Ta quash dik shpiks-bidatgji Prgjigjet: Sheikh Rabi Ibn Hadi Umar El Medkhali.

Pyetja: O Shejhu yn ( ,) n mesin e nxnsve t dijs po bhet shpesh pyetja rreth personit q ka rn n risi. A ka kushte q ta shpallim at shpiks, bidatgji e q prova dhe dshmia t ngritt kundr tij, apo kjo gj nuk krkohet? Na kshillo, q t kemi dobi. Allahu t shprbleft! Prgjigjja: Me emrin e Allahut, Mshiruesit, Mshirbersit. I tr falnderimi dhe lavdrimi i takon vetm Allahut, paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi pejgamberin, familjen dhe shokt e tij dhe t gjith ata q e pasojn rrugn e tij. Vazhdojm: Ajo q dihet tek Ehlus Suneti sht se kushdo q ka br ndonj vepr q shpie n mosbesim ( Kufr), ather ai nuk konsiderohet pa besimtar derisa t ket dshmi kundr tij. ( ) Sa i prket atij q ka rn n bidat, ather ai sht njeri nga kto kategori: 1) Kategoria e par: Ehlul Bidah (Njerzit e shpikjeve dhe risive); si jan Rafidijet, Havarixht, Xhehmit, Kaderinjt, Mutezilt dhe

Sufit, adhuruesit e varreve, murxhiet dhe kushdo q i afrohet apo bashkohet grupeve si Al Ikhwan Al Muslimin dhe xhematit teblig. Seleft nuk e kan br kusht q kundr tyre t vendoset prova n mnyr q ata t shpalln si shpiks. ( ) Kshtu thuhet sa u prket rafidive se ai sht mubtadi ( shpiks), dhe se havarixhet konsiderohen shpiks, etj, dhe ky sht rasti nse kundr tyre sht ngritur dshmi ose jo. ( ) 2) Kategoria e dyt: Kjo ka t bj me disa nga Ehlus Suneti t cilt kan rn n bidat t qart ( ) si sht thnia e atyre q thon se Kurani sht i krijuar, apo thniet e Kaderinjeve e mendimet e Havarixheve dhe atyre q jan t ngjashm me ta. T ktillt dhe personat e ngjashm quhen shpiks, dhe kjo n pajtim me rrugn e Selefeve () Shembulli pr kt shihet n at q transmetohet nga Ibn Umeri , , kur ai u pyet pr Kaderinjt e tha: Kur ti takosh kta njerz, lajmroi se un jam larg tyre dhe ata jan larg meje (Transmetojn Buhariu dhe Muslimi) Thot shejhul Islam, ( ,) n librin e tij, Daru Tarud Al Akl we en Nakl, [vol 1, fq 254]: Pra, rruga e Selefve dhe

Imamve t kohs s kaluar ishte shqyrtimi me kujdes dhe kuptimi i sakt i asaj q sht vrtetuar nga feja dhe intelekti. Ata gjithashtu shqyrtonin me kujdes dhe i shfrytzonin shprehjet e konfirmuara nga feja, duke i prdorur edhe n fjalimet e tyre sa here q u jepej mundsia. Prandaj kushdo q fliste me ndonj term t rrem ose q kishte kuptim t gabuar duke e kundrshtuar Librin dhe Sunetin, ather ata, ( Seleft dhe Imamt) do ta refuzonin at. Dhe kushdo q vinte me ndonj shprehje apo term q prmbante t vrtetn t przier me gnjeshtr, ather ata ( seleft dhe imamt) at do ta quanin shpiks n fe dhe pr t thoshin: N t vrtet ky vese e ka kundrshtuar bidatin me nj bidat dhe e ka refuzuar mashtrimin me dika q vet sht mashtrim. Them ( Shejh Rabi): Ky paragraf tregon disa nga shtjet e rndsishme q Selefus Salihin ia ngarkonin vets me qllim t ruajts dhe mbrojtjes s fes s vrtet. Gjithashtu ky paragraf tregon mnyrat e masave paraprake t cilat Seleft i ndrmerrnin duke parandaluar rrezikun dhe fatkeqsit q mund t lindnin nga kto shpikje t gabuara. Prej ktyre shtjeve.. S pari, paralajmrimi i tyre i rrept kundr shpikjeve n fe, dhe preokupimi i tyre me prdorimin e termave dhe shprehjeve t pohuara nga feja dhe mendja e shndosh. Prandaj pr aq sa kishin mundsi ata nuk flisnin me di tjetr

