcum S. Juttn, tumjam indc aniiquitusculiuiBJutite,viduse Culmia', quoque Polome, anno 12G4 Culmiee mortuse,
fuisse sociatum.

omnia ad verhum Dein in suppHcaiione puohservata fuerunt. utriusque blica quatuor adolescentes coronaii vidute simulacra humeris gesiarunt. sanciiE

Enim vero in sacello

ecclesiie

Hos
rens.

cathcdratis Culmensis, in quo sepulta diciiur

cistula

aliosque sequehafur officialis, in ferrea fragmenta reciusorii B. Dorotheje fe-

B. Jufla. ab immemorabili tempure extiterunt illius, ut sanctie, imagines. Quas inter ad meri-

Soiemnia qux Thorunenses per totum octiduum proiraxerunt, Culmenses quoque


TriniiaiiSy die 7 Junii sequenfi, in festo SS.

diem est tahula picia duodecim palmos alia, in qua ad hcaiee feminx dexteram exprimitur...
S. Dorolhea, vidua Pruthena, ad latus sinisti'um in corde suo fixa habeiis tria ignita lela, et quatuor hastasad latus dexterum, propter admirabilem

splendide imtituerunt (8). Eliam cx 73 RefeyH etiam nosterSzembecus olim fuisse imaQinihus depiciam in ecclesia caihedrali Cutmensi cffi- apparst

giem
Dum. De

B. Dorotheae,

cum hac inscriptione Diva


:

(1) Cfr.

Jaroszewicza,

Matka swietych Polska, tom.

I,

16 et 17.

(5)

Acta SS., tom. VII Maji, pog. 609


156.

pag. 465, edit. 1S50 (J. Stadler et F. Heini, VolUt. HeiligcnLesicon.tom.l.pag 806. Lilicntbal, pag.I27et seqq.,145et seqq.i. i2i Mbs. leg.bibl.Bruxell., num.8926. (3) Apud Lilienthftl, pag. 149. (4) De beatif. SS., lib. 11, cap. XX,

et seq. Cfr. Lihenthal, pag.

C(J)

beatif, SS., lib. H. cap. Vll,

num.

1.

Benedict. XIV, 0) Tom. H,

pag. 388 et seqq.

(8)

Acta SS., tom. VII Maji.pag.

610 et seq.

PATRONA

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

491

w
altera

.^/

r/W/^a/MS

cerni in ccclesiie

dedit.uU

Evga Dorotheam. mquit,

tanta....

indutte ^^:;'':^^'^::^!^^ LL%..4 ad dexteram, efrigiem hcatx vidu.-e,

mhucula cx>^lea nigroque

pallio, et tenentis

manu

scptem sagidas, in

propnum

indubie. indu .e. continua, quoa contn.ua, auoa spevatuv pvaidictas [Pi-uspvoptev ejus patvocinia, pavtes inlidelium (8). six] ... ab incuvsibus pv^sevvavi
tio ineflabilis .o .,..^^1. et

Cut inscrip' peclus directas, altera rosarium. Dorothea ex villa Montovii, tum fuit : B. quasia a,n.;,; SEPULTA. lladepida est.quasia feQuiDZiNi \fpulta Ita depicta est, ? t r/au*-' s/ /ta tosp;m-e(. Infi-a : leguniur disticha, qux etiam imaginem hiec Z,^-isti'>a, au. Culmensi picturte adscripta erant (3)

christiani.
.

"fil

etL

Quod enim priedia-erat quondam quoa magister generalts Dorothea, Dovothea, dicens quod maamc,- yt,..,,.,^ B. .r, , t. I ., ntKiin-i ov nnini navte parte -ijonrauuii ua ^./ij/c"yt<i. ^,^-. Conradus de Jungingen pafiam ex onmj 'an<len./actu,n.,deOat^-. factum videbatur, id iandein
,

75

Mox spem suam

impletam putar-unt

a^^crj.s

paciricavetuv(9), pacincaretu,- (9),

maji antii 1404 pax inter Ordiatiosque conoenem. Teutonicum ei Polonos

quum

die 23

patronos, Prussia Uim divos gaude observave ossa recondc locis. Et sacra purijureis

nit(iO)

Ne pestem ferrumquo, famem

pali.iris ct igaera

Horum

queas. subsidio tula sed esse

Dehacquam (.oc;'uni pacempevpetuam, JoannesRytestimonium in processu di.vit hoc dicit deponens, mann : Audivilet notum est, ut do.nmi Pvustotam patviam Prussle, quod
per
les sie in parte
infideobtinuerunt victoriam coutra

legiiur: \driaIn tahella Frauenburgensi WaRMIENSIS, DEDINUS DE LlNDA. CANOMCUS supersies non est ea cvviT ANNO 1699. Sed quam in xde prtpiciura, neque iHa eliam exsiiiisse, ex Proces^ camaria Quidzinensi uhi quiedmn Marganonizationis colHgimus, domina Dorothea prelalam taU

veliqui ipsorum Litwanos et Samaytos, et acconcovconversi essent... etpacem infideUum patvie Pfuss.e. Lt diamfecevunt cum hom.nibus respondit Marienwerder interrogalHs

Joanncs quod sperat

B
B
Dorothe-

reta vespondit in ecclesia Pomesaniens., habitu sicut dcpicta est


:

VaTZtamfuissc Prussi^ pa""'""'

eidem deponentiapparait(4). mamfesium est 74 Ex quibus documentis cultum irthut omnmo non soium^. Dovotheo^ etiam diu ante i>bam i^qitimum, scd cam y paironam fuissu asiQrimora, Prussix hunc honorem eibrevipost

^ pevpetue Uussie, Polonie, et Litwanie, dicte dominc Dorotbce vonie, prccibus et mevitis muUi alii crcdunt hoc.d.m, ut sit obtenla. Etila ^^^^^taluiuM inprocess^.s Aciis apparci^ii).
dirempia,Prass^a ah f.^dn^ annis post, pace Dovothe.c paf.ocrnmm /^ occicparetur. lamen quurn crpcrii sunt Quidzinenses auaraiione

quod confedcracio et fivmiter credit Prussie facla inter tervas pacis nupev Samaytovum et L.-

sumpiam. Quin Nec oUtumooniulit Ordo Teuionicus.

td erat

tli^L ante decrelum Urhamanum iwpa. patrunos eligi possunt ,n 1G30, quo laninm

anm

ZntantamacUerintctadcm^^^^^^^^^ ui narrat Dlugossius erat. Quo iempore, Polonon.m. qui Crucigeros

IZ

eoluntui, titulo sanctovum nb Eccles.a univevsali dumtaxat nam ante hoc.

"e^iente in Quidzin,...
loci iUius,

1 Zuamdecreium,
autem

cumcanonic.s

^"^^
et cle.-o.

devM

12

leg. p.OLes

ZtZndU

sed et .quipoUenU sou beat.r.caUoL


cultaie poniificia

excmutt plurthus aitai.s XIV, non modo sanc i, Benedicius fovmaU, ambeati pass.m,seubeatiUcat>one
beatiflcat., .n

beatificati

sion

pa-

cathedvalem m,rc so, regeque ecclesiam cep. veUgms. c devocXsdanrDovothe. foemma. avctam vitam d ucens qua. soUtaviam et Uunen m..-acuUs, nondu.n

debita venevatione tev occurrens,

dlum ex-

ptev.sque clavescebat

concessum fuit ut
B.

eniani
(.
-

hZrentparonam o^Tsfanislaum

Rosam Ltmanam,Poet

^anonLt.. ccUam et admiraiwnis Mici 76 Nihd igdur


,^,,^^pr^cipuosiudto fussc

^ ^ ^^
<^''f''^l-

^!:

....
^,,.^.

."^

Kostkam,

aln altos

Zr

''T

felicem suum iranauiem fere staiim post patrii& suie nTolvtum B Dovothea inter minister geexplimit

fumulum protinusabotntu,summam cam m consiet a m. Quamcisauiem aique

habuisse

f^Zl

'""^'"""

Sn

IftrZelata

conditam, ettn.iiu fuisse i^^',,s Quulzinensi ecctesia / ,.;//..> /^r- F

^^^''T/T!orZ^TeL^^^

Conradus de

L
Ordim nosiro,cmcxcaiio
^^^j^.

jacerent.

Non

Quidzini eica,-am,-U

^^^^^^ZeM"'^ Pau Joo^" ^.^^^^.

thenx-.

inte,;-ogau pontificiis
juxta

";"";;;.
'

rtmm

communem "P;"'""^" i^J" od p.-eciVvussi. n"7'-";'" h ,'sUan. Tontra


bus ot mer,t.s ,^'^,^;*f,ieto,-iam obtine.n "-= ' ,nos inlideles Litl>uanos inl.deles J^''^;^ ^hristi ^^ christi fldem infideles qu n P ^^_^_ bunt, et

,uoa men,ini * Oeteruni. f -^inensis pcnes

"^^--r, ;.,.
"7,,
sac-ic ,-el,quim

''''''''^.Zfscd aucto,-itatem

,Xf
.

"

u a^^

non facUe '"":P ' ""' tract^ e,-at tractus

^^^^^^^ fiJ^-^^^t^J^Z ediiam e.cerpere

^-^X^P^J:, f,uo,-u,n tunc lll X/.A Sioismundus te Epistolam iipi^tolam hac '^^^21^ ^^^^da^V/

V.'.

Mai,. pag^

90

(5)

f-''^f,T";.ri iv, pi" De beaUecat., hb.

ckp,XlV,oun,.

,jg

Scripl..

Prus. tom

^1'^-^';^^.

l'.euss., .om.Vll.

part. U. V-?0, Uada,


(9) C(r.

supra, num. 57.

^-f^^^.^^L Posie Chro."'

492
AUCTORB
R. D. B.

DE
est
:

B.

DOROTHFA VIDUA

INCLUS-V.

visum
f.cis
.

ad smcere tutisSupremisCons.liariis et Regentibus parente dilectis.Dudum a ser. et fideliter Nobis inchoatum Nobisque ipsis auditatum ac Nostro. Dorotheco in tcmplo inquisitionis ossium divce atque obstiQuizinensi negotium, ac temeritale abruptum, qui natione Capilanei Quizinensis
acgre

magniVladislaus IV U. G. Rex... (1) Duc. Prussi^ constigubei-nationem

Hyninus cum
diva

orationibus

dc

Dorotlica

Pruthcna

Quidzincnsi reclusa.

unum testudincumsepulchrumaperu-i

per-

Ex

anliqnissiniis
ExaU.-\

mss

^^\

misit, raodo

accuratiori indagatione confirmancommunidumsuscepimus, ac propterea, sicut

Peum. Prussia,
filia,

cato

cum.

silio,

huic

rei rite

couepiscopo Culmensi et Pomesamapersonas maturandj^ idoneas


Utteras

Pro Dorothea

Gentis luEesydere,

destinavimus. ita ad IUmum Electorem Quizmendedimus, ut sua pro parte Gapilaneum a Nobis et sem monitum velit, ut scrutatoribus potestatem nmandi Rev. Diio. Epo. designatis et parietes templi et scrutandi pavimentum tollendique ;nde ossa

Per quam pra^bet


Toti causam

licclesiffl

licliUfe,

Magno

ejus

munere.

Nam

praa mullis

hanc respexit

Et ab relerno

ditexit,

absque noxa eorum

laciat,

Dorothea),

si

nue, fuennt

speramusinventa. uti optamus Varsav.^ die VI. raens.s Datura

Eleclame^ milUbus, Nalalibus ortam imis,

Exlremam adileodam
Ornatam
Quffi in

primis,

DCXXXVIII. Regnor. Maiiy anno Domini M. Itaquc, tesUbus N Poloni^ IV. Suecia) III. Paires bocieSzembeh et Steinio, non semd ubique m hoc temtatis Jesu aliique multi. rel.quias hujus Dorothe^c plo ciroumfodiendo Necdum qua^siverunt, sed nihil invenerunt (2).
reperix fuerant

loldolibus.

Danfscum
Sua per

pago Monlau nala, viro mancipala,

-^

Virtute siieclabilis,
facta slrenua
fuil in

Semper

ardua

quo tempore hbrum suum

Immo bodicque edebat Theodorus Lilienihal. thesaurus,nque sperandum latet adhuc tantus
mdeiur,ui inccdesia

Tendens, pia, humilis. Malercarue, virgo mente,

Totonisu appeteDte
Gastacoeligaudia,

quam lutheram etmm-

num
Atiereli'

obtineni,

mox

invenianiur.
beaise mc^Mjra' tumcani, incubueral, pro reli-

Deose loUm addixit

llCxterum ipsam

Corpusque mireafDixil,
Detcsiaos carDalia.

quim pie
adhibitx.

lectum.straraentaquibus Processu canonizationis quiis fuisse putaia.in


facileperspicituri:i).Idem

jam

in Viia Laiina

Christum passum recolendo, In se ipsa exprimendo,


Dira ejus vulnera,

Plunesacc.ditaUassei-uit il/anenu)e/-rfer(4): qm cum fiquos aliquibus gravar. iufirmitatibus, stram.na quaj acceducialicsis apposuerunt locis ultimum de st.-atu hujus spo.isa:;, in quo

Divino flamine acta


Ultro plane
fuil lacta

perant membris... efllavitspintum...Ecce res mira!... a curationes innioxaniictioestremota.Gonsimiles appositiones partium de firraitatura sunt facUe per

loslar Jobperulcera.

In porteDtum orbi data, El sic digne praeparala


Spons.-i

spoQso sanguioum
cor accepil,

reclusorioabscissarum./iam Thoruni servabantur fragmenta ex muro reclusorii pie


lecto et

A quo novum
Vulneraque

tol

excepit

quai. diviE Dorutheie viduu.* Prulhena;;

cisiella

Ccelestiumignium.

C
\\

puinclusa, ut anie diximus, in supplicatione circumgesiata sunt, blicaanni iQSl per urbem atque dein collocata sub .uonuraento reliquiarum SS.Barbaraj, Dorotheaj,MargariUe.Z)emMni absoluta festivitas est
S.

Ex

hislota coslum spirans,


illud

"

Ad

semper adspirans,

Morajque impaliens,
Vixil templi clausa

muro

cujn cantu polonici hymni de

Sponle, in carcere duro


Divina
lot

Doruthea ac dislribuUone Vitie ejus(5). 78 Prsicipua ejus cult-u^ indicia hactenus indicai-imus, illis dumtaxat omissis quse quidem beatse vidute a nonnuUis auctoribus adscribuniur, sed caduni reapse in aiiam S. Do-

patiens.

In hisce penetraUbus Christi spoDsi Diuneribus

Dolata frequenlius,

virginem et martyrem desareae rotheam aniiin Cappadocia (6). Superest itaque ut quissima bcatte feminse Viia proferaiur. Primum iamen hoc loco subjungenda ducimus hymnum et orationem in /wnorem B. Dorothea;, imiiati Papebrochium- (7) qui similem oraiionem et hymnum de B. Jutta teciorum
,

matre ejus Virgine, Ccelestiumque agmine


Recreala smpius.

Dum

ccelestis

caines agni

Bisin die poscil, magni


Fercula convivii
:

Fame tanta Ad CGenam migrat


^lerni
palatii.

summe

pressa,

defessa

^l

oculis subjecit.

Gongaudenles ejus laudi, Ga^ci vident, currunl claudi,


Reviviscuntmortui.
anecd.. tom. II. part. III. pag. 231 et seqq. ^'^ ;J> (8,Cfr. Uieathal. SS.. tom. VII Maji. pag. 612 et seq.-

(1)

Hipler. Pastoralblatt
131.

anno Vu, pag. t3) Hipkr, pag. 248.

fur
(2)

die

Diocese
cap. 30.

Ermland,

Lilier.thal.

pag. 89.

14)

Lib.

VII,

t5)

Acta

pag. 153 et seqq.


^^^^^.^

SS., tom. VII Maji, pag. 612.

(6)

Fez, Thea. novisa.

lilll

DIE TRIGESIMA OGTORRIS.


Duris
roiilis

493

contiuassalos

Multos

rediiit coDSolatos

Voluntatis porlui.

Hos <juoque

(le

his helaDles,

\1TA

PmUA

B.

DOROinEJ

Audi, Jesu, suppliciiDtes


Ejus sanctis precibus
Tuispl.igis vulDeralum,
Piis

AUCTOBE, UT VIDBTUB
;

Et cor Dovum innamuiatum,

JOANNE MARIENWERDER

plenum

fletibus,

Fac ardenter
Optare
cilo

te sitire,

excodice ms. Bodecensi\


PROLOGUS.
Amen.

venire

A(i feliccro patriam,


lege

digne

Ut bic igne *

te

fruamur
gloriam.

Et

ibi

intueamur

Tuam semper

Moshominuraessedignoscitur qui fame afni- Q-^^JJor"et quandoque co- ^^.^^^^p^c. guntur, intra se murmurarc,
mcusare, quorum tarditatem aut imperitiam
si

,^^^

OREMUS.
Sancte

Sanctovum

omnium Domine, apud

oblatum non fuent, ab eis decoctum valeant esuriem removere ac quo impatientem
quid esihile
aliqualitei- mitigare.

quem

Dorotheam,

non est acceptio personarum, qui beatam rusticara Prutheuam, iii dilectam

Scriptura testante, qucu ait:

Si

singulariter

famulam

tibi aiite

mundi

constitu-

murmurabunt. Mora non fuerunt saturati, et gravms fames quoque si pra^rupta non fuent,
et aflhgit, appetitus deficil,

famelicus

cfficitur.

tionem eligere, eamque

ineffabili

leternitatis

in temdesiderio insuetisque gratiui ture donis pnesta supplicibus pore exornare dignalus
:

corporahsaut Sicinspiritualiesurie non panis


aquLP

tuis, ut

ct qui te in ea mirabilem agnoscimus quoque intercedente, ffiternitati laudftmus, ipsa

famehci, ^ sed vevbi Dei, raulti salubriter graliosa, ac quorum aliquivoluntscire mirabilia
beneficia,qu;e salutifera opera, et

perpetuostudere,

et in

hora moi-tis nostr^e, extreadscribi merea-

mique judicii die, electis tuis Ghristum, mur. Per Dominum nostrum Jesum
elc. qui

tecum

vivit, etc.

dommam pev famulam suam (luihusaliqui desisam dignatus est operari. Ex contra spirilualiler refici, murmurant derantes dilatiocausam qui nondum sunt refecti,
me
nis' ignorantes.

Dominus Deus Dorotheam reclu-

Apud patermtalem vestram

et

ORATIO BECUNDA.
piissime

aut tard.tatem aliosmeam incusanl impentiam salubriter des.deratt. tam in preeparatione cibi dignentur, ct eorum cesset

Domine Jesu

Christe, qui famula;

Compali tamen m.hi

martyns tuK Dorothea^, viduai exlrahens, novum impoabsconste, cor vetus


recluste,

ac

sagittis amoris tui suisti, illudque lancea ac variis tibi chantate nimia s<fipius vulnerasli, ipsamque Spintum Sancdesponsans, et ineiTabiliter per

insipiontiam ac mexpenuerela, supportantes di.T.cuUatem ac ?ienttm cii'a tant. materi. scu moros.tatem tarditatem raritatem, necnon
sufferentes circa

materiarum

et

occupat.onum

sapientitum lietificans. ei arcana tua, a mundi qu^so mterveabscondita, revelasti ipsius

-r~;S"udconmd^
et r velatis,ita

bus

nientibus meritis,

mihi misero peccaton cor tncontritum,novum et humile. misencorditer tuam inteIUgere,et mtellecbue; voluntatemque vivendo, fideliter lam, bene agendo et sancte Patre et Spintu adiraplere concede. Qui cum Deo
Sancto vivis,
etc.

citoconsumma.V.quod

Cum quam lihenter hoc : am votis. li ^ m.hi adjacct pei quidera Apostolo dico Velle me.obse pro invenio. Interven.at
! :

sat.s heret

ce^-e autera non

G
distributor

OnATIO TERTIA.

co,om.iiumdevotorumorat.o.utDom.nusJc inter.us .n an.ma ^nlentia Patris. det mihi bene recta intellecta et

TecU sapere

ac concipere.

bonorum omnium
pietatis tuie

et

miserorum

'exaud.tor. Deus, dono

gratiamnobis omnibus. te trem Dorotheara reclusam fiducialiter invocamus


quoties

concede hanc veritate per mam u invocantibus


,

eam

^ in nostns

Srt

l^sanettes

u..u,<,ue rer.cian.ur,

etdefect.bu., ?ribuIationibus. desolattonibus m.serorura con^ola

sam matrem

vere nostram. i ecognos consoiat.oms expenent.ara tricera, per nostrum. Amen. Dominum camus. Per Christura

r;[:z:rr::ii?;:-a,uoL,a.uu.
NonanUgetDommusammamjusUfame.

Symnus

supra posKus

ct

ofionesjqua^
leguntw

Rcgimmtam) codicis 407 archivi scr.pta a

Kober. Vbi ea:nx manice reddiia a Thaddxo qu.dara german^^ dogmata

y^pZice

m Frc^.S.^ek^^
BlcVila.

ANNOTATUM.
descnpla ul ante diximus,

mtex

ZZt <luo,ue
T^Z.0
B^ctnsua

DorotheaJ sint docent, quo nua; quid faciendura mors obtmeri queat. a Dommo heata

denuo cxHistoria B. Dorothe.

et

quod cum aecei^w


fuit

Gamans

commumcalum,

antc

prologum r y

cudit Lilienthal.

404

DE

B.

DOROTHE^ VIDUA INCLUSA.


^r.n-,.
d,.

g'e

vEEDEB.

ti^simam vitam gessit


1,

m quoUbet sua: v

itce

stalu

num d, mibi
suum

usque qua- ^uinev.bus iseDtimo aetatissuK anno """-. a=tatis sua, an.murorvum et ultimum Corpus ' valdc vix.t pn,te.,t,a.
arta

molusoi .0, vita quam duxit in de austci-issima Cujus festum co ebratu. utJfcue n sequenfbus. Qux verba a hbra,no ttto calendas novembris.

alio nisi

suam cruc.ans nolu.t castiganset carnem Ibesu crucf.xo glor,ar,. in Domino

;m

au" erorum corporalium devotissim,, a3stnantes nuibus cNercentur ad vita, sanctitatcm; sed sumccre b pr^d^ta novcmb. majora exerct.a. Tertio kalendas supc^grcdiendo a=mulabatur rh isto in Pi-ussia. ev a visum est, ea vulnera non pauca aut illinc proferre Vb V^- ,s modis sibi noiai-mu sed p.oR, supert.cal.a. HtraCsignarimus ; E aute,n et multa et gravia, non se" vars locs su, varias,pr:cc,puas qmdem acccrsa car.tate, ,n onnuilJicctioncs funda divina coro"socouUcs.biipsiimprcssitetin.x.tc.lpsa abstrax.t or, suo et corpor, siquidcm non solum imposuit gravta afn.ct.ei delcctabilia, sed ctiam suum v.rg.s, frequenter cccidit corpus va nam excrcuit vens et genuflagems ac scorpionibus, ct crucad,ve,-sis extcnsion.bus Sex ,,l-s,ct esse at usum buUicnte.ferro can- e Zdeliam Viia nostra priore prima, quam "bus corabussitipsum aqua ,n d.vcrs,s Vita ardente etpingaedine aueetiam Vita Lindana. de, te', lumine et ferc prolmus f' scapuUs, brach.,s t,Tjoanne Marienwerder vulnera taciens in credimus^^n gcnibus et pedtbus, Dorothea. scripiam "a uberibus et fcmorihus, bii Adriano de Lmda caritatis alTectu ,n se ,,- dPsiderans pio dZar cst hisloriB= ab mullo iongwr sU. el bahcret vulnus licet enim ,:;:; quod non noslro cod.ce qu^ compass,turum sensibilitcr tunodate e.piicentur nas !onis dominicaB res iamen rpsas plcnum ejusmortisamar.tudine Christ, Tumlaxat indicata sunt,quoad 00 e,U,n discrepant. imo loca exse 1--f^-^J-_ capitula de morte et ara fel maxime duobus operibus in Vi^i, ad vcrbun,. eadem qurdem duo moAd h;ec illust,-anda mulla pie,-asin corpore,tanquam Zurr^nt. n cordc et exterius annotationes propr., sangu,in JulcMur opo,-tet: sed ml aarr^desposationis,qua adnectemus eam s.b, multipUc, aflUct.onc Z^molius Vitx Lindanx eflut,one'ac au ubi res jejune ct Zamluic brcvi scripHoni, disposuitdcsponsare. successum <,., = Dw cxponuntu, ,sta sccunuu, lon scrvatis temporibus ,., 5 Eevera vulnera eadcm, iUata fuerunt,non a Domino sibi temporis

''jLnuimus, codex Cariust^ prxslo est,tnsc^->ptum Lom-apho quodnobU pro v.duareligiosa, inclusa iTDTs.Dorothea

ZhL

onnssisvuieltea sed in breve coactum, exlubebai emm, voctbus el sentenHis,

Colom^'^

et alTection,bus psa concupisccntiis etiam a licilis ahst,nens. non noxiis resistens, sed jciun.orum, m-arigore assiduo est contenta m discipUnarum, c,l,c,orum tonum, vigiliarum, ntab,Uter grav.um ct vcniar, ac aliorum

non solum

laborum

ct cxerc.t.o-

auXm

moHcl

Ls
;

faZ-

hm

rScts

tZiio

:rrrri;,u^:"^n^-^'.'-'-r"t
'

nf

^^:r,aatqucmuita,.nd,versisloc.s^an^.

CAPUT PRIMUM.

B.

Dorothete

parentes. Ejus

corporis affl.cUva. minus sed mag. impressa, non fucrunt osten passion.s anrar,ss,mc dolorosa, dominica= vuU. a sua autcm ci Dommus siva. Impressil pa,Ubus in divers,s locs,

suhcet Ula vcro ,nte..us,

rnml

rrca vuera
c t,"c b
i

ejus,

stigniata poenilentia a pueris et

et

du magnUudinc in.quaUa,al.qua,,do
tria,

parva et magna, amar,s corporis sui.


,

aUquando
,

^'"nuc. scx aliquando quatuor,

,.

;,

;ro^;'=

Pret,h.s.

L..,p,T viT\ nostri hesu nc^nationis pi.ssimi Domini fn nonagcs.mo ^" miUesimo trcCentesmio i3ti lumen latcntis et humilis vit au 10 de raodio prodigi.s et s.gms,

domin/eDorothe;edePrussia.

dccem, scptcm, octo, raro novem,


sM,ito

intelUgere cl raro valuit


s,b,

vaUe cto modum, per


e

qu'm Dominus
tota
et

.ntuUtetinn.xitvulnerapr^-

tseptimo usque
nuam
?ui

quod ab anno a=tat,s Et cstbene notahile <l-arages.,num oc avum

Sulgidum, prodcunfbus celcbr.s ac est ^upra candelabrum


potifum

latj.

raro aut for e nun ulttmum ^tat.s ejusde.n, Dco s,b, ,nl ,ct,s vulneribus a Dom,no
s,nc

Lml m

cu. n> Ghr.sto Ecclesia Pomczaniens, a.


et

rem-endus pater

dominus Johannes M,.nch *

Nam

saat,s ,Uis

qu^

lllud revcra lumen pus aigne pr^esidebat. cp> Dorotbea vdua in pra:tata venerabilis domina

Z PomLaniensi
^
^=t,-vit

ecclesia per

vitS sanctitatem ac

tempus inclusa, cujus persona^ d.gnitatem Dornmus


esl

sibi va U, aut ,ll.co alia quatuor nota qua. Dominus innixit, ro rDoraUa long.vius perduraM.'tc,teru'nt majora, qua.

,^nohabu,t, pr,ora intUt affl.c .vc I

magn.hcs rmracul s Deusadejus invocationem orta paSane ipsa de honestis


Pater ejus nom.nc zaniensis dicEcesis. est. Mater vero musrcognomentoSwartz dictus
'

"^Lm

Domino

sibi in

tuva est in anno aetatis

spina dorsi,.ubi ju^ .nfl.ctum, sua; sepUmo,lu.t

---

eTt

bun- v.ila

Mofuau

Insula. Major.s

Pome
-

sux decitnum sept etdurav,"ad annun, a=tatis >u.tsa.vura,valdcmagnum.ve

Wilhe

It Hocvulnus
cummagna
propria C. E,

hementerafflict,vum,ettamsa!pccruentansqu
,psum. d,mcultate poterat absccd,

est A.gata nominata

c
r F

n-

R.-''

amariBsimEe cod.

ct C.

(1)

Voigt, Codex

dipl. Pruss..

mh t.m V pa. 82 et seqq. tom. V. pag.

(2)

Linda. part.

II.

pag. 22 et seqq.

Secundum

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

495
AUCTOBE
J,

A Secundum

babuit post ipsum, et hoc in primo puerperio a Domino sibi illatum, inter ubera in
prjccordiis,

MABIEN-

ubi dicitur cordis folium, et cum pluribus aliis ante.retro et' sub utrisquebracbiis,

C.VPUT SEGUNDUM.

WERDER.

Ulud vulnus secundum erat etiam valde magnum et s;evum et amare afflictam, tunc prascipue quando infantuli ejuS ubera suxerunt et duravit vulnus istud per annos ciret a

Domino

inflictis.

B. Dorothea} virlutosaliee a puoris


tio.

el

praseiiim

nunlKiea-

Operationes divinpc in ea.

citer viginti. Post hjec

sub

ascellis

seu brachiis

habuit duo vulnera valde magna ct profunda, saeva et amara, Jn via versus Romam; et perman-

Oolcbat ^^

serunt in ea per annosquinque ad minus. Pncdicta quatuor vulnera, ac alia parva ct magna, habuerunt passiones multum acute et amare
afllictivas.

Apueris valde devote ecclesias frequentai*e a -. omnes coltt . mvila sua ,-^,^,5 pueritia sua ; et si quando oogebatur
, ,

negUgcredivina.qua^agebantur ineccIesia,corili
suo erat boc poenale valde, et pcena valde amara. Item a pueritia sua vigilans in orationibus parum
dormiebat, elecinosynas secundum facultilem suam largas * tribuit. Artas abstinentiassustinens,
et a dcliciis abstinens, libenter jejunavit.

Nam

solebant aliquando ferventer

ardere, aliciuando excellcnter frigoris stuporem pati, aliquando acriter pungere seu puncturas

acutas babere, aliquando graviter apostemare, et

Verbum

aliquando largiter cruentari. Pricdictic quinque passiones etiam solebant spiritualiter esse alternatim in vulneribus interiori'ous spiritualibus a Domino illatis et extevioribus per ipsam direc(mectam?

Dei

cum magna

devotione, attentione, delecla-

tione et diligenliaaudivit.

Cum

ardore caritatis

delectabatur videre dominicum corpus; nec satiabatur oculus ejus visu, etiamsi una die centies
vidisset
sic et auris ejus

tam

Dorotheam

sibi ipsi inllictis

modis

variis

prius scriplis.

Iterum erat hoc dignum admira-

tione quod ab infantia sua, seu septennio, postquam incepit ae affligere et vulnerare, quod vulnera sua festis Christi, bcatiC Mariu; Virginis et

hoc venerabilissimum sacramentum non satiabatur auditu et audiE Dei, etiamsi per totam dicm hoc auditione verbi visset. Pic compatiens erat indigentibus corpora:

aliorum martyrum appropinquantibus, occursum dictas quinque passiones alternatim


in

eorum
et

Iiter,seuetiam spiritualiter. Paliensinadversis, humilis in prosperis, non temcraria in judiciis,


sed in benigniorem partem interpreUibatur facta, quantum decuit, singulorum, etiamsi longa-vius
perdurarent. Item a pueritia sualibcnter ca^lum choreis aspexit, dum per viam incessit. dum
interfuit, vel aliud

exercebant, et ex hoc

eam

graviter aniigebant

quod

stigraata

Domini

nostri Jhesu Christi in

corpore suo cum .\postolo gaudenter ferens % passiosocia et amatrix valde fervida dominicse
praesenti multiplicis nis, iccirco arras accepit in consolationis.qmu tam varie^ fuerunt in ca, quod verborum copia. licet plurima sint scripta,

quid operis cgit

noctis tem-

dormiens, pore a pueritia sua plus vigilans quam venias cxercens, orans, medilans. conlemplans.
ct

nuUa

poteruntnarrari.

seipsam disciplinans, noctem quandoque insomnem duxit; et ut semper ejus partem majorem in dictis piis operibus consumpsit; ut freideo quenter, quia coilum delectabatur insplcere, tempore aperiens fenestras, CLcIum medinoctis prope eas se tando aut contemplando uf aspexit, in.-equahtatem seu collocavit, nec curavit acris ex qua nix, prando. pluvia, aut

ANNOTATA.
Pomesaniensis rnedio sxXIII conditus, ccssavit sxculo XVI, et cuh Culmenses prxs^dcs jura etnomen cpiscoporum Pomesaniensium adsumpserunt (i). Ecclesia
a Episcopatus
,

;j'"-

caihedralis crat

Marienwerderx seu Quidzini

; sed habiiahat oppido Riesenburg. ^ smpe episcoptts in ^ Ecclesis^ Pob Joannes Monch, anno 1376

seu in urbe

Marix Insulana

intemperiem, ad lectum rechventus super eam ruit. Raro se quandohocvitare propterhominesvaluit*. navit ad extreSedpostquain fatigata extitil' quasi appotuncad panetem aut loci " assevem se

mum.

dians, dormivit modicuni.

mesaniensiprn^positusi^ obiit anno 1409(3). non Quod auicm hocloco diciiur )^VA^s\deUU iSQo scriptam impedit quominus Vita^n anno totum {4),neque id mirum videbitur

devote. Hoc mehus cgit ^^^ ^^.^.^,^^ poribus suis humiliter et adhuc purius et perfcct.us post ,, ,/^,,,. matrimonio, ct
in

conntebatur libenter tem- r.j;; 8 Sed a septennio suo

docta et cordis extractionem, sua de cam tunc docuit omnia peccata qui

inslrucLi a

Domi-

opinemur locum uttenie

legenti.

no novo

confiteri

et illas confessiones.

cum magna

c Cfr. epis/ola

anno 1305 ad procuratorem


(5).

contritionecordislargiter fiens,

non solum tam-

0?^dinis Teutonici data

tcstimonium abpiritu diu conlinuavit, quousque


misericorditer

d Cfr.
e

5- amarissime ostensiva, occr/-w; etiamin qua diccimus, alque nsdemfere


epistola

Qum

nu?n. 34. sequuntur usque ad has voces

Comm.^rxv,

num.

peccataejusomn.as.b.essent Sanctohabuit quod finem vjtJ3 indulta. sed usque ad


proul docebaquasisingul.sd.ebus confilebalur, Tentationes a sp.r.tu d.ftur a Domi.io confiteri. usque ad annum i^lat.s fidentiic aseptennio suo tertium varias pertuUt Gui
sua:

de

daiis, art. 5 verbis in Ariicidis iertio

et 8.

quadragesimum

d.vinoaux.Iio, v.r.Uter rcsUt.t, taraen, mediante sib. valde gravcs quamvis tentationes suie fuerint
et

ipsam amare cruciantes.


i

cumque

lioc

*<.,.- potuit l. vitare t,nh,it C

'

Sed niraium fatigata

.etretroC.-'ferebatr.-3van.--f quando
suas large C.

in=.Bno

quoque add.

C.

C.

lecti C.

,u Gams

Se.-iesepiscoporum,pag.302.Aufzeichn.zur

Scriutt PrusB..

toni. III. pag- 104.

(3) Ib.d.,

pag.

tom V. pag. 397

n'um. 22.

<4) et aeqq. _'<', Voigt. Cod. d.pl. Pruas..tom. V. pag^^82^

Cfr

Comm. pr.v

496
Seipsam
acerrimc
torqucl.

DE
et

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


multotiens " secrcta. quorum " Domini commcndata, scvipta sunt et jussione loqui, subs.lenreliqua vero, qu._nion licuUsibi Habuitque perlucidas conclusa. tii sigiUo sunt Jhesu et Matv.s veritatum .-evelationes Domini visitationes, etclaras appanetsanctorum
audivit
eiu-^

ahqua D

matrimonium Q Item ante

m matnmon^
made
acta e

sl

semisit

in
;

aquam gelidam, corpus suum


mfra multotiens se coUocavit

amiLns

vestm.enta e u^^ graviter ani.cta. rrigoris rigore adha)serunt tam fo. tei terr^ per conpelationem tem Hberare d.mcultate poterat se
luod

Sia canaUum.
cSm

frigore

auousque

to.a

tiones epiritus Sancti

Juandoque
!n

vest>bus, misit se nudam part"bus qua> teguntur sal a carnibus aut halecibus
tis

toto quasi

>

corpore vulnerato

a Spiritu Sancto. m.; seu sa)pe fuit ineflab.Uter conserorum co.isolatore,


solata.

et qua per tempus .la-^^^t, matrimon.o Ilem in amare corpus suum cruciavit. mittens m suos acu pupugU, acum sL pedes nuptms mv. pToUdum carn.s, ut quando ad
'

aquam saluam,

frequentcr perciEt ad corpus dominicum


nisi

Vehcmeitlcr

derelictam. in

niendum censa. quod non

tam ferventer ac- cupil S. Eufuit spirituali esurie charistia

cum amava tam

spir.tus
refici.

ultimis tr.bus ann.s qunm corpovis alflictione in in uUimo pev unum d.em per duos dies '\ imo

tabatur,ut

in

convivus aut chore.s aut

mund

pompis

et spectaculis

amaritudmem

domm.^

ne ct.am ^^^'\^^'^''' passionis recogitaret, et tantum At.quando etiam eam delectarent. non ped.bus apostemant.bus aftUxit se acu, quod ahquot.ens s.u Pedcs et.am valuit ambulare. ostenmarito in excusationem crudeliter la.sos v.s.taret au nuptias

magna difficultate non valuit''carere;sed exterminat.one - horam comutviusque hominis solenn.a erat. qua,- inf.-a Missarum

et

munion.s, exspectat.oexspectabat;etfvequentcr pvopter


et neniMiss^o tantum destituebatur b '" ejus eam noctis tempove proquod confessor b desiae.-avit pau- * supple . Uem tanto desiderio curare contemptum deberet spiritus. perUitem voluntariam desp.c, stepe mundi et ab omnibus hominihus

aifligebatur,

dit

Aliquandovoluitquod

habuit hilaris et jocunda. Item B tamen ab extra novem annos .n qu.bu. circa in consuetudine puerpevio quasi dimipuerpera, quod elapso fuit
dio

quibus etiam conviviis interesset; in apparui occulto ^ gravia vulnera. haberet in

s^pe, hcet

communionem
et

Deo fi*u., quod ex hoc non a^ternam v.tam apprehendere.


Eucharistia^ percipere,

sed etiam sospe solum spirUuahter languebat, corporaliter decumbebat.

sua infer.us, tam flammigeris combuss.l ubera

anno, infantulo jam

confortato,

candehs

quod papill.o corum crudehler et excellenter cute uberum, supenus faerunt inferius solutcea habentes. In loc.s comsolummodo ret.naculum a.iiare infantulum lactavit, valde
hustis quando
aftlicta
fuit.

ditnapertos habuit, qui- Multis io Sensus interiores valde tur charisin so opevat.onem inntibii$. bus divinam cognovit et sensU et genevaliter, sed etiam d.st.ncte solum

non

mult.s. Fuerat siqu.specialiter, saltem in valdo acute d.scerquoad intellectum et afTectum

dem

nensoperat.ones^aritatum,etdiffeventiaseavum,
iustvucta a Dode qu.bus scivit pulchve loqui, Unde solebat scripmino verbo et experiontia. Dominus '' a Tunc tempor.s c suo dicere tori ferventer >ardentem. ferdedit mihi cantatem aut vulueranventev et magnifice dcside.-a.Uem inebviantem, supevfiueutem, tem, languentem, v.olentam, locupletantem, latam et spatiosam, etcavitatem cordis infatigabUem, insaliabilem"', ^" has speAliquando ded.t, et dat
:

Nimirum per vitam suam martyno

amarapat. propter plenam ferventer desideravit

Domiuum. Et
cruciatus

ardente ideo ex caritate ferventer procuravit. el tales ..on sibi varios


et h.lariter toleravit.

solum l.benter, sed


Mira 5WEdam. in ea opcratus est Deus.

Acciditnamqueplus ciderunt pru.claramiracula. c.rca * ann.s ante mortem ejus, nuam nuvem miro devot.on.s festum Puinncationis Mariie,dum pra.parat.o..e ad orassel.et muUa al.a pvo
afl-ectu

et post iO Porro in vita ejus

mortem multa

ac-

eflractivam.

i.

et alias hic cies caritatum sedecim;

non scnptas.

vivifici

Jhesu Chnsti sacorporis Domini nostri muUos dies et noctes cramentum salubriter per Dominus Jhesus, ejus pe.-eeisset fidel.tev,lunc .n ejus vetus extraxU% et miriflcus, cor

Pereflectusearumetsentimenta,cognov.tquando tamen cum unam earum aut plures habuit. Item Sp.vitus Sanc us cavitatum
speciebus priudictis
iuvisib.Iitev fu.t, et lUu[requentev sibi missus quahbus opevatiombus, mmata cceUtus cum Sanctus mittebatm donis et vivtutibus Spiritus vevipercepit. et de hoc pulchra
sibi. sensibiliter
tati

amator

fervidum locum iU.us novum et aUare et imaginem glonoste enim^ accidU ante mane circa auro.-am Virginis infra Missam de
cclebvatam; ante et infra
sel

intvusit.

Hoc

quam dum

devote oras-

o.-ationes salutationes et intev alias


'

angehcas

ofte.-enscomprJrosarumsevto Virgini Mana^ d.lectum ipsa ut menda.-et, supphciter .-ogans muUitudo popuintevcederet. cjus flUum pvo ea

ac Scriptura; sacnt consona plena luevit aliquantulum potest apparere, quam siquidem magnificus, div.na caritate.Amator ejus amovis, sag.ttis et Christus Jhesus.spiculis sui
lanceis

express.t.Ex hoc

pressit, quod lorumadvenit, et eam tam vaUde evigeve, et mter compnco^ebatur de genibus se

quem

retetigit et,

ejus frequenter vulneravU; sagittas, .psum ipsa sui amovis d.vigens loquendi Scrip-

animam

secundum modum

mrnteserecta* stare, ibique suam Statim ex .Ua tionem ovationum consummave. spiritum suum ad ccelestia contemhora sensU^
plandaelcvari atque rapi, etluce
cida et inuistimabiUler
suaviflca

commenda-

tura3 in Canticis

quadam

pevluct
,

iUustran

iUa hora salv.fisensus interiores aperiri. Etiam loquentis ad intra audisibi

Canticorum, etiam vulneravit. sensit seusu m13 In sacramento Eucharist.ee sacr^ pagina^ sc.-.bunt teriori varia, qux doctores sensU etiam homini devoto conferri pev ipsum sacvamentum adven.ve suavisibi Dominum per gratiose ter fructuose,magniflce,omnipotenter.
;

pr.TScrl""
in S.

Com-

cam"> vocem Domini

et velociter

Viditetiam vU pariteretcantumangelorum.

et

sacamemo currentem, qui, ori ejus etanimam ejus imposito.statimvelociter in cor


valuit E. nec per un. d. voluit C.

om

C.

* acilicet C.

'

oculo cod.-

plus q. om.

-Me suo corpore add. add. C. - erectam ci.C

R.

"

autem

C.

apud

Ex

illa

vero hora SEepe sen-

V.x pcr un.d. uduit ^ cb ' oportuit con -i^extenuacione E. ^stuatione R. ' forven "> C. sorem ipsius C. E, R. -" scriptor.bus

" ccbotiam hora salvifica E, R. Ab sit C esjussu E. scriptas. lorum add. E, R. -"scripto sunt anno3CCK/.-'*Ncc per u. d.

"

illa

C.--

ada. u. tem, irapatientcm, inquictantom

ac msaj^^^ h.lare,avaram. Bcaleutem. buUieaten, ^ ^

exjuBsuD. etcomm.

C.

dedUe>C._"glorioseC.

.jescendebat

'

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

407

descendebat deifice, id est sine panis aliquo sapore; item Itetificantem ineffabiliter; item confortantem non solum spiritualiter, sed etiam
corporaliter
:

15 Divinas ultra ' novem a babuit revelationes, nonsomniandosedvigilando.aUquanilo inmentis


extasi a se aUenata, et hoc in visione spirituaU aUquando sine raptu ; ct utrobique sensit in

^'JJ_'*^j|j;-

^^:^^^^

suipe ante susceptionem

fuit viribus

destituta et valde infirma, et


lege item

sumpto sacramento

statim fuit confortata et sanata ; ita * ut ferventer eam incendentem et luculenter iiluminantem, ac

niente seu inteUectu pcrlucidas Ulustrationes, et in alTectu deUcias spirituales. Ui iUa autem vi-

multa revelantem itcm ut speciosum pro! filiis hominum, imo prie millibus angelorum speciosum. amabilem et jocundum item ut desiderium sustoUentem; et cjus inllammantem et in altum
;
;

sione supernaturaU inteUectuaU. vidit imagines ct et audivit voces Cbristi, Virginis beatissim;c

aUquorum sanctorum. .Vhquando,

et

lioc

magis

frequenter, in spirituaU visione non vidit imaaudivit gines, nec etiam in corporaU visione, sed

multis
sonis.

aliis

modis laude dignis, veritatique con-

Dominus de sua misericordia sibi advenit, quje mihi operans gralia; suaj munera tam varia,
plura, quam hic sunt inenarrabilia. Multo tamen comtacta, ab ore ejus scripta memorijDquc sunt

vocem JhesuChvisti ad animam ejus sine strepitu scUiloquentcm, modo nobis ineffabiU, pcr quem est instructa, ct ne a spiritu cet Jhesum Christum
erroris

mendata.

securata, aut vcrtiginis deciperetur est informabatur ac certiludinaUter prLCservata Item aDomino quotidic in uUimis tnbus annis. quid desiderare, agcre deberet aut quid omittere, quid

Af^NOTATA.
a

Toium illum locum

Porro in vitaejus

quacogitare,dicereel comedere. quomodo ct ciuando ad sacramentmn Eucharistiai Uter et Ulusprioparare. Item frequenter divino lumino posset omittere trata, cognovit quid facere, quid

anni 1305. fervidum intrusit hahet eliam epi^tola

homo cum

salute,

Et

ideo consuIenUbus

eam
:

enim accidit Cujus auctor, omissis vocihus Hoc iiapergit : Statim ex B orationum consummare,

ctiam sic monita salutis et consiUa dabat. VidU multa occulta in ctlo et in tcrra iUustrata

iUa hora. eic,

rursus eadem ad vcrhum proad nnem nv.feriaique codecc nosier, usque Roiulo bultvc Bomfacn IX meri 10. Item in numerum hunc subnexo, articuli 21, 22, 23, 24
ei

coelo gaudia coelcstia


et cantus audivit

et

distinctionem spirituum,
in

angelorum;

tcrraChristum
Virginis, nasci,

10 fere ad verhum exhibent. hic dxciiur b Dwn Joannes Mariemverder Petro de TTormnude confessor, in Rotulo a venerabilis vir dominus dith confcctovocatur ratio facile intetJoannes. Cujus discriminis Marienwerder, utnobisplactt,
ligiiur, si ipse

incarnari in utero ct recircumcidi.olVerri in templum. crucifigi ascendere, et caitcra muUa. surgere,et in ccelum hominum muUorum copitationes

annuntiari.

Sicque vidit
et

desidena peccata,imo aliquorum cognovit sic essc prout quibus dixit. et ilU cognovcrunt
illa

expressit.

Viiam hanc concinnavitipse Joannes cScriptor aliusnon esi aique lahore adjucit Marienwerder, quem in hoc Ryniann.

etgraUas 16 Itemcaritatcdivinafrcquenleraccensatam ^ingulare.. ardor annn.e redu,.davit in ardens fuU. quod exprimcns. sudorem corpus, ipsum calefaciens ct ctiam aliorum planxit non solum sua, sed Etiam

hominum

CA.PUT TERTIUM.

Pia

itinera

B. Dorolhea^. Ejus

Exsequite. revelationes. Moritur.

tnstis cx peccala; fuit etiam s;epe suas negUgcutias et anima non solum proptcr non salis posse neccata.sed quia reputavit se Attabene agcre et sancte vivcre. dili-ere Deum, fletum post men aUquoticns, imo ut frequcnlcr Jussa est inefTabiUtor UotUicata est. a Domino decantare. Item cantica pra^ esultalione aliqua solo Domino ex.stere, ferventer desidcravit cum multis annis appctnt.anteet ideo reclusorium frcquenter inobriabatur

quam

Item dulcedine divina, spintus ejus ''' ^


obtinuit.
,
.

._

ex huc superra:..K.tMr u,>ni reaucnet

mosa

et

semel ad

Romam ante annum grat.a. seu


princip.o ing.'essus usqu

rubl^umpvoximumSinquapermansUusque
id jubiUcum. A d.u^ cst ad ^mus d.m exitum Roma, clapsus grat.a^ div.nae locis larga annus. In bis omn.bus vero a penmunera. In peregrinat.one pe cepit m.raculose a Dofuit
culis et

ad

Z hum,Utate se

nse,-,-ima,n i"'-'

''"'-,

h,,

dehonestatione

nes ,-cputavit ; mandabant.fidemev adm,p:ebat^ n sin-ulis; qua, ea ,nultum m-aculose ,vta. ,7 n, m inus Deus cum p,-.servavit eam .,<.." hoc, qu,a ,. ess t P" n'o in infantia sua ma^na et ab

conlessm ibus et obediens su,s

austeram d.sc.phnam, 'Sidavit rigidam v.tam, assiduam, in advers. P^suam

no

pru.servata.

Uem

Christus Dom.nus ejus

r.ra^bus

peccatis,

".on^m

caritatem. confldLnt.am. tientiam, fldem, spem,

desidevium e.Iirmt cariUtem ac eam ab interitu corpo.-,s Secundo in hoc, quod propte, multot,ens poriisset nrrervavit in quo
,

ter,>orum^

et stahum.Iitatem, et consU.ut.am ob ientlam, var.as y.rtutes de aliasque bilem perseverantiam, singula pro hac non est dicendum per quibus

^^::tum,vleraetar...uma. ^ a;stum,vu.u..fugus,. ^^
eam
f

quod " 4,,,,3set. Tert.o in ^^oc ^ " ^^^^^ ^^.^^^^ J^V^Xfs quod mult. hom.nes PJ^^J^^^^^^^^Pnentia. propter

vice.

t r et C ad Aciu.sgranijm C. tempore unn. jubilffii


'

_ -

e^ et

ad Roraam veniens

5eumc/.

-eannoprKt.om.C.
03
iiiterierunt,

^^^^^ ^^_

Octohris

Tomus XIU-

498
.cTOB.
,

DE

B.

DOROTHEA VIDUA
ra
1.

INCLUS.V.
inter eos hab.Us,

%.B.BNwEBDER.

intcrierunt, ipsa rra-scrvata a

lamen sancta frigovis U.sio^^^^^ Domino, quamv.s e s.t nclusa f,u quo propler fngous ^y..o et in tah muro in tompus stans m incle^entlam aqua per modicum usquc ad fundum congevase
c.ncro
aut
'

rost hcoc, paucis verbis valedicensetorationibusejusse sib. ejus dans,confessor abiit. nesciens

"

recomme.iextreerat

horam

aut alio

r.balur: ncc

aut infrigidatione ignis corporahs pei calciamfntis neque calore etiam hycmcm unquam usa fuit; vestimentis
illam on pU.s. scd ut frequenter

putandum cst quod per vcstimenta frigoris am.ct.one calciamenta aut i.nem neque fucrit pra^servata. ^am

niam esse tam p.-opinquam. recess.t. Postea completorii quando ab inclusorio reversus juxta prom.sirifra Te Deum laudamus bo.is, et invcnit eam sum, eUipsis quasi septem autem causam spiritum tradidisse. Ob quam noluU per eam Dominus Uo.'am sui transitus nuUus dicere potest aUis revelari.ipse novU cui
_ Cur facis ita ? rorULI CIHCA Exsequi^ OO DE I.XEQUIIS, ET DEVOTIONE S.NCT.BOHOTHK... Perccpla ejus rf^s,.a^

Ho.-a

quasi

minus quam

mp

x-

usa est. Imo ercedentibus hyemis temporibus in tantum mcaUut ^ ardore venter ex caritalis et aer.s refr.gevestcs cogebatur deponere quod quod non ex corpor.s

SE^^LT^^AM

funeris exequias tes- ;,j^,,, pretiosa morte, ad tanti don.inus Johannes reverendus tiuavit venire
dictLO Ecclesiai episcopus

rium quaTitare.Quarto caritate eordis em-ac n. nguo'e, scd ex nimia revelav.t. et mort.m suam sibi futuram

larga

munera

qui pauperes i-efecU, bis dispergens egenis tribu.t,


;

commumter omnes uHliam evenit.Quinto quod sunt, tam in ea mel.orat.


homines de ejus v.ta tunc quando nunc quando vixit. quam
a nobis

Dom.nus

Missarum solennia c celehrans, corporis tuorum omcia peragens,


;

et

reUqua mor^^'lecta.

Dei

,.

r&,
'

Tandem ^Tstutl Mooo A0O.zM.ntx XPSA . agon^^^^^ et


et exercitia post Mabores, desideria, a.itecedenext.-emum ^iy.ibus diebus diem
ei tibus apparuerunt spiritus, cum process.one mater c'us et angelici eam ad cc.h gaud.a .neffaTolenni invitantes cum pr^stolantes ejus trans.tum

persona Uei compretiosum tUesau.-um terri^ populus multus valde. mendavU. Clerus dolmt confluxerat, gemuU; qui eius percepta morte
et

communiter omnmm, planctus et luctus erat quorum spintualium ejus iiUorum,


ma^ro.vm co.is.dema.stitiam novit qui solus Dumque tempore exe.iu.arum
rat

pr^cipue

rnumnllo.
^'"'

Dominus

-Ihesus,

d.lecta

etdolorem.

bi

su

itermagna. vero lumine superna'sona melod.a. Ipsa corpore vidit adhuc existens .n lurali niustrata \ iUahora extremadesanctorumgaudia.speciaUter
licatissimaappropinquante,qua
'

ccBlest.s sponsus,

confessorem felix magms martyr.is pU^na.uscue ferta, varUs amict.onum hominibus abscond.ta ad diem Ulum omn.bus sciUcet tribus duntaxat, quoad vuUiera, paucis, pru.dicala. rumore exceptis, fu.sset manifeste Uicrymas plunmi perculsi inaudito, in
veritatis

graUis, vivtut.bus re-

pra^eleclam sponaUissimi palris fiUus, ferventia desideria de corsam post d.ulina ac a.lernaUter juh.landum noris ergastulo ad secum Ulust.^at^ d.sponebat. Tunc perlucide suscipere

suam

'

proruperunt uberrimas. Pro ut.que, qui tam exceUentem sanctitatis doluerunt tempor.bus .naud.tam,reveineacaritatem,suis
..eglexerant. rentia honorare debita

tant.e

ignorant.a

Cum

.gUu.

nmm

singulariter tr.a.Pr.dixU ad conftssorem suum sponsi mei Ego tam dulces quam amaros

tanquam mul.er terioravulneravU-.ego incedo requ.em neque parturiens. nuUam inveniens stando, aut et.am am-pacem, sedendo, jacendo, vos supercoelesti Llando. 1. Secundum erat a Si conspiceretisgaudia, lumine illustrati sanctorum magnitud.ne cor vessicut et ego,pra: desiderii apertum est trum scinderelur. Ecce ccelummihi gaudium clare pater propinquum.etfi^anctorum et rectum iterque ad ipsum planum factum mors me tantumingressu et clarum, a cujus erat,quod dicebat Eia
: ,

vulnerationum aculeos, qui delicatissimi sentio mcaritatis cor et aha mea sagittis nimiK sua)

sepeUebatur, pnsalTecpreedicabatur, et quando aspecUbus pretioso funens tibus et lacrymos.s nihUonunus .b. mcns thesauro assistebant. Erat bened.centium Deum pro devota et vox grata Interfuere exequns qu. suo munere valde d.gno.

audienteseiusmagnoslabores, dolores,

fat.ga-

merita tiones, revelationes. cceperunt fiducialiter credere

et benefic.a .neffab.-

quod

Ua

s.b. facta,

Po^^^"^ '" "^^ ejusmeritis et inte.-cessionibus f Qu.bus infirmitat.bus relevan. necessitatibus et


xnentia,

implo.-antibus affu.t d.v.na cleejus patrocinium pra.electam sponsam suam miriflcans

sanitaUs remedia m qu^ valde multa concessU ejus merita et .ntertempore opportuno; unde per

modo

secludit.

Tertium

ventum

date m.hi

Dominum meum
;

dilectum, hoc est

Eucharistiaj

ejus enim amore sacramentum vel valeo, nec alium cibum eo d.ut.us carere non in vita pra^sent. potum corporis volo ampUus
pra_^

humance crebrafueruntmiracula, a condiUune quod ad ejus tumunaturce valde aliena. Hinc est

ac sepulchri

ejus

bumU.s

contacturn

lum non solum terrx Pmssi^ *"^'^'/.^^'p'^ Cum


d. et accurrunt extranei de longe veniunt singula vivtutum ;<^ P'^^ explanandum

ad

=*\'^

r. Jf

confessor ut se ^- nim.a .nedia extenuata. Cui dixit die lUa, ex quo .Uud char,stu. ae- bibeudo refociUaret, quo[dl .......... semel percep.sset, siderio obit.

sumere. b ^ t ^* multum fameUca et 19 Haec dicens apparuit


.

in.i-nia per

venerandum sacramentum posset; sed post mediam secunda vice habere non hymnum Te Deum laudamus, se noctem, infra sacramentum cooperante daturum pruidictum vero nimio des.der.o Domino poIUccbatur. Ipsa
afilicta

omn.um sulficiat, larg.ton ipsa operata, nuUus omn.bus u.^.^ ^ bonorum sacrificium laudis pro immolemus, d.cen sisbeneficiis suis meduUitus
tes
:

Dominum

et ab circa .psam facta

Gloria

tibi,

Domine.

ANmTATA.
lefjimnstn aUts hahuiiV,. Dorothea;.crf, ut cognovit noitm Vitis fusioribus, diviniius
a

et

viribus

destituta,

aiebat

a Nesc.o

revelationes Novem. Sane mullo plnres

quomodo
erit

potero exspecla.-e,

nam

exspeetaUo

autd.ff.cU.s nnn.s et amamU.. impossibU.s,

,ro c.0.0

.u

cantharo.

rre,u^ter

- ^ ^^ ^^^^lL^ ^^^^X^'
inoaOS

R.

lussimus E.

suayi cod.

quia C, L.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

4gg
AUCTORE
J.

modos
anitna.

spirilua/iier gigncndi

Dominum

in

angelo canente tuba, percussa est tertia pars solis ita ut obscurata sit teret terlia pars stellarum
:

MABIEN-

WERDEB.

nnin. 18 eocsiat in epistola ad qua, procwatorein Ordinis Tcutonici data ; post nulhis (licere potest Cur ista facis, statim
b Toti's
liic

tia

pars corum, per conlemptum Ecclesiic clacl

vium

inobedif ntiam

mandatorum

'*"?

An non

tynnsiturad hancVHx nostrx clausulam : Cum Gloria tibi, Doniine. ad cxplaiiandum sinyula rigesi/nus tertius, c.v tcrtio datiSy Articidus

cauda draconis, malitia videlicet diaboli, traxit post se tertiam partem stellarum, per illud schisma cxecrabile, in abyssum perfidia; et damnationis ? Sunt nonnuUi, qui evaserunt caput scbismatis in principio per fidelem adha^sionem unitati '^ matris Ecclesiu:, qui jam " per va-

ea-hibet

primam num.
in

18

partem

.-

Post labo-

res

perluciile illustrata.

Idem

Viid
(tib.

Limtana

tegiiur

sed in

ciUationem
draconis b.

et

regressum

'^

stringuntur
'"

cauda
^^

Vita Latina

VII, cap. 20; Missarum so-

lemnia duobus dlebus celebrans... d Quod hoc loco addilur in codice Coloyiiensi, scilicei B. Dorotlieam obiisse tcrtio ca-

2 Redimentes ergo tempus, quia


sunt,

dies mali Dorotkea,


sancliSihna

excrescentibus hominum

malitia et mist,-

ria, si furte

lendas iiovembris, certe fatsum


pr-xv., niim. 40).

est

(cfr.Comm.

modcrator et ponderator temporumct sazelotes animarum nostrarum accipiat hodic


crificium

fcmina,

Quonam autem jwe dicaiur

nostrum
'"

in

odorem

suavitatis, velut in

in alicro apographo feslum celebrari tertio calendas novembris (.n(pra, cap. I, annoi. a), defmire non ausim. Eumdem diem in aliquot
martijrotogiis

liolocaustum ariutuin et

taurorura, ct sicut in

msignari
1.

jam dicium

in

Comm.prsec, num.

agnorum pinguium '*, venerabilem et millibus omni laude dignam dominam DoroUieam connon casu, tra malitiamdierum inlucemgentium, sed dispensatione divina per vitui admirabilem Expandit quippe super eam DomisanctUatem.

VITA

x^. B.

DOI{OTnE.E LINDANA
AUCTOHE, UT VIDETUR

nusamictum ardentissima; charitatis, ingressuscum ea pacque est juxta Ezechiekm pvophctam rcquiem opulentUsinuc tum de introducendo in u-ri<;antiuni lacr>macivitatis. Lavit eam atiua
rum,iEternorumdesideriuctamurejucundissimai
societatis.

JOANNE MARIENWERDER

ditascastigationes unctuosK pietatis. prohatissima; misericordix- et variarum virtutum, discoloribus


Vestivit

Emundavit sanguinem ex ea per maueamoleo et disciplinas. Unxit

eam

ex

0(L

Vatic.

4934

eollato
".

cum LhHhuHi

edilione

induit subtilibus diversarum ^equentibus clarius patebit, vitam lcnter


"'

gratiarum. ut
ejus

m
.

lucu-

intuenti.

PROLOGUS.
InprmenU
tcmporum
miquitate

' qua^. slcllam sanctitate et gloria miraculorum, medio nebulie dierum malorum, matut.nani in

3Ad

quid

eam Dominus

^^

, l clariUcav.t vita. |^o6.s,r

PhOLOGUS
poTIIK.E

DoIN L113ELLUM BEAT^E D0M1N.E GANONIZ.YTIONICM. EXIIOUTATORIUS AD

nisi

mali sunt. i^edimentes tempus, quoniam dies doctor gentium, Paulus Veritatis organum et luminaribus claapostolus. de superccelestibus sunt illustratus, et in eo in quo
riori sapientia

omnes

latituthesauri scientiiu Dei, altitudine, ferventissimai dine ac profunditatc charitatis intrinsecus^ pasradicatus, didicit ex his qua^ velutiemulator susestsupra modum urgentibus,
fidei

s.t usque ad quatenus his diebus salus ejus ". qu:e comcxtremumterraj. videlicet Prusziu; " Christi fidelium terras, quasi parata ad aliquas Cbristi cst, contmfimbria extrema in tunica confrontationesct conhn.a m..ensfimbussuis^^ Sed sicut ad taclum ndelium et schismaticorum? fluxu liheChristiemorissa a sangmnis

fimbriie

rata^est,Uadictxmediatricis,beal^acvencrabiac - ins.gniura domin^e Dorothea: mlcrventu,


lis

miraculorum ejus ad tines e.egant.sviUc-etsanctit.lisejus


tium.

gentiuin c.-ebrescen- p
a^^^^^^^

constantissimus,

maternam soUicitudmem
Ecclesiarum, donec

et labores et^verc

omnium

eis formaretur, et spiritu vivificante Christus in fiholos iterum pareulogio ' sui Evangelii lucis spivelut speculator seraphicus

odorerespersorum. emorissa, '-^^'^'^fj^fl^ tt menstruahbus suu,- voluplatis tas gentium. a

^t^tis
Ouin imo

poterit e c^^^^ fluxibus restringi univeisal munificentia regia data" de

turiret

Dei ac membra .jus ritu prienuscens Ecclesiam sicut tnt.cum, sathanam expetere, ut cribraret

K Nempe

Sesi.inredempt.onemte.nporu.nmaoim
dierum
ut,

juxta

Isaiam

pruphetam, suscite

etita^nedeftceret fides plantata temporum tamponderoso certamine omnium


. '

et

irrigata

te.-nmposideatha.rednatesd.ss.patas.etd.cat

tempusredimere ahquo vicissitudim consulu.t qu.a dies spiritualis


sacriftcio laudis et gloriu)
:

ob amorcm sponsa. su. suntvincuhstr.bulat.onumetpeccatou

luf

^^ ^^^ -Exi^
'

temporuni pra:terimalisunt. OmissiscmTicuUs quon.am dies mali torum et futurorum, hodie ex codicibus edosunt, plus'- experientia (inam sunt prodigia et portenta cemur An non hodie et sxcueccles.aslicai in sole et luna potestatum per aboinervi contracti sunt, laris, quaruni hod.e. qumto An non tionem et divisionem ?

divnue f^^^^ ^^ ".^. ad reconciliationis .ch.sperver.i J^"^ istius caliginosi et ^n tenebris sunt Uomame ad sacrosanctx evertimini ma bene acilumina " redeundo, cui Ecc esia.clara lucenti in c^^^^^^^ auasilucern.

^ r St loco.doneciUucescatdies
noso

g.-atiu.-et

propi-

schiscatholica. profess.oms Uationis e lucifer oriatur. glona. cordibus mter astra

maiTorum

ii

Pt add.

"

Bucculentiue

equam.-

^^*-

_ proh dolor

add.

5i

RevcIamiQi.

lummana.

^^^

500
a Deo ipso

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


de sinum"

comparata
est

DommusenimumniumelegU
confundat.

ea quis iragiUtatemsexus-. 4 Non calumnieturin mnrma, ut ortm

DomidinemejusinteUectus, quoniamconsuevU confundat sapientes. Non nus stuUa eUpere, ut sui S^^"^'''^' '^^"'^^^^^^^ glor.etur nobiUs dc pompa preUosponsas velut margar.ta ratione isUus latent.s, p.-osapia3 sissima in concha humiUs

Non

lev.

pendat mundi sapiens aUitu-

tuum,etfiliamtaam.istambenedictam et renancrSpiritumSanctumex te conceptam chantatuo spintuaU tam, Christoque sponso et desponsatam, suscipe tis v.nculo alligatam filiorum tuorum, quatenus catalogum sanctorum "1^^^^^ redimatur.O

^'^'^^''^^^evum^^^^^ - vicarie Jesu Lctissimo Pater, successor Petr., san ^^.^ ^.^^ ^^^,^ ^^^^^ ^^^^.^^^^

Ohnsu

t-

quam

supra

modum humanoe

aistimat.on.s,.mo et

angeUca., ccelest.s

sponsus adama..do

nobUUa-

tempus pra;sens tant. redimat Sanctitas Vestra enim plures vos habere ponderis pretio. Nostis
m.os prodigos, a vobis
abiisse, substantiam

^_

__

,^,^

Unae nob.Uss.marum v.rtutum. vit propagine humiUtatis et chantat s


nardus ejus odorifera
frequentis.iftie
^

in rogionem long.nquam iUis divisara diss.passe; nec nisi a

a c(Elest.bus sedibus

hunc

a -

habentutin se revertantur,

Patre lumi-

coelesti lex.t, qui, constipatus

mUUia m.lUa

m.l-

Uumprocerum,visusestasponsa
pius

sp.r.tuso.-

cum

et elon.e adappa.'atu indic.bU. honor.s

venire. No.. ambigat in tivare intellectum suum

animaUs homo, "O ens capobscquium Chr.sU ea

Ulis danum apudquemnonesttransmutatm, Accelerate ergo ad canotum fuit etimmissum. ob amorem fd.ismet nizat.on.s off.cium, siforte gratia^ munera introductie larga faciet

sponsae

Ecclesi^ universali

qua.dicunturde Ump.tud..ie ^^'^'1^'''^ ''''^ contemplaUonum tionum et^ aU.tudine divinarum

sensus amma3 penihujus sponsa. electiB \ cuius obr.guerunt, et obstrusi sunt tus obstupuerunt, sed conferatse ad orvotusto languore peccati expertos ditractalores, attendat
;

quatenus filii in se roversi patrem, quem receperfructum poenitentiaj, vos vos salubrms dendoabnegaverant. redeundo ad sponquoniam est ut,
;

recognoscant.

Dignum

sus Ecclesia^ inclytus dudum pleKibus et festinis",in cethereum

sUingent.bus

amet

suum

perduxit

cum

gaudio thalamum

convocando vicmos

^ vinarumillustrationumcontemplalorcs, quorum
a.mnasDominus
soleti.Tiplere

thodoxie iidei

amicosccKlestis miliUte exercitus ad

secum con- ^
ad

spk-ndonbus sanc-

gratulandum, etiam
S. V.,

miUtantem Israelem

deroget, sed stupea turum.et i.iveniet cui non et p.-olundiss.mam Deisapient.ara, et admiretur Uquidam M..telhgeniUiusadm.randa. muUens homitiaradiv..iorumsecretorum. Exuatveterem

excitare d.gnetur confo.-mia.iucunditatis solemnia "' harmoniarura discrepantia, sed ^*

nem Mn
Anostolo
.

novitate vitye

admirando^ dicatcum
sapient.a; et

sU ne juxta voxlaudisetho.ions et gloriie ", consona et exultate Jerusalem, illud Isaiie Luitamini cum cum ea omnes qui diligiUs eam gaudete
:

in ea,

scientia; Dei

Quam

alUtudo divit.arum incomprehens.bilia sunt ]U!

super eam, ut sugaudio, universi qui lugebatis

viie ejus dic.a eius et i..vestigabUes pr^csentem Legut cum affectu libellum 5
et

Kalisetreplea.mni "abubereconsolaUoms TOreverendissimiPatresetdominicard.nales,

ejus.

cardimles,

de

miro

nio-

do docta.

valde

d.ebus Bom.num confcctum, et reperiet his medio terra.s Non est arl.cuvalde operatum in co.itemplatr.x su.s l.nceis lus fidei, quem h;ec

magms

sub

paucissmi.s et radibus verb.s

sumrao '' pasapostolici senatuscoUegiales, cum cum principe " Eccles.^pastorcs,


tore inclyU

rum

^"

principes

omnium terrarum,

ad vos per-

UnetconsUiumetpastura. Etenira licet alUtudo providenUie pra3ordinaverat Ecclesiara


divince

cognitioms modo s.bi oculis,supernaturaU lumine non apprehender.t seu poss.bili contemplando, ver.tatem Scripco-noverit, secundum .ntimam
natura hu;

sanctam
crescere

debere
in

proficere in

persecutiombus,

aHUctionibus, sanguine martyrura

Verbi cum turarum etiam unionem Dei mstantanee est conceptionem filii mana, id utero, perfecUssime factam in Mar.a^ Virgm.s lineamenta de qua secundum omnia corpor.s
;

d.latari, fluctibus rigari,tnstitiaerigi, angusUis sciss.onibus tentationum turbari, schismateseu

probari

providos in hujusvolait t^imen esse vos solUcitos et fideles. modipericulis oviura Dei,
;

'

et itade pulcherrimam habuit vevelationem-. solum de Verbo incarconsequenter. Et non '"etdeclarissimavirginitateManieVn-gmis nato
gloriosa.-,

aUis

etvita,et perlustravit Trin.tatem valdc multa acuUssime dislmcte per effectus d.v.nissiraos personarum omnipotentiam, non contemplando, s.m.Uter De.
;

^^

ejus graliis et v.rtutibus,

modo communi '^per

fidei

senUniento intus in venerabilis EuchansUai sapatebit, de effectibus missione Spiricramenti. Sira.Uter de uiv.sibiU Hiec'^ benedicta muUer tus SaucU. Quid '^plura"? daranatam om.iem hceres.m ab Ecclesia catholica sacne pag.nui regulas viveniuxta sacratiss.mas
;

luminaria^^sed alUon anima recognovit ut mira

latere vesUo, et quot hodie ovium Dei millia a quot vest.-.s ceciderunt decem miUia a dextris inconsutilera scindere mhodie Chr.sti tunicam Ecclesiie r quot '' extra arcam Romance tuntur et extra hodie^Miluvio sohismatis subraerguntur, An.maddomum Raab gladio Josue trucidantur necesse habetis vertitequia dies raali sunt, et manushabet.s preUura red.meretempus. Sed ad muUeris hujus deuUimis fmibus ChrisU f.delium,
!

fortis et beatai '\

ad altare thymiamaUs et muUum aptum. caustorum perDei misericord.am pertinent studia contem-

hulo-

Ad

altare

thymiamaUs

plationis et devotio

orationis,

ad altare holoet morUf.cat.o excellenter tue-

causlorumexerciUabonie actionis
desideriovam carn.s
;

qua; duce

intellectus do contemplando,acvlvacitate">sui nudam apprehendeudo, ult.ori anatheveriUtem

Ut canonizetttr,

omnes

mate plus damnavit. fcecunalma mater Ecclesia, Spiritu Sancto (j latius hodie expansunt, data, ex quo dies mali

libelU per totum. runt in ea, ut inlVa in processu pretium pro rederapOfferat ergo Paternitas^^hoc malorum, promovendo n^eo*|^

tione

dierum

canonizat.onis pro

muliere veneranda. iNon redemptione bujus est dubium quinDominus pro


illa

dent opcram:

summus
poiilifex.

adaurandocorf.-Ui-equentissimro.-^aut.- ecc emalis ^ admirand^. et add. ^ lytnpidam. si^. ' coram. '^ sed add. - " ac. instanli.

tibns.

festivis.
fit

add. ' Qnod corf. - '^ et cod. 13 lumen. " fiUum -' speciali. -" et add.

-nn

S V. ne.-"
add.
35

_ ^ pontifice

-" Jerusalem. - " scUicet una loco et hon. - - replem.n.j^^ cod. - - ^ capite. - Ecclesi^. - od^ add.
1.

gl.

^o

vivacitatem.quam. -' ingen'

Vestl-a add.

_32om.-

33 ^e

ijebete

cod.

^*

excellent cod.

negocium.

tempons

BIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


tanti A temporisdispensativereservaverithommes solum et non viUo. meriti \ tam admirabUis

501
AUCTORE
J.

muUens benesitienlium habere Vitam istius siexpandentes et capaciores*" facienles dictio


,

MABIKN-

WBRDER.

^ ut muUa malitia hominum propter schisma. novissmiis temponbus, exemplo hujus, in his ut ait Apostolus ad Timotheum, corngatur. Nam, tempora pencuinnovissimis diebus inslabunt

nus sui

desiderii

quasi

*'

aliquid

mapni

et

consolationibus, revera^magni, vix auditi, de Domini specialissibeneficiis et operationibus " et elevata *' est maaccepturi. Ita alta

mis

losa
elati.

eterunthominesseipsosamantes,

cupidi,

teria

tores.

affectione, superbi, blasphemi. mgrati,sine *. incontmentes, el alia sine pace, criminantes multa qun; ibi numerantur ^ et delicatus ad dlius 8 Attendat ergo carnaUs passionatuspatienbeatui famulieabstincntiam ;

annos sanctarum vevelationum per multos quie non abbreviatorem, sed digestohabitarum exposcunt et fidelem expetunt et
;

rem bonum
Faciat

et illa rcquirunt citeriora

voUnnina

et tractatus.

expleantur omnipotens Deus quod hxc

pacem et concordiam, tiam, iracundus animi humiUicontinentiam, superbusejus lu^uriosus paupertatis ' obedientiam, avarus sancta;

nominissui, promovendo, ad glorram et laudem " et Uluminando intellectum scnaccendendo


bentis et affectum e.

mam

operum slvenuam inopiam, acediosus' suorum magnitudmem, molfvequentiam, tepidus amovis vigiUaacritudinem, somnolentus lis passionum sancotiosus exercUiorum rum consuetudniem, Indevotus devotionis contorum multUudinem, ut non Instis spintus jucunditalem
tinuitatem,
sil

benedicta; famuExPLiciT PROLOGUS in UbeUum exhortans canonizaUonem. lic Christi Dorotheo) RtJBmc.E,seu UtuU - capitulorum

SCQUUNTUR

Ubri pvaedicti.

licel

ejus, exemplo videqui se abscondut a calore venerabUes sanctae viUe.

Iheologiii^

funa pvofessores, (luas. stell^ et organa Spnntus lucentes, co.U claves


sanctorum daU adconsummalionem

^^^^^ m
:

Dorothece vita, et quod De" venerabiUs domime pnmo. aDommo fuerU " revelata. Capite
cap. II. De honestis ejus nalalibus, fuenl a pueritiasuaaDominogratia Quod''
^^

S.ncti

opu Chnsti redimentes

sanctificationem ^ corpons ministerii,^ in sunt. tempus, quia dies mali

pvicventa, cap. UI.

Quavenos majores natu de Isvael d catts velut Phd.stnm Dominus hod.e coram

De eius vigiUarum frequentia, sanctovum exevciUovum De veniavum aUorumque

cap. IV.

pvcussU

"'i^nLt
Td
'clnfitendum et
^^

mulUplicibus
indulgentias

absUnentiis,

pvomerendas
ad
foitia

festinaerat^'.cap. VII.

Quod puerula
sacramenU sentimentis et effecUbus

manus

suas

mit

VIII. tere contendehat, cap.

Luda

jam agiUter domum paQTod post decennium


IX. rentum gubcvnabat, cap.

De

sancta afTectione, "us ad pauperes .equanimuev acceptavt, cap. QuoTs>bi e.hibita

cap^

exnoi Lduu

reverendi doctores

sacrovum

Quodhominumconviviafueruntsibipoenalia,
etchoreiu, cap.

XU.

prmcipes imperant .nmUtores iustu decernunt,

Q^l'^^'

^^

3,

^^.i^^oniam ^% cap.

XW.

curatricem, l-^^^^^^^.i^l^U laadem et glonegotmm, ^^_^^^.^^^^ .^ "'e-' hoc sanetun

P..S..

riam omnipotentis sa^culasxculomm. 9 Et scienJum

uei,
'^"'en

4u

;i3
christi

op,^noesi gioricsa;

^^^^^^,,^ famulas "'^"^,'!";^,/,


=

verbis, res,

De'va^i^apugna"diaboiiqu.et,ameratvuInerum^*eiuscausa,cap. X\.
-.

siimmanum.

.. sed pcuiu multoium pectu r,Miltnrum compreneuui, ov- .^.imHndio eomprehendi pei^ UU nequiverunt ^^^^^^p^^^ ^^.
.

sanctovum gebiui"

,niahs fide observauuiic,^ui,

;:::;;:;t;;;::d;s>dermm.esuriet,umet
,
,

(/

**

Scquitur rubri-

operabantur cod. _.. operabantur_Ki.

tu

'

J^^

^^.^^^i^^ ^ ^^^^^^_ ^^.^^i,^

adrf ^t add.

add-

^^_

^ ^. ,^.co<i.-rf''- ^

502
..CTOHB
j.

DE
in ejus sanetis exercUii.

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


et virum a D Quod ad ecclesiam Pomezaniensem pervenit ^ cap. LVI. Domino designatum EuchanstioB sacraDe ejus ferventi desiderio ad

Dc
jjg

malrimonio contij

MARiEN-

nuatis, cap.

XXV.

WERDEB.

excessibus ejus sopore et mentis * initiatis, cap. XXVI. nrimo cognitis vel sens.bus, spirituali ^ alicnabatur su^pe a
extatico

nientum, cap.LVlI.

De multiplicibus
.acramenti,

extcrioribus, cap. et erravit in actionibus

Kx gustu

XXV u.

,. ^ eflectibus seu sentimentis hujus quos sumendo percepit, cap. LVIII.


.

Qualiter maritus cjus XWIU. disphcentibus cam catenavit, cap. languoribus ex amore De quatuor spiritualibus

proquibusdam boms

s.bi

De

intellectu

quorumdam verborum

in pr^dic-

prodeuntibus, cap.
I>ra>clarum
*

XXIX.
in die

positorum, cap. LIX. lis efl^ectibus Deconvivio anima:, cap. LX. occiso, cap. LXI. vitulo saginato in anima

miraculum

Conceptionis beatic

factum, cap. XXX.^ Mariic Virginis ei et Herepcreprinatione ad Aquisgrani


'

De cap. LXIIDe osculo ct amplexu animiu, seipsum parit " in amma Qualiter Dominus
oap. LXIII.

*',

De ejus

mitas, cap.

XXXI ^
pcriculis

De duobus
f

ma-nis cum marito miseu-

corditer liberata, cap.

XXXU

/.

Deeorum
Gdancz

'

et

abiVquisgrani prima reversionc cap. aliquibus virtutibus in genere.

XXXIU.
De cordis

magnifico opere ejus extractione, bene


se-

super tevram, cap, Quid est Dominum gestare LXIV. ,^^ cap. LX\ Quid est venire cum blanditione, animam cum multisboQuid est hoc, venire in LXVI. nis h-uctibus, cap. * ^ u sacramento Euchanstia; Qualitev Dominus in cap. LXVII. veloci cursu " ad eam venit, reclusorium, cap. LXVHI. De ejus ingressu ad
.

Dei- cap. XXN:IV.

extractionem De aliquibns aliis cordis ejus

De modo

''

vivendi in reclusorio, gratus

^'

habi-

quentibus,cap. XXXV. valde delecQuod beata Virgo projecit quoddam inter ejusbrachia, cap. XXXVI. labile QuodDominusJesusdocuit eam intendere vita)
contemplativ.e, cap.
Qualiter hoc

tisetrevelatis,cap. LXVIII. Sancti, et mwlis De invisibili missionc Spiritus

^ exhibitis et ostensis, missionis in famula Dei

XXXVII.
Jesus sibi fuerit dulcissidivm.-e

D?'muuiplicibus
cap.

nomen

seu operationibus in Dei famula ostcnsis, Spiritus Sancti largiter


effectibus

mum,cap. XXXVIII. De quibusdam^'gratuitis perceptiombus


visitationis, cap.

LXXI.
efi-ectibus charitatis,

XXXIX.
'"

De amor divinus diversa nomina


percepit, cap.

cx

quibus charitas seu sortitur, quos cfa-

Qualiter

severius aliquando fuerit

Dommo

Ghristi Dorothea sensit et caciter in se sponsa

LXXII.

veprehensa, cap. XL. patientice, Dequibusdam exemplis maguEe ejus


cap. XLI.
.

Charitas ardens, cap.

LXXIH.
charitatis. cap.

..

Dc
tis

exercitus sancprx'claris ejus virtutibus et XLII. habitis apud Heremitas, cap.

cap. XLHI. De eorum ab Heremitis recessu, miraculose libea submersionefuerunt" Quod rati'Scap. XLIV. ubifrequentms De reditu eorum in Gdanzg '\
'

De effectibus scatentis cap. LXX\ De eflectibus charitatis bullientis. '^ cap. charitatis vulnerantis De effectibus LXXVl. ...vviT cap. LXXV De efl-ectibus amorislanguentis, LXX\ 111inebriantis, cap. De effectibus amoris charitatissuperemuentis. seu chaDe cfTectibus sapi. ,

LXMV.

'

viro patiebarapiebatur, et multa propter hoc a


tur, cap.

vitatis dulcis el suavis.

XLV.
beatag

Quod

in ecclesiis

Virgini

consecratis

bene odoriferce, et DeelTectibuscharitatisinsanientis.cap.LXXX.


d:e,

bene ordinat^, bene immortahs. cap. LXXIX.


cap.

gratiose a

Domino

visitala, cap.

XLVI.

ex domiDe ejus longo languore ortum babente Passione 'S cap. XLVII. nica

De efl^ectibus amoris violenti", De multis aliis charitatibus, summa " nominatim expressit,
Sequitur de una

LXXXI.

quie
cap.

Dommus LXXXIL

m
p

Quod

mendicantes recepil eleemosynam, ut mendica, cap. XLVIII. Dommi Quod in nuda necessitate de mandato
inter

cordisefrractiva-.quam tune"per experientiam habuit,


suae mortis, cap.

charitate specialissima, scihcet sponsa Chr.st. oppo

qu*

luit

causa

debsret esse contenta, cap. XLIX. Quod indigentibus, cum non haberet temporacap. L. liabona. deberet eis spiritualia erogare,

Exemplum quod
alllicta

gi-aviter quadam vice fuerit parvum veniale peccatum. conpropter


licet

"^

LXXXIII. magnaveraciter - contemplatnx, Quod fueritI V TV copula et apparatu D^admirabili' et excellenti cap. Dorothea sponsa cum

Christi
T

sponsi

tractum ex cujusdam ferculi delectatione, parva valde, cap. LI.

XXXV

DeVerbis

sponsi ad invitatoriis et consolatoriis


iv,

Quod

'"^

apertos
in

'^

et

vivaces habuerit sensus

sponsam, eam detraducendo

regnum suum,

interiores, cap. LII.

Quomodo

peregrinatione

Romana

fuerit

mi-

I)?hora extrema
tanto

pro ejus. felici ac beata,


dimicavit
,

qua

rificata, cap. Llll.

pondere certaminis

caput

De quodam

mirabili languore in

Roma plus quam

LXXXVH.
Explicit

octo septimanis durante, cap. LIV. Causa quare ad ecclesiam Pomczaniensem proposuit pcrvenire,cap. LV.

,^^ eorumdem numerus capilulorura cum

rubricis^*^.

marito

om. cod.- De duobuspericulis magnis cum Aquispergam B. om. misericorditer Uberata, cap.XXXlI add.ex
i

cxcess. mentie.

et.

'

spiritualium.

' venit.- pariter cod' aptoa. " Quam. cod ** gratiB^ eeu gignit add.-^ vel. curs. om.~ mod.s." summa qu volverantis cod.- " violentiB cod.-

cod.-i earum cod. Manoz.que coti. GedanumB. " " eoquibus. -^" fuerat cod.-^^ fuerint.-" eliberati.ah-

Dom. magna
.

effectiva
^^

cod.-^ optime.-

^o fuit.

^i

yerac.

Expl. rubrica seu titulus capitulorura.

rum Gcdaiium B.

-'* fiequenter.- ispassioDia

cod. "fuit

ANNOTATA.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

503
AUCTORE
R. D. B.

ANNOTATA.
a Cfr.

concinnalos libros longiores. Accedit quod ita loquitur auctor quasi grandiora rofumina meditetur imo aiiqua t^atione paraios ha,

Comm,

prcev.

Vaticanw bibliolhecx

num. 8, 10 et 33. Codex 4934, in-f" membrana-

heat,

sed

minime

ahsolverit
:

aut dederit in

lucem ; ut quum

scribit

De

vuhK'ribu.s

Domini

ceus, foliorum 64, eccaratm sxculo XV, ut Roma ad nos scripsit Rev. Pater Franciscus Ehrle, nihilconlinet nisi I7/am B. Dorotheiu. In folio primo, numero non signato, legiiur: Emptusex libris cardinalis Sirleti. Ante diximus apographum quo utimur jam pridem Roma ad socios Bollandianos fuissemissum.

multa dixit in diversis p:issibus suarum revclationum; et ibi erit lucus (7). De cliaritntc inebriante alio loco clarius dicetur, quia historiara vita) ejus niniium prorogaret^St. Alia pulcra de
hac materia Dominus
sibi revelavit, qu;i; in :iUo

loco ponentur, scilicet in Hbris suaruni revclatio-

num(9),

non aliud innotuerit ecremQuum qumn quod a Linda juris puhlici facium pfar est,v>arias ex eo lectiones in imis paginis adscripsimuSy nullo addito signo ; e.rccpto quod
prscterea
in locis quibu^sdam, perspicuitatis causa, edi-

et multa hujusmodi(lO). Qwa,' forsan contra hiec argunwnia dicentur., nihii hahent, quantum inteiiigi/iius,quod scn/cntiam /rrm-

cat.

tionem Lindanam litera B notavimus. Pro more decessorum n^.^itrorum, scriptionem sain pauca qumtam capita distriser^ata tamen etiam et in margine buimus, indicata ipsius codicis divisione : atque ham significamus, quum lectorem ad aliquod Viiis

amplam

simiHirHam Vieam iilinc extee Latinx ccrptam crederes, neutiquam mirandum est. Jonnnes cnim, de B. Durothea aliquid editnrus,eapotissimum adhibehat, quie ipsa dictante, jam pridem liieris mandaverat. Id manifesto cernitur plurimis locis (il). %d in Vilx Lindanee capite 58: Et notandum quud

Primo Vitam hanc

esse

et Septiliiio, ita

ui

tie

Lindame caput rejici^nus. b Quie hic ei in reliquo prologo de tempo rum iniquitate ac de schismate legimus, memorantur etiam in epistolis a Conrado de Jungingcn, Ordinis Teutonici magistro generali, etah aliis

supradicti kiicins S. Eucharistiie... sunt conformiter posiU in suis terminis, a vulgari in la-

tinum transumptis prout ip.sa [norotliea] dc verbo ad verbum, Domino docente, pronuntiasubvit; et exclusa est alia extraneaverborum
;

tilitas...

anno 1395

Romam

missis: ubi
uti-

ita

PluresaUi suntfructus... pronuntiati et conscripti qui si ad debitum ordinem rodu;

hxc

occurrunt: Modernis temporibus,diebus

cerentur, pulchram seriem,


rent
et

niagnum constitue-

malique calumpnitatis et miserie, scismatis et miserator hominum, non ut puto casu, sed cie, dispensacione, etc. (1). Immo eadem quando-

volumen. Si itaqu^ in operibus suis studehat Uarienwerder revelationes otim e.rceptas et ipsius contemplatricis serinoncs ad verhumreferre,necesseeraiid qux in brcvi

verba usurpantur, ut quee de dispensavite ejus contione divina dicuntur ; de libello verbis (2), etc Vix est lexto sub paucissimis quod moncatur lector schisma illud in pro-

que

ra-urhistoria scripsisset, iisdem fere vocihus lihris poslerioribns. Neque ampliu^^ rcrent in

logo, in epistolis

anni 1395

et

in ipsis rcvela-

hxrendum est iis Vitw tocis ubi liljri revL-Iationum tamquam scripti memorantur{V2).VtiDoroque rei-elationesjam dv.dum, vivente B. imyno forsan in fuerant thea. exarafic
,

tionibus B. Dorotheie (3)

vituperatum, inccpisse

anno 1378

fuisse exstincium anno 1417. sentimentis et effectibus c Infra in cap. de eo quod caput 58 revera ita sacramenti.
ct

aliqucm ordinem
tuerit auctor,

reductie

ita ut

cas ciiarc po-

Ex

immpiitwe^^-Demultiplicibus
tionem in
aliis Vitis B.

effectibus

seu

inscripsentimentis hujus sacramenti rgwa^^^n

Dorothe^no inveni), Proiogujn pertinere ad Vitam jure coliigitur

hoc compendium concintunc nahat. Sed non continuo dici potesfjam emissa Septilitium, ahsoluta fuisse et in vutgus igiApparifiones et Vitam Latinam. Nostra scripior in pricscnti utiiur no-

quum

tur senteniia,
tis

Lindanam

(4).

Quod

in

eadem prvefatione

se

quondam

exceplis, eas

postmodum

in tali nequiverunt dicitur de multis gestis quae vercompendio comprehendi, congniit cum iis

bis capiiis 58

Multa

alia habuit sentimenta,qua)

Quod con/ircapita quicdatn disfrih^durus. matena mare videtur protogus: Ita alta... est abbrcviatorcm, scd direvelationum... quuj non
gestorera

compendio viUe propter brevitatem in pra^senti ejus sunt omissa. desiderium... sitientium habere
d Magnum post editum Vitam facile dici poterat, etiam

bonum

et fidelcm expetunt.

primum esse opusculum ilhid quod omnium possunt ahopinamur. Inhocquidem app^vere IX scrihunt Rijqualiter, ut ad Bonifacium exercicia mann et Mariemcerder (5). ejus pnccipuse non tam exaliicres
anuctiva
1

inscriptionem non exhibet codex f Hanc nec in ipsa Vda, Vaticanus, nec in rubricis excmpiaris excusi sedcapita XXXI et XXXII XXXI; ita ut qua- sequunin unum coiverunt nofentur XXXII, non tur de reditu in Gdaiicz, octoginia sex, XXXIII; ei sini univer.m capiia septem, ut apud Lindam. non ocioginta om/uijus editionem protuferunt

sed

ponuntur
servato

quam

subindicantur, fere
et

nullo

Quia tamen ad nes hactenus scriptores,

eam redigemus
.

temporum ordine;

insumma,tta

codicem nostrum

ut in historns posexigue scripia est narratio,


teriotnbus

ncquaquam esset memoranda ium propieraltasrae Antedictum est (01 maximeobprologum \itam Lintiones, ium

danam

JoanneMariervwerscriptam vidcri a

der, saliem

magnam partem ;

et

quidem ante

indicavimus de simiiiiug Quodjam ante Vitis fusionbus, dine prwsentis operis cum enodatius ecrplicare abs re non fioc foco pauto 38 cadcm sunt capita 1 erit. Vit^Lindante 33 liOri i, ei capiia 1 ac VitiC Germanicse 39 rcspondet capi5 (ihri II; cap^d Lind. 1

._.6,C0,.prv nu.9._<7X.p.76._*Cap,

74else,,-<4,C<r ;iS,.^Jc3,Cfr. W..pag.

Ka^.^^-^^C-^-^P'-^--'"-^''^^-

(9> Cap. 5l.-',10 78. cap. eap. SeptilUii prologus,

.,;.;'',

3.

69. <i2, Cfr. c.p. 39, ...

tihus

DE
504
AUCTORE
J.

B.

DOROTHEjV VIDU.V INCLUS.V.


capiia. 40

tibus 6 el 7

VU^ Germ., denique

--

Pomezaniensis Majoris dtecesis oriunda, de honestisac


oriainem. Paler ejus

terrae

Prusi - D

MABIEN-

nomme Willielmus

<^--'^^^^:^ vu
m

WERDER.

oL

Zuenti

- 28. Dein mullum inierse d^frer^unt qu^husnam Uta^


iabella apparebit

lt^:^onZani singuiaVU^ Lindan^


CAP. S-13

capUa.
V,
'ii

Mater ejus Agatha honestu, vit^e c. superstes r , habens nominc vocatur, hodie " vidua autem ad annos prope centum annos, t qualuor, serv.ens Deo d,e

IdLus

ci
7
6,10

V.L.,
Cfr.

11.

2-13
21 (14-21)

Ctr.

V.L.,
Sept.,

14
.

69 70
71

Cfr.

22-2ti

Cfr

3 5-12
5

valde e pauper.bus, ac noc e!hones.a larga atque p,a ?acuUas suppetebat,


:

Se^- quadraginta

quamdm
;

habons

15-19

SO
Sl-25 26-33 34-10 41-51

34
27-31 39-46
1-7
<J-19

111.

52
53
55,56 Cfr'. 57 Cfr. 5H 60-62

21

73 74 75 76 77 78

24

V.L., VI,
IV.

M
6,7

Sept..

1,

19-22

du

rX,hapti.atase.toidnsfebruan./-,mv,r"\':

fdios septmra.; erat run tterpra^dictos

23 24,25 26,27

79
HO Ctr. ^% Cfr. 83 Cfr. V.L.,V1I, Sepi.. IV. 84
85 86 87

32 12
1

Sepl..ni,
.
.

2,4

63 &i
66,67

Ctr. Clr.

12-26 7 30 I, 1. 28 9 111,
-

22
1.t

V.L.. VI,
V.L., VI,

15

vn', 9. 19-21 VII, 27-29

. DoM,.o r..c,r Dominus Jesus Christus, " PB.^v..TX. OB.l?. revelat mystena Spiritum Sanctum suum 'uiper suamjam aggregaveratadopper gratiam

Out" itrmTU su.

CAP.

III.

;_.--

et
t

eam

onrnitorum
.

Dei,

ei

inter cxtera

revelando

dKi
CA.PUT PRIMUM.

ritote',

te chaadhuc pa.vula esses, attrax, es me d,etcognovisti me, contemplata

Cum

wM,t me

mihi. et adh.csisti

Tu mundum
;

'<

et

natoles. Virtutem B. Dorothete Contemplus a pueris colit. eastidelieiarum. Voluntaria

::,mse'rvast,mihicor tuum

nuidque |M.b

in ipso dedi ad ipsum, hoc i..gressum Muod ' eo fuit ortu;, aut ... ipsum in - ,lhco cess,t, et hoc erat contrar.um,

conservast..b. al.,,u,d

'^ih

gatio.Vulnera a

Domino illata.

"ordi tuo perseverando acqu,rend,s, sed soUicita de temporaUhus st tuum deoccupat,.m a gentcr conservasti cor
di

non

inha3s,t.

Necunquaru

CAP. 1B. Dorothea, cujus vita


a Deo fuit revelata.

Ot^OD' VENERABILIS
FUtaiT A DoMiNo
'

DOMIN-E DOBOTHE^E VITA

toltra.,sitor.is;c,uiat,hianteposu,m^^^^^^^^^^^ tua des,der,a et d,lect,o bona, ad qua. fuerunt

REVELATA. Licet tota vita famlliarissim;que huius electce sponsce ChrisU% usquequaque miracueius secretariio, sit referta * gratiis, ut non hs et exuberantibus locupletata aliorumsanctorum vita, modisconsuetis, quibus
proconscnbi potuit sine difncultate multa aut quod per facli evidentiam
,

l3D:.;.sv,o,u.UMrB.t-..,^Ardoret Doad - exer.endum se ,n tervor divini amoris - eam accenderat serviUotam flagranter

^^;^ J

; ni

^uod a

pueritia usque ad

senium raro cmnposu.t


abor. u

r.ubr!
fuisse.it

nisi Pnus ad quiesceudum, " lassata, et " ad se rechnandum

nuntiari d.buit
constiterit
;

scd propter su. perplexitatem jejufatigarum ", laborum, vigiliarum, linlicium acernmadisciplinarum niorum, castigationum,

mul-

rum

vulnerationum passionum crudelium inauditorum nostris s^vissimarum, aliorumque


,

matr sua, vel sorores etanc.U^ eamde gau Soletont quidem matren. non dormiendo apud >-"-'; J^''f. s,lent o, ad pa dormienUbus,ipsa surgens
vero
rietera ct ad

tu.sset .nst,sorore, vel ancilla

temporibusexercitiorum,aseptenniocetatissua3

usque ad finem

vitae infatigabiliter

gestorum

divinademum etiam propter excellentia opera consolationum, visitationum, iUummatiorum num ac magnificarum revelationum, nequivit Domini mandato, personaliter, nondum acceplo aliquid ex se pronuntiare, referre. aut de ea instantissime inducta etiam per suos confessores angelum mediatorem, propheet rogata : non per >^ quemcumque alium divitam, ariolum 'S ac ex millibus '*, sed dumtaxat ab ipso dilecto

ac med^ lectum se appodians, orabat fatigata mo ,c m ;;ttur ', donec ad uUimum obdorm.verit ". In '^^"'">"'/" ";" 'L'; aU mar.tus bland.U.s , i. nuavitvigilias, quod eam dormiendum ,ndu e^ f qraldo minis^onabaturad ut plus quovis modo ,nduc, re nec sic poterat dorm^e quamv.s se aliquando
,to

dormU-et,

simularet.

post plures annos ,n d. ece fra dix.t " : a Qu.a, .nqu.t, transactos ei noU m.h. ..np valeo, et ideo ter, dormire non ejus et cons.dera.,s . Qui tandem videns tar^. possei licentiav.t eam, ut

Qu.

atr

num

fasciculum myrrhee electo sponso, cujus ubera sua, anno Incarnationis dominica) inter nonagesirao quarto, ante obitum ejus fere

gerebat

fervens'desiderium, eodem tamen seorsum dormire in alio lecto " sicnisi valde mod.cum comraodo.Et quiavero

Mn

MCCC

consequenter, meruit viginti septimanis, et post '^ hac '^ intellige de afnictivis revelari. Nota vita sua bene antea exercitiis. Mia plura de
a

dorraiv,t,ideoutinaUocommododorm,retsepa.avoluntasuaj beneplaoitum tim licentiavit, juxta " nocturn.s tem" Intenso etiam desiderio lis ccelum inspice.-e. Idcrco
poribus delectabatur

veiavua. revelavita.
11

honclt^orta
parentilMS
b

domina

De honestis ejus natalibus. Sane preefata Dorotbea in villa Montaju b " Insul^

sedens apertis fenestris si - eam n,x. grando, qualitatem non curabat, Inao aura quantumcumque imbres , ventus
oontrarian, hool ^Quidquid _'ac.-"quid ni e.at " om.- " aagran.em cd.- " c''""'; J. dileoto.om.-'aut ad
mihi.

in aliquo loco,

aens

,na3-

^ a Dom. fuit. Quomodo. locupleta cod.-^potuerit.

=>

Domino add

loco

debuent.

'

aut quod.atque.

implesitatem.
a.

_
13 >"

if

a septim.

let. s.

-"
'*

illa.

'

divum cod.- om. aut hffic add. Pnissiie.- inVilhelmU9.-"in stat.d.a.-" iocotu m., immundura. -Quomodo. -gr. f.

" archangelum. " Montau. Hoc.

fatigationum.

_fuisMt.-> aut.-" reclinandam.-


leeti

meditans.- ^ oMorm,aaserem se ponens orans aut >h^it poterat,- ut plus sol.to-c ,it.- quovis m ind.

-"

add.exS. m,. cod.- " fervorcs cod. _ vol. ben.- " desid. etiam. - 'Micet.

"

- '.mber. -

loco

ncc.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


gida
infestabat. Sobria hcec
'

505

et vigilans hsec

nium cum

ea obsevvare.

"

vix fletibus et iteratis

ALCTORK
J.

diaboli electa sponsa Ghristi contra adversarii rugientis et circumvenientis ' mamore leonis

precibus post decennium hoc potuit obtinere. Post undecimum annum tutatis su;u Dorothea

MARIEN-

WERDEB.

chinamenta semper
CAP- V.

fuit.

magnum

habuit afYectum, ut per viccs septem

corpus mtilr tis niodis


casUgc^'

14 De veniarum aliorumque sanxtgrum EXERCiTiORUM iNSTANTiA. Operosus amor Dei pcrfectionis die noctuque eam ad progressus impellebat. Nam etiam velut quibusdam stimulis ad genua ante septennium aliquas venias, quibus procidit, ex matris informatione tam faciem
et in

quibus mater sua jejunavit. disponendo se per annum ad Euchai'isti;e sacramentum, posset et
ipsa iejunare.

Quumque'*

flelibus,"blanditiis,et

spiritus

quam

corpovis promptitudine alacriter

agilitate, tot exercuit etperegit, el tanta motus hyemis strini-eiterando vicibus, quod etiam in ^ tantum calefiebat, ut sudor gentis algoribus membra tenera madidaret. Solebat

amplexibus hoc oplabat, tamen non fuit admissa ut tunctali modo, nisi bis in anno, in adventu scilicet Dommi et tempore quadragosimali, jejunare. Illo quoque tempore si ancillu; matris provcctiores multo letatc" ct corpuris valore.voluerunt jejunare in hebdomada per ti'es dies, illapcr quatuor si illa: in cerevisiaet pane,haic in aqua
;

erumperet

et

etiam noctis lempore hoc frequenter extenderet \ et sic brachia in modum crucis os, noc standoadlassitudinem seamigerct K Fost hoc ad lass.tud.nem se am.ge,-e^^^ 1 stando
xit
"

agere, quod

etpane ** jejunai-e arctius contendebat. Jejuma banni ", sextas ferias et Bomini adventum ta\i usque observantia celebravit quod a decennio

~
aliquo
in

"^^

ad finem

vita; suic,

etiam

in

puerperiu, Uctici^^^^ ^^^^^^^^^


^_

^,^<^^^

ahquando CuiuR brachia aliquando clavis,

modo

lacticiniis fuisset violata.

lumensa

sustentabantur. In foraminibus digitis intrusis sancti exercitu genus se dihis lassata. ad aliud puta.flendo,orando. mufsrendo. jubilando,
vertit,

utentibus, mariti sedens, aliis cuUioribus cibis ^" pultibus ipsa inedia laborabat, leguminibus ac *' secundum vel tertium diem reservatis ac
;

cantando, et tamdiu per et opportunitatc habita quousque soporata ordinem ista continuando, anims ct amrequievit. Ad sexdecim modicum assenbus, lapidifmem vit^ sua: in
plius ante
"

etiam pisciculis minimis a

faniilia

sua sprctis,
^

"* dehcias, utebalur. Alihorrendo convivales '^" vix pro consulainfra dimidium anni quotiens Carncs corporis ad se recepit unum ovum.

tione

continuabat exercitia bus ac nuda humo sua infirmUate non impeopportunitate habita et grosso et nodoso. quantumdita, cilicio valde nihilominus utebatur; cumque vulneribus Isisa, ct ad notabilem lassitudinem et ita exercebatur mod.cum quibus lassata in lisdem fatigam AUquotiensX-superlapidesjacens, nudormivit. " supponebat. Istis modis,
; '^

attamen delicataa pluribus suarum reputabatur, Rigorem abstinentiarum puerperio existens. modinec pra-gnata, aut in " autnihil mitigavit. Jejunium adventusac
rarissime comedit
.

cum

ac " partuquadragesim:Ai propter labores partus fidcliter observans, ritionis nun omittcns, sed exercitiis, ac variis castigationum
disciplinis
piis operiopportunitate habita, mullisque ahis jejunium impinguaro. bus, studuit suum CONFITENDUM ET INDLl-GENTIAS VfXO1(3

dumtruncum

capiti

insomnes, nunc quibus noctesducebat

m faciem

CAP.

V...

manus

nunc ad unum nunc ad procidit, nunc se erexit, nunc am; nunc stando, aliud latus se reclinavit nunc in bulando, nunc sedendo, onteet g^-"^"^J";;mambus reptando, nunc f dendcnunc aere tenendo, nunc - totum corpus m pedibus modum crucis componendo,

AD

MERENDAS FESTINA ERAT. Ab aunO

ieUxtis

SUiB

Frcqueiiter iititur sacra

quadragesima) ad co.ife5s.o- cunfessionc sept.mo in princip.o

- acccdce nem peccatorumsuorum


Huiusmodi
accelerationes in

fest.nabat.
lege acce-

parvula tu^duit so-

quasi^^-juscontemroresmajores^^ etancillas,
.ep.-ebensib.hor censenl-aioneaIia.-um ta.-diUs

lci-ationis

Zc

quas. ^Migatas serretrorsum circa dorsun. alus faciem suam nm t.sque vando. procidU Donunum languentlbus ad modis ex fervidis et et ita suas vires exercu.t, singulas

ante sc in

Us.
coeeit

Proccssu autem batur ac"reputabatu.-. quol.d.c, frequentissime, demum in matrimonio aIiquot.es plu.-.es solum semel in die, sed

tempons

non

Domino

deservire
JEJL-NIO

CAP
c(

VI.

seroat je-

junia.

Dommo mv.ad spirituales a NENTH-^ ETC '<.Ha.c " fast.di.bat aJulterma carnulmm teta del'i'as baun. d.ebus jejun.oram condtaon a. Et ideo .n coa.v. non fu.f usa cu.n adhac puerula etiam seu lercula butyro vel lacte
1,,-iieinia

15

DE EJUS

ET MULT.PL.C.BUS AB5T.-

quod consc.ent.a ips.us confitebatur. secundum ren.ordebatur. Sen.or.hus etiam in levlssimis h " cxtra vel i..tra v.llan. pro et anciUis
sororibus
indulgentiis
ecclesias visitantibus
s.b.

;:Lftud.nem corporisac^^et.tis

c
s.

p.-opte.
^^^

cruc.abatur valde, ut vix a matre negabatur, clamore

tandemmaterejuslacrym.s,netibusac licentiam con.meandr inducta, concessit CAP- vm. FOR. PUERULA MANUS SUAS JAM AD 17 0U0D" jam a leneris siqU.dcm CONTENDEUAT. L.orothca matura et TIA ^UTTERE h^cbeataadhucjuvencula,qual.sfutu.-ae.-a. f<irtis.
1Sororibus sms aut anc. Hxn onimus declarabat. quod ut.nt.bus, al.udve

!r..niJime utwim secum

jejunare pei-

s c

L
.

'^ross.or.bus
ci

;::n::imUtensadfort.a,conabatm^cu^

erat

mgnum

d.ff.cile

ope.-antibus, parvula

''"""TttJns " "."P:"e" p;

ed

-p
ct

cum impetn

abje-

Mar.a. ve,.eratione Virginis

sohd.s u_ -. ac gross.se iperar. jam n.agna "?" .^ ..: i^M= pH;.m ouerula debilis ac

r^um Mrante,

mult.s ann.s, prout consueverat dictumjejuCddecla ante decennium oupiens

di^m

i^

pane

a,ua per sept.manam


Id.a

-
-

;::Susr;eL,ttebatur,
.tfltW

^.

etatiB.-fitpanc
au^-^

.;

''^"afflixif

-^ Post boc-affl.xit add. e. B

om.cod^

_ ,um -

at.

Pesadrf.-'desideravit.-Octohi-is

perm.

Tomvs XlU-

506

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


bono s.b, fu.t .etr.bu um, Eliam dum malum pro trist.t.a, de,ectum. non habuit cx hoc ani.num' in quo a mar.to pro Itcm " fuit in matrimon.o,

contortata in afllipebatur, quia AUCTORE nevit elamare posse operan quaha J. MARIENreputavt se O.a
V?EBDER.

SomL
^llam

Ante decennu.m ilte aaebant. scil.cet jejunare,

"m,

si

aliquid
eccles.as

pi

m tra
hominum PCENALi\ ET chore/E. Iu " ac '^' nuUis movebatur consolachoreis paucis
tionibus
;

vel extra etiam ncct.s

cibis vel etiam solidioribus et clamore^ a matre cum lacrymis el; obtincre l.ber.on .lla et al.a vero mcdo
;

tempore v.s.tare uti ', hoc oportu.t

solatus ac

^,^^^

^^^^^

aclici:^,

Post decennium puen ' illa qux. era..t bona valuit operari evai..tat.s modulum justa seu mores pueriles
pn3.vit

pcenaha plunmum tenebatur. convivia.quod quadrupUc sibi fuerunt hominum

desiderio tracta. sed supernorum

m his

Amara quoque

et

potest tcsUmonio

pcrhiben,

Prmium

qu.a

CAP-

IS.

Domum

ad-

ministrans^

ScnionbUS SOrOMUM PAHENTUM GUBEHNABAT. gubeitraditis,

18 QUOD POST

DECENMUM JAM AGILITER DQ-

convivia ducta sevaldejuvencula et pusiUa,ad coiuli nec - bibens, sed


dit

raternam ribus nuptui tanquam bona: victualia dispensabal. nabat, ac Discretio ^tatem pra^dives.

domum

hter

indolis et ingenio

volansjpsam Ucet puellam


nation^n. et

ad domusgubei-

dispensat.odictorum victuahum
eniciebat.

nem idoneam

Ipsa erat juven.s ct verax sine duphciaoilis sine levitate,humiliset contradictione, parentibus obediens sine tate indefessa sine dissoluet in laboribus
hilaris

quod ex hoc in Oetus et tr.s.nunin luctum cythara tHias solvebatur et ila ui Secundum, quod diahs solatu vertebatur. brev.Psimum tempus conviviis, si quando ad opportunitate habita stachurizavit manuducta, angulum amar.ssime tim divertit ad aUquem et.am - quod is .s deflendo sxcuU vanitatem, Domini contemplat.one relarmediis deberet a viri '' cum esset in matr.monio et
*

non manducans
afdigebatur
,

diri

ratione, chai-itativa

sine querela et murmutione, operosa et patiens ex in pauperes et indigenles


pia compassione.
activa;

iJgibus stnngeretnr,

eminus .nstabat convirogan t.mebat, acu ^ vium nuptiarum, ad quod


si

Tertium,

Jam ad camrnin

posita vitcc

se

mulliphciter in pietatis operibus

exercebat, et Martha.^ ministerium


dabili sohicitudine assumcbat.
CAP. S.

cum commenaffec-

pauperes
vet,

fo-

De ejus ad paupebes sancta ea crevit misenTioNE. Nempe ab infantia cum paupenbus et bumicordia ac miseratio, accum
19

carnotabiUter mittens pupugit pedes suos, impotentuo argumentum nem cumdem ", quos in non considerans infirmiUtisviro ostend.t; qui et dumtaxat .lotab.lem pedistincte puncturas. sed ejus inllaturam. pro excusat.one

dum suorum

acceptavit. et statim
''

frigori ac

aliis eve.itibus

quod ad conimputavit. Quartum testimonium.


viv.um
rariss.rae ven.t,

hbus

erat ejus

sermocinatio. Benignitatis ejus

viscera sedula

commiseratione movebantur. ab uUo paupere, Non avertens faciem suam domo generaUter pauperibus omnibus
sed

esset in matnmojuve.icula cx-teris quia nio, sine vulneribus, et lateret se ", ut melius rigor prenilent.a^ coxvis

cum

in in calceis et calopediis

matrimon.o

contor-

eleemosynas largiter erogapatris sui receptis, '\ Larsolebat se petentibus denegare bat ; nec jussa, etiam mefuit giora etiam quam a matre simplum pauperibus distribuit ; ut puta,
liora

dare,deditduplum.ac"simpUcempotum.dedit
meliorem
nere,
;

et singulariter,
lavit,

pauperes diligens

te-

eorum pedes
;

eis stravit, et delecta-

batur per singulos dies


versari
et ipsi e

cumeis esse,loquiet con-

Ucet brcviss.me. vulmavit, et dum chorizaret. cruribus sub el supra nera qu^e habuit in tib.is, unde sic raotu violentata, largiter cruentabant, replebantur '\ Postea tr.stitiam calcei cruore non valens, botseu pressuram calceorura fevre '' grosso subductas tuUt, quas vestium tas vUtro ab h.s non milongitudine occultavit. Sed tamen hyemali, qme locis liesis adhi&-

nus

converso

eam

rediligebant et

Orationes et cande ea longe lateque dicebant. ticaabiis'3didicerat, quas et quae noctis temetiam de die inter caitera orationum sua-

mm.um frirentibus cruorem extrahendo, pedes modico u.-ebangefiebant, et in u^state calore non
tam tur , et sic in his chorizando, patiebaturexcessivum nimium quam calorera
dolorem
i.
1

iLcsa

tempore

pore et

rum

suffragia

Domino pro
'*

laudis titulo persol-

^ vebat;

jamjamque

per cordis sui penetralia

postea alTectu et effeclu sancta paupertas, prosecuta est, velut quodam futuras efficacius '^ radio refulgebat

quam

passionum 22 De quodam eventu exordium ^^^ ^^^ Cum Dorothea felix^^sex esset JJ^^^.^ ^^^^.. EJUs PROCURANTE. perfusa ,^, annorum et septimura attigisset casu " quam mater ejus tota fuit aqua ebuUiente
,

CAP. s.n.

affectionis

CAP.

XI.

et se Iracta-

bilem omnibus exhibct.

EXHIBITA /EQUANIMITEU accepcommorata, TAVIT. Quamdiu fuit circa matrem agebat omnia sibi a querela et impatientia

20 QUOD

"^

SIBI

sine

matre imperata. Et etiam ornatum secundum

eorum facultatem

in monilibus, vestibus seri-

vehementissirais doloribus afflictara in refovebat. In toto illo teralis curam sui gerens poreDominus omnipotens, piissimusaffiictorura iUara consolator, graUa visitationis pi-ievenit sustollens illius afflicto^ puellie benedictam, adeo ad ''ad se. quod ab illa hora usquc desideriura

cunabu-

cis^.argenteis et ceeteris virginum'*ornamentis, non sibi gratias ei agens. humiliter suscepit, complacens in hoc, nec ultra alias se elevans, sed
in

extremum

vit^e suai

nuiiquarasuscepitdetnmen-

.ncreraentura. Nara tum. sed virtutum cont.nuum tam formultoties sensit circa se tractus^^Domini
titer fieri,

quadam lequanimitateanimi perraanebat; quia

ac

si

cum corpore et

aniraa sursura tra-

de ejus de habitus ornatu non efferebatur, nec


pacata erat, carentia aflligebatuv. Ita grata ac bono recipiebat quidquid ei fiebat. quod pro

ccelest.a heretur : et ita sine iiiterpolatione ad quLu praj oculis habebat, desiderio ferebatuv, tanquam donium Domini et ejusregnum. Gujus

- ea. - parensedula. tum. puerulam. act. v. compassione erogare cod. " aut. - '^exhibuit. -Momum. _ u Jam tamquam. resplendebnt. _ lOQuomodo. " sertis. -'* cteterum virginis cod. " Idem. furte pro animl cod. " pai-vis. - aut. - ^ quod Quomodo. _
1

aliquod.
^

uli cib.

voluit.

adhuc. 31 et.

'

'

13

'^

eis.

19

*"

tristitia.

eandem. " con. D. retardare.- ^ in carn. _ - ^ convivia. " in raati-imonio add. factum, in mat. om. et cruciabatur add. stnc- ulebatur. - om. - " bulturam. - " - " tractuni. liente,- add. cx B. om. cod.
rait.

" aut.- ^om.-"^


35 .jut.

cordialiterque

- quidem.
*^

38

*'

ita

viltio,

et.

>*

gratia

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


gratia coelam et
'

507
AUCTOBE MARIESWERDER.

etiam noctis tempore firma-

et

in matri..ionio existens, die iioctuque .nultis

CAP. XIV.
revelat

meiitum libenter intuebatur, et in lioc pascebatur. iucundo contcmplationis studio DOROTHEA IN SPECIE COGNOVIT 23 QUALXTER DOMINO REVESUOnCM VULNERUM ACniMOSIAM,

quodam

vicibus supradictis instrunientis usque ad multii-ilicoin f\ trrnvpm vnlnprnlinnpm ar. ft.inCTUiniS pUcem et gravem vulneratio.iem ac sanguinis

J.

largam effusionem cai"nem suain castam multoties laceravit,

etquasi sulcando oblonga

^^'

vul-

LANTE Factum
mai-tvris anno

immensa pietate est de beutLe Agathic sponsi pnelecti post diem Jesu Domini MGCCXGIV aliquot sep>=

Dommi

nera

quibusdam partibus carnis avulsis, sUmuhs nodorum in flagclhs, spinis,ac"aculeis adhicserunt.Insuper la^sit genua sua geniculando
fecit;

suarum passionum dicebat: Recurre retrorsum Dominus revelare, puoritia, quam egisli vccogitando vitam tuam a vulnerum docum magnadimcultateet ingonti laudem aliquid de eo ut mihi ad specialem
eidem
in specie acerbitatein

ardore divinte chantimanis, quod Dorolhea in volens ' et cum lacrymis orante, tatis existente

in locis asperis, asseribus vel hastulis acutis, in quibus ea graviter vulneravif. quorum dolor
erat sibi valde

amarus

nec

in

genibus cito sana-

tur vulnus, sicut nec


ter, quui

illa

vulnera sanantur levi-

ex corabustiune causantur.

Quadam

vice

in pueriU ajtate

lore

possis exprimere. et in

mundo rehnquere. Tu v.tam fuisse mcam, non nuidem bone nust. iUam me tam Tu etiam sentis bene, quod sine
tuam
valuisscs sustinuisse. gravia etamara vulnera non cognoscis, quod * sine me Tu etiam experimento enumerare ^ Tu etiam necaliquid de ea poteris ^ puteris d.cere quod a securata a me audaciter me cognoscei-e. quo incepisti aliquid de
*

non aqua circa talum exccssive " se combussit, quod ex hoc graviter jegrotavit, et inde saivuni suu.', alio fuit vulnus ortum. Anno decimo ;etatis tempore ambos pedes iterum cum aqua bulUente extrahoretur conibussit.et excedrndo modum ut Umosum, limum *' et fervor, se posuit ad locum limumlocis Ix-sis supponendo,cuntinuansdiclam
;

servata discretione bulUente

B ^L
nbus

tempore RecogUa quomodo egerim m.raculo.e. dolotenuenm aperta. amaribus


vulnera tua
mordens, ac si fu. pun.ens sou quasi formica Al.quando mordacibus repleta.

sessionem quasi " per tres quartas diei. " sopUmo nibus " diebus vit;e sux ab anno Jotatis vulnc.-ain plagis virgarum, scorpionum, fuit
vitque et se
fixit variis

Ora-

instrumenti^. Et licet

repleta. in quibus

aUquando

erat prurigo

acribusacnora. omniapricdicta^" cssentgravia et iaerno.-um des.deno ha;c venerandaea

attamen
^S

etspei cerUtudinedulcoravit.

Lnt^ wmiblis
Lvebant, qu nd t men

amariss.mu,, amictu.3 ineiserdii.. ineiserant corrosiones , .,11 nra:acutis ^ Aliquando 1 prxacuu auas plena essenttolis Ahigmta essen si totaUter velut
.

PLUS VULNEPA SUA HEUUS MORDACIUUS

C\V. IVI.

E.ASPERAVIT
neribus
plus

Venerabilis

ha.>c

famula Dei vulagitala furore

'J;^- ^^^_
^.,

sic iUatis

non contenta.sed

'

aposte.nabant,

qu. tandom ex

et - amicUs loc.s dilectionis divina.. vulnefatis mordaces res appUoavit. Gonafnictivas et

Tgno
,

tumore rumpebantur. ^^^^^fl^^^^ tam recenter doloris vohementia nov.ssime ^^^^n lUa^. ". ac si

suevit

namque. quod

hur.-or est cogitarc, horri-

^[^^^^

cruentabant

.ocuiituit^ ;^^^
>^

vuUiera sa:pe imm.ttere seu hilius sustinere, ad scopa.- durioros et acuintrudere urticas, parles alias res aspetostas nucum confractas,
tiores.

ras et herbas amaras

et

taUa etiam aUa dc

i^tdtiuutt:;;^^^^^^^^ non rquod si tc speciaUter

ac iracta mutilata interi.sses. ;.Hi. vulneribus

conservas^^^^ incurvata tui.ses, ac

posuit, ut videUcet .-enovarcncausa ad vulnera

Tu nunquam

!Sns
farc
k
CAP. sv.
qmT]\oilo sc

spociaUter conseridcirco studui te


c et

I^Lniam^^^cientiams^^^^
^^^'

passu^num aUa multa ad suarum

Hanc vulne.-um tur acapertadiutiustenerentur. graot.am aUis modis et mediis venovationem qu.bus vulneoperari; ex vioribus solita cst corpoiis s^pe tota in partibus ,am aperturis vulnerata. acerata et esUbus coopertis fuit valdo mordax an^uLlenta Et per c.Ucium - per tunicam g ose

grossum ad cutom, et lanosam, cujus piU s.m pilosamseu

n.

vuln

ipsam cruciaverit,
l

neruiTi

famula.frequentius
genor.s, et

devota inflicUones inducebatur ""'^'" ^' virgis. K,,o,-pus suum cecidit


'^^'P
^^,.^,^^

Ghrist.

"^^^^^^^'r^:::;:x:^^i-"combuss.t scorpion.
^^^ e^ ^^^^t^

^^.^_

in intincere; aUquando

aquam gelidam
duos.

unum pedem.nunc poich)emau. n. hve^^^^^ n\mc

tem nunc

quentiub

i.mihie a.-dente, aU-

rZZ^Z^T^"
,tns
ste
it

^""^' quanclo Pi"B"'='l'"'' P ''.e icet in scapulis. vide ce et vulneran., se l^edens

em
is

usque ^ quandoque usnue ad coUum so m quousque aqua cu-cun>stans


fu.t

"::;:.U
^1^ ^"'^

.m
.

dunter,

q^

erat

..cmisetren^^u.^-'^^;!;;-;;^,,,.,,
ad^u suris ac red.bus p vulnus neravit, raciens
^ ^^^^_
>=

sedebat

,,,,
_

n,adefacta,

usque ad '" ">'"^ tibuB seapularum

^"^,

Uaa

femore usque

<!

timenti

ejus '^'"^'"'""''

- J^ ^s

"

j,nieai-um.

^,, ,esfaciens

gore "."^ri^o s "';'!;,, et ^'6'^'^

u
,,

hu-""

vestimenta per congelatioconulata. Has unmissiones


.ta.is "

'^;:^ "'r.eereinanno

circaaUud, quod '1''-' '^''"1\ Modo simili ''^--" P^^': a sursum usque \ e vulneravU.

"""l,uum

vulnus

---rntr:rc=:^
"'oblonga. tumeati. - '^g^^^'^"^'' MvpI _ famum ^' - ^om. c.c^ aut.- a.,ua curata. ta^ _ ^ ^^ ^, _ ,,ia. "
furente.
co<t.
,

seu.

_ eseunte *(.*

c^.

^am aUd.
B fuisset

--

__

cod.

enarrare.

^-^-<^fZ . Tn

um.

i7

" 'I-

^^
-

__

ommbusque.
c.

^^

,,,.._3.

Minadd.-"aquamgebdam.

- - :!;"C--mce5it.--sap.entor. f
^^^^

quandoqmdem.

dem-cruentabant om.

15

acnmoniam.

irLHuv

,_

ft.equenter.

508
AUCTORE
J.

DE

B.
'

DOROTHEA
manus
ejus,

VlDUiV INGLUSA.

sibi specialiter afTuisset,

pedes ac

dinem jucunditate
conquesta
fuit

spiritus

"

occuUavit. NuUi

M.^BIEN-

WEHDER.

nimia interiisset. Etsicuthic divina providontia miro modo, ita a deliratione ejus vigiiia per unam fuit pviEservata, quando Ex quibus aut * duas septimanas fuil continuata. graviter doluit, ac Hinnitus, quasi vigiliiscaput

priedicui vulnera revelavit,

nec de dolore eorum


cunctis diebus v.teu

imo

tota frigiditatc

cum aUquo "

annotatum, in suK usque ad tempus superius reveiari. Et bene miquo Dominus taUa voluit " matrem. sorores, quod res iUa latere valuit

rum

csset

avium multarum garritus. percepit sensibiadmirandam hujus muheris fortitudiliterV nem Quis audivit huic simile peromnia? Nempe
!

maritum divina providentia speciaest Uterhocestactum. AUquando considerala


anciUas
et
:

in

omnia plenasunt Dei mirabilibus. Taceat

delica-

molUs, distus, animalis, carnalis, voluptuosus, nec suis argumentis represolutus et remissus, ad bendant Dei opera, quie divina providentia

aUquibus corporis sui locis graviter Scabiesest,Bvel tuncrespondU interrogata*": scabiosa est. Et ut meUus absconde-

l^sa, et

eorum confusionem,

Ecclesiae

consolationem,

ndebum excitationem, omnium cordium stupomundo rem et admirationum in tam fragili sexu,
et vasenescente et cbaritate tepescente, voluit
luit exbibere. CAP. XVII-

Pars iUa partes vestium cruore retvuUiera, noctis tempore Per praidicta Domaculatas secretius abluebat. luerunt sanctissimorum mini vulnera ac sua stigmata ab ejus innocente

vulnerum

Christi suum in ejus memoria pueritia usque ad finem impressa o : in quibus legU dolorem sensibiUter

pariter et
57

Accipit impressa a ChristO vutncra.

sibi im26 De vulneridus etiam a Domino tenella virgo carnem suam pRESSis. Postquara divini praedictis mediis spiritui subjugasset, vulnerata amoris ac ' dominicai passionis gladio

amorem Domini Jesu Ghristi. OCGULTABET DOLORUiM MAGMTUDINEM, cAp. xvni. Ut DOMINO NON- ^^^^eo^^QU^OAM REM.D.A PUERUNT S.BI A

NUNQUAM MISERIC0RD[TER^^C0NCESSA.S0lebant
enim vulnera-^hujus
priuelecta; sponsaj vicissira

,^^_

infutigaest\ Sponsus ejus, propter quem tam su;t etiam vuhiera biliter amara pertulit vuliiera, signuni individui amoris impressit, videHcet B in ' dorso, sub in scapuhs, brachiis, in pectore,

patiquinque^^acritudinespassionura.quandoque
excellunter frigere, ferventerardere, quandoque pungere, aliquando graviter aliquando acriter cruentare. In his turgere et aUquando largiter ^' passionibus et aliis doloribus " acciquinque tenera ante matrimonium, et post

ascelhs, cruribus, genibus


subito,

tibiisque

et

iila

quando sopore
:

fuit

depressa, citissime

unum, duo, quatuor, quinque, sex, septem, octo ' sciebat determinate ac " plura inferebat non Christo " dicere numerum maximum vulnerum a
impressorum. Vulnera dominica erant in unius locis carnosis profunda ad longitudinem minus, in aliis locis minus profunda articuli ad erant. Acciditetiamquandoque,sedraro, aliquod
sibi

denUbusvirgo aggravaetiam in matrimonio aduUa doloribus ejus erat vires batur, quod interdum super Et tantorum dolorum vehementiam sustinere.
qui nuUatetunc Dominus piissimus consolator, posse gravari, tali modo nus permisit eam ultra doloressuos consuevit aUqualiter delinire. Nam apostemadatis quandoque in colio suo pluribus parvis in tumorem quemdara exsurgentitibus

vulnus

sibi a

Domino

inferri tali

modo

nara in

aliqua parte corporis citissime liebat inflatura turgens, quac statim fremens fervebat, et in al-

dedubus, potuit hoc indicare aUis et ad lucem


cere, dicendo

tum surgens cx rigida cutis tensione rumpebaper hunc motur, et ita vulnus causabalur
:

aCoUum et caput doleo;ecce quotaposteraata habeo d de vulncribus ejuset passionibus penitus sUuit. Ex quorum tamen
:

dum tam Domini

vulnera

quam

ejus

sunt

aliquoties renovata. Singulariter accidit in anno "^ sa3aetatis suoe nono, quod unum a Domino

vehementia oportuit eam lecto " decumbere infirmitate ^*, ad tempus. Aliquando oculorum
aliquando aliqua febre quatiebatur
;

et haic

va-

vum vulnus et magnum in spina dorsi unum ossium sibi erat illatura, quod erat
afnictivum et

super
ei

tam amarum, quod cogebatur incur-

riaUu cegritudmum et illatio fiebat bis in anno, aut ^^ ter infraannum. Ettunc hoc fieri solebat,

vata incedere, ad rectitudinem se erigere longo tempore '^ non valens ; et ob hoc ab ahis judica^

qUando eam nimis dolorumexcellentia afnigebat. Ipsa vero decumbente per diem naturalera, jacuit quasi

soporata in

magna dulcedine

ejus

batur permanere sic incurvata omnibus diebus '* vitce suu;. Dictum vulnus permansit apertum

anima tunc spiritualibus deliciis liquefacta veUe deficere '*^ videbatur. Dorainus tunc teneritu-

usque ad annum decimum septimum


riori
xit.

a^tatis suuj,

dinem
in his tas

patientiLO ejus

saBpe largiter cruentavit, et cruor in veste inte-

solabatur. Elapsis duobus

miro modo blandiens conac " tribus diebus

induratus virginem tenellam graviter aflliQuod '' vulnus '^ etiam eam '" oportuit

pannis pluribus ipsum '* circumhgare mane et vespere, ne cruor descendens in lectisterniis "^,
in vestimentis suis
el

^^ consolationibus, tunc vulnera prtedicsuas quinque '^ punctiones alternabant, et eam amarissiine afnigebant. Ex quorum dolorum vehementia non vaiuit jacere nec quiescere per
^' per plures dies habuittaIres", quatuorac *-. quam sensit amicamen ex divina providentia bilissime se exhibentem. consolaUonem multi:

ac

"

aliis locis

appareret,

vulnus latere non posset. lUud vuhius, et aUa muUa sibi invisibilia ^' usque ad matrimonium
fuerunl in locis supradictis a

Domino cta

seipsa

vicissim Ulata: quae ipsam valde amarc afflixerunt ; maxime vulnera Domini varigenos dolores

plicem, et in amantudinibus dolorum aliqualera etiam " vulnerum remissionemp. Tandem post
aliquot dies, dolorum tempestate cessante, vulnera sanabantur inlra sex, plures aut pauciores
dies

mtulerunt die acnocte. In incessu erat repleta cruore et amaro dolore ; hilarem tamen se semper exhibuit et jucundam ", passionum amaritu-

non tamen orania, quia aliqua permanserunt non sanata. Attamen illis non obstantibus,
:

'

p.

aul.
T

ac cod.

^et.

sens. pei-c.
^ aiit.

^et. '^om.
nec.

fecit.

et

add.
Quin.
*"

et tibiis.

1.

'<>

er.

vuln.

"^

" aD, unum. "eead rect.

temp.

" a G. " ap.

>5

"*

om.
*'

"

om.
al.

'*

om.
*^

"litisterniis.

cod.

aul.

invambilia.
^*

jucundi spiritus.

" sibi fton. m. D. quandoque. dolodeac cod. infirmitatem. rosis. '^ loco. quandoque. hujusmodi. fluere. ^ aut. vel add. " aut. " piiesentia. " ac.
"
om.

" int.
^* ^"

resp.

f.

ft

ejus add.

- ^ quandoque.

^'

^*

^s

^^

^"

juc. spir. om.

cum

om.

*^ fuit

cod.

pro

surrexit

::

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.


suvrexit de cegi-itudine recens et sana, nec videbatur in culuri; mutata, ncc ' tunc quando decubuit,
in illa electa vulnera augebantur, et

509

eorum pasprreconiza-

AUCTORE
J.

MARIEN-

siones circa pricdicta fesla, velut

si

WEKDEK.

sed utrobique nec tunc quando surrexit apparuit facie tenus bene disposita, ut puta ru;

rent suis puncluris solemnitates ventui'as seu


futuras,et sic amarius tuit afflicta q. Habuit etiara

bicunda.
CAP. XIX. agit

ex prterogaliva
dia

pratiie

singularis quod circa fes-

Sttficte

28 DE ADMIBANDA EJUS DEVOTIONE CIRCA DIVINAOFFiCIA, ET PLUS MIRANDA PB/EPABATIONE

ta illuxerunt sibi vitte ujterna: ut sai.ctorum gau;

hoc tamen non

f.ebat in a^tate juvenili,

sed

dies festos,

AD FESTA SOLEMNIA. Ad sacvas


universali Ecclesia conslitutas
*

festivitatcs

ab

senili.
CAP. XX. 29 De valida pugna diaboli, qu.e eti\m A dxiiione VULNEBUM EJUS CAUSA. AntiqUUS hostis, EBAT

iM quibus

vulnernjn dolor "5tur.

quanta diligentia mentis puet devotione se pnt-pararit ^ quanta * eas amplexala fuerit, ritate et fidci pietate

assidue

buinanui
sionibus

felicitatis

quanta cbaritate et reverentia poregerit, quantam


(iduciam et spem etiam etiam juveneis, non solumsuperadulta, vcrum novit solus cognitor cordium et cula susceperit,
^

"

inimicus, suisvirolentissua- vexatur. Dorutheam juvenculam. desiderio coe-

futuru: retributionis ex

lestium avidam. validis suis machinaraentis ccetentatiopit impetere et oppugnare, sagittasque

scrutator.

Nempe adhuc

puerula vana respuit,

ofticia libonter ecclesias visitavit, et circa divina

nura pricacutas in cor ejus sagittare, ut a bo.iis studiis animura ejus avei-teret" et a ccelestium contemplatione retardavet. Aliquando ingessit
imraissiones
a.

diurna

et nocturna, quse
in

secundum temporis

'^

suas malevolas 'S quasi

dicei'et

successum

ecclesia peragebantur, astitit


affectu. Et si
',

cum

Ave.-te te a Deu;

supernuum
'

et

vanum
i

''

esl

bona

magno devotionis

aliquando in pro-

agere.

cum ad Deum

nequiveris pervenire. d

funda nocte, ut in Paschate agebatur, ad quod propter ejus teneritudineni

aliquid in ecclesia

vis oi-are, Existenti vero in oratione dixit a Cur somnura interrunipere, et frigus suste fatigare,

accederenon permittebatur, ipsa tamen pne deflevit, siderio interessendi tam inconsolabiliter non valuit dormire. Anno (etatis sua^ undequod cimo primo Eucharistiifiaccipiens * sacramentum, multa et niagna vulnera habuit, aliqua a Domino,

tinere,cum

illa tibi nihii prosint'^? n

Intendenti

'*>

" cum devotione, dixit et coelura conspicienti cum*- tamen non perve- E d Quid respicis coelum, flevit el luxit, suggenies in ipsum? Quando
Melius rundo dixit: a Cur neset luges? inanibus" laboribus homimbus jucundari.quara seducere cona et ita tenellara hanc
est

cum

quorum afaliqua a seipsa sibi illata ; propter singularem affectionem ofnictionem pariter et interesscndi. iUa ficio dominicce Resurrectionis observans, quatenus cura
noclc insomnis fores

extenuari
batur

matre,

cum surgeret, ad ecclesiam pergere posinstanqu;e Uxmen non permissa est licet set i est, pro eo tiuspeteret matrem suam, repulsa
;

Quando voluit ecclesiam visitare, mosvnamdare.adversapalienter ferro. al.aquo astutias exercuit, et bona operari. miUe raillenas
:

*'

elee-

Propter quod sabbato sanctofuerat communicata. Ilevit, conrepulsam juvencula inconsolabiliter quamquam pater tinuans noctem in vigilando. fletus humanis seu pns eius domi maneus ejus

ab intentis studuit revocare d.v.na grasimeafnixit.tpsatamen. sufTragante consensit. sed Dommo dihiia suasionibus non feryenquanto iUa nentiori studio adhLcsit; et '^ operibus insl.t.t, tanto sanct.s

et .ta

eam vahdis-

liori

desiderio

tenlat.ones exacuit ct validius adversarius suas

tesceret^ imopro maSingulareet dignum admiralione, quod tectis pru.dicandum, gna sanctificatione in fuerat quo primo aqua cahda r ab illo tempore anno sept.mo, per ^etatis suce videlicet combusta, suaj, quando ahqu.d totum reliquum tempus vita3 ecclesia fiebat nec mte-

Dommus vero laborabat consolationibus delinire. famulara valde amice consolans, miestam Dei propinavit. Mira spirituales ei delicias largiter vulnera ejus tam res' et ecce in diePaschai recenter ilabunde cruentaverunt ac si essent abundans vulnera palata Et ob hoc ne cruor domus lalebat. in abditis et cavernis

exa^neravit.

.ess'rat, tara

Immissiones quas oppugnator inquod et ptenales erant.


valid^e

maluissetetelegisset num perficere -. quam suggesvulnus in suo corpore sustinere. Ahaetiara causa
tiones .llas improbas

magnura corporale

hujusmodi tentationes suirerend.^ erat difncult.l.s

auia

tentando perversoris praviUitem .gnorabat. l)ora..ms etTifficultatem in resistendo tene faciens in tentat.on.bus. aute.n proventura eara redde-. et magnaniraiU.te fortificabat
illius

Lm baUn^u;crab.Iemtentator..Quandoverosohtane
sed ns
.^.

orando. vel al.quad raedUando. devote

secundumtempus-

in

importum tate resse perm.ttebatur, tanta mstabat. a-od ra lonem etlaboruminteresse

precum
tem
suis suas.on.bus

- ab al.qmbus putabatur excedere vel ...samre Mt^ tempore 'Mn rel.quum Ab eodem quoque Redempt.on.s festis suL appiopinquant.bus
nortVe

^^^^^^^

.^de-

sanctoet pIurimo.-um sancrum martyrum. al.orumque "---1-- s...gula_w vuui':;in, ^- aliqua naDUii vuh.era, et loTum tunc babu.t quandoque et eorura rtyria per vuluera, ria mai qux ccepe.-unt supra passioues de 'quibus

UnosL

Virg.nis

Mar.a.

-"?

,v.niMi<i

'"^

gens, ferventmsq^^^.^

i"''v.. hona onerauatui cu,-ara s. desiderium habeus, ^;^^J./


.

^.^^ ^^^^^^^^

^,,.,,p,

tei-ai-dere excelleter

appropiuquaaUs subouoccurLra al.cujus festi vcm.us. Ita et majus quanto festo tur, ettanto

gaumL .n

etc, ad modura cord.bus aUorura devotorura


frigcre,

d,abolo.

et solitio

lig.

l)omini

nrmamento. Et ,

" ei awtu manibus. tum insi.icienti. .otesUlem. -" "a&i^a"'"";


.

.Dominum. -

'

prosunt.

to

inceJenti.

''"

r;:vej;.-'.-sito,ues.-..u.,.ivolas.-.'va-

TTaUd -

'

v..ulent.s

,,ersuas,ou.bu.

terforUficavL- ^''rj" ^^

j^^

om.cod.

m.ne

DE
510
AUCTOBE
j.

B.

INCLUSA. DOROTHEA VIDUA

non exprimcre D h. dicituj Dei famula biographo riirilur .^^^ partem eo-

MARIEN-

^l\^ y fo\ poiuibbB F nntuisse pronuntiando noilin se expcriehatur (.2). videhat '"/'
.

mmebmMui

,-umqux

WBSDER.

nnmo --^''
aTiqua
,>ugna '"srHxcspivitu. maligm
fuit,

"/^.s,

Trinitate

rrno?XVrmro^robibente
et' omni-

aXs pauca

(3, i... de cognov.t revebnte postea Domino Permis.t (4) exprimere v.x

^-^:f^^^^^

debuit. et

eam

prtesertim in

matrimonio.

J':,S::ltematnmoium=..;

su.

nouo, et .u "'"'"' ^ '.tmen somper homit.me^^ ,nuHumfuer,tg.-av taapsa

^^^^
e
^_^_

^irsrrn^reinU^^^-; rn tuU^
nou a c U,etur, quan,uam

"-;s:rrLi:i;:.'":x:'.ext>-actionem,qua=

^^'''''''IJ"""^ ,^ anno

s;sr;r,.:..i-ji"""--

=rK"sr:;:r~.;,
B loc&mveu
V
devotione mibibiUi

ii;::-n;"ai.a:^su,rinau.,enti.mu., .

EtiU

et corpov.s comi^ositionem auima-

rt:::r*:.:~":2=;
(10). Dorothea; hodie non viv.t

eHonesta.M ^^o '

p.,si " l,
vid.t tu.t

irr:"s^;rr:s::^r
'
,

C
mu
Hax

dum

ad impugnaute<iue oportuit ,p n,lire quod labores tam arduos uchoare'


sib

tha
a

quam

ipse confessor p.unes

to honesta,mu.tum devota.ut Quanquam


losquasi ceutum...
arctas a

talis

vix.t.habens

decrep.ta. n.-

Xminus

'nret ultra,

dudum. abst.nenU^s consueUs observavit

videlicet

seKages.mo

septimana jejunando... per p.ures dies in .audab...s v.t dum cum quodam sacerdote nom.ne Joannes confessore, aru.t.s an,s suo more.e. tm, iniisset. ut simul
StTnge.. pactum factum est ut confessor
i.le

u=grotaret, et...a...

':^^umentum

est

prol,ab,.e.

quod

reve la .one
fact,u s nt a
;

aLue
C

Cum D m1no.ju\tasentent.amSaivator.snam diabolus atnum saum,etc.; arnTLs custod.l quos jure quieto poss.dere
o.a.s

operationes interiores

^-^--'-rtXtpi^t^rr
^irf:;:Sm:r:i;^^:^fem lom mAcl^s
sepelitur
,.

mos
se
**

pulsare negligit.
sentit.

(ii).Eadem multis alus processus occurmnt. ., 6flP - /^6nxm hnnlimf

ANNOTATA.
B Tioro^hto.mdivi7utusjussamruisserevecomconscieniix moderaiorihus lata cum su^ VUx locisappareLlmo Znicare, inpluribus coram
a

sed Vin idus Comm. P'"tam fuisse B. Dorotheam, nwm. 35 ostendimvs. , vigilaml B. Dorothea (12 (, 4 pueritia siepe del.rat.o.>e a. (13), a aSiuelt aU Vit. scriptor

^0 n,

vina providentia sept.manas fu.t conti vigiliaper unam autduas

fuit

pra=servata,

q"'do

e^u

quod parca erat aliquando reprehensa est beneficiabonUat.s d.vm^. cui G in exprimendo commuma, coram luncsolummodo expresserat occultans innumerabiha multis sibi impensa, Verum ettam smpe a ^bi occulte concessa (1).
* dimmuere. juundo vub.et sc cast.- ^on..^^ om. - wtas. ' impugnaretur.quia cod.

""TlnProces^
Mariemcerder

hcatificalionis dicitur audimsse ejus 1"?!^

Joannes

~^;

lessiones. quas sibi

quibus multotiens

cum magno '=)"! "'^^'^;t confusus, non modicum est


sibi.
.

10

odisae.

" repugnandum
Yit. Lat.. Ub.
11.

.perlule.'it.

"'"'

io

oper.

'*sepossidere.
cap^

ei.-

IV. cap. 36. a> Vita Lat.. Ub.

Vita Lind. ^. Cfr.

_
<9,

aXfr.

translataabA.Tursch., ^g-^^^'^';,^;^'.^
Cfr. Linda. part.
II.

pag.

Lind.. cap.

58.- U)

Ibid.,

cap. 54.

(5)

Yita Lat..
48.

ai)lbid.,pag.l31et3eq.
(13)

P^| 132- (. -a2)Cfl.lbl(l.. p g

^f ^^^f '^^ '

8^2^121.-

^-

Ub

IV.

cap. 10.

-t6)Supra. Comm. pnev.. num.

Yita Lind., cap. 16.

^^^^

DIE TRIGESIMA OGTOnmS.


quia ipse

511
dicAUCTORE
J.

magna

et

multa peccata non valuitsic

suam {UySimile lestimonium a pturibus

plangundo confitiiri, sicut illa levissima (1). J. MarienwerCfr. Scriitum pcrmagistrum derproductum inprocessu canoniza(ionis{2). verbis in Viia k Eadem multo plurihus
i

tum

MABIEN-

fuil.

WBRDER.
:

p In doloi^ibus suis aliquando cantu recreabatur B. Dorothea cui Dominus dixit quadam die Canta cum scolaribus, si forte pos.

Lalina exponuntur
1

set melius r.cri.

.\t illa

canlante, i-eniissus est

(3).

m Hic advertendum est, ait Marienwerder quod lalia martyin Proccssu canonizationis divin sint imputanda indiscretioni, sed ria non
,

Cfr. Vita

I.

num.

4.

rigor iUe, et sibi apparuit quod si non cantasset, nec alio modo sibi Dominus succurrisset,ex lan-

guido amore mortua fuisset

(15).

dispensationi

(4).

viginti sex.

Pro hoc numero, etiam inVita LaGermanica (6) ei in scripio iina (5), in Vita indicato, legendum videtur irianni 1404 (7) Dorotliea nnos quaninia sea:. Vixitenim B.
alio capite draginia eiocio. Cicte>^m in tam libenter Latinte (8) dicit auctor : Mariyria circiter XXXVl pertuquam latentcr per annos Te ita loqvcniem inducit: lif aique Dominum tnginta antequam me coannis bene
castigasti
Vitce

n In anno

cetatis

undecimo...- per annos quasi

q Cfr. Scriptum nnni MO-lflG). alia T Deappantionibusdicmonumheecinter Latina{il):, Ingens advenit malignorum in Vita sponsa... non timuit, spirituum muhitudo.
.

nec molestata
vespice

luil.

eiquc dixit

Dominus :<i Nunc


coram

quam

debilis

dLcmon

effectus est

reptat insidiose ; qui libenter te. Eoce ciuomodo sicut videt verum quodammodo non videret.
te
:

necessitatur te

.mpugnare. coactus ab

alio d;e-

monesuosuperiore.B

snosceres,

per experientiam spintuaest cuxa coret hoc primo factum iium tibi data, qux coniigit anno ante dis extractionem (9)
sc. notitia
;
.

CA.PUT SEGUNDUM.

B mortem decimo. cruciata fuetit oQuain vehementer a Deo iMcat MarienwerB Dorothea, swpissime Dominum :

ocB. Dorolheir nialrinumiuni, pia ilinera. Cordis o\stases,

traetio et aliie
res.

ij;rativo

sin^iUa-

derm
a

spir.tuahter, etfugatacorporaliter. etvulneraU carnem tuam t.bi renovavi

Tu

q^i etiam refert dixisse ommbus d.ebus vil^ tuie es a

me

ag.tata

Miraojus

ti>lerantia.

Po-

quousque ant.quam

eripitur. rieulis divinitus


CAP. SSI.

extraKi(ll)....Tusent.s tebene etcor tuum vetus vuhi.ribus sp.r.tuahbus .. plenam esse ad intra passiones mlequx etiam vicissim dominicas cons.derans Dom.num Hoc audUo. ipsa runt ferventcr arDeum scnsit vulnera sua interiora es una raaChnslus .cc Tu dere n2).Dixii eiiam fund.tus am.cta .ntr.ngna mar yr... martyriis extrmsecus (13). De vulneru,n secu^ intime ac mortermnsisobaer egtmus ctaikcibus post 53. De h^scop.ose agii
.)
:

^um

virgines

et

conti..entes,
recla.,i

verum

et,a.n

B. Dorothea

sancio nupta.

conTu-ali, per f.Jem

etuperat.onesbonas

pervemre a^ternam me.-eantur nlacentes Deo. ad

Ku!^tnem',noncasuse.id..pensatio..hvn.a Dco haoo sponsa d.lecla nuto actum esse, ut ' mair.mom^ c^pularetur status' onso 'homim per vU. approbatus es sic" pe. Eccies.an.
; ,

Tcomm.prlv.,num. Dommus MaZncerdcr inscripto annzHO^ cujus


^tntul.ts.vumvulnus
oicatrix
.n spina dors....

ejus ^PPa-it e adhuc post morten. vuhierum c.catr.ces quas a iauorum ahorum dommo se vidisse, una cum
-

d cH
et

on^essar.us]

domin. ep.scop. Joanne camerario Ordin.s B M^ de C n ens s, et Fratre Joanne Coya Cathar.na ejusdem etdom.na domo Theuton.ca. Porro inpnmo pue Sorore .nfrascripta. ^rn.s ^u 1impressit unum magnum l^lo Dominus ^ ubera .n et SLuvum intt-r

tnne Reymann

"-,^-":::

Pome.a !

suam abomn. "'^"P'^^;';"1, mdenfbus m . c .undam servav.t Nunq


pe. et. ...solenfbus

n. nmirum

V^^\^^,,,,
.e
^.

^^^^^^^^^^^.^

r,wi.s,

Erat.iamquebOb.ia.m

rtem

benigna, hilar.s, V^^^^^-J.^^^.^^^ [adiciis nu ,erpreta,.s s.n8ua^m ^^^, ucul.s glofamx et o temeraria, bona. ^^_^^^^^

inodi

beat. p oporatiooem bonan^,^^^.^.^^ _ ,j^^^.,^, om. ada. enira di.


.

-'gi-at.osa.-' ^ muii.J lis.-aut. " om. cod.

Ibid..

cap. 23.

loiVita LaUlib.
40.

(I7i Lib.

siae

512
AUCTORE MABIENWERDER.

DE
>

B.

DOROTHEA

VIDUA. INCLUSA.

J.

conjuncta est -. In quem ^ie i-itum inalnmonio non attracta Hbidine, conlamen timore Domini, domum sponsi su. qu:^ ct perducta ad
ensi

mutuam propter deinde per annos decem ut spiritus Dominum servaverunt continentiam Et lUa fiUa, sola Domino vacaret.
tis

eorum

liberius

non nuptiavum solemnltat.bus. consilium angeh, std juxta solum pcr tres noctes permansit intucta, nec

GdanczgMaadislav.ensis* "t n oppulo

dioa-

sL

et peractis

per

plm-es sequentes

'^

CAP. XXII.

sancte viverc
pergit.

fnfectauna libidinis conjusmm. et venerabile' nter eos eratcastum matnmonu immaculatus, tripUci ^ono et thorus sacramento pr.odit. el dotati. eciUcet fide, pvole, OBSERVATIO.NE. MATRTMONIALIS F.DEI 3'^ DE nomine, devotio.ie Mar.tus ejus. Adalbertus pro indulgent.is v.siafTectus, Hmina sanctorum beatam Dei Genitncem et tavit. Rmnam etiam peregre p.-otectus. Aquisg.-anum aUquoties est

maeula ac^ ardore, Revera

princ.p.o supersles,factaestsanctimoniailsrf. In convencrant. vulnera, qu:c conjugii, quando habuit aperta, pra^sertim prius quasi semper quas. quandofuitsana, iUa fuerunt modo lunc renovavit, ct quorum aliquatotaliter sanata, - paulo plus a octo septi.inanis ac t.-ansacUs .^griludinem -^ vahle main

,/

nupU.s

celeb.-atis,

gnam

^*

incidit,

m qua

omn.bus procurata sa-

cramentis. ex magno Christo. In qua solvi et esse cum

desiderio desideravit dis-

Dommus eam

laudabilibus El tunc in ejus absentia vuUiera melius sua exercitia ac intenta,valuit

openbus

suavisitav.t et, dulcedinem per gratiam suam per plures incffabiUter lificam ei imm.ttens. in alns .uh.m.et hoc Dominus dies koUficavit consuevit. clementer agere
:

taUbusetiam

continuare, et

sponsum sangumeum^ Cbnstum

absconderc.etineolibe.-iusdeUciar..Ipsatamen, absente. se irrepretam marito pra^sente quam se Deo devotam et ei bensibilem b custodiens. exbibuit amicabilem ctbenignam.
CAP. XXllI. etliberos op-

MAT-MOEXEBCITns ^^^ 35 DE E.USS..NCTIS Do.othea usfamula Nio ^^ coNTiNUATis. Dc. senium omnes vires suas in senectam et que expendere. Qua., chaoptavit inejus famulatu
s.bialaboribusnonpepercit.

CAI.^XXV.
^^^^,,,,^
^^.

sui corpor.s negl.gens, ntate sUmulante. curam tam tunc quando

riter

Uthaberentpa33 DEFIL10RU.M EDucATiONE. bencdicUonem m fiU.s filiis solatium, in


vero iHa bened.cta c sunt consecuti.MuUer '" genuerat corporaliter, ut Deo
labo.-avit,

quando vicina parlui fuit, quam tunc et c^ctera portav.t -, se i.iclmavit vif ascendit,
operaaliassibimcumbentiaeg.t.
Ita

filios lacta-

abstmen-

timc
tuit.

insti'

novem

nUos quosin pareret, eo-^ Deo spiritualiter

et sic

e.senl filii nutrimentum et parentes perlineat dare filiis hoc suadiscipUnam, mulier h^ec beata nomen

naturales et spirituales. Et

cum ad

venias, corporis castigat.ones tias, discipUnas, puerperio non d.m.s.t. et afiUctiones, eUam in domo inpuerperio aliquam habuit in

nec pacem laborantcs, tum propter sua tum propter Mbi

vissimum Jesus Christus,

fiUos

lactans,

simul

amigenpue.-osvagicntes, tumpropter dolores propter labores fatigantes. Idtes, tum etiam


circo

surgensque cum lacte eis infiuxit et imbibit; holocausU devotie oradiluculo cum bt^ato Job,
tionis pro singuUs oblulit,
.

non sine ferventi desiinstruxitque ab infantia eos derio et ploratu '^ abstinere " timere Deum, el ab omni peccato st^
castigavit. Ad amorem juxta demer.ti exigentiam '^ verbis et moribus coelestis patria; eos sanctis eos parerel Doerexit pariter et direxit 'V Et ut

cum

Tobia.

Nec remisse cum

Heli, sed acriter

et mente languebat corpore, langucbat eo quod ab ingressu ecclesiai devotionis aflectu, purgationis oportuit eam per dios quadraginta t^oduit Hujus separationis ab eccles.a abstinere. implesua) eam valde. Diebus vero purgationis chnst.aparvulo quem genuerat, ritu cum tis tunc pariGaudens nissimo ecclesiam visitabat. ecclesiam eraf^et dolens gaudens, quia ter
:

potuit^" visitare et divinis

solemnns interesse

mino, plus sudavit ex multa cura


lassata fuerat in
et circa

et labore,

quam

dolens vero et m;esta

^'

erat, quia propter

curam

eorum

naturali generatione. Sic

alios

quos jussu Domini debuit pa.-ere


'^

aliquantulum detracirca infantulumabecclesia a mariti thorum redire cogebatur, hebatur^^et ad


cujus
thoro
Iibentcr se

spiritualiter, indicibUi

solUcitudine laborabat:

absentaverat, quando

oransenimdiu*^noctuque,desiderans,obsecrans,
facere arguens,flens; et quidquid'" ex amore Dei voluataU. sluduit debuit, indetesse parere divina; Dominus inter alias satte doctrinales reve-

multoties sedens convenienter poterat, ob hoc


circa

Unde

lationes, exposuit eideni


tionis spiritualis,

novem modos genera-

cunabulum, movens vagientem hyemalis, in unica ^ tota nocte, tempore frigoris habens super se tunica, et exile ac antiquum laborem et frigus parvi penpalliolum. Ipsa vero

puerum

dequibus alioloco dicetur. Ad '* cumulum ejus ergo meritorum cessit, ut quos
privilegiatis actibus, puta

imoutaviritboroesset separata, Iibenler matrimomum sustinuit. Nec curavit. tam anle


dit:

edere non valuit,


et
CAP. XXIV.

exempUs

verbo prcudicationis, sanctLe conversationis

quam

in

matrimonio,

fuisset calefacta.

nunquam Curam etiam filiorum Dom.no


si

byeme

tota

morum suavitate nihilominus filius educavit. SEU 34 DE EOHUM INDIVIDUA COHAUITATIONE

" necommittens, prout melius et diligentius disposuit ordinans. cessaria pro puero et domo
ecclesiie essent quod valde mane, antequam fores communiter alios ompatefactie, posset accedere, ^* quis hominum eam pr^ve-

Mature redil CONJUNCTIONE. Nec tertium, scilicet sacramenad omnem tum, eis '^ defuit, quod inseparabililatem recontinenUam prxsentat. Nam eos non homo, sed Deus per solutionem naturalis debiti separavit. Gohabitavit haec

nes

nerat,

antecedens.Si dolebat: desuotardo adventu erubescens

cum "

famula Dei adstricta legibus matrimonii viro annis viginti sex et dimidio, conti-

nentiamservansconjugalem. Debitum nunquam exegit, exactum marito reddidit Dei cum timore.
Postrema filia conccpta, considcrantes quod omnis ponderatio nonsit dignaanimae conUnen-

desiderium enim sibi inerat ut in aut saltem orando etfamulando Domino prima accidit, ante fores non tarda esset. Multoties hoc et genunexioniecclesice orando cum lacrymis
januie

vigilando.

perdurare, quousque bus ipsam in longa mora Qu.bus reseraecclesia^ fuissent reseraUe.

'

juncta.

om.

Gduntzg.

'^

Valdislaviensia

>

cod.

frefiuentes.

^ aut.
10 '*

"

honorabile.

grani
12

oin.

Eanguinum " factis.

quo3 mundo.

" delicto.
"
die.

Aquis-

Uquando cod. tatemarfd.- renB. -

in

aut.

aut add.

matr. om.

potav.t,
3o

-"^"^
-/'
mca-

"

>"fi

7''

rfd.- su p.-*^

erexit.

"'

ciuidquam.

e.

invineibiU.'"

erat p. potuit. retrahebatur.

poterat.

-"

*omnes ahos.
tis,

" ergo m.

ei.

'^om.

DIE TUIGESIMA. OCTOnUIS.

513
cap. ESVI.
ej^alicitm

tis,

timore rcveventiali tanquam ad ilomum Patris coelestis ingressa, ad aliquem angulum se

cum

37

De extatico ejus sopore et excessidus

MENTIS PIUMO COGNITIS BTINITIATIS. Et qu.a Do-

(Uvertit,

multipHcans

ibi

genuflexionL-s,

venias

et orationGs,
tu,

cum

tanto lervore spirituset cona-

quod etiam

in

hyeme,
et

ipsa in sola tenui tu-

nica

et tenui pallio existente,

sudor erupit abundans,

eam

pnu nimio ardore madidavit. Quo

facto in quiete residens,orans, meditans, et' soli Domino per contemplationem fervide inlucrens,

minus post tempestatem tranquillum facit, et post lacrymaUonem exultitionem infundit, ipsa tandem post labores muUos iu matri.noiUo.afflictiones et agones, pevmissa est a Domino quandoquc quiesccve, et suaviter dovmive pev unam, duas aut tres hovas, aut paulo plus hoc aclum
;

dante.

est longe ante cordis ejus exU'actioncm ". ro.TO


in

multoties tantum fuit incensa acsi esset in aliquo loco multum fer\ ido, ut puta, in balnoo nimium calefacto. Ob hoc in hyeme, sicut aliquan-

hujusmodi sonino sensit spivitum suum dulet

citev delectavi,

vare,

Dominum cum animasua susuvmagnum habere gaudium, quamquam


intelligc.-et,

do in ccstate,se per flatum aeris et frigidos lapides eos, vefvigesibi supponendo, aut se locando ad
rabat.

nondum

quid esset Domini susuv-

meditatione aut contemplatione usque ad fmem omnium Missavolente perseverare, aliquoties impediebatur
Ipsa in
orationc,
in
*

vium. Cov ejus exhilaratum tunc agilitev saU.t et in somno muUum dcvote ovavit. Conabatuv

rum

cujus fletum pev infantulum suum vagientem, cognovit pev hoc signum \ quando in ecclesia Qiianscilicetlac desuis uberibus fluerc sensit.

enim ovaUoiUs sacrificium dovmiendo pei"solvcro, quod impediebalur vigilans consummare charitatis magno ct hoc ei*at ex orandi habilu ct taUtev quiescendum seu dormienan"ectu. Et ad
:

dum

liabuit

inagnun. desidcrium, quia in


*'

tidi

documque hoc

percepit in ecclcsia, vcl exlra,

dovmilionecharitatis

magna

consolatio divina,
a Doinino

* erat ad iniuntulumproperavit sine mora, ac hoc taidiosumet laboriosum valde, specialiter noctis festitempore de ecclesia pev lutum ad domiim

sancta laiUtia interna oriebantuv ", et desideria

cum magno

spivitus fervove

sursum

^ nantem
rh hto 'eZimpel.
lentc,

^ sine lumine transive. matutino 36 Quoties impediebatuv in transitu suum aul aUud nead ecclesiam per maritum quasi gladms gotium, Hxm amare aflUgebatur, pneacutus. Ob hoc fuit' cor ejus

erigebanlurvalide". A.d pvicdictam p.\egustatio^ nem suavititis futuvai beatitudinis fuit admissa

annisplusquamsedecim" vita)sua'"pva;sentis suavis est Deus", et quia jam gustaverat quam


:

s.bi plus

38

quam pvius amavescehat totus mundus. EX GUSTU SI-nUTUALlUM ALIENABATUn

C'^P- '"'V"
'^.'^^'^ ^,^,'

pertransiret

micrens

ct

quousque a
alleviatur

Domino
onus,

plena trisUtia, se affligens tamdm, fuevat consoIata;nec. conso-

S^PE A SENSIBUS. ET ERBAVIT IN ACTIONIBUS Dommumad EXTEmoH.BUS. Gvatuita pietatc pev


altvacta,tota cbafvuitionem contemplatiouis lota souuU qiuetem fuit succensa, quod ritate ejus et quidqu.d ad inten-umpere. eibum differre, omittcre. magis proprium spectat commodum, laborem. N.m.ruin reputabat gaudium quam " divinam dulcediucm incommerisu-

(^^,,,_

amigere. laUone percepta, cessavitse


dulcescit aniictio,

Nam dum
pnusevtim
"

gvavammum tunc quando in ipsovum pvessura pvimitiic pvujgustantuv. Idfuturcc consolaUonis


gvavius se percutiens, circo in majori chavitate fvequentev ex variis pevcus-

sensU eam

amavius

aniixit,

' sionibus et vulnevativis fixionibus vesvulnerata et sanguinoienta intva" tuvis tola se movevit. Etquamvis. quocumque

'<>

scu punc-

rabiUtev excedeve

humanam,

ac

" omnem

ad divmam, delectationem carnalemcomparatam


minoris, qi.an. sit una esse longe proportionis respectu totius maris. Exmde stilla roris exigua

tesincessit.
pffinale et

amarum

sibi fuerit,

attamen

dm

ac

nocte, spivitu et corpove non


labore.
loco,

quievit, cessans a
se cxevcens

Domino

Quando non remansit

uno

dum
pavi

- augente.munsancta ejus desidcria forUus ccEpit od..-o . Occuet cjus gloriam p.-etiosas, " tempm-alia. ferre vestes
civca
'^

ac aculeis flagellorum se oravit et ecclesias diversas e afiUgens, es lunc ad i ...1 t:;^ t nfinnprr>s visitavit. aut paupeves visitavit, pvo indulgentiis, aut '^ Missas access.t. pva3dicaUonem, Missam, aut '^ plangens peccata sua et aUor flens,ejulans, ac vitie mcolatu vum pro suo defectu et hujus magnas. Ipsa tunc et
et disciplinis
_

ornatas

sccundum mundum, vel habere munmentamulta-,ac interesseconviviisac^ pa...alc et hovr.dum tim danis solatiis, sibi erat - hovvov nauseans. a sp.ntu quoad spiritum, qui Tam vedundavit in corpus sumn.
descendens.
inehviabatur
tota m quando qaod tanquam eta sens.bus consop.ta m.s delieiis spivituaUbus jacu.t et unc -. tanquam dovro.ens abstvacU - amentiam pat. .-cputabatur. Undc dovmive aut

vesU-

^-

spir.tus

ejus

div.na

'^^^^^]:

efludit

lacrvmas multas

sensit,

quemadmodum

ipostea pev veyelat.onem

ebria incessit.Et

aflUgendum luerat Domini cognovU, quod ad se jumentum quod flaimpulsa a Domino, lanquam
,

ambulandum et de aelUs impelUtur ad velocius laaliud. de labore uno exercUm aflhcUvo in impulerat, non pevm.ttens

:^Zs

a marito

vocata
respondit

cum
;

e.sset

.n

raptu.

nsrArnon
,-ntiP

boretn Dominus eam et eam qu.esceve nec dormire:


tavit

s.

quiescereet membra

^^^^^^tiTlassa acvulne.ata

ri'
e apTat e

quod Semel ob hujusmod. mau:lraptampe,.fua,t..,et,teru


imnutavit.
sens,t, n,s,

.Ue rebellion.,

v.debutuv se iecreare, Dominus ..npeUe. . esset eam trudens, quasi


bere,

-m

UU.tev exh -

seeu,l. noe tunc


pvimo
'

al.qua

rno,-a

d ad

tunc sensit raadefaet.onem

Con-

!,m ,nodo

aliis

et l^^^^-"^;"^^-^^^^; mov^ns - ad vig.Iandum ta et mod.cum ho que - valde ravo dovm.v.t. annos valde amavu.net men evat sibi pev multos dovmiens quam v.e'l^n^.non
.

rra

pu

,bus'

eu

tempm-ibus, ino,-d,nat,s pclucis evoraot,bus a regione

amarius atlUgebatur
obstante

magna

pru^cedente. fatigatione covpor.s

- " ^T
vuiu et.ac cod.dem. -extrac.ionescod.is

3mccupare.

- vostimcn.a pret.osa

or-

a chr. ^^^_
,

w oriebalur.

"

_ " va!. er

^*

dccem

et ses.

om.

.. quanta.

Consiliit vero cod. ^"iis

^^

coUocans,

Oclobris

Tomus XIIL

514
AUCTORE
J.

DE
marUo

B.

DOROTIIEA. VIDUA INCLUS\.


ali-

negligebat. Ita collocans, imperata facere

MABIEN-

nuando jussa
scepius en-avit

WEBDKR.

carnes. emit ova aut


in

emerct pisces aut aliqua alia. Ex hoc quonue


ut

glori^ quidemhumamfi infirmitas corde p- Secunda eius


cellentior,

"

decidensjara aruit
erat

m
ex-

pnon

via

pedum

transire ad forum. ivit

ad ecclesiam,

volens qu.dem aut ad

" pro apice evangehcx despecpaupertate, exulatione, sui perfectionis, erat com-; et quia alhgata
qua ^stuavit
tione, et

tam * erat intracta. alium locum. Item aliquanao bcne s.bi alias comrauniter exteriores
notas

nuod res aucarum non agnoscebat ^ Unde semel diligenter mtuens, ova conlrectans, et oculis non cognovit unde quod aucarum ova essent,
;

anx.ebatur -, n.m.rum" pari suo matrimoniali", aliquando. AcceleraquaUter iUa apprehenderet operum execut.onem battamen affectus ejus ad comperta facultatis. AIiquot.es

contemptu

Tro

su;i3

modulo

!st inter

circumstantes

quando a potens non eratad dis magnificebeneficata^sm

AUeam subriserunt mulieres. tracta, ac alus moDomino sursum

mendicantes ante ecclesia. despecto, quibus ocuh notovih palholo et peplo enene eam cognosceren -. ,um communiter, bantur. In mendic.tatis
;

fores

cum

movendum. Ricimbulandum, vel ad se de loco ^ existens, et quandoque dens tamcn ct bilaris


verba jucunditatis in

" frust.s delecUabatur omne delectamentum et animo super favum et repeconfessorem suum qui eam
nonnunquara
riit^' et inter

domo

vel ecclesia profe-

mla^titia. et jubUationis rens, se ex abundantia nescientes aliqui ternas non valuit continere,licet
donumDei
ficiis

spiritualium.annnales et et inexperti

carnales. a3stimabant

eam

in

hujusmodi bene-

mendicos cognov.t. amaton.s precoraedere mv.labat. Pro cibus secum mend.cata triplum pauper.bus peiceptistamen du,lum aut spirituahs qua langueerogabat.Tert.a infirm.tas ahquoan.ma= ejus desider.um
bat erat a^stuant.s

tiesetsa.pepercipereEucharisti^sacramentum:
et

CAP. ssvin.

PRO QUIBUSDAM 30 QUALITER MARITUS EJUS


SIDI

dehrare.

quoties magnif.ce desiquia non dabatur toties

etinm invito marito;

BONIS

DISrLICENT.nUSEAM CATENAVIT Ma-

derabat. dest.tuta
et

nim.um

tum " propter patum'" propter complexionem, quamdiu muher hicc ralysis innrmitatem, voluntatem. pat.ebasancta ejus ad.mplevcrat prandium quibus studus tur eam Domino ante deservire; et ne retrahere ur - custodem et nutnparvulorum mdi^entiis, se Denimedio tempore et effecit. tium constituit discreconsilio et que e\ devotione treta, cum
lione, se

ritus ejus.Vdalbertus

\ de

facili

connnovibilis

/,

quo sumpto mirifice ^ omnem hommem magnitud.nem ad iUud a^stimo scrutatorem cordium cognolatuisse, et solum praBcedenQuartainfirraitas erat omn.bus
visse

vu-ibus mfirmabatur ; receabatur.Desider.. ejus

tibus major,

potuit et voluil,

a^terna asp.qua languens pro vUa tam valide gravabatur, rabat. In isto languore oportebat quodeams^pissime lecto decumbere

?n

exercensad
ire

raagnifice tendens et prioribus vives suas taraen notabilem ea.-ura fatigara ^S


et stare poterat
:

nonnunquam

abstraxit a mariti secreto

nunc autem desider.is

et

lecto. Propter ista contubernio, ampIeNibus et opera, ad qu.e infatigabile et alia bonitatis ejus ejus una vice comhabuit desiderium. maritus comminando, discursus inquit

laboribus ^Mam fortiter lu.t sui potens esse non vacente aggravata, quod
lens

aDomino eam

exer-

motus
tuos

a Nisi,

mum

prostrala, desider.um int.in lecto jacuit Gbnsto. habens dissolvi et esse cum

omiseris '%

vencrabilem hanc duum in domo sua cateius clypeo patienticc, ictus conslrinxit. Quae armata

adhibueris, te calore, per Qui victus inconsulto iracundiic

dUigentiamque domui tua= compescam vincuhs et catenis.


tri-

postpositis omni murmure furoris et opprobria, sustinuit patienter. Unde manet querimonia. sanctam hujus mulieris et tus ejus'" patientiam bene existimans rebellio-

IN DIE CONCEPTIO41 Pr.ECLARUM MIRACULUM d.C EI FACTUM. Accuiit iu MS nB.^T.^ VIBG.NIS beat^Virgin.s gloriosu. Ma.-.a.,anno Gonception.s Ipsa tertio. tale miraculum. ietatis suoe trigesimo honorem V u-summo mane intrante ecclesiam in vidqUcet parochiam opflinis

CAP. XXX.

^.Jn^ -^j^,^^

0-

Mariaidedicatam,
^*

pidi

silentium

nem
>

"

pacificum illamvalide seu proterviam, venerandam percussit cum una sede. Qua^ ad caput suum dulciter suffeutrumque gaudenter amplectens et Domino habuit conrens, ob boc lunc mlernam a transitorio suaviorem. solationem, onmi dulcore
'"

principalem. et ubi quas. quatuor continuasset, et ad Fratres boris cum in oratione pasceretur, ire Pr^dicatores, ut ibi verbo Dei

Gdanczg

proposuisset,

CAP. XXIX.

40

DE QUATUOB SPIRITUALIBUS LANGUORI-

nec proponens reverti secundum consue- t suam nisi circa meridiem, conservatam '\ cumque egi-etudinem hactenus ''^ per plaleam incess.sset, diendo ccemeterium quoddam obstaculum, quasi esiUico invisibile it.nesolidus. se objecit, prohibens
set
ris

doraum

murus

scd in ipso
Innriuore

nmcris divi
ni

Inflammata chaBus EX AMOBE PRODEUNTIBUS. amoris '^ sui phili '^ capta, ritate divina, unici suclanguebatpne amore. Quatuor spirituahter
cessive

continuo sensU cbantat.s ut celenincendium " in se. et talem instinctum suosresp.ceret,ne rediret,etfiUos

progressum.

.\t illa

terad

domum

habebat infn-mitates, post secundum. suiB circa annura Irigesimum ajtatis amoris Prima erat, quod anxie amigebatur ex complantari posset suo magnitudine, qualiter '' habito pro deunico " dilecto, hic in terra novissimo,ac simililudini prospecto et virorum bumililatis ejus. Ideo contendebat
,

prffidicta

perirent.

Gumque

Dommo Deo

doraussolarium, dium annum,et reperut"


si al)

ea et

set,

qualuor

ignem magnum qm non fuisab aliis de platea* extinctus vehepueri ejus una cum domo tam
ibi

fuisset ing.essa, a ejusdirecta^' ascenditsu<e et matre mfra d.raiin quo non fuerat
''

domura

fundissimai
spiritu et
riis

mentis ignis incendio consumpti


periculo
cui eral

fu.sse.it.

Ab

Uio

animo ab omnibus caducis et transitoreputabat.Flos absolvi quie jam velut stercorst


,

beneficiis beatu; Virginis fuit

hberata,

multum devpta

et

quod ipsa B. V.rgo


mangebatur. "> suo ndtl

ac

cod^
*

bat

-= cognosce*ac cod.~- ^accot/._nanturn. add. l)eneficiatii. - tura. ^ nomine liut.

temptum. - " matrimomaliter. - ^ ^" mium. - ^ flgnoscerent. - mendicatis.


3.

""tamen _i'ti.mtn.-' Liec

m.

-"

stiiduit,- '*eorum
sil.

add '^ dimisci-is. - '

hujus Uene rebellionem.-"' amatoiis.-' phyh. ffistimans mmue " mundaniB. " testimavit. unice. *' in t. om. - " paupertatem, exulalionem, s. despectionem et confoite add.
pacif.

- " et

^i mc. ch. _35observatam. - 3 cieroiterium. " reperit. ^ add. ex B. om. cod. add.

cod. ct

et B.-'-^ fat.gationem.-^^ lab,

d.-Gedam.

evoca-

tis

add.
fuevit

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

515
suai matris

faerit

'

obstaculiim, ne

ultrii

profjrederetur, re-

vem annos ad laudem


sua; Mariaj grata esset,

annos. velavit ipsi Dorotheee post quatuordecim cxhortans camdem ad sui dilectionem, et ad

" m, utmatri ad memoriam revocavit.

m
CAP. XXXIII.
^^",5"
stit
,j,-.

hujusdiei tionem ac
CAP XXXI
et ei

* '

seniper

habendam celebriorem

affec-

De EOBUM AB AqU1SGR.\N0 ** PRIMA BEVEBSIONE AD "GdANCZG ",ET ALIQUIBUS VIHTUTIBUS


44

devotionem.

42DEEJUS PEnEGRlNATIONE AD AqUISGRANUM*


et HEnEMiTAS. Amabilis Dei sponsa, vclut al^^^r^ Thabita,plena operibus bonis, odore sancUc - ^,-^^, gtt^axit maritum suum ad secum bcne ope.->VlUl-' tlllHl'H'- iiit.1 ivu
j

eam

-'^' cwi

marito. marito, ^MCjn (/"ccrat, P'^>'

genere. Circa festum sancti Martini, ajtatis dominx' Dorotheui trigfsinio octavo, peragratis sanctorum locis in Danczh ''reversi, ad serviendum sii Deo arctiusastrinxcrunt. Uorothca ubcrius quam priusdivinashabens visitaliones. et
IN

piisope-

ribus.

nantcm

Omnibus ergo fihis prujter vandum. nrt.nihLicprfTrifilii'! nr;i>tpr unicam filiam distractis, defunctis, domo et rebus venditis et quatenus seclusis vanitatibus sajculi Domino lidomo et berius deserviront, egressi ambo h de
cognatione sua, filia sua amicisplus spirituahin Aquisbus ^ commendata, beatam Virginem in anno ffitatisdomince Dorograno^visitantes,

luculentius tunc cognoscens Dci


cibos tunc
'*

consolationes,
atlligebatur

delicatos abhorrcns,
et vestes

eorum odore. Cibos vero


ligens,
pati ct despici plus

paupcrum dicarnem suam, ac macerare ac"casligare

quam

deliciari desiderans ac'*

honorari. frigoris. ventorum.imbrium ac nivium ajquanimiter, eUam^^sub divo^*,vel in prioforibus domus sustinuit tempestates ". Et pra;missa

thcK tricesimo
;

' octavo. circa festum Pentecosperegre proficisccntes, et dehinc ad tes i in cappellam beatte Virginis ad Heremitas A, '"pervenientes.ubi villa qu^c diciturVinsterwaldl Dorothea. heatLe Virgini semper devota,

illic

castigationum exercitia austeriora sicut tempQi*e accrevit^\ in amore sic non tepuit, sed in eorum
spiriprcevaluit acritudine et rigore. Taceo qua:

domina

tus

excitata.Unde non conspecialiori devotione fuit visitatione, sed rcdituni ad eamdem tenta unica

nequam eo amplius sua exaggeraverat machinamenta contra hanc beatam, quanto plus suspicatus cst eam armis spirituaUbus adarmatam.
^

cappellam ex suftlante desideratione Primo,pertriamilhariaTeutonica '^jam^Vemota, ad hospitium quodest regressa. Secundo, jam mulieveniens vespertinum,aUam comitem

"iriplicavit.

ANNOTATA.
a Per fratrem fuit

dam

est pedetcnrem peregrinam equitantem l secuta lutosam, et sic secundo tim per viam lubricam et

Tertio. visitata iterum reversa ad virum. '*cum multa devotione.et Virgine in Aquisgrano '^ accensi cum viro in Coloniam pervenientes redeundum Aquisgrasunt mutuo desiderio ad et siotertio num 'ad ecclesiam beata^ Virginis, c(\ppellam beatic Virdevotione ha;c beata avida

beata

ler ab anno 1357 ynortuus

matrimonio innci^. quiapaeral. In Procesm (1)


niatrimo-

ginis

CAP. xxxn. s^^piu^^ma. gnispericu'"'"''""

apud Heremitas visitavit. magnis cum mahito 43 De duodus pebigulis libebata. Accidit una vice MiSEBiconDiTER '' quamet equus intraverint ^j yij., muUer cum ' magno dam naviculam parvam, et ingens et profundum periculo per stagnum si equus per navigantes. In qua navigatione, vel ad ahquod larecalcitrasset '^

^eaimws.-Claus Schbnfclt... tractavit ex una, nium inter dictam matrem Durotheam partibus ex altera... etAdalbertum ejus virum potuit uilentum ipsms Valde difficulter obtinere pro matrimonio consummando. matrisDorothee ohm Nicolaus de Hohenslein, huju-^i

Annoim
teste

conre.ssarius, dixil se

audivisse

Gdantzk f.Ulalbertus) de oppido

{2).

quod fu.sset Lrat ei,


l.mat.onis

Marienwerder
C/i-

(3),

artificium

gladlorum.

b
c

Vitx Latime

lihei- 11,

cap. 33.
dicit
Qu.-e

Post Simoncm Grunau

Szemhek

modicum
tus
^"

inclinasset, navicula

disset in

profundum,

ct sic ipsi

aqua hausta descensubmersi fuis-

quaiuoc. filios el fiUas confundunlu, fuerint,ne.^cio. Forte accepta liberis matris ejus

nuinque

un,emm

liberiB Dorothox
filias (4).

cum

mare obediunt, eos sent nisiis, cui venti et


P ^
periculi

dubium quod " dhus miraculo liberasset. Nulli plur.morum sicut et aliorum evasio,
deminitinerereversionis

,uatuor filiosct .uincn^e kabuit enim Agatha rerba quclam Lilientlialus autem,

Procs.L

muhens^Tanobtentaestilliusbeatcc precibus festum " Simocirca


", ac alia vana pencula nis et Judce aquarum cujusdam tornatons, ut perferentes. in hospitio quadam recepH sunt. videbatur, cum humanitate homiCKhi res versa : crudeha contrarium Sed peregrinos suos armahospes crudelis contra pvopit.o 1 bepr^pnravit. E quibus Deo hospites et casu adv mterveniente vati'ins.diis, alioque

tZ

unLm (6).

canonizationis pe,-permmnterpresuperstitem (5) d.cn fiiu.n filiam solam 1384 Rclmos Uberos anle annum

ZuZindicatur

m Vita quam

ed.mus cap,le

TatU m
cLur,id

Vita Germanica

(7).

Quod

a^^

d,aquLsdam auctoribus peste absumpt kistorinprors^ssMur antiquis

luamquamcoBmscriptoresadannum 1383
ffrunt vestilentiam
sieviisse.

in

(8)

^Tm^..
Zochus

sanctimon,alis.

sangumem, niente vectore, innoKium pr.-tendebat ""^^ " domesticus


piSs
rvationis

quem ho
'

JtelioiS>)di:>:imus

In Cornmentar.o eam anno 1404 adhuc /u,sse

Z^rstitem. Etenim

^^/ pes Hunc casum miraculosum Ltiticc pra^scrvabat. nosuu. Dorothea. post

Nicolaus de

processu Dant,scens,s Hohenslcn assect se

ZnoZe

unam

qua= fiUam ipsiu, Dovothe..

famul.

i:~..r.:er:--::c,;:..

19

Aquisgrani.

" iQiraverum.
'^tom. ni, ?tom.V. pag. 663.

Preuss..

nunc

(6)

pagHist. B. Dorotheffl.

-^*-

DE
510

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSAdicitur s^cepisse

primum

^-'^'^f^^-^"

;.S.JunnovU. ^i.-
nom.nc Ehzabelh, P [Dorothe^] umca,

qaam

vulerat, hoc longo tompove non

cum n

?;r

w mi ad

E.'emitns cotnmovati

essent

'ecclesiam

;'-"\f^^ n.atrem-.poramplcxusruam col um


fletibus pre

Pomezaniensem

.^^^^^f;^ eju

um

^neZefchnmrio anni

1387.

[nquoredUu

fer-

inmobiUs

in oracione

r:

n e (3).7.m. ^oa-^^^ orcio estuabat ipsiusdomn.e Do o b c audivU ab Agatha, fllia s.mU.ter ^^ ^^ ^^ ,psam fibam n.duxUquod monastenoOhva Ordn s

nimio gaudio; >P^\-;^-;^^^7;,,:permanebat .. quoa oia condUon parv.penau, eo quod sohus

sermla.^^ tae veroh.souenni dimnUus fuissc chronolog.a .t.ne.-um toTi< LiUenlhatiil),

X^ZT

D::;he..no..d.nem.edigipotest.ll^men,m
a,.no 138o sub flnem fliberalionC7n) accidissc

dlprout reclusa fuU,


ristercicn^^is

diocesis AVladislav.ensis

^4).

P-

Zclusa fuent Ordinis ZZ/rnon>al.sOrdinisS.Bene^^^^^^^^^ B Uorotnea d.vcrsiu quas adiit


e EcclesiEe

Cisleraens^s,

et

post-

ah , U, ca\ miraculoj .nno hoc riratmhunc evenquidem elapsisnovem Post 1^4 fd.a facta ; de.nde qu.a um amis, Dovothe
niii
in

Vita Germamca revclatio fde

(lib.

rothe.tuncnuin,uenn1s -.iQcn

Nata^

- es
13B.-J

JemoZtur
B

in Proccssu (5)

Nicolauspara-

r385
e
..

Do
iw

Pitet eroo mtra

annum

ei

b,.\,uisgvanum profectam
cad^t

X:

raptam,

inter.-o,atusin quibus v.cibus vespond.t, pluribus

locis >nve,n

--

percgr.nat.cms m.tium secunda.


nrima; vero

n annum

1382.

Hanc
d cunt

eccles.a

;rch.aUB'Mar.u.
I troppidi.
et .n

dicto opp.;'o Gdantzk^^^^

:r
S

ann":,ges.mo

octavo, ...am^v^^^^

parocbia\. S-Catharn.d3 etiam pluries in ecclesia

domo

propria d.ct. Dorothe^

Ex

Maricniccrdcr cstirnonio Joannis


ecclesia Corporis

^o!:iletiam

dicitur rfe ommbus iVu^^^, hoc capitc quoque <^nnoim^ confirLvit ulem confcssar.us fmem eccles.a usque ad Consuevit autem in permanere, qu:u quasi ad

a-/^^-^ ZTmtam vituperassc, (i^).Scd omissa cUa,n annum 1336


Tcrcpuonantia, ipsi asscnlicndum concepta... per annos Fouidem post.-ema flUa

{&)

susccp.sse ?"oesimo nono Dovolheam Lilicntkal, obtU^ aictcrcs. Haclenus V Vz nolaUonem sc antea tcmporis

e -edo

ct D.

Dorotheo. natales

Zlssead

nj.e^-

omnium
nuari
f

M.ssa.'um

meridiemco.nmun.ter
(7).

.n

GdanzU solent

cont.-

tocm .nutuam servaverunt ,Z^enmuemariti(20):


anni i300 accidU.

continent.a,^(19),<i

qu^c d,c SaprrUs

Cfr.

Comm.
:

prssv.y

num.

30.

a Eius humilitatem

pncdicans
et

Joannes
miseram.

Z dZidoTnam
decem

Vc^m

Mariemverder Se v.lem, aii (8), proclamavit. reputavitque se inio m.scrrimam omniministeno.ndignam.admiransquodahqu.s conve.-san, seu hominum secum dij^.iabatur Unde omnes ad eam acceaut loqui.

unscjuUo

puctta ausp,cala dici potcr.t atquc nondum sex ananni 1381,

exacti.

non numcrcntur cum sed circiter novcm


si

ZZJla ,uum cdUum esl '"--"^73 --;^ anni 1387. Quie


ZoZicato. scd

m.nistrare visitation.s, meUores, dentesetvisitantes gi-atia reputav.t... Imo virtuosiores ac c.rcumspectiores


t-t

contendimus, februario. ut nos nonposl anT-cacvenlum facla cstrevetatw, in Vttte Germamc^ nosno<.^cm habila dicitur anno octavo: indc.si domum

:;:;
1387

viatores

mcnse fcbruar^o ar^^


1304

se ausa fuit comparare. nec pluvi^ vevm.culo suis confesso.-ibus hocidem amarissimisfletibus xgre de donis sibi C sajpe declaravit. Quam

inlerhuncctcumdemmensemanm
omnino
septem, etsi revetaiw

TnlZnt

paulo

ZlMt,jurc constituiturannoposl cccnHaud scro an clar. Ua^jn'^Jo.o argumentatur e^.c^de Toppen, qut illo modo Germamcw capUulo (21) de rilin alio Vitoe

valde

collatis loqueretur,

non semel dictum

est (9).

Zm oclal

Hxc ejusad
vat (10)

vita .nea, Dominum me dixevo singulariter de humiUat.onis, depressurum ad tantam miser.am perfundar. vobis rubore verecundue ut corain Antonius de Errat iiaque

Ego veraciter

juconfessarios verha adjtcerc sentio, si aUqu.d vobis

: revclationescriplum pra^st.tO^ bona qua; ipsi in .t.nere riam revccavit in compcndxo ncvem... cl dK.tque post annos - lcncficia postmcdum

Dominus

memo-

h E^ressi ambo. Balinghem, qui scriftii


sita, coepit

LulnoU-Deus
emcriam
quando h,cc annc Dcmin. Lat,na
staluit

Excmplo aha.-um lceprius dispominarum (jam vidua facta) famiUa et vUissimo peregnmc peregrinari,
.

reduxit, sci.icet post

^n^ ""'^' *"* rcvc.av.f. '^'^*"-='J"^injja MCCCXCllll (perperam

'X

habitu Aquisgranum... adiiHll). alterius peregrmaitoms (12) i De hujus et non omnes idem sentiunt. In Vita

Hes vero ''"JulejUu, ^bjnn"^ dicalur aucto,; componend^, ut

MCCCXCIW-

tempore Latina (13)

ct

in

Germanica

(14) B.

Dorothea

novcm, spcclare tolumUcr,^mmoej^ mensem au priorem parlcm, quai cadU

Szen,\.ek, V.ta Lindn.part. U.paB. 123.- (2; Cfr. Ad. Turschi.-iS, Proccss.cai,oi,.. ob B. Dorotheai.tranBl. Pruss., tom. 11 pag. 2-1. nb-.313,cit. ap. Scriplt. pag. 122.IS. apud Lindam, part. II, Ibid.- <5i P,ie,1,

Linda.part.

II,

Mona^terio,Sacn,m pag.HS. Cfr.A,-turus a

gyna^ceun,, pag. 359. (14) 11. cap. 44 et46.

,12,
l.ib.

Infra. cap^ 41.


1,

- llS)

m
-

(6, Ctr. infra.cap. 35,

anot.-

,7,
,

Lindu.part.
lil,.V,

11,

pag

143.

-(8,

H,id.,paB. 115, Cfr.Vit.

Lat

cap. 4o.-<9) Cfr.


,

Connn.- p,v., nu,n. 48.lil>

l,b. ". ,10, V,ta Lat fl'1633. Ctr. Ephoncris SS. Virginis, pag. 526, Duaci

"

cap. ^OetSS^l'"-. (6, l'"'' '"P-^ ,15, Ibid., cap. 41. L d., cap. 33. ^; Doro^ (17, H.Bt. B. Gcrm., lib. 11, =ap. 9 ct 12. Cfr.V,ta o4 = (18, Ibid., pag. 27, 53, thcK, pag. 5- ct scq. cap. Vita Gcrm., l>b. I, ,19, Vita L,nd., cp. 24.- (20,

_,21)Lib.ll.cap.l3.-(22,Cap.45.

^^^^^^

DIE TRIGESIMA. OGTOBRIS.


A.

517
quinquaginta salutationes
AUCTOBE
].

pt/um 1385
spectare

jam

uhi autcm profert annos octo, reditum, seu mensem fehruaB. Dorothea.niSi

olTerens devotissimc

angelicas flexis genibus, et illas Virgini gloriosic

MARIGN-

WEBDEB-

rium anni 1387 (1). k Ad Hevemitas, K^Ji


stiiuisset,

humiliter

supphcans

eommendavit

et

dum

nian7wJ
Ihi

ohstitisset,domicilium

perpetuum

sihi soliconfecii.

propter adstantium muUitudinem diutius incumbere non valuit pfnuflcxionibus, scd pressura
arctata ad

non scmcl pium

iter

surgendum
"
.

in

medio multitudinis,
cor ejus
illius

erat sacellum B. Mariie Virgini sao-um^quod

Dominus

Jesus, amator ejus mirificus,


et in

scriptorVitxGermanicfe positum dicit mVinstenvaldad Rhenum (2), et ISzemhek in Munsterwald {3). Qunnam Germanix parte hsec sedicula fuerit erecta, reperire nonpoluit Lilientfialus. Exisiiino fuisse templum Dominx Nosirai ad Eremitas in Silva Nigra, quod in

vetus extraxit

locum

cor

novum

ct

accensum

fcrvide^intrusil. Scnsit tuncDorothca,

a sensibus exterioribus aUenata, et supra se elevata, sibi cor cxtrahi,et in

locum

illius

quamdam
;

massam carneam

totahter ignitam poni

in cujus

antiquis diplomatihus nuncupalur interdum ad Heremitas {A)et a Trithemio,scripiore sxcuH et XVI, fer-iur situm in silva quse primo

susceptione delectabatur tam magniiice, quod hoc non valuit aUcui tunc temporis enarrare.

Hujuscordisexlractionis*aDominofactaifucrunt
concomitantia numero ^ et pretiositate in;cstimapriecedenbiUter magna. Stalim enim omnium

XV

dicta fuit Umbrosa. etpostea ad Heremitas (5). /am vero Unibrosa silva idem fermcsigniftcai ac Vinsterwald seu Finsterwald nomen eiiam
:

tium donorum charismata, charitate ardenti

ful-

Munsterwald apparet in hac, qute non raro occurrii, monastcrii appeUatione : ccenobiura
silvestre.
1

magnum gradum cita et notabiliter aucta, ad ascenderunt. Nam Dominus extraperfectionis


hendo
sibi cor,

tribuit charitatem,

multorum bonorum elTectivam quam in uUimo UJtatis suo)


:

Narratur eiiam

in

Viia Germanica {Q)

quomodo

post iier unius diei ad hospiiium

Prima charitas anno*' notilicavit, sic inquiens o cor extraxi \ erat quam dcdi tibi, quando
valde K supereffluens chariUis, immensurabiiis et nominatur * charitas satians, magiia. Hu'C ctiam

B quoddamdiverierinl; adcenerit eodem mulier veroper equitans, quie Eremitas peteret ; hanc Dorothea, ob malutosam secuia sit B.

viam

gnum

mum

in

Deiparam siudium.
:

bene ordinata, bene sapida, bene fructuosa, inseparabilis, iusuperabilis odorifera,


suavificans,
et immortalis.

m Ad laudem suai Matris

quippe dixit
tibi

De-

Tunc quidem non


et

scivisti
"

aUud,

besad laudemMatrismete.quod

accidit.enar-

pne deliciarum spirituaUum

gaudiorum

cognoscant se mihi per hoc rare, ut ei servientes

Ego enim tibi gratiim exhibuisse famulatum. pericuhsaffui, et propter merita Matris mea> in a submersione quam ab te cum marito tuo tam
interfectione praiservavi(7).
t>

ivterna.fuislique amuentia, nisiquod essesinvita hominem aUerum mutala, el rcsextemplo in tunc superabunpectu eorum quai prius novisti,
instructa. Ibi danter Utterata, salubriter et Domino intima convertunc animie ejus erat cum obUvio, inteUeclus satio '\ omnium exteriorum ", et amplexus animaa cum oscula Ulustratio,

perceptio Ghristo spirUualiter sensibiUs

vocis

CAPUT TERTIUM.

DominiDeiloquenUsintenus
rius aperta auditio,
et contemplalio. et 'Mixerant, subita
cto^

De

B. Dorotheir conlis extrac-

aUquando extemysteriorum sanctorum visio quumodo in hoc sa^culo sanet

instructio. In illa hova

tionc

et

intima eonjunclione
in
iniuix. ......U...C. ad Eremitas. Romana
.

suum eloyar. momentanea, qua sensit spiritum mtcUectum sensus interiores aperiri et
supra
se,

cum

Deo. Mira tolerantia


,

suum quadam
,nu.t.-ari,

omma
cst

supernaturaU luce perlucida et mt aucta et [ sa pr.oscripta


.nsl ucla de vita sanctorum pe, docto i,.torn.ala ass,,uc
,

itincre

perll.cUus
'

pOrOiirilialiO.
G

hailCla

Vldlia

njigrat

Quidzmum.

,^ homine Docu,t ca,n multa aha unun, annu,n didicisset, " Uom,vit,c sua= neccssana ad perfect,onem renu,.liat,onem,

nus"

CAP. XSSIV.

De
in

bene magnicordis ejcs extract.one,


DE..

Vor ejus a
Chrtsto ex-

^OOPEBE
medio

trahitur et

aliud ei daInr.

m prophetam E.echielem d.cent se daturum per spir,tum novum ponan Dabovobis cor novum, et ut in pra-cep .s me,s
vestri, ct taciam

Quod Dominus

poll,c.t.,s

humiliUitem, de etero .n al.c.-urn paupertatem, etc, ,la quod U-ac .0 mutari.An illa cord.s ex honUncm debevet

videlicet

'

et

natu

" sotummodo ter.us .ntrus.o sit .lle nov.t qu, .nutat.o substant.,e, non

aItc.-at.o

sccundum eoJeju; renovavit, ct

modum utrum^^

ambulet,s, et jud.ca
'

mca

custocUat.s et

opc,^

mini. ad.mpletum ^-'^^'^";"'^;J^'^ Pur,l,cat,on,s li. \ quadam die a antc testum

est ,n

^^s,quas.octod,cbuspccde,,t.u.quod^aUde'plu als temporibus Fen;orem s Dorothea tentahatur. glonosoi, altare V,rg,n,s suE connuerens ante seuallev.at.one proablationc ejusdcm
a spiritu d.ir.denti^

pt

t
l

d,lect,onem "Jnern, ferv,aam 'on.m .e


i-un^^^an^

ct

Uom.n,^ Dc.^su,

^^^_^^^^^^_, ,^^^^,^

^^^^^^ sp,r.tual. "'^^^"^^^^rl ^;;;;;a ;mm.ne ^^^^^^^ "'^^^^"^-^

c^Bovitmysteriainca3loetmterra,qua.ah

ipsXgn.i
.

-rtinvit

3 ferv.

a.

extractiones cod.

_
12

" osculuac.-' conjunctio.-

sancte.

T.t.en,iiOpera,DeviH.m.st^-f-^^^_^^;-^ cap

,3,

Apud

Ulienthnl,

p..g.

54.

(4)

Cfr- ..'

Lannus

De.par.e, p.g. Anna.es Heren,i

60.

.5,

ed.t a Bi.sa;0.-v6) 225. pag. 100. 32 Lat,,lib. 1, cap.

Ub.

1.

quando

518

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


eetatis

aliquando -teUectuaU^^^^^^ quando imaginar.e, .ccTOK. voctm MAKiEN- ^:e 3iinua rei creato eingie prospexit.Et i. tempore WEBDER. uno tamon Domini quotidie audivit, aUqua d.e vaUd.us quam aUo. Et si purius ei

"

ad D quadragesimo pr.mo ", usque lumine coslesti fmem vitx smc ",ut frequenter ocuUs fu.t peiipsa spiriiual.bus
suffi

iUustrata, suis

hoc sme magna vocem Domini non audisset, se potuisset, et ^ustimasset trisUtia perferre non evitarenon valuisse peccatumper iUam diem Item dUoo ' aggravasset. ad minus eam acidia docu'

^^yin:=mtempore,inquo^si..^^
extractum, usque ad

bus aspirabat.

Unem vit^ sux feivent.ouet quam prius, desiderns v.dere </

^^^^^..^

atque Dommi post pr^^dicta sentimenta mulprius abea fucrunt a^st.mata Lnta. eaqu^e reputans sibi od.osa, ea lum cara. effecta sunt' v.ta a Do.mno lU co

percipreEucharistiu.Bac.-amentum.I-erventissi. Chnstum pervenire ad ccBlum, ibi

medLleravit

Dominumsuum

amplecti ^P"^""^'
e sp.culis qu.nque ^"^^^'7,h,

quolidie ehantate vulnerans cuspidibus amoris, aliquando magni

magn^

quas.fumum*;ejusque

lumine illustrata ac excitata, exceUenter magno a.-dcntc deco.-ata acceptab.Ucbaritate ferventer lucere ler valde. Tunc coepit

lanceis permagna. chadUectionis, et aUquando savulneravit. Et in hujusmodi ritatis cor ejus

coram Dommo, cui

nunc dolorem, nunc dulco.ittarum immissione

?m,nunclanguorem,nuncamorem,etaUquando
om.
ia

bene placuit. et " dorso et aUos

hucusque

Tubajulasti te retro .n quam te ante te, quos plus debes le.pconsiderasti. Nunc autem
ait
:

Tm .n
quam

statuere, et sama.ite tcipsam inspiciens disposita interius, contcmplan. modo sis

quo-

Metua>,

ferebaanimo - sursum av.d.us mag.s longum excessum tur Frequenter menUs boni-

sens.bus simul mcntis percip.ens " acribus dolonbus anima quam m corde
.sta

afnigebatur, et

morare

retroacti

diligentcr

temporis totius intuendo quaUter sit


'

vitcc

expensum,
,

nuid mali et

boni

s.t

actum

vel

om.s-

sum B

ut

corri'gei-e,

a Domino sic contemplans, cognostatuens et se luculenter ' dispIicibUia ; quanesse vit in se aliqua Deo clase contemplabatur. tanto

possis corrigibilia lima poenitent.ifi sanctevivere et placere. v Ipsa mihi oculos inslructa. seipsam ante

prius paUebatur. et luculentius quam p lu Utis su^ largius ac jubilum, et lumen illuostendens, tribuit cordis -. Qu^b sa^pissime inefTaminans intellectivum repleta deUciis. tanta
biliter

Dominus divU.as

suavibus

menUs

repIebaturdelectatione,unde

sibi erat

quod

tota

tremula non valuit sUire,

tam benc, non ambu-

toque diUgentius
rius

malum, nocivum et inuUle, Domino Deo cognoscebat.ldeo ab iUo tempore, confiteri de omni temdocente, incepit
quod
sibi erat

pcere i" '/^'^ lare,nec sedere. neque q"'^f ad standum, impatiens, nunc movit se quieUs jacendum, convolnuncad sedendum, nunc ad ex nimiis delici.s, vens manus e.t involvens homines faciunt in amoribus et gaudi.s, sicuti
excellenter contnstaU. miseriis constituti et

ipsam

pore vitEBSuae

non quidem de novo, quia aU-

quic occurquoties prius singula sua peccata, corde contrito et ubcrnmis rebant memoriic, modo. in spiritu fletibus est confessa ; sed novo
a Domino inDominus en.m per fonnabatur, sicconfitebatur.

mentis renovata,

qucmadmodum

prajsentiamsuam

et '"gratiara afTuit iUi'^assidue,

- BEXTAVmoo pbo.kc.t quoddam 48 Quoo BRACHIA- NOCte ^,^^^,^.j,,. VALDE DELliCTAniLE INTER EJrS festum Purihcatio- ,,,,. prima vel secunda sequente communionem devot.s pre- d. n.s supradictum,post Vi.-ginem valde ^' acccdens ad beatam cibus suppUcav.t ut desiderans, humiliter
ardenter

c.^^^

eorum pensare docens eam peccata cognoscere, multitudinem, et per aperU verba gravitatem et
exp.-imereconfesso.-i.

f.Uum suum dulcissimum

^'

sibi

tribuens non

Doccbatautem eam Dom.-

quibus occupabatur, nus circa res singulas cum p.-aeteri.t nec lotio.iem unius scutelhe conf.teri, peccatiprffisentis auf^ cognitione unius'*

absque confipra3teriU,quodtunc '*docta fuitaDom.no omnium '^ suoi-um peccamiteri.

ferventiss.mis orane-aret Postquam desideriis inter alia sic beatam Virtiones muUipUcasset, dulcissima ainem est allocuta 0 Virgo priesuper omnes benedicta, Moriosa Dei mater. mihi tuum fiUum dulsenta ostende et tribue quidem exhoc pat.ens de: ,

Confessiones Spir.tu num tam diu conUnuavit, quousque a testimonium habuit quod peccata sua Sancto indulta. Quo singula sibi essent misericorditer

cissimum^M NuUum templo trimentum.QuandoobtuUsU illum in percipere per- p iustum Simconem iUum in ulnas^^
,

misisU,

eteum
et

.ecUnatum prius ad pr:esepium


regibus
ostendist..

pastoribus

tribus

Ob-

spem firmam, tesUmonio habito, consecuU cst cffilum posse animam suama corpore resolutam
sine uIIo'^dispendio penetrare.
a

misericord.am t.b. a secro, exaudi me propter te ac regibus .mpenet pastoribus a


Domi.io,

Antequamaulem

sam.
et^

Tandem

po.st

muUaalia deprecator.a

SpirituSancto tesUmonium '^etspem certam suas bene quinobUnuit, huius.nodi confessiones infra quos Dominus Deus que annis conUnuavit piissimus consolator', mittens sponsai sua; proe:

ad Vi.-ginem directa,

div.ni amoris blanditoria verba ex incendio exaudita fuit miser.cord.ter

niinuta excellenter electx', propter pcccaUi licet conti-islatie.SpiritumSanctum in solatium spiriluale '% a cordis extractione

quoddam delectab.le a matre Dei. qua^ projecit grate.ac cum magna interbracbia ejus. Quod ipsa charitaUs fuit d.videlectatione suscipiens, igne repleta ; et ineffabiU gaudio
n-je

duobus annis domi-

nica Quinquagesinve
ipsi

tunc "

c, luculenter illuminata,sibi transparens et pervia, valuitque fuit

in se

tanquam percrystaUum minutissimum,imo

^.nnammata, dicebat examore quo multis diebus permanens rosa delicata atquedilecddecta rosa, vide*' non valens", multis la' i> Hoc dictum omittere iteraUo cordi ejus diebus assidue iterabat. Cujus
:

videre.Ab isto anno, etiam*' peccata sua singula,

delectationem et dulcedinem afferebat.

fiioum,- ^ dor..alio9 vero.- aut.- in ipsa adrf, om. 6 ont " ac cod. '* sic- '* om. '* alicujus. " ei. w ac '^ speciale. ' cons. p. 1 uiorw.-'^ test. a S.S ^ quadi-. pr. *' minutissima etiam. w primo add.
'

diem illum.

'

acedia.

- ^affecta
-

fuit.

"^

add tum
33

-^ validiB. - " corpore. - anima, - " intellec- " Quomodo - post add. - dilectissimum. euni in templum^ dilecUssima. - ^ dilectissimum. M S. in uln. ipsum. " supplicatoriu. ^ ac. div. " ex d. ride, ride. valuit.
^i

'*

^^

f.

a.

*'

**

om.

ferventioribus add.

" supcrcwlesti - m
1.

*^

QuoD

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.


CAP. xxxvii. J)omino loquenli attenUeredocetur.

519
AUCTORE
J.

DoMiNUS Jesus docuit eam intenDERE VITvE CONTKMPLATIV.E. AHa nOCte VOCi Domini grandi ' non curabat intendere nondum enimsciebat quid boc esset; sed more ' solito
40 QuoD
' ;

exubcrante gratia, tunc hoc nomen Jesus Christus, quando cantando nominabatur in ecclein tali
sia,

MABIEN-

WERDER.

extemplopenetravilcordiscjus iiUima, sua-

co.-dis viter afficiens, et nihilominus totaUtatem

conabatur orare, venias multiplicarc, discipUnas afnictiones * corporis exercere. Tunc vox Doet

sic vendicans,

mini ad eam dicebat a Noli multum currendo mullum clamare te fatigare, nec debes orando silentio quiescens, voci me;o attende S sed in
; ;

quod, nisi cum canlantibus canex tasset huc .lomcn Jesus Christus, cor ejus prout sib. videbatur, per meamore tabcsccns,

dium
51

crepuissctf/.

De quibusdam

gr.vtuitis

"

i'EncEi'TioNis"

et percipc

gustum vita; contemplativtc salutifeut ct suavem.nHoc dicto, statim ejus anima, rum
seipsam dilectus locutus est, liquefacta et super
per mentis excessum, in contemplaquas tione ad horas quinque est suspensa. Post gaudio ad se reversa, per mulrepleta
clevata
indicibili

DiviN.E visiTATioNis. Quoticscumque ipsa Do- '^^J^^^ perrothea in tam salubri diviiue suavitatis est, a Deo se scncepUone, ut pvajinissum

^^.^''^^^^;^^ "'

charismatum serat visitari, in ea erat tanta redundantia , quod anima cjus spiritualium iunammabatur, ct suaviter ardebat, ardenler

"

hausta tos dies ex dulcedine in contemplatione Domine, rore tuo hujnsmodi protulit verba benedic me. Is qui creavit de nihilo universas
:

'^

creaturas,

benedicat me.
'

Is,

qui totum genus

" quam ex '" tunc tam ex delectatione fruitionis extasim et charitatis infiammatione per mentis nunc ad sponsi aspectum contemplationem, nunc osculum, nunc ad amplexus,
,

nuncad

ejus

humanum
dignetur ^

in cruce, benedicere me redemit BenedictusSpiritusSanctus dignetur

me

omnium virtutum tribuere auggramentum, omnium donorum ac beatitudinum


benedicere,

dum
B

attingere perfectum.

Hujusmodi oratiun-

devoto atque culam per plures dies dicens corde quid aliud facile % nisi Ucto, jucundabatur ; nec tunc quando cum dimcuUate, loqui potuit, etiam persolvere orationum. numerum suarum studuit ejus sponsus dulcissimus, reve-

ejus intenus cubiad suave susurrium, nunc ad adm.ssa. culum de sponsi dignativa graUa est ei ahquando prabuit Qu. ipsam inhabitans se ahquando amvisibilem,aUqu3ndo palpabilem, osculabilemper clianplexibilcm", aliquando etiam v.vac- b tatem nimiam innammatam.Sensit gralia Dom.m adjuhi, tatem stnsuum interiorum,

adventum Patris
b.liter

et Filii et Spiritus

eani melTa-

lustificantes,

et in

anima

ejus cojnam

Dominus

Jesus,

lavit ei orationes favo

mellis dulciores. cantica


vitLO spiritualis tedi-

dulcisona
ficatoria

'",

et alia

multa

documenta. sacra,' Scripturs tam convaleat sona,quodnullusinsacra pagina doctus quod nuUus deea reprehendere tam nectarea. quibuset mulvotorum debet in eis fastidire. De copiosiusdiceturinlocissuisproahispostea
;

permagnificumconvivium cum mulfacieutes. De his tisiucundissim.s apparaUbus revelationum div.narum plenius in tractatibus delic.avum abunhubitarum ad sponsam h. Ex liquefacUi, non so lum dantia cjus anima sa^pe

magnam,

el

efr.cie\)atur

fluida.

sed

fuit

absorpta, quod si totus conspex.ssct, unica in mari periclitantem

mundus

sicp.ss.me tahter fu.sset suus, et

insum

tis

CAP. XSXVIII.

Arnore flagrat audito

nomineJesu.

" concedeute. priis, Bonuno JeSUSSIBI FUIT DUL50 QUALITER HUC NOMEN bened.ctum fuit ci cissiMUM. Hoc nomen Jesus accidit, quando dulcissimum. Unde muUoties audivU in Missis ac hoc nomea Jesus Ghnstus

corporissuiversione eripere non


eius

cu.-asset

nec

valuisset. Anm.a tunc dareUberationi -operam - aUenabatur a corde ", Domino eonjuncU.

fruUive.Poslcujusreditumubertim

et

duIcUer

igne horis canonicis , seu ahas, ahenasic tota Uquefacta divino quasi facula. Et quarta fena a semetipsa. Semel batur frequent.us quidam devotus sacerdos, Paschie eodem anno /; concludens dum horas matutinas persolveret, Christum, tunc Jesum

accendehatur

coualKitur dosideri.s, ut flens ferventibus'^ chantatc m.rabil.ter d.loctata ilUc rediret ubi .nnammata. etdesideriosstuante fuerat

amma

ardente

Quamquam nun

cognoscerct distinclu qua

.ter

an.ma Deo conjungUur ru.in cxcessu me.Uis postea salubrUer et distmcte t.ve, de hoc ta.nen
<;euchirius est instructa.

per

Dom.num nostrum

nomen Domini Jesu Ghnsti, sibi apparebat quod quod dle cantans quod in curde gesUibat, et obviarent, ac conjuncta proferebat,sibi mutuo penetrarent ^ acsi simul cor ejus tam intime pr.eacuta. Ipsa tota ex hoc
sagitta

""52MuUoties habuU Um valu.t c.bum sumeie gaudium, quod ad se non - potum et sic aUquando cum .e ad >uneque
;

-^f^^^H ^rL.
^^P

mrndumabum

^^^^^^^^^^^ Dom.no ahqua spece amor.s a casset et largiter

ad

mensam -

-m

alns

imm.ssa esset

:Ufi;al"fuisset,utputa.ina..m^^^^^^^^^^^

innammata,hocnomen Jesus
>'

la-mius imp.-essum,

ret.nebat. I an ahiUus Jt Huentius aUerius ^cerdotis die accdit in M.ssa

em

eodera

nomen

,.ntun vuh.eiantt; irdente buUiente, scatentc, - habuit d.st.nct.ss.quorum e! ahquo alio, ant

Jesu Christi

cum

ctaUter Dommus ficefecerat,postquam'corejusextraxerat.Reve.'a '^ erat ex cljvma ass.s rpTss me s.bi lam bene .eterna. Cantus b extra v.ta tenUa, ac s. esset .n dulc sonus extiUt -^^ ^"tima tam auditussibi cantus gi-atia;, ac s. fu.sset hoc opera.ite vigore exd.xit se post conUs vit. rempitern., quem fuit
audivisse. Quamd.u tractionem muUoties

spereverentia proferentis.Hoc magn.et Jesus Chnstus- s.epe

tam bene.-"

dulcis

sonus-

tucrat.

om.

monasterium
i

DE
520
AucTORE

B.

DOROTHE\' VIDUA INCLUSAet

ctpni.m monaslei lum

Carthusiensium corum, ^^" ^5,^1 habitacula


'

cumque extra

pra=beret, redderet, et adjutorium sed scmpe seolTenderet, ne df . ceps ipsum Pevman , suum l^enep.ac,tum ::?..

aratiam

divinachantaxe innau... .,... divma chautate inu deuciaumi n nnt.i exuberantia

spiritua^f

hujusmod. ^^^^^^^ 54 Postquam quas. ar.da appa.u.t, ^^^^^^ conUnuav.t, quod tamdiu

J..

Hetum

et ejuia

um

^^

onvalesplureslacrymas
...m-

eflundere;

vehemens

exactor importunus,

mlorefWp-terat^acrymas,

tam multas' quod tunc


afllict.oner^

ru.lseffunde:e on habebat; motus, aspiciens ? usm^ericordia

ta,.dem pss,mus

usqucadcrepusculumvc^t'

^^^

,,.

suo rgrm^"dulctd.nis"cosolatioem. Caro


dix.t ei, ;:c'umfulges lumiue, et Ccumsp,ce iUustrata: in corpore et an.ma remo nondum venist, , a "t e^de ; tu namque " poss.s seeunduml.bu, arb. a mundo, quando tuiadhuc ^<^=^"'' trii facultatem ^"^ J^^^^f^ pvout t.bi placuent, vel ad sinistram, ram
;
.

pt

'

ita

debilitatam. .ntraxit ad

-^^^^

^,;re.Eccetr.umdaturt.biop,^v,arum: v,a dcxtaa voluer.s unam clige cx his, quam


:dnadpurgatoriam,siistraadinfe.-num^te, <=1""<' ^ tiadirecte=icedensest ducens et indecUnab.U er " eleger,s,

cAP. XL.

^^ *^^^
ol

.,.^c,

Dominus
.

eius peccata U-

Dom,no

cet parva et "^g^^^"'^"'\

^" 'Indo

reduxit,

hac terUam

,n vu - e virtute progred.ens : ea ambulaveris, de " juvare volo f.deUter. Tu aut.^. tutem, ego te progressum s a,.do virtat,s tu.o ac immobiliter, nec , aUquo super me figere debes

v,am

pXtum

"us .Uquando

tuevunt vel

^PP--^
.l-^f^J

dedinare.Atipsavoluntatem Domin,
telUgens, ut in via tertia

tu,.c

...-

ambularet, suppUcte,

adjuvaret,qu,a Do,.um" rogavit.quatenuseam et paratum am-

desider,um haberet fervidum, et rnemum sequend. eura per viam rectam, sanctam perf,ce,e ^osuo adjutorio ejus
d.ante

nie

vumi"
cuisse
,

-.

, o^

13

Hqriv.am exer-

luntatem.

i>

;:;ir^-rtn.H..et F
.

passionein sustinu.sse.

magn^ejuspa55 De quibusdam exempl.s annus vitiE Dorothea; tr.- ^-^ ^^ y,,,, TIENTI.E. Cum adesset vigesimus secun- ,,ncaW, nesimas nonus, conjugi. vero
non esse tutum cum dus, consideravit v.r suus, quibus inter iUos -, cum illis commorari, seu suuni et res tempus prius conversatus consuevit consumere.iVquorum societate diminutilitev

-.p vi. ^cap.^^^^.

Zme
'" .
!

P-^8.stM^^^ ' improperando TiU modo

s,mUiter impeobjec.t
e.

Lmrniserat

',

bona quu^ neglexit,

culter
^^

^^

sibi videbatur se
'".

::;:;;n;a:rh:;mt,;taesiaer.aac.uetus

consuetis cohihere

posse abstrabere, et a Undo ordinatis bonis et re-

:L.

U-cat..^era,.amu.ta^ob.^

bus

:rorXne;"esperituras,..^ove.
"
permansuras. Tu sc.s h c ^ncorruptionem et res autem fel.cesseettribulationem, ib. ::se iam

assumpanimo pevegr.nandi tisuxoreetfiliasuperstite, postmodum Aquisgraniadbeatam Virginem, et nomine Vinstivwalt ^ iter arnapud Heremitas
sanctiLaurentu, suis circa festum

rmrse-eteonsolationem. Tu
stTtiaret dolorem,
.bi

autem tentat.onum Tu scis hic esse beUa ' du orem. autem pao.s esse insecuritatem; .bi :,: : laet secur.Upacata esse omn.a et u bntud.nem, .b. et pudorem em Tuscishieesseintamiara non sc.s hanc honorem.Tu e?o gloriam et permanenciv.Uatem, ibi vero e^se manentem Quare ergo te neghg.^ tiam esse et stabilitatem. ", in qua scis esse omn..un ct Td iUam primam viribus no tend.sj . Itorum abundantiam,totis Do reprehensive famul.u su,.. Ha^cet multaaUa

sc.s h.c esse esse l.t.t.am et

peregrinatioms ad Here- ^ puere. Cujus sanctu)' causa, ut m.tasfelixipsa Dorotheapotissimaevat

mundistrepitum extia cognat.onemetinsolentis " lucrilaceret maritum suum convenientiusDeo ut stab.liret. Factum est

etsecumiUoqu.etius

ad Anachoretas in transituiUo usque

" novem
'
,

septimanarum tempus consumerent


per quas iverant,

propter
terras

quoj tunc per vavios t.mores et pevicula,

magna

erant; itaque
et

"

urgenti-

bus peviculis latronura

mino Deo

r.^Uuose neni, pro indulgent.a suorum da.nav.t ad Dominum rogitans ut s.b, parceret. peccatorum, hum.Uter

m=ero.-e, s.nobjiciente, iUa sed.t i et alta susp.r.a trahens ejulans ;

hoslium, coact. sunt ahet in ccEmeten.s inter agmina pecudum, hospitemporibus quoties dmrnis et nocturnis lu.t .psa dictas novem septimanas Intra tari laboribus, bovroribus Deifamula in continuis suum" ve ulum etdoloribus, qualiter mar.tum tota Deo*^ cred. a,pe infantem^se et fiham suam enim soll.cituet salvis rebus. Propter
duceret,

nnm

M in cuni e. nec - htec. ne se neg. Ac coa.


%

AA

e.

r
i

nuin

*tui

f.

- retrocedei-e ad
Ueinc^

c.

,ecta
i

^ Viosterwald
I

- - dLleram cod. com.-=^diffic.le-3cohiboiic(W.-"reb.e.o. - ^ecuod,- " Donuao^ -^


et s.c
corf.

destram. -^ot-- Deum- - - -^


^" di-

Anachoritas
4 Qfji,

- consumeret

co<i.

-"

>ta

quoa.

*5

Domioo.

Z._

"ec.

8.

^vilbaa cod.

ean,

add.

dinem

DIE TRIGESIMA OGTOBUIS.

521
AUCTORE
j.maiuenJ

A dinem quam

provide inlev hos turbines pericu-

lorum gerebat, nullimi diem babuit consolationis


porecorpuraUter.
a Veo recreata, fCJ-tpt-

somnusab

cjus oculis fuglebat.


tuto iUo

eos sequebalur per sylvas et campos audacter nudis pedibus. Ipsi vero copitaveruuteam occiiiuuis utiuiuus. lusi vciu ..upitaveruuteam
dere, et

tem-

malum

liomicidii pro

bono libevationis

reddere
sibi
*

56

Unamautem
'

rcpuUvit

'

consolatoriam

spiritualiter, in

qua

spoliati fuerunt rebus

om-

in uno hospitio innotuit, in ; prout sibi quo de cjus occisioneconfercbant k. Ipsa tamen gaudens,et in Doniino plenam fiduciam babens,

tjenter spoliationetn,

prxsuis, et vir graviter vulneratus a nibus cum equis, vestes et pecudonibus, qui currum

profecta est

cum

spoliatoribus.
inbori^. ...ics, ver-

famuUoejusque nias abstulerunt, ipsi Dei

filife

et parvam non relinquentes nisi unam exilem spolio tunicam ct camisiam cuilibet, cum tuerit * consoabcuntes. Quare autem ista dies prxdon.bus dedil, Lionis ipsa causam dedit, quia priedonibus lationis,

57 Itcbus spuliatis a pniidictis spoUatoribus obtentis, reversa est cum servo famula Dci ad virum suum. Mult.i alia etiam perpessa cst " a
viro, qui prupter vuliiLMa ct
iiifirmitateni

bera,

contu-

"'<^'"'--

suam

commovibilis, proplcr levissima eam fortiter tempore fibam " p.-uvuun, verbm-av.t. Umle verbcravit. Unde uno tcmpore Mi.am- parvulam
a netu facil.ter compcsce.-e no,. va ons, v.al.d.ss. ejus, vir imp^^^git in percussionc ma perc.ssionc manus v.r uupcg.t ... caput cjus ipsam tam graviter offcnacns, quod homines videntes ducti sunt in aamiralionem, et hospila
in

iuerentibus rr..diota, ipsa sedebat .n auiciciiiiu-uj 1''^ -r 1" ! .nl .oJnciata a nomino. in limpida co..conDomino, magnifice beneficiata divinitatis suspensa; sanctissimae teni^plationc spcculum tunc inspexit absoiuta ab
;

...

1-

._

.^,i.o.nt

.1

/iiiTii curru

Trinitatis

conomni creaturarum imaginc, solum Deuni

nebUem lamentationem.
>'

I[tsa

vero gaudentcr
fuit

lemplans, tam aniucnti divinaj bonitatis


dine repleta, quot!

ilulce-

pertuUt, Ucet oflcnsio

tam magna

-\ quoJ

omnium

cxtL-riorum ohIiUi,sibi
:

cura de rebus transitoriis nulla inerat

sicque in-

alto a Domino effabiliter et in culmine charilatis sperahat quod cunctis diebus vit;e stabilita ^

multis annis. Vir progrediens eam senserit Dci suo et auripam licentians, ipsam itinere injunctum sibi famulam aurigam ordinavit, Qiue bumiliter et benevule implens, et per
ollicium

sua;,

bonis
"

transitoriis et

omni

consolatione

temporali

carens

proptcr

Dominum, panem
fuisset,

cum

petitura. Et gaudio spiritus esset ostiatim

lutum in brevi tunica incedens, currum muudavit, inunxit '\ equos adaquavit, aurigam currui adjunxit^^ et alia qu;c ad
nent, ddigenter implevit
:

rexit.

pavit, perti-

tunc' boc plus sibi acceptum

quam

ducens

in

curru

um-

quod multum in rebus transitonis cum fdia Gonducens maritum suum vulneratum unum oppidum marcbia;, propmparvula in
quoquum loco in quo fucrant spoliati.cogitavit partes M-emittemodo virum et iiliam a se ad

abundasset.

cam

filiam

suam

et

maritum,
;

per terras, sylvas,

viUas oppida et civitates in vidcrc cuhumines accurrebant ^\ adniirandum


pientes spectaculum.

quibus grogatnn
intuiti

Cumque
eorum

fuissent
et pudi-

pulciuam maritum votulum, ipsam vero

ref

extra quod ipsa pauper et mendica vidcre ct vacare quosuas vellet permanere, cujus suavitatem niam " suavis est Dominus, regrespiritus ejus. V.ro nolente jam gustaverat
et
di
;

partes

cam

in

rei veritate, et

a^stimatiune ]uve-

nem
alii

derisorie

'' iocose, aUqui admirative, alu ^S dieebant soror. quo propoms JoDilccta
:

" num " res ablased progredi, et attentare audierat enim quod spotas vecuperare posset oppidoalio ' detent.; sed liatores sui cssc.it in " in persona propr.a, coeg.t nuia nequive.-at uxorem suam, cui adjunxevat
Christi

ad funtem juvensepb istum ducere? Numquid eum perducere conaris? tutis" renovantem
HU..C

passa,cn-ca exltuoia frenuenter mentis extasim DomiPostea Ua intime fmt m


c.^t obliviosa.

omnia pat.enter pertuUt

et g^^.J^"^^'-;^';

^^^

famulam,

num

tracta, et

famulum,ut iret et reDei ru.,data, compassione

repeteretasportata. Illat.mopia, revera pud.ca et

propter amovem De. omn.verecunda, maluissct rerum ablatarum exactn. bus caru.ssc, quam propos.tum sanct.e pauPsseisto modo, propter congrue mandat.s pertatis. Sed quia
;

nullam de annos sib. ass.gnavi Cujus causam post septem Mansio Patns et-Fdu Dominus Deus d.cens a
:

abstracta. quod ab exterioribus valuit hahere curam exterioribus

et

v.r.

obs.s-

C
"^

cum ad locum capt.v.tat.s ere nequivit vcnit va de eos detentos qmbus amulo, et invenit .1ut pun.rentur, sed ut compaliens, non .nst.tit
dimitterc.tur. Et

solUcdud.ne d. at et homi'.cm a temporaUum Trmdas ^^^^^^^"^ impedit. Et quia tota et vmd.cav.t sibi allrahcns totum cor tuum pernns.t. . V gerere non temporaUum curam te latronum .ns.convca et opprobria, Po^t mulU

Spintus

Sanct.

por

mhabiumtem

grat.an

cum

essenl c.rca locura

lass.

public=e, aliqu;e eam .ncrt.vitatis muliercukc p.-op.-.um ma Tu deseris u? antesd.cebant: poss.s cum se.votuo ritumiam'=vetulum, ut eam desiderium. Ali.c vero uve" eTplere tuum

Ipatientes ' excusabant


tent bus, facti

sunt

r-f^<^J'^ spectaculum. Qu. ambo


;

"58 D "-.c.An.s ^vs


^Wl.ea beata" cum

cTtotDorotbcamet servum,

.ntuentes. etcos

CAl'. XLll v,nTT,D.s .T .X n^ Cum Deo scihitu HAU,T,S A,-Un ,..."5. insermns. C.TS SANCT,S hercviro pervcn.sset ad

--T,btc::a^^:itr=

1'"

seu
J't
. .

", oenob.tas in Vins.irwalt

Dom.nus
.nenabd.a

i;:at:^tju::m:.etpulcbraf.ie~

D us d

famuhusua, innumc.-a

ct

..,. '

plus henel.cia ibi in sc

quam

.n

S
_

b.ec pud.ca S;:s:nuerep.-om.ttebant. Mulicr

vic.

num

rest.tueren interitum, nisi ablata

:r'r:S."^:-
-^occunebant.

P D - temp. -- tum _^^ - - q-m. - " vole..e aUa.^ ^^_ -;, ^^^^ _ patres. -t., quod nequ.rat _ ^, ^^ ,p. ^^^ _ ^^ ^^_ cienK. iBeamcod. _ ^ ^^^^. e._ ^^ _ K quia. - " per. est e.
*

'

fuit

_^

"]^''i

^end.oavit.

^txadd.

stab. a

1j.

<i

om.

66

sudor

Octobris

Tomus XIIL

DE
522
AUCTOBE
],

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


beueficia sibi sua; bonitatis niissimus inelTabUia bello co.,fortav,t. sp.r.tuaU H.K riribuens, i per a,vheremitas commorat,^ ^iS^m crca invalescente east a et dimidiu,n; sed

MAHrEN-

WEBDEB.

numet arcelte

Dorothea nc.o ex M ,d partes PrussiJ> vemeare. eUgebat ,b, pauper m^mo aaectu diUgebat et perraanere.Unap,-opter Dora.num Tt mend.ca" v et raena.ca voluntate s.mu, cont

pecun,a, cog.tavU v.r

cle

>oco

-^^^^^^^^

Srve,h,svis.s oMe,nUa
illam

sancum
si

impat.enter agebatu.

et

tam

"'t:.rt"uf Doturea ,b. " .-ecedens reverteret" ad suos. :: iparv consensu utr,usque

permauente, ipso

c udeUle" ac

eam

vellet .nterftcere

a ..uanJo
cl.vuie.

hI

ractatus

hab.ti, et

reommotione

aUa proponens trans.re ad eam de.-eUnquere, ' concussum, Dorotheu. in nnllo loc" Corvero quem habens ad Dom.numS nducam
se, era
roRavit ul custod.ret fldeuTer invocans

volens substant.am

r,mro'd exspectabant

ecCesia plebanum,

cam

et

Eir=n^:^e,^^
:or";:s;r;tonva,u,tcouere^
TantM aimo
h, h ec

comn.nn.ter propvf.rsuum. Et dum homines .,^a Do.


rothea a
d.sturhia "issa inqu.etarenturmer.d.em et

mane usque ad
ad vesperam

me
.cut

ipsam conso, n e soUta erat, cum Dom.no aU Cujus constant.am immobilis permanebat. ' cognoscentes ean, honoraba.,t, bon et v.rtutes permanere cum e.s ' perop,..et eam perpetuo

lusque

.n

eodem

loco,

verba,

prorup, exhilarato", voce clava ,ntedebat panem propter quibus


ostiaUra,

rogare Deura Dom.u?n


,

mend.cando
d.lec-

?::,

Panem "
t

propter

Dcum" nostrum

ipsa

ineLb,ter la.Uf.cata

tantas

^er^muentes
?ata

auantas suo videre


exspectante,

ses,t d,via. ^o,taUs unquam pr,us ses,t

et iub,lat,one sedente,

el..s Ea ,n mavUo plebanum


v,r,.

mutata

fuit

voluntas

Cp,t

quantus es partem panis habens, sua^ comederet eam, aut " rd.>c ambi^ebat, an sut, comedentes saturat^e rret A.nba; tamen tempore diem eis sufficebat. Uno er-,a i,rteVrum Deo beneflcata, quod div,nis a el co, so,at,oibus emere , d.e immorata.'eg,ex,t panes

aliquoties nisi a dere,.cta,

" unam parva,n

VnTe

pugnu.^

n ;nrplebao, :a":co veUet eura deserere corparera suam, quod prec bus permanere, ,nstit,tque et ,Ti ,n loco parte seiduceret ad apud plebanura, ut eam

Dorotheffi. nuod UcenUam dederat quere,am deposu,tcon-

cum remeaudum
i lege divina

".
cap.

"hi
fori

cesu. Piebanus non istructus,sc,es mul,er,bus


cura

mu.

die c,-ast,na, , commissura, appropinquante pa,-are, et unde para,et nua debebat viro eibum frustum pa,s parvum, de ive,t is, uum
ei
.

pro tota septimana,

quamquam

a v,ro fue.at

^^__^ __^,.^^^_

derelinquere s,ne iLre comparem suum ul idcirco induxit eam

ejus ^,,,,>,.
,.,

exressavoluntate,

^.,

cujus medietate
e iquns

coxit

pev scpsara mensu. f,Uam retecit, et permas,t.V,r au em Ubenter die iUo" sine cibo murmurav,t, et nira,a tr,st,t|a non bene saturatus vaeiUav,t; ,psa autem affectus, quasi desperans Dom,nura, ,ps,us gaudens.spem flrmam habens in eccc m.rura ,n so,ationem expectando. Et oppido v,c,no, qua. C modum,nst,tr,K qua;dam" de cum marito viderat, tres panes
vix b,sDorothean,

re iquaparte frusti

puimentum, quod cum De locavit ante virum suum.

secum profecta Qua; acquiescens. ma,'ito ^ediret. raaB,sanUet,on,bus, cum ve^sns Prus.iam" per diera eis quandoque ,'bus et fatigis. Nam ab , aqua et luto, aUquando in

ive, quaudoque emore per,ctatibus, ac


macuiat,'
et

eisdem humectat, opo tu fatigaUs, noctis tempore


in

:e;;oruralavareetad,gera,ut'"pog,-avi sorano ex .t,ner,s exsiccare. Viro suo eara vg.lare, ne tatigatione"depresso, oportu,t

t,

neque rebus. Ut da,nnificarelur in corpor,bus, diem equitans, duceris ,n

oU,b,,es", et
rat,ll,s

unam lagenam v,m magnam mjseQu,bus eodem die propter Dom,num".


famula
in

visis la:tata est Dei

Domino,ei grat,as

trequentermar,tusper Dorotheam grad,enequo flliam suam, reliquit qua=a longe", prout potu, tem pedetenlira", al,quando oura,iquado ambulaus,
,

seauebatur,

vero sent,es non anens cum marito. Mar,tus suuj mer,tum esse propter suum, sed uxoris

protuudam

, n,ve -. Quandoque tlns et so a ,ncedens ,n on erat hon o toveam decidU ", et

Domiuo l,cent,av,t, factum, eam ad vacaudum enim intenderet eam " ,n quamdiu vellef. non
nec e, irasc, orationibus decajtero" impedire, diutius immoranti. v,ro ,nDjidem multas alias perpessa est a

quieam

La

ad,eba retro maes gr aquarura ,udat,oes, " horain,bus iosolata. : avi,-osuoet ab

Et eriperet et adjuvaret. et periculosa quoad latroues

aUquando pe pncdoes vel

quando

proi^ter

r,te aO

60

Eremitis
frofecta,

jur.as.

pertuiit Etiam versuti hosUs tentationum

equum

vend,d,t, et

bonis oper,bus ,fat,gamolestias, qui ea,n i bono cessaret et de Dout a


biliter

inveniens, pariter
raaritus senex erat

viarura '"-""- "^^ ^,"^ navem tunc neccurru,,, "ec an,bulav,t. E qu,a

cum

ea

aCdebilis,

et

g,-anda^vus

impugnans,

mino diffideret ,nducere conabatur.

Dominus vero

valens, contectus terre on vestes suas sen,o


c^ _ cxpeclaverunt d^- exh.laro ": - - percepit. - " sonu -- Dominum. - - quant. se nuuquam s^n Dom. D.
verlcretu,-.

sitis s

_ <'

.
'

coi. - v.rtute. Deum -"..-' conBUnt.a ' nec corf. - " pugnans. perpetae eum e. p. el coi.

add.

'

<luod.

-=

agebat.

'

in nul. o,n.

''

vel.

"i

plel).

in-

corf.

.3

minorata.
i.

"

ei

tu.t.

"
i>

parare cod.

_i.illa
illo

_"qu.

-'

nobilescorf.

prop.
c. ,n

Deum
or

- - eam corf - " l,erem._Prussiam.-'ub..


Bisse visa est.

_'

eod. die.

-"
"

gr. e.

-"

eam

int.

modica.

concoidavciunt.

_ ' de
^

Dorotheampedeunlim.

-"

parvula.

.e-

.s

nivem.

'

ceeidit. - "

valmt. utrumque aM. om. "'" superposu.t

- -"-"f ".rad. '','-. ^.^[t. -

DIE TRIGESIMA OCTOBUIS,

523
MICTOBE
J.

superposuit^

uxon, quae ponderositale carum

ravit. Et

vakle gravata,

admodum laboriose* et cum

nimia

ditncultate incessit, et in tantum vires^ cxhaupluribus sit suas, quod ex hoc sensit se annis

Nospote.'imus bcne Deo esse grati, et cnarrarc quod de novo hodie sumus nati. MatL-rvolensfiliieconstanliamcxaminarc dicebat a Quare te dicis a dilecta Domini matre
adjecU:
a
:

MARIES-

WERDEB.

gravatam*. In omnibus tanien pr^L-missis Dominus ancillam suam multipliciler est consolatus. Qui consolationis benelicia ei impensa sibi post-

tractam, ciim ego te traxerim, et manu mea te a vehiculo reinoverim '? Ipsa e contrario constanter asserebat, el .natri resistens dicebat
:

Ego

modum

ad

memoriam

reduxit, scilicet

post an-

nos novem, qaando lioc^ revelavit, inter Cietera Recogita quam sic dicens anno Domini 1304
:

utique vidi dilectam Mariarn .natrem Doinini venientem, et me de vchiculo cum impetu rapien-

tem. De

bene

fueris a

me "

et sylvas. in luto.

gubernata, quando per campos aquaet nive cucurristi \ nul-

miraculo Dominus post aliquot*'^ Dorolheic .-evelando, quod eos a subannos dixit mersione tunc hbca.is majus miraculum cgorU,
isto

lam habensab extra consolationem. Et quamvis abhominibus sic luevis derelicta, attamen non
fuisti

propter hoc contristata, nec inordinata sollicitudine vexata, nec propter viarum laborem

quam tunc quando cor Dorothea; extraxit /. 03 DE REDITU EORUM .N GoANCZn ", Uni FREQUENTER RAPIEBATUR.ET MULTA rROPTEH IIOC A

CAP. XLV.
liebjis ilivi-

nis intenta,

nec

"

ob

"

faligam fuisti ad manera gratio} indis-

posita, sed habilis ad illa.


CA.P.

viRO 1'ATIEBATUR. Cu.n pervcnispet in Gdaiiczh" Ctranei>s mulier mirifice devola, qutesivit, ubi valuit, di- aliquando negligit. versiuncula ", ut posset esse sola cum solo suo
sponso Christo Domino, et exclusis hominum tumuUibus,stratum sua^ conscientix- f.-equentms parccre a posset irrigare. Nec corpori suo voluit

XLIV.

tum subiner
sioni.

62 QUO.MODO A SUBMEfiSIONE FUEUIT MIRACU" Di glacie cis trauseuntibus, lose' LiBERATA.

cum magna

diriicuUate et fatigatione laburanti-

Hamburg, advebus. a civitate Horburg versus equos ante se, cujus nit vehiculum habens tres ad vehiauriga, convuntione facU, eos susceptos qua per ahquod glaciei spatium. In culum duxit aqua per foramina scatens videbatur hinc inde ascendere, et hoc h-agihtatemglacieideclavabat.

genunexionibus et^Oafnictionibus.et vulncrationicarnem. .IMifibus, sed fortius pr.evaluit cont.-a


viro alicabatur sibi ="domuncula m, ad quain a operis ", quxquoties missa, ut quidpiam agerct nec commissum t.-ansiens quandoquc terrediU,

ludens cum soPer glaciem vero auriga vehiculi '* vehiculi inclamando, cio currebat, minas equis verberando, et aUquando et aUquando flageUo Tandem equus medius hiter baculo jaetando. '' prajcedentes, fracta glacie, petres vehiculum considerans maritus dixit ad
git'* in aqua.

Domino lactum expedivit. Ita enim erat cum exteriorum rerum imme.nor, occupata, quod Aliquando iprarissimc implere valuit imperala.
sibi

retro januam sam .lomunculam i.Urans, ipsam se recepit ai.unan. locavit ", et Dominus slatim ejusadsepermentis excessum; ct ita in aliis
locis siEpe

Hoc

actum

est.

vehiculo supra uxorem stupefactus Cito de audiens, et de casu recedite. Hoc Dorothea inspn^ante, acceptis equi nihil sciens, Domino manu sinistra, et hUa parvula bacuUs in
:

quando

percuUcbatur

Qua; sic inventa a vi.-o ahaliquando quasi pigra


,

saccis et
in

Cum dens, ad genua suaprocidit'\ de parte pospost festuiatum descensum iaceret,


Dorothea
sic

manu

vehiculo recedextera. veloc.ssime de

accusabatur. Ad multorum et som.iolenta ab eo super co.ijugo ", aures perduKit suas querelas negoUis esset solUdesiderans ut in exterioribus aliquando squamm.s non cita et operosa. Pisces niodo non exenteratos - decux.l

deposU.s vel

teriori vebiculi,

non v.d.t ilUco relrospiciens, equis et' parte nisipartemultimam vehicuU. tectis, qui ib. perie-

vehiculireUquajam aqua runt Per tempus tamen fracta apparuerunt eorum

in

ora''

lacuna per equos ad quos vir


;

eos, si poss.bile esset. repens appropmquabat. ut Ipse tamen ex n.m.a de submersione Uberaret. tmsetprop.-ia debiUtate. non

contemplatione imperito. Quadam vice in c.bos hora neglexit marito suo pra^parare pensa piscibus. Vir ejus .mpadeputaU de recenUbus d.hgeret Uens,qaamquam h^ec beata-mulier " pro eo devotissime orarel, ..no eum, et sedulo patienter toleraret, ipso rigo.-em et verbera ejus percus..on attendente, ad muUeris be.ugn.tatem super.ora ons ejus ul ' os ejus tam vahde, sit

sus-

rrigorisaftUctione set potens de glac.e

seipsum-

sine

aUenus

adminiculo extrahere mad.datum cumdilhcultate dens pedibus*^ jam stat..ens et super pedes*' cum altera et fdiampa.-vulam ipsumuna manu, dUficuUate et penculo manu Herum cum magna UUus pe.-dux.t et s.c sah aper glaciem usque ad E.s ad per mulierem fidelem tus est vir debilis

TTJna

'-

quem muUer apprehen-

" per dentes- penetrata,versaque ..i ahiaquasi deformabant Ipsa v.ce tumorem .psam notabiUter arrisU; blande etjucunde, versa viroh.lari corde Omnes qm decoqueret -, festmavit

ut pisces mirabantur muher.s pat.uiaderant, aspicientes ' et an.mi^qu n

tm,
dine

hetitiam.benevolentiam imp..um v^^^^^^^ .itatem. Alia vice ad uivn deehuata sU-amma, quia

emere

l;;

glacie existens, auennis, qu^^*^ in

m perven.enUbus, d.xit fiUa n.lul

pavvula

qum.

d.x.t

rOmat'e?.nonoportetvos

putare auod

-o

^uet a

stramma ,nle hora deb.ta emen.li " tamen et hilaris ad Jo""^ r pta iucunda fur.bundus accede,^s^ ejus versa' ad quam vi,pe.-cut,ens c,-uovem ejus pugnis vaUdis nectu cum seque,.tibus d.ebus
fu.t
''

vehiculo veritis ut velocius de

descenderem

exu-axit

ir^lneUberarer^seddilectaV.^^^^^^^^^^
Domini mater ", in me trahens. et ad glac.em fm^etu me de vehiculo Ubesubmers.one cZcans,descensu-festinato a
.

sa va

" e^ctus

cuin adjutor.um vemt, et

mlns

nec quicquam mardeducebat, de his ad alios ac querimon.a^


apparuit
,

qui

mullis

spd hilariter sustinebat. C4Confessores tamen


II

amborum casum
-a

ab

al..s

proptcrca "

marito midcata-

nm '^

hiEC verba loco

.pp.u,,.-

'

ear. .,pra

lab^,odum grava^a va^dc

3 ic., inte,.im vi,..

'

agg-atan

h.^^^
_

^,^^_

^n

Gdant^g.

G.danizg.

intranle loc. e

e,uo=-^. ra^-Xrait^eorurper a,uam *..-"


p,oc,d,

n ac

em

g
.^^^^^

::coqlet.-'>inebnat..-"-lv,a.
^^ ^^

rC

^^^^^

^^^,^,1.

;;

ta c...-

'

seipsum de e..-

eleva.e.

audientes,

524
..cTc.H.

DE

B.

DOROTHEA. VIDUiV INGLUSA..


rentedivinjBVoluptatis".Sorores v.dentes - nota exorhUare, sicdeviare,elavia benc ei '' Uude hoc esse potest ? mirantcs
dicebant
:

eam D

..MAB.EN'^=^''^''

fac.enda contnt.one aud.entes. concordUer pro sua impioba fort.ter supei^.j,.y,^

accesscrunt,

crudclitite
?

devotam, ejus amore totaenimi Mulierem Deo habencorporis potestatem lUer vaptam, nec sui excescbantalis, pcrcussisli tem propter vincula et,.uUa ^ inflammatus. H.o

eum

arguerunt, dicentes

Ecriu.ci

Sed una .nter

num

cognitiva,

alias plus spiritualium in Domi.ium

perceptiosu.s

Deum

doms

sTe

furore rapido aliazelocorrectionis objeceru..t

Ex h.s dict.s

et

vero Dorotbea vacan.uUipliciter bcnedixU. Ipsa " die usque ad crepusculum vit deliciis istis tota " refecit corpus vespertinum ubi tunc primum
:

aUismarUus

sic

hoc in niittere volunlalem, el ob et in innrm.taten., qua fervente ^-^^^^^^^, n.s. habere mn..stc. rante,nuU.us dcsideravit soUussmeconjugis.sibifideHter,auantu.nvaluU, diUgens cx amo eDei, obscquentis.lpsa maritum noctes .niuit pro manto, die noctuque solUcUa m..nstrando lideUter

correplus.coactuscslsua.ndigravem .nudens

.n d.e "erEodem anno in die 60 Eodem

mm

exaiiauuu.. o...v.. ^^exaltationis sanct^Crunec venit ad eamdem eccles.am, cis peregrinando propter peregrinoru.n mulpcrnoctaret,
fuit ubi

^^^^ J^-^:;]^
^^.^.^^^^.

titudincm",
lui loco

nisi in stabulo
ibi

propter labores

cum
;

deside.-io,

seu loco aselU, qu. tenebatur. Ipsa se con.,u,.x.t visitationem Dom.n. ex-

spectatura
sic aUig.t

somnes ducendo S

et vu-o

vrautem

convalescens de iUa ac aUa

.nf.r.n.tate,
la>-g.-

o.-at.on.bus qua. diu laborans in afrectum. nec mcdiUUionibus etc.,ut exerceret


et beatam Virgincm in adjutorium, ut sibi v.debatur. Qux^ nec ut tunc proluit,

conjugem suam de

larga eleemosynarum d.lap.datione.nculpav.t Unde lioneetbo..orum potestate nih.l in ejus uxore auferens claves,
;

Advocavit dulcedinem consolation.s.


sanctos De,

mUa

ab ^ forum properans dLittens, el per seipsum ad sed et iUa cum magna compa.-avit
neTe..a.-.a

se dixit-

Melius mihi fuisset in

quam

complacenUa
cipicns;

et

hoc suslongo optato desiderio

Hrans.todudumen.m rerum omnium

nec in oratione tepuit. sed a labore non cessavU, Dei et Virg..i.s glocum f.ducia pulsabat au.-es
riosx^

h.c esse sine gratia

domo mansisse, consolante. Tamen

Vi

Cum
Us"

lihentiss.mc hoc'ca.-u.sset. .-um dispensatione Dom...o reveprx-dlcta h.ec muUer beato %

ill.co eam lante, pronu.itiasset . amo.-is vulneravit, et cam

Dominus

spicu-

incendens cha-

bene quando adhue vixit,

dicebat: Tu potes iT.e ,itMe ferventer ardente, a viro rapui te, '" diligerc; nam frequenter
poss.de.-e 0, et existimavit te

dormient.hus et Et ecce vi;e com.tibus - tumultuanUbus, populishinc inde in eccles.a erat char.late d.v.na Ipsa a Domino inHammata et inexp.-ess.b.les maguas deUc.as et assumpta ad tumultum hominum non audicousopita delicUs, jubilans h.lariter o.-abat, illusvil. Tota Ula nocte
;

" magnifice loqu. de me. eisic etiam tu poter.s qua3 te in tota vitatua, Ego '\ te ncscicnte, juvi p^nisetmartyriis
fuit

attenta fuU irataque divino " lumi.ie valde viUe quai erat sibi perlucida et doctriuic, sib. adm..nchoationem.gratia bona.Circa Misste
nistrante,

Domini

plena.Tuvero

larg.ter

'^ age. Passio lacrvmando m.hi gratias quam tua. Gratum et d.lecexUUt muUo major serviUum, de domo tum etiam exhibuisti mihi

en..T.

mea

egrediens habitationis tua; libenter poluisses possed.sse, adliuc bene


et

quam

l.cet

paupertatem carore propter onuUbus rebus periluris posses

exUium

dilcxisU,

verumtamen gaudens quod


Domino
g.-atias,

- augmentat.osensU permagnif.cam quod pra3 deUc.is nem, et sibi tam bene erat, quo se gerere ac innorabat quo ire, quid agere. bonitatis magnitud.nem abscondere se debebat, valens comprehendere, nec sibi concess^ non abscondere^'; et ut lateret, a turba inter homines diverticulo anguloso in quodam
^^

decUnavit,et

me

cunctis

diebus

vitu^

tuui.

b;cc

dicente, dulces

elTudit lacry.i:ias

prout

iussafuerat, sic''agcbat.
CVP
XLV.

/X.u^',.
Dcipnra',

BEAT.-E VlRG.NI CONSE65 QUODINECCLES..S DOMINO V.SITATA. L.CCt CBATIS GBATIOSE EST A dulcillua v.sitalione Do^bqua scripta sint de hac Virginisp, lamen adhuc mini in ecclesiis beaUe conmiendat.onem aliqua scribenda ad

Missarum scdit. Quce usque ad fmem omnium itineris, cum tamen tandem inventa a sororibus et longo tempore ma-no dolore eas sequebatur, graUos;e consolat.on. non pos^t doluit, quod tam Alio quoque tempore m fuerit diutius .mmoi-ata. animo eundi seu peregnAssumpt.onis,
vi".I.a

nandi ad dictam ecclesiam


ipsa

Virgin.s gloriosa^,

cummarUo^H-enitadunum

Iwsp.timn.et

restant
illius

mo

soronbus

quadragesi.Tio prifamulas henedicta:. Anno quadam die veniens cum alus a_nalis su^ '^ ^' q ad ecclesiam peregrinis in Koslyn

praiventa tuit a.Uequam de curru descenderet, omnibus extenongratuiUi Dei visitaUone. Ipsa

beatifi Virginis,

num
qua;

ubi propter muUitudmem hom.pernoctare'^ est ibi cum sororibus permissa

'

pernoctandi

ibi liabuit

tam intensum

affec-

tum.quod pro re magna locum eadem nocte fuit a Domino

non dcclinasset ad alium


suavilice visi'^

excellentihus deUciis, adeo tata, et repleta ante altare, sine quoil n. istis sedit immobiliter

ad finem summa; teniporis cons.derat.one usque bora recessus tracta a comitibus viic MissK.Unde
sororibus, ut abiret

^* illi .nha;sit gi'atia), quod bus abstracUi, tantum obedire quoad conceperat jussioni mariti non majuberetur. hoc si descendere de curru ^-^ descenderet: ipsa cogitans ritus vocavU, ut attendere. quam potius debere Domino loquenU descendei-e ", maritus ad viri sui prceceptum eius^Mrascenscoepitfurere propter inobedienDom.num Uam mulieris. Quo viso, consuluU sibi ' deberet Jesum dulcissimum '\ si potius p.-a^ter.re. Qui mandalum

commanere, el viri dignanter respondU dicens

Ad tempusa

coUo-

cum

directe incedere valuit, ct tunc nequiverat noverat, prie ebrietate spiritus luit ebria, quia potata de torinvenire. El revera
* Ah qmd. -^rab.do.comctione. cod.^ _Mn omn. r.- om.- s8ncta.- spintualis add en.m etiam. '0 magmfice add.-^ s. tu potcs t s. qu. p.- - Hoslyn 13 adl ex B. om. corf.-' onu-^' Deo.--vol. cod. KoshinB.-'' pernocla.i.-'8qma.-^a
*
1
!

eis; quoi surgens nec viam quani ante optime

jussioni mar.U tu. obequio meo te abstrahe, et descendit condienter acquiesce. Quo audito, divini colloquii abstracUonem. tristata propter Do.ninum suaviter Et ita oportuit eam saepe

deducendo.

'

" primo.- ^ mult. p.- eccl. h. i.-" Cffilcsti. -^ oi.ejus cratitc ar7t?.- ^aut.-^' abac. i. h. -^' ahquo. -" - ^ ac. - -quod. - ^ etqumd.sadT-^ ilen CO.L - om. - ^ dilectissimuni. tulit discedere add.

d.

"

ei

b.

- "

mirabuntur dicentes.

toto.

ibi.
loquentem

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


A.

525
AUCTORE
J.

loquentem ac blamle consolantern dcrelinquere,

riora ejus sunt dulcorata, et prcc deUciis liquefacta. Quibus cessantibus. sciUcet sudore et dulcore, itcrum aflUgebatur, ut ante, veliementi

MARIEN-

maritum vero sequi,


duraque
propter
suo.
CAP. XLVII.

et ei

fideUtcr ministrare,

WEBDER.

in

cjus

ministerio verbera

sustinere

bonum obedienti:e, qua

erat alligata viro

dolore

qui multoties
si

fuit

tam vehemens

ct

ama-

rus, c(uod

durasset ad
*^

unum diem

uUerius, ut

Pcr alternas ^j. oices laminet

67 De ejus longo languore ortum uabente dominica PASSiONE. Anno ifitntis suae quadra-

sibi videbatur,

potentiam ejus excessissct passiet ccelestibus


'^*^'

vam,

ggg|,^Q icrtio, a fosto Purificationis beata^ Virginis

ad mortem velocius perduxisset. 68Postquam-'haDC,scUicetlanguoris" afnictio


et

eam

usque ad festum Assumptionis ojusdem,


: '

quasi nuUa die erat sine corporis languore imo per singulos dies aut ex infirmitate, aut' ex'amore cogebatur decumbere in suo stratu*. Singulariter pcr quindenam a festo Dorolheu)
virginis ad

et DominiconsolaUo, vicibus processissent "alternatis et sicpius repelitis, tundem de coelode-

^^'^!^""

siderabat pei'cipcre fructum esibilem,

aUum

sus-

dominicam Passionem ex conipaspra> sione intima fuit tracta tam alte % quod magnitudine jacens se non potuit modolorum ^ bibere in tanta vere, non comedere, non maestitia ' et anxietate, quod sibi videbatur quod si acerbitas dolorum pnedicta adhuc per
;

cipere cibum nonvalens. Cumquehocdiceret.el corpus corporaliter non rellceret ", agonizans ab aUis rcputabatur; anima veru ejus penna contemplationis aUe asccndens in Doniino dclecta-

batur

qui

eam

laitificans

ineffabiliter,

divitia-

rum

tantam abundantiam, qua: ab singula anima in interiora redundans, membra ejus Uquor superadulcoravit eflluxitque de ore
^

ei tribuit

unum

diem in tanta exceUentia

perdurasset,

quod eam mori ilUco oportuisset.Et cum in tanta ^ acerbitate per diem, mira beniesset dolorum
gnitate et alacri blanditate
'

botrobundans et pr;csuavis ^\ habens saporem delectativum. Dum ille rum^MncxpressibiUter "^, ne tamen cniucret liquor in os ejus influcret

consolatus est

eam

studiose observavit;

et

hoc studiosius
'*.

cgit,

Donnnus pur noctem, tam abundanter, utconso-

perquando lalem Uquoris saporem sensU post

lationisjucunditasvinceretacerbitalem^doloris.

ceptionem

Eucharistiu;

Uujusnmdi saporis
et

y^

Imo in divina pietatis consolaUone in '^ dolorum omnium fuerat dclectala. qnod fuit tempore, in tanta oblita. Et tunc, sciUcet in nocUs
consolaUone existente, apparuit
corpus reficere valuisset,
si

tantum

perceptio muUotics aUernatio, flictionis et consolationis

sibi accidit, et similileraf-

quasi

sibi

quis

ei esibilia

quod bene mi-

etiam ex spinsingula jam pra^missa. Multoties de torrente voluptatis divinie, tus inebriatione aliquando deUciarum reet aliquando gaudii,

Dominus traxit nistrasset. Dicta quindcna elapsa, quas ejus ad gaudia ineffabiHter magna. animam
vircs
ej

pleUiduIcedine,aut"aUa UquefacU

vis.tat.une

et us non valebant sustinere sine languore,

languens occubuit", ob boc pcr dimidium annum '* suo surgere non valens, nisi his diede stratu eam Dommus bus, ut puta dominicis, quibus percipiendum corpus'^ suumr ad Ucentiavit ad ei exquod tunc Sicpius'\4 postea percipiendum magnum in illo languore tribuit desideceUenter ejus ejusque animam in altum sustuUens,
;

ad surgendura. graUosa, reddcbatur^^ impotens impotentia sedente m domo Ita so^pissime in taU decumbcnlc,valdc vebcmenler
vel ecclesia,aut"
et

tam validc infirmabatur ex qmu ad cxsurgenquud se non valuit movere opcrandum dhco dum, ambulandum, almdvc Domiuo reddcbatur. potens tunc a
;

charitatis languore,

sulficienter

rium

inflammabat,pennasque sancta desideria ad se et concontemplationis tvibuit ; quibus volando, transcenditsmgutemplando creatorem suum',
las

nimia deliciarum tenentuIta SLcpe valde pr;u non valuit stare, non ambudine spiritualium neque sermoncm audire, scd lare necsedere", am decumbere, ac - jacerc prostra

opo

tuit

sL

creaturas.

Tunc primo cantum angelorum


;

accidit

mu idem viribus dcstitutam. Hoc magmtudme ct sibi ex charitalis


"

cam

lu ic.
lcr-

audivit,

cognovit, etiam multa arcana vidit et mre^elata ipsaque sic laiiguente, sibi coeUtus ejus ex hoc cendebatur charitatis igne et vultus
:

famula MOSVNAM UT MENmcA. Ha:c

Dci diviiia.

P^^^

venustabatur roseo colore. ejus laborc iiUnnsecus. Vena^

Magno

fatigabatur

nmUum

tumidte,

pulsumhabebant extensai'Stens:fi vclutchordoe, Hujusmodi lahor interius' fortem et velocem. ex magmin singulis ejus membris

paupere vestc ante eccleiussioni obediens, in se coUocans in dic anisiam. inter mendicantes sihi porrectam lecLpit marum. a transeuntibus

eleemosynam

ct .luoties s.bi

eleemosyna porr..

causabatur et ardore chantaUs, quo tudine "compassionis, aistuabat. Cor innammala, velut carbo igneus^' etdolons magnieiusanxium valde pra^ amoris

crepare " videbatur. Hoc tudine, quod sibi velle refrigerare dcs.derans caevitare volens, et se tam vehementer labopitis velamina deposuit, acu a viribussuis, sicut infirmi in

gebatur valdc avide solum eleemusynam danU, corde g atias cgit non veDomino Jesu cum elecmosyna ^e , cUam toties d.gnantc. sibi ndcbatur, nienti. qui, ut eleemosynam rccep.t. Lt ex
advenit, quoties

eam

suscepit: et ex

inUmo

hoc sup a

ranssinguUs
febri dctenti

sic tempore paraxismi obtmere vasudorem ipsa aflUgebatur antequam remissius in corpore et anima

jucundati, male contentabatur sc nK,querela, conqucrentium d mendicantium esse ac paupcresetmiscros d cum recepissc. ibi disustmere : tanta siquidcm

mudum

vexantur

et

? gus nimium

luit

Quo obtento, charitatis igne erat sibi doluit. Sxpe sudare ex commune. MuUoties etiam ex isto anno magis intcconsolationis divina; omnia
"'^

ompercepit benelicia, quod vimu consolationis ^stimav.t lU.s esse obUta, n um miscriarum de De. fu.t misernerUtum. quod s.b. ditanter " pro Ulo visita.ion.s Sa-cunccssum. Ncc bonum trans.tonum quanben ficio recepisset

immissione

ac cod

accorf.

--^om.

strato.

-' ^^ "

- rofcret.--del,eu,ru.- icr.u_av, ^^^.^_^^_^^^ _ _ .. .^^ _ _ aueret.- tueh, p.- ""


"
*"

Quomodo.

""."eV-^t "V "*

.-'""v:rVc..-..ce.
.

^^-^rp^fe -'.-</.

c,

B.-..V...O. ->^pas. ea,-

pisae cod.

tumcumque

526
AucTORE
j.MARiEN-

DE

B.

DOROTHEA. VIDUA INCLU3A.


qua^ ad fuevint*'necessavia. Et de his

usum quo- D

sestuTncumquemagnuni. Continuavit in lUa mendici hovas, in quibus omnes quinque


^ione
,;gj.gerant

wEBEB-

ea ignovante. Eleemosyna^

'

quas

tves, quas rcccperat. erant viginti

dilcxit

tam

tenere,

quod

aliis

eas erogave non

valuit, sed

" sibi luit unus tidianum tunc habebat, ostensus ejus necessitasnon poscebat.Hoc cussmus, quem postea sa>pe est faceUam a Domino ante hoc et ab ea non sibi necessaria. Et
tum, quod araovit necessaviis " utebatur. sic haic beata tantum
71
cap. l. Quod^Mndigentibus, cum non haberet 85 / 'gemsprece E.S SPIBITUAUA ^^ ^^^^ ^^^TEMPOBALIA BONA. DEBERET chavitate divina ^,^^^, EROGARE. Alia vicedum esset qua3 non qu.Tjrit*^ quie sua fevventer inflammata, " h;ec in spiritualibus bonis esset et tum
-^

dedit. pro eis a-qulvalcns et plus

eTpauperta-

tem

colit.

NUDA NE70 QUOD ' DE MANDATO DOMINI IN ESSE CONTENTA. Domina CESSITATE DEBERET magis fevDorothea ab illo tempore desidevavit tempovalibus ficvi \ et a rebus pauper
vidc
absolvi

ex longa conlinuatione lam valida, quod vidcve sua supelefrecla sunt sibi erat aUquaUs lectiUa ct vestium ovnamenta peplovum ct pallionausea. Imo non soknn ck mcraovia et vum pHcatovum visu \ sed etiam noctis tempove, quando nauscabat.Unde
:

cuj\is desideria

sunt

habevet super* necesvalde dives, nec tamen Dommus ad " erogandum. dixit ei saria aliquid et diligihihter cxhi:

istius boni quod ego bere omnibus a te aliquid cuiquam bona illa do Ubi, desideranUbus, nec
tibi

Tu

debesteamicabilitev

cogitatu

suis fimbriis " fuincepit cogitave de peplis in covdi ejus ingessil, quod catis, tantum dolorem puncturas sensit, qux sibi videin ocuUs suis pvocefimbviis pepiorum incuvvatis

libevahter coUata debes negare, sed lavga pie desieleemosynis evogave. Sis ergo in nisi ista qua; alialicet non babeas '\
a

me

derantibus,

bantuv

velle dere, ct suos oculos erucre '. Porro occupare se


plicalis
ralia sibi crat pcena,

idem de pallns

circa

lcmpo-

subsi.Ua et - ministevia indigentibus impenrlere spirUuaUa.Sunt ennnj^ muUi impende


corporalia.
spiritualitcr

me

tibi

si gratuite conferuntur. Et

non vales

non

InstiUa;

a quibus tamen

faciente pauperes, gvatia gvatum

quemaJmodum eam Duminus absolveve noluit \


veniret hora postea vevelando sibi dixit, donec '" tam intensum, ut a sua ovdinatione pvajvisa quod nauabsolveretuv, dcsideviumpvaecedevet,
\

existentes. H. magna caventes, aut in purgatovio cis me rogando im- E indigent misevicovdia. quam paupeves spivituaUter, petra Sunt etiara magis Advequicumque paupeves covpovaUtev.

quam

quod a seam extorquevet ;inteveasic- vivevet, sibi conccssis vebus necessitatem tvansiloviis
simplicem
recipevet,
et
'^

nevuntque cun spiritu^^

raulti

viventesspnntua-

gvatia gratura faciente carueliter pauperes, qui

"

consolatione tam
abstincret.
vel
'^

runt,etpvose rogitari fideliterpetierunt.Quorum

mundana quam humana

Vocavit

omnium

transconscientir. fuevunt sibi pevvice

autem consolationem humanam id quod ultva natuVK nudam

mundanam.
necessitatem

ovavit, prout parenter et aperte^*, pro quibus dUigenter. Et ita accidit uno tempore, jussa fuit,

suscipituv.Incibo, potu, vestitu, somno,quiete,

hominum

colloquio

el auxilio, in calefactione,

ca^teris, in quibus in balneo, refrigevio et in pncsenti vita delectantuv, ab hujushomines in

vidil unum cum exiret sedem suam in ecclesia, ^^ cacum, cui libenter quem prius non videbat si habuisset, erogasset proptev Dominum unum,

moiU consolatione est pvoptev Dominum ahstinendum.Et quanto quis a tali proptevDeum plus si abstinuevit, tantocidem plusacccptus erit. Et
quis in
bit,
illa
'*

aut

abundavit, divina consolatione caresaltem de ea minus habebit. Et ea de

relevasset^^ denavium, ut ejus in aliquo inopiam et non haberet Cui cum intime corapatevetuv, consolaretuv, dixit de temporali re unde eum Jesu Dic deprecatorie ad eam Dominus mi Domine, temeUpsura Christe dulcissime, ' paupevi tvibue.n Et illa sine mora genicu: :

illi

causa semel fuit probibita a Domino, ne ursina;


cutis pecia

tempore hyemis pvo pedibus

suis

uteretur. Confessov enim ejus stravit sibi peciam '^ cutis uvsinn- ad sedem. ea ignorante, ut ex hac

Domilando pviEmissa dixit verba. Cui aiebat debes sempev facere, cum aliquem nus: aHoc egenum ^\ nullamque rem ^" habueris
videvis
sibi

habevet fvigoris tempcvamentum. Ad de '** more ingvedi vellet, pvohibuit

quam cum oam Domi-

Consimili ad erogandum de vebus caducis. " pro vivis et defunctis modo ad oi-audum saepe
est inducta.
CAP, 72 EXEMPLUM QUOD GR.VVITEH QUADAM VICE PROPTER VENIALE PECCATUM *' ^^'^/^^r FUIT AFFLICTA EX CUJUSOAM FERCULI DELECTATIONE LICET -^^^^^issunas, PABVA VALDE. Accidit in vigilia Omnium SancLI'
'

nus ne calcavct supcv cutem, sed complicavet, dcsignans illum " et ad locum unum poncvet,
nomine, qui ei '" cutem substvavit. Et injunxit, quod quam cito veniret, et eam avgueret cur non permittcvet jacere sub pedibus suis Ego non percutem, vespondeve debcvet miUor a Domino hoc attevere ac '^ consumere,
ex
:

lovum, uUimo dura esset


tvata,

in reclusovio, ubi
*^

tunc
illus-

fuevat excellentius solito coelesti

lumine
;

quod ad
tem.

Et subjunxit

meam nudam non vequirituv necessitaa Gum vero simplicitev et


:

quoad videndum sanctovum gaudia ex visitaUone*^ vuravisione, etprajcipue dominica


jubilo fuit tantis deliciis, suavitate et
vepleta,
in

pure usa fuero necessaviis, mihi de rebus tvansitoriis concessis, adhuc Umeo sollicite me itla cum debita gratitudine ad Dominum non referre

quod pva: eovum quod pedes tantum exultavevunt omnia ossa sua,
iramoet suos et sine tremove et in quiete hora vefectionis valuit consevvave biles non quiu evat post vespe\-as t, scholavisiuvenis
**
*"
:

raagnitutline et excellentia

imo non valeo


mihi necessaria

justa servitii vicissitudine


in

usum meum

nude sumpta ad Domi-

ejus,
ei

Consequentev a Domino iilustrata ", vidit qua; sibi quoad victum et amictum

num

repovtave.

locans ante eam. Quovura licet quantitatem etqualitatem hovvevet,


intulit cibos
*"

calidos,

Eleemosynas. corf.

Quomodo.
'5

"'

fier.p.

plicatione,

al.

- 3f

lic.

n.

habes

alia.

3'

aut.

-^

etenim.-

api.

U8U

^fimljus.

finibus.

perlicatis cod

*om.
'

parentesat/rf.

*'

=*<

apeitffi.

viderat.

rel.

et

_ n a " tam h. q. m. " nud. n. " ac cod. " hoc. aut. - " a P. fueex. " " Quomodo. surunt, onerosuB cod. -^ nec. - " quivit. ^ cum. - supra. "ad. pernalmaUa.
10
illi.

-Ba

quib. cura

eam Dom. absolv. eic voluit, 'V*j"ssa.


'8 et. '
ill.

^
*f

cteco

add.^

siep. a. 0.

egere videris. contractum add.


cib. int.

^ nihilque

superccelesti.

loco nul.

r.

"
s,

pr. divinai consolatione visitationis.

"suosinq.

t.

**

tr.

*^

ac.

^^

intuitum

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

527
.vuctore
J^^

intuitum tamen

suum ab eis non illico avertit,sed


et fixe.

bcneficii absolutionem, anim;e vulnera sunt sanati, et a

ad eos

convertit attcnte aliquantulum


ct fuerunt

Domino

est gaudio impIeta^^.Permansit

"arien.

Hinc murmurin
pisciculi

ejus spiritu insurrexit,qui cibos


';

delioatos habere volens

valde parvi

tamen ipsa adhuc 'Miu singultans, et alta suspiria trahens propter dolorosju afllictionis vehementiam ex vulneribus
ortam, et longa continuatione fortiter impressam. Nec adhuc sine confcssoris licentia fuit ausa recipere ad se'*

erder.

croco conditi; et spiritus advorsus carnem indignatus fuit, pro eo quod cibos delectabiliter dispositos inspexerat, et moram in hoc

cum

palUum,
(icr

fecerat nimis longam, et sic inter

carncm

et spi-

peplum

et

"

cingulum, caste timens Dominum,


([uud

ritum,seumter rationem

ct

sensualitatem,pugna

ne ausu aliquid laceret repreheusibile,

aliqua est exorta. Erat etiam in ratione ejus

qu^-

Dominum
diret
;

oftenderet, et se ab aliqua gratia impe-

dam

indignationis

displicentia adversus illum


sibi miserat, et
^

quie tamen alio tempure perniissa est ad


sibi reveluvit,

qui cibos bene conditos


quantiUite,

in tanta
^.

se recipere sine indulto licentiaj^". Multa et alia

quod ad

tres vices sibi sulTecissent

pulchra de hac materia Uominus

Ad quem
fratur,

jussit

eam Domiims
aliquis

diccre

it

Dilecte

quec in alio loco poncntur, scilicet in libris sua-

quid

feci tibi ? tu

tantum

irrogasti mihi
fecerit post

rum revelationum

"
CAP. Ul.
Vfwitd'

malum, quantum

unquam

reclusorii ingrcssum.

Circa

boram quartara

media nocte tcrrebatur propter cibum de vespere visum. ac parumper comestum, timens sibi ex boc adhuc aiiquid reprehensionisevcnire. Circa horam quintam largas effudil lacrymas, et magnos patiebatur sudores prie divini ardoris, comminationis, reprehensionis
*

74 QUOD*' APERTOS ET VlVACliS H.\,UUEniT SENSUS iNTERionEs. Quouiam anlma quiiique habet scnsus interiores, quihus conjungitur Deo, ex charitate vivificatur, proficit, et juvenescit, sicut corpus habet quinque "* sensus exteriores, ex quorum usu senescit et tanto Iii sensus sunt
;

sunt

'"

*^"

raagis vivaces, sua*' objecta distinctius sensilive

et allocutionis

ma'"

percipientes, quanto purior fuerit


vitiis

'*

anima, a
et attenIia-

gnitudine.Sedit quasi teneretur fixe et non valeret sc movere, tantis lacrymis ct sudoribus
perfusa, ac
facta.
si in

remotius elongata
^^

nunc videte

dite iu Dei

sponsa Dorothea,

quam

vivaces

balneo esset ferventi supercale-

buerit sensus

interiores, qu;c propter

parvum

Nec ^ valuit tunc peplum capiti suo imponere, neque cingulumacpalliumsuper se suscipere tanto enim divina; reprehensionis terrore fuitattonita, quod quasi' nihil fuerat sensibus
;

delictum tam sensitive percepit sui spiritus incommodum, intimius et acrius dolens, lauu-ntabilius*" deptorans

quam "

exterioribus usa. Et ex ordinatione divina cibi


sibi

de vespere allati, scilicet unum pulmentum ea pr^et unum ferculum pisciculorum, coram tenebantur, a quibus mentis oculos sentialiter sed tam nolens avertere non permittebatur quam dolens eos inspicere cogebatur. Gui Domi:

vulnuscuhim, ** fuisset suo si Revera spiritualis vitaj", qua^a corpori illatum. cordis extractione coepit coram Deo Iucere,certum erat indicium, quod ita cito ac " citius anima
animiC
suio

vulnus multum

notabile

suum

percepit

incommodum, quemadmodum

nus dixit
plari,

Si delectaris haic

videre et contem-

corpus suum; et ita intcnsc ac^^intensius dulnrc de animie vulncre ac nocumento^S sicutscnsus corporis dolet de corporis vulnere atque damiio.

utcontenteris etsalieris, inspiciens con

Nec solum ab

illo"

tempore sensus tactus

in illa

templare.
sed post con-

73 At
^^^^^^^^

iila

animae suui vulnera


sibi
"*

"

fessionem sotaUoleva"^*'

gpectionis

praidictai

illata

^^^^^ singultuose

flevit.

ex peccato invehementer Et quia ab in-

habuit vivacitatem", sed singulos interiores sensus habuit vivaces et apertos, quanquani perfectius

uno tempore '\ quam


gratiie
sibi
vitie

alio,

secundum
usque ad Hinc
'"

assistentiam

divinitus

tuilu

ciborum anima ejus non valuit se" avernec permissa tere, quamvis libentissime vellet, contemplandi'^ quamest habere posse donum interpositum, proh vis hoc ferventer desideraret, peccatam inter ipsam et est velamen per
dolor
!

finem
erat

prajsentis

largiter

impertit.e.

interior ejus gustus

miru modo

vivax,

exercitatus atque sanus, ad ajtcrnorum pcitingens degustationem. Vidit et gustavit quam suavis est Dominus, qui " super mel et favum.
et

ipsa graviter vulnerabatur, doamaritulorum acerbitate afnigebatur, et repleta sed infirmabatur, non valens sc erigere;

Dominum.Hinc
dine

depressit se una

corpore ad terrara, humiejulansque '^ clalians profunde, amare nens. dignaretur mittere Dominum, ut sibi

cum

pr;esuper ^^ omnia dulcior fuit ejus sibi ^ inen"abilitcr delectabiles siut sentia:et quod* cwlestes. In sacramcnto Eucharistite deliciai sentiens innumerabiles, valde delicatam

'

fructus

atque gratam

ibi

pcrcepit mentis refeclioiicm*',


et multa alia

etsuorum vulnerum curationem,

mavit ad animaj medicum,

scilicet

confessorem suum, ut

ostenderet, et ille mediipsa sibi vulnera sua Continuavit poen.tentiie adhiberet.

camentum

ipsa fletum singultuosum,

ciamoremet ejulatum

quibus postea dicobeneficia ac sentimenta, de froqueiiter in visu mL-ntis lo a tur. Erat etiam prupria Domino iUustratatam luculcnter^Squod conscientia fuit luculenta ", transparens et
sibi

per duas horas, usque ad defectum virium visione et eorum ostenquibus ab iUa ciborum
ac penitus liberan. Sed sione non potuit absolvi

pervia,

multorumque aliorum corda Uim absen^ Dei tium,quampr;cscntium** sibi crant de peccata, actiones *, mchgratia nuda,quorum
eas aliciuibus nationes et tentationes cognoscens, liotitia, taiia videre mala sibi erat " patefecit.Nec contemplari et tristitia ; videre vero et sed poena

medico ostensis postseptimam boram vulnenbus unguento salubn munct.s per confessionera,et
per pcenitentiai injunctionem 'S
ac

impositi

^olens.

<

om.

uffecisset.

ard.. repr.. con-

aut- -/" KnotabiU.- " vita cod. - ^ aut. - vivflCitate. ^e - '' dicto. - sensum... etn V - mod. m. - quod. -38 .. _ sOs.b. lemp u. _ quia. - et onine delectaraenlura et suaviUtia saadd. - " Dorem virium reformationem
^'

a.

'^

e.

'

taiii

l.

i.

lom.-'*
_.:7,t.-'=.en. h,'IametabUiBqe.

prEesemia cod.

*^

om.

affectioneB.-

- "

qu...

*'

erant.

coelestia

528
ALCTOHE J, MABIENWEBOER.
senstis intc-

DE

B.

DOROTHEA. VIDUA INCLUSA.


ex pra;dictis
et spiritus
efl^ectibus charitatis tanta

qui ' est specacoelestia et faciem sui Creatoris, crat sibi jubilus * inexpressisine macula,

corporis D

tam

agilitate

quam

alacritate vigebat,

lum

riorcs.

magnus. 75Interiorem etiam auditum Miabuit perlucicolloquium dum, quo modiante dulciler percepit loquebaet susurrium. Qui tribus modis Domini visionem animam ejus; aliquandu per
biliter

quod

licet prius

ante peregrinationem istam no-

tur ad

imaginis spiritualem alicujus similitudinis vel aliquando loqueocculta aliqua signilicantis ; * corporali batur sibi modo humaiio in aliqua
effigie, et

" infirmata, in ambulando viter fuerit corpore tamenraroab aliquo, in vigilando vero a nullo Et ecce specialifuerat superata in sua comitiva. " dixit unum inter cxtera admiratione diter gnum,quodin tota iUa peregrinatione eundo et
redeundo, et in

Roma moram
;

faciendo, non con-

tunc clarius, perceptivius et ^ certius ad intelligibilitiT audiebantur verba a Domino ^ directa, quam homo dicitur audire aliipsam

sideravit se",una nocte excepta,se unquam corsecunda, poraliter dormivisse y et hiec erat nox postquam urbem fuerat ingressa. Tunc quidem * Eucharisti^ somno corpopost susceptionem
ris

quem sermonera ad ipsum ab aliquo homine directum, quem inteUigit el conservat. Tevtio modo loquebatur sibi ab intimo per iiUelligibilem
vex'itatisexpressionem,sine ministeriocreatura^,
et sine

dormiens,

in viribus

suis corporaiibus fuit

viic notabiliter recreata. .\Iio tempore. comitibus in eorum aspectu se suai dovmientibus, si prius

repryesentationc alicujus similitudinis realitLr sensatLO, vel intrinsecus phantasiataj; sed audivit Domiui vocein non perstvepenttin,

quoque valde consolalorie docentem. Olfactum mentis habuit bene dispositum atque sanum, ab omni appetilu iiiorJinatu purgatuni, quo sponsi odoris sentiens fragrantiam, currcbat in odore

dormiebat, ad stratum reclinavcrat. non tamen ad pedes strati, ad angulum, sed mox resurgeiis ad alterumve aptum " locum, non eminus a suisconviatoribus se collocans, sed cominus ibi sedendo ducebat noctes insomnesin oratione ac" '^ tristitia, in mentis meditatione, in hetitia aut
jubilo^'' aut
^'

flctibus,

iii

contemplatione, blansci-

ditione, aut
licet

^^

mentis alienatione. Et in hoc,

U ungueutorum
fiEtore

ejus mirifice delectata.E contrario


in sua prLCseiitia existentium

mcntis

alienatione et exce.ssu,

sonmo

cor- E

peccatorum

multoties hornbililur ust

afllicta j:.

Multa qaidcni

C^'terum porali hahuit aliquid proportionale. calceatis incessit pedibus ; sed via versus Romam

facta sunt notabilia et proiclara, ex quibus interiorum sensuum vivacitas pariter ' et serenitas
.

dum

ecclesias in

Roma

visitavit,

duabus aut

^^

tribus horis aiite

diem cumaliquibus exsurgens,

studioso cousidcratori elucet valde magna: quarum causa elliciens charitas ejus fervens extitit

carnaUum atquc intlammans *. Nimirum h^c desideriorum tumultum insoIentem,etsensus interioivs obnubilantem,compressit conipescens'^ purgans pacavit, et ex luce tlammea, ex" ardore
^

tam ex nocte nudis pedibus ambulavit per loca, doloris et frigore aspera quam ex lapide, sine ^* sensitiva perceptione. Nimirum in tanfrigoris

tum ignedivini amoris inflammata


quod nec
77
frigus,

exarsit 'S
^"

nec

viie

asperilatem

cum

doCAP.
,^y"^^
'f^^^^

lore senserat afflictivo.

suo exorta, ipsos serenans et aperiens illustravit.


CAP. UII.

In Romano
ittncrc, cart-

tate fln-

70 QUOMODO IN I'HEGB1NAT10NE ROMANA FUERiT MiitiFiCATA. Domiuus Jesus '% cunsolator '* iucunpiissimus ",et comes sui itineris totius dissiinus ac suavissimus '%sponsam suam'"innumeris beneiiciis sua; gratiie decoravit. Intur qua;

DE QUODAM MIRABILI LANGUORE IN ROMA PLUS QUAM OCTO SEPTIMANIS DURANTE. AcCldit
in

1,[V,

J^^.

Roma, dum

a festo sancti Luce evangelistai

ante

grans, nuni-

quam
mit.

dor-

unum
tione,

erat sibi

comnmne
''
;

in tota illa

peregnnaalio fer-

annum gratiai, quod per ^' plures septimaquam octo, quasi quotidie septem principales ecclesias cum valde magna devotione visitasset, eam in et Dominus per Spiritum Sanctum suum
nas
spiritu mentis

quod

in

charitate assidue flagrabat fer-

venter ardente

quaniquam uno tempore

ventius ignisin ea exarsit'* divinus.Et hoc liebat quandoque in amara contritione, quandoque in"*

renovare disposuisset, incepit sine corporis dolore corpore decumbere, et viribusdestituiet" corporaliter infirmari; et sic non valuit Sanctorum invisere loca, nec basilicas

su^

^^

devota oratione, aliquandoin" studiosa meditatione, quandoque suspensa coelestium contem-

visilare devotione solita, in

pascehat, et

platione,
sa.'pe in

quandoque mentis alienatione,

et valde
="

Spiritus Sancti missione, quai

sibi a

Domino mittebatur, nunc


ardente, nunc
in

in charitate ferventer

quibus amorcm suum sanctorum incrementuin desideriorum nobiliter acquirebat. Qulb ad tantum perfectionis gradum ascenderunt, quod plus amore quam dolore iangueret. Nempe nullum dolorem
sensit*" corporis afflictivum buit,

].-

chariUite bullieiite,

nunc

in

" tunc quando decu-

charitate desideranter ardente,

nunc

in charitate

vulnerante
eflluentc,

^'^,

nunc

in charitate inebriante,

nunc

in charitate laiiguente,

nunc

in charitate

super-

nectunc quando surrexit. Duravit languor ejussupra**septemhebdomadas,perquasdecumbens non valuit ambulare, nec stare, imo raro de
latere in latus potuit se movere. Jacuit quasi immobilis, et velut mortua a propinquis et notis derelicta: qua^ portata

nunc

in charitate insaniente,

charitate violenta vel


ritate scatente,

nunc in violentante, nunc in chain charitate


infatigabili,

nunc

insuperabili.

insatiabih

et inseparabili,

et sic

de

aliis

charilatis

nominibus, speciebus, gradi-

ad quoddam hospitale infirmorum, tam attracta quam intracta intime ad Dominuni,quieam suis replevit deliciis.tribuens ei
sua) bonitatis benericia,magnitudine et^'' multitudine innumerabilia** ; quorum aliqua tunc sensu

bus vel

enim una est, licet sortiatur diversa nomina secundum gradus suos, species et eflectus. Qaarum umniuin ut plurium
effectibus. Gharitas

aliarum diflerentiam suis distinctis noininibus


ct

experienliui interius sensit, et aliqua postea Domino revelante cognovit,de quibus pauca eam ex-

operationibusexperimentaliter cognovit.Porro

primere vix permisit.Porro ejus refectio fuit^tam

qutt.

tribulus.

'"

aud.

e.

aliquo.

ac.

cod.


iii

"

ad

i.

a D.

'

paritur cod.

* flanimaiis.

miorum
12

liabens cod.

om, 13 piis-c. n om. "esai'6erit.

" de. compeBcens oppressit. '* om. '* ac b. om. " suis. ^^ om. ^"om. *'qui. =** nunc

"

Ni-

" apertum
3i

" oi. ^ sumptionem. ac cod. jubilis. " ac aut. cod. d. ^ ac cod. ac cod. ^ cod. ^ asperitale cod. B. ^ ^ om. - ^ om. ^ ac.
*'

spiritualiter cod.

'^

**

*>

33

frig. e.

arsit.

et

*" **

nullam add.
inenarrabilia.

- "

afflictionem
erat,

- " ultra. - " ac.

ch.

f.

ord., n.

i.

cli.

vuln., n.

i.

cb. bul.

^^

torpore

**

rara,

DI? TRIGESIMA OCTOBRIS.


rara,

520
acquisivisset,
illius

sou tam modica, quod consideprout erat, ranti argute potuisset apparuisse,
parca
',

usum ambulandi rectum


Idci

voluit

.X.rCTOBF
J.

perf.cce facienda pro obtinenda


indulgcntia
et
;

anni jubiigno-

MARIENWEtinEK.

eam non

languisse modo humano. Totius enim sumptus non fuit temporis pviefati cibus ab ea est pugnus ; potus vero, si simul tantus quantus
in
111 rii
IU4II unum

et

occe invenit se orationcm

dominicam,
rare, quie^'
et

aposlolorum

Sy.nholuni

tamen ab

infantia catholice didicit,

fuisset collectus
i.**-'*J-"''

\ unius

scilicet pitte-

- " stope * z non valuisset coiequatus OLUf^ mensura^. Alicnabatur siquidem a sc

fuisse
t.

usquo ad supradictum languo.'emvaldodevote singuUs diebus nmltis vicibus pcroravit. Habitus

quasi
"

unum continue.et tani diutiue. quod aliquoties diem intogrum non valuit haustum aqu;u infra vultus ejus roseus ac postuU-ire. Attamen color
sed in melius imveniistns non fuerat in pejus. mutatus. sept.manam 78 Pustquam usque ad octavam

autem horum lurtiter radicatus avulsus ost et amissus cxgrandi" corpo.'is permutatione, ex mentis assidua pcr dictas " septimauas ot duas
sequentes extasi
ejus
et alienatione,

cum Domino
visitationo
ei

copulatiune. ct ox
;

Domini tempus

ex intima aniniic conlinua qui per totum supvadiotum

gratiose assistens,

tam

delicias boni-

,tiam

mem-

bris capta,

docubuisset, et mmistn jnter infirmos hospitalis vita totaliter desperassent, lan^uentium de ejus

tatis snie quani divitias locuplelius

communica-

qui sanat omnes marmiecce medicus magnus, amor.m qui eam ' intrinsecus por tates nostras. couservaverat, inrenovaverat. intrinseoamque et delicato strmgens amgenti replens gaudio, concessitad se erigendum. Quaj

vitsulito cxcellenter. Sed et cationes pi'iedictas rursus faciUime didicit, et ut prius .nemoriiu

tenacissime

commendavit. Supradicta.u infir** famulio DomiUitom Dominus ad laudeni suam


eani rothece in aniio ajtatis su c ultinin, qua.'e in ^Micens aa: a H;cc sic fieri permiserit.revelavit idcirco revelavi tibi*\ ut audiontes meliorentur,
inqiatioutia movoanet in tribulatiune sua nulla tur",et quantaoumque fnorit triliulatio, moi

plexu

mox

vires

vesidens
in oculis

potivitdari illico erecta, sibi

cibum

et

hoc

omnium eam inspicieutium

fac-

qui Mempore videtuuiest quasi miraculum, languore '" et quasi sine relocdrant eam tanlo tamen " rubeam, et latione existere, permant=re '* in facie coloratam.bemelius tunc quamnntea '^ diebus adhuc, non potens
dit
in

numquam
tribulatis

fiat

obUvio. Adsuni eteuim

patientev

'*

oonsolator mirificns et suavis. n


C.W. I.V Ul nloiuum
;,,,^^,^,

loco

tribus

dolore corpor.s ambulare sicut prius, absquo


aflligente.

'

Jamque dominica

dies

advenerat

80C.VUSAQLTAnE AD I^ICCUESI UI POMEZANIliNtlomina SluMPROPOSUlT l'EUVi.:Mnn.. VcnLMal.iHs siuM PROPOSUiT PERVENiBE. >..multorum secretorum Uoi.un. consc.a, Durothea ineffabihintusque inanima et corpore experta
-

,.

^,,^.^,.;,_

qua Veronica iacies babuorat adquam videndam, quia fervens

Domini monstranda

erat
desi-

tcr

magna Dei

oscula dilecti

boneficia. quia ad aniplexus et sponsi sui ''' admissa, tantas sua-

poterat per sc q.^am, nun derium, nec accedore ambulamU usum. ideo vocavitad se habens tunc

bonitatis div.tias vitates et delicias, tantas diviuiu quod .lon valuit indifloventer hominipersensit,

duos fortos viribus; qui

quamvis essent

fortos, ct

viros, uteam de bossuasdiligenter appUcaront princip.s apostolo.-um pitalicduccrent'% et ad atta.non minime va ucecclesiam pei-ducerent, suriio.obant cam ad sta.ulum runt. N..nirum nec cam in mod.o v.ie super erigere. sed relinqucntes Qual.ter autem ^^^ P^^n^l^' abierunt.

bus enarrare,seu ab liis cunsilium dcsute.Nonnunquam absorpUidivina dulccdine,


gostus ct liciarum suavilalc, gaudii ploniludine, ac '" jubilantis etiam-" mores sui animi exuUant.s
quicoi-amhominibus non valuit coIuhore.Unde sanclitalisojus non viv.licati scd vodam ex odu.'e

expetore

v.tiy

sua go.iua, rosa'fuerilenecta,.llal.oraeamlatu.t'^Posthoc pe.-ducta stabulum. duodein quoddam vicinu.n ivpore.ac ma.nbus so cim diebus manons,didicit

suTsum trabens,
nere
'

usum

se ret.circa lapides et U^na studu.t acqu.rc.-e. H s ambulandi

i,eficati,Domin.benef.ciumetglo.-iamininsan.am considerans. qua? Dovertcntes.Ipsa autem tacita sapio.itemsocunminus in ea operahatur,vi.-um desiderans, cu. secu.-c dum Deum et homines sui,ettalcm multo possct .evoIare''^occuIta co.dis sil)i fuit "desiderav.t, et niagna pcena

vix ambulans .Tied.ante duodec m diobus ebps.s, ehomi.ium adjutor.o ad ecc baculouna cum Dom..u e C siam sanoti Petr.. ut v.deret fac.en. autem cam omnes'^ bene nerducta Adm.rabantur .egrotam.conside.antes quod 'dispositam. et non

tompore sua habero nequiv.t, quod talem pro voluntate

sano consil.o .xped.viss.t. fanMcolaus, dom eonfessor^>6 tunc'^suus,dominus filia confussion.s, ooncuius iongo tcmpore fuit Pomozaniensem; sibi ut iret ad occlesiam

nuioam

in iis^^

suluit

atquesoUta.

"^^^^tr^tllu -timavU 79 Ipsa et.an

se de

ctero non

rumprecum
obUta.

pupciuu reptaturam. I.lcirco i ambulaturam, sed Ego m Uoma se ipsam dicens pvoposuit int.-a
:

quia ibi inveniret canonicum professore.n quoni spu-Uualem, sacrcC theologi^e suas ^M.n.cultareputa.-et bene posso resulvove
tcs
et dubias, si

quemdam,

v.run.

pernrens,
bus
-

a..te

.mpotenUa de ambuland. ro'.t bo Nec tamen nec de mend.c.tate nec- depocunia) carentia, antequam pecuma Roma, sua quamlo exivit a ost aUquatenus mutuata, v.debantm aJversa acc.dent.a, qua)

debo, et

grud.ecclesiam sa.Kti Petr. ... a t.-anseunt.bus eleomosynam

quas habcret, qua-stiones. Uonconsulente, statim acccptav.t cum fessoi-e hicc consilium^MUicoapparuit in visionc ..na-

"

gaudio

Z;:^
vit

_
., ic

gmaria vir

illecr,

de quo

dixei^at, in iUa

emg.e

et

quibus postea duo ,us disposit.one exte.-iori, .n eum v.d.t. Rclardata auas. annis elapsis primo

singula sibi

ad virum iUum" access.t. aut fiuod non statini jub.Ueum per saiiclissimum .n propler annu.n sextuni ac dominum U.-banum
Ghristo palrem sc.Ucet *' dec.-etum, ut essot annu sneoialiter

.t^nrmitasetco..in.maa^uan.
Postauam per d.Ob at.quoi

u.v-

Iacarnationisdomunc.l30^rf;qai,antequam

,1.1

slncti

mri

inn.xa n.cedens. roptans, et baculo


i.f

fih

*'' mov.

i.

-"Ascum

stoplu B.

a se

s.

equo.-'Manguore.

-^ - -_
^am.

^^'

^^^^

,,,j,
3.

adduccrent.

ts
c

-^
-

om.

suas disaolvcre.
*

- " hoc. -

ac.

'" 0'"-

si.irituahter coU.

67
Octobris

adesset

Tomvs XIIL

530

DE

B.

DOROTHFA VIDUA 1NCLUS\.

transivit ex hoc mundo adesset annus grati^', X.CTOKE ' Bonifaeio nono, illa de cons.ho mxTen- et ei suecedente ilerarnpuil.animoperegrinandi vei-

tr.bu.t .nefTabdaci tincantem, et alia varia bona majon taraen eadem hebdomada. In ma-^na nocte inf.-a madicta bona habuit in

wERDEB.

excellentia

(.oiifessoris

sus

Romam,
ante

et

nelista.

Urbem in die annum gratue

sancti

Lucx evandemorata.

tutinum,

quam
infra

in die infra oriioiu.n

ingrediens. ib.dem

Dominica

dmrnu.n Chnst." ita octavara^Corpons

inclusive usque ad Pascha

proxmmm

inebriatafuitsuavitateccBlica.quod

dum

hospi-

ff

' dicm clausit extreinfraquod tempus maritus tenipore ergo peregnnationis mum ce. Kxpleto

visitanda.ii, breve tium exivisset ad ecclesian.


iter
tio

et postca

81QUUD CAP .VI migvalQuid. ^^r. viRUM A zinum, Apostolus ad


-.

ctiam ahis sublatis in.pedimentis, pr.cdictum, vice in De. nom.ne ad virum prima Pomezaniensem el ad ecclesiam < ECGLESIAMPOMIiZANU^NSEM ET
.

ven.t

honorandis, adnectit vidua est Quai autem, inquit, vere viduilatis obse' in Deum, et instat
et desolaUi, sperat

^O DOMINO DESIGNATUM PERVENEBIT ' Timolheum, instruens de viduis modum et regulam vene

venire: ve.-ecundabatar " ebria notaretur. Tandcm g.|avelut insana aut ad ecclesiam sme nota. dientes secuta, pervenit diesmanens, et qu.a Di loco dicto per aliquot animo ad " pe.-mancndum, se f.xerat

eundo ab hosp.ducens ad ecclesiam, nec mapte valuit nec redeundu ad hospitium, p.-o via, ne .nterrogare

acdie nam qme crationibus et orationibus nocte est. Hujus venemortua in deliciis est vivens, summo studio Dorothea rabilis apostoh regulam amplectens, soluta a lege vidua jam et discipula
:

nondura ibiquedisposit.s d.sponenrediitinGdanczg-: locum Manemverder dis rediit ad s.epedictum sept.manas In quo loco Do.nmus post quindecra permanere et .deo ut tutalvoluit eam jugiter et Tigeretur ipsa raundo
;

ter

an.rao et corpo.-e

raundus
dura

ipsi raoreretur.

insU.ntia s;upissimc
illico

reclusonum cum justa Qua3 nonpctiit et rogav.t.

viri,

magnilice

iii

iHius

'"

justilication.bus cxcr-

cebatur,
li

omnem

Deo posset dommica Unde de Roma reversa cum s;Uule, " Ascensionis Duiiiini. inveniens infra octavam ad maritum suum diem clausisse extremum,
scilicel periicicndum propositum diu habitum, v.rum hi Maricmverder '% canonivisilai-et

opportunitatem quairens, qua perfectiore charitatis apice famulan.

naretur, constantia ationes patefiercnt, et r^ve ejus, si quu. inessent, In his et rault.. ah s an ex Deo essent. clareret-. fund.t us ^" diUgenti necessar.is inquisitioni -, exammaU, plus quantura faculUs expetit dimidium -, antequam po-

exaudiUi,utvitaejusclar.usexam.an.mi probaretur, pass.ones

quara pcr

ut

sacrai cum Pomezaniensem, professurcm suprad.ctum, Dominus eam multis gia;


instigavit.

theolo-

- obtmeiv, et mUlomed.otcmtu.t reclusonum Dominus.ut voveret.quod porcr/(/ instigavit eam


aviroillo
.

annumet

^^

vicibus

Et

iHa,
/7",

anno

.-evuluto,

in crastino

eique obedicnnullam s.bi retinens voluntiam faceret, apud sc

nunquum

reced.ret.

hh

ecclesiam Pumezanienscm sanctai Trm.tatis abundantia est ingi-essa. Ouincumbenedictionis ret.-o que pL-rve.iiret ad ecclesiam. locavit se ecce iucuin captans humiliorem. Et
janua.n,

test.raonia ve'''s3'pon-o Doramus ded.t iUi revelat.ones non ,ui.cavaldemulta,quodc,rca ^^^^ ^^^ tr.a h.c spcc.;iliier po- ,.^^^^,,^(,5. fuerit decepta ii ^^quorum
:

E^raU^

Dominus

zelotes statira

cum largi^sin.a sua


ei
''

gra-

nuntur.PrimumerattaIe,Duraino

dicci.tc: Cer-

tia invisibiliter

Spir.tum Sanctura, chantatc lerventer ardente, ac magnilica cum consolatione consolatus est eam tam abu.ide,
mittens
tantis delic.is ac variis bo.iis,

quando tibi turatib.sitine.L-prd3sentiiesignum, removco onincm iraagiappareo amice, et a te tantum red Nimirum in nuUo in
nera creaturaj.
quiesc.t

quod apud se
'*

.p-

sam

cogitavit

Domine Deus

universui terr<,

tam .lumquamvellem exire, sed in ea tibi perpetuo'^ deservu-e. Yidebaturcnim '"sib. tunc, quodnumquam fuerit in ahqua ccclesia tam gratiose a DoC mino visitata, s.cut in illa, cum tam t-xcellcntibus gaudiis, delic.is suavibus et tam magnis. 82 Postea in profestoCorpuris Christi ad virum
^ilJtemccrdcr.

quemadmodum jam incisi d.gnanter volueris, gratia hic .ne consolari s.c 'Uua chanUxte,el pis, ipsam larga acmugnifica in hac ecclesia,

hoc, quananima ac delectatur, sicut in Dominumcontcmplatur do solura Deum suuin et esse, quandu nih.l Unde etiam error possct tunc adesse?Secunduni crat: Deura pe.-m.ttitur
pra^ter

quadam

ro^ata a essent veraj, et non appaneius ac revelationes proesertim iUa in raplu visa tionesphantastica^, ab aliquibus sinistre ac revclata, qua^ possunt phantasmata repuinterpretantibus somnia ac ostendi,eas ex aliquibus sigiiis non posset
lari si

scripturo; intervice circa principium unde seiret quod v.siones confessore,

desideratum accessit, innammata dcs.derio Doniiiium sacramenlaliter recipiendi '% ut illi conliteretur, et sac.-amento Eucliaristia: procurareest aniina tur. Quo facto, statim conglutinata
ejus

esse veras revelationes

ad quod

.lla

Genera-

adconfessorem suum novissimum per


ita cito

tara

inccndur ad Dc. amoliter in omnibus rcvclatis devotionem, et rem et proximi inflammor ad rerum temporalium conpeccati detestationem, et assimcique despectum, ad veram
:

temptum

iramensamaraicitiain, quantam ud ahqueni habuerat iiuminem,

unquam

eum

cordial.ter

peccatorumpifinitentiam, firmam duara raeorum bene agen-

pat.entiam,castamcontinentiam,ad

diligens, et s.bi in tantura '^confidens, quod cordis sui arcana ei hac vice, quantum potuit, patefec.t, per hebdoraadam in oppido manens, aniice conversans, ct amplius liduciahter cor sibi aperiens, prout Do.niuus dedit. In qu.bus

dum

achumil.tatem.Etadjunx.t:Nonauderem reversa nou accendein raptu pandere, si ad me


rer" in charitatis fervore, nec desideriura. Nempe ut ad redumidum ai-dcns post reditum reraanet tam 1'ertrequenter in me quud raallera ve.is ad redeundum desiderium, in gaudiis potius mori, quam vivere, ut possim
.*eraaneret in

abstinentiam st.'enuitatem, benevolentiam,visa

me

diebus

ei

Dominus" magiiamcharitateni
illustratione.n

dedit^'

fervcnter ardente.n,

intellectus

multa revelantem, consulationcm eanimtimelui-

'

_ 5oi. _o ptrvcml.
add,
'
*^

an. g. a.

anno cod.
"

<

jus add.

^ speret. om. lOcjus. " uctavas. '^Maiienwerder. ''

^ instot.
ti

Quoraodo.

'^ totaliler eW. dem arfd.- " voluit corf.- ^ ac cod. " multa. - ^ clare'^ Manenwerder. " Gdantzg. -

m. "

rex

rent.-^'

inqu.sil.onc.

^^

expetiit.

sic c.

'*

perpetue.
ei.

'"

intime.

" Dom.

- "

iribuit.

om. -

"*

percipiendi.

oclavas. -

" ibi-

recl. p.
37

^ lolum hunc num. om.

- ^fu.t^'^. B.-^ audere cod.

accenderetcot/.

DIE TRIUESIMA OCTOBRIS.


A.

531
Pauli... Christus...

ac consolationibus perceptis inseparabiliter per-

in die conversionis S.
illius veteri...

corde
ve-

auctorb
^'^^^^^y^'

Et adjunxit'. DominusDeus dudum mihi dixit: Tu debes, inquit, confessori tuo dicere tani multa qu;u desursum descendunt bo-

manore.

mirabiliter exempto,

novum

nitatis

bonitatis meio

meio munera, ut si expresserisei ejusdem abundantiam in cado.quod nullam habeat ditlidfntiam, sicqne pande ei tui cordis arcana, ac si jam dcberes migrare ex hac vita.

hemcnter ignitum in locum prioris suffecit, ita quod illud realiter fiuri sensissct. b Hicc postrema sententia scripla videtw a J. Ri/ntann, qui eadem et iisdem fere yerhis in processu effert (5)
;

non a Marienwerin Vila


;

der, qai in Vita Latina

(0) el

AUeradie pro nuijori credulitatis certitudine dixitDominusei Repratiare mihi.quod confessor tuus in tantum liiliyit teproplerme. Quippe ul:

nica
ejus

(7)

cor vere
est,

mutatum

dicit

in his

Germaenim

Notandum

inquit, 7'enovationem cordis

tra
te,

onmes

filias confessionis su;u amplius ilihgit

quamvis aliquas ex eis diligat tenere, malletque omnibus carere, quam te derelinqnere, etsi ad eum de c^utero non venirent. parvi penderet,
te

dummodo

rolineret.

Ista secure sibi poteris

non solum spirituatiter factam esse,sed efiam corporaliler; id enim significatur in revelationihns qutc de hac re habitie sunt, ct in sermnnibns... quos circa idem cum suo confessario siepe miscuit. Deo quidcm prorsus possibife est cor ita rcnocare et mufnre. Qnod
allatis ea-emplis

dicere. Etcritsibi evidens signum,

verum,quod
cordis sui

revelavi tibi,

totum esse etquodei consequen-

probare contendit auclor. In

ter manifustavi.

Nam

ipse novit esse vcra, et

scripto suo annii404: Videbatur sibi quod cov ejusextraheretur, et recensmassa carnis etfer-

esse secreta.

Dum

h;uc per Doro-

vida loco

ejus

intrudi..

Ex concomitantibus

theam ad confessorem essent deducta, fatebatur


ea esse vera, quoiiiam
illu,

scilicet

priudicta,
se.
:

pra;cedenti die secretc cogil;iverat

apud

Et

autem tam singularibus beneficiis, nullus ambigat quin a Domino fuerit factum (8). Simile prodi(jiu)ii dc aliis sanctis plHribus, et imprimis
de S. Cat/iarinaScnetm, narratur(0). anni c Res itaque accidit die 17 februavii
1387.
^,

adjunxerat, cogitans intra sedese Si 6 liber avoto religionis esses, locum propler eam Dorotbeam nmtares, si opus esset, ut sibi posses

cum hoc

proptor
sibi

Deum

servire,

et gratiis ac beneficiis

largiter concessis

secum

in

Domino conso-

selari. Post hoc multoties cordis confessoris ut puta, quod cogit;wit, dilexit, desidecrctum, spiriravit, ac quod omisit, perdidit. vel quud tualiter non habuit hoc spiriluale bonum, sibi se

d Dedesiderio a.^piciendi sacram hostuim sxpe agit Vilx auctor, immodicit in SeptiliEt si una die ipsam centies vidisset, (io (10) proul aliquando bene accidit. adhuc desiderium
:

plus

videndi

retinuit.

Porro tcgimus npud


:

cognoscere iudicavit. Nam s;upe poter;it animam absenejus, et aliquorum aliorum animas etiam

Adalhertum Turschi (ii), qui opus Fredcrici Szemhck tatine reddidit Devotio ejus advenerabile

ac cod

tium transparenter et pervie perspicere, et intuendoearumcognoscere qualitatem. Ita cognodilectionis vit quaudo fuit major vlI mmor in uno confessore quam in alio, aut affectus
Eequalis
:

quod

sacramentum ejusmodi donum habebat, non miraculose hostiam consecratam a

consecrala

dignoverit. Hiec sumpta e.dsttmo Joannis Marienwerder (12): Et quia, cx verbis mane cclebrabantur inquit, multociens non ita

et

quod

confe.ssor plus ad

eam

ailicie-

batursincera dilectione,

quam

;id

IValrem

suum

germanum, quem tameu multum. EtjusUi aliamentmm secretacognovit: quod non ab alio, nisi a Domino Deo liabere potuit,

dilexit sinceriter valde

Scriptura teslanle,

qu.e

;iit

Homo

videt

GdantzU. ubi tunc Misse, que tamen in opido hora diescente, ideo habil;n-it, solent inchoari solobat ire ad ecclesiam ipsa desidcrio impaciens, que est anle opidum Gdantzk, Gorporis Gristi, Eukaristie sai:raante diluculum, ut videret ibi monstrancia ibi meiitum, quod aperte in una

quai patent,
cit
:

Deus autem intuetur

cor. Et alias di-

hominum. Et quod per prophetam Dominus de se inquit: Ego

Tu

solus nosti corda fdiorum

desiderii in servabatur, et sic fervorem sui enim in quadam pestilencia, refrigeraret. Accidit

ahquo

sum

scrutans corda et renes.

Gerdrudis ibidem quod^^in cimiterio ecclesie S. fueratinunamoustranciauna hustia non consecrata per vitricos

ANNOTATA.
a

de qua Dorolheeei*dixit,quod

caU

ejusdem ecclesie ibidem lounus de famulis dicto domine


illac transiret et

sacra- *cicoa.

De

ferJfporc

contigit lUud plus

quam

no-

opormentum Eukaristie videret, ut eam non remote transire noctis tempore, videteret tam
licet

Purivem annis ante mortein ejus, cirea festum dicit auctor Vitx 1 (1), seu ficationis Maria;, ut

ad eeclesiam Gorporis

Gristi,

que longius
fiectero

distat

(quod hahet scriptmn Joamiis Mariemverder tricesimo Processui inclusum) anno Letatisejus
festum Purificanono... quasiocto diebus ante
lionis (2);

Dorothea,

quam ecclesia S. cum illac ivisset


voluisset, sibi a

Gerdrudis. Que domina


et

genua

ad

orandum Hic noli genufiectendo


ibi

Domino dictum
orare. quia

luit

non sum

/u Xila Latina et in Germanica, decimo ante anno aetatis trigesimo nono, anno

Januarioannt obitum, ideoque exeunle mense dicitiir in Articuhs lertio da1385. Expresse
ita (i5(3)anno Domini MCCGLXXXV. Ecent^im Frederico:Szembek{A): Anno igitur nan-atur a vero ante obitum, setatis trigesimo nono, nono

sacramenlahter. liujusmodi id dluminavit, quod ex iUustracione et amphus hac ipsum cognovit. et sic recedens, et causam non reverde causa non est reversa
;

Et sic

cam

tunc Dominus

sionis famulo suo

abea querenti, secrete

ei

reve-

parrochialis ecclesie lavit Qui hoc ad rectorera hostiam rcmovit. ibidem deduxit qui dictam
;

(i)

tom
(3)

pag. 254.

-i6.Ub.
II,

111,

cap.

Linda, pait.

pag.

i-17.

1.- U) L.b II, cap. 1.- (9) tom. 111 Aprilis. i9) Acta SS-.

532

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.

et

quatuordecim annis, et domine Dorothee quasi ex jussu Domim eum in ultimo anno vUe sue revelavU, ut ad De^
speciali

punivit. Iste

d.gna pemtenc a predictos ecclesie vitricos vitc d.cte casas accidit ante finem

Corpus magna devo- D minicasacrosanctum ipsius ben.gn.ss.me fec.t. Une suscepit Dorothea, hu.c usque ad occ.orto P rpU.resdiesconseditab m parvo quodam templo. cum Dodentem solem
ejusque mino famiUariteragens prope^demS. Domuncula a.rf.7?ca^ est m
Catharinix; Banlisci (14). sancta pronuntiasset, scin Cum.-. mulier diconfessariis suis scribenda licet cum htec
existi""Tln^^lliis Viti^ : quando habebara te (16). rapui te et mavit te hahere, ego adnt B- Dorothea ccclenas p Sa-p. singularibus bencfici.s a Deo

gratns

a..cta.

suo confessario

commondaret. laudem hoc scripture Et qma his adclUis (1) Tarrat ScptaUium, revelat.one Dopro Ula sponsa non fuerat primo ipsam ai^pecialiter regratiata, Dominus mino faclum revelaret ut guens fortitcr ncre juss.t, et
:

Eacfcm

^TQuinque scriptum
que uttotam Latina (2) atque
renti,

vidctur pro qua.ido-

m-

sententiam legenti et

cum Mta

VUa Germanica (3) confeortum mamfestum crit. Atque hinc


quod de quinque
(5)
:

Mane^wcrder Dixit Joannes Tfrecta fuii (17). 1404, se aud.v.sse ab anni


ininterrogatione

pL,

ibique

credo,

sagittis

narraf

posf

Martinum Baronium
nlu^m

(4),

Antomusde BaUn.
Eucha-

eademlm^na
fuit

Huic die

S. Agatha., post SS.

contemplationi ^^^^''^;^;^';^^': ristiam, alt^ Chnstus mumcordisdolorempatienti, apparu.t coret sanctis plur.m.s. cum sanctiss.ma matre

grossum ciUcmn. V..'ginem in Peske (Pehshen vsi v.t beatam per unam d.etam ab plovcUe^oc), quoddistat
pe
ista

totum corpus Dorothea. quod per vestes, et .ndmt suvulnerihus plcna inf.-a nodosum, et s.c .nduta

dique ejus quinque


dixit
a

sagittas

leniter

mr.gens,

tu pro

me dolorem

pro te, sic Dorothea... fdia .nea, ut ego proipatiare. In effigie qu^

tunc rao,-am t.'axit ( 8). opido Gdantzk. ubi anno Vita Germamca edita q Koslyn in 1492 rf/aVwrKeslin.
r In

B nxa
et

fuit Vitie

postmodum etiam
Biplereditis

Gcrmanicte.anno iA^2cxcusx, operi Theodori Lihenthal


quine.rhibetur sancta vidua

ven, preshytero nuper Confessionibus a


(0),

..,-7--nm Septilxln{i% qua MvmM^i^^sicauctor torin utroque hom.ne passio Dominica fuit ei impressa homini interiori fuit titer impressa: percompassmnemetvulneraspiritualia.extenon et hx^c omn.a s.b. co.-poralia

vero per vulnera

Que sagittis iransfijca


^
f

Eodem

aprtlis anno, id est. die 5


I,

anm

qui ut postea fuere a Donnno infl.cta, non concess.t quod ad exsurgendum vires ei
fecit

e. d.xit,

n.si

1385 (7V R Cfr. supra, cap.

annot.

p.

toe

mandatx erant, nostrojudicio, jam compendium quando proisens redacta^ {^. perfecte ^^'f^^;; sed nondum in ordinem in
scripto

..hahitarum ad

tractatihus revelat.onura his plenius in sponsam : h^ revelati07ies

tunc dominicis d,.bus, et hoc Eucharistiam sacrosancecclesiam et acciperet tam.


s
(20). Ante ecclesiam videlicet Deiparx 31 octobris anni 1393. Ex die t Configit hoc hoc loco addiVita Germanica{2i)qua^dam reliquis Vitis desiderantur :Umus, qux in abstinuisset... sed e. fabenter a corporali ciho dixit... Surge cultatem non fecit Dominus,qui

ut .ret ad

,_.

exponuntur Quic hoc loco indicantur, fuse


Septitilio.
i

immo, ul legimus Germa7iica{Q)Juvems specicm prw


Juvenis erat,

in Vtta
se fere-

,,,.

iciaie satis provecta. tfr. bat, sed reapse erat

jussi S. Br.gittam raanet cibo utere. Sic etiam vires dare, quo ducare et bibere, et corpori

''TD^ejus occisione conferehant Dorotheamque rogai-itut vcro rem pa^c/fea^ secummaneret.sohservo cum spolmtonbus
:

hospita

posset. H.s auvalidius in terra mihifamulari comedit partem fngid. ditis surrcxit Do.-othea et
piscis

quem

habebat.

Dura
ei

autem raanducaminist.*abat.

bat, scolans juvcnis qui


intulit

cihos

promisso.ScdhiCC,Dcofreta. non dubitavii

cahdos, etc
libris

C quocum a/iquantum temporis in eodcm loco erat. Quum commorata cst. eo quod saucius Heremias iter pcrrcxerunt ad convaluissct, erepta fmt etiam periculis divimtus
(11) Aliis

ficisci (10).

et

post

ad mariium

reversa estj

u In

suarum revelationum. Quoj Do- F


cst

mimis tunc revetavil. iegcre


tina (22)
:

in Vita

La-

Eodem

die

Dominus

B Dorothea: Accidit
iejuni.setoratiune

etiam tempore quod dehilitatam, cum de a.bore


alio

erat super.mpos.ta, qua^ad transeundum lacum prolaheretur, Deus ra..-acuad latus super aquas super leniter retinueritet illaisam
lose

admodum

illudidem lignumstalueint (12). Viia Germanica (13) non1 Exhibei hoc loco : quse in atiis hisioriis desiderantur nulta
delaligationem, Dcinde post multum labo.-em et divinu; largitatis. atque multa etiam bcneficia

susceptus, mira bla.idltate niens, inter atia f//j/r. graviter a.-guens ces intueri te ptTmisi, ob hoc te hoc audieiUes et se graet inculpa.is, ut vel alii corrigant et vius peccasse recognoscentes, se non Ha;c propter te solam a me tibi meliore.it... quibus ea posunt dicta, sed etian, propter alios, valeant meliorai-e. tc-is enan-are. ut se perlioc

sacramento consolafionc adveac Reprehensibihter pisin

Eamdem
se scripsit

historiam breviier complexus, de

venerunt Lubecam

ubi Dominus,

quum

die do-

in Processu : Pivntcr audivit eain multas alias vices in quihus vidit et irre.nediabiIiterflere,hoc...accidit,quodpropter sctantam inspectionem et inde delectationem

Marienwerdcr

^3, C2) Ub. UI. cr,p. 2. Tract. U.cap. ii. lconts et iiiiruciil:i SS. Poloni. pag. 2 l4) cap II Maii, pag(5j Ephemem SS. Virg. 40 edii "iG09. in (6) Chnslliclic Lehie -.27 Cfr. Vitu Und.. cap. 76. 364. Siiptt. riuss., tom II, pag. Eimlaiid, pa^. 07. Cfrlib. 11, cap. 5. a)Cfr. cap. 34 et seqci. Vita Gerai.. H') Ub. H, cap. iO. supra, Prologus, aniiot. e. ,8) Crr. ll^)Szembek, transl. - (10) Ibid. - lli> Ibu) ,cap. 11.

(1)

Lib.

cap. HAd Turschi. ms. Brux. 8926. - (13, Ub. U. Cfr. ibia. _ (14; Cfr. Vita Uerm.. U, cap. 15. _ (16) Cfr. ibid. - (17) Cfr. supra. eap. 34. Cfr. \ita Process. cauon., pag. 189, Germ.. Ub. U, cap. 16. lib.

(15)

(18i

cit.

252.- ^9) Tract. Hi, ap. Scnplt. Pruss., tom, U, pag. cap. 19.- (21) Ub. cap. 2.- (20> Cfv. Vita Germ., lib, 11, (52) Ub. Ul, cap. 20. U, cnp. 22.

qaentem

DIE XniGESIMA OCTOimiS.


quentem ad quoddam ferculum... et quia visum non statim avertit... eaproptcr vulnerabatur in
anima(l). w De visu menlis
recordabatur

533

unquam

corporaliter

dormivisse

usque nunc, quando predicta retuUt. Cui adstipulatur confessarius (ut qux de vigiliis no-

dono propheiiie diximus Comrnentario prn'v. nwm. 54 et seqq. Erant in invefixc adco nola ut etiam commemoraia Saganensium {2) nias in Calalogo ahhatum
et
,

tanda sunt ,uno loco eicpediamus) diccns capite 69 hvjus Vitw: Nunquam recordabatur se corporaUter dormivisse in recUisorio ; et olias : infra tresannos proximc ante ubilum ipsius uunquam

Fuerunt

liiis

tcmporibus alique mulieres devole,

cognovil se corporaUtcrdornuvisso./mwiO Joan-

spiritu prupliccie illustrate.

Nam

in

Pruszia

fuit

Dorotbea quedam conjugata ferventissimi assueta. tus, que rcvclacionibus divinis solum in se, sic Marienwcrder in Viia X Non intenure Latina (3), sed etiam in aliis sensu
cicatrices et incomsensit peccalorum vulnera, sed etiam valde parva. moda, non solum magiia, detestari Debes non solum

spiri-

nes Marienwerder cum aliis, rei veritatemexperturus, quul 7wclu ageret inclusa, cx templo observavit, atque anno UQ-^ hoc testatusest: dixit, de In reclusorio, quamvis deponens, prout hoc cuslodiam haberct. tamen nunquam invcnit eam dornuentem, si;d ul fi-oqucnler vcl orantem cantantem, sive jubilantem, avit suhmissa vocc

Gui Dominus dixit


et

ahqua, scd abominari peccata, ne tu commitlas gubernationem illi qui tibi ad etiamne peccent peccatorum ^pirituaUtcr sunt dati. Horrorem

Jonnnes seu esse in raptu (8). Item canonicus Grehris noctis vigiUis cx quadam Ticffensee vidcUcet dixit dcponens se attentasse,
:

curiusitate
in

habcre debes ita magnmn, sicut fcetidishorrorem habet magnum circa cadaver abominabilem prosimum, per cujus ftfitorem scriptoanni 1404 ^Ex vocalur ad vomitum. In

homo

delicatus

anguUs dicU oracuU, experiri ejus quod Unsancta exercitia, qua) tam varia erant, non vaU-bat... Tunc ex gua humana exprimere
laUbuUs
et

B vissimum odorem
etiam levia
:

sensit suaprtesentia deliciarum spirituaUum... sibi e conlra etiam fo^tuerunt ;

aliorum peccata in notabili distantia


cHeri,

hommum

unde nonnunquam tempove tali, neglexistisvos.quia ad damita scepms me tunc ascendit fa4or de vobis. Et
in pr:esentia fcetores juxta

dixit quibus-

sequentiam nimui cepit cantare alacritate lianc Ungua materna, YeniSancteSpiritus,...etc.>in devotionis vulgarem... aut aUquam prosam aUam ^ curporaUa et per talia et snniha exercitia sicque insomm-m (0). spirituaUa totam noctem deduxit con/essario MarwnIdem Joanncs assenfitur
:

eam

visitantium sensit horribiles

magnitudinem delicti (4). smgularihusB.DoTOihc^s vigilnsnonsey De hoc loconarrat, melegit VUiC scriptor {b).QuiL> 1404. verbis repctii in scripto anni iisdem fere somni habuit, loco uhi addit : Aliquid tamen Hasvigilias qmcdam vidclicet mentis raptum... Crutzburginne testatur (6). in Gdanzk malrona ah cpiscopis qui Aique revera interrogata in sanctttatem Duroarmo 1404 et sequentihus Margareia Creutzehurgisthecc inqmsiverunt, tempore quia cum ea fuil m Koma Cke, respondit d.cta Doruthea descripto, ct cum in UcuUs Romana curia. Ipsa deponens
reversa
fuit

dixisse legiwerdcr, qui in Actis processus{iO) credere quod loco sompni aUquid iur se firmiter Ii!j>nann proporcionale habuit, sciUcet raptum. Jurejiirando conin causacanonizationis hicc k'ctum ut dornnret, Uaro se posuit ad

finnavit

ad lcctum rcclmav,t ut sed tantum appodiens se opera meritona faccret, et oraret ac venias et aUa rapuit sopor Ucet umsic aliquando ipsam
Vita Latina: Stopc ^""I^Pitterii stopc diciiur in
pitczerii (12).

lunc Dominus haaa Diccns. Qute revelavii Latina{U)-,Linhent Vita Germanica{i^)cl

danapartem dumtaxat corum.Insuper

supra-

de

cum

deundi versus

dormire in .tmere reea solebat de nocte Prussie... Licet .psa Doropatriam

cum ipsa deponente thea se solebat locare de nocte, ipsa deponente lectum de sero, tamen
evttote,raro
vel

ad

nunquam ipsam Dorotheam

inveniebat, sed semper ad penes se in lecto secreto in angulo ahquo pedes lecti vel alias rtexis gembus ipsam camere mquadormi.bat,

Duminus, tam ad suam glodictam infirmiUtcm Dorothe;e laudem. m ulriam quam fanmia; sua.^ jussit scribi, et postejus timo anno vita> ejusdem ardente mcend.t exarat.onem caritate ferventer tempore et causa hujus iUam Dominus (15). /)e Romani itineris agifur infra, capite 55^ qnihus Tinntfi bb De conscientiie arhitris viduajestalus est anno 1404 utebatur sancfa pricposiBertrandus. capituti Pomesaniensis
aliquos confessores. tus, se cognovissc

Doro-

:rm Jnit (7).


mann
in tota

"ahendo,

Tcste quoque Joanne^Bj.bi mo eundo ct redeundo et via Dorotbea ipsa excepta una nocte.

Nicolaum [deHohenU,ee, videUcet dominum pro tunc e( Radislaum, stein] inopido GdanUk,
presb.teros
seculares,

non recoluit se jubdeu Urbam VI Joannesepiscopus: In anno

covporaUterdormmsse^/M.^^

modu profes.o. liymann cognovit Pariter canonicus Joanncs


sed

crcu.bat discaleiaUs ped.bus una d eru4 Rome

:^ls,ets^^o

->"

Dorathc.,scd.cet l-raaUquosconfessores matris nunc p.-ofessum UrUiti-em Niculaum Hoenstein. duodecim annos, et du.mnum nis S. Marie, per pUbanum quondam in op.do Cdantzk

Johannem.

Uin par.-ochiaU cccles.a

Kathcr.n. ac
;

dummum

^a.^sse..epuamans.me^

^'

bonc ait alius Lud.ke... presbiterum. ut quem U. Dorothea ad fame, dicti opidi Gdantzk,
testts,

;Ln^rd::;^^
UiAii.,

sotebat accedere,

quando Nicolaum convenire


,w
._.._
,"...,.

fiviinrt

14114

nt ic UOSt nOC, Ul
11

-.0^

tom. 1^5 _(2)Scnptt. Fruss.,

pag. 345,

cit.

ap H.pler, pag

^^^.

<!'

^^^^^^

'^^^

Ul. pag^432.

'';

'^^^"fi
^''^-

^7ff V

ta

/2,._ a Un.ia.part, U. pag. IC. 69. num. 7. Vita Lind., cap. 4,

h L'.,n.pag. ^'^^v.ta0.n..
,

e,t. ap.

^-^l-^^/^Hp

tt.';.^ss.,c.. U. pag. ^4.

u Vitat.c.-/.i.,Iil)-ll.cnp.^o lli.cap 24.Gfr. Lat., hb. UI. 25. -^ <15i V ..n 25 -- ,14. Ub. III. cap. ca 223. pru66.. tom. U, png. (16' Cfr. Scnpll. cap. 25. Linda.part. IL pag- l^^-

^^^ta^l^.

dicens

534

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


ad Marienwerder ipsa
narravii gg In
(12).
illo

pjus obitum se eam \ dicens, asseruit bene ante quatuor annos, el alio cognovisse per viginti

B.

Dorotheapos/ea fuse ^

pcr duodecim anloco, fuisse cjus conlessorem nos in oppido Gdantzk.

imaginana vir lUe tn cc Apparuit in visione dalis legimus (1): lUiconocte Artivulis tertio
:

somnis apparuit idem

esteriori, illa effigie el dispositione

ddF/.so itaque Romanum iter ^iscepiumfuisse anno 1388(2). vivente B.Dorotliea, ann.usJubiiieusOis

dc nuo dixerat.... etc dicunt piures auclores hoc


viv,

m m

medio tempore,.ww antequam reciuQuidzini hasorium ingressa est, domicilium Quobuitprimo cum mulicre quadam vocaia domina Catharina, vtdua demosse, et dein cum Teutonici, m Nicolai Muiner, Sorore Ordtyiis ecclesiam. Incoiuitibi^Q. curiapecudum, penes
Dorothea ceiiuiam, quam ipsum fuisse Suscepta sorium nonnuiii perperam asserunt. per piures 6\ Eucharisiia,solehat dein quotidie
versari. Semei horas {sicpe decem)in icmpio admodum cojnedebat. in die et quidcm parce egenos visilabat, reiiquum Post hoc mgrotos ei impensura{i3).Cietefere dieiitemim orationi actiones suas peragere deberet, r-um^quo pacto

reclu-

Porro,

Etenim jucelehraius fuit. annis 1350 et 1300. per Bonifacmm \1II (qui bUx-us fuit ordinatus omnivm amio 1300 celehravU),

ceiebcrrimuni ui scribit de centesimo in centesimum annum, Cle^ne^isVI^cpdvoliiitntinposterumQvdmavequmquagesimum sed tur de quiiKiuagcsimo in


:

eam legem mutans anno


norem

138U Urbanus Vi, temporibus de triStatuit uf demceps perpetuis tngmtatres annos, in hoginta tribusannis in annorum tViristi Domini, induigentia

Dominuseireceiavit,in ipsam rerum ienuitatem descendens (14). hh De hoc obedieniite voto yiuncupato die 6 Laiina : DomiJulii anni 1302, fusius in Viia qui internus volens stabilirc sponsLU animum,

jubiiici

^^

Romsiconcederelur. Hinc annum sanimitati cium 1350 aperuii Ciemens VI: quem anno 1300 Bonifacius IX, moriuo Ursunt Urhano VI, vl anno UT^ UartinusV. Postea ainttCS). bani VI constitutio in desuetudinem
Durolht:am Prors^us vero manifesium est B. anni 1390 obtinuisse. non nisi juhiiicam

dum

eam quam

nuctuabat an circa G. permaneret...3ussit votum emittere, quod in vita sua a G. nunvellet recedere.

mandamtque

ut accedens

sc ad ad pedes G. humiliter se prosterneret, et ohedientiam postularet (15). ,7 plenam recipi

aiias
si

Hanc indulgcntiam impeiraturi Romam sesc coniuierunt muiti ex reyionibus sepientrioschisnaiihus, quo magis suum affecium. erga pontiocvidenfali tunc sivviente
mate
fices
,

te

et sic sis, ac : Te totam commLtte P. C, eorum, non tua sis. Reputa eos meliores te et indignamad conversandum aut loquendum.
:

Rursus de Joanne Mariemoerder


pro

Ego ipsum

me

elegi,ettibi

Tu

dic mihi, si

ad miiustrandum deputavi.., unquam pcrcepisli uni ita pau-

Romse sedentes palavi devlararent (4). Pluvimos viaiores Her fecisse gregatim, atque etiam B. Doi-otheam non soiam ad Ur-

peri et miserce mulieri

quemadmodum

tu es,

hem

contendtsse, sed
:

cum

aiiis,

vonsiat ex

talem mmistrum trihuisse (16). paruerit Dei famuia, ipsi ejus moderaiores Erat mulier raultum obediens, exposuerunt
:

Quam

perfecie

Actis processus

uhi de Daniiscensi parocho

ait

Marienwerdcr, pra^cipue

sibi

deponenti, ut

Nicolao ivgimus : qnl eval ejus confessor, qui eciam cum ea fuit iii pcregrinacione ad Ilomam apparent itineris in anno jubiluo. Ihtde/n uiti sociiip). De qua rc agii Benedtcius XIV, cum set^orum Dei et prssseriim mulierum pere-

sine ipsius IiGentia,aut... Joaiinis Reymann...qui ad.lunclus eidem fuei-at, nihil faceret (17). Hos

nihiiominus fiios suos spirituaies, imoseniores ftiios (18), Christo pnvfante, appeliabat

grinaiioms expendit (6).

ee/n Viia Germanica maritus obiisse

dici-

iur iempore quadragesimaii anni 1490 (7). Mortuus est Gedani, non Rotnce, quod quidam perperam referunt (8). Beata vero Dorotliea,

piurirAum adjuvii ut ad omnem viriutis iegem vitam eccigerent, quosquerei^um dicinarum notiiia longc supcrabai ; ideoque hicc a Domino acceperat Mater in aliquiquos
sctiicet
:

bus debetplus

fiUis scire...DQce

crgo

filios tuos...

accepto nuntio,

Roma

rediii, ut

in aiiis Viiis

diciiuri^), duminica infra oclavam Ascensionis Domini, seu prima dominica ante Pentecos-

Admirarc quod eos valuisti docere sine formidine qui fuerunt magni doctorcs. .Te ad cos qui magistri jam exstiteruntperrfuxz, ul mcum magnum
.

eis

Roma cum in paten, die 15 7naji anni Martinum Baronium audire triam redirut, si columus, Coloniam Agnppmam, sepulchris san1390,

magnilice per experientiam innotesceret magislerium, pateatque quod ego sum potens adhuc docere eos qui adhisrent mibi perfecte (19).

ctorum trium regum et sanctarum undecim nuliium virginumoelebrem, visitans.plurimas alllictiones ex inlirmitate, et adversitates ex persecutione

testimonia coitegit auctor in Vitse ii Hicc Latinie iibro I,cap. 6: ubi, qun' hoc ioco eccponuntur, iisdem verbis declarata incenies in 1,9 et 10 (20). Alia sunt viginti et unum, quss
infra in Appendice indicahimus.

humani generis hostls pertulit^iO}.//^/ Fred. Szembek : Contulit se ad sepulcrum diVie


Ursului et sociarum illius, et aliossanctos Coluniiu (11).
11 lu crastino S. Trinitatis, id est, die 22 mqji anni 1391. Toiumliociier ab oppido Gedano

(1)

Linda,

purt, U, ijag. 27
anii.

et

seq.

(2) Cfr.
(3)

Icones
nuni.

et

mirjicula SS. foloiiite,

pag. 48.

Germ..

Raynaldus,
1,

Annul. eccles,, ad
1390,

1349,

nuni. XI,

1389,

lib. II, cap. 26. Cfr. Vita Und cap,56.- (10) lconcs et miiacula, etc, pag. 49, edit. 1609. (11) Reg. bibl. Bi-us., ms. 8926. - (12) ViU Lat., lib. 111, cap. 27. Vita

num.

1.

TheodoruB aS.
\.h

Spiritu, Tiact. de jubiljeo,

Germ.,
19.

lib. II,

cap 27.
pag.

(13) Hipler,

pag. 220 et seq. Cfr.

pag. 40, 48,G4,-

tom UI, pag. 168. Voigt, Gcsch. Preuss , tora. V, pag 564 et seq. (5 Cfr. S-criptt. Pruss., tom. 11, pag. 2G3. (6) De beatif., Hb, III,
Cfr. Scriptl, Pruss.,

Linda, part

II,

139.

(t4) Vit.
;

Lat

llb.

IV, cap.

(I5i Ibid.,

lib. 111,

cap. 28

cfr. )ib.

V, cap. 46.
II,

cap.

XKXVII,

D. 13.

(9)

(7i

Lib,

11,

cap. 26.
lib. IIl,

(IG) Ibid., lib.

V, cap. 46.

(17) Linda, part.


num.
50.

pag- to8.
1,

(8j

Gfr.

Uienthal, pag,

17.

-(18) VitaLat.,Iib.V,
4. (20) Cfr.

cap. 15. -(19)lbid.,

lib.

cap.

Vita Lat.,

cap.ZG. Vita

Comm.

prGBV.,

CAPUT

DIE TRIOESIMA OCTOlilUS.

5S5

CAPUT QUARTUM.

85 De MULTIPLICIBUS EFFECTIIIUS SEU SENTl- CAP. Lvni. ^^*'^^>'''iMENTIS urjrSS,\CBAMF.NTI, OroS PUMENDO PF.R- f^ mos fi-ucttis j ., ., . Pruptcr dcsi- ^^,.^ipjt CEPiT h. Pnmum scntimentum. dcriuni vehemons. ut pnemittitur, ad Eufharistix j
I

Effeclus S. Eucliarisli?e. B.

Do-

sacramentum viviiicum ",

ha:c

electa Ghristi

rothca
ratio

iucluditur.
in
ccllula.

Vivcndi
Missioncs

famula mullos eflectus sensit et perccpit in illo gratia; salutaris, jam nunc hos, nune illos. Quan-

doque

percipiendo sacrampntuni

Eacharistiaj,

venit ad

eam Dominus
ei

magniflce valde, loquearfabiliter.

S. Spiritus.

baturque

diilciter

seu

Indedilata-

batur '* cor suum, et niagnilicab;ilur valde. doccbatque eam tota die qu;e crant sibi necessaria.

CAP. LVll. B. Dorotheii,

De
ti.-e

FEHVENTI DESIDEIUO AD EUCHAniSSACRAMENTUM a. Cum Dominus dicat: Qui


E.IUS

cere, fiebat corejus ita

De nocte vero, quando volebat quicsmagnum, quod oportuit


tcnus dicerc
:

communionissacrw
avidtsswia,

nianducat carnem

meam, habet vitam

LutL-rnam,

eam

citissime surgere. et corde

^^^

^^^.^^^ ^1^^,^^^
.^

^^^^^^ desiderio icternorum

jcsus Ghristus, Jesus Ghrislus, multoties rcpli-

^^^_^^^^ ^,^^.^^

^^^^^^ pg^. ^^^3 citius posset ad

cando, donec efficiebatur vigilans


rabatui" cor ejus,

et sic refrige-

aiternampromoverivitam,avidissimeetiamlongo

neipsum

suffocaretur aut scin-

tempore desideravit. Supremum inter illa quidem est ipsum Eucharistiie venerabile* sacra-

deretur.

Secundum sentimcntum". Quancinrpie sumpto


sacramcnto. Dominus advcnit

mentum.in quo, gratia assistento, experta est omne delectameutum et onmis saporis suavitadulcedinem tem. Nec mirum, cum ipsam Domini cum quanto graquasi in fonte degustavurit *. animuj tiarum ac virtutum incremento, sanato
'

cum

dulci sapore

delectabilitcr sapido, valdc alieno apanis sapore, augehatur valde, et iste delectabilissimus^sapur

fluens in os ejus, ct

tam

liquidus,

ut vcrisi-

Irequenter", palato, saluberrime, non semel sed

degustavit

Cujus gratia ad tam vahdum promota esrdesiderium,qLiod ejus etiam ad breve tempus
!

" emueret ab ore militcr timeret aliquoUes ne dulcodinem, ejus. Adduxit secum indicibilem graaiiima iiiUme dulcorabatur, ac per
qna
tia;

abundantiam" dilTundebatur ciUssime

in

viribus carere non posset. Inde venit ut suepius destitueretur,


cito
'

omiiia

membra

ejus-; et

ex hoc solcbat evi-nire


et

et

sumpto sacramento

sanitati

ebulUens sudor quidam ex toto corpore ejus

charitatis

quod
te

redderetur. AUquoties esuriebat in tanto ardore hoc percipere sacramentum, dormire ac requiescere^ nequiverat; de noc-

erumpens, Tertium sentimcntum.


vivifico

se largiler difTundenilo.

- Aliquando procurata
ct ca;tcra

sedens ad fenestras domus, vigilans et observans lioram qua congi-i.ie visitare posset ecclesiam, et si non sacramentaliter perciperet, tem in elevatione conspiceret aeu videret. Nonnumquam accidit, quod pra; desiderio et fame
spiritus rapiebatur
sal-

cum amorem temporalium, ambitionem,

sacramento. percepit advenlum Domini glonam, multiplici fructu. acediam ',vanam

Missam,

et sic

tempore immolationis circa hosliam non vidit, quam videre

mala, si quiu deepatientiam et c-etera virtutum gencra rant. ingerentem. Alio tempore ante Quartum sentimentum. extenuata viribus corposumptionem sacrameiiti

quai" inerant,expellendo'Scastitatem".

desidcrio sa.'pius fervide desideravit. In tanto de manibus sacerdotis, quod libentissime fuit
si

Dei tirepressa non fuisset aviditas sumendi '" verecundia, rapuissct. Apcmore ac hominum nonnumquam et clausit os suum, etiam cum
ruit

exnimiodesiilerio sumendi, ut pedctenUm ecclcsiam propevixvaluitet valde morose ad


ris,

rare

Inerat

spiritus,

quidem tanta ut mors erat sibi

debilitas et aflUctio
in desiderio;

tamen

sibi

sacramensonitu,ex desiderio ad illud venerabile morsello carnis velut canis famelicus pro

quam

corporali

quod ^' '' ex languido amore plus provenit dolore. Sumpto vcro sacramenlo
illico

tum

vigorosissimo^",

emciebatur

lortis^'.

et ex more sibi'porrecto, qui " clauditos suum, terreat '* simile ''; si almd aperit bestiali. Non '* dihgens occurrerit, ad idem iector

quippiam

Quintumsenlimentum.-Aliavice m sacratam magmnce, mento advenit ei Dominus Jcsus saporum et omnium qu;o crant m ut omnium
;

^'

a^quiparet et coaptet

eodem enuntiavit. Unde quasimili suum desiderium ccepisti dam vice dixit ei Dominus Postquam
:

ipsa

quidem

'^

in

tempore, obUviscebatur^ ct conjungebatur sime et intime creatori suo sentimentum.-AIio tcmpore venit
.

amma

ejus suavis-

Sextum

meosancto, ego clamare et laborare pro corpore clamare et llere , permisi te tamdiu laborare, quo non cessasti, exspectans sicessare velles: ex > ordmavi plus '' valuisti,ego etiamquasi non quia jam incenunc '^ quod me vales habere. Et pro vita leterna. expisti etiam sic laborare

insacramento Dominus
deitatis.

deilice,

id

est, eflectu

ad animam cjus^^iUico susdivino seu inUmam contemtoUendo et elevando eam per gaudia; nec tuncahud plationem ad cadestia

nuidpiam*' valuit contemplari.

v.deam nolle cessare: spectabo tam diu, donec te - vidcro, tunc te, mea fU.a dilecta, et cum hoc exsit Ubi tedium volo recipere ad me. Non magnum prxmium et spectare, quia debebis

Septimum sentiinentum. - Itcm valde amice, Dominus venit sibi in sacramento gaud.o, ac cumvaldemagnis'^ dulcedine ac*' Dominus sentitur, sciquo" deifice, id est, modo
;d.quando
licet*^ sine

gaudium mecum habere.


.

dluminabapanis sapore. Magnitice omnipotenlia sua Dominum tur, sensitque

val

ac

quod coU.-

'

ven. Euch.

<

Aeem^^^it
re,uent.s.

-:

_ /0 cu q-nt.ru.

virtutum ot ,r,-

1^^<^:^
-

ar

..nn

_ito rrdundaiitiam.

** om.

^'

'"- -" ""-

ciima

TL

.^,

'

hilai-is

scu jucundu add.

- oUIiVisccn mi
nu.gna. - ^^.^^^^

cooju,.gcrctu|. cr.

id est eff.

dc.lans.

**

Do., ad " quidquam.

-^

_^ Secundum nli.uentum,

terUuu,, clc. om.

Bm

_-

"

solus add.

om.
araice

536
AIXTORE
J.

DE
sibi

B.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


iUuminaUi, non valmt valdc prEcsens. Magnifice " multa cognovit, qu^ Magna et

MABIEN-

WEBDBB.

saa loquentem, quem et in majestate amice Dommum suum contemplabatm-. Fuitsibiacsi brachia sua, eum valde Uilectura haberet inter

multum

loqui.

exprimere non debuit,et


prohibente.

forte

non vaUnt,Dommo

comprimensetconstringens'.Datalemamantem, Dominus etDominumsic agenlem, et sentiet si


sent.menti voluerithos effectus*. PriedictaiUius in crastmo Invenperccpit post communionem
tionis

Dccimum

tertium sentimenlum.

anno Domini nunesimo tercentesimo nonagesimo tertio^ Una vice venit sibi Octavum sentimentum. sacramcnto valdc aeifice, consolatoDommusin revelatione, cum marie amicocoUoquio, bona
sanctu2

cunda post fcstum Trinitatis in sacramentoadvemunicata sensit Dominum sua magna deifice cum omnipotentia
nissc
;

Fcna seanno 1393 ", com-

crucis

ma^nif.ce iUuminaU,
spiritus,

effecta

fuit

ac

si
:

esset
cito

et

perspicua

seu

transparens

tu benedicte. alte, auoportuiteam cogitare : Inhocfactafuitmagna hlanditio

gnis dulcibus lacrymis, cum fructibus, quos non cliaritate, cum tam multis
lervente,

ardente

snnecit enarrare\

cum tum magna

illuslratione,

dabiUs Dcusl sihi ac si juvenis mtans in corde. Recte erat suo ", qu. jucunde contrectaret esset iu corde magnumgaud.um haberet-.Hoc multoet

secum

quod viditeaquiuegentparvula, egit=* sicut unus nua egerit ista. Dominus recte post parvam " castigationem dilectus pater, qm bracbia, ipsum oonsofilium reciperet ad sua convivium in anmia sua. lando, tecitque magnum et Domino amice Cor ejus tactum est magnum, ' lacrymas, quasi loqucndo \ oculi stiilabant
de Quis sapiens, et custodiet misericordias Dommi 1 Pru> ba;c, et intelligel mensis maji anno dicla percepit decimo die
fistulis

et

domum

ties iUi

^'

accidit,

quodquasi
pr.i-

foetus plene

forma.n

tus

ludens ac saliens

exuUatione

ejus

Dominus intcnse trax.t utero se volvit et revolvit. fuU ab ipso '^ rapta. illam "; et velociter anima quod scnsU oscula ejus ei^nam intime unita, Ibi fuit magnum dulcia et amplexus suaves.
:

exirent,

coUoquiumetmagna amicitia inter Dom.num jucunda, ac animam quod aUquoties rediU tam nuUum m el anima esset in ccclo, si cum corpore retinaculum. Solum grossiora sciv.t ter.-a habens
et

^.

Doinini

Wm

'^

numannol3'J3",sumplo sacramento, Dominus magnis deliciis anima venit ad magna


venit

Nonum sentimentum.
cum

Feria lertia rogatio-

exprimere de pra?missis. Decimum quartum sentimentum.


Gorpoi-is Christi. ubi supra,

In cast.no

sumpto

sac.-amento,

venit

mundo ageliatur. gaudia, nihil scivilquod'^ in magimm coUoquium. Dominus habuit cumanima

et anima. ad magna gaudia in-corpore ad vitam aiternam. Magno desiderio dirigebatur desisaltando insanivit p.-a3 magnitudinc

Cor

Cum
fice

a raptu ad se rediit, sensit

Dominum magmveUet

derii. Ce.-eb.-umin

capitemovebatur; nam I.ben^^

seipsum Fuit sibi recte ac si Duminus anima sua. Eumdem affectum sa^pius parere in
sensit.

tissime
arsit,

fuisset in vita teterna. Ferventissime

ven:e pulsahant ^\ et os suum vix rotuit" aperire.S.mile aUquoties post hoc cst actum.

Decimum sentimentum. -

In die Pentecoslen

Decimum quinlum sentimentum.


anto festum
sac.'a.iiento,

Sabbato
sumpto

venit ei Domianno 1393 '\ sumpto sacramento, magna charitate nus cum'^ magna omnipotentia, '. Gor ex languente; magnum fecit convivium

beati Jacobi. ubi ^^supra,

magna Doniinus venit omnipotentia,cumvariacharitate,muItipUcigau-

cum

valde

huc lactum
ditione,

fuit

valde

magnum, cum magna


nuii erat potens.

hlan-

dio, multis ^nacrymis,

magno

fervore et sudore,

quod

oris sui

Omnin,

qua; eraiit sensit dictos effectus. rabaiit. Aliquoties et post Feria terlia PenUndecimum sentimentum.

et laboin corpore suo, movebantur

magnam amico coIloquio,bo.ia rcvelatione.Sengit bonitatemaDomino,qui festinanter veiiii-et '"ad feslinanter curreret .'ecte ac si pedibus
anuTiam,

adanimam.Omnesviresexultaverunt.Unavirium
sei-vivU,aUa dilexit,tertiasaUit,quarta satiebatur, de qninta confortabatur, sexta laborahat, et sic
singulis.

tecosten '% anno

sacramento

'"

quo supra, venit ei cum magnis ' gaudio, fervente ",

Doininus iu

t:

Tota ardento cbaritate, cum magno desiderio. -' gaudium.et Dominus nunc die magimm habuit *'' in anima spoiisa;: volebat si; parere seu gignere

Postquam

quielibet potentiarum

suum
^

habuU henef.cii effectum, lunc magnifice iUuminata jacuit, et auscuUans qualiter ipse Do*'. minus et animase simul univei'unt inti.iie Una vice Decimum se.Uum sent.mentum.

nunc dcbebat sponsa ipsum parere. Continue isto admirabiU iuit plena gratiarum actione. De
partu spirituali " vel gignitiune, quaiiter se Duinmus parit ac " gignit, nmUa revelante Domino cognovit, ut patebit in tractatu partus
spiritualis loco

post festum sancti Jacobi, sumpto sacrame.ito,

anno quo supra, venil


:

ei

Dominus cum magna

suo

c.

omnipotentia*% valde deilice, cum magna dulcegaudine anima et corpus veneruiU ad magna
dia.

Duodecimum sentimentum.
tatis,

In vigilia Trini-

Uem

venit

cum

forU et veloci cursu, ac

anno quo supra,

in

sacramento

Dominus

spirituali gignitionesuiipsius; item


tuali partu,

advenil
erant in

cum magna

onmipotenlia, gaudio et

quo "

debuit parere

cum sptriDominum. Ut ni

amore, corporis et animiu.

obUla qme lcrra, fecitmagnum convivium in anima

Omnium

ejus, ferventer arsil. sudavit, traxit

eam Domi-

nus

tortiter

inter

" Sanctam

Trinitatem. Vide-

animani intime, et sic in qututc^' conjaccnU misit ei Spiritum Sanctum. Magnum saginatus vivium in anima ejus fiebat; vUuIus quod et tanto gaudio replebatur cor,
univit sibi

uccidehatur,

batur quod non solum anima, sed et corpus fuisset suo modo tractum. Sancta Trinitas fuit ei

Et dix.l tuU territade elTecUbus tam admirandis. convenerunt. ei Dominus: Hic optimi amici

dicens. ^sentiet ilUco hos effcctus.-^MCCCXCUI. ^ loiiuente. paternam. * enumerare. * om. 'qute. "* anno Dom. XCIU.- " anno sdulces^tW.

ei

i'^

'^

-*Magnaetom. " annoXClU.


corporo suo.
31

XCUl. " qnid. in aninia


in.
'*

'*

Pentecostes.

'*

anno XGIU.

in

36

ejus (uld.

'"

Pentecostes.

'^

varia-inultis om.
ci.

^^

contrectaretur.

3i

eam.

^
^^ *

ipsa.

* et.

pulsabantur.

poterat.

58

m ^ Felicissime. cum anno uti.


**>

esset juv.

inf.

'"'

baberelur.
="

festinavit venire.

*' int,

univ.

8. V. ei
**

'"magiio. D. sopaiare sanguinem cod.

"et

fervcntcr. "tunc. " OHt. " aut sc. " intra.

<*

oma. mag.

- " qua cod.

" quieU

cod.

nominando

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

537

A nominando

'

Patrem, el

'

se, et

Spiritum Sanc-

multis fructibus; anima rapiebatur ad


gaudia,et infra raptum

magna

auctore
y^^^^";^'''

tum, qui simul gaudium maj^num habere debent. Hic est dulcissimus cibus.bicest optimus sapor, hic est odor bonus et laudabilis, hic est valde magna jucunditas musicorum, et tumultus convivanlium m anima tua. Et haic os tuum non
valebit exprimcre, nec aliquis
scriptor scribere

clamor factus est

magnus,

etante cor magnus lumuUus erat ct quasi gradientium in bellum. Ex istis " clamore et tumultu
rediit ad se, et statim factum et

" estcormagnum,

totus uterus, ac si vellet** scindi seu fmdi". Anima " coepit fortitcr clamare, solUcita variis

plene
sensit

et perfecte. d

Et ecce mira res! Hoc dicto.


et

laboribus, ut

omnes

istos hospitos

beno susci-

bonum saporem

optimum odorem

in

peret

alte

clamavit dicons: a Dulcissime pater,

anima, et isti etiam redundaverunt in corpus, quod otiam corporaliter sensit suavissimum ac nobilissinmm cibi saporeni. Scnsit ctiam in

dulcissime rex, dulcissime ereator ^' ctc., magnifice ^* illuminata fuit, sibi transparcns sicut
vitrum. Oscula et amplexus fuerunt sibi valde dulcia et suaves. Apertis intorioribus sensibus, sensit suavissimum odorem, doloctabilissimum

anima magnam satietatem, ex qua etiam corpovalde. raliter satiata fuit. Dc quo admirabatur

SensittantumUripudium
'

corpus repletum fuit exultaverunt, tantusque jubilus


ineffabilis jucunditas

anima,quod* totum gaudio, omnia membra


in
fuit in

saporem

etc.,

"

in

tam magna

excellentia,

quod

anima, ac
gaudiis,

ox interiorum rcdundantia in scnsus exteriores '* por eosdem; nam fiebat perceptio consimilis
oculis

musicorum jucundissime
illis

corporalibus,

sicut

spiritualibus,

vidit

ludentium, quod
'

"

ex

ineffabilibus

sedere non et exultationibus, quiete deliciis corporaliter motu potuit; sedpedes movebantur deorsaltationis alternatim, unus sursum, alter chorizaiido saltare vellet, Omnia qua; si

adolescentes pulcherrimos in cum sponso vcniontes, ct quasi ad nuptiasproperantes. Quorum tumultum ct clainnrem. sicut

magno

cxcrcitu

saporem

et

odorem, per sensus utnnsquo bomi-

sum,ac

nis percepit: et hoc saepius sibi accidit, licet

in corpore suo erant, ad hunc inclinata luerunt, et ipsum

modum

alternatim
tale? Et

non eodem modo.

exercuerunt suo

Decimum nonum sentimentum.

In

crastino

modo

saliendo.

Quis audivit

unquam

Conceptionis Virginis, anno quo supra, in sacra-

cui sunt deliquis vidit huic simile ? Dominus paravit inconspectu cix esse cumfiliishominum, suaj divinai ac suo mensam juxta magnificentiam
regia3 majestatis etc.
"

mento Dominus sumptus vonit locuplote. niagnivalde loouplete: fice. beneficinns spunsam suam"

omnium exteriorum
biliter

oblita, rapiobatur ad inoira-

Mia vice Decimum septimum sentimentum. Domisexta, sumpto sacramento, quadam feria
nus venit magnas'mquietativus;nam ex hocpervenit ad corporis et anim^, non tem, esuriem et sitim
'

gaudia. Sed rediit plena jubilo ot omnia exultatioiie'^ Uterus ejus fuit plenus, quasi vimotu vivacitatls movobantur,

magna

intoriora

" seriosus, valde inquieei veraciter

tamen pro cibo


ratFva,

et

potu corporali. Item venit

cum
et

notabiliter'^ verent. Saltus fiebant" in corde saltabat prcedulcedine diviet etiam ipsum cor aniina liquena ; larga atnuentia toto cnrporc et quasi fluida fiuebant,^nota innixa firinifactis,

ma^rna charitate languente cum magna amaritudine

et charitate deside-

ter adhiesit

Domino, recte ac

si

nuUo super

corporis
recte sicuti

animfe- impressit se in fascicuiusmyrrhiL-ifuitenim '*seriosus.


eius
'^

animam,

terram retinaculo retineretur. Vigesimum sentimentum.


Joannis
evangelista;
infra

Anima
ipsi

In die boati octavas Nativitatis

non audebat multa verba currere, nec clamare, nec occursum pro hospite hospitalia hahere nec prxparare
facta est valde tristis;

dominica;, anno

eodem quo supra, sumplu sacraDominus venit anima) deifice. Nam ipse mento,
advenit

Christo, sicut

prius fecerat -.

Tunc inceperunt

habenles maanima et corpus litigare sinml '% anima, neque '" corpus designam csuriem nec " transitorium, sed quodlibet deravit aliquid Corpus Iibentissime in loco suo.
;

multis magiiis bonis, quod viribus corpuns sensitse confortatam in omnibus consolatam ". Noc luit et anima;, laitificatam et gaudiuni non aliquod membrum,quodspirituale suo solaliuin smgulare a Dumuio sens.sset ac^"^ eflicaoiam inSensit quamdam vntutis

cum tam

dilecto.

^,

eorum

fuisset

venire ad terram, sicut itaintense desideravit ani.na corpus sinc anima ad c*^Ium, quamvis

portraiisire a^stimabiliter-^suavificani intrare et

singula

membra

quie supra

modum

inofi-abilem

non
alte

desideret.
^^

riores vires

Onebantur magni labores; inteccrebrum m capite alte clamaverunt


;

bonitalis ac effectum gaudii, sulatii, gratia'.

amiin

Hancdoniinici corcitia.Mn singulis operabatur.


poris

cerebri pra clamore. ns nihil potuU audire, valde fortiter timere Anima et corpus ca.perunt labore-Causam autem asenoDomini et magno Dominus ei rcvelavit dinra^diclorum eflectuum

clamavit,

m tantum quod " auribus corpo-

vigorosam operationem sensit


et

illico

omnibus membris
perceptionem
:

ejus statim post Euchanstia,' quas. " nihil de suavitate, ju-

Lns aEgo etiam in sexta sustme, et habe iHa pro rum - P^-o te tu etiam Domino mirince consome V Sed postea fuit a
;

feria

multa passus

habitis *\ dice.-e suUic.ecunditate, delcctatione amicitiiE ostensio, ac s. bat Fuit in ea tant:u fidelis ac liberalis am.advenisset unus d.ves, singulostam magnifico, ut ora-

cus,benef.cians

^'Dedmum octavum

sentimentum.

Sabba^

.mmediate post pr.dictam ^'l^-^^J^^'^^^^^ sumptus ven.t e. cum sacramentaliter Dorainus

sulfic.entia nes contentarentur, jubilo, lervensuo sat.ati. Ipsa repIeU desiderio tam plena novis sudavit*\ ter arsit. fortiter videhatur sibi ccelum eaudiis et exultatione.quod hoc est, pno magmtuterram unura fuisse

donation.s

.n

li

is

_- lofec

t.

'

scilicet.

*"

fundavit cod.

68
Octobris

li"e

Tomus

XIII.

538
AUCTdRE
J.

DE
Isetitia^

B.

DOROTHEi^ VIDU\ INCLUSA..


aptioribus terrainis enarcesceret, et scribenda

D
CAP. LX.

dine inexplicabilis

distinctionem iUo-

MAEIEN-

rum

WEBDEB.

non sensit, nec valuit consideratione proi magniadvcrtere quomodo sibi fuisset \ ex ct bonorum multitudine,
'

tudine jubilationis Multa alia supcreminenti excellentia jubilationis. inKstimabiliter magna habuit in hoc sacramento sentimenta, qu;e propter de Domini Dei gratia vitie ejus brevitatem in pra^senti compendio gratiio Dei inexpcrtus sunt omissa. Nec deroget sapons dulcedinis gustus divini ac *
:

Supra \l'])E coNVivio iN ANiMA. convivium in anima; quod tunc Dominus fecit et sensit, quandoamma facit, ut ipsa percepit
dicitur
:

convivium in antma.

sapit. quod oscula et ainhic in terra sentit et suaves, ita ut ipsa ex plexus Dommi dulcia sint et excellentibus delicns Iinia-nis gaudiis et ex unus spiritus cum ipso que7it^^ defluit, et quasi humo non valet audire statu efticitur. Et in isto

tant^e

Deus enim

Opornon uniCormiter sapit onmibus.

verbum Dei
nara

vel

legere de Dei amore.

propter
t

gustum varian tetenim pcr varia animi desideria


divina; prassentite, et in

suum saporem

divin^e

charitatis divinie vehementiara dilectionis seu audiendo ** nimis accenderetur. legendo et

animai ahter dulcedines ^ diversa appetentis Domino sibi atque aliter solent oblecta.repalatum, ad virium Qui non laborat usque dicente ^ ac defectum. antequam suarumdefatigationem post me suscipiat persacramentum, ille etiam ' nonscntit'" suarum virium nosusceptionem Et qui non tabilem recreationem ct augmentum. " pro me, ille non satiatur in ' me, esurit valide in iUo cibo nec delectatur in me. Quomodo'^ pro quo haberet delcctationem et dulcedinem, posset a cibo non habet esuriem? Et quomodo videt sic dispoB contentative satiari, in quo non fertur in me fervidie situs delectari? Sic qui non
'^
:

quod in simili statu Et hoc suepius est experta, verbum Dci voluit ex amoris amoris audiendo amenet quasi incendio exuri aut " sufl-ocari, perducta est. Itera in cujus

tiam

magnam

anima Spiritus Sanctus facit facit convivium pinguium,

mansioncm,
id

m ista

est, dat delecta-

tionem in Gorpore Ghristi, percipiendi ipsura, et desiderium


tur

recepto sacramento, et tunc tribui-

sari,

dulcissimo gustu. Et post hujusraodi amens cauconvivium solet amor deficiens seu desiderat mori, et sic languet

cum

quo homo

a^stimat se breviter etiam corpore. In quo defectu

E
CAP. LXl.
vitutus sagiocci-

dilectionis fortitudine. ille

non magmfice

la;tifi-

mc.Quomodo ergu'^ catur'^ex adventu nieo |>er cibo habere magnam hetitiam, ad talispossetin dilectionem bXceHentem? Et
qucm non
gerit
vivifici notandum quud'" supradicti fructus " hanc famulam Dei sunt sacranienti percepti per

moriturum. anima ogciso. 88 De vitulo saginato in anima occisus, Vitulussaginatus tunc dicitur in

natus illustratio, leret limpidior est sus. sacramento deiectaventior mcensio^\ suavior in quam '^ aliassolet esse; tio, et intensius gaudium triuin personarura una operaet dicitur omnium

quando major

vutgan m conformiter positi in suis terminis a prout ipsa de verbo ad latinum transsumptis, et exclusa verbuin docente Domino pronuiitiavit, extranea verburum subtilitas, nec adest alia

t.o

ellicienlis

pr^dicla.

In isto

modo sensus

exteriores sunt quasi consopiti

totaliter.

Nam

si

sed dummixta sententiarum alia profunditas, suo modo, taxat experientia gratiie contexta
quie quatenus clareat altitudo divince sapientiic, parvulos in suis ocuUs per simplices et idiotas pcnitus sunt in abundantia experiri, quoi
facit

vellct, proptur quis talem horainem occidere non curaret. Et ita divini amoris excellentiam quod Pater et videbatur sibi in dictis eftectibus, valde magnum fecissent Filius etSpiritusSanctus

convivium

sapientibus

prudentibus aliena. Plures valde varii, ab isto venerabili alii conSpiritus Sancli organo pronuntiati et ita reducerentur, scripti, qui si ad debitum ordinem

mundi

et

quod vitulus sagimysterium. Doranio natus essetoccisus Sicillud tumuUus docente, intellexit, et convivantium musicorum in anima percepit, jucunditatemque
in

anima

ejus, et

sunt fructus

(/

ut supra
etc.^'*

in

sexto

decirao

effectu

sacramenti
LXII.

CAP. LIX.

Exphcaiur
fjuitl sil

pulchram seriem, magnum et constituerent volumen. 86 De INTELLECTU QUORUMDAM VERBORUM IN PR.ED1CTIS EFFECTIBUS POSITORUM. Cum Scriptura
aliquid
significat

'^

CAP. Osculi 89 De osculo et amplexu amm.e. antDominus in- oscttlum etaraplexus dexteram ostenditsibi mx. ^' unde confessor vofra octavas Pentecosten At illa scire dexteram, interrogavit eara.
\

lens

dixit: a

Osculum animae
et

est,

quando anima Deo

in

per sensibilium

simi-

reoelationi-

bus B. Doro
Ihcfp

litudines,

non

per omnia qua; signat et quaj

cum maxima conjungitur intime La^va est sub capite et dextera amdelectatione.
profunde,

signantur, possunt esse similia ; non enim hx'c'^ similitudo essct, sed identitas. Licet hcecspoiisa
Ghristi

illiterata

Dorothea esset simplex mulier, et penitus c,tamen per lumen sapientiie sibi a Dco
'*

animam, quando tres person^ veniunt Etpost ad animam, facientes in ea mansionem. araplexum anima ad se rediens, exhujusmodi
plexatur
et pentur in corde dulcedinem exuberantera corredundantem in omnia viscera et membra omnia viscera poris, in tantura ut merabra et

desuper infusum,quo
ficata,

erat quasi

-'

spiritu vivi-

revera

magna

inaistimabiliter mysteria,

sirailitudinibus sacrai Scriptui\e consona, satis

apparent

apertis verbis, quibusbalbutiendovaluit^expressit.

Et ut scribentem clarius in experientia spiritualium eflectuum, quibus mirabiliter a Domino


visitabatur,

quasi sint dulci rore repleta et tumiDeo dilecta da; similiter et facies. Et haic redundantia cessante, percepit. Hac
''

sensibiliter

instrueret,

ipse scribens

nonnun-

quam

difficultavit

materiam, quatenus consulto

Donnno, ac lumine supernaturali limpidius perlustrata, gratia visilantis Domini in ea plus elu-

sensithumorem suavificum abundantem in Sed Hujusmodi sentimenta saipissime habuit. osculi et amplexus prius nescivit. dexteram IN ANI90 QUALITER DOMINUS SEIPSUM PARIT

ore.

cap Lxni.
etquornwlo
/joininus sc

MA SEU

GiGNiT.

Dominus

se tunc parit in

anima.

pariM
unimfi*
i

'"

eorum.

'

considerative.

quo

se fuisse cod.

14 laet

magn.

'

'^

enim.
et,

aut.

'*'

(iiv.

dulcedinis
s.

cod.

supernffl dulcedinis...

efleclus adfl.
arfti.

cons.
corf.

nondum qui cod. " seu - hoc. - quoniam.- " m


'

^"

aoletfl.

ioco D.
"

dic,

Unde

quiiditm vice dixit ei


suscipit.

ii

percipit

- "etorfrf.- " aud,


^
apparcrent.

et

1.

ac

Dominufi.

fatigationem.

sumptio-

om. cod.-Wom.-"istud. -inteusio.-^aquum cod.-3


3

nem.

sensit cod.

"

val. es.

i*

a.

" Quoniam.

Pentecostes.

quando

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

539
ALTTORE MARIENWERDEn.

animam venit, sine quando tam magnifice in imafiine cujascumque creatura:, faciens magnum convivium in anima, gaucUum et jubilum, quod homo adventum ejus capere non possit -, ad
'

plicalionibus '*,blanditionibus, gratiarum actio-

nibus, gaudiis, tripudiis, jubilationibus, qua; in

J.

an.ma fiebant. Auribus


tis

el

oouhs '% aliisque men-

exprimcndum hoc de

ipso

scihcet

modum

sensibus hiec percepit. Et Dominus velocitatem priiidictam" quodam simili sponsio sua;revclavit dicens
'*
;

illum magni benencii, quo

cst tunc

cum humine.

Ego sum desidcrativus

tui,

Et tunc Dominus valde intense dihgit animam, qua; ' anima hominis quasi mortua jacet. Ipsa enim sui potens non est, et hcet reamet seu dilimaggat Deummagnifioc,ipsa* tamen^propter

et tu inei, Curro ad te propter

tuum desiderium
benc

tam

velocitcr, velutsi in glacie via ossel


"*

nitudinem dilectionis divince se diligere Deum luminon ajstimat siuut in simili duobus positis non simplimajus minus obfuscat, naribus
:

currentium.non cessans, donec animam tuam apprehendam, et ipsa n.e vice versa. Quanto cnim amor est ardentior,
planata pcr itinerationem
tanto cursus velocior dilectorum. Et ita dicere ipsa potuit
:

citer,
CAP. LXIV.

sed respective.
"

adfontes aquarum, itadesidorat anima


te,

Quemadmodum desidcal cervus mca ad


CAP. LXVlllB. Dorotlioa.

91 QUIU

KST DOMINUM GESTARE SU1'ER TER-

ab homitte
gestetnr,

RAM. Dominum gestare superterram est.quan.lo anima tantum gaudium et exultatio est in homo non potest totahter efferre seu ex-

Deus. 95 De ejus ingressu ad reclusohium. Quamquam haic dilecta "Christi lamula dudum instansola cum ter petient reclusor.um f, ut poss.l " essc, et ibi conlialiter uitendere " Domino solo
et vacare, certa ac
ficiis,

quod

^^^^^^^

Et Doprimere, sed ahquid modicum dumtaxat. nec docet exprimere minusetiam non exprimil, se potest specialiter \ nisi quantum homo per
effari

" secura dc admirandis


suiu
fuil
gi-atiio

bene-

quibus cam Dominus plusessct


ct

prio.'ibus

et dicere, et illud

exprimere est ipsum

vis.laturus,

gestaro super terram.


CAP. LXV.

nmnera " irapensurus dilatus autem


;

largius

Iructus sui desi-

92 QUID

liST

VENIBE CUM 11L.\XD1T10NE. DcUS

ad eum veniat ciim blanditione,

summe amabihs et affabilis dum ingreditur in confabulatio animam, tunc quadam dulcissima
desideriodilecti ipsoin ea uxoritur; et excitato''

quatenus exlra reclusorium vltaj ejus ^ sanctitas clarcsceret g, et animi ejus constantia probaretur. Anno Domlni *" 1393. sccunda
derii,

die

mensis maji

h,

quo includi
i

debebat, ipsa

i>

dulciora super que fi-uendi,format mille verba proesentia anima sancta mel et favum et ex cuj us illuminatur, ita ut ex iUustratur, innammatur, Benedic, anima mea, Domulta affabihtate dicat iUo dulciloquio mino, et omnia quK intra, etc In
;
:

ad ecclcsiam, arcum magno utriuset fortitir suduns ex amoi-c. Plurimi de.is fuisse que sexus, prlus eam bene cognosccnles et n.undo, et omnibus sensibus suis gaudio venit

>

anima se
qualia

quai ac' nescit, nec ponderat verba, ita ha:c sunt ". quibus blanditur dilccto.

dilecta sponsa

cum tam qme etiam ad


etab

sjEpissime blandiebatur Dumino dulcibus verbis et amatoriis nommibus,


se reversa

reclusam "* pietate quod jam " amphus rcdudi veUct, ex proptcr absentiam ejus, tum compasbi. tum quibus cis propler multa sanctitatis exempla llentes eam visitabant, et" ut ad Domiclaru.t.
exorabant. nu.n pro eis interccderet, diUgenter debllas eis persolIpsavice versa pietate mota, ^" g.-atiarum actiones. Post hoc sumpto saci-avit Uominus venU,et ^' cum magnadilectione

expnmere non

valuit;

voluit exprimere,

HifiC ahis audita rarissime intelligebatur. cum dixit: a Dommus venit

mento,

deilice.

cum
CAP. LXVI,

blanditione.

aut cu m multii fructibus.

ANIMAM '^CUM MUL93 QUID EST IIOCVENIRE IN dictuni sic sensit sponsa, Tis FBUCTiBUS. lHud dulcedo, gaudium, chaauod fructus boni sunt longanimitas. bomtas, patientia.
ritas

Magna valdedulcedineanima ct corpus videbatur sibi vencruut ad gauUia magna'%et egcrunl main " vita a^terna. Hoc quasi esset
gnitudo
jubilationis,

nobilitas consolationis et

pax, modest.a, fides, contibenignitas, mansuetudo. velox, am.cum collonentia, caslitas, cursus interior Ulustrat.o etc. quium, revelatio bona, boms Venit cum mult.s
:

postquam chantas incbrians contenlative. Sed duos suos ^* lilios sp.nlualcs,

assumpta fuit per quorum unuscrat

alsaci-oj theologiuj profossor,


^
I-

SimUia concludens ea valeo exprimere,pru.ter fructibus, qua^'' non


qua^expressasunt'*.
i*

canonum doctor A, tcr decrctorum scu sacrorum suvrexit in prioriut reclusor.um .ngrcderctur, Ulummala; transbus disposilionibus.magnUice
ivit

in

CAP. LSVII. aut vetuci


cursu.

in sacbamento 94 OualitebDominus AD EAM VENIT. Dom.UUS RtSTI^ VELOCI CUBSU des.der.orum nost oomnipotens, ponderator hoc seexhibuit sponsa) sua. rum mn-abihter curnt Tunc velociss.me

Eucha-

sentiens

magna chariute cum eis, magn.dce Dominum, et bene ad magnam seu

multitudmem notabilcm distantiam per .na-nam solo qua nuUum homi..em, uno in

hominum,

ercu

in cor iut.-ansetan.mam nuas ipedes habens. occurr.U.m me.et anima ilh lestmanter Jesu Chnste, patei U i cogitatu bono: Domine vellet eum susc.pere. quasi D mine Jesu Christe, neque ejus d.v.s.onem

et .taexpressit

Sss
Nul
seu

Ingrcssa s.nc excepto ^facie tenus considc-avit. " occupatione et solhc.tucaiceis.sine qualibct habendoium nec quid.(uam dine neces.sariorum quam Dom.num suum aliud curavit infcTe,
;

um

saporem panis.

saLmenti

d t" a ntegra

resolut.onem tunc sens.t descendit mohostia per guttur

.n ore,

pra^dilcctu.n. Postsponsum Jesum Christum suo ingrcssa, et muro be.ic firmata /, quam fuit ac si lu.sDomino, vidcre sibi ila benc cratcum quu^ sunt .n vita ;eterna. De omn.bus set in

mundo,nihncogUavit;imo
admonita pcr suos

isto die, nisi

fmsset

-e.oc.ssimo,^^.

s.i

nmt^

pra;dulccdine spiritus fructus a iem.Sensit quippe magnos

confessorcs.non comedisset cibum aUquem corpora-

Dommo:

A
,

- eflau. mt-" "'^ ^"'^ r_ rd"c am - pUcibus. - "-.rdttiTo.. - ' posset. i~ - " o"cu cou. is iterutioneni.
cod.

" SBotest

_^quod.-*om.-^attamen.-''Quort

XT-

aut. sp.ntuahler co^.- e.citata.SP' j exp.-'^ sup-

^om.^"

om.- " om.-

om.

"

DorothoiB.

mag.gaud.-^^O'.-^"^--_ 3T qualibus. ^ duo9 cod.

- ^ e.olv.t. - a '""-'"" ""^^K"^-

solo D.

recte

540
AUCTORE j. MARIENWEHDEB.
recte
*

DE
videbatur, qaod

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


tantibus,etassistenUbusvitaetexemplo,ut puta, D innumeris effectiSpiritus Sancti missionem cum bus sibi factam, charitatis in suis propriissime minibus muUipIicitatem distincte ac quae Dominus quadam expertam, et ccetera multa, 1393 vigiUa Simonis et Jud;E anno Domini
vice in
sic dicens disquasi recapitulando enarravit"/-. libri revelata a posterion s tinguendo prioris enarrasti Spintus Et tu magnifice expressisti et
"

Dominus bene parcre se Bene per Mres horas fuit velletMnanima sua. unita, magnum in raptu, et ibi Dominobene*
imapihabuit paudium, huUam aliam creatur33 Dominus admisit ^ Gum rediit adse, tunc nem
misit ei Spiritum

effectibus et no-

Sanctum cum charitate


:

insa-

liabili et infatigabili

ipsa pra> nimia charitate


jussit

non potuit babere quietem. Dominus

eam

CAP. LXIX. docetur a Do-

et spicontinue orare, blandiri et supplicare, Blandiendo et orando vitualitLr parere ipsum. bene quinque boras ^ consumpsit. HODO VlVENDl IN BtCLUSORIO. GRATIIS
i)6

quomodo^^mitto Sancti missionem variam,


super terram;
mea;,

eum

DE

quam

excito

item mulUplicitatem dilectionis in hominibus meis electis,

.mino qmmoin do se gerere


debeat.

duxit HABiTis ET REVELATis. Domiuus, qui eam ejus, vosolitudineni, ut loqueretur ad cor vit;e conlens eam habere in perfectiori statu
templativic, assignavit
ei

modum
'

vivendi, sic

dicens

reclusorium, debes vivalde sancte vivere. Habeas fenestram extra reclusorium tream ante te, nec ulli manum quoties porrigas sine licentia tui confessoris " licentiam ', toties confiten citra
:

Gum intraveris

in

edisseruisU" quibus hoc impcndere volo. Etiam habeat unaqua-que chacujusmodi operationem propinat poculum et ritas, et quomodo qua:'que digessisti multa bona dulcedinem suam. Etiam dulcedine de contemplatione et de mea divina seu de^^nteriori Iabore,de hac^ item de energia, inebriatione et valdemulta; item de spirituali
;

ebrietate contentativa^', et

non contentativa ".


in

hoc feceris

De poculo forU quod propinatur


multa
enuntiasti.

vita leterna,

Item a debebis, et subirepoenitentiam salutarem. t> recipias aliquod munus n, etego te juvabo. nuUo intelDorothua hoc dictum de munere pecunice paucissima sine lexit. Alia munera licet parva ac '" licentia vix recepit. Item existens in speciali suis nulli unquam solebat loqui ",
reclusorio,

Item

expressisU

quomodo

referre ad Ulud poculum saptenter et discrete hominem ex non potest bomo. nisi ego ipse

me

isto

poculo custodierim '= inebriatum. Item expUcasU multa, quibus homo potest fieri mei^* capax et me frui. Item plura dixisti, quomodo

exceptis confessuribus. sine

eorum

licentia spe-

homo

potest

me

parere, et

quomodo"

spirituali-

quasi octo ciaU'^ Garuit pt-r integrum annum et totum tempus quo erat in reclusoseptimanas, aqua pro rio, pro amore Dei sui, igne o, ealceis, inveniecapite autfacie lavanda ". Rarissime

gigno; et qualiter homo ter in anima me'*^gestaresuper terram. Item plura de potest
pario et

hocmagno convivio, quod facio in anima. Item quam magnifice spiritualiter venio. Item quara

batur ahquid" agere, quam orare. blandiri, jubiaut '* lare, cantare, meditari, legere in Domino, studere; parcissime comedit supra modum, die nuctuque vigilavit. Numquam recordabatur se

magnum

pro

^'

me

et ^^ vita Bcterna

desiderium

corporaUter dormivisse inreclusorio.


fuit dies in reclusorio,
ristiu3

Numquam
Eucha-

sitbabendum. Dem quara magna esuries et siUs et quosit^^ habenda pro Corpore meo sancto; sint expendenda? modo vires pro me obtinendo " et quam raagna satietas et confortatio veniunt
de Corpore
in

quo

potuit carere

meo

sancto. Item notificasti

quam

sacramento. Gum quantis laboribus, devotione, desideriis, clamoribus,'^ fletibus et lacrymis illud expetierit et sumpserit, puto omnem

locuplete, largiter

et magnificesacramentaliter

hominem

latt-re, et nisi''

singulis dicbus procu-

sacramento venio digne suraentibus. Item quomodo celeriter currens venio. Item quam multiplices*' fructus afi^ero. Item quara multiplicera

ratafuisset '% praD desiderio, ut sibi videbatur, obiissel". Raro aUquis ex devotione accessit eam,

raeum adventum
et

cum

esset in reclusorio, ad consulendum eam pro sme anima; salute, qui non gratiam obtinuisset spiritualem"; imo pluribus vitam suam,

operationem habeam in anima post in eam. Item quomodo ego cor aniraara raagnifico et dilato. Itein quoraodo

quaUs

gum
dara
vitia

quasi cumeis essetlonconversatap. Intei'iores quorumtempus*'


fuei-it. notificavit,

ego magnum gaudium operor in aniraa. Item quoraodo anima obviam mibi currit, et amplectitur me*^ Item de magno claraore anim;e, quem F in adventu meo ad rae babet. Itcm enuntiasU plu-

hominum

dispositiones quoad virtutes ct

de gi'atia Deicognovit, et, quibus voluit Dominus. enuntiavit q. Et non solum prajsentium, scd etiam absentium quorumdam cognovit affectusseu afFectiones": imo quarumdam persona-

quomodo homo debeat *^ parere fructus spirituales. Item quomodo homo*' spirituales filios
ra.

debeatparere.Itemdespiritualimortificatione et

morte

spirituali.

Item de

spirituali

oculorum frac-

rum

in ccclfsia

confitentium dispositiones, tam

in habitu interiori

quam
;

exteriori, luminegratiai

quas tamcn corporaUter corporaUbus oculis numquam vidit, et boc seu suo insinuavit aUquoties confessori. et coclestibus 97 Et Ucetante ingressum reclusorii beneficiata donis cumu' fuisset^^ aDomino,muUipUcatis** sua: gratiffi muperlustrata, cognovit
lotur, quar

tione. Item de interiori magno lumine habendo ad x'terna. Item de contritione et poenitentia, de profectu et progressu. Item de ascensu et ingressu*^ viarum rectarum. Orania quie bic sunt nominata, expressisti. et enarrasti tam magnifice
et locuplete, sicut vix

homo

egit super terram.

Et bene dicere
:

*^

qui lecturi sunt ista".audacter poterunt Dixit ista*"* homo tara raulta de magna
*^
:

Christus ipse
reccnset.

neribus, et etiam revelante

Domino scriptiscomin

bonitate Domini

tunc poteriraus bene cognos-

mendavit, ampUuseaet Umpidius experta est

reclusorio, clarissimis ejus revelationibus attes-

'^^ cere, quod Dominusraulta majora ei fecit habendo. intellige, ista omnia per experientiam

sibi actd.

'
t.

'

D. scipsum vellet parcre.


^

'^

ad.

Tom.

conf. cod. " verbum add.


^

intirae.

adra, im.creat. ^

benoq. confessoris tui add.


'*

h. bl. et

or.

^ enumeravit,-" qua. -" edisisti tu isti.-^qutelibet.


*'

gis

temporibus.-^^affectoscorf.-^eBset. "multifans.

spintuali

"*spirituali cod. aqua-Iafuit


el

vanda om. quibus


arfrf.
'*

scilicet calceis per

hyemem usa non


"*

_w oni. ^ de h. om. - ^' contemplativa cod.^^ conten^ mei fieri. ^ iwaadd. tiva cod. ^ custodiero. ma^^ sint. - *^ venerunt.36 nie p. ^ in. - 3de.
gnos a(/d.- me amp.

aliquod inv. '^accot/.

add.

'''

incorf,

fuisse cod.

18

obiisse cod.

*"

specinlem.

" lon-

*6

bi

41

isti

** iste.

- " om. -*^ incessu. " Dei. " fecerit.


debet.

Et

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

541
auctork
J

Etita in rei veritate fuit. Omnia praemissa per expericntiam locupletissimehabuit; et licet plu-

potuit
*^

rima

dixerit, ut

possit' conscribi

de quolibet eorum bene notabilis tractatus, tamen paucissima


;

sunt respectu eorum quas est experta quia vix etiam minimisscintillulis verboram balbutiendo

modus. Sexto modo.quia non ita cito" mutare se quoad omnia iussa, ideo venit * cum magna comminalione, sic vehementer comminans, quasi vellet eam intei*ficere. Sedit tunc flens tam largiter, et petens Dominum pro gratia
Sextus
,

w^Rikn-

WERDEB.

designare poterat abyssum divinte exhibitas bonitatis. Attendat ergo quilibet catholicus, admiretur et regratictur,
ot lauJet omnipotentis

venia et adjutorio, ut quasi arida et sicca appureret, et quasi omnes lacrymaj per torcular essent
expi'ess^.Et tunc

Dominus aspexit " afnictionem


;

Dei

famuUcsuae.et

bonitatem, quae ncstris temporibus ad confortationem fidei orthodoxiE in hoc sexu fragili, sancto
sui Spiritusorgano, tamsuperexcellenler
fica, et
t

debilitatam*'traxit ad magnam dulcedinem.circumfulgens eam claro lumine et tunc multa ei indicavit sahibria et ostcndit.
ita

magni-

Septimus modus.
tus Sanctus

Septimo modo venit Spiriet

cunctis populis pi'aidicandamisericorditer


t.

cum magno somtu


fuit,

tumultu. In hoc
sibi

exhibuit et ostendit

modo

nimis territa
**

nesciens quid sibi obes-

CAP. LXX.

S.Spirilus

98 DE INVISIUILI MISSIONE SPIRITUS SANCTI, ET MODIS MISSIONIS IN FAMULA. DEI OSTENSI& ET


exhibitis*.

set aut

deficeret,prtesertim

antequam

Do-

minus istum
sibi

modum

veniendi expressit. Recte

ad eam mitliturvnnis

Quum enim

Spii-itus Sancti

missio

sit

^^^.^. ^j^^j.jg ipfusjo^ ^t ipse

hominibus divinitus datur, quando amor debitus a;ternitatis menti humanic inspiratur, constat Spiritum Sanctum
Dorotheau, sponste Ghristi electa;. ex evidentibus amoris signis et ^ incendiis siepius missum qui
;

apparuit quasi tota mansio in qua fuit, slmul super eam caderet seu rueret, et tunc usum sensuum non habuit exteriorum imo si dcbuisset
;

periisse in corpore suo'\ ipsa sic**

posse

^"^

se salvasse. In

isto

non habuissct modo, ut asseruit,


stare,

homo

nonvaIetaudire,videre",oIfacere,gustire,
sentire, nec

ei

adveniens, affectum ejus

divino amore

in-

neque tactu

ambulare aut

nec

flammavit, et ad proprietatis sux^ similitudinem transformavit, ut auctori suo amorem quem debebat, exhiberet.
in

valet exterius

Adventum autem ejus percepit modo adveniendi et effectibus ejus multipli-

cibus, operans in ea varia

bonaet diversa. Primo enim adventum Primus modus. Domini ejus sensit per amorem * fervidum et ardentem, quo eam sensibifiter accendit, quod notabihterpercepit Spiritum Sanctum sibi coeli-

quidquam operari, nisi dumtaxat respicere Dominura suum dilectum. Homo tunc E " qui sciret se expedire, possetex voce Domini Doinino addiscere. Si horao sempcr sic multa a maneret, non desideraret aliud habere. Quando hic modusprimo sibi accidit, fuit multum occupata libenter hahuisset directorem, qui eam in isto modo expedivisset. Et inexpcditii in isto mo;

tus si;u divinitus datum.

Secundo modo " sensit Secundus modus ^ ' magno gaudio, ex cujus magnitudine ipsum in desideravit ferventer esse cum Deo, non cum

do adventus permansit tribus annis quasi "; in quo eara Dominus postea misericorditer expedivit, antequani ad virum superius Jesignatum
perveniret*^.

99 DE MULTIPLICIBUS EFFECTIBUS SEU OPEBATIONIBUS SpIRITUS SANCTI, LARGITER IN FAMULA Dei osTLNSis.Inhacrevera Gbristi famuia iuitspi'% ritus iutelligentiiB, sanctus, multiplex, unicus

CAP. LSXI.
^'

?'"*
_

mundo.
Tertius modus.

Tertio

advenire
bilo
^

cum magna

dutcedine,

modo ^ sensit eura tamquam in si-

^,^^

aurte

lenis '^ qni

tunc solebat replere

modestus, discretus, mobilis, et

ca;tera, juxta

cor ejus et omnia interiora ejus dulcedine, utex abandantia et afnuentia" redundarent et sicdul;

dictum Sapientis
;

Multiplex

in virtute,

unicus in

cedinLm amoris quam


ostendit
.

habuit ad
'*

suam

filiam,

essentia quia " divisiones gratiarum sunt, idem autem spiritus; vel multiplex in operationL-, uni-

Quandoque

ista tria

notabiliter sensit,

cus in

fine.