vese me to. Po ashtu ata kurr nuk prdornin ndonj term t sakt pa u mbshtetur n kuptimin e sakt q i ka dhen feja. S dyti sepse ata ( selefet) ishin mbrojtsit dhe ruajtsit e fes, dhe kushdo q fliste fjal q prmbanin mashtrim t przier me t vrtetn e q kundrshtonte Librin dhe Sunetin, ata e refuzonin at. Dhe kushdo q fliste me ndonj term t shpikur q prmbante mashtrim dhe vrtetsi, ather ata e quanin at shpiks edhe nse ai refuzonte ehlul batil-in, ( njerzit e mashtrimeve), dhe ata ( selefet) thoshin: N t vrtet ky vese e ka kundrshtuar bidatin me nj bidat dhe e ka refuzuar mashtrimin me dika q vet sht mashtrim. Dhe kjo ka qen kshtu edhe n mesin e personave m mir t Ehlus Sunetit. Dhe ata kurr nuk thoshin: sht m mir q muxhumali i tij ( -thnie e prgjithshme dhe dy kuptimore) duhet ti referohet mufasalit t tij ( -t detajuar e sqaruar ) sepse e njohim at t jet prej Ehlus Sunetit. Pas sqarimit t ktij fragmenti q flet pr metodologjin e Selefive dhe imamve, Shejhul Islami ( ) tha: Dhe nga kto tregime t njohura, t cilat jan prmendur n libr dhe Sunet (si sht rasti me Al Lafdh- thnia e atyre q thon se recitimi i Kuranit sht i krijuar) dhe shtja e El Xhebr

( thnia e atyre q thon se njeriu sht i detyruar ti bj veprimet e tij Them , (Shejh Rabi): Ai (Shejhul Islam), Allahu e mshiroft, i referohet imamve t Sunetit, dhe t gjith ata q thon se recitimi im i Kuranit sht i Krijuar shihen si njerz t risive sepse kjo thnie e tyre e ka przier hakun me gnjeshtr. E ngjashme sht thnia e xhebrit ( se njeriu sht i detyruar ti bj veprimet e tij) sepse n t sht przier e vrteta me mashtrim e gnjeshtr dhe shejhul Islam prmend imamt e njohur El Auzai, imam Ahmedin dhe t tjer t cilt e konsideronin t dnueshme dhe i qortonin t dy palt, edhe ata q refuzonin e nuk pranonin e edhe ata t cilt e konfirmonin pohonin at. Ai, (Shejhul Islam), ( ) tha: Transmetohet nga Ez Zabidi, Rufjan et Theri, Abdu Rrahman ibn Mehdiu dhe t tjer se ata nuk e plqenin at q prmendte xhebrin n kuptimin e tij t prgjithshm. El Awzai, Ahmedi dhe t tjer than: Kushdo q ka prdorur thniet e xhebrit, ather ai ka gabuar dhe kushdo q ka thn lam jaxhabir ( e kundrta e xhebrit) ather edhe ai ka gabuar. Mirpo thuhet: N t vrtet Allahu e udhzon at q Ai dshiron dhe e l n humbje at q Ai dshiron, etj