Nempe Spiritum Sanctum

in pluri-

quod
pleta

fuit

magno gaudio

accensa divinui charitatis ardore, re'^ et dulcedine redundante.

cum Languebat tunc anxia, nesciens hominem '*. ct conferre quo valuit de istis modis tractare ^ Quarto modo'^sensiteumin Quartus modus.
magna
doctrina,

sKpissime, non tantum " sealiquando si-rael, rael, sfdpluries multo tempore, tribus, quatuor.quinqUL- ", nmltis sed hocraro, etiara uno die, sensitadvenire. Dederat

bus ejus

efi"ectibus

vicibus,
ei

qua docuit illa qua;

beiie cogno-

vit sibi esse

necessaria et utilia. Docuit etiam dimittere et omnia temporalia, et ammulta, se paupertatem, humilitatem aliasque virtuplecti

Dorainus signum cognitionisadventus Spiritus Quoties senseris novum Sancti, sic dicens loqui ca?pero, spirituale gaudium. et ego tecum
:

tes

nec mirum,
veritatis-

cum

ipse sit magister et doctor

Spiritunc cognoscere debes quod tibi miserira meum de novo. Ipsa siquidem tum Sanctum '* fuit lumine gratia- et admiiUustrata tantum
in multiplicirandxintelligcntue, quod valde sacramento Eucharistiie, bus efl^ectibus^sicut et in distincte cognovit, et prosic valde
'-

omnis
"

Quintomodo Quintus modus. fecit u quoj debuit gna redargutione.quando non omisitquui suasitomittere.Objecit facere,vel non
Hocjussi te dicens b Facta hac prohibui ne iaceres, et fecisti. illud se et promis.t salubri reprchensione, flevit, virtutibusproficere^vitam meliovelledemceps in omniatransitoriaetcaduca; nec rare etdimittere
'
'

venit

cumma-

Dominum
prie

" Sanctum Spiritum advenire prxsentit

facere, et

non

fecisti;

operationibus charitatis. multis efl"ectibus seu valdemultis" paucaexponara: Gratiaexempli,de '^ dierum missionem et operationem 38
vix decem Spiritus Sancti in
illa

mini excellentissiraa
tifi

electa Dei. ut clareat Dobonitas, et bujussua) elec-

mirum, quia nec min.mam quod possidet, habitaculum

paleam intra cordis

patitur residere.

Nam ^ponsa; revera magna sanctitas. pronuntiaret Dei bonitates, repuipsa Dorothea
cum
o^.- " s..cod.v.

"debihtata coU. noa potmsset,-

ac cod.-

c
tr. a.

oi. - " ex

D. po.

- q-as.

^ etadd.- "
volde

sexdecem. aM.-"^ ponam. - ' qumque aut


tavit,

tant.

ill-

^ s,r-

cod. et

B.- ^

F-'-t'-

542
....

DE

B.

DOROTHE^ VIDUA INCLUSA


ipsa
sicut tu - l.benter susctrahas et rapias ad te, rapio ad me. . Unde dicere p.s quod te traho et Vul.Ilud ' sponsus electus ex millibus
:
.

^^uZWERDEB.

Nam et sunt, ineffabiles. tavit sicut fuerunt fletibus. tr.sUsuspiriis, gemit.bus,


Tn

'enX
'

ji^

laititia,

sionc

acoenoperatione, dispositione, et scr.bens vero vik per pronuntiavit


:

potuit

nerasti cor

veX
.a
..-hilia in ca
cfficicns-

rudia et simplicia

scr.bere valuU tam

inefTabililer

pulcbrum bonum.

Ferm 100 Pr.mus effectus. Marue Magdalenoj , ur^a 3^0 f.stum sanct=e raptum post medium noctis,post

et m uno uno oculorum tuorum a Tu desiEtsubjunxU Dominus crine colli tui. sanctus facam tna tabernacula, s.cut devas ut

meum,
in

soror mea, sponsa, vulnerasU

cor

meum

^-^J^^

Petrus fecU desiderando


dulciss..no
vini esse.

et vis utique

m cellar.o
;

Ecce hic
illud

me habes

qu.
vi-

horam quartim Sanctum cum magna Dominus misil eiSpuntum ^ duloed.ne et iUam.chantale scatenle, magn.s mulcbarilate inebriante.ac cum
natione, et

- me. habet enim habuerU

dulciss.mum

e sat.eris" num.Bibe et suge a me,utmebr.er.s,

exdivi.iamcaduIccdine:et.tai.itroduxUeam
rex in cellam

cum

fuorunt donis. Oscula et amplexus tis aliis bonis magnis dohc.s amma -, ex dulc.a et suaves dulcissime emuebat. Uquefacta defluebat, cor Postea prox.ma sexta \ Secundus effectus

suam vinariam seu cellana

sua.

sanct. LaurenU. Quintuse(Tectus.-ln vigilia char. Spir.tum Sanctum cum ,nis.t e. Dominus
tate scatente et

magna

dulcedine. ETecta fu

feria

diclisvespei-is.necclosiaPomezamensi

ebria; cor et

.Uum.animadefluebant; magmfice
a^^^^^

cum esset in Sanctumcummagna

mensa % Dominus

misit e.

bp.rUum
faciens

:abatur-ettuncpostmuUadese.-o

char.tate scatente

sua. Magnifice .Uuniagnum conviv.um .n an.ma effecta fu.t, ac s.

mnata,valdeferventerardens
exivisset de cellar.o.

vinum

bonum

'

potata.

sero jam mis. t.bi ter Dom.nus a Abhevi de - cum Patre et Sp.ntu Sancto Sanctum niagnum conpe.-sonahter; etest unun, sumhic dUecU am.c. com^e:^v"umfactum, magmque

"m
bene

nim.rum'^ potata de torFuit valde rubra",qu.a Cor saltavit, anima hquerente voluptatis sua^ ex magn.tudn.e cord.s totum
facta defluebat
;

saginatus occsus est. nerunt, ac vUulus


vidist., audist., sens.sti et

Tum

odorasU

et sa-

corpus eHic.ebatur Sp.ritum SanKu.n

magnum. Eodem
sibi

die sens.t

spirituaUter quale conv.pu^sti corporahter et Doix,thea Ipsa et.am vium sit h c pr^paratum.

sexies advemsse cum

maana'^

g.-atiarum. excollL.nti pleniludine


ei

?.,-tius effectus.

- Ipso diebehtiu - MagdaleDominus SpirUum


des.derat.va. cha-

luTbus corporaUbus aud.vU v.dit magnuiri cxerc^em Oculis etiam corpor.s - p.-ocedentem ad nupt.as^ quasi

tumuUum

et

clamo-

um

venie.item,

nce amwquosupra,misit chantate Sanctum cum magna


ritate satiativa

^que

odorav.t,

aud.vit et vidU

suav.

'SbuUiente 'Si.isaniente,nec non

Fuit valde insana et cum cbaritatx3 inqu.etativa. a:terna. Cor ferventer ardebat, inqa.eta pro v.ta quasi fervens oUa ebulquas. esset igmtum, et '^ ox '' ocuhs.Suferv.de exierunt liret Lacrymu; sederet. Totum corpus erat davit quasi in balneo quanlo plus flevit et ars.t. fervonter ignitum ; et etf.cie.nquietior et desiderat.v.or tanto

saporem '.^odorem, et dulcissimum sonsuum mler.o.um hoc fuU ex redundant.a corporaUtor, ^ens.t per Ua quod ea quu. sensil
spirituaha, seu hoc fl--'^^-^^^; '"^.^; adjoct Dom.nu r.or.bus sensibus. Et u scs gaud.um sU h.c
.

A~
Q-

vonU

tumultus et

ad eam a An.ma tua hae batur Et Dominus ait et in fluminibus vita; a.-terna-, nocte bahieala est valde et s.cut vi.-ibus mtemundavit se mu.ide nunc debes viribus exteriuribus laborasti, ita et plur.es b Et =' isto die sensit
: ;

ampUus

quando m.s. Ub. Sp bene, et s.epe intellex.sU, seu tumultu magno son.tu r.tum Sanctum cum magnum convivium tunc habu.st.-^quan qua.n ex quo ego cum PaUe maius gaud.um nunc est, nunchabemus .nte ope-

quantum

et Spu-.tu Sa.icto

unam

rior.bus hiborare.

SDinlum

sibi

Quarlus

Sa.ictum advenisse. In die Transfigurat.on.s efToctus.

.n nob.s unan. mans.onem rationem. et fecimus vesperarum misU ei Dommus tP Circa initium Sanclum cum ferventi arden e iterum SpirUum Sp.r.tu dixUei Ego cum Patre et

charitate, et

Domini,eodem anno nonagesimo quartamhoram lesimum te.-contesimum =Spost G noctis DommusmisiteiSpiritum Sanctum cum
chantatemsaliabili,
cor

tertio post mil-

Sancto volumus tua et corde tuo, servare. In isto nem, quam debes sempe.-^munde
;

.n anima facere tabernaculum volentes habere in eo mansio-

cum

ardente forventer cha-

fo.titer flens, magnifico illumiritate. Facta fuit i-eplobatur divina dulcedine et gau-

nabatur
d.o
et

Dommus
ter

Jesus
ei
:

"
<i

lactus fuit sibi

^'

valde

prop.nan tabernaculo debet vinum clarum Spiritum Santibi toUes*^ ideo propter hoc mitto tabornaquia *'sine eo non posses munde ctum Ipse debet ab eo tui. culurii conservare cordis quodsibi disphcet,et debet .Ilud
ejicere

et

omne

amicat.vus, et dixit

Ego misi

tibi

Spmtmn

dilata.-e ac
i-are

nona seu seroUna, ut te vulCuspides et '' tela ^ quos et neret et .ncendat. suscipio a te, siqum sagittas in me, ita libenter

Sanctum

ab

liora

suscipis a me cusp.des cul tu avide et libenter " amoris, qme sagiUo in te. IHico seu tela mei dicens : Ut tu valeas ostendit sponsa: cor suum

omni impedimento inteUigcper raptum; vult siepe exeundo currere, dulcissimum. vult bibere nisi vinum non *'enim domo doplacitum mihi est, quod sU in Nunc** enim tam Ubenmina ^Hnvitans nos ad eam. Nos
ter

magnificare, et debet totaUtev pra;paPatre, poss.mus s.ne ut, cum vene.-o cum tua libere inti-oive. An.ma

possis cuspidibus amuris cor meura invenire, et vulnerare ct transsagittare, ideo appatui illud ergo modo cuspides renter ostendo tibi. Sagitta ^** .ne amoris tui in mc,ut possis trahcre
et jacula

cu.nmanomus

anim:fi tua^, sicut.psa deside

aditus commanendi. rantev quiovit apud nos Feria scxta post festum MiSextus effectus.

chaelis archangeli, circa


ci

ad

te.

Nam

ego

ita libenter

suscipio ut

-^

tu

me
coc/.

hovam decimam, m.sU char.tate inDominus Spiritum Sanctum cum


seu,- ^
amoris add.
3o t,.

accentuationo cod.

-*simpl.et

r.

'

Magn

- ^ scilicet. in
32

<

>

" bene. vini. PomezanienBium. - immensa. '^ valde. " Mante add. '* nim. quitu " rubea '^ insamens.- ' oU. ferv. 15 insatiabili.- ' et add.

magna

suavia.

effectus hic et

deinc. om.

- saties cod. - ^ illummabantur. -'^" nunc - Tu. - " quia. - ^ et d. sup. om.- ^ semp^ add. - 1""^. _"om.- *'quod.-*ipsum.-"nuuccod.
habuit
.1-

me. trahens. -^^ quod.3

et sicut ut,-

- ^ mea.- " tui om ^'

exiverunt,

ab.-

*'

om.

- **

post-toic.

om.-^om.

divina.

satiabili

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

543
AfCTORE
i.

satiabili et exhilarante, ferventer ardente, infa-

tiam

tigabili

',

vulnerante,

scatente,

desiderativa,

parva, impatiente, insaniente, inquietativa charitate


^

"Spiritum meum. Et Dominus anima ejus.Cor luit factum niagnum. Descimderunt super eam multa
et
illico

meam

se valide magnificavit ia

MARIEN-

WERDER,

et

avara charitate
;

'.

Aniina elliciebatur

bona, et

Dommus
quam

dedit

illi

"

cliarilatem curdis

avara,

inquieta

insaniebat valde, desiderabat

efTractivam,

sustinuit per duas quasi ho-

valde

* pro Domino, non valebat hic habere quietem; in ea erant magniu operationes. Cor fuit vulneratum, ferventer ardens. Non multum tunc utebatur ^ sensibus exterioribus. Doniinus

ras.Hanc etiam prius ei tribuit sx-pe*" ac pustea; et tunc habuit, quando exspivavit. Hfc pauca sentimenta missiomsSpiritus Sancti de ineffabilitcr multis ct magnis fainuUu Dei exhibitis, ad
praisens
dicta
:

fortiter

traxit

eam

fortiter sudavit.

Omnium

sufficiant

ad Dei gluriam ct

pnedictarum charitatum effectus seu operationes


sensit proprie ct distincte.

honorem
sit

" pro

his, sicut pro umiiibus aliis laus

eidem * per

inflnita saicula suiculoruni

x.

Septimus
nus misit
inebriante,

effectus.

In die

Francisci

Domi-

ei

Spiritum Sanctum
dulcedine,

cum
'

charitate

magna

cum

charit;\tibus

ANNOTATA.
a Eucharistiie
Vilie locis

vulnerante, scatente,

exhilarante,

impatiente.

Statim
luit

illa;

charitates magnifice operabantur in

ca, quielibet

suam propriam operatiouem. Gor

vulneratum, scatens, latum et spatiosum, ferventer arsit. Priu nmiia cordis vulnerataone non potuit genuflectere, ad dicundam orationem

dam

sacramentum. rjttuwi. p/wri^us de sacra cominunione agatur, quxhuc congcrere visum est cor aliis opcribus
,

Joannts Marienioerder potissimum excerpta. Quo tcmpore civebat B. Doruthea. qmestio nuil-

unam de
Octavus

Dedicatione, quoe tunc agebatur

in

tum

invaluit.ii^ lcgitur in cod.

ms.Pragcnsi{l),

ecclesia Pomezaniensi.
^

saltem inter

communes

et

smipliccs, de

man-

cffectus.

In die Dedicationis miscum


efficiebatur

ducationc quotidiana vel crebraaplebeiis Corpo-

sus fuit ei

'"

Spiritus Sanctus circa nieridiem

charitate violenta.

Dominus
si

valde

magnus
catus
'*

in ea, et uterus et

magnus,ac

suus " haberet

fuit ita amplifi-

risetSanguinis JcsuChristi. Et quidam doctoros e vel priudicatures concedunt, et mvitant populos ad quotidianam vel crebram sacramenti altaris

magnum vivum
il-

foetum

'^

in eo; et hoc aliquoties accidit ei ex

magna redundantia

visitationum divinarum,

perceptionem corporalem, cum pr.uparationo pricvia oppurtuna et vita condigiia. Alii sunt qui ex adverso reclamant et contrarium mtuntur...
inducere.

luminationum etgratiurum. In die sanct^e Lucia: virNonus '* effectus. ginis Duminus misit ei '^ Spiritum Sanctum cum

Non pauci

viri fet

quidem

docti)

valde

magno

sonitu et tumultu.
oblita '%

non magnis multis fruotibus et '^ muUis bonis spiritualibus, qua; tam magna et pura fuerunt, quod non potuit '^ omnia apprehendere ; bene sensil ardentem, ferventem charitatem, qua incensa

rum sensuum

valuituti.

Omnium exterioCum tam

intcr Bohemos priorem senicntiam propugr)abant,plurcs tarnen altcrnm,et libri uirimque de hac rc prodierunt Immo Pragcnsis ct
.

Vindobonensis universitates lilem participaruni.Anno vero 1388. die 19 oclohris,insynodo procinciali Pragcnsi statutum est nc laiciplus

ferventer arsit, quod ex ardore sudavit. Etiam sensit magnas, dulces, ferventes lacrymas, quietamquam torrens impetuose currens, erumpentes currebant. Sensit denique magnificam il-

tam

semel in menscad sacram communioncm admitte)-entur{2). MuUum sane aberai ut modum excederct Maricniverder, aut swpius laicos ad synaxim admiltcret (3). Pro suo quemqueslafu rexisse vidctur, el non nisi accurata
considci-aiioneB.DoToiheiB.sacramcommunionetn avide pefenli, morem gessit. Hxc ab an-

luminationem, se tam clare illuminantem, sicut unquam sensit. Item percepit novam magnam
cognitionera,

no

letatis

undecimo, quo

quam
-*'

'^

in ea et in filiis spiritua-

ristiam suscepit,

primum 8. Kuchaannum usque decimum ad


^

libus suis antea

non cognovit.

Itera

sensit

^ qua

profundam humilitatem a Domino procedentem, ioi-titer eam in magnis illis bonis Dominus deprimebat. Item sensit etiam valde magnain
misencordiam, sicut unquam radicitus
mentaliter cognovit. runt ei tunc misericorditer impensa.
^'

quartum, jion poluit, prx patrio more, nisibis in anno ad sacram mensam accedcrc, id est,
in festis Natalis Domini ei Paschatis (4). Dum vero adolevisset et desiderium suum crevisset, acccpit septics fqui mos erat sodalium Ordinis
TeHt07iiciJ,til aliquaiidopluriesin aiino.quando

et

funda-

Adhucmulta

alia

bona fue-

elTectus. In profesto Sanctai TriDecimus medium nitatis anno 1394 ", hora decima ante Dommus noctis, araptu reversa ad se. misit ei Sanctum suum, cum suavi vento per-

qvin scmel in hcbdu(5) ab amio circiteri380 (0). Etnihilomimade,


fuit in

matrimonio

in nus... aliquaiido exinaiiita fame spiritiiali, s;i;pius prodefacie marceseebatet pallebat iino
;

Spiritum

siderio habendi

Dominum

in

sacramento, desti-

eodem transiens sonore per aures corporis. Cum dulcis, et incendit eam. Valde vento venit fiamma
habuit sensuum plena facta gaudio, nec posse Tunc dixit dulcis auster, veni, exteriorum.
:

tuebatur oiimibus viribus corpovis, quod oportegvaviter. bat eam aluiuoties decumbere valde
ubi sicut ipsaretulit sibi accidisse in Gdaiizk... Eucharistixpiures vices sibi fuit negalum

perna

ammam meam cum


Et
ait ei

rosis, liliiset Iloribus


:

per sacramcntuni,

varii generis".

Dominus

Accipe gra-

tum

ideo decubuit veraciter in tanpri nimio desiderio, quod nonnullis vidcet

infatigabUis cod.

om.
' et.
'-

tunc

fiancti

add.

^%n.

<

om.

-^ ut.
"

18

potucrit

fl.

'^

quoniam

cod.

" ante.
ei.

*'

VIII.

tr.

peragebatur.
'^

om.

n XCIV.

vangenis.

- " ac. - "

"

P-

10 ei

fuit
'*

" om.

ampliatus.
D.

hab.
tara

unum
adU,

" cui add. "^om.


edit.

mag. f.-

om.

'=

mis.

ei

'

om.

- "

(1)
I

von Bohmen, tom. Cfr Palacky, Gescbichte


Cfr.

III,

part.

1880.ar.flipler,pag. 214.6.

(3) Cfr.

ScpUl., tiact.

pag r78etse.i.-(2j

allg.

Herpenrother, Hundbuchder Kircbengesch..tom,II, pag. 216. tom. 111, pag. 395,

ni, cap. 5et


tract.
111.

i4>

Cfr, Hipler. pag. 217.

i5y Scptilil.,

cap.

2.-

(6,

Uipler.pag. 240.

batur

DE
544
A
batur moi-i velle
;

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


ut eam pOstera die dare sarius in rescrvacido, spem non habebat quod posselB. Dorotheas quse
:

tinTcuratus ej- ad sacramensCe in ne,ando des.derio


n

causam cujus infirmiratem et doluit se excesrccognovit, et

sacramentum, nec sc.vil illa die esset acceptura in iUum diem pro ipsa

ZnsL
^X...
ZZer,

ad confessarium ad sacramentum mtelut ejus desiderium ^rexit credulam adhibere come ut ei ndem tunc et L>ominus,ut ipsi confessar.o. i

(Marienv.crder

S
sum

ipsum per confessarium Porro dictum reserreservatum in reservaculo. antereclusorio ad latus fenestr vaculum erat in non poterat locatum, ita remote quod
reclusorii

pviussibifactnreferret.
ter in

Acqviescen^ Marienporreseptimana sacramentum


aliquando desi-

.^i(o) auiquater{3). Atlamen quod soU.c.taextit.t quomodo d num Ua cJevH... communionis (sczUcet
vita comite

corporaUbus per S. videri. Hac auiem rogante ut media nocie suppUciier Dominum res mira Domiecce, corpus suum ipsi daret, exaudiensvocem S. fameUc, ei sacramennus
oculis
!

taliter in s;epe dicto

rescrvaculo ostendit se
si

ita

horam

^m-

TanrM^ssamJ
Dominus.
..

valeret
ei

exspectare. Postremo

ac aperte in corporaU jacens. nude sacerdotis in manibus

concessit

possit

omni

ut post reclusoru sacramencjus suscipere die


cvev.t (4)

mgres-

Zm^iec

quot.d.anam inildesiderium propter

quotidie sumpticnem dimmutum, sed

ma ^oM^y Z Ms in d,e ar.t^ corporeimpetravit.Rogan numquam


Quamquam
hoc

sacramenostensum et tum fuisset Quod scilicci vuht nuUo velamine obtectumet capsam ejus (9). per murum. asseres, corporale quoad res ipsas, b CapiiabS-m pleru'mqne congniunt Quandoque eiiam ipsisverbis (10), SepHm tractatu III, capp. 7-26 (11),

cum

Zuslur tam
mino: a B Christus.^^m

frequenier S. Euchar^sl^am mad personam laicam afreclarct. cum hoc sU docla fuerai a Doconsuetum, tta respondere agit ipse Quidquid boni .sl in me, hoc
ipse ferventcr desiderat

me

seipsum. Ego perse, ipse avide suscipitinme creatura, prout vix autem sum pauper et misera ardoris vehementia polest reperiri (6) . Pro communtonis: non semel inutanda fuii hora summam Missam... sed Doerat primo infra suo tam graviter votbea visa est C. \confessario'\ et desiderio amiquam frequenter ex esurie mane procurare quod cogebatur eam de
gi,
ei

multo plura contineaniur. compenautem conferenti playium videbiiur, fuisse e Septidium Lindanum non sumptum librum exarandum liiio sed ad uii^mquc adhihuisse notasjampndem ^ auciorcm easdem nonnullis locis major collectas (12). Porro Laiin!v{m curn Sepetiam csi similiiudoViix opiprofccto quispiam idcirco tililio; neque illam fuisse excerptam. nahiiur ex hoc
licet his

Scripiiones

spintuaUs hoc Ut patebit in tractatu partus argumentum expHcaiur in Viix Lindan^ in Septthln ca.63c^G4, sed multo plenius qui cerie Jwc 26 et seqq.),
:

traciatuprimo (cap.

Tandem
silio

poterat contentari... neo ipsa in hoc diu conmisertus, sano pnehab.to


G. ejus
ei noctis ei

videmus B. Doroloco i7tdicatur. Ihi inter alia modus spintualiter theae revelatos fuisse novem
pariendi(14).

condescendit et sacramentum communiter est actum per tempore porrexit.. .Hoc vit^e spons^u termiviginti septimanas ad fmem anni 1394), infra matunalas (a die 6 fehruarii

quamv.s ab senon reputarit posse exprime.-e... trecenti sunt per suum G. ore plures modi quam
scripti (15).

d Plures

alii

sunt fructus

ita ut B.

Dorothea

tmum oniciumquod iii ecclesia m.dium.Et quia insoUtum fuit cipitur circa noctis

Pomezamensnn-

Ex

Dominus

quum fertur his aliisque Vitte locis (id etc) eidixisse{iQy. Si scribere scires

corlaicam sanam noctis tempore personam altaris admittere, pore quotidie ad sacramentum lam staduerunt communionem i S. Uponsa-] et sacramentum desidera-

occultare... cumque illatum quotidie ab bile non potuisset fuisse communionis publicat.one, nec extrinseco sine conclave coconfessario licuit ante lucem

prorsus znerudiapparet B. Dorotheam fuisse die episcopus Joaniam Invenit eam quadam ienentem, et ipsam nes Monch chariam manu verba: aMater Dorointerrogavit dicens in hec manu, et qu.d est in thea,quare teneUs cartam in
vos ea scr.ptum, vel profecistis

umquam Uteras?

consiUocumb. ram ea celebrare. idcirco inito in decenti loco d.ctaj et P \proipositoRymami\, antereclusorio, in quodam ecclcs.EE, scilicet in quo caUx et aUa ad Wissam
reservaculo,
pcrlinentia
ler

cumtamenipse...sciretipsam esse sme ^ domina Dorothea responet ydiotam. Ad que ipsa dit:aEsopertecitresUteras,quasDomumsJhesus nigra, seme docuit, quarum prima litera est
literis

cundarubra

et tercia aurea.

Qmndo

ndelicei
esi,

in

sacramentum communionis se solum


loco

conservabantur conclusa. reverenvenerabile abscondit. Et hora


in dicto antereclusorii

cor eJusextraciumfuit,aDominoJussa ei Germanica sic etiam Viia Latina (17)

(18),

nigra legere iresex ordine iiteras legere : in

lummaribus obserans, pluribus accensis dumtaxat adhibitis solemnitatibus, nola aUisque


excepta,sacrosanctum Eucharisti* sacramentum
reverent.a fameUcEe, contrita^ et confesste, cum sibi ^ninime quapotuitministravit(7). Id autem oslendit Dominus tum revelationi-

multiiudinem debuii peccatorum suoy^m ruhra t-ulnera ei dolores aravitatemj dein in


in dociores
B.

et

gaudia sanctorum Christij in aurea denique plures liem in epistola qua viia mterna.
canonicianno 1395 canontzationem quibusdam litteiis l>QVoihe.xi posiularunt: In
ci

dispHcere unum sie narbus, ium prodigiis {^y,quorum Parasceves anni : Pridie rat Maricnwerder
i'3Q4

l.gebat ostensis cottidie in spiritu sibi speciaUter

sacram Eucharistiam rccondidii confespag. 145etseti.

syrnholice inielavideet studebat(l9).^;9we ita in quibus legens aui ligenda sunt ea ViliB loca

(i)
Ill

Linda, part.
3- cfr.

II.

^4.*Septil., tract. 111.

V. cap. 0. _ i5) Cfr. Vita Lat.. lib. Vll, cap. 27. Cfr. Vita Germ.. cap 6 (6) V.ta Lat., lib. V, hb. lU, cap. 3. 41. 38.Vit.Genn.,lib.m.cap.l7.-t8)VitaLat., a)lbid cap V cap. 39.-l9)lbid..cap.41.Cfr.Linda.p<irt.U,pag.
cap3, Cfr.

cap

cap. 10.

- K% Uuda,
VUa

- t2)Septil.,tract. part. pag. 132. 11,

167

(10)

Septil.. tract.U Cfr-Vita Lind., cap.61, G2, 66.

Lal., lib

ibS.. ann.

trac l.b. 1, cap. 18. SopUL, Ul. num. lo. 26 el 27. Cfr. Vila 1. cap. cap 7.-114. Cap. 13.- (16,Cap. 79. Cfr. Scnp 15) SeptL tract. lU. cap. 'j'' U, pag.273._(17,Lib. 1. ^ap^^--^*^!^ Pruss., tom.
.

e.

- ^3, Cfr.

lU,

lib

cap.29.-a9jCodexd.plom.Pruss.,tom.V.pag.S^etseq. ^ scrihens

DIE TRIGESIMA OCTOnRIS.

545
re-

scribens inducilur sancta viclua


atio C/vishts

(1).

Cui inter

cum magna

difTicultate ac pcriculo in statu

Dominus
;

dixit: Ego
ef sic

sum

stu-

clusorii exislentes.

Multi sane non erant

dium tuum ct scriptura dendo legit cum magna


in

jussa legere stu-

aviditate, sicuti literatus

libro aliquo... iUuminata lepit in scriptura sua de variis sanctis multa... Multi sancti qualiter hic vixcrunt et fuerunt conversati, sibi fue-

Prussia : cetlte enim in ecctesiis autjud'ta ecclesia^s conditx erant ibi insolitse (13), adeo ui Agatha de fHiae inclu^ione ceiiior /hcta, re/ie' menter doluerit, exislimans cam ob admissiwi

quoddam

sccius /lanc vitic

rationem sus-

runt pr.usentialiter ostensi


Icctionem

quorum vitam per

ccpmc; sol(^tenimdici.quodnon

unicam factam infra niLnsam seu refectiunem suam latius et distinctius cognovit,

quam
ab

hominc per annum integrum


(2).

cognovissct per instmctionem studiosani frequenta-

nisi peccatores valde magni soleant recludi (14). Postmodum tamen non dc/uerunt in iisdcm ptirlihusqui B. DoroUieaiu in /lac re imitari vellent (15).

h Die 2 mensis maji anno 1393, seu


B. Durothcapnccjpurt pietate coiebat, et

feria

tam

sexta, die translationis S. Elisabeth (10), 'yua/rt

f Diu ante dc inclusione cogilaverat sancta vidua. Audito enim mariti obitu, voluit manere in Roma et ibidem seincludi (3). Scd cam ad ecclcsiam Poynesaniensem impeliebat Dominns, qui ctiam famulee suic dijcit: a Largiter flendo, humilitcr rogita me, ut disponam

in visionibus
tio est (17).

et

recelationibu^

de qua non scmcl men-

i Hicc piurihus verfiis referuntur in Vita Latina{iS): Dominus circa meridicni jussit eam accedere ad audicndam prxdicationem. In qua...

tibi

locum, ordinans habitaculum in quo valoas adorando perfecte laudare... Festina reclusorium inlrare (-1). Alque hoc ei prius ostendit. Etenim dum sponsa intrasset curiam peco-

fuit

iterum repleta tam magnis gaudiis... quod

me

ipsa videbatur velle aIi(iuotiens

jam

deficere; et

hocfiebat tuncper

illuLi

nobis Patrem et
dicante

sulficit

dictum Domine,ustende nobis ct hoc erat a praj:

rum ipsorum canonicorum, B


soriuni

vidit in spiritu reclu-

sumptum

pro thcmate.
^-

quod

erat ingressura,

jam paratum quod


;

tamen

immo
sit

a nullo canonicorumfuittunc promissum, nec cogitatum. Quippe hajc visio pr;ecesreclusorii cedificationem per integrum an-

k Hic die ultima mensis aprilis Mariicburgo Quidzinum uenera^utejus rcclusioni nou solum
interesset, sed etiam inclusor existeret (19).
I

Ihi

num (5). Quum Quidzini non videretur facile posse f/cri voti co?npos,jam in animu^n induccbat in alia regioiie rcclusorium /iagitat-c,

fuit (20),

muro ac asseribus mandantc eliam Domino ut


firmiter

conclusa
ipso G.

immo Terram Sa^ictam peterc (i>). Sed mox se cr-edidit Joanni Marienwerder {1)\ qui cum
reclusoJ. Rijmann, opportunitate liabita, ut ad a?dificandum daretur licenlia, insliterunl rium

solummodo habeat claveni ad reclusurium... ut nuUus accedat ad te sine ejus licentia(21). Reclusorium memoraium fuit in Comm. prtcv.,

num. 38 et seqq. m Dc /lac fenestra

ipsc

Dominus

statuerat

cum

dlligentia...

necnon ex diversis revelatiuni-

In reclusurio ante feneslram inferiureni per quam cibi et potus tibi inferentur et humines

bus ei factis intelligentes Domino esse placens tamen et acceptum ut instarent (8); postquam

loquentur, habebis vitream cUiusuraui pro necessitate

per intcgrum annum lam quam fama celebris, tam ejus veridicaevisiones
vita ejus laudabilis

imaginem

aperiendam. !n qua crucifixionis me;u pone (22). Rogantihus : a Habe^jue satis dc


n

luce autaere?

Jussa

est

respondcre
si

aSatis...

quam divinui consolationcs per G. examinata; et probataj, ut aurum inventaa et P. sunt(9). Teste etiam episcopo Joanne Monc/i,
ac revelationes
fuit

examinataper medium annum an velietper-

Hic enim sunt tres fenestrie .. et signiniihi... sufliceret... Trcs autem feneslric tres personas in Trinitate (23). ficant... n Quin eliam nec e.st ei a Doinino admissum
ut diceret
:

unica esset,

severare in reclusorio (10). Dixerat autem Dominus : Ipsi vero pnesentes canonici de inpacis gressu tuo debent gaudere, quia majore et concordiaj deinceps fadere ac vinculo amoris

Hoc aut

istud est

meum,

neque

pannum habere tamquarn proprium (24). In Vilis Latina(2o) et Gcrmanica{2i^) pluribus vcrhis
dcscribitur agendi ratio sanclic inciusiv ejusque curn Dco commercium. Tam famiiiariter cum eo agebat, ut ab ipso doceri meruerit quomodo singulic actioncs, eiiam mini^me, sibi
cssent

intra se constringentur (11).

disseriturde g In Yiia Latina{i2)copiose tribusexquibus homoad recludendum efficitur


idoneus. Oportet 7iimiru?n
lat,

utamov Dei impel-

amore pure intendat, ut ex amoris lanex guore non differatur 5c//ice; nullus homo solummodo consilio et jussione alterius hominis seddumidoneus est in reclusorio permanere>
ut ex
:

quomodo prandcndum, ioqucndum, orandum; casquc orationcs c<xHipcragendic,

tus

communicatas

scriplo

mandavit Mariencst.etiam

iverder (27).

Neque lamen aigore licsa


incaustum (28);

quando

taxatUlequem cgo

Insuper sil intentio ad pura et caritas ardens, fervens desidenum homini utile reDominum... Dcnique non est
'iwbeo.

circa eam, congelabatur in penna, C. scribente aliei ipsa mirabatur quare

quando tempore hyemis carboues


p

vivi

ad altana

clusoriumintrarcnisisitjamlanguensprLeamoDorothea perspcxit ris magnitudine. b Ei tunc


deficientes et multos reclusos utriusque sexus

sacerdotibus ferebantur(29). iaborabat Licet ah /lominihus segrcgaia,

tamen beata inciusa de proaimi

saiute.

Ei

fl)

VHa

Lirid.,cap. 69.

(2)

Cfi-

cit. in lib.

Vita Lind., cap. 34. Scviptt. Fruss.. lom.


3.

(3)
11.

Vita Lat.,lib. I, cap^3. Process. canon.. pag 28J, (4< V.ta Lat pag. 284.

Vi L.-.t. hb. V cap 7. Lat.,lib.Vn, cap.2'J. pag. 57.-'17> Cfr ViU Lat..l.b. Cod. dipl. Pruss tom. V. -tI>L.b.V cap.7. IV cap 23.L.b defeslis.cap.m.
.

V
lib

V, cap. cap 4
111.

,5. Ibid..

lib. III,

cap. 28

cfr. .bid..

Ub.

Hipler. p..g.

cap.

V, cap. 2.. 229.- (8, Vita Lat., lib. V. cap. 4^ - .9. Ibid (H Vita Lat., (10) Hiplcr, pag. 23028.
(0)

Cfr.

ibid., lib.

(7* Cfr.

_ Ibid. - (20. - (23. Ibid.. cap. - (20. Lib. cap. 7 et seqq.


;i9i
Ibid.
8.

(21) Ibid.. cap. 0.


.

- (22.

Ib.d.

(24, Ibid
IIl,

cap.

6.

.25,

Lib.

V,

cap. 5 et cqq^

- (27i Cfr.
;

V.ta Lat..
cfr

lib

V. cap. 18 et aeqq.
(29)
5.

Hb V,cap.4.lib.
111,

(12)

Lib. V, cap. 5. Cfr.

Vita Gerra.,

cap.
1,

22.cap.

cap. 23 (28) Ib.d beptiL, Linda. part. U, pag. 160. Cfr.

cap. 2.

(14) Ibid..

cap.

5.

Vita Genn.. lib. Ul. cap. 1 Cfr. V.ta Vita Lal.. Hb. V. cap.8.- tlo.
(13.
.

tract.

Octobris

Tomus XIII.

69

Dominus

546

DE

B.

D0ROTHE\ VIDUA INCLUSA.


.

A Domtnus
debes

bonis dixerat: Tu in spiritualibus tua sulhabundare, ut non solum tibi pro

debetis me ju- D vaide propinqui amici, et vos duo mundum.... Tu vides mundum vare suslentare

ciat necessitate,..

verum etiam cuicumque

inter-

penderequasi

in

uno

crine.

In profesto

Cir-

salute monita salutis roganti te pro animic suio erogare (1). vi/;o ^oco ac consilia sibi valeas

Dorotbea cumcisionis, eodem anno, cum

oraret

ut oMagnificam autem tibi tribuo doctnnam. per scripturam, ad legeneam ..lclenis ad lucem quidcw vera tium meliorationem (2). Et re

Ecclesie, ut instanter pro unione sancte matris unum caput, ovile et lieret in toto universo unum

apparuistis

ei hiiari

et

converso vultu ad cam,

multi,

ium

rciigiosi,

tum

siecu/ares,

gratia

aedincationis

eam

visitaverunt, et pro se orare

insuper ferventer desidcraverunt, et aliqui eorum novcrunt petiverunt, qui eamspiritum pruphetiic dubiis et statu habere, ut domina reclusa super in orationibus sms conscientia3sua3, quu) a Deo reclusa referret. Pro quibus domina
obtineret, eis

AIquod precum cjus insUintiam desideraretis. in Avinione, apparuit ei ter, videiicet Clemens Dorotheam, averso vultu. dorsum vertendo ad vellet sic dispositus quod cito tcnebrosus et

ordinante clemendeficere aut mori; et ita divina anno in estate moriebatur (11). cia, eodem 54. a Si tu aliquem Comm. prsev.,

q Cfr.

num

per scnptumultoties obtinuit; eisoretenus aut insinuavit. Multos etiam, ex ore ram conlessoris moribusmalis Altissimi instructa. de peccatis et nistruarguit,...et utmores ineptos corrigerent,
xit.

ex correxeris, aii ei Dominus Jesus, et ille se voluemca sibi etiam recitando peccata, in me spemeliorare, ille fiducialiter poterit
rit

jussione

tibi per me reverare. Porro aliquorum peccata mandato, poteris ea P. a me

lata,

habito

moribus et vita profuii fuerunt emendati (3). Plurimum etiam Po7nesaniensuisconfcssariis, atque retiquis sibi 5W Ecclesix canonicis; quibus vexationes conquerentibvs, dixit quod quadam die

Ex quibus multi eorum

in

dicere(12).
r

Toppen gratiishabitis cic.dicit Maximittanus anno 1404 Roma misso, fmsse cx Rotuio,
descripium. Simillimum quidcm
est

Hoc capui

de

modo

vivendi

reclusorio,

decimo

illatas

quiaDomidoniini canonici nondeberenttimere. factum nus in brevi pacificaret omnia, Et ita


opera non poterat, eos assidua prece Juvare nitebaiur, quippe a Domino jussa orare sj^pe pro unione Ecclcsiui,
est (4). Qitos consiiio ei

nono

ex articuiis tertio datis{i3y, sed,scriptio-

poiius nibus interse collaiis, nobis videntur iibris fuisse conarticuli e Joannis confessarii quam hi libri ex articuiis. Porro exfecti,

principibus terpapa, cardinalibus, episcopis et sibi conversantibus, nii, pro canonicis et pro agonizantipro benefacloribus, pro infirmis et

ad empiar quod adhibuerit aucior Roiuli, accedit quam ad codicem a vostrum magis variis Linda excusum quod ex lcctionibus
:

pcrspici potcsi
s

pro bus, pro omnibus ammabus generatiter,... Alquc pauperibus,... pro pluvia et aura sevena..
in

Distinguendo prioris

libri revelata a poste-

riori.

ftuncmodum
sc dicere
:

o})tempcravit,utpotueritipsa

de

Ego sum ita soUicita propter hominum peccata, quod nescio cito quod dicam, et

Nostra sentenlia, utjam monuiynus {i4), Septilinon indicantur hoc toco Vita Laiina et quem nunc co iium in itlum modum figuraia gnovimus ; sedea qux, dictante B.Dorothea,f/-

singulariter valde sollieitorprobominibus in civitate Marienwerdcr existcntibus. Mihi videtur directe quod debeam bujus totius civitatis custos

dum scripta

esse(5).

Quo factum

est

ui

Dominum hxc

fuerant et forsitan atiqua ratione auctor, ledisposita. Qux deinceps enumerat Vita majore et potissimum gimus reapsc in prorsus Scpiitilio, quamquam non eodcm
in

dicentem audivcrit : a Lacrymic tuse... hodie fuerunt quidam ros coelestis, cum quibus terram bene aspersisti, et in ea homines bene adjuvisti,
quiaoffensio
placata ^O).

non ideo polest dici post hvcc scripcompendium;queinadmodum pertum peram inferretur Vitam. Laiinam exsiiiisse
ordinc. Sed
fuisse
Scptiiiiii traciatus posi Scpliiiiium, ex eo quod menonnulii, imo et capiiula, distincte in ea

mea magna

est per hocnotabiliter

Et aliasil): aEgoeffecite potentemsuprabona mea. Ecce jam es locupletata,... una mecum eorum habens administrationem, ^ tuam in ipsa bona libere immittens manum el apprehendis quantum placet. Ha3C aut simitia

non semel

in Vitis

magnis mcmorantur,

tfbi

viorantur{i^). reclusorio habitas . t Circa reveiationes in F multa arcana Perspexit, aU confcssarius (10), vidit et auDei qua3 nonlicebat sibi loqui. Htec mentis nocte, licet non continue, in
divit die ac

eliam de Matris Dorotheie filiis spiritualibus (8), quos summo iabore et dotore, flendo atque orando Christo gignebat, sispe sermo est. Ex Actis processus canonizationis apparei quantse ipsi curx fuerii Ordo Teuionicus (0), universa Ecclesia atque irnprimis Romanus
pontifex. De Bonifacio IX muUa divinitHS cognovit, eumque, liceipapam haberet legiliei tavdibus extolleret^ aliquando tamen a Domino vituperatura audivit (iO) Anno 1393

alienatione. non autem

in

dormitione. B- Doro-

camper theam aiiquando probaljat Dominus,


vices doiore ei Isetitiaafficiens.

Porro

coeiesii

gaudioperfusam

Vulesse, lisec significabant:

venustus, jocuntus serenus, roseus, splendidus,

modestus; dus, oculus pudicus, gestus castus et suavis ; delectabilis in omvoxdulcis, accentus gestibus nibus extenoribus membris ejus ac
betitiEc

mum

apparuerunt indicia

(17).

dixit ci Chrislus Jesits, ut biennio post

ad
:

ip-

sum Bonifacium scripsit Marienwerder


debes

Tu

SeptiiUio : u Quando non fecit.Paw/o aiiter in Prjjscrtim quando non totaliter ipsa egit (18). etiam Ibidem additur : Hoc modo aliquotiens
ei est

cum

papa Bonifacio esse recte ac

si

essetis

missus Spiritus Sanctus ut ipsa argueret

(2) Ibid., lib. 1, cap. 4. Vita Lut..lib. IV, cai. 36. png. lio et seq. Cfr. Vita Lind.. (3( Linda, iiurt. II, cap. 50. (4) IToccss pag. 314, cit. ap. Hipler, pag. 23S. cap. 9 et 12. (5) Vita Lat,. lib. V, cap. 24; cfr. (7) Vita i9. Cfi-- Linda. part. II, pag. Ifil. (15) Ibid., cap
il)
,

cap.
ibid

6,

i9)

Cfr. supra,

num

C-

(U) Codex

coram. pr8eT..nura57. (10) Cfr. dipl. Pruss.,tom. V. pag.75.-II,pag,29.

Lnt-.lib V,

cap 12;

cfr.

cap, 9.

(8)

Cfr. Linda. part.


1,

II.

(12)VitaLat, lib.V, cap. 12.- (13) Linda.part. cap.36, -lU)Cfr.supra,Prolog.,annot. e.~ (15i Cfr.Iib. II, V. cap. 17.- (16) Yita Lat. hb. lib. IV. cap. 30. Ub.Vl. cfr. lib. VI. cap. 10 -ilTi VitaLat.. hb.V.cap.ll; cap
19.

pag. 155 ct scq. Scptililium, tract.

cap.

3L De

festis.

Linda, part.

11,

pag. 148.

(18)

Tracl.

II.

cap.

3.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


L

547
et

alios.^:^

paulopoft

(1)

Dominus

singulis nocti-

tione

Domini rara poni vocabula,


scu amorum, quasi
'

nomina cha-

AUCTORE
J.

Spiritum S.inctum misil (in itinereAquiS' grancnsi et Romano);, ob hoc raro dovmivit...

bus

ei

ritatis

illa

iion viderint

MARCEN-

WERDEB.

Aliquando

ita

intime et intensc exultabat quod se

etiam a risu continere non valebat, et aliquandu dulcedine ita singultuose et ex amore fervcnte et largillue flebat, quod sonum risus, gaudii ct
fletus,
si

Scripturis. Cogitent, imo sciant, adhuc infinita latere in icterna sapientia et libro vilx intus scripta, qu;u no.iilum humaiia sa|iiont.a ratione
in

ac"
sic

i.igeiiio attigit et digessit.


"*

Taniun non puto


Scriptura lectoris

rara,

quando

ni sacra

prope comites suos sedisset, abscon:

studio conrormia reperiantur a.

dere non vaiuisset.

w Ad pr;i;sens dicta sufficiant Tnulto plura narrantiir in Septdilio, ct nonnulla quoque in Vila Latina. In hvjus Uhro V aduinhratur incffahHis illa consuetudo B. Dorolhcie Jajn
inclusx cum sanctissima Trinitate, cum Deipara et plurihus sanctis, quam Dominus Sicpe memoravit : Est etiam hic mater mea dilectistibi sorviensima... Sunt hic multi sancti angeli hic sancti.... tes ettecustodientes; suntet alii sancQuantoque diutiusinclusa fueris hic, tanto sanctorum... Et titas major hic erit ac numerus

102 Chahit.vs ardens. Charitas ardens in Dei CAP. Lxxm. famula valde valida fuit qua ex redundantia cor J^^"^ ardensuum saipu vehementcr incendcbatur, inio et ,^,^ totnm corpus c;ilefiobat, aduo " ut sudor largiter
:

de toto corporo eruinpo.-et, ot quasi vello avdoris inccidio consumisibi vidcretur. Cnde in asporrimis hyeinisalgoribus nonnumquam igne charilatis ita incensa fuerat, ut necesse baborel pro
corporis rufrigerio aei'em quairero, aut " lapidcs frigidos insidere ; sic brachia nuda, pedes, alia-

que membracorporisrefrigorare. Flanimea saipe factafuit, ut ot ilainma a.noris do uno membro,


utscnsit,adaUudp.'otcndebaUir '^ .\coidit scmel secunda feria post iestum sancti Malhia3 apoad stoli anno Donuni 1304, quod sponsa elecU

dic

adC.

Noli

umquam

ad

me huc

accedere

cum aliquo
qua
X

pecealo te aggravante,.. terra enim

stas, terra sancta est (2).

Uujus capitis partes quwdam in Septihho B occun^nt (cfr. tract. 11. cap. 5, 8, 9) sed quasdam ctiam nec in Scptililio, nec in Vita Latina, nec in Germanica reperimus.
;

sponsum Christum

diliseiilissi.ne defixit

intui-

tum, pro ipso habens tan. fe.-vidum desidorium, tam ferventer arsit, quod ardor spiritualis inoon-

abundanejus cor descondens in tanla iiualuor parvedundavit in corpus, tia 'S quod rotro et tibus specialiter '% in utroquc Uxtere emittens crumpontem.ruit sibi ac
dii in

ante,flammam
si

GAPUT QUINTUM.

sederet

i.iter

quatuor foramina fornacis bonc

dulcis, se dilTuncalefacta), et calor n.agnus, sod

De

caritatis

gradibus

et effecli-

deret usquequaque.
calor t;xtrinsecus
fit

Nou

est

onmmo

sini.Ie,

quia

cum

pocna. lUa scilicet fiam-

bus.

Vita

eontenplativa. B.

Dorotbese faniiliare cuni Domino commercium. Vi amoris divini

protondobalur nia fuit sibi valde dulcis, et lente Qua: post<iuam per dorsum ac alia membra, ascendondo aliquantuelevavcrat se,

eruperatet

lum, relraxit se ab ascensu, ct reintravit incu.idens ", reporcussa, fervenUus in anima se


et
'"

'"

quasi

morilur. Exsequise.

iterum

la.'giter e.-upit.

Huc

iteratis vicibus,

CAP. LSXII.

De

Ainoris

*li-

vini plures

CHABlEFFECTIBUS CHARITATIS, EX QUIBUS SORTETUn: DIVI>'US DIVEBSA NOMINA TAS SCU AMOn ChiUSTI DoROQUOS EFFICACITEB IN SE SPONSA

est, quousquc multolies, sciUcet sexics, factum magnam excellenardur llammcu fuit auctus ad totalum incensioncm. tiam. coi-poris et ani.nii; causationom et ox.tum iiuinHujusmodi fianmiic tamcn ^ah"> consideravif, ita distincte

quam

sunt c/fectus.

Hoscx-

perta B, Dorothea,

pra^d.canda ad ho..orem sumniis pneconiis sint omnipotent.s,et exaltat.oneni fidei C et gloriam Dei qua. sequuntu.-, non miorthodox.e, tamen iHa
brachi.s amor.s et nusadejusdem laudem sunt multiphc.ter admireverenticeamplectenda, imo

Quamvis pritmissa THEA sensit et percepitangelicis spintibus, onmibus hominibus, imo et

qualiter coguovitpertotam
roclusorio, so habore

hycmem qua fuit"m

flammam: c-ediditse ah.s

talcs, sed F temporibus ctiam babuisse fiammas percopisse. nonnisi magnum ardorom se lAXIV. CHAniTATIS. CAP. 103 DE EFFECTIUUS SCATENTIS scntentcnt
,

Scatentem chariUitom
tibus significavit
:

effecin cxpcrientia et bis

randa

qua.

Tsua L:aIi^uaMnvar.igenoris^ejusc
cant.ca mol.bus, qu.bus Salomon.s catho et amatoria. ac sanctorum sacra. pag.nu. carmina plena sunt. Soctorum dulcisona

operatus Dominus misericorditer cst Dominus voluit exper.ri sponsa. Quam

qn^.^^

icomm

quatonus verUas
e

l.tera

cum

spir.tu, glossa

cum

textu

babot *' " indicibilem apparcat amanti magnum bonum, circumquaque. Nam post dulcedinem emuo.-o uteri aug.nenlum seu cordis dilatationem et soquitur cor"fiuidum, mm.s magnificalionem, gaudens et saliens. valde liquefactum, deinde aperitur snporius ut rosa, Post hoc dilatatum

"nam

cbariUis dulcedii.om maintcrnam.cor dilatans super.us, ut


ista

;^. Et ne

et in significatione

myster.o clarescerent

nomina quam Domi^o elficiente

recedatur a propos.U> quu3 et quo. effectus charitatum, ba.c yenerab.hs revelante,


et

tam

longe et late emuens pi'..; ebulliens rum et grat.arum, quasi olla

magnitudinc del.c.aet

emuons

pai-lo.Postquamdiucorsicsupcrius cx omni vulne.-atur mulredundanter emuxorit, tunc cor


tis

ut in orma Dootbea experta est et d.d.cit. calumniio et detrahentu debent. Abscedant contingat ex revelainsolentia.inexpertorum, si

pom

dequolibetvulnoreemuitmagnum bonum
r.luale

et.nfra; vulneribus, supra, ci.-cumcirca

et

sp.-

Homo

hicc

"

in se

cognoscens bene.pra)
'-

retur
L'

rcduadantia.-'>pintaaIitor cod. cod.

roa. u.t.

n incedeaa

"

ea,

"

d.B.ncte.

-"-;-

ITfauT.

' it

- " a Deo. - " ac cod. - " protendecap. 13 et seqq.

(l)Septilili

iuni.tract.ll,cap.4.-l2)VitaLatiaa.lib.V.

nimtis

548
AucTOBE jMABiENwEnDEB.

DE

B.

DOROTHEA. VIDU\ INGLUSA.


rebant,et aliquando venter a dorso et costisscindi
velle videbatur et sccerni.

non nimiis deliciis et gaudiis quibus repletuf, ' jubilando diceret pote^t loqui aut flere, nisi ^^^^ ^^j^^ Q,.atias ago tibi.Domine b. aut ': Dul* iili. cissime Domine, da hoc vel illud mihi aut
'
.

Nec

sagittas et tela

amoris
loco

faciliter potuit

corporaliter

aftlicto,

cvadere ex corde aut "alio sed non a corporali

Sed oporlet

hominem

sic sedere,

donec Dominus

inslruraento,

gaudia animoe et cordis ad se recipiat et assumat. In dispositionc prujdicta iestimat se homo tesupra modum divitem nec flere valet, sed ex oportet se neritudine et plenitudinc deliciarum aUcubi declinare ^ nesciens se alias homo con;
^"

quibus quasi
dolores
est,

nisi cum lacrymis dulcibus, cum " perungendo vulnera delinivit,


et

raitigavit,

sic facilius

extraxit,

id

" dolores

et

" vulnera

evasit.

Uno tempore,

feria quinta

proxima post septuagesimam, anno

tinerc. Ipse

siquidem esl

sibi

perspicuus. ut va-

magna leat omnia peccala sua quantumcunique cognoscere ac ' videre. Sub dictis ac minima
CAP. LXSV.

1393 ^^ post sumptionem sacramenti patiebatur magnam energiam. quod^^ tceduit eam vitfc suas. Circa mcridiem Dominus Jesus duritcr tctigit cor

hullientem,

modis singula htec venerabilis cst experUi. ^04 De EFFEGTIBUS CHAHITATIS BULLIENTIS. 0;^^^^.^^^ bulliens facit cor hominisin tantum bulmagnte lalire, id cst, fervere pro Deo % quod et tam lervide, crymaj exeant de suis oculis, quod vix valeat " sustinere, et quod vapor magnus fervens ex corde suo per os exeat, ut totum
corpus laboret
et sudet, et similiter

suum, nonsagittisauttelis, utalias communiter, sed dividens ipsum per medium et dilatans'"',
trahendo quasi cum manu partes cordis ab invicem; hujusmodi tactum palpantis seu manum immittentis, partem a parte trahentis^', scnsit bene et hunc esse potentem sentiebat, qui sic
;

cor^* dividens.

omnes
'
'

vires

partem a parLe^^ trahebat, sed esset an^* mors. Putabat se tunc mori. Gogitavit: Postquam bene dilataverit
nescivit an

Dominus

quod '" ex magnis dulcedine et gaudio, amore et bonitate,quas et quae percipit " a Domino, labore, ardore et sudore clTiciatur ac si sit alius homo,et omnia menibra '^ sua pinguiora. curpulentiora, suu magis farta fuerint '*, et quod Dominus Jeapparearit, quam sus Christus tam fortiter incipiat animam ejus trahere, et ipse tam alte ascendat, ut, si quis ipsuai pro vita jiterna ; ita

aulem cito ipsum cor dilalabat. Et et expedite expandens tunc sensit se ex dilatatione non morituram, li^ cet excessivos senserit dolores. Attamen cogitaet expanderitcor, tunc morieris. Ipse
vit
:

Cum

partes a se ipsis Iacei'ando separaverit,

tunc raoriar diutiusque vivei"e non valebo. Dolores cnim erant vehcmentissimi et amari valde, quasi dolorus mortis, nec diu potuissem^^ eos
sustinuisse.

sum

conspiceret, repularet eum agonizare prte valentibus desiderii et amoris tractibus, et videret eumdem quasi valde magnus dolor sibi inesset

attamen ipse noUet pro bono '^ isto statu recipere omnia bona niundi. Homo qui ad hunc
:

106 Quando ergo respcxit circa se, ubi se rao- qua vidit se riendorucUnaret,tuncinterioressensuscoeperunt Domino ^'"c/afam, aperiri, et vires animio capere incrementum; intellectus et ratio coeperunt cognoscere

quod Do-

amoris gradum pervenerit ", amorem, potest Duminum valde magnifice contemplari. llem adjunxit alias etiam proprietates ad dictas.
id est
'^,

minus

Nam projdicta

charitas facit

hominem flammare,

operans cum gi'atia sua. Voluntas dilatabatur, conformans se voluntati divinic memoria tota ccepit trahi in Dominum aures coeperunt " aperiri ad audiendura Dominum et
fuit

hoc

^'^

ex araore incendit valide, et perducit homines vahdos ad sudores lucit hominem largissirae
;

vocem ejus

olfactus

vero,

gustus et tactus

anima3 cceperunt

totaliter

dirigere respectum

et

amarissime
quasi
'*

flere, ut

ina3

scindant et ofTendant

etiam appareant lacrypost lacrymas


;

sentit quasi vinisaporem.


CAP. LXSVI.

suum ad Dominum, sic quod quilibet actu suo cognovit et sensit Dominum priesentem esse, et k Domine^^Jesu illa operari. Anima clamavit
:

vutnera'
''.

De effectibus gharitatis vulnerantis. Charitas ista vulnerat animam ex desiderio muUo et magno quod habetur pro Doraino nos105
tro dilecto
;

Christe,
tius.

mi dulcissime Domine,

sis

mihi propialte,

Aniraa sic siepe clamante ^^valde

scivit ccrtitudinaliter

Dorainura esse. Oculi au*

ac

si

oorporaliter vulneratus medi-

tera clare illuminati, acute et diligenter dirige-

cura corporis habere desiderans,


iste

multo magis
'^.

bant intuitum anima;

suum

pro Domino

et

modo

^.

medicum

aniniu3 soUicitatet inquirit

Tam

excellentiori et perfectiori

super alios sensus


sentiebant, et ejus

vehementer transverberat affectum dicta charitas, quod etiam " iestum suum intra se cohibere non sit *' valens sed vulneratus, latere volens
:

Dominum videndo

opera admiratione digna cognoscebant. Viderunt sane in corde ejus duas lanceas novas et splendidas fixas esse, unani in una parte, aliam in alia

vulnera, jestuando, alte suspirando,profunde in-

gemiscendo, longa suspiria trahendo, ea indicat, detegit et ostendit. Haec sancta charitas dilec-

tam hanc Christisponsam multis annis spiculis el cuspidibus amoris lam impetuosi desiderii
vulneravit, ut aliquoties cor ejus sic transsagit-

quidem per lineam aloco prima^ ad locum secundie lanceas rectam perpendiculariter ascendendo, sed oblique erat una
parle altioro cordis,non

earura super aliam

Domini tancea "


:

scilicet

superius, matris vero inferius.

tatum
si

fuit '^'in

longum, latum

et

profundum, seu

supra,inU"a, circumuirca, per mediuni, et

"
;

qua-

undique repletum erat sagittis amoris et ita hnpetuose immittebantur, quod sagitta sagittam, ut profundius intraret, impellebat. El nonnunquamcostaj,dorsoquasi conclavatui essent, appa-

Porro hastUia lancearum fuerunt valde longa ascenderunt enini usque ad ccelum. Quarum unani ambabus manibus Dominus Jesus apte et diligenter tenebat secundam vero dilecta mater ejus circa
;

ipsum sedens, quasi


tenebat circa sinum.

simili

modo
tara

Ambo,

in manibus Dominus quam

'

ac cod.

clinare.

"

* nec cod. bono morfo.

^
'

ac cod.
et.

ac cod.
'^

rg_

*s

quara. ^

et

loco id est. " in

cod. ^ XCIV.
tr.

- * quBe

bul,

pro Deo vel


percepit.

ferv.

valet,

'*

corf. '"dilatavit, 3' part. apte


aperte,

'"

ilaque cod. "

'''

'3

forliii.

'*

magna,

fuerunt.

'^

om.

'"

am., vel.

^ aut. ^ potuisset. * hiec perunt. ^ om. ^ clamans.


cod.

^*

cor

sic.

fuit.

*" int.

" incedir.
s.

p.

pervenit,

quam.
*'

'' isli

m,

rei-et.

" om.

om.

" fuerit, ^ quod. "ac.

a. soUicitaret et inqui-

" lanceam

mater

DIE TBIGESIMA OGTOBRIS.

J49

X mater

ejus dilecta, attente dirigebant intuitum super lanceas et earum hastilia cum serio bene
'

langueo.

Dehoc languore
et inde
'^

valde multi sparsmi

alctobe

sunt hinc

scripta.

werder
Enertjia

maturo. Cumque vidisscnt animam clare, et e converso anima eos clare respiciente, cceperunt
valenter
liter
liastilia

108 QuiD siT ENEnGiA"*. Etdeenergia, quiea Deo homini confevtur, et post Dominum" a charitate

cum

lanceis cordi infixis a::qua-

ferventer

ardenle oritur et causatur, et


'*,

infigere, validius

imprimere

et intrudere,

senlitur primo in anima, qui ex ipsa scilicet

quasi vellent cor per dorsum extrudere. Dolores valde magnos. tunc, tam in corde quam in ista
parte dorsi opposita cordi, sensit. Fuerunt
nequivit; ipsa cedebat
vertit se
ita

energia efficitur fervida


laboriosa et inquiela,

desiderativa, anxia,

cum omuibus

viribus inte-

rioribus laborans illud obtlnere,

vehomentes hujusmodi dolores, quod exprimere

quod Dominus dedit fcrventer desiderare. Pcr energiam enim

ut potuit,

fixm-^, et

Dominus

trahit

hominem ad

se

fortilL-r

valde:

parumper ad latus; cumque dolores


quasi
*

homo

tractus ferventer

Dominum

desiderat, et

jam

'

in

summa

et

maxima

excellentia ad

potentiam suam passivam fucrunt terminati.tuuc paulatim Dominus et mater ejus dictas lanceas
mediantibus hastilibus
retraxerunt, et succesvehementia reraiserunt. In retrasive dolores hendo lanceas a corde valde amare afllicta fuit in conle ^ et circa costas, per quas lancerc extrahe'"

ideo ferventer inflammaturet ardet ; primo in capite et '" corde, consequcnter in tolo corpore,

singulisque membris laborat.dolet, etclamatad Dominum per fervidum. anxium ac laboriosum

desiderium, utobtlneat ipsum,scdicet Dominum, et perveniat ad pacem, vel mediunte sacramento


ac
*"

sicut aequaliter bantur successive tequaliter successive fuerunt infixee. Lanceis extractis, fuit adoloribus liborata, a vulneribus absoluta, et a
,

tio; et In illo intcriore viriuni labore

mentis excessu, vel inentis gaudio ac solaimpetuosus


sentitur in gulture, in capito. ct

venarum pulsus

hinc inde in corpore

cum magno
homine
in

fervore,

quem-

hoc tribus vicibus Domino guudio repleta temporibus distinctis. Vulnera cuspifactum fuit dum, telorumet sagittarum fueruut secum quo:

et

admodum

fit

in febre acuta valde et agonizante,


fit

vel potius, ut

in

paroxismo exis-

tidiana,

nunc

in

hac, nunc in

illa

parte. Hic

^' saltare, ct ux tente. Cor etiam solet iinpetuose nimiodesiderio quasi insaniens se movere.Quam

CAP. LXSVn.

pauca de valde nmltis sufficiant. De vulneribus amoris Domiuus ei multa dixit in diversis passibus suarum revclationum c, et ibi erit locus '. 107 De effectiuus amoris languentis.
A.mor languens sa;pe el multoties excessivus fuit languoin ea, ut patet supra capitulo de quatuor de languore quem passa est in Iloma, ribus d, et etin Gdanczg % dc quibus supra. In isto amore, ex desiderio quod habuit ad Dominum, su;pe tam
languida fuit ^ quod non delectabat eam gustare aliquid eoruin quuj sunt iu tempore imo eorum sapor fuit sibi valde poenalis. In isto amore cor dilatatur et augmentatur ex desiderio habendi Dominum. Incedit talis languens quasi mulier
;

gi-aviter et

amare hicc sponsa

fuerit

aniicta quutidie, quis valet eimrrare

percnergiam Sane ex
'.'

innguentem.

^- infirenergia aliquoties usque ad mortem luit corpuralcm mata et gravata, quamvis nullam haberet infirmitatem, Libentius enim exercuissct

omnes venias

et

queincumque laborem exterio-

rf

rem, quam passa fuisriet energiam, dummodo huc Domino a;que placuisset, et sibi aique utile
fuisset.

Ex Dei cnim amorc


:

nuluit^' energia

carere, licet ipsam perferre ^'fuent valde gi-ave.

Unde

dicebat ad confessorem

Ex jussu Domini

fiere, sudare, clamare, orare ", et totis viribus laborare per iiitegrum diem, non tantum fatigat, facoret aflligit et aggravat, quantum energia

parturiens,

qme cum

dilficultate

respirat,

et

habita per unicam

sonutn

facit languentium corporaliter. Dicta augmentatio et cordis dilatatio in illo faciliter appa-

ego " dico ad te

Dominum,

est

horam. Hoc verbuin, quod Ego velium hbenter habere facilead diccndum sed aiuaritu: ;

ret acute consideranti.

Dominus Deus

fugat ani-

dincni energix,
rio sustniere,

quam me

opurtet in
tibi

illo

deside-

mam

consequenter cor per rudundantiam, quod saltus cordis potest apparere et motus. Dcsiderium valde crescit. In isto languore energia
et fortis est et magiia, ita

non valeo

exprimere, ncc tu
notitia expcrien-

hocsentis,nequeexperirissine

utomnes

vires corporis

Eucharistiui, et tiu\ Nam hodie ante sumptionem sedens coram te, anima mea, cor siEpe
alias

p-

', proutsieet animte vehementissirae laborant Validissiinos valde habuit pius fuit actum in ea.

meum
pienda
effluxit

et

omnes

charistix^
"*

vires meLc pro sacramento Eususcipiendo " ut vita a;terna susci'"

testiraainteriores labores,etiam super humanam Ad quid valerct energia, Dominus ei tionem.

laborabaiit

tam

intense, tpiod sudor


uiidiquo,

de me,ita

largifiue me madidans

quadam
tionein,

possum vice rcvelavit sic dicens Non ipsius mortilicatui tibi aliquid melius dare ad
:

ad cogitatiunum repulsionem, ad omniumtransitoriorura superationom,ad aiternitatis anhelationem, et ad tuie salutis opera-

Nimirum ^" hoacsi in ferventi sedercm balneo. videntur in sioeulo cuni ingenti mines enim fatidesiderio usque ad sudorem se luburandu
gare, ut
in
"' bonum saporem ac suavem odorem hic

magnam

tioncm ".

lique In hoc statu animaetcor ejus quod oportuit eam corporaliter decumfiebant, '' antequam desibere per diera aut plures dies,

temporc valeant obtinere; anima vero Christi '* sapere bonum saporem, sponsa cum inceperit
sui, tunc ac suavcm odorem in hortulo sponsi quicscere, sedsatagit por dies sinnon valet hic suavem gulos sudoruse, utboiium saporem ac

derio remisso potuit

'^

cor recolligere ad pristi-

num statum, quo " valuit surgere et ambulare. impotenVidimus eam saipius sic languentem et
tem
considerata sui, nulla inUrmitate

odorem acquirat a;ternum.


vchonentcr Rursus bene Icgisti esse scriptum: Labomanducabis, beatus res manuum tuarum quia J^^^^^^^J^ nunc non dedit mihi es, et bene tibi erit. Et pro

109

Dicere

poterat

corporah. Nuntiate dUecto quia amore

qu. jam d ipsam cedebantcod.-' hast. ear. valde-corde add. ex B. doloris vehementiaii..in s " et mfirma Gdantzg. ^ lucutus cod. om^cod.
1

.0

_ ^oaut

Quid-cnergia m. - " Deum. -'' imperiose, -^om.


ov
.

'

ferv.de.

" ^nadd.

"voluit cod.

- sibi

=*

add--^

clam.-

" Ad quid val.-operationem om. fldrf.- laborent.'^ hmc mde. " quod. '3 poterat. "

ac cod

_ laborabat

om.- " Bnmendo.- " obtmenda. cod >" om.- ^' om. - mcepit.
Dominus

550
AucTORE
j.

DE
;

B.

DOROTHEA

VIDU.V INCLUSA.

MARiEN-

WERDER

dedit autem mihi Dominus laborare manibus quod raro m manus tjjiym ab intva laborem, id est, ^gjj^g ^yj os nieum accipio panem, ' admanducandum,absquesudoreexorto cibura
1

Quippehomo quiestverus ex ^cbaritatislabore. portans spiritualem vesticonversor ad Deum, * statum, talis tum, aut habens spiritualem spei
raro

quidem dicere : vales exprimere. Potes mcus ", et caro mea. omnis vita raea, sanguis omms omissio ac mea ", omnis sUitus meus, dies vitui meie fuerunt operatio mea per singulos et totaliter poenahtas totaliter castigatio una,
una
et amaritudmibus de tota vita mea. si variis respersa. Nec scio verum corporale unquam per unam horam unum Ex Et adjunxit Dominus babucrim gaudium. ^^ imet solatio quod hic tibi onmi bono gaudio plenam habere papendo non poteris unquam '' plenum gaudium, nisi ad regnum percera nec quis circun-et terrara et veneris coelorum et si hoinmum tanperambularet eam, vix inveniret laborantem. te labore et energia exercitiis

Amma

" multigenis

debet ad se recipere

cibum,

nisi

prius

efTuderit

sudorem,
si

suum. Qui

lacrymas aut charUate nequivcrit hoc agcre ex


'

sangumem

ferventer ardente et ab interiore scdicet castihoc faciat per labores exteriores, vel disc.plmas. gationes, venias, genuflexiones, multiset " gravibus Ainplius multoties sum tam aggravata, quasi si '" tota interioribus laboribus coUocata ". Omnes vires
ecclesia sit super

labore.saltem

tum quantum

me

meic ad modum chordai sunt tenste vocaliter orare. polens virium mearum,nec valeo '^ numeImo aliquanJo ex em^rgiai diuturmtate mfra diem rum oralionum mearum solitum Durat alinaturalem non valeo consummare. pauciores '^ plures vel quan.lo per tres boras, sedequundoque per integram noctem.aliquando horis ex energia vijiinti cim '\ et quandoque neque pacem. Gravius ^ nullam habui requicm aggravans exercet et afnigit uno
'*
; ;

non sum

amore

INEI3BIANTIS. IstO CAP. LXXVIII. llODliEFFECTlBUS^' AMORIS E^^<^-^^^ sx^p.ssime tam ebria, quod
erfic.ebatur

obliviscebatur

ram

In isto

omnium transitonorum super turamore homo jacet ita " consopitus,


se abstrahere et adse redire. raptum, tenaciter Deo adhieret, horis,

^^^^^^^

quod diunon potest


Juvatur^^ad
ibi bibit

quandoque decem
oportet

quandoque pluribus. Et sugens magnam duIcedinem.Quandoque

hominem

tamen me tempore plusquam

videatur ex ferventi iUius incendii.et sufficeret

diu jacere et sudare, ita ut E ardore velleconsumi igne


illi

alio.

Nam
fiunt

ex ejus aniictionis

magniludine aliquando

magni
laborL-s

tinnitus

tum vehecapite, etinsingulis membris attendere Domini docraentes, quod impedior attendere, sed trime,et aliquando cidum valeo ^ non valeo retinere. Quando autein pervecam
ad exterionitur exenergiaaut'*exalia causa ad ardorem, sudorem, fletum et res labores, ut quid orationem, tunc remissius habeo, et tunc

etiam tempore cooperiendum se. byemis unum Imteamen ad " colore '^ facies Optime coloratur, quia rubeo de balneo calido exisi ejus perfunditur, recte ac
ret

Aliquoties

hffic

dilecta abstraxitsea
:

Dommo

ebrietate indigesta

et

cum

transiretad eccle-

sensibus. siam, statim alienabatur a transiens,oportebat lum redire adlecvacillando

Quandoque

non vires iiiteriores quoad energiam patiantur, eis operesentio ; sentio tamen quid Dominus in ejus in tur: quamquam multoties operationes '' varigena^, ac afllisint ita multiplices ct

in via, et in Roma tum. Cum iret versus Romam, septimanas raro fuit sobria, sed bene per octo quando ebria, ferventer ardens; el

me

quasi continue id est , Dominus dimisit eara esse extrinsecara, fuerunt raptura, tunc corpus et aniraa extra abundantia dulplena dulcedine etgaudio; nam
totura oorpus et cedinis ab aniraa redundabat in

gentes tam amare, quod eas non valeo intellectu " comprehendere, nec mente capere taceo de
;

omnia membra. Homo


dives, ac
efficitur
si

in isto

amore

efficiturita

Quid exprimere; vix eiiim ipsas valeo sustinere. vehementes ficri debct ex me, quo; tam tamen
dolores,

totus

mundus

esset suus. Item


fit ^*

homo

" bene

ita ebrius, ut sibi viclcalur

quam^Mngentes sustineo

labores'.'

Tu

sitinvita a^terna. Item

homo
;

quod ebnus, quod

siLpe uudis

me

singultuose fiere.fortiter clamare,

etmagnos exteriores cum gemitu habere labores. Hoc autem auditu tuo exteriore non vales per..

esse ambulando, quemcumque viderit. iestimat hetum recte talem reputat, ebrium, divitem et
.

cipere, nec ego sufficio tibi

magnos

interiores

me

exprimere, quam oportet habere labores

Etiam corporaliter inebriatos qualis ipse reputatserioseesseplenosdivinadulcedine. Hoc ^ videt hominem saepe accidit famuku Dei. Item si
est.

pariter et dolores. Sed in conspectu

Domini quid Laboravi namque totis viribus meis hujc sunt? quandoque interioribus tt exterioribus usque ad earum fatigationem ut defectum, plorans,sudans et clamans tam fortiter adDominum pruj spiritus
anxietate, quui venit ex languido desiderio susci-

reputat corporaliter infirmari aut mori, statim ^" mori ex charitate. Hoc infirmari aut

talem

accidit ei etiam

" sxpe

seu frequenter. Itemex


sui
talis

ebrietate

obliviscitur

totaliter,

quod

quandoque in media nocte incipit cantare ac


ridere. Item

aestimat talis quandoque,


*^

nuUum

piendi

Dominum,

ac

*^

veniendi ad Dominum,

videt dcfectum esse super terram- Quando

quod cor meum quasi potuisset fuisse divisum. Adbuc Dominus laborem illum reputavit exi-

lamentantes ac
quid eis obsit
sibi ".
:

agere querulose, adnnratur

aistimat

omnibus bene

esse, sicut

guum, dicens

se pro

me

labores majores susti-

nuisse.Quiposlhocdiu de gratia sua mihidixit: Ego varias habeo ^^ in te actiones (supple, immanentes), pariter et operationes (supple, ad exlra transeuntes), quas non valus plene scire
nec tantum quantura
tibi

Item tantum repletur divina dulcedine, adhuc quod nescit an comedat aut *^ bibat, an
dubeat comedere.
111
Iiter

Uem tantum
*^

inebriatur,quod ciocatur tota- mchnans,


:

datum

est noscere

^*,

mundus, id non adverteest",omnia bona mundi essent sua,


ad omnia
transiloria
si

totus

'ac
cipere.
'5

^pan. velc.
'*

" locata. stant. " diuruitate. solitura add. ac cod. vel add. " sexdecim. " ipsam. multo miiius., loco tac. d. quunti. inme mult. ej.op. quasi cod. - " habens. ^ nosse. " mea
'* '*

%cquivU.

' '

de. *

spiritualiB speciei.

acom..

interiori.

cod.
*
53

et.

ac

'"

'^

" esitiis cod. tibi hic. Juvat. ita b. affectibus. nec cod. om. - M rubore. - ^ om. ^ extr. vel. ^ ita dives om. " aut. efficitur om.-^ ita add. _ vidit cod. " aut audit. "suut. - ^ac cod, om.

^'^

omnia mea om.


^o

**

^'

j.

3 et.

*"

*^

*'

flut.

*'mund.,

et.

ret,

DIE TRIGESIM.V OCTOBRIS.

551
sua:

ret, si perircnt.

Ttem tantum inebriatur >, quod ' ac non veretur pati mortem, qualiti-rcunique quantumcumquegravem ac ^ turpem nec videpoenalis. Itcm bibi quod passio martyrii sit
:

tate

famulai

multa dixit
:

muUaque

fecit"

adctore
,;ve^deb.

expenri. Inter cx-tera dixit Gum ista chantate magna^" Iraxi te primo ad vitam ;cternam tunc statim cognovisti corde*',quod mecum esse esset
:

tur

tantum inebriatur,quod cespitandoincedit.etalii Uem videnles reputant eum non bene discrctum. ambutantum inebriatur, quod incipit videreet
lare vias rectas.

bonum. lUico post dationem


me,
ct invitare

islius** charitatis

coepi tibi bene placere, etiUico ccEpisti precari

"

me ad

le.

Haic charitas est bonuin

Uem ex

tali

cbavitate

homo

per-

magnum,
mcis

inelfabile,

ct lalc

quale solco ainicis


Hiec charitas est
ita

venit

ad cbaritalem violentam, et magna ebrielate ascendere sursum in ccelum. Hujusmodi ascensus provenit ex ebrietate et viocbarilenta cbaritate. Item ex ebrietate venit ad
tateni

incipit

ex

facL-re in vita ;cterna.

fortem, ut audeat

ibrtia

aggredi, qua;

aUa bona bonum hominibus in via data, sicut gaudia sanctorum in cojloexceUunt'* gaudia viatorum. Et cum hoc bonum tibi tecero, scias te in te habere vUam
superexcellenter
excellens

anima

non inebriata nunquam aggrederetur. nostro Itcm talis ebrius non timet coram Domino * verecundatur. Ipse non timet ipsum dilecto, aut verecundamagnifice desiderare nec timet aut nec se fortiter ad ipsum ipsum siiscipere,
;

aeternam. Ipsaest charitas, et bunum tale qualc non muUis impendo super leri-am. Quando tale

bonum

et lacio animai tua) occulte, te tuncoportet meipsum aniniam tuam ignorante, rcspicero" et gubernare: ipsa tirmiter adlwret

operor

tur

comprimcre, et firmiter ^ ei adha;rere. Fit itaproque tamebrius, utDominum aestimet suum ac" et quod ad ipsum habeat jus bonum prium, verecunpingue. Item tantum inebriatur, quod

mihi. et egostabiliter et lirmiter permaneo circa eam. Et tu ipsa fateris multoties, te nonhabere
aliud retinaCulum vel sustcntamentum, nisi quod innitaris me*S scu adh.ercas mihi L-tsnspcndaris

bonum datur coram Domino malum agere et ebrietate quandoque omitterc. Item ex magna

secundum homiincipit dispergere et dilapidare transitoria qu;c habet, num rcputationcm omnia
et teternalucralur. Et
:

circame. Tunc etiam pr:c inagnitudinc boni mei, et pno magnitudine excellenti qua tam magni" quali- e fice sum circa te, non potes scire cito
ter^* et quid tu ipsasis,

ac" quomodo

tibi sit.

Dominus post

pra-dicta
'

et sic Post hoc poto talem bomincm, dixit ei reut anima efnciatur vera domina et inebrio,

Jaces soporata in me, sicut ebrius, qui sui potcns non est, vel sui posse^^^non habet. Quando illam
prajdictam cbaritatem dcdero
tibi,

et

Postguam gina super omnia transitoria.


titer

ita for-

bonum, quod^' gustas^^


corpore, tunc etiam
si

ct sentis iu

hoc facio animaet

potaverim cum, ut totaliter eum sim lualiquid istius potus cratus, tunc abstrabo sibi poto eum. seu non tandulcis, quod non ita

tu ipsa scribcre scires,

tum

inebrio, quantuni prius;

nam homincs non

tamen non posscs ipsum scribendo totum exprimere, ct ila modicum, sicut bonum quod cst in vita a:terna. jVd ostendendum priodictii sponsai,
sicut dixit, aperuit iUi oculos
''

senio ita fortem potum, prout valent ferre abstraho in juventute. Etiam ob hoc potuerunt inebriantem, ut illam magnam dulcedincm

montis; lumine

suo illuminans, pcrmisit eam videre magnitudinem illiusboni, visui impcrtransibilem ad finem

eis

per reliquum

vitie sute claTnent ct flcant

pro

illo,

suavissimumxterut ilUc veniant,ubipoculum divmic naUter babcant, et de torrente voluptatis


iuternaliter satienturet potentur.

seu terminum.LicetilluininatalucuIenter fuerit, tamen videndo ad fineni seu^* terminum cjus pcrtingcrc non potuU. Ipsum videhatur asponsa

Item Dominus

tammagnificum ac^Mnbavistibile, quud

si

totus

duogerevelavUci' duo genera ebrietatum et unum genus ebrietatum" est nera poculorum contentativum'%aliud noncontentaUvum'. Etde
:

mundus

scribens fuisset de ipso, adhuc ad ple-

num

poculis

dulcc,aUud'* est forte. Deconpoculorumvalde dilionibus ebrietatum istarumet

unum

est

quantum si quilibet scripsisset tantum, hendere valuissct. Et subjunxitDominus


hanc dedero tibi charitatem, bouum, tunc tam fortiter fiuo ad
verso ex magna
incipis ad
tc,

scrihendoipsum^'' non cxpressissct, etiam appro:

Gum

faciensque illud

multa Dominus

ei revelavit

imo pulcherrinmm

quod

tu e con-

chantas traclatum, ostendens ei quod qua-libet ^ habeat spiritualem suum saporem, singulare nuUa poculum et specialemebrietatcm;et quod tale, qualc altcra. De ista sancta earum propinat
suis conditionibus alio loco clavitie ejus nimium rius dicelur, quia historiam'^
charitate

me

fiuere charitate,

cum
e.

nobisque convenienUbus per confluxum, clticior unum tecum teque tam intcnsc diligo, quod tu ignoras quoinodo pru) magnitudinc dilectionis debeas.Tu timtum forUter et multum diligerc
;

me
te,

prorogaret

replerischaritateseudileclione.quod ipsa fluU a circuisac " et totum est dilecUo, cum quo
occuparis
fluere
^*
:

sltrTfflu.'
ens,

lU' DE EFFECTIBUSCHARITATISSUPEREFFLUENET SUAVIS, BENE ORTIS, SEU CHARITATIS DULCIS ' BENE SAPID.E, BENE ODORIFEII.E ET DINAT.E, propmaiMMOBTALis. Hanc sanctam charitatem extraDominus'' sponsai sua; primo quando

ncque potes sulficienter

charitate

ad

me

sed

oportet tc cbariUile tua

fluere ita late et spatiose,

quam

lata terra est et

spatiosa

tibique

mutata

sit

pne

videtur quod tota terra immagnitudine dilcctioms, Ubique

vU xU

ei

tunc percor, quia ex magnitudinegaudii

cepti nescivit aliud


lEterna.

quam quod
et

esset in vita

et tibi apparct quod ejus grussities sit ablata, Item si sit fluida lacte et melle. directe est ac

Statim rapiebatur quasi malterara excessu. Illico fuit immutata'* docta sibi erat ac si esset bene recte

erat ui incntis

sint pcrfecti directe tibi cst ac si homines effecU pceetsancti.Item dirccte tibi est ac si nuUa

super terram. Item nalitas ac'^ nullus labor sit


directe tibi
*"

mulierem;

prioris. et literalarespectu status

De iHa chari-

estac

si

omne iUud " quoutuntur

'

n ebrietatis. hom., seu.

Mnebr t- Set.s

aut.-* ac.-^sicfortiter.- et.-

vum.sus add

' ei rev. scd cod. aliud vcro ^^"tentat,' contentatun,.seuad^.- 'JJc"secun<lum.- '^ historiaco^;.-' 'mng. ch -' ot ore ' mutata.- '' .^am

ebriun. acld.

adrf_ilIiu8.-procari.-"excedunt,-rcspuere.quahs. invilaris mihi ^.-'cito sc.-"


mvilerime</.
aut

'^

_w

-
fl

pos.

s.

''

(juid

cod.
et.

="

geslaa.

ocuhs cod.
aut.

-^

fin.

8.

om.

cW-

char.-

" aut.

-"

tibi

- ips. scr. djr.- " id.

homines.

552
AucTonE MARiENwERDEB.

DE

B.

DOROTHEA. VIDUA INCLUSA..


nimium
'^ apmultoties exinaniUseu affatigata Multoties in illa amoris specie Dorainus parebat. operabatur in ea mirifice, cor ejus dilatans, ac

.1.

homines, sit bonum spirituale, et sponsae mea; dedero super terram nam quando in vini cellaria cam charilatem hanc, tunc
: '

deccBlo fluxerit

CAP. LXXX.
insaniens,

introduco mea3 suavissima) charitatis. CHARITATIS INSANIENTIS. 113 DE EFFEGT[nUS sa;pisinsanientem charitatem sponsa Christi Domino hahuit,e.\ qua fortiter insanivitpro simc

nusquam habere et vita aiterna, consolationem recte erat volens Inquietabatur valde cor cjus grave plausut * mulo in rheda trahenti
:

uterum distendens, ac ipsam tam graviter premens ", ut tanquam mulier parluriens sustineret pressuram ac vioientiam pni^gravem. 115 De multis aliis charitatibus in summa, QUAS DOMINUS NOMINATIM EXPRESSIT. Multas
alias charitates

cap. lxsxu, ''* Climn


'^'2^"^'^
'P<'-

Dominus

ei revelavit,

quas reve-

ra plene

ad" suos
:

efl^ectus

percepit et sensit, sic

sibi

trum velcarrugam^ quem*


cultale graviter trahere^
:

oportet

cum

diffi-

inquiens

ita tra.xit in anteriora.

Etaliquandovidebatur
el

sibi

quod quantoamplius
"

conabatur anlcccdL-re trahendo,

plus rctroccssit

Qui " debet esse in desiderativus". contemplativa, debet habere desiderativum vita amorem, ut omne suum desiderium sit pro*'

Amor

hoc contigit insanicndo mentis excessu raptu vel


;

ei

sLope,

quandoa

Domino

et vita asterna.
talis

rediit,

pcrlustratis

Amorinsatiabilis. Item

homo

debet ha-

mansionibus supercoslestibuset gaudiis sanctophantasrum, sine forma corporali, imagine ac'


fuitDeo mate.vel quando in raptu anima^ intime reversiounitaperaniplexus ct oscula.Tuncpost

bere charilatem insatiabilem.quod ipse nunquam tam'^ intense valeat diligere Dominum Deum,

quod ipse amare ac

diligere
et

possit*^'

satiari

nam

continue debet plus


sit

plus diligere et

anima desincm ad se, ita vehementer visa. quod vertehatur in quamderavit redn-e ad dam insaniam desiderii ct sine imagine ad se redeundo aliquando sudavit, quandoque lacryet^ valide
;

amare, ut

esuries et sitis sine satietate.

Charitas non terminata.

Item debet
;

habere

sinml sudavit et lacrymata C mabatur, quandoque


est ita inconsolaliilitcr.

homo-" charitatem non terminatam, ita ut charitas nunquam terminetur seu finiatur hic enim ^ dehet incipi -^, et oeternaliter perdurare.
Gharitas inseparabilis. charitatem inseparabilem,
sit

quod non valuit consilio


nec rationi
obedire;

Item
ita

debet habere

acquiescere, nec jussioni

ut
a

amor hominis
charitate et a

consed fletus et lamenta tamdiu insaniendo interjectis aliquibus tinuavit, quod Domnius,
simulacris seu imaginibus, ejus insaniam mitimiserigavit; et nisi Dominus sua dignativa
cordia
in tali

tam magnus, ut

nihil

eum

Deo valeat separare, ut dicere valeat cum Apostolo : Quis nos .separabit a charitate Christi ?
diceret nullus. Gharitas insuperabilis^". Item debet habere charitatem insuperabilem, ut nihil eum superare

quasi

*^

insania amoris

ei affuisset,

tempe-

rando

CAP. LXXXI.

'" eam et custodiendo, venissut siepe extra rationem, quam semper " stantibus naturalibus >* habuitvalde sanam. 114 De EFFECTIBUS AMOmS VIOLENTI, QUl

possit, per

vellet

quod charitatem amittere possit" enim prius mortem subire"quamcumque.

violenta;

includit vulnerantem, insanientem et lanGUENTEM. SponsaChristi ascendens per desertura


hujus
vitai, deliciis

Item debet habere Charitas inamissibilis. charitatem inamissibilem, quam nunquam homo " debet amittere, sed velut thesaurum diligentissime conservare. Charitas alta. Item debet habere altam chariUtem, quic se ^* hic incipiat" in valle profunda, et transeat^* alte in vitam ieternam. Item debet habere chaCharitas dilatativa.

afiluens,

Deum, sanctos

et

gaudia sanctorum contemplando, violentabatur


araoris tractibus.
'^

Communiter ad longos per-

'^ delivenit'* mentis exccssus, in quibus adeo ciabatur, quod aliquando sex, septem, decem,

quatuordccim horis"' et amplius tenebatur:et si aliquando aliquo revocabatur tractu.instinctu,


vel aliquo'^ alio mcdio, illico quasi ebria statim ad pristina trahebatur. Quotics indigesta divinoe

ritatem dilatativam
Charitas spatiosa.
;

hic

debet se incipere, et

continue debet se dilalare^''.

Item debet habere chari


;

^ non

dulcedinis ebrietate ad se redierat, potens sui eral. Et quadam vicc ante plures annos

unde causaretur rapa Ad hoc quod homo i-apiatur tus, sic dicens ad menjis excessus, oportet priecedere laborem exteriorem et instructionem mcam, qua instrui-

Dominus

dedit doctrinam,
:

tatem spatiosam debet enim spatiose exire a bono caduco et corruptibili ad bonum incorrup- p tibile et incommutabile. Item debet habeve Charitas Irequentativa.
charitatem frequentativam
ita

quod non solum

semel diligat, sed frequenter, sa;pe ac


diligat.

multum

confitendum, quid viUindum, quid faciendum. Tandem ex magnitudine devotionis,


tur

quid

quandoque admirationis, quandoque ex magnitudine exultationis'^


citius et lcvius,
fit raptus mentis, et tunc quanto homo fuerit plus igne accensus et dulciter inflammatus.

Item debet haCharitas profunde radicata. bere charitatem profunde radicatam, quod illa sit ita profunde radicata et in solido fundata,

quod non

charitalis

dejiciatur tempestate adversitatis. Itcm debet babere chariCharitasIongKva. latcm longa^vam, ut diu et longotempore pcrse-

Porro in raptu anima quandoque in


quiescit, et alia

me

dulciter

veret,

permaneat

et persistat.

non conspicit
.

quandoque man-

siones coelestes transvolat et cum quodam conatu


perlustrat, ita ut

Item debet habere charitatem dulcem'^ quod Dominum dufciter diligat et


Charitas dulcis.

multum

fatigata soleat redire. b

gaudcnter amet.
Charitas fortis^".

Ex quafaligatione dominaDorothea ad se rediens,


quam, ^ tam add-

Item debet habere

chari-

'

enim.-:

'

sicut. -

'

rhedam.

trah. gr.

dilectione poseet.
30

'"

tunto add.

'

aut.

^ .lut.

"

ten-

taiido corf.

'*pervenerit. a Deo. qualuordecem horas. om. qu. ex m. ex. om. fatiguta. puniens cod. quoad. ^ hunc alios hujus capilis titulos om. B. "^Quod cod.-'* mearfrf. ipse ei amore aut
'^

1'

Buper cod.

" veralibus cGd. '* '^

'^

Ut add.

ntnt in

'^

^"

sub. mor. ^ hom. ^ transit. - ^ hic ubi incipit, debet cont. se dil. dul. ch, ^ capitula hoc
nunq.

^" quam. ^ incipere. " om. capitula de char. ins. et ch.inam. inverso ordine occur-

B.

^'

ch. amittat.

^*

om.

incipit.

^'

et

ordine occurrunt in

ch. Btabilis, sapiens, fortis.

** ita.

''^

tatem

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

553
alle.

tatem fortem,
Charitas

utDominum

forto

'

diligere valeat,

vires
fuit

non tepenter ac' remisse.


stiibilis.

Item dehet habere^


Dominum

anim^ Eequaliter sursum tam validus, quod " ex boc

Hic tractus

AtTToRE
^-

decidit

"

in lec-

marien-

amosine

rem stabilem

ct

continuum, ut

intermissione continue diligat.


Charitas sapiens.

Uem debct
Dominum
et

haberc charialia

tum. Corsaliit saltibuspermagnis sursum, rectc sicut fiEtus vivus recenter saiiens in utero. Anima forliter clamavit ad Dominum de corde a Bencdictus sit Pater, ^' benedictus' et veneratus
sit Filius, bencdictus sit Spu-itusSanctus. Vires suiC valde tens;c erant sicut chorda;^^; et

^*^""'^"

tatem sapientcm, ut
f
mcriio
dis-

qujc di-

Iexerit% dilipere valeat sapienter/".

tinffuurUur.

115 Non parvi pendat lector ^ coincidentiam virtualem harum^charitatum expressarum, cum etiam de iis doctores multum tangant. Sapien"^

revelavit sibi

Dominus quod

in ista rigida ten-

sione paucissimi haberent ad


deria.

Dominum

sua desi-

Dominus tunc babuit valde

incnari-abiles

tia

Dei indidit cbaritati niulta nomina ac


"

voca-

quam multipliciter et variis modis debeat diligere Deum '", qui revera diligendus est ex omnibus viribus. UndeDomibula, ut sciat quilibet

actioncs in ipsa. Arsit sudans.et ca;pit agonizare, quasi laboraret in extremis. Dominus, mater
ejus ac^* multi sancti fucruntcirca cam, rccte ac
si

hominesrcspiccrentagoni;iantcm
ei

in

cxtrcmis,

nus

in simili

noluit dilectionem

suam

limitare,

vulentes

lumon dare conductus


fuit
^''

in

manus.

ut diligeretur

tantummodo ex

tota

anima,
in illa

cum
sunt

Statim rapta

omnes vires babeantur per illam, et tanquam in suo lonte seu vita; scd
debere
diligi

addidit sc

ad niagna gaudia. Hora elapsa, rediit pienior operationibus et iaboribus quam prius vene pulsabant, cor saliit velociter hinc
:

cx toto corde, ex tota anima, ex

inde, sicut trochus velociter agitalus in lapide

omnibus

viribus, tota mente,


;

omni

fortitudine,

qualenus totum quod cst in horaine, sibi Altissimus tamquam proprium vcndicaret. Nec supervacue reputet factum, sponsaj B sute insinuare tot charitatis nomina, aut chari'* tates, quia ' rcvera ipsa intellex.it luminc gratiic quarumlibet dictarum cliaritatum doctriet coeteris viribus

plano, seu circulariter impulsus. Post hoc omnis labor et illius charitatis cirectus conqnievit.

Quinta

feria Pentccostes, priusente confessore^",

venit iterum
effractiva
;

Dominus cum

charitate

cordis

dolores ut parturientis consiileravit;


si

fuit sibi ac

deberet mori proptcr cordis scisquasi


sui
""

sionem seu

fractionem. Videbatur sibi

nam

'^;

didicit

illa

omnia expcrientia magistra


'*

omncs sensus

essenl oppilati seu obstructi.

docente, quod bene claret in capitulo supcriori

de imniissione '^ Spiritus Sancti, ubi Spiritus Sanctus su^pissime sibi advenit tam'" cum illis

Per os tunicai seu capucii^* exivit flamma, diffundens se longe latequc; et'*'' magna tela de corde ad brachia mittebantur. Nunc jacuil, nunc
surrexit; abjecit superius

quam " cum


sime
'^

aliis cffectibus charitatis

et

quas-

peplum

*,

retinens

libet operationes cujuslihet charitatisdistinctisintellexit, et

inferius, volvit et revolvit se pr;c dolorlbus. Do-

propter hoc capitulum pr.c-

sens valde utile est ad priora. CAP. Lxsxni. 116 Sequitur de una charit.vte speciaB. Dorothea lissima, scilicet cordis effragtiva, ouam
^dis^efTracU
Vft

minus stetit coram ea cum magna proccssionc, quasi jam vellet animam ejus assumere in vitam a!tcrnam;et ob hoc habendo spem, libentcr statim vidisset cordis rupturam scu fracturam*'. Post hoc Sicpius liabuit illam sanctam charitatem. Et Dominus longe ante 117
,

periU.

^P^NSA GllHISTI OPTIME PER EXPERIENTIAM HABUIT, QU.E FUIT SUvE MORTIS CAUSA. Effractiva cordis cbaritas est illa de qua, ut puto, dicitur '^ signaculum supcr cor in Ganticis Pone me ut fortis est ut mors dilectio. Habuit tuum, quia ista electa Ghristi famula tam validum ad Deum
;

ei

projdixit

quod
''

deberet mori ex desiderio et amore/i.

QUOD"
,
.

FUERIT*'

MAGNA CONTEMPLATIVA".
ha;c di,
.

fAP. LXSXir.

Spiritus Sancti dulcissimum organum,


,

^'"""""'
''"i

docmt

lecta Ghristi sponsa, fuit revera vera conteniplatrix.

^,(^ ronictn.
p/ntivir

desiderium, quod cor ejus scopc tendebatur ut chorda, quai ultcriori tractu etiam faciliter rumpitur
:

Dominus

ei

plura dc vita contemplativa re-

velavit, et qua; refjuirantur ad pcrfecte

contem-

ita et

cor ejus sa^pe tensum erat

et hajc

charitas designata sibi fuit boc


//

nomine ac^^ope-

ratione vix quatuor aut*' quinquc septimanis*; ante ejus mortem. Unde sabbato Pentecostes, seu
in vigilia,anxia valde fuitprobonis spiritualibus

undc nunc sedit, nunc surrexit, nunc ad fenestram accessit, prospicicns et lahoobtinendis
:

rans interius et exterius", ut bona spiritualia obtincret et acquirerct". Jamque illuccscerat in animo ejus dics mortis. In isto intenso desiderio laboravit ab hora noctis mediae^' usque ad men-

plandum, luculenter exprcssit. Qu;e si rccollccta fucrint, apparebunt iu caargunienta ccrtissima sanctitatis. Dominus Jesus volens quod aliqua scriberentur de vitacontemplativa, et valde alta ^ revclavit sibi in die sancti Viti anno 1:JU3 *Micens*'': tcTibi dicere volo quiEsit maxima, sanctissima et dignissima vita quic potest esse super terram Hanc aulcm vitam nullus potest habcre,
nisi prius habiierit anieiitt-ni,

fervcntem '"chari-

tatem; qui illam si magnifiL-e illuminavero, ut possit oculis suis

habct, nunquamexiens;et hunc

sam

ejus circameridiem.

ciaverat ",

TuncDominus bcnefiquod oportuit eam cito dc mensa

surgere. Dedit cnim sibi charitatem cordis*'' ellVactivam; magnificavit se in anima et corporc; in co uterus ejus erat magnus, ac si haberct

omnem dcfeclum et penuriam, qui^^est supcr terram, et otiam in purgatorio, et valet illis succurrere cura ardonti
interioribus contemplari
et** ferventi charitate,

mutentur

talis

ut" hujusraodi defectus homo est maxime activus qui


terram, inteiligc", quoad

foetum promedictatc gcstatum; replevitcam" divinadulcedine; obtundit*^ sensus extcriores,

potcst^' esse super

quorum usum non habuit

et valde traxit

omnes

genus actionis; quia"iste multo plus operatur, et cognoscit multo plures defcctus, quam liomo

_0om. 'his. -aut.


'0
'--

fortiter.

aut.-

hab. d.
^

dilesit.

ut Bcilicet quibus cod.

" lumen. - " om. '* "* Domino docente add.nnssione.-'^ jam.- " jam.* ac cod. quatuorautom.fl. ** anxie 20 et 19 gi(.yt acq. et obt. " media. - " eam drf.- '" om. add

dil.

" quod.

supra.

iocomm.

3*oi. quanichorda. et. ^om.-^ 8U0 add. ^ ejus. ^ capitum cod.~ ac veracitcr effracturam. " Quomodo. pep. 9. _
3'

liiudatus (/(/.
*i

**

40

*'

add
0
'-^

**

contemplatrix.

sic dicena.

*'

anno Domini ferventcr. - qute.- " om.


*5

- in.
illc

Xt^lII.

vnlet.

intelligere cod.

"quod.
70

-"eumcorf.

obcudit.

'^

ut.

=">

decident.

Octohris

Tomus

XIJI.

554
AucTOBE
j.

DE

B.

DOROTHEA YIDUA INGLUSA.


Sanctum. Item ad invitandum Spiritum cognoscere et cognovisse, debet jam et debuit Patri et Filio quod Spiritus Sanctus facit stepe

ille

MARiEN-

^*^''''^"-

corporalibus vadit ad qui quotidic pedibus corporalibus conhoc ', ut defectus oculis suis subjunxit Dominus: templetur super terram. Et

dum/*

contemplativa, qui debet esse in vila peccatis esse depuratus, et debet debet jam a mullis etiam * esse exercilatus in valde bonis

Homo

convivium

diligere operibus; nec debet aliquid intensius quam Deum, nec aliquid debet sibi esse dulcius quam Deus, nec aliquid ^ debet sibi esse saquam Deus, nec debet aliquid meliusnos-

ibi occidatur in anima sua, et quod saginatus. Item debet sapere et sentire vitulus smt dulcia et quod oscula et amplexus Domini possit pru; magnis suaves, ut anima sua liquefieri Item debet sa^pe et gaudiis et deliciis sibi datis. repletum divina dulmultoties cor suum habere

pidius

cere

quam Deum nam notitia temporalium non


;

nec debetaliquid dignius reputationem et veritatem, quam habere, quoad Deum, nec aliquod plus reputare quam Deum. ad gigniItem hujusmodi homo debet prius ita quod lionem seu parlum spiritualem venisse, spirituasciat ipse sit spiritualiter natus,et etiam
erit sibi ita clara.

Uem

corde suo ita exubecedine, ut divina dulcedo in quod effundat se, et repleat homiret et abundet, ". num " viscera sua -*, et omnia sua membra et debuit saepe sentire et sensisse,

Item debet quod cor suum


totaliter
sit

cum

cuspidibus et

telis

amoris
sit

transsagittatum. Item debet sirpe


telis

sentire

quod cor suum magnis

amoris

liter

gignere^ Nullus homo qui peccavit, valet renatus spiriintrare vitam a:ternam, nisi fuerit ^ et satisfactionem hoc per poenitentiam
tualiter
in

Dominum tam vulneratum. Item debet sa^pe ita magnum fiat, magnifice habere, ut cor suum
et
si

totum corpus tam magnum, ut recte sit sibi ac debeat jam parere seu parturire.^^ Tuncpote-

tempure,

et

etiam

'^

in

purgatorio. Item qui

rit

Dominum

magnifice

contemplari

in

sua

debet debet esse in vita contemplativa, huic * esse, quod aliquod temporale " gaupoenale

magna

omnipotentia, et sua

magna
:

bonitate. n

dium cum aliqua habere dcbeat ereatura. Item debet sibi esse magna poena, quod consolationem
habere oporteat ab aliqua creatura '". Item magna poena debet sibi esse, quod debeat uti temporalibus fructibus. Item debet sibi esse

eum

charitates et Item subjunxit Dominus revelando Item debet pruidictarum, ut supra nomina ^ etquodlihabere septem dona Spiritus Sancti. d donum specialiter enumeraverit ". Pnodicta

bet

Dominus omnia electie sponsa^ sue revelavit. perfectus sit Da ergo talem '\ et dicam quod
contemplativus,
illo
'

poena, quando "

bonum

et delectabilem

sumere debet corporalem. Libentius '^ omnibus carere vellet, si posset, et a.!ternis inhLCrere. Item debet sibi pcena esse magna, quod non valet semper '* beiie opcrari; item quod non valet scmper sancte vivere; item quod non onmes homincs sint sancti etfelices. Hu;c omnia debent
sibi esse aniara valde.

cibum enim iis '^

perfectionis genere

quam

designare. Revera de nuDominusvoluithic ^" dilecta heec mero talium contemplantium fuit

sponsa Christi et famula

^'

nam omnes

pr.edictas

forma habuit, proprietates et conditiones ut in suas, prout erat ; et juxta vires perccpit et sensit ergo parpossibile, pronuntiavit. Optimam
sibi

Homo
non
;

qui debet esse in


debet esse

tem

elegit, quse

non auferetur ab

ea.
CAP. LXSXV.
^.'^^'".^^^^'

vila conlemplativa,

ille

homo

seil valde dives nam oportet eum inulta magna bona habere, quia oportet eum me valde habere. Itemtalis homo contemplativus non debet esse ca:-cus sed oportet eum habere valde

pauper,

COPULA 119 DE ADMIRABILl ET EXCELLENTI Christi sponsi cum DonoTHEA SPONSA. Chrisphilo ^* captus, tus sponsus amore sponsije sulg

'""^' "'

eam
ut

inLcstimabilibus donis et gratiis aliquoties, priemissum est, visitavit, et cum tanta sint,
et

acutos oculos qui enim '^ illud magnum bonuin, '^ lumen increatum "^, debet contemplari, huic
;

minus, quiB quae in superioribus tacUa sunt, non


sequunlur, in argumenta magnoj sanctitatis ^^ cumulum ad sanctissimarum virtutum sunt

oportet multo

acutiores oculos habere, illum hominem, qui lumen creatum debet contemplari.

quam

Infra recensenda, et dignis pi\cconiis extollenda. sancti Martini sexta feria anno Domini octavas
orationi1393, Dorothea de mane constituta in transbus, et postea completis, Dominus Josus
fudil cor

conditiones.

118 Omnia bona opera

'*

potest
'^;

homo

habita

charitate a se ipso bene inchoare

vitam autem

conteniplativam nullus potest inchoare a se ipso, nisiego voluero sibi dare. Homo qui debet esse
in vita cuntemplativa, iste debuisset

ejusdivinadulcedine usque ad fluxum largilluum, ex quo totum corpus fuit repletum

mihi jam

niultos fructus spirituales peperisse. Item ipse

debet etiam multas animas de purgatorio parere spiritualiter et peperisso. Item debuisset niibi

deUciarum et dulccdinis affluentia^*. Tam videbantur cor quam anima liquefacta denuere fluidai. Ipsa fortiter flendo emimodum cerae
pra;

ad

etiam multos fdios spirituales peperisse. Itcm debet ita fructuosus esse, utmei magnifice sit capax, ut

lacrymas^^ et nobiles, quae sponste videbantur. In hac dispositione Dominus ainuere Jesus sponsus magnincus'" dixit &ponsai:4Felix
sit

dulces

me

saepe et multoties parere possit spiri-

tualiter.ltemdebuissettemplum ettabernaculum anima^ sua^ niihi jam magnifice pneparasse, ut ego memet sa^pe et multoties in anima sua velim parere, ut fructuosus etfervidus" a me fieri possit,etme gestaresuper terrani.Item debetnuntios Spiritus Sancti benenoscere*',et jam habere eos,

homo qui quodnumlna


cst

vitu; aiternte
:

hic in terra obtinet et acquirit, vaiet" deferre super

terram.

Etsubjunxit

Ego pi\uparavi

te

mi-

et tu non hi''^ aulam lalem, qualem volo habcre, prieparare. Ego ornavi eam et vales eam sine me grastravi, aspersi eam cum magna dulcedinc et

tiamulta^^ Dulces magnce lacrym;e ab


sponstE defluebant"
:

oculis

quod ipse valeat stepe eos emiltere ad evocan-

sponsa

fuit

transparens et

^ quam Deum-d., ncc aliq. add, * ad h. V. ' om. ^ parere. ^ hic. * nosse. temp., X B. om. cod. ^ corporale. " a creatura. " quod. aut, * pcena. '^ his. " om. '* om. "* incr. 1. " Lilentei". '^ inch. b. a s, i. " hunc '* op. b. *" fecundus. *' nosse, " et add. ** om. hominis. **menib.

'

" enumeravit. ^sinquiebat ad^l. ^"contemplationum. ^' fuil hfec dil.Chr. fam.-^* philtro. '3 om. 3< exceUentia. dul. permis. *s

etarfd.

^^*

hic valuit.

sit lacr.

^aminficus.

37

valeat.

-^in.

-^

mult.

''^

g.

*^

eflluebant.

pevspicua

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

555 "dulcissimte charitatis, id est",


auctork
Verde^r!'

perspicua ut crystallus; sed et quasi spiritus, viditossa sua,quac erantalba.et fluidaac Hquida, ut caro. Ex mapnitudine deliciarum cogitavit
'

ria vinivinese

in

intimum mysterii mei secretum, paradisum perennem " deliciarum. Ibi volo loqui cum ea,

sponsa secum admirans, an deficerc aut^morideberet quia Dei bonitatem ac ^ magnitudinem, et cxoeUentiam capere deliciarum * non valebat, nec exprimere potuit prouuntiando ^ millesimam partem. In anima etiam sua erat convivium per;

quidquid ciim ea solus voluero habere'*. 1'21 His dictis, sponsus Dominus ingressus cst cum ipso per susoeptioncm sacramenti, pervenitque ad '"^*"sponsam oum valde magna omnipoteutia deilioe,
celeriter currens, inelTabiliter

magnificum,jubilusqueinenarrabiliterjucundus,

gaudium

ceiitissimc et

modo. Anima erat deet vestita, nec non circunidata multis magnis bonis, rocte ac si essetsponsa magni regis, filia pulcherrime oret exultatio sine
"

magno gaudio, dulcedine,valde amice,consolatorie, exoellenter, cum multis bonis fruotibus et magna operatiune. Anima sponsa repletigaudio
inelYabilitur

puichurrime ornata

magno,
:

exaltavit, clamavit forti claniore dicens'*

Mi

cordialiter dulcissimc '"pater Jesu Ghriste^". Et

nata, et amicta lapide pretioso, auro et argento,

ipse sponsus valde amii^e dixit post ingressum

sederet in una aula jucunda et amoena


quasi
'

cum

aliis

Ego volo

virginibuSjdiligentissime spectans etexspectans,

venire,

modo amabilius et amioabiUus quam unquam feci.n Simile accidit in


tibi

sponsus ejus cum amicis suis ingressurus ^ esset per ostium.Ad hoc ostium direxit fixe intuituni suum^, avide desiderans videre spon-

die Praisentationis beatu VirginisMariiu^', et in die sanctiU Uarbario

codem

anno^'. Eia, qutu lin-

sum

suum'**, nec avertit

suumaboslio intuitum,
suo "
prjjpararet,

gua humana vel ange lioa tanta; excellenti;c pnerogativam Domini Jesu suHiciat enarrare, (jua
sponsuj suo! copiosa ac ;'egia niagnilicentia tani
incxpressibili contubernio se voluit oonmiunicare, uniri et copulari, ut spretis
et reginis

nec a
nec
'*

se, diligenter se intuens et considerans,

ut se decentissime sponso

relinqucretaliquem pulverem, qui posset oflendere oculos '^sponsi sui.

mundi regnis secundum pompam skouH carnalibus p


^*

tamquam
sponsa

120 Hajc sponsa,

scilicet

anima

sua, fuit pul-

deliciis inservientibus, loctis stratis, piotis tape-

clirior sponsa,oriiatior, et plus

virtutum varietate
vidit.

circumornata et amicta 'S


Assistentes
ei
si

quam umquam
'"

virgines diiigentissime animadaliquid maculai decoris


fuisset

vertebant

'^

oinnamomundi perem, vilem ac indignam voluit dcclinarc^'^. Quin '" veritate comperi, quod ipse nou sit actibus, cubioulis suis niyrrha, aloe et

mo

aspersis, ad illam

jcstimatione pau-

in ea, et hoc citissime avertebant '^,ut sponso ad-

venientibeneornareturetpr;i'pararetur.Obseque-

ceptor personarum. Gloria ergo sit benedicte, de tam supcrinenarrabili

tibi,

Jesu

bantur

ei

ac

si

luisset filia
'^

cujusdam magni
'^,

regis,

et ita apparebat.

anima sua, eminus videbat dignissimum sponsum, pulchcrrimum et laudabilissimum ^ qui umquam venit ad terram, cum magno apparatu, et cum *' exercitu magnifico optime disposito, in multitudine et pulehritudine procerum personarum. Et quanto plus sponsus cum suis honestissinus ct praiclarissimis moribus adornatus appropinquaIpsa
bat, tanto ornatior, pulchrior et jucundior appai-ebat,

sponsa autem

munere gratiio, qui sic dignatus es creaturam tuam indignam tam supereftluentibus " glovia et ^* hunore
et deliciis
^''

visitare.
CAP. LXXXVE. O"' B. Dnro,.^.^',/0"^''""

122DE VERBIS INVITATORIIS ET CONSOLATORllS


SPONSI \D SPONSAM. EAM DETRADUGliNnO IN HEGNUM suuM. Primum verbum ordiiie, quoad subsequentia quo sponsus Christus invitavit sponsam suam.dixit sponsa? suio^die quo supra;
,

et vere sio

erat.

Ipsa sponsa

numquam

vidit sic^- tale par copulari

etcomponi, qualiter

hoc erat inter sponsum etsponsara;necumquam

super terram consolari variis consolationibus tamdiu. quousque te adduxero in regnum meum ad domum ineam. Nos vohimus modo siinul Iiqucfieri in unum ", et conHuere, utsimus simuP* ad invicem (luodam giutine"
u

Ego volo

te hic

tam nobiles sponsi comites, speciosos, locupletes et optime ohorizantes -'; qui omnes circa
vidit

conglobati seu

conjuncti.

Qiio

dicto

statim

ostium,
f,

depositis capuciis,
se inclinabant,

reverenter

versus

sponsa sensit in spiritu talem liquefactionem et unionem, et pro codem instanti non disorepabat

sponsam

omnes

induti vestibus

purpureis.

Sponsus vero habuit vestem stragu-

Domini verbum a faoto; Quaecumque anima hic


fioe

et ailjeoit

Dominus

in terra valde

magni-

latam ex auro intextam splendide valde. Quem comites associabant honestissime, cum dccenti amplexu eum adducentes cum gloria ethonore. Ipsosponso jam circa ostium existente ct loqui incipiente, sponsa ca"pit ardere ut ignis, acute
se intuens, sponsi offendere sui
si

apprehenderit me, cui tani suavis fuero illa debet esse secura de vita tEtevna, et illa *^ debet essc potens in vita a^tcrna,
sicut animie tuaj *\

habituraibi

magnum honorem.gloriam.ac magnum gaudium. Tu secure poteris dicei'e Ego


;

aliquid in ea esset,

quod oculos

"

posset.
:

Et ait sponsus.

quando venit ad ostium


volo, nisi

Ego nullilii intrare commodum scilicet quod ingressurus

et

sum,

sit

purum

mundum,

et sit totaliter illus-

habeo vitam leternam in mc, et tu ipsa es coelum. Ego non permitto me apprehendi alicubi, nisi habens ibi sint " loca cojlica jam quidein sedes, hic" tam magnagaudia, quod tibi directe apparet quod me apprehenderis totum ". Reputas
;

tratum.

Aula vero debet esse re.spevsa

cum

rosis
et

et Iiliis,ac florigeris

omnigenarum virtutum;

Ego volo sponsa valde bene debet csse decorata. meam recipeve et ducere eam in cellasponsam
ac corf.- = deliciarum add.- * om. _5 nec expr. pron. valu.t.- ac- ' quando.- ingresoc. ut non.'0 om.- " om. sus cod.- " suum i.'^ adveitebant. off- '* eircumamictfl el decorala.'^om. ' et add. '^ amovebatui-. dedecoris. " bourom. dign.
i

enim quud nullibi sim *^, nisi circa te, nec cum Iuec agcre, nisi tecum. AtUunen aiiquu babeam ego sum ita magnus, latus et spatiosus, sicut ^' plus innuit ". Ego coelum et terra minus dicit
'""
:

sedit cod. et

B.-

foititer

cl.imans

et

dicens.

dilectiasime.

*'

Mi-

-^

hcc bis in _Mo,. _35ejus


Ghriste,
!(,. *t *5

B.-^ eodem

anno add.^^ cod. a.om.

ineffabiliter deliciari

tain osculis, colloquio et amilcxi!)us add.- ^ in.- =" su|.ereffluenti.

vid.

9.

pulcli.

iaud.

-2iom.-^
tne.

30

(ieliciarum
8.

genere.-" om.
individuo.

in u.

I.

ut siraul
ipsa.

"

"

giutino

"

tute 0.

zantes cod.

"

sui

off. s.

-
v.

ch.. et.

- " sunt. - " hic


dat cod.

hab.

"

tot.

app.

'

sum.

"perennium.

- ^

hab.

exallavU clamorem.

- " habeo.

" minuit cod.


sum

556
AitcTORB
j.

DE
inefFiibile
;

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


sum
valde

sum bonum magnum,

ego

MABiEN*

WEBDBB.

dives, et ubi habetur magna ttediosa exspectatio p^^ j^g^ gj yjj- cordialiler diligor, illuc libenter
ire

volo et esse.

gaudere, quod animam tuam intcr me ac " te nullus tangere ac " tractare debeat citra me. Tu multum gaudere dcbes, cum dixeris Tdiis tuis Dilecti fdii, respicite, et gaudete mecum, et con:

unacum
snnctis pluribus.

123 Secundum verbum dixit ad eam Dominus gabbato post festum sancti Martini anno 1393 %
'

templamini, quod
uiterna.

magna bona haheo

in viia

sponsa cxistente in dispositione

quod caro ila libenter luisset liberata abanima, ut quietem obtinere valuisset, sicut anima ab ea. Anima celeritei- currebat, et vitam xternam libenter habuisset. Et ait Dominus a Ego jam divortiavi animam tuam et corpus tuum; non enim jam
tali,
:

verbum dictum est ei tertia feria eamstepe ad ''^^""'" festum Corporis Christi Dominus jussit ante ^** pro unctione sacra, et eam parare manipulos
124 Sextum
:

panniculos pro sepultura,videlicet

unum peplum

ad caput

quos

fecit et

ostendit confessori suo".

habent magnam ad invicem dilectionis coha?rentiam et hoc ideo egi, ut, cum mori debueris, non oporteat eas ad invicem habere ^ magnam poenam. Hocdicente Domino, sedit animasponsai
:

Fnit tunc sponsa; quasi jam deberet mori. Paratis panniculis, dixit ei Dominus : Quando cito debe-

bas nasci, mater tua paravit tihi panniculos de vestibus^*; et ex quo nunc animam tuam debes parere " mihi ^', etiam paras tihi panniculos isto

quasi libera

*,

in procinctu ac
fuit

si

jam

vellet abire.

Tertium verbum
ta3 Trinitutis,

sicut postea

sponsos dictum in die sancnioriebatur, Joannis


Fuit ipsa tunc" in

vitu3

modo. Et adjecit Dominus a Omnihus diebus tux satis habuisti tamen pauper esse desi:

derasti

anno Domini 1394 \ magnodolore.qui causabatur ex tractu.Nam et'


et Pauli

pro eo debes fieri dives in vita aeterna. Exspectavit tunc sponsa quasi parturiens, par:

tum observans cura magnis^^

sollicitudineet la-

Dominus
a

iuit ei

multum

pru3sens.

Tunc

dixit

borihus'". In istis sedit usque sero, quasi sponsa


qua; sponsum"traducere cito vellet.Postquam sic
sederat, dixit ei

Oportet te tam graviter portare, et tam intense dulere pro vita a^terna obtinenda, recte ac si

Dominus

Tu debes

mori, quia

imprifignata sis, et

jam

libenter vclles parere.

Tu

jam

vicisti

omnem
i

tribulationem et angustiam E

siipe habuisti et suslinuisti


:

partu spirituali et corporali gravissimos labores, et parere optimos fructus.


a^ternam. Oportuit
in

magnos labores in nunc debes hahere

tuam. Prre amore dehes mori, et mors debebit Pro iis ^* dictis Domino sponsa tibi fieri dulcis. intime regratiabatur. Sabbato post festum Corporis Christi fuit spons.u ac si instai*et finis vitto
sua;.

Tu debes aiiimam tuam parere mihi ad vitam

mc

tunc gravissime portare

Et

Dominus

tctendit valde

^^

omnes
:

vires
i

omnibus viribus, cum debui parere totum


e converso ad vitam aiternam.

mundum

Tamdiu

debes dolere pro vita aiterna, quousque venero, et dicam Veni dilccta mea, jam non debebis habere amplius'' dolores, sed solum gaudia. Ex:

ejussursum,dixitqueei'": aDicniiis tuis ? Filii, pra^parate vos meliori modo quo potestis. Ego spero quod, si Dominus voluerit nos simul habere, et

debeamus esse

in vita a)terna, videbi-

specta
'

Tunc postea fecit Domianima ejus, removens raagna nus tela qua^ habuit in anima et in " corde '*; permisitque hona coelica sparsim ^^ descendere

cum

patientia.
in

mus et invenicmus nos mutuo in choro sanctorum martyrum.B Sic sedendo anxie exspectahat
Dominum, quando
cessione,

convivium

veniret

ad introducendum

cum sua sancta proeam in regnum


invitat.

suum.
125 Dominica infra octavas Corporis Christi dedit Dominus ei charititem cordis effractivam
et
;

super eam pluendo, et traxit eam ad vitam aHernam. Dona illa gratiie ceciderunt super eani, et
ipsa
istis

expandit omnes vires et cor


bonis spiritualihus capiendis.
et fluxit in

suum^*pro Anima nata-

vit

superabundantihus honis. Et tunc


:

dixit ei Dominus '^ Si pius posses capere bona ^^ mea, ego plus darem tibi. Nonindiges alio nisi quod capias gratiam meam, et ad me reportes. Ego tantura volo dare tihi " de honis meis, ^ quod non habeas causare et querelare '* contra me. Tu debes gaudere et gloriari de magnis meis bonis. Quintum verbum dictum fuit ei

Dorainus tunc*' factus fuit ei valde amicativus, uniens se-sponsic. Ipse'^egitac si vellet eam assumere de hac vita, dixitque ei *^ Homo qui estmagnifice in vita contemplativa, hunc opor:

tebit

qutO in

mori ex raagno amore. Uene sponsce illi, terris nihil delectatur contempiari et amare quam sponsum '*, cum quo u.'ternaliter ^ *^ vult gaudere. Multa bona revelavit sponsce suce
de transitu suo eodem die
tt
;

inter castera dixit

Tu

apprehendisti nicmagnifice, etcontemplaaninia tua, et etiam in vita icterna. Aniet


**

secunda

feria post
: cc

festum Trinitatis

'*.

Gui dixit
in

ris

me in
tua

Dominus
vasti ad
illud

Tu
in

traxisti cor
;

tuum

a terra, et ele-

ma

me

coelum

nunc volo magna hona

dare, quod ipsi scilicut terru3 moriaris, quod non remaneat in eo aliquid terreitatis '" caducae, sed solum illud*' quod in eo " reposui.

.\nima tua ct sponsa


fluere in

mea " debet

natare tt

magnis gratiis meis tamdiu, quousque se mihi de ore tuo pariat. Dominus tunc astitit sponsaj cum veneranda processione sanctorum, quasi vellet animam suam immediate egredienteni ad se sumere, ^* ad gaudia jucunda ct anicea Debes tu " multum na ". Addidit Dominus
:

mea debet esse vera contemVolo ei me magnifice dare, quod sit mei potens, voloque coram ea me vertere huc illucque, et debet mccum habere omnem voluntatem. Die noctuquenolo me avertere ab ea ", sed debet me contemplari et habere quando et qualiter vult. Vulo dilectionem tuam
sponsa
platrix in
terris.

desiderium tuum trahere tam fortiter post me, quod *^ possis cognoscere quid sit fortiter diligere et pure contemplari. Nos volumus nos mutuo unire, et tam magnara amicitiam etdilectionem insimul habere, quod de hoc scire poterunt hoet

'

ad

^hab. festum sancti add. ex B. om. cori. * XCIIl, * liberata. ^ anno D. 1394 om. " tunc i, inv.


'^

'
'"^

etiam.
'^

'*

* ei

f.

anip. h.

'"

"*

D.

fec.

" om.

aspersim
d.

add.
aut

^^

om. " vires

ejus.cor etsinum.

" tuaa.ut m. sp. " etarft/. ^^perducere arft/. *^Tud. " et. ^* aut. ^" conteniplemini quta. ^" panniculos. 3' suo c38 veteribus. ^ parare cod.~ ^ p-, interim. ^ magna. ^ labore. ^ quam sponsus. ^* his.
3" val. t.
'^

([uartum verbura add.

nisi alio

neccod.
**

libi

querulari.

'^

permaneat aliquid

ibi terrenitatis.

Trin.

f.

'' id.

^o

ut noQ
illud.

VIIl
'^

VII verbum add. *' tunc D. om. *^om. verbum add. " quoniam sponsus cod.

tua a,

*'

ab ea av.

*^

ut.

mines

DIE TRIGESIMA OGTOr.RIS.

557
;

mines post mortem tuani, et magnince de hoc loqui. Nonum verbum sponsi ad sponsam fuit

num, rectum et clarum tantummodo mors secludit.


Terlium
'".

a cujus ingressu
b o

me

AtCTOBE J. MARIENWEItnER.

eodem

die dictum. Inter plura alia dixit

Dic

ad filios tuos: Dilectus Dominus meus fccit me hodiecontemplari mulla bona in vita oeterna, et
quaj vidi
et

Tertium erat quod diccbat: Eia dato mihi Dominummeum ddoctum, hoc
est, EucharistiEe

sacramentum

prie

amoreejus

anima mt-a habere. Vidi, Dominus rcvelavit mihi, quod anima mea
ibi,

itladebet

eo diutius non valeo carere, nec alium cibum vel potum corporis ad me suscipere.
et

debet ascendere, et dominari in vita teterna, poesse debetubicumque. Necsolum detensquc bebit esse in uno loco, sed ad voluntatem suam
'

127 Hcec dicens confessori. multum famelica nimia inedia extenuata apparebat '*. Qui "

obit B. Doro-

thca.

dixit ut

bibendo se

refocillaret,

quia die

illa,

ex

huc illucquediscurrere sicut angeUis regere debet* particepsque debet esse

aliosque
in consi:

HoDominiDei sui,juxta illudSapientiselU Fulgebuntjusti, et tanquam scintilUein arundincto magnaque gaudia habere debet, discurrent * quBeomnino eflari non possunt. Dilecti filii, vos ipsidebebitis habere ex anima mea gaudium et honorom. Et adjecit Dominus a Tu balbutis, seu minus expedile loqueris vclut unus puer de
:
:

venerandum sacramentum semel accepissct, secunda vicehabere non deberetp, sed post mediam noctem, peractis *' Te Deum laudamus, illud illi promisit se daturum. Ipsa vero
qua
illud

nimio desiderio
bat
:

afllicta

ac virihus destituta, aie;

Nescio quomodo potero exspectare nam "^ exspectatio erit mihi impossibilis, aut ** nimis
<t

dinicilis et
bitis,

amara, Post hoc ", paucis verbis hanesciens horam


mortis

abiit confessor,

magnis meis bonis ac


stabilita fueris,

vita a;terna,

sedcum

ibi

tunc scies perfecte de hoc loqui.B Indicdecemmilliiimmilitum feria secunda Ddecti filii, sponsa dixit,revelanteDomino^
:

fiat ^

coram me, quod debeam

in

magno

desiderio

ejus tam esse '^propinquam q. Hora erat complotorii, quando recessit ; ct reversus circa Te Deum laudamus, elapsis quasi septem horis, invenit eam spiritum tradidisse, in noctc beatoruni martyrum Joannis et Pauli, anno Domini 1394 v.

mori, et oportebit

me Dominum \idere. quod


in
filii,

as-

sumat animam

meam

suas manus k. Dilecti regratiari Domino meo ac


"^

suam potestatem et in vos debetis multum


jam

128Perceptaejus pretiosa morte,adtanti fuue- Post exseqtiias fittnt ris exequias s festinavit venirc dominus Joamics, miracula. pater reverendus, Ecclesi;t; Pomezanicnsis ^^'episcopus, qui pauperes refecit, larga munera dispargens" egenis distribuit ". Bis Missarum so-

dilecto, quia sa^pius

venit cura sua dilecta matre,

cum

sanctis multis,

magna

processione
cito

ad

meam

prtesentiam.
istis

Ego spero me

morituram. Ex

omnibus

verbis colligat devotio fidelium. eam optime pr;scivisse diem obitus sui tam propinquum m, et eam hene dispositam fuisse ad vitam icternam,

lemnia celebrans, et reliqua mortuorum offioia pcragens, corpus dilectoDei, pretiosum thesaurum, terra3 personaliter commendavit. Clcrus
doluit,

populus multus valdo /, qui ejus percepla morte confiuxerat, gemuit. Planctus et luctus

quam Dominus sponsus


tiplicibus
coeli

affabilissimus

tam mul-

erant" communiter omnium,

et prrecipue spiri-

verbis

consolatoriis dignatus est ad

gaudia

invitai"e.

eAP.LWXVII.
Confcssa-

riwn paulo
antc mortcin
ollocuta,

DE HORA E.IUS EXTBEMA FELICI AC BEATA, PRO QUA TANTO PONDEnE CERTAMINIS DIMICAviT. Bonum certamen certavit, cursum consum120
mavit, fidem servavit haec dilecta et pr^ciara Dei sponsa, et ideo a sponso suo Domlno Jesu Christo ad cteli palatiameruit invitan. Horaergo
^

tualium ejus filiorum, quorum ma;stitiam novit qui solus ^" m;ijrorem considerat ct dolorom. Dumque tcmporc^'exequiarumperejusconfesso-

rcm

ejus felix vita, magnis gratiis ac virtutibus rcferta.variisallhctionum martyriis plona, usque

ad diem illum omnibus honiinibus abscondita quoad vulncra, paucis, scilicet tribusdumtaxat,
exccptis, fuisset manifeste prtcdicata, rumore vcritatis porculsi inaudito, in lacrymas plurimi

innamera felicissima appropinquante n, qua post certamina, valde Ibrventia desideria, post diutinie***

exspectationis taxlia,

Dominuseam

osculis

proruperunt uberrimas pro tantaj ignorantia sanctitatis w.DoIuerunt ulique,quia tam exccllen-

et

amplexibus a;ternalibus volens

perfrui, et

clarius consolari,

eam adse
'

fcstinis processioniillustriori

temineacharitatem.suistemporibus inaudiUmi, Quando rcverentia honorare^debita neglexerunt.


piis igitur pricdicabatur, et quaiido sepeliebatur,

bustraducere disponebat, tunc


gratiEe

lumine

"

periusti-ata, dixit

singulariter tria ad

affiictionibus

"

et lacrymosis aspectihus protioso

suum confessorem,bene
deranda.

devotis hominibus pon-

thesauro funeris assistebant. Erat nihilominus mens devota, et vox grata lioncdioentium
illic

Ego'* tam dulces amaros sponsi delicatissimi sentio vulnerationimite charitatis nis '^ aculeos, qui sagittis suk mea vulneravit. Ego incedo cor etaliainteriora mulier parturiens, nullam inveniens

Pi-imum'\ Primum

quam

vakh- digno. Iiitoraudientes ejus magnos labofuere exequiis, qui

Dominum^*pro suo munere


res

et" dolores, fatigationes

et

"'

revelationes,

tanquam stando, requiem neque pacem, sedendo,iacendo,


ac etiam ambulando.

facta, cipcmerita et beneficia inefi^abilia sibi runt"fiducialitercrederc, quod ejus meritis et

intercessione possent in

suis necossilatibus ac

Secundum

'".

Secundum
''

erat:

Si vos su-

patrocinium infirmilatibus relevari. Quibus ejus clementia. sponsam implorantibus afl^uit divina

Iumine,sanctorum conspipercoelesti illustrati desiderii magnituceretis gaudia, sicutego, pra^ scinderetur. Ecce coelum mihi dine cor veslrum gauaperlum cst ct propinquum, et sanctorum ipsum placlare patefactum, iterque ad dium

suam mirificanspriucIaram^S quai valde mulla


opporconcessit sanitatum remedia in tempore per ejus merita et interventum,acsetuno.Unde
fiunt*" pulchri [.'jushumiIcm^V-ontactum,crebra naturie*' valde miracula w, a conditione humanai

potens quod.

deb.

r.

'

ess. d.

currentom.
8 electa.

'-

verbum

arfrf.

prtEckctfl.

'*

divln.

bat '

om

"o,.

* Ergo

cod,
'

- stat. - " gr. - " dice' et1.

juxta-dis-

vulnerationum.

"

illustratus.

om.

'^

apparuit ext.

-"bffic. ^oCui- " post accof/.-^^dabiturWrf. - om.- '"dispcr^ens.- " IriUit.- eral. _is esse t _ ^iosolum cocl.- " tcmpus cod. - ^ honore. - "affec^ om.- om.- ^ aibi "dd.- prtetibus -^ Dcum.verecw/. electam.-^humilis.-" fuerunt.-*'c. humnn
aliena.

558
AUCTOBE
J.

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


si

aliena.

MARIEN-

WEBDER. X
Ipsa Dci
ftt'

Hinc est quod ad ejus tumulum non solum terroi Prussiiv: incolie, sed etiam extrauei de longe veniunt el accurrunt x. 129 Sponsa ergo hiec venerabiiis decora facta
est' nimis,

valerem

te in tantura...

benedicero,

quantum D

facit dilecta mater tua virgo Maria et oranes sancti,.. ego adhuc non sufTicerem te perfecte laudai-e... Idcirco Domine dilecte, lauda te ip-

mula
tur.

scterna

ex

iis

omnibus quie

dicta

sunt,

sum... regratiare
ssepe dicant (4).

tibi

ipsi...

Hanc gratiarum

gloria frui-

vehementer proficiendo in regno Dei Kterno, cgressumque est nomen ejus quasi unguentum effusum et pcr miraculorum frequentiam niagnorum circumquaque de gratia Dei ha^c dif;

actionem debes alios tuos docere amicos, ut eam


c Vel

ex

his verbis apparet hoc

in
ei

mdgus emissurn fuisse

compendium VitamLatinam ante

fundituret dilVamatur, ita ut geuerositatem ejus glorilicat * contubernium habens ^ Dei. Et unde
hoc, nisi quia

Sepiiliiium ; in quibus re vera multoplura

de vulneribus traduniur{b).
d Capitulo de quatuor languoribus indicatur caput 29 hujus Vitte.
e Alio loco clarius dicelur, in Scptiiilio videlicet,

diademate regni ccelestis sibi imposUo, introducta est in cubiculum regis et sponsi aeterni? Cujus claritatem jam non in ainigmatibus et" speculo, sed intuitive contempUUur charitatem indimissibilcm aniplexibus amplexa;

caritate

tur

charitatem^

jam

sine medio deliciosissimis


,

ubi pulcherrimus tractatus qucin de hac Dominus revelavit, continetur. Eoloco intcr alia legimus : Ex his polest perpendi quod
humilitatis gratiu plus voluil nesciri,
in admirabiliter

sui oris labiis osculatur. Cujus veritatem

non
speiu

quam

sciri,

jam" simulacris specietenus

interjectis ac

magnis
:

Dei beneficiis... Cui ite-

cularibus imagiiiibus, sed nudissime speculatur.

Sponso suu Domino Jcsu Christo non jam


speciebus sacramentalibus ac
'^

signiricabilibus,

sed iinpermixtissime perlVuitui* et unitur. Quid plura? AlVectioncs extaticai, " mentis fatigatuj

rum Dominus ait a Tu adhuc non debes exprimere multa quorum similia a sanctis meis non sunt acta, necadhuc novam sanctitatem edicere, quam sacra Scriptura non continet expresse. Et
si S.

B excessus in ea jam pacifice conquiescunt. Cordesiderii amoris inipatientia insania dis avaritia, de cujtero a statione"' non exorsancta
, ,

utero toetum

Brigida non cxpressisset in suo corde et vivum apparuisse et se hinc inde

movisse, tu adhuc non debuisses hoc de te consimile manifest;isse. Attamen tu jam plus de hoc

bitant seu insolescunt. EfTectibus charitatis ardentis,

quam
et

ipsa expressisti.

Ego etiam plus cor tuum


,

vulnerantis, bullientis, scatentis,

cor

uterum quam ejus magnificavi


pressi et gravavi (6).
et aliis

teque plus

impetuose
inebriantisj

moventis,
cor

dilatantis,

sagittantis,"
cajteris

effringentis,

et

prie-

quam illara fDe his

carilatis

gradibus muito
:

missis modovia: habitis, evacuatis, jam perfectiori

modo

in

omni

tranquiilitatis requie,

modo

coelesti 'S perfectissime et quietissime hanc electara Christi famulam charitas sancta promovet

fusius disserit auctor in Septiiiiii tractaiu I. g Vix... quinque septimanis; inSeptiiiiio{7) quatuor hebdomadis ante mvrtem; et in Vita Laiina (8):die Ascensionis, sett 28 maji anni
1394.

et exornat per gratiam

laus est et gloria

nunc

et

cui Dei onmipotentis semper, et per infinita


:

sujcula sa^culorum.

Amen, amen, amen.


'^.

potuisse ostendit
lio (9),ei

h Deberet mori ex desiderio et araore id fieri Marienwerder in Septili'


:

EXPLICIT

vere factum esse confirmat in scripto


(10).

anni 4404

Prxterea

suib petitionis,

quod

ANNOTATA.
a CaiHtatis gradus triginta sex enumerat aucfor in Scptitilio (1); de quibus in Pro/ogo (2) scribit : Si vero cuiquam... videatur aliquid in materia dicendorum rationi vel Scripturse non consonum... volo planiori modo quo possum moG tiva mea proponere, ex quibus mihi videatur
dislinctio

raoreretur cum discretione. non expers rationis, affirmativum a Domino obtinuit responsura qui V nonas julii, quasi per annum ante sponsse

transUum,ei dixU: a Dic ad C. tuura:..Ego a Domino... didici quod non

gi'aduum

caritatis

et

actuum ejus

debeam cum insipientia autem ratione cavens seu delirans mortua fuero, tunc apud vos debet esse magnus tiraor et soUicitudo, quod nonfueram perfecte grata acregratiataDomino... Si autem nuUo homine sciente alio a me, mors
aut rationis carentia mori... Sin

sponsai

Christi

Scriptura; et

ostensorum, sacru) rationi non esse dissona, sed esse


pr^dictu;

me
i

teni

pnuoccupaverit repente, ex tunc scitote mormeam evenisse ex magna caritate (11).


Filiis tuis, id est,

consona

et

conformis.

Quod

praistat

seguenti

confessariis.De quibus
est

hxc

Prologicapitulo,
niis

immo et 7nultis

locis aliis{3).

B.Dorothca

aDomino accepit: aBonum


de his (supple
:

quod

Sa^pissitne enim, protatis exemptis et testimo-

P. C, sint circa te et experiantur tiosa in te et rae,.. ut

bona.mea presuo tem-

auctorum ecctesiasticorum fquos quam

ditigenier legerit ubique perspicitur), scriptas

pore) valeant testimonium perhibere. Et dic ad


P. C.
:

revetationes et

docmnenta spiritualia defendere conalur. b Gratias exsoivere siepe jussa fuit a Deo (iTu non vales mihi pro his regratiari qu^ tibi
fiunt a tuo C.

Filii
:

dUecti, quajito melius poteritis, vos

prteparate

ego non possum

me cum

aliquo exte-

riore facto occupare.Satis

ut diligenti

namque habeo agere, studio observemDominura... ad rae


die dixit ei

Quoraodo ergo posses mihi pro meis beneficiisregi"atiari? Dic igitar : Domine,

cum
k

sancta sua processione venturura (12).

Quadam

Dominus:

De morte
'*

'

in add.
(1)

etcod. *hi3.
'

castitatem.

Smugn. f. glorificet. hujus. jani a. aut. aut.


*

'"

_ " etadrf. ralione. iHioIentaQtis odd. ^ am. am. Espl. om.


'*

pa-

triaj.

Tract.

I,

cap.

I.

Cfr. Vita

Germ.,
1,

lib. IV, part.


i4)

1.

cfr.

cap.lSetseqq.

(7)
1,

Tract.

I,

l2)Cap. I. 13) Gfi-.Scptil., tract.


lib.

cap.2.
tract.
III,
1,

Vita Lat,,

cap. 22.

(9)

Tiact.

cap. 35.

cap. 35.
(10)
lib.

{8)Lib. VII,
II,

Linda, pnrt.

V. cap.

44.

(5)

Cfr. Sept..

cap. 10 et 11.
2, iib.
I,

ViU

Lat., lib. VI, cap. 24 et 25, lib.

cap.

IV,

cai). 13

etaeqq.jlib. V, cap. 35.

pag. 166 et seq. (12) ibid., cap. 19.

\i\.)

Vita Lat.,

VU,

cap.

13.

t6)

Tract.

cap. 17;

non

DIE TRICESIMA OGTOimiS.

550

A non

Ego namque
adesse,

sissoUicita ac tuorum in morte preesentia. tibi personaliter in morte volo

sitam, tunc ad stralum

cum mea

dignalissima niatre et sancto(1).


illse

rum
1

multitudine

Processiones

recemeniur in Vila La(3).

suum se reclinabat, caput D suum ad orientem, pedes vero ad occidentem ordinabat nunc autem modo opposito stratum et corpus ordinaveral. Locavit namque corvical cussinum et desuper caput suum usque occiden:

tina (2) ei in

Germanica

tem,

et

pedes usque ovientem, prout niortui

m Non

taviium pr^Kscivit diem obitus suitam


siepe,

solent in sepulcris coUocari.

Non

fuit

tamen in-

propinquum, scd etiam

simut
j

adjunctis. confessainis priedixit

cum aliis quamquam

ventasupinaiaccre, scdin dextero latere,habens oculos pulchre clausos, pedes honeste compositos et coopertos, et

ipsamhoram et diemtionpressede/inivit.Cum enim dixisset Mnrienwerder Libenter valde


.-

manum

dextram positam
vestibus
in

dextram infra genam AmpUushujusmodi... posi-

horam

absolutioiiis tua; a corpore veliem deteret singulariter scire,

tionis variatio ac honesta corporis compositio in

respondii B. Dominate rothea: Vis tuscire illam horam contra Dei voluntatem ? ... Exspectate...Tunc (posi ^yiortem meam) poteritis gloriam Dei videre in variorum

quibus sepeliri voluit, etiam sunt

certa^ndicia quod sua; morlis fuerat prajscia.Vi-

sum

est etiam suo

C,

ex multis indiciis quje ab

ipsa prius audivit,..(?rtw obiisse adhuc ante solis

miraculorum operatione. K/ adjecitjuhente Domino: u Cum mortua fuero. debebis post hoc
pra^dicare cito, et intcr alia

occubitum, post cjus a reclusorio reccssum


r

(10).

In hrevibus suis capiiuli Pomesaniensis


dicif

Dei

magnalia

ei di-

Annalihus idem

Mnrienwerder:

In nocto

cere

adgloriam magnam

illani

quam mihi

dedit

sanctorummarlyrumJoliannisetPauIi(il).f,^HHi.

confidentiam.

Dein sponsa

in spiritu vidit

quod
post

homines
illa

in manifestatione gloriie divinee


ita

mortem suam

devoti fierent, sicul

umquam in

horum festum cetebreiur die 2Qjuniiy ohitum ad hanc diern referunt nonnuUi aiictorcs (i^), et quidcm ipse confector rotuli cj- Vrhc missi
sed perpcram: nam in Vita Lntinn (14) scriptum est : iwrno MCGCXCIIII, septinio kal. mensis julii ha^c protunc fuit fcria quiiita, fesli Gorporis Uomini octava. Et in libello nnni
(13)
; ;

ecclesia fuerant(4).

B n Diem suayn ultimam, quaj erat mensis junii XXV, et protunc festi Corporis Domini odava,
pere^i^moreconsueto.non inlecto(5).Ct(W autcmscnsii scjamjammorisicut legra

decumbens

1404

in craslino Joannis Baptistie, ni nocte bea-

iuram, intimavit suo


scolarem

C. ut ad

eam

veniret, per

quem protunc C. ad ipsam miserat(6). Tunc sponsa, quie prius stetit, ad foramen

torum martyrum Joannis et Pauli {ib).Quod confirmnf Conrndus Bitschin in crastino, inquit, S. Johannis Baptiste obiit venerabilis domina
.-

reclusorii accessit,et,genibus provolutis,deside-

Dorothea

(16), et

Joannes de Posilge, cadem,

rium elevans ad Dominum,dixit suspirans ad


tt

ratione{i7).

Eia datemihi Dominum(7).

p Etenim

Non

est

de more universalis Ec-

nosti quidtibi c\esii&,ait confessarivs...Eiiixm tu

rccte auclor Dantiscensis chronici Hansentici obiium refcri ad ip.mm fesium S. Joannis Baptistx (18). s D'e exsequiis ei sepuliura cfr. Comm.

Minus

ad reclusoa Domino est dictura antc ingrussum videlicet Tu debes contenta esse quod me rium, possis accipere semel dumtaxat in die (8). non video q In Vitis anliquis mcmoralum morte accidissc ita prodigium quod in ipsa Cum morti narrat Ma7'iinus Baronius (9)
:
:

prsco.,
t

num.

41.
sciliccf affuit canoni-

PopuUis multus valde:

corum.religiosorumet clericorum lurba.hymiiis canora decentibus, orationes etcantus lugubres

proxima

ardenlissime sacrum
. .

Corpus Domini

modulando. Murmurabat campanarum sonus ruebat catervatim undique populus; pauperes adveneruntet divites utriusque sexus,innumera
multitudo (19). u Auditis H. Dorotheje virtuiibus, peccatores

ipsemet salvator noster suscipere desideraret, cum sanctissima sua matre appaChristus Jesus, eamque per eandem fenestram per quam
ruit,

fueruntcompuncti; vere pttnitentcs ad plenep(-

coripsum toties... adoraverat, ipsemet proprio refecit. pore, sub iisdem speciebus panis,
Vitie Latintc

nitendum acccnsi devoti fuerunt in amore infiam;

//M

maU;...
alii

alii

optabant peccato et
a

mundo

mori,..

caput quo moriis adjuncta descrihuntur, hoc loco excetpendum videiur: elapsis quasi sepC. recerms ad rcclusorium de silentio ejus et quietc. tem horis, admirabatur solebat Nimirum frequenter cnim in tali tempore

desiderabant

mundo

absolvi, esse paupe-

res et rccludi (20).

Mii-um itaquc non esisiin

Processu anni 1404

memoralur

EHsabeth, qua;

hodieest reclusainecclesiu Pomczainensi(21);f/e etiam loquitur Mnrienwcrdcr in cpistoln

qua

eam
tatis

magno carirepcrire alte vociferantem ex Euchaamore, et ex ferventi desiderio pro

sacramento singuUuose nentem... accccrediditmortuam,sed raptam. Ideo spe per fenestram et cancellum, dens... introspexit Doroauscultans. ... Scd tandem Bristiaj

Non

daiaverisimiliier ad Vlricntm deJugingen, 7nagistrum generalein Ordinis Tcutonici ab anno M07 Electe Dei princeps. pctistis per vestrum fidelem ac devotum Maiu-iciiim. pro
:

cum

silentio

theam

e vita

ht migrasse compertum habuit.

vobis orari per Elizabeth reclusam et mc fanmlum ejus. Quod utinam digne valeremus! Libenrcputer faceremus, quia hoc lucrum magnum

respiciens in

reclusorium vidit corpus casUfi suo statu consponsie compositum honeste in raptu sensit se dispoPrius quando pro sueto
L,l, \1I capMa Vita Lat.,lib. VII,cap.l2.-^2) Ml (4) V.ta Lat. hb. cap. 38. .3. Lib. UI, et s qq. Ib.d., ^^27. -<.) (6> 25.-<5)Ibid..cap. 26 cap SS. Poloni, .9) Icones et miracula (8) Ibid. Ihid V.ta Lat. Ub. VU cap. 28^-se,.-(10) pag" 50 .12) Ljhontha V, pag. 56. aiTcod. d>pl. Pruss.. tom. 'i-> ^.b^ VII. Linda. part. U. pg. 05. pag. 84. -U3> lora. 11, pag. 328. Pruss.. cap. 28. Cfr. Scnptt. ,1,

taremus. Garitas enimelficit ut oratio c[uam quis pro aUo


facit,

oranli
si

tantum

proficiat,

qOan-

tum

sibi

proficeret,

pro [sel ipso solo ora-

(15)

Bitfichin.ForlLinda, part.U. pag. 167.-. 16) Conrad. Scriptl. PruBs., P. von DuRburg's Chronik, ap. il7iChronik desLandtB Preussen, tom Ul pag. 482.
selz. zu

ap. Scnptt. Pruss.,tom.Ul.pag.

IM.

Cfr. C.

Hartknoch.

incerti auctcontm., petri de Dusburj^ chron.Prussiip.cum

_ -

Hanaeatischc png 431etseq. (11*1 (Bernt StegmannBl 495.- (19) Vita Chromk, ap. Scriptt. Pruss., tom.V, pag, .21. Hiplcr, pag. 292. Lat , lib.VU. eap. 29.- (20) Ibid.ret.

560

DE
Ejusdem inclusx

U.

DOROTHEA

VIDUA. INCLUSA.
propter crebram et notoriam mii*aculorum operam. Eas piis itineribus ad sepulcrum B. Dorotheiu susceptis celeberrima fuit illa quam
cias,

ret (1).

vaticinia de Ordine

Tcutonico Imjusquc hostibus animos inPfussia commovme, e cotecis monumentis apparct (2).

w
Vitse

Miracula

satis

muHa

in relationc

subncctejnus, recensentur.

quam Summatim
:

ante obifcr

mcmoravimus

(7),

Annx

ducissss

Lithuaniasperegrinatio.EamsicnarratJoannes Marienwerder in processu canonizationis: Dixit se vidisse uxorem Witoldi, ducissam Litwanie, cum multis aliis nobilihus et magno appa-

vero describuntur in Vifa Latina (3) Coeci recepeiiint visum, ait Marienwerdcr, surdi auditum, claudi gressum, muti loquelam, mortui vitam, damnati ad mortem per scntentiam definitivam absolutionem, captivi liberationcm, obsessi da;monumexpuIsionem...Rursus ejus vit sanctitatem ac personic dignitatem testantur mi-

raculaadcjusinvocationem trequenterfacta,quui per notarium publicum sunt conscripta. Inter quse, ut de majoribus taceam,qux' cum minoribus

miraculurum requirantur, unum autem de minoribusbic volui interserere quod supra indicatimus in Commentario prsei-io,num.n xJam anno 1395 ad sum^num pontificem
in libro
:

que cum magna devociono in capella circa sepulchrum predictum oravit, et audiensvitam austeram dicte domine Dorothee, quam babuit in hnmanis, intime lacrimata est (8)... Insuper dixit deponens se vidisse fratrem dictl Witoldi, ducis Litwanie, nomine Sigismundus, siniiliter visitantem cum magna devocione sepulchrum predictum, exsolvens votum promissum (9), seu faciens oblationes suas, videlicet pannos sericeos, ut ait Rymann (10), qui vidit aliquos
ratu,

homines de fmibus Prussie,

scribebant
B. Dorothea;

Rymann
tumidum

et

Maricmverder

Ad

multitudo magna hominum de diversis regnis, terris et nacionibus gregalini accurrunt, laudanloset glorificantes Deum
in miraculis et prodigiis,

scilicut de Welaw et Tapio castris, visitantcs sepulchrum matris de Dorothee cum maxima devocione, e^uxorem... Witoldi... visitantem dictum sepulchruni,.. licet tamen... esset noviter conversa ad fidem cris-

que per eam cottidie K operaridignatur(4). i^air/m testatur Conradus de Jungingen,Orditiis Tcutonid magisfer gcneralis, in episloia

nifacium IX
dicchat
post

anno 1395 data ad Boad cardinales (5). Anno 1404 Marienwcrder (G) Fama sanctitatis
et
;

cam nondum fuisse chrisiianam dicit quidam testis, Coslaw, qui etiam hoc iter adannumiSdd refert {ii);a/ii vero et quidcm recte, ad annum 1400. Hoc anno, inquit Joannes de Posilge, xoxvus historitianam. Contra

j.

cus
tatu

(12),

uxorAVytowdi

e Litliuania in

Prussiam

mortum sic diffusa erat supcr universam terram Prussia?, Livoniai, LithuaniEO, Polonia;, Sillesiaj, Bobemiai et per multas alias provin-

venit

quadringentis equis, et magno comiatque apparatu. Pium suscepit iter... in

cum

oppidum Marienwerder.

MIRACULA
ex
PROLOGUS
Deus dedit
Pyussiic

B.
ms.

DOROTHE^
Bodecensi
",

codke

terunt exterorum, adhuc continue insidiantium et quccrentium quomodo scintillam Christi pos-

AD INVOCATIONEM EEAT.E INCLUS-EDE PrUSSIA PER DOBOTHE/E VIDU;E ET DOMINUM NOSTHUM iHESUM CHRISTUM SUNT MISEBicoRDiTER FACTA. Dominus Dcus docuit palres nostros enarrare fdiis suis omnia mirabilia ejus, quae fecit in ^gypto, in mari Rubro,

1n MIRACULA

QVJE

sentextinguere, etsuis terrara hanc simulacris


dedicare
b.
t>

spes nutet aut caritas B. Doro^^heam p'trefrigescat apud imbecilles infidelium incursus " tronam, mi- ,, . pugnantes, ac astutias fallaces perseveranter ^^^^i^^ ^i^. sustinere non valentes,si non frequenteretquasi ^a,

2 Sed ne fides

deficiat,

in deserto, in Juda;a,

memores

virtutis ejus existerent,

seu in Terra Sancta, ut ac bonitatem

quotidie aliquo fomento spirituali ac

subsidio

ejus multiplicera laudarent in signis et mirabili-

quorum* imbecillitatem et fortium strenuitatem mundigubernator Dominus


foverentur speciali;

bus ostensam.
deducta, et

Quorum notitia ad Prussiam olim nunc nomen Domini nostri Ihesu


:

Ghristi salutiferum

crucis

'

perfidiai spinis et

universorum aspiciens, ut fragilium tollat infirmitatem, et fortium conservet\'igorositatem,omnia in sapientia disponens, et rectissime guber-

idolatrije tribulis, fide purificata, et

semine sacri

nans
tare,

qui infirma
fortia

mundi

solet eligere et confor-

evangelii fcecundata, fructum justitia; attulit, et

vero quandoque permittit dcficere,

palmites suos extendit

*,

et sedulis

tam virorum

ut virtutem suu; indeficientispotentiaiostundat

catholicorum instructionibus, quara strenuis militum Christi cruce signatorum defensionibus;


qui fide armati, spe excitati et fervore caritatis
fortes
in
^

sane elegit sexum fragilem, sed virtutis habitu fortem, ac magni pretii in his christianorum fini-

bello effecti,

contra inimicos crucis

bus mulierem venerabilemdominam Dorotheam, omni laude dignam, sanctis moribus conspicuam,
humilitatc profundam, desideriis sanctis altam,
quo cod

Chrisli fideliter ct viriliter dimicantes,castra ver-

'

forte

pro

trucis.

extentius cod. ~^'\n in cod.

(Ij

Pastoralblatt furdie Diocese Ermland, mens.aiiril.

1870,

tom VU!, pag. 47, (2)

Cfr. Hipler.pag. 293. Voigt,

(3) Lib. VH, cap. Gesch. Preussensjtora. VII, pag. 588. 80. (5) Ibid., (4) God. dipl. Pruss., tom. V, pag. 77.

13. (9) Process.canon., pag. 216. [10) Ibid., Ibid., pag. 179etseq., cit. ap. Sciiptt. Pruss., tom.H, pag. 331. (12) Chronikdes Landes Preusprcev., iium.

pag. 162
sen, ap.

(11)

pag 79

cfr. p-ig,

80 et seq ., pag. 86.


preev.,

(6)

Lindn, part.
(8)

II,

pag. 126

i7)

Comm.

num.

64.

Cfr.

Comm.

Scriptt. Pruss., tom lll, pag. 23S. Cfr. Voigt, Gesch. Preussens, tom. VI, pag. 187 etseq. Voigt.Gesch. Marienburgs, pag. 203 et seq.

caritate

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

561
Coslaic)....

caritatecxcellentevfervidam,adexerciUa meritoiVequentius contemplatione ritfi aclionis avidam, colloquiisdivinis, amplexibus etos-

suspensam, inter cuUs perfruitam, omni virtute pnijdaram, non inlimam,licet occulathletas Christi martyres Deiconsciam.sutam, secrelorum ac judiciorum quatenus fulgoribus irradialam percoelestibus
:

propc altare Corporis Ghristi ejusdem ecclesia}, pro loco ad hoc deputalo mihi per episcopifm et canonicos
publico

{Christiano

ex mss.

Pomesanienses. Qu;e miracula sive signa conscripsi ab hominibus ibidem ad sepulchrum


beatie Dorothea; venientibus
(-1).

d Quodhic

apcrte dicitur. cx protocollore-

torpentesettepentes animos adDei amorem exciad tructuspcenitentia^ taret, moUes et delicatos


ac vianimaret. neophytas in partibus Prussiie pcenitere docerel, cinis reRularet, peccatores

cepta esse miracula, con///va/K/' etiam his et si^nitibus op^tsculi i^erbis : Miraculmn videntcs
airirmabant bona fide
ctc.y

testes

interrogaUai

luminc verischismalicis exprobraret, haireticos, et gentiles seuinfidctatis cognito, confortaret, Gbristi fidem quicirca fmes rrussisesunt, ad
les

simul fatebantur etcCmtm.V; coram domino Nicolao custode et magistro Berthrammo plebano ecclesiiu Pomesaniensis constituU, in bona
fide. quod etc. (nurn. 4). Attamen non dumtaxat protocollo in quo prodigia edita ex eo exstitit infra unum annum scripta fuerunt ea legimus, prKsens relatio siquidem quK in contigerunt alia anno 1304, alia annis 1395 etiamperspicitur /tanc et sequentibus. Ex quo eam esse quam canonici Poscriplionem non miserunt (5). 7nesanienses anno 1305 Roniam nuilum hic narratur prodigium

dixerunt

pcrvirtutum ac miraculorumgloriamadvocaret, tantis virtutibus plus et mililantem Ecclesiam vero laudum titulis clarificaret, triumphantem
uifirmitas adornaret, ct ne humana.' conditionis promissa redderetur, nimis tarda ad credendum cado loqui fcemmaj ac quod Ghristus rcsidens in degenti dignaretur, non ccsset in hac mortalitate Christi magniejusdem Domini Dei nostri Ihesu h?nc famulam suam prteelectam, ut gloria
fica

Cxterum quod post annum


e Prniter ca

1400 factum appareat.


^^

13

illustrare,nec infra aliqualiter dicetur, miraculis evidenter, hanc se intime dilexisse

non ostendens etnunc eam circa se existcre


,

magnis poteutia, nominis invocatiogloria et honore ad cujus admiranda nem, post carnis resolutionem, tam impossibiUa m tanto numero prodigia natune
in

sequunfurmivncnU. mula Limla {(S) et a to plura e.r(.n(sa fuerunt cxhibere msum Liiienthal{7): quic hic denuo Processu canonizationis trenon est. Immo in
q^fte

in arUculis, centa quadraginla et duo, parUm testium examinc ordine commeparttm ift ipso

dignalusestostendereinfra unicum annum,quod ad notarium publicum c ea^^sola quie deducta sunt ordinarium deputatum ad conscribenper loci fracti dum miracula, non sint decem sexternis facta, qua; arcus appensa. Plura his creduntur AUqua de non sunt ad notarii notitiam deducla. publici recepta sunt miprotocoUo dicti' notarU corpoiumsanitivacuracularf; et quorum aliqua hominis per interventioncm rationi exterioris sunt obtenta nostrse Dorolhea^ coelestis medica) prionbus aUqua vero etahimarum reformativa, et infidelibus midigniora, quamquam ab impUs ejusdem dilecnus reputata, etiam circa tumbam sutTragantibus mentis, ipsius
tricis munditiai,

miraculis mfrn morantur (8). Vbi pieraque ex simiii ratione edendis incenics, eadem aut Bodecensis apograerposita. Quum codicis

phum mendositm

mdeafur, nomina quxdam majoris sunt aiiasque lectiones varias qux duximus, tum eajartimomenli. adscrihenda atlestationibus sivc cuUs tertio datis (0), /wm ex
dictis

tesUum

(10).

Porro juratuno conspectu

aut attestationibus videre quibusnam articuiis numeri. congnmyd sinyuli scriptionis nostra^ hns rcro htera I, nios iitera A significamus, Lindani operis (ei qui-

addentes qua pagina

repenantur. dempartis secundte) lestimonia


HuM.
^-

sequuntur, exaratae. sunt concessa,et hic, prout


e

*(*

^u...

17

A
.

ANNOTATA.
C
Cfr-.Commentarivsprteinus^nnm.^^em. tempus quod b Hii-c Tuhniuv indicare proxfHie consecutum est. Dorothea^
a

S';
f>'^..\'..

K. 3a. T. p. il0-!i2. A. 41. 48. T.

IB
l-l

A. A.

9M20.
1.

p. ^is-oo.

20
*2

T. p. i5. K. 113. A. 37. \.. 50. A. A.


^7'J.

A. 47.

A. 40. 8 10.11... A. 121.

13
ai

100.
"S"J3.

13

A.

U
IG

141. 13.1. A. '0. "5A. 74, GO.

25
i;

...
..

A.
A.

27'

34.77. 103.

mortem

tum hocloco con^ culisante erposita sunt (1), pluribus (2). I)e quare firmantur, tum aliis legimus:Uic/m7marticulistertio datis (3) libris authenUcis sunt in racula multa scripta v.rorum, clerelationibus proborum
et veridicis

B. et conscnptis mirac Qwa? de cccaminatis

CAPUT PRIMIJM-

ad viMorUii ope B. DorollH^ic


taiu

Ubri servantur ricorum et laicorum; qui Pome.aniensis. per chWis dicto. ecclesi.e
scriptores

in

ar-

revocati.
EO.Sn.,,

fideles

omni exceptione carentes libettisunus dumtaSelex variis noiariorum relatione) hodieJatdiversHS qmdem a nostra

conscnpt..

D. U

MOBTUOHUM AD

.N-
el

F^^^_
^,, j,,,^,^ ,

R^usciTATioNE. DercKo Grobeling

Uorothea

gJexstal:gui,ProcessuiinteMainctpU: quod anno Dommi 130o...


Noverintuniversi...
^.

MeiscnburchTomcsaniensis ,^,burg. nxorsua leKilima.in quod puer eoru,n dixerunt bona ".le,

rccsis,
cunam
.

scrtpta

signa etm.racula esia Pome.aniensi notano sunt coram me. pronunciata.

ra

aa ann., sanus de vespcic scu infantulus dimidii noctcm apparu.te. mcdiam


pos.tus,

crca

idocticod.

-'

Gecko Gropeliog A.

^Donica

A-

W.y.elba,g A.
o.

- ' Pomwanoensi. c^.

et ..c

1'-ncep-

.71

Hist. B.

Dorothe. pag. 97 el

_- tlO, Ibid..pag.70otscqq.

;5;Voigt.Cod.d.pbPruss

tom.V.pag.

-7.

.0,

Part

71

fuit

Octobris

Tomus XIU.

562
Ex
S.SS.

DE

B.

DOROTIIEA VIDUA INCLUSA.


Qui perseveranter sepulchrum dictie dominLu emittens quo visitaret postunam horam puer iterum revixit
insistensorationibus.et

votum D

fuit totaliter

mortuus per unam horam. Cujus.maplabia ruerunt alba, ut irequenter

quam, pueri
paret
in

cxcorporibus mortuis, et ab omni motn

manusque teriuh simuique et interiori destitulus, sui clausas. et cum dimcultate parentes habuerat ipsis aperire. Mulieres dux famosae.et

Dorotheas, multispraisentibus fide dignis. et sanus apparuit nomine, in MaItem uxor Gerconis ", Dorothea est cathedralis ecclesia Pomesa-

riemwerder,ubi

potuerunt Tibde, reliqua vicinie, convocaUe, una nomine aderant, et puevero Alheit, relicta Lobdis, quu;
et interrum una cum parentibus tractaverunt, luisse morluum, rogatu; simul fatebanlur puerum et hicc videntes

niensis, ei pepcrit

duos geminos

primugemtum

arUrmabant bona

lide,

quod

spi-

obstetnx sanum,secundum veromortuum.Quem secum nnnistrantes et aliae mulieres fide dignaj'^ dimidiam hopuerpene, tractabant mortuum per vitie in eo.Ipsaj vero ram,nec erat aliquod signum
'^ genibus divinum immulieres discrete flexis vovebant ipsum ad domime plorabant auxilium, et reciperet vitam. Dorothe^K adduci sepulchrum.ut peracto puer ostendebat se vivere Stalim voto per respirationem, per anhelitus attractionem et novissime fecit tale signum, et tunc etbis fecit preciet ita viUe rcstitutus est puer clamorem, uxor Nicobusdominuc'* Dorotheaj'^ Margarcta,

et stalim post ritus vita; puero fuerat restilutus, fecerunt parentes ad sepulcbruni bovotum quod

memoriii: domina; Dorotbeai.

Hoc miraculum

anno factumesl ultinia die mensis novembris', Dorotheic. primo obitus felicismemoriu-^domina;

puellulain

4yuidamhonestusJohannesEppelin%etEhsaPomesaniensis beth uxor ejus,devilla Borgerdorlf

Valhenmro,

coram dioecesiset parochiLeValkennoro^


a
Nicolao custode et

dummo

bano

ecclesitu
fide,

magistrO|^enhramnio a g\ePomesaniensis constituti, in bona

lai

Hozant,
in

Mewa

Pladislaniensi

'

dicecesi, la-

boravit

dixernnt

quod

filia

eorum

triennis post

magna

partu ante carnisprivium, et cum primodillicultate peperit puerum suum


et

bahieum iii loco ' collocata a raulieres est mortua invenla, et ita etiam aliie de morte judiciiverunt". Volentesautemccrtam
aut viUi iKihere experientiam,

matre, postmodum

genitum,

oppressa infirmitate tanta, quod non de infantulo, fuit in ea spes vita; ejus, neque integi-am horam. nec quiapuerjacuitperunam
fuit ibi

tcrram calcatam

vox neque halitus, sed tanquam mordiscreta)

intense super' liminari foderunt, eamquu in igne superpectuspueri,an aliquidsentiret, calefactam suprapusuL-runt ex eujus suppositionepustuUo
;

tuus jacuit. Mulieres

circumstantes,

genibus provolutis, voverunt puerum cum matre adsepulchrumdominai Dorotheu;, et statim movebatur
.

diversa:

grandi et cutis adustione exsurrexerunt, (juam aduslioiiemparentos ostensurrectioderunt in ecclesia Pomesaniensi post pueri, pnusente doniino custode, plebano

cum tumore

puer spiritu

vitali.

sanitate recepUi, venit ad


rothea;

Post hoc mater, sepulchrum beat;o Do-

cum

suis oblationibus,

laudans

Deum

nem

. -

pvo benelicio recepto.

supradicliset multis aliis lide dignis. Mater etiam pueri oculos ejus apertos tetigit, digito suo contrectans, ut experiretur si viveret. et nullus sensus neque motus apparuit. Jacuit ergo puer

AjSNOTATA.
Dehv; canonicis dicit Joannes MaHenwev' der in suis Annalibus capituH Pomesanien/ui^ 515(1)1 Tunc temporis (ad annum 1303; Rogausen custos et ad anniim frater Nicolaus 139G,7HO/'/Mwse5/Nicolaus Rogausen custos, III
a
;

immobilis, sensuet motu integraliter destitutus, quasi per quinque horas sic ab eis pertraclatus. Glaniantibus autem omnibus adstantibus muliematre,expertis,honestis et discregenitis, coepit pater alta voce clamare, et fiexis Dorotheam, ut bus devote invocare dominam
ribus una

cum

nonas junii
nostre

(2).

Anno
fuit
:

1393 frater Bertramus,

ipsius anxictati

succurreret.
si

Intor alia

dixit:

magister in artibus.
investitus

Obeala Dorothea,

nonjuveris puerum

meum

in canonicum ecclesie pnepositus capituli anno

mortuum

vitui restituens,

titate; n et

de tua nihii c\*edo sancstatim verbis hujusmodi sic proIatis,et

circiter 1403 creatus (3),

eodem munere

certe

ejus vicinis

omnibus pr;esenlibus,

ipsi in oculis

quemdam cognoverunt. Ccepitque puer se movere et respirare et loqui, et adhuc eodem die ila jocundus esse, et ludis puerilibus insistere, sicut et ante. Tota communitas vilUe
pueri raotum

pro firmissimo tenet quod spiritus vituj restitutus sitpuero, ad invocationem domina; DorotheLu'' b.
f^

adhnc fungebatur anno 1409 (4). b In ariiculis tertio datis ad vitam revoca- F tus dicitur filius, nonfdia; perpcram quidem, ul perspicuum est e testimonio ipsius matris, Dorotheie.anno 1404 idem factum jurejurando con/irmanfis. Aiia plura prodigia in processu canonizationis Juraverunt iesles, iique
multij qui rei gestx inierfuerant{^).

Quor^m

.,
(/,-.

.,

5 Ilem Nicolai Seeranghio ^ filius annorum duorum et dimidn, in viUa bchorist"*parochiahs


ecclesiuj Vladislamensis dicecesis,

casu submer-

susestin lacu,qui
f.

medio villui est situatusc; quem pater arripienset niortuum considerans, invocavit dominam DoroVheam ut meritis et
in

narrationes cum articufis et cum relatione a nobis excusa ita congmunt, ut hxc ex illis sumpia dici nequeat, sed omnia poiius ex com inuni fonte viderintur hausta ex tahellionum. videlicei codicillis. Hoc adderejuvat. Dei ser.-

vam

precibus ejus

lilius

prislinam recuperaret vilam.

duminam Dorotheam,

in prxsenti scriptione dici plerumque in roiulo cero et in tes-

scplembris. anno 13?5

X.-

Oppelin

T.

Walke-

loSchzartz

nfluwe A. de villa Valkcnbergk T. * Cathaiina nomine 2'. " et ad manum ejus ciindelani ^ lecto A adcl. T.

A. " Gerbonis A.Garko r. '* Resnitin.... et usor Joannis Michel add. A. Margaretha Nicolai Rosenstcin...et .Margai-etha

Joannis I^^ichelsr. '^ flexibus cod.


'^ te.stis

benedictani dederunt adif.

.4

'

sub

priesens fuit
et

'*

sanclissimEB A.

quampluhoneBta....niuliei Hannike Zimuitnnunnjne res aliw niuliores de dicta villa add. T. - Czeronge A
.

quo

B. Uorotliea obiit

add. T.

factum credit codcm anno '^ sic cod. pro Vladis-

laviensi.

(1)

(3)

Prussicarum.lom. V, pag. 431 etaeq. 5('., i2iCfr. Codex dipl. HrussicuB. toni. V, pag. Hipler, M. J. Marienwerder und die Kluusnerin DoroScriptt. rerura

thea. in Zeitscb. fur

Ermland, tom.

lll,

pag. 249.

(4)Scriptt.Pruss.,tom.V, pag.399. (5) Cfr. Linda, II, pag. 77etseqq.,88et seq(j., 113 et seqq.

part.

tium

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

563
d

A /mm resporwwbeatam.sanclam
mam.
: c In articulo 41 legimus innatum erat, et nigrum velut

aut sanclissitotaliter

sione.jam es hbcrata.

Muherexpergefacta som;

EX MSS.

Corpus
terra,

niumexposuitmarito. Dixit marilus Marienwerder^desonmodelenta.egopergraliani


Dei

Si fuisti in

el

aqua

adducam

te vigilanlem, et statim vovit

cam

qu;Ti

os cniuxit pcr os pueri intraverat, per

mensura
puer

decem scyphorum magnorum


mortuus permansit per
lioram.

qu

ad scpuU-brum. Nocte inedia' sequente spiritus maUgni eam dimiserunl cuin tah signo intime
:

sic innatus et

unam

ct fe.-venter

eam incendcrunt, quod


;

putaret se

magnam

totam ignitam ossa, cavnem et visccra, et linguam sibi combusserunt, ac si csset in aqua bulhente decocta. Maritus
sibi, et
aulei.i linguain extruxit
abi-asit. ct ita

cutcm combuslam cuUcUo

CAPUT SEGUNDUM.

Ope

B. Dorothese dsemoniaci
libei'anlur.

hberata est ad invocalioucni et prcces dununaj DorotheLc. Postea maritus volens majorem habcro expcrieiiliani curationis. volu.n protraxit. quasi

per
8

dimuhum

annuin, in quu

cl

poslea sane et
atia Cul-

integrahter estusa ratione.

A.ma Krentselerine.de TboronCuhnencensis

Liberatur dxnioniaca
Dantisci,

D
nes

diuecesis,a dii--mone

"" furiose at!cbatur,ct pruprium

BEAT.E DOROTIIE.E ^ D^.MONUM AD PRt:CES vir nomine JohanMiRABiLi EJCCTiONE. Quidam Metsa' nomine,de opNouwcr', uxor ejus
'

filium jugulasset,si nonsibi maritussuusubstitishabere sct. Qua; licet aliquando lucida videbutur

pido Dantzig Pladislamensis *-, requisiti, et si sub fide sua et bona conscientia juramcnto hoc dicere; quomodo uxor opusesset, undecimo usque ad trice sua ab anno Lotatis su.u ^ simum scxtum ^ obsessa fuit septem spirilibus quatuor mutis malignis,trihus loquentibus et dixerunt se scire hunc nun.erum et qualitatem
et

dioecesis, dixerunt

intervaUa quoad rationein, attameu (]uoad bonorum operum impletionem adjcninnc inipcdicbatur
quotidie;qui non permisit eani infra uiiuni iutegrum nec unam quidem o.-ationem dominiE perficcre. Dum fama bcatx- Dorothciu pcr

ammm

cam

miraculorum operationcs ad maritum

et

ipsam

visiperveiiisset, emisso voto de sepulchro ejus muliere in via jam cxistente a, tando, diaboUis,

vir et mulier ex relatione

diemonum, dum vani devotum super exorcismi per unum sacerdotem

eam

fuerunt

lecti,

cum

orationibus, ut eos expclliberarct. Qu:o per

quadam nocle tanquain canis rabidusapparuit.et illa borrieam percoUum jugularc attcntavit^; at eodcm bospUio bilitcr vociferante, muhercs in
adjuvaverunt oratiosunt cxterrita^, et lUam suis sepulchrum consequentcr nibus. Quai cum ad da-monis venisset'%sensit se liberatam deuiccps a

leret, ut

iHam pauperculam

praifatos viginti

lunio gravius

quam

quinque annos in quolibct novialio tempore a d;emoniis

ultimis quatuor vexabatur, et adhuc ^-ehemenlius insaniam et dicmomnn annis, in quibus propter eam emvnatam vexationem, fuerit necessanum aut alios occideofTenderet, et sc

li-an, ne alios
ret

vexaUone. in Piskoun aiia propc y LMi^iiui-uif 11.^--" i"-" 9 EUsabclh, uxor Nicolai Karschou. -t // vihacircaUippin,deparocl.ia Zalau, Plotzcnsis agens,apparmt ohdioeccsis, insaniensacfuriose

Dum

maritus ejus

ei

compalicns

et fidelis,

se<^sa

eamque

vet multotiens multaque alia incommoda et et crinibustraxit; hunnhtatem maledictacongessit in virum. Cujus videntes, eum timuerunt

attentadiligentcr custodirct, ct ligare mulier percussit, trusit ipsum

Tunicam unam laceravit, ut cariics priasdcntibussuis.dumcssetpermaritumsuum


incun.posite cgit reclusa, discerpsit, et valde compedc so^iveessetcompediUa, siveesset a genere boluta nolu.t orarc.necaliaoperade ea cssc putabanorum exercere, d;emone tjui in prohibcntc. Cuni fuistur ipsam impediente,seu cum dilficultate custodita, sct <leccm septimanis diversos prcsbytcros bonai

pro-

et patientiamdLemones

plus

quam

etiam sacerdotes exorcizantes. \ir

eius ad limina sanctorum

qua:rens auxiUum et
oisa B. Ior'>-

conjugem suam duxit, consilium apud diversos.

thea:

locadivcrsa visi7 Qui cun. pralatasanctorum obtincndo, et ndul remedio tassct pro salubri dominoj Dorothea; brevi profecisset; post obitum

ducta per maritum ad legenfama-,qnioralioues,exorcismos diversus nibil ci proseptimanas, tes per multas vices et etducta in faciem spuebat,
fuerunt.

^,

preefat.e muheris curriculotemporiselapso. frater ejusdcm duminje Dorosepulchrum

Ipsaeorum adsanctamcruccminStrosbcrg.ibidemineccle-

masiainsaniensetclamanscautabat. Post hoc

visitaverat

Dominus Ihe^, viditque quod qu.e singula operatus est miracula ibidem multa hortans eos u sorori ;:vit sororio suo et su. em.ttcrcnt, et iUam feUcem Dorotheam votum ad
;
.

pcr famulam

suam

domimu ritus audicns de sanctitatc virtute, vovit conjugem miraculurum


eiusmeritisadxmonum

Dorothe;o ac

suam cum
si

ojus sepulchrum, oblatione se ducturum ad

vexatio..c hberaretur.

ut Iham sepulchrum visitarent. a cUcpreces domina. Dorothe. eam di^aretur ad noctium h.cc una monum vexatione liberare.Post apparu.t sibi quod

Dominus Ihesus

mongerate Quofacto,mulierUlicomansuete et cui vinculis et compede petnt; errU ct se solvi a solvens, partecondcscendU, non o.nnino

dormiente, nrafaa muhcre

tV
:
vidit

in

"

capella
1

dicta^-

domina.-, in

qua diebus

s viioj bu*

unquam

erat, et

dominam Dorotheam
orieiitem genieulare.

uno angulo

"'

TuncipsaclamavU

R'-='^'^^

^^^th,,,,,3uvame,
.^
^.,

,,e3po-

virin per quatuordcc.m d.es donec experiretur cam cum bona raa-crediscrete. Quibus explctis emiss.onem tione qu.eimmcdiateantcvotiejus adimplevit votum suum, e^erat valde furiosc, Mancnwerder ad domiducens uxorem suam m na.Dorotbea.sepulchrum,gratiasageDs,etprce-

missaadgloriamDeidicens.

maoaieou
conversaad cam,
dixit ei.

aw>^

mtermis.

chrum

visitaret,

^w^ Aadd. A

10

featum die dominico ante

ANNOTATUM.

564
X MSS,

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSAD mendatorissupradictide Ehvingo, petens licenmundo quodprototo tiam cum instantia, et dixit restituens non posset amplius secum manere,
Unde ejus domicello suo singula quae habebat. mutatione mirabatur, domicellusde tam subita
credenssicutaliqui
alii

ANNOTATUM.
Anno completo fex
Pesbo /
edit.

49 eccponuntu}' a Hicc fusius in ariiculo quo mulier vexari cceperafj,


tiucere ad ecciesiam B. Vladislaviensis dioecesis, in

quod csset ebrius. Nec

niaritus ejus vovit

eam

Mari:c in Peske
feslo

ejusdem, et veniens mulier in quoddam oppidum nomine Glaustrelium,inducta


nativitatis

manendum, nisi quod potuit fiecti ullo modo vellet deducere eum de Marienwercrastina die sicut fecit. Et noctem in castrum Stuniis ^
ad der
illam quasi duxit

insomnem, vigilans ad

fores

quibusdam fidelibus mulienbus ut visitaret Dorotheie in ecin eadem via sepulturam beatae Ipsa autem muliere permaclesia Pomezaniensi.
fuit a

apparuit nente eadem nocte in loco pr;udicto, malignus, eie. sibi

ecciesiui,etcircamatutinas apertisjanuis eccleprostratus versus capellam antesiee, intravit, et prjedictam addictam, iturum habuit secundario deberet accedere ad sacraquod

monitionem,

mentum
quinque
cieus ubi

Corporis Christi venerandi, et dicere dominicas orationes. Qui quidem nes-

sacramentum

esset, et

ad

quem locum

CAPUT TEKTIUM.

ire deberet, et sic

Intervcntu B. Dorotlieir peccatoresconvcrtuntur ad Dcum.


PECCATORUM MinAmu coNVKHSioNE. Petrus
'

ambulavit in ecclesia quousinstincinvenit. et subjunxit sibi per modum que peregrinando in tus subiti;Tu primo debes adire

Hoyslyn,et deinde ad Dominicum Sanguinem, et dehinc Aquisgrani, et postRomam c, et peccala diligentius te confiteri, etdebes redire, etultra summo mane incepit custodire. Et hoc statim
perficere.

Incepit peregrinari, et infra

annum

Ope

B.

Doro
con-

l_Jii

thefe

ad

Sisophou
profesto
'

Deum

mirabilitcr fuit conversus sabbato in sancti Matthaiiahora completorii infra

peregrinationem suam perfecit, ac reversus est; custode et etista eliam retulit coram domino
notario.

oersi sunt

Pctrtis

Stsophou,

processionem. Cui apparuit in sopore conslituto beala Dorothea,et admonitus ab ea ut confiteretur peccata sua niagna el enormia, qu^ nondum confessus fuit

persolveret promissa et vota quiE vovit et ad visitandum bealam Virginem in Hoslin ', deinde deinde ad Dominicum Sanguinem b, et
;

Marien- Thomas c12 Item Thomic castellano in castro apparuit we>'der domiui episcop. Pomesaniensis, ''lH^^^Ui^ somno domina Dorothea; sibi peccata sua
in

revelans non confessa,

Aquisgi-ani; post

hocRomam

adiret

retulitetex-

presse fatfbatur, praisentibus commendatore de Elwingo, thesaurario Ordinis, et domino Andrea

admonuit, somnium.ipsum de et in signum quod non esset duos qui cum stratu suo projici jussit per juvenes peccatorum revelatio ea apparebant. Consimilis

eum

confiteri

et ad

plebano de Insulari Sconenberch,tabeIIione ac notario magistri generalis, pluribusde familia dictorum, Pftrusde Sisophau qualiter sabbato quatuor

confitendum admonitio multis est facta. Quibus etiammagna contritiomeritis ipsius beaDorotheiE est impetrata. Unde multi dixerunt

tK
se

pri.e

cordis duritia in vita sua quasi

nunquam

temporum,

processionem factam adcapellam

exultemus d, infra in qua est sepulchrum It. Dorolhejc *,stans seorsum in unoanguio,
videlicut a Venite,

nostri deflevisse peccata sua,nec acerrima Dom ini Christi vulnera; qui ad ejus invocationes Ihesu largas compunctionis iachrymas obtinuerunt ad

excitatusdevotionecantus,venitquasi

in

soporem

levem. Nihilominus, ut asseruit, audivit et vidit qua: agebantur et cum sic staret, vidit bealam Dorotheam corpore splendidissimam, nigro ha;

deplangendum peccata sua,ac passionem Domini nostri Ihesu Christi, et frugem vitie melioris safacta lubriter sunt adepti. Muita etiam pneclara quibus non oegritudines sunt per ipsam miracula,

bitu^ ac spirituali
*^

multum bene ornatam,desuper

peplum albissimuni habentem,vultumquc ejus ad manum inclinantem, audivitque eam se admonentcmhisverbis:


capellam
aUa, nec adlmc
ttTu promisisti scilicetvisitare
in Hoslin beatiu Virginis,

corporam, sed morbi sanantur animarum; quai tanto sunt digniora et plus sunt reputanda, quanto anima in Eeternum victura melior est
corpore, et

homo

interior exteriori.

Aquisgrani et
bene, neque

unquam

explevisti

graviora peccata tua confessus es, reduxitque ei ad memoriam gravia peccata sua de pluribus
annis, quae ex se

ANNOTATA.
a Illo xvo profestum S. Matthieisete dies 20 seplemhris cadehal in sabbatum annis 1393, 1309 et 1404. Manifesto indicatur annus 1399. Si conlra (quod in articulo 121 tegitur) res contigit sabbatho in festo S.Mattha?i, referenda

nunquam

recogitasset

insti-

gansque eum et seriose jubens, ut confiteretur nude peccata sua. Sed postquam fiebat aspersio
aquiB
benedictai, volens

accedere propius

ut

aspergcretur, tenebatur ad parietem, quasi esset


sedi in

qua

stabat. ac parieti alligatus,

impotens
dixit

membrorum suorum. Sed


libenter
et statim tanta contritione

postquani

se

erit

ad annum

1398.

velle exsolvere omissa, dimissus fuit,

suorum commissorum

perfundebatur, ut etiam in uberes lachrymas


resolveretur.
extolocorde,

b Ad Dominicum Sanguinem. Sxpe, tum in hac scriplione tum in aliis, memoratur Sanguis Doniinicus, Sanguis Christi videlicet in oppido Wilsnaco prope Uavelhcrgam exsta:

U Vadens
servivit,cui

nomen

immediate ad domicellum suum cui Lucas,et fiIiusThomu3 SorbiH


'

militis, pi'icsentibus

aliquibus de familia com-

hant olim tres hostise sacrse qux, anno 1383, ut fei^unt, Henrico quodam a Buloio dis~ irictum Havelbergensem vastante, posi templi

'Sopkow A. * festo A. ^ Koslin et sicdemc A. Ad capellam seu seimlchrum B. DorotheM.l. ^magni-

fico

habitu A.-'^ Gobille /1.^ parentibuscoii. mis vel Marienburgk.4.

adStu-

incendium

DIE TRIGESIMA OCTOBUIS.


incendium et ruinam illtesse repertx fuerant^ in medio gutlula sanguinis (inct,X'{i), c Credibile est Petrum unum ex iis fuisse
gui in ipsa Roma de B. Dorotheo^ sanctimonia et miraculis testimonium dixerunt (2).

565
^* "^"'

etiam clamans pro cjus auxilio, et vovens sepulchrum ejus visitare cum oblatione et hoc dicto, Dorothea bcala apparuit sibi, quasi super aquas ambularet, etcontinuo salubriter una cum navi;

cula,

susesl,

arripuit, ab undis percussubmersione, el consequenter a frigore et aqua; Uesione meritis beatic Dorotheic liet a

quam emergens

CAPUT QUARTUM.

beratusest.Qui ab accurrentibus portabatur quasi

semimorluus ad ignem.

Dopreeanfe B. Dorothea

ea?ci

Ibi aflluxit et emissa est de ore ejus multa aqua, qu;e bene duos orceos

replcvisset.

aliique iegroli sananfur.

Sananiur
plures caici

)e cecorum illuminatione. Item Margareta


dixit,

Ab aliis astantibus tractatus fuit sicut unus submersus. 10 De caduco MORiio.Simon, filius Catharina; relict.cuxoris Hermanni Kutze.de WoUz^Pomesaniensis dicecesis,habuilcaducum morbura per
'

"^'

"

'^'"^"<^'*

"""''''*'^

'

yintur.

textrix

quotl filius

Nicolaus,

cum

esset

duorum annorum
ad

incepit dolere oculos

annum

'

vel circiter,

usque quod nec quicquam

quinque quartalia anni; quem promitlens ad diversa sanctorum loca, non convaluil. Ultimo autem ad sepulchrum doniinu; Dorolhcic duin

poluit cognoscere, nec vestigium habere, nisi

ipsum vovisset, infirmilas

cessavit. Item

Petrus

ducente matre sua vel dirigente. Qua: facto voto pro filio ad Sanguinem Dominicum, parum melius habuit. Post hoc cum emisissct votum ad sepulchrum henisei Dorotheie, eadem nocte appar,

Schot. de Resinbcrg '\ Pomesaniensis dioecesis,

habuit morbuni caducum pcr quatuor annos, et

semper
cecidit
;

in novilunio

et ita giMviter,
et

magis quain quod aliquando

in alio

tempore,
de

trigesies in die

ruit

eidem puero puer parvulus, qui

digitis suis

voto facto.

fiduciallter confidens

extraxit sibipelles,sive albugines* aboculis ejus

auxilio domina; Dorothciu, gaudet

de sanitate

removit, et tunc clare viUit Dei adjutorio et precibus D.Dorothei^e^. Item Michael de Schadewaldt, de Grudentz, nihil videre potuit pcr tres annos,

obtenta

et post

votum plus quam quartale unius


tetigit.

anni nunquam eum morbus

etiam per unum passum nihil agnoscere potuit, nec sine aliquo ductore transire potuit. Voto facto*, modicum vidit; sed, itinere post hoc arrepto, volens visitare sepulchrum, sane et lucide vidit et sine duclore transivit, et albugines ab ocuhs evanuerunt. Nicoiaus Scliolarii.lUius Joannis Mutautas, de

CAPUT QUINTUM.

Quoniodo punianfur qui minus


reefe
tifafe

de B. Dontfli(se saneel niiraculis

Brunsberch,\Varminensis^

dioecesis,

albugines habens in ambobus oculis, nonvidit,et votofacto ad beatam Dorotheam, statim cecide-

senfianf.

runt de oculis ejus.


et

oculis

14

De dolorum ab oculis ablatione. Item

DE
tt

ivgri ;

Catharina Garlitzinne ^ in Marienwerder, octodecim annis idfirmitiitem in oculis et cordis dolorem graviter patiebatur. Voto faclo, ' curata
est ad invocationem

dominai Dorotheie. Marga-

^'0^7"' SANCTITATIS EJUS CONVERSIONE " j^^j dEsniiclitnti B. ,. ._ ,, _ TRAHENTiuM PLAGATioNE. Martinus, carpenta- p^,,.,,^,,^^^ dicecesis, puniuntur rius in Marienwerder, Pomesaniensis derogavit sanctitati domiiuu Dorothe;e diccns Nequaquam credo quod Dominus.Iesus locutus
:

reta.uxor Petri linificis^in Marienwerder,

Pome-

sit

cum

ea.

Hoc

dioto, altera die plagatus

cst

saniensis dicecesis, oculos gravissime doluit per XIIII dies, nec vestigia habere potuit, ut sine

ductore transiret. Adducta per suum famulum, et se orationibus domiiuc Dorotheic conimendavit; et completa oratione, sine ductore de sepulchro
recessit, et clare vidit. Item uxor Martini carnificis, in Marienwerder, per quatuor annos doluit

nimio calore febrium por quinquc septimanas, et per totidem fiuxu sanguinis torqucbalur ; et ad '^ curatus est a. invocationem dominas Dorotheaj

18NicoIausGrudents'\de Marienburg, murator", derogavit sanctitati donritKe Dorothc;i' onormibus et valde malis verbis;diccns.se nullo modo sicut fidem adhibcre, sed ejus sanctitatem tenere uxorem volentem humiliter fictam. Qui etiam

mrio modo.

alii vel

oculum unum,et dolorem capitis passa,curata est. 15 De liberatione a submersione. Theoderfamulus in Stumis castro, navigare in navicula per locum juxta Stumis, incepit navicula agitari motibus et procellis hinc inde, et tempestate ventorum novissime navicula subvertebatur. Ipso autem laborante in aquis, sic manente jam subtus aquam, supra aquam, currentes quidam ex clamore
cius,jJistoriaj artis

submersione,

pro induladire sepulchrum domina.' Dorothea; gentiarum perceptione et pro gratite impetratione,

volens

non permisit

et ci,

dum

petivit liceiitiam, dixit:

Putas hanc Dorotheani fuisse sanctam, cum in ""? matrimonio fuerit, et multos filios pcporenl debes, nec unquam cgo crcTu nunquam credere
dere volo.nQuibus scrmonibusvixcompIetis,mox
intrinsecus crudeliter afllictus, pra; dolorc"^ voluaiiquod tavit se velut irrationabilis bestia, nec

jam

invocarent incitati et stantes in portu, ut

beatam

Dorotheam

et ipse statim in corde suo cogitans,

opus valens pcrficere ab extra;

et talis infirmitas

usque ad octo

annos^.-

,.ucr

parvulus. qui, ut

-nVoItzh

^^"

'^R^-^-^!;,,^.

Gortlennne J.

'

imco aUH. A.

' lanificis

A.

---

terram sc prostrava

o^.

T.

tom. Ul. pag. 24. Cfr Scriptt. rerum Prussicarum. 94.- (2j Cfr. Comm. Hist. B. Dorothete, pag. Lihenthal.
(1,

prm:. num.

6fi.

duravit

566
EXMS8,

DE

D.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


sibi fuerat,

Tpso autem sic jacente duravit per aliquot dies.


ininfirmitate et dolorejnspiratum sepulcbrum quodcum oblatione visitare deberet voto et oblalacto beattr Dorothe:c ; et statim, pncsentata,adsepuicbrumclementer curatione

maritus ejus D dendo.jacendo aut dormiendo,tunc ad beatam Dorotbeam et dixit Fac votum me del)et juvare? Et quid ipsa respondit Quid mepotestiuvareputridum corpus et fffitidum? Chnsto; confidere in Domino meo Jesu
; :

E^o volo
iUii

b
lionec resi-

tuscst/;.

piscnnt

domiuxor latliomi canonicorum et sanctitatebeatai Dorotbe;, norum, incredula de Deo infirmitatcm ahausa fuit frivole pelere a sanctitatem cjus, quam, ut posset probare tunc mihi eveniretinnrmitas, ut posdicens a Ab, si me de sanctitale ejus, ego vellom
19 Item
'

Etsic beneauferet mihiinfirmitatenimeam. erant dolores graaugmentati sibi creverunt et prius.Postremo se recognosvius et gravius quam ad beatam pffinitcntia, votum vovens censct ducta sed qu.a distulit voest Dorotheam, et curata voto vero et gravius aftligebatur;
:

tum

recidivavit

sim certificari Hoc dicto, statmi voveread ejus sepulcbrum. et percussa vehementi vertigine capitis fuit ncc laborarc ambularc efTecta ita inHrma ut ncc montes gyran Ipsi videbantur omncs
.

et perfecte curatam. completo, dixit se ex toto MIR.VCULOHUM Femina: 2" DE HIS QUI INSINU.VTIONICM

DIS- ^/--J-t. PEn"l.0M.NAMD0n0TH.AM PEnrETHATORUM in oppido MaTULEHUNT. Uxor Montmansdorpf,

nosset

una cum ea;

ea per aliquot dies. peccasse, bumili voto Ipsa voro considerans se Dorothea:, petens vovit se ad sepulchrum beatic ab et statim curata cst sui delicti,
et duravit

cum

rienwerder,PomesaniensisdiGPcesis,postmortem dolores beataiDorothe:edoiuit dentes,sentiens genibus dixit: Heata sagittas.Flexis


acutos quasi
te esse sanctam, Dorolhea, sicul homines dicunt Uberans me a dentium dosic ostende in me, illa verba pruilore et ccce antequam complevit liberatam.Posthoc,elapsis aliquot dicta sensit se per consimdes septimanis, iterum dentes dolens, est trma curata est; ethoc factum invocationes

ab ea veniam

infirmitate sua.
nec statim

m villa 20 Accidit domino Joanni, plebano quadam MeIont/.circaMontau in Marienburg.cum felicis Dorotbe:c devuta matrona dc sanctitate

domina pro B miraculisque conferente, eademque multa bona loquente, matrisnoslne veneratione nostrii3 bonori et idem plebanus ejusdem matns sanctitatigraviterdetraxit;sciIicetquod in bunc eiecti, modum sunt multi in ca>lo sancti atque dominiE Dorotheaj prx-mio, qui majoris priL-mii et animio samdecentius pro subsidiis corporis possent fidueialiter invocari. Post talc seu salute sacevdos sibi boc occurrente alio die, quidam veniens, pro nocturno alienus ad dpmum suam ad bospitium. petens bospitio, quem suscepit conferentibus de Tempore coilationis ambobus quid beatio Dorotbea;, quid audiret et

vice

tam

Etquiaintimarinonfecit gratiamsibilac- e pra^ pudore dimisit. ne et etiam erubuit, et

imputaretur, et ideo derideretur, aut sibi dilatio loqui, et plagataestsquinantia. et non potuit
infiata. maxilla una sibi fuitmagnifice per boc quod nori intra se cogitans se pcccasse,

Qutu tunc
Dei

factam ad procuravit publicari gratiam sibi DorotheEe sanctitatis osgloriam et famulie sua^ tensionem,pcEnitens,iterum se v.ivit sepulcbrum
publibeatccDorotheicvisitaturam et priedicta invosanata fuit eademnocte ad

care;

et sic

sanctitate

multa alia dixit scntirct,ab eo interrogavit. Inter ^ man nit hin leget, a hc verba detractive
:

Kontze cationem dominui Dorotbeic. Margareta paralysim Steinbruckc \ in Marienwerder, passa facto per XIIII annos in manibusetbrachiis,voto
convaluit
;

Wo

et

man viel bin da findt man aucb nit, und wo man auch viL-1. *c Quasi diceret leget, da fmdt DoroofTerri dicunlur, non fmnt ex B.
Ilfa

recidivavit.

quia intimari non permisit, semper et Post hoc intimari procuravit,

curata est^.

qu:

tliea;

meritis et invocatione, ct

signorum operaa

ANNOTATA.
miraculo quoquc sanaiusesi{i).Bencficiwnipsi Uariino iributum

tione; sed ex

canonicorum

et sanctitatis simulatione.

et aliorum fictione, Qui statim plaga Dei

Ejusdem vin

filius

percussus, perdidil
'

loqucndi, et os erat per oclo dies continuos. Post sibi incurvatum prius quos ductus pcenilentia, quum' in se nullam cogitavit quod propter senserat inlirmitatem, detractionis beatj) Dorotheaj plagatus

modum

articulis 92 et 120. bis in roiulo narralur, in

In

vero addiium fuii ; Et quia miracuium recidivavit. pryjdiclum intimare non permisit, permisit, et Qui iterum votum emisit, et intimare
/loc

peccatum cum oblaesset, vovens se ad ejus sepvdcbrum. modum loquendi recuperavit, sed non
tione;et
ita

sanatus est.

d
l.errectc sa.

perfectc, sicut prius loquebatur

rf.

nantur.

derogavit 21 Tabernalrix de Lamperchtzdorpff per malas et bgatai Dorotbex% ejus sanctitatem


iniquas cogitationes
Quis scit

1404 narb Eventum-kuncinprocessuanni qui annos tunc natus erat ravitipseNicotaus, quinquaginta, e/ interrogatus quot annisuntflZ* quod fuitstatim post illo miraculo, respondit

deturpans. Etiam

dixit

obitum matris Dorotheae

determinate nesciret
Sic

quare ipsam domini canonici et fointerpretota est hoc vent ct foverunt ? et male iniqua et satis prava de idem;etsuspicabatur
gravi dominis canonicis. Igitur plagata estsatis oculoruni per octo dies; et videbantur dolore magni, lutci et in sibi oculi esse pleni ossiculis,
;

annum.
c

Hoc hco adjecium

est in articulo 37

olim contigit in Culmen evanuerunt. multa loquebantur, et postea omnia propbano emisso, mutus est dicto verbo
Illico

de domina Gotta; de qua

effectus,

lantis doluribus detenta, dixit non cst mihi data a Deo, Sed a diabolo; et
:

Ista infirmitas

dum

non posset habcre requiem


i

in aliquo loco, se-

dc. (2). Venit ad d Distinciius in eodem articulo ; ejus, et vovit, et statim incepit forsepulchrum mare vcrba, sed non ad intelligentiam. Altero
omni permansit niutus usque ad quindenam sine Marmembiorum A. - quam cod. dolore capitis et et quia-curata garetha usor Conradi Steinbruck A.
c
"^

Cathaiiim add. A.

conventor in Allenstein add.

3 concionator. A., lcgendum ufrferm* muUa ponuntur, ibi multa inveniuntur A.

Wa

forf.

*Ubi
Ad duos

digitOB,

add. A. a debito loco veraua sinistram aurem

eat

om. A.
pag. 375. Acta SS.. tom.

Ki)

Landa, part.

11,

pag. 59.

t2i

Cfr.Scriptt. Prnas.,

tora

II

VU

Maji, pag. 608.

suscepto

DIE TRIGESIMA OCTOBKIS.


susccpto ilinere potf quindecirn dies, plenius loquebatur quam pvius, prout atlhuc stat, incurvato ore, intelligibiliter, tamen cum gravitate, loquendo. Hoc /actum anno 1404 jurejurando
abscissa '\

507
in

parva carne pendebal ", et timuit cjuod nunquani rehaberet saniUitem. Voto facto, sanus elleclus esl. el nianus est sibi ita perfecte sanatasicut et prius. Et hocconstattoti
comilatui
tibus diu
'^.
L-t

Nam

"

^'ss.

confirmans plehani soror, dicit fratrem insuper iii tantum ca;cum factumfuisse, quod scripturam legere non poterat(l).

Multi

alii

in

supra dictis

inilrniita-

graviter detiMiti. sunt per divinain

misericordiam ac dmtie domina; Dorotheiu invocationem misericorditer curati. Nec solum a supra nominatis infirmitalibus, sed adhuc ab aliis
vari[;enisplayisut;cgritudinibus plures prioribus

C.VPUT SEXTUM.

sunl eliam

liberati, a surditate. claudicatione.

Alia beneficia intercessu B. Dorofliea* iinpelrata.


FIDESANCTITATISEJUS.NiCOlaUSWis-

colica passione. a captivitate, a capitis, a cordis,

dcntiuni ct viscerum dolore et innrnutate


lefuiis, et a periculis in

ma-

mari et arida, ut cujtera

Subito sanatur mulier

J_Je

PLEN.^V

commendala
B. DorothesB.

gerber,de Frigenstat', erat tompore dedicationis habebat uxorem in Marienwcrder, qui domi quie per quatuor ' dies et noctes satis infirmam, non comedit nec bibit. Ipse vero veniens ad

mihi ad scrihendum nonsolumnimismulta, sed etiam ad mirandum et ad numerandum ; et inPrn quihus cognita ad proprie nominandum
.

Domino Deo

gloria, laus ct

hunor Iribuatur, ac

d^itce gratiarum actiones referantur, qui consolatur munduin pcr uovam sanctani, et suis miraculis u'rigat Eccleaiam,

sepulchrum beatte Dorothete.cogitans de sua infirmauxore, faciebat votum pro ea, petens quod
beata Dorothea precibus suis sibi impetraretcorpons sanitatem. Qui domum veniens, uxorem

aluiuibus suis par-

tibus arefaclam.

Amen.

B suam

inveniens sanam, gavisus est valde. Interrogavit huram abea in qua melius habuerat at illa dixit i.-ihoram,ct tuuc maritus statini cogno;

APPENDIX.
mivaculis D. Dorotheie qmedam ex majoribus Joannia Marienwerdcr operibus adjicere visu/n est ; scilicet tum tdirorum et capUum inscripliones, tum loca nonnutla qute
Vitic et

vit

quia

illa

hora erat, in qua beatam Dorotheam

pro ea rogavit.
Conmlescunl
paralytici

24 De paralyticorum curatione. Nicolaus Gerber, de Nuentich \ hahuil paralysim in omnibus sui corporis membris per duos annos et voto facto, curatusest et quia intimare non procuravit, recidivavit, et intimatione facta, plene
;
;

revelationum priebeant eocemplum, aut i-ation7n earuM exponant, aut hiographi indolem Vitx et scribendi genus faciant manifesta.
Latirne

curatus

per

estMtem Anna Knuschinne, de Goluba, annum habuit paralysim, per unum intelatus acapite
;
'"

codicem Regimontanum potissime adhibemus, sed ita ut voccs qucedam, lHera R


notattc, in

usque ad plantam pedis et sepulchrum domiuLO Doroiacto visitandi voto thea3, amodo non sentit ipsam paralysim, et multa sustinuit cum hoc incommodo ^.

marginem

rejectie

sint,

atque in

grum

Daneantm locum quem aliqua parte cdidit Maxitiscensis (2), milianus Toppen (3). Libntm de Festis seu
substitutie lectioncs codicis

atii

labortm-

tes fluxv.

25 Defluxussanguinis OI.1STBUCTI0NE. Joaudicenis sartoris uxor, de Rodou ",Pomesanicnsis


cesis, habuit

snnyuinis

manas

sanguinis perdecem septivoto facto \ cmata est. Item Vicke, de

nuxum

Apparitiones excerpsimus ex codicc Dantiscensi (4), Scptitilium cero ex Vindohonensi exemptari,quod inco nonnulla occurrunt qute alibi desideranlur (p). Horum codicum apo-

AInau,prope Fredenwaldt.Warmiensis dioeccsis, habuit filium Nicolaum nomine, qui habuit

grapha nobiscum,

lU antc diximits

{Ci),

com-

fluxum sanguinisper dimidium annum;


aut fcbribus

et voto

municavit venerabitis presbyter Franciscus Hipier, Voces autcm et sentcntias qute uncinis
[ ]

inclusie sunt,

desumpsimus ex

edi-

emisso, statim sanatiis estprecibus Dorotheie.

26 De FEBRiuus.Margareta^deNovaviIIa,quartanam habuit per duos annos voto facto, curata estcum cruce argentea. ItemMagdalenajn Pode;

tione a

M. Toppen concinmta.

litz

Civium, tertianam habuit per quatuur annos,

VITA
VENERABILIS DOMIN/E
LIDER
I

et voto facto, convaluit.


(iliis

fracta

inembra restituunlur.

Merc27 De membborum curatione. Petrus Marien\vcrder,expercussione propriiequi ker,in quatuor partes '^et fractum est sibi brachium^ in
graviter per

B.

DOROTHE/E.

equum

calcatus. Qui dolores istos

[habens veridica testimonia


et aliqua alia

festum Asportavit a carnisprivio usque prope non poterat levare braMariic, quod

iJurothea in suis revelacionibus

quud doniina non sit decepta

sumptionis chium, nec digitos movere, nec

totum librum concernencia].


et

cum

brachio la-

convaluit, et ccepit borare. Et statim, voto facto, movere digitos. Item Bartisch", Clelaborare et

Cap.

"1-

2.

De ejus studio lahorioso. De tribus Uteris quas legit,


qui

magistro

mentis

rilius,in

Lobia'Smauus una erat sibi quasi

eam
-

informavit.

i-Wisgerverde Fiienatadt, opHo ^ Oreber, de Nevent.ch, * quatuordecim A. cesis A

Poraezaniensis dice-

-9
13

sinistrum mtd. A.

'"anno

Domim

1394

n BartuschsA.-'^
alscisa

(iiaJceBis villa Vladislavipnsis

add A add.A.-

quia-curatus est om.A.Poraezimiensis dicecesisA.-^et voxdubia. forte sustulit.iacnramoda. ^.visitando cod.^ _' Rodaw A.--^ ad sepultunim beatie Dorothete add. A.
Cfr. HisL B. DoiotheK, pag. iH.- <2) tom. II. (3, Scriptt. Pmss.. 14.

cod-^'

cui

Qute Irachio

cum

una nianua <rat violcntcr truncata: exisinodica culi in parva .juantiUte


"toti

tenti adhffiserat

A.-

coramunitati dictto \i\UeA.


Ibid.,

(1)

Lilienthal,

Coram.prv..Dum.

15.-(5j pag.350etscqf|.-'4;Comra. prv., num. (6) lljid-, num. 33. 16 et seq. num.

Cap. o.

568

DE
3.

B.

DOROTHEA. VIDUA INGLUSA.


Cap 20
sibi

Quodfuitsinepeccatoinsaeculoornata D
consolata. et in tentationibus de vita domincc Dorothe Revelatio
facta in spccie.

EXMSs
't.mpe.

Cap ^

Be

lectura. ejus scriptura et

Deejusspir.tualmmnoliliapergustum
spiritualem
data.

et inspirationem

21.

5.

reveTestimonia veridica, quod circa


lationes

22. Qiialiter se

ipsam castigavit

et vulne-

non

fuit

decepta.

6.

Signa

KXIV

probabilia

idem persuascriptura
sit

23.

mordacibus Quod vulnera sua rebus


plus exasperavit.

7.

dentia, prout supra. Quomodo revclationura

24.

De vulneribus etiam
impressis.

Domino

sibi

approbata. acta et a Domino mortificata ultra annos 8. Quomodo fuerat

25.

magnitudinem, Ut occultaret dolorum remedia fuerunt [sibi] nonquiedam

XXX.
9.

afnictio. SubjunEjus supra rationem

nunquam[a Domino]
concessa.
26.

misericorditer

gitur declaratio.

10
11

Quomodo anima
Quid
s.t

[efficitur] deiformis.

De admiranda
i-atione

quod ex ipsa devotionum spcoriantur diversaJ


liquefactio, et
cies.

ejus devotione circa miranda pra?padivina officia et plus

ad festa solemnia.

27

12.

Gaudium.

spiritualis. 13. Ebrietas


14. Stupor.

De De matrimonialisfideiobservatione 29 De filiorum educalione. individua cohabitatione seu 30. De eorum


28.

laudabili ejus matrimonio.

spiritus. 15. Insolentia spiritualis. 16. Sopor

31.

communicatione. De ejus sanctis exercitiis


nio continuatis.

in

matrimosibi a

17

^terna sponsae Exponitar qualiter vita


alia sibi dicebatur aperta, et plura
dicta.

32.

B
18.

Quod per singula sua puerperia Domino vulnera sint impressa.


mente
et
viriliter restitit,

De

convivio animie [interno].

33. Ha3C sponsa

corpore casta
tentata
fuit.

cum

34.

De

quaj etiam valida pugna diaboli,


erat

LIBER

II

et qualitcr ejus vita [qui ostendit ejus natalia, temptacione et mimsteno multiplici exercicio, sita Domino revelata].

vuhierum ejus causa. contra diabolum prre35. Ostenditur quod potuit ejus valuit, et quibus modis
potentiam infirmare.
36.

plena,

Cap

dicitur Venevabilis domina Dorothea fructifera, et ejus vita polest arbor


dici lectio

Sponsa a domina

est

docta,

quod

sit

viva.

2. 3.

De Quod

honestis ejus natahbus.


a pueritia sua a

indigeret circumspecta. quia magna contra malignum sua bona tutela, ut portum. posset iUu}sa pcrducere ad

Domino

gratia

37

be VI generibus hominum

qui

impu-

fuerit
4. 5.

priEventa.
38.

De ejus vigiharum frequentia. sanctorum De vcniarum ahorumque


Dc
exercitiorum instantia. abstiejus jejunio et multiplicibus
nentiis.

De

hic gnantur per diabolum. Equitare insidere. capiaturtranssuraptive pro vahda pugna, quam duobus
diaboli
et annis ante cordis extractionem assidue est perpessa. quatuor post ejus sopore et excessibus

6.

39.

De

extatico

7.

Ad confitendum et
rendas feslina

indulgentias promeerat.

menlis prim.o cognitis

et

initiatis.

8.

Quod puerula manus suas jam ad


mittere contcndebat.

fortia

alienabatur sfepe 40. Ex gustu spiritualium et erravit in actionibus a sensibus


exterioribus.

'

9.

Quod

post deccnnium jam

agihter

domum parentum
10.

gubernabat.

ejus pro 41. Qualiter raaritus bonis sibi displicentibus


vit.

quibusdam p

eam

catena-

11.

De ejus ad pauperes sancta affectione. Quod sibi exhibita icquanimiter acceptavit.

42.

De quatuor

spiritualibus languoribus

ex amore provenientibus
in die Goncep43. Praeclarum miraculum Virginis ei factumtionisbeatiu
44.

12.

Quod hominum convivia fuerunt


poenaha
et clioreai.

sibi

13.

De quudam eventu exordium passio-

De

Aquisgraejus pcregrinatione ad

num
14.

ejus procurante.
fuit incitata

num
45.

ct Heremitas.

Quomodo Qaomodo
lata,

ad revelandum
fuit veve-

De duobus

periculis raagnis

cum

marirever-

vitam suam.
15.
sibi vita in

to est misericorditerliberata.

genere
fuit

46

De eorum ab Aquisgrani prima

sed dicere

eam

impedita.

16.

Quod

17.

ejus vita fuit valde amai'a, licet ipsa fuit reputata dehcata. Quomodo humiUata fuit, quando vidit

virtu- * niiracusione in Gdantzk et aliquibus ''^ tibus * in genere.

LIBER

III

vitam suam spargere radios claritatis magULu. sajculari habuit spiritualem 18. In statu
vitam.
fuit aliis abscondita, 19. Eius sancta vita sanctorum vita est valde aliorumque

cordis ex[qui ostendit qualiter postrealem magnitractionem fuerat spiritualiter renovata,


ncebeneficiata,specialiterrairincata,singulariter obediencie corporaliter peregrinata et
instituta,

jugo salubriter subjecta,


Cap.
i.

etc.].

raodicum horainibus nota.

Decordis ejusextractione,bene magnifico*Deiopere.


Cap. 2.

benefico-

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


A Gap.
2.

560
ejus opera cxstiterunt avdua et omnia R.
ejus opera
et

De aliquibus

aliis coi*(lis

ejus extrac-

Cap.

1.

Quod Quod

3.

lionem sequentibus. Quod beata Virgo projecit quoddam


valde delectabile interejus brachia.

meritoria.
2.
fui^-u.it

fortia

ex

.nagna caritatc procedentia.


3.

4.

Quod Dominus Jesus


tendere
vitie

docuit

eam

in-

contemplalivuj.

4.

Quod opera ejus crant rigida et Iong;uva. Quod ejus opera gvavia et laboriosa*
fuerunt
aliis

'

longseva R.

5. Qualiter

6.

hoc nomen Jesus sibi fuit dulcissimum. De quibustlam gratuitis perceptionibus


(liviniu visitationis.

imperticnda.

5.

Quod opera
De De De De De De

fuerunt .nagnorum bonoru.n spiritualium impeti'atoria.


ejus

6.

e.iei"gi;eDci quidditate.

7. Qualiter severius

aliquando

fuerat a

7. 8.

energiiu gravilatc. energiic varietate.

Domino reprehensa.
8.

QualiterDominus eam alternatim


ficavit et contristavit.

loeti-

9.

energiie utilitate, causalitatc.


energiie et

10.

bonorum ejus

raritate.

9.

De quibusdam exemplis magnae


patientiaa.

ejus

11.

sui ipsius abnegatione.

12.

Quomodo
fracti.

ejus oculi spirituales fuerunt


et

10.

De

priEcIaris ejus virtutibus etexerci-

tiis sanctis habttisapud Heremitas. 11. De eoi'um ab Heremitis recessu. 12. Quomodo a submersione miraculose

13.

De

ejus

vulnei-ibus

spiritualibus

eoruin passionibus.
14.

Quod singula sunt


rabilia, et caro

spiritualiter vulne-

jam rcnovata.
o.nnia in se

fuerit liberata. 13.

De

Gdantzg, ubi frequenter rapiebatur[etmuUa propter


reditu
in

eorum

15.

Quod

sensitive

cogiiovit

esse vuhicabilia.
IG.

hoc a viro paticbatur].

De aliquibus spiritualium vuhieratio- E

14.

Quod

in ecclesiis beatuj Virgini

conse17.

num

eflectibus.

cratis gratiose est 15.


divina

aDomino

visitata.

QuaiiterDoniinus onus suum aliquibus


imponit.

De

ejus longo languore ortum habente


18.

ex dominica*passiono. 16. Quod inter mendicantes recepit elee-

Dominus magnificentius

in his agit.qui-

mosynam
17.

ut mcndica.
in

19.

bus onus suum imponit. Qualiter in via versus Po.nezanensem


ecclesiam
fuit

Quod de mandato Domini

nuda nehaberet

cessitaie deberet esse contenta.

18.

Quod

indigentibus,

cum non

temporalia bona, deberet spiritualia


erogare.
19.

aliquando gravata, aliquando a Domino consolata etsalubrilor imbuta. 20. Multotiens ex consolationedivinaexcellenter

magna ejus

sensualitas exstitil

Exemplum, quod
afllicta fuit

graviter

quadam

aggravata.
vice
21.

proptcr [peccatum] vc-

Deejus vivendi

dirficultate.

nialo, contractum ex

cujusdam

fer-

culi delectatione, licet parva valde.

panditur perbel22. Ejusvivendi difncultas cavnem et spiritum fi'elum inter

20. Post

severam correctionem Dominus

quentatum.
23.

subjunxit

mngnam

consolationem

24.

Quod ejus .nartyrium fuitmagnum. De consolationis ac deliciaruin spiritus


diffei-entia

et utilem instructionem.

etcausa.

21
22.

Quod apertos
intenores.

et vivaces habuerit sensus

25.
fuerit ejus

Quod vivax

anima, perci-

26^

De deliciaruin ejusallluentiaetenicientia. .-eDe deliciarum animai in corpus


dundanlia et de niultipUci
alia dcli-

<'r|>ons

piens sibi disconvenicntia sensitive. 23. Quomodo in peregrinatione Romana


*infirmata/

ciarum

ellicientia.

fuitmirificata*.

24.

De quodam
plus

mirabili languore in

Roma

* hujus sponsai gaudia 27. Vera cflectus aliquus patefacta.

sunt per

\vrw H

quam

octo septimanas durante.

28. Per

quod ejusgaudia sumpscrintincrementa.


et

25. Ideo pcrmissa est infirmari et ab omnibus notis dcrelinqui, ut ejus patientia

29

Unde causentur,

quid sint lauda-

qiiod

liiil

bilis delectatio,

verum gaud.um, Dci


gaudio
et inlimiove

"

iq.K

l{

probaretur.

inhiesio ac eonsolatio.

26.

Causa quare ad ecclesiam Pomezanen-

27.

sem pervenire proposuit. Quod ad ecclesiam Pomezanensem et virum a Domino dcsignatum pervenit.

30. Deconvivii gustu. 31.

ti-iplici

De

permagnif.co 32! Deconvivio


.abili

aliquibus convivii cffcctibus. et ejus admi-

sentimento.

28. Qualiter

domina Dorothea, ut revertevetur in Marienwerder, est a Domino


instigala, et

33.

De

beadniirabili consolationis divinje qua beneficiata est etiam neficio,

de ejus voto et obe34.

cuni sancto Petro.

dientia.

Una de

maximis

jubilatio

significata

LIBER IV
actionibus, multigenis faui est de ejus virtuosis variis exerc.cus ac meritoriis amictionibus.de deliciosis ac gaud.osis de martiriis interioribus. div.c.s sp.ntuahet de cop.osis

35
36.

De

cum Filio. in ludo matris Virginis Deamatoriisblandiniontis. dc * sp.rituali locupletationeac


ejus

locuiilc-

divitiarum
37.

du.-ationo.

tione U.

Sponsa

magnum

habens uterum,ext.t.t Jj^^^c.a-

artific.ose conspirituale a-dificium et firstructum, dicatum a Domino

consolacionibus
bus].

matum.
72
Cap. do.

Octohris

Tomus

XUL

570
Ex
.,ss.

DE

B.

DOROTHE\ VIDUA INGLUSA.


sit

sponsa per bona spiritualia Cap. 38. Quod


ditata.

Cap. 21.

Tantumsemel

hjec in die frugaliter se

reficiens. quai et ubi


.

comedit mul-

39,

Quod debuit continue


fieri.

conari

ditior
.

totiens extitit ignorans. iacie aqua lavationis 22. Voluit libenter pro
calcarere et tempore magni frigoris

copia est in alios devi40. Ejus divitiarum


. dimanata V

ciamentis.
23.

vata

Quomodo

tota

bieme absque igne

sit

R.

LIBER V
fin

24. Jussa
in reclusorio,

prseservata a frigoris Itesione. est plus animam quam recluso-

quo agitur de ejus reclusione

consolacionis, cpere refectionis. carencia lacrimacione, ejus desideriis,gratituplacione et

contem-

rium purgare,et pro aspicientibus ad veclusorium ct multis aliis Deum in


reclusorio rogitare. qualiter navis con25. Ostenditur doctrina,

dine et humilitate].

Cap

1.

Qualitev sponsa ex revelatione


stigata.

amore

et

Dorainl
fuit in-

templationis sit gubernanda,etquod ejus gubernatio sibi non solum diffietiam excescilis fuit,sed vires ejus
sit.

ad reclusorium

ahquaex Referuntur, Domino jubente, patet quod ad recludendum quibus


fuit

gubernatione 26. Oratiuncula pro et de inbabitatorum, expensacenda,

navis di-

rum

ac instrumentorum sufficientia.

bene

apta.

3. Qualiter

per Dei beneficia sibi impensa fuit inet promissa ad recludendum


vitata.

4.

Quod quoad ingrediendum reclusorium sed non secundum suum arbitrium, C. con-sdium ageret, el secundum P.
pro cooperantibus oraret. recluDe tribus ex quibus bomo ad dendum efHcitur idoneus.

ostensis lluminibus et 27. De duobus sibi eorum significationibus. effuEx fcrvore lacrimarum in caritate 28. indulgensarum obtinuit plenam

tiam culparum.

homines spargere 29. Jussa est terram et largitate. lacrimarum


30.

De lacrimarum ferventium
utilitate et causa.

indigentia,

5.

6.
7.

Regula

in reclusorio

observanda.

31.

De lacrimarum dulcedine, pluvia


lestietrore.

coe-

Qualiter fuitdispositadie rium est ingressa.

qua recluso-

leterna fuerunt 32. Ejus desideria pro vita

8.

successu Hic datur doclrina,quaUter de quJJ^rentibus dare debeat resuo


sponsa.

fervida atque sancta.


ceterna et Eu33. Ejus desideria pro vita intensa, languida charistia fuerunt
et graviter aftlictiva. aeterna fuerunt 34. Ejus desideria pro vita flammea et ccealte volantia et

9.

De

soUiciejus perfecta confidentia et

tatione bona. recluDicitur in compendio qualis in 10. sorio ejus fuit actio. Ostenditur ei convenire in reclusorio
11. iBtenteR. tuBc R.

lum

penetrantia.

existere

*,

ejus

tamen

opera non
qujerunt

Domino vulneraba35. Sponsa^frequentera ad aiterna per desidena tur. et alte Qui etiamdixit, pro vita
trahebatur.
ieterna

quoslibet latere. 12. Non erunt sine gratia qui Dominum in hac reclusa.
13.

esse

dum

et fortiter

vehementer esurienlaborandum.

Quod

in reclusorio

ejus et

fuitDominus,mater sanctorum numerus multoei

sibi vita per36. Post languida desideria

petuaest promissa.
37.

rum. 14. Dominus ostendit

Ad

Dovalidius desiderandum ieterna

reclusorium sanc38.

mulmini ac sanctorumattractuest
totiens incitata.

G
15.

tis

repletum, et se ejus esse vici-

num.
Propter quoddam colloquium materDei sponsa; minabatur per recessum ;

Qua de causa sacrosancta Euchanstia


fuerit in sede

conclusa

ct ei noctis

tempore porrecta.
39.

quieaDomino et matre ejus correcta, per viam arctam ambulare ad patriam est imbuta.
16. Quocl

Per

tria testimonia

tam

Eucharistite

absconsio

quam

ejus de nocte por-

rectio exstitit approbata.

Dominus eam ad

se reficiendam

40.
41.

Secundumtestimonium.
Tertium testimonium.

instigaverit,

tribueritque

regulam

circa refectionem corporis observaii-

42.

17.

dam. Quare sibi

43.
fuit

De ejusgratitudine. gratitudmis De tribus primis partibus


.

pojnale per fructus se


et in ipsa

transitorios recreare.
18.
gip jj

sypradicta". gratitudinis. 44. Deultimistribuspavtibus


45.

Quod ad mensam accedendo


sedendo
sit * dicendura et

meditan-

46.
47. 48.

dum.
19. Qualis labor pro grutiarum actione esse ea cibus disdebuerit et quomodo

De ejus verahumilitate. De tribus humilitatis profectibus. De secundo humilitatis profectu.


De
tertio humilitatis profectu.

49 Quomodo

humiUtatis
causa fuerit

ejus

radiosa;

paruerit.
20. Licet natura

summa
vina.

efficientia di-

hominis ad sui conservationem indigeat cibo delectabili.ipsa

tamen

manducando delectationem

raro habuit in praesenli.

LIBER VI

DIE TRIGESIMA OCTOnUIS.

B71
ex mss

Cap. 24. Qualiter sponsa a Domino et ejus ma-

LIBER VI
anime ejus educa[in quo agitur de salubri perlectione^meiitis illuininacione, cione,virtutum
ejus

tre dilectissima

fuerit

lanceis vul-

nerata.

25. Narrantur varia lanceationum sequenlia

et aliqua in sponsi absentia ob-

cum

Cliribto desponsacione, ad nupcias ct

servanda.

ad cubiculum sponsi et celiam vmariam introduclanceas tione, necnon et de sponse per amoris
vulneraciono].

HBER

VII

[quiestde vievite formacione, sanctitatis cjus


Cap.
nobilis
1.

Cum

quanta diligcntia sitanima edu-

certificacione, vite eteriie promissione, cjus ad

canda.
li-

mortem preparacione, mortis discrecionc.consoquareanima


et
sit

2. Notabilis*doctrina.

per

latoria in estremis visitacione. mortis causa ct

mcmbra sua educanda


3.

Qualiter

anima

sit

formanda. gubernanda educadifTicili

predictionc. de sollemnibus ejus exsequiis et in

regnum
Cap.

C-risti

sublimacione].

4.

Nou

tione completa. nisi cum labore

[anima

1.

De

via vila.'adomoanima)procedenlc,

potest] in munditia conservari.


5.

et

de ejus formatione*, fructu salu- formnK.


ad montem Domini dumodo ambulandi et sanain via viUe,

Limpide

illustrata vidit aliquando

sua
2.

lifero ac decoro.

opera omnia esse per Dominum simul combinata et ad ipsum directa, ac qualiter ejus anima aliquando de

De

via vit;e

cente, de

tione spiritualis oculi.


3.

manibusDomini
0.

sit

elapsa.

Unde
per

cognoscitur quis essc

Quam

pulchra et quanto pra^conio digna fuit sponsa: anima et quu^libet alia modo consimili educata.

qnam sponsa transiit cuni

labore.
T''

4. Spoiisa in via vila' instruitur persi-ve-

7. Qualiter ejus

anima ad perfectionem a
perducta.
sibi
5.

rare; quod non invuiiitsibi similem in pra;paratione ad mortem.

Domino
8.

sit

Sponsa

in

ultimo anno
prohibita

vit} sua;

non

Maximaduobona

coUata, scilicet
G.

permaiisit sine afnictiimc ct vulncre,


lioet se
sit

clara illuminatio intL-lIcctus et fer-

vulnerare.

vida innanimatioalTcctas.
9.

Hic arguitur sponsa, quod non ex In-

De virtutum

ejus magnitudine, alta as-

censioneet limpida a;toini luminis contemplatione effigie libera 10. In sua notitia ab omni apparuit majestas divina incomprebensil)iliter
11.

fantia se vita [a-terna] fecorat digna. disposita, 7. QuaUter anima debeat esse separala intvel in ut mox a corpore

gaudia aiterna.
8. Spunsije

est

pneostensum qualiter

in

magna.
fervor amoris

coelo deberct ditari et pulcherrime

Lumen

cognitionis,

ac
9.

exornari.

multa alia animu; bona fuerunt in sponsapluries augmentata. Sponsuiprosponsatione debita prcepa12.
ratio.

Sponsa luit tamde^vitaaiternaquamde sua sanctimoniaa Uominocertificata.

in /;.

10.

De

ejus valido mortis desiderio.

11.

13.

14.

De sponsa) subarrhatione. De sponsfe desponsatione.


desponsationem
secuta.

12.

15. Beneficiatio magnilica

Sponsa a Domino responsa acceperat quod non diu viveret. Dominus* voluil quod sponsa usque Unde ad diem mortis suai esset sollicita de
salute,

li.

non obslante beatiludinis

16.

Quod

sponsa Domino sponso fuerit vinaaccepta et ab ipso ui cellam


h^fic

promissionc.
13.

^
17.

Sponsa ut mors sua cum discretione imfieret petivit, ct talcm a Domino


pctravit.

^.

riam introducta. De nuptiis gratije.


Sponsa
in cubiie

in quibus

sponsa

sponso Jcsu intime


18
introducta,
susurria.

[est] unita.

in 14. Visitatio consolatoria

extromis ejus

sponsi et thalamum dulcia inter eos tuerunt


lestificantia,

fienda sibi pra:vieest ostonsa.


15.

De

iiuinque

solcmnibus sanctorum

19

Signa aliqua boc

quod
fuit

ad nuptias et
introducla.
20.

sponsi

cubile

proeussinnibus, Dc secunda proccssione. 16. 17. De tertia processione.


18.

Quam

mirilicc in visitationc

alia

fue-

IQ.

De quarta processione. sequentes Qualiter per quinque dies


extilitperDominumaggi-avata.abundantius consolata
structa.
et salubriter in-

ratprievielirmata.

21

De sponsa;

uteri in ista visitatione

ma20.

gnitudine, animcc clamore,


et firmitate-

decore

oontemp. Sponsa transitoriorum contemptrixet


cffilestcm beatitudinemcontcmplata, Dei balbutieiido expressit bcneficia

tum

ft-

22

sponsam venirc Sponsus festinans ad

cum sanctorura multitudine, animam bonisreplens varigenis.


cendit, liquavit,
perflavit

ejus
in21.

magna.

et [ejus]
ingres-

Deamoris vulnere
De caritatecordis De
dilectionis
dicta;.

ct desiderii ardore

sacrum B.

palatium post sacramenti

et quint-i processione.

sum
23

firmiler obseravit.

22.

efrractiva.quo) suui

Qualiterinabsentiasponsi se debebat gubernare et sponsi beneficentiam


magnificare.

mortis erat causa.


23.
aviditate caritatis

jam

Cap. 24.

572
.. Mss.

DE
gaudium.

B.

DOROTHEA VIDU\ INCLUSX.


strepUu dooet intevius sine Sancti Spiritus, qui Non testante, qua. dicit V ^b rum.Veritate sed Sp.r.tus patr.s vesvos esti. qui loquim.ni, in vob.s. tri. qui loquitur est sp.r.tus ver.Spiritus Sanctus, qui 3 Sicnue perh.buU, qui ei test.monium

mullis per sponsco tvansitum Cap. 24. Quomocio


fievet

emm
.

05 "

suam pr^dixit Sponsa aliquaaliapostetcircamoi-lemejus


futura.

mortem

et

,pso Dor,Uno

..

06
07
"

De eximia Dc

devotione

in

sacramenti

tat s

e.

lltipl-

susceptione. Eucbaristiic ultima cum confessore collocutione ultima

eam inflammans, tr.sa^pem.ssus. sua carUate se.-monem tam elficacem, eloquium dulce et
buit

sacramento etde valida esurie pvo

08

Eucharistije. spons^ uUimo vaieQualitcr confessor mortuam ad quam revevsus,


dixit;

suasibilem et gratiosum, compunct., consolat. verba audientes fucrunt et Dei accensi, beno s rucU meliovati, in amore attente eam semel a.dif.caU;etvarusevat. qui
et fateretuv se pluv.aud.ebat, qu. non sentiret

quod quamplures ejus

invenit.
29.

De solemnibus

cxequiis et de ejus

30
31.

sepuUuraluctuosa. subUccelesti De sponsa: in vegno opevatione. malione et miraculorum

De gratiarum

actione.

ut .n b.y. .teram consolatam, optans n.miaccedere et eam aud.re ad ipsam valeret sermo De. et Vivus est rum apostolo dicente omni glad.o anc.p.U et peneUabiliov efficax! d.v.s.onem sp.v.tus et pertingens usque ad bon^ fama. flagranUa mult. anlm.^ Porro ex ejus ipsam v.deve et

mum

delonginquoattvacUvenevunt. gratia Dei maUi audivecupientes.Etsunt* de

.s.cie.

B. Doro-

theam

circa

UB..,CAI..V.TEST.MONUVEBtmCAQUODC.RC^ FUEBAT DECEPTA Quia B.:VE..AT.ONES NON

guXuetvid.tcummuliereforU,quodb^^^
est

revelationes

non fuisse
flcrcplnm.

negociatio

ejus,

et

ne

exlmguei-etur

nocte hujus mundi ac perfectorum doetiam pva.c,pue benef.ciorum com.^udesursum a patvc lum.num n vum inst.gav.t ass.due eam

ejus, lucevna laudabilis vUa.

sM

incatovam,Dominus Deus
cor

duobus expv.mere, pncdicta dlctisconfesso.-ibus

suum

u per altevum videbatuv occupatus


;

ut illa eis patefaceve, et seilioet iUovum.


et s.b.

conscnberenqu. m.nus

C,

quas.

assKlue
et

commanebat cert.f.cavUque essetborum vevelator etdatoi, ipsos. quod .pse


compcrtum
fiabuerunt
ejus iiioderatorcs post

Dom.nus eam

tam de ejus doctrina tunc quando v.x.t. quam vita meliorati. tam nob.sfel.citev transm.grav.t. tuncpost quandoa munda con- e Ruvsastestimon.um sib. reddente pcvhibent ejus testimonium scie.Uia, vevax effectus ac opera, vivtutes et earum perfectiB sed omnia de ore ejus quod non fuerat decepla, Reveva non sunt conscripta sunt valde veva. bumanis, sed ex dono exconsil.is aiU mevitis SpivUas Panctus tam l.bevaDei gvatu.to. quod suce gvatiai manera Utev et supeveffiuenter e. qaod eam ad Pomezan.ensem comman.cavU, et benigno ac larg.fluo ecclesiam desUnavU. Huic
g.-aUavam Smritui.omnium bonorum largitor.. omnia quoi fuevunt, sunt et actiones referant
cessit,

quam de

ejus

exemplan

aut seductov. non spivitus falsidicus revelatovum veritate non o Revera de

estd.ffi-

dendum. Scviptuva attestante, test.monmm. duovum veltrium statom.ie


et princ.pal.tev testis

quui a.t: In ove


P...T.0

gi-aUa d.gnativa proevunt' Deejus siquidem vespexU; hanc famulam bic genevose

est

ejus

dommus

Jesus,

quod quiubivult,spivat,quandovult.etquibusvuU. d.gnatuv quod [vuUl. inspivat pevson=.*quam


et

persona

nwturain
disquisilto-

ncm,

benef.cia ei qui talia bona dona et ei confevve valuU ; nulU.salius


occulta,

contulU qua^

congvuenti tcmpore, secuneligere pro loco et

peccata

aUqua futuva quo. jam pra^diKit. Sunt et.am evenevmU, cert.tudinarie magna bomtaUs d.vma. C, qui
cognovit.
et

absentium

acta,

nam covd.um multovum hom.num

dum suam ovdUiaUssimam


CAP. VI. SIGNA

dispositionem,

in-

violabilibus legibus confi.-matam.

4 LlB

XXIV PROBABIUA
P.-0

Revetatio.

.oeuai>entia
gna
ei

pbout supba.

majove

;---

lestes

ejusP.

benef.c.a

ejusdoctoies C rcgulas pev sacram Scvipturam ac vevelandi ; s.c quod traditas..iecnon modum esse consona ver.tat.,beneacevtif.cati rcvelata

v.dentes, cam babere aud.entes ac secundum doctrmas ac exam.navevunt eam

aliqua ventatis si- ,,^^,^, ncertitudine adjungenda sunt temporibus revelata. firnuttur, divinitus diversis

pevqu^.nedec.pe.ecav,exstitUassecurata.Quo-

rum pr.mum

erat taIe,Domino dicente

Certum

cia talia

immevito exsUtevunt. Nec lata ejustestesnon non inexpvimendo cord.s


levitate usi sunt, illa

non ab aUo

nisi a

Domino Deo esse

col-

appaquum tibisU mea^pva3senU2e signum, miag.nem omnem reo araice et a te vemoveo muUot.ens, II. Secundu.n, quod cvcaturcc...
t.b.

secreta, i.ec

<

esse dona. Nam ipsa vera ac benef.cia gratmta impulsa ad expr.mendum aliquotiens a Domino cupiens, distulit tamsui cordis arcana. latere
certificata,et diu quousque a Domino ut diceret quia distuUt, eUam est .-eprehensa. aUquando, coepit fiere, quando UmuU se

.sti

in

credendo ejus dicta esse

ea cogitante : pvimere, volo

exNolo plura ad scvibendum

autem

meum
ad

petcve ut cese

semus

scvibere,

canta tunc eam Dominus sua


sibi

indammavit, reducens

memoviam muU^

quia

y?.

Interdum eUam differre. Nec non posse sine Dei offensa d.utius fucvunt. qui pev longa isU leves ad credendum spn-itus cx Deo tempora et multa opei-a, an pvobaverunt, sequentes Scripturam, essent, ex Deo sint si quai dicU: Probate spiritus, agnovevant, iUam posse diceve cum Veraciter accepimus spivitum hujus mundi,
apostolo
:

misevico.-ditev contulU oblivion. ti-adUa, quie ei annos a covd.s extvacac secum egit ante pluves qualiter iUa et al.qua al.a tione ; et insUuxU eam qmo omnmo ipsa raemovia^ sua^ adhuc inscvipta,

exprimere suo C, voluU esse abscondita, debevet bonorem. conscviberentur sibi ad glor.am et
ut

Et

Non

P. loqui de me quamd.u Debes cum eis nari-are Unguam poleris movere, debesque raei ac tui memuriam tam muUa de me. quod tradant. babeaiU et nusquam nos oblivioni malens ex bumilitate latere, III Quia valde sa^pe
ait
tt

non in Deo sed Spivitum Sanctum, qui ex ovnatis bumana; doctis, id est compositis vel
est
;

dum
ficia

aut beneexdivina insUuctione vevelanda Dom.no et manifestanda a sibi impensa

sapicnUie

verbis

loquimuv,

sed

doctrina

obtinuit. aut

diuUus

distulit

quam Dom.no

placu.t,

DIE TRIGESIMA OCTOBUIS.

573
a

cuit,

tanc

fuit

a Domino redarguta.

IV.

Quia

turamsalutiferum,..et addit Dominus:


scripta adhuc
pra^-Iatis

lUaa

te

mss.
'

sa3pe revelationis tempore fuit in

Christi Jesu

coram superioribus

et Ecclesiie

vulnera per compassionem intimam tract;i valde profunde... et tunc supernaturaliter illustrata,
vidit

majoribus ostendentur.

cor
.".

Christi

gaudens.
misit,

vulnera sicut priesentia, V. Quia niuItotiens,quando scribenda


et
sibi

6 XVIII. Si quando non plene expressit qua) Dominus iussit aut non debito nrunuiitiavit sicuti
.

famutiim
''"*

*?*'"'*

'

(/octiw, erroyf.^

ipsam niformavit, tunc

pronuntiavil,

Dominus qui eam inoendit


reduxit...

memoriam
scendam

Spiritum Sanctum et oblivioni tradita ad VI. Quia tempore reve-

tuit a Domino propter hoc reprehensa et aliquando sensibiliter plagata... Dum in ultimo anno vitai sUio quadam vice pro-

correxH.

nuntiaret suo confessori, dixit ex sua simpUcitate ex translanceatione

lationis ejus intellectus fuit ad veritatem


illustratus, et

cogno-

Dominum Jesum
sic a

in

corintel-

etiam credulitas iirma respectu revelati impressa... et gaudium... et consolatio... NuIIum autem illorum spiritus deVII. Dum ceptorius potest efficere neque dare. aliquotiens desiderasset esse libera ab occupatione quam habuit in revelationum pronuntiatione,
dixit ei

pore doluisse, eostimaiis se


lexisse.

Domino

Dominus

...Quamdiu

vixeris, totaliter
;

Tunc quamvis G. statim diceret hoc esso dissonum necveritaticonsonum.quia illud vulnus per lanceam illatum post Domini Jcsu mortcm esset factum attamen citius quam illa verba a C. fuerantinchoata. ipsafuit a Dominovulnerata, qui per lanceam circa ejus scapulam dextoram
;

tumquod
Doniinus.invitA B. Dorothp3
StBtJd

ab omni occupatione liberari non poteris deberes autemdesiderare, et sublata cruce, hanc posses terre sequendo me. 5 VIII. Dum alia vice iterum desiderasset cessare .., dixit ei Dominus in visione a...Tu
:

tem

ingredientem, fecit fixuram eam amare aflligenet usque ad cor pertingentem... Ciii (andem dixit Dominus : Tu dubcs pro voritate scire,
illud

pisse. B

vulnus post mortem corpus meum susceEx quo patet, ne aliqua veritati diceret

gjjap^ desideras fdiis tuis P.G. ruori et

non loqui,
'

dissona,

jussit eas

conscribi,

molestarisque ex eorum tecum locutione. Et si jam in agonia esses constituta. adhuc ex tuaindigentia te aliquura liabL-re oporteret, qui tibi

XIX.

quam

sit

misericorditer

priuservata.

Duminus... ad suum C. sic dicere jussit:Mesedente circa teetaIiqua..pronuntiante, E

loquensministraret... Te profunde humilia et te

eorum mmisterio indignam


de

reputa. et

mea

bonitate habete colloquium.

(IX

mutuum
et

Jam

annot.n.) XI. Dominus:aSi,inquit,de bonitatis

edita sunt in Vitx Lindana^ cap.^Q. Cfr.

non oportet te cogitarc quod ego ex me conceperim illa qua; dico sed Dominus meus dilectissimus est circa me, directe ponens verba in os meum, me instruendo et modum exprimendi n XX... Doniinus inquit i Boga tribuendo
;

mete effectibus loqui omitteres, cor tuum scinderetur et breviter exspirares... Sunt equidemtam
magnifica et tam
varia benignitatis

me utsi nou placeat voluntati meu3 te loqui de me, quod prohibeam te nec permittam te unicum
dc me loqui vcrbum. Sed si fuerit mihi beneplacens te loqui de bonitate mea,utsa;peextunc tribuam tibi sapienter de bonitate niea loqui ... Quando retrahebantur timore ipsa vel Uli,

mea} opera

ac dona gratuita, ante inchoationem hujus scripturte tibi facta, quodsisingula essent conscripta,
XII. Lostimationem excederent communem. .... Post pronuntialionem frequenter est beneficiata, nec a Domino arguta pust coHoquium cum C. P. habitum, sicut siepe post colloquium

ne meliora negligercnt, ne error accideret, aut ne aliquam vanamgloriam incurrerent, Dominus


aliquando dixit
:

Vos nonpotestis melius

facere

quam de me

et bonitate

mea

loqui et scribere...

arguebatm- aliorum,

tempore non congruo propter festivitatem, aut propter sermonis proIixitatem,vel non fructuose... eis fuerat locuta... XIII. Ne forte propter timorem vanitatis tresi

XX!.
rexit

Dominus sua gratia in seribendo cos ab errorecustodivit,...etsianquando ipsa in modico


aliterdixit

XXII.

quam

debuit,

Domhius errorem cor Tu non Alia vice ei dixit


;

pidaret et a pronuntiatione recedere tentaretur,

Dominus

a Quod tibi... tribuodocei dicebat trinam, hoc facio propter gloriam meam ma:

gnam. At illa ex hoc compulsa est dicere,... ne ^ Dei gloriam diminueret. XIV. Quia scilicet

multa habes deduccre ad luccm seu hominum scientiam ultra illa quaa tibi facio et revelo. Attamen cum tuo C. debes diligentcr advcrtere quod illud a me tibi factum sic deducatur in publicum, ut ego ex hoc lauder et
alii

astutiam spiritus maligni variam esse noverat, multa suspecta habebat, et sibi no deciperetur
sollicite

meliorcntur
magnifica,

XXIV.

Postremo quia bona

varigena huic .sponsai a Domino facta erant valde


pretiosa et rara, ideo
in

cavebat...XV. Dominus dixit revelata descendisse Ideo illa legentes debent de cielo filios tuos illuc merito aspirare. Et dic ad P. C. non esset mihi imputabile, vellem vos rogare
:
:

Dominus
et

pru?uti-

dicens legentium

huc libru fruclum

Si

ut

me

sperneretis. Cognosco

siquidem contem-

studiose litatem, mandavit ul revelata et facta conscriberentur et ad bonum ordinem reduceren C. P. magnani habcant diligcntur, dicens
:

ptummihiesseutilem...-XVI.ADominoestsic cordi meo jussa dicere ad C. Magnus dolor est exprimere de Domino, quod non multatibi valeo
:

pr;cparent, tiam, ut bona a te scripta studioso nani bona ibi exornent pulchre ordinent et
:

cujus bona

sunt tam excellentia, varigena Mihi non solum esset impossibile et tara multa... sed etiani... ea totaliter illa totaliter exprimere, XVII. Dominus expresse.. comprehendere. de desiderio. voluit quod multa scriberentur sacramento Eusiti et esurie pro
in

me

scrlpta sunt ita bona, quod ad lucem liominum dictis, vix deducantur meliora. His a Doniiuu apparuit quod de Domini vuluutale esset sponste
efficaci, ut

circa praifata

jam Domini

beneficia
in

j.

magna

lieret prteparationis dlligenlia.

colli-

gendo ad invicem

perlinentia, in

distinpucndo

fletu, labore,

charistice,

de pro obtentione vitK ajternie, et venerabili Eucharissentimentis in sacramento


tiae perceptis... llla et

multa

alia quffi

Dominus

ordimmdo; per libros et capitula, et in pulchre multa tcmporalia essent expuetiamsi ob hoc delectabili disnenda, quatenus grato ordine et ad hominum notitiam perducantur. Et
positione

dixit

esseraraet conscriptionedigna. jussit ad novam suam laudem et legentium meliorationem fructum allacompiIationem,prajdicens eara
fieri

utC.

tali

rioso,

negotio liberius posset inslstere laboUominus dixit eum ab omni occupatione

vellet sibi in tanexteriori absolvi debere, quia

tum

574
Ex ss.

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


dam
scrips.sse, quem lcxerit C. ab ejus ore aliquid ab ista oBstimatione. Hoc tamen prudenter averlit turbatus et ipdum C. pc-cepisset, multumque
laico

quod ^atis ad scntum ad scribendum Iribuere, vitim duceret in hubendum haberet quamdiu

aUquid

dixit,

per quod

.lle

mtel- ne

id aliis

tnnotescat,

Animum aUtlit

Deus,

Iievel.tion.^

""T Lm.

i.

CAP.

vii.

QUOMODO revelat.onum

scribitcmfessf-rius,

AlTROBATA. scBIFTURA SIT ACTA ET A DOMINO

sam propter incuriam


dixit

arguisset,
:

Dom.nus

ei

sanctjc concessa suni g^jg revelata ac benelicia emaper testimoniacredibiUaostensaaDomino

valde consolatoric
illa.^sos

Nolite timere; ego

volo vos
Alia

se.-varcct peroptime custod.re.

per scripta nasse, dignum fuitutipsa hommum memoriu=. et per eadem pro darentur
iEdificalionc

commen-

ad postcros derivarentur.

bcrip-

scnpta sunt, aa tum est enim: Qmocunque sunt. Hincest, quod nostram doctrinam scripta labove et solhcitudme hoc opusscriptura. plenum annis vix duobus ante fmem S C sunt aggressi laburiositatem ostensanctaJ vitec. Hujus operis scribendabrevitas, materiarum dunt tomporis mgenn multipl.citas, et scriba^ tam
vero sollic.tudo dixerut revclatione. Hujas

multum faUgasset scribendo ad et se al.quoUcns scripserat ad folia papirum de vespere, quod sponsam in sermone dG die, dictum est ad
cei-ie

vice,dum

C. dilige.iter scriptura^

msudasset

Domini

quod mratiga.'e; timeo enim nol. te in tantum hx>c majova et plura pr.omium hcdas te. Post Fort.ter scnribusrevelavitDominus, dicens nec necesse habet C. se bite, [nolite vacare.] ad scnimplicare ego na.iique sihi
:

Dic ad G.: Ego non cito

monar;

ideo

extei-ioribus

rum raritas ac Dominusin quadam quam virium ex.guita.^prout erat


utvolunlat.mDei
in

bendum saUs

scribendo perficerent, alja

non negligerent,

ut scripta et singula sic agcrent,

summa

occultarent usque ad temrcvelata ac beneficia pusa Domino pra;finitum. sme erat fuL-ilencc observabile

ad legcndum suprad.ctas et ahSane propter occupationes C. fuerunl scnbenda, quas aliascausas, qma multa locum non habeetiam quod aliquando apurtum aliquando loquentes cum bant ad scribendum, et impediebant,ct s.c revesponsa eos in scribendo tarde scripU, post unam fuerunt
da.-e volo, paritcr

8Et

Iioc

non

lata aUquotiens

diffi-

cultaiccts/it
licitudiiie

notabili soUicitudine;
=;ponsaj

tum

quia ante
alibi

mgressum

revelatione commun.ter hebdomadam a

inter-

* tamen

li-

ad reclusorium non congruebat non sedentcs eis scribere ecclesia camera, nec in angulo ecclesia^ in domo, non in aut suspic.o de eis aliquo, ne sinistra opinio fam^e odor infice.-etur; oriretur, unde bonai
:

quam

.-evelatione dum post duas. tres aut quatuor a qni B. Doi'0quod sponsa valuit 10 Et erat bene admirabde, theam dicrel.nere^ memonter ttintetn adjU' revelata tam varia distincte

sibi

R.

boc C. tam sollicite formidabat, ecclesiai existentem, vel m in an-ulo aut sede decumbentem, seu ex amo.-e podomo^bospitii ditr.cuUate v.s.tabat lius languentem, cum quidcm hominum lubr.cam
sciebat spiritualium

quod sponsam

intevmedus.immo quod vat, Quod boni singulis diebus * illorum horis sibi erat reve- diebus R. ,n omnibus d.erum * prope R. propne latumaDominoet concessum.relinebat
,

expvmiere. Prorsus prout [Dominus] eam docuit potiusdivmum.[Idhoc non L-rathumanum, sed
dicere circo sepe jussa ad C.
cogitave,
:

. Quando circa te Domuio meo, non oporsedeo aUqua referensde

quadam vice mafamam: [unde du.n si.onsa beneficiala essct, ultima in nnifice a Domino
csse

denique pro dilacio.ie patrie ecclesia remaneret,


flevisset, et

adhucflendo ad hostiam sac.-amEuper cancellum sac.-an. karistie respiceret, que Dominussibi dix.t D.cad clare potuit videri, ti.Tiei-e, nec pudeattc C tuum- EiH dilecte, noli sede, ad me accedere.si coram quocunque loco,Dom.no in quocunque fuero
:

ex me concepisse, seu exmeohausisse intellectu sed habeo Dominum meum in me.iii os meum verbadirecte ponentem et sicex ejus orebeneet per ine pronunciantem, que de ore meo audis. AUquociens
tet te

me

illa

reiata

dicto i-ecipis,
te veniente

ad scibendum.nichil scio quid protuncpronunciaredebeo.et nisi me Dominus inponeret, nichd et ve.-ba in os meum
strueret

iingulo lectoaut

eloquium suaviter iirmUer i.dierens, aut ejus Domino regrac.are pro audicns sed gaudenter quam michi tam grasua inestimabili bo.ntate, cujus generosi commun.carc luite dignatur G muneris particeps csse valebis, si fuens s.bi tuis ab.ero, non erunt gratus. Et dum ab oculis homines te impedientes,qu.bus in magno numero dignabitur g.-aciam mibi impensam
; ;

sepe exprimere vdlereni. Dominus eciani meus totum ineum dixit ad me Tibi est impossibile quod in te habeo, expviniere. ymo eorum,
:

agere,

que

tibi revelo,

minimain pai-tem

vix exprimas.

Eciamsi multorum haberes Iinguas non posses effari totum bonum. quod

hominum,
tibi est
;

im-

pensum
siquidem

eciani per
in te

unum momentum
agere tuum dicere

vincit

meum

muUum

tam abunde
impartir.
;

- tum quia ad scribendum

tempus

bonis late.Quidquid ergo scribiUs aut dicitis de me collatis, hoc est quasi spuma effiuens tibi a

habebatmodicum.Sponsasiquidemoration.buset contomplationibus, C. vero nunc confessionum nunc hons aud.tio.iibus, nunc prccdicationibus, occupabatur variis ac diversis
canonicis.nunc
negotiis.

de

co.-dis tui aflluencia,

quam non

valet ex nimia

bonorum meorum plenitudineconUne.-e.

Et licet

meis bonis, attamen sic balbuciendo loquaris de vixeritis, loqui et scribere non cesseUs.quamdiu
et gi-aciam huic

quamquam

uterque libenter voluntatem

Do^mini implevisset;

[tumeciam quia, dumin

(quod G. aperto ad scribendum consederent, quasi infra suppcllicium facieprimo ad folia cere

agendo dedero. Non enim tu plus aut minus nec minus exprimere, aut ille plus volo. Et tu debes ad P. scribeve poterit, quam scnpta a te solet mittere: Fih
dicere, cui G.
dilecte,

calamuin et alramenbat. poslea in papiro per considcabat super vires suas esse
tum. quando singulis diebus iaum bis scribcre
in
illa

tuus et
ignoro

quantum etquale bonum est,quod fratev quidem ego consedentes scripsimus! Ego

nmlti-

quam magnum

et nobile,
;

quam

pvecio-

aliqui pertransiplici, in qua erat, occupatione) soliibant qui eos scribere considei-assent,sinon
cite cavisset,

sum
illo

et utile

ipsuni sit

unum

scio,

quod pro

ne considerarentur

fulia

aut stilus,

postea penne aut papirus ; si transeuntibus notata fuissent,


nimelatuisset.]

enim hec a pereos scribere mi-

est bono apprehendendo anima mea effecta coninsaniens et avara, que proptev aviditatem bene tinue bonum melius apprehendendi *, non scripta. Rursus coperpendit et pondei-al prius

* apprehendi
in
edit.

Quadam

cuivice sponsa ex lapsu linguoe

gnosco a Domino inteUectum meum illustrante, conquodidcirco Ubimittitura nobis laboriose scriptum

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


scriptum ex Domini jussione, ut consideres quam in cordis libra ponderes utile sit et fvuctuosum quam nobile sit et preciosum, et nobiscum con;

57^

Quod
fusus
:

caritas habeat gradus et sit habitus in- ^^

""

cap. 2 prologi.
scribentis
:

Ostenditur

intentio,

libri

ordo et

feras

quam

desiderabile

sit et

quam bonum,

ut

nominis imposilio cap.


Sequitur tabul.\
alphabeti.

3.

elucescat nobis,quam mafinifice ipsum

debeamus

Septililii

secundum ordinem

Dominum
eiusqtte et
11

propter hoc diligere,et quantam grati-

tudinem eidem ob hocrependereetexhibere.]


Post baic

quadam

die S. G. scripserunt

cum
In

LTRAGTATUS
Cap.
1.

De cabitate.]

confessarii

magno

labore et difficullate, sed non

multum
non

laborem
dat.

tftu-

quantitate, affiigentes siquidem se, diu

in-

"De

triginta sex caritatum gradibus et mcorf.cap.

venientes verba apta ad exprimendum revelata protunc exaraiuia. Dominus de sua innata pietate

eorumdeni graduum

combinatio,.

l,cap.2,e(c.,

de vespere dignatus est approbare, sic dicens sponsuj SU.B Inter alia coHoquia super mel et favum suavia, hoc erat hodie optimum et mihi valde acceptum, quuil afllixistis vos mutuo por
:

,,.,. 2. Hic ahquorum


3. 4. 5.

nibus.

scnptumest

jam

..

post titulum.

dictorum

ratio

assignatur et quiedam caritaticom-

laborem vestrum. Tu enim bonitatem meam tibi gi*atuite impensam libenter bene expressisses, et
G. tuus te interrogans ac verba apta quairens, te et se fatigans, iUam iibenter bene scripsisset

0. 7.

munia recitantur. De caritate imprctiabili. De forti caritate. De caritate fei'venter ardente. De cjiritate buUiente. De caritate dosiderativa et ejus
differentia.

triplici

sermone aperto atque plano. Perhuncmodum


vos aflligentes melius operati
multa R.
estis,

quam

si

sine

8.

Qualia desideria ex caritatc alte desidcrativa sint orUu

afllictione multo*plura scripsissetis.s Et iterum post hoc adjecit Dominus. dicens a Manus, quas B C. circa revelationes descripsit, mihi serviunt, et legentibus iter salutis ostendunt. Qui ergo revelationes devote legens, partes earum digitis
:

9.

10.
11.

12.

De caritate violenta seu violentante. ^ De caritate vulnerante. lanceatione et vulnerum dulcore. De De caritatibus inquietante, impatiente
et insaniente.

manuum

demonstratas diligenter animadverterit, illi viamvitic demonstrantsempiternce, quam poterit cognoscere, et cum hoc meam omnipotentiam ac magnificam bonitatem. 12 Liii. VI, c AP. xxiv- Inter alia dixit

13.
14.

15.

R.

Dorotbea

Do-

16.
17.

adhuc vivens
multis vencrationt est.

minus famulie sux :

a Aliqui homines venei*unt huc ad nundinas, gaudentes intime quod locum

De De De De De

caritate dulci.

caritate avara.
caritate insatiabili. caritate languente.
spirituali ebrietate, in

quaDominus

sponsam, ut exprimeret ejus bunitatem.voluit conservare.


18.

habitationis tu, scilicet reclusorium, potuerunt aspicere. Nunc per homines recte circa te agitur,
sicut circa aliquam

De

duplici poculo inebriativo et caritate

reginamqua: raro egreditur de castro suo, in monte eminenti locato; cui, dum egreditur, homines occurrunt libentius, et eam contemplantes avidius, quam si moraretur
quotidie apud eos, iestimantes

incbriante, ut duplici ebrietatc.


19. Qualiter sponsa per dulcis poculi pota-

tionem assiduam perducta est


ebrietatem contentativam.
20. Qualiter per
inebriat
21.

ad

rem quam veginam aliquam

circa se

eam pulchriocommoran-

poculum

forte

Dominus

animam non

contentative.

tem... Pluribus accidit diebusaliquos homines ulriusque sexus ad reclusorium aspicere cum

De multis Ex

effectibus ebrietatem spiri-

tualem sequentibus.
22.
caritate

devotione;

quorum

aliqui

fleverunt,

spons.-e

inubriante oriuntur cari-

compatientes, vel ideo quia se non ut


fortiter flemlo orare
'

illa totali-

tates

dua3, scilicet

locuplctans

et

ter dimiserunt Domino confidentes. Pro quibus

exhilarans.
23.

sponsam

jussit

Dominus, ut
di-

De
De De

ebrietate

spirituali

et

sobria hic

ipsi

circa

eam

se meliorantes,

omne malum
adhiererent.

ponuntur aliqua
24. 25.

testimoiiia.

mitterent el perfecte
:

Domino

Et

caritate scatente.
uteri magnitudine, quaj cau-sabatur

Etiam largiter flendo ora pro adjecit Dominus omnibusqui desiderant participari de tuis ora

ex scatente caritate.
26. Ostenditur qualisdebeat esse persona,

tionibus.

ut sit ad spirituale matrimonium


idonea.
27. Reveiantur

SEPTILILIUM
VENERABILIS

novem modi

spiritualiter

pariendi.
28. Ostenditur quid sit hoc,

quandohomo

DOMIN/E
in

DOROTHE/E.
septem particulas

Dominuni

spiritualiter parit.

Oratio seu meditatio,


distincta,

20. Quie et quol requiruntur, ul spiritualisDomini generatio pcrficiatur.


30.

cum

attentione

facienda pro caritate

divina salubriter et continue habenda.


iNCiPiT PROLOGUS, qui, licet communiter omnibus venerabilis domin Dorotheu; libris posset praemitti, specialiter tamen debet ultimis

Dominus ostendit quomodo in anima parit.

se

ipsuni

31. Qualiter filios suosspirituaJes fideliler educare debuit et sollicite custodivit.

librum constituentibus anteponi, qui appellatur Septdilium. Scriptor gestorum venerabilis dominae Dorothea; non valibrum luit convenienter se, ne scriberet hunc
VII tractatibus
et libros alios, excusare
:

unum

32.

De De De

caritate supereflluente, qute multas


alias continet.

33. 34.

caritate earitate

sapiente.

immcnsa seu

excellenter

capit. 1 prologi.

magna

et perfecta.

Gap

35.

DE
576
.X Mss.

B.

DOROTHEA. VIDUA INGLUSA.


GaD
9

Cap- 35.

De

dicituv cordis carita.e ultima, qu;e


efTractiva.

^'lO

D HicpluresaUiexponunturtermmi. Quodsponsapluriesinstigatasaper
Dominum.
sacramenut acciperet
quJfi

Explicil tractatus

de

caritate.

TR^GTATUS
De Spihitus Sancti
Cap ^'
1.

11
11.

tum. verba, Hic ponuntur aliqua


sponsa) clamavit menti susceptione.
altisone

anima
sacra-

in

missione.

Q"^'-e Spivitus sponsu' fuerit

Sanctus tam
missus.

12
et

De

f^^^^^ quid sit


ul

septem simpUcibus Eucharisti^ mentis in sacramento


triginta
pei*ceptis.
.

senti-

missio. Spiritus Sancti invisibilis

Qualiterquisdebetcssedispositus. eifrequentermittaturSpiritusSanctus.

13

modi quibus maniHic ponuntur Vn prffisentia bpiufestatur missio seu


modi sponsa
effectibus.

De sentimentisEucharisti^complexis. modus compie14^20. Secundusveniendi usque ad Quartus xus Tertius etc-, compledecimus modus veniendi
xus.
,.
..

27

lus Sancti. Qualiter pra^missi VII 4.

et de aliqu.bus De gratiarum actione anima sponsGB ort.s, converbis in

summata

unione. Christi et anuBa^

fuerunt revelati. 5

de sacramento ExpUc.t tractatus III


Eucharistiue.

De

Sancti variis Spiritus

sponsee Primocapiatur diesin qua decies fuit missus. Spiritus Sanctus


_

TRA.CTATUS

IV.

6
7'.

Dies in qua novies.

Dics

in

qua

octies est ei

missus Spi-

De contemplatione.
Cao
i
"

8.

ritus Sanctus. Spiritus Sanctus. Dies in qua septies

Dorothea Quod venerabihs domina


rit

fue-

sexies. 9. Diesin qua in qua quinquies. 10. Dies 11. Dies in quaquater.

2
.

per ad vitam contemplativam debite preeparata. Dei gratiam signa homo Ostenditur per qualia
cognoscitur
in vita existere

contem-

12

13

Dies in qua ter. Spintus Recapitubitio dc missionibus excusatio dc narratione Sancti et


uUeriori.
.

3.

Ho.no

plaUva. contemplativus
quasi

debet habere

omnes

caritatis gradus.

14

Ex

pida

Sancti illustratione Spiritus cognovit varia et occuUa.

hm-

4.

debet haQuod homo contemplaiivus

15

debuit coOuare peccata hominum Dommi et nognoscere ob amorem


titiam, ejus

5.

SancU. bere VII dona SpiriVus Homocontemplativus debet esse dives


in spirituaUbus,

offensam soUicitms ca6.

ab omni exteriore etad occupatione etcura absolutus,


sit

vere.

.noriendum paratus. Quod vita contemplaUva


plena.

actionibus
esse

TRAGTATUS

lU.

7.

Quod homo contemplativus debeat


spirituaUter fructuosus.

SACRAMENTO, DEVENEBANDO EUCUAHISTI.^


Cap.
1

Explicittractatus IV
plativa.

de vitacontem-

quime.-ito conUnuatur de SpirituSanclo.

ad tractatum
deside-

habuit 2 Quodsponsaintensum quam ad vium Uam ad accipiendum sacramenEucharistiaj

TRACTATUSV.
De raptu.
Cap.
1.

videndum
tum.

C
3

sacramentum Intensione desiderii ad in sponsa esunes habiti oriebantur plures alii effecsitis spiritus ac
et

Ostenditur quid sU raptus; descriptio ab anima d.et qualiter- fiat spiritus


visio.

2.

De

his quai sponso? bant.

raptum pr^cede-

tus
4.

PretiosumDomini
tensum habere
quanto plus

est

donum ad
;

vene-

3.

QuaUa fuerunt sponsae raptum concomitantia.

rabile Eucharistia;

sacramentum indesidcrium quod


intensum. tanto

4.

Qualia fuerunt
quentia.

sponsK raplum

se-

fuerit

5.

magis estDomino acceptum. voIntensum requiritur desiderium in in anno accipere lente .imUotiens

ExpUcit traclatus de raptu.

TRAGTATUS
DE PERFECTIONE
Cap.
1.

VI.

sacramentum

Eucharistiu;.

VIT.-E

CHRISTIAN-E.
iii

indigne accedentes bona 6. Indispositi aut etmala incurrunt. negUgunt convivio animrc intenio; quid sit
7.

Perfectio vitic chrisUana; consistit caritatis perfectione.

De

osculum et amplexus triuiTi persosit narum una est opcatio; quid quid sit vitulus saginatus et ocmsus;
;

2.

Danturseptemdoctrinajjperquashomo
indirigitur ad perfectionem vitaj

strumcntaUteret dispositive.
3.

confidentes Per tressororesdispariler


confidenter ostenditur quod
de.itia

blandiUo.
8.

conli-

Exponitur quaUter vitaa;te.-na sponsaj plura alia aperta, et dicebatur


dicta.

magna

ad

Dominu.n
Cap.

sU

habenda.
4.

'

DIE TRIGESIMA OCTOimiS.


A.

577
mss.

Cap.

4.

Dc tribusqua^perfeclionemimpediunt,
et atiquibus

bonis quDC in perfectio-

ne sunt.
5.

In sequentihus Septililii locis, qute e codice ex Vindobonensi (V) edimus, nonnulta secundum cod. Dantisccnsem (D) mutata aut addita fuerunt.
detractio, qua;

De septem qua3 perfcctionem signant


et sequuntur.

6.

Quod

niulti religiosi

deficiant in pro-

fectu et perfectione singulari.


7.

Doctrina pcrutilis datur religiosis dc

supererogatione sui ordinis.


8.

Pbolog., CAP.i... Quamvis in materia caritatis Ncmo scvipnon est amoris. sed odii, nuUum '*"*' ^*''"*'^" jure locum habeat, utpote eidem contraria et repupnans, et pro nihilciuiinus satis verear contra me et dir^nda aimulationum judicia et con'^

0.

De quatuor generibus hominum, quorum quartum est pertcctorum. De quatuorstatibus hominum, quorum
quartus est perfectorum.

tradictiones insurgere, non tamen ob hoc


a

possum
in-

tam

dolectabilis materiie conceptu et sie


resilire

junctoopere

Et cuni inulti niodi sint

scripta et dicta impugnandi, duo pro pnuscnti


et fructu

10.

De sacerdotum imperfectione

mihi sunt magis suspccti


veritate subnixa

unus

si

11.

modico in verbi Dei pra}dicatione. Dominus ostendit multotiens sponsa; saccrdotum incontinentiam et multipliceni

historia rei gesta;, ut videlicet dicatur


;

impugnetur non esse


sit sa-

alius esl de suliditate.nialeriic,

ut videlicet dioatur quod h;cc matcria n(m

culpam.

THACTATUS VH.
De confessione.
Gap.
1.

cr;e Scriptune consona vel ratione fuIcila...Quoad prinmm... quia certus sum quudammodn, pr3?tor tres personas neminem de hao maleria caritatis.

Spiritus Sancti missionis, Eucharisti;!;, raptus et

vulnerationis,

quidquam

scire a vcnerahili do

Vivax sponsu; anima cum dolore suorum sensit vulnera peccatorum.


Confessionis debitiecircumstantiaefuerunt in confessione sponsce.

mina Dorothea,

sine speciali

divina rcvclationc

cod.

forte

IJ

2.

velalicujus dictarum pcrsonarum relatione, saltem origiiialiler, ideo credo. quod pr;cter pru;.

spirituah

dictas tres pci'sonas, asscrtive niihi contradiccrc

3.

Hic dantur aliquije conjectura^, ex quibus cognoscitur vere aliquis poenitere.


Qualiter
in

volens, in asserendo inccrtum, ne * lalsum

di-

* "^

"

cam, ponit se sine omni nccessitato


periculum. 2 PhOL., CAP.
lir.

in mendacii

4.

confessione circa pceniten-

tes se debeant exhibere.


5.

De

redargutione confessoris et mulieris


filium opprimentis.
sit

OSTENOITUR SCmBICNTIS INTENTIO, LIBRI OnOO ET NO.MINIS IMPOSITIO. Dcui-

Viijuimrra'j^Jf^^^l^^^

quede
tam
in-

6.

Quod sponsa a Domino


structaquam
pria peccata.

jussa confiteri

suapro-

aliquibus caritatis gradibus infrascriptis s^^jtmium. GSt cxprcssum per Dominum Dcum ct sponplus sam ejus quam de certis aliis, ct dc aliquibus vix

nomen

et
si

miretur,

aliqua ejus dcclaratiu. Idco ncino de uno multuni ct de alio paruni

Sequuntw^ in Codice Vindohonensi B. Doroquatheae Confe.mones in.. theutonico relictie


.

fuerit dictum. Et si dc aliquu graduum ctiam quocumque aliquid posucro ultra dicta Doniini

rum inscriptionen
Cap.
7.
8. 9.

laline cxpressimus.

De quinque sensibus. De septem peccatis mortalibus. De novem peccatis alienis.


De dccem niandatis. De sex operibus misericordise. De liberissecundiim natui-am. De spirituali nativitnte. De septem sacramcntis. De septem donis SpiritusSancti. Quadam vicesubduxit seDominus
sus Christus beat;o Dorotheai

Dei velejus spons;u,quod cx aliis dictis aut gestis vidoa sponsa vel ex Scripturis vcl rationo mihi pertinens essc, nemo crcdat qnod velim bitur
asserere sic esse factum
;

quia tim niirabiliter

10.

11.
12.

operatus est Dominus el quod ultra cxprcssa per

cum hac sponsa sua, Dominum ct sponsam

nic iiitruejus non audco, nec volo, niMjuc dchco definicndis modis iiperum divmorum. mittero de

13.

14.

Sed quando aliqua talium dixcro,


aliis intclligi

intelligo ct
iieri

ab
po^'

dcsidcro, sic salva veritate

15.
16.

Jc,et

diccndotuisse. Hoc faeio, nun utdcaliquurum priutactum rum veritate ditfidem, sed solum, ut

jussit huic perfectio defuit, et hoc

17.

18.
19.

eam Dominus confiteri. De octo beatitadinibus. De tribus virtutibus tbeologalibus. Dequatuor virtutibus cardinalibus.
De Passione Domini
confiteri.

est.adobstruendum oracorum qui forte hajc facta sacr vel dicta tanquam rationj vel Scripturuj reprchendcrc conarciitur.nccnon minusconsona ;cdificari vout devotioni piarum mentium, qu;n
luerint. ad

mcditandum

copiosior materia. secu-

20. Conclusio fmalis.


21.

ritus ctfiduciatribuatur.

Postrcmoest sciendum,

docuit

cam Deus

ordiquod septem tractatus hic sccundum suum quorum primus cst dc carilatc, nem collocati,

De Passione Christi beatam femi23. Dominus Jesus Christus Dorotheam in tantum illuminam peccata navit, ut siepe viderit omnia
22.

secundus deSpiritus Sancti missione, tertius de curitcmplasentimcntis Eucharisti;c. quartus dc tione,quintusde raptuseuaniinii: suprascclevaperfectione, septione, scxtus de vitai christianu;

a se admissa,
24.
25.

etc.

timus dc confessione,

unum

constiluunt librum,

26.

De impugnatione maligni spiritus. De oratione dominica docuit eam Dominus confiteri. confiDe fide docuit eam Dominus ita
teri.
illa

quem numinu

tur septem gratiai cmincnler concessu}, nerabili domiuLc Dorothcuj interiorem et quaj per lilii tripHccm virtutcm

Septililium, quia in co cxprimunvalde odorifcra; ct vcnusta; ve-

quadrupliccm dispositionem

cxtcriorcm con- *omV.add.


ct:

anima, quod 27. De carne et de

non

siquidcm intenus venienler dcsignantur. l.ilium virtutem , videlicct duritiuj habel

D.

bene educavit.
28.

De

voluntate, desiderio et intentione.

triplicem repressivam ct splenis mollificativam, majroris doloris 73

Octobris

Tomus

XIII.

578
eta.m.
cioloris

DE
mitigativam
;

B.

DOnOTHFA VIDUA INCLUSA.


quamvis fuerant spintuaha, D ^unt immissa, qua^ amictiva, pungentes attaraen evant corporalitev corapressit se et incurvavit prai tara amave, quod vulnevationo aliquando ex interiovum dolore atque glauca. fuit in facic sua pallida valida facta apparent.a pa- dtra Pra^missa et consimilia ab extra ^interiora. Rursus ''. tefecerunt ejus amoris vulnera

om.V.add. ^*^-

extenus autem habet colorem speciosissimum, hastile rectissimum, pulcherrimum et oaorem gratissimum.

norem

Sic

opusculum, cordis agitur duritiammollinciitpercaritatem, de qua repnmit tractatu mentis ma-rorcm in primo de qua agitur perSpiritus Sancti consolationem, mitigat per Euchain secundo animae dolorem qoa agitur m tertio; ristiic sumptionem, de per pru.bet ascensum rectissimum spiritui quarto agitur contemplationem, de qua post animae voUui dat culorem speciosissimum regione ad se rcvevsionera, raptumetde lucis quinto conscientiam exornans
Septililium,

priEsens

ab intra emcaciores
effectus

vulnerationis

ipsa sensit

Nam

sensibiliter percepit cov

uno amorisspiculovel sagitta, vulnerari,nuncsagittis bus quatuor vel pluribus nnpellenintersecantibus,nunc impetuose se
sese
sagitta qmppe sagittam tibus undique repleri profundius intvaret. Ex tahbus impellebat, ut
:

suum nunc nunc duobus,tri-

dequaagituvin

''''" "^fl.r.m n

per vitai humaniB Oorere facit pulcherrime et anim^ perfectionem, de qua agitur in sexto conservans cjus gratissimum causat odorem, etiam minutorum puritatem per frequentem de qua agitur peccaminum confessionem,
;

siquidemsagitlarumimmissionibuscorejusquasi ad dorconclavatum sens.t validius,quandoque aliquando ad pectus. ad costas et

sum,quandoque

AUquando

graviter vulne.-ata,

dum

alta

traxit

ponitur, septimotracUitu.Qui ideo ultimo loco peccatoet nudam omnium quia per integram quotidie vel quasi quotidie

rum confessioncm, cum magtia diUgentia ex mgcnti


puntas conscientiui acperfectio
acquiritur etconservatur.

aftUcta, ac si cusp.s scmsuspiria, fuit ita amare eraissum suspinum et dens de corde exiret per insp.ratum. lu his aliregvedevetur per aerem vives ejus fuevunt quando cor doluit valide,omnes
.norti tensiB,cor scissum* et ipsi

caritate factam,
vit.u chrisliana)

B
B Doiothea
Chrislo,

quandoque sibi appropmquare. Amictiones jam scnpta. videbatur secundum majus interiusetextcrius variabantur tcmporibus, in quibus et minus pro divevsis
singulis erat

* scisBure V, D.

mlnmitwa Vuhierans

vulnebante. 3 Tract. i,cap. X. Decaritate animamhujus sponsie et cor caritas

aliquid gaudii

et

consolat.onis.

Licet enira diu teneretur a

et vavulneravit per multos annos vehementer spicuUs, nunc majoribus sagittis, rigene, nunc

aut spiritas

Domino m corpons aHUctione, hoc tamen nusquam fuit


;

sine notab.li consolatione

unde scrqitum

est

nunclanceisvaldemagnis.Spiculuminproposito
est parvura

Psalm.33(34),19: Prope
tribulato sunt corde.

est

Dominus

iis

qm

telum ad

modum
sit

spicte seu lauceic

parvui; sagitta, Ucet

nomen commune,

hic

tamen est accipiendum pro jaculo seu pro ct postea proccdit telo, quod ab ante est acutum latum; quod cum infixum fueex utroquehitere in
rit,

missili

vulnerationi- qmm in hujusmodi animie ^stuans solebat habere desiderium, ^^^^Z. bus valde sacramentuni, nunc ad vitam a;ternam, nunc ad ad Dominum, animie raedicura,sicut etpra^cipue 4

AmpUus

non

nisi

cum
;

laisione

magna

aut ruptura ex-

homo corporaliter vulneratus

ferventer des.devat

trahi poterit

lancea est longa hasta. Et

irium nomina vulgavia sunt pfeyel, instvumentis sper. Sane affectus ejus, his amoris tvausverbcratus,intra se non valuit cohibeve nec

horum stroel und

Uem vulneva raedicum sua scientera curave ti'anssagittationibus cor anima^ in hujusmodi tunc supenus sicpe dilatabatur et majorabatur;
loca sagittarum dulcedo emuxit, et infeviusper dulcedo dist.Uavit. Ex cor penetrantium etiara
talibus scilicet
in

abscondere suos testus; sed vulnus iatens in publicum prodiit per varios effectus in ea exterius sudoostensos. Hi fuere anxietas spiritus, largi singultus et profundi gemiet fletus, magni
res
suspiria. tus,alta et longa ab iramo trahentes

emuenlia et stillantia dulcedmis veplebatuv totum corpus, aliquando ipsum

Ex

semiplene, dulcedine, aliquando durataxat solummodo dist.Uatio dulcedinis nebat quando


ali-

vulneratione quippe offendebatur aliquando ita habuit valide, quod sui cordis nec virium suarum ^ posse. Hinc ali(iuando, quando stetit etTulneraaliquando batur, opovtuit eara mox vesidere
;

penetrantmm. per loca sagittarum inferius cor dulcedinera, Porro quando talem sensit exire Posdulces tu.iclacrimasperocuIos effudit sponsa cantate sciendum.quod hu}c
trerao est

vulnerata ambulare valuit, sed cum cultate et cordis ollensione (hanc totiens sensit,
quotiens

raagna difh-

unum pedem

quando vix se movere

potuit,

ante alium locavit);aliquando in eodera

etacuta, in altum sua et per desideria ferventia Jhesum vulneravit ascendentia, etiam sponsum spicula sabtilia et fortiter peneet huic

loco sedit aut jacuit ;aliquundo cordi vulnerato succurrere volens, bvachiis etgenibus suis pvte-

tanquam ipsum direxit. Qui aliquotiens ei postquam eam quasi letaliter vulneravit
trativa in
:

dixit,

Sa-

covdia

corapressit

non

valuit et vix anhelitum attraxit

aliquando ovave ore tenus aliquando


;

vertigo caput ejus tetigit, quotiens

Dominus no-

vum amoris

spiculum immisit(ethoc per quatuor horas aliquando duravit) aliquando ex jaculi immissione vehementev amicta in corde et ali;

et iterum tu in gittasti tu rae, et ego tetigi te, susme tuam dirige sagittam; ego enim libenter te sagittam, cipiam, et ego totiens mittam in plunes quod te adhuc tangam. Post hoc corejus sese suaviter delectabilibus

est repletum sagittis

movcntibus
amigentibus.

et aliquando

etiam

amare ipsum
vulne.-ationis,
est

Nempe

hic

modus
:

quando

in alia corporis

parte, ut in

scapula,

qua sponsus a sponsa vulneratur,

consonus

brachio, ceixbro aut capite, se velocitev sursum movit ; alitiuando ad locum doloris manum impe-

luose misit, tcntans,

si

in

tali

parte propter

vehementiara doloris esset valnus corporale; aliquando ex nimio vulnerura dolove non potuit manum suam civca corpus suum sustineve, sed upovtuit eara velocius deponere aliquando in
;

matris mece Scnplur.u, quu. dicit Gant. I FiUi IIH pugnaverunt contra me; et iterum Cant. uno sponsa, Vulnerasti cor raeura, sovor mea beatus Berntuovum. Quod exponens

oculorum

hardus, super Cantica, dicit

Anima devota duos

habetoculos,unuracognitionis,altevumamori5, ^^ ^ ^^^^ ^ oculo vi^^^^^.jj. Deus ab utroque videtur, sed dextro


caligat, detur et vulneratur; quia ubi intellectus

carnem ejus varia tam magna quara longa spicula

amor

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

i70
visione

A amor
amor

penetral,
atlmittitiir
;

et

ubl

intellectus

repellitar,

Cap. 14.

De

quam

hahuit in nocte.

'^" *'^^

quia plus sapere

quam

oportet

15. In quanta fueril jubilatione per


Nativitatis dominicie
dicto.

diem

prohibemur, sed amare plus quam possumus


praicipimur.
16.

anno

supraVirginis

De

beneficio

et

blanditionc

,.,,

5 ThACT.

II,

CAP. XV. QUAIIE PECCATA

HOMINUM

Mari;e in vigilia
nicii^

Nativitatis

domividit

peccnto
deflet-

DEBurr cognoscere ou amohem Domim et notitiam.ejus offensah*sollicitius cavebe. Rur^^^ multotiens illuminata, oportuit
ritu per varias

ultimo anno sponsLC.

17. Qualitcr

anno ultimo

in

nocte

offensivam
J>.

eam

in spi-

provincias

et

regna ac
peccata

loca visa

18.

sponsum solenmiter advenire. De ejus in eadem nocte esurie pru


cranicnto EucharistiLU.

sa-

multum

distantia percurrere, et

deplangere. Etlam sspe Dominus ostendit ei in mundo statum et vitam magnatorum peccatis plenum, rcprobans in dignitatibus indigne viventcs. Sic ostendit ei sicpe

19.

Dc Jcsu

ludo

L't

matris cuin fdio in

quam male

stat inter

puerperio delectabiliter jocundo. 20. In anno spons^u pcnultiino in raptu habuit pucrum pulcherrinunn, gustavit

sacerdotes et laicos et tota christianitate. In qui-

cibum pretiosum, ex amoris


ineffabiliter

bus singulis varigena vidit mala. Erant enim ei illuminatione divina ilturum corda sibi transparentia, cognoscens in cis quid diligendum, ot quid detestandum, et quid dcplangendum. Hinc

ardore eftudit sudorem largum, ju-

bilum habens
21.

magnuin.

De novi aimi

datiune, pueri circum-

cisione et lactatione.
22. Qualiter puer Jesus fuerat balneatus, qualiter pannis involutvis et qualiter
ligatus.

eam sa;pe diu iargiter flere, mundura percurrerc et suis lacrimis aspergere, orareque Dominum ut tollat omnem mundi dcfectum.
oportuit

Porro

ha;c ca^lcstibus et puris orationibus

23.

Qua de causa
sa>

Christi infantiasit spon-

libenter fuissol intenta, et nihiluminus mundi et hominum mala sibi ad notitiam distinctius lue-

inuUipIiciter ostensa, et Maria

suum
24. Qualiter

promittit

filium

apportaro
so

rant perducta

dcsiderantibus involutum.
in

profcslo

Kpiphaniu:

dcbuit pruiparare et

APPARITIONES
25.

minum
labore.

quiurere

quam avide Docum desiderio et


,

Uegum

niagniludo

pcrseverantia

VENERAB1LI8 DOMIN/E DOROTHE/E.


Cap.
1.

sponsju

cum

Doniino connuentia et
iiluslratione
lilii

Jesu apparitiu in varia statura.


Qualiter DominaDorotheasitdisposita,
26.

quando revelatio de Annunliatione


dominicasibi fuit tacta in penultimo vita3 su^ anno. Domus Virginis in Nazareth.
Qualiter Virgo Maria
fuerit disposita

Sponsa ex limpida vidit pervie, vuUus


tris

se

Jesu ct

ma-

splcndidos,

Duminum

et reges

prxdivites et pra;potentcs.
27.

2. 3.

De

Jcsii

pulchcrrimaeffigie,

varia ap-

paritione, et de

sponste

imperfec-

4.

ab angelo salutata. De Virginis Mariui post conceptionem

quando

fuit

tione in septigena virtutc.


28. (

Deestincod. inscripfio /mjus cap.,

dispositiune ac ejus dignitatc. prius ostensa 5. Qua3 sponsac aliquando explanata. sunt, nunc distinctius
6.

quo memorantur bencficia

i^npe-

Quomwlo sponsa
minicui.

heneficiata sit in die

trala infra octavas Epiphaniiu.) 20. Matcr Virgu frequentcr sponsieapparens, hos pie susccpit quossibi illa

Virginis Maria; iVnnuntiationis do30.

recommendavit.

Sponsa

Revulatioalia anno ultimo sponsie lacta dum vitam ageret in humanis. se 8. Sponsaad festum NativitatisDoinini multos vidit ad priuparans sollicite, hoc fostum su.'culariter, sed nullura
7.

in magna exstitit afflictione, tum quia non valuU contt;utative sc

ad fcstumPurilicationis* disponerc, tum quia etiam timuit recessumVirginis Mariiu sibi brcviter immincre.
31.

gc-f/'/

m/.

Quod

pra^parare. se perfecte spiritualiter


9.

rituale

larga lacrimarum ellusiu sit spibalncum ac bunu dispositio

Per

visiones Domini Annuntiationis sponsiu dcsideria sunt plus accensa,


Nativitartis ut se pra'paret ad festa

ad festum.
32.

'De adventu

clandestino Maria)

cum ^^cod
r./.^

Dumini
10.

futara.

Dominus

ostendit se sponsie

venturum

fdfo ac spuns.c inagmlica ditalionc. 33.* Mater Dci taliter apparuit, cpialitcr 34 cum (llium suum dilectissimum ad

11
*f^^t,j,^^ sponsK.

magnifice,ipsam profunde humilians disponens. ac pro hoc festo melius sui adventus magnituaincm Dominus ostendit se*perspecialem visionem
ei

tcmpUiin portivit.
34.

Dominus

ubjiciens sponsaj aliqua in ei carnisprivio facta, magna contulit


benclicia.
ct alii orarent horribiha sibi ostendit pcccata rent,

magnificam. est 12. Jesus puer delicatissiraus

35.

Utspunsa

nemalafie-

vi-

lecit sione ostensus, qui natus illico huic blandire per verba miracula et

*s,ccod.

valde pulchra. benencenlia sponsu^ 13. De Domiiii


gilia Nativitatis

w-

propunebant. quiu homines facere levitatcs carnispriyii 30. Aliqui propter coeli sunt repulsi. ab ingressu carnisprivio, ne 37 In penultimo cjus

doininicEC anno pe-

mala quje fiebant


oculosobtcxerat.

videret,

frustra

nultimo communicata.

Cap. 38.

580
EXU88.
Cap. 38.
39.

DE
tibus nepereant. benelicio
tertia facto.

R.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


Cap
66. Ostensa

Dominus rogari desiderat pro peccan-

De magnifico
De

sponsa) feria
67.

sunt sponso3 Christi Passio, mundo, mala qua; tunc ficbant in in purgatorio et clamor animarum

gaudia in coelo.
68.
69.

40.

41. In

ultiino sponsfc carnisprivio. hac feria carnisprivii tertia excel-

lentius

quam

in aliqua carnisprivii

De vigilia Ascensionis ultima. festo. De ultimo Ascensionis dominic;e Spiritu Sancto tripiici nuntiorum pro De
differentia, et

de prteparatione ad

feriaestbeneficiata.
42. Qualiter in

quadragesimali tempore Dominus visus est peccatorem ad poenitentiam invilai'e.

43. Qualiter

anima

sit

cducanda etDomino
spi-

Spiritum Sanctum necessaria. Penthecostes contulit 70. Qualia in vigilia ei dona. penultimo in 7i. In festo Penthccostes mirabililer est mutata. pro melius

jiroiparanda.
44.

IndiePalmarum propter bonorum


ritualium carentiam
tristitiam.

modico

est arguta, et multipliciter

sponsa habuit
vulnedies

45.

De quadam corporis

et animjfi

consolata. ultima varias 72. In vigilia Penthecostes sehabuit actiones. in


73.

fructu. ratione, ejus actu pariter et

Quam

vigiiiacod. mirifice in festo* Penthecostes

46.

Quod Passio Domini per nmltos

ultimo fuerit consolata.


74. Qualiter

hanc dehet plorari et qualia quis per meditari debet. hebdomadem venditur. 47. Quod Christus peccatis Domini opL-ra in ccena facta sunt me48.

secunda

feria

ditata

fuerit,

75.

quia spiritualiter lanceata. habuit deQualiter feria tertia intensa


sideria, a
gi-aviter

Domino sursum

tracta et
*-

moria^

commendanda.

afllicta.

compati 49. Sponsa non valuit prte gaudio vidit in mulDomino, licet ipsum
tiplici

nuUaspecia76. DeTrinitate sanctissima exprimere cst permissa. lia


ejus vigilia magna 77. In festo Trinitatis et beneficia sponsae pluries hic Dei

martyrio.

50.

Quod

languit ex caritate.

51. Viscerose doluit

quod compassive

flere

breviter sunt perstricta.


78.
ultiDe duobus fcstis Gorporis Ghristi al iqua hic scripta mis bona dumtaxat

nou

valuit.

52. (Deesl in codice.) com53. De sponsai magna in Parasceve visioneet propassione, sacramenti

sunt.

79.

proDe Transfigurationis dominicae


festo
,

pria cruce.
corpns cod.

siionsai

vulnere et gaudio.

54.

Quod cor*

Ghristi
fuit

amabilissimum a

vulneratum. Josus voluitquod compassio55. Dominus


lancea non
nis

Domini bene80. In festoTransfigurationis maficium consolationis inefTabiUter


gnificum est
ei

divinitus

conces*^disponet

memoria

esset

sponsK

jugiter
81.

sum.

Sponsaadmoneturutsedisponatpro
festo Assumptionis Mariai.

impressa.

memoriam 56. Tres obsecrationes illa; in dominicLu Passionis sunt dicend:e.


sponsa^ re57. In vigiha Paschie et ante, sunt concessa, surrectionis beneficia

82. In vigilia
lavit

Assumptionis Dominusrevesponsce arcana et arguit confesAssumptionis


vigilia

etsemel hora resurrectionis amissa.


58. 59.

83.

In

sorem. ultima

ex

De De

festo Paschai.

araore languebat, etipsam

Dominus

beneficio excellenter

magno

sibi

in festo Paschie ultimo concesso.


forle le-

magnifice loeUficabat. prius Hic narrautur aliqua summatim 84.

60.

De lusus

pucri sublevatione,

gravi

non

audita.

*^

gendum Dc
lusu,

61

onere et spirituali vulneratione. Quod sanct^e crucis imaginum multitudo circa


peccata.

85. Qualiter in mino est adjuta. 86.

pra?paratione ad festa a Do-

eam

se compresserat, et
ei

De

festo Nativitatis praicelsu3


tricis.

Dei geni-

quod Dominus
62.' l^g^
jlli

omnia dimiserit

Christus ostendens sponsae Passionis


su;o arma, dixit illa

Mari^ Virginis, Dei 87. In festo Nativitatis septies fuit ei missus Spigenitricis,
ritus Sanctus.

magna venera-

tione digna.
63. Qualiter

Mariu) Virginis sep88. In die Nativitatis

Ascensionis fuerit gaudio repleta et aDomino reprehensa. Reprebensio. 64. In anno vero penultimo, in hujus festi vigilia, Dominus exhibuitse sponsa;
in festo

tiesmisit

ximum
89.

Spiritum Sanctum, maconvifecit in anima ejus


ei

huic multum amice


65. In

in ccena.

die Ascensionis sponsa vidit quaUter mater Domini cum discipulis disposita
coelos
fuerit,
.

in sumrna J^ ^^^-^^ qualiter rat ei Spiritus Sanctus missus. Priesentationis Maria3 Virginis 90. In die in vidit duci virginem beatissimam
.

vium et ostendit victoriaj meritum. ei Insua quasi* infra octavam fecerat quod una die novies fueDominus,et -

"^'l^^;;:

quando Dominus

ascendit

Dominus

etiam

templum.et sponsi suiadse magnificum adventum.


91. Qualiter

sponsae revelavit quid discipu!i post

ascensionem

ad

matrem
mutuo

Domini
locuti

dixerunt, et quid discipuli per no-

confessionem Domino factam ad Conceplionis almieVirgipra;paraU, nis fesUvitatem fuerat


per

vem
sint.

dies sequentes

quam ferventer in die festo et quam mirifice consolata.

incensa

Cap. 92.

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

581
exmss,

Cap. 92. Ostenditur quod omnibus festum Conceplionis dignissimie Virginis cele-

Cap. 122. Ostendit se fuisse sollicitam procurare

animarum
ficium,

suflTvagia.
sit

Hoc autem

of-

brantibus Dominus
93. Mater

sit

bencficus.

licet

fructuosum, atta-

Domini sponsai preces libenter exaudivit, ct se totaliter amicativam


fore pollicita ei fuit.

men hominum

est

paucorum.

123. Qualibus actionibus ejus


lus fuerit promolus.

animarum

ze-

94.

De intenso ad sacramentum desiderio


in Dedicatioiie ecclesiai habito.

124. Aliquarum
citer

visio

aniniarum jam
aninia,

feli-

beatarum.

95. Qualiter

duo presbyteri fuerunt aten'a


Dedicationis Gcclesiu3
ei

125.

Quomodo quicdam

heu

dam-

per angelos elevati.


96. In festo
oclies

nata, sponsie est ostensa.

126. Prtedictae anima) cruciatio G. est pUiries renovata,

misit

Spiritum Sanctum et nundi127.

ut ejus sit damnatio

97.

narum tribuit jocalc. Enumerantur aliqua sponsie communiter concessa per singula festa.

magis

certa.

De

S. Martino, in cujus festo in multis

instructa cst a Domino.


128. Per S. Elisabeth festum

98. 99.

De De

festo S. Nicolai.
festo S. Luciai virginls.
festis

Dominus huic
sulatium, os-

sponsic

magnum
S.

fecit

100101.

Summatim de
De

sanctorum Tho129.

tendens

ei plurics

seipsum.
et

mie et Stephani protomartyris.


S. Joannis cvanptlisUe festoet per-

De

festo

Catherinae,

sponsa)

amore.
130.

magnilico convivio.
102. In
festo

De sponsiein cubiculum introductiono,


admirabili beneficentia et consolatione in festo ultimo sanctai virginis

Innocentium ipsa cognovit


S.

specialiter peccata aliquorum.

103.

De

PauH, in quo est impedita secreta coeli ad enarfesto conversionis

Catherime.

E
Cap. lxxx.In festo transfigurationis DoMINI BENEFICIU.M CONSOLATIONIS INEFFAHILITER
b. Dorotheti vidft S. Brii/'"*""-

104. Quid

randum contemplari. sit ei datum agere

in festoS.vir-

ginis Dorothete. Item de eodemfesto


add. vox flubiain_
<-od.

MAGNIFECU.M EST
post

EI

DIVIMTUS CONCESSU.M. Hora

S. Dorotheai vivginis .

105. ^06.

DeS. Valentino.

mediam noctem quarta, dum ad sc rcdiit, Dominus ei Spiritum Sanctum cum caritate infatigabili

.-etsta

S.

Mathia

fuit

consolata,

el

in

misit.

ejus festo
rata.

modo

deleotabili vulne-

erat vulneratum, cst

Ex hoc cor ejus, quod adhuc sanatum et gaudio rej^le-

107.

De

S. Joannis puritate et

singultuoso

fletu

108. In festo

quinque horis continuatis. decem millium martyrum Do-

tum, ipsaque exhilarataspiritu expedite oravit; blandiebatur, supplicavit, et tempus longum ei breve apparuit. Qu.v? dum circa finem orationuni

suarum

sollicita

esset.quid orationibuscumpictis
ei

minus eam docuit variis suffragium impendcre orationis. 109. In festo divisionis sanctorura apostolorum septies misit
ei

agere deberRt, Domuius misit

Spiritum Sancruplcta gaudio

tum cum

caritate ferventerardentc.Ex hoc sancta


;

spiritu inflammata tlevit lai-gillue

Spiritum

et dulccdine, illuminata limpide vidit


sibi

Dominum
praaait

Sanctum.
110. De beata Maria Magdalena, quod non
fuit

apparentem amicative, prout egerat die

cedenli,
illi
:

cum

corde suo et latere aperto. Qui

meretrix publica.

\b occasu

solis liesternLC diei tibi ter Spiri-

111. In festoS. Marioe

MagdalemuDominus
misit

sponsiB quinquies

Spiritum

tum Sanctum misi, ad te vulnerandum ac dendum, ut amoris sagittas contra in me


sagittares.

incentrans-

Sanctum,
112.

et lacrimas Mari;e

Magda-

Sane ego

ita

libenter suscipio.fiuod tu
tuas, sicuti libentcr sus ;

lenaj largiter conccssit,

transmittas sagittas in
cipis,

me

De

festo S. Jacobi, ejus apostoli electi.

113. In festo S. Bartholomcei

est ei a Do--

quod ego transsagitto in te moas*.Ego enim propter hoc ostendi latus meum tibi apertum el

me

tuan

cod.

mino dictum quod nunquam habuit


diem,
114. In
festo

cor

meum

patulum, ut de cictero
cor-

tibi

dc

facili

.'^it

etiam unicum, corporaliter


S.

notum

ubi possis

meum

invenire et amoris

solatiosum.

Augustini

doctoi'is

exi-

cuspidibus vulnerare. Nunc sagittaamorissagittas in me, trahens me et rapifns atl te hoc enim
;

mii frequeiiter largiora accepit Dei dona. 115. Domini servitium habeat consortium angelorum. In festo S. Michaelis archangeli mag116.
nifica erat

ita

libenter

suscipio.

quoil

me

trahas

et ra-

pias,

sicut tu

libenter

suscipis

mcos

raptus

sponsaj

tam

apparitio

quara consolatio.
117. S. Franciscus

cum

Christi stigmatibus

atque tractus. Porro cum domina llirgitta hic super terram viveiite fui in tali sccum concoi*data voluntate.quod amoris sagitta; in eam sagittabantur a me, el abca uiquo modo transmittebantur in me amoris sagittie. At sancta hoc audiens, vehemenler desideravit scire an adhuc

esl sponsa) ostensus.

118.
119.

De S. Luca evangelista. Infestoundecim millium virginumintensum habuit desiderium ut pateretur martyrium. 120. De sanctis Simone et Juda apostohs.

hominus in terra tales essent, cum (juibus Uoniinussicse univit, prout cum sancta Birgitta, ut eos frequenter sagittando vulneraret. Tunc Do-

minus piissimus

cjus desidcrio condcsccnden.s,

ipsam divinitus illuslratam pcrmisil longe lateque


terram in spiritu discurrcrc, ut quu-Terctsialicubi horainem talem reperire posset. Quaj dum dUigenter qua.'sivisset et neminem invenissct, sancta liirgitta facie pulchra et severa etamicabilitate

121. In festo

Sanctorum Omnium videns

eorura gaudiura,ut cum eis esset desiderium habuit raagnum.

mira

ei apparuit,

non

ut

homo

mortalis,

scd

582

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INCLUSA.


quam dileConceptionis mea3, eum ibi circa eam diem hodiernam diem xit, existere, ignorans
Conceptionis mea3 esse;

X M6S.

quam liomini sed ut deiformis, id est plus Deo pra^sentia, In sua ita amice se exhibuit similis. braex amicitiaeam suscipere vellet inter ac si arridens delicata pulchre vultu blando ei
chia
;

cumque

abiret, ct dilucu-

disparuit.

Quo

facto,

mox

transsagittavil.

Domimis cor sanctaa sagittis Hoc egit tam valide, quod

festinatione lum appropinquare cerneret, cum ingrcssus, recordalus est mihi nonnaviculam

dum

amplius sauctam Birgittam non valuit considesuum in sua rare, sed contemplabatur Dominum Deinde, sacramento accepto cum mabonitate.... o Cor aperi citisgnis donis, clamavit altisone
:

obsequium. solitum orationis persolvisse cura magno devotionis obsequio Incepit ergo psalraos mearum * nffectum officium * psallere et horarum vcrba.quibus cod. perorare. Hucusque matris Doraini IIIo sic boras maalia,dicens

Dominusadjunxit

sime ego enim gaudoo valde intense ... clamorefmito,.. dixit se sensisse per olfactum nobilem ac mirifiet gustum illius salutaris cibi
.

Hoc

; trismecelegente, permisi naviculam submersus et extinctus. ifle cadens in aquam,est subverso, * nialrcm Subdidit mater * dicens Presbytero
:

everti

et

cum odorem

ac sapurem.In crastino hujus festi, dixit sumpto sacraraento, Dominus inter alia ei perveneris, in sanctam leternam fl Cum ad vitam

et se de ejus anima cod. spiritus maligni advenerunt advenorant succurrens, intromiserunt.Ego autem ei celeriter cod. vester, non est ad illos dixi Hle submersus
:

magnificam
Mirabititer

ellicieris. n

sed est raeus

non enim apprehendistis eum

in

2 CAP.

XCll.

OSTENDITUR

QUO

O.M.MBUS

docetur de

B.

M. V.

Conceptiotie.

FESTUM CONCEPTIONIS DIGNISSIM/E VlRGINlS CELEURANTIIiUS DOMINUS SIT BCNEFIGUS. CoUCepdignissini^ Virginis Mario; festo ultimo,
tionis

vestroservitio sed inraeo;idcircooportetvosaniQuain mox illam mihi dimittere liberam. et utrumque,scilicorpori restitui,

mam

limpidiores

liabuit

revelationes

et

sviaviores

consoiatiunes. Unde circa primas vigilias Virgo pulcherrima. niater Domini dignissinia, rum in-

apprehendens cetcorpusetanimam,deaquafluminiseduxi,prieobsequecipiens ei ut filio meo et mihi deinceps fecerat prius, ad episcopumfidelius quam
retur

B gente sanctorum exercitu


* indecibilter cod.

sibi

apparnit

in vita

que loci illius pergeret, ei es parte uthancdiera in Conceptionismea? memoriamsta* tueret celebrem, ad

mea mandans

E
rod.

u:terna;quiomncsferventerardebantetindicibiliter*dccorati in magna gloria apparebant. Ex qua


visione sancta

perapendum ejus

celebrita- * statueral

tem cum

illa

solemnitate et reverentia, quibus

innammata

est divinacaritate, illu-

minata magnilice,

iuL-briata contentative et

gaudio

raptu rcplela inefTabili tota die. De nocte vero a ejuscorpus et anima tam magno primo rediens,

peraguntur alia raea festa. At ille ad episcopum mandatis veniens, pi\edicta sibi insinuavit; qui instituit, et raeis obediens, diem hanc celebrem
vero vitam suam bono flne terminavit. Presbyter omnibus narravit. In lobeneflcium sibi factum vivens et cuni desertura secedens, caste .4 sancte assumens, quamdiu vixit vitara heremiticam in hanc diem devotissirae celebravit. Ideo nunc possidet prx^mia icternaliter permagna
coelo

dulcore deliciarum fuerunt liquefaeta.quod cxstiterunt tam lluida, quasi essent una massa deIluens liquata, ipsaque prae deliciarum teneritate

nec curporis sui ncque animte habuit posse sed iterum rapta citissime in una sanclorum coelesti mansionc, accepit a quodam sancto ferventer
;

mansura.

Porro presbyter prajdictus, Domino et


stetit, et

aidente revelalionem de hoc Virginis festo,

quam

circa raatre sua priemissa sponsie revelantibus,

debeat enarrarc supra terra. Dominus quuque

Viiginem malrem

sponsic consequenter

ipsam ad doniinum episcupum Pomezaniensem cupiniisit, qui sibi unam revelari revelationem sancla in visione imaginaria ad se \it. Ipsaque veniens, ipsum petivit ut scriberet literam multis

dixit:Egosum ille sanctus qui hac nocte tibi in illa gaudia vita a^terna amice apparui, habens in quod Domini Jhesu Christi inefl"abiliter magna,
dignissiniu3raatriserviens,ethancdiemcelebrandara * episcopo revelavi. Rursus ait sanct;e Do- celebraiiminus: Tu secure dic Licet aninia raea ha^c in dum cod.
:

hominibus consolatoriam qui postquam scribere incepit, sanctui reputatione magis quam
;

untiuam scripturam delectabilem tunc scripsit. At illa de regione lucis evocata, ad se rediit fer-

mihi vita a^terna apprehendit, nihilominus


repetierunt

denuo
quftni putat

vidagaudiiset spiritualibus bonisplena;dumque vigilantLM' spiritus oratiunes suas solitas complevisset,

3 Et

Dominus et sanctissima mater ejus. Matermea dulcissiaddidit Dominus:


(c
:

Duminus Jhesus, Maria mater

ejus el qui-

ma fuit in peccato originali cuncepta. Et hoc immaculC' idem raater Doinini moxfuit testificata, dicens iam.
Ara Ego fui in peccato originali concepta. scilicet Virginem fuisse in plius hanc veritatem,

non futssc

dam

alius sanctus, ferventer

ardentes, cireum-

dantes tam

ferventer incendebant, quod ipsa

videbatur sibi velle ex nimio ardore cunsumi; ita siquidem ignita exstitit, ac si pruna ar-

peccato originali conceptam*, eodemdie Domi- *

cfr.

Coinm.

nus

bis uiia

cum

raatre revelavit sancta3,sed

anno

pricv. iiUDi.
52.

dente ferventer esset circumdata undique. Hinc sudor largifluus de toto ejus erupit corpore, et ipsa in lacrimarum irabrc clamavit ad Dorainum,
utesset sibi propitius, pi\estans suflVagium. Et ecce miscricors DominusJhesus ac piissima maetcoeperunt sibi ter ejus, qui eara incendebant
;

prLecedenti iramediate sibi durataxat revelaverat una vice. Et haic sententia Scripturas authenticUJ vidclicet est magis consona et dictis doctorum,

Bernardi

ad Lugdanenseset Thoniie Lugiidunenscs cod. de Aquino,qui sicutAlexander de Hallis et Bonavcnlura, ex Scriptuvis asserunt et ostendunt
in epistola

anibo aliqua, qme sequuntur,revelare,primo Duraino inchoante,qui ait : Hocin veritate dignoscitur factum et non aliquo raendacio confictum ;

Virginem sanctissimara fuisse

in

peccato origi-

nenipe quidara presbyler erat,qui singuHs noctibus horas matris meue dicere solebat. Et tunc Maria,materDomini.subjunxit lUe presbyter
:

nali conceptara tunc, quando homo, non scmen concipitur ; quod, quando semen concipitur, culpa non contrahitur a massa seminali neque

gratia

'

quodam

mihi libcnter et reverenter urando servivit quippe presbyter hic unam habuit amasiara trans quoddam* flunien, ad quam interapestie noctis
silentio solitus fuit venire

eidem inlunditur; gratia enim et culpa solum sunt in rationali creatura, qualis non est sed quando anima pnefata seminalis massa
;

creatur et creando corpori organizato infundilur*, tunc

homo

infundeic concipi dicitur, et peccatum ori-

cod.

per flumen navigio.


scilicet in

cod. ginale contrahitur ex infectione morbida,quaiest

Accidit

autem una nocte,

nocte

festi

in priefata seminis

materia sive massa. Quando ergo

DIE TUIGESIMA. OGTOBRIS.


aninie cod.

583

ergo in utero sanctie Annai anima * Mariic fuit corpori unita, ipsii mox fuil infecta et tunc in peccato originali concepti a quo citissime pev
;

abierit aut ubi manserit?

Quid ergo de
dic
;

illa

anima

EX U8S.

potero referre'? Cui

Dominus

sic cogitmti re-

spondit
cite

Adtuum confossorem
sit in

Ego soUisit

gratiam est nmnilata cl in utero Heec esl doctorum senlentia.quorum assertioncs,


probationes el defmitioncs videat, qui voluerit,
in

sanclilicata.

timeo quod anima G.


in

inferno, et

[simihsl ^piritibus malignis;di' qua mihi vitletur

quod

inferno

sit

major exuUatio
:

quam

in

eorum

scripturis

lege

Sententiarum et in tione XLV", articulo


parte

saiictumTliomam circa 3" ^i" parteSunmiiO suie, qu:cs:

coelo. Et addidit

2";

.Vlexanarum ctiam in

3''

XXVII.

Summte

suaj

Uonaventuram circa distinclectorem.

tionem

3a' libri tertii Sententiainmi. .Mlegatio-

nes alias omitto, ne alticiam tajilio Post priemissa revelata Dominus ait: Hodie es habitura cum matre mea dilectissima gaudia magna et tu conlitendo redde te culpabilem, quod a juventute tua non magnipenderis banc diem, ne;

Dominus a Hic G. nunquam esuriitneque silivit prome, nec nunquam voUiit mc diUgere; quomodoergo veritatem et justiliam potuit dihgere"? Ego enim sum veritasctjustitia. Domine Jhosu Dic igitur flendo ct largiflue Christe, adjuva me, ut snmper esuriamet sitiam pvo te. Hoc dicto, Dominus pcrmagnirK-um in
:

anima

sanctte

fecit

cunvivium. HUic

fuit licti-

ficatain tantum, inleusum amorishahens incendium, quod in ea eessavLTunt hicrimiuet lamen-

que secundum posse tuum Iionoraveris ut solenmiter celcbrem. Tu ergo inantea cum tuis quam P. C. bunc debebis magnirieentius revereri

tum,et

ram

unquam

fecisti; ipsi

quoque dignis ipsum pra>

Ego muUotiens te et tuos pra-caveadhuc caute custodite vos, Diriiculter siquidem siilvanturjustissimi; quomodoergoalii vitam pcrpetuam sunt ingressuri Ego quoque si
dixit:
:

filios

.'

coniis extollant.pruidicando studiosius quam unquam egerunt prius, et uhtinebunt a me gloriam

sic cod.

perpetue magnam. Deni(jue episcopus Pomezaniensis in suo diocesi * debet pruscipiendostatuere ut hax dies a toto populo peragatur testive, peraganet consimili solemnitatc ([ualitei- fesUi
turalia matrismeiE;quam et ipse venerabiliter debet celebrare qui si hoc fecerit, nil sibi obe:

non misissem ot te tibiSpiritumSanctum gubernassem, tu nun potuisses hanc non bene tolerasse visionem diL-munum. Post hancvisio-

moum

nem

sequcnti

lUt',

quamlo illam visionem

voluit

ei G. suo ad scribeiidum dicero,Dominus mittens

Spiritum Sanctum
dixit
:

cum caritate

ferventerardcnte
illi [ui

Magnum

facito fletum, iiuoii

sunt
sola-

in vita iuterna,

de anima G. nuUuni habent

haonocte rit, et bene succedet. Recordarc quod * te, qui desideravit ia[itum.... in raptu adipsum miserim miseraverim sibi perte dici de me aliquam revelationem- Et cod. litera ha;c revelatio per G. a te scripta est nova quie erit multis hominibus ac pulchra scriptura,
consolatoria,

tium,

isti

vero in inferno

cum

ipsa exercent lu-

sum suum. Hoc sancta audiens, intoUexit Domino L't sanetis ejus esse molostum et lamentabile quod animam G. sic amiserit. llinc simcta
lugens plangebat et, lacrimis infusis, a pronuntialione exsurgens, cum ingenti conUtebatur gemituetejulatu.Confessionoacta. Dominus mUtens ei Spiritum Sanctum cvnn caritatc vuUieraiite dixit Ego nolui permittere animam G. mox,
:

quam

tuus 0. scripsit hac nocte.

...Sponsa vero contristata quod non semper debite hoc festum ceiebraverat, valde tracta est icqualem a Domino, ut exaltai-et hanc diem ad
alioi-um festorumVirginis festivitatem

Domi-

dum

nusque

ei

dixit....

Recordare
feci

quam magnum
est

separabatur a corpore, apparere coram te, propter rauUiludinem dicmonum innumerabilcm,


ct qui apprehendentes eam faciebant rugitum Ubi intolerahilem; clamorem valde horrihilem, posses diu vivero, si diabolum iii propria vi-

bonum
* pothis
lib.

corporale

tibi

ante annos quatuor-

decim hac
in

die, et tibi

hoc quidem miraculum


*

in

libro Vitic

XXIV

capitulo scriptum. At
veritate variaaVirgino

nec

11, cap

sanctarecognoscenssein

XLIII.

recepisse beneficia, gratias egit, et tota die gau-

dens
Videt ani-

mam

(Con-

radi de Wal lenroder)

Domino permansit QuOMODO QUiEDAM ANl.MA, HEU DAMNATA, siui EST OSTENSA. Cujusdam G.magni reprincipis anima hornbiliter deformata, post
in

4 GAP. CXXV.

dercs specie. Postquam autein diota anima mis principibus dicmonum crat in potestate travenerunt, et hoc dita, tunc ipsi cum oa ad te est ex permissione mea. Tu quor]ne tali

sum-

factum

modo diem tuum conctudes extremuin,prout tibi ame dudum exstitit revelatum. Non enim morierisexcorporis icgritudino. sed ex amorislan-

soiutionem acorpore, est oslensa sanctie


tione fervcnter ardente,et
ritus Sancti, qui

in ora-

innammante igne
fuerat missus

Spi-

tunc

sibi

cum

magna

Ex cujus efnfortiter flccacia tam ferventer arsit et Uim sensit. Sane vit, quod nil exterioribus sensibus hoc modo facta est prsedictic animaj visio
caritate ferventer ardcnte.

guore cum bona discretiono. cuuciatio G. /;i infemo 5 Gap. cxxvi. Pb-gdict^ anim^e cntciatam. SIT DAMNATIO EST FLURIES HENOVATA, UT KJUS hebdoMAGis CEHTA. Elapsis post hoc pluribus
(Uviiia ad praimadis, G. anima iterum vultmlate est adducta. Timquam .KUiiops sentiam .sancta; manibus ct pedibus et carbone nigrius denigrata, sepulta. jacuit supina in igne inexUnguibili ligata, ejus parte Ignisquippe pauUsper fuit ab aliqua ministerio diumonum amotus, ut aspicereturani-

sponsa3,

sicut

proimittitur dispositaj, in reclu-

diemonum princisorio. Advenerunt quinque forma deterrima animam dicti G. principes in coram sancta in pis inter se ducentes. Parum
reclusorio

animam ei ostenqualiter derunt, ut cognosceret quxnam esset, sustineret. Quo facto, disposita esset, et quaUa
substiterunt, et

uhique nigredo et nimis hordiflormilas fuit in aliqua pars ab igne denudata* renda. Postquam

m;c dispositio

et color ejus

anima

et lioc erat

(lcnudita
cod.

festinantercumanimaquasi

t-xultantes abierunt,

fuit

spoha. Porut exultant qui capta pra^dadividunt ardens ut iUa erat magna et deformis, ro anima tuncdixit sanctie ignis et diemonibus similis. Et FortUer flendo,modo manifesta mor-

eooperiebanl a sponsa aspecta, mox illam parte animoe in igne da:mones, qui ex utraque subcmagna multitudme astantes, diligentissimc

gerunt prunas,habentes
trahos
et

in

manibus suis

forcipe.s,

tridentes,

proprie gabelen,

krapen.

Dominus:a acorpore, tem animie hujus, cujus separationem

diebus priusquam

fieret,

me
:

tibirevelante,

pra3scivisti;quamtamen
misi. n

te

pricdicere non per-

Hoc

audito,

cogitavit

Quid scio quo

et animam mfokroyele, quibus ignem rogcbant nec ad momontum licem ci-uciabant; a qua .sc supra animam igniavertebant , prunas infra et tormenta ministrantes. Revera animic ejus

aclvcrtclianl cod.

tas

tam

584
Ex M8S.
tara

DE

B.

DOROTHEA VIDUA INGLUSA.


ardebat per gnofuerat, insanivit, etintrinsecus nesciens quomodo sibi erat, nimio se ipsum, valde adussiquidem ardebat; cor suum fuit sufl-ocatum. Nunc lUa miserabilis

que

gravia, terribilia et crudelia, malignorumspirituum aspectus tam horribilis, quod ex

visione et spintus sponsu) inhorruit, et territus valde obstupuit.Cogitans apud se de hac visione, o Noli diu non audebat diccre. Gui Dominus
:

quod malignos aspicis spiritus, sed poUus la-tare, quod tibi non valent nocere, tu
metuere,
vero eis

nocumentum

vales inferre, et oportet eos

tumetincendio anima habel solummodo de igne locum, Et quid sunt cujus tectura est pruna ignita. ignis copiosus? Nec m ejus cibi et potus nisi imperium, potuit priesenti, post ablatum 'suum

oijlatum
.

coram te erubescere et a facitj tua fugei*e. Denique de poenis anima; G. debes loqui magnifice. Ecce, quomodo G. suam denigravit animam, quie Oportet quoque eam nigi-ioi- cst daimonibus.
sustincrc majus supplicium quam spii-itum malignum, quod ab eis cruciatur quos non potest
rccruciare. Est eliam hoc ejus augens tormenlum, quod non potest occidi scu ignis incendio

habereunum suum (quasi


;

^"^ aquuj haustum, ut refrigerasset

multo minus
Christe,
fili

Dei

diceret, si tunc habere non valuit, ^^^ obtinerenon* vaIebit)....Dic: Jhesu /c^c nunc vivi, si vis pro anima G. rogari,
ei!

a Tu magnam habene poteris fortiter flere, mecum hancanimamtam bens compassionem, quod ego

tunc miserere

Et adjecit

Dominus:

consumi, a quo tamen nusquam potest hberari item quod ejus nigredo non potest exuri nec igne purgari, neque ejus debitum unquam poterit
exsolvi
vox dubta incod.

misere perdidi. quam meo pretioso emi.ldcircodictlendolargiflue: Jhesu Christe, Domine, nunquam permilte

sangume

mi

dilectissime

circa

boni valet dcsiderare, nullius boni cognLlioneni habere, nec in aUquo corporis* obtinere sui posse. Hoc cst idco quod eam
;

item quod

nil

rissimam ac
!

respici
et

tam

aiiiaro

permitto tam ignis ingenti incendio, tormento, quod ignuret an aliquid


ahcubi. Hoc autem
liac

quoad me Passionem tuam amamortem tuam prctiosissimam esse nitime amissam Et dic ad tuum C: Fili dilecte, infelicicompatere, quod G. animam suam tam Amplius hxc visio ler et misere denigravit.

me

et

B boni

sit

de causa

sibi

sanctai renomiserabilis, stupcnda ac terribilis, aUquot hebdomavata post mortem G., elapsis

accidit,

quod,

dum

vixit,

bonum meum non

curans, pU-nus malo esse voluit. Ideo oportet nunc anima semper esse malo replela. Cave, si

sine enarratione dis, per quatuor dies, in sancta revelare non proposuit. Quam etiam

permansit.

Verum propositum
mutavit, qui
in

ad aUcujus boni notitiam posset pervenire, et sui gutturis ac coIU babere posse, me fortiter malediceret et blasphemaret. Hoc in tanta maliliu)
excellentia ageret,

dictis

propter Domini pncceptum quatuor diebus tamquam


stans, voce tubali

magnus

pra:dicator

prcedi-

quod ob hoc mundus non

quacans, visionem prcedictam denuo ostendens deduci, ei libet die, quu^ de ipsa voluitad Uicem
repctiit et renovavit,

immerito periret. Ipse quoque lotam causam damnationis suae milii imponeret, et me inculpando diceret Quare me creasti"? Quare me a peccatis non conservasti, et quare me juvenem mori non permisisti? Et multa alia hujusmodi
:

nec

voluit,

quamdiu eam

retinuit,

more

solito sibi

alii revelare, dicens

quod:

Tu debes utique hanc visionem manividit,

festare. n Interea sancta timore

diceret,

minora incurrissel mala et remissiora habuissct loinienla. Rursus adjunxit Dominus: Anima G- ad male agendum tam fervens habuit desiderium, quod si niale posset agere et suam
si

iniquam vuluntatem eflectum mancipare, prout Ubenter vellet adimplere, sibi appareret sua CECitate quod non torqueretur tamamare. Videtur ctiam boc sibi csse ad sui augmentum suppUcii,

Domini confixa, amare flevit; quoquotiens hanc visionem sil>i Dotiens pro anima G. flere voluit, totiens a Tu debes fortiter flendo mihi dixit minus compaU, quod istam animam tam miserabiliter siepeamisi. Postremo est sciendum, quod in dictahorribiU visionesanctam vehemens timor ac stupor apprehendit tam valide, quod nisi di:

vina manutcnentiasibiaffuisset, et
tasset,

eam

confor-

visionemtamterribilem
;

ferre sine nocu-

quod non potest in verba improperii, blasphemiiu et vituperii prorumpere, nec animas cum da?monibus afnigere, neque ad hoc viventes ho-

mento non valuisset aut enim graviter laesa aut mortua fuisset. Erat autem sancta per Spiritus Sancti missionem ac per h;nc Domini verba speciaUtcrconfortata, quibus dixit: Noli metuere, quod spiritus aspicis malignos Cujus visionis
!

mUies vexarc. Ecce, quam iniqua


sua,
in
supple de

est vuluntas

qux

iUicu,

dum

a corpore fuit separata. fuit

tantum dajmonibus assimilata, quod ipsi dairaoiies sine trepidatione ausi fuerint se* ea sine
judicio intromittere, nec sentio ellicaces
fieri

horrendte

intolerabilitatem
:

ostendit
P. C.

Dominus
dumtaxat

manifestans; dixit

Si fiUi tui

pro

hac orationes. Nimirum, si oratio efficax fieret, quid prodesset ? Quid enim juvaret malignum spiritum, si pro eo orationis suflragium fieret bene magnum? Ampliusdixit sanctaiDominus:

semel viderent... mtestitiam tam indicibilem alicujus animce in tamvarigenis tormentis constituta;, sicut

est

animaG...,
tristiUaj

ipsi

obliviscerentur

omnia quio inteUigere dicerentur, agere deberent. ex

tuum C. Anima G. est obctecata, surda muta, non valet gustare, non oUacere, nec et incedere, neque stare. Oranes namque sensus ejus ligati sunt et obserati tam ad bonum cognosa Dic ad
:

excellenlia. Quippe nocumento seu hrsione quamvis sunt notabiU non possent paU hujusmodi visionem

insoUta

viri, sine

cendum quam ad, apprchendendum,nec propter clausuram eorum aliquod habet posse eorum; quod prius clansit eos voluutarie quoad bonum
spirituale,

tam horridam, nisi per meam * gratuitam subventionem. Porro mihi csset acceptum, quod sacerdotes essent multi ad hoc disposiUet idonei,

viaaicorf.

utanimarum
miseriam,...

in tormentis tribulatarum viderent

ut

zelum animarum habentes, de

num

oblatum
cod.

nunc oportet eos quoad bopermanere. Quid ei quod super niodo prodest suum magnum ahos habuit dominium, quod sibi a me, antequam moreretur, fuit ablatum ? Tu quoque vidisti, dum adhuc viveret, quod spiritui maliideu

clausos

ibternalUer

earum.... suppUciis valerent efficaciter praidicare,et se ac alios ab inferno melius praicautarc.

Non

est

transeundum sub

silentio,

quod nomen
sit,

tr.nseun-

hujus principis per G.

expres.sum

quasi tiemco'G.

nova norainis impositio; hoc enim nomen non habuit quando vixit.

DK

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

585

DE

B.

ALPHONSO EODEIGUEZ
COADJUTORE TEMPOUALI SOCIETATIS JESU

PALM^

IN INSULA

MAJORICA
n.

COMMElNT.VRltJS PH.TilVIUS.
I.

n.

De

Vila

B. Alphousi,

tum ab

i|)S(,

luin

ah

aliis

nuiltis

perscripta.
et preeseriim sancLicet muUi viri dodrina bcali Alphonsi,

ANNO
MDCXVII.
B.

civitatis CuisaraugustancD, die iSjulii anni 1627,

tiiiwnia conspicui, Ac/a

Gabrii;!

Alphonsus ration&n
scripsit,

coaffjuforis

temporalis

Socictatis

Jc^u,

Alvarez (2). 3 Hacfenus Galmiel Alvares, qui rationem Jonne


Totrem.

conscienttK

eximio stiafio posteris tamcnet priccipuus fidt


qui, ut moclcratoribus

fradiclerint,
ipse bealns

primus
Frater
!'atio-

morcm

gereret,

iiiam conscicntiie, cum neminc communicafam, ad annum usque 1637 retinuit. Notandum vero est H. Alphonsum pauca de iis qum
ante

D nem

conscientiie, id est totius vitse

tam

recte

rirtutifacfa, afque profectum hus, et pecuUaria sibi a Dco tributa bcneficia (1), liieris mandavii. Cum enim a Patre Ga-

quam male

secwulum

trigesimum pri/num ret hac scriptioiu; memorasse. In Gabrielis Alcarez locum anno

annum suum

sibi acciderant, in

hrietc Atvarez,collegii Majoricensis aO anno 1604 ad annum 1607 rectore, Jussus fidsset

1607 suffectusfuU rcctor cotlegii M/yoricensis Joanncs Torrens. Bic Jarejurando coram legaiis episcopi Majoricensis confirmavit sese

intimi animi sensus, immo singularia, quibus ipsum DcMS ornavcrat, dona scripto dcclajubentibus

quinque vef sc.r annis continuis, quibus cotlegium Montis Sion guljernacil, H. Alphonso, ut
rationem conscientiic.... daret
bis quolibut
in scriptis,

sultem

rare, quiecumque egerat, charfis prodidit. 2 Cujus rei ipsc Pater Alrarez hoc dedit fes-

Gabrielc Alvarei,

E?o Gabriel Alvarez Societatis Jesvi, Patris Di(le ordine et mandato superioris mei, provincia: Aragonum. daci Eseriva, provincialis quod dum attestor, et dico in verbo sacerdotis,

timonium

(3). Suhprieceptum primo wgre Jecit Alphonsum hoc

anno

dedis.^ie

mandatum

fulisse; scd

egoeram

rector coUegii Societatis civitatisMajoRodriguez ricensis, et ven. Frater Alphonsus meus subditus, ordinavi eidem quod scriesset per ejus beret propria ejus manu res qua; illi et

hanc esse ratiopricsiitisse obedieniiam, et conscientim catamo exaratam cottegii rectori tradinem
disse.

cum a Deo certior factus fuissel divinam votuntatem,alacrcm siatim

Quam

legaiis

mortuo Dei famulo. cpiHcopi commisit. Atque hiec poslea lutine


ipse,

reddita
4

Summario

processus beati/icatioms
1012 successorem ainsqu.'

animamevemssentetcontigissent.atemporequo istud recordabatur; judicabam enim ego quod


redundare poterat ad Dei gloriam, et consulalionem et auxilium spirituale multorum quodque
:

fuit inserta.

Mense septemtri anni


est

nactus

irum

OU

Joayines Torrens Majoricensis PeCatalanum, cujus taudes scripsei^nt

in

scribendo dictus Frater Alplionsus gestasua,

et gratias ei a
i

occasio vanitatis; et hoc propter

quam ego

et et pro certo sanctitate et prolunda humilitate; vonerabilis tVater existimans ego, quod si dictus pruicepto obedientiiu, non dete-

non esset eidem firmam spem omnes habebamus in ejus sohda

Uomino

collatas,

et Nathonael Sotwell (4), Mathias Tanner (5) Sed anno 1614, mense Nicoiaus Antonius (G).

recfor creatus p novembri. coilegii Majoricensis Jutian; cui hrevipost IJ. Alphonsi est Michaet Matthieus mortem snbstitutuf! fuit Joanncs Verum,quoniamJoannes Torrens

Marimon.
leqio

rectoribus Petro Gil et

non stringebatur geret communicationes et

interiores lavores sibi a

Michmle Juhan, in cotspiMontis Sion munus priefecti rerum


obivit,
ci

semper Domino coUatos. Vidcljam enim illum detectione et omnino alienum a recollectissimum, suarum ejus sanctitateni et aperitione rerum
obediendo detegerc valentium. Et supradictus propria manu scripsit ordini et mandato meis, pr;ecedentibus folns, gesta sua seu res suas. in personte, nullatenus seqisum sub nomine tertiai enim sibi placuil facere propter

ritualium

factum

est

ut

il.

Alphonsas
destcrU.

animi

secrcta

commdtcrc non

aymo. Quic tamcn, ultiino saifem vitx

non

ipse

Patri Torrensdictasua scripsH manu, scd de sancli brairis vitn) Quo testc, rcmansit decem seu duadecm. a rebus notitia minutim

etiam dc iUis notabihoannis citra in scrqHis, ac ad ilhus vitam (iu:e antea nbus concernentibus
acsta luerant.

nominando; ita in hoc; ideo modcstiam, et ego eidem conqilacui ego proprio merifi veritatis in testimonium Jesu nomine me subscribo in coUegioSocietatis
;

Addilur autem in Processu onnm.m redWtam atque mtegram coUeclionem


illamesse quajexorig.dit.onun. conscenlia)....

Tractatus deReligione Soc. Jesu. edit. (1) Cfr Suarez. appendix, pag. 645. InshtuPimli Gueau de Reverseaux, edit. ^'^^:^^'^'el seq tum Soc.Jesu. tom. 1, pag. 350 IkI, 150 processu Majoricensi. pag,
,

bholhcca cnpt. Societatis Jesu apostolorum ""^^'"^l'- (/'Cil. tnm II irii' iG5,C(ltt. Madnti

Jcsu. pag. 655.

- (2)Summanum.
Octobris

cZlZ
SXf.i
^q'1-

- ^>Soa^ }'\,'^^:-'ta

.u"'

a,...n.orum .n ,occ,.il.u.cau,,

ox

novas animadv..p.g.ll9. U. et seqq. et seqq. Cfr.Resp, ad

K"<l.^-'. "^- "

^-

f"^-'"'"
nalibus

-t3;Summanum.pag.ll7;cfr.pag.l80etseciq.-c4jB.-

74

Tomus XIIL

586
AucTOKB
R. D. B.

DE
foliis in

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


fuit for-

nalibus
rnitur

uno volumine coUectis,


prima; positionis

compulsala in processu apostolico anni

1627... ct impressa in
rio

Summa-

ut legiiur in libro defunctorum, qui in archivo D Socictatis Jesu servatur. alius 7 A nno 1627 alia servi Dei Vila tjpis Mojot i-

auctor

num. 30

(1).

Quxdam

eai-um Rationuni

conscienlise earemplaria, in B. Alphonsi cubiculo MnjoriciC servala, infra rccensebimus.


Scripsere vi-

a Dionysio Mo^iscn^at, coisibus excusa cpiscopi Majoricensis, approvica)'io gcnonli


fuii. et

anonymus,

5 Nccjve

tamen solus
sed

rilie

ipse siav imagialii

tam
lian.

cjus

Michael Ju-

ncm

es-pressit,

eam plurcs

mcmorim
cst B. A.1-

baia{J>).CuJus opons exemplaria suni adco rara, ui R. P. Joscphus Fonda, olim superior domus Socieiatis Jcsu Paimie in imuiis Balea-

prodif/eruni.

Quo enim die mortuus

phonsus, rector
iinfjva

collcfjii Majoriccn.tis,

Julian, relaiionemde ejus sanria

vila et

Michacl morie

hispnmca

scripsii (2).

Ilispoitus, patria

Valcniinus, cenit

Hic nfdionc ad Socie-

iatcm Jcsu anno 1579, annos 22 natus. In ea colicfjium (iandiensc scxennio gubcruami, triennio lierdense, ac imrsus iriennio Balcaricum. Obiit die 3 octobris anni 1G21. Ejus virtulcsei imprimis pieiatem erga Dviparam prsedicat Soiwetius (3). Opusculum iiiud de
B. AIi>honso posica

nxdium ex iis potuo-ii compararc. Libclium auiem mihi exscribentlum curavii. Hanc Vitam, in linguam Polonicam ve>-anno .sam, Vihicnsdms iypis edidisse i-efo-iur KoJalowicz{G). iGoG PatcrAibertus Wijuk 8 Minus b7'evem B.AIphonsi historiam scripribus,

Eiisel/ius

Gcrmanus pafria Masit iomo primo operis sui dc Vitis drifensis, quam
yicrembcrg, donio
,

Nwremberij,

virorum illusirium
Ba)-atia

Socieiafis Jesu

anno 1043
Clementc

i7ise)'uit{l);dcin iialice a Mtirco

cditum

fuit ci in piures

linguas co7ivcrsum. Quod Oiyssipone in Bclgium misit Paicr Hubertus de Laurcni. Prx mandnts habco translniioncm flatui)-icam qux olim fuii Boilandi Hcmquc gailicam, quam
, ;

anno 1004 (8), fandrice a F)-ancisco Vho-miie anno 1667 (9) ei germanicc a Michaclc Sintzet anno \.%ATycdiia7n{VG). Joannes Euschius Nio-cmbcrg (mno xmOnatns, Socicianciimoiaii Jcsu anno 1014 nomcn dcdit, d awio 1658. Kotletn nia librisque ciarusobiit
,

B anie Boilandmn tenuerai noster Petrus Franciscus Chiffieiius.


Matthjvus

lempore Jcsu, Anionius


circitcr

tluo afiiprcshi/ieri Socictatis Sanltirciti, Itaius, qui obiii

Marimon,

scquenii, die scUicet 2 octohris anni ^^j^^ nnitlo pruiia-iorcm Vita)a H. Alphonsi confecit Joanncs MatihiitusMarimo7i,quam 10

Anno

anno 1649
Alphunsi,

(11), ei

Hispfuius. mtjriuus

Paulus Aibinianus Pajfn\ a)mo 1067 (12), Viias B. numquam lypis cdilas, scrmone
Ludooicus
Janin,

novcmbris cjusdem anni Pairi Mutio


dicavil
(-1}.

Viiei-

iescin,prii'posilo gcncraii Sficiclalis Jesu, dc-

pafrio exararunt. 9 Brcvi post Knsebium

Pucr

B.

studia liiera^^im in

Alphonsum oirrfl/, nam collcgio Moniis Sion anno


Posica, SociciaiiKjesu

157r) fi.rcrccre cccperai.

sodaiis faclu-s, cx Caiaionia

Majoricam, ad

Niercmbcrg, anno sciiicei 1648. a/ium hiographum nacfus est B. Alphonsus, Ludovicum Janin. Hic Naniux in ditecc.si Lugflmumsi natus, Sociciaicm Jcsu tinno 1000 ing)-cssus, ociogcnarius Lugtluni
ohiii

iheologiam moralem docendam, missus fuit

tinno

1072.

Quum Romtc munerc

tissis-

abanno

1601 usfpiefi(l^.K\\>hows,\obitu)n, fcre

ttmlis prieposili genoniis

nosirtc Socieiatis

scmpcrcjus fuU ordinarius confessarius. Qua re factum est u/, quemadmodum ipse referi, prx aiiis bcati viri perfcctam habuont notiiifim. Adifcquod B.\\y>honsi,qui, ne ad cmdclem qiiidem vHandam moricm.falsum umci

flixissei, scriptioms manibus versavit, ma.Time tractaius de rebus spi)-itualibus et raiioncs conscietiiia'. non lamen omncs, no)n ratio conscieniia.' Patri Gabrieli Alvarez iradita,uti vidimus num. 3, non nisiposi plw^es annos innotuit. Vidif quoque episiolam de B.

quam

fungeretur,pric manibus habens tum Vitam heali riri ab auoni/mo anno 1627, ct aiiam a)ino 1018 a MaUhxo Marimon concinnatam., tum processus Juritiicos Majoricse et Segovix ad cjus ifcaliftcalifjncm promovcntla))i aucioinlaic ordi)iaria povctos, scripsii ipse,q\djam ante de pluribus aliis Socieiaiis Jesu sodalihus cdidcrtii ojic^-a, B. Alphonsi Viltwi, noii semel

cddam.Hanc cx

lingua laiina gaiiice rctltUdit

Antonius Girard, Augusiotlunensis, qicianno

Alphonsi gcncrc, parcnid)us, rebus gestis Segovise,

annum

1621 in Sociciatem Jesu coopiaius est, et circa 1680 Parisiis diem obiii. Cujus scriptio
1654, dcin Lcotlii

quam P. Paulus Maidonado, secundum

piimo Pfwisiis anno

anno

ea qute ab cjus sororibus acceperai, coUegii Majoriccnsis rectori, Scgocia die 8 januarii anni 1012, dedii. Hivc Patris Ma)Hmon lucubratio, numquam ti/pis cdita, ex hi^panico i)i italicum conversa a Francisco Berretti, ad hunc
effectuni deputato per...

1656 iucem aspexii. Girardi vesHgiis insisiens

Joannes Accoiiio, opusculum Janini in Hnyuatn Halicam. translafum typis Bononiensibus anno
ci)-ciier

1656 cxp}'cssii, anno 1707


Fronciscus
Colin,

cardinalem Cibo, relato-

rem

causu: beatificationis et canonizationis ven.


fuit a H. P. Josepho Boero, So-

servi Dei Alplionsi Rodriguez,7necwt liberaiiter

communicata

cictatis nosi>-C sodaii

monfquem

Ohiit aatcm P. Mariettam Marymon dicuntj anno 1627,

secundo excusum (13). 10 Anno 1652 {i4)aiiam B. Alphonsi Viiam Madriii scrmonc hispanico cdidit Pater Franciscus Colin, ciui, adhuc schotaris in SocieltUe Jesn, ab anno 1010 ad annum 1616 beaii viri spi}-duaiis discipulus fuo^at. Quaidi sit hxc faciendaj inde perspicitur, quod Fran-

(1)
(2)

ReKponsio

a<l

nov. animadv.,

pag. 9 et seqq.
Aligiiel

Alonso Rodriguez, religioso de


Impriniiose en

Conipahia do Jcsus de la isla y ciudud de jMalloica de la ]irovincia de Aragon, a los Padres y Herrnanos della y otras, ccrca el feliz y dichoso transito dosta vida del bcndito Herniano Alonso Rodriguez
hi

Rolacion y carta rcctor (\c\ i'olr|.'io de

comun

del

Padre

Julian,

la Compaiiia dc Jesus.... Mallorca por Gabricl Guasp. lOj De Backer, Hibliotheque des ecrivains de la Coinpognie dc Jesus, tom II, col. 493, edit, 1872. (7)G]aros vurones,

etc.

Biblioth.
II,

des

ecriv.'iins

tom.

col. 1533, edit. 1872.

de

mesnia Compania de Jesus. <3) Bibliotbeca scriptorum Socielatis Jesu, pag. 614, (4) Rel.icion de In Vida (5) Breve y Yirtudes del Hcrmano Alonso Rodriguez, ms.
la

(9)

Ibid., tora. 11. col. 128.

de

la
i8)

Compagnie de Jesus,
Ibid.,

tom.

I,

col. 399.
II,

1533.

(ll)Ibid., tom.

III,
11,

col. 544.
col.

(13)

Cfr. ibid.. tom.

311.

(10) Ibid., tom.

col.

(12) Ibid., col. 23.

(14} Ibid., tora.

I,

relacion dc la vida y

virtudus dtl

vcnerable

Hermano

col.

1324.

ciscus

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

587
ArcTOBE

non minus sanclimonia quam scientia fni( insignis, nihil narrat quod non fiderit aut a testibus ocntatis non acceperit.
ciscus Colin, qui

Usus

est

cliain.ut ipse ait^tum B. Alphonsi

7'ationihus conscientiit,

tum informationibus

super iUius rirtutihus n Simoue liauzn, episcopo Majoincensi, et a seile aposloHca institutis, tum Vita a Joanne Matthxo Marimon exarata. Illud quoque mutfu//i profuit, quod in coUegio Moni/s Sion aJ> anno 1010 ad 1G16 cw?n B. Alphonso conjunctissimc vixit, atque

est Antonius Boissieu, scrihens anno 1GG8 cita refede eodem argumento, ut tum renda nhiqnr fere entn sequafur, tum tihrum ejusde H. .Vliihonsi scripfis tofideni rerhis gallice sit intcrpretatus. Adhibuit etiam, ut ipse in proavnio dicit, 7ionpauca documenta a MaJoricensibus ad se missa. Ortus est Antonius Boissieu anno 1023 in oppido Germain-Laral didccesis Lugdunensis, et in Socielatcm Jesu

usus

receptus anno 1043, ohiit Lugduni annum age/is .scragesiinum nctnnim (5). Pnftermitti-

muUis Societatis Jesu alurnnis, c( aliis viris prohitate conspicuis qui inheati Fratris consuetudineni reneninf, famitiarissime estusus.
agens annum tetaiis ,%exagesimum octavum, post incredibites pro gloria Dei Idbores in insulis
vita
discessit Colinus

mns

Vitas mss. confectas ah

tareUi, de quo

Terreros
ter

ij

Antonio Sana Stephano Pando.rnortuo anno 1782. Quo-

Jam num.

8,

et

anno

1000,

rum memincrunt Fratres

I)e

Bacher{C}). In-

Phitfppinis ccranclatos
cujus snncti' tas B. Al-

(1).

Hic referenda visio quam de sanctimonia Francisci CoUn, fnturi sui hiographi, hahuit
11

phonso revclata fuit


;

B. Alphonsus e( nnrracit in ratione con.scienti(e hiscc rerhis : Paritev niihi evenit quadani die martis,

biographosU. Alphonsi Antoniuni liofin Hispanunt, eSocielate Jesu, mwierarealiqui videntur (7), i^mixi dumta.rat (estimonio Nicolai Antonio (8), qui eum .<tcripsi.m' affirmat Vida. doctrina y muovte del vencrablo Tadro Alonso Bodriguez, 7ion addens quo loco, quo tetnpore rij-erit. Vernm opinor hic non agi de
B. Alphonso

dum

irem ad ecclesiam ad communican-

Ilodriguez, coadjutore Socirtatis

duni, postquam
etflexi

mc

pr.pparavi
aliquali

ut nielius

potui,

genua cum

devotione, mL'di;uilc

Dei auxilio, terminata Missa, IVater, qui Missa; serviebat, conftrcgavit se mecum, ut etiam sacrosanctam Eueharistiani sumeret fuit tam inpens
;

jsu,.^edpotius de pientissimo Patre Aiphonso Rodriguez, scriplore Uhrorumde Perfeclione christiana. Hactenus de auclorihus qnil^. X\-

supor me, pvovcniens cx illius sanctitate et puritate, ut mihi videretur, quod esset plus quam angelus, aut quod excedcvet
lux quiu venit

phonsi 7'es gestas ante ejus heaU/icationem coUegerunt. Leone XII in V.i Slatim ut sereus J)ei a beatormn atbum fuit relatus, plures Vitm

etalii recen'""''"'

gradum tum servivit mihi de magno exemplo, reputando

archanj:;eIorum,ctvidere illum tam sanc-

anima mea, et faciendo ipsum plurinii. Quid igitur dicam de Iiis, quuj uvcncrunt dum me vidi prope illum, ad cflcctum communicandi, videndo ita pulchrum et sanctum, me autcm in ejus latere Uxm foetidum, etpeccatis plenum, ita quod non meverev mancve in cjus latere? Nullus dicere potest, neque navraro ea quce gesta fuc-

eum

in

prodicrunt. Patres Societalis Jesu Komie Taurinmgentes, a/ino 1825 tgpis Homaniset Vilamjani anno 1701 sihus denuo e.rcuderutd Ho/nieeditam^ a Patre Arcliangelo Arcangeti
de-

Cujus

competidium eodem anno 1825 PhiUppus Stanislaus dct Pace, et erufgnvit paufo posi ipseSociefafis Jesu sodatisiS)). Hos
ope/'is

cum imitatus esi Ludovicus Ho/ideau{H)).IIic iaho/mis, Aquis in Prorincia mo/-ho graciter
sanitad,

runt

ibi,

respiciendo

illius

meam
istius

pravitatem.
sancti
et

bonitatem angeli, et quantum importat bonitas

die 10 Ja7iuarii amii 1828, essft sui patroni Vi}'edditus beati viri i/derve/du.

ejus

magnum exemplum!

In

corde meo impressa


ia prctio

fuit ista

imaginatio, et existi-

matio.quodillumviderimquasi angclum citlcstem, ut impressio * hujusniudi non possit dolcri imitari possim et a me quamdiu vivam; ut illum

qme p/rmo ta/nej-g/^ato anij/io concinnavit ; alque ite/'um anno 1838, Lugdu/ii anno 1828, uce/n aspe.ril hud postea Parisiisa/ino im2 f ver.m fu/n in finguum amjfica/n ct hivc Vita
.

deboam propter magnam existimatiouem quam


'

DuhUnii, tum in linguam /l'md/'iadjuna-erunt anno cam To/wici{ii).His .nese c( a/vio I8.*l 184->/e P.JosepliusBocro{Vl),
Lo/uii/ii et

,..

de

illo

habeo, et conccpi, vidondo

cum

visibUitcv

et interius

ibrmosum,

sicuti

angelum cuMi.Sup-

Palmiv AnJo/iius Furid y Sastre.qui nar/-aiionem suhjecd sofemfinnua sc/nf>ens,


popu/ares Alphonso nitatum quihus sui

hispa/iica

vclit, quod plico igitur Deo, ut mihi concoderc valeam.Isteest, qui me indigimm iUumimitari

Ro/nanopo/ih/ice /-elato, beat07-um numerum a


coruirat/dafisu/d (13). An/iQ Haushen', hru/n qerma,iicose/'monetecruit5i.
sace/^dos Societatis
Je.ni.

meis necessitatibus adjuvat mo, Frater Franquoque momiciscus scliolaris (2). Cnjus fucd Vttx h. Mphomi nit Matthixnis Marimon{3).
in

denn/mim>^

ii-

Cnjus opus ^mper

exiit pr.vlo a Colino conscriptie compcndium i7Go,CHris Nicolai Martinez, Madritemi anno

Ludooicus
Jacobi,

Societatis. coadjutoris temporatis noslrx iG jd /iandricain Vitam B. Alphonsi 12 An7io dedit Ludoricus Jacobi, qui natus

fiis fucufjratio/itFtand/'ice rcdditum est.Ex duas fantum pricto fncs quas exa/ninavimus, Julia/i nolitiam 7iempe a Michaefe

subjiciemns,
'et

A nlonius
lioissieu.

lucem

admissus Bruxeilis anno ih^A, inSocietatem mis.^ionarius in anno 1013, concionator et annos, Belgio ct Hollandia per quadraginta ohiitiA). Opere CoUni ita Cortraci anno imi
iDMenologiumSoc. Jesu.addieraVIMaji.
marium.pag.277.
R 21

ccmsc/'ip(a.s, u(po(e Vitam a Ludovico Janin iecto/-i per.spu.-uum eril. Operi nost/'o, quod Atlamennon pneter,mqis nccommodatns.

Zitiemus plu/-a e.r aUis subjicere. in(er Annotata

scripto/'d>us ecccerp(a

(2)

Sum-

(4j

De

col 302.

(51

Vila ms. B. Alplions,, hb. III. BacUer. Bibl. des ecriv. de U Comp., tom. (6) Ib.d.. tom. tam.I.col. 678.
-3)

Ibid

-.7)Crr U,id.. Ili.co\.544. 1084. ^^--'^^'^.f-f]'^ nova. tom. I. png. U8. ^d'*- ^'^^'J-, ,8 Biblioth. hisp. de della vitn, dello vu-tute e Compead.o istorico

'

Jesus, i'"*''-^'*-''/ Rodnguez, in-8. lauiini.


.

7l

,13^

v.au del B. AlfoDSO Ko-

deIaCompamade.Ii-8U. drigue/.

588
AUCTOItB

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE. cruciatibus carnem suam

R.D.B.

atfiictabani ; eimsi D moderatoribus fuisseni prohibiiie, ab animi


egissent. muUocfiayn crxtdelius secum tempore perfeciius Christi vesii16 4 Quo bis in hebdomade ct giis 'iJistere cceperant. mcnsse acumbebant postea quolidie, cwlesfi QuodmuUisnon parum displicuit. Sed conei Anfoniie prxclaras fessarii, qui Julianx inconcussam paiicntiam virtuies, acpnescrtim
.

II.

De

sanctinioina

sororum

probatm

vir-

'^-',,,^

B. Alphonsi.
1 prmenti commeniario. de B
^igsercre vel in annotatis

Alphonsi

Alphonsi

sorores.lite-

r.sejusdoc"^*

hvjusmodx parentibus, condidone alim^e cst, rpix in ipsa \ da supervacuitm

ct

obedicntiam, perspectas habcbant,

licet in

abunde

illustraniur.

bed de

aliampartemab carum

obtreciatoribus trahe-

wro;*Mm haud alienum

ejus viriutibus
crit,si

quxdam profare,

quidem frairisexcnplis,

scmpcr aucioreniur, pieniissimis cirginibus pergerent ad dici^ia mysteria rcs fueruntui

dumtaxat novimus Emmaquartie ne nuelam, Julianam ei Anioniam nos pervenit. Emmanuela nomen quidem ad imnalrimonium ivit.et iampieviant, utcam, R. AlMadriti mortuam, Deo commendans Juliana De phoiisus, crehim viderit intrantem. est j quas et Antonia fusius dicendvm auiem domum suam mortua uxore, U sancius frater, sito in aUera reccpit, ita ut ipse cuin fdio
sororibus, trcs
: ;

per/ccii07ic epistoHs prccifmsque in christiana adjutfc fmnt; sibi comparanrla multum beati virt gloadeo ui earum sanctimonia ad Porro cx qwituor nonparumpcrlineat.

muUis quoquc exagitahantur,quodomniacoUoquia, utpotc Deo


frcqucniissime accedcre.A

riam

minus graia,prxterquam. cum suoconfessaaliquot earum conrio mtarcni. AccedU quod I^atcr Gaspar de Pedrofessarii (quos inier Alphonsum scribcbant, sa^ vir, ut ipsx ad B.
forfiiudinon mediocris sanctimoni.v), caruvi cxcitaiis, docmnenta ccperunt. nis, molesiiis oynnes, ui a Deo Sed sanctie sorores acerbitatcs Quin immo missas, alacri animo suscipiebant
.

wdium

sorores paric, in altcra mater et dux etiam, in Socictatem Jani habiiarent. Sorores suis auxit, atquc deinde,

benevovexaiores majore etiam quam alios feliciialc eorum lentia prosecutai vota pro modo nuncupabant. Prseterea ipsc Dominus modo corporis angoribus vei frigorc,

animi

nomen daiurusMnis vel ad Deum magis in


citec

dies

amandum,

vel

ad

terurnmas xquo animo fercnprxscniis cohorlatus. His litcris frequentissimis csi das, pat^isse, tum ex utramquc egrcgie
consiliis

vclfanguorc,modo afiis molcsius carum cirtutcm ut aurum in fornaccprobavU. sanctitatc 17 Qua^ncis autem utraque cirgo f^^^'^^^^' *nama " Antonia tamen natu minor obierunt. cssetconipicua, pnescriimdicino commercio frucbaiur. Orans
imbecUfiiatc.
>

hsec

Deum pro Patrc Bartholomseo de

Hierro,

paintm

eatntm ad fratrem cpistolis, Francisci Colin (1) ct Matthici Marimon (2) colligimus. A populo vocabantur,
utpoic voio castitatis

tum ex scriptis

palam obsirictx. Beatsc Rodriguez, quod nomen patris crat. Didaci Quum mater viriuiibus splcndens mox e vita migrasset,domu)u exiguam collcgioSocietaiis omnihus Jesu vicinam incolucrunt ; ubi ab quidem sociehominibus secrciee, et nc famul.v
annos tateadmissa, per quinquaginta xmulantcs, xlatem unicc Chrisii cfmrismata
circiier

vidit quo conscientix moderatorc usa fuerat, Scgociie, in ejus animam,statim post obifujn, certiorem facoslum ascendeniem cujus rci Bartholociens suum confessarium, addidit
.-

mscum a purgalorii pcenis fuisse immunem. Quadam nocte in oratorio suo cccicsiibus rebus
vacans, circumfusam sese vidit luminis raqua in diis. Eiquoque osfcndU Deus gloriam
ccelo

sanctissime
vtxentnt.

duxerunt. 15 Hsec crat eai-um vivendi ratio. Hora secunda aut tcrtia matutina surgentes, rerum dicinai-um coniemplaiioni in suo oratorio

Jesu sodalcs rcmuncratur. homines, quos vita funclos dicinse Aliquoi comnicndabat miscricordix,pro iis velChristi Corpus suscipiens, vel sacro adstans Missx sacrificio, in cosloperenni fciicitatc gaudentes
Societalis

C vacabant,

ei

quum primuin
Missw

aperiebatur, omnibus

sacrificiis,

coUegii ecclesia quot-

aspexU. Paucis diebus ante ejus obitum eam rogavit soror Jufiana uf sibi a Deo graiiam. impefrarei eam proxime ad vilam ietcrnam
scquendi. Quo mefius se prtepararet,

quol peragebantur, intererant. Hora undecima


7'cgressic,niodiceprandcbani. Dcin, quamdiu per visum licebat, cuUus divini orna-

mortua alium cibum qua^n panem et sorore, non


concessu confessarii adhibuit, aiquese tradidU precationi. Post duos autem totajn dics et dimidium plena dierum meriiorumque

domum
mcnta

aquam

Sed dies dominicas ei in templo coUegii transifesta fere integra


conficiebant.

vita migracit.

Hxc
in

erat

harum sororwm

ad cibum sumendum gcbani, domum Sub vespenwi rosarium bcatie Mareversve. rim Virginis, animo mysieria volventes, per altcrnas recitabant vices. Post hsec coenula ex panis fi-usio ei paucis fruciibus. Adde quod ter singufis hebdomadibus Jejunium secerissime servabant Antequam cubiium ibanf, cteicsicx medilabantempore iterum iierum longo iempore res coefesies mvmiuuanquando letate provectse caligare ccepeiur; et

non

nisi

sanctitatis

fama, ui

unum idemque sepulmagna cum pom-

o-um, in

sacello B. Mariie Virginis ccclesiic

Sociciaiis Jcsu Segoviensis,

pa, comitantibus picrisquc urbis ciribus, corpora fuerint deiata, ei popufus earum vestes ui sacras servaret refiquias. Beaius vero Alphonsus qiti, ut ambie directo, non expertie

runt, ietnpus antea conficiendis aUarium ornamentis dari sofilum ad oraiionem coniuleinint, adeo ut earum vita tota oratio essefpene

purgaiorit lyne/n, tnvu^iwiit //t(i//ct/ 1;/","^*purgatorii ignem,inccelum migrarent,mulUs precibus a Deo obtinuerat,petiii quoque et impetravit ul eas in sanctorum ccctu contemplareiur. Vidii enim Jutianam et Anioniam gaudio exuitantes, aur-ea veste indutas, flexis genibus coram Agno : atque deciaratum ei est

coniinua. Prseierea

ciliciis,

flagcUis aliisque

(1)

Vida

rttl

ven.
()

fol.

8 et seq.

Hermano Alonso Rodriguez, cap. III, Relazione della vita e virtii del Fratello

Alonso Rodriguez, pag. 28 et seq.

aurea

DIE TRIGESIMA OCTOBniS.


aurea veste significari eximium earum erga

r)8'.>

Deum amorem,
ob certam

et

nem continuam ;
spem

submissis gcnihus oratioeas cero vehemenler Ixtari frairis sui societate mox in

quononnulta(ipsispteru7nqueservatisverbis). excerpere Juvat,ut focta quiv omiserunt alH, alii 7ninus nccurafe narrarunt auf matc swd
interpretati, in

*""^^

coelo /'ruendi. Hanc visio7iem B. Alphonsus sua retulit scripta, quoi^um IV /acienda est

tucem proferantur. lis autem qui hicc minufa aut futiiia putoit, ipsecausn:

defemor

(4)

Si ad

perfcctioneni.

ait,

sedula

recensio.

observantia in minimis quibusiunwpie iilui-imuni


conducit.... maxinii

quidcm momcnti

cst ad per-

fectioncm obcdientiio et priesertim ad hcroici-

111.

Do

B.

Alplionsi vita re-

tiitem.

ligiosa.

Mira ejus obcdienlia.

20 Argumentum in Responsione adprimas animadccrsiones promotoris /idei Jam explicatwn, lati^is retractan^ alfer caum* advocatus(p), discernit id quotl ex parte priL'cepti so

perfecte obe'''*"* A*''-

^anctus vir, annos natus quadraginta, atque B. Alphon8\i9,coadjita longo jam tempore virtutem omni studio tor tempora^Q^piexus, Societafcm Jesu tandem ingrcssus ^ ... ;#.,. lis Societatts cooptatus est atque in coadjuiorcs temporales
,

habet in cjusmotti obedientia. ab co quod esl meri consilii. 7iotatque in ohcdicnfia intctlectus

duo argumenta

altissimic

perfectionis,

scilicet
est,

ut obrdientia sit c:eca (quod, uf

nofum

exvel
soli-

Jesu,

qui scilicet, ut notum est, iis actionibus occupentur quai ad corporis sustentationem et alias
externas et corporales exercit itiones necessaria^ sunt,.. non quidom ut famuli aut servitores a;stimandi, sed ut fratres, socii et adjutores nostri...

pticatur exemplo cadaccris, vel bacuti,


subjectionis inteitectus in credendo, atque

dissimuni babct fimdamentuni tiim a sacris payinis, tum a SS. Patribus derivaluni, tum etiam a sanctorum gestisj; et ut subditus non respiciat superiorem ut hominem, sed ut Deum (0) non
;

qui etiam ad spiritualia adjuvant, sed non eodem modo quo coadjutores Rpiritunlcs : nam hi adjuvant, partem aliquam spiritualium ministe-

riorum prajstando ceteri vero tcmporalia pei'agendo, liberos illos, rclinquunt ad spirituales occupationeSj et hoc modo etiam in cis illos adjuvant (1). Quantam molestiam hoc institutum alias exhibuerit, quantas olim turbas
:

quasi statim absolutc supponat, ait Suarez ipsum non pusse errare sed solum, fact^ hypothesi quod malum non pnfcipiat, nec
;

(7),
illa

t'-*

lalo

aliquid in praicepto appareat,... judicat sibi non


errare.

fecerit

hujusmodi adjalorum agendi


Loyola
:

ratio,

pareafur non tantum lit ait S. Tfiomas interpretativo, idem ostendem audor : Generaliter, inquit, quotiescumque in pncdictis casibus

Et quatn

inerito

cero pricccpto, sed etiam,

novcrat qui eos in Socicfatem Jesu induxit,


S. Jgnatius

licilum est obedirc, melius ac perfectius est oltrdire.

verum

religiosa

F?'atmm

etiamsi

prxcepti obligatio
;

aliquo

titulo

educatione et peractis sxpe spiritualihus exercitiis, tocoinim et domiciliorum mufatione opportunay perpetua vigilantia superioimm, dimissione, ubi necesse est, ex Ordine, aliisque initis viis, ita incommoda deintata sunt, ui

excusari possit

quod maxmie
licet pussit (8).

verum

habet

quando

obliRaliu ideo deest, quia

superior non
Iluic autein

intendit obliyarc,

ofjedicndi

modo

nihil

maii

inest, nihit pcricuii:


surti-

in quo vidclicet materia est honestacum


cienti certitudine.

Fratres innumeri Sociciati Jesu egregiam navarint operain, nedum nocuerint^ atque omni virtutum laudc fuerint cumulatissimi. Ut enim omittam S. Jacobum Kisai et reliquos martijres Japonenses; socios B. Ignatii de Azeredo sanctorum atbo inscriptos ; ptures
alios coadjutores

quod

saiis esse

reputatur ut
militari.

subditus

licite

obsequatur, in quavis obudienti.i!

specie, tiim civili,


Si

tum CEConomica, tum


scirc

enim servus aut miles semper

deberct

rationes motiv.is

ducum

aut

dominorum ad impe-

insignes

(2);

ipse beatus

noster Alphonsus

rarx

exstitit

sanctimoniis

pro statu

exemplum. Quod, quum fuse in ^'us Vita C declarctur, non est cur hic prsecerpamus. suo 19 Unum tamen est quod attingendum videtur. In sancto enim Fratre nimium fuisse
parendi studium et stulte ceeca^n, nonnutli exprobrarunt. Sane Socictatis Jesu obedientia bruti vel non eo sensu cxca dicitur, ut homo ad
stipitis

randum, moraliter impossibile rcdderctur oniTie regimen. Et re quidern vera inicr retiyiosos movcri saipe potest superior ex rationibusallioribus, 5)m.?subditum scire na* oporicfnecutile esi; V. g. ex fine capiendi de subdito experimcntum, iiiumque in virtutibus Q\QveQU*^\
(9).

Cw-

tcrum hicc

obedientia: ratio nccessaria est ad

oranes alias perfectiones obcdientia:: (10).


21 i?caa'm'0 Alpbonsiobedientiam usquc ad ^,,,^
^^.

conditionem se conformet. vel ut omittat

praiciconsiderare justumne sil an iniquum quod rationes propopitur, vel denique ut prohibeatur non possit ; nere ob quas prx-ceptum implere Ghristum Dominum. cujus sed ut in superiore examinare absisvices agit, contempletur, et ut quare legitimussuperior aliquid prtfitat causas

altissimum ///iw.?perfcctionis gradum attigissc, manifcsium est; afque ifa quidem ui ipsi casus quos exagitani nonnulii. si in concreto et cuni

roice,

omnibus suis circumstantiis expendantur, sunivaleant mu; obedientiiu perfcctioni et heroicitati impu\Avi{ii). Quos Jam brecifer recensebimus.

Superiorquidamut sanctum

Hrum probaret

docuisse B. Alphonceperit (3). Hicc sapicnter hxc prxstitisse. in ipso Processu canonisum,
zationis

copiose hdbetur demonstratum.

Ex

ei ut iret ad et absque eo quod diverteret se in aliqua re,... Sed simul pt-udenter se conferret ad Indias. negaret janitorem monuerat, ut Alphonso

mandaHt

ascendendum navim

Jesu, lib.VIl. cap. (l)Suarez, Tract.de Religione Soc.


Cfr. pag 302et3cq., edit.GiieaudeReverBcaux.-i2t los HermaVida del ven. A. Rodriguez. Prologo a Colin
IIl

ncs

fidei protnoto.-i8.

pag. 30 et eeqq. -et eqq.

'5)

Rep. ml
Pg. 90cap.

ova8 nnimadv. pog- 86

,7.

T.-act. de Religione Soc.

Jesu,

Ib-d..

lib.

XV

RilmdeneLra, no3 coadi. temp.-O. P. Jesu.cap XXV;cfr. cp. XXVI Soc

De ratione

inst.tuti

B,C

240

ed.t,

et seqq- Suarez.

Pt senq.

GucaudeRever8eaui.-'*<.lb.d.,p8g.2..n anim^idv., pag. 92. (9) Rcsp. ad nov.

De

Relig.
(4j

Soc

Jesu,

lib.

IV, cap.

XV.

pag. 254 et seqq.

:;o:Wez.op.c.t..pag.255.-.ll)Resp.adnov.an..
'"'^'^-

RespoDsio

faoli el jur.s

ad primas

an.madversio-

"'''

egressum.

500
AUCTOBE
R. D. B.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


sine pallio,

egressum. Sfalim itaque


necpileo,
el

ince.isify

facere
iyiquit,

inicrrogatus a Patrc rcctore quid cogiiasset .-Profectus essem ad porlum.


et si inveiiissem
illa

navim

in Intliam pro;

me colloearem et si non ingressus fuissem peraqiias, invenissem navim, donec aqua attinperet me usque ad os et si non
ficisccntem, in
;

absurdi : csto enim millies superioris intentio D foret de comedcndo condimento, non de scutella esto etiam ita in communi scnsu intcrprctari cum lamen potuisset Dci famulus, si voluisset versa explicita prsecepti verba non solum vice
;

potuisscm ulterius transirc, rctrocedcrem quibus exif^timo


dientiic(l).
satictoruni

in

me

satisrecisse

praicepto obe-

condimentum son:u'ent, sed etiam scutellam (nam coudimentum habct.... suum proprium vocabulum), non videmus cur non licitum esset Dei famulo ea interpretari ad litcram, non quide pro^cepto, sed de consilio et supererogasuperioris torie, tum ad literaliler implcndum proprix morpra3ceptum, tum...ad exercitium tificationis. Quod si enim licitum fuissct supe-

dem

exempla

agendi rationem approhant, pncLoi/oiie, ler moniium ef eccemplum .S. Ignafii alioruni sanctorum innumera propemodum
22

Qunm

exempta. In quibus iamen duo vetuii sunt ex genera dif^tingucnda: .\!ia suut qu;e per se et
utpote objecto spcclata... illicita esse possent. evidenli vitjje periculo aut gravi conjuncta cum nocumento, aut humanitus impossibilia et quoad
:

riori,

ad probandam

.Vlpbonsi

morfipcationem

ei obedicniiayn, id scrio praicipcre, et

quidem

nonaliisadhibifis reipsa tali verbali prycepto ex partc superioris,


pretari (6).

oerbifi;

ita

vicissim. posito

licitum fuit Dei fainulo illud ad litcram interct siipcriori, 2^ Sedens qwfdamdieV>.\.\^hor\^ns incapella nc movercttir supcrvcnienti superioreet concionem audiens, vinmisnti

Spiritus Sancti lacta hiec... ex peL-uliiui uistinclu

pr.ulatorum esse credendum est, tam ex parte Qu;c jubcntium, quam snbditomm obedientium. prnponuntur, sed sub ea raliitne non iniitanda

imitanda vero quoad perlectionem virtutis, quam talia facta indicant ant supponuul (3). Alia vuro suntsanctorum cxempla quifi

admivanda

Patri redori locum quo sedebai, dare voluit; scd illo scmel atque iicrum jubente : Ne movearis, Fratcr, sede, stafirme, ne movearis,
ita

obedivit, ut inde

non

discesserit doncc, pluri-

vel circa... difncilia, .sed

tamen bnmanltus possieatenus

.sunt, bilia vei'santur; vel si impossibilia

L*xperimentum prje se ferunt quoadusque inoraliter cst possibilc


;

vcl circa actiones vcrsiiiitur

bus horis elapsis, a supcriore fuit recocatus : quia scilicef, ut ipse sercus Dci fatciur, abierat rector absque eo quod ei ordinaret aliter, ncque ab ipso tollcret obcdientiam. Jani in his
projcisis... terminis,

per se non malas nequc illicitas,sed quarum linis aut vanus aut inutilis aut excessivus videri
posset. Et quoad
cst,
1i;l'c...

omnino

illimitatis, et

vultu

forsitan plus

quam

serio prolatis (sciiicct in ca-

receptissima sententia

etiam ut imitanda proponi, quippe qua;... magnam continent obedientiffi pcrfectionem (3). simul et abnegationis, mortificationiset bumilitatis.

pella et sub concioncj atque adeo salteni in dubio an serio superior pricciperet, an ad ejus probandam obedientiam, an ad ipsum exercen-

dum

in mortificatione...

an ad occasionem pr-

sapicntcr
imitotiis.

23 Porro bujus sccundi gencris... extitisse dignoscuntur umnes pr;cfati casus obedientia: B. Alpbunsi adcoipiecreca in iis operis executio ad lileram ctabsque ulla indagineCquod non ad obedienliu; piuceptum pertinet, sed ad nierum con;

bcndam ut diutiusinibi inorationepersisteret..., quid mirum si.... illico ad pivccepti terminos


promptissime ac libentissimc obedivit'?

quum

melius ac perfeclius sit obedire, etiamsi proecepti obligatio aliquo titulo excusari possit. Quod

autem

silium), boc ipso ad absolutissimam obedientice perfei-tionem pertinet,atque adeo ad imitationem.

Dubitari forsanposselde hac profeciionead Indias. Sed ultra quod in Alphonso... certi sumus dc interna motionc Spiritus Sancti (4)... superioris pruiceptum non quidein brutalitcr aut
.

co loco diutius perstUif, non aliquis ejus obedientiai defectus, sed in causa fuit ex partesuperioris oblivio (7). Simiilima autem hujusmodi obedieniiic eoretnpta cxhibeni Vitse

Pafrum

et

Acia sancforum.

2QFeria

JV majoris hcbdomadis commissum

Mumisolit.

temere, per divinam tentationem aut vit;cjacturam, oxsequi cogitavit, sed... usque ad terrainos
possibilitatis et

quamvisipfucrai Alpbonso, ut in matutino tenebrarum in sius vicetn flne cujuslibet psalmi candelam extingueret... alius explcsed antequam veniret ad sufibcandam candclam, verit.

honestatis
:

fuit

interpretatus

jam puer quidam...

(existens

in

gradibus...)

sapieniissimc quidcm

nam, qiov mens

cst

illam sufl"ocaverat. Alphonsus nibilo

minus

facie-

nostri Suarez, obeiliendum est etiam in re impossibili.... (loquendo de ordinario modo studiose obediendi). quantum ad aggrediendam et

bat candem ca;remoniam cum arundine, ac si esset adhuc accensa necad ejusmodi actionem repctendam materialiter movebatur ex aliqua
:

inchoandam actionem, in quo fuerit ipsa possibilis ; neque antea desistendum quam reipsa probetur non esse possibile ultra progredi sine gravi
nocuinento, autsine temcritate(5).
Aft verb'1
obcdit infir-

mentis hcbetudine, quasi extinctas non crcderet,

non videret candelas extinctas, Intendcbat, (qiiod a pncfato puero per suam materialem
vel

candcUi} extinctionem

mario.

24 Cu7n servus Deiscgrotaret,neccondimentum manducare vcUet, nomine siiperioris ab


infiraiariojuss^ts esi

non ejplebalHrJ exccumuneris, tanquam Ecclesia; tionem commissi minister, cum saci'o superpelliceo..., juxta ritum
RomanaEcclesiie... a
altaris,

manducare totam

scutel-

surnpto itaque condi/nento, scutellx terrarn cultro abradere ccepit, ut eam sic in pulverem redactam et cum p%dmento immijrfa^n poi^set cornederc ; donec

lam

sibi

oblatam

admedium

cornu epistoUc accedendo antecrucem genullectendo...

intercessit infirmarius. yihit

autcm

in hoc

cum pausa candclam, ct reiiqua ita obeundo, ut quod his symbolice significatuin erat, appareret, quemadmodu?n in Responsionibus declaratur. Ideo vero nihil
extinctam indigitando
IV, cap. XXVII.S. Gregorius. VitaS. Benedicti, cap. Vll. (3)Resp, ad nov. animadv., pag. 102 et seqq. (4) Cfr. Ralio conscientiffl, in Elencho, pag. 89 et scqq. (6) Resp. ad nov. (5)0p. cit., cap. XV, pag. 257.

(1j Resp. nd nov. ftniniJniv., pag. 101 ct seqti. (2> Cfr. Bencdictus XIV, De beatific. SS.. lib. III, cup, XLI, num. 10. Suurez, op. cit., lili. IV, cap. XV, piig. 257. Cfr. Gassian., De coenob. instit., lib. IV, cap. XXV et seqq. Ros-

weidus.Vitte

Patrum,

lib.

V, cap.

XV,

cap. XIV,

et lib.

ammadv., pag. 92

et seq.

(7) Ibid-.pag. 94 et seq.


iunc

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

501

tunc dixit puero, quia


cedero
potuisset,
si

icl

in

scandalum potius
eeclesiastico

paginas

(5).

In

iis

vero orationis nitorem, ap-

auctorb

i*eligiosus.

tam rer^an dispositionem atiasve hujusmodi


dotes frasfra qusvreres. Viriwi redolent iiferts

habitu indutus, in media sacni functione


A'on 'nquiril
,n caiisas

cum

prxceph

pueru coepissut altercari in ecclesia (1). 27 Quadam die, pveshyfer qiii ad eum alloquemluni vencrat vix protulerat : Deo gratias, cumsercusDei recm//, quia ejussuperior illi
,

alienum, qui
pro/eri
et

dicta sippe iferat, supci^acua

ninnquam verhorum habef delecium. yeque fnmen tnirandmn esf hominem ita comparaium toi scripta confecisse: nam
ferc

m
in

quod irct. quod iiolebaut cum illo loqui duo vtrba. Pofuissef quidem B. Alphonsus, cum tali cxpressioneduorum vcrborum ...communi scnsu eteplclieia uti. ac diufius eolloqui sed non debL-bat. Datis enim hujuswodi pra>cisis... preecepti terminis, quod descenderet ad
dixerat
nisi

Societfdem Jesu

morem

inirodnxil ipse S.

lynaiius, uf si quis a Iko lumine

quudam

medifationihus illusiraretur, id chariis custodiret. Insuper B. Alphonsus, qui se totum ad

moderatorum yiufmn fmgelxit, ab iis Jxtssus est, ut modo diximus, cogifaiiones suas de
7'ebus spirduafibus couscribcre.

loquendum duo verba,


a superiorc in codeni
in

in rcricita,

rij^'ido

etqua: utique sensu deduci poterat

30 Di/ficite quidem

esset

operum famuli Dei quonwi

le-

pr.cceplum,

nedum

licitum, sed et

admodum

texere indicemyquia pfcrisque deest inscriplio,

^"'' "*'"'""
-1^^^^ ^,^^^
,jre<jatio,

meritorium erat... exequi superioris pra;ceptum ad Uteram, absque ulla ulteriori indagine in causam prieccpti (2). Qiwd rursus sexcenta comfid

unguem mandata ex-

sequens.

prohunt ercmpla sanctot^?it (.'^). 28 Czim alias in coUegio rccilaretur qusedam ffilyif,^ ynandnssetque superior ne cuiquam collegii januam aporiret, adi^enienfem casu episcopum urbanissime quidem ac reverenfer ^ ej-cepif Alpbonsus. sed ei suprrioris prxcep-

atque efiam quwdam non aftudsuni nisi scliedulse, aut consfant ex duabus tribusve sehcdulis conjunciis. Qunpropter eorum scriem dahimus ul occurrii in decrcto S Rifuum Congrcgafionis, diei 12 Juiii 1717 (). Suhjiciemvs, uhi utiie videbitur, brevissimum uniuscigusquc summarium, addentes tifutos quihus ab Alegamhe, Sofwefto nfiisque designnntur. In
indice decrefo anni ilil annexo enumerantur et describuntur hiec opera ut exstant in npogrnpho Romnm 7nisso. Sci/iccf omnia npuscula, episloUe et manuseripta in lumni mat^nuni volumen (fere, ttt alibi dicitur, bis mille fulio-

r^

tum

inodestissime signi/icaeii, atque unice ut iantisper exspecfaref rogamt, donec accederet


episcopo, (]Uod hoc fecerat prifidictus Fr. Alphon-

adsuperiorem.Qui sfalim veniensAwit domino


sus ut ad ungueni ut priecise pr.rceptum obedienmagnum tiee adimplerct. Unde dominusepiscopus
suscepit exemplum.
ligiosus ille versaiisetabsolutiprx-cepti exceptionem poncrc, non ad subditum, sed ad... superiorem pertinebat

rum)

redacta,...

ad S-

Conpregationem trans-

Culpandus minime est reJaniior, siquidem illimitati, uni-

vero exempfaria qum Alpbunsi asscrraftnnfur. H. una cum aliis reliquiis reciori Pahnensis academiic tradita sunf, quum esceuntc sieculo

missa fucrunt (7). Pafmiv incubiculo

Ea

qui nullam omnino exceptionem posuit. Omnihus similiter perpensis healiviri faciis, summa erit ut ohedieril nonexnaturali aliquo
:

XVIII SocicfasJcsuex Ilispnniis fuife.rputsn. Quo tempore scripta hiec recognila sunf et in pubfieo instrwnento,citJus apographum hnhejnus, accurate recensita. Ilinc notuias quasdam, uncinis inclusns, sequenti indici iider-

defectu rationis,sed imo ex pertectissimo ratiunis apprime cogusu... Duplex essc praicepti genus
novit,
vel
et

ponemus.
I.

expressum

scUicet.

vel interpretati-

Tratadito
212).

lU- la

hnmilLiaddc corazon [m-4"


oracion breve y dcboto.

vum,..

ad perfectionem pcrtinere novit secundum pruocepti genus, quemlibet scilicet supcrioris pr.ucepto, nutum adimplendi, non quidem de quia novit obedientiam perfectam sed de consilio;

pagg.
II.

Tratadito dc

la

nostra,

iUam

esse, qua: obedit in

omnibus

licitis (4).

Prijno cogiiet homo Deum non secusatque inultimojudicio, prw .nto veneocutis habere. Dein Jesmn in corde

omnia opcra

*^

IV.Opusoula
Doi, OdiiMi
tionis.

spiriliialia

servi

eum refur, ufi angeti in c<eio: Ncc privtcrcai actionumnosiraintmtestese.ssc Mariametandicat gefos. Si qi'em res adversie affiigunt,
Deus
in

adjutunum

meum

iutrndi; vel

Domine

FuiMMlno

auclor

Parvi

iuinKUHilatie

Concop-

Itiquid mevis facere, aV // hujusgcneris. diu noctuque consideiissimum quoquc erd Virgini et rare. qua ratione Deo, B. Mariic quoin dics magis sil pfarilurus. Kt sanclis

a/fcclu opcrctur homo, scrutaiur,opera omnia,etiam viinima, quasisalus

niam Deus quo

rt

Y)ixinms num. 1 B. Alphonsum pnecipua M h ..Xr."! vita; sua; gesta, atque eiiam pecuHaria sihia

nostra vet Eccfesiie

bonum

in

unoquoque

eo-

rum

essc7d posifa, imo hoc uttimnm esset no-

/msspintua- j)eo concessa bene/icia. priecipumtibus liim!. scnpalia ratoribus, Hteris mandasse. Sed

modemulta

Suttjicitur tostrse vitte,per/iccrestudebimus.

*"

scripsil,

qu07-um vix schedulw qumdam ediix in collesu7d et qux ad nostra usque tempora fuerunt servafa. gio Montis Sion religiose Suni autem adeo ampla, ui si Rationihus pauciores conscientix adjuncta essent, non

examen, modus pie accedendi adsacommunionem,preces vocaies luce p7ima c/-am uucior raeiper diem dicendie. Tradd cfimn
tius vitie

tionemorationismenialisusurparulie.Posthiee

quam

prsesens

Actorum SS. tomus caperent

grapropomi qxaenam propter iania beneficia et qua.mam peidiones tiie s-int Deo ngendic, oporteai. per Jesu Christi merda facere

et seq.- (2) WnA Resp. ad nov. ammad.. pag. 90 ccenob. instit. hb.IV. cap. \II. nac Q9 - i^) Cassian., De V.cap. ^V pag. 625 nu^. Rosw;.das. VU. PP.. lib. (4) Reep., pag. 617, num. 5 et 6. 43 ibid.. cap. XIV.
(1)

pag 107.fioafonis

(5)

Resp. d nov. nimadv.. pafir.S!)!

(6

Benti.

el

Roarigucz .7) Cfr. Reap. ad nov.


'

canonizationie von. scrvi Suminarium additionale. pag.


aniro.,

AlphonB.

2 el scq.

pag.

5.

'

III.

Capitolo

592
AUCTOBE
R. D. B.

DE
Capitolo primero

B.
el

ALPHONSO RODUIGUEZ CONFESSORE.


templatione
et

IH.

punlo de nuestro

iransformatione
lo

ammte

in

aprovechamiento [m-4" foHa 116].


/^a? Domine, demonstra mihi. IV christianus quibus vi^ 'sunt excrciiaiioncs mortificadaredehct, oratio scilicet, operam

Chrisium Dominum. XIV. Haz de mi, mi Dios,


^^

que te agradare
iractat in

Vias luas,

XV 'es
hac

cosa tan preciosaet

Bremter

Dcurn humilitas, fulucia, earitas etpictas erga-fe^T) proximum, p.-^dentia Ignatium, recordatio Dei

Z,

schedula

moriificaiionem,

pattenttam

malorum animi
giorix

corporis,siudium dimnm altas propagandx, obedieniiam et


..

Deiparam, S. anslocisck pjsentis alia^que. Cumpluries

virtutes, utpotc via.s

vidctnr hoc opuscu-. ii^dcm agat virlutibu,^, dtversts congeslus piarum cogifationum

Im
V

temporihushahitarum.
Declaracion
;

de

las peticiones

del ratcr

ad pcrfeciionem. iympicns La veatissima TriXVi. Episiola quomodo SS. Trmiias nidad. Dcclaraiur inierii, et deredimcndo hominc consilium naiwiiate angeioChristi Domini

quaniumin

foha a foHo 5 nurnero noiantur mst oraio doest v^que ad 107]. Non aliud orandt modi minica, ad normam sccundi modo B. Alphonsus adhihita. Ihi
nostev [in-A"

,r-um fuerit gaudium. ,, (.scripta Majoricte die XVII. Alia epistoia Pax Ghristi. Per incipiens
.

rojuliiimS),

.-

Dcum

modo expUcai qv^nam doies postulanda, aul exponii heneficia sini conscqnennu. jumnte , virtutum quas. Deo maneras cwjs rcsignacion cs en dos VI La consensmms pro;

Ignatii alloquiiur,

perfectionis via xre^ havermc maudado. Ei qui amoremi ut non iantum veiii. prwcipitur ohediensed c^-cam ettam ipsius se exuat, viiiomodcratoribus prfcsiet, etassiduc

tiam

sam naturam comprimat.

li

divin.v.quod saluHs et amosignum certissimum, li, in Dominum est dinnamm pcrfeciioacquiritur pr^scriim Quod s^ quis lihul num comideraiio^ie.
priie voluntatis
et

h^csumma

esi

Ea-crciHum

vespcre S.JacoOi XVIII. Alia cpisioia (scripta Pax Christi, Lo que anni ICIOA ci quic incipii
.-

vurstra reh;renc.a, adhortatur

Barihoiomteum semper ambuiet Valperga, Cariusianum,ui


. .

^^

mw

in Dei prxsentia.
31 S.

pct

Dci

pcrspccium amorcm erga homines


ejus

hahebil,

acproinde omnia sua eicommitiei,ad

Aiquehcecomniaoperahispamcescnpia ^^n,n januaru anm Congregaiio Riiunm die iQ

^-

omnes moiestias ab
se

mauu
et

accipicndas
et

prompfum Jummisjactatus,

prxsiabit,

dein nuseri.s

sacerdoiis ili^Mpreces Grcgorii dc Velasco, a.ssistentiie BisSociciaiis Jesu, procuraioris

gratias

Deo

aget, d^cetqiie

cum
vero

S.
in

Paulo

.-yiyo ego.

me

Ghrisius.

jam non ^60,^^1 [Codex est in-4" ff- 118


.

beatifcaiioniselcanomzaliO' panice, cicauste postulatoris, Dei Alphonsi Rodriguez nis servi

. oq cum indice capiiulonm.] VU TratadocoiilagraciacleDios[in-4 ff-^Dei


,

cmisx ponenii, cardinaii Pioiomtso, hvjus CuJ^cs audiia reiarecognoscenda commisii. sacraCongregatio siaiuii die i2 junn
tionc,

de suni duo iraclalus, aUer sacerdotibus ad rem divinam amore, alier de

Quocum

fuciendamseprwparaniibusl
VIII
Sia excrcitio interior.

Alphonsi scripiis nihdoccurprocedi posse ad ultererct rcprehendendum, die iO juiii ejusdem anni, riora. Cui sentcniite,
1717.

quuminB.

,., ^ Hic ostendit B. aliquis ad perfectwnis Alplionsus quo pacio, ui virtutis scnuiam apicem possit pen^enire, pravis animi ei heUum facere
,

annuiiClemensXlii)A,i. suc.non omma scripia At^^^' 32 Scd in iilo indice qut^ mr sanctts- ^_^^^_ ea-pressc nominoia fueruni. auiem hwc ad.

tenere debeai
affeciihus.

IX

Cosa es

muy

notoria y clara, ef Cosa es

inscript. : muy dara y que se dexa vera [zn-4, Herniano AlonsoRodriguez, diviLihro dcl vcn.

simuS7noriensrciiquit.Sunt incipd hisce verdenda XIX. Scheduia qute Ghristum pati et ita intvare bis Nonne oportuit senieniiam expianans gloriam suam?
in

Qmm

dendo en dos libros. et dein 80]. Quai-csma. ^ X. Desde el fin de la Abisosparaimilara CluUto,parati Monso. Abi.osp.raim,t.-.ri Ghristo,parati Alonso. XI. XL
171
flUl^

Numerisnoianiur

folia 87

resurreciione osiendit Alphonsus, ex Christi pii posi mulias xmmnas quopacio homines

pro Jesu
ieternis.

ioleratas,

iandem gaudns fruantur ^


...

" AA Alia schcdula planum facit ad XX. ^ua..

humiii-

necessariam esse

ponuniur
ha7ie

congeries, proiionesu.^iceptorum videiur esse Dei, moriificatio limor et amor

u^wui^" ,

-j

gcncris nriuies paupcrias aiitcque hujus

ob

incxmahilis ad mortem Chrisius Dominus ab coiuii. usquc alacriier .,,,. de Dios [2n-8 ff. 144]. XII. Tratado del amor Caridad pei-fecta se ha de advertir [w-S
XIII.
/f
64].

prwcipue causam

capesscndccy

quod eas

Hanc autem habebit sui ipmis cognitionem. ei rebus adversis nuisquis eamaDeo pctit. suamserio introspicd,i affiictus, in mentem muliofusius domitashahet cupiditaies. Dein
cjusque efrcciibus. agiiur de humiiiiaie cordis Dei XXI Alio scripio demonstrat scrvus dcbeant scse gereresaquomodo a prima luce sacrosanctum sacrifctum Misste
cerdotes, ut

Defmiia cariiate perfecia,

de qua

schcduiis disserit, conctiam muitis aiiis in cam acquirendam firmat B- Alphonsus ad humiiiiaicm, moriifimagnam vim hahere ahnegationem ; dcceicationem et sui ipsius tres esse gradus : omnia que hujus cariiatis et paii, sempcr et propier Dei amorem agere voiuntaii obsequi, diu noctuque uhique Dei hxc scribii de unice de Deo cogitare. Posi
perfectte
cariiatis fructibus
:

num. 30, j U-J diqnc offerant.fCfr. siMpra, etiam scheduite de moXXII Exstant
desiia,obedicniia,paiieniia,ahnegationecteiecubicuio scripiiones risque virtuiibus.Inier prteler HaiiO' heati viri repertas memoraniur, num. 1 etseqq.), nes conscicydite (cfr. supra, Alphonsi rf^cun/w mss.,qui B.

et

libriquidam quos infra, in

etcponendis

reliquiarum

umone,

c07i-

^^'"m/e.B.Alphonsi^.-a-.^
possumus

(l)

Resp.

R<1

nov. anim., pag. 2 ot4.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

593
auctobe

A possumits non numerare plures ejus

episiolas,

qux adixos forsan numquam


senl.

pervenL<isejit ,nisi

De carilale. Dc unione et iransformationo animaj in Deum. De oratione el sui vera agnitione.

"

^ ^

Viiw a Francisco Coiin con/ectx insertse fuisQuarum priinain dcditad qucmdam rcligiosum dc sua salute anxium : uhi post examinalas angoris rationcs ,oppressuni crigii (1). Alteram scripsit ad rciigiosum quemdam qui suso vocationi timehat, eique fuit auctor ut causam suam com?niiieret Deo, quo modo animipacem conscqucretur (2). Superesi quoque B. Alphonsi epistola ad sorores data (3),

tia.

Documenla ad tentationes ubi de Dei procsenDo siii agnitiono et humilitato.


:

Scripsit

utiam

vitii_'

sua'

progressus,

dum

conscicntiie ralionem superioribus suis dc scripto redderet.

posi

35 Hicc insuper Philippus Alegamhus{S) et Officii imma. eum Naihanact Sotirelius (9). aliiquc auc- ""^J" ^*"" tores ; Scripsitimperio beaUo ^ n'guiis (ut opmio
fuit)

qua eas ad

Deum magis

in dies

amandum

eas preces,quibus coiisueverat


:

cam

quotidio

muitum
neas

indicans ui nrtes idoinnoceniiam, perfectionum dirinarum consideraiionem, frequenicm hujus virtutis a Dco petitionem ejusquc exerciiacohortaiur,
vitai

salutare

qua; poslea typis excusai circumferun:

tur. Ha; sunt

Corona carissimiu
matris Dei.
Litani;c ejusdem.

et

amantissimtc

Dominui

tionem- assiduani, postremo sui ipsius

rerum-

que crcatarum ohlivionem.Aliis literis sorori Antoniie graiulatur, quod digna liahita fuit qute multas proChrislopaierciur ivrumnas{A). Eccstant etiam tres epistolx ad noviiium quemdam; qua^mm. prima ostendit moriifi-

Sanctissimum Omcium purissimio et immaculata; Conceptionis ejusdem Deiparic. Vo-uyii hoc Of/icium heafo Alphonso acceptum referre non possumns. Ktcnim heatus rir mi-

nus erai

iiteraius, uti

cx sinccris ejus

scripiis
texeret.

caiionem eum oraiione esse jungcndam ; in secunda magnopere commendat humUitate^n;

constat, quarn ui

tam pulchmm opus Insuper Franciscus Cotin, ejus hiograpfmsel


discipuluspriealiis diiecfus, indicat discrtissimeParvumOfJiciumahalioquam a B.Alphonso ptdasfuisse cxaratu7n {H)).Quemsi auctorcm

^ in

iertia i^ero

modum eam acquircndi

propo-

nit (5). Servavit nohis

idem auctor particuiam

literarum quas heatus vir dedit ad P. Paulum Maidonado, suarum sororum confessarium indicans quo pacio cerumnas propter Deum
iolerarc deherent
Opera recensuitSotwel(6).

sei,tantam sanelaudcm mcmoriiv prodcrcnon S. Conesset ohliius. Accedii quod preccs iliic a gregatione Rituum,scriptorum pii auclorisse-

'"*

34 Suni dcniquc nonnullapii auctoHs opus^y^^^ quvequa inscripiione a S. Rit. Congregatione indicentur, defmire non ausim. Scrip-

ricm recognoscentc, sitentio priv.tereunliir.Im'

moipse

B. Alpbonsus in

cxpouendis riticsute
Ofricii

fatis, licet rcfcrat

Dciparam dixisse siudium


immacuiatis

iorum cnim italicam dumtaxat versionem in promplu haheo, cui sxpius desunt tiiuii. Adde quod B. Alphonsus ferc semper de iisdem agit virtutihus, adeo ui non raro diversa opera codem nomine possent inscrihi. Hanc porro
B. Alphonsi
*

suum propagandi Parin

Conceptionis ipsi etsc grafissimnm, jiusquam tamen suhindicat se fmjus td)ctli csse aucto-

rem. Neque omiitendum

opuscuiorum serieni nohis exhihet

Soiicellus (7) De oratione, ot monitis ad bene vivendum moriendumque. De prupria cognitionc et profectu.

esi Antoniwn Basodaiem, qui anno linghcm, Societatis Jem B.AIphonsi 1024, acproinde anno septimo post Ofjicium suo lihro dc Mariamortem.Parvum

nishifmnisiniexuii, ajfirmare sese iiiud cxquibustlam valdc antiquis in Onicium Hispania, eiVyc/flC(?/-C inMrriptionein quod sibi loiige acde Immaculala Conccptionc, B- Alceptissiinum revelatum ab ipsa Virgine Sucietatis Jesu, qui iUud sinphonso Bodriguez
cerpsissc^-x.
\\o\'\s

De humilitatc

aliisque virtutibus.
a^sti-

Dehumihtate. palientiaetobedientia. De

matione Societalis .fesu. De dispositione ad Eucharistiam et gratiis agendis. De Dei amore. De pietate in Marinm. De contemplatione, mortificatione, humilitatc ct
virtutibus.
aliis

guUsdiebus

reeitare solitus erat (11). i^;/'.SMa-

mm
a/io

ah itaque hahchai Antonius Jialinghem

Liber vaviorum tractaluum,

iii

cujus initio

petitiones orationis dominica:: declarantur. De Dei pnesentia. De duplici resignatione in

hcato viro fuisse confeeium pium accedit hunc iihellum. Huic sentcnliic norum lCil, 1030, pondus,quodprioreseditores(n7mo

quam a

Deum. Quomodo anima


et mortificatione.

se relinquit.

De oratione

teslantur (12). atii sese Parcum Officmm antiquis, a^ ex horis quicx horis quibu.sdam rmtiquis sumpsisse : qui modus busdam valde
ctc
)

De modo quo anima in virtute et sanctitate priedestinationis. De crescat. De signis propriif


sacerdomortificatione et aiiis virtutibus. Item ad scholasticos. et ad tes pro celebratione Uissm laborum. De triplici Ueligionis

quam loquendiiempusindicat magisrcnoium sciticei U. Alannum circiter 1577. a quo Parcum Offiphonsus {anno 1617 moriuus),
cium
slrant
recitare

consuevii.

Aique

hirc

demon-

De thesauro voto. De anima,


peccati foeditate.

Conceptione Officiurn de immacuiata

et virtutis pulchritudine.

De

bcato viro

non

esse adscribetulurn.
nonest
^'-

Liber inscripLus

Non ego

regulai futurus ju-

Majoricensi testis 30 InProccsm quidem Gonceptionis compoaiiquismemorat onwnnn

prtesentia. De dex. scd obscr^^ator. Item de Dei conscientite examine-

Alphonsum ; situm per dictum F. ad novas animadvcrsiones,

sed, ui

dicUur

De Dei amore. De

virtute obedientiui
,

et aliis.

inRe^on^ionihus num. 15, ha.c mera enunciativa


Testis

unlci el illiterati

Monita ad Christum imitandum

libi

Alphonse.

nequit. tlnti moinent. esse

qum standum
pfig. 22-

rli

CoHn Vida del ven. Aloneo Rodriguez,


2 Ib.d..
.4'

fol.

172 et 178 et 158 et

Alnnsn

fol

i44.-'8)mbl.

scripf. Societ. Jcu.

_ TeZ seaq

fol.

177 et seq.

(3,

Ibid.. fol.

Ibid.; fol. 154 et

seqq.

(5. Ibid,. fol.

Zm

(7,Bibliothcca scnpseqq _(6)lbid..fol.l57etseq.40. Cfr. Cohn. V.da del ven. Socetatis Jesu. pag.

Officio Imraaculatie

CoiiCcptiomB B. H. v.

Octohris

Tomus Xlll

^^^

DE
pofus
vcrisimiUon
et

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


. .

cen.on

asseru

.-.;

.0..

sit

""-

^^
Jt^rei.^

sunt viginti nirvulis fascibus, et vota argcntea

::l'Cu3-SS:I.\:.rn;t:Liptorem
ejus
et

^^^ <^^^ ^^^ ^^^^^^ --;,-t se.agita a-tuor, parun. p.us

propagatorem

fuisse d.cunt, "<>"

auctorem.

unu,n aulem

^'f'" aUr^^^e

3g",

B. Alphonsus, <a /tmcms, colicmp,! B. ^lphonsu., plur.busch-il>u. Mcvorioen. i,iglabene/,cia

uaqM

habu.t plurium annorum familiarem

com e sauo

nem

multas

teslatur '^; /''""^ cum servo cujusdam orf.c. .mpre^. copias


Dei,

^,,,,^

legxtxi617, modestus cultus ei


est historia.

.;,

^,^(5. Ch/^s rei Imc

Hispaniara.

Concept.on.s a du^to vener Oflicii imraaculate conscr.ptus m.h. nullatenus biU, ut pr.etertur, aud.v. a majo bus
est notus...

ItemP. GulielmusCusurer:Ub^_

Ae!(!(e'' congMe;-cn(,tes 11. AlZsocietate Jesu, quod in honorando

P'^"^^.^,,,,,;^^,,.,,^,

prMam
'

Sohim autem pe,anipsumquoddamlmraaculateConcept.on.


tfc,uumo,nc,o,um..assuetumfmsserec,^^^^^^^^^

stnW

S^

'

vcnerationem e.rcedi non ,,,(, ,o/;,3,iMon(w (,,.^.,.j p.^aicaio-

*"^

Majoricensem adiU, ut in

Sed

A'Ph^y "^, rors^lf^f" usurpat'^. vix nolx <,uamaFro.ciscoCc,inumqu^^

quum preces

illrc

ut a "

sint,

neque

^^;J^^Ztum pumcum et ecclesiastic.^ examinaret. .^.^^^^^ miracula servi Dei


investigor ''^^llt episcopus. Interea similem

oculis suojiciemu eas in Appendice lectoris

fZZJn\.kMon.opp^dor^taUfec,tepi. mSegoviensis. Jam vero Majorwensts ^


quisitionondumerat perfecta,
et

ibijamomDei ob

41nhonSO |JU= e \J H,>.,r.roc R AipilOllSO POSt V. HonOreS B. moi-lom tribnli. CultUS inchOniOlUn. IIIU
B

mhus manifesUssimum
cosUs

eral

sermm

^^^^i.^ia,i,.Mes!lernoDeiconspectuin

fvi.Quodetiampersuamm habens an-

ejus alus cessal. P-rogressus


l.*..ilifir'llionis CelebratUr beanilCaUOnils.V.eic"a _

tistesSimonBauza.facultatemfecit,antesex Petro ^^^^^^ ^ ^^^,,^ g ^^^^^^^^ ,^actos,

RO-

OnuphrioVerieimeronymoDezcallar.eccle. canomas, nee sne cathedralis Majoricensis


Fratris ^on mulHs viris nobmOus, ut sancti super sepulcrum ejus omnium veimaginem

nve ScOviSC, PahhSe. EpiStOia * Cvion MajOriCenSlUni aa SegOMt-U


'
. .

^^alioni exponerent

(5).

Quam

potcstalem

disconcedendo, ecclcsiasticatn hujus temporis

S6S.
Statimfcrme
,os, ..<.

ciplinam non offendit Simon Bauza.

Verum

, u n,.ninlinne et auidem [ n ultima B. Alphonsi 'S'^'""^'^ ."'7,

paulo ante obiium, pictor

QuuamperUu^
n

'

insancut auctoritateapostolicaB. Mv^onsns processus ab ,.,^j numerum referri posset,

LTS

13618"^ 1620 tlctriL Maoricettsi et in


Segovtensi eonfecti, in Actis S. CongrcgatioJ, die 19 novembris anni 1622 conszgtmtx

^//i^r" hmc
moriem

el

a Majortcenstbu. num tncoltsamde


dacus Sala,

;Xr "i; n /" "'"f


^'"
'?

"olm

"7,.,^ ,.
'

'^ ^'^"'^^^^ZZcex

j.^ Be'aioinmspa,.xameffig2^M jV
^P^^^-X^""

Hispa. fuerunt: quo facto. ad PMlippi IVregis totius regni Majoricensis ot^nim et omnium

n^

'^XaiTkZts^^ntuL-n^-

^.Hi^onem. rescriptum S.Congregam5prodttt tionts Riiuum die 22 martU anni


sat.s

rZ:^:oi^^rt:!T::::ionator CaroU
ohui qut A/rl/L7.rrfie23od()M5

esse

ad

e.arainandos testes auctor.tate

t ^^Z^ni^.
TpTeml
r

rXS
scrins.l

anni 1637. '^;;^^'.^^ o^^g,, p,^,^, ^^^^'^^f


^nortuus anno 1622, addU beatificationis: Ek civitate Mexicana

anni iQ2o, fex Ur-banus VIII, die iS rnartu

^^^^
,,,^^,,ne-

prohihumet quominus cuUupuhlico cohones'tarentur.irieum.sancHrnoni.^^^^^^ apostohca zn beqtorurn e ii, nisi aucioriiate sanciorum caialogis relati aut adsanpti esseni, vel nnvel pev communem Ecclesias consensum, memorabilem temporis cursum, aut per Patrum
virorumque sanctorum scnpla. vel longi^simi
temporis scientia ac tolerantia sedis apostolic vel ordinarii colerentur. ei nw/^o ^x his nomtnibus cultus B. Alphonsi firmaretur, necesse
fuit ab ejus

^^^V.
tan.

Pater Mallul quod ibi habebant nostro imaginem suam' in mngna veneratione in

me

^ernoeffiaiem^quam prx oculis habemus, rarcluvat anieannum ab ohitu Alphonsi septimum dequam scriDlam ah Anionio Wierix; ei eam Joannes Valdor. anno 1039 Leodii cdidit
colle^ioC^)

Omissis

atiis

pluribus

{3),

liZ

Uiic tahulse pictx quihus expressa erant impelraia benefcia.ad ipsum servi Dei se^
^8

pulcntm mox pepende^^nt. Tesiis est Pater collegium Gil de quo ante diximus:qui,quum
Moniis Sion
visiiarel, vidit

tumulo, utpoie in sacello existente, auferre imaginem servi Dei, non secus atque qwxm ibi affixa beneficio,^m anathemata: ^iojoricenses^ rem ^gerrime tulerunt
41

Hoc tamen

ac numeravit vota,

Alphonsum

nempe
diversxel

parva retabula, et alia pvKsentata, quae per^^ome obtulerunt inveni, ait etiam,
:

rum

numerivi quod hodie

tabellai

miraculorum

Etenim Urbanus lU 20 decembris ejusdem anni iQ2b pra:cepit die ut Commissio introduciionis causx veneraalbo inscripium.
\

fuit spes P^^tur_^ videndi paucos post annos beato- ^^^^ g

decreto

non suhlata

^,^

^^0031;

sunt triginta qua^danr parva arca mortuorum,

quatuor, pavum plus velminus,et

hilis

cum quatuor

for^naretur : qux juxta tunc vigentem praxim, directa/wiaribus antiquionAlphonsi

(1)

.iiSummarium
cTp

pag. 6 et seq. Rei.ons. ad novas an.madversiones, oac 141. Cfr. Vita Hispanica mB..

pag. 142.

XXV-

rHamy
de Jesus,

Eslai sur l-iconograph.o de la

CompaguVe

pag. 157.

.4,

Summarium,

^?^;"; P^^Herm Herm. Breve relacion de la vida y virtudes del ven. 1627.- .6) Nov.ssin,a pos>t. o Alonso Rodriguez.Major^c^ 1. super dubio an coostet dc virtuUbus. etc pag.
.

,5>

Marimon

pag.

1072

bus

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

595

A bus Roman3 RoUe

auditoribus. Joanni Baptista)

beneHcium unicuique

^i^^^^^^^^^^"

QuinoCoccino decano, Alpiionso Manzanedo de patnarchte Jerosolymitano,dictaiRotK locum nes


tenenti,

putarent, fueritque in plicribus eccfcsiis decantattis hgmmt.s Te lleum, adstaiitifnis ctero


sscculari
et

AUCTOBE R. D. B.

Philippo Pirovano, ejusdem RotiU examcn auditori.A quibus, post expletam per
et

ipmmque

regulari, magistratu et populo ; oppidum per duas noctes fuminihus

inquisitioteslium in Urbe apostolica auctoritate in genere, die 31 jufama sanctitatis

fcstivis fuit coflustrntum. Iletn Socictas

Jesu

nem

super

imagini Clementis

XIIL

po.vi/a- in

adifu atrii

Iiil626. reUixatte

31 octobris
pulsoriales

postmodum fuerunt sub die ejusdem anni rcmissoriales et compro binis construendis aposlosuper virtutihus et

ubi crai cubiculum B. W^\\o\\^\Juec inscribenda ouraint, ut legimus apud Furid u Sasire

liter^je

lica auctoritate processibus,

miraculis in specie dicti ven. Dei famuU (i). Qui nunlius gaudio incredibili Palmai cxcepius
fuit (2), utique non diuiurno. 42.Etcnim binis processibus in specie, altero in Majoricensi in civitate Segobiensi, et altero

Clementi xm. pontifici maximo, totam Jesu SOGIETATEM, INSTITUTUM, MISISTERI.\ APPUOl'OSTUMDANTI, CONFIBMANTI, ATQUE LAUDANTI. VENEUAB. AlFONSUM RoDRlGUE/. INTER QUE HEROAS VIRTUTIBUS ANNUMERANTI. IN AMOIUS,
GRATITUDINIS ET OBSEQUII MONUMENTUM ilANC POSUIT EFFIGIEM

sic in adit.

d ne at 'cuHaRoma. musque ad apostolica auctoritato constructis, et ad Urbem nnnum 1673. ^.gj^iggig^ ^^ in jVctis sacraj Congregationis respcctivL"

consignatis, altero

nempe

Majuricensi

sub die 23 augusti 1628, et altero Segobiensi sub 1634, die 14 julii 1630, novum decreium, anno ne in causis protvUt Vrbanus VIII, vetans canoaizationis aul bentificationis procederet S.Vongrcgatio, nisi lapsis quinquaginia annis

COLLEGIUM BaLEARE MoNTIS-SION EJUSDEM SOCIETATIS ANNO MDCCLXIV


44

(3).

tribus in coDe miraeuiis vero servi Dei morc est.deliberaium fait:pruno mitiis, uti in

dein ann.

^^^;j;^,.
g,,_

ab obitu
ut B.
quisiiio

de quo agitur. Hinc factum est virtuium et miracutorum disAlphonsi


illius

ad diem ,^ nimirum, pontifice Clcmenie XIII, cardinah Marco 26 inn ^^767. coram pontifice IioMl. Anionio Coiumna; secundo,
dic iOjunii anni 1823,
Julio

ad annum 1667

fuerit dilata. Inierea

refcrenie cardinati

tamen cardinali Francioiio, a


anni 1652 facio caustc

die 16 martii

Maria de Somalia
Leone

fcrtio

demum coram
im,^dji

relaiore, loco cardinalis

pontificc

XII, die i^junii anu,

Boncompagni jamdudum

defuncfi, proposita comniissione reassumptionis fuii instantia pro (scilicei sanxerat causiE, die 20 aprilis 1652 VIII ne causce anie sua decrcta in-

cardinates et conS Congregationis Rituum consensere in probandis suttores unanimes


iis (4)

Dei duolms miracupro beatificaiione servi

Urbanus

ohicnta a iroducix deinceps agiiarentur, nisi fuit ad Con: eadem remissa poniifice facultaie) augregationem prEeparatoriam, et rursus die 28

Blanquens ab enorm. fecla sanatio Antonina^


uteri
;

Horum aitemm

erat inslanianea etper-

symplomahemorrlmgia gravissin.is stipaUa virium rosUtut.one ^ etlbus, cum ocssima

Inde ordinatim inter


Venerabiles,

gustil655adCongregationemcoramSanctissimo. variic iterum interposiix suni morse,

43 Sed indicabimus. quas brcntatis causa dumtaxat dubiiabai sacra Congrcgatio num post Quod cultu B. Urbani VIII decrela Majoriccnscs a
die ilJuniiiQlS WX^honsi pubiico abstinuissent, commisit ut in hanc rem episcopo Majoricensi diligentcrinquireret.Ej:ci'jusrelaiionequum ibi culiu cohoconstaret servum Dei nutio iSdccernbris anno 1684 commissionesiari, dic

em.ss.o fo^tus rum instantanea admirab.Iisquepos.t. puerpera. transvers.m in utcro morlui ita brachio ut, unu prolapsu

Margaret^Compagn,
nalm-aliler

educiomnino non

Voss^MnU^

sacr.v Congregationis '^";.;'^; /^^^"^

dic

3ijuiu ipsc Romanusponitfe,r,ctqmd^m primana, ad S !g. atu in mlc Societatis Jem releb.-asepulcrun.,quodpopulo.-um f.-eqac..t.n conventu hafnto tur.Coram eodcm ponf.fce
2i septembrisanni
seqitcnf... e

P^f''^-^^-

^'^'';

nem

veassumptionis causa^... signavit

hmocen-

, ' imped.mcntum csseibeai.l>caf^<^^^ specics cuffus fud ab ejus scpuicro omnis


amota.

i;:;;;:XLAnnoimneufiu^inposie.^

Con^rcgationis donari P^-^ honor.bus beatorum

=
m.ez

tuto

v...erab.Iem

Alphonsum

^^^Z^^^nsk
unammes(,o;.t^<''"-r'"i--

-- ^ ^
,,ncpdi proce

Leo XII dic2.


tuto.

Anno

1688 asserud S. Congregaiio

vene.abihs posse ad beatincationera

t--

P-r^^^^^^U

; ne,
_.

processuura remissonahum constare de validitate Majoricensis et Segobiens.s et compulsor.aIium confecto>-uni. Anno intra annos 1628 et iG30

2nls ponl.fe.
ae"ifie ura

venemnt Raiiones 1695 ad disquisUionem


conscicnti^
aliie ejus

orgusquc anni olbe.ura ac ?^ /rf/e 30 octobris Segov.ens....

All*-- ] numerum relulU^ el conces inbmtorum


solcmnUer

quas,

mandantibas

l^ecionbus

/'' tum

i..

dio^cesi

Alphonsus suis, conscripsit B.


gatio, if

,Uem anno iUO

Lrat ries.

Maiuncensi... tun.

in

un.versa

scripHones. PronuntiavUS.Cong.e1717,
.

beat^licai,o im^eaire^ >;;;^; ;^.^.n ' ngretjatxombus.qux-^ congrer,at,on,bus. qu,'Variis denique habitis antea fact,, tum ipsa scrm lus tum processus dxspecta JisancUmonia etiam atque etiam
'

anno

i-bus scru Dci nihU Opcribus servi Dei nihil

magno omniumor- ,o< c. 'tL' M^isequenti 45 ^'^'-^''^''^vcM'^ fuit in basilica P-P.

j,^^/.^/.Vi i^nined.iye.tur.

"CZm^o rlZJ
f
''''ItTabse^^lct ''' "

sancti rir. Suprajanua ,u e:rposUa lue'^''''"f n^^aralu ornati, exposda ^"^^^''^^''"^Zoapvaralv^ or-nati, '" cu, a outu !' ^;';'-.",./,^, . A.phonsura,

jZ-unt.anno ,imjudicacUsummuspont,rex

aemens XIII

bus .n gradu heroico. ut id gaudio atrecit Mcvoricenses,

v.rtul.constare de Alphons. decrctum tanto Quod

.f 'J'f^,,.,pLn.6s, <^''a^lf^^J^,'^,i,lntibus,splen.lcbal.Huo
lum
S.

basthca Deipara. Interior tum r.tam.


cardinales comul-

tamquam

"'"~^^ifuuum Congregat.oms K
'""/!,"

,;

Snatri!

Vida del B. Alon.o,

duWo dc n,irac..li.. -'5) Po.it,o 8up.!r rs '^*' Ctr Roma' 80, pafT(6' Bulln.ium 70.

Del

LTi4;Ph;DelPa";Coo,PCaiodcllavi.ade.B.Alo.

pag. am, tom. XVI,

^,,,j,

596
AUCTORE
K. D. B.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ GONFESSORE.


audiiuri B.

ioref:que se

mane conlulemnt,

M-

rali Socictafis

efiam Jesu, pictie. adscnptis

phonsi lavrhtioncm
beati/icationis.

Post

zpsius lHera.^ apostolicas sanctz viri Juec.detecla

hispanicis

tersibus qui

singularum argu,

imaaine, sub

campamrnm TeUeum.Dem
nardi,

tormentomm belhcorum ei hpnnus sonilu decantaius fuit

Alphonsus puc^;ulus sacello, cfPctus erat B. Mariapreces fundensjmsecoram Jesu ct

mcnium

cccplicarent. Decrirorsrrm

mpnmo

iUustrissimus do7ninus lulohonoAthenicnsium archidpiscopus, in

rem

apparatissiB- Uphoiisi rccitaia oratione,

Dominici Ouzmanm, cundo, recreatus SS. aliorumquc vmonc ; in Francisci Assinatis nuncupans; in intec rcligiosa^ vota
tertio,

mapompa rem divinam fccii. ^mmuspontifecc Leo XIL cardinnlium

Vespere autcm
sep-

curans quario, fraircs wgros

ci

idcirco pr^-

Lns aucius a Jcm


nelii,

corona temdecim aliarumque dignitaium vemt.ibique StipalusM basilicam inVaticam hahitas coram .Si. ^aposl supplicationes Deo imaginc, e^yiem cramenio,ct coram Deiparx

lcrcerai

Maria; ad cornu evanproximo ccrin saccllo aliarimajori sudorem a fronte hcaiam Virginem
ei

B Mphonsi veneratusest.IpsiAloi/siusFortis,
Societaii.'^

famuti sui ahsicrgenlem, dcm, heaium virum [livum Bcllver ascendit ; nudatos vcrherantcm ; catena humeros
fcrrea

cumh^c arduum

_ .. Viin/nr nP.fLll ,:entmsZauli,caus!eposMa/o,;^ilamOeMi omn.asecunoUulerunt. At.ue k.c


.

et Jcsu priepositus generalis,


1..}..!^...

Vm ^"P"'"

Fratris
Hegovim
et

^^^^'^J^lZ^tl

cxpressa fuerat glof^on lolu^^^era

Palma,
in iemplo qui solemnihns Segoviic inierfmt, nunc scminarn cpiscoolim Societatis Jesu,
palis ejus urbis. et
drali,

pneseriim inecctcsia catheignihus,

fucrai custos. plures annos B. Alphonsus fuif atquelumzIniiqua eji^ statua collocata ^ anaihemaiibus ob nibus fcstivis, carminihus,
53er

qax fc^tivis fulsit

diem 30 octorehgionc
in-

btns anni, ut

puto, 1825,

summa

quoque ihidem fuisse celebratam. Tunc nomen est ea, cui multi Segovienses choaia Hujusetiam dederunt, Sodaiitas B. Alphonsi. xdes sacra imaginibus piciis aut stafuis iam
Carmeiitai^im et primaria, quam iemplwm adornata fueruni. Sed ecclcsia scminariipie tantum crupit gaudium, quan-

impeirata heneficia ohtatis, minus coUucchant intcrioracollegu. sed omnes or- etonmes 48 Non Societas Jesu tanium, <^'^^ elaborarunt ut novus xlle dincspro sequisque c^uam amplissimc sanctus in civitatc Palma est ipse magtsiraius, iriumpharet. Tesiis senaiorem Segovicnsem dala

insigniia.

Ncque

or-

epistola

ad

quam

fere totam

ex hispanico vcrttmus.
.

nusquam tum apud

lUustrissime Domine,
dic G augusti

Majoricenses, ut

jamplanum

fiei.

PalLsetus heatificationis nuntius, in urbem perlaius, vcspere diei 23 julii anni 1825

mam

incolarum siudia incendii. Biduo

posi, ipso

naiali (//cB. Alphonsi, immensa vis ecclesiaquic jam pridie, pulsatis omnium in rcdem prinrum cmnpanis, monita fuerat, cipcm effuso gaudio convcnit, Domino gratias

hominum,

hujus anni Dominationi Quum gaudio afficeret Vestnc signifinavi quanto me anni, quo bb. decretumdiei 20 maji ejusdem servum Dei AlphonPater Leo XII venerabilem adscripe Societate Jesu beatis
faustis eventis quiu

smn Rodnguez dubitabam quin hoc unum sevat; nyllo modo


esset ex
iis

Dominatio Vestra

actura. Vhi tum alia, tum hymnus Te ctero scculari atque regulari fuitdecaniaius. Habita ctiam per ccclesiam puhlica supplicaagmen claudentihus insulx senaiu, prxtio.

Deum a

habere debemus, etsummi et nos maxime cordi gaudii. Id a divina Providentia utrisquc causa civitate tantus consecuti vos estis ut in vestra corpus natus nos vero venerandum ejus
vir sit
:

.nu... Omnes fecto (capitan genera.jCM^/-. ^ocicuu... fecio (capitfin general) c//*P. Societatis. potcsfaies^qua ecclcsiasttcvqua civi-

pricstitunossidemus.Has sacras cxuvias,die a se * (niinol-iilit .1. 'i;.-.^ IranstuUl scilicet21 octobris. post meridiem,
.

to,

abhrnc adbcafi/lcatloiem magnifce le

celebran-

adm dominus vicarius generaUs, dioeceseos quo servus De mornistrator, a cubiculo u.

dam
Sozietas Jesu

ditigcnliam contulerunt.
-

Allni/ren in .splendida

Jem

icdicula

Alphonsi

iempH Socieiatis " nomine nuncupata,

u. nam jacmt. tuus est ct per multos annos Testes aderant em.nenmagnifici ejus saceUi...

exstruclum fuit monumentum, cum iahula exjaspide alii^que lapidibus poiitis, cui hicc inscripta esse Palmensis auctor asserit (1)
:

tissimus[Majoricaj]gubernator,urbanusprLt:fecmagistratus aliteque dign,itus, plures canonici, sicut pnecipiebat SuaSanctitas, relitatcs,qui,

quias a cubiculo ad

urnam

detulerunt.

cum

faci-

hus

OSSA B. ALIMIONSI RODHIGUEZ S. J. aLeoneXII P. M. S, S. CONCED. DLCIMO KAL*

ad psalmorum cantum, et thura inccndendo. Cantata denique in earum honorem pariter estoratio propria quam Sanctitas Sua
accettsis,

proescripserat.

NOVEM. MDCCCXXV.
Ihi poaila fuii

coram tanta 49 Dieprodicta 23 octobris, sero,


in

summo
j)ara(u

ap.

urna pretiosissima,

quaper

hominum muUitudine

crysiaUum con.'ipiciiur cadaveris effigies, redimita diademate argenteo, iunica talari ex Alphonsi villoso serico nigro vestita: continet B
ossa.

ut in amplissimo tumplo Societatis Jesu via vix fieri posset, Montis Sion

urna tegeipse vicarius generalis velum quo detraxit, cantatis interea oratione ei anbatur,
rccitandas tiphona quas in B. Alphonsi honorem inde ad aram indixerat sanctissimus Pater. Itum
ecclesiu; principem,
. .

fronte consiituiu^n

erat

aliare in

guo resdirina ficret. Per totam vero ecclesiam, perinde aique sacellum illud magnifice exornatam, res gestas servi Dei exhibehant a Salvatore Torres, coadjutore tempo-

et qutn

ibi

erat beati

vin

tZl

syn pnuu a... aa symphoniam detecta tun effigies etiam detecla fuit, et ad f^ n r^i.iUi.c- peractis.acce.Deum.Quibus r.afifita. ar>(*P.ScantatushymnusTe
>

..

(1) Furiii

y Sastre, Vida del B.

AIoiiso, pag. 269 et

Baleares, pag.44. scqq Cfi-.Deecr. de laa islas Pitbiusas y

serunt

DIE TRIGESIMX OCTOBRIS.


serunt priepositi ecclesiaslici et srcculares, dic, 24, contiosas rdiquias veneraturi.Postcro et venerabili lecla fuit res divina, nobis simul Vespere. fuit ecclesiiu capitulo adslantibus
pre-

597
AL-CTORB R. D. B.

Ferragul, ministro provinciali FF. Pnvdicatorum in regiio AragoniiV. Qui etiam postero mane apparaiissinui poinpa sacris operatus est, coram cicilatis sennlu et quatuor

hymnus Te Deum opera


:

iUustrissimi

c^ipituli

decantatus.quoda templo suo se contulit ad Montem Sion ibi, priesentibus etiam magistratibus,
decantatuni tuit complotorium. sacrisoperatisunt raane, rursus ritu augustiori Tribus venerandi canonici, nobis adstantibus.
hisce diebus per totam
Allero die, 2o,

singulorum Ordinum rcligiasorum sodatibus. Hujuscc diei impensam priestitil conventus

FF. Pricdicatorum,diei autcm.27 convcnius FF. Minoram. Postretnie fcslorum diei, 30


octohris,participes

fueruntnon solum religiosi a singulis monaMeriis lcgali. sed etiam insulic


pnefcctus, civifatis procurntoi-es aliivque dignitates quampiurimae. Coiteyii etiam Paires stipcm in egcntes lihcralUer contulcruni. Eodcm quoqne tcmpore, a die videlicet 23
ociobris,

panic et

urbem sonucrunt camlumina lesU coruscarunt. Ad januas

omnium omnium

ecclesiarum parocbialium, ad Umma utriusque sexus conventuum apparesingulis bant altaria et imagines, in ciuorum pars vit>e beati Ilodriguez, quicefTicta fuerat noctem eluque, appositis luminibus, per totam
lucernis xerunt. Vicini etiam plerique accensis hoc modo in fencstras ornarunt. significantes quanla memoria et honore Dei luniulus apud

tedium semdoriarum frons dccorata fuit effigiebus civium Majoricensium


qui honoribus ccctesiasticis aut miliiaribus, hos inier vel sanctimoniic fama e.rceliuerunt : locus B. Alphonso fuit concessus Dieprimus
.

ipsos esset.
festa cele-

50 Festas habuerunt Patres Societatis Jesu dics 26


et 27,..

braruni,

quarum

priore, Fratrt-s Prusdicatores,

Montis Sion altera Fratres Minores in templo divinam confecerunt et dixerunt in conciorem quuj fuerant ne. Denique die 30, ultima carum
prajstitutai, discipuli
:

hus 23,24 et 25 xdes illic, eeclesia cathedraiis, domus regia ct episcopatit, SS. Pclri et lieraliaris nardi hospitium (in cujus oratorio sub iucemas accensas M. mensa positus est inter monasteria Alphunsi piteolus), omnia urhis
et

cotlcgia fcstis

ignibus

splenduerunt,

et

beati viri

imaginibus ornata sunt.

scholarum Societatis

fes-

vice tum egerunt ad altare htavit Pater aliquis faciente sodali rectoris collegii,verba e suggestu vespeOratoriiS. Philippi-Adde quod die 26. ad

Al|>h<>nsi. Ea VI. Roliquiii^ B. niin reconsio^ iranslatio ol

sanctovam,Fratres Priedicatores,ei qui nuper in

rum'nunierum relatus

fuerat,

honorem

habituri,

recoij;nltionos.
Alplionsus//wm egerat V,ixdum animamums, tamquam preiiosas
^ B. AlphonBi
reliquiie

ad magna pompa e conventu suo se contulerunt sacram Montis Sion, rosarium ad syniphoaidem regioniam concinentes. Aderant voluntariorum diebus perdirum proceres. Porro his quiuque oratures, omni ope serte concionati sunt electi sancti nostri expoauditoribus virtutes
enixi ut
nerent.

B.

res quibus fuerai reliquias expetietvint viri pii

ei

.'iermrunt

ne-

Hunc nos tamquam populavem nostrum

adveuit,mulputavimus et coluimus, ex quo huc intercessione putrata nurataque vidimus ejus quippe In eo omnes spem repouamus cula cognovit regionis quam vivus adlmc recordalur
:

in Hispaque tantum in insuia Majoricensi ct Indiis; eiiam in liatia, in liclgio et in nia, sed Societatts profcssfc uti Patres Ronianm domus

etdefendit.

per plures
dies.

.ook anni 1825. Palmte de Majorica, die 3 novembns adumhraias fusius 51 Cicri/nonias iis literis ViLv B. Alphonsi (1) descripsit recens aucior vesperam qua nonnulla excer-pemus. Ad
:

confessarius Caroii Jesu Pater Didacus Sala, Mcxici degem, et aln Coloinic, Pater Mallot Paler Jutinn, qui, plures{2). Testis est ipse sanciusFrater, riiam vjus adumquodic ohiit vero ratione pretiosas reliqmas

bramt

(3).

Qua

ecc

^ itaque diei2Soctobris,supplicantiumagmma Dameto, inlererant Michael Serray


(Quibus
vicarius generalis
et.

servacerini Paires Majoriccnses, quod Petrus Gutieimus est ex docuinento trancisct Cusiurcr anno 1722 confeciijussu tisitaioris protinSierna. vice provinciatis ci ciieAragoniicSocie.taiisJesu

perspicuum

abscnie tunc episcopo,

53 In nomine

Dommi

nostri

Je=,u

Un.st

^n^
^^^^^.^

huma.

;^^^^.^^^^,.

Jorges dePuujdordueceseos administrator ; Joseph Maria de Alos, fila aliiquccanonici; prieeral, cum qui loH Majoriccnsiprovinciic magno apparaia pcrcliquis magistraiibus), Rodriguez tierunt sacel(u,a heati
;

Amen
cunctis

mstrumenti Tenore pr^csentis publici anno evidenter et sit notum, quod pateal

jy.

jorkcnsis,

uhi ejus

co^pus, ui supra dictum

est,

dctexerunt.baa-o

n.illesimo septingent.smu) a Nativitate Dom.ni mensis jun.i, ego 1 vigesiniosecundo, dio no.ia ad id nominatus. Pctrus Guill.r.uus Custurer, escriban hujus causui a .n notarium L-t

deputatus
eiali

graduaiis, solemnipostenediei. sub quo, loco de sanclo mro cantaia carmina hispanica quaiuor sodaiesex smgaUs sunt, affaeruni

S.enn., vice-provmreverendo Palre Francisco

Majoru-^ ramiiiis relig^osis


ius.

Laudationem

Bordoy, parochus

c S. Eulatuc.

sedemhab^^^^^ suggestu dixU Stmon


Hicc
ei

cxiera

hocietatis visiUtore provinciai Aragoma^ ct puh hco attustalione Jesu ; fid.m Ucxo constare anni milledic duodccima augusU mstrunicnto, scxti fucti. a qui.-quagesimi simi sexcentesimi Gregono Janer, presbytero e i.

festa incredihili frequentia

fuenmt celcbraia,

incotis,sed etiam amuentihus non sotum urbis parimm. Die 25. rursus mter aliarum insuli^ con/ectaest, musicos concentus, et resdivina co^nptetorium pneseniibus et vesperedictum nonpaucis, tum Gonzalvo aliis retigiosis
,

reverendoPatre U S.on commorantc rccoml hoc coUegio Montis on. ris reUquias ve.ierabihs Fra
;

fuisse ossa et

Rodriguez, coadjutoris

iorr.iati Socictatis

Je.u,

portam juxta scpulcr plano pi-esbyl.rii ante pav.n.cnto .jusde... Ldatur.s hujus cullegii, sub coUugu Munl.s Sion ejuspresbyterii ecclesiu:

lum

a)FurioySa8tre,cap.XXXetseqq.-(2.

Cfr.

Sum-

.a.ium.

m- *40 et seq.-

(3)

Cfr. infra. pag. 004.

dem

598
AIJCTOBE

DE

B.

R. D. B.

ex eo demSocietalisJesu; ibidemque absque uUo aUquo urue ad pr^sens remansisse, longum tempus, .n loco cuUu cumque per tam consequenter hum.do, remanse;

CONFESSORE. .VLPHONSO RODRIGUEZ veverendus 56Quodquo ita visum, mandavit tcmpoie


Pater v.sitato,-

Ac,accu.
-'"".

supra

tege essct

s^bten-aneo. et periculosum ne arca.m qua rint valdeque esse compra^dicta, utpote Ugnea, posita fuerunt ossa ipsa venerabdia ossa. putrefacta esset, atque adeo reverendoPati-i Francisco Siema,

manus ipsius visitator.s aUorumque putredine Imtei, arunsacerdotum. et mundata


tum
est per

mensam

venerabd.a ossa ut extenderentur facmundo linteo coopertam. Ita

.psam dtnum.ethumiditate,rcUctasunt supra

mensa; donec siccarcntur

visum

est dicto

ad vice-provinciaU visiUatori, inde transferenda esse. locum


translatm

commodiorem

prajcepto ; et impos.to reverendo Patre v.s.tatore sancta. obedientiu^ a quidquam de .pso venerab.I. de non usurpando Advemente clausum est cubiculum.
corpore,

reverendo Patre 54 Ue mature consideratacum

denique d.e undecima

dicti

mens.s

et ann., fere

fuerunt atino
1722,

JoanneAngeloValero.nuncrectoreejusdemcoUePatribus ipsms collegu, Gii aUisque senioribus fabricaretur arcula plumbea. resolutum fuit ut dicU Fratns AlcoUocenturque ossa venerabilia ct hum.do transphonsi, eta loco subterraneo commorabatur dum quo feranlur ad cubiculum in Alphonsus Roobiit dlctus venerabUis et
viveret

vespertina, hora quinla et dimidia D.dacus additi sunt Pater testibus, quibus Pate,^Petrus Miguel, Garc^a Pater Franciscus Anton.us Fu ana, Pater Dartholoma3us Maura, FuUana, dominus doctor Michael
ma6,.ificus
j

coram

.ps.s

u D,adefrectumincludendiossadietavenefabricata, et
arcula plumbea noviter tabr.cato eoncludenda ... loco lap.deo

rabilia

driguez. quod

juxta archiest in transitu inferiori

intus

vum

sic cod.

hujus coUegii.

Ad qucm fmem

elaboratus

ipsius cubicuU. lapideus et locus inpavimento concludendus. Fidem itaque falapide ipsoque dicm ipsam nonam ejusdem cio designatam esse hora.-.vespertina ad dicta exmensis etanni,et itaque priEdicta die et hora,

pavimento dieti plumbeaintus serico

cubiculi,
viridi;

ornataque arcu a repos.ta fueruntper

(pergit meas ma,,us ossa sequentia

dem

ser-

Custurer, mone hispano Gutielmus

cujus

sequenda.Adveniente pavimentum prcsbyteni apertum est prLudictum


dicta3ecclesiiE,januisclausis,praisenUbusadhibi-

verha taline reddimus) : sine dent.bus mola- recemw^ 57 1 Caput sine maxilla, vitreum in quo erant puc ^^.^.^^^^ ubivitam (iriuus iiiiiovi.-. ribus ahisve.2" Vas
-

cordia et

quinque

reverendusPaterFranciscus tisnucpro testibus: Pater Rafael Valles, Sierra visitator, revercndus Angelus Valero rector. reverendus Pater Joannes Antonius Ferrando, reverendus Pater Joannes Rafael Valles. reverendus Pareverendus Pater
sic cod.

addita. erant carnis vasculoposita3 et constat


:

inventi , .^^^,_ calculi in vesicula particuUe, in m.nore et pellis

exinstrumento, quod

die dec.ma lertia factum fuit in alia translatione, ima repertas fuisse 1646,

Balausal,Frater ter Blasius

Emmanuel

del Corral,

septembris anni usque tempus fuerant d.cta arca, in qua ad hoc ossa magna cru.-um vencrabilia ossa.3* Quatuor
ossa coxendicis. 8" Maxilla inferior.

Bennasser,Frater AntoniusViUa, Frater Antonius Fraler Jacobus Poquet. Frater Jacobus RipoU,

Duo etfemorum.rDuoossatenuia crurum. o" bumerorum. 6*' Duoossa grandia

propternimi' am ioci humiditnteni.

intra quam alia 55 Invcnlaque arca lignea, suspicabatur, utraque ut arcula etiamUgnea; et, et pene consumpta reperta.

Os sacrum. 0 Septemdecim
11-

costye.

dorsi. 10" Viginti tria ossa spin;e

arcula computrcfacta

perspectum est, evemsse id Atque ita omnibus timebatur. Qua arcula extracta a quod prudenter
et asportala per manus dicto loco subterraneo, adreverendi Patris visitatofis, aliisque insius

juxtaarchivum iuvantibus, ad dictumcubiculum


dicti

Os longum circiter unum coUum et humerum. forma S, quod est mter ossa parva et magna, quinque l^" Quadraginta Ulis, manibus et pedibus. ex genubus, talaribus, laiine : Qus omnia ossa veneDein prosequitur eadem re et Fratris Alfonsi Rodriguez
rabilis

semipedem,

hac

coUegii, et

illa

supra

mensam

collocata,

decentia, sedulitate numero, cum ea qua par est

clauso cubiculo,

coram

dictis tcsUbus, et

impo-

G dam aroulam,

obedientiu) a R. Patro visisito priucepto sancUe dictam arculain. desitatore de non tangendo et hora nonaad apcrienonala fuit dies sequens visenda venerandaquc dicta ossa,

recondita sunt et devotione, revei-enter qua undique clausa, et stagno

m a.-cula
obsera-

plumbea
ta,

reposita est per

manus

dicti R.Patris v.s.tatoj.

ris adjuvantibus

aliis Patribus. in dicto loculo,

clau-^usque locus

magno

lapide, calce

gypsoque

connumeranda, et transferenda concludendaque jam disposita. Adveniente in arcula plumbea


deinde die designata
ct

R.P.Francisci S.crra, undique obductus, ejusdem donec d.viprovincialis visitatoris, jussu,


vicarii
facti aderant na providentia aliud disponat.Cujus Petrus Guillermus Custestes pnudicti. et ego

hora similiterdesignata,

coram ipsis testiapertum cst dictum cubiculum et Fratribus hujus bus et fere omnibus Patnbus aperta et arca exterior faciliter qua pacoUegii;
;

turer, presbyter

factitestisetscribanotariusdesignatus
stitutu'^

* utrefact.

tefacta*. et similiter

cod

ruit alia et etiam


vari;i

secunda etiam lignea, appaavcula plumbea, stagno ubique clausa, humiditate ita pcnctrata, ut apparerent

ad

ejusdem Societatis Jesu, et tot.us et conhanc causam et* supra. Factum Ma-

fortepro
ut.

Montis Sion Societatis joricEe in eodem collegio mensisjunii, anni milles.mi Jesu, diemidecima
Guilseptingentesimi vigcsimi secundi. Petrus prcsbyter. et lermus Custurer. Societatis Jesu designatus hujus causai notarius constitutus et

foramina, plumbo in pulverem redacto; in qua contineapertaque etiam arcula plumbea venerabUia ossa dicti venerabilis Fratris

bantur humiditate Alpbonsi, inventa sunt ossa taliter cooperta manquo penctrata, ut linteum Uneum 8erunt,nuUatenus apparuerit, sed ex ipsocompuquasi tenui luto cooperta, et arundines
trefacto

^SSedpostquamannomiSocietasJcm ex
Hispania exsutaoit, marorhaii sunt sodalesMaJoricenses.Etenim
sancii FratHs
sui

AnH-^^J^^^
^^.^.^

exumis

applicatum quibus linteum ossibus


* Hdmiratio
n 18 corf.

fuit,

omnino
tanta

prochiodeAlos, cui bonorum religiosorum fuerat, siaiuii, una cum curatio commissa
Francisco Majoricensis Ecciesix aniisiiie archide la Vega, posiea C&rduhensi Gay^ido alimque retiepiscopo, ut corpus B. Alphonsi
quix,
et

nutrefacta:;quod omnibus admirationi


aticax * fuisse humiditas, et etiam
:

fuit

et

iterum pa-

sic cod.

erat extrahcre lefactum est quam necessarium corpus, et in commodiorem locum venerabile
Iransferre.

scripta

qux ad

beaii/icaiionem perti-

nerent, custodienda committerentur

Francisco

DIE TRIGESIMA OCTOHRIS.

500
;

cisco

Ferrer de San Jordi, canonico, recton et Palmcnsis academisc. Qua in re annis 1769 Matthsco Estada, Joanne 1770 a notariis Armengol et Benedicto Vert, ptura confecta publica instiicmenta, quorum apograsunt

des del Herra. Al. Rodriguez scripfus a confessario Patre Joanne Matthivo Marimon. Est ipsum aucloris exemplar. Pagg. 540, cu7n
indice. Ejiisdem operis novendecim priorcs paragraphi in alio etiamcodicc cxstant. Liber m-S" ms., in quo hoc scriptum est Libro primoro manual del Hermano Alonso Uo-

-Jj^^^jo^

phwnexstat in nostro musxo. Ut inde mus, qico reliquiarum traditio ritc


legati

accipifieret,

fuerunt : ah episcopo, Felir Josephusde Aedo y Espinay vicarius generalis; a marasseschione de Alos, Antonius Bisqucrra, Palmensi, Franciscus Boicc sor (1) a scnalu deBerard y Cotoncr, marchio de ViUafranca deSan Marti, comes de Sancta Maria de Formigucra, Nicolaus Dameto y Gual,decuriones a Paimensi academia, doctores (regidores)
; ;

driguGz;

yf.

166.
:

Liberin-i2ms.,inquo scriptum Tie\ Hermano Alonso Rodriguez. Prvcf.rus cst indecc ; ff. 208. Dein Libro primero espiritual. Liber m-12 ?ns., quisecundus toi/ncse.tt su:
('/(-.

perioris operis. Post indicem, incipit : Libro segundo De algunas cosas particulares, etc.; ff.
:

140.

Mas.JoanJosephus Borras, Joanncs Baptista Bcstard. Testes nes Amengual, Gulielmus de Oleza, etiam dicuntur Jacobus Ignatius Franciscus Alcmany. ReFranciscus Set et sunt itaque reliquife et cxdem inventx
censitx

ms ; initiosunii^ff.utilia^quorum primum incipit A hora de maytines


Liberin'l2
:
:

amantisirao y dulcisimo Seiior, elc Sequitur scriptum quo B. Alphonsi exhibent.ur DL^voliones,et alia
et manusa-ipta. sepundo manual, etc. Liber in-S" ms.: Libro Sahno noventa cuni ij^so sum in triIncipit

quscdam, impressa
:

quam qux

in instrumento anni 1722 (1) Recognita sunt ctiam quiscumindicantur. quoque in cubimlo B. Alphonsi exstabant :

bulatione

ff.

84.

rum aliqua, a notariis publicis memorata, ^ hic indicare visum est. viri cum recen59 Sepulct-um in quo corpus venerabihs sioncrerum conditum dicitur. cubicul' ; Armarium in quo servaniur ejus vestes, tum extcrior, et pars lecti quo
_

Plures chartarum fasciculi dc venerabihs g


Quoviri miraculis, reliquiis et beatificatione. unus continei )^cogni(ionem vcsfium et rum

tum

recognitionem scriptorum, utramque a P. Michaete Torbam confectam. Scripta octo de octo reliquiarum inspectionibu^.

intcrior,

utebafur.

Particulx co?^oris
oitreis inclusse.

(ijus

duabus ampullts

Centum quinquaginta
tea,

octo do7iariaargen-

ci^us inscriptio est Copias y Santidad pidieiulo cartas originales escritas b. Su beatilicaciondelven.Herm. Al.Rodnguuz. Epi-

Fasciculus

pondounam

et

quinquagintauncias.

stolsesunt trigiyita sex.


Epislolie 7nissie ad 11. Alphonsum literarum ab ipso scripfarum.
el

cxempta

Statuax>enerabilis viri...
Chrisli cfpgies (Ecce

homo) quis Alphonsura


.

Fascicuius
beneficia
scripti

chartarum pertmcntium
:

ad

allocuta fertur.

Plures imagines ob impetrata


servo Deiohlattc.

quarum aliqUie vitam venerabilis Fratris ipsius confessariorum relavidentur esse


tiones.

Enumerantur deinde plurimi libri, alii varia beatiricatioms vel iTnpressi, quorum
acta
alii

Vitam B. Alphonsi continent, qux per notas uncinis ejus opera (ea quidem,

aln

Horum aliinclusas supra (2) distinximus). re videtur. Quos proferre non abs hispamce ^ Liberin-rms., cujus insc.-ipt^o virtudes del venerable Hercst : Tratado de las laCon.pan.ade Jesus. mano Alonso Rodriguezde
cumindice
volumine

fuerunt Codices duo in quibus transcriptai aliaquc opera. owiet^am ven. Alphonsi titerDi iniimm est Insuper codex inS" ff i^,cujus andaba con niuchos Mucho tiempo habia .lue cerba Omnia cscrupulos de conciencia uitima sed ux Dei complaconcupiscentia,
, .
.-

non cxmei

centiafaciam. scri.no Piteolus vctustissimus in

quodam

halctque foha 110, Est ipsum autographum

capitulo.-um. Contmeur Alphonsi u^cpistola qux ipsius B.

codem

noia quieinciservaius, charta involulus, cum venerable. Dudose si este bonete es del pii
:

^^"'-4
conciencia
Incipit
:

Cuenta de ms., inscriptus:


e/c.

la

partes. Alix exstant ctiam vestium Quum anno 1812 iedes Montis Sion usibus 60 cjuscssent adaptatx,die 27 martu

rtern

o^

mihtaribus

^.^.^^^^^^

Al. y vida del Herm. de algunas cosas Memoria

Rodngue^^

dem annireliquias sacras visiiavd

et

diligcnler

tus

it ab

ipso venerabili viro.

Exara Numer^s no-

Oarcid,ncarius conclusU Joannes Muntanery Naepiscopi Majoricensis Bemardi generaiis Ignafio Rosadslaniibus Marco

daty

Crespt,

'^Jli:Sms.,c.jusinitiumest:U^^^
ven.

seilo rcciore

sacadopalabrapor

Compania de jesus, Herm. Rodnguez. dela palabra de su propnoongi-

capituloi-um. nal /f 250. cum indice Cuenta de la vida y conLiber in-Aoms.: tres Al. Rodriguez. Item ciencia del ven. Herm.

iractatus,primusdcsacerdotibus,secundusde votis rettgiososcholaribus, tertms de tribus rerum. rum ff 203 inextremo index manual delvcn. Liber in-S^ms.:Libvo segnndo
' ;

senatus (3). Saias Gutietmo Ferragut atnsque ^e.c*, .*. .Jesu, mox de U. A 'TResiUuta Societaic 01 Restituia Ciocieiuic agi ca-pium csc phon^i beaiificatione derum sacer dte Quapropter inspecius cst thcsaurus Barceid y Bartholomieo 10 martii anm 1825 a M^joricmoicario generali episcopi Cardeil,
sis(A), et

academiic, marchionede Rcguer Paimensis rcctorc, Josepho Coioner

cUns^e.
^^^^,;.i,reii-

^^^^^ ^^,j,o.
^,,^,

eodem anno. dic 24 scptcmbris, ucarwgeMichaeieSerrayDameto, itidem

trasladado; /TOO. Herm Al. Rodriguez a la letra Relacion de la vida y virtuLiber in-4 ms. ;

priesenttneraiietdia'ceseos adminisiraiore, vice rectons coliegn

busP

Pedro Smwho

,P...S.t..p....-C.C...p...u..30-

<3>K.na.Sast..p....ee..-.C......^^;^

60U
AUCTORE
R. D. B.

DE

B.

Monfis Sion aliisque Socictatis


aut nluribus viris nohilitafe
tibus

GONFESSORE. ALPHONSO RODRIGUEZ citaios, Franciscus Truyols,dealumms, et prxter modo


corporis

munere prxstan-

Tuncossa

in speciem

humam

manibusque cera composita sunt, adcUtis facie H.vcaufem effigiesjndusiojoga^pallio,


fictis

ca/ceis

ct

tihialibus indula, et

rosarium

manu

tencm, in arcam die 11 januam Deinde uf^is rccoonitione vicmnus gcneanni 1824 confccta. ea-ploravit varias particulns corralis vestes plurimas, .Mphonsi porisaliasque reliquias, quas esse R.

ohsignafam fnit condita.

ejusdem archtcanus Ecc/esice Pabnensis ; Melchior Vidal y SaM,, etmulti preshyter, Salas y Chacon, canonici; Franciscus Coton^r Cotoner marchio de Ariany ; Ferdinandus Gultclmus Salas y Chacon, regni senaior ; et alta^ digmDescallar, marchio de Palmer; interfuerunt tramtaiates Jidem plerique 1867 peractx, Scilicet iioni die 2 oclohrisanni marchione de Ariahy postquam lipsanotheca, prcestante, refecia fuii et cxor-

impensam

antiquo, qui pronuntiavit. De pi/eolo autcm nihil statutum esL heato viro (ribuchaiur, rcliquiarum erant (qui singuli aliquid
Testes

cubiculo nata, corpus B. Alphonsi e

ad temph

portatum fuU.Quisacellum magno apparaiu prxerant Mtchael Salvd y hus solemnihus

Majoricensis prxaccepenmtJJoscph de Alos, Salas,moderaiorsenafectus Joseph Cotoncr canoPalmensis; Georgius Puigdorfda tus medicus, Bartholomaus, Georgius Barcelo Guliehnus Torres mieus Bipoll chirurgus, presbyier Ecclest^ Joannes Antonius Sancho

Maiihmcs EcJaumeyGarau, episcopus Minoricensis

Mumir, episcopus Majoricensis,

ct

Alphonsi scriptf. Ncque tantum sacra ossa B. venerationi, sed in ho- ^^^ermagnm s-unt omnihus
64

Palmmsis.

Go Paulopost, die 21 octobris cvJjiculo B. Alphonsi ad nam exnw- sacruM CO.VUS e apparatu more et cnjs- teinplisacellumtranslalum fuit feo tallo, in tciiiindicavimusj,atquc conditum in Quemsupra pli saccllo crystallinis specuurnam cx albo marmore,
positani

, eju^dem anni
.

-"'scripta qux manu sua nore etiam hahcntur legimus in tectione VI exaravit, quceque, ut pontifce approbati, Ofpcii proprii a Romano sapientia sunt referta. Servantur
cffilcsti

plane

fcre
ci

viricubiculo.

omnia in Palinensi domo Socieiaiis beaii ^ quidem magmm partem in pristino ad nos Ihidem (quod Palm.a
Jcs-u,

admimsiralariisclausam. Prxter diceceseos aderant (ut ex autorem, Michaclem Sen-a, Joseph Maria thentico imtrumento constat) marchio de Vwot; Mos;Joannes Sureda,
de

scriptum fuitj

Alphonsi

parietibus juxta cubiculnm muUu3 pendent tabellic (ex-voto)


in

SantiagoGomez de Negrete.regiusprocuraior de Negretc, Mojoricensis ; JoannesJosephus MajoHccnsis ; Sehastiaaudilor regii concilii


nusSocias,canomcusetvicariusgeneraliso^iFranciscus Muntaner,marchio de Kecialis SalasMcolaus J)ameio guer Joseph Cotoner modcratores senatus et Ramon Vitlalonga, archidiacoPalmensis ; Franciscus Tmyols cjusdem canomci nus Kcclesix Palmensis, et
atnuepresbyteriplures.
optime clausnm,
et

obtentas mamresqu gi-atias ejus intercessione hx gratiic, uwx cum fatant. Reliquum cst ut perscripise, muli Pei virtutihus ab historicis Primo loco edimus proponantur.
in puhlico Jutian, deinlirelationein Patris Michaelis

a Patre LudovicoJaninoconcinnatum. obscura stni Sed quum in hoc opere quxdam

bymm

utemur,ium aut imperfecta,pturimumetiam

Vitis, etmaActisbeatificationis, ium variis quce exaraix fuerunt a a^ime quidem iis

B Alphonsi domesticis

et

iniimis famihari-

tandom

fue-

Patres Socieiatis 63 Denique anno 1867, ad prisiinum Jesu,paucis ante annis reversi, quvm animadvertissent

mum

runt delaiBc.

domicilium

Matlhxo Manmon. bus, Francisco Colin ei \itie satisanAb iis nonnihil dissentit auctor script^, quam exhitiquce, hispanico scrmone regi^ bihlwthecDS bei codex ms. 8927 in-f<',
Bruxellensis
ut
(1).

crustalla quibus B. Alphonsi tam male fuisse aplata, ui,

U7^

ciausa erat,
hiscenti-

Sed perincommodc
:

accidit

Hmulis

mulUa ad nos pervenerif


1

supersunt
et

dum-

invotucris non bus pulvis pretiosis ossium rogarunt episcopum Majoriparum nocerei,

taxat liber prior (folia

- 93)

alierius Ubri

capituium
fuerii

primum. A quonam composita


historia

"

itaquepnecensem uirei occwTcrelur. Vemt Salvd y Munar, in ccclesiam Domi, Michael et quumsacras minte Nostr^ de Monte Sion,
ut retiquias recognovissci, conccssit

PP.

Llinajgnatio Gazo, Josepho Fonda,Iiaphaete Peha, beneficiario Sociptaiis Jesu,ei Michaele


transferrentur in antiecclesiss cathedralis, Alphonsi cuhiculum, ibique, donec

(plurihus oppulo locis Eusehii Nieremherg (2) lucuhralioni Pairis possum; quamquam similish dcfmire non Patri Albimano Rajas opinoreamessequsi que^n \ itam Htstrihuitur {SyLibellum hunc, vocahimus, non ita chupost B. panicam ms.

hxc

QwwmB.

quiescerent. urna refcerctur, in arca tignea signis, custodiendam comHanc, iwpressis autem erant, misit Raphaeli Llina. Testes

et quidem Mnhonsi ohitumconfecium fuisse, ipsis auctoex ea mente ui typis mandaretur, Ejusdcm Viverhis coiUgendum videtur. ris

tx loca nonnulla in Annotatis comTnunicabimus.

cum

lectore

Rodiigues de Yida del vcnerable Hermano Alonso Ideas de virturt eu algut2) la Compania de Jesus.
(1)

Jesus, pag. nos claros varones de la Compafiia de Madntil643. -(3) Cfr. supra, num. etseqq.,edit.

C2fi
8-

BREVIS

DIE TRIGESIM.V OGTOBRIS,

601
ALCTOBE
M1CHAKI.E

BEEYIS VITA
AUCTORE
P.

B.
latine

ALPHONSI

JVLUN

MICHAELE JULIAN

ex

hispan ico

reddiku

GAPUT UNICUM.
R. Alplmnsi
nntalos,
virlulos,

niors

cl

sopullura.

J)ie 31

odo-

bris obiit

Alphonsus
Rodriguez.

_A.tlvenit dios qua Deo Domino nostro placuit reniuncrari sanctos labores boni Fratris nosRodriguez-. obiit die 31 octobris, tri Alphonsi
vigilia

ravit.et

mandata

confecissct, nisi

januam aperire

negasset janitor.Mihi posteaquierentiquopaclo, nullo instructus viatico. et ufseiens nuni inventurus essut navim, iter suscepisset; respundit se profecturum fuisse cum firma spe,fore ul Ueus, cujus personam siislinent supuriores. res necessarias atque ipsum navigium submlnistraret; si

post

Omnium Sanctorum, hone quadrante. mediam noctem. Annum agebat octo-

gesimum septimum teUitis, quadragesimum septimum vita3 rcligiosio in Societate, atque annis
abhinc triginta et duubus
in

coadjutores

porales formatos fuerat cooptatus b. goviee, Valentiam vcnit, ubi quum per bien-

temNatus Sc-

nium

operam dedisset, vitam modestissimam vivens, seque pientissimam et omnibus pra-bens virtutis exemplum, miraculo
arti

rlietoricce

hoc autem non alTuisset, se, sancta obudientla innixum, fluctibus fuisse commissuruin. llidfm e per inultos annos aperuit et clausit (piamdam januam, quutiescunique ea ingmlii-batur aut exibat, saipissime videlicet; eo quod superior eum quondam rogarat n Cur hanc januam non
:

ad Societatem Jesu vocatus fuit, impeiravitque ut coadjutoribus temporalibus adscriberetur. Eodem anno missus fuit ad boc collegium Majoricense.

claudis'?

Quum vero non

dubitem quin ejus Vitam

simile uccidit. quo dio veniens a contincnti torra liuc appuli. VohoniLMiter cupiens eum videre et ejus frui colloquiis, integram hornm ot ultra do rebus divinis, ut
Milii
alicpiid

aliquisfuse sit conscripturus, ex plurimis rebus quasdam dumtaxat attingam, ruliquas futuro ejus

per consueverat,
febri

cum

eo

sermuncm habui. quanivis


Uogavi

vehemcntor

afflicUiretur.

eum num
:

biographo narrandas permittens. FraterDeo 2 Apricno itaque die quo venerabilis ctarus animi Societate Jesu, sibi proposuit demissionc, famulari ccepit in morti/icaDomino se totum dicare; a quo expetiit ut sc per
tione,

a Sicapito dolerct, eique se dolerc allirmanti religionc leas igitur, mi Frater. Cui dicto UuiU

per totam noctem nullam emisorit quomodo vocem, licet siepe ab inflrmario rogatus
paruit,

ut

dolores et labores perpetuos exerceret. Colendis ut virtutibus cunctis adeo notabilem se fecit,

earum semper fueKitexemplumonmibus numeris


se altsolutum. Tanta erat ejus animi demissio, ut existimaret, maximum totius mundi peccatorem
et

dixissotvaleret.Quum idom facerot postero die. temporo hcituni esse reque inflrmarius in tali necessariis spondere, eo magis quod de rebus

Patris agerftur. negavit id fleri posse injussu apitaque arcessitum hisce verbis rectoris. Me

quamvis divinitus sciret salutem ;i;ternam se per igesse consecuturum, nequc transiturum minus noxas a se nem purgatorii, solebat nihilo
admissas assiduo deflere. Dolcbat
et

mc sponsum dabo infirmario et medico, cum a Sciscltanti requirent quomodo mo haboam.


autem mihi cur respondere
loquorer. d
.lubitaret
;

pellavit

Si

por te

licet,

roverondo Pator, re-

Quia.

acerbe fere-

mirabatm" batsi in honorehaberetur;multumque

dixisti ne inquit, reverende Pater, heri

amphus F

C quod cum
eo

tam sordida, qualem se ipsum putabomines agere vellent. Eximia fuit in bat, aliqui atque in omni mortiricatio exterior et interior,
re
displiccret, avide qua^rcre quod carni maxime offesi quando inscienter bat. Injucundos cibos,
sibi auferrentur. CLcteras

qu.dem

salutis animarum, et jcioauima' 4 Flagrabat otiam zelo per rum, conditio ejus fcrcbat. t:orte prout

optimam

collcgii fuit jandor. tri^inta annos, quibus hujus famam conc.lians Societati, omnesque

manducabat, timens vebantur, quam citlssime


ne

modestia, jfidincans, piis colloquii.s,

bono exeni-

quoque pa-mtentias.
et

corporis afnictationes, ipso ultimo abstmentias usurpabat. Quin hoc se ecgrotavit, facultatem me rogavit anno quo

cilicia, tlagellationes

anmiabus ad boplo (quo pacto concionabatur), egrcBiam opcram navanam tVugem revocandls piotaUim etv.ta; vit,eosquicum .psoagebant.ad Insupor ut hom.nes sanctimoniam traducons. terrarum sparsi, se ad veram
universi per orbera religionem applicaront,

diebus jejunii.Pra'terea cibo abstinendiomnibus tempore suaj est se ter in hebdomade, confessus dilacerasse. Panter infirmiUtis, corpus tlagelUs

Deum

incumbebat. Huic in orationem ferventer horas impendediem integrum et plures noctis ipsis operibus serbat neque ab ea cessabat in modestia vacaret, vilibus ; quibus quum summa

enim

ardore ; orabat, idque summo toiorandos, u cruciatus in aiternum ad inferni servis o Maur.s au unius e miserrimis

sine mterm.ssione immo oflerobat se

anima

vol

adjungerotur. Juda^is Cbr.sto vencrab.l. v.ro conspiLnlum Deo placuit, ul mu..di honunos utr.u

Quod stud.um

n.

mens
oLedientia

divma pneejus ne minimum quidem a sentia avertebatur. s.milem singulari fuit obedientia, utv,x
3

iTdos

pra.bens

onmes

minore ipsu.i. autsexus. doclararit non


fld

merccde

^rgnume-e,quams.totamhancmulUtud.nem
Christum adduxisset. vero ejus, nemo 5 De modestia

Tam

iussiteum

nostro aevo in quoquam Alpbons. moderatonbus, nrobare volens unus ex obtempeIndias proflcisci. Statim

repereris.

Quam ohm

umquam

.n eo

r.odcst,a

..;^lp

quodv.rtutom..n^^^^^

Ocioh-is

Tomus XIIL

602
AUCTORE UICHAELE
JULIAN.

DE

D.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


ncrint,

enim oculis detaululum offeiuleret. Incedebat spatium prosp.ciens .lun.taxat missis, tantum longUua.ne e-P>^v.sse Cuantum .psun. corpus eosque verteba Oculosnon huc alque illuc quidem semei quadraginta annorum spal.o,ne quot.die m.intendit. Ucet,ad Missam mulierem S.Eucharistiam sum.-nnist.-ans,aquam omn.bus silcntu observantiss.mus tibus propinaret. Leg.s cum domesticis aut ex"

ut eum vi- D non aUam ob causam, n.si Item nonravov.n la.ci dendi copiam haberent. nostrum auctoritalis ecclesiasUci magna) et ut eum paulisper su.s ocuUs coUegium petebant, neque pote.-ant nonmirari quanta

considc-arent,

advenient.bus, prout sedulitato janitorem ageret, omnium votisdilires ferebat, rite respondens;

e.-at

nullum umquam lernis assidue agcns, fu.r.t aud.tus. De otiosum proren-e a quoquam
tuobatur

ita ut,

quantumvis

vcrbum

sermo .nstiUcoloqui.n del.c..sbabebat,etsi H-atrem .il.co somnus de aliis rebus,

arcessens quos exgenter faciens satis, eosque terni convenii'e cupiebant. ad perfectam Comifrcium 8 Atque hu:c agendo, paulatim ejus cum e.-ga Deum asccndit. Dco et cum et ardentissimam cavitatem vebementer flagravit, ut nisi divina sanctis.

Qua tam
amore
aliis

Alphonsum
c<Blcstibus

de rebus corripiebat. Ejus coUoquia


n.ulti

conservasset, ex nimio majcstas ipsum salvum hoc (simul cum multis egisset animam
:

tam pia erant, ut

hujus .nsuto
e.

rebus

quas retulimus) sua

manu

scripto

viri religiosissimi

sensus animi inti.nos

apen-

rent, eun.ve in

rebus dubiis

consule.-ent

Ex

conscicntia?, quie, juxta testatus est in rationc bis in anno a religiosis Societarcgulas nostras,
tis

maximam commercio suo cum Deo


navum
scientiani
lucrat consccutus

re.-um d.v;

adcoque

manu sua scnptos rel^Ubr.s qu.busdam, quos virtut.bus ^^^^"^; " quit, tam magnifice de
muUos
alios aucto,-es doctos.

enim, annis Jesu superiori reddenda est- Ipse jussus est abbinc plus decem. a modevatoribus melius inteUives suas scripto manifestare, quo

tractanles, lac.lc supe.-et. subreguli. cpiscop.. conpientiam iuctum est ut

Ob

idem argumcntum ha..c d.v.nam sa-

gercntuvetcerliusessent notiE. FrequenUssimo angelorum sanctorumque commercio fruebatur, cum eis et in coelo et .n terra coUoquia miscens. quoctKlitibus viginU quatuor selegei-at,

Ex his

equ.tes regi., magistratus. iiliarii et ministri adircnt; frequentissime ali.que viri nobiles eum
t^ium suscipere

rum singuUs

singulai diei hora3 erant assignatic,


iis

utcumiisageret seque

commendaret. Etiam

magni moment. negoquineorun. muUi nulUmi ralns audobant,nisi prius sa..cU 1


usi consiho.

cujusque horiE quu.n esset consopitus, principio


praistaexpevgefiebat, et officium illud pietatis
bat.

Sermone suo candido, s.mplici, addebat aninmm. Eo audUo, perlecto, omn.bus mento quidubitationem abjic.cbant,et

omnem

dem,quumscirenteos,qui
essent, spc
Perfeclissi-

ejus monita secut.

numquam

iuisse delusos.

ma

qutvquc

mirum 6 PauperUitcm reUgiosam vere gaudebat, colcbat. et tunc solummodo

m modum
quum

quadamdie Gujus rciigionismercedem Deus sp.rUu sustulit eum in ccelum ubi ti-ibuens, tum noomnes beatos vidit, eorumque cognovit mer.ta, quasi mina, tum p.-oprias rcs gestas et illis versatus fuisset. per totam vitam cum sancUs animo dilexit BeatK 9 A. parvisbeatamVirgine.iiex
:

Virtji'

qua;

maxima

in

eum beneficiu sempev

contulit.

ni,

cctatus,

In dolo.-e erat, si res uius effcctus experiebatur.

tnbuerentur. Acum casu domus pessima; non s.bi sibi accipcre nolu.sset. invontam sine UcenUa
in veslibus, in cuEun. veru delcctabat aliquam cibis inopiam fer.v.Quumsensuum biculo, aut in

amicissime agens, Hinc cum ea quadam die aUa dixit: Ego ejusque amoi-e ardens, praitcr

Ego amo te, domina mea, magis quam me ipsum. quam lu me amas. amo te, matcrmea. magis Quem sermonem optima mater a:gre passa.puero
appavuit:NonUaseresbabet, inquU,Alphonse: Deipara magis ego te diligo quam tu me. w Cum
perinde ejusque Filio familiarissime vivebat, cum amico, aut filius pnccipue diatque amicus eosque revera loco lectus cu.n parent.bus suis; matris habebat. Qui eum sa^pe coi-porali palris et
prifisentia comitaba.itur,

suorum porU.s
non angelicam

poterat diligenter custodiret, non


imit;u-i

purilatem,eamqueassequ.

tum

corporis

tum

inentis

mund.Uam, quam

Ignatius vequir.t. In nobis beatus pater .loster diu denevit, ucmine umquam oculos lixit, et hoc inconsuUe conjecein cuiTum

quodcosquondam
rat
vixit

verbo dicam, vitam Et ut virtutes ejus uno quam hominis. Neque emm angeli poUus,

imo quondam cor ejus


aliis

ingressi sunt.

De

illis

tanta suavitate et pietate

"

annis familiar.ter ego fiuum superioribus hisce neque ii Pat.-es, qui viginti, tr.eo s'um usus, cum eo versaUsunt, ginta aut quad.-aginta annos culpam uUam deprehendiin ejus agendi ratione

loquebatur,
ret.

ut

hunc affectum
erat,

commoverebus

Omnibus auctor

ut, propriis

posthabiUs, Jesu et Mariffi, inservire studei*ent (haic erant ejus verba) unice

dulcissimis amoribus

levem, imo affecmus, aut noxam quantumvis perfecUus agi tum m.nus bonum. Ea qua; agebat,
posse, nemo

dus simul rent, nibilominus

dicere voluisset. Etiamsi e.iim muncum diabolo assidue eum oppugnanumquam virtutem absolutis-

tum addens ipsorum commodis, tum corporis, optime esse consuUuros. animie, tantos patronos 10 Annis plus quadi-aginta Officium immaculata^ quod Conceptionis B. M. V. quoUdie vecitavit c in
:

sine tabe

conceptx,
addicti.isi-

simam

qua;rere destiUt et

majorem Dei gloriam.


ani.Tno,

mysterium proecipuo studio ferebatur. Et cultum mus quadam die illum DeiparaB acceptissimum esse
amplectenab ipsa audivU. Quum itaque ad eum omnes adhortaretuv, m.hi quondain et aliis dum coUegii sodalibus qui simul nobiscum erant.dix.t unam ex causis ob quas nostram religionem,
scilicet

erat.

magis in Quai vcrba in ore, muUoque habebat. Regulas omnes tam fideliter semper

quam earum vcl servabat, ut discerpi maluisset, mini.mmnegUgere.Nibil antiquius erateiquam omnibus scqui. vitam, ut a.unt, communem in uUimis vita; annis, quiHinc multum doluU quu.n

tuerit,

Societatem Jesu, Christus Dominus instihanc fuisse, ut immaculatam matris

mensam bus grav.ssime legrotavit, ad infivmorum quuin ei cibi exquisiU sedere debuit, maxime
apponehantur.
fntstrn latere
sluduit.

Conceptionem noUm facevet atque propugnaret. Hcec autem tanto fervore emisit, ut majoren.

numquam
se

aliquis in eo notaverit

et subjecit ea

AccedU quod summa ope nitebatur ut


:

virtu-

non

de suo protulisse, sed accepisse divinitus.

tes suas alios celarct.

Sed frustra nara tanti eum domestici et externi faciebant, ut non pauci nostrorum e terra continent. huc summo gaudio ve-

Item rosarium beataeVirginis tam frequenter recievolutavit, ut digitos ejus continua globulovum
tione occalluisse,post

mortem compertum

fuerit.

Alia

DIE TRIGESIMA OGTOBUIS.

603

Aliii

innumera de ejus

gloriosis

facinoriftus et

maxima

religione vescebatur,
fuit

charismalibus,.le virtutibus egregiis et revelatioin venenilms pncterinittimus, utpole relerenda


rabilis Kratris historia

vituianno,quoinIeGto
oleo saiicto

extrcmo etiam detentus. Eum quoquc

ACCTORS MICHAELE
JLL.AN.

quic intcr [^raistantissimorum sanctorum Vitas una erit ex maxime sinrecensere gul:u-ibus et pr.uclaris. Equidem si h;ec
;

unximus. Ncque dostitit dolores (Oquo aiiimo fL-rre. iino majores a Deo (lagitare. 13 Qui ])ertotam vitam maxiina revoreutia P.i- Pie
tres pruseculus fucrat,

olnit,

tentareni, multo longior essem

quam

ferl epislo-

inlirmilate ubsi>rvabat

suprcmahac oos eliam ita ut, quum corum aliin

pauciora dicoreni, tum de lo; ratio, atque etiam erga dilectum suum servum, tum Dei largitnte de liberalitate qua hic divina; gralia; rcspomievaleludinem, bat. Quapropter dumtaxat uUimam

quem

viderrt. caput delcgerct. licet prupius a


'legeSB

mortc abcssct et bracbium vix posset niovere. Die 29 octobris,sabbato,postmeridicm,iam moritui'usUi;titia

'

pcrfusus fsl,Deuproinissis suis stante,

mortem
Vltimum morbumpaticnter tulit.

sepulturam paucis exponam. primo suo iuhoc collegium adventu, Doannis abhinc septem et quadragiuta, Christus rogarat) omm laburum minus noster, eum (ut ipse
et
11 Licet a

et in

suavissimam exlasim raptus cst. ipialcs hoc ultimo anno non semcl fucrat expertus at<\uc in
;

probaverit; scilicet permiserit cum tum ada^monibus per pluresannos assidue vexari ut
gi.'nere

pcrea per trcs dies usqucadoxtromum siuritum Facies cjus, pr.ccipuc ex quo^advcrsa mansit. valetudine laboravit, perpallida cssc _solcbat,

etiam
hujus

quum commodius
raptus initio

se

habebat.

Scd ab

cruciari,

tum ideulidem

gvavilus tentari murbis

annis, prajciultimis t;\men ante felicem exitum

pue gravibus incommodiscum afnixitdolores, ub imoad summum acerbissimos sensit est tunc pvicter pruesertim quo anno mortuus
:

Hicenim

pcrpulchro colore splenqui cffectus erat duit i^nituitque ut angclus pectus ardebat. In exterior illius amoris quo a Jcsu mi extasi interdum exclama\)at
:

ipsa

dulcissime

Optima matcr mra


(ut

reliquas

infirniitates et eas qu.G

seiiectuti

pro-

cumexnonnulhsmdiciis

Media nocto, pccturc intumcs!

adeo vehementer calculoruin valetuanno in lectu, ct dine cruciari ccepit, ut integro proximis meiisibus sinc motu, tribus
priio suiit,

quidem eodem semper in latere, jaceredebuerit.Intcrea Deum enixe de divinis tantum rebus cogitans,
aut minueret, rogabat, non utmolestias auferret doloribus scdpotius augoret et novas adderet. De

viderctur, atque cente^ morti proximus esse E umnibus hujus collcgii Patnbus ct adstantibus identidem nomcn Fratribus, sanctissimum Jcsu pcndnUis expressum osset, et Christi in cruce oculos aperuit, muribundo ostensa, eriigies eosque, quosjam triduo comprcssos tcnuerat,
rcrtc lucidioresot hilariorcsquam rum cujus pcdes osculatus suain Jesu imagine lixit etDco red.hdit vissime dixit a Ah! mi Jesu ! Sanctorum. post spiritum, in vigilia Omnium
: :

valcbat,

summo cum
esse

gaudio loqucbatur (ut in omni vita felicu.rem sua consueverat), addens neminem multis infirmitatdjus homine quem Deus

premat.

modo

eas

ille ferat patienti.-r

quum

in

mcdiam noctem.
14BoniFratrisvirtus adeo nota
na, l!a>lica, Lusita.ia sancta; viUc audita, ad
erat.

utnon mamo
dciuccps

iis qua^sPater hac vita non sint dona pr.estantiora unigenitum tam large contuht. inFilium suum

Subiiciobat,

si

possibile esset angelos et sanctos


certe

ctiam cx Castdlasolum cx nosh-a provincia. sed famaejus et Indira. mulli.

hnbitus honore,

cuiquam invidere, eos

hominibus

multa

me

scripscnnt.

etmm
I

Quid multa? De patientibus esse ipmulaturos. dixit; et quio ila luiUa umquam re tanta elatione expertus fucrat sermone laudabat, re ipsa prius
Job. patientia enim sua alter erat quando in hoc 12 Ideo quercbatur,

atque etiam
tes,

ali.piid

reliquiarum postulantcs.

um

ipsi,tumaUi virinonpauci, nobilitale magnates ct cardmalos, laici et ecclcsiastici,


literas ad

pi^ustan-

eum

daba.it. se prccibus cjiis

commen-

morbo

erat,

majora pati
cupicns.

cujus tumquod nimiam ipsiuscuram baberemus,

canem moromnes oblivisci, quem omnes ut tum quod non sincretur tuum vitare deberent
;

cliirographum sibi danles. ut hoccc pacto ejus coUegn, qu. compararent. Patres F.'atresquc suam crg. eum optimam ejus notitiam habebaut.

voluntatem

expromentes, Ia=tabantur se

fclic

cruciatu se concijfjunia servare et voluntario belsuadonti interdum ut condituras, dere. Mihi constanter aliaquc hujusmodi gustarut, laria

rosariasua ct pa.n.tentice ejusmorti allu.ssc. ac potuisse ="|'""''"''^instrumenta cadaveri ^^^ ^ solv.sse dicendus
,

privscrtiin
in insala

ISTuncDeuspromissasua
vidclicet servo
.n

reverende Parespondit: Crcdas mihi velim, dolori. ct dolorcs mihi sunt ter ha;c pr^cdulcia Qux-rentibus ab eo mei sunt mihi pra^dulcia.
ut se haberet, semper dicebat habeo quic Doi est bonit.is.
;

esf

Z,:l

hac

ipsi Majoricn. suo pollicitus fucrat, trd>utum in msula honorcm

Requidemvcra.simul

Commode nunc
solus csset,
;

Quum

magno solatio fruebatur, licet tot matre ctsumma Mtia cum patre et
et

malis affectus suis, Jesu

Maria agebat, verbis amore quai ab ipso Domino quens, eaque sicpe itcrans Jesu et Maria, dulcisnoslro fuerat doctus amoresmei,examore vestri patiaretmo:

plenis eos allo-

Alp lonsi nud.-igue. faCsiucuma''nVctusappa.-uit,ut colaifcreomnesconcurrcrinl,vc.,cratunsaauin mtci manus osculalur. quos co pus pcdcs et canon.ci, suis consiliari.s, s Wcarius cum er.giosi,virinobdcs.PostmcridicmquumcuUe^

mors hom I.atiis mane vulgat. tu.t, hodic


at.juc

"

g um templumquc essent curpus iu ecclesiam

simi
riar

meus d Sim totus vester, nequaquam emitterc valentem, Quum eum, jam a^gre vocem Magnum, infirmarius quid scnt.rct:
'

b mi loco
ve

ut per

portavmms et m su adeo qu.dem turba accreicposuimus omnes lieri potucnt.IIuc


:

bominum -;'^'^-"-

^'^^^

am

v.x via

fl

rogaret
inqu.t,

amorem proprium.

Aliquot diebusante

vehementi febri correptus felicem obitum, tam ut ejus in tantum invaluerunt, est et dolores h.c h;cc iteih,lominus moriturus: nihilominus
n,o. mox videretur dicebat ,., ,t.rumc,ue
plius!
:

C irMcrcedo mf Cstiniani,
;>"
;'"l'^j^^
'^

Lc religios^, solita Pra.i.catores, ! ratrc FratrLs scilicct unt CarmeFratres Ordinis Minoru.n.
Trin.ta,-ii

respo.isoria .lecan atu.-.c

et

Min.mi

ciim

Amphus. Domme, am-

-^^^P tJiu
<";";";

u^. . prx'pusit.s pruvn.c.al u^'s p^-ioribus aut catho-

p.etate, Tenipore opportuno et oonsueta sacrosanctum Christ, Corpus, Viat,cum suscepit saltem tcr ,n hebdomade quo a multis annis

cap,tulumecclesiu= parceciarum, clata , supe,,,


^ruce.lnci-cd,bile est quot

ho.mnes
^^^^^^^

^-^^^^^^, ,,viis admovere losarium

tenta,-ct, vel

604
AUCTOBE
SIICHAELE
JULIAN.

DE

CNcidere; narlera vcst.um mocontenderent. Ut omnibus 00 puT tangero quatuor aut assidue dedero rem B r rent, operam 4" e patribu; nostris, quibus duo Patres Ordm.s

CONFESSORE. ALPHONSO RODRIGUEZ peracto solemni oflicio, quam multi innrmi Quum
B.
rairarentur,

conc.o e sugges tu aud.tores qu.d mag.s adhabeTetur, nesciebant char.svirtutes, an div.na

utrum

apud mata auteff.cacem


Tn e^^entum.

Deum
fere

ejusque matrem

r>t'tt' consuPrccdicatorum.suai aliorumque tamen ""'"*;''"' Qui lentes, pr^sto aderant. satis facere potue-

Nuncvero

v.r. la.c. et ecoles.ast.c.

rtres

popuU religioni nequaquam GloriosumDeo^uithommosaturba imperunt numismala und.que projicere, ditos rosaria et
quo sacrum corpus leOHicium delunctorum
tangerent.
e

religionis causa, veherel.qu,arum boni Fratris,


efflag.tant. ra nter a concameratione parva scilicet

et

Sorores

omnium

Ordinum, al.qu.d
ejus /-(sub
altare

me

Ad sepulcrum

prope

B M

v.)mag.vishominumconcurr.t,eoquod
plura
.bi

Exsequix
inagna
fre-

more d percgimus,

fama
tia.

qiicntia cete

hranlur. d

el mag.strat,pr.eseutibus regis vicario,ca,ntulo hoioi appropinquabat, oum per bus. Jam nox suggcstu hab.ta es quartam partcn, conc.o e celebrat.s, dumtaxat act.on.bus in aua prujcipuis ut feriaVI p.-ox.ma

m.racula hisce d.ebus fu.sse Reverened.U.Qu^equumcomperta habebimus.


fer

Vestrx narrabo.
MlCH.iEL JULIAN.

ANNOTATA.
Mlr. reclditah^c

'aX-

merunt notatione d.gnum, quod redirent. Illud autem tempore, nemo coram totoconc.o...s et ofnc.i ncque opcr.re oper.re ausus est
.nvitati

exanimi corpore caput

vocem mittere

et

^""3

eccles a

---^'J. Uu
.nu

insJiptio.

""1

capere pote^at tUudine esset referta. <iuantam habu.t, eo tamen numquam

<^^J ^^^^
Alphonsi Rodriguez

etquantamajorem
.ilentio

peractasunt omnia.ut sepelir. crederes. Quando oorpus


nihil

templumvacuum volumms
domcsticos
:

Micbaelis Julian, u a e.icychca Patris e j^, ,, ;, et civ.tate Jesu in insu a e toris coUegii Societatis data ad Pat es Aragon.a=, Majoricensi, provinc.a. ejusdemcivitatisal.aru.uque, de le hci et Fratres vita venerabihs Fi^tr.s faustoque transitu ex hac ejusdem Societatis Jesu.

^f

,^ ^'f' rec

cmU

ahud quam iHud intra parictcs magno labore deponerelicuit,et.dquuiemmagnolabore deponere licuit, et id quuiem

pupo-

,1.

d.m.s,mus,hanc

quodpossent altera die F.-atris sepulcro cond.d.mus hora slare Eum tandem potu.saecima..octis,quodaliomodof.eri non maims, perinde ac s. vivus set. Ejus facies et manserunt. Licet ob sancfuisset, flexibiles

P-^,^

Qux

T^^^'

^ sepulturie ad-

noU. iur.mi opusquamplurimz IT^a^^^Zctores edenda. Pon-o auctores


^,,

his litens

tantum ---^ adumbmta ^uera

sunt, eno-

Vita a

videntur (1). culo Patris Julian usi januarii anni 1571 tirocinium

b Die 31 ponere ca-pit^- Mphonsus ^^f^- ^J^^^^^

optim. Fratns, s.mul lissimam vitamac mortem Deo factas. moraUter ipsi a et vevclationes quo de hujusmodi rebus cerli s.mus (eo pacto co^lum vita possumus), eum certi esse in hac purgatuvmm qu.n intrasse nec transiissc per an.mi ibi scdera, quam ob
;

Lmsequimur,contraVatentia^,siMatthceum mcremhergium. ^ed Marimon, Janinum et Vota stmphcia deh^s rnfrafusius dicetur. 1573 et teste Colrno emisit diUaprilis anni formatorum die o apUis vota coadjutor^m tempore sodales aU
anni 1585. Porroquonam

immogloriosissimam

huncgradum evehendi

demissionem pro.ueruit,occupave; Vestram rogo, ne officio meo des.m,Reverentiam


ut pro a.iimiO ejus
refrigerio. jubeat in

n.hilo

mmus,

ConstUuttom^ Ciaudius definitur; bus Societatis Jesu non generahs, siatuit anno Aquavim^pra^positus
sint, in

coUegio Societatis suffragia e, et nos suo consueta f.eri habitamus, ut omncs Dco commendari, qui hic
nohis in

annum imnoncsseproponendos antequam religionis decimum expletrigesimum,


^tatis
verint.
c

bono Fratre exemplar iUud quod Deus Deusconservet Rodriguoz proposuit, imitemur.
Rcvcrentiam Vestram. Majorica, die 31
1017.

latx

immaeuQuo paclo promoverii 0/ficium explicuimus in CommentaConceptionis

octobris
,,.

Omncs ejm sepul


atl

cruni concurrunt.

sesta, mane exsebus, die 3 novembris, fe.-ia dicta etiam oraquias ample celebravimus, concuvnt panegyrica. Vix orto die, tanta
tione

ex summis

scr.pseram, muii.s 17 Postquam hanc epistolam rogantiinsula; hominibus enixe

rio prxv..,num. ^oet 36. defundomm d More Societafis JesuOfficium alto alumnis dicitur tono mediocnter pro ejus domesticis occlesia sine cantu, pivesentibus in suis candelis accensis (2). cum
e SuITragia

multitudo, ut

exiguum,

tcmplum nostrum, hcet non sit poejus quai-tam partem capere non

luerit.RursusalVuerunt regisvicarius,ejusconsimagnateset honestissimi totius liarii, canonici, homines; et ipse adstitisset episcoinsului

hiccsunt, decreto Congregattonis ubi quis deSoneneralis anni 1573. ui eo ioco singuli sacerdotes cietatedecesserit,ofrerant Fratres tres coropro eo tria sacra, et singuli duas locis duo sacra et nas. in aiiis promncise
coronas. ^ t ^ Janino, Vita scripta a P. f De sepulcro cfr. in traduntur

implicitus. Fuerunt pus, nisi morbo fuisset homines optimo Fratri valde addicti, qui etiam misevunt. cereos ad cjus sepulcrum accendendos

lib.hcap. IX.ann.e. Eadem Gaiticis, exempiaribus hujus epistoix tum ium Flandrico (3).

A
p

Ephemer^. B. ouso Majoric 1627. BaUnghem. Cla.os .arones de laComp. g 6 1 et =^eq. N.e.emberg.

M. V..

Re.. Societat>s Jesu, part.Vl. cap^4 3. - (3) codd. mss. 8927 ct 18885. BruxeUer.s.s.

VITA

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

605
AUCTOHE JaMNO.

YITA

B.

ALPHONSI RODEIGUEZ
CONFESSORIS SOClETATIS JESU
JANINO^ EJUSDEM SOCIETATIS.

LIB.

1.

AUCTOREP. LUDOVICO

CAPUT PRIMUM.

Orlus Alphonsi

et

vita

in sircuU.

2^ascitur
B. Alphonsus Segovitc anno 1531. h

anno p^utlriguez, Celliber, patria Segoviensis, primo in hanc lucem superions sxculi trigesimo
venit, octavo

kalendas augusti, Jacobi apostoli baptismo sacro &. Alphunsi nomen in honorilms

nactus.teneritatem amovis ergaDei ca;pitque jam una est visus hausissc perpetuam, quuticsaudn-et,gestum infans,Maria; vocabulum imagunculas ipsius,sicundc haberet,
tire totus.et

matrcm mde

eUiendi. Ad hiHO. suppliciis veteres maculas ct sompiternoram re.-um omniuni conteiiq.Uis. blanda lUaruin ot laUaci metus discriminuni.qu;i: divini liorbrevitate innu.ne.-abiUa involvuulur; ab sc sevorissima: ratioror judicii,rcpetenda!que confessio, nis ; vitiu dcmum tutius meditatissima statim doUberatio rcUgiusi O.-dinis excepit

quam

sinurecondero. Excopro charissimo pignore in Jacobus Rodnguez et lebant animam taui bunam optimi. pr;ecipua cura Maria Gomesia, parentes
;

viverct. Sed ineundi. uhi int.-gre Deo ot aninue parvulo, tardanto hunc mo.itis impetum filiolo destituoi-e paUboris tribus supfM-stitein

^.

quem

et

nonincommodam mercaturam c

ita factitabant

ac septem fiUosrf ut lucris potissimum leternisse


ditarent-,

gnis a

quadrienni sxpms fuere seuvisa seu somnia fortuita. Nam objecta; unde vix possunt credi apertis ac ngidis alienato ab sensibus animo, Virginem magnis vocibus luclaoculis,et

quorum secundogenitus Alphonsus priesaga Deo rebus parabatur. Harum

ma-

in<[uit,sipuoterna cura non potorat Domiiic, quandoque inimicum, nefas rum vides fore tibi innocens, ot morto celori antovoi-te ; et duin ost graliam tuus, tibi huuc in porpeper a:tateiu et et a Annuit famulo divina boniUis,
:

tuum

assere.

iUi pcr vinocte pruxime subsequenti puerum compositum ; quo sura osteiutU. velutail tunus

post paulum, et
elatusest/c.

mense-nondum

interlapso.reipsa

*
^';';'
^^.^.,^,..^

matrem

non colaphis mans, nulla corporis succussatione, veUicatione redibat m sese; quidem et capillorum

jam domi3 Liber iUque Alphonsus, suique


nus,
transferre se in

Doum

narravit, tamquam spectabat interea, ut deinde sensunsibi e pcctore prodire, sinapis granum extuUsset, cumse nubium tenus

manumque

operi admovens, cori^us

penitus docre\il insucUs


.

que assurgens

intempU
tis

quod capacis ampUtudinem ditYuudi ; perlecta. vn-luet de magnis UUus progressibus,

ciUcio laboribus frangere ; llageUis, inedia, nuUo promisso, pmnisque cictcris usque genua pa^nitonthu One ac modo tu.-(iuoro ; in uboundis esse. Eucharistia; mysteriis assiduus
et

ad

absolutioneatquefama, tantoantemonstrata, haud putem temere uxplicari.


2 Exin

divinoj Nivibus ^dicto. Intcr qu;o, fosto B. Virginis a tutela: singuUins cumseiUi totum certa ejus lUam oxpo.-tus
est

aduUus^aUquamdiuUterisoperamCom/'

Uxore
tus,
e

ct li

beris orba-

plutiededit;unde ad domestica mercimomo duxitMariam Suaresiamuxoremp,ac

revocatus,

dulc.que!iduciadonasset,exinde morc Uberainsperato prursus et pecuUari

lem

r h

exagiUtus est h. Verum intentus, variis casibus labenfuncta, reque ac negotiis retro conjuge fato hominera ta^dere ^ tam
tibus,cGepitviUeinius

glubuios prcac principio quidem rosan. apparebat rusu purpmva, cu.n cando censenti,
:

orationem duminicam rec.tarot

caiid.da ve.-o,

maligno proventu tutannorum beneficia conversus, ratussantis. Hinc ad divina

molcstias pen-

que se

iis sterili

animo respondisse, dolore ac

rumpebatur, admissolacrymis dies noctesque aDeopetens,et maguis desiderus uo-

rumveniam

lege

paituriens

vum cum

vita3

genus partiens

Nocte quadam uranti

cim comiUitu colebat; rogaFranciscum,quem pecuUari studio ploraret, ipse altum tusque ab eo cur tantum

fere duodeadstitisset Christus, sanctorum B. cmctus, solum ex Us agnovit

paris laraen arahiu cuni salutationoin aiigolicam ; quas Virgni. pulchritudinis atquo frag.-anti.o pruban. Pust ab ab ca ofTerens, vidcbat munus suis, quui domi Antonia ot JuUana, sororibus dldicit volvondo rocum iUo v.i-g.nes agebant. cruc.atibus cug.tarc. sario de Ch.-isti vita et formam orandi quoi n.entc Tum prog.-essus ad suinmum contcmplat.on.s. peragitur, raoxque ad lam.Uanter opU.i.u Duminu lani excipicbatur ab sul.dos precannonnumquam ac iucunde, ut dies .luinquc horas expenderet, qualuor saltera aut
;

iaquit, tenere lacrysuspirans; Qui possum, offensi, mei a me toties graviter

do .mmu.Chnsti mystcnis,doctrinaeloxe.npUs
cruciatibus air.ciebalui sus At ejus poUssiraura a et.ara ^'M^enohatu.quos dum anirao versarcl, se capitis. conf.xum planta ped.s ad verticcra d. sent.ens. inte.vaque ChrisU, in crucera scuplu flagrans ; et vc.-o amo.-is incendio Chnst. suppUreliquit, secogiUandis sua raanu

mas ad cum levesetiam in eum nox^producto

consciusDei

obitura

? d Atque h.c ctelestis luctu non satis expientur h^sit Alphonso, cum species videri des.it; sed cujusvis od.um hicred.bUi voIupUte. peccati penculo oblato deinceps ejus

tam mgens
detrudi

a dcnter

du^mon.bus pcenas pot.us .n a^ternas cum delinvel exiUter .n Deum peteret,quam

ut,

nue

"e

Hujus

odi.

modum haud

trvexand.

sui

namma,

dispar sequebade se et nov.s quot.d.e

amoscntiro soUtum, et totum oUs eorum partcm nmgnitudinc m oum tra.is ris panter et dolo.-is amoris henef.c.o se firan Deura enim permdc Ugno et ferro .gn.s confunnobis infundere. ut
:

606
AC'-'T0BE

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


inCommentario pricvio,% II, ad^imbravimus. D Laudantur etiam in proccssu beatificaiionis
sancti Fratris: vhi icgimus in earum obitu ac sepulturis visas fuisse res nuraculosas (2).

ditur.

stupere ad Hoc musto ebrius Alphonsus,


rapi, et

3AN1N0Lllt. 1.

reliqua oniiiia, ct
illuc

Anno

1563

animo Anno autem

suspiciendo interdum cceIo, humi a^gre continen.

fere

sexaKcsimo

tcrtio post ses-

in festo

Assumptionis
visionc

pulchcrrima
recrcatur.

re(luimillcsimum, ipsaque Virginis in coelum nostro coHegio cepUc sacra die.cum in Scgovicnsi cpulu refcctus accuratissima prx-paratione divino
gratias ageret, vidit

aulam mentium beatarum


adstare,

fratcr cjus Jacobns, literis operam daturi, Comptutum missi stmiapafre, ei in discipiinam traditi pientissimo Patri Francisco de Viilanova. Neque hoc miranc

Ipse

et

innumerabUcm Virgini

dum

ab a-terno

inaistimabilis prePatre in sublimi locata solio, vero ab eadem, manu tiicoronaornaretur ;se angclo suo tulelari et B. Fran-

apprchensum,
et

dum. Etcnim Didacus Rodriguezduos sacerdotes Societatis Jcsu, Segoviic verbum divinum ad ie^npus annuntianies, hospiiio acceperat, eot^mque famulaiui deputavcrat fdhs suos,et
pr^cipue Alphonsum, iunc duodccim circiter annos mUum. Hic eis ministracit. quum, peraciis concionihus, inquamdamDidacivillam secessei-ant^cxcrcitiisspiriiuaUbusaHquoidies impensuri.Ah iis ftdei mysteria docius cst,di-

cisco comllihus.ieternoPatri

munus

gi-atissimum

accoptissimum ofTerri. ut nesciret demde in culi tam viva cttanla lux, vidisset hoc solum curpore. an extra positus, id
;

Fuitque hujus specta-

incredibili ultra animo rcpetens, sc pernicitate

corpora sublatum, immenso itipulcherrimo constinere repente confecto, in loco

nubes
tissc,

et nota

dicitque rosarium. heatte Virginis rccitare, Missamcetchranti adesse, aliaquc hujusge-

ac

coelestibus

aulicis

frequenti

seque

neris
f

camo

p!ane jam non intelligere qui omnia vidcbat, et paleis affici, cujusniodi valde jucunda et qua,- illos in tcrris taniquam Bappretiosissima dulectarent. Htec P. .loanncs quoad confessiones utebatur, uti tista Martinez,

possent bomines

gesta erant

cum

audisset, nec

discessurum,

nisi

visum per vicos sui

Alphonsum, templo januam invenisse, et vix compotem, jussit de cajlegre

Duo fratres magisiros Compluienses mx per annum audierunt, quotiiam, moriuo pas-unt. Quie tre, Segomam a maire revocati annum tunc duodecimum vet tcr- E Alpbonsum, tiumdecimum agentcm, inquit Marimon, domi secum manerejussit, Jacobum vero studia prosequi. Hic postca juris dodor factus, uxore ducia Maria Izcara, Hispali domicilium cottocavit. Uhi, egregiis virtutibus prxdiius. iinmaiuramorie occubuit (4). annos g B. Alphonsus, postquam pcr plurcs in insiitucndis fratribus, in procurandis
negotiis
et

(3).

declinare; tero illasin puhlico animi abductiones earum non([uod elsi fortiter conaretur, sed erat

numquam

is

impetus, ut

illi

obsistere nequiret.

quu;reInterhu^c porro divini bcneficia favoris, religiosam iamibat animo in quam potissimum
periculis !iam secederet, l)eo procul a turba et quibus iudiciis significatum victurus. Quod ipsi
sit,

mcrcatura

mairrm

adjuvit,

ut

sequitur enarrandum.

huic morem gereret et metiu'-- onera domestica sustineret, in matrimonium duxit Mariam Suarcz, feminam pientissimam, in vicinis n/itam montHnis.Quacum sibi domicilium constituit in porochia S. Eulaiiie, prope Ecclc-

ANNOTATA.
aCfr.Co7fWi.pnvv., m*m. 5c/C4. Viijam
vionuhmts, pjwsenti scriplioni p/wa mus tum ex aliis, ium ex ingenii opere Matquidem ex vcrihici Marimon (lescripta, ct italica. Ipsum auiem Patris h. Janini sione
adjicic-

siam
et

S.

Francisci
(6),

(5).

Ex

ea suscepit fitiam
ieste,

filium

(immo, Janino

liheros

Sed priore mortua, mox ohiit ctiam. maicr, relicto fiiioto, ci quidem .fi Vitam Hispanicam ms. sequimur, anno circiter 1562:
ires).

cum

ibi

dicniur B. Alphonsus,
duxisse,
et

cum annum
155?;,

ageret

vigesimum scptimum fseu anno

iibrum secundum Lugdunense cxemplar atmi 1048 fideiitcr exhihermis, nihil mutanAlphonsus ics, nisi quod pauculas voces, ut

uxorem

ea fuissc orbatus post annos circa qvaiuor (7). deierum inaiiis Viiis iempora non invenio distincie notata; scd a nonnullis
(8)

pro
7nus.

Alfonsus,

et

siiniles.

alio

modo

ef}'eri-

dumiaxat indicatur Dei fnmu-

itaquc B. Alphonsus die 2f>julii nnniih^\,non, ui voluni aiiqui, anni 1530.

b Naius

est

lus, paulo post conjugis obitum, de perfectiorc vita secianda consutuissc Patres Societaiis Jesu qui tunc rccens Segoviieconsederini.

Bapiis7nu7n
nis.

ei

postea confirmntioncm susce-

Porro constateos venisseanno 1559(9).


caturie,... quic

pit in ccclesia S.

Colomsc ad portam S. Joanparocliisi parenies ejus erant inCujus

h Mercimonio intentus, id est textoriie mernobilissimorum pannorum in

colic (1).

Pannorum mercaiuram ,tunc prsecipuam

inicr Segoinenses, facicbant B. Alphonsi pa^entes. Quanta probitafis ac vitte christianse

Segobiensium fabricatione consistit: cui negotiationi, ait tcstis primus in proces.m Majoriccnsi audiius, occupant se in hac civitate
viri

admodum

bonesti.

Eurn autem

in

/ama
iesiaii

ipsi

ei

alii

eonsanguinei floruerint,

suni in processu Segovite facfo plurcs

hisnegotiis rectissime egisse,tum alia comprobant, tum quod Simon de Pafacios.civis


Scgovien.ns, in processu aposioiico

hvjus urbis cives. d Ex septem fdiis Pidaci Rodriguez dumia.rai yioti suni nohis duo ^najores 7iaiu, Jacofms
et

anno 1628

B. Alphonsus
ei

cx fdiahus vcro

Emvitam

Segoviic con.^tructo, tcstatus est se pucrum, aiiquot lanse Hhras aiiave hujusmodi empiurum,addomum servi Dei a pareyiiibus suis

manuela, Antonia

Jutiana.

Harum

vaide ssepe fuisse missum, simul mandantihus

(1)

Cfr.

phonsi Rodiiguez, pag.


(3)

Sumniiirium caus. beatif. ven. sen'i Dei Al 1 et seqq. t2) Ibid., pag. 2.

Colin,

fol.

2.

Manmou,
testium

pag. 24.

i4;

Colin, fol. 2.
in

(7) Vida del ven. Herpag. 9. (6) Colin. fol. 3 niano Alonso Rodrig., in cod. ms. S927 reg. bibl. Bruxel(9) Gfr. Orlanlensis, fol. 17. _{8) Cfr. Colin, fol. 3.

beatif.,

i5)

Catalogus

cxamiDatorum

proces&ibus

dinus, Hist. Societatis Jesu,

lib. 111,

num. 91

et seqq.

ne

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

607
ArCTOBB

A ne cum alio quam


scilicct

A.lphonso

?'m

gererei
in

qui

adeo

illibattc conscienti;e

conimuni

Pulrem Martinez confessarium svnnn multum consuluit. Qui, sumpto tempore. rcquc
dictum

JAMMK
LID,
1.

opinionc et experientia habebatuv, ut liberalius etiam cum pueris ageret de mercibus suis, absque uUa vel minima fraudis suspicione (1).

aDeu. patrcluminum.quicsita. denique responditdaturuni illum Sociflati nomen. i-ugnas in ea


graves

Immo,

ut ex alio iestc

avcipimus,

in

suo com-

cum diemonibus puguatui'uin scd castimoniam ipsius, Jesu nomine armatam, reporta;

mercio pannorum procedebat lam a^que et honofuerit. rifice, ut potius amiserit, quani lucratus matris et uccoris morte, non Acceclentepalris, mediocrem bonoi-um suoriim jacturam passus est ; sed non tantam' ut , quod afiqui dixe-

turam ex

iis

victorias nobiles; (pias in progressu

videbimus. Verum enim vero Patres Segoviensis inepcollegii hominem id xctatis et iUitcratum tum censebant Societatis rauneribus, ctsi ejus
virtutem et Jesu nominis ardentissimum studium mirifice prubarent b. ab ficUt Valen6 Quare, rebus domi compositis plancquc tiam; abdicatis.Valentiam contcndit ad P. Ludovisese

neque ninl, in mercafura deco.rerii. Id sane ncqne a testibus in ab antiquis hiographis, beati/icationis adhibitis usquam percausa
hibetur.

Quin comtat, eum,

quum mortua

cum SantandL-rum c.speransab

eo ;cquior:i.Ciavi-

uaore neyotiationem dimisit, non sohim

mdlo tcrc alicno fuisse, sed adhuc de propriis decennium bonis vivcre potuisse.... fere per ei ante injiressum in relipionem. Multum adhuc supererat ad hunestam sui ac filii sustentationem, el ad successivam laciendam de propriis

sus adventu tam probi hominis sibiquc ulim noconfirmavil, tissimi Ludovicus, cum in proposito puUivit utilis exploratoquc ipsius ardore.futurum
oper;u in Societate, si

pnus sacerdos

initiaretur

quam tirocinium iniret. Ergo cupidus vuti et naobedienliic Alphonsus, undeijuadragesinmm


tus

honisdonationem soronbus: quibus videsua liccf, cum Societaii nomen dedii, bona
douacii,
lanta ut solenmem donationis stipuab eo requirerent, ad oranimodam
(2).

annum, grannnaLica:studio(/,uti jussus

erat,

B lalioncm
i

hiad sacros ordines se parare et tVequentare pueris; sed quanto in Dci amore ac E dum cum demissione sui, tam nuilu in literis progressu
;

donatarii securitatem

cui etictas ubstal)at. et

omnium

nausea. prioter-

seipso servus Dei, in 1 Rationis conevescientix qutc Summario intexta est (3) Ei

De

quam divinorum. Unde


et loco ipsi

se modcratoribus pergi'adu mittcns, admitti pcUit in Societatem, quo


vellcnt.

nit, inquit,

dum
vel

esset ictatis 31 seu 32

annorum,

At enim da-mon jam indc

parumplus
sus in

miims,...quodcum essetsubmerrebus humanis, teligit illam (personain)

sibi dampriecipiens, ex his primordiis quantum disturbare hoc ejus consilium norum texeretur,

Dominus mediantibus aliquibus laburibus, eviet gilando illam per medium dictorum Uiborum,
ducendoad magnani cognitioneni tee, et contemptum mundi
suie

nisus est,

licta

specie meUoris.

7 Erat Valentia: condiscipulus


virtutis, pietatis et asperilaUs

Alphonso

in

omni ubiadmnone
incitatw
ticani.
utl

mala^ viipse

cultu persimilis,

k Idcm traduni Marimon, Colin, et Alphonsus in Ratione conscientiie (4). Ibidem, 12: Gum coepit istud exeruitium 1 confitenaietcommunicandisingulis octo diebus, quadam diesabbati, qua evenit festivitas U. Magcneralem... ricB ad Nives,... fecit confessionem
Jesu, in civiTatri Baplistic Martinez, Societatis
tate Segobiensi (5).

quantum quidem vulgo cummunicat Alphonhoc, nempe faraiUarissimo, pridcm animo sus'de Societate ineunda, quod
religiosec prusedebat. Hic vero imprimis vitio imprubare ilhus in compositum laudare; sed

inteUigi puterat.

Cum

vitain crcnu-

muni modura, etsolitariam


delicias et securitatera

pra-rerre,

hujusquc

Pauio infra expUcat etiam

opes utalteredeserto Pambon verba tio iUioppunerc, MatthaM, quaj videretur. Pustndic ad S. facere

mullurum consur-

quse hic

narrai Janinus de reciAssu7nptionis, iatione rosarii, de rapiu in die

summatim

etc.

CAPUT SECUNDUM.

cum se contulissct, vUla est prope Valentiam, invitat mox Alinduissetque habitum eremitu;, scqui priceunphonsum pcr hteras ut. si pigeret dies,et suavitatis tem viseretsaltera ad alWiuut diilluebat. Interpartem veniret, qua mirabiU faraiUaris sui chanta-

pretatushancAlphonsus

Alphonsus Sociclalem Jcsu amplectilur, cl in Majoricam in-

cura suadcn sd)i vetem et amicitiam, venerat, audit susccptionem cju.sdem hementissime ab illo enim esse ValeninsUtuti.scd frustra. Causatus ordmanda, sibi prius necessario tuc nommlla ns se ocms suasore ab iUuc se retulit, monente
expediret.

sulam
b. Ali>hon.
Bus,

mittitur.

Verum

in rcgressu,

prout a vdla refrigi-

cedebat,

ita se

advertens ad solitudmcm

ttdmissus,

Segovim get^rnis penitius dedit, vidit nigrarum avmm m Societagoni^i y ^eu in mentis imagine, ;^i, tem non coelura, et clangore improbo nube ttedari
.
-

Quo primum anno a se Deo Alphonsus et rebus nocte quadam, seu


_ ,

incepit rei tant;c uidius afflci, pungi scrapulo

Cui cum omn.a consulto confessario tractata.-. edoctus ab eo commumUitiP dislincte narrasset, regei'tutasque animi adsalutem opes, qua;

densa

lurbari

candoreinsignem advolare ex alia parte pectus characteribus argenteis veluti columbam, inscriptam, quie totara lUam sacro Jesu nomine
i

bona discipliuiu oranis tium cura, exempUs fratrum, usu, omnium meritis, laboribus, ac virtutum certe cantuprecibus ad singulos perUncnt iis
;

dejiceret importunarum volucrum colluviem in terram excuteret. more sola et grandinis tam cruenti Jniqui Admirans vir Dei tam actertio integrati, tara mspeiterum
,

conflictus.

ratum

iLctumque

exitum, quid

is

sibi

vellet

demum arbisoUtarii vixissent ; privato ros, qui solitudincm omnia facere, Irio' suo ac jure voluntate ab ejus vioaincolerent, ex Dei autem elcgissent ; prccidens riisindicUi, qui coenobia omnis periculi propna, secuCum
si

Alphonsus

(1) Cfr.

Responsio

r.d

_W)

Ibid.,pag. 01.

aeqq. tiovas animadv., pag. 57 et (4, Cfr. Pag. 1^0 et seqq.


t3;

>^^

-5) Cfr.CoHn, fol Elenchus. pag. 3G. cap. III. nac 153, Vita Hispanica ms.,

3.

Summarium.
ritaUs

C08
ALXTilRE
JANINO.
LIB.
(
I.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


sesquimilVotis anno septuagesimo tertio post

ritatis

mihi sit et omnis divina voluntas origo inquil, ejurata mea, causa, volo, quoad spirabo.
e.

lesimum

aprilis

quinto nuncupatis

/e,

nihil

de

divina; ubique insistere

Cooptatur in Socictatcm

8Quamprofessionemanimi,tamfervideeditani,

et otio infenfervore novitio remisit, a^que sibi observantia^ frasus, aaque modcstiie.cbantati et

ealirmitatcremuneravitDeus.utexeonumquam
luberet, nisi ex Dei voin illa nutaret, nihil ipsi hortante. a Vu-gme luntate. Inde, confessavio gratum sibi obtineret, si pctiit, Societatem niu
filio

terna3 aliisque virtutibusamicus.


II

Adhas
;

timore exstimulabatur horribihum

interiore id foref, intellexitqua

admonitu

sui poBnarum, qute religiosos manent instituti inferorum supplicia velutelonviolatoves nec ginquo.sed sub ociUos posUa spectabat pevpetuo,
et

J^^/^/f^"^''^
j^^fy^i^/^^^

recreatur.

cam adjungeret. hanc esse Dei mcntem ut se ad Autonius Cordesius /", summ^ poscentem
Quare
in
virtutis, qui vir et perspicacissimie

identidem utcumque (Deo

ita

volente) in se

ipsepvobabat.

Nam

in

somnis etvigilans crude;

tum

nostris
tere

lem

in

modum animo

discruciatus est

Deumque

\ragonia pr.i^erat, admisit. renitentibus neclaudanPatribus quos in cunsilium habebat, quadragenario et voluntariis fracto tibus homiue Antonms. mapoenis Societatcm onerari. Quibus
jore vi actus

vocans, destituebainterea multo gemitu frustra tunc divinic se totum tur omni solatio. Cujus loco

committebat
ciens.Qua

et sacrilicabat

voluntati, laudans

ut illam posset inhibere , iUum excipefe, prudentev satisfecit, idcirco se Reversus domum, ne sanctum Societas pevderet.

quam

pleneque subjiipsius consiUa, iisquese integve perfunctus,aliquamdiu recreatus lucta


estmirabiU consolatione, sistente se
tabilem Christo, et
illi

adspec-

Alphonsus, primis el discessum adornans audit, apertaquefenestra, tenebns inclamari se eremit^e, sed ira vocein. discerncre videtur amici immutatam, ut parum liquido illam et rabieadeo
nmltis cunaguosccret. Exprobrabat Alphonso

jam

sudorem luctumque serenis detevgente. Ex morte.judicio,piaculavibus gaudiis senetmferorum Uammis vivos ducebat et ipse Cresus, ct eosdem ioquendoalUsimprimebat. offensae Uabro timovem Dei sanctum diviniuque in qua suos giUibat, crebro affundi sibi lucem
pevspicevet apevtos et occultos mevos, evubesceDeus sui noUtiam rct, fatevetur, eluevet. Petenti

D vrciisleviUtem,perndiam, desertionem eremi et complectenda babitus, ad qux^ se post paulum


Alphonsus nec nde promissa obiigasset. Quibus concinnatam stropham a verbum reddidit sed
;

clavam, ut ad suas horreret miserias,veliqua vevo universa cum Deo coUata instar
concessit
ita

dxmone non
se in preces
duxit.
coadjutor
tcmporalis-

obscure advertens, clausa lenestra, dedit, et noctem in iis reliquam tra. .

nihili

cernevet. Hinc diffidentia

salutis

solito

9
h

collegiumevolans.magno la;ti animi adjutore domestico <; in tirocinium A sensupro more commentatiomest adscriptus. lUic piis de anteacprobatus, sanctoque secessu,in quo )jus ad quotidiatam rctractaret vilam, adhibitus esl

9Mane

in

quibus actvistior, haud quidem ob tovmenta, in Dei avbitrio, sedob ejus offensionem, quiescebat etexilium ab ejus amore sempiternum. Hanc

dievum aliquottempestatem itidem petenti sedavidit eximium vit Deus,immisso splendore queui qui,fugatis ex animo tenebvis, e cffilo delabi
;

tutela3

divinietam certumfecit, ut
factas sibi

si

qui postea

num

ministerium

statuitque ab sese
si

niliil

posse

hunc metus pulsarent,

ab Deo spei

post expletum Deo priestari gralius, quara sibi restaret temporis, orandi pensum, quicquid Quorum humilibus ofnciis totum insumeret. diligentiam et abjectionem pro volunlaboriosam ejus imbecillitariis poenis Deo onerebat, quas
corporis modcratores subtraht:bant. Deum converquilla enim parendicupiditate ad
tati

hujus recordatione mox illos discuteret. Tam vevo prospere navigantem, quanj diuturni et
sa^vi interceperint tuvbines,

videamus.

Tran-

ANNOTATA.
a

sus

Scis, aiebat,

Cbriste,

pulpam quantopere odt;rim omnibus vexare sed pluris ductus, quorum judicio me regi voluisti. Legum autem noslrarum omnisque rtgulai, in minimis
:

sceleratam hanc optemque modis mihi est Ulurum

Hic annus videtur esse, uiisuprapag. 606

indicavimus.circHcri^oQ-Z.Cfr.caputl.annotA. b Paicr Ludocicas Janin solus ex aniiquis

hiographis rcfert R. Alphonsum primoa Patrihus Scgoviensibus.ui in Sociciaiem admiite'


rclar. petiisse, et tuiisse repulsam. Idem tuirraiur in Inforraatione super dubio an constet de
virtutibus. etc.

etiam, eratadeo observans, ut totis quos egit in Societate quadraginta annis, et eo amplius, num-

quam
Votis sim-

sciens ab ea recesserit.

plicibus in

in

Majorica
nuncupatis.
t

10 C;t;terum post pauca tirocinii sui i*udimenta, Majoricam insulam, in Africuj prope Hispadestinatus, niiiique sitam connnio i, mense julio
;

ms.

quam

14), et in vita Hispanicu codex regiie bibliotheae exhibet

{num.

BruccellensiSy

num.

8927.

Uluc ad festum sancti Laurentii appulit


(lue

statim-

Jesu Segovix, S. c Collegium Francisco Borgia pneposito Societatis, inSocieiatis

animoconcepit illincse numquam abiturum; vel eo ct huisit ad quadraginta septem annos, quod procul a patvia et agnalis noraine libenter, abesset. Hic vero homini, Deo se Deique famuUs navare operam reputanti, cum nihU lumium, nihil difncile videretur, ingens subiit metus, ex nec enim possc alta sui despicientia profectus tam tot reum noxarum, et tam frugis nuUius, diu consuescere. Sed probis viris et fructuosis
:

choatum

fuit

anno

1559.

Ei prcefectns

fuit

primiis recior Paier Ludocicus Santander, vir prsestans verho et opere, qui S. Teresix

confessionibus fuit- Cotiegium Socieiatis Vatentise regebat, quum huc B. Alphonsus migravit anno 1569 (1).

lianc

precando agitationem sane vehementem coraposuit, hausta ccelitus certa spe perseverandi
in Societate

d Quo tempore B. Alphonsus Valentiie literis operam dedit, agente Ludovico Santander, apud Ferdinandum Conchillos, cujus fdiolum ad collegium Societatis du^ebat, commoratus est. Hahitavit quoque aliquantum temporis in
iedihus marchionissse de Terranova,

diemque

in ea

ultimum claudendi.

cum esset

Saccliinus, Historia Societatis Jesu, pait. U, pag. 97 et seq. et Beq. Marimon, Vita ms., pag. 46. Colin, fol. 9
(1)

Cfr.

Acta SS.. tora. Vll Octobris, pag. 253, 665, 732. Elenchus, pag. 40 et seqq.
/llii

:::

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

609
AUCTOBE
JANINO,

(IHi ejus

Ludomci deUendoza moderaior.Jam

tum

egregifc sanctimoniai faina florebat (1). Si auctorcm Vitai Hispanicie ms. audirc vo-

GAPUT TERTIUM.

LTB.

I.

lumus, servus Dei Valentiam advenit anno 1568, et antequam Societatcm Jesu ingressus est, per phires menses stipe in quibusdam domihus et monasteriis coltecta vixit. Poiyo discehat apud eximios magistros, Vinas ei
Torella.
e

Insignem
hostis

reportat

e\

mnliii;ni

impugnatione

viclo-

riam.
Oeptennium tenuit hcRc pugna; campus Alphonsi
animus
et
.

Hoc coltoquium ipseB. Alphonsus

referi

Postquam h;ccpersona rodiit Valentiam, visitapersoniE vit Patrem Santander, qui dixit huic ipsa pera Quare recessisti, me insalutato? Et sona illi respondit, quod tenebatur redire ad
:

corpus
,

;
.

innumen diumones m
tam

B.AlphoDsus oppugnatUes hostes, causa, castimonia dsemones .. 4 r. rtConliictus yepcint prteam conjurati a.
;

atrox. petitiones

difimonum tam cruenta mo,


"

dictum oppidnm; et Paterdixitet respondit ha;c verba Ego dubito ne perdas te. Cui ista
:

atque inauditie, utdecssent Alphonso verba quibus iUas etTcrrct, scripseritque nihil posse invita

persona dixit
<t

Quia vis

Quare? Et dictus Pater dixit facere tuam voluntati-m. Tetigit


:

Deus

in tanto gradu cor istius person;n, medianhujusmodi verbis, ut cum ambo sederent tibus in cameva pnudicti Patris, ha.'0 persona ei-exit se, et flexit genua in conspectu Patris, et dixit ei Ex nunc dico, quod nolo facere voluntatem

criyiatuum perl'erri,quin id esset passurus libentius, quamarenam denuoexperturus tam formidabilem et horrendam. In eam tamen a Deo productus, magna edebat summeque ardua charitatis in

illum documenta. corpus illi cum anima pleno jure medullitus devovens. Unde opem ipsiuspromerebaturtam prtesentem, ut etvineeret

meam
'*

in tota vita

mea; constituo

et

pono
;

me

ip-

sum

manibus vestrae reverentiie, ut de faciatetdisponatjuxtavoluntatemsuam n ideoin

me

semper, et animosior effectus, audenter da;mones novus Antonius provocaret Ubinam vestrum,
:

aiebat, robur ? Siccine tanta contra


et enervi

unum

turha,

que iUico Pater tractavit de modo recipiendi

ipsum (2). i Antonii Cordesii laudes scripserunt Sotweil(3) ei Tanner(4). cong ffic Colimts (5) Potuisset Alphonsus tendere ad gradum sacerdotalem sed ei hanc
: :

conatu? Jam quidem palam est quam nihil sitis, quando vos infirmus ac vilis homulus, sed Ghristi gratia munitus, in fugam praccipitat. n

Tum

Deo gratulans

Tua
:

est,

Christe,

victoria,tua hostis prostrati gloria


dehiles,

nos pigri ac

mentem

injecit

Deus, ut ad majorem sui abnega-

tionem, appeteret esse coadjutur. non sacerdos. h Die 31 Jnnuarii anni 1571 D. Alphonsus, m.agistro P. Raphaele Riera, ut legimus in
Vita Hispanica ms.,militiai sacrte tirocinium^ ponere cccpit : sed in qua Societatis domo, alii
aliier sentiunt.

tecum omnia possumus. Dominus protector vitLe me^e a quo trepidabo? Si consistant adversum me castra, non timehit cor meum. postEt sicvos terribilis prielii sudores mulcebat
:

modum
non

ea coelestis dulcedinis copia, cujus vira


:

ferens exclamabat

Satis est,

Domine.

Patres Marimon, Nierem-

Eratque miraculo illum, ut in subsequeserant cerUminibus, ita in his quiu


bautur
Uctitiis

iis qu.-e

prjeces-

bcrg et Janin cottegium S. Pauli Vafentix indicantj Pater vero Colin tirocinii domum

animam

retinere.

Gandiensem inregno Vnlentino. Huicpotius assentiendumvidetw,siquidem non tantum commercio usus ipse familiari B. Alphonsi etiam, ejus Vitam scribens. prx est, sed Nieremocutis habuit Pairu7n Marimon, quorum senei Janin lucubraiiones ; a herg
tentin
^'

secundo 13 Sed proritati contemptudccmones,deinteconsultarunt, novaque in illum grando pnelio

Quo sub mediam noctera impressione facienda. Virgiiiem e divinitus prx-viso, ad matrem ipse
vestigio confugit,

tum ad

pra^sides sanctos ac

non

discessisset, nisi ceriis

cumenlis hisloricis. Collegii duce Gamliemi, S. FranCisco Borgia, iunc dcscripsit fundafi. cxordia ad annum 1545 Orlandinus {G). juho, Posi sex menses, mense scilicet i vir ad coUegium Majoritnissus esi beaius
cense
(7)
;

innixus doGandiensis a

pcenas beatos omues, ut sibi potius inferorum quam ut sine(modo ne cum culpa) impetrarent, beneficentissimum rctur optimum Dominum et adest condicla hora iLcdere. His armis instructo
dc-emon
bili

cum

satellitibus ingenti
:

uumeio.

et visi-

ac palpabili specie

trahitur ab

iis liuc

illuc

pellicitur

raptatur, amictatur, per cubiculum Alphonsus, lenociniis formarum mulicbrium. quas

impurissimispiritussibiinduerant;quibusfrustra

quo advenit mense augusto. Hujus

coilegii initia inSocietatis Jesu

AnnaHbus ad
in recentiore
i/

mentemque occludebat, cum nefandarum dn-us imaginum vivaciore pellacia in ejus animo
oculos
bostis rabidius
sa^viret.

Vocabat inter ha?c AI;

annum

1501 Sacchinus

(8),

ei

B. Alphonsi Viia

Anfonius Furid

Sastre

(9)
.

reiulet^ni.

k Vota

simplicia post tirocimum emisii Bartholomsii Alphonsus inicr manus Pairis


(10),

Coc

Maiopicntissimi viri, tunc recioris

riccnsis coUegii-

et alte hmo pbonsus, nec erat qui responderet in cassum emergere tenUibat. profundi obrutus, obsurdescere ad Inquirentem remedia fugere, et matcr, et vocati ad opem sancli negpveces Virgo oculos alio nccterc, et ligere. Deus ipse aversos aleifi magis quanto vebementius poscebatur,tanto

servulum perancipili et pavendie miserabilem arcano pra;sidio ac lamittere. Qui tamen ejus constauter tenuit, tente intactam mentis arcem
i"?* ^'apag. 121Histoiia Socjctatis

(DMarimon.Vita ms.. pag;. ,2.Summarium. pag. 268.


pg. 69.

46.
(3)

CoUn,

fol.

9 et seq.

(6)

HistoriaSocietatis Jesu.tom.

I,

Socictatis Jesu. et seq. apostolorum imitatrix. pag, 339

(4)

Sotwell, B.bhotbeca Tanner, Soc.etas Jesu.

rimon

nag.51.CoUn,fol.
II.

12. -.9,

(>.

JcrioL.

pag. 173.

Vida dcl B- Alonso Rodn13.

(5)

Fol.

11.

guoz, pag. 106 et seq.

10) Colin, fol.

77

et

Ociobris

Tomus XIU.

tlODWCUK CONFESSO!. re , iLPBOHSO


AUCTOBE
JANINO.
l.IH. 1-

:
'
ut'

., ..,.

,..,-.

- s-r;r=.^t='=
dicendum.
.-ogo

auCid

esl

dx-monutn, hau,! plur.s

Lur

';;-;

-;^

ANNOTATA.
dmcilespugnascum dicmonibus Dens verbis: Omipotes tcri expfical hisce an,ra.u et utilitatcm maiorem gloriam suam
ad

aB

Alphousus

inRaliomconscicnliie,-quam.

tneundasha-

t::;::^r::s;::^M^oi.nDou....u,d
^rQuoacun,iparte.cotra,.i.mceder.t, tm robou.
ipsecne
mer.t.s

stirp.-"- probav.t daMnon.bus, ut eam t am

.Uara,

cocededo Uccperseqneren tu,


,

ct tcrtio.

aliaipsum

et v.rtutu.n aggred.u.Uur v.a et -^

N"^^

'l.,^^^^^.

probat.o tu t pr.ecesse,-at liceut.a, stante quod labor quem .11. n.gens ig"ns ets,c?u,t qnoqne CU-tnmcu,nq. e qu.a .ps. d.mces, Isa^unt ; ,ngens, o PP^ >??; ipsorum malitia sit concess,^, et u, vires Ucetia3 e.s sunt excederc personam tentarent t el data licentia, uthanc

-'---c;nc":^=iei:::.
quo decla.a no extet modus nec fuerunt de coramnn.bus, ross.t No eim -,ope:iculos.e, ut

^Je

in qu.hus^ ocribus. sed de suprem.s,


.sta

vese.tremum )ua,c,. d,e, adsunf paratus ut ad mma .

o.nnem nes interni feceru.it quod multis vicibus du, ta, ,0 g

eorum potent.am

in

persona

17

i.e."

-pleam,

iis

qu-umaue

mop.er ma:,ntudiem
uUirao

.n laboris cost.tueretur

obloremDom.i

mei Jesu Cliv.st.rend,..

^rs.inistoi.ant.Deu.r^snp..

vL

transitu, et

mortua fnissetoume-

Qua= tam Uberalis et se""'''^^' ^"' d.s e t ut repe, ff" nem.llam tnr.arum catervam a u.n. e,us d.st.ncte a. eonstat e scheda raau

"^Ht

Hnic

paqu.evis aspera exped.to "tuo, qu.t, .110 ad v.m omuem d^ ardore :at.ss,mcque char.tatis

vero

Clir,stus

visendum

se

pucbens

m^anl. ms. Ub. L cap. XeiXl, Nierembcrg

-tciue^s^cn

monum
Qua
lucta
et

eervasti

pti-fundus,
visu Jesu

Marix

re-

jusereu.e pacis tranqmlla oep:t,aga lux et sed oo.-P- ^^-^ rd.tas'c a,..mam so.um, et p,e s.qn.d.m recreav.t pugnarum socium,
;
:

15 Has porro tenebras

et letbalescon,ctu

f,,spv. ex

3). Euscbii fereverbis in Ubro ^ coadjutorum rormatorum Tvota simplicia Alphonsus, S^ietatis Jesu B. Alphonsi intcr manus Patris hiU Jacobo Ruiz,

--''?"Z'i

creatur.

e.postulaut. ap"* Dem"^ amauter Ato.i verbis do o>.bus cu,n tot mal.s el a Ubi eras, m, Jesu, . i.s deserebas i oppuguarer? Cur rae solum uuraquam ? inqu.t Chr"stus- a Qu.d thnes
;

Romalvisitatorts collcgii 1585 die 5 apriUs anni


sit,

Major.ce,ms,e,m-

(4).

CAPUT QUARTUM.

rum vulnerum
fuit

d.guatus es feUc. adspectu


clieut.

Ad
et^

De

admirabili ipsius erga


alfectu.
B.Atpho^
5^,,.^,,

quoque

victor,

V.rgo mater

Egote,iqu,t,mimi_AlplKmse<U^^.E;^

Eucharistiam
Inter

'^^^^^'^'^^Z:^ '"'ZlTl
natione,icredibileest 1^^"'''"'

Ht,quotmagarumvirUttumgraa^sU.

Einitlit

mta

.oadjutor.s coadjutoris

forLujam
speae etfaui sanctus. '

poslremis adjutorum b lo Vot.s deraum quarto Sooetatis corpus decimo sib. statmt mcumben cooptatus, majorc conatu impleict ue status mensuram ^^^ ^t suscepti hanc senadhortantis

^^^-^^^
,

t.b.est Ltiam scriptumquoddam-.EaUendum omnmo mh.l ut Deo placeas, sic ut

^^^^

^^^^^^

seipsum

ut Alphor^ coraplures adesse soUtos (ministrabat autem quam sac.^^^^^^^ sacro rainistratis POterat), p.o spec.acu^ nota, v Sansalon.a, .ns.gn.s -^t vid.t Catbariua ejus vultu su. geminos rad.os ex tulis teraina, confessar.o narrav.t^ Et snm ernrapeVe a. idque ab ,cedebatnr Alphonsus ve .mplebatur et post nutrienteque ,gne, mo orauia consumente
religiosa

-. .no-

omnicura, quantumvis m.n.mum,

nisi petita ex >P^o

vema

n.hil extra vel agas, veladspicias; quegloHam uUa in re qua.ras.

eumdem Ad hu.c

ejus-

erat

llphonsi tamcastigataexter.or

species, ut ad

Pater ceterne a cDo qu,tlr formula; Qnot.es, paupe obstrinxi vtcturum ,e raine, f.den. tibi bocetat.s obseqnentem, juxta
rera,

quo ettam tempo.^ onsrcratiouem pr.cipne; utens qua) se vota istaurabat b, hac

castum,

pag. 165. laCompama algunos claros varones de Id as de virtud en 13. 1G43. - v4, Cohu. pag. edit, de Jesus. pag. 629 et seqq .

.DSummariam.

(2) Ib.d..

pag 197^-

<3)

CU:
hb.
1.

Marimon. pag. 95

et se,,.

ms.. Cfr Vita Hisp.

8927, pag. 42. cap. XI. cod. Brux.

institutum

'

DIE TUIGESIMA OCTODRIS.


institutum! explcvi' Parce, demenlissime
libi
sil

611
foretsceleratissimus.
Al'CTOEF

Hanc fidem

quolies

negligenter
ac mise-

Domine
in

in posterum servem ricordiarum pater, et da


illas

verecundia, ut si hominum Ghristi vcro papulas suas confessione ablueret; tanti oceano suscepto corpore, quam profunae
beneficii mergeretur,

JANt^O.
I.IB. I.

nuod

quantum

hoc tendam gloriosum da tihi placeam tibi maxime autem opto.quantumque deheo. Itorum
perlectius.

Da semper
;

quis satis exphcet? cum res imitatione, legre ipsemet id posset rf. Digna consueverat referre : se, ul Soquam scrupulosis

rf

majestat, tuee, coram pronntto ac voveo divin* mea et universa coelesti Virgine matre ac domina oastUatem, et ohedient.am, curt, paupertatem, Societatis Jesu fihi tm. bupiuxta oonstitutiones ahs te peto, sicut dignalus

semel cietatem inp-essus est, ad excutiendum


ejusmodi morbum, vitte omnis exacUi:! interrogatum nem meditatissimam scripsisse similibus quas ante confessario, parandis
;

confessio-

plex vero, Domine, tibi destinandum praes ad hocmei sacrilicium i.erliciendum .nud atque confcrre, sic ad

tiam

absolvendum uhe.-em largiaris; ohsequ.um vaapud te hoc meun. qualecumque


leat,

ac

s.

qu.d et.am
grat.

num forte peregevat confessionibus majoribus, ab se obUvione pvLCaliquid errasset, vel sciret eodem jussum termissum, negasse; itaque ab esse confessione sulita conanxietate

tuam sanct.ss.mam con;essa,r. mihi Societatem quam 1='"^ animi in qua scis, Domine, hocbenelic.um omn.bus p,^et quamvel unum cunct.s morta ,bus te,am.qua=cumque mihi a
;

excip.atur ahs te .n

monumentum

ob

chartam lacerare et dla in posterum tentum. Quo facto aiebat se facih omni liberalum, Deo hac mentis
Videbatur s.b. vasnuiete obed.entiam pensanle. sui aula universumsuo tissima quadam pectons excipere, et >lh cum rege Ghristo Jesu ccelum aUos gratias laudesque ad nutum alios adstare.
dicere
sibi

optari

affectus

Ut,nam tanto possunt aut animo .M,oto im,nenso dihgam! bono, amore
Ongi. nullo
f.ne

modos cantu mirifico nonnuUos gratulari veluti

complures facere,

socio

cuntuber-

ago inr,n,tas. ohruor liberalilate, gratias pro more quandoque 18 Et ha3C intimo affectu quo temporc "^; '" 1" illustratur .nstaurantem pervasit splendor tu,n c^etera erga se, dioino lumi- tum ,lla Societatis in,t;e, ne. munilicentia*, ide su, toUus

rum

item, quihus

ac

numco

tua

nali

Quibus nemo est qain ejus -- ^^^^-';, "[ "^" amo.-is incendium in In psa De quo ipsemet scnbe.is cessario.
.

sut.s conj.c.at quale

"-f

supple
divea

mnc quidem

Dei

ad ejus se P!^'^'' P;^=; ahject,one pauperculus, g,-ats agnoscens. Cmvoce imparem se habend,s inqu,t Deus, ad meos m,n,me obscura .Perge, enim tib. hene omn.a proped s sic jacere; sic qu.d ver.tus admonit.on. ne ced nt. . Sed huic a Deo n.h. da^moncjussus est .tesset fraudis ab .ndeque dumtaxat imperatis pare.-e; metuere vocihus dolum procul ab i.s runc certo persens.t quam
:

bon.tatis Ghristi cognosc.tur inquit susceptione posse ipsa probatur nuUa et re eius mmensiUs. tu.ic Uu.magnitudo hon. quo e oauent.a exponi ranimus, cbor.s septus adorantium ac celeb.anl.um.

'

cond.torem suum
21 co tes
e,

Anno sxcuU hujus

oranU coram august.ssimo ^ templo nostro adora.Klu.n I-- ^^^ quod in ratione, U^ q<^A h^^ ineffab.l. sinuavit seseDeus en-erre poterat ex pene ejus se animam

Pente sexto. d.e aUera sacramen o

appauUonc
Be,par.

X;
r

^^^^^^,
brev, ta.Ua cha.

maeno cum "

!"

splendore in

abesse

^'vers.s acce,,desacr. partibus 'n to" "IT-tus Deo exoraret. Fu,t cum quam multa tunc a esset rogaret, ut totus ejus ex eo magnopere dom.no iure poss,dere , ummoac

Longum

sit

dicere

quam

multos,

quo exeaebatu vero u. a sentiret. Pelent. nqui se virihus si qu.d ahunde sineretur, roltis ne acqu.escere apparens V ..go profectum tegerent. u^ quam ^ Deo v ^.^^^^ j^on ha-

amque mora non adeo


pra. igne

ute innammasse, ut

totumq" se
d v.taue

mox

qu,drespondentem grande .d
difficultat.-

dam pe

ios^mque esse.magnisque ccBperat, brparandum qua tamen defuturam ipsi s:que'retur; ne'c
^usest aUaminime

fort,ter

1.--^Lc verba conc.ni angelorun.


symphon.a volu.t^

confirma de auetore anceps, {uius panter vocis metuere,quandubia vetante

S.

Eucharis-

liam, in qua

Dominum
non scmcl
mdet,
c

-r^r::trr^-;--:::--:" P7"-;;,if' hZ angelorum


.bject,oni
:

r'arobea-

paosissimui vutuU^,

mcno
t,us

'=''*"""vi.l1m Ton erto Cnctam octavam ante ':rc"a' d ad^anLm. Semel


tr:::etattetecog.tans,repe.neangeUs^

Lrsum
pavt,cula

sacr,s

o^^^^J^^^^^,
1,

ehar,stiam nonnu

^^'J .,peratus ^----.-'^'^p


jussurector,shunc,li.Al
disset.
aitar.,

exc,d.sset.

^l^^^,^,
rnsus

.,.j,t,

eum

s'ecreto prod,inistrans
,

Demum

v.d.l

Chr.stum qua

^^^^'^^

,t,.

,,

S^Sirs^urm

u.hes ct pa stentem, qual.s


seren. lorum orisque
B--'

^^^'^

,\^
i

p,,ai-

cansobibat;etem.cahatlaten
"*^'^;

^ ^^^_
^^^^^

doclem

et totitns

-- '^

^, ,,j,,ua

erud,ret:hujusen,m componebatur recordatione


fervore ref.ciebatur^

pen,tus, f^f\^^^^

ff^l^ duodecim ovo


^^
^^^^.^^.^. ^j
^,

--tn=5r,r=
cum
'

ecce,pe.-act.s '"V.^"f ^;^,;^ Fratribus resi,

incredibili

quam p ^ ChrisUepulum acoederet,

20 ]am quo

=r;n::::;":^u^t-..u,tv..

''PP^'''^"J=.

dolore et

devotione
suscipit.

*
AUCTOEE
3ANIN0.
1.IB. 1.

DE

B.

CONFESSORE. ALPHONSO RODmGUEZ


,

epulas ipsi post sao.as

s^r..ej^^^^J^
.

Z^D:;;iau;.an.us,recUare,et>nDciavoana
admitti; --^P';^^^^^^ paucis nota mortal.bus er sanctiss.ma adn Christo ejusque matre cernebat sibi lan.lmr.tei

animam ud profunnnWl ficiat et movil ipsam mu t ^^^^ humilitatem. In .Ua Missa aaa..unt vnuUi. iUa M.ssa adue.-u. t dam sacrosanctam Euchav.st.am ^0). qu. sumpserunt ^ de beaU vinpra^pad Qua>prodU Janinus

Suatem.

quos se medmm ocul.s muneribus tani musiad-tmtes. Quibus tol Dei inspector,enixeque erubescebat.sui lynceus
tatis

raiione

ad sacram communioncm consaentu^ Ragroiiamm aciionc. didieit ccc


ct

deejus

aDeo

opinionemque
sole
fit

contemptum, potius a.^rumnas flagitabat, v.sa hominum, qua res suie ac


i.s

'Tl^B
cunda
f

a'p1^sus

in

codem

scripto narrat

Sed ex pro inan.bus haberentur.


clarius

quam

accuratis studiis et

qmn dixunus mnam-

cohoncstaiuyn fuisse sesehac visione Paschaiis Spirilus Sancti (7).

Jena

se-

Euchanst.am mato venevatione augustissimam fructus, quam exuhecoleret,quos vero inde


referret. rantes et admirabiles

rcm nnn

Francisco Coniiait hoc, iesie festo Omnium fuscca^ponii, in


1612
(8).

Cohn qui ^anctorum

Ab

eoclcm auctore accipimus

rem divinam ^ijnistr^saeerdoies quibus ad iunc mcend. solUos baibeatus Fraier^ fercorc quis majore <^^"' /'';"'". fuissc. Hincsi
dcvotione

saa^m

ANNOTATA.
ex ipsius seheradios erurnperc, collioimus
dulis
:

ui sibi cclcbranti
srto

peragerc cupiehat,rogabat inserviret Alpbonsus (i)).

Quomodo sciveritDei famulus ex

vullu

(prout d.x.t una Evcnit, aii. buic pe.-son^

CAPUT QUINTUM.

^~^::Sr M^^^^^^
faucie

Quotldianus vit^ Alphonsi ordo.


retuht

accens.e,
dixit
illa

qu^

Quod

persona

ascendebant ad ca^lum. conress;n-.o ist.us pei-

confessarius istud sonai; et praedictus propterea elevav.t se huic persona; ; et non


Eis

PerstHngam

breviter

qux de hoc

reperi

ut

B.A.ph-^^^^^.^,^

ma-

.mo hu^c causant sib. gaudium ; pot.us enim des.dema=stitiam et non nam hahere causa s.b. rat sim.l.a non habere s.m.hbus p,-opter periculum quod in
ac
s.

esset mortuus,

ahunde commoexemplum hinc sumant qu.bus vana suppetent. Diem sihi totum .n dio.-a non
pietatis officia
iis

ut hoi-a sic erat partitus. nulla

esset vacua, nulla non beret lutelarem. /Eris sono

ina.stit.am,

erat rebuslatere solet. Confessarius rehgio.iem postea se t.-anstuUt ad centius.qui a vigmti Carthusianorum;ethx-c gesta fuerunt v.d.t, vocapr.emissa annis et ultra ; mulier qu.o hispanicx ms Cathar.na Salon. (M Viix batur Catfuirina Santalon). diciiur lib I eap Xllh Ratione scripserit B. Alphonsus in

PaterV.n-

Deo vocante, proripiebat

aUquem e sanctis hamane susc.tatus, velut sese de lectulo. Mox in


proposi-

amorem. gratiarum actionem, in Dei ejus causa perferend., tumque incumbere multa Inde ilU deinceps ferventius.
et

Quiecum

conscieniiie

anni 1604, liquei

cum miro

lu-

inserviendi singulas august.ssimee cruce mumtus, personas ejusque beneficent.am, servaTriados adorare, carmine laudare tricem suam noto Ecclesia; Dignare, ea pertexuisset verba quod cum ad
, :

Hujus mine falsisseanie annumib84. que me-niinit Marimon{i).


b Beaius Alphonsus,

rei quo-

Domine,

custodu-e, die isto sine peccato nos

tum

m iribus

conscientix

futurum sib. diem intentis in mortem ocuUs, Sequebantur Virgmis supremum ducebat.

iUum

sese quotidie sub suiB Rationibus. memorai Rotioreligionis vota renovarc: in Missa wfl

nibus

anni 1612 (2), anni 1614 (3) ei circiter iemporis(4). J^cc ieriia aliqua ejusdem Janinus haram ultima muiuaius est P.
scilicei

tamquam litaniajJetidgenusaUa .neditationis loquendi cum Deo venia, pra-lud.a; .n qua, petita Dei, a Deo poscebat quadrupUcem,
amorem
dempti.
sangui.ie reGhristi,Virginis, proximi Christi

hoc c orationem quam Franciscus Cohn iisdem fere verbis refemnt aucior Vitx Hispanicap. XVI) ei (in lihro
loco ea-hibet.

quamqm

cxms.

(in librol, cap. XIII). quomodo c Refert ijfff^w^.Vlphonsus

Virginis preces- ahas plures M Addebat per diem rosarium janitons c que bene multas, quibus cum munere ^.^^f^;^^^'' Nam ohse- ^^^^^io admitenebat se semper occupatissimum. quenUssimo Alphonso cum perinde esset quic- nistrat.
'

Jesulum
per-

quid jubebatur,

dummodo

juberetur, janitoris

viderit
sonai,

in

Eucharisiia

Evenit

huic

munus

in Majoricensi

collegio.quamdiu in pedes

dum

adjuvaret Missa^ sacrificio. quodtera-

excelsie consistere potuit, obivit, sed eo virtutis

Eucharist.am pore quo sumebat sacrosanctam sumentibus Missa cui ipse inserviebat, et in

ac solidae exemplo, quod domi et foris


prodesset.

plurimum vocem putabat, Pulsum campanaiOei


:

quandoEucharistiam aquam ministrabat, quod


Euchariscumque sacerdos dabat sacrosanctam

unum fortiam, videbat ista persona in hostia nudum, et animadvertit mosissimum puerum
quod
humerishabebat quasdam rugas parvas. solent quas pueri propter pinguedinem bahere quoties accipiebat aliam hostiam, idem eltoties
in
;

respondebatque apud se alacriter Prtesto sum ftngebat Doraine vocasti eni.n me et accurrens quare ingredienti Deo se fores pandere animo istud (additsuis quibusdam in noUs, ex quibus
;
;
:

rescitum est) pulsantem excipies, audies, allote quere, ut Deum,non hominem. Quod idem abs
servari oportebit,

cum

videbat. Proptev

quod remansit valde confusus,

nuam

apei-ies.

Hmc

egressuris domesUcis jailla ejus ajquabilis perpe-

verecundia est sibi et verecundia affectus, et huic communis in sirailibus rebus, et nescit
valde

tuaque humanitas, diiigentia, mentis qu.es, affapio bilitas, et sermo pvocul rumoribus otiosis

(1)

Summarium, pag.

156 et seq. Cfr.

780etseq.
239.

i2)

Sunimariura, pag,

Manmon, 217. i3 Ibid.,

pag.

pag.

constet de viitutibus, pag. 30 et seq. pag. 251. (8) Vida del ven. Alonso,

fol.

O) Summarium, 0; cfr. fol. 66


et seqq.

(4, Ibid..

(6) Ibid.,

pag. 2C9. - i5. Ibid., pag. 155 et seq. au pag.zei et seqq.Cfr.lnformatio super dubio

etaeqq.

(9) Cfr. Elenchus.part.U, Resp, ad novas animadv,, pag, 39.

num.XLVHI

sale

DIE TRIGESIMA OCTORRIS.


A-

613
si

sale conditus,

quo multos ad

sreculi

contemptum,

ad mutandos niorfs, et religiosos denique Ordiliinc illi visus interdum Cbristus nes perduxit
;

Ah deam

te.
!

o Domina,

quandoque

in coelo vi. .

auctore
1

LNINn

cum
d tus

matre sanctissima, choris bealorum stipaenim f/ ; hinc assiduitas orandi. Quicquid

Alphonse, immensi gaudii proraissum,etdignam debis. parente oplima consolationem; atpia usqueadeo delicate teneriterque habebatar, nihd ut esset ita

Cui Virgo

in coelo rae vi-

''^"J"

T>

supererat teniporis, precatiuni totum trihuebat; habeturque nunc etiam in honore angulus iu

difficile,

quin se confideret a Deo ipsius rogatu cxpressurum.Cieterum annis vegetior(nam a^tate


confectus,

Extradotissimusest.

qiiem ad oranduin sulitus erat sese recipere. 25 Exiturus domo, Christum prius in templo
e, et
:

omnem sensum
si

saporis abstinendi
ingratioribus

exercitatione amiserat)

quid ex apposilis valde


adhibito ad

mwnmodes- adibat
"

Si te, aicbat,

Domine. hoc meo

appeteret, ne attingebat quidem,

pj.^.vides

la^dendum egressu, licetex obedientia suscepto, nunc vitam adime; unus enim tu vita mihi es, et mille potius mortes oppetere fixum Tum ad est, quam tibi vel minimum displicere. matrem, post alia qua;dam, hiec addebat Dei
:

vescebatur, nullo

umquam

mulcenda

illacondimento; cibi veru tam parcus eaque in edendo modcratione, ut epuluri in conspectu Dei

Uquido putaretur. 28 Agendis a cibo

gratiis nostros

circum ad-

qtU ei reve'a'

Monstra

te esse

matrem, sumat per

te preces,

stantes charitatis oculu eontuitus, ingenti desi-

omnes

qui pro nobis

Foris natus, tulit esse tuus. cordis. Eadem cum incessus religiosus, silentium

Deo, ut si domi iuisset, sermocinatiu; coUecta modestia. castigutissimus oculus /", sic ut amiis
quadraginta quatuor in vultum raulieris numquam aspectum intenderit, quamvis multas fre-

beatorum aliquando derio exarsitcunctos intuendi; et fore se votorum compotem pariter sero eniin ad ccenam redeunti patefacrescivit
in coitu
:

^^'^^'^^'^^^5.

ti^ntos.

tura est ccBUtQs,


et iUic

esse

omnes

coelo dcstinatos,

ret,

ab eo videndos. Quod etsi pro certo tenefuit tamen aUas hoc idem ipsi a Deo confir-

quenter alloqui cogeretur; sed ab iis fere tum * de vitje hujus vanitate, incerto, *Anminedit, breviter, tum

B
Conscientiamdilifienter excu'''

brevitate, periculis, iisque a;teruis,iudicio,in[esese. ris, ac similibus locutus, expediebat

matum. Imo die quadam agendis similiter a mensa gratiis, accepit divinitus non eos modo qui aderant, sed quicumque tum in Societiite g censebantur, beatorum numero accensendos,

26 In recognoscenda, examine duplici, quod


nobis pro^scribitur, conscientia, Christo sibi ob Q^uiQg posito, velut animte su^ magistro, speculo,

dum tamen
certa

in ea constantt-r durarent et huc tam persuasione Alphonso impressum est, ut


;

vir alioqui singularium

admonebat se ipse serio, et distincte Vide anhujus aspectum, auditum, incessum, modes:

tiam reprifisentes'? An sic somnum, cibum, conglovicia capias? sic leterni Patris honorem et viamquouras? Nievos porro severa trutina pen-

dentem suos, pudebat graviter, pffinitebatque tam diuturni et tam propitii temporis tam exiguo
hec fructu in Sucietate liactenus contriti. Prceter ad cenhoram unamquamque, statim ut fluxerat,

charismatum studiosissimus occultator, vel ad erigendum quorumdam mcerorem vel ad fulciendain vacillationem, id clare interdum iis enarraret g. Q\\<r res, ut sit maxime admiranda, sed minus insolens videri poterit repetentibus quLU quondam idem Deus, ajque potens ac bonus, patriarchai sancto Benedicto

</

de tribus prioribus Ordinis sui saeculis

promisit.

suram vocabat, arguebatque dolens,si quam


ginem

in ea

occasionem virtutis et meriti pr^terisset; Viraccerseet sanctum ejus horaj patronum


vero elabi bat in auxilium emendationis. Nullam sinebatsinealiquoDeipariJCCultu.cujusse gloria-

29 Injectis de Deo sermonibus plurimum affi- Quomodo ciebatur; sed interrogare audireque paratior, ^J^f^"! ^"^^' quam loqui et docere. Inanes vero si quis intu- j^nsalitna.
lisset, in

utiUtatem sensira deflectere, quoad decoriratio sinebal; vel iis indormire, tum quod

ejusmodi batur esse mancipium; ac si quod pensum coactus omisisset, proxime horio unius persequenti absolvebat. Quamvero undique ad quibusdam fectionera sua exigeret universa, ex

maxime nausearet, tum quod, traductis magnam partem orando noctibus, interdiu somno
iis

vexabatur.

Somnum quidem

in

sedead sexagesi-

aunum cepit, eumque brevissimum, mum ab aniniuj cum Deo colloquiis vacuum. Sed nec
tutatis

se decerneipsius notatis colbgitur, ubi sic apud perfectisbat: Nihil defungendi causa. sed quam

sime singula explebis, et ad Christi Jesu imitationem, quam proximepoteris utsi ex unoquuque
;

nereliqaa prosequamur in Societate communia, quaraquam ab ipso non coramuni virtute obita et pugnam magnis servata, ponamus insolentem magnis tandem diu viribus ab eo i.ugnatam et
pr;cmiis confectara.

salutis tua3

summa

et divinaj gloriio verteretur.


illa

Postquiemethodumsubdit

Deo sub initium,

medium
,
,

,.

et linemdedicandi. secura 27 Ingressus triclinium, sibi apposita

ANJSOTATA.
a Hnec officia
lis

totusZt7n'
Deo:

Dco

pie

offerebat;

commendatisque

Deipar^

purgantur, mentibus qua; tlaramis lustrahbus miscebat lacrymas,et subsistebat quancum cibo revout esset ilU rectoris monitu

enodaUns explicantur inscrip-

doque tam dm, expiicandum est, canda edcndi memoria. De quo se, quasi de alio, opinor, quodquod scriptum de matre illum in mensa tot a Deo et
reliquit, aiens

aliis

a servo Dei faef-unt b Litaniai B.Mariai Virginis olimaliie nuncupaias quia locis. Lauretanas, ita
reliciis (l).
iii

solitum mipleri, ut Virgine sanctis voluptatibus assequeretur; ejus porro cibum easserrao non positi, nulioque esse taraquam hominis extra se mterea necessitati obsequentis, atque sapore suspensi. contemplatione

ferurdur primis in sacris xdibus Laurctanis solebat temporihus fuisse usitaise, reciiare antiphonam : post B. Alphonsus, iia tamen ut hanc oraOra pro nobis, sancta Uei genitrix eic,

tionem mhjungeret

-.

Oremus. Orariipotens sem-

dum

edit,

altissima

Hactenus

ille,

de

se, ut creditur.

Et vero accidit

raatris cogitatione accurabenti et in sanctissima; impetu sic eam compellaret defixo, ut pio animi
:

castissimaVirgine piterne Deus, qui pro nobis de dignatus es, fac nos tibi casto corpore Maria nasci placere. Oraraus etiam servire et humili mente Maria, mundi regina, angelote piissima Virgo exaut eis, quos in purgatorio ignis

rum domina,

(1)

Suramanuui, pag. 245

et 279.

minat.

614

DE

D.

CONFESSOUE. ALPHONSO RODRIGUEZ

''

omn.bus .nstanUbus ^prc:iJp-Dom>nu,nnost,.um*.;^Co.uomiMuiu ..^o..riculis. rtT

.r; iTs ab
'

defende

dinsuntur
tractando

^^^ in Donuni, ti

nws(l)"^^

cum

jesu

ci.

i"""-'

.-.m PlHvandocoradcce-

cum

saneto ti.nore,

loquendo

cum

,n,s

et

ps

ZZi
me
du p

m
c"
i

,-espondent cum hfque s,gnincant

,_,

_^

Hnlr.i suavitatc, et docent dulci suav,tate, ipsorun, sanctam volu,^-

Z:Z
sh^

u? exequatur;

et in

hac fam,l.ar,late

.ta

cumDeo

se ista persona ct Virgine, gerit

modo quo

(5). De eo quia est puer U, cap. Xll. f,mus infra dicetur, tib. Eucharistia^ salutand^ S.

^ matre.

qu, nec scit

cum pvose gerit puer lactans neque potest elevare e


eoclemargumento

^epjn
mJcoe
Tnc

antequam domo
salutifera,...
'"'^'^^"^

eo^iret, se Alphonsus(6). didicisse, indicat B.

usum BarlMoa Patre

.^^ equum

repn-

ultum caperet detrimennon "' .^,^; tJm, oculos vagari P^'-'''f f iempto, adja.
sua
ca..titas

ter,quamvis domi, fons,

quando ^^^-^.^
legc
nisi

^^r''

:'et au

;,;^;;p;, avissent neCuna multoties ,sta ete R per^batur

Z7;S^t;:t::mp;..storumqua^a-^
t
,U

annorum
in facie
;

<-on./^oinspeKit aliquam
<?uorf

muU^

?em

PP-

Tonw

(7),

Ma/ !-

rn^vni*;
exerctmm etar
c

atque id o4eo <"'

j,cr vocarent eum ^^'^''"'^';;^^,


^^^^^^^^,

-f'"'

^^^

,Revetat.^^.lii^^l^^^^^^^^^^

^:rZ^r.^:
est
s

oUtumpost prandium
gati";

et

Deo grauas, prout ca.,am, omnes m-

lul cong.'

videndo
ei clare

illos,

v,debatur hu. videbat totidem


.11.

^~^^
,n

d.ctum quod
a>ternam et

--=rrr:;:s=xi--

ir^^iam
vand
rant
,

-^^^'l'''" omnes consequeren .n clum; ac et.am .rent


tamen
ea perseve.stud d.cere

quod tuiteiclare dictum

td et.an.
person',

nedum .st. erant salad cum .lUs omnes ex.stentes

nrLens
I
."u.

si in Societate,

volebat E hxc persona non


nisi al.cui

torsan^^^f-f
:

tasserviret.

''^' ut exire volenti,... ad hoc 1=f ;'.'V,t Summario hve

,t-

Additum

est

in

Frater

lauueru sas Wmc/if

Dommo eum iyu,:--'


cuiii,

ejusque malre. qui -u


..

.;,/

Zdo simul,

modo separatnn PP'-f


esi
:

perspicuum Zsius iestimonio

:r

cum- mediante
fa.n.l.ar.talem
et sit

n,ag,.am

Z^l^ ^Z,,.a( Dea ^^l^/^^Zl '"qZ:Z' q cum Jesu


I'^PfJ
f.
.,:..;;,.

"'

TeX^ exaram. Uic nic


nri Sei servo exarata.
ccelo

s^miUa promu Innoauolue 1614 Dommum in ehartaab ,pso F Franciscus Colin


ji,i"i.o. scUxcet

Alphonsus propria manu

al.b.

scr.b.t.

quadam
-i

die

mens>e n^npnitomnesQuicum ipso mensa; accepit omnes qui cum


esse potituros
(12).

Porro

et ejus

l>eat.lication.s reoetaiio in processu emgereur, /a-

matre,

plena amore

amb-am

mce
^,":

^^ obrussam

aat in pra^sentia

-'>"X,f,,

:"S .."

"~'

"^

'^J^,,^, ^,^
hendendum
sil

,,uib,,, ,uod rep^-

(13). aui supra fidcmv^deaiur

"'","""'

V f pati l luu pa ei mori proptev

amores suo., mediante

.llo-

___

p,.opriis rebus, et

'"^:r^i-co aUs,!il.vecurritad s.h. respond,


esum

Mariam; et quadam die !. et ego non ero t.b. \'r" aTu es mihi fidelis, summopcre favora.uvenit iUos P ol.ter quod
,,Vidade, ven.Alonso,fol.
,3,

2.9.

S-~ f
.

nair

602

(10)

Summarium

pag- 102.

i;?L

Ratio?on.cienti. in

Summ

P^^^-^^^^^^^^^^^^^^^^^

Suromanum. pag-

m.M.

p g

Alph. Rodnguez hb. La vie du V. Frere XIU. infra, Ub. H, cap. seqq.- a3) Cfr.

II.

pag- 227

^^^^^

OCTOBRIS. DIE TR1GESIM\

615
AUCTORE
J/iNlNO.

nunc lUas quidem per se covamque consolans, persanans. Ipse inhibens, nunc absque medico

UB.

1.

C\PUT SEXTUM.

immolabat lUi vero, divin* victima voluntatis, absumendum. Quod se omnino, dolorum igne
,

De

iiravi

quam pcr decennium

^^ .1-. a dcX^mone pa^^u eSt orando o r1-^mnnP naSSUS mOrVPXatione, ae moleStiiS


^^^'*
'

cum matre semel dum facil en adest Cbristus copia, Yivgine,tantaexoreutriusquesplendonscop.a, ore utviusque splendons Virgine, tanta ex obscuraret. i ^oo ,-anfipiam in mensa candelam ut accensam n^^^^ pro^^^^^^^ .^ ^^^^^^^. ^^^^^bent.s mexplispectu,implev.tquetumipsmsmentem
eabili voluptate, tate

borum.
honBus

.,

TErat Mphonso

d.ei

anima

...tn.ina et v.gor ma u na

cubiculo Paler mu-atus anlea tentatus. Vicinus nocUs s.lenl.o, exploraloqucntes intempest*
^^^^^^^
'

tum corpas sanilate, ar. h.lannumquam foret non minori quam si morbo

.^^^^^

^,^^^^.^^^^^

^''^'^rr D^catio

;;rr.L ^;ts.
-.--'-

Igitur quoties ad orandum Bethaliam subacturos. -c lieina lan. buud.'-''."'"-^4 " sed _ it;i-. ifrnntn cnrrio.. ignoto eorr.p,, seu nuanexerat, morbo statim palam esset nam oraimmitti a d..mone

d.monef,

aqua. ductus Hos ergo aureos v.vk ^P-runtiis incidend.^^^

l^li;.Lo
.

,t,culumabscessit. Nec vero setenu.t foras bujus l.titi. ubertas, quin

peraliqaotd.es tam per aliqaot d.es erumpe.-ef,.taque de ^^^^J^^,^^ ^^^^^^ ^e Ueo ex ut attoniti audientes magnifice loquebatur.
eius

quem

s,ceratiUigatus,utoummrnTmatutin.. muta-

quas.hominiseca.lo sermone penderem.


;

des.nente, s.mul inaperet, choata, mutata, be cessaret.Preca,idisignum Alphonso "eune>cquisitiss,m,s toto Ucum canebat a illico enim excruciarique dolor,bus ; percorpore torqueri et pugnam ,ncrudes:

delaps.

d.vm, amoris in eo a^stus, quo se exterius proderct, nisi exitum invenisset,


et erat .s

ul

prtefocaturus illum vide.-etur.

.endo tormenta crescere,


cere certando.
tientia

Cevtabat
aliud f,eret
;

enim

char,tate ac paa

ANNOTATUM.
ita .'<cripsit annis tunc pra;cedentibus, vel Jecen.an.ns octo de se ipseDei se,:us,.em postea mulata in orat.one,..

Deum,

ut poterat,

perseve,-anter orans,

de"

maiestat,

ne quid gratissimum

quam quod esset ejus unum ,n hac v,ta suum

Cum

causa et gvatia pati. Fm-eba Tsse votum, De, ingravescehant cruces, et era interea pra^Uum,

fu.sset ferv.dissirous

fuerunt

teropora tal.ter

quod

in

orat.one de

nonnumquam

carnificina.

tam

s,-eva
s,

rab,es

ut

Ine,

stat.ro

supervemeatque tlectebat genua,


et

v,deretur sib, rius precandi hora mortuoque jactaret. humi pro deposito

paulo ulteanimam efHaturus, nonnumquam se tenderetur ;

Oroma ,nter.ora bate quaidam inarmitas... eodem instanti quo ,nc,p,ebaanterioracorporis,


?u

Verum

e"ta ro

eadembora
reliquuro

solet elapsa post =eris pulsum quo velut ad signum receptu.. ,ndicari,

ban

extra, et causaorat.o,turoe[aciebant intus et i-f;"^"-- "' ingentero roalam


s"bi laro
s.

quod sibi videretur


vpVu.
eie
(1).

paulo plus duraren

mo

e-

surgebatvalensetalacri., perinde diem offica vegetus ac

ad orama s, mh,l jps,

eTposuerunt beati

tmpetus Tcn-mies confessa,-ii,eum inp-oviri


dtxeruntK-).

dmmmum

quandoque confecta proh.saccid.sset. Imosibi plurima mirabatur, quibus sime celerrimeque


posse facere se tamb,-evi satis

cmu eanonizalionis testimonium


C.VPUT SEPTIMUM.

non sperasset;
raa--

acsuperiorem
nuro

in iis

quamdam
aiebat,

suspicatus

Deus .roraortahs! Deo cto absolv, ? potuere tam multa tam et hoc solatium, et exantlati laboris

Qm

vero,

r,

Liberanuinerejanitoris,ter(iuin
a

sudoribus

Post decennniin, licct


aliis

morbis

reponente communicationem annis decero quibus hoc 31 Sed evolut,s jam de coelo iucund,ss,me bellum stetit, turo vero Dei et sui not,t,a sensus
su, facilero recreari,

deemonibus cruciatur,
et

etc.

Pr ha, belli et pacis, valetudinis

morborum

Bj.lphon.us

haur.requeex

Inborans,

m,rab,les. H,s tamen pr,dem grav,tas, qua fractum debat valetudinis cont.nent, precorpus prope voluntar,is p<Bnis ingens virtut, caropus et Jebatur, aperu,t eos se

deliciis

haudquaquam

ce-

t^nn^

^lpbo,. annuro sexagesirouro

^;^-^_

sanct,

inter,-ogant, Rectori siqu,dem cons, corpus orone noctudolores perpeti, quos valeEidero prceterea qu. sCnderetur novacula.

Deo intente vacare par es^e bus adbiber.. qu.bus peu perfunctus, ad Chi sii ., Mirthee omciis esset ot.ante pame jam cumMagdalena strenue \n Mldalena tractatum ascet.cam

laboi-e
iri

petenti

Laboro

, inqu.t,

Pater, acerb.ss.rao

edit-

ston.acb., calcuh

et col.corura
;

am ma Usque ali,s fruor, viclurus oron.Ws non duco, sed iis tetus me Deus abstu hsse. . To ."rotror'e, s. b.c a

torm.nura c,uroorqua. Uroen oron.a pro

tiarum ^mue

.a

u
Ministrando sa-

reglm
"^

.grotoruro custodero ab

,.s

rooner. qut

nrEter5ol.turosemalehabe.-ent.
sivpe fuit

Deo mirtficc
oblectatus.

providentiss.m.e bom30 ut vero stylus est has alternare, d, luebat tatt aroa^a dulcibus nunc
suavitate mult.pl.c, Alphon" .rumnas

hW=ap.XXl.-(2>Sun,.rium.paB.^5etse.,40.
97etseq.;cfr.

pag.lWetse,.

pag. 97 et seq. constet Je virtul.bus,

tationem

eiG
AICTORE
JANINO.
LIB.
I.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


expeditus ad roborc armatus, Deo se devovet, sinnil ausu magno quaivis ejus amore toleranda auxilii.Quo taminferos provocat, divini securus
;

interimsentationem alio transferret. Vocantem Deum et aures obstruens obedientiai tiebat Domine, vetor leligionem excusabat a Ignosce, pra-cepto pnlsantem admittere
, ,

oberJientia3

puisabat Deus quo excludebaimo renitentis petur religiosius ac reverentius Aliibonsus se frustra esse netralia subibat.Vidit explicuit qui rem, uli gerebatur, moderatori permajori ac meliori magistro ac domino eum

Sed hoc majore

vi

quam bellico excitus cacodamonum tristis gloferarum vultibus, bus, hominem vallare, terrere
concidere quoBsibi ascivcrant, minutim in Irusta corporis vares agi videbatur), ut nulla pars (ita nihil monscaret acerbissimo cruciatu.AIphonsus
doloribus turbatus, Jesum et Mariam abjectis assillue implorare, donec longo conflictu hostis,victorem fassus,se virilms despcrabundus
tris, nihil

misit.

primoprohibetur, sed

niox pertniltitur;

jam dies 34 Anno hujus sEeculi tertio &, aliquot feriatus (quod i-ectoris prcescripto a meditatione aliquantulum regraviter ex febri decumberet), solum obtinuit,ut sibi liceret rosarium
creatus id
Virgini

Quod simul faccre suscepit, Dei pra^sentis suavissima consimul animumab luctatus per templatione abstrahere in cassum ingerenti se Deo cedere cogitur, aliquot horas,
recitare.

abdidit.Verum dies non multi abierant, cum poscoUectara vetremos conatus exerturus redit, et martyres crudelitatem tyrannoterum in sanctos Igitur inin unum Alphonsum vomiturus.

rum

ignis, vecto pernoctistenebrasine.iuscubicutum jacenalio suppliciorum apparatu, ferri,omnique alienum dx-mones corripiunt, et in fervens

tem

modemedia,cum ratoribus parere.Et vero nox erat jam Quam adhuc in pertexendo ro.<?ario laboraret. somno remuobsequii luctam placidissimo
tesUtus ab eo

vim

sibi fieri,volenti aiioqui

conjiciunt;

eductum candentibus laminis exu-

securibus; post runt; dein secant novaculis et revellunt. etiam discerpta viscera ex corpore

37Quihustormentisnecdum

satur Alphonsus i^^^^"'


^l^rt.to,u!,a.

ejus

neravit Deus,

qualem multis annis numquam


vero captis interius et
in

dormierat.

Tum

sensibus,

mens

contemplando

et

eMenus amando Deo

nudispetebat graviora. Demum pelle detracta, operitur, et fuit que ossibus, prunis ardentibus deficiente hujus supplicii bim atrox dolor, ut

sublime rapta,
tunc,

vigilavit,

tanto effusius quanto

immunis a ministeriosensuum, ad libertaaccedebat. tem mentium sejunctarum propius


sua item Pnuter has mentis subvecta^ delicias,
corpori
restituta est valetudo,

Deo subsidium postularet, imiongum ; petraretque tandein post certamen sat finem imposuit, turbaque cui comparensChristus
animo,
flebiliter a
illa

dirorum carnificum fugata,

et

sanatis Al-

quam

violentia

corpovis et phonsi vulneribus, illum valetudini

conmeditandi amissam medici putarant. Qua Alphonso jectura doclus rector, animadvertit et ab se plus obesse avelli a divinis, quod a Deo iis incumbere quani legre vi summa extorquebat,

quidem auxilii mentis quieti restituit, gratum toties sed pudoresulfusum, quod qui se accepti,
ad acerbiora obtulisset,

qao rapiebatur
inuluctahili.

vi

blanda, sed potenti planeque

quod dsenion
trgrefcrens.

35 Rumpebatur his successibus diemon. Itaque consumptis diffisus artibus,alia illam aggredituv. Conscendenti gradus eam aniavit graveoleninvocato tiam, ut defectus animo rueret; at, sensit, ruit in opem Deo,retineri se huineris dum
et ne prcuceps aniigeretur casu. Die insequenti, iisdem e scalis, violento impetu dejectus, aliquamdiu pro mortuojacuit, et suspicantibus id

animo cadens, quo pacto coactus fuisset impiorare. H^ec vero tales magni gererentur, inquirent fortassis qui sanctorum puAntonii et reliquorum prieterea transigegnas minus atlenderint. Utcumque res
illud,

retur, sat

est

tem eos passum

vigilantem, prudentem, sentiendolores, quos carptim attigimus,

hactenus quiveros plane, tametsi mirabiles. Et cum maligno hoste.Iongum dem bellorum tempus Hinc usque ad obUum cruentum
profecto et

factum a dLcmone

autem sciscitantibus quam commode nocte proxima quievisset quibus a lis, inquit, doloribus excruciatus sum, quidquam sit; cuidam atrociusvix apud inleros vero ePalribusrfse pereum raorbum.eatormentorum et tentatiunum barbarie vexatum a da3c,

postridie

mumtum non sunlausi dtemones iila instaurare, usitnto cfeli pra^sidio Alphonsum. experti non Quamquam identidem turbandi magis libidine
quam
vincendi strepebant
vita^ fuit,
;

f.

nam

triginta fere ab-

septimo, qui hinc annis, hoc est sajculi decimo

supremus

illi

exagitatus est diffidentia

salutis permolesta, ex

mone,quibus nihd simile probasset umquam;ac

dum

corpus fatiscensdiris urgebatur suppliciis,

suas imiino quoque cruces sajvissimas adfuisse, letalium sic ut nulla sui pars et facultas expers

metu potius ne quid deliabiquisset quam aliunde orta. Hanc dum non misericordiie ratiogunt versatue animo leternEe vocemque nes, sublatis oculis Dei opem exposcit, audit, erroris spiritum quo confestim optatam
jactabatur increpantem
:

Quid hic agis? Meus

poenarum
tit.

esset.

Nequc

hic

eorum

rabies consti-

tametsi ex vulnere quod labens in capite ac-

pridem est Alphonsus. Quibus pristina; quietis, discusso ancipiti meticulosarum cogitationum,
serenitatem dulcissimam recepit.

ceperat, brevi valuisset: namin triennium solidum eam da^mones protulerunt, Deo famuli sui

triumpbos

coronas ex eorum furore et impugnationibus ornante. Ergo sacerdoti ad aram ministrans,frigidus prieter morem, et coeli favorem,
et

ANNOTATA.
a

Totum

illud caput,

nihil fere mutans,


(1).

cui erat assuetus,

precum

jaculis frustra

ciens,

exhibet aucior Vitie Hispanicx ms.

dum Christum

sublata in hostia adorat, oraculum

accipit monentis, paratus esset ad

magnos
:

labo-

fore res prompto et alacri animo perferendos gi-avem !jerumnam,sed gi'andi pivemio; nam se illi

b Idem ad menscm majum anni 1608 quot scriptores referunt (2). c Plures viderunt, nulla causa apparente, sanctum Fratrem e scala dejecium: idque
ali-

eum

incredi-

suprema vitiu bora adfuturum e. 3(i Qua voce futuri conscius, et una confidenti

postca icstimonio firmatum est (3). d Sese a dsemone tam vehementer fuisse

pcr trifnnium
hiliter

vexat.

(li

Lib.

1,

cap.

XXIII

et seq.

Cfr. E.

Nieremberg, Clalib. 1,

ros vaiones, pag, &i2 et seqq.

12>

Vita Hisp. ms.,

cap, XXIII, Cfr. Nieremberg. pag. 635,- (3) Sumra., pag. 110. 109. Manmon, pag.lOS; cfr. pag. 92 et 108.Colin. fol

a/flictum

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.

017
ccetesti

afflictum, fassus est Pairi

Joanni Torrens

confessario
e
cle

(1).

Evenium narrat etiam Pater Colin, qui sancti eo lum a P. Marimon, tum, ab aliis

viridomesiicis certior factus fuerai (2). fuef Signo crucis dxmones sxpe fugati
runt. Item est solita, sic legimus in Ratione conscientix, hxc persona uti alio remedio contra
tentationes pravas, quas do^mon ei facit; reme-

39 Quo quidem gavisus nuntio et monitis annuens, sed vullus indicio visus est dicere se aliquotdiesforesupcrstitcm. Ungentivcro sacerdoti haud minus tranquille respondit ac si esset in cubiculum aliud migraturus. Cruclatus item, qui supervenerant accerrimi, patientia incrcdibili

gaw-

^'^ recrea. tur

excepit, velut

hospites antiquos

sibique

charissimos.

Valetudinarii cuslodi,

obliquc ac

dissimulanter inquirenti, significavit


diserte se intra octiduum

medium est istud facit cnim in conspectu dtcmonis unam vel duas cruces longas, extendendo
:

admodum cum Deo futurum et


;

brachium, et dicit dosmoni te genua, ethumilia te


;

A.dora

cruccm:

flec-

interroganti eidem qui valerct, quod lurbatiore vultu cerneretur, gravi se tpt/auria respondit la-

et

imperando

dicit

eidcm, ut proferat b.-ec verba: Christe,etbenedicimustibi,qui pcr crucemtuam


redemisti

Adoramuste,

borarc, indicavitque se animo veheniL-ntissime torqueri. Ne tamen promissis fides abesset manifesta,

ex quibus a Deo consolatlonem in morte

mundum

de peccatis suis: a nectaturcoelestium,terrestriumet infernorum. n fugit illico, Et dEcmon ipse, tanquam superbus,
ct

quod petat a Deo veniam In nomine Jesu omne genu


n et

expectarat, triduo cere

d quam

vita excederet,evanes-

rf

recedit,

ne

cogatur

obedire

et prsemissa

prorsus omnis dolor. alta pax animum, quies summa corpus obtinerc, os ipsum ditmitas veneranda, vultum vires, arteriam ioquabilitas perpetuaet constans. Deo immersus proculque
a scnsibus, divinis, uti crcditum est, fruebatur amplexibus sed ea coelcstium profusione voluptatum, utcxiis in circum adstantes, quibus erat
;

facere (3).

CAPUT OCTAVUM.
TD

De supremo

Alphonsi morbo

relertum cubiculum, pix' anirai commotiones exundarent. Canctis vero noslris tam illustris jacturam virtutis dolentibus, clausos eatenus
aperuit oculos, et quos verbo nequibat. aspectu
hiiari

el obilu.

et sancta;

pleno benevolentij.', salutavit.

B. Alplionsus, perni-

l^m Alphonsus humana perteesus,


tus inhiabat.

uni Deo

to-

et pie mori40 Die tandem octohris ultima, Sanctorum Omtur priores reverse atque nium pervigilio sacra,in sus cruciatus, solo .Tesu augustissimo nominc

cioso

morbo

utpromerereturexcellentius, deessent occadivino consiUo factum est ne illi

Quem

con-epttis.

vita;actu sibi siones covonarum,quas hocultimo morbum promiserat texeret auctiores.HuicDeus fidem cessurum a nullis remediis, soli morti
:

proferendo illos solabatur nam quos in vita pernoluit petuos comites et familiares habuerat, Deus deesse morienti.Sic magistri suiac Domiui specexemplo, cujus de cruce pendentis vulnera cruce dolorum tabat ct deosculari conabatur, in
;

submde lecitoraculoeventus. DUacerabalur

m-

peracerba sacratissimum Jesu

nomen pronune

cuivis netensissimo sensu. et qui robustissimo potuisset; interdum viribus desticem afferre momento receptis, ad tuebatur penitus ; tum, us Una erat his novas jerumnas refici videbatur. majores ex eo et malis medicina cum Deo agere, amorem nagitarc. labores, perfectiorem ejus assecutus est abunde, diu acerbissime

tiansjfortissimam et purissimam animam efflavit, ietatis anno priesentis sioculi decimo septimo e,

octogesimo septimo
pulchrior

in

tertium

mensem

et dies

quinque jam provecto. StetU

quam

viventi,

mortuo motus conreligiosos


oris species

Quod

certe

illo quem tuentibus adspirans, procul horrore Fuit Alphonsus solentmortuacorpora movere.

etiam animo vcxatus non tantum corpore, sed

b.

Tam

favoris prcecipui significatione ab eo et abiisse et illum solitus recreare, longe Non eflluebat famihans videbatur.

varia

enim

senio incur\'a, statura mediocri, sed nonniliil calvo ct venerabiU capite, macilentus, robustus,

ejusoblitus
et vota

sapor, Ule perpessionum ac dulcis

non desideria

ierumnarum

toties

nuncupata; horum

a-ritudo, ac iners ta^dium loco mceror et tristis vindiexterius interiusque hommem totum sibi jacula et formu; precum sacrarum

dignitatevuUusobservantiam et benevolentiam aquilino, oculis ciente, fronte annis rugosa, naso cibietiam acutis, incessumoderato, grandibuset efficaci et parci, sermone quam dulci tam natura ingode rebus divinis copioso, prompto
valido,ac
nio, solerti,

maturo ac prudenti

Ad hoc lantum diem occupabat, lum suscitabat quibus memoria cesserant ut si guentem animum, sic post alterum numquam iUa didicisset c Tandem
cabant

ANNOTATA.
-,

jam mensem
tia,

s.c sic

estChristi nauseans, refocillatus

iniegrum '^jinvpmum hunc morbum, qui

Jesuejusquc matr.s sacrosanct.^ '^'ifrdoiogaudn, ut exaaum^dolo^ eo amuxu c^lest.s

^^^^^^^^

f^rXlT^nuitJuse descripseruntColrni4),
aucto.^^^^^ auctor Vit.v

superaret. Haud tamen rem longe multumque quoad sinebat raemoua, soUt;^ cursum pietatis,

^^

cipiebat

xgroius

Hispanic^ ms.,{o)atiiqu^. Hoc sus^ ant^solebat, Christi corpus die domi^ ter in hebdomade.

per banc

intermisit ultimam a.-rotationem

non

qumta{6). nica, feria tertia et feria

non piorum librodiUgentiam in ea consuetam, Deum audire loquenrum lectionem, in qua se aa exuen a denique ad extrema

tem censebat. Vergenti Ugerunt Patres de pa^..da


pra.sidio,

cura esset jam

alii.

^^ ^t&^^
dmmone
incitatus,

mumsubiit,ei ad

timor religiosi senis anib 'Eiiam nimius diffidendum Deo fud a

mensejanuario anni

1617.

^^T^ZuiosuonrXstofuitDominusO).

ad

mu

^^

^^^^ reiinuerat

(8).

sacramentis.

-(4)Fol.U9et seqq

Octobris

Tomus

A/ii-

618
AUCTORE
JANISO.
LlB.l.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ GONFESSORE.


P. Joannes
objurgans, expleri dos errorem suum vehementer adstando, manus, pedes, nequibat poenitendo, osculis premendo, corpus orane defuncti piis serael aliis locum daret, avelh

d H^cjurejurando confirmat trahenii adcrat: Torrens, qui Fratri animam Dominus quamdam extasim miraculoDedit ei

samjudiciomecantequammoveretuvtnbusdiepulsum perbus integris... Habebat colorem et evenit eidem essetvaldc sanus et hoc
inde ac
si
;

monitusquc non ab eo non poterat

non post aliquot dies in quibus fere dicitur, in totum. pulsum, et erat extenuatus, ut clausis, illos El existens in isto gaudio oculis
et ilUco iteaperuit, et quasi ridebat nobiscum,

habuerat

; et quod debet censen prfamulum dempn-^ter constans in Dei stantius alios induit, magno mores longe

rumclausit eos... Et statim atque Patri extasis.illicoamisitpulsum et ohuX {\). oculati (^). Torrens adstipulantur alii testes inquorum relatione coHigitur extasim Ex ut habent cepisse die 28 octobris, non dic 29, plura ea-emplaria mss. epistolxPatrisJuhan; alque quippe lcgi^mts in trayislatione GalUca

terminata

fuit

ceps studium, familiam omnmo amsa^culi odio raigiosam causis fuisset ab ea revoplexurus, nisi justis de novcO monuraentura Alphonsi catus. Rei vero tam tabula appendii. sepulchro picta in temeffertur 4-^ Arfirmarunt quidam, dum qualis a se odoris fragrantiam, perceptara

stipata/uit

plum.

interris

minime

sentiretur. Advertere ahi, de-

sidentibus hurai

inFlandrica: s^hh^KiodxG 28 octobris.ci octobris (3). versione GaUica : sahhixXo die 26 cadebat func in diem 28. Sabbatum porro nemmi EiT quo iempore etper totuin triduum
uisi mihi, Tts\iOx\(i&hz\.xgrolus,aii infii-marius,

inaha

muscis compluribus, nullam funebribus insedisse. Ad corpori venerando aut satiandamque pietatem, m vim turbx vitandam tivquentatum est afsubitario pegmatc locatum, conditionum urbis Majonca^ ; co-

nuxu omnium

eventis, magno honestatum vero admirabiUbus argumento. Dum cnnn, ut fit, divinte potentia: deposito admofiores, rosaria c sacro
strophiola,

cui superior dederat potestatem (4).

ventur, excussum

est ictu plane innoxio in caput

Dei E.v Paire Ripoll discimus servum Sanctorum, dimidia obiisse in vigUia Omnium
e

unius

cum hora post dimidiam noctem {b)\postquam per dimidiam circiter morte luctatns fait
horam
B Alphonsum e vita migrasse hone in quadrante post mediam noctem, legimus
(G).

cujus funali accenso candelabrum, caput dividenfuerat alioqui et casu et mole luminum valeludo,mox d. Restituta infanti dum

cum

Martini, cum Sauramater, conjux Laurentii unum e nostns Alphonsi persenon posset, per depulso crumanibus illa appUcuit Ulico enira
ut
;

duobus exemplaribus liierarum P. Julian. iCum beaius virsuprema extasi frueretur,

ciatu

iucisque vel

minimx

impatientia,

quae

continentespuerociebant ejulatus,
luce gaudentes oculos

vegetos ac
in

quam coloratior appat^it facies et pulchrior ejus sumprius. Et quia iunc pictor effigiem similitudine eorpressit, hujusce picturse

sanosque

posterum

ma

apographa ahquatenus discrepant ab imaginibus antea faciis


(7).

infanti fiUas Sebasdetexit. Antonina3 pariter, Sequi^E, admotu fasciolte tiani Socii et Mariante conciUatus pnmum ab \lphonsi contactuallatEe, somnus et, febri abacta, postridie va-

in

noctem

letudo.

CAPUT NONUM.

et desiderio Dum funm 43 Mirabilium spectaculo, fama celebratur, quidem nocte dilahebatur suspensa, ne multa nova fiunt ea nocte haudqua- prodigia, plebs- quare sparsum, fore ut tumulo inferretur.Sic turba utcumque laxa,

quam
ta

quamvis

difficile,

tamen reportatum

est cor-

De
Toiiuscivitatis

gestis posl Alphonsi niortem.

/\t^ signum
yj^^\^Q

transitus Alphonsi, nobilis

raa-

veneratio

trona.templi nostri ejusque observantissima,vidit

erga B. Al-

priusquam iIlucesceret,exdomus
imminere
suis oculis
;

fenestris

major in diem pus intra collegium; et quia perturbatio timebatur,mutato consilio, proximura est, et in sacapsa Isetis cum lacrymis clausum Assumpta) Deiparaec conditum. Parata3 incello exequise celeterea in sextam feriam sequentem universa. Pater has concurrit civitas
bres.

Ad

pus,prodigiis

vicino collegio lucem pulcherrimam quasi auroroe surgentis


ancilla,

vidit

eamdem etiam

sermonem Joannes Torrens, Alphonso intimus, habuit, et in sesquifunebrem de ipsius laudibus


horam
ria,

non credens, testem acciverat. Rescivit paulo post matrona Alphonsi obitum, ac de illo splendore ipsius gloriam conjecit. Inde magni concursus aoranium ordinum in collegiura fieri, regius procurator idemque

quam,

nullo

popuU

tsedio est auditus.

Hoc

ipso

nobilitate priraadie Guillelmus Descalarius, ex

facem raisit quam eamdem, totis matutinis arsisset, ejusdem horis ad honorem funeris cum qui ponderisrecepit, uU primura apud cerarium
;

tum prorex, canonici majoris


tribunalia, religiosi Ordines,
fimi, certatim viri

ecclesi^, consules,

eam utendam

locaverat, est

compertum,

et

post

summi

juxta et iniis

Dei corpus venerantes. In

sacerdos b quidam, simulaturus caute manuum osculum (quod exhiberi laico damnabat),accessit,

ne alioqui notaretur ac dum e genibus Ghristi pedes (cujus tenebat crucera insertam manibus AIphonsus)ad osculum Iegit,manus quoque ipsas labris forluitoattigit. En autem raortuus oculos aperit, et amoeno cum risu horainem intuetur,cui simul defuncti nigra vestis in lucentem et candidam mutata repentecoraparuit. Hic vero sacer;

raagna ibidem curiosa lance exploratum. Itaque veneratione illam nobiUs asservavit. consuetudine ct ptures 44 Vidua junior etverbo, gestu, ferebat, tametsi ad liberior quam exempli ratio ponunt. sacramentafrequensesset,acflagellareturassiduo conscientiaB verbere ad decentiorem modestiara, quam dixi de Alphonsi merUis concione,
audita

fe-

domandi per iUa Deum obsecravit sui tandem serrobur invictum sibi sufficeret; tum ad Dei sancte, hoc vum aTe te, inquit, obtestor, Frater
:

mihi robur ut impetres, ne

fiara

deinceps

aliis

(2) Resp. ad animadv. sutllSummarium, pag. 128. per dubio de virtutibus, pag. 35 et seqq. Resp. ad novas animadv., pag. 124 et seqq. Cfr. Elenchus, part. III, De felici obitu ven. servi Dei. Rlarimon, lib Vlll, pag. 1306 et

seqq.

(3)

codd. Cfr.supra, pag. 604. Reg. bibl. Bruxell..

ms8. 8927 et 18885.maiiam, pag- 128.


123.

(4) .6,

Elenchus, pag. 222.


Colin,
fol.

(5i

Sumfol.

122.

(7) Ibid.,

Cfr. Vita Hisp. mu.,

cap

XXV.
mortifer

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


Deo morlifer laqueus et scandali petra. sed Ratas habuit Deus mugre servire incipiam. eo tempore priorem lieris preces, ipsaque ex exosa, vitam egit sanctis operibus fruclicentiam adest, vires tuosam. Alia eidem concioni dum ad frangenab Dei famulo cum fletu exposcit, filium ob acceptas rabiem quo fratris
inte-

610
AUCTOBB
JANINO.
LIB.
t.

Alphonsi...,etetiamsibibenc visumquod Frater Alphonsus illumrespiciebat. etquasiridebat(o).


e

Saci^m corpus

tetigerunt

cum decem

mille

rosariis, w( opinafur P. Torvens {Q>)\ et licet essent infmita rosaria qu;e projicieban-

etuUra

dam

odii

tur ad Patres existenles juxtacorpus,... nihilominus non amittebantur. et cunctis restituebantur sua,

injuriasadeoborrehat, ut abconsuetasacramentorumfrequentationeidcircoabstineret, et rejecquam toquovis remedio, putaretur furere potius


irasci. Audivit

precantem Alphonsus,omnemque injuriue gestique odii ab ejus subito impoanimo memoriam extersit. Qmodam amore suam ignaimpHcita, tenti perditi hominis diu
acceptui
viter scelestam

non sine magno stupore ipsorummet. d Distinciius in Processu MnJo)-icensi{l) Evenit, ait Fniter Serra, prout audivi a Natale Rosell sartore, quod dum ipse esset juxta tumu:

Fratris Alphonsi, cecidit quoddam candelabrum magnum ligneum, et cecidit super caput

lum

dicti Rosell, qui erat calvus; et

tamen

ei

nullum

ipso die ab eo ardenter

lugebat infelicitatem. Hsec co interque exequias servi Dci libertatem


petiit,
iri

damnum

fecit

quod ipse
sepultum

tribuit intercessioni

Fratris Alphonsi.
e Ccn^pus fuit

sensitque interius respon-

w cappella

sum, concessum

quod petebat. Verum

id

tionis B. Mari;u dictu^

ecclesi;i3

ConcepMonlis Sion, a

superstes tyransperaro non ausa^quamdiuforet >ua unius inertia sibi imposuerat et nus, quem misericordiam tristis et colehat, urget divinam
anxta, ut

manu

sinistra (8).

Conscntiunt

alii tcsles.

manum supremam

operi suo

admo-

GAPUT DECIMUM.

responso, veret; iterumque audito certaj fiducise amasium nuUa domum roduxdidicit nagitiosum conscendisse et regno certa ex causa navim vitam christiana dignam excessisse. Ita demum
instituit.

Alphonsi virtutis quot

et

quanti

testes extiteriut.

A/m
et

fncre-

clariore, quo 45 Claudam hoc caput eventu eo

dulopunitur
sanatur.

^j^jpr

i\[\

concursu, Alphonsi honorandum, versi ad virtutem et funus de illius obfirmavit animum mulier qu.nedam necsuis; rebus nec alienis tot oculis credere, ut precatoriis globulis ex Alphonsi
invitataque
attactu

tanto perfidia et impietas obstitit. In contentione, admirationc populi uni-

Etsi
tutis

sanctus, sed

habet meditatum quorumdam auctoritatis ad formandam <;aaax iudicium plus a.stimationem.a Vincentius Masius,
ct

opinione vir- ^"^'"0^^ erat Alphonsus Majorica^ in B.^Alphon.. ut vulgo nom.naretur apud omnes tanta,
^^^^, ^^,,^
^,..

religiosi

plure.,

^irtutis iUius

novam adderet

sanctitatem, negavit se

non deesse in coeiUos a cadaveribus tangi velle: committeret sua. Rimestri vota iis beatos quibus dolore corporis, quin etiam elapso,saevo correpta reliqiia nihil prodessent, oblatam subsidia

Ordine, ex sacro Garthusianorum qua3 de paucisnominesanctitatis,excitus fama ac de animi rebus Mphonso late spargebatur, collocutus, ab ejus congressu "cum eo per otium mulnihil esse palam coram
rece^^^it attonitus,

ins.gnis

in

'

cum

de reliquiis Alphonsi partia conjuge, viro pio, sed incrudescente contemptim rejecit

pr^ quo^ ante de iHo accepisset, tis afhrmans eo deetthesauris quio in virtutis sanctimonia Marcus Antomus Creus e
prehenderat latere.
familia, mtegntate. anctissima Dominicanorum omcio tota >nsu a notus, doctrma et mquisitoris admodum egerat cum Alphonso

culam

intolerabilicoacta, huic cruciatu jamque plune honitatem divince iUam denique adhibuit et o omnem ejus Dei misericordiai ac servorum
: !

quamvisnon

mater affecta ex sensum repente ahegit. Accita ea copia fluere, ut parte ruptam saniem videt omnino vestis mutanda fuerit. Quui post
aegrotLe

quotiestamen

in nostros incideret,

mterrogabat

persanata, fatuitatis increduliE beneficii gratam se prcetens, colendo Alphonso


buit.

magnopere

pceni-

semper nuam iUms nisi cum laude Serranus, ^^noUenrde Alphonso sensURaphael Hmc dtrmagmevireruditionisetperfectmms. inqmt na aesset: Patria,
'qu.^rent. cujas

ecquid sanctus janitor

valeret, nec um^ memmcrat. Pva^claie

ANNOTATA.
ad ciihiQuanta multitiido concu7^erit sanctus Montis Smn, et culum in quo ohierat quum corpus huc delatum
a

meacoelum est; d quot annos sem aiUHosnumerare.siDeo,


is

v.x.sset. Posut

decu.t. ex-

non possum nendissem:id quia non data Al.as percontanf, dicere quot ii fnerint. rec.pi. in coelum e vest.g.o ontione an mallet
pnestiti,
fieri

Sterrish.reredmtu.s:.VeUem.mqu^^
U.-gent> vero at s. .n quod Deo placeret. Deusponeret, retulU Mphonsus^
id

dein ad ecclesiam, ordinum fm^^enha esset; quanta omnium cekM^. scripsi P. Miexsequix fuerint testibu^ ^nnuchael Julian (1), sufTragantihus edita ei ab aucioie meris (2). Prodigia tunc narrantur a nostrobreviter indicata, fusius muUa eiiam in Marimon (4),

eiu'manu
aNoI^em,
in

Pater.

nisi

quud Deo placet; Deo


iUic

n";re, majus est quam quicquid valeo Fenon placeo.


nnsc^idere
si

Deo

lege Pace-

PP.

Coiin (3) et Actisauthenticis.

CU8

.feM

Pu-

b Res
iionis

ita

narratur in Processu beatifitasacerdos deoscularetur Christi

Dum

cruci nxi pedes. nescit ad deosculandum tasset


,K,

quisnam iHum violenquoque manus...


Summftnura, pag. 129 et

rfr supra pag. 604.-

t2)

^-^x;^',':;^:-:c;r;;ouMo,....
Ulum

620
AIICTOBE JANtNO.
LIB.
1.

DE
subUmem.

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


pa

nonnumquam mumobservarent, vidisse


a torra

contubernales, cu, suspecta intentos, socios et

.loannes Ribera, pati.aiquot Valentinus, qu. nobiarcha et arcb.episcopus cum summ.s exmii. litatem, opes, dignitates

.'aUo, et qu. de .lla .lon fuent ejus sanctimonice Anton.us Cordes.us, magnifice senserit. lUum

frequenUbat pl-^^uhs dot.bus junxerat, iuteriore suo animi sum lileris, quas de
ere^^su
tttrii

Alpbonpio-

proreges

McOoricenses pliiquc oiri princi'

magno

recipiebat. ad illum dabat et & illum proreges Majoricenses 47 Habuere ambiverunt. Joanpretio, ejusque preces

adm,ssum nro sancto jam tum babu.t. Petrus Vil!alvius,expeprotaU perpetuo arcana sensusr.entissimus divino.-um.Alphonsi penitius,approbanue intimoscum examinassel Antonius Yuagnez, sed
in
ciu^ in

Socetatem,

vifidemque pra:stitit en.m provmmodo quodam excellentio.-i. Cum


sitato,-is

pes,

ibidem inqu.sitor,v.tam nes Gutt.erus Floresius. videret sib.proferricup.ebat, ut eum a Sancto Ymcen Successor illius, Isidorus

"-

esset v,Hispania prccfuisset, functusque

tem
tio

reUquiis conservasuum eiusque epistolas pro Eccles.. Lassus Sedegnus. UUus ba ^lpbon-s Gaspan Boivocabat.

libcntissimecum iUo

animum commun.cabat

omcio, Alphonso tamen nec residebat prius au se adiret, assurgebat. ipse cubiculo ex.sset. !,cet tegebat caput quam honorem quem ,1U alia speciedissimularethunc De eodem H.eronymus Rocca, re vera exhibebat.

jan,tor,,quot,es

antistes, sauclum iUu.n lucem purpura) suis megia. S. R- E. Gard., qm ad esset, cord, e.at

simpUcissimum, cujus candorem momcnt, sanctimoniaco.ijunctura, magni tissima cohortat.one semper Societas occupavit,
euris

cum pruden-

vitisaccendit,Rom.-ocum

ab scribere, ac y.e.ss.m sanctum senem literas petere fm que .mpr enixe eo Uteras et preces doctos, sanctos, prudentes,
;

quadam sua

dixit, se Uicidisse in

hominem

cu,

baudparciusdivinabonitas sui Fetrus V.Uaservorum suorum max,mis.

copiam

face.-el,

mis admirandum

quam
rius
to

consueauctoritateconspicuos.non dedignatos s.mpUcis laic, persuasurnluclniemetconsiUa suos magnam partem que habuisse successus orationibus pendere. Petius ex ejus ad Deum MajoricLu prxfectus, aUero Zafortesius, pro rege mense sequentes literas ad ab ob.tu Alphonsi Pater, summum pontificem scripsil Beatiss.me cujus mih, nunc mregno, in hoc Majoricensi Societat.s Jesu mcumbit cura, rogatu Patrum
:

infer,or,lustraAlphonso virtute nequaquam continentem reversus, Majoricensi collegio in

gratias

Deo

egit, auctori

donorum subUm.um qu^

posse testar, deprehenderat in Aiphonso,et jam se LaurentiusaSancto Joanne, progaudebat. Eum dlustn vinciaUsviceinMajo,-icamprofectus, ut

exemplo

absolutissimae

pietatis

locis

quoque

pubUca a.itist.Us cognitio .titutaest auctoritate ac m.ravirtute vita, obitu, sanctitate,


de
felici

secum erat abducturus, aliis prodesset, inde timuisset, qui passu.. nisi offensionem civium v.vennonera,Usetantopignoreorbari. Adliuc
tis

cuUs venerandi

F.'atris

Mphonsi Rodnguez, ex

eadem

huic regno Quare De, servo ratur deinceps concessurus. ejus patrocm,o et muUum dobet hoc regnum, corpusque specUmfavore in rebus ad animum Et c.-escunt in d.es ad

per quem Societate, domeslici adjutoris, contuUt, et spemulta Deus beneficia

circumferebat epistoiam Joannes Ricus pra3sentissimo. Ma]or,censis ^inu pro amuleto PetrusClius, probatiss,mx- v.rturector coUegii
tis et

tibussujpius obstrictum. probantque venerab.Us Dei gloriam ha.c bona, compellunt, sanctitatem, meque adeo Fratr.s regni huBeat.tudinis Vesti\e abjectum pedes,

Alphons, opt.me prudentia) v,r.ac proinde magni fecit. Diu vero post ex conscius, iUum multa de ,ll,us provinciahs ofnco eodem rediens, Petrus Justus, Et sanctitate juratus aff.rmavit. quam ob.v.t, coilegii inspectione duplici in eius

tam multa

in

Aiphonso

vidit, ut

verborum iaulaudar.t.

dumque

parciss.mus,

eum

minf.ce

ad

Sed hcec c muiUs

sufficiant;

nunc ejus v.rtutum

muner,s ius totius nomine, meique ut ipsa quoque hos ratione, suppUcem rogare dignetur promovere, ae honores
privat,m
fructus pietalis

spectemus. singularia decora seorsum

qui Dei famulo

in

apostolicaconfirmare; frequentetur. Hanc sius sepulchrum a f.deUbus

terr.s deferuntur, auctor.tate quo certiore fiduc.a ip-

ANNOTATA.
a

Prxter

eos

quorum Janimts nomina


plures,

re-

hoc immortaU colendam in se gratiam regnum recipiet, Deumque precabigi-ataque

cilat,

memor.a servet incolumur, ut Sanctitatem Vestram diu christian^ ReipubUciO mem,suaque ipsi dona
bono augere
Omitto feminarum, Margantai L.querstudia pri.icipum
pei-gat. Kal. januar,i 1618.

genere, docirina ei Alphonsi sanctimonia illustres, virtutum B.


alii viri

testimoniumdederunt. Quod perspicuum potest ex Actis beatificationis, atque videri examinatorum in processibus Catalogo testium
est

anno

Feriec, et Joanquiuec, Joannai de Velasco.ducis quai inter tabulas beatorum Villaraguti;e, na; coluit: etiam viventis apud se imaginem GataYalentino, Aragonensi, Cossetano sive in

confectis. 1618, 1619, 1620, 1627 et 1628 proreges Majoricenses, Ferdinandus b Tres
et

Canoguera, Joannes de Vitlaragui


tia colehant.

Carolus

quod

et

Coloma humilem Fratrem surnmaobservanDe gramssimis negotiis ad eum


preces enixe roreferehant, consilia ejus et
qantes.
c
.

preeter testes

tJomesticos.

lonensl tractu multi factitarunt. judicia ex48 Non est quod verear domestica hac parte veriora quanto ternis adderc, tanto in
longiore,

Umidiore diUgentia colubi omnia metuuntur, lecta, eoque creditur, cribranlur, nihii salis Uquere omnia
curiosiore,
in genere

erat Uargareia de Liedekerke conjux quandovolu.t reCaroUColomxproregis;qui.

cedere ab isto regno, Cameracum Alphonsum ivit ad visitandum Fratrem


:

pro/ectwus,

Rodn-

maligni et humani ob ludos versatiles et dolos rebus cujus tamen nuUum in Alpbonsi
spiritus;

vestig.um ab
perfectione

ductissimis viris

inter nostros et

magna

insign.bus

Magnum
ginta et
viros

profecto, et

haud

scio

repertum est. an poss.t majus


:

reper.r, pro

Alpbonso testimonium ipsis quadraseptem annis inventum neminem inter

guez et deoscuiatus fuit illius manus Tunc Dei servus aVeslra,i$w/^ Ulustriss,ma semper Dominatio vadat libenter animo, quia Dominam nostram, propter propitiam habebit et magnam devotionem quam ei-ga ipsam ger,t et erit signanter erga purissimam Gonceptionem, n Et vidimus, ui sibi propitia in laboribus suis.
ex.tus aitP. AntoniusCusturer, omnesbonos
et

muitot,es.

domi pt-rspicacissimos, reclores huicre.

SUCCCSSU^

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


Cujus A successusquoshabuitdictusDonCarolus. m tntimenti ne parere cogeretur uxori
:

621
AUCTOHE
JANINO.
LIB.
II.

eiiam Vestra, dixit remibus Ne timeat Dominatio bonam spem quod paB. Alphonsus, sed habeat Et postea peperit Varict in terra firma.
lentiai (1).

totumque cor ejus supremo possessum infinitoque bono, infinito iUius amore fiagrabat. Est
sane amoris inter

Deum

et

animam
nisi

inefiabilis

magniludo

cumquenihil habeat

mente

ac

spirituconceptura, uni ejussaporem experti no-

verunt c. 51 Per hunc anima Thronos imitata, utper Dei suique notitiam Cherub.nos, dcmum amando

*^

'''

*""'

^"^

LIBER

II.

DE VIRTUTIBUS
VENERABILIS FRATRIS

cescens ac sursum pergens, fit tandem similis Seraphinis; et quicquid Deus non est alTectu praetervecta, in Deo se condit, solaque privatim cum solo agit. Quo in fastigio locata, nuUo jara sensu laborura tangitur, quantumvis magni et varii ingi'uant; sedquod est per se difficile, hoc
iUi

amoris p.-onum
pi'etiose!

eff.cit vis.

Cujus impatientia

ALPHONSI RODRIGIIEZ
E SOCIETATE JESU, DOMESTICI ADJUTORIS.

suspirat.plorat, inclamat-. Amorsummecoelestis!

beate

subUmis divine Hisque incensa


!

fiammis,
ditale
illo

Deum suum

pectore concludit, ac jucun-

mirabiU diu noctuque cum eo fabulatur, perfi-uitur, exhilaratur, ardet, laudando ce-

CAPUT PRIMUM.

lebrandoque oblectatur. Postremo omnium terrenorum suique adeo obUta, tota est in amando reipsa.
vivit uni,

De
B.

oratione.
qu suspicimus

quem

intuetur pi'a;sentera, Deo, cui et

Alphon-

8UB,

viam

^ ^unc H.

Ibntcm luminum

fiteri

eta quo impletur, ut possit vere proEgo dorraio, et cor meum vigilat. Porro E

unrttuam ordinnlim inyressus,

Alphonso, mento iisdem pra^mittimus: orandi cujus celscilicet contemplandique donum. De


sissimo, ad

statura qui attigit, suavissime orat et attentissime. nulla vel capitis vel pectoris fatigatione.

hunc

quem

evaserat tunc, gradu, pra;te:

xens alterius personam, sic scribit Postquam libravit mevir ille gravitatem pcccati diuturna lapsusque praiteritos triennium luxit ditatione, (quaesuntpiacularis vitajpartesa), vitam exinde, cruciatus,

Deus virura iUum ducebat, hujusque optinrum et potentissimum contra qucevis adversa reraedium eral, cum Deo agere, quo menutebatur. Atque tis simul et corporis medico

Hac

via

hec est conditio anima;

quam

essentia;

divinie

mortem, resurrectionem Christi

absorbet

illuminanJesu annis aliquot pertractavit(quod perspicientisestproprium), ad considerandam infinitai damque Dei excellentiam est subvectus, multiplicem; qua cognisimplicitate
perfectionis

immensitas, qualis hic fuit de quo siraulans AIscribo. Hactenus de se, alium obrussa illius spiriphonsus. Quibus velut acri

inilamraatur et assurgit tione in Dei amplexus

tum abunde probatum fatebitur. quisquis attendet literarum rudcm de tlicologiifiarcaniseadem cum quje docti sanctiquescribere,eodera scilicet
iis

exardesamor. Hujus studii usu in Dei amorem ex clarissima ortum notitia cebat veliementer, suiDeus illi affuderat; nam immensae Dei

magistro et doctore

d deinde ex
;

iis

seu visis

'^

quam
sum

bonitatis

diligit,

cogitationc, et infmiti amoris quo ipheecinfinita^ ejusdem naturui ac

prterogativi muneseu luminibus, etalia quavis Alphonsum ad dura et probrosaChrisU ris gralia, votaque ferenda vehementius arsisse,

nomine

ad

innumeris

nominibusque absolut^-, deniplurima susque beneficiorum quai pridem ab eo Deoque arctius cepit. suspendebatur ab infirais
gloriis

raagisque acretulisse divince gIori?e incitatiora perficienda; vegeUus tuosa; augendflc virtutis ac propositum vel ipsas putius op-

amore divino
rafiiiur,

amore jungebatur. disserendi viam, 50 Tum hanc praitergressus totamquc Dei jam cogniti voluntate morabatur,
))
.

studium; tenax adversus Deum tandi inferorum poenas quam quidpiaraadmittcndi;vincendi sui calcaudique conscieiituc traucontentionem perpetuam, et ^

tt

qmUissimum

in

castis

amoribusoccupabat. cupiditate incredibdi et aspera in Doaccensus multa perferendi dura misericordis. Expemini gratiam tam boni ac ad pra^terea, quo se animus
riebatur hic idem

serenum quodque certius est spiritusargumentum.suiviUssimam ffistidivini singula.-iura bonomationem et contemptum, et


;

rum

Deum

propms, eo in semet altius prob. Quare ad Dei deprimi. seseque abjicere voce exclaraabat. mente ac voUitus pedes,
attolleret

netus, ut

diUscntissimora occulUitionem. quandoque is im52 Quaraquam e.-atiUorum vel inv.tum nam da.psum proderem
,

^Z^^^ra

mor.bundu; tus sacerdoti comes,


uost animie commendationes
licet alii

matn

adUitu.-o,

huisit in

gembus,

Noverim

te,

enerri s.bi

Q"0 amm. sensu nover.m me creatum videbatui, ac de ultra omne


!

omnes

destitui sensibus. et

surrexissent. Quibus visus est vuUu simiUs .norienU ; ve-

cognoscere rcbus divinis multa

qmn

se ipso

ntique sunt ne quis

cum Deo in sejuncta quadam magnainluceDeum seque ipsum

versan regione.unde
pei-Bpi^e^^-

intell.gentue vigore lat oNeque vero ad Deura sese, verum lucinando meditandoque vibrabat pncsidio, in qua suas
cis

aper.ebat Sic vero sc iUi item spectabat miserias. ratione beat.s .n cclo Deus. ut putaret hac ipsa
:

dumtaxat imraissa:

amore mterdum sese aperire. Igitur ad Deum voces ""^'^;^^: rumpebathas tuus, raeus, ct cgo totus side-ate mi! tu totus
lustuans.

extingueret. Sed non deterius valere. tuendum, orare Atphonsum, animi rebus serrao prode In longura inter.ra bonam partem nocte in trahitur, lapsaquejara conquasi tunc solum seredit Alphonsus, et cura aU.s s^^^^^ se clusa animce commendaUone, Pat.-em co.mUtus^ putavit. SiraiUter aUas gere fo.nbus, ^-^^^^ '^''^'^ fubsist.t pra. cubiculi produc i, vix g nua Chnsti tabulam a Pilato nullum sentientis llexeratcum extra se rap.tur,

repente letliahs casus menegavit Pater quicquara

eum

<,)

Summanum.

pag.

G.3.

Cfr.

EUnchus,

part.

11,

pag.

137. 186, Colin, fol.

Marimon, pag. 1143ct8eqq

indicium

622
AUCTOBB
JANINO.
LIB.
C[.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


55Nec tantum
expedito
pervigil

indiciumretinens:c3etericubiculoexh-e, ut lohiorcre .Mphoncum dareut jacentcm audituro, Patre et,conlessione absoluta salutatisque a sus, loquentem nec dornesticis, monitusde discessu, dissinec quid ageretur adverteve. Hic
audire

externis impUcitus ministeriis, Eiiam cum Deo interius animo ct soUtario

somno versabatur; sed vinctis etiam


ceret

membns.

~ls

animus cceptam prius quam indormissanc orationem pertexebat. Cuius haud


gratiii? et

mulato quod crat, Pater ad


ditur, et

3cgi*oti

lectum regre-

vulgaris

resumptum sermonem

tanidiu

stantibus extendit, in ris Alphonsus erigens,

dum

se post

cum admultum tcmpo-

merainit
ait

natur.c ordinem supergrcssEe :a Illi, ipse.alterius nominc, sic scribens

coUegium cum Patre

ab domus illius rediit; nec ab eo quicquam, ncc de iis qu;vi sibi acciderant, postca familiaribus,
rescivit.

cum Deo dormiens vere precaretur, et misceret valebat, ut se una crederet coUoquia; ncc induci nempe dli somniare et vcve cum Deo ageve
:

viro id

quoque Dominus

indulsit, ut etiam

vitacumnihil

sit

jucundum

prajtevea, nihd

quo

contemplatio53 Fuit vero interdum vis tanta Miris m excorpus secum cupida tasibus OEnis, ut mens coelestium sustum contemtoUeret et passus aliquot a terra

pra^sentias ac pia delectetur, nisi divin;o cultus

cum Deo rerum suavum


sui

tractatio, sic

Uh ubique

copiam Deus propense

faciebat.

Hkc

ille.

sublime
re ex

platus,

penderet.

Unum tamen

Alphonsi extases habue-

Et vero auditus est

cum

suos in

somnis amoves

vita minime commune, nempe sensuum carens, ris nihilonuquod in iis usu recludondam janus percipiebat sonum quo ad

communi

sanctissimos narraret.

somnum
tavit

videlicet, si

Quod pvecandi genus, per cui dunavetuv, magni pu-

nuam vocabatur;accurrebatque velut errore. Sed cem nuUa umquam incogitantis


rudinientis
11

ad Dei vohasc

quemvidet

tunc ptene faciendum, ob Ubertatem animre inha^rentisque um Deo, corpore extricataj pvajsentem, latentihus silentibusque
j?

prima menta

fuere,
.

postquam se Deo

tradiderat,

rudifa-

Processu annorum et perpetuato


consortio id assecutus

edit.

miUaritatis divinai

est

hoc ne qmsquara rebus cceteris universisfl-. Atque arbitretuv, oravit certe dorsupra fidem esse miensSalomon; et multa in somnispatr.archae

deinde,

ut quamvis excelsa defixus sensuum,nccmutione,nec destituereturofficio deesset obedienti^. Semelaccidit oranti neribus

contempla-

sancU

et prophetee'

cum Deo

transegere;
vi

qum ^

est ipsa etiam ecstasis

quidam somnus,

mentis

dUcernere
iH edit.

beatorum, iUosque ut abriperetur in coetum cum ** ipsis rforet cerneret * tam distincte, ac si
a puero educatus.

dis-

*addit.
in edtt.

siiit

AUud ipsemet de se narrans Deo assiduus, tempus omne Quidam, ait, cum insumebat. Is ut primum ad in codem amando statim amore iniUum mentem erexerat, ejus
:

mductus, adminicula spirituum omnia obsequio sensuumavocantis. fundendui 5G Jam cum sit varia pvecationis sequuntuv, pvout pietas suamethodus, iis quio
erat. Deo se devet, Alplionsus utebatuv. Prima sistere,tum ex iUiuscxcelsitate acbonitate coram ejus attonitam et abjectionis suae

sccum ab

Orationc
^"'''

revorentiam

ea cendebatur; idemque sx-pius orando


ritus et velocitate

vi spi-

sublimis raptus est, ut ex

et vubovem ducere. Altera, divinuB majestatem Deo gvatuopes natura^, ante oculos expansas,
lavi,

coelum transrapiditate ascensus videretur sibi consistere soet in quodam splendore


cendere,

lem

radiis superante e. Contigit etiam

decimo

misevias gaudere, diligere. Tertia, suas ilU repru:senlare,tamquara patn tvistemque inopiam fiUorum iisque unice charo, unico

quarto ssecuU hujus Alphonsus in coelum spiritu illatus, ahquot dies benevolentia iniUic exigeret, inaudita prorsus Virginem medius exceptus, cuter Christum et favoris magnum fructum tulit, ardojus ipse

anno, januario ineunle, ut

amantissimo medico, malorum quibus iaclantur et gemunt, vemedia poscere. Quarta, Dei fidenterque ab eo placeat, pedibus advoivi,ac velle seipsum, ut Deo vincere /r. quamorandi formam,ut quapiam
in re
sulidi fecunDeo gratissimam et amovis in eum cum pleita esse aiebat rarissimam; dissimam, mandenda sunt et rique omnes amaris qua^ hic desiderUs voranda, dulcia prajponant. Quinta rebus omnibus aniconstabat, revellente se ab

/,

rem novum cruces quasvis


potiretur bonis.

ferendi,

ut spectatis

Deum

videi

54 Denique hoc item inusitatum plane ac pautranslatus, cissimis concessum accepit, ut,eodem haud quidem aperte, spectaret essentiam,

solito cla-

rius, et B.

Dei

sentit

Virginem adven

uti cernitur a beatis,

sed quasi reducto (sicquo-

tare.

duobus veUs mortaUbus abscondunt: iUius tamen quce iUam adspectus per interioris veU tenuem nebulam
ad poterat, explicabat) priore ex
verbis feUcitatfm csse tantam, ut nec posset nec cogitatione comprehendi f. Qujeenarrari,

negotia transimo, ut sine arbitris sua cum Deo ^ eo lucta, quod peUt, gatet, susceptaquadamcum exceUentera extorqueat. Hunc vevo precanditam modum, ut esse magis angelorum cenrebatur
sevet, quara

hominum.
et

57 Mitto conceptas ovandi fovmulas qua: voce


recitantur, et in
iis

vocali

alata

pvecum brevium

tela,

'^^ccllii,

cumque porro supra morem ac

modum commu-

quie vi

fere donatasunt. nis hcneficeutiie obtinuit,oranti

Quod cum taceret semper, postremis vitte annis poUssimum fecit, quiljus occupatio externamentem Deo otlentam non interpeUabat; et quamquara morbis et doloribus fractus, vigebat ad precationem, dlaque utebatur ad animi simul et languidi cur|joris levamen. Pia vox, pia^ imaginis, piio OL-cursus cogitationis

ccelum vihvabat, ul ex cubicuU noctu priuarcano procul suspirans audiretur. vacave testibus cipue, cum locum et tempus

tanU

in

putabat.

ha;c rosariura Virginis, quod dum percuvreret, muUis suepe a Deo beneficiis aucaliquando tus est ; inter qun3 id proditur, cum

Ad

iUum

e vestigio in

pro moBrens et afUictus ad ejus recitationem remedio confugisset, verbisque Ulis Sancta Mamei visam ria raatev Dei, addidisset: memento
i

Deum

ferebant

contigitque ut animi statum rec-

tori Majoricensis coUegii

exphcans,

cum

B. Vir-

ginem nominasset, obortas in lachrymas jucunSentio ipsius de solveretur, rectorique ait : a adventum; adest, adest. d Cui rector ccdendum

de coelo adventave consolaturam ipsius molestias ;quod etsi animo visum sit, consecutus estnihilo secius idem fvuctus ac si fovet revera
iUi esse

iUumamaratus, statim cuhiculoexiit, netantce biUtatis congressu privaret; venitque ipsemet


in

gestum, moeroremque omnem plane dissipavit. AUo tempore dum idem rosarium ingenti affectu Virgini persolvit, in ccelum videt repente discedere, indeque ad se cum matre sanctissima
descendentemJesura, partem inflamraati pectoris optimam, cor sibi implere; sic tamen ne excluderetur

partem boni doni, iUo etiam igne recreatus quo Alphonsi pectus exundabat.

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.

623
possit intellectus

A
,-

devetur mater, scd in a\terum


subiret
i.

latus

pecloris

angustias, ut non

humanus
in

auctobb
JANINO.
LIB.
II

inaudita, 58 Nec ista, licet admirandaet ferme aut mentis pr^torio gesta sunt "^5 humiUs sic in imagine '-''' nam totis abhmc et timidus. ut sensum omnino fugehnt hospilum duodecim annis tantorum priesentiam comparatus) sen(plus minus, prout erat animo

narrave amictionem neque angustiam videt se anima constitutam (l).

quibus

ideomi-

sit.

Ex quo quibus difnueretgaudiis, cogitari Hinc certe cumque, dici vero posse non arbitror. tum despicabilior evasit sibi tum multo notior,

ut-

timidus ne tantum abest ut intumuerit, semper Quare anguis lateret fraudulentus. in hujusmodi contineri, sed similibus negabat sanctimoniam

loco non recte b B. Mphonsl sententiam hoc Janinus : lcgimus enim in interpretatus est magis ascend.t ipsa Ratione conscientix : Tanto ad Dcum suum et ad ejus cognitionem, anima quantoipsamet se humiliat ctinfimam reddit(2). servi Dei: c Distinctius iterum in scriptis magnitudine.n istius Quisnam explicare poterit Solmn scit de illa gustare illequi in eo

amoris?

demissione sui, patienDei et proximi charitate, novirtutibus cieteris, quarum


tia

immersus ; et tamen nun scit istud enai'rare,quia spiritum mentah;cc omnia concernunt purum intellectualem (3). lemet muUoplura trad Dc eodem argumento

obedientia,

haudquaquam bis'chnstus exempla descripsit, magnis aliquamio ad Enimvero


fraudi obnoxia.
curis excepperfectum Dei obsequium anhelanti monitor a Lentius, Alphonse, tus est internus angeris, cuncta lentius. Quid frustra tantopcre probrosius postmodum amissurus, eteo casurus Quibus perfulges hominibus clarius?
:

tumm duntur tum inActisbeatificationis{A), P. Co/m(6). operibus P. Uarimon{^) et narratio Summario ine Tota B. Alphonsi
iexta fuit
f

(7).

Eadem
et

testaiurP. TorrensiS), theologiai

docior
xit

q^\<^onyiqualificator SanctiOfficii,

quo nunc

tristitiam illam culsus terroribus et diu anceps, auxilium petens. Virgini commisit, simplex ab ea

cum sei-vo Dei annos viginti etulti-a (9). visiones,revelationesahaque 'hmc, ium reliqu^
donasupernaturalia in processubeattfcattovenerunt{i(i). ^ nis non semel ad disquisiiionem postquam evlgilavit e somg Nocte quadam quod vir Dei, sibi visum fuit no, ita de se ipso
consecut.vis in ferv.da dormierat quatuor horis aut amorisDei (11). Asserit Colin htec

lum

Cui Virgo
li

-.

aUbisum,Alphonse,ibi quodmetuas
et

nihil est;

ejus

omnem

hac amabili consolatione xstum compescuit. Eodem fere timoris

vetitusque aperta et articulo ahas conclusus, ad cujus via Domini festmare, voce in
distincta

orati6ne

Virgmem exitumnonessetperventurus. mox ad filiolus. At iHa conse recepit, velut ad matrem


:

gesturam se spectu erectum suo,jussit confidere laturam suppet.as pecuUarem pro Ulo curam, et Christo fiho laborantL; pergeret modo alacriter
inservire.
virtus quahs 59 Hactenus quidem precandi notavimus indicns, quifi fuerit in Alphonso, iis proficisci non posnisi ex alta mireque insigni piorum librorum, quos sunt. Hanc autem juvabat

similia non raro coniigisse utrum phi/sicus an vero fuerit hie somnus, tunc contemplatiomusticus ; qualem etiam haherepoiuerit. late dispu-

(12).

Crtjusmodi

Sb
tZm

in%V

Alphonsus beattfcation. estab adcocatis caus^ ad novissimas animadResponsionis


. .

oersioncs.

Lihros pios
legit.

nen^: An.ma, inquil, odium. Deisui,mortificandoaliquod vitiumaut


contra vH.um seu pugnando in conspecto Dei vincat propter De. anoodium, usque quo dlud
rem,... accipiendo

^^ oraiionis speciem cxpoh Quartam hanc conspectu


const.tuit se in

lentaque lecmanu semper aliquos tenebat, pia mterpuncta. hoc est meditatiunculis tione

amarum

loco dulcis, et dulce


.

Unde

illud

sacra historia

theologus

nascebatur, nempe spu'iditas uberiori ex fonte cum Deo. Expertus tus unct.one et necessitudine legendis quantum messet vero libris ejusmodi ad januam deesboni, operam dedit ne umquam
sent,

etiam fiebat, appnme loquens, videri posset sermon.s fecunquamquam hujus

ut de rebus divmis

et

loco amari (13).


i

personu, quod cun, quaevenit ^0 ^^^-J ""i'^ surosarium B. Mari.o, v,d,t

En

:\tem ipsiusV.Mphonsi tesUmonmm


recitaret

dam

dio

bitanee

in

spiritu qualiter

Domma

nostra,

et

comaximeconsilio,utabscholaribasexter-

veniebat a manu 'l"' '"^: ejus beatus nims veniobatisU persona. Et blii^ et a manu s,nist,-a et
cor ipsius personx; benedictus sedit b.tra aliud cor, et Posu. Virgo portabat secum

almd expectant, volverentu nis, interim dum et salut. fmt. nuod mult.s grandi emolumento

cum divinie conspec u. Jam ex usu precandi illum spectet, ne ducatui precsentiie oriatur et ad sequens rejicimus. prohxius hoc caput, .Hum in

aliud latus hu'c persona; in pe,;sona,n illud;taliterquodintus banc

dexterum.

et

,n,m.-

S-a mmodaruntsetali
cc

et

tama

P--'- ^

usque vic.ss,m s,b> duret, sensibili, ut huc eos senoblivioni dare, qu.n aue eo quod poss.t

abs

Ta
Al^lNOTATiS..

licet lapsi ,n semetipso,

t-r.nt plus
ei

quam

qua istud duodecim anni a d.e

even.t (14).

nrima potissimum mortis... acceperatque coJdabatur summopere even.unt .n m r"m ngens lumen rerum qu. rartcuIo,ettamterr.bdium,tamc.rcad^^^ et anim. ::^" c:;;;r ,u.m 01^0=. syte.es
a In
Ibid., Suramario, pag. S59 -|2. Ratio conscientl, in Elench^ part^ . nu..

via hcec persona re-

S^T^tiam

'

Jis sentit Jesum,

post susci-ptam sac-am .atere c recuanao ,-o.a,-m, aut ejus sanc alio vero latere

Eucha-

>

in

lissimam

S7^l<!i

matrem, cum ingent. nsionem vocat Dci

amo.e (15

se,.-us .ntel-

,1)

pag. 157.

>3,lb.d.

,4, Cf,-.

" T\ " J .0

'.0?

.nimadv. supcr Cfr Responsio aj

ri^:fui:;:^..u.-i-

p...et

aK. 160
!l5)lb>d..

cfr.

pag- H>1 e seqq-

pag.262.c(r.pag.6l.
lectualera

624
AUCTORE
JANINO,
i.tn. tl.

DE

B.

CONFESSORE. ALPHONSO RODRIGUEZ


(si modo artem Cuius artis sane mirabilis notatis triplex modus ex ejus divi^na recipm.U)
fio

ipse dccet.

lectualem: quia non

um qua^ r;t\nnis.
Tem
et

et

tali re cogitat,

evenU neque unquam miagmav


ista et

ad instar imaginariamuUts dtetranseunt; sed duvat nd. d^ quando


est

-m.

talem

excerptus est. Prior Virg.ne semper inspectorem cun. B.


gerens, nib.I

memoru.

ut.tur.

Deumque

ocul.s

hoc modo evenit

evenerunt omnes

alii^'(l)

CfetcrumguummamJesuet Maru%
arguisset fidei

P^o^notorre apparUionem osolum fuisse quamdam svml est eam mnumcLmdemonstrationem, similem alns

Z^^m

xque expet.t quam omn.um qua3 ad hoc fisobsequatur, magno cum AUeradh.bet mtel ecnon fac!u.Ucontemptu. unoquoquehab. antum,probe conscium Dei in aft^Ltitis

ut .n o.nn.hus

dono dare semper consuevit rabilibus, quas Deus mystica. union.s cum ,,i,nabus sanctis, iUius Jesu ct Mana respect.vc), Deo (atque adeo cum gradum conqme alt.ssimum contemplationis
stituit(2).

busDeum
tom

voluntatecontmuatis Tertius constat amanle; nec potest


lauda.Ucet
capere. d.lect. obl.vio

aman-

Monebat Alphonsus (se .pse. ac sirae cum Deo mcedas. Deum pluopinor): S. semper om.uaet l.bens amabis; Dei causaet ages omn.a dest.nanerferes,etadejusamorem tua fier. ut divi,ia: priBse.U.;e bi.- addcbatque usu despectu coram suique
sapient.ssime

vero sccp.s-

rum

CAPUT SEGUNDUM-

s ^Dei

magna veneratione ab sese Inima gererel, omnemque Deo

p,'oh.bens

De usu

perpetuo
prscseutise.

divinpe

quoquc affectus ab reneccati labeculam, suos et in summi boni sola bus quibusvis prohiberet
def.geret ubertate b.

/.

T.

~,

Ouam

sollicite

r,/?l^;
/.n^c.- ao.t.

uUTus interventu haejus commentar o 3,ti3^ ex pio quodam a personam, dt betur,ubialienam assumens Jesumatr.sque dhus Totus est in
sic

rev Alphonsus caveret ne quo di^.na pr.abstraheretur ub

ANNOTATA.
scrihitpius Frater, Secunda Dei prccsentia, qua ati.ma .psa cstper opcralionem intellectus, Ua discursu... Sent.t Deum
a

cognoscit sine aliquo

qu^cumquead an.mum ;o.isuetudine; i.s narrat iis opem qu^r.t suum corpusque pertinent, ab hoc gratissima sint. estque ut Deo cuncta quam

scribit:

iraaginat.on.s sed prLent.aUter. non... per viam


est

quaedam certitudo spir.tualis, ipsa.et in omn. sent.t quod Deus stat in

et sens.b.Utei loco. H.tc

pauloposf. Haic Jesu unicum ejus votum. Et temperabalur sancto metuet Maris familiar.tas affab.Utate mterAlloquebatur.psos; magnaque explicabant quid fien roganti respondebant, et illum suavitate perfunde-

intellectualis.... Quando Dei pruesentia vocalur

anima

p.-opter justas causas...

omittU

cog.ta.-e

Deum, est mirabile dictu, ut anima quod suum pra^sentem, absque eo

sentiat
.sta

Deum
.stud

vellenf nec minore


bant,

gremio lactens .nfantulus e matris qmd si quid dubii, si haurire consuevit. Tum referebat e vestig.o ad Jemolesti^e incidisset, nova luce obsum etMuriara, a quibus statim

quam

supplet ipsius an,consideret, et ipsemet Deus expertus fuU hffic permaj defectum. Et istud

cogitaudo de Deo, sona multis vioibus, quia nihil ipsemet Deus sensibihneque ipsum quxrendo, QuaiUo in ejus pr;csentia....
ler

constituit
est
..

se

de rLtinendo De. 61 Collat.one quadam-sacra, Quomodo Dci varia dix.sscnt, perpetuo conspectu cum nostri prmentia
^emper frui subjecit Bartholoma-'us Gocius, possit ejusmodi perpetuitalcm nullis

scuritas

omnis pellebatur.

major

se rem amor, tanto magis habet juxla


Iste

amatam
tione

amor

causat,

quod an.ma

in tanto

gradu reperiatur

et sit occupata in
si

contempla-

collegu

rector,
interfra-

abruptam

quos vallisangelorumesse, nonhominum:

hostium et rerum f.gura> gilitas innata, insultus ab ea cog.tatione necessar.o passim objectarum

distraberent;

eam tamen

ccelestis grat.a^

vim

aUquando per aUquod ipso Dom.no, modicum terapus segregaretur ab segregatur, qma semper nihUominus quod non est amare Deum;et fungitur officio suo, quod quia redeundo ad hoc experta fuit anima ista, .n aiTiose videtquaUtercorsuumcontinuabat
ipsius Dei, ut.

esse

maexpartevi.Kipossenl. clausula rogatus impositus. Sed de hac iUius Agu.ra, fannhapostea Alphonsus a P. Joanne foret, modest.ss.me rissimo suo, quid visum

impedimenta maxiut ejus pra;sidio haec Ita d.sserlationi fmis

re^Dei sui

(3). Ego dormio, et cor meum perpetuo divinte prtesentise enob De usu

v.g.lat

datius scripsit

Colin{4).

valde s.b. novam respondit rectoris sententiam cumitadifficile nihii esset quod Dei accidisse, videri non consequeretur ; nec verisimile
gratia
nulli umcont.nuilatem illam div.nee priesentioi sanctorum in terris donatam. Sibi vero

CAPUT TERTIUM.

De

iugenti dolore cpio peccata

quam

sua expiavit.
Tenacissiraum
in

petenti, quo pacto ea contemplatio cederet,


sus. est

fas-

vereLimde (iniprovisa captus quaistione) diem distrab., ab ea se tautumdem temporis in symbolo daretur. Et quantura rccitando fidei tamen ha;c ejus inUia, nondum usu longo
erant

P^ccatajua. Alphonso peccati odium a


.n i^^^
^^.^^^^_

contemplandi

in

coelestes cella; vinariai reces-

admissi. Rectori vero sus, ut postea factum est, conspectum dialiquando seipsum manifestans, etiam vinum raro sibi ac brevi eripi narravit, versanti coUoquentique

Deumsemper peperitfamiliaris iUa exercitatio .ngreshabendi. Ac principio quidem post oculis it-stuans eorura dosum in Societatem, immenso ac de impetrata lore qua3 in sa?culo admisisset.

cum

caiteris.

est in hunc venia magnopere dubius, confirmatus sacram synaxim, nec jam raodum. Paranti se ad suceam differre aut adire confessarium valent.,
aonot. seq.Cfr. supra. Ub. l.cap. V,
fol. 18.
rf.

Resp. ad pag. 155. Cr. Cohn, fol. 112. - (2) inSummano, anim., pag.71. (3) Ratio conscientiBe,
(1)

pag. 169 et
(4t

Ibid.,

Vida del ven. Alonso,

currit

DIE TRIGESIMA. OGTOBRIS.

025
AUCTORE
JANINO.
LIB.
I[.

currit leviculum
delicto

quiddam, quo tamquam non levi vehementissime jactabatur. His inter-

beatissima clusus angustiis inopsque consilii, a propense id esposcit, promptum se illi Dei matre ad confessionem ejus noxaj compitis

omnespoenasinferm,medianteDeigratia,po(it quam illum olTendat (2). Qux iolo hoc capite narrantur, inveniet lectov in Rationibus conscientise (3).

exhibens

omnibus promulgandam,
nJ3 gloriuj accessurum.

si

quid ex ea esset diviangl. placido vultu impetrato^ veniuj

Atque hic Virgo, non


fecit

passa diutius famulum

suum

spectandam se prujbens, delicti, securum, non ejus modo quod timebat, omnium, ncc solum quoad culpam, sed prorsus clementice verum quoad poenas etiam et ad apparensChristus, coUobrachia injecit,
;

ntz-m? D. Alphonsus, hjec perDomine, ulinam eidem a sona cum constitutus in gratia tua 1 Fuit eidem reessem ... sponsum Jam es, et eris in perpetuum (4) cum Timens ratione vitee prieteritue, et loquendo

b Loquendo,

ait

Deo, dixit

cumulum

pacis osculo appressumque pectori sacrosancto

faceret, Deo, dixit eidem, quid volebat ut ipsa et fuit responsum quantum ad vitam pricteritam per istud vita tua a Ego contentus sum de remissa sunt tibi peccata tua amoris verbum buic perquoad culpam ct poenam. Item dixit
,

venia est dignatus, confirmato de

speque magna adjecla


talitatis&.
tota vita
de/leoit.

matns oraculo, fruendce secum immor.,.^


,

son^

tt

Non timeas ego enim


;

volo quod fruaris

gloria

mea

(5). b

item acc.dit, dum 64 Huic gerainum est quod vit.e scrupulo maxime in nescio quo superioris nam in Deum projectus Quid ex me,
laboraret
;
:

CAPUT QUARTUM.

inquit, requins,

Domine? Quid

fieri

jubes?

se fran^et

demum

ista jactatio? Nihil est

Quo tam

De

sludio

corporis afflictandi.

sedhacpropdurum, quin tua causa id expetam; absolvi, quod vereor terea vehm mquietudine Huic precationi suce qua mea culpa evenerit.
>.

'Tam

mira, cognovitque inani cessit iUico serenitas Secuta hinc animi tanta pax se metu distrahi. ut esse majodivin^e tanta securitas,

et tam Ftagelln, peculiarem erga se Alphonsus implaca- jejun.o aRluentem Dei contuens liberaliUtem, quondam ejus bomtati ab

biliterardebatillatas

seseinjuriasinseipsum
arbitrii

ulcisci.

Ac

sui

quidem

Kratisque Quare omnium rem in hac vita posse non crederet. pr^ter Deum et rerum fastid.o captus. nihil Postremo alias delicta juven-

dum

esset, sa^viendi in se nec

modum

nec metam

habuit

sui vero deinde arbitram

coelestia cupiebat. viasque s;eculi cogitantem, tutis et ignorantias suimet .s conferentemque cum Dei majestate, mephitim teternmam e horror subiit. ut putaret conversusque ad preces, suo corpore exspirare, quasi jam jam Deo judici clamores et lamenta, et suspiriis impleret, sistendus. omnia gemitu adversus Deum dehqu.s. iogans sibi donari quu3 De. cultu constanlem

victimis utique mehorem nactus obedientiam, rectorem, ut certam ab adibat quot mensibus

facuUatem in ip.o amictandi sui


:

eum mensem

ad eumdem m.ttebat impetraret. .Egrolus autcm quibus si morbi ralio qu. slbi eadem obtineret

cum aUis alterius obstaret, commutari pr^stari facile ab poscebat, qu^ possent

gener.s

^groto.

Numquam tamen

set

addique veni^

famulatum. Ad

domo Dei, post Uam, negUgentius

qu^e h^ec iUa etiam revocans beneficentam singularem iUius


egisset, incendebat

adeo satisfaciebat, qu.n anxie optaret Imo semper aliquid laborios.us annis, vix pedes et bra supple paucis antequam ob.ret .ecto quum erat fractus et l^b.Us chia moveret, ita
sibi

dolorem

fassus est ter in

hebdomada

.n se

ut.

flagelUs

sus pulsando, propitium nitebatur, cum instando extorquere ter s.bn ep t et disertam vocem ^ tandem claram peccatorum U\n ^ Alphonse. pridem audivit per oct.duum Quibus verbis sic
:

Domino,et surda aure novo luctu, silente interea tamen -1'^"^^^^ querimonias captante, haud Sedresponsum Alphonex Deimunere prolectas. Ucrym.s plorando, m^erori ac

querens nec sat.s brach.a paconsuesse, multum quod nagellum nec detritum jam usu re.-e aspenore permutar.. Octoge.iaproinde rogabat argucongestis conc.nnat.sque rius ab rectore exprimebatque petebat n, mentis jejunia cupide gest.ebat ut s. ioet perinde concess.s ident.dem,
;

affectus. ret grandi benef.c.o

Quod

.n aU.s .tem,

72 est venia.

vexationibus corpons notacunt eas impetrasset, dum valu.t.. ab..-e diem s.v. qum

staffectus,nt,inexpUcabiIigaudioUquesce^^^^
aposlolo d-tu-^^^vo v,deretur sibi vere cum me Ghustus Os^ vero ego; jam non ego,vivit

ba ur

eum

honestaret,paraliqua palam mortif.caUone


p.-opr..e,

NuUum,

traugend^BvirtuU
ai?en;e

part.m consulens

ut .equamuracriter pcenitentem,

sequamur tam

mune soUtum

nihil extra comQuan.ob.-em decrep.tus commun.s admisit. .-atus vigorem

jucunde ac solide Iietantem!

vpmd-p orivatis inconmiodis negav.t co. 'Teln^s veroacviribus -elio.


povi

pricfei-endum.

.
_^,,_^^,

ANNOTATA.
verbis enunodium his ct sim iHbus peccatum Ucet t.metunum a-a..7:Mag.s enim quia Deus, quam omnia tormenta vita), veniale,
a Peccati

qua^cumque

clque

affl,cta.-ent

.nge.s.t illud delectarent. Uaquo ituro quop.am b.

qua,

ex

3^
sedere

(l.verso co: lo viisplacebatmolestior; ex s.tu gel.dum, a,stuosum; ex placebat pluvium,

c rporis

var.o,

incommod.ssimum

s.c

en.m

nXne
ncWat

n portariomnes mundi

labores ac etiam mferm quod lUos sufferre absque eo et potest aliquis Offert se paU in Dei oftens.onem (1).

docuit hmc ejus divino lumine, supgratia sua, possunt quod, mediante

perso-

quam ut ve.ar. magis deb.l.or. .ns.stcrat sicslare, ut uni ac putlss s ut et dilecta. pauperabluere, s c manus cru^ cun duceret rationcn nam et V n"endi sui t tis
:

.ntcrqu.esce.e

duplic

X fonte

in

tr.cliui.

aCtu

locato, alte,

<4,lbid

pag.l94;cfr.pag.n3.203.-l5.1bi<i.

madv-,pBg.90etscqq.

Ki:up:""'"-"-^3/c.^ Octobris Tomus XiU

^^

^^^.^^^^

626
AUCTORE
JANINO.
LTB.
II.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


annis
aliquod refrigerium accieffectum odorandi aut omnes, et erat notormm piendi Et h;uc vidimus domesticos (3). inter omnes nos

refunderet. copiose. guttatim aller aquam aniplius numquam visus est Alphontriginta el ad quem pra^nisi ad hunc tenvicm lavare,

sus

terea accedehat

aut frigus

nemo. Nullo umquam per testum levamento est usus, nisi sempiterni
ilio

pr.o apud inferos ignis recordatione, aiens

GAPUT OUINTUM.

nostra h;cc molesta esse admoclum :est,atcm juNta et calore autem divini amoris

tolerabilia

hiemcm suavissime temperari. Non dicam muscas


et
l;Iia

De contemptu

siii.

sima,

Majorica; locisquc calidis importunisse quoad religiosa ferret urbanitas, ah

.inime minime

dioar lev.a consectar., etsi abegisse, ne dicar levia consectari, tanprohe sciam censuros gravia qui ve. tnduo sed dico tum hoc per se probare voluerint;

Ex quo -^P ^^
Z^^^^X^^,

Alphonsum tam

consUmtem capilalomque vexatorem, ut credi sui hostem ac pcrpetuum assuetudme possct faeultatem pugnandi secum
fuisse

virtutis.sed expugnasse, nec solum ex proposito

sp.cacem a^ diei purtcm ut d.ei p.rtcm qua tantum boni deprchendit, privatis in versandis mente maximam poneret inopia. sui totms focmiscriis. peccatis, virtutum toUebatm- ad cognosditate. Ilhic tamen altius amandumque Deum fuitque dum U-

^;V^^- ^^^^^
"^^'^-

naturie instinctu id facere.

cendum brum de contemptu


vis

sui lectitaret, ut

divmi amo-

ANNOTATA.
aliquando coUegii rector Fratri B Alphonso,>m annos ocfoghitn nafo, procibis apponere esuriafifms quos petehnt, fauUores
a

mortalis innrmitas. inflixerat, sustentata.

vuInusexciperet,cuiusviolentiie cessura erat nisi esset ab eo qm vulnus

Quo tempore planms

pe-

Qmtm

denitiusque introspexit miser et nihili. ac nihilo spicabilis, quam esset sententia, nasci ex pervilior a. Undc illa ipsius amore ut quis intime se norit,

quam

vdis ipse,

quam

fecto in

Deum
sihi

in scripjussisset, hic quanfum inde dofuerit, eliam hicc de se faiefur ; Item tis notavit. Ubi sal in his qu.-B ha^c persona pnvavit se immiltere

vivatque

non pomanducat; a viginti enim annis et ultra


suitsal.uec ullo modo utitur...Privavitsc in campaniam, tate petendi licentiam incedendi
taliter

lihur-

tahs ac sa^culo mortuus, et optet maculosus nivideri aliis b qualis sibi videtur, vero mirum et spurcus, papuUs respersus sibi et ii-risioni delatum honorem dedecori ducat domi ac fons, Socios quidcm ita ohservabat. ut ad Deuin suspirans quoties ipsi occurrerent d,
;

quod non recordatur quod spatio triginta sola annorum et uUra petierit licentiam, nisi una quemdiim Fravice, et ista fuit ad consolandum cum ista trem, desiderantem ire in campaniam
persona ad lauilandum
Pariter ei evenit, ait,

cuipiam siini Ecquandonam istorum diceret credens cujusvis supplicii, lis? reumquc se oculos, exclamans jactaret identidem in coelum
:

Deum

(1).

Et

alibi:

quod nocte ei dabant ova colla coccia, quic fere semper fcetebant, integra etnihilominus tacehat, et illa manducabat, licet
sentiret illorum foslorem
alias fuit sibi
;

coram te et Non sura Ex vocari fiUus tuus, Domine, miserere. dignus quoque sui lam nitida sui perspicientia magnum sepulchri horrorem et odium alehat, tamquam
Peccavi in co^Ium
et
;
:

et

quadam

vice inter

ferre se ipse putentis et fujdissimie cloacve, sic ut Hinc illud rerum absque gravi nausea non posset.

datum unum, de quo tenet quod


nido gallinarum pro quod erat putridum,... et
in

omnium tiicdium
fectuconsolans.

et despectus, insipida

ducens

et
af-

multo tempore eslitisset

Mariai sentiensuniversa, seque unius Jesu et

signo, ut est solitum ; illud sorbuit(2). ista persona. ut mortificaret se,

hUoc
catus

afflictandi corporis

studium

testifi'

volunta- ob corpons 68 Juvitautemhancdeprimendi sui diuturna, tem graveolentia corporis, quam ex


^^'^'JJ^'^

est

ctiam P.

Uarimon coram
.-

fegatis

AIepiscopi Majoriccnsis Ego scio, quod Frater castigabat severissime corpus suum, et phonsus quiesivit in

natam piqua labnraverat, secutam potius quam patuit, quod non perciperetur ab ahis tuita* hinc
,

pituitam tn

ipseunus abeatam direafnaretur.ut

sibi et esset cdit.

omnibus corporis mortificationem


mediantibus jejuniis,
supertabulis, in

et

castigalionem.
disciplinis,

ciliciis et

dormiendo

quantum

nostris gravissimus, et miraretur se procul ah omnique opera non expelli, sed alacriter adiri, humanitate frequentari, etsi, ut putabat utque
et inficeodoratu judicabat, fifitore halitus aurani vtro hanc peccatorum suorum ret. Interpretatus

superiores illi permittebant... Etiam usque ad paucos menses antequam obiret, et quamvis a sex mensibus et ultra jaceret in lecto, instantiam laciebat apud superiores, quod sihi darent licentiam ad faciendum istas poenitentias... SupporUbatcuncta quie illi eveniebant,videlict;t fvigorem etcalorem, et non projiciebat ab ejus lacie muscas, muschitos sivc zampanas, nec aliquod aliud

camarinam, ex qua pestis illa exhalaret, ca^cusexique ad radiossummarum virtutum qmbus fulgebat, in suis tantummodo cernendis mie perspicax. Quare n;jijvis erat pro^cipue defixus et opinionem illam de se gi-andem et praiclaram nonferendum, aliorum errorem vocabat omnino

animalquod ipsum
ciebat

affligere valeret

et a se proji-

Deumque sedulo precabatur


id

ut

qualis interius

quamcumquc rem

quaB
sulis

ei

valeret

dehciam
in

causare, veluti ponere se

tempore

umbra

nec valens ipse csset, talis ab cunctis haberetur; gaudebat saltem se Dei oculis per se consequi,

et in aere, accipere aut uti floribus, seu rosa, respicere aliquas arbores aut res delectabiles;
laliter

haudquaquam alium quam qui esset videri e. Lconum ungues et tigridum aiebat humanis laudationibus inesse, ad virtutum depraidationem

quod de eo certa erat notitia et scientia, quod spatio quadraginla annorum... non fuerat odoratus rosam, nec manihus acceperat aUquem florem, autpomum,maIum, seu rem similem,ad

habdeset intentos.
iEgrotum, 69 Datus Patri cuidam socius ad ^^"^'"''J^l^ illum Dommo "" ^ rogatus est ab iegroti domesticis

(1)

Summarium, pag.256.

Cfi'.infra,cap.VIlI.

(2)

Sum-

marium,pag. 199;

cfr.

pag. 113.

3^ Ibid

pag- lU.

commendaret,

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.

627
certius

A commemlnret.qaod
dationcm

ilixisset Piiter socii

commen-

documentum

nullum

est,

quam

ex

eo

avctore
^LiB'"n

iore apud Dcum sua potiorem. Delatum honorem logerrime tulit; excusantibus vero factum,ejusqueveniam poscentibus,magis erubuit. qnasi non posset Uim nuUius frugis et pretii bomo re uUa laidi f[uae esset petitione venix pur-

crescens atque inardescens quotidie foi-tior abjiciendi sui cupiditas,etinc."edibilestudium divina

hicc dona humilibus latebris premendi. In quo

usque adcn cautus


Socictate vixerit,
roicu3,

fuit,

ut plus annis triginta in


virtutis

cnm fama quidem

he-

pHuda. pius oblata refugiebat quam maxime, prona usque ad solum corporis inclinatione. MargaritiB
LiquerquicE/^principifeminaj, quaj pium
ipsius

Manuum

oscula ipsius virtuti, ut

fit,

sic-

sed prope absque uUo tot admirandorum charismatum vcstigio, ncc de iis quicquam ex
ejus ore exceptum
sit,

nisi

cum

aut

more ac
h

rcgula coactus, obedienti^e k et consiUi causa,

coUoquium obtinuerat ab rectore, mnnus ad osculum llagitanti, tantum abest ut obtemperarit,


verecundia suffuut sepotiushumi prostraverit simplicitate quLC multum sus, sed ea prudentia et
primaadstantes permoverct. Literarum quas a animi rebus accipiebat crebras, subscripriis de tionem amputahat, ne quid in se bonorisexdan-

animi sui modcatoribus ea exponebat ('ex quo factum ut fiuicdam ea solum ftdc in vulgus manarint, quam possunl facere quorum ccrtus auctor non edilur') aut ui'gcntc cujuspiam graviter afflicti charitato, ad firmandam ipsius fluctuatio-

nem aUquid
hoctum
in

sobrie

de se aiterius nomine dctegebat, et tum brevi. nec ultra quam feri'et


mortis angustiis, severitate

tium nomine pervenirct. Servabat tamen easdem quibus piaqmedam, literas ad opistographa, in illius paupertali consulens, notabat.Tritum erat
dictum, turbari Dei famulos

necessitatis

modus. Cxterum sermo ejus omnis


contemptu
sui ac si-

vitai brevitate,

supremi

judicii, precatione,

cum

laudantur, et

milibus inhairebat; de visis divinitus immissis,


et aUis qu^u vulgo pariunt

suo quem

torius arnci.

naribus fcetorc dehabent semper in modum quo vasa pueum fcre


in

admiraUonem, mirum

aut agites, tetrius tcnte liquore olida, si verUs ^ exhalant. Gonsultus nonnumquam a sacerdoti-

silentium. Foris tantum illius in religiosadiscipUna integerrimus vigor et infle>:us pro miraculo
erat,
et

prxclarissima voluntatis
vivcndi

cum

nostro

animi peritus, in quibu-s utpote difficulUitum scilicet busperplexi h^esitabant, erubescebat, donec interafnrmans ab iis doceri,

communi

more consensio.

suumesse
iecta

moderatoris auctoritas morem iis gerere suo arcanas adegisset. Tum vero de thesauro etiam alios ditaret. Fuit opes proferebat, quibus

ANNOTATA.
a

quod latinie hnhoc item humilitatis adamata:. praster Officium Virginis. latiguaj non ignarus, ab num librum habebat nuUum; abstinebatque ut jussus pios tractatus compoiis tam religiose, quibus indigebat, ab nere, Scriptur.-e sententias rogaret, nec sussacerdotibus scripto sibi tradi excerpere, negans etiammonstratas
tineretipse
codices tangeret deceve ut laicus sacros exccrperet. ut le^eret et ex iis quicciuam honorem sibi ab honumbus TO^^Quod autem declmaba non solum horrebat, sed
,

De

sc fieaiws

Alphonsus

Ista pevsona...,

inquU, se ipsam odio persequitur... Cognoscit et honoclare quod omnes iUi qui ipsum laudant existimationem faciunt, rant, et de ipso aUquam quod decipiuntur; quiasi ipsividerent in eo illud
ipse vidct, potius
et

eum

odiu

qnam

amo.-e prose-

nedum

de ipso malc loquerontur. et non querentur, minus velet nollent eum videre, nec bene Propter quod in- lent* prope ipsum existere.
;

vellct

cedit veluti calcatus

sub pedibus

omnium
ipse sit

vi-

edit.

eirefuou

vuntium, etiam magis inlhni,

cum

magis

iZis na
extraordi-

"'"'''
leoendum forsan quas

ut nihil icque ac dilectissimemi sponse, aiebat, reformidem quod etsi , IU.C offensai periculum ^ occultari, sed possum non puto hica da;mone tutius in detestationem hocjudicio faUi; itaque me subduco. Et plane quoad meorum criminum suaque ingerenti musitata
;

delatum dona, mgens est auoque extraordinaria ca^h indicium. Quamvis * enmi proprii contemptus subveritas fraudem. sese l ; ijs aliquam cn.m te amo, J^^^^^ ^^ ^^ defenderet Sic
:

innmusetpessimuso.nniumhominummu.uU(l).
...NolletquodaUquissui rccordaretur, tamquam
perve.-sa totius res magis vilis, et infmia, ac fugere de semetipso, si f.en posmu.idi..-Vellet desidcvaret ille qu. haset. eo modoquo fugere
be.-et
.... Gausat de ignomi- f quoque sibi molestiam salutat a.itequam ab nia quando aliquis ipsam perinde ac si vivo mundano salutetur ; etest

quemdam m;ignum inimicum

(2)

et servit sibi

ipsa

poterat,

insequenti

subducebat ^/ lcneficia, sed frustra, oracuhs, ubiqucdivinabonitasvisis ca.lest.bus. quantumvis in sequebatur,


;

nam eum

dareturalapa(3). pretiosum contcmptum b

-, n m itascribit U. .u-

.^audiis,

extasibus

Fmum

insolitaque De. muVerum illa, ut dixi, gratuita metu defugeret, doctus lanera qnamquam doU optimo .llorum auctore men usu tot annorum de gav.sus et

barathrum

inf.rnutat.s sua^ seconde.-et.

me..., quid phonsus. Quando aUquis contemnit quod ego sum significare aliud est quam mihi ego coi-rigam me malus. Felix talis significatio. ut veri amici, quando etDeo serviam!... Hiecsunt
aliquis contcmnit
c

me

(4).

ns ct esset f^uctuque ac scopo, facUe qua.n abje invitus, nis. de se cqmevisset non mel.onbus dcilla tiss.me sentiens,judicassct tam pecuhar.scvilem ac miserum esse beH;
gratiis

inquif, Id similitudme explicans : Ethiops, est mger admodum niger, videns manifeste quod eum irascetur, quamvis vocent et deformis, non Attamen si.psum nigrum scit en.m esse talem. formosum, d.cunt album,colovatum et
:

laudant, et

Deus servi indignum Quam benignus bus s.mpl.cem, egestat.s sua3 sui mentem modestam,
eximie consciam,
locuvasis .nstar pur.ss.m.,
l^t.t.o) grat.a-

de ipso... Pvoptcv irascetuv, quia hoc est jocari qui re vera cognosc.t sevvus humiUs.

quod Dei

singularis pletabat pretios.ssimo ac ccelest.s unguc.ito.Cujus planesincer. ?umque

quod se ipsum,... si dicunt veritatem...Si autem videt quod d.cunt citur,quia est honorant... videt quod hoc vice versa iUum
p.ig. 226. 2-13, 255.

est malus,

non

.ras-

. a)Summarium.pg.
ad iiovissimas

187- cfr

pag

180.185. 207. Resp.


'

pag-

19*-

'^) Ibid..

pag;.254;

cfr.

^^^-f^?'^' ammadv.. pag. 5. etscqq.

J,2)Summ.,

(4) Ib.d.,

pag. 192.

jocari

628
AUCTORE
JANINO.
iiB.

DE

D.

CONFESSORE. ALPHONSO RODRIGUEZ


nisti

Ethiope, et propterea conjocari de ipso, sicut de


tristatur

(IV

n.

omnes esse sancios, d Isla persona existimando omnialiquo. et bene de et non murraurando de necessana sibi nisi bus judic^ndo, nonloquitur Hactcmis ipse Dei servus (2). et aliis.
e

Immo

via per

quam consequebatur majores


isto

eoto md. ;"'Catos ut novo vestUu luceas,pro part.c.pen rehg.o^ gnus cum quo thesauros age, qu.d expectet paupertatis? In ccelo, dic Voluntatem Deo cujus hic labor muneratur? vetat obed.ent.a Lncsaltem defer, quam te veste socios lacera opus conferre, interque ac novis ornatus erubesce

Dei famulos, raiser, tot inter

cuUu pau- D

visitationes,lumen et delicias ab magis poterat Domino, erat humiliare se quanto tunc communicabat huic in illiusconspectu, et intellectuales personicresnovas. Qu: cum sint nescitiUassemper dcclarare (,3). etpuri spiritus,
1

humihss.mo

hilares et Uutos, tu jacturam patientia mcestus incede, pauperUtis ponere, a sc.o Scio rae s^pe levia

corapensans.

De Margarita de Liedeherke.

cfr. supra,

ccdatis virtulis excoctie veracpro document.s hahen via, et vulgo nuUa, Solebat Mpho.jsus virtut.s. bus latentis eximi..^
''^aptandum calamum nostro ^^^'^^"^ ^^ff""'' quod senem colebat, et qua dere is observantia
;

cuno.-.bus

h^c

.ta le-

lib.I,cap. X,annot. c: ingensrepugnanlia,ai<, quam habeo g Esl tam


in istisrebus,

quod nollem de utiUtatem (4). potiusinducunt periculum quam tuum fugio v.sioDomme,.-.propter amorera
nes
(5)

iUis loqui,... quia

propter periculum offendendi

tc

quod

ibi
vi-

lalet (6). Sanctitas

non

consistit

m habendo

huic sibi reservato .subst.esset attritus calamus, Alphonsus den.que tuebatmeliorem: quod ubi per nost.-am regulam advertit, negavit licere rehg.onem f.eu opponentique in re tam tenui ^etaobjecit verbis qu.bus non debere, vicissira quicquara adra.ttere,et.am mur rectorum injussu

siones (7).

illiim

itt

edit.

se m totum, ait h Superiori suo detegendo... extare deceptranem, vir humillirnus, cernit non extat, Deus lUam neque fraudem; nam, si adhibetur et si istud non
detegit, et reraediura
faceret, diijmon
;

.,

ad ^^^^^^-^^' '^'"^'^^ leviacoraprehendi. Nimirum .n parv.s et m.nuetarduas, nisi per solUcitara

tarad.ligentiaraascensusnonconstat
73
distrihuerentur,quod guncula., agni et his similia f' CTin defereba , ._. .1 e vest.g.o deferebat. rectorem Tfoct sib. obtigisset, ad
.

Cum

missie

Roma Majoncam
,

coroi^ai, iraa

,,,,,-,,,
^^^^,^
^^^^^^_

eum

deciperet (8).

^^^

facultatera exeo qu...-ebatdividendique .n al.os re quap.am duralaxat notatura est eum

CAPUT SEXTUM.

Semel
aff.ci-

culam

secum imagunnara cubiculum mutaturus, beatissimie Vi.'gm.s, vetusauferre optavit

De
Eqb

studio

sanca.

pauportatis.

^^^^J^^^Z: ^^^^TZJ^,
Cura jara decrep.tus aUoqui minime optaturum. parte panis vesc. mecogeretur defectu dentium appos.tum, accumbentesque panem sibi liore
detracta crusquodesset interdum commodior, quera Alphonsus .nciin ta pro Ulo sufficerent adversan regulce deVaf idpostquamdeprehendit, rcctoris venia dari qu.cquam censuU,quLe absque in posterum non tuUt vel accipi noUet, f.erique et in min.rais quoque fideles adeo servi Dei sunt
:

nmorc

B
.

paupertatis

^anc arcem et malrem Ordinura modo ut comtam charam hahuit Alphonsus, non
paupertat.s reret, dicere solitus, esse

religiosorura

atque h.lanter caraodis, sed necessariis libenter

consortem

Cui senfidam tolerantiara seu raonificationem. nuUa fortius a nuxorum amore tenti;e addebat, re quam voluntaria paupertate,

animum
utquaj

extricari

sit

ad Deum paupertat.s sponexuerat se bonis omnibus a, ut sequeretur. Adsum ac magistrum expeditior mend.co se gessit. missus vero in Societatem, pro ad qualemcuraque vitas sustentamisericorditer

a pnmo solo contenta Deo. Et quidem adjungeret, accessu, antequara se nohis

magni

b.

ANNOTATA.
a

ex lU.us ore tionem Dei causa excepto. Itaque G numquam meum et tuum prodiU; numquara de nisi grat.arum ; victu, veste, cubiculo vox ulU,

Rerum suarum

possessione

sororibns

cessit (9 )

autem numquara uUius quod sibi deesset (deerat arbitraretur non raro aliquid) postulatio, cum ejusque vican.s sui furti genus mancipatam Deo Sublatum forte, quo curara interdum recipere. mtegro uno utebatur, ex cubiculo scabellum, deesse dum nempe ullro redanno passus est subiisset. dendi memona Ulum qu. abstulerat,
;

mri penuriani,non b Voluntnriam sancti conscripsemnt htsfosolum qui ejus Vitam


rici,

oculati laudibus sed eiiam multi testes exiulet^nt (10).

CAPUT SEPTIMUM.

foHepro
'-,

asseribus dorraiSublata et matta lanea, nudis in perpetuo, cura mivit, habUurus iUos pro lecto
nisler
-A

De
P.a ^ .a

obedionlia Alphonsi.
et B_ Alphon-^
^,^f^^^^

nisi

domus errorem
et veste

advertifeset.

72 In cibo
bat,

Zrt

commodissimum

deterrimum quodque sehgeoraittehat utvestes novas


;
;

adducebatur: indueret,nisi3ubent.s imperio non Sat.n' .d sibi ipse insultans secum

tumvero commode, Alphonse? Quid


optirai

tibi
!

videtur

'?

malum
ve-

magislri discipulum

Et huc

demum

iUainobediendo sanctorum simpliciUs ut posset m diUgentia in Alphonso adeo eluxit, pru-ter obedient.ara ea videri nimius a, si quid jubentis, inobedientia vidisset. Nara et scopus faciunt nos .n hoc et mens, et ipsa quie jubentur,
conscienti^,iaSummario,pag 250.ven
9. (9

^^^dit

,1)

Summanum,pag.
(5) Ibid..

193.

(Gi

CoUn Vida

del

cfr

pag 202 et seq.

- <3)

Ibid,.

213

pag 155

pag. respons. jQns pag. 150. 193,219. Resthctus (8) Ratio consc, pag. 22 et seq. ad diffic.super Ratione
cfr.

35. -

pag. 252 etseqq.; (4) l^id-. pag. pag. 260. Ibid.. pag. 195.- (7, Ibid.,
r2) lbi<1..

Alonso. fol. Elenchus actuum rium. pag. 103 et seqq120 et seqq..254, num.XXV etaeqq. heioicoram,part. U,

tlO)

Mariraon. pag. 364, bumm.i-

genei'c

; ;

DIE TRIGESIMA. OCTOBRIS.

629
in

Alphonso nihil genere interdum ocnlatiores tantum, ut jussa capessesucciirrebat, nisi hoc jussorum, ret; non causa, non finis, non fructus
:

tum 77 Possent multa istiusmodi narrari, ex nudo bis studio profecta, nuUis interquod dixi obediendi

mor-

fide non jubentispersona. scd Deus, quem clara cernebat, eum fere in modum quo illum

in eo

vident in coclo angeli


eos aiebat miraculo
rato diH cultates
insuperabiles.

quorum velox

et

carens

argumentorum mora qui imitarentur obsequium,

puncto cogitalionibus ulterioris prudentiie. Addo aliud, quo fortius, hoc mirabilius, et claudo f. Parum abfuerat quin baustu ph;u-maci interiret ab rectore quodam sibi pra'scripli non diu post vitie alio sibi ab eodem destinato, ha;sit anxius
;

quodam divina^ opis inspemandatorum expugnare alioqui


in

periculo, cujus iUi acerba experientia suspicionem faciebat ; sed tamcn statuit animose pbar-

Hinc ergo quod

obsequendo

macum

haurire. suaniquearguens in obsequcndo

fiebal ut muUa nihil attenderet nisi obsequium. imprudenederet, quic variis cautionibus attenti stolidjc ; vocaaut puerilis aut
tiae

damnabant qua^ bantque hanc jumentorum obedientiam,


nuUius impulsu ratiunis, sola voce aliquando dum promoverent et sisterent. Nam cedens ad concionem accedenti, rectori b loco movemonitusquc, ut fert humanitas. ne se loco ercctus etiam stetit debilis sencx in pedes ret,
agentis, gra-

dubitationem, Dco obtulit sese paratum ad omdolores nia. etsi vitai discrimen et sajvissimos immolans, agnovit minarentur quo ritu se Deo
:

perspicua in luce tunc sibi pra;stita hanc suam obedientiam Deo acceptissimam venisse, visus-

que

sibi est eo facto

majus apud

Deum meritum

omnibus diupostad prandium

dilapsis

ac de-

inivisse.quam uUis hactenus in vita probe pieque gcnus Progestis. Hoc porro suum obsequendi secura fiducia videntiu; divinu; oculalissimaj infulciebat a qua eliam dum videret benigne
;

mum

toga, in

et vocatus. ut erat cum pallio, sine pileo netantisper ad ea triclinium accurrit, in

commodis

resumenda

cubiculum divertens, obedientiam

occuiTi qmenasci cx c;eca potuissent voluntate. confirmabatur in eo colendo obediendi quaj retinendoque vehementius. In iis tamen

leguntardaret.Alias a coena, interim literae dum qua?piam nuntiantes, dato ad repetendum tur pia signo, reliqui substitere, quod et ade-

agcessent natura^ opportuna, cunctantiuscule obedientiie bat, veritus ne corpori potius quam

cubiculum

omitli: ratrector et cceptam lectionem nolebat maunus surgit Alphonsus, ut abiret; jubetur

Quarealiquando praeter morem magnis esdoloribus distractus, aliquantulum haisitavit


serviret.

diem, quo nere, ac mansit loco ad insequentem illum ut se matutinusexciUtor nomine rectoris
in

ut docet regula, indicaturus prd*fecto indicavit, sanitatis; sed obtemperandum ratus deinde factum Deo probari, et ex perspexitque

setne

id,

ad veybum.

lectum reciperct, monuit. rector 75 Vetuerat Michael Julianus, Alphonsi ipsum loqui, utpote tum ccstimatorquc magnus. coUocutio dolore capitis laborantem, quem
acri

si eos doloeo rescivit majoris fuisse meriti,quam apud illum res muUis diebus tacitus pertulisset: sacrificium enim sacrificio corporis pluris esse Quid dicam de iUa quam moderatori-

voluntatis.

proritabat; siluit in diem

pVoximum.quo
ait,

ajgro-

torum custos:

Nc mihiquidem,

Alphonse,

experientue, bus animi reddebat virejus aitatis, cum Deo, insigni obediennominis ct commercii
tia.certus

loqueris, cui debes.

dum

hic manes, parere? d

Deum minime passurum


?

ut

eorum

Tunc

rectons intellectum est silentii causam

magisterio faUeretur

Alphonsus, consilium fuisse, quod pro imperio resectis, acceperat. Hunc verbis etiam ad vivum deterius valenitem familiarissimus sacerdos c viseret.permisit rector ad januam ire,ac cum

Fratribus ad exercitia etexerciUts methodo qu;e iis hidi- 'P^^'*""^" S. Ignatii,monitusque de in oppocitur observanda, ductori exposuitquid

78 Secedens cum

aliis

tem

situm sentu-ft, quod

a.*gre

valcret sibi tcmperare

ivit: Deo verbis duobus sacerdoti satisfacere:

gratias,salutansdixit,
diit
;

moxin cubiculum

re-

quominusin aflectus raperetur: stanti nihilonuvirtutL-m) nus (^ad probandam, opinor, Alphonsi
inhibitoque sancin suasententia, paruit Ulico, cui assueverat, volatu, in meditorum affcctuum
tationis

sed, re cognita, rector voluit ab eo

tempus

consuetum aniico tribui. cuiquam 76 Die quadam prohibitus fuerat tummoffiao turbaretur concursu exsequendo, plane januam aperire, ne
r,

exhibenpra?maturo tragoedia post horas aliquot satellites proregis Manncu da; adsuntinterea cum proceribus adventantis, pulsant ad fores,
invitaurgent, vociferantur, adesse proregem, expcctarc cum aula et fratre: surtum adstare, casus omnino dus ad omnia Alphonsus,qui se ad accurata olim obedientife meditatione similes in excusavit compararat sed venit tandem rector et obquam etiam itafaclamAIphonsi obedientiam, quamanteaillum prorex et proceres fe;

forma hiesit quai ratiocinando voluptates.pacemque tanex qua tot duxitanimi tamquam sigUIo suum p tam. ut non dubitarit eo Deo obsignari. iUud virilc obedicndi consilium a evemt,cum icgrotus recNecdissimile estquod ei
toris

peragitur;

ante mandalo communione abstineret sibi diebus dommicis sat habens concessa, unis illam
Fratribus laicis obire
;

cum

nam

cx Uco

modum

Eucharistiu3 sola

mente sumend;e

didicit,

m quo

pluris

de obtempeceruntrf. Sub noctem quandoque aliis magnifice disserenti: randi studio cum ad rector e ista dicuntur, inquit
:

Pulchre telndias rem miFrater.et facta veniamus. Jubeo domi assolet, petere. Hic statim, togatus ut januam advolat. bonus senex, vale iis dicto, ad

percipiebatsensu Christum et deliciis implcmatrem se corde gerere, mirisque obedientue doperfections batur. Taceo reliqua placeant, scd cumenta qua.n ut vulgo fortassis Hinc porro apparet non pra3statDeo placuisse. eximia de obctemere ab eo jactata, quic sane esso nimirum iter ad sancdictUabat
dientia
:

bcatissimam ejus

campanam ad egressum pulsat; adest janitor, iter omnium conscius; quasrit num patentes ad
lileras habeat,

expeditissimum esse servatncem qu. eamdem disciplina) religios.e speculum esse sanct.laperfecte iUam obtineret, domesticis, qua exterms qua

timoniam brevissimum

et

ti.et i.icitamentum

ad rectopeteret. Redit petitque tam candide rem, ut eas

negantemque

remittit

auem ea tum sibi

def.ce.-et,

nullam frugem daturum. sed

juxta et

cxtcis nocumento

fore, tu.n

Itane sine viatico ut palam esset serio petere. rector. At iUe, ista et literis ibas? inquit mittebat, mentem sibi non venisse; nam si Deus

dehisutique visurum.

impedimento hominem, quot.es ahDeum ipsum jubere. non juberetur. etesse eamdem nuid a moderatonbus Quod tam Dei voiuntatem h et vocem. i lorum ac
alte

add.x.sset religiosie familiie cui se

G30
AUCTORB
JANINO.
LIB.

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


propter hujusInsuper, teste Paire Marimon, circa oliedienUam, modi ingeiitem obsorvantiam omnipotentis Dci recepit magnas delicias de
multis vicibus Christus sanctissima matrc in purtena Jesus cum ejus intellexerunt, et adnoistiuscoUegii, prout multi

U.

demiserat,ut sibi nuUius aul metu ohseqneiKlo avoautamore possevidevetur ab cautam absurdorum qua; occupatioiiem cari i consequi, possunt ex celeri ca;caque obedientia
alte in pectus
:

manu,

et

ei

apparuit

jubentis esse, non obedientis.

Demum

in VL-liquis

cum

Mpbonsus, ad impeesset prudentissimus

nulla vel ratafacicndainstar pueri procurrebat, habita rntione, modi vel temporis reive alterius cujus ipsi auditu sed unojubcntisvelutoraculo; nihil utdirOcde. mosic plana fiebant universa, idossel,inveniret,nempeDei sccurus,

tatum reperilur
illi

in suis scripturis (10).

Marimon, k Domimis, inquif P.


ostendit,
:

in visione

quam

grata sit

Altissimo h;cc viv-

tus

dojussum

in iis qui pra.^suut.

imperantis k.

ideoque in variis relationibus manu sua QMfB, ista vivtute scriptis, scripsitsublimiade inveniuntur in Unon uti testatur P. Torrens,
;

ANNOTATA.
a

atque doccnt quod fuerunt sibi a Domino vir sanctus revelata(ll). Suffragatar ipse semelipsum docuit huic Evenit quod Deus per consolatus personje modum obediendi.ipsumque
bris
fuit (12).

Ex

iis

prceqvic in hoc capife narranfur

cipua expendimns in iiil, num. idetseqq.

Commentarii prxmi

qui postca hReclor Ukerat P. PefrusGH, rem paulo faclipnblicum dedU testimonium, Addidit se esponcns. aliter aique Janinus campante oma sancto Fratre, cur petiisse

CAPUT OCTAVUM.

De

perfeclii illius caslilate.


B. Alph

nes

Menm ad

me,^am

'^^''

3^^;;

' extabant du.e ol^ed.enfa^ 7utd .,-i._ ^.1 ,-<iii.i^Vac; :irl '"^'T; bClies quiu me, ut ad me. Ut scires qmd tibiles, quare non veniebas nescio quid : Pater, esses facturus"? Respondii Alphonsi istud vespunsum Fr.

Si

Commendet mprimis .n Alphonso iUustre stuquadvaginta quod totis quad.-aginta et qua^^ castitatis,'t m"" dium

humiliB

respundeam. Fuil admodum pvudens

ethumUe^

et noluit diceve

vuUum tuor annisnuUius feminii; cx pvoposito templo, ad januam, vidit. etsi dumi ac foris, in urbe, in negotiis, occasiones innumeno ad hoc
in

s.s /., ^^jj^'^"^"^^^' non ^/"c o asu


.

m edit.

quudobediebatjuxta lormam

pvima; obudientiiL-,

iUum

urgerent, et

quodammodo

cogerent

rt.

Se-

in ordinalis 1,1). obedientia caica sine discursu Joanni Pasqual (2). c Sacerdoli nomen erat

specimen, una cum rehd Uoc ohedientix Colm, qui quis,scriplo mandavit Franciscus

mel e coUegii fenestra, raptim et confuse quamdam aspexerat innocens factum niultorum annorum poenitudine ac poena evpiavit, sibimet
:

convicia ingerens

munorumexiisfuit
cet

testis

oculatus

V ideli-

a discipulis in collegio tragcedia erat multis audientibus. Porro, ne aqenda patam

prohibuerat ostium tumultus oriretur, rector

veUens, quoties et. capiUos fenestram praHeriret b. Silebo non pauca eamdem hujusmodi. qua; quisque facile bujus indicio assequetur. Suggero tantum, quod prudenter voleab Dei famuUs adverti nempe illos dum agunt
bat
:

antesiatamhorampateficri.Quumitaqueanle magna cum capriethiitum iempus adcsscnt janUor non term prorex et episcopus, eos
pvius admisU quam, superiore

cum

feniinis

baud admodum inoveri

futurum
^

aUoqui ut repugnandi

vesiUendi documentum

fieret molestia

mox

arcessUo,
lia

jussusfaUjanuamaperire
rant
e venisset episcopus, et

(3).

Quod

mxrad-

c, sed solum tunc da;moni aspectum precantibus vero et intracella; angussuflicere; venena tias sejunctis hausta oculis imaginum

sol>iS aliqui testes aut historici, quasi

revocave, quic

magno
;

conflictu et difficultate ab

quidem non

invitatus (4).

sese defenderent

Erat

is

Gabriel Aivarez.

f B.

Alphonsus,

quam

aliamulta dcdU documenia, qux


^

perfccle dicto audiret, lector in

{b). Aciis beafiticationis rccensitavidebU prece adiit, et g In iila hxsitatione Deum

duiu orabai, .^tatuU parere


h
ret,

(0).

Qmwi

ita

Deum

in superioribus agnosce-

su?nma

quam et
et hisce

eos veneraiione prosequebatur, descripsif, ipse in Rationc conscientiie

quare nibil rarius et sapienquam eorum ictus etcontagionem religiosa tius CLecitate declinare. Tot povro victor emeritus palmarum, quoteum infesto pr.idiis septennio ^ diximus ex impurissimis da;munibus repurtasse, sempev sibi diffidens, ubique cautus. ubique solUcitus, etsi nuUo jam pulsatus impuro cogitatu, angelum castimonia referret. Saipius indie tlxum propositum instaurabat inferorum tormenta citius

cUgendi,

quam huic

virtuti

maculam

ad-

Quando

verbis testaiur Pater Torrens (7) stabat in conspectu superioris, imagma-

spergendi.
Omnir, tldec^80 Relaxationcsanimiperfectisquoque bomi""' illis nibus usitatas studiose vitavit. Quadraginta '^"^^f'' etseptem annis quos traduxit in Societate.semel

Christi, bat stare incunspectu Domini nostriJesu sicuti suet quamvis staret elevatus aut sedcns, corde suo periuv iUi ordinabat, attamen ipse in

inanebat flexis
et in

genibus, sub pedibus superioris,

omnmofacuUatemquaesivitdomoexeundi;ethoc solum cujusdam ut satisfaceret pietati, seorsum


* cupicni" de negoUis animi confevre cum eo cupientis. <^^''-" vdlarum, hortorum amoenis, ;csPulchritudine
livo

hoc exercitio Deus illum replcbat magnis

deUciis, et valde visitabat.

de perfecia obedientia requamns, ui ex eo accipimus (8), tanmisit,


i

NihUumquam

camporum
in

frigore, ultro sibi ipse interdixit,

veriovum
prospicere

Deo sectator delectationum. Numsulario, e fenestris

tumparcndi studiumquihusdam

displiceret.

quam e subtegulano
,

numquam

AbipsoenimDeodoctusfueraicseceparere{9).
(liSuramarium.paR.90.cfr, pag. 02 '.2) Summ.. pag. 95. priev-, num. 25.
et seqq.

numquam solemnes
41,

templi schola-

Comm.

etseqq.
tio

(6)Colin,fol.
(7)

Cfr.

(3)

Colin. Vida

etseq.

Summarium.

pag'.

90

Summariura, pag. 248 cfr. pug. 2C9.- (8) Itu,

delven. Alonso.

i-l)

hummaimm,

39 et seqq. Cfr. Manmon, pag. 545. (5) Cfr. pag. 9G ; cfr. pag. 95. Summarium, pag. 90. 96, 207, 222, 2G9. Gfr. Colin.fol. 40
fol.

pag. 225. (9) Ibid conscienti, ibid,, pag. 207. ai) Elcncbiis actuum heroicorum, (lO)lbid., pag. 92.

part.

11,

num.XXXlV etseqq. a2jSummanum,pag,225. rumque

DIE TUIGESIMA OGTOBRIS.

631
AUCTORE
JANINO.
LIB. 11.

domestic rumque appavatus spectare,uumquain


vin<:lilate vill.eac specie frui. licet

cum Jiliis

illuc

crudelissifuisso corporis invictum, inexorabilem castitas non mumque hoste.n ; est enim perfccla

oeiUis redire, Sccpius mitteretur; sed ita jejunis denique hoc nesciret diccre quid vidisset ;

eonUnere solum
atterere.

voluptatibus easqun od.sse.

cruce sed corpus praiterea constanti ct perpetua

ut

unum
qua

accurate captare. nc quod oblectamentum famce subiniocuUs caperet.Otiosa vero et alienio intulisstit, dedectebat. si poquis auribus
si

interiorisolitudiiie involterat;sin minus, suasc lucc sibi quamvis mitissimus vens, displicere quod musicos concentus qui nos-

ANNOTATA.
mpra, pag. 614. Fuae de fm (lisseruit advocafus, quum respondii animadvercaitsiv /idei sionibus Prosperi de Lambertinis, tunc promoioris, cl postea lionuvupontificis Benendiil dictiXIV. Hicenim f/ecrts/i^ff/c Alphonsi
a Cff.
speciale proferri

ostcndebat.Quid per annum festis iniro in templo celebrionbus gratissimos, strueliantur, etsi valde pios sibique jucundorum odio fallead solidiora et
attentione

bat?Quidquodpr.e manibus iUius aut in cubinisi si quando culo Ilos numiinam comparuit, valeludinarii custodem inferretur? ifigrotanti per
Nosoonmia
et

carcerem libenter adire,

et circa

vilissimis fungi ajgrotos miuisteriis quil)usque

opposuitjum ob atias rationes, comtum quia excellere in hac virtutf est quid alumnis SocielaUs (1), adeo ut, mune omnibus Amidenii Benedictus XIV, testimonium
sic

exilium. religiosum cellam sepulcbrum, vitam arbitrari, maxiinsUtutum stationem ad coelum

d.xens, profcrens, ligneos et lapideos verius NihUomiossibus et carne compaclos (2). quam

meque
repvtdiat,

B Ne bunc
cum

alisurdum. si inter murtuos. exilia et spinoresqu;ereret. nas, odores, oblectamenta et prieter illaquie superiore libro 81 In reficiendo. uumquam est usus. attigunus, annis triginla sale gustum indulgeret, auratis malis
sibi

nus planum

facit adi^ocatus

mrtuiem

sancti

absdelectaretur plurimum, statuit prorsus

Frafris gradumheroicitatis attiffisse (3). coadjutor tempob Bartholomcvus Escalas, dl.rit tcstimoninm: ralifi Societalis Jesu, hoc quadam vice, B \lphonsus, recitandorosarium vidit quai.dam mucffilum oculos ad
elevabat
:

tinere, et

daret aut

abstmuit semper,nisi oppositum manvaletudinis priefectus aut coUegio

lierem vicinam domui


parte vi;c, et

in

quodam

sola.-io in alia

nunquam amplius

voluit redirc

ad

pra^posilus; tunc
bat. Praiter

enim velut a Deo missa esitamorem quandoque apposita, libabat


multos.

solummodo,ne crederetur unicus intcr volvebat, Edens pium quidem semper aliquid et ossa cadaverum, mter sed frequenter mortem sumere tam expressis nonnumqu;y se cibum

ego aliquibus vicdictum hortum. ingrederetur dictum horbusei dicerem, quod portam, ut esset tum aut accedevet ad iU.us mihi respondit quod particeps pnEdicti horU, cogeretur v.nolebat, ne alia vico

Cum autem

istud faceve

quam fmgebat animi

simulacris, ut

mde

ilU
fue-

nausea oriretur. Coctum forte animadvertittumamarum rat quod statim rector

putmentum

Qmmi dere dictam muliere.n (4). habuisset occasione oculos muliebrem visionem ex tribuna coUegu, quoelevandi ad Crucifixum deinde iUac transibat, prai dolore
consimilem

liescumque

tum
sus

periculosum,

jussitque

amoveri. Mphon-

abhorreret, Ucet ab ilUus esu imo etodore quo mox acriter ex pcEne jam integre vorarat stomacho dolmt. Et aliquot dies cum febri per materiam desideistiusmodi frequentem crucis precibusdivina providentia annueriis ipsiuset urgebat assidue, ne bat; apud quam supplex pergeret, nisi ad dolorum et sibivitamservare
;

in ejus oculos UTcpserat, ilUus visionis, quie ibi Plura de eodem cr.ncs capitis sui evellebat (5). Et ipse arnnmenlo legere est apud P. Colin (6).

reliniosissimus Fraier
dixit huic
:

Quadam

d.e, ait, fuit

ad examen, ct V..-go factum signum campame Vade. fiU, ad faciendum persona:


te.. Tunc fu.t s.bi examen, ego enim docebo videdcfectus quem commisorat repnescntatus quodam viam cum inoQdeh^i per quandam
:

* forte pro

tolerantiio

argumentum

*.

licet

augmentum
etiam sanitatis

impendio

famiUari ex Patnbus unde S^ Interrogatus a noxii nataesset, qua dn-e insi destUlatio humoris a Deo m.ssam: dumvixitaffectus est, respondit cubiculo, mquit assequor. ex Sed quantum quod multis ab aninsaluberrimo etiam orta est, ilUus ideo non qua^sivi, nis habito. Mutationem excideret tam benigua ne opportunitas mihi
pro Christo et
;

Patre

temsuperiorem,etvid.tquandam muUerem
aliquantulu.n .nhrma. una fenestra, quie erat
in

caput versus parelevavit aliquantulum

b.

examine iUico
ivct

fuit

sibi ostensuu.,

qualitei

Vir^o Maria

fuit istud sib. dixerat, et

momtus

anod quando

mearum noxarum nonnihil cubiculum ,non si mutandum erat lo patiencU et quem sequi ubique meo sed Dei hoc nutu fieret, multi et robusUore et statueram. At ecce quam
commoduis
in

piacu-

rnisiadilludquod nec quod viam per quam .bat,..

ocuper vias, non extenderet esset neccsse ut v.de.-e


etiam resp.eer.t

in aliquo latere. Vutat in lateribus,


. -

aliqu.s Non tamen propterea si videre sa lutat.onem omittit

(7). la possit correspondere

toc testimonw suo


:

ego perha3C suam gloriam. res et faxU Dcus ad

dum hoc coUegio hab.ti ohierunt, vivo, mhilo secius superincommoda Mdn
crede,

ronnrmat P. Torrens

(8).

mtpater

^S^re
* quando
in edit.

de manu i et qu.^cq.id inciderit, nostnmajor, excipere;tantoenimest ipsi cuva

uti se nihil eeque interest

Deo totum
us

Ucemon non muhcquan.lo loqiun.tur cnm tentat Dei servos quas, nionero essct bns si enim illos tentaret, d.cit, ad hoc u se. N.hil eis tunc uVLtodirent

TDLidc

vt,-

p-u,lenlissiu^

sumus negUnuantoejuscausa commodorum q,md polUc. us ^enUores.^ Exegi. ut arbitror,

.' in facic hxe preedicti servi Dei Ulas 'PJ^^."'^ .llos tentj.c posteadomi et in oratione

hocut

valeat.

Est

oculos nicum ren.edium, avertere


(9)-

sum

de castimonia Alphonsi,

cum

dix. et ostend.

amuUeribus

.lo':res

pag. 49 et seqq. d, Responsio ad animadv., supe. du.io de V fide. P-oto..is

(2'

Ani-

.t^^^^^^^^

(6)
-

Lib
,8)

I.

cap.
.

167.

Summ

pag. a7.

II.

(9) l^^'"-

^^^"a7^"X r;"v 'la drrfen


A10.S0.
fo).

.ar^^.crr.co.
Respons. ad an.

actuum

heroicorum, part.

ni.m.

XXMI

1'^^

Elenchus

ctseq.

20.

ro,

C.VPUT

032
AlkrTORE

DE

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


capitis

JAMNO.
LIH.
II

CXPUT NONUM.

De

interiori cruce, el affeclibus

cruciatum hov^ quartam I-Yatres es ons innamquieverat; qui adstabant suspioati, qua^runt ecquid matione vim morbi per hone quaintcrquievisset: Dorm.vi, ait, duleo, quia nihil mterim ^. drantem, et factum = Tr m. Fra-

pavtem inter- D

lucrifeci. p Alias
ter,

cuidam

quantum.

domitis.
ISIonminorfuitinaffectionibus animi ad peDei servus quam tram allidendis jugulandisque Itaque illas adeo subegit 1,1 corpore edomanao.
ot,

md.geret semper grave ahqu.d somno, autvero dormiens ratum habens volunpateretur, quod Dei amore meritorum! in causam traberet

bonum

foret,si quis aut

numquam

tas

B.Alpboiisiis

paticndi flagranSt

turbapace gaudens loquabili, nuUis casibus adstaSiuvirent dolores, adversa furerent, rclur.
et corpori el ipsa in

aUedsuacrux,tametsiprobissimuset opUmus, ingenii ac prudent.ce sed oppos.ti cujusdam ca^cam obed.entiam nonnulU
discordis. Alphonsi

non raro alter redditque Est et religiosis in familiis

^--M.

perstabat animo rent prospera, idem utrobique humano, vultus, angelico propior quam

pat.ent.^ improbabant,etvero etiam carpendo Visebatur familianter, sed iUi ferebantmessem


iusto s^pius. Pater

tempestate pacatior. Ac principio quimagno dem cum esset natune ad iram facihs, ita ut deinceps quicquid illam conatu infregit, bilem proritasset, ejus tentasset patientiam et
perplacidissune acciperet, quasi ad se minime complecsibi dicto factove molestos tinens; imo
olTicio teretur mente velut fratres, omnique pretiosius a. Nihil erat ipsi antiquius, nihil ivt a;rumnamolestiiset perpessioneomnis generis

cole-

minister a pio et Alpho.isus redeuntern, s. amico viro; jussus est comltatus, .n aUum soIusveniret,admiltere, si op.nor, ut remittere diem quajsita excusatione nostrosji3gi-oinutiUbusad aditus promiscuis et Alphonsus obstrueretur coUoqui.s. Fecit tantes ;egrotus, accepitque imperata, sed factum resciit
coUegii
:

adeo stomachose ut

eum

scrupuii et impruden-

rum. Hancmultis lachrymis

Deo tempus contendit, visusque est in largeimpetrasse,utexsuperioribus vidimusnon in tristia et obseure. Quod tamen in se atque virtutis imperium haudqua^iuam cruciamenta se pnmum statim ab initio nactus esl. Cum enim
et suspiriis a
vitaj

omne

s.lentem nih.lommus^ ti^ graviter objurgaret, ren.dentem ; cu.nque sub pacarum et suavi o.-e Alphonso .Ums ob-

initiumhujus morb.
in

fuisset

x.tu funebr. lecto sace.-dotum iecta species crereprehensmnis, compositi, occasione hujus ^groto ardor quajrendo.^ precibus
vit

eidem

sanitatis.
st.-atur.

Tandem

igitur oranti redivivus

mon-

Domino

et addixisset, dura quaevis et aspera ^gen-ime, secus quam vellet inOicta ferebat

sed velut e tumulo interiore sensu futurum eductus; et significatur

post quatruluum

paurefugiebatque vehementer patientiae deinde cupere illius latim pretio ac suavitate inescatus, flagitacampum, et experimenta poscere a Deo,
;

fuisseutantequatnduummorerctur,msiAIphonnunc harum grat.a ipsi si preces obstitissent Alias ob non dissun.Iem annosaliquotdonari.
:

illi reque labores, vexationes, molestias, et hoc commendare a quibus ]n-opensiore animo eos

observationem increp.tus obedienti^e rigid.oris hominum metu tnslis, ad

proficiscebantur, quo
liiis.

torquebant ipsum crude-

etculp^ magis quam orandumsecessit; cum ecce videt

in aere

tam-

In

iisautemh;cceratejusadDeumprecatio:
tibi

quam

ago, laudo te ac benedico, Deus hsec abs te missa honoraria, quibus nieus, ob mihi datur ut tui araore aliquid patiar.

Gratias

gaudet aur-

mi
ri^s

etcot-po

crwcatib
f

aut 84 Persuaserat enim sibi non ab hominibus ducere, qu^ cacodcenione aut aliunde originem optigravia evenirent; verum a Deo parente
sibi

stellam fulgentem penitus ; senti descendere, subireque animum se tanto .ncendi, ut vero inde proximi amore se extingui vel mteposse non crederet uUis injuriis juvando omni ope prox.mo pescere. atque a
retardari.

velocissimo lUapsu in

biis,

magnitudinem iuo h grandi animje bono mitti, lis imitationem Christi Jesu ca^aninii, patientiam,
divime terasque virtutes exerceri, et morem geri sane opera: pretio amara dulcesvolunlati quo
:

segetem accedebat, eo acerbior quod externa quandoque inter tonsores qm pejore ab animo prodibat. Fmt operam, juvenis condicta die collegio navabant
86

Ad domesticam hanc

patientia;

tomorc

indtgne inmgitur.

cerent,asperamoIIirentur.Exagitatusaquopiam;

Hunctibi,aiebat,Doinine,quampossum enixisut sime charum opto, a quo tantum boni accipio illum amicum tui amore aliquid patiar; quare censeo et beneficum, n offerebatque Deo semper

os et caput forstolide contumeliosus. Alphonsi lu^ta patientia bon. et fice et novacula cruentabat, etiam glonaretur senis adeo nih.l tangebatur, ut

tium castigatus,
vulsuras

verbistiue aud.eniUa sua ferocitate impudenti, responderet non sentire illum

nec forficum et novaculai carpturas,

aliquid
bat.

eorum nomine quos insecUatores sentieAUquando ex morbo graviter jacentem, et

pijeoris et faucium siccitate mutum,percontatus et est quidam ex iis qui aderant, in asstu illo

Hujus qu.n mio injuriam tam hilaeffrontis lanien^ continuatam se mensium aUquot riter Alphonsus tuht, ut tacitus semper spatio eidem submde redeunti

uUum

doloris

signum

da.-e.

missisa Deo molestiis qui valeret? Ad molestiarumnomenetdolorum,eIinguis eatenus Alphonsus, subrecto capite,cospit alta voce de tolerantia laborum et patientiue opibus disserere, pari au-

committe.-et c.

Qua

mitigatusjuvenis

senis optimi bonitate n.hil insolens, demum sensit uUoet scelerati usuram braQuo etiam vulnere nUuIo

rem

famuli sui

Deum,

chii ferro ictus amisit.

dientium admiratione et exemplo ac in eumdem hominem alias sermonem relapsus, se nosse


;

hrmabat

(seipsum

omnino

intelligens)

cui

essent adversa pro secundis, airumna) pro hononempe rariis et singularibus beneficiis, quibus arctius jungeretur; eumdem prosperis cum Deo
et jucundis torqueri, doioribus refici et calamitate

ratus, .n melior, nec se jam tutum MajoriciB inteItaUa.n navigavit ubi pugionibus confossus Dei fuit expiatus ; quie riit, sacris tamen rite precimisericordia, Alphonsi, ut credibUe est,
;

bus concessa.

recreari.

Post acerbissimum et

insomnem

ANNOTATA.

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


confessus,

633
induxit, nullo deinceps indiextitisset,

animum

AICTonE
JANINO.
I.IB.

ANNOTATA.
Invidce patienlite spccimen beatus Fraiei^ swpcmniie>-o dedit, ul piures asse)^nt iesies. Vidi muUis vicibus, ail Fralcr BarlJiohmaius Roca, de lempore quo tlictus Frater Alphonsus
a

cio

dolorem prodere, sed undecumque illius rahiem pectore conclusam cxcoquere.

n.

Ita-

que

variis divulsus molestiis

ac morhis, sula
et

tectae

virlulis cxercitatione intima

acerbio-

rum

desideriis votisque se ipse solabatur.

erat janitor, ct veniebantaliquihomines colerici, qui expectaverant ut ois a|)eriretur porta, quod

qunre cos fecisset dicebant ei cum magna ira tamdiu expectare et ipse nihil respondebat,sed slabat screno vultu. Et dicti homines compone:

88 Post boc vero tam forte aniinosumque prmcrtim propositum, spectandum se iUi Christus exbi- 5^',""JJ"' buit, nudus, lacer, cruentis tumens vibicibus.ct ydifituw. ea specie quic vivam illi animo impressit pocnarum imagincm quas ipseolim in cruce pertulcrat; et addidit viso adhorUitionem teneritate
multa delibutam ad labores
ris

bant se in vidcndo

eum tam mansuetum. Homo

et tolerantiam dolo-

quidani vchemcnier iratus insanctum virum, Patribus sed icquo cjus animo mox placatus,
Societatis dixit
:

alacrem, nuHa vocis aut vultus signincatione asperatam. Gujus visi iniva' jucunditas advcrso-

Vos non babetis in

isto collegio

rum

janitorcmhomincm, sed angelum (1). passim b Hicc in Haiionibus conscientite


dcclarata invenies
c Nolcbat.
(2).

sitim Aiphonso peperit majorem, et nuncupati memoria propositi animo veiietita novas ilU querevires et spiritus contulit ad cunlincndas
las et

ait testis

ocuMus, quod ego nec


ipsum
;

alius peritus tonderemus

sed volebat

quendam novitium
;

in

arte, quia iste,

quando

gcmitus. quoties in illos aflliclum corpus exstimulavctur; ad eosdem vcro pie cxproniencruciatu dos, quoties ipse (quod fuit rarissimum) verebatur ne qua vacavet- Tunc enim mcestior,
privaretur, sua culpa cbarissimis cvucibus a Deo Contigit etiam ut aut sme indulgeretur ignavia). ^ ajstuans nec ullam diurna; aut nocturna:
febri

propter ejus illuni tundubat, vulnerabat ipsum delectabatur, quia et ipse in boc impevitiam forcipipaticbatur... Et dictus novitius scienter faciebat exire sanguiillum pungebat et

bus

partem quietis inveniens, haud tamen segnm.'*


precationibus soHtis,

nem

quantum

poterat, instaret.

(3).

Quibus simul et
nocte

tiedio

doloribusque

mersus,

quadam

in

templo se esse,

et llexis gcni-

CA.PUT DEGIMUM.

admibus ipsoque in loco ubi consueverat, ovare aut sentiuns quo rans. obstupuit, ncc sciens somnio transiatus fuisset. nisi quod
pacto illuc

Dc
In continuis suis morbis
patiendssi7mis est.

patientia

in

morbis.

nequaquam, sed divino factum beneficio


bat; et vero
nis in

affirma-

mox

alta^

volatu

contemplatio-

matvis divlnaerumpens, Christi ejusque

Erat

Alphonsi dictum. bonorum quai in morconsciam nihil ex his lalcnt mentem divinitus et sentire, quamvis sentiat corpus
iismolestiai

sanctissimie

aspectu ct affatu sat

longo poti-

doleat; sed Ia;tam

quod videailli tam pronas tur cjus meminisse, occasiones

Deo

gratias agere,

patre ac matro tus est, quali fvuitur filius cum Hujus a quibus se diligi certo novit. colloquens, tulit, incremirabilis fructum

porro congressus mentum amoris erga

illos

magni,

et

multa pro
^

*decst ni
edit.,

suppl.

ex conjectura.

charitaingcrcns probandffi su;e et^perficiendie inita usquc ad obitum tis quod sane ab Societate fere morborum fortissime prcestilit a, in perpetuo Semel quidem jacentera cum versatus.
;

Christo gravia tolerandi d.

ANNOTATA.
Egregiam toleraniiam et paiiendi siuubique rfcdium in scriptis sancli Frafris etiama plurimts teslibus 'prchendimus; qux suntMuumaliquodolore oculatis confirmata
a

gymnasio

s;evi cruciatus

misere torqucreiit et ingravesceintempesta medirent prcescriptis medici, nocte adest, dictatque nova remedia, cus evocatur;
quip

quod domi non essent, foris accersuntur; C at hic Alphonso adstans Christus, benigne illum inDeo fiduciam, corripuit. monens defigi nostram cumque jam non crcatis in rebus oportcre repente consanuit essent parata pharmaca, alteri quam sibi ejus legrotus, nec voluit Deus
;

quod pncruciabaturjnquit inflrmarius {A\

mum

gvatias faciebat erat rcddore

Deo dc
. .

be-

neficio accepto. b Paulo alitcr

ex

valetudinem tribui

nec ausus hissuftollere, sed pudore maximo cere, aut oculos humano slatuit, abdicato quovis fusus, apud se ex providentia integre pendere;
b.

Ad qmc

ille

Statim atque fuerunt Videtur quod Deus noluevit dolor et infirmitas. ,person;c per medium redderc sanitatem buic Fovsan sed per semetipsum...

ipso infirmo accipimus: portata remedia cessavit

medicinavum

pra)sidio, divina

ad usque ohitum constanet hoc mentis dccretum progressus ulterius, etiam gemitertenuit.

Imo

negaresibi in posterum tus et insontes querelas ferventis dolons decvevit, quod essent intus meriti pondus miqua^dam spiracula, ejusque diris aliquando vi mnrbi lacera-

infirmus ipse posmsset... se Deus voluisset quod pvovidcntia sua paterna. Et postin manibus et vemansit... verecundus.nuam vidit se sanum, propter occasionem suam considerando quod

nuerent; nam placide mclatum modis, et ruptis voculis Jesum custos, cum ut iis repetitis oegrotorum mantem,
serio

vanum (o). diligenti^e fuissent factLB tot medio do oyiderei quod c Quumcustos

jocum bene at delicatum joco pcrstrinxissetc, verumque excepit, velut a Deo jactum,
part Elenchus aotuum hcoicorum
203.

se, et pvout rum suorum conquercbatur hujusmod. Frater, lamentat.o ,^0 sic sancius -rripuit q.um in dicendo Jesum.

exisU-

consistevet
forliter.

aud.v.t inlamus... Cujus corvectionem

H.

num

XLIII

ct seq

Cfr.
;

Summarium. pag.

82.

(4)

Summarium.

(1)

plg 'o
pag.

et seqq.. 172 et seqq. cfr. pag. 105

<^>

lUd..

et sen

seq.Coiin.

fol

et pag. 34. Elenchus. pag. 54 Claros varones. pag. 046 27. N.eremberg.
(3> Ibid.,

170 et seq.

80

lEBtO

Oetobris

Tomus

XIII.

634
AUCTORE
JANINO.
LIB. II.

DE

B.

.VLPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


iUum plus quam
(1).

U.toanimo et grato corde,-.


antea diligendo d

coelo Deus,

cum

ccque

omnes

possit? Cur

tam D

tamquam benefactorem

ne hac apparHione

conscien^ cfr, Ratio

iisi{2).

CAPUT UNDECIMUM.

vilia, hos urgct radiversum ingenium iUos in virtutem? Cur tot infantibus lustrahs pitque in negatur, ah.s uUro baptisnms et cum eo felicitas repentmo m> conceditur?Cur hos letbalis ex post vitam sancpulsu casus subito interceptos, supphtraductam, sempiternis assignat

tissime
ciis
:

De
VHat
dias
i*Wi-

sui ipsius dillidonlia.

dsmor/loriam

H
,
.

nis,sibi fuiU'

proprio legerat care anc genimam ex luto Omnia in Deum ad se ac penitus uUrospecto. referebat nd. 1 sed
pricter

rad.us inopinus divinio misericordiai vitam, -dolore post detestabilem sceleratamquc absolvens, brevissirao criminibus omnibus momcnto transm.ttit? beatam immortalitatem Dcus, Kd qua; opUmussenexocclusisocuUs:
illos

peccUum

et

nihUum

ram
tis,

prxnuntian-

mhilsibiinvmm,mhil divina confisusope, Fuit cum iis a dtemone mis arduum censebat. vik ut posse putaret

m-

cogitationibus peterctur, intricari. Objectabantui Dei '^ervos periculos.us post obitum to ta enimipsihonores quos esset quibus ingens Deo, .uis insula habiturus, ex rediret ad h^c famam sanctis mu-abilK gloria patct fundcndam orbe,

inquicbat,summebonus,summesapiens,infin.to ilUus iniimtuque nosamorediligit, et de vasto statuit aut permit it, sinu ortum habet quicquid raortalibus parata maloin quo palent cuncUs pulvis, cirum remedia; vermis sum, vilis sum,
nis ct
:

iutum,

et nihil a- Post,

Deum

allo-

-.

sum, Meus non quens manibus figDominc, opustuum,et ductum tuis penitus committo age, vermentum iis ego me quicPlacebU oblectabitque me,
; ;

inquit,

scd tuus, o

ipsiusvirtutum toto qua

sa

ut lubet.

christianitate; sepulnomen tola spargendum celcbrandum, chrum affluxu populorum votisque preces clic-ntehs, patrocinia innumerabilibus

qjid de

me

decreveris.

Sub hiec Ulico

m
g

nihilumsuumrecipienssese.quasi av.s

ni-

dum

ct corporum pamiracuHsin salutem animarum versandis subesse mente trand.s; neque vero his enim omma nu.cquam minus rectum; ha.c

didit- atque

penctraU se abvulture insectante. cordis soUtus hinc fortassis, quod erat

tentamenta istmsmodi dicere, certius comperit, arcana easque dulcedines et rerum vinci
fuga
;

Deumtandem

prodiissent, cuexitura, uti ab eo

divinarum ex ea
quiretexplicare.

legit victoria, quai verbis

ne-

gloriai ius se ampUficandu3

commodare promptus
Dei

etalacer deberet.

Premebat da^mon serv.

sed venenato et lepectus indeprehenso ictu, cavendum sagac.tas adthali. nisi huic major ad ad latendum. Igitur fuisset quam bosti maligno lucente Mpbonsus ab hac pennarum suarum nefarius histrio, circumducebat illi

ANNOTATUM.
a dvemone sibi structas conscientiie{3). cTponit vir sanctus in Raiionc Quando audit evangelia, Vbi inter alia legimus:
a

Omnes

insidias

pompa quam

gi-aveolentem merconfestim oculos in sui totius

prECtersitputremquesentinam, gnarusque se ad aha quievis mquam ad peccandum, esse ab se clemens utilem, Deo supphcabat iram pcrgebat ipse provocare, omquam

ei autlegit aliqua sanctorum, occurrunt


:

aliquae

avcrteret,

niumque pojnarum

dem

magnum

se reum facere : et his quievasit incolumis, hostique insuper armis vuhius infiixit.verum in fraude ac rabie

hinc fugit et tentationes, propter aUqua dubia hujusmodi tentaUonibus, et dicit decUnat ab eo quod voJDeo: Nuncserviam tibi meUus, refrigerare in amore et serviUo tuis lunt me immiUendo se totum in Deum suum, volvit Et humeradaimoni. et duimon non hahet cum quo

abjinihiloseciuspertinaci, et ex illa Alphonsi novas madiUgentia ciendi sui solUcitudine ac

argumentare
prout

valeat... Sufficitquod

chinas struenti.
aut hutnitilatem laudantis,

est, ut omnia et res sint tanU Dei et bonitatis infinitce (4).

DeussitDeus, ilUusacUoneset omnes

'

admirabi90 Hoc enimvero suggerebat, esse se tam humiliter sentire, lius in tanta virtute de
cui solenne hoc majoris preemii apud Deum, bumiles levare. At hic sui conesset in altum
fictus athleta, temptor, vera;que modestiai non Virginem in auxiUum et tutelam Christum ac hostem ab se vocans, priusentissima iUorum ope fumique instar offusas has nebulas dissi-

CAPUT DUODECIMUM.

De

pmeclara ipsius in matrem

Virginem
Cultum,

pietale.

abegit,
pavit,

tam

quiete, ut

nunc et in posterum ne primis quidem ullius gloriolai deindulci et firma

sludia sensusque animi quibus vene-

C.'J

S^J"

beneficii ceps cogitationibus pulsaretur. Cujus semper carissima, dicmagnitudo fuit Mphonso esse sui notitia titanti adversushos niotus nihil
nihil confidenti perfugio et diffidentia validius, Jesum et clementissimam ejus raaadChristum

rabatur Dei matrem a, habemus in qua3 scripsU, partim quiu Virgo


Ut.

partim ex

iis

^^^^^^^,^,^_

Sic

enim de se

lUum contutamquam de aliu quopiam

enarrans:
gnatur

ait, post mensam gratiis, Virgini adsta.-e, qu;E sua illum divisus sibi est

Agendis,

trem,quorum

in

sinustutissimosetplacidissimos

farailiaritate,

accepitque ab

illa

in

man-

vanitatis fiatus
et

dubitatioinjicere

nem

haudquaquam pertingeret. Hoc porro Alphonsus eodem clypeo da:mo01 nemelusitdeiudiciisdivinis illaque animarum
caliginosa in leternas sortes

recitare, scripto datis ut quas ei soleret preces confiret dubitans de aliqua Iraude, adnotaret;

matus
tare

est ab
id

ronantis.

destinatione pug-

gloriara

nam

lacessentem

Cur hunc non

illum desUnat

muUis

eadem, iterum monente ut in Dei reciprffistaret. Qua3 autem Virgini fue.-e imprimis annis in more habuit,

(1) Ibid.,

pag. 177.

(2) Ibid
l.

pag. 175. Colin,


(3j

fol. 107.

211.

Cfr.

ViU

Hisp. ms., Ub.

cap.

XXU.

Summ., pag.

seq., cfr. pag. 197, 212 et pag. 230 et se()q. super dubio de virtutibus, pag. 97 200 Informatio
(4> Ibid..
;

precatoria

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

635
pvohari,

precaloria corona

quam

suavitate

magna

de-

piastudia

maxime

magnos

fi-uctus in ani-

AUCTOHE
JANINO.
I.Iil.

currebal;

sanctissimaj ipsius litania; ; ad quod Oriicium Gonceptionis sanclissim;R, ha^c ac item mente tenet; denique duodecies Salve diei Gontoties Ave, ad insUiurandam quot horis

tum

mis pavcve,

magnum

esse virtutis ac pva;sevtim

castimoniui firmamentum; pignus vei*o cevtum patvocinii Virginis numquani defutuvi : hoc cnim

II.

geneve pietaUs

ad pvaistanduin

illud

eam quo-

ceptionis illius

memuriam, impetrandiinuiue
ex
filio

ad-

dammodo

devinciri.

Jam cum

esset modestse ami-

versus peccata
peiisa

ejus

pnusidium. Quio

dum

solveret, in ejus cultuni et

inllaiumaljatur niirilice et

amorem jucundissimis cum illa


ille,

cus tacituvnitatis. ubi quid tamcn inaudiret ojus exavdescebat mvsterii veligioni contvavium
,

pvajter

inorem.
:

pcrfrueijatur colioquiis. Huic

adeo Virgini

addictus, ut olim vixdura per ti:tatem rationis Ah ! si me tansic illam compellaret

compos tuiii quantum ego


vivereni
te
!

95 Scriptis vero quibusdam de illo tractans originis Scio Virj-inem, inquit, absque labe Iaccepi Vnconceptam; et hoc, quia ab ipsamet
,
.

])i-opu(fnai.

Se'lattem'

pcstatem.

te,
:

Cui iUa
ipse

Virgo, diligeres, quam felix Falleris, Alplionse ; plus


&.

compitis gine, afrirmo, iturusquin ctiam et totis

hoc pr.edicaturus,
Hceret.

si

amo quam

me ames

turum
:

et virtutum usu incredibile

Annis vevo maest quibus

Additquehunc

per Patrem rectorem id intcr aiiusad finem So-

affecerit. Alias indiciis peculiaris benevolentiai inquit, de mco erga te amore enim Alphonse. quod ambigas, cum abs te tantopere di-

conditain, cietatem Jesu superiore s;i;culo a Deo cura doceret, ut hoc Virginis decus singulari MajoriccC sub annum pvopugnavet. spargevet
,

sa.-culi

nonest

ligar, et sil

amoris pr.umium redamari. AUas Quantum te diligo, Alphonse, fili mi! quan
:

rite

gna

ejusdem octogesimum scptimum, peractis honoribus qui festo GonccptcC Virginis mapompa decreti fuevant, cocpit terra mavique

tum
tnireque ab ea recreatus ,

te diligo

Nonnumquam

Pfuh

quali

requiro ! charitatis ardore, Alphonse, fiU, te conjiciet quibus03 liilerquie facile quisque

concuti, et Majorica insula tempestate horrenda evevU.Cui periculo cum perfuginm nulsusdeque mitius preesset, nec cives domiquani furis

lum

nam gaudiis Alphonsi pectus solveretur.Subinde voganti reuutem sihi aut aliis ab ea quippiam
Alpbonse, ubi sum, iUic non habes spondebat tua enim curo et tutqr. AIimetuas quod Faciam quod petis. Interdum c a quando Ubi scilicet non servas mihi fidem
:
ct

Hic meret, sulis precibus ac voUs pugnabatuv^. coUegii vecvero forte in Alphonsum incurrens
tor

!/

Quam

Deo Quid cessas, mi Frater/ I, quiL-so, et inhibeat. Gucurrit ilUco supplica, ut ivam suam subsequente Alphonsus, uno e sociis curiosius ccelum flexerat, manusque in res mira! genua
:

reponam'?

Nec

ista
,

Umi

nova

pro

novis

vix tamdiu protenderat


lutatig angelica recitari,

Alphonsus verebatur

assuetus

perinde

cum

quamdiu ter posset sacum, ventis ponentibus,

amici matre Virgine coUoqui, ut agunt inter se


htesit in verlonga necessitudine devincU. Nec

salus. sua rediit coelo serenitas et insulic

bis,

tametsi

pretiosissimis,

hic

amor.

Alpbonso,saccrdotem

ad pietatis onicia in

Etiam arcem

ANNOTATA.
3.Cfr. Ralio conscieniias,
in

sudanti.Virgo comiUinUet ex lahore vehementer specie adstUit. et candidissimo matevnota jam lachrymas quas m linteo sudorem detersit, et orando ubertim fuderat. Prxnbat intevim itinere exsolsocius, horavum pensum eundo
robustior

Sum^nario
.

%42S
'

et seq.

vens
tus

at c^Iesti viso
,

et recente vigove

vecrea-

commodiore passu in collem est, dum ilUc denique evasit d. Nec onUttendum notatum AIsacerdos suis muneribus fungitur, seorsum cum ab inspicientil)us pueris
Alphonsus

statu innocentu-e ac locutione, qute accidit in amons (utique sutenerrima; fiUalis fiduciai, et erga beatissimam perne infusi, supra a^tatem)

de hac b JJisseritur in Aciis heatificationis

matrem

(1).

sanctissimus,

V. annoi. d. Vi^ c Cfr. sicpra, lih. I, cap. famHiarHate healie Virintimn

,,.

phonsum Deo agere


los

colunibas ipsius brachiis capitique insideve; ipsum ocuvelut arborum ramis secure
:

videt ejus

triumphum
in cixlo, ct
inuiiacttlo-

s;ecuU exitum qum94 Annis ante proximi Assumptionis Deipava e, sub queaut sex, festo cubiculo occasum, triumphum illius in suo
diei

humo numquam

attollere.

eaornaginiconjuncim, miris beneficiisah singu/a copiose narramt ^J). hatur; quse viro discimus (3) d Idem factum et aheato Dum Fvater Rodnguez, et ah ejus confessario Patrem Torrens. associarct quendam
.-

ait

(erai is

Mathias de Bora.ssaJ confeventem

se

tam Concep
tionem

cjus spectator et contemplari aggressus, una angeUs triumpbi pavs Uut nam cum beatissinus quod repente apercomes in coelum conscendit; tum,magnoplausuVirginem excepit lUic regis
:

ad elTectum audicndi ad castrum de Bellver, cek-brandi Missam, V^--\^^\' et


confessiones

videtuv,

quibusdam dominis

ex.sten ibus

concentus supvemi vegiam spectavit triumphi magmficentiam mentium beatavum corpore an extra corobstupuit; quam.Uu, in potiunpotuit, tantis nimivum pus retevve non
,
,

audivit

poi^us essct hyems ryW Ilcto ca^tio, et cum Raiio^ie concolligitur cx s^siivum tempus, ut

dis bonis

integve

occupatus.

Concepta3 vero
affir-

honorem Deipav;e cum mirifice de purissima mahat Christo plurimum placere, si pra-elare sentirent et conceptus UUus sanctitate matris enim totam m loquerentur chrisUani
:

obsevvaret,

rden^,Ve;etd.ctusFratersenex,etvuInea essetqne ascendendo pev montem , pedibus supev quandam petvam sedit valde defatigatus. tcmpovis spatmm, et iuxta viam pcr aliquod cum descendit Virgo de ccbIo eodem instanti manibi. quod pra.quodam linteolo albissimo, Ui vuUvu, quo ahstersit sudorem cum
,

habebat
Fvatris

et iterum ascendit

filium gloriam redire

hanc

sui venevationem

^:;:n^s.i va.de
labore (4).FavvuIum

coelum. Et ipse consolatus, et facms va

ma^niomninoaVivginefieri; hujus propaganappavatu vulgandai celebranda:que omni


die f,
-- (2) Cfr. jMd.. novas animadv.. pag. 122. ,1) Resp. ad ,3, Ib.d 267. Su..m.rium, pag. 204 et seq., pag 40. aaimadv.. p. .2. pag. 57. Cfr, Resp. ad 178.- U. Ibid..

itmer.s P^vobustus, et sib. veliquum


existit

^^ ^ ^^ saceIlum,w^Pa^m

'

Alonso. ms.. della vita del Frat. Marimon. Relazione

pag. 869, Colin.

fol.

<5.

ad

pag

636
AVICTOBE
JANINO.
I.IB. II.

DE
no.'^

U.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


in via qiuc cla-

ad

scrip/mn fuU anno 18G8,

Castillo ilc t^^'>yc'Mn citad nrcom vulgo dictani .vivisionisbeatissimic Vn-pnnsaai3. mcmoviam pivTtenphonsum c-r?a quem devotionis alTcctu
:

habuit h ; hinc verba iussu rcctoris in triclinio tacite loquens, consignavit: qua.^ scripto, de se cum matrc sanct.ssmia Viscbat hunc Christus beatai regioe nostro S Ignatio, aliisque ct parentc
aulicis
;

dunt aliqui majus quantocius origere. Mariiv famulus e Qutc lunc vidit devotus
nitbuic personaj in camera sua
,

D et alibi

additis : Hoc eveipse accurate pcrscripsU, his dcsero in coUegio Ma.ioricensi,

qux

prospicit claustrum (1)-

Simikrn- visionem refert Paier

Colm ad anet

num
{

1C10(2).
B.

Aucior erat

Atpbonsus Fratribus

eocicrnis scholarihus u( qiiotidie

Parcum

I.Miatius,magnoquenumero valetudinem prope simmartiniiu nobilis fcmina^ Alphonso comconclamatam rector, ejusrogatu, respondit Alphonsus mendavit.Precationc fusa, missusque ut illam solaqumtodiesanandam signaret cbirographo, multa retur et S. Ignatii post preces ahquas de dJo et paticntia locutus, recitatas impositumquc dli domesticis
;

Jesu et Marne comes erat S. angeli. Catharmaj

Offi-

cum

ejus

B.M.V.recicivmde purissima Conceptione


dedit
(3).
^
.

plurimw; tareni; idquc suamayiueccaralum,


,

pedem cxtulcrat, chirographum, abscessit. Vix melius valuit quam onte morcum xgroUi maximi Societabum valuisset c Ut autem

P Colin{4), ut arboreset cntces lapideic prope domusquc


urhem erectx
cixllcrcntur, templa
col^ magna accipereni deirimenia; immo, et obnitis xdilapso quodam coHcgii muro,

Tam

sicvi

exsistehant

turbines,

teste

unice habebatcaram: tem Vlphonsus faciebat,ita superius diximus. per undc ille ipsius,dequo naavos cx ea pellemultos annos timor ne suos ob perturbationes plane et quamvis animi retur sensu laedomitas, explorans tamen quo
-

teneret

ruina opprimebus vicijiorum, aliquot incolx vivi detecti sunt, qimm, reniur. Qui famen scdata. deprecante B. Alphonso, fuit icmpcstas

e Societate, acquiesturus videretur dimissionem tantam jacturam concocere casui nequibat, et non dubitanaueved nempe de cceloiUustratus, quam chara Uco esset pretiosaque ter perspexerat tulvero quandoque suspic.ens
:

Societas.

Solem

CAPUT DECIMUM TEUTIUM.

De iniaginum
lis

cultu et Soeieta-

gentem, et v.tales propitiosque toto orbe vibrantem, et gaudia quaquaversum csse,quic doctrina, audlvit Societatem ejusmodi

radios. instinctus

sestimatione.

B.AlphonsuB .snnctas imnijines reliijiose colit.

^mminebat I

coUegii foribus Salvatoris vultus, pie


pictus
;

admodum
adscriptum

legebatur et scquens disti-

cxemplo, laboribus complecteretur, nammisdivini amons incenderetquc universa,et potissima autcm quibus ipsa feliciter urcret e promoveretquc hoc suum propositum exigeret soiido et expedita pvKsidia, in sui contemptu qua3 duo non possent absque
;

lUustrarct,

obedientia inesse

picturee chum. pium item magis quam elegans,

perfecte consistere. aliarum collegio virtutum

Nam
* cam apud
Colin.

Deiis est

quod imago
*, sed

docet, sed

non Deus

ipsa.

ANNOTATA.
Quid de sanciis imaginibus sentiret, discimus ex confessario (ri): Diversis vicibus. inquit venit ad me P. Torrens in causa bcati/icationis, ad consulendum super dictus Frater Alphonsus
a

Respice bnnc

mente cole quod ccrnis ia

ipsa.

Hujus cultu imaginis a cum atficeretur vocibus pue Alpbonsus, ex ejusdem ore distinctis didicit; quibusdocverborum illorum sententiam
occurrissent,mentus, confestim ut sacrui tabuUu

prceci-

tem ad

illa

qucc pictura exprimeret ea conten-

tione transferebat, quue ipsi adspectum

interdum subduceret. Cliristi ad


gati

imaginum columnam reli-

unocasu,cum spiritus afnictione, mibi dicendo... illico quod muUis vicibus, inspiciendo imagines, ocuU, et eas videre non valebat, caligabant illius
quia

speciem intra fores collegii affixerat, et in eamquandoquesolitoardentiusintuens.ejusmysinflammatus, terii contemplatione ita est aninio
ut ex mentis

eodem

instanti videbatur quasi transportaillius

tus incoelum, in conspectu


sibi impossibile aliter

quem

talis

imago quam inspiciebat, repra^sentabat,


bat (prupter

et erat

luce fulgeret facies, et

duo ex oculis
testis fuit

nitentes radii

sursum erumperent. Rei

suam

facere,etpctebat, ac timehumilitatem) ne istud proce-

servus domesticus Bernardus Marinus, quisacerdotem interea expectabat, apud quem peccata deponeret. Supremo vitie anno cum imaguncula
Virginis frequenter loquebatur, et magnam in cruciatibus cx ejus intuitu ducebat consolationem. Sed ultimo semestri simul eam cernebat,

deret ex modica revcrentia,


hai, ut asserunt tesies

quam

crga imagines

sacras videbatur sibi habere.C/pa

tamcn vaca-

complures. Quotiescum-

Maque transibat in conspectu Christi et heateo


riu.',

simul

ei

mente

in ceelo adstabat, nullo

sensuum

signum magnm reveP. PelrusCusturer,minister renliaj(O). Ego, coUegii Montis Sion, vidi Fratrem Alphonsum
inclinabat se valde in
aif in propria flentem multis vicibus, dum oraret Dominusnoscameva,... etaudivi quod Christus ipse Frater Alphonsus oraret in conspec-

etiam interiorum usu, nullo sensu dolorum, summa boni illius voluptate cujus tum pignus prccgustabat.

Ex aninto
diligit S.

97 Erga sanctum vero Ignatium, Societatis fun-

ter,dum tu ejusdem

illius

imaginis,ei loquutus

fuit.

Quam

datorem mirabiliter
instituti

afficiebatur, sanctitatis ejus


;

Ignatium
ejtisque So-

pviEcIarus ajstimator, et cupidissimus imitator

cietatem.

autem observator studiosissimus. Hinc perspiilla ejus obedientia;, de qua dicebamus, quos cax ciEcitas; hinc sermones de illo fructuosi,
Cl)

quidem imaginem ad proisens conservat Pater rector collegii cum magna veneratione (7). rerum divinarwn scientiam in
b

Quwm

humiti Fraire eximiam deprehcndissent superiores, jubehani eum pnscipuis aliquot


marium. pag. 6;
^6, H"<1-. I'^e- cfr. pab'^ 187. ^^ ^* I3b. cn. pag. 13. Elenclius, pag. 118 et

Summarium, pag. i53


fol.

et seq.

(2)

Vida del ven.


-

Alonso.

173.-(3, Cfi-.CoIin. fol.72: cfr. fol73.Nierem-

seq.CoUn,

(7) Ibid..

berg, Claros varones, pag.

G59.

t4)Fol. 103.

(5)

" Sum-

fol.

76etseqq.

diehus

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

637
auctore
^^^
^^-

A diebus

verbo facere in triclinio, ul nostros doceret et ad virtutem omni studio complectcndam animum adderet. Licct vix liorui dimidium aut quaria pars ad priEparationem concedereiur, nos tamen, ait unus tv audienfestis

amandoque mentem, absque uUo argumentorum


ductu et adminiculo rationum qucu contemplatio animum suspendit pulchritudinis Dei excel:

lenti;equeadmiratione et amore, ac Deo immersum officio sensuum excludit a. Alter, pcrvio

tibus,

permovehat

et

omnibus

injiciehat

admi-

semper

rationem. Hscc copiose laudantur in Elencho

acluum heroicomm, part. II, num. Gi. c De sanatione dominse Sanmartina>, uxoi-is cujusaam nobilis, hxc a B. Alplionso scripta
sunt
:

dilectum invitabat ut dignaretur in co conquicsccre. Tertius animam quasi lactentem infantulura coram Deo
et patente cordis aditu,

sistebat, veluti

coram matre

cvijuslaitatur gestit-

que

Posita reliquia [subscriptionis nostri S. Pa-

tris]supra pectus infirmin, ...illa quam maritus reputabat et habebat pro mortua (prout ipse postea
tlixithuic personu;),fuit in instanti sana

Duo putius (modo insons) poscebat, quam inferorum poenas utse in aliquam prolabi,vel exilem, noxam papraesentia. His flagrans ignibus, a

teretur b

notaratque sua

manu dictum

eruditi et

^,

omnino,

sancti auctoris; Angelos,

habens

sulTicieiites vircs

perinde ac si hoc miraculo non

ad suvgendum e lecto, non fuisset innrma(l). Porro de

deponunt, et maritus, medici, soror

minus quam septem testes quidem de visu (2); quos inler


.-

detur optio, sua libentius felicitate carituros subiturosque supplicia daemonum ahsque culpa. quam beata illa iminortalitate cum Deioffensapotituros. Quod dcsidesi

adjicit hiec Caihari(sic vocat iegrotarn)

nam Sanmarii

et

Simonet

rium pulabat esse valde perfectorum totisque animi ct corporis viribus in ea incumbebat qua2 essent Deo gratissima et ei placerc tam jncun; ;

juhentibus medicis, aliquo rcmedio usamesse, et paucis postquam sanata fuerat diebus
:

dum experiebatur, ut omnium immemor hoc unum meminisset, diceretque se prje illa vuluptate
si

febrim, qua antea erat gravata; propter quod non accepit amplius de siropis et ordmatis, et paulo post fuit sana omnino. Istud
illico reincidit in

non sensurum icternas apud inferos pceiias, sciret iis perferendis rem Deo gratam se facere. 00 Verum subdebat h;ec parum percipi, nisi ab

ct

desidcrio

&^QXi\X,aitipsaCatharina,3.x\nQ 1609 in

die...

27 septembris (3). Eadem mutier Palmee fundavit alierutn Socielatis Jesu collegiujn, cui

diu exercitatisinhocgenerepietat,is;Deumpro fj^^^f^J,'/*'modo vigilantia; ac fervoris quo placere illi con- y^^gnsac motendimus, suam rerum nostrarum et nostri cu- ri cupiens,

nomen

S. Martini.

ram

d Consolatus est Dominus famidum suum : quippe cui visum luit quod manifeste Deus sibi dicebat Sufficit quod hoc mihi placeat. signi:

ficando quod sufficiebat quod Deus vellet ut ista persona perseveraret et viveret in Societate,

ac pr^sidium metiri ; ejus vero contentionis vim esse tanUim, ut qui eo arderent, Unde ne tormentis quidem perpetuisterrerentur. sum futu Si tibi, Domine, illa ipsius precatio sed tua cum rus apud inferos gratior, illuc me, tui amorem etobsegratia, detrude; quia pra-ter
et desiderii
:

quamvis omnes essent contrari;c mentis (4). Alphone Hie et similes laudes quihus B. iterumque in sus Societaiem effert (5), semel disquisitione posiix sunt ium a i-evisorihus scriptorum, tum a fidei promotorihus. Faieninstitutur revisores sacratissimum Societatis orbi elucescere,ut ab oriente ad tum adeo utrique occasum splendidissimum lumen effundere totus

quiumnihilvQlo. Decumbens exmorbo.duobus Patri aperuit ante obitum annis. visenti cuidam cruciaretur vehementer, magna rese, quamvis incrcdibili ficiconsolatione etardere cupididate prccterea placendi Deo, discendique num quo
oppeesseilliacceptiorvaleret, tametsi millies vero aliquando tenda mors ipsi foret c. Qua;renti Deo indicari sibi, ecqua re gratius posc

a Domino
.-Equo

pene mundus recognoscat (6), et certe parcendum amantisesse flagranti charitati qua Societatem simus alumnus... prosequebatur. Dcnique Dei justa reprehensione carere, in plane ostensum est (7). Neque yninus constat credibilem sensu omnino sano satis prudenter fuit clare esse revelationem qua B. Alphonso omnes ad priEdictum quod... erant salvandi...

set ejus servire

majestati, respondit
esto, alacri et la^to
:

Dominus

animo

bene setibi,

famulum omni

quicquam pcrtiAlphonse, res habent, nec est ut idem a matre Virgine audivit,admescas. Quod
dente insuper se curam

hanc summuj

chavitatis

illius gerere.Cum autcm ardentissimam fornacem

sens existentes in Societate, severant (8).

si

tamen

in ea per-

inaffectusverbaqueexereret. coguovit divinitus iteratione brevi iUa se amoris incitati crebra diu probe auctum majoribus meritts, quam aliis piequegestis.Interhiucamorisincendiafrequens aJesus et Maria, amores mei
illi

fuit

repetere

dulcissimi,

amore

vestri patiar et moriar

Totus

CAPUT DECIMUM QUARTUM.

eratquc mterdum sim vester, nusquam meus! smguiannamm;e violentia, ut nisi Deo ea hujus

De Alphonsi
ExDcamo.
rehorret peccatum,

in

Deuin

eharitale.

retmere. Legeconservante non posset vitam contemptu sui, cum de bat die quadamlractatum oppressus, si modo is prKter morem somno est
ter

Hoc censu virtutum


tuus

quas hucusque attigimus,


sibi

pyropum chavitatis divma) in;estimabilem amando Deo perpecomparavit, cum^iue essct in


mus'
pra;stabat. Pritribus priccipue id modis cognoscendo Deo fixam ipsius detinebat in

nullam habuent ab somnus, non extasis fu.t, cum divinu. ictu charitatis adeo natura causam, seque ut et vires et vehementi configi revera senserit,
vitaque ipsa viderepulsus arterice conciderent, nihilommus exproxime defectura. Connisus
tur
citabat sese, producel^atque

cum Deo colloqu.a, id


vir-

aiSumm.rium. madv pag. 44 et seq.


?oli^"fol

pag- 201.

r2>

Rcsp. ad novas am-

S-

et seq. .3i Summanum. pag. 22 Alonso. pa^. Furib ySastve. Vida del B, cfr. pag. 211. 258 2.7 I Summariun.: pag. 250; Summanum resp ad d.ffi(6) <V7cfr ibid pag. 222. e.am.ae Redd.t.on.s rev.soribus ?uUates ponderltas a
?'>.

. Q7 (71 esp. ad animadv.snper RpsD iiu conscienti, pag. 27. (/) De beat.r. \IV, n/hpatif Cfr. Bened.ctus tutibus pag. 42 et seqq. R^^trictus resp. ad d.ft(8) 11.
-

hbll

cap 41, num. pag-^^ superMoneconsc..p.g.l6,ctseqq.:cfr

et seqq. Resp.

t. Tcap.

ad animadv.. pag. 66 pag. 8al. Acta SS., tom. VII Julu.

seqq. Cf.. sup.a.

638
AUCTOBE
JANINO.
LIB.
II,

DE

B.

iVLPllONSO
is

RODRIGUEZ CONFESSORE.
vita

agens et rogans, ut augerdur tamdiu

illius vuliiere iiiteriret d. adesset, evicit,sed paulo post dum sacro minime acceiisus, tanejusdem beati intcritus desiderio

dum

pulchro

amor Quod etsi

mea, et Virgo Maria. Ego enim nonexisti- D mo, nec curo. quod babeamaUam vitam, pra3ter te et Virginem Mariam quamvis cnim pluros haberem vitas, omnes Ubenter darem proptev ves;

quemadmodum tum amoris repente concepil, ut, divinus cor ejus ipse loqucbatur, tutuin amor placerent impleret, ac prieter Deum i^ quie Duo quidem is scripsit, ita se sperneret omnia. De se
diligeDl^uiu diligere nt nihil pra^terea in rebus nisi ex ejus praiscripto uteretur. rel, nuUa re

trum amorem

(:^).

JCt alio loco

.-

Desiderat ista

persona quatuor mortes. Prima est amoris Dei, petendu ab eo instantissime, quod permittat ipsum mori propter suum amorom. Secunda petit doloA Deo, quod permittat ipsum mori propter
:

rem, quod ipsum

Deum

ofl"enderit... Tei'tia est,

porro Deus iugentem aniorem infiatque ipse munificentia reponebat n}siqZntum nita lu3ad Dcum vicissim e fojite intimic charitiitis, gratiarum,
nihil anuit

100

Hunc

ipsi

quod tantopere desiderat placere Deo, ut ab ipso instantissime petat, ut sibi sua parcat peccata, et

quod
tius

si

tenetur

Deum

offendcre in

minima

re to-

pertmct.

radios in j^-.^^ humilitatis virtutumque umiiium Cur tui, aiebut,mi Doniine,

illumretorquebat:
infinito

amore non ardeo? nun morior? non valeo immcnsas gratias unmensis tuis heneficiis redulcem lUani Ah Si tui amore moriar ferre vitam amabilem mori ac heatam mortem
'?
! ! !

mundi, quod illico, antequam Deum offenUat, subitanea morte moriatur... Quarta (si nuncupari potest mors) est, quod in corde siio baheat tam ingentem gratitudinem, et gratiarum
actionem amorosam erga Deum, proptcr beneficia,....ut miretur qualiter ipse et omncs

omnibus atque adeo mihi,


per
te,

tibi ut uui, et in te,

tecum vivam b Cunique tani caste suas integre in Dei amore versaretur, ut nuUas
ac
!

et

homines non morimur amore Dei (4)... Incedendo in cons|)Cctu Dei, quicquid tangit, respiaudit, gustnt, invenit, facit aut cogitat, considerat an sit conforme Dei voluntati, ut eam
cit,

in

quicquid eo spectaret, sed Dei unius rationes. Deo placeret, quicquid rebus prodesset ab eo suum, et creatis, id omne, quia Dei erat, ducchat

executioni

mandet

(5).

reponebat agebat innumeras ob cungesta in hominem Christum,in beatissimamejus matrem, imparque oneri, colin angeloset homines bona nienta gratiarum loco Deo exhibelecta omnium
in beneficiis
tias quotidie
;

sibi proprie collatis.

Gra-

CAPUT DECIMUM QUINTUM.

De
,

ainoro erga proxiniuni.

bat.Sed hujus perpetui laudis et amuris sacrificii, quos inveut est ingeniosissima charitas, modos reterre, alienum foret ah dicendi scribennerat

dique semper mihi chara brevilate.

r x amore in Deum quem cxplitavimus, nasci Salutis ammantmstumediocris erga homines amor non poterat, in quibus Deum ipsum attendebat. Unde item constat

quam

serit,

tanta illum

vere de se, dissimulata persona,scrip(quem scribendo spectabat)

ANmTATA.
a

raiseratione et anxietate

Quum

D. AJphonsi senienliss

de divino

animarum salutem cupere, ut iUi par affectuum* ujstui ferendo non * effecUium '" ^''''esset, nisi ab ea cogitatione Deus mentem ipsius
ad alia verterct, alioqui niierore impotenti et angore certo morituri. Cum enim utcumque perspectum divinitus haberet quam infinitis noininibus ac titulis infinitus Deo amor deboi'etur,

fuissent eoccussse, ita ad novissimas animadversiones respondit causse prmnotor (1) Si ejus modum procedendi in via

amorc pluries jani


:

perfectionisinspicianms,...planum estquodmethodus Dei famuli tutissima ac tritissima est, et ipsissima illustrium aliorum sanctorum. Si vero

quum horrenda

supplicia

reos culpuj le-

thalis

ccternuni expectarent,

quam

imraensa

sublimissimorum eflecsubstantia ab ipso narratarum, et expertarum tuum ac rerum


inspiciatur
divinitus in oratione et contemplatione,
est

pru;mia religiosos et insontes, ardebat insatiabili

desiderio ut huic
involverent,
:

planum

nem

omnia verissima essecomperiuntur, quod consimUibus sublimissimis aliarum sanctaet rum animarum, coelestihus donis magis iUustrium, planeconformia, ita ut exhoccapite inter subHniiores mysticos ipse quoque jure merito
accensendus videatur. b Cfr. supra, cap. III, annot.
c aperienSyScrihebal
jus
.-

quiis coieretur

omnium essent, illa nemiDeus ubique .sinceris obsc- F eratquc is hujusamoris ardor,

a.

summi vice, si conopus valeret, quamvis hac tantum lege, ut daranatorum poenas, quamdiu visum Deo foret, sed citra culpam, tolerareta. Hincillaipsiusanxia in conversionem tot hominum studia, ab religione, a divina lege aberrantium. Quibus
ut habituvus esset beneficii

ferre illum in

Arcana sux animm moderatori honum suum

collegii

Ignoro enim quod extet madesiderabfie,... quani in patiendo

ardens votis aliquando el veheraentissime cupiens mortaics omnes ad inserviendum -Deo adbortalionc sua inflamraare, perspexit divinitus,
iis

{Dei) amorem labores, et hunc tliesaurum non notum tribuat nobis Deus, amen

propter

Qui esttam ingens, quod si angeU existentes in co^lo possent habere invidiam hominum patientium propter Deum, eam haberent, propter mag-

se tam ignitis et efficacibus desideriis non minus adeptum meriti et mercedis, quam si oranes ab suo ei"rore ac sceleribus ad Christum
et

poenitcntiam traduxisset. Tanta vis est inte-

rioris charitatis in

mente etiam simplici


!

et in-

nam

utilitatem, quie est in laboribus (2).

docta, et inter quotidiana rainisteria

conversio-

d Incredihile est

summum

erga

quam saipe et quanto ardore Deum amorem in scriptis ex:

nes aniraarum serio expetente 102 Huc spectat quod de se tradidit, se


in spiritu

promat ; exempli causa Domine,

inquit, tu cs

cum hominibus

singulis

nempe cmi singulis eodem tem- mtnficeagi.

il)

Cap. HI, num. 24, pag. 46;

cfr.

pag. 37 et acqq.

lib.

VI.
cfr.

(4)

(2- SumResponsioad novasanimadv., pag. 133otseqq. maiium, pag. 198. t3) Ibid., pag. 186. Cfr. Marimon,

244, 269, 271.

Sunimariura, pag. 200; cfr. pag. 157, 238, t5) Eienchus actuuni heioicoruin, pag.

71

pag. 72 et seqq., pag. 120.

pore

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

eriO

eorum cujusque qui tum erant in vivis cum animo locutum de vita: lugacis brevitate, jcternitate pcenarum et gloriaj, Dei bonitate, infinitisque illius amandi et observandi nominipore, ac

res expertus est Alphonsi in animas chariUvtem. Imparato enim ad promissam celebri die concio-

AUCTORG
JANINO.
LIB.
II.

nem dum

pra^sidium Virginis

exquirit, jussus

bus, ut eos hac oratione ad Deum et salutem compelleret&. Percunctanti vero, tam inusitata

ab ea est de optima Joannis et pnestantissima concione certus esse. Hic vero, iis fretus precibus, suggestum conscondens, co ardore dixit

quo modo

tuissent ac ordine transacta,

modum

sibi negavit

manifestatum esse.

Videntur tamen

coque imperio, ut dictari illi sententias, nioveri gestus divino impetu putasses, nec dispar fructus sequeretur.

abs(iue uUocxterioris sensus aut interioris, solo mentis adminiculo gesta, vel infusis a Deo re-

rum imaginibus

utentis, aut

una vel paucis multa

simul repi'icsentantibus, quales solent angelis prajstu esse. Aiobat autem hoc amove in Deum tormcntum et proximum nullum essc animuj gravius, computanti quot hominum millia paterno cckIo quotidie excidant, inferissorbeantur; dumtaxat se vcro omnes damnatorum pamas, sua

Alphonsi animum depascens flamma eiricacitatem ipsius sermonibus addebat tantam, ut quidam jurati aftlrmarinl
104 Porro
iiujc saluiis alienai

Coltoquiis
suis plures

inducit (ul

se

numquam

ab eo recedere, nisi novo virtutis

vtrtutcm foletulam,
e

altioris

desiderio e ; alii, quamquam et docti et graves, admirati sint .siniphcem et decrepilum

senem, jussum nostros affari accumbontes,divini amoris faculas toto ore et pectore spirarc multi
;

absque culpa, quoad criter pcrpessurum, ut vel


servaret.
ConcionatO'
res prccibus

vellet

Deus

et
iis

unum

quidcm alaaddicendum

consuluerint

eadem

fiduoia

ut

literatissimos

quosque

adiisscnt, et in

animorum gubcrnatione

maxime
salutis aliemu sitim referuntur

eruditos.

lOSAdhanc

cum

adjuvat.

preces quas pro verbi Dei prEedicatoribus lundebat assiduas, et mirabili evcntu. Erat Ignatius

Blancus Majoricie concionaturus, ac licet undeB quaque eximius, audiebatur primum fructu mediocri. Verum concepta virtutis Alphonsi condigna aistimatione, illius precibus suas incendi responpetiit conciones; tt Alphonso precanti

de pia non se tenuit vir nobilitatis priecipu;u, iiHatis ac virtutis, quin assurgens palam praidicaret eum demum esse Dei theologum, et hanc esse veram

In sodalitate primarioruni, quadam dinicultate respondisset,

quam bonus Frater tradcbat


suam
in

scientiam.ex Dei con-

suetudine precando exceptam

januam f. Sed ad omnis generis concursu discipulorura

sum

est fore

admodum

fructuosas; at

si

Deum

tantum concionator prieoculis utilitatemque animarum haberet, fore etiam fructuosiores. Quod cum Ignatio Alphonsus retulisset, additis quotjue
probis consiliis, tantos Ignatius et jejunii temdie insequenti et reliquo majoris fructusque edidit, pore concursus, conversiones Alut miraretur ipse sese, ac semper deinceps
in

potissima erat ipsius seges charitatis. IlUc varia variis pro cujusque ingenio, conditione ctanimi viribus cum admoveret prujsidia, nullum Uinien

ab ea

quam primum adamasset

religiosi instituti

eam rem

forma, flectere in aliam tentabat, vel hunc p6sed tius quam illum Ordinem cuiquam suadere, Deum, et quo isjuvesequebatur pr.ulucenUim

phonsi precibus

et consiliis

multum

niteretur

c.

hujus nono ct Melchior Mirelpopulum faclus d, diversis in templis verba ad Gui, pro ipsis turi, Alphonsi opem qu:sierunt.

Idem anno

sieculi

nesvocabat,iUuc eos connitebatur inducere, in9 duxitque sane quamplurimos g. iid amptec105 Anmu Valpergio, virgini perhonestte matendam oignisque dotibuspricdiUe^expostulanU, utsolebat, tam religiomoniaUbus sYini, aui obstare sibi fratrem vehementer ne nomen darct, confirmavit fore ut brevi hoc fieret, nuptias
ipsequeis frater,qui tunc tantopere repugnabat, ex insectatore Saulo Paulus evaderet, et religiosam complexus viUim, constanter in ea esset du Erat hic Bartholomujus Valperga, ulim
raturus.
oniittcndas.

interpellanti

Dei matrem,
flexis

objecta est species

duorum Patrum

hmc inde adstantium gematris diductas manus amnibus, ejusdemque borum capitibus imponentis. Quod charai tutela; indicium nequaquam exitus fefellii; sed in
Ignatio evidentius extitit
:

puer

nam cum imminente

verno jejunio infesta pituita sic fauces afiiceret, ut vix posset halitum ducere, multo minus exC pedite loqui, at ubi pulpitum conscendisset, adeo libera et soluta voce concionem totam clare pertexebat, utsi nulla destillatione teneretur; extra pulpitum vero pergebat humor vocis illi usum

ab Alphonso ad pieUitem non raro spebus maximis et auUe fumo ac oonsilia strepitu ebrius. At qui alia de ipso Dei inviUtum, et noverat Alphonsus, ad coUoquium subUmem fortunam,speratoshonores, priesentem potentum gratiam, opes magistratusque jam jam
in scholis

institutus, tunc

adfutura sermone fusius prosecutum, cava dem prehendit, nubesque iHas evanidas et
periculis atrosomnia, blandumque nihilum,sed immuUisulYuItum evolvens, ita hominem cibus rediens, non jam aulam ct nugas

manu Um-

non adimere. Habebat hic labor totos dies quibus populum dicturus et si quibus diebus bis erat ad induloties cum eo humoris eluvio iidas
;

diceret,

vit, ut postridie

alioqui futuru cias observabat. Eidem, tciuorum legi aliquot viUc annos et valetudinis

inutili,

honorum

charta laceranunierus nequivit, in relicta ab eo exoravit, cum intemperanti tus) a matre Virgine

studendi assiduitate lUam prostravisset. nam quinque se Ignatius numerum creditur fructu ingenti exinde concioillos annos quibus acerrima sui alUictione et precibus
;

Rescis-

sed Dei unius optatissimam domi ac ambiret servitutem, totusque in alium Cartusianorum sacram foris repente conversus, Magdalena) familiam iniret ,soror ipsius Anna S. concluderet, utrobique fidem Alcoenobio sese ab ipso deuide phonsi dictis eventusfaceret. Quod collegu scnpto BarthoIomiEO recton Majoricensis
streperet,

natus, in

ut orans multus fuit, tanta copia lachrymarum, excipere illas subjecto panno cogerctur, inodeo

ne quis postea ex

loci

madore de

lis

faceret con-

virtutes fulsit jecturam. Inter egregias ipsius cujus se gloriabatur manveneratio Dei matris,
dignitatis iUigatam cipium, liujusque tesseram veluti compedem, dum vixit, pedi catenulam, Joannes Torperpetuogestavit. Non dissimilem

esttraditum. Hieronymum quoque peperere preAlpbonsi monita Societati nostric niartyrium, quod apud Indos ces compara^ere ad obivit.cum magms vnMevicanos abscisso capite Patrissanct. tutibusetsingulari viUe asperitate
;

Morantmm

cognomen
vatorem

iUic

jam

esset consecutus. M.tto

Ra-

msignem, et baiphaelem Ollerium, operarium quos orando Alphonsus Custurerium,


Societati a

Deo obtinuit

h.

Novitium vero.receptis

jam

64U
iUCTORE
JANINO.

DE
vestibus, et

B.

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


aut
explorata)
divinic voluntatis comprobatio-

iam quoque cum valediceret,


mendavit.
Cui Yirpo

salutato rectore

abeuntem, sibi misertus Virg.n. com-

UB.

11.

et iterum reabiturum, instant. m<;pondisset haudquaquam edioo mm.me a En, niquit, tertium baominus misermulto cum gem.tu et abilurum. Resipuit

cum scmel

eidem nostro nem, aut alia meUora oharismata Fuse dein deven.Deifamulorefe.Totaccepta. hremter sunt clarantur singula qux a Janino
indicaia (7). sodales, sanch Alii plures Societatis Jesu gcstisprfcclarissimi, quorum timonia d rebus sancti Fratris laudes in Actis beatificationis propius cx ipsa ven. Alphons, pvicdicaniur, ut Franciscus Colin (8), discipli.ia prodierunt
.

flcnsco.istantiam promisit, factus


robustior.

illa

debihtate

Absolvo hunc hbrum raro cxemploquaminfcrebatAlphonsichariUit.Deus.


Convenerat
illu.u vir

emcacue

nobilisretrus Sanctaciliusi, perfamiUaris, dc altens nupti.s ac ut erat iUi communicabat cum co suam

(nam uxor obierat) amici tenens,dc mentem. Hic Alphonsus, manum ac titulis quibus Deo de ca4o, de
vit.^.

DidacusRuiz{% Didacus Saura (10), Hicrobealus- Penymus Lopez (11), eiprtctcr alios adolescent.a, mt.ma qui usque ab
trus Claver,
et

sancta

puncto,

Dommoobligamur, cum multa fortitcr coniuge.ii consilio Deum t.b. Quo puus, ait,
:

dixisset

nedum
latione,

ab eo fuitinstitutus,

cum ipso conjunctus, religiosam perfeclioncm ad aUissimam sed et expressa div.na revefamiliaritate

ips. lotusque abstuUsse, nisi ut Uber hbertate o det.-acta v.icula, et repefs

se.-v.as

ata

t^u.d

non

annorum tr,gmta, "um assumit, .rammaticx', tot.quc


factus,

frueris-?

Domum

hab.red.t Petrus, cler.c.

Indicam eidem ven. Alphonso facta, ad est incitatus. Qua demum missionem expetendam Maurorum trecenta milha lavacro
obtenta,...

propria
i

m^L
i

clut

puer studet; ac sacerdos st.mulus, tam gra us virtutis egregi. manet, ut g oriaretui Alphonsum perpetuo

manu expiavU (12). Pctrus Vocatur is in Adis B. Alphonsi

iUo

animx

patre k. su;e et tranquiUitatis

ANNOTATA.
reprehendi posse tiNihil inhisdesideriis pronuniiatum cs/(l). a scriptorum revisoribus adductis sanclorum tum b Idfieri potuisse, senteniiis, Dominicus Calabresi

de Sancia Cilia miles (13). caritakAlias sirpe ardentem tnproacimum pauperumnecessitatibus, ^ tcm exhibuit:videlicei succurrebat; de superiorum Ucentia,libentissime puimentum ahanedum iUis, ut janitor, panem. sed et aUas etiam que domestica distribuendo, indigentibus elareleemosynas quturitando et ad paupertatem giendo, cumsalutaribus moniUs et ditandam animam per cum merito tolcandam, bonorum operum (14). Insuper in
frequentiam
hospitalibus,

exemplis tum 'planum facit{2). Patre^n Blanco Deo comc Fervor cum quo YirguU MariiE. causavit quod mendavU et beatx

aiunt tesies oculati, et domibus infirmos ipso coUegio Majoricensi civitatis et in


invisebat, iUisque

Deus

iUi

ret in

dadie concionanti fervorem corpru^dicando, et utihtatem causaret

quadam

dibus audientium
les (4)

(3).

conscicntise legimus Merald In Ratione

erant taha Verba ipsa, iesie Paire Torrens, cujuscumque cor, quantum-qua^ inflammabant dico quod cumque mdevotum. Ex me namque Uber incitabat me ad tantam nuUus spiriluaUs
e

bumilitateet charebusquantumvis vihbus vilate inserviebat, etin aderat infirmus de ilhus et abjectis.... NuUus generis,sive tempore.sire intcr homincs infimi operam ut dictus inter opulentes, qui non daret propter magnam Frater ipsum visitaret scilicel quod dictus Frater experientiam qua? habebatur, infirmooperabatur in beneficium et uUlitatem tam spiritualia quam corporum opera proficua, contagiosam inflrralia. Et quando alii propter volebant neque audebant ire ad

cum magna

mitatem non

loqui cum devotionem. sicuU me incitabat Et non recordor quod unquam Fratre Alpbonso.
dicto

pra;dictumhospitale[generale], dictus Frater et


i-eligiosiSoCiC^afwibant,...

ab eo petierim ut

me Deo commendaret, quod


sensibiUter expertus fuer.m

eodem tempore non


C spiritualem

submittens se maconsogno vita3 periculo (15).M<Krentium autem cum dici poterat latio ipse velut autonomastice
;

consolatione.Ti (5).

ilnierroganti mihi, ait sacerdos quida^n, laicus, sed lannon respondebat tanquam Frater
quani

omnespassim ad ipsum in cujusvis ge.ieris afflicaut retionibus accurrerent, ctabeo solamun,


medium,aut
efflcax saltem

orationum priesidium

muUi Qlnnumeris quasi

perfectissimus theologus ; et scio quod ibantad accipiendu.n ilUus judicium (6).

quiere.-ent; ipse

sinemirabili ut

veroomnibuspr^sto esset, non pluinmum sequuto eflectu extraproximi utilitatem(16).


exercuit opera misericor-

prolaiis icstimoniis hoc

oi-dinariiu Pi-ovidentiiE,ad

monstratum esi in processu beaiificationis persunt qui, aervi Dei monitis excitati, Plurimi
ct fectioris vita^ studio sese addixerunl,

Neque minus assiduc


didj

munda-

tem

sph-itualia(17),gM^ppe inccdebat i3er civitaecclesiis docendo doctrinam christianam


et in

reUgiosos Ordines nis rebus valere jussis. varios vocatione ingressi sunt, aut in suscepta reUgiosa
ejus tempore sunt confirmati ut ferenemode ahcui Ordmi religioso intoto i-egno Majoricensi
;

sacramenia pueros (18). exponens quo pacio aliasque preces rerite suseipereni, rosarium Imo prsecepta manu sua scripta,in
citarent.

nomen

dederit, quin aut sua3 vocationis initia,

scholares compueros, in rudes homines et in disiribuebat. Quosalio modo non potepiures

Restrictus responsionum ad diffic. super Raanimadv. super tioneconsc, pag. 10 el seqq. Resp. ad pag. 39 et seqq. Sumraanum, pag. 30, 38,
(1)

lin, lib.

Cfr.

XXIU. Furio y Sastre, Vida del B, Alonso, 193. Cfr. Commenpag. 1C7 etseqq. (8 ElenchuR, pag. (9i Colin, fol. 115etseqq. tarius priev., num. 10 etU,
1,

cap.

virtutibus,

207 219, 229,


pag. 93. Cfr.
Cl,

254. (2) Resp. ad novissimas animadv., SQmmarium, pag. 204. Colin, fol. 80.
184.

Mnrimon, pag. 927.


pag, 202.
;

(10)
,,

Elenchus, pag. 198.-(11)

Ibid.,

il2)Ibid

pag. 208,

(13)

Cfr.Summarium,

Summarium, pag.
Ibid.,

{4j Ibid.,

pag.

206.

i5)

188 pag. 34. Elenchus actuum heroic, pag. 70. Elenchus, pait. UI, tfi) Elenchus, pag. 1G1.-C7) et seqq. num. LXIV, pag. 178 et seqq. Cfr. Marimon, lib. IV. Co-

(14) Elenchua, pag. 151. pag. 67 cfr. pag. 85, 255. (IGj Ibid., pag. 153 et seqq. C15) Ibid.,pag. 148 et LCqq.cfr. (18) Summarium, pag. 76 Cl7llbid.,pag. 157.

pag. 74 et seqq.,82.

rat,

DIE TR1GESIM\ OCTOBUIS.rat, assidua

641
prodere, fore
gloriosius

saltem juvabat oratione,priesertim si quis ipsuni injuria gravi affecerai (1)Secf, domi et cum nostris agens, omnium iliusfrissima dedit carilatis documenta, in singulis qux eoc ordinc obicit muneribus. Principio scilicet sacristte adjuior fuii et socius excuntium , deinjanitor per annos plus

ret

charitas

Deo ab
to-

ACCTOBE
JANINO.
I.llt.

eadem Virgine doclus cst, si rem aliquibus tam aperiret, ut postmodum fecit. Nec mirum adeo, Jacobum tam sublimi post mortem honestatum gradu, cum praHor suimel singularem contemptum, mortificationem, paupertatom, in colenda variis precum officiis Dei matre in-

ni.

triginta.Quum autem anno iviatis septuagesimo corpore uteretur non satis prmo,munera exsecutus cst lcciora, Patres in itinere comitans, adjuvatisjanitm-em ei similia pcragens. Interim per annos plures novitiis Fratribus

sumeret quicquid

sibi

post

pensum

obedientiao
tes-

temporis superessL-t. Illum ipse Alphonsus


tabatur annis iere triginla
religiosai.facidtatem, vixisse

numquam

petiisse

foras exeundi, aut recreationis alterius,

quamvis
hosprnpria

commodorum

coadjuloribus prsefuit,

ei

recreationibus Fra.

tem suique immemorem,


suavissime gaudentem. 108 Joannes Riccius eunte
vivere desiit,
1)

et paupertate

trum scholarium modcrator pnesedit Quanta pafientia et benevolenfia, quanto amore et zelo has partes egerit, uno ore declarant omnes sancix vitse testes (2).

anno sxcuH quinto cx- Joanncm


Ricco,

cum

Urpelitano pr.eessetcol-

legio.Quo Majoricamperlato nuntio, ubi Joannes olim bis collegium rexerat, confestim Alphonsus pro amicissimo et intime noto in vota effusus, adesse illum sibi videt UctisHima et puIcheiTima
specie, ac toto corpore, sed

LIBER
r!

III.

vuUu

pr.esevtim et

capite,radiisquos vibrabat mirabiliter coronatum, auditque ex eudem se primi ordinis angelis

DE MIRABIUBIS ALPimSI.
CAPUT PRIMUM.

aDeoaltius locatum. Crevit hoc oraculo


speclu virtutis
ila ut illius

et ad-

amici a-slimalio

in

Alphonso,

velut sancti
praistabat,

opem

SLopius imploraret;

quod quoties
ties

De

salute quoruindain

ex So-

ret

eadem specie illum tovidebat, alacritate oris quantum ipsum amainnuenteni, quantumque cuperet felicitatis

ciotate Alphonsocielitus patefacla.

soeium babere, quem sudorum, crucis et victoriarum habuisset. Marcutn 100 Marcus Antonius Puigdorfilius *, nobilis
Majoricensis,in letatis,

opum

et deliciarum fiore,

Puigdorfila,
* 1'uigdor,
filiiis

B Alphonsu.
videt
lis

Quamquam in
sed

Alphonso mirabiha omnia nc-

post nmlUis parentum, sodalium ac dcemonum molitiones superatas, Societatem complexus fuerat, et

tn edit.

in co:-

" Dartho" "' lomwtdn


Coc.

hactcnus dclibata, gabit nenio qujo sunt o muUis eminebunt fortc iUustrius quiu sequuntur,

primum

cum morbo
teneritudinc,

in philosophia ponebat annum, interiit. Ea vero fuit conscientia;

Agebat ammam afficientque lecturem jucundius. lachrymas Bartholonostrorum preceset


inler
rector, eratque jam mieus Cocius a, Majoricensis prxsidiis ad obituni instrucrite sacris Ecclesiaj dividi Alphonsus, magnotus, cum vidit coelum apparatu adornari qua; ad excipiendum que illic bospitem conferrent. solenni pompa ingentem dimidiie hor<e quartam parPerstititvisumhoc Alphonsus honurem tantum tem, intellexitque quos Dei glorix* vivenCoccio parari ob labores

ut cum scrupulorum fodicaretur inquisierit ex cunfessario, possetne illoaculeis,

vum Alphonsi precibus immunitatem exposcere


se absque suspicione ziloi-^rlsi, nimiique erga petiit, impcamoris. Ubi vero posse accepisset. moreretravitque itaplenam, ut Iranquillissime Alphonsus. ejusque detur. Adfuit ei perpetuo
functi

animam

peculiari

suffragio consulans,

navarat do, rependo, concionando,


^'

cgregios et

gratique beatum et atacrem in coelo conspexit, pro se fusas excipientem preces, vultus indicio addentem fore ut brevi loco jungerentur:
et

diuturnos.

Jacobum
Ruiz,

ni-imo

ineuntis scecuh anno 107 Ibidem kalendis juniis suum Jacobus Ruizeus, diem clauserat

interea se quod post biennium contigit. Verum eadem figura idemsaipius spectandum Alphonso
prajbuit.
,

cidjutor

temporalis,

tanto

sibi ac

Deo

notior,

sponte obscunor. quanto iuter culin^e fuliginem morienti, ccepitque statmi ut Aderat Alpbonsus prccatoriam coronam pro lilo is animam einavit,

aut alterum, quia dictis ad Societatem spectare videaaffine, licet minus sorores duiu t% ambic virtur Erant Alphonso

110 Subjungam

unum

ct trcs

soro-

res nuas.
<"

gines,
in

decurrerat, tertiumVirgini recitare. Bis illam cum se novo scnsit que, ut solet, inchoarat, a Deo favons proxiardore incitari (peculiaris mentem cccmofamiliarique argumento), rapi Virgini adstare; ad cujus lum ac beatissima^ incredib.lem cepit latus Jacobum deprebendens, et amici gloria voex tanta t^m humilis Fralris

ambx a teneris ad scptuagcsimum onmi sanctimonia^ genere constantissirae


afllictatio sui,
;

aitatis"

SUj)l)l''

ver-

nnniim

satic:

coenobio quibus Segovia pro eremo, pro


prccatio.

domus;

pms mauuum
et

labor pro opcre

pro fnmiliaritate omni, Deus.

sublimior, Antonia quidem vn-tute


iVatri

Alphonso

coronam terluptatem. Pergebat nibilominus communi erga satisfaccret tiam pertexens, ut anmii omcio. etsi non sine aliquo defunctum
scrupuIo,donccaVirginecessarejussus
sibi

mente bcatorum m plurimum addicta, magnam ex ea illi per visum objecit, muUUudinem Deus
cu3lo

nostr.e similior; cui. uterat Societat

semel etiam Almiro splendorecuUucentium;

phonsum

est, et

celare boc visum ticumque luereret ambiguus, beatum debohumilitas an pia m Fratrcm

potius Jacobi preces

necessarias

optare;

goviam aItera,nomine Jul.ana, ne Fato proximam rogavit Anton.a, relinqueret. Promisit se in terris solam juliiseptimo, anno sienam et promissostetU;
Hisp. Elenchus. pag. 165 et seqq.V.ta

l.icie ScMajorica^ positum, ex cujus Ilanc ad Ulam radius perUnerct. usque

Hja

ms

lib.

1.

cap.

XU_

a.Summ.vag.8lct83^-.2)CoIia.fol.l3.103ctsoq.
Octobris

Tomus XUl.

G42
AUCTORE JAMNO.
LIB.
lll.

DE
lu.ius quarto et

R-

ALPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


virtutum opera, D dua mortificationis el aliarum oxp.aU. erat, pr.cventive fu.t dum adhuc in vivis Hxcper singula exponunt causx advocaft (4).

cuU

dec.mo

defuncla-, Julianam,

antea virtutis omnis conbimestre comitfm l.alentiune adornatam, post civiUis un.vcrsa magms buit et funus utriusque succollantibus etiam e honoribas prosecuta est, iusignibus, Deoque ^onobilitate primaria viris hac lucis pulitudmcm illarum dum vivcrent, celebri pompa decorante. morteni
interea nuijore

quam

Commentariusprxvius, H (5). intrantem victtt d n Alphonsuse/mm co^lum moniahs in PalanimamMagdalenijePadis,


c C/r.

mensi coenobio sanctic Magdalenx

(6).

blic:e

post

Harum

A.!pIionsus, erpo sororum probe conscius

et ab iis

primum in tirucmmm pietatis faciebal, et pro hitroductus, easmagniapud se invocabat, quotidie s^epius Deum iis non modo

ohm

CAPUT SECUNDUM.

ooenitebatur, ut scd eKorare ab eo prxterea transirent, a lum vecta eK vitie. hujus ergastulo

De quorunulam aliorum
al)

salute

Dcus (tanta nammis purgantibus immunes. Cm Mpbunse, immmies bonitas luit): Pron.itto,

eo cognila,
(le

el

obscuro, sed

vero,

noslrorum duodecim

ob.tum p.-et.oso cultu fore; illasque ipsi post ardentes, llexis ante Dei et lulgoi-e mirabili incend.tque gcnibus feliccs ostendit,
Terliam

navigalione responso.
Joannem
ViUaragutium, Valentinum, Majoricaj morbus gravisproregem. servatorem ac patrem, soUicitam habesimus opprimens, totam pariter boni parentis, ac bat m.-estamque insulam, tam periculo sed praj gubernatoris
felicis B. Alphonsus
certior
fit

th.-onum fruebantur beaiUum novis desidei-iis ejus qua sororem magn^c item virtutis,
titalis.

de

B gaudere.

Manuclam, Madi^.ti morviro junctam,nomine audivit eo tcmpotuam, Domino commendans, lustraUbus jam ccbIo ris puncto locis exemptam una m Italiberalitas divina A.lphonsi
speclaculo immortuos pensabat chariUtem, ut
mortahtatis, ejus
in

salute lEterm

proregis

iutegrique

eo desideria et prontaret

soUtudm.s joannam Pardiam, conjugem, Itaque rectorem sua^proculapatria pncsagam.


caiteris

simul etpasceretrf.

pro viri salute coUegii oravit, ut preces Alphonso magno Ecgroti studio AlQuas dum
impei-aret.

ANNOTATA^
apertos, a Vidit in spiritu coelos Patrcm reciperent, stabealits Fraier, ut iUum enim sanctus et matim atque spiraret... Erat propter et multum laboraverat
aii

divinic vuluntatis, phonsus adhibet, sed majore jam mortui conspicatur cadaver en ejus velut

de

se

dicentis se illum in Vir-^inis brachiis sustentari, prorege recipere. Qu.c ipsi vorba,

suam tutelam

nnus Dei servus,


;

aperiebantur coeli, ut Dei amorem et ante tempus fruendum prjemio illius laborum. Qaod ivet ad casu et auiem B. Alphonsus ea vidit, hoc evenit desimili absquo eo quod quicquam
incidentcr,

ita sunt a Deo non diu post valde pie defuncto, haudquaquam indicaexplicata, ut valetudinem mortem. et ob nota Deo rent, sed opportunam iram'inentiadiscrimina tunc optandam .

animam agenlis aliorumque 112 Alias MargaritK Despugia; gemitibus afnictam miscratus, famiUam fletu ac Margaritio vitam produci
in

genua

procidit,

audivit re antca co-itasset ; et tem Apcrtum esl Patri Coc


:

vocem
v,

sibi

dicenet

obsecrans,
disei-te,

(1).

Hanc

ex Dei glovia id foret; audiv.tque darisibiejus quod vellet opt.onem b;


si

siMiliter reliquas cisiones a Janino indicalas Colin (3), ei qui persequunlur Uarimon (2), de virtuiibus postea jusm Romani poniificis cenerabiiis viri cognovenmt, etmiracuiis

non fore verum legrotam ad pie moriendum dignationem tam umquam comparaUorem. Quam omnia divinx- pereffusam auguste veneratus, Precanti quoque ut anni aUquot
misitvoluntati.

b Idem itle Paler Ricco quadam MiseprjRdicandum ad ecclesiam nuncupatam Je Fraler (zpse associavit illum quidum
die ivit ricordia;

ad

matris viduai Guillelmo Morantio c darentur ad est Guillelmum tunc responsum

consolaUonem, id esse moriturum, quod ejus animui


:

summe

Alphonsus)

et priedicavil

linguaBiEtica;

cum magno fervore in quamhnguam quia Majoricenses,

hinc prcusertim muUcres, nun bene intelUgerent, scrmone utilitatem consequuvix aliquis ex iUo
sertusfuit; ideuquc F.-ater socius, tei-minato quendam sonum, quasi vocem sibi mone, audivit dicentem a In purgatorio purgabit (P. Ricco) sei'monem.B.4f/;'iW/ bcafnsvirse hocretu:

igitur admodum pra^clare chrisconducerel Uanequp vitam clausit. hominum Yaticiniwn 113 Verum quod sequitur fecit prava de navigatiointclUgcntia,non .-es ipsa, insonti Alphonsoali-

Staqua.ndiu lachrymabile atquc inhonorum. nostris duodetuerant Patres in continentem e armis ac cim d navi imponere, qu.c ingens, et onusta preegregie munita, rebusque
militibus
liosissimis,

ne secunda,

hunc
lisse

concionatori,

qiii

ab hac die iingua Majonotitia mortis

i-icensi

usus

est.

Poxtea habita
vidit
in
coelo.

dicti Patris

Ricco, dum illum commendabat Deo,


illum

prorege mittebatm"; nec ndversus piratas qui tum mare infcstum habetutiorem nacturi occasionem putabantur.
ab
Sicilia^

bant,

in

instanli

Nequaquam

Exquisita esl tamen per

Alphonsum Dei senten-

Eienim inter se repvgnant visio et prxdidio. Dei fa.nulus se illum.,. illico post obinon dixit tum vidisse in gloria; sed... post habitamMajonotitiam ejus mortis qui scHicet in Caiaricio
:

vox reddita, fore auream tia. orantique Alpbonso navigatiouem. Qua voce confirmatus rector, suos
jubet conscendere.
vis

mere iaunia obierat. Cieteroqain praidictio uti considerari jDoa'A/; comminatoria seu conditionata pcr assisic cuipa a Patre Ricco, jam monito,
(1)

Vela faciunt, comitatur Alphonsus votis et oculis absccdentes, donec narepente videri desiit, non tamen spectanti
prosperi appulsus

spem abstulit. At enim aliter fuitque Dei ac hominibus, aUtcr Deo visum
;

Summarium, pag.
c:.p.
lib.
i,

178

el 265.

p2)

Alonso. lib.VII, Alonao.

XXXVIH et seqq -

Vita del Fnit. (3) Vida del ven.


novis-

pag 217. simas animadv.. pag. 89.- (5) Cfr. Suramarium. pag 207. (6)Furi6 y Sastre, Vida del B. Alonso,

cap.XXVllI etseq.-d) Resp. ad

Domini

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

643
AUCTORE
JANINO.
L[B. 111.

misericovdi Domini sancto, clementi, recto ac quicqunl judicio, navigatio dives vereque aurca,

dictionem abstulit, marique se reddens in con-

de

liomines senserint. Venit in manus famosi Turcjfi, post pirata; Simeonis Danzeri e Batavi et
illa

tinentem salvus cum reliquis appulit. 115 Fuisse porro banc Alpbonsi victoriam inde conjicitur, quod ipse domi orans, quicquid in

^i(,;
tcntalipi^r-

sanguinolentam pugnam, navis cula christiani, nostri Algerium


',

conjecti in vinin

mancipia cum omnium dolore, quol in abducti quanto Alphonsumdictis etquerimoniis, quanta ejusdem sa^pispatientitje segete ac messe (opUrat enim
;

seoeranliam portu gerebatur animo spectavit ; ac principio severo aspectu, ""^* '" quidem vidit Virginem matrem
"

sime pro
tuere;

illuso haberi)

proclive

sit

cuivis sta-

difficile

christianis

autem quantas opes salutis, Algerii tunc ingenti numero, divinaingenti


;

novitium majstum, quasi rem quampiani invitus susciperet. Hinc Alphonso suspectus juvenis animus (et sane vacillubat). Quare in precesacrius incumbens. prout orandi crescebat
quasi
qu.x'

petebantur aversantem
illa

pariter corani

fervor, ita expiicabatur frons Virginis, et alacrior


tiro

rum rerum
navigatio

penuria laborantibus,
nostris,

ea
illic

tulerit

quuntam

dum

apparebat, donec tandem audivit a Domino extra alcam rem esse, sibique quod peteret concedi
ct vidit nubem da:monum armatam navique imminentcm, ubi novilius sollicitanti ad delec;

serviunt, copiam meritorum, Societati famam, Alphonso proventum charitatis, maximarumque virtutum et operum. Qui banc illam fuisse navi-

gationem auream
quercrutur.
aliter ac pW'
tarat,

intellexit,

cum

se

in

ejus

explicalione errare permissum, pie apud

Deum

tionem parenti respondisset, repente difflari sublataque inter superos mente, in partem venit fcstie kutitia; quam de novitio victore angeli Deo
celebrarunt h.

comprobat even
tus.

114Mira sunt et incomprehensa Providenti.n Algerii divin;e consilia. Fixum illi erat tot animas
positas nosLrorum virtute ab interitu vindicare : huc Patrum consulUitionLMn, huc navis instruc-

mento minus
arfinia

alia qua; in simili argnferunt mirnbilitatis. sed bis pra; se

Non pono

/^

de pr.edictis ab eo subjicio.

^ tissima^ spcs, huc diligentiam Alphonsi (quam-

AiViVo r.ir.i.

quam aliud agerent)


tum

quo autem Majoricani de tam

ipsius bonitas dirigebat f. Ex sinistro casu perlalitteras

aEa
b

per est, totus fuit Alpbonsus in iis consolandis, firmandis, erigendis, per votapreorasse cesque (nam se plus centies in die pro iis Virgini commendandis ; ad eos scripsit) Deo ac
illos sibi quee interdum precanti se exhibens, quod sane futuros spopondit curie et cordi
:

Etenim
:

conligemnt post annurn 1609 (1). fuit sibi responsum valde clare voce
:

intcriori

me

per verba hicc a Considcra tu quid vis facere ego enim faciam quicquid tu cupics. jEgrota mu//er nuncupabatur Margareta

Puig, fdia rbilipi-i Puig, uxor Pauli Puigdorregii bajuli civitalis Majoricensis (3) ; fila
(2),

exiniie prtcstitit.

cum ad ununi omnes,


novitii

intev

eam

dicit

Colin

uxorem Hieronymi Puch-

quos adhuc imbecilla a^atc

tres, post

magnas

insuetudiiie

periculis, ex barbaris, tentationibus, ignoli coeli, morbis laboribusque

Dorfila (4). conscienc Id anno 1606 evenisse ex Ratione Erat Gulielmus frater coUigimus (5). tiie

molestias, intra
libertate, in

decimum fere mensem, redempta Hispaniam solverunt; jamque illic


propius,

prxstantissimi viri, Hicronymi Moranfii, de

terram

legebant

cum

reilante

mox

Majoricam revento, intra unam noctem sunt luclus detergerent quos pulsi,'ut suo conspectu in portu ob sua absentia crearant g. Verum hoc tam bilari civibusque confL-rto, eorum advcntum multum abfuit quiu unus e tironibus nau-

quo supra dictum est, tih. 11, cap. XIV. (\Immo erante no.stris decem. Eos pro/iciscijusserat coUegii rector, quamvis alifer
pr.vdicfioni

sentirent consultores ; fisus scilicet Alphonsi (0). Accidit hoc anno 1608. ePirataiUe, qui apnd Colin aliosque dici-

haud

paterni attectus fragium faceret adeo violentis ma^erniquc blanditiis et lachrymis in pruiceps est, fuistrudebatur, nisi Alphonsi, ut credibile
:

/wrDanca sewDanza, erat religioneLutheranus, natione Flandricus, prcefectus quinquc navium


:

set

apud Deum patrocinio

lirmatus.

Recton

Hieronymi Lopez, sic quidcm scripta a Pafre Joanne Maunius e captivis, prxdo rin, Hispaniamtn assi.sfente. Vendidit
legimus in Vifa

siquidem, utopem sollicirespondit confidenter, vetans esse de eo interbrachia X)c\ matris, fremerent tum;tutum illum inferi, victorem licet toti furerentque in passuram Virginem, clientem evasurum, nec

periclitanti ferret

admonenti,

Hieronymum
f

qaadringentis scxdis apostatse

cuidam Hispano{l).
Pater Torrens, qui coUegio Majoncensi prxerat, quum res evenit, hoc tesHmonium tenerentur dedit: Gum decem religiosiSocietatis

cuidam postridie propositumquasi trepido, conclamantiquetironis in Et hoc credis, mi Pater? desertoris jam

suum succumbere.
:

Patri vero

navim ascendere, dixi dicto Fratri Qui ei vequod commendaret illos Omnipotenti. auveum eis davet viam seu itev quasi spondit.quod
aut

Alphonso,

quit

nequaquam

ita est

ut reris

stat ille in

aureum

et postea fuerunt
ei

capti a Turcis.

gratiam, quogradu, et Dco ac Virgini agamus nocte proxima rum ope exercitum da^monum navi in quam debellavit (ea porro nocte, in ipsa aufugerat. parens illum paternis ex ledibus aderitque secutus vehementissime impugnabat); recreabit. ct suo nos triumpbo rnox cum sociis, melior vocaret, Et adfuit tantisper, duni vontus parentum contumacibus et fractis sua constantia et beneillecebris, etiam pium illorum assensum
-

Gum

dicerem, quomudo istud tacad ovatum fuisset, ipse Frater recursum habuil an in boc adfuisset tioncm, et petiit a Domino,

ego igitur

fraus. et

quomodo istud nus quod quantum ad


aurcum
tate
;

evenisset. Dixit
ipsos, et

ei Donuipsorum utih-

esset iter tatem ac ctiam utilitatem Turcarum, significatum diversis s.gms:

quod

fuit

quia unus ex

illis

mittebatur cxpulsus a Soc.e{8),

(celpotius eirpeUendus

Hieronymus

(1)

Summar.um. png

213.

j Rcsp ad novas an.mndv..

fi
^-

XXXU et seq. oi rtV Manmon lil) VLl, caii. ^^-^^^^^.^^/ao^ et seqq. - (8) Ibid. Manmon.

g^4
4UCT0EE JAMNO.
I.IK. 111.

DE

B.

.\LPHONSO RODRIGUEZ CONFESSORE.


"
se,

..p.^etn.a.nte cpUvit.e con-e.U

et

Soeietate. hodie persoverat optime in n.nrnntate gravatus, ut t.meretur Unta

Ahus

erat
ciuod

esset projiciendus in mare,

et toto

tomporo quo

-^^.-jr!::^ l^^Sl:^ ^^ ^"'"'^;;;^'^';^ '^^ fj,^, spebusque plenus ^"^ adfuerit. Illic jam >^ ^^^^^^^ trevi majoiiuc.,

^ .^., ,,ri-

ei

dicebat, quod omnes a dicta

civitate recederent

de aUqua contrasine periculo. Timebaturenim ascendorant statim atque rietate, ooquod navim antequam facea Societato admissi, et
fuerant
fuissont mstructi rent solita exercitia, ncque aulem quam causarunt in rebus virtulis. Ulilitas qui ibant cum dictis in civitate de Mgier Patres et videbatur quod novitiis, non fuit modica civitatem exDominus iUos misisset ad illam aliquarum animapresse et pra^ciso pro salute
;

evenissent a. inso lonee pra^dicta adversus co egium ^Tl7 ufem'postea cum esset laturus ^^. eam

^^^e^^
tiam,
,

gravissimaincausasententiam
rector

procando ciusam jussit Alpbonsum poscoret a Doo peteje sustentare, ot quod jus
Refert Alphonsus post

rum

spiritualcs, et proptt-r alias utilitates


;

quas

exierunt sani et et in enectu omnes omitto Dei serdefuissent salvi. et absque eo quod Dominus (1). vitio sicut ei promiserat postea oclo (nam diio reliqui g Quod hi ad insulani Majoricam, quo liberaii suntj repulsi sunt, id appellere minime cogitarant,

ampiius de rei ipsa d.o ac prope pronuntialurum. Sed orat ea et jam sorms videbatm hora ferendum judicium, ingerere, concepnovasjudici voUe cognitiones nihUominus Alphonso, tas oximere. Urgentc accuratius causa facd. aditu itur- expUcatur mutatFranciscusconsilium, robusque
;

consuUum Deum. si judex nos .equitate docoretur, secundum

etauditu, nompe clariusinspectis,coUegioIitom adjudicat Virginis manus tradiAlpbonsus cum in

iUam

disset, ex earesciverat.cerlioribus

argumentis

collegii

Patrcs

B.

Alphonso acceptum retulevocatur juvems

runt{2).

h In Rationc cotiscientiie Raymundus Anglada. Propitle tentatus Frater impediebat, quia dicterea dx-mon illum vaUle Dei gratia, in Religione, mediante
tus Frater

perseverantia in Relisalvaret se et, mediante

per medium iliius gione, consequeretura Deo, salutem ejus parentum (3). oralionum,

instrueraur diUgenter, tah exitu si Franciscus , concludendam. nobilem matro118 Leonoram Armadasiam o, l~^^^^ reditum ex fihi morte, duorum clenam, miserabilisconficiebatluctus auctum Majo- ricorum, quem Roma reducem, ac prif^cipua c in conspoctu patria^ vicensis Ecclesiie dignitate. et Hispanos cum eo quinnaufragium merserat, ecclesiasticis Roma^ a quaginta, beneficiis item Misertus matrona; afnictispontifice allectos.
. .

a matreVirgine sima; Uphonsus. consolationem adfutuet sub hiBC adiens rectorem, imploravit ;

rum

CAPUT TERTIUM.

pr;edixif. brevi Leonorie m;eroris solatium habebat, canonicognatos scilicet quos Romie

cum aUerum, alterum

nn De

/iiii'hiwH*in nl \ll)honS(> OrseqUll)U>ac)ni aUAipuUU. l^

Majoricai priecipuum postesse redituros, uti reipsa rediei-e. ,;,.,Ham decumbentem ^^^ unumonostris periculose

munere (quod ornatum, paulo ducitur)


^editui

didis, et prseter nioreiu

hu-

hUeras denique adegit ut de mutando coelo daret

-^^f^:^,,
^^^^

inauuni

eoiiuilis.
apud

Franciscus Pacocus, canceUarice

regite

in continenad provincialem, a quo statim esset recepturusque illic sanitatem; tem accersendus. aliquibus in Societate exagiac. monilum voluil molestiis. qu^o essent non longo post p tandum
is tempore fmem comraodum habiturte. Scripsit valetudinem ad provincialem, accersitus est, resumpsit; sed errantibus nonnuUorum dolatio-

BMXn^y^^
sccumfam
fortitnam
aticujus magis(yntiis,

Majoricenses cognitor, arlibus a^mulorum loco jactura et orixio motus, famce reif(ue proxima contra iUum ab regc graviter angebatur. Erat innocentiam lata sententia. Redire in aulam ad

probandam, sumptuosum, periculi plenum et inanc ob potentiam adversariorum et discrimina Uinerum manere, probrosum et fortunis exitiabile. Quaicum Alphonso,ut consueverat,fami;

nibus dimissus, quinquennium e\tra Societatem ac prodente sedemum veritate, ad illam


egit,

liariter

enarrasset,

opemque

Deo per
:

illum

rediU. roligioseque in ea vixit. ac 120 Michael Hieronymus, Majoricai honestus il^^^^^l!^,,^ occulto quo- plurium, probus, Valcntiam solverat. Soror, nuUa ex causa pra^sagio, in Mauros credidit

dam
hos

quajsisset, postridie rediens jussus

ab eo est auprocessurum denter ire, nihilque ambigere feliciter negotium, eoque enim tum facile, tum ex sentenlia confecto, brevi Majoricam reversurum; lideret tantum Deo; se vero interea iUius in p.-ecibus futurum memorem. His perinde ut
angeli monitis coactus magis

incurrisso. At solitudinis * impotenti narrantique metus, Alphonsus Bono animo esto,


:

fortc
sollicitiidini'^

quam

persuasus,
uxoris
solvit.

nam etsi navis periclitata est, impugnataque a Mauris acriter, nunc Valentiam tenet incolumis. Quod, uti exponebat, fuissc, postea d, est rescUum. Petrum Justium provincialem certo rebaiUur nostri lustrato Maiorica; coUegio,
inquU
;

abU.

Contra spem omnoin, cont.-aque

Turcarum

in

manus devenisse, quod

brevi

quam

voluntatem, ea ipsa nocte Madritum cis horis Valentiam appellens, didicit aimulum
sibi

Pau-

discesserat spatio visi essent ti"iremi

hburnicam
conster:

trahentes. Hinc vero in

summa omnium

hi

pne cunctis aulam utvenit, tam plana statim expeditaque

metuendum

g.-atia

excidisse.

nationc hilarem
a

Quid hoc

rei

Alphonsum compellans rector est. mi Fi'ater, tam saevum pro-

(l)Sumni8rium,pag.63.-

i2)

Colin.

d1.

95.- (3)Sum-

marium, pag. 205

cfp.

pag. 69.

vincialis

DIE TRTGESIMA OGTODRIS.


a Imo, A vinciaUscasumtesoIumnonsenUve?D esl quam velsecusei retulit Alplionsus, nihil vaWns cum Bai-cinonem jam salvus et

645
a^iict^re
^^-

AIhoc p.-eces illius expeliit. Ferebat clcricus ejus simillimo et familiarisphonso salutem ab simo, Vincentio Masio Cartusiano. Antevertcns

^^^

lemus.

sociispervenit, et quidem Dei matre. et clavum regente


litera;

prospera navigat.one
))

Alphonsus:
tius?
n

Quod

redditte

comprobarunt. Expectabatur postmodum vir novus rector Michael Juhanus, MajoriciE


egregice pietatis,
diente,
et

Quidjubet, inquit, noster Vinceninquit, Mi.'atus clericus: Tibi vero quis. salutem ab nuntiavit me Vincentium vidisse, et talibus so60 ferre? a Ad qua^ subridens ille,ut i.i

negabatur,

Alplionso

au-

lebat, alio

sermonem

deflexit/".