Dhe ata, (Imamt e lartprmendur), q prdoren termin El Xhebr, nuk kishin ndonj baz as n Librin e Allahut e as n sunet, dhe shprehja e vetme e prdorur n Sunet ishte Al Xhibl dhe jo fjala El Xhebr. Transmetohet n mnyr autentike se i Drguari i Allahut, i tha Ashaxh Abdul Kaisit: Vrtet ju keni dy cilsi q Allahu i do, butsin dhe durimin. Ai ( Abdul Kaisi) pyeti: A i kam msuar kto cilsi apo jam i prirur ndaj tyre nga natyra ime ( xhubiltu alaihima)? I drguari u prgjigj: N t vrtet ti je i prirur drejt tyre ( bal, xhubilta alaihima). Ai (Abdul Kaisi ) tha: I tr falnderimi i takon Allahut q m bri t jem i prirur ndaj tyre nga natyre ime me kto cilsi t cilat Ai i do. Dhe ata ( imamt e prmendur) than: N t vrtet, fjala Xhebr sht term i paqart ( muxhmal). Pastaj shejhul Islam e bri t qart se kuptimi i termit xhebr nga njra an mund t ket kuptim t vrtet, ndrsa n ann tjetr mund t ket kuptim q sht i rrem. Pastaj pr seciln prej tyre dha nga nj shembull dhe tha: Pra imamt e ndaluan prgjithsimin e deklaratave me prdorimin e termit xhebr duke e mohuar at sepse ajo ishte bidat q prmbante t vrtetn dhe t pavrtetn.

Dhehebiu ( ) ka thn: Ahmed ibn El Kadi Kamil tha: Jakub ibn Shejbe ishte nj fakir ( dijetar i jurisprudencs islame) dhe ai ishte nj nga shokt e afrt t Ahmed ibn Muathalit dhe Harith ibn Miskinit, por ai mori pozitn e Al Wakf ( i pavendosur, sidomos rreth shtjes s Kuranit sepse hezitonte t fliste haptas e nuk thoshte as se Kurani sht i krijuar as se nuk sht i krijuar.) Dhehebiu ka thn: Ai ( Jakub ibn Shajbahu) e mori qndrimin e tij i ndikuar nga shejhu i tij, imam Ahmedi. E edhe Ali ibn Xhad, Muasab Zubejri, Ebi Israeli dhe nj grup tjetr mbanin t njjtin qndrim sa i prket Kuranit dhe duke br kshtu kundrshtuan prafrsisht nj mij imam. E vrteta sht se pjesa tjetr e imamve t Selefit dhe ata q erdhn pas tyre, kundrshtuan mendimin se Kurani sht i krijuar, dhe ata i Xhehmijet i konsideronin si pa besimtar. ( Allahu na ruajt dhe na forcoft n fen e Tij). . Ebu Bekr Marwathi ka thn: Jakub Ibn Shejbi qndrimin e tij n lidhje me Kuranin wakf e bri t qart gjat qndrimit t tij n Bagdad. Prandaj Ebu Abdullahu i paralajmroi njerzit kundr tij. Dhe Mutawakili urdhroi Abdu Rrahman ibn Jahja Ibn Hafannin ta pyeste imam Ahmed ibn Hanbelin rreth atij q duhet pasuar n Al Kada ( xhykim dhe jurisprudenc) rreth Jakub Ibn Shejbit. Kshtu q ai ( Imam Ahmedi) tha: Ai sht nj mubtadi ( shpiks, novator), dhe person i dshirave.

Thnia e El Hatibit: Cilsimi i tij si i till ishte si pasoj e thnies s tij al wakf ( n lidhje me Kuranin) [As Sijar, vol 12, fq 478]. Hatibi e prmend historin e Daud Asbahani el Dhahiri, i cili kishte marrdhnie t mira me Salih ibn Ahmedin. Njher ai erdhi n Bagdad dhe krkoi q Salihu t tregohej i but me t dhe krkoi q t hynte brenda (tek Ahmedi). Salihu vajti tek babai dhe i tha: Ka ardhur nj burr q krkon t t takoj dhe krkon t hyj tek ti. I ati e pyeti: Si quhet? Dawudi u prgjigj Salih. I ati srish e pyeti: Prej nga sht? Salihu u prgjigj: Ai sht nga populli i Asbahanit. I ati vazhdoi ta pyeste ende: thua pr t? Salihu ia prshkroi shkurtazi at, e ebu Abdullahu nuk pushoi s shqyrtuari me kujdes derisa iu b e art shtja e tij dhe tha: Vrtet se m ka shkruar Muhamed Ibn Jahja En Naisaburi duke m informuar rreth shtjes s tij, (Dawud El Asbahanit), se ky pretendon se Kurani sht i krijuar, prandaj mos e lr t hyj brenda! Salihu iu prgjigj duke i thn: O babai im! Ai e mohon kt gj!