Prxtermitto quai

appellere. posse. nisi venlus mutaret,

At

is

quamprimum
fieri

gentique

respondit adfuturum pernon posse, bis terque fulurum


;

inscquenti, temconfirmavit; et vero adfuit die mirabilitev defunctus. pestale foeda observanlissima 1'>1 Narrabat Alphonso illius

quovaria sub imagine monstrata, possunt illi explicari, ut de lucta in somnis cum que varie Societat. dcemone acri et diuturna, priusquam lucUim vicdedisset, dulcique acstabiU post
se
tovia, floi-ibus,

ficando

viUe
;

candore stragula;, aliisque signiipsius progvessui accommodatis


9

tJ-SnJn.

et honesta

matrona de viri carcere, de causa consihi. damnosa, de inopia pnesidii atque miet se colhCuisenex optimus ploranti, tantisper brevi nuctus hic Ne raetue, inquit gens
infa:
:

de immanissima beUua in Granaemblematis temploque Virginis g altare sanctum, tensi regno


ostensa pra^sepii usu, profanante, illi similiter cum pridic pvo Ecclesia Hispanim dormienti,

redibit. b delumescct, ettibi ex voto tranquillitos virum e carcere liberum Uaque intra paucosdies

Deo enixe
l-'4

supplicasset.

immofutuVbsolvo quie spectantad hoc argumentum,

fama reque loo sineum, Majoricie pagum,cruentis (lagrannostris iUucmissi commenTotpTrat tem-discordiis^duo ex Mphonso scripserunt, quod mduslna ctprtedicu. dandum dissidentium irx^ medicabiles non es-

integra rccepit.

insigni viso
vato, et in

quod

ilU

jam

seni, probato, explo-

-
.cumque
edit.

agnoscendis vocibus divims

appnme

Nam in gnaro anno ante movtem Deus insulam partesque cubiculo precanti Majoricam
exhihuit.

R humana
scnt.

GratAlphonsus mandato
studia, stabilitam

rectoris, discitque

conciliata jam mter a Virgine, cui supplicabat,

utcumque inipsius, ac loca singula qu^e cerni otiosisque oculis potuissent, tra multos menses Vide, inquit, hunc terruj
coramexplicuit; ac ambitum diUgenter
:

separtium
nari

pacem,

illo

ipso

theatrum hoc tuarum post

destitemporisarticulocertumillinc hominem

nuntiaret. Hiec adventus paulo post \lphonsus rectori. Hominis forle lumi comprobavit. Eumdcmalias, dum Deum cu.'ca vox hortantis, inambulat, perculit amicissimo suo, precarelur pro Joanne Aguira promagnoindiscriminelaborante. Hunn evgo

qui

rem

ut

successerat,

toto, vomortem laudum est. Cek-h.-aberis orbc auxilium hominum in ti^^que innumerabiUum fvequenti miposceris; quod iis in tui gvatiam quiu Alphonsus, tamraculo sum datuvus. Ad Mdii quam magni reus flagitii, rubore sufTusus tam vili. tam nihili, tam alte vero hLec, Domine,
: <i

in

fecit. ac cumbens, multa rogavit. obtulit. impetvaverat, ooelitus de rcmedio quod

demum
didicit.

Qute

postunum mensem cum

provinciah

m ex-

hononihilum defosso, mihi hanc fainam, lios nihil pra}tev miseviam et culpam es rae res ? Qui tibi glotua sunt cx-tera, si qute sunt; habeo cu.ictis quie innuria omnis, et pcvfectum in
:

e
.

,.

ex eo vicissim plicanda conscientia apeviret, periculum despedistinctius comperit Joanni insanioi fmsse, ex randiu salutis ot iTicurremUu ingenio e. scrupulosissimo urtum horrida, gvandme ac 123 Huc pertinet de nube
stragibusfc.ta.quce die quadam ut ob hoc soneam sic totum excussit furorem,
collegii

voluntati tua^ obseeve dignabevis, sanctissimic

quium. Porro hujas tanUe pr.cpotens et opquanta raagnificentia implerit caput ex parte nai'timus Dominus, proximum
rabit h.

pvomissionis fidem

^^

'nlTno.
vu,

v.

lum

illam Alphonsus conflata videretur. Intra


sibi,

ANNOTATA.
a

insultanluim legionem diumonum cevnebat vinea dilfidensinente ulturi essent in quod Deo caritate de alenC tiam vectoris, in magna annouic

Eventum liuncphtres narrarunt

tesles (1).
,

Quoriim unus, Petrusde Mendreta,


cilii

regii con-

alioqui csset dis suis nimium anxii. etsi adeo divime mtevest iUius non obv.a. Usque
bonitatis, ut ipsi

va-tus

ilbinhonitate sentiamus!

et de fidentev nos esse cune. H.ecJoanm Torresio,

istius even-doctor, adjecit: In memoriam depi.igei*e elfigiera dicti don Franciscus fecU ti habebat in capite ejus Frati-is Alphonsi, eanique vicibus loquebatuv de eo

lecti-ac.

aUquibus

spiritualibus ^u^to--^ A nustrorun. Majoric.o Narrabat sacerdos e boc.etate phonsus mdicavit. septenni ab A phonso. s.bi etiam tum seni in boc.etate suclutuvun. ut avunculo jam juvem octo anni cum eum cede.-et Fluxevant Cui ^olIegiu.n mDeus instinctum adspiravit. se pre..iebat an.mo, gi.esso,utquod solus apud quas. vectore, Alphonsus

1-

efl-undendo lacrymas

(2).

Frayiciscus Pacheco
(3).

posleaSardinixpriefectus fait

\sPa(resUarimon
ci sui vaticinia

{\)et Colin (5) sa^<cti

aau-

Ltum

diHgenter scripto
testes
ei

mandamnt,

iisque suffraganlur
c

AUhinomen

quamplurimi. datur Leonone Armadans


Alvaro Berardo
e(

fommuniciet cum animum legens Quanto,


-.

inqu.t, consultius tia-

rero y Uerard, nepotibus Munus illud ;editui, ait CoJoanni LIoscos (C). Majoricenst selin,prxcipuum est in Ecclesia

statuens sequi crucihtribus fecisti, Christum

cundum
d

xum-

aliisquepaulopluribuscurrentem nicjuvante,

dignitatem episcopalem. anCamm referi antiquus historicus ad

tavit,'

Deo addens fore ut ipsi cuncla, quod nulh cederent. Fassus est juve.us n,-ospere sciri potu.sse, et ad prod.tum stupebat ab Ulo
SumToarium, pag. 67, ;0 etseq. pag. 1 Colin, foi. 80. Eleuchus,
.31
e't

''''7^^neLAguirre,,uiiumGandi..er^
tempore divinum sensisse sahatur, hoc ipso
Summanum,pag.63et269 Manmon.Pg-Vidadelven.Alonfio,fol. 93.

-.5.

(2^

ibuK. pag.
(4)

fol

90.
(7)

(1,

7^

L'b
,0,

Vll,

Colin,

capTxXVIU

seqq-

.5)

L.b.

1.

cup.

XXIV.

lUd..

auxilium.

64(5

DE

13.

\LPHONS0 RODRIGUEZ

CONFESSOU!-:.

AUCTORB
JANINO.
LIB.
111.

auxiliur^i.

datus.poslea ex
dieniia

commenquo ab amico fneral Deo Hieronynw Roca, provinaah


est (1). R.

Aragonm. rescKum
coactus.

Alphonsus, obe-

eliam
scilicet

ans narrat quonwrlo oh qutm pericuHs Joannem eripuerU: compredivinilus noverat a Turcis
com-

cum putaretur obtnta et ergo supra iUam acto, valcns sublata est, all.rmortua, omni ex parte in cujus samansquc se ah Alphonso servatam. sacris. Notatur hoc intertuisset cello trihus ea die sesquimillesicentesimo vigesimo supra anno vigesimo primo.

conscenhensumiri,sirmve7n, ut cogitahat,
rfere^ Serf

iUum Virgini Mariae in spec.e ut Patr.^ profect^o niendavU, ct factum est autem,quod prxvide^at, di/ferretur. Navis

''fc?''^imon.um
Roca
K
in

Fratris Bartholom.i
(3)

De

phonsus ;Annol568, somiaret, vid,t , somno 00 e ha,.opersoa uM hab.tabau quod ,nterm,n,s G,-aatesi.,s. Memoonvers, 0'^ c^''" Mauritani noviter ad v,gebat magna. pe,-sonajam steterat G,-aat.e), iv,oem,quas, ,nte, ,cecontroversioi et tumultus ,nt.rf,c,endum. nde
ad se rent se aut qua^rerent adunam eccles.am, et ,ntra,,

produld B. AlbelluaGranatensi /aec quacU,m ni fallor, dun,

procesm Majoncenst

mumaccidissejanuarii supenons anm, aie 1^7 Mense verodecembri Puigdorfdium ex locu decima tertia, Baltasarera aliud nequiret. Aledito ruentem, mater cum qui pnvceps ruebat. phonso commenilavit et sed cap.t^ noncaput,utlapsus ferebat rat.o corpons alhsit, sursum revoluto aliara partem mcoinnoxie ut accurrens mater et quidem ita
;
,

gravi.

himem
1-^8

r; - pont acccjtfug JoannemVerietumZMajoncai nobilem tum lclifcservus sclopo pet.ei^ rum vulnuSi t.vLkquem .-equ.rebat,
tulerit.
.

a f acceptura lethale med.c. et vulnus h.-ach.o se ra.tt., ^grotus Alphonsura rogat ad

Ibalu.
.nerans

sibi

sanitatem, moxab eoconciliandam

on

"itportatus best,as, ,psam,v,d,t duas magnas


eraut super quodam
altar,,

^"^
,1

instat nue gestiens advenisse, vehevulnus consignct, renuent.sque ducta ut. vulner. adn met^ ipse menter arreptam manura brach.um, fidu ua dolor minui, moveri jara Hinc

manu

in

crucem

^^^'^;.

q^-' '^"^'"^='''

altare i pra^sepio, et quas,

-rv,ret

,sde pi^
-

eadem augen, ad.notaque .te.-um Alphonsus brevi peifi- E discedcns red..-e. Quara
confirraav.t. ciendara Joanni vere

manu

sanitas

retabulum, sepio Et respicieudo ,maginen, beata- Mar,.e V. in eo quandan, na

v,d,t haic per

giis,ad,odumstatua=,

maguam

et

1>'-1>"'

ha;c persoua Md,t mam ac devotam. Et quando sta quodecclesia 'acta fuerat s,m,lem c.sum, e, hoc modo suam bub,m respicieudo Domioam ct.'sensit ,agumdolorem contemptam. moflevit a,are. 1 ot tum.etsi benerecordor, qualiter M"'^"'__'; .'' d,cum tempus audiv.t rebell.one exerebellaverant se i qua

.iiagnosinterdoloresmajusque qui secta mox ut periculum aderat chiru.-gus, exm.eret. matre, tingendura infantem

in pnrtv
difflcUi.

1%

Parlurient.

e'pi.-asset

sainostro sacerdoto, ac discr.men do oie vos misene cruciatus foetusque Don.um redux non d.spari charitas sentiebat. pro ut.-oque conap.t cub.culo se abdit, preces

Aderat Alphonsus

cum

natenses

intlammatas. Mulier interea tam p.-.aeriens Alphonut quarto post die ratur viderit occupatam. sus penso cum aiiis feminis
M..-abilius tanien

tacih pa.*tu .be-

nerunt
b

multffi neces (4).

Eadem

. anHquissimi enodatius exponunt


.

Vitx scriplores.PP. Qui etiam.prieler ea


Janin. aliquot excerpsei-unl (7).

Cohn(6). qum scripto ma,idavd P. viri vaticinia e schedulis beah

Marimon(Z)

et

quod sequiturc. quai Inoocato Petrus Moruntius ex variohs 130 JacebiU beato viro

U-

certammortcmeoannoferebant.ct,iarasept.mum berantur insomnis, conclamabalur puer nwridiem clausis oculis et mater ^^ c^^^^^g^^^^^^^f bundus, a medicis. Pet.t pueri de rehus qu^ gratia visente. aUqu.d
consoland.

Alphonso in usu fuissent, ralione, quod f.I.i vitam

etextorquet tandera ea

CA.PUT

QUARTUM.

haberet.

Missum

in eo verti persuasum pileolura lineum accurrcns ergo


.Ili

capiti i..serit,aiens se

salutem

ierre.

Mi.-um
et
.

Dc
C

iis

qu^ Dous

exterius per

dictu

attoll.t, puer eodem momento se Alphonse Frater b.s .nclaAlphonse Frater,


'

Alphonsum

niirabililer patravif

Catalaunia Bartholoin patriara ex B. Alphonsus Redibat juris doctor; et ab opem fert miuus Colladus Majoricensis, armata, numerosa, tam clientil/us in Turcica nav. grandi, discrit>*^ loquentes audiret prope deprehensus, ut jam libertatis. aderant sociis genu qui Turcas, cura paucis iUos agentem sanctos invocat, interque nectit, ejusque menta Deo adhucinvivis Alphonsum, spe magna auctus, videt

mans, vestes poscit. valere valuit. iam tum stupentibus medicis transverso Margaritam Puigcerveram, ex 131 destitutam, spedecem jam dies foetu a medicis

se assent, et

plane

inulier prx-

gmins,

reliqu.is juvamiaiii. rarunt doraestici Alphonsi Pater, vix eas .Ih Vocatus uaque ex collegio ,norappI.cucrat,cumejectofcetu ante triduura tuo paulatim mater consanuit.
rece.is 13-^Catharina-' Ferreriie filiam

natam,

puclUi rcceus
nata,

Unde densam nubem repenle consurgere


reprassentat.

ortus in l.ngua

quai

ita

prohibehat, et

morbus sextum jam diem lacte remedium raedici non v.deban


.

in lapsu

tectura tutumque navigium obduxit. ut Turcas Majoricamsalvum evaserit. prieteviens, currus a tergo im126 Hieronymam Sugneriam subitus terror humi dejccerat. Gadens

Alphonsi sepulNmicupato igitur a mat.-e voto lacti el somno per novendinum adcu.idi,

chrum

minentis
pellans

comAlphonsum, cujus ab sepulchro veniebat,


:

d valuit d. infans restituta, deinceps mulier pafperichtanti cum titnieffere 133 JaciiUhi Aulexii nobilis indus.o Alphon- non valfii!'^ conjugi amicus sacerdos ex foetu
si

Adesto,

ait.

Non

potest

Viic

casus mihi

tibi credidcrim ; n et esse lethalis, cum me hodie aspectu animavit. Curru adfuit plane, suique

segn^entum imponens, uti spem servata est, et partui liberavit et mater omnino fonte lustraretur. lantura vitifi fuit quoad sacro
fecerat,
;

eam

(2) Sumra., pag. Cotin. fol. 02. Suram., pag. 263. 66. '.3 Summ., pag^ seq. 63 et 177. CoUn.fol.91 et cap. LIV. (5; Lib. VII. pag. 263. -(4. Suram.,
Cl,

(6)

pag. 1S7 et seqq. Furio y Sastre. Vida del B. Alonso,

Ub. I.cnp. XXIX.

t7>

Cfr.

Summarium.

pag. 258.

Catharinam

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


134 Catliarinam Comesiam, ex morbo surdam, angebat pra? cajteris quod audire non posset conredditur. n

C47
auctore jamno.
'

Postridie Michael sanus et valens

surda.

beneficium celebravit h.

cionatores.Eoin majrore ad venerabilisAlphonsi sepulchi*um procidens, et ad Virpinis matris

l^lHieronymamBerardiam^nobilem feminam,

vicinam tabulam conversa

Coeli, ait, et terra-

ex colluvie humorum molestissimidoloresannum nobtiis femiintegrura exercebant, tentatis incassum reme- na xgrotans
diis.

rum hominum
dones, et

rcgina,

quai tuo clienti lot valetudinem

Strophiolum

Alpbonsi reliquiis admotum

donasti,
liac

mcam quoque

obsecro

illi

Ego beneficii tanti memor novem diebus ipsius scpulchrum pie venerabor. Sub hcEc domum reportat sose, de impetrata non ambigens gratia, et domesticorum jam laeta vocibus animadvertit se esse perliberes surditate.
Antonina Blanquera,
proflttoio

me

Ave recitavit prorumpens corpore, ingens sudor eam omnino plane dolore absolvit. Quod posse medici nisi miraculo
pie cruciatui applicans, ler Pater et

necdum

absolverat,

cum,

toto subitus

fieri

sanatam. 135 AntoninKBIanquezia^


acciri

negarunt i. 142 Idem strophiolum, ejus ex fratre bienni ejusquene' puero impositum, sanititem ex febri reddidil.ex P^-

'

e,

fluxu sanguinis ex-

qua

fere

animam

agebat.

Nam

apertis confestim

haustu), medici extrema indixerant, jusserantque

oculis,

cibum qucm multos dies nullum adminec


febri pri.eterea est tentatus.

sanguinis
correpta,

sacramenta quibus ad mortem pararetur. Adestvocatus AntoniusTorresius, audiresolitus confitentem, sed boni angeli suasu ex indusio
Alphonsi secum ferens, certa confidentia adfutur;e ab dlo sanitatis quod item certo confidere familiares asgrotio jussit. Audivit ut potuit con;

serat, poposcit,

143 Petronillam Torresiam semestris labor mulier stomncholaboa:;groti stomachi detinebat. Huic, expressum a rans, confossario multa importunitate,lineum Alphonsi

pileolum

cum inseruisset manum.tam jucunda statim animietcorstetit poris lifititia perfudit, ut eam vix caperet sanguis, stetere paroxysmi Jesu, inquit, sum B sana. Quod cum delirio attribueretur a Imo,
fitentem, et reliquias Alphonsi
in ejus
:

cum apposuisset, e vestigio est fugatus. Biennio post, dolore capitis ac febri extra se positam idem pileolus, ab hera impositus, somno,
valetudini, sibique restituit.

* dolor
edil.

Figueroliam maligna febris dire nini muuer capitc cruciabat, cum assiduo insomnio cibique f-bncitam,
144

Annam

fastidio.

Post varia

pharmaca sectamque

bis

ait, et

sapio et valeo,

si

umquam

antea. Con-

venam,monetur a sorore de vocando in auxilium


Alphonso, cujus ipsi aliquot beneficia narravit. Tum vero mulier suam negligentiam accu.sans, annorum sex filium k in templum misit, qui ad tumulum Alphonsi rosarium Virgini recitaret. It, redit, tradit matri rosarium tumuli contactu medicatum. Quod ipsa pie capiti apponens indormiscit,ac doloris cxpers evigilat, pergensque ab Alphonso flagitare copptum sibi beneficium cumularet, adesse illum cernit, ea lucis aftluentia ut videretur puram diem nocturnis tenebris intulisse. Instat petere ut velit

fessa est, dieque


tro
Fratri
edxt.

proxime insequenti sacris nos-

in

templo refecta mysteriis,venerabili grata


augustissima Dei matre. ex quo

supplicavit. Nocte vero post, illum Fratrem* vidit


in

somnis cum immensam cepitanimo

Anna Compagnbrachio
'^P^^'

voluptatem. 13CAnnaCampania,IlarthoIomeifiIia, octavum

jam mensem lasvo brachio torquebatur, et remediaomnia nihil aut remedii aut levaminis tule-

qunmm
edit.

quum *, illudexAIphonsisepuichro petitura pannum ei injecit, quo post orationem sat longam recepto. domum reJux, brachium involvit.
rant,

Undeillico ejusmotus, et depulsio cruciatus, et


r
mfantula moribunda,

rum

aliqua tangi miseratione. Cui


abiit
;

parvulorum liberuAlphonsus
ipsa perinde

sensim nullo pra^terea medicamento salus/'. 137MichaelisTrobadii filioUe inpago morienti


Alphonsi pileolus a CatharinaFiolia, optimi senis observantissima,commodatus, repentinam pcpevit

benigne annuens, ex oculis


se valere scnsit ut
set
si

numquam

antea a;grotas-

juoenis strumosus,

sanitatem g. 138 Nostris e scholis adolescens Alphonso ob virtutcm charus, collo erat ab strumis pessime
aiTecto.

rupti ex pucrduodenPaulus Vidalius duodennis exhauriebatur viribus, ac '^ profluoio naso copia sanguinis *''"^"'"" prope vita. Huic Leonora Valentia, nobilis femina. cum parum medici proUcerent, ex indu-

145

Cui medicinam in Gallia sperans,


illa

bis

C vcnto adverso Majoricam


jactatione
;

est rejectus, auctocfue

morbo, consolationis gratia AIphonsum convenit qui mcerore juvenis permotus, crucem super coUo manu formans, eum in perpctuum sanavit, et ab se imposito frustra
silentiodimisit.

Alphonsi frustulum indidit quo inhibitus sanguis, et hinc ea puero fiducia, ut, stillante post aliquot dies paucis guttis naso, ejusdem manum implorarit, tam propitio successu, ut ea
sio
:

numquam m posterum eruptione laborarit. 146 Eamdem sensit ab indusii frustulo malignu
iii

et

febrieor-

febri

medicinam

hac enim

illi

statim sum-

''^/''s.

nobilis inops

139 Nobilis
lii,

quidam sed inops

rei

atqueconsi-

TpecuniK,

suam Alphonso narrabat egestateni familia;que augustias, haud tam opis quLurendui gratia quam levandi doloris. Monuit senex Deo confideret. sibi
fuit.

nus, post conciliata valetudo. 147Antonina Colomgj'a anthracem quemdam ct muUerjibscessutaboabscessus fcBdos biennium passa, nullis pharmacis juvabatur.

rem

cordi apud

Deum

fore. Ita

vero

ut exinde redire in melius coeperit, et modis quidem plane inopinatis, litem etiam paulo postvicerit, unde non ita incommode cleinceps

Quare voto culendi diebus aliquot sepulchrum Alphonsinuncupato, sanari occcepit, acdum voto paulatim satisfacit, ita sensim plane
convaluit.

''''

*'

Michael Julian,

morbo

tentatus,

pro sua dignitate familiam aleret. 140 Michael JuIianus.MajorioLo collogium regens. morbo acerrime vexabatur. Is jam decrepitum Alphonsum, dum a valetudinarii custode ad sacrum duceretur, jussit obiter ad se in cubiculum induci, rogavitque ab Dei matre per dlibatumipsius Conceptum sibi valetudinem obsecraconsequenret. Promisit Alphonsus, et noctem

148lsabeUamPuigcerveram,ex hausta bibendo aUa ,mt hirudine, tam atroces tam diu rodebant demen- l^'^"^^i^'2r'utabantque cruciatus, ut a sacerdote jam jam ,/,t.,_ moritura rite expiaretur. Hic mater ejulans
:

sancte, injuit, ac beate Frater, cur Uinto in luctu

Spondeseris, cur toties vocatus non audis? solo et aqua traductudeo me sextas ferias pane

me

fiam voti compos. d Sub hx'c hirudinem sese. Isabella ore ejiciens, lectoque proripicns

ram,

si

tem precando insumpsit. Gui Virgo Curam, et valetudini ait, illius suscipio pro quo rogas,
:

domesticum ministerium valens

repetiit.
filius triennis,

149GabrieI Vasquerus, Bernardi

'nfanstnen-

luKrutans

648
AUCTORB
JANINO.
LIB.
III.

UE

B.

ALPHONSO RODRIGUE/
Vivot.

CONFESSORE.
Maier
dicel^atur

pejus abibat. Ergo a^grolansvarns remediis in ccelum ocusublatis m.ter Joanna CaUUana. sancte. dcbetur Frater

Anna Moranta
.

et

Du- D
,

7'eta (5).

!:

tespes medicis conf.sa, nunc in eloria; hactenus sepulch.o omnes colloco,novendiaIemcultumtuo vot.yam curabo,et
exhibeho.tibi

1^^0.0, Alphonse

^ ohtempcrarei, factum Ut moderatoribus

scripto

mandavii

ipse B. Alplionsus (0).

ut d Gatharina Ferrar.
beaii/icaiionis (7),
parti

iegimus

Processu
Iingua
lac su-

niiolam peperU

cum

ilUcremsacram

anatliema. Nondum tabulam dedicabo beneficii im et voto Iruebatur^D peregerat,


ore

ut infei-iori ita aflixa,

nequaquam

votum
ita

enim
est

matr.que

elTectus precaretur, puersanus omn.no poterat arndens, qund lingua non

votum emiserU venerabih aere posset. Sed cum impedimento iUico infantula lingus servo Dei alii idquc non solum parentes, sed
soluta fuit; etiam testes de visu rctulerunt. B. Alphonsi e In Actis causx

significabatvultu-.etauxit rei percunctanti matri quis eum


tiens respondit
:

novitatem quod sanasset balbu-

Frater Alphonsus
n

Rodnguez

sanitatem mihi reslituit.

in partu.
l

ct lecto px^ne pe petuo Pater Michael Malesius, s.ip.us affixum visebat vicmus. Alet quod esset coUegio

h^c narranenim nomen cffeiur Antonina quadragesivmm. rendum esij annum. agens novembri anni 1017 tah tannonum, de mense
Blanquera, (sic
co.Tepta est. ut plu.-es toquc sanguinis profluvio indes.nenlibras in dies smgulos vivi sanguinis Certissima erant proxima? mortis ter emitteret....
indicia
:

150 Senem / decrepitum

ipsius affinis, utebatur; cu.,us apud phonso ut plurimum socio veneratio a.^sUmatio virtutis ac piam lamil.am sede Ula uti in ne quis pra^terea auderet elTecit

quo proinde rerum statu mumn extremis Ecclesu^ quantocius jussa est a medico
in

cum nua co'nsueveratresidere,quamdiusacerdos mul.er parut domi ^groto agebat. Sed incidit hanc dirficiles ac periculosos.
tusolimexperta

die 12 sacramentis. Accitus est itaque

novembns

ea Pantura ig.tur sibiforefelicem speravet. repente facilem enixa.cauconsedit, fcetumque rei fama totam lude dedil ut cum ipsa sede

venerabiUs De. lamuU eius confessarius, qui.... eamque ad fulureUquiam interdig.tos apposuit est adhortatus... Quae cialem ejus invocalionem videbatur, statim se E proximo e vita cessura

sam

multorum parurbempervaderet, secundissimo inCerte uni ja.n septem ni.i successu.

curationem, quam sanam recep.t (8). llanc ei gravissimi confirmaplurimi iestes idonei
mus. inquii
d.ssertatione

adscribeudam asseverarunt, insigni miraculu

tuum

pariendi dolores inter.erant ler acerbissimos salvum dereponte salva ipsa et quo. iUa in sede

Joannes Hieronymus Lapi, in

valens edidit.

ISlMuUa

^^!%^c
/r^JraZ

litas

muUitudine hoc caput breviter concludo. et uno dumtaxat p.a mul.ercum duabus CoUegii pannos proba et operi afflavit ex pann.s
nUis abluebat. Intentas Gujus inusitata udoris fragrantia.
riosius pannis

mirabifortassis videbor dicere.cum multa tamen omitto, minuatur ;

primo (9). miraculum pro ploraia (10), probatum fuit a plunbus servi Dci beatificaiionc{ii).Facl>'m non sernper accused fuii iUeris custoditum,
rafe ut in relaiione

physico-medica super miraculo exJ)emu7n re consulta penilusque

ms.

regiie bibiioihecx

Bnlaeilemis{mpcrperam
aiio

ovtum

dum

cu-

uno tantum
tu.il

seorsum singuUs explorans, ex animadvorindusio et pileolo Imeo

dicitur cventum ab Alpbonsi morte. ei coniiqisse posi biduum bienmo ejusdem bibliothecx codice (13)

post mortem.
f

demdecomexsp.rare.quce ab aliis seposUa Ulius fuisse ; etex eo tempore periuut Alphonsi trienfuU pannosexodore.toto quo superstes
nio, distinxerunt.

quum describcre ex Actis beaiificaiionis, diiigentissime perpensa : Gum m res ibi fuerii de mense februarii, ha3C virgo
tota

Jurat hisioriam, accuratius

narraiam,

summa hyeme,
Utum

Joanna Compagn

in

connciendo pane
lecti

pra:;ter so-

sudore adlaborasset, atque ita ut erat

ma-

ANNOTATA.
a E;r

pannos improdida inter frigidos tandem tantamque de nocte conjecisset, talem


vide' se

mirandis operibus qute vivente servo

contigeruntyplura Dci aut post cjus mortem narravit Janinus (l). Tum ea, lum jam anie
qiiie

refr.gerationem contraxit, totius sinistn brachii { illud prorsus inutile ac morut de scquenti mane

singillatim exhoc cnpite recensentur, Mariponunt idonei et graves scripiores, viro vcrmon (2) et Colin (3), diu emn beaio processibus jam anno 1618 sati. Insupcr in
fieri
cfjcpiis,

fuent tuum,...atque adco penitus paralyticum quidem gravissimo ac pertinaci experta. Cui a depeUendo, licet plura subinde remedia

morbo

innumeri
.

mutti

oculati,

quidem nmi pauca jurejuprodigia


f^gre lestes, et

fuerint adhibita,... periUs et expertis personis soUdorum octo mensium inexpenpost inuUle fuit morbus nientum, ab iisdem peritis persunis derelicta pro patiens vi.-go
iji-o

deplorato, et

rando confirmarunt Quomm testimoma, indicata, inActis processuum descripia aut


spiciat qui

incurabili.

Ad supernam

itaque Omnipotentis

opem per
ejus

n.erita interposita venenibilis Alphonsi

miracuia enodotius explicaia aut Quum probationibus commu7tiia iegere veiit. ab auctore nostro fuerint plane veroplurima subjunomissa, priesenii Viiie appendicem

novend.ales preces ad confugiens devota virgo. fiducia suscepit. ac ult.mo cum


triduo

gemus de
b

miraculis U. Alphonsi.

tumulum qaoddam eUam pannum aUulit. ut super Uuo eodcm tumulo devotionisgratiadetincretur. panno ultima novendiaiium precum die

Vocaiur a Francisco Coiin (4) Joannes


cap Xlilcnp. Vi et
(5)

demum secum domum

relato,

dum

illo

civcumvolvi sibi

tl)

Ub.

I,

cap. IX,

lib, II,

^2)

Lib. Vlll.

cap

XIX

et seqq.-(3,
fol.

Ub.
98.

I.

XXV.-^4) V.da
Sast.'e, \idfi del

del ven. Alonso. B Alonao, pag. 201.

Fun6 y

(0)

(8) pag. 148. (7j Ibia 2. Cfr. Summanum de quibue miraculis constet, pag. - i^> Dis=,ert. Buper dubio de mii^aeulis, pag. 81 et seqq.

pag. 163. Informatio super dubio an et

Summamim,

sanationis Ant. super mirac. instantaneBe et perfectte ab enormi uteri ha;mor.-hagia. gravissmua Blanquerarestitutioiie, stipatasymiitomatibus cuni ocyssim^ virium dubio de (10) Cfi\ Anmiadvei-siones super pag. 19. Kesp. ad animadv., Romie 1767. - (U' CJr.

miraculis, et

Comro.

prtev.,

num.

44,

(12)

Cod.

ras.

81)27, fol. 14.

127. pag. 595. Cfr. Colin, fol. (13) Cod. ms. 18883.

brachium

DIE TIUGESIMA OGTOBRIS.


brachiumouvalabamita,ineodeminsta,UimcU dcmor manus Domm. nam 0,1 super eam ibi -tuUt sup,^ put uuml-ach,um illicosanum acl uo au momento tempo,-,s eodem 1>,
ct

649
petnt.

lacrymis lucem ac poenitentiam a Deo cum totumque sc Patn comunde in alterum mutatus,

AUCTORE
JANINO
LIB. .11.

ab

illo

omnes corpovis
u a est
ac
si

poste,um functiones ita libe,-e ,n g,-av, morbo numquam taU ac la,n

purgavilmittens, confessione sacra animum item]}agus mutuiE lacquidam <lis153 Pagum in Majorica divitem nequc apud dlos cordiis, et homicidia perdebant, tiones valebal, cum liomicida magistratuum timor vel auctoritas

r^o
bue
fo
,.

:et (1).

Quam

sanationem,

Z
'

a.7

Joanncs

perlectam et instantan.m Lapu miraculo U,C2).

montis pra^rupto se

rci

tutarenlur.

mmistns

in edit.

connrmamus
,mi

Disseru,l

ulam

nr

nc%us<lc
Mart,,

sanatione Aninstantanea et perfecta Franciscv S*, a mgen,


spccie

Quod unum regiis etapparitoribus invio. nostris eam provmciam credidit restarc, duobusc ferociam utverbi divini imperio gcnlis
mandavit,

prorex

domarent*. Sed

hypochvmatis

v.sus

organun,

pra^pe

(3), oculorum d ente cun, adepta Alphons, ccleB. nuTcontioit clZ e^scgui^ am ce carngue mi,.cu.o aascrihen taVanJ, Baldu,mP>. philosopMie B. set. Assenlitur J. etmedicinie doclor(4). con-

.ntegr.tate

quas Mphonsi magna: eluclari eatenus nemo putuerat, committi negoapud Deum ct Virginem gi-alite exorarunt. Incumb.tseno tium arectore facile calanntatem iUarum amin preces Alphonsus, adh.bet vmDomino exponit. palronam
hi,

domainnt
in edit.

difncultatum

gnari

marum

cendce causie Dei

matrem

cum

ecce, prolectis

g Inca ventus S. BartholomKi de

E,-at

Cathwina

mon.alis professa
(5).

Mprocessu
lica f,bricato

Michael

apos oMaioricensi auctr,late mcdici,s hoc Sentcnd.^m

Zif
i

V toto corpme .u,n (lolurearticulariuniversaU in prodessent e, remc,:tens,ssnafebri,cum ju^ta artem ned,c,no dia ordinaria tacta extraord,na.le mane... cum iv^veni die sequenti

st,mon.,a: arem anno i017

Cum
in

ego Paircn. Jul,an


n,a,.,

mcnse

grav,a

et 'i'!^.^^.^^.^^;';,^';;"^ interimad gentem convulsam n.hd mtlexum Patribus. jam nihil f.rum. bus nihil oceun-ere privatun. atque indoc.le, imo o.im.a. et commu.u mansucta, prona, mo.-igera s.popublic:i:,privatis cujusaue bono. concordi.e arb.tr. obscqucnlia h. Quarum sitis .at.onibus, etdom.n. Patresadeoquc,iudices,dispensatores consensu ehguncommum

-n

cum summa
tur

potestate

quo cum hoc even.sset modo "a va etucUne. et Suffragatu,-^ (6). 0 vidt reP"tc miraculosum

afier medicus.
lestibus

Vmccntius Arrengol,

cum

oculatisnon paucis(,).
Vera,-d, ut scvpsit

vetens pr^ec.dLutque in futurum dlssidii duos, inter rupmm renturom.ies f.bra., juvcnes fugiuntes, accers. um saxa hcto.-um indag.nem parens. Cu. post lusU boims senex, ut.-iusque montium abdita.occurrenspuei trata i.Titoerrore interrogavit quid .ll.c qujelest.na etalacri facie, qu^situm,quod ad exploveret. vertentiquealio

iHieronyma

P. Col,,c

morho

Tlmmo

(8). recreata fuit anno 1018 annumagebat filius ille.Joannes.

suspicatus est randas f.Uorum hatebras puer. dlu s Qua.ns fdios tuos, subdit

mjectum

m pro

decimvm (0), aut. si ,-elationcmannumsept,ms.smmli XVU (I0)sequimur,

fland,;cam

ximum

"Tmnc
nomen

etentum

et

eum

qui Pro^rimes^

pergito. locumque -^^^f^^^^^^^ ocuUs evanescd mventurus, et stat.m ex Ulos senex. cum ^eo, re e Keductos igitur in pagum .am qnoque redire.n m gra ac popular.bus ut i. ded. set in.tio fidem Alpbonso
perfecit
:

cumque

firmat "^^;';; quitr. testimonio suo f Ex eo discnus senis ,lhus f,l,o sc-iptor (11).
fuisse

Vh.go

Mattlmo Mas.

tantopere confectum in quod d.em horamet sanc.l^ pac.s v-em illi peractam metu. esse s.ne nue ape.-u.t, jussitque ' vu- condd.on.s 54 Dei servum convenit

cup.ebat,

vir

primati-istttia

M.as

CAPUT QUINTUM.

nr n.ar.a.-, ^; mebat
'0,.'

qua. tum ad levamen ingcntis

tnst.tix.,

mentem morh. quo corP- con^ tum

rius
et

morbo.

el dolens spe bona refovet piebatur. Dolentem Deo

De
c

iis

quic
in

Dcus

intei-ius at-

commendaturun. monUis erectum optato ardore consueto lac.t. snondet Quod dum

que

animis per Alphon-

sum
B.

mirabiliter patravit.
.iudices

fu.sse otera Domino recreatur. .Uudquc o.nn.no um l"ctm ei malo med.cinam. ;ersa..atum:quod.pseexeodemv.rogratoet

Con

n.m.-

hilari

paulo post resc.v.t.

Alphonso

j..eoal,c.li-

^j^,, apud Ountnascapuu cordatos rerum majo,_a,_^qu^ rum tanto rpore._s

magna^,^^^

hernntur
plures tcntatiombns,

spectant

m.Uorem.

In

t.s

prmium

__^_

^^ ^^^^^^^_ ^ '^"^^?"

quamdam 155 Nec tcrnrc salutis incur.a tis, tenena tenebrt obQrmataque bil s b 1.S ^.,^, ^^^ c fd.a3V.rg.nes, "'^/; voto sepulchrun. J^^

Lmm

octogenanam c mcred.-

atii incuria

aalu-

miserabihter .laaato. tentatione permolesta

L us

^fmtHstiUapermotusAlphonsusDe^^^
orat

pS m:tr'em virgh.es pi. -nqu


ensibus, octa

eam

Ls

^\'^^''^f\^^J' molest.a nih.lo mitiore. loco defungeretur .0


tn

se transEern,

cm a Deo eo penitus l>berato est divulsus, sed Vocatus ad a-?i-otum sacei auietem postularat. suasalute judtc.irern.u

ue^olore

sUcM

-uUos

dtes

^-^^ "

mrest de

fla.i-

doreTostris, tamemotide ecedens da.mone crederetur a. peri? ut ag Alphonsus. tufehct socms

um

Bacerdotis

^ V
dubio
24
et

f-.!

.00
2o.

<S'

iG)

Summarium super
^^^

pag. de virtuUbus Cohn. foh 65 seqq.

^^^

"^;^^^_

_ 0,

Rei?.

suis

Ociobris

Towus Xlii-

650
AUCTORE
JANINO.
I.IB. 111.

DE

B.

CONFESSORE. ALPHONSO RODRIGUEZ


socio
;

templum fortiora.Vcrum ahquando suis precibus .p.o lo o an.mum o.t>^m in,ressa,addenteque esse viro propitius Uei obtestatur ut lamulum iUum videt (quod
velit.

ei

mox

legrotus

i-eduxit se

ad

instar

agni pacifici(l).

Domum mde
antea)

reversa.

numquam
infeil

manu rosarium versantem

Gabriele Alvare^, tunc toni,^ Mora, a Patre Syon l.ujus c,v,t.t,s. eta eetore colleRii Montis quod cu,n ,n o,p, o de
r^ultisal,is

ahquus de Deo post tore Ouidmulla-? Paulo

sermones, satis doc.h audiadit in collegium

Palribus,

miser, et

magno

posteruin nec inani christianie in

niagna. Sollar vigu,ssent Societatis fa ta cx parte

controvcw,..
ut est sol.tum

tuciat

quu>

vit'x desiderio, saci-a

vel aliis

tnagms pcricuUs.

purgat. confessione mentcm pecunias dcbitas a mio 150 Viduam iunioi-em sceleratissimusopprinobili repetentem tentavit nulluni, noeffugium animadvertcns mere lUa Alphonsi nunvemdialc votum ad sepulchrum

cupaf moxquc pulsans

clericus ad fores,

impu-

Snum
cocit

hl.nem

Audiens qu.dam Dei%ep..Ichru.n evolavit. Mpho..sum, rerum adve.-sarum nost,-is iM-alrlhus posse ficri ut assidue laudantem, nec
the^auros
pruhi
vero. iuqmt, ista omnino iiscareant Ego studio teneor sanc non capio, ac Deo placendi quod mibi negotiun. famai.o. sed mhil sentio
:

Ita libei-a

ct

ad eas recludendas.nv.tum \iii victrix pudicit.a ad


e

Que essent
ritu^

intevenipii.

Attamen,

mxdum

^lJZncnil^s
qencr
et

krmis,muH<. c^^jna^

Z^uTexempi mox P^"--"-""";^


Lcramentapa-nHentia'^ et planc et coneor^ia '^::::::, rymn rLtituia (3). Nemo ^^^^^^^ cux,medxis hisce iu^hs ^ accepimn referret : bcaiU^ima Vtrgo. preeanti apparuerai !Alphonseomniapertedirigentur.nbonum(4)^ sequuntur narrationes diliEucharistits pe^-

TiaZZe puUico

se tnimi fiHus occis^ fuerant, s^gn.f^eavU. n.trume.to

pL

ciat'.

et rel.g.osic curIpsa obediendi necessitas, nonnullos fatigat, nullum .us discipl.nx-. qui
alTe.-unt.
:

r^ere^

'

mihi laborem

B.ne,

ait

Alphonsus,
et

ne dole propte.-ea diu expectav.t. cum multo post erit. Nec vero ut corporis animique molest.is, iis iactatus est cguent, mipuns patientia multum
validissima
pra-terea lestibus diu noctuque

erit

cum

afferent,

non

Lc

ef

qu^^

a^ntey^

pcrscriptx suni

':"Xr^siyiiis%)-.nonnuU.etiam

tam pertinacibus, ig.tur uinuUapivcalionesedareutur. Alphonso


;i.?,-oto diu ministi-awt, qui vita cesserat, et cui funem ciiigit quem e]us in subsidium implorato, ^terno sa^pius viderat, eoque velut

'^fS;^^'onorie

Beati viri imaijo expo

nitw, unnyAtnte
ejii-

scopo.

te.namenta. et fuit vinculo colnbuisse visus est ab iispostea immunis. tanta Dei in homiues 157 Hac tam multiplici ac commendationibus obtenta hberalitale Alplionsi hi illum vehementereorum et etlusa, aucta est pondcris tnn.dis et pietas, nostrisque in re tanti et Hieronymus Descallainvitis Peti-us Onofrius
rius, ductorcs canonici,

pr^ mambus

cjuum humiiis coadjuioris, omMajoricarum gratulat.one, toUus civitatis patronum electus. ac nium fuit sufiVagiis in colc.das ^mag.nes proipsomet ep.scopo publice om.in plura eju. priis manibus attollente, ad .1 orum atque hinc inde
.

in aniiquissinus B.n Aet^s

iniercesseranta

summa

!uaria consecra.-i, tabelUx suspench cmpenarietes plurimu) vot.va) sepulcrum. Ub^nam ruLt (7)!maxime vero ad
sernel fuerini

pactopreiios.ereu,u^a:non \oc ^x^iierii, quo diciumesi{8) loco motui, ante


post mortem ann.^ Hoc addercjucai. septem prxposiio gencrali Souctati earum partem a posiulatam

annuente illustrissimo
tabu-

Simeone Uauza,Majorieensicpiscopo,illius J. Quam multis lam sepulchi-oejus appenderunt bomtas oret auathematis divina
admirabilibus
navit. Hiec pori-o

Jesu,

^Muiio

Vitelleschi,

fmsse

Paires

Majoricensis, cui itaque collegii

imc

omnia pubUcis auctontatibus


sunt

consignaU,

Romam

cum

regis cathoUci,
;

sepulcrum apey^einint. prteerai Pater Troas. repertum quamvisplenum aqua fuerii

Quod

^ summo

transmissa quibus proi-egis et episcopi literis pomiricisupplicant, ut dignetur ad Dei gloriametchristianaivirtutisapudpopulosincrebeatorum numero Alphonsum adscn-

nihilominus corpus inicgmm PP^';/ ^ qi^iquoi ^ninimeolens. Idjurali afjvrn^arunt

mentum,
bere.

Cui

hanc qualcmcumquc opellam

meam

virtutis impead pui'gata3 mortis et Iranquillai venerabundus dico dedicoque, orans trationem mirabilemejusvitam aut ne raihiculpffidetur, si refuto. ingenio detevo aut dissimihbus moribus

quod ad aderant. Seposilo brachio, sacne exucixmagna Vilelleschi mitiereiur, B. Virgims, recerentia iatsc suni in sacellum arieprincipis, uhi, lia scrii?eci inde ad laius Boissieu anno 1688, eliam'
bai

Pai^em

P.Anionius

num

quiesciini{9).

ANNOTATA.
invcnit dictum u Scilicei^ iesie viro Dei, Pater quod videretur delirare, et hominem i.i tali statu pessime ; et cum non extaret modus

loquebatur

quoposset
mittebat,

conf.teri,

ncque infir.nus istud per-

Deo

supplicavit,

una cum sancto


anus 8) Coromen de miraculis, pag. 1. Colin, fol. 131. cfr. pog- GU^ supra. pag. 597 et eeqq. piffivius. pag. 537 ei (9)Laviedu ven. Fiere Alph. Rodi-iguez.
:

(1)

Summarium. pag.

163.

121

i3)

Colin. fol. S2.


lib.

(4i

Summarium. pag. (&) Summ., pag. li;2.


(2)

Mai-imon,

Vlll. cap.

XXIU

et seqq. Coliri, lib.

I,

cap

part. XXXII. ^6) Cfr. Elenchu9 actuum heioicorum. XXXni. - .7) RestJ. ad animadv. super dubio 11, num.

aeq.,

Lugduni

1688.

MIRAGULORUM

631
rtiE

TRIGESIMA OCTOBRIS.

MIRACULORUM
B.

ALPHONSI IIODRIGUEZ
SUPPLEMENTUM
aliis rclalionibus

atqne ex Processn bealificalmm

mss.
Miraiula
opora,

et

impressis.
B.
Alplionso, i
patrata.

vUn ndhuc vi\o adimc

I
B. Alpho"-

1.

nitrassem s.iorosanctumViaticum,

B
r<fi17

ms,ciijusbcneficia pivres scripto

mondaruni,

lO-^O

ul pluscenltes conhgit

ZZuo"u

r^ari^panniculo aaLtusJUeral.anisre

rnorHu

'-^-J^ ZJ^i:^::^^^ri:^i' tlvirgmem.et^.^^-- -:^^;


biberat,
in

'I"^"'"",

j.

Et istud mihi

tu. rotU: in ejus "onoren^^^^^


anno 1600(5).
3
,,n.,^ rnmdil Aliamremmirandainp^om< ^ ^

Alplion- afiwimhauh
^

^/

,^,^^,

,.

'^"TlssXi^ hmMMci, Bruxellen-

extrahere.

Nibilommus

.sta P

sona

gantiam,etivit,etexraMt-^-^^^
rector collegii

Majonceyms, 1

.^"/.7'

-^

nri posset, sed ^-"^"'"^^^:,":

exiv,tve,at>
.icet

-*'
^

cap.IY), el ,:; occupatx, quam ''"'

'"2"

rnus.

inscripycfla^^^^^^^

^moTlm non .icle"'7 ,;; XVII

^^""^"^i::uTeo per

Tesfetligatum,

='e'-<^'"..='''X,Mse^venitusquesursum,ta-

guam

'^'"l''lf^;JZ-evenlamira thecs:,apporcnlquaiuo,^

quo: sta_ r

'";''=
lib.

^:'f'Ta."-ote
l,

ofr.
,..

Major,cens.s(6V
4

.^

Anno

1613,

'/^

Janin,

,,.,

oap- J . fe- '''-'


^^;,

iWJo,^Ke.winsula ad
est, el

""'^''"^""'

,i/e,ay(7),

/,,.,, /...em pr./''-'

'J*t^;ixm,

inoniam summam /''"f^^lZZenlcm a'-a^^ioreUamma^n^,mjl^

adducta
fa-

'"^v^::^:::^;^;^''-^^"*"^"^""
^escebaniur^

,mpU
adhuc vious
sanat vinitn
febricitati'

^-;X,"malurn
.

propul-

P'^':''"^.^/';^,","'

Dci.'^anclo,-umque

ItatZlur

Majorica in ciHtate

dum in pro-

sandum, '^^[^^'^^^pacattoncs. Sed qnum honorem publtcit ^^Pj^ in,-acesce,,


nihilo

mis erat nei

ser ^.j

,:,

hmc

mmus

"^""Z^^tSgii
ei

'^oderator

tcm.

"^^' "' cessu Majorwensi ^;^,,we essel vaiac infnmus

jusdam N

Colomer

qm ,dum

cicium angustias,

mu

aeqq.-t*' bus, pag.113 et

^f. supra,

652
AUCTORE
K. D.

DE

IV

CONFESSORE. ALPHONSO RODRIGUEZ


Societaiis Jesu

^Jiunoctnque oravit

sencx Mmricordia captus pi^s ^rece adiret. donec ^pst a <jcmuit,


ct

cetehraiurnm

f;,;

Deodttum

cst

Zonsc

qu^

a Noli te neccssarza, sunt ad vitam

angonhusdarc
labores.

Tcn<^Z, eum

r n l/Li tussim motumque nullumdcpremortuum credereni. Vcrum


soluturus omnino sanus, voiumque ambulare anie .uipedibus
pctiU.
(5).

../.. 3fa.

tam

arcte

morbo re- D dormivitui domes,

si e

T^Ls LJnun. stctisscno. eommeatus subnnmstrandi


P^.''^^';"-

ttpetent,

,lamqmm

non dco^nt

>>

r^."7

Zlegium

vix poterai

fuitexsingulari
raione.

id aliis

TtempestU-c dccectum

frumentum enirn rcgionihr.s est, ut ^l--'-^^^-^^,

cum deficere coepissct, navis cihariis in ttThehdornadum

dua>um

xei
5^

II.

Beneficia a

Deo impetrala
noncUuu
relati.

portum pcne-

Zo%ctum

ad e.rtremum d.a.m^ Majoriccnses, non fuennt uuod rnetucbant or^'ona. ^cti. Ir^^per, pr^tcr omnium anno mscquente ettam o^tima fuit mcssis
cst ut

fauc

dem

ali.v

^iccedebant onerari^-

B. Alphonad intercessionein
*si,

jaiu niortui, at

in

beatoruni inuueruui
Tn
magno quodam
ccenobio

cnLanuncntatio.ut

id

prodzgn

oco ha^

Majoricensi

Vonvalescil

'^-'^- -^. Ztes, incol^ Pompis fcstisguc sanctoF>at>i nvnfins aQcrent. Benc/ictum

montalis

'::^:^:feptumrctulerun^ neratioiunclatcpervagataestiiy duos na Barihofomxum Frias, annos


medetur
fanti
in-

ube>- erat

cancro occupalum.

:^Ze

tum,
M

laborantcm, tuUt fchri gravissime


collcgU

TJsancLn
%an.
lum
fatigatuL
et

maau^Uium janitorem

atqucetiamrogaiura. T^^^^^^P^e^^'^^ unicum esse muhcris fho-

'^^crectebaiur. Sic clesperatar.vo^'u ui Mphonso commendacii. Quoa /irhfcia 5CB. est, nullumque facta rrpra../'/*^ sam
hoc malo

pararet, qua: non lony. mcdici ul se morti

Cum 'onueruni^r^^ remuereiur,

nultavi

cana'o occu'
pata,

hunc

infa>is. . Cui Alphonsus, non morietur impressisset. febrzs tlUco s^ul cru^^is signum

certior factus:

Bonosis

anww.mqud
quum

numquam

lahorasset
(6)-^J^^^^^^^^^^ "

hispanic^ ex qua tor rciationis hocunum esse ex

exccrpsimm,

Zl

eUopum

"J^ fl'^f^'^'J''% M.,orL-cnsemdcl^^^^^^^


c/figies sancii

itbiscoUegii
rectwi.

Torrens '^'flifuravit Pater Joannes

vir

quibus probatis,

FraU

is

scput
et infoiisiH-

sc, deprecante screa:imiedoctus ei reUgiosus, henefwia a Dommo ro Dei duo singularia Quum scilicet prm infrmitate non

-^/^:^:^S.a.>..nssepte.n^ Manx Ann^ GahrieHs Genouard ci


/^Uus
tus

ruptus.

accepisse.

rcUqui domus mIssct eadem pr^slarc qute ^gerrimc ferret, maximc quo co/a', idquc Sion proierat, ipst ternpore coHcgw Montis

tantum virium
Alphonsas,

precihus suis impctravit B.

^de exposito, :a":sit(7),^P^--Uestesdeysacon/.>-marunt. Coniigit


anie annum 10-1. labo AdhiOit'^ li. graviss.ma mfirmitate Alphonsi rC' 11 Gabriel Rerga, servi Dei, venerabiUs liquiis lil/erans applicito sudariolu prolapsa et rcnlw a'f}ri Paulus Avila infans ex sanatur (8). mortuus remans.t. plures. magna conlasionc capitis fere emiUere. Sed acutnequidem nctnm valeret Blanca ei A vda) cand a censa a matre (Anna domum venerabiUs serv. De., ut ad sepalchram et cum fratre ludenegreL est. fdiolam sanum pater et chircperil (0). Referunt
Ixoc

servi Dei, in sac a nuod corpori venerahihs perfecte aclmotun fuerat, Uhco

quantum ad communcm vtve^uii erat. Idem, paucis niorem tencndum necesse quadragcsimale dicbus ante ^emp^';f'lf^l cogdnrai dolore

rcr^m /acere dc rebus dicinis ardcntissima febri correpiusest, canitis n ^ltdinturna fore vidcbantur et Patrcm

concionibusprohibitura. a sacris
cccperat,
arclics

Rem edoctus
vixdum somnus

prccatus est; et saiiclus Fraler, Dcum ^'grotum opprinnt cum

Exqvo

bris nihil

(andemsuscitatus,nihiljam/emedtcus. doioris politur. Stupcns


vo-

tem mirabunda

in lecio
luil

Sanaiur

mu

lier fcgra

confccit, per quapertus, surrexii, sac^m est, et aliis dcmceps draginta dies concionatus ner/unctus lahoribus (3). U. Alphonsi zona, quam 7 Adhibita quadam humerorumet renum doloteqreohtinuerai,
ei

tamen Pairem Torrens delmere sanaium exSed is, se non humana arte

rurgus devisu.... avia dicU arcnularum, seu lo Franciscus Gapo morbo vero cingulum ad peti^, dire vexabatur. Uhi adcorporisvencrabiUsscrvi Dei sib.

pueride v.su.

vir calculosus,

mensuram
i-u.n

postedolores, neque .n mov.t, .lUco cessa.-unt


(.luj.

Joanna Font rihus liberatafuit ratione convalmsse asseveraaliosque eaxlem


vit (4^

Moranta,

ampUus morhum perpessus est in partu labonos.ss.mo 13 Mai-garita Cumpagno eo quod fr^tas b.aad mortem fcre perducta, nig.n.m et tum dum, emiserat,
talem

mulierparturiens,

ei

sacerdos asthmaticus

SJacobus Bastard, sacerdos Mojoriccnsis, asihmaticus erat iedis primarix Quum tandem, remedns et fehriperurebatur. quoB. atl>noiis,piieolum quemdam
fuerat, impetrasMphoxis^s aiiquantum usus capiU accommodavit ammo iilum sero set Missam in templo fdens, simulque vovit se
83 et seq.
Cfr.

bctwfciarius

chium tantum hoias cabsqueeoquod per duodecim circiler exire possent (11), Uqute fo^tus partes in lucem uncto.ic medicorum extren.a saltem h?nc jussu deUbu a luii, (aam et loquelam demum amiseral) morti proxima deplorata. et ah omnihus uti jam pr.esaUis,af/ B. Alphonsum

f,^stra

Haman.s... desUtaUi vir aUique dotam .psa ab initio.tum deinde ejus reliquiam a coUegio mest.ci co.ifagerant; et ilUus Fiol\ domum quanSocielatis Jesu \!per

Palrcm

.1,

i,ia. Colin. fol.


fol.

ven, Alonso, Alonso. pag. 195.

98.

Fun6
lol.

- J^)

(3:.

Colin,

V.d dcl B, d y Sastre. V.da (4, ib.d.. 99 et seq.

Colm

1059. Colin.

fol. .26.

Arcangelo A.-ngeli

Vita de v.>.
(8)

Alfonso.paK- 249 et scqq.,

Uom

1761. --

^m
Summ..

rium
Colin

nair

148.

-(9i Summnnum,

^n. pag. 148 et seq.

folToo.

(5>lbid.

.0 Keg.

U>bl.

Bruxc.|l.. eod.

ms.
pag.

fl

132.

(tO^IMd.. p.g. 149.

<ii>

8927.-17. Summanum. pag.

147.

Cfr.

Mamnon.

.,11

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


Qua perlata et reve.ent x tocius alTerri curarunt. pbona Hexis gcn.bus ant ab omnibus recitata intercesSalveReg.na,acvenerabihs Alphons.
ter laborabat. Ipse

653

una cum mntre


ubi

canonico promiseruni se

fraire B. Alphons. sepulet

AUCTORE
R.
I).

B.

crum visitaturos

.t:^mplor;ta,vixveUau.acorpon^ instantx fcetum mo admota fuit. cum UUco et in imminent. ac mev.tab.h tuum edidit, etipsa ab nar^
mo.-tis

ravit,

pr^ler

per.culo libera evasit(l). ipsa Martestes oculatos plures,


l.gnita-

Fadum

argento ofcelebrandam, st ferrent, Missamque curarent compotes (ueisgroius concalesceret. Moxvoti correpta et vomitans runt. Paulo posi. fehri voio, soror sanatijuvenis, eodem nuncupato
:

donum ex

Compagno, charita, uxor Bartholomaii apr.l.s, Majoricensis, die 12 n.e..s.s bri, civitatis iHudq^e re~ : anno a Nativitate Domini quadrages.m^ diem primam sabbali fert ad

liberata est (8). partu mi- infans di18 Antonia Pisa in periculosissimo ruptits, sudariolo ve(inle (tnnuiu i-amet repentinam opem cxpcritur

im

;;oxi.ne prceterita. (2), seu

alict

ubere

anni 1619. fuisse probatum{^). etiam pro beatificatione acr.bus duos menses totos 14 Alia femina,

ad diem 16 /e&.W. Jam anle diximus hoc miraculum

Raphael VUtanom, fditiS puerquaJoannis Villanova et Franciscx GU, horrendam a nativitate hern.am tuor annorum,
nerabilis servi De. (9).

1628,

contraxevat,
Dei,

ct

invocat.one

vencrabilis

serv.
evasit,

eoquesibi apparentc, statim sanus vcstigio (10)'. absque uUo ingentis morbi

qux

laborans.

etquas. uberis alte.-iustumoredistenti, nequ.cquam obdu.-at.,cruciata doloribus,cuni set Alpho.^s. demum humana tentasset remedia. ad cum luculenta deprecationem adjecit a..imum, suppeterent. Im-

occallu.s-

sanatio referenda est ad recensita sunt, miracula iis vero qux supra
Gabrieiis

annum

1627 (11).

hx

Berga,

Pauli

Gapo, Francisae Aiamanis


Balester, Eutalim Vilary,

Avil^, Franma et Ginard, Anna.

Antonim P^s^'f

certa)speiinal.isargumcnla uberi admove petratum chlamydis h-ustum sua dominica cumulat. Nec pietatem oratione
etiam

Raphaelis ViUanova
conligerunt, utpote

certe ante

annum
in

10.8

memoraia

P^o^^;^^"

B ope

est. ENpeditior Ula exspectatiofrustrata exoranda beatus Frater, quam in fercnda fu.t

.n

anno 16-7. LOi apostolico Majoricensi const.-ucto testibus, ei quidem ocuta-

semuUerexhibuisset.Necduni enim orat.onem subside.e tumorv.sus, et u


compleverat.
cere

etiam videre esi quot pterisquc roborentur. Us, hx narrationes Majoricensis legi19 In annalibus coUegii
iur

et ttlnts

cum

distracto,

H.c aucta terra pe.-fluere sanie.


putrefactum

inte.-ius solUcitudo, ne totum uber sed et auctum ea cura simili luc rcsolveretur; h.duum mi.-aculo gaudium. Post

ad annum 1623, legrotum oteo munimedwis deserium et sancio jam Aiparticulam rcUquianim B. tum,rogasse
phm.si
:

quemdam, a

ii-ffrotus,ap-

parentc B.

Alphonso

mi.-acalum,

miracuh testessuutraque ulceris coaluit ora,ut nulUedoloris. Quid, quod b.duum pei-arent notx,
lacte llucre ccepcr.t tabe manarat, tertio die pariter a penculo vindicat^, Sic mater et proles
.'

visumesse, h^mc ei nocie sequenU Ignaiiojdixxsse nna cum Deipara ei sancto autem beaiissimam Virginem ^^%l"''quo qine te adjuvem. hx
iuas
lUi
:

adsum

incepit uujrotus restnui,

medico asseverante

Huicnarrationi, exms. iUa mort.s. hsec famis. comonat relatio By^xellensi 8927 dcscripH-e codex 18885. Porro quam exhibet
,

sanationem mira^^lo
oo

esse

tnbuendam

12).

iUo

1623

7Kto

medicus publico in^orores etcon-

niuUeres

fe-

nandrica

uxor Aniomaterilla, Francisca Alamanis, esse videfur ac midier niiGinard (4), eadem pnus Janinus opem B. Alphons.

stncmento teslatus est, mairem, pe.-ustas et lymphantes sobrinam suas. fehri Alphonsi reUqnms arccpennt,

hri jterusta'

uhiprimum
toris

B.

convatuisse (13). Scriba

quam

dicii

incrudescente cruc.atu, contempsisse, ai dein,


suppliciier implorasse
(5).

doiore //Z^c /s ab ocutorum vehcmenU pileolum capitt mo eststatimut sancti viri

^^^^^^/^^^^

Sunatur
raercntor,
ciso

Dei ser-

abesset Pelr^s a morte propius 15 annos ante iriginta ,, .. mercaiur, i.. Mulet, mercator, qui, Uajoricenn collegio Monis ^i^^fiiis vacans in amore B. Alphonsum prosecutus

Cum

'"V7u^anationem
1631
:

nuitrona narrat P. JuUus Cor- et annum nuinu laboSocietatis Jesu,ad rans. aara in Historia

Sion,

magno

^ eumqueferensobdormivit. Cui persomnum


r.

fuerat,

accepit

hujus vestium panniculum


restituit,et

TotaBalea.is insula, P^-^'^'!^^;;!^^ ac F mivaculis personabat mult.s insuU-e primaria, Alphons. RodeFratris varUs. qu.bus venerabihs .ndeque ad iUustrabatur
ncii
e u

visusDeifamulussanitatcm

simul

nomen

in

dies

quamdam
oir

prima-

rius,

voto facto;

B.Virginisrclioioneni, quamolim reduxii{G). eum docucrat. inmemoriam Dezcallar^e primorifMS 16 Gidielmo Abrin icgrotanle, uxor Majoriccnsibus, mortifere vovit B. Alphonso novencum una ex cognatis Missam et anathema sepulcro
diales preces,

mult.s unum causa opis f.ebant. E Mat.-om. cuidam .ntu^ ^xere hoc ioco libet. humo.-isaniu.uma..useo^s^^^^^^^^

quotidie cc.cursus sepulcvum crebriores

nCrenT

:rrr..oxi.

quictis pavte.n doloris ut nullam ferro secuit ; sed .us tumorem

^-^^^^^^''^^ cum nih.l .nde


..

piieolum quo afngendum. Simul ui lintmm ^groto imposuerunt, sanciusvirfuerat usic^, manducat, qu^etem ecTeoc^los hic deducit. medici prommiiant sunit, eumque sanatum /iHa, deprecante Insuper ejusdem Gulicimi quoddam impetraservo

non nn nux.ssettabi,doloremauxit vulnere.


Lavit.
Taisae
;

quod p,-^scr.ps Quare fomentum nescio quo n.s. depelh .nanu. appUcandum
lcn..-etur

-'tem ptret e.xU.aUs humo.-,

do o

Dei miraculum

mul.cv vulnusque sa..a.-etur. At succe u fomenta nuUo adn.odu.n ejusmod. Umo


adhibuisset, quasdam venevab.Us Alphons. covpu ?rondes, quie oUm

qu.c .a^p.us

adhibeve .naluU e

juvenis grotans,

Majoricensis, ""'[l^abrielis Ferragud, civis


filius

naiu major

latere et

stomacho vehemen-

coopertam etgerant. H.s .taque

manum

obduxit

promisso anathemate;

super dubio de n.iracuhs. U^ Informatio super miraculo te.-t.o pa^Joan.es Lapi, Dissclat.o .mi-aoulo tert.o pag. 3o. Dicta testium super (2)
40

pagM4.

Cfr.

^ol^rsoii:^' s^p^: duMo de

vi

530.Sue:: Pag 57- a3, Bois.eu, pag.

.14,

IM.

pag.
.

U.

fascia

654
AUCTORE
U. Dfascia

DE

B.

CONFESSORE, ALPHONSO RODRIGUEZ


D
si

set

simulquevolo prepcrnovemcontine.Uer dies adituram

se obstr.nxit,

.-evalu.s-

candicausatu.nulminquo Dei servus


Die postero redit

jacebat.

III.

Miracula
servi
in

post beatifica-

rasciamanum,nullumqueneque sperabat tumor.svestigium, quod minime

reducta chirurgus, explorat vulner.s nequc


de-

tionein

Dei

j^atrata.

Ut vero d.d.c.t prehendcns, miracnlum clamat. messet frondium qu.bus CK muliere, quidiUud

Aquis in Galtia,
tum
ibi

"olutamreperumanum.

amrmavit,quodiis rebus d.ssananda vulnera, s.ve ad virtus sive ad ut tumores- Matrona igitur genus
sioandos id

hoc certius m.racu um nulla messet a . atura

2-U KU,hox\^idie\\yianuariianni i%2h.^ ersabatur


vomica lahoram
tussicis.

minore seminario S Lu- E^orho cetchrandum erat/eslum heaUficahoms ;-f;^


uosnmed medkis
Uesertus.

rmm.me dubia, voti


vencrab.hs
v.ri

damnata c.pit cont.nuo remque sepulcrum inv.sere


deposu.t

Rondot, annos sacerdos, Ludoricus quidem acnhu.^ pulmoiriqintanatus, aniea gravissima nisincommodis a/fecius, lunc rcro qnoiidie exet puruienlum

L.mnem
Imperiu*
exercet in

ut acciderat testato

oo V.r,i,. tanlum

m insuUs Daleanbus ad-

.n^ralJ mulU, patratasunt Soaelatis Jcsu WaQonia, cum Pater quidam cror^ corpore d^monem er otssomulieris m.sdepelleretM^reuarium^^^^^^^
cui secreto

M
UV
is
.-

penculose iredecim mensihus lam


ui medici,

.vnrotal^at,

AquisScciiis,

primo Pansns, dcm ncgarent eum sanan posse,et

Qu.v cum ita nullajamadhiheretur curatio. 182b, redor semi^ anni essent, dic 12 januarii

nomen

ve^icrabins Frati

insa tp

deinceps inB \\narii .vgro fuit aucior ut particulam dedit, nhonso. cujus reliquia,nim cou/tdens. omncm spem reponeret. Animo

"ju.^s^..diaboluscontenta

legcre.

dmm

rovit iUc se

- ^^ rZiatus, denique fas^sest quim Alphonsi Hodngue., nomcn Fratris sanctitaiis; H Majorica ohierat cum opinione Virgimsdevoiissimuset ab ea mulUs
--'
,;%"!'
be.ef!ciis

snnitalcm perduceretur. Die si ejus ope ad de ijanuarii, noclu, in /eclum se recepii ^ xstu fere statimque morbi
consilio rectoris,

famuU Dei Vitam

scripturum,

ornatus. Addidit saeerdos


eji.

<l

Per

eJitaque virtutem ZJsemultumsublevaiam


precationem
bat. ui
; c^ti

Lacrmata muher.
dia-d, etecc tpsa

cieovryni.^sese.rd.vmonespropfersa7icti viri cupteite,n,m commendan

per ires horas Jactatusest. Sed in lecto noclem ,qui a iribus mensihus sommtm uf^qve ad jacenscapere nequiverai, dormint E.rpergefachoram secundam matutinam. dolorem,et moderaius, nullum jam sensii Sanatus nocte ci adsiilerat
lori,

circa

mediam

Eo

invocato,

liberantwr
captivi,

fuerant mercatores Majoricenses -'rt Duo quamvis insontes, Murcim in vincula dudi, cl

omnino

liherarelur

(2).

ad horam sum,}y inquii Deindormivitusque surgens, vestibusscipscinduit quarlam. Tunc coufccH. Reliquo dic omei in templo sacrum
nia pncsiitii qux alii domus remansit, octo circiler horas in ecctesia
incot^i,

qui tola

eiper

iamensupplicmm, capitisdamnati. Dilafum Certior facta coquod ad regem provocarant. se B. Alphons. conjuxumusccapiivis. vovit

etsi ni-

adiiuramdonecmantus sepulcr-um quotidic hberaiionem vero ecustodia milteretur; post picfa tahula exhiberetur. ka^c
euraturam ut

Jam /irmo erat frigus. vcspere concionem e essei ei a tussi lihcratus, Hujus mggestu hahuit, et quidem plena voce. dedd, die mium

Cum

corpore

Pauh
clavcs

vtncli carceris posl Murcia> coniigit ui ct, clam omnihus /hcile capere possent.
ei promissam

Bene/icnnn rcnera^ aperlajanua, tutofugere.


bili

prodigiitcstimoniumauihenticum notissimus medicus 23 /cbruarii anni iS-2G, d^Astros. Toio temporcqua\quensis,dominus qaod suhsecuiumesi, Pater Rondraqesimaii
dot

Mphonso Iribucnint.
sepidcro affi.rerunt

pictu-

jejunium servavit

et

ter in

hebdomade

ram
et

(3).

sanatur gramulier.

/ama Flandriam vicin^isque regiones Alpbons. pe^-asanclts ntieet miraculorum


04
aravit,
lus

aiquc dcmceps, de rehus divinis verba fecil ; laboribus,opiicetassiduis magnisque pressus post, sancti patroni se hahuit. Aliquanfo iime

quum

MargaritadcLicdekerkc, aique eorum /ilii, ei Carolus quorum naiu majores. Anionius virofueraniusipiedagogo (4). Manavil
sa7icto

Cameraci,

ea ubique pnedicarent pnefec^ Carolus Coloma, hujus uxor

vitam

rumor ad m ilites prmidii in


censicolloraii.

casteilo Carnerare-

miracula edifo tihro pervulgans, f manevotum exsolvit. Alque ut inperpet^ium exsimcta est tn tempto rei prodigii memoria, B. AIminoris seminarii Aquensis tedicula Romam missa fuU mxphonso sacra. Insvper plurimorelatio legiiime con/ecta et
et

Quum nonnulli quadamdie

virtutihus et prolaiionem wanuscriptam de eorum miracula digiis viri Dei legissent.unus in/iammata mamilla qu83 uxori

raculi y^m testimoniis communita (6). 26 Salmurii, in nosocomio,monialis

quxdam

^^;^^^,,.,.

narravit

vehemenfissime ef pericutose fuerat. Manue nulln medicorum ope adjuta genua /lexif mutier et sanitatem hortante,
riio

lahorabat, quas-

miraculo convalud cui nomenaS.Josepho, jBgroiavirgo ineunte mense martio anni 1826. cruda manduper bienniurn stepissime oiera hinc visccrum inet biherat acetum
carat
;

/iammatio

/iagiiavU. Quo /acto, a B Alphonso impense est, ut dolorahiit, atque uber ita restituium

tacpossei praeheri post quatriduum infanti

(5).

pnesens viix penculum. decemhri anni 1825 veliePrseierea, 7nense utehaiur menti fehri correpia,non alio ciho fructuum succo cui si /orte quam expresso
et

mox

aliquid faecis inesset

idque sorheret. intestims

nonjam excruciahatur. Morho ingravescenfe, quotidie uno co^ sustentahaiur nisi sumpto mensis martn chteari tactis aqua misti. Die 3

medtcus domini Tochet et Gaulay, primarii Salmuriensium nosocomtorum. et chir-urgus


fol.

523. Rom*1869.H.slorla Soc.Jesu.tom.il. p.g^4j Ib.d-. (2)Colm, fol.134,- i3}lbid, lol. 134 et ^eq.
11)

137.

Mphonse -(5,Ibid., fol.t34.-(6) Vie du B.


cdit. 1836.

Roanguez. pag. 297 et seqq., ^

sc^npto

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

655
ArCTOBE
R. n. B,

scripto festati sunl

xgroiam,

dum in mleiudi;

nario morabalur, in dies coniabescere


aliicr

non
ali-

eam utcmnque

refici posse (si

modo

fidubeatum nostrum Alphonsum pietatem ac donatum in sacello noslrie ecciam. Quem, ara vecontiguo,non cessat pia plebs et ceris
in
clesiae

saluquid spei adhuc supercssei}qmm ruri ccclumj ef quidcm maiurato hrius quierendo die opus esse. Hus ifaque pro/ccia esi, sedjam a martiiin no.wcovtium rfducta, eo quod 6 Sororibus morte propius abcssct et coram

nerari in

ejus

honorem

incensis,

invocare perpetuis, et Rratiis


referendis. Multa quippe ipsi

novennis nmhirc cumulate quotidie dcbentur


ct

animam

agere veilct. Postero die inclioatm e/ suni novendiales preccsad \l. Alplionsum, S. Angchi, moquic. fnonialibus prscerat Soror chorum ribundse virgini suasit ui in iempli hxc intere.'ise conarciur. Icii repcrcf ct sacro Eucharisfia, et. suscepia S. confidens,

confesaccepta, sive internaquorum conscii ipsi sin minus pro compei*sarii, sive etiam externa, tishabenda miraculis, certe miraculis simdlima.

Maxime vero ad parlus


quas
aigi-is

difflciles ipse

opcm suam
scmper

prfesentissimam probat, tresque ejus reliquix,


ilcstinatas

habemus,

fere

animo
stiii

a\iexcurrunt, rapicntibus invicem quaxumquc spe nunquam dequo versantur in discrimine,

gratiisque pcr

semihoram
:

actis,

roganti anii-

lusa

(4).
<t*'.

feBene, aii ; icntaret bris nhiil. Eidcm, ut aliquid edcre hac die cihortanti, paruii ; sorbuii onim, ier

qui valeret

sub Missa

bum mmpsit,
vii,

in horto et

perdomum ambula-

et deinceps, yninime offensa. quadrngcsimolejejunium esset, quamvis tunc communem monialibus vivendi modutn scrSororibus in irivavii. Quarto post die cihos hebdomadem ciinio rninisiravit, ei per tofam B insequentem voce plena iibrum ad mensam medicis ostendU, legii. Quum- die 15 'mariiise

Posiridie

Lugdunenst monialis 30 SororS. Lucas, monialis In bitis, quod eraf Jamdudum exccenohioS.Caroii, se nioverc tremis mejnhris capta et forpens, non poierat et in lecto detinehatur. jEgroopinafationeni avefH non possc fres medici insciis, virgo hantur. Anno 1826, omnifms X[p\wnsumnovendiaiibus precibus venerata
B.

nequeconvaiuU. Quadam die,dum itetmmj approhanie moniatium antisiite, sacrum noest,

ohstupucrunt, ct licci alias haud nimium requiri essc7d crcduli, dixcmint triaquideni miracutum dicaiur videticet ut eventus jure omnino certum, repentinam sanaii
:

chorum cendiale peragit, rogai ut in tempH corSed, frustra surgere icntans, porieiurPauio post denuo conaiur,ct ecce pore
deficU.
ffeciU,orai, est. EcclesiampctH, genua intepercurrU domum ; et abhinc iam bona operoso ."arcigrnque idiiur valetudinc, ut natricismunereoptimc fungipossU. Kvcntum et confirmarunt omnes Ulius domus incoltc ; hicc dcscripsimus subjuncrelniioni ex qun scripfum est medici icstimoninm Ego infra

sanata

morbum

de duobus tionem, ei sanitatem consiantem ; constare ; at dc tertio opus essc prioribus potest, infcrvallo ut siatui possU. Jam stalui anno 1828 aicbat Ludovicus Rondoi, quum scrihcbaf ; qnippe per hiennium librum

mum

Lamllii

tex-

tor surdus,

valeiudo-Sororis opiimapersiUit (1). Lavaflii 27 Quum die 30 octobris anni 1826, Societaiis Jcs^i festum sancii vin
in ecciesia primum celebraretur, ejasqne

S. Garoh meditus testificor, utpote monialium Lugduni, esse quae supra narrantur. cus, vera Atque hiCC 1826. Brette. medicus.

die'20 junii

imago

picia

po-

1828 (5). narrahat Ludovicus Rondot nnno nos moniaimm A7inovero 1867 scribehat ad

quatuordecwi nereiur veneranda, textor qui n senm aurium prorsus ei certissime caannis commendavit rebai, se Dei servo cx nmmo usutn plane reecce, 'domwn reduXy audiendi
.-

S Caroii anfistes gencraiis Sororem cam adhuc rccte se haherc et, iicct a-iaic vectam, munus rite exsequi.
S.

Lu-

proet titia

ceperat.

Quod, prsctcr ipsum

ct

conjugem,

miro heneffcio nffecta cst SoAiphonsus dc Liguori, nata Antror Maria


31 Atino 1863

monialis Antverpiensis despe^

'

'

affirmarimi novem tcstes oculnti,ui ex instrumenio tunc confecto perspicuum esi. Jnsuper mgstena texior ille, qui perplurcs annos yacra omnia honi christiani offcia non participaraf, c.^t (2). priCstiiU,cx quotani mirificc sanalus

vetpiai; tunc

agens trigcsimnm .^epmo7xmlis timum eijam a quindccim annis CoietiiAnicerpiensis concentus Ciarissarum Ordini dedcrat, narum. Licct, ex quo 7iomen

annum

rata.

numquam pcriculo.sc

avjroiarci, snijindc ta-

mulier brachio capta,

Roux, 28 In cadeni urhe LacallioPcfronUla Michaelis Tarrikre operarii, corporis uxor vUio Inhorabai q\wd medicijam antc mulios insanahitc dixerani : scilicel brachio
annos
sinisiro

qui men iis siomachi doloribus cexabaiur, rideba^dur viiii in siomamedico i^iduUiafn idquc eo cerfius, quod anfe
,

capia erat,
ut,

memhrum

tOfpebai, ct

ipsum os erai carie infestatum.


adiens rogavU,

Deum prcce deprccanie B. Mphonso,

chosymptomaia ; idem Cir moniaiis aliquot annos curaverat laborantem quo pairem scirrhomaie in guta Sororis MaperiU Cam, incuntc an7io 1803, erumpcrel, cumque morbus rise de Liguori
curaiio iaqravciceret quoiidie, diligmtissuna

sihibrachium restUueretur, quo possei lahore victum comparare. Domino sic implorato,vut' factum nera cicatricem duxerunt, tmachium eo ad durissimos ut est ffcxibiie ei ita .sanum, fcrcndn muiahores et ad onera gravissima sanationis, circa anvalerei. Hujusce
lier uii

adhibcri ca-pfa est. Vet^m ad icgrota ; nuiEtiam atquc eiiam marcescebaf potum sumcfmt qnmj.-onullum
nihti recidit.

lum cihum,

in dtes dcfictemitu redderet; vires magis mcdico fandcm omni curnftone mbani ac,

num
italiimulti;

1828 impetrnfx, iesies non minus tum potuisscnt produci (3). 1835 29 His s^ubjungere Juvat qux anno Lavallienses: scrihehant Patres Societatis Jesu nostris hic Nec pavum nos pra^terea solalur, cum fervere, augeri. popularium oculis
cen-

saluU. pra'sens persedenie ei quasi dcspcra^Ue Tunc Sororcm de vidchatur viHe pericuium. novendiaiibus preLiquori horiati suni ui se commitieret. PauiispercunccibusB. Aphonso

videamus

rebus, ohlcmperavd tata velut perddtis in imhcciiiifafc sun,unum du^ntaet pro

ta-

men

,;i;r;i'.r:;:;'--".== siv;ss.;r5.5r

-::

OE
056
AUCTORE
H. D. B.

B.

CONFESSOHE. ALPHONSO RODK,GUEZ

APPENDIX
5 rfece*, .'

^-JtZTnorar^r^
um
^

. B. A

a,

pHONSO
nfflf^ia

ADIIIBITO.
in

iam inde antiqwius

eommHO"'

So^

oi

explorata,

l,onore,n ^"ff"'"
'''

""",'"

inbm

posse, ct

huimnis ivi
aua

r
^^^_
.y,.,;,,,,

'STX

;;,,,,, oporlcl, cjuaOa composiRodvigue non quidcm

9"-''-''^'r'"''''"

tcsiibus Inia qincsiione,

^";r::";":s."-'''''';'/''''"'';
Postulatnr B. Alphonsi

snpo. p,-ocessus postchc. ';<="^',^;^,gatus


ndjcctis: 1"M"-'""'""tur.

"",, ^i
Qnid.uid
cst,

,,/,,

Ibi

l>n.c

uyu,

,.

, 1 depos.tu.n

"Z
et

-:?"^;"::t:^.-^"-'"^^" cditiombus,
t^no

0P'--P0 "";

g,oso.-um, 'P"'"'''"^
v.censis,
doce.-e
dign.ab.tu.-,

""^f, ' Ppssi.m


\>,st as Jg,,.^,

senatus Ma,o-

sunt iO 5 clc. sccul^ in quibnsdam "^il^ii^sftrtur ut babetur

ja>nanno

..everendissfmas
.

o^

.a

antiquis.

Em.,ient.a.

ex ""'^

''^
,

,,,

J, ,,
;

Zft7r^'iden^^^^^

sumpitc fueV A77^ehni scripfione ^'^' ^''^"''" ''


.

mmm
Z^.
e,a
et
t

alus propugnatR

^'^'

Pnrvu^n Officium

riu,ilusvotis

cumulatum .r.comnov^sEcclesix bonor.bus tama b,c ,n exoptent. Quanta vero


ipsos, colatur, fas erit vos

beilas in g,-ati

accedant.dona d v.si,a.um suppUces suspenda.U, an.n.i signa

exarat^% supe^ pentpreces a B- Alphonso indiccmus.

est

ui

AD MA.TUT1NUM
HVMNUS.
Salvc, niundidomin;i,
Cffiloruni regina; Salve, Virgo virginuni.
Stella matutina.

ure
"i

Patves em,nen-

im

Tprobe

testes qu. cre;erend,ssimi, appellare prope sed.bus su.s nostis, Urbem totam,
.Tesu

triduum beat.f.caC conflux.se, eum ib.dem per vestr.s persolemnia io""s uevunt eode.n oculis potostis i.. snTere
celebrata
;

SS. Nom>, avulsam, ad templum

d.catum

et

templo ad ejusprope sacravium publ.ca. /em beat, ,maginem, donar,a argenexpos,tam, coronas et V nevat,on, fe.me ,nde suspensa, s.ngul.s lea pendere l.,.,c

Salve, plena
Cl.ira

gratiffl,
;

luxdivina

candelas, devotamque fldediebus oblatas ardeve .b.que

Mundi in Domina,

auxiliuni.
festina.

Post invilatorium

Uum

mullitudinemnexisgenibusorantem

collecta.n,

quot.d.e ferme transeunt.um g.-essus

Tuum

inchoatum,

priKpedire (1)

Subniersum presbylerum. Acheronti dalum,


Inde pia eruens,

Admonesutstatura
Mutans, tuum celebrel Conceplum beatum.
V
r,'.

Misericordia tua. Domioa,

magna

est

super me.

Quoniam

eruisti

animam n.eam ex

inferno .nie-

riori.

V.

Domina, exaudi orationem meam,

e(c.

(1)

Supplex UbelliiM"-o

obtinenda oonm.issionc leas-

pr Jius. nun.. 35 el seq.


72.

4.

Alan n foL <3. Vida del ven. hebdom:.daiium, coUectore Joanne Exercitiun.

immae. De oitu... euUus (51 Cfr. Gravois. Wilaono tom. L-immaculee Concept.. Conceptus pag. 171. Malou. of the .mma The history ? pag' 20i. Cfr. E. Waterton. ourblesaed Ladye. culate Conception of ^^^^^^

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

657
EX
maris.
ejus tu mitigas
iMi-n.

nunc, Or^tio adhibebatur eadem qwu Conceplionem dicebatur tanet immaculalam sanclam tum saQclain Conceplionem.

exceipto

quodrro

V.

B. V.

Tu dominaris polestali Motum aulem nuctuum


Domina, exaudi,
elc.

AD PRIMAM.
HYMNUS.

AD NONxVM.
HYMNUS.
SaUe, urbs
refugii,

Salve,Virgo

s;ipiens,
ilicala.

Turrisque munita
David, propugnaculis

Doinus Deo

Columna seplemplici Mensaque exornala : Ab omni conlagio


Muntli prreservala, AnlP sancta in utero
Parenlis

Armisque iu3ignit;i. Cum uxorem ducens


Inlemplolevila,

Nonam

tibi solverit.
:

quam

nata.

Ab

Belerno

Dominus

Hunc Numquid non

affaris ita

pulcherriin;i

Sum?
Me
Vis
Noli

Dic ergoquare,

Te praeordinavit Matrem Unigenili


Verbi, quo creavit

dimissa, aliam
tibi
ila

sponsare?
agcre

Terram, pontum, eethera Te pulchram ornavit Sibi sponsam, in qua

Sed mihi f;imulare, Concepluiuquecu;a

Meum
V.

celebrare.
etc.

Adam
V

non peccavit,
Tola pulchraes,

R.

IpsecreavitillaminSpirituSanclo. omnia opera sua. Et enudit iUam super

AD TERTIAM.
Nihil differt.

AD VESPERAS.

mU
AD SEXTAM.
HYMNUS.
Salve, Virgo puerpera,

differt.

AD COMPLETORIUM.
Nihil differl

commi:nd\tio.
Supplices offerimus
Tibi, Virgo pia,

Templum

Trinilatis.

Angelorum gaudium,
Cella purilatis.

Soliimen maTentium,

Hortus voluplalis,

Has horas canonicas Fac nos ul in via

Palma
Cedrus

patieulio'.
castitalis.

Ducas cursu prospcro.

elc.

Abbas

in navicula
:

Undis agitalur

ANTIPilONA.
qua nec nodus originalis, nec HiEC est virga, in
cortex aclualis culpa' V
fuil.

Clamans

ad te k\i\,
afflatur

Cmhtus
L*l

tua Conceplio

Devolecolaiur.

Virgo. immaculala fuisti. In Conceptione tua,

^quor ad imperium

peperisU. B^OrapronobisPairem, cujus FiUum

Tuum

inox pla<-atur.

83
Ociobyis

DE

Tomus

XIII.

658

DE

B.

ANGELO AB ACRIO

CONl--ESSOnE.

DE

B.

ANGELO AB ACRIO
S.

ORDINIS MlNOnUM
ACRII IN

FRANCISCI C.PUCINORUM

CALABRIA CITERIORE

R.D. B.

Unica.

Vn^

Rc.un. gcs,arun. cpi.ome. B. An,eli scnptores. Cullus et beat.flcat.o. Oi-do tcniporuni.

AKNO
MDCCXXSIX. B. Angelus

Py^stantissimie famili^

FmM

Uino-

bris

anno XVIII B. Angt^lus adscnpnumcro tumabaltis iS^^a Leone XII bcalorum prxcipuo studio multis. tus. quotannisdie-^Qoctobris miracxda non nisx coiitur Ejus virtutes et Anno summatim altigerunt primi scriplores. B Helrciia, cjusdem a Tugio in
ab Acrio, qui,

rum Capucinorum omamento

fuU, sxculo

millesimo anno humanai reparationis nono in lucem editus est centesimo sexagesimo futura esset, jam ab Huius viri sanclitas quanta alioapparuit. Nam adbuc puer,ab

sex-

ineunte iutate rerum stud.o rum consortio remotus, divinarum Adolescens factusOrdiiunique orationi vacabat.

ni^lmorum

1745 Uichacl lecior et pro naOrdinis sodalis, ihcologitc secretarius generationc germanica quondam twn codice brevem Viiain exarant, usus lis

Francisc Cappuccinorum nomen idcirco ad Deum preces dare cogital; enixas aggrederetur, vn-oeITundit;acnequid temere
S.

t.

Capucinorum, ms Promncia;ConseniinxFF. etiam

pra.'stantmm consisapientia et prudentia sancto propos.to conlium exquirit. qui iUum in ut, fortiter reluctante

ram

firmant

tum lihro

i^iscripto

Calabria sancla^ium

quo factum ejus matrem avunculo suo, quin et minitante


:

Hancantestium oculaiorumrelaiionibusii). scriptionem mfra tiquissimam de B. Angelo


anno
182o, et

domo
rit

expellere,

eundem Ordnicm ingressus

fue-

ubi

sumtyrocinium, studiorum curriculum


explevit.

edendamduximus. Homx exiii longior ; quam iferum anno 1826, Vi7a multo Capucmoprocurator gencralis Ordinis FF. XII dicaint. Viite rum summo pontifici Lconi

macum laude omniumque admiratione sodaUbus suis qui3 Tum sacerdotio initiatus.
nunquam
destitit.

er^j^cla.
^egcs
.,

ns pra.fuit, buscum vixit.pr^sert.mverocum exempla supprKstantissima virtutum omnium


peditare

summarium
dcfmiior

edidit Zacharias

Boccardus

Cum autem
et

intel-

(2)

anno

cisas servi

Dci tum presbyter auctores (3) comcripscrunf, Xiim-umTresvaux in gallico Supplemento

af? generalis ejusdcm Ordinis et 1833 episcopus Cotroneims. Con1829ac/ laudationes tum alu plures

charitate prodesse, lexisset, nihil sibi sine


in Dei dilectionem.quod est maximum

hmc

mandatum, vehementius

incubuit. cor ejus divin^e chantat.s cumDei unione tanto coUiquescebat dulceigne exardebat, tantaque

primum Ex hac mtima

Sanciorum Adriani Butler ei operis Butkriani ediiionibus.


9

in posierioribus

dine ut

in

extases etraptus

aUquando erumpere
tenere-

tuma Leone XII lauda-

Quumnulla excusa

sint B. Angeli

Acia

tw
tes

ob virtu

aut coniractiom-imigenia, et receniiores libri ei anostroprovideantur, aut longiores


res
hisioriis, e processubeaposito alieni,ex iis ceriissimis documeniis tificationis aliisque pertexemus. Quarum epitores gcstas ipsi

visusfuerit.aclicetuthospes et incola tamen Dei des.derium tur in terra, ob maximum coelo. civis et domesticus haberetur

Uimquam certe cont.nere Hac namma succensus. diutius se pru^dicator *eum .ned,t. non potuit, quin cum* f.de recta bona^
Dei, ejus actionis existeret.excolenda^quevineie omnino devoveret. sciUcet plebi erudiendu:, se

men

et us qmdem ab initio proponerejuvai, in liieHs apostohcis de verbis quibus Leo XII,

Cum primum
missionarii

igitur

sacerdoUo

fuit

msignitus,

heatifcaiione, viix
lestis.
.

imaginem

expressii. Gcbdivinie

mora ad munus summo cum animarum lucro obitum usque


suscepit, idque sine

gloriifi, ait

Romanus po-niifex, ac

potentiiu

locupletissimum habemus testem Acrio, sacerdote venerabiliDei servoAngelo ab


professo ac missionario Ordinis

ac oppida, soexercuit; varias obiens civitates saluti intenUus Dei gloria; ieterna^que hominum
tus

Minorum

sancti

non add.
in edit.

nuncupatorum, qui Francisci Cappuccinorum degebat, vetere homine exuto, nodum in terris Franvum induit, et ducem ac antesignanum (ortiter per avunculi sui impedimenta ciscum per omnisuperata, per sunimam paupertalem, orationis nuUo* modam sui abnegationem, por per assiduam tempore intermissie studium, carnisque macerationem, meditationem,
crucis

laboribus fractus meritisque onusVeni, bone tus, dulcissima iUaverbaprofei-ens: suos in ccenoJesu, veni, d relictis inter sodales mortaUtatis exuviis, bio Cappuccinorum Acrii

Tandem

tcrlio

septmgenkalendas novembris raiUesimo a^terna priemia tesimo trigesimo nono ad


evolavit(4).
4

Quoniam ab

historicis actiones D.

numquam

oppido Acri citedecimo quarto kalendas novemrioris Calabriximitari contendit. Is

enim

in

certum annum cerium diem refei^ntur, ahquam minus in operi prsemittimus, ex


fcre in

Angen multoquc

owarMwKeni^^^^^^^,-.
^^^^^.

temporum notafionem

Actis hcatificationis aliisquAi

monumeniis

coi-

DIE TRIGESIMA. OGTOBRIS.

659
S.

quadrogesimales et wislectam. Conciones singula descripfce siones per minos ei loca animadversiones ejus auctor (1) tabulas publicas FF. Capucino^ percensuit
fueruni in Responsione ad super dubio de virtufibus
-

Anno

1722

- conc.
in Via

Marci

miss. ApriFili,

tiani.Mangone, Oppidi, \arapodi,


Bagliva, S.
Castcl-

^^'<=JJ=

adjccinms.confirrum. Qux mutavimus aut indicatis. testitiioniis in Summario{2) mantur aliquot in neque Series ideo integra non est, ipsi testes odMi locis omnino certa, quod

franci. Missionem eiiam peragens Paterni, videi Jesulvm in prtesepi. In conrentuAcrifano coramtestibus plurimis in cxtasim rapius,ad se redit statim ut intimo corde id

Jubei superior

(7).
:

rerummullarum tempora vix definieruni.


die 10 ociobins, nascitur et pos1069 iridiebapfizatur. aut antea, confirmatur ab epi1072 scopo Bisinianensi. semel intra annos 1687 et 1089 1087

iTl^iconc. Rende

miss. Amantite,

Coslici, TerrfC Novx, in Spezzano Grande, Ceirarii, apud Martios.

Anno

iTMconc.

Acrii

miss. Menecinx,

Castilione. Vocaiur

provinciale in

ad capitulum oppido S. Joanne in


Mileli, Bal-

Floribus
1725

conc. Oppidi; miss.

(8).

et

itemm vitam religiosam

susci-

neariae, inoppidis dcl Pizzo.MonteMangone. leone, Palma, Scyila,

pit ei dimiitit.

1690
1691 1701

diei2norembris,sacramvestem
iertio

FF. Copucinorum

induii.

_ i'ota solemnia nuncupat. in conventu Rossano ei

Jesus

auctorc fundatur Bisinianensis conventus Capucinarum. 1720 conc. Bisiniani; miss. in Spezzano Grande, Luzzi, S. Laureniii,

Eo

Fiumine Frigido. Hoc anno


Acritani.

et

se-

pucrulus npparet. 1701 hoc anno exeunie vel 1702 ineunte sacerdotio inauguratur. conciones qua,S'. Georgii hohei J702

E quenti guardianus est conventus octohns Acrii Die 5


incendium miraculo restinguit (9)conc. Amanfite; miss. Laurese, 1727 Fuscalidi, Turani. Die iAjulUBe-

dragesimotes. (Has deinceps hisce missioliieris indicabimus : conc,


1703 1704

conn. S. Georgii. conc. Alfomonfe. 1705 conc. Saraceme. 1700 conc. S. Georgii. Pri^.dicii
1707

nes vero

miss J

re-

_ conc. Cast7'0villarii. 1708 conc. Episcopine. 1709 conc. Tursi. iliO ^ conc.Ceirarii. 1711 conc. Neopoli, in S. 1712 conc. Marasae.
1713 1714

gnum NeapoHtanuvi in Hispanorum ditionem esse reditw^m (3).

Bisincdictus papa XIII, principi nianensi morem- gerens, B. Angelo princiconcedif xU per biennium in pis ledibus /labilet. conc. Bisiniani; miss. Apriliani 1728 et in Via Baglica. in coc- Acrii ; miss- Rhegti 1729 S. Dcmetrii, CastrovillaColabria, comrii. Itcrum Acrii incendium

1730
Eligii-

pescii (10). conc. Scg/la;

S. Benedicti.

Hoc

miss. Flumariie, circiteranno in

terra
1731

Lufiorum (Luzzi) agros ab


Rossani; miss. Rhegii
et

exitiosis insecfis liberai (11).

_ conc. Rossani.lnconventuAcrt'
tano videt Christum cruciatum.

^conc. Rende.

conc.

1715 1710
'

conc. Bisiniani. conc. SaponariiG


tix, Cetrarii{4).

1732

in terra et conc. Betimonte; miss-Rhegii

Lutiorum

miss.

Aman-

Hoc circifer anno miraBmniacuiosanat rilinrnprincipis


Apriliani.
nensis
comifiati

1717 conc. Acrii.


vincialis

morbo

correp- f

In capituh Castihabito creatur minisier prolione


provincise

ium
1733 1734

Consentincc;

conc. Balnearix; nnss. ibidem.


-

(12).

anquo munere fungitur usque ad

num

1720(5). Missiones Castiiione, Menecinx. Hic, eo ingeniem cr-utres cem portante, in cado apparent

Amanfiffi, conc. Rirqgiani; 7niss. Cetrarii. Jn conventu Belimonte, jusso Rossani, -inierno superioris

In parens, redit ab extasi.


annonic caritate opem

summa
ptus

fcrt

cruces fulgenfcs.

Vidd

in spiritu

Tauvictoriam chrisiianorum ad

centum
1735

indigcnfibits (i^)-

- conc.
lidi.

Murimanni

7mss. Bel-

runum. niS-conc.Cetrarii; miss in pago delli Ccelicoet apud Marfios (ierra


MarziJ. conc. Cetrarii; 1719

vederii, Ebuli, Coriolani. mG-conc.Marafhcic; miss. Fusca-

Belimonte, in ierra LufiOi^rn.

miss.

Longo-

Prope Belimoniem horrendammnsedat. In eadem ris tempeMaiem


urbe discordias placat
citcr
{i4).

bai^li^G).

Hoccir-

Marsici. 1720 conc. Acrii; Flumine Frigido ; miss. 1721 -^coiic. Fuscalidi et Castilione.
7niss.

annojuvencm hmnorrhagia

laborantem mirifice sanat.

(i)

Paff 23 ctseq.

- (2) Summariuiu

super virtulibus.

30

rL 1S06,
mff 397

(3.Summ. supe.-v.rt Cfr. infra, pag. 663.20.- (5) Respons.oad animad(41 Ibid.. pag.
virtotibua. pag.

Ibid.. png. 368. pag. 353. - ai) Ibid., pag. 444. flO) Ibid.
.8.

(6)Crr.ibid.-

.7,

Summaiium super vntuhbus. pag. Ao^ >9- lUd


(12^ Ib.d..

'veSres super dubio de

24

cf. pag.

Ibid..

pag. 352 et 158.

<14.

Ib.d..

pag 482. pag.44o et 204.

Anm

!, B.

ANGELO \B ACRIO CONFESSORE.

660

7niss.

1739

i c/u. ibidenu Belvedcvu, S. Circa diem Cetrarii. conc

VITA PRIOR
B.

iooctohris inirabilis vini

mulHph-

catio{i).Morilurdie:iOodobrisei

ANGELI AB ACRIO

nri

Fama

scpehtur. die 1 novembris qua van B. Ange us

sanctimonix

AUCTORE MTCHAELE A TUGIO


collecia

ex codkc ms. ProvinConsentiiHv

cujus diceccsi

Acrium nlum .,,?;

cice

FF. Capuvisu''.

sanccinoriinh ^^ Calabria
inccpil

mAopcmm darc
"colus

Antomus d A ffl'to,

la, ei iesiibus

de

Conscnlinus, co ,uod

^-J^^^^Z
^

CAPUT UNIGUM.

'^^onn/us

1769. iniciini finem imposuit anno script^, sacra Angel,

R'^'^^^

nrcgalio dic 16 dcccmhns ''''^^'^'^lnte uUcr.ora, ;"5"'^ lossc proccdi ad

%n ccepli

,Conscnl sunt proccssus aposlohc

^~
^
.

ingressusin B. Angcli natales,

Ordinem FF. Capaeinorum,


munera,
extases,

^-^^^'9 B Lannoiim.Bisinianensjs 179o, aller " csl prior anno rcctus i cs < 1821 Pius papa W7 nie 17 ;n anm cjuspronuntiav,! Tmuli Dci heroicas cssc /amuii uei^. anm
que successor, Lco
6 Quapropter, "
"f

visiones,

obitus. prophelise, miracula,


temporis heros B.Angelus

i>" ^ Aii, "- iQ novembris


prohatit.
ipsc

im>mira<Mlatria
o,in182o

aH

^nfPT Romanus i^K-fc^,


totiu Oi-

/-AnDelusab^.cno, qui nostri A. peculiarevirtutisexemplarest. obscuiumhuet


;

,.,;Hpm ao sunplicatiombus

fl

i,

Ludov,c, a Tusculo,
caus.o

mnustn g"'--l'\;

apostolica: dem Ordims,sacr aute Ferdmanpostulatoris, qu.bus

"^; conc-onatons,

ortum nobilem milemque a mundo acquisivit hausit indolem, soautem felicemque de coelo educationis curam dignis lertemque materme

^J^^^
^^.^,,,,

quem sianavitmoribus.Habitumsacri Ordinis.


duit;

aujus

rex Ulustris dus utriusque Sicilix

dum

viveret,

tertia mtentationevictusbinavice deposuit, corde suo d.smirabilesreligios.-evitKin

u va-sa stud.a ac prastantes vun sua tateao pietate paterna clement.a annuenpostuTauf junxerunt. ut ,dem Dc> coiced,mus et indulgemus, fes beat, noAcrio ,n poslerum sen-us Angelus ab -rpas et reUqu.^

Lces>s

Disinianensis,

>".-

^f;

se primo aggressum posuit ascensiones, et, ut spiritus plenesubjicevinceret, carnemque leg.


ret

contmuumillidecrevitbellum. Erga domitenerce compassionis nic^ Passionis mysteria


myrrati

lamen '" ="PP^^' venerationi ndel,um (non c,rcumfe,-edo f,unt) quiE sacras rebquias nibus
cok,
d^e

nun^cupetur, eiusque

ferebaturcultu. Inde in memoriam Christo propmaquod in Golgothteo colle sitienti boplerumque frastum aloes seu fehs

vmi

tumfuit,

proponantur

seu sple,'dor,bus

,mag,nes quoque radns de,que exornentur, offic.um


;

et quotidie aculeato stellavini in ore volutavit, corpus atrociter castigatoque aut nodoso flagro

Maur.

congrcgalionis Riiuum adhas. htcras apostolTicam S. Pctri sc contulcrunt, Kd.

j^ ;;

devotio. vif fuitquedievenerisduplicatadira tempore m crucis longiore et insuper corpus Debuit p supra pavimentum extensum. modum vit;c esse comes, bKC sacra tyrannistotiussux amor Chnsto com-

tuncsolummutata,quando
patiendi

cMatmaHonc
turi

vcncrabilis Angel,

decanlaiohymno Tc imagme, auDeum, cxposUaquoqucscrviDci patnarcha ftct gusliorc pomparcm divinam Porta.Post mcnConstantinopolitanus, dclla
Sisce
rccitatis. ct

dolons. accrbiora excogitavit genera splencompleto, insoUto semel Cursu studiorum orationis vacare jussus est. dore cinctus, spiritui mente, per duoObedivit voci, et non nisi arida

esspecUvit rum annorum spatium, promissum quaj

diemipscLeoXII,cardinaliumcollegio,camcrasccreta, pluribus cpiscopis. stipatus,inicdemS.Petri aliisque dignitatibus quemrcccns in bcatorum numerum venil et, est veneratus. Conccsretulerat Angelura. p>e pontifcxut sacr.ficum serat quidem summus cum approbatis ah ipso orat,oet oincium fieret de commun, connibusjuxta Romanas rubricas scd anno 1833 sac pontificis (3)
lessoris
;

scnalu

Romano

pnemiavitalteravox soiatium. Constantem ei adprointelligentiic Sacrco Scripturce spiritum resplenduit nam in eo misit. Mire quoque hic penetravit, ut quasi ea videre ,
mysteria
et ita
fidei ita

2CumtamenoUmilIafucato facundi^ ornatu Conc^n^ "" exphcaret .^;P^etvanoverborum fastu de pulpito


tetigit

haud valeret. iUa scivit.ut quasi credere ea

linguamque vanitaiis positaligavit.utverbumulteriusproferre non

eum

occulta vis,

^,^.^,^.^^
,^^.^^^t.

non sunt oratw et Rituum Congregationi exhibitx proprix. quic mox nocturni leclioncs

et set Acuitconfusio inteUectum, non egere inani eloquentise calamistro

approhatm fuerunt

ct

hreviarmm

1 1

Capucinucum

rcccptie.

verbum Dei anmmdChristum demceps et vertens, non nisi Jesum acUbenore hunc quidem crucifixumpraedicavit,
363. Romanicontinuatio, tom. XVI, pag.

l3)

Ibid^^^^

(DSummarium

Bull.rii Buper virtutibus. pag. 153.-(2)

DIE TRTGESIMA OCTOBRIS


Fructum ex ^ vocegrassantesabususpersti-mx>t diUico v.dU Vul.t et hac apostolica rhetorica .llum
valore contra Turcas anno
1

661

'

gradum seu Albam Griccam


subactam
prredixit.

pai ti\m, ei uei catholica: d.tion.

jpH^gi_E
^ ,,^0,0.

lum

coactis in turbmem impediret, sub concione vel vel gramugitum tonitruum suscitav.t

invido oculo

mimicus homo

hmc,

ut

Mortes vii-onim illustrium et tempo.-e quo aliorum in dissitis locis dcgent.um, De pluvibus defuncUssorRuccedcbant, patefecit.

nuhibus

vius in capite

Angelum

percussit.

Semel .Uum

tem divini

judicii, et in specic

jctevnam quovum-

aerem elevavit, et ceu usquc ad eius cit;exquopes g.'av.tcr la:sus. reddid.t moi-temministeriumejus evangelicum hac .nv.dm Duplicavit ex non pa.-um onerosum. ubicumque lUum vii-Dcisui labo.-is zelum, et anima.-um facere contingeret.setotum
missiones
labor.s icecunobsequiis mancipavit. Fructum

plumhum

in

terram deje-

dam

ecclesiasticorum sibi

notovumptenam^tcque
reveut

adhovrorem ac ad corvectionem aliorum, ila penetravit, lavit. Seceta quoque cordium

davit,quodin Angelo eminuit

virtut.s

exem-

sacro tripeccata qute vel oblivio vel pudor in non scmel recenbunali reticuerat, poenitentibus scripta. suerit quasi in manu ejus fuissent visioncs Angelis cum Angc- fruiturvisio5Veniamjamad m.. visib.lis su^e form^c lepore ^6^^^^^ 10 conversari huncque
vecreave,

esse cxempla plum ExLeone Magno validiora quam voce, et plenius opere doceri quam verba,

rarum non

fuit.

Angelorum

i-eg.na

^^^^^^

An^elusoptime noverat

hinc,sicati cor

suum

virtutissedemefrecit,ita hujus

rad.os com.mis

sempersparsit.etsicut apud
nih.l est sublimius, ita

Deum huma.tate
fuit

humilitate Angel. n.h.l

evatprofundius. In omnium or.lis omnium.n prosibiduntaxat parvus. Dum erat ministrum omn.bus se vincia.-ectoretpr.cscs,

magnus,

admis.t. Angelum ad suavesamplexus non semel Angelo scnpius, Dominus Filius hominis Christus amictum, vel glona vel forma hominis patientis prEcbuit. se vidcndum et honore coronatum, aliqualiter modum quo Chr.sNovit et .\ngelus augustissimo amoris sacramento.

tus inexistit

div.nK B trarivoluit.Dumquealiicumulatam eo contra bonitatischarismataextoUebant, ipse e duplicatum vilem natalium suorum conditionem, s:.ecuIo comenovitiatuegressum, aliosque in exaggeravit. missos defectus in sui vilipendium vota sua eo studio et 3 Reddidit .VUissimo Angelus, perfectionequa.majoresse nequibat :ZZe,u.. non secundum carnem m.Udsshnus, in carne ambulans, et ea vitie pu.-ised Spir.tu Dei agebatur, tav.t magno Joanne Bapt.sta tate n.tebat, ut quod de Angeloplene exD Hieronymusdicit, in nost.-o sed fuit iUe natura angelus,
;

ministra.'e et exbibuit et servum, qui

nonmmis-

quantum a v.aViditin carnesuagloriamDei, loqui potest. Homiiii de homine talia lore videri nostro Angelo licevet, nec ego iUa de
fors

non ^ pvopna loquipraesumerem, nisiinvita iUius et virtute ah Ercles.iC confessio, sanct^ obedientia^
pviElatis
et

Ordinis superioribus

extorta,
et

ea
gi-a-

conf.rmasset.

Ad
:

donum

curationum

tiammiraculonimdumprogredior, cum Joanne Vidi angelum.... habentem cogov


repetere

potesutem magnam (Apoc.

10).

Angclus noster

ad iUius pveces intvoivitin potentiasDomi.d.et Infirmos. claudi ambulavei'unt. ca:!ci videvunt, infivmitatc, sanadctinebantur

nuacumque etiam
vit

corpova scatebant, lepnc squamas, quibus mainfe.-no. quos spiv.tus detersit ; plures a vivo
liti^

nvessum

fuerit:

Non

Fomes enim litaetcastitatis eximia. puritate. extinctus .n eo potius peccati non ligatus, sed corporis^ar.do siccovidebatur,cum inferior pars
que ligno
similis,

obsederat,

vit^prolongavit,et

liberavit; plu.-ibus penodum duobus infantibus qu. sine

tempore quo

sol

intensms nos

calefieri debuent. Ex urit,benef.cio ign.s in iUo superior liberiore volatu lU quo pars hominis

illam dedit. Vocem vita ex utero matrisp.'odiere, elemenla officioso obsequio exAn-eli exterrita corpus in sublime raptum et cep*ere Aer illius pendulumretinuit;aquam sicco per-

sinebasi

altum sese
liciabatur,

libravit,

et in iis

qu^

Dei sunt de-

tanto

divini

ut haustu

aquie frigidie

amoris ^stu mcensa, plerumque, et.am tem-

necesporeadrigoremgelato, iUum tempe.-ar. ita intenCharitatem dum in Angelo

siepius tvansiitpede.tu.-batasqueillius sed.tiones ster.lemque furias coercuit, nacavit; voracis ignis Angelus clausas fructibus foecundavit. terram et semel in d.vcrs.s in^ressusest portas, simul aUqualiter Josue povlenvisus locis; et renovavit

sum fuerit.

omnes ^ sam miramur, eam

alias virtutes

habu.sse

^ comitesconsectarioinferimus.Quapropter, dum perfectiores, s.cul ubenon Dei amicos tamquam

imperium sol contra Ga- p tum dumque ad huius nu um baoncursumsuumsuspend.t,ad Angeh prolonad pluves hovas dies suum terminum

ornari donis, ex replentur gratia, ita potioribus (de cast. conn. verh. et D. Laurentio Justiniano erudior, ad ea quce anim. c. 17. pag. mih. 247) coUata fuisse inven.o, iis Angelo nostro de
libanda Iransco.

^Tpnoscius tandem temporisquo

resolutio Pie
et se-

oO.t,

instabat,pra^pavavitAngelusviamsuam.

numquam fessus'aDominoin pace dumtti

,,,,

,nec.
mtici-

tasim rapitiir,

nattir.

continuo extra se et 4 Angelus in se fuit quasi conferebat, dum manducabat, vel etiam cum ah.s suavique rapiebatur, occulta amoris vi in coelu.Tn pra-ustu potiebatur. Pot.sextas. angelica. vitae d.viquando ad sacas avas l.tabat,

suspino, exoptav.t; fuitnterrupt^ devotionis trigesimus octobr.s, qui in Cueanni 1739 dies Pass.on. sacrum, et ab diem veneris, dominicu. nagvo semper dicatu.n, rn^elo ideo severiori conventu, patrio .^^^^^^^ tunc cadebat, quo in no annos, sub dulc. esu

simum autem

quo du.-ante, memno hoc deliquio potiebatur motus et braquasigelu constvicta, arteriarum Angelus mortuo s.m.Uor pulsus suspensus, et .nd.squamvivovidehatur; ita quidem, ut nec turp.s aliorum nec creta (luovumdamcuriositas, calcem ocul.s .nincreduUtas, vel tabaccum aut membra acu fen-.sque vel elevata
;

su(c uUra septuaginta est coelum jam mte em.s.t spiritum. Visumque dum morbi adventu, Ix-tavi nrius de iUius mulUpUcavit. odorc sua'exonho s a dona in eo

i.nplevit. et vlssto totum conventum mpav.t V.sa Acn. n Tasium nectave iUum

long.me
t

quam fuit tanta populi tumuUuadparentahaA.^gel.UUo qu^ lugubri

confus.o ac

illa f

soergendo,
vaptus

igne ea torvendo. delic.as acutis pungendo, vel turbare,solumque sacra obedient.a Ange-

regulari, et P""-P*^^'^"^^^ clero sJculari et pricsent.bus, ac m.xto totaaue eius aula

lum

.is

gaudentem retrahere
fuit ilU familiare.

potuerit.

Donum

"rr^m eTuackessorumuluIatucele^^^^^^^^^ var.e mu'


facies cadavev.s 7 His duvant.bus

pvophet.^

Victoriam Austnaco

662
et

DE
fuit

P.

ANGELO AB ACRIO CONFESSORE.


omnesque
ncc pucrUiter quidquam abhorrens et ab ahorum visusest; sed nugis d.vinarum rerum s ud>o consortio remotus, Quod autom mn-ab. ms jugique orationi vacabat. corpus aflUctare Uateneris ipsis unguicuUs orans assuevUietvixquinquennisdomi solus est. suppodeprehensus antc Dci >arce emgiem seu lapiUis, qm caveas s genibus granis sHis nud
ageie
la).us
irasci,

miraculis

nta

visa

jam jam enim orantis formam,

posi niortcni

r^o

iUustratw.

tulit Hdentis 'flguvam pru3 se Ind.screta^ dcinternoquodam gaudio replevit. hab.tus cu.l.beV frustulum vottcni ut satisnerel, es quo cadaprincipc fi.it dispensatum, ab ipso vestiri necesse fu.t sa^pius ver ntracapellam singu.a.. devot.o. e Imbiebat ct' ipse princeps guttas, a se conse.^a.,das

nuasdam
at,

sangui,.is

sanguinis

non paruni mde tluxu siccum vid.t, v.sus est .n cadavere urbatus redi.t. Posterodie sudor ccalestis fragra..U, lalor, ex.,tq..e cx co co.,cursu,n exc.^.t, sicut novum popul.
nuod,
ita

dum

corpus aperla bracbi. vena

durum et

ne

In teneUis

membris

.fTeccraut. .lam
:

reverendissimum domb.um
Pat.-e

vicariu...

gene.a-

amoris pignora acccpit ardentius orarot eg e.beata^Viriinis imagine circun^fusus est, et ad pictat,n. ! ^ex ma' adiis nurificc innammatus (1). ergaDei genitriccm suo pres- .cum em, vero, cum avunculo I AdoTescens
Errico, traditus esset ut bvtero, Dominico d discipUnis scdulo insUtueretur, r^.h.ione ac bonis
pietate non minus Uteris quam
profecit.

tum d.v.ni nam cum ohm coram

lem movit, ut cum


nexibi.e

guardiano cadave.

mt

spLret,e'teo.pso,q..odn...dagi.e,to..c,-um -c -'ec-, repcriret, nov.ter vca,


copiose ex.nde nt. Sanguis, qui principis, qu, ampulla, stuporem;

jocis

"

"^^

dc
,

nopuli

rad.m
fo ,'t

.ev.,,

ces eorun. qui

^u
B

a.teram episcopus recond.tun conventus cooservat ; et .noster majoris var.a col.ust rant arx ad cornu EvangC.i memor.a Angel,, nomensigna, et non recedet i generat.oritorii.
ibi

quarum unam pnnceps tnbus clausa clavibus; tert.am


.oci,

rep.Lts, mansi, postca cadaver p.,catum. Pos.tum


et

dum vota comp.ev,,; et bena.. fluxus era..t conscient.as po.-tentum et cxide


ad
p.^e-

alienus, quidqu.d temct ludicrisoblectamentis meditationibus, piis puris supererat, precibus, er.gend.saUav.bus ii^que omni ope colloqu.i ,

Observaut.ss.mus omornand.s traducebat (2). et avuncuU sui. n.um,potissime vero parentum


nihil
iis

m arca

duitate ac studio

E fores sacrarum ax mm t.pissime videretur ante fuerunt ips. dehcuc ali^ acnu ni^us orare. Non adesse pcrdiscere, sacris mmistrare
nis. divina

autem assimoonsultis agebat. Tanta et.am ecclesias adibat. ut noctu

suscipere. Ad concionibus et sacramenta ut onmibus adcaritatis .ustu accedebat,


qu..,

tanto

nuceusrequireturageneratio,.e

^em,

et virtatem ejus,

quam

eriscopa..scensu,a
si

nnrationi

enunt.abit. de tacto discutit, Ecclesia. sancta Dei

on,...ar. ..ceat,

exercilationibus vationem adjuugere, corpusque


na".-is cu^dcre.

esset. Piis hujusmodi et .ed.fication. macedefu.t car.iis quoque non

suum

ass.due

Nemo iUum
;

arguere

umquam

ANNOTATUM.
a Exslal hs:c so-ifllio

sed sauctus et irrepreporuU alicujus peccaU adoloscentia magnam hensibiUs, jam inde ab
probiUitis et sapienti.-e

famam adeptus

est (3).

in tomo

CapucinommaMichadc
hic

Tugienst

^^ ^f^'Jl
edttt.

'

Qub;
Vila

mmmatim attinguntm; exponentur enodatius.

m altera

tium inter laqueos


conquiescere.

Or^>U.. 3Non poterattantavirtusstudiumquecoe^s- P facile


et irr.tamcnta mundi impediQuare, ul Uberius et sme

adolescent.a Oid mento Deo vacaret, ab ineunle sese adMinorum S.Francisc. Capucinorum

ni

VITA ALTERA
B.

iUum temere aggrcdcretur, dicere statuit; ac ne gravesque viros consulere non modo sapientes adhuc etiam regulari discipUn^e
voluit

verum

ANGELl AB ACRIO
beaWficalioms,
Vila

Uber'quodammodo

assuescere.

Capucmorum

noctuque petere solebat itaque ecclesiam diu magisque se dedere, et orationis studio magis macecorpussuumasperioribus aniictationibus
pricc.pue incenderat rare Sancta ejus desideria dederat Antomus ab missio qua^dam quam Acrii Gapucinorum. Ab eo pius

ex Aclis

lialica el aliis

docmnentis^
m

Olivado

e.

Ordinis

iuvenis,
B. Angelusfl puero in virtutcm

quum

totius anteactx' vita3

GalaAcrio, iionprocul a Bisiniano XVII pi. bohabitabant s^uculo bria Citeriore,

In oppido

sione genei-aU expiasset.

noxas conlesdiUgcntur doctus, cep.


mcditatione volve.-e, et

Franciscus Falco et Diana nestique conjuges. pra^dioli cuUu sibi Henrico seu Errico, aviti his natus est die 19 victum comparantes. Ex cui, postcro die octobris anni 1G69 filius &, nomen S. Nicolai baptizato, parceciali

Domini Passionem jugi quotidie reciquod dicuntHorologium Passiunis hebdomad.bus an.mam, tare insuper singuUs perpurgatam, divn.a Eucha;

sacra exomologesi
ristia reficere;

lemplo

adbuc mfanludatum esl Lucc.i Antonio. Eum confirmavit Joseph lum chrismatis sacramento
a

Sancta Maria de ..piscopuse.Puerautem,proea


a parentibus
fice

Sebastianis, Bisinianensis quam a natura

indole, tradita s.bi hauserat docili ac pra^clara

ope.-am denique eUam alque etiam adscriberetur. Obslit.i dare ut FF. Capucinis migra.-at), qmaLMnavu.iculus(pater jam e vita nuUa re a propositu sed add.tis quoque minis agens dec.muin dcterritusjuvenis, annum tunc superioribus impetraMi octavum, ab Ordinis reciperetur et Dipiuiani ut in sacram familiam
:

cum exempla tum documenta mmmoribus ad

tirocinium poneret(l).
4

secutus

est,

omnem modestiam

ilaque pueritia pietatemque composilis. A prima Euturic sanctitalis indicia. Ea non obscura dedit ludere, nec enim a^tate, nec cum iequalibus

, ^,pm Sedquemacriter in virlutes incumbentem studuit. Mavidebat dienion, omni ope vexare ait quadam trem voce sinmlans: Luca Anloni,

hhinores'
^|-y.'

die

veni

sola

sum;

jEgrotaus. in lecto jaceo

Summaiium U pag. (Dlnformatio U. pag. 3 ct seq. Italici, pag. 3,edit. Romae (2) Cfr. Vita 34 et aeqq.

1826.-

(3) Infoira.

U, pag.

4.-

^4)

Summ.

U, pag. 46. 50.

Alias

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.

603
nocte incumberet, et concubia
le-

Aliasimpuriseumtenlationibus

pemciebat, aut

rarum

studia

^^

>mpb.

perdisciplmu^ difOcultatc exl' gerata regularis

sap.ent.a^, olimo,-aret,petens a Deo lumen

manus dedU juven.s terrebat- Semcl el iterum ingressu menses. Primo enim, post duus ab nactus a super.oriclaustrum reliquit, veniam viDei auxiiio et consihis bus Verum implorato rediit. S.mul recrurorumgraviumusus,mox pugna, et eo quidem .mpetu,
duit cum inferno non valens, ut novitius ferre

visa pente illuminari majore fulgore contuberquamin meridie solet; cumque mus matut.nas cub.nalcs, qui post hoi-as canonicas unde lux revertebantur, mirali qutererent

est tota ao-

tum

perspexerunt e cub.tanta oriretur, eam egredi iUe splendoribus c.rcumculo servi Dei, ubi
scientiai

sacram vestem

fusus orabat. Exinde Angelus Scripturarum pra;ditus visus est, et Sacrarum


intelligentia ei divinitus infusa

dono

secundoabjccerit.Avunculotamenutuxoremducum constantor repugnavit imo


cerct suadenti,
;

m. Hinc sacrano
;

ac pffinieumlevitatisetmaluepug.ia3 puderet sanctissimam ejus et teret, eumque, Christum

pra;fectusest.
litate
olTiciis

Mirumautemerat, quanta seduomnibus suis satisfacerct nam


et leditui

fraudespe.-niatremass.ducprccatus, diabolicas

dum

ipse

studia

munus

diligentis-

coopta.-etur,denuo spectas haberet, ut in novit.os et divina grat.a freconr.dens


rogavit.
tus,

sime obibat, orationi


exercitiis nein

et

comn.uuibus

CKtens

Animo

ad ccEnobium Belvederii

f,

ubi crat probanAlt

patientis
in

minimo quidemdeeral(5).Chr.sti s.b. memor, feria VI aloen cum felle

dus, se contulit(l).
,

m iti.iere cum

:f;^;:'jr contende.-et, et Zn^ne, vium, eumque ob aqucc


ratione transmittere

ad civitatem Montem pervenisset ad Crat.m

m
Hu^

palatum gustus amar.tutotum diem linguam et nagvis cruenta.rdo, do lorquerct. Se frequenter et vestes urtic.s aU.sinter
interpositis

os

mittere

numquam

oblitus

est, ut

per

"^^?"'*"^ '"^'"^ "^. f, posset; ecce sub.to adst.t.t

immanishomo, deformis

nem humcris
B ^
^

suis

et hon-idus, qu. ]uvuimpositum flumen tvajecit

carnem scepe m.do coique herbis aculeatis, revoluto pungentibus dum.s, omporesuper vepribus et cruciabat, non tantum nique ratione se ipsum
injuventuto, sed deinceps,
in dccrepita

etiam

pos.tus ut iUe, .n altera ripa at evanuit statim

mercedem

tr.buere volu.t g.

Poslea servo suo

aperu.t Deus

quam gigantem non alium fu.sse


''f 'f Montem Altum,

letate et usque ad obitum (0). curriculo. B. Angelus imuguratur 8 \bsoIuto studiorum

dLonem,
verat.

quo deceptus bis ^


conter.-itus, pet..t

anno 1701 exeuntc. aut


ordinibus
niis et

"^^,^^^"'

ineunte n, sacris quos suscip.endos initiatus est. .\d


17(.2

sacerdoUo.

Metu

Francisco ab Acr.o, quo a guardiano conventus. aliquot transactis, Lrataccitus; ibique diebus
venit Belvederium.
induit, in oi-dinem

modo, nempe jejumiro sanc atque inusitato

Demum

die 12

novembr.s
tert.o

Capucinorum anni 1690 vestem sacram


provincial. (2). tractus iUius pneposito

receptusab Antomoab Acno,

iiron.bus

JZm^r.

(hoc enim .lomen e. datum) G Frater Angelus sapientissimo mag.stro, Joanne ti,-ocin.um sub incepit. Eum ad perde Ursomartio, ponere ac.ennihil rehqu. fectionem consequendam Toto fe.e voluU Dom.nus.

cumque an.lacrymis, sese paraverat ; manuum unpositione m.n.slrum raadverteret se cjus dispensatorem. Dei fieri et myster.orum gloriie Dei el ho.nisibi proposuit et ita jam tmn dedere. Ilujusmod. num utiUUti totum planc sc voluntas non sme De. consilio pr.esidum quociue .lam .. novo providentia apprUne respond.t ; munus contulerunt, presbylevo sacri p.-a^conis Veram nuod.Ueusque ad inter.tum gessit (7).
dicemus, antequam de ejus concio.iibus
religiosas et officia
qu.-e in

v.rtutes

tem denuo probatum


tirocinii

Ordinis sui conven-

nolempore.pluribus injectis molest..s, juven.s p^ene da^mon. Quibus vitium lacessivit quadam die oculis ,n .mag.fractus,

exponere juvent. tibus exsecutus est,

nem h

Domine, a.t rn.h. jam ducam. Clarastanon ndo. Abibo et uxo.-em vox Qua.-e non fac.s .dem est
Christ. cruci
fixi
:

conjecl.s

AymTATA.
a

tim exaudita Corleone? . Re qu,quod Frater Bernardus de Capucn. i d.dic.t vera ex Vita sancti hujus
:

Quam

simus

{servatis

excei-phoc loco exhibemus Vitam, ipsis verbis) e proplontmque


;

dem
bat,

eum,

dum

se quot.d.e

mane

nagellis conc.derec.tans,

cessubeatificationis servi Dei

scdrcet

tum

Pass.oms horologium dom.nic^

asimihbus molestiis
vestigiis
ritus

ingressusB.Angelus, colendis v.rtut.bus profl.gavit. et omnibus


probationis egreg.e explev.t.

fuisse liberatum(3). Ejus .mmundos sp.-

s.t s.gnanda comm.ssjo Positione super dubio an Romanis typi^ descripia introductioniscausLC,

anno 1778

annum

lietanti acto vota solemnia se onVntu Belvederii et dum


;

Quo t,- n animo nuncupaYt m


ita Chnsto^^^^^^^^^^

. '

quamdam len t Aqua planc


vebat

veluti

Uammam s.b.
castitatis sib.

.nustam
fort.-

de virtutibus, i?om super dub.o an constet (h^nc in notis ita desKjnaedita anm 1806 Summario super mus .Informatio U) lum e virtutibus, itidem ecccuso dubio an constet de PoII) tum denique e anno 1806 (Summarium
; ;

tum maxime ex

Intormat.one

roboratus, omnia de.nde

ler^lm.
.... .cans,scienua

et spiritum

mfus..m

Nonnutla ct.ams^ap. sUionesuper miracul.s. BuUarium Capucino^-iim editum peditarimt


tica (8), quic

MaeleaTuo.^acVita^^ >.^^n^^
RomiC prodiU annis 1825 ei hEratiis}Uiusunicus{% confirmatwne testatus est, c De B A.igeli F reccia,parochus ecdeanno mi,Franciscus conn.-matorum te

1820.

'"T^
missus
cst,

^nfusadona. "" ,
'

^,^^^ ,uoque,

Saj.cenam probat.one l. in OPP^;!Couolanum, Oas inde Rossanum, phUosoph.^ ac ut rhetor.co),

daret. In qu.bus udeo heologi^ stud..s operam


cft,

Ko

Quod qmdem torum c^teros anteceUeret. dono ac studio, quam ccelest. r^ nus diligentia UteTst

ut doctrina

Nicolai,se m libro - pru.serti,nsc.ent.asanc- sZs Die vigesima quarta mens.s junn m.Ueleaisse non
s

assecutus.

Nam cum

ipse Cassan. ad

filius Franc.sc. et A.Tto..!us Faico.,e,

mo sexcenteSmo
.

septuagesimo quarto. Lucas

D.an^ E.-

.,d

nu. V passi..e.

.2.

>

PJ^^^
s
"n;::..

nao-

6.
...

>6)

Cfr. Vila

ro^aUo
...

%.,.

lUUca. pap. Vi.ade. B. Ang.lo

9di

(7)

In-

Aci,^.^^_

i;i;i:";"g.'7

io.-T;is;T s.-

su...no.

-f pg. ^.

664

DE

B.

CONFESSOHE. ANGELO AB ACIUO

Dc hac

scicntia

infusa,

c(r.

infra,

sacrameutmn nfnmat on s de lielvederio, a S.nca iUustrissimo.... Josepho recepit ab B.sunanens, MarrdeSebastian>s, e,,scopo
lai

'

nce ecclesia

S. Mar,u=

hujus

P-'=^-

Angelum 'Z Mse^^nt tcstes B.simulut saccrdoito fuem oneram dare inccpisse Miatus Quum in.^pcr constetpr^mamex

^m|on^;m.

PatrinusfuitcIencusCxsarAIn.ra"dKlMm.m
rUiec.rhibent (2\nescio
scrtplus.

^;^;
crcatus fuertt. exeunte sacerdos

anperpoam
fiebasnanus

fuc,U

Elenim Joseph

Ma-

dem annomi Hlanns inparlibru. infidelium. Bisimancnses. jam a,e ad infulas


rncatus
Castello
,,,,,.,(_ e(

CAPUT SECUNDUM.
in Deuni B. An^oli ciiritate virtupri)xinunn, aliisquc

in ejus locum

l:ccles,.'e

B,,nanen

Mancs, (*) . siprxposilus fuil Onuf-ius Dom inicus En;co, ab als Dkilur ab aliis d

Dc

et

"-:;:^O^^^oVilamilaUcesc,^ips,l

tibus.
T
K

Wi<--Manno 1T47 Lu,lovi.-us ab Lapncnu cwnobium procnciic Ft l Erat -^''0 mreaa-nm ,nConsl,lin^; ipsum hocelals Ma,-ciperlinel. Dc
Zdwecesim
S.

^"

lii:t:hacr,lame,,,o,-a,isconr.,,^^^^^

gess,tB. Ant,Liub, n. hahu,t

"rvtTur

.
rtn-.'
i,

ut's,cut, exercenda;

Amorcdtviut post indicabitur, ampussi- ' M'-'-

h^c ^TAufuaienlem da^monem

0,-dinis h,slo,;cos r,l,-a relit, adeal

(6).

virtutis.etpatetacend,,.

"-""f^^^^^^^rraritatis, qua ^ ttan m


^.

tuncp,;ou.

suocontessa,;o{l). lUsediJlipse B. Angelus

plures narrant leslcs. / eodem itine,-e,ut occurr.t e, mobstomam visuque horrcndus faucbus iUun> vorare latratu apert.sque

clarissima

lUius

sanctilaie

su? au

probibetque ne ultra puer, DiaboUc^sltesiam edoctus


ninatur,

progred.atur.

.-n^^ --;
.

tur- sed, invocato


(m,rabile

nomme Dommi
;

Rue

ad inferos quit, maia bestia, dictu) , canis iUe

Usque pro

at>

teterr,mus

,IUco

''rBfc%-isli

etpgics

serr, Dei in Ims c-al rcncralioni (!)) Bernardus de Corleone,


i

memoria,n

ecenli

mullo post mo,-lem magn! o,nmlaious p.'ofessus

l^^^^^i^gest^cuIatiosubUm^q^l^J^I2>,nmr.-.- anni 1667,


ei

dic 29 F^^^^/

*5
'

hcatorum
adscriptus

numcmm
(10).

a Clemente XIII futl


ferunt testes,

amor s ,mpetu movebantur, ,. ag,-ab t. rusmicaret,gnisquo intime uUa ,nte,m, divin, amor,s s,ne
revera in actus
s

,ta

ut

eUam

eKti.n

Huc

spectat

quod plures
i^ngelum

oranti

illi

quonaam...

Domim

appa-

exindc veneratitatis)lumboseipriecinxit; et C plane tentatione carmsque bilem virum omni penitus hberatum iUecebris aul n-ritamentis

ruisse, qui cinguio

quodam (symbolo

gratiuB cas-

racgem.tus;h,nc

susp,profnnda trahens a corde one e umpebat, u^^^^^^^


S3.is,bas
,

tantusque t dP0li,-ahimus, inextasesrap.ebatu, pectus al,quandu ut quo excandescebat, e^a U" car,tat,s multo

a
.

:;bU"ump,sentiret, .stumque

Ordinis Capucinorum fuisse (11). Inbreviavio emitteret, sentn-e lcQimuS: Dum professionem etcaput fortiter constringi lumbos
vius est sibi
ve"lut

cogeretur (13 aqua; potu refrigerare facile persp,c,tur "'^^"'""'"^,^^^',1, 2nissn.us. \o H,nc

mfusum spintum flammis inuri, ex quo expertus est. fortiludinis agnovit et notaid in Vitis non expresse 1 Quamquam est quin B. Angelus lur, dubiu^n tamennon antc inchoata slustatim a nuncupalis votis et professorium, uhi in bono dia fuerit misms ad obserraniia stuspiriiu et regularis discipHnK
'hiliretur,

ab umb,-a abhorruer,t. Treptdans severus >n^' 6 semper cav,t, ut ne,no tam dep, ,n eo umquam nimam ullam fu U qu, immo culp.a= susp^.endere poluerit culpam,

<^^'^^^

e^em. Hures
nesexceperunt

qui generales """'t"."*;^>' (etiam

'^'^-^
.

quemadmodum prceceptum est a Hointrodcl. caus,e, Pg./2.


Cappcllctti,

nullam .n consens.one testa,.tur se pr.ae, n.ateriam reper.sse, talis absolutionis pevpetraverat ante quod

eo~;^'

veahquoderratum

mano

ponii/ice Clemente VIJI.

quam

Nec susc.pe.-et (14). .egulare institutum

liSumm. super comm.


,2

Cfr

iZrm.U,
a

pag. 4.Vi,a Italica,


1.

pag. 2.-(3>Ughelh,

Italia aac

tom.

col, 525.

Ch.csc

B.bliotheca S, .loanue Bapt.ata,

scnpt. Cain.e-t. E.ca

. Bul,a,.ium M,n. '^P-,^''~'f ^fSmm! ! Lapu^. "incrum e. conventuum M,,,. ^^_^^,i -(8)lnfo,mat,oll, P^gpag.57, Bullnrii ('" 10. pag, ,o -(10) caus ^^ sopcr con,m, inhoducfoms '''"^ ''^- ''' "4 con.inuaho, tom, 111, pag

Uom.

gliana, Vita del B, Be.nardo Lq,l,a)lnform. 11, pag.

et e^ da Co,.l,one. pag. 4
.

f
'

;t

ad .852, pag. 3. -- 6. Z. Bo 'capucinorum ah anoi747 CapucmCTam. M.chael a Tu verius, Annales Minornm

^^''e";'

sfiT^rd^lo^u,

sc,.ipto,.um Orf.

Mino,.um

' _" f^, 't-,/''-^'- ''*-"* Ibia,. lb,d l'". ,12,'lnformatioIl,pag, 9,-,i3> 169 ct seq., pag. seq, Summarium U,

pag.

et

satis

DIE TRIGESIM.V OCTOBRIS.


i

CC5
ex impb.

satis ci fuit

conscicntiam suam a noxis quibusque immuneTH servare; scdeliam, ut mox declaraconsiliis bitur. a.^siduis concionibus, cxemplo,
aliisque opportunis

colaphis caide.is et ignita edens suspiria, singultus altosque clamo.'cs, sa^pe in extasim raptus. Si

quam

crucis effigiem in via prospexerat,


;

potissimum utalii quoque divinis mandatis obtemincubuit, inpcrarent. imllamque Deo quantumvis levem
mcdiis
in id

eam prufunde adorabat

et ad

velinquendam

in

oppidis ubi conciunahatuv, incitamentum ei'ga Christi Passionem, plurimas ubique cruoes ercxit,

furrcnt injuriam.

ad Det
rcfert.

tjlo-

11

Hoc eliam
tot

ingentis caritatis indicium est,

riatn ortmin

quodstudionagrabatdivinyepromovcndLeBlonui.

quas, indicta supplicatione, ipse gcstabat. Memo.'abile est quod anno 1717 accidit Menccina; *, ubi ingentem crucem, quie tolU nun poterat nisi

Meniiiciiio

Propteream

ardua

et

plena dilficultalibusac

robustorum trium hominum

pr.esidio,

periculis suscepit itinera,pra;dicatiunes,Ialores,

B. Angelus, licetsenex fractusque vii*ibus, sine

regimni (1 proppev totum lerme Neapolitanum omnemque later eam tut pia opera iiislituit,
)

alicujus ope humeris imposuit suis, gestavitque

ad mille circiler passus

sulumammie pidem niovitutquamplurimi non perleclium msaluti, sed etiam absolutissimxdomus Dei servirent; propter eam decorcm conatus est. Hoc studio tanto tervore amplificare
altana compomotus, jpse suis soipe manibus scopis pavimenta mundure, ncre atque ornarc, absterpurgare lampades, pulverem peniculo gcreetquidquidadmunditiemnitorem<iueeccIesiai pertincbat,

jam

die, dererretur inter alias

ac cun. ca, priecipiti duas cruces, ful-

gentissimx' t.vs crucus in aere visai sunt, qua; supplicationen. comitabantur. Pricterea codem

temporc

13.

Angelus diem protraxisse

dicitur,

concioncs et reliqua oflkia essent peracta. Quibus perfectis, slatim. ut aiunt plures testes,

dum

multa nox snbiit

(0).

Ipse quo(p.e

histituit nt

bat (2)

et si

sedulo curare, minime videbat, quid irreverenter factum

dubiUa-

cuiuubiUe, tum etiam Gapuciniu monialcs.se invicem h.terrogavent quid ca hora Ghristus passus
o.sset.

Priezelosucccnsusveos corripere non deerat. admonuil, m sides quoque provinciic siepius ne pr^termitchoro divina3 psalmodiu.- interesse videbatur nisi de Deo aut terent. Luqui non posse est exclamans de lepe Dei. Passim ctiam auditus amare Deum, et aliquando est

Pivctereaelucubravit ediditque opus cui litulus llorolugium Passionis Jesu Ghristi a


:

"

in

quo omnia
ille plui-ies

Ghristi
fidei,

mysteria recolebantur,
caritatis ac doloris.
;

additis actibus
lluc

spei,

in

die

adbibebat

(liebus

dominicis

coi'a.n sucra.nento
;

hoc singulis vecitandum

cu.-abat in ecclesia,

aO quam

dulce

ac vociferans in viis, vere csse stultum non diligit Deum(:^). tcm illuin qui
Ipii siepc

demenid

piutatis

npparet
Chrislus.

amore 12 Quanto Christi Domini indicio sunt consequi nemo potest. Sane verbis Jesus rccretotvisioncs riuibus famulum suum convcntu Rossanensi avit. Cum anno 1701 in cellula clausus versaretur, pcr integrum dicm
perstitit
: ,

arderet,

opus ita totam fcrme Galabriam atque in plerosque reguvero larium coitus intruductum fuerit, potissimc
in coenobia

ubevrimo fructu hoc denique undcquaquc pvomovit, ut in

tidie

Capucinorum illius tractus ubi quoinstiluta fuit ejusdem Iloi-oiogii vecitatio,


:

addita

fei-iis

scxtis flagellatione (7), ut jussit ipse

Dei servus

cum

Deus idcntidem exclamans a Si, cum eris cum judex apparees amoris, taUs es, quid audierant. Jussus itaque a bis-> D Ha^c Fratres eo die acc.d.sconventus moderatore, quid sibi edicere, fassus est verecunset

vincialis (8).
fixis,

provinciuc Gonsentimc Denique, moricns, oculis

fuit

pro-

in

cruce

i-ogabat, et in ut hai preces sibi dicerentur

Ghvisti Passione

palam onmibus

iufautuli de Ghristum, tenelli etegisse cum ipso famihanssmie hibuisse

specie, se ipsi ex:

meditanda animam elllavit. 14 TantamDominuspieUvtcmi-emunevaturus, erat ([uu.n non semel famulo suo est v.sus, qnalis a Ecce humo. d pi-oductusestaPilato dicente
:

'^"f^!^'^^'^'"""

"'^"'"^-

sed
ut

interdum

majestatis, radios emisisse tanta;

neque tunc sepopalorem afferrentac tremorem; Deus amoris es tahs, tuisse quin diceret Si futurus cs? Simile qui, cum judex apparebis, 1722 in pago Paterno beneficium accepit anno Cum cnim, peracta misG Consentina? dio3cesis. Domini, in domo Anlosione, pridie Nativilatis com,uiPontieri,adquemdeverterat, pruisepe emgiem eoque divini infantuU posmsset, in
:

Cbrist. Pas\nno 1714 in Acvitano conventu acutum quoddam, sed latens "^ionem reputanti non ferens, telum viscera t.-ansfixit. Gruciatum
in eo erat ut cjularet,

cum

Jesus

ei

se

obv.um
san-

dedit,

pluribus vulaeribus

concisum

ct

urant. apparet Jesureclinassel, ecce, ferventer


et servi sui pector,

natus lus,caformaquain specu Bethieemitico volu.t dodiu appr.mi


est,
;

guine madentem, uteratolimnageIIatus.coma la.uentis, motus Angelus, non solum abstinuit amoris s.gnum, sed dolorem suum, ut mutui a quo statnn h=ec oMulit toto animo Christo Angelus: ^ Quid v.s? Et audiv.t benigne dicta Evanu.t tu vis, Domine. Volo ego, ait. quod usque viri cruciatus ad murlem visio, sed beat. ^equc veheuun scmpcr
: :

i"

,c

pcrstitit,

quamquam

nec tandem felix iUe diens, exclamav.t:


re

vir,

media nocte ad se .-equam pulchrum esta.na!

"rltondum
adolescentulus

amorem non amatum et hosp.t., aperuit(4). Fuerum inter.-ogando urgenti, rem

Deum

Jesum alias siepe vidit. sive conficicns, quod ipse, dum, s.ve vem divinam Patri Ludovico de Fluma. obediemiacompulsus,
ria,

inter coi.c.o.um-

et^EucKa jam non est s. sanctissimam r.tnun,j, Pass.on.s mem Eucbaristiam, qu. dummicic religione colebat. Adhuc riam consecrat, summa quotidie in eccles.a Gapuceam
etiam noctu, adorare norum Acritana, al.quando
in soIebat.Deinde in tirocinio. dun.esversabatur quamdu. pcr culo, coram ea pcr rehTuncet lica.;id.sc.pUnam licebat (10). spatium, coram ^^S-^'^'';";^''^ quum v.Uc ad plu.v. '^-''^f^^P^ mento ardentiss.mas preces ^stu ut Sevaph.m v.tanto amovis

stud.o.-umou...-

BuJusPtissionem
,

via,

vodidit ex provinciali Capucinovum, quidem vitic Domini nostr. myste13 Omiiia Passionem ejus vecoleat priccipua pietate
(;i).
|

bat

penctrabatur, ut Chr.sti videretur, facicm s.bi cvuciatus in se experiri

Hac meditatione

ita

pruferebut,

^) Informalio II. imy.37.- (1) x-A ,r 1 pt sea

.2.

pag. '^--^SiCfr. Summanuni, pag. 420.


Ibid
.

i^

<^t

aeu

tS)

Summ.

II.

pag.l31. 109. 111. 119.


Ib.d..

S;i/9. --"^'iti
56 et seq.

Italica.

pag.61.-clO>

m-

Summanumll.pag. 4'1.4^
Octobris

^^"-

84

deretur.

TomusXUl-

666
EX IMPR.

DE

B.

ANGELO \B ACRTO CONFESSORE.


fulcrorum lando impar esset, tamen

opeadcom- D

ante tabevnacula pertransideretui* (D- Quoties adorabat ter^m 17, Eucharistiam profunde
oseulatus nUer jaoulator.as

munia

V^'^''^^^^'^''^ seseparabat d utmna operaturus. ad ea primum


addita nagellat.one, alque ardontissima precc, feriisautem prutrahebatur auleadhoram fere
;

haec totum

prajter omnia exercitia se contulit. Sed prx-dicationi supererat, tempus quod

orationi

donabat,

dicere solitus

nihil suavius

deprehensus est de-ustare se posse. S:epe noctu brachiisque in modum cruc.s humi procumhens,
aut specubus,

sextis

elVusionenon sine multa sanpuinis


iucredibili

Hmc

sacramvstena inchoabat

modeslia,

horU anguUs composiUs orans. In remoUoribus in domibus in ambulacris, in viis,

hosti.u elevatione plereligione ac gravitate. In ac rutilans apparehat-

rumque exspleudescens

etlLrSacroperacto,rubescere solcbat aspectu ad horam el ventissimam gratiarum actionem


ultra producere (3). lOSS Eucharistia:

fum ab
curat.

aliis

colendam

summo

studio.

Eam

cultum uhique dilataMt singulis diebus dommicis


;

missionum causa versasa^cularium, in quibus jaculatorias preces in itinere, ubiquo batur Manifcstare quondam ju^sns edere audiebatur. tam sicpe cmittcrot. cur suspiria clamoresque peclus videri. cum menrespondit disrumpi sibi sp.ntum s.b. intenderet in Deum, ac
tisaciem
intcrcludi.
et in ea suas omplaUune un.ce conquiescebat, VideUcet vix expleto nes collocabat delicias (8). lumen a Deo pet.era studiorum curriculo, enixc quo munere illi servn-e debcret,
,

Uemum

in

divinarum rerum conlem-

exponendam curanuhUcai ndelium adoratiuni apparatu eam bat masnolumiimm norumque supphcancujusque missionis
quoque deferebat tium more per vicos ac plateas
in exitu

Hujc

quondam e B ad aram (4). Taudem


tabat b, et

frequenti^simo i^opulo sermonem vi ut nammasenunEucharistiie mysterio, tanta cum verba faceret, in dere videretur. S^epe, jubilanscaritate exulexta^im rapiebatur, sa^.e suggestu raptus est volans
iu Calabria

habebat de

utd.sceretin potissimum ut.mmscilicetin orationem


beve an in

mcum-

pr^pra^dicationem. OranU visum se

iUuminata splendor.bus buit'anselus Domini, et eum venerabiUs vir proces fundobal.

domo in qua
sapientia.

monuit ut orationi

ct

uratmnem qua-

donum

conlemplationi vacaret, quo ^ acciperet (9). Exinde reyera


saUatus, in eo plane

Daparx
mtts.

est

addiclissi-

propjigavit. dra^inta horarum mirifice ipsum et proximum Christo melius 17QU0 se omni ope devincu-et,sanctissimam ejus matrem

ac industria

colendam duxit. In pervigdns


,

fes-

novem torumeius, singuUs sabbatis,per


ante festa solemniora

dies

consorUo Domini numquam nou viator, sed demersus ita delectabatur, ut videretur. comprehensor qu. tam arcta 19 Fier. omnino non poterat ut homines Deo necessitudine conjungebatur,

^^^^^ft
^;|

cum

cimam quinUm

a die prima usque ad demensis augusti, aUis etiam lem-

sustentabatur ; poribus. pane tantum et aqua xtate incepla, demceps qua3 omniaab ineunte

vehementer etiam propter illum non animam i'espiut ab iis exordiamur qua^ \tque Angelus facere neciunt, quidnam venerabiUs hominum saluU consuleret?
elexit ut spirituaU

dUigeret.

Audito Mana; sedulo observavit atque perfecit. imagine, caput inclinare consuevenomine, visa de Virgine beatissima rat. Id in deliciis habebat,

sermonem miscere omnibusque, sertim, confirmabat monachum


;

tironibus prfe-

Deipara^ devo-

tum, esse eumdem omnis officii pepercerit, ut tissimum. Quo pacto labori nulli omnes innammarel ad tum Fratrestum aUos veneranMari Conceptionem immaculatam dolores animo volvendos, finem ejusquc

religiosi diligen-

confessiombus Pra^dicaUonibus, instructionibus, juvandis monbundis, diunoctuque excipiendis. se totum ded.t prcebendis salutaribus moniUs, s;epe eventu, infra enodatedicequam prospero n^emorari juverit, eum fretur (10). Id hoc loco ad concordiam revocasse quod quenter inimicos duabus AcrU potentibus familns, Pera
;

contigit in
et

nxantiBernando. de fundo quodam acerrime principes, ut inter se bus Contendentes ipsos

dam(5) certe Manon faciam, si narrare instituam. Ipse prosequebatur, trem dolorosam prsecipuo cultu

Joannem

et

Alovsium Sanseverino,

iUi

reconci-

voca.-etur(il).Oppidum BeUavit ut angelus pacis contentionibusdilaceratum anno 1730

Umontem

immulari cujus habebat effigiem; atque in eastepe Smvidebat, ut ferunt, aspectum ct colorem (6). ^ gularc quuque erat ejus obsequium erga castissimum Mariiu sponsum, sanctum Joseph. S. Michaeiem archangelum,angelum suum tutelarem, incredibili fere S. Pelrum et S. Franciscum

inimicitias posueplane composuit, atque cives

runt(12).InoppidoMai'sorum familiasusque ad p reconciinternecionem invicem infensas publica


etiam Cetrarii cerliatione sedavit (13). Incolas
tantes
pacavit.

Civitatem

Amantiam dissidus
et

undique agitatam ad pacem

concordiam re-

Totus

est in

precit/us.

amore complectebatur (7). 18 Si, quod ait S. Thomas, procedit oratio a Angeli, tanto caritate, facile credemus vitam B. amore nagranUs, assiduam fuisse oraUonem. Dei Ac primo communibus precibus diu noctuque non modo defuit numquam, sed omnibus diUgentia animique fervore longe prscelluit.

duxit(t4).Deniquep.*a;sulesecclesiasUcietduce3 arcessebant ad discordias placandas (15).

eum

bens. tam

incum20 Itaque semper inhominum salutem ut omni recreaUone assidue laborabat,


ipsius misertis, et ut pai-ceretrogantibus(16):Nequaquam, aie!

sni o/jUtus.

abstineret. Fratribus vero


sibi

Nam

bat. Quid, Fratres,

ad matutinas horas

in

choro multo antequam

non caiteri convenirent, aderat; iisque absolutis, revertebatur, ut alii, sed in odeo uscubitum que ad nonam inter suspiria ac gemitus orare
pergebat, non inde discedens nisi urgente pra;sidis hnperio. Quum ob Ubiiu fracturam amhu-

quanU constimihi diciUs Christo In unam animam servantit una anima toUus dam jure et merito impenderentur omnes Animas etiam ferventi prece
!

mundi

labores.

juvabat,

Deumque frequenter exorabat pro popuhlici cevtior pulo, maxime si scandali alicujus cum nocturno factus erat. Semel accidit quod,

tempore

DIE xniGESIMA OGTOBRIS.


A.

CC7
ex
imi-r.
''

tempore Bisiniani princeps, Aloysius Sanscverino r, prope Capucinorum monnstcrium ambularet, ipsum pro populi venia summis gemitibus deprecantem autlivit et mox claustrum ingressus, percepit eum a Deo petenteni ut in ipsum
;

somper de se fovit, opinio, ul patet ex illius cum verbis, tum factis d. Sunimo onim seniper contemptu de se ipse loquebatur, vilissimum hominum se reputans, servumque inutilem ac \)alam
;

ubiquc nuiitiabat ingenii sui tarditalem ac nequiti;im.

tela sua

converteret, ac se potius interimeret; a Peccavit populus iste su^piusqiie dicentem


:

Tam

publice in concionibus,

quam

in pri-

vatis

sermonibus se humillimo loco natum, se


noxis, atque

peccatum
aut dele

maximum me dc lihro

aut dimitle

ei

hanc noxam,

plenum

omnium maximum pecca-

tuo. Insuper sequenti die

indixit Dei famulus publicam poenitentia:^ supplicationem, cui princeps Bisiniani interfuit, spi-

nis coronatus (1).

Benigne
facit indi-

21 Gorporalis vero misericordia; opera tot a

gcntibus

sumsanct;e illius vita^ testibus enumerantur,ut hoclocopossint. B. Andumtaxat indicari

matim

dum subdigelus, dum conventui prtcerat, atque erat,assentienlepra;side, paupcrum inopiam lus subtracto levabat, leguminibus a se coclis, aut
sibi quotidie cibo, el

bisdcserlorem, sc rudera torem.se atque ignarum prxnlicabat, nagella Dei qu.eorbi terrarum supervenerant, tribuens pcccatis suis faciemque suam vel manibus vei ctiam sandaliis plectebat. NuIIum sibi honorem debori dicebat, quippe qui pastoris fdiuscsset, abjectus vcrmis, servus fratrum suorum, atque excoriatum veluti jumentum, quonomine se nuncupare soIel>al.
inslituti sui
;

24 Elucebat etiam

hu-'c

buniilitas

in

illius

onmemglo*""""
"'-';>ci/;

mensce

reliquiis sua

manu

magnanimo terrenarum rerum et humana: gloria; contemptu. Se enim tamquam peripsema et


0[tprobrium honiinum reputans, honores, obsequia et laudes ita aver^^abatur, ut nibil ipsi molestius,

ad januam

distributis, aut collectis

apud

divites

se stipc ac vestimentis. Esurientem quondam a nutritum sensitpostea fuisse Cbristum (2). Eos

nihil

cxsecrabilius

fieri

posset.
et

Dona

etiam hospitio recepit et recipi jussit, a quibus Fratres sui rejecti fuerant, dicens comius agendum cum iis a quibus durius babiti erant (3).

supernaturalia quibus cuinulabatur,

qua>edebat miracula, onmi-ratione occultabat. Plaudentibus populis, ipse humiliabat sese, inquiens se ^

Denique peregrinos

et

advenas qui

in claustro

nequam servum atque hominumperditissimum


esse, nec sibi, sed Deo tanlum deberi gloriam acse inde .surripere conabatur. A principibus honorifice exceptus, dolebat, dicens vix locum dari
;

Gapucinorum hospitabantur, proprio

reficiebat

imo cibo, sohibatur et adpatientiam excitabat ; cui nemo hospitium pnebere volebat,

eegrum, servus Dei in cellam suamexcepit.Neque tantum Fratres suos infirmos incredibili caritate aniraoque demisso curabat; sed etiam erga externos
iEgrotos nihil
faceret.

sibi

posse inter illorum stabularios, aut inter a-

qua^ vectorespro illurum stabuIo(9): ac P.isiniani principera monuit, ne ipsi honorem deferret
:

tam arduum Humeris suis eos aliquando imponebat, ad valetudinaria de loco ad locum transferebat, vasaet linteamina purgabat, ulceribus medebatur,

crat quin

Iibenter

nam meminissedebebat, ipsum caprarii et pistricis fitium esse, atque subditum. Signa quoque quie per ipsum fiebanl, Deo dumtaxat, non sibi
referri jubebat;

remedia

ministrabat

consolabatur pro-

dieere solebat,

pinquos, pra;sto erat morientibus, pro iis fundebatpreces, ipsisque animam agentibus accurreQuam bat sine mora, etiam intenqiesU nocte (4).

tunicam sibi resecanlibus jumenli corium resecuisse. Goncito seraper gradu incedebat, ne sibi pcr viam
et
illos

vero grata Deo fuerit ejus erga a^grotos tam efquibus fusa caritas, testantur plane miracula de
post
ftsuasutiU-

exhiberentur honores. Confiuebant populi ex oppidisvelut eum consulerent, vel ut per eum gratias consequerentur, vel ut ei plauderent. At servus Dei, demissa in terram facie, sese intimo
cordis doloreabjiciebat, dicens se omniura esse vilissiraum (lO).Unura erat illi jucundum,nempe contemni et quomagis vituperabatur, eo magis
;

agendum erit. 22Unum addam ex quo

Mcs

omittit.

totam cogitationem a
tisse.

privatis

perspicitur beatus vir commodis aver-

Bisiniani princeps, Joannes Sansevepecuniam dare rino, frater Josephi Leopoldi, ut Gapucinorum Acritanorum temdecrevisset puplura anqjlificareturet ornaretur, ipsam in

Cum

blicam

utilitatera

Pater

Angelus

erogandam

gaudebat(U). nmh,tmuna25 Non solum honores et munera sprevil, ea eliam abjec- *^ non nisi compulsus suscipiens, sed delectalus est. tioribus semper rainisteriis fungi munus, quod ille non Nullum enim cst tam vile
*"

'

'

exstruerecuravit, scilicet ut Acrii fons publicus necessarius (5). Auctur, qui populonimis erat
toritate

gesserit,

etiamsi

dignitate et

senectute vene-

qua apud principes

florebat. in

omnium

utebatur

commodum.

Princeps Bisinianensis,

vectigal Aloysius Sanseverino, ab eo doctus, Josephum Lcopoldum, itiquoddam remisit (6).


vici Rione dera Bisiniani doniinum, in incolas veheraenter iratum, ibique omnia igni di Padia pru:stidelere cogitantem, prudentia sua mitem
tit

adbuc pneseserat, imo prorandus esset. lateres tundere cum Fratribus ad vincialis, faciendum pavimentum, instaurare tecta, tum non etiam odeum. dormitoria, culinam verrere manibus suis. sordesque tollcre dubitabat,

Dum

.Egrotantibus
caritate,

summa
in

humilitote,

patientia et
in

qua

spiritualibus,

qua

tempora-

curans, lectos sterlibus inserviebat (12),ulcera

et mansuefecit (7).

Eidem

principi

novum

tri-

Vu. itesin-

cicm.

restitit (8). butura ab Acritanis exacturo, fortiter iramensum 23 Reliquas B. Angeli virtutes possumus tamen quin^ esset percensere. Non animi modestiam et humilitatem pr.cdicemus,

etiam et paupenens, vasa purgans. Hospitibus superior, manibus suis ministrare ribus, licet opus erant, -estiebat.lavare pedes et cietera qua)
rnstruere. Die
S. Joannis in

quadam, anno 1724, in convenlu Floribus, quo vocatus fuerat ad

quuj cogitationura ejus atque actionum


luit coraes,

omnium

modcratrix et custos. Quara hnmilis essetcognitione, satis demonstrat infima quam


Inform.
73
Italica, pag. 50. Siimm. II, pag. 194. Vita (2)SummammiU, pag. 199.VitaUaIica, pag. (4) Inform. 11, pag. Summ. II, pag- 215.
II,

componeret, nolencapitulum ut controversiam lances, pra,-ses P. Joannes lavare


tibus sociis

Baptista de Sciliano, docturus

omnes humditatem
234.

11

pag. 194.

.6,

Summ.

11.

p.-.g.

(1)

na<-

232

(8) ibid,.
II,

pag.295.-

t9, Cli-.

Sun.m.
3(39

II.

u. Ibid pag. pag. ^b4.U,

71 "et seq.
53.

(3)

Summ.

11.

pag. 225.-

(5)

Inform.

II,

pag. 52.

Summ.

XIX passim. -

(lO)inform.

pag. 83(12)

(H
II,

H>id.

CU: Summ.

num.

Summ.

pag.

et seqq.

atque

668
EX IMPB.

DE

B.

ANGELO AB ACRIO GONFESSORE.


coqunm
a

5;oncx o.at, vasamun.Iaret.Oma ille?Quamquam ,1provincialis, tamen etfunctus olim munere

pssit Anpelo ut atque obodientiam,

ANmTATA.
aHorologiumPassionis Jesu Ghnst. quod bu^teHihns vocatur opusculum
jesu

a p?rzd.c.tur
:

et

gaudet
contu-

gaudio obtemperavit (1). lico -muUoque cum ac maxune ''GSicutise omnium vilissimum

tum

mcliis

reum pulabut, tamquam sibi

ita

contun^olias

omnes ac probra,

missimc
:

{1)

nmirum

itn

incipiehani

a=quo an.mo porfc.Lbat quondam i.ijurias a clonoo inata<^ rove.-a sibi palicntiss.me, imo Gapuc.uL. Acritani convontus pU.s obiurga Uon.s hilariter tuUt. inquiens se
debita.
ct

Jesu dulcissnne qu. iil^preces Jesu piissimc, stabulo; octo d.es examore nostri natus es in et fuisU c.rcumcisus, profudisli natus sangu.nem et approhat.on.s scnpIn Dccrcto revisiouis elc

et, mereri, quam iUe dicebat; sempercuoblrectatorcm suum magnopere est modo non mtl.aHquo non lesit ("). U-risus ab gaudobat. nu.ngnabatur, scd veheme.itissime

quod mu-abd.us

torum serviDei
o.-ationes et

(8),

comwcmorWKr

qua^dam

cantiuncubn circa Passioncin


:

Dom.m

vub^o nuncupauo

dcUa Pass.one. V.r anie UhcHum a B. Angdo eftluorl moneam, cxsiitisse preces qu>hus
O.-ologio

quam

sese

excusans

et

injuste

quadam

die

composUum
inscnpium

reprcbeusus

a pva^side, lUi Hoxis

e4t. .Tud.c.um suum sempor

gcuibus ?.-atias subjicicbat aUcno, ct

conserUs maniarguent.bus iUico acquiescebat. Accidit AmanU.c, ut bus ac dcmisso capito(3). doctr.nas rep.ocum e suggestu ..ovas quasdam audientibus co.-:mi populo baret. eum quidam ex temploS. EUiv. satis: postcra die in
irridc-ot.
tentiie, ubi sedel)at,

adolesceniia hgnsmodi tir Dei ab iruunte fertnr ab Ancxerciiafionem docius fuisse


fonio ah Oiirado{Q). juhilatoriis b De cxtasihus

erat

alia, : Ho.-ologium

Pass.oms. Ipse

nndfum
fud,

m
eo

causa

bcatifcaiionis

disccpiaium

Nec ex cathed.-a pcEmsacro sorvum Dei arcossivit


eumqucone.-avitmaIedict.s
.'

plures narraverant testes augustmimo extasim rapium, eiiam corant cunclis inspccianidms; ^ sacramenio saltasse,
ei

quoa beatum vtrum, tn

vero Angelus B ,'udom vocans et inscium. Quid humilUn.e excepit palam Probra ot contumolias flectcns con.m obtroouniverso populo, et gonu bumai.me osculatus est, tato.-e suo, iUius pedes

simitia siepe coniigisse,


.

dum sacrum

confc-

Heec, pluribus altaciebai aui concionahaiur sanctorum ca^empHs, in processu

omnium adm.veniamque ab iUo petiit maxima Deusfamulum rationeacfrcmitu.Verum uUusest


egrossus suum; nam exprobrator ejus,vix
clesia,

oc-

sinemagno

percussus est, non fortuito ictu sclopi Patient.ssimus vitu: discrimine (4).

vero Angelus

numquam

querebatur.Probns.con-

tisaliorum eo:plicatasimtetplenepurgatai\^). idem focium, sed c In Viia Vnlica refertur scdicet de Jode filio A/oijsii Sanseverino, famifia Sansesepho Leopoldo iii). Illustris Bisinianensem seu veriniana jnmpridem teyiebat (U). Besidianensem principaium hisioria verbis ei factis, in hac
d

impetilus, vexatores tumoliis, lapidibus etiam raro contigit ut genu ferendo lenibat, neque
flectens gi-aUas ageret(o).

mo
et

inesse osientaiioms r proferendis, nonnihil

B AngeJi

luni corporis

27

Quam

lieto

animo non solum ignominiam,

causm quam immeriio, luculenter osienderunt beatificationispropugnatores{iS).

arrogantiie

qmbusdam visum

est

sed

doloribus.

cruciatus ferret, sed etiam dt-bUitates et corporis .d priec.pue plur.ma dedit documcnta. Quorum f.-act. cruris raemorandum, quod accrbissimos

GAPUT TERTIUM.

dolores mira

anuo paUe.itia toleravit. Sc.licet pararet, aUum in 1721,cumTessano proficisci in spirituvidit locum sacras missiones dolaturus,

De

B. Angeli eastitate, paupertate


et

etaudivitGhristumcum Deipara colloquentem afnigendus erat. Nede casu quodam, quo ipse cujusmodi futurus esset lapsus ille, sciens autem animoque utrum animoe an corporis, timuU,
corpore tanf.-egit, anitum cadei-et. Revera crus in via usque invectus, moque botatus est. Tum Rendas jubetur a chicrurisosse dirupto ot po.-iVacto, dum neret curatio. rurgo Bernardo Mele Ugari,

obcdientia.

Munera
Aeri^

quibus fungitur.
tani

Inilia

monasterii

Capucina-

demisso

iter suscepit,

Doum orans ut

rnni.

Fama

sanctitalis.
b. Ani^el..^
ca.t,tat<:

Ex

Angelus, modo Id necossarium non esse ait B. e cruce pendentis. Atque sibi detur imago Ghristi tenens et conspiciens, incredibi-

facile quK hactenus exposita sunt, jam ea servaveconjici potest quam sanctoB.Angelus reUgiosam pert.nent. ritqurc maxime ad vitam
iis

hanc manu lem medendi cruciatum tacitus


in

ad vota

ib.

nuncupata etobita munera.De

casti-

et placatus,

quasi

confessar.i tate ejus uno ore testantur

eum

ah

extasim

.-aptus,

susUnuit. GuraUone ad dies

doquadraginta protracta, lictus et festivus inter


lores psaUebat (6).

vitie puritatem ineunte tirocinio usquead exitum quidem cogitatione violasse (14). suamnelevi a, ut teQuamvis enim ab appa.-ente sibi angelo

runt

penitus carnis iUecebr.s aut irritamentis studium ad Uberatus fuerit(15), singulare Uimen

mund.t.am custodiendam mentis corporisquc continenUa .n victu, conferebat. Tanta erat ejus
pag. 23 eUe^I^raadveisiones supei- dubio de viitutibus, Ui. Acri, pag. 73. -- <U) (11) Vita del B. Augelo di V, col, loo. antiquitate et situ Calabnte. Ub.

n, pag. 357, 368. Cfr. Summ. deintroductione .3)llid., (2; Summ. U. I'g. 367. causie.num.XVl. l5) Inform. II, pag. Ibid., pag. 301, 472. 363- (1,

Summ.

_
G

pag.

t-lj

CT. 409. _

(6)

Summ, II. (7, Summ. U,


.

122 125, 131

(8)
'^^^-

pag. 279. 285 et seqq.. 291 et 8e(iq., pag. 116; cfr. pag. 104 et seqq.. il9 l9) Vita Summanum additionale.

Bairi, Dc apudGrtevium

et

Burmannum,

Antiquit. Itahte, tom.lA.

et seqq. Resp. ad novas amm., pag. 52 pa,.t cap. I. 74. -(15) Cfr. aupra, -,14) Informatio. pag.

V.

(13)

Ualica, 'pag- 3

P^g-

'^^-

" ^^^^

^"'' ^^^P" ^^ ^^^

ea

DIE TRIGESIMA OCTOBRIS.


ea iejuniomm
fuerit

669

ejus v.ta frequentia et nsperitas, ul

aliique pra^sules Id etiam experU sunt episcopi


ecclesiastici.

impb.

tributa

miraculo.

Toto

vitoi

smu cursu

quos

sibi

modcratores constUuebat

quamplunma adjecit {.!) ieiuniis Ordinis alia mh.l ut buluo vel triduo etsa^pissime accidit maximos conmanducaret, tam mirtn abstinenti^c
junpens
res,
laborc^s.

vir pa.'endi sludiosissimus,

qimm

inu.-be versa,.,;;>-

returubinonessetOrdinissu.conventus(7).

cmeParco etiam cibo interdum


salis,

aquam frigldam, multum mvrrbam misccbat (2).

aloen aut

hab.tavit uei 32 In omnibus locis in quibus ^^.f^^^^. ut in ^^^^yj famulus thabitavit autem in plunmis. Rossani, conventu Acrii. BLdvt'-dLTii, Cetrarii.

obscrvant.sCoriolani aUisque), fuit reguUii sulu

>..-

r.

"f"'"'

percuss.on.bus 29 Pa.-vo utebatursomno,ut sui erat atquc per super.ores vacaret; et, dum junior boram, ve se cruentabat ultru

proposimus.adeo ut omnibus in exemplum dm eniui potuU tanta virtus neretur. Nequc


latere Fratres,

ideoque

Ucebat, sa'pissin.e fasccuUs, vei nodusis funibus, vel dumorum cuspklibusclavato-, ac denKk flaf,M-o vU.-eis

invito, claustraUa
tia

vcncrabdi viro, hcct munera dctulerunt. Obcdien-

eliam

salectacetoinn.ctisvuUKr.busmedebatur.Quam ejus Ujifue.-it ciUcium vero acerbum et grave super lumbos se m reum, testantur cicatrices
noctu persx-pe ant Dei deprehcnsa^.Pneterea
pelebat,
ubi

deinde computsus. pvimum vicaru olTicium, tum .Vcru, etiam cucnobiorum pr.cfccturas (8) Mur.aliis in locis suscepit, ut

tum pluribus manni et Cetrarii


ciplina ila

(9).

Eo prxside regularis

dis-

urt.carumque nudum ut ante diximus, se paraverat, in qao. genere, Ucet vita. voU.tabat(3). Atque in duro

spinarum

st.a

um um

floruit, ut sanctilatcm

quoque infuudere videretur.


statu.tur.

suam cicteris Quonam vero temfac.le

pr^fuerit, haud pore singulis monasteriis

At

certc,

postquam

definitur. lu.t

ab

coincctus, st^mper taatlrilus labor.bus etsenio pe.seve.-avU.Y.x est quod men usciue ad murlem cusperfectam in eo fuisse sensuum

Gapuc.norum Conanno 1717 ad 1720 provinciic tempo.-e omnia ejus aesentina; pr^sedU quo pruvisitator.s generalis nobia lustravU. Denique
:

ut mudestiam tam singularem B et.am nmle n.orat. honunes .llo viso sese comporedolehant caslUanerent. Verba et facta ejus inst.llabant(4).Lascivos autem

adj.ciamus tod.am, atque

est, m munuseidema-grius fcrenti commissum tum a-quitate, tum mudeeoque gerendo sum.ua cxempUim se pricb.-ns ratione usus est, atque

, ,, .aupcrtaie

tem, ea.nque aUis pluries planum fecil(5). ex fietore agnoscebat, ut omni iUum S. Fruncisci fiUum

reslituU quie virtutum omnium, mulla provmcc sanxit quu. ad stabilem fuerant, plura

lapsa

SOEgregium ^^^^^ ;,,p,,etate pen.tus caruisse


;

rebus abst.iis et.am quie sed nuisse non modo superfluis, diviUas. compa^ne necessari.e sunt ad vitam esse aspernatum moda, munera. oblectamenta
;

ordinem atque utilitatem confcrre subditos rex.t, 33 Suuuna semper prudenUa monUis ad sancl. et eos imprimis exemplu suo Amrmant testcs euu. vehc-

putL-rant (10).

est opttmi

moniam

cohortatus.

demum
cam omnes

supellecti U heroiin cibo, in vestitu, in id testes paupertatem prcu se tuUsse


:

quis .n Deum vel menter fuisse solUcitum ne id totum incubuisse ut lex leviter dclinqueret iu omnium emendationem nec mmis
;

adimpleretur

et
,

missiones

Pcrgens ad documenta conlirmant. ta peram neque calceame.

neque

lougissima .tmera nud.s detuUt umquam;sed aggred. solebat pedibus pro.-susque imparatus vesartam volebat Non nisi tunicam unam eamque decretum quondam fmsset

opportune qu;eseverum nec nimis iudulgentem m.ns obser\'antiam paulatim resUtu.sse sivisse: (U) et instaurasse modis disciplinam ubique omnibus cout sancta paupertas ab pnesertim
; ;

leretur, dedisse

operam-

Dum

provincialis aut

usuque tr.tam.

venerabiUs vir (qu^ subtiliores adbibere lanas, paupertatem) ejus.uod, erat ejus solUcitudo circa
efTecitque ut consiUo alacriter se objecit
fixi et

Quum

ne quid superKuard.anus erat, sedulo cavebat


i.Ura

mhd

^des nu. retineretur a Fratribus. Umites exst.-uendas curaciUUis ac necessitatis hortus oliv.s Acrii esset spatiosus
bat
et

simpU-

quum

.nnovaretur. Chr.sti cruci brevu.r.um, scamginis eff.gies, sacra Sciptura, vana flagrorum eenej a

B.

Mana)\u-

consitus,

tantam olearum

copiam, Un.quam a

juss.t (12). paupertate aUenam, .-ecuU

Numquam
p.

num, straminea

culcita.

hic totus ceUie apparatus

(6).

Monens

nihil dis-

non ad longuu. soUicUus de crastino, commeatus Quie qu.dem tempus.sedaddiem comparabat.


fiducia ac
sp.ritus

paupcrtatis
,

divina)

Provi-

et

^ tribuendum reUquit. 31 Inter innumera ,,;-, -^^ iun.i


obedierUia
ta:

vere.nsignis,

sim;E,alacris, animosai
id vcre

promptisfere obedienti^ numeio ab^olur.,imprn aD.oiu

specimma. jussa ment.s occu Ua lum vocis impena,sed etiam


et

omnique admirandum quod non

so-

Quare

e vest.g o^ divmitus penetrabatetperficiebat prces.dum suorum longe aberat,

si ad eorum pedes, ac sentiebat .mp.na, atque ebat^ sese iU.co jonte auribus iUa accepisset,

dum

cum deficeret deutiS adeo ^lacmt ut inopinatodelatalucnt, vel s.ugula.. ea sa=pe vel AUqua.^do fiebat utsaUtoportento muUipUcata. c.borum genus .p i rum piscium cop.a vel al.ud vero Dei '--l/^ dono m.tteretur. Quid monasterH. d.sl et pauper.oribus proxim.s in buenda curabat ne scilicet ^^^fl^^^^^./l^ postulabat (13) At
;

annona

pararetur

quam

necessitas

comprobatm sed ^ Plurimasunt factaquibus id luculentissimum illud quod, ovenisset De. f-mlum a ceps ad monasterium pr.eses. ut p n hic lougius abesset,

<^^^^^''"2'

simul ne quidquam Fratribus, deesset, sedulo consulebat.

pra^sertim a^grotis,

aut ,vewm..r exstil.t in conferendis ^^^^^^^^^ 34 Ne.no just.or .Uo

cuturus, et
cip.

argumen pr^clarum .^ngel. obedient.a^ isque stat.m ad p^beret.absentem arcessivU imperium. Et.am ac si audiv.sset ^^^
natus atque in

um
it,

adimendis muneribus, in ''^".""-^'^"^'l^^^^^^': noxiiscoercendis(14).Quamv.sobten.pebus in religmnem severe imrationem leg.bus et omc.i pun.ret omnes tamen poneret.quamv.s culpas u
solert.a corr.gebat tanta cai-^tate, comitate, UUus amore caperentui qu. corrept. fuerant,
IVl 346

subUme

raptus,

^-"f ^^ ;^^^'"'-

.-evocabatur. extasi extemplo riorum pr^cepto ab

-(8, Summ.

II.

pag. 54 et seqq.

_-

(14)lbid.pag

63.Sunim.lI,pttg.48. et

670
EX IMPR.

DE

B.

ANGELO AB ACRIO CONFESSORE.


Bisinianensis.Nobis mo.Ie.-ni p.-incipis

expos.tum D

em.cu.t et.am etvitiaponerent. Qux^ prudentia et in S. Joanne in Floiubus Cetrai-ii,


in capitulis
alibi
(1)

quibus interesse cogebatur,

qux-que
capi;

tua prudentia, pietate ac profuit quod ipse de in Domino confisus, te, qu. ut

semper a.:l sapienlia regebat. Hinc concibaret et fuit ut tliscrepantes tula accitus componebat ani.ta pra>sentia sua coi.silioque decen.erenomnia pac.nce ac sancte mos, ut de lUo conamrmant nemincm tm- {'>'). Testes curriculo ; omnes qu. in toto ejus vite nuostum plane recreatos aD Dei famulum alloquebanlur, sermonum suav.taejus 00 discessisse ; tantam

summa

bitate plu.-imum expresse prolessus idem princeps asserit. Frater Francisci Gapucinorum i.unOrdmis Minorum S.
et in sacro presbyteratus sua consolatioexistis, pro spirituali constitutus habere, operaque tua .n ..s

cupatornm,

ordine

ne jugiter apud se quietem, qme al anima; salutem et conscienlia^ uti posse plurimum prouthactenus cxpertus fuit. Nobis propte.*ea humUiter supplican
desiderat.
fecit,

omnes, et arguenlem punientem non modo nennni tcm etiam aut omfuisse, ut iis traherentur

ut sibi

in pi-;missis oppo.-tune

pi-ov.dere

dilcctum ab esstitissemolestum, sedfuisse

debenignitateapostohca et ut i.ifra, indulgere hujusmodi supphcat.on.bus dignai-emur. Nos.... ad biennium tantum de superiorum
inclinati, ut

Fundat Acfitanum
coenobium Capucina-

sedulo etiam '"35'lntertot cu.-as et labores, quarum monasconsuluit monialibusGapucinis. torium

tuormn

nere, ac in ejus

Quum

curarat. Acritanum ipse exslruendum plures v..-gienim Acrii, Bisiniani etaUb.

rum.

nes.bonisparent.busnatas,adsanctevivendum
du.n .n s^ccu o ^.veperduxisset, ac sciret eas, salebras, statuit umnes .ncidere rent in magnas societatem congreunam v.Ue rel.giosu. n
fur
(4).

penes dictum pri.icipem per.Tiadomo degere et commorari, ita hujusmod. tamen ut quandocumque biennio ad clausdurante a superioribus tuis pr^dictis ac absque u\licite tra revocari possis, libe.-e et hujusmodi per constitutiones Ordinis
lice.itia

lius poenie

sibi negot.amfacessereoare, quamvis nndique cum Josepbo Leopoldo banseveRem

auctoriquomodolibct impositic incursu, valeas, pra^sentium concedimus et tate apostolica tenore pnemiss.s et conindulgemus non obstantibus
;

apostol.cis, necstitutionibus et ordinationibus

rino

commun.cav.t (5). Bis.nianensi principe, suo morogante Dei famulo, sumptu Is itLque. lundav.t b monast.num
nialium Gapucinarum

non

dicti

0.-dinis etiam statutis

et

consuetudi-

n.bUS, priVilegiis (8)

nuemadmodum
julii

hoc
sarii

die 28 potestatem ipsi fecit Conc.l.i C-ln anni 1725, S- Congregatio annos confescoenobio B. Angelus plures
,

37 Recogitanti quanta sanct.moniJi videbitur ruerit B. Angelus, mira non

f.

ma Uo
rel.-

Su.una^o.n. ^^^^^^^^ ^^
(,,.(,0,.

illa

est quot giosi principis petitio. Incrcdibile Nobil.shominessanctum dixerint et habue.-int.

eum

munus

obivit. tanto

monialium

spir.tuali

iis cum sauct.tat.s odore profectu, ut plures ex quas pra^cipue commemovita excesserint. Inter
filia, Teres.a.quai ratur ipsiusB.sinianiprincipis tam sanctum austerumque a venerabili viro ad

ma.ms simi quoque viri palam ei atque ei deserviebant, apostolu.n.


sei-vumDeietangelum quoniam Ulius vestes tamquau.

osculabantur
agricolam,

Domini appellantes. Et
reliquia^

undique

vit;e

Grucif.xo nomme, sumpto Mari^ Angela: de

genus amplectcndum

ftnl excitata (6), et

palliisque semper resecabantur, rcsa.-tis tunicis totius fermc Neapohtan. i-egn. incedebat. Populi

iUum

omnium virtutum laude claruit. vum asceteriu.n sevei-iores regula:

noPorro ut inducerentur

utraque Caviserecertabant, pra^sertim in cu-ciler et Monte Casino. Decem labria, Neapoli illum quondam ex oppido egres-

passus est ibique vigerent, multa constitutor, arcessit.s laboris insumpsit sanctus Capucinarum Tessanensi duaetiam e conventu Superatis tandem .mbus mon.ahbus profess.s. optime success.t, et accurata pediment.s. res noruit. Ut observantia in parthenone constanter

plurimumque

hominum m.Uia lacrymabundi sum comitata sunt. Eum popuU

eo transprosequL-bantur, et procidebant coram arcessebant. Eum assidue optimates eunte

Mendosa.marcbio Principes Bisiniani, Puulusdc princeps Scyllaj, dux de VaUe, dux Balnearice, vocabant et Montisleonis, aliique plu.-es iUum

etiam B. Angelus hoc consequeretur, scripsit quai fueruat post sua maim quuidam monita, C ipsius mortem ab aliis moniaUum confessarns

commendubant. consulebant.ejusque p.-ecibus se

Idem priestabant

a.-chiepiscopi

Rossam

et Saler-

possumus tam 36 Neque prajterire hoc loco i^cr bienprincipem iUum nium versa- bene de sancto viro existimasse tur in icdi- Bisinianensem, ut, biennio post conditnm monasbusprincipis jugiter apud se habere terium. euni in a^dibus suis Bisinianenad animic sua; salutem pluvoluerit, ejus opera sis. Homanus rimum usurus. Facultatem concessit anm Benedictas XUI, datis die 14 julu
pont.fex

deinceps adhibita

(7).

Tropeai, ni episcopiBisiniani,S.Marci,Oppidi, Mont.s Casini et al.i vi.-i pnfistanGassani, abbas de Aragona, artes innumeri. Vincentius Maria palam chiepiscopusGonscntinus, genu flectens cardinal.s arab eo bL:nediclio.iem pctiit. Jussu P.gnatelh. chiepiscopi Neapolitani, Francisci revocatus est Neapoqui ipsum plurimi faciebat, ejus sanctimoniiE Inu. Dcniquetantuminvaluit iUius pingi jussefaraaetveneratio, utelfigiem In eam autem rint rex et regina Neapolis (9). virtutes plane hero.cas, nobilitatem venit tum ob dona miracula, vaticinia, extases aliaque

1727 hisce
erat
:

literis,
filio

Dilecto

quibus a tergo inscnptum Angelo ab Acrio..


.

BENEDICTUS PAPA
tera et apostolicam

XIII. Dilecte fdi,salubenedictionem. Religionis

tum ob

supernaturalia quibus

famulum suum Dommus

zelus, vitai et

morum honestas,

aliaque

laudab.-

cumulavit.

virtutum merita, quibus apud lia probitatis et Nos induNos digno commendaris lestimonio, favoribus prosequamur. ut te specialibus
cunt,

Nuper siquidem pro parte

dilecti

filii

nobilis viri,

(HSumm.U.pag.

235. -(2lInforni,

(7)

(3) Ibid,.

pag. 59.

t4i

Sumrii.
(6)

II,

pag. 58et seq. pag. 280. - (5) Vita


11,
11
,

Italica. pag.

Summ.

69 et seq. 11, pag 280 ;

lnform.

pag. 51 et

9.

pag. 4b r l seqq. ad novas animadv. super dubio dc virtut, to.n !" P''^' ^^*Michael a Tugio, Bullarium Cnpuc, (8)

cfr. pag. 193. 203, 282. Cfr. Resp.

_(9) Informatio U, pag.-106. 494etseqq.;cfr.paB.109.

Summ.

11,

num. XXIV pag.


.

j^J^mTATA.

DIE TRIGESIMX OCTOBRIS.


se conferebat, et

C71

ANNOTATA.
Quomodo hiec contigerint, non omnes refeeodemmodo e.rponunt. Testes enim alu dum vehementisrunt vencrabilcm .Vngelum,
a

ab hujusmodi egit exercitio lucrumautdonum cepit. Missioncs Galabria.', in in omnibus ferme locis utriusque Neapolicivitate ipsa Neapoli, atque in reliquis antequam vita taniregni provinciis: imo paulo

nuUumumquam

EX IMPB.

cividecessit, sacra hac legalione functus est in

cnixe rogaret. sime tentaretur, Dcique auxilium


audivisso

tate S.

vocem
alii

Clirisli sibi

largicnlis
ei

donum

Gcrmani. Harum missionum mulUe suum quioque in annum supra relatiu sunt (4) ; sed
alite sant,

apparuisse castitatis; tamen in eo conscnliunt, quod tunc ulrique sibi conservus Dei lumbos ingenti dolore vcro

angelum

et for^e plures,

quarum tempus

defi-

niri

Canequit. Compertum enim eum ulramque

stringi sensit. Alter dicit,

ictum illatum fuisse id accidit non latenbus. Alu de tempore quo sit, una est facti bene convcniunt... Quidquid
substantia,

labriam evangelizando pervasisse et missiones peregisseinnumeris in oppidis (5), in dicecesibus


Nicastrensi, Gonsentina, Bisinianensi, S. Marci, quarum episcopi,non multo aliisque Oppidana postobitum servi Dci, ad summum pontificem
:

omnesque conveniunt, castitatis constriclionem. donum. sive per lumborum

sudoscripserunt Ecclcsias suas venerabilis viri


ribus irrigatas fuisse et sanctificatas (6). constat missiones et 39 Priuter has sacras expeditiones quadragesi' septem et triginta annos, etiam beatum Angelum medes con1702 usque ad annum 1739,

fere sonat). seu voce sive per ictum (quod idem utrumque Ghristi.seuangcli ministerio, quod viro fuisse colpotuit. vonerabili

simul

fieri

latum

nempe ab anno
quo de vita

ciones habet.

(1).

b Monialium Capucinaram NeapoHtanum moferturad anmmi 1538, quo prius nasterium S. Marirc in Hierusalem, at postea quidem tertii Ordinis S. Frayicisci, regulx S. Clarx adstrictum, Fraarctioris
visilationi a Pautrum Capucinorum curx et (2). Hiijus Ordinis lopapa Illfuit subjectnm

exordium

re-

conciones decessit, quadragesimales

umquotannis habuisse,exquibus rursus nuUum stipendium sive eleemosynam accipere voquam munere esset iUius luit. Quanta autem in hoc conjici caritas ac studium, ex eo potissimum
potest,

quod cum

prolapsus olim crus fregisset,

fuitS VeronicadeJulianis.abbatissa. dicla, eiiam est congregaiio Capucinat^m Teriii Ordinis de Pcenilentia a quai regulam cum constileone Xdefmitam sequuniur, una Capucinorum. iutionibus Reformationis Concilu conceS. Congregationis c Decreto episcopo Bisinianensi ut ad morf27ur facultas

Altera

nohiit, niliilominusconcionessuas pr..lermittere acerbissimos dolores sed, sella devectus, inter

populum quotidie est allocutus. divinis fa- modwn con40 Qua vero ratione verba de rebus dicendum. cionandi a fructu, jam breviter est ceret, et quo Deo doctus.
1702 Quadragesimales conciones exorsus estanno civitatis Cocujusdam in parochiah ecclesia vici nomen esl. Sed, riolani, cui vico a S. Georgio defectu laboraret, medio quamvis nuUo memoriic superna virtute sermone ita hic^sit ut, impedito staret, et deberet re mrecla
eloquio, elinguis discedere.

nasterii

quod in feudo suo Acrii pnnceps

fundationem sub reiedifcarai, ereciionemet dcvenire possit. Insuper daffula Capucinarum turprincipiatquee]\ishxYedihu^ et successoribu^^ jus

nominandi tresdecim puellas in prielato emissuras; monasterio regularem professionem


ita

Quum stupens et pudore suffusus, voluntatem manidomi oraret Deumutsuam ipsi


festam faceret, ecce vocem audit
:

a Noli timere
;

tamen ut dictu; puella3 prius ab temporeapprobaridebeant;relique vero arbiadmittanejusdem ordinarii pro tempore
trio

ordinario pro

tur (3).

CAPUT QUARTUM.

De

rebus prjeclare gestis a B. Angelo in missionibus. Conciones quadragcsiniales.

dabo tibi sacrie praidicationis Ad lohora cuncti labores tui fortunabuntur. es ? ait. Contremuit quentem Angelus Tu quis motu quassacubiculum quasi vehementi terr.c hoc sibi responsum tum, sensitque Dei famulus In posterum simphci Ego sum qui sum. dari dieendi genere utens conet in promptu posito unoquoquc inteUigi. cionando, ut possis ab perterntus ut quolUe corruit semivivus, ita legeret aut tiescumque oa verba a se scripta
: :

donum

ex hac

aliis proferret,

Ab hac die,
dentis

omnibus artubus contremisceret. secum abjectis libris et scripUs, mhil

Christi e cruce penpnrter sacram Scripturam et ferens.orationeseadconcionanimaginem

Per totum ferme regnum Neapolitanum

Mivabilis Angeli
coercita fuit, sed in
clarior effulsit in

non intra claustia publicum prodiit, longeque


v.rtus

quo a vix suscepto


assidue functus

obeundo munere miss.onani sacerdotio ad obitumusque

est,

nuUo

alio

sibi

proposito

dumpriepararesolituserat.Tunc omnem suggestum ascendebat. In diin Deo habens, in plenus ac vehemens, cendo simplex.scd unctione ita poitaaudientiumcaptui se accommodabat, et propno utebatur pularibus comparationibus pueri eum bene loci dialecto, ut vel cujusque
inteUigerent
sagittaj in mt.ma ho41 Verba ejus tamquam eo magis quod minum corda permeabant idque portenta quoque. extas^^ "aPiUius sermonem qiml
:

spem

finequamDei

gloria et salute

hominum sempi-

(7).

et

nb angeto

cursu civ.tales.terterna.Toto igitur fere anni

adjiitiis-

pra;dicans verbum Dei et rasque lustrabat,ubique parcens labori, imo nec poenitentiam, nuUique

infirmUatibus, Quocumque ipsi senecta^ atque episcopisvel ab oppidorum vocatus esset vel ab pr^sidum venia, dominis, iUuc statim, habita
silper dubio de vir U) Resp. ad novas animadversiones Tugio, Bullanum Capuc^. (2) M.ohael a

LcHpturarum intelUgentia a Deo

usque

sa^penumero

comitabantur

et

pr.editus

u...e

annarrabant ei concionanti ferebatur. Insuper

tutibus, pag.

('MRpsn ad animadv. superciii-

i3.9.

tom.
11,

lll,

p.g.

pag.273

etseq-

Boverius, Annales M-^--,*^;^""';"^^; Ur. UI, pag. 94.- (4) (3) IbiJ., tom.

gelum

G72
EK IHPB-

DE

B.

ANGELO AB ACRIO CONFESSORE.


ecclesia 1711 rogavitatinNeapoUtana haberet. Is, madragesimales conciones
,

S. Elign

Ipse pnuirc solitum esse .elum Domini verba sac.oseim


fassus estse tn nro sua)mederatori

pnmo

ir::;Uaco,UatadivinUussisa.

erten-Uus, scd

mox hac Domin. voco

contn-.na-

eonsuev.sse confunderet, dicere


datini

^ ^^^ne Etrequidemveracumad lalu.Lu.ner

X
smn
dibiliter

voces eflerentum. Bignu ma..u edito. has condone an.madverleca.tus in quavis

Vade et nuli us suggestu incepit. S..iipl.cem tuus sum, dicere e positum dicend. modum ita .toue in p.-omptu

fimere; quia ego protector

ut tertiie o.nnes conte.npserunt, dim.ser.t eccleet concio..atorom adessel,

jam

orat.on.

nemo

'"'^iNcmotan.du.-useratqaiUliusoral.onenen Omnesinoccommoverenemo la.i. .mpius quin


necteretur,

.iu.-cctor.

tus erat

Hac injuria .uhU con..notus, areh.epiB.Angelus^quum cevtiov faclus


et

p.-ofec-

poUss.mu.n U.bat .n u \d autem passio.iem Jesu Ch...t. aueconeionis,in quo auim.omolu,nt ip^e se.is.?eco ere solehat,tanto plernmque rape.-e u raTenatus in extasi., lacrym.s couUee.e
,

ex.tu eu,us-

scopas eum revocav.t verba lecU palam mar^uu.tvir hu.nilUmus. et pr^sentibus qu. pr.us x.ma coro..a, iis etiam .nter crat scr.ba qaidam, ip.um exploserant. Hus vene.-at. At De. servus d..m
cfj.

denuoconc.ona.-. juss.t.

Teram derisarus
habct
:

Zucutesautemdoloreac
?u
e

Tent

Galeota se

dom.na, Cornelia Capece I>^i iUsumni palamflagr.s cec.d.t (2VSed

facies suas pleelesx.pe a.ductis ealceis

se.-..m.iem

. Dicatis

veUm,

a.t tot.

con-

quondam

adde.e s^.ul ^nmibus animum mspemeneere s^'^ '^!^" ^^ Augelus, umnes

e^^

atur

B^

et ventui, Pater noster egressus, hor.-cndo casu ilUus qui, c te.nplo eccles.a v.x vera, contemptor Ule

Ave Mana pro au.ma

penbU.

exierat,

confluerent et P-' '^^^^ t^\al pcnitenti. bonam se rec.perent.Hom.nes nuisaue ad frugem Deumque ne.n.n. culpa damnari,

eventa repentino conc.dU. Quo commot. et operibus e.ves atque alUs miramhs deinceps U-eqaen t.a sancti

Re

cum

pcnurbaU,
-iri

summa

s^ ^tmn

spei usurpnbat. Lucul.ntissunam d esse c ebro

eumque tanto conciones aadierunt, euntcm in templum et hmc runt honore, ut etiam tamce, instiparent, iVustula
redeuntem
resecantes (7). slar reliquiarum,

liabue-

t"m;psecomposu.t;quemol.u.dumperor^^^

fuitin populo n..-ahilis excitata ..umqua,.j concione rec.tarc iu e..trema ad spem attol e cnUt por.-o eert.us peccato.-es ah.o uta crueis vexiUum, idque lur ostendebat loco quadragesimah,

eommotm Eum

om^L
m

quod 45 Huc refern potcst civitate ^'-,^' 1738 concionarctur in


exclamavit
;

cum anno
!

civitas S.

omUte.-e peccatam

carnis.

mis^ioneautdevotione hou...a.n sp.dellgebat. suppUcantium

i^is

et

comburem.ni ut
c.rc.ter

German. ^^^^^^^^^ Hac nocte a.deb.t Soduma et Gonmrrha.

,...,...^^ Livinom ulcirciter tionem pcc"^"'; cotoribus ^_f' minatur.

quodam

Ptosperrimo eveniu
concionatur.

stipatus (^J). nisquecoronatorum agmine sunt peccatores quossancplane 4!^ luuumeri verbi pra-co ad pa^mtentiam tus iUe dumh.ic. conc.umbus Pubhci sa^pe concabini t.-aduxit

ladem
duobus

porro nocte. versas

montem Cas.num,

urbe,.ngens milUbus passuam .b

nammac.vitaUimminerevisac.letom^^^^^^^^
D^^'' serv.is "^ tcrrorem conjecU. At i^mis el aU.s mu t Muntis Casini. del Verme, abbate

quem in ProcessubeaLeonardas iUe V.tteritti, commcmorant (-1). Luthetificationis tot testes deposuit; et in pr.ma ranus quondam errores Angelus, sciUce .n m.ssione quam habait B. uUenor.s, hoMes.m Georgii Galahr.ie
lerra
S.

nermoti, e

f\agitiorum

cceno

en.erserunt

ut

Itam

illam

noctem

flagellat.un.bus in oratione et

^'te^Sed

ut Etiam Acrii consulebat vir sanctissimus coiiimorans, minime negligcret. Mense "^^^^^;'' "'''^^; omnium sase easque protrahebat usque htticonsiilit. missiones inchoaturus,
aliis ita

quoi ibi invaluerat,

ex ammis

eveUit (5). Pla.-es

ad

etiam

mor.bus loco nati e corruptis redierunt; et Acrii me.-et.*.>c emendatioremvitam se percuss.t, ut qu^dam pcEn.tent.a ducta ita
nol)ili

ad

conventum Acn amensem junium, quo in super.orum aib.tuo num aut in aUum pro
,

revertebatur.

loto Quataor reliqu.s mens.bus


pe.-fect.o-

mortem inde

verba de obierit (6). Dei famalo

rebusdivinisraciente,vulgo evenire solum lamberent cunct.s ^ blasphemi lingua

solebat ut

m-

christia.ia.u pectore ad asseqnendam sul.tus Qu. vul (9), d.cere nem incumbebat prius compel at se al.os ad frugem compellcre, Quamquam neque hoc tempore a lu- F
:

ipsum.

et chartulas lusospectautibus ; aleatores talos homines, fune ad inccnderent;dissoluU

supcrsedebat. Diebus en.m crandis Deo animis Acritani conc.odominicis in ecclesia conventus
nabatur,
et

I.

rias

coronato, scandacoUam alligato et capite spinis pete.-ent; alii bona def.-auveniam a ccKtu

prospernmo quidem
nitu.t p.-a.clanssuna

poUssimum

lorum

vanu^ datis resUtuerent;remina3


blice detestai-entur;

vanitatem pu-

\n sac.-a.nenU

^"^^^^^-J^;^ /H;"^ <^=^^'^ pcenitentixministerio. rantaenim


ito

omnes den.que ad curam


est B. jVngelus,

perfectam se ajtermesaluUs,veletiam ad vitam


revocarcnt.

Ubicumque versatus

II

coercuit, quaj inveterataodia restinxit, luxuriam pluribusque famUi.s Ucentia facta erant mutavit, factum est ut ad insperatam pacem restituit. Quo finitimis tract.bas .nejus couciones etiam ex
ge.is

conscicntiis p.-udentia erat ilUus in sanand.s miscebat, justit.am car.tati, severitatem dulcedini ex oppidis su.s ut complures proficiscerentur et conscentias expiaturi apud iUum ^^^l^'^' ad bonam painitentibus, qui non rediret ex iUius Qaare homnuim frugem et pra.luceret exemplo. dom. exc.p.ebat^

confessiones

mcepopuU maltitudu conflueret, eumque supra i.idicata. novis dentcm stiparet. Hlcc jam
exemplis posteonfirmabuntur.
44

diu nuctuque quoque unp.'ansus(lO). Chnstianam s.epe etiam homines ,ncred.b rudesque

//WW 1>C0

"

Tam

rabiliter ad-

referebat, qui

Deo p.-osp(;rum exitu.n B. Angelus uni eum s;epe perspicue adjuvit. Car-

doQtrinam pueros consuev.t. Ut autun patientia et cura docere .n ecclesiam conyemient, pueri sponte et hbenter

juoantc.

archiepiscopus Neapolitanus, dinalis Pignatelli, Angelo raalta aadisset, eum anno B.

monUis aUic.ebat eos munusculis et blandis fide. rudime.inuUique pai-cebat operee ut omnes
tis

sedulo informarentur (11).

cum de
(1)

Summ.

II,

_(2)Summ.ll.vag-62.
VitalUlica. pag. 15. (5)Summ.U. pag. 332.

Itahca. pag. 13. pag. 64, 08 et seqq. Vita -(3)Cfr. Inform. U, pag.27.

l4)

Cfr.
t6j

Summ.

11.

Ibid.,

pag. 219.

P^K-61.219- 0> Cfr.

- ^8, Ibid., pag 35. Vita Italica. pafi. 24 et seqq. pag- 8 et seq 16. - (10) Informatio U, l9) Ibid. pag. pag. 8 et 24. (U)lbid.,

CAPUT

673

DIE TRIGESIMA. OGTOBRIS.


tabulatum
riraento,
et

pedes
in

viri Dei,

aut alio capto expe-

e:c

nipR.

eum

depresublimi vere suspensum


ju.-ati

CAPUT QUINTUM.

henderant(i4), ut ipsi post 40 In ecdesia paroeciali

asserue.m

Gastihon.s volavit

itno votan-

De

exlasibus ct nptibus B. Angeli,

quondam
hensurus.

ostensormm e gradibus allaris, benediceret (ly).ltem quopopulo

appre-

tem

Hu-

Ejus visiones.
supernaturalia, quo-

Cuiu^modisintheecdona
homines B.

august.ssimo m.ne Frigido, cum, exposito Jam atque verba ad populum faceret. ^cramento, Accip.te hunc Vultisne pa.iem-? hiec diceret loco suo ad vivum angclorum. subito e
:

pancm
altare

Angelum
in

vanis genu.na pos,nodo interse d.fforant, et a quod iterum hoc loco fuse sint discerni. non est

decem passus

distans volavit.humo

m.m-

extasim

raptwn

B. Angeli tum disseratur. Notasse satisest, beat.ficat.onis raptus, ut in Actis tases tum divina, quippe per ostensum est, revera fuisse

ex-

ea augebatur fervor

ca.-itatis,

hum.l.las ciete-

r^que virtutes (1). singula exseDeodonabatur, ut infmitum esset pauca excerpemus. qui Ex innumci-is itaque confic.ebat, in exPIerumque,dum i-em divinan.
sa:>pissime postconsecratasim rapiebatur,idque

a His porro tam frcquenter

universo.nspectante (10). metacta, idqucpopulo ccnple- sedjubettte 50 Idautemomniumanimosslupore superiore nd avocatus esset, mterno se refJeunbat quod eum a sensibus se .-edibat. Anno tcm. etiam p.-u^sidum jussu ad Antonio a Sti on1734 (17)a pi-Eeposito provinciah, Rossanensem arcessUus est, goli inconve.itum prospere et eo pra^sente
ut cap.tulo interesset, succederet electio superioris.

Cum,

v.x tr.cl.-

tionemperhoru3quartampartem,utiurejurando
Spcciosus tunc et conf.rmant testes oculati (2). simile frequcnformosus apparebat (3). Aliquid conciones atque ad menter accidobat inler sa^penumero sola sam (4) Licet autem extases evenirent, ita ut suppos.ta

raperetur.h^c mente nium inp-essus,in extasim Bonaventu.-a a Rossano, p,-xcepit gua.-dianus, P. . Pater Angele factum juratus conf.rmavit a.t, qu.d Pater guard.ane, obedi. Hic statim pluribus.nspeccontigit, jubeor facere? Simile E Ac.-.tano(18) anno 1724 in convenlu tantibus,

alias

^*^;^. etiam coram pri,icipe ep.scop.s(20).0m.tto ojus(19); item coram m.ha

'-"

sensuum

alienatione

non la.'deretur(5),et manibu=; aut pedibus flamma


nih.l sentivet,

aliaexemplaferein.mmera.
51

ne ignem quidem

oculis

admotum

medicis adhibita ; f.-equenter aliave irritamenU a corporis elevat.one (6). tainen ips^ fiebantcum eum Philippus Aloysio presbyter Belimontc vidit
a terra

visiones Non paucas B. Angeli abest ut omnes cav.mus. Sed multum

supra md.- Sxpe


fuer..U
alifis

visioni-

fruitur.

plurimis quic supei.m.t recensita^. atque e Deprecant. quonatt.ngere juvat.

quot hoc oco

sursum clatum, cum rem

divinam conf.-

Cpro

pjpcrti sunt.

Nicola. conciebat(7).Menicinaj in ecclesia S. sexies subh.ne aut cionem habens, quinquies Behlatusest,cuuctisinspectantibus (8); item coram unimonte (9), Rossani, Galopezzati (10) Montcleone.Mileti, Paterni, verso populo, Acrii, fere ubique(il). Cetrari., Belvederii, et Monteleone, diceceseos 48 Accidit in c.vitate
Meliti
satell.tes dux Julius Pignatelli duos niquihujusmodi raptus diUgenter miser.t,qm in Fatrem deprehend.ssent,

pro se flamm.s -1). visus est medns in lant. vero iterum habebat in Getrar.ens. Ctempore domic.l.um Mar.am Teres.am ban-

mo.-tuov.ro, ^PPa-'^ ^-oraret, qu.ppe qui ^^^^ ..^^""^^"^;.:':''

-~!
postea
v

convenZm
sevI.-ino

vis.one v.dit

Bisinianens.s, fdiam pr.ncip.s o.an annos qui..que natarn sanctimonialem.tum


fix.,

ut

cruc. tem coram eff.gie Jesu et sponsuha cum ^-/-^ puelhe annuentem ^'^^_ ex die, an.mie anditatem tem (2-^) Ipse quadam

huK

:;!;.

v.de.-e sibi visus

est

sacrosanctam hos-

rerent

et,

si

falsos

Annelum

verberibus

plecterent.

Exploratores

egressam cor iam e tabernaculo

suum mg
an.m.-e

d.

virum concionantem e prol)erantes venerabilem inv..ieruat. Ut sursum corpore elatum reapse


i-itur

quod per totam deinceps Stavit. Audiv.tsimulverbaqu^

viUm

vehement.s.

^ me

cum

quod cernebant

ocul.s,

manuum

etiam

Thr
?ac

contrectatione probarent, pedibus;et, agn.ta ver.tate, '^uas suspensis ilUus dominus ad pcenitent.am

manus supposuere

Sacrum .psi sign.ficabant (23). sto nuptias Dom.nus mfans. est Ghristus nti sa^pe visus
(24).

ve

nalenatus
fnfus

tum

tum iHorum suntrevocati(12). Idem


ii

d.v..nQuod ad scientiam ei narrav.mus quoatt.net, ^am sup.a

.doeiconc.ona.Uiastaretanselus,d.cen.Iaug-

fere cont.git Apnl.an..

Quum

ibi

homo missionem ageret Dei famulus,


et

Lrens; quomodo
ferba
sacra; Scriptur.o

qu.dam dissolutus

incredulus,

Hyacmthus
raptuiim

dun promiser.t Do,n..m. se c.que m.ram dede,.t faieret.alTuturum.


ei

intelhgenUam

('-o).

Grandinelti, pericuh.m facere dolosos. Eccleconcionatoris, putans dlos esse

voluit

siam itaque

gelum

obstupuit, cum videret; nec ocuhs a terra sublatum


i.ig.-essus,

mox

Ansms

credens,

ped.bus manus iterum iterumque sub

uMus circumduxit.

Tum

pcenilentia motus, sac.-a

confessione

perpurgavit, susceptoque dcinceps vixit et obiU. statu ecclesiast.co, sancte et not.ss.porro pervulgatum erat

aninmm

lactum

mum

interpositis (13). Alii etiam,

manibus

.nter

ne,

419

429.

a5)Ibi(i..

pag.

aj Informatio
'g

II,

pag. 88 et soq.

(2)

SummB.^um
(3-

11.

121. 137. 104 etsec,., 111, IIS.

191.-

Ib^d. p:.g.

417

C4>

Ibid
(6)

4 7 43

pag 4^3.

(5, Ib.d..

luform. U, pag- 89.

p^g. 410. 421. 425. a) Summ. 1 pag,

pg. 350

=fr.

pag 2.

-^l^Hf-Jl,

.^ij.,

p.g. 414,

_112) Inform. ll.pag.

43.

Sumn

U3.Info,-m.n, pag. 89.

Summ

" 1 "^ U, pag. 410 et seq.


-

seii.,

432etseti.

85

C.VPUT

Oclohvis

Tomus

Xlii-

DE
674
ex impR-

B.

CONFESSOnE. ANGELO AB ACRIO

C\PUT SEXTUM.
An.d
ocabanta,.,
acll,uc

Dc

imiierio

quod excrcel

B.

te,.t

Anuelus in dfcmones, An!?ClUS Hl UiV.........^,

ani-

tcm. m eodem

esstabant cc^nulam, qua, ,b ,tine,.c missan,

sunt, atcu in agris velicU. v,nm .cUu Post sa,;cU

vixetciuobusauttribussat>seratsume,.,,o^^^^^

res creatas. n.a;.os el reliquas


Angelus, tum alia carus Deo fuerit H.
tu.nctia,npote^^^^^^^ eicme ,n ammantes et
(

..;ni.,u^

^^

Serous Vei expellii dsmoncs.

Ou-un

yrcieciaraut,

cixmones, tus traciita in

,am n.de liberavit, ut nuUa Tct no>ru.nenos

^:am^at,o.Cumm,s.oemdareBei-;.
d.moni eripmt Uosa^ ::,o crucs signo dccem annos sel.,, per.
eNsput ''^.t ortam, ''"erav ,t, lierem, Cctrar,o
irciem
iii,us

o~.

^^

O,

^"n

1730, i;3 , utcia,Tu,acu.ci... .,,,.,,1. t,um trium .,m,t ^"dc, tenu.t ar _^ d,u superpos.lam manim ^^^ superpos.tam_ ^ ^=^ namma. . quo tantus ''O""'

, -^

c,
f
^,

cereorum
iU-,.sB

extorser,nt invas,,. ut faces

et

colapbum

FanosanCMarci

(S""'^'^")^^

cancnc, seror cujusda.n occupata '''"-t"

^'^'^^^^^^ ^
,

;-P;XT Or.n^ '~a,,,, a

mabolo ^^^^^^^^f^ tan,acuchar ula,u d ^^_^^,^^_ servumDe,, ab eo 'Ccep,

tobnsan i 17-->6 Acr,i ,n,m^Pera^ totocuo ^c, H::at,Ut Domi,.,c. La .s^oc^ neret,gnis.qu,nuUobom,nun,

^"^.^"^ fs o ^f sunt (8).Quum a,t ororsus deprehensic domus


;

Hagrare ccp,sset

=^s5SHSi=
eoventuscustodi:stat,mem=^o tusuaiiai iin..o tpmoore secundam

as,K^

mEssm.
c... rib.le ,ncenu,u,i.

""

flam-

rcrr^nTcives adB.

Angelura.

1-"^"

tur,

fuit Puer.

'-'">bened.cta ,gnem extemplo /;,.^t-^"" Au.-^e -^ episcopo Bis,n,anens.,qu, hoctura ab m,rac:ulo ad.c ,p u indub.o batur, tum ab aliis

da;motassus

""

fnit luit.

^"p

''

sr:rm^?::^sw Ungtede H,lans


et
va.;.

\elo
s

sisti.

trgumena.

ejus loquens, benedict.one ^^^^^^^ Zn. clavo ; qu, ad est. evomito ^^^^^^\^,^, erat Paie, "'" t -l iA\ Cnm adolescentulus

mont.bus,d,ct,s Sei a Insuper e vicinis Acrii insupc, ..,,,, surgcbant noctu s"'Cat,,lclo S. f,, , di Buda, Logno, perterrebant, 'I'''"!'^^ ^ qua) incolas namraa. s eruptioni ,gn,vora, raon moT,ura p'.cest,g,is aut 1 autem ex quo , tribuebantur. Evanuerunt cuccs servus De,. H.e porro locis cruces nx,t veneraorantbus erant post eventum adhuc

ch^a^t. matrem monmt u precatus servus Dei, ^amdam domi abd,tam 00!="' ^'^ ^J;..^ et sa, fcBtorem ed,d,t, oharta gravissiraum testes.v.r sanc^Den,um, ut asserunt

"t ExLuitetiara,raper.um. aquam. d,ceceseos Sancto Laurentio


via,nfaret a pago
vincial.
traiecit

Cum

.M*^-

r:arn:::inCa:trov,,,,.rium,ubicapitu.opro^ nuv.um Lsar tu.gnU m


socius.aquam
et

tus eos se

corrept, qui vere a d^.mone

fuerant.

erectus

anuturus erat, tun.ca. Quo vso sicco vestigio siccaque ,1.ipse transra,s,t

rba,ropt,mediscernebat,etal,qotfemnras
qa,
""

vexatas d,cehant,
circiter 1730,

ad

se

adm,tte,e

raiss,onesacra Amant,a;,vocatus sus(ll) Peracta conc.onareBalnearia.. ut hic quoque e"t a duce eg cslittus Trope^e nav, In ipso .tinere, ad
tur.

exitiosa tnaecta exter-

"^3 Anno

minat.

exeunte mense majo cop.a.ut exortaest erucarum tanta Lutiis (Luz.i) tetarent ,ncote a frustra

Sa destruerent
L^Tnse
demer

ct

regionis P"n-P^ ^--^, e^Terminare Tunc a agros aqua benc Angelus, orans respers,t B ,n nmmna

se tisque prcecepit ut D.cto aud.erunt erent.Resm,ra!


,n r,vos

tur-

agebat. Eo Gulielmi, qu, an,mara u;des episcopi ,ntepergere voluit, et hcet "ea.eato prot,nus nav.ac nautce rtasa^vaexorta esset procella, .nspecconscendit. Multis tum lare noUent, ipse tranqu.U sulcabat. to Ubus, ubi nav,s aquara crcum ventusque secundus era ; rum ,nare

usest,renuenbus naut.s,

et ^'^t"^^

--"''

^'

maUm "

se projecerunt quidera superessc a"i,osquc ,ta ut ne unum ,nc..ed.b^ rjc,t,ll,usp,.od,g,.test,s oculatus


.

Moccone, Acqua-

unmque vero tempestas


T

sceviebat.

Anno 1736

Bel.monte,n m quadrages,mal., prope te, m-e farentibus vent.s adeo

esse quanta

io (0).

Lutiorum, Irater card,nafirao domi.,us terra. arcestracto a.ger, U. .Vngelura


lis

qu.dam, 1734, Thoraas Anno. utait testis

tum

luer.t popc.U

-- 'Oi^^^^;
, >nc.n te
vastatc^s,

litomm

rao, cru..e

agros .ugesta. grav.ss,De. '^'^: drtrira^ntum^nferrent. Uogatus Bel.mont.s ma,e archipresbytero k Gre=orio, Quod.o,nn,busstupent,bus, ilUcocon.ud.cabat et,am p,scatoribus

opeiensi d.oeces,, ,nare

est.utaqua.

iu

sem

beS

conferret sfvit.Cumhic itaque eo se ex,t,osis insecl,s vid.t de Noce agros


.

quievit. Allquando

quaretia esseut iacieda


piscium captura(l2).

et

tum uberr.ma

erat

qucu
?at

nuUa

aut f"6are potears huraana destruere

Sedmox.illooranteettr,buscruc,busab

eo

et (2) Ib.d.. pag. 445 pag. 440. 447 et seq. et seq. (4, Ibid.. pag. 452 448. ii 73 Ibid pag. 444 et aeq. -^) .6. lb.d., pag. 4.7. snbll pag ol InformaUo U. pag. 24 l8) 444. 455, 458. pag 437. b

(Dlbid

cfr.

pag. 439. 441. 443 449.

439 eteq.

^^^^^,\-'^'

',

ai)lbid.,pbB.440, cfi.pag-

'Zj^,

lbid.,paB.446.

CA.PUT

DIE TRIGESIMA OGTOBRIS.


et perfecte sanavit (7).

675

Antonius Gai'di,med.cus

EX IMPB.

GAPUT SEPTIMUM.

eodem laternc Lutiorum. narrat matrem suam missa quadam re borantcm morbo a servo Dei, deincepsmorbum devota, ita sanatam fuisse, ut
illum

Sanationcs admirabilcs dcprecanie


viro

amphus passa non

fuerit,
alios

Dci

inipctratrc.

notar.i 58 Dextei-am manum Bisinianensis contortam, Castapnaro, chiragra attractam atque

mem-

bris captos.

sanavit
cit

illico

signo crucis

Hx*c, inquit, suffi

Panis el vini mnltiplicalio.B. Angclus in locis dissilis eo-

hbi ut viclum qua-rites.

neque sinistram

la.manum restituit (8). Andi-eas a Belvederio, Capucinoruni, juratus aflirmat se cus professus

dcm
Pluri.nossa.

tcmporc vcrsatur.

lateris dolore ct

ischuria a
ita

novem jam d.ebus


recreatum
:

afnictum, e

morbo

fuisse

ipsi

Zlr,Uos
mortfreye

sanctilatem quibus Dominus famuli sui tamque iUustna fuerunt, ut ^JTmonstravit, tot vociferentur innumera mterces-

Signa

^^g^^g ^^^^^^ viventis fuisse patrata sione B. Angeli adhuc restituit claudos. miracula. Ca^cos illuminavit, a-grotantibus cner"umL-nos liberavit, plurimis missis epistohs, vel sanitatem reddidit. Plures, sanadonariis, vel imposita manu,

a-quo animo venerabilis vir absens apparuit, et vchementcr perfriesse jubcns, ejus crura tam agrolus dolorem sensent. cuit ut incredibilem Fratrcs acc.ti, clamoClai^ore patientis ahqui sunt ; ea audita, mirantes
vis

causam

sciscitati

absentem esse, et responderunt, servum Dei commo.-an. principis Bisiniani tunc in domo accedens, jussit Sub hora completorii B. Angelus ubi penitus et a3-rum ad chorum deferri
,

esculentis.vel
vit

li

narraSed jam adsingularium miraculoi-um primis servus Dei dono tionem transeamus. In Pascalem curationum mirifice fuit pr^ditus (1). civitatis Amantia^.m exlreCozza. niium patritii

ertemplo convaluit. Idem


illico a podag.'a

testis tactu serv.


;

Dei

est libe.-atus

et postea

eodem

est, detumesdolore redeunte, iterum sanatus

cenhbus

illico

pedibus

(9).

Marcus Ma.-ingolo,

mo

medicis discrimine constitutum et a sanavit subito medicique jud.cio eonclamatum, fuit, quia mstantanea et hn:c sanatio miraculosa Scripserat autL-m quiii morbusnaturainsanabilis. honorem iramacuquiedam verba in
vitte
;

sinistruni sibi faber lignarius, Acritanus, talum amputavit. Surgens e lecto post quatuor

temere menses, pedem

humo admovere non

poterat.

h Angelus
latic

moribundo Conceptionis B. M- V. eaque

insanabilem morPlures consuluit medicos, qui olco bum judicarunl. At servus Dei .hum unx.t M. V., jussitlampadis suspensffi ante altare B.

infantulo

imponenda curarat(2). In

terra Acri-

Hinc faber, ut ipse que ut ad laborem rediret.


narrat,
libere incess.t
:

Vaccaro tana filiolam Camilla^ post annum pra^dixit hberavit, eique mortem evenit (3). Gerardum Greco gract ita prorsus sanavit, ita ut ad muma viter legrotantem illico Unus ex testibus. sua statim egressus sit (4).
Bisiniani. circa

a letah

morbo

unguispedis alterius

ac se retuht ad opera erat sed \lovsiusSanseverino iter suscepturus fortuito diffractus protec-

Angelus sahva tionem impedivit. Arcessitus B.

suaunguem

unxit, qui

stahm

coluesit, des.itque

Nicolaus Gallo. medicus viscerum doloribus jamdm 17-^G atrocissimis omnia art.s pra^s.dia. laborabat, irrita expertus u^grum cruce s.gnaServus Dei accitus oravit,et Cum alias lest.s idem, tum penitus sanavit (5). commorans, mortifere ex .ntestm.s

annum

ipse Aloysius (10). dolor. Testimonium dedit illuminavit Ocidormn 59Rossani puerum cx-cum natum multi* vivendum sahs iisuni ad oculo uno, inqui^ns hunc
in
restiiuit.

esse

ro<^anti

Neapoh tum l.borans ad ultimum


ventri
e^t

vit^o

discnmen perven.sset,

sanationem, dixit unum Rosa, clericus, cum esset ihrsuff.cere. Antonius Bismianensi. ex variohs gravem in seminario
alterius oculi

aperuit Compari modo oculum caciB

cui

absente, et appos.ta invocato se.-vo Dei longe sanatus iUius epistola, rcpente

et

quadam

C
^grotantcs.

sis'intercesserat,

nulla en.m cr.non sine evidenh miraculo; ac tormina momento tempons

contumacem oculorum morbum fuere adhib.ta. Malo omnia artis remedia frustra annoscirciter vig.nt. morfistula accessit, et ad De. ocuh est. .\t linleo serv.
conlraxit
:

bus protractus abstersi ilhco sanah sunt


lani

uh juramento

confir-

cessarunt
sacerdos, a

57Ejusdem virifiIius,AugustmusGalIus,postea morbo pluribus annis torquebatur


dicitur spinai

Camiliie Varcan Cogiomavit ipse a:grotus (11). imp.-esso signo cruc.s evescaliganti visum

nui

dhssanaii potuit. Angelum, in convcntum rila Vidal ad Patrem Servus Dei, absterso vulnere Bisinianensem. priBcipiens ut Horolog.um sahva sua, pueroque quotidie recitaret, eum perfectai samPissionis

nuh.sque .-emeTu.ic tuhteum mater, Margaventosi^


,

atque .nsunab.h hsiorestituit (12). Desperata Dom.n.sinistro oculo labo.-abat lippitud.ne in

archipresbyter Te.-ra; Rh^gime Cis Mingacci, renicd..s Bisinianensisdioeceseos, adhibitisque penitus ademit. At visumque
recruduit

malum

suo oculum, servus Dei, signans pulhce


nari
labora.-e,

lahconfest.m
luissent.
vit (6).

.cstituit, licet ossa carie confecta

hunc samorbo a^grum amphus iussit,neque oculorum

Nec iho morbo

eeger

amphus

labora-

simulmonens

p.e ut Christ. Passioucm

Anno

circiter 1732,

Sanseverino,comes de Claromonte,
genitus
Aloysii Bisiniancnsis
hifans esset

Pctrus Anton.us filius primoprincipis


,

quotid.e rec.taret recoleret ejusque Horologium patu.t doloros, a.t Dominicus. ilhco

Cessarunt
oculus,

cum
co-

duorum

fere

aimorum. morbo

stupent.bus visumque penitus recepi. Amant.a, mul^. medicis. Denique in civitate De. fimbria. palh. se.M
capta ocuIis,contactu

mitialicorreptus, nulla rationo unxit oleo lamAccitus veuerab.Iis vir, puerum ecclesia Capucinoru.n ante Acritana

libei-ari potei-at.

padisqua3 in

ardebat, Matris dolorosiL eHigiem


pag. 03.

eumque
U.

illico

visum recupcavit (13). sanat.ombus ad i^erois Ixsis 60 Nunc vero ab oculorum et fractis simih modo rest.tutas, el ^nembns mcahas corporis partes
detur
(7)Ibid

U)
et

lafoi-m.
.3)

11.

(2)

Summanum
<^'

p^.

492

pae-

4e6et481.-(S)lbid..pag.4.5S.--t9,Ibid.
pag. 463 et 492^ pag. 482. -(13) Ibid.,

472.-

Ib.d.,

(5, Ibid.,

pag. 480.

m-

^-^^-

'
477

(6) Ib.d..

^f-/"^pag. 4.6 et seq., 481.

Z' -

_ (12) Ibid,.

DE
676
IX IMPB.

B.

CONFESSOBE. ANGELO AB ACRIO


nebantitaut.aborarenon
interi^et

Nar f t"Z2o1In.
t

''"

caplos progre.it.-ctos membrisque

e is

Castmone, lector sacra3 tres Capucinorum, se per

r^

;;nl^^"apHe^l.orasse.ea^|-n.

dum ^::;^e;;eosquoqueo.eobunpad.bea.M.^^ -nv . (10- BeatVirginis tinxit ^t


^

resti.uit pol.icom utat. ut alios tres sa, Instanto vero inlirma

posset et P^^ne fame indicemque ad nen-

,^;.

r:::er'r;r'::m~t>-hium.m.u.
^:eo,ampadisDe,par,eunK..B.Ange.us.e...a
vim acsanitatem veddidU(l-)sanav.t,

eidemquL p ^ est,atquennperav>t(2yimetej "'^ Magdalen.u Calabn, "> ';;


prorsusevanu.

tumorin ore
.

partus do.oribus, 63 lmpendenti.,us

H.ppo-

vel dolore ex

portc inse
recepto.

''^,^

nuco

et

sE:K:=r::==
"
:t e

>^*''""-";\tBotmin^;brLobiUssimi (3^Bos^an
^^^.^^^^^

L"Tp';'rrmanu " pede,


"PP-^^f"
,

derepente sanavit.

iUicosurrexitatqueambu-

;:^;^;^1^rS^nn.Busso^posteaCapuc.

membrdistortacontacu suo

...ico

sa-

r"t ir d n Ibll am var.arum

redeg... turalem s.tum pen.tus a servo De, sana.ionum

pmnarra.,one,a,.a.,aejusdemprod.6,a
facamus. exponenda gradum

rusuirra..t, ab.it
B
hahita
aliqufindo
potius ratio-

,.licodolor,etcraspen.tus

quum d,c,tur et .mmanem B.Ang usc.ie,nVot.-a-sse erucbus et am ucem humer,s suis detu.it,
na,-rav,mus, 64P,ne.ereaquK jam
u.
.

Varix res ">>


co multtplicaiiturmiraculo.

"6't^maS.veUa,oppidiLut.orum,atert|o j;i:dlodec.muma..u.n.tamembn^^

rrearsur'petent,co..,m.sitDe.J.nu.
lus

ne salutis

rr\n:^iirUum..serm
^-''rSL^"'^^':l^rmaUet

^Sssar^P
oriter

cum

majore

A. horum fruc.uum tempus. eo que recentibus Ucs onustum, pe Uramum An.omo cmdam Is !r anctum virum detu.it. B-to ad
^ed,t(l^ dever.era., fructus elee f 15 octobr.s ann. 1730 ee.o qui circa diem

ut ip.. missionem peragebat, aui ibi tunc mens.s .nartms ne,.,e ."usr^Lrre.. E,.. tum revera co.onus le

-X;;=^;=e;ro^uU.tum
convalcsceret,

^^'^'^H^''^^,,, peaibus
quantum ad -t^ neces

quem

"e

r.Lnti^anlmo.

At,

-".uneran.e Deo

P us
fuerat.

invenit, vini in doiiis post


id

quam
verum

ante

Sn'
tus
et
,

fecit nse postea planum conventus custos Quo tempore Acvitani

fu.sse prod.-

tm

commove.e pote nui se nuUa ratione Ange.um sam.t,onem transeuntem


uu ^ .ampadis Sb. Sacramenu oleo
deierr.
,

riensem conventum
i,,,accepta, et

r::r=:':s-SSi:
;=:s::="::=r=-S..
rem ipse narrav.t), )^f"' a Be.vederio (qui ... co spem habere. Apparu, div na providentia cbovura cop.a e viatoribus iuvenis, qui, oblata even, u ,
;Tntee;anuit(16). In t-.-

recuperavit, unctus su^rexit^motum

domumque
ac a

sanaUo edrs.necu)u:quamaux..,o. Ea

est

coram

n.u.t.s,

qui

iUam ex.m.o muacu.o

Menecma

'TCetccessantbeneficia.morcu,usvel

quantwn

necexse erat

damN.co.ai,,nRoccaBernardo,deb,.ta.am.e ma,,tus ndvit^usus, cursore Acr.um, petnt iacebat Misso u.o,-em e morbo eva^Sfu.um servi De,, quo cingu.um ad a3grota,n ramsperabat. Delatum

re tunica a ps hom,n,bus dissecta beati viri ab .n.egra Prsu quias habere student.bus, asse..t test.s id qu.dem

dem

fueritconspecta;

e app.icitum
Qu^are v'r, frater

eam
et

penitus ac repen.e refec.

cognatus

-"'. muhers

"tN:n'2;e,accidi.u.Ange,us^ans^Cum m,ssio Inco simu,inaliofuerit,-epe,-.us. hab.t=,ret ,n .c^ dare. e.


'rusTman.,.c operam
A.berga.o, busHorat,i Carrate..i

Sni corporis
/"''''''^'

tiamgeminat.

grat.as actur. (9^ D.s^ venerunt ,n conventum .nd.cem mu.ieris debilesque rtos a.ter.us

utriusque manus, et poilicem contente At mu.ieri min.me !,.u sanavit rogantique u^ reU; gratia,

momento

tern-

m Fava^ejusdem -v,tat,s u PuKore baronis mo mane


n.o mor.ifere erat, Deum ad.re sacrum via.icum suscepturus ho,a e A. postero d,e, Se oraturum p.-omis,t. cujus
.ogro.ante, e. ^'

g"t"f

^st

n.

-a

:;

inTg^^ecepta

,u,d,git,sau,tatir.tituerenu.r-p^>^

S;^i:r=:a,:borandum(ia).Anna=Basile, Fusca.idi,

cujus d.git.

manus

de.tera. tor-

cunda ante solis or.um osnondumfuerantaperti,repen.eas.,t.tsanc-

in u;grot.

do,r,o,

462.

1.6)

Ibid.,

pag. 478.

l9) ^oiQ.,

pag.

DIE TRlGESiMA

OGTOBRIS.

677

tus vir,

ac

baronem Fava diu hortatus


vescerelur

est ut

Christi corpore rite

atque in

Deo

eodem momenspcm poneret. Eadem porro hora. compertum est et conhrmatur, to, ut a pluribus
certe erat B. AngeUis

67 GummissionemsacrambaberetApril.ani, Piane ha- ^^^-^y^,-'. etaFrancisco Antonio Crocco delle prolem masculam ^^^^ ^,^,^,.,-^ tribusque rogaretur ut mulicri prode- passuri. impeti-arct:Obtinebit.s. ait, sed nihil
rit.j)

^^^^^

:cdibus Garratelh

et

Natus quidem

est infans, qui

decimo sexto
filia

nagellans audiebatur. Ahas orans gemens seque


-ilTuit

est (9). Eetatisanno obiit; et familia exstincta

eodcm tempore duobus ccenobiis milha distantibus, scihcet oirciter passuum et Terra^ tunc domicihum habebat, Acrii ubi Pariterquum ubitegrumFratrerainvisit.
Noval,

duodecim

ejusque Morbo laborabant Camilla Vaccaro

prienuntiavit servus Isabella; sanitatem matri obitum, hcet minus periculuse Dei, fhliB vero Instante vero Camilla, a Deo impea;grotaret,
travit

quadam Bisinianens.s, eadom


versaretur

die Acrii in aula prmcipis hora visus est in choro conloci (1).

Quo

ad annura. ut Isabella; viUi protraheretur 1730, dum elapso. mortua est (10). Anno

ventus Capucinorum ejusdem Menecinaa, cum in dil quod, missionemperagens cruceni ecclesia multum distante loco quodam ab dum ibidem orans perstitisset, plautasset, et repetebat ecclesiam totum supphcant.um agmen subito repertus est (2). .n huc templo ab onm.bus

His acce-

Belimonte

per

quadragesimale

tempus

con-

laborantes ad cionaretur, plurimi pueh vaviohs qui morituri essent, sunt. Ipse vero,

eum

delati

quisanitatem recepturi, pra:nuntiavit vaticinatus est Mendozza, marchioni della Valle, habiturum, eo quod in subditos eum filios non

(ll).Paulo

CAPUT OGTAVUM.

neque alia .ps.us se non satis iequum exhiberet. Quando comes de consiha esset secutus (12). ejus Nicolaus Sanseverino, ut narrat

De
B

vaticiniis

B.

Angeli el de

Altomonte, anno 1706 profecnepos Aloysius Sansever.no. Hispaniarum rege m.tus est, sub PhilippoV
litaturus,

scnilatione cordiuni. Cognirelio reruni abdilarum el

m^stce ejus matri, Mariie ^ Neapohtanum prsdixit B. Angelus .-egnum redituru.n.Quodquidem potestalem Hispano.-um even.t (13). Pcragens miss.onem

Fardelh,

post

reapse

motarum.
Vaticmatuy,

in sacram Mangone. aliquot cruces magna dominiau constituit, dixitque Passionis

mcmonam

nopulum amictum
pmierjam
''"';' "'/-

iri

calamitate,

cum

cade.-et

Quem heroicje virtutes tantopere ornabant, ut donofaceret. Inter quie illud

hactenus monstravimus, illum ccelestium Dominus, ut rum copia cumulare dignatus est

anno 1764, et eodem crux major. Cecid.t illa laboratum est annona. ut plura hotempore
ita

minum milha
stincta{14) 6.

in

illa

regione fame tucrint ex^


.

Wn
actHrt,

'sml s.cetiam ips.us sanctitatem

manifesUm omnibus

^,

primo memorandum est

pnenov.t, quod. divino lumine ilhist.-atus, futura ita evenerunt (3). vaticinatus est, et omnia, uti narvavimus, multa sunt adjilis qu ]am ante Ferrari.postea parocho Acritanai Claudio
cienda.
eccles.uu S.

nondum
sato,
UtiaJ
sibi

at tum Nicolai et archipi-esbytero, veret in negotiis profanis presbytero

prLcdixit

eum ahquando

ecclesiasticae

m.et

nomen daturum,

Acrio pi-;fectum

iri

68 Mentesetiampenitusintrosp.c.ebat.Narramedicus Acrn, sibi connvit Gerardus Greco, patefactum fuisse peccah.m tenti a sancto vivo ipse fuerat obhtus, iam pridem admissum, cujus n.si divietquod nosse nou poterat confessanus contiperunt,ut .. tesnitus(15). Similia non raro fuerunt admon.t. (10). tantur qui de culpis ita Spinelh. conjugi pr.ncipis \nno 1724 HippolyUe peccataape.-u.t, Bisinianensis Aloysii,omniaejus
subtihter pei-sequens; ordine cuncta exponens ct puterat. arte humana nulla comperire qua. tamen antea sancto licet lUa admiratione obstupefacta, eum animi confiteri culpas gi-avaretur,apud viro Soror Mana Gupiebat sordes hbenter eluit (17).

, Mentc.,nirosptat.

morienti affuturum (4). medicum Bisinianensem, aigrum et a nello, restitutum iri dixit medicis desertum, sanitati victurum (5). Pr^egnanquinque annos

Vincentium Fasa-

etadhuc
ti

AgathLe

Juliie,

prienuntiavit

Acrilana;,uxor. Octayi Gandii^e, eam parituram esse infantem femi-

nam,quicvitamrehgiosam amplexura essef; inde


fieret. Utrumque re vero masculum,qu. sacerdos Ildephonsum del Verme, monavera factum est. quemdam Benedictinum congregationis

Angela verinorum, monialis

Grucifixi,

e familia
in

pnnc.pum bansemonasterio noxas B. Angelo


.n-

Acr.tano

Clarie, totius anteactae vitce


;

expone.-e

et

antequam eisuum desidenum


lite.-ulus

chum

consolatus Cas.nensis. a Fratribus relegatum a,


est dicendo
:

: (c

Bono

sis

animo. Desinent jcrummie

accepit (utipsa jurata dicavit, has ab eo quem experta es, confirmavit) : Insti.ictus ille instinctus, Veni feria VI. ut e

vereestdivinus

imo abbas Montis Casini creabe.-is (6). tuu: cvcntus. Petrum AffliVaticinium co.np.-obav.t

confitentem audiam existimabat Octavia


Capello
:

(18).

Gastrovillarii,

male

de marito

suo

Dom.mco

Capucinum, prasmonuit de sium, novitium religioste. Ipsi princip. Bis.madimissione vestis Sanseverino, denunt.anensi, Josephu Leopoldo bonam frugem rediturum: quod quinvit eum ad Joann.s quoque que annispost factum cst (7). convers.onem Sanseverino sanctam ad Deum factus, in coenopricdixit. Qui postea sacerdos

Invisens quod ta.nen nemini dixerat. monita ab eo lu.t ne quadamdieB. Augelum,


ita

quondam s.bi lede marito sentiret(19).Missie priusquam nuntium aud.v.t oationi respo.idit,

aperuit(20).Concionante co Murimann. et literas Scriptune vel Patrum reciet locum sacvie

bium

secessit (8).

quidam s.eculans errorem tante(21), p.-esbyter .lotabat; sed dl.co a nescio quem secum tacite

i2) Ibid., pag. 463. pag. 464, 468 et seqsuper dub.o de virtutibus, pag. 86. ,31 Cfi Informatio -- (5) Ibid pag Summavium 11. pag. 376. 379. 382. ,4 pag. 382 et (7) Ib.d pag. 379. .6. Ibid.. 377 et393. ' pag. 381. (9> Ibid pag. 383 et 234. ,8) Ibid 387,395et seq.- Ui. Ib.d., pag. 385 (1) Ibid.

et seq

(12^ Il^id.
Ibid..

pg pag 397. seq..388.-(16Hb.d..pag.

- (14>

P''^-

^5 et seq-. 292.
403. ^86-

(i3>

1^..

(io)

l.d

pag-

3.

'7'

- (18i Ibid..

pag. 392 el seq.

- (19)

^l^jf:' I'='-f Ib.ci., pag. 391.

If

Hjid-)20)lbid.. pag. 3S1.-121)

!!\lO,Ibll.paS

beato

678
EX IMPR.
:

DE

B.

ANGELO AB

WMO
,

CONFESSORE.
LudovicodeBelimonte.conrossano D a^tatis soptuagcsimum
reliquns serv,

ad A.ttendis aniirmm beato vu-0 h^c audivil ';:l.ticam, non ad sententia. ^^^^^^^^^^^ Angelum adut at is jam

.n,ittam

t: ^Z:^^iTelnnn^ dulntare post cturus esset,


e:pl'ctu ura
;

num

Bruno,annol736,B. divinaratquamenteveniret

wtantc hoctemporo, ne

Dc, qm

et

absentta

divinitus
novit.

Au anni 1717, servus De. 60 Die 16 augusti subito egressus est orationi, in cellasua vacans
:;cramans
:

(1).

nelvedern d.geba aduobus annts ,n conventu .Veritanum, opcram dcd,t fraudaretur eoenobium

^:ao:icus.Eo.iag.tante,princcp3m
ro"avit a Patribus urmn provinciale

Deum
Belgrade

Gratias

hymnu^^^^^^^^ .JE.a Pul-teXantemus quod, depiLcante agamus Dommo,

Capucmis, Cet,aru
coaclis,

capi

ut

venerab.l,

De,

v^otorian. e DeiP^ra, Ghristiani

Turos retulerun

Taarun

*.

horam

et

nrXm inspiritu vidisse(2).de Rotundac, apud


lactus B-.'^'f^'^' batur,duinitns cert.or
'

d.em et Qui aud.erunt, notarunt est eum reve a postea compertum De pronnuo mte.-

rPa^isJoannis Daptist.. v..s^ qui ^um Cono.an. ^'Lm olim did.cerat. et


et afTu.t J^^^' ^. lum Acrio se contulit 7^-'^>^^f B.s.n.a Leopoldo crat Josepho ins iampridem ";^t;^cip.,seagentian.mampr..to^^ Quadam .taque die, nuUo ^^^.^P^"^ itLi tecii ;^^. conc.onabatm, ^ T lure.ni. m quo tum ubi della Gmmeuta, S
'

teritattbus

" '-

^^^ ,

2 ,,;,( peitus consu,

f^

S::::.rM: conscius proxtm.


i

4,gnarurqu.morbi
m-

^ ^o..e.^^

pra,nunt,av,t remed.a stant,squo exitus.medicis s an squo e consulei-e statuit.

ess

et divinitus

tm

ad Ge.a eumqueaajuvit(3).Juratusasse,.t ceps quadam nocte Acr.i. cum dus Greco medicus cognoamisisset,id d.v.n.tus

tamenpa atu' ^rmu^iretur,

admorlem,utsacrament.s Ecole-

para,,

^ s:

motam
s r

wsntaddomum
um

d.luculum ven.sse Dei nemoacc.verat), stolam, (quem tamen


ante

"quelam

sed ut illi satis Confessione

obtestat.one roga.ron roedioeri eredcret .d neeessar.um :r,or, n'on quod des.deno .ps.us fec.

obseqnerctur,

De. pr.mum animam servus


,

uperpeUiceum et aquam ^-^^'^^^^"^^ domumque respers.t. Tum justem aua OBgrum pro.-sus sanatus su.-gere qu.ppe

mater.a deesse pm'urgavit, etcumabsolutioni

c,ui
Tt"
quod

confessroneraexcep.t. ult.raam ejus ^^o^^^^^U am'vitam suam percurreret,

sUGeTardum
erat(4).

ANNOTATA.
a Dicunt
iesles alii

eorapunct.one effec.t ( 13 . adrairabili cordis Be socio suo, Andrea. a S"e 25 ootobris, laico hova inquit, die venens vederio(14): Frater, anto nrn^ncm.ni

l3e;itaraig,-abo: sed

'-

lldephonsum aCasi-

em meam

indices. .

toantatas vesperas,

post Eadera d.e dom,.nca super or quibus interfu.t a

nensiabbate missum /'^^^^^'''^''^^'^j^Xt aln mmaF>aiuf)us mlla quxdamabbali^; et peliisse a B. Angelo profugisse, consilium

si unctionem pet..t, d.cens, humilitev e>:tremara .n, cura oleo linitum mo"aretur. se tunc sacro

1 Ltiore

repetiisse abhatiam anm 1737 ad -6 Monti Casino a die 12 maji quo mortuus est. Lrat febrirarii anni 1739,
(5).

Pr^M

^s

jud.c^ careret. At raed.corum ran sensuum usu en.m nu lum factus ; .ps,

m^ime voti compos

est

Dictoaud.cns r eo agnoscebant pra.paration,s actus taraen LVrotus. non oraisit


vita> perienlura.

Neapolitanii-9 (6).

hTesles plurimi, et quidem vaticinia,pra^lereaqu.^notaci7nus,exponunt

oculaii. alia

-^Sn,
m

morbo invalesoe.^^tsc^.-

Singulafuseproposita sunt

inSummarioU

Xn^e]i{7). super virtutibus B. Bonaventura de Abalio teste vocatar is c

provincialis (8). Rotunda, prsepositus ut B. Angelus, dum d Non semel coniigit ^ concionabatur, ab ipso Domino de audientmm prudenter mocertior fieret, reosque
peccatis
ncrei{9)-

pr.esos "n'^">"'- P^' consopitis b, festinanter Die sequente, 27 octoadministravit extremam. descendere u M.sbrSlB) voluit ad ecclesiara visuet viribus defic.ent.bus, oelebraret ; sed s

j^

templo sanct.ss.mam ^ peUit surapsitque in ferve.,et andito sacro. recepta chav stiam Qua populo cono.onera mamoovara Fvatribus et myster.o .ta d.cens u habuit. de incavnationis

Eu-

o:mib;snetura,aovevet(lfi);simulpv.
tva concioncm sua.n. Postca, eara ultimam fo.-e p.-opnum cubiculura coraitant.bns, ad super.orc p.a-bere

CAPUT NONUM.

rls

rediit

sed antea in odeo : salutis.Ser.nonern sodalibus monita ultima luit


,t,aque

Vaticinia B. Angeli de

proximo

suo obiiu. Pie moritur, Prodigia in exsequiis.

caritatc Pte"i^f J;':^,"''. .-egu ad ""'a n. d Dei atque pvoxim., araorera perfect.onis et ad rel.g.osa^ ciplin^e observantiam Dein cellam .ngvessus incitans.

protulit

consecutionem incommcda strammea culc.ta in inope atque

. tTfZT
,

Multo

antcquam

obiit beatus

SUU3 lempus,

divinitus sibi

Angelus, mortis patetactura, amicis

"t"^l.!dP-fervidissimis virtutum theo^gaVeu^ dedit,sa;pe repetens


:

.;.<-

ccrrepitis,

quoque,domestiois

et externis la^tus

mdicavit.Ut

^.^^ ^,^. lium aclibus operara ad beat.ssiraam ^^^,-,. seque convertens bone Jesu,

,1,

Samm.

II.

pag. 386.

(2) Ibid,,

Ibrpag.

380.

14,

Ibid.,

(3, p.e- ^l^ ' 380. j<5, Ib.d.. pag. 373 el 389.

Italica, nalc 376. 382. ViU.

pag.34.-(6) De=nz,one

.rto-

cansa) Snmm- super introdnet.one pag. 527. - (12. Ib.-Upag. 539_ (11, Snmm. 11, Snmm. II, form. II. pag. 6. - .14,
(10)

pag. 2W-- (13 In_

Neapoli 1775 -.7)Nam. rictdiMonte Caaino, pag. 316, pag 3M. Ibid., pag. 402. - l9, Ib.d., XX pa8.un. l8) animadv. supei-dub.o de vntut.bns. Cfr BeBp.ad noviBs.

(16) (15)Ib,d..pag.527. seq. _(17) Inform. II, pag. 96 et

Ib.d..

pag. 5W. 517 et aeq.

P^Bf^^f

Virgine.n,

DIE TRIGESIMA OCTOnRIS.

679
EX IHPR.

X Virginem, quam magna cum


A

f.ducia

mvocabat.

diera

Obmutesce,mquit,batana. daimone tentatus: a .laculatonas non in solo pane vivit homo d (1).

novembris fuit differenda. Accurrebaut non solum Acrio, sed etiara Bisiniano, enira homiimm Lutiis aliisque vicinis oppidis multa
1

tanto animi preces sine intermissione miscebat, et dicerent vere imputu, ut nt^rent omnes, justorum mortern conspectu Domini prctiosam efficiebat prompta existere. Jussa medicorum invitus, uno tanobedientia. Aliquid vescebatur ad amandum tum fme, ut plus virium haberet virtutum actus, Deum atque ad exercendos alios vefociUandam an.mam. seu ut ipse dicebat, ad palam facL-rent Religiosos Fratres rogaverat, ne enim esse cupiebat,ut cum solus

millia,

quos inter principes

et

lectissirai vn-i

et atque tanta erat frequentia, ut ad fores temph satellites poni oportucrit. ad corpus B. Angeli per Plures nihilominus per muros ccenobii et introierunt. Toto triduo quo servi Dei

fenestras

cadaver in ecclesiui sacello expositum omnes certatim dc barba, de crinibus, de vestiprebus particulas resecare studebant, tamquam est ut tunica fuerit tiosas reliquias. Quo factum

raansit,

ipsius

morbum;

tamen maltis, Deo suo ageret. Concurrentibus viris, tum plebeus tum illustribus spectatisque

Bisinianensis ter renovanda, atque ipse princcps et distribueret (10). panniculos secaret prodigia quaiDeus in funere patravit,

70 Jam

ac si sanus esset, etrusticis (2), monita sahitis, perSe aniniorum secreta

et quorum

pleraque sunt a raultis testibus oculatis

multis etiam editis prodigiis.

Fajurejurando confirraata, leviter attingemus.


serena, cies demortui Angeliinitiogravis.mox corpus autem totum ridens et rubiounda visa est ; allero vivi coloris. Ex eo eliam
flexibile,

unicuiquepru^bebat. lecit (3). Pra^sidem spicere non semel planum clam exarabat ab qui iam funebrem oralionem Deo gloriam deincepto avocavit. inquiensuni cm-su heroica; patientiaj beri (4). In toto morbi dedit.Observatum est ennn,eura num-

molle

et

abobitu die iU sudor

defluxit. ut linteis multis

documenta

numquamquerelampioquam suspirium utlum, Fradiu noctuque molestiam tulisse, numquam

octobris prindetergi nequiverit(ll).Quum die 30 corpori venam incidendamcuraret, ceps Aloysius emissum est; at triduo post,
nihil

sanguinis

Hdaris et aa tribus exhibuisse vel minimam. conformatus, Cbristo conDei voluntatem plane

episcopi, Dominico Bernandi, vicario.generali

et

archipresbytero, Clauiun-i cupiebat. Acritano Dei hortabatur, ut cum dio Ferrari, qui famulum Doraine, si adhuc populo Martino diceret:
S.

custode, jubenP. Seraphino ab Acrio, conventus fundcret, derescissa tibus utcadaver sangnmem eflluxit, ut plura hntL-oIa

vena tam copiosus

inunecessarius, non recuso laborem, venerabilis vir tassus est(o). tilem servum se esse necessarius est. Solus, inquit, Deus

tuo

sum

Acccmadefacta fuerint et repleta ampuUa (12). obtulit brachium, et dit quod cadaver sponte tum corporis quod hLuc tum sanguinis raissio,
perito raollitia et flexibiUtas a

medico visa est

Obit
ci

qua die qua hora

74 Die 29 octobris
nrincipe

cum

Bisinianensi,

Aloysio Sansevermo, LJusque aulicis per ho(6).

miraculo tribuenda;

etcoquidemmagisquodnon

prwdixerat.

ram integram sermonem habuH


batur
it-ger

Non

loqae-

jara cicatrice, corpus serael contigit ut, obducla aliquotadhucsanguinisgultas emiserit, rogan-

nisi

de

divinis

raystcrns.

bacra

tibus

viris

devotis (13).

E cadavere

afflabatur

volait instar laicosynaxi quotidie se reficere raanu tenerum,etacruciiixi simulacro, quod deflexit. Die insequenti bat, oculos nuraquam ubi sacro impetravit ut in ecclesiam deferretur, Christi efngiem extaticus interesset. Tandem Horologio Passiorespiciens, recitato ante horam dietrigesima nis(7), hora decimatertia,feriaVI, trigeanni miUesimi septingentesimi

pcr ccenobium suavissimus udor, qui toto triduo redolentibus eUam coret ecclesiam diffusus est, prodigia tara clara poris vestimentis. Haic vero eraissosanguine, de sudore atque fuerunt ut de fuerit instrumenodore publicum confectura

tum(14)77 Denique die

novembris servi Dei exuviie

celebrantwr

octobris

simi nom, laborans febri, qu^ minus di^tmcta voce dies, repetens interrupta et bone Jesu. dulcissimum Jesu nomen, ef. Veni,
,

septem tenuit

et sepultae in ecclesia in arca reconditie sunt, a cornu evangehi arie

exsequix.

Capucinorum Acritana,
;

in osculo

Domini felicissimam eniavit

ammam,

'

tredecira, reliannos natus septuaginta diesque quadraginta novera. Moitis

gionis habens annos

prudentibus porro causa visa est viris caritatis incendium (8). tudo, sed divime
Incredibili

non tegn-

hominum
frrquenlia.

vir Dei, mgemuit 75 Statim ut e vita raigravit difTusa est, sancpopulus universus,et vox illico adhuc in celia jacentera tura occubuisse. Hunc prmceps Bismiani, Aloysius sine mora visitavU Zavarrone ex Ordine Sanseverino, et Petrus mortui dexteram osculaqui cum

positus estlater et in adverso pariete majoris Hic JACET cohpus cura hoc epigrammate (15) AcRIO, MISSIONARII SEHVI DEI PaTRIS AnGELI AB tribus clavibus quibus obseGAPUCCiNi, etc. Ex princeps Bismianenrata fuitarca, unam tenuit tertiam episcopus ejusdera tractus, sis, alteram Capucinorura. Hinc, vero \critanus conventus sacrum corpus, iubente episcopo Bisinianensi, est, sed raox ibidem recognosceretur, effossum
:

ut

repositum(16). et assidue in vita, magis magis78 Quic tantopere viguit sanc- jmlcrwn servi Dei tama aditur. que percrebuit post mortera
titatis

se-

(i7),non

Mimmorum

-.

suamconstrmg turasapprehenderet, earaanura


paralysi sensit, at siraul Uberari Corpore eodem die

qua jamdudum

laborabat

(9).

conventu.

sed etiam episcopi,summi vin eum Hispaniam. Principes, expetebantur ejus laud.bus efferebant; undique duraibus et claustris iraagines iu
reliquice;

modo per NeapoUtanum regnum, CalUam et per totam Italiam. per

sunt eccles,aradeIato, celebrat.e bus omn ff; clero s^culan laradns stantibus cura hommum multitureligiosis ; sed, ut confluentis sepultura in fieri posset, dinfs devotioni satis

^'f-

bomines auxiUmn a erant suspensce. Innumeri ejusque sepulcrum IreB. Angelo efnagitabant, Non raodo Acritanoquentabant suraraa religionc.

561 et seq., 519.

- C Summ. (13) Ib.d..

II,

pag. 555. 513 519. 529.

.54"-

"tSf_
^^

S;!.
7

II 11,

pag 3M.
pag. 536.

bumm.

11, <6, Cf,.. hfo,.n,.

WO

524 533, 551.

^8,

Summ.

1.

pag.

?o,t

^f pag. 548. 552 II. pag. 521. 51b.'pag 104.-,15,Smm.

Ul. IWd.. pag

5S4. 552.

='=

^^'

n .' Tni Wj

<lu. In-

rum,

680
BX.MPK

DE

B.

ANGELO AB ACRIO CONFESSORE.


FideUsBcrnando, mare et tur. 81 Quu.TiNeapoUm navigaret "^dan, in mari juris doctor. exo.na repeute Acritanus. ^^^^^f pern-ct. proceUa, in eo erat ut naufrag.o
terribiU
'

anno 1806 rum. ut scribebatuv

Cte^orum

ingens,

omni personarum Cffitu fmitimis. confluunt crum Connuunt multi ex

^fj''^''' assiduus et incred.b.hs ex est ad sepulconcursus

(1),

remolisque regionibus. Indimulti ex longinquis et et plebeii, presbyteri KenBB et advenae. nobiles


laici.

laci-imantibus, quidam Precantibus vialoribus ct Dei famuU Hieronymus Ferrari scgmen sudarii hoc extemplo conseatque
in

mare

p.-ojecit,

niunt C')

antistites illuc conveprincipes. magnates. frequentia. quae coapit a die Ha*c vero

dit(ll) Patri
in itinere

HilarionideFerohto,Gapucino,quem
egred. vis te.npestatis e navi
htto.-e

quodam

perseveravit, sedmaobitus,nonmodo constans usque a^taet viget ad hanc aucta,

coe-e.-at. apparuit .n

sauctus Ac.tanus,

ms in

dies est

tem numquamimminuta,numquam venorandas prctiosas exuAhi porro veniunta.l las


vias, alii plurimi
acturi,

interm.ssa.

qui mare Mele,regius notarms Acrn, anni 1753.Franciscus

fobruarii turgidum sedavit (12). Die 28

gra de beneficiis acceptis afferentes (3). munera aut votivas tabeUas

cum per montem iter eiusque frater Domiuicus, nive quibus jam jam per.facerent, a turbine et Angelo, hberaU sunt mac.-ant. invocato B.
tur.

Mult, quoque solum colUgunt (4). lur et sepulcri pulverem

osculancellula; beati v.ri

nifesto miraculo (13).

ANNOTATA.
in testium '^'^^^^adjuncia deprehcnditur ca tradunl nibusqua^dam vaHetas. Plenque
a

-..aUonum 82 Multo plura sunt tert.i Ordm.s S. Dom.Maria Anna Bernando, generaUs Bisinianens.s, Dominici soror vicarii contumaci et gravissimo n.o.-bo nici Bernando,
m.,-acu^a.

^>ja.
.

Circa diem quo

incepit

morbus

ct

s^imilia

immobiUs jacebat^ a arthritico laborans, in lecto somn.s De. prorsus deserta. Vidit in
medicis

famulum excitantem

se

ut ad ipsius sepulcrum

seseconferret. Delata .gitur

adtumulum,

o.-ans-

quse nos indicavimus. xgroium pe> octo b Affirmant nonnuHi fume (5). continuas horas tum in ecctasi

sensit, atque repente perque, genua sua agitari sanitatem, attonitoremanente

l^

tLtam

recuperavit clamabat ; dopopulo universo, qu. miraculum suis, a nemme adjuta, rediit pedibus

CAPUT DECIMUM.

mumque neque uUum

deprebendit ampUus iriorb. Be.-nando ex lact.s vestigium(14). Pner Fidel.s ut etiam triennis super
in se

defectu ila tabuei-at,

Angeli Miracula post mortem B.


patrata.

pedes suos
ve.-saretur.

sta.-e ..on

Delatusad

per.cuio posset. et in vitoe tumulum servi De. prorita

susacrepenteconvaluit,

ut per ecclesiam

n.B An.e.

flT
tui

qu^us Deo
est

servum suum .Uustrare dum ea qu.bus d.gnatus vivebat,non minora fuerunt jam hom.num consanctitatem ips.us,summa
placuit

Si

exstilere miracula, luculenta et celebria

poUeret. discursaret, vii-ibusque Auletta, med.cus B.sm.anens.s, 83 Vincentius "?" Pet,'i Locc. sanaUo-

a^>.

rc

juratusnarratprodigiosam

nem
tra

etiam quodam test^ sensione testatam, d.vino conf.rmare (6). Ut autem monio post obitum hisce exponend.s ahquo procedamus ordine in quatuor referimus capita. ad prodigiis. ea ad ad lempestates sedaincend.a scilicet exst.ncta, den.que adsanationes effectas, ad mortuos
ta^

symptomatibus pess.m.s. Fruslethargo aU.sque omnibus remediis. ipse medicus


adhlbUis

morbo inflammator.o

et febri

putr.dacum

eum
cius

dereliqu.t, p.'o certo

habens iUum quantovero


post
:

aUquot s.gms revocatos ad vitam, adjectis possunt. inhasclassesadscribinon

qu^

paulo moriturum. Immo sc. .cet et validum reperit perbene sanum, Astuni, in morienUs aux.Uum ipsius uxor. Rosa Thomam Ajello qu., arcessiverat sacerdotem tunic:e B. Angeli impo;

eum

Petri fro.iti segmentum Dci reponeret, nens eum ut spem in servo

horta-

inmsplurics
exstinguitur,

80 Anno circiter 1742. in prorupit mcend.um. Bernaudo, civis Acritani, poterat. Tum, rogante quod nuUa ope exstingui

^.d.bus Bernardm.

tus est

statim evanuerunt capto som.io, morbi signa; ita ut placidissimo perfecte sanus et .ncolumis,
surrexe.-it

dolores et

omnia

mane

Tuffa.-eUi, sacerdos qu.Bernard.ni uxore, Rosa frustulum vestis B.Angeh dam Ignatius Cofone, Harum vis stat.m oppressa
in

vir.bus

integre reslitutis,

eodem plane modo


ag.-este

flammas
iUceso

p.-ojecit.

raanente prelioso pann.culo, ut Conflagrare plurimiconfirmanttestcs oculati(7). Jacobi Luzzi, cojperat anno 1744 silva quaidam prope fluvium Moccone. Terriin agro Acritano, nemo avert. posse b.Us clades jmminebat. quam Fusavi segmentum credebat, quum sacerdos
est

eUam

quo iis antea utebatur; nuUoque ampUus opus nulla .nterveniente crisi, Contigit hoc m.racuremanente mali vest.gio. narraverunt, lum, quod icgri uxor et medicus
septennis '"84Bruno P.cci, ConsenUnus. fiUus etCatharinu)Bova,inveterato EmmanueUsPicci morbo laborabat ni crure, a biennio et insanabiU erat. Sed alhquod peritorum judicio secandum B. AngeU, mox abgata cruri parUcula vestis hen id porro natuvie v.
acta est inflrmitas
;

et mox redient ad

exvcst>ln.s
'

vestis B.

ignem jecit, eumque hoc inspectanpacto repente obruit, quampluribus flammas beati viri imagine, libus (8). Injecla in exstinctum est incendium quod anno 1777

AngeU

.n

omnino

non potuisse

pronutitiarunt
,

mcdic.

prorupit

Acrii

i.i

vico

dicto

Gacazarra,

omitdomo Anton.iGioanneUa(9). AUa simiUa


to(lO).

Cas.mu-a Compaduo (16). In terra Longobacco, insanabili dysur.a labogno f.liaPauliAntonii. imagine B. AngeU. extemplo
rans,

admota

(1)

Inform.
pag.

Ibid..

U0.-(2) Summ. U.pag.581.- l3) (4) Summ. 582et8eqq. Inform. U.pag. 110.
II,

pag.

pag.

pag. pas- 554.-(6) Inform. II. 11, 622. 11 - (7) Suram. U. pag. 590 et seqq., 005. (lOj Cfr. Vila Ita- (9) Ibid. (8) Ibid., pag. 601. 613. (12) U"d., U, pag. 590. (U) Suram. lioa, pag. 140.

ad Cfr. Respons.o ll,pag.592,603et seqq.. 626 et seq. miiaculis, pag. ^ superdubiode

GOO-

il3)

Ibid.,

pag.589et

seq.

-(U)

Sum.n.

pag.589.-(5)Summ.

II.

novissimasanimadv.
etseqq.

Uesp a(15,Suram. U. pag. 597 et seqq.Cfr. ci rairacuhs. pag. 4fa noviss. animadv.super dubio de pag. 601, 614 et seqq. (16) Summ. II, aeqq.

DIE TRIGESIMA OCTOBniS.


sanata est
letali febri

681

anno 1774 P. Fidelis a Castilione, eral a medicis. correptus,conclamatus


(1).

et promisImplorata sancti sodalis intercessione quinquagintasacris. perfecte in ejiis honorem

Paulana, gravissime jegrotanti et jam vit tium sacramentis munito, prjescns erat Ex quo evasit, quum primum Dei periculum. servuni. cujus effigies lecto fuerat affixa, fidenti

morien-

EX

IMPlt.

sis

convaluit ac

si

nuHam passus

esset infirmita.

animo invocavit (14). 89 Mense septembri anni 1754, Stephanus

etiaui

vel <y'

imagine
pUcif".

<tp-

tem(2). ^ civitate 85Ursula Tajani. uxor Nicolai Stoccbi, e in eo erat Consentina. quce jam ter abortiverat, faceret et vehemenanno 1755 ut iterum abortum apposita utero imagine ter dolcbat, cum ecce, recreata est et paulo post prorsus
B. Anpuli,

aliquando propius Zito de Ciro, vehementi febri correptus, apparentc ut Jaco- B. Angelo. a morteabcrat. Convaluitautem simul adiit probus. pater ejus, B. Angelum precibus dono misitquc se conventui Acritano juvencam

daturum(15). Antonius Salpa, Cetrariensis,late-

Rosarum, partum prosperrime edidit (3). In terra uxor Dominici de Giacomo, in prteHieronyma,
senti

rum dolore affectus mense januario anni 1781, in magno discrimine versabatur. Dic quinto morbi,
Capude nocte vigilanti et imploranti sanctum hic subito apparuit, Christi e cinum Acritanum, tenens. Quo cruce pendentis imaginem manu ardentius orans asgrotus vovit se pecuniam
viso.

liberata est abortus discrimine versata, sepulcrum aditustatim ut vovit se B. Angeli funiculus flagri ram et aquam bibit in qua jacuerat (4). Anno 1761, immersus
,

sanctiviri

foetum et cum domina Finita de Leone mortuum positum edere non posset, in transversum

coUaturum
sequenti,

inbeatificationis impensas. Nocte in-

idem pannus stattm peperit adjumenlo, sine dolore, sine uUo obstetricis statu permansit (5). atquein optimo valctudinis Ordinis Seraphinus a Mangone, professus laicus
applicitus ei est
:

Gapucinorum, mortifera

febri laborans et con-

B
ad

Angelum, et clamatus a medicis, confugit ad B. convaluit (6). repente ac penitus 1757 Bruno Morelli, archidiaconus
80 Anno
Pauli collegial.s ecclesiae SS. Petri et
civitatis

iterum astitit Dei servus Antonio, soleumque, jam prorsus sanatum, de promissis hanc sanationem testivendis monuit. Mirabilem a (16). ficatus est medicus Dominicus Gervelli hudebilitate et macie confecta mo- praeter 90 Stomachi nuinaui Acritano monasterio S. Clar^, Soror spem convanialis in AnnK lescunt. Magdalena de S. Anna (cui prius nomen
la Gaccia),

recuperatis

invocato servo Dei, statim convaluit viribus(17). Fiiiolus mulieris dict

ocl sola

enm

dircc-

tn oratione,

laboRublani,atrocissima calculorum valetudine Angelum supplicirabat. Quum utsanaretur B.

Rosarum, in vitce Sanct^e de Cammariero, in terra recto. discrimine versabatur, educto intestino nuUam relinquebat spem Conclamatus a medicis
salutis.

ter orasset, e

morbo

cito et facile evasit (7).

An-

geloRizzo. fdiolo Hyacinthi Rizzo et Lucretiaj conDragone, super prunas illapso, exusta et manus. Adhibitis frustra vemedextera
tracta est
diis, et

ransservum candelam pueri

imploSed prorsus convaluit cum mater promisisset tum Missam, tum Dei,
staturie

Annce Teresiie, nepti

jequam (18). Cuidam Rrunonis Morelli. archi-

gangraina jam imminente, decreta est effigie B. Anamputatio. Sed interim apposita invocato, manus perfecte sanata
geli,

eoque

est (8). siveabipso

miracula.lsabella Giar87 Neque hic desinunl ex ophtalmia, applicito dino, ciEca utroque oculo leyroto sive n parcntibuSt fvustulo tunicue servi Dei, visum illico recupeJosepha Sanseverino, infantula aborravit (0).

somnus erat, nullus diaconi Rublanensis, nuUus distenmotus ex ossium doloribus nervorumque vix imposita tione.Sed die 24 januarii anni 1759, vestis servi Dei, quum fuit EegroUe particula Mense martio perfectam sanitatem recepit (19).
Gerardus Staanni 1757, in civitate Potentina. dolore quasi phreneticus. spumas bile ossium
distortisque labiis ; ore evomebat, tumenti facie Appliapoplexiapercussus, animam agebat.

Aloysii et Corneliie tiva Risinianensis principis vivere omnino non poterat. Galeota.

mox
cito et

Capece

Dum

propere panniculotunicifiB. Angeli, leger

animam agebat, pater, ut ipse testatur, B. ejus efdgiem lum supplicibus vcrbis oravit et

Angesana

convaluitac puellue apphcuit. Hiec repente anno 1748 (10). vixit deinde. Id contigit Neapoli
'

tum ConMichael Capece Galeota. archiepiscopus Capuanus, anno 17G4 conclasentinus, et postea
matusamediciserat.Aquasumpta qua infusum
statim sanatus fuerat frustulum vestis servi Dei, Puerquatuor autquinque annos natus,
est(ll). liliolus Octavii Candia^ et

natura; vinbus pcnitus sanatus est, quod et exinde semper hene fieri nuUo modo poterat anni 1790, Laurenvaluit(20). Mense septembri oriundus a Tcrra Nova, sed tum tius Squillace, ex apoplcxia dimid.a mem;

Acrii

commorans, De. brorumpartecaptuserat. Vixdum applicita pervcnit (21). famuli imagine, adsanitatem
et m batur Franciscus Sirimarco

91

Anno 1770 puercirciterseptennis,quivocaoppido


S.

vet etiani rf'


viviscunt.

Agatha

Agath^

JuUaj, derelictrahebat.

tusamedicis,extremumjam spiritum

Dei, ejusque adhiluvocato a parcutibus servo locutus est, apprehenillico bita effigie. puer dix.t, beati viri, se ab illo abripi

illivo,

saque imagine nactus sanitatem (12). et abhinc plenamest Josephi 1750, Teresia de Martino, filia 88 Anno Monte Jordano, per duos dies ita deubaronis de
timerent cognati lium dolore excruciata est, ut Gumauxiliari medici non pos:

prolapsus est b. Surmorabatur, de summa scala deficiens, in terram cerexit pauhsper, scd mox spumosum sanguinem ciditsemianimis, bilem et Eum mater Nicolina de Gristolaro ore evomens. dictam Purgator.i, alias ad v.cinam ecclesiam detulit et in ar; scamno B Mariic Gratiarum. puerum dihgenter reclinavit. Accitus medicus experimentis, mortuum etiam
mspiciens,factis
putavit.
tertii

nc lympharetur. dolores ilhco petiit sent' B Angeli pra^sidium NicolaoCastelli, e civitate sublati fuerunt (13).

TuncFrater Angelus a Vaccar.o, fortuito transOrdinis Capucinorum, illac

laicus

iens

mult.tudine cogente maxima hom.num compulsus iuit inquae'stabat ad fores sacelh,

,i)

Ibid
'

,3) Iljid

033.pag.
630 et

<6) Ibid.,

pag- 603 et 635. Ibid.. pag. pag. 619.- (4) Ibid., pag. 630 (5, Ibid pag 634.- (7^ Ibid. pag. 632. -(8) pag- 602 et022.
(2) Ibid..

U3,

VUa

Italica. pag. 144.

a4,

R^id.

pag. 146 et eq.

602 et

seq.

(^) n>id..

pag-

63L

- <>0> l^^^d'

P-^g-

633

(20, Ibid.,

pag. 632 etseq.-

(21)

Vita Ilahca. pag.

seq.-

(11) Ibid..

png- 632. -.12) Ibid..pag. 631.-

147.

86

gredi,

Octohris

Tomus

XIII.

682
i.\

DE
ul
t

B.

CONFESSORE. ANGELO AB ACBIO


sancto

IMPB-

credi
fuiss

Angelus apposilaquadam re qua B.

usus vel eius icone, Francscus oculo co^mendaret. Hoc facto, ^o adjutus, ambulav.t nemine aperuit, surrexit a
et

puerum

Acn-

ANNOTATA.
Angelo qutc B Longius csset singula perscr,be, c. Hoc IriWuniur miracula copiose plurrmorumcx satis crit, ilaquc monuissc
.

donmm
i

rcd.it ac

si

nullo

umquam morbo

adstabant med.c, et set allectus.Qu. clama esse m.raculum multitudo .d manifestum

m
te.

eZtis

illis

muttos fuissc

:SL.
,

Scaglione "Dl!mnica La Pera, uxor Angeli Obs^e n. fil.um n.ortuum. Acrii incola, peperit
infanti
'oravit

Ue., a.de. in.ponens sudarium serv. donec bapt.ut rev.visccrc,, saltem

gui in proccsm f^ '^tranJconfirma^-unt^caquc -" Non tenuilatcm descenderunl. ipsam rerum habcnda sc quidem pro compcrtis sed ccrtc cm-um Ina

testcs oeulatos ; jurc beatificatioms facia

!Za

-^

sac-o Istunc se movere incep.t, deinde valu.t ^2). est, et semper

lonte lust.atus

Zproccssu

prodigiis contendimus, legitimc c.rpcnsa

ct

dtligcnt^ssimc

Xuiata,
tioncs

^;!^^.
Lrtc,.

ea

i..vocatus Lutiorum vastarent,

L r:LrLrposslt. 0"--^^ AneUus^ fmt


U.

nno

Drodicia adjiciraus quiE

ad pnora

^'"""", Locco(num.S2),ct Zp'-a,num. sr).Petri (num. 91). Francisci Sirimarco


riilclicel

Ja W----V"'''f"t Ann^
Maruv

ejusque

.nsuper

adbibit.s
(3).

'el.qu..s,
.n

exterm.nata sunt

Den.que

nscOa conv ntu Cpu

b E pluribus lispcrspicuum
^ubs a tacisse

rnd^catestimoniis in proccssu
cst

Franciscum S.rvnarcoob
alto

ambulacrum .n quo cub.cu cinorum Acr.tano, post hujus mc^em Tn famuli Dei exstabat, em cumque portentcsum odorem

irxciXnil='lumab

scalarum vert.ce ,n
.ta

dar,ss.mam humum,

exan.mem
ct

T.

suav.ss.mum omn.a na p,-od.g..s, qua' s. sit (4). His et al.is factum esl ut remus in infmitum abeamus, omnes tuer.t gloapud B Angelinomensumma fast.s mer.fsatque ... sacris Capucino.um
ria,

Se V^fuisse
,uod
..

ut paulo post "'"'''''' B. Angelo

e vivis excesser.t

rcsurrectioncm ; revocat.onem ad tercessit a mor.e ad


fuit, ita

.mpctratum sed qu.a tempus

simalaude decoratum

(5).

dum

constituend. m.raculum pueri l.bc-at.one ab .mexan.n,.s n repent.na mortis discr.mine (6).

tutum tevcnqu.e requiri solet ad 1 iuturnitate. consihum cep.mus^ de morfe judicium,

"tam breve

ut status mort.s ea

areat

autcaus^ adrocatvs,
pendente

C^^T^i^lL
"g. 3e.

e,<,.-,2.Sun,n,.,lI.

n,.racul,s, animadv. super dubio de pag.620 et seqq.-.3, Ib.d.,

.5. 591. ,4, Ibid., pf , 632. Venetns 18 9 ad d.cn 30 oetobr,s, F^Liseanun,, m,raeul,s,
.

Ctr.

Ma tyrH,m
p..g.

2.

fe,

super dubio de Resp. ad animadv.

J?

ACTA

ACTA SANCTORUM

OCTOBI^IS
DIES TKIGESIMA PRIMA
SANGTI
QUI

TRIDIE

KALENDAS

NOVEMBRIS

GOLUNTUR

SS.

Stachys, Ainpliatus, Urbact Narcissus,

S.

Antoninus,
diolani.

episcopus

Me-

nus
rati

eonimemoS.

a S. Paulo apostolo.
et Vigilantius,

Noitburgis,

virgo

Colonia!

SS.

Ammonius

Agrippinaj.

martyres Macedonicnses. SS.


Felix, Donatus, aliiiiue viginti

SS. Nicolaus et Leonardus presbyteri, et Nicolaus puer, Le-

novem
ticianus,

martyres

Noviodu-

desm
SS. Cissa,

in

His|)ania.
ct

nenses in Pannonia. SS. RusAgapitus


et

Egbcrtus

Tatwi-

socii

nus, anachoreta^ in Croylandia, et

octo, aliiquc

martvres Hie-

SS. Thancredus, TorTova,

ronymiani.
S. Natalis, confessor Romfe.
S.

Il"-edus,

Huna

et
culti

Hcrcfurtho,

crenutie,

Epimachus
Ai
I

Pelusiota,

mar-

ThorneiiB in Angha.

tyr Alcxandria\

S aimuuu., niartyr ' Arnulfus,


.t

NovaliciiB

SS.'

Nemesius

ct

Lucilla,

marS.

in

Pedcmontio.

tyres Romic.
S.

Wolfgangus, episcopus Ratisbonensis.

Quintinus, martyr Augusta;

Veromanduorum.
SS.
Stratonica
et in

B.

Thomas

Florcnlinus,

alias

Seleucus,

Reatinus, ex

Ordmc FF.

Mi-

martyrcs Cyzici
tide.

Propon-

norum
tise.

Strictioris

Observan-

S. Lucillus, episcopus Verona^.

Appendix de

S.

Pigmenio,

PR.TERMISSI

PR.TERM1SS1 ET IN
684

AUOS WES

RELATl.

PRITERMISSl ET

ALIOS DIES RELATl


ce,-tio,-a p,-ofe,-antur affc-ant Qua,-e donec sanctis itt,s mart^-d^ de

Ky\.lob\^,discipulusS.Pauluquhne-

t::^ntqu.

disputatafueruntadd^-

-^

^.

SirleH

(1).

/a

'<''-

mfcr HtS episcopum contessoi-em S Mai-cellum ociohr,snumerat diem 31

Snnclomm ad diem

'..

^^'^J^_
tt,-,

'' v,..gm.s ,. ,,,;s^ic, S. Rictrudis auci,s(3)^ LusAcia Vsua,-di ma,-tyrotogs suntad chem^^^^

""^""

-J^^

inOpe,-e noslrocrpl.cata
Ilelentrudis,

Tnt

sanctos ad
(2);

^anmjus

. rtmm
:

celehrat B,var,us-

Tegenmt ^ilicet in chronico Sohens. m Dertriadannum 300 In cvitate credUu,.) H.spanj. bSc,. S. Ma,.cellus (ut Eum
pius et dcctus episcopus, vir egregie
(3).

illiussm Flavn

S.

J^^V-lT:
Dogfa^lis ahbatis

" s

meminit

Solicn,em opmatr' fuisse episcopum

Ta-

Doraelis seu

Romam<s,HispalenseM B,carms,Diensem

""c^Z^He^

I<ic>ra,-dus Ckalloner

,ns^-

Ziulcaro,quiputatetiamSot.enseM^ esse, ev duahus ui Dienscm scdcm eamdem urJ)e situ harum bibus fmit.mis umtam (4).
lium disputant

ii

'^Ls:Ziitu,i.r qui '/-''^^--rar-

au^tores

cjmbus

quam

parum

^cit

Zdcm

sft auctoritatis compertum est (5,.

adjungcndum, jam

Eorum
(6),

errores

ostenden^ sedem ep'SCopaten So^insem. aut Diensem erstitisse. atque Ma,in Hispania nutlam

Nicolaus Antonio

%:ikAct!cditafuc,-untinOpere^nostro

aricco

Pa, ,s,en ms. publicv btblwiheae ojato Menolog,o G,y-

ZruJillum non esse eLcopum Diensem in

aG "
litVif

Henschenio edita

Marcellum Gallia. Hujus Acta sunt sub d,e, quoconisi S.


IX apriUs.
in

st^:"acobep;scopi'Mygdonia3,

Meproponitur

in Si,-leti

ut probum S Apelles, quem.

Christo, sa-

ncnimim

deEjus Acia commcntaUsunt

7eZZ?nosi,iaddicm,quoinEccies^aU.
J:S,t:;ris,cju;g;stababJntur:^'C^.

Romanos scribens, iJfai s Paulus ad diem plu.-ibus Gr^coscriptus est ad hanc


rumhale,ida,-iis.

in-

Non

divc^sus mdclu,- ab
d,e.
.

"./^^.-31
lani

nostris laudatus fu,l eo aui inActis " ^

xxii aprilis.

octobms ,n "-'' ^^;^sanct, Eusea G,-eveno : xiem Vsuardi aucto


conlessor,s, ai sancti Euseb,i

SS Epimachus

et .Vzirianus,

quos ma,-t!j,'otogio

inma,-i!-ologio bi martyris,

VsuardtnoMoad d,em

suoinsc-ipsit Castellanus,

ad diem
octob,-is)

conc,noranur 31 mensis Hatur (qu^ noUset


fa^li^^ac-is Ecclesi^

rm Narratur etiam ,nSym,xar,o.Llloet Azarian. sub ;^ martyrmm SS. Ep.mach, ''.* qut Maximiano imperatore (8) ^ i,sdcm rnentwfim dicuntur Roman. (fl,. De
.

M^-

Toctob,-is, in antiquo '-''l.^-; ms L,jrensismonastc,-ncdide,unt p cod (10). lidcm auctores

mrtenZ ei Du,-andus
Zmissis
vcrbis
:

Zis manda,-unt Passionem S. XIX


qua.
est

Eusob,, h,sce

kalendas

quod, lat,ne ,-cdd.tum Ma..ty,.olog.o Coptorum ma,-omta, anno 1698 nosa Simone Moysis datum est, c exstat tro Con,-ado Janmngo

Audoeni Roton.agens.s. fe^tembr^s. Ex ms. S. Eusebio, eo nempe /eeodemS. ^ l'> Maximiano imperaio,-e ^ *";;^

P^

mtina,

hodieque in

Muswo

Bollandia,io. 0.- tbt

verb,s occ,.,-rurU refc-untur, totidem fere Wustenfeld edrinSyna.ra,-io Coptico a F. Ep.macl.us et ibi dicuntur
,0 (10), ni^i

mart<j,-ium passus est, diem 15 augustim mary,-ofieri videtur ad Lubeco^CoVsnardinis Ccntulens, et


tio p,-icside,

mentio

loQiis

:r.:P''-'-W.InPalestinaS.Eusemartyris
In
;

quod

bii
bii

alterum

Euse In Palest,na S.

Gord,anus.

Eodem modo

effc-untur no,n,na
e(

rnS,jna.ra,-iisaMaio (H)

* ^1*''-

p,.oCh,.isto decollati

;(;<"'
et

Palestina S.

Eusebii presbyter,

o(W) Marlurologiumaddiem

indicatis.Exh,bet

qmdemRomanum
10 maji SS. tpiat hujus ma,-,j-

decoUati (20),.m--^/m^-tvris, proCh,.isto Zl;^umMau,-olyc. In

p,.oChr.stodecollati. Eccstant '"^J' '^'"'^,

^^^''ff^^^
Bolan

machum
et

et

Go,-dianum
su,it

,-efertur; rium ad tempo,-a Juliani Apostatie

atia

non pauca

qux obscuritatem
111,

ol,m musxi t,lu,-ibus codd. mss., biblioihcc^ B,-uxeile,^diani nunc regi^

(1)
r,!,.

a^rZn
praTf.,

B.varu ed, um Dein ch-ron,con, Tamayuiu Mart. pag. 331.- (4) Apud pag^SI; efr. Febr Ctr. Ac.a SS., ton. H 'p., tom. V. pg. 08U. et tract. pr.ehu,., pag. iopera F.

m.-m
pag.

ApudCanisium.Thesaurusmonuraentorum, tom. png. WUMartvr. Hispanum, tom. V,

-^'_,llUL.^t.vetercon.tm,^^^^^^

161

-(lOlSynaM-mmder Cophschen

Chnslen,

-&

!!?^;ct'!tl=:l:':^^""'r^^^:
ne 211.-(lli) .\cta rj'-Schol. Binn. l^. . monumentorum,
SS.,tom.
11

XVll
(1>)

tom.

Julu,

^q,. 58et
seo etc

se,,.,.

tou,.

VI Julu,

tract.

pr

u,,.,

pag

J,mu, pag-

*"'

ct

Z:Z -

(1

p.ig. -JConsura de historias labulosas, Commentarms in H,stor,am

- (1) '^"'^^^''^^{ZZ.
Marty
\
'

l""llf'".

Ithiopieam, pag.'.*.- (8) Oion.ens.s, b,bl. BodlcanKi


tenberg, Catal. des mss.

Ddlmann.

^'1;

"'

^"^" pa,t. Vll, P"!?-.". Ethiop.ens de la tabl. nat.onale,

'-^;

i'^novus aneedot., tom. Ul, coi. ad diem 15 augusti. rol. Usuaidi,

^J^-^^^'^,,^,.

sis

OCTOBRIS. DIE TRIGESIMX PRIM\


sis (1)
:

G85

Passio a eaclem fere sunt atque

Mar-

nasterio. In

aciis S.

Anastasim

h.c Tenioeclita,nisi quocl iniis Dei Eusebius est autem sanctus


Mai-tyri^ialus

e^c^^^
sz vrd^ssent

compositis, e}us,a Metaphraste

f et edifis
in

^T^

%n

swpe meOperenostro ad diem ^V^octobris,

novembrium. regnante Dopridie kalen<larum cui est honor et glomino nostro Jesu Ghristo,

moraiur ihique sancta dicitur

(et

uno ex

codicihus sanctissima). Sed a

fastis sacris

r"n

s^cula s^culorum.

H^c

itaque plerisqueexsutat ejus nomen. (iuum

Acta (2) qua^, Martexw augus u nvum secuti, ediderunt ad Anghx ahhaiissa in Cumhria, S Bega virao et in Bretnario pZincia. memoralur hac die marlyrologxo Aberdonensi anni 1509, in Martyrologio UmUsuardino Greveni etin
credo, remisissenl
-

ullimam d^em octobri, decessores nostri. ad

Ana.^tasitc narpnrter ea qux in Vita S.

abbaiissa raniur, nihil de sancta non esi de ea disserendum. mus, longius maWi/rm^^^^e 4 Thoma^. episcopi Damasci. die ^XJcelemensis Hatur fmensis octobms Ateccandrinie hratur in Synaxario ecciesim occisus dicitur a prmcipe

reperia-

Eamdem versali Casietlani. Heiu opinati sunt seu

esseac Heynam
(4).

^^''"^/^f Alhanus Butler at diversamputat

^^.^;^^^^^^.'

Exhi-

Copiitarum (7). Ihi regionem obtinebant, Arabum, quo tempore hi disceptatione viiis doctum 60 quud virum ex quod bujus Iddetuleruntad principem.et
cerat

tt^us

Vita

..0
eastat

co.^c.Xon^n..^
hiblothe.a

.ectam exsecratus esset.

[Thomam]

accusa-

hihlhtheca^Coitonian^c{Y^nsUn.,B.m^^

iusapographum
^B>Jellensi
(5).

m regia
ad

Rerum gestarum epUome

est Actis Sanciorum edita

^^'^^^^^^^^^^

annuntiatur in veS Heracliimartyrisnai;/5 Neapotiiano marmoreo. ^^ed tere kalendario no^tris {Q\ quo die dictum est de eo in Aciis B laudaturinUartyrologio Romano.
XXII octobris.

arcessivit princcps et rogarunt. Eum itaque es. religionem exsecratus a Nostramne vit Exseluec iUe ? . Ad ut is de te contendit meo non P^-od>it, sed .stj cratio, inquit, ex ore verum esse Deum et manifestura feci Ghristum aliam non esse ventupost Ipsius religionem Itaque nostra rel.gio a ram. Et roganti a Tunc Non est. . Deo non esf? respondit
: : :

episcopus^/>-^cn5.C(mA--^.^o.', S Gaudiosus, Sancto>^m hac diein Ephemcride laudatur Aurelto Kmpauctore OrdinisS. Augustini, ActisSancDe eo dispuiatum esl pinga. Uartyrofogio Romaad diem,quo in

factum est. et leg.mus (8). ^^artyrii coronam accepit cujics trmisCoptorum ms. in Martyrologio
iussit

caput

ei pra^cuii;

et ita

Eadem

TaUo
pico

sLloX^^n ad
(9)

socios

Botlancnanos
vero
;

fait missa.

In Symxarto

^M oHacd.e

toZm

laudatioepiscopi ita incipit episcopus civitatis Daquoque S. Tbomas, reg.s Mahom^^^ martyr factus est ma..u

Tsd,

^^']'[''';'''Z' Sigbrechtum aui Sig<i^^^^fS Sigebertum (alias koAnglorum Orientalium exhibet

nopr^dwaiur,

tum) regem BenedictinumAntverdie ms.kalendarinm gestte ccenobii S. Uichaelis. Res Temensis diem ad sanciiregis eorposit.v sunt
xxviii octobns.
in

^'^"^^" tanorum Arabum (m aiiocodice MahomeArabum) siquidem obtinebant tano v.i .Egyptum. Et sanctus lUe tani Syriam ct qucmdam etc. disreptatione vicit doctum a priorenarra^ Reliqna fere non discrepant exlremxscripiiom Mhiopitione,nisi quod
-ese ^
: ,

SS.

Zenobius

et

Zenobia. mortyres

Gilicia,

T L carmJ.adjectumestinkalendario^Ethtoetc.Hinc
:

Salve

'onna d.sc.-

commemorantur hodie in fastis sacris^ De corum Basiliano aliisque quo P^^^^'^^^''^^;^^;.,. diem, iis egimus ad
menlio habetur ad hanc S PhiUppi martyris UsuarJtno Grevenx,

MenologioG>a^-

diem 4 mensis pico Ludolf (10) ad


quo ait Uichael saltemsynodum ianno
chariam episcopum
:

pule Zachariai,

Hatur: Damasci^. episcop. Thomas, sociusZacbar..e Lequicn (H) A..te qmntam


553) vixisse putn Z.^ Damasci , cujus d.scipulus

slmtmartyrologio

iZannim^o,tumanniim.Eum4em
c

Thoma"

uti

kalcndano Hasanctus babetur in

martyris Lioalquesocium S. Calendionis disceptatum fmi tomo ut ^" de quoin pr^senti ^ ^^j. tjctobris.
S Foi^'nt fratris
s'.

pleFurs;., 'fesium agiiur

Znquhacdie^iociobrts;aliquandoiamen

Vril.yUamejusedui.mus^n^hoc^^^^^

non ^thiopicanarroiione pugnarenemo Sanciimoniam porro Tb*^"^'^ /^, videt cuttum hactcmasceni ejusque legitimum exploratumhahemus. nus minime fastis sacris .Ethwconfessorem S Abaidam m Ua^

bessinorum.

Quam

iemporis notat^onem

cum

^p^Ldie laudari dicd Ca.ielinnus in kalcndano


Zoiogio
Universali. Revei^a

slotrum

pi-esbyterum et martyrem mentione Grevcnus, nulla socior~um diverms videtu. a non facta; quamquam
;

pro-

%tZicoaLudolfoeditoMfa^^^^^^
Hatur occurrunt Johannes
et ^12'*^^5'^.

TJnanl quilm plurrhus

<^l^^^

^^-^^'-^

^us

ejus.ln

ipsis

Sy^ra.arusJmwp.

infraageiur adpr^passusesl etde quo

sTo;raStissa,,.ie.^a^/0^^^^ ^^' ^iniLms.'cuU IV, ^a ^-^'f /^;:;"'^: Mo I


Arturo mxdiei octobris refertur ab

^;2ZL.

diem Henriqueciuem ad hanc

Samts tomJl,

m. ^>

caDuffus Hardy. Descr.ptwe

nale, pag.

I.^l^"' tom. 11, pag oriens chris.>as (' picam, pag. 330. Zotcnberg, op. c.t. op. cu.. pb 35 _- (l'i) DiUniann,

lectio,

pau- ^tom. IV, codd. Arabici,

l"'

pag.

lt>l-

zius

PR.ETERMISSI ET IN
686
cullus ccclesMicusnum'ccant ^ed cui 'X'4elatusrMetur,rnonac,usO^^^^^^ !<'ialc, au in Germama, tpsa ccisis

AUOS

DIES REL.VTI.
S.

Ordtne

m Bucinul
ZZori
wi

Ad interemplt calholica ab hiereticis sunt hanc diem inscripti '''^''''"f' quamqttam eos Romanuspon-

pro ftde D Francisc. anno 1577

Franctscanis,

(3)

rps.u C'-" Heisterbace.rsis, scrips't sa.-culo XII, ut


;

Zl^Zndus

seu Sar^cloAlberti in Catalogo

Ordints Cislerciensis. OrJmis Gisterc.ens.s, LadWaus, cunversus numeinlerbealos dtefii octob,.s

ti/ex beatis nondum FF. ^^nor-mjn JoInn.s I.C. laic. Ordinis virtutes effert Artwus Aragonia. egregias De cujus sanca Monasterio, his addUisim. Ordiin partibus coram titate processus fmnt
nariis.

annumeratnl.

Nusquam

videmu.^

PoZa,

nu7nerum

legitime

fuisse retatum.

'""Vr^'"'TS Obnt
annum

rattabHenrt,ue..o(i).lattda,ur>..t^J^^
,n talalogo Kulendario Cislereienst, lum ttmt eltam a Cxsanclorum Polonta; (5),

quiVitB.^vZo^l',OrdinisFF. Minorum.

ZtHctslerbacctsi

(6,

'.-""?;:;;;
tn '";'3 Cisterctens:bus. ub,
ejt^':

ecdesiasltco honcstatus ..delttr, luit cultu

ctaruUcu^ca l^-Castint, in Castclla celebrantur in 4G00. taudes hacdie


roloaio Franciscano (17)SS.
Patrun, .lohannis

Ma.ty-

ad

lianc

diem memoratur
el

ep.scoporum et Jacobi, Horm.saa. sub Sapore rege, Persid.s, martyrum


niio,

Praimonslratensibus
bcaladicitur.

MtraUlcm

adDetm
t ,

con8).

Heisterbtteens^ .erstonem rtarral Ctcsar

ad diemimc^sis Hatur(nobtl3iootobrL.) meminitSun^xartunt


Verttm,qutmi eltam
sancti
tn

^m^^-^
Lattna

Ecclesta

Honoressanciorum ei numqttam
huli

tedotr

Aetaqm habcantur,prodibunt eorum


monaster.o Glasco-

KaletulartoUsle, fuerunt. Certe in abbalts generalts edUo auclortlale Juttx nomen (uh Pariiis an,u> 168 ,

clieinMartyrologioUotnanoft^stamjndt.
S 'vl,"f,

^U,
B

Cltam Ladislai

Cl

Apollomt) mtnuUortbus
(.9).

dgni 'confessoris:
nomen
e.hibet

in

matJrologtumUsu.
Aela ejusad
dis-

est literis scfiptuiii

vtrtufbaset Francisci Assisiatis. dicitur xnntartyr.uraculisclarus. beatus


c sociis S.

rologiis Franciscanis noncomtat. ObiU cir religiosissinms

m.Sed

deejuscultu

anno
so-

ard, Allempsianum (19). Usuardo quisitionemvenient, qttO dte Benignus. eptscopus et Molani laudatur S. i.i novembr.s. con/essor,Glasconiw, Rotttx cohlur tnpurtS Siricius papa hodie Utcere Sed satius ertt de illo

!
J

TcllL
,

Vicus^de S. Angelo dalis servorum B.

in

Vado in Vmhria,

auo die in

Romano Martyrologto

tnsc,-tp-

XXV, noveinbr.s.

Man^

tuus eirca menologiis Jmc die celebratur{ii).


.

annum

Imjus Ordinis WUm ''l'-^"^ Desunt

__ ^ cultus ecciesiastici vestigia. Orduiis ht. 1 > siBernardus Polonus mavlyr, archiepiscopus Haliciensis a^j.
;

abbas de Lismore Comanus, nepos (na) Ciarain, abbasdeLismore, moriuus anno et Colmanus, memoraniur in Marqui ad hanc diem /'"^ '^^^^^^ iyrologio Dungallensi (20). MartyrologiO idemquesint. Quippe

unus

dicatorum, Biario sacro Dolaudatur ad hanc diem in causa occisus minicano yV^) ubi religionis Bzovius refert ems mor^ dicitur anno 1240. tnno^ (14). Nulla nobis

ms Mariani Gormaai^lV)

occurrit

dum-

superscripla lineola et iaxat vox Comanus, C.aram, abbas : Ua hisce a glossatoreaddiiis

tem ad

annum

\W

Usmorie;

marito, Fredenco Teresia Enriquez, mortuo Sicci in Hispania duce Methymnie Rivi suscepit, ei Teriium OrdinemS. Francisci annum\m. mira sanctitale e/lulsit circa UonasEam beaiam prxdicat Arturus a
lerio{\o).

tuerunt cultus

iyidicia.

mus
bhar,

Cohnanus nepos Fmnad annum i:H).Hmc inpluabbas de Lismore, obiit


702
:

c^

apud Quatuor Magistros

legi-

rimis kalendariis dies ->2- januarii ; ad quem etiam Colganus tn ejus ac cultum Aciis SS Hibernix historiam in Operc nostro et ex professo disputai.Quod . dtei nricsiandum erit in supplemento
.

festus constiiuitur

V^\x-n^,conventusRuthenensis in Galliaijaret Joachim ea dianus, alter item Peb-us

r.

XXII januarii.

(l)

MeaologiurQ Cisterciense.

(2)

Menol

Benedict.-

ncr.Monumenta Polon.^

* ^ithuan.Ee tom.

I.

pag.m

num

(3)

Dialo^s rairaculorum.

diatinctio XII,

cap.^.
(b) Cfr.

(4)

Menol. Cisterc.

(5) Cfr. ibid.. pag. 30.

(14)

diano Domen.cano. pag. 2W);^"'*/:if;(13) Sagio Amiales eccles. post Baranmnj, ^7'- ^):'^''
^"j-.^f';,

il,id

(7) Cfi-.
31:;.

sis.

pag.

Epheu.eridee hagiol. Urd. Prtemonstraten3(ii. Henri]ue/. Menol. Cist.. pay.


Cfr.
dist.

-(81 Dialogus miraculoniui.


Cisterciense.

X, cap. 55.

1^) Ctr.

Kal.

Sacn.mGynec^um,add.emol oc '^l;'^\^'^^'''l Annales Mmorum. tom. ^^ }'^^-'''^ ^''^Z^^ C. Menol. Oni. S. F-";;f '' "^;^(lO)Cfr.Hueberus, -.^ru A.tu.us
15

Momonitum. num. U. -(10) Arturus a

ad diem 31 oct. Hueherus. naslerio, Martyr. Francisc, Martyr. 2U51 et seq^. Chastelam, S. Franc, col.

MenoloK. (U) Cfr. Menologmm Mar.anunn Un.veril, pag. ^2. tempio Duaci 17U7. Co/.zando, 11 eagro tom 11, pag. 'iV^. ^e on(12) Cfr^ Scvv.uno. pavt. 1. pag. UO. "^ TheiFolonorum. lib. XIII. pag. 341. et rebus gesus

(^ Recollets, pag- 42. Rapine. H.st. gen. des Scnptt. vett nov^ aMonasterio.-(18)M-Chns ^ i cim Wustenfeld. Syn. der Copt.schon A.-abici pag. 09. Usuardu ad d.em "^ -(1'^') Soll<^""^. Martyr. en Pag Done^al Tl;e .na..tyroK ot (-20) Todd et Reeves.

,^,

tT- Wd.
pag.

(21

Reg.

bibl. Biuxell.. cod.SlUU.

- {^)

An

nalsof theKingdomof

Iicland, pag.305.

gine

DE

DIE TRIGESIMA PRIM\ OCTOBRIS.

687

DE

SS.

STACHY

AMPLIATO, URBANO ET NARCISSO


COMMEINTAKIUS HISXOKICTJS.

I.

episco|Him Bvzantii Ulruin S. Androas S. Slachjn


|)Scudo-D(.rotlioi.

constitu(>ril.
ol

Comniouta
S.ECULO l. Ecclesiam Ihj^antinam iKtP fuisseab
ojjostolo in-

Ros
in
ut

goslio S. Ami.liali
Romanoj
Ecclesias

alionim.
pri-

Stachys

ad hnnc diem Ua laudalur

majorem conferrent

Martyrologio

Romano

Stachis...

ab

^ S.
-

est,

crcatus apostolo Andi-ea episcopus Byzantii in occlesiam Argyropoli Eeaificasset, cuni

vilegiorum honoi'em, sicuti apud vos non rationabiliter, sed potentiaUter actum est, videUcet et ut Ecclesia; ceterte patronis suis privarentar,
sola ConstantinopoUs

stitutam

docebat... Cujus qua Ghristianurum auo millia

spoUis et
etc.

opibus, quas

Acta

priusquam disp^iianda sicacipimus, ponti/icam gravissima quxdam. summorwn


ne, effata prtemitiere visujn est, Martyrologw tionis nostraj exitus Romano videatur, non contra minus consonus cuipiom
si disquisi-

violenter abstuUt. ditaretur,

papa 1, in epistola rem, deamhitione archiepiscopi ConstnritinoSatis sit e politani hwc Jarn pridem dixerat
:

Leo quoque ad Marcianura imperato-

T,

Romame

sedis auctoritatem

sed pro Romana lector exiEcclesix hostes deceriasse xquus Nicolaus /, inresponsis adconsulta stimei. S. Desideratis, inquit, nosse
scde

nos scripsisse, adversus vafcrrimos

praidicto (Anatolio) quod vestroi pietatis auxiUo et mei favoris assensu episcopatum tantaj urbis obtinuit. Non dedignetur regiam civitatem quam apostolicam non potestfacere sedem nec
;

uUo

speret

modo
(3).

([uod per

aUorum

possit ofTenS.

Butgarorura
quot

siones augeri

(1)

sint veraciter

patriarchje.

Veraciter

lUi

apostohcas habendi sunt patriarchae, qui sedes


per successiones pontificum apostoli instituisse illis priesunt Ecclesiis quas Alexandriprobantur, Romanam videlicet, et
obtinent, id est,

qui

Romanorumpontificum dictis, qux apostohcx sedts honorem ConstantinO' poli apertissime negant, insistimus, atquc nd MeS. Stachyos acta excutienda transimus.
^His itaque

^J^chy

^^^^^

moratur

ille

in

Sacra Scripturn,

el

hac qxd-

nam, etAntiochenam Romanam, quam Paulus torum principes apostolorum Petrus ac


sanc:

qux magnam ipsigloriam concidem scribcnxii) liet. Apostohis enim ad Romanos


ratione
Salutate. inquit,
in

et pro Clinsti et praidicatione sua instituerunt,

amore fuso proprio sanguine sacraverunt

Ale-

Christo Jesu.

Urbanum adjutorem nostrum et Stachyn dilectum meum.

xandrinam, quamevangelistaMarcus, lilius, a Petro missus el de baptismate Petri


instituit.

discipulus,

Magna .mne

et

Domino
in

Christo

cruore dicavit;

Pavli dilcctio, tantiquc opostoliamicitiaprxclararn omnino virmirum tutis opinionem injicit. Nihil itaque
viri laus est

Antiochenam,
facto,

qua conventu magno sanctorum


dicti

videri debet

hunc Stachyn fama

sanctltatis

primum

fideles

sunt Christiani, et

quam beatus Petrus, priusquam Rumam veniret, Constantinopoliper annos aliquot gubernavit. Jerosolymitanus antistites. licet tanus autem et auctoridicantur patriarchte, non tantiE tamen
tatis

apud Paires fiorere. Notatu tamen dignum apostolicos esi a nullo antiquorum Pati-um Origenes hxc ejus tabores commendari.
hahet
(5|
:

Salutate

AmpUatum

dilectum

meum

quantffi

superiores

existunt.

Nam

Con-

egregium pne p in Domino. Huic quamvis ascribere, tamen hoc laude videatur
nihil

cceteris in

apostolorum stantinopolitanam Ecclesiam, nec synodus, (luce quisquam instituit. nec Nica;na
venerabilior est, cunctis synodis celebrior et sed solum fecit aliquam ejus mentionem nova Roma dicta est, quia Constantinopolis quam ratione, patnfavore principum potius
:

laudabiUs et saluipso ciuod dilectus est Pauli. adjuefficitur. Sahitate Urbanum tatione dignus

torem

meum

in

Chrislo
in

et

Stachyn

dilectum

meum. Urbanum

Stachvn

pionuntia'
I

tiiit

summi

jioiitifices.

est. archa ejus pontilex appeUatus Idem Nicolaus in episiola ad Michaelem 2 (Petr-us imperatorem scripserat C-2) Hi ergo luminaria magna coeh acPauliis) tamquam duo

torem in tunmiodo

salutatione conjungit, sed enim adjuin laudibus prtetuUt. lUum dilectum tanChristo, Stachyn vero
sibi,

sicut

AmpUatum, nominavit.
in

Adjutor autem

apostoli

Christo

non aUud

in Ecclesia

Romana

divinltus

constituti,

totum

particeps. inteUigitur quam apostoUci operis nihil Origeni inno- ^^''j;-^;^ ^Manifestumergoesi Stachyos lahoi^m. In ^,^^-^,,,,, tui<!sc opostoliconim

orbem
trarunt,

splendore tulgoris
et

Occidens nitorem dante, quam rutilante sole, tam per se lucis suos quasi quosdam radios per discipulos

sui mirabUiter Uluscorum pra-sentia, veluti

commentario qui AmhromnomenpriB

se fert

eadem

postquam micante,factus est Oriens: quiquenon sunt delati, mortui sunt Romam a principibus
d4o et se-i. -- (2 bid.. Labbe, Concil., tom. VIU. col. Concil.. to.n. \}' (3) Mansi. col. -^4. f- ^'f in bpist. ad Roni.. (4lCflp.XVl. v.9.-(5) Commcnt. Migne, Falrol. greeca. tom.
(1)

fere de Stachy legunlur (6). Chrysostomus : Rursus hunc [Stachyn], vcro dilectionisjcovomfmiV.eadem \^m\e (nempe Prijnnsius (9), Sedunat(7). Theodoretus (8), hx te(10)at/Stachyos nomen nihil annotant
.

Sa^iclus

XIV.
col

na .,

col.

(8)CfiMbid..toin. laLtom.LXVin.col.505.-(tO)Cf.^ib.d..tom.Cm.coK^^^^^^^

tom. XVII. 120etseq.-(ti) Migne. Patrol.Iat.. gr^C tom. LX col. ^-U. (7) Migne. Pat.oI. i ' S ^ (y) Migne.HatroI. ivwil ,-r,i 222 LXXXH.toi.

lib.X,num.2ietseq..ap"<l

688

DE
n.^nn in S.

SS.

URBANO ET NARCISSO. STACHY. AMPLTATO.


vissima
in

Paulwn coimncntarhs
? -/,,0. Palres; anle s.-eculum sox
,

tempm-ibus

notandis

errataa D

^r

llilcimus

NcqueaHbiquidquamde Mo

gualem se P^oba ,am docto .criptore, libia,wrum cephorus, aHenavidcri.msiquis ihclu adscribere guod ut velit

J^

:;^;p,t

"pcWml
historieos

TnZZ

insp^cienh hujujaro cZcile. itadiligenter

ea

Zaueapud

originum eccles,asl'5h:usebius, dihgens

::r.=-c;.eSev,orisnostriapo5. consiitutwn.

Andreo

orum sucoessionesin

iis

Ecolesi.s qua^ et.am-

"ehen-ima.

habentur, PO^'erita.,s

memo

credtlu estdifP^de. nooraphimpartes varias. mUii visum est Ignatmm iZTanemi^-um Ulud sani ^. .; discipulum. cum diaconum, 6. Pltcepnu,i , enwclcate '.,rriheret P" sancU patris vitam f!'*^'"' tmhueret, variarum laudem et scicntiarumque c''ror.olog^cis,ndihu^usmodi studiis tom Photius, qui palrmrchic
.

S*
ca^se

Ipse vero

ZntJL

de rebus

post

Mauntmm. gsl^
(i).

Zplrssmis

lauMus^nusquam^han^^ dceoravit
citassc

Chrononraphiam

legUur

quom

qZ
quidem ndeturgu.de rpu., nesu^icari fuenmt^ ^rAndrea et Stacl,y posl narrata eo guod obtreclatores.
'

mZ'ecu.m veritatis novam ^uam Romam extollc,-e

tantamccphoriauctoritate,ntercedente specie adoersus antpotuissct.

Vdql

-for,tate^n cur Photius hac ^otam luno tempo^u ccnZrit inn,tendum, supradedimus de An
cst

fuum

adver.^^ d,cc,-el contemncntes, pro se dicerel Tegrinus essel contemnentes,pro :Q<^iA Palo,m9<(, Zostolo.-i^mexemplousus

LZ

fui^^seipsam.quam

Br:.r^=n.;:;Epeso,T.om.cum
I,

r.ent.buscommune
dfa
.

Luec~i-

Paphlagone, '^^'^J^^.JJ^^ o,uie ^j ^ , niam in.en.it relationem

qu,S. An-

_f f^^' d^^P^^

^rnento

vcrisimUiO^^^^

m"co cum

b^t

mos

aUnd^t esse S. And,-cam fedi':^Je au^to,-em t,-acrei natura quam , L, rmne ipsa

Quid ca.tens omn,sunf? Qu.ave aut cum iis ad quos p,-ofec.i quoque ignosce (H). St obiurga, autmihi
Italia ?

ecclesiamadst,-uat(W).

,^,^rij,endum eoo'er'bendum e,Nieei.< ^^^^^ p,-i,na vcstig,a vene,aauodin co apparent .o.ypo.v r. k)..Stachyi delata^. ni.r.

nLocumcomagisducmus

Tol S.

Z:ttntZmfoct,postulabat^Ide..de
it" p"Hmisdicenrf.,
utcorum s,e,vim possU habere. thmexp,-essx ncgationis Conslantinopolitam tncoto
ita

Sl,Zcopi

"JZr.. ^La.H,i,,

cZ^antinopolitanO I ct moverent ut sedcs J^s^pe omncm lapidcm


Jmpatriarchalis haberetur,

Chatcedoncns, atque

XI...
"'
.

K.; i.p.px^ i.peu .ep^..vr,o-i. ro^ro> 5r, r x..G..r^v


',.

"

"^

vi
'

vaov
..

TTapa

Tr\

numquamasseb
r-

..

,.-n.)

f.infltlOV

J^eZnKguod
e(

argusane egi^egium fuisset

Je ro peyeOo, ..ar.,iv, .),o-/o-.vra

Stacbvn primum fuisse Cons.antinopolitanu. Leo volunt

pr^sulcm;

scd

r"rl

evaox--rore
r-.;

.eK..re^.v.oro.v

oX.yor.r.

xa.

episcopus

n!.;i. dcfcov

E>,.ia, rov .erv 2r.x^


ei;

Ct
Idin
pritnis

eniscopum,
nsscruerunt

ptes i,onos panes post quod sit ipsa nova Roma


vetate

Homanum
(4).

e5e.E=v r^v iy.e-..A.p..>.i5,

U.repov

ev

r-p

,toX

T^r.
comviav.'

,L.o,o.ev,v

a.^,).- ro-;;

HveC^aro; ..puo-/olepk eKeFvo; ircx'';


"f^""',^ ^P'"i,to.,ae. aurcj,

Xomnum
mcnorant

hislorico,-um qui Stachyn

Ola yip
xai r^

.^rro;

.oxxo-.

primus

est

S.

N,cephon^s

e.i,v iv air^.
.evo;,

-! -f?

---"^

Nicephoms

paZrcha
anno

Con.tantincn>oHtanus : T^%.ordinatuspatria,-cha annoW,


815,

qu,natus

eit.r.Je.irnr. rS.v

Zuium^actusanno
c

'-^- -<-(o),

m L m

a-.;a.o,.EVo; ef.7l!.ar.vof.evo; x.a. .i,v xai 3.avo.5>v

Lrovra.XaoIo,

rov r^ ayia; reJe.cfoper

m.re;

earegius

obiitdiemsuumannom
pertinel.

adeoque

auetor JJZZlum nonum universos Byzan Chronog,'aphia b,-evi (6) apostolorum tempor.bus epllcopos a Christi et recensens, i(asene'w<''''pi*Byzantii Andreas apostolus, cum i
.

me

aixo.xairr^epov x.ap.ov. o?as omnemque Ponti

Omnes .tur Aqu, lon s mar.t.mam ,n ^ntute


inteUigenti;E, .n
virtute

sermonis sapientia; et Evangelii con.pleMs .ignorum et prodigiorum ubique erectis ar.s, sace,<^ot.pd,catione, bus episcop.s ub.que Hdel Lusque necnon et
constitutis.

Argyropoli dicaret, oratonum


exstruNit, et ejus urbis

trans

port,n
bta-

adiUustrehocByzant,um access

episcopum ordinavit

chyn, cujus

Paulus Epistola scripta ad


idem, ann.s 16.

Roma-

l.ttlts
vio

Hujus Chron.Pcla-

subdubia visaest nraphiie auctoritas

ouinque

ipsum Nioephorum n) eo quodprxter ad successores annumerat usque ejus

veniens, exstructaHuc vir admir,abilis obiter :edo, elegant, qu.dem matri ,,ue i ai^ce Dei moles pro ndeUum :cbema.e, cujus .amen d,angustiis responderet, tunc paucitate suis ass.gnato .noqueEcclesice pastoremagnoStachy spjr.tu in urbe futuros

ube?es

postmodumhac
in

tvuctus ostend.t. Velut

enim

tr.t.c,

6";^

esl fortasse iZJtiurn: quamquam factum ,-ecent,or riuoTad \hronicon N,cephori quoque g,-apolerant manus adjcce,-it. At
ta (2) Cf.'. A cap. 1. Con.tont,.. pag. ^. chronol. pat,,a,ch. Augusti, H,st. ed^. Nazian7.cniopera,ton,. II, eA.m. S GreKO,-,i IV, 11, col.mtom.

cer iUe Stachvs iUianimarum menroreirriguus, ac subjectarum adauctusque, cenaptitudine dilatatus

ten-am cadens, ca4est,que

liumque

eccles., llb. I, ,1) Hist.


1

SS

tom.

M,lne

t:'

^-nTx Phot,us, tom. 1,

rtr And,-

)Ubbe,Conc,l., tom. duSau8say,Deglo,iaS.AndreBe apc

.55'"

t.- (5) aL SS., ton,. 11 Marti,,

,.,.

Migne, Patrol. gra,c.,tom. chr,Bt,ana '''' ' PK\^ '?,' gluB, ConstantinopoUs ,t seq. tom. CV, col. bD^et^^^q^ M,gne, Patrol. gr.ec., ^IO) Apud
.

wu?.r - .rB,bi,o;bf;a_:oi. , .P^O oanco


p.,B.

UU.

'

,j,

l(xi

cf,..

DIE TUIOKSIMA PUIMA OCTOBRIS.

689
deinceps

X tuplum etiamnum
^sico,.n.enlariis
ihci,

integra sancla; fidei fructum

Constantinopoli ''s //grlc comtat innotmsse

Doro-

auf IX ineunle. stachyn sa^culo VI Jl ecrcunfe narrationes islx fiuxcJam vero quo ccr fonlc Quum idoneum rint.solliciic indagari oporiel. nullum invencrimus, ad unum audorcm qui ito. scriOU redacii sumus Dorothcum, septuaginta Domini disin Commentario de
Ci3mlis(\): ?.V. Stachys,GU.ius epistola ad Uonianos facit {apostolus) in
;

securi. ad christiaaudacius progressi sunt, ex norum supplicia dies interlectis iis aliquot millibusper singulos quibus Adrianus etiam, Probi fiUus, morti

rianus

tyranni

cum

sese exposuit

CJ).

certamen iU Nnrral dcin auctor S. Adriani : i^no in hac confessione atque ita proscquitur '"Ji'J^^'l^-_ episcopatum r^^^^^ cxstincto. Metrophanes, qui nuper christianis. Nicome- stacliyn. inic.-at, assuniptis comitihus
diainvenU.cIamquesubi-eptas...Adrianimartyris
reliquias, in

sericm tcx-

etiam mentionem

quem

primaab
;

ipsis condita ecclesia, quai

Andreas apostolus, dum Ponticum Byzantu mare Arffvroi.oli Thraciu," episcopum dji lcgimus : Hic constilu.t. Dc ipso Dorotheo p-^ecos et procdictus vir romanos inclvtus enim Imguam commentarir,s relir(uit utramque
:

enavi-ahat

moilo Bvxantio adjacet, loco


VMcai.t, 'depusuit

quem Argyropolim
ex-

ubi

et Titus, qui prin.us

Adriani, (ju. stUU Constantinoiioleos episcopus, Maximi.ino martyrium subiU, reliquias desub

singulari ac excelmultasque histur.as, ut erat D.ocalluit. Post ob.tum lenti ingenio, apprime
ch-tiani et
Licinii

par.^ad suam profectus est rexit usque ad Juhani ciam Tvi-ifiuc Ecclesiam cum non palam, sed

cajterorum posuit.ut et Natali^e ipsius uxons,ac finierunt ; ubi perqui cum iUis vit.-mi marty.-io Stachyos. unius c inde repositum erat cadaver quem Andreas apustolus septuaginta discipulis, episcopum concodem inlocu primum Byzantii
stituerat.

tvrannitempora. Verum priefectos interhceret cl.ristianos clam per suos


Julianus. rursus Odyssum Juliani pncfectis comprehcnsus,

ui-bem vemt

ubi a
tole-

Andreas quippe, in Punti.m trajiclens, vulebat. At cum Byzantiis Christum annuntiare Zeuxippus tempestate vir insigni crudclitate
ea

muUisque

ratis opprobriis, in

extrema senectute propter ipsis tormentis vitam Christi confessionem in centum et septem. Hic exuit cum annorum esset
icitur

ex advems locum illum gubernaret. quutiiuot Christi rel.g.one E Byzantium appellebant. de


sinebat. interrogabat prius, deinde sic int.-are quispiam confessus esset, in vero Christum
Si

magnus senex
discipulis
et

scripta

ecclesiastica nobis

reliquit, in
toi-is

Salvaquibus de septuaginta ctian.


disseruit,
et ubi

unus(iuisque
finut. Acimquorum etiam

prophetarum

apostolorum vitam

pedibusquo vincula protinus, ac deinde manibus mare mUti jubcbatur. P.-opter istan. ligatis in prteternavigans Ancrudelitatem, Byzantium qua? Byzant.o adjacet, dre.is, in ea Thracia.>parte uno ab Argyropoli per bienmum
stadio circiter

ait, primis septuaginta iUos esse episcopiexslitere, compluresvariisin p.-ovinciis apostolus in suis saluquorum divinus meminit post Salvatoris nostn ex mor-

verUat.s an.a.U.um constitU, coacto iUic legis ac igitur circiter m.l hbus Duobus

hominum
ibi

c(Etu.

coUectis, erectoque

ArgyropoU

Christoalt.ir.,

tationihus. Quippe

missosfuisse mtuisresurrectionem, hos omnes quoapostolos numeratos fmsse ; dicat et inter hisce verbis recenset (2). nomnia
.-

.n,.^,.

ZS^^
scoporwu

nnn enumcraQPost absolutam discipulo>-um beat.ss.mus lUa ter t^ancm. h^c sequuntur ageret, omnino Dorotheus, cum Roma? telixque

episcopo, Sinopen Ponti ac Stachy constUuto Stachy in ep.scopatu perrexU. Exactis autem a Onesimus, cujus annis sedecim, ei successU Philemonem scrimeminit Paulus apostolus ad offico per annos bens ; cumque eo essct functus Polycarpus Byzantii ciuatuurdecim, post illum constitu.tur. Q..o post

Romano sermone

in

commentariis rehquit, ex

ac in gn.cam hnguam quibus a nobis exceptam discipulorum coUect.oconversam septuaginta veritati prorsus consenem eamque fidam ac oh.s patefecimus. Quippe apos tane^m omnibus m DoEtaute ^os fuerunt
. deiis scrihens,d.xit;

episcopus per triennium ep.scupatum decem et octo annos exstincto, sedecim Plutarchus; cui, annis adeptus est per Sedecion successor constituUur
peractis.

mino.

Neque quisquam

incredibile existimet

mortu.sresurrectionem post Christi a eum credidisse, septuaginta discipulos et in esse resurrectionem, attenderent cum iUius a mo.-tuis miraculorum majus exstit.t ac re-

conversos

Diogenes ponlit.catus annos novem. Post quem exuit. Post hunc anno decimo quinto vitam Eleutherius per sedem episcopalem obtinuere per quinque, ac demque septem, FeUx deinde Hoium per annos septendecim
Polyc..rpus
hic corpora in sepulcris lapideis postea marcorpus et Adriani, qui utet NataU^ sepulcra omma Quio quidem tyrium subiit subterraneo ' que ad ha.cce ten.pora prostant Andreas apustolu.. intro in quo altare erexU

recondita sunt,

quod omnium
in
scriptis

.gitur vera est. Ipse

magnus pontdex Dorotheus

suis

sanet"

et invicta-

venerandam a,-dem martyris Euphemia. in Petr.o


narravit
:

'

conditam aquodamTito primum fuisse

qm

11

Jam vero
.

esset episcopus, n quidemTitus cum Byzanti. juxta

vitam termmasset eaTue urbe martyrio Andr^s depositus est, ex quo vetei^s muros chr ssubstitit, quo tanta
Ipostolus in his locis

cit Ecc lesia^ pru.e^. t tyrannide,cum qui Argyropoli compotcs... et gentimultorum locorum essent

fidelium plurin.o coacto ^cc/.^. cuByzantn ^^c.j^^^ post Zeuxippi oh.tum cTss:.lque
Christi

Uum

ac

defugere Jud^orum .mpressiones


ecclesiam,

sata-

mmuUitudo
crminime

confiuxit. ut tot ali.s

lo-

enim By.antn invenirentur. Universi


n.ulta passi fuorant,
ty.-annicis
vitatis

Uent in Sxeunt

Argyropolimaliam mediterraneis juxta postea Constantmus quam


.

doc^^s, cp.i erquadamanimipusiUanimi

minis,
di
.-

figuram conlectan mperator magnus, in crucis suum rein hac corpus IpUoremfecU, cum Byzantio majoVerum

exgentilibuserantvelex il^qui

Juda..s

:rdissem.naba,Usermonem,TitointereamuU^
ediderat. Ad.lualia Servator edente miracula et ty.-anmde, et Diocletian. huc porro vigenteUcinii

crdendum decrevisset. em m.pUtudinem nacto,


hareb\nt
i.npe.-atorum

qui

Constant.no ad-

mi

Carus habe.itibus, interficiuntur vebus Ua se et Numeduo, Carinus Inl^eratt e.usque fiUi

dclectus imperatorum sepulc. locus alius ad fortibus ac pns in lege autem iUa est Ecclesia
(3)Cf.-.O.Cavo.Smptt.cccles.,paB;^105-

hl^^-e

corpora extra urbem Uude trL.sferenda ^eUbe.-averunt

0)Ibid.,tom.XCU.col.iai..-(2)Ibid.,col.imTomus AiiiOctohris

septem

690

PK

SS.

STACHV. AMPUATO,

mBANO

ET NARCISSO.
egit
;

diEleiuaro pontilic, ae.nccps septem pueris et n,.peUat,one

vetore loci cttaest vetentatamen anlu,uo locus ^ oseu Olivetun. ab El^on nuippe Atbenodorus quiaem oratorium c b. ur quod episcopus. prmm. exstitit nu Pos Polvearpun. epUic.lue Perqua^^^

mentionem cim .apostolonim anuntmnnt,mdicat, ds eorum singuU Ghr>.tum

uhi quibus

lo-

apo,lo'o,um o Procopia "'tTs^g^mniu,- pon-o duoclecim brev, adjcia ; Quodam de^inqulis nan-atione

nominl
^oi
,"

scriplum
ciVur,

di-

t^l^
obt

Byz.nln ep.scoPost hos umiecimus


Euzoius, nni et .pse
reluiu

cum aun^
t.

Dorotheus Qua. mlecta nobis tradidit

Iriis

G.-xcorum

ct .UuU.or.nu

ser.p-

sex
Tos

Hunc

dio eo

tredecnn cum excepit Alypius, aunis hunc Pertmax Ht putitus. Kursnn. post

pontmcatun. sedisset, Laurenfo anuos sex.p.e menses post undecim

em
n

v^'U,t

congesta, bouaetprobe accepta smml


vel iude Coustantum-

cx. c-

nubUcum emismms, ut pX^%iscopatuspater..n,Uuu.,,uov.e..e.,-e

dmn-

ortus

esset

Metropl.ancs. AdiliUs

Uem

:Z:LcuH.deS,n,oneC,,^^^^^^^

^^^^r-p..oadmodumlocuplese^Pe^^
,/

Si/cis,

rursum erexU ^e.sus nax, ecclesiam aliam qui Sycu^ --^"1^='^"'";^ ris ittora, in loco .^^^tquulen. locum a chn. aata appellatione. Quem
Lismm-bisspeciemdeincepsenec^m^^^^^^^^^^
riis

ma

S :-rm^rr:a^^^^^^
rs"
W^c omnia scriptis nob.s laboribus et muuorGnt s tur agamns Ulius s.eouet in saula me.ria. nuncetsemper tau m'-' fa sc,;ptio
cidisset
f^

,us

Constau excitat.s x.l.bus ac compluribns postea donaM m<^mbus

reliHu.t.

semper augustus

Irenes Post Pertinacem in ^de per a.mos co..stituiturOlympianus.inqua scopus per successor Ht Marcus u Xin. sed.t. Hmc pe post hunc Cyr.Uia.H.s ^nnos tredecim an. os Gaslu.us per aunos sedecim, ac deinde .g.tm e.stitce. Co.,stantinus septem, ep.scopi e,'ex,t iut.-a nyza..t,um primo ipsius auno aUam et cpn prx-ecclesiam.versus.A.qu,lo,iem,ub. Euphem u. n a, Bvzautio sepuUi sunt
;

nuneupata epi-

i,iem eat

Zwins.

Cnjus

l,-anslal,onc,n

rZcm "</'"

locisnonnil.il

pmdo Mc E nuUacmus.

Mcsilaqne.

auce

lecto,;

pnmum auc-

,olnea,-um re,~am

,ua- dc

Ecctcs,Man-

Ei yndlmn /Uiem habeit-

dam esse censent

%Zoliian>eo,-i,i,,,lusaaAnd,-ea^r^er^^^^

toaut tvris, qme


ibi

n.arlyrmmobnt, eLtleea tempestate

siaappellata.
exacto,

is

qm anTitum successorem reliqmt: meusibus sex explet,s, triainla quin.iue cum


tVat,-em,

ReUquo

.g.tur po,.t,licatustempo,'e

Dom,tium, Probi ,mperatoris

succes-

r*'^;, Qm aucto, noict-es Gr^ci t,-adide,-uni. an vc,-o sub C-otkeusne si,. an P,-ocopius latcat poslca quidam Zenlito nomine atius Nunc quid erudiii -'"'^^^ Mcabitur.
sc-iptis

<yns '*' disdeq,^e Si^chy p,-imo

exactos ^;""-^ ^^'?;;; sorem constituit. Cui post I.Uu. mensibus, Probus Dom.t,, quatuor cum sex
in "n pontificatu suffictur,

quo annos duodecm


;

exeait

Probi frater et Post quos Metrophaues, episcopus qu, per fU Domitii fiUus, Byza,.t,i obti,mit. Qua tempestate

apc-iam. deque fide aucto,-is scnscini, By-.ant,na Eccl s, qI. e.S. Nicephoro de mqmi Ba,odescipsimus, ex apocryph.s In cadem causa pa, li (i), accepta sunt.
nius

'P^Ltoritaiem
Nicepho,-i

,~ece,diorum
ei

.0---;
p.), alque
(.5).

CaUisii

Uenologu
esse.

annos decem sedem cum propter belConstantinus semper augustus, Byzautium aocessisset, vin lum Licinianum contemdecoragravitatedelectatus locorumque precbus tandem Met.-opbauis

aP^,me negal And,-eamEeclcs,Man. Alib, d,cU


Unopolitan^ auctorem
Dorotheus in sua synopsi q?'"""^^'^'; Tandem de ipsa re quam cinavit mendacia.

nlaU, amcenitate, statim a Ron.a ,-egn, dev.cto ac supe,-ato L,cinio.

ZcLus

sedem Byzantium
firmata ac
tectis,

transtalit,

murisque
,udid,t.

u.-be

congiariisque

uberr,m,s

narrat Dototheus ;
ut
ctijus opus-

cvibus donatis, nomen ilU gence ms,gui Uoro13 Htec ab omni vi,-tutum latiuis relicta, =i nobis theo in commentariis cousuUhus, sunt, Philoxeno ac Probo
episcopus.

suum

ep.seopus Cou U CaUistus,nec nou N.cephorus texunt ejusdem cv.tat.s t,opoUtanus, seriem apostolorum tempo.-e episcoporum ab ipsornm e ab And.-ea exord.e., modum in hunc lere u ersul^icii: Hucnscue
.

italoquituriM

^''-P'---

'":/';;'

que Nicephovus de
su, t
iUi, ut

culum, contra Rotnanos


pontifices ex
ritfili')}i, ct

conversa Joannes, Romai quaudo Constantinopolim venit Persuasus enim ab urbis arclnepi-

success.one ep.seopo.um totum co.> U uscurad^Metrophanem; .dque

Tunc

,-clato catalocjo

Eccledemonst.-avent By.ant.nam
esse,

scopo

ut

secum

sacris operain Christi Natalitio

am apostoUcam
tiouiorum
id

cnm nemo

auteurbis episcopum retur Ronia antem-be.n prius ipse sacra faceret, utpote
id facere renuit, nisi

ConstanUuopolitanamepiscopumnacta. Ex b.sce
igitur

politani.

ohorlacoutentione,convenere Coustantinoostenderuntque cx magni Dorothe, c(un-

.mn B ::.ntiua erat, sed ne met.o non tautum apostolicasedes HeracUens.s sed paroch.a tantum

dixisse .-eperi.atur; Ecclesia, ut testatur

nam
Ge

-n^-" -^ ve a
re asms^^

po!lsqu.!lem,
Ecclesiaj.

,,

esse episcopatum mentariis Romano antiquiorem Joannes quidem RomanoConsta,itinopolitaimm. vera esse asserum episcopus Dorothei scripta quod pnncpis praiferri tamen se debere,
ruit
;

IG

Anionius vero PossciHnus,


(5);

S.

J-,

'r

auctoresgravissiiitij

Appa,ulu sac-o

D">' /""!:

apostoloruui

locum tcieret,

contendit.

Hujus

plenaest adscrib,tur sy..ops,s c,n.u ^ .eudac.is. ^; "'^^\' co.,nctis atue , deicnu. .-atione auctor iUe
n.ittantur,
BC^

"^
^^^

Jit,"

quanam

tandem rei gratia pra),-ogativa episcopatus ante non autem quod Romanus

ipsi est coneessa,

Jam vero Constantinopolitanum prieexst,ter,t. duodein operis sui extremo sauctus Doi-otheus
(1)

.Etinopum, rumeret eunuehu.u .egince coustat P"^' P,,.Uppo conversum ;fj^' ,^ episcopum facat, <inam DomUii ; et Juniam

cuu

septuag.nta duos inter discipulos

c,ue.n a

Aniiales eccleBiastici.

(2 CtV. ibul.,

num. XU.- (3)

ad ann. 44, iniin XXXI. XIA Ibia.. ad ann. 4.",, num.


ann.
o'J,

(4) Ibid..

ad atin. 314. num.

XCIV et

seqq.

(5)

Tom.

1.

Cfr.

ibid..

ad ann.33,

num.XL.ad

num. XI.

tamen

DIE TRIGES1M.\ PRIMA OCTOBRIS.

691
:

A tamen

et fuisse certum est feminam quamdam meminit PauUis ad PlnlipCicsarem, cujus episcopum luisse penses, discipulum Ciunsti et Nerone Ciesare dicat, cum perspicuum sit de Dorotheus Paulumesse locutum? Porro. ipusquis libros RecogniClemeulis ille fuit, secutusest
;

idem Ccd.'enus quod in an- D num sextum rejicit Thcopbanes.in octavum vero scriptor Chronici. a quo primus Byzantii episcopus nominatur. ut Alexander ejus successor, secuudus, sub anno dei-imo octavo ejusdem antea augusti, quasi antc Met.-opbanem .uiUi
Constantini M.
ait

Val.dis iUis apocryphi sunt pra^stantis quidem ahcurationibus evincitur ne in qua jus viri esse potuisse illam synopsim, non putidn. Sed et Dorotbyus tam multa sunt ut Sixtus (ut opinati sunt Galesinius episcopus habet sud presbyter, patria Tyi-ius(ut

episL-opi
sint.

Byzantii fuerint
u.-bs n

uisi ha:c
fuit

intoUigenda
instaurata.

tionum,

qui

ex quo

Constantino

Sed et non modu banc a Do.-utheo cuulictam zantiorum cpiscoporum seriem a.nplcxus est ipse
Nicephorus, sed et auctor catalogi episcopurum Byzautii eiUtus a LeuncUivio, et iiuem nescio qui^ Georgius munachus.alius ah eo ab Hamai-tolu.n vocant, qui Ghronicon contexuit ad Ada.no ad Alexium Comuenum. exscriptis aUquam ve.-hum aliis scripto.-ihus; cujus pai-te.u Dyza.itime Historiie edidit Comhef.sius inter
patria.-cha

By-

Senensis),

Eusehius).

tjui

et

niartyr suh .Tuliano fuit, nulscripsil.

lum eorum lihrorum


sinius
in

quos Petrus Galeputahat


esse

notis

ad eum quem

comynenlarios Dorothei librum, attulit. sciHcet ct prophetis. Hujus de apostolis, discipuUs


Dorothei, ait Bellarminus (1), t.onem invoni apud Eusebium, D.

nullnm men-

sciptores post Thcoplianem,


pro.-sus novi scribat.

licet in liisce uihil

Hierouymum

Isautemsic de ipso Doro-

Joannum Trithemuim, vel Gennadium, aut etiam illustnbus. Ipsa vero qui scripsei-unt de viris
;

lector qua; synopsis plena est fabulis consulat Abdiie, Jon^, Isaiifi, iste auctor scribit in vita qua; scriHieremia?et Elisa^i. Pra.-terea consulat
et bit in vita .lacobi Alphiti

.[uibus ipse Durotheo loquitur, verbis pene ipsis sub ann. mundi 5SIG, Clu-isti theus in prologo. Hos vero <iualescumque ac supposititios 31fi
elTerri iiilerest, scriptores in publicum iulerdum vel ecclesiasticis in posterum a/toyp^^ou

ne

ii

Clementis

et in

sum-

tam

ten.ei-e

accenseantur.

^
ct,

ma

sciat.

discipulos

ah istonumerariinterseptuagintaduos Paulo Cbristi omnes qui ab apostolo

acatholicum au19 Posf catholicos vivos,

ut

ij>s>
'"'

et illos

femin;t; nominantur, etiamsi ethnici fuerintvel Domini, sed omnes non solum discipulos

diamus.cujus hic judiciumeo magis ralere ^^^f se iniqmore in debet, quo hoe ipso in loco sedem animo esse demonstrat. Romanam
Caveus: Plures, inquit
(4). ecclesiasticos

^"-

com-

meminissem lihri etiam cpiscopos facere. Non muUis citari et non tam fahutosi, nisi vidissem a
minimi
,

scripsisse aicitur: mentarios Do.-otheus noster Synops.s circumfeiiur hodie sub ejus nomine

fieri.

enodatius exponatur, sentenscriptionem Boron^::iZ:' tiam ipsius Cangii, qui

Quo

res

putamus (2) iheanam edidit, descrihendam quidquid de Christi discipuUs a veteCum, ait,
:

scriptoribus dubue paribus etiam .luibusdam Hippolyto sciUcet Tyri, riterfidei proditu.n est, prceferunt mss. Epiphanio Gypri episcopis.uti
et

apostolorum et devita et morte propheta.-um, Spuriam esse et ad discipulorum Domini.... nemo non putidissimas reU^ga.idam fabulas ejusque aucto.-c, aquam videt. De hac synopsi ilonec totius pene tabula; m.bi diu ha^s.sse fateor.
t.-ag.neutum scenam aperu.t anonymi cujusdam codd. mss. Barocgraicum, quod ex duobus
ciauis..

Dorotheo haustum lere codices asupposititio illo duxi ab instituto si... ex codice sit haud alienum
reio

manu sua

humau.tate

communicavit

descriptum, mih. p.'u sua Dodwellus. Hen.

di^um
In 80
tnista

integrum meiUius opusculum hactenus (Chronicopaschali) snhaevetw.... huic falsa adomnia fere icCarary- verisque constat, anachrosunt uhi nusquam sibi
.

quam supra Edita deinhac ipsa scriptione Ex hoc Iragexhibuimus (5), suhjicit auclor : Dorothei, ut. pra mentu perspicere licet hunc
se
fert,

nuUn babita nismoruni quibus scatet ipsum hctitmm est; Ouin etiam auctoris nomen iUe martyr in rerum naneriue enim Dorolheus C tura umquam fuit, uti supra attif^imus (de hac

rat.one.

loxeno

ducentis

post ipsum theumenimsuh.luIiauo.nai-tyriumsubusse, m p tradit auctor nuster. adeoque


pr.efalione diserte

et Pmexscriptorem scripsisse Probo anno Ghr.st. .>'io, consulibus, hoc est Dorotheum ann.s. Doro-

scripsii Henschenms (3) sententia cfr. quie neque ista qua3 iUius nomme cu-in Actis SSJ, Romre scnps.t, cumferuntur. Tyrius ipse latine
G.-a^-

cum

dicitur in fronte operis

ipsum sub

L.cu.io

otiosis et .iiaUe f.dei nua3 conf.cta sunt ab primatum in.quo qui Romie veteris culi^ pr^erogativam quav.s animo, nova: feventes * sunt anmx........ ratione asscrere semper episcoporum 18 Byzantii quippe falsos episco. quem repetit vel certe a Stachy, VosByLi.o ipso S. A.Kh'fa ''""''' eique sucepiscopum ait, ndscfibit. ab eo factum Byzantii

.nartyrem et Constantino clausutam a recenvel extren.am tituU dum est, saltem vocem manu profectam csse, vel
tiori

factum

fuisse, diccn-

dum adhuc veritatis confcssores, e.se, quo sensu antinuurum Pat.-um sc.-.pt.s iu in" vivis craut, a..tequam martyres d.cuntur, el.am
s.rpenumcro
niartvrii

u.rupo; laxiorisensu

p.-o

confessore c-ap.endam

^^^^^^^^

palmam

reportarint.

cessorumcontinuamseriemaff.nj^it,contraquam Georgius C^^^"-^"" V" ^^*;' f.dei paulo siucerioris Svmeon Logotbeta m Chion.

veropa" 250,
ubi

et

ms

iUo imperaute

primum constitutum

protahile cs. hunc Do,-othea,uu cond,to,em. ipsius svnopsis fui.se ep,scop,, Dm-othei, Ty,-io,-um Quis enim alicujus tempore mentione,,, feceD,oclet,an,vel .luliani lo annun, -iST ..uando, depos rit- Imo vel ante

;\dmodm

.nonynu>m

M/

Philadelphum (cujus esse Byza.itii episcopum meminit) et annos tres praDorotheus iste non Ec^les.a. scribunt. cum ante octennium
fuisse

Dovotheus Photio Tyri episcopo, 10,0suh,-nt:atusesf?QuisunK|ua,n eius

,,u,dan,

,n

o-

cum

"um suh
sus,

Juliano nia,-ty.-em,

sub D,oolet,ano

Metropbanem creatum an..o nono quartum Byzantii episcopum


pvcefuisset

<iuidam

presbyter...

^e:so,-emdixe,-,f?SuhD,oclet,aomutapa.. Romauum. Junn 5,


iuqu.t Ma,-ty,-ologium

aK

Ci.

(4)

toev.ona,.-(5)Nu,.
rxou,i:;!'r.re.r-(3/c'f.-./ctass.,t..uuii.

paR. 104 0. C.,vo. Scr.p.t. ccclc.., 8cte<l<l.

C scq.,.,
exilio

cm
eKilio

DE
mulctatus,
ait

SS.

ET NARCISSO. STACUY, AMPLIATO, URDANO


Sert

anonynnis nnster.

an

stantinop.,
si:.^

sivc

boc laluisset Eusebium, ipsesub hac fessorum pesta untiiqueconquisivit, qund ninfri^ a.Unic, persecutionc conlessor, et
ipse

qui martyrum et con-

G.-iL-ca3,

Cbronicon, ccu vocatur, Ecclenon .ta pr.dem a Nic. Blancardo


, ., ,

Kra?ce ct latine edituiti.

rtcpit? gu.s boc circiter tempore Tyri ecclesiasticis qui prmns quam ex scriptoribus synopsis buius Dorohis siccuUs floruorunt, vel ex iis tpn scrq^totbeana^ mcminent, imo catalopos nobis ex pro-

um-

judicio de auatoritate 23 Ho^^m virorum commentariicjusdem,conscntmnl smiopsis ci varnsm heis. irnprimis pr.vdcccssores nostri

yespunnt
nes,

ho.

die ferc om-

Intcrquospric cieteris patriarcliavum Qui Historiam chronofogicam


Constantinop. scripsit,
ct

nominandusCupent^,

Andrcam

Ecclcsite

rum ecclesiasticorum
fesso

vix Quis nisi bardus et cui liominem gr;ecum sanum sinc.put. Dorotbeum, commentaetTyriinter Pbo?nices antistitem, conscribentem nobis rios suos Uitino scrmone
tradi.ierunt?
sisteref?

negat, btachyosque Buzantinic auciorem esse Nostra quoque n,episcopatum ca'plodU (^). apocn/pfui esse et /abnlosa, fatc scripta Hla adunum omnes afque ccnscnt o-udiii fere

Restat

ifiitur

vel

anonynmm nostrum

h^c

Prucopio presbyconnnxisse, vel saltem a evulgasse. Umle pio tero suo conficta in lucem

b^c dm mcomore omnium pene impostorum, mnec nisi duobus pen gnita latuisse lin.it, orbwnnomortem s.ecul.s
tegi-is

postDorotbei

tuisse.

Quod nulla

probabilitate
nil

cred. potest,
n.si

mprimiscmine.nfi^simusJJiergcnrotlier{-y). innoquiqHidcm pufat cajam s^r-culo infer f/icoaccipimus tuisse (5) Ea-co ctiam GardeOccidentis unum Ambrosium loGOs adjunxisse commento boschi aucforitatem ob omnes fidcm dcrogare. Raiio autcm cBiteros docfi, inpropaluio cs, quam ilajudicant riri

p..a.se.-t.m

cum

bi con.mentarii

b.stou^
ut.Uss
-

alquc in

apostolicce et

eccles.asticLe

summam,

mam
nt Ui/ztintiti.v

plane,

modo genuinam,

in se cont.nerent.

cxccrpenda qucc ex ipso.^m Ubris proposifa. Noncnwi crcdipoduximus clare ad ambifiosos /mcs (est scriplori anonymo inawlita, nuliis antiqui'
iis

Ecclesm

primatus adstrticreiur.

norum pr^sMhmi

Byzanfimenioerncrelicef.aitCarevs; qui, cum sede amhUione et

oi Tofiusii)>po.<ifurie

origincm ex ipso frag-

/mnenti incredibilia,
tatts

monumcniisnisa;mulfo
si rcs inter se

vero

mtnns .n

aperte falsa,

pugnanfes tradrU,

Romana contentione exposiia {\), papa a Theodonco Cun. anno 5^25 Joannes cit nnssus esGotborum rege Constantinopolim Joanne sedis sua; reci-uduitcontroversia.
set

nxc

aaji-

hisforiam pcrsipauculis in paginis totam nofissima esf, et quibus furbet. iis parfibus Qnte ordinem ridicule ncghoaf.

temporum scripfis omnia in hisce qum protuiimus


duntur, ui
sole clarius.

ojjen-

antiquitateni oblenapostolicam d.gnitatem et e contra Ecclesi^ dente; Constantinopolitanus

ex erudiiorum qux
04

atque inspicienfi cuilihei patcbit, eifavimus judiciis ciucci


iiaque dc
^. r> Andrca EccIcshm Wjdeque Stachy primo episcopo
,

suai

strenue asse.-ebat, xpse apostolo fundatam, ante.piam a S Andrea bacde re ig.tur PetrusRo.nam veniret. Quu^stione prolata sunt ipsomet anonymo nostro, mota, teste
prioritatem
hasc
;

eamque

Totam

et i(e

ipsa

cnntroDersia.
ihi (\iposita

zaniinx auctore, narraiionem ad fabulas

amandandam

ccnse-

(litbitant.

arpumenUa monumenta Dorotbeana ('2) unde ad probandam bauserunt Constantinopolitani Romana ant.qmosua^ vetustatem, eam
Ecdesite
bac occasione rem esse contendentes. Quin
pri-

mus
et

nultamquehiscescripiis, sgnopsi saltcet

mum

conficti sint sub Dorutbei

nomme

bi

comet

commcniario, qux supra dcdimus, fidem illam a Procopio haberi posse. Nee reremur pontifccm ei crposiiam litem inier Joannem in duhmm voarchiepiscopum Bgzaniinum

prudens denegab.t ; mentarii, nemo, op.no.-, .mscriptos esse pr^tendebat forsan ideo latine
postor
ut

cum nullus care Cur enim his assentiamur. Neqice eni^n A?iarei ldoneusauctore.vistai.^
siasius.auf ullus veterum, ne ipse
iius sive de

Joannem Romanum fortius argumenspectant qua: de tum stringeret. Huc denique


latione.

quidem Phocontrovcr-

dluc transmartvribus Bvzantinis, reliquiarum prim.s hisce nasledibus sacris etiam


centis
Cliristianismi
exsti-uctis,

Procopio itlo nominatiiS)Photius),sivede

fProcopios afios tres


isfa

rationes (7). lia sentit sia egcrunt. Miiio alias


.-

^
fice

temporibus inibi niagn.aliisque qua) ad sedis Ryzanti-

nai

dignitatem

evehendam

faciebant,

auctor

Fabulosum eiiam nosfcr Slcphanus Morceili Procopium censeo, et Utem ipsam esse ipsum quidem ex commentitiam(8); et alibi : Ne unius

llonc narralioncny qva atiii) usi sunt


jilures
liisto-

noster splendide fabulatur. liquet ex quibus 2'2 Hinc

tabulis catalogos

etc .) his (episcopis Stachy. OnCiimo Constantinopoiiiano kalendario nostro, scificet

nomaw
in

ab Andrea apostosuos pra,-sulum Ryzautinorum magn. ad Metrophanem. Constant.m lo usque patriarcl-ia ajqualem, deprompserint Nicephorus
Gonstantinopolitanus
in

Chronogi-apbia, et Ni-

vetustissimo, consignatum videmus certe nec apoejus ui-bis episcopi cientur, quos PauU schola commenstulorum propmquttas, nec syetiam a Cave dissentio, qui
:

quo

tot

dabat. Idci.-co

ex auccephoi-usCallistus, lib. 8, cap. 6, nempe amussim convemunt, tore nostro, quocum ad numerisexcepuno aut aUe.-o erro.'e in annorum
Callistus integram auctoto. Quin et Nicephorus periodum be.ie longam ad verbum ris nostri succestranscripsit. Eamdem fere episcopo.-um

iiopsim
cipatu,

tum confictam putavit, quum augusti pr.nJoannes pontifex maximus, Justini si Constantinopolim ad.it.... Ninnrum
iUam
ha^c

tum

sionem

exliibet series illa patriarcliaUs quie ex-

Stachyos enim siecula rium subinde relata essent. Duo luuc fiuxerant, ([uun. scnba
a Juslini tctate operi

esset, p.-odiisset, ct fides scripto hab.ta Kalendasallem et Onesimi nomina in

jam

lib. 4, p. 296. stat Juris G.-aiCO-Romani

Ab

liis in

paucis recedit PbiUppi Cyprii, stantinopoUtani, catalogus patriarcharum

protonotarii Gon-

Gon-

Sed id certo coiligi Nicephori dicitur aucpotcst hac in re, qute Paphlagonis aique etiam Nicetie ioriias,

manum
:

admovit

(9).

lAuguBti, pag. 4. Cfr. Natahs nuni. 3. Mexander, Hist. eccles.. s^culum 1, cap. VIU, Au(3) Acta SS.. tom. 1 (>) Cfr. infi-a. num. 23et 24.
(l)Cfi-.Acta SS.,
torti.

pag.
03.

0.

(5)

Il.icl..

et patiiflicharuni Constantin.. S gUBti, Hist. chionol. 8ll. (4) Photius. toni. I. tom. V Aug., pag.

tom. LI, col. Mi. con Ma.cellini. ^k Mifrne. Patrol. lat., tom. 11, MoiccUi. Kfilendarium Eecl. Constaiitinop., (S)

m, 200. col.

1L'1,

() BiWiotheca et seri. pap. (7) Chi-o>444,070, c<lit. Migne.

Gm

codtl.

sev.cfr.

pag. 243.

(U) UjiJ-i

pag- l~y,

laudatio.

\ii

"

OCTORRIS. DIE TRIGESIMA. PRIMA


1.^.1. wa. .. ,r.mcmodo

693

tom ^ oo/-/ef. A%//o eniw inmul^ Lntum ah uno hornine fraudulenio


ficri potest,

-- <^
ul

Andrea condito tradat,etegansillud ^'i^^^::z;;:n;:;^;^^^ cxpseu/uisse


S.

at exigvfc
exstitisse
ferl,

moUs, neque

hivc acceperii

per naem iorumlibros imn.smissu7n,aliam sedest scnptorum auclorUaiemnanciscntirr, Et htc obse.j putaque falmla. ei manel pura mendaces sini vare iierurn Hcei gnantopere

fewporc do-Dorotheo, conjici potcsi aut ipsius

adhuc ecclcsix

vesligia, aut, quie re-

imprimis
jvxttla esi

ecclcsiastica. et Grijeco7-um libri qui negoiia oggrePetri primatwmy tractare

fuissc (^y cpiscopi ligzanimi histo- ^^^^^,',,,'. 2-7 Disceptata ficH quoqne .\m- ,,., NarWa, consentancum est de sanciis diccrc, ciBsum et Na.-cisso summaiim pUato, Urbano

patrum mcmoria prodita

hoc

diuntur. 25 Hisce posiiis^rnhil


scriptoris

est

t^^nn cur de scntentia


1

quoniam ex iisdem monumenti<! innotuerunt commento producxme quibus Stachys, eodcjn


iur, ci in culiu ecciesiastico

ita cohirrcnt ut

loco -iVice-

phoriauctolilns.

2^iccphori ta((isti, nos moveat testimonium XI H^' .^chismaiici sa^cuH XIII ef


,

numquam

ferc separatim appareant.

Pnmn.s
ad

hiec narrat

Euxmum lus,Thraeiam, Maceanniam et pr.utlieav.t. Byzantii Christum cias sortitus, ib.dem exerquum a Zeuxippo, tyrannidem tunc transi.t atque AvRyropolim

1)

ArKlreas,in.yz7,

Domini apos

o-

piovm-

corum meminit S. Romanos scribU (10),An.pUatum


-.

Paulus

Salutate, sic

dilectissimum

nuhi

in

Domino. Salutate Urba.uim ad.inturem

Stachyn dilcctum .lostrum in Gbristo Jesu. ct domo, meum Salutate eos qui sunt ex Narcissi

cente.
ibi

qu.ereretur,

Christi

sacra eo fidem pertraxit. C;.iterum Stachy apostolo ep.scopo loco fundata ^ede. et eo concessit. Stachys sacro
ordinato,

biennium conventus agens.

permultos

acl

qui sunt in Domino. Ex Ampluim, ani AmS Stachyn. AmpUatum (seu plures (11) codices gricci) et ut habcnl

quibus perspicunm

est

Sinopen

munere annis sedecim administrato, successorem. luulern pultus, Onesimum habuit de episcopis Bir^an^ B scripsit in Enarratione prxterqnam quod ex Dorohei sytii C2). Sed, in confesso esi /nlum

ibidem se-

pUam, anno 5. quanUrbanum, RomiC versatos esse Suadent doquidem tunc data fuU epistola. viros Paulo etiam hnjus verba sanctos ilios Urbam.m E magistro ac doctore; immo
usos esse aposioti fuisse prcsbytcrum, utpoic
ait in Christo Jesu,frf est,
a.I,|ut..rem

EsHus

(12), in ..s Muce

Lpsi
non

Eienim pra^svks m rirosque mdignos lauschismate pertinaces


videri Niccpho^-urn.

ista

U^erunl,

dibus inimeritiscumulat

timum

in

j^uctoribus

ncque legitranscribendis selectum


(3).
ac.-iori

Dan

propagandam pertment. Juxta ad fidem Christi apostoius : hooiyxm aliquot codices, vocat cum staSed pn^-tcr hicc nihil certo laboris mei(13).
tuipotest,neque conditio, nequc
;

letas,

ncque

semper adhibuisse, neque


rum,

ut opo.-tmt

subjecisse Mcephoexannn. singulurum asserta


inter criticos convenit
(,4).

Ex qwbus

Pi-

quisnam^ cotimapatria ex nominibus enim Narcissum tuisse et iigere audcbU Stachyn Urbanum fuisse Gnccos, Ampliatum vero et

socordiam, additnius{:>)acriter notaf cjus GrcecuU cast.gaut -nunas Callisti labulatoris

""Ti^sliptis

recentioris ictaiis

etambigu. ^c^^^^_

owe

bibliog.'aphi.

Demum,uialiosomHtam, Lab:

Nicephori b.stor.am beus ita pronuntiat (6) moatque acri judicio legendam non sine delectu

ad disqmsdioadeiptura iradunfur,qua'jam oportcf. Pscudo-Dorotheus veniant

nem

^^

commeniario dc sepfuaginfa

Dommi

discipu-

nuerunt

viri eruditi, ut quee

muUas

fabulas .lu.sfide.

incertis dub.a.que quiliasque contineat, ex

Hs reccnsitisviginHprioribns,UapergU memi.Ut [Aposfolus] 21 Amplias, cujus etiam qui et episcopus Odyss. Romanos, in epistola ad

scriptoribus contiuisitas.
Uiihitatioiiciii

vclabeo oo SiNicephonim sequi volumus,


suspectus
sit
ille,

injicit

ipsodocebimurquam
Doroiheus
recepit.

ffendus

"52
ad

memiuit in epistola Urbanus, cujus etiam episcopus Macedon.x' fu.t. Romanos. qui
.

iji.sumnomen Anjyyopolis.

cujus

Quum

hic

''''^"/^^tT/wo enim scriptor (sub Juliano


narre^^

functus), Aposiata, ui fcruni, vUa Eeclesuc tn Argyropo h co Stachynpra/uto


dicii

ad

30 Narcissus.cujusetiammemmitmepistola Atheuurum et episcopus


Ro.iia.ios,
-lui

stitutlcontra ex suburbus fuise non ante sicculum V uni Attico,ConsianirnopokTndUum : scUicei de Ex ubu tanopra'Suleabanno 406 ad 42. al.ud, AiConstanti.iopolis, tnqmt, biis etiam causa.n mutationem nominis ob gy o^ Un., per Chrysoporegmne vocavit... Locum e
:

moephorusnomcn dud

^""Vulem

oc^mMedisciputc-um ChnsH quam


.

mcnHom', sed omissa episcopatus

Paschate (15) coniinet Chronicon


9.

Amplias.

10. Urba.ius. 11. Stachys.

eiusmodi
leo

co..n.ode

cum non
verbum

mediocr.

ama... ate
oi.o.-

<,itu,ncernens.Argyrop.Um
tere dixit, quod men indidit (7).

eum nommar.

reg.on. stat.m cogno-

Eadem mnHo

ante d.xerat

"Tscriptor

Attici mualrs,S)-^-e<i-^

'^

olmi Patns e sunaxario descriptum acceperun d^ )<^obi Sirmondi, de ca^tens eadcm fee iessores no.^WllO,. Sed ^orothe^^re^ Igunus qu^ in commentic.o

I5^:i^

Amplbs

in discipulorum

indicequem

Gneco^-uM ms.,

[-0.]
fuit.

Urbanus,

(,ui

et

ep.scopus Mucodon.o,

quiposiea d^cius u tiquitJexstitisse in loco Acropoh, ut su tAryyropoHs ; immo rero

[i?i.] Stachys....

(1)

Historia eccles.,
cf '^ol. 4^9.

lib.

Vlll. cap.

>.

^''^"'^

J.C tom. CXLVl.


fo

col. 28.

(2) Ibid.. ton>.

II. C\L\^f col.


I

^^j'

(3) Cf.-.

Act. SS.. tom.

Aug.,

ag.
1

tS;

\jj _ (nlActa SS..tom. i;?^c;"h.t.:.Uc,,.-a.H,s..^.^i.b.x.v,,..-

i(4)Schut.. Comment.

h,st.. criticus dc scr.ptt. lU Aug.. pap. ^*^-

,.,.,,o,.

"';.-;=

-ji

'^^^^>

...r..,

00.. 52..

scfiq-

[2S\]

694

DE

SS.

URBANO ET NARCISSO. STACHV, AMPLIATO,

merito negligit Michael D ,-um tn Achaia (0) ; fl( primos liarum cwitatum Lo Quien, ubi in
nr.-esules inquirit (10,.
f.

Qnin

etiamsuhdMa"^'

ram

t7-ibu(o{\).

21 Amplias, episcopus Macedoniic. ??. Urbaaus, episcopus


'J,V

Odyssi.

^.- '^>- ^ . aliquot auctores (H). '. Narcissus ii/e cA.^rfianMS fuerit Salutate... q". su,.t enim dixerit S. Paulus: Do,nino, alit h>ectta Na^issidomo, qui sunt .n salutetur Narc.ssus oum

Tte^'-elalrguasi

Rti\chys....

.VO.
incflffM' est.

Narcissus, episcopus

Mhenarum.
''

20 Sed
,

guam
,

hrec sint "''^'^''.^'" imsquain ^o/ J}ln oniin nomina

'^^

domo^<, aliiplures autem ? l' orZonis partem non vcuiat. Cur paganus aut quod es..et ; tas aiunt nonnulli, ^ plurimt)iame (Ua

quasi Narcssus tnsalu-

iw domo lunc temporis ahessei{n). Id f' '-f-';


auod

certe

Z7a(ur Eusehim honcm

ser>ei

nuUamP'

Vnatusest auclor Amhrosio, et .deosc,'^7amfuit trihutus S. prosbytor d.c.illo

Commentaru qm

pcrpe-

sT Narcissus hic tempore m-tuLe,sic..tleg.turinaisco,Ucibus.Equ,a


pr^sens non e.-at, v.aet.s quiex ejus erant domo. mino salutet ut sanctos, prosbyter off.cio pereg,. Hi autem Na.-cissus aliam pereg.-e) ungeha(aut ju.rlaed,ttonem
tur
.jua

causa eo

.n

Do-

,.ut

electu

dum

s.ngula

1'""^^,

,"0.

hortationibus r.rmans Amhrosiastc-.jam non 7 /codts, de quihus Narc.ssum colligi pote,-at ex^tlnt Ex his porro cx ep.stola ad E n^^Tchristianum, etiamsi id

ci-edentes (13). Ali.

^ongn. progrsst ^Eomanos non sequeretu,:

ali

dreoy 0"

-'
aS.

Ati-

consM.

sr:"fs:.;4 EirrX^^ ;:s=;ir;i'?:s.i^^^^^^ Asimo mm-tuus enim

ntn^.crinst

esi

'IZ^IoM.tilio

Zc^istum
cnm missus sam mi^^u
ut jacta evaufc est episcopus, priest lum non labo-

natum^of.
(11)

Ariola consultbus. anno Dicculum ttaque est

ZmT.llemontio

non ipsum. sed

almo

ah apostolo saluelZitinis ejus familiaribus almm prorsus Baronio (18), tari, aut cum
gnipcari Narcissum.

y^ omnino ignora.u..
,.nue ic Grffici
;

Ejus tamcn
niti

nomen

Lat n
sc ip

venerantur. \erum fatetw

Imnliati ep.s 1 (orAmpl.ati episcopatum (,^.- ^^ian ^o teslimonio, vtaenoei uinhnel l^e Le reapse proferl Michael (5) neque aliud

unius menologn

11.

De

cultu

SS.
et

Slachyi,

Ampliato, Urbano

Narcisso

li

toi ,; quum S. Tdesifu'^searUtratur(C,).

Ampliam prirnum eptseopum Jam vero merw-

"

TjumiUud

etcomlemZhet quam men^a Znta Dorotheana, a ^i-^-^'"^^;i^^J^ historia otiginem


chvos Ampl.ati
et

non majorem hoc

mum

loco auctorUa-

Vlll trinon ante sseculuni fastis sacris buto. Memoria in

GrEPCorum atquc

in

Latino-

alio,-um

norum

martyrologiis.

deZital Ob eamdem rationem Macedom^ eptfoJa fueritne S. Urbanus memca (h-^Tcom


et

haudmagts

quidem, ut ferunt
S. S.
ecc

cZm

Andrea

constitutus.

Exeepto

e7mquod

Paulum

adJuvit(S),

nMde
.

E.r iis qu. l'actenusallatasunt,fM-^ Uigi potest (quod qua ratione ^'^""'-^^ nullam m tola
fauLes
explicent. ignoro),

^;^,
'"'""',

^,jy,.

Zlvmue
hisloricis
l)e

anttqms Patrtbus, neque ex

Narcisso

compertum est. quidem tldem dicendumde Narcisso,9em

ecclesiam S. urhe CoJantinopoli relmn^^onoVeelam fuisse, nuliumsacris festum tanH d,e,n rem hahitum. nec ullum
iri

b tacl.y. cpn.

tUspniniur.

p^eudo-Dorotheus

Lt
,1)

ejusque *;'""" p^';^' etiam Patraepiseopum fingunt, vel

memori^

fuisse

lum Vni.

Frustra

'^'"'^"'!'"' longissimam

J^'Zm2templo

g.c.. A,u,l Mi8ne,Pat,.ol.

"'"'f ''^'''.f '!'13o'


W.ccbn..gi 1788. -(.2, =
id Romauos, cap.
'.

E^

Wl,

v. ii.

t''>J -^i'"

;- ^^

'

-^^.l^ao..
^
,.,

,,

^ toin. lU- pafe- it'

.^

(7j cfr.

infra.

num

37.

't!crs T'!
-0.
Ot...

ci;;o.t.,

.0 epit.

ad Ron.anos

(M) at!tom KVII, L. 17.et se,.^^ .^J^ C a^ ] (^5 cd.. a HaucUoucUo num.G5, Hb. XlU.nuu.. l. (1'^) Or.ev.o. diuH. num.28, ed,t. a J. ^\^^^^^^^ cfr. edit. a l^''"""'''''"' paK. hb LX. -'^. 1574. 087 ct Be<i.. ,hist _(l-lMemoirespourscrvir4 1hist. "i- , l' ') Juvenalis, sut. XIV. _(imAnnaos, U^) ^ eccles.,tom.l.pag.5H7etsoqq..od.t.l7Ul.

Cfr. Annj^--

Le Qa,.,.

Baromus,

(n..ens el"-."""' ^;^"' "^;'-,*^ ad Jl oct., noi Marty.-. Ron.an.,

(.'o
v
,

ct,-.
.

eccloB.,

ad ann. 5, num. LVl.

^^^^

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

ons

A rum nomenclaturam qunm


qxiam indicatur

in ConsiantinoCanfjins detfit, perrotves. Nuftpoli chrisfiaiia sacra Stadiyi tedes. Necin ipso

tesetNarcissus. Hic quidem exsutat e menoin togio Basitiano,at nominaiim pro/eriur piurifms fastis sacris, tum Latinoi^wm, ium

quidem

loco ubi

sancium virum

coltocanf fat-

Grm-orKm,

mrii.Acropoti seu,ut quampturijni dixerwif,


Argijropoli,

uttum ejus e.rstitisse monurnen' tumcompertum est. Kalendarium etiam Con-

ut roox apparehit. ecen(m-,s 35 Notctur oportct discrimen inter kaien^'* Cryptoferraiensia ad diem daria et mcnxa
.31

ocfobrisih)

stanfinopolifanum post annum 739 conscripnon ium, quod cdidit Stcphanits Morcetli, itaque exhihet Atachy os mentionem. Nnltum
liujus

nominis sanctum

coluit

Byzanfma Ec-

ECLOGADION S.ECULI XI Sanctorum Epimachi et Heraclii. Men.ea Cryptoferratensia Sanctorum apostolorum Stachyos,
: :

Ampliie,

ciesia ante

sxculum VIII

/ere medixim.

Imo

Urbani, Apellis, Aristobvdi et Narcissi.

ante Photii iciatem cuttus vestigia


rio.

nonrcpe-

TvPicuM

S. Rartiiulom.ei:

Prima pubtiav

renerationis specimina

deprehendi Paphtago, S. Andreic quam. scripsit Nicetas laudis magis : dubia iamen et Photii icqualis quam cuttusecclesiastici documenta. At post
apparet. Phofiuyn hic cuitus variis in tocis
Siccuio

possunt in oratione panexjyrica

Ut memeum. Exaratmn csl Ectogadion

ittud posi

an-

num 1025 {(>), nam refert dedicafionem ecclesix Cryptofcrratensis factam eo anno a Rornnno ponii/ice Joanne XIX die 17 decemhris;nec mutlo tamen
necesse
post scripium
ef

sit

vel

initio

steculi

XI

S.

Stadiyos

nomen

occurrit

in
ei

mcnotogiis
Catlipolilano,

Basiliano,

Hierosolymitano
aiiis sanctis.

una c^Am

.nemomntur
innmiologio
Basiliano

33 Basilianum

hxc habei

Commemoratio

gji^pjcTORUM AP0STOL0Hl'M

^^^^ ^^ sociORUM. episcnpus Byab Andrea sanctissimo apostolo


zantii

StACHYS^ AmpLI.E, UrSanctus apostolus Stachys


Argyropoli
ubi duo
in altera ripa

est, quia nondum thoiomaio ihidcm mcntio fii. Certum itaque iHnchyi cuiimn ab iilis est anno [0-2^ nidtuyn eum S- Patre Ni/o ftmse exhibimonachis tum. Meynoratur quidem in menieis sa'<v.to Xlc.reunte el XII ineunte a monachis Crypto- E ferrafensibus,pr.%"ierfim a Nito II et Sophro-

de SS. Nito

Bar-

onlinatur,

cum

ecclesiam

a;dificasset,

millia christia-

eosque Stachys doceannos sedecim bat. Quos docens. sedem ad obdormivit. Amplias vero et in pace tenuit Macedonia, episcopus Ulyssipoleos. quie est in interemptus est. Urbanus vero Macea Griecis

norum

confireRabantur,

nio exscripiis, et in Typico quod aS. thotomico fanno 1065, ut pufatur, mortuo), al)cornpositxun fuit ei anno 1300 a Bta.^io II Non iamen ante annum 10G5 bate renovatum. moinchoafus videtur S. Stachyos cultus -in Crypioferratensi. Quod enim in Eclonastcrio scripfum 7ion /uerat, quodque non no-

Bar-

gadio

verai S. Nitus

Stachyos

nomen,

et Griedoniie factus episcopus, et ipse a Judaiis

S. Barihotomxuminfxaissc, tegre

id ipswn mihi per-

cis
ita

occisus est una

cum

pluribus

aliis

atque

suadco Moriuis vero sandis

viris, facile tn

die contigit. ut alii alia racivitatibus tione. in diversis locis et gentibus ac ignorabant, GrLCcis et excruciati ab iis qui Deum felices Dorrtino animas tradiderint:

uno eodemque

menivaeiin Typicum a Btasio refoi-maium

communi

suffrayio inferri poiuit.


ut

gentibus,

quorum
sita3
ixiiisqHe fas-

tea translatii;,

pospreliosfe reliquiie Constantinopolim eo qui Fonsdicitur, loco depoin


(4).

quod Ba.ma30 Menotoqiitm Sirtetanum, non es.se censnit, gius sxcuto XI vefustius ad /inem quodque noster Gutichnus Cuperus

m mem.

loyroS^.lcn.

stecuiiXm
hisce verbis

aut

ad sxculum

XIV

pertincre

suspicaius e.9/(7\S. Stachyos

diem nalaicm
;

fuerunt

34
^^

RegnacU auicm
est
.

Basitius, cvjus

manda-

commemoraf :Tiit XXXI octobns

lissacris

edUum
^^^.

iw^rcorum

^^^

hoc mcnotogium, ab anno 976 .^^^^ ^^^,^ tih^m stccuto X cxcx',nte

scripium. esse, censenierudiii. octavum r Si in kalendario nostro quod ad ssculum heroes illi Dorotheani non apinquit
pertinet,
,

DequoMorcelli:

laudanparent, contra inBasiliano menologio... fatendum est a Photii levo in saprofecto


tur,

Ampliai, Urbani. Natalis sanctorum SUichys, Narcissi etsancti martyris Epimachi; Vri^itoboli, apostolo Andrea ex tiuibus sanctus Stacliys ab ccclesiam m ^ episcopus constitutus est, qui et (piam convenicbat Aryropoli Ecdificavit, in quani christianorum muUitudo innumerabilis,

beatusepiscopusdocebat; cumque
annos vero Amplias
lis

ita

vixisset

Photianis jam cros fastos irrepsisse, quuni illud ipso dominantibus... perscriptum fuerit, .sa.*culo

septendecim, dormivit
et

in

pace.

Sancti

dccimo

In menologio Grxcorum Hierosotegimus ad (,,7nitono, siccidoX exaraio (3). sanctorum apostolorum fid esi 31 octobris :
(2).

Andrea episcopi
hic

Urbanus, ab eodem apostolo ordinati, illc quidem Odyssopopropter christiana^

vero

Macedonia.-,

fidei

confessionem atque idolorum

eversiunem

diem mroritm aposiolicorumj


;

Stachyos, Am|)li, Aris-

menologio Cailitobuli et sociorum afque in : sanctorum apostoloitidem sxcuti poliiano Katendario rum Staehvos, Amplii et Urbani. In

beatas anunas aJudLuis ct sentilibusintertecti, Beatus vero Narcissus, varie l)eo tradiderunt. spiritum suum Cbnsto cruciatus. ipse quoque ct sangumem Domino commendavit, pro Tp'0
fudit(8i.

etiam (4) quod e codice gneco sancparfe descripsit Mingharelli, meniio fd Stachyos, Ampliic, Aristotorum apostulorum opinor, n sunt buli et sociorum. Qui socii, ut
siecuti

XI ex

37

, Hoc Mcnologium, quod Papebrochto

,-

in- qtwd,

ut

>.ie-

dittgenter

sancti viri quos in episiola ad ApetS.Paulus saluiarijubet, et impri^nis SS.


Menologium Giwcorum jussu
Basilii eiUtuni, aH 31

Romanos

adjungitur auctorttas, ex memes Non Lalieo:cerpfum ac descripium dicitur. sanctis cura insita erai, ut novis nis certe ea

composiium

vidchatur

(9), ./

na"

ru^c.^.
^^^^^ ^^^

nonmagna

(l)

oct
11

Bon.. -(5)Toscani,AtlTyincaGi-a;coi-um,animHdverpag 309


(r,'u.c

Uib.nilT27.-(2)Kalend. Eccles. Constant., toni. menoloyiis iluorum oodd. (3) J- Scholz. De ijae ^44 G.m-i co<l.ces ms.. apud Nanios. lt^'3.- (4)

siones, pag. 80 ct seq.. lom. (7) Acta SS., se

Ls iL.

rr.i72o.-('J)Act:iSS..tou..

(t^) Ca 168 . l Augusti. pag. Ams el^monunu, tom. III. part. l, pag- 483, 111M.J.. pag. XV.

Rom

IHt^l.

(0)

1U<U pag^4U

et

Grsecoi^im

696

DE

SS.

URDANO KT NARCISSO. STACHY, AMPLIATO,


scd Grfccolasfs et

augmnt ; A nrmcorumlialendm-ia (n.tememtis

ouam

rccentia

Grwcorum meniea

exh.bent
s^l ^nteresl

um

Morcelli ;g;:^issemeUpe,-to.Ucen.infacilestuc.u,pa^ cornicum, ci-edo, oculo. ci-evif, quippe


hant et Latinos.
si

ZZail

ad-

ZZm
fnfasUs

prorsus quod notand^m^

''''TQunm sanctinostri

m Groicorum. menomirum non


est

iletn

1(1 hnlcndnriia

Se."vol

mXs

Zue

martyrum et confessorum postea iis qnoque


un,

possent, magnonnmero obruere.


in

laudentur, loQiis plcrisque Bulgarms et Sersacris liossiacis.

liussicis ei

Bulynricis,

eorum

bil
cl,is.

Jatum vWemns, qni

ne cathol.cu qu>-

exstare memor,an, SS. Amplii, Urbani, Ncn-ciss,,

^^-f^^^^^T M>;...(fi;sr,-cuh

l.aberent profess.oms tesseram " Bollandianos n, exitnm nun,ernn, apnd n reper.es. Qu.u et.am, rLe^issis, qnosvoa.nt,
:

quorum

halendario Rumiantsomano apostol. Slachya!, nunliatur festum S:,uctoi-um itcm rn mlenA lit Uriani et socioru, 0);

Xlllm^-

possnm, "u!rmi.-ar. satis non


pUcuere quos
decemb.-.s
sacra.-

;;;'; '"^^'^[g "Pf ad d>em 9 .n men.e.s sunt dunt, celebratique modo sed Rob . Salomon
littera,
'

-i'^-

T^Mogensianm 1581;
sfarvos
10,

SS. Apost. Staclna.


(0)

Papebrochu emniatis Grmco-moscM


in labulis

SS.

non

Joram, et Ochos.as et ciuoque,et .M>ias, et facle .nsane facinus. ex quo Audax aliiciue et fide lu.sse tas quales doctrina et judicio
put Ind,
int.

Ad

.a.

Amplice, el (qui La,np.us ex SS. Stachii, Lampii ^7. fornmtus videtur et 1 erarum irajectione

Cappoma-

qui deinceps Eccles,.

.11,

p.-tue-

nat,o ,n qnos tamen .ufel.K ,lla ruu habere V<^'".f-2 Xoru,n uumero ple,-osqne omnes Gru:corum fastcum non-o apud eruditos hujn -

sancto

nm

^^''"^^J^^ kalendarw Mosquensi MosMenologio Compendwso LmTsiS. in recent^bushbr Z^edilo anno 1830, aliisque ut
S Stachyos

'j::; atle

Amp,.us).
in

nomen

^Rus^icis

luc or tatem

elevaruut. Ubr,sque df.dem omnem ac pretn.m modi ecclesiastics e.lusque jam sit qu, men.e;, en,e,-u,.f. ut vix commecommentarios sine contemptu !eneris dissern, ucq,o.n,n si bene

fnnZLnsi
eorum
;

Ilidem in kalendariis apostoan,u vm: Sanctoru.n


.U'''!--;'

Butgartcis.

plane

Amplii :.u,n Stach.s et

rX//' f swouh XII cel aiquein Zographiensi

moret

"ravitas

et innocentibus male tr.bu.tn,, tota )un,ornra fu.t. omnium culpa habetur, quoe judicium, qu, quum aUos Me ius sane AHatii ecclesiasticos ad trut,am iam Ubros Gra>corum Penteoostario dicere inc.pe,-et, revocasset, et de senti,-et, s,c exposu,t ouid de eorum auctoribus qnemadmodnn, de Tr,od,o sn-

in

quo tamen,

avis

^M, 31.

et X r. Staehis, Ampli,, Urhani Serbtcos fastos sacros eis DeXue 1uod\d %^a,-iam ChHandariensej^

socorun.

hlcc habet: Sanctorum Amnlii U.-bai.i et alioruin (11).

apost. btach.,e,
citque
irt

iji'

tempo.s eAiOentantes^culumXVI. Tunc


protule^^nt ignot. rir.

sis Ecclcsiii'

Latinw mar
tyrologiis.

nomen.

Cecostarii,

nm

moffni

videtur fa-

pra diximus, varii fuere vetustate et modes m Lntiores. Antiqni sua sch,smate, audama atvenerandi; recentiores ex lih,d,ue conterunend, (2). que omniaatteutandi Fapehrochius : Tr,oS8 Hisce adsiipulalur proprium de tempore d,cem9;MLatiui
dio.

aucto,-es ant,qu,

,e-

Imtamenta martyrologa
:

d^^tum. Usuardus auctus '^^f " /^f ^^'^^. ^^"^^^^'""^ kahet ad diera 31 ociohr^s .^ '^^^,
vero

<^[^^J^^ ^'^' ^^^^^ \f


,

inUartyrologio

S.

Romanai

Ecclestii

ci&uJum;

reni

adm.xtum multun, schisn.atiei ferment, Xa,.topulo, qu. ,psum esseaN,eephoroC,.ll,sto doletque queritur AUatius, ordinavit, merito Gra.c,s umtn, permitti
)

anno iTlS VoitHs rrctovum Stachis, AmpH.,

S
ritaie

znqutt, excuso : In Grsecm, et socrovum. Urbani

iisim s.; .quinatn,n eornm scandc.lol3), le-endum.non sine treqnenti ecclesmstwam ScUicel, priBler Historiam aliaque opera, es/, de Qua supra dictum
scripsil

Andvea episcopus ecclesiam Avgmopoli o^cUBizantii creatus, cum ficasset,inqua christ.anovum ^-^ ^^''^J^^'^^ amns qunKlecim, qu cMt in bat, praifuisset(,ue Ul.xipoUs .n Macedo autem,

enim ab apostolo

Domino.AmpUus
niaepiscopus,

pro f.de ab impns

ait Fain(4), quw, ut grajcam vulga,-em conve,-sa cius (5\ in linguam Margumo, aMattha^oCigulaCyprio, et Maximo

Nicepho,-us Callistus

Synaxar.a

,n

priBcipua triodii festa

PorroUvbanusetipse una cum martyviocoproGhristinomine contvucidatus, Martyrologium ronatuv. Hinc S. Stachys receptus esl. nonaucto-

necatus est. muU.s socns,

Romanumanni-m-^
ecclesiastica

neque cerlo quodam ac

Cvtherorum
annis 1607,

episcopo,
1637, -1648.

prodierunt

Venetns...,

Venetiis itidem

anno

imgnecosermone
SS. elinguagra.ca.
i.

vulgari editx sunt ViXm


e.

synaxariis, translate, a
;

m6i ad episcopo Maximo humiU Cytherorum SS. Stachy, Amde diem 31 octobris eadem qus: et Na,-cisso priedicantur
pliato,

sed opimone et nxo Romanx sedis judicio, martyrologio corrigendo electione eorum qui Sanctorum AmpUati, pra^erant. Uscripsemnt: quovum memmit sanc us Uvbani et Narcissi, scribens, qm ob evangelmm Paulus ad Romanos

ChvisUaJudieiset gentiUbus

caesi sunt...

Gon-

Urbano

in menologio Sirletano. annos decemet chvs episccypus fuisse dicitur annos sedecim sed prieier

In hoc

qmdem
.-

Sta-

septem,in altero

ut manifestvm lucc ita conveniunt, fuisse laudationem egrieca ad verbum nam vero nan-aIranslatam. Inter antiquam editam. et eam tionem a Maximo Margunio
sitlatiII)

episcopi, qu. a sancto stantinopoU, sancti Stachys ByzanUi episcopus ordiA,.d.-ea apostolo pvimus transierunt in idem natus est. QutB elogia emendaMariyrologium a Baronio aliisque Byzant.. eP'scopus \um. ita tamen ut loco episcopus. Dtuue scripserint ejusdem civitatis plerisque mariyrotoaliis S. Stachys sociique
Han.burgi 1801.

ton,. KalenJ. Eccles. Constantin.,

11,

Pg;.245-

() J.

M.rt.aov. AnjjusG.-^co^lavicuB.

Aug.,pag.32.b8.86, J,F.teao.Cfi-. ActaSS.,tom. 1 Ephe.nc.d. Acta SS., tmn. 1 Maj, ,n -(3)


K.etscqci.
0,co-Moicl,, pag. XXXI. -(4)
Cf,-.

Lan,bec,u, Oc,m.

349. (8) Ibid.. pag. (7)lbid.,pag.341 pag. XLIX. S.! ton.'l Ma.ii, ' V, pag. 320ct sci. daria EcckiEeumv.. tonu ^

etm -

(')

A^ui

-^^^;:-:^,
)

mcntde
sci

(5)

tom. V.col. SJfaet Wbl. Ca.-sa,ca V.ndoboncn., gmca, tom. VU. l>ag. 442, cdit. B.bUotlieca

-(1 Ad CapponianaBtabuIasCom.nentanus
op. c. t..

Ma.tmo

pag. 200. 338, 344, 347.

- (12) bd>t.

la7J.

DIE TRIGESIMA PRIMA. OGTOBRIS.

697

A
Missa
et offi-

giis ci cdtalogis

sanctorum universss Ecclesise

inscripti fuerunt'

hono41 Officium tamen et Missa in eorum nisi apud Grcccos. Nulrem non celehraniur, cio apud Grmcosdunx- ^^^^ etia^n, ne in ipsa quidem Constantinopoli taxat hono guod sciam, temptum aut altare eis
rantur
eccstai,

gloriam gw^rercn^ nMm^iw; Stachyos nomcn D advcrsus liomam veterem urgendojactarent, satis ad rem stibsidii, credo, sibi visi sunt
habere e publicis precibus ofpcioque liturgico. Id hodieque a Gr^xcis recitari, perspicuum est eoc iibris corum sacris. Jn Menico Venetiis excuso anno 1843 (Mr.vaiov tou 'O/.TwSptou
Karii
TY.v

si vera dicatum. Quod mirum sane videretur, pridcm circumessent quEe de S. SUxchy jam schisma feruntur. Ante Photianas turbas et non fuisse exsirucignoto viro sacram icdem tam, nemo demirabitur. Postca vero quum

veMffTi

diaTa^iv

Tiiq

ayia; tou Xpiarou


"Ev BsvETia

fjiyaX>i5 'EKKAyi o^ia;

diopOuOb... vnb BapOoXofiatou


'IjjiSpiou.
v/.

KouTXoufiOuo-tavou tou

t:^;

'Elhtvur,'; Tu7io-/pacp[a;

tou
:

'I'o[viko;)

hxc

legi-

schismaiici

non sanctorum honorem,sedsuam

mus ad diem

31 octobris

rriVAEAPION.
Mvrfxn
Td-

SYNAXiVRIUM.
Memoria sanctorum apustolorum de septuaginta, Stachyos, Apellis, Ampha^, Urbaiu, Narcissi et

aytwv ttootoXmv

St^vL

ATiaXou, 'AfXTT^ia,

ruv e6<JofAWOVT, OupSavoO, NapKtaaou


ex.

val 'AotaToSouXou. xal 'Apto-Toooui

Anstobuli.

2TIX0I.
TeAeurn;,

VERSUS.
Stachys mortis falce ut arista e prsesenti me- e
titur vita.

Xraxu; 5pETravw
Ey. Tou TrapovTo;

tvi;

w; ffraxu:

ExOepti^eTat ^lov.
(J;

^iya

(jTEpyiffEt

TTvsuf/aT&jv

KoXXaSuv,

'H TETpaxopoo; TUV aTTOffToXwv Xupa.

quatuor Silet, ut dempta aura et coUabis, hiec instructa chordis apostolorum lyra (1;.

descripsimus non differt ab ea quam ex menologiis supra Qu.v sequitur brevissima narratio Sed Mena^m cont^net ^r^per preces n^Tq^ZCal-icitur laudatio Apellis et Aristobuti
.

et

carminaplurima,

quibushxc duximus exce^penda

EI2
^Tavu;

TON ESnEPINON.
XpiGTou
xr.pv^
...
.

AD VESPERAS.
v.at

7ravo>6io;

iTTOdTO-

Oaufxaato;, Xo:, xal 'ATre?.?^^; 6 Napx-taffo; 7rX;;, xai 6 Oeio;


x>iou^avTe;
.

Oupf3avo;, 'Af.-

apostoStachys, beatissimus Christi pra^co et Urbanus, Amlus, et Apelles admirabilis,...

Tpta5a Travaytav
^ouXeia;
eJ.UTpw-

sanctissimam plias,et divinus Narcissus.Triadem gentes illuminarunt et e servitute


praedicantes,

iOvn ECpciTtffav
TTtffTEt

x.ai

ffaWo

ou; v

TravTE;

ftaxapi<7Wfxev.

redemerunt
cemus.

quos

in

fide

omnes beatos

priedi-

EIS TON OP0PON.

AD MATUTINUM.
CANTICUM
I.

QH
G
nyv^fftv TropievotXp[ffrou , \avoXpcot, TouTOu Te
xaOuTTOupyoiivTe;,
0/iyy]Tat

'

Toii

ffapKuQevro; dC

oiv.-

Trpo;T^fft

Oeapx^x.at;
y.a-

secuti,

misericordiam incarnati vestigia ejusque prieceptis divinis errantium duobtemperantes, visi estis omnium
Christi per

beatissimi,

ih<^Hri TravToiv 7t3.avwfzevwv


.

ces ad pietatem.
-

Trpo; euffEf3etav.

Sraxuv

xai 'Ap[TT>,iav Tiv


Toi.;

ffotpov,

q xat Oupfiavov,..
-^,

xaiISapx.tffffov,...

toO XptdToO f.aQy,Ta;


yot^<^-:^y.o^i
.

X9nf^-

Urbanum... Stachyn et Ampliam sapientera, et nuncupatos Christi discipulos, et Narcissum,...


oportet praedicemus. fide convenientes, ut

fxanffavTa;, mffTe, ffuveXOovTe;


xapiffwpev.

CANTICUM m.
6 ffotpo; Ei; Ttaffav T-Av y^v Kupiou uTOTTTat, kimtv dUOi^c, Tov
-

Of^wv

cpOoyyo;
ayo=7ToAot

In universam terram qui exiit vere, apostoli


vidistis,

sapiens vester sonitus

ivdolo^,

OuppavE

ffuv 'Af.Tr},t'

rt,...

xt

ATreUr,

gloriosi,

Dominum vestns oculis Urbane cum Amplia,... et


;

-^^^P ffi;V pxiffffW. f^" X^X'^' TrauffTu; 7rpeff/3euffaTe. T^pa

^f^"'-'

"' ^"'

Apelles

Narcisso atque Stachy perpctuo deprecamini. Servatorem

cum

pro nobis

CANTICUM
Oeiou

IV.

'IffXui

-oi)

duvafxoufxevo;

DveufxaTo;

utoi;; Tre^Et^a; ^ft^TO^, Toi!;*KaTOtxoi;vT; '05r,ffffov

napae7rt7>.a)V Gau/xaTwv ipya 'AaTrXia TrdffroXe, tv 5atf.dvv r; 9Ayya;. dola, xai /-Tapywv
Eccleslffi

lucis incredibilia patrans, et frangens cula


las filios

roboratus. Odyssi incoVirtute divini Spiritus mu-aelTecisti, Amplia apostole.

da^monum

phalanges.

(1)

Cfr.

U. Siberus,

GmcK

Martyrologium

metricum,pag.35G.

Magnus

Octobris

Tomus

XIll.

698

DE

SS.

ET NARCISSO. STACHY, AMPUATO, URBANO


aTTora

Trt.pa xat 0^p6ve, amnp^i>Si,, ra xa.ap5e0.v b XP-' :;'; aKO.o6c^v, x.l


fiEOua,

-^

sicut flumen Undis divinis repletus excurristi amara et non potulenta salutarc Urbano, fluenta beatissimam ut irrigans in caritate

summovens,

to TrX)ipufia. e;,<7e6ouvrv Trafifxai^.ap

piorum universitatem.
CANTICUM
V.

Q5yi
'0

e'

^aziamciv eTiiuEya,ae ByC^vriou 'Av^pea; marol, iyMdda^ovr^ Sraxu axo7:ov/"0? Exet^xe irpo, ?.tf.iva; rou; 7A,

Magnus

te
ibi

Andreas

constituit Byzantii episco-

evant fideles edocentem, Stachy pum qui tranquiUos dingenaugustissime, et ad portus

Uprre, Kai xuSepvoivra


V0U5
0Et X*P'"*

tem divina

carilate.

CANTICUM
e>ipu^5. x\ '^^^^^^ EXeou; Gar.rr.v Qtov a^reGwv. f^eya? Napxtaae, ^uxi? tiv Qiot.ca,, OtU ^ur.v .poeSpoc. xal ^uroupyo, y/yovo. AQ.viv
^,^^"^-

VI.

Deum

qui

vuU misericordiam,

prfedicasti

et

ab errore liberasti, magnus antistes, et pioruni factus Atlienarum beatus. pulchrarum plantarum, divine
cultor
,^i,,,,,.;

divineNarcissc, animas im-

Mpatwv, eeofia/.apiars
,//

eo

Qui inscrihiiur:

Urbano ae ss/s.achy, AmpUa,

^^^^'^ZZ^;;, BasiLo,

in ,uo feruntu,- sacra

DE

11

DIE TRKIESIMA PRIMA OCTOBRIS.

699

DE

SS.

AMMONIO ET VIGILANTIO
MARTYRIBUS IN MACEDONIA
SS.

DE

FELICE,

DONATO ALllSQUE XXIX

MARTVRIBUS NOVIODUNENSIBUS

DE

88.

RU8T1CIAN0,

AGAPITO

ET

80CII8

VIII

niERONVMIANIS ET UE ALIIB MARTYRIBUS

S^T^LOGE

EX FASXIS

SACX^IS

V. D. H.

1,1

laicrculis

Hkronymianis hodicrnis

tZ^Z^^^s/^^^^n
EPTERNAC.
In Africa Rogatiani

alteri aa<ii.

fit

pars

insi.nis

l<.ier..U

E.ternacens..

BICHENOV.
LUC.
In AfFrica Rogatiani
1

AUOUSTAN.

presbyteri. Vineentii
diaconi, Rudiciani,

2 presbyteri, Vincenti 3 diaconi, Rusticiani, 4 Agapitffi,VictoriEe, 5 et aliorum VIII. G In AfricaDogoni,

In Africa Dagoni
In Africa Daconi. Juliani. Fortunati. Silvani. Calendionis.

JuUani, Fortunati,

Juliani,

7 Juliani, Fortunati. 8 Silviani, Kalendionis, 9


II

Bonefacise, Castte,

Bonifacii. Casti.

Casta.

Bonifacii,

SallicK. 10 Secundfp,

Agapini, Victoriw,

Secundi. Gallici. Agapi. Victorii.


Felicissimi.

Agapi,

12 et nlibi Felicissimi, 13 Donali. Rusliciani. 14 Fortiinati,

Donati,

Donati. Rusticiani.
Fortunati. Romani,
Silvani.

Fortunati,
Silvani.

Romani,

15 Silvani, Mimi,

Mimmi.

Angelasi.

16 Augelafi.
17 Nividinis Felicis,

Nunduii. Felicis.

18 Donati, et aliorum 19 Valeii. Vincenti.

XXVtlU.

Donati etaliorum
Valeri.

XXVIUI.

Vmcenti. Et
in

20 In Spanis Januari. 21 In Macedonia Vitalis, 22 Petii, Crescentis, 23 AUcrni, Victorini, 24 25 Masiacoti, Mammani, 26 Saturnini. 27

In Spania Januari. In Macetlonia Vitalis.

Macedonia Vitalis.

Petn. Crisconti.
Alterni. Victorini.

Item Petri.
Marcoti.

Mammari.

Saturnini.

Angilanti. Nundini.
In Nicomedia Philippi et Calendionis.
In Italia passio

Et in Nicoraedia
Philippi.

28 Nicomediee
29 Philippi ct Kalendionis.
30 Agusta Veromandorum
31 S. Quintini martyris.

Et

in Gallia

Augusta
passio

Passio
S. Quintini martyria

S.Quirinimartyris.

Vermandorum
S. Quintini.

quod continetur codi^e 2 /n martyrologio


SS. Rogatianus,Felieissi-

diaconi. Fui-tunati, Silvani,Vincenti

Loco Sallicai

T\r^'' ^"''

sunt quve noieniur aliquoi varictales digntc transposita est, aique mae t^q^^ho s Vincentii diaconus ^oa^Xi^nus,quialibi presbyter, hic Juhani, Mrica Rogatiani diaconi, l^!uur: In

Agapie pro .\gapin. fcermiOJ, leg iiur G^Wice, rversu\i}J^\iciBsimeproVe\icissimi(cersui-J,

XXMX

pro
(

XXIX
versu

pro fversu iSJ, Vigelanti


;

kngilanti
vigilia S.

^V

denique
htec

adjicUur:

Benigni. Ut

nunc

omnia ex-

tricemuSj

"700

DE ''''

S. ^"

AMMONIO ALIISQUE MARTVniDUS. " Macedonia

^,,, satuvnini In

Jacobi

Et in

AllCTOBK

V. D. B.

.o;,L
cerptis,
et

:r/ seu priore, de

duohu. Ex-^

Eplemacen. pptri Mammen,

eo. itUs trinis

RoEatiani

coaluU.Porromemona m Afr.ca quX ex presbyteri et Fel.c.ssmu,

Galltcana,qu.'e de compilatione

Cappadoc.u. Maoc In C>sar^a latt Nundini.... ' majore : Petr, Mammen in Corbeiensi don In M-edon.a Da.U^^ m'nini, Magni.... In
.

'" ; M,,edonia Vigibaiuinini. ,

Sa

l^Tcer'bus

tegitur.non l, 2 et Felius Rogatiani presbytertet nuam SS. Valcr^ani el Ga, ?,"7 qui ;"';eT;;o.one %mi. ^:!' tn persecutic^e Vato^^^etJ^l

^^

Macedonn. ^ed Ammaius, rpsii-ea natalis S. seu Mamn^arus, mn r. M,mmns, Mammanns


^'

"'^

Zl%i^unt,etprimuminMaHy>^ooro^

J,^

"Lmon

^^XMar^lanns, .m..

a( Annnon.us. nisi Silvam de ,uo

(fttH

S.

Vin-

ceiitiiis sive

Altulensis sive Ciesar-

^ i^ J^:;ZoDJ^n;;: M Claco mmore


_

O WMt

"y

maiore Clacovius,

augustanus;

Ts

Corbeiensi Spania Vincen ms versibus \o et '20 .n c Itala venswnl.te, Z:mest, in Compitatione Hispania Vi,.cen Uus an.vunLus : In

rrM^hPlP.nSl

COdlCe liOni.it^'-

..,

.-r^.o

M.,r,Pin

fh.r.1.'

^Pj^inMf^-^n

Im

diaconus, dein in Excerphs tres dtspertdus. compilato,-e Gallo in

pro more to,us

Ta (IZMium N:.Z^us.detu,-aS.Vincent^,jnaryr. ^^'^^^T^ulis i:.Zer^^,<let,.aS.Vm.^io,^a^'^


qui ib,densi in Hispania.

alns faUis ad

Z:::Tntetti'oiiurnoni..Gattiissed^^^ enim M(esia mferio,-e. lUis nonia immo in Noinodmium, alte,^Z, duo erstabant prope Corcoram 'Z^: f^l^atper,o,-e, mutto celebnus (\), altc-um PeutingeHanis et t'':}f. 'Iriin tabulis Peutingcnams a dicilur Nov,odu..um,

^f^ini

ilinera,-io

scriptus est

cum SS. Sabina ct Chnstea perrnumc^mdemdiaconus non fuit ; sed


tio

Vmcencueriteumcompilatorllaluscum S. quo enorum : C.^saraugustano

Sy,-iaco

Wrigm.

Bubiduna

e(

^;_

Ne Tekere scatet cjus scriptio. d.e 27 octobns memoiZihus martyrologi^s translationem: rariC^saraugustani martyris 855, multo post compilato/uvcfaciaest anno
ris
SS. Calendio

diacono

oppo^y^ tn

meron,imianum sunt ,-ecepti. ita ut Aoanost,-a Sanctorum


:

atquemdein
persecutio

Uali ietatem.

Expungamus

et

alia

crTheophia Theophifus

Calendio S.Qum. iario itlustranda. Qui versu 8 venit SS. Nicomediie PhiUppus rmimo tlnus, 29 et versihus^iSet Ammonius et pridiejam prodieruni Theophilus) et Calendio, Vigilantius yeromanduenS. Quintmus etdeclaratisunt.
;

adlUinGaiemrci:ci^<.<^u,

nomitm. immerito ^-^-j


p.,.

..

tlZor^m Neveduni seumm.^u.n.^


modum
illicsc-ibisolet,
,,:,. Agap.ta
;

vehemenier stemisse

,,:o

videatur. 6 Rusticanus
et

nnmo ,-mo

Aaapitus, qui ss.Rasticia-^ '^b v

Agapinus
us
c
alii

sis

perperamincodiccLucensi inltaUap.o

ia c(23

Agapius V.ctor.a, '"; tus, e,aU. ^ m,.. et alii versibus 3, 4, 5 complwes. VIII ; qui omnes agmen laudanlur. unum videntur
et

^f

dictus. exphcatione Ga Ua locaiuset Quirinus erat. utpersp^ non indiget. Pnus scripium cuumestex codice R^<^h'^'<>''''''' l^\^^^, passio S. Qumtmi Vu"U^tie Veromanduorum, v^r~ est vox GaUia arf unde detata martyris seu GalUci aut Gall^c^ SaU.c^
;

vixe,-int, Lstitue,-e. Sed ubi

quo iempore
S.

^Zk
diem
.ednonne

vttoriaseu

Mctor d^emsupe. de quo d,ctumestad


Victorius facile fue,-U
.;f .^ Commenta,;o de S.Ge, eone

riorem in Sylloge de
10 octob,-is in

'''i/;-'*";

^'

",'

lumen afTert C mutata. Ottobonianum, ubi hxc ad Marti/rologium In Macedon.a nanrsesentem diem occurrunt Vigilantii lerm et taUs sanctorum Ammari
Alteri difpciliori loco
.-

^m

10 e/

S.lvanus, qui versdMS clToeus. Fortunatus et retinendx mdentur : 1, 15 duplicantur, 7 8 ma.iyr Antioehenusest,
S.

Silvanus

JmSMa,-ciano

versibus 15 et 16 21 leattur in Macedonia,


;

Mmii Angelasi sedprimitus seu Mimmi, Augelafi seu quod apparetex loco scriptum erat \is^^ntn, Corbeiensis majoris. Lab'paraltelo codicum aiquc codicis Epternabeani
et

quo ,Zeoaddiem.6octob,-is celeb,-alusJDe


'Zrt,jrologio videaddiem^noct. Janu<unu ma,-Ujribus Asianis .M^.nns, Alternus, Crescens,
Petrus,
,

in Mart,j,-ologioW,ngMuSy-

SyUogend^
V.
l^,

Gellonensis,

censisad sequentem diem


Nund.ni/ei;i^urV,gilantius.

in quibus arde Inferius versibus


distorta
:

J^^y, wr*sT,20, 21, 22, ZJ, nus c(Saturninus, ad diem 1 novemb,-ispe,-tment;


T-Qceleb,-ati,

l;^''^

If St
Sanctensi,
rint oi

25

et

27 rcdit eadern

memoria
.

Masia-

coti Marcoti (seu

Mar

. . .

Corbeiensi mojore)

Mammani
Nundini.
Qliqi

Angelant. et seu Mamniari, Saturnini,

Sed iUud Z!it aliudhodiecontinennisi


02
et

partimcumS. V-'--; at,fu t,-an -[ tTex dieW octob,;s hue auctwio Bedx notabile est m
:

Saturnini, Vigelanti, in martyrotogio Bernensi MarcotiproMacedonia neMasiacoti et

23 leguntur, scilicet

5~;;'Macedon.a
In

is.Vitalis,
le,-na

Angelasus, possunt; itemque Xug,e\^ins, Vigilantio. Saturninus episcopus Ingelantus pro inte^-positus est. Acl Tolosanus ab heslema die novembns non diem vero sequentem seu 1 ha.'c memominusmirabili modo depravaiur Petri, MamLucensi : scilicet incodice

die

alibi passio S.

AUern.;c toPetri, Crescent.i, occurrebanU E^ h.-ec sola ,bidem suis; quse aa


Felicianicumsocis
ut
ita

verbum etiam habet """'y'"'""!, J^^^rcr^ aucta,;um illud alte,a

mianum:
n

Excerptaltalaessevideantur

Castus sew ^,^^^1.1^ Bomfac.a, r.,,ius seu "''""''"'^ms Restant Bonifacius scw

ria-

-(2)Cfr.Cellavius,NotitiaO.bisantiq>.i,tom.l,PB.408,

ei cd.tum, tom.

111,

part.

I,

1873. pag. 49(i ct 4U8, Berol.n.

edit. 1173.

Qjsta,

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

701

Romanus ei ValeCasta, Secumlus scMSecunda. iterentiir eorum nomina qui, quum non
i-ius,

cul dubio

idem

est

aique archiepiscopus
et

Mo-

AUCTOEE
V. D. H.

guntinus, cujus ecclesiic dedicaiio

reliquia-

omittantur plane in auctariis Bedx, addMijuxta nespilntore Gallo videntur esse Haud tamcn scio an cio quai kalendaria. octohns Secundus 5- Victorem ex die 10
et

a com-

i^m

translatio

proxima

die

novemhris in

Marti/rologio Fuldensi Georgii memorantur. Eslne Casta sew Castus eadem atque Cassia,
qute
illa

S.

verisimihter est secuiussit. Valerius non alius Vitalis ei SS. Gerquam S. Valeria, uxor S. ad diem 30 ociovasii et Protasii maier, ut Vasi non placet, restat S. bris monui. Quod ocarchidiaconus Lingonensis. die 22
lerius,

logiis

etiam die in Hieronymianis mariyrooccurrit ? Equidem suspicor S. Casessc,

sium martyrem

S. Viciore devenerit.

qui ad hanc diem cum auciariis Ronianus Usuardinis Grevcni presbyter dicilur; sed quum illa ex Hieronymianis cxcerpta videan-

atquehuc forte accitus quod honorattssimus, S Benignus, apud Lingones


tobrisillustratus,

tur, timco ne hic tiiulus a S.


S.

Rogaiiano ad

Romanum

translaius

sii.

die

-1

nove^nhris celehratur.

Bonifacius pro-

DE
B

S.

NATALI
ROM^R. D.

CONFESSORE

COMMENTAKXUS HISXORICUS.
lapsus el poenilenlia. De noUnica. S. Natalis cultus. Ejus historiani seripserit. mine confessoris. Quisnani S. Natalis
VEBISIMILI-

TEB INTER ANNOS CCII


ET ccxvni.
Natalis

Primum

nonnulla nobis
(seu Natalio)

iniercessii dubitaesset locus

lio Natali

dandusne

eos de quibus inter Prxtcrmissos, an inter Indicia emm singulariter hac die iractatur.

non est nisi Usuardinum, aliquot additameninitium est: Hic incipit tis auctum; cujus hoc martyrologium secundum usum Ecclesia; Sahsadditioniburiensis, et uti legitur in Sion, cum
sacros fuisbus. Quse sane indicant hos fastos in Ecclesia Salisburiensi, se usurpaios ium

sunt et minus culius ecclesiastici recentiora tamen, ampla quam vellemus. Quum hiec videantur, et viri quanluiacumque sint, cerfa inter martyrum historia plane dignasit qux referaiur, eam nolumus ei confessor-um Acia relinquere.Jam ^*cro Natalem ceninnrieterilis

tum

S. Birin ccenohio Sionensi Ordinis Midlesexia. Illud Richardus Whitgittre in

sanctum tumannisante Urbani VIII decreta

alumnus, ex linr ford, ejusdem monaslerii fypisque latina in anglicam vertit, gua excudendum curaanno io^lG
Londinensibus
^^3
Catalogo Porro Peft^s de Natalihus in scribii (4) De saxctoXatale Sanctorum hcec
:

apparct in Caialogo fuisse habitum,manifesto MartySanctorum Peiride Nataiibus, et in monasterio Anglico rologio Salisburiemi, ut
Sionensi fuit adapiatum.

sanctisan-

nwncratur

a Peiro de
Natalibus et martyro-

dieus Donnola in
tyrii S. Felicis

Catalogo ina2 Etprirno quidem dePeiri Tractatione de loco marBrevi

logio Salis-

edita Venetiis

anno

episcopi Spellatensis, 1620, dicit se vidisse gran-

pnmum

Zephcrmi CONFESSORE. Natalis confessor tempore operibus pol- F pape Rome claruit. Qui.dum sanctis et Theodoto collectaleret, deceptus ab Asclepio cujusdam coriarn qui ambo discipuli erant
riis,

bwiensi

exemplar, tabude et antiquum ilHus Caialogi


lis

dejecti, acapostate, ab ecclesie communione iUius heresis nommaretur. quievit ut episcopus

compactum, cunressinis et corio violaceo Veneti, ecclemanu Vaxilini Zordani, presbyteri accurate exaratum anno siie S. Raphaelis plebani. extremo Ipsevero Petms, ui in
MCCCCVIIl.
testatur, Sanctoru7nCm\oillo codice de se DommiMCCCLXlX, cTum scribere inchoavit anno

quinquagmta acceptis pro salario centum


mis menstrue
a
prestationis.

num-

Sed admomtus sepius


turpis lu-

Domino

ut resipisceret,

dum amore

cri

diris
et
si

somnis ab angehs recusarct, nocte quadam in Mane autem Uvores verberibus flageUatur.
cicalrices in

adhuc plebanus ex.stens d/c festo S. Barnaba;.


Venetiarum, sanctorum Apostolorum opus vero ad exitum perdux.t Castellanensis: creatus annoMCCGLXXII,dieXXVI maji, jam
provinciiE Gradensis (1). episcopus EquiUnus anno primo fuii typis editus Vicent^x
difficesis

papam

esset. tcrntus ad vigilans corporaliter passus namv.t. adiit, et visionem Zepherinum

vulnerum

scapuUs reperiens. ac

Quem
talis

suscepit, et diiUe penitentem benignc satisfactionem imposuit Narrnitati renuncianU commutans, laudabivero v.tam in melius

Uus
bris.

fmivit. et

post ejusdem pontincis tempore

Liber
1493,

ei

pluries poslea

(2).

Marfyrohgium
modo,

modicum

de quo vero Ecclesix Salisburicnsis,

<^f^''^^^'';^''^^' qute Eademprorsus occunntnt m tnbus

in pace quievit pridie

Cfr. Tiraboschi. (l)ActaSS..tom. IFebvuahi.pag.Xlll. tom. V, hb. II. pag. N3. .taliana. Storiadella lettcvatura tom. 11, Zeno, Dissertat.oni Vossiane

Syon monastery, pag. e?

et ox>.

^**;

^
suh

(21

Cfr. Apost.

paf 31

et seqq..

Venetus

1753.

(3,

Baleus. Scr.ptoies

702
AUCTOBE
R. D. B.

DE

S.

NATALI CONFESSORE.
clepiodoto et
alte,-o
isti

quodam Theodoto argentano. n


Theodo
,

Catatogi exemptaribus, sub oculis habenms. anni U93, L.gdunen^an^u Tciticei Vicenti^ Lugduncnsi anni \oii,. In 1514 ct altero MartyrologU ^Pog.^P^Z Salisburicnsis vero noma. musteo serramus : in nostro

Ambo autem

discipuli erant

,lhus

auod

Ltivitas

pecunia. avidus,

qui, honovum S. Natalis confessoris, et faotus est a vera lide defecit,

item in reccntiofibvs martyrologiis.

ha.reticm-um. Sed pos ea cpiscopus quoi-umdam est et reconci ha'evelatione ad Deum conversus honores repudiaet vanos tus erroresque suos ac magna austeram egit poenitentiam, vit, atque claruit. miraculis sanctitate et multis csl Mauro. dc Natalib,^ imitatus

ob hanc doctr,nam (scltcet cor,ar,i, qui pri,nus lwm,nemj seu potms ,nChristum esse ep,diKi, tunc tcmporis san,am, a Victore, ut ,-emotus est. H, communione scopo, ab Ecclesiffi salar,o, h|.res,s serunt Natalio, ut accepto persu ea sclicet cond,t,one us episcopus crearetur,

mcum

ut menstruos

denar,os ab centum quinquaghrta


partibus, socpe a Doa,p,.i,e.,.

"'g

Martyrologio editoannis I068, ivcus, incujus legimusaddUm 31 octobr.s: Ro-

iPctmm

somn,s. ClemenUss.mus mino con-ipiebatur in noster Jesus U, nstus, enim Deus ac Dominus testis extUerat, pe qui passionum suarum

Sodatuf igitur iUorum

-"

eun

.rextra Ecclesiam

noleb..t.

Sed

cu,rr

ejusmod,

fmet

confessoris tempore Zepl.>um ma;, beat, Natalii Martyrologio k.Honana; Item Galesinius in camdem d,em Van^ Ecclesiie anm 1578, ad

15",

ZZ,

confessoris Zephermo Operaalig^,amd'u>nnon. duo poZnce. /"' ecelesi.s usurpata ^'^'^'VX; m Kale mtemlaudar-untetiam Malasser primumedUo anno 1502
sancti
Natalis,

Ta: ap:r,Uos sedis ex,t,o est ) >n'='^^^'"^' qua! muUis mortalibus ( per '<"-" -*";;;; a'dem a sanctis angeUs
m-is cffisus et

l,onore pr,Natalius, utpote isiones ne..Ugeret turpis luc. cup,d, ate et

CL
13

mc

est adeo gravissime verberatus nrduen consurgens, saccum ,-imo ^iluculo lacrymis confest,n, cum et cinere conspersus
,

tinannis

Zi^Ecclesiastico, 1583,
1573,

im,guodvugosub
(1)
,

; vestg.^ solum cleri,verumetiams,eculau,nEccles,am ^

^des

Zepll^rini

episcopi se

a^i-- "

circumfertu, amine B. Petri Canisu

ndvolutus p

et

Christi

m,sencord,s

SanctopXpusFcr,-arius tum in Catalogo Catalogo Sanctum in ru Xl'^annim3,

am quoque misericordem
,

nct,bus su,s com.

torum

Itat,c,,quod Basedttor Hagiolog,, anno 1112; Ma,-Unus Zni\mpressum fuit

qui : Ma,-ly,-ologio
;

Romano nonsunt,

movTritatque concusserit P'a8arTus ostens,set,am v,b,c,bus


pro Christi confessione
ad
pertulera
,

rauUisque precbus

'1-

v,x

tandem
^^^^^_^^^_^^_

anni 1625

ZZissbacher in

Legcnda Germamca Sanc

toZme^cusa anno
nonal,um
esse

1737 (2V Fo,-tc non ^nepte Natalem, de quohoc loco cZiciet a//9 S. sanctum ma,-t,j,-em ho-

oommunionem adraissus est ^''"/" " ^^. 7 Verum inhacquie notemus oportet. 'P"?f tatione quxdam Z^m^initium ita nonnull, rc-UrU-J-l^

(o).

,rpu..,

Thcodore,..

^,,.

quam

monymum,
runt

cuj^csossa

nol652 'ar^'"^-

nissa Ch,istiann

dc^tafae HonoratoMontecalmBonomcns,, abbati

DugUoU Angeleth

sed qu, non ita p, ,dem, auidam nom,ne Natalis, Hunc ep,scoevasit (0). To r ^tate confessor ;,nom,natura (.X.9.v.,). --'"" ';^'^; coriicbus ; ,ecte %,c,) legimus in aliquot

q^icL.

^ncraU Cong,-egat.onis ^'-^'-J ^^'^ rn ecclestaS. Joanms eodem anno deposita Antomo R.doir', v,caMonle, app,-obante
de
a,-ch,episcopi rio genc-aU

''--f' o,-dinare posset, lus qui Natalem Lmepiscopi sine ''^ ^^'^'^

Ln nonesset

-'^'^

^^ foquew^

" ^"^'''Zto

sanctus

ma,-t,jr,ve,-isim,liter

Bonomcns,s Ille ,n cwmeterus


s,nguhs

Romanis
Ejus ab Ecclesia defec

repertus, a Bononiens,bus colitur (3). annis die 29 octobris nullum superest documenNatali

a,unl Rufinus c correptus fuit in somnis, visis (5.' ipf.v), Vale^us; sedpotius in
,

^::U,p,-eL sequamur. (^-m^r^ZTn c!esusd.,cih..r tamen

Tdc

tum eoxvum,

p,-xter sc,-iptionem

tionetn

nL

sZlcaTuseUus
nCompendio

cuius meminerunl el post

bremssiH,stor,a cccle-

Natalisnodcaft angelis fuemt co,;-eptus, ut,'um somnian^ anvigilans aucWr^ nmest quo discernatur (8). A^Uict
ediv,
:

eum

Theodoretus

Dominum s ^;""" r^.^P" \" vrem ^ ra='y


quod Rufnus ita exp,;m,t test,sext,tesuumqui sib, ,n mult,s passionibus in extrema na,Tat,on^ at^9) Denique quod oBtensis et,am postRufinum scripsitValcsius confes
:

h,e,-eticarum fahularum,atque

NiceXrus Callistus. Euscbium sotus anonymi nlacet quum ipse

ducem habere
aucto,-is

Zraionem
me

ad .erbum

referat. Porro

jdem

a.-(,quisupradietumlibrum,
(4),de l,a.res>s

nempePardlms (Chr^s-

quas pro chr,st, vibicibus plagarum mvnus consonal oNEpertule,-at, gr^co textm
occu,'runt ubi hiec dumla.rat
:

7umLabg'-inthum
(Artemone)

5e,?avTa r. rov?

auctore lum nonessenisimerumhommem) rem Zequoque composuit, aliam


adjung.l h,s verbis phyrini temporibus gestam aln nostra aetate gestum (aut.ut
.

Facinus,inqu,t,

Uone non multum disced,t unum I'^''"''" Addit (ame>Natalem, n


insignem sua,,r oo,*=ss,on fessor,bus, propter

Theodoretus(^^_

gestnm, siquidcm ,n exemverlunt, apud nos multis fratrum nostrorum ptari legitur i<f' Af.i.) bodorevocabo. Quod quidcm s, in memoriam ipsos, ut arb,tror, uicomis admissum fuisset, provocave potmsset. Erat las ad pcenitentiam

(3,aror^S 6p.oloyla, =.i..f^ov) f'^''""^''^. sodal,t,o p.a^csset oitatum fuisse, ut eorum denarios cen^m "^Teclpissein s,ngulos dies
,

et

quidam
vixit

(oixoloyrrii).

confessor Natalius (NariX.c,;) nomine, sed nostra ^tate qui non ita pridem,

dicm^ P^m non

inductas est ab AsHic forte i traudem


15.

sed pro pro bis [ha^,'et,cis] noo^ evangehcL decretis decertasse.Po/?' ecclesiam fest,nante> lerberatus fuil.rn^^ne ad
pag. 415, ecclesiat.,Ub. V, cap. 32, _(5) EuBCbins, Hiator.

nuinquaginta;

et

fmsse, a Ch,-islo corrcptum

-P) ,Kchokalede,..,.ag.325.ea,t. Z7J. W) ^- Mas.Q,, Pet.ine,-, tom. 11, pag. de,- heilieei, Boaon,a. 1*. 1. pag. 501. Bo ogra pclustrata, ton,.

L^

^4

TrodLtns. Ha.,.et,can. ft"'"'''";','":^^-

*riiu::^^-%'4-^"mtfS tom LXXXUl,


g,c., comp., ap. M,gne, Patrol.
.0,.

U,cap.5,ap.M,gne,Patrol.g.c.,to,n.LXXXlll,eol.JaZ.

DIE TRTGESIMA PRIMA OCTOEUIS.

703
.-

flentis et obtesse contuUt ubi Zephyrinus, porrexit ;ul ptEnitentantis misertus, manuni legimus apud Nicephorum Cal;

Damasus papa

Damasus episcopus

fecit

^"^^'^'g

tiam.

Eadem

ji,un

pvumt

lislum (1). 8 Jamvero quisnam fuerii

ille Natalis,

,1-7 hac-

EUSEIMO EPISCOPO ET MARTYBI (10). 10 Plerumque tamen qui Christum coram fidei hostibus, citra morte?n,professi/uerant,

P'!^^

"<""*^"

,,.,,^ (/.

,,onnxdlipro

Minucii fa'"''""''

est. In dialogo ^p^^g fj^stra investigaium inducitur Cxcilius quidam, ^^^y^cii Felicis vir honus, non raro etiam Natalis nuncupaius, qui geniilium erronbus prirectus.sincerus,

dieehaniur confessores et quidem dum vivebant, ut cx innumeris apparet exemplis (11).

batur.

mumaddiciissimus,
amplexaiur.
Is

tamen dispuiatwne laitoammo swperaius,christianam religionem

mox

admirari satis non po.^sumus, nomen hoc mortuis rarissime fuissedatum. Ex duodecim millibus chrisiianarum ijtscriptionum quie ad urbem Romam et ad sex priora

Quarc

illud

Siecula periineni,

non iegitur

voa- confessor nisi

diu

Romx habiiavii
et

et

m xpsa

domo Minucii, quocum


Obnominis, temporis

famiiiariter ngebat.

in laudationibus mciricis a S. Damaso composiiisj in iitutis vero sepulcrorum semel

locorum congruen-

csse Natalem tiam conjccit Valesius (2) eum levi utique nosir^m, ab Eusebio memoratum ; dumtaa-ai auciores conjeciura, et quam pauci

dumtaxat occurrit, scilicet in monumento Eucausas inquirens ticii. Hujus infrequeniix


confcssoris, clar. de Rossi, dicii appeliatione mortem ef mao:ime in cpifaphiis cos dam-

post

.iO

recipiuni(^).

Eusebio

diciturconfessor,

Natalem fuisse consebius eo-prcsse tradit) S. aii Benedicfcssorem, 0}j.oloynxiv Confessores,


.

9 Illud pro cerio

habendum

est

(quod Eu-

taxat fuis.^e dccoratos, qui mortem confessore plancdignam obierint ; iiaui titulus ille viro sancti' defuncto datus. fuerit quasi publica

olim diccbantur iUi qui Chnstum hostibus conpalam et coram tyrannis seu ficlei vel poenui genere tormentorum
ius

XI V

(4),

moniai iesHpcatio. Quum porro sepulcris non concedenie incideretur vulgo mr martyr, nisi vindicatis (12), episcopo et nisipro mariyribus

eodem modo,

ut

quidem

conjicii doclissimus

fessi,

quolibet

affecti, supcrstites

tranquillam mortem obihant.

torilli,qui vel Contra martyres coronati erant tormenipsorum mentis,vel paulo post tormenta

non poterat vir (13), sepulcrorum lapidibus ecclesiasfica auctoriinscribi confessor sine
-^., ""tx Quidquid est, 1. Btw^^y^

discnmen torum violentia movieh^ntuv. Quod Uartyrum enucleate cxprimitur in Passione


Lugdunensium,inquadechristianisquimulmortem,passi fueios cruciaius, noniamen
rant scribitur
tantopere
gloriie

ex eo quod j
diciiur. id

S.

Natalis con/

^^^j^^^
bilitcr inter
.^^, ^,

fessor ab Eusehio

tanium

inferi- ^^^.
218.

mus, eum coram


esse

fidei hostihus se chrisiianum

Christum cemulari atqueimitan tantum studuerunt.... ut quamvis in


:

ait Theodoretus, strenue decertasse. Quxnam vero tum pro fide pasms sii et quonam tempore, non defmiunt

professum, seu, quod

culmen

iterum, sed essent...,tamen bestiisdenuo in carcerem relati nec a nobis nec se ipsos martyres priBdicarent, qmnam sint Dcin, ita se appellan paterentur. martyres, mari>jres,ipsieccponunt: Hijam sunt Christus ahsumi voiuit, quos in ipsa confessione

evecti essent, nec semel ahiue et a saipius martyrium subiissent,

hisiorici.

Quum. iamen dicant eum ad bonam Ecclefrugcm rediisse dum S. Zephyrinus


siis

Romante

prtecrai, id

est probabiii.^sime

opinainier annos 200 et 218,>re meriioque Tillemoniius (14), S. Natalem injudicium iur adductum fuisse Severo imperatore,eiquxdcm anno 202 posi edicia ab eo contra christianos

anulo confessionem ipsorum morte tamquam vero viles atque ahjecti confessoobsignans nos quamquam Tamivoi ves {6{j.6UyoL tiirpioi xai codices habent : ofxoloyov (5), eialiqui: plurimi nos vero ita ut reddendum sit
; :

promulgata. Minus enim commode MarciAurepofest eventum adpersecutionem


rcfcrri

conversioqui anno 180 obiit. Ip.mm vero conUgisse putai Baronius (15). nem anno 207
lii,

6u.oloyoviiiv<^c,

absque

dubio viles et abjecti

).

De hocargw

Qux fuerit sancti confessoris vita post cam piaculi dctestaiionem, non referunt

puhlihis-

,Aloymenio plura scripseruntBenediciusXlV


sius Cassitius (6) ei clar.

Joannes Baptista de primis eiiam EccleRossiO). Consiat porro non semper lia six sxculis, nomen Confessoris usurpaium ; sed attquando iis restricie fuisse eiiaminditumquipro fidei defensione mordicH oppetierant. Atrursusmavtyressa^pe

forsan Pcii-us de Naialibus, aniiquo iorici expiato scelere, kalendaHo usus, narrat eum, calendas modicum in pace quievisse pndic
post

papx- Venovembris, iempore S. Zephyrini

rum hxc ceria non

sunt.

n Reliquum

est ut in

tem mnt.qui nivocis^ima

tulerant pro fide tormenta,

et in licet fuerint superstites

pace quievennt(8).

eos qui Eo iitulo cohonestai S. Cyprianus religionis causa in custodia rechristianx ei laudatiom b. ibi moriebaniur (9), tenii Romani pontificis, qui exsul in SiciEusebii, S. hsec adjicere non dubiiavd
lia obierat,
pag. 318, V. Annot. in Hist. eccles. husebu. hb.
1.

de Natali supra relaiee a^tate servocoisvumipse dicii Facinus nostra et hbri itiulum gestum eic, sed ejusnomen tanlum dtsamus eum omittii Eusebius,ex quo unius ex libris adversus Artescriptorem esse Theodoretus, monis ha^resim elaboratis (16).
:

auciorem narratioms inquiramus. Se Dei

..

n. his-tan^
^^^^^^[^^.^
^

fatetur sibi ignoidem tractansargumentum, istorum (AriemO' ium esse scHpiorem: Contra
^.rr -^nAtsPa

- (in

Cfr.

Kraus. Real-Encyklopa-

(1)

Eccles. hist.. tom.

Hb. IV. cap-

21,

Paiis. Ib30.

r-" ;.K,stllSale.!

Fehc. ap. (3)Le Nouny. Dissert. in Mrnut. cap 28 (4) De 111, col. 383 et seqq. Migne.Patrol. lat.. tom. (5) Eusebu.s. 6 et seqq. beatif.. lib. 1. cap. 2. nura. et seq.. edit. a eccles., lib. V, cap. 3. pag. 353

(2)

.^ et .. Flo,.e..,u^. Ve.u,tU.s.a,ty.o.oj^.oc.etEecKa^^^
,,.

rfao

lr9ll3DeRorBul.e.t..a.l74,pag HI. P* " ^-714 Meoi,.es po,. lh,s.. eceles., .o,.


edi

Hist.

Laemmer.
seqq

(t>)

Acta

S.

Masimi Cumani. pag. r-8

et

JlM
fe

pag 101 etseqq. cap. 2. num 7.


1

C^)

Bullettino di archeol. ciistiana, ann.

ltJ74.

.701.Cr,.,Ul,sis.DieChroolog.ederRo>. Ce.eee..,Essa,.r.av,ee 1-4. A,I. 'le Bisch6fe P g 2>^et seq,.,, Memo.,.es


SevcVe, pag. .te de fe,..,me
.oy.
.le

XIV. De beatif hb. (8) Benedictus XXXVU, ap. M.gne. Pt.ol. (U) Epist.

:,nnespa,.Acad.
(15)

Bete-q-. tom.
1.

XLn.

(10) De Rossi, Roma tom. IV, col. 328. martyiibus sine sanCf.-. AnsalJus. De tom'. 11, pag. 21U.

lat

sotten^anea,

\na.es

eccl.,

ad an. 207, ,.

(1") "'='==

c.esl,b.V,cap.32.

^.^^

704
AUCTOBi:
II.

DE

S.

NATALI CONFESSORE.
13

D.

li.

alio}^mque)hx\'Gs\n,ait, nis Theodoti coriarii Pavvus Labyrinthus, quem nonconscriptus est setl eos qui nuUi Origenis opus csse putant iUe, stylus vedarguit. Sive autem hoc .Iicunt, conscripsit, talis in eo extat narra;

Hunc Caium pvesbytevum Romance Ecclesia;

cQntrovc.-sif
^*'"

sive alius

tio (1).

Dein refert

S. Natalis

rum

LabYvinthi

(quem

historiam. Veeumdcm lihrum plures

sub Yictore et Zephyrino ponticpiscopum, ficibus, ordinatumque et gentium alium lihrum conscripsisse quoque peculiarem adversus Proclum, tra Artemonis ha;resim, et accuratam disputationem.in Montani studiosum,
fuisse affirmant,

aucopinaniur ntque Parvum Lahyrinthum) quemdarn^apcrte dicit forem fuisse Caium non esse Photius : Comperi annotatum fuisse unircrsi naiura), sed Joseplii boc opus (de agentis, quem Caii cujusdam presbyteri Ronia; faciunt Labyrinthi cujus etiam diaet auctorem baivesis logusestadvevsus Pvochmi quemdam, tiMQntanistavum defcnsorem. Cum enim sine Josepho alii quidom tulo opus relictum esset, noninscrq.tum referunt. alii Justino martyn, et Lahyrintlmm quemadmodum nuUi Ivenico est opus, Origeni quidam tvibuere. AHoqui Caii qui Labyrinthum composuit, ejusdem rcveva
; :

qua tredecim duntaxat B. PauH Epistolas enuest ad Hemevet, non vecepta in censum ea quaj Quum aucior Philosophoumenon bvaeos (2). quoqueaffirmct a sefuissc scripium Hbrwn de arbitraii sunt univevsi essentia (3), nonnulli

eum

fuisse

Coium pixshyterum,

cui, uti vidici LaLabyrin-

7m(S, a Phofio liber hyrinthus tribiiuniur ; asserunfque

ejusdem argumenti

esse quam librum decimum Philosophoumenon. Si quisplura dc ipsorum

ihum alium non


isia

controversia cupit, adeot collegx nosiri erudiiissimam de auctore Phifosophoumenon dissertationem (4). Nobis hoc loco satis csi indicassc hisioriam S. Natalis a viro coxvo
fuisse scriptam.

quando iUe ipse

in

extremo Labyvintho testatum

natura auctoveUquit, esse se Ubri de univevsi hicne Ubev ille sit de quo agitur,

vem. Verum an aUus, nondum mihi Uquet.

(1)

39l.cdit.Migne. Hret. fabul. comp.,lib. U,eap.5.col. edit. Migne. Photius, Bibliotheca. cod. 48, col. 8(3. (2) Migne, Patrol. grtec. tom. XVI.part. lU. X, ap.
(3)

col. 3447.

(4)

De Smedt. Dissertationes select


ecclesiasticEe, diss.

in pri-

mam tetatem

historiffi

UI, pag. 83 et

seqq., i^ et seqq.

Lib.

DE

S.

EPIMACHO PELUSIOTA MARTYRE


ALEXANDRI..^ IN /EGYPTO

COMMEIVTAMUS PR^VIUS.
R. D. B.

VEBlSlMtLl-

1.

Acta S. Epiniachi.

De

ejus cultu

apud Gracos

et Slavos.
et

TEE ANNO CCL.


S.

Epimachi

etusium, in ^gypto inferiore ad ostium ^NitiPctusiacum, cui nomcn dederai,positum, Straho ita descripsii Cinctum est iaoubus (luos nonnulli 13araUn-a vocant, nec non
:

gavit Aloysius

Lipomanus{Q) anno ISSS,

Pelusiotn'

paludibus. Sita est urbs


plius
viginti
viginti
: ;

supvamare
est

stadiis

am-

muvi

ambitus

stadiovum

a luto {inb toO nnloi/) nomeii habet (1).

eode^n prorsus modo Surius{l )anno\o10.Ea7n anno \SGA grxco sermone primus cdiditven. presbyier Migne (8), ex codice ms. Parisiensi 1484. Concinnata fuit, de quo omnes conseniiunt (9), a Uetaphrasie et quidem, nostra senicntia, non adeo indiligenier ui Tillemoniio{\0) concedi deheat

Nunc
Hujus

vulgo dicitur Tineh seu


civiiatis origines
(3) et

Tyneh

(2).

eam plane
res
ipsas

esseasper-

chrisiianas

jam

ab

nandam.

Certe

quoad

earumque

Benschenio

Micluielc Lequien (4) ex-

positas, non est cur iterum disputemus. Ornamentum ejus ei decus fuit,prieter S. Isidorum, preeclarus mariyr Epimachus, qui, in itloiraciudiuversatus, tandem Atescandrisepro Christi fde mortem oppetiit. Dutc
illius exsiani

seriemconcordat cum rimus in codice ms. (11) puhlicx hihliothccte Parisicnsis 1534 (unde eam descynpsimus), quxque exstai etiam in codice ms. hiblioihecse
aliera Yiia,

quam repe-

Passiones. Alieram, quam plurimi exhibent codices (5), latine redditam vul-

Medicex Laurentianx (12). Jam illas scriptiones inicr se conferamus oportet. dum eaisiani 2 Libellus anonymi auctoris (quem brevi- Passiones. a tatis causa Passionem Priorem vocabimus),
SS.. tom. VI. fol. 401.
1084.

(1)

Res geographicje,

Ub.

XVU.

{2) Cfr.

Ritler, Die Erdkunde.


(3)

pait.

pag. 1138, Oxonii 1807. 1, tom. 1. pag. 820

et seq.
(4)

Acta SS.. tom. 1 Febr., pag. 408 et (5) Cfr. Fatom U, col. 531 et seqq. bricius, Bibliotheca grseca, tora. X, pag. 223, Hamburgi 1807. Lambecius. Comment. de bibl. Ceesarea VindoboOiiens christ.,

seqq.

(7)

Vitte SS.,

tom. V. pag.
col.

(8)

Patrol.

grsec,

tom.

CXV,

1319.

(y)Cfr. Allatius, Diatriba de

Syraeonum

scriptis, pag. 124.

(10) Memoires pouraervirAVhist. eccl.. tora. IV, pag. bibl. regi, 059, Paris. 1701. (H) Catal, codd. mss. Catal. tom. ll,pag. 354, Paris. 1740. - (12) Bandinius,
codd, mss. bibl. Medicete Laurentianfie, tom.
I,

nensi.

tom VIU, col. 540

ot 555, edit. a

KoUario. (0)

Vitte

pag. 410.

Metaphrasiino

DIE TRIGESIMA PUIMA OCTOBRIS.


AlterajimA Melaphrasiinoopusculo(Passime discrepat. ^on primis dicendi genere valde sermones solum enim gesta marlyris ejusque

105
\UCTORE
R. D. B.

protinus reslituit. Et furore percitus pra^fectus, iUum decoUari mandavit, atque ila vitam finivit(3).

_.

in modum copiose proponit, sed mamfesto panegyricx contecctus est. Quod aa orationis

4 Acceduni ea multo magi-i ad Passionem Priorem quam ad Metaphrasiinam, nisi quod

f^ ^'

resipsa^pertinet,
se

minimc

auctores inter pugnant, i/a tamen differunt ut

quamquam

culfum ad diem 30
prodiit

octobris

refemnt

ideo

verisimiliter quod, sseculo

alter alierius

hibuisse.

narraiioncmnonmdealur adhic noInter discrimina plura duo

Menologium

exeunie, quum alicubi celebrabatur

tarejuverii.
tione

Quandonam oUerii^. Epimachus


,

in Altera Passione
:

culiui contigis.se mense majo : sio tradii inariyrium uteorpresse profertur in ei quidem veldieT, in codicts exemplari Parisiensi, vel die 22, qui

non diciiurjsed ex inscripdiem mense, die 31 saiis apparei eodem Pasassignari^iX octohris. Prior vero

octobris. S. Epimachi festum die penultimo Quamquam id insolens erat. Jam tum enim^ immo cerie a ssecufo IX, colebafur sancius

martyr

die 31.

Adhunc diem commemoratur

Nequeha^c Laurentianiinscriptione legitur{\). scripta fuissc, ex ipsoloco erroreaufforiuiio


colligi potesi

quem

inier aliorum

sanctorum

sola B Apelliano Judice capifis damnata fuit Pafris Sirmondi, ad occurrit inSynaxario Basiliano et diem^h mnji; sed in menologio eodem halcndariis infra indicandis

Passio in codicibus ohiinet. quiPrivicreaquum Metaphrastes ne verbum hujus hisiodem faciaide Eufropia martyre, Virgo riam alter scriptor paucis complectitur. Alexandriie ab Epimachus, illa, qiuv, uiiS.

Acta Epimachi

medii in kalendario Marmoreo Neapotiiano latino quidem, sed aGrxcis sieculi 7X(4), oriundo ; ifem in menologio grteco HierosoEclolymitano sxculi X, a Schohio ediio ; XI (5) in Itagadio Cryptoferratensi siccuH sa^culi lcndario Ecclesix Consianiinopoliianx Vindobonensi bibliotheca XII, quod exstai in in musxo nostro habeei cujus apographum menieis grxcis biblioiheas Florenmus; in Pr.rdicatorum (G). iini conventus S.Marci FF. hibliothecx Amhroet in triJms menologiis

m
;

unum peransianx MedioJanensis. quonim Calahria advectum p tiquum et optimum esf, ex itapraedianno lOOG (7). InSirleti menologio octohris) sancti martyns catur : Eodem die (31 apud Hic ex urhe Pelusio delatus
Epimachi.

aliquot

Epimachus laudatur. die aique exEcclcprofecfa videtur Passio Prior


S.

Adsum-

mam

nr^sidem ApeUianum, in u.-be Alexan.h-.a quod tianorum muUitudinem cruoiantem,


in

ch.-.s-

altare

sia in

atque sanctus

quidem laudatio quam, ex menscmajo. Similis est descriptam, clar. H. codice Coisliniano 110 (2) humanissimc communiZoienherg nobiscura refert, utcomm caui. Actapriora iamplane epitome. Bac tamen inscripiione, dici possii
martyr Pelusiota,
et

qua

S.

Eutropia eodem colebaiur die

quo sacrificium idoUs

offeiTi

cceptum esset,
ungui-

ferre.s subvertisset, in ligno suspensus, aUos cruc.atus. ense bus discerpitur, et post coelestem vitam translatus re-

obtruncatus, ad
nuievit in

Quam

initio legimn.9, discrepai

Die 31 octo-

ei 1843 excusis co>^m, Venetiis anno 1585 sancti marlyns Eodem die (31 octobris) memoria
:

Domino (8). memeis Gne- inmenwis bSimilis laudafio legitur xn Gr.coru.n.

p>md,catw-

Epimachi. Quce temporis bris, marlyrium S. noialio longe vulgatissimaesl. nobis mnotuerunt 3 Cniversa enim quce festo jam recensebimus kalendarta,

Epimachi.
Epimachus nonhorruil ferrum. ferens Commilitonem nescium vinci, Deum (0).
habitabat extra pereleganti facie. In agro Delatus est ad prx^fectum u.-bem Pelusium. magnum sanctoApeUianum. qui Al.xandria^

B.S:r

expers et ignarus, sed fuit. C facie liberali et decora, ex .Egypti regione esset, et priefectum reautem cum
martyr, vir literarum

octobrem : fcre Te"ebr:ndoind.cuni mensem aliquando diem:iO,ut,tumm sempcrdiem 31, Menologio Basihano aliispaucissimis, ium in Cebhoc quippe legimus ; die 30. videmus. In EpUTiachUS E.MMACHI. TAMES SANCTI MARTVRIS

Erat

is

peragebatur aUare subverEp.machus sacrificium, accurrens Statim itaque .n Ugno suspen-

rumnumerum

cuciabat.

Dum jam

tere conatus est.

laceratur, ejusque ossaladitur, u,.guUs fen-eis

Ghristianus martyres torquere, aigerKionis videret sanctos

rime id tulit. pr^fcctus sanctos ad idolorum


ieret, et ara

Quamobrem quadam

die.

cum

Adstabat ibi fem.na aUero pidibus confringuntur. quandoquidem sanctum oculo capta ^^'-J'^ magnum et amab.le ed obsti,KUe intuebatui',
:

sacrificia

compel-

divino zelo
vertit.

coram proposita esset,,Epimachus, aram sbinflammatus, impetu facto


custodia;
traditur.

in ea .ni.-aculum. pe-erem ;" corpo.-e avulsa et rs carnium ejus a o.ulum et conueta sanguine stiUat in ata
,

Dum

e>i.m martyr lace.atui,

gutta.omLcuium.eff.c.tur.ps.lumenetsanum
?estitu,t

subsanctos cohortabatur ad Sed in vincuUs et.am Educ i martyr.um. eundumfortiter pro Christo objmcarcere cum pra^fectum icTitur sancti de sib. ammos iUe unde tantos g^arent, inten-ogav.t cognovisset hujus .-ei auc-

Unde comprehensus

glad.o deoculum. Sanctus vero postea ceiehraiw S. verbis coUatur(lO). lisdem fere 31 octobrisin Synaxarw tirnJJaddiem conscripsU lingua gr^ca vernatula

Zod

sumpsissent; cumque

Maximus Margunius, <I^i^^' ^''f''^Z' Ephemumprodiit anno


IG'29.

InPapehroch

torem Epimachum
dilaniarijussit.

ext.nctumoculum sanctum intuebatur. qu^ unum oculum habens, lucem lUi fotumdeplorabat, defluxisset,
ejusque
,

Cujussanguis cum m alte um subjectie cujusdam pueUae,

fuisse, in

sublime correptum

dicitur (11) meridihus melricis expresse

prima Epimachi coUum trigesima

rec.d.t.

1 .

cfr

_- (31 tom. T:^^^!!(4) Mai. Sc.iptt.vett. novacollect.o,

ibia (2) Mootfaucon, Bibl.Coisliniana, Urbim, pag. 152. Menologium Gmcorum. part. 1, V. pagpag.bl.

pag. 186.

monumentorum. tom.

Ul, PK-

f^"

'J. ^^^

M,^am

l{5Toscam.AdTypicaGrcorumammadv
bibl.

_((>)Cfr. reg.

B.men..cod. ms.

11322, fol. 152 et

tom.lMaji. pag. XLVll.

^^

^^^^.^

Octobris

Tomus

Xlll.

706
inkalenaa.
riis Stavicis

DE
Gr^cos
imitaii.

S.

^^,-^

6 Sfavi, g Epiniachi

ad

MAUTYRE. EPIMACHO PELUSIOTA j. Apud Grtecos, cliem 31 octoiTtscnpse-

die 31 ociobris. S. Epima-

nomen

sxiis fastis

runl.QuodccrnifurluminKalendariisOstro{\).Zographiensis^mirano anni \CsmAQ:>l anm \3U{^h ruli Xir-XIII m.Sisatovacensi Ostroge^mamn (4). Ternohiensi anni antiquo ms. mmo1581 (5), et Mosquensi

chus Pelusiola. 2. Apud Coptas

ct

jKlhiopes, che 31 octobris,

\m

Azirianus. SS. Epimachus et Latinos, die 10 maji, ct apud Grx3 Apud ejusdem mensis, SS. Epimachus ei cos die Epimachum Romanum voca-

Gordianus (quem

ihecte

in Kalenregix Bruccellensis (G) tum KiovienSiS (' dario Buthenor-um dioeceseos Societatis Jesu Georqio David, missionario annfm^ e.^cripto (7), in l^P!;ff<^^'^^ 'TahuUstapPapcbrochianis effigiati.(^) ct ponianis anni circitcr 1G60 (9). ^^^'^^f; ediium Uosqu^ Paiericon Kievoawlense, nH802 ann.l757.iforo/o^m.n Poo.iorc^^c anm 1818, c/ P^oio
;
,

^'Tipud

Grwcos, die Gjulii,

S.

Epimachus,

ApolQuiuna cumSS.Archippo,Philemone, (immo Alcxandrione) et Alexandro lonio Consianiinopoh, Onesimo honoraius dicitur ad Secc Columnas. , ce Epit^ Apud Latinos die 12 decemhns, Sb.
5

machus

ei

Alexanaer, qui Decio imperatore

Alexandrice occisi suni.

(lUum dicemus

Ei^i-

Kalendarium Mosqueiue Compendiosum exgum, id esi, Menologium im. ^^0^^^!^^. 'eusum Mosqu^ anno 1850 m ^^^'-'f" '^,/"7nn 1%; oc.0^,...;./-^-/-/esfws fesius 30 octobris
(

maehum Alcxan<lriiumi.) SS.Epimachoei Azu'iano.9wpra 9 Quoniamde

differre

oicfe-

dia;imusmJam

investigandum

esi

idcmne
illo

iur ah Alcx-

iiano

s.cuUXinmH^oJ^^^^^^
Martinov
(12),

Pelusioia rfic/ possii sanctus

cum socio

andrim.

Romanum ^^Lndri, ^^n Martyrologiu.nRoma^_ Alexandri, qucm Martyrologium


Eumdem. addiem Vldeccmbris commemorat.
affirmani Baronius
(10).

nosier J.
lica

non onvma ^^secatho


,

Sonerius

(20),

AsE'

neminem

latei; sed certe

antiquissimum omnium

R fermento purum

est

(13).

Osirom.iranum, ab omni In nonnullis ahs

^^"^^
nomen
.

kalcndariis Slavicis, qua^

'^^^''"^'"^;;'"

tt Loiinis.

Sergio (14) S. Epimachi nostri. 7 Latinis vcro videtur

recitantur. occurrU quoque


cliu

aliique comsemanusi^m Rumariius (22), argumentis exprcsse ptures, nullis iamen scnientia, qux nosira non r^rolatis. Ut hxc utriusque sanch menest meiiusexpendatur, ceriammis r^tstis sacris, itemque

tionem in

ignotus fuisse

ejus S Epimachus Pelusiota j nam mariyrologiis fntsantkiuis kalendariis aul

nomcn
ei

omnium tra Quxras. Primus Vsuardi aucio dedii in Martyroiogio cum octohris, hisceverbis anni 1573, (^ diem^iX simul in margme Sancli martyris Epimachi ;
eumdemaiqueEi^un^chnm indicans itlum csse hum C07iscripsit Metaphrastes. cujus Acta ex 1 ashahuisse,non videiur Molanus notuni sanctorum anno mSprodiii in Vitis sionequic facd mentiO' Lipomani (15); nam dc eo non

Moianus

lo-

inier se qenus, locum et tempu^ est. mariyr Pelusioia, derit. Ut ante dicium Latinorum KalendaQui exsulai cx antiquis memoraiuraGrvecis die2.\ octobrtsut

con/^rrepro-

riis,Ua

mariyrnsocium. nullum videatur habuisse Martyrologio Parvo Romano,

AHer

laudatur QuodediditRosweydus, hisceverbts Ep.maclu. Alexandriu^, ad diem 12 deccmbri^ sanctarum quatuor mul.erum
:

ccro in

et Alexandri, et

Ammonaria:,Mercuri^^Dionysiie

et

Ammonau^.

Ado,sub eadem rftC.-Apud beatorum martyrum Epimachii


multo tempore cum
carceris
tenti ,
in

Alexandriam.m^m^

nem
sed

Usuordino anmjob^ in Martyrofogio diem 31 ociohris Surius exActisqucead

et Alexandn, qui vincuUs et cruciatibus

edidil
dicii

anno 1570

(lOj.

Molanum
:

secutus est

etiam frequenter et diversis *aliaswu iu iide, igmbus supplieiis confecti, perdurassent


Ilivc sumptafuepostremo consumi jubentur. moxapparebii, ex epistolaS.Diony-

sanctontm,uOi Ferrarius in Catalogo gencrali

Alexandma;, S. Epimutii auctorcs machi,martyns Pelusiotai; item

ad diem 31

ociobris

runi, ut

descripsiiAlexandrini,qua7n,ab Eusebio

iam

recentiores (17).

11.

Do

variis SS.

Epimachis.

Plurcs rcliquiarum translalionos.

Adonem Ruffinus laiine reddidit aUos, Usuardus msuo secuii sunt, prfcter anno f martyrologio,scriptor Violx sanctoruni, cxcus,i^, dentque 1487 circiter 1480 et anno Romam. In Grcects auctores Martyrologii repeno SS. Epimavero menologiis nou alios quam eos qui addiem chum ei Alexandrum,
Gjuliiceiehraniurm). Jam vero,ticei cum Archipcum quaiuor sanctis feminis,sed tamen putart po aliisque inducantur,iidem Alexander Alexanpossunt atque Epimachus et prceciaros aihletas quosposi
ibi

^.

non

Eic pl\*ribus
sanctis ho-

Oerf

alia

hic

oritur qniestio

non parum

monymis, Epimachus
Peltisiota

dle, die 31 obscura, sitne tidelicci martyr a sanctis homoociobris celebratus, diversus sacris nymis, qui oMi aliis diebus in fastis

drini

cnim laudihus e(fert, m S Dionysium Eusehius proOriecoruynmenieisnusquam memorari,


:

hos

Occidentis

ci

Orieniis laudantur. Piures

emm

babile nonest.

memorantur Epimachi:
(l)ActaSS.,toni. XI Octobris. Anmis Giwo-Slavicus, (3) Ibid., pag. 345. {-^) Ibirt., pag- 344. 3-^^.

10

Jam horum

martyrii iempus cseioaque

obdiscrepa
tiani cerla-

minis
hag.og. Cfr. Petm, Diction SS.. tom. V, pag. K)84.- (17) ad 'i>eni 30 oet. DeSaint-Ahais.MartyrologeUaiversel. (1 ^upra, niartyrol. Adalbertus Mullor, Allgemeines rtec. Romanum. ad d.em (19) Martyi-ol. pag. pag. MO t 7*. Usuardi. (20) Martyrologium not. pag. ^ Ecclesis Univers, tom. V.

pae

((i)Cod. 1 1327 (5) Ibid.. pag. 349. 4) lbi.1.. img. (9) AsMaji. pag. XLIX. {) Acla SS.. tom. I Ibid. (7) Eccl. univeisH>, tora. V. pag. 327. semaniis, Kalcndanu (H) Ibid.. pag. (lU)Annii8 Gmco-Slavicue. pag. 2<^.

m-

m. AeU

341,

_ (U) png. 2 et seqq- (13) Ibid.. momtum, addiem VI (14)KalendariumOrientiBUnivereale. 401. - (10) Vitee Vitff SS.. tom. VI. 31 octobriB. Ibid..
TIS.B

(21)

(-22)

(23

Amstel^dam. 1713.-sinceru mart.. pag. 12G. hist.. Ub.Vl. cap.31, V-e-f^^^^^-f^ Euscbu.Eccl.

Kalendana

(15)

fol.

iiaii,

Rom.

1740.

- C^) Aota SS., tom. VI J"";;|^2;

DIE TRIGESIMA. PRIMA OGTOBRIS.

707
AUCTORK
R. D. B.

A adjuncta scrulanda
S.

sunt, ut quid eis

cum

ferreis

Epimacho Pelusiota commune sit,quidprO'

pinum

intelligafur. S. Dionysius, episcopus Alexandrinus, de persecutione qum in urhe

unguibus, posiea lapidibus contusum et decoUatum. Ex his,ut opinor, saiis probabilimorter colligi potest, S. Epimachi Pclusiotte

sua adversus christianos

seeviit

Jamque ade-

illud rat, inquit, edictum imperatoris (DeciiJ, est, fere quod a Domino nostro priEdictum ipsum fieri vere horrificum, adeo ut ipsi etiam electi, si scandaluni paturentur. Omnes certe mi-

tem j^eferri a Meiaphraste ad idem tempus quo obiii Epimachus Alexandri socius ; at simul hunc ab illo esse diversum. Posterior enim, una cum S. Alexandro ei quatuor feniinis cruciatus, igni consumptus est ; ejusque nomen martyrologiis Latinis inscripium exfuit ad diem 12 decembris. Prior vcro,qui
presse Pelusiota dicitur, solus apparct in ejus Aciis qux fuse conscripta sunt,mdlt(snominatur qui fuerit ceriamims consors. Insuper,
:

posset,

rum

in

modum

exterriti sunt.

ex iUustrioribus pra; qui rem puhlicam alii

Ac multi quidem metu statim occurrerunt ;


administrabant,
ipsa

actuum suorum necessitate pertracti veniebant ; adilucebantur, et noalii a notis et familiaribus


sacrificia niinatim citati ad impura et profana pallidi ac tremeaccedebant ; nonnulli quideni potius bundi, quasi non sacrificaturi, sed ipsi

victimarum loco

idolis

immolandi essent

adeo
:

deriderentur ut a circumstante multitudine palam omnibus ostenderent, se tum quippe qui

prxter nlia dificrimina salis multa, non comdibusius, sed abscisso cnpite inleremptus Metaphraste tum ab alterius citur ium a Passionis auclore. Denique in kalendariis Grsecorum inier sanctos diei 31 octobris nusuadere meratur. Qute omnia siymd sumpta

ad moriendum,

tum ad sacrificandum

pusillo

animo

esse. Alii vero

promptius ad aras accur-

se antea verissime pr^dixit christianos fuisse. De quihus


rebant, audacter affirmantes

numquam

videntur, sanctos illos non unum esse demque martyrcyn, efiamsi uterque AlexanHudrix, Decio imperatore. occisus fcrafur. simifitudo passim deprehenjusmodi porro

eum-

n olim Dominus, ejusmodi homines


consecuturos.
Ca^teri

iegre salutem

autem partim alterutros

partim se in eorum quos diximus sequebantur, dabant, partini comprelieiidebantur. Ex fugam


et cusqulbus nonnulli quum usque ad vincula etiam plures todiam progressi essent, quidam

prius lamen quam dies in car.-ere perstilissent, fidem ejurarunt. Noninducerentur,


in

quando diu et vehemenier persctyutio quseraSicviit. Et ne specimina e longinguo epiin hac ipsa qua utimur S. DionysH mus, Ammonarias stola, legimus duas feminas, civitate dicias, eodem tempore ei in eadem vitnm posuisse. Alexandria, pro fde Christi homony12 Veniamus ad alios marfyres qui cum S. Gordiano comos. S. Epimachum
ditur,
{-2)pro S. Epiliturdie 10 maji, putant multi socioS.Alexandrifquem etiam, uivi-

iion ah
ni.ichn
iiinno
;

Ejti-

Ro-

judicium tormenta fortiter nuili vero quum aliquamdiu reliqua quie intentabantur sustinuissent, ad Verum beali supplicia, animos desponderunt. Domini, ab ipso confn-iUi ac stabiles columnie vim atque mati et fidei suae robovi congi-uentem regni illius testes constantiam nacti, admirabUes SS. Juliani, effecti sunt. Dein, ea-positis certaminihus, ita pergit gloriosis

macho a Pelusiotn). dimus, pleriquenon discernunf

quod senfcniiam hinc ortam. exisiuno, Epimachus lile Romalicet non raro dicaiur Apostata impcnus Romx obiisse, Jutiano Aciis antiquis id prorsus in

Eam

ratore,

tamen
Ibi

Eum

siletur.

ei

Macarii

Alexander, Post hos Epimachus et

quum
et

longo
ferreos

tempore
ungues,

in carcere retenti fuissent,


flagi-a

ac

miUe dolorum genera pertuUsincendio etiam ipsi coUiiiue,

eerenim, nat^ato S. Gordiani diontaxai de Epimacho .mpta iamine, hxc via qutp Lalma suni : Christiani venientes in [Gordianum] nuucupatur,... illic posuerunt eum ubi jam pridcm S. crvpta. sexto idus majas,
in

sent, viva^ calcis

Epimachum

sepelicrant

(3).

Hunc

ifaqtie

non

factiperierunt (l).
et

cullus

Hactenus de illo S. Epimacho, qui a Ladecembris voliiur. Alterius autem iinis Actorum marturis tetas, neque ab anonymo C scriptore.nequeaMetaphrasteexpresse indiconsimili decatur Hic tamen ratione adco
11

fuisse, Romx. sed Alexandrise exstinctum translatum, multorum aique hinc Romam
esi opinio, et

imprimis ipsius Adoms. enim martyrologium ad dm 10 13 Hujus iegenti, mamfesium maji et 12 decembris Atexandrinum ibinon dtS Kmmnchmn
erit

qiii in

mar-

tyrologio

Adoniano idem dicitur


nlquc AlexrirtdrinuSt

scripsit

subiit sanctus

persecutionem sub qua martyrium Pelusiota, ut videatur S. Dio-

vcrsicm haberiaS. dixerit CTOUO ff uf nccessario


.-

Epimacho Romiehonorato: Ado marfyris

oculis hahuisse, ejus nysii narrationem sub summam Epimachi *f Paw/om inse^-uisscac

fuisse transAlcxandrini reliquias Roniam Rom^, inqud, v.a 10 maji Ad diem


lata^

reiulisse iemproinde totam rem ad eadcm tefaiem. H.vc emmhapora, scilicet ad Decii ut totam urbem Ulam het' Alexandrisi-MQ^. et acerbam impietatis pr^suis retibus caperet, machmis absti. dam coUigeret. nullis omnino omnes lUius judinebat Quamobrem christiani in solitudmem alii cis minas extimescentes,

sanctorum Latinainca-meterioejusdem, natalis Julianus imperator et Epimachi: quos


Gordiani
christianos publicis cusapostata, inter multos

todiismancipav.t...

nocturno tempore

christiani

Quod (corpus S.Gordiam) rapiontes. mdiano

urbe Roma posuerunt plus minus uno ab pridem corpus beat. ma.-tyr.s Ep.crypta.ubi jam

esse dissimuaufugiebant, aUi se christianos simulabant. Quicumque vero lantes, impietateni acerbissimis cruc.apietatem profiteri volebant, Exinde narrai auctor S. tibus tradebantur. Epimachum ob religionis christianve profcssiolaceratum nem ligno fuisse suspensum, dein

machi sepuUum fuerat. Passione S. Gorcham {^). pia suni ex antiqua de Ep.mach^ %cinde, in illum eonfcren.sq>u.' narraverai Ruffnus : H.c Ep. Alexandrino Alexandna.n cum co ega machus, ^nquii. apud m v.ncul.s et m suoAIexandro, multo tempore

Qureuifimaverba

^m-

mensiBOctobor. servaUones in menB.a Gi^c.

pag:.

299.

cruc.at.bus

E
708

S.

EPIMACHO PELUSIOTA

MmVRE.
oa-.
/es/i-

i,,-an/eor,tt P' "P;""".""

R. D. B.

aivcrsis
ij,n.bus

u suppUcus confectu postvcmum '^o'^^""''^"^


arf

^^ ^^
^,,ate. ^^^^^ ^^^^^
.

,,,r.Deindc,.Uqu,^e,us
/;c,n

/fS'(r

''"'"'',,, EpimacUii

et

J^^r^Lante

s.

'-;''x:::

/7/

Romam
iVec in A/Wi/.o/os.o

translat;.

UomiE, inier

P"';. "

.,( c-,-, ^^ ^^^..

siinc/icirEpm,achumflom ^S- Ep'm ,or/M essc. tonh-a

dianum vepevimus
tos, ut

,ta

V^-^^^^^^
X,uc

,.
(1).
rii-

S Oo,a .^ Deinde perven,es a(l ^^^_^^^^ ^^^^^^ corpus '>!""f^;;" ^". cujus ^j,,,^ de locis .EpuBaU ei /^'^ ^_^^ ecclesia S. Ep.mach,*
,
.

simul socu '''^ ''""?;,,,.,/

martyrum .,ue '"' "' ^ ^ *s.Gordiani, LaUnam ''--^^^^^ JuKta viam vero sepultura...
sanctis

o. vcro Gr^c^ '"'^" ""

occos.

ubi ipseclrm

^^^^^'^^^^^Jwmimum
t"-; ^:;^^
^^^^^!
,"

>r'o1-Arionep,-oAdo . t" -''"-''''''f^:;^";: o , arf Solus disseniU

sepuUi 'l''''^*^^).'-rfJ,ip(iocm in/er Ma/mcs;,,-'escm, 9' -6s ', ^f";^ "'^'""' annos 648 e/ 682 in

^,

d/,//c.us.

^^f:"'X'

"TpKynn(
^- """"
,

(CX// luxta eam una eccles.a


,

'"^Xuicscunt " t,n,ehus. E


sanc.i

Gord.ani

'-''^'f

.t^'|r:r:/cr!;:r,un,.nsdemeccle.

cu>nus,u.w^
*?'*'":":/;

,"p

/.

oln
c/

^E,mad,o Lpmi dtxo-t/ de bb.


.uiianus

Gorritno .quos
^,is.
;

sil.. a novo in

Adannum

tianos pubUcis ';"='3f Epunacl.o ''7'"' posl ea de

Pef -^^^^^--^f

^ndpavit
^^.^.

p/o

s(12):Corpora '^"^'"" ^"'^'^

m^-'''^^"^^J^^ugien,Xn
^'^''P"'/.^

e" Epi,achi

,an//cs/o

"'^unt e/ guiae Ro.na in ^'^'"^'""'rj';"^';,^; e codicibus.

!" /op/-

nan

'Vf'Xna> tanien diu ante '"'''j'"''"""'' ;.,rpromdc ab dine>>e v iuUsse, ac ^^^


maHyrium
Ep..,.acl,o

Uect EP'n:=''""> /""

'^-'''^-'^'IX^SH. ;,em '^""- ^^^-^^^^^" (ani regmam


:

aXcr/'//,e/.anc-

eo'por.bus sanctorum '^""l?.;^^^ dotatam /tssc


uii

C.p"^rC" na.c : .ToraThtdl; [tn tliem readditque rlf hndiernum

^lf'''^';';^'.^^.^i^ri polest in

Me-

^'"^r:Si:x;:^-mc.,s(.3,.
'^r::::,^^^eingartensi^sen.U^'n^
n

'"-

-"~^r, "
TTom eiu Roma
i
,

'almartyrisEp.maGo,-a,a.,o,
.luoda...

v.ro

tl^G^^i ^dZur Ep.machum |^^^ ^J^^^ .^^l.


esse

^^

,^3;^^ jelatus

est,...

Epimach,,

f'''^JiJ^onasterio Pniipsa

aU,ua,utoputassecum

''''\''T:seos7ZZis

sanctorum

4""'

^~ f

y,

;,oc
.

mX"-^-fzS::::rs
::^i5='r^^.5:"-'-^.f e1"m SS. Ep,.nacni
clGordiani tt
('"'j;

'"''"ZZZ^-^^n

%1
C

ZZ^discernuntur
'

,/0 3/,- e./ e^emplar.lus, ut ante UU martyres ; api>.

uU ad diem 31 "ZciT^- P^atorum:Epimachus mat^r


'^Zlrissimul laudaniur:
Pplusiotcs
r

ZZhi

conccnlus codicc FlorerUini

Piaz.a ait Carolus

reliqui^e insign^. eo,-?n copi/a,

'

Roma> hodmuc

^^'^''

"".%,am,
'

ut
se

TZhitcero proAnum videtur ^^'"'-'!''^- '"''''' ''^ --^ :;:; Mexandr^ et socmn Zusiotam, socium S. kunc unum sal^ Gordiani (6). Sed pr^ter paVpimachum at^um, omnmo

Epin,acl.us

Ron.auus

raar yi

(o).

infra indieabimus,

eadcm

5,f

" L,;,

'>''^"f"'"iogi,

tres in-

ss:i~:2EHri
m Anfonmi martyris
Placeniimi
S. taUbius mus... Ibi requiescit...

tm exSe
Ztnr

marttjris rcliiism:a: dc sancti

'^l''l:::^etranslatior.jamdisputanda
""lU Qua in re
co.vcc/,-a;, ut
lot

""r
Epimachi

prodierunt tamque divers^ perrumpi non possU catigo,

_ (12) Monum. Germani hist.. -[^fO^S. B^.^ ^g^-^B^^^fSS; Anna les


^'

cfrl

pag. 418.

Cf MabiUon

^^^^^

^^^

V.es dc Saints. ar. "^T^^ - ^"'^ Ba.lUt,-(7)ActaSS..tom.llMaji. cod.Ui^(0)

tom

\I11.

,eq._(lo,Emcrolog.odiRoma.tom_l.^ o
de MontauU. L'annce
^'

^^^^

,7Jy

-f'^" pag.l29et 187, Romce l*^^- ^^ Tobler, '".f ^"o) Cfr. i-*infimi vi, tom. l. V^vRomanse \\.^.-^^^^^ Bibl^'''"
BibUographia geogr. P^;-^'-'
lat.

/eS.

In-npt-ones

medi

a^tatis,

P^^;,?i Hoi. pag. U8. Patavu

^^^^^

, :

PRIMA OCTOBRIS. DIE TRIGESIMA.


chus, et S.

J09

Marcus, Antonius sanctusriue

et alia

drtff'-

a, "^Z^^^^gZ^^ ^^^^^^ i^^.^^


celel>raiur

a^ XxZliii martyris
S
C3),

Relatio

Constantmopoluu lUata Epimachi addiio hoc dislicho ; rum


of&i<x KoP.it.iTaL aoi ll^ooc,

noU,

relatum fuisse, Alexandriam et subinde Romam Constantransialione quce vel ccrte in ipsamct sacra maiest, tinopoUtanam ad urbem pr^stita ex parte Alexantyris pignora majori quidem obsequio reUcta luermi ari^ piorum recolenda inde transmeanUbus, et hcec demum.christianis adpar erat, tumulandu inurbem honorifice, ut auctores aiiquoi venerint (9). Suspicaii sunt

AUCTORE
R. D. B.

'ETTiaaxou ro floiua

AdvchUur

libi

toD Tpto<J?.o'0"uibs, felicitas. fol.x

numquam

in veterem

Romam,

sed

m novam
fume
senten-

portalum dumtaxat, seu Byzantium,

pretiosumfhesaumm.Alque

in

eam

Epiinachi curpus ter fcUcis (3).

imem acl diem <ijulii menlio

/?'"-

Raderus, cum ait liam scripsisse videtur quo die ^Wa mcnHujus, reor, Epimachi, (de
iio

in

memeisj corpus Conslantmopolmi


de quo

tvanshuum

cst;

tamcorpusquoqueS. Gordiani

martii. In cujus cryppostea sub Ju-

Zo
ZuocoruJcsare.
poli, in
et

Gord.anus vero cun. quod 9 maji celebratur non ho" ip'o Epimacho sub.ennt sed
passi,

depositum

est.

simul'mart%um

eioUaiis.

1200 conscripta. exstare

-- - f dwUur Co^^"to
eapu

tura^locumsortitisuntaOj-

-^'

^^^^^^^^^ *"'"^
^'*-''

^*^

J.
,

,rGo'-^mnm

alihiquam Roma^ passum

et

^aibus

am-eis c.3Sar,s

Ep mach

semUiim arhitremur.

in ecclesia SS.

Sevgn

et

Baccln...

sangu.s

tem Constantinopolim
Grtecos consecratus

W Ad.enlus alieujusS. Epimacln peculmn /esto


est. el

c.(a-

item neque

apua cum neque

nemme <""'

relmiotam Byzantium

csi

Epima-

Ja,iZrussa

'amOeantur ''""-'
f,,"^^

chum Rom.anvm Romte mortuwm


esse.

fud? Nonnullts devenisse, Z^atur. Sed quisnam iUe AtexanAle.randrinum (quema scd placetS. Ep>mae.mn, drinum. "^Romam minime discernunt) ^'^f'^'^^^]l postea

Romam

IZtantLpolim
fuisse ^fuZ

quojarc, non plurimi perhibent sed piufu j^ ptpnimnu/lo aliostant


.-

de.eeium<ru, eum par^m parlun ''(". *;'"''; huic urbi datum. nunc omiltam '/'' P '=^ pa,s

fuisse

translatum.

et

lunc

"'

rnrnu^i EDimaclii oboenit.

tP^ m
co,-pus

Romam

quomodo potuduem

ejus vel '"''fmagna

'

anno

lumRomx

. ,f ^'3"^ *'"' "'^,"',,;' quiesee,-e> Sin autem accepissenl liquia,n.m portionem nonearat,one ,mxo,lal,t , credo.

dari S. ^'"'J'"' commo,-anti. et <^^""' r!^f ^

^lmi

^^^.
'

evenlum.,

comLndassent, quam ^^^^^'^'''"'ZZ ,' Neque etiam admodum P*."*''"/-'*transla^fj

Zcfuissedeceelum. quod

ulern pulabatu, at

TTfu!s^l
.

Zr.^ ViA^sioiMnConstantmopohm hujusnwdi sub,nd,caeerle nihil


litu,-gico
,

':; I:^elno/pcio ncquc " II tu,

diei^^ octobr,s,
igge consc-iptis
.-

?" Epn.achus^to.

Qrf,o-

tm

Epimachum

7Z^nila

mc cumrfca(4e ^totranslain bre.ia,-iis ante

adsa^cdumX

t,nZa,uloAlexand.-iamjam

retaexiens aut reeent,o,-em p,-ulemobt,-

elia,n

C ,T7dmeeomagisquodin

duhia videtur ejus nullo marlyrolo-

ZnZ i^. neque


'Ts %n multum

memoratur ante IjZtt- AdonLuraj annum


dc conitaque laboramus

InT Trabes Incli.ud nebant Aiaoes. m' """ EPin,achum -^ '

animns

ul

putcnus

%J

,ios P ' pe,-venisse

tn;acM -U---*-'--

'*" '"'"""'" ""


Btfiiantinec
reliqtii'P

'ZZ:'' Jel^quasdemodo

^^^f^Zl^^s

""^N:,^^eg,:By.antiirema^J-l ,n
nir

Quum emmUnCs an'l,igi polest.


S
P'de'-n,ani se,-va,;

d.cantur Sb

lccle a

furte Yenetias devectfe

SSi^Go.a.n,co.po^aa.^
pag- 4 cap. 3. tom. U,

sunt.

mano

'^^^''^J^^A,.. acve^usse, conncipor.

rV-M: "l Yo
(1-^)

lih

IV

D;a,ro'sr;o,

L,.

V, ,ag.

>.
"=

Oroi>se,voe

,n mena..,

n.o^-

Dictionnaiie hagiog (inCf. Petin,


17-39-

^^^.^^

"^L^yr fnTT^Ienrpou^ V^

ecclc..,

tom.

lib.

IV. pag. 50.

-^\^^;Z 0)

14. Cfr. supra. nuni.

IT^O. 1180, Yenetiis

beraUs,

710
AUCTOBE
R. D. B.

DE

S.

EPIMACHO PELUSIOTA MARTYRE.


ipsa non D nxis Sirmondi aliisque legitur, re
di{feriahcaquxActis^.Y.x>\m^^'^^\intextafuit. sociaia videIdeo vero sa^icii marfyris cuftui in eadem urhe. Eutropia. quod ambo
/ttr S.

sesquipedalis urna beralis, episcopi et martyris, ossium referta, quiex onyce visitur IVagmentis
:

Hic requiescunt bus adjacet licec epigi-aphe etEpimachi MM. Quum coRPOBA SS. GoumANi

autem

paucii et angusta^ urnula- capacitas vik

eodemiemporeet abcMcmJudice
-i^ini,

occisi

fm-

contineat, pro parva ossa pugillumque cinerum tlicendum est.... corpore reliquias significari capita, quu3 Marmorea- capsula- adha-rent duo pertinere traditum ad eosdem sanctos martyres qws id pro cerio hahcbii? NuUa

ut infra declarabitur.

sit Heraclius pneter alin 23 Certum non est quisnam "'''J"-'. diem.^\ ociobris S. EpimachoPeiUe qui ad Marmoreo lusioi!S adjungitur in kafcndario

est(l).iSV/ de tempore cnim, ui ipse adjicit Flaminiu^, documenta supertranslationis


,

Neapofitano, in Ecfogadio Crijpioferratensi, synaxariis afiisque in aliquoi Grxcof^mi Hcracfio sacris. For.mn non differt a S.
fastis

nec de modo si Carolum sunt (2). Accedii quod Romx volumus, non solum insignes Piazza sequi iemvarns reliquix SS. Gordiani et Epimachi
basicapito plis servantur, sed ipsa eonim osienduniur (3). lica Laicranensi etiamnum deccsQuapropter non temere suspicaii su7it martyris eccuvias nosiri (i) eas sa^icti

martyre A fexandrino, quiad dicm IJulii com~

memoraiur

m m

in faicrcufis Hieronymiams, at Marmocujus meniio nonfd in Kalendario indicaiis. Quod auicm direo aliisque supra
xit

sores

a Vcnetis fuisse quDJ Byzantii colebaniur, hinc uii alia plura sancavectas ad urbem suam, paset quod ejus nomim

Asscmanus {^) ewndem ilfum esse atque die 22 ocHeraclium quicumS. Aiexandro gratuiia {\0), mera videtur et tohris colitur SS. T,p[mnchum ei Heraclium coconjcctura.
Ostromimitaiurin kafendario Erangcliarii
qui. tcsle Capirani stccuii XI S. Pantaleon afio fibro fiturgico fone Necosirujcf, innulfo addicJH^y octohriscolendusproponitur{[\). ^
:

corpora (5); invaluisse sim nomcn Gordiani Jungaiur quam scquitur Ighcllus (b), opinionem,
,

tomm

B vAriusqxic cof^ora Venetiis haberi ad b. J^a-' Anto7iius Novgoterniani. Ncqueobsiai quod


rodensis caput S.

Sed non hic locus

csi

ca faiius disceptandi.

Epimachi Comtantinopoli

eocstare asserit. Scripsit

enim anno circitcr Byzantium occupa1200 antequam Latini


fhcsauros. runt sacrosque indc absiuleruni

111.

De

S.

Epimachi

condi-

tione.
et

Fuerilne

anaclioreta

dm

Certo suni Epiniachi diversi. ct veiisivni'icr tres.

Atquehxcdc Epimiicho Byzantn cufio. Alexandrinu^n an Utrum eumdem analium,


21
pricier brevissirefinquatur. Nihil sciiicet, viaioris meniionem quam. ante dedimus disputationis hacienus innotuit. Toiiusauiem

episcopus.
^^^^^^^
p,,.;,^.,^^,,.,

quicscenPelusiotam sHicufo VI Alcxandrix injudicaium tem viderii Antoninus marfyr,

Dc'S.

mam

Y.xnm^chipatria,^ialc,famifia, conjEgyptius erat, di/i07ienihif fercnotum est. aiuni Grxcorum menaea, in ut


hahiiabaique, agro Peiusiano.

^^17,

Quxnam

ibi fucrit

^us
:

vi-

summa

hicc erif

failuniur

ii

qui omnes Epi-

Mciaphrastes vendi ratio cxponens

Versa-

machos, Pclusiotam afiosque, unum Quamvisemm a:atmartyrcm csse opinaniur cotpus eorsiare dicitur intelfigt ubi martyris attamen diligcnsicpc possifiiars refiquiarum, translaiionibus supra ter expendenii quw de duos salsmii, manifesto apparebit

dumta-

Pcfusio, ei ihi in batur, inquii, in monte victus duphilosophia se exercebat, omnemque denique propter vitam amplexabatur
ritieni
;

omni

exposiia Epimachos; tem diversos agnoscendos esse propius videiur, exstiiisse fdem

vivebat. Qui Christum asperam ac laboriosam Nicofaus Andc hac phiiosophia scripseruni, Anionius tonefius, ci meiius decessor noster sccpc philosophos ab Tinnebroek, osicnderunt
rcfigioEcclesice Pairibus vocaios fuisse viros curis ac impedimentis ahjectis, sos, qui terrenis animos suos etsaiculi voluptatibus repudiatis,

immo
et

tres

ex

egregie coliatis inier se rebus gestis

con-

firmatur. 22 In Sfavico Kalendario Rumiantsoviano Sancto PetuS. Epimacho scecufi XIII, ad diem 30 ociobris, siotm adjuncerie scripesi S. Eutropius (7) id Eu- apposiius
gitur S.
tropia.
:

sacrarum chrislianaiphilosophia?, juxta ccclestia documenta excolendai, penitus adScripturarum


dicebant,...

tum

esi

pro Eutropia, qux ad eumdem diem


citatur; ut

mente

ut corpore in servitutem redacto, mundanarum rerum amore libera, in

inpfuribus halcndariis et memeis Claromonianis, in in memeis Sirmondi seu Ambrosianis Mediolanensihus, ei in Mazarinseis; in kalendario

quiescerent, et in sancta Dei contemplatione beatorum spirituum terris def^entes coelestem

Mosquensi edito anno Compendioso anni 1850. in 1818, in Mcnoiogio narmeneeis Graeco^mm excusis (8). Brevis synaxario Divionensi ad diem ratio quse in in meno25 maji, ei ad diem 30 ociobris logioBasiiiinio. in menoiogio Sirieti, in me(1)

eorum alii vitam imitarentur(12). a^vyoi, segreges, simitibusque contemplativi, connominihus dicii,}vitam quam vocamus vivebant ; alii vero (rzpay.Tiy.o^, tempiaiivam
rQeupoi,

6W

actici,

/otvwvtx.o^

sociaies

ctc.,)

magis

viiie

aciivx operam dabant, Christi ubique prxdicando (13).


netiis 1843.

reiigionem

Eccles. Venetffi. decas

1749 Cfr

pag. 2(i3 et seq., Venetiis NotiziestorichedellechiesediVenezia. pag.215.

XV,

(9)

Kalend. Eccl. Univ., tom. V,

(10) Acta SS.. tom.

IX

Oct.. pag. 5-20.

tom

Venetiis 1758. pag. 314. 1


nascosti di

(2)

Ibid.

(3)

Emerologio
reliquie.

di

Roma,

Rom8e

1713. Cfr. 0. Panciroh, Tesori

Roma.

Ind.ce

delle

Epimaco

Jacobi ep.scop. ( 12) S. Annus Gr^co-Slavicus. pag. 200. II, pag. 1 10 et Nisiheni sermones. Diss. de Ascetis. cap. et (13) V. De Buck seqq. 8eq.;cfr.cap.III,pag.ll4et

- (U)

Pag-f^Maitmov.

J.

Rom 1025. Cfr. Pia/za, Eorterologio Romano. pag. ^14. Rom* 1702. (4) Acta SS., tom. VII Maji, pag. 079. Chronicon. apud Muraton, Rerum (5) Cfr. Andr. Dandulus, ltalic.8Criptt..tom.XIl.col.331.- (ti) Italia sacra, tom. Grseco-Slavicus, pag. V.col. 1180. (7) Martinov, Annus Menseum mens. oct., ad diem 30. pag. 184, Ve-

canonicum ibri Tinnebroek, Esamen historicum et cleriVerhoeven de Regularium et Srcculariurn Mariani buicap. II, pag. 59etseqq. Cfr. juribus et officiis,

corum

cerus,Thesaui-u8eccles.,tom.

ll.vi-i''

^iXoootptaet <ftAo-

341.

ffotpo?, col. 1438 et seqq., edit. a

Wetstenio.

(8)

Quum

DIE TRIGESIM;\. PRIMA OCTOBRIS.


pr(^e PetusiM>,

711
AUCTOIIE R. D. B.

Eitimti25 Quum adpriorem potius classemS. quxchus ab Aclorum scriploribus referaluv, vitie ratione rendum est quo pacto se in hac

reponendus est. Jn Slavico Katendario Rumiantsoviano sxcuii XIII memoratur Passio sancti antistitis Epimachi, et in kdlcndario
Sisatovacensi anni 1324: Passw sancti hieromartyris(12j Epimachiepiscopi(13). Ve/"wm .un-

gesserit.

Non

dispuiabimus utrum olim

Tfie-

Pelurapcuise, de quibusioisunt controversiie. fuerrMcersati: /lerisanepotuil,

siialiquamdiu JEgypU pnefecturas, si quidcm per singulas maxime circa Alexandriam, sparsi feruntur{i), et Pelusianus ager

gularis
gitur

ilta

mentio

fidem minime derogat

fasiis sacris,et Passionibits.

ipsorum insiUuto apius erat locus. Nequc ad disquisiiioncm a primis ceniet eorum senlentia qui putant illum Carmetitarum iemporibus tractum
fuisse

ex quibuscoilipnectarum martyrcm nuliojure vocari episcopum. Non soium enim nusqtiam idsuhindicatur, scd diciiur vir sancitis literarum expers et ignarus (14), uuUo vitte magistro atque

sedem (2). Sed procul dubio ibi siecuto uti vitam monasiicam vixit S. Isidotms^atque, conaliosquc post Nicephot^m Caltistumi^)
tendit Pagiusi^), contradicente multispnefuit discipulis.

duce usus (15), rusticus et rudis, qualis erat David paternas oves pascens (16) mundo igno;

tus et vulgaris (17).


Obut verisi28 Reliquum est ut tempus quo S.Epimachus "'"* deccriavit, pressius def- l^"^*' profidei confessione niatur. In Kalendario Mosquensi ms. cujus

Heumanno\p\
constatjam

Immo

plunmJiamossiculo iV \oca prope Pelusium {Q).Anno enim 3o7 aut Jo8 nachis exculta fuisse Pelusium, ut scribit 5. Hilario abbas venit qui ui visitatis<iue Fratnbus S. Hicronymus, Lychnos iu loco qui dicitur
vicina

apographum

eccstal in

regia bibiiotheca Bru-

est xeliensi (cod.ms. 11327), exprcssc scriptus natum annus 5115 (seu anmis posi Chrisium hujusmodi 267); sed quayn parum auctorilatis

eremo erant,et

notationibus

adjungendum sit, omnes nof^nl.

castrumThaumorabantur, perrexit triduo ad anno 250 (quo circUer bastum (7)

Num

obiisse

martyrcmj credimus sancium nostrum


partibus
iln

multijam versarenturascctx in illis compertumnonest: at ccrte Epimachus non qmdcm vUic perfectfe opcram dcdit,

Fidenter proponunt alUauctores diem \*i decembris anni 250, eo quod sanctum martyrem ^ non discernunt ab Epimacho Alexandrino, quem constat revera cxHnctum fuisseanno^^Q.

vasio eremo, sed coenobio, neque r^rsus in monte Pelusio, seu,ut ait Metaphrastes, in Pelusium,m agro; habent meniva extraurbem et orientem Peforte in illo quod ad meridiem

idem Nobvi, duos martyrcs distingucniibus, cnim, annus non improbabiiis videtur. Licet in Actis ut anie dixi, non expj^essc definiatur

lusiietiamnum desertum

jacct,

vix hora^

qua-

sed non in
oasta eremo.

aranteacivitate lUa paludis (8). divisum brevissimo spatio conditio non 26 Hxc S. Epimachi

distans, et

ab ea tanlum

comiempus ceriaminis, tamen, quanium ex conjcctarc liccl, signipcatur munibus indiciis Dccius autem a Metaphraste Decii ictas. occupavit mense octobri anni 249 et regnum periitmense novemhri anni 251. Etigendus
Epimachus, itaque est annu.s 250 ccl 251, si S. iegitur, necatus est quod in Passione Priore

mira

vi-

debiturrecogitantibus

qu^

S.

Athanasius de

Narranseum. anno (seu anno Chrisii, ut tetatis circiier vigesimo procul a domo plurimi opinantur, 270), non noudum enim, ascesi operam dare ccepisse:

magno Antonio

scripsit.

mensemajo; immoetiamsi ohiit mense ocioNon enim credi bri, ut passim perhibciur. mense octohri anni 249 edicia potcstjam ipso
prteserconira Chrutianos promiUgata fuisse, Alexandriie ; maxime quitm neminem, tim noveriDecio impcratore, martyrio affcctum seu ante diem mus anie S. Fabianumpapam, quidem <20jamtariianni^oO (\S).Alexandriw

<.ua

mouasteria, tam crebra erant in .Ef^ypto monachus novcrat, vastam neque uUus omnino
inquit,

eremum

cuperet, is sed quisquis sibi vacafe suo soUtarie se exercebat(,9). haud procul a vico asserd S. Hieronymus Van;

nequaquam ex imperatoris
rat (19)
;

edicto

persecutio

Atiamen meriio lum quemdam Thebceum

(circa annum 2oO) anachoreticie) tuisse, principem istius rei (vitte

integro anno antevertectt^pta est, quippe quie non ad has gcntiUum turbas

attamen

vero non nommis. De Anfonio


inquit,
hieitata

Non tam

ipse.

unuuum anleomues fuit. quam ab eo Qui, utad S- Athanasunt studia (10).


ehgerent persuasit ut soUtariam

Epmiachi maradversus christianos inciiatas auciores, tyrium refcrrevidentur Passionum persecutionem et quiad ipsam Decianam
,

scd

stencbat, dem ad tempm quo vehementissiine octobrisanni 250 magisptacei ideoquc mensis

Sius,

facta sunt etiam m vitam, atque ita demum eremus 1-abitata est a niontibus monasteria, et sint circa an(IIV Quum h^ec gesla

muUis

quam idem mensisanni

251,

quo ccrle

per.je-

hxc, defcenttbus cuiio deferhucrai. Atquc

monachis

Zm
NxUlojure
(licitur epi'

305, discipulis S.

Antonu Epimachum

tamquamconjectuneproidoncis tcstimoniis, induafferripossunt, minime vero ut bahites


bia documcnia.

annumerare non possumus. in episcopoi-um numero 27 Neque eiiam

nag.2^.-(lO)

Fatrol. V.ta S.PauU.ap. Migne.

sct^usfuisse.

h.st^ to (H) om. XXUI,col. 17 ei se., --\ll Oct.. pag. (12. Cfr. .\cta SS.. to.p. pae (i5341 et 34o. {I3)J.Marti.iov,An.msGrfCO-Slav.cus.pag. Basilianum. ad diem Sl oct.

E ^

lat..

(14)

Menologium

,15)

num. Cn* .nfra. Fa.s.o Altera.


nmnl.-(17)lbid..num..l.

P,-ior

(18)Cfr. Atta ^^.. - 'i^^f^;^:^


1.

Zs

469.

(7) Ibid.. to.n.

IX Octobr.. pag.

;-['

-P^^.^

frX10ctobns;pag.417.l.b.

(^

Eusebius. H.st. eccl.,

IT 21..riani

l)ae.22. fH Ibid a)lb.d..i)ag.

(U) C(v.
"-'ii.

Kxamcn

h.st.
^^^^^^

hbn Maj,j

Vl.cap. 41.

Yerhoeven.pajr. o4.

'^'-^

MARTYRIUM

712

DE

S.

MARTYRE. EPIMACHO PELUSIOTA

MARTYRICM

SANCTT,

OWRIOSI ET MAONl

MAKTYRIS EPIMACHI
AUCTORE ANONYMO
Parisievsi 1534". ex codke ms.
CAPUT PRIMUM.

FnlroDia-

S.

se oftcrl Ei,imacli..s spoi.lc

piwsidi

'"r,<i*
ei

tiL.

-p"^-

'^-*

"^'"^""'

"""'"""

martyrium.

Prsclarus martyr Epiniachus.

agone strenue puj_,oruTn qui in hujus vit^ in gymnasuset ^averunt, imapines consecrant eos majora desideria ferentes fn parietibus, ad sicut memona stadiis. Et qui certare volunt in pugnav.t egi-eg.e m commilitonis qui decessit et societate
belli,

T
Sovro.
xal p..reuavro, cv

rv^^^^j^i;^

tuta

permanet in mente

foi

hodie memona victoii. tium, ita et apud nos non in columnis neque martvris Epimachi, inscripta est. banimaginibus, sed in mentibus suo profuso intra spuMguine enim e corpore omnes Christi, hos parietes congregans

pspavr.af.bv

b r^U

auvayecpa, i.avra; rou,, u.^p

Trve.f.arcxv ^eptGoXc^ ou oi ...ovOev,

Xp^

tuales

pro quo passus

est.

sectatores,

in

perpetuam

fortium prmcipem manet memoriam et glorificat memona justorum Cbristum. Quoniam autem et eorum m genecum laudibus est, et recordatio pauca ex ejus strerationem et generationem,

xa. ^o^a5.af.eve. KV^f^.V' Qtaaira.. *e; aX.c^rov 5e xat fxv>.W^'Erret^-;,

Yurov p.area Xp.^rov.

xacW

fzer-

eyxf.ia)V

ytverat.

^^^ ro

f.vy,f.o^uvov
^cr,-

aurv eU

y^veav xal yeveav. f.txpa


oiv r^v
Sr:

rv e.etv^
-'

p.areuf.evv

rv5 7Tpou:Tr' eic eTratvov v.al do^ccv

gloriam bodie commenue factis in laudem et autem ex ejus facmoribus morabo. Quodnam diabolum dimiproferam, nisi quod adversus

Lfxv,f.oveuaa>.

Hofov
-n

exe.vou

xarope^xoafxoxparri^

Ll

aarcv e^emco ilV TTpo; ra; apxi;


Topa; roG trxorou;

r a.aPoX^

efxax.<7ro.

''-al
,

^^='"'^'^ '^*^

"^^
r:^;

principes et potestates et adversus cavit adversus spimundi rectores tenebrarum, et scriptum est, dignum ritualia nequitice, sicut Induit enim sanctus suo nomine nactus animum? qua beatum Paulum audivir fortitudinem de nobis coUuctatio vimus dicentem: Non est adversus et sanguinem, sed adversus carnem

et

xi Trpo; ri
eira^tov

Trveufzarixa

J.mu,,

; yeypaTtrat.

7rpoffv;yopta;

'Pcifxviv yP xexrrjfxEvo^ ro :ppov^f/ ; fxaxaptou ^v r,xou<rafxe. Trapa rou &yioz

v^f^l^tacaro o

UauXou Aeffp>ta.

/ovro;

Oux

eortv

r^y-lv

TraXy) Trpo; alfxa xat

dlU

ra; apx; xt ra? 6 Oeparrwv Kupcou npa-05 dz -h C.C. Mcua^-;.


Trpo?

e^oucria?. xat

ra

e^v^^.
^,

o.pa.o?

^ principes

et

potestates,
;

etc.

Mansuetus

erat

sicut Dei servus Moyses

decorus aspectu sicut

T^ oAei oj; 'Iwff^tp 6 ffwcppwv d\a6aw. dUr\v 5? eaayyiaaro rw


tlc

xai a0X)iTr]5WS o Iwfi,


ixa.pr-jpo<;

ctx^t^i

castus Joseph

sicut Job, qui cum martyris mstar ductus diabolo coUuctatus est, magnus atque stadium temperantite ; valde
;

athleta

t6 aradcov

rvi^

awcppoauvy);

eufieyeOyic,
^

aypotxo?

re xai iJtcir^;, olo,

Aa6;^, Trot^atW

ra

Trpo-

in

nas oves pascens, fortisque, ut manifestum phetce evectus est fidem institutum. fecit ejus circa ^gypti metropoli, 2 Profectus est autem ex
;

David, qui, pateragrestis et rudis, qualis erat dignitatem regis et proad

gara rou Trarpo; abrov xal ayOeU ^U TTfpi r^v martv Paaaefav av^peto; ^ c e^et^ev -.

Trpo^yiretav xt

Ivffraat;.

Apelliano
aliosque

5.

EtUropiam
christianos

turbinis mstar Pelusium dico&. Scilicet invidia Mexandnnorum saeviebat in amante Ghristum inimicus, nomme Apelcivitate ; nam vu- quidam
lianus c(quo cognomine in urbem mgrescrudelitas et inhumanitas d), qumto christianos fieri jusserat ex sus bellum in eisque perillos comprehendere, solo satis declaralur viri

2 'Qpptaro Je ny)Xouafou Xeyc

ex Tvi; AiyuTrrou fxyirpoTroXeM;. errtx.taXX ^Oivou xat axyiTrrou

rou

'AXeSavSpeoiV TroXei uEvou r^ (pt?.oxpitTT Twv

TroAe"

mo^
rri<,

'ATreXXtavo; (apxouar)? fxovy,; rt; vrip^ivofxart aapxoSopov xt TrpoawvufAia; fxaprup^crat ro

cruciante,

b
c

Tri6e6y]XMS avyiptepov roO v^pd;),

Te TroXewc, exe^"'

tmv xP'<'"='^"''' Xeuoev TioXefxov yeveaQat xara xai urroTretaat fSouXofxevo; auXXagetv ^uepa; Trevre

'

iam

die, volens

suadere ut sacrificia inanibus

et falsis diis olTer-

Guatav rot; ptaratot; xat


tl

pty,

renf quod

Et vi non facerent, ipsos pmun. vicinis locis, tum irahebanturchristiani, tum ex


si

de

pt>l

ye, rtptp>,aaa6at
|3ta, ot fiev ex

o^at QtoU Trpoaeveyxetv ol aurou;. Kai elXxovro


oi

Xptartavot

tv eyyu;,

dt xat e^ A-

:*l'

etxovat; co..

eppavrtaptevoj

evyiyP-- -^-

Oe.aaora^ cod.

" ^^^
Trotpevwv

^^'^"

"

'

'''''''''

"'
Xuv

'

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

713
CX MSS.
;

loiv

noltav

Jtai

ywp"^'

***'

TTopiffTavro }iBTa

r.olH^

to fxapTuffyyxuffM; Ki oetj^uv xal (f-uXani^? Tri lixoJovOoUV, Tfl? flOV.'"'A?./lot (3 0i)tia TTfiOaipECei

J/u/a; avaTiOwTes
(xavwv xat

tw

5effTroTr;

ai/Twv

0w,

v.ai (3afii^i

Ttfxwpiwv

ei;

TTElpav

-/JyovTO,

5ia t6

uvbibus el regionibus et sisteet bantur ad martyrium, turauUuose vinculis sponte sequecarceri mancipati. Alii vero sua bantur, animas suo Domino Deo devoventes, duceet ad tormenta et supplicia experienda
etiam ex
aliis

av/(T6ai zav ay.oueiv twv

(56>i?.wv

xai aGWv^ tou


f/a
auroi^

bantur,

diaiiloM yoJ.a/.twv. 'Ev


xaTa^eopievn

oi: zai /.opy] ti;

Ta; TT?,eupa?. dvofxan EL-TpoTita, /.ai avxpayv lixaTaf.atop;EVfi 5ia /auTTa-Jwv TTupo^,

eo quod profanas et impias diaboU adulationcs ne audire quidem sustinebant. Hos lainter puella qua;dam, cujus sicut et iUorum lampadibus ardencorradebantur quceque
lera

yovua

a Wyd/.Yi ^J^uxpory;; tou

i^-^aTO; ouTirep f/o'

tibus adurebatur,

nomine Eutropia, exclamavU


frigida est
!

'E^^-^oI; o ttoXeeTri6a/?,eTai, Kai (ppiTrit jnou Ta o(jra. 0oO. Tou? 63ovTa; Tpii^wv. toF;

^to? xai ex9poT-&u


5opu(popot;
voptti;&jv

TU7rTv,

fiwpw (ppovyiuaTt
'

y.at

airtffT(j)
'

aqua quee mibi inValde fremunt frigore ossa mea b Ad hicc jicitur, et satelinimicus Deiquebostis dentibus stridens,
dicens
:

lidwp

xaTax^-^O^'

"^^^^5 "^^'

^^^

lites percutiebat,

mente

stulta et suspiciosa ratus

^^l^^

yap Ki

eoJieirEv Toii

UwQ^v

o^peaXf^oI; oute Tot; t>j<^Otv.

aquam ab

Tcv auT^ t6 TTup.

<T(^odp6TaTUTTTOfAevot ot 5opu(f>opot TTpocv^yayov Kai TcaXiv EV.pa^ev, Jiyouffa" Mwpe


ot (Jv^pttot
(=i>.V

virginem effundi. Neque enim aspiciebat. Et externis, neque internis ocuUs ignem pueUiE vebesatellites quos percusserat,
ipsis in

Kai ffuveTE, oux

TTpoox"i>''v

f^oi

to utJwp,
avy-p,

mentissimum admovebant. Qua; iterum


mavit, dicens ces, sicut existimas,
:

exclacarnifi-

w;

ffu

J.oyii;-/)

oiTo;

TrapeffTw;

f/ot

StuUe

et insipiens,

non

ofiOto^Ti^d toO upaio; TraoairavTa; tou; avOptJTTouc,

eeoO

'.

nKai

TTspiESXETTeTO

(^z

a?.r,9(i;

r,

ayia t6v
"

TtapeffTtJra aur/i Oerov


5>ifXtot

ayyO.ov

ei; 0(^^60;

/.ai

ol

/at

Tra-ffa

)7

JTaVT; TToXt; etipwv auTOV, wffT

^evt^effOat ;cai

Jo^a^etv t6v
?.T50-:t'a;

yai 6
TTw;

ixoi ^^

0eov. 'E=TT?./.rTTO 5 'ATT).),tav(i;, xat airopwv


OfAoiwv aurou

iUe quimihi adstat re veracirdecorus aspectu, simiUs FnioDei. d Et adstantem sibi cumspiciebat sancta cum stupore civiangelum; carnificesque et cuncta

aquam mihi affundunt, sed hommes vir, prieter omnes

divinum tas ipsum videbant,


mirati,

ita ut
e.

omnes,

y.oJ.affet

auTOv<; tou; ayiou?, y.tltOti Tpn6,ivat

Deum

laudarent

rei novitatem Stupebat et ipse mi-

XPt;

'' (JoTTy-ffvi Trepi

auruv

fxera

twv

micusveritatisApeUianus.atquehcEsitansquibus
in carcere modis sanctos cruciare possit, iUos suis donec de iUorum sorte cum custodiri jubet, viris deUbcravent. sibi simiUbus et improbis audisset sanctus Epimachus,

y.ay.ov^y(ov

3 Rai
5p(av dix
7.V

3y)

TxiiTa <ky.ovaai 6 a-/io?'E7ri>axo?,


dppt-^iv eTTOtyiffa-o
eTri

Eveet,)

Qu quum

sponte
currit^

Ate-

^Yila YAVYiOtk riv

ty.v

^AXe^av-

roO irvEufiaTo; xal vtaQaTrep 'AfxSaxoufx poi^w

properavit divino zelo permotus, Alexandriam spiritus capdlo ducimpetu

xaruiriam

etsicutHabacuc

in

TYi^

Mixnq ayo^tvo:,
Aavtj^X,

vt:o

toO ayiou dyyilov tvOa


TrapaytveTat
eTri

ptaxapio;

xai

tov

locum ubi crat beatus lus est a sancto angelo ad martyru, non ab hoDaniel adest iUe certamini
minibus sed a Deo vocatus
requirebat,
;

dyi^ivx Tov uapTupiou, axX/.To? f.ev


TTot:,

TTapa Toi; av9pw'

nemo

emm lUum
vulgans

TTapa

'di

0(o y-Uroc
viv

'

o05ei;

oJyvcJffTo;

yap

xal

i(3t(iTT;; t(o

vP ^>1"' ^^^^" fffA(d. 'A>\a ?>i>w


t6

nam mundo

ignotus

et

0oO
c^vw

(peptJfJLevo;

xat ffTreutJwv

ejri

PpaSeiov

ty);

x>.>iffw;-(pwTtvoiJ5gx""

"^

6(p0a?.fiou;

Tyj;

aptffTo; xaTa twv atavoia;, xai xaOaTrep ffTpan^iT'/:; xai ix toO -^-xou Tn-;ffaJ.Trtyyo;, TToJ^efAtwv eyetpopievo;
rr.v

et ad pra.'mmm supererat Sed zelo Dei actus habens properans, lucidos vocationis na: mdes egrementis oculos, et quemadmodum hostes excitatur, qui tuba) sonitu Kius

TravoTTJ.iav

iva^aSwv rhv iviixaiayy^ov,


TTp6;

Try^

in beUum sumpta armatura inconfusibiU desideratus accurnt, haud secus iUe ter

irruit;
spu-i-

6o}ir.v

TTotEtrat

t6v Traefiov

(jffaurw;

xat o

TTOt-Taf, UTTO vyjq 7rvuTptTToQr.rO; oItO<; TOV ^pOfZOV

uanx^; cdlmyyoz roO


XO"'^'^
E'5

fiaprupiou
'

xaAoufxevoc, ro

iUud implens ApotuaU tuba martyrii vocatus, quidem currunt, sed unus stoU dictum Omnes Sic curro, non quasi :
:

accipit

bravium

et

7r^>;p(iv, ori eip^fjiEvov T(i aTTOffToA(:i

Havre;
xat
'

f^ev rpe-

incertum.

$t la^^a^ti r6 Ppagetov

Ourw;

rpe-

^
"^

VM, w; oux ai3yi>.w;. 4 'Ev ^i>o 5i ^fxepai;


[Iv

5iavuffa; rr.v o^otTToptav


^

vip

-/trvtwv xar- exeivou


.

AiyOTTTou)

TTaptffrarat

tw

xaipoO rof; pip^fft r/^; av^^oi^ovt^ xat ovrw;

[Trparrcv] * Trpoffrayf^a. ayptw XOxw. ro toO 0eoO rov aTrpooTTTou , w; ^TTOTTTuetv_ ail^^iw; xai e^
Ttapa rtvcov uTTo6Ar0v;vataifioSopov pt90tv aOrov, vi ro Trpoffxa.pov xat 5aa yao to datlOtXv rov aytov ei;

partibus .^iKypti ff). ^dest tunc tempoi-is vicinus immani lupo, Dei mandatum homicidieet vere improviso, ita ut susp,exsequens, subito et ex illum ebrium esse, aut caretur iste sanpuinarius atque suhjectum. Simul enim a nuibusdam

4 Duobus diebus

itinere confecto

f (erat

enim

ct,

quoil

d-

tare everlit, in carcereni

m issus,
f 9

pouS5paf.wvTrapa5o^w; euxaTa(pp6v.rovf3>)pt roO.... oux itapavofiov ewf^ov rwv eXa6V r6v 7rpoxt>evov xai eppt^-ev, xat ^Or.GVJ 5atpt6v(ov. fivrwv 0e(iv alla xara rou TToXf..ou ^yiafou^.^Opfi/iffev 5e xal
Tou?
JtxaffTOu
T07rrTo

et contempt.bde inm-essusestad temporarium an-ipuit P;' 1-'^ trLnal, repentino cursu prostabat a tare, quidem diis sed dajmonibus

non

illudque

xara

5opu(popwv aurou, xai Trtffxe0Ei; Ott6 T-iv uroO rvi; ay ta; xt euo^rrourri; 6({.ew;
^

r> yip TTupaxi^wv


7r6

fir

xaX^ou; otpOaXpwv
xat

w;
;

Irrmt carniflces repuht. mlnb.tus iudicem ; sed quum etiam in infestum aces ejus sa.ell.t.bus, csa est ui set ab ejus rutuse puerat emm sancta et conspicua audac.a Quo factum est ut ejus cher aspectu.
dejecit
et
:

vaffTr>at

tov rupavvov Tc T6?,ft; OuftcoO^vat aurov xaOi^pa; OroO xi xeXeuffat


vh^,

;a-

tyrannus, ad iram provocatus caten jusserUque sanctum, ferre.s rexerit,

.^'^'"=/"''

"

s toto

fftjyipweivra

xara

7rvr6;

5efff.WTyip.ov
vt(|>

xai eX^yev

roO ffwfxaro; ot/.etv _ro xa 'Eaffare utov ew;

rpor^
enim

x roO otvou xai t^'? fxeO?.

Kt

fxer

oXtya;

eZaverit.

ionstrictum, in ca.-ce.-e donec v.num et c.apulam a Sinite illum .ncep.t Et paucis post diebus

^^^^^

i^^loa.
Octobris

'

Supplctum c.
XIII.

conject.

Yo.

,.ppax.,Sa.v.

Cf.

Reg
^^

Tomus

714
ESUSS.

DE

MARTYRE. EPIMACHO PELUSIOTA

omnes sanclos martyi-es ex cavcere educere ta.vtun ut impia sacrif.ca tovmen. s aaigchan.ur .mdehant sa.ict. nec .Ihus tanBe.ent; .Uumque castigationi cedebant.
5 Scelestus autem cupidosque fortiter agentes
levit

qui

tL

(3.vow. Ka. .aO.TTapavofxcv Gu.twv 5ta ra>v xai ov^ tl^a. rfi y.oUci. 6p,^.v urcv oc <2y.oc
aiiToO.

ipsos videns ad.nodum


tactos
terr.b.l.u.n
dev.ota..i ...tU-

iocios confiy-

mat.

et

6pwv auro;;; av<Jpi?ofievouc tmTiepl ra; ^SLva; ^a^olb xai TtpoQ^fxou; yevofzevou^ auroO rr.v rupvvc5a

5 '0

dl f/capi^

Christo
fidjungit cuS' lodes.

tormentorum, suam tyrannidem


est

aavouc. xai

xaraXuof.evr;v

qusenam hujus

custod.bus sc.sc.tatus arcess.t.s ca.-cer.s causa, et u.,de


rei

cvEVxwv rou; Secifto^u^axa; avrecrr^^av xat rivo; o^rt.; aOr^ ric-h airia xal

eTtuvOavero Trap

aurwv

esset

adeo

dixorunt Illi vero adeo "solentes tu.ssent. venit, et in carcerem qu, Pelus.o a Egypt.us .lle cum .ps.s con-

sibi i-estitissent

sancti martyres, et

sibi

Dfip.^rav

aur^

oi

&ym

/ef.prupc;. Oi 6z e^.^av

vovre;
ryj

-0 AiyuTrno? exeFvo? 6
ev

dno rou UnlovGiou


5eaf.c.Tv)pcv.

TTporepala auy^ltioOd^
uTreeero

cvv

Lri cum

aliis

conclusus

fuit,

broU didy^v

xai aurot? t^; ayia; ypa^a;"


eTTOt.aev

versatus ne seduet promptiores losque robustiores tecit inambus sacr.fic.s, qua; cerentur impi.stuis et Precamu cogn.Iionem'humanam supplantant.

sacras Scripturas

ips.s proposu.t

[^yvponoinciv xal Ttpoeuf.orepou;

aurou;

J; ro

f.^

aTrar,0ri[vaO

'

Tro rciv

Trapavof.cov xac

fiegviWou
yv..v.

W
^alv

rrv avOpOuatrivxal uTroc;xeX.!;ovrv

EuweGa

dk rC>

0e

ra>

aX.O.vv ^a

aulem Deum verum


ad
res.piscent.am
te
;

ut ah illo

nob.scum
v.s,

.e

Li

nam

si

Deus

recipere

per preces

et

^''"tus es^ mag.ste .um

TsouXec.

martyr.s sui Epimachi.

Quoniam

autem md.-

ywv yai uayou

aurou^ hm^iJacrxaXca; roO fzaprupo; aiwviou ctoLurbv ava^iov jroieE; ry,; 'ETret^^ di
TTi;

aurou AnQ-nva^- xat Ci ik f^eravocav ut' Trpo.5^a.6ac ae 5ta rc.v euerocfxo; c.rcv

..nrtuis inha.rens gnum te tacis v.ta .terna, nos per exper.ent.am idohs, prope.-amus et

Li, km^h^ roU ftaracoc; cov

(55eXuyf.aa|V, aTreur<iv |3aaavrov

Lev

xat r.i..k 5'

aou

^-n^

'^^^P"^

bus

B tormentorum tuorum
salem
et

Je.ucives n^ri supern|e


ingred.. S.

regnum caHorum

en.m ex eo

etaepxofxevoc vo) 'hpouaa?,/,f., TToXcra; veveaGat rr); xac au aaurov oupavwv ' ei yap
tlcrr,v

RaCiUiav rv

efT.us tuo, probat.ores ipse te detrudis fu.-o.-e edentem visuri sunt tuas Dei servos, qui te et igne omnino crematum carnes et a^terno

eiulantem et

frust.-a

gementem,

et et

eorumqua; nunc
t.-aditos;

agis; et inanes speras, in qu.hus etiam dics deos,

pcen.tenlem vanos quos

tecum

.gu.

iUos

autem quos

quotid.e

cruc.as

eMeI;raur.;f.atvofxevo;,5ox.f.c.repou;aTro3e.xvuec; ^AeTre.v otrive; fxeUouaiv oe rou- SouJ.ou; zou 0eoG. xal OTro rou ac^a>vccu .areaOiovra ri; aapxa; aou xai xAacovra xat odu::^obz anavrc.; ^loy^^^l^ivov, vuv fxeraf^-e^oOfzevov ecpoi; pouevov avw^eXwc, xai f^araiou; xai xevou; ou; xa^ auv aoc rou; nocel; eXTrf^ec;. xaTaxacofxevou; ^evec; eeoO;, ec; ou; xac

inhumane,
qui mariyres

et gaud.o inenarin quietc et deUciis

occumbunt.

furore plenus Novi, 6 His auditis, tyrannus vestrum, vobis haec diceninquit, maglstrum fabulas istas in carcere ; tem, et suggerentem duris toiipse vobiscum probabitur
:

ecp^exaar/:; avav0po>Tra3;, ev aurou; 3i ou; l3aavcCe.; xai xP? ve/Xaw. _ avaTraOaet xai rpu^;-^ Quf^ou, 6 rupavvo; xat 7rAy)aOecs 6 TaOra a/.oOaa; oc^VaxaXov uawv rov Xeyovra Vfxiv

Xeyet

OrJa

riv

TaGra xat
aerat rv

uTror.Oeptevov

rov; f;.u0ou; rourou;

ec;

ro

dea,.a)r>ip.ov

aA>a

6-h

xai aOro;

fifxa ufxtv Tre.paO/,-

verumet

mentis, nisi diis sacrificaverit

non enim poss.m imperatorum benevolenvirum hunc mendacem


;

Trcxpcbv

^acdvo^^^, et y^

F'^

^^'S^^^-^^

"'^

tia

persuadere

et

ab

ista insania

revocare

sed

^^euJoXoyov 5ca r/,; cpc9eof--ouyap 5uvria"^ai riv airoxparopwv Trefaac xac Troar^aai
>avQpco7rt'a;
rric f.o)pta;

rwv

potius

supphcnsqu.. per me vob:s terrarum. mandata dominorum orbis

xnfl.gun
Et ba.c

bellua multis iUos nuum dixisset, crudelis bcec eorum linguas ampuplagis aftecit, jussitque h dicentes Quam pultari lUi vero clan.abant
:

roiv rtf.coptwv r. i^dUov oca iuou ra TrpoarayfAra rcovoea5;eTrayouatvuf.ivOc^ Kat raOra ecTrcov, o aypco;

raurr);,

XV

TroTwv
0-;;p

ra; yXcoaaa;
'Oc

r>i; ocxouptby,;. TrXviyaf; aeuaev urcov ruJ^a; auroO; TroXXar; Oi dk eSo^^aav Xeyovre; rp->ie-;ivac.

quam tm, Epimache, ad chra est via martyni et vidmius Nunc gustavimus nobis dux fuisti habere tibi repositum
!

xaU

rj

V. coaiiyyicra;

'; i56; rou fAaprupfou cou, 'Errtfxaxe, ort t5cof.ev vOv eyeuafxe0 xal
yifxiv
_

Christum Dominum praecausa promeritus es c(Elis quod nostra l.berando et acqu.mium, nos peccati servos pro nob.s, ut perl.rendo Deo tuo. Ora itaque contemnentes fugacem c.amus cursum ma.-tyni, .n efficiamur qui te v.deamus
vitam, et ut dign.

Xpcaro;

Kupto; e^ec aot aTroxet>evov


r,fxcov fxtcrOov

ev rot;
f.iii',

oupaovTa;

voU

Tov uTrep
^

Src oo-Jlovc

aou^XeuOepcoaa; xac exrr.aco ro) 0ecji T-; ap.aprca;


E-::you

ouv OTrep

--^fxciv

i'va

reXetwacofxev tov dpofxov


r,;;

xara(j;povr,aavre; rov roO fiaprupiou,

Trpoerxa.pou
ev r/i Pcr>-

re"no

ccelo.-um.

Deprecare

De"um de bis impie gessimus.


iratus

qu^
b

pro nobis apud contra eum deliquimus et


lalia loque.-entur,

^w^c.xat xara^tcoOcipev Itia rwv oupavcov. HpeaSeue


0eiv
aurov
uTrec
.D

^UaaaUi
"
^

ai

^Trep r.fXMV ffpo; rov

wv rf^apropev

xal v^aeSv^aafxev

ffpo;

Quumque
juss.t

Kat raura

ye^eyovrtov aurcov, OufxcoOet; b

pr^fectus,

eos capite

truncar.,

escam. eorumque corpora dari canibus

uruv ri; xeqjaXa; xat fzwv exeXeuaev aTrorpf/)Or>at xuat ^opa.v ^ OoOvivat roc acoptara aurcov rof;

ANNOTATA.

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

ANNOTATA.
num. 1 et seq. &Cfr. Commeniarius prtxvius, XII exaraius videtur (1), in Codex steculo Passio ; eoque ita inscripta esl sancH martyvis
^eyaXop-aoTupo? Maprupiov toO dylov xai Ivdolov

pia in recentibus Graecorum menseis (8) ubi eadem atque in menotogio Basiliano nar;

rantur.
f

Cfr. Itinerainum Antonini

(9).

hanc 'Emiidxov (2). Vix est quod moneamus licet narrationcm, uii etiam Mctaphrastinam, primigcniis iamen minime sit aspernanda, Actis nuUo pacto posse annumerari.
b Cfr.

Quwn supra viderimus S. Epimachum proesse Pelusid, .Egypti metrupoli^^womof/o


parti-

fectum

hic diciiur tunc fuisse vicinus /Egypti

Comm.

prieo.,

num.

I.

Cum

provincia

Augustamnica ab liac est Pclumctropolis Augustamnic^ constituta

.Egypto dinmeretur,...tum

bus? /Toc/oco Augustamnicam provinciam, jam pridem db JEgypto provincia diremptam eadem rationc forsitan aucior distinguit,
,

viqua S. Isidorus Pelusioia.Pelusio scribens, qua in synodoEphecinam .'Egyptum dicit{\0) et

sium
c

(3).

Apellianus

ille,

Alexandrtie priefectus,
in Actis et

nusquam memoratur nisi


riis

Synaxa-

Augustamsina cecumenica episcoporum aln provinciee adscribuntur (11). nicai, aUi -'Egypto
tracAnnotat porro Cellarius (12) maritimum omnibus m Pe\u.sio incipit, non ab tum qui a admonet .Egypto ccnsum esse; ei cerie nos Pelusium mariUmam Strabo ab Onhosia usque oram Phceniciam appeUari (13). omnino cerh Ex Aciis martyi-um sinceris

episcopus ciana scribens


hus.

Dionysius SS. Epimachi et Eutropia'. S. persccutione DeAlexandrinus, de

ad Fabium, indicai dumta.mt temporiSahinum, yEgypii prxfcctum Decii epistola ad GermaIn ejusdem Dionysii

num, yEgypto pr^fuisse

diciiur, in persecuille

tione Valeriani, jEmitianus

qui postea

ium

imperium occupare

ientaoii (4).

xr.iO.i'^, mmor. d Intclligit auctor vocem conferre qux e Juverit cum hac narratione S. Eutropia pcrhiin menologio Basiliano de Alexandriai .Egypti bentur. Eutropia martyr

non raro abscissam fuisse E Probo et Taracho (14), 5. li7iguam, ut SS. {U) Romano, mariyri Cmarex in Patiestina Si vero significai Pasaliisque pluribus. sanctosmartyres Aiexandrinos
est christianis

sionis auctor,

in eadem nata.cum ingens martyrum numerus miserta, nuncquiurbe in vinculis esset, eorum vero per dem pr.^sens ipsa iUos visitabat, nunc sumptus suppeditabat. alios iis necessarios

etiam post abscissam tinguam Vt enim omitque idsingulare est exemplum. tam quod de S. Romano fradit Eusebi^fim, Vwioris describere hic juvat celeberrimum mariyribus Tipasensibus Vitensis locum de
.-

esse locutos, ne-

Quamobrem
comprehensa
fessa
in

pra^feclum, delata ad Apellianum carcerem detruditur. Inde in


;

iepiscopi AriDomino non solum suadentis

In

Tipasensi...

civitate,

chrisiiani

fortes

educta, tribunali ejus sistitur

et

Chnstum

pro-

equuleum

agitur, et facibus

aduntur.

voce inclamans, Quo in tormento, elata tortores refrigerationcm afTert, Magnam mihi aiebat velut aqua. Flammas quippe

verum etiam puani) insaniam inriserunt. domo una congi-egati bUce mysteria divina in quod iUe cognoscens relacelebvare cocperunt Carthaginem adversus eos du-e;

tionem occuUe
xit

Qua^

cum

nuam

infunditis,

anuascensebat, affirmabatque similem. tueri virum, FiUo Dei


et

terribilem se

mmi-

quem etiam

hujusmodi Chnsto agens, pro quo perferebat, beatam lUi anicruciatus Ubenter ferelegimus znmemam reddidit (5). Eadem in synaxario ms.quod noloqio Sirletano ei G fuitP. Sirmondi, quodque incollegio Claroservabatur 6). In montano Parisiis olim de s^ZZio vero P. Chifffetu nihil iradUur neque de viro sumh visiiatione,
gratias

viderunt. Hu3c dicens Utes et quotquot aderant,

iracundia provmcia, Unguas congregata lUuc omni rad.cUus abscidisset. Quod lis et manus dextras Sancto pra^stante cum tactum fuisset, Spiritu quomodo ant^ et loquuntur. ita loquut. sunt incredulus esse volueloquebantur. Sed si quis

cum
foro

quendam regi innotuisset, comitem pra^cepit ut in medio dirigens,

rit

Reparatum, F iU.s, subdncouum f;t unum de loquensine uUa olTens.one sermones poUtos

ct pergat nunc ConstantinopoUm,

ib.

repe-

caTcerum

FilfoDeiquem omnes

riderini.

Uors autem

Sequenti vero die (postquam ftn narratur: reducta ttulata }aerai) ad tribunal

yEneas Gazensis: quofuerunt, atque ipse Theodoncus Rumarrum-reationcs recensuit nosir^s atque unus e colleyis ( 8

em

(17).

f<'cii

hujus

testes

oculati

ptures

te

mgenterpU^ndii
mavit
(19).

acprobanda. esseconfir-

Z.^ STdola
plexa est
Paris laiis.

ipsumque pr.sidem

(7).

^-^^f^^;!^ Commemoratur etiam S. Lut, o


digmtatum Cfr. Notit.a uxonn. ifT^ ^ait Ownii. 1807. pag. 1075, edit. edit. ab E. Bocking. !^"^' partibus Onent.s, P^^* Euscbius.
in

(nCfr.Cat,.loguscodd.mss.bibl.regije.tom.II.pag-j^^^ Catal. mss. b.bl Mcd.c.

_cilActaSS.,tom. IFebr.. Uur..codd.gmci,pag-4lO.-lJ)Acia pagOr.ens ^^ri^t tom U 5^pag.468. Cfr. Le.uicn, H.st. ccc ., hb. y'' '^l; ^'' ''^jj' Euseb.us,
\

740. i/^iu.

-(^)Cfr. Bandmius,
j

f^^^^

_ ,15)

L(4}Cfr.

;Vcd.aUeum.cr^aic.^

,o

'"i;*,",!,. Monum.lie.ll..Auclt.ant.qu ^^
,

m^

""

^:';"P;,='

111,

part.

1.

; y. Do

Migne, Fatroi.

g.i^..

-" -

^^f,

CAPUT

716
EX
HSS.

DE

S.

EPIMACHO PELUSIOTA MARTYRE.


D

CAPUT SECUNDUM.

Qufoslio habedir ex S. iUe


et

Epimacho
in

aliisque capfivis. Suspcnd.Uir

lacei-atur.

Mediis

cruciatibus

animuni chnstianis

addit.

Sanauis ejus visum puelhc

reslituit.

Mors glonosa.

S.

Epima-

T^ Tumens

autem

ira,

jubet adduci

desideratisnoQtiv^raTOv ^xl Scyiov


to'j

et chus prxfcc- sinium et sanclum Dei athletam Epimachum ; ""*"coram repre agnus tum adstitit veritas coram meudacio, hendUt crudeli et mitis et humilis homo coram lupo,

Xov

xal
AiJxQ,

TrpeffTy]

li

aX)-Oeia

eoO a^Uriv 'ETriuatw ^eO^Jei. o uvo?


yptw
/^p-

7w
y.x\

Kpao^

Jtt
'

TaTreivo? dtvQpuTTo; TcJ

peccati, sancimmiti hellua, liber coram servo interrogare tus coram impio. Et incipit illum

v/iwepw 0riP'V
ayio; tw

^^EiJQepo;

np 5ou?.w

r^

xUc

|3eS>iXw.

scelestus

Quisdiceris?

lUeautem

Chris-

rdv\ dUGT^p Tt?


T:poar,yopiav, olda

liyti

Ki apx"' '^"'' ^^"^' n '0 5e ^rr XptffTiavos


'

Dic, dic, tianus, inquit, vocor. a PrKfectus : scio enim te christianum inquit, tuuin nomen ; Ghristi : Caice esse. Respondit autem martyr insicorde, et diis tuis lapideis oculis et insane et sciebas me christianum esse pientior! Si

/AoOfza.. B '0 v^yefAwv

Uyti

EtTre

eiTre

rxv ff^y

yap on xP-^t'^^^^? ' '*^ ^^ i^OaAf^o-J? fxapTU?ToO XpcffToO gcp>T Tu^Xe tou; Oewv twv XiOixap5iav, xai twv ffwv y.a\ avrir,Te ty.v
vuv avaiffO/.TOTepe
>

ei

ddrj^

ou

xP'ffTiavo; eiut,

y.a\

B pro

agnoscere qui Christo pati, debebas iUuni tuain maUtiam. te creavit et patienter fert Percutite iUum bacuUs, Dixit pr^fectus
:

on
'O

UTtep

XpwToO
eijrev

eirr/vwvai tov Tracrx. eh^i v


ty,

TiUaavTck ce xai uix-ApoOviJ.oOvTa in\


i3e

/.axtaffrj.

ryefiwv

Tii^are

aurov paxXoi; ew;

w
ori

putes quoad usque dixerit nomen suum. Ne procrastinaturum enim me tuam causam nunc iterum peresse, ut CEcteros qui sunt in carcere
das, sicut custodes. Respondens Non sicut perhibes, tus, dixit
:

t-inri

riv eauTou Trpoa/iyoptav

pv]

yctp

vo/xtVri;

vmpriOr^lxi vOv Ta

xari

ai, tva TTaAiv iiT:oU<jri<; tous

loinoi^

To'j:i

ev

tw

5e(7f*wrripiw,

autem sancut perdam,

Aaxa;.

'ATTO^-.ptGeU

St 6 ayio; e^/]

Uytu,

'tva iTToXECTM,

aW

tva

; roli dz^r^of^^v O^xt w; au awffw ti; yap lot


'

tibi dabit sed ut salvos prcestem. Quis enim regenerationem et gloriam videre in qualem nominasti ieternam vocati fuerint quos modo in gravissimis poenis et tormentis quos, quum invocaet combureris igne inexstinguibiU,

xat Jo^av twviov 5wffi ei5evai li; otav dvayiwr.aiv


eK>>-0/;ffav oO;

apTi wvofxaaa;
xo^aaefftv

ovq

fxe?.?,et;

Trapaxa-

Ulv,

iv avv)/.eoTOi;

xai paffavot; wv xat

eris,

in Unturus es ut instiUent minimo digito suo guam tuain guttam aqua; ct tunc audies ea
;

eTriffTa^wffiv TtJ xaTaxatOfxevo; tw affSeffTW TTupt. tva y^wffffav ffou ij^exaoa fz.xpw 5axTJXw aJTwv ei; rr.v TrXouffio; J^xouD^aTo; xai axouffei; roTe arrep xai o

ffev eTTi Tcii

fiaxapiou Aa^apou, eav apa

=>

axouffr;;

"

Lazarum, quse dives ille audivit circa beatum quam ille dives audias magis enim si modo non ad iram concitasti Deuin qui te creavit et
; ;

ir?.ecv

TrXayap exeivou toO TrXcuffiou Tiapw^uva; tov yvwpt^ei; auTov etvat tov aavra oe 0eov xat ou

TpitfovTa

ffe,

xai diaovTa

* ffoi

rr.v

Trvov-v.aXX'

eip

'e-

agnoscis

esse qui te nutrit. et dat tibi spiadverritum ; sed quotidie gloriaris et superbis, in iUos qui ipsi addicti sunt sus eum factitans

eum

xaffTy;;^ aJ.ai^oveuet xai iTrepyKfaveiist

Ta xai' aOTOu xaTa TotaOTa ei; tou; auTw avaxetfxevou; TrpaTTuv TTOteiTe, ffuyxwp^tJ'V '^""' ^>'=' "^"" ^' "" ''f*/^^
xai
ot

talia,

permittente eo, ut et nunc faciamus aUquid

tcu; TraXat ^TTOfxevoi u/xiv xai TutpXou; exovTe;

plus

quam vos

facitis et

quam

ipsi

fecimus

quum

TreTrot>ixafiev, outu; 6cp0a?,fiou;T; 5iavota; xat ptEi;

oUm
^

vos sequeremur et obcsecatos haberemus mentis oculos. Sed nos debemus te contemnere tot ac teqqe aversari, et iUum desiderare qui sustinuit propter nos. DiUgit enim homitanta

xat

viiv

TTCir.ffwpiev.

'AXV

w^h
ffe.

ntO.Ofxiv
xat

xaTarov

(ppoveiv ffou

xai aTroffrpaip^vat

TroQy^ffai

TOffaiTa xai rflXtxaGra uTTOfieivavTa


GpwTro;

dC

h.^a^. PiXav-

yap

effnv,

ffuyxwp"^ ^ TrapeXOovTa xat


auTOv

anobis contra nes, ignoscens deUctis et eis quce etiam largietur ipsum inique gesta sunt ; qui perficere nobis ut possimus per gratiam ipsius martyrii ; qui et dat in ore certanien hujus
Festina nostro verba salutis nostrajet agnitionis. secundum veritatem vel ; nam facere quod vis

TreTrXyifiixeJ.yifieva

Trap' i^fiwv et;


Tri;

6; xat iJwffet
Jpafietv

>iuiv

iJiivafitv

(3ia

XP^^5

"^""

tov

ev t^ iyihva Tou fxapTupiou toutou o xat (Jt3ou; Ti prlfxara T; ffWT)ipia; -/ifxwv xai ffTOfxart lifxuv
T-fi;

eTriyvuffews. iTreiiffov Trotviaai

o' (3ouX>i-xaTa
yevo; twv av(5i^

iXr.Oetav
(p'

secundum pretium, beneficia quse confert quohumanum, et ea tidie Dominus Deus in genus valet comquae pro nobis passus est, nemo
memorare, quum omnia ineffabiUa
bilia sint.
el,

yip ^ xara a^tav twv exaoTV]; " o JeffTroTyi; 0eo;


i3i'

euepyefftwv wv Trotei
ei; to

OpwTTWv. xai uvTreTrovOev

rfxa;, o6 iSuvaTat Tt;

avexiJtny/iTwv yflffaffOai, TravTWv otvexcppotffTwv xai

et inenarra-

OVTWV,

contempto idotorum

8
a

Preefectus

autem

ait

ca^teris

sanctis-:

8 '0 5e
JieyeTe
ufiei;
;

r.yt}xwv

'i<^r\

toF;

XotTroi;

aytoi;

'

Ti
ii

cxittu.

Quid dicitis? Utrum perficitis mandatum imperatorum, an et vos impium dicitis sacrificium et deorum? IIU autem responderunt Sed
:

TIoteiTe to Tipocrayixa twv [3afft?.ewv,

xat
;

Trapavofiov

XeyeTe

rr.v

Quffiav

twv Gewv
et; ty;v

Oi 5e etTToV'A).Xa xai Travu Trapavofxov xai (BeonXov.


OiiTe
effTtv

omnino impium
sed dajmones
;

profanum. Non enim sunt dii, unus autem est Deus, qui fecit
et

yap 0eo;

eifftv

Oeot

aXXa

^aifiove;

^e

\t.6vQ!;

6 TiotJiffa; tov

oupavov xai

yriv xat

>

tivatffOviTOTepai cod.

cod.

5t5oi;vTa

cori.

" ovof^aff a?
^

cod.

apa

"

wtfeiXwfxev
'

cod.

eifexaffTri;

cod.

-^

cod.

etpexaffTri; cod.

avex5yiy>-Twv cod.

Kavra

OCTOHRIS DIE TRIGESIMA PRIMA


ccrlum
TTWV

W
EX MSS.
;

6
.

Tov

00^,

nowyipo.; x.c a-/a.ov varaXcov in\ eU f^^ravotav. xat Travra; vepciTrou; xa^^v
eTti

aaxpoQvawv

r,;.wv Tt; xaxia.; 7Tvra>v

o ro

et sa omnia quae ad v.tam onu laci. qui solem lutem hominum pertinent; hommes vomalos et bonos qui omnes supev palienter fert praviet cat ad pa-nitentiam, tonebras omnium nostrum; qui erroris tates suum depulit per martyrem erant,
et ten-am, et

y.aU.a, OroO 'Emf.XO., xi dUQtU, xl p.^a^^vo; TTO


raic^v

r.^aV'^ _"

-^^^^^^

MUie in nobis

^^
H"^^^^

rciv Pee.Xcov

xt

Limachum

et vocavit

nos

in

stadium ventat.s
ido\>s

Et^^^wv
elrrev

xc o yio; ufz(iv. 'Of/otQ; oe


i<irtv o

hm<>

uyo;

u XpiffTO;

xaXe<T;

acUberavit profanis et vanis Epim.achus Simditer autem et sanctus


a

vestris
d.xit

-^f^a;.

00:00
xai xar'
oJav

oExovo,x.'v ffT;.pov

evv0pc.7r^<Tt ToG i;a)VTor S; xT^EtWV Sio. r^v awrnvnofxtlvai


'iv

Qui vocavit nos

Christus est, Filius De.


inter

v.-

est ventis, qui difmatus

homines conver-

TMV vepwTTWV
creSeaGe
roi>;
'

xaTpV>lffV)

TO-J^

5ifX0v;

ol

"EXXyive:,

xc

UTOO

iroOoOvra; ^rov.

aMav/i fxuQoXoywv. 'O 51


vof.at.

doldt^v ^V'^^^ '0 3s rOp^vvo; ecpyj; Ou uatayto; Xeyt


))

"^

dispositionem pi-ov.dentia; et secundum sari propter salutem hom.num, sua;'crucera sustinere quos vos gra=c. a veneraut enervaretda;mones

mini

et glorif.cet . Ait

'dlU

crTru5<.v Tipi;

ro |3pgetov ro. fxapr.-

rpsum

piou,

dUQdai

p>if/T

ri^Biyyoiiai.

naCns.

autem tyrannus Sanctus vero d.xit

des.derant sanctos suos qu. Insanis, fabulas a :


:

Non

.nsan.o,

sedfestinansad pr.emium

martyrii, verba ver.ditaniatur.

'tnnute^miussiteumsuspendiinligno.
-0 dl Uaeuffev urov
>cpEf.<i0^vt
errt

ro ivlov.

Qr

7rept^c.cif.evo; 5e avr,pr^Oyi xt opo. ra ytU urov de^ta xt pt.Tspa ^ero 0^e.Qevra, xtvwv Tr,v tepav xi eaurov

Xevrtov,

TreptebM-

pra^cinctus Quum autem suspensus esset, visum puelt seipsum dextra et s.n.st.a, Ix rcitituit. circumspiciebat seipsumque m ub .n.e vidensmembrasuanuda,

...teo

Sanguis ejus

aurou vuuvi
auToO

xe^aXV Ueyev

Maxapto;

et.

;ETrf..x^.

elatum, movens sanctum


qu. sicut
Et

<^='P"'

quod d.g..us hab.tus es Beatus es, Epimache, Jesus Christus suspenda-

^";

^"t';

"',

eTtp0vt

T^ ^l^,

-t

y'^ nerpo;

ev

Dominus tuus

ris in Ug..o, sicut

aXaa.e.0t Vurou rou; ^.f.o.; , ^.ra UTOO. xat a 'Avdpt^ou. E:rtTrXtv TToUaxtc, aeyev eurw xr -/tot xt .u ou.ev ot ;ve, 5n cb; TrvTe; XptaTo;._A. ae rov ^"^"

Zs

^/; ..x-^

0ei; ?iv ..Xov, xl

c^v

^ve^xero
Af.rv
Tr,v

uTrep rcov

av0p.-

..V aTupc.9^vt,
ffrt

'tv

afapa.a. 6.orr

X;
;L.
0

l.Z

oparou S.,.o.pyo^ xTtae.; opar.; re xal ^ouX^v utou. tv r,a 0.ep ^fxc^v T^v ttu . f.pTf; xt rcv ex roO PuOoO r^;
.oac,,

Ei

oiv

^eairor.; 6

oupavou xt y;. xt

laniaretur qu aUos sutr.cerentur carn^ sa ejus, et aU. post sib.met.ps. Mac e e us dicebat iterum omnes sanct, da "L.V. imache, qu.a, s.cut us cond.gnum e.s qua. pas et tu n.h.l pateris terra es, d.lan a Propter te qu. est Christus. est prop. consputus est ; nagellatus e quum ipse Deus s.t, s.v.t et e qu. lutumes ; homines, ut nos ,mn.^^ ucem ag. propter ; ette a. igitur Dom.nus ca=l. nUtate donaret. Si ,nv,s,b, Us, creationis visib,l,s et eV rt.fe^ totius nos er,pe,-et e. nobis servis suis.ut
:

Roma-. 6 etiam sanctus Petrus appa.-erct vehementer ..a ut

6vrou.

f.aX>,ov
'

V-^

na

est pro

u.ep OtoO.

'tva

yevofxevot

xotvcovot

T^^T-^^ rou 0v.rou a.


Taura
xai

jcovtou ^aatXefa;
1

auroO

.aTa^t<o6c.f.ev.

::L^vpav[vo;]e.etvo;,_.atvoupo^
^>Tov xTaeffGt
exeXeuaev, aXAa

Ai

rt

TTnivpvsaautem civiias

ai\.vi'

st/ii ;.xp.., 3,

"r:r Chr,:." mans r:::^.^seransqueterr.b,iem^-vjss,mum


u'oe^

erat, c.rc..ms,abat

P--V, -' --,^r"' "*: r-7 - ^, ,^ 5,, .op, ;


^'f c.<ofx ro

crucatum cvucatum.

et e.

--

c;l-obus msec ^ > ;^,^ , ,urba puella

-^e^^^^^^^

l.U,i..
^oXu _^.cvr Tro/u Eecivrv
craoxcov urou -?.

..l

^av
eTit

^:rr
toO

i^o^:: :L ycou
xt
rcov

-ruciabatur,

P^opmsa

et
.

.na.,ya^

msmm
,

Tr,v /'i'

^..^-rovrwv,

^'''P^

ryymv

xopr;;. xi e^ Toy 6<^Qal,x<^ rog

SLr-".-'""-:*:,;;,

"

ioi.

airoO.Kai

;,v

iJelv

rraycvev ro ai^ ro. ay.o.

;;r:S-

.""-"'

"""';;"

a-/6^j.ivov.

Christianos
iiltimuni al-

locuius, tle-

coUatUT.

srr- "-.""'''''"'"
eixTaM^vat.-^av>->c.rovcod.
xaTax(^0^vt 'Legendum tdefr
qui
uEVOt
COCl.

718
EXMss.

DE

S.

EPIMACHO PELUSIOTA MARTYRE.


possunt

animam autemnon qui occidunt corpus, eum qui potest et occidere ; sed potius timete
animam
et

tanpunt, vel
vocavit

Qmd corpus perdere in gehennam. cor meum ? Non comminuitis igitur ploratis, et tormenta ista me enim sicut vos existimatis, dolore afficior. Qui enim ex his
me
;

Ji

o-jv

y.laUzt
=oc

y.al

awQpvnriTk

fxcu

Tr,v

xoLpdlav

OvTt yip,
ei;

i^efc loyi^^taOt
n

<xi

^daavoi urai
auro;

tt-

rovra.' fJ.ov,
fxe

i^uvw^at

^''^rC^^-

' 7^9 ^^^'^^


ev-

Jesus, ipse ad hoc cevtamen Christus


et

rov aywva rourov Xpiari;

'Incrou?.

corroboravit me,

levat

mihi tormentorum
:

laborem

adestque

mecum usque nunc quahs

f3ac7avv riv novov*. ^uva^twcriv fze. y.a\ xov<i>lK^i tv imi noia^ dvvaroO vuv ou^Trapeariv fxoi ew;

xal

carnis meai ad tanta enim erat virtus infirmEe

uEw? rv

-n

affSevr,? (*ou ffp5

TOtraOra

vnofJ.tivcti;

igitur vu-tutem et sustinenda? Cognoscentes neque gravari ad gratiam Dei, nulite timere ego enim jam dehhoc certamen
; ;

moTtc,
ToOrov

ovv rr.v dvvafj.iv

xal rv xap'v

""

dtdidiJnTt

rov fXYidl ^o/.vJiay-.TETrpoG

aywva

"'^. f^" rov KaXov

eyu y^p ^dn

crTrev^o^a< xat 6 xaipo? ry,; ava-

pulchrum sicut mese instat bor et tempus resolutionis accipit crucem non scriptum est Omnis qui et dignus sequitur me, non est me suamet aut matrem plus Qui amat patrem iterum
:

Xuaew^ aou

KaQo); fxov e^earyixe,


'

yeypaTrrat
x.ai

Ua;

o; wv]

XaaSavei rov craupbv airou


.

ay.oXouQei '0

ottkjw

oU
r^

laTiv iioa
fJ-nTip^-

aiic;

xai TtaXiv

9'^"
'

Trarepa

nunm me, non


diderit

est

me

dignus

et iterum

Qui

xai

7ra?Liv
'

"^^P '0 eupwv

^f^^'

rr,v

^^ "^'' ^" '^;'"' ^vxr.v ay"i>. cxnoUati

perdet eam, invenent animam suam,

et qui per-

avrrv

xai

6
<>

eam propter me, centuplum


a3ternam
possidebit.
)>

ace.piet, et

TaTriaaiova
(7ei.

exarovaTroXeaa; aur^^v bexev efxoO, ^ui^v aiwvwv Unpovo/jy.;i)i4.Erac, xai


eiTrwv xarevexQeic
e^

vitam

dixisset, demissus a jussu priEfecti,spiritum


</

Ugno et Domino

Et ha^c quum capite truncatus


reddidit,

Kai raira

rro roO IvloM


)iye^fzat^

xal aTTor^^eei; rriv xetpaXr.v aovoc, TreowxevTo'


^'

Tro^aaew; roO
f^^r,vl

mense
noslro,
[gloria]

TrveGfxa

rw Kupi.

Ghristo.Jesu maio die VII rf, in Sancto Patri simul et Spiritui B cum quo

Dommo

ev

Xpiarw

'Ir,ffoO

rw Kupfw

"AfAwv ^eQ' ou [^o^a]


ei;

nunc
e

et
e.

seraper

et

in

siEcula

sceculorum.

narpi 3iij.a aiwva^ Twv aiwvwv. 'Apviv.


Ti.

r^ ayiw nveu^art vOv xai

rou;

Amen

ANNOTATA.
gcntiles, hic signipcaniur , ut patel,

a Gr;cci

inhrevtf^sima b Eademadverbu7nlegimus
Pa.^sione

qux

coniineiur codice

Coishmano

menologio rium Jeremiae prophetaj (qui in majx); Vita Basiliano laudatur ad diem 1 2 maji) ; Martyrmm S. Athanasii (ibidem, ad maji); Beati Irenes reginue (ibidem, ad diem 5 Joannis Chrysostomi Vita ei S.
et justi

Jobi

110
c

C^)

Lapidihus varie iiani, ut ex plurimoy^m

percuti solehani chris-

martyrum

Actis

colligitur.Alio7^um enim ora,

maxill^ iotum-

aln ohruenuecaput saxisconfundebantur;

perihant; opprimehantur lapidibus et sic mxis, atque obiriti bantur alii ingentihus modo ci^ciamoriebaniur (3). Priori quidem Metaphrasten sequisi lus fuii S. Epimachus, auctor mur Anonymus autem hvjus Passionis lapidibus non coniia loquitur, ui signifxcet martyrem, sed potius laceratum

Gmaji); homiliain Jobum (ihidem, ad diem Joannis Chrysostomi Marlyrium S. Epimachi S. (ihidem, ad homilia in S. Joannem apostolum Martyrium S. Acacii (ibidem, ad diem 8 maji); diem diem 7 mrgi); Vita IsaiiB (ihidem ad
;

9 maji).

Ex

his ei iis

qux

in

eodem codxce

aliquando sequuntur (5). apparet S. Epimacho quo mortuus fesium fuisse diem hunc 7 maji, In cxierts in Actis nosiris perhihelur.
esse

tusum
ei

fuissc

"

Vita et Marconcisum. Eadem narrantur in Epimachi qua^ edidii Zacharias Liptyrio S.

nuHum Passionibus, quoiquot novimus, ad martyris certum diem aut mensem refa^iur dixwius. certamen; sed, quemadmodum anie composuit, eo modo qux Meiaphrastes
Acta
in codicihus locum videaiur exeunii mensi tenent, ui perspicuum octohri annecii S. Epimachi culium (6). FlorenPrioris autem Passionis exemplari dies l"! maji. Annus vcro indicatur

peloo,

Metaphraste. enim: Tyrannus, abjecta victorijc spe, Dicii eum quam sibi de m;u-tyre facilem pollicebatur,

ex ea

qua;

est

auctore

inscripia sunt, aut

eum

in

crucem sublatum

ferreis lacerari

unguibus

prascepit.

Cumque

ea

tormenta nuUam omnino

tinoO)

haberent, vim ad infringendam ejus constantiam


ut ejus acuti fuere adhibiti lapides,

moriis satis prohahiliier Vici poiesfi^O


chrisiiani

(8).

non modo

luniarent (4). carnes, sed ipsa etiam ossa 1534, ex quo priorem d In codice Parisiensi
jvanc S.

Epimachi Passionem descripsimus, Vita et raartyhoc ordine disposiia sunt Aeta ;

nonpaucia fidedeficerc Quod enim imo Chrisium palam ejurahant cmperant, S. Epiquodque dehites confrmaturus accwrrii convenit ; hxc, machus ac judicem sponte Metainquam, ei reliqua adiuncta qute a
^

'

Vox rwv

bis posita

cod. --

'^

aTToxrevovruv

cod.

loyi^toBai cod.

rwv ttovwv cod.

fxri (5e

cod.

cod.
*

eKarovraTrXaffiwva cod.
conject.

'

rw

Supplet.

ex

(1) Cfr.

et seq..

Suicerus.Thesaunisecclesiast.. tom. (2) Cfr. supra. AmstelKdami 1082.


2.

1,

col. 1080

pra?v

num

{3) Cfr. Gallonius.

Comment. De sanctoium maity-

cod. 1534. Farisiis 1740.

(5)

Catalogus codd. ms3. bibl. regite, tom.


(6) Ufr. Ibid..

II, pag. 354. codd. 1480. 1486.

rum

cruciatibus. pag. 224, Antverpi^

m.

Mamachms.

tom. 111, pag. Orieines et antiquitates christiunie. IdUO. pag. 334. ColoniK Agi-ippina? (4) Vitee SS., tom. IV,

^.

VUl. pag.546et debibUoth. Cffisarea Vindoboncnsi. tom. Comra. pnev.. seq.,558,edit.aKonario. _(7) Cfr. supra.

1494. 1543. pag. 334, 330. 339, 358.

Lambccius, Commeiit.

num.

et seq.

(8)

Ibid.,

num.

28.

phraste

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTORRIS.

719

phraste indicaniur,opiime cadunt in persecutionem, Sed leclorem rursus

Decianam moniium

volumushisc ceria non esse, et nihil in Actis de/iniantur. occvrrere unde iempora presse

e Ad Priorem hanc S. Epimachi Pa55iom magis quam ad Alteram accedunt variie laudationes quas exhibenl Greecoi^um mentea
et

synacraria. Conlra

Latinis

hogiographis

Neque

prsienirn prodest m.entio Apelliani ignoius. InSirmonprorsus fecii, quum is sit augusti, diano quidem synaxario, ad diem 20 plures martyres Philippopoh in

ignota fuisse videiur, quippe qui

non aliam

quam Melaphrastinam

scripiionem adhibcant. Eam sequuniur Lipomanus, Surius, Zacfuxrias Lippeloo (2), Ferrarius (3), ei alii
recentiores{^).

laudantur damnati Thracia ah Apelliano judice capiiis Apellianus ille Thraciieproconsul, sed dicitur ac Uaximiano imperaet quidem Diocletiano
toribus{\).

MeIV A.ig., pag. 30 et seq. (2) VU SS Basilianum.addiem 20 Aug. nologium SaDCtotom.lV.pag.332etseqq.-(3)Catalogu8 gener.
(l)Cfr.

rum qui

in Martyrol.

Romano non

sunt, ad

diem

31 oc-

AcUSS..

totn.

tobn9._(4)

Cfr. Au8fuhrliche8Heiligcnlcsicon,col.584,

Coloni Agrippinfe 1719.

APPENDICULA
B

AD PRIOREM PASSIONEM
^Egyptii lauIn animo erai brevem Epimachi descriptam, dationem, esynaxario JEthiopico prioribus S. Epimaclu hoc loco exhibere, quum videatur. Sed quod nostri Actis congruere ex^ comparare nequivimus,

S.

EPIMACHI,

Symmachus (8). Inhocinsuper memorantur, Eutroad diem 25 mensis Hamle ^19 Julii),
pius
esi ? Vtnvm rffm30c/31 octobris memoraEpimachusarf Aziriani, ab jEihiotus idem sit cum socio S. Pelupibm eu//o(10), an idem cum eremiia

Epimachus (9). Quid itaque de his sentiendum

eam tempore

iremo hoc volumine edetur, comperia mnt. Itacatis quic nobis hactenus Epimachum. socium S. Azinani que prseier diccimus (1), (aui S. Gordiani), de quo ante
iis

inierea indx-

siaco, in

alius

quidam

inscrip' fastis sacris Copticis

Inarabico synao:arioCoptitarum,quod Medicea Florentina eruit SteMartynum phanus Assemanus (2), nan^atur
iusest.
e bibliotheca

contentionem venire potest, nec facite certe non nodus expedietur. Sed a Pelusioia iHe (errore dtctus differre videtur Epimachus Coptitx Symmachus;, quem ad diem 9 maji celehrahant. Etenim et JEgypims et jEthiopes

sancti Epimachi --Egyptii, et

quidem ad diem

Pachoro, qui nobis 14 mensis Bescensii, seu in arabico synao:ario est^maji. Eodem die, Marlyrium sancti bibhoihecie Vaiicana^, legitur
.-Egypti Epimachi Pharmensis sub Paulamio Lectionum evangelicarum (4) fecto (3). In indice Alexandrinm qux Juxia ritum Ecclesix
prie-

mortem oppetiit mb Paulamio -Egypti Bulamio pru.-recto priefecto, atoPouplianoseM discrepat hoc quippe nomen non Ua Misrie Apeplianum ctiam ab Apelliano nostro, quem Cytherorum epivocat Maximus Margunius mariyrille e Pharma scopus (11). Quod porro prope Peiusium erat, nostervero Epimachus
erat, ei
:

habitabat, id scnteniix adeo

non

obest, ut

eam

non memoratur moji, sed ad C S Epimachus ad diem 9 mensis sancto-

Coptitamm

recitandtc erani,

potius

confrmei. De

his locis iia


xirbs

mulii seme-

runt

quemadmodum

apud

Gnecos
(12),

kalendario 30 octobHsC^Hatur). In alio

lectiones rum pro quibus evangelicai Aniiochenic Syrorum lur, adummEcclesiBi ad diem^ Melchiiarum (5), mhil rursus

assignan-

Peiusium nomen habuit a paludihus dicebatur eadem raiione in hebraica lingua


Ssin, arabica Tineh, coptica

9maji,

Epimachi. culium vtdemus q maji eiiam ab jEihiopibus ad synaxarii exemplari Paristensi,


martyris

sancti hiero5CC/31 octobris: Gertamen Epimachum illum diei

Peremoun. Pheromi iiaut eam Arasive Faramarc/Fourma(13); occuparunt, voca^nnt quum rcgionem
bes,

In eorum exstat mensis Genbot (diem 9 maji), diem sub pra^fecto Martyrium S. Epimachi Farmensis O^romen^i m-O: Reqmes Poupliano 16); Bulamio, martyris, e Pharma, sub

quidem F-iramah reUl-Faramah. Nunc loco videiur Feremoun non eodem que cerium fuisse ai distinctam exsittissc aique Pelusium., Niprocul a Petusio sitam {U).
pleris-

Symmachi

priefectoMisr^C?);
(l) Cfr.

et

inkalendario Ludolfi:
Cfr.

urhem, haud quomodo unus hilominus facile inteiligitur Grtecis dici potuerii idemque Epimachus a ^ihiopibus vero prope Pelusium versatus, ab e Pharma profedus.
pag. 410.
etfoti ei iw.

supra. pag. (1.

-(2)

B.bhothec

ce
IV,

(3)

Ume"t.etPalat.codd.orientaliumcatalop8 pag. coUect.o, tom Ang.Mai.Scriptt. veteram nova


part
.5

181.-19-

Venetns 1060 -(!l)ViteSS.,addiem31 octobns. \"; , HockmK. Not.tia

(9) lb.d..

pag. 423.

- (10) Cfr. -? P^/'^

codd.

Arab.o.,pag.

114.

-(4)

lb>a.,

pag.

Cfr.

iesniss Ethiopiensde CatBloguscodd. mss b.bl.o h (7 A. Dillmann, pag U). part. VII, codd. .Eth.op.c Bo!uian. Ox -ens.s, comment.. ad H.storiam^th,op.cam -(B^JobiLudolfi

ZZ -

(0) .bid..pag.34.4(5. 4<J. la bibl.othequenationale.cod

H. Zotenberg. Catn^1-.

Aug.

^^''/f^f'^,,^

cfr.

Desciiption de

rEgypte,

DE

720
AUCTORE
METAPaRA.STE.

DE

S.

EPIMACHO PELUSIOTA MARTYRE.


D

MARTYRIUM

SANCTI MAETYRIS EPIMACHI


AUCTORE METAPHRASTE

1484 ^ ex codice Parisiensi


CAPUT
PRIMUM.

S Epimaehus

vacal. ohristiana^ philosophia.


everlit.

Pdusio Alexandriam

ve^t

et

idolonnn aram

Vinctos christ.anos confu.nat.

S.Epimachus

caligo pev wlini O: profecto impietatis hominesque erat, d.ffusa

totum ovumversi

ytiTO

TT.v oly.ouiJ.ivr.v,

<xv9pwTroi 6t Travre;
Tt

Trpc.5

Qu-

bem terraram

adsacrificiumdiis ofreremlum sa^vmam atque imperantium minas, et judicum natura se.pimpetum formidantes. Quamobrem cognationis jura co.> sam denegabat tunc enim Quin et.am vete ns culcata omnino evertebantur. tein dissidium couver benevolentia. coniunctio
:

compellebantm,

ciav tld<^M-A.iv

^vnUvvovTO. ra;

rwv xpaTOuvrwv
auyytvtia^

dTztiU^ xai ri; fxwi9ovou; twv


5iote;.

^ix.affrtov opfxac 5e"

Kai

^ufft? p^ev EauTv;v E^wfivuTO

tamquam batur. mterea vero efTulgebat Ep.machu., milites magnus Ch.isti


stella

quccdammte.
cognitus

aveTpeTrcTO, xai Tia?,ata5 $1 Otu^cc xaTETraTeEro. xai ifxipiKtTo/ElMc^}ivaTryi^ai^va^eta Trpo; ^taffraffiv ixiya^ iv aQAo^opot; aoTr.P Ttt t tv T0VTOi<; oU T(5 yvwpt^o; QV T015 ttoX'ETTtptaxo?, 0-:/. inidrM oiJe Tiva. l^xvov yccp rews tix^^ avr\ ola
Xot?. AtyuTrTO?
UTTO (J-odi^

-^gypto tantum aui vivus quidem autem toti mundo po t martyrium

&

fuit,

xpuTtrVevov,

y-rt;

aOToO xat avaTpoqivi?

ovas.t man.-

ovTw; y.aUy<^yr.i

aT:o>,e?,auxet, xat aper/i; apiVry;;

Eum

enimtunc.^gyptus,velutlucernam

TrpoxoTti; xai aulr.^ziy T^5 iidev avToO xat viXtxta;

quanlm

reio iUa ejus viri facta fuit .trtutionis parliceps

occultabat. Nam sub modio late..tem, educationis atque opt.mit m:

"0; ob

ptovov

eauTw

ffuvau^ai.ofxevy;v t^x^ rr,v aperviv,

dUa

quippe

qu^

v.r-

TToUw fxei^ova xai rrji r,?,tx.t'a; nat o^nyy Sidaa^dl^ ixiv oi$tv\ roO ^iou vuTO ^-^^^^ >'' ''" oiovel Si rt; avTk i^^r^

aurr,v eTre^etx-

ipsius pvogressum ^^^l^^ iutis et aetatis solum cum :Etate menta pevspexit. Is non

Xpwfzevo;,
7ro5

J"^;;^vntute

yEVO/ievoc,xal
TYjv
jjiev

^uxh^ a;xa xai

r.Qo^ puQfXtl^QV

etiam vivtus .psa .n eo quoque crescebat. sed quam ejus ^tas posperspiciebatur longe major, magistro atque idque cum nuUo vit. sib. tamquam regula ipse duce usus fuisset, sed ateKStitisset, animum s.mul

xai

Troiwv viTTiav xai

yaMvriv, to 3i

<Juv-

vouv aei

n>iXou(rtov opo? xai TrpoffeKnx.ov. 'EvreOeev

Sat

cuTOv
;iai

oixttrrriv e>cXr,ptiffaro,

xaOaTrep

ri

epyifAO? Tra-

Tov 'Iwavvnv, xai rov "HXiav

KapfxyiXo;.

qu^dam et forma

v.deUcet m.tem ^iemoves componens, iUum

et

prudentes sempev, tranquillum efficiens, Hinc Pelusius mons .ncolam attentos et sobrios c.

hos

eum virum

suscepit

quemadmodum
,

ei-emus

C oUm Joannem
stemer^e perrf

Baptistam

et

Cavmelus

EUam
2
"OTTOUTtep aurou ^tarpieovTo;
Traffv] x.ai

Traffav

^tv au-

^\ Cum igiturEpimachusipse in montePelusiod


vevsaretuv, et in

omni phUosophia

se exerceret,

xouvTo; <^doao<^iaVj

de ^oiTrov eaurov ex^ovTo;

vitam omnemquevictusduvitiem amplexavetuv, aspevam ac labov.opvoptev Chvistum


denique

(jxXnpaywyia
jiai

iti (3tov

eTtiTTOVov,

KCiVTOi dia XpiOrov o5uv>ipov xaTaXa/jiSavet iJtxaaTr,; Trv 'A?.e;av-

sam

viveret, judex

quidam s^vitia

et feroc.ta e

3pewv

tXTtriveffraTd; re

xai dy^td^Tarog,

TaUa
x.ai

f^ev

in^gnis,

Ule Alexandriam venit. Judex autem nihilo faciebat ; sed pro c^tera quidem omnia ct artes adh.tantum sludium industriam omne
,

olSivk Hiwv Uyov, ^CTt <Je TToXtv eiffw Twv eauroC aixrOMV
TTtxpov

Tracrav xar' axpa^ rnv


la.^tlv,

0>lpaf^

aatZtiac, TrointTadQai, ouSefiia";

ro TrapaTrav

Alexan-

iUam suis retibus bebat e,quibus totam urbem impietatis prifidam coUigeret, peret et acerbam nullis machin.s abstiIdqueut assequi posset, christiani omnes lU.usjud.nebat Quamobrem soUtud.nem alii in cis minas extimescentes, esse dissimulanaufugiebant, aUi se christianos Quicumque vero impietatem simulabant. tes acerbissimis cruc.apieiatem profite.-i volebant, tibus tradebantur. Epimacho soUtudo ipsa non
3 Tunc
igitur

ca-

fznx^vn^ctTrexof^Ei-o^-^OQev xai
oi

xptffTtavoi Ttavre?.

fxb

tJeei

Twv arteiXwv

eic epnf^-a?

etfuya-Jeuovro.

oi 5e,

Tov

xptortavtfffxov xpuTtrovre;, rr.v

atxeSeiav

OTtexpivovTo. "Offot

St xai

(j^avi^H^c,^

tlct^ttv e6ou-

XoVTO, ^aadvoii

iltdidovTO

Tttxporarai?.

driam peiit
et

iUavit* ampliusfuit optabilis, neque


erat

.'at.o

grata

in tribunai

irruit.

qua consuetudinem et Dei pietatem vehevitabat ; sed amoris ardore in

hominum impietatem

avexrov 'ETtifiax ^ ^P^^' |3t'ou xai axotvtivn^v. ptta xai To apttxTtJV exeIvo roO Ejffegetav ^nXto, Tnv VJ'AUa Tw Qepfiw TtEpi rnv wtrre f*ri vaurnv u6p.vnv atpodp6rara*xivn6ei;. xai

TtJre retvuv ouk -nv eri

^-

'^

^etrOat

DIE TKIGESIMA PRIMA OGTOBRIS.

121

^<x9ct(,

y.aratppoviiffa?, xat ?u^'c &{^oL xal -navyU^ T:6hv aito rri? epyipiac, TrpoffxoJtewlv el; tJ.ianvrr.v twv P>ifxaTi fin^Ev OTronryi^a? Etffi ae T^ Tijpavvtxw xaraTrJ.a(poerv auva^evwv dpMuevwv'. iir,5iv tmv rr,^ Qav^ctCTr,i ToiTO Trp<irov piffT.,ua yzU, xai xaQatptf ^zv eiW.xov Eira alrov TToc.tra.+ux^?. xat '^^'po? varpETrEt. ofxou ExeEvov PcofAOV xc tk aoparw xpwf^evo?. Upf^? yeiDi yevvata xa\ 0^vaf/. rov ^txa^ovro?, Q.fxoi ^cxat^ de xat xaT'aOroO roii Kat teptov af.i.v9pevo;. u6ptffrv xal 0eoD xal vofztov
'i

mentissime accensus, et zelo quodam et qmetem citatus /, vitam simul, solitudinem

magno ex-

^^^
_,^^^^^^

iUam contempsit,
nibil

ab eremo in mediam tribunal tyranni, descendit: quin immo adiit ad


et

urbem

eorum metuens quie corporeis


quffi

oculis oei-

nuntur, neque his rebus

terrorem injicmnt, anmii fort.perterretactus. Qua re admirabilem Deinceps idolorum aram tudinem indicavit g. generosa adffiquavit, partim
evertit,
et lorti

eamque solo non manu, partim potentia quadam,


fecit,

tiu-

ye

uYi

cx^Bn,

TrT^f..

r^ oppn; eTreTrapa twv exetvou 5opy9opwv rupavvo; e/.etro. Jaxpuwv a^tov av 6

mana, sed divina usus. Ad baw

et adversus judi-

cem impetum

justo

quodam

furore .llum

ulciscens, qui Deum martyris impetus Ac nisi ab ipsius satellitibus tyrannus iUe miserab.U casu tuisset,

violabat. et ejus sacras leges

detentus

4 "OTrep xervo5 0uxeveyxMV,aif*effyivTr,vxap''^"^''' "^^^' '^^'' ^^P "^^"' Siav vnb rM

^"fout omniacum

W^

av,ip

aix^npo, riv

xof.r,v.

oixTpo, to Tp.6v.ov, ftera

judex non ferret A, quod coma squaUdus, toga bomo tam v.lis et abjectus. eum irruere ausus esset, miser tanto impetu in

^in^
,_^^.

^^.^^

,^,.ris co.i-

r.po.^nyOe^ri, T0ffaU.,ri'rv rn, r6lf.n, Trpa55cofftv, oia TrapaSoAov .iv 5y.ovxat ^ecfioU xai rviv d/.r,v a^tav u^eOpaffi. Se^paxora,

^vU^V

iUum car'ce>-em et vincula virum quod audaciam jussit coniici, propterea


se tulerat
.

sancUss.mum
et

li.:,^n

erae!*

xai

t^

xai aX?,ou? tlx^ ro ^edfxtofovra. HoXAouc f.tl. oOv xaTaxexXe.crpeeOaegeia; xai auro-:.; ryiptov urrep Trpo; ro aurot, poTr fxeyiaryi xat 'AUi Tra-tTtv
vo!;?.

q;'^>-*^"^ rita.em magnam pra, persolvendas esse decrev.t. MuU. iustas prBnas ei causa '""'^l"'' '; ; et ipsi pietatis

quidem

Sed ilUs omn.bus .nultum cere iUo detinebantur. martyr.um l'bente. peradjumenti, magnaque ad

aUi.

uapTOptovTrapaxXv^atco .aio, xarecTT), ^e.v^v, xal LeXciv fxev tv xaS' eauriv


erpaTret-a,

'ETrtf.axo;

r-n, exetvcov

eT:tf.eUOf.evo;.

"ETretra

5e

xat ^Trapatarrrofievo;
.

Ep,mach> or.. ,0 abiue ferendum adbortat.o e,-at omnes cruoatus, quos quod .alacritas i. quippe de propositos v,debat, negUgens,
s,b, paratos ac

veaew^

TTpo;

aurou;

xai

5t5a<Txa>ta;

v/5<petv retxfCwv TtavraxoQev, xai auyxpor^v aurou;. ra^; roO kxBpov m^v^^^ 5?.;

Ulorum

salute

tantum erat soUictus. Ad

l,=ec

ad-

mon,t,on,bus et doctr,na

muUa

eos

,ns ruebat

otv/vairou;
epya^ofiEvo?.

,psos mumens e, atqueconnrmabat, undique stuvig,lantes ac tales esse ^ue persuadens ut derent,

qu,omni,>oabhostisd,aboUmach,ms

5 n^pa.7r,<r,.evo5 .porspa. .. 0=Pf""^PKaUleiov..pi .o).u r^. 0.a.


,^vev<ra..viJo>v^^.3c.v"f"ou;,
7T.9,f..vo;

ro.yapo^v

aro.5 o

3a v

TCr;';^: moskadseduciausstsse. .oe.^--. ChnsU quam


eosque mul.o constantius
antea

conlssionem
coKnov
sset,

profiteri vidisset, ejusque

re, cau-

rl

aW

raOra

,a8^v , E..^axroO upiyf^-o;, .i ro.ro.v ^ev pera rc xai 0^06,.. p.Soaai


5.aX.<rra ^.v al f....v a.rc,

sam Ep>mach,
intoler bile

cons,l,a et

adbo,-t.-,t,ones

fu.sse

Ulc^um omnium,

post multos e
juss,t

yXr-ra.-/ip
la
li^e.

Lrro...r^v^.X^vrot;acyx!r^^-Wc.a,.E.ra ,aXa, a.a.pe.ra.. ri,p.apr.p..a. air6v

Sendam,
putari.

cruca.us, linguas exscmd, martyres ad ver,t,atem dehis en,m utebantur n,a.,me qu. res jud.cs anirnum

cruciabat), deinde

eorumdem

cap,ta glad,o

am

ANNOTATA.
Commentarius pra^mus, num.
1
et

a Cfr.

"TolT:.
quam vulnT.ctalatina translaiione
pr.-ec,p sed loca in quibus

narralio,^ adh,bebat in gr^ca

non
Ne

"T Tooo

.elo encitatus,

h^o Metaplu-asl.s
afr,cere.ur,

ipL^p,^to] contumelia

v.tam

et

decripsmL

quietem contempstt. acmratius rertatur <; Ila

prm, Et hoc primum

-x^:r:rsrr:':::.eiraesset

^L
%

man.fe.tus notus neque Qu? non vulgo

'lT:!::^e,.r.e<,:Adhortatioerategregis

codice nostro deest. ^'c*Et sobrios in (quem prope Pelu Isidorus Pelusiota A

7:1
'

!^fT^erfectie

operam dedisse, incon'<^^^dam'ad .ii.m monasticarn

TErt^e,.,us,a.A/e/ap..a.^-^--P-^:
causam, ;/. Scisci.atus etiamre,
factusEpimachiconsilia...efc.
et cert,o,

avareffai;

i"

erftV.

rW

eol 13l9et

seqq.

(2)

Mi-

Migne, Patr. gr^i XlV.cap. 53.ap.

^^^j^

aU/. OctobHs Tomus

m
ADCTORB
METAPBRASTB.
4;^^

s. S

MARTYRE. EPIMACHO PELUSIOTA

CAPUT SECUNDUM.

Interrogatio.

VoiMi .^'"*^ ^^'" prnciatus.

*,^

Mii"i

Mua

niartvris uicui,>i'^

constantia.
1

restituitui. Pnclla^ alter oculus

*.,..,,,

Mors

S. :?

Epnnacln.

S.

Epima

p..,

.1,.. >j ..

j ) ""

chus. aju-

nobisfocta fuerint.

^"^^^^'"^tiscks

et nos-

tvaV^.'. ri Tiv

...r,,. r.ivx=Opy Oarov

7 Uno, raOra
. '

6
'^

Gepfxk vra?

e>:'vo; rr,; >>,


ff<p-^

fidem ani-

Gsiac .T:ep,uX_;

TTOvoiav -^rou

icarayvou;,

mose
tnr.

confite-

Tfi"

i,rov xal

^^^^^^^-^^^^^'

su.e ab exord.o oration.s

fecit

ut

K^^^

'

-s:.:::rnp:^-M^.-^t

pietatc cuius

<^of^^^r.a..s^

X;:J'e::r:ateov,C.,ns.urnpr>ico,P^
.ui pvo nostva omludu^en, ac -ag>stva,..

1-

^Z

r-Pcitatem ab

oculis

anim*

abjiceres,

et
!

Inc

lucem aspiceres saratarem Christi

ita
r.

sumus nobis ipsisinim.c.

auoniam ^ -um

'rnticvbacqu^evaetur, nullo vevum bonavum delectafo, e semP tevna

^ ^' f'^. '"^f v,ta est , multo pi .E aiteva ciuajdam altev quidam mundu ,

e.r,piyMeOa !Il!yia, Tpo. raur.v

. vJpa^f^O3e.v<.v
r^^v

jucund,rcumscvipta, sed pevennem t mpm^ c hunc speepvaptevca mundum alTevens fvagilem atciue cadu.=am tlMem e cavnem hanc ni,a

T^ep

aurvi? xai

TTav
ei

ir.oOv ei^. TO>v

TT-

^XoJt 'AUKav";
.',

pevTaxeiav ^o.

releurr,

H^m

P.tv re

ri ,aX..ra xap.e.,,-'

-""

";us.TaUsestnostvac

et e o consistimus. Pio hac firn i et stabdes pavatus sum. Tu sustinere auemvis cvuciatum per^-atum attulevis

xa. rocr.urov :r)eov o.|a uapareive,, xai r.f..op(a.;, ^pocrray^aro;. A. .arawovoOvra, :'a-' ToO .roO

To

sfcelevem movtem

ro;a.;ap eii
./.apru^i.

r, "erepov.

^-^^'^^
.uv
Oist

mil.i facies, et

Tnt d utu,;iore

st contemnenda ,nven,arc. Nam .rnv ad iussa tua iUos vevemavtyves *;, aUud esset, certe et et ,el,nos certamen sub,evunt, nui ante cavcevem vuvsus ^" una s, qui nobiscum auos iUud studeo, ne s.ne ob idque et ipse H haO,.ani tob tant pstquam ,n .llorum

Quo teipsum dedecove liberabis. p.^mpeo cruciatu me amiges,

Te>e.<oObTa,

xa.
'tat

r,,,^

^^^^
^^^^^^^

Stau-t^TWiov xarowouvra;

toi

r.v ,7a"aOetv a.Te,avro;, aXXa


uopeiav. ffw; -JTioJeiSa.

e.eiv^v re

aOX. riv ^oOou^ev^v rni ^uvap.O^.0va. xa! ToOro..

^^

IZ

rbren f-o, isL cursum


ni<;

optab.iem cevtami-

"'

mei

ety

(tum cru-

hLc

ostendam. ma.-tyris vevba ''"''";.<'"'='"


:

STaOra ei;at..x-vr6vrOpavvov
ir.1 ?0).ou riv .6 rreiSe.v o-uk excov,

.ep.i.T^.,-''
^erecop.?e..

avopa

ciaiur, 7na-

tyvanno attulevunt
i

"^"/J. pevsua qui cum Ep.macho


'

jores dolores
Sic in edit.

fxerepous ^n *'

X0!t

ii

DIE TRIGESIMX PRIMA OCTOBRIS.


derenon
eytp >Xov T^ r.^p; ?
^'i

723
AUCTOAB
MXTA,-

^''^pi'"^

^^"^
Ir.tio.^

nev. r^,
Xpiffro..

vpr>5cr.o,=,or. 5.a:ror.xc;,v

Tr0,j.rv

suspendi jussit, maRis ejusac ferreis unguibus lacerari. lUe eo se ob eam rem modi tomento. Iffitabatur, quo
possel,

eum

in ligno

PHRASTB.

aia>,TrievcdEi/.vuro-Ei yp oKOpto;

yi,xc.v

beatiorem existimabat
.

quippe quod imitator

Trpocrr,XwTo, xt ^^^^^PV xl ^oyx? "^ ^^^,"?"! YoA^lv y.a\ 6loc npo^maro, ^ * xal aot? 5crrp^ro r? 7t>F? ^?

aeye,

Ji'

^f/^

^'l

passus fuerat. essel eorum qua^ Dominus Jesus Dominus nostcr Jesus Cbnstus Itaque aiebat Si
atque aceti propter nos crucifixus est. et fellis lancea percuspotionem accepit, si ejus latus quare sum fuit, si palma^ clavis perforatfe sunt,

vevuKro,

Xp^
vri5

AEffTtorv) ^eB r6v ^oGXov rwv irwv r xal t^iv Xoyx^^v e^v)"!, v.oivv^<7t;i>'AneXi
/lAE

/]do-

xi

^yX^^ptCeaOw xXpo;. Uc Ti0eff0M fAOt areTvo5 Mcttou ra pTrtafzr ; <Je. cpncrE, ttoO.

e7re0uf.e.,xl- 'HKerco^av.eXeyE, eTrc 6 xavOtvo? xoX9ifff.T, r efxTrn;.Tf.ar


Tvi;

non debeo

et ego, ilUus servus.

xo^^i?

if.7r7/xoi

xp yip
ouru5

^fxoi

r Trpo.T

Ttpo, exeJva

PUttovtc xc

luptate in his ipsis lancea communicare? Certe martyr iUe etiam appetebat, cupiebat quin immo fel ipsum percuti dicebat ; injiciantur et tt Veniant in me alapa?, caput meum corona spinea;
: :

cum

Christo

magna cum voDomino meo

sputa

ecpcEfzevw.

detur in

circumdetur manus et arundo. Ubinam sunt dedecora

? et irrisiones ? ubi alap;e

Omnia enim

pra:sentia

spectanti, eaque h^c mihi ad futura iUa bona parva qu^dam esse, ac pro appetenti, videntur
rf

nihilo facienda

rf.

9 Aca roOro
yevvato?
ToOro.
Ti

/.t

paffavo; erepa

r^
di

dBlr,TYi Trpoo-

7rpoXSoOcT-/i? eTryi-/eTO, Oiiyv] rvi5

xi

liOor, o^sfftv 6

9 Ha5c cum nova qusedam


generosus
et

diceretmartyr, prioribus tormentis lapidibus adjiciebantur, ct acutis


tyranni, hoc est crudeUs animie. jussu, fenebatur.
:

rogat

ei

im-

petrat.

ETrA>5rTero,

irpoaray^a.
']>uxn'.

zoO

rupawou
rwaro?,

ille athleta,

..l rvi^

Tr^voO;

execvyi;xai a7rvQpo>Trou.

"Iva,

?y;<rc,

Truxva <5t0parrofxevou rou


>*'

ea-TTOV ciTTopp^ieri

r-Av^uy>.'E^eX>i0Et5ep

inhumame prorsus hnmiIta, inquiens, Instabat enim ac urgebat ictibus ut ejus corpore crehris nem percutite,
cc

Wporepov urov epy!;ofxevo?, xc TrXetov ro> f.p0e6v 7rpp>5(7tav. AAAa Trpo^evciv r^^^v Trpo; riv
rt^pc

perfracto, celerrime

animam ipsam abrumpat.

Trpocjexrsov
r-fl?

rw

dc^y>ifxarc

xa't

yxp

ex5/)?.orpa;

r.dri

martyrem ea re Sed non videbat tvrannus ille apud Deum Iiduillustriorcmefnci, majoromque
ciam
ipsi conciliari.

C^terumeorum qu^cdicenda
man.festio-

rcav OauyarcdV yapiTo^i TroXauetv xal

'ETrcfxa-

Deinceps enim plasunt narrationem sequamur.

yj>i

apxerai.

num
eTri

fiet,

quemadmodum Epimachus

10 '0 wev tiaivtTO fjteret^po? di T ocrra- 5cexeaaaro. Kopy)

^uXou, xt XiOot?
^xet Trapecar>ixet

rt?

Orpou, rov Irepov TreTn^uepo; outra xal Or^ roO exeto-3v arevc^c Trpo; pwuev^ TMV 6^Qa>.{J.>u. TOry;;
vov opciay,;, xc

t; x>^^?
xi

^'^^^'^^

^^^"'
Trtd^

abv noiovixivn^, fxepo; rc


exet0ev
aTrocxTracrOev

rciv roO fxaprupo; crapxcov

'^T

5cepiov

cpepofxevov,

Trocjra^et rou tfxaro?

tk

riv 6<fOAfxov

xai

6 cit1

consecutus est rem Dei gratiam et miracula lapidibus Stilta sati' lOLacerabatur Ule quidemin\igno,et gumispuellai etiam ipsa frangerentur oculum restifericbatur, ut ejus ossa astabat et iP^- una ex tuil. Puella vero qu.edam Ulic aderant. Erat aueorum numero qui spectaculo lUa cum ad martyrem tem oculo altero exc^cata. ejus cruciatus laintentaesset, et gravissimos martyr.s ca. mbus mentaretur, pars qua^dam e puelloe perlata, .n Ul.us abstracta. et per aerem

Oauftaro; avecxaarou ?.yfxo5 aOrixa Trayel; (^

oculum sanguinis guttam

instUlav.t.

a"^

^"!;

navra
toOto

Pioyov

vtxciffr]?

9tXvOpcj7rtac).

9o>; ytverat

^emgn.tat de;ne(omi.-acuIum singulare.oDe. lumen sta ..n con-

Tavrn, xai Oyc rov otpOaXfiov


fxev d-h

aTTodc'5o>c7iv._

AA/
'^'

Trapepyov 'ETrtfxcixV

"" f*P^"P;".
fxov,]

atfxaro; ourco; OroO xl pvi;

roaaurr)v dv-

omni oratione majorem) in Ho<: oculum sanum effeu versa est, et pueUo^ miraculum auas.pe. lans Epimachi martyris
ostenderemus eintes diximus. ut

unam

ejus vu.
af-

vTc TrapexetvrriV OepaTretav.

cu.-at.ouem sanguinisguttamsub.to tantam

C
11
gecav
'ETrei di

^%7c"oma.nyrinaiversamsententi^^^
Ax^livris exetvo?
yi

Nobitis niar-

afxeraeeTo^.

d.^?o?. xai

^fcpet rr.v

iepav

(iparo xai W,v 5c5ort re>euTc-a xr' airou xe^aAriv exetvviv 6 fxapr.;^
eutre-

flecti

non

posset, et Dei

reUg.onem nequaquam

tyra

chris-

tianis sepeti-

ne.are veUet, ultima in

eum

se.Ueutia lata est et tur.

ri^Lpetrf ro
tLLc71v6c;c'co,
xi
rf.v

f^evroc

.^fxa rourou

"

-f^- -^'
Tourou
rr,v

caput secur. pe.-cussum sactum illud ma.-tyris

ute"^usquidem\e,.erandumcorpusr.deU^^^^

ottou TreptcrraXev. e.et xTTt0erat.


OTreary, reAeccocrtv.

hominum manibus reUgiose

cu.-atum, .U.c cond.-

upTuptxr,v

xai 6 r^v >AXe^av Tapru cv eSaOfxaae fxev Trt0Tr TrpodOtxou AtyuTrrou r 3r5ao,. xi oVoc tM aurov 5e xat aOro, avcOev ve^^ovrat xarex6.fx..e re TraOe. ov 6 'AycvoOer.,, cJc" aTe,avoc; Xafx.pot; i6i^a yeve.Oac rc.v Tr9.fxetXero. xal orfxtfx.r^. xai Trpo^xuv.ac,, vuv i TrpeTret Traa 56^, rtfx^ ,a>v iv. ri>v atcvcv. Afx.v. nai ciei xai zk "u;

pev

tumest ubiet marty.'ii nemEusv.ricertamennonAIexandrinustantum


ferac.ss.mas popuIus,quique f.nitimas ac sur^. admirati ac rever.t. valde ve 'ones colunt, tdmudmundusnunccelebratunn-er^^^^^^^^^

sustinuU consummat.o-

Egypt

nnm

et sanct.s f.nisque expcrte. Pat.'e principii

^t in <i'prula saeculorum. etmsoicuiai.

Amen.

aNNOTATA.

lU

DE

S.

EPIMAGHO PELUSIOTA MARTYRE.

n Hss.
ANNOTATA.
aQuem
intuens deest in codice 1484.
e
tira
f

Apud Metaphrasten nostrum


concreta....

Gutta stacodice
Epi-

b Potius dicendum est : Me non adduces ad negandum, neque efficies ut faciam vel dicam.
c

Sed

iUiid...

universus,

deest in

Paulo

aliter in scripto grseco

Si

vero

nostro.

poenis et suppliciis eam[morie?n]prolatas, eo


gis el nos

ma-

g Jn grseca narratione

Propter

quem

tuum despicientesmandatum

videbis.

machus

optavit pati.

d Locus
appetenti.

ad verbu/m
illa

ila i^eddetur

Parva enim

mihi sunt ha!c, ad

spectanti eaque tantopere

h Gum Patre.... regnans, hsecin exemplaria J, P. Migne edito non leguntur.

MARTYRIUM

SANCTI MARTYRIS EPIMACHI


B

ex codice Parisiensi Coisliniano


O^nctus
tis,

110''.

iUe martyr Epimachus vir erat agresdecorus aspectu, ex ./Egyptioi'um regione, profectus ex urbe Pelusio, tempore ApeUiani pra?fecti qui pra^fectus sieviebat Alexandrise in sanctorum catervam. Hos inter erat celebris iUa
;

\^
Koc,
pct^,

ayioe, fxapTVi

Li:tfj.axoi outo? nv avr.p ypotoi^ei,

(opafo;

^E

TYJ

ex

T)?;

AiyuTrriwv

;(Uflye-

Qpfxafjizvoq
'

ttoXem?

tou n*/]Xoyaiou, tnl

fiovo;

*A7reAAtavoii. "Oitti^ r,ytixw EV 'AAe^av^peia


f^Tti;

dyiav
viv

CTitfoc

Ttuwpoufxevos
TpoTfta
VI

iv ol;

xai Eu-

Eutropia,qua3 lampadibusardentibusadusta,cla-

aotjtpio^,

Xafxnaai
'

Trupo^ xatopievyi,
11

mabat tortoribus

Valde frigida est aqua

quam

j3oa TTpO? TO-jq TtfXUipOUVTtti

Meyot^y]

'^UXPOTYl^

mihi infundis. Et rursus affirmabat videre se virum terribilem, similem Filio Dei; quem etiam
milites videbant et

onmes qui aderant. Quum


S.

Kal avBic, dnf^e^aiovTO opdv dvdpa ^ojSepov opioiov Tiu Qtou, ovnva Jtai 01 aToanuTat etjpMv xat ndvTiq ol TrapEOTwrec. Kai
Tou uddToc, ov
fxoi

e7rix"tc.

ha;c agerentur,

supervenit

Epimachus,

et

TOUTtov 7rpaTTop.evwv,

xaTaXaju.(3avet 6 dyio^

^Enl*

impetum iecit ut subverteret aram. Inhibitus autem est a militibus, et iratus praeses condidit

y.axoz, xai wpfindev xaTaffrpei|;ai tov fBufiov


TCT;(e0y]

xa6 et-

de utto

twv (jTpaTtUTcov, xat QujuwQet^


(puAaxYJ, aidripdiaa^,
exvv^J'"^

eum

in carcerem, catenas ei injiciens, et dixit

T^yefiwv eQeTO <xvt6v iv

xal

Sinite

eum donec

cr.ipulam edormierit. Et

Trev

n "Atpere f^eT*

auTov offu^

ex
iic,

Triii fj.i9i)c.

pauio post producens

eum

in

quaestionem sinml

Kai
Tolc,

oXiyov

dyayiiv auTOV

ipoiTr,<siv

dfxa

cum

reliquis

sanctis,

constanter
igitur

ab omnibus
a
pra?fecto

XoinQlc, dyioic,

CTTy]AtTeuerai aTefjpWi; uiro Ttav-

infamia
esset,

afficitur.

Custodes
se,

Tuv. Tou
ati;

Tuv
,

ovv

^eo-fiO^uAaxuv
TToSev
ri

epuTiiOevruv
toIc,

Trapa
'iv(JTa-

interrogati

undenam firmum

sanctis propositum

r,ytfiovoz,

tjTtppd

dyioic,

dixerunt

ab Epimacho confirmatos,

kyivBTO

'it^aaav

on

Trapa

'ETrt;Lta;^ou

ffTSpeu-

ipsos se Christi servos profiteri.


jussit linguas
hiiic,

Quibus etiam

QivTij i^fJLoXoyyjffav xat utoi oovXoi tivai tov Xptff-

amputari et capita pra;cidi. Post priefecto adstans S. Epimachus, iterum


fidenter confessusest,
ita

Tou.

Ou?

xat

exeXcuffev

yAuTTOTOfiiiSrivat
.

xat

Ta;

xitpaXa?

auTWV

aTTorpiviQiivat
dy\.oc,

MeTa
tou

touto
av^\.c,
'

nomenDomini
alii

utetiam

Trapaffra?

tu

rytfxovi 6

*%KifLayoc,

multi crediderint. Propterea suspenditur in


linteo pra^cinctus; et videns se ip-

UfxoXoyi^CTCv

Bapisa^-i(iic,

to

ovofia

Kuotcu

ligno nudus,

uffre xai ETepou;

ttoAXoui;
yujxvQii,

TrtCTTeiJffai.

Aib dvapTi'

Beatus es, Eplmache, quia dignus es habitus qui, sicut Dominus Jesus Christus suspendaris in ligno, sicut etiam sanctus Petrus Rom^e b et cicteri sancti. Quum
dicebat
:

sum nudum

^ZTai

eiri

^uXou

Acvrtti)

^tc^wfffxevo^

xat

opwv eauTov
fjia;(C,

yuptvov, 'iXiytv
cj;

}i\oty.dpio:i et,

'Etti-

oTt

xaT/iltwQvii;
eTTi

Kupio?
ti;

'Iviffou^

XptffTO?

ETTapGiivat
'PtiptYi

rou i^vXov^
AotTTOt

xai

dyio<; IliTpo? ev

autem ipse crudeliter laniaretur, ferro usque ad ossa perveniente, omnibusque deflentibus et
aspicientibus

xat

ot

aytot,

SeofJLevou Si

aurou
cti-

aTry]vw;, Y.at
(Jyjpwv,

fx'iy_p\.

twv offTCwv tpOaffavTwv

Ttiov

atrocissimum

cruciatum

puella

xat TTctvTWV x^ctidvTwv xai opcovrwv Ty;v av^Tic,

quKdam

alterum oculum exstinctum habens, et iUacrymans sancto stillavit [guita] sanguinis e carnibus sancti in iUum qui Ctecus
adstabat,
:

xeffTOV ^d(savov,y<.6pY\
piov
eff(3effptevov

7raptffTOf/evy],T0V cvaotpQaXy.ai

'i-)(ovua^

6py;vouffa

tov

dyiov
tlq

Effra^ev tou aipiaroi;


fxri

tuv CTapxuv tov dyiov


'

tov
*

oculum iUius visum recepit, ita


erat,

et

concreto sanguine, statim


glorificarent

jSXeTTovTa 6(^QaXfx6v avT^i;

nal Tiayev to atpta

ut

omnes

Deum.

aJTixa dvi^Xz'])tv, woTe TravTa; do^aCTai tov @eov.


Aidd^ac, 6i 6 dyioq tov TrapiffTapievov Xabv xat Trapatveffot;

vero docuisset sanctus adstantem mullitudinem, atque suasisset ea quie ad salutem perlinent,

Cum

Ta

Trpo^

ffUTyipiav,

xareve;^9ei5 aTTO tou


ctte-

demissus

a ligno, sanctocapite truncatus

^vXou,

tTfir.Qri ' Ty;v

ayiav xe(paXr,v aurou, xal

est;
*

et

coronam gestans ad

coelos

altollitur.

(pyjtpcipo;

TTpo;

oijpavov^ avatpeperai, TrpCCTSeuwv UTiep

imriytfxovo^ cod.

forte

pro aTrapTi^erai

tifxriQri

cod.

n^uv

DIE TRIGESIMA. PRIMA OGTOBRIS.

725
EX U88.

^fiwv xai TTavro; tou xoofxov Trpo^ rov Kupiov. Kai n/jiEt? euv, ctiJeAipoi, fivyifiiiv T>iaiov ' TeXoOvTE^ tou
TraveviJo^ou fiotpTupoe 'ETTijnaxoUi OTTouda(yu|:xev tuj^eiv TyJ5
fjiaitapta?

eATtiJo;

tV);

aTtoxeifAv>i5

Tot^

ayioi; /lapTUCTiv, ev

XptffTw
Tifxir)

'Iy]ffoG

tw Kuptt^

ilf^wv,

TTpeTrei

Tratra

^o^a,

xai

TTpoffxuviio-is 15

Tou?

deprecans pro nobis et pro omni populo apud Dominum. Et nos itaque, fratres,annuam memoriam celebrantes gloriosissimi martyris Epimachi, festinemus compotes fieri beatae spei quae reposita est sanctis martyribus; in Christo Jesu Domino nostro, quem decet onmis gloria, honor
et adoratio in saecula

aiuva; Tuv

ait>VMV.'Aft)iv.

sculorum. Amen.

ANNOTATA.
a Sanc nay^rationem, ui ante diximus, ndbis rogantibus descripsii clar. H. Zoienberg, e codice ssecuH circiier XI. Jnscripiio ejus hxc
est
: Vifx.

oxTuPpiw Id. Mapruptov tou a-/tou fiapTuooc

'ETrtfjiaxou.

b Locus

idem

est

in Priore Passione.

'

eiy-ffiov

COd,

DE

S.

QUINTINO MAETYKE
IN GALLIA

AUGUST^ VIROMANDUORUM
COMMEIVTARIXJS
I.

PR^VIUS.
nientio in fastis sacris.

B. B.

S.

Quinlini cullus, Ejus

PROBABlI.ITER

ANNO

CCLXXXV.

Mariyrologia Hieronymiana, tum mcyora, ium minora seu coniracia, viic non omnia memorani hac die S. Quintinum. Bcmense:
Ambienensium sancti Quintini marVirmantyris (1); Fuldensc: In Galliis oppido martyris (2) Epternadensi sancti Quintini
\\\

nensi] (4). Prsetermiito

auciarium ex codid' bus Airebatensi, Tornacensi et Lseiiensi, quod Henschcnius et Papebrochius Floro adscribunt, contradicente,
Solleino
;

Memoratur
S.

territurio

Quintinus

ei ui equidem puio, recte, quodque hoc loco nihil nisi compen-

Corheiense tnqjus: cense seu Aniverpiense (addii postcrius in Gallia) Agusta Viromandorum niendose : S. Quintini martyris Lucetisc, sed
ei
;

dium Viiw Quintini ecc amplioribus Vitis desumpium exhibei (5). Annunfiationi Bedx vel
Flori consonat, ui assolei, Rahanus, iisdem

notai In Italia passio S. Quirini martyris. Hiec

quod inventum corannos quinquaginta duos scrihii qua puspost

omnino

verbis uiens, nisi

Florentinius: Pru S. Quirino Italia; martyre,bina martyrologia Antverpiense et Curbeiense, cum omnibus fere sacr.-e Galliie scriptoribus, S. Quin-

ratione ductus, fateiur Sotlerius se ignorare.


deficiente Roinano paroo Rosweidi, quodsiletdeS. Quintino, Bedam sequiiur, addens positionem distinciam, ab ilto ei Rahano praitermissam : In Galliis oppido Virmandensi cic. Notkeri mariyrologium mutilum esi, nec ultra diem XXVI ociohris progrediiur. Wandalberius, qui, ut alibi osiensum esi, martyrologium metricum suum ahsolcit suh

A do,

tinummart.exhibentAugustKViromandorumseu Belgica; urbe... potius Veromanduurum, Galliie vero in Italia Quirinum hac die veneraSanctum
invenu-e non licuit,nequeFerrarius,alioquin scrutator, meminit. coelitum Italicorum diligens Primiius scriptum erat, ut efficiiur ex codice

tum

Richenoviensi: In Gallia, AugustaVermandorum laudasancti Quintini martyris. Pariter


passio

die 5 aprilis anni 847

(G),

heec canii
sua gesta beatum,

mariurhac dieS. Quintinus in Hieronymianis


Ricbenoviensi, Augusiyrologiis Ottoboniano, Corbeiensi breviore, et in Kalentano, Labbeano,
dario Vaticano. lia Georgius
(3).

Quintinum
Qui

pritlie celebrant

iusigDi et vario ob Christuni cerl.iniino victor,


in

Octimbrem ciauao componil

orbe rueotem.

tum

in aliis

2 Beda-Flo>^s:

II

Kal. (novemhres}. In Gal-

martyrologiis, ttim in

qui sub Maximiano imperatore liis S Quintini, annos qumquamartyrium passus est, et post
est, ginta quinque inventum

Usuardus pu/nts Adonianum repetit elogium, multaque adduntur in auctariis, qux variisex
codicihus collecta fuxbes in Sollerio. Denique,

Romano,

revelante angelo,
;

sepultum [VIII kal. julii] addiiur in iu ms. D[iviomargine : UHima verba desunt
corpus
et

ui Gatesinium, Maurolycum, Saussaium etc. mittam, Mari. Romanum hanc ponit iauda-

tionem

In Gailia, apud

Auguslam VeromanduoU

(1)
1,

Supra, pag.

XXV.

pag. 43.

(3)

Analecta BoHandiana, tom. Mai-tyrologium Adonis lecognilmn et


(2)

illustratum. ad

png.

XXXVI. {5) Ibid. (6) Ibid.. tom. IX Oct., pag. 271. rum,

diem

31

oct.

(4)

Acta SS.,

tora.

Martii,

726
AUCTOBE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.

rum S Qumtini.civisromani,ordinissenatorii, pasMaximiano imperatore martynum


qui sub

annos quin-iuagmta suse^t- cuiuscorpus post est nicorrevelante angelo, inventum quinque,
ruptum. mavtyrolognfn 3 Exstat adhuc aniiquum msigms ecmanuscripium ad usum regalis et ad diem 31 ocloubi clesia; sancti Quintini, Galhis apua habctuj^ annuntiaiio :\n
,

IL Passioniim

trcs

classes.

Acla

priora

fortc

tesle

suppari scripta. Authcnticum


VitteS. Quintini.
sit

et in

Quinti

nopotitano.

A
a

qiionam

btHs

hxc

compositum,
et

quonam
S.

AuKUStani Virmandorum, Quintini^Hic Roma^ riosissimi Christi martyris sed amore Christi Oalsenatorio germine editus, Diocletiani et Maximiani,
lias in-i-essus

passio sancli ct glo-

cxaratum

ccclesia?

Quintini datum.
habemus pfura,rehus
ferc interPt^.

tempore

maKhnis priedicationibus, signis

et

miracuUs

famam gloriose eniluit. Cujus compreliendiUgenter perquiri, inventum divit, mancipan pra-cepit. catenis astringi, carceri
di,

Rictiovarus u au-

Deinde priEsidi simulacrorum

reUgione, eKliibitus, percunctata culturam et ordmem , effigies

i!nttverbisdiversa. Editaprimuma octO' UombrUio (1), tum a Surio ad diem 31 Hemcneo (2), denique bris, deinde a Cfaudio
a

Acta

Quintini

^P^e.
^,,^^

execratur;et quia

unum

et

trinum

Deum

et-

verum

fiducialiter

proedicat,

nagellis

crude-

exemplana (3). CoUieito, afque ab hoc tria a decessoribus noslnterma.nuscnptoscodices


tris collectos et

Deum glorificat, liter ca^^ditur, cu^sus animaconstantijp perseverantiam divinitus ad obscuritatibus carcereis tur Iterum catenatus solaubi humano penitus destitutus damnatur, alloquio. Cujus consolari tio angelico meruit vigilibus, ad locum urbis meet pr.udicatione

glonficans

nunc ad bibhofhecam BruxelQumtim ex Imsemperiinentes.exstat (4)VitaS.

ms Theodori Canteri et additur aitera E cumms. CI. Puteanivetustissimo; item Maximini Treviris; manu: collatum cum ms. S.
;

Collatum

itein tertia

manu

et sancti

conductu, insciis popuhs, pervenit, dium. ooncurrentibus undique compendiose perorata, ad sexapplicacentosfermeviros usque fideicatholic.v. indignatus Rictiovarus pi-.cses, vit Quapropter Dei atrocissime troclileis iussit sanctum virum

quoquein magno codice Acta dem bibhothec^, ad calcem (5). Dein P. Chiffietio, ex ms. AcS. Quintini missa ofim a
Divion. et Caritacincti monasterii et S. Renigni ex ms. Caritatis codex de tis(6), et ab eodem prima, corporis S. Quintini, scificet

Audoman. E.xstat ms.anni U70 cjus-

resticulis ferreis cccdi, et torqueri, insuper et ferventi dorsum ejus pevoleo, pisce adipeque

inventione

qux

fere uhique Aciis

subjuncta reperitur.

et acetum ori ejus mfundi, et calcem, synapim catems coUigatus, ad fundi Iterum ponderosis perducitur; ubi jussu Augustara Virmandorum veribus ferreis a cervice ad

proesidis

duobus

decem clav.s fercarnem confoditur. Inter reis inter ungulas Dei athleta tandem ha.c manens insuperab.Iis. occubuit. Cujus sancta anima
quoque crura transfigitur, ahis
et

passio S. Denique ibidem martyrium seu cum ms. Bonifontis. tini martyris, coUatum sunt Acta Proinde edita nobis prse manibus eadem sunt numero quinque (prima Coltietti decem, qux apud Hemer^um) ; manuscripta Et prxter htec ratione coltationum.

Qum-

habifa

eladio percussus similitudinem niveie

columb^ de

collo

ejus

innumera fere exstant, tum Brnixelhs, tum quampluriParisiis, tum afiis in bibfiothecis quam manuscripta in ires mis. Sed tam edita
classes

liberrimo volatu visa est cceexientis proferens, vero ejus ab impio prae-

lum

penetrare. Corpus

side in nuvio

ferme

SomemE supplumbatum, post annos matron^, quinquagesima quinque, cmdam


reperitur, et in

distribuuntur Ad primam Mombritii, bina posieriora Colspectant Acia Acta ex codice majore num. 3398 item

commode

Heifi,

revelatur, et ab eadem Eusebia^ nomine, ab angelo

C incorruptum

eodem municipio Mariyrologium hoc VIII Kl juUi sepelitur. clar. Ernestum de vidi Quiniinopoli apud est membranaceus, magm Chauvenet Codex
scriptur^ densique voluminis atque parum nonnullis in partibus haud clarsej at singuhs fohis in corrosus. Plurima sunt fere anms vel notse, sequentibus
pra^-

Ista ex Cantero, hujusque iripHci collatione. insequentibus mufto breviora sunt, et ut mox ^ videndicabimus, auctoritaie ionge prxsiare Surium tur. Adsecundam classem r^eferimus
et

ms.

Chiffleiii

coUatum cum duobus

aliis

horum

narratiodiffusior, sed simuf efegantius

Tertiam classem constifuit Hemerveus cum CoUietto inpriore iexiu; quibus consonai ms. nostrum, manu puto Rosweidi exaratum, Collatum sed quo ex fonte haustum, non video.
digesta.
fuit

addiiamenta

immo

ei

s^culis exarata.

Ex

his znfer

aha

cum

cod. Bonifontis.

anie xtatemdiRcimus ipsum mariyrologium Ludovici regis conaut saliem ante obiium S. sacris comscriptum. In multis eiiam fasiis

5 Jam de singufarum iilarum recensionum sub iitufo auctoritaie. Earum prima, quam
coPassionis I infra exhibebimus ex egregio fat. 5299, dice oHm Puteano, nunc Parisiensi

priym fo^e
Ifjf^^^,^^^

memorantur

cor^oris

S.

Quintini transla-

dicetur. iiones, de quibus infra

composaicuh IX, difigenterdescriptam, certe a Quintini morte quinsitanon esi ante annum

quagesimum quintum, quum

ifh annexa sit inventionis corporis qufe hoc ipso anno relatio ejusdem scripcontigit, eaque refatio omnino
toris

stylum referat. Jamvero iafis est ut, Rutnartit, comparetur cum Actis martyr^m
dois, tom.
l.

si

(2) (l)Vit SS., tom. II, fol.231. Pansua manduoram vindicaU et illustraU. in Refeato. pour aei-vir k Vhist. du Vermaii1643. (3) MemoireB

Au^ata

Viro-

pag. 131 et aeqq., Cameraci IT71.

(4)

Codex

8927.

(5)

Cod. 3391-99.

(ti}Cod. 8927.

vix

'

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

m
edimus,
ac^ectis

emendationbus vix sive rebussive forma ab alias Pasoriginalilms discrepei. Confer inter Acia nostra muUis sionem S. FerreoU. Immo prodigia haRuinartianis magis sobria sunt, et responsiones bent pauciora, inten-orjaliones ex senlentiissaet has quidem fere bremores, adhibere crsiScripturie; quasutique christiam cieterum ex aliosolebant inter precandum et audierant rum mariyrum rcsponsis, qute vel paratas potuerant alque discere
et
,

mus

Chiffletio,

iamen

'"'g^^^^"

Suriana edUione leciionibus varianiibus. lisdem usus esi TiUemontius et, precter superius citata, de

pronuniiavit (G) Pauca, inquiens, martyrum Acta habemus meliora et quamquam originalia non sunt. non videtur incredibile scripta fuisse ante medium s;eculnm
iis
: :

VII.

Nec dubitem ea respexisse Baronium, ubiaitO): Cujus^S. Quintini) passionis .Vcta...


extant, ab auctore tanien quiea descripslt, nonnuUis peripbi-asibus aucta. Post hicc nemo

vel legerani,

tenerc si

quando

ipsi

ad cerlamcn vocarentur.

exemSunlneoriginalia? Certc pluribus in agiiur,auclorprieplaribus, ubi de inventione Boninus Momseniem se fuisse iestatur. Sic

mirahiiur Acia Suriana passim a scripioribus adhibiia et laudata, neque alia plerumque iis cogniia. Sic Longuevallius noster illa sum-

britius (1) : Ita ut onmia viderentur. Siaiiliter in nobis in oblivione esse uiroque ei expressius in Rosweidi;

delectamenta mundi

maiim
nse

(8), et adjicit:

reddit in historia Ecdesix GallicaHistoriam prima; inventionis

apographo

Collietiii'2.): Sic

omnesQUi ADERAMUsimplevit,ita
.

NOBis abolita viderentur. ut omnia delectameuta.. Maximini ct in ahis duoSic eiiatn in codicc S. ct X/(3) adeoque exembus codicibus sxc.

(corporis S. Quintini) scripsit teslis oculatus, lliec qui pariter historiam passionis composuit. auctore fuerat ab sed lecta excidit

quidem Actorum nostrorum. Ciuterum Acta


;

ha?c nnstra

scripta graviter
fule

sunt et concinne

videnturque

.-

hisioriam plaria omnimo sepiem consentiuni iesie oculato ; quod Jnvcniionis scriptam a Coiniias (4). Cum nihii dubiians admittit monui, hunc eumdem Pasautem appareat, ut consequens esset Acta sionis esse auctorem, Quintini ad medium fcre sxculum I\ nosira S. originalibus annumeesse referenda, immo et Quod tamen non censuit Ruinartius,

cum auctori pnfsto fuerint monutam antiqua. Et re quidem vera legiiur menta inventione ; in Actis Surianis, ubi dc prima
digna,
Insolito etiam candore

idem corpus fulgebat et E circuminaistimabili odore fragivibat. adeo ut testatur is qui huic rei stantes (quemadmodum

randa. quippe qui

illa

voces nobis et Puieam. busdam codicibus, inier quos ms. danda fdes? Certe altetytri igiiur

prxtermiserii. Faiendum est, qui aderamus desiderari in qui-

CORAM INTERFUIT, QUI ETIA.M SCIUPSIT BEATISSIMI odoriS MARTVRIS HUJUS HISTORIAM PRIOHEM) ca oblectamentorepleti, aliorum mundi suavilate rum obliti viderentor. Scd quie fidcs adhihcnda
parenihesi clauverhis Surii, iis nempe quie inaliis e.i^empladuniur.^ Certe desiderantur
ribus

Quibusnam

corrupii sini oporict : VQces, aut Hliaddendo.

isti

delendo prxfaias

omnibm

sivc ediiis sive


.

manuscnpiis.
con-

Sed parvi id referi

Quod enim ex vocibus

17Z7acienda:

dirimere ausimj, 6 Viuiesi (non enim Utem hocccrium,ActaS.Qnnnunhaudrulgarisesse


a Tiliemontio meriti. hi pretio hahita sunt
Digna,
inquit
(5),
:

alteram sequeretur, si vere sint scriptoyns,

nimii^m hanc Xiiam sccundum antiqmora


Acia(qutenos Passioneml vocamus,) maniratam esse, id uiraque legcnii pcr se narraiiones et ret^um festum est nam amb^ concordant, sojo subsiantia et ordine apprime
.-

elabo-

quibus fides tribuatur fere

eadem qua;
tia

originalibus,... ni obstaret frequenet

prodigiorum

ut autumare fas sed etiam additas res.

miraculorum vix credibilmm, verba sit originali non solum

Atque
,

hicc ita

Tille-

iua TiUemoniii ^ est,quam ei nos

ui Pasmontius de Aciis Surianis quibus, manifestum est sionem utramquc confcrenti prxsiantiora sunt. nosira aniiquiora adcoque et perpeQuod ad miracula spectat, vetus potius caviUatio objectio vcl

iUis nenere scribendi, longe simphciore secunda Vifa iersiore ei pohActis, in hac vero autem wiaie hujusl itx iiore, discrepani. Qua antiquiorcm illam meliore forrna

scriptor

diaesserii,

neque neque ullo indicio prodiiur


est

hm

aUcujus momenii

ei

decessores aostripassim

opinione non est vetusiior Vita tertia, de

indagare. Mea qmdem valde antiqua, nec multo

quajam dicendum.

F
ieruarnj-^

non mnt indis^^^retudimus. Certe prodigia scd nec rejtcienda: hoc minatim admiitcnda,
enimvero nec viro cathoHco,
nec christiano nec emdilodignum. QnmUm a nobis edenter asserimus Acta S. prod.gia caque muUo denda pauciora referrc quam Acta plura (de procon^-

nonnutia dc codice 8 Et primo quidem BcMerxus.Exsiaiilleadundc iilL edidU


tini,

Qutecum

ilasini, confi-

sanch Qum- ^ huc hodie in ihesauraria ccclesiX quod ibidem sercum Evangeliario
supcrant aiia omma mss. vatur, aique ^iate volumen forma Quiniinopoa rcperienda. Esi
in-i^>

J;*;;^.f*
Q^intini,

una

credmiora, Ru^narhussrncera lanbus non loquor) qux

cenmU
tior,aSurio

ci

ut fdc

dignapublicijurisfccit.

VoLmodo ex TiUcnioniioprotuhmusjam pri


dictaesscdeAciisaJiuio
in iucem datis.

rtionui ab co

^'-'

mum

Hm

e/^^^^;^";/";'.

uilsc

coUectionim^^nseranfet g^^viter conscnpta. prtejudicrum rZnts, ne n^men Surii iUis codidbusase in quippequiiextus perpolire sotUus sU ex

iispr^fixo, uipoie docte asserii in titulo

foita habcns tum ei corio vituUno vestitum, vario caren^ nec antiqua 89, receniiora -^ quinet ut sunt iilcne, voces, ornamcnio, Passzo auiem distincUe. sententiie aureocolore pluribus illusInveniioprima sancU patroni et privcipua mariyrii irantur tahellis, quibus manu picia coonbus capita exhibentur, rudi
;

oblonga,

membrawiceum,

soiule

compac-

Z%Tt

Zperm piuZunus

Aquicinctim, quod debeapographo codicis

gouache). aqua dUutis (galtice k la argum lia spectant ^^bnca^seu tlm quoque Pf^^^onuaHieumetro conciusa, qu:e singuUs adparagraphis atque Invenhom
lis

Arf

oma-

sive

_
pag. 700 et
(3)

nnff -iiS.

fSiMemoires.

toiii.lV,

r.AnnoUta

ad Pa.,,n,^^
_^_^

_^^^

^^^

^^

':L

130.

setj.

t)

"> V"^- '^"


I.

''
-

(8)

Tora.

pag. 124 etseqq.. Pans.

.^
1^^^^

Memoires, tora.iV.woi., v^&

ns
A,UCTORE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
apicum
Quintinopolitanm ecctesise circa annum 1104 hiec opmio coma Raimberto canonico.Atque cupierim- certoprobainmluit. quam

scripfa

legunlur, atque pecuhari hxc de codicis charactere concinnata. Atqxte inspeximus ; ejus attente

forma.

Eum

muniter

ipsi

autem

apographum accurate descriptum^, in/imi pretii documenta sicut et alia non cultu, humanissime nobiscum de S. Quintini Charles, cui communicavit vir eximius Ed.
animi signipro ianto heneficio debitam grati nohis imprimis ficationem hoc loco rependere

cordi est. 9 Autbenticum Autheaticum

^!:^

idque ab omm fortejam inde aprincirctro memoria. immo tantum contineretdeh. pio sic vocatus, quod ea qux sincera existtmam07iumenta
.

mlgo dicttur,

jmprotesiimonio. Est tamen unde haud proferas. Fotio prim,o, ubi babilemrationem depictus cernitur incipit protogus Passionis, norm/im monachorum tonsus, vir capite ad cotmu gestam; altera mnnu calamum, altera voce in duasparinfra legitur literis )^beis et Et iterum fotio sequcnti tes secta: Raim. bert. ejusdem prologi idem vir exhi-

tam

ad catcem

betur offerens

Hbrum

S.

Quiutino. Aliunde

Quintino

bantur.Quo tempore inprscsentemredactus imtio voluformam, indicat sequens notatio

sit

Sanquinttnovimus Guidonem, ex canonico monasterium nensi epi^copum Beltovacensem, suburbio surr. civitaiis dtvo marlediflcasse in

minis arfrffm.-Extvactum e

registris conclusio-

num
sancti

ecclesi^ capitularium regalis et insignis


Quintnii

tinnQmnimodicatum, subreguia sancti AuguIvonem, celebernmum stini- cui prxfecit notissimumqueposteaCarnotensemprmulem.

Augusta

Veromanduorum.
thesaurana

Authenticum

Vit^e sancti Quintini in

Hcmcrxum (1). Hic autem abbas, ut est apud Viroin ecclesia S. Quintnn prxteidam unam
manduensis ab Adehi comitissa regulari ejus possidendam apud nos a canonico Bellovacensis. Raimloci id est monasterii primus pra^bendam bertus ipso Ivonis tempore
impetravit,

huius ecclesia?

ordmaliosatisintersecohan-eant. Hanc autem inscribi et per me capituli B nem in capite ilHus ordinarunt. Stasecretarium suhsignari domini decnna capitulo feria secunda, julii tutum in millesimi sexcentesimi octogesuni quarta, anni Gobert. Cxterum septimi. Est signatwn : diem et integer servatus in hunc usque Passi07us ; manet, excepto uno fotio ad finem sitignoramus quod quandoet a quosublatum
sexto.

asservatum compingi curavit dothesaurammus Paucet, canonicus vices gerens Raffeceoquod folia non hi perabsentiam domini

iUam
tus

ufriusque hinc intetligttur bendarius Augustte, aique monachali depingaiur, tum tum cur habitu Quintnmm utriusque
iuloque Viromanduensi Cj^idone, ut credere fas est,
ecciesix
obtulerit
;

quanlum a^tas ferebat, erudiitasint,eratRaimbertuscanomcus Hxcsi regutarts, prxecclesiie, Bellovaci


obtinuit, vir,

curresspectantesadS>. volumine cotlegerit^capiloci patronum uno

hortante,

decimo constatjam defuisse anno hujuss^cuh

quem scimus

Postmodum aulem subtractx fuemnt potuit accuetbinxtabeltse, quas quam feri


Chauvenet.

ex qua assumptus ad pontificatum fuerai,perpetuo fuisse addictissimum.

Ernestus de ratissime restitutas testatur D. Isetiam^nec sane immento. quesxculo ritur codicem exeunte

X VIII, quo cano-

nicipulsi extinctumque capitutum,

et deinceps nonsatisdiligenterfuisse custoditum, ut miper randum potius sit non majora detrimenta tot

mandueLs ab Adela com^tissa^ ViromanQuinttni Bellova^ensi ^.^.^.^^^,_ dwi^isi monasierio S. memoria in sacns diavns ^^-,, concessa, exstabai
cum diplomate ejus monasterii, simul de simili concessione lippi I regis Francorum Utrumque documentum edidii ab ipso facta.
HemerieusC2.).adscripioinmargineanno\m, ^'''^'''^;)":;. ^^^^ ph Uppi i ,.eg.s Franc.
Phi-

12

De m-aibenda quidem

S. Quintini Viro- canomco

.;

annos

ei fuisse illata.

qui plura continet de

S.Quintino.

- - f!?fii!r!r;.,!S"^^""^"'
et his

10 Omnia

fere fe,-e

qu^ qux

in

volumine hoo egunvotumine hoc tegun

veniunt ordine

et titulis.

K=^'
.

Incipit prologus descriptionis

Vit^ beatissimi
Christi

martyris. patris nostri Quintini Passionis martyns l.Incipit textus


Quintini.
2.

Sermo pro

gi-atiarum actione

m festo sancti

n.^%. (diploma) certam constituentis, prEebendameam, quam Yvoni et monamantis, comitissa post Hugonis chis S. Q. Bellvac. Adela ecclesia S. Q. Virom. j mariti mortem donarat, in verbis: Suhjicitur diptoma, his conceptum Francorum rex. Odom Philippus Dei gi-atia
id est confir-

Loon^.

decano

et

cieteris canonicis
et gi-atiam

nostrEe

ecclesiEe

Quintini.

a sancta Eusebia. 3. Inventio sancti Quintini sancto Eligio in 4. Inventio sancti Quintini a loco ubi sepelierat eum Eusebia.
5.

S Quintini salutem facimus vobis quod Yvo abbas


ecclesiifi B. Quintini nostre

nostram. Notum
Bellvacensis

mansuetudmis aures

Sermo
Incipit

in

elevatione gloriosissimi martyris

adierit

Quintini.
6".

prologus

Christi Quintini. virtutum beati Quintini martyris.

Incipit textus

miraculorum martyns signorum et


ipsius

suppUcans, tam per se quam per fideles praebendam nostros, ut ecclesiiE sibi commissai patris mei unam in ecclesia vestra pro remedio
et matris

mus.
martyris

De est mo(anno 835 in insulam ubi xdificaium septa civitatis nasterium S. Quintini intra hoc Quintinopotitanas, et de miraculis qusi
7.

translatione

corporis

proebuimus,

contigeruntj loco, invocaio S. Quintino, octavis sancti Quintini. 8. Sermo in

quia audivimus. coUaudasse, per quosdam ex vobis vobis, ut sicut mter vos Quapropter mandamus vos perdeterminatumest, investituram quce ad prEebend^ per praidictum abbatinet priEdictje Deinde, teste Hemersco, sequitur

concederemeiB perpetuo habendam assensum Cujus petitioni ideo libenter capitulo vestro jam vos id in

tem

faciatis.

9 Sermo marlyrum Quintini


soris Cassiani.
Dicitur donattis a

de tumulatione sanctorum Christi


et Victorici, et sancti confes-

ibidem, videlicei in prsedictis diariis


venerabilis

Adela,

Veromanduorum

comitissa, conces-

11 Fertur

volumen dono datum capitulo


125.

priebendam sitecclesiae S. Quintini Bellvacensis ejusdem S. Qumtmi quam habebat in ecclesia

Raimberto,
(1)

Aug. Vvromanduorum. pag.

(2) Cfr. ibid..

Re-

gest.. pag. 39.

Viromandensis,

DIE TRIGESIMA PRIMA. OCTOBKIS.


Viromandensis,
sui pro anniversario conjugis videnet filiorum suorum
;

729
AUtTOBE
B. B.

Hugonis et sui ipsius

tibuset luudantibus ejusdem

Radulpho et Mechmimo, Adam Symone; pra.'sentibus Roberto militibus suis, Walone Rabis, Odone Britone abbate, de Biardo, clericis Odone
f.li.s

foL&1)aliam produnt manum, quam proicedentia et subsequentia. Ast uno eodemque tempore iolum volumen exaratum, liquet tam
.itr^ucex scripturie characJere qunm ex codicis compositione his enim omnis intertura seu
.-

pra^^posito

etc. Britone canonico, Ernaldo

Putem

k.s his

tradU^onem de ong.ne bus monumentis nit.

^
duo-

potationis vel leoissima suspicio iollitur. a 15 De auctore non conoenit inter er^ditos.

dmbus

^Z^" J ir^Z^;-;^
(8)
.

^posi-

scribiSt

fj^^/^f;j^^^;;;,;, tum. In hanc senlentiam


Tiliemoniius
alia.

inclinare videtui ;,,,, ,uietuv

priebendpd.
flrtoli04

horum docu13 Quamvis auiem in neuiro iamen mentorum apponaiur nota temporis, id in dubium sinceritas satis non ed ut eorum idemnamque haud infrequens occurvocetur consensu sinceris U)rit inchariis omnium inconsideraie assignatur Neque annus 1104
:

Hemeriieus

cum

actis edidit

monumenta ad S.

Quintinum spectantia,

sunt aurtoris. quue qu.de.ii omnia ejusdem lorte ferHemeriKUS rubricas adscrihit Raimberto, iiui Aiiipartem tur essc canonicus sancti Quiiitini. qux tribus priorihus numeris conii-

tantum

concessioni

Adeix

comiiissve,

cum Hugo
ejus conjux,

Maqnus, comes Viromanduensis,

diemsupremum

cru~ obierit sub expeditione

caHera hinc neiur (9), putani ilii tribuendam, atque in unum fasciinde ex variis coliecia esse redacia, manu tamen Raimberti

culum

1060 ad amium enim, ut notumest. abanno Francorum ohtinmt. Porro 1108 regnum Odo deQuamvis qui in diplomaie mminaiur documento probetur eo temB canus, nutlo alio prceporecapitnloS. Quintini Viromanduensis decanus aiterius nominis sedisse, iamen neque demonstrapricfuisse eodem tempore aliquis plane gratuUo, tmmo et turi^). At profecto

mense septembrivel ciala Tarsi in Cilicia ncc diplomatiPhiociohri anni 1101 (2). Sed lippilrepugnaiidemannus llO-i; Philippus

demque CTistitotum iifjrum exaratum. Alii roiumen scnpmant, hoc curante ei dirigente pauio anie dixi, tum, sed alia manu. Sane, ut in.^pecti07ie ex ipsa apicum seu characterum amanuenses operam coniuelucet duos sattem Num alter eor^m Raimbertus sd, nec
lisse.

afnrmaverim nec negaverim;


ei

iicet

pronum

nominis ah inUio iibri, satis sU ex inscripiione


tahellis

ah posiremam partem, mediam vero


fuisse

conjicere

proiogum comUaniifms, Raimbertum scripsisse prunani el


duabus
alio

titulo diplomaiis improbabiliter, asseritur in in confirmaPhilippus rex itlud dedisse

comiiissse. Neque tionem donaiionis Adeta^ hujusmodi in instrumento

enim quidquam
indicatur,
patris
et

mei

et

rex pro vemedio quod uiimatris meie concessam

prxbendam

ait

esse,neque ab Raimherti manu concinnatum NonrefagUK. de Chauvenet eo compositum. iltum audorem Passionis et Inventionis prim^
dicere
;

nec totum opvs el quidem ex 16 id mihi omni7io cerium, aliqva parte


a Raiiitbefto

exaralam.

que

ann.yersar.o donatione Adeim pro ipsius et f.ho.'um sui conjugis sui Hugonis et auctores Gaiiu^ suorum non concordai. Unde tituliraiionelMa christian^, nuiia iiiius 1080 (4). iiligarunt anno circUer

cum

vir doctus quod confirmari existimat hisiorm consequenti ioco, quo Inveniionis mrommodis plures laboctudiiur: Atque variis

rantes,

sa^pissimepot.untursalute. Quwquisunt, optata videntur hoc scripiore, indicare

quorum

in alte.-o

l.b.-o

perplura s.ripta

demjudice

dipioma

B.IvontsopeFrontoDuc^usvero.in forte editioni prrefixa, anno 1089 (5) rum ejus Viromanduenquod inter decanos S. Quiniini Odonem quemdam ah Hemesis ab anno 1075
Vita
;

Auihentico vemt librum miraculorum (qui in esse histona Inveniiosexto iocojanliquiorem sententia, eumnis: unde, inquU,firmaretur

dem

Passion.s

et

rmmemoratum

repererint (iilum mmirum subscripstt duplici qui. iitulo decam adjecto, comitis Vzromandiplomati Heriberti IV (6), dato), neque aiium post duensis, anno 1076

Utiquenutius

est

maximam saitem

auctorem esse. miracula duhUandi cottecta muitoanie partem,


Inventionis
tocus,

G
sed id non
constat

ipsumusqueadannummoq).
est USed quidquid de his existimandum documento in utroque illud cerlum, nUiit conjeciura enuniiarideRaimherio, ut mera Authentic donatione opimio f/e ^'"' ^ueatur

demonstrabUur sxcidum Xllfuisse^ut atihi sequaiur perspicio qua raiione ai non piane hislor la iiHus iihri meniio f^t m ex eo quod

Raimberto composiInveniionis, hanc esse a

tam Hoc solum


iito

.cwp(te.( codex sicculo XII.

sive

\,,^, annoxm

AttamencodiD.,-,wM facia.Attamencodia Raimberto facia.

frust>a manuscripio sive tgpts vulgato cauhic adscmpta almm o^> qu^sieris; neque mu-ac^claqu^ ut -^oneamur

addita,

reiataab consial, verba supra aiio Q-ov.^ c^f'' quippe qu^ in

7::murn.cres.cui^XlUsseapt.raeJ^^^^^^ Z.^llumveres...i^XII.^^^^^^^ Chauoenet ex arguments stravU Ernestus de ...,.^^^..^^hinionifme amcum lUeraaptcum l,te,aut aiunt.palveographicisatque ditigenter exanHnaut rumve ftrma, quam in pr^cla,-a dmerta. Zultisque desa-ibit prelo non subZne lu^ctenus, quod sciam,nonune aucto,ns oe,-o exempla,;
.
.

sam sunt, nisi Z::Z^-f;,.,na,n^ncentionen^s.culis '^V^''smguiau smonlar, Authentico in Lthentico recenseri


contigerunt, coniigti u.'t-iy

pauio infra expiicat iihro C^terum de auciore mteitigat scriptor, quomodo suam
sive

^/,v,/

/nuUnius laudatus
subjicit

opinionem

sive

conjecturam

cujus sianatnm, ridere


ecTa-

est

cod,c, in capite ,ps,us

Passio.ns et Invenenim Evidens est scr.ptorem comex vetustioribus documentis tionis historias
posuisse.

ZTinali

ITduorum

ope,-am saltem l,ira,-iorum v,g,nUquatuor quvTisse adhibitam. Folia (a folw ve,-so 43 ad busmirccula recensentur

p,-obat Ibi similiter

non umus,

sed pai-aquidem ex antiquis hausta fonlibus, Raimberto canonico. phrastice concinnata a ut iiquet ex tUuto

Idem sentU

Coiiiettus. a.^^serens

Acia

Paulo

aliter

Hemerseus,

,n Cf,^J (9

Lm

-n fp;g.4m,tou,.III.pag.m5.680.Sfl;ton.lV
\y)

Nouvu Tta

IV. de D,p.o:ati<,ue to.. occideutaux des C,-o,sade5, Histcens

(4)

llj.^.^-

W-^.

Pf-^^* ^"".x/jo,.

Mipne. 9A1 f51 Ap to,. 1 ,^; ,-/,, ^J;. 33. 'J (.r Con.otte Clr. OaH. pag. 12 et IJO. He>ue,us, Me>o,res. ton,. IV, 1015.
1

Piitrol.

-W

uag. 45.

v^"-

"^

Ociohris

Tomus XUl.

_..

730
AUCTDRB
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.

D
perve-

codice Acta Passionis beati Quintini e

est ejusdem tusto regalis ecclesia;,quu: Exscnpsit naimbertus el Aucrusta? Vii-om.


cis^distiuxit.

muvlyns vubn-

111.

De tomporo quo

S.

Quin-

Indicat ilaquc

Hemerxus, non

linus obiit.
Quintinum marlyrii palmam ^'--^ ^^^i^_ lempoia Biocteiianiei Ma.^mtan^ cst ante generetulisse iempore i^tw^.c.....-^^,,-.,,^ ^^ mamfesto efficttur ex ,.^^^ ^.^^^ Hercu-lH. Quod quidem siiinier eruditos. qui se- , conira sii inier e>-udUos.qt.se^ tiani ,^,., ut nemo Actis Actis, adeo ui ncmo dc liac qu-^siione movere. christiano.

qvi probabititer anti'

qvam Passimem

pnefato cacomposiia fuissc, sed cjcscripla a nonico, cui solum tribuii tmbricas. RaimVt dicam quod sentio, exislimo reformasse, reformassc. w/wj Acta antiquiora hic iliic bertum Arta antiouiora /lic nonnuta quibus

locum ad %cum ''^^?^''^'^:^L^f''^^^^ explicatius redderet res propius


martyrii et inventionem spectantes, responsiones, cando eliam intcrrogationes ct idem aln anie et sicut et precationes : quod
posi
cis

n TJ. iZlTZcLdo

Certum

Mse

esi S.

amplifi-

rio siudeai

dubium

Ve^ra de anno
disscnsio, ut

passionis facta esi plur.ma de SS. liquet ex Commeniario

^'''-.u..

codiprxstiientni, ui ex collaiione cum posicrioribus cst manianiiquissiyni

cum

Acta, qno aniifestum, atque ita quidem ui breviora. quiora probantxir, eo sint quoquc qucm diaicod^ce Vuleani, oblinet Id sanc obiinei in codicc Putcam, -"";

menCrispiniano ad diem 25 hujus de perseeutractavi sisociobris i^^2\ubilaiius excdata. sub pnvdictis imperaioribus tione
Criwino
ei

Sufrecerit hoc

loco

summatim

disputaiionvs

mus

B Talia quidem proUccioribus annumeranda ; facilea Raimque comenserim ad hanc formam Itaque haud longe discedo a berto redacta. discedo. clarissimo de Chauvenet, si tamen Raimberto Probabilc mihi quoque est eidem
quibus dicersa tribuendas metricas rubricas,
versibus haud capiia martyriididinguuniur, admodum elegantibus contextas. Exemplo
sint

?''-- ^!' "'",1 f' ommum exemplar Acio^^m continetur et quo vetustissimum et qux ad nos pervene^-unt, ahadeinsimuibrevissimum; hoc ex fonte minus adaucta, plus ceps ex aliis mana^-unt, pejorc digesia. stylo mcliore et quandoque Autlieniico legunim\et suni qux in
cerlo cerlius^

Imprimis dtxi priccipua capiia recensere. in chriUianos latmn ^XZZnJJeWcium

^1! ! ineunte
ita

/rM sieculo

IV, V.

Ne tota, inqmebam. ribus Dioctetiani annis. adecclesiasticie series perturbetur luslorue Gallns, non solum .n mittamus oportet, plures exeunte L etiam in aliis regiombus sed nommllis Diocletiano, martyres passos sub sa^culo generale contra hujus imperatoris quamvis

dicam, localia

particularia ei, u, alia pari,cularia et, ut prodii^se, prxseritm p^no-

christianos edictum promulgatum anid est nrimis annis sequentis saiculi, tempore constat paucos no 303- quo pneterea ob iideni morti add.cin Galliarum provinciis
tos

tuerit

tantum

Cum
Ut

duce QuiDlino Gallos

petil

en duodeno,

Maximianus auChlorus, qui Ecclesiu: favebat, tam atrociter tem Hcrculius, Cbristi se.iuacibus Atque hec sunt intensus. lUliiE pra,-esset.... impulerunt eruditos ut disce-

quod

in bis partibus

imperaret Constantuis

qux

fulei

nuinus reseret, Romana juvenlus.

derent a sentenlia

Clnudilur

Ambunis Quiutinus

carceris anliis.

tyrannus. Famina multa serunt sanctus dirusque

Alia videsis in Aciis quai Commentario


InveiUio-

^b-

et

nemamplificavit.

junximus. In18 Pari ratione inducor ut hisforiam adscribam auctori. veniionis primx eidem
indulIn hac vero rninus esi amplifk-ationi propius accedit ad narratiotum; unde et nem primigeniam, prout r-eperitur in codice Putcani. Aique idemanimadrertere esi inomnibus manuscripiis : generatim primUivsi

lUorum qui opumbantur bb. CrispimanumJ, martyres nostros (Crispinum ei tempus excarnifiidem sicut et alios plures sub Ruffinum et Valenum, catos, puta SS. Macram, Leg.oneni Theba^am palQuintinum... et totam promam triumpbi adeptos circiter anno quo jam edictum. Dubuis senerale
diit

pm

pridem

Diocletiani

hiBsit

videtur BoUandus.... similiter censuisse admissa bina Henschenius... Postea ab eruditis particulans, genefuit persecutio; altera
diserte

Pagius, scriptores perralis altera.. Existimo, ait

secutionesparticularesinquibusdam provincns Herprimis Diocletiani et Maximiani


eturbibus,
culii

narrationis simplicitas mulio fideiius quam paucis conin Passione observatur. Itoquc ut

annis excitatas,

cludam, opinari libo-um cst, ardiMartyriumetlnveniioncm Martyrium et Inveniioncm primam ex antiauisdocumeniisconcinnassejtancqueopinioquis aocumemi.^ tuni. ^,.J:__^ nem probabilem existimo, etiam t-ubricasesse ab eodeni compositas. Neque tamen fas est assentiri Maurinis ita censentibus (1) Raim,
.

Raimbertum

quai hoc anno (303) me Baronius observavit.

persecutione generali, contigit, confudisse, ut ante

cum

rur^s oo Deindead pecuiiaria descendens, f^^^^^f^^^ -'-;^^^"''^ 20 ^^'"^^ martyres Lcgionem r^^^^^^^^^^^ habui ^ .V.(a//((/"Lt/;t ot/L"...v tamquam certum ^''''^'''^'''IJlZtPm Tlxebmm, tem- ilxebmm, Quintinum oawm co /ere ^em- ^^T"' ./ ^^/w/m. S. Ouintmum passos eo fere nominaiim

f ^7XV

et

porequoLegio Thcbxa mactaia

fuii

necpu-

bertus,

auctor rubricarum est, posset simul nonnuUa ratio suadet dici scriptor Actorum, quic ineunti sa;culo IX, si tamen auctor rutribuere
si

reperiendos qui tem inier gravtores scriptorcs Agauconiradicant. Post ha^c camificinam Maximiani, nensem contigisse posui jussu

cum

bricai-um hoc tempore vixerit. Utique

ruii

Raimbcrius hoc mvo,

ei

non ftoActa ab eo con-

cinnaia tribus fere saecutis suni recentiora.

vero Augustus esset, et Bagaudas susin ipsa expeditione adversus Herculii digmtaiem cepta. Quam cmaream existimai Pagius, ium. alns
GiEsar,

nondum

demonstraiam
rationibus,

De sermone scnptori quidam attribuunt, infra

pro gi-atiarum actione

quem eidem
disseretur.

tum

disertis

Eutropu

et

Orosii ies-

iimoniis (3). poterit hoc modo


tianus
16-2.

Quic si iia se habere ccnseaniur, rerum gesiarum, de quibus

Dioctehic qutestio, ordinari scries. Saluiaiur die 17 septemimperaior ab cxercitu

(1)
{id}

(3)

tom. IV, pag. 30H. Acta SS., tom XI Oetobns, pag. 496 et seqq. pag. Eutropius, Breviarium, lib. IX. cap. 20 et 22,
Histoire litteraire do

U France.

edit. a

lib

Vll. cap. 25,


1882.

HiBtori. Droysen, Berolini 1878. Orosius. Vmaopag. 489. edit. a Zangemeister,

bon.

^^.^

DIE TRIGE31MA. PRIMA OGTOBRIS.

731
AOCTOaE
B. B.

hris

Hercuhus anno 284; sequenti inchoato,


parat,

Cijesar copia.^

Alpes transseptembris cendit contra Bagaudas acturus ; 285 mactantur Thebtei; die 22 ejusdem anni

cum exercitu

aliisque arguac de S. Eucherii testinwnio dictum ante in AcUs Sanclorum mentis jam
esi (5).

mense octobri pervenit ad


.1

fines

Parisiorum Parmorum.

C,.n<.,'^^(in fllrRemorum,Viromanduorum,Suessionumetc;

L?e.

|M^.nnii. . inu naSSioois. UtrUIU

e.Tmf/cs?auf/fl5w6i5cievibuspruaiisdomat,

Auffusta

Viromanduorum,
.

(ie

utloquiturButropius,velutalnd^o^^^^^ denique in Orientcm redux aa


cile,

j-

brevi;

qua

in

Actis, sila

fueril

eo

atque sw* ipsa expeditioTje

die 1 Diocletianum, Augustus nuncupaiur procul Nicomedia{\). aprilis 28G, haud erat temporis 21 Atquehsic reccpta olim Scd hodie, post doctissimos noiandi raiio.

loco ubi jaeet hodie


S.

oppidum
ubi

Quinlini,

an potius

adver-

viros

sus Bagau'
dns.

Borghesi et Mommsen, Maximianum creatum scriptores fereomnes, kalendis aprihs anni fuisse Augustum, non aUismultis contendebat Georgius
286, (ut

conseniiunt

nunc

vicus

Vermand.

Do

sede episcopali ibidem erecta.


Ambiani, S Augustx Viromanduonwi, consum- Ea^Ac^Z' mataest
Qnmlini passiocf^pta
quiequi^
(^^^^^^^^^,

cum

sed halendis Baiterusin Fastis conmfaribus), Quamvis auiem hinc sequatur maji anni 285.

Maximianum Herculium non Cxsarem,


Augustum inGallia
bellacisse,

sed

idnihUomiadannum 285 referripoiest. Neque emm nus


videiur dubitandi locus,

Hercuhum
post

Bagaudas movisse paulo C CariniexGalHarumfinibus,qui

contra discessum

contigii ca-

dente anno 28'*. Etenim Periniho est dicto perator occisus haud procul diem 17 sepiembris, quo die anno 28i anie
Diocletianus ei s^iffectus fuit. Carinus magmficos cum die 12 ejusdem mensis Romx Numeceiehrasset, audita necc fratris ludos adversus hunc riani et eleclione Diocleiiani,
his luce clarius efficitur, processit (2). velpoiius ante Carinum vel initio septembris

Numerianus im-

juxta fluvium dem urbs sita fuisse intelligitur fluvii aquis cof^us Somenam, cum hujus RicHovabeati martyris immergi Jusserd clarius efficitur ex historia rus (6). Jdem et antiquissimam Inventionis primx secundum dixisse ^ in qua Eusebife cuidam recensionem, Gallias. requn*e narratur Angeius : Vade intra Veromandurum, juxta locum qui dicitur Agusta ubi transit agger lluvium qui vocatur Somna,
publicus qui venit de
pergit contra

vero.

Ambumensium c.vitate et Lugdunum Clavatum in ipsp igi;

invenies sub aqua cadaver tur loco require, et bi fine vero ejusdem hissancti Quintnii {!).

Ex

toriceiegilur: Tunc pra^fata eum venerabile corpus, involvit

matrona accipiens iu lmte:unme

mensem hunc anno

284 Gallias

desenasse.

mundo
runt

et voluit

adverms Paulo vero post ivisse Herculium ^hi, liquei ex Aurelio Viciore Bagaudas, Ganni disDiocletianus inmiit (3), compent
:

sepelire.
in

eum in Viromandis civitatem veneCumque in iter proficisceventur,


Agusta
;

quoddam municipium. quod deponentes eum. Veromandorum nuncupatur

per Galliam, excita cessu -Elianum Amaudumque quos Bagaudas manu agrestium ac latronum, agris, plerasque late incol^ vocant, populatis
citia,

non poterant. Cognosquia pr.c pondere ambulare agebantur, pr.data matrona cens autem h^ec qua. eodem loco. et siiper sepulcrum
sepelivit

fidumamiurbium tentare, MaximianumsTATiM,

eius

quamquam

semiagre^tem,

mil.tia; tanien

(8). Ubz mamfesto Veromandorum nuncumunicipium quod Agusta

eum

in

cellulam

a;dificavit

Sed atqueingeniobonum, imperatorem jubot... fusis hostibus HerculiusinGalliamprofectus, brevi patraverat ya? aut acceptis, quieta omnia imperii Diociesane demonstrant principio et suscepfum et finitiani bellum rmsticanum probaiur martynum ^ tum; insuper cx eodem

significatnr a Viromandis distante. tate, inde afiquantum Invemoms ,.,,,, a autem in aftera <^>^;^lJ^-

pmvdiversum

civi-

e^dem
,

recensione.

quam cx nomine primi


prior

editojis^

^^^^^_^^ y.,

Surianam

appeffacimus

focus
:

/eic

^^,amtm-

vero sic legitur iisdem verbis, posterior

Porro ,,

non repenretur quo 285 tribui : certe locus anno coniigisset, cujus dw id pnecedenti primum impera17 septembris Diocfetianus
nnno 285 ^""^
tor salutaius est passio b itaquc, ut ante diximus. "2
.

septembn Thebisorum commodius mensi

anm

Cum

QuTntmi
excitata

Hercuf.o eadem a Maximiano nonimmerito ponatw persecutione

mb

acceptum beatissivenerabiUs matrona Eusebia involvit et ad Veromum corpus Unteaminibus eo loco qumque mandensium castrum, quod ab reverenter tumulanduni adfere miUibus distat, beatissimus martyr locum vehere disposuit. Sed relinque.-6 nolens. sanguine suo consecratum summum a..cendit, sui moK ut ab aqua montis

ZcZpost mactaios
certJmL ab omni

Theb^os milUes,ei ejus

proficisc. noUe maponderis gravitate longius se Portantium enim jam delenifestissime docuit.

stgnetur reiro aniiquitaie

ad dieZiociobris, pronius

fdem

esi

hoc eodem
:

cerant gressus, etvires cesserunt voluntati. Beata tvris venerandce

lassitudine pressje mar-

%uo

Ino

uam
'^Zl
297. alii

Qumtinum fuisse coronaium dissent.uni ; non pauc. scriptores T^-^-^^-^^, alii martyrium 286 ''^ ^87 sancti nostrt) anno certamen annectuni. Sed dt fus aut 303 (4)
^^85

voluntatem sancti inteUiEusebia taUbus gestis

S.

gens martyris,

ibi

eum deponi

fecit, et

reveren-

tersecundum
livit

loci et

temporisconcessum sepe-

poterat nisibus cellulamque quibus tunc


(0).

gratanter a^dificavit
Parisiis

hxquirendumjamex

302

&. rn Aetft SS.. tom. XI (1) Acta

Oct.. pag. 499. Cfr.


^.^.

Ammianus

1779.

JrSl (-1
seqq.-

Lugdun. Bat. pag 15 et D;>c^Hna"n:l.-um'. tom. V.II.


l_

fom

'1'"'"

^- *'"*. ^/j

4^1 ,.8esar.bu8. cap. 39. pag.

ArntTemo.

4} Cfr. P.

do R.vaz. Eclauc

r, I et .o.,v (5) Ton. II, pag. '2m Ron; Ka sergesoh., tou. '' 1"^-. ?-' ' ""'" XI Oit pag 500 ot se<,q. Ib.d- """,. b. (8) Z: (7) infm. Invent. I. nu.u. 1. oct Surius. Vitte SS.. ad diem 31
.

74et%,.Badmger.

von Schweiz. Gelpkc. Ki.-chengeschichte Untersuchungon .ur

-^

(9)

his

73a
AVCTORE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
siia

hisetanlk/uioribus testiinoniis, vbinam S. Quintini fuerit Augusta illa Viromanduoruin, sepulcro dccoraia. De qua passioneci primo
re, ui

runi, Jutius Cxsar : Inveniebat, ait, de se ipso loquens, ex captivis Sabim {nobis Sambre) Uu-

men ab

castris suis
;

nonamplius

ailSoineiUfii.

imlicabimus, non sine vehemcnii est. conleniione intcr recenfiores disputatu^n enim inielliguni oppidum hodie a 25 Alii Quintinopolim, ahi S. Quiniino dictum seu

mox

decem abesse

trans id

passuum omnes Nervios flumen


niUlia

consedisse (id cst casira posuissej, adventumAtreque ibi Romanorum exspectare, una cum
batiset Viromanduis,
bi dixerat (10),

nnitimis suis

(9).

Ali

vicurnhincnon multumdistantem,cui7iomen

Belgis contra

Romanos ad

Vermand. ficari vel ex In omnibus eniin exemplaribus,


Aug^tsix
Sojncn(e
nopolis
L*Omignon

Non aiilem hunc, sed illud signividctur. ipsis Actis colUgendum


xd ante vtdio^^J^f^c

bellum separantibus, poUicitos /MJsscVeliocasscd nusses et Viromanduos Xmiliia armata ;


iliorum rc/ oppidum vcl vicum Strabo Viromanduosprxiermiiiit, ut indicai. CeUica: et Delgic;o est, tesie Vaiesio (H), in descriptione negligens el confusus. A Plinio si-

quam ulium

mus, manifesto indicafurS. Quintinum


ejusque

Viromanduonim immcrsum fuisse. Jamvero Quiniihodicrna Somena aUuitur, Verman-

corpus

gnmdur eode7n,quo apud

dum

Datmanionc*. Si itaquc propc tllam urbem aqua demersus est, ihideni intcrempVcrmandi occisus tus dicatur. Cur enim, si Dalmanioessei,corpus in Sumennm, non in

nem projccium

/crrctur.' pnesertim
distei

cum

Verjnandum a Quinlinopoli

quinque

Riciiovamilfibuspassuum. Quisctiim crcdat

Cvesarem, nominc, id est quisuis lcgict fmitimi Nerviis liberis, veciigabus uicbaniur nec erant Romanis Titi Livii, qute ics (12). In cpiiomis librorum dicuntur ViFlori nomine circumfciuntur, Pcuiingerianaiiem romandui (13) in Tabula Viromandui; Veromandi in liinerario Antomni, Vocantur a Ptout infra laiius indicabitur.
;

rum,cum

ipsi /iuvius

ad pedcs decurrcret,

alium quiesivisse ianio intermllodistantem, B quo ?narii/ris coi^us recondcret? quce 2G Mi:c plurcs suppetunt raiiones, cififaInter sinml cum adversarioinfra dispntabuntur, les Galli-i^ Belgidp rum argumcntis. Scd antcquam corum sententios

vetere OUpoutiv^vi:, alias'Voiiiv5^ji:. quK ad siccuium 11 rcfertur, colinscriptionc

iemxo
ligi

Ex

Viromanpotcst dictos essc tunc iemporis eosque jam tum fuisse civitaicm cum duos,
Notitia intcgro magisiratuum collegio{\^)-In Honorio imperaprovtnciarum Gallix, sub
tore confecta,

cjpcndamus, noiassc juvcrii apud Cxsarem civitatem idem signifcarc ac gentem, cx nationem, ut manifcsto apparci
poiiulum,
iibro III de bcllo Galiico (1) : rem .... ad id bellum incitabant
;

memoratur

civitas

Veromando-

Vu*omandorum, aut, id in aliis codd. icgitur,

Vorumrum, Veremandorum, Veramandorum,

MuUa tea;

mandorum

(15). Prisca,

injuriie,.- tot

incorrupta gentis

et m^M'^ Vaiesius nomina Veromandui et Vero,

eivitatum conjuralio licerearbineglecta, reliquiu nationes idem sibi iiluros civitates conspiraPriusquonL
trarentur...

in primis ne, bac parte

mandi, nec non Viromandui

et

Viromandi, vulgo

renl,

partienduni sibi ac latms distribuendum

Veromandui les Vermandois.... Nomen dedere VeromandULMisi, le Vermandois, comitibus pago quondam suisclaroetillustri. Unde ct in sequioinbus scriptoribus pius minus corrupte : pagus Vermandensis, Virdomadensis, Vermendisus, Vermendensis, Yiromandia, Viromania (16). Anrespondent tiquo pago Viromanduensi (17) prvefeciurx ab hodic pars scpicntrionalis

esercitum putavit. Uaeiaiibi. Hujusmodiciviin tates sive nationes memoraniur a Cajsare inter Gallia Bdgica viginii sepicm, quas Viromandui (2). Civiias ul plurijnum in pagos
pariiia reperitur (3). Nonnumquam pHscis pagus idem csi ac ciciias. Sed non puiem hoc pagus invcniri apudCxsarem, cui constanter

Axona

pars major aliqua civitatis csi (4), civitas autcni populu^ ; exccpto qiiod in uno alierove
loco
V.

dicix (departement de 1'Aisne) et pars nuncupatie orientaiis prxfcciuroi a Somena de laSomme). (departement
qmrwnurbs 28 Qua;namfuerint,siceCiesaris%tatesivc tenus anic, Viromanduomm oppida et vici,hac P^^^Viro , TT^ qusla Viro-

Commentariorum de bcllo

civili.

Massilia
(5).

civi/as idemsignificnre cidcturatqucurbs

compcrium 7wn

Urbcni alque oiipiduni, ait Vaiesius (G), unam rem esse constnt, tametsi quidam urbem majus
aliquid oppido esse arbilrantur. Cc)-ic

Cxsar

(7)

Contendunt quidem mmerxtts (18) et Ludovicus Coiliettc (19) Samarobrivam, de qua Cxsar (20), et aticubi ciiam meminere, Cicero ad Trebatium scribens (21)
,
.

cst.

,^rfo,.,

utramque vocem promiscue


erant

adhibci.

pertinuisse

Vno-

11

Ad Gnlliam Bclgicam.ut noinm csi.specQuorum meminii omnium primus,


ad nos pervene-

inanilui.

tabant Viromandui, supra Isaram mter Nervios aseplemtrione et Suessones a ineridie sedem habentes
(8i.

ad Viromanduos ac pnccipuum sentenfuissc eorum oppidum. Verum hanc satis invaiiayn, qux labentc sxculo XVIII
iitcrat,

intcr aniiquos auctores qui

qucvque in ppere chro7iologico Maunnorum expromiiur (22), csserpjiciendam omnesjam comentiuni{^l':i).Re quidem vera inlii1733. de la France. tom. I. part. 1, pag. 259, Paris. (U) E. Des|ardms. 11. Cfr. Valesius. Notit.. pi-tefat.. pag. Idem, Geogratable dc Peutinger, pag. 15, Paris. 1800.
teraii-e

(2) Cfr. Napoleon, Cap. 10. edit. Berolini 1805. ItKiO. HiBtoiie de JuksCe&ar, tom. II, pag. 21 Gii. Paris.
(l)

(H) Clr. Ciesai-,

De

bt-llo Gall.. lib. 1. caji. Vi.

(4) Cfr.

\jx

Guerard, Valesius, Notitia GaUiaium, piBefatio, \y^\i. IX. sur les divisions terntarialcs de la Gaule, i)a(;.34 Kasai
et seci.. Faris.

1832.

cap. (7) Clr. De bello Gallico, Ub. VU. Gall., pag. XIU. (S)CeUarius. Notitia oibis antuiui. tom. 1, I3ct 15. 31 1 ct seq., Lipsife 1773. Cfr. Valesius, tiag. 2U4, 2'J7, 30U, supcrior ct infcrior in Notitia Galliaruni, v" Gcrwania hb. 11. cap. 10. (10) Ibid.. ('J) De bello Gallico,

(5) Cfr. lib. II, cai. 22.

(0)

Not.

la Oaule Romame, phie historique et admmistrative de Napoleon, Hist. de pag. 454, 437. Faris. 1878. Cfr. tom. U 107 et se.iq. -(15)B. Guerard, Cesar.tom.U, pag. 99. 18Essaisurlesdivisions temtoriales de la Gaule, pag.

(10) Pag. 5'J5.Vir., pag.

(17)

50

et soqq,

Gucrard, pag. 148. (18) Augusta (19) Mcmoirespour servir k


I'his-

Deltjica.

et seqq., Canieraci toiie du Verraandois, toni. 1, pag. (21) Epist. 1771 (20) De bello Gallico, lib. V, cap. 24.

cap. 4- Cfr.

Napolcoii. Vie de Cesur, Planche II. (U)Notitia GaU.. v ycronw.ndm; cfr. prwfat., pag. (12)Hist. nat., lib. IV. num. 31. edit. ab Harduino.

adfamiliares.
dates. tom.
II,

lib,

Vll. epist.

1 1

et 12.-(22) Art dover.les

11.

pag. 700, Paris. 17t^.

(23) Cfr.,
I,

Walcke-

(13)TiliLiviiPatavini...libri omnessuperstites, pag. 590. Histoire litParis 1025. CeUarius,op.cit.,pag. 311. Cfr.

naer, Geogr. ancicnne desGaules, tom. pag. 482. Paris. 1839. Cfr. Rigollot,

pag. 429 et seqq., Second mem. sur

Samarobriva.

nerario

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

733
ai^tore

A nerario Anfonini

in laoula Peuiingeriana accurate notatus est locus ubi sita crat Samarobriva, aique constai hanc essc ipsum Amhianum. Omnium primus reperitur Ptolecl

binas complectitur paries pi^xcipuas: ^thici Gosmugrapliiam et Itinerarium Antonini (aut ui in optim.is et aniiquissimis codicibus fcre pcr*

meeus (1) qui Augustie Viromanduorum meminerit : OuEpop.au5uE;, wv tioAi; Avyo-jcra 0{.Epof/av3i;wv,Veromantlui (2), quorum urbs Augusta Veromanduoruni. Noium porro est Piolemseum opus suum geographicum scripsisse ante medium sxculum II. Consonant Itincrarium jTlihici (vuigo Antonini), et Tabula
Peuiingeriana seu Thcodosiana. Illud in itinere aTarvenna Durocortoro habct AugustaVeromandorum, m/cr Cameracum ei Augusiam Suessionum (3). Tabula Peutingeriana, inprimis editionibus : Aug. Viro Muduon. ai in re;

petuo legitur, Antonii); Jw/uifonoWi Excerpta, ve/Cosmographiam Julii Gaesaris epitomen esse. prioris partis JEihicianw,, atque vapiiulum

quo
tio,

in Orosii hisioria cxhibeiur Orbis descrip* pariter ex Mihici libro ecciractum ; c/eniqueusum huncinvaluisse ut Itinerarium iri-

buerctxir Antonino,

cum tamen

sii

yEthici

sed Notiliam dignitaium necnon descriptionem urbis Pomx alque Tabulam Peutingerianam yEihico prorsus abjudicandas Atque hiec de scripiore liinerarii. Ad leiatem quod attinei, cerium videiuriliud, proui nunc exstai, sx.

culo

eentioribuSy aique in ea quam nuper diligentissime elaboravit Erncsius Desjardim (4), legimus: Aug. ViroMuduor [uin]. Ita deinceps apudomnes XugnsVd Viromanduorum signatur, mriaiishinc inde liicrisi^). Quoniam de auc-

ad annum

antiquius non esse, ac probabilissime circiier 375 refen-i potest. Peutingetnanam autem Tabuiam putai cl. d'Ave-

IV

iiicitur

ab

ium Cosmographite ium TabuPeuiingerianx plurimum certani scriptoresj proderit reciiasse nonnulla ex disserlaB tione quam de JEticho accuraiissime composuii cl. d^Avezac (6). 29 Priore parte auctor agit de Cosmogratore et de xtate
Ise

zac anno 337 aut 338 fuisse compositam (10). 30 Vt a diverticuio ad viam redeamus et f abaius, quie de Virowanduis jarn dicia suni paucis -^'""'J"'// complectamur, erani illi gens .^eu civitas Gal-

liarum, iisdem fere finibus circum.^cripii quibus 7nedio xvo Pagus Viromanduensis vel
brevius Virmandisus,eivernaculosermone\Q Vermandois. Oppidum eotwnpricvipuum (plura fuisse probabHis quidem conjectura est,

jEthicOy auc-

torcCosmo-

phia physica, altera de Cosmographia geogra^^^j^^^ f^f^nq^Q i^ appcndicc ipsam Gosniogra.

verum

nihil ccrti suppeiii, de/icientibus

mo-

SranV,

permanserat

phiam physicam, gwa? hactenus manuscripta in (7) ; hujus titulus passim membranis sequens invenitur: Liber .Ethici, philosophico editus oraculo et a domino Hiero-

numcniis,) sub Augusto vel saliem post hunc noinen Augustie Viromanduor^um accefuerit, compit i nec quomodo anie vocaium pcrtumest. Ibi, more Gallorum,residebat civipostea tatis consilium seu senalus : unde et
civitas

nymo

presbytero
id

in latinum translatus ex Gos-

Viromanduorum nuncupaia

est,

deni-

mographia,

esl

mundi

scriptura. ^f/

ca/cem

legitur: EKplicit liber .Ethici philosophi cosmographi, natione scythica, nobili prosapia parentum etc. Opus grxce conscriptumjam non exstat, si

eam meque uno verbo Viromandui. Primus medio siecuio II post moravit Ptotemseus, Chrisium ; dein anie medium sxcuium IV
Tabula Peutingeriana,
et

exeunie

eodem,

tamcn

exstiiit.

Coiterum omnibus

dili-

genier et eruditc perpensis ei inter se coiloHs, ostendit ci.crAvezac dubium esse num jEihicus aucior posierioris Cosmographiie (de qua sta-

Hinerarium quod vuigo Antonini dici soiet. Aique de hisjam convenii inter erudiios. disputa- Plurimum 31 Seddesiiuoppidimuiium olim /K'om/m. (12), '^;;;P^2 tumest 01). Controvertitur,
\cro,,j, qmestiosuper loco, ubi sita fuit Augusla qui collocant ad Sonienam c Qmniimanduorum... Sunt Quintmi. nopolis, nuvium, ubi hodie oppidum est Sancti ponunt ad Dalmanioneni rivum, ubi Sunt qui Vermandum, mohodie visitur Veromandia seu
^,^,,^.,,,-,

iim diceturj priorem gnrce umquam scripHieronymi. sei'ii ; versioncm autem latinatn quem plures sancium dociorem- hujus nomi-

apocrypham esse, quamvis antiquam {S). Alteramvero Cosmographiam,pritypis Basilex dntam anno 1575 C mum a Simlero postea excusam (9). oir eruditus et pluries genuinumparium JEihicieaisiimai, queminsuper auctorem declarat Itinerarii, quod vulgo Antonini appellatur. Sicnempe,posi recinis diocere,

Pncmonstr:.lensis Ornastevium non ignobile Virmaiidum ab oppido dinis. Vermandum seu Qumtini distat senis miUiaribus CalSancti
leucis
licanis, ut

sive loquitur Claudius Hemertuus..., cum dimidia, ut Jacobus Vasduabus

scripfoimm qui taias excussasque senteniias proposiia quxsiione hxcusque iempora de

sorius testalur in veteris

Vermandi descriptione
posituni<iue

ad

disseruerunt, concludit

foniisse circa me-

dium labeniis ssecuHIV (annum 375) cosinographum nomine jEthivum j hunc aidem monumeniis non (sed id colligitur ex
fuisse

Noviomensibus Annalibus pra^tixa. qua itur ab oppido Sancti est ad viam publicam decanuset canoQuintini Ambianum.Vassorius, stat pro Verniando nicus ecclesia; Noviomensis,
Sancti Quiutm!, Hemeraeus, canonicus ecclesia.oppido Sancti Quintini. GoUegerunt stat pro argumenla quie possunt in hi duo scriplnrcs dissidmm quod utramque partem atTerri sed ob San-Quinlinense capitula Noviomense et
;

omnino

neque mfimo fidis) Isirum naiioyie, genereortum, phiiosophum quoqtie seusophistamhaudignobilems auciorem esse operis cos-

guod mographici, sub ipsius nomine vuigath


(1)

inter

liarum

Wesseling. Vetera RomaSimle.us. png. ^1% Amstela.dami 1~^noi-um itmer.. La JSthicicosiuograi.hiaetc, pag. 177, Basilea- l57D,-t4) roriginal conserve A Vienne, de Peulmger .Vaiiies table dc 1 mCfr. ibul.. Riipport au Muiislre

Cfr. Valesius. Notitia GalLib. U, de Gallia.-ia)

cenora.parM.

d'Ave7.ac.

Academie desinscriptions
savants. scr. l.tom

et bel-

Veronmndiii.

(3)

S -

les-lettres.

mem. pres. par div.

II.

pag.

Pam

180'.)-1H7-1.

strucuoapublique,pag lU

et seqq. Ctr. Re^-ue arclieolo(iO

an, 1809. pag. iricue, tom. IX.

etseqq-, 15^.

(5) Clr.

Veromundui.- (0) Memoire sur Valesius. Notitia Gall., cosmogmphiques mtitules de et sur les ouvrages Ethicus

Fa,.235ct 455.- (H) i .g.451 et"eqq., Pans 1852.- ,7) Antonn Augusti M) Cfr. Simler.. ^thici Cosmoeraphia. piovmciarum. cum schoh.s. V\ e^elmg. macrarium Amsteliedami ITJo. Vetera Ro-uanorum Itmeraria. (U) Ctr. Acade-medea (lU)Memonc. pag. 431 et seqq^nnales XIX, pag.071 ct Lcript.ons.tom. tom. I, pag. ^etseq. ecclesiastici Francorum,

^^'^

intercedit,

734
AUCTORK
B. B.

DE

S.

QUINTINO M^RTYRE.
cau-

vel ecclesiifi sua> intercedit, utcrque patrix scripsit Vassorms sam credUur e^isse. Prior sexcentesimo trices.mo annoChristi miUesimo Uobersua- sententiiD protulit tertio, et auctores Fein-ariensem, Pascha-

Hemer^fius aliique Augustam Quintini affirmant, propduo.'um esse opidum S. Quintini mart. reUquns ac noter ecclesiam ibi

quidem Veroman- D

mine insignem.
inNotitia GaUix^
verius,
et...

Ita sentit et

Josephus ScaUger M.ter scitit PbiUppus Glu-

tum

Cffinalem, Pl.iUppum

lem Robinum et GuiUeUnum niartyrologiis. Hemersus viariis quibusdam ac


edidit, aucdecennio serius lucubi-ationes suas Vassorio : quos autem tores rep.-obavit laudatos a

Gazetum, cumb)-e-

quem Monetus et Samson seciuuntur, Augustam Veromanduorum caput gentis


esse

credit

Vermand vicum...

Credit hoc, in-

eos oUeri opinioni favere censuit, elevaret, non obfidem adve.-sariorum magis ut
scure dixil

app.-obavit, ct

simiUtudine noquam, locorum propinquitate et ratione adductus, minum, atque ea prsecipue

quotquotcapitagentiumsu.it, quod urbesGalUa.'

aUquam ab

utiUtatem

qu:L-r.,

bonorum
rimonias

pra^rogativas,
.piotidianas

bac co.itroversia ita /aciUus evertant scilicct ui quibus se adversus queiUis in

su^e qui^que gendeposita propi-iaappeUatione, uti Vermand nomon Vetis nomen assumseri.it, servat. Sed scire Cluverius dcbu.t.

romanduorum
plu.-a

Soi^iomensibus
titulo.

immortales Utes ffl San-Qumtiexcitalas) clerus


et
;

in

prium rctinuisse
pe et

nomen proGaUiis capita populorum quam gentiU mutavisse. QuqiAugus-

nicnsis tutavi solet

conservatas

eo

mpr..ii.s
lUic

quod

a.ite

a:vum Medardi

fuisset

(nonaulem VermandiJ

sedes episcopaUs. &crf

Lugdunum caput Segusianorum. et Rotomagus Velotodunum caput .Eduorum.et GaUiic nomen ac XX fe.'e aUa,^ urbes casMum ..
retinent, nec gentis hodieque proprium et vetus suscepere. qua>quesuje appeUatio.iem umquam omnino asseNon ifaque Wesscliii^us recfe GalUas receptum, xmmo et rii (lO)morem per gentis cujus caput ^ consuetum, ui urbes nomen Consiat quidcm, uiproseessent, asmmerent.

vicissim alterius senientix

patrom accusant
gwav

Sanquintinenses quod simHiterpropriam utihtatem^i). Hacranl in hac controversia


quod
idoiicis

tcsliinoniis

coufirinatur.

tenus de statu quicstionis. inqutt (2), Au32 Adriamis Valcsius : Certe, nunc vel Viromandi Eusta Veromanduo.-um vel S. Quinlini, Saint-Quc.itm, vocatur opidum quod propte.-ea Saint-Quintin en Vermandu.s, a martyris et levitie corpus servat. B Quintini anno post Eusebia inventum
vene.-abiU matrona

nominum Quitur Valesius, similitudine


rum
i.ivestigatione vix

.n loco-

uUum

esse

argumentum

levius

eiusagonemLV,

et .n superio.-e loco

em.nentis

Ve.-omanfaUacius. Augusta igitur Suminam est ciU-a dubilat.otUiorum ad numen nem opidum S. Quintini.

uUum

opidi, quod oUm batur,coUocatum.

Augusta Vi.-oinandorum vocaChrouti ait Sigebertus in

suni contrarix an^^Ver 33 Verum exponenda etiam quam mulfi sentenfiw argumcnia. quippe
olim,

nico^mmo

monstratum est Et re quidem vera supra sanctum martyrem ex Actis emcndatioribus humatum. juxtaloet passum ei ab Eusebia Quintinopolis nosfra,mmwie camubi ca-stat Igiiur quando Annavero juxta Vermandum. anno 842 signant Carolum talle<i Bertiniani Viromandorum, ad memoriam

.SVsre&^WeAuctario Ursicampmo.

immo

et

non infmi nominis

scriptores

clar.B. Guerard{\\).Sed sint secuii: quos inter desifu brevitcr dicatur necesse est

imprimis est, tnquit naturaque loci. Virmandum pagus distans San-Qu.ntino Claudius Hemeneus (12),
senis
;

^m
et

positus ad v.am miUiaribus galUcanis San-Quintino Ambianos. Via; pubUcam qua itur aggesta teriUic vaUum est sive
isti

Augustam

proximum

martyr.s,pro/eciMm(3); videUcet beati Quintini

ra

ab eodem rmrsus dccennio serius, anno 852, coUoquium tnviCarolo Lothariumfratrem ad qu;H beati tatum apud Augustam Viromandoi'um,
inteUiQuintini martyris corpore insignitur (4),

jugerum, ut spatium babens quatuor circiter judicabit. Pagus constat casis geometra quisque longe, ut mos est pauculis rusticanis, huc iUuc in vaUo autcm nuUie dodispei'sis
a-.-orum,
;

gcnda hsec sunt de Quintinopoli, nullatenus sancti pugilis de Vermando: hic enim corpus Annales Bertiniani numquam quievii.Porro quse decurtres in paries dividuniur; secunda 835 ad anmim 861 (5) adeoque ad rit ab anno
nos

II (13) episcopi n^us Sub annos tamen Ratbodi 1068 ad annwm Noviomensis, qui sedit ab anno

1097 velpofius\m, a^dif.catum proventu sensim atque p lumest, quodaugescens

in

eo sacel-

Prudentium spectat, auctorem habei Trecensem episcopum, coaevum, utpoie qui Sed vita functus esf prxdicto anno 8G1 (6).
vetustissimus (verbis utor HadHani Valesii) (7) nostrorum omnium scriptorum Gi-egorius TuroGloria nensis (ohiit anno 595) (8) in Ubro de paucis, ubi ait (9) Apud martyrum rem conf.cit Virumandense... oppidum Gania.*um. Quintinus
:

monastermm Oreleemosynis, evasit tandem in .'eUcto anno Cbnsti dinis Pritmonstratcnsis. Quo descenderunt, et no1200, de mota iUa monacbi ad nnargines Dalmanionis condiderunt

vumaUud

vel, ut nostri,

Aumigonis; qui rivus nunc aUambil

extrema hodierni monasterii, efc. nam est rxus De vallo autem iUo controversia sequunqui hunc contendit Robertus Cajnalis, et AuiUi deberi pricrogat.vas tur Noviomenses, adhuc ager gustui veteris;tum quia extet iUic
:

Addit Heme-

martyr quiescit

etc.

Unde

brevifer

idem Vale-

iste

fossis

ci.-cumvallatus,

vestigium

stantis

et Sisius: Gregorius igitur, Bertiniani Annales vitam ac passionem Qu.nlini mart. gebeiius, Claudius secuti, recentiores quoque Me.-cantius,

olim,
tis,

nunc

civitavero delet;u ac funditus excisai

e quo

tur, et

numismata antiqua quotidie effodiariappellocus retineat veterem etiamnum

(l)Cfr.

HemerseuB.AiiguBtaViromanduorum vfndicata,

(lO)Vetera

Romanomm

itiner..

pag. 378, not. Aduaca

Veromandw. Cfr. Col(2)NotitiaGiiUiarum. pag. 5. servir i rhistoiie du Vermandois. liette. Meiiioiies pour (3) Pertz. Monumenta tom. 1, prsefat., Caraeraci 1771. (4) Ibid., pag. scrii.tt., toin. 1. pag 439.

Tungrorum. etpag.

380. not.

Samarobnva.

(U)

I'^sai

Germ.
447.

lufitoiica,
(5) Ibid.,

pag. 420,

((i)

Ibid..

pag. 419 et seqq.

Cfr. UlusurlesdivisionstciTit. de la Gaule, pag. 18. 12, pag. 96. Amsteverius. Introd. in gcogr.. lib. U. cap. col. IWJ ei 1(197. Gallia chhstiana, tom. IX. Iffidami. Memoircs, tom. IV. pag. 701. seq col. 1139. Tilliimont,
,

Geschichtsquellen, tom. I, Cfr. Wattenbach, Deutschlands Not. Gall.. pag. et seqq.. Beiolini 1877. (7)

(12)

pag.239
59ii_

Augusta Vuomanduorum vindicata, lib. 1, christ., tom. IX, pag. 4, Parisiisl043.-(13)Gallia


990 et 998.

cap. 2.

col.

(8)

Gfr.

Migne, Patrol.
lib.

lat.,
I,

128.

(9) De

gloria martt..

tom. LXXl. col. cap.73, col. 709.

lationem.

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

135
civitalis?

lationem.

Reliqua, ulpole

brecius

reddita,

rum, vestigia antiqute

5M&jiaoea:Com/a/ln^^i65(l):HuicvicoaUer
MartevilUe noadjacet, a martyrio beati Quintini ejusmine ad hunc usque diem appellulus, el

Sepulchra, ur quinae, nummi et f.glina varii generis. Fuere lapide dem sepulchi-a pauciora, e pra^duro ea
urnuj
iniinitit...

AUCTORE
B. n.

in queis

oboU.s et cineres more


argentei et lenei tanta

dem

vici castro

fluit

subtcrraneus

fons,..

qui

profano...

Nummi vetei-es

sitientis

eo martyris oratione primo scaturiit supremum coUuctationis carcere, quo inclusus episuK actum expectabat. Praeterea cathedrie quasi reliet canonicie.. disciplina?
scopalis...

copia, duos ut modios imple."e potuissent. Vetustissi.ni fucre Ciusaris et Augusti imaginibus
cusi, sed
ii

pauci

Neronis multo plures

alii se-

quia^

virorum moctrnobio nasticam iUic vitam profitentium, inque Virmandensis illo loco quod titulo beata; Mariie

remanent

in s.incta socieUite

quentium impcratorum.Figlina operis elegantis; gcneris d.tYedisci, pocula, cyn.bia vasculaque


rentis.
ista,

Tum,pnucis inierpositis Probantautem inquU (Ij), civitateni iUic positam, (luocum-.

,.^

que

fundatum est. Nec ila moveturViUaEpisGopi*, inquaolimpontdices, usque trans uiique illi qui ante S.Medardum

procul a niunasterio re-

secedelalam Nociomumsedemprxfueranl, causa. Denique Vironiandem bant rusticandi Viromanduorum distincivitatem nb Augusta

(quod que vocabulo non.inaretur, et antiquam seputcra ei urnai eihnicam prodant wtatem) aidem credat, et a.nplani populosamque. Quis florentehac cicitate,aiteram in viciniasenum miliiarium galticorum stetisse? Addit Cointius (1)
:

Hodierna QuintinopoUs olim dicebatur


;

quibus de prima auunt anliquu- membramc, in etc Postremum hoc sancti Quintmi inventione agam de hac invendeclarahitur uhi fusius
tionc.

Augusta

unde pars iUius urbis

districtus

Au-

Ungua le gustoi in antiquis charlis, et vernacula Vermandum destroit d'Aoust, etiamnum vocatur.
civilas autem ad Dalmanionem numquam aiit stitio militum, sed arx. tantdm seu castrum spatium enim locus satis indicat
fuit,

quie sententia

34 Atquehsec

summa

rationum

est,

quihus

minitne

probatur.

.IMevia sunt fulciunt adi-ersarii sententiam. probatione admodum,icto Cointio. nec ulla

ut ipsemet

osto.ihabetquatuor d.*citer ]ugei-um, nec uUas


tit

desumuntur ab etymo nituntur argumenta qure ejusdem vici casMartevdlie et a fonte qui avorum tnditio tro scaturit; h(ce quidem vel necadmodam anliqua; certe nilal oorum

mm-oruin substructiones

pra.'ter

fundamenta
loco,

vetustioris co-nobii. ([uod

erat

in aUiori

ad r.pam priusquam monachi PiM;moust.'atenses degnnt. Nomen dusrenderent. uhi hodieque


r.vi

scriplores vel

membran*

patria^

memmerunt

igitur

ait Hemericusi^iy,

immo

alii

non martyns sed

Vcrma.idum Vermandi nummique apud Verniandcnses Qu.ntmootTossi non etr.ciunt ut


possint. poUtanis causasupcrioreshaberidiciquc circa medium s^cuium Atquehicc Coi7i(ius HemeXVn. Qui plura id genus desiderat, \.roAugusta. neum adeai in parie prima

esse pru^tenduntjiac Marlis viUam appeUandam UUs pleraque vestig.a surationcquodinagris


persint

a^onis

r/em-^uc extremus actusquovictorincaeUimQumlnuis evo-

pagan^e

reUgionis

Somenam,non la^vit AugusUeVeromanduorum,ad est (3). Cveterum ut ad Dalmanionem confectus

manduorum

vindicatie

aliqua inessef, ante istiusmodi conjeduric vis intestiganda^quin omnia vici iliius antiquitas monusive testimomis stve etprobanda certis video adcersarios hac de re mentisforet, nec

eodem loco qvo gustam Viromanduorum stetisse; sed nosba nunc oppidum S. Quintini omnino frmam suppeictafe prohaiionem
ditant ItinerariumAntonini
et

:ioErdictis

iiem Belleymm (8). admodum probahiie esi Au;

iitiiiio

falsa

esse

denimstrattir ex Itiue>'a>'iis.

Peutnujeriarm

Haud vaUdmsest lUud, vel minimumsoliicitos. ducitur a Vdla Fpisco^erba sunt Cointii, quod
pi-

Tabula.collatacum

nosfris chorographus^Q).

Ex

iUis

\iromanenim apparei, Augusiam


disfare ah

Monast-num Vermanhodiernum Vermandum... causam. Qu.. enm. credat C dense nou facit ad

dare1 Quod .si ettam ante dirutum Xu^u.i.m a.que... potuerun eo sccedere tur, sane episcopi QuintinopoUs ac ex eo ubi ubi nunc est exloco

nam

quis probare poss.t

viUam dlam

ste isse

duorum

AugHsta

Suemonum

lo
18

leucisgailicis(r>^chiiiom.h

etatamcraco

leucisgallicis{^chiliom.}.Atqurnjntm^^^^^^ de>um cu.a iis qux seme e si conferantur suni defm^U in publnostro^vo diiigenier omnino concordanf, hacicge ul
cis

avitx p.etatis ac canoep.scopaUs cathedr* et pru^sulum disc.pUnu^

nLc

cleriantiquorumciue

reUquias in eo loco

ubi eKiguum sedente Nov.om. est pHmo saceUum a^d.ficatum unit anno ep.scopo, qu. pr^esulatun. Ltb do impositus est a Rat-10G8? nU saceUo
remane.-e,
Ghristi

menmris, ponatur ubi nunt Aunusta Viromanduorum chestQuiniinopoits,minime cero sieadem Neque Mud pr^tercumVermando.
caiur

Zitendumest,
c"na.-a..um...

in Hinerario

Antonim

legi

Augusta

Vero,na..aorum

mpm.

Lrresbyter;tumad,uncUquat^
monachorun. Augu.st.UUcinstitutaestsocietas
Pr.emonstratenses successenianorum. qu.bus
scdit ot i L runi runt suu StephanoAui

XVIU Co.itra Aginnum inobis nqmi. XHI Pn.TO t^ZK I AugustaSuesso.mn. ^isdem tnfercusilie(Condren)etiam fwdie

r.ON-DnEN) n.pm.

ZL tLtat
Qu

1188 ad

veleres ^^ ''^/' .mmm. ello UunVerma.Klum efTodiuntur apud et qu^dem longe apud Qu.ntinopoUm. tur et cum anno 1634 (5) ^hiZ ieste Hemer.^o sepiretur Qutnt^noposis murisque

L&

Nocwmiab anno
.

ah urUhus ^-'--'-- '^."^^ rursus non obUnetm tinopoiUana ; qnod addit H afckenaer (10)

anmim VW^

Vefmmdo. Denique
nsp.cere

(^)-

voUient

nostram d.neranoru..

^eSs
Hs

reper.et v.as lo^n.\s.luad fmem tomi Ul) Augusta Suess.onum, Sama. ns p rofeAas ab Bagaco (Barag), concu..marohn -a (Amiens).^

t-.

ex ipso apert.temu ..on apparuere

rres

smu
in

et per spatia ducc.tarum

ampUus
Vi.-.,

peit.ca-

Aique auteni Vcrmandum. Quintinopolim, non

Viromanduorum ue iugust.

I^^^^^^^^^^

Tom

l-ag-

384.

(2)

A"b'

pag.

385- (5)

^"''''

''-^'

,8)

Academie

m
"
in.c,.iption..

"
:,

. C

.:.

do F,;ance Me,noes donnsUt.t ntu,l


tnn,. ct bclles-le.t.e..

;^

XMX, p.g-

. et

';;es ,nser.

fe;<.Pans.i.-aO)Ton,..,pag.^8..

73G
ArCTORE
his
vir-i

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
qui, trajecto

B.

lum

assentiuntur hodie quod vicuslennanob alias rationes,twn

docti plerique,

dum

stetisse est ut umqvxxm oppidum Romanum, quale certe ibi dicatur Viromanduorum (1). Neque fuit Augusta

ejusmodi non

Rheno, Gallias ingressus eSt anno primo. Christi quadringentesimoquinquagesimo cladis memoria post annos Quia tam acerbLO urbsque tam lonoctoginta nondum perierat, intervallo pristiuum splendorem eo temporis
viresque

taynen
Ibi ftuf sedes
episcopaliSy

negandum est olim hoc


et

loco fuisse oppi-

nondum

recuperarat, Medardus....

dum Gatlo^im
si

casti-um

Romanum.

oppidum 36 Quod nemonon Augusta Viromanduorum, qua est apud Viroconccdet sedem episcopalem
facile

Sanquintinense anti-

nmnitiorem urbs ad episcopatum


iabat)

locum,

nempe Noviomum (qux

cMm

clero

Viromanduomm spec531. se recepit drm annm


S.

37 Scribit

Papebrochius in Actis

Me~

3''';;;;;";
^ '^"'

inifw manduos constiiutam, in eo fuisse ab sivcu/o se.ro positam, atque servatam donec Meannum 531) Noviomum fuU per 6.
(circa

dardum

translata.

Quis credat

cathedram

(/flrrf^(6)iS.Me.lardus...consecratus ep.scopus ^^^ dem sedem Veromandensis... circa annum 530, annum 531, et ianNoviomum Iranstulii circa anno 532 etiam flwwflip5i'^-egimenccclesi

dem

cast>o pontificalemerectam inecciguo vicosive posthahita urbe gentis ui erat Vermandum. constat urbes seu civitatisprimaria?C-xterum dicebantur, capita Galliarum. ga? August.e ut vifuissepopulorum ad quos speciabant TreviroSuessionum, dere est in Augusta

quo in loco tuerit Tornacensis. Additque : Jam episcopus, nolumus mullum primo constitutus Cointe... hanc controverinquirere. Carolus lc
siam deducit, ubi
scilicet
sita

fuerit

Augusta
episco-

rum^Rauraco^^m.Au^ciorum.Tricastinorum
gen tractarique quibus imdiei consueta, et ea salus contineretur, sive ad perii majestas et B reli-ionem cultumque divorum iUa, seu etiam ;;Ugionem cuUumque
admiUtares_c.v.lesque
etc (2). Iniis,(

habet

Hcmerxus

{:i\

et jura

Viromanduorum, qu=e per muUos annos nomen dedit... Nos cum pis Viromandensibus GointioarbitramurpoliusQuintinopohm fuisse v.dere. Qux argumentaapud hunc lector poterit
:

^ f;^^;;*;/; ducesque legionum m que provinci.^ pra,>fecti municipiis domicdmm /^flAugustispr^sertim sane propnus erat eic. (4). Atque hic

^~ "/^^^^ ^-^
f

decessoris opinio non solum nobis oideiur. 'probabilior, sed omnino certa Galli^ chrislianm ut 38 Contra scripiores

quidem erudiii

^ra.^^
christiaw ,,.,,

pXr^^^^^n ^..oop..m primum


^nrff non mandi
vero

Ver:

constiiutam Augtistee August^ esse const^iutam

bebant,

prmertm si erigend^sedis episcopalis locus, Consiantino datam ha^cposi pacem Ecclcsiee a quod,judiceCointio, exordium suum ceperit; Virojnanduensi : Augusta obttnet in catkedra Augusta: Viromanduorum, inquit (5), ut ipsum ac primarius regionomendeclarat, civitas fuit prifirogativam episcopaU nis locus, et ob illam neque enim in mmonbus nobditari meruit;
sede
oppiUis episcopi

inquiunt (7),.-Edincata ,aHptonbus Si ecclesia sanctiQuintini, est sub JuUano impeanno circiter 355, diruta exsurrexit ante ratore anno circiter 302, neque

annum
e-^t

497, aut

saUem

ante

annum

451. necesse

velnullos fuisse universo hoc temporis spatio

Temponbus Maximiani Augustorum, cum beaDiocletiani et


constituebantur.
tus Quintinus

ecclesia Veromanduenses episcopos, vel in iUa in quovis etiam non sedisse (quidni ad tempus fuisse pauperrimo oratorio scu tugurio!')?ovvo monunuUos quis credat contra scriptorum, fidem ? mentorumque et antiquissimrc traditionis aut saltem Ulorum igitur priEsules ilU,
:

adhuc Veromanduorum

martyrio coronatus est, nullus sane erat episcopus


;

Sederunt ecclesia est, primi quod maxime notandum Quintini. Nunc vero plane aUa ab ecclesia S.

quid causEe esset


sent, posteriores

episcopatus erectio, recentior estVeromandensis Veromansub imperatore christiano. Nam primi


densis Ecclesiie

quamobrem priores alibi sedissedem suam ad sanctum Quma S.

tinum transtuUssent, donec rursus

Medardo

prssules

martyribus

haud

accensentur,etSophronius, qui duodecimum loundecum in eorum catalogo tenet, anno Ghristi


Aureliacimo supra quingentesimum concilio Auctor UbeUi de prima nensi primo subscripsit. ^ inventione sancti Quintini... vixit procul dubio

transferrentur? Contendunt in everet sequacesejus, Quintinopolim Hemera;us ab Hunnis anno 451. Numquid ergo

urbem Noviomum

sam fuisse urbem eversam elegissent pra^sules Veromandui, in ea transportaut sedem suam episcopalem
rent,quumecontrarioever.sionem ipsam lugeant
dederit, QuintinopoUtani, quie S. Medardo locum
derelicla, ut ut post annos tandem octoginta, Noviomum 1 Sed aiunt, Quintinopoli, migraret

Veromanduorum. sub antiquissimis episcopis autem Veromanduorum... ad ripam Augustam Somome coUocavit in eodem prorsus loco ubi
pars
leos.

fluvio

hodiernu^ QuintinopoAsseruit enim reUquias martyris, cum e receptai fuissent et Augustam transferren-

adhuc conspicitur

num

quid ex fmiusmodi argutiis in re

his-

tur, substitisse in vico Augustie,

ibique recondi-

Probandum torica inferri legitime potest? illas sive urbis sive basilicse forel eversiones ut nullum xdificium superesiales fuisse,
set
;

vicus in coUe, tas ab Eusebia fuisse. Erat iUe Augustie, qua; ad ejusdem proximusque civitati
dictus est coUis radices sita est.... Lapsu temporis

longissimum annorum spatium requiparte, rereiur, quo diruta cimtas, saiiem ex quantumvis exigua, xdificaretur; ui funditus
ui

vicus sancti Quintini, fuitque contiguai civitati suburbanus ; quia non tantum sacellum, dein basiUca tumulo martyris imposita est, sed erecta
pi-opter mulsunt etiam circumquaquedomiciUa peregi-inorum ... Setitudineni adventantium

omnia destructa aique


esseni solitudinem.

in

miseram conversa

Hxc

sane rarissime acci-

cutaest vastitas

cum

vici

tum

urbis per Attilam,

Nec ex universa demonstraiur hisioria. pejor quam urprobatur Quintinopolis sors usbiumaliarum, quxper id tempus in Gallia expugnatte dirutaique ledemque a barbaris
disse
(5) Annalea Bellcy, pag. 679 ad 687. tom^ U (0) Acta SS.. tom.I, pag. 387. eccles. Franc, IX, col. 1039 et (7) Gallia christ., tom. pag. 7:i.

VI s.. Aug. Longnon, Geographie de la Gaule au Matton, Dict. topogr. pag. 410 et se(i..Paris 1878, Cfr. Gomart, Le camp de VAisne, pag- 287 et 252, Paris. 1871. lill.du nord de romain de Vermand, in Archives hist. et (2) Cfr. tom. XVIU. la France et du midi de la Belg., 080. -(3) Augusta Virom.vindicata, Belley, loc. eit., pag.
(1)

pag.

(4) Cfr.

Junii,

seq

Cfr. Belley,

Dissert.

Acad.

des

inscript.,

sur Augusta Verom., m XIX, pag. 087 et seqq.. tom.


hist.

Paris. 1733.

guntur.

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

737
AUCTOBS
B. B.

A guntur. Numctin

Quorum
rationes 4ilvuntttr.

quoquc ralebit dilemcwteroquin claudicans) : aut ma (nonpat-um sedem ; nulli fucre episcopi, aut nlibi habuere temporariam, nec iUam, ex menteauctorum, sed fixam propriamque ? christiante : 39 Sic pergunt auctorc^ Galliie Veroinanduorum cpiQui vixere anteannum451
islia

iia

citer

annis cu'fuit tumulus corporis iUius quinquaginta quinque. Quihus expletis, repertum est ab Eusebia, matrona Romana.

aqua

Cui, cum cxcam se lugeret, angelus Domini semel, iterum atque tertio apparuit, dicens : reEusebia,... surge et vade intra GaUias quirelocum^iui dicitur Agusta Veromandorum.
;

scopi,

non solum

vel

nondum

in ecclesia sancti Quintini.quEe parieJDdificata evat vel abierat in

tinas,

sudecennio ad summum natalibus suis qualibet Quintinoperstes, verum eliam in alia


polis ecclesia

juxta fluvium qui vocatur Somna, ubi Iransit apger pubUcus, qui venit de Ambianensium civitate et pergit contra Lugdunum Clavalum.

sedem suam collocare non potueerat vel fuit runt. Ecquae enim tunc temporis basilica apud Quintinianos des aut unquam
vel auKusipso sancti Quintmi tano vel antiquior

aqua In ipso igitur loco require et invenies sub sancti Quintini mei martyris, ibique cadaver
pervenisset, a sene

oculoruni tuorum recipies sanitatem. Quo cum quodam, cui nomenEragli-

medmm Quod si nunus Qumlinopoli ad Veromanduenusque seculum quintum sedcre


tior?

urbe lUa, ses episcopi, restat ut sederint in

.lUie

et vicis pene a multis retro seculis degener Vermandi adhuc noignobilibus annumerata, apud Veromen retinet neque enim est alius
:

nius seuEraclianus, didicil tocumsepuliurx, commotusest et fervente ad Deum fusa prece, corpus sub aqua jacebat... locus ubi sanctum a<iuam rcperit cor41 Tunc venerabiUs viri corpus super exi- pusS. Quinet caput ejus per alium meatum natare coepit, tmianno34l. corpore Uens; statimque odor suavissimus a

manans

vidimus Vervindicare audeat. Sed pri?num quatuor jugerum, non mandum castrum fuisse demonstrandum uiique B vcro urbem. Deinde umquam
foret

manduos locus

qui

priorogativam iUam

sibi

onmes qui aderanms implevit, ut videomnia delectamenta nnmdi nobis aboUta est opinio, hisiortam rentur. His ex verbis orta inventionis a feste ocuhUo fuisseconscriplam. Veru?ncum locus non eodem modo in diversic

t-

Vermandmn urbem

(si

qua

nec fuissei),perstiiisse, eversa Augusia,


solo lequatam. cum

eodem

turbine nullum omnino loca separarentur. Insuper ex quo probeni sieproferiurmonumentum,

extguo spatio hxc

dubia sententia sis manuscriptis reddatur, num. 5. Tunc illa est, ut latius disputavimus venerabile corpus, pruefata matrona, accipiens
involvit

eum

in

Unteamine mundo,

et voluit

eum

antiquiiusVermandi basilicam, cathedrx Sicculo XI, pontificali prse cxteris aptam. primum saceltum auciore Coiniio,ibi exiguum
tisse

sepeUre. Cumque in Viromandis civitatem venerunt in quoddam muiter proficiscerenlur,


nicipium. quod Agusta

Veromandorum nuncu-

isdiftcatum

sedente Noviomi Ratbodo. est, sedis Adde, ui apud omnes in confesso tencbris initia densissimis Viromanduensis
est,

prxsulibus involuta, nec de primis innotuisse quidquam. Deninudum nomen sive generatim dicam, ex istiusmodi

prxier

Que,ut

conjeciuris

nescio qmd non Galliarum Ecclesiam conira quamvis aiia^n


sicc

arguiiis

prxdicti scripsequali intuierisJure.Cieterum ui ex conclusione tores nonnihil haisiiant.


liquei

prte pondere ampatur, deponentes eum, quia autem h^c bulare non poterant. Cognoscens sepeUvit eum matrona quifi agebantur, priefata sepulcrum ejus eelin eodem loco, et super oculorum recelulam iedificavit.... et lumen deinceps ihidem pit multique alii saniiaiem correcuperaruni. SepeUvit autem Eusebia oetavo kal. juUas post pus...Quintinimarlyvis nostn Jesu gloriosam resurrectionem Domini Actis et commuChristi. Cuni hxe inveniio ex

tratum Vcromanduensiumsedem\ermus, episcoporum fuisse constiinitio, non QuintmopoU mandi ab


tutam. Aique hxcde loco C hic disseruisse sufficiai.

demonsHaecvero sufnciant: nequeenim probabilius tantum crediprorsus, sed

quinquagesimo ni iraditione contigerit amio Qnintmi, adscrihcnda quintoapassione beati 341. Sed alii alios statuuni

estanno

circiter

martyni

S.

Qumtmi

martyris numeros pro anno cui tnumphum diserie meminit stccuto alligant. Inventionis Gregorius Turonensis C2): Apud
Galliarum, QumtiViromandense vero oppidum beatum corpus a quanus martyr quiescit, cujus

VUabenie

V.

De

prinia

corporis

S.

Ciecata, reUgiosa, quie dudum fuerat fundo relevatum est, tur Sed mox ut a fluminis muUeris faciei* ubi miraculum protuUt, cum

dam

repen-

facieinerf"'.

Quintini translatione. Utrum Quintini an in in oppido S.


vico

primum

niuxit,

lumma

ca-cata restituit.

hdito^

morti adscribii

annum 287, inrentioni annum

Verniando

fuerit

lui-

a nostra 340 qux non multum discrepani Chroperperam chronotaxi. Sed omnino Ursicampino{^) re/ernici Sigeberti auciario

matuni.
quam infra cxtolo Translationis historise, kiceMl>e>nus(i). Jv.se-

tur ad annum 332. 40 Hujusce primte incentioms

memoria
legii^i

aqiiur VIII halendasjulH


logio

(4).

In mariyro-

Sa-c inveniio coinme-

quodBeda^

Euscbia^divinitus
nita.

mo-

cLZ

%'nnrarium beat, martyns custoratRiciom^^s co,-pus flumine Sodtiusqueinnoctem et sero xn hmo esl immerg. e mea Bupplumbari, id posset, atque
7oTperin'ne a
chrislianis toUi

musih):

dictiur, ad hunc diem Dommi. Nativitas pra^cursoris

moraturin
libris Ixturf/icis

ad

(Iiet

Tornacensi additur ex auctariis Atrebaiensi,

ijunii.

Veromanduorum eiL^iiensi: Eodem die Augusta mventio ab Eusebia corpons iu nuvio Somenx.,

probati Quintini martyris, insigniter

rpe'P*^

--^. ^^:i^.^^l^^:^^^'^^^
^:::i:^;;i.!i^jMo.^n.Mstscnpu..to..v.
Octobris
Cfr.

tom.lVJunii,pag.W37.

93

Tomacensis

Tomus XLU.

738
AUCTORE
B. B.

DE
pagum

S.

QUINTINO MARTYRE.
an-

Tormacefists codecc)
eelo revelante, ad
rat, pervenit,

nam eadem matrona,


et

cum

locum flummis, ubi quinque jacueipsum corpusannis quinquaginta


praeconata oratione.

Ad

se ven-

Aliud est offcium longe excurrentes, quo leciiones II noctumi, qu^ fcy^ntur a Raimmagis nccedunt ad Acfa
:

de/erre velleL sacras reliquias procul breviarh an^ii \1U: in in

fragranti, nuUa matum nimio axndore et odore \ersuscepit volensque eum corruptum,
cula'
:

in fne hxc berh exarata, prxterquam quod alterutrum [corpus scdicet el Non legunfur

mandis oppido

sepelire,

tantam sui

pondens
conseposset.

caput

livor aut

tumor invaserat. Inerat


scriptor qui

lUis

graviludinenidedit,ut de loco

quem suo

candor niveus.
nus, sic

ait

rem

viderat, et

ulterius non craverat sanguine, moveri exbibitis vero sua; pro beneficiis Iiiventrici quos eadem hoia omnibus

sicut fragrantiaagri plcni

quem

benedixit Domi-

omnes qui aderanms

impievit, ut

omnia

abolita num.li delectamenta nobis

viderentur.

lumcn amissum,
illic

et reddita contigit venire. pristina est

samtas.

Hxc

in nu/lo codice

ms. reperi integra, sed

invcnhonem Saus^escio quaduclus ratione GalUcano adscnpscsayus in Mariyrologio martyrohgio ms. quod rit diei 8 julii. In servalur, hactenus, ui dixi, Quintinopoh regt vciustins, parifer estquesanctoLudovico Eodem die apud annuntiatur : Junii dies XXIV.

quam ColHettus similia sunt verbis Passionis secundo locoedidit (1). ad finem ex historia 44 Oriiur difficuUas ex iis qum occurrunt SciHcet Euse- imeynionis invcntionis
historisc
.

involuium voluit in Virobia corpus Hnteamine ^'XZu^n. sepelire. Cumque m iter pro- ai humaium mandis civitatem
ficiscerentur,

corporis beaAueuslam Vermandorum inventio

insigniter propalati ab tissimi Quintini martyris, martyrologio ejusdem Eusebia. Sed in altero

urhisJesium celehraiur die Augustie VeromanJunii: Nono ailendas Julii. corpoins ct capitis b. duorum, inventio prima apostoli, beat^E EuB Quintini martyris eorumque conRomana; meritis et sanK fidei viduic

prxcedenti seu 23

pervenerunt in quoddam munici- f.usseS. Agusta Veromandorum nuncupatur, QuintiLum, pium quod ambulare deponentes eum, quia praj pondere fiabent bina Acta non poterant. ILvc ctiam itcm codex ms. onni 1470, MombriCollietti, omiitit municitiuset Rosweidus. Surius vero Viroman- ^ pium Augusta Viromandorum et hco scribit Veromandensium castrum.
;

dis civitatem

sebi^ fundatione ommcessa.etprima hujus ecclesi;^ hoc martyrologio bus relro seculis asserta. De
1
:

Quocum

conveniunt Chiffletius
siipra

et

Hemercvus.

h^cnotatcl.Ed.Charles, in epistola fmt cuxiter dccembris anni 1869 Conscriptum


opera canonici et ab anno 1740 ad annum 1770, Sanquintmensis eoclesia^ coUegiatu.'
theologalis

admedaia

paraverat nomine Duchenois, qui idem novum preh non fuit subbreviarium (quod tamen scrjer(Mm;.Martvrologiumest manuscnptum
publica; sed vaturque in civitatis bibliotheca munbus. est, utpote semesum a valde deforme calendario regalis et insigms

Itaque Ada, qux diximus,diserte distinguunt Viromandis civiViromandorum. tatem et municipium Augustam autem cum duohus assecUs suis solum Surius nominant Veromandensium castrum, ita tamen prope Augusiam, cujus nomen prxtermitut
iunt,

num.

5 antiquiora

sacf-um S. Quintini

corpus repcrtum

luculenter declarent : adeoque omnia Actoiradunt j-um exemplaria nostra manifestc Eusebiam voluisse reUquias deferre a ripa

Sic quoque in

Somcnxad hcum
quialiis Viromandis

satis

multum

ecclesia; sancti Quintini,

quodab eodem cano-

civitas.

distaniemy ahis Veromanden-

addennico coinpositum, prsedicto breciario signaiur dumfuerat,dies vigesimu^ tertius Quintim a IX kal. dies 23. Inventio prima S.
B.

Eusebia, onn.

341.

Dupl.

11

classis

seu

aut ad diem
24.

annuale minus. Comm. (jejunatur).Deindecomm. beata:; Eusebia^ viduie. ejusdcm 43 Atque hacpariter die 23 officium in breciariis Sanquintinensiritus indicitur anni 1642 et anni 1774. Ast in antiquiore
t)us

Vigiliaj S. Joannis Bapt.

ut sium castrum est. HECcprtjCmonere oportuit, placiiis, qusc subjicimus, rectum de Coinin feri possit Judicium. ib Contendii vir eruditus vocibus Viroman- quodnenoipsam Au- minari quidis sm Vermandis civitas designari gustam, et vocc municipium vicum Augusise
"^^^J^^'

a(^acen;em.AugustaViroinanduorum,mgM^7(2), inventionis primse tempore, Constanti impera- p


tori christiano

atque catholico... subjiciebatur;

typis edito

fd officium Nalivitafe S. Joannis Baptistm, cum spede

anno 1511,

rfiC

njunii

civitas erat iUustris inter Belgicas,

abundabatque

civibus,

ciaHinventiomsS. Quintini commemoraiione. Vnde apparet festum Jioc 7ion fuisse antiquitus eadem

nem
illuc

christianam religioreliquiasa sc repertas susceperant. Eusebia transferrevoluit occurrit in itinere vicus,

quorum

plerique

quapostmodum solemnitatecelebra-

tum. Quo tempore agi apparatius incepit,tunc remotum fuit ad diem antecedentern, propNativitatem S. Joannis Baptistse. Quando autem hoc facium sit, non mihi liquet ; certe anteannum\U% quo secutulum breviarium excusum esi : in ?wc festum nofatur ad diem ^'ijunii et quidem riiu duplici secundee clasNatisis. In veiustiore, ut dixijit offxcium de
ter

prie ad quem ubi perventum est, corpus martyris moveri non potuit, ideoquetumupondere loco latum fuit in eodem vico, qui proximus .erat est Augustai Viromanduorum. Et subdit : Hic

sensus
editione

auctoris,

si

Suriana conferatur.
fiinc

manuscriptus codex cum Codex quo usus


CoUicito
(3),

Cointius, Chesneanus est, tesie


et, si

pauca

inde verha ej:cipias,

eumdem

iamen ut ejus non exiguapars adinveniionem primavn spectet, quie


vitate S. Joannis, ita

hreviter narratur. Lectiones hreviarii anni 1642 inveniionis hisforiam referunt ut in Actis antiquissimis hahciur, suynmatim qui-

profert textum, quam Acta ah eodem CoUietto pubUci Juris facta ex codice ms. S. Mauri, Percollato cum codice S. Germani de Praiis. manuscripto sic legigit Coiniius : In codice mus Tunc fidelissima mulieracce])tum vene:

dem, sed accurate, mutata oratione atque omisso prodigio quo impediia fuit Eusebia,
pourrhist. du Vermandois, toni.
ecclesiastici

mundo rabile corpus et involutum in Unteaniine Viromandis civitate sepelire iUud. Surius, voluit
et qui stylum expolivit, non verba tantum sed

{11

Mem.

1,

pag. 143. pag. 385

et seq.

(3)

Tora.

I,

pag. 44.

(2)

Annales

Francorum, tom.

1,

sensum

DIE TRIGESIMA PRIMA. OCTOBRIS.

739
vel

A sensum

mutavit.

Locum enim

ad

quem Euse-

quorum

hortatu

invitatu

eo

pergerei.

AUCTORE
B. B.

sed bia contendebrit, non Viromandis civitatem, dixit. Beinde cum nulcastrum

Veromantlensium distanlum verbum apud auctorem esset de ferme ipse temere de suo quinque tia locorum. collocavit inter locum ubi reliquiae milliaria
repertifi

Quidni hiec illi mens primum fuisse dicatur, ui sacrum martyris corpus in urhem deferret
naialem, Romam scilicet, unde et ipse et illa oriundi ? Quod si id es.iet, sane facilius ad locum pervenire poterat cum morareiur in
castro, ob frequenies qui

Certum

sunt et locum ad quem deferebantur. in mss. est tum in Hemertcanis tum


et

hinc

et

inde habe-

bantur commeatus atque commercia.

Qum
desti-

Actis Chiffietii eadem, scilicet castrum

qum-

quidem

conjeciurte sunt, nec

tamen sua

codicetn cor-

perperam. asque millia passuum, reperiri, ut Surium de suo addidisse.serat Cointius h^c .-Multi textu illo 46 Scriptor ita prosequiiur a fulso crediderunt Eusobiam
^Swr/ano; decepti,
ut Somona ad Dahnanionem iter suscepisse, sepeliret, ubi bodie tum martyrem in eo loco codice conspicitur. Pergit auctor in

iutx verisimiliiudine.

existimans.

bea-

VI. Secunda reliquiaruni inventio.

Quo anno
fastis

contigcrit.
sacris.

Vermandum

proficiscerenmanus.Tipto; Cumque in itinere municipio Augusta Vii-omandotur, venerunt in Textus est procul rum, deponentes iUud....

Menioria in

dubio corruptus, indigetque correctione reponadiphthongus faciet salis, si loco Augusta Eusebia erit bic tur Augusta.;. Sensus enim Viromandis civitransferre statuit reliquias ad Viromandorum sed id est Augustam tatem ubi perventum est B etemoveri non poluerunt, id Augustie Viromandorum ad jnunicipium Augustio Viromandorum, in colhad vieum situm Augusta; Viromandorum proximo
:
:

cui

honore habiia Post priniam aliquanto post ineentionem essent sacra pignora, atiamen sepulcrum iniquitaie iemporum accidit ut decresceret S. Quintini veneratio, imo el ignoraretur quo in loco sanc- latere ccepit, marlyr conditusjaceret. Audiaiur auctor

\\mmvis

initio

magno

in

ius

Libri

miraculorum
:

culo

;wr{3) nostrorum Lucianus cum sociis. Qua occasione populi acriter concussi, dum ad fuieni rofmium
borari debuerant, ut

beati Quintini. ubi cap. i legiJuliani aposlatte cecidit sanctus Gladio

locum auctor enim municipii nomine quales sunt ignobiliorem minoremque civitate, sancti Qumtmi prima3 vici... Auctor igitur, qui adfuit,in hbello inventioni cum Eusebia pra-sens

inteUigit-

minus

solidi deficere incau-

ut creditur, contigit tius coeperant. Quapropter, sacri martyris condignos defecisse circa excubias

cultus, et ejus beata merita

apud cognitionem
delituisse,

quem
fecit

Vu-omanpaulo post cxaravit, Augustam Somona:, nec mentionem dorum posuitad ripam conformis esset, alterius loci qui nomine
locutus tantum de loco ubi ita utcenseri debeat autem de dlo ubi hodierna Quintinopohs, non

humanam

quantulumcumque

adeo

populis penitus ignout locus corporis ejus a ut jam diximus, variis occasioniraretur. sive,

scci

hodiernum Vermandum. paucis probatam creAugustB 47 Cointii opinioncm

etiam, ut ita busrehgionis deficiente cultu, slve quatenus mibi a dixermi, alta Dei providentia, pravorumtuereturignorantia, qui persecutorum

manibus tanta

Viromanduorvim;

diderim

quorum excipias^nulli inter Sanquintincnses, favent. Quodauparlibus hiec placita


tamen reponendum iem asserit pro Augusta
esse

immo,

si

Claudium Bendierum

(1)

non solum in carne vivens, jam nece prostratus, passus verum tansed ut in posterum celsitudo est incommoda corporis, ope Dei revelatione t^ ejus sanctitatis in
prius,

eliam gloriosa
;

videlur fidci Au"usta3, id adversari aniiquiorum sioe recentioi^m. codicum sive CoUieitus (2), con/irUnde aperte contradicit Actis, ut nos eliam mpra notamatque duo in mmus,num 44. distincte loca signariMterum
.

omnium

ferventiorem ejus culrecentius manifestata, ad corda, renovarenturtum torpentia excitarentur

que

marquoties co^lestis detegeretur eius insignia, densaque tellure tumuhUus garita. Jacuit quippe gemma coopertus tbesaurus regis et
i-Tnorantia
ca-lestis

toties

mentorum apud humanos conspectus

alferum ad bomcad ripam Dalmanionis.

nam-

addens tantum distare Vermanduma duabus nempe Somena, quanium abAugusta,


dimidia. fere leucis cum. Atenim,quid causie erai cur Eusebia
48
pr^terita Augusta inventum thesaurum, distanlcm asportaret? ExyUds locum adeo rem cotligiposse facum fateor nihil in hanc propterea raiio silelur ; nec iamen asseritur, sane occurrere TdZrei gest^ nutat. Plurima moveren, hodie ^pouerunt qu^ Eusebiam Sunt qut putent eam prorsus incognita.
:

Quamquiim Yiirmandum
reliquias

Imperatoris, non minus trecentorum curricul.s,quo usque taha excviginti annorum revelationcm, tarcnturmerita. qua. ad hujusmodi viderentur condigna. Ehgio divino hbramine, icitur beato etc parum hallucinatur scrip- non tamen

50 Inhis

ior

haud socns Primum S. Lucianus cum duobus


Juliano passus BeUovaci
est,

statim.

ferre cogitaverat Eusebia.

Maximiano et non sub JuUano,sed

iobis ser~ loco sacras reUqu^as Zluisse tuiiore statione mumta, ubi vari in castro scilicet seu ienebatur ad circumr^r^lidium perpetuum forte ctxam mjacentis regionis de/ensionem miXiii^prmrant.mternomanos,qm ibidem sangume, viri,pix matronce sive

detiano; Luciani JuUanus imperator S Ouintini. Deinde cum anno 3G0, ei mense jumo regnum occuparU autem S. Qun.tm.a6 anni 303 interierit, corpxts sitanno^A Euschia invenium humatumque sequeretur sepulcrum laiere <^<^P'%' /'^' invenUonem. Sed appa-

probabitissimes^ib Dto~ Actisnostris mentio fit

.-

'ceniebantur seu hospitaldate conjuyicii, sive familiaritate

quorum iutelve se commendaiamnosset,

immo

vzcenniopostprimam Hud exiguo iempons ret ex alihi dicendis, reiigione cuHas. in^ smtio reUquias summa supercunLecundareveiatio,utrno.v^^^^^^ ita fie^et adscrihenda stt anno 641,
bimus.
KXietse,. l.pag.44 etscqq..
tora. geato. pag. 9. CoUiette.
1.

(3)Hemerus,

i.

Rc-

de la viUe eUe des principales pveragative. (1) Defense Saint.Quentm.QumUnopohlb7.Cft. riise.oyale de

pag.2^.
(si

CoLtte,tom.I.pas.VlletBeq..pag.45et8ea-(2)Tom.

740
AUCTORB
B. B.
(si

DE
sequeremur ip^im

S.

QUINTINO MARTYRE.
iUic haberi corpus,

Uh^m

miraculor-um)

D quo eum loco venerabatm


in

latuissent ab anno circUe^ ut sacra pignora protnde pe> an360 nsque ad annum 641, ac autcm per annos 320, ut nos fcre 280, non utique falsarationeponitauctor Libri. Qux prxdictcc non faciunt ad conciliandam. fidem pluribus agemus scriptiom, de qua alibi statim a primo ante Quis pneterca crediderit, brevis fuit) impetu, dictx persecutionis (quic evanuisse ut jam nemo vestigia sepulcri ita nec losupcrstit^im illius recordaretur,

populus

sed esso potius

mentem ejus que dm hujusmodi conditio sagaci inquisitione per basi"aret, ca.p.t lande.n lUucque tentare s.cub, sa11003

parte ulterms. Cumstimu-

,.

B.

pavimentum huc deprehendere. Sed cum cratum tumulum posset reperiret, ca-pit a nuUatenus mdicium tumuli
tratribusdestitui, prosequentibus

cum tremore
B.

interitum

iUius, movte vi am oM. mente concipiens, lugubn superba antiquitatem corpm-is lonflnnssef, nec non et

qui

dudum

investigationem .huj.mod

unus

Hoc verisicum depositionis indicare posset ? iuniuh esse vestigia militer asserere licet,
oblitcrata,

consumpf atque ad 'Luita te iam temporis redacti obj.c.entes, conanihdum in pulverem revocare.
ban

cum incursionibus \andalorum, GalHa Eunnorum aliorumque barbarorum

eum

Jn que^
Xl

c.pto mentis proposito a Cra.nbus istiusmodi imped.menta


a
altius

Maurinus
pocnas dat

Belgica universa, atque pr^cipue v vasiata esi sseculolVet dum in modum multiphciatenserxnostrx.Addc Franco>wn Clodoveo.provi^icias illas tamcnta, donec. duce redegerunt. in suam ditionem lotus Quamvis tcmpus quo sepultune 51

r,useran-^

obHcerentur,

iUe

ingeraiscens

a.ebat

nolite imped.re devot.oe frat es, qua,so,


-.

Lm meam
53Tunc

nam ego credo

in

C-a.orem meum,

nuodmenondignabitur
e.-go

ta,.to

thesauro tantum- .

fraudare ue n,.h. desiderato

improbe
qussiti sacri
torporis.

nequeat {\) idtamen ignorari incepit, de/iniri ante S. Ehgn annos constat, eumjam dudum ^^late 7naatque ejusdem S. Etigii
latmsse,

attentms P''' ''f^^"'' 'i,^ ^^^^ jejunium, atque tridua,m "'-"^J^^'^';4 lacrym,s exo,ans vov.t mini divinitatem cum aUmoniee accepturum,

<^J-^
..'.,

qu.dquam non se pr.us

repenendi nnum animis insedisse desidcnum Quod apparet ex tandem pretiosi corporis. Maurini, qui tcmeracorreptione cujusdam riamoperimanumadkibuerat. Rem gestam Pnusquam E iS. Audoenus (2)
:

ouam

?"n," .amque

nlerumque '

tamquam nonnumquam ,.a cum m f" ta crederet, a.que .erreno suo loquer tur dTo quemadmodum cum
sic

me,-e,-e.urdesideratum tantaque constant.a, ut e.-at ei fides


tacienda pra^veniret,

percipe.-e

votum

ita

exponit esset episcopus, extitit Rius ejusaem loci datus Maurinus, ut quidam vir improbus, vocabulo

rm^o,
Deum
etiam
flant,

ac propos,tum quod comple.-e indub.tanter

Unde ^^^^^^J^ <=de,et


.
.

religiosus, cantor videbatur populis habitu atque ex hoc, ut re. docu.t reKis palat.o laudatus, corde protervus atque exitus, niente tumidus, qui audacia pra^sumptionis actione dissipatus
;

in

raihi

corpus su.^deceptus,ccepitverbis extoUere,ase inquiri posse et mven.ri. martyris Quintini et et Eligii merita Sed utet ejus proterviam iUico demumDomi.iusdeclararet,moxut terram sarfossor.i culo scabe.-e c(ppit, manubrium sicque miser opus prjesumptum eius inha^sit, die in manibus su.s relinquens, sequenti quoque miserabiliter exspu-avit. vermibus ebuUientibus, adolev.t .n populo, Ex quo facto tanlus timor

manibus

testis, qu, propte, B. corpus hujus sanct, tu, passus est, quamquam 0^*1. n me.. sanc.um tuum tamen pleb.s hu us sim ind,gnus, numquam exsul pot.us ab hac p oepiscopatum ge,-am, sed m.e, ubi, ut d.gnum est, vtacia procul secedam, multa ? Cceplo oper. pe^ bes.ias moriar. . Qu,d d,versa eccles,=e cum adjutores ejus per

prmsquam omn.a ^qu" Dom.ne Jesu, qui manifes.atum ostende ns u scis quod uisi
nost,

cum

d,cebat a multis dehortaretur,

<c

.,.., ^^^^ lu, ^^^


^^ ^^^^^ ^^

quia

niBi

nianifeatum

B.

sistens,

ca

t^ntando discurrerent,

niend

spem caperent,

nuUamque ,nvecomleniter iUe omnes

unum

e,s

utnuUusdeincepsquamvis probabiUs vitse, negotium auderet appeter EUgium, hujusmodi


tere.

prae-

pote:a.!'in pos.eriore

susp,c,o locum, quo nuUa esse parie eflod.endum ecclesia.

"tfxunc omnium Ubore ibi converso,

Ubenter
,;.J.
_,^-^,
,

IdS.EligifS
nliis contra-

Quintmi inventiO' 52 Hisdictis, secundam S. Audoenus, gravis sane testis, nemnarrat S.


utpote S. Eligio iequahs
et

...

,.

defossaque jam in altum iussis obtemperant, amplius ter,-a, ab spe ultra^pedes decem seu
terlia jara

J-

,^
,.,

rf,

dtcentihus.

amicissimus.

Eam

ui inActisSS. cum lectore Ghesquiero ccccusa fuit, iis in marBelgii a Bollandi discregine noiatis qux in cditione

communicabimus

destituuntur, e cum .terum inven,endicorpor,s fluxisset, arrepto El.g.us ,T,edia

o...B.

nox

amph.balo ccepit tot.s v,,,- ^ sarculo, .-ejectoque lampad,bus terram sanc bus cura cereis et cum
tis e(rode,-e

pant. Hic

videlicei,

cum ad diem ^Januarn

manibus

cumque paululum >ma


scahe,-e

los-

inventione agcret, reciiatis alide relatioquoi martyrologiorum mentionibus, quatuor mss. codiciAudoeni edidii ecc
S. Quiiitini

srdeclinans, in latus caverna.


ccBpisset,

hi.mun,

scalpe.e..

^^ gaud.o mum',tegentemcorpussacra.um. Tunc


ma-no
repletus,

mox

reperit

cumbum ^-^

^^

..ams.
^^^_^__.
__^^^^_

nem

S.

YalUs, Ita sanctus Moreti,... S. Mariai Bonifontis (3). : EUgius, inquit (4), episcopus Rothomagensis in exordio suaB cura pastoraU suscepta, statim ca'p.t assiduare erga locum lUum ordinationis
cibus,

Rubex'

Lovaniensi,

BaUhazans

cum

sa,-culo,

quem manu

gesta

. ViromBn.
<ieD.i

B.

urbe Vei-m.anilensi in est enim haud procul ab martyr ex nuvio eleeo scilicet loco ubi quonUam Eusebia, in monte [uerat tumulatus. EU-

vatus ab instigatus, volvcbat in gius itaque divino nutu

populo non animo, sed et libere pvoclamabat


Fons. HiBt. de S. Quentin, pag. tom. 111, pag. 233, (2) AcU SS. Belgii, seqq. 104 et lat., tom. LXXXVll, ool. 515. Cfr. Migne, Paliol. ct scq. (4) Acta 1 Jan., pag. 154 (3) Acta SS., tom.
(1)

terisset ba.: avidissime latus frag,-ant,a cum tumulo, tanta odoris tim forato manavit, ut et,.am ,pse inlenso lumine ex eo luminis odorcqne .nena,sanctus Eligius fulgore potu.sset. Namet rabiliperculsus,vix subsistere fer,ei^ex tumulo ad ictum globus splendoris.qui vim suffi clari.,atis spars.t, tisprocessit,tantam oculorum reutcunctorum astantium obtutibus d,e. maximara regionis iUius ,n
tusis,

sepulcr,, confes-

partem

Cfr.

Uaudius de

l-a

233 et seqq. Cfr. S. SS. Bolgii. ton.. UI, pag.

0""
1^;^^^, M.Ubb

vie,sonLue...cstaurationdsonpelennage P. Que.itm. l.b. U. cap. Mathieu.cme-fl.chipretre <le S.


pag. 136etseqq..yuintinopoh

^.

im.
^^^^.^^r,tem

OCTOBRIS. DIE TRIGESIM\ PRlMA


ciaritatem mutaret

741

undc omnes quos eadem rei causam ignohora vigilare contigerat, ciuique datum ccelitus signum rabant, magnuin quodaun. mox, et aestmiabant.Eratenim transacta media
;

num
culo

invenlio sub 964 legimus : Hec secunda Incarnatione Do^.ancto EUgio facta est anno ab magno mu-am.ni G57,non absque divintu virtutis
(4).

AUCTORE
B. B.

et caUginosa sed pronox ciuidem obscura valde quasi lux diei ad tempus resplencedente fulgore,
;

57

Secundx

incentionis

memoria solemnis
solum

duit et in
reliquias
hono}-ifice

cum

tempore claritasrecessit. corpus Lligius 55 Tunc ergo sacrum invcntum deprolacrymabili exosculatur, ac
gaudio

eondit.

sibi undecumfunda tellure elevato, reliquias dentes etiam pro concupivit, segregavit,

non sime celetfraagebatur olim ad diem Sjanuarii, Sanquintinensi, sedel in tofa dice- tur in ecdeinecclesia Qiiinhujus hremario, in lucem sia S. cesi, ui conslai ex tini, Baradai, code daio anno 1030,jwssw Henrici Ai festum sinet episcopi Noviomensis.
miiis nulari
celehrahatur in ha.^ihca vero lUam. inquit sancti martyris. Invent.onem luminari ritu colimus,... Hemerxus (5),solemni cursus multipUcato dum matutinus iu ecclcsia immens.tasplendoris

Qutt inoenUo nppnratia-

cum pompa

que sancta abstuli languentium medela ex maxiUa

exB.

gutta sanguinis exivit. atque in*radice dentis

.in reliquias
B.

tempore Clavos quoque minemagoitudinis,quos infixerant persecutores corpori passionis ejus s>bi artubus abstractos, ex cerebro cu^terisque el.am pulCapiUos pro reliquiis sequestravit. delegavU. Demde cherrimos rel.quUs separatos

peragitur,

ut

co^iesUs

repricsentemus t,t tem pro humano modulo hod.e

obvolutumcompos.tum. holoserico prctiosissimo sunnna cum dihgentia

Ej.am ^G) paulo enucleatius Coltiettus festum dlud celebralu (exeuntc s.vculo XVIII) matupompa uam post decantatum

magna cum

retro B.

que honestissime corpus demque ex citra*aUaretransposuit; tumbam opere desuper auroargenloftueet gemmis miro Ecclesiamquoque,qua^ exiguaconvenfabricavit. opific.o ampliatam tibus popuU videbatur,eximio

descendit .n navem tinum, clerus ex choro cernitur bustum, ad portam autem chori llc c prope ^ltare sanc. innumeris ..esplendens cceis.
bas.-

topalronodicatum.sub quo fuitcnrps;.bidemcanitur


phona
et

et

sacrum mventun
aut.-

TeDeumcum
vugo

reliquiis quas a sancto decorav.t. Ipse demum ex multa loca condivit, mulcorpore sequestraverat, timodan.que medelam d.versis ^B^f^ '""";;;;;

tissimus solet

Populus h^uen- orat.onc S. Quintini Exinde consuetudo accurrere.


diceretur ui h.>c celebritas
cc

d.es

Ira^uii

commodiseasdom impartiendo Pcf^s de Naiahhus m breviter conlro^U IX, cap. ^^\^^J' Catalogo sanclorum. tibro b. El silet S. Audoenus hoc addUo, de quo
.-

^r^hmt.Eadem

,eu festum illuminationis.

Lumerie

Eamdem

rAUumer.e seu ca.'rimomam descrip:

:^emus in

a,u^
lavit.

ibidem ^difiecclesiam et monasterium

anno

ti4l.

quo mcentum fuii S. et a-ypia infra corpus, de hvjus sarcophago rnmose disserctur. hmcre^daho conUgc56 auo aulem anno cst. liquet; vc,-isimilhmum rit non omnino anno 641. i).We -ineunti iMcntionem ab Eligio taiur S. Audoenus oriinaUon.s, Tlam st.tim .n exordio su^ adeoqucJudiceCointw,sanctusp>:vsutNoviocorpus (640) ex.tum mensis sub eiusdem anni subsequenfs ann. qu',vit ac tertio

De

Qumt.n.

loco

mss. dictum, n. 42 SuppU-U ^ quo supra J'-"bas.Uca .ustitmlm d.c max.n.e solemnis .u hac matutmum, et decautatum "ertia ianuar.i. post :ium..K.t.o,aUumcr.e,Ulumn.at.on)voca

----,^f^^mu

: ad .ngvesS.Quintiniexponitur in nav. tur Ciput poriaiili, tiqu^d^s odorisum c'or. in aliari ca..delabrum ad Zpcrfuso. Desuper v.s.tur cereorum ardet copiosa

':^Mam

quo iustaf pvramidis, in

1
1

ituio

t^ttsp nXTe Deam,


coroore

mvenlucissimuIand.eergo qua. altare cantatur hym. enduit. .^nte hoc reperUs grat.aram act.o..em de
in

antiqudate qua,n TnUphoua, haud minus


:

martyr.s. et capite saucti

Quo

fmito, ad-

rQmn.m,
,

specta.ida nativo suo caudore

Egregie Cl.r.sti

L':Uc,ter^eper.t,.^6'^/-a.e-n..^.^- Ehg^um conccdamus oportet S^ consislat anno m. Ac ticet eaiscopum faclum esse

ZqZdo
C

ita tamcn Comt>^ dehoc lempo,-um ordine, quam sc.am, tZliainmluit ut nullajam,

Mcrc^dUos

disputatum fucr^t

consecrai^oms conac mense ipsius omncs conscnt^antrefe. toversia mooeatur, et aniiiGiO (2). ^ccanr/ men<!em 7najum

dcanno

n
jSeque

Qu

adft^m

1G43, srngula qu^ Jc La Fons, anno accurate percenillud pertinent

ti^i-

111

-i

onintini

invcntionem

'"TlnZio

h^c segucnti,us verUs .. Janua mmdaturinveiusio martyrologio invent,o cor^7111 In pago Vi,-omanaensi ri"^,^mtLimartyr,sabEl,g,oepiscopo
it

c^

ac tnemoraItir tttm

in

martyroloyiis.

ttctiaQMinopolUana rf.nl JwerU addidisse


;::Unstat,onen,

ab omni rclro ex laudato auc-

nnstlio

^^^^^^^
u ^
Ffmcorum.
tom. Ul, pag1^9.

:;:

repos,tum, pro tempov,T, n secretis locs populo vene,.abatur ubi non t ate ill a

ipsius.

Etenim corpus

ejusUe,,,

,.

riL,uesa,,ctusE,i.usa,vinutu^^

f,.agrant,a,

ex eo u.

j
^.^__^^

j,

tinuaiore isigeoe>
1

^-

Memoiros. ^ K4 _-(ti)Memoiros. tom.

i. 1.

pag. pag.

a,^::^^s:::r"rt^on^u,aes.uet,..,
gutta

742
AUCTOBE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYUE.

D
est

Scriptum sanguinis continuo exivit. guiia Teste S. Audoeno, enim ui gest.s ejus. radice dentis, non denlmm, sanguinisexivit in
cutta

corporis S. Quin Vll. Tertia


tini translatio

(cide supra ut csi in martyrologio leguntur attcrove excepto, verba dcnu uno

n. ooj. J^a-

anno 835. De
S.

desumptisquc auctariis Beditj-Floro trihutis, quem, ut mihi ex codice Airebatensi {\). In cx hlori certum csi.transiit locus illc non
opcre, sed

Hugone abbate

Quintini,

aliisque translationis testibus.


Tcr/ia pretiosi corporis iranstaiio scu humaahbatc est antio 835, die tio facta ab Hugone
Libro miraculo25 ociobris.Dc hac lcgimus in congruum mihi videtur, rum- S. Quintini Valde Qumtini translatione corporis sanctissimi
:

ex martijrologio Sanqumtinensi adeoque circa scripto ante S. Ludovici xtalem


initia sxculi

Translalum
est

XIIL

Similis annuntiatio, scd

corpus

mullo contractior,in martyrotogw ''^^yff''^' sieculo X\1UJ: nici Duchenois (inclinante


Die

S.
fib

Quintim

Hugone

m,

manduorum,

Augustie seu tertio nonas januarii, Eligio inventio secunda a sancto


martyris, beato Eligio,

\ iro-

abbcUe,

ut

de

corporis sancli Qumtini feliciter quaisitori pio ac humili, tam

quam

mira-

adscribitur an. b^l biliter revelali. In margine

ms.ejusdemcanomci.eodem Et inkatcndario
die

S ex Moannuale majus. In auctariis Vswxrdi. Solierium rccenseiur pariier : Inlano,apud beatum Eliventio beati Quinliui marlyris per celebratur in Saussayi et copiosius gium qui Martyrologio Galiicano. Tesie Boilando, incentione pluribus ut jani indtcavi, dc hac
;

martyris a Inventio corporis S. Quintini 641. Duplex 1 classis seu Eligio,i:irca annum

martyris bic, sicut vidimus et bonic memona^ quontim perstringamus. Igilur ortus, dam Fulradus abbas, egregia prosapia ornatemplum novum, quod et nunc decenter martyris conbonorem ejusdem

novimus, summa-

tum

nitet,

in

nobilissimus struere curavit. Cujus posteaabbas Karoli augusti atque bonu? indolis, sercnissimi imperatoris fraler, Huh nofilius,

Hludovicique

mine, sepulturam
Sed
situ loci

pnufati

martyris

maximo E

decorare. dilexit honore magnificentissimeque aliter hoc nequivitadimpediente,


celerare, nisi

martyrologio m.onasteegit C2), in antiquissimo legiiur : In pago Virorii S. Martini Tomaci martyris mandensi inventio corporis B. Quintini
ipsius. Adjicit ab Eligio episcopo et translatio Moianus in addit. ad Eadem :

sepulchrum illius remotum fuisset. trigesimo Qua de causa anno octingentesimo Christilncarnationis, siquidem Hludovici quinto non ipsius imperatoris vigesimo secundo, nec
novembris,consultu abbatis secundo.die VIII kal. imperatoris aliorumque bonorum homiprcefati Echardum episropum Novio-

Boliandus

Vsuardum, ct Galcsinius, ac martyrologium germanicum. FcrraHus in generaii catalogo sanciorum Apud Augustam Veromanduorum
:

num

plurimorum,
et

macensem,

Simeonem pontilicem Laudunen-

tum

in bre-

inventio corporis S. Quintini. Quin59 Inbreviariis regalis ecclesisesancti

praisulem, duosque sem, ac Patratum Saxonia; et alios eorum chorepiscopos, atque sacerdotes. convocans, ipsum saDei quamplures ministros

viariis.

fcstum pcculiarc hujus inveniionis die quidem in antiteriia Januarii agitur; et in kaquiore, anno 1511 typis excuso, ofpcium
iini

crum,de

loco quo

eum

sanctus posuerat Eligius,

optime corpus clevans. optimo loco, quoet nunc aromatibus conditum, oloserijacettumulatum,
cis

antilendario duplex signatur. Nociurnorum sunt; lectiones pri^ni phonm ornnes propriae exS. Audoeno, et secundi nocturni desumptx summatim profertur. Nuila, cujus narratio

et vestibus

deauratis involutum decentis(3).

sime sepelivit
ei, itt
iis.

videmus,

rei gestse

Bactenus auctor aniiquus temporibus lequo-

quodnotatu dignum est, fit commcmoratio ocInsecuntavie S. Joannis hacdie recurrentis. quod prodiii anno 1642, idem do hreviario,
ctassis, adjecofficium celebratur ritu duplici I

Similiicr in aliero vetustatis monumento, nempe in Sermone de tumulatione sanctorum


Christi

martyrum
:

Quintini, Victorici et Cassiani,

memoratur illa tertia transiatio bisi^) Anno dominicie Incarnationis

his

ver-

octingen-

ta tariien

commemoralionc ociavx

S. Joannis.

Leciiones exhibcnt cnarralioncin eorum quic aS. Audoeno iradita suni. A duobus hisce prioribus, in quibusRomana forma sercatur,

ad discrepat officium breviarii Noviomensis Quintini accommousum. regalis ccclcsix S. ecclesix dati (quod non absurde dixeris hujus excusi anno 1774. In proprium), atquc typis
secundo

tesimo vigesimo quinto, ab Hugone monastico pontiabbate et a Drogone, Metensium videlicet elevatur aromatumque lifice,ab illo loco iterum quoribus gi-atanter perfunditur. Dedicata quidem episcopali benedictione basilica, a Fulrado memorabili abbate honoraliiliter constructa, Christi crypta martyris Quintini membra in honorabili
tertio

tumulantur.
ecciesia est
;

Eodem tempore
unde Hemeneus

dedicata
;

nociurno lectiones sumpiie suni e ceiebrandum scriptis S. Audoeni. Festum


diciiur die 3 Januarii, ritu duplici I ciassis.

nova
aii,

(5)

/Edes,

a Fulrado condita et fundata dedicatur

Drogone Metensi,... Hugone abbate sanctissimo dies pium et religiosum opus procurante ; et quo
corencjeniorum grandiori cultu sanctificaretur, tumulatione coUocatur. pus S. Quintini... tertia
83.^. Itaquc ex Lihro miracuiorum translalio nnno legttur m Chrisii 835, Ludovici pii 22 contigit anno

ut

61

H
(1) Cfr.

ex Sermone de tumulatione, decennio citius, nempe anno Christi 825. Non ergo conveniuni perbina documcnta, omnium quse ad nos venet^nt, antiquissima. Nam, ut infra diActa SS.. tom.
Martii. pag. Vlll.
(3)

Libro mitaculorum,

11

tom.

Januarii, pag. 154.

(2) ibid.,

vinaicata

Cfr.

infi-a,

Liber de mi-

iUustrata. in Regesto, pag. 20. in Auguat. Vir. illustrat., pag. 75.


et'

(5) Ibid.,

raculis, cap. ult.

(4) Cfr.

Heraeraeus, Augusta Vir.

cemus.

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


cemus, et in -oerhis supra recitatis cotemsest: Liber miraculomm translationi novimus Sermo ad finem sicut vidimuR ct
;

743

apparet,

simus oclavus cadit in

annum

wrse nosirx

AUCTORB
B. B.

quadragesimum primum, quo jam superstes non erai. Id asserunt etiam Benedictini, qui eodem loco noiant chartas ejus e.rsinreduplicis in atiis anni numerantur a 15 aprigeneris lis 781, quo Romee inauguratus esl Ludovicus
:

sequentisjd congrwt habitus. Cxterum uierque numerus impern annalihus Ludovici Pii, qui comors defuncto anni 813, factus mense scptemhri
sseculi
;

est

decimi, prohabiliter

est

die 1'^ japatri suoCarolo Magno successit adeoque annus 814 nuarii anni sequentis ei Ludovici 12 incidit in annum Chrisii 825, 835. Uter vero translaiioni ad22 in annum

rex AquitaniiR, in aiiis a morte patris (9). Si pyHus assumalur ,annus regni vigesimus octa-, vus respondcl anno Christi 800. quo adhuc in
vivis erat Carolus

Magnus.

Ex

his

apparet
.

errasse

Hemerteum hujusque scquaces Pne-

sequuniur scrihendus? Hemerseus (i), quem item Tillejnoniius (2), Rohertus Wiard (3), anni 1G42 breviaria Sanquintinensia, tam quam 1774, priorem haheni seu 825 posierio;

ierea S. Quintini translationem referendam esse ad annum Christi 835, eiiam efficiiur ex

annis regiminis Htigonis. ci cpiscopaius Echardi, seu Eicfiardi aut Achardi, ut jam
indicabirnus. 63 Hugo plius erat Caroli

rem Claudius de La Fons (4) ei ColHctle (5). hi non fduni Illi mendosum censent Lihrum, Hemerxus fcui cccieri quos Sermoni. Itaque
qucesiione supra nominavi, non examinaia videntur) Lihrum miraculorum, adhxsisse

Magni ex Re- Nam

et

quem ex Autheniico

cdid.t,

emendandum

ancensuit/Uque anno Christt 835 substiiuit 22 annuni 12 (G) 825, anno Ludovici

sibiad- Huyo.^tus Caroli Majunxerai. >lnno794 (10), defuncta Fastrada,( AKimannam aii Einhardus(\i), Liulf^ardam duxil, de qua nihil liberorum tulil. Post cujus mortcni fdie ^juniianni 800; sibi ex ordine
gina,

quam

hic celale

jam provcctus

unde et idque leciore nequaquam moniio : a Collietfo. Ei re quidem B falsi reus dicitur putandus vera inAuthenlico, quod Hemerxus edidisse, toiis etperspieuis liteesset accuraie octingentesimus ris signaiur annus Chrisii secunIrigesimus quintus, LMr^oVid vigesimus
dus, ut

num

conjunxit Madeigardam,.... Gersuindam... et Reginam, quje ei Drogonem et Hugum penuit, ^ et Adallindem, ex qua Theodericum procreavit. Sed in annalibns Weissemburgensibus, quos ex codice stcculi VIII exeuniisvel IX cdidit Perizius (12), hiec legimw; Anno 802 aut 803,

comperium hahui, cum Quiniinopoli volumen ms.pervolvcrern. Quid igitur virum omnium consensu honum et cordatum impulerit,

ISlval.juL natus est Drugo, immo dicendum Mo7ie (13). Post fuis.se anno 801 ostendiiclar. annum et anie 807. genitus sif oporhuncergo
tet

ut gcnuiyium adulteraret iextum ? standum ccnideo, ut opinor, mutavit, quod Sermone de tumutatione, ac proinde sehat mendum in Lih-um irrepsisse putabat.

Eum

Huqo, si fdere licei annalibus LotfbienNatus sihus, in quibusad annum 807 legimus: estimperatori filius, nomine Thcodericus. Sed
in his annatibus iempoi^im notatio
certaesti^l-^^.Nescio
ter afTirmarit
essc

iian

nnno

62

Utique

Sermonem

esse

magni

facien-

minime quonam auctore confdenCointius Hugoncm anno 808


Attamcn c\im,dcfuncta Liut-

825, ut in

Sermone de
lumulalione.

dum, nemo non faietur. Atictor, prxsertim iraciat, uhi de Normannicis incursionihus
rationis

naium

(15).

temporum minime ignarum se proannos Ludovici Pii. dit- Sed non ita novit corpus S. Cassiani allatum... Scrihii enim

garda (anno 800;, Carolus sihi conjunctam hahucritprimum Gersuindam, de qua cinata Reginam matrem Droesl Adaltrud,deinde
gonis
ei

hasilicam beati mariijris Quintini... anno

hujus ortum

Hugonis, facile fieri poiuit ut inter Liutgardve ohitum anni ei

sexagedominica: Incavnationis octingentesimo (Hemerxus habet annum 842;, regni... simo octavo. Ludovici imperatoris augusti vigesimo

fluxerint circitcr octo. Quo posito, sex, excessitpater die ^S januarii anni 814, plures annos naius erai Hugo. aui non multo

cum

vita

Ludovicus die IQjunu Sermone anni 840 (7). Insuper cum humatio in G 825, tacito anno adscrihaiur anno Christi addatur, corregni Ludovici, ct paulo infra allatum anno Chrisii 860, pus S. Cassiani

Verumenimvero

ohiii

In quem Ludovicus pius primum se henevolum exhibuitaQ). ct quidem u^que ad annum 818, quo Bernardus, rehellionem inpavita patriam meditatus, captus luminibus et metuens Ludovicus riter privatur. Hinc autem Thcodorine post dicti fralres (Drogo, Hugo,

maxime

esset, si numeregni Ludovici 28 con.^equens staremus, ut ante Ludovici reris Sermonis gnum S. Quintini translatio contigerit. Hisc quam absurda sint,nemo non videt .Hemer?eus loco cmcnsicut alihi Libf^m, ita hoc
;

CM5;eadem

facerent... totondit ac per

monaste-

{\l).Hacteriasub libera custodia commendavit

itaque,

ponens Chrisii dat Serm.oncm, annum .luadragesunum secundum.Scr/negeniesimum componitur cum anno vigesimo octavo
que iste Ludovici
'

octin-

nus Nithardus.Similiatradit TheganusinVita Ludovici (18) Eodem tempore (quo Bernarsms tunsudus obiit) jussit imperator fratrcs honorifice constituit Quos postmodum j.ai-i
: :

qui

cum imperium
(8),

iniisset illius

mense
vige-

septembri anni 813

annus

Druogoni episcopatum et cocmonasteria ; alias cu^nobialia monasteria Bethmannus iiaque perperam nobia multa (19).
hist., Scriptt..

dedit, et

Hugoni ecenobia,

pag. 75 et in (h Hememns, Augusta V.r. vindicata. pag. 437, toni. I\ (2) Memoiies. Repesto, pag.20. _(3)HistoriainsulensissanctiQumtinicccleedit 1701 Meinoires -'(4) Hist. de S. Quentin. pag. 1T2.- (5) sii^ m-^ ((i) AuVermandois. tom. I. pag. 334. Dour rhistoire (1.1

tom.

II.

pag.

22:j.

- (11) Vita Caroli.

ap.

Phil.ppum

renun Gcrman.c. tom. \. (12) Mon. Genn..Script.. pag.^etseq..Berolm. 18(J7. Fr. lll.-(13)Cfr. Simson. JahjbQcherdes
Jaffe, Bibliotheca

tom

rul V.romand.. in Regesto. pag.

18.

(7) Cfr.

B. S>m-

F.ankischen Re.chs unter Ludwig son. Jahrbiicher des png- 230. L.psi IS7b dem Frommen. tom. U, Nouvea,. tra.te de bid.,tom. I, pag. 3et se.,q.- (9) m, de venfier les dates. V. pag. 71.

diploma ique. tom. pag 53y.Pans. 1770.

Fi-ommen. tom. I. pag. ^. Reichs unter Ludwig dcm tom. II. pag. (14Hbid.Cf.-.Pertz.Mon. Gerni., Scriptt., eccl.Franc. tom. \I1. pag. m.-195 -(15) Annnles Mon.. Scnptt tom. 11. (UiiNithardi. Histor..ap. Pe.-tz. (10) Forschlb.d.- (18) Ibid..pag. Li 651- (17) Go se,, Gesch.. tom. X. pag. 330 et ungen zur Deutsche

pag.

.m-

(10) Cfr. Pertz,

Monum. Germ.

Sag

1^0-

Cf-

^^"-

^-

'^'"-

^'"-

P'"'^-

^^

'J^lt

lU
\UCTOBt
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
potest cpiIdem manifesto confrmari successione. Sciliscoporum Noviomensium
ct

dicit

abbas facius
esl atino

drcitcy 833,

Lobbicnsibusdumtaccai annahbus suin{\) In (2). eventum ad annum 825 refeytur Moissiaccnsis ad annum 64 Anclor chronici suos ex concubinisnatos... 817 (3)- Fratros vevo per singula misit monasclericos fieri jussit et
teria(4V

Hugonem anno

825 in clericum ion-

65

Eichnrdus

episcopus

pr^sens mc cetEichardus, qui translaiioni Noviomensis non erat moraiur, episcopus morsfq^ndem in locum Rantgar^i

NovionienSU1 Creatuis

estposi 829,

11 825
cilio

tusufrcctus

de Hugonis institulione co^nobn Novaliciensi narrat hujus nasterio scatere jam pndcm annalista, crroribus oppdo comperium esi (5). Id con..iat item, utvtesse (6)

Qux

in

mo-

eumm
;

tempore concilu dcdxt inin charta quam Ecclesi.v prfcsul, quamchadus. Parisiensis Ecclcsi^ pastoi^h
Quc

anno 829 sexto conperspic^iur Parisiensi iniererat. Quod


csi,

aique

is

TuUosat diu versatum CarofTensi (Charroux). deiurilh in monasterio tratnbus 822 Ludovicus imperator
Sed anno
suis
jussit, reconc.hatus auos invitos lonaere Hugo ccenobia et 7no-^ accepit est (8>. ab eoque

tscZit

Ubz ha-ctnter venerabi In alia occurrunt : ad synodale concdmm causam V orum ob Dei convcn.entmm, Ebbom Parisiacam urbem Crerardus Dubois
(17).

ex

veteri

cjusdcm

pr.esentia

mm

IZ

nasteria.

At quB^nam

ci

quandonam

Non

NopaUcicnsis {^), raro perhibeiur abbasfnisse Vcdasti ct S*-'-^^^^"^"^"'^'^^^ Atrcbatimis S. J^, non suntm.Quod dardi. Sed hicc recipienda Lohbiensibus refc.^f auiem e^ annalibus Dummler, PhilippusJa/f^,T/'eodoErne.^ii.cs

vLlicet archiepiscopi,...Uantgavii historiographus. fac.le vepeEa charta, SubjicU Par.s.ense cequi episcopi conc.Uum

episcop, etc

Hu,l.

lebravor.nt,

Ebbo sciUoet

archiep.scopus Rec/r.

Rantga.-ius men.is,... tempov.s non es Etsi in ea oharta nota Uerum :

Nov.omensis

Lt
,

estdatam esse anno Chusti tamen haud dubium conc-

,^sS.ckcl, alnque,
fuisse

eum quoque

^obUense^^^^

DrCCKXIX quo annocelobratum

fu.sse

abbatem,mamfesto falsum videiun.n). cumpr^fmsse m<^ Id dumiaxat ccrtum esi, Viromanduensi et S. S. Quintini
nasteriis Berlini Sithiensi (12)
;

^^^^lconsiat. UjUur Etchardus, qur ^ovtomen..^^ tantqario seu Ragenario guhernavii ante an K hanc Ecclesiam non sit
numm.immononanteannumseqr^^^^^^^^^ annum ^^^ scnp Coinliumsequimur, qui ad Rage.wrmm ad hunc (18): Existimamus...
.it

quonam

vero anno,

non

inier

omnes conrenit

eum

videlicci agebai ananno fere 823, quando decimum sextum : sed id eo mi-

prioris monasterii

Vult Hemera^us abbaiem creatum

;nnL pervenisse, eique successisse


quem
vocat
tatio S. Qu.nt.n.

Achm-dum^^

num

omnes consentmntcum nus concesserim,quod cjme Viromanduemi ca^nobio pr^sidere pr^fccretur ; paulo antequam Sithiensi 834 Morluo autem pr^fectus est nno in libro I miraFolcardus.

circiier

Lc
ni'.

contigit. sedut de ha Fons (19), jam pridem dixii Claudius inno 835: neque enim alia ^;^^;;^ d835 annis 825 esi quam de

S. Q unt.n. vetus codex in translatione itaque transEichardum.^e/5U7nmam

non anno

m^

^'
anms

controversia

Frido-iso,

inquii

aulorum
Quod in

riuartodecimo S. Bertini (13), in repimen co-nobn anno, successit

regimi-

quum omnes

consentiani inierposiiis

Hugo

dictum annum

dogisi^, teste eodem et prtefati reincarnatioctingentesimo vigesimo abbatiam S.th.ensis ccenoais Ludovici septimo, gubernandam. Binc Cointius (14)
bii

834 cadit, 9' /'': Folcardo, anno Verbi

teriiam translationemnonposseadscribi. confirmaniur quod bi- et Simeon 6G Htec 7nirsus eo Laudunensi meonLaudunensisaffuisseperhibetur.Simeon EcdestK
Cointius (20), Os- pripfuit ab Laudunensis episcopus, ait successit, post- anno 835. hoc eodem anno (835) troldo ViUam Ebo in synodo apud Theodonis
.

quam

suscepit

sm^).Quam. memorari c^piii:\h).Obiit anno abbatum S. Quiniini, lUis vis aulem successio C temporihusde quibus nunc agimus, obscura iamen ex anie diciis colligt et inceria sit, anno circtier 833 possc videiur, Hugonem autem decennio abbatem creatum fuisse, non miraculo.^m in ante;etstandum esse Libro Hugone facta translatio S. Quintini ab
quo
dicitur
(I) lb.d..

sancti videlicet Hugo, inquit. abbas fuit Bertini ab anno 834 a quo ab anno .. 833, et S. historiis etin regns etiam circiier anno in regius noiarius diplomaiibus ut abbas et ut
:

Qumtmi

jussus est a pontificaU (Thionvilie) congregata auiem synodus seu ministerio recedere. Hxc dominica pnma quaplacitum absolutum fuit posiio, fieri non dragesimae anni 835 (21). Quo

ante annnm 83o. potuit iranslatio S. Quintini episcopos qui huxc inUiliimus auiem alios
terfuerunt,

Drogonem

scilicet,

qui ecclesiam
(22); ei

Mettensem rexit ab anno 823 ad 855

sciiicet, ut vuit Patratum Saxoniae prfcsu/cm, unius c duodecim ep.scopus, Hemerxus (23),

Ca.-olus impcrator, quae in Saxonia paulo ante incoUs, fundarat. Cointius vero Ghristo assertis

anno

835.

nihil dubilans dicit,


nne 82
1,

Patraium seu Baduradum


Urkunden der Karohnger, part.
Bertin.

U, pag. l^; tom.VU. pag. l02l.-(2) Ibid tom. 23-^. (3) Ibid., tom \V-^-f^ tom. XUI. pag. ^^'^; 485. 2o7.-(4) Cfr. Cointius. Ann. eccl.. tom.VU, pag. tom \U. Bethmann. in Mon. Germ.. Sc.iptt., (5) Cfr. ' Bouquet.Rec.deshi8t.de3Gaules,tom. ((i) 102

ct 90. Sickel, Die

^U

Simson. L.d.-ig d Fr.. tom. I. im KaroBahr, Gesch. der Rom. Literatur nae r>7 et 239. Mon. Germ., tom. l pag. 98.
pag.

3^.

(7) Cfr.

(8) ling.Ze.talter.pag. J. Besly. Du duc Hu\m; ib.d.. tom. U. pag. 530. Cfr. "'^" pag. 47 ^ ^^'t^-' " Kues, fils de Charlemagne, calcem. Pans.is 1647. descomtesde Poitou. ad

Les abbes de S. pag. 187 et 349. De Laplane, 1854 (3) Ma57 ot .eq.,. Audomaropoli part 1 pag. tom. lll pag. 107 et seq^. billon .lcl SS. Ord. S. B.. do S.Hert.n. pag.82. 408.Vcnetiis HlM.Cf.-. Gue.-aid.Cart SU, pag. 720 et 225.- UoS.cke 14) Ann.eccl., tom. pag. 87, l ^. 20 . DieUrkundcn der KaroUnger, part. U. AAViii. naK.OOetscqq. Monum. Bo.ca. tom. rfr Part 1 OstM. Dum.nler, Gcsch. des

_
p

,;

nnkis^hL

pag 27.- (lO)Cn.. Reichs. tom. 1. pag.

*235.

(17) Hisl. Eccl.

toire

(lU) Ctr. Compag. 74. 9 Hemer^us, Augusta V.r.. Mon. 720. Bethmann Ub. Ann. eccK, tom. VUl. pag. Van Dnval, VU, pag. 1(^, 129. l^- Cfr Germ., tom. pag 6, Ati^bat, 187H Necrologe de Tabbaye de S. Vaast, d.Fr.,tom. U, pag. 240. Vos.Lob-

tom. ct seq.- (18) Ann^eccl Par.siensis, tom. 1. pag. 349 tom. XCVIl,_coi. VUI.pag. 145. Cfr. Migne. Patrol. lat., Leg.,tom. 1. pag' 205. 5't3 Pertz.Mon. Geim. hist., 15, pag. 129et 17/.

(II) Cfr. Siinson.

Ludwig

chapitre, tom. 1. pag. IM et seqq.. bes. son abbaye et son Germ., (l-^)Annales S. Quint.ni, in Mon. Lovanii 1805. Bertin, 507. Guerard. Cartulau^e de S. pag.

tom. XVI.

a9)H.st.deS.Quentin.lib.U,cap.0et VUl, pag- 38^ QuintinopoU 10->7.- (20) Ann. Eccl.. tom. Mon.Germ.,Sci-iptt.,tom. Mli. (21) Ib.d-.pag. 351. Cfr. Simson. pag.47letseq.;cfr.pag.305etseq. -(22) Cfr. chr.st.. pag. 196 et seq. Gallia Ludwig d. Fr.. tom. 1, 7d. (23) Aug. V.r.. pag. tom. XIU, col. 711 et seq. Saxoniie,

DIE TRIGESIMA. PUlMiV OCTOBRIS.


Saxoniffi,

7'w
:

Paderbornai iu Saxonia, prujsulem, addUque iUos falli qui evm episcopis Sagiensibus annumeranl (1). Conslat
id est

ecclesiie

sancti Quintini his verhis

August
capitis

AUCTOBE
B. B.

Viromanduorum,

translatio corporis et

S. Quintini martyris e

auiem Banderadum (BaduradJ, secundum Paderhornensem episcopum, successisse Hathumaro,defuncioverisimililerdieQaugusii anniBro(2), aique obiisse mense sepiembri anni 85U. Cerie inter paires coneitii Aquisaranensis anno 81G numeraiur. Amborum chorepiscoporum qui in translaiione memoraniur, nomina intercido^nt G7 Suh eodem abhaie IIugone,post elapsos

tumulo per sanctum Eligium ci constructo. in cryptam, ab Hugone abruiraao conuuo. .cu. cnoro ecciesia,bate sub choro ecclesiie a Fulrado conditu; iediet sepulchra ejusdem S. Martyns et ficatam,
SS. Victorici
translaiionis
ct Gassiani,

vacua

neranda, adhuc continentem.

qmdem sed veEodem die ium


legi-

ium dedicatioms mentio

JiiXla corpus
S.

tur apud Saimaj/um ex velere mariyrologio monasierrt S. Sav^m de '^''^^'^^ f .f ^ panier recensetur tn

Quintini

repositui

fuU corpus
S. Cassiani,

Lm

fere

decem annos,

in eadem crypta, ad dexieQuintini,^/.p...7mn fuii corpus S. S.

Cassiani Augmiodunensis cpiscopi, quod no 840 adcectum Augu.^iodu7io Quintinopooclim fuerai: scilicei Curoius rex, anno...
tingentesimo<iuadragesimo quinto Christi Incarnonis martii, nationis,... indictione octava, die

an-

Airehaiemi etTorwicen.x (6 Ad hanc quo-que dtem xndicdur translattoms offianm in ecclesix S. Quintini by^eriario anni 1511. In
.

^^'^;";/;^^^^;^^^^^^

hreviario anni

IGW

lectio

IV

exhibet histo-

riam

translaiionis, itemque in Proprio anni 1774, ubi dies feslus celehrari juhetur rilu

du^lici.

ad

renter acccdcns
pis, scilicet

revepi-ajscriptum pontificis Christi Cassiani cum duobus episcotumulum,

Wanilone Senonensi
pr;i!sule

arcliiepiscopo,

et

Ininione

ecclesi;c

Noviomacensis,
locu-

ardenaliisque compluribus Uei amatoribus,...

Quintini e VIll. TranslatioS. crypta in naveni ecclosiae.


|

tissimo amore summaque devotioneipsum corpus,... lum in quo jacebat sancti elTerens Christi cryptam basilica! pra-fati martyris
infra

Ueliquiaruni

divisio.

Una

cum

SS. Cassiani et Victorici

Quintini,

ipsms ad dexteram videlicet lateris tumulavit, testis Christi, optime ac pulcheiTime luminaria et tradens ad amborum sanctorum tumbam B. Cassiani ornamenta, maximeque ad
fabricandam, fiscum

sacris coi-poribus collocantur

pone niajus
S. Ludovico.

altare,

pnesente

rtouis SUS'

68

Hxc

unum nomine Tuniacum. Ilemerxus ex vetusiis Pasedidit


;

pensis luminaribus.

etalio loco (4) sionariis ecciesimS. Quintini (^) quod alibi scripsimus, magnificenPorro. inquit,

olimfuisse luminare tissimum etaugustissimum ex hac Caroli S. Quintini, constat cum ecclesia
e corona argentea, quie etiamnum majus altare ca.pendens e chori apside, ante suo metallo ftede thena ferrea sustinetur, sed
in

Sub Iranslaregni sancli Ludovici IX, posi (loneS.Quinlites de juribus et pricilongas molesiasque tini e crypta et in na^ocni ecinter capituluin Sanquiniinense legiis Noviomenses aliosque agitaias, ac clesix.

Cum

initio

donatione

tum

episcopos
rediissei,

tandem compositas

rel saltem sopiias,

pax

serio cogitari ccepit

de clevandis

spoliata

prniter

quasdam

a?ris

laminas

liliatas

sanctoi^m patronorwn

reliquiis.

Audiamus

inauratasque... Hasc diametro


in

pedum

16, habet

Hemermun

(7)

Ludovicus 9 Francorum rex


pueritiie

has inter iequali


cereis

portas, et ciroumferentia duodecim turritas spatio prominentes cuspides

S. Q., vel patronus et primus canonicus ecclesias

sub ipsos annos


basilica

eumdem martyrem

sustinendis,

quorum splendore

locus...

indeficiens lumen - nitur Erat autem hic

ut esset iUaspeciesquu.dam late compleretur, Apocalypsi ab Agno civitatis, qua^ in ccclestis commuaccipit, et 12 portis

suspexit, deque singulari cultu venerationeque pnusertim ejus una exornanda ditanda(n/itus 25 aprique cogitavit; qui vix duodennis successit die 8 novembris lis anni nio, patri Blanca regnum anni \&, piissima maire coronatus Rhemis inunctus et

ejus

olim

usus

ut

Credimus vel ab solemni quoque die ardevet... principe post mcendia ipso Calvo vel a -luovis lummans donaNormannorum ad splendorem tamen putavit ab hoste urtam ; quam vulgus blasphemue bem obsulente ex voto oblatam.quo expiaret evomuerat, crimen, quam m Divum trabs ante teretra prlterea assisia seu
accendendis.
Hanc...

adniinistranie)
(die 29

novemhris 1226)

a Jacobo

de Basochiis,

elevationem sanctarum episcopo Suessionensi,... Cassmm Quintini, Victorici alque reliquiarum (qua tralavoluisse videtur fieri quamprinmm pheeducta;, in ea inclusa;
titiis

iUie sepulchris

retra

fuerunt, quie

gemmis auroque
columcUis

convestita

Erat d.ebus ce^iscrassioribussustinendis et lest.


trorum,

none majus altare


; ;

sutTulta

postea

coronam laicus accendebat cereorum, lamp des mnu'nsam dlam copian. et nin basilica pass.m q^ que plurmuc eadem canomcovot.va donana cessanter iUuxerunt. ante mescribehat Hemer^^us ita

-"-^--,~,^: Pue

ei

restaurationem coUoearentur) et navis ecclesia^ eleemosynis, quibus opus coUatis inchoari


pen-eniret.... De ad coronidem brevi
ecclesias

ista leu-

^Th^c

quiarum elevatione, pra^ter magnum Belgicum habet ^^ rios, Chronicum facta est elevatio bb. an 1229: Intrante maio
Quintini,
Victorici

commenta-

atque

Cassiani

quondam

dium saiCulumXVIL
Tertia translatio

menio-

meterlL-o translaUoms 69 Die 23 oCobns, Martyvdog.o ms. inant^quo raoria rccolUur


,n (l) VIU. Anii.^ A.n^ cl.. lom.
,.ag. 3S0.

"^^-^. ^""/ .Eduensis episcopi apud ^'"'"^^^f hanc eleiaiio absonum videtur ad fuiuram

ralur
ti!>

m fasP)EWi"S> ^i^ 1858. Lti. pae. 34U. Upsife

sacris.

CoU
se q.
(6)

tte

Mem. pour
(5)

rhUt. du Verm.. tom.

1.

pag. ^<^ et

Ma.ty.-ologium

ActaSS.,tom.
pag. 391. -

U
(7)

l)it..

" ^"---/''J; '^iy^, Rlartu. pog- ^^^'''' ^ et ^ se<,^^ Augusta V.rom.. pag. 215
'

Ociobris

Tomus XUi-

746
AUCTORE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
cnim (wrS.Quintini etevatio: primum E^iscbia ex aquis Somcnx csi corpus ab
;

levaium D
;

chartx Phthppt neni referre verba quxdam vefm'datte anno 1211 Ibi rex pacem Augusti, et querelis matam testatur super discordiis (Alienorem seu qua) erant inter comitissam capitulum S. QumElemoram) S. Quintini et sancio Juverit recitasse locum uhi de tini de calice aureo : Item martyre\eyixndo agifur
.

dem

cumbo tandem hodie a 5 Eligio ex veterrimo iribus

atque sacrte reiiquur e crupia Huqonis; ut mox indicabimus in capsis reposita^sunt. anni 1774 Dcnique in kalendario Proprii Quintini, y.ctorjci, annuntiatur Elevatio SS.

respondit de quo conquerebatur comitissa, vendKht in massa conflatum lulum, quod ipsum

capi-

martyrum,

et Cassiani episcopi

an. 1228. Uu-

etindebonos reditus cmit,

et

quod adhuc

la-

eo, repositos habet, pides pretiosos qui erant in

majus et apparcl ex ploL I classis seu annuale nomina immajorihus characierihus quibus hunc iesimn^i apud popud iem
;

prcs.^asuni.

obtulit ipsi comiet quod capitulum multotiens

lum

loculum parare tissxs Quod si ipsa vellet reddcrct et BEATO QuiNTiNO LEVANDO, capltulum aurum et lapides ad hoc apponeret tolum iUud apparel dumemoratos (IV Ex quibus utique iransponendis redum jam actum fuisse de
liquiis in

Hoc offirium a superioribus capitulis Ablatis enim aniiphonis.


ricis,

discrepat.
eic. histo-

tura
II

ui prteter nihil reperiatur


ita

sacra Scnpsuhsiiiuuntur senieniite ex hymnos ires et lecttonem

ad viiam

ei

certamen
caput
^>^.
,^,^_^^
,^^
,

planespecians.

aliam thecam

quod ia^idem anno

Claudius 1228 vel sequenie perfectum. Scribit dc quo supra dicdur, de La Fons (2) ca/icetn et prxter dono fuisse dotum a Carolo Magno,

I^^Subhacelevatione fuerunt secreta pariler etbrachium Quintini martyns (ct

rel.qu.a: d^-

vasis contenta, Viciorici ci Cassiani) et viaticis

,^^

^.^ repositic.

qus

ad confciendum alia mulia adhibitum fuisse fereiiW. S. Quintini nov>um ornandumque tUa nulla est dubiiandi rotio quin CtGier^m pompa fuerit apparaiissima
elevatio

colerentur. veneratione quotidiana fidelium anni 1642, leciione sexia Sic in hreviario seu responsorio lcciionis sequentis

undeet

in
:

sepiima;

cum

pcracia, quamvis desint


certo
(alii

monumenta quibus

tria Tria vasa fahricantur. quibus eadcm corpus, caput, brachium. Htec locantur loll inveniuniur in brevtario anni
: ;

col-

Nihil eiiam est quo festum describereittri^). 1228 an 1229 definiri possit uirum anno
coniigerit. alium proponunt) iranslatio higuerranum Cociact Noiaf Hemerictis (4).

verba laudiubieiiamscripta esi ad Benedictus Dommus, per bus hiec aniiphona : Benedictus

dominum, cum

interfuisset, ut crediraus, sanc-

sanctus Qunitinus est trina vice Confrmatur id postrino vase consignatus. anno 1774 tremo breviario typis excuso

quem

revelatus,

.-

exciiaium. torum carpentorum elevationi, hac talde muntpost, mensejulio 1229, se paulo sanctiQuiniini ecclesiam. ficum ostendis-se in
esi

Anno

itaque

supra

millesimum

ducentesimo

ab.soluta iam vigesimo octavo, die maii secunda, visum est in ornamentum no-

Insupcr, aii Collieiius (5), lixc quibus reposiia opinio preliosas thecas, in paironorum corpora, iunc suni sacra trium ope donorwm confectas esse inagnam partem
quie pCCU-

communis

chori iedificatione, feretris vie basilicee ditioribus

sanctorum Quintini, Victorici conspicuo collocari. pora, et in loco ecclesiic capita Sepositasanttotidem in vasis sanctorum

componi debere atqueCassiam cor-

tian

fcslo

prsedicti Inguerrani. Heme71 Dies, ui iterum legimus apud elevationi reliquiarum sacer apud nos neum (6),
celebri festivitate

etmanus
cimi

altera...

tertii

Quamvis non ante seculi deannum quinquagesimum septimum

celebratur die 2 maji.

peragitur

secundus mensis

maii.

In Aciis 55., inier Pra^termissos ad diem^ Victorici 2 maii^noiaiur Elevatio SS. Quintini, martyrologio Cassiani, inscripta cuidam et
Usuardi;

sublimataj sint, pone majus altare nov;e capsa; LudoviciJ ex ipsius expectata prsedicti regis (S. Ex his apud nonnullos pra^sentia
voto

ortum dubium
Credihile
ias,

est,

nu7n vasu

tria

fabncata

qux tamen

in

hujus

auctariis a

fuerintprioreannoii^manposterioreil^i^ol). estthecas, licetjamanno 1228 facin veiere navi integris fere annis iriginia ^ credam eo maseposiias mansisse ; idque ui elevalione gisadducor, quod rex sub priore secunda ausuh in teneris annis versahaiur, atque poiestatis. in ffore xiatis, glorix iem adjuncUnde nonfacite inielUgifur, talihus in decorem vasorum ad iis nihil ab eo collaium

Sotlerio accurate colleciis et recensitis

non

re-

non iamen omni ornaiu suo

insiructas

Pnsiermiititur quoque a Saussayo. P periiur. In veiusio mariyrologio ms. ecclesiie sancii


Quintini legitur
.-

Maii dies

II.

Elevatio corpo-

martyris, sociorumque ris beatissimi Quintini et Cassiani. In halendario breejus Victorici

anni 1511 sic annuntiaiur festum ad eamdem diem: Elevatio S. Quintini. Annuale. Ipsum porro officium uno ianium nociurno referunconstat, quamvissolemne.Omniafere ad SS Viciotur ad S. Quintinum, paucissima
viarii
.

ricum el Cassianum. In altero breviario, scinovem ieciionum licei anni 1642, officium est atque plura aniiquioris el duplex I classis,
breviarii ea-hibct vesiigia. Ita in Imlendario signatur : Elevatio sancti Quintini et sociorum
ejus Victorici et Cassiani. Duplex
priniai classis

in perpeiuum quihus sancii mariyris pignora omnino conslai, rehquias servareniur. Hoc educanno 1228 vel 1229 e scdibus subierraneis in ihecis scparaiis conciusa.^i. tas, atque tribus fuisse delaias. in veierem eccksix nave^n hanc elevaiionera non videbantur ^'"'J^^ 73 Post ^oco.Necconoca^^^^^ reliquitesux> deinceps movendte

iameniiasereshahuii. Vix eiapsis anms tnperacta ginia, aliera eaque longe solemnior

,,.^ p,.,^,.

,...

seu annuale majus. In hoc officio, uti in proxime superiore. sxpe memoraiur 55. Triniias,

vetusta' in opus translatio est... de navi basilicic jam novum, id est in chorum ejus, absolutum

non

eo

quod triwm sancioi-um patrono-

pndem

rum

fesius est dies


est

(nam

Viciorici ei Cassiayii

parca

menlioj, sed eo quod hiec teriia habeRegesto, pag. 50. (2) Histoire de

diem secundam

anie Naac perlectum (7), die dominica Virginis, qute anno 1257 iiviiatem Marite mensis sepiemhris incidisse

{1} Ibid., in

tin,

pag.

149.

(3)
11,

Colliette,

Veimandois, torn.

pag. GUl.

QuenMem. pour rUistoiie du 219. (4) Aug. Vii-., pag.


S.

Vir., pag. 21U. {.S)Tom.lI. I)ag.lJOletseq.-(O) Aug.


(7) Ibid.,

pag.iii.

reperiiur.

DIE TI\IGES1M\ PRIMA OCTOBRIS.

747
*"^"orb

reperilur.

Aderant Ludovicus cum liberis, conslat ex episcopi magnalesque plurimi, ut sanctissimus rex iunc edidit rescripto quod Notum faciLudovicus Dei gratia Francorum rex.
:

sepositas.

Sub hac autem translaiione nulia memoratur reliquiarum recognitio. Diciiur


dies denique Ludovicus rex per illos festivitatis duas capellafundasse in ecclesia S. Quintini domanio Vironiaa, quarum proventus annuuse

nuis universis

tam

pi-icsentibus

quam

futuns,

quod

in pra--senti;i

dilectorum ctfidelium nostroarchicpiseopi, Iteri Lau-

rum

Thonia; Remensis dunensis, Petri Cathalauncnsis,

Wermondi No-

Jacobi Atreviomensis. Guillelnii riellvacensis,

mandia: rcpeteretur (5). (G), 75 Festivitus i\la, ait iterum Hemerxus '^^j^r^^^^^^^^ celebratur a nostris 2 septembris et co.nme- ^^^ quam moratio rel.quiarum ccclesia.- n dicitur ;

Tornabatensis, Girardi Ambianensis, GaUevii


censis et

cum festum

Nativitatis B.

Virginis proxime se-

Radulphi Morinensis pi-tusentibus nobis una cum

liberis
;

episcoporum ; nostns

astantibus Ludovico primogenito et Philippo fidelibus nostris Joanne insuper dilectis et Nigellic, comile Suessionensi, Simone domino constabulario et aliis quamplu^gidio Franciie
,

consecraqueretur, cui esset dclubrum el.a.n quoque sunt indulgentia; ad tum, impeti-atic eumdem diem, quo et amba; festivitates in unam

rimis

anno dominica ante


:

dominica^ Incarnationis V257, die Nativilatem beata^ Muriic Vn-ginis,

jus tamen festi nosMariyrologio Gailicano, neque decessores


tri

bonorum spiquasi coalescerent, et multiplicatis solemniores. Huritualium largitionibus fierent non meminit Snussayus in

Clu-isti martranslata sunt corpora gloriosissimi sociorum ejus beaet tyris beatissimi Quinlini,

secundam septemin Prx-termissis ad diemvetusto mnrtyroiogio ms. ccclebris. Verum in annuntialur his verbis ; ^ice sancti Quinlini

torum Victorici et Cassiani, ac novam fabncam, quuj cata de veteri ecclesia in gloriosissimi martyns pra,'claro ipsius
in honore

hononfice coUo-

Eodem

die

^2 septembris)

translatio

corpons
basd.-

beati Quintini acsocio.'um

ejus in

novam

rei testimonium opere mchoatarefulget. In cujus sigilhs sigillum noslrum, una cum prxsentibus duMprecdictorumarchiepiscopiet epis>oporum. anno die, appouendum. Actum preedictis

miUcsimo ducentecam. celebrata anno Domini septin.o. Eodem d.e fiet simo quinquagesimo
duplex festum de beato Quint.no
et
et

soc.s su.s, e
ista beat.

de omnibus

reliquiis in

ecclesia

mus

loco (1) Tradit

Claudiusde La FonsC^) adolesinstrunmitum hoc tum recente smcuio XVII sigillis munitum sen-ari nis tum episcoporum

quod est breQuint.ni retentis. Tn halendario ad IV viario anni 1511 prxfccxim.notatur ecclesue reliquiarum

noms

Erratautem in tahutario ecclesi.v. tunc transiaMarloi i^),ubiasserit reliqidas elogantiorem quod theca in novam
tas e veteri
;

Guhelmus

sepi.) : Festum altcro anni Qui.itini mai-tyris. duplex. In sancti ecclesia: S. Qu.nReliquiarum 1G4'' Festum SS. classis. Item in tertio tini, duplexsecundee reliquiarum ecclesiai S. Quin-

anm

1774

Veneratio

diplomatis ct scripocontra fdcmest laudati nisi intelhgatur rum quos vidi omnium ; corpus capui, brachium et thecaiin quibus clegantioreet iunc anno 1228 reposita sunt, Quod probafuisse decoratas. ditiore ornatu supra indicaiihilissimum nobis viderijam

duplex II classis tiniaS. Ludovico, an. 1257, Ofl^cnm H^ctria breviaria etiam exhibent primo lcchones l, U, de Transiatione. In verbts etlV recitantur, mutatis quibusdam

et

inserta

una

'''uAd eamdem
;1.
indul-

solemnitatem referturbulla

de Tumuiatione, communi piunmoc^tera pieraque suni de iiem in secundo breviario. rum martyr^m;

Scrmone vel altera sententia, eo: infra iafius agetur : de quo

S"^;: Aleo.andr.pap.iyi^lMtc^^<^^ mter alia Itgi S. Quintm. ubi


gentiascon_.

uU

; pitulo ecclesice curaMS^^^^ cum itaque, sicut nobis exponere

^n e. iamenleciio.us V et VI sumpi^ Quintmopoldan^^ sexta librisetactis ecclesi^r a Sjudo^^ ^asi cplicatio est dipiamahs
:

^^""'^

tis

sacrum

corpus B. Quintini

fr
C

requ.esc.t, In vesU-a eccles.a

martyns quod de uno loco .psms

dnh.

Demum

in

teriii

breviarn offuo^^^^^^^

phon^, capituia,

^-^^^P^^^'^''''^

digniorcm proponat.s transecclesia^ad alium pr.cad merUa quas. per


ferre

quie verbis S. Scriptur^,

ad omma'%

''l^^^^ S. Ludo
..
^.

Zci advenium atque ad

eMbdam

nos Chr.sti f.deles

volenles, omn.bus iT^L inctare eccles.am ipsan.. .n .pso onfessis qui ad t devot.on.s acce setranslat.onis, causa d?e huius

vere pa^n.tent.-

^pec-/an(. f paironis reneraiionem Francorum .x charta S. Ludov.ci lescriptaesi hujus ecclesuc servata regis IX inter titulos numeraniur soiem- sole>mtes

/-^o^^o

primafacta v-., . omnuv) qiunquc. nnarum n^-IfZL ,.unque.341 atlerape^ A. t,Uniores


j-

7fi

Jnitur iransiaiiones

.W;.fc,<,iom

estper Eusebiam anno


Caroti
:

"^^mannoMP-toMU
siDipa-nuc
pontificatus nostri an.
I,

niium Hugon^m,on tlmosyo quarta per alte,.an basU^c^.anno aZtem, sed decanum ejusdem

'f f Magni, abbatem

''-"' Qumlm,.
ft.

;,.,..

""'

die

duodecimaaecemo

r
^^^^

elemtionem ^'"'''"l^l^Z^U'^^- d ^^'= ait Herner^eu^^P^^^^lZ pnnopes cUstnbuepento dec.sas


rentuv
quie
;

Sceseciuente: quMa denique majorcs hasu Ncolao W),anno Xlhl.Prmter un. "at.'ones, quibus sacr. e.u.>.e. ina
urui theca alium tutiorem, ex .nsjd ea mente ut nova ram condebantur. memorantu nonnuUie deinceps manerent ; temporari., ,uas reeUus aut toeo in

subdecano

1"'^

"^

1 bere cur sacella GaUiarun., ^'^^-'^^^lJ^TZd ^nalim rende^ nt Qu...t.n


p,urin,a
^^

'"'P"

\^

^^.ias dioeceses

tZres

t^-

peregrinationes ""jri'' vectiones et *, dwemusnu

ferre

ad

'"'"^lp,,^^,,

et

reliquias

cxordine

et

quantum opus

est,

^:L7^e:Z:Uuetltidemint,.cas

meris sequentibus.

(2)

yueiiun, ^ue Histoire de b.

748
AVCTORE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTVnE.
ei

annis conti- D Cassiani corpora superioribus

IX. Norniaiiniea bella.

Corpus
ad

tempes- c^jri^^ ^'itvigesimopost anno sxviit denuo

S.Quinlini Lau(lunum,Cineeniaeuni
aliaque in
loea
retenipus Iranslatuni. Pars proliquiaruni per i>lui*es

Normannica .^ ,^^^^ ;^^_ tas,mulioque vehementiusrabies annis 88U ei sequen- i^t^ jy(_ dchacchaia est, prxscrtim Hcmcrm Quo iemporehi^, ut verbis /,7;.... sacra carpenta SS. Qumtini Laudunum
utaril),
et Cassiani

quulem cal. devecta sunt ; primum suas sedes anno sequenti ianuu-ii 881, 1'elala in Quandonam et quo modo res die '2 fcbruarii. Sermone de iumulaqesia exponiiur in
sit

vineias eireumfertur.
Normannis anno 859

autem, ut lucidior iionchis verbis: Hic manifestms, ex monis sensns ot inteUigatur sunl pauca. Et quomam annaU chronica mscrenda corpora cum nuerore
bis

sit ser-

Sacfo: rehqui!e probabiliter

Scribit

anno

859,

SS. QuinViromandiam vastanHbus, corpora ablata atque vi sedibus tini et Cassiani suis e ignotum, fuis^e devecta

C.

ha Fons

(1),

eorumdem sanctorum adLaudunmn sunt devecta


causam

alium locum, scd ibidemque ad tempus

et bis ad nos cum Ubet apertius prodere et fug* houore relala, Anno siquidem et reversionis eventum.

latuissc.

ho

spccta.e

antiquum^martyroloexistimat vir eruditus (quod tpse testaQium Sanquintineme, ubi novembris id lcgiiur : Depoturj
cis,

primo a domm.ca octingentesimo [octogesimo] NormannoIncamxtioue, kalendis F"uurn


,

rumque metu cogente,


suis ad
priuri

bustis

pnus

en>ota

Quintini et Cassiani ponUfisitio corporum SS. ad diem immincntetristitia; aitque ibidcm

ad diem

pnefatum montem primum Karoanno in CarlopoU Compendio Nam gravalus, m infirmitale lides Ludovicus, nimia
parasceve
die

delata sunt.

rncmorari eadem corpora. seR ^Q <ieptcmhris per suis scpulcris rcstituta dalo iurbine Rainelmum, cpiscopum alias
,

spiritum

exhalavit

vit|u

(die

10 aprilis
constituti.

anni

Raginelmum, iempestaie a Noviomenscnh qui Immoni ca


barbaris necaio succcsserat.

Ludovicus altcr

aUei 879). Quapropter ejus fiUi, dicti, reges sunt Karlomannus


quo<iue anno

Eodem

muUa

pagano-

Eadem

Coliiettus

ad anyium prxhabei (2) Etrequidem Bertiniani (quos ab anno 859, annales


vct^a

rum Gandum monasterium

partibus, muUitudoa transmarinis veniens occupaverunt et cuncta


venit,

diduni Trecensi 835 ad annum 861 Prudentio


:

Ipso etiam anno incircuitu crudeliler vastarunt.

epi-

covevo^Zhadscribendos esse scopo, rebusgestis Dani noviconstat, inter alia htcc narrant (4) Walanci et sancti ter advenientes monasterium Ambianorum civitatem, aliaque

Franciam rex transrhenanus Ludovicus extorregni Lotharii a suis nepotibus partemque Fumon Normannos in fisco sit et beUum contra magnam quippe ci^dem eis mtulit; exercuit;
fiUo Deo favente, victor estitit,perditoque
tristis

Samarobrivam, vastant... circumquaque looa rapiniset incendiis morantur, Noviomum Hi vero qui in Sequana episcopum noctu adgressi, Immonem
civitatem

ad propria remeavit.

Tandem

vero nostri Ludointer

adierunt, ibique vicus et Karlomannus Ambianis

cum

aliis

nobiUbus tam
vastataque

clericis

quam

laicis

capiunt,

civitate

secum abducunt

Attamen atque in itinere interficiunt (5). pertinenf, in annum sequentem ad Immonem ex removenda sunt; natn, ut notat Pertzius
octobrem Mabidonio, Immonem... ad mensem
860,superstitem anni subsequentis,;^ esi TuUensis apud manifestum est ex actis conciUi Rainelmus Tusiacum, cui subscriptus /e^i7w>-. ibidem etiam uiter quidem, Immonis successor, synosubscribentium nomina invenitur: at post raro fiebat. subscribere actis. quod non
fuisse,

qux

Umitibus principum concilio regnum certis Burgundiam una petierunt se diviserunt. Hinc depresserunt,etuno ac Bosonem a regiadignitate anno manserunt. Interim pagani [mense ibi pene novemb. 880] Curtraium invadentesetFranciam
sine rege

usque

principibus vacuam reperientes, igni Peronam Scotorum venerunt, eanique


et

rex Ludovisuccenderunt. Quod audiens juvenis in Burgundia cus.animidulore permotus.fratrem pagani sucet in Franciam remeavit. At
reliquit

dum

ejus

nullum cessibussibi prosperis acriores effecti, confisi, cum exercitu impio sibi resistere posse egressi, et per quaet terribiU de Curtraio sunt
usque ad draginta seu amplius miUia diffusi, universa sunt depopulati. Quod internecionem comperisset, vallapriefatus rex pro certo

p.

Autissiodopotuit, ut certe iisdem subscripsere

renses duo,

Abbo

sciUcet

et

Ghristianus.
(6).

Eadem

repcries apud D. Bouquei

Nihil iiaque

cum
tus

ne ab obstat quominus corpora bina anno 859, impiistemerareniur.abscondita sint, et anno

lamen sequenie sedibus suis reddita. Opiarim hanc cerliora invenire testimonia. Eienim sacrorum pignorum transmigralioneni in conmartyroiogio Sanquintinensi signi/icari,
jectura dumtaxat est vel suspicio. Insuper Neque ea7n Hemerseus sileniio prseiermiitii. de tumulatione, etiam memoratur inSermone et ubi tamen auctor summatim, sed diiigenter
SS. Quintini accurate, recenset quidquid eirca
Histoire
(Jc

solaFrancorum muUUudine, sutYuUus Dei denique mine, super eos vemt insperate. Tantam in viUa eorum muUitudinem dicitur peremisse numquam aUas Sculcurta3, quantam in Francia illi qui evacredimus cecidisse. Qua de causa et

remanserant, terseruntet reli^iui qui Curtraio et Baluam petentes rore nimio perculsi fugerunt,
cuncta circa

Anno autem

loca atrociter vastaverunt. sequenli, id est 882, corpora sancto-

Mosam

rumQuintini

ct Cassiani kal.

februariiaLauduno
et

descendentia,

cum

ingenti

populorum caterva

(1)

S. Quentin. pag.
I.

13:j

et seqq.

poui' rhist. (lu Verni., tom.

Watlenbach.
pji".

puf. 3.W et Geschiclitsquellen Deutsclilands.


et

seq.
(4)

(2)

Mem.
1,

(3) Cfr.
toiii.

extra Danumi. Pontoppidanus, Gcsta et vestigia Danorum Lipsi 17-1(1. Depping. Histoue des expepag. tom. 1,

m,

108,

23'J

seqq.. Berohni 1878.

Monum.
Quin-

ditionsmantimesdesNormands.tom. I, pag. 121. Biuxellis 240etseqq.. 1844.Kruse, Chronicon Nortuiannorum. pag.

Uenn. hist.. Scriptt.. tom. 1, pag. 453. Cfr. Dudo S. tlucura. lib. 1, num. 4, lini. De moribus et actis Noimanniie a JuUo Uir,Cadomi 1805. (5) Cfr. pag. 131 et32l,edit.

Hambuigi

1851.

Yll, pag. 75.

(0)

(7)

Aug.

Recueil dcs hist. des Gaules, toui. Vir., pag. 80.

laudum

W
149
AUCTORE
B. B.

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


laudum hymnorumquc melodia,
tionis
in die Purifica-

minus,

sancttc

Maria; in
ita in

propriam relata sunl

basilicam.

anni 883. Anno vero 885 reduetum fuisse ihesaurum omnes consentiunt. Quod etiam ex iis Ser^nonis verbis haud teinitio

79 Atque
Gallian^ vaslontibus.

hxc

sanctorum Christi

Sermonede lumulatione martyrum Quintini et Victonci

mere

et sancti confessoris Cassiani,

qucm

infra ede-

Exinde... an.io quinto, doprima derectio minus comes et abbas, eic. anno 881. ipsis kal. januaibidem adscribatur
coliigi poiest
:

Cum

mus. Nolado femporis et res apnarraniur et digemntur, confirmnntur chronicis melioris notx. prime annaUbus et Unum est quod Imsiiationem faciat. Dicantur sacra corpora

gesix ul supra

rii,

abhinc quinium cadere in calcem ejasdem Sermonis legiannum Quiniinopolim tur Membra martyris Victorici
liquel

annum

885. Af^

pignoracollodevecta etiuxtagloriosi... Quintini


cata
aiino
octinjitentesimo

Laudunum delata

kalendis

nonagesimo

tert.o,

januarii anno 881, additurque

priori

anno

exhalasse, Ludovicus in parasceve die spiritum ad quod prima specie videtur referendum hahet. Cer~ annum 880 nec iamen res iia se
:

te.-tiocalendarumnovembris, e(/rai5ado decem succensa spatio poslquam est a paganis

annorum
beati

tum cnim

esi

Ludomcum cognomine balbum,

Quintini ecclesia (anno 883, ui mfra qu.nostendani),veQvx{ Odonis regis Francor^m construct.one 893, et a murorum
to,

id est

anno

id esi decimo de quoafjiiur, obiisse dicto die, vox prion po aprilis anno 870. Cifterum ui unum et alterum inteiligi laiiore scnsu, ita signiftcari fmud absurde annis e superioribus

''mla
est

his rcQionibus

confrmantur aiiunde. Cerlum Nor7nannoscircaprincipiumanni^matf recessisse,Treviros incendme et


saiis
rero^

'ic^O;^^^'
,,,,,;,,-,

^.
,^,,,-.

,,^,

quod dicamus, idque ianio magi^kalendasjanuaru, id est incidit in

translatto

prxmum

posiea Uetas unue progr^sos ci.-ca Laudunum nrassatos esse


aii circuitu dcpupulantur,w/

Qua- sunt .n

.^^
(4);

^. ;^^^

mdeincipienftsamndiem,si, quod quidem iis kalenducat ab tur, aucior anni initium


80

D. Bouquet

ct

iterum

Eodem paulo

nmt

sacra corpora. iumulaitone, cum leqimus in Sermone de disponeret .re, pactumpr^fatus rex Andegavis

post itey^m deducia fueIpso siquidem tempore, ut

m ^ usque ad purtam Remorum S. Remigi. corpus... urbem nou ing.'ed.untur. Sparnacum (Epernai)... transfei-tur ad viUam
pe.-ven.unt,.. sed

Carinman.ius.-ex Normannos octobn etfugat.. Noi-manni mense

agg.-editur. c^^d.t

Condato

que cum

indeque ad sanctum

decidit, Alsten.o facere, in infirmitatem Dionysium rodnt. ibique,

regnumque sedem sibi statuunt Commisso troc.ter devastant...

Carlon.an... a-

m vtlla

Acallo

prdolor! spu-Uum

cu^us vUa. exhalavd. Pos Karlomanconstituerunt obitum Kranci regem ScaUhm nav.bus ut pagani audierunt, num.Quod pervenerunt.Quausque Condatum
introierunt et

existunt ca(\muT} pra^lio, Franci superiores A//e.a ru..us Normanni circUer mdle.

duntque ' silmm '^^"^^(^^^^, signatur pugna juxta iUuc d.spersi, paucis cLie) et barbari huc ac ad naves. Quid.u toi

uo^m

amissis.redeu..t

corpora sanctorum sepropter pr^dictorum delata sunt. Postea cindo ad montem Laudunum pervenientes, p ures Normann. ad hunc locum capt.vos duxeinterfecerunt, multos etiam
nladio

iaZosinteriurbines.repeiUasqueba,-ba^^^^^^ reUqui^ S. Qu..it..u tu incursiones, rursus Laudunum, reducU^ in locum, nempe pra^viderentu, li^vrxseriim cum majores

uZm

Qumtun ecclesia beati martyns runt- sicciue est perfect.one qux> habebat a crudeliter incensa,
sui

Z^aZtaies, qu. brevi post s-^ \nrminni monastenum

^e<^-^-^;^
et ecclesiain

pene omm annos quinquag.nta novem.Ita progred.entes hac et iUac loco devorato, pagani profecti.Exindevariiscasibus am.a.s
adalia sunt
fave.ite, anno qmnto undique omnibus, Christo Teutncus. prudent. dominus comes et abbas

annum 83 ,c ouidam JexcunlemcircUer .mposue-

fyZn \n
Li
et

nuUia pondera avgent.

("nt

consilio usi,

care

prout necess.tas cogebat, simo freti ingenio, Unde pret.osa sanc ofecerunt accrescere citc

muros istius loc. cc^perunt quos acutis duodecimo kalendas man


;

^d.fi

bus p"e.^\

Francis in .r.butum, ea-i.er.n.t se i.nv.cem, aliquatenus


,-el>us

et dat>s obs.

.-

m.