Ebu Abdullahu tha: Muhamed Ibn Jahja sht m i besueshm se ky, prandaj mos i jep leje q t hyj e t m afrohet![Tarikh Al-Bagdad, vol 8/p: 374]. 3. Kategoria e tret: Kjo ka t bj me dik nga Ehlus Suneti, i njohur edhe pr ndjekjen e tij rreth s vrtets, por q ka rn n risi t paqarta (.) Prandaj, sa i prket ktyre individve, nse ai ka vdekur, ather nuk sht e lejuar q ai t quhet shpiks ( )por sht mir q t flitet mir pr t. E nse sht n mesin e t gjallve, ather ai duhet kshilluar, ti bhet e qart e vrteta, dhe askush nuk duhet t nxitoj q ta quaj ( shpall) at bidatgji apo shpiks ( .) Mirpo nse ai kmbngul n bidatin e tij, ather ai jubada quhet bidatgji (.) Ka thn Shejhul Islam Ibn Tejmije: Kishte shum t udhzuar drejt n mesin e Selefit dhe atyre q erdhn pas q than dhe kryen veprime t cilat konsideroheshin risi, por ata nuk e dinin se ato ishin risi, ose si pasoj e veprimit me hadithe t dobta t cilat i konsideronin autentike, ose si pasoj e moskuptimit t disa ajeteve t Kuranit, duke mos kuptuar qllimin e tyre t vrtet, ose si pasoj e shprehjeve

rreth ndonj shtje pr t ciln atyre nuk u ka mbrritur tekst ( nga Kurani dhe Suneti). Sidoqoft, nse nj person i friksohet Zotit t tij sa m shum q sht e mundur, ather ai duhet t konsiderohet si n thnien e Allahut: () O Zoti yn, mos na mbaj n prgjegjsi pr at q e veprojm nga harresa dhe gabimet! E n nj hadith transmetohet se Allahu ka thn U jam prgjigjur. E kjo sht shpjeguar n nj vend tjetr . [Maarixh Al Wasul, f: 430]. () Pra, si prfundim nuk sht e lejuar q n mnyr t prer t bhet thirrje pr ngritjen e provave kundr ehlul bidatit n prgjithsi, dhe as nuk sht krejtsisht e lejuar q t refuzohet n gj e till ( .) Prkundrazi, kjo ka t bj me tepr me mnyrn se si sht sqaruar kjo shtje. Prandaj kshilla ime pr nxnsit e dijs, sht se ata duhet t kapen fort pas Librit t Allahut dhe Sunetit dhe t jen t prpikt n metodologjin e Selefeve n do aspekt t fes e sidomos n ato q kan te bjn me: Et Tekfir (deklarimin e njerzve pa besimtar- qafira),

Et Tefsik (deklarimin e njerzve t pabindur dhe mkatar e t rebeluar), dhe: Et Tabdi (deklarimin e njerzve bidatgji n fe). Kjo sht kshtu sepse nuk shkakton shum diskutime dhe grindje n shtje t tilla. Dhe i kshilloj fuqishm, sidomos rinin Selefije, q t shmangin plotsisht t gjitha mnyrat dhe mjetet q shkaktojn ndasi e prarje e q largojn nga njeri tjetri, gjra q jan shum t urryera dhe pr t cilat na paralajmruan Allahu dhe i Drguari fisnik ( ,) si dhe sahabt e virtytshm. Gjithashtu, i kshilloj q ata ( Selefet) t prpiqen t sjellin ndjenjn e dashuris dhe vllazris n mes tyre, gjra q jan shum te dashura pr Allahun dhe t Drguarin e Tij ( .) Paqja dhe shptimi i Allahut qofshin mbi pejgamberin ton, familjen dhe shokt e tij. Sheikh Rabi Ibn Hadi Umar El Midkhali. 24th Ramzan 1424 H Burimi : www.Rabee.net Prktheu: Avni Xhemajli ( Ebu Ensarij)