EodemannoCarlomannusobat.Lh- F
inleUigiiu,- facilc

ZMib^in

com.lem

mortem Tnhhatem eoannoqui Carlomanm

t:!:^:iT;::c.pisiuticouur^^^no^
muroscircnm Quintmopolim
ieceru..t tret. .nge.,io

videlicet et Cass.ani, inrum corpora, Quintini tevtiojcalendas nov^^^^ nu..era st.pata caterva, adeoque pridie fcstn datxsjbris rSO ociobris

='l'n^="^;'I"";

-'^^'^<=^^^f^ ^utissimo ^pattum, tntum fere mensium r.n<:l scx

pmoribus perfugmm: t/s InteJsacris .tead propr.a sunt


novembr.s rr S^a.aetintramurosse<.ns.don,us^
ert.o kal.
"'

antio circiter 882,

adscribit hanc translationem

"?'^
'f'

,,

naudius dc La Fons

(2)

^nno 883, Hcmerccus

ut f^.,^ anno,

omnes

ferunt,

'l^^-^/^,::;'^jTp:,,(.oWte.,

"'

"W"
septcm

"":S"no

2 feb,.a882 (quo ipso anno,die

^^^^^^ J,a
toZmer ^
licei.

factum

est post

Vtnmque "-"".;;; ,artuus


fere ratwne.

est initio

^ !<>''"''.''' ^\carlomannus, au-

Tdu:'intoc..mfrat,,ssucc^^^^^

mcurrJJXonica de mrmannonnndiffusa. """t /m^'Tp/K./mm amplaei stonibu^c qucxapi


ordinem,
hactenus quisquam nee videtur

Suppetuni,

immo abundani

^.,^.,

Zniigisse dicenda

est coceunte

anno 882,

s,n

;lf,irtS.rGJ2.to.S.Vm,pa.t.X,Xe.se,,

(6) Cf.-.

um.u Pontoppidanus, uesia

fnivisse

'''
AUCTOBE
B. B.

^,, anno

DE S QUINTINO MARTYRE. haMtum probabiHt^ acciderint. Sicut

in ejusmodi die anniver-

S"w'.^Xuc^.U^
sJicLnnino conslat, GaUi>e ZrionaU. cac^enle s.culo ^^^.- "-"-f 880 ad annu7n SS6 M^oj"'
pronnc.s sp-

'Tconstatk^cfactaesseifios.^^^^^

^^s.

annus accurate nequit defimri.


inquit

R.ubo.tus,

Hemer^us
,-.

(3), vel

August.m
bus

ole.-o

Rambertu., tna oarpenta evooatus,...


ut
alii
,le

ab anno circiler pr^cipue a.l ' ^* "! tantum loquar qu^ exslilisse, securas: verlinenl}, vix a barhans iipopulabuncli kuoilluc lat.usd^-

Cassiani looul.s ,lhs, Qufntini, Viotor,oi et


,lixi i Ful,-a,lo,
;

qu,-

eaflem

in e,-ypta

tumlav,t.
,

ZalUm

Scald.m Mosamqu. Irrebant. ad Rkenum. adverso marte pulsu sive ac per intervalla, Somena e Ua,^ inUo pacto volentes, " siv! tamen P-' tarnen P^ral^i^rU :ed2Z.rsen.per recedebant.sernper

Au,n ignoramus quo s.t anno 903,

,.,s, to,-te

tumulat,o

la facta

est Rambe,-.us

-'h'., No-

viomensi insinuatus.

Eadem

narral tolUel-

leslatur, Vassor.us. tus (4) et, ut is

Sammar893, td ex vcteH

/^

anno tZnitumulationem aUiga,-unt


pulabant
;

occasio,redire '^P''-'^'",

^^^Z^^^Z-

'X^^M^uiden^^p^i Nam Sam"^^Z^l^d^^eram omnino.Nam^ itlu. sed 'perperam omnino^ Galhte chrismarthani,
ut

raruis obsidio^ie facta urbes vallatas tentasse, ut Landuita facinm est

aiunt

iUum, tianteK^\ Sermonem

auctores cujus aUquot versus

eXunnasse; atque 'Z'sacris\Jiquiis opportunum


vel 2PS0S

tuH^

Ifugium.
Zentem

cur^n quoque ratio redddur Quintjnopohm Tetrico venerit


Ita

inier hostiles

mcursus. pr^bueitt

o^-

Zs claudere.
^"S
&

Necpostea,quod sciam.

wbs iHa

IZquamaNo-mannis
Corpora
SS. Quintini,

capta vel direpta vel

anno videMcet, ut Elapsis aliquot annis.


lic-

Eumdem leges.s ipsere, depravarunt. an Inde voro coU.ges nteg.-umapud Hemer.uum... a Normanms mcensam ecclesiam sanct. Quintm. attuUsse Otgerum... in ean.dem esse anno 883 postea, V.ctoric. ; aimo 893 corpus sancti transtul^se Raubertum... on des.gnato anno, V.ctonc.et Cassanctorum Quint.ni, reUquias asse^d errai Bailletus (b). ubi sian.. Uanifeslo
;

supra(num.mindicavimus,S93,adsimstram
est corpusS. feretri S. (^^xn^Umcollocatum Otgarn. prtesertim Otgeri seu opera

irf/ao^M?nanno885vel
dius

potius a.ino 893.

aaanni
sede

Cassiani

Victorici in

\V<^nuarn La Fons proponit diem Kauberti in Hedilo circiter 900. Verum

torici,

crypta collocaniur,

unce.canonicoSanqui.tinensiA^^^^^
emscopi. Victoricus
et

Fuscianus.

S.

Quintini

s'odaZ, martyrium -^--'/'^f ^-^^J^ /^ \ I repe. taet num ; eor^mqxce corpora,s^cuto quzeverunt pev n.ulibi in urbem Iranslata (1 ), .^e>ut legiwus torum curneula temporum, donec Olgerus memmone de tumulalione, magno martyris V.ctorici huc cum

902a Carolo Noviomensi decessor obtinuitanno Noviomi et aUa dona, s.mpUci rege theloneum qua^ leges.s apud Vas6K duobus instrument.s, In^iper exstani pagg. 677 et 679 (7).

sonum
littera;

Nov.omens.s ad episcopum, pro RotRodulfum Laudu.iensem indictione Vseu nerod.acono, qu^scripix sunt igitur ante hunc annum 902 (8). Non
Hedilonis
episcopi

anno

bra pra3dicti

glorios. test.s honore devexit, et ju^ta

Ghr.st.

facia

sit

oportct humatio.

885 cu.h Quintini p.gnora (qu.v^anno

La^cduno

^neunte sxcuto mausuo quodque\J^^ Quintini et Cassiani corpora additum est, ad soleo in crypia condcrentur, sepulcrum ^nquo sinistram S. Quintini tertium depositie suni {l).De his S Victorici reUquite tumulatione: Cum Dei cleauctor Sermonis de ac sui solam.n.s rent.anostri voluisset m.serer. incendiorum sedav.t d^^^>"^' . sufYragia largiri, ^ paganorum depressit s^v.t.am, P^^^"^ ^* ^^" etiam terr^ abundancordiam tribuit, fructum bujus oc. Quoci.'ca a ftdeUbus ter contul.t. quatenus eoru.r.dem tractatum est salubriter, in mausol^is reponecorpora sanctorum suis Adveniens namque vene.-ab.Us rentur decenter. ecclesia.^ Raubertus noantistes Noviomensis s.mphc. fretus simpUcitate ac

basdwte muros porediissentjntra succenste eodemloco coUocavit..4i non d^u sita fuerant)

net njanuarii, quo et cclebritate, ex constiluto

Quod ad diem aitiilla contigit et annua


Rauberii,
in

cohiur,
(9):

hxc
rici

scripsit

Hemerxus

Iconismo

mansc^nt.Cum enim

Januarii duodecim. Tumulatio


Cassiani, facta per

Qui.itin., Victo-

Noviom. post centum annis posi

Rambertum priESulem Normannicam desolat.onem. Plus


S.

Quintini reliquite lie-

rum

sede

quo in

suaad tcmpus ablatx fuenmt, non suum tuium rcciperentur, sed quojus

ut obtinereni Sanquintinenses,

jam

narrabi-

comes, qui R^^n^ 86 Heribertus Ilh Viromandiie 988 ad annum ferc iOOO, ec- f^^^^Xun. pr^fuii ab anno pra'diu7n Ctnce- Qi^ceniacwn clesiis S. Quiniini dederai autem plures, iique, ut feruntur. niacum*i\^)-Cum imiyugnareni, Smcetiy videtur primores donaiionem

immo etprxdium

Hugo, ecclesne ad rei Quiniinopoliianx decanus, quo rapiores


retinerent,

adigeret sacrve restitutionem poiius

divorum

mine

prudenti

cum caitens deco.-atus mansuetudine, sa^pe diclorum carpenta inibi Deo famulant.bus, hod.erna d.e sanctorum suis in cryptis
trium
Qux>d suppliciter tumulaverunt.

fratnbus

v.ribus vindicta minisque ca^lestibus, manus {\\),reliquias armat sup.-ema potestate

quam

cum

peragereS.

\^xi,xs^permausoleum iur globus


tei-tio

Qmnt.m

fulgido perlustrans loculum aiymrv-it, lumine

Denique

staiuit

fest.va habeatur et

Raubertus, ut d.es ista solemnis. Vide Sermonem,

curami dedusancti mariyris Cinccniacum exifu. Rem proui gesia cendas, necsine opiaio Sermonis de elevat.one gloest exponit aucior quem zntegre riosissimi martyris Quintini in Regesio Hemertet (12). e.rcusum reperies Authentico descripsimus : Inter
,

Locwm
1739.-

ecc

et ^eqq'^ Acta SS. Belgii, tom. 1, pag- 153 IV. pag. 450. Coletlq. Tmen.ont, Mem. eccl.. tom. La Fons. H.st de tnTion. l.pag. 408 et ser, Claudms de H.tone de S. Fons, (2) Cl. de S Quentm. pag. 130. Mem ( ) 138. -(3) Aug. Vir..pag.84
(l) Cfr.

QulTn

p.4.

Verm. l Vhist. Us vies des Sainta. tom. VU. 990. d'u


,

ton.

1.

pag- 417.

(5)

Tom^X

co

pag. 439. Pans.

Table chron. des Concil.,tom. Vin.col. 1899. Bieqnigny. Aug V.r., pag- 309. Cfu 303. (9) diplomos, tom. I, pag. D.ct (10) Cfr. A. Matton, Colliette. tom. 1. i-ag. 417. umversel de la pag. 201. Cfi-. Diction tnp. de VAisne. 1805.- (U) Hemer^us. France, tom. V. pag. 112.Paris. seq. (12) Pag..24 et lCSet seq. Vir.. pag.

(7)

Gallia chi-ist., lom. IX, col.

m. -

{8)

Ubbe.

Aug. **

(G)

praeconiorum

DIE TRIGESIMA PRIMA OGTOBRIS.

751
AUCTORE
B. B.

prEeconiorum jubilos ex camerata crypta producitiirab

esse

in die anniversario eievationis, auctor


.

Hugone monacho (apud Ilemcreewm

hujusce legihir monarclio^priKsulecoenobiturum interfuere ac defertur cum odarum loci. Chori


ccelorum melodiis super sacratissimam aram quare b&'iti Petri.... Nec est reticendum clavigeri

perspicue declarat Sic incipit Dignum est, fratres,... hunc tUemfestivum ducere.... Etinfra: Est namque nobis h;uc dies valde solemnis... in
:

qua coniplacuit
Ubus...

supernffi pietati conferre

mortu-

pr^cipuum
incliti

suu;

pietatis

donum, quo

tam nobile negotlum

isto in loco

hac

in

die per-

carpenta

martyris sui agonotlietoe possint

actumessevidetur...Quodqueegeruntdevotissipermi patres (maiores nosirl). hoc non desinit


petrare nobiUter eorum progenies. Nostro itaque tempore Fleribertus, vir valde nobilis ac princeps ca*nobii, actotius nostri regni, nec non pater

Qumtmi a proprio elevare mausoleo. Monet autem CoUiettus (3) hanc memoriam neque in ipsajam ecclesia Quintinopolilana ceiebrari.
Auctor Sermonis videtur elecatiom, ut supra diximus, coivJaneus. Id utique suadent verba: Nec perire cupimus per negligentiic torporem quod sanctre matri Ecclesi;e... in jusperpetuum coUatum est nostris temporibus. Et pauto post
Nostro

tuum priorum patrum reminiscens sanctumque tradidit ad amDei martyrem multum diligens,
borumsanctorum luminaria.sanctissimividelicet
gloriosisQuintini martyris, et Victorici ejusdem nomine Ginciniacum simi comparis, fiscum unum

cum omnibus appendiciis

perpetuohabendum....

indecenter Postea vero a quibusdam principibus attjue propriis usibus deputatum. est abstractum turbati sunt cun<.ti, et lacrimosis

tempore Heribertus vir valde Quce sane auctorem produnt, sin nobiUs etc. minus cosevum, saltem supparem. 89 Elevationem, inquit Hernerwus {i)J^cX^m tempore manifestum est. ex eo quod
utique
iestivu

^^'^^^l circa annnnt


IIXK).

Qua de

re

vocibus
Inclitc

sanctum interpellaverunt martyrem: martyr Quintinc. suscipe nostrorum fle-

confutuum precanuna, fer opem miseris ad te pr^fati sumus, cum B gientibus. Gumque jam ut omnique odarum melodiis, cereis ac lampadibus,
ecclesiae

sacrum corpus a Ginceniacensi peregrinatione solemnitatem usque martyris, quieverit ad divo Petro... sa(31 ocfohris) in altari quod Superest ut qnieramus cuinam E crum... fuit. anno illigandaperegrinatio sii. Censuit Clau-

ornatu,

utroque

sexu

prfficoniorum

gratanter cum omni jubilos plaudente, educilur cbristicolis ex sepulchro parii mardevotione a
beati Petri, seu moris, et deponitur super altare

majus...{\).

Dcin sacrum corpus Cinceniacum indcque reveclum, non quidem deductum aiiamen kaud in Sermone aperte expromiiur, lumen ocuOhscure indicalur, uhi cxcus qui
esse

diusdc Lafonsio), Heribertum in Sermone memoratum, comitem esse hujus nojninis secundum, qui pairt Heriberio I successit annoOO^let vita functus est anno 943; elevaadeotionem autem factam post hunc annum hi hanc sententiam, quecomiieAlbertoKQ)quoque Collietio {1), iverat primum
iestc

Hemerxus; quam

postea mutavit,

opinatus

receperat, iorum, invocato sancto mariyre, Cinceniacum prodiciiur reliquias usque ad

trihucndam dormfionem prxdii Cinceniaci eo quod factafuit cum decanus Heriherto Hh esseiHugo,cuisuccessii Vivianus. AU liaqite
adhuc, ut coneievaiionem coniigisse vivente qui beneficium (Cmstat Heriberto (nempe lU), donaverat. ceniacense) ecclesiuj S. Qumtini

verba. secutns. Ipsajuverii subjecissc Dei martyr in ecclesia 87 Gum autem sanctus
esset
secretior,

ISuTeditisprodigiis,

aniequam
(2),

scilicet

Cincenia^

^^

ducereiur

quidam

ca^cus clencatus

a transmanms honore fungens, Romam pergens ante altare, se prosternens, partibus, veniens serenissima pulsans, sanctum-

Dominum

prece

interpeUans, lumen que murtyrem lacrimabiliter

Video enim Vivianum decanumannolOlS, quiopinorHeribertifuisseextrenium(8). El re decanus suhscriptus /esr/iwr Vivianus dem vera 1015 monachis chart^ Alberti II datte anno senientta, quam Prcvjectinis iO). In hac ergo

quem

quod novem annis

amiserat,

Domino miserante,

recepitetinvUlamsuperius nommatam Dei prosecutus niacum) hilari valtu sanctum


(Cinceest.
:

etiom sequitur ColHettus, Henberfi oportefinter annum m,qui

elevatio facta

sit

lll

primus

esf.ei

annum 1015. Verum nunc omnes


Heribertum ohHsse anno
co^^us, anceniaeo
cir-

Addit aucfor quis fuerit ^ mdnoris fructus bac, nempe villa seu Cince-

deducii sacri

fere consentiunt

et a sanctis ft-atnbus niaco. denique recepta ad possessa. populorum turbis perpetuo jure

"^O S^^Sni

M sedem ^;^'^^
^^,;^,^^,. ,,

eumundiqueconfluentibuB, cum magno altripudioadpropriaremeavit,super sanctum martyri. su. proximam tare degens usque ad cum reverentiam n. qua summa solemnitatem;
locello repositaso.t. proprio loceUo reposituscst.

laudum

detnceps suam relatum. iterum iterumque regwnes peregrinaridebuit. Pcrplnres sicpc reliquuv, privciadiempus circumferebantur thec^ seu vasa ma^ninores illie

pue quidem tica(U) qmhuscaput

et

brachium autmanus
vufelicet

AUerumm"''^'^^ Alierum mtracu^,"'

lum

contigil

postquam ""'""'Pf '"


Muher

^"^

fueratrcciuctum^^r.^^^^^ -e niauyii^ -^
in reversione sancti
.

l-''''"^ demonstravit miraeulum, tempore KmrQuinlinopoli) multo eodemvico sanef qua.utu suis in eedes.am auen" iacue at pnsfna propna samet nartyns perdueta est, ad et la^ta remeavH
;

'"

sanctipatronicontinehaniur. Quum cnnomci Jgiss.mum temporis .patium mot.n aul ecclesiam ^Sannuintinenso^ nomm vwos !abo,wenl, peounia exlmx^^U. la,o,-arenU pecunia reticere atque illuc mUtehuc ll>eca reliq.uia,-um quo elcemosynm colligerenlur <^t"if^-

.- --

Jm
tio

banl.

L\nl
eoeilere

pclm possenm.In actis


scripta sunt

cap.tular.bus eccle-

cl.art,, ut ait Hemen-cus(\^).^nscvA. hoc anno (1393),des.tis "'";-P^^|-;';

"aJe

recepta

incolumis,

hJc

ad diem 11 martn

1393

Um

^''^'sennonemundehiecsumpsimus.habitum
utnarrntur
in

per Joannem Gr.seaun.e coTdner ordmatumciuod


in Reg paa. 105.- (0) U)ia.. "" t^^ '"^'^ '^^ '''''^ T'-

Sermone
(1) Cl.

de elevo'
lione

dc

II

Vii-

Fons, Hst.

^\\^''''''Znri%.T^

us de

U Fons.

Hist. dc

^" Queatin. pag. 2G et sec, f g:;;:;!


V^^2'-^^-

- (13) Aug. Vir.,


aurifabrum

DE
752

S.

QUINTINO MARTYRE.

AUCTORE
B. B.

aurifahrnm

Zdp '
nu
fe"etro

in eodem ad .pso fiendo apron.n.ur .pso ot '20 franc, pro 20 markx^ argont, de a pcr
;

m novum
et
fuit

et feretrum S. QuuiUn.,

X.
aniio

Obsidio

QuiiUinopolis

durando

ap,.unctuatu.n

nun, et capitulun,
facto,

cum

d.cto d.cto Joanne quod,


alibi

Parisiis vcl

el.gan'.u,

duo
pe^

U)57. Ca|Hit sancti ab HisQuintini Camoracuni


panis

Sbri,

de salar,.s d l u jud,c,um suu,n ord.nabunt fflucnt providcatur a capdulo de iabri. De,nde ducat et icgat qui dictum feretrum Pt idoneo autem ibiden. He,.^;^n.: l."";,,' fu.t.ut subs.d.a c.n

avisabu,n nul a,ctum opus

et

ablatum

et

undecim

annis post rcstitutum.

mat

ratio ^e e ri crcumducen.li nav.s eccle a. operi perficundo ui.-e,-entur ' sub annos >-eg,s sa'^ quan, d,K,mus ,ncl,oatam ba qu,bus e veter, ludovici, et eos qu,dem anttid est ex ,psa nav, Uca in 0 am fabr,cam. ;:linchorum,saorarumreli,lu,a,.un.,ra^la^.o

O.*
Q;i.rtini

ou^inde

capUe S tempons postuiat ut d. Hispams delato, a Cameracum ab QumtmopoliurCdeeim annos


post

,o

Z:t:,eL restituto ''io'^mus-X1,lZ"si: adjuncts


celehris

Lta est

NuUumne

ve,-o feretrun,

ahud

v,a

^tf'^^ quibusque in re,-um vuletur.Est emm. laiius explanandum laulo caain

atuue nsUtutoJ fum an ecessi, eodem fine suadent verba ut putem aliquod, E tTtisse cevte etc. leretrum
. fiat decreti capitularis

^Zurb.

Viromanduo,-um annahbus "'^"mo se^mediocireiter s.-eculo


Scilicet

novum

vectat.o,^ at,aui, quod ad .^scrunen nempe lacerum ta,rdern Ibra succussatioueque cisii rebqu.ar.un d,convenire ,t,,ue luxatum, minus B g "t, venerat,o,que v,deretur. Sed et egestas vel ab ,psa .nchoata

rupta pace " "^ Gallue regcnet Plnlp ricum secundum. Hispamarum, ^Zi item secundum, regcm Angli.^ regma et aclsserat Maria,
inflicta.

n,en.ynn 'pmppi co,yu.r) ineuntejumo Emmanuel Ph.l(2), 1557 ut dicil Spondanus


:

etem

et angustia. .-erum opp,-essit, jdificatione semiJer

nec ,-egum be,retanta.

bems

pra^bendarum ncia non annualia

mohs

ex eop..s, coUectis magn.s ^ pus pWfecevat, olim Augustam Ve, otapvovso Sanquintinum, sm>m

dK

Sabaud.a,.,

quen,

Belgio

Ph,l,p-

Zduorum d,ctum,

ad

Somonam amnem

i;:'S;V
>-'"

JL "annu,n
Te.
Scripsere, ail

.na1471, et tunc ,uiclem decanus et Hemerwus(i),

belhcavu eo Uactu maximiquemoment, ad vem

Carolum audaiapUulum Sanqu,n,.n,ense ad 7TBu,-gunL dueem. u, liceret crcum-

ac m.l.te adve.sus gevendam, nec satis opere Cui munitum, obs,d,oucc,nx,t. tantum exercitum er.^,

Slri

patron. martyr.s feretrum .eliquiasque provinciasque d.t.on.s Belg.um per universum Burgundus gall.co d.plomate, Et respondit eius elee.nosynarum cogendarum quo supphcantibus couceditur in hanc senten?acultas postulata Carolus. ttam

tentassent sa^pius Galli ob hostium v.g.lant.am, nec conatus succedevet eserc, tu, .em

um

cla,

opem

bellorum pra^senqua= pro eccletium'eleen,osynarun. coUeCio, per has pluv.m.s Qo.nt,..i, ab annis

Cum

initio

irs

morbisafflicti cun que vel

f^en aliasque nobis subd,tas provincias Belgicas .psa. d v. fuerit ; et rehqu,. solet intermissa eandem eccle' sanctuaviaque c.etera ad 'rt' nos-a Atrebatens, sam pevtinentia, in urbe eamque ob causara qmhactenus conquievev,nt, sunt,vel p.a. devot,on,s

"

statuit,.exHen,.icus,ductopalam Ancons.Uo a suis retractus, v e" qu..Sed ab eo eam P'-ov.ncam connestabili nJ; Monmorantio contendens eo Qui cum eKerctu... iUo "n1unx.t. lev.bus eertamm.bus hostes co,.Uo ut dum .pse "auxilia urbem 'ng'-d^' distineret, designata , v .invasus ab host.bus, longe tur. i.. recessu horarum post longum quatuor bus' nfenov, eom,virtute pot.ss.mum dub.umqu6 certamen, p..ude.,t.a, et Sabaud, te Egn?o.,dani Belga. (3) sunt, plure mult. proceres occisi fusis GalUs, Ha.cque .lla es unT cum ^onnestab.l. capU... d.cta ab uvbe Sanquint.nea femosissima pugna,
obsessa,
iteniciue

SanlauvenUana a

d.e

quo

affecm in gloriosum tempora non aude,;e,.t "mm inctaU, qui per ha.c

martyrem beatum Qmnt,-

pugna,aest,nempelOaugus,i,

festo S.

Lauven-

eiusdem

ecclesia. salutare

Umina, pns pevegr,na.n

'"^^Posl hane pugnnm cioUali


fere

Q'^^
Spondanus

^:'""-f

oubu"

suis

caganturabsti,ie,-e;eteleemosy,>a=
quu^.

douariaque plurima. vov.ssent,cumev,den ma rtyrem rehg,oso


sia;

subd.ti nostn an.mo


,

eccle-

titanmspessalutiso,nnisade,nptac.sl,singuhs aceedente, et eomdicbus hoste propius


ut meatus prohibente.Tandem,
Inc cit
ail

acuitaten,

nuncmpediantuvetc., sup,^adietu5detrimento humaniss,me eonced,quam petitis


ibeve et

divutistormentorumfulminat.onemuns

mus
Us
en-

Quint,n, poss,qua veUquiasbeatimavtyr,s provucas metu procul per has

subvevs,s, aut^cuniculorum frequentia

oppidum amplms ocUn6calendasseptembvis,cum non


,messent,crevisset autem eenti armati intus adventu cop,arum host,um exercitus

omni

cu,-itemque rehqu.as ,psas, pe, v"s deputatos, ron,m pietate nostvorum donatam ;ob,s :;::rr;i;;;atam vobis

umgestare etc,
equos et

el

eleemosynarum coactores

z
ru
,.,
'

p
11,

mensum
Ph,hppi

^^-^-:^r:::su^isur.us h^us^
l:^.;;.^..:
Non
est

et

impress,o,,e Anglorum,... generali

:X=err=:'rrnritr"^
(1)

hicpr.term.tteda

vindicata, pag. 2. Augusla Viromanduo.-um =08,

pag.lS3ets.H.Disc^dcGa^arddeCo;Ugnysu.^

..;m Ba..onii
i

continuatio, tom.

pag.

H,.tou.e ms -Xwr.guintinusdeUFons,73 ct sc, U.pag.

^^^

t:,t

dc

la

vme

d*c

Sa,nt.Qucn,in, part.

!! 4 Cfr. Coll.ct,e,

ata "c ue Hcrac,uB, pag. nas ItfT et <iq. Ph,un officie.. de larmec de S Oucn in racontee pa,apmrc.Gomart,EludesSa,nt.Quent.no,BC,,tom.

Mcm.

pou,.

Vt.l. du

Vc,-,n^,

U,m lU

tti:~ ^l
;-":s"lf^r
Coloniro 1580.

?X pag. 581 ot seqq. ges,arumali anno

(5)

Commen,a,.,us
150O

sal,.tis

-.e

A*

ab et stud.o M.chacUs rnn-um 1^5^ pcrd^etus ope.a

-"-"- =""?^'u'

Isselt,

UppeU

insignis

DIE TRIGESIM^ PRIMA. OCTOBRIS.


A.

753
auctork

insiptnis

pietas

ref;is Pbilippi,

qui ante ipsam


edixit,

tum

urbis expugnationem prux*onis voce sacramenta et sacra milites profanarent, ne quid


in rcliquiiis sancti inartyris Quintini, qutc illic reverenter asservabantur, committant ; ne sacer-

ne

illico reddendas Sanquintiniensi suas. Joannes Vandexta hispanus et Souqucnetus gal-

lus, causte

nostra;

patrocinati, Bruxellis

nihil
:

non movent, quo votis nostrorum fiat satis habebat enim prior filium canonicum Sanquintiniensem; sed
irrito

ut parcant sonibus coedotes injuria afficiant nobitas et Deo sacras virgines ne la^dant, etc.
; ;

conatu

contradicente

Quem locum cum


Hemeroius
rique
ac
{\)
:

rcciiarit, adjicit

Claudius

quia: et nola3

Dc //.? judicet lector. Nam reliomnium pene ecclesiarum, tbesauRethuniam

nostrarum episcopo .\trenimirum qui tunc adhuc erat Anionius Perrebatensi, nisi primo Lensenses notus Granvellanus
restitutioni
,

suis locis i-edderentur.

Quarum etiam

catalo-

tabulii;

periJ^lrnmata et sacrx'

Cameracum, vestes ac vasa in Angliam


et

translata, et saccrdotes in captivitatcm abducti


sunt... Per effracta triplici

oppugnatione

civitatis

gus Cliantoneo, legato regis Hispaniai"um, Lutetiam una cum indiculo locorum in quibus iUac laterent, missus fuerat (3). Antequam progredimur, haud ahs re fuerit nonnulla in hac

mo-'nia hosti.-^ascendit, et

captam eandem incenct sanguine civium ac militum immanissime dio fffidavit. Quai iamen non impediunt quomidns cdicium PJdlippi, quod supra memoravi-

narrationc notasse. priustamen, 95 Foratits Hlius, de quo post Hemerxwm dixerunt etiam aucfores hreviarii Sanquinti- "^^J^'^'^^^^^';^
nensis antio 1774 editi, et ipse CoHiettus{i),non meminil antiquius breviarium, anni indeiicei 1642, neque Claudius dc La Fon^i (5), neque ejus frater Quiniinus, rerum patrix urhis
^

mus, verc

et

sincere latum haheatur.


(2)
:

Idem
ad

auclor paulo infra scribit

Rebus

quandam serenitatem jam

provectis, impetrata

facultate domuitionis, et reciprocatis internationes tesseris liberi commercii colloquiique, Cal-

niacum primo, inde Sanquintinum, quamquam nostri ulieno etiamnum domino scrvientem, pcne omnes, pra-ter decanum, mense (canonici) mulii julio (anni 1559, ex urhe Parisiis, quo thefiigcrant) redierunt et Cameraco reductos
;

diligentissimi indagatores. Posierior, obsidione?n ipsam et qux sub ea contigerunt fuse exponenset descendetis in rerum tenuiiaicm, tanium de sacro capiie narrai (6) Caroha^c
:

lus BrimfEUs (7),

comes Meganus (de Brijneu,

rege comte de MeghemJ, qui pro Hispaniarum instare tempus quo Quintinopoli prceerat, videns

sauros et nolas ecclesiai atque horologii supremam campanam, Bethunia jocalia plurima, post vias scriptis ab Anna Montmorentio literis,
multqilices sedulamque rei procurationem recuperarunt.

restituenda urbs

foret Gallis. die 15

dccembris
beati

ab

ecclesia

sancti

Quintini

transferendum
fo^deris.

curavit ad

arcem Cameracensem caput


icti

martvris, idque contra fidem


attulit

Quie

mes

Hispa-

msahcunu-

urbe 94 Hispani, sanciia inter reges pace, die 10 decembris anni 1559, apud excesscrunt
yios,

hmmoUi
tradunt ca.

addU He merwus,

puhMca. processione et

f./b.Qiim-

^^^^^^^^ gratiarum actione sacro. Sed tunc acerj .^^.^^^^ ,;o;or capiiulo iotique civitatiinus-

masrorem tum canonicis tum res ingentem reduces comuniversis, quando ad sua incolis thesauro. pererunt se tam pretioso spoliatos die 19 decemGalli restiluti fuerunt in urhem et canonici ecclesice S. bris. Postero die decanus
regi-essi advenerant, Quintini, qui paulo ante decem'il statuerunt ut, die insequenti, ^rf esi supplicatio generalis in gratiahaberetur

tus

Hispani discedentes pretiosissinmm pignus secum in Belgium asportarunt,


est.

Nam

bris,

reliquias

capitis

beatissimi

martyris,

theca

rum actionem
bris.

coldilissmia inclusas, et in arce Cameracensi

locarunt.
vini

Eo autem momento quo adversus obluctati, illam Hispanorum Sunquintiniani

urhe; quai ab lUo die 19 decemtempore singulis annis instituitur neque ipse Hemerieus perforap/'0 liheraia

Insuper

violari, pertendebanl manifesto perjurio fcedera verbis, ut fit, ardescente simulcitroque

typis meminit in aliero opere (8) quod ediiam Augusmandarai dccem annis anie
tionis

ultro

tate. thesaurarius eeclesiui

coactus tandem ne-

cedere,eductis thesauraria cessitati violentia;que osculum, figens extremum, ut fingebat. reliquiis signa.luoquc infixit cranio et notam

Hispani... transpor: beatissimi martyris theca tant rel.quias capitis arce Cameracensi colditissima inclusas,et in conviolatis pacis articuUs locant. Nostri de

iam Viromanduorum

cu<;pidem

vit oculis,

gestus tanta industria vultusque ac actionem, conspicatus simulatione, nemo ut suspicalus essc videretur. Ita-

In opusculo nuper questi nihil obtinent etc. (9). imsdcscripto (10) r de S Quintini rnartyrio
iia.

nemo quicquam

que de ablatis reliquiis obtinent, mittunt.iumconquesti. nihil tamen sed Charletum scholasticum nue Bruxellas
. ;

Sanquintiniani per Bel-

duhii skjnifcatmne, tra^ pertiuere asporlationem diiur : Ferturad hanc ho.lie videre est. Canoniforamen, quod etiam tradere comiti Megano,ideo cus cujus erat caput deinceps certius recognosceillud forasset, ut

non

sine

quadam

Lensensis allegantibus Hispanis Gallos fl-ustra sacras capsas, Atrebatensi eclesia. in dueccsi Godofredo Bul^sanctorum reliquice a quibus ecclesia.que fundato e, nio, ejus loci domino continebantur, m.htari deolim c Syria missa> priores abstu lis e pra.dat.one, GoUignio duce, ereptas Lensensi collegio. Itaque restituant Galli

'^'Equidem

re- c r-' propier expressa Hemer^i,

Collietti iestimonia. centioris breviarii et

non

^,^,^. ^,,,.

prwfracte negarim factum ; parte veriicis num foramen quod adhuc in tempora repossit ad ilia superstite cernitur,
ferri

at vaide dubito

icrebrati suh Aptius dixeris vestigium


p..bUcis, . dis(8) De scholis ta est prorGgaliecclesia^nctigumtm.-Adjunot

UM9. 3G etc, Antvorpi'


frtatio

...

e,usde.u

-;l---:-(-,\^-,;
t'V
J
,

r t.n.

,'

2(i0

P^f-

^;!V'%.

Pam. 1781.,3,,.

(2)

Ag. (4) Mem.. tom.

Vir., pag.
111.

J52.

Uvl. bella chronol.. pag.

[^Ll gtntin....
..

^vec quel.iues
1870.

pag.

pai i. notcs explicatives,...

mu"
5H.Qumtmopol.

p^Ldlsaint-Queatm.pag.

t a, ct Fanuanus Struda, De bcUo Bel.MCO dccas


Ociohris

1.

pag.

95

passione

Tomus XIIL

DE
754

S.

QUINTINO MARTYRE.
iUataB sunt die 14 septemecclesiam sedesque plemo.^m eges alUUionis histnriam bris. Cujus d.em. Hactcnus novo brev,ario ad eumdom

iZo^c
to^
sibi

co..po.n pass.o,,is ejus persecutores

u-

rlt,ex

cEB.,.oc..eris,iue
.el.iiuiis

pro

sequest.-av.t S.

^^ ^^^ ^99 Z
L/mtus.

l^n^c quidem vcra

in supplemento lau- incredibui

claci seu ms^^r^nU l7eo,uc'facta pot.. ope ' crJioris, quam cuspichs '.''"'-'; '^ .^. s u-" s,ihi,ulicare ,pse Hc,e,
7,;
ridetu,-

--''t "^'^l^mn septembris. Commemoialenuntur: Uie XIIII e Cameraco, capitis B. Quintmi


tio relationis

treviak im^

^"-V
,,,,.

;,,. ^,^^,.

reponenda

superius

post

commemorat.onem

Zjus h^c ve,-baj,wat ^ipidem quoque iulixit


simulat,oue,

,..p.(.,-c-.-Thcsauranu...

Maria>, in 1 vesperis Exaluctav.u Nativitatis Btationis sanctie Crucis. ejusdem capitis repo-

crau.o et

NorA>-.^-

ac gestus iu,U.st,.ia vultusque v,T ocULis, tanta acUonen. couspicatus

LrcTio IX de Uolatinne posUu. nenda loco nonu. lectionis


Exaltationis S.Cvucis.

eodcm

fosto

uemo

ut

nemo quicquam
loquculi

susp,catus

v,clc,.etu.

QuO
"9'

modo

eflicilur ut,q,ce <>>'

ZclaUli /b,-ami,ie, ZnZnutMuodeinceps,-ecoono^^^^^^^^^^


nota/-.en(signancla. giatL b,-ecia,-io legitur
inf.xa.'

'l eaque at de punctura

Hac ab ommpotent. Deo nqunUnnanus acceperunt S quo pret.osissimu,^ .eUsin-ulare beneficium, loco aUeno q^l'capitis patronimartyr.s,qu. ' latuerant, m de ubrmn souls nnos undec.m

die clerus populusque

Cnde
:

'^ PO^t'-<^"<'

coe

q,c,bus ,es adjunclis nino cum te,npo,-um abJiemc-^omemopl-acta est. Cuspis itaque

a thesau,.ario

fo.:men acus u.u,.o om.wrf sane cong,-,at

uu.n sedemqueredie.-unt. pace tandem const.tu a miles, cu.n inter reges di.-eptam Augus am non Ua pridem ac
c"

H- abst,ule.-at

vjcjor

ptam Viromanduorum leg.timo dommo


tuto i .rcc Can.e,'acensi

''e^tituei^^t, et

custod.endas coUoca.
-^^;"!^^

rala

B quidem
se dicil

cJu.^,odi ut ocuUs *""'""'"/"; ""otorfP^es-^ uiduceretur. Ca^te,-oqui,^,dc,n

aUud non

fuc-it

qua,n

^P^^l-l^

rat.Jactu.-am qu.dem

Ulam

paulo infcius
ro/;-.

Foramen

hodieque acus infi^^ ^''Pe'''^.'''^ fat >na,-l!/"SJam notand,wi esl vc-ticem sancti exeunle smcuo supc-esse ;
'

^p

ssa^..a.,io

n"'. 9^.

prosecuti lacbry.ms n facuUates suas, n.hU n L.issas cxpilata urbe

muUo certe plunbus quam


annorum, quo

"^

et nota

acu

'S

non inleg,-um parlcs f^^'-<"^t abla. proxime supc-iore plu,'es

L; w
Tondem
.ilitutum,

nota a thequibus fo,-le ,-eper-etur saurario impressa.

tentavere ...tervallo iUo Sed fuit labor .nan,s, ru,-us ,Ue redderetur. cvitat.s. ea ordidonecmise,-tus Deus afnict^ providentia, ut quod aU, nav.t rerum seviem non obt.nue.^n d,uturnis ante querimoniis decanus Sanct, Qumt ni, boc Antonms Plankius negotiationis procurator, mer,to pra^cellenti, piae canonici perins.gnes, huic coUegu. operis
,

s.b, ti.e-

et

rc-

flfistquam a tiallis red(iit.r

sunt

restilutionem dixervnus est) ablatas raci diuiius relentum quo facta pugna Sanqum^ eodem anno 1557, Epiphonmm Cotinea.

negatam 97 Lemenses reliqnias (oh CameS. Quintini cMput sacrum

qmrum

communiti Uteris
vegis

commendatitiis

CaroU no.
m.a-

GaUiarum

et

Catharin^
Belgi,

Medicicae

tns ab Albano duce,

moderatce. iacUe

Lertsenses
rclifl'iix.

Hoc cnim annocirca

linius.Mi narrat

TWms
et

pr.eda abacta, cum tremo incendit; ingentique excurrisset ad suos plusculos dies in limine

vi capit, diripit.

Lentium (Lens) licentiose habitum pus(1)>

Augustam perlata ilUco impetrarent. Fama sacosancti p,gnor,s. prorecepti et adventantis porsolemni clerus ipse et elTus,
m-essi

bortos longe suburbanos, Us cives omnes ad quod vis.s sacra; ad primum lap,dem,
p,-o,-uperunt.

pompa

substitere gi-atiarum actionem consVcina^ vectnribus, in

XQyQV\im\SiminierSuriusad annumihol

(-).

Eodem vero

Arteten.pore alius Galli exercitus

provinciis s\Q.m(tunc Belgicis annumeratam vexabat, adeo ut circa atque Hispanice suhdiiis)

sonis votisvocibusque jub,Usque sentesreIiquias,-eIis,osa salutatione impositas levitarum continuavene,-ati,


tis

Tum

pr^-

humeris

^ autem uvbem

Lensam Epipbaniam...Duacum tVustra tentarint, multa pra;da absporvi ceperint,


tata et oppido

suam in eedem devotiss,me retuquingentesimo sexage- p lerunt, anno miUesimo lege process,o solemsimo nono.Ex quo majorum
canticis

innammato. Cxter^m asseritur

1774, breviario in receniiore collegiatai reliquias antequa^n caputS. resiiiuias fuisse notaiis, redeo Quintini rcdderetur. His ohiter pignoris Hemerseum, qui sic eorponit sacri

anm

qua posteri memonam nis instituta quotannis. gratulatione suppl,cadivini beneficii publica
celebrarent.

tioneque ceternum breviario,quod eiiam reperitur in postremo anno 1774 sed hic nonjam

Commemorat,o

ad

ediium diximus insupplemenio,sed incorpore


;

lihri

etquidem

anmXfm
'

recuperationem (3). contentioneque, 98 ^""^^^ ^*^^*^ '" ^^ ^^""^^ vertice, nempe de recipiendo sancii pairom quoad illi tandem Sanquintiniani sudaverunt, anno 1.569 retanto labore repetitas (reliquias)
Catbarina cuperarunt, scriptis a Garolo IX. et ea de re ad ducem Medicaja ejus matre literis

otficio

Exaltationis novisque curis digesta.

sanctse Crucis inserta,

Albanensem

moderatorem Antonio des administro Planques decano tam religiosi operis Foramen et nota acu impressa cranio pra3Cipuo. secrereliquiarum (nam pra;monuerat coUegas
Belgii
;

reddidit tioris facti tbesaurarius),

deputatos de

(potuereliquiarum veritate, cum receptie sunt prorsus ac ranl enim alienis commutari), certos
securos.

Itaque

Gameraco

reductie,

in

suam
pag. 496.

(1)

Jac. Augusti

CXXXVIU.

Thuani historiarum Bui temporis libri brevis, (2) Commcntarius tom. 1, pag. 013.

(d)

Aug.

Viv.. pag. 353.

XI

"

DIE TKIGESIMA PRIMA. OGTOBRIS.

155
au^ctore

Ludovico Florentio Oudart, janitore et bidello pra:dicto templi, cum certiores facti fuissemus a

Oudart

et

Joanne Ludovico Josepho Fideli

Mam-

XI.
S.

Quandonam
Quintini

divisiP fuerint

roli(iuiae.

fala

cxcuntc sicculo

Earum WIll.
1
:

sibi, sner, apparitore (.mi.ise) ejusdem templi, cum devastarentur ecclesias ab iis qui cultum

catholicu:

Rccognitioncs
184-0
ei

anno
factic

807,
in-

abolere conabantur, contigisse ut a profanatione et exitio qutE intendetam bantur, tutam pra;starenl partem insiKnem S. Victorici et S. CasS. Quintini,
religionis

reliquiarum
siani,

1870

quam earum

quye in ecclesia; S. Quintini, et

slrumcnta. Rcliquiic Bruxcllas delatic

atque hinc rcducprtcscns


status.

thecaiterarum parocciarum et monasteriorum novemsauris reconditie erant ; seque eas, die 19 canonicobris anni 1793. humo texisse in crypta loci contulimus sepulturae deputata; nos eo

rum

Ue.

Earum

De
Reii,ui>c

capile et bracliio dextro.


S. Quintini

eoque rogato ubi invocato sancto Dei nomine fortunaret. effodimus terram ut laborem nosti-um pricdictus Oudart asin ea parte cryptie, qua Ghnsto fuisse conditas sancti n\ serebat a se reliquias, martyris Quintini pretiosissimas
Jesu

Iniis qu^supra

(1)

retulirm^s de
et

S QumtTn anno 1228


'''"*"''

torporc ah Eusebia reperto

humato, etevato

eductx B 12^28 reiiquix e subterraneo sepulcro repq^ita> vefere basilicx navi fuerunt atque in breviario anm \ij4^2, aa tunc, ut legimus in caput et brachium diem 2 maii, fuerunt secreta

crypposimodum a S. Eligio. ei anno 83d quod indicet magnas tam delato, nihit est Sed quum anno paries fuisse disjunctas.

altitudmem quascumque potuisset coUigere. Ad hntei quo duorum pedum invenimus residuum autem ferepeniinvoluta: fuerant. Erat
reliquiie

tus

Exinde quu^sinec sme mgenti ^ tumdiligentissimedepositum,

absumptum humore

terra;.

vasis contenta, Quuitini martyris, et viaticis fidelium coleren ur. qua. veneratione quotidiana anai \m.uhi oco

collectum. Relivenerationis et htitiai alTectu pauc^e supererant, qui^etam pretiosi thesauri fuisset a pignocum magna pars igni tradita ut ipse testatus est ne i-um custode, verito, noverat impios) sequenti die (quod meditari

profanarentur foro civitatis

et

comburerentur

Eadem

feri

breviarium

magna

religionis

et

christianorum querela e

bracluum iegitur manus

(2).

Sub qutnta soem-

1257, tum niore eievatione, anno vasa viaiica, in Quocorpus coniinebatur, tum
aitare m)^^^ choro ecdesi^ pone /^'f-!'f usgue sxculi X\ posita, ubi ad finem

fereU^m

magnam partem aemitu. Sane amissas lugebamus ; at so aUo ^atroni nostri reUquias
fuit

sana.

apostol. manus detectabeat. Viromanduensis conerat et integra. sed dextra: sana adhuc et.am repeCranium

ceptoterrs humore
parte

infecta.

remansei-unt

TcS
..

Scd qimm per univcsam

Gaham

prx-

vaiuissef

impio,^m

faetio.

'""-- " ;^';:;;


ei

maxiU. mus, cum :agm;ntiscap.tisS.Qmntnn;etaUaqu^^^^^^ recens.o annexa e.it i^. corporis ossa, quorum
s

aU.sque

nonnuU^

Uquiscimtatibus,eladesQuinlnopolMataesL

Non solum

templa spotiata ineeelcsm et monastesaerte rcliqmce quic sed

violata atta, la

B.na msupei reUauiasquasinvem.-econt.gei-.t. Oudart. nova ossa. qu. pr^dictus

inst.-u.nento. ubi

et

^Uas

enume._^^^^^^^^^^^^

To

gimus

ri^Zwiose

l-val,antur,suis ereptMjet

coaoM,

7uZ^m

quod quidem. Mcgrum.salten^bonampar na^hue , minus sit faitmn '^ et per quos exslat Id quomodo qu^ px^ mcraorm rfto e^ inslrumenlts elparochus t oZille, olim arekiprcst>vt^r
:

^Zninl "^.ncdcrei

pernus^l concrcmari. Ye.-um non mnefarms ut S. Quintini eorpus

eoram insaniente

multztudznc

dumtaxat in re n^p.dus. cput erat S.Bon.facu, quod : erva..t.Mte.-um a S. Ma urb.s hujus eccles.^ fuerat paroeciaUs confractum pro us sed lapsu
;

eryptam

projece.-at, u

^-^^^

nuncupat. supererat ^nteg.-um a eevat: solum cranium capite S. Victo u^ F um itidem cranium erut ex ex qu.busdam notis potuimus d hcile comperire veiievidimuseolocoqui fideUum

1-e

q^^^^

tueiat. ornatum caput olim n..nris aurea;,.. qua nohis sunt in au a -nora deposita a

ioni

patebat,

qu.que ort. -.nt

ex^^^^^^^^^^^^^^

Pre

^p

^M;:t.:.^:aonecdenuoiiiclasath^^^

Umporum

ordmc.subjiemus.
JULIl

ACTA DIE 29

ANNl 1703.

mercuvii.vigesimanona juln.anno lOOHac die

";, rsubscrips,mus.

Qn,ntinopol., d,e vge-

Z::!':^

.nili^nno sept.nge,..es,mo
t,.usBlot,

n^agesii^cjuu^

(sic). Blot.

Rambach. Oudart.

Ncouu
tltgra

^^^j^^.^ ^^^^

p,,sbyt^
'r'u

ACTADlE3.\UGUSTIANNin95.

mSus Quint.ni, nunc tenCaUs ecclesia, Sancli civitatis una f ZrsuLliant) parccciarun, :rrcCriCoroFranc,scoDuuhe.,etPetro
Ba tho
,t,00,..a,cat.pv..|V.V,e.V,l.-(2,aV.sap,.a,

eSancf Qnintin, ; Carolus Dubo.s-MuHcr, ad.nin.stra-

saiicionixi

lacl,

presbyter,
72.

quondam canon.cus

eccles,*

num.

S. Quintini

756
AVCTORE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
ACTA DIE 30 AUGUSTI ANNI 1705.

S. Quintini ;certior factus

adicto domino Dubois-

in loco a MuUor, ipsum, dum fodiebat cryptam designato, nsque prajdictis Oudart et Mainsner

opem ferentibus, dete\isse maximam tam rum copiam, quuj fuerant olim thesauri

reliquia-

eccle-

paroeciarum et ccenosiic Sancti Quintini quam ibidem bumat:e promiscue biorum civitatis; quai necessitas instaret eas ex
fuerant
;

anno miUesimo Paulo post 105 Hac die trigesima augusti, (iiligentcr duminica septingentesimo nonagesimo quinto, rccogniUe ct finem ves- recensit;e decima quarta post Pentecosten, ad S. Qum- sunt; et benedictionis in ecclcsia

quum autem

perarum infra scripti Petrus Blot, lini decanlatarum Nicolaus JoMaria Antonius Josephus Bainast,
;

magisque corboc loco recipiendi in quo magis horam septimamcum dmndia rumperentur. circa niatutinamsimuldesccndimusincryptam,acdihgentissime sacra ossa coUegimus quorum lidcm subscnpin aula bibUotheco?. In obsignaium : simus die et anno ut suprn. Erat Duboy. Blot. Rambacb. Oudart.
:

seplius

Rambacb, omnes sacerdotes


regalis

et

quondam

canonici ecclesiiu tunc

et

coUegiatie

deposuimusque

Sancti Quintini ; Andreas Gambronne, etiam sacerdoAntonius Slanislaus Adam, ipsi canonici ecclesia? Nigellensis
tes et

Garolus

quondum

QuintinopoU paro(Nclle) etbic posterior oUm Joannis S. Quintini ; Florentius cbus Sancti quondam FranciscusMauroy, pariter sacerdos et
canonicus
et

ACTA DIE
ac nominatim SS. Cassiani
torici.
cl

AUGUSTl ANNI ITO-

pra-positus

regalis

ecclesui;
;

S.

104Denique
mensis
et

die lunai,decima septima

ejusdem

Vic-

sacerdos, ecclesia.-, et MuUer, administrator temporalis Ludovicus Florentius Oudart, ianitor et Petrus recuecclesiic, infra scripti, cupientes

Rambach, anni. nos Nicolaus Josephus Felix BartbolomiL-us DuboisCarolus

Pecinnaj et capellanus S. Quintini Ambrosius Pontruet, etiam sacerdos et quondam Gacapellanus diclie urbis QuintinopoUtanaj Bissez, sacerdos et Benedictus Goelestinus
;

Ludovicus

briel

pridem prior abbatiiE

S.

Hunegundis Humola-

observanriensis, Ordinis S. Benedicti antiquio Matthieus Lotnieau, etiam sacerdos tia^; Jacobus
et

bideUus
rici

perare pretiosissimas reliquias beatorum fuerant Gassiani, qu^ terrae mandata^


et
in

Victo-

crypta ubi

sepultura erat
conatu, sed

canonicorum

et

capellanorum ecclesiae

S. Quintini.

jam antea
quaesitas
;

abbaantea monacbus Benedictinus in dicta Petrus Josephus Violette, Humolariensi tia Dcniardietiam sacerdos et iiuondam monachus Cisterciensis ex filiatione GlaraOrdinis
;

nus
sis

a nobis magno hora nos in praidictam cryptam contulimus pomeridiana, et sanctis nostris coeptis secunda operEe institimus, Deum orantes ut suscepta; eamque fortunaret. Postquam operose et
faveret

frustra,

FervaquenAntonius Soyeux, dictus Pater Spintus {PereEsprit), eiinm sacerdoset quondam capucinus Quintinopoli omnes mmisterio catholicic,
vallensi. director pristinie abbatiie
; ;

apostoUciL-

et

Romana^

religionis

addicti

in

laboravimus, pertinaciter amplius tres boras cum in eo essemus ut intermitteremus, opens


peractione in aliamdiem dilata
;

ecclesia Sancti Quintini (ubi adesse non

potuit,

ma^no sane
dominus

desiderio nostro

infra

scriptonim,
ac vica-

domiiiusDubois,

DelaviUe, et ipse sacerdos

deprehensa particula panni serici, aistimavit non procul abesse pruiclarum depositum. Et re quidem vera, cum terram paulo profundius foputadisset, detexit ossa quiedam, ita vetustaut reliquias a nobis quicsiremus ea pertinere ad impedimentis tas. Remotis, quantum potuimus, recondita erant, religiose ac dilifossae in qua
gentissime coUegimus omnia et singula ossa,

antchac rius generalis in dioecesi Noviomensi,et S. Quintini, morbo inqiedecanus dictai ecclesia: Lecaisne, ditus) ; Carolus Georgius Alexander

quondamjustitiaipacispriepositusOu^crfepa/a:) Joanparte occidentali civitatis S. Quintmi


in
;

vesnes Baptista Trombert.quondam negotiator


tiarius in

operam dantes ne
pra,'termitteretur.

vel

minima

pars, si

fieri

posset,

Ludovicus dicto oppido S. Quintini Doublet (pater),negotiatorUntearius ibiAndreas dem; Ludovicus Quintinus Grebert (pater), nego;

Pretiosai reliquiae

corporum
;

tiator

SS. Victorici et Cassiani intermistifi erant


pra-dicti
'^

quia

Oudart et Mainsner vix satis temporis habuerant adeas bumotegendas, quo abinstante direptione vindicarentur. Eas in bibliotheca, juxta sacras exuviasprius repertas, reposuimus,
sperantes fore ut alia ab aliis aliquando, Deo ac gaudio pleni, juvante, secernere daretur
;

condimentarius ibidem Eligius Foucjuier, Garoin dicta QuintinopoU habitans Duuez, lus Ghristophorus Franciscus Josephus mercator et praeses tribunalis commercii ejusdem urbis Carolus Felix Bartholomaius Du;

notarius

quod

liceret

denuo

easdem

una

cum

aliis

bois-MuUer, adolescens tutelae suje factus, et Robertus Bourdet, mercator in dicla Quintinotempopoli bi, octo numero, administratores Quintini; congrerales praedictai ecclesiEe S.
:

populo christiano veiftrandas proponere. Dominum DelaviUe de Mirsnont, venerabilem praisidem cleri civitatis, eo quod lutate provecta erat et infirma valetudine, non potuimus rogare ut
nos adjuvaret, neque ut praesens quidem adessel; itemque cum opus maxime laboriosum esset, et forte diuturnum fore prievideretur, quia
praidicti

majore sacristia ejusdem ecclesia? in qua etiampriesentes afi^uerunt Robertus Andreas QuinForestier, medicinte doctor, incola dictaj Ludovicus specialiter vocatus, et tinopoUs,
gati in
;

Florentius

Oudart,

janitor

et

bidellus
ibi

dicti

tempU,
quibus
acta

qui pariter

rogatus est ut

adesset
pra^le-

pra3sentibus dominus

Rambach

Oudart

et

Mainsner nequibant jam

presse defmire quibus locis ternse reliquia: conditag fuerint cum etiam a^tate gravis esset etper;

nona julii, tertiaet git ex decima septima vertentis mensis augusti,


diebus vigesima
constat

quibus
reliquiis

liquide
sancti

petuo
Blot,

sacri

ministerii laboribus vacaret

dicti

de inventis pretiosis patroni nostri, Viromandite


S. Cassiani, et aliis

domini de Mirsnont pra^positus,


lare ut nobis

dominus Petrus non potuimus semper invisacerdos.hunc


in piis cteptis adesset.

apostoli, item S. Victorici,

ad diversos
infra
theciL'

sanctos

spectantibus.

Post

ha^c

Qux' tanexi-

scripti

dem,

Deo juvante, ad

felicem perduximus

aulam,

ascenderunt in ut recognosccrent

antiquam
in

bibliopi-

pretiosa

tum. In quorum fidem his nomina adscripsinius. E rat signaium :^3iinhiich. Blot. Duboy. Oudart.

gnora ibidem deposita, tionem conderent instrumentum.

novumque

conllrma-

Ingressi

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


iUam bibliolhecam, ubi plm-a ossa mensas posiV:i erant, dicli domini Blot, supcr Rambach, Dubois-Muller, Duuez et priEdictus agiOudart, compererunt eademesse de quibus
Ingressi
tur
illa

757
cranii

Duo fragmenta
vitiata
;

magnam partem
Dimidia
iteni

valde

AUCTOBB
B. B.

item ossis
teniporalis.

parietalis dextri... et pars

sinistra

pars

sinistra

maxilUu

superiuris, juncta zygomati (OR cfe la


;

in actis

supra

citatis,

asseruerutittiue se

probe agnoscere omnia. His peractis, effecta in extrema est nova rccognitio, ratione tali significarant dicti domini supra nomensa, ut et minati, ad sinistram ingredicntium, inventum
:

pommettej pariter sinistro trum sejunctum, et maxilla


truncata a parte sinistra.

zygonui dex-

inferior,

dodrante

In

quorum fidem condilum


instrumentum,
cui subscripserunt

et

conscriptum
die
et

est praesens

priedictis

recognitum est Caput S. Quintini: scilicet portio qutedam mavenerationis gna, in qua impressa sunt signa parietale dextrum exhiberi solitu-. nempe os dimidia; parti sinistri et portio minor,
:

anno,

prtedicti cives

Ram-

Fouquier, bach, Mauroy. Pontruet, Tronibert, Rourdet et FoDuuez, Dubois-MuUer, Robertus reUfiui cives supra recensiti discesserestier
;

junctum

rantnegoUis suis vacaturi,

dum

praisens confi-

scilicet pars

superior ossis temporalis dextri hffic valde pars dcxtra maxillje superioris, sed quEcdam pars sinistra ejusdem mutilata ; item

maxiUae, et particula maxillffi inferioris, aliud, tremo dente molari insuper fragmentum
;

cum

ex-

ciebaturinstrumenluni. Signatum Duuez, de ecclesioe fabrica. RamQuintini. bach, sacerdos, quondam canonicusS. Robertus Bonrdet ffdius). Fou:

Duboy-MuUer.
A. Forestier.

Trombert. R. quier. Mauroy,sacerdos.Pontruet.

possit defmiri. adeo minutum ut quo spectet non quatuor fragmenta ad vertebrum pertiDein

106 Quid factum

sit

ahhinc usque ad

annum
"J^^^*^""'

nentia,

quurum maximum
:

et os sinistrum, sed

valde mutilum

alia

tria

mutila quoque sunt et


sunt

docu1807, non Uquide constat, deficientihus //i Recensione 5C Inventario meniissatclaris.


sacrorum vasorum,... reliquiariorum etcictene
supeUeitilis ad ecclesiam S. Quintini pertinenredquaires... et tiura (Etat des vases sacres,... ex ustensiles), signatur Relic[uiarium
auire.^

admodum mnmta.
B
Duit:

vertebriu,

fiUiu integra;

quarum
dicta,

altera est

prima colU verlebra, atlantion


insistit;

cui caput

altera vertebra et ipsa fere

integra, est prima dorsi.

vertebrarum. Plures portiones exiguaj aliarum scaquo(iue exiguee latorum ossiura Partes

Ugno deaurato. fenestelUs instructum (a glaces), S. Quintini, continens in inferiore parte nianum
et in superiore

aUas

partes (excepto capite,

qux- supersunt corporis quod ibidem in aitera

pularum. Parsossis temporaUs

sinistri.

dectarahitheca servatum notatur, ui infra

Item pars rotulie (seu patellai). calcaneum m Pars ossis pedis quod dicitur et indicia ablatanotte f,uo quiedam supersunt
:

manuscripta mus). Huicporrorecennoni^qux


Quintinoreperitur odhuc in archico ecclesiic adscripius est dies 1 augusti anm politame, corporis paries im'!. Sic docemurjam saa-i coltectas et in thcca recon-

rum partium. Pars maxima


earlUaginem.

sterni (ossis

pectons) ab

arti-

superstiiesinunum

ad culo clavicularum usque

inferiorem ipsius
.

ditas exstitisse; ast a

Costavera
racis,

(seu longa) ex paite smistra thointegra.

quo ternpore, nos latct. hahemus ad annum 1805, Certius tcstimonium Quinlinopolitaquo Peirus Forfier, parochus episcopi Suessionennus, sacra pignorajussu
sis,

omnino

parte dextra, panCosta falsa (seu brevis) ex


.

rccognoHt,

et

repo^iVduabus

in thecis

(m

terintegra.

Medium longarum costarum

partis dextrie.

eral) quamm altera caput sancti martyris oUm sicut ut, si-iUo orf//aWiinunitis,eofme

Pnma

sub longarum costarum ad smistram,


alius costs long^.

pra^borentur. ha obtinebat,populo veneranda anni 1807, de quo instmmento

legimus in

clavicula.

ad smistram. Penultima costarum brevium longioris, ita informes ut Tres particuloe ossis C defmiri insuper partiquod istud sit, non possit canalis adhuc cernitur: cula aUus ossis cujus longae sunt duos harum particularum maxim^
;

Pars minima

mox agendum

longiores, ossis ma^""Durparticul^, pr^dictis quam ut dignosc. queant. .ni, nimis mutilatee " temor.s. notah.lis femons. satis notabiUs

Pars

summ.tal.bus Femuv sm.strum, ambabus

su.s

authentlcas emrnhtcras hactenus fruslra ^ recoqnitionisanno 1805 /ac^xSuessione. Neque et nuJsim Quintinopoli easdem hic signari ihemihi videlur duhium Inventario anni 180'2 memorancas QUXin anno 180^ conQuld igitur^ istonc Jam pignora sermrenfediesunt thecce, in quibus r autem 1805 tur decent^us; anno munit^ a prmUcio Pet, o recognit^ et sigitlo video qua ratione FoHier? Si ita non esset, non probarelm; satiem quod ad ^ ,ae inventarii
erit
;

Z.

Mgen

paviter mutila. "Tlbrsinistra, summ.tatibus {mom. dext.-a, similis mum.. De' "que man^s

^^^^^^_^^ ^^ augusU diem etannumd ^^^__^^^ bus confectum legilur.

mv

^^^^,^,^ ,^,. ^^^,^^ spectat, qu,-

KClk DIE 8 JUNII ANNI


.,07

"1807.

nr^-,u,busmanus
altero ordine

Beaulieu, nutu e,.nno^i>r,: Joannes Claudius Leblanc


sancta; sedis apostol.ca.ep.-

constat et

ossium

qux metaoar-

'";:i"sS.nonifacii,quodve.texeccle.
iaparcecialiSanctiMartm.......

.,-:::prp"rie.alis,etossisfront,svaldevit,ati...

^e^U

^ V^ctoricl,
:

constans Iragmentis

d,v.noet auctoritate omn.bus et Laudunens.s, scopus Suessionensis bened.ct.onen, ., et prrentes v.suris salutem act.s, at. d Nos.ro. SpeCatisdiversis ro"no ann, 1795, et s.gna el 30 august. 29 iul,i, 3, quondam canon,co_ coUeob. Petro Blot, t,s a^I^tis a ^ -; li^^ao Josepbo Bambach, g.at. S^ Q-_^^ ^^^^^^^^ ,,.,, P,.ac.sco

De sancto Cassiano

Mauroy

DE
158
AUCTOBE
B. B.

S.

QUINTINO MARTYRE.
ecclesAa:

et pr^posito Mauroy, quondam canonico capellano ecclesue colcollegLi S. Pecinnu., et Pon-

Quint.m, Ludov.co An.bros.o et capollano S. QunUuu truet, quondam et.am n e Francisco Duue., DD. C:u-olo Cliristophoru Quml n subpra-fecto Sanct. catore et hod.e .Dubois-Muller, mal, Carolo Felice Bartholon.^BO BapU.ta notario, Joanne cuhxrio, Eligio Fouquier
S.
,

5. Vertebra una. 0- Dua; costLU et


rupt.e,

D
f.-agmentum
alius

costre

esse ex cruris osse Pars ossis quio videtur item alia pars sed infordicto fibula {ph^one) ;
6'

7.

Rolula una.

^'o.

Calcaneum,
Plura ossa

in

quo cernuntur

vestigia

Tromberl,quondammercatore,Forestier,medco, npparitore colleetFlorentio Oudart, quondan.

urb.s mcohs ct tesuniat* S. Quintini, omnihus nobis appr.me conbus de quorum smcer.tate emcitur aUquo par e actis certo stat ; quibus ex subt.-actas beati marty.us S. Qu.ntn.i veliquiarum

in capsa qua serunum coUigi haud potuerint pretiosLcreliquia^ejusdemcapitis, nempe vantur integrum, pars ossis par.etaUs. os temporale fere quo.-um aUeduof.-agmentamaxiUie superioris, molari instructum est, .tem

10

capitis,

adeo mutila

ut

in

fu.sse.mp.orun. b.rori zelo

quarumdam

pei-sona-

rum adhuc

dente

fraamenlum maxiUajinferioms. recognov.mus Supradictas reliquias

et

denuo

mulieres, ^.-'P'''^''""' putem. intclligidevolas tradides^chduxerint ei dem sacras exuvias Mainsner : n ut


rint Petro

Oudart

et

Joanni

declaramus certas et s.nper literas prx^sentes ad corpus beati martyceras atque pertinentes
ris S.^Quintini;

^idimus, acceplas condulcruni sepulturx destinnla), incrypta camnicorum a^des per un.verdum annis 1793 et 1704 sacra; testes autem sup.;a sam Galliam vastabamur;

mitaner

quas

i..

timus

in

pa.'ochia\i

publico propon. perm.tecclesia S. Qumtin. atque

suppUcat.ombus, ut solemn.ter circumferr. in patroni Vi.-omand.;c et colatur memoria sanct. ac tot.us tutela incolis urbis
eius concilietur

nominatos, postquam pra?dicta examinassent, agnov.ssc eadem bita diUgenter venerationi plebis chr.sprorsus esse, qux-ol.m cum venia reverentian* proponebantur bona v.so nostrorum dissimorum pra^decessorum .-ecognitionis dictarum reUauoque instrumento die 3 .ianuar.. fact^ nomine nost.-o,
;

pignca

s.b. exh.-

nostra.d.cBcescos,tum et nobis authenticas depon. pnesentes Ute.-as nostras sig.U.s muniatur; harum priusquam
i,i

ipsis.

Volumus E

recognitum, scr.b. in vero exemplum, a nobis in ejus arch.vo. tabuUs fabricce, servarique

theca,

Actum QuintinopoU, sub

visitatio.ie dici^cesana,

quiarum

Fortier, pa.'Ocho urb.s 1805, a domino Petro regionali (de larS Quintini et archidiacono aderant DD. Domirondissernentj^cni pr^-sentes

die Sjunii anni 1807. Suessionens.s. Siqnatum : J. Cl. episcopus s^^a^^,. instrumcntUprirno d^sc^rnus^^
lO^S

E.

las

nicus Maria de
coUegiata;
S.

hi

Sone,

quondam canonicus
Nicolaus Josephus

Quintini ossa,

die\Q novcmhris anni 1793, cu.m

^^^ ^^^^.^

Quintini, et
pai-iter

Bambach, oUm

dem
Nos

esse agnoverunt
dictas .-eUquias,

canonicus, qui denuoeasqua facta recogn.tione,


:

rerum perturbatio, remagna cryptamcanomcorum scpulconditas fuisse in


esset in Gallia

stabat,

de quarum sincer.tate conrecondendascm-avimus duabus in thecis,

seu rehqutartis cralem, suis utique thecis tectas mansisse per prius eductas ; ibi humo lenita tempestate duos fere annos ; iandcm,
laiebris

sirriUo nostro

nmmtis,eo fme

ut, sicut

oUm

obti-

neMt, populo christiano venei-anda; sinceras esse Cum persuasissimum haberemus cupivimus nonnuUas pretiosas illas reUquias,
varias ecclesias earum eximei-e partes, quibus

pra^berentur.

exemptas fuisse anno 1795. qux ratiodubiiandide sinceritate partium

mUa

est

prius sig.Uorum donaremus. Itaque, recognita ambas co.'am juss.mus apethecas


integritate,
riri,

confectis tam in instrumentis tunc plane et recognitie a testibus designatxmnt, recendocemur rcliquias ita idoneis. %n duahusthecis fuisse inclusas: posica

accurate

Demmn

sitas

altera (hoc

novaque a nobis facta cum partem ossis coUatione reUquiarum, extraximus pai'oeh.ie dicta; femoraUs, qua.n concessimus
instrumentis

videncnim modo inierpretanda prmisermbaniur ossa tur acta supra edita) et csein altera manus dextra pua capitis, adsacrum quas certo compererant
tera^ partes

j,

Quentin in dioecesi costuj vertehram unam, duo fragmenta


l'Atre S.

A.ti-ebatensi

.tem

corpus pertinere.

Amhas

itlas thecas in

capsa

et al.a

qu^e supei-erant fragmenta valde mutila. Tum quas stat.m nostro thecis,

episcopus. majore includi jussit Suessionensis duas a rccethecas illas

duabus inclusimus firmavimus sigillo, ut jam non


moveri.
ReUquiffi (puta

l.oss.nt

loco

ambie

tfieae

supradictx)

ser-

vantur

in

oblonga.

clausa

capsa Ugnea quatuor specularibus ovatis,

inau.-ata,

quadrangula,
in

inslructa superposito capitello

quod

modum
parti-

Procerio habemus Beauheu merendissimo domino Lcblanc de inRecognitioneseu moratas, easclem esse quse ea sciticet Inventario anni 1802 recensentur : contineri inqua manus et ossaplura eorporis capsa dicaiur(cfr.supra,num.m), et insuper quod reliquum est ex ligno inaurato conlinens id instructa cruce aurea gemdecapite S. Quintini, mata, altera cruce aurea
bris anni 1790,
ecclesia,
la^vi

eic.

quatuor sepulcri figuratum est, quodque a habet specularia etiam ovata : atque bus octo corporis S. Qumtin. haic superaunt ex ossibus
martyris

eamdem

facto d.e 6 novemdescriptam- vidi mlnventario

quod integrum ecclesia coUegiata poscommutatiosederat usque ad rerum publicarum nem. Reliqua autem baic enumerantur
; :

quando clausa fuit S. Qmntim archivo quodque nunc in pubiico

Quintinopolitano servatur.

1.

mumi,

Tota manus dextra, speciem prae seferens cum musculis, carne et unguibus,

ACTA DIE 3 JUNII ANNI 1818.

adha;rentibus adhuc ossibus carpi. 2. Binai tibiie , sed extremis mutilce.


3. Pars ossis coxarum. 4. Sternum fere i.itegrum.

hxc an109 Instrumenio publico anniWl anno ISl!* qwxillius instru- nna cosifnexa leguntur ,eadem manu,
rum, menti apographum, scripta. millesimi octingenHac die tertia junii anni

tesim.

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOP.RIS.

^59
AUCTORE
B. B.

Antonms Jounnes Nicotesimi decimi octavi,nos generalis ditEcesis Sueslaus Debully, vicarius D.Petro Fortier, parocbosionensis,pra_^sentibus

et vigesima vigesima sexta octobris anni 1828, lestibus notasexta novembris 1820, pra^sentibus singuUs Uiecis .-epotis in instruniento quod in

archidiacono

et D. Delvas QuintuiopoUtano reverendissimi domiiu epivicario, ex mandato costarum de quibus sconi extraximus alteram ut mentio in pru^senti instrumento
,

situm

est.

Fractis

deinde sigiUis

reverenter

repositas, recpinuis^ reUquias in thecis sinfiuUs Uteris obsignatis et mumt.s cum autlicnticis
nostri , sigiUo roverendissimi decessoris meninriaMiomini Leblanc Reaulieu, necnon
piifi

lacta'est

cum

altera tradivideretur in duas partes , quarum Suessionensi denda est ecclesiye ratbedrali Fera--in-Tardenesio ui ecclesiie parocbiali

Lectis iUis instruactis supradict;.. iranslationis. coUatis umn.bus et tit


.

altera

(arrondissement pago majore Castri-Theoderici Subscripserunt DebuUy de Chdteau-Thiern/).


Delvas. vicarius generaUs, Fortier et

mentis atque recognitis commemoratis, smgulis .eliip.iis in ipsis Uteris esse quales in ipsis singuUe agn"ovimus eas lales
describuntur, sciUcet
:
.

1829. ACTA DIE 26 NOVEMBRIS ANNl

gothic in modum tempU I. In una tbecarum auro tnto deaurato, figurata, oblonga, e cupro conformat.o acfus<^o; cu]us mensura et ca'coet
pi^edicto instrumento ; curate descripta.. sunt in superstes capit.s beat. Quinerat pa.-s adbuc

et

anno i82y

110 Hacienus.ut

clixi,

iratislata est

eadem manu

qux

scripta sunt sequuntur vero atia

omnia

manusinnonnm capsavi.

manu
Nos

sed
infra

^um quisque nomen


scripti,

adscnpsit.

paro.bus arcbidiaconus testilicaniur hoc apograplium QuintinopoUtinus,


eonvenire

*"n

In

ejusdem aUa theca ex eodem melaUo,


beali martyi'is.

superior theca, dextra mensurje. et formie ac

capsa in quam, secundum situm est in nova Suessiodatas a reverendissimo facuUates nobis reverendum episcopo per nensi et Laudunensi transdominumDelaloge,v.canum generalem, hujus civitaS. Quinlin. patroni

cum

repoauthentico exemplari, quud

manus
III

Ui terlia theca ex

Ugno inaurato, hexa-

gona, et

ipsa lu

instrumento descripta, h^ec

^
.,

ossa
2. Po.-tioossis dicU

extremis pai-tibus mutilEe. /. Binai tibi:e,

coxarum.

luUmus manum
tis et

antiqua capsa ca^teest descript.s, ut declaratum ris ossibus inibi die confecto et in nostro hac ,n mstrumento fidem subscupcapsa reposito. In quorum nova muniv.mus hocce apo..mus ac siRillo nostro nobiscum obsignarunt

3.
.

Sternum

iere integrum.

parochi^

relictis in

4. Vertebra una.
5.

6.

Una costa cum Una rotula.


alia

particula costK confracta?.


.

Pars ossis qu;c

surce

fmsse v.debatur,

cum
9

g^pbum

erdos Franeiscus Demory sa 'dom'im Ludov.cus Nicolaus paracia: , et primus vicarius hujus sacerdos, oUm canonicus Rambach,

quod

et

parte sur^, sed deformata. quo sunt serr^ vest.gia. S. Calcaneum, Qumtmi, paites capitis sancti

quadam

ita

Lephus
capUuU

regii

QuintinopoUtani

nunc
sacr.s

hu3us

paLi^

pi<^jen es huic translation. pitaU civitatis, qui p.etiosas

vicarius, et

P^-PO-tus

m h^

nequiver.nt .n capsa muUUeut in unum coUigi os preUosi ilUus cap.t.s qua.tenet reliquias partem oss.s pa e:

Va.'iie

Liporale
taUs
:

recognoverunt reUqums ItTuerunt, et QuintmopoU, tei.a delriptas m instrumento. 1829. GrandmouUn, anni

rum alterum

fere integrum super.or.s. quaduo fragmenta maxUUe molarem retmet adhuc dentem
; ,

d.

26 novembris

;;roci.us-arch.d.aconus

QuintinopoUtanus.

Ram-

Demory, vicarms. hich vicarius. L. F. supra s.gnatoin ndem nominum generalis Suess.ouen-

infenoris. fi"iamentum maxillie .eUquns enos e. p.-a.dictis Dec postulat.on. em.nent.smisse ut sa..sface.-emus Tou.- d',Vuve.-gne iom.ni card.nol.s de et ut h.s dona-

Lmus

.um
sis.

W^^ DebuUy,

"m Uu

vicar.us

i;tu.- nonnullu; "

At.-ebntensis, atuais, ep.scop. d.<rces.s pa.-oeci=e nostra;

supra confracta. notatam Particulam costa.


notantur partes ossium .,ua=

"T'Duas
ACTADIEl9JULnANNll840.

num^

1.

9. par.etalis notatam num. t' P,rlem ossis numeris no.at., a C.t^l'rd.quix^ sub ali.s

Havinn reliHHiarum
['ra(/mcn(a

pluribusecdesiis data
siint

hoc oondUodiplomate:
'">'"^

^^,^.

anno

";:^:td |at rj^scopus

Suess.o-

1H40,

^:,:^:::

::i;."eanusacpr.mussuava.

"^;-CS^srri:r^.us.nstrumen.

ganeus P'--"-",f^^~;,sita.ionem instiQu^nTn:pol,.ana,nspeK.mus ,uen.es,,nc,v.tat.y ^^^^^^^^.^ ^.

^^r"
t

,,es

,ecas

B.

^^-^'

,,^e.aUs hujus

i::^

,s

pnstinis,

et aiiis

aC.s
^nto-

supradictis.

j^-

BiBiB^

archidiaconus eccles.a3 P'"*'^^, Factum in instrumentun. qui et hoc *^;';%i,.g,.,pho tro'.^ P , :ivi,a.eQu.nt.nopol.ana.u

S==apostPenteeos.

760
AUCTORl: B. B.

DE
julii

S.

QUINTINO MA.RTYRE.
Scjunctum illud maccUltn thcca cx h- --'e cum dentc molari inclusum cst sacrisiia ccclcsix nno inaurato j quam ridi in nml870. Eodcm tcmS Quintinimcnsejunio discnminarcliquias tripartito
,14

fragmcntum

^j.o

870.

ten,diedecima nona

anni millesimi octin-

centesimi quadragesimi. Fr episc. Suessionensis jul

et Laudunensis. Grandmoulin, paroDebully. vicarius generalis.

ohus-archidiaconusQuintinopolitanus.

ACTA DIE 4 JULII ANNI 1851.


anni miUesimi octin112 Hac die quarta julu Woquinqu;igesimi pnmi, nosGarolus

porc cietcras capiHs ossa in unum collccta. ias inveni. Sacri loco composita tnscj^aei simul suoqumque laius chori dcx-

etanno

1851.

ratosolioconditaerant,ad manus sanctt mai-trum ; ad sinistrum vero, spectabatur. Viraque iyris in propria theca
capsa, uipote

^entes.mi

nmundus Qumtmi el canouicus


bus aominis Sueur.
vicariis

Tavernier,parochus-archipresbyter S.
Suessionensis, pr.eseutiCoruUus. Uivi^ et Mathieu.

non magnw molis,


plcbi

facile sede

mocebaiur

ct

chrisiian^

veneranda

ecolesice

S. Quiutini, et

donuno Petro
sacnsta
,

Florentio

Ren:.to

Oudart

ecclesia^

quinta junn ejusdem accepta sub die v.gesima reverendissimo dommo Paulo anni facuUate a epiAnacleto de Garsigmes.
ut distr.buerenscopo Suessionensi, extraximus, V.Uers-Faucon Lieramont tuv ecclesiis dictis
, ,

majore exhiberisolebai.lniertiacapsa caquc quoram mcntio est erant rcliqua fragmcnta, Verum ha^c disposiiio paulo in iyistrumcntis. fuit.Quum emni hoc ipso
posi

^rmaudo

Iguatio

denuo muianda seGatli ctircrmam, anno 1870 betlarcnt intcr oppido S. Quiniim imaique hostilis irrupHo iutum rcapicndis stamineret, dc rcliquiis in

S. QuentmBouclv. FressenneviUe, Ambianensis, Motte-Groix au Bailly. dioeceseos ac clericis quorum Gricourt, Gorbeny, Jussy, dom.ms Tavern.er nomina hic notantur: scil.cet

ium scripfa fueruni tim cogitainm esi. peracium sit indicant. acta, qux quid
ANNI 1870. ACTA DIE 6 SEPTEMBRIS
octingentesimo septuage- thesavrv, 115 A.mo miUesimo sa^^^^^^^ septembris, hora tertia simo, fena III, die sexta scriptusLudovicusLeona.- ^^^^^^^. pomeridiana,ego infra GobaiUe,parochus-archipresbyterS. Qu.ntidus
Suessionensis honorarius,praisenni ca.ionicus EUgio Gemy,primo vicatibus dominis^FeUce canonostrce coUegiata^ S. Quint.m, rio ecclesia;

mc

Tincourt

et

nnrocho-archipresbytero,Sueur, Gormlus Marest, parocho Macen^ vica.'.is Mathieu dominis Oudart, sacnstae, et H.p(Mezieresu ac polytoVatin, organist;
,

Riv.^,

i.Fragmentum

tibiee.

quam

in altera

ext.-e-

marum
^
3'.

partium

ser.-a

secuimus.
inferioris,

Fragmentum

ossis dicti coxarum.

F.'agmentum maxiUa;

quam me-

diam serra secui.nus. Quod supererat de

reliquiis

supranotat.s, a

honorario, equite leg.oms ab nico Suessio.iensi Legion d-honncur}:^." honore nuncupatjc (de ta vicario dicta^ colleg.ata?, cano-

AdolpboMathieu,

pulvino in quo eas repenobis i-eposilum est in inclusum dicta theca rimus congregatas, ac dein munivimus sigiUo epiquam

ex Ugnoinaurato,
scopali

nobis in hunc
In

fmem

transmisso.

mentum.

scripsimus instruDe quibus omnibus hoc f.dem ea obsiguavimus hoc quorum

mudo

Tavernier

Qu.nlmopoUtanus
vicarius.

et

parochus-archipresbyter canonicus Suess.onens.s.

nicoSuess.onensihonoi-ario 3 Ludovico Oudart, secretario cecoPetro Joanne Edmundo Eduardo Theodoro nomo dict^ coUegiatiE ob necessicollegiata; Cardon, sacrista dicta^ temporibus in quibus tatem exortam ex infaustis versantur quum nuUo omrelisio et Francia petere et impetrare a ren.no modo possimus
; ;

Hennco

Mathieu, vicaiius. L. R.vi^, Sueur, vicarius. A. Gornilus, vicarius. Oudart, sacr.sta.


1864. ACTA DlE 26 SEPTEMBRIS ANNI

JuUo Dours (nunc verendissimo domino Joanne et Laudunens., in cujus eniscopo Suessionensi
dio-cesi

civUas nostra sita


continentes

est),

ut aperiantur

theca>

p.-etiosas reliquias

martyris

Fragnientum
maxitla-'

Dours, miseratione 113 Nos, Joannes Julius


apostoUca^ sedis episcodivina et gratia sanctx' et Laudunensis, decanus propu^ Suessionensis et suffragavinciK^Remensis acsedis hujus pi-imus hanc ihecam continentem par-

civitatis et tot.us prisQuintini, patroni nostra: Viromanduensis, ut in tuto coltina^ provinciuj saltem magnam parlocentur, s.n minus omnes, postquam sanct. patroni nostri;

tem, reliquia^

proiiria theca

mchiditur.

neu^ nperuimus Postquam temreliqui.nimS. Quiutiui marlyris. habuimus eas esse authenticas, exexploi-atum max.Ua) qua; dentem trax.mu'^ e^im po.-tionem ut eam in aUa theca retinet m.rlvris
sancti
,

rubra esse exploratum habuimus sigiUa ex cera pai'vam thecam ex integra, incepimus aperire quadrangula, oblonga, Ugno deaurato, forma
:

latitudo est 56 cujus latera his sunt mensuris profundilas 25. centimetrorum, longitudo34, et quatuor sunt speculana In hujus theca; lateribus superior sive operculum ovata ejus vero pars
:

reponeremus. His

dictam thecam clausimunivimus sigiUo nostro in cera mu^ et e:un In quorum fidem rubra h.spimca impresso. instrumentum ut sua iussimus conscnbi hoc authcntia, et posmaneret ante dictis reli.iuiis venerandifi exhiber. sint i.i posterum, ut pridem, Datum QuintinopoU fideUbus nostrx dia-ceseos.
actis,

sive sepulcr. f.^uratum est in modum tecti habet speculana ovata a^^quatuor partibus octo integra esse aut rotunda. Postquamcomperimus fasciis e rubro senco, nova sigiUa, apposita extraxiquibus suo pulvino ossa erant annexa, ossa qutc hac capsa continemus omnia sacra
;

quod

bantur

sub sigiUo noslro,


nostri^genei-aUs
tini,

et

subscriptione

tum
S.

vicarii

tum

archipresbyteri

Quin-

erant scilicet extremis mutilae. i. Binu; tibia:, sed ossis coxarum, de quo portio qusedam 2. Pars
: ;

die

vigesima

sexta

carnationis
quarli
V.

mUlesmn

septembris anni Inoctingentesimi sexagesimi

serrasecatafuit.
3. 4. 5. 6.

Sternum

fere integrum.

Guyart. vicarius generaUs. Taver-

S. Quintini. Ex nier, p;u-ochus-:uvhipresbyter ad T. Biseau, sacerdos, secretanus mandato:

Una Una Una

vertebra.
costa.
rotula.

7. Calcaneum, in

quo exstant

serrce vest.gia.

hoc.

Os

"

DIE TRIGESIMA PRIM.\ OCTOBRIS.


8.
i^.
.

^61

Os tempoiMle fere integi'um. Particula maxiUac superioris.

erat

Jul. Fr., episc.

Suession

et

Grandmoulin, parochus-archi(Uaconus

Laudunensis. S. Quin-

^^y"^'^"

iO.

Fragmentum

maxiUii; inftirioris, in

qao

tini.

duuL-

sunt dentiuni cavernu'. inspexehaec vavia ossa diligenlissime partiti sumus, hoc rimus, ea in duos tasces

Quum
:

Eidem foUo erat inscriptum ahud instrumentum, datum die quai-ta juHi anni miUesimi octingentesimi quinquagesimi primi, a domino Carolu Florinmndo Taveriiier,
Debully, vic. gen.

modu
l"

obvolvimus Binas tibias et sternum accurate coUegiaserico rubro, ecclesiui nostrs fascia ex munita. taesigillo
spissiore,quadrangula, In capsulaexcharta quam accurate oblonga, speculari cooperla, fascia e rubro serico, ex parte obvolvimus
II.

parocho-archipresbytero S. Quinlini, canonico Suessionensi honorario. pra-sentibus dominis Sueur, Cornilus, Rivie et Mathieu, vicariis S. saQuintini, et Petro Florentio Renato Oudart,
crista.

Ex

dicto instrumento constat, pernussu

veverendissimi domini PauU Armandi Ignatii Anacleti de Garsignies, episcopi Suessionensis


et

omni

munita, una
ecclesiie

cum

nostrie

ipsa capsula, sigiUo pru.'dictic coUeguitui, hujc condidnnus

Laudunensis
lo

2o
3o
;

ossu
i.

partem ossis coxarum 2. Unam vertebram 3. Unam costam


;

Fragmentum aUerius ex tibiis Fragmentum ossis coxarom Fragmentum maxiUa; (luam seri-a mediam
;

secuimus
ecclesiis
:

ablata fuisse haec sciUcel fragmenta

indicatis. utdonarentur a partibus in inventario

Ueramont.VUlers-Faucon^Tincourt

et

4.

Unam

rotulum

exstant serra 5. Culcaneura, in quo integrum ; G. Os temporale fere

vestigia

Motte-Crois au Boucly,FressenneviUe. S. Quentin Gricourt, GorBaiUy, dia-ceseos Ambianensis,

Parliculam maxiUffi superioris ; inferioris, in quo 8. Fragmentum maxilte


III

beny Jussy, ac
duffi
:

clericis et

laicis hic

nommatis,

Tavernier,parocho-archipresbysciUcet dominis Cornilus, Sueur, Uivie.Mathieu,

sunt (lentium caverna;.


In tlieca
sacris relkiuiis supra
soripta.
i

quam moao aperuimus,


ha;c est recensio
:

ac sub
tr.a

nommatis invenmms

tero S. Quintini, parocho Maceaie suvicariis S. Quinlini, Marest, Vatin,organistie. Isaram, Oudart,sacristiu, ac

per

Instrumentum huic subscriptum


sure-

erat

Taver-

quorum Apographum instrumenti olim

m theca

nier

parochus-archipresbyter.
A..

Corndus. Sueur

quo enumerata^erant pra descrip.a mclusi, .-epositai ante a.em octaCuia= .n pra.a,cta theca sept.m.. m.llesim. oct.ngentesim.
ment. confecti a.e
tert.a

Rivie,

sacrista. Mathieu, vicaru. Oudart,

Dein

vamtun..an..i erat P"BP';""; j"*^: Eiden. folio inscriptum


jun..

anm m.Ues nm

"rn6entes,m. aecm, Qu,..t,n, '" P "unanf sancti martyris S. Joanne N,oolao Ue divisam a domino fu,sse
ut
al

costarn octavi, eferent.s

episcopale. subscriptiones sigiUum eadem theca aperta a do3 Instrumentum de dicEceseos Suess.omino Guvart, vicario generaU quo constat ex hac theca nensis et Laudunensis ; reponeretur, partem exemptam imsse, ut in aUa mst.uret.nentis. Prii^dictum
infra
:

d.a-ceseos Suess.mtens. buUy,v,cario generaU oathedraUs donaretur eceles.a era parte


,

maxiUie dentem V. Guyart v.c. mentum Ua obsignatum erat arch.presbyte. T. B gen.,Tavernier, parochus epihoc et munitum s.g.Uo seau, secretario ad
;

Suesl,- .sis, aUera ecclesia


Tardenesio. E.dera
fol,o

parcecaUsFerx-m.

inscriptum erat apografer.a V, d,ev,ges,raa

'T^ist^

phumTnstrumenti confect, oct.ngentes.m, anni m.Ues.m, sextT novemhris

vl

manum Qu,.i.,opoUtano; .efere..t.s I Sdiacono ,nclu theca suprad,cta antca in sancti Quint.n,, quod fuisse translatam thecam sam, .1 san ,n ovam testanco.iven.re
:

sirai noni. a

don.ino

GrandmouUn parocho^

omnes, scUicet I. fascis II. capsa contmens utramque tibiam et sternum unam coxa.-um, unam vertebram, p vt^m 0SS.S u.u.m unnmrotulam, unum calcaneum,
;

continens

L.

"temporale, fragmentum maxiU^e

V^^-^^^^J^ZZ
infenor.s
;

III.
;

lies chaitee

pra^dicta exhibenlcs instrumenta

nec nun
j,

^utlieutico

S...IU.

In.i-uisparticula sanct* capsula argontea in ^gins' in

Cruc.s, rehcta, qua. clono


;

ta>

suni u^
co.iclusce eiant.

instrumentum con-

inqua
nens.s et ;'"' Recogmtum ^^ ^ Quint,nopoUtan.. I"'"' ';-'V,.u. Obsis,ii.' sup,a in ndem nom.num gen. Suess.onens.s.
,

sanct.e Ciuus, a.. fW.tuminfesto Inventionis miUesimi octmgen emens.s maji anni fert

T.,.huUv vic.

'"rrcta S. Act^
^'".

to

"-"f' tyrisS. Qu,nt.n. ''^ft^^'


'
nensiac Laudunensi, Iesimi

beati n,tIonis reliquiarum .eve,-enaissi,no dommo

mar-

^i^.opo Suessio-

uXnen

i,

raecmano,,aiuU. anni

^esimi.

Ui qui"
'^'^

o^^^Zm^^'^^

'l.n'n-

bus act,s de La '>""''";!'' issiraocardinali S.mony, pe.ente e'""'e"*''J^'" -^^^^^ AtrebaTour d-A'''-"^^'^::",^- nlii^^ta, ut alie-n..sse e U,e- s^P
tensi, ^^^_^^^^.^ ^^

,,.
sura.

Sirc-p-.-.---;' ''

quot

Pa'''^';''^

..entur: P'^'e'^;^;**

f^^^trconfracta.., duo alterum


,

fragmenta

f^i^^e

^f'^raul,-un' eusdem
Ocfobris

ossis

deformati,

::^ii~al.^-'-et.ssuhscr.ptum
TomusXin-

DE
762
AUCTOBE
B. B.

S.

QUINTINO M^RTYRE.
ut cas
ferre eadem die dato, BruxeUas ex instrumcnto aut protanat.one ndicareutur ab cKiUo (ut * ,,.,, Pnissis resionem obtinenl,ussis,e, qme impendobant, comm,ttere R. P- Bos^"'^. easque tibus-l BruxeUens,s ac d,etum coUeiio S. Michaelis ,-etine,-e vellet donec n P Bossue roga,'e ut eas Qu,nt,n, parod,o-areh,presbytevo S.
.

secretario-c^conon.0 e et cV.ferret ac -ga B.-uxeU.s (in Belgio) collegio S. M "^aU.s Dossue, in

bujusce

ecdesue

rendum Patrem ut cas Bruxe ensi degenten.,

vellet

amgenc.

reveren^

episcopum

i.sic)

MecbUniensem

ut

dignaictui

u.-bem QuintinopoUm videet".- eas , domtnus Oudart, Hxc n,andata egit dictusaccept.lat.oue quam ex "^e n<^lmodum constat a, d.ei septe,br,s '"uetc istrun,eto

reduo^e,-e.

1870adsci-ipsitR. P.Bossue.

,. *ns tuendas suscipere. Q-"'"? ' ..-ipUd apographo c m f^^ n , millesim, oc .ng..Ue. sex,a sep.emlnns anni Qm" pa,-ochus-a,-ch. b. septuages.m,. Gotaille, Gety,v.ea,-,us. E OuA'Math,eu.v,ea,.ius. Quintin,. col. &

"f

Z.

exemplo, Qu,nUop.^,, oeRetejuUi ani ,,Ues,n die vi-esima exemplorum quinti <,uorum mi eptuagesimi quod e, s,t reU.p,.rR.P. Bossue. rmu,. eoUoeetur , eapsa ,n

Factum quadrupUe.

'"^1
^ua

latio;

seeuudum

rta,-t

secretarius-OEConomus magister operun,, saerista. Bennrd, Ed Moureau, de seeretar.us eoUeg.,. Desa.ns, p,a,ses coUegio fabncce. ca;. Lecerf, de

Qu,n.,n. ,-epoentr reliquia. S.


,ne,norata^
;

".

P.-a^"

'caZ

'^^
annue

'emi instrmeto
ch"
e
.0

te,-t,m
;

a,-

S. Qu,ntin, ecles,) eoUegiatu3

"s:^"ininit,oistrumenU.,ondenc.
mi:;i:ru,,
fabrica..

eoUeg.atu, h. Qu,t ,ario-.,-eonomo eeelesias

;tur

pr.dicto

domino

quartum Oudar^ se.^-

signa

B Lrscriptlni
Reliqui

tun, pra^sentis inst,-un,ent. .,on defabrica. coUegio qu.

qui

^^ ^"^r vl^t^Z un, pra;dictu) transh.t,on,,


u.t.

Inmorumtidem
me,"o

,s.rusubseripsimus p,-,rsent,

subscpse-

Po:';-

tkc.aums, dominus Oudart, gutc ego ha-c Jipsit rev.


u7.-

Lecot. Ga,Ue,e X,s-arehipresbyter. Lecerf. C. domtnmOudart: m.ce paulo post odscripsit ReUqu,as S. Qu,nf^cepi a R. P. Bossue Instrumenta 3 Cod,tes ver,e C,-ucis ; 2
. ;

dictis die et

mense. A. Math,eu,

p.a,-o-

tradUus fuit

t,i et

manuscriptos

.'-'qu= omnia in P'-'^;"


ecclesueeoUe.

mento

d,e 28 .,uU, 187o ,-ecensentur. Bruxellis,

'''g't:^;scriptusB.Bossue.sociusBoUa,lii,rus

oX;

dono hodie acceptsse a coUegiata. eccles,^ secre,ario-<reonon,o


testor

me

seei-etarius-oeconomus E. Ouda,-t, .... ciatajS. Qitii. Quinimopohtams Caput SaHCti martyris ossa,
117

s.
col-

S Quinlini

dM^unt,

octingentesimi

../C-uci,). Datum BruxelUs nenta particda S. septembris ann, m,Ues,m, in Belgl), die noa septuages,m,. Et subscr.ptum
Qu,nt,n,^ scilicet reliquiteS.

qutesup,a (dein recenscntur ea

demum

reddUa. non uno in

mansenmi, sed

afqve anno
1875 Qtiintinopotim
retHt.

es^-B. Bossue, S. J.,BoU. tui^ HGDemum, quum in Galha esscni

in pHres die <2b octobris, capta ^^. sa^ Anno 1877, quodque et Cassiani, in suo Ouintini, Victorici iUusirissimo episcopo soliorecondita suni ah adstantibus pluscenSue^^sioncnsi Thibaudier, solemni ^fphcatumpresOyleris; ac dein,

colecta InciUuin est disirrbuta sun cap^ pone altare


loco
^rtnceps.

Quintlni

omnes, anno iSroQumt^ dicitice. ut inhis nopolim relaix suni sacrm


tranquWierjue res
declaraiw^ insirumentis
1875. ACTA D!E 20 JUUI ANNI

TioJper ternplum detata, chori,donecad aram transferrentur.

qucveruni rnadUu
^cih.et

anm\m. dicdominica 28 octobris ejusdem Remensis LaniUustrissimusarchiepiscopus


oenieuco,

capita
rper

sacra aUis mutiis epxscopis, atque in ^diculaqux,nuelecacii;

cum

Adolphus Matbieu, parocbus Nos infra scripti Q-intini canomcus honoraarcbipresbyter S. CailC Lecerf, C. Lecot el S. ,ius Suessionensis ; ecdede coUegio matriculariorum
leret,

aliare magnifice exst^^cta, pone apparaiissima pompa cotlo^ ceps assurgit, Quo locoeiiamnumftdelibuschrisiianis
cavit.

pnn-

colenda CJ-hibentur

{\).

manQuintini, hoc negotium si ^ollegiat^ S. Petro Joanm domino Ludovico Henrico

omnes

\\%Proxi7num

esi

ui

^^ ^ ^ ommMmS.Qumtmwe-

et

cxteyn
lociilis.

Lmus

Edmundo

Oudart,

ecclesi^ coUcgiat^e S. recepturus et BruxeUas (in Bclgio) velaturus coUegiatam S. Quintini

secretario-oeconomo dicta^ Quintini, ut se conferat

martyris hasitica liquiarum quse in sancti exponasermniur,prxscniem siatumpaucis


venerabilis mus. Quas enumerans loculis nunc Maihieu (2), dicit sex eas hyier
contineri.
est In capsa quic cottocaia princeps.sunt pone et supra attare
I

ossa qtiiuqve
in

archipres-

m
:

eccle-

L bmas

siam

m
.
.-

^dicula,

7-^,;

scnpiiones deinreliquiie tibias (recenseniur superiore enunu^ in instrumenio proccime V duos cod.ces Zerai^ ^ni, ei addiiur :) EvangeUarium CaroU Magm 1
et

qui
'2

dicuntur

scriptos,

Autbenticum codices manuQuas reUquias, instrumenta, Petrus praidictus Ludovicus Henricus

martyris S. Quintmi.

caput S. Quintm^ E^ reUquiie qua. dicuntur parte coilocata in minore U In capsa septenirionah ; iransversaria (iransepi) temporaie. i. Unumos
2. Pars maxillai superioris. maxilltcinferioris. S. Fragmentum
4.
5.

Joannes

Edmundus

mus

collegiata3

Oudart, secrelarms-u^conoccclcsi^ S. Quintim, jussus

Una

tibia.

parocbo-arcbipresby tero (tunc fuerata reverendo consentiente ipsms reverendo dommo GobaiUe), scptembns anni m.l!abricaiCoUeg.o,diesexta septuagesmii, ut conslat lesimi octingentesimi

Unum

os coxarum.
.

6. Sternum. III. In capsa cottocaia

in

mmore
.

parie

transversaria australi:

11)

sa vie, son culte, U.. Cfr. Mathisu, S. Quon.in,

1.1,

ca,.. 3,

pag. 247 et .e,,,

(^)

Ibid.. pag. 224.

^^^^^^

UIE TRIGESIMA PUIMiV OCTOBRIS.

763
AUCTORE

/.

2.
3.

Manus dextra integra, Una costa. Una vertcbra.

cum sua

carne.

cam conditum
potuit.

quod

sedulo
(1),

diligenterque
reperiri

B. B.

quiiesitum, inquit

Hemeneus

non

Oetcmm,

in lipsanologio ms. regii nio-

4. O.s calcaneuni.

nasterii S. Lavn-entii, vulgn Escuriai,

cujusapo-

IV.

In capsa ex Hgno inaurato, in thesauro


tibia.

graphum, annomiscriptum, in musico nos31 tro e.r,9/fl^ /(.Tf /cgnnw,? Quintimis marlyr.
;

sacHstifC:

octobris.
est

Fi-agmentum ossis brachii scptem

di-

Una
V.

In copsuln faMigata, fjuK reposita


uitimo

gitos longuni.
at manus 122 Aipnccipue demanu sancii martyris S^Cillo tevo disjmtatum est. Hoc cnim steculo XVIl, vl latehant apud D. Margaritam Libaltam, D. Bor- fernnt, resti-

in altari principe Pars maxilliK infcrioris cuni


molari.

dente

XVU

VI. In

iumalo

S. Quintini in cnjpta

dcrii, in regis intimo consilio secretarii,

Una
n..uni fraa-

gem, in pinacotheca
S. Quintini

reliquije,

conjuquas ad ecclesiam

tutfl.

apparct non om1^0 Ka perccnsenti staiim


ihi

rolula.

^ZrlitL

nia

augusio anni jam deerani (/uum ^nensejuiio fuerunt recogmta. 1795 ui supra ostendimus,
et

eL S. Quintini ossa
esi

immo

sat

multa

adjuncta charta testahaut is aii cui copiiuium iur. Erai Sanquinlinense mandarai negoiium recupedexlra manus, si feri possei, //(e.rawW,
attinere
cidclicct^

randi,

Necesseergo
ei

appariior,

partem dumtaxai iericpcr tumultum vera et re quidem


(cfr.

bidellus ui ecclesiai collegiatai qui reliquias absconderuni, earum acccpennt, ac cxelapsce sint ac dcperdiix:

1795 in insirumenik anni

vetuscute integra, corrugata ct longa indurata aureus... Scbedula tate. Digito insertus annulus istam incluquffidam intus admonebat manum brachio argenteo gemmisque sam olim fuisse coemptam tereabs Nicolao
praedivite,

muUoque

supra num.

102),

darl condidisse S. pariem non nue potuisset coUigere ; verito comhusiam fuisse a custode,
fanarentur.

legimus Pelrum OuQuintini rdiquias quascum-

AuriUoto,

domino de Ghamplatreux, magistro quibus, computorum aureorum, sub eos annos


missus iUe expugnato ab Hispanis Sanquintino. provinciam m re^alesexercitus dicundi juris
in

t-

exiguam
ne prodi-

Prsitcrca haud

scio

an ex us reh-

Picardia obivit,
tore
;

vendiprofugo quodam miUte


et lapiUos
;

auiisquuiincnjptamsepulcralem delatie cnm aUorum sancIZtur, mult^ promiscuc

metallum
.

brachii

pubUca auc-

tione

distractos

reliqmas apud
custoditas

7^x exucns
TLt
nesmi

ucrint humata', iia

utaU^

ab

depositas...

etab eodem

notarmm anms qua-

non aZdiscerniJam nequeant. Fortccl.am omqmdcm .V/apia fraus. Insuper, ne

tandemque cladra-inta quinque et amplius, ab eodem donatas. vi^.sUuo viro D. Borderio S.Quintini. ium oh alias
Credebatur ea
raiiones.

anno 1807 ah cpiscopo Z^Lcipercensit^fueruntMd^^^^^^^^ nZ%crsuntSidcniuritaque^^^^^^^^^ mcmoratas, TecogniLncs supra ea qua par fuisct

Suessxonensx

manus tim ob literas gemmas

^-

Q.'!^*'^^

ahq^o

annw/i figuraeucaustocircapalam supradicti Voierius notanus abrasas tas usuque tandem

reserat^fuisse,necforic ct.amcsthi etcautione. CredibUe

IZ^Za
prxcjpue capitis.

tfdjunctis ablaias

nulfuisse aliquaspartes,

ideojdtempus custosfuisse tcstahaiur. Sed ut dexfuit anno 1642, Quintinopolim delata sinistra reliqmsque partitra manu coUata cum majori feretro claudcrenbus sacri earpenti qua.
tur
colligeretur

li^dereconfectisinstrumcntis.

mDe
fuZ

cum exeunie separata, 'xrmeipsaeduccr^^^^^^^^^


sive

mZ

cerium est, dud capite nominatim gu^dam eonflacium ei fragmenia

argumentum firmissimum.
tamen non
POtuit. nec

Quod tentatum

perfici

sa^culo

aperin. thensa. superiores coUegmm e eg^inter eos quos qua.stione manus Quintini martyns ista set .mm manus est ut alii pie credxdeita disputalum esset inncmU quidem esse rehqums
rint

Proposita

quidem

"aUi non

^"";"
'"^

^^ ^l^^^^^^-' ^^od^esupcr6rX quod inlegruminseparata


f.^sira conquirdur,
,il,us

sancii cujusvis indelinUe, Ouintini marlyris... esse

fidem vero qua manus crederetur. coh.beu-

damTutavern;t quoad
t "imentis illuxisset

evidentior.bus rei ver.tas

(2).

Manus h^c
anno
1 .0.

dextra

capw

y'*^

ZMnopoii
tur cadcm

remansisse fertur (3^

----^^

dici polcst qu^-

m uiipa
,
,

anmm'i,nonjan

in

sepllcrali rcperta csi, rcncratione coliiur ?

hodieque pr^ctpua

qu^ Hic lanlum notalo

anmadmrh
.

supcreal.

jam

sn^cuio

Anno pauci opinaniur.

o
5^,,-,ipuerunt

"""'^--- iUosacnlegio
cjuiarum

"-'-^'^^'^^^^

reU-

apparct vestigium

clororum^J-osexpa^^

ZUnus
^''^^^^^Tradno Lx' nno

disitis,

*^?^^'"/.S t^n^^ocL ahisrehquusinnoioi I.a^h^ fuerat.sed tpsum lei i- i pairom, anno 122

1395 feretro deposita


.^^^^

cwm

infia-os.

9 -"9'''; Eccinde rmh, rat^r^Jamal

Jfl X'^

^^^.^^
.^ ^,^_
III,

pag. 382.

tania

764
AlJCTOBE B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
demcorporis, et illata in a:dem sacram VallisGaudiosse, quod coenobium Ordinis Praimonstratensis illeexcilarat in dioecesi Carnotensi,...
et

mantanta vetustate carnibus, vix conspicuas additum sisse; et si qtnd si(perfuisset,post


omnino /uisse deletas. Desunt ungues,quosJam pridem ahlatos ferunt. !24 Hactcnusde iisduriHnxatreliquiisdixiveniiciv.tn

B.

Virgini

divisque

Laurcntio et Quintino

Pluribus otim ecclesiis


riatte

sunt rc-

liquite

S. Qnintini,

in ipsa mariyris bnsilica renerandx exhihentur. Sed innumerai fere sunt ecclequie sacri corporis particulis vel olim s/.t' suntj vel non ita pridem donatic

mus qux

anno Ibijl Quincon.secrarat. Sed, posiqua ah Ilispanis capta est.pars ossium tinopolis non modica depcrdita fnii. Capui anno 1550
ablatMm fuisse anie narravimus (13). Aijatn anno 1557, cum miles, ut narrat Hemerseus, plurimorum sanctorum reliquias dissiparet...
in ecclesia, et

gloriahantur,

utpleraque ex templis

quai in Galtia, in ut Belgio alihique S. Quiiitino dicata fuomni, prtcinfra videhiwns. Juveril tamcn hoc loco qufc cipuas reliquiarum portiones recensere,
iltis

aurum, argentum,

lapillos

vas-

alifC aliis

in locis

quondam

quieverunt, aut

culorum cxpilaret, abjectis et calcatis ossibus, collegit ilhichrymansctin Ballohierium castrum (Buioyer, in dicecesi Versalicim) asporlavit

etiamnum cohmtur. Pnrticulic rcliquiai^m exstabani,ut anno lG'i8 testahntur Amoldus


Rayssius

Michaci Canidonus, BaHohierii dominus,


dynastjc, alias

co-

luilque reverenter ipse et successores Ballohierii

Atrebacollcgiaia ccclesia Valentensi; in B. Mariie


(1),

ecclesia

cathedrali

quidcm

titulis distinctas

qui divos

indicarent, alias...

innominatas

(14),

c/onecanno

qui pro tianx, scilicet de sincipite S. Quintini, certando, coronam atcrni decoris Dei nomine anno adipisci meruit, pridie kal. novembr., Redemploris CCCIU. Ifcmjam indc antiquitus

1G20 traditx sunt Nataii vel Vitali Pitoio ac per vel Pistori, canonico Sanquintinensi,

eum

ecclesise collegiata; restituifc.

Attamcn
relicta cst

maxilla cui adhivrebat

unus dens,

portiones reliqviainrn sancti martyris colehantur in ecclcsia Remensi (2) ei in coenohio Centulensi (3). In Jardinetensi crcnobio Cislcrciensi prope ]Vainiria7n in Bclgio visehatur pars capitis S. Quintini martyris, ad quam, ait

feminte cuidam pisc de domo Ballohieriensi ohbaiirc Poret ab ea donata, anno 1753 (15), tuS'Regis (Pori-Royai). Erat osS. Quintini. 12G Eodcm circitcr tempore quoS. Quintini hrachinm dcpcrditum cst, unus ex dcntihus
ejus in

E
etcapitis.

Rayssius (i), osculandam et venerandam pluapud rimi tumore laborantes huc confluunt Brouchurgenses velatas vit^gincs nohilcs Ordinis S. Benedicti i^eliquise de capite S. Quintini
;

manus Joannis

Ejus enim flius, prcshytcr, in oppido Bochanio * naius, ibidem- Bouchain que capcllanus S. Nicolai, ecclcsiee parwciali
cjusdem
loci

d'Escaiilon incidii. Arnoldus d'Eseaillon,

martyris

Romani... (5). In inslru^ncnto anni 1283, inter atia sacra pignora monasierii Corheiensis com?nemorantur da S. Quintmo os
et civis

donavit dentem, geminvei-bo


.-

is sacerdotis tesiatus est .w acccpissc apatre asserchat reliquias fuissc S. Quintini .'ieque vero

magnum, de
quiiu
S. S.

capillis

S.

Quintini aliseque reli-

Quintini

(Gj;

iicm pars de capillis

Quintini servabatur

oiim in Mcchliuicnsi
;

iemplo Societatis Jcsu (7) atque alia lipsana in iemplis S. Jacohi Ambianensi, S. Crucis Atrehatnsi,S. Quintini Vcsontionensijn vicodicto Gouy-en-Artois ; in monasteriis MonasterioiensiS. Austreberix, Auriniacensi S. BenedicAtrehaiensi S. Vedasli, Suessionensi, Longipontano, Ursicampino, Sithiensi ; apvd Car~ in eccicsia Dciparse tusianos Abbevillaris {8j
Ise,
;

has nactum esse quando anno 1557 aut 1558 sub Phiiippo II, Rispaniarvm rege, miiitaret. En legimus in pubiico instrumento confecto die 26 augusti anni 1616 (16). Aliquanto
post,
.'^rilicct die 7 maji anni 1635, Ludovicus XIII, Franciic rex, Augustam ipse petiit, accepiiqxfc particulam ossis de sacro capite heaii quam, inquit HcmerseuSy Quintini dccisam
;

peroptare se sijiniricarat. desiderii ejus interprete Jacobo Sirmundo, Societatis Jesu pio admodum

Coloniensi

Quandonam illve rcliquiai (^9i cic insuam queeque sedem venerint, presse def.nirinequii.
\-lh

atque erudito theologo (17). Royensi etiani ecclesiie S. Floreniii donavii capitulum, die 7

lim

t/tV/i/M5.

tis

Atdeaiiis quibusdam ahlatis et donapartihus iempora et adjuncia in monu-

novemhris anni\Gol,digiium S. Quintini (18). 127 Atque hscc quidem olim. Sed nostra Exhismulquoque sctaie plvribus in locis religio.se ser- ''* hoUieque '^""" vantur sacri corporis particulte. Prietcr eas

fiagmenlum
maxillte

mentis hisioricis accurate notantur- Supra (num. 1 i) diximus Guiclonem episcopum Bellovacensem novum condidisse monasierium S.Quintino sacrum: tunc gloriosimariyris corpus Bellovacum ad lempus fuit translatum,
ac portio de carpento divi Quintini ab eodem praesule decerpta, remansit in novo cosnobio, digitus unus (10). Item partes queedam decisse feruntur quum sacrapignora,prsesenie Ludovico rege IX.apparaie transferrentur
{V\).1^3.v-

enim

sedes sacras quEC S.

Quintino pa/j^ono

gaudent, et quai^m plerseque, utjammonui, aliquas ejus reliquias possident(i^), enumerari possunt ccclcsise Ambianensismonialium S. Ursulse et Laudunensis S. Martini ; item ecciesise vicorvm Mailly, S. Picrre de Roye etc. (20) Insupcr non pauca in Belgio tcmpla
aliquid rctiquiarum. hahcnt,
selciense,
:

tholomuio quoque de Roya, ait Hemerseus (12), viro in ecclesiam S. Quintini munificenlissimo, Franciee camerario, concessa particula est ejusHierogazophylacium Belgicum, pag. 304 et 332. (a}Acta SS., tom. 1 Jan.. pag. 180. (3) Ibid.. toni.III

imprimis HasPeruense * et Lovaniense S. Quinhuic, anno 1775, die\Z feh^arii, dedii tini episcopus Brugcnsis portionem ossis satis magni quod ipse a Sanquintinensi capitulo
acceperat (21).
supra,
94,
(13) Num Vir., pag. 300. 35y et scq. (15) Cfr. Tille niont.Meui.eccl.,tom.IV,pag.438,edit.l701. (10) Ma tliieu, S. Quentm, pag. 140. (17) Aug. Vir., pag. 359

Peruwrl/

(1)

Febr., pag. 1U2.

(14) Aug.

num.

74.

(12) Aug.
Vir., pag.

AcU SS. 0. S. B., sfec. IV, (fi) Mabillon, pag. 127. (7) Rayssius, part. l.pag, 354 et seq., Venetiis 1735. diocese (H) Cir. Corblet. Hagiographie du pag. 405.

(4)

Hierogazoph.,pag.

2.53.

(5) Ibid.,

(18) Corblet, pag. 383.


(20) (21)

Hagiogr.
Cfr.

dii

dioc.

d'Amiens, tom.
111
III,

111

(10)

supra,

num.
toiii.

et

seq.

d'Amiens, tom.

lll,

pag. 383.

(O)Gelenius. De admiranda

Corblet,

Hag.
S.

d"Amiens,

pag. 383.

magnitudine Coloniie, pag. 310, Colonije Agripp. 1045. (10) Hemereeus, Aug. Vir., pag. 125(11) Cfr.

Mathieu,

Quentin, pag. 200.

xv

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

765
ininusincUlus annos
;

Cum

(lenis Uistris ternos

AUCTORB
B. B.

\\e\ agerel Ciirohis

sceptn lenendo pia

XIL Dc S. Quinlini basilica. Dc passionis historia in lapidc


sculpla.

Rebusel

huni.inis exeniplus,

ruUnina regni
;

l.in^iuerel ingenlis, rex Ludovice, liUi

Datijue octingentis Chrisli incarnatio felis

Ulruni

sar-

AiUiere curricuUsqualuor alque deccni

Contlere coepit qius hujus \eneraUiUsauliB

copliagus iHulicquc
iclcni
sil

scrvatus

AUUas Vulradus, noUiUt^le

cluens.

qucni rcpcril S. Eliin

1'20

Scd Hno 883, / lcgimus in annalibus


sicculo

siepe reiti-

gius.

Dccrvpla. Locus

quo

S.

Quinlmi

IX

exaratis

(8), ecclesia b.

Quinlini a

paff.ini*;

incensn &'^\,i(lcique in

mul-

S. Quintinus primum huinaU Wii*'^^ npT^mp-^ltilUS CSI. uaSUiCa pi <Cl u^au


t

^, aliisdtronicis ,.,...,,. ,.,... ,, ^.,.., el annalibu-s referiur. Repa..... ____ i: T*..:.,.,. h. raiaawiemoperequalicumqueperTetncum a6^,, iis

vse.

Monaslcrium
S.

Insulense.

iatem,ixt\ RaduUihi usque principatum pcrdura\'ii{Q),sub quo, ncmpeamjo 11 15(10), parsalte-

quibus ra delubri, iisdem iniposita fundamentis

Fulradinum bactenussubstitisset,operemagnifiSancti marlyrisbasilica Augustx Viroviandiio-

j>e D

veneratione

ruM

ea vidimiis qum Sequiiur ui xdes ipsi sacnc commemorenma(jni/icentissima tur, atqae illa imprimis Augusiic Viromanduorum jam basilica, quie, partem pridcm cxstriicta, hodie maximam sncello cernitur. Initium ea traxit a superstes
mart>/ris seseMccUula quam Eusebia suvev In mapulcrum a-dilicavit (1) anno circiterSU. (quod non pauci jore testamento S. Rcmigii opwantur) legisincerum et steculo V factum

Quinlino exhibiia hactenus ad ejus reliquias pertinent.

centissimo...

;ib

rexit. Et paulo inferius

ipso solo nova molitione resurprima rcpa: Pars illa


in

rata

cliorus

fuit,

navem

ecclesia;

et

translatis

divorum sepulcUris, nc quo indecenti


p;

rerum occursu profanarentur, ct convectis rebus omnibus quibus officii diviniquotidianus cursus impleretur. Sed addita novo operi decussatio
est, ad altare

majus.

et clioro

circuniposita sa-

suUslructie, cella. anHol^iSGtllj, anteridesipie illa moles utroque latere sufl'ulquibus sublimis
ciretur. Hicc appelUita est

nova

fabrica...

ad

mus
S

jam diu delegav.

nonViromanda esse adS.Qmuimiecclesiam, Roncnsem.Idcertum: sacellum duensem, sed spatus cirEusebianum, prxangustis primo
ranl
aii

Sed hicc, etiamsi vere a existimant multi referen^ Remigio scripta,


(2).

ecclesiu.- S. Qumtini In villa Hermundi...

tempora discrimen alterius partis, quie per illa lum vetus ecclesia dicta est. Navem enim retinuenostri sacris celebrandis sibi
intactam
runt.

Chorus aidem ad coronidem sensim per perductus, intervallum annoruin plus cenlum
ac

Vii-omandenses ampliaciimscription, episcopi ut jam basilica ante

Hemerxus

(3),

structura Eli-iumdiceretur; qui illam meliori vursus auxerat. Posiea repararat pomevioque
et vero regali plane molitione excitavit a?rfem, anno novam Fulradus

tandem sub annos Ludovici sanctissimi regis ac deabsolidus. Dein suscepia navis restitutio usque Fuh-adi (1'2) perfecta, mum ad turrim subannos primos sa-culi decimi quarti,... structamen dispatura .[uidem priori dissimili, quam
ritatem expertissimus
arcbitectus

ambUu

lat.on
8-.i ab-

summa

arte

solutam,c(

Droqone (4). nuUi dedicaiam asserunt

consecratam a Metensi episcopo Quodautem eam auctores non-

sacella navis dissiumlavit. Sequentibus anrn,? et altarihus dotata. septis cancellisque clausa quadraineunte swculo XIV, est lapide

Choms,

Sanquiniinensi aniiquo Mariyrologio augusii : Romu. m c.m.tur ad diem '2 mensis qm Uanc S QumS. StepUani pap^,
terio Calixti

a Stephano Roesi quod in mano ponfifce, hinc profecium legi-

to ciroumsei)tus, et

martyrmm

divi

patrom
(13).

ele-

gantisculpturacircumelaboratum

Addita

Uni dedicavit ecclesiam. La Fons ; et si ahquis error ait Claudius de non alius certe basihcam %plhanus papa,

Sed hic mamfesius

esi

;partes Sidideinceps aUa ex aUis ornamenta sunt vel renovatie, ut ficii nuiantes firmaUc exponii f narrat Hemerxus (14), ei copiose Sveculo XV Ludoricus Carolus Gomari {ib). qua cborus vcrrex XI parlem illam iedificii decussatur, ad ortum solis majus altare
.;us

f:^:JquCqui annom
estZl
s
t

Po^^'-o

ejus delubr.

Remis versatus partes adUuc super(6),

hiberni solstitialem,eleganti

admodum

structura

scripsit

Hemer^us

crypta

sub choxo, et turris front.spicmm et.mnum no. tu ne attoUcns, illa fabvic., quanta fuerit ostcnduiU. In hanc T^^^f'^!^^^"^, sat,s
steculo IX,

immensa

se ad ccelos

meaU

excitavit...Fabrica ab ipsis fundamentis prope per1477 et post aliquot annos est anno ingeniosior atque nuUa ut
fecta- ea

mchoata

industria repenatur(lG)..S('f/ solertior ^edilicatio aUbi .1..


_.
.

qutd

_J ... .^t. ...rtt

/i I l>//'i.'-l*7

'^^^']:^ Zl^

carnuna

exstant,

et in

quo.^^m
(7)

'>''^''''\T,lXdM^. p-mo tempus ^d.fica

QuinUm basd.ca In Jieque plunquam a restituendam et exomandam ^^ar, e^^^^


^^^^^^^^ ^^^^^^^ ^^^^^^^ ^^

esf.

ac nemnem assurgal S.

laiet

gua,n magn.fica

tionis ita indicatur

(l)Cfr.5npra,num.41.-^^^ ^^^^^ ^^^^_ de ReimB, '<Pt^i.^cf,. DessaUly, Authenfcite Scn,,tt. tom. Xlll^ l-^ Aug. Vir., pag. , k ^o.-Ci) giand tcst. Je b. Keu,

Ai

i'AV Varin, Archives admin. -)l'-v

Vir..pag. 143.1830.- (9)Hemeriis, Aug. pa^. rU.t. ... W,n... tom. 1.. 00) Cn- Coltte. iL. tom 1\ pag-^.
Pi,ns
I
.

"

Saint.Quent.no..es 139. Gomart. Kludos tom. ^^-P^S-f' Gomart. Et. Saint-yuentm.. ,1 1) Cfr.

du

^^^^^ ^^

'lA-e S.Quetm pag. ^.^-^l^^ ,.^,,,. e. erm. I-^ ' Germ., Sc,-,ptt., /^"Be^ u8k.-.(8) Mon, num. 82. Benoit, 01,ron,que ^7 ""P.a.
"'""'v VI

Aul V.r. pag. 144. tom. Osf fetud ; I. Q.. ^


-wi

Cfr

Cfr. ib.d., pag- '^'^. Heme( 10 IV. pa,. 07 et se,,. (l')^ir. tom. 111. pag.t*.^. Colliette.

- (H)

'

pa..2i4 ::;^rut.1l7.'Mati.S. Quent..

et se,..

r ducaS,anaie,

It

edft.

tom. a F,..c. Michel.

..

pag.

Sed

DE
766
ADCTORE
B. B.

S.

QUINTINO MARTYRE.
marmoreo, huncque D Eusebia in sarcophago

sunL ^^^ Sed nropinsea infuenda f^^f^ magi.pertinent, scihcei ftci^ gesi^ '^P;'''''' Inagines quibus res ah eo

%lLlUnn
,Jt,
que
in

aS

crypia ejus sarcopiu,guset

^^ ^ntsdn^
it^,,,^. Hene

loco EUgio invenium annom;posiea procul inde sertaretur moium, ut haud abbafe sieculoIX crypia, primum ab Hugonc

quo a

S.

Eusebm

cl

poslea a S. UigiO
.

Ibi S.

Quin-

reperius dicitur. 130 Ad annum


rieusii)
:

1316 hn^c scripsM

tini historia

Hoo mievve^no (scilicet


ci

inier ohifnm

afiqua saltem dentque tam parie renovaia sa-culo XIU ; nostrxs efiam cryptam qicam sarcophagum singula inspicimus dicbus crsiare.Anteqnam

Jrafa, dcinde amphficafa

et

I lapide scutpta est,

nu-nsejuuio ineunfc,

coronafionem Phihppi dK,n Longi.dU ^Januarii anni 1317), suffulc.untu. lundamentisquc novis colun.nis

csf marmoremnsepulbreviter dcscribendum ab Quintinopoh servatur, quodque

a^m

quod

y^

I-M^atis

at,ue ope unu ut avchUcctuva ipsce et --.lu entes as.un-exisse et columna^ le Bel. CoicolumeUa-videantur. opifice Joanne inchoatum sep um roborati. auten. colunn.s, quo cborus ipse eircuim^
arte,

columna Eusebia datum fcrunt. Esi marmore, eaque striata, pondcris, ex aibo duas inpartes. Infesecfa per longitudinem
rior excavata
est in

magm

modum

alvei in altitudi-

nem quindccim fere centimetrorum deponendo informam scmicirculatam. iUa Saycodcstinaia.

superior

est quadruto lapide,

express. eg e,ius intervalHs laretur, et mv.c actus onmes pass.o...s et solert, sculptu.-a

cg.a

hJc operiendo saa-ocorpori meirorumduophagus longitudinem habet


i-um
et

:Lsti .wtyJis,

.um. ObiitThiardusd,e2julnanni B disamus ex epiiaphio . ^J^ ^''^^^ "l" t^nagines cccSculpf^- ejus dono
.

en^^canonicorun. c.v.umq.. non>en et annus canonici ficio Unius Tbia.-di quo perfectum est ^P^^i^^ indicatu.-, j;^;;! versus porl e ..n o.o cujus .lle sumptus fecit, mi, ut

quindecim cenfimefrorum, oeto cenhme. nem in medio quinquaginta caret, ipsa,que ironim. Columna ornatu scafproquc aitriU, strix omni ex partc malleo hactcnus tnieg>jc nisi qua soium contingh,uln hs^c tnscnpta verba ^ reperiuntur. In fronte
.

lafitudi-

Sanctus Quintinus.

scrir>io{^).

S/s.

Qu.n..num, exinde plu bus educium ab angelo. aiqv^ bapiisnia. Opus, si fdes confcrenfem sacrum n<.^ f^^t Colliefioi^). absoluium qumdecim imagines. in iurmas 134-' Fictx galhcis versiquccque disfrifmfB^ (4), (ic suis adornata^,persfitcrunf usque ad bus impie vasfatum est sxculi XVin, quando cxigua superesi tantum pars

^arcere

Andr^

compen) stputai raneum oratorium visdans


ilescripno, quuin descriptio, quam

.^^j^,^
S. Elifjim,

edidit t:^"'.^^^

Carolus Gomari{^), ^
.

"'^

eM

.. 11 ,'.,y.;.,^ic-ri/m rnnestlOa' investiga dihgens rerum Sanquintinensium uirum idemsit ior. Nunc vero inquiramus hhgius, cum sarcophago quem reperif S. abEusebia cum sepulcro et hic rursus idem

insiructo. S.

iemphim. Nunc

AudoHnus in Vifa S. Elwn. ubt reUquiarum agU Rede semnda inventione cun.bum sane veperit (EHgius), inquU (7),
:

sulXomatis saniiJpnga cum

ord^ne primi. ubi efficius


sociis

est

Roma Vrofc^sccns2

infra scripti antiquo GaUia^, ui docent eiiam

sacatu.n Cumba, te.Timum, tegentem corpus sepulcrun, lap.deun., dicU Carpcnterius (8), modum cumbce seu quoa cavum et longum, ad dictum; ideoque persic
navigii ita nu.icupati,

sermone versicuh.
delineota

131
'oeriit

Cxtet^m

si

opus scidpfum fcre ioium

putavU tumbum peram Cangius legendum


Vrsicampino (quod
intra

vero in codice
frts.

Lo

ejus hoc feticiier evenit quod ecclesix S. Quintini in archivo Lovaniensis

cxemplar

Chronici SigeherU auct^rw scu tumulum. In concinnatum scrtbit Beth-

vaniensi.

hactenusservafum est. Scihcei in latilongitudinem paientc ci octo metra in expressx tudinem cenfimcfra sepiendecim, adscripfis eiiam sunf quindecim ilhc iurmo', effujies Sanquintiversiculis. Nec dubito quin certe adjecti sint accurate reddihc : r nenses ibi quos Quintinus de versusvixdiscrepatitab iis

membranu,

annos 1155 et 1200), dicdur eia ubinam haberetur ^unct.s Sepulchrum... Etign sub pra-sent.a S

mannusi^)

incertum.Denique...

loculus, in protundo ternu episcopi inve..tus est .Ue thesaurus (corpus defossus, in quo preciosus Consfat igiiur santU \ S Quiutini) servabatuv. huncque vetevnmum a

L,aeons euiun. i^u,.,,.^ ^ LaFons edidit. Tabelix confectcV videntur patet /i>iem, /inem, non pafet. sieculo stcculo XIV; sed guem ad
, -

Quum

._ .,. cin^t niinYn nirais erigute sint quam

iii ul

nrocui procut

maru/ris *' (.u/^M<.y."^ martyris sarcophagum u-cnlum. Noviomensiantistite fms^^e bealo "" facta sitcirca ^ir, r,,m nule^n hiec infentio "' "",'." ^^, alterius post Eusehiam ^^,^,f

"^*""''

appareant. non

''"''""'l'^'''!'

-/--f.l-^X^^tfr: utpopulospectandxexhiberentu7.Sed,stqui honore demsanctus mariyr magno erat in ecclesia ipsi sacra appara-

cmww" ^S^ ^
esse

rr-^^^^^^
"

Eusebxa ^^^^

Lovanii, atque

mcns fmi ut pastissime coiebatur. ea forte .-^.- i.:.,.^in sive 'nirt.i.-i sivc sculntis imogi.ivn pictis sive sculptis imagi sionis hisioria
Sanquintinensis, nibus, ad normam archetypi
in iempli pariete exprimereiur(h). 132 .lam de reliquis basiUcse Quiniinopoli-

columnam mus.ld 'P^f^t^Ltque co confirmari cenCarolus Gomart (. ejusdcm .i^^dem ^'^'^"'"''J'" scpulcrum S. Qumt.n. set, tum quod
,.

^^^J^J

curaverai ; hunc porro fr/mr/n de qua dixi,,^aaius

Sarcophagutn marmorewn hodie


Quintine^oli

monumenfis disserendum esi. Memoria proditum dicunt. post primam inventionevn fuisse ah corpus sancH martyris repositum
tanse
de La Fons. His(2) Q. Aug. Vir., pag. 26(i. Qaentin. tom. 1. pag. 82. -(3) Me(le lEgUse de S.
tou..
11.

Honon. plane sU formic ac monumentum quod exsiat Ravenad sicculum IV pertinens, sanciorum martynm nte ium quod plura columnarum corpora noscaniur in ejusmodi caret deposita. Insuper sarcophagus
scapis

servatum;

(l)

mg. 42 ct seq.wtom.
{8

111.

cap. 0, ap. Mignc, Patrol.

lat.,

pag. :rr et .eqq. tom. LXXX\ U,

(7

Li

'.

U.

col.

517.Inst..

toire

nioires.

Fons, Eg de {^ Cfr. Ad. bvepag. 81 et seq<i. S. Qaentin. tom. 1, de reghse de S. raerts.Vie de S. Quentm, d'apres un raa.
pag. 744.
(4)

Q. de

Glossarmnimod.etinf.latimtatis,viscu.ietc"'/N<..

edit.

(0) Le Quentin i Louvain.. Lovan.i ltf74. tom. de Saint Quentin, Etudes Saint-Queiitmoises,

tombeau
11,

ab Honschel, Pans.is ltU2. -, (9) (lU) Etudes Saint-Quenhn.. 409. Scriptt., tom. VI. pag. 3'J. 2(i et seqq. pag. tom. 11, pag. 42, tom. lU.

Mon. (.enn.

ornamenfo

'

OCTOBRIS. DIE TRIGESIMA PniMA

167
At;CTORB

Deniornamento, utpoie ierrx manclandus. quem mduit marque color /uscus seu luteus, longismoreiadhucservat. videlur indicium

ret

Hacterius breviarium
104^2,
'2

anni

diem

ad dieni maji Quod


:

ad usum, collegiaix ^lhoclobris. El iferumad


in

B. B.

coUe tuniulato corpon

simxsub

argilloso. tcrra mansionis.in solo exstructa collis in quo primum cujusmodi est basiltca diversis tcmporibus aacta ac deinceps
est

(ivialicumquc, <;aceUuin liusebia iniposuit oi-ere ncupbylobasilicam,... anipUalani evasil lUud in

rum

pietale. sleUtque

quoad EUgius... refossum


.-.oinposuit altero

vix crediWe Sed quidam contra dicunt

corpus lUo nioniniento,

dccen-

es^e tanttc molis

marmor ab

Eusehia ^muhere

idonco, ui videea-tranea ei ignota, nec sdtis moveri,secari atque lur siipala comitaiu, loco e(rcamri poiutsse; pr^in modum sepulcri essent tunc ad fidemconseriim quod pauci venirent Quum mrsi, qui in paricm lahoris

n.ddicatione meUuvi Uixionque tiori et dcUibrum renovavit, reparavU. Hanc basiUcam Fulradus... reUcpiias easdemcduxit et *;uccessor ejus Hugo choro et in crypta medio sub

sepulchro

Eli-ii,

sicculo Vli ^eteitamen mon:umentum, quod rnultum ab Eurimum crat, ad ictatem haud dcbeat forte dicei seUa remotam pertingere quando a barbaris per aliquis, chrislianos. Viromandia fuit, mulios annos fcede vasiata patroni, columnx scapo bealissimi

marmorea tuniba sepeUvit. veternmo 136 Eccc tibi duos loculos a cumbo aliei-um ah Eligio, diversos: alienim a S. quidem subsliluium ; eihoc posterius

^^^^

"^'^-

HuQone
illvd

n.annoreum

et

columeU.s sulIuUum.

Quidni

ipsum

dicceris

quodad huncusquc dxem


cumpostea

^er^titit.

reliquias

(uUra pedes deceni seu insertas, alte in terram Audoenus) defodtsse ampUus; ut Joquitur S. conjeciur^ ^d
tutarentur. Cui ut eas melius

demptis colun.eUis? Qu^, suppre.^siesttareformareiur crvptajuerini hremen ea-stiierintumquam.Necspenienda


.

SanctiQuintini aucioritas.quod viarii cccle.sia' atque partte paralum constai a viris doctis 'paranrm t,u/t.5nti ." '* ' .... II, .i...^o.-.i.c canon.c, totu,,,decanus, fnnniliri lotumHa,c

B nec sineprodirjio Irndalur ah EUgwreper^rlatc sanct^ an>stit,s tum Sic et veten->mu. diluerentur obZobareturcumbus.et Hmul
silcnUo antiquioi-um iecta sire ea:

Uamvlio PofJ^s^ nonnihU favct, quod non latnent. Quintini diu ujnotnm Uam Jpus?..

hktorUe

pe,dt,s.

(lue cap,ti,lum

k^torum

codtcum,

amusnoslratium lectionesad veritatis nit,diori conscrips,mus, sim se,-mone paulo qua, minus accurate erasis antiquo volumine ve.erescollegissent,...itacerteutoris,nesecclesia;

m capite votunums scnpsc-uni

christianorumpetdajquum svc expaucitale Eusebiam sacello. poconstet tedificato per tcmporis spat.o ad sepul-

statun, efflo.esnascen.is nostr.e et ejusdcm

centis. ipsaue adeo

prima sem,na

sat,

Zumhaudcriguo
unZJicula

Zum S. Qu.ntm. ,r,rjna f.-cquent,a itc-um au


Opinainur
id csse se

accunnssc;

semel ci anie S. Etigium legitur (1). aut renovata aper,en[Itsedjam riuid ipsi sentiamus co,-pons prima sipulcn.n sub
-,

amphaia

ner Dei misericordiam propagati,|ue, etsaneto,-um Lns.m adulti postea compe.,dies illi consecrat,,.. V tas qu,bus sunt rep,^csenin nobis tu,t, vereque, quantum d Er,uidem post d.l.gentem
? 7e vLamur. Zetitamque b,-cviorii

christianism,, et

apud nos ejusdem

lcctionem

nonpos.^m

putcrtM, p.tcr..
,na,-moreun>
,rf.

dlmestSi.e sit / -''^ Zeniione positum idem aliud. nob,s cctum meenu g. Etigius.sivc __^_^^ l,nr,rre a sarcophago hoclie Audocnus d,c,l cumbum
Tcnjpta

Zfaierih^o ct s,nce,-e ct parato.b, TJpo,ro de ma,-mo,-c ab Hugone Dom.G,-e-

ve,-iss,me sc,.pia

Slur.cadem
"

legimus inmss.

ZZL.Md
jicU
di

latente. S.

nescio num

congrua monu^

rk/^,

Hugo,,is Uarp,e dubitcn

mar-

nunc cermtur. mento n,a,-moreo. quale liotoma9ens,spr^suim-C^^_ sanctus


iroulo

S^
aM

quem

El,g,us roanu gestabat, S.

r:o

W-VV//

;.S- canonico,.rnSan.
anno

"me ?atus

conrest.m terisset sepulcri,

o,-ato

mmuTo,

frag,-antia,.. tanta odoris

Num

Quis facile
et

"""-'^f^ concedat. ma,-mor tant^

Tla Fons:

Condendum,

oto sa,Uo

unius viri

manu

polu,sse

S:-S:r

"=~==
ait

mi

(*)>

Es=:=;rr:r^S;

=--' SH.:sr =-:


,^pe

-f-""

testantur;p,-,mu,

,'": iu.<lem

irab

Euseb,a,

tum

^^^^ ^^
martyris tbecas, 'l%''=;f "''., eolumeU.s suantc medium ^^'""' ctur, mediun,
et inter V.ctor.c

:"^"TT/ ,-C

divi Quin'e.us'e ulcL-um sanctus pont.rex ^"'^ locj> '1" rosuerat iUud mo 1 tin, eo lofo ,ps,us lo jxj.et sub

/'s ^"'%.''r^."x:r.brsarnonest,n.eis..an C
^^^^^

qua postea

^!e;:::;;";;::!c::;:;^Hu^abbase.tuiitanno

111,

pag. 3-

"f V"ns HSole


I.

pn.ticulieredelT.sUse ae

i,U,,le

H,.to

P....-1..
C.V.

Saint-Quentin.' toin.
_;;^,,,

l-ag-

"
S^-iS,

i.,.,, v.taS.

El.g..,

lr.l

ca"/'

G^.-'. E'""^^

* '^"'" '"

pag. 04.

768
AUCTORE
B. B.

DE

S.

QUINTINO M\RTYr\E.
feruni, data pr-ovincia cst {^). cmn locum qui respondet set in choro, juccta (id est, vercruptw paricii, vcrsus occidentem

Hiccum/odis. D

825/mmo835,quodinci7PtabasilicecFulradm^ Et infra: Quo, mgw/KD^diesenoiE.


tumularet. dedicationis sub n.oru.n, id csi
a diori cultu sanctilicarelur, tun.ba quam Eligius posuerat,

Hvgone
S.

gran-

corpus

Quniluu

tuni

in

sepukl.ro

nu.rnioreo

eodem die cduceadem m crypta

susnavem), in aliitudincm qua conrum deprchendU tcrram solidam.m

quaiuor metro-

perhononfice,

Qusi posieriora verba cum ex attero stve pressa sint, apparent descripia fo^ilem seu auctorem lihro sive codice ms. Libro nonindicacit. Certeneque Hemerxus iumulaneque in Sermone de
.-

coUocatur. tertia Uunulatione, diversis tm-^ '"'-

memorxa irastructum ab Eusebia oratorium pavim.enia octo, atm atits didU. ReperU auiem adcoqucvciussuperposUa.quorum infmum depresmctra et paulo amplius tK^simum tria octanim, onmiu^n rccentissmium,

sum

miraculomm.
ttone,

priecineque in antiquo breviario, qux ccrba jiia monumenta sunt, 'oua Hemerseo ^anleguntur. Neque in Aulheniico

Nultum hic neque dla pamcruptie apparet vestigium, periinuisse dm menta ad quamdam aypiam
decem tanlum ceniimctra
(3).

est,

integre

paratvnt

est.

Quintinom tocum usquam reperi. marmoreo sepulcro 138 Nihilominus de quodambigamus. Ejus esi

ibimemorato non octohris pr.vierquidem mcntio ad diem 25 anni 1774, eo quod missa esi in brevmrio non CJrpressis Autheniico S. Quiniini res
in vcrbislegitur.

ideo sunt facta possunt; sed singula strata relevanda fuU, ut Quod pluries area chori Juxta circumjacenti solo xquaretur repertaduo scpul. de quo mentionem fecimus, sarcophago^. Qu.nt.m, c^a- altenm simile segmentis columna^ ex constans etiam binis cxcacatis, ita uicorpus si marmore candido, ad modum quod olim fuit, concludcretur
.

mwum

Sed ibidem non obscure

signi-

nucleisuainterputammai^).
140
Dcclinant.
strues

deelevatione S. Qun.tmi, ficatur InSermone habiium circa e^quem diximics probahUius

paulnlum ad occ.deniern

apparuU

c^mentUm; hac

oUm

nUe-

~'remanet.

tremumsmulum
r^arii

marmoris

X, memoraiur sepulcr [Quintinus] educitur, inquit

um

baniur fex

vesiigiis tiquetjarcus

qu^bus s^cper-

on.n. devotione a Ghristinuctor Rratanler cum depon.lur pa.-ii marn.or.s et coUs ex sepulcro

'ler

est, Xn in quo exaratum Authenticum ; marmor Quis porro parium certe antiquius. posmssetalius anie cxsiabat, flZ si non aui Hugo ? crypi^ conditor, Fulradus

altare

B.

Petri.

En

iestimontum

see-

chon mgres. imposiium quondam erai, ad opns ^^^^^' sum, magni/icum putpUum -yj; id,postincensamdieUoctobrisanm\mcccte. fuit, hcci faciU capituH siain, dirutumjussu incumhehai trineqotio re/lciendum.Pulpitum erat ad septentrionem arcuhus sub co qui

quam

introducU sarcophagz fanealterius deinceps colummsautem occurrit meniio. Be document. qu^ Zcolumenis in aniiquis

nZuin

nobis pra^sto sunt

Za

et

Zet. scpulcrodubkunnon

tradU^o sU, me firmaia hujusmodi marmoreo cLroquin, si quidem de


est,

omnino sUciur. liuleergo

: hus ^neum altare (cornu cmngeUi), cernehatur xnde, siat hodie nov procul S Quintini (atiud marmo; ei suh tabula sed extra chori septa) ut memoria reimcreus lapis niger, posiius h^<^<^\^'oneieltreiur lociuhi, ex antiquissima eo Eligius asserehalur invenisse (5) auias S. choriprisUn^ pars loco quo stahat ima
;

lcilicet

ecclesix(Q).

haud magmrefe^t

necne. fueritnequondam columellissufTuttum

laudatus architecius mfemarmor paris colons rius repertumaliud denique paulo altms

AddU

formx

ei

mensurtc

'-^ '*!!!
detur

marmor

si^:::S'L:te hodie in crypta ^^^


essc,

Ex ^Xle.

ab Eusehia, paratum Hugone substUuinventum. sed sxculo IX ah atque in o^yptam dela. Utm tumba^ Eligiame, QumXim scrvatasusque

^'^f neque ab hUgio

Qu.nt^ quo coltigU ibi ottm S. ,.o cou.,itib. o s, simUtimi. et a &. LUg^o num ab Eusebia esse humatum fuisse solUcUos. repertum, ac majores semper erai,utlocus invennuoiiesareasubievanda
tionis

hccc pe^^eiuosignareiur indicio. Atque


^

tum

ibiquereliquiasS.

vigesimum octavum ad annum smauU XIII nonum^quaiido sepulcro eductx vel vigesimum
et

opusculo. laiee.rplanatavidebisin nominato raiiones spernenda. Sane hujus senientix

demum ejusnovo ctausie feretro sunt, ac sepUmo pone dem sxcuU anno quinquagesimo reaUare coUocatas. Exinde vacuus
majus

longissmx minimesunt.pnvsertim quod ei .er^^cW sit/fragatur Quare ^taiis iraditio altari XVIlQuintinus de La Fons de
s'^culo

mansU
Loci in qtto
S.

in oraiorio

subterraneo marmoreus
6- J^iigio

sareophagusadnostrosusquedies. veternmus a 139 Verum si cumbus

Quintim

corpus a S. Etigio

deteciusjam non exsiat, remansU in quo inventus est. ferunt, memoria loci est nuper Etenim in choro hasiUae lapis
collocatus
/iflc
;

sattem, ui

repertum
fuit,

cum

inscripiione,

quam

latine

reddimus
ris,

beati Subtus est locus ubi corpus

precandi g'-^^^^;"^^" u^neoOy.M^^^ pn^-Pue El g o hoc locoinventum a b. niu.itperegi-mi,quia cermtm sub altari eorpus B. Quintmi est. Ideo alb.s. nigro, fuUus iconibus lapis ex marmore ampliorihusque suS' Speramus fore ut novis ornneJoHaiur du-^ ceptis investigationibusjam lapidem hocUein hium (8). Credibiieporro est Jion invenUonis choropositumin memoriam

et Ghristi martyQuintini, apostoU V.romandiaj

3 inventum fuit ab episcopo S. EUg.o iU Num ihi reapse fuerU ab Ltigio ;;;: DGXL. rii an. DGKL. _. jt..i.:4^^i ,,wi*n/i ol viflnp.rt.t. negeni. suni qui dubitent, immo ei reperium, Sequa re adeundum esi opusculum Peir^
. -

EUgio,

janua-

longcabesse, si iamen abest, a.JurgehatoUmatiare.ne^^^^^^^^^^

^/ocomquo

^f
I

-^^^^^^^^^ humata ; sed ah


^

Benard,cuieonservand.resiUuend^quebas. et subsidia pecumaria ticx, quantum tempora


(1)

-^^l^^^' ^^''^;^^^^^^^ sepia ^reciurn Itcm

^^J/^^^

^^;,,^ chori

suimus coiUgi
naE

potest, corpus ^.

^ "^^"yXia/i&^ yu
111,

Aag.

Vir., pag.7.5.

(2)

Collegiale de S. QuKiitm.

52,ed.t.aC.Oomavt.QuintinopoU1854.-(8)Cf..
tom. Etudes Samt-Quentinoises,
Pg-

Faris. 1807.
24.

(i) Ibid..

pag. 19 et seqq.

(o) Ibid..

pag. 27 et seq.,,30.

S.

^'

(4) Ibid..

pag.

Goma^t

(6)

Ibid.,

de (7) Histoiie particuU^.e

rEgUse de

pag. 43. Quentin, tom.

142. Mathieu, S. Quentin. pag.

S.

Eusebia

DIE TRIGESIMA PRIMA. OCTOBRIS.


pia Eusebia hwmatum. et post a S. Eligio repertum, quam uhi crypia sseculo IX icdificata est, nec tamen procul inde. VACryptam illam,ui hodie exsiai, siudiose
hodie
eaistai.

769
AUCTORE
B. B.

aliam basilicee partem istud transfei-retur.Quare, illosancut in pluribus Galliaium ecclesiis a^vo

torum corporibus inhumandis


raneffi suffossee

ffidiculae

subter-

sunt

fi-equentes,

ad

eumdem

inspexii Carolus Gomari (1), poterit tionem, quisquis xdem adierit, non ditigenier elaboraiam. Ociodenon agnoscere

ejusque descrip-

modum, consensu
tris,

imperatoris Ludovici Pii fra-

parie cim gradibus descendiiur ab uiraque laiam chori in cryptam, novem meira longam, quatuorcum dimidio. Qmniinus de La Fons

piorum virorum consilio, sub ipsius substruxit. ecclesiae choro cameratam cryptam tumulatione : Idem indicatur in Sermone de
et

membra in honorabili crypta tei*tio intumulantur. Sed quantum ex ipsa fabrica


Quintini
ielligere

pedesponit hinc iredecim, itlinc viginti sepgoihicse, iemi^). Oratorium, formx.ui aiuni,
veiuscava seu fornices habei ires, xde longe sepulcns paratiores, toiidem reponendis
tos
:

possumus, ea

cr-ypia

magnam

par-

tem renovata fuit siecuh XIII, immosxcuto XIV (A), eiad hoc xvum referenda videiur
fornices xdicula qux nunc superesi praiter
.

loculus, in medio S. Quintini visiiur dea-iram i'. Cassiam, ItcvamS. Viciorici,ad paironorum. Fornices (seu zv-

ad

probabititer

sunt et tresseuavcuAla., quse certe antiquiora structuram sseculo pertineni ad

prxcipuor^m
cuata)

IX faciam

meirum- unum cum dtlongiauiem suni hinameiracum ceniim., In cavo S. alli unum cum dimidio.
pateni
viginii

(5). ^ ^ S. Quin- E<^^^^;^143 Ipse tocus monetut.posiquam jam attinga- 'i.^^^_^^ tiniecctesiam descripsimus, id pnecipuum ^^,^^^^^^1^ mus quod longo temporis spaiio
.

midio,

Quintini

Eusebia qua sancii martyris corpus ab B fuit inventum.; Ha quidem sensisse vir-um
iis

et nonnuUi parieii inserti, quos testes vocani adeoque ilhus aitaexistimani esse sxculi IV,

duo reperiunlur

lapides, hinc ei tnde

ndelicei ejusfuii ornamentum. Ibi

ui ante

fuit.

indicavimus sedem habuerwnt,


(6).

diu episcopi Viromanduenses


et

ribus.

Ab
(7),

illo...

quidem a primis tempoEusebiano sacello, 0*^ Heme- e

rsius

archeologiBi

peritissimum,
J.,

Arturum Martin, S.

nempe Fatrem aliquot abhinc anms

Quintini meritis,

quotid.an.s. et coruscante prodigiis augescentein dies p.etate neo-

mihi Ravennsi defuncium,testatus

est D. LrQuinlinopoiribunali nesius de Chauvenet, esse Certe aniiquissimos litano prxfectus. historiographo ex inter omncs convenit.Addo Obscurus est Quiniino de La Fons : Ecclesix iliustratur msi neque

Sanqumt.n.enphytorum,repetita" origines cleri pontificum \.roinstitutJE cathedrs sis et in eo

non ila diu mandensium, itaui h^c cceperii quarium, si, ut noOis post medium sveculum
videtur longe probabilius, ^' adscribcnda est anno

mors

S.

Qumtmi

bus

nihil

fere

pra^ter

locus

quia depressus,

ac tribus clathiatis utriusque introitus portis, exstantj, exiguis, aperturis (hse Jam non medio choro responfornice excisis eo loco qui

est (8),

clvitatis .U.US

det

ab aliis denso muro exstant tres fornices,... alii stant sarcophagi,... separati... In his totidem grandibus composm lapidibu. singuli ex binis

....

In medio est altare

cujus regione

desoVeromandens.s... jam factam paganorum .riterandam lationem. veritusque voluni 1L (c^\ nut alias ob causas, ut awi '"" "''

u.wue ad S.

nomen compertmi Medardum, qui, dolens...

m.

P'''"^''

^'^':^^

ruptionem (y), ^" "'' quidam (W), sedem^ Nomomum ; ^^c ^^, ,. ^ 144Tuncabbates,(rtterJ?cme,-a;t(ll , episcopaW succesecclesia an.iqua
episcop.s

basis^Medms quorum unus operculum est, alter corpus S. Qumtinw sarcophagus, inquo quiescit duo ad ejus lateva aln est ex adversoaltaris;
suntpositi;ac
singuli clathiis ferreis r^^

sLunt Neque tamen

ulla sunt ex eo

nomme vota

Sanqumt.n.ams ndumonastica. .-egul. cle.ncis appellaf qu, prnna


cenda Sic enim communiter

non

quameccles,a pr.cellerent; d gita.e ,n quavis abbat.busque comepiscopis

et.am ^onsp.c unsupersuni) pr^clusi. In fronte

auam

vita..:

cuspidibus mstruct., qmtur tres vectes ferrei, saa.s

munTnlsa

bus imponantur cerei

oblati

et

coram

dZ probabUe
auZem

(quod equ. claus.roque const.teri. flrmatur apud censeo, sed nullo

sub

C
referenda est ex partc ad siecidwn IX, ex patie

relinuiis accendendi (3).

WlCertum esl cnjplo.m


ab

condUarn

pnmum

'P-'!-^,^"F nom.ne d.ce tm. ma,-tyrisbasilicamonasteri.


cerlo testimonio),

Hugone,

oesta est.

IX adolescenlel^ ul anm 1642, ad narratur inbrermrw


sa^culo

ad Xlllvel

XIV.

mMm
videtur ad abhalu*iii^ii'^

,.irtvris

* suppU-

'TC^^TAPrors..TneoatColliet,us(U)

CZt^Zs^
l.|jgl,se

nxus pe.nsit, ut

>n lY
n^l

OTJ ct seq.

Monuin. Germ.
,, ^, .^q..

Salnt.Que^>.,oise. (, Etuaos

to^

UI.

,^.^

|t
hist., Scr.ptt..

tom. Mll,

Fg-

de

S.

""="'",

,;,l'rs.

Quentin,

pag. 34.

Ociobris

Tomus XUi.

nO
AUCTORE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MAHTYRE.
.

,,,^.

ed

iif

iemjylum consociare- u

annos Cavoli . ,a, a Medardo ad quod *P^"":_ f ,^!r',r.,..v>t auovum ne Cnf:^^-i.*U;;;.obscu.av,t;auovum.>e


;

''i'^'''

'"'^ff'^' lur. seu. ul


TaleZJnsi,

itCa^- ba.ilic^ aiun^am" ommMulgcUus omniatguekujas ,..,,,,a'.


oppidi
Eccte.i.

majoH

jrm
,!unt(l).

nom,a,

mu(2), ; .IVconfes
Tericus,

p.uos excepUs, supe.v.ePoslHugonem, LudoV'C' ,P" abbatvm mdu-ibus Ada(


abbas y,Vomarfe...... et

(2

'"itsM^erceleben-imam iHam
S '^i^uu
divo

n>ol

na,ter,. S. Quintini ^3), rursus eo,nites,

r:' ^L;-,/. S>eculo

nondum tamn demumlXexeuntecanconates Vxroman

ac dein Gunthardus

vel insu U ^ Somena^ paU.doso loco g antis

ia,-iy,-i

lcmplum ecclesiam. alte,-um sta olim assurgebat, sacum

^s^s.
^^^^^^^.^ ^^
,.e..

gumuaginta 9'9/ ler annos cadave. d,vulsu..i et reUquum


nore

fe..e.s -f^;^

nicorum
red.t.bus

pr..nas

te,.uere

:::::. Ured^o.rH. at,ue >-;>--;""'-;ret.nuerunt


(4),

deUtuerant (10). Ht.c ^des t."nsf.tum verubus,

donec

regaU do.nan.o luaustus anno 1215 comilatum successoresr^on ad^unxt^^ quo ,pse et ejus

ffPP'

^C^pa^Uaiim
/fmc
abbiitia

excrevU,

.(

coUeg.um pn,

"o'paucomcanonico.-um,.(ire.;-(

acanomcsbasiUcxma^-^t y^^^^
extslvnant e.H ; sed Vacontige,-inl obscu,-um posl ,-epe,-tas a oo^ptum paulo

aXtes,
fruensjwri-

canonic, eecles.a. sed patroni et pr.n.i

insula

aiaa

(,i-).

pler^ue .Uud alTeclasse d.cantur, Zl^fsZp.- abbatis adhuc non.en sunt retinu.sse dice,.d, libus ; tamen honor.s causa uladm.n.strat.onis domesUca.

''r^Zm^^-autem

comUes

ZuTZ-i

TElOoreUguL.

Exinde

e.iim c,-escentc ^n

noUu quam h^c penes decanos, qu Uus (6) Eral enim ;/"<'*" ^ s^culo X e^snie>-unt

ZejL

prJacapitulo, sed s^culo ^y^J"^


Ubera^ electionis labefadatum.
et

f^^_ mox a Lu

B Tovico XIV penitus sublalum fue.-uni torro dcanos mulli gu^m macctme .n^tgn^s Znorum ecccellent,a non solum opvNec mi,-um, cum ecclesm 9<-">eret^^

fuit. Inter eos natalmm e

Zabunda^et,

sed etjuribus quanta ,n ^^ palibus, qualia et destituta esse solent ( Dra-sule suo

Prl^onc Noviomensis ecclesiasUcam


in

'^^^ flmc e.er^ episcop.

-f

Qumtinopolis Z,'mone LiUe, sed ad post s.vcuk tadSo,nenam. Dcuciue duobus

mu,os

/).

Vua

omnebant omn.monem caon.c, S. Qu.nUn. non semperlrandam Ve,-umhisceprimtegiis g,-aves


nuiilelti licuU ac molest^ Utes
:

clerum

et

laicos

jur.sd.cUo-

esl, '-S^ ecclesia exstn.cta cent,or,gu.'eperstUU usgue f .f monnch, ,nt,a

anno 1557

post

hanc

"^^f

cM
,;

Cl.

mwnia

mig,-arunt,

novis condUis

xdibus.
stecuto

guin

.mmo

inde ort^

qZ

Ztandem
dUa
sil,

anno m^eccles^a Novior,ie,mpemtus subS Quinlini antistUi utcetur exe,npt,oac fe,-e nullojam
evase,-unt ul

cum

episcopis Novio,ne,mbus,

fo^de tu,-bat,s, puls^ XVlll, rebusperGallias s^culo por,-o mo,iach>s fuerlni P,-ofcciis ecclesia. lnsulens,s toco p,-istin^

incoluerunt

donec,

exeunle

^Vxt

VeliJta est

.vcUcula.

Testalur

el,am

de

dio^ceseos ;;};,; P,-^ o^Ic-U eiusdem so;ptoribus cop^ose d,s. a multis sUi^V

eccle-

Lc

attigisse mfficiai. .._.,_,. i.^uo-^ hno Incn attiQisse sufficiai. putata, lcviier lioc loco

mSanquintinensiiet^^plo,

tot

olim hono-

mmc

vero

basilica

ribus cumulaio ac
ociobri

postea e graclu dejecto,

^''.^!'^^'^;^ ^ chronici Aucla,-io Ursl quiOus tno.y-^^' '' -T^" 9-*;^*^ ^^ , i <,,o loco adl.uc exstan auim^ adlmc exstant quo rnmmno ityc campino lcqimus : In in^ins martvns .nunoquorumcaput ipsius martyns, duoputei, mventum angelo revelan.e,
in

aCo
(

corpus.

minor.

accessit. Mense enim inaens nuperrime decus 1876 prsesulcs Cameracensis,

ue?
lo
drato

5).

00

fluminis

uL Hemer^usper
m
quo

(16):

Fuere, inquU,

anni

Bellovacensis,
'

Ambianensis
congregaii,

et

Suessionensis,

Quintinopoli

summum

ecclesia S.

ac privilegiis ecrornaretur.

Annuit Pmspapa ejusdem anni 187b, IX dato dicodecembris Suessio7iensem, zllustrisbrevi ad episcopum

suppHci epistola ponlifcem roga^^nt ut collegiata nonnne Quintini niiiioris basilicae

ginta quinque corpus lap.de constructi,

annos qmnquaqualatuerat, putej duo


aqu.s paululun.

eme^

mnrm.tate qui bibissent, ab aente ore e quibus inHatione cm-acorporis fuavisfebriU^et vU.ati imquitates ^^^^^''^^^ Sed nostr.e nos Santur.

simum Odonem Thibaudicr ;


;

ubi hiec inter


insigne temet

tandem el^ecem^^ aus benencUs md.gnos ecclesi^ navi ohmfae^^^ lllum puteum qui in delexgrunt repererunt opcr^ ci
instructus,

Pervetustum alia occun^nt honorem Deipara: virginis plum in


et

Zumanno
Zrent

1671

m oppidi muniHone

clabo-

hieromar-

Gomart, Idexponit Carolus

qm

le

tyris Quintini,

singulari

ficlelium

pietate, fre-

cultum, quod quentia piisque peregrinalionibus coUegiale, modo autem olmi catbearale, dein et... millium lidelium parochia est,
iriginta

documeniis usus, tum "^^^"^^./^^t (H), cui Quiniinopoldanfe ,m c"t blicsi biUioiheae Qumlmi ccenoT^cinscripiiocst : InsulenseS. eccle-

extolUtur.... magnirice splendideque u^diiicatum


in basilicam

trum seu
s

Historia Insulensis S.

Q-ntm.

perpetuum in modum minorem Paulo posi, die ^% Januarn 1877, erigimus.


Gallia chiist., tom. IX, col. 1040.

Roberio Wyard diligentu qui opus cho, viro docto ac

r-c/o.e

suum '^^'ZT^^

pag.241etsej..-(iO)Galba^j.U-^^^
Hist.

[11

Auc.

Vir.. pag.

C)3.

("i Cfr.

supi^.num. 03.

(3)

Cfr. Recueil des hist. de

Fraaee. tom. VUI, pag. 585.

(4) Cfr.

Gallia chr.st..

Aug. Vir.. pag. (5) Hemev^us, tom. IX, col. 1U40. Gallia chiist., tom. IX, col. 1044 (0) 200 et 36(3. 341. (8) ColUette, (7)Aug. Vir., pag.44; cfr. pag. Qucntin, (0) Mathicu, S. pag. 410 et pag. 445.

^bO. -(13) de S. Qucnt.n. pag. b^ (^^) H>sl. de Sc.-.ptt.,tom.XVl. Pag.5l)8.

MO

pag.272.eait. 1027.VI,

(15)

Mon

Ge.-m..

W Scnpu

pag.

tom.

111,

Gomrrt!

Aug. 470. se,^^^^^ IV, pag. 331 et Et. S. Quent., tom.

-(W)

^"P^-^-7y

.^

DIE TRIGESIMA PRIMA. OGTOERIS.

''''^

ahsolvitdie xn augusti anni A&l^. quoque monastcrii adumbramnt


Galliic

Historiam
auctores

J)ie

2 septembris, veneratio reliquiarum,


1257.

AUCTORB
B. B.

anno

christianxiW quiin nonnuUis disceFons. dunt a Claudio et a Quintmo (2) de La

DieM

septpmbris,

memoria

reiationis ca-

piiis^avno 1509.

Ex

recentioribus

scriptoribus

discimus
iia

ihi

exstare

hodie

sacellum

non

pridem

nomen esi. exstrucium, cui eliam S. Quiniini xdes mcriP glorioso mariyri conAlite vero
secraix postea recensebuniur

Die *25 ociobris, Iranslaiio S. Quintini cryplnm, anno 835. Die 31 oclobris, festum passionis. Die 1 novemhris, cetebratio miraculorum
(alibi,

in

150

Quum

oclava pnssionis). ineunie ssecuio

XIX

redintegra- pavci etiam'


est

tus esl

e.rimii martyris cultus, slatuium

num aguntur.

QuiiiXIII. Pia ilincra ad S. Festa olini tini scpulcriun.


et

secunda; et cleut fesla passionis, inrentionis die agereniur, id est die vationis sua quodque maji : post iamen 31 octobris. 3 januarii, ei 2 sein diem dominicam proxime rcjecla sunt ociaQuotidieper horum festorum.

queniem.

nunc

celebrari
S.

solita.

Dies festus

Quintini

jejunio immunis.
suscipiebanhonoremS. Qmniini pia oHm plura qu^n^x^ loea lur Uinera, lun. ad aHa maxme ad ipsum (3), tum

aliare (quod vas celebralur Missa ad cryp^^' singulis hebdomadiidem fit, ab anno 1875, recitantur S. Quiutmi bus, feria quaria), el 2 maji 1847 indnclus, litanifc. Quimo^.die quo, recepta eiiam posi
persiiiit

annumm%
conficitur,

in di(scesim Romana suni. Inprioris 3 januarii ei 2 maji aholiite tanien

lilurgia^celebntatcs dtei

Redinte'

I,,

grantw
percgrinationes

indicabuntur
reges

nd S.

n^artyris seputcrum
episcopi,

huc supphces vemeiant


.

OMMifmi oppidum.

Imc

'conflncbant

omnis genens hommes (4 imprimis hylegroti, el


novendialibus. lot.on.bus,

proxi^na die invenhoms, dominica posi festum secundse vulgo diciiur h^ aniiqua illa cwrimonia qurc matuac summo mane decantantvr

memoriam

Lumerie,

tinum

et

laudes{B). Sed

emnueruni alm

qute-

ZJci

prccibus

dam
ei

veiusix

consueiudines ,ut singulare illud


Olim
dic.

nto-,;odenbus(5), aliisgue ^onels (6), palroni

modis,rnfrae^-

siecuti ---^r Utperegrmai,o,iesilla!,post infausta

ZZTsLZli

demqu^ resumerenXVIII tempora abolit^, Sanqmn-

erat ut, die fesio 31 octohris, -mcjejunareiur.


vigilia

notissimum dejejunio privilegium. Sanquintinenses moris 151 Id enim apud seu sancti patroni prwcipuo

'M octobris

quamquam emt
neque carmbus
S.

nonjejunabanl ncqtte

Turoperam

dede,-unt nostra

Me

ZeZs

neque incassum.

^"- --^;-;^;

aliisque affuc-unt homthatensi, Vird^mensi anmsjero

Qamtmi rnciItineretur, etiamsi fesium sabbatum ;eo pror^s vel derei in feriam VI Domini obtmet.Jejuqui in NaiivHate Todo Sanctorum n^m vero solemniiaii Omnium ad diem pra^cedentem removebatur

Omnium Sanciorum,

carnibus
abslinebarU

Sanqwntinenses.

Zlvium

num^illia plus quinquaginta ; pluni&nmajor adhuc fuitpompa,


Z^eet

bu^tum

priesentibus episcopis

;ac

sperare
S.

Originem hums prtvilegn, seu 30 octohris. ad nostram fere ^taquod ita steiit usque Romam pontifms repetunt quidam a

Tem

inannosfore hanc iZt Zndidwrem Pr.terea quo temporer.

Qum-

'TMtatem.
TiTitsacra

,TncessLe: sed hujus quam reperitur, et certe, '^ "^/j^^^^t^

-^'---

peregrinatio,mense octobrimo,
concUiaretGailos inier
ci

L"n.f Jhono^-eminclitipat^' Pmdulgentus


ditata sodalilas. multis
(1).

Bispanos, ac qu^si-

Ex fcstis
qttondam
cclebrari
sotitis

'"TmQuamvis hoc pacto P^f^^f^"'/^^^, tamen abest ut omnia Jnorescat m rforescat, multum
^^^.^^

^^^(

^LzSZp^r^^i^^'^
r"trrnT:ptrpr:iirnc,ua.nnduplexautsupra,/ie dies
le^t

cunda anni ^"'fj^^-^^^ioribusbreriaOie

J"'" "./'' t^lto X incunte faeta.

"^^1!r^^:^0uu.t.n..V..0H0.

terU\.
332

(6) Cfr. infra.

yo,

tom. S. Qnentin.

^9-";"^'""lf .ttj;"s Quenti.pag.l^ pag

inVaiuiSSC

1.

'

m
B. B.

DE
quo

S.

QUINTINO MARTYRE.
Ulius sancti censi di^cesi in

honorem
s.

excx tata.

e^^structumque orato^num

gere Gregoiio hortanie cccperil multo antequam, Ludosufrragantibus episcopis papa IV et /estumOmmum vicus Pius, anno 834 ..^835.
:

f,

ut

rssent,

iUius, co.^cessit ut .n fcsto

fest.

perv.g.Uun. 0.nn"um Sancto.-un.

fer.a

secunda,

V 1 tertia, rentur (0). ni

vel qu.nta incun^ret liie^asCleTcstes adhibct auctor


4, ep. 4.,

carn>

Sanctorumper antiquuni multis mcelehrari. Minus etiam servari detur jcjunium pridie ^f^'^'"'" XI injunctum fuim
probatur ante sieculum
,

Gallias et

Gennamamjussti

^ntts%.
mss.

Harum

uiique ea: regestlVaHcaepistolamm V^^rimnhaud


in Anecdolis MarUcollcctahic neque altis

exiquam ediiam habcs

Zim

quamquam
r
-

wmmM ir;,:: J:^loiv con^^everintSanquintinensesnon


culoXlIan"9'"'^''''

proponunt alii aliud iempus ^Uco7iienduniprcedictihistorici.jam Vo^lSi


{\).

scripitonem repeneislaudaiam a Raynaldo

sed ncque

''"'^Rcferi

Collietiusmeruditum^^^ ^^^^^^
canomcum
sias.

.^^.,,^i^fcsiopatronidic,atqueiiapcr^^

Joannem Lebeuf,
,em cum

rintusque eo
celcbritas

dum promulgata in Omnium Sanctoi^m au

Galtus
''atio

esi

p^ ^r^c,ip

f^^^^^^^^^f'^^^^^ dchacqua^stionesoliicitus, frustra, Sanqumt^Xiandum curasset tahularium

n^edeniquc^insiantcjamvitcc/nmnse
'

ium

sic facdc in vigiliajejunium, idem deinceps riius P^^-^^^f ditur cur antiquiiate cen^

Sed quidquiddesummailla XII vcl saem TendL. est, id consiat, s^culo immuniiacm^ insequente vetustiorem esse agens de dic ^l Eienim Joannes Bclcihus, Ua
incpxit, qui. comedere octobris: Nec debet, nec jejunmm debet

a^^cU,
buUa un

Lc Blancq, thesaurarw apograpkum ouiusdam m^^ monastcrn servaia^. Scihcet in archivo illius XIV,pergameTvZat ibidemcodcx sceculi in.criptione : Regestum nusin-foi. hac cum b.mes

TEu^tacL

abbait^

dieusque advesperas,
tari. ut

mu

B num Hicc

sanctum Qumti-lu.dam facuint propter Durandus, in Uationali divinorum


tcsie

indicaniur anm gmaeplusicurs papes). Nou Ibt, ^ neque poniificum nomina bxis datx suni,

(regist.-e de aliquot pontificum

Tl

officio^^m (2) qu^. Bclethi, cujus liber mihi ipsa vcrba sunt J. plane consiai qmbus nre^sto non est. Haud longe iamen proannisscripserit hic auctor :
;

Claudio

La Fons (3).

circitcr babiliussub/inemswculiXII, im^no

annum

(4). AUer^m, 1165 laudaius Duproprium., profcrt tesiimonium est, oUit exeuntes^landus, qui, ut ^Mum quibus quibusdam locis, aii, culo XIII : In Quintini.non jejunatur mvigiUa sunt ecclesiieS.

veHm

hoc sibi

t.-anslat.one v.g.Uee t% legitur: De fcstum beat. QmuSl;.numSanoton.m pvopter exarata rubricaiis, Atque hxc Hteris tini beatnm Qu..mnum "^^^e^il vcro nigris Ad spccialem patronum sicutaccepimus, velut ad dev.Uonem mag..am .evere..tiam et quod .n v.g.Ua Ommum ejus l,abe..tes. festum
^ilO
:

.
dum

celcbratur.solemn.tate Sanctorum annis singulis gaueumden> sanctum fest.vis ce ebri coUtis, et festo .n quo igitur .n eodem d!.s bonoratis. Ut munexultaUs, aUquid secu.idum snirituuUter

Om.uumSanclorum,sed
r
'

die tert.a pra;eedent.(o)

iea,u.n.

jam sxculo 1^3 liaquc saiis consiai de quo agimus; ^icc sane usum invaluisse iuncprimumessenatuni. Sic faciic perduci-

Xli

pra^dictum si JQCundius vobis accrescat, venent, vesquinta feria festum leria te.nia. vel
cend. carmbus
obstante, .ta
ipso
die,

statuto

jejumo non

tamen quod

p.-in.o die competenti

sijejunium Ommbus sivcuh ctrcUerXl, Sanctis pnevium non nisi reapseimpositum fuii, Quod nonnulliputant, haud absurde poterit instiillo antiquius dici quidquid csi, coniutmn Sanquintinense. Sed

murad sxculum

XI,

et

pro dicta v.g.Ua jeju..etis^ ante festum ipsun. apostolica Ucent.am liberam vobis auctoritate concess.om ..ostrie impertimur. NuUi ergo qui testatur secum Ludovicus Collietius,
cic

hrnc a

morem a Belciho nrmat Claudius de La Fons multtc sint causx immerito reprehendi, non raro ab unx) dic ad alium

mm

communicata Joanne Lcbeuf fuisse epistolam cujus meminxi exisiimat cam cssc Conira quidem Raynaldus ad annum 1268.
dicipoiesi in bulla Cluniacensi

nuilamnomi-

ob quasjejunia
transfcrantur

(6).

Cccterum lcgitima

esi

cen-

^ senda consuctudo, aiunt Quinii^wpohtam, quse osicndiiur, plurium sxculonim usu firmata

legato, neque neque improbata esta cardinaii episcopis Noviomensibus repreumquam ab ita tamcn ut hensa, multo minus inhibita (7) non cxtendatur ulira limites civipriviicgium aique hac lege ui pridie iaiis et suburbioi-um,
;
.
.

mtimregionemdcsig^iari; insuper immum- F tanium conccdi diebus, iaiem ibi pro duobus asseraieam valuisscpro iena cum Raynaidus forsan ahvel tertia, vel quinta. At
secunda, apographum UuQuis non incpie respondebit mancum esse ; ideo niaccnse mendosum ei dioccescosmcnvero omissam Peiragoricensis

jejunetur.

"i
fecM

,v

-154

Sed quid de ilUs quibusdam

locis

...

qui-

monasterii Uuiionem, quod hxcincolarum qui plura niacensisparum interesset. Adeai, Sanquinimcnses. Uvelit, iaudatos auctores

bus sunt ecclesi^ S. Qu.nt.ni (8), randus? Hcec in Continuatione

M.a7 ih^

num

hoc loco

addendum: nusquam videmus


auctoriiaie ecclesias-

Baronii scripsit numnm: [Ciemens IV] ad alendam Gallorum universis Ghnsti f.dein B. Quintinum pietatem

annalium Raynaldus ad anOdoricus

antiquum primlcgium

sponie, iicafuisse abolitum: scd Quintini feslum concidii^ex quo S. ad tinopoiiianos a die 31 octobris

msi fallor. apud Quvndiemdomiest

que in Petragonlibus paroecianis ecclesiarum


tom. 111. (hCfr Martene.DeantiquisEcclesiientibiis. der 17K3. Binterim. Denkwurrligkeiten DaK 215 Venetiis 4m, part. U, pag 159. Klrche. tom. V. part. 1. pag Lth. Sainls. tora. VU. pag. 401. -(2)Fol. Baillet Les Vies des Quentm. pag. (3) HUtoire de S. 275 Lugduni 155L

nicamproximesequcntem remoium
-((i)H.st. de S.

(U).

21tJ et

Bulus. IV. pag. 50. Fatavu 17^. et infim.^etatis. tom. 74J. Hisuniversitatis Parisiensis, tom. 11. pag. Historia ^IH. de la France, tom. XIV, pag.
toire litteraire

seg

(4)

Fabricius, Bibhotheca

latina mediae

Quenlm, pag. 230 et ^'^m;--0) (8) Urpag Mem.p.Vhist. du Verm.. tom I, lll. l"^^- ^' ^"'^^ '' supra, num. 152. -(9) Tom. , novus anecdotorum, tom. 11. ^"'i' (lO)TheBaurus Brequigny-Pard^su^. Table 1717.- (H) Cfseq;i., Pa..s. VU O^) Mem^P chronologique des dipl^mes. to"'-

m^q-

Colliette.

l-hist.

du Verm.. tom. 1, pag. 337 lU, Hagiogr. d Anuens, tom. supra. num. 150. Corblet, et de relig. de So.ssons Ant.quites pag. ^4. Lequeu.,
Laon,
tora.
I,

et

"

^13)

Ur

t5)Rationaledivinoruroofficiorum,hb. VI. cap.

7, fol. io*:.

pag. 288.

^jy

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


id iradiium
sii,

112
ncscio. Nihilcerie
(12),

kujusmodi

AUCTORE
B. B.

narrat Chiffletius

qui ecclesiie S. Quin-

XIV. Cultiis S. Quintini cxlra Augustam Viromanduorum.

Tcmpla

ct

monastcria

ipsi

tini]irimam Eundationem diu multumque perquisitam nuUibi adhuc invenive potuit. Adjicit anno vero:ln ea ecclesia nunc perangusta Quintini 1514 instuurata, servatur osquoddamS.
mortyris,arcula ferrea vetustissima inclusum

olim in Gallia ol in Bclgio dicala. JEdes cliannnnn ipsi


sacrae.

Fontcs

S. Quintini.

/n singuiis
fere sxculis,

^rrat

jaminde a
sepliino.

profecto si quis prxclari martyris venerationcm exiguis unius civiiatis finibus continerieoristimat. Non solum Quinfinopoli,
vicinis regiosed etiam in universa Gallia, in uhique nomen cjus et gloria nibus et fere pervagata. Scd cum ecclesiarum quse

Posiea vero compcrlum fuit, iemptum vedijlcaium anno 1047, resliiutum anna 1315, exeunte saecuto XVII periisse; nomenque exstrucS. Quintini hinc t)^ansiisse ad saccllum tum in tun-e S. Quinlini. Verum hsec etiam non ita pridem eruta sunt (13). Hodieque in provincia Vesontionensi cetehratur fesfum
sancti martyris ritu semiduplici

ad dicm 29

octobris{U).Ecclesixporro tionensi icqualis fere est Bciiovacensis,quam,

S. QuintiniVeson-

utsupra {Ibjdiaimus, Guido episcopus anno


1069 consecravit. 158 Anno 1224 SS. Laureniio ct Quintino sacra dedicata esi ah episcopo Carnutensi xdcs (16). Postqmm anno coenohiiValtis Gmuliosic 1228 aut 1229 aliquoi retiquix a sacro coipore
templa.

fuerunt numerus olim S. Quintino dedicatx fuerunt, possit, prsecipuas tantum, servato iniri vix
fere

tcmporum ordine.recensebimus. Ut omittam hoc loco templa Augusta; Viromanduoi^m Remensedifcata (1), Lando, archiepiscopus
sis

anno

649,

meminit

in lestamenio suo basi-

licL^S.

Quintini, utique Rc^nensis,


(2).

ut

omnes

consentiunt

Benedictinum monastenum

trans- ^ decisx et in plurcs Galtiarum dioeceses sacella plurima iilusiri puporiatx fuerunt, Certe per giti tum condita censei Hemcneus. Erardus de Lesiniis, episcopus Antiseatempora

Trajectensi anno in dicecesi Tungrensi seu Tt^done, paulopost dcdi662 condiium a S.

nominis, alsiodorensis. capellas excitavit ejus Bazevna ad teram iri parochia S. Georgii de

catum
nii (3)

est

in

honorem

SS. Quintini ei

In urbe Trecensi exstitit quidem ah setate S. Frodoberti, circa

Remiquondam, et

Icaunam, alteram in parochia


nestallo suui dicecesis (17).

S. Cirici

de

Mo-

Anno

circiter 1316

annum
Qunitini

exstrucium

est

Ambiani sacellum

eo loco uhi

camobium S. 673 defuncti, puellai-urP consecraium, et postca in sin.pliccm nomini suhjacebat Mottsprioratum redactum, quod multis Itide^a ad sxcutwn VII a

credebatur, carcer S. Quintini otim exstitisse ingens crypia visitur, quam et ubi etiamtium xdiculaexdiccbant Fornicem S. Quintim. Hxc

eunte sxculo XVIII diruta

est.

E refjione

loci

mo

(4).

scriptorihus S Quintini
sseculo

refc^ntur monasterium Montis pr-ope Peronam, quod tamen

HliusJncompitoin quo patronumpagi

\iro-

confrrmant auctores Galtne S. Quiniini prope christianx (5); sacellum pago Parisiaco, de quo in

X oHum
est

Dionysium

mandue^isis cruciaium esse feruni, peregrmis hatjam sxcuio IX nosocomium, its opem imploratun deputatum qui sancti viri sn-culo XIV undique veniebani (18). Itidem

assurge-

meniio
aitur

in charia

quadam

fahricata, ut

videtur, sicculo

IX
;

anno

65'2

quamquam daia f^vecelesia S. Qumtim Malbo(G),

campi

in ahbaiia brsiliomit cultus sanctinostri Nomoincnsts, in prioraiu


dia-ceseos

Doncheriaci prope Retelium,

in ahbafiaS.

a Carolo Crasso dato diensis 0). In diplomate wemo?-a/-r monasterium... nonlonge

anno 880

a Spieno,

quod nominatur

S.

Qumtmus

(8),

ubt

Remigii Suessionensi, in parcecia S. in ecclesia S. Jacobi civitafis Laudunensis, {10}etc. in di(cesi Carnuten.si

Marix

Amhiani (19),

esi Montis-Ferrati. c (yppidum vivchat monachusFontaneilensisanotempore

Eodem

circiter

nymus qui, in Miraculis commemorat in territorio

S.

\Vandregisiii,
prifi-

Bononiensi et

qui singuta or159 Sed finem non faciat Etenim prwier ea qux dine exsequi vetii. Ctaudias de La indicavimus. enumerant (22) aliique auctores (23) Fons (21), Collietius mariyri dedicatos ;

sacella et
attaria.

S.

Quintino
ftte-

dicata

basilicam sancti martyns dio Walbodingheim.., Quintini(9). -, / constmcta fmt 157 Ssiculo XI Vesoniione Viroynanduensis. in honorem sancti
,

plurimosprioratusdivo

capeilanias, iiem multasecclcsiasparceciales,

^des

runt

Laudunum

ex hujus rehquiis Asseruni quidcm nonnuUi Normannicis inn^deveciis sub

in ecclesiis ^'^^'^^^^^ sacetla, altarta, ut quihus msiUut^ Eustachii et S. Gervasn, tn S ecdemsS. Quintini : sodalitates S.

Umihus.partemahlatam

fuisse Vcsonitonem
ihi

fuerant Remensi,S.BarStephani Trecensi,S.Nicasii ei aliis compluribus. Noviomensi,

ZnTmiK 10)
^squievJe

alii

putani omnes

ad tem^

anno 890 (U).


R

Quonam auctore
hi3t.,tom.

iholomxi cultus S. Quintmi monu- Pturimx 160 Fere omnia ilta numeraniur S. Quintini mentaperierunt. Sed alia multa ccdesis hodieque exQuenUn, 1856.-(11) Cf. Mathieu. S starU, pa,.571. Vesontione part. IKpag. 184 -{12)Ve8ontiocivitasimi>er.alis. (13)Math.eu. S. Qacntm Ket^^q.. Lugdum 1G18. Franche-Comte. -(14) Vie des SS. dela l4e seq tom. Cfr. Oall.a chrisU

xn

f^)

Cfr.

Mon.Germ.

Ll

F , Xll col 534. MabiUon, tom.XU. coi-o^-

,5)Gania

B,,sec. U, Act.i Sb. 0. S. christ.. tom. IX,

IZ' 57l-Tl5)NuL.
fx
co

11 ei

125.

818etseqq.
paK. 242

(K^)

Aug.

V"-

pag. 300

ni\ fbd
pag. 11. Actat>s.^'K Aug. ^u- pab- i".

d Am.ene. (18) Corblet. Hag.ogr.

Cfr. n v^b tom. ui."pag'3.^r^

_
^

de La Morl.ere.Ant.qa.cz /MtlMathieu, S. Quentm, pag. 185

reeuB,

Biano.

bas.lic

??"x"x'kv;1I AnnalesO.S.B.hb.XXX\llI,nu-43

^ num43.-(9)MabUlon,
j,_
'

Puricellus.
^fj._

Ambio-

Mahillon,

^^^

tZ^,

;iSra^';etXt]Nri;anche-Comt.tom.iV.

(^2, Mem 273 et .eq,. pag. 074 et seqq. Verm..tom.n. -J3) tom. 111, pag- 390. HagiQgr. d-Amiens,

p.

d" 1 h.t CU. Corblet.

^^

AlfCTORK
B. B.

regionibusS.

-" QuinUm lempia "^"';"-

T^^clia var.oialis <-"' sea etc, ^i Gcmania


item Moguntix
(2),

in in Belgw .n.m? tvltovlures in Gallia ei Glnslenus, ut valde antiquas. S.

(^us V'"

caU,ed, a Jj
s.tcm

^^^) ,u.a '-'^ -^^ sacellum.jam Am6iacnsi


,

ct

c.r.Wa(

^^^^^^^ ^^^^^^,.

,
..^

Znmucas

Z^nZ

in ejus Vita,ct S.

7'*'-'^^^-

J^\^Z^

S.

^^ ^^,^ ^, Q-'- P"'''-:;'


_
.

Betgneccle^?
;

T.

or,,.orium in snc.. cTua.e,-nione o^diiicari ,bi nunc i;cus lionore (3). Exslat tvris Quintini

ma^

'^l^f.^umusj, dMC p

G.slenopol.m Ql^lZninHannonia, inter sanclus TZes:v^,bodie<iue

pa
monu-

Mamutammus aut '^f^r^^^^.ula dumlaxat


.^j
.,,.,

juvat indicem

descr,bere

presbyter Ad.

";Z^,usLocorumpo,-ronomina.utverr^-

ZcLe

quamquam

in historiarum

ECCIISIAMM
IN GALLIA.

S.

OHmiNM PmONM H.T


m<BC. Arry.

AMBIANENSIS.
trt

pago Ruc.
Moreuil.
Roisel.

in Gallia ei in Betgio.

PROVINCIA

ECCLESIASTICA REMENSIS.

Aubercourt,
Bernes,
Abbeville.
Croix-au-Bailly,

DICEC. SUESSIONBNSIS.

Aizelles,

Craonne. inpaffo {cmon)

Chaulnes.
Bstrees,

Chauny.

Chaulnes.

Amigny-Rouy,
Anguilcourt-et-lc-Savt.

La F6re.
Laon.

Fay,
Feuilleres,

Poronne.

Chaulnes.

Athies,

Foucaucourt,

La F6re.
Fressenneville,
Soissons.

AuU.
Roye.
Gruny,
Domai-t.
Halloy-les-Pernois,

Beautor,

Berzy,
Brasles,
Brie,

Chateau-Thierry.

La Fere.
Ignaucourt,

Moreuil.
Roisel
(9).

Moy.
Saint-Simon.

Brissay-Choigny,
Castres,

Lieramont,

Peronne.
Mont-Saint-Quentin.

Vermand.

Moreuil.
Morisel,

Uaulaincourt,

La Capelle.
Chigny,
Craonne.

Roye.
Popincourt,
Saint-Quentin-la-Mottc,
Ault.

Corbeny,
Charly.

Coupru,
Courbes,
Dercy,

Saint-Quentin-en-Tourmont.

Rue.
Nesle.

La Fere.
Crecy-sur-Serre.

Quiquery,
Quivieres,

Ham.
Bray.
Sains.

Charly.
Veriuand.
Sailly,

Domptin,

C Foreste,
Gergny,
Gibercourt,

Saleux-Salouel,

La Capelle.

Moreuil

(10).

Moy. Vermand.
Saint-Simon.
Saint-Quentin.

Thennes,
Roisel.

Tincourt,

Holnon,
Jussy,
LesdiDs,

ViUers-Carbonnel.
DICEC.

Peronne.

BEMENSIS.

Vervins.

Lugny,
Marcy,

Samt-Quentin.

Aiglcmont,
Cernion,

Moy.
Ribemont.

inpago CharlevUle. Rumigny.


Asfeld.

Moy,
Nant;ud..ur-Ourcq(Nanteun.V,chol),Neuilly-S..Front.
NeuviUette,

Gomont,
Chateau-Porcien.
Saint-Quentin-le-Petit,

Signy-VAbbaye.
{esi

Saint^uentin
^
,

bas^hca) ipsa S. Quintini

Thin-le-Moutier,
-Front.
DltEC.

Samt-Quentin.
Sequehart,
'

Nemly-S
Le

Catelet.

BELLOVACENSIS.

..

Ribemout.
1

TheneUes,
(juise.

Boutencourt,
Guiacard,

inpago Chaumont.
Guiscard.

Va<iencourt,
.,

Voulpaix,

Vervins.

(11

Donati,

Nuova descrinone

di

Parma. pag. JO.


1B58 -(2,

Mem. p.rh.st.duVerm.,toml,pag.538.

cl';

Parm^nsia, pag. 516.

Parm.

N.C.

bcnptores. tom. I. Seranus, Rerum Moguntinarum Acta SS. Belgn. tom. IV, (3) Fran^ofurtl ad nu 1722. Etude sur Ics monumonts ua. 382 -(4) B. du Mortier. (5) MabUseqc,., Tornaci 1802.

pag.

archeol. du Pas-de-Cala.s, baviUe: Memorial h.stor. et pag. 173.- (7)Cfr. Mathieu, S. Qucntm, tom II Pag. d-Am.ens. la cathedrale de Gib'er?. Descr.pt. h.st.

"/) ^^^^^^^^j^;

18^

de Tolr^ai. pag. 123 et XLVl, ?on An-le'o. 3. B.. Ub.

pf; S^5 ct seq., Ambiani soncu^te,pag^7 et seqq.

1833.

(8) S.

(9)

Quentm. sa v.e du Corblet, Hag.ogr.

num.

2U. Colhette,

Z. d-Amlnl tom. lU,

pag. 389.- (10,

^^^^^^^^]

DIE TRIGESIMA. PRIMA OGTOBRIS.

775
AUCTOBE
B. B.

Sacyle-Petit,
Saint-Quentin-des-Pr6B,
DICEC.

Liancourt.

D1(C. EBROICENSIS.

Songeona.
CATALAUNBNBI8.

Fontaine-BeUenger,
PoBes,
Saint-Quentin-des-lsles,

m pago

Gaillon.

Pont-de-VArche.
Broglie.

Fontaine-Dems,

inpago Sezanne.
Sompuis.
DimC.
S'-Quentin-de-Blavou,
S'-Quentin-le3-Chardonnet8,
SAGIENSIS.

Le Meixtiercelin,
Ognes, PHvot,
Soude-Sainte-Crois,
Saint-Quenlin-leB-Marais,

La Fere-Champenoise.
Avize.

inpago Pervench^res.
Tinchebray.

Sompuis.
Vitry-le-Fran?ai8.

PROV.

ECGL.

VESONTIONENSIS.

Saint-Quentin-le-Verger,
Saint-Quentin-8ui--Coole,

Anglure.
Ecuiy-9ur-Coole.
DI<EC. VESONTIONBNSIS.

Verdey,

Sezanne.

Lambrey,

inpago Combeaufontaine.
DI(SC. NANCEIENSIS.

PROV. ECCL. CAiMERACENSIS.


D1<EC.

CAMBBACENSIS.

Saffais,

inpago S'-NicolaG-du-Port.
DI<EC. SANCTI-DEODATl.

Avelin,

inpago Pont-i-Marcq.
Seclin.

Bauvin,

Bouchain,
Broseele,
Clary,

Bouchain

Houecourt,
(1).

irt

pago

Cliatenois.

Wormhoudt.
DICEC.

VIRDUNENSIS.

Clary.

Ennevelin,

Pont-i-Marcq.

Baulny,
Contrisson,

m pago

Varennes.

Gouzeaucourt,

Marcoing.

Revigny.
Etain.

B
D1<EC.

Foameix,
ATREBATENSIS.
in

Givrauval,

Ligny.

Ecourt-Saint-Quentin,

pago Marquion.
Mavfjuise.

PROV. ECCL. RHEDONENSIS.


D1(EC.

Hervelinghem,
Lattre-Sain t-Q ue ntin,

Avesnes-le-Comte.

RHEDONENSIS.
' P^^QO PiP"ac.

Ligny,

Bapaume.
Saint-Omer.
Aire.

Saint-Ganton,

Longuenesse,
Marthe,
Mont-Cavrel.
Saint-Quentin,
Wii^vignes,

EtapleB.

DI<EC. BRIOCBNSIS^

Aire.

Cohmiac,

mposroChatelaudren.

Desvres.

PROV. ECCL. BITURICENSIS. PROV.


ECCL. PARISIENSIS.
DlfEC.

CLAROMONTENSIS.

DKEC. BLESENSIS.
Saint-Quentin,

inpago Sauxillanges.
Menat.

Souge,
Saint-Quentin,
Dl<EC.

m pago

Savigny-sur-Braye.

Saint-Quentin,

Montoire.
DICEC.

LBMOVICENSIS.
in pago YeWetir^.

MELDENSIS.

Passy,
Soignolles,

m pago

Samt-Quentin.
Bray-sur-Seine.

Brie-Comte-Robert.

DI(EC. ANICIENSIS.

m(EC. ALTIELIANENSIS.

Saint-Quentin,

inpago Puy.

Baccon,

in pago

Meung.

PROV. ECCL. SENONENSIS.


D1(EC. SENO.VBNSIS.

D1(EC. VERSALIENSIS.

Brieres-les-Scelles,

tn pago Etampes.

Fontenaypres-Chablis,

'

pa^o Chablis.

Chamarante,
Nucourt,

La

Ferte-AIais.

Marines.
L'Isle-Adam.

DKEC.NITERNENSIS.
Saint-Quentin,

Valmondois,

inpago

Pouilly-

PROV. ECCL.
DlfflC.

HOTOMAGENSIS.
Dienville,

DHEC. TRECEN8IS.
,

pago Brienne-le-Uhateau.
Soulaines.

BOTOMAOENSIS.

Epothemont,

Brienne-le-ChSteau.
Arcis-sur-Aube.

Allouville-Bellefosse,
Mii^ville,

m pago

Yvetot.
Goderville.

Malhaux,
Nozay,

DICEC. BAJOCENSIS.

PROV. ECCL. TURONENSIS.


DICEC ANDEGAVENSIS.

Luc-sur-Mer,
Potigny,

inpago Douvrcs.
Falaise. Falaise.

Saint-Quentin-en-Mauges,
Saint-Quentin-sous-Bauge,
(2).

in

pago Mon^^^^""Bauge.

Soulangy,
Falaise

Sousmont,
tom. lUpag- 51U.
DICEC.

,.-,

f9W'iV

DE
176
DICEC.

S.

QUINTINO MARTYRE.
PROV. ECCL. ALBIENSIS.

LAVALLIENSIS.

AUCTOBE
B. B.

LaPellerine,
Saint-Quentin.

mpa^o

Ernee.
Ci-aon.

DlffiC ALBIKNSIS.

m;,a,oPay-LauronB.
Appelle.
DI(EC.

.-

PEBP1NIANEN3IS.

PROV. ECCL. LUGDUNENSIS,


DlffiC.

AmeUe-los.Bams,
AUGOSTODUNENSIS.

'"mo

Arles.sur.Tooh.

Bray,

inpago Cluny.
DltEC. DIVIONENSIS.

PROV. ECCL. GAMBERIENSIS.


DI(BC. ANESIACENSIS.

Aubame,
Grancey-sur-Ource,
DICEC.

inpago Bligny-sur-Ouche.
Montigny-aur-Aube.

Trempigny,

in pago Rumilly. ^

GRATIANOPOLITANA.
in

IN BELGIO.
DICEC.

Saint-Quentin-sur-lsere,

pago TuUins.

Saint-Quentin,

"^

MBCHLINIBNSIS.

PROV. ECCL.

BURDIGALENSIS.

Lovaniensem^ par^cialem S. Quintini Pr^ter ecclesiam in paqo Wolverthem.


Irapde,

DICEC. BUBDIGALENSIS.

Lennick

S. Q.

Lennick-Saint-Quentin.

Saint-Quentin.

in pago Bv.r^ne

Louvaiu.
Linden,

Saint-Quentin.
DICKC. AGINNENSIS.

Wommersom,
DICEC.

Louvain.

TOBNACENSIS.

Saint-Quentin,
DICEC.

/ ;.as.. CastiUones.

Tornaeensem. par^cialern S. Quiniini Pr.ier ecclcsian^


Beauwel/.,
Ellignies-los-Frasnea, '" ^''^'

ENGOLISMENSIS.
i

^^'^
lasnes.

Samt-Quentin-de-Chalais.
S'.Quentin-de-Chabanais.

pago Chalais.
Chabanais.

Grandneu,

Beaumont.
Peruwelz.
Boussu.
Flobecq.

PeruweU,
DICEC. LUCIONENSIS.

Quaregnon,

BouiUe-Courdault,
DltEC.

P^o

MaiUezais.

, Wodecq.
,

PETROCOEIEKSIS.

DHEC. LEODIENSIS.
Hasseletense^n, Prmterecclesiam parcccialem

Saint-Quentin.
DlffiC.

mpa^oSarlat.
BUPELLENSIS.
'"

Saint-Trond.
Gelinden,

Chermignac,
Saint-Quentin.

Saintes.

Guygoven,
Zonhoven,

Looz.
Hasselt.

G"^^^^-

DKEC NAMUBCENSIS.
PROV.
DICEC.

ECCL. TOLOSANA.

Awagne,
MONTALBANENSIS.
Corenne,

m pago

Dinant,

Florennes.
Courriere,
Dailly,

Saint-Quentin,

^5 Lauzerte.
DICEC. APPAMIENSIS.

Namur.
Couvin.

Namur.
Lives,

Saint-Quentin.

m
ECCL.
DICEC.

paj/o Mirepoix.

Mont-Quintin,

Virton.

Waret-la-Chaussee

Eghezee.
BBUGENSIS.

PROV.

AVENIONENSIS.
DI<EC.

NEMAUSENSIS.

Saint-Quentin-la-Poterie.

m pago

Uzfis.

Oostkerke.

Bruges.

veneraiione colilur, 7^S.Qu"n. paironns priecipua nvmu. instiiuia quadam religiosorum hominum sot\no ante diem P^'' dalitate{\),sive celehrato quotanms in pago Ecourtfestum sacro novendiali, ut Atrebatensis (2), ahisS' -Quentin dioeceseos supplicatione aut que, sive habita publica peregrinaiiomhus, susceptis piis itinerihus aut Saint-Quentinut in vicos Vermand. Brasle, Narratur S. Quintinus,

Sed in aliquoi ex

iis

ecclesiis sanctus

plurimi etiamnum

swe

se quotanms supplicanies Ascensionis Domini, sancconfei^nt, in festo Quinquaginia lum martyrem imploraiuri (-4). cernebaiur adhuc Amcirciter ahhinc annis ibi tenfonsquem S. Quintinus, carccre

hiani tus,miraculosuscitasse ferehatur:

etad^em

l^S'Louvry

etc. (3).

occmn AmhianoAugustam Viromanduorum

est (5). H^jus posiea sacellum xdificatum vicis MarteviUe, Quifontis et aiioritm qui in query,Brasleetc.,aS.QuinXinonuncupahantw% adhibehant {^). aquas legroti fidenii animo etiam\Q-^Ecclesi.^qu^ S. Qmntini festum

Diesjesi^^
^^;;^^^^,.
^..^_

cidendus traheretur , iransiisse Deum. dictum Holnon, ihique siti enectus, quo facto, statim fons emicuepreceadiisse :
rit.

per

locum

numcelehrani,aliumalixdiemeiassignani,ut pleneque iamen 2 maji, aui 15 novcmbris (7), comoctobris : ad priorem

Ad

sacellum postea
Du
Bi-eul.

fonti

imposiium

diem 30 aut 31 memoratur, quanium in Ordinihus divim offilll.pag. S.Quentin.,tom.Ill,pag.355.-(5)CQi-blet. tom. ColUette. Mathieu. S. Quentin. pag. 183. Cfr. (0) 3(r7. Cfr. Corblot. Hagiogr. Memoires! tom. II. pag. 075. -(7) d'Amien8, tom. 111. pag. 390.

(2) Antiquitez de Paris. pag. 602. (3) Corblet Hag.ogr. Mathieu. S. Quentin. pag. I8G. 389. Cfr. 01. de La Fona. Hist. de S. d- Amiens. tom. 111, pag. (1) Cfr.

Quentin. pag. 275, 278 et seq., 282.-

(4)

Gomart. Etudes

Oli

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

777
AucToaE

cclcbmndi video, in difxcesibus Blesensi, Aurelianensi, Trecensi, Virdunensi efc; ac colitur officio scmidupUci in direcesibus Remcnsi, Sagiensi, Tolosana etc. Ad diem 31 commemoratur in dicecesihus Augustodunensi, Bituricensi, Carnoiensi, Lugdunensi atiisquej festum cjus agiiur ritu semiduplici
cii

adjuti, sic ista

Deo venerantibus te, ut, tua interventione Iranseamus temporalia, ut venire

R R
'

ad pru^mia mereamur ajterna, per

communem

Deum ac Dominum nostrum Jesum Glu'istum, qui cum Patre etc. Htec sane virum produni
neque cloqucntia ecrpertem nec numeri oratorii tinguvive iatinie igna>^m. 165 Hahitus sermo est in festo sancfi i)\i\ntini, ut non ex uno loco effxcitur Dum hujus beali martyns trmmplmm gaudentes reculmms ei infra: Tuo enini,Dumine,hoiiore agimus liujus martyris solenmia. 5^ xd}inam? Intempione Viromanduensi ? Obstat primum quod mtlla, ne ievis.^ima quidem, fd rnentio sacri corporis. Quis aiUem facife sibi persuadeat hanc
:

in Ecclcsiis Catalaunensi et Lemovicensi, ritu vero dupiici in Atrebatensi et Cameracensi.Jn Ecclesia Vesontionensi colilur dic^9 octobris.

forteUicius
(^*'

"""

ft>jii

XV.

Cullus S.Quinlini

monugratia-

nienla mss.

Sermo pro

rum
culis.

actionc. Libri de

mirade

potuisse prsetcrmitti, si concio habiia fuisset in ccclesia R. Quintiniprima/ ia, ejusque ornata
reliquiis; in conspcctu deniquc sepulcri,

Sermo

in octavis et

lumulationc. Poemata. Ih nmi a Santolio compositi. Icones.


Sermo pro gratiarum
aciione

ad quod tantus erat homiyium undique accedentium concursus, ad quod frequenier ferehantur patrata miracula, obtenta heneficia ? Deinde notanda suni verba ; Interccde pro monacJiorum choro. Nonne indicio suni orationem dictam fuisse in ecclesia regulari ? g Immo forte in monasterio Belloracensi ei ab
Ivone ahbaie, posimodum episcopo Carnotensi atque inter sancios relato (3), viro in paucis docto et facundo, qualis, ut mea opinio fert, certissimc erai auctor Ser^nonis. -IGG Super.iunt B. Ivonis sermones plures.saltem viginii quaiuor (4). Quos cum siudiose
perlegissem, non potui non agnoscere, sive styium, sive senteniias, sive gemuf orationis spectabam, quamdam cum nosiro Sermone affinitatem. Delcciaiur auctor in illis sicut in
desincnlihus, isio aniiihetis,periodis simiiifer
senteniiis breviteret concinne redditis, licet in scripiione paido juvenilius exsultet.

\n codiccSanquintinensiqui A.uthenticumtfM/po

nuncupatur (1), intcr Acta passionis et historiam inventionis primx occurrit medius Sermo pro gratiarum actione in festo S. Quintini,
Erncsius de Chauvcnet, sicut et narralionem incentionis, puiat ipsa Acia Raimbertoi^iy.sednescio quojure. tribuiposse Cxterum Sermo isie nihii ad historiam cultus initio ad S. Quintini ittusirandam confert : ab finem est quasi perpeiua eocclamatio viri gau-

guem

clar.

et

" ^-

^"'"''-

agendcntis, admirantis, etprveseriim gratias vocavii, iis Dco qui S. Quintinum adpassionem
corroboravit, inter tormenia consolaius esi, et nunc in coelis beaiiiudine cumulat, nohisque eum insignem concedit patronum. Ideo foriasse

nosira

Scrmo

reperitur in Authentico medius

inier Passionem et Inventionem


esi

primam,quod

illins velut

corollarium. .Juverii, speci-

Insuper animum sidjit conjeciura, orafionem ecclesiiV S. forte dictam esse in dedicaiione anno 10G9, quam miQuintini Bellovacensis

minis gratia, clausuiam adscribere: Credimus enim quia requiescit Quintinus, servus
sacrificium tuum, tuus, miles tuus, martyr tuus, tuum, in sinu Abralije, quem prieholocaustum sanctoparasti amplissimum et beatissimum deliciarum tuarum receptaculum in paradiso immortalis, inter sanctos tuos

nime rcpugnnf
iyris fcsio

facta
ct

m fuissc ipso sancti mar-

cetehi^atam testantur

Ut
bile

quam summo apparaiu monumenta cotvva (5). auiem Sermonem Raimberio abjudicem,
die,
styli

movet

diversiias.

Cerie

si,

tU proha-

dixi,

Raimhertus

rubricas

Passionis

rum,

feltx

^ gaudens

et et exultans, fruens glorite

sanctorum
confessione
colia;-

conspectu,

angelorum

consortio,

faciie eumdcm et Inveniionis composuii, non p auciorem. Elocutio aicrediderim Sermonis Hic tersa tera ah aitera admodum discrepat.
et

martyrum,

{^lorificatione
;

propbetarum,

pro tempore bene laiina

csi

illic

fere
.

reditate apostolorum

tum Mudens
te

te, sancta Deitas, quanvidens et semper videre sitiens concedis, summa paternitas; exultans
;

in

te,

Christe,
te,

sancta claritas Dei

jubilans
Spiritus

te et

barbara. ,., Quintmi ^^^^^^^^' 167 Inter antiquissima qu.v ad S. cvMum pcrtincnt monumenta, non in/mium scripsit ^^ gradum obtinet Liber de miraculis. Nisi toiam
interscripfionem spuriam vel corruptam et (quod nemo hactenus piapolatam habeamus num fecit, immo ne censuii quidem), fidenscriptori sicpe testanii se mulfis ex

pi^
tis

sancta

caritas,

venta-

noster, unus Deus ac Dominus

pr^mmm

gloria felicium. sanctorum, corona beatorum, beatissime martyr Qumtme, Apud quem tu, o intervemas deposprece ut pro nobis

dum

est

supplici

cimus,

qm

adhuc mortalitatis vinculis

et pec-

laqueis. Ora pro supcatorum constringimur pro devotissimo populo, plici clero, interveni choro; sentiamus intercede pro monachorum qui per nulla nostra confidimus

ut ipse na>ratis prodigiis inierfuissc Aliqua, verbis a patnet in cpiiogo monet, in scriptis ei AudoenoJ bus (ut SS. Gregorio Turonensi
intuita, fideli, nan-ata, aliqua a parvitate mea paginis commendare cuprout potui, sermone

tua sulTragia,

ravi.

Dein, cap. 13, sic ordiiur

Hactenus a

vicem amatons tui merita. Redde, precamur, amatoribus tuis, postula gratiam
impetra veniam

nunc proprus fidelibus patribus nobis exposita, sermone adnoocellorum aciebus inspecta fideli
seq.. Bellovaci I'i31. Hiatoire de Beauvais, pag. 457 et H.st. du d.ocese Hemeneus, Aug. Vir.. pag. 124. Delettre.

(1)

Cfr. 5..pia. nura.

et seqq.

- fOlCfrsupra num.l5 ^;'.\^''^^\^^, _


^')

5i\5)ai^n--hevy,Spic.Ieg.um.tom.ll.pag.l36.Louvet.

98

tabiraus.

Octobris

Tomus

XIII.

DE
778
AUCTOBE B H.

QUINTINO MAnTYRE.

m
um
toto ost
c

studiis,

eomraodis cernin^us

-^^-da^

palt secutus in Gran. \nrfl.a.-is, pat>-em

t;:;ve;';c,uiibiclemdiua,..e.e^ul omcio gvessuum repento Quem bona3 memo.-i;E impe.-ator

- Ututus

quo pago,
vieo, aif,

pe.-cunctaUnintuens, aecersitum, .'" esset fam.l.a . quave

ep-e?."- ly^> u.^e loeo

^:e;etud.nem
tio

scr,p.o.-un,

s-t ^-'-- -

Ve.-mande.,s.s fam Sancti Quin.ini


at.jue

ejuskem saneti ma.-tyris


set. adcluctura

Ful^

Quocirca, gratia thnst, >,uam. interventu sunVa.au.e "stilque pr.edic,i L,duir, p,a.. taraeu nuam imperito sermone, juss.on, ecc.es.a. eupien.es u Us Novlomens.s pauca
tecta.

.abesccntc,

*^; ^^^.

bus

m.ramur

cunct,,

Heus' aimus universi ctc. rmssc rcst.tuta. Certo, januarn anm SU.patet lor ohicril dic 28

mmt sopto,. tlad annum Dcm d.cdurclauco

haic s.uduimns compend.ose Noviomi Linduiras ab anno de c.'bere. Scrf-7 Opusculum ^laque propa.-e.-e,

flSO (5).

r:^^
mediocir
citer sx-

0-^^^,

fliil

hunc '" eventum contigisse ante mutto 168 Ast auctor libri

chrtst.an^ (6) Hemer!>:us.Scriptorcs Galli^ mared.torum... a Quinl.no f^! f, ,t niun.

sub exiium siccuU X. auctore rfm( c,., Minus prohatur quod de

US.

L.nduUu;7am(,

PO^ffZmo-

ca;nob,. seriem ab instaurat. U-re n iraculorum Libellum P"'-!"nacho describi curavit.

cutoIX

fecit

ZZ^
riie

ra

" abbas... tP' .luondam Fulradus postea abbas... Cujus construe.-e curavil.
tr.ces.rao

pe;str,ngamus. .g..ur

bo. raemo-

oaecclesia; Qu,ntm,an;e nue .-ationem cuidam afr,n.,t, tamet studns, noni ;, ducus partium prod,t Insulanum aper.,ss,rae rnachum se QuaUter potent. cap. 1

Veroraanduorum Heraera^us ,n Augusta ccqu, bon,prceter oranem sed eura ustrata

,1-

rct:,r his verbis


div.naj

ipsura sacrum de B au nloaristiInea.-nationis,... posuerat Eligius, eorpus quo eum sanetus

octingentesimo Huh'nom"ne.... anno

To l,op.imoloco,quoetnuncoptrme,a^et
tumulatus

locum .stum. quod qu.d.ara F,. res D inde cap. 2 M.raculura u. et supersunt, se sc,,-e faten os.,-iqui adhuc
raajestatis
:

relevavit

Z^Tla Foi
ad annum 854

..sepeUvit.fficprom.naor!(Ctascriptum esse sub (1) lihr-um


Vi.it autem,
a,t (2),

i retulerunt. Et oap. vidisse nobis veraciter


arau ..batur
cap.

nostro rQuidaraadolescens,noraine G,roldus,,n nosIs pr,orum jussu pistrino

c:::ifM.agnoetU.dovicoPio.^Hm^^^^^^^^^
sub cos
:

,rura

ascend.tnov,

teraph. . et lapidei trabes


af-

coUeg.t prnna S. Q ndem annos canonicus qui postea Prima dixi al.a en.m... tini n,.racula.
:

Tum

ignotus
aucior.

'"mZTest

m,!9 duhUaveTcZr-"^eSan,uintinensem non

w
In':

amMoaturergo guod de ^tate tano ' Nomen penitus latct. auctor


res

Hmguis cnim alius tam diligentcr

mnas

Tpsa hasiliea S.
observas.^et ac

Q-"^'i-'

conspesuos et gratanter, ut fines recognosceret o OsDenique eap. ;. vimus, oscularetur iUos. Cetera eodera brachio suo etc. trd,t nob,sin quulem He,era.i fidem elevat.Q o", rainus argumento sunt ralsam HemeUcet breviata. cL.Quod ipsum lihellurmnte. apparel. P-.tnrum percurrenti manirestius
:

tena Donec rursum su,-gens a

Mentiam

P^^^^^JITJ^^vres Er;o,es fidcliter notasset?

\^^proniusadfidem

est,

incolam Insulam

looogeslas. monasteriires scripsisse ^o

Au miraculis exeipit ill Libellum de Quintin,. Ita ordtIMico Sermo , octavis S.

__^

^.

tor et aetas
ignota.

tyrisspectaltcs exkihcns.

Eam

,tague ,nte-

repernnu^^ l"Zmlemus. Libn.m ,uogue um ' ^""^^^ mss. in aliis codicihus


C
in

dilect,ss,m,, Zr Festus nobis pra,sens, consecratus illux.t, quem beati Qu,t,n, martyris anni revolut,o pra,sentaad celeb,-andum hodie ut Quia cceli cives, m5i(, Et inrra: vit

d.es

BruxcUcnsi 7400. hi quid 5515(3) atque in divermm occurret. .d

est ut et nost,-a l=ecredimus, exsultant, dignum quam tanti martyr,s attolht

j.

ms

tetur

ecclesia,

exemplaribus

praiseotia.
tuali,

AUum de
miraculis
libellum,

de tniracuUs B. ''T-m.^Eo^statalter Ubellus inscriptio apud HemeQuintini, quai, ut r^rl ep,gestasuntinlnsula, L.ndulph,

sp,r,No eim de prajsentia ejus est p,-eDom,m cujus mors in conspectu

tiosa,

rrm(i),
canon.co

exeunte sculo X,

conscriptus a quodam 3^0^?^;^ ioraensis jussu ejusdera raar.yrjs;


ecclesi.

cultu. pi-opte, dubitamus,cujus corpus pio venerando an,plec ,^ eximiam vita. imita.ionem, fimbus Deiutnostr,s

mur

Voluit... miseratio

gum
lor e

suhjungemus. Hio p> mriter Commentario

deinsanctipasaguiem funderet. Expositis adjtcil : Ha;c de morte. troni cruciatibus et


comraemoravimus,

eapita multo hrevior, uipote qui parvo prologo "' eomplectitur, prtefixo tum i^uiniJ^'^'-'""^^niUrpf sca.cct asserit. asser . scilicet quie Hcmcrxus qu^ Hemer^us

qmnquc an-

gloriosi martyr,s pauca historia sacrse passionis quatenus ejus raer,ta glonosa

mm
E

>

lihellum

conrectum r^tsse jussu Lmdulfi et exaratum acanoepiscopi Noviomen.is, Quinlini, pr.us oertumomnico ecclesiteS. auctor : stu e nd^ nino est. Sic enim orditur
et

duobus duohus

niiuu^ w..v-...p^ posttantiagoisv,ctonaram,nus.t.^ge,*^ nost tanti aconis victonani P^" ^^^^ digissiraa. Quod et,..ra

^^f
"^

'tTa;

apud os v,sus,

et

surdorum

;,'^;,/p,.,.urapens sermo eviden-

^^^^^^^'^.^

""<,

,/, facile colligilur etdeauchabita sit, sed de tetate

\^

b.U. natmnale, tom. 78'L C&) Regesto. pag.^. 1744.- {A)\n IV, pag. 134, Paris.

a)

334. Hist. de S. Quentin, pag.

{2)

Aug.

Vjr.. pag.

3)Cataloguedesmss. de

la

992 ^tseq.- (6) Gallia christiana, tom. IX.col. Vhiat. du Verm.. tom. 0) Mem.pour col. lOyl.

Tom. IX,
1.

pag-

^^'

vano

DIE TRIGESIMA PIUMA OCTOBRIS.

T79
AOCTORE
B. B.

mno
jam

eat,

quemadmodum

disserlationc (I)

judicat in laudaia clar. E. de Chauvcnet. Is

enim
.

iumulanecesse erai ut orator sub annua narrarct tionis celehrilate loquens, ea quoque ouiTtne __ . i,.(.v,/. r.f^tinfl^-i'nJ

'i^euujiiniiuitA

ci.

Mft' .t"K^'^"

quam auctorem Sermonis

i- in gratiarum ac'

/ionem(2).Certe,aiV,compositafuit hajc scnptio


manifesto apparet anto Lutatem Kaimherli..., ut coclice obtinet, inter vel cx ipso loco quem in circiter opuscula quorum recentius ad annum

factus 175 Utcumque res se nrwei, fn ou/ /"'^ ipso(umulationisdie,adscrihenduscril incunti dccimo ; sin rero in dic annivcrsario,
Sicculo

f^J^^
^^^;^^

^^^^
y^jj^

ejus c^tas nos

At cerle sa^cvlo XJI postequoconriornonest, siquidem Authenticu/n, De auctinelur, SKVO illo fuit exaraium{^).
latet.

980 referendum esl. Argumenium est, non plane fidem facil. Sed quidquid quum videtur hic iSermo ex integro edendus, histonovi exhibeat quo sancti martyris
nobis
nihit

non

proferri potest. Si iore itidem nihil mtis certi fidem videtvr, hahUus Sermo, ut mihi propius

ria aul cuHhs iUustretur. cst Sermo, quem iT3 Muilo pluris faciendus . no de tumulatione sanctofuZLione jam siepe laudavinius, de ' ^, _.; . ^, Quintini et Victonci et est mnrtvrum n.iiniini Rt Victorici,
habitus probabiliter
,

illilrihucris, cw eum nonabsurde Raimberto Authcntico hahemus(o). jus effigicm etnomcn in

at

die

quodam

tumulafionis anniversario,

reperies modulata, In scriptione nonnulta locn discrepant elocutione ei forma non valde

aux

rum

Christi

sancti confessoris Cassiani.

Quum

certum

affir-

a Passionis ei Raimherio fmsse commetricis: has porroa


positas,

Inventionis
esi

primm

rubricis

mare

liceat

tumulationem

conligisse

ineunte

plurimorum

opinio

el

quulcm

002 et forte anno cirstBCulo X, vo^i onnum sermonemluinc tetatem non citer 903 (3), palet
superare. At qutcritur

''^i^l^rnsiveRaimherlussiveam^^
visauctor Scrmonis
est
,

is

cere v^.^m sona


et

utrum

sit

iJ,aiumulatione, an in hujus recurrente Ujaanniversario, singulis annis Semper in Cbnsto amannuarii. Sic incipit viscera, societas Deo tissima patrum et fratrum celeberpr^sentis diei solemmtas
.-

hahitus suh quodam die

gravem Lnimcpcregrinum.SS.
translationcs, ei si quid

Ecclesite ct in historia sute

ciutat^s

Victortct,

Cassunu E

acprtecipueQumtu^^ pas.^ionem

invcniiones,

aUud

id genus,

^um-

matim
urbis
lunt'-

m-atissima.

rima nobis
norifica,

admodum

exstat et veneranda.

Est

tumulatione honamnue consecrata sanctorum


Quintini, Victorici...

Quorum quia gratulamur amplectibd. memomur clement.a,proeorum pra.coma.


ria,

atque Cassiani... pr..sent.a et adjava-

Teuuait,

Errat ex annali chronica. duplici SS. Qumtmi ei lois ; sed ubi de -, t^iani translatione in oppiclum dciegum irruptionihus ci Normamiicis

exhibei ipsi prwsio fiiequte utique plurima ei annalibus. item ex varUs chronicis

cxaniiquis monumeniis patnx

quidcm

Zuoi
de

Si
sit

bujus

tde

semper exstat, d^cendum tumulatione ipsa : sicenim exstabit ; recte autem omnino foret : semper anmversar^o si die TicUur semper exstat, Sinautem vox semper, u( sernioest prolatus. cum voc.lm cLseo, tr^i i-w.y""-;/ pnuidem censcu, est conjungenda

nitimur attollere legendum refertur ad e.stat rU emper hocintellgihaud commode


festivitatis

successione agit, ^vz scvipt<>c c^ poranoiat quam ah ilUus Htec jam supraattz-

Francorum

<^ccuratiiM

Zcctandumvidehatur.

"^i),

magisperspicua f^en,^^^^;^ communttabnnus. .crintionem cum lcctore quamquam auctor nonadet

TiTexlemum
iri^npn 7j)in?7ne

.-

qZem

cfit

-w/nt-"*""'

'

amantissima

et

gratissima.

stvc

uirique. sive

,,

linnis

vemm, aerimomam refen-i pos^mt in toto sermone lTtae7mh-um ridetur nUnl


:

indicatur
choro
c;

emli XIV qui '" Hymnodia ma..uscripta_ol.m^m


,

i"""^'

.s.gv,m^,_^,,,

et^rli^iuoaperspicueadeosp^^^^^^^^

apoqraphum, demopervs servaur ' ^^ f f^ ,,ion F

S.

ouintini ecclesice uumu... c

decantata.

bjui-

/.cc est

t^-::^!:iz:t^:^''^^J^^^ -r:u;.r;sr;:rps .
in dic dM-

^^^'^"fll^Xl^^

au myst^re

nivi^sario.

tndicat {9>). ^^""^ ipsc titutus ^^ f^,,jo ^^ ) ,.^ TTpmprxum inveni7nui apud licmey ^Lu/, sejnel osse a Ba one p,,ni
_.

bvavit solemn.a \"":'"

""!

consultu

quodamlocidyna
statmt, ac
''^^

b.neficium

recupe-

'tu' amoie venerabiU am n,.'o ^mie O-; habeaturetsolemn.s..--habeatur et solemn.s


lata videniur

"^ T,itotis lau<le et -""orum quotann.s fest.va

ipsorum

9 '''^.l<^^ZiZpolitano, . r''ltlntinopolitlno, oum

^ ;/ J^^^

nonaheopro;^,, ^onlifice

t "'"7',:

mundatum co.actu l.neumdem fef em; ^^uu Qu.nt.nus abs.ertoorum q"''" sisset ; m.raculumque
gculptura eleg

mviomensi

'''Pf"J"^'Zpotius ab eo i peragereiw '" ' ipsa perageretur commemor /^^ cov fstam ly,rnemoret '. . die festo rcm olim gestam

et

j^^m

s:-:^:r.-.a.eo^^^^
i

f'"^ ecclesi*

chori ambi.u,

PH.i^pa Saint-Quentinoisce,

toiii.

(l)Cfr. supra,

num.
H-

^m H^ W
ia
\"'

Cfr. supra,
17.'

num ^^^
(7)

85.

pag. 391.

Supra,

passionem

(5)

Supva, nuin.

780
AUCTOBE
B. B.

DE

S.

QUINTINO MARTVRE.

vidimus in b,bUothecu

S.

V.rtons Pans

Sul

^ cautuaere. .empora patres nostri cu, donum fuit AugustEe, uUus illo Quintini u.-vo post est longe et Baion purgatus conterretur

'"

^^-"^^^

'S'l"^'^l^^,.^JJ,,i^antequanrActacdnnus, iconWus hrccUer dicamus.


t dc S. Qmntini

e,

.cuca.

Nonsolum unoginespicta^.aut

c lapuic l^gnove

illa

fa.ditate corporis,

usu ^^1".
fit,

reliquiisB.

Quintini, ut

^"!;,^ vun mundatucem

pturAus n locts sculptiejam inde antiquilus etiamsanct^ marsed mdcmus canotam in sigilU^ cvmtat.^ ct

ZLtur,
tyris

accepissent(l).
liturgica

178
gicis

Dc cuttus S.
est

Quintini

),. htur monument,s ;,7i<r-

UJniquam in signis percgrmantmm pristmar-um sodal.S^,

efpgiem

non

\uum
Inim
ipso

"^^^^^an Qu^^'^ supra plc-aque att,ger,mu.


^SU,

quod hoc

loco late

ac in veteribus nummis, In rccognit.one sacra.su-^ taum insignibus. Sanqutntmcnsts, anno 1399


r,clleclitis ccclesi.-e

annorurn in b,-e.iariis indicentur festa et lcgantur 1744

16^

Vnum

Commentario pr^do adj,ciendum ^-dctu,-hymnossa


hic

toc offic ,a,n diclum cst (-)

&(6),

.cmoa-S.

Quintini

capu

cum

ex avgento trans os.s^ sopulis iuobus clavis sanctus palronuj ium efflctus est

Itaquoquc

tem duodecim simo illo Sanlol.o


simut unpressi

anoU honorem marty,;s No,cm fuisse composdos.

in imaginibus in contras,gt'l" ot centio,ibus, tum ctiam Mi Quintinopolitame anm lo59 (7).

quamplurimrs,

'^''

'"^

tatis

^"'''^"'''^^"'J^^ml'. '>'<'"''' ' quem additum .f?^'Zie,llos fu,s.^cmcML


rcpcr,
Conjice,'C licct "dhibitos Sanquint,nens,, l"^-" giaia ccclcsia ,-epe,;untu, rum oui in ipso breviaino
l,oc 'J^^H
.

. Tcmccr typisma,ul.tum ^ sXli,'s(natu. anno 1630 ct In cxcmpla,; nosanno mi)vc,-sus condidit. aliihy,nn, manuexatThujus b,-eviarii duo
"'"'"
3)

fuerat

antcquam ^Ua funcVus

quandoctiamincapilc. brachus, f^^or^^ lenct Li sunt clavi; quos intcrdum manu vidcmus scdcntem martyr(S). Huncnonraro tortoribus, luncet rnde Tnscila a duobus ut^n -5^ adstankus, ac

bebdomaQuintmi i.rbebdou^ :^;::::;;;officios.Qu,ntm, per attZnt pro officio S. adsc,-,bendtsunts ,y,u.:iiquoquc Santoho

\^n?.. In quintincnsis capitult anni sigillo basd^cx <if"">PJ'nominatim in manu exhibctur stans, altcra tan.-e ann, 1213, gestans(9) ma,-iyriipalmam,altera ccclesiam
c

cMm,

ns

mnr Z r-^''Z,, ?

--'
<

/'"^^'"^'

etnob,lt ^^ ^, crat senaior,s

Tri
quodam

quidem

rcpe,-iuntur inter

m
es/,

co/teios ac

%';f on seme; cd.te

9^0

^!

Jus (10).

Q,<od autcm
in
s.-culi

ct

;9<^'' '

ex/W.,

sig,llo

Q-"'-""".;-'f <^ "';^^. ta,ncn l,bro pertinent. In hoc .o.rum P' P;^''. festo mumn^a pro

,^m novem ad S.
quod

"''^^XiXm

Zintinopolitano

XYI

spccua,-,-

^^

,oclesi^ cathcd,-alis

Bcllovaccns,s() ,d

"^'^

nymnusnovu,^. omiss,st,s

f'*"Xl

remus ulrum

ub, mquerplicabitur, in Annotal,s, Quintinus episcopus fucrxt. S.

tom VII
(2)

paff.

(n.Paris. 1803.

(7)

Gomart

Et. S.

gVetseqq.-(3) t.H."yni

^^^^^

nl^

81

n'n Pafi
Hagiogr.

Attnbute der Heiiq3-cfr l.ae. (i-2H.Cfr.Die Corblet. SJWW. Ha.novcra. 1H43.-(11) lU. pag- 4U5 et seq. d'Amiens. tom.

CAPUT

::

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBUIS.

781
EX
MS3.

PRIMA PASSIO ET INVENTIO


CAPUT PRIMUM.

S.

QUINTINI

x codice Parisiensi 5299".

S.

Quinlinus Ronia

Ambianum

venit. Comprehrutlitur a

Riclio-

varo. Miracula. Varii cruciatus.

Martyri ca|)ul pnocidilur.

pri5u6 MacciInxipit passio sancti Quintini martyris, miano impe- DiE KALENDAS NOVEMBRis b. IgHur in iUo temratore S. chrispore, sub Maximiano imperatore c, multi Quintinus patiebantur propter regnum Koma AmJ)i- tiani persecutionem (imim vcnil, Dei et fidem Domini nostri Jhesu Christi. Multi in
b c

Quid passus

es, ut

de tam nobiU genere

et

taUs

reUgionibus. viri fiUus, vanissimis te tradidisses est crucifixus? colas eum qui ab hominibus
et

i/

absconet in speluncis petrarum se sulTucabantur. Sanctus vero Quintinus, debant et et ipse Dei una cum beatissimo Luciano d, qui probatus effectus est, ab urbe Roma se

montibus

Sanctus Quintinus .-esiiondit: Libertas ct nobiUet omtas est cognoscere factorem ca^li et terrje nostrum creatoi-e.Ti. n Ricciovarus dixit nium
Quintine, recede
sac-ifica diis.

abhac
setl

stuUitia

qua

teneris, et
:

Sanctus Qui.itinus respondit


sapicntiam quico
;

martyr e, non causam in hanc iranstulerunt regionem nobis, pro martyrii renuentes, sed ut Christum
patefacerent. delictis nostris intercedentes.
igitur inter Gallias

StuUus non sum,


diis. Ipsi

nam
justi-

et sacrificant iUi stuUi sunt qui tibi obaudiunt

non sunt

in veritaUs fide et

lumen

Gum
:

et tia; nesciunt. sed sunt in tenebris

igne perpe-

Ambianensium

civitatem per-

elegerunt venissent, loca in quibus liabitarent,

priefectus dixit tuo cremabuntur. Riciovai-us nunc, et sacrifica diis; nam si nolue Accede
affiper deos juro quia divei-sis pcenis te Per Deum Sanctus Quintmus dixit ciam. et omnia juro qui fecit coelum et terram, mare pertimesco poenas tuas. eis sunt, quia non

resedit /; sanctus Quintinus martyr Ambianis Belvacum expetivit, ut per beatus vero Lucianus

ris,

multorum signa et orationes eorum Ciucos lUuminabant per crucis va^iM possent. membris pristisignaculum, et paralyticorum sanitatem. jeiuniis et oratiom-

anims

sal-

quic in

meam habes in Celerius fac quod vis : carnem auteni meam non habes, sed potestate. animam
solus Deus qui

nam

reddebant omnibus hons bus instantes, tamquam monachi

eam

dedit. u

Dominum
et

a HietiO'

varo comptc
hensus,

deprecantes. diebus ut perse2 Factum est autem in ilUs per universumorcutio insurgeretchristianorum expetivit bem terrarum. Riciovarus g priefectus inter GaUias praifecaMaximiano imperatoreut polestatem. Veniens itaque BasiUturtu ageret

tus,

4 TuncRicciovaruspra^fec.tus.furorecomnio- fj^^^^^^ c;edi quaterniombus , jussit eum tendi et

prt^cepit.

Cumque

ciederetur sanctus vir Quinti-

dixit : Donus, elevans oculos suos ad ctelum, antequam fiant, mine Deus meus. qui omnia nosti virtutis tuce. quia g.-atias ago tibi per glo.*iam

oam

civitatem,

ubi Arola

fiuvius

in

Renum

in-reditur/;.ibidemmultoschristianosdemersit; sub aqua in futuro s^culo ad

Sed tu, propternomen sanctum tuum haic patior. da milii indigno et peccaton Domine Deus meus,

auorumtumulum
facta

per universa loca testimonium reservatur. Sic pervemt Aminquisitione christianorum,

dexter fortitudinem et virtutem auxiliatricem possim omnia tela inimici superare


tu e

quaUter

bianensium civitatem, audiensfamam signa per eum Dommus tini, quod plur.ma comprehendit demonstraret in populo;et statim jussit eum in carcerem eum et catenatum Etdumadcarceremduceretur,psaUebat trudi i. adversusme; Dominus Cogitaverunt
: :

beati Quin-

dicens Et forte exaltentur. ne derelinquas me, ne Dodixit iterum completo psnlmi istius fme, manu peccatous Deus meus, er.pe me de mine, legem agentis et m.qui, et de manu conlra Domme, spes mea quoniam tu es patientia mea,
A. -. . a iuventute mea . Riciova.-us pi'cefectus jussit 3 Et sequenti die

confundere tribunal Riciovari et, 'te gentibus nomen pr\efecti, ut magnificetur in siecula sieculotuum, quod est benedictum in est dicens Vinrum. Et vox de coelo audita tibi. Uter age ego autem adero Sett, ipso 11esi ui quit^u.N ^>--^.est ut quieum c;edebant, su ^^^^^^^ ^^^^^ tactum 5 Tunc factum eum ^^^^^n^p^. possent; et dum per pedes suos stai-e non angelis tor- ,u,^ torputarent. ipsi magis ab
.iubente.
:
:

se cicdere

vocemagna. priefecto quebantur. Et clamabant nam ct nos Domine, adjuva nos dicentes igni c.-emanmr, ut ma-is ab angeUs ciedimur et possimus. Sanclus \^m nec loqui nec stare
;
:

tores.

ve.-o

Qui.itinus

nihil

maU

sentiebat

quem

promisstoni bus, minis.

sibi tribunal

apta.-i in consistorio,

et

sauctum

Quintinum martyrem exhiben


ad fuisset adductus, a.t

pra^cepit. Et

cum

eum

Ric.ovarus p.a.fec-

uomen esf/ Sanctus Qu.ntitus- <cQuod Ubi Christianus sum, et Ghr.stum nus respondit : certissime scire v.s noet tamen, si
conf.teor;

aux.Uum. Ric.ovaSancU Spi.-itus defendebat quia ma Per deos juro rus pnefectus dixit d Tu.jc jusp,-a-valent. gus est etmalef.cia sua Duute dicens carcer. mancipan, siteum "^'"^^^ '""^'";;; eum iu obscuriorem locum, ad tum populo chr.st.ano deat nec uUus de
: :

men meum, Qu.ntmus

vocor

Tunc

R.c.o

progeme natus es ? SanUus dixit: a Ex qua Roma ortus fm, et Qu..*tumsrespon^^it: Urbe
fiUus

f::;dipossit..Sanctusve..oQuint.nusp^^^^^^ me. ^0^^^.^^ ho lebat, dicens: Eripe Ubera me. Qui cog. mine malo a viro in.quo die gi-essus meos, lota taverunt supplantare Unguas suas acue.-unt
;

sum Zenon

d.xit senatoris. . Ric.ovarus

const'pr.lia

DE
782
EX
MSS.

S.

QUINTTNO MARTYRE
r,.,oni

babeo in Ghvisto Jhesu

siout

serpontes

venenum aspidum sub

labiis

TS.:secu.anoc.e,eumsesomnodcdi^
Angelo jubente carce>-c
egrcssus, dc

^pparuit

ei

pe. v sum angelus Dom.n,

dicat

luc et

n ^-^'"'

afeum:
s., in

Quin.ine,

'-":;
,*; tdan
' . .

nam

possidcbit.
est,

^am

^.^.^,, e,ca

et

P"''le.

Chrisio verba
facii.

omneni populum, sum Christum et


,uavit redemp.io

--;-";;f c ut

^ \^bora rcominum Ihe.

caduc.

honor ve

.5 est;

^^J^"

,^^

nam ^

b=>l">^en.,

qu a

,,p,.opinI^^^^
1

;^^;:^:;:;sti^E.oh., ;-:

e.ru,n

J^^^

ILre

et

laudare

"' ^""1;;;;;,^;;
'

,,es per

Jhesum On-.^'"-

-" ^

Domi3
,,,

rurmiM"v'est;nentime>,oqma(ac,at

populo, dicens

e.

^n

^. s convert.m,n. a

^'^^esu
^^
e.

.^^ ,, ,,pti.
^^
^^^.^ .^^^

"?;V:::"B:cc.ovas,.rorec
eum
ad

^^^
._^^_^^^. ,^,^

oiHJHfl (or-

jHC(orwni

^'o^^^
; ;

r;l ^i
v.sun.

^^^^.

cinm
;

,ua. in eis sunt

qu,

-;--- ^I,:
f-"-'"
ni

c-cumcidip.-a>cep.
^^

'^'^\^tc... ejus ,.tout>^n

gencra expe-

""'"^^^\",^"muUe,-em

srumpere..tur disrumpeventu,- et ferventem ad.pem ferventen 'P

---'^-^"^ ;r:;,., ieprosos "";;,r^Xdus l.berav..,ieprosos


de aqua

J^,^,, ;, p,.a;cepit;insuper et >^"" ' P-cepit ; ,, u.nque appUPP.^_ .^ ^^^^ ^^,,^,^^ ".'';^';'.m 1 f ejus applicare c<ri-

m^r
,

""rvit"S"-" -*"'- mundavit, paiaiyuLu


Galile.

Lera

^ ^

cum o,eu.

_c^.

ritw

.^

P ^^^^^

'^'"^,^"^

afl ^.,-,e,es ad

vmum

te

'.

"

'"r rahiUa
ciovarum diMt
,^^_

non est nu.ne.u ostend.t, quorun,

infcruntuv,

non

-^r^t^r;^;!:::^afguc carceris custodes

sermones

Tz^cfi.:^"^: --*-''""T"' R.cdescena,tsuperhe,-bam.


de n, rosqm 'de
ccelo
.

reLc etneminemin,us<^,-re^.-;^
p,.;ed,ca,,.em

aci ciovarus d,x,t et ..^funaanr et sinapi,


taceat et
.

^^^^^^^ ^^
,n

^^^j
^^^

ad

Deum

convertit.

eum.nagno t,emo,^

:
i

-bun
^^,^^.^^^,^
est

p,,,,ecto,

"\f .7Q,,ndulcia ^' ^' Sanctus Qu,ufnus J'^* dat. Bmn. ne s^ 1 , ,e, faucbus meis eloqu.a^-, ^ ^^^
^'

non

'""Pl^"^.

-^^^'Z.r. ""'"^,

delu-

Deus

chr.st.a-

;e::rUd^.orte.quemper.n^

'^Tde:: ,agnos deos


'"'rRoma: qu,a Roma.

Tsclepru;: A

:tH.ppoc,.atemp,

et

^^^^^^_^^^ ^^

Lunam

ju,-o
,|b,

^'''"n;t:ns~c';s,quiteobau-

te u, t" ta

repr.sentar,, .am v,nctum


,^,

agno .m-

-Ss^:; -"^
r'^"^-

- r::r:r;:::si~
H.C
"

UU. Deu^

-^^;

^;*

10 Tunc Ricciovarus 1"^

5"-^^^

tittCffMinr^ndprosis catenis cxin Augustam

p,^,.

=?rir::'^:^r::n:it^
":;r:retutas
C
c
r

c.vcacoUumej,.c..^md^^m.^^^,^^P^
cep.t dicens
:

yiromanduoruni.

crdUe a me, ins,p,entes

et

Ue,

f^''

^^^,_ , gt egressi in

de Tunc den.ibus su.s, d,x,t tremens et stridens deleam non intertecero, ut : sTqu .U^un, ego ,sta vana et multos seducet ., terra . nomenejusate,,a mu
.

recesserunt. S,c R,cc.o-

vl

supers.itiosa

secta,

et

per.n.i.

^^^^^^

nos.roru.n.
Promissis
captus,

Mm^m ESHi=H^s
tuum , Deus,ut timeat nomen Cum^^ culornm amem sa.cula
5""
,-

nie, tevum: Ueauc ^..t^.<e U,a ambulabo in

,,.,,,,. tetu.

1.

cov co

meum,
^^_^^^.^_ nomentum
cod.

tum

in

sf

sic cod.

venisset in quoduan,

.""';--

fiinilor

di^fermn
bu, :
s

oro tua nounu^ic, ^ tuarum qua. fuerunt

tib. et

parenU-

Veromandorumu..cupatn., quas. e expectare, non


serat

^j^,,, .neode loco jus-

^^^

mendicus esse v.pauper :: e rqueres et jam meum salubre cons.Uum de^^s Sed modo audi* suppt. ex per quos sacrifica magnis ds aliis codd. t: de nunc, et contcram tibi magnam
et
.

tam

insan.a, tacilis te i..vasit

utomn.a

eum

^^^^^_

:r^:m'::^"t;^>o:l

cursum nnis
clmis cwf-

n:vS:::sipseRicciovavusposteradle^-

dilur.

ccelum consiat, et ego ad sacrat.ss.mum .mpe.^^<"-"'^;';. dtnitatem, dignitatem, et mittam t,b t.b derel,qu,sti'^ii divit,a= divitia= quas derel.qu.sU, tirem^ut omnes torem ut "" openans e oper.ar.s, et . bvsso ,.,.n et ..ysso ::utuantur,et P-P-^a c,r magnum accip.as, et zona aurea honorem respond^t^ Qu.ntmus ::n,daberis. , Sanctus
'
'
.

,umQu.nt,num.b,o,^rn^P;;:;^^^^ bland,ssermon,bus.F.atc v^ -. sermonibus rra.e U


bland.s
:

pat.en^

.^ ^^

^^^ ^30^, milu

ei sa et sacrinca

^^^ ^^^^ ^ .^ ^^^ p,.ov,nc,a te ^^"-'^^" sac,a^^^s J-^. relationem ad "^^us ditari, et mi.tam

'^^^'fi:^^^
t.bi d...
;

rapidocorf.

^^^L::::r auri^::

:pon..t

.m

s.p.us

.^^^

DIE TRIGESIM.V PRIMA. OGTOBUIS.

?83
mss.

demoniis, qui ccelum el leiTam non fecerunt. Ipsi pereant et qui serviunt eis, quia sunt sculptilia

mam
et

ex hac classe ideo codicem Pariaique aeieris proferimus, sicnsem sanculi IX prre
;

opera,

hominum manu

lacta,

sine ullo (latu, absque gi-essu, quium neque Spiritus Sanctus est

absque auditu, in quo nec elo;

integre exhibemus (muiata


ae

dumiaxat
i

scri-

bendi raiione, ut

sicut dixit

Proplieta: Similes

illis fiant

qui faciunt ea, et

omnes qui confKlunt


jussit vocari
s

in eis.

Tunc Ricciovarus

quod nullum novimus vetusiiorem. Alia tamen mulia excmplaria adhibemus (1), ei si quid in eis occnrret quod notandum sit, id in Anpro
e,

y pro

eic.J,

fabrum ferrarium, ut faceret tarinejus atcas s duas quuj a cervice usque ad crura inter ungulas et tingcrent, et alias decem, quas carnem mitterent in digitos ejus et sic consum;

noiatis signabiiur.
repcritur, ai in

immaretur. Tunc faber ille fecit quod ei fuerat Ricciovarus in sancti Quintini cerperatum. Sic

in omnibus fere codicibus Puieano deest, ex exemplari Theodori Canteri, cu7n Audomarensi aliisque collato.describimus : Sanctum atque perfectum etgloriosissimumtriumphumS. Quintini marty-

Prologum qui

vicem

transfigere

prcecepit

similiter

et

m
:

ris [referre,

intulit, dicens digitose]us oandentes tarincas eum, ut christiani ab liac poina (I Occidile

non]* mei curdis concava naluralis. '^^'j^P^J^ quantum A.lioquin examinasse noscendum est
in ejus

sensum

Christi cu^lestis infulsit myste-

nc fusa ad
Christuni
prece, decol'"*"''

habeantexemplum. quoTunc Ricciovarus accepit consilium a

jj,^ severissimo Honorato


-yberct

ut eum cai)italem Gumque autem adducsubiresententiam.

ubi cursum fmis contus fuisset in eodeni loco accepturus, petiit a percussummationis erat vacaret ; et cum sore ut paululum oralioni Domine Jhesu accubuisset, oravit dicens et qui eras ante Ghriste, lumcn verum, qui es quica-lum palmo metisti
:

sunt. rium. Obsecro itaque eosquihunc lecturi falsa tidem dictis adhibeant. et sciant me non ut tacere quam esset scripsisse. Alioquin melius fere prologus legitur in fal^^a dicere. Idem priore textu Collietti, nisi quod in

utroque

non ei cordis diciiur, loco mei cordis concava, altero, non mci cordis cogitaconcava, et in noscendum est quantum in ejus
tiones.

sensum

mundiconstitutionem,

ab extremo etterram pugillo, qui producis nubes thesauris suis, qm vocas ea terra^et ventos de sunt, qui solem quai non sunt tamquam ea quce super bonos et malos, et jubes tuum oriri jubes
:

mysterium ^ B/mregix etc. (2). In codice ms. prologus lia j:ellensis:^3Q^,scriptoanno U70,
Christus

AUis

cadeste

infulsit

hibliothcciv

incipit

te deprecor pluere super justos et injustos confiteor. tua, Christe, quem veritate sancta quem cernere desidero, cui me quem retineo, totis vu-ibus meis, tradidi ex toto corde meo et ex animam meam ne suscipe spiritum meum, et qui regnas, Christe, derelinquas in sempiternum, sEt cum hoiC dixisset,cerin siecula su^culorum. obtulit, dicens a Fa:

Gloriosum martyrii triumplium S. Quinecs qui ista lecturi tini descripturus, obsecro fidem adhibeant, nec me falsa sunt, ut dicendis arbitrentur si (luideni tempore Maxi:

scripsisse

in Aciis buc Sub Maximiano imperatore gerentibus Diocletiano rianis legimus: sceptra classe et in utraque Passionum
:

miani imperatoris

eic.

et

vicem suam percussonbus pneceptum est. ^ At lUi. cite nunc quod vobis amputaverunt. At gladio, caput ejus
evaginato
ille sacri

Maximiano oppetusse cim indicaiur^. dmnUnus mortem ssevirei magna Dioclein universo imperio non ante annum 303. tiani persecutio, ideoque quidem auciores eum annum reciNon pauci assenliamur, jam piunt (3) ; sed cur his non primte cxemantediximusii). In Passionis
;

BecoUoexii
columba.
Coi-pus

tamquam mx,
^.Qgio

sanguinis unda perfusus est. columba candida 13 Statim exiit de collo ejus penetravit; et vox ue
f[ua.'

plari Audomaropolitano

(5)

deest sententia

quam

coelos

in

Somcnam

jicens

^oronam quam

vem, Quintine, famule meus. et suscitibi pra^paravi,

diebus ut

estautem m ilhs infra lcgimus Factum msurgeret chnstianorum persecutio


:

corr.custodiri

jussit custodire Hierusalem. Tunc Ricciovarus usque in noctem, et corpus beati viri Quintini ^ secrete jussit in fluvium supplumbare corpus

oeruniversum orbem terrarum. Lucianus fseu Lucius, d Solus hoc loco S. comes codicibus scripium esl) aliquot
ut in
socii

nominaiur: sed
occurrunt

in Aciis ab

Eemer^o

ediiis

omnino
et

undecim
Quintu.us.

Quum

eius

et

*^

aut iaudem accipiat. populo christiano honorem pridie kalendas Consummavit autem martyrium tumulus corpous nnvembris Aqua autem fuit ''''''' quinquagmta quinque. Exaunis cn-citer

dicens

prEecepit. de limo terra^ cooperire a corpus beati viri Quintmi quod nec

eorum duxpcrhibeaiur^.
solum sacerdoiem, sed

tac no

episcopum fuisse

placita nonnulliopinaniur. Quo,-um expendentur. tatis tertiai Passionis Clcmcnie eS. Qn.nUnu.njubenteS.

Anno-

papam

rrs

QUINT.Nl .MARTVRIS. PLICIT PASSIO SANCTI

ANNOTATA.
n.Cfr seq Auctores
et Commentarius pra^nnus, num.^ paucissimi qmdem aliquoU

aliquot arhxtraniur Gatlias venisse, auctorcs legerunt sancium noseoccrte decepU quod comitem fuisse; irum S. Dionysii Parisicnsis petnsse ^-'^"'^ ^ hunc autem Gallias |; ;f aut saltem^b missum putant aS. Marcellmo,

eo

baptizatum,et quidem
(0).

dum

is

Romanus

erat poniifcx

Neuirum
obt^nuii

recipere possu-

Ztsiquidem sedem
304,

Marcemnus ab

omnibus ali^s anteponunt. llta aSurio ediia codex Parmenstsmm, Nobis vero videtur non(Claude Dupuy), etzamsi olim Puicanus infectus. pertinere ad nuUis forte mendis

ad Z^ ^ie anno m sanctus oppetut.Ah^ dc^ ^^^^^ moriem


vero

babUiter

^ue imbutum scripserunt

--aMarceU.anoep.s^o
{!),

uas^^^^

quis

pZoLm
11,

classcm

primam sm

ant^qutss^-

minime

indicantes.
t

III

(=^1

Bruxell., Cfr. rec. bibl.

pag.

(^9.

CorUet.

i^P;/'/^^,,^,

f^'Z. &ruxeU..
ann. t^'.

C;

'^^oUWnMo..I.pag.52etse,.-

Quamquam

784

DE

S.

QUINTINO MA.RTYRE.

locMionaius
.mtalibus
{i):

Qmmquam Ambianis resedit /n.^am.n dc fcrtur apostolus. Petrus


Amhianum

Actis id

Quintinus. i9^/. predicando


venit.

Mihi vero de Ut emm alia non his satis pcrs^msum scnpserit : Hesomittam, quum Tertullianus
est

in antiquissimis.
est.

poUens, circuiens et miraculis

terni

sumus

et vest.-a

omniai.nplev..r>us..., pa-

Veromandu.s. dicasse in Ambianis et


.

Sed hxc

certa nonsunt. Ricciovarus a Modo Riciovarus, vwdo iiic; alibi ple^^77ique Actis nostris dicitur Rictius recentiorcs tiovnrus, et apud auctores

persecuiionem anno ciiam Diocletiano, anie chrtstianusesse 303 incepiam., senaior aliquis Pnssioni I hinc non deropotucrit / Certefdes

quidnt latium, senatum, lorum (U),

^mperaMe

^"^$cii ven. presbytcrCorblet


cratem,

(12),

Hippo-

CoUietti legitur ; ad 9120 et in codice priore nuvms Renum Basulam civitatem. ubi Arola ColHctti ; ad bas.U.am ingredUur, sed in altero
in ci^^.tatem, ubi Ariola fluvius

notavimus (3). Varus, utjam pridem hibliothec^ BmxeUensis h Incodice regix

annume. guem miramur diishocloco


'<^-^'/^

in raiumessc. errore librarii


sisse
is videticet

P"

;;;^ Asclepium (quod gr^cum

ZZen est
crate

Rbenum

ingre-

quidnm scrtba uirumque quidem vera qut nomen posteain.^eLrit. Re ex eaaem


et

.Esculapii)
alter

P-^-^^^\^^^^^^

ditur

(4)

m apographo

S. ^"^^^^^'"!^^'

nuvms; rensis Basileam, ubi Arar ^.f f crvdateBa^^^['^ politano: Basulam./.. Rhenum mgi-eddu;, sea (Bile) Arola (Aar) in qu<v quwque infraAquas Helvetios (B^^eu). Bnsilca distant. tum xn circiter milUariis a

Nomn

~:
f!;

Xlapmm
^que
Suriana

medicum sequuti sunt

familia...- quique
dicti(13). Adjicii

eamdem artem

profess. sunt

Bas.leam exemplari suo repercrit Surius : et... inquiri fecit christtanos. urbem veniens, alveum se numen in Rbeni eo in loco ubi Arar margme htec mergere... pra^cepit, infund.t, Arola,Rhodani.ffa.>c guo^wrc notavit Basulam,

porro quodm apparere antiqutora non cst. \erum annoeis Hippocratis meniio mentionem neque tenius oportet hanc
rel ideo

A-lepuad- sunt et%se Wppocrate.., laudalus aucior Acta

T^^Jpasnonis

Surian^

codicibus decsse

neque in omnibu^ '^^^^^^'^^^^f ^;"'^!;,^; qu^ ^^^^'''^\^^ *] sionis reperin. InActis

dici

possi7it,

cquidemnonvideo.

Nonemm

aut si fortc Arola se in Rhodanum infundit. hahet ms. codex (Sa6ne)./ intelligiiur Araris. non ad Basileam, Accincti monasierii (5), is Rhodono misceiur. sed infra Lugdunum
aallico R. D. Mauricii

ediditexcodiceabbati^ S. Maurx lostra Passione I vix ^r^V /Esculap.um et Hippo Per magnum Jovem, Solem et Lunam juro; c.-atem,et Me.-curium, et Bmxellensi 9120 continen. Aciis qua^ codice H.pocratem deos Asclepium et

qu^que a

W^^^f

cfr.Comment.praiv.,num.i^'^-Hs:cem?,. du Vi% Ord. Priemonstramajorcs nostri (6) Esstat ten^^is, accepcmnt eo exiguum Ambiani carcer S. Quintini, inque statua ejus. Olim in veneratione et in hoc
i
:

Permagnos Mercurium, Soleni et Jovem et ApolUnem et et Theodori Canierz colLunam idem incodice
tur;

lato

cum

Trevirensi

et

Audomaropohtano;sed

apud Mombritium

Per

magnum

altare

Quintini (7), fiedicebaturque bospitale S. et senato.-es anno bantque miracula. Ideo pra^tor
erat

anno -1316 1300 vicinam domum redemerunt ; nunc poss.dent sacellum a^dificarunt, quod (sxculo XVIIJPatres Socielatis Jesu k De
his
et

cochcems. ef Jovem et Mercur.um Per magnos deos ]mo, Bruxellen^i 3308 Mercunum, Asclepium et Jovem, ApoUinem, de Actts cassts Solem et Lunam. Hnctcnus habet:Pev potenUsprimm. Surius vero h.^c SolemL et LusimosdeosJovemet Mercurium,
juro. et
:

-"^^'^^!^^'^

aliis S. Scripturus

locis

c/r.

Commcnt.prsev., num. 5. IGenon: ilcm in Actis mss.ThcodoriCanteBruxetlensis bibliothecx 748ti, 9120


filius sum sum Genonis ast in apograGenon aut filius ^ pho S. Uaximini Trevirensis ct in cteteris
et

in aliero Actm^m nam,et Asclep.um demum vtdcUcei Surlanorum exemplari, Accinctr


;

monasterii, collato

cum

codictbus S.
:

Benigm

ri in codd.

Divionensis

m%et

in Audomaropolitano
;

Solem et Lunam deos Jovem et Mercurium, loco AsclepiumetHypocratem. Hmc Aciorum nostrorum in decessomm
adscripsii

ei

Caritatis

Per

P^t*^"*;
,

unus

Actis pater

dicitur Zenon. In Trevirenst, Audornaropoliiano, ct in Bruxcllensibus in Urbis et milcgitur etiam:

an Harpoc.ates apographo codicis Can/cr^Constat quidem


culo

Deum
:

illum JEgyptvums^fuisse

codicibus9m Rom;i: sum oriundus.

IV jampridem notum

m
n

Quaternio, quaterni milites (8). in Actis diciiur, S. Quintinum non, ut

q Fugalis eJTectus es Collietti (15) 9120 et in secunda Passione


tu

m codicc
:

Nomanis. BruxeUensi
cui
;

fuga lapsus

effectus es

Tremrensz

noctu, sed

mane e carcere exiisse tradii Petrus


:

S Maximini
S. Mauri{\(S)

Sanctorum (9). de Natalibus in Catalogo quiA pueritia mea hxc subindicanty aiunt
csse natum, rfam(lO), Quintinum christianum verx religioni fuisse immo pairem ejus etiam vix autem fieri potuisse ut Diocle-

lapsus es ; tn coaice : cui ta fuga es^ Cr cui tu jugalis e*Tectus :

CinxniimmRomammiiiercvoluertt Hicno. va.^ eumque reapse Augusiam ^^^^"^^^


S

addicium ;

cxplicant. duorum ire jusserit. alii aiio modo non sunt Quorum opiniones et conjecturie

sederit; tiano imperatorechristianus insenaiu pueritia deesse in Surianis ea porro verba a


Catalogus
SS..
lib.

hoc loco expendendx


1-

(17).

In

iiinere illo

civitate

Ambianensium

Acta (3) Cfr. ment. reriim Flandi-ic, ad ann. (7. 539 ; cfr. pag. 496, 502, 536^ SS., tom. XI Oct., pag. tom. 11. pag. 30b 540. Cfr. Corblet, Hagiogr. d^Amiens, du Verm.. pag. 138 et 144. (4) Mem. p. Vhist. et 6eqq. mss. yfT42et 3398. Cfr. bibl. reg. Bruxellensis. codd.

(1)

IX,

cap.

126.

(2)

Com-

_(10)

pag. 354. Hugiogr. d'Am.ens. tom. Ul, Quen -n, pag- 8 et seq. Claudius dc La Fons, H.st. de S. d.em ly^"^';"^^^^ Cfr.Baron.us, Ma.tyr. Roraanum.ad
Coiblet,

(5)

186. Bibl. reg. Brusell.. cod. 8927, fol. num. 158. fol. 180. (7) Cfr. Coram. pra-v.,

Actus Apostolorura, cap. XU,

4.

(6) Ibid.,

rbist.

(8) Cfr.

(9)

Lib. IX, cap. 126.

1. (15) bid-. tom. du Venu., tora. 1. pag. 146. 146.-(n) Cfr. Cl. de La Fons. pag. 141.- (16) Ibid.. pag. tom. 111. P- ^^-^ HUt.de S. Q., pag. 53 et seqq. Corblet,

DIE TRIGES1M\ PRIMA OCTOERIS.

785

A ad Augusiam Viromanduorum,

iransiisse

tos

populis

in

ai'gumentum

monstravit

(8).

ex

mss.

dicilur sancius martyr pcr loca qux cuniur Bayowcillcrs, Foucaucouri, VillersCarbonnel, Vermand, Marieville, Holnonalia-

hodie di-

que

immo narrantur
riuidem

res mirte
aii

coniigerini.

MartevilUu,

qum ibi ium Hemerxus (1).


substt-

avorum
tur,

traditio est

martyrem

tissc illo loco,

cum Ambianis Augustam

trahere-

aut tarincliarum torturis lancinandum, aut revinrecusis interpolatisque cathenis durius

ciendum

ejusque

rei

causa

damnatum hac

cce-

In Mctropolis Remensis Hisioria (9), anno ICGG editay hicc narrai Gulielmus Marloi ; A triginta annis juxta ecclesiam S. Xysii sarcoquo phagus repertus est, lapide coopertus amoto, cadavcr extensum proti.ius apparuit, cujus tempora clavis ferreis duobus acutis et oblongis hinc inde transtixa erant... Tria adhuc coi'po.'ain cujusdam S. Timothei canonicidomo... reperta sunt, quorum tempora clavis pariter ferreis trajecta erant, ut et aUa plurima juxta viam
:

ac Bronlis lesti vindictalocum, ut Mulciberis... trabales ac sudes Quin(quia illi homines clavos

pubUcam

quajducit ad S.Nicasium. Conjicii auC'

ioriila csse corpora

mariyrum,id iormenti
stepe

numellasve contino cruciando, aut catlienas cudissent) qui sedem isthic sibi stringendo ibi
tabernaculumciue
posuerint,

genus experta quo Riciiomrus


perhibeiur.

usus

rem familiarem

omnem

occulta

quadam

et inevitabili calamitate,

quasi carcinomate,

sensim corrodente, miseradjicit

rime tandem pereundum sit. Recle enim eorum historicus : Traditionem dixi nihil
:

v Jam pridem dicium est similem narrationem plurium sanciorum Aciis insertam, nec forte aliud fuisse iniiio quam similitudinem aut meiaphoram quamdam, qu8i

postea fuenii ad iiieram accepta.

patria; meminevel scriptores vel membranEC facilis et credula runt ; multaque invenit olim retinuerunt ; pietas, quui posteri metu

patrum

CAPUT ALTERUM.

crimen incurrissent ne, si non credidissent, religionis. Item Uarteneplecta^ violataxiue diciiur sanctus villx carcere ienius impeirassc exsilirci ; quem postea

Eusebia do quicrendo S. Quintini

mariyrutfonshumo

corpore nionetur. Id nii-

hydropici frequenies De Baiontnllarijam supra menadicrunt (2). indicant iione7nfccimus{^). hi vico Salouel quosanctiis mr ccemeterii locum in
srgroti ac prteseriim

raculo inventum. Visus niatronse rcstitulus.


QuiNTINI HARTVRIS fl. Eusebia INCIPIT INVENTIO SANCTI I ostendere h.c c^. Expletis h.s diebus b, volu.t Deus ^^ et mystermm cop.oplebi occuUatum thesaurum Deus quamdam j sum Suscitavit enim Dominus Roma, nomine Euseb.am, urbe

qucmdam

concionatus

a cwitaie ViromanduoAynbianensium ad Augustam fertur inier Holnonei Marsit.

Idem, in

itinere

ru7n, constitisse
ieviae,
est

quo loco nuper sacellum xdificaium Denique,utaliaG7nittam,prope \ermancxsiai S. Quintino sacra, ibidemosienditur in quo sancius martyr, iarincas clecollaretur, clavos seu
.-

dum xdicula
quelapis

matronam ab

opibus magnis
miliic

divitem

et

nobilem nataUbus;

antequam

suas coacervarit sed hsec conseniiunt esse omnes fere

admodum
(4).

duhia

cujus erat locupletat.o

numerus

c et infm.tus facopiosum. Et ha:c et ministerium

magna

sDe Joveatque Apolline Ambiani exeunte D, Gremer scripsit Sivculo XVIII

adoratts
(5).

annos cieca erat effecta per


ei

novemrf; cumque

,/

terraneicarceris,inquemconjectus est, domussupremum supplicium reservatus Quintmi d.cta ;ad quam que et.amnum divi C maioribus litaniis subsistere consuetus est clesasuhsccuta iUoque decantante rus turbaque reliquus sacris virguncula

patribus nostri majores t Quod ab intonsis locus adliuc visitur subacceperunt, Sanquintini mar yr ad

deprecaretur, apparu. promptissime Dominum ad per visum nocte, d.x.tque

angelus Dom.ni est deprecat.o tua eam- Eusebia, exaudita qu. GaUias, requi.'e locum sur-e et vade intra fluvium Ve.-omandorum e, juxta d.ciWr Agusta pubUcus . Somna. ubi transit a.ger u V catur Ambianensium civitate et perg.t ui venit de
requii-e, et

ge.- coa.

invenies s>uu

cras antiphonas.

floreamcorollam imponere,

memona

utcustoditi

Ou

ntini,

Quintini conservetur (6). iUo in carcere memorantur eiiam u Tarinca. seu Taring^

pe t "n oculorum

revclatum mei martyris. iVt ubi demonstratum, sta .mque populo fuerit
t

latens

^^^^^

orum

reeipies

santtatem. et sano
tuis

Fusciani in Actis SS. Ghesqutertcs noser (7), galUca est, ui scripsit Passionis ieriice loco aptius sen^ in hoc

Ant.qua vox ci Victorici.

eorpore et f.rma mente

cum

omn.bus ad
pe<i,,

tuum
A
^j

7aZ ^

Rictiovarus duas sudes nra^riDiensei ut faceret

jussit vocari fab.-um

er-

.t

non dub.tans.tterquod llade fldec-edul.tatis prof.cisc. conab


nuntiave.-at, Ige lus Domini ?un..t cur,nculum suum,
ei

Cumnue

redies '"B'"-"""; .= ^.^-^ apparuisset, GaUia. ibiw app b.s vel tei ei na3c \

fer-

et

omma qu- m
dux.t, pue.os

;.

^n ^Tnulare csi Ut

dictiurneque Zrromartyr ciavis iran^fossus exempla comalia enim

11

msseaS.

via

necessar.a

erant

secum

^:; stmiliter

marty.-em Piatonem, Eiigio sanctum proUxos ex corpore abladavos


9(fi

^ rrr
1,

in

Mem.

Picardie. Docudes Antiq- do

n^ -w
.

pf

Etudes S. sca. Cfr. Gomart.


l.ag.yl-

** Quent.n.,tom. Pf ^, ^^,^., tom. 162.0olUolte, Mem.p.ltat.d.^^o'm. (^ Oomm. ,>mv., nmn.

^^_
^^^,
i^.

(3)

99
Octobris

'

pervenit,

Tomus XUI.

DE
786

S.

QUINTINO MARTYRE.
angelus

ES MSS.
( coi-pus
S.

pervenit, in

eumdem locum quem UU


eum

tem 0. Fluviusautem Uevaqne humore palus.ri dex.ra

Somna

.ntervallo vasto ex
est c.rcnmda-

ostenderat. nomini per visum

Quintmi

via e.

T "K obvms
:

EracUanus / quidam senex, nomine


fuit; at

iUa

cccpit

diUgontev

perquirat h

Ubi uamquc nuncupatu Agusta Veromandurum ;ium qu. in proxnno e>.t. Lnpx re^nondit Jam " e. precor^ 1 Domine, dic nnh,, rogo
sc tari

est locus vel

mumo.

"^ l

tempore cognovist. poisecu nonnne, tiui a christianum Quintinum res,x,ua.t^ . SeneK t>bus nnerrectus fnisset 'empus e^ ^ sea jan. longnm utiqne i,
a.,qno

;;

qem

corpus iu Qnintini sanct, tus p. Et tarincas qu,e ndel,ss,ma accipiens (ue,..conf,c.a;, e. ipsas omn. corporis sui, cum su.s TnUer pro re,iqu..s c. muUa suam p.-ov,nc,am bus reversa esl in pauper,.m d.squa. in minis.erio dona ,-ecepi., corpus hea.,ss,m. v.r, pensavitr/. Sepelivi. au.em JuUas pos g.o'q ma.-.^yris Vlll ka,end.as
,

nUn,

riosan,

resurrec.ionem

Dom.n.

nostr,

Jhesu

"

Ch.-isti,

honor, laus et .n.per.um cui est gloria et

Eusehia va. ,uo ha.c acta snnt. . Ubi repos.tus ^ ' ' ^''"''^p,, eum, dicens Nescio.domma. lUa ""* . ^^' spondif. a
:

Aud.vi

mt

o^mt

^ecila sa-xnlorum. Amen. MABTYRIS. SANCTI QUINTINI

Expl.c.t .nvent.o

ANNOTATA.

ager cod. k

l}ominumt,hispec,aiUer_,.ogou.nn. ,,.nc,it Dom,num uu, siJ'=i-."'-- -=> ,- t,anet publicus et hunc nuv.us ubi a-er huuc ostendit ei, d.cens perg"r:"nul'. Senex

-^

J c^is
rZio
iUi

idquc, Bco
invocato.

"% TTpr.fa.a ma.ronadescendi.decurriculo s,mul.


suoVge
s

genua

Te manbus

Isaac.Deus la^b DomineDeus'..hral,om, Deus


,

pectus

cant ,n .erra,inclinans d,cens percu.iens, o.-abat

5575 Passtonem perSurio cditis, ad ipsam beata certamma et martyram tinei Sanctorum pr^diglonosorum testium Chr.sti mmphos dicere ; qu.a cujus pneconia Tv.. Cbristo sunt ac

Inventioni prtefixus In aliquot codicibus bibliohec^ Par. p^Jogus, rjui in codice a Laualiisque. imrao in Aciis

Dens p,-ophe.arum, B rn-r.v,'n,n Deus omnium

DeuB Deus apos.olorum, Deus contessorum

membra exstiterant, ipse in victori^u perhoc ad iUum totius

eis vicerat,

laus

palmaque

cujus nutu r;e,nele,uen.a faCa sun., Deus e. fulgura e. .oni.rua cuncirgubernan.ur, per te Pater onunpodissilinnt ; Dens rnscaUones hum.lem peoca exaudi me tens te deprecor dum
: ;

fac a Equ.bus B. Quintim glor.osa redundant ejusscr.bendam recensentes,sanclam passionem secundum quod ejusdem otiosum ducimus, ad nos ordinem fideUter, ut credimus,

passionis

Tohiam et Sarram, tri^m!sicu. exaud,st, sn ita me exaud.re oVaTn in atrio domus Aaron et exaudisti Moysen et d gner,s, sicut su,;qnomodo Joseph pat.ns

Ju^cems. cousquedelatum accepimus. Atquc ColHeiium ^ero hxc addice Parisiensi; apud
dila sunt (1)
:

corporis Restat ut de inventione adjuvari op aeiusdicamus,cujus nos meritis

ostendisi eis ossa Helena^ et os.end,st, revelas.idesiderium bea.ae i.a mihi ostendere ul.atum thesau,-um, e p,gnus,.iui propter nomen digneris venerabile passus est ; .la, pa.er omsa'ctum glori.3 tna^ patiar.s d.scedere ab nium sa:culorum, ne me ann.m inveuiat quod des.de.^t
agn.flcetur in .entibus in sa^cula saeculorum.

mus

Consummavit itaque martyrmm fuittumulus calendasnovembris. Aqua autem ei


pridie

hoc loco, nisi tuum u tuum, ut oculi mei salutare mea, n,ea ut videant est "ome^^^^^^^^^^
benedictum suam,statim com18 Etutimplevit orationem sanctum corpus sub aqua est locus ubi

quinque. Expletis annos circiter quinquagihta autem his diebus eic. prxinus, V, uOi ae b Cfr Commentarius evenius adjunctis disse^-uitevipore cteterisque inventio ad mus In Aciis Surianis referiur Constanlius ac regnabant

^"'^-^l^^i

Amen.

^
toribus J Corblei

,, et fratres ejus Consiantinus Eusebia illa loco dispuiabiiur. suo

^^^^^J^^

Constans constans

.-

quod ,uo^

qux mar-

miractdo
peril.

re-

motus

crispantes iacebat, et quasi

undie dorso subsupei mittebant/.Tuncvenerabilisvir. corpus


ejus, per

Sanquiniinianis scriptvris corpus invenil, a doctus vir : verum, ait sancia dicitur
(2),

nullum reperiiur vesiigium

aquam natare c^pit, et caput tumor aut hvoi meatum exsiliens non Ulum cand.dum tamquam nix et invaserat, sed erat odor agn plem et Ulii odoris, sicut
-.

ahum

Ambiancnsi, neculius ejus neque in dicecesi


nue in

Noviomcnsi. EuseUam Romanam F pieiate insiannumerat Saussayus ferninis Auriniacensi, qnibus (3). De S. Benedicia
aliqutvolunt, cujus sociam fuisse Eusebiam Annoiatis Passionis tertice. diceiur in
c Et
:

velut .ros auem benedixit


intra se ?n
virtutes

Dominus Deus,

et sicut alabas-

dicebant trumpretiosum. El quicumqueaderant,

m
et sepelit

Unde nobis in obUvionem fuerunt Ghrist.? coelcstes et magnaha


:

Au

19Tunc
'

yustx Viro-

corpus,
voluit

vene.-abUe praifata matrona, accipiens Unteamine mundo et involvit eum in


in

hunc locum nobilem-magna alnsque incodice B^-uxellensi 9120, ut legiiur ohscura esi senrplurimis; in Puieano enim et opibus magnts div.t.arum : Eusebiam
tentia

edtmus

manduorum
Ciecilate
li-

heraiur.

eum Cumque in

Viromandis civ.tatem sepeUre.


proficiscerentur,

nobilem,
"""d

et

nataUbus suis

erat

locupletioi

iter

venerunt

m
mini

Agusta Verumandoquoddam mun.cipium quod eumn, quia pr^ rum nuncupatur;deponentes poterant. Cognoscens pondere ambulare non prx^fata mat.-ona autem ha3C qu=e agebamur, loco,etsuper sepulcrum sepelivit eum in eodem
eius

Novem

ui S. Maxiin aliquot codicibus, Mauri, legiiur octo , Trevirensis ei S.


:
:

ceUulam

sic cod.

puHurae, exiit
et

benenc.o sesquam^e ab oculis ejus tamquam


sedificavit;

et pro

adolescemia sua conredisse virtutem sicut in quanticumque ibi in .psa hora


suevcrat. Statim

lumen oculorum

recepit

et ipsa sens.t

se

Aciis Suriamsnoy^^. in reliquis vero ei in aliis codicibus Aue Agusta Vermandorum Viromanduorum^jwa-^a Kusta Virmandorum aut Summam. Non differt, ut ex Sumenam aut planum feciipsa Passione ei Inventione quonomine musU),ab oppidoS. Quiniini :

receperunt sanitainOrmi venerunt, pristinam


M^rc., tom.

Ab annis cond.t. dicta fuii exeunie sxculo IX. ad principatum ab Eusebia Romana mausoliei a^dium mtercesusque Tetrici comitis.quicquid

(1)

tom. IV. pag.257.

1,

dAmiens, (2, Hagiogr. pa,. 148. GalHcanum. pag. l^. (3) Martyiol.

(4,

Cf. supra. Con.n>ent. prv.,

V.
sit

;;

DIE TRIGESIMA PRIM^ OGTOBRIS.


A.

78*7

sit

a clivo merlio ad culmen montis (ubi ecclesia martyris f;ita erat), fuere omnes illttj suburbana?, patronique ;iomcn obtinuere,

mihi ostendas ubi agger pubUcus hunc fluvium transit. Et pergentes simul, senex ostendit iUi

BX MSS.

quod ipsi civitati communicarunt. Urhc tandem per etiam eundem comitem reparata (aniio circiicr 885;, productaque ad basilicam usque Quintini martyris
in

in altero

Ostendas ubi
et

iter

pubUcum

in

hunc

fluvium ingi-editur

transit.
:

Et pergentes

simul etc; in Trevirensi

ingreditur in hunc fluvium. b Et

Ubi agger pubUcus cum simul per


hiec ita in textu

suprenia colUculi parte constitutam,

hunc
1

exissent...

spatia nihilominus illa vetustue civitatifi una cum martyris nomine retinuere priscam appeUa-

Et quasi

submittebant

priore

tiom'm(l),rfiC?i;irfe/eceMistrictusAugust;e(2).

iEviis romanis multis qux conveniunt (3),ertm codice significaiur qute kodieque pturibus in locis dicitur vernaculo sermone chemin Rom^r^; (4). Prope Augustam Viromanduorum^iransducia fucrat pcr Somenam, quo loco fluvius duos inrivos seu hradivims parvam efficit inaulam. In hujus
chia
insulse palude

Quintinopolim

Bruxellcnsi codicc 9120 sed in Puteano legimus et quasi crispantium unda dorsum suhmovebat et in codice S. MauCollieiti, et in
: ;

W.-undae quasi crispantia dorsa submittebant. De monnsierio ibi poslea tedificato egimus in

Commentario prscvio, num.\^1. m Anie (Oj dicium cti hdic vel similia in pluaderibus exemplaHbus legi Sic omnes ((ui
:

quadam, non autem

in ipso

supplumhatum pulant flumine, S. Quintinum nonnulii auctores, eoquod et in Actis dicaiur


limo coopertus, et memoria fuisse corpus et caput in suo quodquc puteo cum hac opinione non reperta (5). Verum
sit

proditum

ramus implevit, ita ut omnia delectamenta mundi nobis aboUta esse viderentur. Codicibus supra enumeratis addendi suni aiii mulii, ui Bmxellensis 9120 elc; conira Bfvicellensis 0742 n Puteano vix discrepat. in multis n Et deposuerunt eum, ui legimus
codicibus.

facile

componuniur, ui legenti manifestum


facii

De Virmandis Commeni. priev. ,^V. Maximini


:

eivitate cfr.

sitpra,

est,

antiquissimfe

narrationcs
r

(cfr.

Uiec aliter efferuntur


Et

quotcumque

infirnii

in apographo S. ad eumdem
sani-

num.\%).

c ir apographo 6. Maxig Angelo mittente in alits mini Trevirensis : Angelo du..^ente


: ;

locum
tatem.

accesserint,

recipiunt pristinam

quibusdam

comitante.

CollietU p In priore Passione

Fluvius aulem
et

EracUus. aui h EracUanus: alibi EragUnius seu


Heraclinius etc. codice S. Maa:imini alnsque; \ Utique: ita in

Somena

inter

vaUa vasta congerie


:

humore

circumdatus. paUistri dextra Itevaqueest


Collieiti q In exemplaribus

MuUa dona reh-

in Puieano vero : itaque. kln codice priore ColUeiii


(l)

quit in ministerio

pauperum.

Rogo...ut
Itineraiies Gallo-Romaina in nncr T13 Cfr A "I p g- 333 Cf Am. Piette, ^ ^^ ^^^^^ ^^ ^^^^
.

Hemcmus, Aug.

Vir., pag.

, -- (2) ^^ Cfr. Oomaj

Etmle.
E.
(4)

pag. 338 et se,q. S. Quent.. tom. Ul.

(3) Cfi

De.j.rains.

B La Table de P-tmger se,m. U


lo.>. ctr.

--

^TqmZ^^^^^
|^
v
i

pag. d' Amie.s. tom. UI,

'M

et seq.

IV, pag. Gomart, Et. S. Quent., tom.

tom.

^ 'colent^r^^^^

SECUNDA PASSIO ET mVENTIO


ex codice

S.

OUmTINI
edilione".

monastem Accmcti

collato

cum Sariana

CAPUT PRIMUM.

nuLul" 1
..
Gloriosus

RiCiovaro

in vincula

solvuu,.. cojec.us, ab angclo

ChHstimar-

ujyQmntinus,

certamima etti mmOanciorumiii *^inctorum martyrum beata J ,pviedicare, testium ' nbos glonosorum hdoii>" ^^'"'^J cujus ilU phos aloriosoruiii .11. nu qu.a quia -* p.-.-'conia Cr.to est ,M-M..ionia dicere ; vicerat ac pe.eis "emb a exstLrant ', ipse in palmaque .evictoriai laus hocad iUura totius ' marlyru... rex, Christus enim est ' dundat
.
.

mina quamv.s nostra longe script.s pora sacris tamen

pra^cesserint temindita accep.nms,

Christo faven.e, cog..ov. ^rge'storum ordinem, facta Quint.n. glor.osa mus- E qu.bus beat. passionem sanctam
Te

trtv um
vic

'

^a

vinci

Ztyrium', totum

Totum ergo sanctorum ct ipse coronat. marty... Christ., a quo


est

.pse et .pse pat.tu.-; ipse pat. perm.tt.t

lorraa,

martyrum martyrura vir.us,

nsentel secundum quod ejus dam negotiosum ducimus, ad f.deliter, ut cred.mus, ssion.s ordinem d m P. Cujus no fo"usque delatum a.cep.mus. Cln.sto

<)--:
,e

qucra cum tisiuvari optamus', regnare et glo.na.st.mab.li d.gni.ate


Ch.-.sto
rinri
'

et .n

wa

qua nunc sanctorum .nana^it conditio, Quorum p.acerta. rauitudored.mitaooruscat.


.e.titerut.-redundant.

neroetuo confidimus b. Chris.i famulus 2 Sanctus ig.tur Qu.nt.nus

et

-'.-' -'.'"'-

martyrura

._.cogo>cin,u..-'=uius.op.a.u.J^^^

DE
788 cum apud
Ambianensesprxdicatione et miraculis clarcni^

S.

QUINTINO MAUT^-RK

":'

mtus s.irre ,^og oriundus, e, senatori,. nitoro nobilitaretur, fdei tamen rutesnm tlevot.ono ut m.les

'-^^'^^

snum Christnm
secntus
est.

Pro cujns amoro P"" P'; etiam relmquens, relicto Rentem, parentesque uUuU et Galliis se mu lia is monarchia^ loco, ' usc,ne pervemt^ Amhianis bea.o Luciano mhem Belvacensmm sancto Luciano Sed sm a,on,s hoatus Qnintinus

Quintinum comprehendi

ct ^a^^"^

nviatcnus

exspectans, Amhi.anis Q^^''l'^'\2u credimus, 1"'^^ ^^'^ nitatis providentia ' spargereutur f;lel>b^^; divini semina l.atius eo.um loca consecrarentur

etiam

^r^^
Domine Dcns,

resea.t.

d c ns
caforis

nnriora' terrarum

&is,o.mmo,atis .lnter.c.p. man


sanctos Chusti per eosdem viros ejns ^--^Sr'''^ romenet virlntnm document.s solum eorum Pv'dicationum

et

ru

q;.o.nam

me de n,ann , eclegem agent.s et ,mde man contra mea, Domtne, Dot es patientia
eripe

onpsmeaaiuventutemea.

^^'"^^^^ u un

"s.,'.. .""n.i

.".'" ""

Interrogatus

et miracnlorum ^. ta s gna nova luxc.ec,s,cruc>sd Onebatur enun memhra morbis fessa rulo vi^orem prislinum

v,rtutum

'f

?:^:m::^;lingu.h,a.ransMv^ap,umE
emolusicut fldel.hus ad fervos suos CKh.hita, ad si. infldel.hus
paren..bs tamen Qn.n.inus a nrof^teor- proprie

mr;.^.'cuipr.e,.c.us
enie
? a.t

Ex.p.a^^Roma

m mnm
Qumt

exs,ite,-e

salutis,
'

rurentum
,"s

exc.tandi

furoris.

Beatus

vero

e. Lucianus,

jejuni,s et

ora..on,bus

=m

ms.an,es,

Dom.n agonnm suorum cer,am,a

"L
e

s di'^
t

C,v,s Beatus Quint.nus " Zenonis senatoris. Tuno fiiius tam est qod persona
;

QuWnam

suo,-un commendahant, et laborum f^-J^l^^ n.s.bns .mplo.a d,rigerentur, cnnct.s Domino

f,ob,ls

tanti v,r, fil.ns,

e,it;ibs

te tradider,s,
.

tam sperst,t,os.s ut ,num p.^ Deo

ere dicas,

quem qo.,dam

a Rictiovaro,

''Tl.itur

diro
insecta

supe et Maxim.ano, tanta geren.rhus Dioclet.ano u


religione chris..ani nominis ' perser,uerentur chr.stiani clcnmquaque
'

tempo,-e

illo

imperatoria

sceptra

cmxmn aud,v.mus?
a Nob.lit.as

christiano-

exars.t .nv.d.a,

snondif mandat.s devot,ssime ohsequ, cere e usqne


r
..
ti

summa

a .Iuda.,s cruSanctus Qn.nt.nus reest Deum cognos;

nam

rum
tore,

et

po.narum pubi.ce pr.vat.mmorthus variarum enim paganorum ve a "ue traderentur. Non mu,t,tud,n,s p otm

Ta

christiana, quamsnbjic, potest nom,n,, non tam ignobili

spe,-stit,onem nom.-

Tu^
Tter

smmm heatitudinis S-'""


evectat.

Tm

coercre popularis neque compass.o damnum ", non Ktatnm jugulahanacrius .errdi;cretio; sed qanto
,

sec.ato,-es

^'^" Hac en.m Deu ommcreato,, et

^^

cceli terrceque Dotens cognoscitur noster, per ejn/jesus Chr.stus, Dominus

e,ns Christ. favente S>-t- ad .ur, tanto copiosius ut undique contug.ehant fidei contessionem Cura ,^0posset" Eccles.a:

Juem omnia

c-lo s,ve m te, a omn,bus est Pat i visibilia et scecula g n,lorquaUs.quiaaheo ante omn.a
facta sunt, sive in invisihilia ; qu, ,n

qidam r Rictiovars ^ agere jura. Qu, Gallias

veraeiter dicere tr.hlat.one me, Dens ; ca.-em te ", exaudisti Pri..cipihs vero supra mea - dilatasti me. . insignia geren ,b Imoratis primats si .n constit,tr pra^fectu uc

Jus sibi

est

coa.ter. consubstant,alis sibique

recede ab hac ct frustra ""6p'ra=sesdixit; Qnintine, dns minis tenta" et nostris sacr,flca
stlt,tia

.anta.

mox crudeh

a-

t eoadversns christ,anos exars,t, tis insania sam nmqam sat.a sangcine r.abiem

rum

posse ptaret; qod


sate-it
in

mox

tact,s man.festare

Dnstmsnon Beatns Qn^itins respond.t; nos.ra deos tosd=omo.n crmcaho, q,a rei,g.o me Stnlt.t.a vero qua nobis- esse demons.rat. a sap,ent,a est sed asseris, non stuUitia,
sa-

qa

teneris,

tus,

teneri

eorm

videlicet

e nece" qos, Basileam


tecit

heatorom martyrm rhem veniens, mq.ri

quiest virtus et sap.ent.a tl^^^Dei nob,s ostensa, d..s tu.s profecto stnlti sunt qu. Patris. Sed iUi
Tunc P^ses sacriflcando tibi obediunt. flca diis nostr.s sam aN.si nunc accesser.s, et deasque ' ,uro qu... d

d.x.t

eo in loco nhi

etprosanctinominisChristi contess.one, alvenm Araris " flumen in Rheni

pra;ceet crudeli.er neca.-, se intundit, mergere corpora grgitibs quamv.s p.t Sed protnndis Deo imn.ergeret, aniu.ai tamen

veris,

perdeosnostros
te

versis

crucia.ihus

.ad

mortem

usqucr

o,-

,ueo"

Mha.c

Lvus

satelles

transvecfel.ci ad ^e.hera dtgniss,ma. sunt sorte Dei ut m.l.tes s., tiTethoc magna miseratione cels.tdinem c^lest.s susc.peaq.^is tmlati, jam R.ctiovarus eos uneste rent -regni;h. posset atem pro dehct.s persequi non posset,
sui'^

quod minaris no iuod juhes non tacio, u^ Le.ausfacquodvis. QicquidDe.pern.s paratns sum. Co P -'
vo,ntas,sst.ne,-e
inferre pffiuas potes,

ego hi per

Doum

respond,t heatus Quintinns p,-om,tto qu.a -

meum

t..neo^

an.ma; vero Chi.stns

^_

cOJijicitur

i)i

circumquaque chrisUanorum 4 Facta autem


Hnmana eente.

exurare,

si

vellet.

^"'T^His 'prLfeotus audUis,

immani

t,-ore

eom-

inier M^^'^ Deo grattas


agit ct dtoinitus cor-

vineula.
i

llu a -Ma b,t.ens. JZioM. - tanta .n

Ambianos.- BeUovacensiura.-gressus coU. -^^susc.tand..


=>

om

coTl"

mult.tudm.s damcoercere potuit populi


' '"

e. n.

reliKionem.-

'

oM. ex S.,

_ autem add. ^^ tu aUd. - ^ vero .uld _ nobis da-m. - est sed sap. - ^'^"^./^^^' - Dommum. - ^ q"'cq. nostras. -3'torquebo.
tua
^
^**

rohoratur.

,3

''

num.

T^kih. -

'^

cODfugiebatur. " manifeste.

- - po.s.t.- am. - - orn.^ - Arar. - susp.cerent. -

permiserit.

motus

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

789
et

motus, durissimis eum flagellis cjcdi' ccedereSed beiitus Christi martyr, dum acriter ccelum levatis, gi-atias tur, paululum oculis ad meus, graagens Deo \ dixit Bomine Deus ^ fdu quia propter sanctum nomen tias ago tibi,
:

priecepit.

viis vestris

maUgnis,

baptizamini

"

poenitentiam agite, et baptismate salutis, in nomine Pa-

EXH33.

tris et Fdii et Spiritus Sancti, in

quo

est ablutio

etremissio
terram,

omnium peccatorum.
omnipotentem, qui
et

credentibus- .n
fecit co^rlum et

Deum Patrem

tui,

domini mei Jesu Christi, hiec me prujsta fortitudmcm luisti. Et nunc, Domine dexconcedevirtutem, porrigens auxiliatricem cumtyranno supeteram tuam, quatenus pa-nas tm, rarevaleamad laudem et gloriam nominis
pati vo; ,

mare
et

omnia
;

qua;
in

in

eis

sunt,

visibiUa et invisibilia

et

Jesum Christum,

coaiternum

consubstantialem, et coomnipofilium ejus, Dominum nosti-um, qu. tentem magno piotatis sua: consilio de cceUs descendit,

quod est benedictum in ssecula. Et cum complesset \ cemodi verba inter flagella orans Quintine, constanseato, vivo\ fei-tur audita
hujus:

et

per virgineum

uterum nascendo
^*

fov-

mam

nente

maservi suscepit ; Dei in veritate hominumfacnatura,in simiUtudinem


in eo
^**

riliter

age, ego
-lui

apnaritores,

adsum tibi. Gonfestim vero necc eum crudeli " caidebant,


amiscrunt,

standi facuUatem in terra' ruentes, acernme senspirituali se virtute torqueri et

pr^esidem mognis tientes, auxiliari sibi immensis torquen, exorabant ; plagis se prufecto confitentes, adeo ut consiset cremavi ignibus

vocibus

humana in tusest, et habitu iuventus ut homo, unita natura, ut una sit persona se divinitati ([uem sicut huDei et hominis Jesus Christus ; passio pro mana naUvitas, esuries, lassitudo, sepuUura verum hosalute nostra, et mors, et ms.gn.a, ita divin;e virtutis

minem ostendunt
immulatione

natu.*ie

vinum de aqua factum, cclaudorum gresresurrect.o


et

E carccre
obscuHssimo

amisermt tendi ac pene loquendi Qumtmum auditis, cum beatum 8 His pr^eses lidei agere, ac constantms jijentius semper tnicupersistere contueretur, suoe confessione ' magno permotus. cunctis coram lentiori ira deasque juro sacros deos
officia.

corum vi^^us, surdorura auditus, -, murtuorum sus. mutorum lingua

Deum

plcnissime manifestant
ac

Spn-.tum
et ado-

Sanctum, Deum omnis creatura, randum. perquem sancUficatur emundatio deUcnobis .'emissio et
et

Dominum, colendum

perquem

clamore dixit

Per

quia Quintinus

iste

" magus
sibi

est,et pra^cantamiest opi-

nibus utitur,
tulari
"-.

quibus
'^

manifestum
'*

Nunc

magna cum
'^

severitate extra-

hite

et ejicite

eum

nimiacarcerisobscuritate,

a facie mea, recludentes nec uUi christiano-

torum ^S individua cooperatione unus, leternus, eiusdem Spiritus Sancti, qui est Deus in omn.a sii^cula etverus, et benedictus Quu.tmo His et simiUbus a beato
sceculorum.

Patns

et FiU. et

rum

priKbeatur solandi

eum

accessus

ut et.am

magna pars polon-a priudicatione peroratis, nostri Jesu Christi agmta, ferme puli flde Dommi

suarum po^nas exsolvat. Sancsic stuUitiarum ad ergastuU caUginos.ssima tus vero Quintinus semcontumeUose duceretur, divin^ loca dum mtenagens,Dommum per miserationi grat.as sibi et vocibus exorans, subvenn-.
>

" crediderunt, ut ope ad soKcentos usque


raanifestaretur

Domm.

modicum semen

verbi d.vmi, per

tissimis

seminatum, beat. Quintini ministerium exsurgeret, et popuU segetem fructiflcando tam '* Christi per gloriosam pas.ioquateuus miles operum suorum pa-

m quan-

pra^cordiis ; quatenusab adiuvari totis exorabat ^i^.us, quihommeiUomaloet a viro i.nquo mod.s, Uberaretui. buscumqueDeo placuisset martyr Qu.rU.nus, 1^100 itaque loco sanctus

nem, agone

finito,fructus^=*

ad rad.si mcenia ingrediens,


suLe conspectibus

augmentum glon^

olTerret divm.s.

ANNOTATA.
DeCommentarius prieKius, num. 1. Passio ex cochce scripaest h^c secunda cujus "Pographum co^^ Accincti monasterii, e.emplaribusS.Ben^^^^^^^^ latum c..m
1 Ctr.

catena
sibi

el

damnatus, tenebr.s immaniter

dum

solatia

humana

conspice.-et esse negata,

ab angelo
edvcilur, ac

majora solam.na. respectus divini promeruit a ma nocte cum beata memb ONamsequenti
anRelus

de vera gione verba


facit

reli-

,^i;;:;;;;::m.;ta.u,eU dedisset, ast.t.t gl doloribus amicta.qu.eti ^ea.s<.,.s^ b'"^ ^" _^ blancUs eum sermon.bus ' .per visum.et i,i,i;c a.im cfirmonibUS
e

':Zs:Z^^^ondamaPat..Ch.ffetio

ad poptUum.

comluans, cUxit comiieiw".,

De.,surge, Qumtine, tamule


r..i,.:.,m,nt.

^
,,

^^,.,,,,
,

sta in

me-

'^f^^^^]^ tur nuni, iii.i^j

^i^sum /uU, e scrmmiotheca B,-u3-ellensi (!)


,,..,,.,.(,0

inmn-

idiis

tifj^nntP^ sR^' bant.sr:j:rCb;i;;,,sanctificantesse>>bapt..


_

i^^i

Zl
"

s,-.cro,

eorum, qUK. approp.nquatUberat,o


.nimic. ehrist.ani
pra,.teeto.

rlfuna^nlur

nom.n. cum
ans^m.e
,=^.

"" Surtana __.., y^.-m Sunana porro Passionem cum apparct locut>on.m ^^ZZtZs.statim
laiViy
"''

P,^maZ

("2) (2)

impio eorum Rictiovaro

''''''"

Qu.nt.nus ev.g. perorante, beatus

invenlionisi'^)-

quam ah.LM^^ntinensesauctoresperperampro

Ih-cc7s

iUa Samarobrioa,

putm-unt. Augusla Viromanduorum

_,Deoag.-^non..s.-*Etn.pr.fort
1

cpedere.

-,"
3S

Doniine. 8 spintalu

^compleret.-

"<='"<>

^""^;

_
1!

"

-"q.

eum

^'^\:l^'J mfln. e. acljmai-.'"

,3

igitur add.
j,''

is

uue'*

eum.

M. - ' ^T 1 - ^ virt t' - " ct Lti";or. ---i-''--add. cx. S.

i-i.o.>inilitis.

catente.

> ^r""'"" -nororanr'Kt7

et sa.ctica
(3)

(t)

A(l

diem 31

oct.

Cfr.

supra. pag.

78(3.

annot. a.

CAPUT

DE
790
El MSS.

S.

QUINTINO MARTYRE.
cjBsarum insuper conferant vestiaris, et aurea torque ut purpura et bysso circumderis. induaris atque zona au.-ea saiviss.mo prie- cumque, conTunc beatus Quintinus i.. stantem et mintelUgens, respondit fractum, fecto commenta fraudis canis vesania plenus, Lupe rapax et tamquam meos mtelliquam stuUe et insip.enter sensus per donatorum evei-tere Kis quos putasteposse
dignitates, videlicet

CA.PUT SECUNDUM.

Cuslodes

carceris
S.

acl

Deuni

conversi.

Quintinus

omniors

nis generis

cruciatibus tor-

quelur. Miracula, Sancta


el sepultura.
Ob Christo
adjunctos
carccris custodes, Ric-

infelicen. opum multitudinem promissorum et " opes tuie tecum smt m congeriem *. Nam

perditionem.

- Constantiam enim -

fide.

me^

Ltare
Domino

E^pergefacti
scerent, ad

igitur

>

cbuso carcere beatum

custodes carceris, cum Qu.ntinum deesse cognomed^^^

quia pauper non est,

in Chr.sto Jesu non possum, qua. est non ^ cognosc.s, uifc Ux, nostro. Numquid qm in Deo d.ves est? Nam

tiovarus

inquirendum oum progress^ m pra^d.cantem lepeie eum populi stantem et et.psi

v.vere quia ipse m.h. mihi suffict Ghvistus, Divitiasejus des.dero, d.v.estet mori lucrum. - ; pro ejus d.v.tns paratu ejus ampleotor

Ls

denuo.

permoti mu-aculo, runt. QuomeduUitus adeo ut magnum Deum ad fidem conversi sunt-, profiterentur, quem beachr.st.anorum publice Et * renunt.antes tus Quintinus p.'^dicaret. Quintino tacla fueran pru:fecto qu.e de beato

sum non solum

acriter

alTligi,

verum

et.am, si

ps sunt etqui eisdem - umquam modum - bonis ind.gebit, nec ^' honor et potestas ac divitia^
carebit.

- a.te>ma3 usserit,mori;quia d.vithe eius nulUs posteasaccipere" meruer.t,

Nam

B unum solum R.ctioQuinlmum gloriose cognoverant. Quibus immani furore turvarus priKfectus auditis ^
batus,
dixit
:

cul cneperunt, et universis diis suis detrahere prof.tentes sufficere toribus eo.'um'; sibi etiam etverum Deum, quem per beatum

fug.tiva. sunt, et vestr^e tempo.-ales et

tamquam

permanere numquam fumus evanescunt. et su.s E qu.e Deus d.lector.bus noverunt. Ea vero ulit,a.ternasunt,ettaUa^'quaUa.iecoculu m cor hom.ms nec au.ns audivit, nec
vidit,

Ergo, ut

v.deo, et vos
:

mag.
.n-

umquam

efTecti estis .

Ad quem

ilU

Nos mag..

confessores unius et quiunt, non sumus, sed

ven

coelum et terram, mare et R.ctiovarus qu^^sunt in eis. Qu.bus


Dei qui
fecit

un.versa

Insa-

ascenderunt. Rictiovarus,insuperabilem in hac con13Tunc martyvem intelligens,dix.t stantia sanctum Dei mor. hoc consilium elegisti ut Er-o Quintine, Qu.nti..usrevivere velis? Deatus
*'

irochlea, resticulis ferreis, igni.

ma^i^s

Nihile.iim est ^ vestr^e creduUtat.s nitis inquit. Abiteafacie mea, et a conspecti-

snondit

vana assertio. busmeisquamcitiusabscedite.

proniissis
sollicitat S.

Quintinum,

abeuntibus,RictiolUis ergo recedentibuset stomacbatus, anxiare varus, nimia indignatione beatum Qumt.num cunctis sensibus adversus

es, Mortem quam tu mihi inferre po qu^ u* autem omnino non vereor. Vitam fideUbus tr.bu.tu.-, potestatis, sed a Deo non est moriendo " tot.s exopto hic pro ejus nom.ne
:

quam

'<>

votis.

Nam

si
*^

in Christo

fuero, tunc me a te morti t.-aditus f.duc.aUter *^ credo. Post victuru..!

et

ejus maleficum .nterfecero, et nomen universum seducet,et exstinxero, populum hunc penitus admh.ladeorum nostrorum culturam beatum sib. exh.ben bif' Pr^ecepitque mox versut^ frauQuintinum,et conversus ad caUida eum sermonibus compeldis commenta,blandis Quinti.ie,fateor qu.a la.-eciEpit,etdixit'^ ad eum: pro tua nohilierubesco et admodum confundor ^ opibus divitiarum qu^e tibi tate quod de tantis

saevireccepit,ettaUbus" truculentis Quintinum hunc mamonibus Nisi, inquiens,


:

mman

ser-

gum

et

. Iterum nuL. Rictiovavus dixit : celerius te pumri jubeo Qumtine, juro quia iUud beat. Dav.d intuUt, Cui beatus Quintmus est: ait ", mihi adjutov

itevumque

tibi,

d.cens: Dominus, mihi homo. .> Tunc non timebo qu.d faciat furore commotus, sanctum pviefectus, tyrannico tantum trochleis torquen prmce-

Quint.num in
pit, ut

sima

duv.sejus a suis junctuvis v. Resticulis insuper fevveis solvicoge.-entur.

membra

picem eumc^di,et oleum bullienset

et

ad.pem
,

parentali et nobU.tatis digi^issime congruunt, paupertatem causa van.ss.mifi


sorte,

'*

ne jussevat ferventissimum dovso infund. dolocovpoveis deesset quid poenaa aut cvuciatus
ribus

Sed cum hxc necdum

satislace.'ent insa-

ad tantam
'^

tuas sectae

evenisti

',

universa relinquens, et

'^ in tantum ut omnia dimittcns, despiciendo videaris mend.cus egenus ' et pauperrimus accommoda consiUis. Audi me " ei-go, et meis te Unum est enim> tantum ut facias, et quam magnificaberis benefic.s, dns
.

valide

nostris
^'

videlicet

tantum ut

sacrifices nostr.s

"

ad sat.andam nissimo Rictiovaro pva^fecto, rabiem, applicavi etiam eius sitis immanissimam ^', ut vel fiammis cremafaces ardentes jusserat '' aliquandoassensumpra^beret. tus vincendi se nec blandimentis nec tevSed Christi martyr,qui ignibus insupevab.Us rovibus cessit. cunctis interius flamma divmi
constitit.

et tibi

Ardens enim

" mittam festmato invoces propitiatores, et ego .mperatores sacvatissimos " ut relationem ad inconsulte reUquist., opes tuas universas, (luas deorum et et araplissimas ut amico restituant,
,

contempsit cvuciaspiritus,corporeos exterius pva^fectum: Siev.stus,dixitquead Rictiovavum fiUus ^\ numsime iudex et fraud.s d.aboUc* " scis quia ha:c omnia qua^ te ]ubente qu.d non
30

conversi ad fidem Chnsti ^ d. s. convicia iiTOautem add. sunt '" anxmn. CBt en. om. ' eor. cult. gare! '^ d.x,t4ue.- paicn'^ annullabit. l ejusmodi. " d.m. >6 pe,.ven.stu '^ t.
1

vero.

repeiiunt.

^ ipsi

^* om.-"

talis nobiUtatis.

sect.

- c -

' om. '^niend. atque despicicns.- 'egens.augeberia ben., dus via. " et largissime n. " en est ^ ev. sacr. imp. " mox add. noatris.'- om. munerum et infelici op. conmultitudine promissorum tmi. ^ Ego vero add. " Sed. gerie.

v.d. _

., dW. enim 'ipisco. iUiuBopes ampl.-3=' J''^ pot. et ^ Porro. = uUs. ^ demceps. ^ pisci. " quse ipsum d.Ugentiperm. oi)es. -=nec umquam o;- " - sunt. atque ejusmodi. Deus.

orn

-3. c.

qui mihi.

='

UUub ego

divitias concu-

- q-Chnsto - cod -"ejus araoie morientibus. - fidenter. - " om. - candcns. - jussit- me. - " vinc. se om. - " -" satiandum.

L
so

fuei-o.

fiH-

.iussit.

W om.
patior,

DIE TRIGESIMA PRIMA. OGTOBUIS.


A.

791
Bl MSS.

patior, pro

nomine Domini mei Jesu Cbnsti tamquam relVigeria iestimo, ac perhoc minastuasct rorem consupplicia contemno, quia sentio niihi
adesse de cceUs? d solationis miserjitione divina

hjec Quintinus in loco isto. D Sanctus vero ad ^' talia prorespondit : (i Rictiovare, saepius tibi

scqueuti respondi, et

modo iterum respondeo

aliisquctoi--

Tunc

Rictiovarus,
:

furcntissimo

animo

nientis cruciat.

iram etsievitiam augens

A.flerte, inquit, cal-

cem, acetum

et

ejus, ut vel sic

sinapem, ut infundatur m os tacendo resipiscat a nostra deoinjuria, cessutquc

deostuos tuis oinnino diis non sacriftcabo.quia tu honorem imadECmonia esse scio, ad quorum sculptiUa gineset sculptiUafah.ncas; quse etiam ^'^ sine sensu sunt omnique deos cum appellas
ratione carent.a,quia

rumque nostrorum

lUudere

manu facta.nec sibi nec aliis fiunt tiui faciunt opitulari queunt. Qu.bus similes
ea, et

fideUum muUifaWis persuasionibus nostrorum denique Quintinus, pcenas ludinem^ Beatus ad Dominum verba suas augendas inteUigens, omma, Uulcia mihi sunt convertit, dicens pro sancto nomine tuoore
:

omnes

seiisibus

mortui qui conf.dunt in eis, quia figmenta. b mortua venerantur


i.iv.w^^..".

"^^^^^J ^^ sudibus ferad glonam ^.^.^^, ^^,5 constanlia validius semper roboran, '' cruciatus ejus auge.-e dispo- trmsfodi au^^endam ejus
nit^^"- jussit

11 luuv n Tunc Rictiovarus

priefectus, i

cernens

eum

^,.,,,^

Domine\qua)cumque
exitiaUa siut,

et pra^cordiis suscipio

' ;

tamen

ori

quamvis amanss.ma et ^ meo pro me l^ dulceRjct.ova,

denique"

voca.-i

fabvum ferrarmm,

ut faceret

suavitudine . . Sed dine et favi reputo e iuec ^urando Pi-testatus vus pr^fectus post deos Jovem etMeidicens Per potenUssnnos
:

beatus duas sudes fe.Teas " quibus crura transhgercQuintinus a cervice usque ad
tur aliosque simili

modo decem
digitis

clavos

qm .nter

un-ulam

''

'
'

curium,Solem et ' Lunam S vinctum cratem^ , juro quia

^f^f^ZLoZ^ te et pondeiosis

corpore confosso memficerentur", ut vel s.c aut suterebratis, aut deficeret und.que

et

carnem

omnibus crudeliter

bnsque

Augustis b facxam pr^catenTs as nctum Rom.c i-an.bus supp^^^^^^ rtari. coram qu.bus idqae digne pro
arctaberis,

peratus cederet

"f'^' V^^^lcto Ad h^c pia.tecto fugam ndre prx-sumpsisti. ^ctus Qumtlnus respondit : >Deum hic et dUo esse non formido, quia

Quibus omnibus complet.s, mira De. virtute tantis heatus Gln-ist. ma.-tyr, suppUci.s,mlu resuladhuc irrogatissubsistens ^
*'

c.

tat

*'

^PJ
- teneo

tolerat;

conscius pat.ent.ss.me sed magni boni cessit , qu. neque his crudeUtatibus

ire

:ondubUo,quUuasetc.sarum,qmbu^^^^^^^
sus
'^

commemoratas cceteras superius magnitud.ne tolerav.t. R.ct.op.-o amoris Ghristi

^a-

superab.t christianos su^vitis,

insan.as.

spem cert.ssnnam Ego tamen confido et - laboris hac .n prov.nc.a quod mei cursum

beatum Quint.num venbus varus vero taUterfactum, cum ;.;"s confossum et rigidum hunc En v.deant d.x.t
:

,
tam

,
vJ.

conspiceret, insuUans chr.st.an. ^PP^^^" "^*^ chr.st.anum c^teri eo.um d.s^ et ab hujus po^n.s
taliter

T"un:'Ltiovaruspr.fectustruci3USsione
;,, ponderosis nex.bus catenis et g.'av.ss.m.s
c.i

cnnt

S" ^-^^ --S-Xli - ^=='


IZ eos
lutiii ij' idem- tyrauuus

Quibus verbis v.detur pree- ad martv... qu.d d.xerlt ",dum ectu Qu.ntino in -cUo P-t^^^ eKemplum, sa..cto palam monst.abat christianis spectaculum

addictum,

exemplum .

Ssse

Q.nt.nus,tamquama:W

consequeretur. Sed beatus ^imi^iir^ simum ad

::;:debaturln.m_>m..hmsejus.^
ad

omnium

christ.anorum

^erfecta

^^

^ ' pvtefectus, accepto 18 Post hKC <:fcapi .j. ^4 datajussione ,^, ,^. r,n,Hm Severo Honorato, autem

emoiu.nenta

^-

mmm.mm
ritores qu. ^^^^^^^^
"^^^^^^^^, in

emTum

locum quen.dam

Itus

locumsme

^d Qu.nt>nus a carnUicibus petut ab e.s immolationis ven.ens,

sententiam. 3v^s,t subire

"
Cum

,,,..,,.

su. artos

"""T^Uocum" et 1'" eum tempus eleg.t, o.,gm^^ secrandum.nst.tu.t;quo


It'

nomini suo con-

progredi

n ^s ante muncU eras


.,nte

oonstHnUonen,

;"--

.e aep;;eco..

M,

n,ntinum . ,;,n.-m die, sanctura Q"'"' mcminimus, ^ pU, conversusque """; "^.^j^ent.s sermoe ftaud;

Uandi-

"TS^H s;!:;:cLse,uentive^ """'',


^"

iseral.one'Muasanc

en/conf.teor,
I

^ quom
^.^,.^^

^.^^^_.

praicesibi prajsenlar.

--^E-s-re:r-;iu^
tam. e. ne

Wandis eum

co.n.r,en

.^^^^^.^
.

nibus compellat, bon=espe.Juven.s es

'l";ens

ad..^P^_^

^^_^ .^ ^^.

"--"X ef
uitu d
.
, ,

Jovitantum jovi tantum-

S:'

=
ei

-'' ;;;':. ^
.

-^ ;

tac provmc.a h,c prov.ncia

".e:X;l^

^^_^

r""rEt'hTs lorum. Et h.s

ancl.m

sa.cu. 'nas in sa.cula ce..vicem spicu^^

latunbus ofTerens:_ l,t,r.bus ."^'^'

-,,, ^^f^^^"^' evaginato ^^,_ , ^t iUi,


crudehssm,a

^-o^!::rWscaput

..napin,.-'n,.dtit..ni-..nt.^._^--^.

et

orfrf.

- <' '--

"wX

-- u i.nmanibus.qui-

.,._.nge..-;"nfl?^" ;
.,. ...g.

,b3ies,

'.

recusat.

s=
.
,.

,tusv.e

cod-

J-,r' ed

" ='"^t ."'"'",'' eum " ;'r'u""":


piii'va.

rv:^^""T:!:}!: ^,;, 'J^. .^,at.-^; _ -' ' =" *'. - '",, _ tantum ^t rog. 0.. *eiy
"Chn;s."-ot.<rf.-"rf""^"-''"'' Chr,s.n.
Sl .-^^^^-^.^ i(rt ,.
"

^= P^:
non
.

)nem pstn,v.set. t.oncm prostr

,.

- pa.. en.p.u,u

"

mostra,el.

w totum. ^:r;e-'^:r-^:=
anima

gladio evag.

mittamque.

DE
792
X MSS.

S.

QUINTINO MARTYRE.
jam imperatonbus D rando respexe.-af,exstinctis
universam orb.s cbristianos principes quatcnus .,am monarchiam - rege.-e constituit qu.eto adepta, respira.idi
impiis,
:

soluta, velut colvu.ba anima ejus, carnea mole coUo ejus ex.sse et hber candida sicut nix, de vox ^ de ccelo '. nmo volatu ccelum penetrasse Et meus, veni et Quintine, femule
fertur audita
:

ndelium numeros.tas,

coronam accipe
paravi.
r,

quam

libi

pro tuis ni^"^'^ P;;^'

gauderet. Regnant.multorum cruciatuum nne

sacrincium
et

acceptabile Sicigitur beatusQuintinus, Dei,ca^los ingveditur, ot holocaustum

bus

incestimabilitercoronatus,

patientissmie toleiatis pro cruciatibus hic in^sanctorum marty-

Corpus flumen mergiiur.

rumsedibuscoUocatur. veroejus,propriisangumisrosei3 19 Corpus

Gonstantio, niio Constantim^, et Constante, macum eo fratribus Consta.itino erat, Euseb.a vocaRoma) trona quo^dam nobilis ^. ditiss.ma bulo, d.gnitate et opibus ^^ ccca a f . cm mos novem oculovum lumin.bus incumbei'e, et p.o se erat studiose orationibus devotissime exorare. Quave.-o^^

ejusque

pr^fecto servari et dUigenter undis perfusum, a honor.s le^ custodiri, non ad debiti est

Domini clementiam

dam

jussum

tempus .d pcrdei di verentiam, sed quousque Nocte vero redeunte, clanculo locum tribueret. Somma^ nue.il.s corpus beatissimi martyris jussit et tevra.adjectionevahd.ss.me
;

immerg.' ^ ingens bonum et supplumbari quate..us tam tbesaurus chnst.anoDeo 'Mam " dilectissimus

pro suo^ causa .nnrm.tat.s, ". Dom...um pvoeavidelicetqu* ei acciderat e. per visum pensiusexoraret, eadem nocte consolans, eamque Ligelus Domini apparnit, " exaudiorationis tuee preces d xit Eusebia, su.-ge
vero .locte

cum

t^ sunt,

locum, Gallias, et pevquire itanue et perge in

et

coram Domino " accepta.

rum uegaretur conspect.bus^ ^^r^^^irfora Qumt.nus, Deo to a beatisshnusmartyr Chrish suumet longas maidevotione mihtans, tempus novembr.s. Qu. '^ ptKuas pridie kalendas tvrii per quinquaginta qu.nque licet in fundo aqua^ -regnum tamen Christ. annos fuerit tumulatus, martyrum consoi'Ua est sacra inter beatorum tanto ubi eum nunc pro nob.s
Kloriose adeptus'^ ; apud Deum intervenire

ql^Iugusti V.?omandorum
est juKta

dicitnr,cu]us s.tus

ab Ambianensium

veniens contra Uuloco dihgenter pe dunum Clavatum. Eo igitur beati Qu.nt.n., marty..s quire, et invenies corpus palud.bus et aqu.s Ymulatum^ Chrisii. diu iam popuhs evectum, et per te
civitate,

nuenta

Sommx^

ubi via publ.ca trans.t

Quod ubi

nlus

conndimus, quanto
'

hic plus pio amore, ut ejus veneranda merita


decet.

sanctissimum martyrem
complect.mur.

et imbccilUtatis 21 His .lla auditis,

.ecip.es v^um manifestatum, oculornm tuorum corpo.'ea3 pr.st.num statum

fuerit

cnm

e. iterato v.s.o

eadem
nuia-

secor^eH^

rem probabilem adstrueret, arripuit , bunda ^' insinuatum iter


Pst
'^

in n.h.lo
et ut

y.^^^.

ANNOTATA.
koc loeo et b Quod inAclisprimsiclassis, memoratur impeah initio, unus dumtaxat Hle qui inOccirator Maximianus vidclicet inseciaius est, nohmconiidente christianos
a Cfr. supra, pag. 784,

pergit, in partes Gallite

jussum ^uorum, congruo suce

imbecUUtati

pva.parato

^-^-<^'^

annot.y-

tanto itineri

necessaviis, et.amque

^^^^^ Imteamipra^parat.s,

congruenlibus nibus mundissimis et thesaurum suscum '' quibus revelatum Domiui involutionibus ^" decenpiis
cipevet,et

susceptum

terinvolvevet.

nuoprimam Passionem suspectam

haberc ut

cxteris omnibus iihabcntqui Acta Suriana

anteponunt. esse S. Audoeni c Capiti etiam clavos infixos Eienim narrat S. Ehtestimonio confirmaiur,
.

clawos quogium, repcrtisS. Quintini reliquiis, tempore pass.onis que miru: mag.iitudinis, quos innxerant, ex cerebro eju^ persecutores corpori

^' angelico ductu ad pervenire ccep.sset, selocum sibi insinuatum ' nomine. in via e. obv.us nex quidam, Eraclius mterrogave Quem ilb ad se vocatum venit ubinam ^^ locus esset c(Kpit et ab eo sciscitavi, dicebatur. Cu. lUe qui Augusta Vii-omandovum Ad quem Euseb.a vespondit In p.-oximo est. ", si cognovisti al.quando Dic oro te, mihi

Cum

igitnr

Quintmum, Uloin loco vii-um quemdam,nomine senex reintevfectum? Ad ha:c


:

aelQTi^^qixe^ivii^hiisabsiraxisseiD.Exquoetiam

apparei non omnes clavos ab Eusebia C fuisse delatos, sed sudes ianium seu iaringas.

Romam

CA.PUT TERTIUM.

a paganis multum jam Audivi certe *\ sed spondit " facti pro certo noveris. esse tempus hujus iUius ub. repoTunc Eusebia <i Corpus, inquit, Senex respond.t situm fuerit, dic ", si nosti. jam ab angelo Nescio. Eusebia vero plenius
:
:

edocta

Per Deum, inquit,

te

rogo, ut hoc

Eusebitc

Romanic

iler

in

Gal-

mihi tantum
nis

ostendas, ubi via

pubUca Amb.a-

liam. Perquisitio
lis

et

mirabi-

veniens, et

Laudunum pergens, Sommam


.

flumen transeat. B

invcnlio corporis S. Quin-

lini.

Ejus sepuhura. Prodigia.


itaque

, j t>^! nuM,Dej^a^ , senex d.x.t ad e 22 Quo paviter pergentes ^ Eusebia ad ^-J^ eam Ecce iste est locus. Tunc perventam *' quem Angelus dixerat,
:

locum se

cognoscens,de spe ultciori


Mairona

Icetabunda, exsul-

Postquam
cai-

" Ecclesiam suam,

tot perse-

quBdam
ca,

Christusm.secutionum turbinibusfluctuantem,
add. cx S. Voxque. perdendi. -' unmergeoclanculum 5 add. ex S. ' b. Deo ut. am. re -8 et terrffi-Bupplumbari m add " Et. sui add. " om. que. '^P^'''*" vero. > mer. ven. is susccptns.
i

se iUuc*^ duci justans de vehiculo descendit, ac orapervenisset, prostrata mox in sit. Cumque
^

Deo mo-

nente.

eiire.

penetrare.

=>

- orbata. ergo. - " Cons. universi mon. orb. - huic namque cod.- ea-acciderat om.- D. promp- Eu8., pree.tu. -" Deo.- Verotiu8 oraret p. v.

- salutis. - nihiUoco - ui- ^ arripit - ^ om. - ^ p.o studic est om.-^ atque etiam. - M curaque. - Heraclius. - voc. interrogavit ubin. om. - " ojus. prtesertim cod. add.
manduorum d
in n.

sic dcinceps.

^'

mutabunda
^

cod.

iter.

'

ait

*'

18

^"

fil.

^^

" add.exS. -^stant. m.-Q.cump. *' pervcnisse. " ultioii cod. " oo.

pergerent.

'"

>

(1)

ViU

S. Eligii, lib. H. cap. 7.

lione

DIE TRIGESIMA. PTIIMA OCTOBRIS.


tione,

793
^'

Deum

intcntissime

exorabat ut

ei

sancti

corpore eernens,extrahere

eas'*curavit.et pro

EX MS&.

martyris sui corpus ostenderet, et ubi tantus

veneratione reliquiarum secu.n

Romam

detuUt.

quamvis peccatrici mani DomineDcus. pater dixitque orans festaret omnipotens, tedeprecor, ut exaudias me ' humiesset thesaurus, iUi
;

Quo

facto,

quod
;

perf.dia infl.xit, fides congau-

dendo
puMifo,

ext."axit

quod tunc augmentum exstitit nunc testimonium exstiit gloriie. Reve.'.sa


et

lem peccatricem
tui

et ostendas mihi sancti martyris

est igitur

"

Eusebia

muUer

nobilis et venei-anda,

corpus

el sicut complevisti, tu

Domine ^ He-

invento

Gh.'isti pretiosissi.Tio

thesauro,

ei famuU-e tua; desiderium, et ostendisti mdu sanctac crucis absconditum, ita vexillum

omnibus, unde venerat, ostendens


lia virtulis

in se

cumsuis magna-

lente

Dei,ac** pra;(Ucans merita et gloriam

nuncoslendere digneris venerabilem thesaurum


in martyris
tui

testiset

*^

milltis Christi,i]ui,nunc ct in leternum

glorioso corpore, qui propter

sanctum nomen * tuum totum se obtulit imma" Deus nissimis cruciatibus. Et nunc, Domine
disceomnipotens, ne me patiaris ab hoc loco indicia tribuas,ad dere, quo usque desiderii mei benelaudcm et gloriam uominis tui, quod est sa^culasajculorum. d dictum in cmpit 23 Completa itatiue oratione, moveri

beata glorificatione muneratus, perpetuo victurus feUciter regnat in Christo. Hujus enim *" inventionis veneranda solemnitas octavo kalendas
julii

" colitur, ob

.'everentiam et laudcn ejus qui

talitersuum

in teiTisetiamglorifieat mai-ty.-emrf.

ANNOTATA.
a

reperit

mirabili nio -

do corpus
S. Quintini,

hommum mira " natatione usque ad manus cum eodem cordeportatum. Caput vero. quod exsd.ens, B pore non jacuerat, per alium meatum unda portante et Clinsto ad corpus usque suum,
sic

locus ille ubi sanctum corpus sub indicia dare ; tandemque et crispantibus undis viri corvn-tute Dei clevatum est sancti magna evectum, ac priebente, ytus, et, tergum uuda

ai^ua jacebat,

Hanc Incentionem cdimus ex apographn

codicis rfionasterii Cariiaiis, collato curn Suriana cditione Cfr. supra, cap. l, annot. a.

putant alii anno 342, alii Scd quum Conslaniinus 351. dieQ aprilis anni 3i0 (1), certenonpost ohierit

Ea quidem ecenisse
alii 3.57

aut

3r)8.

huncannum

repertee sunt reliquiie,si

quidcm ^

favente, mirabili
elevat, et

modo

perducitur. Qua; pariter

suscipiens venerabiUs

matrona,
deportat

cum
:

gaudio de
vero

aquis

tam sanctum pondus pannis


corpus

Acta Suriana sequamur. Quoniam insuperin omnihus Passionilms corpus latuisse diciiur quinque. conseannis ferme quinquaginta (quie suh Maximiano quens est ut ipsa mors

iiivulvendum Ubenter

sed integernipsum nuUa macula corruptum, fuerat mmumetincorruptum, Deo servante. idem corpus ventum a. InsoUto etiam candore
reful-ehat \ et incestimabiU nidore adeo^ut circumstantes, eo

odore fragrabat rei.leti, c^tera


,

' h. obUviscerentur mundi delectamenta venerabiUs malrona idque,prodi24 Pra;tata igitur r/io

ac-

corpusUnteaminibus involmonita, ceptum beatissimum ' castrum,quod ab eo Avgustie vit et Vu-omandensium sepclit. Visu miUibus distat, reverenter tuloco quinque fere
reccpto,

anno circiter 285 illigeiur. Atque supra fmc, ui lemporum ordinem a nohis ita redaregregie confirmant propositum qut quunt adcersam sententiam. Quocirca, wm refemni, vel marfyrium ad annum opinantur, locum illum codicis mendosum omnium haheant antietiamsi Acta Suriana ideo esse quissima (2), assemntque e>Torem Maximianus non ante manifestum, quod Sed pric fuerit imperii consors.
contigit)
,

annum 2S6

Sed beatiss.mus xnulandum advchere disposuit. consecratum relmsuo martyr, locum .anguine montis sun.mum nolens, mox ut ab aqua
quere
ascendit, sui

ponderis gravedn.e '^ ongms manifestissime docuit. Portanproficisci noUe gressus, et v.res lassatium enim jam defecerant veneranda; cesserant '^ pressx-martyris tione voluntat..BeataveroEusebia,taUbusgestisvolunmartyris, ibi eu.n deponi tatem sancti .nteU.gens secundum loci et tempor.s fecit, et reverenter -, ceUulamque qu.bus tunc
se

reliquias suh terquam quod auctor scripsit mansisse annos fcrme qutnquaginla aqua Herculmm quinque.jam inter omncs convenit creatum (3). anno 285 augusium fuisse addiio auctor de se b Si in loco a Surio dicamus oportet hanc histoinso loquilur exaratam, et riam invenlionis a testeoculato Sarianaesscprimigenia. Quodnemo, ui Acta multo verisimilms est omaor, prohahit. Sed
,

concessum

u^dif.cav.t a.que mox poterat n.sibus gratanter oUm benef.cio am.cum lumen pro sepuUura. densissimis lugat.s te..eamissuni,virtute divina ',

sepeliri

antedictolocosignificariascriptoreantiquum opere ipse uent aliquem auctorem, cujus in multts codic.hus uus. Quamvis porro scriptor seprxsentem fmsse

prim^ Passioms

nullo adcra.uus ctc), indicet (Nob.s qui quem SurmsjunspahliCi lamen, prieler eum histoille auctor prioris
fecU,

modo et.am 1^-tabunda .-ecepit.. SimiU - eadem Imra contig.t ven.sse aultquot illuc Christ. m.Ut.s pret" s

memoratur

'^'1%m
inventionis,

miraculum
Surius

narrat
historiam

Gregorius
, secundie

STos,

ad commendanda.n ;";orten.,recipereetipsip.-omeruerepr.s-

Turonensis (5). d Subjun^ii

^^'^:i::ia;sitaque.a.mi,.asudes^rreas^
liomam
rectit

cwn
,

nvUbus

suprabeatum

Clu-.sti n.arty.'em

conf.-

Tumt
prievio

atiqmt reli
quiis.

^:rUeduimus,manentes-adhucmejus
.

Hanc in Commentarto cum lectore commumcavimus {Q).


Vita' S. EUgii.

qu^

habetu.-, ut ait, fere

ad ver-

'

- Mu D. compl. fulgebat.
is

i^om- s

<"

_nadVevomandoosium.
H
;'

-'^

"

e-vi^ate

(.pssorunt.

6ac secura.

nu
,

;:;

.odum tcstatu.

^l^^":^

roiio
v

f^it.

qui etiani

Z-

ca

1;

e^^ahi.

"X"eos

sepehvit.

lass^

et.

m.
et.

ren-eos

c^.- .anentem ...


.ta<,ue est.

coU.

Rev.

-at/d.;6-.-om.-"juIias.

obUti vidcrentui-.

(3) Cfr.

Octobris

(5)

,. oi a\Cfr. Comment. P"^^.. num. 21 j4 (0) cap. De glona martyrum. 7^^^

ibid.,num.5.

^ ^^

^^^^^^^

Tomus

Xlii.

1U
ES MSS.

DE

S.

QUINTINO MAUTYRE.

INVENTIO TERTIA PASSIO ET

S.

OWNTINl

CAPUT PRIMUM.
i,r

S *

o,.in,ini ^

s,K.ioru,u 0, ,uu,cei,
ooujioilu,-.

viucuia iu Gliias. lu

iile

|l,oao. Mi,.aoula ol
gi^assante, Ricetpersecutionemagisac magis imperatore Max.miano m tiovavus qukiam ah

S. Quintinus,

constituilur. Galliis prsfectus

Quin.inus carceris an.ris. Clauditur Arabianis

Comprehensus

adversus poteslate, tantum Accep.a autem hac numquam


chris
.

n
B

r"m;enaa,-e
"'risam

certa.ninu posteronnti martvri^ sancta

descncupiens, pancis

MARTVBtS CHR.STI *TEXT.S PASStONIS

Diocleticno
et

Maximia-

no in chriS'
tianos sxvientibusy

msnm
clam ,ugulaban"cmon.ibuslatitan.es mvent,

^ sanguine en suam eo,.um civitatem, mventos Bas.leam, Gallia. , nue Ara i llumen Re... fluchristianos in eo looo ubi ..ecar. merge,-e et crudehter vi" se inlundi., an,corpora und,, num.n. cepi;. Quorum Facta ve .n astr.s. mas vero Cbr.stus suscep.t christianorum 'm"-'';' circumquaque fama ^^^ A.nbian.s pervenit, ubi tiovarus prx.fectus pra.dica..o.bns et quod et be ti Quin..ni audita, haberetur, stat.m virtutibus clarus s,ni, ac
,

ejus insania

exarsit,

ut

sa.iaret. Ven.e.is

luss. catenatum in carcerem m.n.str.s, Dav. autem eum retrudi. Ducentibus

nprehensum

et

et me de manu peccatoi.s linquas me, sed eripe quoagentis et in.qu. legom de manu iontra a mea, Domine, spes mea
:

irtu

es

patien..a
n

juventute mea.

.yrannus. sanctus dirosque 5 Faraina raulla serunt

etji^j-

prospicie-

bantur cod

3
et

tradebantur, aut bus in^ersa piscibus profunda d.spergereiacta in pelagi i fa^^^Uam


bantur.
Gallos pelit en duodeno f/, Cura duce Quio.ino romannjuventus. Ul fidei munus reseret, beatissimus Quin.inus

r .u;i::;.-n.uv..ut voranda

nucu

tribunali in

R-tiovarus, seden^ PSequen.i autem die beatum Qn.ntn.um s.b


consistorio,

"^^"

p '"sentari juss.t. Qn.

cum
:

fuisset adductus, a.

\a

Chris.iano nom.n^ asQu.ntius respondit et Chi.stum quia christianus sum, censeor propr.e.amen

eum

p.-a3ses

Quod

tib.

nomen

est

Sanc

rdrcordeetoreconmeor-,
Oui..ti..us vocor.

cum

midtis

CuiR.ct.ovi,rus:E%

qua,

sociis

Gal-

lias petit.

,K u
'

Qu.,.tinus responp.-gie es ? Beatus

Hacitaque tempestate
sanctissimus
ducente,
'"be

Dommo Lucanus Roma egress> e,


Crisp.nianum RuQ-

U eorum

et.am, sed et Gallias venerunt. Fertur complu.-es cer.aminun, .es.antur,


f,

romanus sum, f.lius vero Va;o.lKtp.-.ses...Quidnamesta,.quod tam et tant. v.r. Hl.us, ersona tam nobil.s
Civis

Zenon.

scholasticos

Cnsp.num

et

Eugen.um, V.cto num, Valer.um, Marcellum, Piatonem atque Rcgulun. 3 ".cu.;, Fuscianum, sanct.ss.m. Igi.ur pru^tati duo pa.-i.er advenisse. Lucianus, Amb.ams Qui.rtinus et
liri, scilicet

:;"st.tiosis religionibus te cruc.f.xus eumqui ab hom..,ibus est


Ou..,t.nus respondit:

tradider.s ut
?

Beatus

Summa

es

Gallia;

qu.bus comcvitatem venientes, loca in Sanctus namque morari deberent, elegerunt. beatus vero Luc.anus Ou,nti..us Ambianis resedit,
bus,praidicationibusque
meritis Christi

ad Et RiC.ovarus feime obsequi mandatis. qua ab hac stuU...a Quin.ine, recede e Qu.nt.nus diis. Sanctus sacrif.ca
teneris, et

iLXem

oU

et terr.e

eten.m nob l.tas colere ejusquedevo-

.esponiit

Diis tuis

numquam

sacr.f.cabo
ve..o

Belvagos
cod.

jejuniis et orat.oniBelvacos' adiif, ubi instantes vacan.es /i, ccep.t eo.-um

h lumiDecaf

lumen

coruscare,

non

solum

documeutis, verum et.am eorum pradicationum et


testimon..s. virtutum et miraculorum aud.tum, c-i^cis lumen, surd.s signaculo

"rconsta. esse d.monia. Stult.t.a ut ve.e stultit.a, sed, me teneri asseris, non cognosce. sapient.a est, v.deUcet S ear summa s.mulacra mu ta e Deum vivum et verum, et sun nu
?alsa respuere
;

qu

Nam

nam

illi

profecto stult.

orucis

mutis loquelam et paralyticorum Principibus vero tinam reddebant sanl.atem. sceptra gerent.bus, supra memoratis imperatoria

membr.s

pr.s-

obed.unt. eis sacriflcaudo tibi et d..s Nisi nunc accesser.s rus dixit
:

Tu..cR-"
nosU.s

::,.tf,cave..is,perdeosdeasqueiuroqm,ad,ve..
sis cruciatibus te

ad mortem usque ^^^'^^^^^^

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOERIS.


Sanctus
niiles

195
ex Mss.

Christi

Quintinus

respondit

quod jubes, non non timeo. Celerms fac faciam ; quod minaris, mtulens, quodvis. Quidquid, Deo permittente, sum. Namcorpus meum persustinere paratus ad mormissuDci mei diversistornientisusqae tn solius aninia vero mea tem ami-ere votcs
quia a Certissime scias, prujses,
;

et veniens versas carceris Iransivit custodias, Domini in visu ad eum locum quem ei angelus

significavcrat,
:

connuentibus undique

ad eum

me et conpopulis, dixit a Viri fralres, audite malignis, pienitenvertimini a vitiis universis Patriset tiam agentes, et baptizemini in nomine Sancti, in quo est ablutio et reSpirilus
Filii et

eam iledit, commotus, jussit Riotiovarus, immani furore extensum ca^di. Cumque quaternionibus
Dei putestate, qui
i.

consistit.

Tunc

eum
lis,

a elevatis in ccelum ocudiutius acriter caideretur,


a Domine Deus orans dixit Filn tui propter nomen sanctum ago tibi, quia Et nunc, patior. Domini mei Jesu Christi hiec concede vnpr.i^sta miln fortitudinem, Domine, dexteram tuam, tutem, purrigens auKil.atricem
:

missiopeccatorum; c.-edentes Patrem Sanctum FiUum unigenitum,Spiritum quoque viviacatorem et a Patre et FUio procedentem, Porro scisanctificatorem animarum nostrarum.
plenitudine temporum, re vos volo quia,veniente Glium suum ad rcdempt.onem misit Deus Pater adoptionem filiorum rec.perent

ingen.tuin,

meus,

gi'atias

nostram,
et

ex mur H.cM.amque conceptus

Spiritu Sancto *Sxccoa.

qualiter possim omniatela superare, ad ranno eorum Rictiovaro

inimicorum cumtylaudem et
ni sa:-

a Johanne .u Jordanc ex Maria Virgine natus,et visum, surdis audibaptizatus, non solum caicis

tum

languentibus

sanitatcm

impertivit,

sed

est bcnedictum gloriam nominis tui, quod cula sa3Culorum.


(livinitus

ctiam mortuos curavit,et a fluxu sangumis solo verho plurimos

suscitavit,

a contagione

lepr^c

milierem*pr.stma.
:

confirmatur
nec dolor&n
sentit.

QQinlinus ferl n.igr;. vero 6 Tensus pro Domino voce laiiisla. Cmlilus emissa ruit omuis

currere, paralvticos

-tUuit. cau os vmun ambnlare, aquam m


sanitati

Uern.

verba inter nagella orans Et cum hujuscemodi ca:lo vox facta est, compleret, protmus de esto, vunUterage Quintine, eonstans dicens voce, appa BUapsa autem hac
.

converti3Ussuadm.rab.U fec.t. enarrare ^^onsmoa. nrn^qu;e hun.anus sermo volu.t pro salute h.Uter a^ens, ad ultimum pom et affigi, m scpulcro mCs paUbulo n tr perd.es .p^ad^^^^^

Ha.

etaluinu.lta

llertiaresuU-Sicque

e^Toassum

tibi.

in terram ruentes, rUores qni eum c.cdehant, amiserant, serjue acerrime standi facultatem cum clamore auxdian sjb.

torciuerisentientes,

manifestatus,ascendens .n cu^^u discipuUs suis se se semper alTu .^ prom.sit sperantibus in ed se dereUnquU ^Perantes Unde numquam Quod s. virtute sua eUberat.
,

mm

RictiovarumeKorabant.dicentes:Dommenostei immensis cruciatiadjuva nos, quia


Rictiovare,

a tr.bulationibus

cremamur ignibus, adeo ut bus torquemur, et loquendi officia amiseconsist^^di ac pene


rimus.

pr.sentis aUquanto tempore eos non idcuco ut tentari. permittit ..itatibus aurum quod per .gneni veluti pc a^^^^^ sed ut eos Ha3ceth.ss.nida recipiat. .

-^^^

Miraculo
emptus,

Sanctum pr^es ilem

recludit carcere leslem.

protrahei m^ cum sermo cjus ^ongms Chn.tum fenne Jesum ciediderunt iu Dominum

puriores

quens.

vinculis cx-

Hec et his similia cum sanctus vocibusl protUentihus,

gemitu magnisque
athleta Quin-

sexcenU

viri.

r^rneo v^erberantium ^^^^*' i^P^'^;^^^^^^ tortorum v.ncula. utpote -"V nequ.ss.mus R.ct.ova auxiliabatur grat.a. H;c

sentiehat

n^^^

ANNOTATA.

truculentiori ira permovus prSectus cernens, d^sque Per deos dix.t

Z;qu
G

!^o^

astantihus

QUUU..1US u a fa e Nunc ergo ejicite eum i-us pra.valent. recludite, obscuritate re. el in nim.a carcer.s

iste

magusest,etmalef.c.a

r;::

^-

perfrui,n.uUi^-

T'.83, ^'^-''^ oodice Bruxeltens.

'* "

^;:
'''

et

in apographo '1^"''"'\^ JirZ.Boni-

alo, a "'-^

'

^
* suppl. ex
conject.

f;;l

s,iaoru,n solamine

rrr u t^^^
foniis{\).

At

tn

-"^-^^^

;;;;'/

^^rft videatur.

visum, d.cens

y
t
t;
'

^.^.^^^^^^

^.

Ra quidem

i-era

^''^^''"^y^^arlyvis sociis

p ,e

ncluc.

..-

solans .n

"'. sU
>;

,,^, e,.sum ^, ^^_^ ^^^^^ ^,,_,,^.

populum, "'
tum,

SSrcSu.
Rictiovaro,
multos ad fidem tradv
cit.

et u. confun=-:>"'=*'"^f;;; i,L..a,io,

^^f

bptisma,e

sac.-o,

qu.a

'"'

prologus ^h^ R^mvellensi 8927

nom.n.s

cum .mp.o

tssio a4
i^nt
:

te,-t,a,n

eorum

pra^iecto.

S-.nclu.n '|::tc:thicpopulisQuiatinusdogmasaiut.s.

carcereis educiL

nuDcius antns.

codd. ^^0 *'; c Bruxellenses a.oemcs,^q n.,n.me f


Caclave...bus

"f;*9'A..c ita nai au,

^_^^^_

HisquippeangeIo.taperoran.^ea^^^
.

bantu.-,...

tradebantur.

tinus

et evigilans surrexit,
A
n,

an.eu.
rMst.duVerm..tom.l.pag.l3Utseq<l.
927
fol.

iy2

etseqq.

Duodeno

796

DE

S.

QUINTINO MAUTYRE.
Crispiniano, P.atoni atque Luciano, Crispino et Rufino et Valer.o, Marcello et Eugenio, ad urbom Paj abtrbeRomaprogred.entes,... persitam, Chnsto duce,
.ius

d Duodeno: sic Bruxcllcnsc 1483, quara manu scnpta, prtcter ubi leaimus duodena. nussosaln

omnia exemplariatam cdUa

"
.

intra

fmes Galhe
in

eSanctosvirosRomainGalliam

;:;erunt;ibique,divhuillustrantegra^^^^
natim elegerunt
quibus divisi
l^^^^^^^l^^'
et Victoncus cultores Dei Fuscianus loca.. Igitur celerrin.o pet.erunt. Taruanensem urbem gressu divino fultus oraculo Sanctus voro Quintinus, extitit predicator, Ambuanensium urb. laudabil.s Domim Lucianus, Belvacensmrn et sacercultor animo d.vma oloqu.a a..ressus fines, ardenti igUur Domnu Fusc.apredicvbat... Sancti

aiii a S. M^';^^^'l^ diouni a S. Clementc (1), obtinuiiab Gajo.qui Pctri caihcdram. aliia priorcs sc.Uen(.). Cur dua. anno ^^ad dictum cst {^y sequi non possimus. antc tias

Bnia-cH. sanctos dicHur in codd.


a

^f f^^']: olini dispu De hiscccomitibus plunmum


est.

hisioria.jm intc^ sccon necplanc ^(--rrol in quibus mcmoraniur, digna P' ^cpua veniunt, nec suni omnia fide attingerejui-ai. in iamen tcstimonia hoc loco in scc^mda dicvrima S. Quintini Passionc et

laLn

Ea cnim

prpulo Taruanensium, ut ^ retVictor.cus, ad


est,

d.ct-

sanctum De Qun^ predium pervenientes,


et

uim comparcm

Zsancius
isse

.ir

cum

S.

Lucano

OaH^I^
christianos

Li, querei-eaut

sucsocium, fraterna cantate cupiebant ut muU^^^ cerne..e

quo tempore Maximianus rc<^nt^sswns ^miZectlbaiur. In Aciis vcro

amuu de conversagentilitate &^f''''^lf'^'^l tanto ardeba.it dcsi dem Dei fanmlum, quem audierant.
derio, ja,u ab
tiii^^et,

eadem

civitate abisse

dectm
pinus,

ei soci.

L,

Re-ulus. Iidem

Fus.mnus. Pmto Eugenius, Victoricus, nominantur in Ser-mone de

^^/ff""''- .L^^^^^^^^^^li' \alenus, Ma icel Crispinianus, Rufinus,

eum

Gcntiano cuidam,

quem obvmm
vero

habucrani,dixisscni: Quenmus virum venerab.lcm comitem nostrum

etum

nob.l.ss.-

non raro B ,^m, nisi qvod in his pro Eui^enio Parisicnsts episcocst D.onysms

aiiorum sanctotumulatione aiquc in Aciis

mum QmnUmm;i>idresponsi
De. fanmlus

//c;-wnL- Is

quem qucitis

Quintinus,

dum

m'bis

adscnpius {muno post mortcm nus In Vita S. Piaii vidctur^posi steculum scripta. ncc iamen, ut Tornacensem IXLh^c legimus: Piatus... ad

populo ver.tat.s d.vulga.et nostre (AmbianiJ est, et pen.s divers.s oracula, a prefecto te.Uus ab m-be reductus est. et ac suppliciis maceratus, quod Augusta d.c.tur Ve.in quodam mu.iicipio

intrepido; atque tunc urbem cursu properavit denique Pansius adiit ; sanctus S. Dionvsius elegit (4). Sed in Quintinus Ambianis civitatem valdc suspcctis : Eodem Aciis inic^^olaiiset est beatns Piatus itanue tempore consoc.atus in urbe Roma Dionys.o sanctissimismartyribus Cnspmo et Quintino,Eucio, Luciano, Albino scriptione videnaliis i^).Ex hac

sentenliam dccollationis accep.t, dierumquad.-agmta duoabhinc transacto spatio indicat Folcardus in

mandorum,

rum

Crispmiano et
fuis-.e

iur, ait J. Stiltingus,

postmodum consarcmata

loco edita (0), in Acta S. Luciani secundo sanctissimo niartyri quibus dtciturS. Lucianus

Eadem brcvitcr SS. Fuscianum et VicVita S. Bertini, ubi dicii candenti Quint.nian^ toricum fuisse de .Uo his itaque dees S. cuhortis coUegio (H). In omiitii aucior anitqui Dionysius; qnem etiam Crispiniani : bub Martyrii SS. Crispini et Lucms, Maximiano... Quintianus, Diocletiano et claris natalibus orti, Valerius et Eugenius, Romai
in Gallias prsedicare
:

consociatus Quintino, urbe

Roma cum

B. Dio-

Aiibi pro Resulo nysio pariter cgrcssus (7). hujus Vita, come^ac/c/to-S.Cbrysolius:

phatores insignes Crispinianus etc (12). Quos secuti... Crispinus et

venerunt quique... trmmmigraverunt ad Dominum

non quidem plurimi facienda.


ciatus
.

lcgittcr ^b^o-

Pascfmsius Radbcrtus Passionem colleciam iia exordiiur ei Valeriiasc

SS. Rufini
:

Inipe-

Dionysio, beatissimis Christi marlyribus

Quintino.Piato,Luciano et aliis Omissisaliis scriptionibus, ui


ihcrii,

quamplunbus

(8).

auciorc Guiberto (9), Acla, C iet notissima SS. Fusciani ci Viclorici sseculu^n XI exicns, et,ut scripia ccrtc anie VII. In codice muitis cidetur, ante sxculum occurruni SS. Fuscianus. ediio

Vita S. Llcuindicemus opor-

Maximiano,... Qu.nct.nus, rantibus Diocletiano et Rufinus et Valenus, Victoncus et Fuscianus, cum cetens suoCrispinus et Cnspinianus, testimoma inter se 0inw

rum

sociis etc. (13)


et

conferenii

Acia illorum sanciorum percur-

apparebit magnam ibiesse renti ex toio, facile nomina, tu7n, varietatem, ium circa comitum
circa

a Ghcsquiero

Rufinus, Victoricus, Dionvsius, Piato,

Cnspmus,

Crispinianus,Vaierius,Lucianus,Marcellus,Qumloeus describcndus tinus, Regulus. Sed toius

iempus aliaque Uineris ac his scntiendum est? adjuncta. Quid itaque de ^. receniiores non pauci Imprimis, quamvis
Dionysium in

missionis

hanclurmam

videiur ex codice

quem

clar.

Salmon

edidii,

(10): quemque confirmai esse antiquiorem ex qui Maximianum Herculeum Diocletianus,

ciesare fecit

augustum....

prefecturam

Galhe

cbristianos gi-aviRictiovaro tradidit, eique in tempore sancti ter sevire precepit... Eo sanctitate Fuscianus et Victoricus, aliis simili sancto Quintino et preditis aggregati, videlicet

iamen removeamus ad anam siandum esi. Hunc enim Passiones quo iemomnes exhihent lioma cxeuntem christianossievtebat,cum pore Maximianus in Gailias icDecio impcraiore in Diomjsium

referant (14), eum oporict,si Actis S- Qumtini

vm

quoque et nisse arbitremur.^eQXi\um ioUunt,aut scriptores aut omnino nonnuiii mariyriputani a ceicberrimis iths
diversos
tom.
I

Luc.anum

png. 378, Louvet.Hist. et Antiquite/. du Beauvaisis. 139. Cfr. lt)3I.- (2) Acta SS.Belgii, toni. I, pag. Bellovaci
(1)

Jan., png.
;

145.

-(8) Acta SS

pag. 142

cfr.

chiistianisme dans les TaiUiar. Essai sur les origincs du publie par de Cnumont, Gaules. in Bulletin monumentul 7i, (3) Supra. pag. tom. XXXllU img. W3, Pa.is mi. Oct., (4) Acta SS.. tom. Passiol. cap. 1. annot. e. Usuardi, ad diem 1 Oct.. pag. 23. Cfr. SoUenus, Martyr. Oct. {5) Acta SS., pag. 572. Martyr. Rom.. ad diem I (7) Ibid., (G) Ibid., pag. 12. l Oct.. pag.^. tom.

J.

(lU) Memoires de la 198. Hca.dic.tom.XVllI, pag. 127 et

pag.

(9)

Acta SS., tom. lU Feb


eq-l-

flS"-;;"';

J'
.,

de Soc. des ant.cnuu.es

*^1^

tom. IlSept., pag. 010.

- (12)

Ib.d..

tom-

>^l

(H) ^^^^ SS a, 0^^

535.-(13)lbid.,tom.IIl Ma.tu,pag

'/,,'""

'

Junii,pag.795.Picardicin
pag.261.

Mem.

Introd HlusL^l (14) Cfr. Grenier, des antiq. de Picard.e. tom.

XXM.
1^^^^

DIE TRIGESIMA PRIMA OGtOBRIS.

197
BX MSS.

Sihmncclensi quos videvixisse coniendunf (\).De Luciano licei sseculo I porro, qui in oplimis et antiquissimis Actis
bics

Bellomcensi

et

CAPUT SEGUNDUM.

vi.T

nobis

non omnibus S. Quinlino sociatus apparet, non mdeiur ambigendum .Quod reliquos hoe atiinet, cum noslrum non sit de singulis negarim coloco disputare (2), nec prs^fracte miies illos S. Quintino adfnesisse, necpro comperto habuerim,
si

Conversio
S.

custodum

carceris.

Quiutinus frustra soUiciidololalriani.

tatur ad

Hor-

ciuidem citata testimonia

rendi ejuscruciatus. Portenta


in mortc.

opinor alia ex

aliis fiuxisse, et

ad pauca

ali-

quot redigiposse, eaque non saiis aniiqua(p>). Ncc ceriiora sunt qux auciores aliquot Sanquintinenscs scripseruni : Chorus hic sacev

Corpus aquis obru-

tum.
(^redens
Igitur
cffileslem

sociorum diiodtidm,
inter se civitates,in

partitus secundtc Belgicie


populus capit amne sa\ulem.
Carceris cuslodes

eadem cathedras episcopales


illustriores
:

ad

plures vel instituit vel effecit... urbes luas quisque doceret in sortem misere

fi'

(4).

expergefacti

custodes

carceris,

cum dem irculu'


curUur.

S. Quintinum,

quoniam

pricdicationibus

beatum Quintinum clausocarcere deesse cognomedio vissenl,ad iiifiuirendum uum progressi, in et prjudicantem repcrerunt. eum populi stanlem

vacavit.

sacerdotem fuissc aut saliem diaconum, mulii opinantur ; coque magis quod quondam diaconi vesiiiu ornaius no>i raro Contra dicuni alii nihil ex his effmgchaiur. iUa coltigi posse; ideo dumiaxat

Unde magno

terrore magnaque admiratione perfidom Christi sunt conversi, in tantum moti, ad

imagimhus

utmagnuni Dominumchrislinnorum puhlice


fiterentur, <iuem

pro-

mariyr hinc raiione csse facias, quod sanctus tegerdur vcrbi dioini sementem sparsissc sacerdos (5). diceretur fuisse
,

beatus Quintinus priodicaret.

illinc

nusquam

QuinNuntiantes etiam pnefecto qua) de beato irrugare a cipperunt fuerant, diis suis
tino facta
et universis

Acia omnia; Et re quidcm vera prorsus silcnt audientes ethmcos S. Quintinus

eorum

cultoribus, dicentes
in

Vere

immo cum

magnusest Deuschristianorum,
opo^rtet.

quem credere

ad baptismum

exciiasse

eorumque sexcenios
,

nusquam taChristo adjunxisse tradatur baptiza^se dicitur. men in Passione ipse eos Quamobrem statuunt non pauci eum fuisse quidquid est, modum cxceslaicum
sisse
(6).

vana dii tui figmenta et sculptilia necsentiunt, nec vident, nec audiunt; sunt, qui consenipsietenim infirrai sunt, et hi qui tibi

Nam

tiunt adorare eos. Nobis

enim jam

sufficit

unus

Scd

co-li et et verus Deus, creator

terrce,

quem per

Quintinum feccmnt rprteerai quidcm, ita illi arguepiscopumO) episcopt meniantur, sociis undecim, quos inier digmtatc neccredibile estcum
ii

vidcntur qui

S.

His aufamulum suum Quintinum cognovimus. immani furoro turditis, Rictiovarus pra^fectus,
batus, dixit
estis. Illi
:

numerahantur;
fuisse

Vc^-um hiec argumenta solis niiuntur conjecturis, eorum


inferiorem.
iisque

ei

sumlia

tes-

Nos

Ergo, ut video, et vos magi eiTecli dicenvero constanler responderunl ne<iuaquam sumus, sed confesmagi

tam parum frmis.ut nemojam,


.

credo.

fecit coelum et terram, sores unius et veri Dei,qui qu^e in eis sunt. Quibus Rictiomare et omnia

varus
-

asseniiatur.
i

^ et in cod. In ms. Passione Bonifoniis Ysara flumen Bmxell. 7483: BasiUam, ubi
,

nihd ennn est vestra; quantocius et a concredulitatis assertio. Abite Qui statim abscesserunt spectumeoabscedlte.
ait
:

Insanitis

r,

Rheni fluvio se infundit. Cum iOi^e),cadai Basilcam, sed. sisignificaiur(Esia Pisciacum, aui, sisigmfiin Sequanam supra Rhodano misceatur caturaltera Isara (Is^re). quiamd Valcntiam urhem,nomen hocpauci quo^ (Bu-s), G dam auctores (8) mutant in Birsam

Isara non alluat

ab eo.
S.Quintiniim pnefeclus cumsimulacris; 10 Deserilur vanis necblandilirs deosque Degabanl. seque El jubel absw^dant qui plurim. spoQdens. Mulcet ilem priBses Quintinum,

in Rhenum mfluzt,at rcapse propc Basileam norim, nominatnr. in nullo codice, quem

Rictiovarus, nimia lUis quippe abeuntibus, anxiariet cunctis sensidignatione stomachatus,


in-

busadversumbeatumQuintinum
dicens:

s.evu*e coep.t,
et

hunc magum i.upulum uminterfeceroetnomen exstinxero, fi seducet et culturam deorum hunc umversum . Verum ne hoo nostrorum pemtus adnUnlabit. pot.us jnst.t.a. fac um crudelital.s quis et non Quint.num s.b. exh. e xist.marel,moxbeatum bland.s eum serniombuscompellaie
Nisi

Quint.num

male-

pra^cipiens,

Lpit

Quinti.ie, v..-orum nodixitque ad eum conerubesco et adn.odu... bnissin.e. fateor quia


:

quod de tanl.s op.bus fundor pro tua nobilitate, congruunt parend" t.arum qu. tibi digr.issime tautan. P^-P^^^;^ sorte, ad tal. et nob.litatis deven.st., ut egenus vanissinue tuee sect^ causa

tnm

S.ilmon, in Jan., pae. 400. Cfi-.


^Cir.

C'a!uer. CaracteristiHues

,0)

^^^''^^''''^Zmll^T^ III, pagHagiogr. d'Am.cns. tom. Cfr. Corblet.

lirf' kVoT/"7. K'J7;tom.XIOct..i>ag IV lcmont. Meni.. tom.


(4)

S^:to, .

III

Sept..pa,.
^,^^._

mTd.
1701.-

"'^-^r^rFonrra^rQ^ri^^^^^^
de Franee. tom.
11.

p t vu., pb Henieiieus, Aug.

433 et 701. Paiis.

^^^^^^

comuu

pag.

^. Ver^Iu lOl.
^^

DE
798
G& MSS.

S.

QUINTINO MAUTYRE.
tis

e.go mendieus videavs. Aud, et paupen-imus aeconconsmum n.e.sque te unc meum salubre ac s^ est tan.um . diCis unum etenm. et statm, Diis nostris sacrinca, ""'f" f; "'J;. ut on sacratissimos imperatores, le^itionem ad

nec te.Toribus
exsti.it

.gn.bus .nsucossit, cunotis


,

pe,"bm

d.x..que

rFu,-cleret

fraudis d.abolic.e

ad R.C.ovarum l.l.us, a.que ab


:

Zda

lnn.umana
omn
a

net fe

rnsupe"et ampHssimas o bysso ves.iaris, e* au.-ea cet u. ru>-pura et

tibi resi.tuant; ultates qnas dereliquisti, coBferantdign.la.es, sc


-

t"dium^ sed
t",nqu^ra
si

cognosce p.e.a.e remotus, do or.s mihi irrogantur, non qu.e a .e pr.estan., refriger.um
tolera....a.

q...a .s.a

Sitatem

descendat et l,e,;barum ros de ccelo inflc.at gutt.s. suis saluberrimis


et aceio.

" "j:;^ que induaris, atque ">-"="-"f'" suaso, a compluribus suasori.s ve.-b.s et aliis

calcc si.,a,.i el arelo potat Iru, calce, t3 Ecce piura ra,na.ur. hic V,rus transferre Qin.,num .ad lloma,u

con erens,pu.abat eum marty> ac bea,.ss.mus evenere. Sanctus vero cons.ant.a et d.^..m oX.i.ms magni ponderis

a proposi.o

smcertam.m

Tunc Rictiovarus,
sa.vitiam augens,

et tu,-entissimo aniino iram


:

dixit

AITerte

adhuc ct.am

,,. os s.,.api, e. ...tundautur calcem et ace.um ac an.pl.ns plebem hanc sictacendo eti^ ut vel .Uudere. Beatus verbis non valeat suasorUs suasaugendas in.eU.ge,.s

ODU.n congeriem!

Nam

ibunt opes tua. tecum

Quin.iuus,pomas taucibusme.seloqu..tua Q...un dulca diK.. H<fic et favum on meo. Domine, super mel pra.fec.us, jurando proe

aud"e.is

R, t.ovarus es,atuses. dicens


:

Per poten.issimos deos,


e.

Jovem
:::.:

e.

CVu ' est. Div.t.a^ en.., qui in Christo d.ves meruer.t, null,.easacc.pere a.tern.esunt,et qui eisdem u.nquau.

E fac.am P';-" ^ koma. .mperatoribus c.uc.abeiis immanibus tormentis ram quibus h.s fuga lapsus mer.t.s, quibus tu p

Mercur.um, Solem Hyppocra.em, juro

Lunam,

Ascle-

qu.a

vmc um

li^e

re.m
carebi

postm;dun..ndigebit,nec

|Lrsla.i.as..Adquoasanctust^um..nus
:

pte
'm,T

acn.er sun. non solum pro his para.us mor.. Nan verumetiam,si ipse .iusser..,
divi.i.e ves.ra^

Has

amplect. cudivi.ias desidero, l.as

osnond.t

Romam

ire

qu.a non .-elorm.do,

Deum
:

;o..oret po.estasac

tempo.

les

tamquam fumus evanescunt, sunt et fugitiva;, et noverunt ea ve.-o qua= nec permanere aliquando sunt et suis tribu.t, .etern Chr.stus d.lec.or.bus aud.v.t, nec ocuius vidit, nec aur.s talia qux nec umquam ascenderunt. i>
in

spe tamen confldo sunerabi, insanias. Ego labor.s .n hac teneo quod mei cursum

christ.a..os s.v. .. ,:.a,o.-um, qui adversus

ic et iU.c

.uas e. esse no.. dub.to, qu.

cXs.ma

provincia teminabo.

U
tvri^.

Dcclendus amaris. QuinliDUS viDclis capitur

Eum
jubet

duci

corhominis

Tunc Rictiovarus
Quintini
tlnis

nec minis

ta-

SicChristi

leslis Irochleis
ferri

lorquelur amaris
beali.

befactatum.

ResUculis

csdunlur merabra

in hac Tunc Riotiovarus,insuperabilem martyrem intelhgens, d.x.t stantia sanctum Dei eleg.sti, ut mon Erlo Quintine, hoc consiUum Qumtmus :!gTquam viv^ve veUs? . Beatus
.

con-

respondit

mor. Ego magis desidero


infeliciter

p^o

Gteto quam
en
fe

vivere
a te

mundo
nunc

h^c
.n-

rmors
muur

et

tormenta qu.

mdn

circumdari, servarentpra.cede.ne ducentes diligenti cura Eg.ess.s eos consequeretur. eum quoadusque sanctus Qumimperalum, .gitur prout e.sfuerat tuas notas dicens Dom.ne, v.as tLus orabat me,i> et subjungens tuas edoce fac mihi et sem.tas in via tua et ambu Deduc me, Domine, aiebat Liutetur cor meum, Deus,
:

coUum sanct. ma ponderos.s cacceteraque membra m.Utibusque juss.t ut eum


pra^cepit

solvere ex debito,cup.o acpe h^c quod debeo permanens a hac confess.one

gloriam pra^parant,
si

non vitam ad.munt

labo inveritate tua. quod est bened.ctum ut timeat nomen tuum, saecula sa^culorum.
15 Ducilur
el

m
A ugustam
VirotnandUO'

ex vo

Nam

in

iuiquus. vioctus Uomaiu. quia jussit

''

temm^itraditus

fuero, tunc

me

in Chr.sto v.ctu-

Tunc n ucaliter credo. contestans, permotus, deos deasque Yi^nmco Qu.ntine, ]uro qu.a J Iterum iterumque t.bi, -^cele..us te ^^tuinonmiserebor,sedc..iu^^^^^^^^ tui non nnse.-ebo.-, ^^^^^^^^

um

R.ctiovarus, iurore

prajfeclus euDlis. Inlei-cidit iler snncti pra3sidis Iransferlur in

Auguslam jussu

urbem.

rmn.et

stdi-

bus fcrrcis
UWisftgi,

Igitur miUtes

iubebo. Cui

Cid

> quod tu m.h. fac.as homo. esT non timebo mag.s pra^fectus, mag.s ac Tunc Rictiovarus sanctum Quintinum torquer. Jrore exardens, ut membra ejus a trochleis pr.cepit,

ntul

^^!^-::\^l^t^ Dom.nus mihi dicens:

aajuto

bant,cum inquoddam -ii; ,i,,^i.iiivi iinncnna.tur. ..uncupatur, -romine rtuj^u^..^ nommu A usta Viromanduorum " exspectaie^ pr.s.dem pra^sidem jussi sunt e .spectar. pervenissent, enisse^, sed ipsius ty.-anni commendato, Huc qu.ppe non jam posl actum est, (luatenus
Christi prudentia amarissimos cruciatus, post

duce. qui beatum Qui.itiimm municipium quod ant.quo

magna laborumcer-

ntum

suis juncturis

solverentur.

Rest.cuUs msupe.

athleta^ agonio coi-onam tamiua, devotissimi sui ipsum locum ipsius nw.-tyns
victo.-iiu

da.-et,et

oleum candens et ferreis eum cxd., et juss.t ferventissimum dorso ejus


adipem
fundi.
crvcicit Ric-

p.cem

et

.n-

san-uine et nomine sanct.fica.-et. veniens, sanctum rus^prajfectus sequenti die cumque prtecepit Quintinum sibi prxsentari iterum bland.s seradesset, cu-pit cum
;
:

Quo

R.ct.ova-

12

Prffisidis

tiovar-us fa-

Quodque

jubetur, en saoctus lorreri voce complere sateUes. jubel prfflses certat

cibus arden(i&us,

ad saei satisfecissent, Sed cum hu^cnecdum immanissimam ^ab^^m appUtiandam ejus sit.s crematus vincendi se aliquando martyr,qui ret. Sed sanctissimus

coram Frater Qu.nt...e, monibus compellare, dicens adhuc patiens sum m te. quiaes bome spei vir, magnis diis, tanConse.iti ergo mihi et sacrif.ca

tum

Jovi

et iVpolUni,

et

si

Romam

nolueris

flannn.s ardentes juss.t, ut vel cari et.am faces

assensum prx-bc..ec blandimen-

magnis te honoribus reverti, in hac provincia de tead sacratissiditabo. Mittam et legationem

mos

constituar.s in imperatores, intimans eis ut 11 oc

DIE TUIGESIMA. PRIMA OGTOBRIS.

^99
ex mss.

hoc loco princeps


Sanctus veru
atl

et

magnificabnis judex.

lentio

Jam htec Quintinus respondit : a respondi, et modo sitipius tibi talia persetiuenti
respondeo, quia diis tuis

Somenae fluentis immergere, et adjectione cavens terne, plumbi coenique supplumbare forte a religiosis cbristicolarum viris honoi-e ne
;

numquam

sacrificabo,

debito veneraretur, aut


ut tanto

cum summa veneratione,


tra-

quorum

sculptilia aut a:re aut ligno aut lapidibus nimio errore constut esse compacta; qutc et vos, deos esse putatis, cum sint simulacra decepti,

martyre dignum erat, sepullura;

deretur.

18 Somasacri teslisSomenaDSul)mergiturundis,
Pondere plumbato ne lux pareret
io allo.

muta

et insensibilia,

omnique

ratione carentia,
;

Sacrumcorpws diu in
"3"'*

quibus, senec sibi nec aliis opitulari valentes qui faciunt ea cundum prophetam, siniiles fmnt
et

Martyrisecce aiiimam Quintini carne solulam, Angebcusccelus penlucit ad ictliera la;tus.

omnes qui confidunt

ineis.

Tunc

Rictiova-

validiusroborari, rus, cernens eum constantia augeri truculentius sitiens, ejus cruciatus adhuc praxipiens ei ut jussit vocari fabrum ferrarium, ferreas, qu^ gallica linguu
faceret

Complevit autem beatissimus martyr Christi


et gloQuintinus felicissimi sui laboris cursum pridie kalendas noriosissimi triumphi certamen

vembris. Cujusanimain

ffithera

evecta et inter

duas sudes

Quintinus a certaringte vocantur, ((uibus beatus alios quousque ad crura transfigeretur ;


vice

sacra beatorum martyrum

consortia suscepta

qui intcr ungulas que simili modo decem clavos, mitterentur. et carnem digilis omnibus

quinquaginta quincorpus vero perannos ferme aquae fundo tumulatum exstitit. Nam que in ncgatum et in proetsi hominum conspectibus

acdecollari.

\Q

lormiDa clavi. Martyris ad sancli fabricaiilur

QuiDtinus

lonngis. diris configitur occe


tleliberal

Pmfectus secum

ense nec:indum.

fundissimo limo absconsum, custodiente cun-icula mansit incorChristo, per tot annorum corporis integi-itate, quam ruptum, ostendens in Ubi eum in ccelestibus dignitatem.
obtinebat

quoque

ciens

patratis,conspiQuibus a fabro pro jussis ita beatum Quinti.mm taliter yeRictiovarus

nunc pro nobis

tanto plus

apud Dominum

inter-

,-ubus confossum,

iusuUans

d.xit

'.

En vidcant

ut sancvenire optamus, quanto hic pio amore, tissmmmmartyremdecet.ejus merita veneranda

hunc clunstianun. suppl.c.is cicleri cln-istiani po^n.s et ab hujusmoJ. meis talitei- addictum, impi.ssmms pra;sumant exemplum. Deni.iue Honoconsilio a quodan. Severo
tectus, accepto

nominis complectimur; ad laudem et gloriam


laus et graDomini nostri Jesu Christi, cui sit et Spiritu Sancto, tiarum actio, cum Deo Patre sacula sa^culonunc et semper per immortalia rum, amen b.

cap.talem sub.re sentent.am rato, jussit eum beatus Qu.nt.nus DucJus autem a caru.r.c.bus petiit ab e.s ut pau-

ANNOTATA.
a

ad locum suaUmmolationis, concede.-ent. Quo .mpelulum sibi orandi locum Uoprosternens, d.xit trato in oratione se lumen de Deus de Deo n.re' Tesu Christe, const.tuqui eras ante mund, lu.nine, quies et sancta ua, deprecor in miserat.one
;

In codice Bonifontis

.-

injurias irrogare cce.

perunt.

(Soma b Tota illa paragraphus in Aulhenad sieculorum, amen) deesi usque


tico

sacn

test s...

tienem

quemv.dere q::m";nnteor,quem eorde retineo, boc corpus meum amore desidero, pro cujus
suppliciistradidi et
e,.go

te

jampridem

videlicet

Seri iwc fdiciter ecenif,

mhlato folio{\). quod Passionemmpcodice

' MilU.g"drevagiLo,sactum
amputaverunt.
martyr \1 Agnoscens leli Domini merit. se
sibi

oblatam, et ne derelmquas cordis desider.o et regnas clementissime. qui vv.s re. pie, rex omn.a Spiritus Sanct. per cum Pat.-e .n unitate itaque orat.one coms^la s.eculorum. . Hac oflerens suam sp,culatoribus pteta cervicem pra^ceptumest. vobis ! , a Facite nuuc quod martyns caput

nuucan.mam oneto.Susc.pe animam meam t,b, toto spir.tum meum et

plere potuimus
aliisque,

tum

ecc

Vallu^elensz
CoUictti

tum ex

libris Bemer.-ei et

me

Acta sunt tntegra. in his enim omnibus

CAPUT TERTIUM.

Divina
lini

rcvelatio

do S. Quin- ^

Uocorpore qu?ei*endo. Miracula ad perttB reliquite.


sepulcrum.
esl reddita oecee
:

dura parari,

n.

>.

"S^:^
vo^ccclhUs
auditur.

Ol

pieta.e fov.r..

En collum

E^iit hinc nivea

eud. . sancti rabies truculenta super astra columba. scandens

Hic

locus EusebiiB

quo lux

Euscbia

caput allevat levat hic corpus,

iUaque rursus a.

car^^
^^^.rere

Depositum 1 Tleoositum quod annis

ferme quinquagmta
incorruptum.

occultatum. jussa,
a

Pl"':!^ v,sa mole soluta,visi


eut nix de

rvdut columba caud.da

si-

ptiiberrimovolatu
est,

rXst
corcu
Ch\'st
tl

s^lenr manserat

r'""-

'0:

^^^^l^^f^^X dilapsa accipe


flule meus, veni
et

r::m^rt:;.%..p-;^--";:x:

vocabulo Eusebia, d^dam nob.l^s Romu. novem ditissima. sed ab anms fnUate et opibus
erat,

videlicet beatissinu revelatum est. Matrona qua.i ratione

Quintini.

marlyns

.^^j^,,,
,,.

CZ::^o.

.n,red.tur

P^^
^.^^ ^^.^^.,,,3

hicpatientissime ""'^ ; "^^^^,bus colloca"^a 'y- ,,us .n sanctorum

:;;[;gr'c

lL.t.etsecretonoct.ss..

mmm
u^:;: ufmm.bus
orbata.

orationibus prat .tudiosc

mcumbere,

^^^^^^^^^^ et pio se

apparuit,
(l)ClV.Comment.prEev..num.9.

800
Es Mss.
apparuit,

DE
eamque consolans,
dixit
:

S.

QUINTINO MARTYUE.
manus
fcmina:

Eusebia,

usque delatum

est.

Gaput vero D

et perge exaudita est oratio tua. Surge itaque Augusta Vilocum qui in Gallias, ac perquire

romanduorum nuncupatur,juxta fluenta Somen, civitaubi via publica transit ad Ambianensium


tem, veniens contra

unda portante, et per aUum meatum exsiUens, agente, mirabiU modo producitur. Quod Christo cum gaudio suscipariter venerabiUs matrnna
pnecandidissmns picns de aquis elevavit, et hocdevexerat, mUnteaminibus quiu secum ad vero ipsum nuUa macuhi corrupCorpus tum, nuUus Uvor luscatum,
volvit
:.ut

Laudunum CUivatum.

F.o

invenies corigitur loco diligenter perquire, et marlyris Ghrisli, tliu jam pus beati Quintini, ubi fuepaludibus et aquis tumulatum; quod te populis manifeslatum, rit evectum, et per tuorum recipies visum. et imbecilhta-

tumor sordida-

tum reddiderat,aut aUqua


poUuerat
;

cicatrix f^ditate ca-ni

oculorum

Sicque tiscorporei^ pristinumstatum.


sanitate restaurata,

plemus

imostimabiU sed niveo candore et astantes tanto suavitatis odore fragrans, circum obUviscerentur nmndi nidore replevU ut cunctis
delectamentis
c.

cum omnibus ad

te pertinen

tibus incolumis ad propria reverteris.

Cumque
probabi-

semel, bis terque ei visio

eamdem rem

nulabunda lem astrueret ac referret, in nihilo jussum inpinuatum ab angelo iter arripuit. et ul congruo imbeGaUi;c perrexit,
fuerat,

in parles

cillitati

suie

curriculo

pr^parato,

ca^lerisque

matrona accep- Corpore se23 Pra-fata igitur venerabiUs ptdlo, a co!martyris corpus Unteaminibus tum beatissimi citate liberaf/ castrum, quod invoUitum, et Virmanduensium tur, miUibus distat, reveft ab eo loco luinque ferme tumulandum, advehere disposuit. Sed renter omnipotens locum sui martyris sangmne

tanto

mundissimis mini thesaurum susciperet,


se confert

linteaminibus etiam itineri necessariis, quibus revelatum Dopra^paratis,


et

Deus nolens, mox consecratum tanto thesauro privare montis, qui eum advectaut ab aqua summum
bant conscendere ctppissent
c.ravedine
,

susceptum aptis

nmiia ponderis

involutionibus decenter involveret. utriusque sexus contiO Cum igitur admodum

pergravati, longius ire

non valentes,

Augustam
Vironian-

ad locum sibi stipata agminibus, angelico duclu, senex quidain, significatum pervenire ctepisset,
;

conarenturulterms substiterunt. Cumque stepius minime valerent, beata Eusebia taUdeferre, et

Dei inteUigens, bus geslis utpote voluntatem


ibi

duorumy

venit quem Heraclianus nomine, in via ei obvius et ab eo scisciad se vocatum interrogare ca-pit, qui Augusta Viromantari ubinam esset locus In Gui ille respondit

eum

loci et

deponi. et reverenter secundum temporis concessum sepeUri, ceUulamfeoit

duorum
rogo

dicebatur.

gratanter a^dique, quibustuncpoteratnisibus, pro sepuUurx^ beneficio ab ficavit. Mox igitur

proximo

est.

Xd quem

Eusebia

Dic, inquit,

ocuUs ejus tanquam squamui albugo

exiit, et

a paganis mrum quemdam nomine Quintinum, senexrespondit A.udivi pricterfectum. Cui muUum jam esse tempus hujus
:

te, si

cognovisli aliquando

illo in

loco vi-

tenebris, ami-' densissimis virtute divina fugatis per omcum lumen oUm amissum recepit. Si-d et

niasuicorporis

membra

sanitatis rubore,quod

ob

sertim,

sed

facti

Eusebia pro certo noveris. Et luent corpus ilUus ubi repositum scis ait, preces Senexrespondit Nescio.uEusebia vero
:

Numquid
'?

abscessit. Simili ca3citatem recesserat, recepto, hora contigit etiam modo quotquot iUic eadem Christi venisse infirmos, ad commendandam recipere et ipsi martyris pretiosam mortem,

precibusjungens:PerDominum,inquit,terogo, via pubUca Amut hoc saUem mihi ostendas,ubi pergens, Somena; et Laudunum
bianis veniens,

pristinam promeruerunt sanitatem. sepuUuraj 24 Fluvius vero Somence ab eodem

et

Romam

Veni, aU,et ostenflumen transcat. Et senex pariter pergentes, ve Sicque


:

miUibus exonUum loco procul ferme quinque pra^rupto exigue manat, sed sumit. Quo in loco
processu longiori derivatur in
licet ut,

rcdit. Sepulcru7}i proUi-

giis iUuslre.

amnem,

ita vide-

dam

et,

Deo

invo-

cato,

tibi locum. ostendit ei, dinerunt ad locum b. Tunc senex locus. cens Ecce iste est perveniens quem '21 Eusebia vero ad locum signiflcaverat, gaudens de ei angelus Domini deduci pra^cepit. vehiculo descendit, ac se iUuc
:

cum

in

eumdem locum ventum

fuerit

quo beatum corpus repertum

cst, fluvii Iiabeat

magnitudinem

e.

Venerabilis igitur femina sudes

vocantur, ferreas, quai galUca lingua taringae supra beatum Christi martyrem confixum quibus
fuisse diximus,

C Cumque pervenisset, prostrata mox in Dominum humilUmis precibus exorans,

oratione,
dixit
:

manentes adhuc

in ejus cor-

Isaac, Deus Domine, Deus Abraham, Deus rerum, cujus nutu Jacob, Deus creator omnium ut exaudias humicuncta agitantur, te deprecor et ostendas lem peccatricem famuhim tuam, sicut, Domine, martyris tui corpus

veneratione reUpore inveniens.extraxit/^.et pro non quiarum sibi assumpsit. Donaria quippe cum parvi pretii in eodem loco derelinquens, omnibus ad sua incolumis rediit, ostendens
suis
in se

mihi sancti complevisti


ostendens conditum,
rioso

ei

Helen<e famulte tua; desiderium. vexiUum adorand crucis tuie abset

mihi nunc ostendere digneris thesaurum in glodiu occuUatum venerabilem qui propter nomen martyris lui corpore,
ita

Deus sanctum tuum passus est. Ne me patiaris, loco discedere, quoad usque omnipotens, ab hoc innotescens per desiderii mei indicia tribuas, plebe quod diutius latet in gurgite, ad me in laudem et gloriam nominis tui, quod est benesacras reli qxiias mira.
cuio reperii.

magnalia virtutis Dei, ac praidicans meQuintini. SepuUum rita sancti martyris Christi egregii martyris octavo est autem corpus ipsius visitatio lialendas julii. Quo in loco frequens coruscatp. Nam et c^ci ejusdem martyris merUis pristinum lumen, claudi gressum denegatum, variis surdi auditum amissum recipiunt; atque laborantes, quorum in aUero incommodis plures
libro h perplura scripta sunt, optata

s^pissime

putiuntur salute, pra;stante

Domino nostro Jesu

saecuChristo, cui est honor et gloria in sa;cula

lorum. Amen.

dictum in s<ecula. 22 Completa itaque oratione, moveri coepit aqua jacebat, locus iUe, ubi sanctum corpus sub Sicque magna g^ crispantibus undis indicia dare. et, dorDei virtute sancti viri corpus elevatum evectum,mira natatione ad sum unda praebente,

ANNOTATA

OCTOBRIS. DIE TRIGESIMA PRIMA


esl S.

801

ANNOTATA.
a
nostri commemorai ea qua^ de palroni e codice vetusinvento... ab Eusobia Uonmna... ecclesia. recurren te
tis.in.o,

Hemercms (1), De hac narratione agens corpore

eumdemque, ut inquil, Quintinum conlribulum, Benedicta, Romana vu-go, alii volunt, cognatum, cum aliquot sociabus aa
peregrinationem etiam

Benedicla.

De

qm Hemerieus

Imitata

EX M3S.

eosdem Viromanduos
Kinaco

instituit,

christianam lidcm

de ambone eju.dem [QuuUini ulriusque martyris

OriPassa Benedictaesl et ipsa ampliatura... ipsis sanctie nuenta (4). In

ei

Victonct^ festo

ad Isarffi censue,-e nost,; feminie Aetis, quie falmlosa

auotannis leg. solent.

Authenticum.

Codex iUeest ^pmm ex quo ieriiam hanc Passionem


(sicque

deces.^ores. ea

narranlur

Audierat

namque
glo-

jam tunc quorumdam


tini et Luciani,

rclatione

multnuoda

cerlamina.vi.lclicet Quinriosa martyrumGlu-isli

etInventionem.descripsimus.

^Hxcscntentia
avographis

locum) deestin

aliorumque...Sicdemque

h. Be-

7Z
'
c

!ed

eL leoimus in <^^-^on^^^ Valliccllensi,


ei

qux

missa fuenohis Sanquiniino


mss., excepio

nedicta

cum

supradictis virginibus

duodec,^

plaribus ediiis

tquo

scripta suni : Sicque eic. opnti-s senex ei ostendit

h^c

panter pei-

(quasauciornon no,ni,iat)... ^^<=' (5). ^6 adven.sse ^fl2\ Domino ducente, feruntur Non P^'*';";'.'' ^''"omnibus conside,-atis:

8927 (2), quod n apoorap/u, B.^.eU.nsi eamdemalqmAu. ouidem Passiommexhihal et Inventionem satis d^oersam ^Znticum, sed ^potius ad P'-.f Omncs ^' locus ,ta reddUu,

qui Aeta ed,dU, non ad stant,nus Suijshenus, Bencd.cUc patuam modum suspecta habere S. senatorium genus et;"^-^"-

Romauam,

"

'^Zem
omnia

J-
:
.

Gallias(O).

fldem Neque majo,-em hac in,e


auelm-e consc,;;^
.

sa^culo
er,

Acto,-um classem, ut odor beat. corpons ita implevit suavissimus a nobis aboUta esse dolectamcnU mundi

deprompUs .U.mx Passione S.Benedictse


ait
is, iu

XI ab ignoto

>

'

Lm..,

"

castrum. flim Virumandensii cass^s loeisest quibustert,a

aX"" nl^nera.-'- et

CoUieltum Ad

quod-

^Hicunuse

Aetorum aprima ^t et tannca Zhnaliaest et fluoii descnpiw, eorun. ZZZtio: it'n,u. demiraculis Auoccur,-unt. infer^us
^ue narralionepaulo
f

secunda

d.ercp^:^

duodecim cani.^i^nyn^ialio^-umque^^^-^r^^^'^^^^^^ ducente, leumtm adve fmesGalliarum, Domino Bened,cla. Kominantur exinde SS. aUquol au.H,j,-esnon liomana. H,ec

habdu sauct. conversafon.s ^ SS.lu^ daquc v.rgines... ,\udientes

Zl^m

Zobria.

sJZpro

sed et ,-eUquaeo,npe,-tis hahenl,


invesliga,Ues, eajnocoh.-erent (8).

rumcul,u,,, nomina Zun qu^ inter se minime

thentici propria sunl.

Cfe

decesso,;'"" a.^sentiuntur ple,-ique


s,t h,sto,-u.,

Addita

est

ab Hemeneo

et

CoUietto a rnlliello vox

'"fMo-

pMemporibus
Comm.pmv.,num
Vi,..,

sepulc,-u,n eos qui mart,j,'is adiisse fe,-untu,;not,ssna

jama

duMa iUa f:snJ^,-is. qui. quam exposucruniK^). inm nridem ' miraculon^m
tZdieatur Liber
iico descripius. de S. ,e La Fo.. H.t.

m Autlu^nL-ct,

Q-ntin pa, n

0. -e,.

5 PaBs^ol

p ^^ ^^^^
^^^^^^_

pag. 60.

(5)

Aaa

,,g. 210.

_
Oct..i)ag.

b^-

,37.

laietseq.

LIBER MIEACULORUM
AUCTORE ANONYMO

S.

QUIKTINI

'

PROLOGUS.

mlesiemglo- TiNi namdcmo,.- cultus


s,ra, u,-a.

Intemeia

,,.

cuta.

qua. puris verbis ea pronuntare conatu.


liter

multam consequi u martyrum 7, "' ,, mub.We


,

sunimara,

cum

sancet

icula,

nec

,eta sunt, f.de_ ^^^ ^^^


.

^""'strUs^adve^lum-assJmpta scnpiis au
scopi,

c,

a.iqua

...

scnptis s patribus

'

"->., acta mUitum

cumeosh

^P^^^^.^

specta^.ExPi-iciTPHOLOGUs.

:::rsr':n:^est.busd.gn.tatem,

Tacere C.

-^

' facta add, C. ^ xM t R r Q- Ma^,^-^^;f^, , e. ipsius t. ^.

.0

vero C.

_ r_ "
-

script. ind. et v.

^.

Cv

'

narraU C.

constat C.

j,^ y^^

Octohris

Tomus KUi^

802
EX NSS.

DE

S.

QUINTINO MARTYRK.

XXX. Be undenni*

coeco.

* undendi
cod.

ANNOTATA,
Bni.rclknsem, de quo ante dicSanquintinentum csti\), indicamus litera A, Aufhcniicum B, Parisicnsem veroQ. scu
a Codicem.

XXXI. Epilogium harum virtutum. ipsius marXXXII. De translatiune corpuris


^
c

Hxc

verba (aliqua cx ipsius

tcstis

usque ad

assumpta) non
ct

sem Bic

ei

mendosus

cst

et

mutihts.

De

ipsjus

re

quidem

occurrU7it in codicc Parisicnsi; vcra desunt etiam in illo fum

scntiendum operis aucfore et xtate quid pro supra e.rpositum est (2). Libnim, tur ccrfa qua-dam decessorum consuctudinc, in servata capifulocapiiu divisimus, ea tamen codicibus signafxi cst. rnm disfincfione qux in

videa-

narratio invcniionis corporis, ud verbum assumpta. ex S Gregorii scriptis


lia
pis

tum miracula

enim

incipil

Fuit

quidam nobilissima;

stir-

legiiur : InLipit textus b In codice Parisicnsi enucleatus virtutum egi-egii martyris Quintini vcro deest Explicit IncipU pi-ologus. In fme quas tn prologus. Desunl eiiam inscriptiones quamquc capitulo prxfixas aliis codicibus suo

GAPUT PUIMUM.

Prima

ei

secunda saori corporis


Prodigia luni cdita.

'oidemus.

Hic iamcn nonnulhc adscriptx sunt et quidem anie ipsumprologum, omnessimul


hac ratione
:

inventii.

Vir quidam a morte creptus,


sancti^ Quin- Pr^iis Incipit textus miraculorum> signa ct v.rtutummira- l^^JZ" T.M MARTVRis. Ig.tur
Salvator cula qutB Dominus et marlyris sui pnvpollentissimi
noster, mentis ,,^.

Incipitunt

cod.

fructutaiicoii.

BE.VT1SSIMI lNCllMUNT*TlTrLl VIRTUTUM MEniTiS FRUCTICANTIUM. M.VHTVRIS QUINTIM INSIGMTER Quinperverso et ab ipso sancto
I.

tium

De quodam De

tino correpto.

II.

ecclelalsatoro falsa contra res ipsius

Quintim, tem-

siai proferente.

cxso. De judice protorvo et subdito sibi claudo, et aliquo IV. De quodam innrmo et ipsius furti. ferranientoejus furato, attiue de reo
III.

pore militia^ suie opusculo necesse non fuit circo in lioc parvo ejus descriptione scriptis attolli, quia multa in
vit^e
si

idinsigniter fecit propalari,

V. De fure et ejus tormento. VI. De stipendio fratrum ab


abbatem morato cotl

abbate

mmonon
et

stipendii, nec rato* et de invasore ipsius de muto mirabiliter curato.

valebit;

multa quoque occultiora, animadvertere quis enucleatius vellicaverit ut crucis signo multi ab
insignia aperta
veluti est,
;
,

eodem martyre

VII.
* medico
cod.

De claudo in porta sanato. * claudo VIII. Item de modico


effecto.

in

ipsa porta

sano

VIIII.

De quadam muliere curva

in

eadem
templi

parva priedicat.one ferme Dommo populis perorata, ud sexcentos miraculum exacquisierit. Magnuni etenim semen, ad ut modicum verbi divini stitit, tantam segetem fruc seminutum. in
curati,
et,

punctum

porta sanata. X. De intermissione ejusdem


et proifectis

ejus glotiHcandoexsurgeret. Ea vero qua^, post

ledificii

ipsius operis, ac de claudo effecto

immonito,atque pro eadem re ab eodem martyre de ejus sanatione et interemplione pra;fectorum. XI. Item de muto et ejus admonitione.
XII. Iteni de fure.

revelatione ipsius corriosissimam^ necem, de s sive in loco fundo poris *, sive in aquu3 qua^dam hic per modiielluris ignoto acta sunt, erant, cum tacta, queedam autem quia minus Plurima autem, qu.a ab suntpromulgata.
, '^

latius
aliis

tempora
cod.

XIII.
tionis

Itemde

virlutibus qute

tempore *

alla-

reliquiarum sancti
*.

Sebastiani elferbue-

iterato ' elucidata, ad liqu.dum constant hic elucidanda. Porro eaquteet' non iudicavi poscebat taliter ratio et ordo

elicienda erant,

runt.

XV

cocl.

XIV

De quodam

cceco.

XV. Deifgro sanato. XVI. De parvula debili


'

sanuta.

promulgari, ut qu^e priora etenim '^ revelatio runt, prioraponerentur. Prior aquaj fundo, corporis ipsius egregii martyris in ignoto " fuit. Sed quia

mirabiliter effulse-

ccequo cod.

XVII. Item decbco *. XVIJI. De femina a.^gra.

XIX. Ue hmguido. XX. De quadam sacrata u claudicatione pedis


sanata.

secunda in loco telluris martyns seriem annorum pra^cipui Christi secunda hicnecesse annotare habebam, quibus indigebut et Gregorius, Turorevelatio

maxime

inventione cornensis episcopus, ubi de prima


poris ipsius testis Christi

miraculum

narravit,

quidara
cod.

XXI. De quadara* coeca. XXII. Item de quadam debili.


XXIII. Item de altera caica. XXIV. De monocello.*

secundam statim alterum intulit quod longe post gestura fuit '% ac ejusdem corporis inventionem scr.pta deparvitas styli mei ejusdem pra^sulis
causa curtare metuebat; secundam hac de secundai i"evela'* priori. Itaque ordinem posui Dominus sanctissimi ac beatissimi
tionis,
prae-

mono

tello

cod.

XXV. De muliere
ficii

quee die dominico opus lanirauco.

exercuit.

qua

XXVI. De quodam XXVII. Item de feminacaica.


XXVIII. Item de debili muliere.

railitis sui

lare

man.fesQuintini corpus mirabiliter dignissimum fuit hic ponere voluit, quia


rei,

occasionem tantie
dilucidare.

omnimodis necesse

fuit

XXIX. Itemde

cuica.

" beati B. ^ gloi'. ej. B. signorum et virtutum 5. ^ quippe add. B. ' ex^ aquis cod. * coii>. U). li. ' enim B. B " om. B. et add. D. Btant B.

" ann. ipsius prtec. mart. B, ignota B. 1* propoBui h. '^ac b. om. B. B,


1

13

est

(1)

Cfr.Bupra. Passio

III,

cap.

I,

annot. a, pag. 795.

(2)

Commenl. pmv., numm. 167 etseqq.

Hic

OCTOBRIS. DIE TRIGESIMA PRINU

^ . ^..imn r>prseperse 3 Hic etenim sanctus martyr decima Sanctiy^arEcclesia, tyris corpus, cutione qua post Ncronem afflicta est in aquee quod Miani ^^^^^^^ Diocletiano et Maximiano,passus, '"'""' annos, ut in 1-i lUiiuu i;ei 4uiii'.iu".r, fundo per quinquaginta quinque
a tenipore videgestis eius scriptum cst, jacuit, usque ad tempora Conlicet ejusdem Diocletiani
in stantii,qui pio principi Constantino

videlicet tanto tlieret pastorem, in inveniendo i^^y

EX MSS.

sauro,
voluit

quem per

tot

^_:. tempora Dominus


tiualiter

.in.-A celare
sit,

mundo. Sed quia hoc

actum

locis, satis stilo in suis dilucidatum est

ad mira-

imperium

persecutmsuccessit. Sed intervenionte iterum

culatantum veniamus. ^ PER SUl G DE QUODAM CLEBICO LEVITATE [^J^^-^^^ cussoET'' MEmTiss.vNCTiELiGU.Pnusei-goquam ^^^.^^^ ^y., quidam, noinine arrooantia-; EUgius fieret episcopus, vir
Maurinus, clericatus
titando
officio

fungens, sa^pius jac-

JuUano Augusto, divim nis tempore sub impio * aliis variis nominis cultus, tam metu quam et periclitan occasionibus, turbari ac non modice

ac mmus ccEpit.Non enim mirum est subjectos pei-icUtari,ubi ipsaculmma fidei veritate eruditos
contigit cecidisse. sacerdotum tanta persccutione

" applaudei-e solebat ct se martyns locum posse invemre. nosse, et Ulum smc nutat.one probare audUonbus gestiQuod cum aU(iuandu
ret
fucti, sui aggrcditur periculum

ligone,

dum

pav.mentum

basilica;

sumploquc martyns

Nam ut^egoMe
Rladio Juliani

loquar bis noslris linibus^

cecidit

sanctus Lucianus

cum

" pra^sumeret, dignas ^* erratibus su.s .lufodere manubnum Ugun. dicio Dei ptenas luit ; <iuippe

nostrorum fmium populi sociis ; qua occasione fidem roborari debueacriter concussi, dum ad coepesolidi deficere incautius
i-ant,

adba^sit. Quod cum nec infixum su.s manibus computrescere manus dimiUincc auferri posset, scalunre. Qua poena

ut

minus

coeperant, vermibusque mulctatus, sequenti die

defecit nuserab.Ule.

laJere acpit

defecisse '''4'Quapropter, ut creditur, contigit martyris condignos cuUus. circa excubias sacri apud cognit.onem bumanam el .ius beata merita cordclituisse, adeo ut locus

negotium pr^L-sumps.t qui tantie sanctitatis tantus irreverenter. H.nc itaque Lredi tam

nemo post lumc, pavor excrevit in cunctis, ut


(.uamvis probatissimie fuerit
vitie,

pra^ter bea-

quautuUnncumque

penitus ignoraretur, sive, noris eius a populis

reUgioms d.ximus, variis occas.on.bus d.xerm^. Ua etiam, ut ita rtefioiente cuUu, sive a P^-rum ucprevidenUa, quatenus inibi Dei persecutorum mambus ignorantia, qui

hujusccmodi pra^tissimum Eligium episcopum, Is quippe, po.U.i.cal. sumere tentaret negotium.


pi-.clat.

vetur

l incon.moda; sed et

verum in carne v.vens, n a pnus. non solum prostratus passus es^ iam gloriosaiam ncce
poslerum cels.tudo tant=B e.3us ejusMnrevelatione corpons
in

s.cut catbedra sublimatus, sa;pius, martyris locum frequentare; mus, co^pit prx-fat. edo.tus, man.feste unde et revelat.one divina locu corpus eo asserebat non sancti martyris altera, uD. in parle haberi ubi credebatur. sed ope perquire.-e debe.;e ac

su-

nonputabatur,seque

Sed De.locodeb.to rest.tuere.

ba.u;.

ejus p.^m

swtitatis
supple ut

manifestata. ad fervent.orem o^e Dci recentius reno-

euscultum

corda^ torpentia e^citarentur

varenturque totiens apud

^erUorum
rpretur
'<*

-n^l-^*".2rs ^"0c^Iest s de e ejus insignia, quot.ens tu tellme margarita. JacuU quippe


ca-lestis

intemionem, licet minus oU.c.tudo obj. ens tamen conabatur reflectere "*" arroganti.e, .^^ pr^fati hom.nis P^-^""f Sed his atque --^'^levitatis factum. peiii f^^ .^^ meritis ad hoc upus non cessit, quem suis martyr fixit, pra^ rndum,Chnstodispone.Ue,

cons.de.^tius, f.a^^^^^^^

Ssdensaque.gnorant.acoopertustbcsaurus

ris et gemma
ecen1o?um

imperatoris, non

mmus
-

qrtalia

vigint,

quou annorum curncuUs,

enuens exempUs qui voluntatis ruSsfverat divime

vSque

- non
;

n.s.

qu.a,

causam quamv.s
sed

rdemLntea..sa,longetamen.mpa
pvstitit
-i-atia
:

ntur merUa. qu.e ad

bupx^s^^^^^^^^

s.nule

namque

volebant

revelationem

divino

Ubramme

jud.caientui

SlUer
idcirco
mart^^^^^

pieqvs:sivi
S. Etigius,

"f&TO

qu.rebant. Quam ut adscribendam censu.mus,

a.s.nu,.tu
u.

mem
hu us

C^T..EOHA ELIOIO PONT.r.C..X .^rni^ Fli-ioi-itur,beatissimoacsanct.s-

sanct.e devot.on.s hucausa pareat quid

ii'.. iriirTiTiQ divui.s vniui.uu& EUgms, uivui scientissimus pontilex

rnt:i"-';oXna"oii>c.tuaoon.eacuUm

s:;;;^.oi-sanc.on^^j..^^^
,.n,en

-- sepuUura^.,

'

. CM

-J

^^

^^

e ^orpor.s nuUa Lss.po tioneejusden. martyris

ignorant.a.que

prov.dens

p^be
"^^^

a.,j^^

itentione-

quirendum

statuit ^'"^^^'

Lratsensus.Hacemmdgm

^B^^^ ^^-Z.
^^

^fj ^rnitas e^^^^

iUum

nt,a

^>n,a.natus,

v,x sub ,ste

.^^^_

bus

herea add, B.

g _jactaniloB. "^='" ^"_ [, ivent.ono _ " ''to."f.-"ae".ta<.*(.i).--"Doodoro


paradiai genua B.~^
tia^iau^

fl.

- " Do ^f^;::z^^J:^. :^'i-

..=

lOdetergcreturH. R pi.o-.i erea eicubiaa rB_:"De,eUg.o..son>c,tuameS.U,p.erg^^ ,,^^


::'e-,eu..o.o A.

B. -"--:=;; S. Qut,m iJ* R_ __ n ipsius aaa.

_ - " omm-

ferient.s

DE
804
s& uss.
ferienti. prodiit,

S.

QUINTINO MARTYRE.
tormentorum gene,.a lati.o quaj D severitas jud,c.s Lserat decb.assset -. Sed .nfiect,, reum paUcum nuU.s p..ecibus potuisset presbyter, cum lacr.m.s bulo condemnavit. Tunc martyristumulume,suppUc.beati

tam immensam

splendoris cla-

guod " per

tot

\n

(Uei c laritatem

verlevet.Unae, sicut

semle '^ consurgcntes, ad opus t.ansac to Erat qu.ppe ex more ire fest.nnbaut. s^>d Ula valde tenebvosa
bus
'

prostratusad ter deprecatur, dicens

<.

Qua:so, glor,os,ss,me

^KTneaia, no.quc mutata est tantan, claritatem

athleta Christi. ut e,.uas

hunc paupe,.em de manu


opprobrium, s. per homo. Ostende,

ut

dem hora

Z
b. yuintini

m eoden,
fuls.t,
i..

pago vig.lare

mnes quos ^""S"' ' "^"

fiat in mot.tis iniquae, ue mihi

meam accusaticem
dep,.ecor,

mori.atur hic

temporc.
1 gnifera

siciue ac sollicitatosredderet; quas. lux d.e fo cl.-.ritas illa, (iua=

pro eden e
e

quen, asper.tas virtutem tuam, ut p.etaabsolvere distuUt, len.s human,c nequit.a. sacerdote tu dissolvas. . Htee
,is

\
A

DF, BEL.Qt:..S

dente admofo mvlli sanati'


tur.

^SBEM

BE.^TO EL.G.O M.^BTVBIS

tempore dato -^?^^^^\ EGBEC... ^ ARTVB.. '^'^'^ ' ABSUMPT.S, ET


'

SANG..NE F-FFL,"^^
.

^^

^^,f
'

disrupt.s v.ncuUs pat,lacrimis deprecante, Quod aud.ens judex, buU reus ad terram ru,t. diviuam ^-to.rans v.rtutom-e perterritus et

moderami.,e

cum

.rE.,T,ENTE ET ,.EEB,BUS SAN.TATES ' Q'"""'" itaciue sacro beatissimi

nVentO
''''^,.,'^"

tem

n,l ,Ui ultra nocere hisdem" verG,"gorius,Turonesis episcopus,


e

pr.esumps,t

Ha;c

s plunns rel.qu.as s,b. et po.1 pra-sul pra.fatus ^^ntum cBmque ^reodem plurimas accep.t ; > maxiUa e,us tsset t dentes ex htaum m.raculum. gnum et inauditum enituit unms dent.s absluUt. in radice

te

sdemque

aiorum

fidelium

sequentta ve,.o syllabis protulit ; explosa. patrum relatione sunt

a^ne^

ANNOTATA.
a Cf,:

emn
!u

ut dentes
"'

s. ,

i.,is

oKivit b.

inauditam

et nurab,-

descr.ps.mus s ve in aqu^ curr.cul.s, ut supra tellur.s .gnoto .1' fundo, seu in loco deu^en ut abst,.actum
'^

etv,rt"em!Namco,.pus,,uodt^^^

sea

ubi locum Imnc Juliani perseoul^ocJam Claudius de la Fons

Commentarim pnvmus, numm.&et E redargmmu,. Notat

nem

v"v.d,

Sed h.s ,ta tb.dem P..OHUUS saugu.s sequeretur. coram pos,t,s, taUa gestis et a cunctis 'aU e ' suffic at

inventum

est,

breviorem fuisse et P'--J''J'".']2c proptorem, quam ' " '^'^ ventioni locum obliteratum esse sepulturm

Mc

causam

pt

miranUbns. .,uis enarra,.e p,-=esens de quanti dcnceps usque ad


fact,s

e.

dem
^^

"TDTeTsm.en.isJulii

.luantive infirm, reliquiis langu,di


potiti
?

-"'

valeatquot
tos,

<^u s el.ce.e Nam, ut de cxner.s taccam ^gros nimio 1ent,un, ''^

^^

Claudius Quintim. quum, Bendier. offcialis ecclesiieS. retUjuias ^'^'^'^';^ mullis pr^sentibus. parvo reliquia, lO jussu capituli, in
onosceret

annim^

quotsanatos audiv,mus sui^pto dente tactos, ,ned,cat s nestrorum obtuUbus oculorum


,

ex

preefato

ejusdem

martyns ccpons

^^^^^^^^^^,

cSuTradix rubea
Lcit'elesse

et

velul sanguxne

tmcta

^ur' cospex..nus?Astbxc"pauc,sdeh,sd,ca
sint:

omnibus consideratis.conerat- quem, rebus quiaS.Eligio fuU repertus ;


id l,-o ce,-to

Tu,-onensis

Gregonus ,g,tu ad c^etera transeamus. quem de episcopus, in libro primo


e, ,ta

'guamquam

miraculis sanctorum

duo " GUUs


Visus
citciE

hera septuag.nta est martyns m,rade nostri affatus


edidit,

inst,-umento dicit, ex omido S. Quintini

non Mbet utjsejn noUs cujus apoy,-aphum

missum fmt.
vul-

vnvlieriresti'

= DUDUM C.-ECA ET De QUADAM '^ RELIGIOSA " veroopp.iLLUM.NATA. Apud Vu-mandensium

h^c in capUe 13 invenimus, ('2). gatasquidcm editwnes sequimur exem. ^ nostris, ut t multis

Xmo

ilncodmbus

pla,-iln.soperisS.Gre90,-ii,legUuMcr^p-_ na,;-ationem luro


tor itaque

tviivr.

dum GaUiarum
dudum

martyr requiesc.t. reUgiosa,qux Cujusbeatum co.-pus a quadam a reperitur ". Sed inox u
Quintinus

mi,-aculo,-um

" est, m.raculun p.oflumin.s fundo revelatum pi'imum lUuMt, tuUt,cum .nuUeris faciei ri,ubi
lumina equum prepbyteri fura10 De latbone ob L.BERATO. U. hac Iglciecata restituit.

luerat c^cata,

nn^is \piscopi ad lite,-am '^^^-'^'^, "> G,-egortus de &. Qu.nt F e Quod dicit S. intelligendum est de Umuto. ^^<=f'";"^J2 c^uosa
sepula-um
erat, vel

de ecelesm

oco

crum

co,-pu^

humatum

oredebatu,

:ubn^
"

reve,-a Jace,-ent

Latro a morie rnira


culo libera
tur.

'^r^f Grego,ium >etateS.Eligii,quipaulopost S.


vivebai
(3).

,'eliquia:,

.S

TUMPAT.BULOAPPENSOET
lur

urbeunusex

latronibus

equum

presbyter.
et vino.-e

furtim

abstuUt. manifestatur ". Nec

Inventus a
;

presbytero judic.

mora apprehensus
subditur
;

cuUs compactus

opus suum

proprio .ndicans. patibulo

dijudicatm-'. Sed

damni presbyter, metuens ne ob sui judicem deprecatur ma hominis auferretur" , culpa reus absolveut -, concessa iUi v.ta. hic factum, dicens satis sibi esse jam
retura poena,

causam

an.-

duc-

_ -

^ ab om. B. abstracto B. w. B.- fluiinlc, om B. <^. B. u e, - ,mpert,cnte om. B. c B. " lBtha.c B. ' ciuodque A. .> u, Ji. pucs suMucUs ielc> .uta corr. pnus 6

sanCi B.
eius

'

ti. Ji-

D denBim B.
j

'

'

JXidm
(1)

Ul
lat.,

-"

" femina od. ^"* *^ relevatum B. rp^initiir B. recipuur . ,iiiudid.judi ^ om. B. -^vinculo B. nifestatus B. deprecanB codrf. ^ auferreretur B. ^torfi. hi^ de B. declaravisset B. - Suot ^lst B.
om. B.

J'
-

B-

100 et q. -H,Bt. de S. Quentin, pag.

(2)

Cfr.

{3)Cfr. TiUemont,

Mem.,tom.

IV, pag. 430,

Pam. nol.

Migne, Patrol.

tom. LXXl, col. 76 et 8eq.

CAPUT

DIE TRIGESIMA PRIMA OGTOBRIS.

805
X MSS.

CA.PUT SECUNDUM.

omnibus monstrarem dixisse testimonium, naturalem abstuli nasum C? Et nunc ob superbiam aureum ausus es superapponere. Vade nunc,
projice illum abs te,et cunctis innotescere stude
te

Peccatorcs corrcpti.PaMiPC sumpItc

falsum protulisse lestimonium. Quam ob causam, ob indicium fidei nasus ipse ex auro, *' diebus servamultis ad memoriam fulurorum
tus,

a furibus

el

ab

iis

qui S.
ipsi

ibidem

"

mansit.
sihi c-eso.
et

Quintinuni aut honiines


(lcvotos offcndunt.

13 De juuice protervo et subdito

jiidex

Temporibus

Lagbardi abbatis
''*

" d, cum

accideret P'-otcrms.

casu ut quoddam icditicium


infra clauslra

aidilicari!

conaretor
palatii

monasterii, et in

modum

A S.Quintino j^
puniuntw
<iam.
peccalor qui-

ET AB IPSO S. QUINTINO D.E QUODAM PERVERSOnobilissim;f!stirpisetmaCORREPTO. Fuit fiuidam j^narum opum divitiiprivie pra.'clai-us lionio, nomine Wilericus ', qui ob fastum ' superbiie sua: parte Creaet intemperantia moruni maRna ex
beatissitorcm suum delinquendo olTunderat. non minus de mumque Quintinum martyrem

perficeretur,quidam homo,nomine Guntldagus", prfcpositus de pnedio quodam Hartldiaco e


vucato
'^,

cumque ad
opus
ut ([Uidam

ejusdem operis ejus imperium omne

arlificibus

pvieerat
fabricie

illius

incumberot. pariter et efficeretur, contigit

homo,

noiniiie

Hementianus, tardus

deveniret. Qua de re ille in exsequendis operibus judex, non humane tractans, sed, crudelissimus

pravis

exasperare contifjerat. Quem sed, beatissimus martyr quasi exosum habebat proloquar, diUi^ehat; quem scepe in ut verius perlinasonmis admonens, redarguebat ejus
^

operibus

ut erat crudelis,

crudeliter, jussit

eum

flagris

CiEdere;cumque

et illuc mintstri discurrereut,


fiagi-is

eum

vellent

injunctis

"

aptari, lapsus

ciam. Sed

ille,

mentis tumore

pertinax.

cum
nocte

veloeorum manibus, fuga- expetivil auxihum, ostium basihc;e heati mar- e cique cursu usque ad
tyris

nnllet nionitori acquiescere,

eum quadam

pervenit.

Unde

ipse nequissimus judex

verberibus
ditio ^a, sui

attigit

quam ciedem jussit ut Leomartyrii custodi, immoomni osten:

sepulcrum ipsius deret populo, ac deinde ad sollicitudine veniens, devoevigilans cum omni prece deprecalutus humo, mox ima" Dominum martyris meritis et precibus sibi

pnecepit. Sed scelestis manibus extrahere eum beatissime martyr Qumtme, : illu clamante precibus tuis, et libera a penculo imeripe

me

cordis minenti, D itidem judex,pollutlslabiiset superbia,exclamavit: intimotumore ac pertinaci

Numiiuam

te

returejusdem
uffuturum
'.

Quod

ille,

quamvis coactus. palam

verba proloomnibus, et vulnera ostendens et

numquam tibi rum pondere ereptor

"

Quintinus meis eripiet manibus, adjutor exsistet. uec a flagelloerit


;

moxque
Ast

jussit

eum

omnia exsecutus quens, jubentis imperium per gesta sunt,conversusab Q^^X Postquam veroha^c argenti ' et vestmienerrore suo, donaria multa torum plurimum
fraudator
ecclesiiL'

contulit

in

eadem basihca,

iterum atrocissime media, et ecce cum post, nec ferme hora diei provideiidum peraper illius palatii culmina ad con\apsus pedibus cecidit; et colliso graret
stafractoquecollo,totisque viribus dissolutus '^

ilagellari.

non multo

auro texta jemniisque HES IPSIUS EC12 De falsatore falsa contra


alterfalsustestis, CLESi^ PROFERENTE.Non minus

fulg-Mitia.

sua: nequitice tim exspiravit, mortuusque est in beatissimus martyrpossit pertinacia.Sensit quid

no-

cms.

nomine Berninus,

rebus ipsius ecclesi^ beati proferebat testimonium, volens martyris falsum - iNo" quamdam ' silvam de pra.'dio nuncupato
in

potens est blaspheobtinere in ctelis. cum hic '" reddere quod merentur. mis CLAUUO ET INFIRMO ET ALIO

-aridoftpenitus auferre. Quem in '^ Quintinus,falsum protestari subeatus martvr

somnis visus

per silva ipsiusdicebat.Cui testabatur, apprehendens esse falsum quod de ea proclamavit. Ad quod C eius nasum, falsatorem expergefactus, pedibus calciatus,

cumresponderetnon

DE HEO IPSIUS y^ft,Ye,. FERRAMENTO^' EJUS FURATO, ATQUE" '* pruitereundum quaiita non so- jubetur. FURTI Sed nec etiam in ipso jam lum in Ghristo vivens, verum mart>Tis fuerit pauperum ^ dormiens, ejusdem^^
Pipini, strenui regis cura In diebus namque imperatorisLudovici ^%vir quinobilissimi
.

U DE QUODAM

^_^^^.^^^J

dictum

ipse

cum

accevlinire deberet faciem suam aqua somei explanare quid sita conjuge, coepit eum locum - autem ad nis vidisset. Veniens nasum e.,us - tenens a la^
,

avi" f dam, Ebroinus


infirmitatem.

''

nomme,

in

quamdam
ipsius

decidit

Quem

pri^fatus princeps

Ihero-

.lualitev ipse

martyr

extenta torem vocaret, in

manu nasum suum


in

recepitceusum.statimque

vase quo aqua de

manibus-

ditnuebat -, cecidit.
die

Qu.

nimmm

te

martyns loco nimo *" abbati, qui tunc suorum med.corum ei priberat. diripens, solatia rega. autem pru^cephs Impertiri mandavit. Ille hospitium in domo Wimerid. libus parens, pau^* presbyteri dedit; ubi et quidam

quondam

Xs ad placUum quo vadeberetire,distuUt.Sednehocsupphci


ipsa

pro pr.xfata

Vincelinus *\ hosp.tans, per claudus, vocabulo vulgi ferramentum habebat quod

nuoddam

superbi.e fastum. aureum coercitus insuper ob aureis aptai. fam-icari catenuhsque

vasa minuta cavans^v.craslumi/ vocant, hocque

tum operando man.bus


viri

.lu.crebat.

Quem

pra^fat.

n^um

conatus

est.

Quem
:

monuit, dicens
Vuilericus

iterum -^"^/;"^;^;: ^^.^^^, talsum Nonne ego tibi, ut te

infirmi fanmlus furto Renum fluvium, deporprupria, videUcet ultra

auferens. sccum

C-

factum B. fastu C.

'

aeprava^s B.

, Hnrtliflco C.

" innumem

pUgis B.

aun

"rf"- <-

j^

__

,ii,.i

A. C.

'>

^'^A

B.

aut ViuncelinusB.

tavit.

DE
808
EX HSS.
tavit

S.

QUINTINO MARTYRE,
famulanti,

Quintinus sanctus marty." Cui. dato ^uicti, me.


a
t
:

alis,

Cu,-

',

pauperem exspohans
'

nomine noderico,dcdit-.Unde m magnam rn. rumor pullulans, mus Fra

maxi-

rimonium suorom

cibo.-um tmvatus es
et

^uTnrrus

conmeu^ perpetrasti, ne morer.s 1,0 isno.-anle .dem fu.tum ' meis pnocipias uss.s, ut Dsiaue

a<i

dom,num tuum,

Vade malum qu d
?

ruurat.oem
m.dio

"'

devenit.

"=" agr.col;n, misertus, cuid,im terr.o laborant,, fa ,gat,one n cultu,-a telluris i,


:gisopo,.is
nniinpri
tinufe

Q-;;

-^ .P
i v

depresso, "omine
huii-ihi,

Amahv,no

.Sre
dere

facTensSihino <, -nei loci p.o visionem ipsereus iube.-.t. , Q,.am


<i.'^'""'*-

custocU, red-

m
b
-

viruU c:initie ceu sol rutilans ilh

'j;o%lns.oi,,iv,o,,idea,t;seaets
prodere eadem re ab eo monitus, martyr, tertio ven.ens, ^.t"tus Cbrist.
te..
,

rens ah.s avndet n.onaalis pompa n uncule pauper, " - undo constans esto, et ea

sopou nomine proprio, at nuncupato


;

O ho

iorvero amait
luribus
to
:

dua c .nqu.t . Age, intelix, Uter ooarguens; inob-ediens mon.t.s, -l""-;^.f^T^

""s

Erdr~;=l co-i--;r^>^
'

-^: tumdon,iotuoe,-ubu,st, "'^'-^;:;::


.

0!

tuis

comn^n

n"s ^^;r:;a=,~demVrat.es.c,tonri
;

parva mund. nomine Fuh-adus, pro

.bbas

aunbus intimavero, cord.s nostris Fratr.bus quippe

L scelus .uod sponte

r!:m;:;=ia-i''-^'''^'''''"^^"^: IrLrat.onem .eoa,K3 vade.et .


culpam ir;:scere stude, n.ax,mam " ,ps,s purrisse eo quod stipendmm

,ussumeo_^_

s-r:c^cer=c:=.-=

l,.it,,nus

ra
Expiat alivs

nl^
deb,t,s .Po.isdonnno^
ult.o secu.a est denunt.ata
;

.nense i,,tegro e,s villam qu,' solito 1""-"" 1- ':,m,strahatr, auferens


s
,

onem "co .tinL

^Merramenipsum rem^it ::: jr^o,mnato B ,um, dans , mandat.s o''''"f J^ ^^^^^i,


martyr.s pepenante altare ipsius
et

pro re mod.ca P''^''"'!'^^ suiculoque famulanti juheo veloc.te, ei expresse rt dm-e Ideirco stipend.um e.sdem ' reeipere , suetum et,am adm.n.strare "; pr.ecpio E 'Ctrib^s sueta

fj

11
,:
'

" :,den, lisnea supra ipsius invasor.s in pactum

Wa

acceleratione

" boc "

fier.

crux s.

ipsins

-'= PorU.ps.us

lb;."atum

'TdeV.

m.

" TOBM..TO. Qu. vero

fwtum
tum.

in

lemplo fac-

"'^'0 sanctificatis 1U0 sequatur de '"f Tm..s ^; est nnraculo. seauenti significatum n.onaste. martyr,s auldam e.-at innexa ipsius habens alta.na, suW..

Z'Z^ excelsum venerabatur ,Lemor.a


in
tria

^"f'^\'^^'''^^ benencium et ad.tus deinceps et villu; pauper denegetur. Quibus no.' a' i, perpetuo qa.=e pote.,t.a. .pse ::ims Mi Domine. a,t, us qu.d putas T.al'tc.-^e, su abbas, mel.us nosti -? Ad =' ha.c ,lle; V d ;ol oquns ut. potero col oq,.s uii pun;.u ,,n,T ^ ... ejus='po.ent,am pnvfts.cuncxa ciuia :_.^S3 ,^r.* !ini caves.cuncta iam inani reno", judici tuo v,delicet t',W it,. .avi
;

nls

M^Z

sancti

archaogel.

eminentior.s a^^ed. ..srpoma

pauper dolose Quam qu.dam dolosus et


alt.ar.s
,

auro

.n s.nu suo auterens I^fento fabrlcata furtim Fredeberti quondam abscond.ta, in domum De. jud.e.o cordevit. Ub. moK magno magn,sque ", anxiar, a-stuare

abbati pra.fato mea moad Uquidun,, et .Ue pauper evigilans, qu.d llndat. Ig.tur n quidve de h,s ageret, ^idis et quid vidisset, judieis, me.uens timens severitatem
'",0

2
L

an'rt
tanta a

cS tu

missa

toT

erueiari ; B,qu,de,n mutas ard r,bus i.;nammatus d.v,ostendebat angust.am s,b, confiuentibus ",
,

ca.p.t

^.'..dens, rumL-epav.t,
tis pa.-ens,

jud.c.s sever.tate pra.fat. sed, ut vulgus. noc.e .sdem s.lentim. Hine alia t's ei;g.t con.emptu inobed.ent.a.

tanti v,ri auctoritate

occultare com-

^
laU
rn,!.

^.us irrogatam

''

^^

-m

ipsis

pom,s

emo

" jam s,b, mon.ta ^r,temque3Ussitmonere.CuiuspraM^e.que ->" '-evelata ad judicem venit, His .Ue aud.t.s, pe.t,ex parte manifestavit. vocans acerr.me =' voce eum amen.em aei recedere jussit ; qu. velo- f asperavi. atque a se audehat ultra - de his n.h.l
,

pro quantocius

,gnito vesica= ac si ferro sp,r,tum .nise.- cruciatu

erumpebant .,hus, .atin; tales .n tacta fuissent s,eque


;

exhalav,..

Quid
p,-o

nuas

Stt

quantisi..interno cruciantur si iste tal.a majora furando adm.ttunt.


exeepit suppUcia ?

pcen.s, qu.

ch" vlam

arrq..ens,

rF,rvula"

H*c autem

d,xe-

ne forsan

"

videantur fore

impune qu,squ,s

Deo FRATBUM MINOBATO AB Afl. 16 DE STIPEND.O qvi DE Pauper IPSIUS STIPE.NDII, ET BATE -,ET DE INVASORE dam, abbaQualcm itaque m rT0'M.BAniUTERCUBAT0. tent S. Qui" so l.c,tini verbis Deo famulantibus hahuent

sanct.ficata. furtim abstulerit

admonere
jussus.

eTus martvrio

Vma,^

qua.d.c,tur" idem,reticendum non est.ViUa eorumdem Deo famulanstipendiis


in
',nteg,-o

" martyr veniens, '"'l"'unde tertio .sdem monita importuned.suincrepav.t qua,-e sua . Mi Dom,ne.qu, Cui iUe le t p,'ofe.Te. ' quaUter pro h,s exas ' de his egerim, uid " .pse est ,upl atus fer.m, qamve asterus tuaj non esse .ncogn.Sex meus p.o pruden.iaj iUis d.g.tm ?umTAt ,lle mox super os loctrum, Noveris te, ait, nihil olim
,

eum

6<...,

none. s

m mense
Quam

- olim

fuerat

deputa a

Ti

dum

l.buer.t ut

subtrahens, s,bi Fulradus h abbas, casu

v^^orum.

meorum eliceas " momta denunt.atum Quibus dict.s , mox


mi"immo,tionem add. B. pr. stiPA. B. magnia op. C.

^ m.onter
"^

"

ie C. om. B. .n;,tLe C compens^itionet.


<.

" flebiter penpepcnder.t - ibidem C. reKl C. C B. - " turrro C. " ciuBoue ioco et a'aZ,Jc - " ,uidcrn B. C. ^: r C. -ra^cKanecli. Fredcbcnti C. - a-s.uar, A.-^ conli. m.p.opter - cjus B. B dcvinctus intenogator B. " fr.ct abbate ,n,norato a -"fo^itan C. - " V.lla quKdam nuncupantc B _ et demum B. - max.mam B. c'- integra B.-^ dcdig C.
c.
.<

'

panderc

J>.

F-

om. B.t.

wJ C - Mmacni soporis
c!

stipendii

aac ad celerationen, B.

'

conf. perp.

-'
c.

fi.

;r-'^^^ai7u.r:s
''*'."
:

<^

acc.leUo- C
tu
.juditi

--

r-o

s-^cuius /J.

- " tu add. B.
Ad
C.

6.

fl.

"^

p.,.v

>

T^^: _K
p.

/.

0.-

"

sio

A. C. ehcet.

dicis C.

secutum

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


secutum
est signum.
Ei'go

807
ES MS8.

mutus
;

effectus,
'

ad

ejus confiuens martyrium,

in

pistrino
ubi,

eoruma

ANNOTATA.
Leodecius custos martyrii S. Quintini sub eosdem annos (080). Qutedignitas fuit apud nos
perhonorifica et ab abbate prima.

dem Fratrum

coepit hospitari
*

non longo

post tempore, eidem dedito

sopori ipse eni-

tuit mai-tyr, percusso((ue ejus latere, jubet sur-

gere ecclesiamque
tere.

quam
:

cito inbianter

appe-

Cui et hiec

u
*

Fratnbus,
adesto

inquit.

more
*

etiam

thesaurarii, et

Custodum, qui pignorum Quintini Victori-

solito

antelucanos
venerationis
'

cantus Domino ibidem


;

persolventibus
altare
lis

coram

statimque ad

cique cuslodes... vocati sunt, quanlic fuerint in ecclesia Sanquintinensi potestas et opes, expli-

"archangeli

memoriie beati Micbabeascendens, cambotani k sancti


reliquiis ipsius viri relipiosi

Amandi, quaa pro


sumens, coram
ferre studeto.

in exlera parte fabricata

dependet

",

manibus

Hemericus (1). In codicis Parisiensis apographo quodam, nobiscum a clar. xiro Charles communicaio,hsec in margine adscripia legimus : Leoditius probabilius nomen adcuit

altari niei martyrii, ipsa tribus

jcctivum

deosculata vicibus

ea quae jussi audacter pro-

est, quod custodis condilioncm indicat. b Hodie dicilur Nauroy, jacelque in pngo

necsanatur
anteconfec-

18 Cujus monitis sicut siepius jam resistere non audens, secundum mandatum ecclesiani inaltai-e terrie corpore prostratus, gemitus emisit. Hinc surgens, custoingenles
;

Cdtelct C2). c Satis notum est nasi deseciione mulctalos aliquando fuisse eos ^wifalsum produserint

tum manda- travit


tum.

ante

tcstemO).
d Ad annum 680 scribii Hemerarus (i) Lagbardi abbatis S. Quintini pra.'fecturam in hos
:

dem, scilicet Voradum '", summis aciebus ocunutibusque digilorum sollicite rcquirebat torum ei innuens, ut vlam scansionis " qua^
,

annos rejicimus. e Olimciiam dicehatur Harli, Harleium, nunc


vero Harly
f

ducit ad turrim

carpere permitteret. Qui utDei ipse custos conatus ejus intL-lpote nutu '^ presbyligens,subdito sibi, videlicet Gentfrido
ei
'^

(5).

tero, priucepit ut ei. ostio turris aperlo,

aditum

In Aiiihentico, incod. Vallicellensi el editis omnihus legimus aut; at certo in codice Parisiensi recte scriptum est avii (pro avi, id
alias

daret,monens provitlere caute quid agere vellet. Qui praiceptoris priecepto accelerans, ab ipso

muto

instito

'*

usque ad
;

''^

ostium turris insefit

quebatur grcssu
'"

porro ostio turris aperto,

non raroj. Neque enim inteUigitur quonwdo aucior qui regnante Ludocico Pio Miracula scribehat, dubilare posset utrum sua ictate an sxculo superiore cixerit sui monas,

mox prceitor qui erat olim secutor ". Ergo ad memoriam priufati arcbangeli '^ prior veniens,
cambotani
'^

terii

siliens repedavit,

designatam " accepit, festinus exeamque manu ^' ferens usque

abbas Hieronymus. Immerito itaque Hemera'M5:Meminit illius scriptorMiraculorum,... dubius tamen an ille sub Pipino an vero sub Ludovico Pio vixerit (G). Erat Hieronijmus
Caroli Martelli
tus,...

ad altare prsdictum " pervenit. Equidem intuens intuentes, tertio deosculans, oculis ad
coelum directis,
tias referens,
totis

fiUus,

homo

laicus

et

uxora-

qui

et

abbatum
:

laicotncm ibidem agmen

nisibus mente Deo "


:

gi'a-

duxit 0).

primo boc adstantibus

Ita,

g Raslum

sic codices ; at

Hemerseus kgit

Ast inquit, mihi priEcepit sanctus Quintinus. et caeteri luec audientes, nimis stuvero custos pefacti, percunctantur
ciperet
^^

Rascum (8).
128. h Cfr. Commentarius prsevius, num.
ille, filius Hieronymi cui pater fuit Carolus Martellus, memoratur in Thcodulfi carminihus (9). in Flodoardi Hisloria EccleGestis dbsix Remensis (10), in Folcuini

sollicite

quid

illi

pr;e-

Fulradus

'^ ipse martyr egregius. Ille autem pra;cambolam manu tenens, sudore guttatim" fatam -^ uberrime ipso liiemis in " tempore fronte** ejus

defluente, viriiiter
nis,

omnem ordinem

gesta^ visio-

hatum Lobbiensium

(11), aliisque.

De

eo

non

dempta locutione, diligenter stuporem explanavit. Quibusahbas auditis. post


atque de
villa et

^ etextasin,statimvillamablatam

Fratribus.Fra-

parum disputatur; sed duintaxat nobis noiandum est, eumjam anno 811 (1'2) prxfuisse Sanquintinianx, et succcssorem haecclesiie

procuratori suo laudes tres vero Creatori atque At^" si inquisiveris, lector. debitas reddiderunt. cambotam totiens posuerim, accipe op:

buisse

Hugotiem anno circiter 823 (13), immo, est anno circiter ut nobis muUo proboMius
,

quare amaritudmibus time etlibere tantillus ego, quod tantus mundi undique attritus,dicere quivi ccelestibus dulcedme ejus jam in
miles Christi,

833
i

(14).

Hodie vocatur Pontru inpago Vermand.

Hac

buta,

camvocc (quie etiam sic effertur : camhnca), significatur baculus cambutta,

renmneratus
appellare.

=',

eadem compcUatione

''

voluit

pastoralis (15).

'

- " archangelis C. - cam-" ^' bottam - "Dommo 7 TZ memoriie S. Petri C. '^^Tn'"'" 5. - P^r B ^" C. dependit codd. " ^;';'^ai^hangelis C. - cimcUmtesB.-^pnecipietB.-^gutta B. - " fontc vera dum _ s.ccorr., prius Vem dum AGentfiedo B, B. C-^^etB. - ^<r,n. B. - Et - " remuneratur C. a rnpiw C - > ... ..- p-'-- ^. nuncupatione
i pistrinio

C.

'

deditum 5. ditum

mhiantem

17

insecutor C.
sic

'"

ei

aeinc.C.

.0

-.

^o

If.

^.

,,

Ti

^^

3i

;:

'^Tc. rt7p.r:"o
(l^

Auc
iof.

Vir..pag. eSetseq.
latin..

(2) Cfr.

A. Matton.

Gbl
(41

Xm '^ _

Aiib'.

Henschel. dcnasatus, edit. ab col. Gallia chnst.. om. IX. Vir.. pag. CH. Cfr. topog. de rA.ne pag.
V" Cfr. Matton.
Vi.-..

(5)

741Hahn, Jahrbucher, om IX col. 1041 et seq. H. JahrBerolmi, 103. L. Oclsner. et se,.. 7^'pig' Uo, unter Konig P.ppm. pag. Ifcher de Fr. Re.ches

(0)

Aug.

pag. 70. -

D>ct.

Scriptt. tom. XI- P?Upsi^e IH71. Mon. Germ., (J) b. 12. Vir., in Regesto. pag. (8) Aug. Pt (527 Mon. Carolini. pag 530--- (0) Dummier, P eUe lalni cevi m.-^ (U) Ibid.. tom. W. Scr.ptt., tom. Xlll, pag. Germ Jaffe.Monumenta Carohna pag.387. (12) Cfr. su' col. 1041. -(H) Cfr

- J^

^^Hy Vir., pag.

(7) Cfr-

Galha chnst

"a! Co--nt.
OtJ.

',13)Gallacmst..tom.lX. pev.. S VU.

(15) Cfr.

Hcmer.us. Aug.

54

GAPUT

DE
808
BX MSS.

S.

QUINTINO MARTYRE.
EaUS

" SANATIONE,

ET INTEREMPTIONE

PR.ErECs.lcnt.o
v,-

TORUM".Operpretiumreor nequaquam beatus martyr, prlriri''nualiter idem

CAPUT TERTIUM.
Claiuli

sanati.

S.

Quintinus

", Llicet sanctus Qu.n.u.us 7;;. pe,prseuntibus s.gn.s ostonde.e, tvriivoluerit

^-"^^"^

;:ct,onemque.U.us^adcaicem^^^P^^^^
cnciter vei Etenim cmn decem
'

loinpli sui

iPdifieationeni ur-

geri

jubet.

Morbi

et

omnia

:;:^';rr::^s^s:SusioLsa.,ctorun,piu
r
s

corporis vitia

pelluntui'. Ue-

.m

peragr.-.ns",

.nterventum" usque Turonis,


et

liquiaruin translatio.

Jnvocnio
S. Quintino,

De

sanarUur

ilelibus patribus inspecta ocellorum aciebus

Hactenus a claudo in porta sanato'. nunc propn.s nobis exposita,


fideli

-o-

--

quidam, Buensis, fihimus' Adalbaldus'

cum

"c. M.artini o.-a.u singular.ter sanc . Itaque in vicum ' d poneba hospitium cujusdam vocatun. ven.ens, Qu.S. .sden, ma,nocte quadan. vull is pet.it. Ub. pulsans, vo.-utilans, dormientem vr c u ol Dorblande cum " alloqu.tu,- ca ; ex non,.ne, pu.chr,tud,nem Ragenbolde > Cujus n s,ie M, valens, tremu \voce
.

precibus quo^rens, .re

rvocen.vHfe";

ait. Cu. domine ita plane dormio, sensuque .ntelv,g,lant, snTe i;,qu. et an.mo persp,cac,ter
.

.Ue

Re-

tempore, peUn;ub> pauco moratus


Oo'lTC,l' DE MODtCO

pnstmam

Xnde

claudus

CLAUDO IN IPSA PORTA CUn.atus anno noster ;'. Eodem s,u.dem Angalliarms, " alumnus, puer nomine "olternue " a palatium Aqu.s per; secutus, m Gran.
n?

supp hcat.o.,.qu.ris valde gra a sanctorum bu interventu has,l,cx. .nte.m.tca>te,-um opus mece habeturQuamobreni matm.,us v.;ide negligitur. prov.so..,bus ejus ex
;

,1 bili

qu^

me

audieris

...dulgentia

quam

piis

S
.

patre detentus, omco qui ibidem d.u a ;tsuum repente est toto' ^-"'"'-^Q-T imperator ^g''^i57^_,^' '1^; fona. memor.<e mde tu, accersitum -, percunct intuens esset fam.l.a. At .\le quave loco quo pago, Quint.n. Vermandens.s ne'v.co ait, sancti martyris atque Fuirad.

immo sur-ens, prccceptori, " nomine intimarc stude, magnam e s nostro ", n.s. par.at.us velocemque ultionem imminere

ve

studuerint. Nam hoc acceterare oper.ars prevero a deputatis tus ope bus, aUi quosUbet ad propria remea,. n: accip,e;tes, manet ,mpe.sicque opus cceptum

alius aliis ded,-

pe..mittunt;
;

tectum ideoque monendo, ut nost,"ex jussione


ne
te incor..ecti"

"

contestare

et

pr=even,

eos,

cito corr.gantur,

augustus " d.v.na ,nsp,"s , Cujus ipse .anulo s,gna. l.teris proprio at^o e .mse.4tus, locum ducere, . mandavit de loco ad t,s omnibus adn.odum m.n.ssumplus et vehicula

amulus eiusdem sancti

et inmoniti

- laqueum

su..

ramnat.on.sincu,.,.ant".AtiUe.^QmsegoJ ,Ue At hxc inquam, m, domine ?


Aut quibus p"opn.s nuncupatis-nominibus;

HU

et.s .s et

f.C

eumque ad locum Fulrado abbat. v.cusl; pe2cere, ac de,nde m,.-amur plura'? Adductum "um ei pra^bere. Qu.d " un.versi, ol,m exs.l.enHeus, a.mus
cuncti

nativ.tat.s

propr.um

Lc

isti,

et

iUis talia, ait,

aito . H,s d.ct.s,

"rQuoabeunte,

tem nunc
tu,-

terra.

repentem

Cons.l.o

quoque

nuT; divino accepto, post claudus. Cui parvo


divina
tm-.

p.-.d,cta depon,in porta tempore solna v..affu,t

e^Per.etactus ^ a ,_^._ qmdde oo,nm,ss,s age,e multasqu.ilenssudo..e, intellectu =' an,m, con- .^^,.,... ,neibi-is capdeberet, sensu frig.do, aperu'e audens qun' ,,s,tauaem nuUi silium qu:erebat. =!ecum iUa iUis et paret reputans etiam viderat,
is
,

m ly

sajp.us nom.nat, ' tus martyris meritis surgere et vocato ex nomine,


"^

,re

]ube-

sib. ^sis.psaincognita- ^ore; unde nocte it.dem nuntiare neglexit. AUera

ssa

Prorsus

surrex,t,

exsiliens

abnt,

sanus

"junct veniens,eum increpavit, jubetn.^ pnma, .ta - d.stuUt ut

Uese

'"rDEQOADAM".UL.ERECURVA"SANATA.Qua=el

ratomonere. Qui. Gregonus cunda Sed quia, ut beatus


sequi solet .ra vindict^,

Magnam,

muliei

curva.

da.nfeminaag.-estis, Mergenta

"

curva terram alt,tudine denegata,

";J;;^
V^--Pf^

contemptu^ grat.* majo. innuit, mansuetudinem vis.one - tert.a it.dem


inobedientiam secundo martvrveniens, ejusque mcrepavit ; stat.mque Tn unctam vehementer His membns rus genuaet cru.-a tangens 0^0.. cursum inqu.t. soUt. denegare
:

habebat.HEeclocum rquot,ens degens, sana


religionis

porta=

praifata;

pe t,.t. Ub,
sacra,

efTecta, veste

capiti imposita ",

de.nceps perend,ofterre.

natas
Ragenboldus
2-!

FECTIS a iancio martyre jus- EADEM RE


sus tertipii mdifcaiiO' nem urgere,

Deo oblationes curav,t Deintermissione;edifich.tempu et vbmPBO ', AC " CLAUDO EFFECTO ,PS,US OPERIS
'

s ;::

ATQUE DE AB EODEM MARTVBE MONITO,

' atque debilcm ante fores ^f >"^,*^"^/ [^f^^^^ prox.mam n^^-.^^l^^^^.J^^" usque ad eKc.ta terr.tus f^^^if,. nimium tem. Qu.bus minis
,

offoincautumB.intantumC Adelbaldu.r.-* om. li. B. ' om. inbsrent B. tio C " noviterriue B. > novitcr B. Tsano effecto B. -- '^ ar-

curato B.

adadnotabimus C.

Adabaldus 5.

tcr.re

B.

5 -3S

beatissimuB B, C. - stru.ctura C. ,t B.
^

- ''jlf.^^^f ^. Q. ^. - " N.v.eU^ natJa


immon
ti

"^

11

W uml Zc-
Gre8u B.
.
r.

'^

toto est B.

C. -

" Carolus C.

Heusalm C. - ^ nommat.. signatus C. eadem porU. add -*' B. - om. B.-^\^ n - " in c^d. C. - - perspectu Mergerita B. p _ - .mposito C - perenn.tat.s B. B _ veBUU C. eodera operis B.- " et B- - ab
^

arcessitumC-

>

percunctatus

B.-" agus-

7e

affluit

C. 53 Ast /), <L incurrent B. '^ Asi i? C. - " nuncupante =* V 6 ,u/.t,ii ^ r agito C- experrcctus B, C- " '"^IJ^^'^' ^^^odd ^^ J Jc. - - sic correctum a!> Hemer^
.

- " ideo C. - incorrecti A. ilhs et .ps.

^'

A.

et '

'

iecumiUi (iUeC)
B.

ei

vice add. B.

"'

--^f viBionem A.

^J^ isUbus B. - tnsHuu


tur

dtf . et perfecti

de<.m.

B -

oJuBq^e

a.-^

et

- prf.

om.

B-

35

p,.

DIE TRIGESIMA. PRIMA OGTOBRIS.


A.

809

tur

cumque sueto more ire vellet. a usque deorsum omnium immobili


',

i-enibus

HELIQUIARUM

S.

SeBASTIANI EFFEnBUERUNT. Ha3C Quo


autUta, et
a

teinpore

rigiditate

membrorum
innexis
^

apparuit debilis,

ita

ut

manibus
;

universum post*se corpus trabens, ad instar vermium pertcrram repere cccpit moxque hospite accersito ^, petiit ut ejus sufTragiis pruBfati tempU deportaretur. A quo in porticu
**

nobis aliqua S.Seba^iioni reliqitmvisa ; relu[ua qua; sequuntur, efferbuerunt eo ^,,^^.^,,,,,^., tempore quo" Suessionis '* S. Sebastiani aUata ^cverwit,
diversis temporibus

fuerunt reliquiarum ossa d.

illuc

delatus, ca'pit coniiteri, terram rependo,


distulerat

quod olim
patratie,
aliis

patefacere

erectus

gra-

diendo. Igitur,

iama percurrente hujus visionis non solum e vicino, verum etiam ex


"^

d 28 De quodam ceco. Milo. dc pago Gamera- ,irabilite>censi ", ex viUa nuncupante " Hermiscurte ^^ e, sntiaii suut o S.Quintino XII kalendas iunii, a Suessionis " civitate cum '^ contubernalibus " suis, dolendo pro non adepta sanitate, i"evertens, in vicum, sicut superius dictum est, specialiter sancti Quintini vocalum,
repente magna deprimitur* la.^^situveniens nuUatenus continere valcns, se prodine. Qui tinus ^^ sopori dedit, contubernalibus ejus hinc *' modiinde ^^ finem rei " pra!stolantibus. .\d
,

gratia qiiamplurimis locis, plures hujus spectaculi, pluriores oratu et precibus ad prsefati

martyris confluxerunt festum.

acconvalcscit.

24 Nocte siquidem festi ejusdem, clero et populo debitas laudcs in sancto martyre suo Deo persolventibus % lectore quoque seriem ejusdem Ghristi athletie passionis recitante,ilUco
priudictus contractus ccEpit paulatim

cum
cere
;

surgere volens, voce invisibili jubetur ja-

cumque modicum
**

jacuisset, surrexit, san-

guine ex oculis ejus


subito restaurato,
tissimi Quintini

defluente, visu amisso


in

somno

gra-

moxque

domum

praepoUen-

vari; et ecce, invisibiU

voce jubelur surgere, ecclesiam velociter intrare, cunctisque prEestolantibus coram affore. Quibus dictis, repente
cfpperunt cohasrentia
'"

martyris advenit, ipso adbuc

sanguine
ditur.

in facie illius

"

indicium dante; votumet alacer regre-

que sanatori suo vovens, sanus

membra resolvi,atque"

decurrentecruore.crura paulatim diulinoglutino coartata in pristinum rigoi'em restitui, sicque '^ popUtibus ecclesiam intravit, ad altare i-ectis usque perductus '' est. Equidem concursu et

20 De .egro sanato. In ipso igitur diei ferpro re vore, cum strepitus tumultuanlis populi noniine Henricus **, pra;fata ventilaret, alter,
de pago

oUm
'"*

iri,ro

codem

*=,

ex Monte Vitberto, exitiaU, ut

maoccursu agente, omnes, hilaritate animi ' '% unanimiter in lacrymas et laudem nante proruperunt " Salvatoris. Quis etenim expUcare
'*

sanitate reita dicam, tabescens a-gi-itudine, propria rediit. cepta, ad nocte, ^6// 30 De i-ARVULADEBiLiSANATA. lusecuta

aeh>-

valet quis timor, quis

'*

pavor, quai alacritas,


fuerif? Guncti

quicdam parvula ex Suessionis

*" *"

ci^-itate,

nobis-

'^-

quteve mentis hilaritas omnibus Dominum'^ mirain subUme manus extoUentes, Quintino devotissime laudabilem in sancto suo " verunt.His ita gestis, non muUo post tempore qujo de provisoribus operum fuerat nunultio
tiata,

cum

diu

morata, ab elisione
*'

brachii,

manus
c.-^cu^^,

soluta est. pedisque autem, Hamnou, 31 ITEM DE c.ixo. In crastino Hostrevanto f, ex viUa Sancti Amandi de pago sibiablatum renuncupata *" Fierinas p. lumen

f
.'/

eHectus

pro dictis fuit secuta. Is vero qui sanus puiculis comest, postea pro aUquibus missisabeodem monitore finem sui exitus velo-

^^32 De FEMiNA .EGRA. Femiua (jua^dam de eodem


plurima sanctopago et villa,nomine "Morberta, ^' loca, cum in vicum pnufalum rum peragrans " non po^^ ampUus gressum protendere
venit
tuit

g^-a femia,

cemadesse cognovit
MtUUS
recipit.

qui. ut indicatus, ita est

lO'

quoidi usun

rebus expletus*'. Fuit et 25 Item de mutq et ejus ammonitione. " noster " natus neque noster " alumalter non veniens sicut ipse fatebatur, in nostro
nus, qui,
loCD
tio

tribus laboraverat ubi ab iegritudine qua est '^K annis, eodem die erepta . . Sancta; languido. Lantfredus ", colonus
;

33

De

r.r/tf.-

" mutus,

"m cujusdam Fratris nostri hospi-

MariiB,exmonasterioHumulariisA,devilladuoprsfati raartyris bus milUariis a monasterio Hulmisciago^^ i, semicurpore distantc, vocabulo mens.s, a stratu mancus, IX " kalendas priefati nihil a quatuor annis et supra

'"^^^

ab eodem receptus, proprietatem Ungua: nostro, recipiens, aliqua pra^ceptori marlyre dilationem ob jussione ipsius testis Ghristi, " aUa prifidixit venpr^efati operis atque acta
quidara de viUa Cla26 ITEM de fure. Fur completorii " cursum Domino Fratnbus furtun m ciyptam pevsolventibus, perfenestram Jecorata nivestigia eiusdem martyns qu^ ad occursum ubi tota nocte cursum et tet, intravit nequiv.t mveexeundi penitus
;

^,

Fu,-

temph

traquJrit.

unde nuUatenus quibat exsurgere, subito minus uno^ suffragante adminiculante, exsurgens, nemine mortall " claudicatione pedis, ad ipsum sanus cepta VIII kalendas ipsms Jnfiuxit martyrem. Is suorum liberorum coacmensis, exhurtatio.nbus

^^^^^,
'^^

^-; -j;;;,^^ ^,,,,^

agens, aditura reperiens post galli cantura repenens, Quem nire nn.m custos agere vellet iUe autem, inten-o-avit quid ibidem - retentura -, confessus est sciens se divimtus ^^ nuia furtim intraverit ALLATIONIS V.HTUTIBUS QU.E TEMPORE 27 DE

1.

pede posito, continuo mirum ;---;';;;^P^',,^,,tenus ultra progredi valens. tamdiu ibidem in extasm
in

J
;

cumque desideaUexit oo, termino fori venalis


;

mo-

Qui stupefactus, ad eura mansit, usquequo concio


veniret

plunma

con-

quorum

consiliis

via. ccEpt^ tergo

.excitatus^.--^a.-e.bus..-3,.wW..^.inni^^^

^70::^-^"'^^
m ,^^^
-.^^ ^^

__

H,,,.,us
C.

eadempago

C-
^-^^^

Ves^ioms

Eum>.aev:,t,Ctofine,-o.p^=.u,.-''o,C.luoaicum nost. B. iiosteimie C /oco neq.

r^^Unre A. C.-"

eodo.-e.. ..=non-

1-;/f.

H..lmisciaco

fi.-"

'*'"'^-~

7:::^2:^:^^C.---^^i^^^^B.--.ntro^er^
Oclobris

cepto^.-

aato.

Tomus

XIIl.

810
EX MSS.
mulicr Deo
sacray

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
femina ex Seno- Mulier divicuM*" EXEncuiT. Ermengardis, nifus punita, *' in hmincns servilc nas civitate, die dominicu aS.Quintino exercuit opus. liberatur. quoddam, globorum videlicet, contribuUbus cordc iiis a sacerdcite et Ha3C *^ diem tertium *' iter ad sanctum repta *-, post uTipiens*^Sebastianum, manibus unde ipsum
stigmatis forma, perpeh-averat " nefas, eadem " intervenientc recessu, xta morem ibsque uUo ", " rependere cu-pit .Tloborum vel glomorum '' opus. oculis conficere cerneret
ac
^' perveniens ^' Quani ob causam ad locum bebdomadas fecit sed sosancti, ibidem duas ambigebat quidnam agere lutione minime adepta, ^\ ipsius loei prapodeberet. Unde a Roduino nostrvnn confluxit =* martysito, admonita, ad
;

dato,

monastevium cilatim martyris ipsius ad


'

CLAUDICATIOSE PE''34'DE OUADAM SACBATA A Deo sacrata, Uo' SANATA. Quiudum agrestis Di<; dicitur Adeumo ^, minicanomine k. ex viUa nu..

septimo a ccenobio ipsius unoclaudicans pcde, distante,duodecim annis de mensis in ipsum veniens kalendis * pra^scripli ^ sanctm-um pciaca^nobium, cum memorias
cxca quwdam.

martyns

nnUi.v 10

grando expleret, sanitati Altera fcmma, Goda ^o35 De quadam oeca. ^ de pr.-dio vocabvdo cata, ex pago Hagnanuo poiticu Spalsf^nono mensis ejusdem, in assecuta est proprium templi ejusdem martyris

pristina^ reslitu.tur

si

idem

priu

miUier brachio capta,

visum ^. CeUua, muher quK36 >" De quadam DEBiLi. w,bradnum hadam de viUa nomine Lucgiaco'' - atque n.ancum, bens dextrum totum tumens Hinc acontubeiad ipsum conQuxitmartyrem. bebasad sanctum perrexit naUbus suis coacta, adepta ipsius bracbn tianum ubi nuUa sanitate mensis rednt VIII idus - priefati ad eumdem pectus pugms ilebiU, martvrem, quentando voce non ei featque proclamando quar. c^dendo.
;

rem- ubi
tutini

umun

et

dimidium complens

dieni, III

persolventibus maUaleiidas mensis ejusdem.


clericis
officii

cursum, sanitati antiqu


.. t-

enituit restituta.

1 1 -'\ Fulcradus Alii vocem QUi vocEM RECEPIT bene notus, in recipiunt, quidam pauper, omnibus nobis mar^ Fratrum congregationis ipsms pistrino consistens diebus, vocem, quam tyris niultis vix oUm propinare potuerat,

40

De quodam

intellectui

aUcujus

mina. ipsius,
locis

ita

ut

ca^teris

subvenn-et.

Hmc

mensis nocte VIII idus" priescripti


pit praiclai'am

eadem

rece-

sopore ibidem orationum peragmtis, modicum obdormismagno deprimitur; cumque


sana. set, statim cxsurrexit
'^

41

De

quiuvisu recepto ^^ Adalberta. femina

alit

visum,

nlia Cieca,

CECA. Item femina nomme 37 De altera n, ex fisco nuncupante Vienna AdaUrudis ", de tempore sed eteo ministerio Gunthardi comitis, prs:scripti martyris 0, altera monaslerio
pr^lati

dam Vermandensis, de pra^dio MaUgnocurte^^ p, martyris V idus^" ipsms in porticu templi pruifati
mensis visum recepit amissum. Sedet Adelen4^2 De femina pedes sanata<>'. de fisco quivodis", muUerex pago Vergesino, " ry,utrisque pedibus et cruribus " catur Treule kalendas mensis sextilis sanitati elisa, XIII
pristince iUic
^^
alii

peitwn

l(Sl.

beatissimi martyns veiam vice ad loculum > angustiis ac furore '^ com-

niens

Sebastiani,

martyrem voce flebdi mota, querelas in ipsum " cur ^' ejus preprorumpere coepit, queritans

est

'^

restituta.
,1

vice vementis -, ces jam ad ipsum aUera custodes omnibus sperneret. Cujus querimoniis " cupientes, accersitam ipsius loci carere

prie

'. Siquidem et muUer 43 De oeca illuminata nomine Verazia, ex vUla vociVermandensis, ejusdem "" Hortumeas ^^ r, in festivitate
'"'

ciccitate

lata

martyris,
restituta.

eodem

*"

anno lumini

est

pristino

sciscitantur quie vel

respondisset se et thardi esse comitis

unde esset. Quibus cum viduam et ex mmisteno Gun:

Vade, inquiunt, quia ex

Adelingus, viv 44 De undenni " OECO. Nam et ad marde pago Lomnis s, de pra^dio Nemaus,

plures

libe-

rantur.

sed in domo sancti cuejus ministerio, non " Quintini. Quae quasi pro '"^ omme rabuntur ore = eorum, accipiens, rapiensque verbum ex
liic

supra '' pavimenad ipsum confluxit locum. Ubi jacens ^\ tum ipsius templi portici diebus tribus magm V idus ^' praedicti mensis, in solemnitate ^^ matutinoPentecostes, persolvente clero
diei

tyrium ipsius " eodem mense veniens, " demptum inchoatione sibi per undecim annos anni duodecimi recepit. sicut su- Miracula 45 EpILOGUS HARUM VIRTUTUM. HiC, " priefatus sum, diversis temporibus ' scnptis perius viandanda ' a aliqua mihi ' in scriptis et verbis sunt.

lumen

gesta,

rum

officia

nante

^^ cantore equidem antiphunam intoevangeUcam, videlicet Accipite Spin:

tum Sanctum,
el tusctis.

lumen

^*

demptum

''

contmuo

recepit optatum.

intuita, F patribus narrata, aliqua a parvitate mea paginis commendare fideli, prout potui, sermone obabhinc vero quae secutai fuerunt ", curavi otio vacent; sed,statimut secrone segnitie et " quanefnoruerint, absque negligentia et tepore
:

nomine 38 Demonocello '\ Quidam homo, Suessionico, ibidem VIII Rodericus ^\ de pago unius ocuU Ualendas ^' mensis quintilis lumen sibi ablatum recepit. LANIFI39 De MULIERE QU^ DIE DOMINIGA OPUS
1

touius stilo

46 De

*. chartuUs adnotentur translatione corporis ejus


^'

*' /.

His

ita

patratis, valde

congruum mihi videtur ut corporis sanctissimi Quintini murtranslatione sumbic sicut et novimus et vidimus ",
tyris,
*

Anno 835 de trandatvm


cst coipr'''^

S. (Jiimtini(

non B. ^ niemoiiam B. Hagnanno B.9 numm. 34 rf 35, De quadam sacrata-visum om. C. " tumentem loitemorfrf. Ji. " Lulgiaco-fi.Lu/.iacoC '^ Item " sopoiem C. " idibus B. nona die A
'

om B

' orii.

B.

.^itemio B.

kalendas
/?.

A.

Si.aU

"

50

dealia

' locuni ve'^ Adeltrudis C. noraen C. ' foroi-e C. mart. C. niens maityns B. loculum b. ven. w veniente A, C. quaie C. iOqucritaBC. '^ per B. *^ om. B. " arcei-sitam C. >" arere C. ^'' ^ tribus j. d. B, ** o>n. supcr B. " hoc B. oni. B, 3' idarum est B. videlicet loco V id. C. ^ sibi 33 matutinarum officium B. m. officio C, "^ no*^ monoculo B. ^ depretum C. (utd. B, C.

B.

'

B. - " perpctravit B. - vel om. B, C. - cceperat B. C -locuUnu B. <'jusdcm ad loculum C ceineres C. M ejusdemmW. B. - " Hroduino B. C - Aiux.t U. - ^'idibus u. - w lauco loco rec. B.- pietiinio C cuvte
tacuit
itoin

B. oram

*'-

ari-.

a.l

s.

gl.

='

^'

q. v.

VlUlnodie

iilicem C om " Item de ca-ca B. vo C. Hortuineus D. Hoitumens cata B. nuncupantc C C _ pjus r. - eadem C. - " undeni A. - nmrtyiis C ^ C eiepius B,i inclioationis add. B, C. C C-" seeuti temp.div. B, C-"o<. 5.-' in-veib.s om. - tempore B. - ct adO. B. - dnotetur fuerint C kalendis B. " Bcrvile Hrodericus C nien C. B,L. ^ " dominica B. " correcta B. per D. C. S3insiusniartyiisi3. **vid. etnov. B. matiin
05 06

C-

idibus B. VI die

C-^Uem dc femina cwca ff.-^"Maligno C - De mulierc debili


'

B.

t.

6*

C-".crucibus AdolcndisB. AdelindisC.-3Treuly


C.

""

70

'1

'*

yl

""*

'

^"

^9

OGTODRIS. DIE TRIGESIMA. PRlMiV


A.

811
illa.quce

niatun

memoviffi perstringamus. iRitur bonui abhas, egregia prosapia quondani Fulraaus

826
e

(8).

De Iranslalione

anno

8'2G

con(.)).

EX M9S.

tigii.

commenlati

suni nostri dccessores


esl

ortus.

lemplum novum, quoLl ct nunc honorem Dei et ^ center ornatum nitet, in curavit. Cujus ejusdem ^ martyris construcre ^ nohilissimus atfiue bona; mdo-

de-

Hevmiscurteit/cm /orsitan

oc Hermies

m
si,

pago

majore (arvondissemenl) Airebalen-

ubi olim aliare

abhas postea Ludoviciserenissimi Karoli augusti filius, lis Huh nomine. sepulnue imperatoris frater \ dilexit honore, turambeati ' martyris nmximo '" sed situ ' decoravil ma^nificentissimeque aliterho.; nequivit accelevare loci impediente,
;

Cameracertsk (10). 827 qux sequuniur, coniigenmt anno


infra,
dicii

quoddam erat Ecclesm Miraeulum hoc, ei alia


(cfr.

annoi. o). Quod auiem Ouinlmi vocaMilonem in vlcum specialiter S. La interpreiatur Claudius de tum reni.^M, ita evecta

aucior

nisi

fuisset. Qua de sepulcrum illius remotum tricesimo qumto causa, anno octingentesimo si.iuidemLudovici " impe-

Ghristilncarnationis,

nec non ipsms vatoris vicesimo secundo, novembns, condie octavo kalen.las

abbatis

Quintini in monte Fon'! (II) Ecclesia S. Concuvsu ali.iuantulum ah urhe -\ugusta. distabat ecdes.x-, et populorum hab.tari ca^pcre vicina appellatione d.ctusest vicus factus qui peculiari tunc etiam Augusta, mutato S Quintini. Et licet diceretur, tamen hic vicus nomine, S. Quintinus
soecialiter erat S. Quintini.
f

sccundo 'S

suUu

prtefati

impevatovis aliorumque"

honovum

>* episcopum bominum plurimorum, Eichavdum Symeonem '^ pont.ficem LauNoviomacensem,et praisulem,duosdunensem,ac Patratum Saxon.a. et coepiscopos >, atque sacerdotes, nue eorum " convocans ministvos alios Dei quampluves sanctus posuevat sacrum de loco quo eum ipsum optimo loco. quo et nunc
,

vel AustrovaOstrebantensis. Austrobannensis

dicebatur eiiam Hostvevantum (Ostrevant)

densis pagus, eic. Fuit

a sxculo XII

comUum

'T^:Z'Z.(nonproculD^.coKeujus
prrlpua S.
'
,

Eliaius corpus elevans, aromatibus conditum, opt^ime jacet tumulatus, de vestibus deauratis involutum et

holosenms

-. Explicit liber PRniDs centissime sepelivit

leriumB. lurHomb\wres,propeQuintinopolim. Om.ssy HuTmiscag. est nodiernum


i
.

sacra est. Humolaria,,6< erat mon^s. Tl.m.ulari.o seu dieatum,nune dmilarite Virgini
,n

Amando

'riond:;^aitCottiettus(\..a^eo..^

ANNOTATA.
aP.opati-em secutus putarunlliemerieusim
iu

seu Artemps, qui "

est in

pago St-S.mon.

Cn-.m

legendum

Indieaturhoc

Collieltusi^): paU-em

pi"
,

Ilannoniavetere.

^0 1461

f* ?-' P-f ^, .*! Va!encenisadjuw>tumm urU

toeo Spalt seu

Spatmm

(L Es_

a.7

Theoduirus

(3),

anno 814; seU


^^'>

nUene.^,

R.bcmont Hodie Lucy prope Claudms de La Fons{U) n V.ennam reddit

inquit Heme,-^us

e^se ^d.fi(4), non n"idem

caUonem unno 814 incboatam.

"" P^^

opevas. tim iucaluisse ai-chitectorum

Quam

recte ^,
/.v.

e"m

Carolnm (mynu.n, .ernlnndatorem (in vetere


tinensi

^V^^^^Z
l-"'"^

n.irinre^ conteniioni

ansam dedit.Htme

'f liujus dieitw constructor

ecclesi^),

moUt.one, faUs no, "um incepta cuncta longiori op.ficum Aut martyr esset do v.Ceatu. cum i"-aibi,^ f^^e conV.estus.? potu.ssL. tantum opus perfic. annis
,leoem

>

"T "Jf^fqm,

noiaiionem{:\Qy.

^:!
no
826.

aniio 82b. fuh-adus abbas obut

(comes), abbas facius


8JJ.
post, in

est

an-

Hugoahbasanno

'";ciar.acum memoratur .-Molendinum de Cla..aco mentis medii a-ri

in

'-.'-'/e(

^f^l^^-annis

AuOUStaViro-

'a^rMieO..,
C mera^us
(6)

in .crip.a Dar,acu,n

--"Merh^i^;^^
Co..Hm)

J:l.orum,caiiamuiandacen^ui,i'l). Fulradusabbasetcomesannom. Hugoahbasanno^m.

Fonsii^yFulradus...

l'unihardusannocirciter%^.
Adalardus.:.
C.
fi-atris

r
^.

SD

ct

oi.C.-' ejusB.
X).

cui
-J

d,

A.

S.meonem lichardum C. 4 _ C- " vices.mo A. B- ^c^ '"b^,t.os - Amen corepiscopos


1* '^

fi.

'"

.6

cKiuc

""""'_"-'
tlU.dovici C.

__iode-

Spi.eefiiti

BX

coi'are

B,C.

uHUulovmc.B.

!!V2)
du Vcrm.. tom. FgCaroUni. pag. 530.- (4)
l.

sur Duvivier, Rech.


1.

le

Ha.n.. pag
-

73. Cfr. ColUctle. f A"b'.^^^ ^ ''^323. _ Matton.

^--

tom. 03) Mcm.,

I>ag.

3?7et^

^^^^^.^^_

^^^^

^^ g_ ^^^^.

Mcm.
D.ct.

p.Vh.st.a\en..ton

(5)

^ toi)..loVA.snc,pag.70. J_' tom. I. pag- J' ' ^. _(7) Mem.,

^,

p^.,,^,^

^on. Germ.
do s. Quent.n. P8-

(c)

^; ^"^^^u

B;ch.;uv

Jan , Act. SS.. tom-ll Ha.naut anc.en.


ie

'''

''''''

Hemerieum

DE
8A2
EX WSS.

S.

QUINTINO MARTYRE.
Sx^essiones

audores GalHemerieum poUus sequuntur


Hse chri&tianx{\)-

adrenerunt.

Jam

vero reliquias

fulradvs...

Hugo abbasanno

circiter 825

iltasannoS^lG allaias dula Fons, ea Sed etiamsi Quintinum de scquaris, tamen de Gun(4),

esse,

omnino comtat.

Uumvocantem

Adalardus abbas cerle annis 870. Gunthardusabbas anno circiler anno circiter 880. Teutricus prxerat faciendus vidctw Zn pra-5e;( re maxi^ni qui,utsupranotaauctorhibri miraculo,^m,
ct

853

8bJ.

illis. Nobisttavimus.tequalisest iemporibus perpendenttbus, abbatcs que ejus testimonia videntur: hacratione ordinandi 826ohit anno 825 vel Fulradus

Is enim comes et ihardi xiaieambigi nequii. monasteni erat quum visum recepit pnulatus accidii V idus Adaltrudis; quod prodigmm magni dici pnecUe.timensis>niY in solemnitate ab anno 800 /X, Pentecostes sed toio swculo cadit in diem 900 festum Peniecosies non ad
:

anno 827. 9 junii seu V idus, nisi rationibus a Cotlieito propositur hme etiam QuodAdatardumet Teutricumattinei,
//5(5)
,

Confrman-

Gunihardus Hugofit aftteanno 833


Adalardus...
Teidricus...

certe prseest a^ino 827. vel 834.

certe anno mz ei meminisse sufficit priorem 885 (ut infra in Seralte^-um anno circiier indicaiur) abbaies mone de Tumutaiione,

^^'o t>el DeFulradi morte ad annum consentiunl (2). Bugonem referenda, omnes 834 Sanqumtiman^s non ante annum 833 vel supra planum fecimus (3). priepositum fuisse inJntereumitaque ei Fulradumspatium

q,^ 8ib

fuisse et comiies. p MaU<-nocurtis

auciores Sanquintifuont, nescire sefateniur nenses (7). seu Horgny, prope Herr Forte Horgnies
becourt,
s

nunc diciiur Malincour i (G). pagus Vergesinus et ftscus Treule a Quis hic

tercedit

B hoc

potesi quo Gunihardus collocari enim quod immoprorsus debet. Miraculum c,ca narratur, capitulo de AdalU^de

in

Lommensis pagus,
(9).

m pago majore Peronx (8) Leodienst,


in di(^cesi

scriptonbus sa^pissime ab aniiquis


tur
t
fi

memora- ^

numm. 27 ct seqqcontigit (ut lib>^fo iegenti Gunthardus comes miebit) et eo tempore quo S. Sebastiam rehqui^ ei pauto postquam
eraU
(1)

i;-rT Cfr.Commentariuspnevius,''^ vil.

Tom. IX.

col. 1042

et seq.

(2)

tom. l.pag. i68.-(3) Comm. l?s L<rbes on abbayectctom. de S. Quentm, pag. Hist. pa.t. de VEgl.se VI 1(4) ^!^v

ml

ColHette. 111. col. 81.

Mem.,

Cfr. ibid., col. tom. I. pag. 32^.

n2.-(5)Mem.,tom. I, pag. 315 et seqq. Mem tom- 1, pag. 328.- (7) Cfr. Claud. de
J; S.
vier,

(0)

la

Quentm.Mg.
Rech. sur
le

367.

(8) Cfr. ibid.

Colhettc Fons. His (9) Cfr. Duv,.

Hainaut. pag. 10.27. 74 etc.

MIRACULA

S.

PATRATA QmNTINI IN CCENOBIO INSULENSI

AUCTORE EJUSDEM CCENOBII MONACHO

ctim Authenlico ex codtce Vallieellensi collato Vilw S. Quintini\


PROLOGUS.
C
TnCIPIT
.

ANNOTATA.

t^ZTre.
centia literis

LORUM

admodum

PROLOGUS IN LIBRO SECUNDO MIRACUquidem et SANCTi ^ Qu.NTiM. Stupenda perspicua omnique pr^conio dignis>

Codicem VaHicetlensem, de quo non semel dictum esi (1), indicamus litera A, Auihcnlia

surU

man

dfinda.

qus cunctipotentis Dei pro eximii martyris Quintini meritis clementia priscis, prudenoperari dignata est temporibus
sima virtutum magnaUa,
tissimorum virorum
studiis,

commodis cernimus

commendata Uteris ad memoriam posteritatis b. incuriam Ea vero quae noviter fuere patrata, ob
et

hebetudinem scriptorum sunt hactenus sUentecta. Quocirca gratia


*

vero iiiera B. In ValliceUensi quidem exemplari, Miraculis supra editis ita cohxliber rei prxsens opusculum, ut ea dicantur reapse prinius, hoc vero Uber secundus. Sed ium seiate tum auctore vehementcr discremopani, cum hsec scriptio composiia sii a Insula, quo nacho monasterii S. Quintini in tempore Nociomensi Ecclesix prxerai Lindul-

cum

tio

Christi albescente

quamtestisque praidicti intervenlu suffragante, tamen Lindulfi \ pra;quam imperito sermone,


sulis

Libelphus, ab anno Q77 ad amwm988(2). et Collieilum ediderunt olim Hemerseus (3)


ius (4).

Noviomensis bus parere, studuimus compendiose describere. Explicitprologus'.


i *

Ecclesia^, cupientes jussioniliific

b Significatur

Liber miraculorum

quem

pauca

supra

cum

leciore

communicammus.

orn. B. gratiam A.

in mii-aculis
^

B.

martyriB add.
*

allubescente A.

(4)

Luidulfi A.

Espl. pr. om. B.

(1)

Cfr. supra,

Vir., in

pag.7^. Regesto, pag. 22

(2) Ibid.,

pag. 778.

(3)
1

Aug.
hist.

du Vermandois, tom.

I,

pag. 570 et soqq.

ct seqq.

Mem. pour

CAPUT

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


tur a liminibus ecclesiaj. lUis continuo clausit valvas post

813

autem egressis, Ulorum plan-

exsiss.

GAPUT UNICUM.

tas.

Discalciato itaque atque denudato crure, abluit ex prsedicti putei lymphis quidquid in
illo

Reficilur

ecclesia

S.

Quintini

" crure habebat


ca-Ii terroequc
'*

doloris, exoravilque opifi-

cem

Insulensis. Sanaliones niirabiles el alia prcKlii^ia ibi


trala.

rccuperatione.

Quo penitus

pro suee viritim sanitatis perlauto, ope atque

pa-

interventu testis

prieUbati

beneficium

sensit

divinum. Nam crus iUius quod diutina languopaulatim ris molestia exstitcrat turgidum, ita sanitate subsequente, antifugiente dolore ac quai est incolumitati redditum, ut pene deinceps
pateretur
'^

In

restitu-

INCIPIT L

taabbatia

liber secundus miraculorum sancti QUINTINI MARTVHIS. Dk RESTAURATIONE InSUL/E


'. In ^^ q^,^ beatissimus MARTYR olim quievit referendum est nobis qualiter pi.ii^js siimmatim potentia divinie majeslatis, qua;, juxta psalmo-

doloi-em

nuUum. Unde omnipotenti

Deo ejusque agonithetiu

S.Quintini
InstUensi,

modas

retulit,

'* Quintino laudes multisicque incolumis et hilaris ad

propria remeavit.

graphi vocem, suscitat de tellure


stercore erigit paupereni,

inopem,etde

4 DE QUODAM ADOLESCENTE QUI IN PR.EDICTA ' quoquc miraculum INSULA salvatur '^ Aliud
insigne,

et sospitatur

relevaverit istum lo-

quod

cellum,

tus^.

cum pene jam ad nihilum foret redacAnselmus a itaque omnimodis * ditissimus, atque apice canonicali aduUus, omnique dapsilitatererum
rediniitus,

per

eumdem

p^,^^,.. in acdificatione alterius bas.Ucie ,^,y^. famulum suum Quintinum cuncti-

^^

quem

multi vestrum pro-

priis videre ocellis, defuncto quodam clerico Hugone nuncupato, impetrare meruit abbatiam Insulce a venerabili .\daIberto comite quam non;

ut a futui'is potens Deus est exhibere dignatus. non ignoraretur, optimum fore duximus populis namque adolescens, vicsi narretur ". Quidam nuncupatum operando quairens, ex villa quu3 ' Geroldus, supra c, nomine tur Mansiunculas martyris vernaculus, in nostro famu-

memoi-ati

nulii ante illum cupierunl emere, sed nuUatenus

labatur pistrino,

pai-atus ad

omne opus
Is

agenprio-

pra;valuere.

Nec immerito sic enim credimus placuisse omnipotenti Deo ejusque incUto mUiti in Quintino, cujus beata membra per undecim
:

dum quod rum jussu nostrorum


sibi fuerat

imperatum.

enim

ascendit novi et lapidei

trabes templi, ut inibi

"

operai-etur

quiecumque

ea, ni fallimur, jacuere quinquennia.

Quaprop-

juberentur. Quas

cum

peragra.-et incaute, subito

primum conter supra memoratus Anselmus per quem citius strnxit pontem saxigenum,
antea veniretur ad InsuUe ^ locellum. Nam Quo patrato,confestim videnavigio veniebatur.
res birotes

usque super lapsus pedibus cecidit ad terram,

"

cum plaustris advehere lapidum tercongeriem ad abjiciendas aquarum enorrieque aquie, illico mitates. Pulsis denique molestiis
decentissime, fabricavit basiUcani, prout potuit servorum Dei liabiligneam ; circa quam instituit
tacula,

*'. MuUis quoddam saxum enormUatis magnae ad casum ejus, non solum autem currentibus sanus. Et qui inventus est vivus, verum etiam jam esse defunctus, sospes et alacer arbitrabatur

omnimodis

est repertus,

atque

ita

meritis

et

Quintim extemintercessione clarissimi testis egi-essus, ut nullam ^' ab eademest basilica plo
artubus. liesionem in sui corporis pateretur

sicut de

peractis,

Ugno elegantissima. Quibus famulantes divinfE clementiai monachos

SDeMULIEREASANCTOMARTVREILLUMINATA
Nec .Uud
decet tegi silentio mi.-aculum

adhibita

quod

in

^-;^P;7

omnibus qui ibi erant canomcis isdem locuples vu-, eliminatis. Ltetabatur enim operis insignis ^ bona sua etcooperatorhujus
inibi coUocavit,

sd.ficat.onem ^-^^^.^^^^^ ecdem Insula: locoest gestum, ob autem mu- ,uiiera sive legentium. Qujcdam audientium in vico d ca^citate, vocabulo Ermentrudis, degebat
lier
qua:: ita erat prcecellentissimi Quintinimartyris, manibus ducta esset .. ca^ca, ut nisi aliorum incedere, sicut minime de loco ad locum valeret ejusdem vici proceres, quin testantur adhuc

caelo thesauros, ubi conferre Ghristo. condens

eum terrestrium repossidei-et eos, faciensque ut et ipse ilUim faceret coelesrum participem,
C tium coheredem bonorum. CLERICO IN INSULA 3 DE QUODAM VENERABILI sanatur saquoque sdenternecZoscrure sosmATi REDmTO '. lUud prceterire, quod captus, auaquam debemus miraculum
quidam Fratres
scii-e

^
e

etiam Albertus comes

mosynam
Insulam

est perducta,

creberr.me elefide recta ad faciebat dare. Quce cum " sacratiss.ma Quinqua
e,

qui

ei

nostri qui

adhuc supersunt, se

nobis veraciter narfatentur et vidisse, et igitur iUo quo hujus operis ravere. Tempore quieximio ^d.ncaretur, ;;dvenjt fabrica sumptu

a tini membra dudum Cumque .bi p.-o sua.

Domini sum-agia,

Rictiovaro fuere submersa. sospitatis recuperat.one exoraret flexo popl.te, intenta


pra^fati

mente, subito meritis


videre.

maityris et inter-

dam

Erchenboldus sacerdos famosus, nomme pro quadam sua necessitua Noviomaca urbe Augustam veteri vocabulo appeldine ' castvum Insurecessisset, divertit latum Is cum inde basiQui cum ingredei-etur amorationiscausa.
,

negatum sensim cxi-p.t cessione, lumen diu qua jacebat surgcns, Imnc Moxque a terra

primum sermonem
cunctipotenti Deo

g.-ates multiplices

Ecce prompsit. dicens refero,qu.a


:

ub. oret est a servieutibus ibi icam, sciscitatus prcepoUentissimi martyri pu eu in cujus fundo u^^^^^ corpusculum a paganis quondam^
,

Respiciens itaque hac hoc altare jam conspicio.i. ecclesia; penes se adUlacque ", cernit a^dituum Sen.or care, flagUo ut mihi
stare cui sic ait
atTeratis
:

'^L.m

mersum

b.

c"pinos

Qu. cum iUi ostend.ssent, egrederendeposcere ut paululum

aUutum

sacri " Qu.ntim cruo.-e denique sibi aqua, iterum Data sanclificato. ea suos prostravU^^seantealtare, tangens ex

aquam de puteo
r>

B_-De-saU-aturrf.^

.xB--

"^"'L

,.

B.-^^nin-^

_-

eKtimi>lo A.

De-iHunun.ta aOd. ex B.

^._I.rosternavitB.

^^^^^.^

DE
81
i

S.

QUINTINO MARTYRE.

EX MS5.

tamdm

oculos, donec,

Xres

recognLsceret

crspeximus. oscuUretur qunsipulveremOK ocunob auoav;ieb:,tur> dlo san .to


Us suis tergere
latice

.ursum surgens a tem, u suos et gratvdanter UIob. Dehinc retuht

ANNOTATA.
a Cfr.

Commcntarms prxvius, num.

147.

dun, ablueret eos e.

triduo Posrea vero mnns.t tueomcio v.dendi reddito sibi


fuerat

m eodem

loco,

qu. ahovu.

De lioc puieo supra diximus (1). Mansiuncube5CwMaisonceUes,ai7 Claudius Mouson. de la Fons (2). vicus est in decanatu ^^0 auclor castrum (num. d Ante dixit
b
c

adducta pusiUiset ma,nis


sine ducto.-e

soUtio,

-^"^'^^^.^ .^ de?eb. uU, qu. iu eodem vico

-f

Rehq
U.

suum videns redit ' ad quo autem suum baciUum

chverso..um. sustentaba-

urbano, parte sciUcet vero vicus sumendus pro proprie vicus S. Quintini diceiUa urbis qua3
batur(3).
e

pro signo, sub e.iusdeu. credent.bus bu.c m T.t;.bantib.,sautem neque au.-es Lnv pervenit rumor ad raculo plurinns. ^ ns.is cons.ho * pr^esuhs qni prudenti
dulf. d.x.t

basU.ca. altar.o.

ab Albertus I, cognomine pms, comes fuit rtno943rtrf987(4). Grugies seu Grugis tnpaf/o f Garelgeas est
Saint-Simon (5). superioa Kr hoc miraculo ct ex iis qux discimus aquame ribus capiiibiis na^^-antur,

Qua acc.ta feciteam vocari continuo. tu paupe.xula, de -num.nat.one Muiier a ob causam tu.-ba. Quam a pU.rin.a dub.tatur hanon pr^cipio quatenus celandi tibi obnixe ncc ^^^'^^,'\ est, boas Ucentiam, si verum .-espond.t ^^^^a . Cui femina h.ec falsum.
.
_

fume ab legropuieo S. Qu.ntini hausiam swpe modis complunlms aliis tis adhibitam. Scd samiionemasanctopatrono impeirare niiebantur, ei imprimis novenis, Quisacrumnovendialc majus bus ac lotionibus. omnicclcbrabant.pernovem coniinuos dies
cont.*aponderi-

cupio
si

Hoc,Donnne,quoddicit.sexopto,quodp.of^^^^^^^^ profui.set d.ct.o sed miror quid nubi


;

defuisset actio.
si

et
'

quid assertio

mea

vale-

bus horis
tes

ret

lumen mibi

SimiUterqueomnesvi.-i

.-edditum non fu.sset. . ac femina,- qui eam noipsi

^ intererant,cereumardeniem inmanuteneninsiiiaebant, quivero novenam minorem in dics sanctum m.artyrem pernoccm itidem
ecclesia

otficii

divini in iemplo S.

Qumtim

el

alia qu/e-

dicere. quod verantante, pariter ctsperunt si juberet ipse. pro ea id veUent iura.-e, SOSPITATI REDDITA IN EAG DE VLIA MULIERE

paulisper precabantur.

Non

raro

dam

a bra-

chii dolore.

DEM INSULA tempo.-e nequabiiequodin ipso est gestum pr.terire^ Eodem quoquamdebemussilent.o- muUer, Ge.la nom.ne que tempore qu=edam
Garelgeas de viUa vocabnlo
f,

tMUudquoquemiraculumadmira-

etiamS. Qmniimbrachiumalixve ablucaquam mergcbanlur, qua dein xgroti

reliquiie in

Aique hm hantur aut quam bibebant (0). rcro diccbantur lotiones. De contra-ponderibus ad, m ccclcs.a Hemermis (7) Pia consuetudo.
:

quce est possess.o

Mma^Dei

'*

genitricis Ma.'i.e sanctique

Medardi

unius brncb.i Noviomensis Ecclesi^, quatuor a.morum, quat.ebatui dolore, videUcet carebat officio, ut nuUo vaUde qua. ita ejus valeret ad os suum, nec
diutino

antiquissimis saiCuUs invalmt, ut S. Quintini ab beatissimi martyris saniqui inflati ad basiUcam et recuperandio causa peregrinarentur,
t.atis

vota novendiaUa decurrente cerlo dierum spatio,


bilancis d.sco, exsolverent, pendentes in aUero punderibus Ubrarentur, et in aUerum impositis rei martyri tantum cer aut altenus
offcrrent

modo ;um

se signare, neque uUum sicnaculo sancta. crucis enim ejus manus et textrinum opus agere. Erat deb.UtavaUda nervorum contract.one

appUcare

corpons aigropondus, quantum fuisset Ub.-ati donariu vete.-es conti-a-pondera tantis: et haec
origine e torappellabant; petita reUgiosi ritus catems mento iUo maximo quo B. Quintinus, subUmi nudus, in i<rne rubentibus impositus intropependit. De hac eadem consuetudine

brachium

salutis nuUa jam spes recuperanda; tum, adeo quieti dedisigitur nocte, cum esset ei. Quadam rapitur et ante subito in excessum mentis set se, perducitur, ib.que portam Insula. monasterU
ut

tUu

videtur. Expergefacta ausub aquis priecipitari banc visionem div.mtus

tem

'

incommoneri ut adveniret aci et se ad boc graliam. Surgensergoconc.te, sulam ob sanitatis Insula?, veluti didi-

a somno, inteUexit

(Rotomagensem, ducta in Ecclesias supradictas Cameracensem etc) conquesti apud summum buUam pontificem canonici Sanquintinenses
,

impetrarunt die

15

maji anni \m,ubihiec

nervenit ad monasterium
n.-ostrata,

cerat in revelatione.

Quo

ingressa,

mox bumi

episcopi, abbatcs, inter alia legimus: Aliquot ejusdem parochi etc, se nonnuUas corporis
S. Quintini

nue pro

postulatCbristum adorat bumiUter, vero a.'gritudine vebementer.Su.-gens sua

reUquias babere jactitant, et Christi in f.deUbusvicinisexponunt, ac lotiones, prout


certa infn*midicta ecclesia de S. Quintino pro
tate
(...

minist.-o' suppliciter implorare, a teUure, coepit dignaretur dare de sancti

quatenus

ei

aquam

illam patientes Deus

omnipotens per

aqua, lavit dolorem Quintini fonte. Accepta itaque in lavando sutundique brachii ex ea '^cumque recedente sancti deposceret Quintini,

desin.t), eumdem S. Quintinum ibidem cu.-are non facere et petentibus exhiiieri consueverunt,
bei-e,

fragium

manus ac brachn dolore omni ", rectitudinem denique paucis meruit recipere g. Transactis praidicta muUercula in diebus, ostendit nobis quai eodembracbio dextro duo foramina, per
omnis
putredo
fuit

aUarum rerum ac cerla bladi vel cera^ aut innrmorum pricdictorum ponpondera,corporuni ejusdem S Quinderibus squaUa, qute in ecclesia consueverunt, ab tini ab ipsis infn-mis offerri reciperenon iisdem inf.rmis et aliis f.deUbus
.

egi'essa.

Explicit liber

formidani.

commisit Innocentius Vlll Airebatensi, officialihus Remcnsi, Parisiensi,

Rem

SECUNDUS*'.
.

videbat B.

_ tangere B. -^ rediit
'"

5.

Uid.m
ea.

H-

.^;n,io
^

i^- ^^.

^ - '^^-^^^J^
v
yiXJ t

add. ex B.
fll

mihi lum.
(2)

B.-

" De-b.sula add.

B.

onm.

. ^ . .r. ^o '^4 de Saint Quentin, pag. d74. pag. 459 ^aT^T?.- (4) CoU.elte. Mem.. tom. I. (3 ib^ de fA.sne, pag. 131 et .eq. ft ^5 ^(sfMaUon. D.ct. top.
PaK. 770.

(6)
eq.

8t.

W Cl. de ^' "^ Lu


'^'

Fons. Hlst. de S. QuenU, pag.

(7)

Aug. Vw.. pag.

^.
Cameracensi

DIE TUIGESIMA PRIM\ OGTOHRIS.


est judiCameracensi ac Morinensi. Secutum quo aliarum Ecclesiarum concium delegatorum Sanqumtmensis, suetudo incusata, sola probata possideret (1). quio sola corpus S. Quintini

815
lahore,

petere, eoque,

maximo quidem
S.

anno

E\ MSS.

\m^pervenit. At
precnfus,
tione e

domum

morho

ei'a.sit,

Quinlinum per dies novem sanatus rediit. Eadem raanno 10'25, icgrotus a

medicis deploratus.

Hoc

ipso anno,

Joannesde

_ APPENDIX
AD LiBRUM

oppido La Rozee, Lotharingus miles, tunc cel octo menses Hamo haUtans, per septem hjdropisi afflictatus eslfcbri alque exinde n.ws, S Quintinum implorat; Frustra remediis

MiRAGULORUM
in

8.

QuiNTiNi,

^f

dies aqua i... Pnuinnn.Kl.nernoremdiesaqua ablutionem. Paulo post, per norem

g^ r:::::::-;~:^:^
Quintinopoh retulerat

Quintinus S.

Pnetcr miracula
enarrafa,
liqerunt

niuWs hy(Iropicis

nonnuUa jam ducimus. qux hoc loco indicanda


et

superioribus libris inde antiqnilus con-

tm quam mulier secum

ipse potuit melius se hnbuit, marti}risreliqui<is sanitatem recepit. Lamdem adive ac brevi

sanalionetn
ijnpeircitt

Qucedam in Sermone de tumulatione

in &er-

mone de elevatione

S.

Qnintmi rereruntur, quo-

rum

supra mentio facta cst (2). et Uarix baUe, bauU. mius Roberti Hubault habitantium, cum, undecim inurbe Ambiano hydropi.silaboraret annos natus, gravissima indutus

HenrtcusHu.

1620 S. QumAdria7iam Pintel, ineunteanno XXno.supplicaturam misit uxor ^^^f'^^!^!'^Jacobusjdms, pLfecti Hami, quando

ccUe

grainssime lahorans, febriet e.rtuberaf ionibus Sexennis itle puer aqua est. a medicis desertus

..n:. .^orAfldiia

re.<ttitui

posset,

tini

TonLm
die

Aigroius An^jan utconsta,publicoins,.-vmentoracto e, *' .' 1503, ^^^" 15 n^veml,ris anni

in eju^dem sanclt fuerat admota, atque ... in.ti,ut. ^nt preces plane 00'^; unius horce sp Uio

In

f,

oJS- ^
:"!.<

-;:'-^^

.^-

Ul

^orbo '""'in eccie.a

TnZtini paulisper SM^n^^

precata.',,

ZreLm.

mrrexU ae se lUdem a,ic,uan,o


prope

apr.drc,aMa,-iaSane.^a_n^'oa,r.^ iyiuriu. ^f*--^, "eciicia

t^ .1.
Alii multi,

aue

Hoc ins-ume,Uum

in

archwo ecce.x

,-epositum est. Toteglalis S. Quin,ini adh,. e,uas ,es,a,U.. sanationibus memhra cerea. in h.

MulUs

&,aU Claud.usdeLaFon^^^anUa^
fem

es,

incola ria Cambronne, quem i^-o.-es deformaeer^_

liL
mnnus
Fons

7n

,-e,u,e,-un,, otvrn mar,.jri accep,am

cno-a aHaque

Z^ni^empto
tige.^,.n, (libr-um

sJpensa

(3),

ea prodigia edisserU

-''- fj; qu^^a ^ta con


a
16'2J),

hiZ^^^^^''^^''^T^
nuTfacL,
el,.

edidU a,mo

dequ,
In

^"^^^'^Zm

plurimi tesiesasseinierunt.
sospHat

jnannes

pttcUam
sain.

in

pulnnn Inp

oUulU. eo quoa "y "^; " 7j ,, ,ana,ione,n lemtusfmsset.pc-tectamqueao

"

juriaice per

le^^-'"^ru^'.''''Pftt:ZrFoder,,anno.pue,la

P'""^

1"'''"'

''~^,, p,,^fatum "


,

Souil-

'

seimpetratw^m.v^-^---

LL

in

honoren.

.^^^,

,.educe,-e,n,

;'^'

/^,,^,p,a es,.cumque

^""^'"'^rt:;:' t,rt,:e "0^''^"=)

wi:r.:eaicorun.on,.

prsecpi^ant.

'^'"/^'"^f)

nivZm

ii,-a,-en,ur.

:;:rr,rrucu.san,,.^io
^'-^^-rn^::^:';^^:^^:::: accedat, manu t^.""^;^'^^ ti^ni anti'^l^

ejus.imaturis at.es.an.ium

icie(c. ma,,^e.
.Etjvoii
(le-

'tZfuoHina he

Fe.. sane-

spcrali. tiqua
S. Quintiui

dialimnjo,-e,nhono,-em^^^^2

et.

Pauper

pbonani

Egregie, etc.

adhibita.,

(b). domii.i ordinavcrunt

i^(,entur

Sanctus

,i^oi::xc:::^p-^'--^-zxz.
0
j2)Cominentanus
piwviv.
et seq. CuUiette.

Memoires

816
EX MSS.

DE

S.

QUINTINO M\RTYRE.
pendente
civitati

yworibus drQumlata,
vio
(l)

infinitum esset singula

in m-osequi. Priecipua
leviter

Commeniario prxfuvo

l-em in splcndidi

clade aliqua, gloriosum martyjuvenis forma saipius visum,

pvxslrina-imus ; quihus

mucula dumtaxat ducimus


fampridem
(l)

explorata

adjicienda. Res mnest apud incolas,


cap
aniiot.j-,

obambulare, ropentmomoenia ac propugnacula disterrore immisso, a pra^senti que hostibu*^ urbem ('2). conservasse crimine cbaram sibi
pag.784 et seq.

- {2)Saussa.yus, Martyr. GalUc, yag.m

Numm.

08, 1G2 et 177. Cfr. Passio

1.

1.

SERMO
SANCTORUM MARTYRUM
ex
codice

IN

TUMULATIONE
'

EJUS QIINTINI MARTYRIS SOCIORUMQUE

BruxdleMsi
S.

7460

coUato

cam^ AMlhentico

Quintini \
numquam
ta.Tien
''

patrum ct fraChristo amantissima Semper r . *^^'"i Laudandus (rratissima pi-jsentis giatissima, i Deo estDeus,qui trum v.scera, societas exceleberrima nobis admodum sa^uuossuos diei solemnitas namque consecrata sanc' veneranda. Est stat Quintini v.delicet torum tumulatione honorifica. piissimi protectons nosmartvris gloriosi ac ejusdem comparis mclyti,

Ecclesia peregrinari,

supernis

in

leg.mus .n penitus destituitur auxiliis, quia Dominus an.mas Redimet

psalmorum ^
sei'voru.n

canticis

suorum,
;

et

i: non dcrcUnquet
1
..

1..-.*

l^

.-.mnac omnes

qui spe.-ant in eo ipse Salvator suis

et in evangelicis scnptis p.*omisit discipuUs, .mo cre.

tri

egregii. Quorum quia atque Cassiani pontif.cis adjuvamur clementia, gi-atulamur praesentia et festiviproeorumamplectibilimemoria hujus
tatis

nec non Victorici

ego vobiscum dentibus in se u..iversis a Ecce ad consummationem sum omnibus diebus usque tanto promisson, sieculi. Quapropter credentes indigni, qui adlmc iUidimur et

n.t.mur

attolle.-e

pra^conia. Verumta.nen
.'enec-

^ Dominum ad omnipotentem Deum ac relatio gratiatendaest laus ipsorum ac omnis ut .n * mentis exornavit rum, qm iUos tantis

rutilent mirapr^senti sjeculo innumerabilibus prx^m.o glonentur culis, et in coelesti dignitate majestas Ita quidem superna
felicitatis a;ternce.

nos peccatoi-es tibi, incommufluctibus mundanifi tempestatis, '^ referimus et gratias ; tabilis veritas, laudcs probationes praequi infestantium tela hostium > f.deUum. Quin insuper, Dostas esse tuorum labore ", mine,talem eis mercedem rependis pro glo.*iam sine fine perut invicti permaneant. ct
sei'pens, cipiant.Unde dolet gemens illeantiquus possidere quiavidet Christi pr.uUatores invictos,

quatenus suorum f.delium oi'dinavit coronas, perpes maneat laus et juipsi sicut Deo et regi Quod adsit gloi'ia et exultatio.
bilatio,

perennes
talitatis

triumphos, atque compendio immorh^redes ditatos, supernie beatitudinis


'

etsanctis

sibi

tunc exh.buit Deus, Christus et homo,

I.-

esse

'^

^ternos.
exercitui admixti sunt
s. Quinlinus,

quido,

cum

moi-tis

ac resurrection.s celebrato

3
isti

Quorum candidissimo
seniores
nostri hic
Cb.-isto
feliciter

mirabiU

(.

sacramento, sacrosanctam repra^sen' conjunxit Ecclesiam suae majestati quam in coel.s ovem perditam, tansDeo Patri perdiseductio tenebat in terris suoe diaboUea
divinitus
;

iUiccum

corpore glonosus regnantes athleta superni reg.s videlicet martyr Quintinus, pra^dicator bujus patria^ constan;

quiescentes, ^u^jumjs.
(-.^^^^.,^^

/^^

,^,c.ci(.

s-

invictissimus,

viente dcc<-

tioni

addictam.
laetatur

m c^^tis

re.

mufieratur.

pr^clara ccElestis parad.si cupatriarcharum f.de, decoratur via, quia refulget ibi plane residet prophetarum loudabili societate sui regis fruendo gloriosus apostolorum chorus, ac judicaturus omnehominum genus,

c\e.Taentissimus. '2^^'''''' tissimus, nosterqueconsolator Victoricus, lieva .Ilms decenvero est

2 Unde

Secundus

pra.'fati martyris ter tumulatus. Tertius, dexte.-a

vene.-abiliter coUocatus,

citur Cassianus.

Quorum

honorabiU nomine diquia ex parte dissi-

milis est ratio,

obtutibus,

in a^ternum

cum Deo

ineffabiliter

regnaturus.

paraUm

bujus sermunculi enarrat.o sedistinguenda est necessario. Eten.m,

Ibi innumerabilis

maityrum

caterva su. certa-

poss.dens .mmarminis recipit emolumenta, jucundissimu; suav.tatis cescibilem gloriam et et lUic felix confessorum sanct.monia,

narrat.one qu:c diverso modo aguntur, diversa '" discernuntur. Horum igitur memomerito *' amplectenda dein unum

randa passio,
certatio,

et

quamquam pene omnibus

sit

cogmta,

palmam.

redempton innumerabilis sacerdotum turba suo immolat holocaustomata, et veraciter


salutaria

fecundissim^e quietis perfruitur agnum, exsultatin virginum exercitus sequitur videns regem regum ac Deum deorum

gloria. Ibi

'

felix

aevum S
in

tamen opusculo non es* plan.us quin potius, pro quorumlibet memona est bistoria. Nam exhilaranda, paucis replicanda ad Maxidecem persecutiones a Nerone usque est Ecclesia. Illo mianum Christi pcrpessa
pricsenti
igitur
in

omUtenda;

specula suorum f.delium. Quod partim videtur aerumna ssculari

si
'

adhuc

in

sancta "

tempore persecutionis decimie, belluK, Diocletianus et Maximianus, crudeles

cum

>

Sermo de

t.

SS.

ChristiMM.Q.et

Victorici et sancti

confessoris CaBSiani B.
i

'

et add. B.

^ et

adornavit

A.

eum

B. B.

^ '

maj.

b.

B.-'

fruens B.

B. - \ qu.d
ejus C.

_ _
B

10 13

videatur B.

rcrumnis hujua stecuh B.

ser.

derelmquent A. tuor. esse B. no8 B.-> et add. B.-

-w

" mater add. B.


'*

'*

ut a^rf- -

add. cx in Evangelio B. per " rep. p- lab. merc. B. *" merita B.-" et nimium B.

imperatoi-.am

'

DIE TRIGESIMA PUIMA OGTODRIS.

817
EXUSS.

A imperatoriam
daimoniaco
*

dignitatem viderentur habere \


spiritu repleti, ac

omni

ferocitate

Christi miles, patientissimus inter omnia suppUciorum genera, fide mansit invictissimus. Ju-

debacchati, famulos Christi in toto orbe saeculi graviter jusserunt persequi et ad mortem usque
turqueri.
delitati
*

bente tandem

audeo "

Qua de

re missis exactorihus su;e cru'",

impio prteside, et ut tidenter dicere, Dei omnipotentis misericordia disponente, ab eadem Ambianensium civitate a
ministris eductus,ad hunc pronoslra llberalione " est locum adductus ^* ; ubi primum blanditns

atrociter parentibus

plebs christiatantique
^

norurn

tanta

impietate trucidatur,

/^

martyres hac. persecutione perimuntur, ut infra unius mensis spatium OL-cisi legantur decem et octo millia et septem martyres ' b. Quorum corpora martyrii munere in terris sunt animas vero Christus suscepit in
glorificata,
astris,

pluribusabipso lictorefrustra persuasus,deinde minis est asperrime pulsatus". Tandem ferreia

ubi

midecimsociis stipaius,

jucundissimis paradisi perfruuntur gaudiis. ^ Ipsi etiam ca;sares nefandissimi in partibus Galliarum quemdam lictorem Ricliovarum suie
(^i-u^iyntatis

duodecim taringis crudeliter perfossus, ad ultimum mucronis acumine percussus, vertice cst plexus. Gujus anima ad coelos evecta et inelTapev biliter coronala ", corpus quoque sanctum annos (|uinquaginta quinque in tluctibus SomeniESuppIumbatum,Dcocustodiente,mansitincorruptum. Postea =" tamen a quadam inventum
nobili matrona,

Galtiaspctif,

constituerunt ministrum. Hoc etefideles venere,


in

nim tenipore Roma duodecim typico indicantes numero tiuod


nitatem crederent, ct

nominc Eusebia

'^,

sepulturae
*'

sanctam TriGalli;irum populis Evan-

decenter traditur, ibifiue per trecentos

viginti

geliuin Christi praidicare deliberarenl. Quorum pretiusa vocabula singulorum narrat historia,
qua.' gioriosEG indolis viros

Quintinum
et
'*

et

"

Lucia-

num, Crispinum
et
>'

et

'"

Crispinianum, Fuscianum

Victoricum,

Rufmum

Valerium ", Mar-

rf. quinque circitcr magno cum studin qua^situm, Deinde ab Eligio. pupulo declainsigniter invonitur. ac evidenter *'. ab ipso prtesule alibi tumulatur ratur;atque o::lingenteHinc anno dominica? Incarnationis monastico simovigesuno quinto e ab Hugone.

annos mirabiliter

occ\ilitur

^ cellum et'*Eugenium,Piatonem'^atque'Reguetiam a lum. pariter advenisse declarat. Fertur " plerisque S. Dionysius Areopagita '" series advenisse c; sed temporis
ratio veritatis credere
'"

cumeisdem
refellit,

nec

sinit

hic deniqae con-

videlicet ponabbate, et a Drogone, Metensium " loco iterum elevatur. aroniatilice, ab ipso Deditumque liquoribus gratanter perfunditur. ", episcopali benedictione basilica cata quidem honurabiliter abbate, a Fulrado, memorabdi

fessor

martyrii

Domini pretiosus Domitiani temporibus palmam estadeptus, isti '" temporibus


^',

constructa, Christi martyris Quintim


hunurabili

membra
;

in

crypta

tertio

tumulantur

ibique

ingressi Diocletiani et Maximiani Gallias sunt Quorum Christi magnalia priudicare exorsi. et

multis diebus per miraculorum


glorificantur. 1 Pr.clil)atus quin
**

msigma

ca'htus
^ S^

tempora, juxta
ducentis
ac prxdtco-

chronicarum

(idem supputata,

etiam

*'

Domini confessor

c..
,.

5
legis
rati,

decem annis distare probanlur. Pr.,UU namaue >; dodec,n, v. u


voluminibus instructi,
et

Cass.anus, antistes

- .-Egypti exstitit reverendus,


sun,n.a evan-

f^jjj,:

nu^
roboet

Hone

cl

mi"(1

armis

fidei

"^^T^Z^. Qui adeptus summa Deo "


tale a refertus.
nel,i pra;cepta,

raculis Ani-

cum

intra

Gallias

pervenissent. loca

bianenses
Chvistutn
fraduc^t.

quibus civitates sibi delegerunt, in ut eredentes Christi priedicarent,

Evangehum m Chnstum

opibus ' ft

relictis Christi innuente g.-atia, ter.-arum et niar.s patria, post plura

pe.-egrin,.s, d.scrim.na, ut felix Doniini

cum

pauest

mortem evaderent,

vitam cffilestem percipere " Quintinus Sanctus denique martyr possent. beatus vero LuciaAmbianis civitatem oblinuit " adiit Fuscianus " et Victoncus nus Belvacum
et
: ;

cis

comiUbus urbem Augustudunensium

a".>ressus.lnquahonorabil.tera(iuodamb,mpl.cro'',tunclemporisepiscopo,ests.,scepU.s,et.n

hi testesDominiemoruerunt, enituerunt; dum ca-cis c lorum coruscationibus redd.derunt, surdis auditum lumen negatum

- flore vernantes, martvres, gemino claritatis verbum vita^ nubi Taraonem " penetrarunt, ac planc pnedicatiombus annuntiaverunt. Magms et multis mn-acu-

un.us an.,i spatio cu.n ; div.n.s laud.bus d.e bus digne occupatus,ac autem .n ccelest. noctuque manc.patus; SimpUc.o qui.lcn anno Uansregno reliciter coronato,uno

ipso variis 1>';<"=

""

Jo

popul. vocbus ad,nodum ", beatus iterum Lass.anus coactus et ev,ctus subroDe. o.-dinatione est ad pontincale sol.um
supplicantis
Td qua^siisset

sanitatem p.^igitur rcbus tamque restituerunt. Talibus P actibus jugiter i"^tf


attribuerunt,

cunctisque

debilibus

pollentissimis

'

liileiempttis

in

Quod audiens Somenam .in,us, c,uo non alius

^f subtraxerunt et baptismo cultura idolurum matn pr^sensancta. candidatos, velut agnos sociaverunt. Patri ddeliter tandos, Deo '"; nicUovarus pr|eses sc.lest.s6Quodaudiensmct.ovaruspra.sess

~
,

.atu"-/;nonqu.dem"amb...onis<^usa.quas, Dm -' sacerdotis anima, ^1 n"od

" semper inconvulsa tal.ter de o p,.'desunat.0 Quem o.-d,nassct sa.cular.a. nerianle tempo.-a el ejus aperte leg.mus, prorsus ut in gestis Doms

mergttur.

:Zutpereums.nan.cntnon^^ "- ^^-,,, ,,, .,.tore Deo, suis surd.s aud.ca.,slumen.surd.saudi. v^^^b.libus n.eriUs, ca.,s Im^. '^^^^^^l^^.^T^ ?:::=::.;., samtatem. Qu...t.nu.,, turbis :::;;';:;:m;,.M<,ueB. optabilem
_^;

dub.o c.-edim,.s,

Cl.r.stus ita d.lex.t

Inveniuntur
el

coluntur rcliquiic

"
'

^* compien^ quoque :r-:;^e:t;^^'::^.: 30


i'-

~'=
^'
;
,

tnm dehilihus

'l-r:lL

itaiue

dUatus

n.erit.

mug.ns .,^.0;...tst
^^J^^^^,^,^.
.

suppliciis immanitei

- ...

iffiKrpns atin^Lnb

isdem

aa

vig.nti sacerdotali officio

anms, allectus

A. -^^ pa.aa.bus A. septcm nm.r...vty.-nn.n-tatis

tot

ue

-"

_
^.,^

^^^

__

^^

,, v.lcri-

" om. B. cum B. A. .7 Dionisius Anopagita

J -

temporum B. te "p
^^

j^^

''

cred.

g^.

CA

:,'/b

' _

..'p
..

on,ixB. - "a Deo m. B.-- " IL - A,.su..od.n,um m.risquc - " S,c A. C. -.naus n. diu "''''-fi.

>

fl

l\m.

B.

- Belvacus .-X.iT -^^ - BTomus


XIII-

:in.~fi.-,uippe

.-.-*"

.Tprd.D.fi.-'ill.-^^

^ternitatis

Ociobris

DE
818
KX
SISS.

S.

QUINTINO MARTYRE.
,.,

.uter

Ludovicus alterque

" Karlomaunus D
quoque ao

ct\

muUa

Eodem .rges sunt constituti. trans.naru.is parpaganorum mult.tudo, a

-;; '^us ve.ido , Gandum ;averunt.etcu..ctain^.cu,tucru^uvas.a_


opimon.s vu-tut.n.al o laudibus, el tamosissimiB sc.l.ce sopL.stico g abbate, nTbus a quoda.n eM-sc.tu.- .0 suppl.c.to.p?xs;-ipto Hugone,
p
.mpet.-atu,-. Allatum u> entl,confessor.s in basihca,,.
',

>

rLudovLs
Dotbarii a

Francam

ven,t

parten^uc egn

su,s

est ergo c

Lti

sanc t. ^u.nt.

- Mag,,amquip^ ^^
cotra
et

"^^'^l^^;::^^ Normannos , l,sco


r,^"on

J^^!^.
^.^_

...

;';,;,,,t,sad

marlvris

publ.catum prxfuigid.s
,

vututum
*

-:;:;:::;i,::^'^uaU,vero^o.riL.dovi^
'^-'"^'-^i:t::::Lt:: r -;-' ;f,";": :a.am una

;:

.1 anno dominic.

Incarnation.s ocUn.-egni

gente!i.no quadragesimo h. augusti v.ges.mo octavo vici imperatoris

equ'^-

Ludo-

:;.t,bu^r
petie,-unt,

p,ic,pum

:=Vr^".^^Hatedepresserunt,et

Fralres. paucissima Jicene, H.TC libuilbreviler cr,us,-u tesUv.lalis Nubibus ul spar=is ad

quid ven.ain.is Succincli islius dicluri

l.

"i;^rr:"-:;m , ..t
Quod audlens ".mqu; :;rsuLnderunt. a,m. dolore "-tus "
.-ex

..

.^.
o

reliquiie

amio 8Sd

dein

cwn

:,, .. aliis reli-

trorum

nosregis justitia, pro 9 Cum igitur superni Uga^^^ nos^as peccaminu.n "egiigentia

h.

paga..orum ^"^""' '" liisLauJ,.- vellet, feroci '-^f^.oris e_ontesso ,s .u,o .nonumenta , et prettos

::^s

Ludovicus,

L..Burgu,,^;^.u..-;^,,n.
ciamremeav,t

l in

Qn,

Mve,o

a.a
^,

co(ioc<ur.

Jj^, mcen.a, prout t.. ,o, vaf, et ad Laudun.Clavat. scelus! Qms dabn ba,octu delata. Prol, I fo...em a Yet oculis meis :; t. n,eo aqua.n, ta.,tum lugeam non marum ut ploren. et sed totius terr,e Hau,rs ivUatis excidiun.,
!"
?a is

j,, ,,,b,-a a

proprns sut '"" "1

s::^.=:cr:::;^^iup--rr,b,h

E r :^u:^r ^^"
.

'=
supei- eos

depro,e.-e rem ve,.lum. Heu cogor scr.ptis .nvalescente no.a, paga-

.-

..

niTiiltu'^

Dei

soUimme,

no sanc^ru. corpora

um

Cbr.s,ia..orum ' trendente neau.ter

aud.-,c.a,

mu

ta

ecclea sepulcris ejicuntur,


,ust,t,a

utrmsque seKus Stnumerai;,les ,ncedutur,

omn,s homines passim iugulantur,


h

g.J ,m,u, a, n,lex et ver.tas viter conculcatur, lacerantur, best,arun, incursu multi
mor.untur. Reetennn ver.fem.si.^;pia plur.n.. veuerun loqu.tur psalunsta, di^a ", ut sanctus poUueruut templum geutesin l.red.ta.em De.,

3 i :4 '* """\'"'r.r:,"
'-''"''''"^rr.i"--::,-..

Ltur,

regnum , desoUsanctorum, posuerunt o..,e Deus repul.st, o. etal.b. tionis opprobr.um; sl. iratus es, qma co,,oN destruK,s,. nos et eam. Sed cujus m,serat,oterram, et eonturbasti o,,a, olens .no.lem nis opera superexcelluut peccatoru,n,al,quat,spertantu;sever,tat,stem-

V,rg.is p^riiicatiouis S. Mar,a3


relata sunt

"

^,

uU.rop,>a.
....f^t.m prxiatus

basihcam. siquidem tempove,


cun.

.,0 881,

neravit flagellun,. sit sermon,s sensus 10 Hic auten,, ut lucidior chron.ca manifestius, ex annal.
t intBiiirratu,-

cum ire pactumque ve^Andegavis disponevet dec.dit mde. A^temo'?facere, in infirmitatem Vi,nni> **SD1iiibiuiii^j P' " rednt. b"iu^ nue ad sauctum D,onys,u,u F anc.
..

ll Ipso

icdcunt.

n^um "

exhalavit

l.

Post cujus ob,tun,,

"""

'^"Aa

Z:;opT
("/".

iiuoniara bis eoruuidem inserenda sunt pauca. Et ad Lauduuun, ""ctorum corpora cu. .u.rore honore ,elata, et bis ad nos cum

::n
Im,: ut

constuuerunt

aud,erut.
et

Karlomannu.n. Quod paav,bus Scalduu, " cu,


.

sunt devecta, fugo; hbet apert,us prodere et


vers.o.i.s eveutu.ii. .^.o
'^

casum

et

.-e-

f erut "::,:t

pr,ei:torum

pervenerunt usque Coudatum - corpora sanctorum

SdideJasutad,o..ten,Lau.lunum^.
ad hunc Postea .Normann,,

siqu.dem octiugente-

primo a simo octoges,mo t,oe,kaledis'januar.i,Normannorum metu prms emota su,s, ad proBfatum

domimca

Ica,-na-

ts Mu

:uKe..ut,sicqueestecclesiadomm

locu, PO,vcnt, , capt iterrecerunf,,n,ultos et.a.n -lad.o ',>l.abcba a


u,-.

cogeute, a bustis
...onten,

primum

delata sunt.

Nam

prior, ano,

Ludov,cus Co,ped,o, Karohdes ,n CirlopoU prx.gravatus ",in Parasceves n,m,a,ni,rimtale


ejus v,tu; k. Quap,-opter die spirilum exhalavit

icens,a ; quo, tyris Qu,tiu,crudel.ter novem annos quin.iuag.nta Irfect.oue sui

Ita

.Uaoque desolato , pagau, hac ree om. loco prolecti. progredientes, ad aUa sunt

^, C. Q. B. B. MuadiagcB..o sceun.lo C se^at'eBiu.o


.

lioati ...avt.

i.cifulsl.lis

B.

in

'

.lu.acm B.

ei.i,ani<.-'u,o"'r?^^:,Z,

Tlu;

;:pctc:;;/.-.--:;-"-x-r";:*"^ ada. !> 41 Prfili (k)lor D DiomsmmA. B.- ^'"V" Vin.C - ^" ' -^" iit nae. /* Scaiami l. ,11 n ui I''!(J(/. B. w nioedictorum B. r P'-""*9 Cond. perv. oni. C.
.
'.

" ciU'^^" - '^ et al. om. B. u tonali B. Normunoiumque .^oi fi.-'^kalen<la.B.-'^McA,C.


'" gravatus B. metum B. R f;it,,r- ven.ensV.t. ^- " -^ - Ip- etiam B. .. vasuverat C. 18

"

vctt

-* Parasceve B. A 5. Occupa" - - Fumon B.

_ _

et

..

usque ad m. Laud.

del.

s.

7i.

_
"

porven.cntes B.

"beatii/.-^'dcvoratoB.-^

et lUac B.

Exinde

"

DIE TR1GESIM\ PRIMJV OCTORRIS


tioncc 0"''finopolis inu-

819
die,

13 Exinde variis casibus afflictis undique omnibus, Ghristo favenle, anno quinto domnus
'

dus aer eo erat


quibat
**

nec sol in

ifithere

" viden

EX

Ma-s.

nitur.
a'

comes
usus
*,

et

abbas

Teutricus x, prudenti consilio


loci coepit
*
;

mine
-17

ut

velaaperte, quia tegebatur nubium nempe recessU.^ signo venit. sic signo
ita

muros
^

istius

oetlificare,

duofe-

His

expletis,

praiscriptus antistes ",

et

dies festui

.^^^^.^^.^^^_

decimo kalendas maii die


fretus
cit
^

quo acutissimo
sanctorum
innu-

devotus et

ingenio,

prout necessitas cogebat,

accrescei-e cito.

Unde

pi'etiosa

pro ipsorum commemoratione ' decentissima ", Missrc gratanter sanctorum crcatori " cunctorum celebravit solemnia atque
liilaris,

corpora, Quintini merabili


stipante

videlicet et
'

Gassiani,
tertio

supples obtuUt bolocausta. Inter

qu:L-

ommum

caterva,

kalendas
relata, et

consuUu
gavit ^\

statuit ", ac pontificaU

aucloritali- roTri.iilatis

novembris ad propvia sunt iterum


intra

ut ista dies

''

pro sanctai

Corpus S.
Victorici tn

muros succensa; domus locata. jura Nunc vero ad beati Victorici marlyris temporum proceveniamus, ut juxta rationes

sanctorum venerahiU \aude, pro ipsorumfpie " quotannis festiva habeatur ct solcm^*

amore

nis,ad laudem

" Domini

nostri Jesu Gbristi, qui

eadem cnjp- dat sententia verborum. Prcefatus igitur marta


S.

Amen. estbenedictus in saecula sa^culorum.

quam

osso

Quintini

tyr

Victoricus.

comes
'"

senioris nostri dilectis-

populo una cum beatissisimus, Tarouanensi Fusciano. Qui pr^cconiis plures mo praedicavit optatum innrmis Cbristo sanxere vacantes,
a Mungenenrobur cedendo catervis. Cumque Dei cuperent sium partibus redissent, atque

ANNOTATA.
XIII lUcra Codicem Bru.reUenscm .<:feeuli H. t^ hoc k significamus, Authcnticum vero
a

Quintinio " munia


Rii-tiovari.

fari, vinclis prcefecti

nexantur

scrmonem

descripsii

Hcmer.w

ocuDenique muUis addicti poenis,

sectis, loruni luce privali, verticibus

mcruere

triumplii.

Quorum

corpura,

palmam cum beati

CoUicttus {%\ quorum erit. titcra C indialiquid ex ea sumendum faciendum sit opitscutnm,

eum

(D, et posl ^dn editionem

n Gentiani carpento
'^

sepulta, per

multorum tempo-

Ambianensis servavit patria, rum curncula quodam memorabihs donec, disponeme Deo, a autem lo.i canonico^, tunc vitie prideniejusdem Otgero, nomiue Ambianensis Ecelesiaj episcopo,
sunt inventa. Is soUicite qu^Bita et sagaciter sus cepro amore divmo ac

cahimus. Quanti sentiendunuin Com- E quidce de ejus auctore est (3). mentario pnvmo cxpositum

ergo episcopus, membra pnEScnpti ni-n;e devotionis studio, magno cum ^^ bonore demar.yns Victorici bur
vexit; et juxta gloriosi quippe a pignora coUocavit, anno
testis

corporlbm b De fribus sacris servatis cfr. Commcntarms Sanquintinensi prxiHus, IX. 70G, annot. g. c Cfr. supra, pag. concionator ; si enim in dKoe loco errai latuerii corpus per scpulcro ab Evsehia parato
_

ccclcsia

annos
veri

3-25,

qu^dem atque rcpcrtum sd l^^od


est)

Cbristi

Qumtmi domimca in,

simiUimum
oportct

anno

Zus
anno

primam
:

circiter 0^1.^'^^incentioncm conttgtsse


reci-

nonagesimo tertio carnatione octmgenlesimo ex novembrmm "= tertio kalendarum die es annorum spatio postquam
transacto

cireitcr 310

quod nemo, credo,

miraculomm evcn^'Vnectius auctor Lihri


tum
quinque et amplius rstai S. Cassiani Viia, miris njodis exo-ata sa.cuUs post e^us obitum nec mepte trad.ta sunt. et in qua nonnulla
refcrt

regn beati Quintini ecclesia, a paganis succensa et a nmrorum - Odoms regis quinto .,

decem

ad annum 835

(5).

equidem

huntatur " Rnuberlo.

constructione septimo ?nno nostn voluisset mi15 Gum" Dei clementia


sufVragia largin, sereri, ac sui solaminis

'^

pagano,-um diorum sedavU discnmina,

W.t

mcen-

uUp-s.^^^^^^^^ mi^ms^mperite combinata.


ten.^i^

imperatore mors suh JuUano


sed omisit concionator.
,

etc. (b).

svitiam.pacemetconcordiamtnbuit,l.uctus

eulm
n

ter '^

abundanter

fideconlulit. Quocn-ca a

UruTbujus

eo

quatelocitractatum est salubnter, suis in mau o sanctorum

HZcquidcm rZsnotnndis ^que ac Vit^. -f^^^;;';^^ sed ante.A ugusNon cnim post S. Simplicium

m tempo.

IZZs^cctesi.
-

pr^fatsse^^^^^^^^
(7).

-rpora

Ls

Adveniens nanique reponerentur decenter.

conlcndd SoUeriusjure meritoque


1

vene abU s a^ pnulenti fretus simpU.itate Te t^s n^Line, '^ mansuetudme, -"^^^^ ^ simpUci decoratus d.Hofamulant.bus. sa^pe F,ntdbus inibi Deo -is in cryptis enta trium sanctorum

Ecdesi^, Rauantistes Noviomensis

sive eiTOi. U gSop!nslicus abbas dtciiur, monastico, sive ti,.nni scribentis pro
a-

sapientem.Hc/6'mt5

a6'i

'im

Apparet

li'J'

suppUciter tnn.n rodlerna die ageientui interim dum btec -Ifi Nam

a^^nt -

ociavus ''''^^^AnumrcqniLudomci vigesimus

ei

portentosa

L...

"'M''!t'^dn::i^s:"eumdemluminefulg,clo

a.>n. n g,obus lucis c-Utus

s,

Autlienuco ^^
^^^,^^

^y
-

,^^^^ ,

;Su::l::t:ium,Uo.Quinplanenec.uc..
.

r
fret.

3u9iB. -^'cffiperaiitB.
B.

<

B.
.0

,t

quos

"

autemag. B.
B.

"-th .a

B.

>"

/'^j^^l, christi

arfrf.

^,

v.a.M.

- V^^^^- 'l^is;; _ n Ualendas Qovembns U. t Pmi Ta..oanensiB.

" Qumt.no 5.

"

^^^^

,..

C.-" - ^t ^Ti,,, i,.U ""-""^- et glonam ^a. B. -:^:T:IIb. ipaovum D.


fl.

"-

__ ^, ^.

B.

'

>1'" ;.fii.(2)

an. sept.

iri

Mem.

p. servir i
(3)

^'^

^"^;^"*

rhist.

tom. du Verm.. ?om


41.
'

l.

par^^t pa^

leV,.

Nnmm.

" T" ,5,Mr-"' WJ num.

'^'

Comment. prffiv.. "'" ^^" ^'"

Verm.. tom. pag. "5.

1,

pag-

^*

^^

'*''''

Historia

820

DE

S.

QUINTINO MARTYRE.
Solle-

conscripta. uiaii Historia ivansmonis syiichrono, banrhisiW ab auctorehsMd dubie donunic.. Incarnatioms quint.nensi Anno igitur catlieDCGGXI pra^sidente Augustudunensmm abbas episcopo, Hugo venerabili
:

musinAnnalibus Vedasiinis ad annum


in

m\

papoWitmau(Le Vimeu),

in

v.llaqux-a.ceba-

ait Bouquei (16), est tur Salhulcurtis (l5).Nunc, tribus leucis ah urbe locus Saulcourt vocatus,

Abbatis-ViUa...
Sodaltcu.'t (17).
r

distans.

.1

Reginone dicitur Gemblaven-

dree Moduino. a>smonasteriiS.Quintini...corpus beatissmu

Narraiur dem qua siani.. expostulavit C2). Augustam Viromanraiione sacra: reliquix qui^nam iuncediiami^ duo^^mdelatn^ sint, anmspost^^. racuhu ct quomodo, quinque
Cassianusin crypla
ivs. S.

Nortmanni,

ait

Sigebertus

non qindem
esi ^3),

Qumt.ni /uerii condiHugone abbate, ut sup>a


si

ingressi, totam Batuani, sis (18),... Wal nuvium Neomagi incendunt. Batua illa ualatium etiam quoque Bethua, Batavoin Hollandia diciiur Batuwa, Betuwe etc.{\^). rum insula, anni 882. s Dies erat '2 fcbruarii
t

dictum
i

obttum, sed paulo post ejus


locis

Obiit
;

Ludomcus

circa

dieni
petiit,

Quidema7inoU^e vitamigrarai.
Aliis efiam Quot cersus hexametri.

aiini 882

scdicel rex Ligerem

5 augustt Nortman-

Sertnoni iniexii sunt

ali-

nosvolense regnosuo
in

ejicere atque

Alstmgum

amicitiam recipei-e

quo hic ),Ludovicus,cognomine Balbus, ck die i^apriagiiur^obiit CompendiiKCom^i^^ne)


;i"samu"879(4).
l

co-pit, et delatus

gusti

quod apudS. Dionys.um, .lon.s auFrancisrelidefunctus, maximum dulorem


; ,

et fecit... .-Egrotare

quit(20).

^.

composiiis, UiraculisS. Bavonis. sxculo X mense novembno m legimus.- Nortmanni... ad h.eman-Gandavo monasterio sedem s.bi Donnm anno ab I.icarnat.one dum statuunt, B DGCCLXXX. (5). Eadem videmus in AnnaltOus

Accidemnt ea anno

879,

quamquamtn

iranslatio a't u Referenda est secunda ineuntem^S3 (21). exeuntem annum 882 oe^ ex alus yon solum ex urbe S. Quintino, sed dccecta suni Laudulocis sanciorum corpora num.munitissimum PicardiiS oppidum^^^).

Vedastinis

ad annum 879 (6).


Vedastinis hvec
;

m In Annalibus
Normannis
sress.one apud

ad annum
occurrit

Cxteroquin exstant vetusia aliquot quibusdiscimus ubtnam, ,-um monumenta.c tempora.in luto sint coUoperinfausia illa
(23). catse sanctoruyn rcliquiic

htstoria-

880 scripia suni (7)

Hludowicus

et facta cona prceda revertentibus,

Tum.omum.

nobiUter eosdem

Hugonem, f.l.um suum, vicisset,nisi conligisset ^wi Thim.um rf|a^wr ib.corruere. De loco iUo

paulo ante Constai sibi scriptor, qui 825 dedicatam (num. Q)ecclesiam iilam anno itaquejureopinaturjam amto 82

dixit;eam

apud Beginonem
Vaiesius,

Thinmm apud Annaplurimum disputarunt mamSaxonemi'^). MabiHonius. Lebeuf eic, cumaln


{S), el

quinquaexstructam. Cui si adduniur anni annum 883, quo ginia novem, incidimus in

icmplum^. Quintini incen^yn passim referunt (2i).

fuisse histortct

puiareni esse

Tumum

pro Tudinum sew Tudi-

Th.num Thunum (Thun) ad Scal(Thin-le-Moutier), alii tllis quxprodimaO) Sed omissis senlentiis
nium ad Sabim
(Thu.nl, alii vero

videlur Tum.on bari nequeunt, indubium vicum Thi.u.um 01). hoaliud nonessequam

aperte indiexemplari Scrmonis Vallicellensi simulet abbasfuisse: calur Teutricus comes abbate discerm in Auiltentico vcro comes ab dumtaxat honor.s Hemeruius
videtur.

X Cfr. Comineniarius prxvius,

num.

82.

in

d.eTbmieon, prope Gosselies '^'^^^^^^y^ mensemartio anni 88U(U). n Ea contige,^nt VeQEcenium iia narraiur in Annalibus
*

me> cm causa nuiuermn pluralem usurpatum Teutricum vocet abbatem vetus martyrologium
et

Atputat

dasiinis (14).

ad annum 880

Nortmanni...

sibi castrum ad hieraense novembr. Gurtriaco atque mandum conslruunt ; indeque Menapios

comitem(25). . g versus ahquot de by Huic adscribuntur has voces Quintino. quorum primee liierx decano. Codex ms. olim servafaciuni : Otgero
,

Deiparx batur in Parisiensi ecclesia

(2G).

internit-

cionem
eitii.

delevere. \asSuevos usque ad internecionem S. Bertini, S. GaugclarunL dein monasteria


rici

mensem Cameracense (circa ineuniem

numm. 81 et z Cfr. Commentariusprceoius, coltiguntur modo ab 84. Amii regni Odonis (27). anno 887, modo ab anno 888 aui sequentt
Ideo scribere potuit auctor
iiu.nto...
:

jauuarium
et

anm

881), Centulense.

Corbetense

regni Odonis....

anno.
htec facta esse tneunte

afia multa.

pCastrum dludquod mo(/o Gurtraium voca^ hodie Courtrai dicitur. auctor, modo Cortraiuin, habuii Normannos (sic legiq Rex obvios
(2) Ib.d., pag. Aug., pag. 03. tom. (1) Acta SS., pitev., num. 07. Uorament. (3) Cfr. supra, ti(i Acta SS., s^c 11, (5) Mabillon, Ibid.. num. 79. (4)

aa

Sapra ostendimus
X,sed7ionanie

sieculo

annnm

902(28).

etseq.
(18)

Geim. (6) Pertz, Mon. pag.3y0, Venetiis 1733. II, pag. (7) Ibid., tom. tom. 11, pag. 197. Scriptt., (9) Ibid.. tom. VI. pag. 590. 19. () Ibid., tom. 1, Nortmannorum, (10) Cfr. Kruse, Chronicon pa"^ 584 Recueil des List. des Gaules. tom. pap 437. Boutiuet, (H) Mirteus, Diploui. Bclgic.
hist..

terley Hist. Gotlu-e 1K1

(20) Annales Vedastiiii, in Mon. Gei'm., Hist.des Gaules. pag. 199. Cfr. Bouquet, Scnptt.. tom. - C^D Commentarms pr^VIII. pag. LXIX et tom. - (i!) Cfr, Mab.llon, Acta Sb. 0. S. vius. num. Sl et seq. Peigne-Delacourt. Les pag. 391. - (23) Cfr. B ssc
II,

pag. 593. Oes(19) Cfr. Herm.nn tom. VI, pay. 343. Ibid., desdeutschon Mitteblters,pag. Worlerbuch
(17)

Mon. Germ.,

Scriptt.,

tom.

I,

'^15.

II,

Vm

pa-. 01 et seq.

Normands dans
laB
1'29.

le

Noyonna.s, pag. 92 et seqq., Nov.om.

tom.'llI, pag.3^7.

(l^) Duvivier,

(13) Hainaut ancien. pag. 27 et seq. Mon. Gei-m..Scriptt.. des Gaules.tom, Vlll, pag. ;^.-tl4) (10) His .des Ibid., pag. 199.

Recherches sur le Clr. Bouquet, H.st.

(24) (25)

Cfr.

Comment.
Vir..

prrev.,

num.
(^i)

et seq..

Aug.

pag. 80.

Cfr.

Histo.re

toin. n. pag.

m. - (15)

FiWe. tom. VI. pag. 88.- (^^^Cfr.Nouveau Comment. de diplomatique, tom. V, pag. 724.- (28) traite
htteraire de
praev.,

Gaule., tom. VIII, pag. 82

cfr.

Index chronol., pag.

LXV

num.

85.

DE

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBtllS.

821

DE

SS.

NEMESIO DIACONO ET LUCILLA


MARTYRIBUS

ROM^
R. U. B.

SS. Nemesii
Passio

ot

Lucilla)
et

res

gesta; in

Actis S. Stcpl.ani
fa.iul.a.

na.Tat.e.

latina

arn.eniaca.

S. Ne.nesii

Tempus
VEBISIMI-

ma.-tyrii.

LITEB ANNO
cci.vn. ->

De ^
t!/r

'-
S.

Nemesiu,

diaconits

It

Nemesms Cordubx, eultus die ^junii, S S Nemesm martyr, die '28 ejusdem mensis ; \Sjula. Sednulmarlyr Tibure in Latio, die quorum duo P'-'0'-^J lus ex iis sanetis. ^^ innotuerunt,et te,Hieronymianis lalercidis est; quos et^amnon Uus s-I-ulo II interempius eumdemue S.Sympauci auctores unum opmantur (1), nullu, phorosx fllium esse di^cono et martye inquam, pro Nemesio octobns culto -Romano. ad hanc diem 31
accipipotest.

Nemesius plwibus sandis quibus nomen quos noslri olim ~~j~. m-^u j-:- egemnt aecessores est, decessores maru i'^,'^i Si Npiiiesius memorandi sunt S. Nemesius
,,

ndem abrogemus,

^mt vera negemus esse capita (5). Qui ^^ deS n,vecipuare,-un.

saltem

Ue-

inter

putat cla, phani morte narrantur, referenda papam. et ante J B. de Rossi in S. Sixtum magnam adjungit Pa^sionem illam. cui non

auctoritnlem,

aliam

exsiitisse

smcenorem

^''7^i::!Ztidemest.immon.nsple-.r....c. Pa.mo quam in carel (7), Armeniaca


risque

repertam, juns codice Parisiensi a se presbyler Paulmus fecit venerabilis


tin (8)
;

pubhct
a<l

Maror

sed, ut is ait, pru..sertim


pra;

quod

'"'"'""fX" "'' ^ntS. Nemesius martyr m CW'-./bJ,ar; f. Sanctorum ad diem 29 Actis diem 1 aMffi^* confessor, ad S. Nemesius <hem S.NemesiusmarlyrAlexandnnus, ad

Ab

n,am scribendi et ad notas non eas antiquitat.s


seri possunt, nostro

notitiam 1'='"/?'=^^';
se fert quas

eo

''"'".

Elabo,-a cen lcta latina ed,.a a DoUand,anis... texlum jud,cio, secundum

quemdam
swc^lo

gra..cum seculo

V vel

XI .mmojo,^ Palres UechiVI. ut arbitrantur

vel

quem ><coS. Nemesius, S evtembris ; item ' muita --'j/:Sc,-.;n exhibent


el

larislm qui

Ada

illa Venetiis
et

discernenda est V fSptus Pariter omnino tum a LucMa fiL sancti nostri NemesU, ,n operc

Eieronymiana, die 9 nomnbns: medto s^calo III, mesiusAlcxandriu^ occisus fastts sacr^ m7quead diem 9 decembris Lu-

alius

^
Ac

im.Cum
siense,

exemplar Pancontulildominus P. Marlin mnslns


idque,

hac edUione

ediderunlanno cum Ad. laMn.

latme redd.lum.

ff

mariyre

ad diem 16 qu., moto locoet f:aTc,

ZlLdiano
tynum

m Africa, de qua dictum est febn,.ani,

lum ab
Sanclorum mseruU oncri suo de Vilis non ab Aclis latinisreapse

'-'P-;;

passa,

codicibus Hieronymiams,

'nemoralurd.eWaWusttm ium etiam a S. Lu

^aWa

cmaquJum
C

Florasorore ab Eugemorege

rtasUppcloo (10), sequuntur aut brevUe Zcrepat- //a-c eiiam


1

"aZocaptaf.rtur.R<^aab^.^^^^
( 1), 1 "':; '^^" Pet,-us de Natalibns ^ .' ,", oius Haqioogii Italici{U),tai , n\ editnr

memQralw
in Aclis
6'.

Stephani
tinis,

la-

paucise^^ponendumest Pas^^^^^^ hdniam i^^ iuis olim gcnumam

0) Acta SS..

to-V

Junn

Jg.^2^et^3^;to^^

,gn.- (8) Analecta


,

Bollad,ana,

'-; I. F|. ^;;';^^;


II

et seqq. Juhi. pag. 352

(-) I^'^

,5,^

,, XX.

Schelstratc. A"^'^"!

;,:" tour
A^t =
'

IV.pay. riust. eccl..lo.u.


^^

iKcn C(r Hamburg. IWJ. '-'J,,f coloniB Ag.iHun 59. Tom. 111, Pe,10) X- '^--''" '"''',!'r' P _(ll,CatalogusSS ^_^^,^^^^ g^. ^i,^, bJl,JJ d. Mogunt. IMi. nag. 221, ,15, Emerolog.o
.

Acta SS., tom.

Aug.,

p.'h

^;V,
1

1701.592, Fans.
Sollerius.

(5)

Maityr Lsuard.. ^^^^ ^^^^^^ ^^^ .otterranea. tom. U. P^^-^^^^^^p^Jg. 577 etseqq., Puris.

ad d.eni^ ^

(O)

Roma
Roma.
iv.ni. 11,

pag-

"^*

questionshi.tonqueB.tom.XXl.p6

%n
.ucTORE

DE

SS.

NEMESIO DI^CONO ET LUCILIA.


Nemesium diaconum capitc viam Appiam Walerianus et Gallienu^] inter
Latniam,
truncari jusserunt
et

R D B

dtaconum presbyterum, qut S. Laurenhum bienmo arcUer post num S. Si^ti, sepelivit, ac sanguinem suum pro Umsto S Neniesiuni Verum neque in S. Jusitm ne'orofudit ll).

oJin

Laurentii, Siepham Actis fllius fuisse : \uhindicaiur Jusiinus Nemesii laus tumpains quteprofecto non minima incredibilms est tum fitii esset. Multo etiam Justinum ilium, qui S Nemesio natum esse Tiburetn Latto
SS.
Si(vti,

sub die octava kalendarum beatus Stephanus rum-cujus corpus coUegit decoUa. scpeUvit juxta locum ubi episcopus, et non longeab urbe (6). In lus est, in via Latina. armeniacis.expressis verbts dicunAciis vero ioco occist Isle auiur pater ei fiHa codem
.-

augusta-

cumsexfrainbusmartyrium

enim, paier fmi passus perhibetur. Ejus

S- Cr^-

/uii S. Zoiicu.s,qja tulius, aiiquando dictus pater et S. Si/mquoque aiicujus S. Nemesii onmes anie mariius. Prxierea hi

tcm \Gallienus] jussit recuperaverat, occidere. Quum niia imv visum locum caidis mter autem beatum dcducerent ad Appia et v>a Latma, via duas vias quai vocantur
consiUo
mesii
habito,

beatum Nemesmm, cum

primum voluerunt

occidere

pftorosic

dicuniur r-). medium sscculum II inierempii Jusiini, sed quorum Aliisuntnonpaucisancli ^7^.. probahiltier nultus^ credo, S. Nemesii

liUam e]us, dicentes fore commoverentur. Beatus

ut alTectu viscera Ne-

nostrum diaconum roiycus. quum sancium oairem S. Justini dixii. et Lucill^ glonosa 6 Sanciorum Nemesii ru.. ru.a cerium annum referim^ ^;l ^^iHe. mors non facile ad defciunt iempotur,anno /^ .icti^ enim Armcniacts iaiintsquidem iei iocorum. In rum noi^. uti Mllialen. contigisse perhibeiur B mariyrium plertque darum sepfembrium (quod habent Uaximo Gafiieno ei codices mss.Monsuiibus et legimus in Actis greecis. Glabnone
.

haberi possit

ita ut errassc

indeaiur

Mau^

autem martyr, gaudium reputans, quum mortem liUiusummum l^tatus est Uctit.a maoccisam eam vidisset, eum occiderunt m eodem gna... SimUi modo QuodaudiensmagnuspontifesDei btephaloco nnmolatorum corde nocte et sancta
nus venit loco posuit, super ea pora elevans, in decenti
benedicliones
periiciens
,

secuudum honorem

adveniente aurora martyribus debitum, atque


ivit

fuisse loeum suum. Pairem humaium iniercmpChrisio juxia fitiam eodemdie pro consentaneum videiurj et quamiam profecio
in
vis sileat

jr

aut, ui

Maximo

tnquit scd neutrum consulatum primum, quia Bosschius noster (3), probo: non ob raiioncs in ignotus est non etiam secundum,
,

crcdtmus Passio latina, eo facilius tn nonmtlarmeniacv vHx id indicanii, quod ap lisiranslaliomhussacra corporajuncttm

%'Tn

Neutrum Commeniario copiosc propositas. diemSl octobns. quoquelegisse videtur Ado, ad potest utervis intrusus. Reiiqua

Uariyroiogio Parvo Romano h^a Nemesu diacom : sanctis nosiris lcgimus

de ^-;.-
et

-_

^^^-^^j^^
Lcai.

Censeri ergo Nemesii anno 25fa vero qua? ad marlyrium S. ut... mtecollocandum alTerri possunt ex Actis, martyrii XXV auMaximi consulis. dies
ritus

kalend. septembnum ^i^.n LucUlce fUiaiejus; VIII novembrmm a Sixto nam, passi sed pridie kalend. [Nemesii] corsepulti. Ado eiiam : Ejus

papa

pus, inquii, a beato

qmdem

Stephano papa

eodem
fice

gusti

minimt facienda essejam pridem quodin Aciis ostensum est (4). Nequcprodesi
omnihus
anie
S.

paulo sancti nostri oUisse dicuniur

'Uus

loco sepuUum, sed kalendas novembris postea levatum, pridie Appiam in crypta venerabiiuxta eamdem viam perpetuus ejus sepuliurte

a bcato Sixto ponti-

curatum. Nec

Sfephani martyrium. Id ipsum enim quandonam coniigcrit, quxsiio esi quam ma-

locus fuii via

xime implicata.

Ex

cariis

undique

petitts

ptertsque opinionibus. ea jam a dociis viris quam Bosschius in Acits Sancrecipiiur.

Siephatot^m exposuit (5) scilicet periisse S. ineunie mense augusto anni 257, Nemenum ejusdem sium rero cum LuciUa die 25 julii
:

Nemesii corpus iunc potesi (7), discimus S. S. Eugemx iemporis quievisse in ecclesia eandem viam juxta viam Latinam : et juxta Tertuliani est. ubi ipse cura

Appia ; nam ex nolitta De locis civitatis Rom^, sanctis martyrum quu3sunt foris circiter sxcuium \ U refcrrt quie ad m.edtum

(Laiinam)

basilica

anni.

quoque sanctie multis martyribusjacet. Ecclesia qisa cum matre Eugenie juxta eam viara est, ubi sanctus Stephanus sua in uno tumulo jacet ibi mart. clero suo numero XX.VIU
;

1'

papa cum toto


dor
ibi

II.

SS, Neniesii

e(

Lucilhe se-

|)ullura et reliquiaruni trans-

OUmphius, sanctus Nemeseus, sanctus Theodoh.s, sanctus sanJtus Simpronius, sanctus Tiburticanus Superius, sanctus Obloteris, sanctus videtur mdicare martyres sunt sepulti. Idem
conctnnaini scripior quiinira annos 625 eiG':)^ Romte, dicens Noliiiam ecclesiarum urhis ad Demde pervenies eadem via (Campama) Eurequiescit eadem via sancta

lalioncs.

Epilaplnum S LuciSebas-

ne in
tiani.

coenielerio S.

speluncam; hic
sat,

Quiescitne S. Nemesius

geniavirgo et martyr,
et
iri

in

cubiculo ecclesiui pau-

altero

loco Emisteus

martyr

(8).

Papise 1 Cultus.
aierianus imperaior, uti in S.Siephani Nemesii, Aciis laiinis iegimus, Lucillam. filiam decoUationem fecit gladio jugulari ante patvis Ipsuni vero -jj Y^^ Appia ante templura Martis...

xvo reUemorise prodiium non est quonam S. Euiiquix sancti diaconi ad ecciesiam fuinc genim iran.nerint. Id tantum scimus, et consacram xdem esse valde aniiquam

^et

s.Tucilla
fae-

primo

rutK sepulit
in-oiaL(Uina,

Aprosiruciam via Laiina svpra cccnteierium prtedio effosniani, quod in sanctx EugenisB
eccl., pag. 321 Smedt, Dissert. in priroam ajtatem hist. Acta SS., tom. l Aug.. pag. (0) seqq.. Gandavi 1876. Sotterranea. tom. 1. pag. I4v, _(7) Cfr. de Rossi, Roma pag. Vi\i. (S) Ibid., 141 etaCQ. et

(2) Ibid., tora. Acta SS.. tom. V Sopt., pag. 470. .Aug., (3) Acta SS.. toin. IX Julii. pag. yoU et seqq. (5) Ibid. Cfc. 141. (4) Ibid.. pag. \i et seq. pag. Lipsiee l8Bl. De Jatte, Regesta pontif. Roni^n.. pag. 21,
(1)

sum

DIE TRIGESIMA. PRIMA OCTOBRIS.

823
ilte

A sum fuU, et in quo ipm posi pneclarum martyrium fuit humata. Incunte siecuioMIi
erat hiec ecclesiajam adeo vetusla, ut Anastasius BibHothecarius scripserit
:

credo,

Romanus

qui swcuio

XI

aliquot

auctobb

sancti diaconi ossa vendcre eotebat.

Narraiur

Hic,

(Joannes

VII, pontifGX
restauravit

Romanus ahanno

705 ad 707)

quoque basilicam S. Eugenite, quit; longo tempore distecta attiue disrupla fuerat (1).

enim in chronico S. Michactis monaslerii, in Nanierus (ti) abhas (ab pago Virdunenn 10^21 ad annum circiter 1044) Romam anno quumque ibi de comparandis iier fecissc
,

retiquiis

Idem

rcfert

Hadrianum

I,

Romanum

ponii-

ficem ab anno 772 ad 795, eamdcm hasilicam tam intus quamque ibris a novo restaurasse (2).

rnuttum laboraret, abbas Romani monasterii, in quo fuerat hospitio receptus, Steobtulit ei quuidam ossa, dicens de curpore esse et Nemesii ejusdem diaconi phani papaj
:

c
'

demum

\i diaconia " " S. Maria:

Quai prolixius narrat Aringhus (3). Vcrum poslea a Grcgorio IV. q^<i sedem Romanam ab anno 8'27 adannum 8'ti tenud,
sociosacrx re/iquiic SS. Nemesii et Lucillie diaconiam S. Mariie Novx fuerumque in runt translatie. Idjam pridem inoblicionem

Audivi, ea, si veUet, pretio emeret. Gui Ule muUos nostrorum simiU errore deceptos.nec ait,
.

sic facile

credas

me

dero sepulcrum

posse deludi. Nisi enim vihactenus intactum, et cujus

membra

inlus jaceant

me

scriptura

docuerit,

iverat,quum anno ibSO prietereccipectalionem majore rcpertic sunf et in ejusdem ecclesisB sunt hinc inde attari rite conditm. Tuncposita

(luoquam noveris nulhitenus quidquam pretii a Quayn meriio tum diffimihiextorqueri(7).

corpus S.Caisus sii, vei hinc apparct quod, ibidem se accepisse raius, verisimillisiipapx lime fuit dlusus (8). nos,con- etinGestis Vi Mtrabiiur aliquis forsan cur Malmeshuricnsi,dixeri- regum iradicente WUhelmo '"^ ""'" IX ad hasiticam S. Mariie ^ocic
^
^

monumenta ; ad dexicram

martyrum Hic requiescunt corpora sanctorum Sempronii, Lucill.e et ExuNemesu, Olympii,


periai.

Adsunt

et reliquiui S. Petriet

sanctorum

mus

sieculo

'*

Innocentium, ac do craticula S. Laureiitii. Uem ad sinistram aliaris : hinc Quicunique harum rcliquiarum uliquid
prj^sumpserit, anaauferre et allare tVaugere a DoTnino Deo ommthema sit, et maledictus
potente, et Jesu Christo
filio

iranslata fuisse sanctorum cruce signatorum Is enim auctor, cum narrat

marfyivim

ossa.

,,.

adcentum
reliquias
scrihii
:

in

urbcm

Romam

anno

1095, ac

iU seroatas recenset, de via Laiina ecclesia Juxta eam quiescunt in una


Gordiauus
et

ejus. et

Spintu

martyres

Kpimaclius
:

Et

ibi

quoque a Gregorio urbis omnibus episRoraie IV episcopo, necnon ab


Sancto.

Maledictus

prope, in aUo loco, ecclesia beatie Eugeniie,

TertuUmus

et

non longe

copis,

et has buic dedicationi interfuerunt, umti... deposueruut. Supradicta reliquias quadam tabella pUuubea, quie cum reli-

qm

hic

qua jacet, et Claudia materejus;etSteplianus papa cum clero suo, Nemesms diaconumero decem et nuvem, et historicus, ut oslendit clar J. B.

nusO). Sed
de Rosst
tnier

haec In

erant descripta. quiis in altare conservabatur, MDLXXX, cum altare hoc

(Wu

Anno vero Domini semotum ac tabrefactum

fuerit, et reliquue

m eo

annos jam pridemutiis sanctis quorum corpora

operi suo intexuii scripiionem 048 ci 682 compositam, aique tta

'
'"

^Tr
r..nono '

Dounuus * noster onu.es recondita^, sanclissunus providentia papa XIII supraGregorms divina sua sancivit (4j. dicta omnia auctoritate diynum est in Mariyrologio
10 matione Romano anni 1583, quod minus

dem

fuerant, ioculusesl e ccemeteriis exiracta


in pristino toco quies-

quasiadhucanno 1095

""7tRom^,pr^terS.Martam ^ocam,

alue Eju^r^-

I v'

accuraie con-

rehqumcinnainm Baronius conquerehatur, ^oi-am rum translationem ad S. Mariam


uonGrcgorio IV
tribui. sed

W*''' ]
ibt

^'"

fuURomanuspoutifex ah " Neque in aliis su^scquenlibus

SS. Ncmesn et J.^^^^ ^^^^^ plurcs ecciesixreliquiis \ati- i,,otmrtur. dicuntur. Quas inicr basttica honesiafa^ Nen.es.i dtacont{ 111: cana, ubi Hpsana sunt S. Lucim, in cvjus iiemecctesia S. Laurcniii suni : Anno donunice poriicu hiec inscripta

LuuUa.

J.^j"
'''^^^f.^ edittonibus

Tncaruation.s 1190... dedicata

fuit

hec

e.^'

es.a

locusmutatusest.Suspicor tamen

errore

sa-iptum fuisseVproIV,et congre/idcm hahcrc Lancellotum alumnum; eoquemagi.^ naiionis Oliveian^ B^bt.oU^e^^o^ in VUa ab Anasias.o

in pra^senU
,

ma-

Ztn
lud,

/// J.j_.. Celestin. pcr manus ejusdem suntrecondileinaltari n.ajor...... Ne- p keliqu.e (U). ieff^Ol.mpu, Theodoli, LucUe...
mes..,
S. parietc poritcus ecclcst^ tur quoquc in quiescere tum aloSiirestri in Capiie. ibi

[pa^^u

couscripia^>, tegunus ''7':-"^ ^ .^ sanct0.-nm corpora e ^^^'^^^'''^''^/^,^^^^ ^.;,^ guum cont^a nihil ecctesias transiuiissc j ab historias de Gre-

J^f

rumsanctorum,tum S '^"V;';; ^ ^^/^"^'^^.^ quias (13), quem iUuium \^l'f conira Muraiortum 15), siecuii IX contendit,
;

~'f

kXlnxodipcrh.hcatur

Uabci etmm ccclesxa cui videiur anliqutor. Anagntensis retufuias cuju^i^im

Zms

s.

Nemesn

morisse vencraitonem. Nemesi. corpus

TiSancti i\ c^antit

m icmplo S^ Ma^
oblimscebatur,
^^*^""'"*'
d,,, Luncello'

mentio e.t in rhronico

rix
,

^ Novx conditum
^

.-,

/,,,oo^ fuissc,

errandt formtdtne dtu S Ncnesii, quw .stne quum tneadem possunt sancit nosirt diacom, soctorum, ^//"'P; ^"' Lpsa rcltqutm f^uius sint dcpostUe yii.). At Theodult ci Oiympit, Anin Ronuma ecdesta S. S Nemesii cxuvias

S.Michaelis

..

p^,^,-.,
.

tom.

(2) lb.d
II.

tom.

1 1.

pag-

Ub. IV.cup 2.

I.

I)"g 318'__

^^^*-

?-f:^^';'^^
et e tom. Ul. pag. 1 1 Loname.tom.ll.-^ tUst. ae

m.-t5)Uberpoo^ ^^^I_^^^_^^

p,g.

XLIV

et seq.

KalenHarmm Neapo-

tific.
n.el.

_^ ^^^,^^_

^^^^
eait. 1862. Reli.iues,pag. 194,

(8)Cf.^ActabS..tom.V10ct P g

^^.^^^^^^^^^ Dulfns

s;"pS^

geli

824
AUCTORE
R.
l).

DE

SS.

NEMESIO DliVCONO ET LUCILLA.


quumsatissitostcndissenonnostram
niitse
ib,
_

ja-

I)

B.

TQuam^is

sanclam LuciUam. quvn Kodubiu,n non videatur

^,. ,e.

Lto
Seputcfui"
S.

Lucins

TZ L hH
S.

Luatl.-e

sU

fitia

^nd,catu, scd nusqmm diaoom, an al^a S. Nemesii


;

mm. in ecclesia S. Mari-a^ Paptensessc putant '-' tamen ^"''''^'^\''!2nt ^,^^, ,es i corpus, id laudibus civ,tat,sT.cmens,s, ,,,, 7,^bcrc InUU-o de a,t Muralor,us. ^fe < ,citur Papia, co,posito, -Inoanuum 18 aut civ,tat,s Pap,ens,s

-' P;-

^ca
cum

I321(13),m
int,-a

Zmu.^
.

Ticinensis ecclesias

SS. Nemesii

in ccemcterio S. Sebastiani

sanda sunt qa^e LuciUu) Idhuc nerseve.-at locus

LuciU. ctaudmus,P^^scripsit Baronms '"^;^:


et

vu-gn,.s in

ca

S.Laurentu de ca,bus, Ecclesia, inquit, :,rbis et .a,-tycorpus S. Nemesii diacom i aua jacet SancGualla Ldil Jacobus r s 14) Idcm Nemes.us 1505 ea-cu(15)-.

corpor,bus sanctis

pr.mun,

muram

te

eri

C.Uisti, ubi in lapide

-P"'-' >"-

vetus pos,la legitur (4). ^'^''"^"'JZ",Aringlncs ot''<r-eM,gnU<^ scriptio, Bosius.

ta,'ioPapi.-e.anno diaconus etSenestrosiusrp/-oSymphron,o),


,.iano ac

V,,le-

GalUeno regnautibus,

et cl,r,st,aos pe,--

spectate seuetibus, dun, Ron.e, W"';t .->";"'. coleda duce,-etur,costat,


,dola
"

idola ador.-e tura reiecta, ipsa

conlempscunt

haiur etiam
S. CaUisti)

a n''^*

"'^^^* ?^'"

HOC IST

RomaT";

nunquam ces, tormet,s, ,L .nultis varsue ndediverti; postremo cruen ::tuerunt aChristi coipo.a Quo,-u,n quidem sacra ,ecati "ladio... sacello inclyti martyr.s
,n.,.cu de can.bns 1-'G) servantur atque vene.-.tu. ( ,0, ndel.ter Eademoccu,-n.,Uinedilio,icann,ih1.AssenAg,olog,o Ma,-ia, tiZr Romualdus a S.

num

delata, ,n

SEPUICRUW

SfcNCTft

Lrentii

in Versario,

1,

LUCINt IRGINIS

B
ci in/p-fl
BITURlCtH. BUILS. HRCHS.
F.

TZncnsiimaddic,n^ioctobr,s:ln.^^^
d.acom S Laure.U.i,S. Nemesh
et ma,ty..s,..

FIEHI

non pertinet

Vtrum GulieUnus

illc,

ab anno 1409 ad 142

I
-

SinistrosU.qui
..ar.-atur,

sus esse

ad

S. Liicil-

lam.

Neme.ii, rf.-Lx'n7 /?;m- S.

an aln

cmdam
_

tv
.

scriptum opinalur qu.escenGestis sanctorum Ticin.

ausim. nini definircnon ^"5 Potestexistimavijuremento, .?-'


titulum nonnutti. sepulcralem
cina,

Sr m

cum eodem ^- Nemes.o gucnquc aucor Pe>Pe^" Idem p,-o S,jmpl,ron,o.

pas-

nUa Marmenis, f-SmC

oqu. de >^ I-u eo c( maHy-c,

P=^";^^, :;oJ in viciuia vixerit, (GUmmorerocondita fuiUl^^oa 4pulta laevix quo sanctus e> discimus, iu loco in

>--'y:|-

.oaorKm ,(18)-. Nemesii,.( S.Uo papa sepulta, de.nde a B. a B Stephano tumulata, G.-ego.MUS d.ehonestius via Appiahac Nova. trast^, in dia.-o,a,S. Mari=e Qu,,u;
,

corpora ,7.,^

ITacHs

epulusUrbanus

(1),

id est,

j gucmadmodum

Syr^Ph'": O'" una cum sanctis n.artyribus ,b,et Theodulo hl.o uxore pio, E.uperia ejus Gregorio Xlll ,veta, sub
de,;que novissime a

ZcndH

clar.
(8).

.1 .

B. dc Poss,,
ci

cc^mctcrw
feosset

pXJxtati

Cur

monumentum
Non

^tXus
oinam

inccemcter,o

S. Schnstian^

adeofacilccorphcatur. mscriptione.^gni/lcar,,op.nnttmnt in

''"e ttaque

non Lu-

Aringkus Taronius, Bosius (9) et Nemesii fHiam, quam in tiusS Luciilam, S. appcllari asserumt aliavol codicib,<.s Lucinam fuissc dicaiurin ccemeQuum h^ccondita C CaUisti nomme tunc noterioS Callisti, etS. Scbastiani. fieri sane laretur cxmcterium S. Gulictmus se rcpensse potuit ut m l,ocputaril huic pro,ndc t,tuscputc-um S. LucUla,-, aique
si

(msedpo-

coUoca a tamen al.quaudo sunt,sexto idus decembr,s.l..de eccleTicinu.n asportatum, . S Nemesii corpus uViridario, seu de Cao.bus sia S Lau.-ent.i i prid.e pia quotanms cupala, inibi coUocatum, veneratione col.tur. UD. kalendas novembris,

aUariejusdem

ecclesia. houoriflcent.us

vel Symphro...o, an.io iterum cum S. Sinistrosio repertum; honor.h1619 13 ma.ii, in a.-a majori pucypressina ambo repos.t., centi^usque in ara
blica; prostant adoratioi.

'

opmrone lonoe
S.

fallit.r Romua.^-J^' ^;;^^^;;:^^^

qui exisiiniat corpns


venisse

Nenie.n
et

TK^num

/-

^^,.^,^^,

c^ Novie repertnn^ fueral m z::;:;s:;h (id. ve,.. . ^:::^:zz:::r^^^ ^---^^-''("^^"'"i-f!.!!:^:^:::^


sensit

poslquam

Romm

in icde ^-

majore

f^f
alta,

Novx, LuciUa in icde S. Mariic Sebastiam husednumquam in ccemeierio S.

fmomS.

jZZ:^^'^ps:ritGl,a,,a.ncin,s^^^^^^^^ Quamv^s au^e^,^^ iZras Nemesi. re,iqu,as.


has

demum virginis ei matu fuerat. Cvjusnam revera cxstiterit martyris Lucims sepulcrum
.

Sebastiani.certo siatui nequii. in cmneierio S. alu altas alii proposueQonjecfyrx nutem quas alias ConjectyrB^ autem ...,. ^n.r^i hoc loco p..T'np.ndcndiC fmn ]nrn cxpende?idx, i^ni (l^i), 'non suni

toium sanch daconi exstwe apud Papicnscs potuit ulat^quam corpu faeilc tu,ncn f,eri
,

et

s,miles rationes

^ff''"

."";

^j^^P"

dem

^ ecciesisi

^^

se sancae y ^^ qyiescentihus apud

(l) Ibid..

de

li

Rom., pag. 213.- (4) Martyr 3 Ba Hev de Montault, Gall.chnst., tom- H. col. ;^Slm3I ct..not.-(5)Cf.-. Vi Maji, pab^. - Ur.Am(fi) ActaSS., tom. et sea (7) Acta I, pag.272cts., fhi.RoLsubten-., tom.

ilp

72. 2) Erm. S.ona Propre des Saints, pag. in Port.co, pag^ 108. ne e ch.esa di S. Maria

lib

111,

wa
C.

on.

Roma sotte.-(11) Dc Ro.si. pag. 272 et soqr,. loc c t. ^2.-(12) Bosius et Ar.nghus. l. pag.
Jan... 1'^col.

MtaSS..tom. V
ecriptt..
l.b.

rarum

tom. XI.

et seqq. - (14) Ib.d.

^--03) R3.-u.u

Ita

.-

col.

n-.-Vsri^bid"
sacra. parl.
part.
11,
1,

pag.

F.av.a H^^^^^^ VI, cap. .. 001.77.- (.0) T>c.n. pag. 124 et se-iq., diem J jubi, 101.- (IB) Martyrol. Ro.n.. ad

Um

'^}^

anno
12.

18G3,

pag. b.

pag. 177 et

seq, -

()

Roma

sotterranea. hb.

111,

cap.
I.

not.

to.n. (10) Ron.a Bubterranea,

iorv/ni

DIE TRIGESIMA PRIMA OGTOBRIS.


A.

825
AUCToBE
R.
I).

torum corporibus perperani gloriantur, ut nuper rursus,invenio S. Hyacintho, apparuit. Sed frcquenter etiam contigii ut qui integras
alicujus sancti reliquias se habere opinaren-

dulenses monachos pie credunt, cum in serea quadani arcula, una cum corpore S. Nemesii niartypro ris, noslrorum martyrum ossa contineantur,
certo affn-inare nun
pi-o

B.

dubitainus,

liaec late

accipi

tur.qusedam sattem ossapossiderent.ac merito Baronius,deS. Thoma disputans Dicere


;

corporibu^
S.

iiilegris,
(1).

cum ipsorum

portio non

magna cernatur
pus
19

cogimur, inquit, quoJ frequenter tle aliis i'eieritur;neinpe unius corporis partes in diversa oucasionem dedisse muUis loca distributas vel liic vel alibi contineri ununi idemopinandi,
,

Et alio loco (8) adjicit corNemesii asservari hodiedum Roma; in


^^'^j^^^fj'*)^"''

ccclesia S. Marite Novae-

Ante vidimus cultum ecclesiasticum SS.


Lucillifi

Neniesio et

que

ut nostrn fert (1). Ticinenses itaque opinio, portionem tantum reliquiai^m S. Nemesii diaconi tenent ; aut, si ne hoc quidem, saliem verisimile est ad eos alius cujusdam Nemesii ossa fuisse deoecta. Certe sancti hoc
,

paulo posl mortem fuisse ^'/^^^J^,,^ detatum ; quorum corpora S. Sixtus II (proba- ^emorantur bi/issime ab anno 'i57 ad mediurn circiter an- ad diem 31 octobris. num^iXi^Ronianusponiifex^^in ccemeterium
viie

"

Appine transtulit.

Quum

id pridie fmten-

darum nooembrium

contigerit,

ad hunc diem

nomine
nenscs,

dicti

ex agro

Romano

fuerunt.

Quorum unum

hucilluc devecti forsilan nacti Tici-

uterque martyr cetebratur in martyrologiis vetustissimis, et quidem priynum, ut ait Sollerius (9),

eum pro celeberrimo omnium. pro diacono Romano videlicct, poslea pufaverint.
Neque
incredihile videhiturhoc illos thesauro sancfuissc ditatos, si recogilabis quot olim

martyrologio Parco
.

Romano ;
.

ubi h.TC legimus


fili;ecjus
;

NL-niesii diaconi et Lucillui

kalend. septembrium passi, sed papa sepulti. pridie kalend. novembrium aSixtn

VHI

torum corpora sibi compararini. Tnm mulia numcrahantur, ut de eorum sinceritaiejam pridem ambigi cceptum sit atque disputart. B QuareJacobus Gualla. anno \^0h, Sanctunrn
Papiensis pricfationem hisce verbis incipieyidam duxit : Apud multos dubitari solet an Papie habeant domicitot sanctorum reliquie suum prodierint. ab qmlium, quoniam eoslatetunde

Adeumdem diem

taudantur eiiam ab Adone

sunt, pneter alios et Usuardo; quos imitati hagiographos (10), Maurolycus, Gale- ^ multos Romani sinius, et ipsiauctores martyroiogii Nemesii diacom hiquiunt, natalis beati
Ruma.',
et Lucillai virginis fdiie; qui

cum

a fide Cbristi

bus delatte

sint, et qui

demum

ipsi urbi

munus

tam eximium

ratione coluntur.adco

contulerit. Ea ratione minori venequod nmmulii etiam ejus-

jubente Valeriano flecti noiuaquam possent , decollali sunt octavo kalendas sepimperatore, .[uorum corpora a bcato Stephano tembris Appia hac sepulta, deinde a beato Sixto via papa Qumtus xn Gregorius die honestius tumulata ,
:

dem

urbis incole illud

tam preciosum ante suos


tot

indulgentiis, oculos positum Ibesaurum, tot cecis celestibus donis afnuentem, muneribus, tot videntur; in cujus deoculis sepius pertransire mortalium mentes deberent

transtuUl, una diaconiam sanctffi Mari:e NovaOlympio tribuno, Exucum sanctisSymphronio, fdio; qui omnes peria ejus uxore, et Theodulo et ab eodemS. SteSymphroniioperaconversi,

votionem onmium
refert reges
et

eximat, nermoveri (2). Deinde, ut dubifationem

coronati fuerant. Qme piiano baptizati, martyrio summo pontisanctorum corpora, GregorioXIII
fice

Langobardonim Roma. Ravenna

ibidem inventa, sub

altari

ejusdem

ecclesia;

corpora Tier Sardinia multa sanctorum unus e collcgis nostris cinum uvit^tcy.^. ^. y-" cinnm dctuHsse. De quo V-.-

sexto idus decemhonorificentius collocata sunt cardinali Quignonio edibri<^

In breviario a

Idem

dicen-

dum de

Flo-

jampridem disputavtt (^). noiSQuodmodo de S. Nemcs^oPaptens ^^^-^jo^j idem^, ni fallimur.


tavimus,

an,nintiatur aa tomanmmiiatur ad
^^
c,<:i ^i

aicm S\ ./"". /.o..v... dicm -51 jufii festum tcrtta inofficii lectio7ii' 'rne<^n et Lucin-x^, et
^"/..o/o,.o.
ofjicio S.
.S'.^

fj^^^l'1^^^^^^^

rentinis.

Nemesio quem

Florentini se putant habe^e.

^llnLno
^^ ;^^^'^J

^^''eviario

SScilicet c diruto tempto

iam memorantur

^'f tuxsteriumCamaldutenseS.MariccdeAngehs

-^^-^J^^;^^.;

l'^,Z,-Z '^^^^
^^^^.J^,

marpapau dic 2 Stcphan.


sancti

J^_,^,;,Multos

etiam [S/e-

manvii)--- """"
,(

"-

' ,
,

Joannes sumpt. p.-o


teria.
'

esponuntur de p.T^ est ,n hae m^ loto, quod rrequens contenditSS. Aloysius' de Tatas, qui
Pe,-ie,-us (5).
et

luu resiuuii&

4"'""
S.

tvres fuenint.

Rom^c denique.ul aUCm-otus


templo

Pia^za

''^^^^['^^^^Vl^cM^
'^^^'Lutgentiam eorum

(12),

Manie Nocie
die feslo

ul

corpora. ple-

nyacintM

Prothi co,pora

'J^cl^^'
not.-Nota ^fe-

omncs

,11

diem Sjulii, Martvrol. Rom., ad

Novocoim

.erU*cit.^aiC<^.-;J----:r U)"iaiiyi"i b Annali di


l(j*)3.

(i

.,Ecc,csiad.iie.nUJ^^.y.a.-^^,-;;|,7;,,,
Como,tom. U
pap- "^'''^*^^'

(2)

CJ)

Ma.tyl. Usuard, a
loi.

o, ^.t

- (lO)Cfr. ViceEd...

^-^^^^^-^JZ (il)
'
v

Sanctuanum Pa,ueaso,

^'

'^,

J (^

J.,sS.,

Lugduni. anno 1540,

ma.

toiu. n. pag.

^-

104
Qctobris

PA.SSIO

Tomus XIIL

826
EX
1>11'R-

DE

SS.

NEMESIO DIACONO ET LUCIUA.

PASSIO

SS.

LUCILLJl NEMESIl DIACONI ET


el

papa> armeniacis S. Siepkani e,cerp,a e. AcUs


CAPUT UNICUM.

martynY.

suscepil Tempore quo Ronianorum potestatem Ccepla perse Gallieno filio suo, iib niitio Oulerianus b cum secutioiie, imo nou ostondit qum S. Stephanus christianisadversarium suani quosdam or- iUis multam benevolentiam pru-stitit, ob plurianolis dedinat, post ab perfKliam c. Attamen paulo mos baptizat; revemnliliam quam astute occultaverat, ceptus. b adversus bcpersecutionem c lans, ca-pit excitare
;

ostendit eis. Multi

m etiam

alii

eadem

die sancto

bapUsmate atque remissione

Pe-torum

dignj

innumerabiUs sunt habiti; unde postea (Sanctus autem pontdex muUitudocredentium. ordinavit d.aconum, ut
De.)

lacta est

beatum Nemesium

justos exagitavit... clesiam Chrisli, sanctosque et patriarcba Romanus,.Stepbanus, B Tunc beatus :a ...Noquum adunasset omnem Ecclesiam.dixit temcorporalia tormenta, qualite pertimescere eum qui animam et corpus poraria sunt, sed H.ec quum dixisiorquere potest in .x.ternum... ordouniversus a pontificeDeiexpostuset cleri
lavit ut qui in

n. inserviret sanctae Ecclesiie et notiss.inus o Ma^imico.. spectabiUs 4 Porro, quum vir potuei unt latt.e ouces (Ule Nemesms), non esset ^^^^ diaconatusque mi- ^^^^^,^ ^^^ exercitus eius fides, baplisnia in.peraton p. ,,,esio isti hoc retulorunt nisterium unde et Max.mum, Rex vero convocans Ouler.um q quiquc capti evant eraui erant exe.-citus duces,
: ;

populo imperfecti d sed lamen ministerio digm habeedocti exislebant, ipsius sanctus et regeneratione. Tunc
rentur perfectione sine pontifex pr^cepit congregare

mora omnes

c,

pra^cep.t eis ut apprehenrore idolorum Mart.s, atque alapis primum c.esum derent Nemesiun., deducerent. Ipse autem ad tr.bunal nniicis eum confortatus gratia, egenos mviNemesius, divina ipsis bona sua d.str.buens sebat chnstianos r, quaun.uscujusque necessitates. Porro

secundum

officium perficiens, spiritualis et <;acri baptismi

dam

nocte,

dum

iret

via ciuie vocatur

Appia

illuminavit piscinai generatione eos

baptismum

fidelis

atque post verbo eos consolidoctrin^


;

egen.s distnbueret, proet soUtas eleemosynas idolorum, et est cuidam templo

dans christianos plus centum

et octo benedixit.

pinquus factus vidit Oulerium Maximumque


tes sacrificia
s.

idolis fceda offeren-

Quadam porro
ros,

eos qui ordmes ordinavit, nempe tres presbytesusceptun erant, ahis gradidiaconos, et aiios qui
die, pontifex Dei

Unde cadesti confortatus

zelo

humiUans, rogavit genua ad universo.-um Deum

septem

hiec multi ex gru^cis / bus stabant sexdecim. Post

ct

inlcr hos

vercatechizati erant qui hic habitabant et qui baptizati sunt a pontifice Dei. bis pietatis, quidam, demarchus g potes-

sua; opera exercebant, ut impii, qui in.pietatis uiiquitatem suam. At quum poenas luerent juxta essent, seu potius .n co-lo preces ejus in labiis arripuit diemonum ca-

quam
terva

in labiis,

atque

Maximum eum ad terram

conterens, vexavit

Nemesium
tribunum,
h

2 Inter quos vir populi dux, cujusque tate, quod interpretatur (pontifinomen Nemesius h. Hic veniens ante

cem) cum

filia

sua, cui

nomen

erat Lucdla, ex-

os atque muUum. Quapropter impius iUe, factus da^monis, clamabat dicens GhnsUngua impu.-i Nemesius, transit fons tianus quidam, nomine
:

sancti postulavit sanationem illuminationemque ei : Si credis baptismi i. Tunc pontifex dixit in trituo in omnisanctam Trinitatem,
toto corde

suis me torquet. juxta templum, orationibusque iUum, antequam discedat ; appreApprehendite

1'

hendite

vero natura et bus personis existentem. in una et [sil post lurc [credis] divinitate confessam, quidem salvifieam incarnationem Christi, et

iUum atque alapis ciedite. Tunc igitur diemonum ministri arripuerunt(Nemesium).iuxta


pet.veconsUium daimonum, atque alapis eum et ma.-tyr Chnsti runt. Beatus autem diaconus

m m

modo [factam] hanc non specie nescio quocumque nostra [constantem], duobus sed vere ex massa
in

vero impius, juxta vesistebat tormentis. Maxin.us


id

quod merebatur audacia

ejus,

strangulatus

convenientibus, [et si credis in Chrisasqualem, accipies tuni] Patri et Spiritui sancto [promisit] postulas. Porro vir ille sapiens

unum

ab impu.-o
cubuit
t.

dxmone

Unde meritas

cui sacrificia offerebat, ocdedit pa-nas juxta ora-

quod

servare ipsam
fice didicerat.

iUam fidem quam a sancto pontilUius autem filia, CEEca a nativioculos habebat luce privos. At
(pater

.nde ad futura et tionem sancti diaconi, atque cum suis mmistns numquam cessatu.*a tormenta

tate existens,

^'TSuo

quum ambo
cinse

nempe

et filia)

sanct;c pis-

deduxeimpuro Maximo, extemplo Nemesium ad Oulerianum runt miUtes sanctum

^^^^^
/^,^^^.^

cujus fUiw
Lucillie vi-

appropinquassent Aet sacramentaUa verba baptismate. dicta fuissent, iUuminati sunt sancto Nemesius et fiUa ejus ex piscina 3 Sed quum
viriUter dixit sublati fuissent, fiUa elevata voce video hominem rutilantem qui, approego

judicem u. Qu. ttQuomodo sapientia tua

quum eum
ita

vidisset, dixit ei imp.-udens facta est

Tu

sumreslituit

Ecce pinquans oculis meis, coelestibus radiis qui eum circumdant, permisit mihi omnia videre visibi-

cons.Uanos deorumque amoelectus eras, stuUus factus es, .n tantam rem in od.um commutasti Quomodo
qui nobis prai

omnibus aUis
!

inter

ut [deos deseincidisti iniquitatem et stultitiam, sequaincunabulis adorabas, alios

Ua

Porro beatus pontifex ipse manibus sustulit eos de piscina, et bis paternum alTectum
suis
l.
T>

rens]quos ab ris, majoribus

tu.s ignotos ?

Quod

non

revertaris

huc unde

excidisti,

lestmanter vesan.an. resi

Unquendo

DIE TR1GESIM\ PRIMA OGTOBRIS.

827
E\ IMfS.

linquendo tuam, talibus ininistris paratani legum aniinadversionom inducis super te. Has leges tu optimenosli. Beatus porroNemesiusilli pi'imo non dedit responsum sed torrentem laoryma;

i'um cffundebat, quia recordabatur prioris erroris sui eiTorisque parentum suorum, qui in cultu deorum mortui erant. Doiiide vero fletus cobi-

Dcus aiumiuavit mentem, ut intelligerent quisUnde rogabant [Seranam cssct verus Deus pionem ut digni haberentur sancto baptismate. Serapion de hiscertioremfecitNemesium].Nemesiusque magnum pontificem Slephanum,qui laiti*
tia

plcnus

illoruni

fide
3,

judux,quomodo tu mihi in menbens, dixif. tem revocas priores morcs meos moresque paren-

strago

mora domum pctens Olympii, perspecta idoloruinque considerata eos continuo baptizans lilios efTecit
et sine

'

Patris cuilestis.

tum nieorum,

sapieiitiam habendo

ut stultitlam

'!

8
[qui

[>orro.

tribus

elapsis

Egu nens doleo perditionem meam, perditionemque parentum meorum qui in c\iUu idoloruni mortui sunt. (Doleo erroremj nieum, quoniam ignorantia peccans multos sanctos condemnatos innamcruciavi. Quare validius Gbristi amore
purilicatomor, sciens euin esse impietalis meLO meam impietatem rem. Quod si nunc priorem scientia donatus, ita expio, quanto magis, vera impietatisque dementiam tanomneui vditatem quam nugas foris ejicio ? Hoc amplius sit tibi notum quod nihil me poterit .separare ab amorc neque honores, neque gloria, neque

rerum fama

perveiiit

diebus aa, harum H^^^^^J^,. ad Oulerianum iudicem, sci>cliuntwa


.Stepfuino.

h.cc nuntiavU Gallicno imperatori, lilio S. inqieratoris ValerianiJ. Iste autein iussitbeatum

aa

Ncmcsium cum filia, quic visum recuperaverat, ad ocoiderc. Quum autem bealum dcducerent
locum Appia
cuidis inler duas vias quae vocantur via
et via

Latina&&, consilio habito.

primum
ut

bb

vofucrunt occiderc filiam c.ius, dioentes tore et tunc afTeclu viscera Nemesii cominoverentur, cunverteretur. Beatus iste ad supplicationcs

autem

inartyr,

mortcm

filiie

summum

gaudium
la:tatus
a

reputaiis,

quum

occisam eani vidisset,

Christi,

judicum minu3

neque cariuficum

turmenta.

estlu3titiamagna,exclamansetdicens:
Christe,

Accipe,
libens

virtute Hoc etiam fidenter assero, cunfideus in separare filiam meam Glu-isti, quod nemo poterit

rationale sacrificium quod tibi

olTero,primumfructumventrismei.BSimilimodo E

meutis ct corpons a Ghristo, quoniam a tenebris


pisciuEu fjeneratione, liberata est secunda sanctEC

eum
et

permanum pontificisDeisancti Stephani. Hiec intolerabdi quum audivissct violentus (judex),


pleuus
citus
ira, dixit
.

audiens occiderunt in eodein \ococc. Quod Stephanus, venit de nocte, magnus pontifex Dei in desancta immolatorum corpora elevans,
benedictiones perficeuti loco posuit. supcr ea
ciens,

Non obhviscor,

etsi te alTectu

complexus sim, quod magiis tuis

meum m

exer-

secundum honorem marlyribus debitum locum suum dd. atque adveniente aurora ivit in

d<l

moderamine collegam

cruciasti, ternbili

morte vitam plaga euni afficiens atque crudcU nunc contra saluilliliuferens. Scio quod etiam tuam et infestiores tem meam scientiam exerces
nrioribus sermones prolers.
vemie.-e,

ANNOTATA.
a

Tunc

prajcepit jue.,us tia-

w
Procurator ejus apprehenditur

dex bona Nemesii impura= nml.en v>. didit impi;e cuidam et qu, eia jussit adduceve Se.-ap.o.iem 6 Deinde
p..ocura.o.-

mamque

Codicem armeniacum
sxculo
,^,

46, C.

bibliothec^

^,^__^^^ Parisiensis,
aa^^cripsil

XlV

ineunte

.lomus Nen.esii,

el

t.-ad.d.t

eum

..

Oly.np.us et manus cujusdam vi.-i c,u. vocabatu.ut illum luleUlei jubens erat tr.bnnus exercitus, Olymp.us, cum apprehend,sscrutaretur. Porru te ex Duo sun. coram e. set Se.-apionem, .l.x,.
:

^^ f^
^

mneraUlis
^.^ ^^

presbi/ter
(1).

P-

examtum MarUn m

Bollandianis

*"^Ito ineiP" *
,^,.4, ma.-ty.-.um

>=

eo.-u.n pat,-ia.-ohai Uo.na..., et


1

qu,

^^^^^ ^^_^,

^.^^ ^^ dnmtaxal
^^,

samp.^'-

^
.

l^

^g

^,,,,35, ,( Luc.ll.e

pra3cepto judicis,

PO-ta; .uod mav.s


;

pe,

e^

'^"'Mustralla con/erant.
.

anteqnam

t.-ada.-is

tormentis

scil.cet ,n

adducere debes

.-es

domini

tui

.ned.um e de.nde Nemes..

^^^.^^^^,_^^

^ ^

Verba qraedam acldaav.deUceta ^^^., ,,,

ded.t Se.a. Responsum idoUs sacr.f,candum est l)o.,adominimei,ojudex,jam p.-,v,ion dicensi quoniam in manus paupeden Christus .-ecepit, n.eus. Quod spec.a

laudato inlerprete oh ^'^^^<'''' ^'!^ZZ^dit r ea tndud^l f monisbrecUateT^i; idem uncinis []


vel omissavel qua. in codice Parisiensi

mnms,

editione \eneta apparcnlia rcddita sunt ex Valeriano mipebOulerianus, utpalet,pro

o,nn,a divisit dom.nus lap.d.bus pra^standum, rogo san-ificium lignis et

rum
,e

c .111^ pvu=stes,

neque cuipiam aUcu.

re.

e:vordtum Passioni. multi et Gallien. natm: Tempor.bus Valeriam tyraanosa^vitiam ?hStianoru?n, decUnantes

'17/mrf

iatinxml-

../

et

ad Dew"

rum,

occultabantur;

alii

veru

se

ingeientes,

convcrtit

Olympium
tributwin

cum uxore ct
filio.

=====-5
Slor:X;orC:>-lus.Porroistorum
ment. prv., num.
i. \-)

in Actis Sanctorum (4). vU qui nondum hapiizaU d Signiticantur ii noiidmn confinnati erant. Jussit htec ita feruntur : e In Actis latinis die in crypta Nepout altera itaque B. Stepbanus oiunes congregarentur.
tiana

4,i.o..-(3)To...Aug..pag.l39.-(4)lbid.,pa8.
125.

typo.

828

DE

SS.

NEMESIO DIACONO ET LUGILLA.


u

semper Demavclius

m-m

pro tribunus, uno

Addilum est ab auctore latino

in

palatium

Nestorius, '"'t^BicTcodice Parisicr^i dtcitur sed deinceps Nemesius. auctor : A cunaiAdiicit hoc loco latinus habebat oculos at uipsis apertos quideni
bulis

mlgata : Tune *^^w/m hicconferreActa eum in privata custod.a jussit iratus Valerianus,

men

ac domine mi Papa, baptiza me sius a Obsecro, nostras iHa Uluminetur et filiam meam, ut et
sempiternis. animas eruas de tenebris eadem vulgatisActislatinis: Et statim k/n Romie, episcopus urbis die beatus Stephanus,
duxit

penitus non videbat.

DixU

tgitur

Neme-

mancipari. Mittens quoque ejus, m.iu.rens ab Sv...phronium, creditarium Filiam autem ejus Luc.leo Nemes.i facultatem.

fecit sibi pi-cesentai-i

lam cu.dam sacrileg^u

femin^T;.

nomine Max,m.e,

tlle in custodi*. Symphromus fec.t deputari Sempronn.s dicitur Passione a Baronio edita

Se.'apion

eum in titulum zasset eum ac flUam

Pastoris.

ejus

Cumque catechisecundum consuetuusque ad

sium;

vcro.apud interwetemarmemacum. scriptum est NemeX In codice Parisiensi Passione /aima sed ea> ipso textu et ex
est

perspicuum

berapiosignificari hoc loco

ieiunium dinem christ.anorum, indixit jam vesHora autem appropinquante ve-^perum.


deposuitque Nemesium
I

"7qw^^^
z

^/''^''^ ^^^'^ ^^^'''' ^'

^'^"^' ^^'

titulo supra scnpto, pertina, benedixit fontem in


in

iine dicitur Exuperia.

aquam

(1).

Acta latina : Tunc baptizavii autem a Baronom.ne LuciUam. In exemplari filiam nommavit Lunio edito Tuncbaptizatam
:

et

fiham ejus

Serapione, Olympiufi videlicet.prxcipiente idoia sua confregerat. diebus^sewpost tertiam d.em, aa Ti'ibuselapsis Nemesii (8). a captivitate S.
scilicet

cillam (2).

li

numero sexag.nta Acta a BoUandianis edita ,luo, vt perfdbcnt in onnubwi codicit)us n Hanc ordinationem, omUtit inmartyroiogiis ?nemoratam,solus

m Immo

p.-omiscui sexus

Uxcinnm bb Feruni Acia latina Neante templum Martis (9), esse in via Appia Lat.nam, et mesium vero intev viam Appiam

jugulatam

et

Baronius{^}In versione arineniaca

manitestus.

p Ibide^n : regi, et Editores vero Meq Ita codices arrncniaci. \alerium. chitarisiieconjiciunllegendum esse constat cum Valer.o Max.E fastis consularihus Acilium Glabrionem (4), et nio consulem fuisse anno vero^lhl Valer.anum nuidem anno 256; et Max.mum Gallieno (5). At Gullienum nullis fasquod femni Acta laiim,

sic deinceps.

si nec proinde eodem loco, omissa menIn textu armeniaco, cipiantur. ambooccm .nter dicuniur tione templi Martis, Appiamet viam Latinam; sed Ado (10), viam adscribens quod in laiina Passione

h^c ad verbum

ac- E

Nemesio

Decollatus de Lucilla narraiur : templum Martis. Quii,yi(i Appia ante


cc

vero est, in-

Lm
tis

Passione a Bollanin via Appia (H). Cum tn Nemesium scpulium dianis olim cdiia legamus ab urbe (12), ei in via Latma non longe
juxta v.am Lapaulo inferxus, humatos fuisse primo Symphronium, Olymtinam miUiario Arxnghus pium, Exuperiam (13), hos opinatur ccemeterio condiios ac S. Nemeeodern

humatumdictt Ado sancium mariyrem

fuisse

consules,

reperire

est (6).

Apud Adonem et

in latina Passtone

Cir-

egentem, prout cumquo repensset cbristianum minist.-aret. facultatibus potei-at ..desuis Valerianum et Maximum s Ibide7ii : Comperit suum ritum sacrifica.*e. in templo Martis juxta ophoc prodigio, quod a Tillemontio
t

cuibat cryptas et

concilia

martyrum

ut,

ubi-

in

siimi (14).

aliquot

Re quidem vera horum reliquix in antiquis monumeniis Junctim commeecclesiam

De

Mihi. pugnatur, nosier Petrus Boschius (7) videtur ut ea causa ait neque adeo inusitatum neque adeo necessarium facile credi non possit,
:

moraniur, et translatm fuerunt in S. Marise Novx (15). exemptadd In plerisque Passionis latmse occisus sub die ribus dicitur sanctus diaconus vCf^m, ut kalendarum septembnum
octava
;

nostri decessores

planum fecerunt
:

(16),o?n-

ut propter illud, si

falsum sifM^oYnm substan-

nino legendum
augustarum.
Auff

est

sub die octava kalendarum

tiadebeatimpugnari.

mCfr. ActaSS..tom.lAug.,pag.
(2)

141. annotat. c etir.

pag

144.

(9)

Cfr. Aringhus,

Roma

subterranea.

pag tom. 1 Aug., Fasti consulares usque ad (5) Cfr. J. Klein. 473 not 1881.-- (6) Cfr^ Acta SS. imper. Dioclet..pag. 107. Lipsi^ tom. 1 Ibid. (8) Acta SS., (7) pag. 141.

Ann.

eccles.. ann. 259.

num.

XXUl.- (3)

Acta SS..
1.

lib.iil,cap.

I0.nuram.yetseqq.-(10) Maityrologmm.

pag. 141.

(4)

Cfr. Anal. Boll.. tom.

(12) Acta SS., tom. I (H) U.id. ad diem 31 octobriB. Roina subt.. lib. IV. pag. 142.- (13) Ib.d.- (14) Aug.,

cap. 3. nura.

3.I

(15)

Comment. prv., num. 9.pag. 144.

(10) Cfr.

tom.

Aug.,

Acta SS.. tom.

Aug

DE

SS.

STRATONICA ET SELEUGO MARTYRIBUS


CYZICI
IN

PROPONTIDE

MONITUM.
Commenlarium hoc
loco

c\ codicibu Musei Britannici

proplerea quod Acla Syriaca. exh.bendum ad volumini. calcem rejerimus, tempore huc non advenerunt. descripta. qu iQ dies e^peclaraus.

DE

DIE TRIGESIMA. PRIMA OGTOBIllS.

829

X)E S.

LXJCILLO
j.

EPISCOPO CONFESSORE VERONAE

SYLLOGE HISTOBICA.
Unica. S. LuciUi me.itio
Pippiniano.
in

V. H.

Velo Classensi

el

in

Rhyth.no

EJus

ffitas.

Corpor.s I.Uerest conciUo Sardiccns..


fastis

translatio. Menioria in

sacris.
Quintus
fuit

ClBCA ANMJM CCCLX.


S, Lucillus
(/epic(M.i esi

Verona
tico.

civilas illiislris esi tum aliis ponti/icum, tnenlis twm sanctilate sunnim gauclcat cullu ecclesia^plurimi

ortm-

timus

fuit

Saturninus et sextus Lucilius. Sepconfessor Gricinus.... octavus pastor et

hi yeto C^'*sensi,

Hisannumeralur^.Lucmis,C}'jus quam ;eim ac propcertum est nomen, tam incerta varielafem ohscuro.. Imprimis ter opinionum

quorum

Hanc episcopo>^m se^ Zeno martyr incl.tus. opinantur ex dipiychis, riem muiti accepiam solemnia ex antiqua disnuie inter Missa,^m solebant (8). Adhibita fuit a
cipfina recitari

opor/et quie de B iiaque edisseramus induhitatn habentur. diversas sule omnino retaturi. In Haaudo^-um sententias ea-inde

sancloprue-

Historia imperiali E Joanne Veronensi. qui in

ms

(9)

anteannum\S^^exarata,h%c.<icripsii:
fuit

quartus Post s' Proculum, qui


successit; post

episcopus,
cui

Apoitinaris in Ctasse tennatensi iemplo S. pretiosissimum medu exslat monumenium quodpassim a scriptoriVIII,
circiter steculi

cuiLucillus episcopatumsuscepitS. Saturmnus

quem

S.

Ghchmus

.loctor

dicitur : casula scaicei, hus Velum Classense argento conSartius (l),ex senco et
aii

etiam, qut alium B Zeno successit. Ugheltus Lucillum tamen sextum kaordincm proponit, Ordtne divini (lOV Miramur itaque in
bet

aliquienunc lacinia^ restaul texta,... cujus vix totidem ';.. operepbry,io pict^ erant,

Maw-us

Veronenofficiirecitandijuxiaritum Ecctesiu>
sis

t^ orbicuiis, . II n nrbiculis singul;imagines,...

licet

dlsS

Firmi et tlclesiaVeronenst

episcoporum sciti i" uaoticiib et Mchaelis, Veronensium, 6^- rmbricHs rei^qmas Rusttci, quomm

Ravennum

cerniiur ibi imago modoquo Zscltis : LucUlus eps. (2). De disiribut. otim erant

ato detata fuit. Jcimj.^/o ifr nostri episcopu hisce sancti

iegebat casula.

anteqr^m

episcopum anno 1S47 edito. Luciltum dici scnpsemnt, Veronensem aecimum. Qui hxc atque Lucium, eum forte putartmt eumdem reapse decimo toco Qid in Velo Ciassensi documenta nacii aut alia antiquiora
venit;

sunl

sed

quoniam neque
literis

ipsi

hxcusquam
daii.% fui-

invenimus, neque,

Veronam

tS^asuia
tnere:
Pxoculus

nuctores-sed id

tZerVeronen.es

omnesconsentmnt, LuciUum tocum episcopos se.rtum


,

d^
effi-

monumentis, mus edocti, stabimus antiquis S- Luc.num post et donec certiora proferantur.

S Proculum

Sm.pluuu Euprepius, D.midnanus, Saturnmus,LucilIus,Gnciuus Zeno,

r: cLLi

^r^
et

atque ante S.

Zenonem

episco-

credibUc sU
ita

tn

Veto

...^
^_^^^^^

ncm temere

in inscriptos

Rh,thmo
teneref,

PiPP^-^^^^ Trir um ut fuisse. sed


si

^^^

et

citatus

''If^eln^ar.areijn^^^

in

Rkythmo

Pippiniano.

dicamus S. ^ nuisque locum Procutum acSaturninum,el anteS^. losi SS adeo ut, si twGricinum ac Zenonem vixisse ; iliius quoque ivtas rum tempora definianiur, [otligiposstt.BeSS.SaturninoetGnctn^nM

Luc.Uum

compe^tum
terii

esi

S.

Proculus

m Actzs m^^yrn

Ziur obUsse MaxMano imperatore ^o^asn^


^'''^''''T

^i^^seu

^"^'^'"^' RaijL,Z pri^


,7<<i,

iate^. *' .^rme Leod^ensis ^^)

ouju, plura
^.^..^^^

Zenoms ineunte s^culo IV. contentione d.^utataf, med.ocri prxsuiem aln sxciUo IIU
sancium

jn^^

^^^^^^ excimei u pTsiant eocempla, rhiita--"'-^^^' J- B uTffeius (6) at,ue

ZZtore.

atti

s^cuto IV, temporeS.

^f^ AmnmAmS.

bZiiobiissecontendani.

Ex

prionbus

^ If,

^U^guntduos
bus nomenZeno,
saiculi IV.

eptscopos y--onpsjs^^^^^^ aiter-um s^cuii

njjl^^Z

ad Sed unicum esse eumque


^0--, t..
D^^-t^

pag o casula dip^ycha ,, ,e ve.

^A^f;

.1

'ta

a2 58, Faventiffi ^^^ ^^^.^._

di Netizio delle chiese

_^.

-0^*

_(8)

Cfr.

Ballermn

fi-atres.

'^f

^;
onuhb.
11.

^.f^.

phrius

Panvmms.
.(^.
4<J,

Anluiuitateb ^

Procolo e

Z--f-l>5*

nt

ai^

n.

VeX. pag. 740.-14)

l pag.
,,o!.

Sapio Maffo.
Veron.e ^^--

V-na
^'^"

.1^

t-ta, part.

,^^^^ ^.^^^
.eqa-. Tridenti

7^.; t

n42.Cfr.Pert..Arch.v^

^^^^^^^^^

(10)Italiasacra.toni.\.coi.oi^.

ActaSS..tom.lIlMarU.,pab'.451.

^_^^..

i7)De.vescovicUVe.ona,pa6.115tseqq,

830
AUCTORE
J.

DE

S.

LUCILLO EPISCOPO C0NFES30RE.


alii vitn docii

brosit

Xtatem perlinere, tum

ciunt.

V. H.

ostcndenon pauci, ium fratres BaUcrinii requidem vera, quos errorefi im1-unt (1). Et pertinere pugnavit S. Zcno, ad sxculum IV
cpimanifestum cst. Dein e.y.sfai S. A^yibrosii Syagrium cpiscostola. anno circiter 380 ad est^ pumVeronetiscm missa.CJC qua perspicuum sxciilo 1\ Gallieno, sed S. Zcnoncyn non sub

Putai Ughetlusi^) eum non diffcrre a indicibus ut Lucido, qucm in reccntioribus episcopum nodecimum se.rtam Veronenscjn

evitaexccssisse.Si/agrium enim rcpreliendit (Ambrosn quod Indiciam, sacram virginem Zenonis sanctiB adhuc superstitem),

tempore

memonaejudicioprobatamcius.iuesanetilic.itam
benedictione. ob

calumniam quamdam mairo-

nis inspicicndam iradiderit


atia

qux

et ('2). Confra hivc possunt argu?nenta, raiiunpro/erri

idem videtur tatum videmus. Aliis conira Classensi mscriptus ac Lucius qui in veto {iO)audimus,deest, ei quidem.si Rubeum Antonius Cenci (11) el cimo loco. Ila sentiiuii hanc pnecipue ra~ alii pauci auctores (1'2), ob Lucillum se:clum episcopum Vetionem quod Zenonem ronx vixisse anic S. Zenoncm, ei IV arbitrantur quo factum est ante sxculum LuciUum cumdeyn ui necessario negareni hunc scu Sardiccnsem. esse aique Athanasianum conjecluras, quas fere Sed nemo non videi has
:

nemojam

culasquidemsuggesseruntconiraniesenienlm ml neqiie adcersarios renncunt, nefauiores;

(13},CMm faciis anfe indicaac proinde rehquum tis componi non posse, nostrum anno circiter 355 ase ut S. Lucillum post suadhuc vijoisse dicamus. Nec mufto
rccipii

SS;:X.t ~;::"X.- Je. S.Zcnoncm ad Galticni

Jamanno circiter^
duni aniiqua
recentiores

e .ita

m.o>-a.t.

R mutta, jure iirniatam, niter Ktatem, pluribus documentis constituencirciter esse annum 35(5 et 380 scntentiam jam conccdit dam (4). /n quaw ilfum doctissimus quisquc. Scd quum sancium

ut videtur, acceperunt nonnulla annosperfinere, in hac, inquam. Vda .^iecuio IV (3). iVe smit qu,v magifi fareni scripscrunt Ballermu Zenonis

5 "Dereius gestis sancti prxsufis nihif ira^'JZi'':^' historiarum monumenia. et quee

^ S.

^^^^^^ Zenonis

quidam .<;criptorcs exhibcni.communcs dumtaxat suni faudaiiones. Kx canocorpus S. nico Joanne Dionisi {H) accipi^nus in hypogco fuisse kumaium

/imwrifice

sepultum

est,

LuciUipr/wm
eccicsitc S.

Procufi, aique hinc anno vcrisicirci-

prxmfem,uno
circiicr

intcrposito Gricino. anteicerit

hunc obiisse S. LuciUus, sequitur ut


et

dicamus

subscrip-

.......... sisse Actis


concilii Sar-

sxcufoIV. medio permagnum pondus afferunt Acta 4 Hisce Paires Sardicensis concilii anni 347. Intcr
gji q^i hujus concifii canombus Verona (5)./U S. ^^^^f^ fegifurUxcius ab ItaUa de
sidjscripse-

quum hoc miiiter 1040 abiatum Scilicei superior S. Zenonis ter anno pcrfecia csset Lupicini cx basifica, corpora SS. LucilU ei extracta, in templo,^die lujpogeo S.Procuii cum S. Cres'27 martii, reposita sunt. Simuf condita fucrani in capsa centiani corpore iapidea pfumbea, qux ipsa continetur arca
aftare, anagigptica. Ibi posiea confecium esi devoiione ceiebraium, de quo cfiristianorum

dicensis.

Arianos, Aihanasius, in sua Apofogia contra Sardicensibus decrctis episcopos recensens qui nomen adscripscrunt, proferl LuciUum (6), eumque in sua Apologm ad Consianimm

hiecapudBagatam

et

Perettum iegimus

{15):

majoris In basifica S. Zcnonis, apud capeUam meridiem,est aUare SS.Cvesaltaris, in latere ad


episcopocentiani martyris, LucilU et Lupicini. depictte sunt rum Veronensium, ubi pro paUa
tres

episcopum Vcronve. Accusatus Constantem imperatoreyn olim in enim guod Consiantium incitasset, respondet se Consfanprtesentem numquam esisc alfocutum, nisi
aperie dicit

imagmes

quarum media, palmam


mitris,

in

manu

dux- sunt imatenens,est unius martyris,reliquai

dcgelmi : tibus episcopis civiiaium in quibus Furtunatianus rei, inquit, testis est Hujusce episcopus... Testis item... LuciUus VeAquilei^
ronai.

gines

episcoporum cum

pastoraUbus,
:

quibus cbirothecis et Ubris in dextra manu sub ipsius paUae haic carmina imaginibus in base
sunt depicta
:

Qwim vero Apoiogia

scripia fuerit

anno

F
tu,

superstitem 356, apparel hoc anno adhuc muito anie fuisse LuciUum, aui saltem non iunc tempoquippe quem Athanasius
obiisse,

quiescuQt, Hic CresceDli.ini martyris ossa

Et cuiu Lucillo

Lupicine, siniul.

ris

vivum

appcllei, ac
essc.

proinde

nondum auitaque hic Lu-

sepulchri, Coelestis p.itrie consorles atque

Quisnam atque ciUusesr^ Kumdem opinari debemus LuciUus,m Rhyfhmo eumqui in Classensi Veio
dierii

mortuum

VeroDam

praesul dicil ulerque

suam.

Pippiniano LuciUus. in uiroque vero sextus


forle, habetur episcopus Veronensis : LuciUus a Lucio ob parvam statuaiuni Baflerinii (7), ram diminutive vulgodictus quod Franciscus Boimcchiexempfisconfrrmat{^).Confradicunt quidem nonnulfi auciores, atque hunc Luciiium ab Athanasio appeilaium, aiium aiii fa:

septentrionem, verIn latere ipsius altaris, ad ex memsus altare majus, est tabella vetusta ha;c sunt verba branis parieli appensa, in qua martyris, Lu Corpora sanctorum Crescentiani Lupicini,confessorum,episcoporum Ve:

cihi

et

ronensmm

...

Quod corpus

S. LuciUi requiescat

in ecclesia S. Zenonis,

rum

habetur ex tabula sanctoex Francisco Corna, (16). die 31 octobris, et


Maurus
(33.

Ap. Migne. Patrol. lat., lom. XI, col. 40, 65 et seqq. ap. Migne, Fatrol. lat.. tom. XVI. (2) Epist. S. Ambrosii, I. tora. l. lib. col. 891. Cfr. Sc. Maffei, Veiona illust., part. Acta SS., (.i) Cfr. VUl.pag. 4U4 et seq., VeronBe 1732. tom. XI, tom.ll Aprilis. pag.71. (4) Ap.Migne, Fat. lat., Mansi, Concil.,tora. Ul,col. 3; cfr. col. 42
(I
)

(10) Gfr.

sert

De veteri casula diptycha disde b. (H) Uissert. intorno all' epoca seqq.-pag. 2USet2lU; cfr. pag. 5U et Euprcpio. etc, pag. 744 ct (I2)Cappenctti. Le Chiese dltalia, tom. X, di _(l3)Cfr.Biancolini, Dei vescovie gubernaton
pag.

Sartius,

seqq

col.

Kl.

Verona.pag
pai-t. I.

(5)

ct47. Florent. 1759. ((i).\p.Migne. Fatrol. grsc. tom. lat., tom. XI, (7) Ap. Migne, Patrol. XXV, col.338. Zenonis epocol. 75. (8) Ibid., col. 722, diesert. 1 de S.

(14) Dci 21, Vcrona. 1757. 8U. 102 et seq., Veronaj 178(3. pag.

santi Veronesi, (15) SS. bpi-

2-

scoporum Veronensium antiq. monum.,


1570.

fol. 8,

Venotus

(lU) Cfr. ibid.,

fol. 2.

cha, cap. UI,

(9)

Italia sacra,

tom.V,

col.

693, qui

DIE TRIGESIMA PRIMA OGTOCRIS.

831
AUCTORB J.V.H.

qui anno 14T7 scripsit de antiquilaiibus Veronse ac de sanctorum reliquiis qux in ea reperiuntur{\). Insuper in consecratione altaapostolorum ris S. Jacobi ecclesife sanctorum reconditaefuevuntetiam veliquiuiS. LuciUi episcopi Veronensis. Denique in lapide antiquo
inciso

scripta,
\S.

legitur Item jacent in dicta ecclesia Siephani] corpora sanctorum episcoporum Is enim Veronensium Lucidii, Dimidriani quum nosier sexius decimus episcopus fertur, sepultus. sit sextus et in ecclesia S. Zenonis reperimus in catalogis sanctorum Hunc non
.-

plwibus

constat tcsti

anno Domini 11S2, in ecclesia S. Salvafit toris ad Fregnanum. iuter cseteras reliquias hujus sancti episcopi (2). mentio G Quarnvis nemo negct Lucillum ante hominum memoriam sanctum esse hahitum, a re

quorum memoria
sia

specialiter in Veronensi eccle-

celebratur (4), descriptis e vnartyrologiis et XIH, neque in mariyrologio sseculi Vlll,

moniis-

tamen alienum non erit aliquot velerum auctorum testimonia hoc loco exhibere. Descripsit
olim Joscph Blanchinus, Veronensis
ecclesiee

Usuardi ejusve auclariis. Brevem laudationem composuit Augusiinwi Valerius, episcopus Veronensis ei S. R. E. cardinalis {b) Luvir fuit in omni cillus, m^WiV.Verona; episcopus. admirabilis, et sanctitate omnibusque episcovita
:

canonicus,antiqmnonnullamonumcnta,quorwm apographa, ad BoUandianos tunc missa,


servantur hodie in bibliotheca Bruxellensi, loms. bibliothecaj culo 799'2. Hic ilaque, in codice
inter venerabiiis monasterii S. Zenonis episcopi, Verona; canosanctos episcopos almaL' civitatis occurritS>. nizatos (haccoce utitur scriptorj, Veroniu , additis db aho Lucillus episcopus

palibusvirtutibuscoronatus. Obiit pridie calendasnovembris.Ejuscorpushodie asservatur in Zenonis, in eudem sepulchro quo conbasilica S.

ejusdem civitatis episcoditus est S. Lupicinus, ejus honorem et S. Lupicini et S. pus. Uhi in altare Euit erectum. martyris
Crescentiaui

amanuensi S. Zenoms

his verbis

cujuscorpus in ecclesia
iile

Galesinius ad diemdi octobris, omni vita adVerona;,S.LuciUi episcopi, viri in virtutum laude innurabUis episcopaliumque

hxc

scripsil:

majoris requiescit. 31 octobris (3).

B Pro

S>.Luci\\o

putandns nonesi Lucidius

niembranacea, semesa, de quo in vetusta tabula ubi jacebat humiditate lacera, fuliginosa, etloci a J. Bianckino ilidem exfere

Ferrarius,in catasi^ms Ad eamdem diem in Martifrologio Romano logo sanctOi-um qui episcopi, aique non sunt Verome, S. LuciUi \erocitai ex tabulis Ecclesix pauca
:

hxc

nensis.
Verona. pag. 157.
7'ji?2.

consumpta,
1.

\erona. tom. 1. <lelle ch.ese di Uni, Noti/.ie storiche Veron 1749. Biancohm. Dei 74- cfr. pag. lt>5.

(1) Ibid., fol.

(2) Ibid., fol.

et 77. Cfr. Bianco-

vescovi

<r.

thecJ B.uxelkn.is' Veronensium antiq. monum.,

(4)

(5) Cfv. fol. 39.

Cod. ms. rcg. bibhoBagata. bS.Ep.sc.

nL

^v^Lw Arona.

pa,.

la -(3,

Cfr.

Biaucohn.,

D.

DES.

sO

EPISCOPO CONEESSORE

MEDIOLANI IN ITALIA

COMMEIVTAKIUS CKIXICUS
8
I.

R. D. B.

Mediolaneasiu.n Antiqui episcoporum


{Ctate et

ca.alogi.

De

S.

An.ouini
^

rel)us gestis.

ANNO CIRCI

Inter
^"

hislorim-um
.

monumenta
;^w)

in

membrum
l^^^lf^

pertingat usque

ad I;^

pmscODOrum

"'^ anno^n3, secundu,m>sque f"' ad ^AataMum 641, tertium usque circiter qua Tertiam illam partem, ^-^^'^^

f'^^ ^Z^

-'"'

^U s.mul TagTZcimus inspioienaos, quod ou"' Zparent vetustissima ^''''^'^.Jj;^ biUic^mca. occurrit exemplar Zum itanue infirior., oluns.Zlosian^ 133 C. parlis Amoiosi episco245; ibi nomina

suc scr.pta est Genu.e Ut enira pars secunda oherunt


"essive"

Iso quo singuli

pr.-es^cles

tlmvore

Mediola..., ita en.a..c

S^sd
Zs

dumtaxat ab anno 744

non guulemf (2). De codtce


(3

clarissimi

Bethmann

et

WatteM
(4)

pnn.usMab,..on r^iau .<,


Papeb.-och gie ...uslravit

e.nde^bb
.

.n Act.s

L.panemu^ucaa
1

H. n^5J...^nus

r^ :r::pi:.s,sat,s^o^^^
.n

V^^kt^^^er
pag. 109 et seqq.

ut mtciores dissentiuni dicitpartem al,a,


.

liaanami

p-prem

Zeannurn^n^lfuisseconcinmtam^o).

'

/S^

fj

histoiia Ecclesite Mediolanensis seqq. u. pag. 701 el


'^..t.

Hunc

832
antiqvissinio,

DE

S.

CONFICSSORE. ANTONINO EPISCOPO


an-

ad Hunccpiscoporum indicem, quum

srpc

descripto,

multa n-t. ;-^- ulibranus, ,ui .n verbis piopuo / ab anno 11-2b dani de suo iidjecit,

r;.epe.gUus.ueadannunai760V^^^^^^^^^
illud

rius

Murafo secundum puUici juns fecit hac ralione exortum (2). Tertiumvcro

detriniento ex tanti reparando Ecclesiae nostric et sede implenda mpastorisr.;oa.;jactura, procerum coUecta Lto stalim conventu, cleri et Eminebat in clero nostro Anlofuere suffragia... expers labis praestanUssima probila.s atque nii aoclamantibus un,vcrs>s, iuteRritas vitui... Itaque sanctus inauguratione, sancti decessons
teslinata

1)

7:uLBelkn.a^eiWaiterd>ack^^^
fu:

Antoninus, qu, vn-luUs successor pruituit nobis

mi C. 133) cii^.^ ev inso codice 1 (Ambrosiayio Mediolanens.s c^pi.uli scaU Kll. in Ubvo
'^^ CKceptns '"'^^'^ qui dicebatur Beroldns, prosa et x c. su variis continuatus et tur ibinne a pumo Bar.,aba de Barnaba, pr.mo luctus qnoque proo.m.o .uctus qno,iue proo.., qu.dem episcopo. Hic Beroldus
,

sancti nomen pra,.propere apud omnes pra3Jndicio pastoraU hnjus anUst.Us obeundo

obUnuit. Latum campnm catl,ol,c, regjs Ar,muner, aper.ebat adj.c.ebot, ut stimulos currenU reUgio, qui

^rti per Ev u"cU. semina,

telicius

postremum

sed,s

:!;:::7So":;:u;opost;jobanne.Bomii>.^
n de continuatiombus ,rum catalogum cum Beroldo inseru.t Novo manu continua eKceptum. cm et 1209 con ecto Tse iam intra annos 1205 1371 paucula n. ane post annum al us niidam oatalogum usque aLcit E. hoc Novo Beroldo ediderat Muratorms (3). fd annun. 1202 jam dictus Bevoldus porro iUe code. complectebatm y 0, u t Beroldi libros universos ei alio anno 1130 cn-cter (4) ; is ait OHrocchi. ipso usque Beroldo Catalogus fortasse a
.

^f^

^-^

,^

g.

joanne

jacta, .n uber,o

fausto eo '^^ excrescerent messem. Et sane tausto e, rem saoru.n pasto-

.nitum inter empo.-e videbatur


templa,

re,i. et

ret

Ue vWent^ exc.taret in Dei cultum hic autem novas scnpserat Ferrajam basilieas. Anic Oitrocchi quonam auciorc In eo ma-

certamen quum regem quoddam veluti Deo sacra.d est cathoUcos,


;

S(15), ai

^^-a^

: nescio b^eres.m, qua elaboravit ut Longobardorum xime extingueret. Tanta autem gens ma respersa erat, sancut v.ventem et.an. sanct.tas .Ums fu.t Bcsutncs, ^-^Oobarbomines appelU.rent.

^
lum

o^rd Ans imum

V...

ex

vetust.oribus cata og.s

^s non nomcnatis,iradii S.

Anto.nnum opcram

lcinnatus

et

auctus

fuH i^. .^-

antiquior estBanfer bus hacienu^ recensitis sceculo gensis C. 47 (P. L 8), ^'^'^f caialoquo exstai ^f f/ ineunte exaratus (G^, in

y^^^.

Arianorum dedisse ut pracas consuctudmcs, nondum stirbarbar^ gcntis Mediolanen,st ompitus eJacias.eprovincia Et omntum primus, ni
nino exstirparctim.
fallor,

opm^onesjt

Arnulfum. anno rrp'>op..^ usquead Dummler


?018 defuncium..

Galcsinius de co narrai

HU

ferv.do

Eum

Ernestus

memoratur

"^"^tjain vero in
PRimF.

S.Antoninus, r,rus:

omnibu^ exemplaribus legio^^^^^^ ANTONiusEP.scorussEmT ^nnos I SmPLlG.AAD S. KAL. NOV., SEPULTUS EST
quod in
libro

animas amore abohta fmsse [u,us erga Deum et urbe a b-rbans reb.ta pessima exe,..pla in bac .l^^^a^ >ncnhaba,it Lnpore quo Med,olano anno Go7 (18). \ eSaxius : Fuii e vivis ereptus quiestio exsisiit ex dicendis patcbiijuc

runuui

NUM

diciiursx^c^vs Mediolanensis seu Berotdino quaappellationeinaluscodciANTON.us (8), caialog^ cohonestatur. Pr.-etcr hanc bus non scriptombusde meniioncm nihil ex antiquis qute vero recenitores sancto prscsule discimns; pleraque etsohsmxa iradiderunt, duhiasuni iiaque seu Antonmum conjeciuris. Antonium
,

nisi

m.etropohtant capduh

omnium

5 Quod in

difficiiHma. <^ caialogo S. pcr annos vetusto episcoporum


,

Alnnmsa.no.

prtcfuisse dicitur,
alii

duos Ecclcsi^ Mediolanens^ ^^^^-^"^ id quidcm fmbetur pro comilliid

bicnnium mrto sed quandonam


rii,

incepe-

(ut^^mque nomen apud altc^mjamusitatius est) ex nobxh familia ortum essc dicuni Fontana>^m Uediolanenn Joannes Franciscus Benlurimi scriptores, ui
C
^,,-ns seu

veieres reperjo, scd

Saaius 607. Olirocchius 661, i circiter 657 ; oque pebrochius deniquc annum Argcaius {\% asseniiuniur tum Philippus iZFranciscusAntoniusZaccaria{<10)ahtque
circiter 070,

rius proponit

atiter computant. P^^''l!^'''J?''.fannum circiter 677. Ugheth^s

a-

scripiores.

hghelBesozzo (9), ei post eum iU), auctor Tabut^ ^/lus (10), Ferrarius Mediolanensis chiepiscoporum Ecclesi.-e eam opinionem, quai nullo

{m

discrepantia hinc orfa ridetur, ^ iacunaquicdam Quod in laudatojam caialogo .Joannes, qui annorum est. Ihienim diciturS. successii circa anomnium fere judicio Forh

Qux

aliique

Vcrum

num
annos

644, sed,sse
II S.

hinc profecaniiquo confirmatwr testimonio, quod ohm, inmulhs liahic

b. Mauricillus menses IV, tandem


ct

--^ ^ ^^"\^'

""c

Ampehus
circiter

annus V,

tamcrediderim,
cimtatibu.s,

populares sancH nobih cuidam fa_

072, ut

quidem usque ad annum penc inter omnes constat.


anni septcn-

milise adscribi solebani (13).


qui prKfuit

EcclesiaeMe
diolanensi

undenam acceperint 4 Nec magis apparet auctores S. AntoBesutius, Ferrariusaliique ob eximias virtutes m ninum S. Joanni Bouo die festo S Joann.s episcopatu success.sse .n Balthasar OHrocchi (14) Tio
Baptist*.

fiuni Qui numeri si adduntur, mensihus ; oon'rastsum. decim cum quatuor Fo> hs mam subducis ab anno circiter mquo
obiit

ad 072 quo

deccssit

Ampclius, annos

viginh octo ; ita ui efficlcs circa

discnmen
:

sit

Dc quo

nodum expediai decem annorum. Ul hunc


Uab.,aadieu.31
tom. Act.SS., pag.54bet eqoct.

S,

141 et seqq. -Scriptt.. tom. IV, pag. Mcdiolan. h.st. (4) Eccles. et seq. nart U pag. ,^7. seq. (5) Ib.d., pag. II, pag.7( ot parl pag. Decretalos Hseudo-hidonanaj, _(6}Cfr.Hin8chu.s, 7o et seq., Gesta Berengarii impe,--, pag.
.

(1)

^Ol.Mon. Gonn.,tom. VIU. pag.

R'-">^^^

"

"

i^J^^^^^l^Z
31 oct. ( Sb. t^i^ g^diem
'

f (3) Ib.d

tom

Glt
vLiV
Itil

P^^g-

'

J &> t>at.

(10) Hist. pont. d.

Milano. pag.

10.

(7)

pont.229 (9) H.stona Scriptt.. tom. 1, part. U. pag. 1023. Milano. cap. 40, pag. UO. Mediolan. ficale di SS. IV. col. 68.- (U) Catalogus (10) Italia sacra, tom.

et seqq..

Hal

1871.

(8)

Muratori,

Rerum

Ital.

Archiepisc.Med.olan.senes.tom.I.pag.23J. _,c/opcraS.gonii.ton.U,D^^^^^^^^^^

~ (^^' ^' _

^^.^^^^_

i^,^.

ZS:2: r^Xv7n!"ig"LKXXni. pag.


Chiese
d-ltalia,

Cappellett..

tom. XI.

132.

^^^^^^^

OCTOBRIS. DIE TUIGESIMA PUIMA

833
.

IV ^wi Wcerei. aii Papebrocfiius (\), mensibus pra-ponere annos deS. Ampelio tribuunlu>\ transcribenti cem, et credere eos excidisse
catalof^um, posset episcopatus
l.ic

(Mauricdh)

protrahi usque ad annum


erit

Chnsti (J68...,necopus

monacnaii quinque sEeculis posita sub reRimme Serf Deus,qui sancet regulaS. Benedicti (6). pasiorum suorum pretiom exuviisadcigdat, corpora sacra sus non est Antonini aliorumque Invenla et cuiiu carere debito.

,:

AUCTOBK

^ ^ ^

De S. bic vel alibi hiatuin admittere. quoad certius aliquid occurrat de Antonino vero, anno 657. tempore mortis, lubet eam adscribere

uUum

diuiius ialere inventionem enim suni aymo 15n, eamque Rubeus mulii aucioresscripliscelebraruni,ui

tiOO
'

OUrocchim vero rimas erplere conatur


in-

temporibus aliquam sedis vacationem hisce


terserendo, viflelicei posi

mortem

Fortis ca-

Bnlihazar Olirocin VilaS Cnroli Borrommi, a opt'ri illi adjeciiO)> Carolus chi in ywtis quas BorroPeiri{S), et ipse S. Carolus BasilicaS. pierique mmis in Uiieris pasioralihus (9). Sed
auctore.^,

Ihedram episcopalem per annos

circiter sex

n>orlem vacassf^ opinatur, et post

MauriciUi quinquc; Anlonmum porro per annos circiier vocafum /msse ad infulas Mediolnnenses
ei

b. ecenium summaiim mirantes, faciuni; qmre seAntonini menlionem non transhitioquendam poiius ducimus Historiam a Papebrochio ex italica nis latine reddiiam
relatione... a

anno sequenie, die 31 ocanno 660 incunic, Nos quidcm inenolohHs, e vita migrasse (2). non dabiqus!sfioni solvendic operam
dahili

Cassmensi D. Placido Puccmelli.

mus
nini

certeinier annos scd id notasse juverii consiiiuendum esse h. Antocirciter 649 et 6G8 ejus (lecessor episcopatum : 6W. quia
,

narratione ,quam, decano,editaaO)./n haceni^n authenlicis con/ecU, aucior ex monumeniis frequenier memoratur. sancius noster pnesul

'%M.nmue

mensejunioannimo. a^^<^^s
^_^.

consentiens subscr.ps.t Joannes post synodum Latcroncnsis amio 6^0 celeAciis concilii qma omnes consenimni Mau^
hraii (3)
;

possessionem at)baiix nachi Casinenses in novis his nicolis S Simpiiciani venisscnt,... divinis laudibus noctu dm-iue nrima cura fuit,
;

^^.

,enubus,

668,

B ricUluml Antonini successorcm,

sedisse sai-

temZnscs
clnque;
11.

est fdcm, Ad summam id propms viiam amisrsse. G60 rntoninum circa annum

quaiuor, dein Anrpelmm hLc vcroohiissc anno c^rcder

anru^s

qui cum plus ccquo decantandis aptare chorum pla.mt rean-ustusvideretur.laxare spatium adh^rebat, aUar. parieti absidis
.no^to.

^.

mai..ri

S.

sed.hbus sub media tnbuna ex patrum superiorum, dlud


et substitutis

quod

in e.iu^ lo.-um

isticubi nunc lectoadverso sedd.um collocare,


valis pluteus n.inor

consistit.

Hoc dum a.dur

U.

S.

Antonini

sepnltura.
et

p.gnoi-a idem altaro sacra eper a sunt mtra Antonim et Geruntii. Ss S.mpliciani, Benigni. no. Vmius civUatis ; nec

Reliciniarnm inventi*
lutin.

trans-

^..n
Alexandri,

Vmoelii

autistitum

martyrum

S>--'^ ^^^^^
ep.sc-np.

^^Eamdem
a n
,

^^''"^*f'-'^;.^'-.(;,tonn. Uidem archiS. .\monn ibisunt reperta, qu^

n%

sanctique Vi^iU. Carolus im'entio^iem wxrrans aif,ossa Alia quoque, Petri (IIV

Tuden ,,;

S.Antonini

T ^^

ca ^^

ouem jam

Siepe

laudarAmus aniisiiium

T^

-^

,,^

diCitur h. ^nlalodO sCpultUS

tio iia perqii

PlaadusPuccine/ln^^l)M

t.ans

^'; '''rr W aepo sub aliar


i

"?/. ei in

qu. rpse eiiam post psimodum h;EC ecalii

^^f'"siiics

^;

TVntoninus, scd
u

etiam anii-

Ucdiolanenses

.unt

u.n-

cebanl, p< <>\"

^'.

dcm,mc<a
sunt annr,

demiraim" 5" ^ memorata est a et

eccles.a s. Simpliciani

scriploribus per
'

plwa

,5n.

.,!,,. I-

,.^,,, et

nonmedwcem

accepd

c''l'""'""<"\"^^,Z% ^cdes facla gu^jampridem '^.i, p,cidus


Pucc,cll,,
^

^
m- ^

rf

lemporis ^^^^,,^
ss. GF.Bi:>T.i

ET """

Supva hnsce capsas


div,ae.
;

9"'^'

gula^i iu, abbafs

"'"''^ irmrt composila lu.t


et

,^raUa.-e m^.m pu",


;

quarum

supn.iP-"-;'',^";^gi
Tegufa legui

'pXi T.-.den..ni,
inLtvasuscepitossa

"-"-P-Vr capite
absque
,I

vvil

nr A

Sala.BiografiarfiS.Ca.loBor

(2)

EccU
(7) )
(

0)

AcU

Med.ol.
f-ii I

SS.. ton.. VUM^P;^;^^^ii,tscq^ o"'-IlSS . SS.. tmu. II. (4) Acta <;'J^S27. ^ll vi.col.3(i7.-(4) toiu. * ' nUrocchi, Eccl. nhlte. Concilia.
hist.. hit..

Do

vita el
,

.ebus gest.s ^.^^^

et scqn-'

M.diolam nol,i\

()

^^^^^^ ^^^ ^^^^ ^^


'j'*^''

g^gtw
Mai;

ot sen

Bnxn? "^*'

,,jj ^''

Acta eccl.
.,,,

Cf

'^

Ociohris

Tomus XlU.

834
AUCTOBE
R. D. B.

DE
;

S.

CONFESSORE. ANTONINO EPISCOPO


diolani
lini (4) ,hi,
..

caDut S. ANTONiNi intra cv.m nonnulUs relKiuns aue est vas ligneum Eustorgn, S. Mauntii,S. S. Dionysii Aveopagitie. atque sepulchn DomiS Gervasii, S. Antonini clauomnia oooperiebat atque
,

quci;

compositumquo-

MedioCorpusS. A.ntonini arclnepisoopi

complexi brevi marmori inseulpendum autmilo, hunc quadrato

Non muUopost

memoriam

S. un.verss. rei

SimpHciani mona-

curaverunt, sicut, roaue iUinendum

sacmno

nici.

Simul autem

ipsorumestlegere,..ocmodo:D^O
nelio, arcliiepiscopis

M..D,vts

debat mensa ipsius altaris. 11 lia se res hubebant,

quum
anno

Ea

recogno-

vit S.

Caro-

nhbas, SeraphinusFontana,

l^onasl'^'' i581 6. ca-

lienigno, Antomno, Simpliciano, Geruntio,


etc. (5).

AmuOi etiam

lus Borro-

rolum Borromxum
cognosceret ac sub
Isilaque,

rogavit.ut retiqmas ualtare

novum

^^^^^"^
recognitis

sacrisossibusprivatim
statuit

Mediolam, altari marhoc temporc in novo Ea: Antonini reliqui^, nec moreo quieverunt S. au^-ca,7ium in locum translatx fuerunl

mmc quieS'
cunt.

iTll^aJianniim,

tranM^on^^^^

rae anno sequenii, die 27 maj., deinde ^"M^ore decreta. Appropmquantc


vitatis,
n.aji,

ceeb.^
testi
.

sentiendum non cst Simplwiam ninum ex lempto S.


norroma^o trauslatum e..se tana.n (G), quasi perpetuo

VgOeUod^cenl^:^.^^^.
a S. Caio o

-den, metropoh-

ibi

mansurum. Et

accuvatius ^-ognU n^^^^^^^^^^ san-as reliquias et p..i^m.ssa, ac brevi ovat.one


recitatis
si,.e pv..nemorata, non s.,.e lumm.apeviaestarca pr.memorata, ape a est arca capsa S. Snnp .ci n nus. ei ctracta ...i* bus, et e.vviav>Ki inde Anton.ni, quod supejme Sus uUt etiam caput S. uc dent.bus .nstructum ad novem, mferne sex

^lonnnu.. ipso Ascensionis ecctesiam S. S->'P^'^'-" rediit ad


lctan.is

d.e. tu c

Ine. aitsLius

elenci,o (1), in

;^;'\;^

sanctorum corporum et minime leg.tur corpus S. tur in templo maximo,


episcopi. Antonini Mediolanensis

recenter ed to reliquhrum c,u.e colun-

M.rum autem

^-^^^,^^^
^^^^^^;^.^,^^ tonslatione

,,,bus secul.s explet.s a


p.^tiosi Ughellus, pi^tios.

quam somniavit ^,,^ ^..^^iavit

prorsus evanmsset. hujus pignoris memoria

erat,

mandans

ut argenteo capit.

^**^'

Vasculum deniqueUgneum.sup.-a

"';^"^f "; .na.c;itum,cum

Anton.ni; att.-ibm reUquiis (quas inter S.

mona-

8 Ul.

De

S.

Antonini

cullu.

B chisVsl4p/^Wnainsacr.stia<,oUoeandum(l). maj. pr^ece10 Sabbato dominicam uUimam et anno 1582, omnibus (scilicet cardiruih dente co.-am istis
apparatiS'

juxta Ejus ofnciuni Mediolani riluni Anibrosianun.


opinati sunt Scriptores aliquot rccentiores
S. Antonini

sima pompa

Paleoiio, episcopis

ei

sacerdotibus

^-"P^ciilfusnon e

monachts Casmcn mis iicmque abbatibus et denuo solennis inspec t.o sibus) instituta est qu^deinde pn^at.s qua^deinde a prx'latis sanctarum rel.quiaru.n sanc.a,.um reUquiarum -pra ma.us a t u^^ humeros, et
:

propecorporasanetorum.ac,mMme^^^^^^^ .-

P-^

sublata. ,n

fuerunt coUocata.

(2).

quod qmdem ^P^endidissicuii toia eccicsia

sime eratdecoratum,

atque

die 27 maji, ndem epiipsa cimias. Postero ordiuumreligiosorum chon,... scopi et abbaies, presbyterorum coUeg.a mo.iacbi Cass.nenses,... tria m.lUa nume.-ati. qmuniversa. qui omnesad

u,,poribus depoetp^oinde. 'ZfiralLmsanctorum ossa, et proincle. siia nisialiorumsanctorum mariyrem ahquv^ sepekoc ipso quod juxia sanctum fuisse renunhaiurn^
..,,

";';";

co apparet q nod juxla niariyres


cmditusfv.it.

hcbaiur, eum dicamus oportet S An oSi res iia se habeat, Sisinmum, Martyninum, statim utjuxia SS. sanctocondiius est,

rium

et

Alexandrum

senatus et magtstrabusque se conjunxerant Simpticiani proccsserunt tus ab ecdcsia S. iemplum meiropoapparatissima pompa ad fe.-culis s.nguUs sulitanum. Umbellas autem,

rum

aut

beaiorum numerum

Sedfacilius hxc dici jam docti plerique opimmtur. ^'"P^^"^;; sanccura ut ^^f^ omni tempore christianorum
fuit

fuisse relaium. quampi^deniius credi,

portabant gubernator, perextensas. per vices senatus pva^ses ipsique synd.cus, canceUavius, titulares aUique pr.ma. senatores. magistratus. adid numevus quaUtatis nobiles.quorummagnus ferculum.auro textili instraconnuxevat.Primum et umbella sustinebat arcam S. Antonini,

tis.imis locis

mortem conderentur eorum post sanctorum marsociarentur covpora; adeoque ut


oratorus e

tyrum sepulcris, aut ut in imcomponerentuv. Ut his modus licis eorum concilia, episcopi, mulponeretur, imperatores, (singulari tas tulerunt leges

basi-

iamen ratione
semper

tum,

distincti (3). Qwainte-ebatur serici viridis, auro sequebantur. Postquamautuoralia fereira in ecclesia metroiem decaniata fuit Missa Carolus cum episcopis in tede b. poliiana, S.

hahiia fundatorum id, prteter ahos popularis ardor (8). Atque feceruni dociissimus vir auctores (9), planum

ecctesix); sed vicit

Simplicianiduodecimpauperibus epulum mtnistravit.


,

Edmundus Le Biant (10). multis momim steculorum inscripiionibus,


linum Nolanum, Augustinum Taurinensem.
16
et

proMispri^

etLicdoSS.I auvicusMuraiortus{\\),qm tesiescttat

Maa^imum

transtulit

(dte 3U majij, 13 Ad completorium adfuerunt

sub novutn
altare.

ambo

tam in bunc

conclusuri solennitatem tosacvis, quod depositis sub aUari veliquns PontificaUter indutus actum est.
cardinales,

modum

dici sepultus, coniinuo debet

arcbiepiscopusCarolus.post decantatas letanias,


ac et incensatas lipsanothecas,

annusolum in non meraius. Antoninus quidem,


sanciis

Non

iiaque

si

sub quis reperitur in ecclesia

altarit

sindonem albam

SS. quatuor plumbeis capsis instratam, capsas Antonini intra altare ad cornu SimpUciani et
evangeliicollocavit,...
titulos
:

acsupraipsas hujusmodi

Corpus

S.

SimpUciani,avchiepiscopi Me-

templo,sed sub ipso altari condxius culius rum neque id certum haberi potest enim alia exempla ecciesiastici indicium. Vt Gervasium omiiiam, S.Amhrosius, quum SS. ^nc deposuit (la) et Proiasium subaliari
:

est;ve-

(1) IVid. img.

4(1.

(2) Ibid..

pag. 47.

(3) Ibid..

pag.

et seqq.

- (lU) Les

de la inscr.pt. chretiennes

Gaule an-

48._(4)Ibi6.,paK.49.-(5) Ibid.- (0) Mediol. series hist., (7) Archiepiscoporum IV pag m. Acta SS., tom. XU Oct.. pag. H21, () I, pag.2;i4.

Italia sacra, tora.

tom.

4-1 et seqq., tonu U, pag. 22U et seqq. (12 185 et se-iq. tora. 1. dUs. XVII. pag.

D Ane do^,

(9) Cfr. Franzenius.

De funeribus,

lib.

IV, pag. 2U5 et


lib.

l,

lat., ep. 22, ap. M.gne, Pati-ol.


1^21.

tom

col. lUui. tl.. Wl,^^^'f-^'^;

Beqq. Murcier,

La sepulture cbretiennc.

UI, pag. 75

ActaSS..tom.XUOct., pag.

DIE TRIGESIMA PUIMA OCTOBRIS.

835
AUCTORE
R. D. B.

A ego locum,
est

aii,

prjcdestinaveram mihi

ilignum

tificatum,

enim

ut ihi requiescat sacertlos, ubi oflerre


;

unicuique ecclesiastico homini fere liberum fuerat componere breviarium ex animi


sui sententia, idque sive typis

consuevit

sed ceilo sacris victimis dcxterum

impressum, sive

portionem.

Plura ium

illiua teoi

tum

inse-

manu

scriplum arbitratu suo divulgare.Ita s:incsuscepta operis emendatione, in

qucniium speculorum profeiri possini documcnia, cx quibus appareai sepuliuram sub


altari aliis

lus Cai-olus,

eiiam

quam

sanviis fuiHse conces-

sam, quamquampletmmquehaberipotest singularis venerationis aut grati animi significaiio.


ed x eo
tyrologiis
'l'?

eam formam qua nunc extat, adduxit. Jam vero in bremarium iilud, a se anno 1582 editum, recepii S. Carolusnomen?. Antonini,s/mw/7c
prxcepit ejus festum agi solemne ad dicm 31 pontifiociobris, recitato officio de communi

Verum,

etsi e loco

humationvi nihil

certi

cum confessorum
successorefi
et

alque Missa ceiebraia. Ejus

quodinmar- de culiu ecclesiastico

tamen

constat

hunc

Antonini colligaiur, jam incle anliquitus in


S.

Federims Borromieus anno -1025, recogniCsesar Monti anno 1635 breoiarium


.-

sanctus dicitur.,

^^,-,. numero fuisse repositum. sanctorum ,.mP.rn fuisse renositum. In calaqui libro logo cpiscoporum Medioianensium inscriptus e^t, et qui aliis sxculo

Beroidino Xll, aliis

SiC.culo

nominc

sancti decoratur

XIIl cxaratm videlur (1), signum : quod sane

dies ibi sanclo nostro praisuli assignaiur 20 octobris; ideo fortasse, festus dies uctoquia,wi ait Papebrochius (4),ultimus Sanctorum Omnium. bris concurrit cum vigilia

ium ediderunt

dici polest

venerationis jam antea exhibitse. Legimus etiam in lialendario Mcdiolanensi k:\\.(Novemb.), scripto inounte anno 405 Prid Galesinius vero, Antoniiep. Mediol. (2).
1
:
.

anno 19 In breviario Ambrosiano edito, Cajeiano cardinali Gaisruchio, 1841, Caroio teriia : Sanctus hxcesi offcii^. Antonini iectio
Antoninus, quem
sancti .(oannis
est

sccundwit
;;;.;;;,,^;

,,,^^j ^^^.
bris,

Antonium vocarunt, in cognomento Boni locum suffectus


aliqui
in

sancli

in martyrologio quod anno 1578


hijec scripsit

vulgacit,

Suscepto Ecclesice regimine,

id

potissi-

31 octohris : Mediolani, episcopi et confessoris ; et adsancti Antonini

ad diem

jicit

innotationibus :]Lc,i\Qn&.xvns

ct

Ubro per-

vetustoecclesiiuMediolanensis.

Quo

testimonio

recepit Baromus nixus, sanctum prxsulem a se anno 1584 in Martyrologium Romanum editione editum quamquam essulabat ex verbis laudavit atque dnni -1583, et iisdem
,'

ut pessnna muin incubuit vigilantissimus pastor ^ barbari jampridem hu.c vitiorum exempla, qua> ex populi sib. comsolo incubantes relique.-ant. animis penilus deleret. Quod, missi oculis atque pontif.catus sui juvante Deo, intra brevissimum non tam novis spatium feliciter assccutus est,

piisque

inst.tulis,

quam

vitie

sua. sancl.tate

Galesinius

Mediolani sancti Antonini episcopi


agiincepertt, neque nec perciderc potuit
Itbro

plane adm.randa. pastoralium tiie aliarunuiue

Humilitatis, patientiu^, v.g.lanvirlutum cultor exi-

et confessoris.

qjusque festum agitur

18

Quandonam festum
itii

honore fuit, ut una mius tanto apud omnes in cum adhuc in viv.s esset, pi-;Epopulorun. voce, anno sexsit sanctus. Ob.it

auctores

indicani,
(3).

Mediolant

Papebrochius

In missali quidem

anni 15t!'i, ad vltimum nomen ; sed hoc ipsum scriptum est S. Antonini omissum fuit. Immo in breviario anni utrum umquam ane b. definire non audeo

diem

octohris in-

propere appellatus ce..tesi.noquinquagesimoseptimo,etsepuUusest ejusque memona basU.ca sanct. S.mpliciani celebratur. M.ssale quarto calendas novembns archiepiseopi Caroh de
,

W9

Imbrosianum, eiusdem
tupis

Gaisruck auctoritate recogmtum,


episcopiet

et

anno 1831

Borromxum.memo^^atumfuer^tneC' Carolum Ambrosiano.de quo Federicus ne in breciario ab


Borromicus, Mediolanensis non dubiiaiit anno 1595 ad 1031, scribere breviario a^ni 7:::ns quas
Sanctus
Garolus, cardnialis
sanct.i.

mandaium,exhibet Missom decommum Xnonun confessoris inhonorem^.

archteptscopus

llebLdam..

\^pr.^^
Piaxed.s

cum
^

'

cX
adn

nonicie

"

Mediohmensis Eccles. gubernaad hujus ex quo preces caaccessisset, breviarium perturbate Ambrosiano rilu recUantur,

^f^^^^ sancH mrt 29 octobris.quo etiam <^<l^^^f^f^ ^^'''.^'^'";^;" nis fdelibus venerandum ^^/^ rf Simpliciani altari majon (5). & uie S dlorum etcommun.bus ad Lect.onrbuspropriis F Medtoianen.^ Romano ntu u m qu. inEcclesia

mc

^-"^''^"^ ^^/^'''"''

utuntur, editis

anno xmjussu

ordine composUum dum et nuUo prope ponNam ante ejus sancti archiep.scop.

stgnalur 31 octob> archiepiscopi, festus dtes

is. f^^^^l^f^

it

^ ^i7

(h)

Guida

alle Baci^ funzioni

.11, RO". pag

pag.LXVIl

l;f --If;

'J;;.''om.o=chi, Eccl. Med.ol.

d.dan. 1854.

m^@m^

DE

ooU

DE

S.

NOITBUUGE vmCINE.

DE
R. D. B.

S.

NOITBUKGE VIRGINE
COLONI.E AGRIPPIN^

COM]>XElNXARItJS PR.EVIUS.
I.

De

Actis

Sanct^ Noitburgis. Eorum


conscripta sint.
^oyianonnMs vT
,,-

fontes.

Quandonam

VER.S.M1-

Noitburgem virginem,

J
-i

hodie Acta exstmt M-Po itaoue Noitbureis, de qua nobis

^^\l^^^^^^^^^

'"f.'-''-

Dccxv.

kJ. gam,

Nortbui-pem,

impnmis discernamus

'""'""

s.oUbur.. ,j,ortet a atns eodem nomine vocatis. Scd,ce -y,,..8u^ yotlm,-ciam ancillam, q!C sa-culo i

;
r,

^ f, ,U,que "''"." 1^^^^^


.

^
'

,~eferimus

Actonwi scriploActa po,-ro.


auasclasses 1
,-

,'

T"
B

,neunte XIV in comitatn T,jrolensi sepdiem no,-uit (1), cuju^que cuttum. ad Pius ,.apa IX anno L,l.-is celeOe,;;mum. 1862 confirmavit (2), coluntur d,e ^6janua,-it, Notb,-ga quiedam vidua (3), et die 15 septemyotbu,-ga v,.-go, /ilia, ut na,;^ant. br,s, Au.trasia,. P.-iorem omnes t,-adunt s^regis

A7/Z

et

"""^;
eommode

ans

''<f''^^"%um

^".Xtl,

C;

ct

ex

ca qu^. Su- E

descnpta (5), ^^^^^^^^^^ '''.f rius echdit, .., o aeano . Martvii ood,ce tum \ ita ,n''^J'bll,
eccarata (6) qu^ 'l^f^2'To\um st.ttLus Act,s non
;

^^

aL
IX

sed

Zs
^lee-

culo

vixisse in dioecesi Consta.rt iensi in Germania; alterius vero Hsto.'ia. quoniam videtur. <, nisi patrum memo.-ia p,-odita evenit ut minus certa et e.rplo,-ata est. Quo Notl.urgam lonnuUi ktstorici eamdem

etiam

tur ,-am classem pe,H,nent

"''"^''"^^f ''f '17 Id esse fus,or,s VUa>


1483,

'l^''^^^)^^

anno

""'^^^^^''^Zl f''''^;"'^^^-!^! supplemento Lgnd^ -4,'^'=^

Znc

Jacobo de

r,uta,-ent

ac virginem l,o,no,j,am,

ad diem

TMZr<^c%ueceleb,-a,a'm..Sedqua,,tum gestis, qum cotlige,-e est exut,-iusque rebus


hncpoputa,-i t,-aditioZ. illinc manusc-iptis consignat. fue,-u.,t ,U. Bei se,-v.

'' "'P' hum fe,-e e.rh,benl Acta^ mss., ct /Ji'^,^^ p '^,^ '''"qu^ Pater Joannes "27ml Boltandmnos nusa ixs etmm "" ^^^

W"^ "'^^^

dentur quje, a Bened.,ct,ms ;;/;'-,

.,^^

^--^*:- .^^^^^-^^^^S^::
''^

^^^

Jethnico
p,.ope

p,-incip, nube,-e coge,-etur; hinc,

.Nccka.

locum ubi nunc stat pagus Hockkausen. ad Nic.;.m ' flumen.non procul Heide.lbe,-ga, vitam seg,-egem in specu e.gisse ; multos deniqZ homines Ck.-isto adjLxisse. mi.-aculis Cetiam wst obitu,m clarissimam. Cujus Acta tlSaprora nuper scriptis mondaia fue~

tum

/^^'':'' f-^^^^^fV^i N'tb" est ut tnde ol,m S.


,."

^'

!^'';;.^

;, '^

we,jdus

''-'^''f^''"'' cod.ee eanon.coram i egula, lu.n

Apog.-aphum

se,-iatu,-

C m ^>,-s "ndo,"k. ^;-"^"f. nunc tn reg,a b.bho^

C^^

tkeca B,-uxeUensi, cod. SJ.i.

4 Quarium deni.ue
Heuberger. Is
historia
'^^^

runtiiunemonondiversavidebHabalterius
Noitburgis Actis, gu. Jam mur. Plecirudis, ucror Pippini Herisiallii, a moriio Coloniam digressa, monasierium in
breviier complecti-

stscuH XIII transcnpsU

^-^^^^^^ Z^H^ion. er^dUus


PJ^fjff
,,i,nclusesu

mense

ei -^-^^Zt^^^^^^^^ quum episcopalus Colomensis anni 1846 in valetudinario Januario

Virginis ^dificamt ; ubi sororis sute {Uiam, in virtutibus Noitburgem, omnibus e,-udieii- Quum hanc consanguinei,

honorem B. Mari^

Confiuentino obiit, multa monumenta pridem a se collecta, ;';. /^^'^' ^'^^'^'f,;-^^'^ exemplar UiC b. Noabminter

jam

postobilumPippinifdiorum^DrogonisetGrimoaldi viro nobili in matrimonium dare cuperent,Dominum virgodeprecataestMvitam


potius amitteret quam virginiiatem. Voto Dominus affuU, ac serv.-e sua^ funus decoravU miracuiis: siquidem duo porieniosa lumina

\ reperium fuU aecurafe ei ^^^ gis, quod .^'^''^'I^ff.^'^^^^^^^ ijumi huc ex urbe ConsfanHa missum fuUdie rf.^ W anni 1847. Ab aiiis Actis eo maxime tum quod inscriptum estSeTmo<}e\iij.^.J^^^^^ burgis, ac reapse lamquam concioms fo^^mm

07nniumocutisobJecii,etmortuumquemdam, eodem tempore in ecctesiam iilaium. ad viiam


revocavit.

habet, tum etiam quod hs^c modo [S. Noitburgis] quiescit siensium prupe Conflueutinni

senteniia dees

domoOrutiuxnplei isquc

qu^

codicibus iegitur.SermonemautemhuncColoBn.'

Acta SS..tom. IV Sept., j.ag. 709 etse<,q.- (2) Ana1811 et seq.. lc t junspontificiuton,. IH.Ber. VI, col. 750. Ron,J 1803 (3) Acla SS.. ton,. II Jan.. pag. vie de madame sainte Notburg, Fa4) De BeaucheBne.
(1)

et seqq..

WurCGburgi
oct.

181. Cfr. co.l

n.s. ^^' l^lbl

xcll. S.^^7. fol. GO et 71


a.l

(o)

De probut.s
reg

sanct^^^^^^^^
Bj^^^^^^
; *

dicm 31
04.

(0)

Cod.

ms

b.bl

^^^

fol.

risii 1880.

Stamniinger,

Fmncoma

sancta. tom.

I,

pag.22

11709. -

1 17(. fol. .37 (7) Fol. 358.-(H) Cod. VI Jul.. pag. ^H. (9) Acta SS., tom.

clr. coci-

DIK TRIGESIMA PUIMA OCTOBUIS.

837
AUCTORE

nife

Agrippinx compositum

esse, ecc

ipsoprO'

Solemnitatem prfficemio colligendum videtur. loci auctor, decet incolas bujus sentis diei, ait

Vitam ab bant Aliquam nostrse S. Noitburgis composiiam, Inqulpho Crorjlandemi fuv^se asse^ntenescioquonam auctore Ranbeck (10)
rit.

R.B.B.

magnis attoUere laudibus nus magnincentiam suam


suce sanctie

(luia

misencors Domi-

in

hoc spatio sponsui


dignatus est. Colomic, ibi post

Frustraetiam quxsivimus librum gallico qut insermone editum Coionise anno 1642,
scriplus est
:

Noitburgi

revelare

La vie

et

miracles admirables de

Vixit

autem Dei famula

S. Noitburge (\\).

mortem diu
In
Composita
sunt sccun,(wn Vilain
Plectriidis
aliaqiie

aliis

quiemi, ibique miracuhs claruit est porro exemplaribus aut nullus

prolofjus, aut plane dicersus. 5 Quisnam fuerit scripior ei


rit

qua xtaie vixe;


,

II.

DePippino medio ejusque


S.

omnino incompertum

est

nec fontes e
certo

opern.

omnes quibus narrntionem hauserit consiat inter Axpossunt indicari. Imprimis quas se adhibuisse versas cbronicas et legendas,
testatur
(1).

uxore Plectrude.
gis

Noilbur-

natales

et

a^tas.

Monas-

Suiberti

numerandam non esse vulgatam viiam (2). quamquam simHisest

terium Colonia^ condilum.


Aniequam
S. Noitburgis

rfe Plecinuiraque scriptione hcus quidam alia omiitam, S. NoUburgis trude. Ut enim sn-culi XIII, quum Acta reperimus in codice

Viiam cum

commnnicamus,

qute ibi traduniur

Sieculo

de S. Smberto coneinnata sit commeniiiia itia fuisse ab auctore farrago (3) Sed usurpaiam >psoaccipimus {>.) Vitam Plecirudis, ex

XV cxeunie

aut

XVI

ineunie

primum

sitionem veniant necesse esi; scriptori /a- a Pippino apparebit qmenam sii aucloritas Pippinus, ait, S. rege cienda. Absoluto prologo
.-

suiit, ex quo facdim ram diatur

M dim^:

tectore

IuActii,fHiie
oiitiqiw.

non

perpe^

nostro conjecturaliCausa autom bujus desponsationis regma^ iUo -luod in UbeUo tev consideratur ex legitur. Is olim, nisune fatnostra. Plectrudis aa Coloniensi ahbatia S. Mari^ lit animus, in GeleEdidii enim Capitoiium asservabalur. Vitm B. Plectrud.sex Msco. m..f5)Compendium in hoc, mulivs iocis CapitoU. Colomensis atque Mta qu.v eadem ad titeram referunlur Plectrudis ^-.rocum ut : S. Noitburgis legimus,
;

diversis cbronicis sive Noitbur-is aruncutus, in qu.dam d.gnitalibus extoU.tur le-endis istis
fuisse

enlm asserunt eum nuncupaverunt; quidan. ducem, quidam .'egem


suceessive consecutus quas sine dubio dignitates Pippinum medium. vulgo Henstaltmm
est

majorem domus

rcg.ie,

dicfnm,qui

{\^X) cimajor rcgem perpe>^am domus Neusiriic, atii quoque nostnim atempoappellarunt; sedauctorem plurimum distare, ex ipso quam

fuil

dux

Austrasiiv

ribusillis

infinUis thesauris,

.7^ arf possess;on>bus (0) qm usque ad orationibus(7) fuit vir mitissimus, est (8). ad mterfectus veniens civitatem, usque

apparet. Ptprnodo quo loquitw\ manifesto


et

pinum regem

Pleclrudem reginam tn om-

^n

Vita sit illa Pleci.-udis

aniiqua, rnju-

pr.rterquam nibus codicibus offendimus, pro rege diciiur Rubcievallensi,ubi consianicr matronaaut conjux,pro princeps pro rcgina

]^:.tumrel.nquo,qu.^en.nj^^
tanlurn '''* repevi,-e polui. sed

f
m

'

"'

^^^.^^, ^uis esse pu.tamu.^aliisesse

anliquius, aniiquius,

si si

qu.dem eliam quulem eUam

ZoZdegarii
cerle ante

continuato

(9)

^'Mlum

Plcctrudis Iransiisse.

smculum

XIV.

alCartusiam Conflaenl mam ,byMa " forsln adducetur ui credat quidcm abunoex tartu. lomposita fuisse. et p-^ss^ nJnac^i^. aut saltem qu.ppe condilum ccenobium, t.arinu domo 'carll u-

OQuumsac-um
in

transla No.tbm-g.s corp,


,

tumraerit

nolanlur ritia, el coces re.r rein ,pso mulla mutatie viindu.otria suUatm aut aina elc. e.r Uagiographus Rulw^raldenlur. Certe soiebal I,oc slilum nonnilni mutare. In lenii', Vitarum Grimoaldo leg.mus de codice, uti in aliis, elec us pala.ii .uper Francos
.-

mI^o.esl
;

domus

s,ve

nuncupantur

'

memoraiur

n>iip<;i-it

modo

Nemi,mn fugtl mNeu.^l,;ael m conules Li.asia jam inde ab initio fume


,najo,;bus

dui

ciuide...

.n pv.ncipes r.odo co.mtes pala

.n

:
.

ConllUL.nua.n ^^^^l^^^.^^^ siensium prope

aomus, ut
d,,o;o

mlaiinos (13). eosque a adhuc sub te,-iia regum iTtos (U).Atque iilos o,rendu,,us^quote.^o.. L-pe

domusdts-

ZZoJm

'xhuZJaipZmumlamenabesluihisio-

'^^^^^Z! regno Otionis

npe,-aioris

'C}^:;Zu:iider,M-Ce,-ielenun.s'-ecleP^-^ re,notu,n ,-edo,eni qu.


tam,nonsolumfonttsequ
^^^^

lusgesiqu^que nullo con Pippiniuxore. ,m,;-antur. annal,u,n.monu,enlo^ tirmaniur pcyi Cu.n .cv p.>L g Ita enim histo,-icus

diijresna
.'.istr

Plectru.

ilis

twof.

r,,..taS.Noit^.|^.^;^_J^^,ehlc.,..

('^'^?'

^^

1,

cSo:i,

.K70.

':<)

Cf,.

JuK TaH,

sariu m.

V" uyo'

"''

re;ns'fl797---st,^
Gaules.tom. U. 1'"^;.'^^^ .4';' IV. pt- Benedictinum. tom.

aL'.

l(Wet teqq. Cfr.

_ (11)

Chevalier. Re-

Duiuuiler, Kaisei

^lvv

diclUS

838
AUCTORE
R. D. B.

DE

S.

NOITBURGE VIRGINE.
sententiam.

dictus [Pippinus] ipse

glonos^ dommGe a Uam Alpay.lem, quamdam Adlegidam, alio nomine quoque cum infinitis thesau<;uperauxerit, ip^a monastenum... risColoniamveniens, et ibideni
construxit,

qum ex vanoestct cum Actisom- D

illa conlroaliqua raiione pcvliyiet notissima pridem inler cruditos insidula versia jam nupcr adhuc mV ms^gnile

Huc quo diu vixisse indicatur.

nuorum

alii. ut

Kurth {i), ardocluset pcritus, Godofredus Lamberfum ideo occisum /uisse


nuuni S. Quod Pippini

auclores, ^oiini7W pugnat, asperuuii mu/li Pippino mcclio seu burgem natam dicunt BarlanBerisialtioei Plcclrudc; ita censent Diiwus (18,, Getenms (10,, et dus (17), Peints Pippm.us, prxteralios multos ipsc Raderus : suscePlcctrude. Bojorum principe, aii ex B. m annalibus nuUa nit'B. Noitburgam, quamvis plerumque sdenFrancorumde ea mentio. Sed
tio

cum Alpaide commercmm

ti-

id infdian!ur el bere ntuperasset ; alii contra MaMimprimis BonamtusC-l), Suyshem^st^), atuue mtcr Pagius (6), lonius (4), Coinlins (5), quie dispufa' recentiores auclores non pauci ; non csi. Id dumiaxai ingredienda tio hoc toco

preuumtur regia^ virgines innupt;e Indundo sanctoproles C20). Molanus, qui in filiam Pipini Ht-rslalU rum Belgii Noitburgem mutavii in Natatibus dixit{''U scntcntiam.

aut un-

sanciorum Bclgii{m P'-opn^^' claru.sse quoinatalem ejus colebrant, affirmant monasterio beata^ Mariui, quod Plecin
Golonixtrudis,

ecc\esv^,inquit,

memincrit lcctor, de pellicaiu quidem atiamcn Mpaidis omnino constare, et

Pippmi

non

mater, sed materlera, construxit.

i lcc-

ImdemMplerique historicinunc
nequc ultro amariio
discessisse.

consentrunt, ncque ab eo
tuerii

Immo, fuisse rclegaiam (7). acciderit oportet eo digressa, id

ctiamsi

solum quod ab His iibenter asseniimur. non quidem aniiquis scripioribus nc subindicatur habuisse, sed Pippinum et Ptectrudcm fHiam omnietiam quod in Actorum cxemptaribus
sororis Ptcctnidis. hus diciturpia virgo fdia disputatur, qux 10 De ipsa vero Piectrude versibus in tabulario colant.quissim.s leoninis
legii Capitol.ni

etfilxaHwjo^er^,.

memoraiur quidem inier annos 687, quo quo siB Plect^^disutPippiniuTor{Q).etm, non autem ut donationcm faciunt (10)

Jre

quo natus

est

<^^''f^^'/^'''' Carolus MartcHus (8) ei

B.

M. V. Coloniio

scr.bitur.....

mul

asserunt quidam vixtssc, tum alns lllospostea conjunctissime tum maximediplorationibus osiendipotest, Hocipso matibus annorum 70-, 706, 714 (12). moriiurm crat, scnpsit Fippianno 7V4 quo propter a^gritunus Bagoloso viUa Quia nos, Witlibrordo monasdinem, iu ipsa carta (qua S. scribere non potuiterium Sucstrense dabatur) nostram rogavnnus, mus. Blittrudem conjugem firmare ad nosputestatera dedimus, ut ipsam
:

(U), intcr

annosm

et 706.

soror, sed, ut ait Le^onis III pontdicis raaximi nimis errore. Plures aucGelenius C23,,absurdo Gvimo:x\iXo Bavariiu et Campatores Ptectrudem perhibuerunt (24), eo quod, innia:

duce n^Uim

natum Pippino ex ea quit Eckharius, vidiivcni is nomen hoc fiUum numine Grimoaldum sed aviai Begga3 fratre Gr.noii a Bavai-o, sed ab
;

moaldo... accepit (25).

OmJiemporro dubdatio-

nem

iribus eximit ipse Pippinus, qaum conjxigcm suam diplomatibus, iisque sinceris,

et

tram vicem deberet quod ita Pippinus, exctuso Atpaidis


;

et fecit(l3).
filio,

Idcm Carolo Mar-

C^l^^.IsHugoberius forsidicai f.Uam Wnzoh^vii qui ac Chugoberctbus seniscalcus

tan idem

est

memoratur

majoreyndomusNeusirixet BurgundiiB Grimoatdi crearijussit Thcodaldum, fitium Pleclru( U). Tunc sane nepotem et Plectrudis
tello

discesserit. ciroerai dis etiamsiantea noster, qui eam hoc tempore ciiiata, et auctor Colonix degisse sigm/U-at, opmione

recon-

a Pippmo Hocioberchtus, qui ad annum 697 Atque haud scio comes palalii vocatur (28). vir sinum hisce nominibus unus dumtaxai vero fuerU Plecirudis anificctur (29). Quxnam hactenus explosoror ex qua naia No.tburgis,

aid in instrumento anni 693 (27),

sejunciam

ratum non
11

n^ruujierTerafult^. Noitburgis

longe fatlitur. 9 Addit cam


S. Noitburge.

ibi

conversaiam fuisse

cum
In

quam

facit sororis fiiiam.

diciiur saGreveni mariyrologio Usuardmo progenita. virgo claro Francorum sanguine cra aniiquis historiaSed neque ibi, neque in aliis nominaniur. Rerum monumcntis parentes Noitburgis natalibus ceniiores vero qui de S.
seniiuni. Fuit, disserunt hisiorici, aliter alii
ait Cratepolius. Pippini

,, tolom^ matertera iiaque, si Acta sequimur, fuit nohilispuetla,et quisatubriter mstituia Beattsdem in motmsterio quod in honorem. Plectrudis construxerat Tra- ^ simse Virginis ecclesiam duni muiii Colonienses non novam scd A.grippinense CapitoUum,

est.

u,o-

^^^^

ium

sedificatam, Austras.ie, comhabitationem et palatium ducum christ.a..arum csse in asceterium muiatum


;

Francorum

regis
:

pnmo-

genita (15)
Pipini
(i)

ei

Walasserus cum

aliis

Fdia erat

illamxdem, vii-inum (30, /iorf/eawe cxstare dicebaiur, refectam,qua^ o//mMariaaUa uiique CeW conjectu. nJic m-o Mana ad Capitolium.
ris aberrani
:

regis

Francorum primi [\Q).Sed hanc

nam capiioHum

et

principum

premier biograEtude critique surS. Lambert et son Mai-tii, pag.78. 61 et 8eqq.-(2) ActaSS.. tom. l phe. pat'. (4) Acta Sept., pag. 539 et seqq. (3) Ibid.. tom. V seq.. Venetus SS.O.S.B., siec. ni. part. l, pag. b7 et tom. IV, pag. 530. 1734. (5) Annales eccl. Franc. <7) Acta SS.. ann. 099. num. V. (tt) Ciitica Baronii, ad Martii,pag. 78. Cfr. Friedrich, Kirchengeschichte tom. 1

(H) Rer. gest. a Bi-abantiEe nin oae 305. Brabant.carum foKS Lovanlil500.-(l) Re.-um Ind.cuAntverpi^ 1010. Cfr. Molanus, libr;XIX.pag.45.

ducibus

Kr
.

(8) BieyDeutschlands, pag. 303 et seq., Bamberg 18(39. Martells, Jahrbucher desFrank. Reiches, Die Zeit Karl sig

cap. (9) Gesta reg. Francorum, pag.7 et seq 1 la et seq. tom. II, pag. 570. 48 ap. Bouquet, Hist. des Gaules, ad res Gallo-Francicas spect., (10) Pardeasus, Diplomata (U) Warnkonig 24ti. tom. II, pag. 212; cfr. pag. m>. Hist. des Caroling.. tom. I, pag.

Iu9SS.Bclgii.pag. 87. Natalca SS. 1;^'^ Vg1039. pag. 181. CoIom3 Agnpp(19) Supplex Colonia, A.mus Habsp., pag. l- Saussayus Cf Scl onlebcn, Bavar. ll^Martyrolog.um Oall., pag. 1 1^ et ('il) fag^ ' pag. 39. sancta, tom. U. Flectrudis. pag. i., cir. (23) Vita et annales S. 31 oct Bavana sancta. adcaIcem.Relectiones.-(^) Cfr.Raderus. tom.I, pag.

^' -

-^
.

tom W pag.42.Ennen.Gesch.derStadtKoln, Fiancue Orientalis. tom.l. 145 -(25) Commcnt. de rebus


pag. 273 naa 280.-(20)Pardcssu8, Diplomata,
(28) Ibid..

et seq..

et Gerard.
(12)

PardessuB, tom.

II,

pag. 259, 273 et

(13) Ibid.,

pag. 299.

- (14) Breysig.

op. cit..

seq., 298. pag.


10.

pag. 34K pag.298.-(27)Ibid.. pag. 229.pag. o. Jahrb. des Frank. ^^^i^hes (29) Cfr. Breysig. Ctr. .-nnc pag. 3-^. Gelenius. De magnit. Colon.ffi.
(30)

(15)Dcepi9copi8Germanie. pag. H2.~(10) Kuchenkaknder,addiem3I oct.Cfr. E.Winheim, Sacrarium Agnp-

Gesch. der Stadt Koln. tom.

1,

pag. 91 et 140.

patatium

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBUIS.

839
regularium. Operis illius,
AIICTORB K. D. B.

X palatium
runt
(1);

alibi sletisse, viri docfi

planum

fece-

dinis

canonicorum

quamquam horum

aliqui falluntur

quum nomen

Mariss ad Capitolimnrecentissi-

enim in multis diindeabanno 1233, rcpeWws (2). plomatibus, Item longixis progressi sunt qui negant ullum omnino S. Maria: monasterium a Plectrude fuisse e.rstructum (3), eoquod non mcmoretur
csse contemluni. Id

mum

quod numquam, nisi /allor, ediiu/n /i7 ('20), pauca quredain eccstant eccemplaria jnss.; nos illud adhibuimus quod in Antcerpiensi musino Plantiniano seroatur De nonnullis sacratis
:

VIBGINIBUS QU.E PIUVATAM VITAM EGERUNT, UT S. NoiTUURGA. Virginibus sacris recensendis si instare velimus, in immensum cresceret opus.

in diplomate anni 8ii7, ubi ecciesiie Colonienses recensentur{i). Sed,ut ait Joan. Friedrich (5), ibi quoque omissum cst Vetv^ Monasterium
S. Cicciliie,

Floruenmt etenim sub prolessione canonicae


ligionis

ve-

mult^e sacrie virgines pi'ivatam vitam

agentes. Ex

quarum numero sunt

istie

Noit-

immo ex dumtaxat

fe^les

sacree

enumeraniur que ad cundem episcopatum {^Agrippinensem\Qi ecclesiam S. Petri pertinere noscunlur lemplum vero S Marice a Plec;

burgis neptis S. Plectrudis. filia sororis ejus, virgoeugenia et eximiai sanctitatis, de qua legi-

turin Vibello regime aut ducissaj Plectru(lis,quod regnum mundi fugions, noluit fieri regina, sed
se ad hanc neptem suam confugiens, Ghristo Coloniai in monasdesponsavit, degens cum ea Capilolio vel ad terio canonicarum virginum in

bmdc xdilicatum
Neque ex
.-

verisimilitcr

fad immune.

eo

quod in testamento Brunonis,

Coloniensisarchiepiscopi,anno^[)^vita functi, melioS. MarUe altare vasa duo ex legitur

ribus

monasterio

et claustro

perficiendo librce

centum (6),

colligi potcst tunc quidem ecclesiam

Maria gradus Mariaj... Non eadem est ecclesia quam Maria ad gi-adus. Cietera ad Capitolium qux hic mimcsrectc aut minus accurate nar-

exstitisse, sed

cmwhium nondum
S.

structum; elenim de icde


:

ex Ciccilix ibidem
fuisse

consummando monasterio Ubrie quindicitur mulio ante B quaginta, qnod lamen monaslerium memoraturexstahai et diplomate anniUV aut -12 Ad summam nihil obstat quominus i Quo rfm Plectr^dePippmus, ^iyuitvcgula piectrudis sola, aut cum
in S. Benedicti;

rantur, tector ex ante diciis facite casligabit. 14 Jam quo tempore Coloniense monaste- cenodefini. n nequit ,vdi/icari ca^perit, inquirendum est, ut

rium

ipsiusmihm-sisanniindecon/iripossint.AliPippino qui condiium illud pcrhibeni simut a versus in hodiemo femplo et a Plerfrude, ut inscripii suhPippiniet Plecirudissimulacris.
testantur
{'Z\)
:

'^"'/""

^^j

exslntcndis dofandisque templis ac cxemonastenobiis tanium operic posuerunf (7), Colonix condidissc dicaniur, rium B. Virginis ubi nunc cernitur S. Maria et eo quidem loco Sed illud procul dubio refecCapitolium.
^^^

memorabtle, lemplum Regibus exemplurn dintes

PrLens

Auro. sapphyro.

beamus fundiimus. struimus, Urgeiiue gemmarum scemale miro,

ad

plura. Aiidenles rura, vasallos, priedia

tum

et

renovatum fuit; maxime,

ut ctdetur,

sseculo X (B), quo

rium novum (0); periinxjit nequaquam ad Plect>nidis xtatem 1802 exsfinctus est{V^). Parfhenon, qui anno mutatus /\ierat jam sicculo XV, ut cidetur,
nedicii rcgulam sequebatur
(11).

tempore vocabatur monasfexdifieium et certe kodiemum

Sed contradicunt
versus
:

alii

qui ibidem exstant

animumque resumens, Plectrudis regina dolens recessil. gessit, y.izis habilisque caule
Sat

sed antea S. Bein coltegium canonicarum;

hbiiinam ; Pergit Agrippioam, disponendo fidebs adha.sit, despexit. Dominoque

Mundum

Num

hicc

ab

pret.osum... Acinibiclaustrumslaluens mullum

neque haheo cur asinifio ejus conditio fuerit, negem No.tburgem seram, nec cur pr.vfracie putant, pneier aUos auc^ Porro Benedictinam qui famili^ benedictmce fastores, omnes fere eo composuei^nt quor^m opera
tos saeros
;

sunt et minimi faTestimonia /uec recentia quod tum alu scripcienda. Nec suffragatur Noitburg.s auctor, toresm), tum ipse Vitxh.

quod libentius recensemus, ^^^^^J''^^^^^^^^ delati. San<^ sunt cultus piie virgtm dam '[^ Ordinis sui retulerunt Tue infer sanctos

fe^-unt quando monasterium tunc condttum Coioniam secessit et Piectrudis a marito

proinde, ut aiunt muili, Efenim quam incrediUle

circaannum

m^

sit

lilud 'epudium

7LtJusWionil^),HugoM^^^^
finusm^O^^^^usRanbe.^^^^^^^^^^^

dudum oslende^^^s^ seu discessus, muifi Dunt.e7 (iJ), digressa sil,cur, ait reapseuxor

t ib.

/b

,,. .,..<.
canunicas.

s.cc o A k in Gdha, qui ias Livriacensis sancto. um 0. *^,(, cciscripsU Venato.-.um

piecti-ude

matrona d.s.eptav.i.

^i li (6) Pert.. Mon.. tom. U. P S;^^^^.^^,; Ku-chengesch. gesch. Dentschlands ;'- v Scriplt..tom. IV, pag. cfr. Binterim et
'

tomekertz. gnellen.

i,

pag.

^m

Cfr.

Paquot. ";

^-

-;;;; ocienius.Farsanc-

et tornn., Sw.hertus

^^^trn
'

Colonue. pag.

J^-

- (^' ^"

^ pa^^,, M.rcken. Conatus '


47.

_ ^23} Op.

Mooren, 0"=

'^

gs., i.

J, pag. ^1-

'-'''

'""
et

:rt:;.g/s:-^c"
tom.
1,

pag- ^^^-

DE
840
AHCTORV:

S.

NOITBURGE VIRGINE.
Plect.^u.l.s ispa,-m,lus esset (10), ipsa cnncta gubc^nahat potibus suis vel rcgo
c.-eto .eg.mi..e

cum

ne-

a(, patris sui sagaciter i-ecep.HD, et thosau.-os

s..b ,l.s-

R. D. B.

cWitftem cepit rese,-a.am


do....uio

p...fata Pl-'

''^^-

.ecia.d.t, e hesau.-os patris sui e. 'i''"' .-est.tu.t (2)-

^-

habeamvs illustrem ciduam

"""i' lum ,n Bajoa, lam

fJ 1
.

'.

Obl rhcodadus. s, saltem habcnus, anno Annalibus Metlc^vbus fldem opi,mnt,-ja, h,sl\r,autpauloposl (Vly.scd adhuc anno T2'2 /a,sse /c-e o,nnes cum

).

to,-ic,

superstitcn.

:n
sisse
et

tabmasse. iniedi/icando monaslcrio

Coloni. his

temponbusrcman.
ptenq>^
700
5; ,

%cmetis esptoralum est quodjam anno Zl-unt scriptores, a^dem S. Mar,x


ea-trui
ei

III.

De

S.

Noidnirgi!^ cultu

cwptajn

(ii,).

ecclesiaslico.
^/'"^

Memoi-ia

in fas-

qtio S.

16

mrum

itaque

non

esi

, S. No.tbu.gis de ^ v,ihi,i-ffis

Noitbui-pis
floruif.

^late nihil ccrli et de/h,it,

habemus.

tis

sacris.

Coloniensis eccle-

dcm

actor lempo,-a

,lcsc,;l>c,-a

lentact. scd

quod ipse P''' accidU perincommode cum mae, T,-adit cnim cirg,nem
cc^slaret.

*'

sia

S.

Noilbui-ijis.

Corporis

translatio in

Cartusiam Con-

tera .-ctatem egissc

in Co''"'-" "^'"'^^^;

post obtlum nupt,is anibitam csse ""rno, ul ZmwlOS) etGrimoat,l,(anno lU): tcnpore qno codi.ibusperl,V,etu,;

D'090'^^

tluenlinani.

TXr^que
,"atote.-a

b enlet

JSec id est, ano7\o. vecmi teneret in custo.lia, Sed ,n post Noi.burgis obiit.

sua .-egiua sapienlissi..ie Karol...n et pvig.n,.u

reg.,u...
,

gu-

.nva.,,.n,

Zdo
Vita
vi

^rema
flo.msse

mimis conrenienter
beata c-ca

a.',sc,;tu,

io

sexannos luca.-natio.ns Do.,n,

paulo plus ,l;u.os nonag,nta vel

J^od tamen
co,i-

,fplc,;sque codicibus Plect,-ud^s nepZni^ct aucto,; si sc,-ipsissct


:

lcgimus. Mcl,uss,b,

me,vo,-atur et quulemxn auctoribus tus' ma,-l'l'-ologiis mcnwralur h,sce vcrb,s ad diem 'M TJl,;l,no Lubeco-Colon,es, urg v.,.No,t octobris Xgr,pp,na, depos.tio beat. uxta Beat,, in monte sanct. ,.s. Qua. nunc translatiouem Confluentiam, per \o\o et \ol\ Vma,-dino Gi-eveni, anno,-um clepos,t,o beate Coloniam Ag,-,ppina.n, :

Noi.burgis

ad diem

31 octob,;s in ptu,-i- A plcrisquf

cra

l^TTrA

ZZ

]cmltulcinca,nobiumcontulisse P,ppv^us ^diPum dixit ipse quo tcmpore nrerter id est anno Alpaidc vieebal, ZWsiActa sicintcltigamus. concludenda ,-clig,osa ,nter anno Tilrita S. Noitburg.s

hoccum

claro Fra.,corun sa No,tburga^ vi.-gin.s. Qua., P,p,n> sanctitate en,, guine progenita, temporo commendanda v,sa sunt me,-,ta cu,t Ad ^uius

Xolu..,inariacc.l,.us,,ssaeiusfuuena^sU.re^
Quiescit

Tm

Ord.ms prope Connuenmonasterio Ca.^thusiensis


tiam In V.':ua,-do Molani

au.em nunc

iu

mo.,te sanC. Be,,t,

>

falUleoque. nis, circiter 60 et iro, ple,;que hislo,;c, flo,;sse la eam tradunt vc,-o salxs p.^ohatur annofcre 700 (0). l^obis quod non Imbetur p,-o compe,-to

qwdme

eadem

et,an,fe,-e

lc-

*;, nisiquod
lunl ve,-ba
:

,n

ed,tioneann,io^o,,ussa^
adsta.e
,

Ad cujussg ad

et

,n

nuamquam

Tmonc
]3eat,

ITcodice ms.

Vlt,-ajccti,,o S. Ma,-I,n,

H)

leg,-

Colonia; sanctLU
lata qu,esc,t

supe,-sunt: anni 1573 hccc dumtaccat t,ansNoitburgis v.rg.n.s, quie

Z^.

Aclis qu,dem non to"entesi.no decimo quin.o. sed >equc aut maqna facienda cst aucto,;tas j aliunde pet,t^ ZgtLce,-t^ sunt omnes qu^

Floruit

tec

sacra v..-go a.,no

Donu, sep-

prope Confluentiam ,n n"';^;;'"^' vestigus uMerunt G,-cxeni et Molani


Vn,ve,'sali, A,'-

Castellanus in Ma,-lyrologio noUlus Wion in Ligno ^^^^^'^^^^^''Xl Bu,-gund,c,s (14). Neque Fa^tis Bclgicis el

suni conjectw^x

Hwc
fuit

sanclo

'''^.n^m^om^sinascete.-iovc.a/^at^, '\, Dum Noitburgis m asceter,o rcrsoM^,


. ,

(8).

p,ietc,-cundusestWat,.sscrus^q'^nC^^

P-^^-^^^^^^ZgZ^ioa

coscr,pto.

sollicitcUd

ad nxthendum, non quo (amen ex defectu regu


htcredis.

ZiZnllZ;

ait

Vil. sc-ipto,;

C
1

regnum ad mauus qaum scilicet Drogo


et

alieni

devolvere t.meet

Orunoaldu^,

Pippini

^Zcisct

ac sotus Plecl,-udis fili,, obussent. ex Alpaida et paulo xnfeKarolus


;

Noylburgis, qu^ fi ha senultura saneta. vn-ginis Francorum prinii. Ejus matei erat Pipini regis Colonia. Agnppmn.-, quod Plectrudis Capitolium

nis, s,b, riut: Cui ,^eguum consensum n,atr..uon.o adh.be,-et tur, si saltem

[Noitbu,-gi] se,-vare-

fum iHncipum ^des erat, Marix- sacram ermutandum in ecclesiam S. tndtcasint. jam supra Qux ihi cmendanda
comquidem auciores cum nliis agi Coonm diem plurihus asscrunt festum lotum Alium vero diem aliumque 31 ociohris.

consecrandun. cuvavU

qua,-egina
p,.^ter

haberet ! v.duata vh^o l.beros non perv,det: crat quippe, Er,-o.-eM nemo non traderetu,: c-u, poteslas

^"l9Et

aliqui tame
aliler sentiunt.

illi

Noitburgem,
genuit

Gest,sF,-anGrimoaldus enim, ut legimus Theudallilium ex concubina,

Saussayus ind.cai in supplemenio


aii Gallicani.

corum

dum

vero niium ejus nomine.... Theudaldum avo, ,n aulareg.s \Grimoaldi], juhente P.ppino statuunt (9); el quum patris subl.mem
hono.^e
cap. (H Gesta reg. Franc,
53, ap.

Primo emmscribit ad diem


Connuentias in agro
filia

W^jf^t
^

ociohris

05)

Golomensi,

sanct^ Nortburgis, qu^


(8) Cfr.

Pipini, pnncip.s

Gau les tom.

11

pag.

Wi.^ (2)

Bouquct, Hjst. des (3 Duut. Wd., pag. 454

Barlandas,

Rerum

gest. a

Capitof fu K51, pag. ^' mcon, ap. Bouquet. tom. " P^f ' Swib. etPlect., pag. nius, Par sanctorun.

:'d^

toria

Cf,- A.ienwi 01,

d";'
Annales

cap.3

fol. 2.

Lovami

1566.

pag- 4^. (10. Ibul tonu U. pag. 571. pagl, Meltenscs. in Mon. be.m., tom

Brabanti^ducibus h.sBouquet.H.s (9)

"7 Ctr. " f - ctt


,

10.

(5)

Martells, pag. 4 et seq Cfr. Breys.g, D.e Ze.t Ka.l

j M

uura

Z^;,

De Gcmama.- ep,. (U) Cfr. Cralcpolius, num. 8. Annus Coloni Agiipp. 15,fi. Schonleben, paTl 12.
"'8'

_
Cfr

(11)

453

om. " P^K^ Oesta Fraac.. ap. Bouquet. ^;';. Kegcs Bohmer et MQhlbacher. D.e (l^) Cfr.

'^*" sanctilsHabspurgo.Austriacus, pag.(l, S^lf oct. Menologium Benedictinura ad diem 31 Bucelinus, fol. 05. biblioth. Bmien. 8927, 0) Codcx m. leg.

Karl Martella. 1880. Breysig. D.e Ze.t


(13) Pavt.

U. pag. 350.

V^-l^^l^X,^. - (U) Pag. 641 - (15) Pag-^^^^^

DIE TRIGESIMA VlKmX OGTOBniS.


A.

841

domus
ria,

regalis A.ustrasiai,

sa:;r.uli

contemptii glo-

Christo fideli se famulatu tlevinxit. Cui cum aancta corpoi-e et spiritu diu servivisset, piis-

simc mortua
tiie

vit;c indeficientis

gaudia adepta est


:

Pctrojam inde aniiquitus /uisse dedicalam, non potest eadem dici atque hodierna S. Noilburgis capetla. Hicc enim Capitolio proximanon est, ut perperam exislimaecclesiam S.
vit GeieniuSt

'^^J^^

deinad diem

31

ejusdem mensif! (\)

Confluen-

in agro Goloniensi, tumulatio sanctui Nort-

S.

qui cum aliis mullis credebat Mariie lemptum in loco Capitotii fuisse xdiet

burgis virginis, Pipini, Francorum domus regiic in Austrasia majoris, filiic, at regis regum Christi

ficatum. Qusi opinio

falsa

esf, et

ipsius

Ma-

sponsae venerabilis; ad

quem

la'la transivit die

riani Scoti ictate, ut existimo, reccntior (6). Quod vero titutum ecclesise ab Agdolpho mu-

24 hujus mensis. Ferfamis in Catalogo sanctorum tradii S. Noitburgi sacnim esse in urbe
Colonia diem 31 ociobris, Confluentibus vero diein' dies 14 et 24 ejusdem mensis. Non alium quern atii pauci quam 14 indicat Gelenius (^l), sequuntur (3). Ex eo eero quod Vita mox edenda inscripta est : Sermo de Vita S. Noitburgis...

tatum
est,

dicit, ea conjectura non sotum ex cano sed etiam Aclis aliqua ratione contrnria. Quidquid est, ecclesia S. Noitburgis (1) seu

capcUa

secundo novembris, coltigi non potest

diplomatibus medii memoratiir. Hinc etiam et ex ivvi non raro si aliis instrumentis apparei icdem iliam ecclesia parochialis fuit, quod mutti perolim hibent (9), titutum hunc jam pridem amiS. No.tburgis (8) in
,

cetcbrafcstum alicubi die 2 novembris fuisse p:quidem non duhito quin legendum sit tnm. secundo \1ialendas\ novembris. non 20 Fasti sacri quos hactenus recensui, Cultus S. si GeleNoitburgl admodum vetusti sunl. Nihilominus, exhibitusest ^-^^^ audire volumus, cultus S. Noitburgis ab forsanas^repetcndus est antiquilate. Ecclesiam

sme

(10).

Immo

postquam sacrvm

vi^-ginis

corpus ad Confiuentinam Cartusiam tran-ila^MWC.^^ecclesiolaadeocuUanon fuitad nostram Geleusfiue Etatem, ut anno 1645 scj^ibit

niusiW), donec urgentibus waUonica^


que

gallicie-

linguu} perilis, Patres Societalis Jcsu,

cum
^

^^^a

animarum magno luco,


Wallonica natio a^dem
vit et exornavit
;

conciones, sodalitium et

quse et hodie S. Noitburgi B enim Coloniensem temporibus fmsse sacra e^t, putatjam primis

catechesinf.-ancicavernaculaexplicai-unt Ex quo
sibi

concessam

i-estauraest

virgmi dediexstruclam,et siecuto VIIl pioj penes me. ait (4), perantiqua manucatam. Est descriptioecclesiarum Colomensium; ea
scripta
foliu

ex quo etiam ha'c vocaia

KapcUe). Wal/onica Capella{die Walloniscbe ^'0 ,Von semel diximus in pluribns Actorum

et

ejmrcU-

Noitburgis-.sacram a-dem, Paulo d.catam, paprimitus apostolis Petro et


181
dicit... S.

exemplaribus

hm

de

S.

No.tburge asscn

.-

^-^"."f
^^.^^^. (.^^.

translatu rocliialem fuisse: unde Martmi minoris titulum. .Vldunt

sit
alii

cura in b.

Carthusicnsium Quiescit niodo in domo 7M0^/ martgrologiis aliisque Conni.ent.am;

pi-ope
tes-

fluentiam.

argumen-

caMmtenum tum,quod poneS. Noitburgem ingens lunerum campus. ht atio fuerit, ubi nunc... opinionis fundamentum adjicit (5t: Hujus
loco

(}uandonam et cujits timoniis coiifrmatur. nos quidem repeopcra illuc corpus devenerd,
nonpotuimus; sed id inter omnes constat, Siccuto icdemillamjam pridem exst,^ctam,
rirc

videtur

cum

ex arohivis, tum ex

Manam

bcoti

XIV a

autboritale, qui

PeriUbro secmido Itmeris siye

gesiosS. Petri.insinuatS. aliorum idoloruni dctolium dejecisse Marliset ea Christi cultum invexisse vero
lubra....

Malernum juxta Capi-

occupatam. Ecclesia urbis sita, ineunte sxvidelicet, e conspectu corpore S. Beati, quocl culo XI nomen iraxit a est{\%.In ea domicianno 1017 eo Iranslatum monachiS collocarunl anno 1153 nigri
Carttisianis fuisse

vicinius atque unum Capitolio Cum igitur ha^c ecclesia decorasse.

nomme S^Petu
S. No.tburg.s

Cap.tolioproximasU,etS.Petr.titulumquoninitium a S. Matcrm tempo

Sam habuent,

ejus

Quod de.nde ent re,>etenaum.

b.

Noitbmg.s

tulunl.nn.ngrant,S.Agilolphoadscnbend^^^

pZe

ibidem majussi-diliBe7U'dicti{m. Temptum episcopus,anno catum Henricus, Osiliensis honorem B. M. V.rguf ' 1241 dedicavd in Quum vero collapsa SS Servalii ac Bcati. regularis nec viderefur /acde esset disnplina Trev.rens^s arch.eresJtui, Batduinus,

lium

nu.adivamNoitburg.mmagms.mr^n,a^
mortuorum n,oru,u,>.,..
e V.4iue.,t.a te.nplis) appellat.onem S Petri nomine
elevav.t suscitut.one clarescentem, existent.bus al.s cultus ^pr^esevtim

monachis ''"'^^^*!"^. ^''^;;^ k piscopus, ecrpulsis horum 1314 substituit{\^),atque in nicosanno

.mmu-

m\,monachosCarlocum.dic X^augustianni itaque d.u qu.vencnt eos

ZZnos

Tan. celeb.-e nonon.en pr..ii. wl saltem a ^ iNnitbur^isl... efflcitur,ut mcaio ^o.. '".^"'lXwe''(P"1l>evaereteeclesia iUa

'"st/n Aclis etiam legimus

attamen non infeg^ie. S Noilburgis reliquim: nomme ccclesiola QUiC ipsius ColoniiC No.tburgis y.pars b.-achii S.

15).

Apud

cnunM

dicdur, servatur
iin
(16), et in

Cartusia Cotoniensi exstabat

Sb-ehiumS.No.tburg.sefamniaB.PIec.
trudis (17).

"<""'"

et

usnue ad
;l'/,:9Ha

S.

-P" "
ecclesia.

Notburgam ab incoh. Ge!eniiplarilapro,-susrejtcm^ur


etiamsi clemus p,-ope

.nl.tuletu.

Sc

tapUolmm
,in De magn. Coloina'.
v^i^.

%o:-tetNam

' ^* ^^-

*!!'

p''

pag. "-^,'' "'' n,at,ca. to,n. 11,


e. annal.

.j

dol S. T.,,ubv, Stofia


">

!:"a^

;;iirr s:

^''^''X^^^Z:^^"^'-^^' P"^^-..
'^'-'- ^"-

(n)lbid..pag.456.

106
Octobris

VITA

Tomus XIIL

DE
842
X%
MSS.

S.

NOITBURGE VIRGINE.

VITA

S.

NOITBUEGIS VIRGINIS
ColoHietiSf aiUit

U<3

rROLOGUS.

'^X"S PfJ

mmm
t
.c 0,-u^n

-a-H

prorsus diversur.

pvoponuntur, gesta idci.xo nob.s

.uann..^.. fponso Cl>ns>o TS.^ln.c iUud " mentis adha;re.-e. ""'"' ,^ ,,epetere .n co dc 1 _ sexto, sempe. Canticorum,

SEt;obs;^::rp:::=; riLn.bonorumnobise., -n>^-.

potu.t:D.ieetusn.us^m.^^eom.,<,^^^J=^^^
citu,i,ite,-

J^rrrt::

l.Ua-

*-"'",'

Lr.rimitur-Undeibi-

ora..daconvenien.er.. ejusdem V.rg.n.s. Vita ^ptatur. Se^uitur

CiVPUT UNICUM.

PipMonasterium a Plectrude,
est, ut de spon insevere dignatus

^^^^

;edificapini uxore, Colouiie Noitburgis satius habet


tiini.

filias 0.

mori
in

quam

nubere. Miracula

m(rte.
nobilitatisquehujussanc- Pippinus
declaratur

^ ;V:,;b,Utate
InsAs,
,

S.ies autem peneris V ,;;;^^nis- bcc ordine

Grimoalprclarus, non.me, ni,us dwncxPlecsloriosus, Pipi-mus ac fama valde cronics s.ve legen- O-ucte, ,n d,versis ',
-lu,

Fu^tautem bell.cos.tate s renuus


'.

suscipit iiio-

gonetn

Ct

gloriosa;.mp;rD.DeS.NoytbUc
,

.^^^^

generosa;

'.

^*f

^^

J'Sidarum
^ vm^ Cum ^
alque

aff.nis;

majo,-em don.us .-eg.oe, q. asserunt eun. fu.sse .; a nuncupa.-unt dam ducem, quidam regem success.ye conse' dubio dignitates uTs sine nobilis ' nob.lem ac . Hic namque utus est uxorem, nom.ne Plec. upruden.,ssimam duxi.
'dim b.

Istis d,gn,.at,bus

extoUitur

'.

Q-dan. en.m

<iu:nrmomr Eeristallu,aqiiopt.i "^'f dnxerunt. lidx originem

Alpaidem omnes Karovi>,-ohre.'?.

m,cs- Drogonem J, " Gr.mualdum rf, qm, ,ncem Campani,e, et " .en,po.-e major domus
Ex qua
genui. duos
.

ionZ,

\ZT)

non znstUutcollationem perpeluam


indicandum

Suriana

scil.cel

''''^^f lUrajcter^tjioe

succeden.e qu,dem qm F.-ancos electus est sive pala.ii super """- principes modo comi.es P'""' ^

quidem

mul.sed

uli quid ex eis repenet. in Annotalis lector Noy^Noitburgis, No.tbu.-ga Tlnhoc codiee in alns vero fere semburg,s,Notburga dicilM,- ^

.-eg.na - pos. generat,o cupantur. Ha:c gloriosa ,n rnagna p>-dic.orum suorum Uberorun,

nem

hum,U.a.e
.Ttatem
'^

suam ad sen.lem usque vir.utun, operibus vitam


3

e.

"

plenaria cas.,.ate

e"m aU

'ZZZr:iogus,nediiioneColon,en.si,^)et
, 3.

Cum

.ex

perduxit. pr.cd,ctus

ipse

"

glor,osa. do-

cwm
Comment.
i.r^v..

nepie

(1)

Cfr.

num.

i; D.

,21 (2)

vor Jac de VoraJ^-

gme, Legenda Aurea, b g

fol.

358. Coloni

Agnpp

1483.

sua Noitbur-

cam
^^

vitain

S.

h; s Noytb. virg. pro huj. b.

V ^ C \
-

"Series-decla^

ducit-

::^":^^?m7tronrB.-^^ac..-^^nmms..M..^^^^^^^^^
Ansiglsi B, C.
a.tU.

P.pm.

"//"g'

'

B.-^

fj,,i,.

p.

qui-

_ usq. ad
tem

s. tet

B, D. ad us.iue

s.

tt-t.

C.

- Cum au

^^^^Z^Z^-Z Q^rsl uidom admodum

prtefatuB in-incepB 5.

"

ipsi

B,C,D.

minu?

DIE TRIGESIMA PUIMA OCTOBRIS.


minec aliam

843

mine

quamdam Adelheydam ', alio no* Alpaydem ^ superduxerit, ipsaquoque

cujuscumque
pura
et

viri inire despexit ".

Mente itaque

Et HS9.

cum

ardenti" immaculati'* cordisfervore


in

/"et^ cuni intinitis tbesauris Coluniiim veniens

segregata, humillmie in oratione

ibidem nionasterium, quod


in

puellarum dicilur

Cor enim ejus fiduciam

se" prustravit. Domino habuit", nie:

honorem quod struxit g


:

gloriosissimie virginis Mario: conditissime dutavit '" pru;diiset

minens"
petieritis

verbisuidilecti' diccitis

Quidquid

" cum nUa sororis sua;, possessiunibus,et ibidem Domino '* sancta^* Noilburga '^laudabilem vitam purispersolvebat '\ Sancta igitur Noilburgis

Palrem in nomine meo, boc faciam. Deprecabatur autem suuu\ dulcissimum ^' amatorem, ut intactan. eam ab omni viriU consortio
conservare digna.-etur,
accipere velit
tria.n et
**
^"

et

spiritum
*' ^

suum
**

prius

sime
ex

educatur ac '' sanctissimam couversatio"* quod '"* nem '* a gloriosa sua matertera didicit consequentibus declaratur. Nam consanguinei
'"
:

antequam

per :imico.-um i.idus-

fallaciam, vel

eorum
"^

polentiam

aut

*^

violentiam oportuerit

sustinere ".

sui nuptiis ", prcecuidam nobili desponsare prumiserunt

eam " aptare disposuere ", ipsamque


ex boc regno

qui per mor admii-anda divinailargitatis ciementia,qua; eam infun- tem tantam constantia.n tam deUcata; puelUe

liberat.

tendentes forte magnum dum proventurum. desponsationis coniec/tCausa '''^nutem hujus S.Noitbiirgis. ^^ quod " iu Ubello consider.tur ex lUo solUcitata ad turaliter quod legitur nostrai " Plectrudis h
nvptias,

" commo-

dere dignaretur ",ut in tam florenti regnum ista "S amicos, conjugem,
respueret,
ut

aitate
^"

omnia

vitamque
esset et

suum
!

vivere

Christus

mori

"'

lucrum Bene enim mente

ti-act:ibat tiuo-

modo matertera su:i regi.ia


guberna.-et,

sapientissime regnun.
Cui

reginai

ambo
cet

fiUi ipsius
^'

ante

mortem

p:itris sui

Pipini

^^

'' Karolun., invasoet pra..vignum

defuncU

sunt; qui.

sen.or Drogo ",

v.deli-

moritur.et
vir

lebre corrcptus dux CampaniEe, vaUda - GruTUildus -, .,m fmt alter, sciUcet
et

remM-egni, teneretin custodian. .iwlrimonisi sibi servaretur.sisaltemconsensum


nio
vi.'0 Uberos adhihevet, quia regina viduata hal)eret^-?Sedhxcomniautstercora a;stinon Quid phn-a ? mabat, ut Christum lucriface.-et.
*

regnum

mansuetudine vepletus, larpromptus in ov:itiombus z gus in eleemosynis et Joppila vdla h postquam pater suus Pipums m

" mitissimus

supe-^Mosam

' invdav.^ Qm vl^itandum liUum Grimualdum " Leodium, basiUcum S. Lam*^ veniens civitatem ibidem -t. martyris mtravit, et
Teni
ipsius

ctBpisset, ad se sita, a^grotare

MisericorsDeus", qui reUnquit, sed semper

in se spera.ites

non de-

in

tr.bulat.onibus

sms

"

corpus

q^orationem ^::set.acvude..ss.moetimpio^^oUam^^^^^
interleetus est. Et in ipsa oratione 'moritur - L et
sic
i-.p

prostra^ .t in oratione se protendevot.one et des.deno ex


.

Cum

uUerius :iniigi adest ^\ spons:im suam desiet"'petitionescord.s sui"" adumne misit^

non per-

'* adimplevit, et lam puram sancderium suum concupitamquennimam,cuiusspeciem ""valde Ubera.'e dignatus est, corpons vit de ergastulo regn.turam as'" perpetuum

et secuni

in

nu

"erstitem ^
,

postmodum - iU.u.n
t

- nul

um

TCusautemejus-sanctum-quodtum
sancta-'"

Dum

cjus
il-

su-

pra^ter
'-'

Kavolum ex Mpaida

anims

in o.nnibus

obedivit,
'^'

m:.gno

corpus.

TTnde forsitan

praiamici hoc invicen.

decorare miraculo dis..atus nimee.uscorpusiacuit.duobusd.vnnt^^^^^^^^^^^^


ca, "-, u.mm qmdein '' a nibus iUuminatur "^ Quod nallatcnu. ccrnitur

est

^^^^^^^

lustratum luminejiorlcntoso.

;-:^Cne;timregina3-nuptiisapphcarem-

"d pedes reliquum

anxia recur
rit

^Tcum '
Hosx
,gere

nuptiarum ad aures auten. runmr

glo-

CU-eg.^^ t::mysteri^u.a. secundum cU^eMU. eaput''Mnsa,.cta''*Scr.pturame


pedesalTectiones.ntelUgunlm mitur"^ per valde ''MUumm^^^^^^^^ i.i41e tum a Deo mund.ss.ma SU.S
,

ad Chris

twn.

mente consternata. qu.d -7 .t tu t^. corpor.s d .st.tmtur".

vi.^inis Noytburgis

- perven.sset

v.r.bus

a.vertere debeat, altis

rZ.
fnit fuit,

^"''"'

^^^^^^^}^

p,.,e.-e

non potuU.quia

regma

^ "^ ^::^rt^:Uuued^
^^

et eo ?thne a.i.g int..nc diligebatur

ampUus

custo-

m bXhocdesponsa sua Domi.ms


alTectiombus

declarare vo-

noc u

^^

iilummai-e

"-^'^^^^^^ ib

socium^ ma.'ecur.us" et uberius

lens,

uno 1^"^.^"^^^;^^^ nui

hoc facere sua.

gust.ascordissm-querularet
4 Aaelb.v.lai iA.Ueg.aamA.A<ielb
.

qma

thorum

:::riac:u ,.nvUav.tadv.s.o,.m

C.

om. D. al. nom. om. * matron. B.^^

n n
f'
__15

3. _ __ ^ -^^^-^, b. - " ^Z' _- Oaunilissinie D. n D. vupme B-

Alpf n^ ^'
"'

Adelheidam D.-^^aelh. 'W. D. jj. oomine


,

"
_ifi
3.

^,,

uo.o-e

ibi

'*

D. om. B.

hal). in

C.

Doni. u, t^. d.lcctiss.mum C.

__

go

prius P^^

a.

corporc
^^
jj^

r D

--

'^

Noythuipe
,

aafovat

/^. !>-

"

J>.^
-

^^^_

_
.3 ..

"' n^ R conversalione />.^ 18 sanctissiuia " nyi.erus et.an^A; sicut B.


1)6'"?'^"''^

^^

'"^

^^
3, **

mat- ^"'' ^ aisposuoiimt D, ^^ ^^ ^ ^_


.uortu. C.
oin. C.

D.-^

aut B. vovadd.C, ovoiteret B.-

;'^-'l2'... . V.

-- atHue
^
^,

D.

om.C

rfrf. i^, con.ont.re

est D. 5. _8.lit:nata

J^; - >i"
"

.,,i,t rf</.

nium B.

cum

C.

D. -.
V''

ho^
.

0..

B. -'"

^-

f;^;^^

/c D. -

P.L

D
D.

corrnptus A.
37

ad -

^'^^f'^; _33 /ocoinvasorem-sena^etm omn.iio C- ^^ matriiuoiui


Dene
c,i>.-

^" do.mD. ,uumJ</. C. D-

'

cum

eo

.,,a -,; ^ m^_P^^^^^^^


1

/.^"f^^^^_
^.^

"

^_

^^ ^^^^_ ^^
^.

_ Oominus
^^

enim-hal>e"et 0';
9S

adest suis B.

m su.s

o._permitni

t-^^b^

^
.^J

.0.

ad-

3.LatusC.-^ti'""-'^'"^^l''^^ ^^^^,^,,-^3 Joi.iUa B. J.n.'lla Cioyf^^


B.

0 Orimna!.Umi

B. ^

(, j).

^,^

OHi. D.
51

5 ,.

et il)id.

c.o. 8"aumo-.
solhc.te

^--'"frrum B _.>o>.B.- ""saciumi*.


5-,,;^S
,.,1.

'*""^'^'' v.xittam.iue

_ i,,rutur iJ.-

(H

5.,el.cern,adp.C,D.

A.80C

DE
84-i
T.\

S.

NOITBURGE VIRGINE.
i;egniiB

MSS.

cursu miraculi. Qui concito

'

venerunt ad

clararet esse

magnalia Dei magnifice lauda tam grande mn-aculum verunt, qui certatim ad Stuporem quidem et gau-

domeslicosS

et

urbem refugii miserorum atque D castellanos immutribulantium, quam sic inter mundanis contagionibus " ? nem consevvabat a '' eam carnem suam m corde Numquid oportuit
puro et
voluntate ignita siBpissime mactare et casDominoin vigiliis, jejuniis, orationibus continuis, et ideo mento appellati^ationibus ' ? Unde cuncti, mi^" urbs p tribulationum tm'^'

videre^ confluebant.

mjerorem non modium de visione miraculi, sed ^ suie domicelUe dioum * de tam subitanea
dilectissima^

subtractione habuerunt '. al.o gaudia oriuntur, ut aluKl lacrima., hinc pellereutvu ma.n-oris temperetur ' et lacrima^ taceret lUa consolat.onisvisiune'. Quid ergo ' divina misen-'^ regina 'S quam ante infdis cu-ca re-em tot iribulationibus purgare cordia
et liberos

Hinc

seriis vel

"^-

tribulationibus afnicti, ad hanc urciuia

bem

confugimil '\
sibi

Post execjuias

autem sanctum ejus corpus


pra^paratum

misericorshabitatineaO^ ad

sepulcrum

suos voluit

^\

modo
'^

'

spem totms
J^^UU

consolationis sua.
bere, abstulerit '?

quam Hocsolum

in terra poterat

cognitum

quem
nfi

scrutari nulli licitum est

nec quidquam

" ponitur cum sancto'\ in ecclesia eKultatione non modica '' altare. '' rum '' Petriet Pauh ante summum " autem miracuhs ad sepulcrum Grescentibus in tota virginis, tam cclebre nomen ejus

gloriosie

latere potest,
ontnibus
qiti

hnnorfitur,

mortuus

Hnm
git
.

resur-

declaratum, de loco lum, divino lumine sic deportatur", excquus et auoiacuitabscondilum, ^K Quantam,crediobsequiis^^ dignis- d.coratur incolre Coloniensis tis,carissimi ", venerationem corpusculo in vigdus, civitatis buic tam sancto ',lummaribus ac coett-ris ca^vemomis orationibus

8 Interim

corpuscuigitur gloriosx virginis

ut civitate Coloniensi efficitur, iUa '* et perderet ecclesia


tuli

nomen prmu
usque
''
'.

ti-

ad sancFlo-

t!un

Notburgam '" ab incolis intituletur q ' circa annos incarnaruit autem virgo beata '' Domini sexingenturum viginti r '\ vel tionis
pauloplus*' an.
6^20
' 5.

ANNOTATA.
a Cfr.

B exbibere

tam stupendum cum ad niiraculum ^^ officium esequiarum ecclesiam deferretur, ut catervatim populus non sibi debitum perageretur, " confluere. ut ex visione hujusmodi
conati sunt , de qua
^"

-'

audiere

''

Procul dubio

Commentarius prssvius num. I.Qux


descripsittl);

desunt hic dcPippini digniiatibus referuntur,

apud Surimn.qui Aclasuccincie

cessabat eius ^^ meritis

^^

suffragari

^'

mereretur

'.

In

autem peractione tumulandus ad latus ecclesia defunctus quidam et ecce miracusanctissimi corporis poneretur ;

pra^fata accidit, ut in

eadem

ubi itcm in codice VltrajecHno S. Martini, Pupinus dictus est Pupinus mehosclegimus: patrem dianuK, scilicet medius inter avum suum,
niatris suuj Beggio,

qux

fuit

soror S. Gertrudis,

lum miraculo cumulatur,

et thesaurum suum prudens in vita sua abDominus. quem virgo

magni, scilicet et inter Garolum, patrem Garoli Caroli MarleUi (i2). hi codice Rubcxvalfihuin
lensi post voces
attoUitur,
:

istis

dignitatibus extoUitur et

pra^sentibus revelare .condere nilebatur, cunctis defunctus a Domnio, cx di^natus est. Nam idem vitam revocatur ", merito *' sanctx virginis, ad exequias existentibus videnet cunctis ibidem ad et miranlibus, sanus surrexit ** et matibus et principahter ^ualia Dei magnifice extollebat, '' virginem sanctitate proeclapropter quod fuisset , et quanti mei-am ad vitam revocatus ^^ quantx^ * ha3c '^ sponsa
ritiiestimationisque

continuo

legimus:
(3).

qui

siquidem

nobihs;

qux

interjecia erant, scriba

ex

itxdus-

tria videtur omisisse

Quamquam Plectrudcm Coloniensesscrip-

forcs laudibus extollunt,

el quidcm merito, illamen decessores nostri non ausi sunt in lam opus suum recipere, eo quod nulla veri culius annos vestigia usquam apparereni (4). Inier

circiter 610 et G75

sancta

cessavit, apud Deum floreret ^', non virtutem explicasset, quousque ad ultimam ejus
''

magniflce
quare
nffiicti

o>iies

ad S. Noitburgem
confugiwit.

^' enarrando pva^dicare. micarissimi, quare 9 Quid putatis, fratres ^* mirabilia circa sponsa^ sua; sericors Deus ista ^' ? Numquid vobis videtur corpus facere voluent "^ ideo faceret, ut eam apertis miracuhs dequod

constitaendum est Plectrudis cum Pippino matrimoniiun (5). dicitur, c Drogo, qui etiam Drago aut Drocus accepit (6), ut legia patre ducatum Campaniie

mus in Gesiis rcgum Francorum.Valida

febre

correptus (7), morluusest annolO%{^),quamquam in Gestis abbaium FontancHemium an-

no 707

obiisse fertur (9j.

-^ow.B. ^ subita B, C. D. - domm (, D. * cum add. C. D. _ ^ add. ea: B. habuere C, />. - iHinc B, C,D.-' tem.
1

curs.c. C, D.

-adejusparenlesJ?.

M
60

peraretur

D.-'

vis.

'1

i*

rit

mantum B. - '^ et add. B. - ' niei B. - " potc ' soU C, D.- " est add. B.C D - '* abstulit B. -

felix

C,

D.

B. cons. C, D. consolatione visionis '^ antea B. C. D. " matrona B.

nuidqm.lD.-**etd^.B,C.D.-3etobs.o..B.C,D.

vocatur C, confugiant C, D. " deporta^ aptatuin B. corp. ej. C, D. om. B. ^ cum exult. n. luod. om. B. ^^ ecclesiam B. tur D. "apostolorum D. om. C, D.- ' apostolorum add. C, " Crebresceutibus C, D. " suum A. etadd. B. '"^ Noyt" hucusque C, D. >* add. ex B.

et C, D.
om.
C.

ut A.

"
0

cogitationibus C, D.

D.

oportet C.

^'

"

B.^

tribulantmm C, D. " Quid putatis-in ea

eccl. illa

_ condigniB B. C, D.- " decoratum C. D.- om. C,D. _7oi C D.-^etadd.C,D.-^^iiMoA.D.-^add. ^ non add.A. exBC D. audierunt C,D. '*et B. ejus C ^ adB.-^exD.-^es. -3* ae'huj.
3'

burgim B, C, D. ''^ om. b om B.

vis.

luer.

juvari iJ.

* meretur D.- ^^ tmnslatione B.- *" pr. v. D. <i nieritis C. " revocatus A. " audientibus add. B, S.-adc(,ej;B,C,D.-*essetB. C J) _sur. san. 1 *existimationis<iue B.- " om. B.- *^ Chnsti add. B.

vocaretur B. intitulatur C.^ vivg. sexcentos nonaginta B. sexin* an. (i2U -' post B, C. D. gentos nonagmta C, D. Modo translata est dc pra-fata ecclesia et om. B, C. D. seu monasterium quiescit apud Carthusiensiuni domum

"

B. *"

juxtaConHuentiamat/t/. B. Translata postniodum quiesprope Confluentiam. cit modo in domo Cai-thusiensium add. Cujus festum servatur vigilia Omnium Sanctoruin

om. B, C,D. "' quia C. mn. B.


50

^'

forct B.
s.

^^

quousqiie iiiagnifice

C,D.

-^

sp. C, D.

- " voluisset C, D.
Martells, pag. 5.

(2) Cod. ms. reg. Corament, pr;V., num. 3. priev., BruxeUensis 927, fol. tH.- (3) Cfr. Comment. bibl. II Augusti, pag. 0U7. (4) Acta SS.. tom. num. 7. Die Zeit Karl Breyeig. Jahrb. des Deutschen Reiches, (l) Cfr.

hist. des (6) Ap. Bouquet, Rec. des (7) Fredegarii contin., ibid., tom. U, pag. 570. Gaules, Germ. (S) Annales S. Amandi, ap. Pertz, Mon. pag. 453. pag. a. (9) Ibid.. tom. II, pag. 'm. , Scriptt., tom. 1, hist

(5)

De

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


legimus in Gesiis regum FrancoEo quotiue temporo, iclest anno circiier 690, Norlbertus mortuus cst. Grinioaldiis
d

m
\y

De

iis
:

sare proposuerunt; sed morte prieventi,inipediti


sunt... Et sic

rum

(1)

quofiue, Pippini principis filius junior, iu aula

regis Ghilduberti major ilomus effectus ost, nec

iamen ante diem

demin

14 niartii G97, qua ipse quidiplomatenofninatur inter optimaieSy

Pupinus moriens, nuUum dereliquit filium prieter Carolum de Alpaide genituni. Deinde amici Noitburgis proposuerunt eam nuptui tradere... Atque hxc mutii auctores in suos libros iransiuterunt (lOj. n Carolus his diebus (cerleposimoriem Pippini
et quidem anno 715), cum captus a Plectrude feniina sub cuslodia teneretur, auxiliante

Pippinus vero adhuc dicitur major domus (2). Quod in Annalibus Mcttensibus narratur Grimoaldus Drogoni fratri in Ca/npaniai principatum successisse (3), historici merito in du-

Domino vix ovasit (mcnse circitcr augusto ejusdem anni 715j. Ea legimus in Gestis Franco-

bium

revocani

(4).

rum

{l\), ei

simiiia

in Chronico Fredegarii

Comment.preev., num. 1. iDe digressu Piecirudis Coloniam, sim.ul' que de Alpaide, quam etiam Alpheidam die Cfr.

continuato^i"!).

Cum dicat Viiui

scriptor Piecet

trudem

sapientissimc regnum gubernasse

cuniaui Chalpaidam scuCalpaidem.cfrXommeni. prssv.y num. 8.


g Cfr. Comment. prsev., num. il ei seqq. h Cfr. Coniment prscc, num. 5. Ex hoc atque ex aliis locis facile apparet auctorem iem-

Carolum, invasorcm regni, tenuisse in custodia, aperie significat eam illo tempore non jam viiam in monasierio egisse, quod antea indicarat (num. 3/

Jam pompa nuptialis apparabatur, sic narrat ^gidius Ranbeck, ncscio quo auciore ; convocati proceres erant qui

poribus sanctx Noitburgis minime fuisse xqualem. laudatio ad verbum sumpta est ex i Hiec Chronico Fredegarii continuaio, cap. 101 i,5j. Ibidem Grimoaldi mors narratur uti inGcs,

sponsum duducerent.

Vi e\trahendam parthenone Noitburgain certuni erat... (ISj.Qwa; dein contigerunt, auctor idem

fasius quam accuratius,nisi fallor, ecrplicat, iia ui certe ab Actis discedat.

tis

rcgum Francorum

(0),

ad annum

714.

garii

Fredek Jobii-villa. ut legimus in Chronico in dioscesi Leocontinuato {l\esi Jupille,


,

ficari

p Urbenitnbulationumfenribulantiumsi^niputat scriptor voce Noitburgi (Noth,

Burg).
21. q Cfr. Comment. pneo., num. puto pro sexingentos nonaginr Hicc scripta 6'20per(mta, quum nulia raiione ad annum

diensi.
I

Pippinus quidemprius convaluU, si (idem hdbemus Annalibus Mettensibus (8) iterum attamen eodem anno, scilicet 714,
;

pace obiit 17 molestia corporali correptus, in

kalendas januarias(9).

16. Hic conCfr. Com7nent.prxv.,num.


:

gant ea quae in Vita narrantur. editione, s In codicibus B, C, D et in Suriana dicitur S. Noitburgis quiescere in Cartusia Condeest nuentina. Contra ccenobii hujus mentio

'quamexhibet code!c Ultrajectinus

Br.^

et

Cfr.Comment.priCV.,num.Q.

desponGrimoaldus Noitburgam cuidam nobih

U, pag. Bouquet, Hist. des Gaules. tom. pag 241. Cfr. R.cliter, ,-> Pardessus. Diplomata. tom. U, Zeitalter ^l- ^''^';';;H'^^' Annale des F.auk. Reichs mi (4) Boatom. I, pag. 321. 178. (3) Mon. Germ.,
(1)

oll.-

(8)

Mon. Germ., tom.

1.

pag. 322; cfr. pag. 6.

d)

Cfr.

pag.

KaroHngischen Hauses. pag. 130. neU, Die Anffinge des tom. II. pag. 452. Hi.t. des Gaules, (.^) Bouquet. in Mon.C^.m., STl.Cfr. Annales Mettenses (G) b d,.pag. Bouquet. tom. U. pag. 45J. 0) ou. I pag.

des Ka.serreichs Bohmer et Muhlbacher. Die Regesten Cfr. Ranbeck Ca(10) anteiden Karolingern. pag. 8. pag. 240 et seqq. Buce. lendaiium Benedi.tinum, tom.lV. (11) Bouquet. pag. 748. hnus, Monologium Benedict..

m. -

(12) Ibid.. pag. tom. U. pag. 571. U et seqq., Zc.t Karl MarteUs. pag. pag. 244. ruim Benedict., tom. IV,

''53.

Cfr. Breys.g, D.e


(13)

17.

Calenda-

^^iS.

DE

DE
846

S.

SOCUS. NICOIAO PUEKO ET

DE
WCOUO
V. H.

SS.

NICOLAO PUEKO
LEDESM^
IN HISPANIA

PBESBVTEWS MAKTVlilBlS ET LEONABBO

J.

TEaiSlMILl-

ppidum

cna-cescos

SalmantMcui mcpi.i

Zamorensem minm-itam
cinna,se. Qun^,

Ni'=li ^'^'. ^-

ANsuM
DCCLvn.
e(soc.o.-um

11

^,-^

u>be occideniem vcrsus ab


ryah-slra
fuil S.

p
et

Y^''a.

Nicohu pueruh.

ciraier ^l^cuiopos^ compos,ta smt, neq,Ae ut sancti pue,-i moi-tem sed secundum ex antiquiore Viia,

cum serto

3.

7mZ
tde

popl:;um

t,-adiiione,n,

q,Mm hahean

preshyteronim ^n.ount

^^^^_

lucio,;tatem ne,o ^'^ P^^-^^f^'

jiciendum esi nonnulla


J..g.d,o
-^,.^ -..,

in ets offcnd, qucc

''':':,.^^:,

eb s

nmfloruit siecido XIV.


u,

Vii lu

Ailame,i,adialiundc noiiscont,-adicant(9). eo taciHus co,d.,^ar^ ipso ma,-tg,;o


potuitacpc-petuoserva,;, ^"'"''"^^J^^^ e ,m,o probabiMer ^ Dei jam inde aniiquttus, slatimahobitu,fuii<lclalus{:W). ,el,o,-a non PK''. ^^^^! 3 Illa nos Acia, quia P- r,pia fidesubjiciemus, descnpla oculis

sa-cutoXIV.

inqu-ii

" ^^^"^*^"^fX,"
re

de Alphonsus

sinas, Hispaniie

g^^ecessit in regno.

lclorum

ei cum Flo,-esa ,-apho yi"V'" Sco,iatensi ,ii.i,.!cores nost,'OS Mis.w fue,;mt ad decessoit^ collata. .eg.. bibliotheca. supenor.s eK tomo in-fol. ms.
,

;f edit,one u,er..ermr,.

turtnSco-

^"^

':tS^^^mS^voca,

H,storiam natura-

vulgo Escor.al, notato mo,.aster.i S. Laurc.tii, " 14 feb, 1722 desc...pta varii tractatus ... d.e

r/

'Sm

Tt

civilem,, .,---;-

enpt,catd,plo,na Cujus cTcnpla.-is o,;ginem datumque dte 17 decempL,oni a,nex^,m, discimus F,-ancisco h,7san,ii l.i7i- E-T illo aposi.Uco e, ,roia,-io

M,:^"cLco Ledesm.

,andatu,nfutsse ui seZamoa Ledes,ne,isi,MS convenius F t ramconfe,;-ei ei in hihlioiheca siius esi exi,-a muS. F,-ancisci, qui

SL,;m

roZc,tat,s,

qu.'e,-e,-et

S. Nicolai Vita,,

eam-

^Jaecurraii,me
irxinprit
'

in

,a,mum

ve,-ierei;tdeum

exemplar Zamorense

{o).

F,-a-e lr,es,iii.'<se p,-icsen,ibus

Anionw deBeF,-at,;bus

rHlltoZmvero

desancH illam Ta,nayus,


<luod
'A'^^

rfiuposfnior-

tcm

Yiiariy-

rum.

Mere

voluit, et,
rogai-ii ut

'"''

Joannem emscopum Zamm-ensem,

^^^ Coelto de

gua,-diano, et navenie. conventus ejusdem F,-ancisco de Ca,-vajal, Alexio ei ,estes-t,-a,,sla,,onem Zrcntus incolis; qui p,-ohaveruni. bx /,oc aposubscripto nomine,

ZnZal

eorum A.ctorum cop am

fdinh^ grapho desc-iphm, esl exemp,ar eiiam Sco,;alensem vend, quodque b,,olhecam
aa,nod,.ndUcr^ 'rTI^Tnonpridem ihecar ..
narratio

Fratrum :^Lsterium IZamorense

Mmonn

mss. operum... .^^gidn "^ .jiret voluminaque Acta hujusmod,, ca>jus evolveret, numqu.am mvenn-e conscr.pta, potu.t n "ne aut prosa Sublala non sublata. ZTe qut ex codicibus
.

qmvclamjam

in

elt

.^ ^^^^.^^^.^^

mirahih thcca quiarum inclusa, qun-que ^f^^lf rum enim atiquando LedesQuum ,^^^
iur concinnaia. suorum patro^ Lnses, qui iunc sanctorum ignw ahanU norum nomina ei martijrii genus
ecclesia
,

.|;.-

"

^Tmr^ N
I edit.

nrovterea,

cum

aitmg,. aucior tih-vm XIII co,plectilur (7), h>ee scnlni

cujusdam festi vigilias in f-^'^f^' cLhrareni. suUio -> PP--J'' ^^ enens decctera 7^ t^ nrinus, hacuium viatonum Quod visum adstantes iinisira veropalmam. IZlMiutfugere rellent. At peregr.nus quod pie e ajsileniio, dio:it, eo
ipsorum eayo nar

.;

tempor.* Omissa opportumori qua. Barensis (immo Myrensis), epTcopi

h.stor.a N.co a.
sat.s

imposito ^V/oy^-W^'-<^^ /-;;^ denter nosse c.perent 'mxracula.se tania Deus ederet intercessionc

Lead Nicolai martyr.s de ex ensa scr.bitur, (8).Cos/a; .(9'^ convertimur desma historiam
de Espalia, tom. X, pat'. (l)Ui.raauo/, ,u Cfi- Madoi, Diccion. geog. Mm.,

mariyrium venisse ut vifam et de cjus Hiec itaque ecrplicuit, ac nerei.

(2) Sc..iptt.

Ord.

Ord. Min.. pag. 1*J.


.^Ki.

(8)

(5) Cfr.

Espafta sagra.la
3(fi.

om.

M
1

"' ^"Vcfr nsS TRont


B
,110

A-'o.''MV..toJ. VI, ad
Ato,us, Cf.. N.colas
tou..lI,
l.ag.

an...

13U.,

B.bl. H.sp.

_ Ton. V pag. 01. ^) ^^l^^^ ^^f ;\Xa. pag. - *^' lb.d. pag. XIV. pag.- ^JO. - (U) ^^^num.O. - (lO)Cfv. mfra. num.8.
(0)

>)

hF..

'c.L,

,10.-,3,E.pa.a

sagr.,tom.XlV,pag-2yG.

;;

DIE TUIGESIMA PRIMA OGTOBRIS.


raiione factum
est

m
historici referunt (6)
et

instrumenlumy

quod in

citer

TSl

non pauci

AUCTOBE
J.

sancti Nicolai arca fuit inclusum. Res quidem non repugnat, ait Henricus Florez (1),

quam

qui illam in codice ms.,&ibi a Josepho de Quiros tradito, legit; sed nequc is ncque alius quisquam ullas indicat circumstaniias,unde perspici possit qumnam scriptioni faciendasit
auctoritas.
S. Nicolaus,

nos in fronte hujus commentarii scripsimu^s, dubitanter quidern, quoniam nuila pnesto sunt satis certa testimonia. Sed, si martyr reapse anno 757 occni-

temporis notam

V. H.

huit, et

Antequam Vitam cxcudimus.nonnuUa

in

verisimUHcf ea nepos Alchaei

notanda sunt aut paucis exponenda. Ad summamnarraturpuerulusMaurus a Nicolao

nam fuisse traductus, ideoque cum his


capiiis

Leonnvdo presbi/terisad christianamretigioa patre regnante, swo, lum Ledcsmas in Hispania

quidem, ut famaest, duodecim annos natus, facile inteHigitur cur multi auctores eum ncpofem,non filium. Alchamai fecerint si quidem jam anno 711.1 lchama cum (iataf fraditur. fra filio in Hispania helium gessisse 1 Luculentius causa martyrii in Acfis ex- obbaptismwajuscepnonitur : scilicet sanctus puer ideo capitis damnatus fuit,quia reticlo Mahometo,Christum secutusest; prefibyteri vero Ixonardvis ci Nicolaus, quia ministri fuei-unt baptitmi Nicolao pwero Utrumque eniin legeprohihitum crat;
collaii.
et

damnatus.

hi relatione ms.,

quse
vo-

sotio fuit

inclusa quamque Ledesmensem

cahirnus, dicifur pver nnie susceptam pdem Mafoma. Ve,-um Alii nuncupatus,pater rero tradit Nicolauin (hocei Zamorensis

quami:is Mauri aiiqua ratione paierenfur

Joannes

nomen

genipost haptismum inditum est) esse Mcaniii.rege Maroelni, patrc GaUiiYrfe, ii<m ab regisnobnissimiToletani.C7/'W7n.Uo/(mp/e/locis certo defnire sit an arus, ex hoc et aliis Attamen,simartyrii tempus spec-

Hispanos indigena.f Deo ex riiu christiano serrctigionis caum morte vire, multos lamen -mulctarunt.KcctesixsuhjugoManricostalum adumhrat : Occuita Ambrosiusde Moralcs
pat:i.

(fywi7(7).abSarracenis Hispania,multisde
:

pcpercerunt causis barbari victores cliristianis

cum

sociis

nonausim. non wgre iis astatur, de quo infra dicemus, dicunt Gata/seniiar qui marfyrem fdium nepotem. frm C2), Alchamic vero Hispaniam adcentu di6 De Mauroi^m in

quod inafiiias illudque eos imprimis comniovit, Hispanue provincias accoUs ipsi E latetiue dilTusas
inqjl^re

non polerant. Ut

igitur essent qui agros


et tri-

exercerent colerent, (tonsuetamercimonia


in

occubuit ini
tio domina-

tionis

Mau-

ricx in His pania,

narraiiunculam censauctor,perragatam illam regis amoribus ac Juliani repetit de Roderici eruditijam omnes ultione. quam id fahdlam Zamorensis, errores non explodunt. lia pergit recentionarrationi admiscens, ut ex

buta principi persolverent, christianos potuerunt,conservavere. Relicnia. quoscumque religionis cultus, tcmpla multis

Hispa-

tuseis fuit pernnssum, locis intactapermanserunt.Ubereque


ut cbristianoritu

eadem frequentarent. Enume-

rans dein qum ibidem


hicc

erant pnecipue spicndida Cor-

Jucos

rihus manifesto patet

.-

Ipse

[Alchama]pater

pueri cvim .ho suo aui forsan acus Nicolai innumera mult.tudme et GalartVa. rege Toleti, occuparunt totam Hispaniam Sarracenoruni
,ege Roderico
et

tempia chri.^itiana dubic, inter alia recenset >>ed etinfinitima regione conservata.

Maurorum

tionibus
tiani

indulgeniia muitis excepcoangustabatur ; et. ut alm prohi-

mnumera

cln-i.t.auorum

mu

bitiones (8)

omiiiam, veiitum erat ne

chris-

tudine interfectis.
et

Qum

scriptor de
esse

narrat^nemoest qui

nesciat

tMa
JfJ^^

A/chama

palam suam nevequemquamMahomeianorumadChristum


martyrucautraducerentm. Atque ejusmodi alior^m sancfomniplurium, sx fuerunt, tum MemonaliS. hulout manifesioapparetin
m7(10),iH Chronico
geyu^rati

reiigionem pnedicareni,

Tarek, ieoatis P"-f;^^;i'^^^^J: Muz^ anno 756 ^ Ir.uper Ahderamus ah impcrium obtinuif (3). Qui 'nanUe Saracenic^

AmhrosiiMo-

TaueinActisregesMauridicu.ntur,adsum-

mumreguli

fuerinl oportet,
Nicolai

prortncta^^m

ZudZatum g^Mrnatores;
...' -n.

ac rect.us al^quot

pairem
(4).

^:J,^\^.enp(o.:S.cigUur,a.M

r: :.;! pnefuisse Ahdcrami Ledesmte

etiam sanctorum Nicola. rales (H), etc, ium KeWciLeonardiacNicola. presbyierorum.

Ve nac

uu:.n
iinus

monumeniis ^,^j.,/^, Quias coilegerunt etin ExindecuHum ecclcsiasiicum prolosueruni. ndetur,quodm mcepisse eo credihilms
cipuacoUvc^y^rationeiX^D.Exemplo.^dS.Eu ctpu ^.^^^ ^^^^^^^^^ AvarusH^), ideo se solum sed eiiam amtcus,

Mariw-umnostronimcomrachrisimni, Eorywxco,Passione, num. ^^J^^X singulis

--;;

aenomi.iatur,

volu.t

populare
et

z^

adaaroncm culturam dantmm doiare. Indicat

'JZmnInbuiorum c^ n

igitur

^^^^""^
sub

mo^Tpatrem Ledesm^ Tminalonis Maunca;

vixrsse

^mUo

ZlqJ^s nonp

^^^^^^^^^^
.-

^^ ^^^^,^^

^^^^^^^^ ^^i Itl..


ad annum
e

cir-

et Quoniam, m^i.^ expalit posset cekbraripossel: Quon.am, u.,l....e legenfum es. pro d ionum nubis vi.um .-ecursu, pass.onem annuo te.tivUM.s sua. e pro p.-e i.leo seques.rat.m. explicare, e u' brvi.ev ..,.iu..mus agon.s su.puie.,e.-.-num

muH,

^^^

eri

e.-

Joannesde 'VM _-(^)Cfr.


Ma..eta. Tradado
''^^

trologia lat,na,ton,.

OXN.

'

'

'

j.g

'

,, im.

II,

l^^f ?^

h;4e.ch.chte vnn

Si.a-

H.,o|.

^^^^^i;\t^:::J^L;:....

Ve,.a.

Compend.oh,stor.codelac
Cf...

ida^
^^^^^.^^

^.^

Viardot.

">f,;,:';,tr-4)Cf.-.Do.aao.Con.pend.
pag. .

Lt.

de la c. de Sal. de Kspafia, ^^t.ca


,,,,e dos

M^^
^^^^,^

,,,,,,, His1. pafe'.

^"'

,',

et seqq-

A- ;^"

j.Espflg..c. tom.

'/

^^^,\j:,:'^D0..aolcompeud,o

hist.

de

fincm

t"J

'

848
AUCTOBE
.1.

DE

S.

SOCIIS. NIGOLAO PUERO ET


seret

nnem(l).

m qoqucm

S.

Eulogn Men^onah
varias ecoles,as

V. H.

Ecclesia S. Joannis

eTJmquesepa'-""^ membra ad Eltam exmlja reHqularuminslar translata. culNicolai et soetorum dicenUis apparebU S. tum reapse esse antiquissimum. Za puer, si scnptorem 9 Intl-emptus fuit

Ltm^opisc^pus, crcumstan.ns. snnulque ."m cum omn,bus sua sacra ossa ,Cvit habere se in domo

morbo amictaretur. Ven, eo quod gravi pra.bcnda.us eidom nar,-av, ct

r
:

morenscn aadum..

in

atno S.

dedicatur S. Nicolao
puero.

receperat sacranK^nta. fldei puerulus

arca inclusa, ut iUa quam a,-cam ve,-o .radidit evtrlxera. Sta.im ej. .ie,u ht co,>tinuo in suas >udes ; priubenda.us, llo posteamortuuses.
in Ni oh"' nar.yris,

X;;

Quanao

"^^

'hnuc d,e , ,m Imnore

erat

Danla, "> Theat,o autemJSg.d.us Gonzalez

^'^^Ta

c-

0-

iZsiJco. refert

chnstianos, in rnej-^j;^"^ constru^nsse ccc'^''''''}^' aloriosi certaminis videtur de .nstauratwne tl MeHigendum ejusdem de ampHlicatione ac ZisLuUer s.ve '-'^ ' quic dcm,

dan?religiosus,qui

apud ecclesiam S, N.colai, -"'^"^ .uo,-an.,Fra.erqui. d.c.am cus.odiebat etcurabat

ccTesiam,Q..emep,scopus,missonu
sivit,

Religiosuss.at,n^^^np3SV^
et

f^X""sNi;u,m:^yHs,cuiusecc.e-

tdisS. Joanms; 4icat>one, s.oe ex


est

rm c
FnTer

srd.r<^.-as

ornas,

- Cu, .espo.td.t

ecc,es,a S.

N-1.

PP<^'"'tr^:f j;,','

P^

"

.ps.us ecc es.a E.istimo iUa esse ,n

,,

,f 'J^t".
fuisse ted^l^-

^::L,quemsepu,.o.^--^P ;;-;

ec

lesmmin

ZaTpostquam
10

S. N.colai hono,^m ma,-ty,'cs, in

campojuxta

HHaiL:e^e-r:=

po,'tentosisfutgo,nbus,,ian,lesta,ntee,unlK^)^ sancto,-um lilo, um Quie repe,-tie sunt


el

in ca ser>'C-

vantur

r^qXl^odl servantu,-(ut anno saccul.s se,;.


in duobus ba Henricus FlorezJ
cfs

ilMe-

liquifeejusde>n S. Nicolai ct socio

Zeslcaque odo,-em cnMuni.

Supe,-e-ant
siam.i.

^Xmp'Lsanct,puen

vestem goss,jp.nam,

- ^""^X

-s

quibusmonachus cum
ven,tque ad

rum

no,^co,^. ^n^^cumossmsal.quot qu^ igms saccdotum l.psa. umZrat, et cum duo,-um

^rSerTntl

i>.esau,-um conal, sunt. allect, %lin,anticensessurripe,-e

c,-emalwnis vesti. ffrnlyus cc-nebantur duo p,-esbyten

hujus sacras ,el..imas ,us passus es.,per


tu.es e.n..raculaoperalur^ '^''P"'* 1-2. Napa,TO iHe,

viam denuo arripui., fuerant, Exinde usque "cdesrm u;.ae subrept. Deus, p.^o n loa.ernam d.em
nosi.is

'^^^^,

:dHTn,ulto,-u,,,m,,-acutorumf^^^^^
narral instntmentum
riidil sun,-a

tab,dano

Ledes

Ze::lasse,-vaium,quodp,-i,nusrn,,.c^^^^^^ U laudalus .Eg,dtus GonMe.,

Nicolai re- ,emporc Na,.,,, ,j-r. vanmis. civibus 'e'"""-!^ "'''^^ ephcopiSaltiaiuas Ledesmensibus tuitamio

qm

documentum tl"Hipanidsac,-a, tamquam HenncusK lore ^Ziusait,qui, repetiit Duo pra^ ,'eddo Ex hispano scmone tatine
. .

cp,scopusSalmanticen^,s ralusest anno at^^aCauriensis antistes ab

\m

iU%u ,,

_^^_,,.^^.

consiMum .".e" fenda^.. canonici ^ "J" m c.s9<; transterem ,andi Nicolai rel,quias, Deus, ut Dommus ecde m Salmant.censem, s.at,on,s,opera.
1

,Z
""'

Kp.scopatumsuumclaus.tannoUc^^m-i-o ium qu.dem .Eg.d.us (^'^fj'^; Flo,e.(J),us elpost eum Hemncus eip
ritaiS) v,ta(V),

g^m annum pnor d.ct


.

nnas V rtutes operaba.nr

in loco

Tur

.g.tm Salmant,censi. Jusserunt in sede rel.qm s in qua conderent cm"f ci arcam novan, sabbaf N.colai; et die <,aodam sacricorporis S.

^TZu^^n^m.o!^"^ cst e,;-o, ZZhs\w) Sed hic mamfeslus successo,; jam


O

lTeT,Zsc%a in margine cujuseccles.. Satn.anZ;s


mva,-ronis
r.

ec;v.tate'egressicum su>s

donar.is, se

contulerunt

r^^-f^^ ecclesiam

^^^
S.

Nico

meme

feb,-ua,-io sr,bsc,;psU

dona- F

solemnes recitarunt vesperas c n alo animo nocte vg. assent Cum tota et completoriun. subripuerunt ossa e circaauroramsurrexerunt, eade.nque panno can sepulcro sanC. martyis, de.n cantato mvolu.a in area deposuerunt
d.do
;

COnfirmat (,11)13 Siecuto iUo Xll

el

sequenUbus,

>

.,

c Nimlai Floretcidtm S. N.cola, i


^^,,^,
,

!lLha:udpar-um

gaudemcs matutino etM.ssa celebrata, domos suas '-611":"*bus sancti martyris in ut quis gaude.e Qu.a vero Deus non vult

cum

oss.-

ZTaclampia ^mulaintin
ITano

Ligneameccles,am Ledesmenmat,-ona Cont,-o,ja, lapideam, eamque lestameno


flo,-uit.

^,

,,.

*,.;

qiias fui-ati

duo catwnici
divinitus pi>-

niuntur.

JudeMUstus patrato, tamquam possit de malo secundum opera qux uicu.que dat mercedem p.a^bennmndo fecit. Ideo unus horum
,n

hoc datorum, gravi

inlirn.ilate

oppressus

et

tumeest,

dirupto vent.-e tactus, tertia die

mortuus
a.-gro

const.tue,-at quem heredem suum miracula ad sancTroZr m^^cntia autem .n ,nsulam f:umJpulc,-apnt,'ata, Rhodum. reliqu.as deporZCcipalem 0,Lis, sacras commendator. ZeZotiebatur Ledesmensis p.-

Joannis H,erosolyeqaTo,-dini equest,-i S.

AUeradhuc
esset, mis,t

vivus post

mortem socn
sib,

are

td

Ztiter

obslite,-unt cives

ne preUosa

...nens coep.t, et valde

ne pariter

lugendum
Sal,nant,,nv,-

^io,^l'mi9,'a,-enl-.,nunoamagU^^^
,-n,iOrdinis

nunt,um ad episcopum Navarronem appellatum, ut ipsum censem,


713.-

MTeclsia
cles.,

ut Hierosolymilam impelra,unl, injus civitatis Ledesmens.s

Patr, lat,.tom.CXV,col. (1) An M,gnc, co!m-l)Teat,occcle.dellasig.c3,asdeosro6nos


< pag. ' de las doB Castillas, tom. 111, Xl\ ).>g. iM. (5) Esi.. Ea8T..lom. tom XIV pag. 30-2. ciudad de Salamanca, "6)D,>,uao, Compeadio hi.t. de la 'i^T.

('2)

Ibid.,

tom

lU. pat; i)J.

w^ ^ v
cccles.,

P' '"|;j'

pag. 301.

-(lO)Teatro

tom. Ul, pag

259.

(ll)Dorado, pag. 141.

concedereU

DIE TIUGESIMA PKIMA OCTOBRIS.

849
j"*^.!""^

concederet, afque ibidem conrcniua

FF. Mi-

norurn condereiuv. Hitjus rei (Idcm faciuni literse daise mensc oclobri anni 1585: quase tabulario Ledesmensi hispanice edidii aucior
ffispaniic sacree
(1).

tus ante aliare refiquiarum, peracta pcccatorurn confessione, rogavit Patrem guardianum, Antonium ab Abida, ut aliqua ar reli-

quiis [cgro corpori admoveretiir.

Ens nosiafine reddimus

Ego Frater D. Antonius Zenteno, commendator Zamayonensis, pro potestate niilii a meo Ordine ad hoc commissa, trado civitati Ledesmensi
ecclesiam S. Nicolai, quyj est Ordinis mei. ex
lapide quadrato exstructa.

temporis momento quo paralytica sacris lipsanis tacia fuere, gaudio Joannes, se penitus sanatum voce
ostendens.

Eodem vero membra


cccsiluit
et

cum

sua navi et

tri-

bus

sacellis.

In sacello majore est tabula picta


S, Nicolai clatliris ligiieis

altaris, et

sepulcrum

motu Omnes Deum laudarnint ; et guardianus, cum quihusdam Fratrifms ac turba parentum, famulorum amicorumque, qui iegrotum comitali fuerant, eum domum usque prosecufi sunt. Hicautem nunc praiibat, alios
provocans ui sccum cursu ascenderent a conventu ad oppidum. Eventum omnes pro certo hdbuerunt miracuh, quo se Deus in sanclis suis mirabilem exhibuii (3). Martgrum. sepulci^m tum erat situm in medio sacelto majoy^e, clathris ligneis circumdatum, quo-

circumcinctum.

In sacello quod est ad cornu

Evangelii, exstat altare et imago B. Virginis MariiE, et in sacoUo altero, ad cornu epistolae,
altave

cum grandi imagine Cbristi crucifixi valde Insuper trado duas campanas quec sunt in pia.
campanario majori, et campanam parvam supra arcam quoque sacellum masimum positam cum reliquiis in altari maximo positam, duos
:

rum nunc ne vestigia quidcm


aii

exsiani

-.

hodiCy

Florez

(4),

cst diimta.rai

arcula lignea,
sed in latere,

consecratos lapides, corporalia etc. tria, fiuatuor casulas, duos libros missales Ha3c omnia ea lege trado ut dicta civitas ecclesiam S. Nicolai in suo statu sartam tectamque
calices,

duos

posita

non in supra portam


sacristiam.

altari principe,

quie ducit a sacello majore

ad

conservet,

et,

etiamsi

monasterium

quod

in

jEgidius Gonzalez (5) sercari in conventu S. Francisci Ledesmensi : E epiiaphium, olim iumulo S. Nicolai pueri

Tradit

supra

dicta ecclesia S. Nicolai exstrueretur et


titulo et

adscriptum

fundaretur, alio quovis nuncuparetur nomine, semper ct perpetuo dicta

ecclesia

nomen
immosfecuh
"xviillmtratur
'

ecclesiae S.

Nicolai retineat, neque

uUo

tOtll

YICE

CUERPO DEL

GIORIOSO NIIHTTR SIN


NICOIIS HIJO OE U...

umquam

temporeamittat.

^^ Pricier crebra miracula quee supramemoravimus, alia qiaedam. circa ftncm sreculi XVI confiffcrim.t.prxseriim in oppido Ocana,

nono REi

Maldonado, Orin dicecesi Tolclana. Joannes Ledesmensis, colledinis Prxdicaiorum, ortu

latine ita redditur : Hic jacet corpus gloriosi martyris sancti Nicolai filii Al (chamje),

Quod

regis Muuri

sancfomm martyqerai pulcerem ex sepulcro

10 Su^culo

Vum
febri

Frias, cujvs particulam dedit Didaco de omni spe sanntionis depet^sfo, immo nb

9tituto. Is,

quum aquampulmri commixfam


suspcnmm, cumomniwn admira-

aliquantumiiidempuloerisgestaspofasscf, ei
seiecoilo
tione

daiitas S. Julii anni'\QG^,probavif ei con/ir?nariiMexander papa VII. Concessit insuper indutgentiam plenartam, lucrandam tum ea die quacollequa atbo sodaliiatis inscriburitur, tum die

XVII instiiuta fuit Ledesm^ so- ^j;-^;^^ Nicolai, quam fndla .wa, daia die JU ,^,j,.,,^^,^,,

gx

infra iriduum conmluii.

Cujusmirx
ilie

.mnationis

iestimonium Joannes

Maiaosanc-

nado scripfum misii

Ledesmam. Dux

Catkarinte in oppido timoniales cccnobii S. pulvere sacro, Ube^ Ocaha, similiter absorplo vehementisswie laboqua ratie suni a febri ah annis undecim, yabant, aliera quidem
alieraveroviointii'^)-

sacras reliquias visilanl in ecclesia ocfobris usque S. Francisci, a vesperis diei 20 seqventis (0) sed diem ad solis occa^m dici ptito, quia illum 20 oclobris errore scriptum
;

C07ivetdus

diem

^'

Ledesmce con15-1 liud quoque miraculum


-^'

corpore -P Maldonado, dimidio

temwre

iners in

iecio jacuit.

Ipsi

quadain /^^^ ^^

Zfeinmcntem ZplZrei, ejusque


Zmrisin vesLndo

in^idii ui S. Nicolai

auxdmm

martyribus nnstris sacrum fuisse ex Tamayo aliisque aucforibus accipimus (7), diem adeoque fdem propius rideiur in hmc y Pridie solemconcessam esse indufgcntiam. convemebant; nitaiis sodales ad compleforium habebafur publica svpphipso vcro die fesfo, Sacramento, catio, afque exposiio venerabid esugcantabatur, sub qua adpopulum Missa nudicebatur. Sed, imminuto pautaiim
"31

Qcstu

adirei eccles^am, quanct

mero sodalium

ei zelo

corpore

H^nere ^psofa-

rituum illorumfuit honorem officium in S Nicolai sociorumque operam dedii medio liiurgicum rccdaretur,
saeculo

languescenfe, ceiebrafio omissa. Nihiiominus, ut

XVIII Josephus de

Quiros, et

eodem

tcmpore,sciliceidieiisepfernbris anni 1755, Saimanticensis, Josepfms Zorilfa, episcopus


sacras reliquias invisit.

(l)

Tom.XlV,pag.
(4)

3n3.

-W

pag 305 etsaq. -{7)


i">

Cfr. P. Sainz de

Bamnda, Clave de

,,ag.3U4etse<i.-

Ib>d..pag.305.

Ib.d- (snbid.(o)

(G) Ibid..
l

pag. 4'M. la Espatia sagrada.

107
Oclobris

PASSIO

Tomus XIIL

DE
850
AUCTORE J0AM<E
lAMOBENSI.

S.

NIGOL.\0

PUEUO ET

SOCIIS.

PASSIO

ALCHAMiE EEGIS FILII SANCTI NICOLAI,


APUD LEDESMAM, ET SOaORUM MMITYRUM

ZAMORENSI AUCTORK JOANKE ^GIDIO

e. cod. Bru.elleusi

8927%

Hispania sacra. coUato ca.n

CVPUT UNICUM.

conversio e. ,a,asrin,. inup.io. Nic.U,i ,,> iu Hispnnian,


pacem mutuam confovendam, act^m L.eretregni sui; ^-d et
;^-^es^,

"f Y^^con^^^^^^^^^^

Uxorc Jtdiani comitis Roderico


rege temerata,

nobilissmn Toleta.n&. a voehii,patre GalalTrx- regis Sa.


Marrocbii, Pr.efatus auteni^ rex ettr.butarius reg.s Roder.c. vacenus*
cont.git,

quum
ut

esset

qm

Hispaniam gubernabat, Julianum o, Gotbi^ Rodericus mitteret comitem ^ pro tnbuto. Quun.que cum genere,Marrocb.um regis exarr.peret ut^ jussa Julianus comes Uer Rodericus, flamma hbid. pleret,cont.g.t ut re. qu^ opprimeret apud c.vi atem nis excitatus, vi Juham. E at uxorem comitis
Caparra dic.tur,
ita sicut nobihs genere sinuidem ipsa comitissa fuit postmodum et ettcie puLra valde. Ipsa GaUan^^qu^ po tGalalTra. et mater uxor regis dicitur, regis Kaio

totam idem rex

Saracenoium etinnumera muUitudine -, rege Rodenc^^^^^^^ E Itlm' H spa.Uam occupav.t inteifect.s, christianorum multitud.ne nnumera
Toleti

utiXpateb.tmehus.inHistonaRoder.c.,ub.
h.^llnrum acies ordinantur.

Ledesmam ab Arabibus occupato, 3 s""gitur toto regno dicebatur, occupat quod tunc Fera re' A 1 ama cas.rum volu>t poLedesma denominatur,
;

nu'>c

autem
et

u .re-

paupenbus congregatis quibusdam

::::anis,,urglad.umevaserunt>.be,^~
genibus et piogeme coramre-e Alcliama flexis 'oril'"^ '''P'^"' bund" "-r"' acclamare,et.uteisad

modum,

ut vulgariter

uxorfuit.

Quumque Julianuscomescum

t.ibuto

"
Quod

Roder.co aMarrocbiorediissetet trlbutum regi volens optatis uxons obtulisset,


iucundissime

PP"'

quem

domum propinam es^ sua^perft-ui deliciis, iu conjunK - aspex.t, eidem reveisus. Quem ut Roderico facinus cum laattentatum in se a rege
crymis 2 Cujus facinoris
aperuit et detexit.

Hucastri praid.ct, supe. nuens iuKta radicem Ucent.a.n popuconcess.t

concederct,

supplicare.

f""; Qmbus ex an

T ^

ImTL-...eseisdem
landi
ut

fecerunt, in

honorem

B. Joann.s

bW

seriem ut audivit comes

Alchamay
princeps Saracetms,
ai) illo

et Juhanus,dii-o pertossus'^ jaculo

voca-

ter vulneratus, in vindicta^ coepit diversis

an.mo lethaUregem Rodericum modum


compend..s cogitare

fiUos suos e,;erm.seru,.tut christiani

ejus egi e^satellitibus

mecclesiamconstruxeruntc/. servitium chr.st.anorum

Placu.t

autem
offic.o

"

ecclesiasticoinformare.it. Non.en autem Christ.

dum

h.c

,.
'

^|p,.ent cujus /Uius, cole.ent


latinas Hte-

(ur,e(,Hi.vpn-

niasutnnissat

Roderico tecerat, ponderans obsequia qua= regi sust.nuerat ab eodem. quas et dedecus et injurias

christiani, et illi nauperes addiscendis oann s puerulos in

juxta eccles.am b.
la.inis htter.s

ras

cum
et

chriatianis
ipse Christo

tempus ex.geret Anno itaque revoluto. quum


sit

rrma.',..,contig.t quod

f.Uus regis super.us addiscens,

mitteret pro tnbuto, remiut rex Rodericus qui nun immemor mju-

juxta eccles.am .1 memorati", Irequenter dom.cell.s,

am

comitem JuUanum,

xZZm

adhwret.

foceret

cum

ali.s

pueris

riarum, irrogatum sibi

et uxori suie

dedecusa
adj.ciens

regeRoderico Alchamie suo regi, totam comes quod, si veUet consiUo pra^Gui annuens Alcbama Hispaniam sibi daret. comitem cum tnbuto et hbatus remisit Julianum proponerent coram rege solemnes nuntios, qui comes quae proponenda dictaret Roderico ea et nuntu Alchamie ad Juha.ius. Ut igitur comes et tributum obturer-em Rodericum pervenerunt

nuntiavit,

causa eUudor.,m cons.venationis et pisca.ionis instinctu divmo afhoe.etui milium", et quodam aiTectans et ,pse cmn Sica pueros addiscentes, atque puerilibus .ntende.e, eisdem pueris lud.s e.sdem. Quem cum litteras addiscere

Sm
Ktinas
et

tn^ dLua's.o, ubi Spiri.us suadet,


et aftectu' stimufat

sust.nmt patri aperuit, mo.este n.h.l valet hu Sed qu.a ut notuit, dissuas.t. cum

suum ut

Sancti

"

,dc..-co

unct.o ad pue..

inter utrumque regem lerunt, de pacef.rmanda coUoquium et consihum habueruiU.Con-

muUum

vocatis itaque un.versis regni

princip.bus et

dedit consihum tale prailatis, comes Juhanus et perpetuam sempiterni utin signum fojderis
proloyus praimitt,tur In textu impresso h,c
:

deUcas, n,oles.a,-et infant,s instltiam, ne pa.er " m,t.ensque p.-o nnui. quod petebat, u in videlicet et Leonardo cle,-icis, Nicolao 1, obus c. tradidit latina Ungua um iklantem e-s p"d
tteris

imbuendum. Quod
1

ut

fieret d.l.gente.,

Om.ssa

et

etiam.

Gallianffi.

'

Karuli.

opi.oi-tun.oritemporefsicJhisto.iaNicolai.episcopiBaien. Lesciibitur. ad Nicolai martyns de bU, quE. satis extensa quam descnbenteB. pnmo historiam convertemur; desnia statu infidehtatiset H.spaaKCmus de ipsius conditiono in convers.one. tertio de vaslatione, secundo de ipBius nt^ * Alca.ua. fidem veritatis. ipsius passione p.-opter apud ^ Kadencus. * Sarracenus. aUd.

seran

pr^gemcbundis.

^ ejus .n.'^'

s.c.

Sb
3i

rMcal

" 1"^' l^<^mcmoratus. 3. -f^SanctiSpiritus.-^ effectu.

l^orf .nvictus cod.

dum.

Spiritu

DIE TUIGESlMiV PUIMA OCTOBRIS.


A.

851
iUCTORB JOANNE Z\MORBNSI

in Spiritu Sancto infantulus inflammatus ca;pit instancredere etbuptismum devote ac

indib Qu[e in kis castiganda sini, parlim

Christum
tor
'

petere. Sed clerici, patrem infantisformiredantes, lioc facere differebant. Quibus ipse martyrium pati pro spondit, quod paratus erat pro certo Domini nosti'i ' Jesu Cbristi

cavimus (1). Ctetera lector facile notabit. cFabvlosa haicessejam omnesconsentiunt. R. Dozy (piie copiose disputai domimts

Ex

iifi

in opere inscripto Recberches

svu' l'histoire

et

nomine

quod solum corpus posset ejus paconsciens id vero tcr occidere, sed animam nuUo modo
^
:

quod momentaneum
acquiratur.

est et transitorium, post-

pendant le Moyonla Utt<5rature de PEspagne exarchus Age (-2), Jutianui iste dicendus essei partibus Africx Africx, prsepositus scilivet subdilx qux imperatori ConstanlinopoUtano
erani.

poni debet ut joternum, quod

numquam

deliciet,

ral

Idem auctor in eodem opere (3) quomodo in Saracenorum potesiatem,

enar-

)i"Mm svhit

ipsum

attendentes, 5 Clerici vero ipsiusconstantiam * baptizaverunt, et in ecclesia B. Joannis


in sacro baptismate voca-

devenerit. decicto Hoderico, Hispania extra urbis ecclesiaS. Joannis, sita dDe

una cum
pt-icceptori-

eumdemque Nicolaum

bus suis.

pervemtad verunt. Notitia bujus rei postquam turbalus interius veheA.lchamam patrem suum, presfuriam conversus. misit pro
menter
et in

bvteris et

omnibus
facti,

christianis,

et

interrogans

num. 9. (/*) moenia. cfr. Comment. pr^vius, narratur tn relae Marturium paulo aliter qua in Commeniario tione illa mirabili de secimdum pvxvio.numi^^diximus. Etenim, quam latine de hispano
hanc narrationem N.cobi,do..u.ius reddimus, pater S.
^ve regul^^^
-,

nullus loqui pr^ formidine seriem bujus omnes voce unica responderunt, fuit ausus, sed seriem hujus facti. quod eiusfilius^ indicaret et interrogatus Prassentatus autem filius regis, clara voce responquis eum fecerat christianum, in me, et mSpintus Sanctus supervenit^
dit

Mnravit in
tus
'

me alm.fluus Jesus

Cbristus, et sic fac-

denuo,qmseibaptismUavacrum mmistraKatus
ret respondit
:

sum

Interroejus spiramine cbristianus.

Malunia puei Ledesm^e civ.tatis, vocabatur annos erat na u tem, nomine Alij, duodecim P"'"^^ ^^'^^ est. qua^do martynum passus quando pahna percussit eum patcr, ^^^^^'^^^. quod tamen >'^ *>^^l^*;.f^^^ E esse cbristianum; pr-bendo madecet, bonum Christi discipulum neque Cum vero neque carcere alteram.
,

au

x.Uam
It

Leonardus presbyter et ejus conautem paterconsoJiusNicolaus.. Indignatus duos preshyteros supradictra filium et contra eos avellere a fundamento

v.de hcet sua sanct., Nicolaus V n u isa sententia ^efiect., |uss.Uudex sacerdotes, possent

duo

eos morte
(qua;

'^^^r muros, ad ocuden em. quidem stabatextra

aff.ci in

ipso ^^"^P^^^^^^^^^^-

tos,

manc.pau \ jussit eos carceri cbrist.an^ apropos.to revoquumque 'necsic posset filium igne lapidihus oh.-ui et tandem care jassit" eum ubi pueruUis fu ei S.Joannis,
.

cum non

posset

fidei

comburi

in atrio

Duos vero presbyteros lareceperat sacramenta. misic ad cadestia regna n-d bus obruenmt, et sanctorum ma.-tyrum; ^ a erunt.Clu-istianivero
?

'

prostrav.t-,

pnn.fme cumque

uater 1)^.*

eum

adiisset, atque
.i.-tri

icinacem

^uias collegerunt

et in

monumentis smgulis

tertium vero ;o uerunt. Post

^-m

vecapui en.m ipse ejus


n,is
injicifla.n-

SueetSpintuSancto-^vivitetregnatDeus
peHnfinitas^culasa.culorum.Amen"..

jam

paratis.

gulos palos

devm

^^"''^ uss.jun
>

,,,, eute exui,


^__^^

^^^^^_

ANNOTATA.
Comment. prmv., num.
3.

a Cfr.

.pete.eacinst.nter.-'-"-'^-fil":
P"^'
g

fiUDerveniens.

Z \ tveTloT. -

bula

u!i

christiaa.

" ..uum

S.

f,.m

XlV.pag.SOletseq.

(l)Cotnment pnev.,

num.6-(^
'

Espafta ^^^^^_ ^___^^^

(3)lbid.,pag-'^-'***~^

DE

852

DE SS

CISSA, EGBERTO,

TATWINO ET

ALIIS.

SS. CISSA,

EGBERTO ET TATWINO
IN ET

ANACHORETIS

CROYLANDIA

TOVA, TBAKI.EDO, TO.T0. S.


THORNEI^ EREMITIS CULT.S

UUM,
ANGLIA

.um.O

SVLLOGE HISXOKICA.
V. D. B.

Tatwim .uc.Doria in s , ^S fissT \Lu^;^-t!!ri..e..e..oCro,.a..de..icun.S.Gut..laco.


E^borti et
.uiiU^onnm f^irnusdiccrem^^^^^^^ Tatmo "Vi^--' C,ssa, Egberto et
S.

lastis

sacris.

locum attulerat. Hinc


iii

TEB CIBCA
MEDIUM
SJEC.

<;^:::,";,t JZ'Z^:ieerinnotue,-unt,U,untur

inHeredi^ norum hispanicas

^^^^'^^^2",^: Bencdictz Vitas sanciorum


(G),

S.

Ciss.

^"1-

S. Cissff SO-

^TomL inVUa
Contra

Gutklacianackoret^
11

m
n

j^^^-f^ ^^X-^;; ncd.ctinum germanicum ^, ^^'-^'^"Z;].' Benedidino uo


omissa fuit in Kalendario

^^
*

ciorumque
ities

festus

C-o>,landia,excusaaddiem erenu C^tentario de S. Beriellino,Mdem diem 9 septembns. editoinActisnoslris ad

apr.hs,

et

"rLsiei
Lechncrii
;

^orfyrolog. forsan quod eremita PO^^aZ^^^^


in

Ben^^^
^^"^'

J^ur Zadet

eis sanctis conceul locus s.ngularts ecclesiasticus e.s olun

nuam
AngH,

ccenobita
ut

Benedicltnus.
qui alio

Hagwgraph
J^

M^e

eo,-um menu. delatus, ac timor ne liistorus sanctorum ravenilus pereat ct ex

cultus

omiUunt Challoncr, naialcm ejus %t^il:cognitum in qmr. b Ciss^. dem sors in fasiis sacris obtigd

Grimh^

nomme

foM),ct

Anfa.^.r^^^^
his

Cnnmcniario adjunximus

Sb. Thancrtdum,

mUjuUi
memorai
:

eum Menardus

In co.nobio Croylandensi,

verbiscomm Angha

ecclesiaThorneiensi,utabqmndoS nuod in etiam quod nuUa commoC^sa culti sunt^tum diccn^i occas^o^^ "^r^-it noMs de m.

lib {9);qua3 sancti Tatwini eremit^ ante <i^ota^-0-^ Obsercat^onum c.'pUcat ecc

eodemsancio ad dicm sanctorum paucissimi supcrsint fasti nosiri ^n),dubii fuissetne vcrnaculum iTunt dccessores moxplanum salicct Uariyrologiv.m Inglicl ZquampuNicecuttus; sed.ui UsuaranUquUus Cissa Jam inde Lineme dictum de 1 Zf non secus ac S. a SoUerio, e kaediius iniersanctosnumeratus. ^'-'^^-"^'^ dinus AUempsianus, ^ma^ete proplerea ab alus aliquot pr.missa Uhris lendar.a nardus^. Egbertum, qui coUecfa (3), mde oynissp.bed Lingardo a Nicolao (2) et a Bened^ctinis hagiographis fuU seeculo XVUccperunt factum eslut, quando certocertiusS^.C\ss'.etTai^y.m PM^^^^^ sanclor^m ad d^emji y AnaU calholici nomina et gesia Lores, uU indicat Chailoner colUgere^nesciverint qua d,e sane G r^onularium presbyterum nuncupat{\ -)aryrilis qui eum minus celebresaut monas- '^; eccles^ahuma- Eoru.J^muUi pricsertim /n;arf.m curn sanctis itiis ecclesiis proprii, oUm ieriis singuUmhusve scripta. tus quondam fuU S. ^^^'f^f^^^^^ aci sanctor^im nostror^m colerentur. Atque hwc sodalis et Uidem S. Gut s(13), eormm autem nunc Sb. Cissl..-, Angiia l^ferts fortuna fuit. Quse Ticpulus. Cum ejus Acta in dies assignaiur.non E-bertoeaaUvinosGcm ZZata sintjunde S.CU10 XVB.abantia, aucforilate constiiuta esf, sed ex veierum ad canonicos Rubeievallenscs secundum recentio^-umarbiirium. stylunuut solcbant^nonnihUmutaveruniJ

dem eommdies

natalis tgnoratur.

Etemm,

pro more ^uo scmii phi Historia (10). Eum De scriptores Bcncdicfmi sunt recensitisupra ^julH in Pr^termissts

nZm

SMcode.

%k

ven^

leceniibiis

marlyroluqiis hK^if"-

2 Primiitaquenomenaddiem sacrisfastisanlecxferosinscripsit

31 octobris

qui

Hugo Me-

ZuaraUo

prima

specie apparet,

curmtnus

IVf.

Benedictino hicc tranardus, in Mariyrologio Croylandensi, in Anglia, deposidens : In insuUi Guthlaci (4). eremita.-, discipuli S. lio S Cissa. ea^ndem dicminscPaulolatiuselogium ad Menologio Benediclino{h),deruit Bucelinus ^mptum nempe ex IngulphiHisforiaCroy illum potius ex Mcnardo, qui
\andensi, vel
the use ol hfi chy.ehe (l)Martiloge in englyssl.e after add.eyons. an as U m rc-dde .n Syon. w.th of Salisbury of hiatory, pag- l04etscq. C^lH Nicolas. Cbronology Urd. S. Bened.. (4) Martyr. Sanct. -- (3) Ibid.. pag. y7. 7^ et seq., Paris. 1029. (.^) Pag. pal%4- cfr. pag. de la sagr. Rel. de S. Bcncd., 748. (0) Vidas de santos

Tcripta fuisset relienda rideiur,

non solum qmanusquam innotuit,sedmaxmeszcu^^^ hujusmodi opus

conjeciura Vita sociorum. Sed

infraostendetur,quiaconsfatS.U.s-Mma

prtccipuis amen Thorneicnsibus monachis, leciam. Ulorum ejus cultoribus, non fuisse ex i. res gesfas prvecipuas

iiaque sanctorum

pag. 494. Martyr. Bencd. tom. IV. pag. 170. -(7) IH. Ecclesia. Anglifante. t^n.. ^ ^^. _(H) Annales
SS.. -(10) Ib.d.. pag.018. -(H) Act. ancient br.t.sh Sl^ 630 - (12) Memorial of
to,..-

Wal...

57

p.ety. pag.

S^"l3)C;r.ietaSS.,tom.mSept.M.a.-^^^^^^^^^^

DIE TRlGESIMiV PRIMA OGTOBRIS.

A Gulklaci Actis. religuia.^m vero fata ex necesse toria Croylandensi accipiamus


It
.

HUesl ;

Ungua Anglorum
qu. ante pvop ev

" "^oS^
.

853
AVICTORE

V.D. B.

nunc snspecta ouie hiJria midtis auctor.hus aut cerie ^nterpolata fabulosa,
atTuc
.
.

mcuUa et
iUic

permanens, ,ua.cue Ums_Ioci^U.g.nU

''^^'^;'^''^^^^^^^^ ignota manebat...M uiuot t-J^

^'^^

/*.

haf}etur (1).

Sed

ti

Ztl^ iila

Vm ntin de parsinqua rlo


,nr,v.f

snfn.C,tiS sanctis

ut ad investigatione considerans.versari ccppit,

nostris agitur. pluribus aliis veteribus

monu-

sodaUum suorum (Hepedunensium) coUoquia


caritas pcrveniret, quos sibieximiK fraternitatis

antimentis fulcitur ; immo totus liber sat proquus est, etiiseiiam locis qum minus

in

gremio cathoUc.ai congregaUonis jungebat


eos ante insaUitatos dimiserat.
se commendare
icgris lux crastina

bantur,non indeturnisi priscas


In CroyCan-

traditiones,

nam

Uevum

resa-

continere. aliis e.T fontibus haustas, regio in qua sancti riri

lutatis
illi

disposuit. Interca morta-

4 Vnicersa sacris abunvixerunt aut honorati sunt ,^.dibus Huntendumnsem, qui dabat.Audi Henricnm smculoXll iis in partibus flocuit.dicentemm:
visudecova,rnulEstautcm paU.s Ula latissimaet lacubus decuvrentibus ivrigata, muUis tis fluviis muUis etiam sUvis et magnis et pavvis depicta, quamsunt ecclesuiHeUeninsuUs flovida intra
:

aut

Ubus
ille

demoverat ortum, cum

Itaque intevveinde egressus remeare co-pit. dierum circuUs, ut nientibus ter trigenarum salutationisodales suos fvatevms commendaret

bus, ad

(juasi ad patevnBe habitacuium.binis iUum comitantibus heveditati^ regvessus esl. Deinde pevacto pueris, unde venit

supracUctumlocum,

itinere,

die

nono

kalendarum

septembrmm

sis abbatia

Rames.ensis, abbatia ChateViCabbatia Scd juxla eam sunt Thovneie, abbatm Grula,.de. Spaldinge eccles.a abbatia Burgensis, abbatia fluvium Huntendoni.e, 5 Ivonis super Usam Grentam nuv.UiB Gantaeoclesia S. Egidii s.ipev
Tvin.tatis .n Tedford.a. brigi^c, ecclesia S.

celebran assolet, quo S Bavtholomiei solemnitas mco.pta ercmi babiomnia. in cu]us sulVragiu inchoaverat. Lruland tandi ex divina Providentia
pevvenit. AnJios

tum natus

erat S. trulhlactis

vininti sex

qui

cum

die

U aprilis

anm

714

Por-

l^rigiturautemh^cpaius,jampru!^m^nag.os

postquam annos qnindecim vila functus sit, vi^it, seqmtur ut in solitudine Croyiandensi
res illx confujerint

SW r
e e

Cantabrigensem a mulata{^\per romitatas verLincolniensem sepienirwnem


Ordertcus \iiaiis {^)aln i^. ..^' fiin cunts nonn''td^a.oiJ dia ctnus nomen ......... ......roc^nosa ccenosa censent a oruda pro t^it)deduotum forsan melms, alii {6) tmnen,

Quumomniumvirtutum _ ^ ^^^,, u^J


6 ^
^^^.^^^ ^^
inter
. -.

anno

099. .^,-,..., esset excmplar,^ ,

cum SS. .

^^.^^^

^^

.^^^.

.1

POsterioriparteJap^Cro^^n^

modo ia^tus ^;; ^^ZrerL quos l.^^^^^j),,^uafuoritiorumpr.vc>pursh^c

"^^^^ZMroiandensi

T\^nLterra; c"r m (crow)

multiludine
fv.ius

sumplum
sedem

fJsZpuZl.
deTriiere

Nolim

hanc

quippe r^uam geooraphi

Angh
nonun
st

tZZeilMrarint' et qu^ mag.s soctorum Tdhlaci qnam SS. CissiB et

Etiam in eadem ducentes qui, v.ro nonnuUi vUam eremUicam quoad vixU adb..-ente Dersancta fam.UarUate medicum, in ejus .nfo.matamquam infirmi ad frequentem carpebant ammje t eKemplo
,

insula iUis

scripsH h^^^^^^^ e..nt ii. temporibv.

toTe

salutem.

Ex qu.bus

f.dem u.ius noviter erat ad


nobiUtate
generosus,

catboUcam

c!onvevsus,

c^l am p..epotens in ^ruScnibus,secutuses,Do,.un,


3

mundiaUbus, nom.ne

;n;Chv,stu.. Aus

c-at

B -enmdem insu.am

^ubductuS.
(htthlaci.

S.Guthlaciejusque '"fZ,.scriptorco.nus,S.GumacieJusque ""f^elta: scriptor co.-ems, ,,7,> hure^^ ^ tetix,sciip'.'j refert ,.. ,. Croylandia ^nma his rf,:.f; beat.L me supi-adictus v,r

^^^^^^^^ZlZ.^^i
qu ^^ r^auc.,-

Sr l
la,tu.g''"'

h-.n\ verbisO)

ciuum ^"

^.stiss^rax

e,-erai

^4""

'""

!"*//"

e,us et nauc.erus. S. B<.LCeti ^^,,,/ilacmn applicuit Bettelinus,qui,si Vito '

P,.-^^

modo
risset,

rtcs7y5c'u. ....a c<Elest,bus djutus


acco.i.

,x

rectissimo
^

proximaiUib.is
ererai ,culta

Lntian,sciscitaretur,.^ciuerlm;^^_^P^^^^^

^,,,^ ,..;,i,a

spatiosa;

-'";;'', ^^^^escisse a.iquara


eremi
part,bus

'"'

ad^'^""'"^'

X^^ ~oris
n.,m

,^a^ aZeriei

Vital.s et in

doa.ment.

'"^"'''Mt"\,,a. assevebat, q"^'"

inhab,.a,-e

tentan.es

n.^^..a et ere ra n.onstva propter 'n-Sn..^> ..--

IZr

n o,u|sev... o,u,s formarura tcrrores GuU=--. beat.e vecordat,on,s


.

tom.

divevsarum
^^_^.^_^^ ^,,.

^^^^^

^.^. ^.^

..arranteenia^

,. ..e '^p^^ ^^,,^


,_

tantum cas^hus ^^^\^'l ^"'^'^'Xomuis' au.lo, ,;^, V,( '^^f ^^,,^, ^^j,., aeetina,

S^^^tXn;- -^J^^TI::;::^'^

(l}Stevenson.n.e.

.--"--

^.^^,,, ^^

Monast.co
re-

can..
(0)

Et.vn>olng.con

ononK..Uon,

^^

^^^__^^j^_

Cfr. Skinnor,

ib.dem. B^;'^^;,^^^,.^.

,7,

Acta
Act.

AT^ghcanonovn,

U. o.n u

t. U^^ray S';^^:,; ^t n, pa Thonmm Thomnm Dum.s l'^'';'^- .fjB fum. to.n. U. pag. 5 t^'^ J*"^ yvM.- pag; the hist. of io5. lut.ng to H.st.Angl_a.um, Ub.;, P^^g^_^. ^^.^_ ,,^3 oM H;.t;Ang!o--|;;;;;i^;5;,;rS^:'^-,3,oid l!.; --(2) ,,,,__ ,2,

cat.l. of

matemls

Is..

tom. UApnl.. ^^f-^^\;.,.,',a,. 450.11

(10)

SS.. tom.

Ap.-..

l*"f

'R^k. Angclsakmsk

Sproglaere.

Patr. lat..

Anglot-^L.'^-^*^

DE
AUCTORB
V. D. B.

SS. CISS,V,

ALIIS. EGBEUTO, TATWINO ET

,ui anno 7 in j,n,lo-sa.ronico pUns AcU., esl casu oppulissc lcgiiur, dicius

^^^^^^ ^,,,,V,

bX>-crcmo

J
^g
^"

">"

-ire

con.>ge-

owma'<roCissa(l).
sat tongo spatio vixit

^.
S. C.ssa

-,^ Imtco quod abimlma ^^, Lii S. GulMacus in


J
.,^

,,,,, cognoscet (7

Sj>^

dcgissci.

paganus arihuc crat

^^^

anni^crsarm &^

S. Cissa,

Egtmrgajha porf5m .-.;( luomodo P".. n,.,.y.;mm.c<a66

'^^:^o:ZZe,,iJium,ct'f'a.

f^^ad S%uthlLm sarcopbag.m.


volutun; linteum.,ue in eo
-'*'='

pi....b-^^

"^"^''.fvo rcvol,3 anachoreta in lioo offlcium m.ttebat,


*!: i-issa C( "' . ;im,c rissa n a(u nitcbaniur 10 Ecbertus ttaquc,
,

.^

^,^^^^__^_

^^^^^

^,^

l'";""',
,

Ul aymchorei.t

subj,CU c.rcumdar. rogab.a De. pos. ob.tum so.sc.tarotnr r-.' 7 Addd.t qnoqne nt ab illo

ctecraiK,

t:^L./^-.''j<i"-i-">''-"-'';:n;ZI S! Qui cum heres rn.urus foret. ^"f ci -- "^fidele

munus (sa.-coph.,gum
.lUus loci

.le ta.iter suscepisset,

eo quod

."t-.'"-"'

f^.
f 'U

l l:d.sse fertur, ad popnlo fuisse, necdu.u

h^-dejn

jn

Quod ^:=-;=t;;un:.re^^.^a^ ;S-^^^^^

h^>P .sn.

s la

-^um

mci^at

'ncWo ctinomni

supcttcct,h

eadem

Lve,.isse:sedmo.futurum^rcdceta

Dei Gutblac. poribus scdem viri lavac.um bapt.s ipse narrare solet annos,ut

Vo^^^_
Uh anm fuc.

ZZsteriuL.

ct. si

Ingulpln.n au<U.nusiW,

^
/,, pkum
'"

^^ Eveshamcns^
ok! '

nwtisinBritanniapercepitlS).
magislri familiaris

Tncc iamcn muUi.

ui videtur,

Zt.quum.ut monuimus, S.
Nam,uii non uno
:

^'
m

.^^ -^"f''^''"'""" . E nons /-i.''''u(/sp'WW' ct Bericlhnus ,,^rt,,,Tatw.us

ejusque successor.

f/, Cro:/land>a in.re. Tantul quindecim in dtscpulus spatio ejus fuerrt S assa sai longo
loco ,nd,cat^
et sodalis. hoc S. Guihlaci, de

Ue

i^tus ~^'
P^
a"
'

ca^ulis,

/^Xtis,
.

supra memorat. Ke^,,^ ij,,n,ia terminum separaus,,ne ad v...

non longe ab

ora.orio sa,jc

^f^

-^

Vvua
.:,:f

P,ologo Non en.m, fl. ex Cissa co,nperit sine cert.ss.ma mqu.ad rcaem Ethclbatdum, v.ro de ta.
,

-<. .-'^^^"

siones habueruni(i-.).Ad equidem comprhctc hc IZunus sit rcfcrcndus, s.Guthtum '"


^^^ ^^^^^^_ ^_^^^,^.,^
,

quem annum

'

rernm Bestarnm al.quid ea qu^ ' scribere, nec tandem ^"f Ub at m indubiorum test.um cant.on lissima Qu.n pc dare pra^^sumps.. scvibenda quibusdam

'^^^:,,,.;
rno/cii'e.- T20 annosc

"^i"^

et

^^ sanch e,-cyiiamscrips,i,h^cr Feti. a,-bde750 (13); e( quis


-,,,j, axllmc

::rd.U,:ntiss.me
scripsi, investigav.

in.--;J-;:! ^::;reip.'no..
liscedcre velimus.

.^^ ^.^^.^^^. verdalc aberY-'TJner-,iites nonprocul a

e>.

.n'.n'<fl

----l^-rrrntrntia^. presbytero pnr.e ccnsc.en t.^, bate Wilfridceta vel etiam ^b 'u arbitror, Cissan, ^; conversat,, v.tam .lUus viro Dei
tius

cum

n"f
II.

parte

noverant.

E.-go

ipsiusortbonomiastylo plurimis audisse a..st.ma e (3 masnis pauca de de S. Guthlaci soUtar.a : Ig.tur, ut


.

quantacnmque de v.Ue perstr.nxero, m.n.ma de

Sanetorum sepulcra

Da-

transnis dircpta. Corporuni


latio in

a scribere exord.ar, s.cut aud.v, ejus WiUrido et Cissan ; qucn.ator.bus res nar.a e quo comperi, casdem eodem ordine vcrUs cotl,^ his ei supra atlat,s curabo (4). J\ali?n7an.a, ulesi,
vi a

Tunfi^-ius

abbaliam Tborneicn^

s,cut proposui,

Ex

m,nusS. Cissam
lia

occupaia ocmdenaut in atia a B,-itannis


parte, fuissc

aUorumque sem. S. Tbanercdi Etbelwoldo colreliquiie a S.


lectte.

Hodierna cuUus vcsli-

ZiAngli^

baptizaium-dcm
in d,sc,pl,nam

oncniek versus profectum, se postquam aliquamS Guthlaci tradidisse; ac, defuncti "?'? diu cum co mxit, in presbyter ut suffecium^ Erai auiem
f.,sse

gia.

Q .,,( inabbaliaCroylandensi,circa ^epulhfue


,,;

p,.
^i^

ipse Guihlacus

(5).

"^^
, ,
,

QDeS.

Egberto

fe,-e

,;.,, n,hd alrud nov,mus

'fl"' "^

terra elevaia suni cfructum- immo,corporae


r,ublici el
altis

^ ^^^^^^^^ ^

^^^_

ecclesiastici ins,gne '^^,,,aDa.

luamquoainBisloriaCroylanc^r^^:
secretorum ejus (su,mag,str,) f^fj^^l'^ et,ampcr,nenlloci
conscius
(6).

.,>..,.

Ad eumdcm

quidam

S. Bertellino sciscitanti

qua>nam a tot ann, ^ane ei vespere haberei "'/''"' 1:1^^ eL sohium me rcspond,sset s,h, angelum
loquia,

Viia^ S.

Guthtaci

sc,i,cel

quumn

tumnl.s .r..rmoreis (^^^iZZ^tl annum Zua quieta jacuerunt usque ad P " ubi '^ ^^^;, a Croyland.am J
:

.,

^^ZTrZTssl
^J^^^J'^

monasteria vastaruni, moet

t,.ucida,nmt

omnia

suboertc-

^nl CoHune

^^Pf
-

sancU Guthlaci corpus ,^ ^,;,, f,e,.at,sed discputo-

Z^'r':^::^::^i^^^^^'
(l)Ap. Petne,MonumeiiU tom. seq _- (2)Acta SS..
hiet.

^mpcJor'fuUfortuna.Audih,sto,.cumCroypagIb.d 46. num. 32. -(10) (9) Ibid., pag. pag. 49. ^f^ Ib.d., P-g;5- -(^) 4? _(U) Ibid., pag.50.- (12) o ma Hardy, Descnpt catal. pag 38. Th. Duffus
ibid.

Bntann., pag. 710 e


47. (3)

S..
47

pag

38.

(4) Ibid..

(G) Ibid.,

pag. 50.

U Apnl.. pag. pag. (5) Ib.d pag. 41. (8) Ibid.. (7) Ibid., pag. 48.

"^U^eltoOreatBnta..tom.l.pan.l.^^^^^^^^^

DIE TI\IGES1MA. PRIMA. OGTOBRIS.

855
AUCTOBB
V. D. B.

landensem
qui
altis

Dani omnia sarcophaga sanctorum

tumulis marmoreis circa

tumbam

sancti

anglo-saxonici confirmemus., tum ui aliquot sanetos,quorum innostris Actisnullausquam

Patris

Gulblaci ad dexteram el sinistram ejus confregerunt, quiescebant, cultris et ligonibus ad dexteram tumulumS.Giss/E,sacerdotis scilicet
et

memoria est, quantum Binc etiam intelligetur exucix Thorneiam fuerint iransiaix.etjuxia
quse sancta corporajacuerint. Wille- (rt abbatxam lllius abbatix exordia prosecutus ThomcienImus Malmesbirien^is{l),narrat S- Athelwot-

res sinit, illusirenius. qua ratione S. Gissui

unacboretai.ct

tumulum

S. Bettelini

viri Dei,

etquondam ministri S.Gutldaci; tumulumeliam ducisad Groyland et nauS. Tatwini quondam


cleri S. Culblaci...

^^^^

Sed cum

speratos tbesauros

dum

non invenirent, nimium indignati, miserabiliter torum corpora, in unum acervum immisso igne, die tertio adventus contracta, monasterii ^difisui, cum ecclesia el omnibus septembris,funesciis, scilicet Vll kalendarum
tissime combusserunt
non pei'iit eorum meinoria
;

universasanc-

seu Ethelwoldum, ab anno 003 arf 984 Wtntoniensein episcopum, quum jam a princiexerpio episcopatus meditaretur hercmiticam construenibi vitam, omnia ad
cere

nomm
i\\i\

dum

monasierium parasse. Gorpora

sancto-

(1

).

12 Illonim tamen

memoria

post

Damcam

olim in illa lierum, sic pergil hisioricus, fuisscnt, nccnon ct aliorum per remo diversati ecdetot advexit.ut omnes pene anguli

AnMiam
siie

cladem

et

xdium eversionem non penilua xn


periii.

Croulandia

Traditur sancti Tatwini vo-

anno 1085 sunt pleni sint (intelUgil ecclesiam toco e' auniero abbate icdi/icari ccepiam (8)

cabuluminditumruisseuniexcampamsqux,

Quum Croylandensem

ecclcsiam et monaste075 abbas ejusque ab anno rium Tarhetulus instaurasenior, ad dUsuccessor. Egelricus impositx. Egeiricus fecit rent tedihus fuemnt aut ille cvA eju^dem fieri,'n; ait Infjulphu^ CD campanas, quas nomen tribuitur, duas magnas cognomm^v.t, Barlliolom;eum et Bettelinum
ct

Xconsit^ctxj.Qnoecclesix vetustiori.t, sxculo refugio, quia barbarum nomina scribere ultro sanctos stridunt ; non quod eos

rum quiddam
tatis

cujus vel discredam vel diffitear;

enim auctondixi,

ego sum,

qui in

disceptationem vocem quod

quia, ut sancta consecravitantiquitas ? Sed E eorum incondituni sonanl, horridum vocabula quales multos fatuis duntaxat hominibus,
olent,

Tatwmun. Turketulum duas medias, quas ,uas Pegam et Begam minot-es


voclvit, et dias
innellavit. Vbi

omnia nomina siml sanclot

um,

"i quod dc
immo
S. CiS'

poTurkctuto dubitalio iryici


licct

exponere ludinostra pant astas, nolo sanctos Vitas nec babitalores brio ; praesertim cum eorum si eorum praidilegant ; frivolumque videatur, nulla invonias miracula. cc^ merita, quorum pace, omni reverentia, custodita
Salva igitur
qui Bed^ solum Benedictum ausim propalare,
nutritius et abba fuit.
.

^"[fliuantumvis
verint, servatsc

Dani ccdesiam

vasta-

sae et alio-

tamen

rum rum
quia

sanctoreti-

Zi,u,^. Quodenimmodo in nnum -ervum s netorum corpora


satisLbabititer

C.ssi^ faissc videniurS. nn.ve a tegimns,

m.serah.U-

funestissime oremata ese, ter co.itracta, intctligipolest,utsacras ita

hoc

duxerani, non olim viiam anachoreticam diplomate quo, anno Edgarus rex in
siluit

15

Nomina barbara sanctomm.

qui

dhc

opcraS^^^
^,^^^.^^^^^

^.j^^,, ,,

Zvia"nonptancpcriisseputemus,sedpotms

^..jransfc 973 confirmaviifundaiionemmonasieriianno r.n.r ; Ethel.oldo ; ubi, decla>.Us Zffactam a S.


legibus, Sicpergit (9). aliquot novi monasterii vita^ aptisloco, anachoretic^ In ipso preefato duoquondampra,-cipua.sanctitatis germani

ZZ^n^oJesse reticta.
lide^

undcposea
;

Vxtractnm fuerit S. nomine, ctL atiorum --"""- X-^^f.; Tho, hasretiquiasinvicinaabhatia

Cissa. corpus, aut,

^b hoc

simo

anTsiites,

TANCREDUs

v.delicet et
.

Tobtred.s,

Zn

quie^^U

monumcntococx antiguo

"^^.inls, scmcei

^odi^Z^an^^^^Z-

cadestis vit^ beatitudinem gloria, obtinentes. alter confessionis

alter

martyno,

cum

glo-

migraverunt ad triunqdn palma r osa e-regii eorum soror, non solum Chnstum. TONA vero, sed fa-dere compagmata,

c"propinqu.tatis vn-tutum et c am m fmdat^one


conne.a, in

caritat.s

repagulo

mt.ma

C catum, ".'^^
anglice

"~(
.

''^'^^,^1
7

Chattoner martyCum hoc porro con-

rn!v ac put.dam hujus nTrdecenlissime complens,


?;.ima
is

am

ducens.

anachorehujus insuUc parte sanctx- conversaUoagonem

i-emunt 'li;^

'''^''T ^onasteru

IZTa

^o(e.rmrfa Thorne.cnsts ad De^^ertimur itaque

Ghr.stus hucaput. quod est dians perrcx.t ad cum co.^.m. qui, eneris Redemptor, utr.usque sexus mihtes Spiritu Sancto,

mc-tem deserens. membrum

tr.pu-

rZ
r

'^"'^^,^,,_ ,,; in

mcridiana

Patreet
.

i,..n.,.Hi

coronat. tiiec ^loria beatificando

ptaga ''''''''' f"?r'ta( el Quod a sacraCantabrtgens.^jaciatjt^i ;.


tatu

;r.^.Sa-W^-''''''-"*''''"fr;;tr Tonam ''''^ .rTona, on Toua itidem Angticam quoduko


:

aueediio Uonastici que tuu(i/

dabalur. Et >e
codice

qma
et

rhnitnner in codice ms.

g Botultus, et
et S, S TLncredus,

*i

?~na

notamus, ';';' ^f;";,! i,omen eodcm angto-saxomco ';j "^^ Thornciensih.^

odo -'P'-

'"Vtifi

e..am,a.( isaucto,;

^:::^^;:;^^'-"^----"'"
(1)

Acta SS..

toxn.

H Ap.^

P .^^^^^^^.^^

^T ^^

&) Ingulphus,

,f

tL

J^""';.'^',,. mitred abbeys. ;n

,ed.t.

a Th. H.nrn.o.

Lomimi 1774.BcnctUot..
s^ec.

^^ Ul {3) ^^ ^^^ta SS., tom. ^^J^' P^S-^;^,,i,i briush piety, of ancient

856
AUCTORF. V. D. H.

DE
et

SS. CISSA,

EGBERTO. TATWINO ET
non
culo T)('st An-loruni martyr occubuit

ALIIS.

Tb.ncreai

iempo^e Tortredi, addcns, quo

piRnoribus, transtulit fstib

ZJa

iZ

opus contexehaU eccstare seu mo.rasteno pulchrum oratonum

stloa

tofo sxbeatus EstDani.-.ani cladom. in luu Christi rex Eamundus in cunlessione


(9).
.

annum m\

capdlam dictam Thoucham, ^^^"^^^f f^^"! '^. idem auctor ahbi asancta Ihm:^. Attamen.

18 Unde vcro
consecutas
sil

Jrumquc
u\ Tbi

scribendi

modum. Tona

sctUcet

pignora expUcat JoanS. Ethchcoldus,


et

quomodo sacra
:

illa

Ha-

reli-

quim., sir-

atqucTon^,acciperevidetur{\). anachoreticam vitam itaoue omnes


di.
di.

T.rthrc-

L,U,o ut legiiu,eremilx. Sexuirus cnim, 602, onaste,-.m VLl>u,-oens,.,ci,-ea annu,n cons.ruser.t 2V Q orf cum erem.tics coUuUs

,^ iontisle,-iu,n,nt inler

esscnt iimu.'< tncolas

iUo etiam tempore, nes Bromptonus (10) In annos 039 c( 975, veneramauit, idest intcr Wintoniensis episcopus, bilis vir EtbelwoUius, conslruclor, a rege E.igaro nnpcmonasteriorum corp.n-a, (1u;b in destructis 1,-avit, utsanctorum
negligentia, transferre sibi Iilocis iacebaut in

culo e dirutis ec'


ctesiis
traclte.

ex

i,Mutum
T^;l.edun>

pusta ibidem adhuc a,mo 8/1


illas
ct

bat.quo ie,npo,-e Da,u


fuisse asse,-uit

parles ^''"'^

ep^copos^ /rat,-em Turtredum ob Lelandus ; scd (,n fal^,

tenue
t tat^!

clEdqariai-ta
Rermani

quod ,iempe calde a^-ff^mentitm, dictisuM pra.cipu.. sanoant.stites.

monastcna ; mter ceretinea quaj construxerat iecit a monasteno nu^e corpus B. Uotulli itaque permissu, Ikanbo .. transferri. Regis locis, quales erant eccles>^ in deslructis illis in comitatu DurS Peiri Weremuthensis in Crajlandta. hamensi et S. Bartholomm qua^swU^sumptisacrapignora

S Ethelwoldus

Ho,-um memo.nam

bus. ut videtur.

non

parcen.^.

Etenim

\\

dlei-

cMaldiem 18

septe,nb,-is Ct,allon..,- (3).

ZZ'i^,^osrocatitliussol,tudinisMUtatores
ContraAtfordo(i) visus
est

S.Tl.a"--oius

Dano,-u,n,c',-ca tu,-ium pas.-nis in clade

a,mum.

Benedicti Biscopn mus Malmesbiriensis dc S. quicsccbant, agens : lipsanis, quic Weremrdhi coen>plum preHujuscorpus, in^u.Ali^^n.agno advexit, et obscnnoThornciam tio Adehvoldus
ribus sanctis

lucmuum

jub=i>-

invexit.

\ crisi-

B 870 E,-attHmp,-io,-,utHisto,;alngulph,ana amb

SL-

devot.ss.m.que. i,ed anacliorita; sanctissimi


co^nobii incolas laude no,^ om,^es

(5,,

Zetu.,

et

subprior

r,.

hac

gnos fuisse,

,-ex
:

Edga,-us

semperd,memorato dtploet

Zteind^ca,
Susprius. a
servitio et

H.c ..amque tanta.

tam secr

non alio mileest S. Cissu. reliquias adfuisse Thornciam Croylande^isi abbatia Herefoertb. Hunce et S. vccias, Undc autcm S. vidimus. corpora, qu^, utijam scu Herefurtln transtulcrit eo Thorneix quoquescrvabantur,

modo

locus, peccat.s Prome.^" qu.et,s ac venustatis postea paganis vastatus, et d.u

" -

S Ethclwoldus, nullo
reliquis vero sanctis

indicio

proddur De
,

qui

ibidem c^^ondam

possessus, s.ne De. serabiUter a sa..cularibus extitesp.ritualium conversal.one

scilicel colebantur{\%.. Botulpho

Adulpho

et

sanctoBcncdictoBiscopioiVihante inActis

rumdictumcst.

Botuipli'

<?'

aliorum
sanctoru,,'.

Thorneiensemex ""ll^^Ad eamdcm abbatiam (BoIkanoensi. Ikanocnsi, P>-ope Boston


monasterio
0'
tolpb-s town),

\OHorum omnium

ossa Thornei^ prxci- usque ad


sn-culum

U^anoensissrmutqu tuiphus, abbas

LmcolniensiS.Bo m comitatu T'''/ iTs eo cum

puohonorehaMtasuntusqucad^^^^^^^ XVI servaiiTunc, qa^ olim a genilium Culius

^lU^^^n.

tw.

pturesaliisancti (7) felai.fueruni^Q^ mcmorant hs^ rumcorporum translationem ctiam adventum significantM'
torici,aliorum vidcntur. eoque diligenter recensendi qui ante Ordcricus, est VUatis
loco

^ .^ nuu
^^^

^^indicatm fuerant rehqutec


.,,^^,
,

vestigia superstittt.

tum

est

magnatum plurium

^^ue

parc^tumulis, qui

etiam

Pnmo medmm

versaus est (8) sxculum XII in his partibus abbas lorvaensis, dein Joannes Brompton, XV fioruit ct cm nui circa medvum s^cutum

nronesanctorumsepulcra sepeliri Solaexstatecciesixpars,in templumparoVey^mtamen. hcet a chiale commutata (14). bcilum memori^ veterum s^culis plus tribus adhuc patronorum fuerU rndictum,supcrcst quod cultus vestigmm ;

voluerant

aut aliena opcra,ab tribuitur Chronicon,ipsius usque ad mortem regis

ut videiur, pristini archiiectonu^^ nonreiigio scd potius art.s In fronte <^^^^ occtdenstudiumservaverU.
taUecclesite, qualis

adventuS. Augustini antiquis monumentis Ricardi I, ex muitis His accedit Joannes Capgrave coHcinnalum.

adhuc erat anno m<3et

novo deiineata expriin Monastico Anglicano


resapparcnt esseRichardus Gough asseverat
ginibus

ejusdem
et

Atulfi coi-porum

VUa^ SS. Botuifi setatis scriptor, qui tran^iationera subjecit.


(scilicet

interduas iurmUur{Vo),supra fenestramet novem staiuee, quas Sanctorum

Hlud Jam vero Ordericus hsec iradU : de Thorneia) venerabdis Adelmonasterium


Edeldredi regis woldus, Guentoniensis pruisul, corpus sancti Botulfi tempore construxit, et illuc cum aliis sanctorum multis
abbatis Ikanoensis,

novem

sanclos cxhiberi

sepuiti fuerunt,

nihU

est

oiim intdiemur aut cur


ibi

m
qm

hs

vm^

in dubium vocemus.

Apud Cambdenum. 1048.bntanma,Cambndge-shire,pag.231, AraBtelod. - (4) Anna les of british piety. pag. 132.
(l) Ibid..

tom. VI. pag. 221.

(2)

(10) 280 etseqq. T.vysden.col. edit. a Roger. ponttom Anglorum. hb.

Histori.Anglican.scn^^^^^^^^^

(3)

Eccles.

114. ADgUc. ad ann. K7U, num. IS. tom. 111, pag. Sciiptores, pag.SOT. Savilius. Reium Anglicarum (5) pag. lUO.-jmKemble. Codex diplomaticus, tom. 111,

raemoiial

tnn

Jun

^Ordencus

Vitalis. Hist. ec<:l..

pait.
(8)

111.

hb.

edit.

tom 1 Jan.. pag. 743 et seqqj^BuUlandi Collectan. de rebus ,4)"b' olne WilliB, in Anglicanum. (15) Monasticum l, tr^m VI me 222.

(12) Cfr. supra,


pag.3i
et

[7 H^mlT. P^^.r^^etsS., tom. lU 00., 13. (l^) Acui num


^^,
^X.'

^^-^.-

'

seqq.;

280. a Le PrevoBt. tom. IV. pag. (9) Ul JuD.. pag. 398 et seqqpart. IU, Ub- XI. edit. a

Cfr. Ac ta Sb.. tom.


ita is. Hist.

ror'll
tom.
II.

Paj

59I;

(16)

Britanma. Ap. Cambdenum.

Ordencus \

pag. 141.

eccl.,

Prevost, tom. IV, pag.

DIE TRIGESIMiV PRIMA OGTOBRIS.

85T

DE

S.

ARNULFO MAETYRE
NOVALICI^
IN

PEDEMONTIO
R. D. H.

COlVITHEINTAKItTS CRIXICUS.
monasterii Novalicicnsis. Unica. S. AriuiUi cultus. Origines n^^rtem Cladcs ei a Saraccnis illata. Quo tcmporc S. Arnulfus
oppcticril.
VERISIMl-

Novalicix
Licet

LITEB CIBCA

ANNUM
CMVI.

seu Novalicii, qux urds est Pedemontii in valle Secusina, celeberrima qnondam fuii S. Arnulfi martyris venera-

Do culiu
S.

iio.

enim

Ecclesiie prxsules

numquam

Arnulfo

jam pridem
pr.vslito

Noca3 sUetasummaantiquitaterepetendus. de

Missarn aut officium in ejus hortorcm videannulla tvr prscscripsisse, et decessores nostri veslifjia deprehenderinl (\), puhlici fionoris tegifimus dubium tamen non est quin cultus et

vero capsa, reiiqua ejus ossa cum corpore S. Heldradi. De iis ad me scrihens Uiustrissimus vir J. Sciandra, silet de capiie, sed rcfert hrachium Nooalicix servari,quamquam omni nuilie cuttu ecclesiasiico destitulum, eo quod sinceritas supersint iiferx quibus rcliquiarum Arnulli et Helconfirmetur. Ossa quidem SS. agitur, seu 13 dradi, quo die hvjus festum ^ martii,quoiannis apparatissima pompa ferunvetustisiurab eccicsiaparcecialiadsacellnm super ipsius S. Heidradi scpuisimum, quod tn hac turx foco fuerat xdificatum. Sed

saiculi XZ, Hciensis chronocfraphus, auctor vocat beatum, quo infra disputabitur, fuisse comcripac testatur ejus Vitam olim. Golefredus abiam (2). Eodeyn fere lempore,

krmmm
XI

sxculo has, qui incunte

ccenobiis

Breme-

honorat suppiicafione publica S. Heldradum Non est popuius, deS. Arnulfo vix cogttaris.

corpus S. Anuilfi iensi ei Novaliciensipr.rerat, HeidradiMbatiS ossaS. in eadem capsaqua


Novalicicnsis,
honorifice deposuit
(3).

tamencurdehuius cuilu ambigatur,quinon lociepisoium antiquissimusest,sedeliama


scopo toleralus. Jiomen et vene- et riuam3 Verum quam certum est Nusquam ,uam Uu-oraiio. tamduhiasanciivirihistor.a. guamA^.^onenimreperireest Vitam iiiam

Hxc

legimus. AdjiQuidem apud Josephum Massa Josephus Sciandra, olim vicit autem ven.vir Secusinie, postea carius capitularis diceceseos

episcopusAquensisStateiliorumJitertsadme

anm^^^): humanissime datis die 17 JHie monasteni Novatithecam illam in templo 1794 quo cZTsremansisse usque ad annum irrumpentibus a tempore, GaHis regionem parcecialemfua Gimonci ahhate ad ecciesiam exstabat ibi jam pridem transiata. Pr^ierea ineurUe s^sZthm S. Arnulfo sacrum, quod adhtbttum ZloXlX ad profanum usum fuU mta et marTncL parietthus sancti patrom tlZmeaJnhehantur; quas P^cturfs/^cu^ factasopinaiurviatormitn,qu^
:
.

memorat (10) cus stecuii XI hisce verbis fuisse quondam mus ergo in veritate nonnullas
:

bci-

(Novalicix)conscn^\^^A^ Vitas in iUo loco liactii de ac u rumabbatum seu monachorum atriue sanetitatem in et/H. olim ibi ipsius loci, qui dmtissime micuerun , virtutibus coruscantes exercentes,

'Ho^-

i^tlegi^usdeAsinarioetWaltarioacde
Arnultb
ot Frodoino,

^nUobisestdampnum. So/..up.rW^^^^^^
nonnulti tn quos tradttio. ei iibri

mundum

disporsi

Sed... de Aldrado quoque... libri inrecuperapredicti

^^^^^^^ ''''''' Neantiquissimociuidemex ^fl'\^^" "f

C
dubitanduni
noii cst

Xll7xn
ct

easannoimviditfermedeletas^^).
Q Sancii viri

U coimn ltc.t XVmnon fuisse obUteraiam.


memoriam s^culis XVL X\
)
,^-

orPinaonio&), ex ^^^7;
serm -^*' '!"''^ Paulus ;'7;'

FranciscoAugxcsimoab Etqui ^iiisque scripiorihus.

2Ts

mNomliciam

nahitant. Opus au-

tZ ^^^^^^u^^^niaudtbus hxc
...^ eDiscopus,

e.ioHunt.

anno

.^'^^,Sc

s^n^ti martyris

i::!;::^;;: longe posi nuiio

:n;ep.us,ctaeuu nan-ationem non


uli fieri assolet,

a;quo st.lo ^^^^^''^^^

quum

385,

Tamini

'f

'",<;.;,

to,. ....

.?

^.

''"'

Deu.sch.a,.s_csc,,,c.hts,uol-

IZ
\\

m- ^^ '' ^^^: " mrt. VI, col.Vtom.


1.

''"'cV^vkue^bacl;
scriptiones

*?ht antm.
o,.
(7)

Itali^.

tom.

;'X^tpa;w'et.e<,.,Be.o>iuUS.
108

("'."^*

omrntan.iegiomshistonaP^
Octobris

_ O llalia sacra,

Tomus XIU

DE
858
lucTORE

S.

ARNULFO MARTYRE.
eran., ,i,ites sanc.io,-es

. . ett scnptiones, ^ir


.

En-.ivit

why'

(luidem siepissime, i

R-D.B.

,ed

nunnuam

sciens

falsa d.x.t,

rndeK ^odc^

fenestras

cln-on ci nicus,

anno
in

1603 .adhuc

'fNoval.cn

caU

^ervatus, postea

cum

chart.s

monas

e,

Tunc autem d.reptum et nTum fugaevaserunt. vero puer, sub ^'sunf monaster,um duo soii
;

et ostiaUa, per dev.a m<">'!""' "

^"^^^^^J^Z

Z
'

"ncst.
, ,.

"

Triuu,n devonit

archivum Pertz .nd.c.m auctoris esse pr.mus ipsius ddnde Combettus probavit ^ part.m a s tuitcedex saeculo XI med,o, mti, PiuRon.us adhuc aucto.-e.
,

^^r;^
>

d,v.,...us 'Ml,o"ua,-is la.entes


'i,

salva.. sunt...
leg,

:;
.

/,7

BaMessanUS:

Sequen.ia

no

^-^^'^^
:

videtur .ame.,

S:mt;:c;trrque,u.^
M.BACULIS VOCAT, CLABUM

narrare mor.em cujusAB.u-.no.

narlim ah ipso

^Q)aliique. X^ldemet>amv<derunlPingoniuswaL
(7)

W-

crra,

,c..
_

Srv.d.t,'DaU,essanusr/Xra;,nmsex
p,-ioribuscapitibus carentem Quum a^huc Te.. .empl,-e Duchesnii... exce Pigo..ius qu.edam ,nde essCPhilibertus serv.antu archivo serv.at (regio) odem (rc.gio) arcluvo qua. jani s t qua; ia.n in eodem apograplmm Ad nostrun, apographu,n r,;rToialiciesia... ^.'er Noialiciensia... '>" Pi""i"- """^Pi"S"''" " '^^^ supplendun, excerpta qu.dem ms post Gu . flde digna... Paulo sima sunt et ,am q.ndeu. mu BaUlessanus codicem excerps.t >wn, .m.,c est

nec pU.ramteic

Contra Paulus Britius

lUos narrat duos ^

^___^^^^

m.^-

ZZ
'''

ocaltaris latentes fmsse ^ueros sub paltio Longobanh Ouwm (8)-. e itapergil d,.perent. obvium habue"^Zl-ii bona '^"'"'^^ ^ui tot,us moaster

^^^^.^,
:

^^^XZ.L
r,
detestatul
''!

pru.cidcrut, eique caput

eo

impietatem fuerat ,.ular. ardore iUorum


Perstitit vero quasi

con,n,n,s op,-

tilum.sedmulto.uinus
p
a.'ter

qu.an.

martyrem Ar.mUu,., trse,.lun,sactum Memorxa ita-

sex priora

l.hr, prin.i capita

tunc adhuc Ubri quarti reliqua BaUlessapossunt ; nam neque ex p "e uppleJi eKcepit.sed n,ultac nus' d verll, omia senUtmh.\oraliciensi Chromco "it H:ec,le Dnchesnius iUMura,L7nus. acsimilia fere
.

atque ,n,t.um aderant,qu^ .ude

dws
,.

est. 31 octobris sacer

pUtumest.uteo-iestimonnsdUsper^
Ordmis rnmobium Nomliciense
i.

E
destructum, quum ier fuisse anno denl secundo acciperet.
'-^''O

""

'-'"
.,
.

vulle)
""'^

7orZ(iel
11

Combetlus(3),quiopus edulerunt
est.secl.

onsolum mancum
et

temporum prwio^-um <e,n,..


audoritatis.
,
.

~'m
rum
...
^..,;

colentiunt

ex ante

dictis

utnuno omnes colUgt potestm


rnod>c.e

nZnachu,n gucmdam fate P''"";' ^;;.

nomen

erat ArnuUus,

descriptione ~-

teremptum ; quem

^f postea ul ''i'

nom,ne, eond'twn'f", ,,,, 'aoluerunt. De

o ^ P^c
.

e.cerpsim.s "tH^f L. ad re^ nostram -r^^^^S^^^^^^^-'"'' ^ l^^jtl apS'UO^ercata:^^eo.on^...^^^^ %'ZmlZ. ,uod


beati
.-. nfc.v .^. tas nobis servavit.

occidit duos qui ^^,A^\\ riuos

senatores

pveclaios et pieclaios ei

exconsules,

Simachum
contra

Tpr Vevomm
eum
sui

et Boetium,.... Odoacrem, et

pugnav.t

fue,-unt kono^-i^,^ Mnralicise fuet^ni fiono timtstemporbui Nocalici^


_

^w

^J^J^ZZ
deco,-aia

monastermm Novahci... Abbo construKit I^-truc^^^^^^^^^^^^ constUu.t Godonem abbatem Saiacems


tribus vicibus,... a locus Novaliciensis Longobardorun tribus ducibus prima vice.... a
,

Et ciuuUo occidit, et rex iactus.

an. eccl^i^co ""


\1
:.

Ravenn.

^'n7a

imZo

ut ostendimus. e" ad n.stra>n usque

cultu.

tetatem

t,-actus .tte

Lo videlicet, Zabanmonachum
et

Rhodanus secunda u.e,


;

/labUus. veticis pessime fueril mart.jrn tempusattme Sed quodad -/"*--'_ ataser.es quam supra : Ughellus (9), toin nuamaue Pingonius, p,-opugnant.certo alii complures

'el'9">'eser "ff^^t::,::* ":

quando ABNCLFUM Taurmenn^sins loci ad ?ercia quando monachi et hic sub venerunt sem urbem ad habitandum
abbate Bonito. qui
dicto (4).
fuit

mtertecerunt,...

lu^met nihUjhca^ ralL/ :^ju:iend!. SciUcet ut ecclesiam ab tpso

Baldessanus immo tem ChronicitranscripsU a deu. ccenobmm pnmo contraccii : Destructum C ^ Amone ducibus Langobardorum ^^^^-^J^^^^^ quando quendam monachum dano, secundo Arnulphum m crfeceRELiGiosissiMUM NOMiNE monachi ipsius loci ad 1 auriruut tercio quando venerunt. Paulo neiisem urbem inhabitandam chronographus, teste codcm inferius scribit annis postquam LonBaldcssano : Igitur septem
,

Modo panwi

quintus a beato BeuLdivcrso eaniclem par~

qui de eo,-um opinione cc^secraaposlolorum p,-incipe, e^stabaUcc-^ au.ne tune quidem

7 PuT
e,.s

t,ntLl
ut ait

tn nobium guando Theodo,-icus

Osl,-ogoth

i6/!..ec,Kn</otresLangobardo,.,,,

du/;a

Paulus diaconus,

,d est

Amo,

ban a

R odlnus,

Gall.as u,ruperunt(12).In jp.0

elim fundatio,us diptomate.

fodan^'^^
^ eonWdm^J

soaetas ,-egm cx o,-iginaUexeiplar<

LJvulgavit,
monaste.-ium

d.cUu,- Abbo,

Taa' '^^ /

No.-al.c.ense

anno 575) Galham ad in Lressi tres duces supradict. Amo quidem et Zabam per montem predandum, vero alteram Ceminum ascenderunt, Rodanus Ginisium ad Gratianoviam carpens,per montem
obardi

Romam

vi

acceperant {td est

d,e to'"" '^ cha,-tam co,.fecisse sub '"''^.^^X >" ,-egnante dono "of "/"r;'!"' anno quinto ^^ja rege,
i i.,dict,one

:i;.u- ann. 7.6.

cum Qu. ornnvn.conconla^


testa,'.ento,

nona

d.e (13), .d esl,

ejusdem

Abbonis

confecio
p,

cum ad Novalitiense polim cum suis ascendit. Qui multos ex illis monachis. vemsset co^nobium, recusaverunt, quorum qui pro Domino mori non
(1)

nonas n,ajas, indictione VII, gubernante regna Francorum feliciter


tertio

anno v.ges.mo
(14),

mo

^^^^^fl J 7^ianninm;.nquoh^cve,-baoecu,;^nt:
id est d.e
Annalcsccc tom. IV, cl. ia^.-(10)
.

CK
ton,.

tom U, pag. 223, to.n. Hi6t. F.ano. .criptt., tom. Sci-iptores .cum Italicaru.n, i-i)
lll,Mon.taodCh,.on.cor,Noval.c,ense.

111,

pag.
part.

F-;;;' ";"",

11,

VI,pag.421
et

ctse.,.l.

ll,e'oI.IMictse<l.,.

-(3)HWo,tepat.;..monum. Scnplt.,

-W^""''

Se

cV-(l'^) H.slor. pag. pto,es cru,n Langob..

-(") "'''""' ''""^'1 Langobardornni, .n Mon. 0= '""'j^


%,
Hannove,-..
'
.

1-..

Mon., l.at'- TJ ' ^'^T'' Vll, pag. Sl, not. (5) Hc-t,., ton, ?!m. ll'l,'col. 43. (7) Ur. tom. IX, pa.t. VI, pag. 7. (0) Ap. Onev.nn., sciiptonim Pedemontn, pag. 4oJ. Rossotti. Syllabu

"='1-

"'""'"

''^"-

""""""-

fS

422.

Chiesa,l.ag. () Frogiessi della

385.-1)

Italia saera.

"^^-P^-^; Mabillon.us, Uc ,c .lil.lomat.ca pag. 10. V^"Ub. V.k.. nu4. Annales 0. S. B., Oct., pag. 374. n04. Acta SS., tom. VIll _^^
l.b.
Cf,..

Chartarnm tom. Historne pat,..,c monnm.. ton cccl. I.-,ancorum, 14) Cointius, Annales

'-^
'^

1,

pah

XXL

^
m
S- Congregatione

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

facium

est

xit

codiccs mss.

non pauci serva-

tionibus secundi

nociumi a

AUCTORE
R. D. B.

rentur. Inler collectanea decessoi^m nostro-

Rituum

approbnlis.

rum

reperimus apogrnphn, scripfionibus compacta in codice


Iria

cum
89*27

aliis

5 Lkctio IV.

Thomas
siecuU

Bellacius a Florentia,

B.
''

regix

cum

adolescens

iUecebris

aliquando

Thomas, ^""^

Oibliothecx Druxeliensis. Primum exaratum Gallonii est apud Patres Oratoni Romai, ex toniolV, scilivetex Hlius Gallonii schedis qui notissimum opus de martyrum cruciatibus

indulsisset, divinai gratiee

lumme

lUustralus,

aUum

repente liominem imnmtari et ad perfecUonem contendcre visus est. SodaUtati enim sancti Hieronymi quam a Cyppo vocant,

omnem

concinmwit. Secundum anno -1679 missu7n nostrte fuit a Patre Possino, ey^dito Societads ipse Papebropresbytero. Tertio adscripsit
chius
:

primum

adscriptus,

mox

inter laicos Francis-

cani Ordinis cooptatus, dignos atque ubcrrinios popnitentiaj fructus fecit, tantisque virtutibus

Ex ms. VaUicellano, seu ex codice RoOratorii


S.

mani

Philippi Nerii.

Eamdem

prorsus Vitam habet bihliotheca Alc.randnna sfeculi Romie, scilicct in codice charlaceo

Paineuntis tetatis vitia emendavit, ut seraphici quam rentis sui non tam assecla et aimulator, absoluta viva qucedam et numeris omnibus

imago videretur.
rerum divinarum '^ G Lectio V. SoUtudinis ac ^^,'J^'^-^^. in orando contemplandoque ^;,.,,,,,^ ^^ amore inflaramatus, reUgiosae pau- rebusgesUs assidue sese exercuit. Eximio ala- daret, studio tantam adiecit in obediendo
pertatis
a Capistrano, modecritatem, ut sancti Joannis tractare nudis maratoris sui, jussu, prunas diu

Xra,
ttm Marianus Florenlinus, J- S.
EuseOivs

wm.95(l).

Marianus Florentialumnus Vyo\mnus, Regularis Obsermntiie


3 Post

Morellum
qui

venit

ciiK

Tuscia^,

totus

intentus

coUigendis,
sui

pvacsertini intra

fines

Italiic,

monumentis

exordns ad sua Ordinis, Historiam a Religionis stylo, sed ftda narusciue tempora rudi quidem

nibus non

Antonio (3). Domnncus quiiur Joanms opus indical, subjwiens idcm B ilorenus (4) Sed typis fuisse mandaum.
a .
illud

ralione deduxit. Ita

Waddmgm(1),<lMm

se-

dluisus. dubitarit, insigni miraculo adeo parce duriCorporis castigator acerrimus, ferme anno. quem terque vitam egit, ut toto
in

sancti Francisci ^ septem quadragesimas ad

numquam

exemplum

ex eo plura WaddiHyus

in

Annalibus mis

dum

paucis

mterpartiebatur, solo pane, additis oleribus, viciisque minime coctis


sit

ponendum opmor descripsit (5). Tertio loco MtnoJoannem Baptistam Euscbium,Ordnns pos
ahquanto

titarit,

nec aUo unquam potu

usus ((uam

rum liegularis Observanliicqut composuU annum 1514 Vitam ampltssimam fuissc


data,

absynthio amaruaqua, vel simplici, vel injecto muUisque prodigus quilenta His vn-tutibus

bus

eum Deus

videtur occasio Cuius scribendm ideo cu-Uas statuit Reatrna nnol514

sanctitatis

quantam quotidie Ulustrab.t, exsibi conciliavent, ye opinionem

procurare,ob ,dque B Tl.l^ canoni:ationem husehium, Ro-

quod

nobiWm

mam
7am
crat
ei alii
.i

civem, Franciscum sanctam sedemcaulcga.it, qui apud legati neposex fratre ageret. ktjus rero Joanncs Baptista Eusebius.
sccutus

quod homo expers Utterainde dcduci potest, principibus vins rum nec sacris initiatus, a adh.bitus s.t ad annuente summo pont.ncc, expclpestem ab Etruri.e nnibus

FraticeUorum midta passim ccenobia lendam, eoque auctore dloeodem prudent.ss.me fundata sint, atqueab

coin-

pturcs.

Me

Hunc proxime
antcccssit,

estrmmo

fo,^

''-onymusauctorVU.eUaJ^

Florent.x cdidt Silvanus cx quam anno 1593 Camaldulcn.m^ r:,~Zcu Raz:ius,cn.dilus Tbcn.a scripsc-unt de B. Adulto sa-culo XVI

d:!:Zor.iOrdU.Mtnorum:^^rcu.U^

anno Iblo

(7), et

Convenfmlium

quar o Fratribus ab Eugenio 0.^h:is Mu^irum Mahuni.tams captus ^^^.^.^^,^,^ missus, a in ^lhiopiam conelusus, ibi mte- ,,,,. cisternam veterem atnue in sanrusau. cibo potuque exegit. u. -Lti Uies sme uUo numeraiur. grus vigmti .Ues sine co menses inedia, siti, squaloie Inde post tres dcnnran itantam pat,entiam ectus. barbaris ac ne e.set, nuUa contumeUa bu. eductus cum unquam povulneribus detcrreri ^ Ulat\s qmdem assere-uUs fidei veritatibus a cbristiana. u Mabumetan. -n>>etMis e
i

^^andisque

-^

'"' "

gum

,9 (0),

BcnSum '"
.

''f

Frimaut (10), Pcl.-um (nvEiweJm! Gonzalcs


camobio
,

* "^r'''?
Savorini

4^-,-aa>c, Antonium Carolum Ho^-um vesttgns ^^'f^l*J ,,,nos. (15) et aiws ,


.

quo ju

^.incteiiue

b. Thomffi

commcntarto ' .^^'

yit^epilomcn

tecto-

rum
U,

m-

'^'^-

^^'r^r^T-^:^^^^^^

-^nn.

Mm.. tom.

^^^;SSuni:.V.ancisc^tonUK^.;3..
Ug^enaario
FrHnc>.cano
tom. X. pag.

^I
e-santi e
beati Toscanu

(.2)

Chronica

S-a -,
(

t;

^^
.^
^^_

^^^^

^,,

',

g_,^^^

^^^ g^,.,j,h,eo

_
et

,i:^)

V.te ^

^^^1'f*'^
[t

4) Butler

Vics des Feres

-'n..f'*-^";^'t
ton..

etc-..

V Fg-

delle ^15) storia

^^-/^'^- ^,"^,,0 Bellaci.Reate gesta dei u.

aD Ram, Bru.ems 1850^ 1?7.


augescente

rum,

860
.CT0BE
R. D. B.
.

DE

B.

THOMA FLORENTINO.
eor-umque octoVris anni 1856, cicHes die 25 resanpsU.en. vtr H^c ad nos

'"' **^ Hciam dc.c^c-unl Solus res sacric qux m Gimondi, eoque curank\ eccesmrn ,Zaslerio ielict^ fueranU ad Ineunte so:culo AiA, parccciahm transic-unl. prcedm ad et adjacentia
co:noUum,
donec monacli profanos usus adldbila sunt, superstites erant Novalicienses qui adhuc
ecclesia

%delvendii^-

TosepL

anno

mi pristmam sedcm. repetierunt novas


.

Hmc THllradi
leges

pr^terea ejc Seiandra. niscimus manuscnptosaodGoder^do Casali ca^nobH deposila r^isse a.nno 1856 cese diplomata s.m,nano libros vero archivo Taurinensi, ""^ cniscoP"'^ *^'""'' ^''"'"' reliqui^continebantur, ^npara,-

JZ

cialiecclesiaNovaiiciensi.

itc-um

expulsi sunt sccundum

m
m
^
.....

EPISCOPO SANCTO WOLFGANGO


RATI SBON^
MONITUM.
BoUaDdianorum quorum nllimus socionim
.,..

..< F.".

'""'"

'"'"

K-i

t";.*!!....

-'-' -'

- t,r = rrr

::;:::;.

..^- ^^;-:; ;:r:;;:r-

DE

B.

THOMA FLOBENTINO
REATE
IN ITALIA

Strictioris Observantiaj ^ ex Ordinc FF. Minorum

K. D. B.

1.

Scriptores Vitie

B. Tl.onia^.

Rcrum gestarum cpitome


nocturm.

ex

lectionibus
nonnulla de B. Thoma fcruntur duhitamus, non iqux pro compertis habere scriptor^m diUgcn.Jpossumus tamen Vihe pnedicare. sinceritatem ab initio non

11

ANNO
MCDXLVII.

vamquam

s^epissime, aut ex eju^ noverunt videruntque perceperunt Oradiscipulis verissime

optimis
iio

Vitam B. Thomse scnpsil Peints Morcllus,

tmmet

admodum polita non esi; melior tamen scriptionibus quam qux in muliis id genus

Omnium

primus, Peirm Marinus Morellus, Neapolitano ormnLeonessa in pristino regno


Leonessanus, dus, atque inde dictus proposuit, adeoque exillo sedulo et copiose
historiam

pleneque mcrito fonie reliqux narrationes cum servo Dei fuerunt haustx. Ipse quidem

non

rebus vixit; sed quantam operam iribuerit, ejus invesiigandis et perscribendis prooemio mium in libro apparet, tum ipso

prodii nondeprehendiiur, adeoque ingcnium Miramur iiaque virum, sxnihil e.rcultum.. et tot aliis auctoculo XVvel XVI fforentem hoc pricsiantiorem., non nisi e.v ribus multo conipsa ejus opusculo esse cognitum, iia ut ignoreiur. ditio plane Magliabechius, ^K/^^Jf;^. 2 Ex liieris quas Antonius bibUothecfe Florentin^ custos '^^^^ J^^ celeberrimus

^bannutnmO

dedit

ad Papcbrochium

(1),

nonplenisquidem, dicaiur: Prieclara tacinqra... oratione perscnbam,... ut aiunt velis, nec pari negligentiam et incunam, cuni, vel ob eorum
quiillius tempore fuerunt, multa

accipimus illam B. Thoma^

me

fugiant;

sed veluti ex muUis

floribus...

pauculos quosdivina

dam manipulos coUigam, quos equidem

Italiae partes iter honitate adjutus, per diversas non sine magno labore ex multis rehabens, viris diligentissime ligiosis atque pneclarissimis Thomam sum odoratus ; qui pra;dictum divinum

aut
(1)

propriis

oculis spectarunt,
Brux. codex 8927,

famihanssime

Viiam a Joanne Amiciofuisse vulgaiam,cumhacinscripiione Ordinis Minorum, Vita beati Thoma^ Florentini, a D. vetustissime conscripta, nunc primum... in lucem proJoanne Amicio J. C, cive Aquilano, paucissima exemplaria prolata. Cujus libri in caiadierunt, immo nulla usquam neque in librorum Italix logis bibliothecarum,neque et ipse descripiionibus, memoraia vidimus; non novit nisi ex manuMagliabechius opus peropporlune scripto quodam volumine. Sed
;

Rcg.

bibl.

fol. l^.

factum

DIE TRIGESIMA. PRIMA OGTOBUIS.

m
auctorb
^- ^* '
:

slahile et

certum domicilium habuit nisi in Obsermniitm conventibus ; horum ccenobia et

anno 1431 ad

provincias ipse aclministraiui; atque ut rcfor-

maiio

in

omncs Fratrum Uinorum domos

1447), ex paterno quodam affectu, alteram contt;mphitionis sive mentalis orationis horam tempori exercitio hujusmodi destinato singulis festis diebus adjecit qua defectum ob

admillerelur, incredibilem conlulit diligcniiam. PraHerea, ul patebil in Vi(a infra edenda.familiariterutehaiur acerrimis Observantixpropnfjatoribus, uf S. Bernardino Se-

Missio

privationem
et

incurrendum suppleret
itidem

quam anno
eaque

Pius

pontifex

maximus fab

1458 ad liGl) confirmavit. Taceo interim


satis frugali refectione per singuloa

summam eorum ahstlnentiam, cum unica tantum


dies
attrita laboribus

nensi,B. Alberto a Sarthiano,S.Joanne Capisirano.


facit quod hic i confrmatlone cultus Conccntualifi decreto de nuncupatur. Non enimsacne Ritaum Congregationi definiendum erat ad quamnam OrdinisS. Francisci partem Deiservus pertine-

Neque htesitaiionem

vigiliisque corpora reci"carent,

profundissimam humilitatem cfeterasque virtutes quas qui olim assequi cupiere, ad hanc S. Angeli provinciam convolarunt: de quorum numero fuere beati patrcs Benediclus Gremonen:

ret,

sed uirum culius esset necne legiiimus. Aique eo facilius feri polerat ut in nomine errareiur, quod tum culius approbatio a Conveniualihuspostulahatur, tum in horum contum ventu Reatino B. Thomas ca.?w obierat, vicini Observanies convenibidem, quamquam rindicarant, nactus Fontis Columbie carpus sepuUuram ei sanciorum honores.
ius
est

sis,

Gasparinus atque Epiphanius Insubres. Nec tanium inS. Angeii provincia, veimm etiam,
ut a Vilic scriptoribus Iraditur, in Sardinia, in Corsica aliisque regionibus regulam S. Francisci in prisiinam dignitaiem restituere

pro

B
"'TuTlro'.

Francisci aiumni in extolPorro omnes Tliomce virtutibus ejusque fesio celelendisB. hrando conscntiuni. laicus fuit pro11 Etsi B. Thomas semper ampla tamen munera in Orcline
S.

virili parie coniendit B. Thomas. 13 Nihil etiam ditigentiie desiderari passus hberaest uilialiam a Faticetlorumcolluvie BernardinusSenensis, ret. Quemadmodum SS.

Fraticetiis

'"" J-^J*^'^''^^^

Joannes Capistranus ci Jacobus de Marchia ex aliis lociis, iia itlos B. Thomas expulii ex Tuscioi cosnobiis S. Francisci apud ScarH-

J^J^"

num,

S.

Joannis ad Gavorranum, atiisque

fessione.

^l^ciaL
licet laicus,

disciplm^ sustinuii; quod et Franciscan^ priestantissima iunc minime repugnahat, et a poslulabalur. virtute aiqueindustrm
servi Dei

recensuit. multis quos P. Moreitus in Vita Quum de istorum hiereticorum flagitiis unus

decessomm

Non sohun

guardianus

ci vicarius

provinciatoiius

Us renuniiafus est, verum familise reformatie svperior,

eiiatn,

quum

argumentum Id soiummodo lioc ioco retractandum nonesi. itlos cirlectorem monitum voluynus,pes.si,nos
late disseruerit (5),

Joannes

a
in

culatores,

migrassei Stronconio, anno 1418 e vifa simulsuccesseruntS. Bcrnardinus eius tocum Florentinus quo^^m Senensis et B. Thomas Lmhrixet prior inprovinciis S. Francisci.seu Angehei CaTuscix (l), alter in provinciis S. Quanta vicarii munere fungereiur.
labrite (2),

quamvis aliquando pro Fratribus Francisct Minorihussint habiti, reapse ad S. pcriinuisse, ac recie Jacohum de Ordincm non

Marchia
Fratres

eos ita esse altocutum


S.

.-

Vos

facitis

Francisci,

cum nuUus

Miuorum remanserit
rint aliqui

inter vos. nisi

ex Ordme supervene-

apostatic (0).

Non

igiiur,

quod

ali-

fuerit

dederunt iotius ad ejusmodi commissarios His videhcct Ordinisministri gemrales (3). superiores, ab his ohnoxii erant Observanium

hxc

liieris quas auctoritas, apparet ex

quipc-peramexisiimarunt, Fratribus MtfWThomas bellum indixit. sed infestisriJjus B.

simis

Minorum

hostibus.
et

U Eo

mcnfus etiam de Ordine suo optime


adjunxit. Inter

eyveoxos

jurisdictionem accipiebant X, Romanus ponii/cx nec anno 1517 Lco sede Ohscrvaniia ah ahis Fratres Minores exiismimsunum iunqens. statuit deinceps esse constitucwium. qeneralem

omncm suam

do-

est,quodm^yMosviros.sanctimoniaprM^^^^
simos Regulari Observantitc vnlcniur :AnioQuosprxc^teris nominandi Polydorus RoumniusaSironconio, laicus ; qui nohilissmts parentinus, doctorlegum,
^.^^

ti^m

^o humiliiatis
exercitia

^o^^eju

iniegre cumuporro appareat quam officium pnssThomas mperioris


;
.

max^mepyo. tdcnt.jmi"^ ,i;,,erentem disserencmy^ ) Provinciai movit, ah co guljcrnata atque xelus, paupeitas S Anaeli primordialis neo miexprimi queut;

^-^.^

Qonzagam deprovmcia

husnatus, Ordinem FF. cst in coquc lawus duce B Thoma, ingressus Joannes Riccius Floreutmu.^, fuii professione; Tu..ct.v su^ laicus, provinciam ticct
,

Minoncm

Scartmi,

q^

Ordinis rcxit

Ciemcns de Cappomhus

laicus,

Hr.Hut.

fu.t ut

vU

V^H etinconventu
anie
et

Capponum famtlia I^lorentu.na^^. Homontis Fcsula.-um prope

'"

Fi^rrtiasu.authorem exercere. ethouunum anU :;r;rat:^

habuerit. Is

enun

S^^:;lamfugcre,etstrictissimamj^.^

moriuus; Domimcus de eniiam anno 1478 Floreni^^ cvrca anCamps, laicus, mortuus Florcnita, mtrocults 7^^t mo; Gaspar a
post

mortem

claru.,.

qm anno \m e

jLig'avU;AngeiusaFlor^^^^^^^^

cum
"

lan.fcio ubi ln,usmod. Lceptare voluerint,

nrrbrnnnimeauire.;ne.aud.n<,a.torpene^
.1^

m edit.

seputtus eos MonfisMuri prope Scariinum rr latcus; iutegra commua Sancia Regma, fiebat ut s^pms nuo ,r, festWisetdiets Misso^ auditione privare.ur l^Sene^is Le oriundus ex znsulaCo.Peira-Buni,
i,ttet

vix ei tpntitionibus succumberent, sacris initiar, "veniretu.-, qu,

laicw^ ; Sdvcsie. lllumiaatus a Floreniia, Radicondolo, vir doctissimu^; Senensis sivea prosapta oriuntZTsUius ex regia Hungari^ qui in conveniu

it SnLV..am..
Teode

esl;

An-

^::;!:;t:'EugeniusIVpont.ie.,naK,musraft

7.

-(2) ^V'"''^'"g":ir"crib^d:.%g. 7. Va dc

I2i;cfr.

m-

ilt^-

sica,

862
AUCTOBE
R. D. B.
in dies.

DE

B.

THOMA. FLORENTINO.

Fratres et universi cives, au-esoente locuni exuvias in nobiliorem sacras ejusdem transferendas, et

temcultum, ab immemorab.U apostolic^ sedis jud.cio nore Tboma. pra^stitum, tandem cultum ^pp^obanaunl curarunt. Quem pontifex maximns raClemens decimus quartus eum beatorum ntu solemni de-

Marianum Florenapud Petrum Morellum. Vlyssiponensem anoy7nr.m Unum, Marcum ^\ addin^um vulgaium a SUvano Razzio
.

B. Tbom^ a^tatcm aliosque, qui aut brevi post aut eam ex scr,ptoVitam ejus composucruni,
ri!,us

tum habens,

permisit. creto venerari

11.

De

B. Thonia^

natalibus.

Ai^gregatur Fralribifs MinoObservanlifle. ribus Strictioris Provincia S. Angeli.

Immo nullum Jqualihus accepemni. aut cognomen reomnino parentum nomen anonymus Razzianus (8), ferunt, nisi quod nuncu[uemsequiiurBrocchiusi^^), matrem ciram laiet PenUus lai^V^m seu Speranzam. Tboma., qk^ Tcrinn lomensanctifratrisXS. ingressus, mrtui^us Ordtnem S. Francisci quoWaddingus: In P^tern^ ..d^^^^^^^^
cla.^ii.

De

Florenti.u, aii,\n

ingressu pontis
Georgii,

Ruba

ontis,

Munera.
Ejecti

Fraticelli.

Prteclari

propc ecclesiam sancti sanctissimam. B.lTusa ejus Mo.zana, vitam duxit quos m p.a.'dica fama, multi ei adba-serunt, d.sc.pUnis. Mult.p hcato pus imbuebat

platea.....

;!lerMonoaccepUbospUaledeC.ppo,an^
curandis F.atuNicolao de Uzano constructum Fesulani; qui dum c(rnobus mfirmis conventus alvator.s, supe.flnun b.um obtmuerunt Sancti Gesta bujus neglexeru.U hoc xenodocbium nomen neque aho aud.ebat v.,-i pe.-iernntet Peccatoris quo proptei populo, quam Fratris
:

B.

Tbomae

discipuli.

B.

Thomas

Ormndi
n^-i
(1),

Florentis!

ab Lic-anlB. Thon.Ec parentes Florent.n, posrto oppido l,-actus

m
e
c u-

natus

n JeEtsa.ju.ta viam 1^^'"-'"'/""^; Florentmmmtgrassent iiamducit. Sed cum trad.lwm fides Zita,^nt, si poputarium anno 1236

humiUtatemipsedelegitappeUaiM

(lU).
ej

17ur in ipso ponle Rubaconte. qucn mHRnfoconte de Mandelta. Florent^ve


rum

De adolesceniia B. Tbom.v,rff Deum. mhil esi quod atssc et conccrsione ad infra edendacoramus, quum hxc in Viia
piose

us ffagiius fuu

^^.^^^^^^^^^ ^^^

(j^^^,.^.^.

gubc-nator seu potestas imponmdum curaiit (-) 1231 irno flumini olim ducenta crcder Super hunc pontem, septuaguda gumquelonJtra, nunc centum largum, ledificata oum etplus septem meira oratoriaiZ), aUerum sJculo XIV duo atterum ve,-o B- Manuidem S. Catluirime, sac-um (ex quo diclus est li!C de Gratiis Gratias, Ponte a\le Grazie) etiam Pons ad

Moretlus enlrentur. Exponit ibidem Ordinem h rat^-um MiQuo paclo DeijermiS in reformaitone pronoruni ingrcssus sii, et in quidem ConteniuaS^pe

movcnda

laborarit.

'Z

lisdicitur: sed, quam bioqraphi iestimonio perspicuum


Flore.Uix^ id iemporis, aif,

immerito

exprimi Cum pei esi


:

pubUce d.vma con-

cionaretur ad

populum Frater Joannes btranco-

nius

clpricterea

duo sacrarum virginumccenominora domiclm muHota postmodum in altero, a dexKns v,det,cet tala Inquo,-um nuncupata Mozziinponeor-um quia platea Thomas vitam sU auspitem ascendunt, B.
ftzlus

moribus doctrinaque praiclarus, ob ejus sanctiuniversus populus Florentinus,


vir

quem

sequebatur, tatem atque mivacula. devot.ssime ac juvenes ad ob idque multos adolescentes Francisci .ngredi sanctissimam religionem divi
volentes admisisset, et

monastenum

s.ve locu.n

circa 1370, incerto no-

Quandonam

consiaUneque a

mtne paren
tum.

Franciscus Savo. mi defmilur. Annum 1370 eumque essevennihil duhiians indicat (4), apparet qux de scrmDeimsimilem. ex Os Minorum poslea diceniur. aressu in Ordinem vocaius est Thomas FlorentiEx loco naiali

natussit, neque inier omnes Vrimo Xii^ scripiorevresse

in Fesuquemdam in monasterium fabricandum [anno 1390J, Iholanomonte sUum recepissct

mas eo profectus,ab eodem

Fratre .loanne, viro

me

bercle perfecto ac divino,


religionis

eumdem
etc.

innocenQua.-e

tissimuni

habitum
factus

suscep.t.

Frater Ordinis

quoniam ex oppido nus sed etiam Linaris, oriundi;^c^rnnus,quia Linari parenieserani per sui conoentum incoluit hunc Ordinis Reatmus, simuttum dilexit ; jitures annos ei sacrum corpus Reaii obiii, ihique ejus Quidem Confirmaiionis decreio Quiescit ; denique, in
ei in Vitis recenculius, in officio ecclesiasiico eo quod sancium Bellaci, tioribus (5) dicitur orium aliqui ex nohili familia Bellaci vii^m Verumid pro certo

vcro Minorum aStronconiofperperam lectumest Joanncs iite prxerat cis BraSt.-anconius pro Sivonconms) primigcmam S. l<rantribus Minorihus.qui servabant, quique poscisci regulam reiigiose Consianiicnsts anm tea perdecretum concilii Quorum 1415 Ohservaniessuntnuncupati (11). Joanms de posi mortem
coetus,

Jam

varia foriuna Vatlihusreformaioris{n)con/lictaius,exeunte ineunie nonparum sseculo XIV ei sxculo tempore, anno videhcet florehat. Itlo circiter montis he1399 (13), datum cst iiHs ccenobium Deo dedicami. Is quo B. Tbomas se

XV

scripioresexisiimant(G).

dicere nolim. propierea macdlai-us (7) nabeiis parentibus, sciticel neque occurrit nomen Bellaci tumperhibent,
Toscana. tnm II, Dizionaiio geogr. della (1) Repetti. lib. \1, Villani, Histona univeisalis. (2)Cfr. nae 700 ItaUearum scnptl.. tom. Rerum cap." 2e. ap. Murato.'i. -(3)Cfr.Fantozz.. Nuova guida de Fj-

quod eum plurcsplc-

suiarum,in itaque ab initio


sisse

iuia professus est;

Siriciioris Observanttte instinec eum ah iispostea disces-

pro expioraio hahemus.

Numquam enim

santi 127 (8) V.te de F.anccsconi, Fi.enze sacra. pag. F.orentm (i Vite .le" santi Toscani. tonu 1, pag.^iiM. U.tom.U,pag.m-(lO}AnnaIesMm tom. \1,

part.

Lg.30U,Rom'

17:i4.

(ll)Cf.-.

Van den Haute. B

XIU.

col.

173.

deFloience.tom. ren/e pag.GOl.GargioUi.Descript.on pag.lStona delle gesta del B. T. Bel., (4) paK. 2<i. de' santi e beat. F^orentm. lb.d.- (0) J. Brocch.. Vite

II

Lnum

(5)

part.

11,

tom. U,pag. 239.

Flo.ent.te 1761.

(7)

Cfi.

h.t. Onl. M.noru.u. pag. 100. Wad Franc.sc. rus a Monaster.o, Martyr. Oonzaga, De c.g.ne (13) <Ungus. tom. VIII. pag. 103. pag. 222. SoraphicBe Religionia. part. 11,

(12) CH-. pag. 4bU.

Ar

U"

labile

DIE TRIGESIMA PRTMA OGTOBRIS.


ficis, ct

865
AUCTORB
R. D. B.

quidcm ante dicm 12 seplcmbris anni qua Joannes, Ale.rnndrinus patHarcha Jacobitarum, ad Eugenium IV Cairo scripsit, scmulta cum Atberto communicasse (!) Baby!oniicsuUanum,ai/ Waddingus^Cairi con1440,
-f-?

rant a mercatoribus Florentinis qui Constantinopoli

commorabaniur. Sed

ieriio

redemp-

tionis pretiumsolcerunt mercatores ab Eugenio

venit, ut licentiam et salvum

conductum davet

missi, nec dubilo quin ad hnnc liberaiioncm pertineant litcne quns Albcrius a Snrthiano ad Eugenium IV conscripsit Ibi htcc legimus:
.

ad^thiopes
ille

et

Indos proficiscendi. Suspicatus


initoque fre-

Posti'emo

loco

clementiam

tuu;

Sanctital.s

contra se foedus sanciri, detinuit peraliquot


et

exoro, ut Frati*es
certa

dies in curia honoririce habitum,

iUos ex nostro Ordine, a tua Sanctitate ad grandia fidei negotia missos, sed

quenti colloquio, placuit

vultus majestas et

Teucrorum
ipsa

captivitate interceptos

et

in-

sermonis

Habita collatione de rebus fidei, jussitadvocarisuiiu legis doctores, ortaque


facundla.

terceptione

captivos,

Reatitudo tua non

existimet reUnquendoa. Venit

controvcrsia circa priecipua religionis nostrui mysteria, docte universa probavit Albertus, et

autem niibi in Petrum iUum, qui pridem profecturus mentem erat in Grijeciam, pro Ulorum salute qui jam diu
ad fidem nosti-am suspirant plus quam dici a mc possit, futurum idoneum ad Fratres pv;edictos e manibus Teucrorum eripiendos, cum et linguam

adversa impice credulitatis praesligia acriter condemnavit. Gomniotis doctoribus et plebe, sultanus, suie legis zelum ostentans, jussit e medio toUi sui prophetii! Mahumetis conviciatorem.
Chi-istiani et

Ulorum inf.delium
tumiUiadsit
ingenio
et

p.-obe caUeat,

et in iisdem

Mamaluchi, inito consdio, decreverunt modis omnibus tanto rei christianae detrimentn occurrondum esse,.. uec permittendum
nobiut insignisGhristiprieco,sedis apostolica;

Tanprovinciis pariter habeat paventes captivos. pecuniarum: quas idonea facultas


nec multas oportere esse existimo,
astu
ioi-e

cum magis
providentiiE

quodam

divin;.^

lisminister,vit33integritate et doctrina conspi-

quam magno
dos.

captivos illos a.'bitrer liberan'^

ita cuus, etsi suolucro, aliorum tamon damno operam, pecuperirct. Omnem interposuerunt

preces, ut tynias, donaria, suas aliorumque adeoque soranni mitigata saevitia liber abivet ;

Dominus te tueatur omnipote.is, beatissime Pater. Ex VenetiisXXIV octobrisMCGCGXLIII(7). HnrolduSy qui ctiam has literas cdidit, .'tcripias opinatur non aimo Wk^, sed Wy^l (8).

suntentia ad se levtev lecJrunt, ut irrita capitis amplamque tribuevocarit, benigne cxceperit, Synam facultatem /Egyptum omnem et
vit

nNeque

id saiis habuit Albertus.

Quum

et /Ethioperagrandi, proliibito tainen ad Indos

deindeque
infirmttate
correpto.

pesaccessu. 20 Nihilominus
proficisci,
tificis

dum

ad ultimos imes

licuit

ponsuo periculo terminos transiUvit,


factuvus.

mandata

Infirmitate correptus,

cnim expecunia.quK coUecta fucratad comi- ''^J^^ Patavii cetcbranda{%quingenti ,y^_ tiaanno manaureisupci^essent, iique cx Eugenii JV esseni dato inecciesixS. AnionU fabricam insumendi,ponUficcrn rogavU utad B. Thoimpendu m^xwsociosque redimendos possent adjecta majori summa, ait Eugenius,

^^^^^^aT
^^^^^^

im

Annmt

principes misit, eoque socios ad utriusquegentis nat.ones, ut fruetu peregvinas inter


labovavit

Waddingus (10), quam cum hac epistola mtsU

vicnrius generalis

schismaticos ad Ecclecatholicos in fide firmnvit, ingentemque Jacobmosi<K gremium revocarit, durante adbuc conci-

rum

gentem... Florentiam, in duxev.t commissavios (2). lio, per ipsovum Albertus cst potcstate us.s ilHs missionibus Romanus pontifex fccerat Fvat.e

ad divitem merscude catorcm Venctum, Joannem Uartmi et FratruM Mariinis, in Cgpro versantem GaMinorum in his pa rfibus procuratorem

mnorum

nona junn Pa.lure pitulum utique glo.-iosum dio dicti ve.-o capitul. fleemoDe
celeb.-avimus...
.juibus tuus et svnis auroi supevfuero quingenti. Florentinus cum suis noster charus Thomas positi atque capUvitate inndelium sociis, in ut redima.Uur, s. detenti, per tua.n solerliam

quam

ipsi

missus

1)1

Mthiopiam.
(fetinetur a

alias deputandi, cosque ^.\ d.ngendi (3). ct facuUatibus auctor.tatibus Thomam civm duooi ^d JEthiopes itaquc B. dclcgarat. tertio socio iaico bus prcsbutcris ct a barharis intersemcUitemm ac tcrtio

munJ.partes cum

necesse

nostr, apud Sunctitatem domim deceto ciusdem, venevanpapieperoravi,etex


fuerit,

barbainsy

S
VL

Zlhi

m/>'a

^i^-

^'

inAnnotaUombus

Joannes de Mavost.ca dus presbyter dominus

aeNorostu. . /..

de arahitur, Htcras curavU Alberius runi 0.C pontificis msacccptis

mandaia

perficcrc

nonPoUe-

Zana^nviamdcfcrcndas

(4).

annoi. Mhiopum icfr- infra.capX

a et

m)

Aloys.o. cn.tLd.lhincSems Venetias vadit. pecumam pra.fatam ,V.m tuo mihi charissimo. d.l.gcnt.am Tu vevo studium et delatuvus. minon quo po p.-a3libat. adh.be, ut fvatres Quod si per De. prov.p.-etio ved.mantur. unt

rentiamdeca.-ccrelibc..t.velal.tevjamsub
lati

.f

aw

Ex

''7'JTT^

Thomam annum "f-^ ^nmuspost medmm sinMnnP.nsi fnisscprobabUiuspo.i

Qua temporum notaiwne c^L sociis captum

im

nru.-ato,utpecuniaUlainaUquod pmm ben^^^^^ e,.!ldcm domi.U nostvi

de medio veperiantur, um Sanctitatemque domi:n

cert.o.-es ..os et

oy-

nostr.

.'eddere

opus,

^'"'''Vrca^icum

Alberto Sarlluanensi

tuo ets....ileperom.im .Moys.o no^sit evogari;

rium
s

Daectioneme.-ga

me

tua.n. Fratvcn.que

E'^is,K==-.'-=
^~> !'!'* ... ,.., *3 et seti- ; cfr. seq- Paris. paff. XI, Fb-7'>ft-'l-7J'^''_t'5, Hardui.ms. Acta touu

concil.,

tom.

'^'

'"^^.

'

M^nsi.
I

Luc^

1752.

Hefele.

m:co.. SOsl VVd,Ungu ibid., paR. (10) Waddingu,

A^-. .-

X'. l-^'

"^

^"Conciliengesch..tom. Tomus XinOciobris

^^^^.^^^

DE
864

B.

THOMA. FLORENTINO.
,issimo in Christo
filio

Thom.o, imperator, U.dohe..ed,ct,o-

R.D.

B.

Petrus de ^/^"''^ Erhallio. laicus ; Qu^bus addcndi Joannes Lombardus. Z't Philippus Senen^is, Senensts Manfuxnc Flo

/^

et apostol.cam un niustri, salutem constans sa=pe ad nos ,e. Pertul t

Se- nta e.n, et

fama tuam sub t,s regn,s simul omnesqui

Marcus Mascainus
ihn',i,<ide

^^-^^^^X

"nst,t;ti,verosessechr,stianost,b,eUam
unda ,ps,us nde nondubitamusesse notum, instituta PU^ - ^ menta a princip.o fuisse be.tto.um

Ztinus,Mi.haet de Massa, ^-Pf';^^^' j^^

t^Ms.
111.

Tcrracina.

fasfissacns^ Arturt in Martyrologio el certe

Hi 07nnesin

"
Romam

in

Pauli

qua quiescunt corpora nos apostolorum, residemusque


et

extoiluntur. aMonasterio laudihus

ipsa Cl,r,lti vicarius in

" mnium domina


'u^apudtuam

apostolica sede, eccles.amag,stra. Quare cup.enaltqua scre de


fim.t, et ut e

h,s

es sico.icesseritDominus

B.

Thonnx^

itinera

in

Excellentiam

,am

Torram Sanctani et conpianu Ter in vincnla


jicitur et

/Ethio-

quid apud cl,r,stianos tu intelU-as Celsi.udinem cUlectos tu^mus ad tuam tot Sart,ano Ord,n,s^B^ lu-em Mbertum de

occdenta es

fi

,os

Francsci

rcdinulur.

torte neqmsoc.os, quos, si ,"nt .Ubus, et ejus du.erit dest.nandos^ venire, ve^ personaliter

commissarium nostrum

.n

parUbus

^::vU:^XCls'^usveUteademSereConies fuii S. J. CapJstrani in va-

mtastuah
landi <cilicet et

riisparlibus
Orientis,

Pon e Caphensem ma' me autem conventum In convcnlu Euro et Genuensium colonia (1).

Onent.s reformandi prov.naam

tam eirca pra^dicta, nost taracrcaqua^damsecretioraeK parte e


dicendis

quam
a,

X::edu;itat.sadhibere^criam.IMun,
rentia; :,nno

0<

IncarnaUoms Dom,n,ca,

1*1.), v

scdandK ZVHierosoh/mitano discordim


aliis

pontificatus en las sentembris, 'X^El^mdcm dedit ep^slolam

nostr, an..o I.\ (o).

Eugenn^ad

IZariU cum
collapsam

duduobus soc^.s secum Hlevosolym.src, T"b Thomam Ftorentinum. ut.l.ter statu.t, MuUa furbas omnes sedavit... urbe
discipUnamub.querest.tu.t. In
opuient.ori
*

cujus hxc erat msc, ,p .Fthiopum principem, perapresbytero Joanm, to ct^^no fil.o illustr..CumAa/.?uca ema h opum
ori^E

.^^^

CaS
b
II

.u,ppe

Europ-rum

Z:Zt'Wcrunt Hierosotymas.Qu.^^^^ tode&ar


aestie,

Ztifice

solverunt legat, et fehc. datis, Venetiis

major erat d.ssolut.o, nnmmerciis opportunior., conatum abusus toUend.. posu.t

re m
c

orem

quamquam priecpue B.Mbe, lribuuntur,pe,-tmentta. Uianoa Waddingo Frat,-em1hom^m,'deomenet,am ad sanctum

olmoratus aUquamdiu,
scil^cet
et

pro.T.ov.t nego-

iumCenorum-,

ut

ad

Eugemum
sclusmate,

Zesunt

ZZm
r''

V^me,-osol,jmas
ners
s

Uaque hoc loco indicand,.Albertus per.e,(,Copht,s, .Eg postendit

convenirent,

abjeclo

ToZni fcdeZm

in umversam ponli/icis primatum ven.t .n Uaagnoscerent cum ilUs


.-

aUasque P''-'"--^, '^^; rpopuUs, per Syriam Uteras, et ponUficas


union,s
.'

peritissimum (3y ^ dedil B. Thomas ul infra narrabitur, qu^d Deus tlum obedienii^ doc^mentum, comprobare. visus est miraculis alterum rehVix Italiam repetieral,cum 16 et B. Alberti suscipere debuil. gionischrislianie causa iter a Sarthiano aUoe nationes sch.smaLperera.,t enim adhuo et Eccles.a^ grem.um UcL ad fldei unitatem
'.
,

r C:

,,

eo

Bas.lmm, i,e,p,etem ded.t F.-at.em .ndeinius co;,.,oratum atcue

Sit
et fn

^-^-^-f m

Rebu

.n

revcenter exceptus, ab eisdem v,cissim dev.nctus benefic.s. .quo it.ne.-e mult.s compos,t,s sancta civitate prudenter

aescendit in soUtud, loco horror,s et vasta^ terra inaquosa, b.du, pe..uetcibus, et pra, Ts deficl-et potus
r ia langueret. c

^gyp.um.

^^ ^^^XSprom.ssion.s

Ad

ar.d. st.pitis

^thiopes et Indi in remo,educendu3, proesertim


const,tut,. tt,sim.s pa,-t,bus

Neque hos neg Ugen-

mnc,scum per servum eju "n fil "s necessar,a poUicitus erat victui v,ca,n tu, jam raonor detutu,-a:En, inquit, pereuntes peragere non potero, neque nrLcepta

l sedens,

quer. coepit et

umbram cum soDeum

dmoLrcqu.

-um

Eugenius, Romanus ponUfex dos jud,cav,t Gr^icorum, stat,m ablegav,t Absoluta unione adjunctis aliis Fratr.bus, Albertum Sarthiensem, postea Baptista de Levanto, fnter quos Fr.ter Frater Ba.-Observantum, et

S
n"ine

^-educere^Doad'tua=veritatis agnitionera

pulcherrimum lingua ,tal,ca nrop; Te iuvenem alVerentem. Cum gaud.o u'ttem, mox cibos
:
.

miserere.

Non

p,-,us

d,xit,

quam v.dent

vtarius generalis Pelacane Florentinus, ho om.eus del

(aque
pa-

tseZotus
triarchas

ku}us Thomas nosler, uti infraxn


esl),

adm.rationeraanducanti -<P".Muven.s el p,ov. diffidas m.ser,cord,a est cur de d.vina meo prosum qu. Francisco servo

No

Vita legere
et

datis

tomis

un.on.s ud

ad

Thomam

Utes Cophtos Perferend.s, necnon Presbyterum Joannem Indorum et


imperatores,

denUa Ego . opportunum, neque tu vid.s mTs sublld,um dereUctum aut hac justura

rcusque
Frat,-era

in religione

aliquem farae per,isse.

Qu,bus d,cUs
rte,-quoc

^thiopum
commissu.

aUisque

B'-^v.ss..n.s

d.snaruit (6).

HaIdem prodigium Fvanciscus


in

.n .U.s part.bus sibi ampla^ potestat.s

'Zusena,-ralil),sed ^dreferlad
abMbe.-lo, nullocomitante, iumfuissecontendit.

JEgyplum facpontti.p^^,.o^^^

apud Tho-

instrumentis (4). 47 Bico erat epistola

jv,i quam EuoeniusI\ ad


:

mam prin
cipem

Thomam
R^i
et

principem ferendam curavU


XI
11,,

Ca-

^^neinCairumpetmcommissarxus
,,
71.

(l)Waddingu.,A..naleB Mino,..m, tom


,734.

pag. 13.
rtc c
coi. /o

(2, lb,d,, pag.

et

,c,. Cfr

11

Duiand

.cqq. -

tom. Veterum Scr.ptt. ampl.coll.,


(3)

S'cfv.

Ibid(6) lbid..pag.71 et seq. opera et Vita. pag. 76 -(7) B. Albert. aSarthiano Storia delle nuss.on. Mai-celli.us da Civezza.

(4) Ibul.

(5)

a Turcis

Wadd.ngu., Anm.lcs Mmorum,

tom. XI.

573. Franciscane, tom. IV, pag.

RomEe

I8bO.

^^.^

DIL:

TRIGESIMA PRIMA. OCTOBRIS.

867
i"*l!^.''

sentes literas inspecturis

salulem in Domino

sempitcrnnm.
de cujus numere venit ut sibi a fnledigne et laudabiliter serviutur, de habundancia suiJG pietatis,quifimerita suppUcum excedit et vdta, benc scrvientibus sibi multomajora retribuit quatunus valeant proniereri, niLioct
is

tina jam anno 1514, ut manifestum est ex libro Reformationum in ipsa cancellaria priorali, publico consilio kigavit nobilem civem Franciscum

libus suis

Eusebium, qui iu .-e ca.ionizationis instanliam faciendam curaret. 29 Quamins aulem non ante annum 1771 cultus sit a RomanopoutificeconfirmatuSyUti
mo.jc explicabituv,

et ftoi-et

^m

'"*

hilominus

desiderantes

reddere accei>labilem

torem, fideles ipsus busdam allectivis muneribus, indulgenciis videlicct et remissiunibus, incitamus, ut exinde

populum et bonorumoperum sectaad complacendum ei quiDomino

publica tamen vencrntio

minime tmn ab
in

deferbuit. Bealus dictus est Thomas, antiguissimis Vitfe scrlptoribus, tum

reddantur divine gralie acceptiores. Cupientes igitur ut altare B. Thomaa, situm in ecclesia S.
Francisci Ordinis Frntrum Minorum in civitate Reatis, congruis IVequentetur honoribus, et a Christi fidelibus igitur veneretur, ac in ipsius
edificiis debite

reparetur et manuteatur, libris,

calicihus et aliis ornamentis ecclesiasticis decoChristi vetur, manuteatur et deserviatur, et ut


fideles prefati eo libencius devocionis causa

instrumcnto supra allegalo, tnin a phirimis fastorum sacrorutn auclorihus. Sanctimoniam ejus extoUunt ad diem 31 octobris Ferrarius (3), Arturus a Monasterio (4), Hueberus (5;, Carolus Guido Forti(iy), Mauyitius Francesconi (7), a quo etiam discimus B. Thom;e festum die 31 octobris a macellariis Florentinis celebrari solitum. His aliisque compluribus adjungendus est Pctrus
Cappellettus, qui composuit

anno 15G3

dedi-

ad

manutendictum altare S. Thomie oculis habeant, quo ex cionem dicti altaris prac noverint se rehoc ibidem dono cix-lestis gratiae
confluant, et

catum carmen B. Thoma^ Florentino. Erat ille vicarius generalis Marci Anlonii Amulii, qui cardinnhs fuii ab amio 15G1, et ab anno
1562 ad 1570 quo ohiit, episcopus Reatinus{S). ^ Versus illos infra excudemus. 30 Nec sancti viri reliquix honore came- "'"'^
runt. /w/fi.

B
.
.in

fectos

nos

dilecti

edit.

Simonis non nobis humiliventus super hoc supplicationibus


inclinati, auctoritate nostri carditer porrigen. partc fungimur,ac officii, qua etiam in hac

Antonii vicarii

nobis in Ghristo magistri Fratrum dicti cou-

^^|J*_

Quumenim,etiampostconditumsepul' vi*M..#v 1-.^-.-, f-_

"^^^inxLetis annuine^^^,.^

. sic in edi>

cru?nlapideum{Q), ab excrescente etecclesiam inundanfe fluvio Velino satis iutxan non essei
B.

nalatus

beatorum deomnipotentis Dei misericordia et confisi, omnibus ejus Petri et Pauli apostolorum
utriusque et singulis Cbristi fidelibus qui prefatum altare, in penitentibus et confessis,

sexus,vere

Thomie corpus, id Reatini, anno circiier scilicet IGGO, in aliiori loco reposuerunt (10), Sanctis Magis inparie dextra ledicidie quse
sacraerat.
posi, die^^septempignora solenmi riiu bris anni 17G1, preiiosa suh mentranstulerunt Fratres Conventuales ejusdem sacetli: quo iempore et sam altaris plurima sunt patrata prodigm, ut

Centum annis

r"''

proxima dominica post festum S. aDrimisvesperisdieiusqueadsecundas*mcluad manusive devoteVisUavermtannuatimet


tencionem ipsius
altaris

Bernard.m,

manus

adjutr.ces, ut

deinceps

quotieshoc fecermt, cennrefertur, porrexcrint, penitenciis miser.cord.ter tum d.es de injunctis perpetuis relaxamus, presentibus,
in

appensa, tum anathemaia et tabellx sepnlcro festantur. tum auihenfica instrumenia 31 NonsolumcorpussermDei,^erumetiam

Domino

futnris
.liurn

r ";m.que

fiuorum omtemporibus .luraturis. In test.n.on.um prefidem et et singulorum


literas
et
fieri

^f^^^^fj,. erant, et ufeantm pa> - ^^^ii^habeanvestes ejus venerationi dedc^ tur. sibicompararent, atiqui muliam

orun. ,n-esentes
nostri

mandavmms,

jussmms

fec.mus appens.one

pariiculamJoserunt operam. hnpefratam aliorum Brocchi in endem cum phus Maria

tem

'^rmtateam.oDomini..dnesimoquingen^
quarto tes^moquarto dec.mo,
uctob.-is,po.itificatusdomim

Leon.s PP.

^^^^^^^^ dccm.

qux sersancforumreliquiis capsa rcposuit : pr.blicoDeoet ommcabatur in oratorio ejus Hocpono hussanctis Florentinis dicatoKii)Fontestimoniumdeditguardianusconvenfus
tis

Columbx

.nt.-ascr.ptus Per pr;Esentem,ego F.-anc.sc.

^ annosecundo.
Loco^sigilli
.^^,,, Federicus Agatonius.

<.ua,-di.mus

ven.conventusS.
fiden. facio ac

Font.s

Columba., habitus in P--' tor, particulam -^^"'f c.a -n-ntus .n ''f"!; sig.llo hujus inelusam ac mumtam, extiactam hisp-mica impresso
rub,-a

verbo vev.tat.s oon tes

lt,me recisam a

me

2m "a F
reoeX
tuar
i

r:U.Inquorumfiaem,...I-ummsu^
Promovetm-

orentia, ex conventus et sancccclesia hujus Golumb.c, Reat.n^ Francisci Font.s

hab.tu B. tuisse ex integro trad.t.one ant.qu.ss.ma

^8
lio

Loaci

eomn.uni consi-

''''^ 6 janua.-.. n3->. dicto conventu die guard.anus M.,.- Os Sirone, Antonius Maria a

^f

^^^^ .^^^^.^^

luo.

Reatini dc P"'"^','', 1'; ;

yu^ exem-

serv. Retormato.-u.n.

T)
,-

Quum

B.

7-.. ,.^/.,./i. VrocturcaJ dies icnoa Thon.as majori in

plari

''"'''"^;'Z"alla.Li.qu^cxita.

';^t T^^^^aHone
^TiQ 1739. 127. Floroat.
.-

TZfur

cimtasReaiina,quwjam
egerat.

~
anno

^,.

..A-w/^
,

_ -

"^ (81 Cfr. ()

Ro'"Ciaconius, Vitay ^^it. i, Oldoino.

soct. Ih

m.m. 2), P^e. 44 Mo (2)Waaa.n,us, Au,u


r,-auv.=^...-^.^

Au.

^^^ 10.3-

^.^,

^,,.

-(4)Martyr.

Hetiusc. _((i)Catal. agiolog.

exeunte

pag

DE
866

li.

THOMA FLOUENTINO.
' JTynncisci condidcrunt ; I anci&i-i^ i^u ecclesia o. l' } ..//cm =.0eo trea mo,-le, ZTlamen slalim miracuhs clarere
iTi

Fv Sonis
cesnt, ul

14 iuUi 1443 (!)


ci

media

JoannesdeMarosUcaH. Thomam

scnplo,; "uentibus, ail V,t^

sodos, sclutis

quadnngentis auros, rncola-

e^

'''l^lS^^rZl^sgest.inyitarno.
^rZil-e
d<sp,n<ur.

eZlrll

narrantur,

et

itaj.a,c,n,a
l

cas_

n,lul "<' hoc loco dispula,-e hucrwtandum est, seiUcct quod

^^"":" , .,po
,Us

d.es .nsepuUun, m corpHS eomplures innumeram populorum j.^'uerit, ob ,u h humo concursum e opp.dauU.tudinem civ.um,,ue s, l ncdie 5 novcmh,-is, To um rrfem statuc-unl Rcalim SWm- sequimu,;
ut

Zgilalus,
fe,;-ea

ul

ci,-oumdalum,

^epulc-umlap.,^'^,^'-^^ m ccctc.^^.a S. ''''""


,nclusun {II). m-acul,s cla- c c,

f"" Presb,jtcn,m Joannem (3) consent,untno Nosl,-a.'elatco,nnesjam pia,. p,-inc,p,s scdAs^m len illuclnon Af,;cani
etp,'imitusquidcm

regem

ffl

'^cpublicopo,,c,-etu,;Inhocilaque,-epo.s-,laest

acalinnca

fuisse, """"/'"J". ,-e.rc,-at QaraUaKkanlquimcdio sccculo XII hab,Casp, Tal-um. ad 0,-icnlem maris man,/cstum tZtium- quod Gustavncs Oppe.-t fallnntu,; quod Sed m hoc non pauci on ante s.-cc,auiXV Presbi,lc,-um Joanncm

,11,., c ,,* Rfl.-^inrflir)! na,d,m Pet,-us Mo,-cltusui Be, re,-c inccpil.ail canonizatio postuhbalu,; Sencnsiscujus lunc nonnilut nu, vulc-c^^ l celeb,-itas

'i,'aco,'pus fucat o" Tu,mlus ille tol lanlisq,cc K"t"t"'' * ZO 1

eae-

^e mtracula, .

;,^.,

Zln

Smessc

,-cgepatalum fmsse exlremump,-o .Ethiopix Errorem mullo n;;.u,o

'^lZaJiS^-

TJ

P,!e cxatedictispe,-sp>cuum tidelu, Thoma. b,og,-aphu erquam e.um quod B. opus suurn finem s^cuti XV iilerm ao 1-439 ,nexJnt Eugenii IV
.

objectun, tuerat d.vuunuThoToque ,agis quod BernarcUnus antea mrsanassc uosdam quos D. Joanncs Vap>sl,-anus ad,r. curarat. TuncS. p,-^ccp,sse ZeZlur Thom.u scpulc-um, ac edc-cnlur p,-od,g,a, donec

Zilla

coM
iM

numc-umcsset reBc,Ja,-dinusin sanclo,-um cont,quum id landem anno IfoO qualuor qui per annos nlscl tun Oci sc-vus. ce^sasse dicilu,;bcncluna ^ opc-e mi,-o

dci,iccps

ZTscd
abomni

ratori

.Ethiopum iUustri

(6).

Iclcm

nomen

usu,-

in pat Aibc-lus a Sarthiano Mallli.vum B,ssarrum{n). anno 14 dcdil ad ad anno Quin etiam, sc-ibens eodem

ep,stola

qxmm

7edep'-eca,mus itc-^^m contulit. Anonu Fo,t,p,,mis fuil.anno U:.i,sanal,o proptereaque, s,c leg,mus ,n

Admu-ab.Us

Zlo, civiRcalini, ra CK eo tempore

Regem Leonellump,-incipem Ferra,;ensem : usu penc vulgo, ai(, et


^MiopiajuosquKlem
Joannem appellare solenuotidiano Presbyterum non adeoremus (8), appdlalione videlicel fera, ut aha omiltam, ccnli El ,-e quidem Columbensis Jordanus, medio sceculo XIV itlum mhiopits regem episeopu.^, Joannem
appellat
(9).

hunc usque d.en., s.ugulo qua id m.raculum quoque auno, in ea ipsa die rei... recohtur, scihfoctum est, memoria tant.e
in
cet, tcsle

dominicaposl

F,-a,wiscoSaco,-ini{n), p,'OXi,a Sencns,s. festumS. Bc->ia,-dm,

d,e

accipimus. Quum quias, ex Moreilo adeo... nuvius urbis Reatis,V^e^mMS, stecxdo Francisci smnma cKcrevissetut... templum D. ipsam B. Thomoi aquarum copiadiluisset, aique corpus iamen per plures dies obruisset.

cGEadcmdicposlea

Iranslatas fuissereh- ;e,/;o.

exeunte

^^^^.^^^^ ^^.
^.^^^,^

\y

arcam

iUit^.um.

immadidum repertum

est

omnmo

(13).

IV. B. Tlioinfe

sepulcrum miraeulis celeberriuium. Corporis

translatio.

Progressus et

ac probi in ipsius Quapropter... vn-i nobiles capellam vocant, a.-dihonorem sacellum. quod in medioque ipsms saficari erigique fecerunt, scpulchrum, a terra sublatum ceUi marmoreum
altaris

confirmatio cultus.

B.

Tho.as''

Quum

in

itin.,-e

moHtur
Iteate

morhoessetcorrcpius,neque ad quod vanturn Fonlis Colurnbx propeReale, vins ratione concalesceret, a


deverierat, ulla venerant,coinmode nobilibus Reatinis qui visum Francisci, :id conventum S.

Roman^B. T^or^ 9;;^ Obscr'


in ccenobio

ex ferro crateis circumseptum, dominico infra octavam posuere, in idque die beatissimuni corpus ipsius Tlioma, D Bernardini hoc fuerii sepul- ^ transtulerunt. Haud scio an Sai^orini anno 1447 posiium quod F.
instar,

crum

opinatur

(14j.

Quidquid

est,

ium mox
vii

sacrie supelleciiiis

novum sacelpenuna labora-

et ul ei

subveniretur,

Aniomus

del Monte,
li-

Sedis leyatus, omnes ieris anno 1514 solHcitavit.

fideles puhlicis

Hoc insirumen-

ductusest in urbem, habiopportunius medicos et reliqua necessaria in \nxM,s{\0).Ihidempaulopost, c//e31 octohris,

Domino
ies,

ohdormicif, scilicet apud Convenluaquum nulius esset Reate Observanium con-

Concentualium Reatmo tum. inarchico FF. edUum{\o) servatum ei anno 1827 a Savorini ccriissimum est iniegrum ecchibemus, eo quod dclati^pluscendocumentum cuitus servo Dei Urbanmna decreia anm 1034

ventus.FratresquidemFontisColumhissacrum ipsorum incoi-pus enixe repetieruni, eo quod Sed tum siitulum B. Thomas essei professus. tam insignem Conveniuales, ium cives Reaiini,

tum annis
Praxedis,

anie Antonius.m.seratioued.vma,lituli sancta. 27 presbitei sanctie Romana: Ecclesue


legatusde

.uoa^t
.^ ^,.

cardinalis, Perusia)
lictje

ihesaurum

alio deferri

minime passi.reliquias

Umbriceque sedis apostosinguUs prelatere, universis et

^^^,,.

cfr. pag. 58 (l)Alberlia Sarthiano opcra, pag. :i87 ; Ann., tom. XI, pag. 298. et 3W. (2) Cfr. Waddingus, Hist. /Ethiopicam, pag. (3)Cfr. Ludolf, Comraentarius in {4)DerPresbyter .JohamieB in Sage und

Concil.,tom.Xni,pag.i217etseq-(8)B.AlhertioK^^^^
U.boc de "'^"'-l^uW.pa pag. 338.- CJ) Hecueil de voy.et \\aa SO.Cfr.di.pert.pag.e.- (') do geogr.,tom. IV.pag. -(H) Stor.a dellc dingusTAnn.^tom. XI. pag. 2'/J. (12) Ib.d., Pg-/^; del B. To.umaso Bellac., pag. 15. ur^Dcscriptio urbis RuiUe, aimU (13) Cfr. Angelotti, t'jnu V U Burmannum. Thesaurus antiq.Uaha-.

*2l8ct setiq.

Geschichte.Berol.

Ili54.

G. Pauthicr, Le pays de Tanducet

Pagius,Breviarium lepretre .Iean,pag. 13 et seqq. ClV.Fr. (5) Cfr. AcU Roui. pontificum, tom. lll. pag. S7 et seq.

vium

et

C0)Cfr.supra,num.l8. SS..tom. Xll Oct.,pag.3U0etseq. Labbe, -(7) B. Alherti a Sarthiano opera, pag. 324. Cfr.

eupra. num. -24. part. IV, col. 12. -(14) Cfr. pag. 17 et seqdel B. Tommaso Bellaci, delle gesta ^

(U)Moi

sentes

DIE TI\IGESIMA PRIMA OGTODRIS.


0 appa-

869
Pll^l^J-f^J"^^^'^.^"

"^^Lctom. nitmopera

30 Insuper toto ratissime cantata

'

illo
;

appaprimo quidem die a Mitriduo Missa


'"'
fv.it

^QAntonia Bianchini, Reatina, adeo rheumatismo laborahat ut se movere non posset.

'

'-

^-

'^^-'^f^-^ntnrin

nno.-

,-,_._

secunao uiea ijuu,vvh.u <-.w'/t>*. u,.,^-^.. denithedralis canonico painilentiario, tertio episcopo Reatino, que, seu die 31 mqji, ab ipso lauJoannc de Vita, quisub sacro B. Thomai Fiise enarrat des in concione mcrnoracit. qmnto Franciscus Antonius Savorini (1)

chiis

manibus ex rheumatismo captus, quum ad II. Thonui; sepulcrum essct deductus inomibique per dimidiam horamorasset,
et

nium AHus

conspectu
Reatinus,

memhrorum usum
Andreas
Ranieri,

recepit.

variis

omnium ordinum
f
.

cidiatis studio,
el et
,(r/i';,..7

quam m/uisse faisse

crcdihiU frcquenlia crcdibili frequenlia


__.-j

appa<aiujesu quanio apparaiu festi


viimTtiiis! sumptus

diesfuerint celehrati. Adjicii prosuppeditalos aconveniibus FF.Minorum et cmtms vincix Romanx, a magistraiihus

....(,1.. .,.(.

morbis ita erat dcbilitatus, ut jam bacillis tempore non posset incedere nisi sancti viri ^^^^^^^ Tandem ad scpulcrum depret^,^^^^,-^^,^;.^^ /,^. atiquanto tempore repiavit,ui'iu.K. ntA,ii,i. u.i.j>*.v.i muiiis videntihus. sanus muliis videnfihus, satms et s^,.rexit, surrexit,
.

a multo

catus,

omnino

Reatinis,avicinarumpariium incolis. '^f "^ff maximcconfereniepiasodaldaie el suhsidia


Thomas
fuerat insliluia. QuiB in B. Tl.omiu hQriorem Romana Curia ut 37 Permisii eiiam Ordinum S. Fraacisci

Ptinteger. liem Pauius Antonms viir Reatinus,ab equo graviter morsus, cuii. mnixus, eiiam baculo amhulnre poterat
,

B.

quum sacrum idque a iredecim mcnsibus, Oleo lampadis ibi corpus B.Thomai adivit.
suspenste inunctus,
iotius
co^-po^^t^

laudatur in martyrologio
et

Martyrologio irium
nloriosi Fratris

usum

nomen hac

laude ornaretur

cjus fesinstitui-

tum
tur.

beati Thoma; a FloReate in Umbria, natalis Minorum, qui una cunfessoris, Ordinis

rentia

Reatina, Franrecuperavit. JEgroia mulier lecto per sepiem annos in cisca .lacohini, /errt jusstt. servi Dei E defixa, se ad tumulum

cum saneto Joanne a Gapistrano ^^^l^:'"^;^ B mox ^lhloinam cum Fratrc Mberto de Sarth.ano .b.iue
etaliisFralnbussuiOrdinis profeclus,

in

Exiemplo

potuit

nonnihil

arydmlare

sea

ll

tandem inftdel.bus passus, a pro Christo ab et mn-aculorum faritalmm redux, virtatibus unn.emurabdem ; ejus arus, qvnev.t n. pace

"uUum ClLmens XIV


babu.T(2)-

ratum ponff.ee. max.mus


31
octobrts.

hn-caddiem

FuU m-

omnino convaiertioposidieeodem remsa, Maria CappelleUi, est luit. Ibi ctiam sanata et pedihus Reaiina.qux brachiis, manibus feremnadeo debiliseraUuitotojamanno Portaia oxl sepuicumjper in lecio Jaceret. adjuvante Thom^.pedibus domum, nemine
ecclesi^ cathe'''7oVttnel'Fiori, canonicus

inprovincia dralis Civitaiis Ducatis

Ap.^Um.

ischiade Lnborantes.

tttdeiaborans,voluitequorehUtd^^
Rcaic tempore ormtie.^ sanaceiebravii,caque peracta foactxt.^ fuerai. Ducaprecatus. nvjus patronum ardenier

msam, quamah aliquanto


tZ odem
diepedibus

rediii

Civdalem

tTquinquecirciter

miltibus

R^-^^.;^-^
teriio

JoaLs

.u^tUss.m^ Moroni, famulus


qt"

et

leciionem nonam, uium Sancloruni.

qu.v

est

deiigma u

domus Crispoldi Reaiinx, neque nZTischiade cruciabatur

jam

inccdere

-^^.^^^ 1 Thomu. commisit, ^''"""" ^'Z^Severo


itfa''^ -P<5^^"'' 41 MariaPolmi,onunda
.rM^^^^^^^^^^^
'

aU..^l^usr^exati. ^,,^^^^,,

J;.; ;;5

est

_.(3)

Annales Mm., to-

Storiadelle gesta

delU.Tomina

^^P^f

209
'

(*) Savorini,

^. 2I et scqq.

dicecesi

868
..cTOBE

DE

D. TllOMA.

FLORENTINO.
dilata sunt tius celebranda

addtesf,

cx^,,te so^culo

XVin

cUligentiam coniuHtul
Vita, pctent.bus

m^jisequentis,anni

xm.Et

30 eHl iUoquulem trulMO


P^^tus
e^t^

non unwc,solum Fratrihm parlmm mcohs,p>osis oppidi et vicinamm

iUuc

Joanncs de

Tf

mcredibih Conventualium sacra ivdes

Conventnalibvcs, sed

refulsit apparatu.

Ad tempH rorc^^

Jesum cruczSebaiurDei famulus Turcis annuntians. In ipsa vero eo<^^-;-^-^

ZZ'con,ic.cndoscuracU^etd>enap^^
pronuntiaot. serco Dei prxslilum futsse Congrcgatio TausaRoLn dclata. S.
die \1 augusti anni quam die 24 ejusdcm

Pn

nae
dtxil,

decorato 'principi egregic vh'i in ca^lestem ZcTsancti

imposita erat

e/fi-

R,^

teux

gloriam assumppendebai arcu iempH pr^oipuo

hm

\m

sentcnUam

inscj^iptio

mensis ct ' "^Decretum P/'! "'"^_ mcns XlVconfrmani. S. Cog'-egat'On'S^J^ , cx Actis secretari.-c Boero, presbgtero boce rantc R. P. Joscpho transnusdccr.ptum fuit ct huc

SERAPIUCI

FLORENTINO B THOM.E niiLLAC. INST.TUTI PROFESSORI

CULTU SACRO IMMEMORAniLI SEDEM PROBATO PER APOSTOLICAM


MINORIT.E CONVENTUALES
IlEATINA CIV.TAS L.ETANTUIt FINITIMI rOPUl.I

Zu

Jcsu,

edidit nisi

quod

ibi

nomina

pra-fecti ct secie
;

tariiCongregationis adjeCa sunt

ca nos -

PATRONUM VIGILEM EXORANTES VENERANTES.


Tliomus ef/iCns fuerai B. 35 in aliis piciuris orabat, in suUli- ^.^^ ei dum radiis circumdaius, et ejusdem ,, aui cermun. lupos me elaius ;

..^
^^^,..

Z^oTvl:

professi 0..d.nis a Flo.^n..a, laici ventualium S. Francisci.

M...on, Cono dina-

Cum
ria

B t^o^em

et reverenmen.. eminentissimi Chisu ponent.s, e ejus diss.mi dni. cardinalis pru^lecti, adnnssa dem sacru. Congregutionis
clar.

anni, ad relasub die 23 martii currentis

Sac.

Riluum Congregutione

Iner^anmaliamansueta f^iciens ; panem fame tforarei, acftaquam, cum indeserto


ab ongelo; igniios ill^>sus manibus ferre eosque gcstans

pX

<^" ^-^
;

solo
tan-^

beati introductionis caus^ Mmorum Ordinis Thomce Bellaci a Florentia, professi, sancti Francisci laici ConventuaUum eorumdeni 1-raecclesia cujus corpus Reate in requiesci , ei a
fuerit

commissio

ioco ; baculo ingentem rupem digitos. casu abscissos, tresmlis pauperi cu.dam r^ta Jgrasset,

movens

Zm
t:

mm
.^'

aZ

resiiiuens.

Pr^ter c//igiem

trum Minorum Conventualium Clemente sanctissimo domino nostru


die Gaprilis

Romani

ir^ig>na poniificis. ei

^''^-'^'/^.f gcntmia fa
.-

MV

sud

cernebaiur elogium milia; Beliaci. id

juxta tenoiem instantiam P.Magistn pviEfata^commissionis, ad pra^dicti Ordmis, Fr Josephi Antonii Martinelli et Congregationis consuUons sacrorum Rituum

postmodum

signata

FLORENTINO THOM.^. BELLACI V.A


^NEFARIArERD.T.SSlM. ADOLESCENT.S

fuit ab eminenpostulatoris causa., propositum

t.ssimo

et

reverendissimo
atque
inlra

[domino cardmali
Cong.-egatione
:

NUTU MAXIMO TIUUMPHATRICISGR.^TI.E V.TAM EXC.TATO AD ANGELICAM INTER MINORES CONVENTUALES

Congregation.s Murefusco ponente, etS.] Rituum


priefecto.
in d.ctu sacra

PAUPERUM PATRIARCH.E SACRO


CONTEMPLATIONIABSTINENTIA VIGILIIS ORAT.ONIUS

discussum

scr.ptum dubium

iVn

sunten-

reverendissimum episcotialata ajudicibus per .mmedelegatis, super cultu ab

MORUM SUAV.TATE

SU.

ODIOOMNIBUS UNA V.RTUTIBUS

pum Reatinum
super casu
bani

Dei morab.U tenq^ore eidem servo

pr^estito,
s.

excepto a

decretis

swe mem. Urad


etlec-

UEO APPRIME CHARO CORDIUM PKOPHETIA GRAT.A CURAT.nN.M

^^^^^^

Vlll, sit
etc.

confirmanda in casu

et

lum

P D

niotore, qui

aud.to Et sacra eadem Congregat.o, Petro Fidei proDominico de Sancto sententiam scripto et voce

ILLUSTRATO RELIQUISSUPERNIS CHAR.SMATIBUS DURA PRESSO CAPT.V.TATE ^ APUD ^THIOPES ET INDOS CARCERIBUS .ERUMNIS CRUCIATIBUS VKO CHR.STO COMPLETIS

suam

Aff.rmative, s. exposuit. rescribendum censuit : nostro visum fuer.t. Die Sanctissimo Domino

LIBENTERCONSTANTER MCCCCXLVIl TANDEMPR.D. CAL. NOV. %VM ANNO LXXVII ^TATIS

17 augusti 1771. secretar.um Factaque per me infrascriptum Sanctiss.mo Don.ino nostro de pra.-dictis eidem benigne annuit, die Sa..ct.tas sua
.

relatione,

24augustin7I.
[Loco

sigilli.]

34 Posiridie

prsefectus, [M. Card. Marepuscus secretarius.] M. Gallo S. R. C. quain tiuncius cle con/irtnato

DESIDERIO CERTO MAKTIRII .ESTUANTI CUMULATISS.MO MERITIS HISC AD SIDERA EVOCATO MIRACUL.S CELEBERRIMO ,N VITA ET POST OBITUM CULTU PRO IMMEMORABIU EXH.BITO* PROBATO RITE A CLEMENTE XIV ITERUM GRATULARE

exib.tO
^"^'
'

f^ett:.' culluinurbem Reate

pervenil. die videlicet

Ztno

sequenti,

Reattnus. augusti anni 1771, episcopus multisque viris priprxsentibus magvitratibus


31

REATE BEATA ^TERNITATE FRUENTEM ET QUEM CELEBRAS PER QUATUORS^CULA PATRONUM EUNDEM
IN CffiLIS

S.Franmariisjiymnum Te Deum in ecciesia die, uti et sequenh,tncisci decantavit. Qua beatum Thonumera hominum multitudo ad undique affiuxit. Sed quia mam venerandum non poterat tunc pomob angustias temporis
festamagnificenpasatis splendidaadhibcri,
(1)

LiETITIA HAC SOLEMNITRIDUANA AUCTA FREQUENT.A FINITIMORUM POPULORUM


IN

DUM PROPRIO CONSODALI CCENOBII HUJUS ALUMNI SACRARUM EXUVIARUM H^REDES


CONDIGNOS HONORES PERSOLVUNT VENERARE FERVENTIUS.

pag. 20 et eeq. Storia delle gesta del B. T.,

Jnsuper

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

811

K tem periculosamque febrim

incidit.

At mor-

alio situ inventa sunt

bus depulsus est paulo postquam xgrolus, se B. ThoniiB etiam atque etiam commendans, reliquiarum particulam affccto corpori apposuit

brachium sinistrum, crura Porlentosam illam motionem teset pedes tautur omnes lideles qui sepulcrum adire consueverunt.

^"ctom

52Insuper pluries ex urna


mirabiles, quasi
alicujus

auditi sunt ictus

ictusqmin

inimo corpus
B. Thomte sponte
vetttr

51 Deni*iue

silentio

pr;t;terire

non

lioet, ait

intus

percutientis

"
^J^-^^-^^^^^

w-

Savorini (l),tiuonioi:lo ucrum corpusbeati noscapsa. In ultima tri se ipsum converterit in


Iranslatione
([uasi supinum collocatum fuerat, paululum converso ad viU-um in anteriore vuUu pulparte capsie positum, ambobusque humeris

cumquo

meiise octobri anni 1770 ante sepulcrum Quarelli, Taubeali viri Prior Joannes Baptista Romse. rinensis, secretarius regius imperialis
staret
et

Feliciano MatthaiO,sacerdote Romano, Reatini, Bonifacio StalVa cancellario episcopi

cum

lebruario anni vinari innixis. Ineunte mcnsc ut devo1769, cum bcati sepulcrum aperiretur
tioni

ecce

magno suo stupore sonitum ejusmodi icalio tempore tuum audiverunt. Quod factum alii
testes connrmarunl.

perspectum est fuisse, facie masinistrum humerum sublatum directa. Paritcr gis quam antea vitrum versus
peregrinorum
fieret satis,
(1)

jucundissimus
spargebat.

quem

Mirus etiam fuit odor ille sacrum corpus e sepulcro

Storia delle gesta del B.

Tommaso

pag. 19 et seq.

VITA
B

B.

THOM^ FLOEENTINI
E
collalo

AUCTORE PETRO MARINO MORELLO

ex cod. ms. Vallicellano,

cum

codd. Gallonu

el

Posslni^

GAPUT PRIMUM.
vita natales, libidinosa
et

B.

Thoma^

ad

Deum

conversio.

B.

Thomas,

ViT^
Cumc
que
t,- '

J)eo provi-

denle b

Flobentini Ordinis SEBAb DIVI THOM-E jacet in Fbancisci, cujus cobpus PH.CI PATBIS REATINA '. CONVENTUAL.UM IN UBBE C^S-OB ementissiinus iUe Deus, <l- P"
'

Thomam

ciea abonitate cuncta creavit, sius incvedibili mode api-ovidenfa sapientissimc

"
<.

~me
futuram

spectarunt tamiaut " propriis oculis videru,.tque " sa..p.ss.me, > noverunt venssin.e perceopt,n,.s d.scipuUs au ejus procedat " orat.o, ab perunt Sed ut ordine mc,p,am , V,.an, te-re TataU dic ac solo ipsius p,ob,tat,s summa.-, ut arb,tror, postcris

eHus

umma

ILJ^^ p- --' trTn:;.^;


mor.bus ac v.t* ,-m m-obat.ss.mis
sanct.tate

et reoit,

prfficipuos viros

quosdam

sib.

"^"Cnasctur
Elsa;

sanctis.mum modo suum ips.us nomen glor.am per universumorbem ^^^^^'^IT opt.me consulehuman.e saluti quam
e

Floreut,. Thomas - ^,.-,,.,,, quie. opp,do L,na, ^ nestis parent,bus. or,und,, Flo,enl,am Florent,ni comitatus

sat^ho- ^W.,^^^^

^;;:ni,,co,endam>.advene,.e",.,eolo^^^^^

iam u

fet

c.te.-os quos cano^^ u..um quoque inter b temponbus =


fere his novissimis

haliet

cbristianam dlegi., ad

-1!^"". quam
scilioet

at.s-

7\^,-nmrandam, Ttiomam s.me P'f''',,^ ,ie . sanct.ssimum pietatinum v.rum me ""^^ ^^ fa,iora

lloren

l,b,dinera,

'l-^"!, ,,.,'"

3eque 'otum
""^gl-e-^""""

,mKob,U

honestalc neglecta,

omm
omn

-Xribusque dedere, -^^,^,;^,,,,,,,,,,

eorum
n.ult.s

ten.pore fueru.it,

tu mu Ita mc tiant sed .^^^^.^^_^.


;

."'^,

velut. ex
,,
^^_.^,.

conten.pt,s d,v,,s

- u>

^^__l

,.

^^_^^,_^

bus ac 1""""''

"

nonbus cuiusdam
.s
>

huma.,amqu
turp,ssime

fe

c,taton. J ,

esse

ducens,
^.^^^_^_.^^

quam
^.^^^^
evasit.

suavissimeque sp.ran ,^ a1, dam manipulos '=1"8 "l .^^fi,,,!^ ^P partes iter asKa ,^ ,, bon.tateadjutus,perdivei

quaque ^o'

f-^

oribu5

'>^''-^'runS-i
Fratrum add. B,t.

nnsv'ns.^d.lige..o

Moir

DrKCcdat B.

*^^'

__

canonesC^Hore C^pWnt>s C.

^^^^^^^,,,^

natUsuu. A, C.

a,C.- he. - " Buav.ss.

lendani

tem

C.

^^^ ^ ^, _ ^^^. C.- '^dducere t^- ^ maceU;7i i,terdum C- ' v.deretur C.

pissinia B,

C-

- 'VP-^'l";,iWgenti>s 5.- " ut C.

pissiniie

870
AucTOBE R-D. B.

DE

IJ.

THOMA FLORENTINO.
in

dies di(Bcesi Sabinensi, quxper duodecim Gertrudis, ii.Tor vitxpcriculo i^crsata eral.

Antonii Baii,Reatini,

ct

Maria Archange/a,

versabalur, quum rat Jam in vitx pcricuio insuper sanguis effiuerc incepit. Tunc mulius

tur,

quorum causam

dignosccre

nemo

poie-

uxor Lclii Donarelli, itidem Reatini, cum parturire non posscnt, in suynmum vitx periculum adduct.v fuerant. hwocato oppidi pairono ejusque reliquiis admotis, prolem sunt feliciter enia-a^. Flaminia, conjux comiiis

Thomaii tetendit,eoque implorato, dolore prolinus c fiuxu sanguinis omnique oppido cxemptus esi. Franciscus Ceccarini,ex Mondaino, diceceseos Arimincnsis,profes.ms cu/n medio mense Tcriii Ordinis S. Francisci.

manusad B

Simonetti, Reaiini,

cmnjam

ecc

septem

infantibus

octarum peperii filiohim,

suo alere potuisset, quem etiam laciare cxopio.vit. Sed ciun corpori suo partem fmstra vestium B. Thoms applicasset pucrulum per novem coniinuos dies ad ejusdem sepulcr-um
lacte
,

nuUum

majo anni 1772 AcumoH, in domo ConventuaHum, commorareiur, tumore in abdomine et febri tam pcriculose xgrotavit, medicojubenie, ut morientium sacramentis, recogitans die 29 ejusdem munitus fuerit. At saanim trimensis maji inchoatum iri Rcatc

Minorum

per inteferri jussisset ac promisisset eum grum annum vesle Franciscana induium i?^,

duum

compos facta est. Franceschini, cx ^*3 Teresia, uxor CnroH comptures Rcatinx, a duobus febricitantes, ^ico Contigliano dia^ccseos 7nensibus continua febri vexabatur .Omni medicorum opera in irritum redacla,maritum inReaie misit,ut ad B.Thomaj sepulcrum sibi Quo se vix contexerai dusium benedicerciur. cumfcbris in perpefuum recessit. Maria,fHia annos B Antonii PalmegiaHi,Rcatini,per duos morbis a/fiicta, tandem etiam vchevariis menti febri correpta esi. Sed eodem die quo morbo oleo ex B.Thoma^ lampade fricata est, e tcrtiana, qua evasii. Eadem raiione e febri
roii sui

mox

prima

ejus auxiin beoii Fratris honorem, preces illa expostulavit. Quas Hum toia die sequentis non respuit B. Thomas nam diei exiemplo tumore sponte dirupto,
;

iuce,

e febri aiiisque

sancium virum spe salutis orbaius, tandem ei post dies precibus novendialibus adivit, valeiudine. Beneopiima uii ccepii
paucos
dicia,

malis evasit. Petrus Provisini, lnteramnensis,ulcere 47 cruciatus ci fcreomni in gutture vehemcnter

multisfere
desperatis.

uxor Francisci MenzetH Inieramnen- e mense abortum sis, iertio graviditatis sute eo quod passa, in viice periculo versabaiur, poierat. Sed postquam secundas abigere non ejus opem a B. Thoma fiagitavit et oleo ex lampade inuncia est, sccundas purgavit, muiieomni jam periculo depulso. Ejusdem annum agens septimum, Joachimus, ris
fiHus febri laborans
fere a medicis deploratus, ut adhlbitum csi oleum ex convaluit statim
ci

ante duos menses laborare cceperat, recreatus qui frustra est Philippns Steccati, Reatinus, medicos adhibuerat. Insanabilem di.rerant

etiam medici febrim diutinam qua Fclix Censi, ex Castello Noro (abbaiiie Farfensis), vexabatur. Sed is, Dei famuli re/iquias collo
gesians, siaiim Uberaiusesi.
awtctocis altis pro'"J'-"

salutari illa lampade.


Pdluntur 48 ComitissaAnna MariaFadulfi,InteramFrancisci Lorenzoni Reatini, nensis, uxor fj;j^^^^"et per multos annos nervorum disteniionibus ut laboravit, aique in eo sxpc fuii
spasinis

44 Christiana Bianchini, vidua Francisci Majoris ^q Conccrviano (abbatix S.Salvatoris Sabinensi), sibi pedem labendo fredicecesi

gerai.Post longam inutilemquecurationem,demum devecta ad sancti Rcatini iumutum ibiqueDeumprecata, ita restituia esi ut pedibus

animam

Vcrum plane refecta est, ex parquo spem omnem in B. Thoma reponcns,


agcret.

seputiem ejus vestium corpori appHcamt ac

domum

Longo sus, mortuus habebatur; sed appHcatis

repeticrit .AlexiusViitori,ex vico Cotle diosceseos Sabinensis,exalio ioco delap-

ejus

corpori B. Thomae reliquiis, subito aperiens oculos, locufusest sanusquc apparuit.


varnsque
niorbisaf-

Caiharina, Inieramnensis, uxorJoachimi Mazzoneschi, cum vchemenH nervorum dolore a sepiemannisarigcrctur, quodam (Jec, .se pejus

crum

siatuit coniinuo

visitare.

decim

sotiio

habens,adopem

B.

Thoma; confugii

ei

45
ius,

Bonaventwa Martini, Minor Convenstudiorum prxfzctus Reatini convenrosionibus et spasmis gravissime affecius,

tuaiis,

^"^"'

confesiim cx moT'bo recreata esi. Ordi- morbi ard40 Bariholomxus Montaldi, prcsbyier cuiares Conveniualium in com^etdu nis Minorum

in eo erat ui moreretur, quum taciis sancti Fratris reiiquiis, repente convaiuU. CamHla, fiHaJoannis Anionii Antonelli, ex vico Calvi
diojcescos

Rentino,cum morho articulari in genu dextro rehementer cruciaretur, auxilium invocavit


cjusque sancti in conventu prsecipue honoraii, iangens, exiemplo ad sanitaiem rereliquias

yamiemis

per quinque

asthmaiica, suo imposuit, prsctenue filum cum poiu absorbuit siatimque ad sanitatem venit. Ludovicus, filioius Clementis Fiorilti, Reatini, tcrtio postquam naius e.st die, gravi oculoi^m mo7-bo iaJI)orans, ad B. Thomie altare portatus cst eique enixe commcndatus. Oculos v>ero, quos

resiis B. Tlioinu?

annos pariem corpori

diit.Euscbia,uxor TkomxPediGoni,lnieramgraviier nensis, inicgro mense cum dimidio rhcumatismo, B. Thomje imploralahorans
vit

auxilium cjusque imaginem doloris sedi evanuit. imposiHl; a^gritudo autem confcstim

curn peiivissei Reate ui gratias agerei, aiquein iiinere bis ex equo lapsa crus sinis-

Immo

antea clausos tenuerai, subito aperuii etpaulo posi sanitalem iniegram recepii. Atque his quidcm beneficiis B. Thonms clientes suos ac

trumgraviieroffendissei, ad seputcrum heaH moxviri legrepervcniens, siatim recreaia est, qucredux domi prorsus est sanata.

maxime

Confirnmto
cuitu, B.

Reatinos obligavii, antequam ipsius culius a sancta sedc fuit confirmatus. Recensenda nunc sunt quic post savrum triduum anni 1772 contigeruni (i). 46 Antonius Grandoni, Reaiinus, chirurgus, iniemis iisque acutis doioribus torqueba(l)

50 Mariansantus Imperadore, ex vico Belmonte diccceseosReaiinui, acuiafebrijaciaius,


spcs

et

febns;

omnes in B. Thoma positas habebat. Oleo fuii ilaque ex lampade unctus, firma deinceps Felix lenzi, ex loco dicto Poggio valetudine.
S.

Lorenzo (abbaiim Farfensis), in vehemen-

Thomas nnpctrat saniSavorini, Storia dello gesta del B.

pag. 25 et

seqq.

tatcm

lem

=
^
DIK TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.
firmare potes
',

813
AUCltiRE

quLu ab oiilimo f^uoque fidelis-

UwiC
"

au-

simoque araico pracstari solent. Non fallam, raihi creile, opininnem tuam. ' verG Quibus Immanissimis ac suavissimis
bis consolatus

clapectora mortalium corpusque contundi; hic moresiUic*' flctusexaudire, hinc gemitus dlinc suspirialongatrahi, ubique "suavissima verba,

PETRO
M. MOBEI.Ln

devotissimas preces, fraternas adhoi'tationes resoiiare,

diens, Thoinas dcspe-

raredcsinit.

Thoraas, Ubcralissimas Angeli * poUicitationes libenlcr ^ admisit, ejusque avidissimo combenuvolentiam et charitatem plexus, summas eidem gratias agit, seque ad

omnia ipsius jussa inandataque paratissimum addit. Tunc Angelus, quo aliquo semper fure argumento principium ^ hujus eorum amicerto proximo sabcitice nuper inituj confirmaret \ se ut ad bato cocnam dare velle dixit, ob idque, promiltit Thodiem constitutam adesse velit
'^

quibus a Deo optimo ma\imo gravissiraum peccatorem ac iiequam pro sua ipsius misericordia atque pietate Uluminari*^ confiden**, tissime putcbant.Qua;Thomas cura audivisset " vei noquasi aUunilus stupore quodain " et admiperterritus ", quid hxc sibi vellent
vitate

rariadmodum ccepit; ignorabat emm. Sed cum " '* coUegisset, cmpU pra^parare sese paulum animam'" menlemque advertere.etattentoanimo
quee dicerentur excipere. raisericordia uOi,pcrspec. 9 Tum Deus iUe summus, in quo aidentis pecc:itores justitiam supeiat, ^^^^.,,,^,.^

mas
tur

digrediid se priesliturum, sicque uterciue


'.

At Thomas, qui paulo ante tam iratus "> vitam propriam atque erat ut pene desperaret
salutem, nonea

adversus

modo

perturbatione levatus est

involantis simis suie gratia:jacuUs,sagill fevit ; .luod Thomas vulnerat ac star, cor Thomce

'^ quam nuper" Angeloobviam facto declararat '^ liberaverum et gravissirao metu quodam ^* prorsus, quo vehementer angebatur, tus est

cum

numero

quamv.s scelerum aperte '' sentiro coepisset, oppressus. (nam quis magnitudineque

Deum
bat.

''^ in manum '' octo veritus ne falso delatus quam vulgo iuratorum " Florentia; potestatis,

magms suspiriis ferientem non sent.at?) intusque vexari mteUigese totum commoveri
Mentera
in

Deum

se

vocantem ad pcBniten^,

Baliam appcUant, ob scelus aUis scelesnefanduraque deUctum, a quibusdam


tis
'

quoddam

ingens

tiam paulum
et

incomparabilcm

sumraara erigere ccrpit, ejusque meditari, tunc se bonitatem

viris

ThomiE

dam

nobilissimi

siinilUmis ac notis.dorai cujus' clam patratum, civis nocte

omni generi suamque scelestissimam vitam cogitarc, cum eorumque Qagitiorom obnoxiam
vitis
'^^

sceleris auctorem Thoincideret '\ Nam ipsius sed cum extitisse vulgo ferebatur;

mam

ipsum

omnino, idque ita esse revera eo crimine careret probaretur ipsius Angeli adelissimis testibus

ea devot.ssimoribus conferre, qui in conversione - alque ma societate, pro aUenis acerbeque cu:debant,a salutesese tam aspere v^t. gestaj.m ^' se suaque omnia qu.busque esse cerneba^ qaam ^iversa
et

modo p<.^na tanti sceler.s. opcra atque cura. non atque ^' suspicione Ubeet omni metu
verum
constiiuta dtc

dissiraUia atque sicque lux a tenebris abest;

^^vma

giat.a

qu^

"Tsed cumjam
qua
siraul
''

in constituta dies advenisset

ccenaturus

coenaturi erant ,

Thomas pr^sto
erat

non cessat, ese at.s peccatorura covda pulsare depulsa, cordis ca^citate mentis oculis atque mort.s d.scrn.uue sempUerna. quTli ac" quanto

eum

adit.

studiosus supra modura adest ; nam ante - natura cibi ac potus, ^Perans sese raultique ^^ consuoverat, multis obsoniis, uti seou. atque " opplere. Sed longe ^J^^^^^^ ventreraque AngeU.s amicus nam : puarat", Thorace evenit

Lsavetur,
10

Namsuperna ipsa giatia - raagis raagisque ^-S^^; iUustrando

^^^^^^^^^ ^^^^^ vnes


.^

iu eo

......
frugemrc-

grat.a: m nim iam luraen divina; ::;CtenebrisdeUctorun.^ei.a

eo leful.isse

^^^^' [,r
,

;-::uS:=^e;r,^uetotus

^z^r^
"Ct%ed
dum h"

^:;r:atsecura

" Thomas anuuo

^..
deindcquc
ducitur
Ceppi,
(id

...0... esCs

.anc

c.

^ ^^-

.Kcnrntiim totumque absoiptum

''^

-^^;^^-; c...a

P..^^; ^
cog c.
tatione repperii
.

.^^^fn,

societatem

T'-""'"

^'

sese- age:,,fips\"ociales intev

,.ent.atque

'*'-^"

''^'X
ta

^a.turun., impera.^^^ ^^^^^^

vicem discesseie

.Uustvato

'*,

immutato

Tl.omas vit; duni.iue

opp^^

!:r:l=^^'' ^^"^""^
in odd. U. C.
i

-" dluc

C.

-"

'^;^"'r

ae

C - " pr-^'

debes C.
C.

'

B. ac suav. om.

ot
^

^^

^,

_
ten"-^-''r-l'r;i.U volant, " .--e C B. C. 53j>aululumn.*
C.'-;'

u ab add.

- " ^f^'^' ^- n Octojuralus B, C. ^i^om.C. -'<""" _.uicideiatB,t'-Q isscclest.bus B, C. J ^ ^^ b, nagante


^-

"X;l
'^

,,

nc"^

6* 07

;,,,,,tionoC conveisat.ono ...,;i,.. B. com convorsionibus Ji. tis


.,u^ C. ^'

,^

^,

neiB.'"

^"'" ":"'-?.

^f^'^^^ c.lusraadoC-P'av.ss.ma^^^^ M
~, an. Tbora. cun. C.
<-

'C.serat.s .^'

-Zt;J-l C. C, _ C
f._

e'c.-*

^"S"'-^'"'^

^'

Z
-

^ventre.uec/- ^

^f^^f^^ ^
B.- -

C.^'^ V^-

r ^ absortura a. v. vcspcro C. cspcro ve peri B. p _ - ^ ed.turus B. - 5rc'-""<lcscessere A."^"

i^

A.
"

C
,

i-eporit

" B.

g,

;.^iiter

vovum iJ^-;; ;^P^;!ri^;t


'"''

oppriu.eretuv A.

-3

Thoraa B.

'"

^^^

quodque

Octobris

Tomus XIU-

DE
872
AUCTORE
1ETR0
U. MOBBLI-O

B.

THOMA FLORENTINO.
desperatione exagitoi vere quicontra Angelus, et ac vexoi'. /sed aspectu ac quodam dem - angelus, benigno ve h eum comitate, qu.d hoc s.bi verborum

animo,respoiidit;
uti simile

nam

exea ob fere fug.tuv velut. ut dum ab omnibus avu'o quodam Untu t..uculentissimaquepest.s plane nobili, sed ignobili m^ Renere admodum ,vebebene uata culpa, orfbus (nam dedecoraut benevolentia quah cunmenter appetitur, eique at. potest \ famil.au que inter malos esse ^ at*,quoviruobaisThom;e opera

simiU faciUime copulatur

i^<^'^^jf hs

ti

dem humanissime

interrogat,

utque

.d

s bi

Xl humranum a
omnes
fratres

mihi, verh.s orat; Num ape ire dig.ietur h.s esse putanli. caume ahenum
et irati an.mi ..mi"tanta3 tu^c pertu.-bationis mi - frater; nam qux-so, sdre non liceat? Edo, quem in Christo Jesu, apud

^stWtur
q

Tl

Duravitquetamdiu

prornptus erat cum qmd audacia (nam manu voUet), abute.-etur ac sceiens perpetrare an n eorum depravata

sumus

'l'-'^^-^"^'^"' ,1U^ est personarum ^^^^^?;" inquam, quid te tantodumtaxat et maU; ede, inodo t.bi pioac vexet, ut siquo

conjunctio. ut .pse

Thomas plura qu-; lUms vita. discnmma, apertissima su^


rnnsa subire non dubitaret.

-^ amici
v.s

(teindc nffjictatus
t't

Tverum

tandem^henimvero cum divin.


pietat

peveexcruciet ^'^"'^omittam; nam ^"';i desse possim, non hbentis- in te conferre potero, fti quamficii possim, mhil frust.a simepra^stabo. Pete modo
;

summo^ nuando clementi.e iUique

nnauam me
5

ab amico repulsuSt

o acerbi . et Paulum ex esi ac placuit, qu^ nommisacernmumdee^ plecutore christiani

ex apert.ssnna sorem, et Magdalenam effeprobitatisque exemplar s' u a is pa>nitenti.e " miserrimum peccatorem e
c

peocatu^

er.gereque volu^ delictorum sublevare vamtate ad cc^le.Uum et . rerum n.ortaUuui quo et .pse mo.^n .eternorumque traducere .terna3 mmt. et peccatoribus foret exemplo, gl;-/ ^; sempiterna v.ta anun. ereptus, maxmms, qui sua
s erc<^^e

hunc quoque

, orationem Thomas 5UM,m.m Vd cuius mitissimam .-emiss.oi, nih.i gia ^^^^^^^^^^ paulomitior factus iraquo - mgratis benefacere .nvius esse bomi.ii quam notissimum argumen Cujus rei sum ego quit ingratissimi civis causa tum, qui cuiusdam carissi1 1* ..^v.n -ir verbis M rebus ac wvm^ quem mihi atque putabam, a.nmam mum amicum f.delissimumque viti^^ pencuhs E meam sceleribus foedavi, hisque
.

rogabis.

retur.

Quare Deus optimus


fortunce

vissime cuncta disponit,

Thomam ipsum
-'^^^^

qu.-

busdam

incommodis

torquerique permis.t, bus adeo vexari vheret, ut ad ^-"-^ n.ale corrupteque ^^^^ comparaverat, confu quos sibi sceleribus olim cons.ab his auxilium atque

f^'^'"^^ dum ta

corpus meum quam pati generis Redemptore si pro Christo humani aUer divmus Franvoluissem, nou dubito quin vero cum eum s^cpiss.me ciscus evasissem. Nunc inopia presso pio ro-arim^S uti mihi rerum " nostra benevolentia (nam ^ ita esse mutua bac

''

sa^pissime objectav., quoi

subveniret, is non rebar) atque vete.-e amicitia etiam '\ quod gramodo me a se repulit, verum opera sese nocte adeam, si ejus

vissime

fero, ut

Irecogeretur-,

Uum

pra^fatum am.cu.T. petiturus. Itaque

suum

tamquam primarium

ferat ac cariorem, ut. sibi calamitate constituto ope.i iu tanta rerum eo repulso Cras led^arctissime rogat. Bis ab modo audire non possum, te bis dicitur: nam pr^-peditus. Sed ecce tert.o
:

mecum mihi opus est, nam se videri respondit. Cui tura sibi dedecus existimare, " divinus, ait Nunc ex Angelus, vir me herde
:

summum

cm-is

quihusdam

eumdem amicum

ubi mercatores adjuvet foveatbusdam aliis civibus, uti sese nobihs ommno; sed bunc 'S re infecta,

Foro No^o, obtestatur, idque quiversari solent, pra^sentibus

aue^

ut se posthac noctu iUe a se dimittit, suhditque


in re ejusopera

mi cariss.me Thoma, bis facile tibi licet iutelhgi, mundi vita Deo par.ter quam odiosa sit istius - vel malos hommes et hominihus; postquam pudet, ad hiec interdiu versari tecum et esse reputare, proBter co-ntare debes *\ tecum animo colomnino eum qui in solo Deo spcm suam cum m omnes qui locat ac ponit, ca^teros falli tum in rebus humauis vams et hominibus,
Is namque vir perituris, sperant atque confidunt. amicum te nobihs, dum opera tua eget,

rebusque mdigeat adeat, si qua videritecum pudet me sane plu Kam interdiu

fortuna

rimum.
incidit in
i"

w
,

su-L-

r,ommotusThomas,extrema 4 Quibusverbis susceperat, pericula qmo iUius causa


vita;
'
*

dum .11. sat.sappellat teque loco fratris habet, lUumque precaeges feceris cum tu vero .Uius ignotus *' '^ ferat opem, tamquam
;

i*

ris

uti

tibi

lissimttm.

Aru/elum

Pacem,
d

objicit, eumdemque eidem exprobrat atque ab accusat t/, sicque in-ratitudinis vehementer abscessit, utque " Deo eo^otus animo turbalus

retropelleris inanisque recedis.

Verum

ut l.cec

ipsa notiora
disti

tibi * fiant,
'"
:

nonne ex propheta auconfidit


est spe:

unquam
;

Maledictus

^apientissimo rerum
in

omnium

conditori placu.t,

in

bomine

et illud

homo ^ qui Bonum ex eodem

sane viAn-elum Pacem *', prubatissimum divi Hieronymi cognorum a"tque soL-.etatis prudentissimum, mento Geppi " e .node.-atorem ita exacerbato vuUu planeque qui cum
incidit;
irato
cit

rare in Domino,

Thomam famosissimum
vir

peccatorem aspi-

aiiiii animi

pius ac probus ne quid ex ea veritus perturbatione Thom:e impietatis nas

non in principibus neque quibus non est salus. Quaj filiis hominum, in ita cumtumodo experiare '' planeque sentias, hunc ^* istum ingi-averissime esse judica. Quare inimicistum bominem amicum tuum, ne dicam '^ Deum sequere, in eoque
^'^

vultus percunctaceretur, quid causa^sit mutati me mihi irato esse ^* tur. Cui Thomas Permitte
:

simum, derelinque iiulla '' unquam sperato solum. Ego vero me tibi poUiceor tibi fide in re defuturum, bona
quare ea omnia de

me

tibi

promittere atque con-

set

- om. B. - opere B, C. vati B. - que A. congeretur C. - constitutum quia C. dere C 5 _ u vovetque C. - huc C. - " extreme C- que " pacem B.C.- Cippi om. C- seque C.-*'' atquo C- om. C. - an. esse B. Cpi C. -^ an. ea causa C. ^ milu B. atque C. B. - " om. C. B.
*

isugillationem add.
'

B,C.-*

incurrent

A.-^^pos-

C. -

enim C.

" efficit
'"^

"> e=.

- depraC. - "
' '

tra-

'^

'

'

fl.

qe C. - quantum A. - ^ eam beneficiis C. ^ Epque B. " qui C rogavenra C " ac A c'.^omC. ^et D. herculeB. postque " omnom A " hoc C " esse - dcbes om. B. Bibi B. - " ac C, - ut C b\ om. C. expiaie A. nunquam C - om. B. not, C. ^''relioque C ulla A. ^ om. A, C 5Boi. c.
30
^i

*'

tit

*'

<'

t-

ip.

*^

^'

^*

<^

firmare

815

t,ssime aeciarai'e,
olira in seccuIo vir iniprobus fuenit ac noquam, ita posthac in Religione longe clarior probitate

quo rraires ujus uuui

"^i.

ov-

ciosnonnihllspii-ituaUter^' suUu'elur.Quarecum unus ^* exhis Fratvibus ad eamdein socielatcn


tre

utque virtutibus
Jesu
iuiulare

illustrior

vixevit.

Nam cum
in Clu'isto

more convenisset, sibique opus


locnn, iuvisere ubi

esset

eum

spiritualeni at(iuc ca^lestcm


vellet,

ilomum

ipsun,

"

Frater
,-i,iu,his

Thomas
ad,uira-

Ue

humilitutc

primuni,

pernoctaiulo ui-abat, per oslii

firmissimo attjue maxime' necessario fundamentoruni * onniium, eogitare coepit. Nani ca:tera corruitura' cuncta videbat et quidfiuid superstruxisset

bilem lucis splendorem

intus

fulgere vidit

cumque propius ad fores '* tcque per e;isdcm rimulas


,

accessisset diUgen-

intueretur

(pudnam

esse casurum, nisi tam grande ledichrisficium, lanique ^ admirabilis struoturie moles % stabilissima hac basi humitianui vitii-'
*

intus esset Thomam ipsum ante cucilixum orantem duobusque fere brachiis a ten-a subla-

tum

et admirabili Uice

circumfuUum^conspicitc.
in

litatis inniteretur

deinde de'' rerum

omnium

nQuap,'opteradco frequens
,ubus
ei'at

divinis u,"itio-

(/(

ilivinii
itu as-

voluutariaque inopia et egestate superiurumfiue promptissima obedientia, tamdespicientia

ac

precibus

ut,

cuni quid etiam rcbus


orare^* elevata
taiur

propriis

quam

religionis
;

profectibus nece^sariis, assi-

mente
niu,Ti

in

manibus ageret, semper Deum optimum maximuni, rerum omvir sauctissimus, ubi

sidue medi'

simillima due meditari et ad hiec omnia aliaque subeunda, toleranda sese totum parare animo

conditoi-e,n. d,vinaqUL- mcdilare consueve-

vat.

Idem

perficiendaque^ omnino.
acp^nUen'ia
enilet.

perassetirecubitu,n,
peregisset,

primum advescumque prhnum so,nnum

indi15 Ad hiuc 60 pane quo vescebatur, se vitam suam pergnissimum quotidie^^judicare, " discuterc, exaditissimam continuo recensere,

batur, ibique

a;dem sacam ingi-edietam diu sese in mentL-m erigehat contemplando co^lestia, donec F,-atres matutnium
exurgens

suis.quos permde minare eamque cum Fratribus venerabatur atque colebat '\ ac Dei Angelos contrito corde atque comparare. Hinc delicta sua
;

tempus divinis laudibus celebrassent; somni " imque plerumque ut ob vehementem


orando petum, cui s;epissime stans in pedibus toin terram corrueret,alUde,-et(iue repugnabat, corpus et caput frangeret, indequeulceribus tum plcnusatque lumoribus appareret. laudibus matuliui tem18 Sed peractis divinis

eveniebat-

'Momentasumebat humiliato deplorandi atque singullus uberrimi nascebanilU lacrym^ peccatorem fatebatur tur binc se gravissimum altera Magdalena male sponte ; hinc veluti
sibi
tiliter

hmc

mores tempusque transacta; suae vitse at.iue amissum miserabiliter deplorabat


dnlebat his verbis
^alutaris
:

mu-

Sit errant,,

mi Domuie,

medicina

confessio

temere
fuRio

feci,

pcenitet.

Ad

peccavi enim, ; clementiam tuam con-

ut sKpe deserta ad coaliqua arbore vel in aliporis egressus foras,suh teniplnnduni in divinas preces petat. quo sylvai oratorio sese totum sp.ritualiter obleclaetYundebat, hisque adeo se dum prima hora divini officii cele-

bat

ut

usque

delicti

nemo

impetravit,

s, veniam peto, ut ignoscasoro; plurm., u arroganter peto si


;

perseveraret;.bKiue bramli adventasset^, orando coUocutiou.bus sa;multis d.vinis et angelicis orand. cunsuetud,pissime solabatur, hancque^^

feropemmihi,qui spem dedist.. "dem quLo, tam carum NamquisDavid regem, virum tibi cor tuum mventum secundum tamque acceplum, honuc-

nemacmodum,pcr
reli-iosx^

sylvas scilicet " ac ,.en,ora modo per un,versum abditaque loca, non ipse stud,osiss,me vita; cu,-,-iculum
sua:

ab adulterio simul et at^ue probatum, tnnu. purgat ? Quis Petrum

servavit

verum etiam

do"'

fustilicatac

:^.ti^nisin.p.tateabs.vit.;.^

tis^^imeque seiTari moveri ejusque amore dum se divino spiritu ,n die no(>luque suUtara,s incalere sentiebat, ita

a discipulis suis dihgenvoluit. Itaque. (lue.nadnio-

C 'eddit
Uos

TC
1^^

d>v,n.e
et
"^

- vase

d,vini Spiritus

templum

vagabatur, svlvis atque nemoribus triduo quatr,duoque i,iterdum, ut sa.pe

proindeque
ac sex

ll

te convertit

peccatores formaf? Quis c^neros tu solus, a quo Nunne


'?

- quinque nonnu,.quam, u.terdum

fiebat

j,

d,e-

vole,.di percipicndique

='

bon, cu.iusque potestas

monasteno longe abesset, nec bus ", a prupno comdomiuicove *^ in die festo co prius (luam
Dulsus remearet. . i. .* at^ '19 Quo teu>pore,quamJiu a oonventu abe quem a monasteno secum bis cocto" pane,
vbi asperri-

ei,uoraUu.c
raptusexpc.

^lf Ciare '^^'^

div.,.is eo usque se assuefecit, utaFratr.bus iUe atque P>^^^'^"^%'' sa^culares appellant,

or

prophamsque Jl^^^^^ fuL t s^pedepvensus


dinem

^^^s

.^^

rerumdivina^^^^,^^^ ^^^^^^.

so hocquo^ et aqua veseebatur, deferebat, herbisque " monaster.oac sylva praBc.pue in vi . ..en^re trequentissin.e usus est. lomomento Scrlina ac nrnmm satis " robustun,

sublune

^^,^

^j^

.4

i necnon
l.io

Oua"e corpus suum dur^sinocon.mentia=treno,utid>xinms,mn-ab,-

emore
pertus est

no
s.ii lus

pr^.erea
i

cum

ipso viv

S:i;;nrSNlcum..iv,numPVand
cum, divmum me

societatem con-

Dei se '"l"-^^l;-;''r ..ecuentasse, dum s,vo.uitsum-

rrtSv:r;:a
r iroaxiinoO.
.

mumque

ducem,c,uoaa

suun o, bercle P>-enten, im,taretur,quaa,aposset

fundamento

fl.

fundamentum

C.

,.flv,8set C.

tamquam

C._spsmtent.amC _ M .ibi C. -- " fo A,


C. 3.,.arct C.
BC. 0. C. terdumo/"- ^-

,s

,i,,,f|.n, -1.

ficenda codU.^
(, ;.; (^.

mole B.

-'

0>n.

7t
(^
^^

t-._'3,ieidorando B-

- volcbat n continue B. ^^ __ ..bsoWitur ^ ^_^

t.

B,

_ ,e

'

_
__ _.

10

rabie

.0 ....

dein-ehensus

B B.^ " P-^-trrl^\ B, C.i - ." nem. B, l.


,.
'^

C. - " '"t

,,

^-^j,^^ fl,

'

ac

V^:

profanisque

prmsiiue

"^"'"""/L., J. fl.-" "' "F-i"B. _ ^ ^j j,_ ^/'" \^ n - biscotto B, C.


pe,. syl.

*om.A.-*^om.B.

gesimas

874
AircTORE

DE
pvius delectnbile ac

B.

THOMA. FLORENTINO.
D virorum, VolveroquisquisamalsancUielpia farl opus. revolviit Iloc oculis, miimo, monle per orbom ^-r^fica el lotum mcmor.UKl. Miriferumestopus*, divi congeril actn ThomBB.
Linaris

PETRO M, MOUELLO

quodque qui eum non sine eoruni admiratione permolestum, borrihile, detcstarant amarum, ' erat. Itrique statmi pnsbile abominabileque ccepit, ac mores immutare tinam vilam
=>

gmtum,id

ipsum, antenove-

est

derelictis hin
;odalibus,

omnibns perditissimis

snciis atque

atque quorum antea consuetudine

Ca-pit evitare familiaritate siepissime utebatur.


^^

versibus inscriptw est In codd B et C, hxc Leonissanus ad loctoPetrus Marinus Morellus lcgimus: i\. Hs omissis, i-em- scd in codice

morum corrupfu^erequc tabernas, optimorum palernam artom nec trrces, Vusores odis.se, curare: vitam quam et ipseexercebat, admodu.n vitiu quam frequon^uam ac morcs transactM atque anrnio reputissime meditari cogitareque, qualis ante fuisset. quaU tare secum, quinam et qnani delictorum premcretur et quanta sarcina decei-nereque creberrime proponere, statuere Quocn-ca beateque victurum '. postbac se bene Ange um snpradictum sequenti bebdomada ad reversmus amicmn novum ac probum, verum cujus supra cum 60 ad eamdem societatem. nnra avidimentionem fecimus,sese rediturum tanta novi amici Angelus
;

Reatinus, canonicus et viPetrus CappeUcttus Amuln ep.scocariusreverendissimi cardinalis


ni

150:t

apogrnpho codicts Pctr^ CnppctcU^ deVitim exstat ejusdcm Florentino (1). dicatum carmeu B. Thomic
c Cfr.

exponitcarmenadlectorem./ntWcm Valliceliani, et quidempost

Comment prxv., num.


;

te merces vit;c rupisse verba lUeccine pra3mmm corpor.s nenclitantis? hoc servati Alu custodia> diurna gratitudo? e noctunra:

d Rcfert ]Vaddivgus

Thomam

tn

hxc prototies

pro

Ceppum
ita

tate pollicetur.Lictatur mutatione facta. sui tamque salutari animi optimo maxnno, perdita\^">

deinceps serviendum est, meritis munera digniora (2) .tatuat preemia et ^ Hieromjmi de Ceppo, seu, ut e Socictas S. luerat instiWaddingus, de Cippo, co f.nc
ait

qm

labonhus

cert.oi;a

frc-

Quamobrem Deo

tuta

tjiientare, et

pie viceittcipit.

re

omnino gratias rum oviuni repertori servatorique, Thomani ad e.iusmodi pr.cdictam summas agens, tert.o quartoque perccenam iam secundo ac dapes ac salutares escas dcit. cujus suavissimas ut non et amare co-pit,
adeo

impedimenta, piis exerc.tus -^ssequendie aderant

ut viri primarii,

quibus almnde v.rtut.s

'animum colerent;

etal.is, pru.se.-t.m

juvembus,

cespitant.bus ab cTore ner ab.-upta vitiornm Primam hujusmodi revocanais intendercnt (3). instituisse fertur Nicolaus Fesulis

Thomas degustare

\odantalem

quaque bebdoniada semel eo proficisci singula bis ac ter ad tale convivium


contentus esset, sed Quare Angelum rogaret. sc^e produci
tanta
facta,
tali

^eU^posieaOrdinem Frat.^m Minon.m de Ceppo, ut opin^ntur inares^^us (4). Nomen


(G),

ac

pristin:e

vitie

morumque immutat.one

divinis officiis sacras ^des fi-equentare, " atque conciones interesse, sanctas bomelias avidissime auvulgo pra^dicas appellant,

quas

direet observare, honestissimisque

cum
'*

probatissimis quibusque

Fantozzi (5) et Gargioli sermone ceppo), in forma pyxidis (vernacuio cotligebani. SocieQuam sodates eteemosymts elegerat ecclestam h^c prius seclem sibi supprcssam ; sed SS Jacobi et Phitippi nunc Nicolai socii convemre postea in templum S.

desumpium

est

ex

viris versari et esse ita stu-

solebant.

diose cnepit, ut cuncti qui vivendi tam subitam ac novam 'n-ecte

eum "

recte norant

normam
ejusdem
fac-

CAPUT SECUNDUM.

admodum
tu iiitersO'

mirarentur.

13 Itaque
societatis

Angelus suis
'\

Fratribus

dales receptus,aliissit

hunc Thomam

bonum virum

B.

Thomas Ordineni Fratrum


Minoruni
vita

excmplar.

Fratrum nutum, proposuit admittendum. Qui tanta animi pietate in Deum mero adscriptus, '^ probos omnes >, tantam esse coepit atque in
divinas res solUcitudine ac
bumilitate
cbaritate, tanta vitiE

ingredilur.

Ejus

austera, ra|)tus,

perpef

atque sanctimonia, tanta denique ' Jesu fideles,ut csetens benevolentia in Ghristi ^^ exemplar ^' specuesset probitatis

tua oratio, abstinentia.

omnibus lumque virtutum.

ANNOTATA.
a Cfr.

Comment. prxv., num.

2.

Scriptio-

temporis Florentiio pu- /Vu^vj^^ " ad populum Frater ^^Zl^Zbl.ce a.vnia concionaretur doctr.naque ^^^^ ^^^-;,. Joannes Stranconius ",vir moribus quem universus populus Florent.- ,,(. pra^clarus mi.-acula. devonus ob ejus sanctitatem atque adolessequebatur, ob idque multos

w;.tcrum cum per

id

tissime

nem Morelli exhibemus ex iribus exemplariex bus de quibus supra dictum est, scilicet codice (quem significat liiera A), Vallicellano
etex apographis Gatlonii
{B) et

rehg.onem centes ac juvenes ad sanctissimam admisisset, et volentes divi Francisci ingredi


monastemonasterium sive locum quemdam in monte situm .-erium fabricandum in Fesulano
cepisset,Thomas
Joanne, viro
^*

Possini{C).

b Hiec in apographis nostrisante

Vitam

ip-

sam

occurrunt

me

Fratre eo profectus, abeodem " perfecto ac divino, hercle

C.

(1)

'3 ,>,.

B.

'*

noveiant B, morai-it C.

'^om. B.

ex B,

C-

^^

liercule C.

Cfr.Corament.prEev., num. 29.


l.ag. 202,

(2)

AnnalesMmo(3)
Ibi<l.

rum, tom. XI.


(4)lbid.;cfi-.

Rom

1734.

la vUle de Flo(6) Description de Florence, pag. 296. rence, tom. 11, pag. 57.

tom.

IX.pag.m (5)Nouveau

guide de

eumdem

DIE TRIGESIMA PRIMA. OCTOBRIS.

87T
in

\
CAPUT TERTIUM.

que coenobia, quie ipsemet

agro

Senensi

'*

acceperatatque fundarat. Quorum ex monasterium est cognomentu Scarlinum d, amcenissimus^'* sane locus planeque devotus,

" numero

AUCTORE PETRO M. MORELLO


fl

quem

Plurihus provineiis
nis
prseficilur.

sui Ejecti

Ordi-

prse caeteris locis

omnibus

hic vir sanctissimus

Frapi'<>pa-

adamavit atque

coluit.

Quocirca viri saiculares


obliti,

atqne religiosi, nomen patriae solique

ticHli.

B.

Thomae,

Olocum
galio.
Navis

Observanlitii

Scarlino Scarlinum appellarunt. Recepit etiam

"

monasterium Sancti Joannis Goverrani '* e; itemque ^^ sedem divi Renedicti -cognomento
/",

sylvestrem planeque incultam, atque


g
Fraticellos

bedientiam vero prailatornm, non secus ac


'

facttis vica-

matrem oplimam necessarianique


adco
pai'ere
dilexit

imprimis,
ut
ve'

rius pfovincialist

semper
ne

lcL-itque

perprompte,

ftcanzanuni locum Scanzanuni *" g. 20 Exquibusmonasteriis,ipsiusMartini summi pontificis auctorilate, dominique Plumbini *' k et Senensium vn'ibus adjutus, pessimos liiere-

""P"!/""'

quam imperare
ut

maluerit optaritque
prfeficeretur
^,

ticos,cognomento Fraticellos

**,

justissime ejecit

hementer,

cfcteris

quani

pepuUtque
optinii,

longissi.Tie,

Ad

ha;c, cura

atque

studiosissime et
bat fugiebatque

quam

optime poterat, detrecta-

opera Bernardini Senensis

viri sanctissinii aliiuc

omnino. Verumtamen virtute

ejusdem

reiigionis Fratris,

monasterium

sanctte obedientia:; victus, quamvis in Religione sua laicus esset (sic qui sacerdotii dignitate carent, laici quasi populares appellantur
*),

in pro-

Colunibarium i recepit. Pi-Ktcea Populonii *^ sive EhulK cpisi;upi k auctoi-itate, in Ethaliai ** monte Sancti Ce.'bonis*^ ctenubium insulu; l
titulo

vincia Sancti Angeli Apulia; vicarii commissarii-

sme

Religionis condidit.
***

Unum quoque
Senensis oppiac jussu

que munere functus

est a.

Prinium
'

ibi

''

non-

prope Radicophanum
a;diiicari
fecit.

n,

agi'i

monasteria in nulla devotissima suam sanctissime retulit, tantaque sanctitatis * ejus fama provincia ipsa repleri coepit, ut undeauditu hominem venerarentur quaque populi solo

Religionem

duin, Volaterrani episcopi o

" inandato

Quibus monasteriis oninibus ac locis vicarius ac commissarius, cum a magistro PhiUppo Lucensi,Tusciie provincia? ministro.tum
a magistro Antonio
rainistro
*^
**

ac colerent,
tis

eumque

videndi cupidi ad se cer-

Massano p.

totius

Ordinis
prLuftci=i*

nunciis

ac literis accirent ",

utque eorum

generali, auctoritate

sunmia

ac viseret, loca, domus. oppida urbesque adiret devotissimos quosque locos ac sedes ex hisque ". in quibus sua; Religionis Convendeligeret

tur". Quod^' quidem dig.ntatis niunus

hunidet

lime suscepit ad.ninisti-avitque sanctissinie, 27 Tantum enim inci'e.nenti Religionis Observantia


viro

RetigwOhser-

monasteriaconderet.cum tualis'* Observanlia:'' prielatos voprajsidibus ipsius Tliomai, quos a


cant,

"

Fratru.ii

M.norum
locis

sub hoc sanctissmio


ut

..

hl''

^^^^,-^ ^^^.

i.inocentissimoque

acccp.t,

quotidie pagat,
provinciis

tum aRomanae
'*.

Ecclesiae

summo
''

pontifice

Fratres ex diversis

variisque

impetrarent
variis tn locis et

24 E quibus populis a Galabri^


'

praecipue

prs-

sertirn in

accitus, honorificentissime exceptus dominis Quorumdesideriohonestissimo'' percepto,


fuit.

^* ad hu.ic bona cum venia suorum prajs.dum regulari observantia atque obeirent, sub ejus defuerunt " dientia sanctissime victuri. Nec .eUgionum, qui non priefecti atijue vicarii

Calabria,

qui tunc Martinum V b pontificem summum,


Florentise

'

solum

cum

'

universa curia agebat, adut,

'\ pie admodum optare eique populum Galabrum

miserunt, Fi-atres suos ad hunc sponte percepturos ^\ praicepta bene beateque vivendi acjuvenese ve.-um etiam nmUos adulescentes

agro divini ut in cjus provincia atque exponit, ab c " Religio fundaretur. Observantice " pontificia syngraimpetravit ea

"

Fi-ancisci

vorticosi
tes,

"

sajculi tempestatibus enata.-ecupienvi.'u.n

ad hunc ipsum

continentissimum,
cupientes,

saiiLtissimu^que

religioiiis

habitum

eoque facile pha atque auctontatem

^*

plumbatam appellant,

ut

quam vulgo butlam qu.ccumque " loca


,

innocentissime sub ejusden. regula ac legibus plur.mos F mittebant. Quaproptcr quam victuros
divinis p.*a)cept.s discipulos collegit, eosque ila moribus institu.t q, christianaiquo

placuissent, ea deligeret sibi in ea provincia pnstinumsanctissim^" suce Religionis in hisque

atque rectis

Ordinem repararct instauraretque oppidisatque urbibus nonQuare cum iii vari.s mult.
nulla monasteria
recepisset, in h.sque

dignissime.

fideistudiosissnnoselVec.t, ut ex his

complures

mgieReligionem ejus homines devotissimam proficerent, famjsanct.ssnne d "entur n. eaque

angelice magis quam humane ^^' tum miraculis claruerunt: vitic sanctimonia optipra.stantissimis actionibus atque
viventes,

cum "

quorum

provincia"" mis vit^ nionbus

Tuscia.-

pantcr

Uam

ve luti Observantix^ atque ReUgionem - novellas olearum - lat.sfcccundiss.ma arbor prod.lYudit. Cui deinde
,

atque"' sancti
Senensis,

AngeU

simul. et d.vi Berna.-d.ni

iten.que

sTmepropagavitatque

Xci^ I'to
fundat

sanctiss.m. atque virtute


^,

obe-

temporarefertcc, inlegntatis oxemplo, pi-ofectu probatissimoque durantque " perpecumulatissime creverunt

" Calabriie, adha)C usque summo cum satutis anm.arum

mo

generalis P;;'^^'^'^';;^ dientia. vicarius solum hoc munere .Uic

functus

25 Neque

''28 Transnavit ipse hic


35 ai.

v.r

beatissimus in

nasterioy

estsedvelinTusciasupra-eamonastenaat-

p. C.^*m^^^
B.
'

^;,.

. ,.,

e.-ent

- ^ ama.nissimmu C. - " oiB. - ^ Oo- idemque C. - Scflzatium - - C. ver/ani C. msula ;^"'T FraticeloC.-*'et Haliie C.
^.est C.
*
.1.

I-lu

**

'

^-

peraicnt
don,ius

'^'"facCatn.M,r.aCal.bnis5.---.erum ac uaiu
,

C.1

VoM...mnn. Vot::'a.num ep.scopum A,

cp.sco-

B -"- ---lt';-i ^.__ . dni B. C. _i8tumB,C.-"tum<-_,uctoiitatG A.

c-'"lionestissime^.

prtefccit

^ om.
;,:;,,. cepturos ..

- " ConventuaUs C - - V-- f "^^,;, ^ _ , c. _ '^^^^^^^J:^c. - " arbon,, C. ^.


:i:tf-3'solu'sC.-3=sue,a'.-''H.u.as.^.-

Ls,,e,.ticosiC. ->...

sanctissume A.

-'-^^-^^ pnvm

,^a.

_ -"
s.

C-v,^ om. C.
(

a.,de.,uoC.-'a,a.ueA,C.-

vir h. C.

._^^^^^^_

87G
AUCTORE PETBO M. MOBBIXO

DE

B.

THOMA FLOnENTINO.
s n,o

gesimas

lua.um servabatque perpetuas beb. omada. cujusque Lmpore, triduum s.ngula, m.serum corpusculum ' pas o7o ab^vn.bio crud.s . um diebus panem solun, bat, cieteris vero
celebrabat
'

anno devo septem singulo quoque

sibi

dupUcari passus

imbecilUtate

nimia quadam corpons uudis pedibus con.pulsus. Idem


cst,

ullo condnnento sumeolusoulis pomisve' sine

J^unat
gucntcr.

fre-

chnsaut mnjor quadr;.i.'esima quu. Domm.c. advel tianis omnibus communus cumque vigil.a seicst, aclvenerat, seu ventus discipulos suos omnes va.ida foret," convocatos poiidus sanct.ss.mc adad maioris continentia^ sciUcet aquaque contenti , bortabatur, ul pane seque flagellis, v.g.U.s,
20'

Cum autem

" ut neque soccis adeo fe.-e semper ambulavit, longo itme.-c deneque soleis ute.-etur, nisi forle interdum ^' utebatur. fessus quo tempore soleis mortale genus corTecta vero ac domus, quibus solet, adco tenues pus a calore et frigore tv.eri quo Chnsto miUsemper vilesque dilexit. ut ex
;

sylvas ac tare co^pit, loca aspera,

nemora deser-

taquecoluerit ".

ANNOTATA.
1390 convenhis Fesulanns anno dalus S2l{l), FmtribH^ Regularis Observandrc
a

qui possent

\ corpus

id genus pa-n.tenorat.onibus, silentio aU.sque tuvpe qu.dem fructibus urgerent; asserens


ti^e

Quum

esse reUgiosis viris

planeque

dedeco.'., n.s. ipsi

quibusda... nbsUnensequoque majoribus veU.t. ,qvndtiJvincuUs pereatemporaadstr.nKcr.nt aUis tcmpor.bus quam aue ^ meUus ac majus jesese qu.bus p.-ophani - bomines

post fundaiionemeo eth Thomas non 7nuUo exitum sxcuh XIV recessisse perhibealw. ad

potesi ejus tn monastecerto ceriiusreferri tunc agebat circiter

rium admissio.
irigesimum,

Annum

utpote

natus

^nnt, m
J^niis

Uen.-.nt aUarumque rerum cont.nent.a pmnmm qu.d am" domant; sicque sibimet ac deUgens vel quod pr^ c.Bter.s

autcm hinc nonnuUos Vitm

colligi potest,

anno 1370. quod ium apud

scriptores,

tum

elogio

pUusabstinenUu.

singuUs deinceps F.-atnbus plus agere voluisset, veUent sibi aeUge.'e .mpera-

Reatino a nobis prxr., num. 35), dicitur


xtatis sute 77.

jam

altegato

(Comment oUisse anno 14-*7, ^

qu^queperf.cere

mitissimus erat summaque baf et quoniam vir vir.bus longe .mpar prudent.a, si quem suis pondusardore voluntat.s suscep.sse
'^

^ xnfra, cap.i, b De Scarlini conventucfr. ann. d. quem in prxsenti rapius c Siqnifivatur

./.

abstinenti.e

qu.d levius o.iusipsum viderat '\ huic aut ' aUquid detrabendo leniecommutabat, aut ei
bat atque mitigabat. .0 atque quis negUgent.or 2V Contra vero, si aliosprvdensibi lev.us pigi-iorcorporisqueamautior, aUquid ter hortatur - deleg.sset, ad idan perferendum - quam par esset agendum. monebat, e.que fraterneque

Minoribus annuB Thom^^Jam Fralribus

Ceppi expertusest. meratus, in sodalitio dicto versaium Tantum virum inccetu illo fuisse

adeo

nOJ gloriabantur sodales, ut anno inscriptione locum in quem convcniebani hac


ornarent.

hunc humanissime jejunium, quod panis et aqua; ad susceptum onus ejusmodique mappeUant, mu cum verberibus atque to.-mentis, ut. .psms
:

D. 0.

M.

commodis corporis " saluti commodius etmagis p.*ofuturum Fratris

sicque Fratres esse noverat, superimponebat planeque gaudentes, cum om.ies, hilaresac lieti pr^dicta jejun.a caetetanti Patris benedictione

peragebant; '^ et quamraque omnia sanctissime " hic vir Dei in se corpusque suum tam

Bellacio. Florenti^. nato. uofariam perd.t.ss.mi PUSTO Pio. FiDELi. qui duce.is,ab Angelo Pacio, Floadolescentis vitam Imjus moderatore, conrentino cive, societatis amore ad vita.n splendore viret

Thom-e.

siUo exemplo

quam

durus esset ac austerus,

uti

modo dicebam,tamen

tutum ornatam mirif.ce perductus, FesuUsamRefurmatorum mo..achorum O.-dinem


suav.tate plexus est. Abstinenlia,vigiliis,morum nulU compara.inecnon abiectione atiiue odio sui insuUs NeapoU,Senis, Corsicie Sardiniieque dus.
O.-dinis sui
tuit, auxit,

S. Francisci

animi pietate tantaque er^a CEeteros tanta fuit ut soc.is su.s mrsericordia ac mansuetud.ne,
Fratribus cuncta diUgent.ss.me faceret, aut moleste provideret *^ nibilque grave conscientiie labe mordei-etur. ferret, aut uUa o.nma pe.-egi-e prof.cisceretur, ea
'22

C omnibus atque

monasteriaeorumque domiciUa msti-

t vili vestitu

Cumque

induitur.

benevole conquteresufs sociis atque comitibus viritim petens charitabat obsonia atque cibaria, quibus caiteri mo.-tales ut. atque vesci
tis

du.-am carcei-es patientia et nas, verhcra, tormenta et nuU.s tractus constantia substmu.t. Denique
labo.-ibus,

Indos propagavit. .Vpud Etbiopes et a-rumcaptivitatem non seniel, labores,

raunei-a

con^^uevere^cum
contentus,

'' tantum solo pane aquaque consuetam austerilatem vit mhilo

is

dono nuUis victus curis, propheUce ereptus est fune.*e iUusti-atus, Beate immaluro novembrisMCCCCKLVU. Ut f.aeUum
pridie kal.

ipsam ubique plus solito rem.tteret, sed eam constantissimeretineret. Inlocorumetgentium


'"

duebaturetia.n"viUssimo ac rudi panno'*,eoque resarcito ac si.iipUci, etsi tandem aUconsuturis

coUega; pietas tanto incitetur exemplo, prinmm divini anior.s igne meritissimo, hic ubi socierefuls.t, amantiss.m.
exai-sit et

opUmo

miracuUs

tatis

hujus Fratres

gi-ati

animi, devotionis et a.iio-

quando,

cum jamproximemoriturusesset, eum

ris

monumentum

posuere anno

MDCCLXIH

(2).

' corp. m. B. 'celebrat C. ^ut codd.* sum. s. u. cond. " abstrinxerint C. 'posset A. .f

promiscue C. continenti A. C quidquid C. - " in add. C. - " et C. - quanpvofani et A. hujus C. tum A. videret C. B. " negligenter B, C. proferendura C

^ "
'^

80 c

inc

B, C.

'

Fratri

qui.l
^T

c.-^
B.
if,

pervideret
o,n.

et

-^
C

B.

socchis
33

.occh.sC

J3.

B.- " peragebat C.-" quid- et aqua C - ^ om. B. " sempei- fore C. - " occeis A.
^'

int.

sol.

B. -''' tenue

C -

fi.

'

voluerit

'*

'^

es. p.

(!)

Gonzaga, De originc Seraphic Ueligionis Fiancisil.

beaU

Fiorentini, toin. U. pag. 256.

cante, part.

pag. 222.

(2)

Brocchi, Yite de' santi e

CAPCT

BIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

879

post clapsos quinquaginta annos saiisfacfum fuit.

eorum

volis

ccept;e orationiscursum, qujc

apuJ barbaras naJcsu


eonstantis-

auctore
\'r.T^o

tiones et eentes pro Cbristo

o Episcopus Volaterranus qui B.

in Fralicdlis ejpellendis adjucit,

Thomam nomen ha-

bebnl Stepbamfs Aleolus

(1).

p In apograpliis luculcnter dicUur ;nte Massano. Sed ex lecfione minus recta videnlur hvsc scripta /wmep/' Antonio Massano. Nam, preeterqiram quuii iUis rerbis tmllus -x/ pj'it;n:r (ji'.u/H' quod iuii ai/i.s /tiiii.iM sensus
i

, ^ sime pertuht. Quare ab Eugf mo summn pontificecomes ac socius beato * Alberto a de Sarteano, ad Presbyterum Joannem ludiiB^ regem& legato, datus est . Sed quoniam ^ bis de rebuspaulopost nobis pluribus est ;igenilum, dc
,
,

M. MnBEl.l.n

his

modo dicemus
*
^"

.quiE in

itinere

Hierosoc

extribetur, re^era Antonius

Massanus ahan\^Vtad 1430 /wii ministef generatis totius no Ordinis Fratrum Minorum fii). Intra hos
itaquc annos inccpit B. Tliomas cicarius esse et commissarius in Tuscia.

sanctissime peregitc. Itaquo cum Hierosolymam proticisceretur una cum sanctissimis

lymiu
viris,

eodem scilicet Fratre Alberto, .loanne Ga' e, locaipsa, pestvano d Herculanofiuc Piagali
sanctissima
' '

''

obristiauic religioni, reformandi

''

causa, grandia sane miracula planotiue

miranda

q Cfr. Comment. prfco., numm. 12 et 14. Inapographis Bc/C /er/(7wr; ircslocossive monastei-ium majus in suam ipsius Rcligionem accepit, Nuncium, SyIva',C;ilvum ac Bonilacium. Qum ulfima cerba si revera scripta fuissent, oportehaJ dicere ; tres locos atque munasterium
1-

ob ejus promptissimam huniilemque obcdientiam refulsere.Nam


pnedicti Fratres, optimi Martini /*, sane viri. in insula Cipri domi Joannis celeberrimi niercatoris, totiuspatricii Veneti, cufamiliiE Fratrum Minorum generalis

cum

que

majus,

quod tamen non inmnitur. Matim

ab Eugenio summo pontifice, ob ejus pieMartmi smimium in eam'^ ipsam Religionem


ratoris.
tatis

igitur seroare qitod in apographo A tradiSylva; iu7\ quoniam suspicor ittam voccm positam fuisse pro scilicet. Qua in re eo fa-

hospitarent, aflectum, instituti (leloclifiue, ' hiutissiibique pra-dictus .Toannes Martinus mercatoribus, qui quihusdam

muin convivium

B cilius erraripoiuit, quod revera fuit monosterium Sylvjii dicfum. Convcnfus enim S. Franah eo in Hylva, ad quartum lapidem
cisci

cum

sitnctitate ipsis Fnitrihus dignissimis

viris

semel prandere

mirifice

cupiebant,

ap[);u-ai-e

maritimo portu (Ajaccio inter ei CalviJ cui sylva Gerulaius cst nomen, in densa quadam
olim
ea-stabat.

mercatoribus vellet, beatus ipse Joannes ab ipsis curam ac moita ro{;;atus, totius ipsius convivii
duin Thoniije
'^

sanctissimocommendavit,
arbitrio
"'.

eifjue

Sed postea a Turcis

et

Gailis

permittitutprosuojure suoque

dapes

ferme
mafns

fuit excisus{d).

Nuntive, in ipso s Conventus S. Francisci

nonprocul a Castro Nuntia (itaquonam anno et a quilice Nonza; positus, elucidare hus condilus fuerit, Gonzaga (4) documenta veiusnon poluit, eo quod omnia taie suni absumpla. Gaifiam insulse Corsicse oppido,
iitore,
t

coquat ac paret annos non obcibostnep30 Verum cum Thomas jam multos teparatos planeque divinos cibos humanos,sedc(Elestes vanis varias atque diversas carnes
degustasset,

" condireque oblitus, diversisquemodis coquere


carnes ipsas, specie differentes \ altilia scihcet las simul omnes ingessit majores, domesticas atferas, aviculas avesque
.

ac varias, in ol-

Calvi, in

versus. fuit

quondam Fratrum Minorum con(5).

ignorantur ventus, cujus exordia

faciles difficique svlvestres, duras ac moUes. Gumque idem Joanncs Martinus les<iue coctura.

u Monasterium portu conslrucmilie passus a Syracusano fud (6). tum circa annum 15G0 exsiinctum \iii scripiUe locus fuerit, nec
tor,

iflud (itaiice Bonifacio),

ad

iam discumbentibus
elixis
^o

fercula juris plena, lances

yvQuisnam nec Gonzaga declarat.

CAPUT
G

IV.

carnibus refertas, more Fratrum voluntaremque plicitatem vitie profitontium conspexisset tulissetqueacerinopiam ", apponi " se delusum \n a coqun nec p;irime " ratus convivio proventurum, rum sibi dedecoris ex eo servos Joannes continuo per idem beatissimus ad se vocar.juThomam,qui coquinie pra^fuerat,
sim^-

bet,eumque-coramsediscumbentibus
aud;.cix^

s.s ten-

Hierosolyinam, B. Thonitc pctil ' Eugenio IV. Ejus

sua^que temer.tatis te^^sravissime reprehendit, quod increpat nccusatquc danmat,


et

mnndante
insiivnis

obedienlia

niiraculo
et

eoofficiofungiaususesset^cum^^penitu^^^^^^ devoquodque tantum dedecon. set ignarus, Martmi, sua neghJoanni


hosp.ti, tTssimo eorun.

gentiainscitiaquem^rd

coniprobata. Aves
parentB. Thonise

bellua^

Cumqueita"

duussinu.

aivinum
.

>^.rr;.<-

,-

nas manibus

Thomas. ,niUnerc Hierosoly mUano,


K.

Possem multa JT ossem mu


lectori

alia

Deoque carissmio
fastidmm

viro de Joc innocentissimo conscribere sed ne veussm


;

affeiamus, au
,.

^^,,^^^^,

on

i!i

voluatariaqueB,

ii

ver.a,a

B.^ ^tamen ..<

^-

^ '-f^^-^L
'"
,^ ^.

volun.ammque C " -'' ";"'

np
aus! e. f. a=ertosiu,e

g. t

'iT,

B.-

cuju, C.

- "d^-

*''
.0

p pia A, P.agab B.
,-

^.

(l,

13

tam

C. -

11

snnctissiiiie c. ^n^

.
'

v.ro

"'"r-

-'o-

C-

3.

aM. B.C.-" !

J /^r_ n conquere C. J^;

mgesit
-.
-i-^T

(3)

Gonzaga,

Chiese d-ltaUa CappeUetti. Le


col. 14bO.
\~i

^^^^
pag. 475.

(t>)

ibid.

promptoque

tom.

1,

DE
878

U.

THOMA. FLORENTINO.

W(o,..3,B.Tomasno,i25iA^//,^D
<.rn.iZi(

Ze
.oELLo
i,os,sive ionas(ea

'""'^

'

^ ^eili-

lu^.in,as

lator,bs tu,n ab ipsorum : s I'-ratr,ceis, pcrsecl,oes pereasc,ue gravissi,nas

exi.uls,oe, ,,tet ,ocus In (luorum omnino pauper, ,u, ab set n,o;,icus et

teinpore '"
.

*"^'

ierodocl,iis

vel

sacer-

o.to' (,(.). 'essus est u/cm Beatus ' (rc-nacde Scasao) est mcug Scanzanum

sr.::^. -i"e.o-";r"":

lusnropeoppiilnmG,-ossetum{1). hoc loco, uptmhini dominus, de qao Apptana (8). ar doto f<l Jarobus ex altqua Cotu.nharium monaste,-ium \

uHliticavit

Fi-anciscus

As.':isias,

qut

T::XnZlacS.Be.-..ardinusSenensts,

^^'"-^-">'-'^':f;3^tii:^-,ut anior ,n l"s '"="''


Re\igion,s
,

,^0-

'Troi^ZJlSlZs^^emestacMassa^
inEtruria.
sedes eptscocuiolle.T.ctsumaGr^cis, ejus qut t,-anslala (,0). Pr^s,U

Cum

e.ssct

entm Populontum s^-

nes

ac vii* ritumque niorum composuerunt. Thom^ reformando

Ba,-tholomus metnoratu,; Z a^anu^ ttZ-chicptscopus Oristanu^sed


loco
est

TalisMLam fuit
antistes ab

Ghtnt

ANNOTATA.

anno 14U9 ad ElrZltractu anno ,5

14'2.i

(1

).

Lx Mc

Frat,cellt e.cputs,

'"rMEthalia, seu Ehttta sire llm,itatice Popu-

nMttice Elbe, est


tonensis sive ilussanie

pars dta:ceseos
{S^i).

Tuotts S. Ce,-bonii, italice t,-adttur Cerbone nomen hinc

Monte

d, santo

acccptsse

quod

TccZuus,
incjus

sa^culo

VI Poputono e.pulsus
ahdiderit et vttam clauRadicofani, est dia^-

lateh,'is sese

r::rX:"r;:nL,.uta,,isn

:U.kv,ceet

'"nPadicophanum, italice
us

ceeosCtustn^ opp,dulum(^^).^. ihidem condere -^oUenti^Juamp^^^

Thom,.oc.no.

r:

quam omn,um '-" ^^"^""j^^i,,;^

'^ij;^
nullo

res successe,-it,

Gonzaga

'"^
'^'^^''l.:

^^^,^

Quum hoc loco


sit

n,^rrm/'/ vantidiStupm//(.

in apographo m/*ra Conventualis ei pa/o o:^ 03? Obser-

C, p/ o

Obse

a,mo Dominica. av,tat,s


v,dia potius
i,.ps a Tecti

,4-24.

Sed cum

,ll,,n-

quam

eis neiiue

F,ap,etate veU,.c,t. e.ga ad v,ta. sus eieemosyuas

r^a.i^,:e,;.e,uel,ecessar,aadconvetusst,.uc.

turam ministrare

ve,let,iac

V^^^'^-^^^^^

Obse^ Cisn.ota=e Reguia.u, Bera,.dius, tuuc


gonerai.s, vant,a. vicarius

<^j'^"^-f'^^^^l a.que F^"^ '"l^ codolensium inhumanitate Ihom*


rum incommod.s
beato factus. prajcep,.

/,/J.rm. m//a

Convenlualibus el b^-

Gonzaga (3). bxstaoat De eo conventu cfr. inMZteMuri,propeScarlinum,ant>gu,pnnoppulutum (i). cMusPlumhini in El,-uria anno imejecU. eFraticcltos B. Thomas Oarorranr^cu^n^ '"Tconventum S. Joannis ej:eunle
d

pra.memora.um cai.er.sne Fra.ribus, u. deseerectum, ex ten.pore litt maiori ex parte a riue pr.cep.u.n "uod et juxta ejus

locum

re"

'Indatun' ad.mpletnm

est.

Quorum

p..;.set

am

e-^'""-'^^"!^;^' cumsibiom,o ecessariam

potaceat

Gonzagajam

sxculo

XM

pumitent^am pru. se le,u,te., codo,eses, facti a SLtautesnue ob,xis precibus, F'.^""'"^' ut m,ssis abquot Patribus petieruut,

p
Attamen
C.

ZsMum

naXsermone

(rerea-istimo. Est Gavorranuw situm^n anU^uo G..on:no)

,.Ph,rhini vropeScarltnwm(a). 'r^Z'e^:TB!ne!icti Na.is,uti scri-

quorum
.,

intererat,

admissa

tu.t (16).

r
B,

__

10

jQ

C.

" beatisaimw

om

C.

sanctitate C.
JJ.

' tantffique

pag. Acta SS., tom. V Octobris,

81).

- (H)

G-"-- ^^!^'

tom.IV, pag. S12 ct e<w. Fratrura M'-"""-.*-"- '^'

'

p^ ,i ie ,f ^jj 22U J(4)Rq.etti,

ni Acta
(15)

SS.. tom.

Octobr.s, pag. S8.

- (14)

i"'

?;r;^,Strii:;:;.4i5'i(.)op.c.t.,pa,.^n,
70i ctc,. fia?a;acrl,'ton,.,l,! co,.

gcografico, tom. IV. pagRepetti, Ui/.ionaiio pag. 254 et seq. (l(i) Oonzaga. seyq.

post

^"^'aruiliu.

DIE TIUGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

881
AUCTORK PETRO
M. MORBt.l..

ejusque suberis radices aream

',

cum

sedilibus

undequaque arborem ipsam' cingentibus, ei'exerat, siinulque circa aream ' ipsam subter ramis arburum totidemex paleis stipulisque casas seu magis * tuguriola'', quK " oi'atoria vocant, quot
Fratres erant, a-dificarat.

ciscanarum scriptores. De eo agunt decessores nostri ad diem 28 maji. CuHum vero ei ab immemorahili prsifilifum S Congrcgatio Rituum dic. 24 ma rtii anni \9<G0 app}'obavit. f Joannem hunc, de quo jam di.rimns (4),
laudat Albertufta Sarihiano,in epistola scripta rtC/ Fratrem Bartholomvsuni JatlCnSem (5V ad Fratfdm Rnrlbnfnin!r>Um Janensem (5).
g Contientus
ille,

Cumque
i
i

ita

ad pra;dic-i

S (,,nni'inl t.in-1 niTi-iniT niii-vwn icc.int nl ingressi, tamaream'' pervenissent,aliiHuguriola inrrrocai coeptos ]salmos cum supplicationibus, quas

quem

vocat

Gonzaga

S.

gra:ce letanias vocant, absolvebant, parique or-

tiiansuctc assislujii.

dine lupisingulisingulis Fratribus assidebant. 30 Cumque " peractis psalmis Fratres sese
dividercnt, unusquisque

Joannis de Rupe Montis Plani, non longe a Rupe Montis Plani, Bruliorum oppido, videtur

communibus oppidnnorum
.

sutnptihus a

eorum oratorium pro-

prium

petiturus, ita exlupis quilibet separatim

Fratreni suum oratorium usque fidelissime comitabalur '% ihiipie veluti fidus catulus ad pedes
Fratris deoubans ", vigilat ad auroram ^', cum Fratre ipso pernoctabat '\ Cumquedies lucere
coepisset
,

Joanne d& Slronconio circa annnm 1421 lediHujus sacriB a:dis, pergit Gonzaga, /?ca(w.9 accola fuit aliquando beatus patcr Thomas Florentinus sive de Scarlino

cujus etiam habitus plurimos in sacrario diligentissime custoditus,


:

mortales, a da;monibus miserrime


ravit, in

alllictos, libe-

lupus ad crura
'*

corpusque Fratris
''

diesque liberat

(6).

sese fricans, quasi

commeatum

petiturus,

inde placide discedebat, sicque e.iusmodi pvocedendi singula quaque nocte modus ac '^ orandi Fratrum pariterque luporum multo tempore duravit, vcl post

C.\PUT QUINTUM.
/t/^tivop C(.n\ CI

Sed
^

obitum ipsius beatissimi ThomK. qua pvim. nocte Fratre., ejus disdpuli, metu frigoris priedictum nocturnum procedendi

.4,...,v MuUorUlll^ peCCatorUlll

modum
Portentoso luniine
B. Thonias
illustrat lo:

intermisere,

eademque

lupi

in perpe-

sio. B.

Thomtc

diseipnli.

Qno-

tuum eo redii"e desierunt. 37 Ad liaxDeus admirabile quoddam


signum huius
viri

aliud

"

niodo eosinslituorit. Paiipertas iniraculis eonipr<l)ata.

sanctitatis sa.'pe

ostendit

nam cum
populus
ipsius

a Scarlino

rediret, inter

' oppido ad monasterium scandendum montem, Scarlineus

igneam, naturali igne multo supra caput clariorem magisque fulgentem, Thomx^ depascere atque lambere cernebat,

nammam

hujus viri sanctitatis indicia per Pcccniorcs Luniam universam ItaUam pra;cipueque per discipttio^ ^^^^ adeo divulgan dil- iiisliltttl nobilissimam Italiie partem,

Quapropter

camque, prout Thomas ipse coUem sese erigere, ipsum iniequalem ascendebat,modo '^ (nam sive terrre, deprimere prospiciebat
sive

montem

modo nemorum^o arborumque


ac situ,
uebat),

morlaUam vafundique cccperuut, ut^' pleri-iue " gravissimis, scelenbus hisque riis ac muUis, atque nedereUcta omni" nnprobitate
obnoxii, qu.tia, pru.'sertimque
resi

^'

objectu, sive stantis

impia FraticeUorum

ho)-

desidentisque ipsius Thoma:

posituva corpons
desi-

ad

namma ipsa videri nonnunquam " cernebat. cum eodemque " gradientem

fama' tanti viri,

Deum sese converterent, commoti Rochristiame lidei et orthodox^e


pontifici parituri.

" mana: Ecclesi^ summoque

MuUi

nmndo ejusque vanitate omni tis opibus, relicto ad Thomam vu-um negiecta atque contempta, chrislianissimum confug.ebant
medius fidius ingressuri. E sanctissimam ReUgionem

principes ac divites et viri nobiles,

spie,

Romanus
ris,
'iai,

ul vit^-que sanctimoma m-udentia. doctrina smt . non raro ^RomTnponti/lces ejus opera Beatus.ocatur

iiue'-

compiures nuuai;.^...'. --

unt.

Ouoromnes

-, vir sanclissimus

non secus
ccelesl.

aopateroptimus

fiUos suos carissimos

a Petro Uoretlo

OS r.Vi5 aioustiannili^. ab alus multis


et

(1).

HliiCa
do
se
s

ItjoanncPresbyiero cfr.

Commentpr^v.,

d.aboUcis nutriebat, et a tuebatur, detendebat vi^ilantissiine


proprii corporis

msu us
co

ac
-

iTjoZ^CapilaniAetainOperenos-

nuUis sudorihus atque b ribusac curis, nul s pencuUs prosalul. annnadenique vigi Us nums meUoeos quotid.e mrcens. Quoque ipsos summ.svn-i^n^Pt sanctioresque omnino.

vabd uuUis

mcommodis

n^

UnoH.--'M-piciebar.co.^-~-^^
i**

conntabantui B. ^. tabat A, '^ pernocw"""- -_ij peruoctabant C. , n r ^^^^^^9^^ ^^ ^ add. B, C.

'

_ eoni_ Car1* ,5
,,

comiusquc

^,C._"grad.enteA,C^-"
.

^-C.

animi C.
30

"

-loe

m,

B C

^ ^._t:t
^^ ^^_

C.
33

Polvloi-us C.
.

-'' etiama.

sanctissime C.

34

nullis

- incommoilis om. B.

raeatus C.

^ioL.B.-'^'^-'!'"'^-^^'-^'^"
(3)

Mavtyr.

Fmnc

A ad d.
,

r m

9R maii

paff.

228. Gonzaga,

^J^ [/pag.^-^-l--'^^*'^"11.

J,l A,.ta,.us a M""


U6. pag. Iw.

-.

'^:

Llos Mia., .0.. Xll.

ruent. p.v..
(tj)

num. Z^. ':}^^'^ Reli6..part Seraphic^Ke. g Gon.aga,De ongme

pag-

11'^-

in

^^^^^

\-l (~i '^^

""^

Octobris

_ VrTr \'TTI Tomus Ai^-

DE
880
AUCTOBK PBTRO M. MORELLO

B.
>

THOMA FLORENTINO.
abiit

aviculas

quasdam

arbo,'at.m

"

convolantes
.re

romptonueanimoexecuturusnctutun, exceptos ignitos manibus ^ d taue' carbones

aspexisset, eas mssit Qu^t^uti


"continuo

paviter

- .ppeUans,
ejus

ad se

prinmm vocem

audiveie,

Xrs,eosnuegonunexusantepeaes,p^^^
sustmens \ nb

B loannis humiliter accusaantea damnatur D Joanne gravius quam tamcUu ^ quoad idque fm^u "pe>-petua oratione. b>s lenta imum Misevere me. Deus, quis" ps cum omnes qu. percuvrere potuisset.
:

coacm

bvacb.a consuper ejus humevos atque

vola,-unt,

voce

prosp.cerent, lei nov due manibus contmere pietnteque commo . nou miseratione ne innocentiss.mum certe v.-

::anrT...nnmrpsumcarbones

ann. s,measque ipse Thomas.,ni,-a lenitev;' demulplicitatc.sanctissi,na sua manu blandm, nec

cereca>pUhisquejocundissime cantantes abs" nnusa Deise.-voquam jussa-. christ.an.ss.me semel egit cesse.'e. Neque hoc in eodem loco sed alia quoque die, cum Tbomas; deambulans merulam viipse per sylvan.
Pater

,Z

It. Tbomam. ipsum


?.um
obm-t

Joannem, lacrymis ma^na voce adversus procln.nautcarbones ipsos dejiceret,

avis ipsa disseteamqueadsevocasset. statim se gevens, supcv morigeram strenuo Dei militi - pvomptissime consedit, ibique tamejus

manu

obecoquus. sanct.ss.uKC . S d beatissimus n.b 1 bu..uUtatis exempla.-, d "nt a. vev.eque atque o ?mmutatus,eodemvuitusempcr beto propn. ^ ..nitam ta.nd.u cundo.p.-unam
perseveravit, do..ec eam bus continere
lefei

n^D

Ubuit. commorata diu quoad Thomifi contemnenda sunt. 34 Vevum uU h^c non snnctiss.mo vu-o - dic itaqu.^ modode hoc quadam adm.raUono d.gna turi sumus.majori perfectus- miles quo p,.videntur. Quare cum
est.

ctu
j;;..
,,,.

re
ejusquc obedicniia '-

unde

32

sustulevat, jussus est manibus nd Cumque " sic junctis

^um
pedes

Scarl.num acceperat, cum cervum vasto. magnitudiTylvam deambularet,


die nls conspicatus,

quodam per
qu

raculo comprobatur.

suscepturus Joann.s benedictionem quamunquam antea r longe dur.us am tertio optimum .n ea ipsa oi dar-uituv ". quov.rum bum.l.tatecontineret. Cumque eumti a cord.s .gnem velut. vase quodnm iTanus suas, qmbus jus-

revenissU

eum

ad se venn-e juss,
pavu.sset.ei

cum dicto Dei servo citius deserviret, impe- ^ uHuls Fratribus pro jumento quo connam mulum vel asellum, ravit
quisita

Thomas

viv.tnn

chantatis

muneva ad mona^^-

non tevium convebevet ^^

habebat '^ Ceivus

rtuleraVM,admirantibusconviv.soslendeie modo salvas integvasque et


\\<,',eV'

in-

easnon

l;;s

nmli Uberas et immunes, igms uuquam etiamnevesUgium qu.de.n uUum Quapropter cun. tanto luisse conspexere. qnodam -, atton.t. conmiraculo, veluti stupore coqun.am mes,qu.que aderant, jusso- in Joan.us pv; npr^dictiD. ed.veThoma, bortatu - obson.a nob.hsccepissent gustassentque dere m..im.coqui,sanct.ssmnThoma3, secu.idum .lUus obed.entv^ ;4culunl quod e sanctissim^ .psas pruvenerat,cognovere.Nam carnes virtute speciei,uti diximus, simul

ommsque

vevum

p,'ompt,ssime Chvisti sevvi itaque impe.-ata pev agros, villa ac fveno ac urus, e cUtella

tTn

"

agi,sarcinulisquej uvbes ac loca omnia mannon secus ac ccu, a Frntribus oneravi, a.quissime tole.^ba animal,

op

ida,

suetiss.mumque
nee prius
ita

Fratvibus

unquam

sevv.ve destit.t,

nmm

^T Id h.c,
fidelissimus

*\ a vivis discessisset

^oma^ quo tempore P^'^-prudens hunc Chr.sti sevvus et


inhabitare

,r^^^
.

r-

ipsum

" locum 1^^^ quadam, dum Fvatres


Scarlinum

sacras

^^

r^^

ccepit

natur^

dilYe.-entis et

omnes

elexitas, in iisdem vasis

eodemque tem-

igniqueappositas, non aliter nore simul injectas sapores ac pi-opvios .n sua singulas singulos qunUtate consei-vasse, ac propriaque natura et olUs decoct^ si.in-ula.sigiUatimin snigulis

constiante fores tempH laudes canerent, lupus ululatu ca^tehovrendo atque- longo tit adeoque Fvatres ipsos psalsui genevis convocabat.ut

ro;
;

vehemente,^^^^^^^^^^ ntes impedi,-et turbai-etque lupx doisum hu Thomas foras egressus, ipsius eidemque ut taceret n c

merosque manu

caedit,

duobus ape.-t.ssifuissent.degusta.-unt. Quibus refect.onem miracuUs,ma.iorem certe anim.


tnis

- ,mpe.-av.t. AdmiTivinas laudes interturharet ^ Ubi primum lupus pv^ceprabile certe dictu continuo se vepvessit ac
!

corpovis acceperunt, lauac voluptntem quani Deum in sanct.s suis. dantes atque benedicentes
videvi debet.si

tum Thomae

audivit,

Eiparent
aves
luie.
et bel

33 Qua.-e nemini mirum noctuque ad aUiss.mun. omnmm viv optimus die atque pra^cipue virtutum gradum, obedientia^ contenderit, ob idque pervenire
hun.iUtatis,

cum bic

pe,-soW,stacuit.donecFvatresmatutini laudes F quot Frat,'es ,U,c Quibus peractis, tot lup, sent. his apparuere. Gumquc unus ex

erant

acceptus fuent, hunc Deo tam cbarus tamque maximus ita de.nde pr.stiipsum Deus optimus
nae innocentia.^ ter

qunm

initiop.nmus
ei

"

pater nos-

^', subito manugerens forasque Fratribus crucem ligneam constituerat ^\ c^tens egvessus, uti Thomas subcientibus, sicque pra.i,-etseptem psalmos procederent.ipsi quoque lup bini Frati-esovdine ut alternatim miscuerunt, ^emini sese Fratribus pnr alp,-ocederet ", ^^

Adamhabuit.rest.tuent,ut

formidolosa^

dum
pari

par

non secus avesacbelluie erudelissim-^queferaa, animalia, parerent obtemac^mansuetissima quemadmodum rebus a se


perarentque omnino, declaravit.Nam cum hic .pse gestis apertissime
to Rocbie Montis
''
^

terum

ab eo(iue sagitt^ jactu post monasterium sitam


distantem, pervenere " suber quEedam area
'terat
:

quamdam, numero serieque euntes,aream=^


in

unum Fvatrum luporum " sequevetur,

sicque vicssim

qua

quidem media

sancti Joami.s cognomenvir Dei monasterium

admodum

procera consti-

Plani Apvutiiincolevet " p, '\ in horto deambulans, ac diequadam, uti fit


1

pandens, ,n quorum ^% in ramos tres sese cruces affixerat ad singulis Thomas singulas
,

ac tantum C.

rediitque

C-

subsUtens C.

puntateC

ac accueatur

B.-^om.A,
B.-
'^

quamdiu

quem A.

l manus C

B _ " que

tc conjectura. -

om.

mlargu.t B.

'^

cum

C.

add.

osteod>

A.'

'^

jussit

A.-- " om.

'^iuoddHm C. iu quo A, inquam - om.C. > ca.piBset gustassetque A, B.*

C-

_ M oi C. - om. C. - bochse Monti C.-^ inco fuit B. ^ quadam C. ^ puntatcm B, laret C

- jussu C. - ^l"""^"'" ^"

C.-

- Hmt C - ne C ^ qu^ A. - ^Mpso add.C. - ^ P';f^f "^,^' ^^' _ - habebant A. 0. A, C - ^ convel.cretui- A. C " Scarlini S C.^^orn B - ac B cessisset B, C - .mnc - inturbaret C - d.cere A. - et B. consueiat C - convenerat C aDnarueiunt I - e? C- - p, ocederent C - - lap. alt. B.- ^ arcam arcaC ^ constituerat 5, C. Q^
^3
^'

*7

51

^*

ii.

57

ejusque

DIR TRIGF.SIMA. PRIM\ OCTOBmS.


ncccssayin
stlppeditnl.

883

Tbomas, vir probatissiinus provinciu: Sancli AngeU aUquando pni^fectus esset, e ' loco cognomento Tesad monasterium sa ' d discedens *, ... .....O.V...V..,. noniine Guas43
Ail ha-c

cum

bic

'

ipso

liariUite, niliil attinet prxHlicarc.

Nam

singula ci
in

verba, singulse sentenliyc evant

mente, nuUa

in

nuUus dolus vcrbis ejus faUacia, nuUa


:

CETRO *"J^"^ M.MORGLLO.

in

corde siniulatio,

nuUum

in

agendis

rebus nisi

tae'proiecturus,'comes ejus ac Frater,


lungi lUllJ^I
itineris IIIIILI ir>
l.iuun; labore
,

cum
.

"

summtcjustitiic, ajquitatis, modestiie.tempcranli;e,bonestatis, prudentia^

tum iiiiii
-

uiLiiviim diuturni

jejunii JCJUnU
:n
<

ommumiue vu-tutum

inedia

debiUtalus uc fractus, jam vita defin 1 a rni T?.<n Tbomas conspicatus Fracero coeperat. Quod tritiue *suo liumanissimo compassus, actutum divinum auxiUum, uti sibi in tarita reruni inopia
: I,
.

rufulgebat indicium.

**

ANNOTATA.
Comment. prieo., nitm. 14. Hxoic Lazi/aam^qHiah Arluro a Monnsterio Laa Cfr.
dislaus (licifur, ita desifjnat Waddiii(jus(\) Lanceslaum, Hungarum regio sanguine natu.n.

necessitateque

'

succurreret, magnis precibus statim juvenis quidam

impetravit. Qunpropter

formusissimus*', vel angelus Bei' polius bum.ina '" vasfigura vestitus, panem unumatque aqua;

cuKnn secum deferens,

praisto iUic alYuit, eaque

Tboniiedeprccanti" on'erens continuo disparuit; tutnque '- ex eo panc parum aUquid et vascuUun ipsum in memoriam tanti miracuU devotissime
reliquias, reservavit, eaque veluti sanctissimas /'per'^ 00 vesperi coMiobium Montis-Uisi
/

Sfxvorini
Anf/liie

autem vuH emn

esse e regia

domo

{'2).

cum

ijua^i

initu

venisset.m sacrario ipsius loci coUocavit. 4i Quare hinc apertissime videre Ucet

obiU anb Frater Benedictus Florenlinus ceneratione se)-no lii:^. Fjus corpus marjna conceniu S. Salv(Uoris Floren-

Deum

V(dum fml (ia;(3). De

in

co di.ril

Arturus

in Marlyrologio

cHiu servis suis pacto.

optimum maximum

dilectis suis ac

'*

carisubi-

providere que locorum ac gentium tempestive eo spequemquam nec


rectetiue consulere,
'^^

Franciscano, ad diem sic narrat c Dcferendus crat panis,


dingus, eremita^ tum Peregrinum
in

6 scptemhrisi}).

Wad- K
Sanc-

nivibus

Wimm

iuter

unquam rantem faUi optaverint semperexsedlongc plurius ciuam oUm D. Francisco, amantissimo
,

'Mrustrarive

'^

paU

pleri.

Quod cum

poUicitus esset, atque iiddissimo ipsius servo.


id

modo pactum Ulud ventibus uberrime pr^estat, 'servent, quod " perpetux
ac faxUis castissime

ipsum quotidie Fratribus ejus

pie

beate vi-

Cutilianum fanies.-L-nti (o). Aprutiociteriore, vutgo dTessa,oppirfm millihus passuum Atessa diclum,distat dccem ciixtx anum lUH, ex a mariAdrifdicoi^^). Ihi Patns N.cola. ab commissione venerabiUs Fratris
ct

Osmo, solerter Frater

laicus

Thomassuccms a

paupertatisamanda;Franciscus,virbeatissimus, - princeps, cum Cbristo Jesu eorum Pater ac constanter. Nam sanctissime inivit servavitque Christi niiles Franciscique T omas ipse, verus

Aspra; Floreutia.conventu.n SanctieMariteValUs p.-ovmet n.irif.ce prope Atbyssam construxU, h rfincisampUav.t. Hiec in Uicrolofjio

ciam

quoad v.xU, inv.ulate successor, ineo ipso,


""

pu-

B. Tlioinii*-

verbo
et

ejJCDipio

fratrcs suos
Uocei.

de paupertate ipsa, virtutibus sermoneni ,uemadmodun. de c.t.ns spuitus tanta vi anuni ae abebat ad Fratrcs, rerum omnium voluntaria cord.sque ardore de ejus oratio loquebatur, ut omnis drsnicentia divnn Sp.ritus fornace ve u tex arderLsima .ta perora.et
45' Quocirca si

r,uem

^'^

de Vallala (7). Quum cano scripsd Thomas FraiiccUos impugnaluvidelicei B. Tbomas, venissctet parvum sarus, in illum tractum in media sylm celtum, nuncupatum Cona, vidisscl, it)h Asperx prope Atessam
Vallis

famdecpiscopo ei Atcssanis mUficandum curaid l8). rentihus, convenium


Quercun. ramis eonfcccrant.

suhsidia confe--

consirueha. iTsecum sociis, dum ccenohium tugurio, quofsub ilrZnoclabat in ligneo Hanc

nucrcus

videi-etur. ce to promi

Nam dum

ardebant " ota ipsius facies incendebatur, .deo .nflammabatur, ut mhU Frah P^*^^!;"*;'" ocuU, nrosnectus totus .,,,pe" divini an.o.'is

\f!Lni ut reUgiosum monumentum t::Znt\sc(l^incendiopcriUc.eunteanno


^"TMonasterium Guasla aut
Vaslo. scu lUs- ^

deinccpH

''''''''TT-Tun^'

quidem

"'r%t e^ese'""connV^^^^^ eodem igne sese


rhomamvei
f
,

quoque - -rabiUter
ipsi
,

t^lTlpuiia

urbis, fuit

conditum anno
de Canta-

,,

eumdem
comi-

''fclnvcntusMoniis-msi in valle Senc.-^^^^^ ,l'rpo;/.a S. Bernardino

^at. Quanta

ve.-o

Zprocnl

ab oppido

Mo.-ono .

AputiO

cilerioresilitser(U{iO).

oUocut.on.bus, quotid.an.s co ,n nuoUdianis prudcns, quamque V^^"^'^^^ sern.une ^c Uistus in

quam

eautus in

eastus,quam

"^

quam
omni
atque.

"^

rtuis

i9

1"' B.quosjamC.-^ spm

castissimi C.

-"
*"''"

Y^-.

om C. " '1"""^*' _ ia, _ .,MU U.


*'
(..

.^

6 9

om.

C.

n.

'

ncccss.tatiqu^ A-

o,n.

..cunuiucco^c/.

'"f;"-% - ;;;-iq,e

_..

fl.

^^^^^^,,^^t\ A. '^ v^ -''' ,,.c. > patUur B.

26

(lueui

D.

_;_ ^9

confragaie A.cm.tian-

-in

(2)

Storia delle gcsta

n) Aun. Min-.tom.Xl.
227.^(4) Patr.
J,,.

V^J-^'

J^^ s,,.i, Rdig..


Giustimani.

'^/ 'J.^^

Dmonano

DE
882

D.

THOMA FLORENTINO.
b longa ,od,a v,c rogassent", invoniront, itaque v,,,,m caqusson ,a,^guero" corpore aencoroque cl,ar,tat,s ut pro divin,e paupcrem tandom,
,

"""'

ail.Bc.ntK,n>

',

posuoiai sedulilatcn oper,-,m,^ue


ta

evehero posse ' )ud.caret tes c.-,possedas ac tantocue cosa,o ,4ue era, animi pruden.ia, co,po na.ura providonfa, u. 'luoscumque

Se
ri.c

l.un,an,s. paululum sibi panis iribuoret, ipse ogenus jan. v,r sime rogarunt. Quibus cun,

U^us

ubocilles ,pse i.elUgoro.

valo.ud,e opportunopro corpqris

^^^^'^"^^T^ >\n
"^^^
pra; ,p,o v,ta, at,,uc

volens ,,apio.issue consuleret.

ue

alondam runus,iuisciue s,bi ad su,e,'e ' necessaria ri.c sus.entandam


.,

nec n.n,U,a ^ua ^;dissot, seque cun. univcrsa Thomas, v D ', rapisvesci, sohs herbis ac " suam peto,-o., visurus s, qmd ,>an,s arcam
tritici,

'" ,;ons,bus vol ampl.usdomi fu,so J^ ec frgm 'lu.cquam


'

--

uti
i,

et

imporav,t
ride,-et,

'.

Nam

longo it.nor.s labore

,.

3<)

r;r

""

Hos,,e
:.i

Z^:,

-e

s.ud,os,ss,mo humilUmos ' esse coram Deo optimo maxmm

rS^ialporimus,aitSedcum>vana

uti

unus ox

l.,s

dem aUquaudo

=':^dr.n,So;:;;,,^.m..e;s.psos
ciu,d.iu.d

post longas panana.n victus, a,-cam ipsa.n c mn,isoratione cum pr.mun, esn,, inspecturus adiit quam usquo s,mm ,'ane ,-olortan, ad
;

qu. adorant, ,.,d.vini Thoma. preces

set

oa,mue

co.;spe,.issot,icredibiU-tatitia
osse b uiles sorvos omDoo, bonorum sent id omo soU e-i
'

stuporoquo

'

Z
li

judicarent, et

simul alToctus

:Z^:^H::;mos,ne.,.v,d,a^r,,.on^ce,nm S nuUo sese boo, "" '^; ,,iissi,o rolor.-et,


sed

omi"

ex,s.,.aro,it poena d.gnos

utquo

caduromnia'ac cunc.a mortaUa


ad pauper.ate,.

aosp.ce,-en.

spo, voluti cast,ss,n,a,

am

.accu,Venite visun,, ven.te, exclamaingont, voce ' quuiso, omnes ", rile rc, 0omnes subito accurrissont, vit Quo cum Ueo, ro,-m com,oti, s,mo vitate ac miraculo sum.as gra.,as cond,tori ac domio, omium coex oa o..,. cerc, ,s habueruut. Sed Thomas, ,,rmsquan,tanduostantumpanes.accipie,.s, ,a pojmlocaipsa atquo vjc.nos u,n ,,raculum ,.or ,de ,n-ofoctus, celerri,e
;

losvulgarotur",quam

batur.

Etnuoniam

vu-tutum ,.' raut, proptorea

tumque - cultores ex odera.r,cis fideUssim. Dous, justissimus rormn


'

tantic

^
-

Rotnam versus

itr aggreditur.

modo ^-P-'"- P ; sum..eque iopia= n.iro Nam ut de d.M,s


quo.idie. snexit prospicitque

u.

,.ocess.tat.bu^ Lor...tor e. custos, eorun.

defice.en ""J jan. ined.i spu-.lu venisBent . unde tantam esumm T omas ac soeius, neo invenirent, q-^"^^'^ '^f.unen.que sedarent preces vu charitatis munera, ad

CumqueaUa

die,

antequ.m

in urbe;. per-

.u.p.o-

pm

tmiquisisset

d" conversus,
tam
intuetur.

in

januam eujusdam domus


pulsasset nec

apet--

;rbs.di^s a

Doo optimo maKno


puuca

Frat,-.bus .ps.s

Quam cum

uUus

mirabiUtor allatis

Xamus-,
Tbom"
Cum
tpe
ipsi,

qu^odam de wU,s modo d,cemus, qu^ eatantum

dum

a,vin,tus oveera. in viv,s,

Fratn Benehominum UUs respanderet,Thomas conservo ejus soeio atque cUcto Florentino b, imperat. Qui cum m.Kle
uti

""oQuaro

Scarlino vir discesserat aliquando

domum .ngrediatur sealas ascendis.et, domum ipsam ingressus adhuc Ulic jacebat m cunjs intans quidam, qm
", caput extuUt ped.bus manibusque dejunctis

obvotmia-

*,^"f' , inomas, sact,ss,mus Tbomas

...jl--'"""

protoc.urus. Quo .empore

Calabriam necessar,o i ^ " Et,u a umversa t-t,.,-ii

summa annonoi
rabat
;

char,.a.e ingont,que
"'

fame

labo^

cumque

opp,d; tran;,ret,

comitem co,unctum saluta.um no um mu,ficenvir humauiss.mus adiit. Quom comos


bonevolotitiaquo

Sancto; Floia^ in.er oundum ipsius oppjd. s b^

quisnam domum visurus fortassis Cumque injussu ingressusesset. dominoberique fiU^* ubed.entuc, Frater ipsum conspexisset
:

mreqms.to

arcam iUam panariam


ac socio
viteu

Que
sine

cum

necessaria accep.sset,non Fratev ex ore infant.s


*'

pete, inquit, ex eaque t.bi confidenter sume. d

,mprimis cum , issimusque, ^ boor,r,ceexcepisset,ratusThomam 00 " mane prandmm sat,s op,parum secum esse pransurum, paupe,jussit. At Thomas, ac luutum apparari "amator atque P'-fe^^'"-' tatis ardentissimus quantaque conditione ac s.atu,
siderata sua; vi.a.

Ubo.,ss,me a^quo

re. magna insoUta; accipiens, ad Tbomam ipsum duos solummodo ex

a<UiUratione, panes

^,

confestim rediU,
infantulo
inter

eique quod sibi m.racuh


enav.'arc

acciderit,
*" lceti

eundum

ccrpit. Cumque admodum de tam magno

etegestate populi per rerum inopia

,d to,po-

subsidio inter sese divino iUo admirabiUque quidam, pra^stant. commentarentur, en juvenis
corpor.s

,mris promerentur, qu,dem attmsed ne eos pleri non modo noluit,


dolicatis obsoni,s ac cibis
' esse duxit. gere sibi fas a peuar,o " duobus 41 Itaque clam comite suscopUs, ej tan.ump^anibus pos.ul.a.is atque d,scess,t, contentus hospite

.laho

^:;rC-

^ obviam, eosque forma ", fit iUis paulo a.Ue .Uis quos pa,'em unum, ex duobus accepe.-at, Benedictus monitu .nfantis Frater eum se ad beremitam quemnetit ct rogat. Nam servum, in Alpibus supra dam, verum Gbristi idque nivibus obsessum c, ob

Lucensemagrum
accepto,

vestisio insalutato solo et aqua. potu, in ipsa die eo cibo

una cum

conservo.Sicquo cum possuo comite Christ,que in.pai,iecessaria amoro De, tridiequi ejus v,ta; , quamvis plur,mos "
tiret

dicebat. Quo paiie fame pereuntem,laturum esse evanmt continuo ab eo.-um ocuUs

quippequinonhumanus, sed
lestis ei'at.

d.vi.ius, sed ccc-

nuUum hominom

' quoB C. B. < l'"""''^;''^' '" A. substontandam B. daudan, ' aderent C. ' nihil - ^..ame.^snt m,.B. > m J3. " ..uHo- ommc... A.. mh.lHueA, B. _'.. f.'='"1'"= -*.u duci B. -"avidissimo add. C. fldehs" Balut,s A. '-'tantaque C. i^ quam A.
,

,uc

oM.

'

posset C.

<

suljekn.

'

" -

- " pconurio C. - ^ est C. - ^Mmi.araret. B. fas s. C. _'^ h;n.inum l C. - - rogasset coaa. --- lan...orc C _ 33 et C. - = ar. uti B. - '' summam B, - ^ mcnairabili

"'
A

->
^

si,ne C. -

'

n fama

C.

referemusC.- tamen A,C.

-"

ena.na C.

J*^

- ac cun-ite, cunntc H. _ - c.lens co^a.^ vu .--t !:L " disjunctis B.- Mu U. C - nervenisset codd,- "eumdem 5. C. - iutenessc C

que om. B. - omnl om. C.


="

*'

msoliia B.

*'

" eumdem

C.

ct C.

om. B.

HamaA,B.-"itA.-^illiusC.

^^

DIK TUIGESIMA PRIMA OGTOBRIS.


ticcessaria

883

43

Ail baec

cum

liic

'

ipse Thonias, vir pvo-

liaritatc, nihil attinet pra>dica.'e.

Nam

singula

ei

snppeditat,

batissiinus

pvovincia:
esset, e

Sancti
*

Angeli

aliquan-

vevba, singu\;e.sententitc evant

nuUus dolus in

AUCTORB PETRO
M.MOltKl.1.0.

do pvajfcctus

cosnomento Tessa ^ d discedcns *, ad monasterium nominc Guas^ ta e profccturus, comes ejus ac Fvatcr, cum
loco

mente, nuUa

In

verbis cjus

faUacia,

nuUa

in

covde simulatio,

nuUum

in agendis

rebus nisi

summiejustitiie, a^quitatis, modesti;e,tompevanti;c,honestatis, prudentiie

longi

itincris

labore
ac

tum
fvactus,

diuturni

jejunii
dcfi-

omniumque viitutum

inedia

debilitatus

jam

vita

vefulgebat iudicium.

cerc cfrperat. Quod " Thomas conspicatus Fratrique suo humanisslme compassus, actulum

divinum

auxiliuin, uti sibi in tanta


'

revum inopia

ANNOTATA.
a
'.'/).

necossitateque

succurveret, magnis pvecibus statim juvenis quidam

impctvavit. Quapropter

fovmusissinius^ vel angelus Dei^ potius humana figuva vestitus, panem unum atque aqua^ '" vasculuin secum defevens, pvtesto illic alVuit, caque Thonia;deprecanti " olYcrens continuodisparuit;

Comment. prxv., num.

i.

Hitnc

Lazilauni,

Va(lui ah Ariuro a Monnslerio dislaus dicitur, ita designat \Vaddinfjus{\): LaucesUium, Hungarumregio sanguine ..atum.

tumque '^ ex eo pane parum aliquid et vasculum ipsum in memoriam tanti mivaculi devotissime
reservavit, caque veluti sanctissimasreliquias,
t

Savorini autem vuU

eum

csse e regia

domo

Anglix

(i).

cum

'^

eo vesperi ca-nobium Moiitis-Risi /"pev-

quitii 1''*^

venisset, in sacrario ipsius loci collocavit. 44 Quare hinc apevtissime videre licet

anb Frater Benedictus Florentinus obiit corpiis magna veneratione s*no \Vt'i- Ejus in conventu S. Salvaloris Floren-

vatum

fait

Deum

(ia;(3).

cwn
sfiis

servis

optimum maximuin

dilectis suis ac

"

caris ubi-

Franciscano.

pacio.

providerc que locorum ac gentium tempestive

rectequc consulere, nec

quemquam
'

in eo spe-

Ariw^s in Martyrotogio addiem G septembris {'t). narrat Wad- ^ c Dc/erendus erai panis, sic Mpium intLM- Sancc;m(7w,v,evemita;innivibus
De
eo dixit

rantcm
pleri.

umjuam sed longe plurius quam


falli
''

frustravive

"

pati

'

tum Pevegrinum

et Cutilianuin

lamesr.-nti (5).

optavevint sempcvex-

Quod cum

atque liLlelissimo pie beate viidipsum quotidieFratvibusejus dlud prccstat, modo pactum ventibus uberrime
ac fcpdus castissime ' Franciscus,virbeat.ssimus, paupertatis amandoi Christo Jesu ac princeps, cum eorum Pater constanter. Nam sanctissime inivit servavitque miles Franciscique Thomas ipse. verus Christi
servent, quod

olim D. Francisco, amantissimo ipsius servo, poUicitus esset,

culgo dTcssa.oppic/nm in Apruiiociteriore, deccm mi/lihns passuum Atcssa dictum^disfat civca anum lUS, ex a mariAdriatico{Cy). Ihl Nicohu ab vene.-abilis Fvatvis Palr.s

"

perpetua.^

commissione Thomassuccius a Osmo, solerter Frater hiicus Maviu:Yallis AspvLC Florentla, convenlum Sancl;c
mirifice pvovinprope Athyssara construxit. et Micrologio Franasciain ampUavit. HcTC Vallaia {1). QH"t cano scripsit Thomas de

videlicei B.

quoad vixit, inviolate peisuccessor, ineo ipso,


^=

Thomas, Fraticellos impugrmtU' venissetet parvum sarus in illum tractum syli'a nuncupatum Cona, in media
celtum,
Vallis Asperfe prope

de paupevtate ipsa, ""/rQuocirca si quem H. Tlioitiiis ca.ter.s virtutibus,sevmonem qucmadmodum de verbo vi anim. ac spintus ct excntplu labebat a.i Fratres, tanta l-',atrcs sucs de voluntar.a rerum ommum cordisque ardore docel. ut omn.s ejus oratio despicentia loquebatur, d.vm. Spn-.tus tornace ve u i ex ardentissnna
.ta perovavet videretur. Nam dum ce to promi incendebatur, ardebant " tota ipsius facies adeo
_

Atessam

vidisset.

iht,

favenleepiscopo
rentihus,

ei Ate.'^sanis

siMia con^

curavdi^). conventum xdificandum camohium construehaIpse c^msociis,dum tugurw, quodsub tur,pernoclaba( in iigneo qnrcus ramis confecerant. (i'^^'--'-"^^

monumentum deinceps Atcssaniut veligiosum anno incendio pertd exeunte


hahucrunt;sed

inflammabatur, ut n.hd F.aOCUU, Fiu^t oculi prospectus ,__,a5 j;,r;,ii .imnns totUS " divini amoris totus quin igne tres veverentur ^ nuidem ipsi quoque . t n.iin

^"TMonasterium Gnasia aui

Vaslo, seu His- y

i^Jl

Apulia urbis,

fuit

conditum anno

'T

trsese

" conn'grare " mirabm.er

''ft^^rentusMontis-msiinM

Thomam

ipsa p.-a.>stare vulebant, vl vel aniplius re i

t^

vero comi-

Senensi dualus lappa,posiea S. Bernardino Morono .n Ap>uUo nonprocul ab oppido


citerioresitu3erai{iO).

:; ^i

nuan. ianis coIlocut.on,bus,

-utus

castus,quam ^''^ P"^'"'

^^r"r.S=
i

"^^

f,,,iUs

atque

eat.ue.mi.
'

euni C.
li,

castissimi C.

- qu^n.
spu
*'

A A.

-^

ii

ntn o^^

hivc

,,. C.

C ^

ct t
'

>'-

ncccss.tatH,u^ A.

foimosissime
^^^^_,^^^^.

B.fluosjauiC_->.lueui B.

C ^

" (luando _ {^^^


.,

,,,

W'*^ -^-

cuatVai.^,fratja.-e .1.

,....-.

.xfe

(0)

Giustimani,

D./..onano

[7,.\l.udBurtolelti.lV

884
AliCTOBB

DE

D.

THOMA FLOnENTINO.
48

Cum

quis vero ad

eum

PETRO
M. MOBBI.t.0.

nem ingressurus, nuturam-

CAPUT SEXTUM. B. Thonise


ditos.

caritas
in

crga

subIn-

Fidcs

Deiim.

transgens saxuni miraculo


fert.

mores, diUcentissime perpendebat Spiritus iUustrat.one denier. eumque pro divini continebat, acmonitu,vel in humiUtate babitus gradu aUius proReUgionis vel aUquo virlutis laicorum ordine, au in movebut hoc est, aut in atque dignitate'" profiten numero sacerdotum
;

ejus P^^'"^" J^^ statum corporis quaUtatem ac deindc pruexaminabat.iuc

b^
qui

-;,^,^

^~
B Thomas
ta,c

,.

utUur

diceQu.d de ardentissima hujus vm chantate Uone ten ), Quin> si qu.s ex Fvutnbus alK,ua consilium et
^.g^tu3
-^^^

,a

hunc

contugiebat,

.,F><,-,

petiturus, tanta

cum

lioneque excipiebat, tam pater tam paterae monebat, ut adamare, an,icusam,cun,dil,geie fraterH,-atrem

'"; frate.-ne adl,o,-U,batm, flbum ge sse

b'i"'';"""

"^'

omnibus agebat, imperabat: hocque de his a ejus pra^ceptis ac regu eius ReUgione sub vita cupiebant. Quoque sanctissime vivere proficerent, hos recta plurimum spirituaU ac generestudiosissimeexercebat. inomni virtutum " quiad eum confusi quem ex his Quamobrem, nobiUtatem geneu. ob giebant eidem parituri, ad fastu.u^g odoctrini^ magnitudmem, vel ob cerneret, hunc- ueriamque propensum esse atque gradu col oprimendo in " laicorum statu ipsa vntutum quo magis in humiUtale,

cabat,

quam'pr,us totumcon ovideretur; nec eum remedia salutaua tum a se cMmittebat, eidem Sylvam pete, fll, m. pra;bensh,sceverb,s .
:

omniura radice ac matre.

firraissiraa profession.s

ad bene bcasuu.funaaraenta jaceret, indeque

teque vivendum majorem in

modum

proflceret

solitud,nem

vel

aUquam ama, ,b,que speUmcam abdiUssimum mgressus, te quem locum


:

Quod

si

quem aUum jam

satis, ets. id

nunquam

satis esse potest, in

acriter flagella ac c.d,to

nan,

""Uus unquam

Fratrum asellus piger ac perrexit unquam, quam onus nec tam cito recta Quare cum Tte dom,n, ac stimulis agitatus. .tum omn.um clterisomnibussuis Fratr,bus,

segn,s recte

de^ex.t

que esse firmatura-^ r.te proraovehat, dotud.gnitatem vel clericatus Fratres suos om; sicque uti paulo ante dicebam studebat. nes exercere probareque
49 Et
:

humiUtate cordis patient.aintue.-etur, hunc ad sacer-

un^^^ e.-at in Deum, rerura J^erant at fide quanta spiritualem deco,-em muntamque maxime in se ipso, ac pat.-era Tanta certe niura conditorem innoceUss,me studcet, cum factutaraque"arduum dit,amque servare firma, utnihil tam dimcUe g'-'-^^ PO"primum, precibus a Deo Fratribus ipsis, tum sibnnet et-esset, quod non se plagavideretur vigiUarum, orat,onum dns jejuniorum, posse confideret. Idque quovel facile irapetrare major. studio, bi imposuit. Nihilqne aliud ruraque' sententia confirraabat, qui tidie Christi Jesu seduUtate consequ., sinaopera d.ligentia atque cura! tantum fidei habue.-imus^,inquit,quantu.r. suos car.ss.mosquam jocundissimos Fratres dixerimusque monti alicui pis est granum, pertecta absolutaque v.rtute confestim ]usfllios in omni que Discede istinc eoque concede, Fratres ipsos omLservare n,tebatur; ob idque Quapropter, cum b. AngeU sis parebit="nostris.B malorum fom,tem otium, nes perniciosissimum pru^fectus- esset, in eaque provinci^vicarius pestem, ass,due tugere Religioncm suam non secus ac tete.-rimam monasteriura quoddam in atque paupertatem vero miUiaevita,-eque docebat ascivisset,quod"aboppido Montis-Risi v.rtutis omn,s sanclabores assiduasque preces, ^^ vel amplius abest, ob idque Fratribus rio complecti. ssimas custodes, avidissime conquirentibus, propter lococharitatis munera
! :

hxc quidem

charitatis

opera ips.us .v^,

tu.nv.fectioni cmsutenSy

f'\"f, \"^; vei cog,tationibus mos honestissimis semper


,

47

Quapropter vel eorum

rura

occuparicorporautiUimis" laboribus exerceri

quandoque plures Fratres que volebat. Itaque si necessario conven,rent, ad aliqu,d agendum etcuratoresomnes.quos offioiales (nara interdum " convooari" jubebat, et ,pse vocant, in ajstate laborabat,) unum scmper ex una'* suis manibus sanctissimum volumen aliquod,dum

mcommodo intervaUum, gravissimo esset proptereaque ^^ nonnulU ex summoque labori, osoresque laboFratribus, pigi-iores sciUcet " Thomas siepissime murmurarent, idque
rura
^

omnem semel accepisset, quo causam murmurationis abscinderet, ardentiss.mo modi


ejus-

iUico cxsurrexit ac fervore spiritus infiammatus, mecum in hortura par.tor dixit : Venite, quseso,

Fratribus corpus exercebant, perleca^teri rusticano opere eodemque tempore cor.ere jubebat, quo uno pasceretur, hic divinis ver-

Deum optimum omnes, ibique genibus positis dep.-ecabimur, maxiraum cunctaque potentem sublatum prope monasterium hinc
uti

ms

smiul

et

animus

sudoribus atque labore ; bis ac pr<eceptis, illud '^ praecipue sancti Joann.s CUdelectabalurque

hocipsum opuidum certo

in loco

ponat ac statuat.

- dicto 50 Cujus flagrantissm.o

eum

Fratres ,.^.M.n.

maci lectione a. incideret, non satis apertum legendo

Gum

lcctor in

- quem iocum
ei silentio

paruissent,3ussumagisquara-

prout iUi divinus Spiritus indicto ac ca^teris, quieaperiebat, sicque obscunssima diclabat, divmum iUustrabat, ut que loca adeo clarissime os ejus loqui apertissirae cense-

que in hortura cgressi pii, divmumThoincreduU parumque devoU ac veluti raehercule sanctissimum, mam virum Thomas, divim irridere cceperunt. Quod

fidc ducti,s.rauVesscnt, quidara ex his,

f^l^r

deUrum
erat,

studiosus, ut. pai cuUus atque honoris admodum

Spiritum per
retur ".

moleste ferens, ad eosque conversus,

a.t:

filu - ^ ciMomA C. quem B. -Mrati-em C. - " dedecorem C- queom C. xuei^fi.-^ nunquam C. - 8 imposuit - Huam om. C. " v.tareque C -- cogivo- " ulilissimis C. - letate C.
1

"

'<>

A. C. que C.-^ qi^e om. B. M habuerim A. C.


proficerent
33
30

tatibus B.
cari

C - '* unamA, C. - delectabatque - nconaereturA.- "'nomenB.-'^d.gmtatemC.*^ et C. lOhocwKM.-" ipsisC.-" et adil. C. '^ '

C-

^.B.

^ firmamentum C. - tonta- ut B, C. - a Dco o,n - patebit B. - profectus B. _ religione sua C. - ^ quo C. - ^ millano A. - ^ eamdem A. causa quod A.-^ similiter C. ^"* fragrantissimo A,C-

^'

''

*^*

Quid

'

DIE TUIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.

885
AUCTOHB PETRO M. UORItLO.

<

Quid cerlissima Christi Jesu promissa luditis, ob ininfideles homines pUneque insani Quid fidelitatem vestram, ne dixerim perfidiam ac pertinaciam, tam Deo facile solitumque fidelibus miraculum videre * indigni prorsus estis? Sed
"?

'

CAPUT SEPTIMUM.

B. Thomiie niissio in /Ethiopiam.


Caplivilas.

scitote
tatis

vos breve lantae istius vestrie increduli-

ros

'*

atque derisionis gravissimas poenas luitunam ita divina sententia, qua^ vos quam
Hisciuedictis, in

Eximia

lolerantiie
ct rcdi-

documenta. Liberatio
tus Florentiam.

celerrime comprehendet, statutum est atque de-

crelum.
iedici
^

r>

monasterium se rece*

pit, nec multo post oblocutores

illi

atque ma-

et derisores

omnes e

'^

vita miserabiliter

decesserunt.

OaMei-um quanta
Thomas cum
'

fuerit

animi patientia, quanta


tolerantia,

b.

Thomas

Cwnduobvs
sociis itigens

51 Ipse vero
fide

in

recta firmaque

laborum

et

incommodovum omnium

patientia
emtcuit,

atque vitie

sanctitate permansisset,dictum

saaiujntrans^^'''

^j^^j

evangelicum ^ de fide tantulo sinapis grano comparata ita esse verissime comprobavit.

Nam cum
{,

nis,

ante templum monasterii SanctiJoancognomento Montis Plani ^ b, provincije S. Bernardini Senensisc, saxum ingens natura de'" plateam sideret, idque aream, quam alio nomine

quanta denique longanimilate rerum sperandarum solidissimaque spe futurorum, vix ampUs". Nam initio simo volumine expUcari possel husreticos insuie " conversionis, quo tempore ". per nemora, sylvas sectari atque fugare ccepit diversas"quot" injurias, contumeantraque, Uas, opprobria,

vocant, plurimum impediret, ob idfjue Fratres conati essent, id seepius multis modis excidere igni acerrimoqueaceto, ferreis (nam multo sicpe

insuper et verbera pertulent a Gonventuales appellant '^ nemo Fratribus quos scribendo ', quamvis eloquentissimus,

unquam

ipsum francuneis " aliisque machinamenlis id atque disrumpere tentarunt^^); gere,discindere'^ est ut die quased ^* cum omnia frustra, factum

^' vero calamitatibus, narvare posset. Quantis afnictus fuent terumnis, vitie pericuUs, a Turcis '' suie a^tatis " tempore. mhil atnovissimo fere

tinet pva^dicare,

cum vel

ipsi lapides locupletis,

dam

cunctus populus Rochae, qui ducenti submovendum mines vel amplius erant, ad idem puucto quidem vehementissime laborarent, nec

ho-

simi

'*

sint

testes.

Nec his omnibus tamen

atque tormenquamvis gravissimis, cruciatibus unquam " perturbarique " potu.t


tis

commoveri

cum '5 propria sede dimovere possent. Quod e insano eorum Thomas \iv Dei animadvertisset, accitos " ad se labori desiderioque compassus.

sed

" simul et AnMartinum cognomento Bucinum saxum ipsibi caros, utrinque t^nium Blasium quoquomodo '^ poterant, appresum 'manibus " arundme, ipse vero a tergo sola
hendere jubet,

membra longo qua languida jam saxum sustentabat, pr^dictum que confectus per rupem sublevans, veluti levissimam pilam
^'

labore senio-

'' Job perinde ac aUer' patientissimus excelso, quu^que planeque ut erat animo invicto constantiss.me tolegravissima pro Christo Jesu tolerantissimus malorum Nam tamquam ravit Petrum apostoomnium Paulus Tharsensis, post ", nunquam facie neque lorum facile princeps eadem sempev an.m. vultu ipso mutari visus, sed constant.a.Quodque m.firmUute fu.t summaque
.

quamdam

ilUc

pvoximam faciUime devolverunt.


portento, cuncti
'

" certe fu.t, tanta cordis hum.l.tate adrabiUter ", ut ex ejus ore n.h.l versa cuncta sustinuit graquam summo Deo laudes et
aliud

Quo peracto admirabili


habuerunt
;

qui

audiretur.Quare pra.te tiarum act.ones proferri pe.-

unquam,

iUicaderantomnipotentiDeo summas
et h^Bc

gratias

missisquaiaConventuaUbus

et

h.eretic.s

de firmissima

fide ejus brevi

"ss:sUdehistantumqu.ab Tu.us
quosMoros non male vulgus
appellat. ac

". oratione perstrinximus

^'S^mqreTurFrater

vir Albertus Sartianus

ANNOTATA.
S. Joannis Climaci a Ot>era illa

sa^tu^ac

doctus. ab Eugenio

summo ponUHc

aajt.o.

primo

ecc

cJannL nU, aJ>

Angelo deC.ngulo. M^notate

rita.etdeincepsabaUismuUis{\)"" "--t, et aemvci^''

imperaiorem ip^"-" imperatorem ipsum,

-e

regem -

q^

uM_

una cumCiEit=u=u.= ^..-^ .rthiopiam U-ansu-et

Pennensi (2).
qui B, obluctores A.- ^ ^^f''%-^^^ %. - riaui 8 Evanficlium A. r* n
1

C qiiam r --

V niir. B.
^

_
II

-^ niinas lucturos A. ^ q^ _t p,te.

,.,,_..ppeU.A.-i.^--^
tuales

;rant^o- C.
J
,t.i

'

olim C.

cuplenUssumfi.-^
que
U-i).
.

cumeis A.
->5

C
18

a B.

iB'iUudC. iUud C.

C. laudes et add.
*6

n Buccinum _ n,v,-inimi " '"="* Wsolo A.-" -'VoromodoC. - ^ r _ peistrinxerim B.


"'="-

B, B. C.
tara C.

"
-

0-.

-"

ut

C.

a""^ pnnc.pem A, B.

^^

J^

^ ^^^,, , - - pro
pat.entiss.me A.

admii-abiliter B,
^oy
^^^

C. sust. adversa

_ ,,

C-

potest

B.

om.C.-*'

Babiloni (.

^^^J^^ cceperitA,
.

^^ ^ B-

diversa C.

Ac srriDtoribus Ecclesia3

logia

Gr^ca.

\XXVU1.
(2, \)

.'^^'^1

Coisliana.
col. 0.5,

306 pag. ^JJ- et seq.

Cfr.

Montfaucon. Bibboth. Gonzaga.de origme

;:g:"'s!S;n!;crSli-

...^ Mig-, Patro.

Seraph.Rehg..P'^rt.ll.pag.4l^-

^^^^

DE
88G

B.

THOMA FLOUENTINO.

Consla solvens vide.-otr,ex .Egyplo e,-e AUCTORE T..n...s' c .n m^u-e flpolim evertm.v, ,,uo per PETRO indeMn.Etl,iopian>,ete. ea M.MORELLO. Pe^ian.

::.,smaclnamentisatq.,e.a,..
a Twcis capitur sctd

--:---

-:::s:u:;^^-vSs.,namat,^

r^a
tribus ad

-,T,,o,,,am.nnaoum^pontific.s

mandatum

nnple..d.5 cu

ndem, pro qua vel sanctissimam chvislianam se.nper e,-an,, nunqnam sese nor a ."issimi animose -^I'-" ^;--;'. ab g tnvos esse f. bellu, " ierinos " eovum mores ac h-ecque

-vita
r.n (~inihiis o/ (jmiHis.

^--"~"*"--"^."..
vei'bis vciM

magiia n>i D ^,_

i"-"-

'

irnnptu

inuocen- omncs

lui--

Thoma,,. pra. cite,-.s coluntnv. Cumque .em.viderent, huncque, obu^to ac r.rmo esse .-em- ut non sat,s ap.e 'g:ndi prorsus ig,.an,, >nsut.a P animi segnit.e, non ex rati Md ex secus a. ,gna

.0,0. e

misellum, non nire hunc ipsum

:;:;.mn.aLp.umnuodd.m'Ov. K^-

.nntpnti barbanssimi

bommes

con-

^S:ir"lIopu,.,sa,ime^..nU

::^::r;;r'rr auxuiodest.t..,i,
::n:-siiEra.resso,ac.,e^
M

'^r^:^':^^
atque
itei

unOolor.bus, nunum ;uam"nomododoloris,sedne"c,ue.-,.om=e

sie cibo ac po.u sic ,n,ot <->"-!-

m...ab.l.te,

%u

-^''"^;^^:uJm^sFratri.

-^CSc::nI'-Consta..opo,i
rumy
,n

essent

^:r;

comtnuo "

"

piissimi

me.-catores qu.dam

r^h;^?::^::":::::--- -^:z^ lucluctuos,ss, a ,ac.r


s,devioque n,artyriiex

'.psumettreseiusFrat^
.-edemenon parva pecun.a

mLum'

laur.per cont.nentem s.cque fact. l.beri, vun ingress., mgvevsus iter sium Geo%.amue ,n 1 h.aincommod,standem aliquando n"s cum quadam s.'.e = ;. perveneruuf, ub. .nvbe : m " ba,-bavis capti, quinam essen opn"do vursus a irent et qu.d actu rquo mitterentur ", quo atque torquentu. tmpenosissime intev.-ogantur
,

a barbaris

^ canes '""' !^^\: vescientes, imn,undiss,m, 03'ipsa detnnct, cadaver in ea reUqucunt 'f.^ dies insepultu,n Pius complures vir., cum .psrns .ps. innocentissimi putvedine tu, ob meatque : davt hovvove oculos ,nsepulti nl snrii ac >' Fvatris, ante

valle mig.^avit

ad

Dom.nnm

Quod
.

- ^J^f

T' cX.

rS;:=^'s,grav,usam,.i,aChrisflde

^^^;:;:;*m"::.::"tquan,v,sintoie.,,

as vvio

Seqne^.non.h.lprop...i"smn.er.o.
eos .11. percepto, crudel.ssimi oruciant, obscuvoque Canissime nagellant ac v.x tantulo c.bo 'Teve misellos ,ncludunt, ubi quod cum iidem merca,asceban"-- ut vivevent cognov.ssen reUg,oneque ,signes p etate tam

mntur Quo

Cs
,,os
n,i

secundo non parvo pretio misera sewitule Uberant. "'

atque labore,

pr.,.U.s constantissima atque op^ uciatu, n,ll a ,ah li tandem dimoveri possent, ma voluntate sua bavbar, n.iraculis cvudeliss,m. v" ai^quando eoque,de,nde lere cbo sine auod - tamdiu nullo san,que cbo privati, incoU,,es ?ot diebus omni ext,^axo,-ut, couo vKissent ", hos e cistevna inc,usospau,obum,an,us trac

Cumque
te<-iio

sic

tandein

UCtia.Persiamversus

magna -,redempt., nonsine Thomas iter facerent


ab .Eth,otra-

mitta-equeUcere beatissimo Thoma. a e crp3runt.Nam

', ut,

d,e

,.

ab /Ethiopibus.

acsocii,

nibus
ru'.tu

i,

.Ethiopum- ugi^um mgress,, capiuntuv, stat,mque sis jam tevtio


in

posset, sibi ac socs ithtve evagavi rediturus ta,nen potestatem fecere -, si^u^us,

v,ct.m, q,.a.-

aTu.^c.s capti, prin.u.n tvact.,quo pro^thiopum regen, i s.ve domn.u.n

qua.n ,.aulo ant circerem, ubi sa.vius d.sto.-queutur. De.nde ad

" s,gu,o quoque vcspere. C.mn "arcerem comgvade.^etur " vita. necessa,-,a ue ita foras injuriis, ,mprob.ss.m,. pavaturus, su,-pe magnis
co ntume,.
co vitTis
s,

^s
^

quo legat,, aspeveventur^-euius causa et a .nt.e='. Cumque ad qua-s.ta ,ime disquiruntur ^th.opes, rat, hos apud ", ,de respondissent anc .-

d;.vfss.misque

turp.ss.m.s g.^avissimis calumi,s, vevbev.bus aneCus est

a tartavis.

summa.que lt anos magna. potent.u. quemadmodum magna; Banct.tat.s latis esse ,

eban, m.acerbiss.me " ^ue insanum s.pe dur.s plag.s d.sto.se duroqne inte.^dum adeo

Nam hunc

perinde ac stul.nm p ane-

sem.mortuus 'u";'',ut icarcerem^adsuos


'"59

magnis soUicitatio.nbus", c^"e e^^Tnt, ^os ipsos -, auvo - argentoque gernm" a^ margar".

Nec tamen ita male


am
('

tulit, afVectus permoleste

Uirc crc.

Tanaiis A, B, Tunaiis V.

nt.M.

B-^'

respondissot

Ucitation.bus B.
;(
li

A.B. -^^ et B. "'"^'ghant.s A. -^'"-C

- **pol4"

worti

C '^pi-omptissimiB.- "hosque/i.
"'"'
C.

" S^ - w quemdam B, _ jj^^^ C. ^ '^conresti.na ^.^m^Cr^^Z:;:^, >-B. A, ^l^ miUeretur Tvacia.n A, C Tnacia. - p.^l.ositi B. - penn.leque B. - A sive dom.nuin om C. -ceperunt C - legem r - - Deindc - d..iu.C. quo proficiscerentur add.
(-

ssim,

21 B

'-'

vidcbat C.

'

- del^ai.t C A. .imcrabillter B. - iU..m

C-

^'

''

^.r;,:;r"'-^Thm;i,:i'L";c...^t.n. - ce.'^ -;, C - ' c^rceic B. - ' gradiretur B, C. C.-- carcereS. ^^^ Simim A. f._"dis,r.xerut

t^aTti.

DIE TRIGESIMA. PUIMA OCTOBRIS.

87

A sed

animi,qua5i magnum quid priKmii reaSarucenis, ita ad socios exclnmavit: cepisset multo nieliora a Equidem, cnrissimi Fratves
leeto
' ,

mum subiturum esse

sicciue caput inclinans,

?,-._ 1 _ _ I ;m :v,.,^ r. rent ".signummanu dabat. Id illis^iuiibusne


i_
1

...
m

promptissime exclamaret" ut sibi collum amputaf.i_

ADCTOBE PKTRO
M. MORGLtO.

fa-

quam

vos hodie lucratus " sum \ Neque liis contentielTeratissimi liomines, alia quoque Tbointulcrunt. ma; viro Dei his malisgraviora intulurunt. Nam cum juvenes multi barbarorum die quadam Thomani ipsum sanctissunum cerle virum
,

cerent [Deus "] inhibebat, sed ut Thomai amico suo, uti deliro, certatim illuderent, permittebat.

auium ignc triUumque (^iCumque ita Thomas, tamquam aurum igne cvmque mavItiomas, ._!.- ....i ;**:i ... miseriis fl/Kw! probatum. :_ !.:_ calamitatibus atque n.;c.ai.M.; in his instarel, cum sociis suis miserrime jajam annum

circumvenissent

*
,

ex his

alii contuinL-liosissi-

cuissct '\ vir

quidam pessimus, omnium

flagi-

mis verbis
calcibus

Thomam
et

iUudebant,alii pugnis,

alii

cxossabant,

upprehenso, huc

nonnuUi cucullo capitis iUuc S velut. Uqn mansue-

tiorumgenere coin(iuinatus \ qui a nde uoslra sanctissima Gln-istum abnegando defecerat, ut

Thom;eac
caretur,

reliquis ejus Fratribus caput

obtrun-

tissimum agnum, distrahebant, supplantabant et ad terram inqiortunissime dejiciebant. Plures lapidibus fa.dantes cu-no ac sordibus necnon et veluti follem pilam humi devolvenobruebant,
tes,

pubh.a cretum esse dixit. Quod cum Thumas accep.sset, continuo conversus ad socios suosatque Fratres, Magnum gaudium a.uiuncio vobis, dixit ^"
:

sentent.a statutum

atque de-

adeo male per brachiaatquc crura discerpsecaput, runt, ut univorsum ejus corpusculum, pectus, tibias ac brachia fregerint, cuteque nudarint"'.

Fratres

nam

crastii.a die, pro Ghristo Jesu

caput

obtruncati, martyrio coi-onabimur. optatissimo accepto, cuncti pariter

Quo nuncio

"

lajtati,

ucc quentiir
;

iirno

00 \t vir Dei,malorum tolerantissimus, pro iis omnibus cruciatibus atque pcenis, Deo optimo

ac^o junetis .nanibus lum, summo atque omnipotenti Deo


gratias Tnter
^'

et elevatis oculis
'*

"

in cce-

prin.um

ijaudet.

maximo gratias semper egit, necejus sanctissi' destitit, cum nium nomen invocare unquam
li

immortales summasque egerunt. Deuide sc alter alteri peccata sua omnia i-esera-

Jesul ' atciuc uijunis ipsuivissima: fera3 iUie, pa-nis '" vel defessi magis,con(iuiescerent satiati, sius

assidue

devotissime inclamaret,donec

runt,et ad expectati mai-tyrii ^* dam sesedevotissi.no promptissimo(iue ani.no ^^ providentia, pararu.it. Sed ecce illa divina sapieiitissime procurat, diquie cuncta semper

palmam

suscipieii-

Sicquevelutimoribundus ad carcerem,quoquo

"

lectissuis'servis",aliter

quam

ipsi pi-x-sto-

modo
ct

poluit,

divma

de tormentis qua;

gratia adjutus repedavit passus erat, cum sociis suis,

quasimagnumquempiamUiosaui-umcumulasset,
Mui

prospicit. labantur, consulit atijue caeter.s cum sociis ipso die quo Thomas (;um 63 Na.n eo sub.turuse.-at, murtcm '^^^^; sociis su.s feliciss.nuun

corde ac '^ an.mo mgratulatur, seque totum onu.ium conditorem, teudens in Deum, i-erum
grat.as,

maximus saneerat '^apud Deum,l.hent.ssme

christiani mevcatores,

ab Eugemon..ssin,.llico
et Fratres ejus,

^-^^ ^^^it.

apparuerunt, qui TViomam ipsum

ma^no pecuniarum

.iu.nero, captiva alque miser-

Ago t.b. hisverbis orare c^epif. clementissime Jesu, quod me nue dum vivam, quos tu pro nostra u.u..h.l ejusmodi dolo.-um, longc omnium acerb.ss.me

agam-

omniumque salute tul.sti, nuncprimum

Ad mosciieas
pricdicat
Christujn^

gustare voluisti, quo apertibi sim astrictus.quamtius i..teUigerem,quam erga me pro tot ae tantis mer.t.s que debeam ad Dom.'* h^ec etalia id ge.u.s tuis. Gumque totun. o.nn. plaga num pei-orasset, stat.m se libe.-atum esse sens.t corporis atque dolorum viditque perspicue. quamdiu in tam misera 61 Hisaccedit quod

rima servitute jam terlio ' summi pontif.cis jussu, quamvis hosque ipsos v.ve.-e pro Clu-isto Jesu mori quam invitos (nam ", indeque revehunt maluissent ^^), iu Italiam Ordm.s, Ubi cum Fratres ejusdem
Florentiam.

liberant atque solvunt,

mnofan.iliar.ter agebant, hos ui tun. Florentia? quadam animic ket. eentissimos viros incredibili de more chanexcepissent, eorumque pedes
tia

tatis

nu. innnitis

ablavarent - T oma jureque " hospitii propemodum plagis verber.busque

male anectum tortumque 2n versum corpus gerebat,duminterlavaudu,u,vuInusquod(^in

boves pecudesve pastum scvvitutc fuit, sa;pe - cu,.ter.-v ejusmodi ammant.a bruta sa-pc et
e^,

sibipedibusabarbarisinnictum,quod
pede premeretur, .Uico subtracto

nondun.
b.

ts coaluerat,

gi-avius

.quo

a
:

loto- manu F
Parcat
t

eu-rc gebatur.Quod eorum U tUpinnd, dabatur,

s,

" quandoquCiacul.as

CnUn;.,inqu.t,quod'*nnh.ta.numdoo-

fena, ne d,.er,m

moscl>eas (a porlna cognomento moschos-appeliov,tulorum,quosG,.eci sactnc ib,que p,-ope

ca.de atque

-'"^"'-'^'^rli^i^^^^^rrcrv^e;;c::l":^ondisset:U.
Ua vestra animi fortitudo. optabas. qaainndeles tantopere esu n ri apud peiiuhst., uti dicitur, nu"-tantum,nalorum, pa.nam v.x quidem cum nunc ne m.nimam
Pater,

petebat. sic nuncupatas), a"t atque exeunl.;istens ingredientibus ,uam ';'"" ie,avoce f.dem chrisqu c f'''^ a ac cl tibus aran,bus ^^^^,^^^ ^^

qua pru Ctn ,sto

veiam esse
quas vero
fort,.ua,ne

n
^'

"-

turpissimas ae vanas,

Ad qucm jenotatu digna venss.m Ch sU servus, h^c elTerat.ssimos " at^iue

qu^s^

Thomas,constant.ss.mus

.. Fili

Dencs

tallacesqueproisusatquL

^-/rboUcas, tantaanimi
^^,^^

ip,a

r>er"B-ss,mos,

conservanda

---:^:: q assu n^^


B
' K

c,',ciatus q e ^^^,^^^^^ de mortemque ,,.

christianossoluspatiturThomas^o..

accepisset

luc.h.

C-

om.

ciicumvenis-

set

A.
codd.

Muam yuam

'"

PoPo
^'

'

^;

_,3 et B.->*
,.

'1"^ <>'"

39

.-. A. i^est

q""^

^-

^._-et5.- "hacque
ntiBS. escl.

om.

tJ.

,,_.....,. A. i c^c A.C- c^clamarit ^^^^. ^^^^ r u" ^i^tus A. C


.

.1

prom-

Y __(i vereque C. revehuntui ^" ^ t^tumque C. - " q"'" 7 ablevaieiit A, C - J" ^ _ reficias A. %.-i--jrr-'Cw:eA,^.-"ff-5. "

M
,

om. A.

. * r n,aUnsset A. C.
-

Ji-

'

'

B. C.

-" statum

A.- **

om.

.parantur
i-

.1.

cuncti

^ MHTA TA

DE
888

B.

THOMA FLORENTINO.
certe in

ANNOTATA.
Pi-e-^byterum

vero Alberlus non tunc perrexisse mdeultra Conslantinopolim alii alilcrsentmnt (11 tur, quamqnam Waddingus (12)-. Cun. Ihomas
Mieotide.
Ipse
.

.,

Joannem, quem ViHeauclor

congressibus ct p.rate.M.s sociiquein quib..sdam d.re c.ude.e.,.igaro nollent, co,.t.a cbristianos

sHsic

ita

nonpauc, aucto,es %ihiovi.^W- Quamquam Jounnem nuncupent{J) Pr byteruM, B. Thomas l^ncipem ilLn ad quem laZ:':o:.,at,amen.eraefusn^^^^^^

""1!'"^; fere Annnlista

Fratrum

Mino-

f r

mm-

m(13): Uedemptiamercatm-ibus
iter

Flo.-e..t.n.s,

Tau.-.s.um et Georpersequebantur ve.-sus Tauriuum (Chersonesum i..m Iterillud per in Thraciam usque,

Tauricam) et Ucorgiam ah auctore tfton non presse neque accurafe Certepro Tbrac.a sanbenda
legenti apparet. M-menia, Persia,

^nZlinum

fuisse

nornen

propr.um,

et

Zt

vel

alia

ejus

tractus

hoc looo et n''fprofeclo non significatur rexJElhiopi^ ad quem meris equenlibus, iHe miltebantur, sed prmceps legaii ponli/icis

Shumcticc
ouem
^
pro concorcliie reconciHolionem je(<a Wnm ''^'';

secUe addictus,

et

quulem, ul
B.

ZZr, in ipsa
fhomas
y-i^ subindicatur,

Arabia Apud scrptoremaum

Pctrus Mo,yl^^ ^ Ethiopum agro, quod asscrit qui tunc obitt k Aliunde conslal illum mcivm fuisse sacerdolem (15^.
gra^ca voce "i^Jentiunt viri docti non a n.oscbeam ( vocabulum ui.y., der,ratum sedab sc,-iplor op,,iatur cu,nali,s mullis Vit,v ita a,-abico Meschit (Masdjid),
p,-eccs ibi/iunt adoratio et

rectms duntur sequitur Waddingus. cp...,p.-ope .^.biopiam (1^)^'-"

TTlcUscoZirmr^^^^^^
^VAmplissima
ei

maxim^

^aria

fu.it

jam

d>ctumjuod
sub-

cum animo

r"r eSp X

eiKe. Abvssinia,veItoU.Eth,o"'"I eUam d^gnata tu.t OV- aliq^wndo piaA.UicanaoL b ni! s.ta (.8).
,:^ien, ,irti,iopia;

mS

a et IncUx^

nomn,e utraque

dTt^'de,dur
enim ,-edempti

lcgati fuu.se

letenU^Non

fue,-unt ante

' "i^''"^

hbe,-ancUs B A Iberlus a Sarthiano de i,s agebat (16); Joanne de Ma,-tinis

cum

';f::;:r\:ro::y^^

ad gue aucto,-es Ube,-ationem


refe,-unt
;

""'yf '2i annum UU

aulem fucant, ut i'de a,-gumentum, Zr annojammi. Quod P^'^ p,-rev,o Jam ConimentJ^-io ''^-f' explicare juverU '" 9"^ ^ fusius hoc loco de c^cnl^us Tl.omamp-(u..;(, tum quod
capti

B.

Mieotica (mer d'.^of),.

quam flurms

1 anais

dubitanter admodumet Ulis aucto,-es multi F,-anciscu.s Ha,-odus{\1), confuse loquuntur. Albe,-t, Sa,-thu,ens,s

mZpicL lcgationem
Dum

ena,;-ans :

.ter,a.(,per

Persicum

cum

pa.-aret,gray, sociis prosequi

.llud ma.e morbo pL.cus- F

sus,,mionemB.Tboma.-ac(,-.is/ns/oaM-

quamquam d.u bus delcgarit. Sed n,er,.o susp.cacum ex iUis nil rescire posset, si non trucdatos nempe, tus, quod fuit, eos
erat ^lberto ,nenso cn-cui.u opus

pru.stolatus,

turorera evaderet, qui

.11.

u tam .n.n, nebat, s. ex certo


ut

caten.s detentos Turcarum certe carceribus et socios... ad ..L.h.opes fuisse, tum ipse ca.teros

Zm
.liam

proximam Theba.dem psa ^gypto per .nde in v.c.nam In.llhioplan., atque


profectionem attentassent.

cont.-

IndosvepcZir,(...

Quandonam

,d eon,ger,t,

oportet .quiajwe d,centur id p,-esse definiatur ci,-c,ter tempore B Thomas ejusque socii eodem

D. Tl.o.nampriipsa Vita aecipimus Ponto-Eux.no, vel Jumeaplum fuisse in

Tex

in

ram

Turca,^m manus i^cidisse.Jamve,-oaUe-^ regem JEth,op,!L illam missionem ad


et

Ann. (1) Wadamgus,


914, to,.

Mi,.., to,u.

XI, pag. 7^. Cfr. Her-

(8)

,.ani.

IX, pag. 158 Memoires de rlnBtitut, tom. pag.236, l"-- "^^1831., tom. X,

seqq.

J'/;,^
tom ^

"

vvm'''^ XVlll. col.

S
1-.M

7;,.f i^!.,3,cf,..
"'/':

A.

LaiAe,ConcU.,.om. ed,.aCole.i, Veuetii .732.


i.,hioD
1)8.

,*,t Memoncs
uac

301.

Bruce,

^"'"''"^'Se'' t"

Ai;yle;'to.'lI,

pa,. 72 et

?S ^^et

48.

(11

gcog. et hist.su,. fEgypt.^ "'"> et V,ta, pog. 3-1. (10) B.All3e,-., opera M,n., tom. XI, ,.ag. Cfr. Waddingus, Ann.

IrMta"
cemnu.

SS

U. v"Ma[i,

da Cive.za, (4) Ct,.. ,u etBea

ag. 282 et '^. ton.. IV, M,ss,oni F,-anee8cane, upra.Comment. prKV., num.

Ma.

Civez.a, seq. Ma,ccll,nus da

Mi-"n, F.-anccscae,
Ann. M,n.,tom. XI,

pag. 597.-(12) toro. IV, pag. 572; cfr.

',7e-tZ -liulbe, Stud, .Wnc. sul concibo

Concd..tom. XUl.Cfr. Cocc^,,


diFireuz.e,
Florent.a. 1809.

C.T. Savonn, (14) lb,d.-(15, pag. 29^.'- (13) Ibid.22. (1 Cfr. Commcnt.praiV.,num. cit!,pag.ll.-(10) ct Vita, pag. 34. opera Alberti a Sartliiano

Op
/)

b.

^^^^

DIE TRIGESIMA PRIMA OCTOBRIS.


A.

880
AUCTOBB CETRO

ante initium anni \ 441 factam credimus,siquideni hoe ipso annoi-Mi Zara-Jacoh cum Eu-

genio

V dc pare co^nmunicabat .Etenim hujus

CAPUT OCTAVUM.

M. MORBt.I.O.

ctiam nomine egcrunt Ayidreas, abbns monasterii S.Antonii aputl /Kgyptum, quem ad concifium Florenlinum legaverat Joannes, Jacobilarum palriarcha Alexandrinus {\),et Petrus diaconus, missus a Nicodemo, abbate Hierosolymitano supei' .Ethiopibus Hierosolymis commorantibus (2). Quos Kugenius /V, in epistola data IV nonas octobris, anno XI, id est 1441, oratores magni principis Constantini. Kocat impei^atoris/Ktliiopum (3). Exslal Petridiaconi expositio pro... /Ethiopum impei'atore,... factain
publica congregatione tpcumenici concilii Florentini, (lie

B. Thoina^cominoratio Scarlini,
Riuiiic, A([uil?e,

Monlo-lMano.

Ejus niiracula. Ucatc niorilur


et

scpelitur.

Miracula

post

morteni.
i^umque Florentia discessissct, ScarUniccEno- Romir EwjC' bium, iiuod prce c;eterisdiligebat, invisurus pro- nivm IV convefiit ficiscitur, indeque secontulit Romam,ubiab Eugenio
'

sabbati 2 septembris \'kH,ubi h[ec legiin primis

mus: Te autem
hil

certum

reiJdit

Nicouniri
(4).

summo

pontifice, a (luo
*

mirum

in

modum

demus poiriarcha, imperatorem


in

.Etliiopum ni-

rebus lmm;iiLis liucere majus


Ecclesiic
et

quam

ob ejus sanctitatem amabatur,et a cardinalibus devotissime exceptus est, ab iisque ' de rebus

Romanm

tuis

subjici

pedibus

Ex

iis quse hoc loco et alibi de JEthiopum rege dicuntur, colligant historici Zara-Ja-

tempore jam accepisse liieras apostosuum Pctro et Andrex B commisisse. Quidquid est, constat laudatum principem pcr alios cttnm legatos cum Rocob
illo

licas,

ac responswm

omnibus, (juas * a barbaris in ea profectione vel captivitate magis perpessus.diligentissime primo perquiritur, deinde de natura ^ atiue morlbus hominum. ac * locorum qua; viderat situ % lertiarlitate, aerisclementia, bonitate.de fructuum

borumque

specie,

copia, viribus, qualitate, de


at^iue

animantium (pioque brutorum


et id

cicurum

mano

pontifice egisse.

Thomam

videlicet et

gcnere,varietate, victu,usu,viribus, interrogatur,

Georgium. De quibu.s Frater Gandulphus,^ IV Terrie Sanctie guardianus, ad Eugenium


scripsil se hiec didicisse
:

genus quampluvima
bene
"

alia,

qua^Megentium
iesti-

animis

sapientibus

relmquimus

Tbomas

et Georfiius

suum cum jam applicuerunt ad imperatorem remitbuUa unionis.... et cum (luibusdam aliis
tcnUi

manda. '" urbem contendit, dehide petit (15 Hoc peracto, Aquilam Senensis, ejusdem Aqutlam ubi paulo ante Bernardnms
insignis, vita Ordinis vir sanctitate doctrinaque Planum, summis miraculis coruscabat ; cujus functus a,
et

Monteui-

Sanctitatem

vestram sunt per principem eoram ad assensu et cum priedictEe unionis

receptione(5).

Quam

epistolam,

Hieromtymis
(Q),

sepukbrumcumprimuminvisisset.divoJoanni"
generaCapestrano, tunc totms Ordinis vicario li;;,seseobtulit.Aquocum'Mibentervisusesset.

datam die 1 rcbruarii anni inccrta histoinci ignorantes,


eventibus
ilUs

im
aut

mutti foha de
legatio-

tradidermi

immo

lum

''

libentissime

susceptus est '^ ab eoque

nem
Si

referunt a Zara-Jacob missam ad annumAUG (7). nulli cumJoscpho Sapeto B.Thom^e coptivitas anno ifa se res haberct.
iUigari. circiter 1445 forte posset
est,

non-

\erum

opilihe-

incoenobiumMontis-Plani'Mocums:meamccnum excitandam accommodaet ad devotionem animi fannli'' Bernardini provincia; tum, ejusdem D. '^ ccenobmm mittitur. Apud quod futurus
aris lUic

atque e.v lilcns pro nio illa vana Sarthianensi scnpiis, anno ratione ab Alberto ex. iis ettam qux 1442 vel saltem 1443 (8),

ipsius loci sitaest, ubi area quiedam e regione clivus saxeus unsaxum mirai magmtudinis, seu
turris instar, dique pru.'ruptus inest quinquaginta, ut apparet. altitudine chiorum octoginta abest, m cuaui a sacra iede passibus admodum '^ fastigio et sumniitate exigua iusque " quidem angusto calle planlties est, ad quam
,

circiter bra-

modoretuhmus,
ante

satis

probabihler ante annum W3, immo comprehcr.jos^ annum 1441, . barbaris fuisse num. 2\. Jam
n

<^PP-^-'\"Z7e

Cfr

Comment. pr^v.,

annolm

Sarthiancnsis inceperat Albertus

de redimend.s capUZere oum Eugenio IV annum refcrendam csse wrZnc enim JZsdeliberationecpislolam, merito

ZZirColcll^setR.P.Marcemnusda
Civezza
(9)-

scalarum modo scanditur. OGHicThomasdomiciliumsibidehgit ,ibivue " in honorem stigmatum Franc.sci. tu-uriolum sanctissimi,struere paraPan-is optimi virique" - in toto Mont.s-Plam oppibat Sed cum nullibi ipsius agrocalx -^ do 'universoque '"^T^^X: huab onm.potenti Deocalce.n
vir

iibi

'"/Jf

jion siue "''-

i-acido

uff tt-

rioluin esstruit.

DeiThomas

m.lUn.e dep.-ecatur, hortu.n .nonas en. ^- Mtectos ad se vocatos, ". terram " ege.-erent dud secum, eisque dicit perfectam fenerant ^S cum subito v!i

s.cque cu^mentar.os, fabros,

^
B

t-tato4
'

''^'

':

"LTc
-

__3exceptusetiamabiis'ou.n.um atque -^^ slatra C.


fi

n.add

-'astitudmeA.-''eju8queC.--'colle

C.
^>_

- " JohavannU
is

-^

ve_
^^ _^^

^^^^^^^^^

.,

^^^,

^pro ter eam: terram roveiA, om. ferneratB. ratA. C,

_nulh

C-

ib.

C.-^calcaKC.

--./- L.

^g^

Piani

iJ'

*- *

_(7)
Coleli.VenetiisnJ.i.Cft.l'
et ;,e. Insc.

V.afegio
no..,

""''
.^45
1

jt 2o2,

'"

!:'": i^^c^. ''"'-'f ,,..,8,4--(2)Labb:to".-t^


XI, pag'

3U^^

(3) lbia..col.

744,^;..

Raynaldus, Annal. eccl., Luc. 17S.. ed.'t. a Mansi,

.ad

,^,^.M,n.,

;:M,ss Frano.,'ton>.lV,pag.599.

tora.

"

112
^

calcem

Octobris

-vriT Tomus XUi

DE
890
AUCTORE PETBO
M. MOHEl-l-O.

B.

THOMA FLOUENTINO.
t-ivpl

calcem non secus ac


'

si

extunc a fornace cocta

~^u.sset,eamqueta

u^a

-ul .1

hvenerunt.In m rsipse primus

necessav.a uorat, operis pernciendi cas^ fundacujus tugurioli sive


>

lopidos

iniecit.

deposu.t

Zn.
ia

locavit,
'

suisque

maxime ad opus nocessar a ^ i tectl qu^que quam capellam alio nominiMrabat. Ha.(^ casa, locus a^^^^^^^ nuncupabat, su. propria ^ dehcta Hic

-ten. .psius

cedincavit.

mambus non Nam ca.mentarns

m.mmam
et

Te

0
*

per nrmissimam solidissimam- D ". Hunc - ig.tur cum quo tel-ran. iter haberet - Fratres, qui tunc forte ante fores aUquot ^.-em ita celeriter per templi coUoquebantur, -, cunct. admirab.h gradientem co.ispexissent Thoma. ips. eo obv.am stupo.-e repleti, stat.m vn-um descenprocesserunt, quo sanctissimum Cumque ei simul occurnssurum cxistimabant. is accurreret,quius.erunt. .ent quo tam repente Ortonam se advolare respond.t,
''

auam " si

devotionis erat. adolescentix" juventutisve

summ^

su..

necnon popuh

buibus Thomas quibus uUra mare p.-ovenaves inscensu.-um-, Nameounde*^ discesseram,m:.rtyrium


hatur ":
sanctiss.ma) pro Ghristo Jesu proque
l.de.
))

lio-

cliristiani, ut

christianos
;

sidue deplorabat

decet asmiracula in a.gro os bic multa

omnes vere

quadragesimam', quam tur^operatus est hic anno quo decess.t a majorem vocant, eo ipso
;

atquelannuentes, quique^" ad ^V^--^

^^^fZ

contmentia charitatis ardore. tanta ^ivi. tanlo eoque sobrietate, solo pane nque .dmirabili ac^ia quod plebeio, et in absinthi

noreet'Mignitatepassurus,redire mari Adriat.co adjacens, autem Ortcia civitas passuu.n c.rc.ter qux-a ccenohio Montis-PIani abest. Sed Frat.-es duobusde viginti m.Uibus .psum <^ .-eprosse.-e, dice.Ues
iUius

volo.

Est

impetum

non

summ. debere ^* nec velle, sine benediclione, tam longum jussu ejusque

pont.i.c.s
.te.

cTmmuni
maius

ac

est,

Desiderium ^us pro Christo moriendi

potando contentus " ca-pisset mum Deo servire parereque - quidam aliquando - novitius 67 Hunc cum Thomamipsumsalutatumadiv.sset, e^Fratribus beateque '* atque opUma ad bene
percepturus, et vivendum documenta .pse (sicenim gr^^ce nuendum, utifit^neopbytus s.mpl.c.tate

eamque demerso atque macerato, pu>^ celebravit, ac si tunc

periculosnmque suscipere. - Thomas, cum unde quaque SecedH G9 Quibus auditis ", Fratresip- Re<ue. muc dlscendisset an.madverteret quod nnrah.hte. ^ ne pariterque ac neophitum,
sos

factum viderant cuiquam

^^

edicerent ^\ rogare

obtestarique non destUit.

JemUima

.nte.

lo-

Cumque eodem an.mi quem vi.lgo guard.afervoreapra^side F.-at.-um, accepisset,ad su.nmum comUem

num

appellant,

-). columbma novit.us ^ppellatur cruciat.bu de grav.ssim.s ^.s - aSaracems ac Tu.c.s ol actormentis, qua. percunctaretur taninnocentissime pertulerat.

pontincem Romam p.-ofecturus,quo cenosredeundicopiamtaceret,Aquilamd.vertit,


CO.-DUS

s.bi

ad Saia-

q^aL TiHam
tum
ea
'^

desiderii

tantumque vehement.s
'

ardons

commemoratione martyrii patiend. amore iniecit atque commovit 'M.v.mSpiritusimpetuquodam Jesu, ut


Chr.st.

ips.

sanctissimo seni

atque

sese quam stimulis ag.tatus, in pedes ^\ arundines.ve baculo, cpiem celerrime erexer.t gestabat, innixus, sicque foras

"

manu contmue versus quasi cursum egi-essus, monastenum extremumque cliarrepturus ", cum ad limites " pervenisset, ubi pr^ecipitium velutimurus vi
altus inest,

urbem Reate c versus visurus, .ndeque discessU, voluntatedivina, ut a.-bUror, Sed iter facturus. adeo gravi morbo laest. ut inter eundum factum ad monastenumFont.s borareco.pU,uteovesperi ab urbc abest, d.verPalumba. rf,quod miliano non potuerU. ^ani, mvaprogredi fens, ultenus ipsum Framorbo in dies magis, bunc lescente super - jumento positum. resrogatu civium, contmentes ",in urben. dehinc - inde manibus s.j.

'^

Bernardini,cujus supra

mem.mmus,

rf

vebunt,huncque-in
^?0

ca.nobio Fratinim

Ordims, quocommodius

ei ^^

min.straretur, col-

quaque ** callis ac semita a dextra quam clivum ipsum descendere, per incipit per volentes coquidem semilam caute descendere avertunt,innammatus senex per
perrexit, quasi per continuatam

Sed

^'^

cum

vaLtud.nem

ubia.^no ad recuperandam corporis, qua..v 1447 n.... pronceret, quamvis remed.is

nihil

clea^instarsese obUtus, recta hunc ipsum callem descendere

solidamque pla,

" salutaribus in ejus mHnn. ato plurimis lisque in d.es augeretur, medici uterentur, et morbus subeundam se promp^o ad mortem corporalem animo prx-paravU. Q aie
hilari devotissimoque
> appoUant ncneralemconfessionemprimo.quam non sine larg.ssimo suorum omnium dehctorum,

nitiem. Deus miraculo comprobat.

68 Sed cum
terra

ill.

sic gradienti

solumque deesset, qui ut rusquererum omniumconditor", " naturie rerum modum ordinemque

jam sub pedibus omnipotens iUe Deus vepra.>ter


,

...

fonte

lacrymarum

egit,

ob idque sace^^otem,

cm

maris apostolorum pnnc.pis aquas sub plantis Petri currenti Mau.-o, D. Bened.cti terra^ instar, nec non ^ numin.s discipulo, decurrentes

cuncta-suicordisarcanareseraverat-,s.b.semquo qu.dqu.d - ilh errat. vel per adstare volebat. mimmiveni.-et.nmentem-,eidemsacerdot.continuo fateretur. Deinde Chrislum pron.pt..Eucbaristia, Fratribus ad sancadhortatis, extremaque simeserviendum Uhus,sunmia et incred.bih Fiatissima unctione

quam devotissime sumpta

obed.entiss.mo solid.ssimas undas, non secus accontinentem^% aerem Thomee, quasi dixeris reddidit ^\ ita tunc
volanti,

" funadeo pro stabilissimo terrarum utcontinuato cursu vel yodamento prsestitit, tam velociter pedes latu magis alque descensu, gestabat.assiduemoscipionemque quem manu
om. C. P'-P^' ^; primos add. B. C. defcrebatur A ^ que om. C. * juventutisque C. que ... B. tamquam C. ' quad.ages.ma C. " Pa-reque A, C.-^-H.c.om.B. .o'contemptu t-'. '= noviti. " non add. B, om. C. 13 novitiis C. 'commorat.one et C. A.
-^

maximoqi^ trum.omnium commendatione,


tyrii

ma.--

des.deno, ex hac mo.-tali luce sempiternamque d.s1447 o^ ad coelestem iUam

anno Domm.

-" B.-'^om. anDelkntu.T-^^Zn C. - ac B. - " erexit A. -"accep- C. - quamquam tuVus A, ab.-epturu8 C. - opifex C. - " que om. dextris B,C. C redd.t A, " B. A -^ decurrentisC. - continentes - mutaret B.- " quod A.-^ habc - tcrra A
0

"/ -

" -

- ^aliqui A B.- ^^ Nunc B, C. .ncen.uconspeMSset C. - ^^ inscessurum A, om B - provehar C. -*' pro eo unde leff. e.mdum C. rum C. - *' aud.ens
rcnt

B " qu. - fo.es

-^

_!

A C

cliTii

- " .mpetu C. - " deberi A. - animi adverteret A.-*' cu.que A, eisque C. sanet. B,C.J"d.cerentC. - facerent C. qi e - supra A. - hic A, B. - " contmentis eodd "i -^etA.-Weiarfd. B.-"usqucA,C.om C - - reservaverat C. - - qu.dem m qu C- - conct. B.
ac C.
; ^^

5_6*mente

B.

-annoDommimiHesimo

quadr.ngcn-

tesimo supra septimum et

quadragesimum annum B,^.

31

=2

DIE TRIGESIMA. PRIMA. OCTOBRIS.


A.

891

cessit,

qua

'

nunc cum bealissimis


viri

illis

spiritibus

73 Quare
minister

cum

die

quadam
sacre

in

et

sepelitur

perpetuo tevo * fruilur. 71 Hujus sanctissimi


a Fralribus suis
^

provincialis

concionaretur

eo ipso co^nobio sedjussu^ a ad "'P*""-^'

corpus Ruatini cives


Fontis Pa-

fulgetquc

ail

raonasterium

populum, fervore quudam spiritus ^* impulsus, ad sepulcbvum beatissinii Tliomai apposite sese
verlit,

miraculis.

lumbai transferri vetuerunt *. Quare illic ubi ex ^ vita discesserat ^ in medio templi D. Francisci positum ^, adco frequentibus miraculis clarere
insepuUuni in nuda * humoiacuerit,ob innunievam populorum multiluccepit, ut coniplures dies

eique

uti

Christi fidelibus in eo confiden-

tibus subveniret, quasi adlmc etiam sub ipsius


potestate temporali constituto, vn"tute lanta; probitatis,

obedientia; scilicet, imperavit.

Cumque

dinem civiumque conuursum


qui ipsius sanctissimi
bant.
"*

et

oppidanorum

^,

Gumque

corpus visuri confluetandem id in arcaligneainclusisviri


'*

boc per universam civitatem divulgutum essel, '" A.ntonius quidam cognomento Gratiosus, arte pistor, quem aliter molendinarium vocant, dum securi ligna *" pra;cideret*',idem** sibi incaute"

sent et in diesmagis ac magis miraculis corusuaret

pedem unum
abscidit
**.

feriens,

oxeo

tres digitos prorsus

multis,ut " ex his

infirmis atquelanguen-

tibus, qui diversis atque gravissimis

morborum

generibus alTcctija sanctissimo D. Bernardini Seiiensis corpore valetudinem non meruerant, ad Imjus '^ innocentissimi viri sepulchrum catervatim confugicntes, actutum sanabantur. Quare

Quos cum propria manu collegisset, invocato D. Thomai pricsidio, eidem pedi reposuit duoque ex his tribus veluti nibil la;si conadbaisevunt; tertius vero tinuo pedi immobiles digitus, qui medius erat, quamvis ipsiusvulnus
:

*^^

coaluisset,

nunquam tamen
**

***

eohajrere potuit,

cum fama

tanli viri

jam defuncti

latius diffundi

futurus, ut arbitror, tant^ tanuiue

"admirabdis

ca'pisset quotidicque increbesceret '*,D. Bernardini, cujus '^ modo mentionem fecimus, sanctita-

atquc firmissimus testis. rei, locupletissimus iterumpa74 Itaque cum hoc miraculum per urbem
increbuisset,

(toec illa edere a S. J.

tem paululum comminuere '^videbatur. 11 Quapi-upter cum Joannes Capestranus,

totus

iUe dies

publicata

iictitia

'^^^"'"''-

vir

atque

" celebritate consumptus est. Proptereaque

Capistrano
octalur

moribus, sanctitate '' doctrinaque praeclarus, qui per id '" temporis divinum ipsum Bernardinum,

quoex eo tempore in hunc usque dieni, singulo facanno, in ea ipsa die qua id miraculum que
tuin est,

more
inter

'^ Romans Ecclesiaj. catbolica; sancta:que regulariter adscribi mirifice studesanctos

memoria tantas rei tamque

divinai, reli-

giossime

"

celebratur atque recolitur. Nec Tbo-

miraculis viri bat, id cognovisset, veritus ne

"

Tbomu3 sanctissimi ad

id

quod optabat adse-

" quendum " impediretur " (nam laborabatur oppuvebementer in Romana curia, multis id
cnantibus advursariis,
procuranti,

opem denegat ullis ^'; rogantibus ^' implorantisinguUs omnibusque ab immortah busque, singulas gi'atias ac merita " donatas atque concessas, tributas,
mas ad
se confugientibus

soUque

Deo
="

jamque

ipsi beato Joanni,

Ubentissime impertitur ". Sicque

"

quanta

Thomam
S

dinus antca

objectum " fuerat divmum Bernarsanasse quosdam, quos divus ad sepulchrum non curarat ),

Rom^

boc ipso

sanctissimo viro virtus mcomp:u-afuerit, exstitent",


''

" summieque obedicntia) bilis


viguerit ", ex eius vitie

meritis miraculistiue

Thomie advolat, ibique magna

fide,

summa

incredibili devotione genu spe in^enti cbaritate, orando prorupit " : Ne ' nexo, lii 1''^;^ '^''" flexo in hioc verba sanctis9imusBernardus,conservusluusacnosei.

declaratur - ; quando notissimis apertissime servus Jesu Chnsti non solum vivens in terris
^

annumeretur mteiintersanctos ortodoxa. fidei beatissime Thoma", miraculis ris tuis ut video, (nam Itaque qua fungor auctoritate
prohibemur.
virtute tot.us Ordinis erat), in vicarius generalis pra:cipio obedienti.-e tibi "-

cKstitit, obedientissimus su.s, '""j ui iruens, bis " majonbus -riPlesU ca^lesti Ubertate fruens, sibi con'^;^^ miraculis 1,^,3 .ppeUant, vel q^o- P obsequentissidonatis, se obsequentissiatque ^^^^^^.^^ ^, cessis a Deo

verum

etiani

jam

mumpnestitit. 75 Nec se ipsum \el


nrhis Realis urb.s u b, Real s
set
j,^.^^^j^^;

teiiis
;

aivm

vorpus<^us

destitit viribus"^ se tueri

nam cum fluvms


-

^^,r,(ice
^^^^.^^,,,^^_

meriiis saiii;ii3="'"^ ac meritis sanctissim^

auemadmodum atque jubeo, ut " obedm,hi sempei- p,-omi.t,ssmie luetuosa functus et a^vum " vita mortali visti , ita nunc vivens, mihimet obseauens sem.iernum sempitei , donec boc fulgere des.nas lamdiu miraculis
..
..

ohm

C v.ta hac
-^

- adeo aUeo
""
^,

excrevjs-nostris temporibus nosvn!^ ici.n-^..


..
,

^^^^^_^^^ ^,^^,_^,^

,,

,jua,-um cop.a d,lu,s.

P
,

UlVlIll

., ,,,tissimum corpus '^"'^"'^,^^^ ,,, erat, per pluras d.es w 1 iiuiii"'

^us" pro

q,.o

te

deprecor,

3:v;dLmV.tatem

sanctiss.mam et pro meaqu. "t ores


,

^-^^^;,,,,. ^-n.
^^ ,^^,^^

Quaproptev cun. p,o,-um


_virum cuUus
.

sanct,

quulani \n. alTectusque incresceret,

Mirabue

^^

^^ obtempe.-ans,eo

usque

!r;::Z':^;ficanerig.que^cerunt.mi^ sepulcbium, a Lin. sacelU marmoreum

3:^pUus:;.aculorumed.dent,quoadsibi
rursusidagereimpevareture.

tu""^ ?::a li;rumseptum",posuere,in'.idqued,edom,.

"

" -inobui

.,

B, ad a.e,.ed,

''.

.liniamniam a/

C- " "^"'"IL ,f
_
''

^^".f;-*^. - '^D.
aa.mi non di,, Be,.nrd,ai
ii-

Bernareu,.a..et

_ob.

J.C.

C-

^'^-

prieruint A,

is
,.

beatissimse
.

p p

RomJO
31

promptissmjum C. 3i nhseauemt.

^y

^^

^^

^^^^ h.

B.

num C - ^ om. B.

C.

C ,uoco<i..-'nantnA
^.

"^

auleum A.

*"

J^^, f
t-

_ "aicumseptum

a,cin.uui

^. cnuudans C. __ gublevatum ;C^__^ ^. ^_

nico

892

DE

B.

THOMA. FLORENTINO.

Bornardini beat.ss.mum nico infra octavam D. AUCTOBE transtulerunt, quod qmPETno PETRO corpus ipsius Thom; mu'aculorum M. MOEELLo. ^^^ ^^,.,^,, gj.atia pra^munitum, diem perpetuo fulget, spleudorein hunc usque sempiternam summi maxiad laudem et gloriam ' honos' ac laus in mique Dei, cui sit semper
'

PETRUS CAPELLETTUS
CANONICUS ET REATINUS CATHEDRALIS ECCLESIyli: CARDINALIS EPISCOPI VICARIUS BEVERENDISSIMl

MDLXni DEDICATUM CABMEN

siccula sa}cuIorum.

Amen.

B.

TlIOMil FLORENTINO \

ANNOTATA.
anno IU4 Ilfud iter Florentinum siquidcm S. Bernardi1445 mscepium esU majx anm nusSenensisobiit AquiU dic 20
vel
a

Ne

regoiv tonaotis. quis desperet cadeslia Dumine (luisque Dei, iiuo ul fid;il

Quin

Exemplum

Dum
Dum
Illa

imiuundo dum corpore proslat* immodiciB luxuriueque vacat; veneri


est Maria

* pnistrat
cod.

unguenUs passos per colla capillos, Dum fuco roscas pingil amauda genas.
liuit

1444(1)

Capistranus b S. Joannes Obsergeneralis. sed dumtaa-at fuii vicarius

non

tolius

Ordtms

,.

quidem primo ab ranfum Cismontamrum. ct die 18 maji anm anno 1443 ad 1446, dcin a anni 1452 (2). 1449 flrf diem 28 maji
c Rcafe describit Vghellus (3). d Conyen/5 i^on^/s
(Hieli).

pielate miserrima tanlis veniam pcr malefacla merct. Criminibus supplex clamal Jesum, El latro servalur dum ad coelos credulus oral opem.

tameo Ghristi

Dumque suam QuidPaulummemorem,

luni perslal acerrimushostis,

oppidi

Umbria. onrjines
alias Fonfis

Dum

QuidveThomam.
lllius, errali

angil oves? Christi innocuas, ul lupus. cumnulla lidcs de vulnere, clavis

qui

fuit

agnus inops

Palumba',

nL'.iiie,illusire cst, Columba^ secunda miHiuri a 158" {^hpropier curationuni ait Gonzaga anno Patris Thomie de beneficium, quod meritis beati habitus, quem l-mejus Soarlino, ad contactum custodiunt ipsisque fsxcula-

ExemplumqucThomie
Cui ualale

est conversio sancln


lonel
:

Linaris c.

Urbs cujus cineres ossa Reale solum pra-bel Florentia pulchra.

tresdiligentissime

applicant, ribusj necessitatis tempore

m dies re-

mical. Et lolo clarus ceu jubar orbc litubare coegit, Chrislushomo hunc, divusne, vigilansanimajcogital exitium V

Qui

Nicolao de ""'Tldem eventum narraiur a Capistrani VitamconJoannis

yEquane vel naU. vel patris pneumalis l nane vel sacri

hyposlasis esset ,
et genili,

isset cod.

Quos

Fara, qui S. contigit,si auctoris scnpsit{^\ Illud autem

Aut

fecit, hostcs atque infestos injuria jurgia. damna, nefas cruor, ira, furor,

.'

diem est. post nostri testimonio standum quo iterum vicarms gene18 maji anni 1449,

Capistranus, ralisrenuntiatuscst S. Joanncs maji anni 1450, quo Bernaret ante diem 24

comprendere versibus oplo, Gaelera quid nostris gemmas, quas velut unda Tagi Qus superant Redemplor. Hujussi cades speclasset, furta, regna de<lissel ei. Non equidem cceli
P(KDitet

numerum fuit dinus Senensis in sanctorum de non palrandis relaius. Mandatum hoc

cadentes hunc peccasse semel. prodeslque

memomiraculis,nevel aliorum sanciorum iranquilhtas monasterii ria ohscurareiur, vd


et

gemilus. Gultatim lacryraas edere ve! fert ffigro crimina tanla iDgemit atque animo

Lignipedum d monachum
Huic

claustra sacrala subil

caperent, requlx ohservatio quid detrimenti occurrii; qmppe non raro in fastis sacris sepulio in tcde narraiur de Petro Catanensi, Angelorum {Q) \ de Marix
Assisiaie Sanciic

clemenler Jesus fasso el moesto parcit


alque preces. Ghristus placatus, suscipit miracbs lelhere vescens, fulget

iDnumeris

QuiE possem

nunquam

concipere ore meo.

condito (7); (hdielmo Anglico, iiidem Assisn in conventu MechiiC de Petro Mechiiniensi, de Antonio Tigmniensi miracutis claro (8); 15 maji Ariunis a Mono, quem ad diem Atque kt quxdem nasterio laudibus extolHt (9). Francisci. Sed simileqmd. erant ex Ordine S. narrai ^. Andam de monacho Cariusiano
tonvnus{\<)), et

^lhereas

arces habitat. veneratur et

Terra : nec deficit ullis ; Ast hic nec votis, precibus cunctis, incoluraesque facit. Praestatopem

omnis Thomas numen convocal omne genus.

ANNOTATA.
a llle

deS. Bcrnardo Claravallen^i

cardinalis episcopus

mulii scripiores.

Amulii. Cfr. Commeni. Vitiecap.i,annoi. b. num. 29. b Cfr. Comment.prsev., numm. 8 c Cfr. Comment.prsev.,
prtev.,

nomen habehat num. 29, et

et seq.

quorum calceo^-um calonibus seu calopodiis, etp lignea erat, superior vero pars inferior
corio (11)I

sunt eo d Lignipedes dicti

quod utebantur

que

(mi.

B.

'

semp.

s.

C.

'

honor B, C.
--

(l)

Acta SS.. tom.

Maji, pag.

(2)

Acta SS

Min

tom XI, pag.nO


d-ltalia,

et

seqsM

toni. Xll.pag. 28,

145.or.g.

pag. 1?2. Amandus (7) Ibid.. tom. 1. pag. 2. pag X^^ cap Cap.strlnus triumphans, sect. (J tom. 11. pag. 275. ^Waddmgus. ^77. (8) Cfr.
11

Hcr

Lnn'
ib,d..

tom-Vl,pag. 215.22.
8

(10)

Histor.ale
158b.

part^

11. t

le Chiese

tom. V. pag.

2-^3 et

^qq.-

(4)

De

15 can

2. pag. 559,

Lugdum

- (U)

tli

<^' ^^' ^''^J^''^ Scraph. Rel.g.,part.U.pag. '^ tom. Waddmgus, Ann. Mm., f^tom.XOct.. pag. 403. -()

Can7us- Giossarium,
edit.

calopoUn.m, calo, calopedcs ot

ab Henschel.

-^^

DIE TRIGESIMA PRIMA OGTOBRIS.

893

DE SS. STEATONICA ET SELEUCO


MARTYRIBUS
CYZICI IN

PROPONTIDE

COMMEIVXAMUS PR^VIUS.
I.

R. D. B.

Dc

opitonie. Actis sjriacis SS. Stratonica^ ct Selcuci. Eoriim

VERISIMI-

Cyzicum

seu Cyzicus, in

homonyma

Pi-o-

Primum cnim

LITBR ANNO
CCCIX.
vlf^mSS.Stratonicie et Seleiici,

poniidh insula, immo nunc pxninmla (l), cclehen-imum quondam erat Mysiiemimetropolis He/lesponti {T). splendidie iUius cicilaUs, cujus
et

(cod. 948) absolulum esl anno Christi 850, sccundum |^co</.952)anno936,(ertium denique (cod. 960) ano 1197 (11). Nos,

noris oppidum

ex

Quamqmm

Mgypto

Romam
iranslata,

Marquardl eruditedescripsit (3), tmdera tanium hodie supersunt.nondumia^


fala Joachim

aniiquissimimbiUiothecte Vaiicanm codicem Assemano laiine secuti. Acta exhibebimus ab ipse auctoritaiem his verbis reddiia. Quorum Quisquis... sesein versandis sanctorum
extollit:

men B

ohUieratus

esi

splcndor
inyenti

quem et aniiqua
est.

sedc episcopali ct ro (4), ja7n pridem consecuta


Str:itoiiica et

mariymm numehiter hos


fi-

locum obtinent dei athletas 'noninfimum

SS.

Selcucus, qu^s fasiiquidam grteci

adhancdiemcomvnernovani.EontmActa.anPio Zmgerle (a), no 1830 gcrmanice rcddiia a

qui ea noAclis exercuerit, et codicis chahiaici perpeiulerit, dubibis suppeditat, antiquitateni liac gerinana et tare profecto non potest ciuin martyrii ; quum prieseitini sincera sint iVcta oculatis omeoruni scriptor et ipsa a testibus majoribus se accepisse , et exceptione

nique

sacram eorumdem martyrum sepulcro a;dem

B. Malou, postatque annis 1846 et 18-i7 a J. galiice et iaiine vulea Brugensi episcopo, primum prodierant anno 17-^8, e^^ qaia
(6),

certe aUus non religiusissimo imperatore, qui Magnus. post redditam fuit quam Conslantinus

Ecclesi;e

Vattcana^. ScU^cet codice syriaco hihliotheca^ audisset in .^gypti moClcmens XI quum lafere antiquos ci pnestantissimos

superstructam pacem, sua ipsa aitate quidemtemporumratiosibi fuisse Hfnrmet. Qus MaxmiianoGalerio,GUapprimecoha^ret nam a quinto Stratonicam ct Seleuius imperii anno
;

nasteriis
codices,

Antiochenum Eliam, prcsbytemm


Sceiense

cum martyres

misii

anno 1707 m ^nonasterium moniem Nitriam m S Mariie Syrorum, ad Inter libros tum ab co infemore Jgypto 0). Simone Assemano emptos, iuma Josepho legavcra. ^cm Clemens XI anno 1715 eodem Acta.Eomariy>^rn mulia erani sancio;^m St.a omc ^ ,^maln,ui^^.
in

Cbristi circiter

occubuisse Actalradunt,ad annum im318, quo Orientali EcclesKc,

reddita. msi perantcConstanUnoMagno. fuit pax mterceduut. Quid ni pauci admodum anni non

tis habita literis

et ea extestibus ocular^itur Actoruni scriptor consipnasset, et Constantinum

Mcsopoiamia, ^yua ei auj martyres Chaldaiam provinciis,

.^^,^

Cyzici eccleeorumdom martyrum honorem plane vidisset ? Imo vero inde siam a^dificantem et scriptorem nostrum Maxnmano
in

coUisitur,

, occidentales,

SrX
p tvres
el

Mesopotamiam
itli.

inierempi^, n.ar-

orientales sxmt

multum

Vcodices

nuncupati (8). insinguiorum fere inscripui

eoa^vum fu.sse Constantmo M. imperatoribus pne manibus babenius, ceu atque adeo his qu^ martyrii Actis, fidem om- F germanis et sinceris nemesseadhibendam(12). ,-^ , mn^tdm. -xNobis verotumAciaipsaimpicieniibus, -."-.^;
.

laudata ab

Assemano,

uLea-ternaund.que mu.rentiiruste^ summailla Pa,sioms nihil occurnt quo


nia,

Quin etiam din potesi auctoriias eonfrmetur. (quod mocc piaTulpora perperam ind,cari Passzonem griece

pem(

(9).

Straton,c^

YtTIciilctoconfmente^-.arf Seleue 40

,-.

num ItL eiaiiam quondam

^^^^^^^_ ,^,p,

ieraruml^rmacoa^^^^^^
Assemanu^
^\^)-^'f^^,,o Briiannico
ser-

:C/ST^n
\-

r^^cus

s.^0 amiela-

Besuche ^c Kiptseaq.Cfr.Cui-zon,

Wtung.tom.l.pag;
cuB nnd
se,n

''''=
3', K,'istianu,

tom

I.

0"-

seciq. ^*^"^,^ col. 747 et

-^ ^ ,
'

Martii,

pae-3-C^-

,,letOc=idenU.,n.nto..^Kj-^^P,^^^
seq.. P?''''

ll
Spd

SS..

tom

.-n. Ul ApnU .-60./-^


^*^*
(5)

tom.lV Mitji.pag'**^^' ,^i tom. IV

^^"-

.' ,

tom. UI

mpag. 140.
AugM

des Morgenl-. H. ^ Akten H Martyrer Strat, et

^^"

,r

J^^

^S.

etscq.^ Museum.

m,Wng'
(ll)Wr^gt^
part.

t!

etOccid.,tom.l.pag. :!the sy^iac mss. .n the


^^^^^

XXXVI
Bnt.h

j^^_

_ ^j2) ActiLSS.

P^g-

'

^_

n.ait.OrieDt.etOccid.,part.U.pag

Seleucus,LovamilB4'.

KO

894
AOCTORB
R. D. B.

DE

SS.

STRA.T0N1CA ET SELEUCO.
^^/n

^jQrpntareHoionecruciariinceperil. Neclegi- D

cxjnbci n,s fainfra sermo crit, vcsHg^a primigeniie. Quamms itaque lor Passionis nunc ft^set Seleuci .4 cta gneca

^ZZTslmlLperhibeiur. H^c quod de S. Stratonica perhihetur. Hxc

SS

Stratonicte

quondaynexstitissecredibile tra qussrantur, ea


esf; eoque

magis quod de complurihus atiis compeHo martyrum Avtis syriacis res pro in codunbus JSihahetur. Immo cx Vitis quas multas ideo iriensibus invenit Assemanus, exdemferejam grxce vulgare distiiHt, qnod
prodierant
(2).
,

dcn deniprxsidc capitis damnata, vitam que a Julio jubente CiEferro reddidit ; Tryphvcna vero, caminum injccta sario pra:;I'ecto, in ardentem
est
;

verum hinc admirabili modo

erepta. su-

objicitur...Taublimis suspenditur,.... dein feris

cornibus eam lacerus demum eam aggressus, ratacprosternit(lO). Perspicuum etiam est a Stratonica nostra omnino fuisse diversam
S.

ttee

rvrsus

Attamen plurimum

ahest ut

scriptio-

omnitxo cor
rttpta.

nem syriacam, quiv solasvperest,parcipcnamandandendam. duca?nus aut inter fahulas progrcdiuntur.qui nostrodam.hongtusenim eoquod rum martyruM hisioriam fastidmnt genus in cis scrmoncs aut aliaid
prolisciores
facile assentiar Hooffendant. Equidem non omnes martynoratoaS. Maria, existimanti ad ut in Actis refo^ntur, sic

Stratonicamillam qute inJEgyptomarfyrium quicque nota esi subiii, simul cum B485 sociis, yElhiopico anonymi ex Hagiofogio metrico Habessini {W)Summa igitur judicii nostri huc spectat, Passionem syriacam nec plane primiut

S.Stratoiuca,

christiana
factaelspoti-

rum

geniam censeamus, nec rursus minimi facicn- sum lucrata narrationem edimus ac Chrislo, 'dam.. Anicquam vero ponderamus, expedit eam in momento suo
initioproponcre. hreve coniractam lectori ab igitur Maximiano Galerio imperaRegnante

orationes,

mutatafueriniaut adornafa, eisi auctor quihus eum usum alicui sermones trihuerit conjectura tantum fuisse non cerfo sciret, sed continuorcpudianda B opinaretur, non tamen factorum narraiio. Certe ejusmodi

verhum

fuisse hahitas (3).

Vemim

efsi

quie-

dam

torCyCyzicimultos homines religionis causa vidit S. Stratonica, /ilia ApoUonii,


interiini
riri primarii, tunc

falsorum

numinum

cul-

iuiaddicta,

et

doctrinve christianx prorsus

est

in gestis maraiiisqnePaixjrum a SS. Basi/io,Chrysosfomo in Actis a Ruinartio edienarratis, tum

tota

coUoquia perscrihuntur tum

quidam ignara. Verum, quum ipsi sciscifanti disciputos juvcnis aperuissct, ilfos martyres religione sanguinem esse Christi, pro cujus
profundcrent, ipsa quoque sc christianam cultu, vidit professa est. Ejuraio deorum m<rrtyres ca>lesti gloria coronatos et eorum cadavera venerari non dubitavit. Apaircsoldefcerct, non solicitata ui a nova religione lum non ohtemperacit, sed ettam sponsum

trihus quic tis

pi^orsus

tamen nemo impugnavii (-4). Idem scntiendum est de duris sancforum


ei

nostrorum rcsponsis

ohjurgafionibus

(5).

deroNec demum ideo Passioni fdes omnino ambo martyres, quamtis paulo gatur, quod certamen suum christianam religioncm

ante jupeniius ignorarent, de ea tamen coram et egregie disseruerint, acpro dice accurate tolerarini. ca horrihiles cruciatus consianter enim sanciis, tum aniiquis ium remultis

suum Seleucum
multis

Christo lucrifecit, et cum eo patri Apoltonio, restiiit prxsidi provincix, matronis nobilihus, fz-usjuvenihus ei

In

centioribrts.

ut

in
et

marfyribus Japonensibus

sieculorum
sseculi

XVII,atquein Thibetanis XIX, perspectum est qua ratione Do-

XVI

hora minus,stons promissis suis,dederit in illa Insupcr,exiisquaiS.S\vaquid loquerentur{G). qusedam tonica profert S. Scripturx locis (7), christiano illo juvene discere potuit a
forte

Juhentur;

demovercnitentibus. tra ipsos dcsententia conjectos sponsos educii de multisprodi1 In vincula editis, martyres occubue- ijiis nocte angelus, ad tocum uhi martijriuni suspendi et virgiscsedi cutii Selciico rant. Uox ex^equulco postea equuleo, succenso sut- patiiur. item

C quoc^im
ilta

diu collocutaest (8), quamquam potius Vitse scriptori tribuenda censeo.


satis

fame ac siii crufure, laminis ardentibus, Sed Chrisius athletas suos ciari et intcrimi. Quo comperto, recreat ei in carcere invisit. eosvehementius iorquet, maxime postJuiius

quam

in

fanum

ducti, falsa

numina

convi-

Pas' limiTs, Try. phmifB sumpta.


i

Ve/wnquumres gesiasS. B,ivAiomci:^non admodum discrepent ah iis qux narrantur


5

desanctaquadam Tryphsena, itidem eadem setaie occisa (9), facile altquis


iur unius Acta ex
alteris fuisse

Cyzici et
suspice-

Quum vero neque admotis tiis onerarunt. lampadibus ardentihus tscdantur, necsuppticiisutiiscedant, nec moveantur parenium prccihus,jubet eosprscsesin sepulcro cum fwiidis

derivata, im-

eamdemque virginem ei Quodplacitum nulto modo posse martyrem.

mo

forte

unam

esse

crum

cadaveribus vivos inctudi. Quod sepidIta suhilo in locum amosnum mutatur.


ignis,

neque

neque immissi aspides dotorem


,

propugnari, StephanusAssemanusmultis ravera^si sanctionibus convincit. Et re quidem iamm mariyrum Passiones sequimur.S- Tryphxna dicenda est filia Anastasii gentilis ei Socratisichristianiei contraS. Stralonicai paApoilonius ei mater erant amho gentites. Insuper virgo prior diu ante suum marlyier

ullum

jubente sanctis inferunt. Tandem percussi, pro Christo viimperatore, gladio ixti posuerunt. Corporavero honorifice

iam

sepulta sunt,

narranlur; iatio non sit

postea superstt^cta aide decoedendis fuse rata. Hsec quidem inActis mox sed quum ibidem temporum noet

admodum

pcrspicua, hiec

jam

rium

christianis

nomen

dederat,

qimm

poste-

Hor, quo die ad Chrisium traducta


(1)

esi,

pro

necesse esi. Reliqua in disquisitionem veniat Annotatis commodius explicabuniur. vero in


in

Cfr.CurtiuB,

kos
tom'.

Ueber griechische Inschriften ausKyziBockh, Corpus inscript. griec.. Berolini I74. (2) Cfr. Assemaims, Acta pag.912 et seqq.
11,

XXVm.pag.U8

SS.mait., parl.

11,

pag.

5.-{3) Reflexionssurles

regles

tom. de VAcademie des inscr. et beUes-lettres. etscqq.. Parvs. 1874.- (7)Cfr. infru.Vita, lbid.,num. '. num. 15 et seq., IH, 2U. 22. 2(5. 42, 44 (8) BasUianum. ad diem31 jan. Acta

Mem

((j}Cfr.

Menologium

(4) Acla IV.pag. 39 et seqq. de la cntiriue.tom. cfr. tom. V Sept.. pag. 7(i3 SS.. tom. 111 Sept.. pag. 210 (5)Cfr. infra.Vita. numm. 22,28 et seqq. etaeq. preparation au martyre, (b) Cfr E. Leblant, Mem. sur la

ll,diss.

83.. tom. II Jan.. pag. 1081. pag. 1081. (11) Assemanus,


tom*. 11, pag. 07.

- (10) Acta SS,. tom.


1

Jan..

Acta SS. mart. onent. etc.


Junii, pag. 33.

Acta SS., tom.

11

DIE TRIGESIMA PRIMA. OGTOBRIS.


,

895
,

11.
4n.

DG

tCITlpOrO niartyni.

'

1?

reS-

prassidem quem Acla^. Sti-alon icsE memorant in inscriplione signi/kari, ex aliis indiciis annum cmoriualeminvestigahimus. ^^ /^ p^-g cwteris notandus est Passionis
^^-^

**=^^

titeris missit

ta

^../.n^iinnnnli'^ qumqUOnnalia

Af*l\-iminMaXimia-

ni

Galerii imperatoris.

a militibus et ciixumstanti *J"'^'^"' '^'^^ ^^iti^^a.^e pr^sidi nuiU.ata fmssent. h^.t Ule vehementi stupore defixus ; dubiusque quid staQui^'

quum

tuendum in ea causa foret, ad imperatorem omnia,

SS. Stratonic&et Seleu-

K^uonam Q
tierint,

anno sancii nostri mortem oppeneque in Actis diserle traditur, ne-

quai vel ipse viderat, vel abaliis acceperat, in hoc negotio geslaretuUt. Rescripsitillereosesse
gladio feriendos
;

quod literarum commercium,

cos occisi
sunt, ut vi-

aue

detr, sub

ut db hisiorici ausi sunt definire. Passio, Malatine reddiiaesl, ila incipil : Assemnno

intra paucos dies, ut ex Actis colligendum videtur, haUium, indicat non ita procul Cyzico

quinqvennalibus,

susceptum imximianus imperator, anno post provinciarum prajfectos perium quinto, datis ad imperavit. Atrox literis, solemnia diis sacra... christianos tempestas adversus
inde et saiva
est tempO' exorta est. Hiec quidem. perspicua perincommode accidit ut tn ris notaiio ; sed

abfuisse imperatorem

unum inqitam impeeiiam speclandumest), ratorum.Etenim(quod plures simul pr-incipes imperium iila sstate obtinuisse, in Passione tucuiente perhibetur. Quamvis enim christianorum insectatio imi
;

potissimum tribuatur {G).nonraro memoranper tur impuratorum edicta; jwra/ priEsesJulius

Hic apposiioiexiu syriaco frusiraquxratur. In anno quarto Numenani, enim legimus jud.cibusquierant regno suo, pra^cepit omnibus oblat.osua tota, ut multiplicarentur in ditione
.-

victoriam imperatorum doniinorum nostrorum;

nes

et sacrif.cia in

omnibus

civitatibus

ditioms

B su^

quum hoc pra^ceptum ; et incubuit Quum persecutiodurain christianos inter Acta miravidereturhtec discrepaniia iranslaiionem, R. I et latinam
-

priEcepisset.

pcenas dant mariyres quod invictis iniperatoribus maledicanl. Similia piura in Actisoccurrunt (7). Ex quibus etiam accipimus SS. Stratonicam ei Seleucum rnense augusto fuisse excruciatos, siquidem dicuntur inter vincula et compedes, arcta in eustodia detenti diebus quinaqute gutque, rnediis augusti caloribus, nemine quippe tam ipsis ministrare auso (8).... Erat, KStus(9). augustus mensis et intolerabilis
,

primigenia

Joannem

Bollig

Societaiis nosirte preshyte-

rum linguarum oricntalium rogariutipmm Romxque degentem, Hieris Vaiioana

pentissimum

UUiotheca codicem syriacum in m.. Rescnpsit h^c diUgenter inspiceret. legi in anno ^^^^'1^^^^exemplari disiincte scripium esseU^ in margine syrtace

complectimur ^,^^.^^ 11 Si hactenus dicta hreoiier signa iemporis ; pro chrishsec apparent quasi mense tiana fide ceriarunt sancii mariyres
auguslo, in generali persecutione, unus ex saltem erant imperatores, aique

^^^,^^^

quando duo
iis,

yiani sed

x.miani. In codicibus etiam

Londmensibus

{l)

signatur princcps

annus
ille (.),

Numeriani. quartus Numer.ani.

Vey^um Ve.^m

imperator obnt, jam anno ^^^^ christianos persecuHo 7';;"' mens in ^^. ^odojed^.j^''^^^^ Recte igdur (si hui potest.

anno 283

c^--'^

non longe a Mysia versaius, quinquennalia imperiisoiemniacelehrabat. Nuila prxter hxc deprehenduniur ; immo hatc ipsa ad-

J-

'^Zm celia dicere nol.m, oum un^cum quod non prt/Ustoriarum monumenium,

Jgenium
J^..^

videaiur. Sed, aliis quiU.sv.s testzdeficienttbusMrum notancm raiio ha-

nuissei) expunccit

^^^^,"^""'*"'~^^^^
conitgisse,

riani,etreliquumestutcumeodicamusmar
'^"^^ tyrium verisimiHier ^^^^ quinquennalia aUcujus ^^^P '^^^; haniur qutdemannoejusimpern forte Maximiani,et fuiiK>i^ -jp^
.

Unda

tempore sententi^ proest, ut variee de .^^l^^^^^^^i^ioponderentur.Jammroete

credo, nulli melius conveniunt,


, .

quam

iciatz

Man7nianiGalerii.Etenim,indeab.\driano, laxim^aniGalerii. Elenim,indeahAdnano,


,-,._..,.y... ^^^n,/. tmpeimperiiconsortemaccepii, ^nmeaui primiis quinquennalm non ratores omnes aut festa illa celebrabani. proeneruni,aut tempore quo versabaniur. aut ei a Mysia cul ab Uellesponto

fnrsan

fX^nlur

^rpromulgala
II

quod tunc ad annum quartum, anno procc^me solemnia


,

Jutioprec-

^pouenti cetebranda (3). 'TAlia .taiis indioia in

side,

r^^;"
tZiur
Is

velsi tec omn^ habebani impern socios i"'--;|~ Znaliquem forte cadant, ^ """"; ' Z

in aliis
'

r^^^eleucus occ^i^ sancio,-um Aci^s qum

~ ^ ^^
OrienLon

forte nZemnorim, non memoratur, QUiaejn u' " .. ,... ce T>nh-/'h/.m ac


_

nm

^^^^

Vl^Z:;r7sesJulius,quiSS.Patriciumac
,. . ohrittianosaliciuandovexa-ise.

,,uegis IZnZnTercoltegis vel auiein m^ ^^ r ._

W^

^llt . ann.s Oaleri. mart,jrmm, non ^,,,ibendum esse ^


decessoribus. kin. decessorrbus. lunc
,i ,.^.^^n nmnitari soto cogUart quod Hcinius, de quo
-^

ve.abat -?"--"?<"'!:

aZret.

lZ'i,nonnisise.enniopostsuscep,um,mpe. infensum exhibmi. rium se .i,yi,linnis Galerius.

J XntaZlZ
a irauiVA^(1) Cfr.

'^''"f/'^""

";Va^mias

^^^.mperi. ccmsors ad

S"."^. --" ^
-..

^
^

__

o^i

^t pn.. LioaisB

supra,

num. 9 ^.

^'

f21

Fasti consuCfr. Klein.


^

^^.

n.^
ibid.. nunini.

8 et

se<iq..

'*

(4)

Ul Acta SS..tom. ^PJ".-* P"f^^ part.ll.nura.6094,

nun.m.39.-(9)lbid..num.20.

sententiam,
pag. 983;

Beronu cfr.pag. 1131.

DE
iUCTOBE
R. D. B.

SS.

STRMONICA ET SELEUCO.
^^^, anno
'293 c^r^sar rcnuntiatus est, non gua Cyz^cum jacebat^ non BUkyM.siam, in

sententiam, anno
in.perator

284diei7 ">"

Chalcedone

societatemnnpeniA.C. ^isoaasuvib

^^^^^^ln.Gallus
^^^J^;;";
;

^ f^^^^f

num

Herculium, qui

_^^^
^^^

niam aliasve tractus tltius regioncs accepit, Asise ....^ Ulyricum et partes adjacentes (5).
^

manissmied.vexavit;annoautem292secm^^^
"^. TiUemontii aliorumque f^iPPUt;ii>o"^^" ;^ ^^ .^ Armeutanum, chu^U.m s num quoque Galerium
;,

quum Diocle^^^^ ^^^^ ^^,.^^^.^^ ^^,^^^,^, .^^^^ sepurpura abdicante anno305, augustus
est (6).

Cb.c.;u,u i,"fens,ss,mum, e. Cos.,.,un,

par.ic,pes fecisse

uupcu. q,JemOi.ene.Max,m,auo
decre^Ms^^.

creaius

Nec dicas eum

saepe ditionis

vero B,....au.an. ^em. Cons.an.io sacra a M.ax.lique. solemuia diis Hinc PO.T0 i.isce AC.s des.gquce iu

atiorum regno esse suec /ines ecccessisse, et in impcriousum, eo quod, ut ait Lactantius[l), orbis voluit et feoit, seque solum totius
quod

dominum
pus quo

y^atus est

nam

h,vc

cadunt in tem~

Ta

.o'Galer.o .n<i.c.a,

in qu.n.um na.ur, rec.a compe.ere

ejus.le ui

smnmam

impcrii, post Diocletiani

"mperi aunum. uui^o...

i.Narseo ;::Luscep.m.mper.uma,K.pamde~ postsusceplumimpermmanncpaiiacic

Max..nianus a...qe

q.to

abdicationem, iencbat.
^,^^^^^

Persarum rege
bus
uti et in

victoria,
^^'"^"f""*'^''^'.

"

decennalibus, H""!^*;^^^';"';'^^,^^^^^^ persolvebantur ct e vicennalibus, vota d.is ^^^ in ^'>ti'-^'^'^'*^''^' " Pag.us vit: quod et

^^

monimeutis, l^^"^*^"^^^""*'''"'*Chr.sti
'29^2,

^"

, ,,,,,o

sed muUo probabiUus suppetunt. poterat Galerius, neque in Helimperator dici versabatur (8) ic^,onto aui vicinis provinciis tamen indicatur in Passione. Sed, ^trumque ctiam omissis, satis liquet in atiud tempus
i,s

AUx

advers-us

Assemam placitumraAnno enim OT ncc recte

^^"^^ adscriptusestMax.m.ana., .^^^I"'";! imperii


quo, ut
'"

modo a.ebam

'^.^..u^^^^^

rcferendum

\t

B ^

addantur, ducentesimum """-f '"'"!;, ^^.^^;,.. ad quem piomOe mum habebis Christiannum ; Stratonic^etSeleueirefe.-e..dumestma.ty. SS oecasione scevam Hnm Quinquennalium autem Maxnmano Galepersecutionem a n christianos Act.s nostr.s concitatam, non solum ex

Et re quidem vera ,,;^ quinquennaiia. solemnia bis ceiebravit.anno 297 GaleriusfL dignilate cxsasuscepta digmiate cicsaquinio ,.,i 298. seu Quinio a ccl 298
rea

esse

mariyrium.

et

in alia,

si

eiannom^vem^i^quieratannusimperu e

ex nummis ah quintus. Priora certa sunt commumbus ea de Echcl citatis (9^, aliera ex
re leaibus: Xxignsh

emm,

paterqu^ eam sub nntmm


c .^^^^^^^^

^ fuisse

descr.bunt.

verum

Tk

asseveran aUi accuratissimi id quinquennaha ded.t 297 Anno inquit Pagius, ad^...us Galerius et persecut.onem incept. ebrist.anos a miUtibus Euseb.i ve.ba, Annalium parens, qm ea tissimus Veturms nempe, nurin Chron.co leguntur persequitur, m.^istermiUtia^christianos miUtes persecut.one adtempore na.ruat.m ex iUo .iam

prius cifisares renuntiati et id genus quam augustei imperu quinquen.iaUa


festa

Pagius fuissent, tam


ait

(10), si
ca;sai'ei

edebant

(11).

Celebrabantur autem

inci-

^^^
pnmum

quinquennio,die nempe primo piente vel finiente cum sacnfic.s, voanni quinti vel sexU impei'ii,
tis

munere gladiatorio (12) quippe qui a mense majo anni 309 vet 310, summam rei-um adep305 die i maji anni
;

et scenicis, ac solemnibus, ludis circensibus cst, pro Galcrio, id

siastica.,

etadeumdem297Chnst. Maximianum Galerium, propterea perseeut.oms ab eo annum refert qui fortasse in;

Uon;

Ub. VIII, cap. ab iis qui miiitabant


1
:

Exovsa

pex-

etc^^^^^^^^^^^^^

_ (em~ anno 15 Huic etiam xiaii quadrani reliqua deprehenduniur. poris signa qux in Passione imperatores neminem laPlures iunc fuisse
tv^
sit'
,.
.

,_

310

Pxcitat^

qu^

paucis toto decennio,

videlicet Maxinonprocui Mysia degisse mianum Gaierium,


tet

atque

unum ex eis, ipsum

teSfs^Uu^
atino circitct
297.

in Or.ente etTerbu.t,

pnmus

censendus est (1). Hactenus illam ad calcutos 13 Ut nunc senientiam

Assemanus.
est

dum in christianos Cyzicenos ssemebaiur, multum modum credibile esi. Cyzico sane non
disiabat

ad-

Nicomedia

illa,

uhi principes ple-

vocemus, ohiternotandum

Maximianum

rumque

versabantur, ex quo

eam

Diocietia-

HeZliim

non anno

286, scd 285, in socicta-

nec tem imperii venisse (2); anno 292, sed 293 c^saremj.zsse OaterJm anno 297, sed renuntialum (3), nec demum vexari ccepisse (J^). maa:ime 'Doiius 298 miliics ante annum ^03 adhibUa

Maximianum

nussptendoreacdivitiiscumRoma cocequare est quin ibi Galesiuducrat (13). Nec duhium

Bithyni^ ac retiquic Asiic rius etiam, qui coilocariL Minori tuncpra^erai, domicilium traditur anno 309 ah historicis non
Cteie^^m
diu commoratus. in dissitis provinciis christianos ssevitiam adhicirciier iempore in cmareum ejus impenum hehai non enim ad
,

Eodem

Deinde persecuiio prorsus discrepai ab ea


"onic^
et Seleuei

qux

in Actis SS. Stia-

mmes
sseviisse

adumhraiur, qum^enon chrisiianos ianium, sed inuniversos . . u.nn enarn.. u.u , .., .. Quin, etiamst tlla /ucrii perhibelur.
,

sed ad augusteum ranno 293 inchoaiumj perimet airocissima verx (inde ah anno 305)

Dair

4Ki

- (10)

Baronii. ad ann. Pagius. in Annal. eccl.

3lu

num U.

pag. 470.

Luc^

1738.

(11) Ibid.Cfr.

Pagm

Anlhl

Ba'ro'n.iappavatus, Dissert.

cap. XU, pag 87. ^appag. 30. cap. VI, pag. 54, 4^fr. (l^) Ibid.. cap. U. num. pa|. 90. Luca. 1740. Marquardt.Rom.StaatsverwaUung. tom. 'l-P^g-^^f

^n^J^^l^^^^( XUl.

Lhi^h voo Spanien. tom. (b) Cl.'. E"trop'US 142. SS.!tom.%l Sept.. pag. ed.t. a Ub. X, cap. 1. pag. IbB, Breviarium hist. Rom.. Hreviaiiu... ,-7\ morte persecutoium, '^ (7) De Berolmi 1878.
1.

pag.

'^X, et seciq.

--

^)

Cf

a1

(13) Cfr. .eqq.. Lips.. 1878. tom. VII. ap. Migne, Putr. lat.. cap. sec
Cfi-

Uctant.us. De mor

e pe.-

VIL

col.

206.

Constantin. M.. ap. Ptio Prosagoras. De laudibus

Droyeen.

^f col. ^^ Patr. lat.. tom. ^11. ^7 cap XX. ap. Migne, empereurs, tom IV. pag. Tillemont. Histoire des (8) Cfr. tom. VIU. Doctrina numorum.
16 BrujelliB
173-2. (9)

t.um.BibUotheca.cod02. ap. Migne. ^^^^fl^^^;^ 18. Budinger. (14) Cfr. rnfra. num. col. 118. CIII tom. II. pag. ^'zur ROm. Kaisergesch..

Untersuch.

inchoatis

Dlt;

IHlGKSiMA PRIMA. OCTOBRIS.


seupostdiem
;

397

inchoatis jam quinquennalibus,


1 Tnaji

clesix vexatores inde

a Nerone usque ad Ma-

AUCTOEB
R. D. B.

anni 309,

et

Galerio

nondum mortuo^

ximianum Gaierium

immo seu anle mensem majum anni 311 /inem anni 310, quandoquidem martyantc rium mense nugmto contigit (1). Vtcr vero annusy 309 vel 310, eligendus sii, non liquet. Uagis lamen placeat prior, si certa sint quse de Galerii ohilu produntur. Narrat Anonymus ilte Yalesianus imperatorem ad SertUcam (hodie Sophiam in Bulgaria) distabuisse (2). Ex quo fit ui mense augusio anni SlOprocw^ Mysia ci Hetlesponto detenius videatur. Eienim, antequam mense circiler majo anni 311
e vita migravit
(3),

percensenii apparehit, aii Pagius, persecutiones cum votis quindecennalibusaliisque id genus vel nuncupatis vel solutis.seu cum initio,aut cum quinto.decimoetsimilibus imperii annisconncxionem liabuisse(14);

immo

605 annis quibus festivitates ejusmodi

celebrari deberent decvetas fuisse, et


cretae essent,

sijamde(15).

easdem magis exarsisse


ctsi quis

addubiiet num in Actis etpostnom chnsua' nostris Galerii quinquennaiia indiceniur, non '" deest tamen ratio cur annum circiter .wv

18

Venwi

aliis

anleponere pcrsiemus. Prreterqimn enim

annum

fere

integrum

quod Maximiani

tegrotasse dicitur, in eo verisimiliter loco in quo mortuus est: Percussit eum Deus, ait Lacper annum tantius, insanabili plaga (4),

[Galerii] nomen in margine codicis syriace scripium est, ad augusieum imperium ejusdem Galerii,xd jam monuimus, referenda est vehemeniissima persecutio ei

perpetem

Sed neqiie hoc Lacianiii iestimonium ut plane cerium omnes hisiorici Vaiesianum et Anonymum recipiunt (0)
(5).
,

plurimoi^m mariyi^m orientoiium certamina (Mi).Tum quoqucmaximeadhiherisoiiia


suni tormenia qu<v inPassione SS. Stratoniciee/Seleuci

perperam locum morlis Galerii nonnulli auctores hodie opmanfur

indicasse,
(7),

memorantur,utsupplicium

illud

quam,

quam eidem
B
,

aliqua

ratione

Ncpoiianus

epitomator Vaierii Maximi {%), sutfragatur ex Quidquid csi nihil certe confici potest
edicio

de quo Lactantius (17)i El liaic ille [Galerius] primo adversus cbristianos permiserat, datis lelentisignibus gibus, ut post tormenta damnati
urert?ntur./ns)ipe/'incensiefacesetexstinctu3ad-

^,

quod Galerius, decimo nono imperu promulgavit (9), Ciesarei anno.prochrisiianis

movebantur omnibus membris. Sed multum

quodquerecenies winnulli historicim) datum

momenii in hoc est, quod anno 308 vel 309 novum durissimumque in chrisiianos ediclum
prodiit. atque

diem 10 volueruni post diem 25 julii et ante si res iia sehaberet, novembris anni 310. Sane, 309 prohahilius ad mensem augusiumanni Sedjan{nemarlyrum triwnphusrefcrreiur. mo opinor, sententiam iltam propugnabit, Galeoslenderit Theodoms Mommsen

hujusmodi ut in Passionis iniIbienim lcgitnus lio indicaium videripossii. imperii quarto, vei, ui Assemanus verAnno
iii,

quum

rccritdescen
tc

riiimperium coisareum anno ^^^ annoW. nonautem, quodplcrique asserunt, \martnet 1 ejus inler diem Edictujn vero maji onm 311 propositum est (11). initadeiemporemartyrii haclenus clispuiavimus.quasi plane constaret qumquen. camciSeleucum sub fcstis Galerii Quod quidem auctorinalibus vitam posuissc
sanclos Stratoni-

incepissse.

bus Romanie cbristianos temAtros inde et sieva adversus capiebantur enim... atque pestas exorta est summa cum immanitatc ne:

sacra ummquinto, imperator solcmnia diis imperavit. civitatibus ditionis

exquisitis suppliciis

cabantur.

Per eam occasionem

viri

complures

femina^que

veroposi

medium

Jamet saccrdotes comprebcnsi... persecufioannum sextum


309,
ai^

nis anno^OBvet

quum

persecutioms
iiS),

m-

persecu-

cendium imminui,

Eusehius

et sacro

tionc

martymm
rursus
fuerat,

fuit, / hus omnibus adeo indubUatum in exemplari syriaco lequartum imperii, qui in ^V^^^f;^ gitur, mutarit Assemanus tum tum Pius Zingcrle cjusque vcstigiis qwdcm Et re (13) instiierint.

annum

m,

nescioquo modo innannnatus est. Re^us christianos de mtegro christiapentesiquidemMaxiniiniedicta contra miss. prosingulas sunt nos quoquoversus per

ccepisset, cruore quasi restingui jnm potestatem nactus ille qui persequendi quove impulsu, adv^r-

%nscriptores
rera. si

iihraru quarquis credere nolit errore


esse, conjici salicm.

tunipro ^iMinlo positum prodnssc Ideras de poteritjamanno quarto cecbrandis, zdque lolemnibus anno sequenti mehus sacris qutntantoprobabilius, quanio
.-

ipseque pra^fectus pio,vincias. Simul priesides pubhc.s edictis et cpistolis ac torii, propositis imperatons prLceeput iussionibus, instabant... mandarent, quo jussum erat ut...

tum

exord.um quennaHbus convenit Passtonts inde et sce^-a adveiQuod vero additur Atrox zdetzam
tempestas exorta est sus christ.anos

executioni quam mulieres, una cum sercunctos, tam viros sacrificare ut hbare vuis ipsisque infantulis, cogerent et immolatis hostiadiis immortalibus utque cuncta inforo venarum carnibus vesci,
lia

temporibus

illis

valde congmit.

Scilicei

Ec-

inqumarentur. sacrificiorum libationibus

Hf

^^-^rr^^^-'-^
?-,

,,.

vm,

cap.

mort. persee.. cap. 1^7etseq Uctanlius. De


appai-atu,

Luc

i ''*v^-

21)7 et

seu ,, cap.

tritu. De
Kaiserg.,tom.

-;;;-r;;r;;ru^""us,^Ivt
.

.Ssmutl

l.pag-238etsoi

W
^.^^

^'''^^'^X^^^^ .ta
^

^^

^_
ad

oncs hb. N.cap ^'lat.,tom.\ -Ui.Kuna 83

nm-tyTam smcera, pag.

m Martn. pag.
_

Mon.Germ. ^f^^^'-^^\%,,,rs, tom. IV. pag. H.s^. !,.,, oe mort. persec. Cfr. Tdlemon^ ^^

VUl ; tom. O^Vi"""S^at v^r 331. Colonia. 1018. pag. ad d.cm 2^ dcc.. ^^ nov.. pag. 230, _(l-,De mort.pei-.ec.. ^P" ^^^'' ",5 * ^seq.. edit. a ' pag^ cap. 1\. n,arty.ibus Pal^stmffi.

Lammer.

113
Octobris

crudescentem

Tomus

Ji^li^-

898
AucTOBE
R- D. B.

DE

SS.

STRA.TONICA ET SELEUCO.
condita atque D dicuniur sacra lipsana aromatibus quod illo xvo erai adeo serico panno involuta marlyribus minafrequens, ut judices eiiam impediiuros ne ipsorum reUquias rentur, se
;

soli quidem crudesceniem illam vexaiionem ab anno 307,) triOuii MaJ^imino (imperaiori Amasem, EusebiusssedinAciis S. Theodori

eiiam nominaiur : Maximinus iniperatores emiseMaximianus et qme pareruntdecretum in universam terram

Maximianm

Galerius

et niuUercula^ In linleamine involvant,

guentis et

odoribus adornent (11).

oum unHoc quidem

omnes bat eorum imperio,ut religioni christianorum, bant pi^e

gentcs quie credesi

exsecrandos

essent, qui autem contracibos gustassent, salvi Rursus rlaque dicebant,traderentur judiciis (1).

reducimur. atque ad annum cirdter 309 Seleuci mors non tempori SS. Stratonic* ei
illigari. improbabili conjeciura poterii

riiuconditi leguniur quamplurimi (quod leciorem momei confessores {V2); sed martyribus. sed ium VOlumusJ, haud dumtaxat obsequ.i antiqua venerandis quibusque viris .d

mariyres

piorumconsuetudine pra^stitum est (13), neque 7iostris dclatu^, indtcmm ille honor, sanctis haberipotesi culius ecclesiastici. fidem 21 Atiamen eorumcultus,siPassioni

Martijres,
^;;;;;-^^^^^^
.
f.^^^-^

habemus, in dubium

vocari nequit.

Etenim
et

mcra
111.

pace corpora, reddita post Ecclesiui

De

reliquiis SS. Strato-

impei-atoris sacrisraro persecutione sublata, pia christiani

ecnic^ et Seleuci. Cultus


olesiasticus.
foriissimijuvenes.
in

cura.

superst.-uctaxde,honoravit(14)Et

flKi^.-

~^o.

reddiiam scriptionem syriacam ad verbmn


velis
:

postquam

fuit

quies in Ecclesia, et

lunc ajdificata transiit persecutio a christianis, sancta per soUicitudinem est super eos ledes
re-is f.delis (15).

V^r
prqjiciantur cotfora.
iici

animam

egerani

quum jussii
(2).

pneses eorum corporu

mare pro-

est

QuieAciorumnarratwcocredibiiO^ quampluriquod idem de aliis martynbas

Jsplaneeompertum est. NicomcdiiB ex sepulcro erepti SS Dorothei et Gorgonii sepulcnscon^nt ei aquis obruti. ne quis .Uos
in ditos pro diis reputans

cineres

Vehementer itaque miramur certamcn glonosanctos martyres, quorum et memoria exstructo templo sissimum fuit, ct fasiis commeconsecraia, in nulHs fcre sacris Papebrochius, ad diem 31 Reperit eos
morari.
ociobris
quiv. sighs ac propterea illorum A^an designavii (16). quam etiam Acia hac dic proferimus, ad Anno ecclesiasiico Grxco-Slasanctospugiles Uariinov inscripsit. Invico noster Joannes quorum aposuper in menteis Sirmondianis, bibliothecx qraphum exstat in codice regix
,

in menaiis

Grxcorum

posterum adoraret(d). Georgii episcopt liem Alexandrix cineres S. ait suni, ne coUectis supremis
in

mare projecii AmmianusMarcellinus (4), ^es lU.sesstrueeiiam accidU, quod rentur. Quamplurimis id Andronico narrade SS. Taracho, Probo ei ossa profanis ossibus tur, quoi^m videlicet ne posscni agnosct (o). Uno

Bruxeilensis 11322

(17), hsec legi^nus

"Ae^via.;

commiocta sunt, persecutoribus nulli peperceverbo, multi ex marty,wt operx ui christianos a colendis
rumreliquiisprohiberenl(G). fidehum pieias. '20 Prxvaluii tamenCyzici universi xgre Neque enim ii soli. sed cices
_

VTpaTOViKOu xai ItUvy^ict^ roO avCvyov, aGXviat? TUxov ki 'Avrcoxeta?, ai


^KMfxY^dov, id est
:

ol ro

yEvo;

toO

ytou

obsistit popu-

lus.

par martyrum sepulferebant, nobilissimum quidem invident (7), carere, quane bostes
tura

Ceriamen Siraionici et begenus duxerunt ex Anleuciie, conjugis, qui Nicomedi. Hxc in tiochia, et ceriamen sancti ad certam iaudaio apographo non referuntur aliis sanciis ibidem diem; scd, quantum cx circolligere est, perfinent ad diem
celebratis citer 9 octobris.

Marfyres porro nosiros ex

qum^e,

ui aii S. Gregorius bominibus debetui (8). impiis etiam et sacrilegis publ.co luctu liaque urbe un.versa sententiam

Nazianzenus

spectatiscondemnante, intervenit Theoctista,..

sima femina... pri*isidi affinis,... pollens, quse nuper inde apud eum auctontate pei'suasitque p.-^s.d. christiana facia fuerat (9), Tunc populus rursus ut sententiam revocaret. corpora sese circumcirca beatorum martyrum commotione, ut humum .n fudit tanta animorum
unguentis, sed et qua iacuei-ant pretiosissimis Jn Aciis quoque lacrymis, perfunderent (10).
ibid., Sunus,ad diem 9 nov.. pag 230 ; cfrP^f-f^Ancyrani.m ActisSS.,tom. IV Maji, Cfr Acta S.Theodoti
(1)

magnaque pro-

syriacis non Antiochia oriundos esse in Aciis sancii ilH non iidem tradiiur, ideoque vel illustraii,vel (aique h^c suni qui ab Assemano videiurj mentio ^ opinio mulio propius fdem ex primigema quaAniiochix sumpta fuii dam Passione gneca, quam olim exsixtisse Gnecoprobabile esi. In aliis auiem menxis quidem ad diem 9 vel 10 celebrantur

rum

ociobris And.-onicus et

Athanasia

qu07^7n Andronicus

fuit

conjuges ex urbe magna Ant.o,

dicuniur Nicomechia (18), quamquam alibi nusquam occun-uni Stratomca dienses (19).Serf
num. 22. pag. 43, edit. a Jacob. inHieroms laudem. num. 10. tom. ^- ^^ :/^''- ^^^^^^^^^ Migne. Cfr. Edm. Leblant. in ^]^^-^^''^'''^]'^^,' "'a. (9 II. pag. 78 et seqq. inscr.. tom. XXVIll. part. Ib.d ^---^\;ult. (10) in Vita. num. 52 et SS tom. VOet.. pag.577.-(12) Acta
.

1875

(8)

^. XXV

pat:.

151 et seq.

toin. U,i>ag.

Kaiscig., Biidinger. Unters. zur Rijin. Migne. Fatr. lat..tom. VU,col. 187. 23a.ClV.

(3) -{2) Infra.in Vita,num. ult.;cfr. niim.5.fi20 et seq.; cfr. lib. IV, H.st. eccles.. lib. VUl, cap. 0, pag. edit. ab Hug. lib. V, cap. 2. pag. 353,

Eusebms

cap. 23, pag. 28G.

Lammer.
372 403
edii. a

Aeta SS.. tom. V Oct pag. Lfr. I, Orat. V, col. 702. 583 Cfr. S. Gi-egoriuB N--iz.,tom. LA. Hymn., apud M.gne, Patrol. lat.. tom. Prudentius. Hist. ecclCB.. hb.V, cap. 9, pag. Wb Sozomenus.
Gronovio.
(5) Cfr.

-(4) Res

martyrum. pag. 299. Cfr. Ruinart, Aeta sincera 354, lib. XXll. cap. U. pag. gestK,

(U) ActaSS.. tom. pag. 154 tom. U Jul.. iU Maii. pag. 28:*; tom. U Junii. tom. IX Oct., pag. 7 ; pag. ^7; tom U Aug.. pag. 722 M.g-e. P 10. S. Paulinus Nol.. ap. tom. X Oct.. pag.
; ;

irol. lat..

tom. LI.
lib.
I,

col. 491.

- (13) Annghus,
"20.

Roma

sub

orranea

cap. 23.

num-

Cfr. Boldett.,

C.m.

col. 4U0.

MoRuntia. cbrist.. tom.

1077.

(ti)

Mamachius, Origmes

et antiquit,

de'S.Marthi,tom.l.cap.59.pag.307.-(14lntra.mV.ta, XIV. Dc bcat.... hb. 1. (15) Cfr. Benedictus num. ult. 132A cod. ms. reg. b.bl. Brux.

cap. 3.

242 et seqq. Cfr. J. OrUob 111. l.b. UI, pag. ultra mortem Hentschel, Martyres furori genlilium et G. t7)Tacitu3. Annal.. tom. !. hb. 1. 1099. expOBiti, Upsiie

auius r-.- (1) Can.s.us. Thc fol 30 1-.- (17) Fol. 134. Anec^. Antv.. n25.-(19)C.r. mlnu;., tom.Ul.pag.477,
Ughelliana.
in
Italia

num.8.-

(10) Cfr.

sac, tom. X. part.

U. coi.

^/^^.

DIE TRIGESIMiV PRIMA. OCTOBRIS.


et

899

Seleucus. Contra diserte

nominantur in ha-

octobris: Eustratuset Seleucus.

Denique in ka-

EX

tMl>K.

lendario Melchilico Britannici Musxi l^iSO, octobris die 9; Jacobi Apostoli, fiUi Alphici, item, ni fallor, in et S. Stratonica; et Seleuci
;

lendario JEthiopico, quod vulgavit Ludolfus,

ad diem 15 mensis Barmnhat (martii),memo-

mniwr
et

SeliiphicusetStratonicasponsa ejus
19

(1),

codice ejusdem bibliothecte 12179, ad

diem 9

ad diem

ejusdem mensis

Stratonica.

(1)

CommentariuB ad Historlam iEthio[)icam, pag. 4U.

PASSIO

SS.

STRATONIC^ ET SELEUCI
Assemam
ediiis

ex Aciis Martyriim ab

CAPUT PRIMUM.
Stratonicte Perseculio Cyzici seeviens. Conversio SS.
et Seleuci.

Ad
Stratonica,
7nultos

ejuranduni Christuni fruslra


quem sub

sollicilantur.
E

homi-

nes videns moftcm oppetentes

JViaximianus b imperator, anno post susceptum imperium fiuiiito, datis ad provinciarum omnibus praifectos literis, solemnia diis sacra
imperavit. Atrox christianos tempestas exinde et su;va adversus professioorta est; capiobaiitur enim christianaj exquisitis suppliciis summa nis hommes, atque necabantur. Per eam occasio-

exitus

sui

horam muUis precibus

advucare solent, Jesus Christus? Instabatque ejusvirgo, honiinem quteritans a quo de rebus
niodi edoceretur.

Romanai

ditionis

civitatibus

2 Aderat

forte

p^-ojde prope locum adolescens quidam

christianus, qui persecutionis metu reUgioncm dissimulabal. Is Stratonicam ea verba facientem audiens, Christo hanc iUi pro-

sciscitanlemque
cul dubio

cum immauitate nem viri compluves


simas Gujus
.lua^stiones
rei

femina;que et sacerdotes,
deportati, post acerbis-

comprehensietCyzicum

universus,

ad supplicium trahebantur. populus dissipato per urbem rumore, beatorum martyrum exitum specta-

ad ipsam, amotis inchoatum a virginc arbitris, accedit;tum vero sermonem prosecutus, de christiana religione modum disseruit a Altera post nustrum

mentem

injiciente,

locus enim suberat turus, sese post eos elTudit : complures eo spectaculo urbis mcenibus; idcirco
adsciti,

Imnc in est vita ab hoc saeculo exitum nobis reposita ac sempiiminortaiis, et regnum in ea coeleste qui, ternum hoc porro se conseculuros sciunt
; :

summa murorum

fastigia

compleverant.

quod modo

;uquo aniagitur, temporis airumnas

ApoUonius c, patritms vir Erat in eadem urbe pubhca; rei ma"ni nominis, et a multis annis
prcStoctus; habebatque filiam,

nomine

Stratoni-

namque conpro virtute ferunl. Ejusmodi priesentis lucis usura pristantes animJB, quum rebusque ibidem vantur, in coelum evolant,

mo

cam Seleucohonestissimojuvenidesponsatamri, turbam, magna effusam ad spectaculum


nua3 conservorumanciUarumque caterva comitante,

Exarsit animo ieternum mansuris potiuntur. b intervirgo, iterumque juvenem ad luec beata eam, Ecquis, ait. ponet mihi ob oculos

pellans

mojnibus urbis chrissectata est : quumque a e atque cervicem setianos ad necem properantes Uotissimo pr^ebentes spcccuribus animo

quam

magmtudinem taret, tantam animi onme Videbat nimirum eos, inter admirabatur. c^lum oculos a olad supplicu tempus, modo
sibi

vehementer

ipsos quam modo priedicabas, supra ca-los a Si. beatissimam vitam? Gui juvenis ^ dam Christum Jesum in dominum nostrum inquit, affixum credideris, pro salute hominum cruci suo lumine collustramenlem ille tuam divino
:

agen-

bit,

nostriu caUdissipataque ingenita conditioni

mutuo hila ter exitum lere, modo felicem ciuus .ratulari,moxcontramstantem mortem Jesum piis cum lacrymis /*, et si^.,0 sese munire en.m crebro nominare. Res

gine, coelestis iUius glori^'

apparatum ocuUs tuis


:

spectandum
fuero.
ait,

subjiciet. a

Tum virgo

Si

professa

pr^dicare solent.

oppeUturi qua; christiani mortem mihi ca^lest.s dic, qu^so, num


a

eU

equenti gemitu quocirca miraculo proxima; ve.t sibi visa est


stupcnti similis ad

suum comitatum conversa^

Cui iUe : ista feUcitas sit affulsura? adeo vera sunt ut veriu. tibi hactenus dixi,

Qua^cum-

que

nihil.

Et certe,

si

ejurata idolorum supers

.-

vh-ginera, mivantibus intevea domesticis nee .psos d.gnitatem parentis sumn,am

qu^ ob

qmdem
.

dignaretur, cum gnoto ^,.b,s p.-oce,-es alloqu.o At p.-ol.xe ccnfabula.

cibum potumque mtuen es,^^^ ^^J^^^^^ iaentidem Quorsum vero m c.Um ^^^^^^ iUud ingemmant. .,^7"^ ,^ ij^g^nmes a^quo Domine-Mn quo -'^'-^ ^ ,"^" ^-^ ^,^ ^st iste. a.-rumna. ? Eoqui.nam nnimo perferunt
'

'"^^m"

tamen Ulo juvene tam ,^0 n..stiam adoleseentis

'

a 'an..stum accedere parentum en-or.bu, .mnuippe superst.t,one,

dic.a ani.no volutans^ .do o.^m deUberabat


:

rurtenebLr.Cbristusvero.qu.Pi....ppum^aa

900

DE
allegavit, ut

SS.

STRATONICA ET SELEUCO.
compeUans micante, qui ipsam blande
tib. intentata
:

de,

.MPB.

eunuchum .Ethiopem
tem doceretur et in

Deum

ab iUo veritacrederet, hunc panter

a Ghnst. host.bus Stratonica, aiebat. ut suppUcia

erudiendam destmaadolescentem ad virginem ventatis semitam disceret^ vit, quo interprete virtutis stadio,ad sanctorum
niox etiam,emenso sortem, ad lucidas
venivet.

contemnas, haud dubiam

spem

victoriie

nempe beatorum ^edes peiille 3uveNova Itaque, qu^ chnstianus


agitans Stratomca

consilia nis suggesserat,


sella repente exsilit,

ca^Iumque iutueus, marty-

vum exemplo

frontem docta, signo crucis


:

mumt

elataque voce

^eius Jesu Ghnste, meos, ut divioculos christianorum Deus, aperi lucem haunam, certoque
a

Domme

a.t

mundi qua.cumque ab hoc adolescente experimento, comperiam.Vitam, qua^so, meam didiei vera esse veritatis nunc vindica, et lumine

nam

mvisibilis

pugnatura, quam Ha;c latus, ex tissorscertissimeconsequetur. Ula vero ad tuendam ejus ocuUs sese subduxit Christifidemmirum inmodumexa.*s.t. pater ad virgmis thala- a patre fnis6 Vix UUixerat, quum provolut.s tra ad ejumum accurrit plorans; invenit autem le f.Ua, randam ^ Qua:so dem sollicihumi se.nbusorantem.Tum: senem e v.ta dece- taturt ne me emeta jam a^tate ait confectum patians, sed dere tristem moeroreque aUoquio, prix^sert.m quum tuome saUem solare doloris causa. Cui Strato;

beatissima curn sanc-

tu mei sis

maxima

nica

a Si mihi obaudias, inanium superslitione, Deum

et

abjeota deorum mundi op.hcem

ab interitu

mentem meam
maylyresgue
ceniit coelesti

gloria de-

coratos.

tu mei misertus visum est, mdeque 4 Tum vero coclum aperiri columna; conformata conspicua lux in speciem martyrum ante priesiemitti. et super cadavera insidere ; necnon christianodissellam projecta necabantur, anirum, qui post primos subinde admirabili visione miE in cadum conscendere. Ea
i>

illustra.

jussens uUro posthac colere statuas,qmocumque ergo sapientem dece.-e faciam. Tum iUe Tune imperatores reverentur putas. contemptis quos H.erpsolym^ tete.Timo
:

Si.s,

hon..nem a Jud.e.s ? Gu. hl.a cucis suppUcio alTectum adorare reor divinos honores re Ego vero .equissimum
:

Stralonica, non mediocriter perculsa quireliclo comitatu, e moBUibus B primum mox,


;

expavit

mea et communi gener.s pe.!dere Cln-isto. qui pro vitam in cuce pohumani salute Hie.-osolymis
suit,

flxumque m.hi
ilU

est

ipsum per

teUa,

perque E
seiion

bus insederat descendit,

atque per proxmiam quo chnstiani cecdeurbis portam, ad locum in turbamque conbantur, sese festinato proripuit, postliabita coufertissimam perrumpens, omni cura, super corpora ditionis suiu atque dignitatis elataque voce ciesorum martyrum sese abjecit, Jesu Chnste, ait, Domine flens gemensque cum istis, qui pro concede mihi, qu(eso, parem vita^ exitum, memnominetuo perempti sunt, meaipsorum artubus adjunge.
:

ignes et
qui
:

tormenta per acerbissima qua:que esse namque salutem meam cui-a:^

dubito. Qua.

quum

rentur, vehementer et

asseverate a vi.-gme d.oesupra quam dic. potest


d.-

Quamobrem, miserum senem conturbarunt.


scissis

exjestuans,

Uerum JuUum dolorem suum eidem

s..inil vestibus, ma^stiUa iraque confestim ad.t. pro^sidem g

i.npertiturus.

sponsum patris absentia oppor- et 7 Interea Stratonica ex Seleucum ad locum in quo chnstia- veram rclitunam occasionem nacta,

braque
5

Domum
dux
et

re-

mira

bilx viso re-

creatUt

Apola circumstantibus famuhs renuntiata fuissent, mcredilonio patri protinus est, adeo ut sibi miperare bili dolore affectus vestes conscinderet, et feminon potuerit quin morcm miserabiliter ejulans, ad locum

Qme quum

norum cadavera occubuerant

repetit.

Ecce autem

gioncni traducit.

occurrU Seleucus, pra^ter urbis portam pueUie nob.l.um forte per id tempus ipsius spoiisus, qui septusiUuc diverlerat. Hic vero juvenum corona quo erat ehria, amore .mpelStratonica, d.vino,

narum

in

curreret, ubi filiam

incumbentem

christianorum cadavenbus eorumque cruore fcedissime asperpra^fecto,

juvenem compeUat,

obUta, Ubere lente,suceque propterea condUionis Agodum, Seleuce fraet


:

pnusente sam contemplatus, ipsam.


et de media multiludine abripit,
ait
:

filia,terapuit furor, ut

Qmsnam, hunc tumultum cum

et a corpons contagione ter ait,ad vitam novam ad simul enitamur. Festinemus remotam modo .estitmt. eum (lui perditam hominum rem unus

tanto familifc

nostra^ dedecore, inspectantibus

Qu^eramus

caduci thaveritatis dien., spretisque

omnibus
:

hodie concitares ? Cui sum, ait, ut nomnn virgo a Non ego talia ausa aspergerem, sed ut nostro uUam infamiie labem meque simul Uberarem. ab a:ternaignominia te me assecuturam spero, si mihi
Cyzicenis,

sedes inposterum lami deliciis,sempiternai lucis Straton.ca; cogitemus. His atque aUis ejusmod. visus est beparum animo commoven
dictis

non

Quod quidem

et fatuam ipse consentias, atque inutilem

deorum

ejus verbahauleucus, bibuUs, ut aiunt,auribus volvens : virginem riens et attente secum ipse amabat. Postremo rogat utrum

quippe impense
Stratonica

Qua^ verba inanium superstitionem abjicias. lacrymas excitavere. Pr^seni uberiores adhuc mcerore oppressum ses. ApoUonium gi-avissimo miseratus, christianorum cadaplorantemque
et in pelavera procul amoveri confestim jussit, Stratonicam vero acriter increpuit. gus projici; puelMox cum suo officio in urbem serecepit,ex non mediocnter animo perturbatus. Ha;c
liD facto

patriis diis

pra^stantius

aUquod nu.

men

rebus humanis Quos urbs nostra,respondit, puta. Jesus mutas et inanimes statuas esse luit cujus pridem pio luin quem cedidi, et

prteesse crederet. Cui .Ua deos hactenus co-

autem mine sum .Uustrata,

cu.lus

etiam morte perddum

ocuUs ex vero, inquinatis sanguine vestibus et


nimiofletutumcntibus, compulsa
est,

est, isDeUb dudum bumanum genus i-eparatum mortaUum salutem, est et FiUus Dei.qui propter suppUc.um carnem induere crucisque subire

appetente

minime

jam

una cum patre domum redire. Hic mensaporro procul a domesticorum coUoquio totam noctem insomnis que ingressa conclave,
nocte,
ha.'c crebro ac pie et jejuna orando consumpsit, Jesu Chhste, ne qua;so me k Domine iterans autem deseras, quoniam in te credidi. n Ecce insoHta luce, qua; solis jubar mediis in tenebris
:

Seleuco ista vehementer salute Deum admirante, Stratonica pro juvenis Jesu Christe, adolescentis sic orabat: Domine lumine .Uusquaiso, mentem divino tuo
dubitavit.
istius,

gratiie tua; fulgor, tra- Uluceat, oro, cordi ejus te esse Deum veut credat in te atque inteUigat

rum,

coeli terra:que

dominum.

Mox,app.-ebensa
ubi
pei-

fidenter Seleuci

manu,ambo simul ad locum

videt, et longe superabat, coruscare cubicuUnn

instar pone adstantem juvenem vuUu fulguris ad

jacuerant sanctorum martyrum corpora advolvitu., Slratonica rursus prona nunt Hic ^

complectitu.-que

DIE TRIGESIMA PRIMA. OGTORRIS.


complectiturque terram martyrum cruore aspersam, crebris singultibus profusisque lacrymis
crudelissimo imperatci
,

901
E&IMPR.

Quos
ciare

cwn
velit.

l)eum,ut 8 Quae
tici

sibi fiat pi'opitius, obtestatur.

quum

circumstantes utriusque domes-

qui hoc iniquissimum bellum advorsus Ghristum, servatorem mundi, suscipei-e te jussit. Tunc vero pra;ses ejusmodi convitioatTectumimperatorem Uigerrime ferens,
excanduit, fremensriue
filiam
:

prseses cru-

indignissime ferrent, ApoUonio cum praeside tunc forte versanti statim renuntianda curarunt. Continuoad locumambo,cumsuo quisquc
comitatu, convolant. Ibi Seleucum cam humi provolutis gcnibus orantes repcriunt. Tum vero preeses ad Apollonium se convertens:
et Stratoni-

Audistin,ApoUoni,ait,

tuam

invictis

imperatoribusinsultantem?

H;fcc fatus, in

urbem regressus est, saeva quieque adversus virginem versans consilia.Intei-eaApollonius precibus lacrymisque filiam a pi-uposito

deductum
est
:

iri

confidens, hunc in

modum

adortus

sanc neutiinquit, est, tt Res, silentio dissimulanda, quod pra;ter impequam ratorum edicta pateris iiliam luam, relictis RoApolloni, ruihi

Quifiso te, filia, tui te parentis universiE-

que domus
sertim

tua; miseralio aliquando capiat, prae-

quum nos omnes


in

tua ista adversus impe-

manorum principum
est,

diis,

christianorum
;

su-

torem maledicentia
pater, at<[ue iterum
nisi

su.ninum discrimon ad:

perstitionc implicari. n Gui A.pollonius

Non

duxeris. Gui Stratonica

Senicl

monui

te,

succenseas

optime pra^ses, cur in hoc negotiomihi jure nec enim ego aut publicis resisto preelegibus aut patrios deos contemno. Tum negat, quos Cur ergo filia tua deos esse ses Per civitas .colit ? Gui ApoUonius
;
:

mihi modo moncndus es,

deorum inanium abdicata superstitione, Deum, quem nos christiani colimus, adores, te
nunc

universa

victoriam imperatorum dominorum Porro quuni juro me hactenus id facti ignorasse.

nostroruni,

meum abnuo abnegoque patrcm, tunsque simul omnes abjicio nec te posthac pareutcm meum, nec me gnatam tuam esse dicam mei
, ;

deinceps patris matrisque, fratrum

et so.-orum,

de

istis

qui vocantur christiani priilem supphlUia

cium sumeretur,

meinconsuUo turbam

se-

sed et cognationis ct gentis loco e.'it umis in quem credidi, et qui me ab erroi-e et intorltu
liberavit,

voluptate iUuc cuta est, novEe rei spectanda;


pertracta.

Jesus

Christus.

Quamobrem,

qu;eso,

Referebant autem

cffiderentur,supra
die

muros

consedisse.

pueUam,quum ilh Ab eoporro

pertinacissimus
;

htesit

mihi vero

error iste ipsius menti mquo pacto id factum sit, peniest.

mecum operam cujuscumque mortalium dictis mc a meo propoposito abductum iri confidas. Hoc pueUce
ne
lude.-e poi-gas,

neve tuis aut

i-esponso supra

quam

dici potesl

stomachatus

tus, ut aiebam,

incompertum

At prteses

pater

Testes, inquit,

deos appcUo omnus.

me

eam Verba seris, ApoUom, ait. Dixi remesse dissimulare nequeam tu vero qui quam impune et publicas conculcari a tuis deorum sacra violari
;

contemptaj patriic religionis vindicem, pricside severiorem, te habituram, nec u.iquam me cessaturum donec Ghristum ejures. Utrum vcro ille
te

te purges, mtenm leges permittis, qua ratione Itanevero, respondil, vide w Gui ApoUonius
:

ego reus Jiam,


invito,

si

quid forte

contra leges mcerore affeclum fu.sse, deos, me tanto ex ea re temperarem ne me in pelagus ilUco
ut vix

meorum aliquis, me peccaverit? Omnes testor

manibus meisc.-ipcre queat necne, modo pcrtentandum est. ftAt Stratonica insanas hominis inquit, minas flocci faciens Quidquid irarum.
:

animo

Jesus, pectore condis, pater, in me unam ettundo. patientiam mihi ad hanc pugin quem credidi, nam viresque subminist.-abit. Ejus porro adjuta omnes nequitiu; vestra; artes me supe-

numine,

praccipitem darem.
Apollonius
indutias impctrat

Tum

beneficio

imperatorum prceses: Quandoquidem locum obtmes, mprimum in senatu h


;

ratui-am esse confido

tibi de hoc negot.o dignum puto ut quispiam f.liam vero creet apud principem molestiam

tuam,

pertinacia nisi posita ista

priscam relig.o-

ego torment.s cosponte resumere annuat, sola statutas hmc sceleu gam, teque d.m.sso, ut qu^st.onem luet .. Tum ApoUonius,

et Se- pantermult 11 Continuo Apollonius Sti-atonicam juvene^^^ jubet. atque iri leucuminurbemducia servis muti-onx noseptum thalamo biles. tenebricosumconclavet.'iplici convocat, .'oincludi. Nobilesinte.-immat.-onas filiam abducere satagant. sententia

nem

gatqueuta primaria nob.liQua occasione venere etiam e Seleucum antiquum sodalem de tatejuvenes,

Lnas

ad septem dies

d.lTerat,

pr^sidem

f.liam intervallo cgo, subdit, ad confulo, adh.bita et.am em me reducturum opera. puelUc fan.iliarium id negotii matronarum

Quo ad saniorem menorat


:

Quod

cesserit, conc^ssa mih. m.nuspro voto ha. t.bi l.berum pos ab imperatoribus potestate t. c.ufem.nam e^n erituti, pertinacemque ^u.. pi-ses officum revocare. ciatibus ad seannuere ^*"^: Apollonii precbus
s. .d

admonituri. Ingi-essi priesenti discrimine itidem omnesconclave. hoi-tantur athlctas itaque simul obtestantur ut tandem resip.sChristi, rogant, consultum velint. At .11., decant, suieque saluti dominum nostrumJesum fixisin coelum oculis, supplicabant in ba^c ve.-ba :

Christuminterim

vivi, adesto nob.s. Mox Jesu Christe, Fili Dei circumstantes ethn.cos Stratonica a precibus ad

^^^^f res.stere V^^^^^^^J^ vero deinceps leg.bus dom.nu.um nost.-orumque omnes simul deos
;.

P-f

Si

conversa.eosdemacriterobjurgat: sathanic nequ.ssmn sapropere efTerte gradum, tVaudes quas in chnst.anos


tell.tes.

Hmc,

ait,

Notic sunt

ist.-uitis.suadentesut lucem

ten"osthafac.t.s,

r^iam iuro,acerbissim.s <^^^^^Z tem.ms exemp um


ilIamenectumiri,Gyz.cen.s
audeant.

beamus:quod

ipsi

ca:co

cTore

CLca,

e^^.^efuturam,neposthacdeosparv.pn^^^^^^
adeo pe Qu.bus m.nis Stratom.a

adorantes. Nos ve.o, surda et muta simulacra postfidem hausimus, s. aui veram luce..> per

terrefactanonest,utindemag...nsuop.opo

deos ^doremus planc^y hac manes ejusn.od. porro qu. cu.c. mentes si.nus. Vos f^^^J^^^^

^^^;;^r;:^-:.rg.nemblandecompeUans:
et

in

cassum

colite, modo *".<." ^'"; rnes staluas, ut lubet, St.atoconspectu abeat.s. r> Hxc nrocul a nostro H.nc en.m ce. d.ssolv.t.

filiam fiectere conatur;

S roratioconventum sodales nunquam tiores facti ejusdem

fore, ut qu.

.d chnst.anam paterentur, d.scesserunt ;toposito d.mover. se

access.ssent a religionem sen.el

902
ExiMPR.
.

DE

SS.

STR^TONICA. ET SELEUCO.
in reqionibus

dolore,quem carissi. inP giavisMuiw nonsme m-avissimo animi luctuosus casus et i^t,mQn<? rasus morum capitum penculum
exeitabant.

jam

ferunl Jacohus
g

inde antiquitus palrata reGretser (22) et Joannes Ghry(23).

sostomus Trombelli

De
9.

Julio prieside cfr.

Comment. prmv.,
.

ANNOTATA.
numiet
scqi Ea eMemus reddita sunt. Fvodio Assemano latine in exemplarihus ^ljarnmonuirn^ Vaticam at in margine codicis leai Numeviano, iiem,non m..oco.n Maximiani
a

num

De Aclis egimus

in

Commentario prxvio,
ut a Stepkano

m^
.mxlh

in inscripfiombus dih Senatus Cyzicenus aut icpa ^ovM (24). nec ciiur vz<^'^6poi ^ovlr,, senatorum occurraro ihidem, inter nomina cur eumdem (25). Sed nihil esi
rii ATToXXwvt.;

-i.

j-

dicerepossimusacpatrem S. Stratomc^^D. Augusius Bockhius magisiratibus Cyzicenis


disseruit (26).

flXrLam

an:i:,uintumimperH,sedannu^^^^^
porro signari. Ecentus
referendus videtur
pe Iblincns
A
(1).

ad annum 309 te;3iu


.

CA.PUT SECUNDUM.

palrUius, ^mmo Tlpoltonius. quamvis .n senatu ooum atomm beneflcio primum


C2),

subdilus

tamen
(3).

erat

Juho

SS. Stratonica

et

Seleucusab
sulfure
et

dicUur qui in Actis prieses


ton,ca

Ouo tempore martynum


pueu:

contigit, S. btia

angelo confoilati. Cruciantur

fuisse dicitur (4),

paU^rr^

^tate senex ^)Apollonius, elTa.ta jam haud Seleuco desponsa et aulem virqo tunc

equuleo

vlrgis

Christo. laminis. Visitantur a


E

Zo"ulalplus

fueril,

B ^coniicipotelteamdmdecimum

ex ^psa lege Romana sallem egjsse

aZum,

socium vero
(6)
:

annum

saltem deci-

Sub
1

vesperam, ut
,

^Z

guarlum

^tate paulo
e Revera

sed utrumgue fu^sse Actis subzndtca provectiores

ITLx^i conclave ccena


P

at

apparatur fit, gd^^eos c veio ijl vero beati Christi martyres, ^^^^^^.^ ^^,
fixa di-

intra

idem Benodcan.

constat Cyzici,
ei

Maximiano Galemartyres
,

tvansegerunt, transegerunt, ^.^ .^^^^^^,, poris, insomnes jejunique Ecce rerum cogitatione suspensi vmarum

autem

paucos fuisse rio imperatore.non


ui

SS Evilasium
(8) et alios.

Faustam{l). S. Tryphte-

vepente multa jam nocte, vident juvenem audomum, et pone stantem lustravi

ccelesti luce col-

nam

Acta nosira eo iNullojure impugneniur mariyres Cyzicem contra Quod inducaniur signo sese nmmentes. i^stantem mortem crucis Hieronymus {^) Quod enim tradit divus
.

fulguvis instavcovuscante, gusta specie vuUuque placide compellans. quisanctos Ghvisti atidetas magnoque sitis, amicv, nec a Fortianimo,ait,

Cruxinchristianorumfrontibus signatur, ^ddem^quent. manus inscnpt.one venssimum faisse, tyribusjamjam morituris

pingitur et h-e-

vosintentata a pv^eside cevtamine comes adevo, ipse quippe vobis in hoc donec confecto feUcinec uUo vos loco desevam, pevducam. Hiec fatus jutev beUo, ad covonam subtvaxU. At UU mi-

tormenta pevtevvetacuint:

venisabeovumoculisse

guan. lia egeruntC^sare^vn pilrimis confirmaiur. Aniiochix xnSyria Cappadocia S. Gordius. Jutianus.Spoleti m Umbr^a m^Nn MgypioS. 7pontiaiusm.Roma^S.Tiburt.us,Pe.yi<e

litZlminomni

regione. e^envp^^s

vum

in

modum

inflammati,
:

atque

certam

Adovamus, inqumnt, te victoviu; spem evecti te certam Chvistequiomnibuspie mvocantibus

in

EU^ria SS. Consiantius et Saiomon (12),PerCordubx SS. Rudericus ei episcopus, SS.Ca^gami in Asia S. Aniipas, S^BoniTarsi tn Cihcia lus etPapylusH^),

Crescentiusai),

Suvgunt Uaque, salutem et incolumitatem affevs. pnetentant cavcens toet sub noctis silentium patentesque vi veclusas res quas quum occuUa adstantem repevissent,juvenemque in vestibulo

"^^scJ^Roma^s,

Heracle. .n TAr^a^^

contmuo seetviam monstrantem cevnevent, internn ignan, quuntuv pv^euntem, quo duceret est, qua uUio donec ad portam uvbis ventum
patelacta, ad

l-

S.Glyceria {U),Ancyr^

m Galaita SS. Theodo-

^n S^ciha S^ E^^ siusetsocius (15), Catance in BUhyma S. Eupheplius (16), Chalcedone La^in^Uoma^ S. Laurentius (1)-

AninArmemaQuadraginta Martyres {\Q), Antiochix S. liocuneS. Theodotus ('20), ei eccempla.et mimanus (21). Plura ejusmodi

occulocum ubi Chvisti martyres luce Stratomcam buevant, pevvenerunt. Pnma compertum est,quumque et Seleucum aufugisse quorum ea ves nusquam appaverent, omnibus ingens proceUa auinteveverat tumuUuantibus,
vevsusjanitoves concitata est. a tocum e domestica ^^'--^^^. 13 Accdit interea ut c^uidam atque ^^^.^^ ^^ tyres occffamiUa ad eum locum venirent,

crucis aliis atnsque racula interventu signi

ApoUonii

buerant.

n Cfr. supva.Comment. pmv., num.

Uet seqq.- (2) Cfi".


(4)

V
7

et seqq.

ta.

num.

9.

(5)

Ibid.. num. 6et seqq. (3) Ibid..

num.

8.

Ib.d..

num.

tom^ apud M.gne. Patrol. lat.. de basilicaS. Laurentii. Ephrem Syrus. Opera (lU) S. 311.

LXXXVUI,

(b) J-

Marquardt,

col. pag. 344, edit. ^rEece et latine, tom. II. 159. fiTIctl SS.. 'tom. IV Maji, pag.

Roms

173^.

(^^)

E-eb.us
Ub.

m Ubros Inst.tut.onum Cfr. Vmnius, Corament. Sept.. pag. 22. -t7) Acta SS., tom. iu,ner., Ub. I, tU. U Jan..p=xg.l081. --(0)Comment.ad

cJs..Opera omnia. tom

VI.

sermo de resurrect.one

U^
cap.

c:i

ikap.

14U%)lbid..tom.

ActSS..tom. IX E.ech.. v.4.-(lU)


58t>

n3

934.- (ll)lbid.,tom.UJanuaru.
Urtii. pag. 330. 122. (14) Ibid., tom.
11

Janua,-.^ pag. pag. 277. y2b.


Ibid.,

^ (',2^1b.a.,tom.
Aprilis. pag. 5,

- (13)
111

tom

Maji. pagj 2*^.

VIj tom.
269.

--(l5)lb,d..tom. IVMaji. pag. 157.


11

(Iti)

Ibid.,

Aug.. pag. Fortunatus, Miscellanea, hb lA, (18) Venantius

721. - (17) Ibid.,

tom V

Sept.. pag.

o^nma. tom.l,deCruce.hb.lV,cap.20.36etseqq.--(^ part. lU. sec^ l^' ^^P" cultu sanctorum. tom. 11, ^^^/^ , Derbet. Lxplo.a Cfr. Perrot, GuiUaume ct seqq. C^) pag. tom. et de la BUhyn.e. tion archeol. de la Galat.e inscriptionum g''*<^^ "^84. -(25)Cfr. Bockh.Corpus numm. 3003 et seq.. 918 et tom. U, part. XV, sect. 5, 920. (26) ibid., pag. seqq.. BeroUni 1843.

Migae,Patr.lat.,tom.XXlV.-C^ Opera De

ibidem

DIE TRIGESIMA. PRIMA OCTOBRIS.


ibidem provolutos in genua orantesque Seleucum et Stratonicamrepevirent.Quod quum iUico ad ApoUonium urbisque pr^sidem detuUssent, ApuUonius, servorum id traude factum ratus,
da.
ut inde per sei-vos suos

903

mortaUbus divina
ait,

ex impr.

ejusvirtus innotescat.

15
tJe

Tum prffises

Jam vero,

muUi

sophis-

et

repnhcn-

nobis necessarii orunt ut

contra te dicant.
factuni
sit ut,

vehementer excanduit,exsertoque

gladio, in caraffir-

Equidem vehementer miror unde

ceris custodes invehitur. lUicontra jurati mabant, constituto etiam vadimonio, ejus fugai

quum
teris.

christianorum libros nunqua.u cvolvcris,


iUis fidenter
:

tam multa ex
J)

pvumas
ait,

et intevpve-

rationemplanesibi incompertam esse. SimiUs quoque adversus portte urbis custodes (lUiKstio ab ilUs a prteside habita, simiU responsione pra;ses una cum Quamobrem repulsa est.

Cui Stratonica

Quin,

ego tua

ca:ci-

tate

vehcmentius stupco, qui


chvistianorum
:

tuis subjecta ocuet

Us miracula minime capias.


cris

Nam

codicibus

hoc in sapvasnunUatum

ApoUonio, ad locum ubi Stratonicam

et

Seleu-

legitur in hLec verba

cum

versari compererant, ocius provolant, eospraeque ut antea orantes inveniunt. Tumvcro Stratonicam truci vuUu intuens Nunc deses impudentissima Stratonica, ait, patuit,
;

In novissimis diebus, dispiritum meum supov omcit Deus, eilundam nem carnem, et prophetabunt fdii vestri et filise vestne. )> Hic iu ApoUonium et civcumstantes

mum, vos dudum

insanire

coepisse

nam

misei*i

ciKsorum hominum cadavcribus cruore volvitis, nec vestras vos pudet immundo sanus non id conspurcare vestes, quum nemo vehementer exhorreat. Gui beati martyres
:

vos ipsos ad-

ejusdem famiUares ocuios convevtens p.-ieses Nuu id Viden, aU, fiUa; tute impudenliam ? morcs fcru.it, profccto ingenuovum hominu.n

dum
cere,
fit
;

vero tajube.it vivus quide.u loqui, feminas contvavio vii-gi.ies. Nunc vero e pra:se.-tini

nam

Seleucus tacet, Stvatonica autu.n

.lul-

(i

spcm jucundissimam specien\ praibet, et m qurmdoquidem per hunc B coeiestis auxilii erigit, mortalibus reconChristi martyrum sanguinem autem vehementer dolemus ciUaturDeus. Tuam quam oppiciecitatem atque stuUitiam,quoniam ccEleste regnum provehundo multi opera tua ad
tis

Vobis, utpote cruor iste creat

Deum
:

ignorantibus, nauseam nobis autem divina luce imbu-

ApoUonius : lum facit obloquendi finem. Cui tuum, ait, juro fiUam meam a iiemi Per caput
aud.tani ^ ne u.iquam contentiori voce Io([uentem Ucuisse ejus vultum fuisse, sed .leque cuiquam Vm\e autcm gavruUtateni hanc atque peintueri.
tulantiam hausent, plane ignoro. ru.'sus i.icepans: Frustra 16 Tum pra^ses Stratonicam

Heus

tu, ait,

pone bauc audaciam, cevtam


tj

tibi

-
,^^^.^^

tor-

tur,

immanibus sciUcet, quibus a te Tu vero paulo cruciatibus coronam promeriti.


judicium post ad severissimum
bus, dicturus.

necantur,

pevniciem aUatuvam.

Cui St.-aton.ca

Quam

rapienduses,

prcesidenti. causam.ipsismet quos condemnasU


ait, 14 Ad hiec preeses DeUras, minime decet, nimia es et quod pudicam
:

Stratonica,

ubi a prteside interro

salutem tut.ssivosaudaciam putatis, mihi ea enim pvicstant.us ag.t qu. mam pa.-at longe sua dim.cat, quam seposito pudore pro salute anxiesoUic.tus tacet quod qui dedecore nimis Est iU.s vevb.s etiam sacrai nos liter^docent Tum prteses b confusio adducens peccatum.
:

gantur

garriendo
bris bas, quos

nam

et

invictos
diis

imperatores pro-

modo

afficiebas,

pra^terea
;

msuUaAt ego

me

patienertepatrituoaUquiddeferendum ratus, Stratonica: FaUeiis, cum agere constitui. Cm terris habere me papv^ses, ait nec enim in n ei affines puto, quando
;

utique revereri par erat incessis. insuper convitio procaciter

nunc vero

Quandoquidem,inqu.t,pessimam istam recusas, p.uequam pridem amplesaes, abjicere legibus seve.-.tate scnpta inv.ctorumprincipum siqu.tecumn.ihideincepsagendum erit. Video sophistas posse tecum ceripsos

sectam,

dem

verbis nec

tare Cui

beiiti

in votis erat, ut in UQS eKseque,-ev.s,


fuisse fateatur.

trem matremve aut


parentes, fratres
et

ocms Xoperante,audac.avestraseta.ide..,v^
tam

fermc martyres: SciUcethoc qu=eoumque hactenus m.nabans ut Ch.-.st. v.vtutem

ob isorores cc^lum jam post vanos erionent;HKleemmaceepuiuod ^u^ic pr.^

Tum

pv^ses

Flagi . et

corpora vestra p.'osc.ndam xnultipUci verbere

resaliquandotandemresipuenm.
ses

Paucis te volo, edissere ecquem sermissis hisce nugis, clare vob.s huc venu-e movovum subornast.s,ut fores

Stratonica, ait

quaie

adte.Toremg.-egaUumvest,-o.-u,n.i> ^^^^'^^r F verha fuhoc praesta, ne temeve


res

h.c St-ton.c.^ Ueutibus paterent. .Ad

Qua=cumque menti occmTen d.sse videans. qu.de.n l.abes expedito. Et corpus nlicia in nos

Agedum,

^^
.

tum juro,

neminem a "O^.s subo. mortalmm nobi^ leseratas fuisse et a nuUo S'fo^res,fugame.eocarcereme;.^an^^^^^^


ait, et

^^^^^^^ natu^^^

d^nms B Tunc pra^ses cum hac petu an^ 'Eq^dem, inqmt, statuevam U m

ApoUonmm

compellans

NihUv>deUcet Chr.sto non eKP^^^ quodcumque Ubuevittum m

^"^^^^^^^^^^^^

^^'^'^Z^l.^^'

g. fem.na nut.us ageve tisshna impiaque ad mipera vereor, ne manante nunc autem tui convit.o.^m in se ipsos n Ps causa jactorum

^ quippeest, Fdiusuei, potestate et -b;Udei.tur pro ^^^^^^ pei tu.bavu custodes vehementer
i

cu-i

gepul,,^,0-

cri

.sto do vos nostra ab -^^^''^^'J^^^^^ accipite, no.^ a ^^l^^^^^^^^ ,,. certissimam huc nosed a Chvisto nobis ant P factasfuissefores;sedets. ^^.^^^^

^^^ ,J

quo

in christianos

'""''
"

f""' ;^'; ^efuissc

fi''--P-^li:ro;tt:mc"o,nteU.gere
deprchn.am.
potui, eadera
'^"'"

bis inferenda

i.X-^-"^"^^ Chusti uu 1 miracula visuvum,

^--^

^^^"""

adoian

"^^^,;^

,, >uribusque mcendendis

DE
904
EX IMPR.

SS. STRATONIC.\

ET SELEUCO.
Christo conndito, D domino nostro Jesu
-etus ope,

frater a.t,
!^,',e

cendendis,omnibspie^^*ei.j^'"'"%T'er "'a"""^ '"


'

metum omnem

d.scute. Age-

K abnuD

principum pa-nas ac<=n^''' cons itutas ed.c.o convei.^ ^^ stratonicam '"'"'^ '"! qnid deliberas 1 modo inqn.t,

'> Ean Haque

'"'^'^ suumnegetesse habeas non tua in potes.ate

aTu

deos r^Tnosita l"a pert naaa, adoleas'? Cm '"1 " incensum inue de mo!-e colas, eisquedemo semelcon-

m posterum

ammi
^^';i

viiiuuo,

suppl.ci. inoussus

ev nu.t

r.i-i"^ertim postquam pxsc m p^ q ^^


t.

cf ^nlca Ne, qua^so ' ceptammnos. m modo '"tam h nos h-

te,

inquit,

defervescere sinas, sed

intentabas suppli''^'"""'"ri:n"inte...abassuppliuu quiecumque juiaius blandiaris

^\f^;j' ^" ^''^

^r"am,Uamfust.gationc. acerb.ssimam iUam ^. .thlfitas in sohtanum p.^^a^b.a.r.sUinsoMa.~


ni...i.*i

conspex ,,ti,n, adhortantem

fust.gat.onem ac dein

in

carcercm dcIruduntur

"rid

:;;'t::;f:i;:t,nane,ps,usstudmmnde^

consumpsis\!Z\^ martvribus inutiliter eidem palam quum e.Hu .-eTte arante,

cav,tqueseverissimenequ,sp,am,

virgisae-

duntur Stiatonica

SE=-S:SS^^j
tibus caineb

li .

b:rT~,r2.r:f Dom
n
n'
i-u

ne Jesu

s::^s;'Xt::nr::r;o;~,ne.nuebat
verberat.one corWiscente ex continua

;C

quu- pr-es v.rginem,

^:;r ;:.;i

-:='?

acerbissimo

lacn.as paartubus, carnis tuee tas e''p oscissis Nec

v.mentum contexisse vimentum

Cui Straton.ca

r
c(

^^
.

j^^

esse rest.tuenda. "?,e"ritatem quandoque

do

ue^-cia

quVcor,>o,;a

^,^,^ pr.sUnam

restatsententia,respond.t Mihi itidem

pui-ses,

"ToCtinu'
Seleucu

pr.sesSeieucumad qu.st.nem

nroduci mandat.

Primum

igitur .luvenem

blande

compeTl "s

hunctat.s norem, hanc

o Seleuce, qu.d Cogita, inquit, pulcherrim. ons spe-

-:::i^'==iSr
et

ut me.s obauCemmLimedeceat; an sc.licet, ut soleba deos colas illisque, dfens monitis, mer.to ab ,mperaadoleas, sicque p.-o
,

mc^nsum

discedas,an toX novisauctus honor.busop.nione obst.nate Straton,ca=


sacrilega co, t,a in

vero

regnum sempiternum
o\ His
diotis

poU.cent.s.
postridie

incensuspva:ses,]ubetChusti

pe

st

s'?

?u sse sat

seduc.um Ab illan.m,rumte nagitiose christ.anorum supe scio, ut vanam


Nec en,m sap.entem

sulfure
su/focari jussi.

stitionem susciperes. nugas consecta,, nem ,nsana. feminaB decet inquit, s. posteaquarn

me-

::s::i*-=":^-"=
exsp.ra.en intercluso spir,tu reosobrui, donec

Curseleucus: Equidem,

Deo vero

mihi profuturam s.mudam atque rursus nihil resumam, amens s,m. Quul fc ;um'religionem dicam.quammare"m vero ejusmodi deos esse Ce,in statuas conlicta ?

et vivo

ndem meam

add.x,,

.psum

abj.-

mora quasdam alTabre ruritaque ratumque est


tra

in sentent,a

Stratomca,

constanter perseverare. r,uscar,ssimai sororis t,b, supphca nec pra^ses, intentas


;

emm

aut'

,n i,S,u,ss;mo imperatori S.ccme, eltimamus. Ad ha=c pr.eses esse teterrimo supphco arnoquissimum caput ac simulacradicis deos,u.vers,recto,es?
:

hoc auscultandum

e ismodi Modo perst,s, lins pra=ses contemptores. it ...Ipi.deorum


:

supplicio, martyres

tandem
a,t,

,nte

el

Quo
s,

^^"'^f ab. t ves^e


.

d.^num,

mget me sane sap,entem ut qu, ta. putabam s,quidem te esse mihi persuaseram ,mprob,e cere nosses, necdum
St

hac de re

tecum verba fecsse

illeChristus,
irunc,
niat

quem modo

Pr=ed.cabat,s

Ven
e

vosque ab hac molest.a,

tantus est,

in .nedulUs h^rere^ ton,c. ;p,nionemt,bi ex ca^d, jubet, donec Continuo iUum fustibus -corpus hu,n, oonc,de,et^ hausto sangume, ^^^i.'--^ lausio sangumc, *: ^,,^^,,,trep.dan succm manus trepidant, succml.ctorum Seleuco inter lictorum Seleuco tiia. Eia, i,c<.niir.pins manu ritStratonica,apprehensaqueejusmanu

Deum enim eum esse testabam,ni. ixdmpra3s,dem torve m- nil "^aVTunc vero Stratonica tw .nent,s plane
tuens, r,densque
:

caput, inquit,

. :

expers et -'f ''''"'"' fumun. . animadvertis nunc suiijuuno anLadver.,s hunc -Iphuris . anm q^^^^^^^^^ in voluptatem ^^^^ speraveras, mox su ^^,^
.

omnium mortaUum

JZ

DIE TRIGESIMA. PRIMJV OCTOBRIS.

905
ei iupr.

magis nobis cessisse, qua pi'ofecto iucundiorem ex pretiosissimis quibusvis odoribus nunquam
nobis haurire licuisset
? Ille nimirum Deus, qui angelum suumad Hananiam eiusquesocios, Ba-

quo nobis infestior es, eo ampliorem mercedem imprudens accumulas, in supremo communis
resurrectionis die nobisreddendam. n

bylone in fornacem missos, allegavit, ignisque naturam immutavit ctillos suavi rore perfudit, ipse nunc foetorem istum in suaveolentium aromatuni fragrantiam nobisconvertit. Tu vcro nisi
sacrilegae superstitionis
glacies
tibi

25 Gontinuu praises ambos in carcercm delrudi mandat, interdicto omni commeatu. pamam
capitis
inferret.

^' '"

'''"'e

j"^",',J//'"

minatus

si

quis

vel

aquie guttain eis

Hunc

in

moJum

in arctissima custodia

mentem

iacuere per triduum, velut trunci torpentibus niembris inimoli. Quo intervailo potu cihoque
carucre, in

oculosque obcLCcasset, cerneros utique res oppidoadmirandas,quae te priosenteab eodem Deo


nostro geruntur, ad ignominiam quidem fusionem impietatis vestr^, ad gloriam vero
et con
et

sunima rerum omnium angustia,


porrigere auso.

nemine

vel guttani aquui ipsis

Jamfjue nox inierat,

quum
et

e ccelo divina lux

vepente affulgere

adesse

angelus Domini

laudem nominissui. n At vero prassessibiinsultantem Stratonicam audiens,simulqueanimadvertens eam a sulphureo illo vapore nuUum plane detrimentum accepisse, expavit enimvero
et

visus est, cujus pra^sentia iUico restitutas rcdintegi'atasque sibi vires, et omnes animi corporis-

que dolores penitus sublatos, sitimquo insuper


plane cxstinctam sensore.
appellans
:

Tum

an^eius lunbos
ilifinum forti-

ad lictores conversus

Qui tandem,

ait, fieri

Ponite, ait,

metum,et
:

potuisse dicam, ut sulphuris fumotamdiu expone siti christiani isti minime perierint ? Videte
forte

bus viris sumite animum multa quippe mancnt vos ab impiis mala; salva tamen vnbis futura
sunt omnia
:

quamdam

cenderitis.

aliam speciem per errorem in Per caput tuum, Cui lictores


:

nam

adversarii tanla cuiii igiiouiinia

domine, juramus istorum christianorum ori sulphuris ardentem massam a nobis fuisse suppositam, ut ipse imperaveras quo autem pacto in nos odoratas species ea versa fuerit, omnino
;

ex acie discessuri sunt, ut hicc pugna vobis quidem in gloriam, illis vero in dedecus tandem
sit

latet. B

cessura. Eo spectaculo auspicatissimoque nunlio in lantam voluptatem clTundi visi sunt E servi Dei, ut nec voci nec plausui temperarent, maximas quas poterant gratias Deo agentes
,

hnmo
-

lamiardentes

mitior 23 Attamen prccses eo portento nihilo confestim jubet, siniuleffectus, nudari martyres

ijuem sibi adeo propitium pra^sentemque esse intelligebant.

refHgescuni.

^^g ignitis laminis adversus laminas candefecerant, quum populus coepit, sublatoque clamore pncsidem tumultuari martyres esse contendebat, non igne sed ferro nimirum eos inter candennecandos putabant iri. At prieses, intes laminas illico exanimatum
torreri.
:

Jamque

satellitos

20 Post quatriduum satellites a pneside ju bi bentur reos ilerum ad quajstionem sistere


.

qm>-to d,c
^_.^^^^^^J^

adhuc sospites tamen, credo. d Ecce autum obiisseeos


subdit,

spii-ant

nani

lictores ingressi

carcerem,

illos

plene

convaluisso

repcriunt,

crepatamultitudine, jubet lictores intermissam postterquiestionem prosequi,reosque revinctis super ardentes laminas devolvi c. gum manibus exsequerentur, Quod quum carnifices protinus oculis, ad martyres, defixis in coelum sancti Jesu Christe, aiebant, preces conversi Domine succurre. nobis clementia tua modo
:

psalnumi stantes vident, audiuntque concinne cordis mei ; ct modulantes : Sana contritiones
rursus
:

vulnera eorum. Quo

alligas Qui sanas contritos corde et lictores statim ad cognito,


et
:

priesidem convolant,
exstinctos autumabas,

Christiunos, aiunt,
scias,

addixeras atque quos pridem publicEe custodiuj

modo convaluisse

invicta

velut supennducta Continuo candentes lamina^,


Rlaci.-,

omnique rem discurrere.

iL'gritudine

illud

ex homo,et alios laudis hymtimebo quid faciatmihi super easdem prifi gaudio nos Deo modulantes,
:

Christi famuli plane refriguerunt, adeo ut Dominus adjutor meus, non psalmis

criter perturbatus

mctuque liberos pcr carceEo nuntio prajsea non mediocustodum est, ratus carceris

viderentur. exsilire atque tripudiare

Stupente
prx^ses

carcerem mtropecunia corruptum medicos in reos fuisse curatos. misisse, eorumque opera ad causam diceaQuaraohrem illum confestim venisset, eum acnquumque

dam

autem

et

miraculum pr^^dicante turba


Nefari.. art.s,ait,
;

priestigia ea esse affirmaba contra magica: artis

venire jubet; inquit, capitis poma terobjurgat, et a Annon, ad dlos christianos incancaveram, ne quis
:

,^

--nta-en

CuiStraton.ca: nusquam didic.mus chnstiani atque et satanan. n. te


qui tantem confundU,
.

sed Chnstus,

Tu imperatori infestos, introiret ? tatores, diiset pecunia ab ipsis contra, accepta fortasse

quemcredidimus.ipsemolitionestuassubvertd h^iin imperatore tuo

nnqua
in

-"--

^^^^^"^

, Ilerumfus-

tantam iram Continuo instat,ju^ videieiui. uu, tibusca^dun- ut p ane turere .-.^^ : fiaicuhs d betque beatos martyres, --^f^^^'^'^_

suggerere non desmit. insius servos vobis exarsit,

^ 24 Quamobrem ^-*Uuanuu

pr^ses

vero carcerem. 'H^'.^-"' /^' lubornatus, medicos in cogita apite induxisti. Jam voro nera curaturos, At cai-ceris esse luendum. tuo crimen istud donuncjuru, respontuum, custos Percaput dominorum nostrorum, ad ner victoriam et ,lit dictorumintroivisse neminem,
)>
:

istos christianos meoruni testes

habeo quotquot

mecum
Conft.slim
^^^^^

versati sunt. boc tempus continuo

doneoT

dem
:

eodeni

qui affirmabant se quitestes producit, carcens contmentenipore ad fores


s

Lsse

compertum bique proinde satis


ibiden.

S::;:^;t;'chr!:tianos
niflcn,am, et '""^""S'-'"
!.

niciusos

,"

Deus

ille

in

quem
:

'^''.d.st,^,

"^ l,i incantals^


^^^^^^

tores?Veniatn.odoetop,tulet.

Ha sane n dit Sti-atonica Chnstus,necunc,uamanoUo

"Mervenere etiam Huiaam ex .nte. p.-oca.-cei-iscustodeapudp.>^----"^ IL n.-ocarceriscustodeapudpra.s.denJ.gnun. urbis suppl.c.o


eo ,,',.r\ssevei-antes nil.il

optu.aU|nis

^,,..^
,^,
^^_^^^^_

jj^^essit te.e^^^^_^^^^^^
v.rtu-

'r mo

sed nos tu.s c "'""^" ^^^

r^=tr;;^j> -
,,e.

suamque

SS:t;;ratonet,amobsequentiss.mun.
114

p.-o.nde esse ea pi-obum esse et in rrrabat v,.-um alias

Sse

aumissum, vera

Oclobris

Tomus XUi-

906
EX IMPB.

DESS. STRATONICAETSELEUCO.
..BC carceris cus.os
:

M
t^

visum

sibi in carcm-e
,

Cur

ait

obiectum narrans vox aures meas gio


us audiebam,

nocte, . rr<-utenta, a.oba trep.dus conpercul.t ;

et .^ik:

.lla insana rides ? . Tum adeo stup.dus ba,;dusque inqu.t,


;

Te

sciU-

D
;pa.a.,e

m.

si videris. Ca3te.-um,

med.cum cujusope.a con

<l"n>q" ^ carceris fores appropero, e t,m ad ea ca.^er.s pa.te comperi

'-'''>-" ^"^ vaTuimusindicavero, quiduam ex.st.mas ? Tum alTer.-e posse lodi

ZZl cbr.st.ani

.sti

eaque visaesthom.nis

versabantur. "1""*'= uU.-o c.troque

P-i- voccm

re
or

Sentis- mox per accu"^us exploro


r dia a clario.'em,

ocul.s janua; pessulum ren.


;

dom.norum no reum paM.as m.h. Uwum Oammisque s.no mora dar.'u.i acerbissimas, Jument.s p.oe
ait, Per viotoriam, buius sceleris ju,-o a,

te

bu.c

v.deo mehic porro lucem


.s-

vultuque m farsidentem, augusta specie, aud.oque cum e.sdem ciem tulgoris coruscaute, vebemen^

virumque apud chr.st.anos

:::^e3^.=: arce cflloquentem.

Q"o bP*V Quo speciro


1

:terr.tus.domest.osadspect uiMpmnt contemius, uuui^^v.^


refero. mihique prorsus certissimam

~
oT.

sp^

mente sensuque caLtTsimiles estis omnes, ob oculos patrata utpote qui vestros
'e

ma tumiri.
tes

Cui St.-aton.ca

p.Sa
r.d t.^ te, .a
n

^^ZT^o;^.

minime cernitis. Ecquis vidot.s efflc.at ? Tu quou quod in nobis (actum imman,ss.,ne nostra immaniss.me

l-mmum

^;^^, et in d.lan.asti e^n


Xlium
i,isuner

nama capitis omm rnCt';:etrogas.cuiusnamoperaconv^.uerimus


Cb.,stum, ,n Agnosce itaque. pra-ses.
miraculi
u,sse

om.num procul carcerem procui ab .n crd.c^ consuetud.ne conjecst, commeatu. usquc ta

a-t

oro

ANNOTATA.
.

Hoc

loco
(i)

mrg^granatiabauctoresigni-

qu rcrrdidimus, buius num.ne prosc.ssos rem eiusdemque viac


buTkrtus in.rovatos d^n pudeat crudelitatis.
,..teUige. ut vestr,e

tust, ;

vos tan-

t^a^B

Polo\corr>ionesf^s^^^^^^
{^)-

spinosse \.i.^nn>omnes acufeatai seu

"'ZZ

addit Zingcrle e.

sy.-iaco exera-

adversus eun, insurgito,

Si quid ergo vales, debilissime l,omuu-

"'THunc loeum

aecuratiu, ab

Assemano red-

,,uJ"Zm.

aZ

Nequeenimest ila intelligendus igmt.s vomaHyresnudati in laminis


dassent, disce
sese iam niortal.um nem.nem esuCh.
in
t.

baccurationeimm.scuisse,sedun.us

qu. tuisse resl.tutam, one sanitatem nobis judicio in sufu.em

cm

;rsran.mam tuam
mundi
die plectet,

ius.o

e co^lo ade, t et p^ ^as imperato,-e tuo ex.get, nas a te et impio iUo incendetque Snue i-n.bus omn.a torrebit riTtientia vob.scum iierum eos t.sque .iii"u= f ..,;,.. P^"" Equidem 29 Tum pra:ses : ab ^,. .4^,

quando

Pcenam d stu' ^os utendum ratus, hucusque at con d.scessuros confldens ista contumaca an,madvert,, memao,s insanire vos tandem
, ,

tra

insolent.us quam unquam que maled,ct,s magnum deum testem apj.e


^essere.

.n,

Jovem

atrocissimis pcenis
vincula. usque ossa pervaderent

deinceps vos

al ect.,n,

u.
.n

CAPUT TERTIUM.
aliis

donec vos, audacissnna persequ, certum uTasdeoi-um a.que 1-neipum .nqmt, pe. Quon.am. Stra.onica est . Cui quod pro.nde mutum et exanime simulacrum, sent.t sibi convitiantes nec e cole.,tes neque esse bujusmodi irritum
:

b.c cap.ta. pe.-dam.

^,

toasti

Sancti

niartyres

aliisque

us

binc inane et

Falsa cruciatibus torquenlur. nuniina convitiis onerant.


quum narrabat carceris custos, " quod contra votum ^erturbatus ^u^_^^_,,,^_ non med.ocntei Pe^ ,^, tp.timoniis
pio^ses,

pse cecum veamcasuros

planecoU.g.tur;ctquu.nc.cus ducem tibi adsc.ver.s, -ubos ,nJo


Ea d.cend. esse consequ.tur. potest .nd.gna.us p. ^dici

Prod,gucertiorfacius

l-iaec ,..B 1 l^ec

Ubertate supra quam oa.d. et acerrime v..-g.nem ses iUico iubet diu satellites periecere quod tanta cum .mmanita.e exhausto sangmne .^_ deteCs v,ribus e. 'u mox, recepto tant^pe. terram concideret.

sm.-itu
ft

pra:sidemappeUans:
1

te

m.seium,

adm.rabundus revolven connrmatum secum ju.

conspectum suum bet testinato ad ab omni metu mcESt.t.aque ut sanos et procul pr.eterita. lust.gat.on.s :o.,spexit. neque ullam quorum: notam Edicite, ait

const.tu.t, reosque ipse per se explo.-are

ven.re Quos

homo nequ.ss,me Quales '^-^'^^^Z pro b.s qu.bus nos apid ius.iss,mum Deum, pr.ses "- /^^'l^^'. exerces maUs . Cui m hcnines vestr. s.m es dem scelestissimos jesUa. pa
I ;

terteci,

:Z

ind.cl

am medicorum
tonica in

arte convalu.st.s
r.sit.

Junc

St.a
.

prxsidem intuens

Cu. pi*ses

nec hactenus impudent.am p.ajs.des Multos .los it.dera rpm rLneri , tamen stult. t.am nec v!d"muT, xcep.t Seleucus, .nven.mus.. tua. comparandam atqu"impietatera

fefru 1'

H. Martyrer des Morn.Cfr Zin.n-le,EchteAktra , r 1 Dae 10. (2) Cf.'. Mamach,us.Or,g.pa. lil. (3) Zinge,.le.

1668. pag. 272 ct seqq.. Antverpi

(5)

La"reutias Valla,
-.

^ 'oallonium'.Vg. >20.
pag.
1-22.

cruc.al.buB, cap. \I, ?4!-rl4)GalloniuB,De marty..um

m,

pa,.'

Cfr.

MamacMus.

<> ,;;:'' IU. pag. ..' ^f. Orig. christ.. tom.

r''-

,f

His

DIE TRIGESIMA PR1M\ OCTOBRIS.


6(

90"
EX
lHt>H-

ferreis

30
atque

His dictis

impcndio magis inflammatus

animadverlisti

i..
;

pcctinibus
lacerari
;

prJeses, protinus equuleo


ferreis peclinibus

ambos suspendi jubet


totocor-

Cui St.-atoniea
vino, ut putas,

ouanta ignominia verseris. ta.nen u Etiam ebria sum, ncc


ingurgitati

quam diutissime

quo profuse

homines

pore

ita dilacerari,

que

lacinia: in

ut disrupta cute, carnis quoterram decuterenlur. At Chrisli

in vesaniam et

liebetudinem proiabuntur, sed

nectare

martyres, inter omne supplicii atque oculos in cajlum intendentes, iUudcrebro ingcminabant Jesu Christe Fili Dei, adesto inAt nostra.' in hac immani carnificina. n
:

tempus animum

divina; in JesumCh."istum caritalis. Ex quo enim bonitatis ejus guttula me aspersit, illico in ejus amorem exarsi. Stat ergo mihi ipsum
qua3.'ere

firmitati

est prcna, quo ires et amplius horas ea protacta aut fracti animi indicem spatio nullum gemitum

per omnes a^rumnas et craciatus, tuas proinde minas nihil morari, sed uni Jesu Christo conf.dere et ab ipso hujus pugme exilu.u praia Doleo sane ciuod hffiC stolari. Tum p.'u^ses
:

vocem

cdiderc, sed hoc unice itei-abant : a Dod Hunc in momine, propitius succurre nobis. pectinibus \acerati sunt, donec con-

dum

ferreis

et carne, ossa patuerunt, ipso prteside tantam patientiam mirantibus. Beatos lictoribus equuleo suspensos apinde martyres eo usque in oberrat Chnstus ? pellans pr^eses Quo, ait, ista tolerantibus Quin properat, vobis pro ipso modo appellabaopem allaturus? IUum quippe attu: a Etiam profecto nobis tis D Gui Seleucus

sumpta

pulcherrimi oris species tormentis iterum subjiGu. ciatur, atque inter Uctoru.n manus pereat. parcis, In ruinam impeUis dum Stratonica dumque blandiriscertampernicicmparas. Tum testomim a Unatantum vocuhi, inquit, pi-a^ses imperatori obsecuturos, con: :

vos

in

posterum

lit

afferet. Quare non nobisque msultes, efferas est cur te tam superbc necdum sanutcoluberellupus crudelissimus pr^ses ad S ratomTum Ruine exsaturatus. i>

opem, quin

et in

posterum

Cui beati t> tinuo ego vos Ubertate munerabor. tomeroeffutit. Obmutescal qui ista martyi-es: vooamus, n.Jesum Christum, FUium Dei, testem sive bla.iditiis te expressuliil a nobis sive minis JesuGhristi g.'atiam rum. Enimvero, quando por sa3cuio, et ad optanos brevi migratu.-os ex hoc

cam

iUa Mmime vero mcredo, Stratonica. . Cui testem appeUo Jesum Chusnuit, dictiqne mei dexteram ejus a quo tum,FiUum Dei vivi, qui ad enim conqueror corpus
:

modo,

ait,

non parum dolere

te

tissimum eiusdemcomplexumventu.-osconfid.prxpostere suades L mus, tu contra oppido quam desciscamus. Tum ut ret.'Ocedentes ab iUo
existmiat.s Subita scilicet, ait, vos suppliciorum aceriri, atque ita morte sublatum vero St.Mtomca et bitatem vos evasuros ? p Tunc .intuentes Sci Seleucus in pra^sidem severe
nrffises
:

ihissus est assidet. Nec

meum

decussas in terram carn.s coercente cert.ssima ammeo. lacinias, dolorem spe,quam, instaural.s ad no-

cet,

inquiunt,

impium

et scelestu.n

ciipul, tu

dilaceratum

et

similiter

exisUmas nos ista minita.U. per eum qu. quandoque daturos? Non,

.nanus

c.clo

pUssim^mercedis

nobis vam vitam corporibus, ex.gis, quas a nobis immerito mus pro poenis semp.to.-n^ gravio,'es, daturus ipse oUm longe as est, addicendus. Quamobrem s. brevi
ignibus

reddendam

cied.-

etiamt.b. g.-atias c.leste bu nos excrucias. ad

modo

provehis,

habemus, quod tormentis qu.regnum quodamauxcns pnmam, sic ut quantum

abyssis teiTu;, .lun, mhabitat et dominatur nobis extorquebis, ets. supquam, quidpiam a septuaginta annos propUcium nostrum ad usquam iniqua .mperant. duxeris ; nec enim inter..n ^"""'^^'^ ^^'^ parebimus. Et tu quidem, a. nmo in.perato.-em a nob.s contemn.,

i tuumque
b

rantunulemaugeas coronam.
cepit pr^ses,

.-

omnium

csse sibiUs expos.tam te

<^^ Z
)>

ipsomet .mpru^^^^^^^ diseruciaberis, nobis vero tum coronam. En.mvc.-o qua. .imul pra^texes satages, tantu,n. nos
s consiliis

adversus

ista an^madvertis', pra^clara

comnnn.scer.s, qm-

rnnobis

utiUtatis et

commodi,

t.b.

vero .m-

hiis

tuam

fatuitatem
:

deinde eos
nequicquajn
sollicitatos

uui vub 31 GuTvirgo

utcumque tegas. Equidem, respondit,commen1

detrnnentum .gnominia ctgrav.us pe"d.o n.aior

.^u/^_ "32^n:veropnesesi.nperatUnguam nrgini


recidi

,,p,.in^ mihi pra3sto est

d
^^^'

expers, vere^^^ \ petulantissima, adeone suitp.-a.ses,fe.nmapetu ^,^^^^^


^'

Xu Tm

IC q

Ne .ne AtStrato.uca U 'incesseredesinat. putes, -' .^^-^^^-^;" per meipsamloqui audisse le crein me loquenten. credid. e adverso diabolus m ex
:

ut

deosMnaleimperatorem, aicbat, atque

emallmodum

^ ^ cundiam e^"tritum, i.. mo^^ ^'^.^^^^ haberemanus tco,pust .^^^^


-

vem

P^^*^-'^^*^'

C, tant^bus cunct.s

femin.s? z.ul X,'S itlustribus ^^^.^ ^^^^^^, ^^^^^


.^

Quas.

:::/tM^rennnnuhi^
crematurafuroristuK.A^^o^^^^^^^^^^^^^^^^^

modestia^que assuevemoi ''7"'"casis mo bus inclusa, castis veu>, inquit.amens q Ego Stratomca ris. Cui

me P-^^.*'^; .\^ undesim, si mea. .f^^ /nfamia miser.^e pudeat, ^ ^^^^, ,,,u.rnitate
quaque incumbu
,

.-U
*'

.terpeUans^Werans,p.e^^^^^

ista neu abolenda, etsi compotes^e n^<^"tis


i

^^^^^^^^

,i,.advert.tis

^^

^^

.^^^^^^.

necenim
niae

^^^.^ ^^_^^.^^^

hujusmodi "^"

homines nuUum P';^^^ Non dicemve un-unaov pudore. ^'-^^-*;^i^ consca -"^; "^^^^^..bet. Nam etsi tuomihi t"; tua ac mea les

^scie.itiamtcslem juuUius criminis

33 Postridiepr-sesr ^^^^ ^^^^^ " hac causa I'^ ^uid ^;^,',^,,, eonsilii a.ebat.^l Ecu,den> ^^_^^ ^.^

nuMesub^

^__^^

_^__^,,.

'

deliberatuvus

e,p,am

'"

>-^
"^;;,! ^^ eultu deoiu

semel abducti in

a cliristiani qui,

perinde ^^5 videaris, sateUilum ^" atque reus ,um ^ J^ oppnmeris om impius consc:.mtm ^ ^^^^^^ ^,,^ tamen ^^^ '"^ esse convincens. ^ec enim usque
,

ertinacissimo haj'-'^ eadem sentent.a "^^^^, f^ppi.cis ten.anda ,ent.Etverocu,usv.geneuss^^^^^^^ ^^^^ ^^^_

J teebriamesseatquedeluaie,
.

mihi

tuit

eorum pertmacia

^^

'

908
EX IMPR.

DE

SS.

STR\TONICA. ET SELEUGO.
conversus, interrogal num prjcses ad sacerdotes sacrificasse anichristianos iUos diis aliquando caput tuum Per iUi madvertissent. Gui
:

nec en.m a rei deolarat ram perd.derim, exitus avell. ullatenus poadd.xere, Jeru cui se totos c.vitatom peiInterim vero nniversam tuerunt. dimittimus, quaml.beros urba,.l ; quod si eos ^..-o s. ad erroribus inf.c.ent. Id

p^rimos

vereor ne multa .n vos ;mperato.-em manaverit, l^ille conjic.at, q..as.

SU.S

summa ubique reliiuramus, nobilissimorum quippe proRione dcos coluisse; Stvatonica. Quisnam cerum fiUi sunt Seleucus et erroreni abduxerit, plane nos porro iUos in hunc
istos pra; caeteris

mala u.-bcmque vestram


^loitis

neglectiqueimperii s majestatis

periculum facessat. adbibenda esse uSes',n.tiora consilia Primum


responderuut
;

Hkc

reos, m.b. ve.-o pra;ses, cui op-

''sGTunc pra.sesmartyresappeUans.aOau
infest.ssima; anmia^, daces et vobismet veUtis, quos molestiis deos adorare pressi

w.eo.
^^^^_

qum

tot

pat.ent.a Si tibi placet, a.ebant,

modo

uteudum esse exist.mamus Td .'uc cum iUis et ''= 1""^'''"'^"^ adolescentes enim sunl tanamalKluod est. lubead impetu fe.-.-i credib.le fo.;.-se pr^ npra.setari
.

antea,

faciendi quod quando vobis potestas erat Gui ambo unaplaoeret, impense colcbatis? quum Cc-eco errore nimes: Erat, aiunt, tempus

ducebamur
ducimus,
tenere. d

Zs

duci di.sque

tiam

numinum

reveriti,

deque

pat,-.a> =>'=.'^'^""

esse nunc vero nUnl nobis potius inventamque quam veritatem qu^rere
;

adduc. suo"um per.culo admoniti, tes eusuam ,n deos religionem tacenso tbure, probabantur minus

se s..,ent ut

Tum

pr^ses

Missa,

mqmt,

isthcec

ZTLc

tamen p.-a.s.d. ne in Bacrnm ^eden. "sam cavendum est, aiebat, postbab.ta deontm.ssi scclestibomines.omn. co,,v.t. seosdem maled.et.s u.n religione, in hacte,.us luctuoaZ insur-ant quo sane nihil

Jovi maximo deo adolete. facite, et incensum mutislapid.bus offene Guimartyres: a Incensum Lapidem, inquit ^celus esse ex.stimamus. deum dicitis, o tetennprsses, Jovem maximum hommes! Cm certe dignissimi suppUcio

mo

Stratonica

Tua

te profecto

conscientia convicet

Ts
B

acc.dit. "ut v^ob.s .nv.d.os.us

Co.*-a vero

tumfatericogit,
y>

iUum

esse
:

mutum

mamme

deorum

::tant.bspatritiisviriset.Ilosn,hd^^^^^^^^ affirmant.bus, a,. religionem ausuros

...c..-

"t^
.

affe,un.
'

martyresvmcul,sconstnc,i^ celeberr.mum du"' ' a,,brum totius urbis cont.nuo 'n^'" P. Yentum est ad fani limina
<^
;

Tunc proeses a ..xum. precibus flccti, nec est nuUis posthac beratum rogum pertraham, oraque cessare donec vos ad deturpem, spectantivestra foedum in modum
bus
tim,

Jam porro mdn deh- E

metum

et

stomachum

factura,

tuum

pi-a^ser-

Stratonica, atque

ita

dcmum

tartarum
.

pareant. timates t praesidi

Tum vero -.>-;


,

Necdum, ait, tem ad deorum Hl.s porro urgent.hus honestum est faciemus. . ..co.m adorare recusarent, ut si deos quidem

a templum .ntrav.mus quun od conspectum vener.mus

tL

magnum en.mve^^oex saltem abst.nerent, urbi "-';;";; eainso.entiapericlumurbicrea.um.r.e^n. eainsolentia periculum ,;^, a^gerr.me ''; ' ^* '^ peratorem id tique ;

vos demittam. n ut nusquam t.bi .pse guumue 37 Cui lUa Mirum est grand.a et graves m.nce, .0-^;constts verba qmdem Ca^terum, tu qu. ista actavero levia et scurriUa. doce, quidnam exa-"eras inania lerriculamenta, quaUcumque oris specie .mhi
:

conrmodiexbac

sancta Stratonica noD.s ai. eu, fuerimus, si qu.d


;

Fan"

-qm

ub>^^^g

^.^^^

ipsis

adoambointemplum atque deos duct. taque ornata ac stansimulacra 3 l Straton.ca rar extul.t . Adin ha^c verba vocem a contuens. appello, Jovem, nominatim este nunc dii ; vos llacrm ; Berec.nthiam ./, m et d.aho . Belum e coecum, eUnguem,
;

respondere utique non

abnue.nus . Int.o

veUs noUs, proventurum esse credas, quam, ^,3 potentissimis hostibns cedere necesse morti. Equidem non ,ta ^^, ^,Z videlicet ac corpons loi^^^.^^ ^^ ^^,^^ mortalemque corporis fordesipiam, ut caducam ambiam, quando immortalemjustiti^que

mam

atque habere in aUricem animi speciem optare formoso corpore promptu est. Enimvero cui in hunc ego invidia. sed turpis animus est, non

commiseratione

dignum

puto,

qui forma.

re

sempiutique nuxa, abusus, poenas reddendas. Qui vero ternas vindici scelerum Deo
sibi agger.t

U.num;

;::biclum;M-temidem/-,inef,gmen,nm.Ea^^^
'

caducam

unice satagit oris gratiam aspernatus,


sceleris

rtm
deb^itis.
dit

s.m.les alloqu.tur? Ut.na.n aut videt, aut vob.sconf.vos f.nxere, qu.quc vestri fiant qui idol.s q.c ,ps. fabr.cat, ab lunt, confundantur

;::orn.rumanob,scol.ancontemni rogantem exauSiccine vestrum nemo

utmentem

puram integramque

Dommo

corpons deformisuorestituat,hic profecto ex augendieque virlutis occasxonem tate exercendie omnium mortaUum laudes et materiam nactus, mentem non commeruit. Oris s.quidem decor vero quandoque etiam de-

solum non ornat,


;

iino

cusmodi S;:^;:: oiSr;:!ntum Lontra


toes
deos
exarsit, et
;

..

'"%Omequm

prajsente pra^side
Hoccine,
a.t,

dicerentur,

cons.lU aucest ado.a.e

Id;

istos facturosesse qnod tamen christianos c.rcumEt nnc me qu.dem spondehatis?

You might also like