Koment I Sures Jasin

N e r t A ll-llah t Gjith mh h m ut, s irs mit, M h s s irueit!
KOMENT I SURES JASIN

Sejjid Kutub
Botuar nga: SHB Logos-A
T gjitha t drejtat e ktij libri i takojn botuesit
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih
www.islamischen.ch
e-mail: info@islamischen.ch
PRKTHIMI DHE KOMENTIMI I KAPTINS JSN................................................................................................................................................................ 4 PRKTHIMI I AJETEVE 1-29 ............................................................................................................................................................................................. 4 KOMENTIMI I AJETEVE 1-29 ............................................................................................................................................................................................ 7 PRKTHIMI I AJETEVE 30-68 ........................................................................................................................................................................................28 KOMENTIMI I AJETEVE 30-68 ....................................................................................................................................................................................... 32 PRKTHIMI I AJETEVE 69-83 ........................................................................................................................................................................................49 KOMENTIMI I AJETEVE 69-83 ........................................................................................................................................................................................51
www.islamischen.ch
PRKTHIMI DHE KOMENTIMI I KAPTINS JSN PRKTHIMI I AJETEVE 1-29

N emr t All-llahut, t Gjithmshirshmit, Mshirplotit 1. Ja, Sin! 2. Pasha Kur'anin e pacenueshm n urtsin e tij t lart! 3. S'ka dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve! 4. Je n nj rrug t drejt. 5. (Kur'ani sht) Zbritje e t Plotfuqishmit, e Mshiruesit. 6. Pr t'ia trhequr vrejtjen nj populli, q t parve t tyre nuk u sht trhequr, e pr at shkak ata jan t hutuar. 7. Pr Zotin tashm ka marr fund vendimi (thnia) kundr shumics s tyre, andaj ata edhe nuk besojn. 8. Ne u kemi var n qafat e tyre pranga e ato u arrijn deri n nofulla, andaj ata mbesin me kokat lart.
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 4
9. Ne u kemi vn edhe para tyre pend e edhe prapa tyre pend dhe ua kemi mbuluar syt, prandaj ata nuk shohin. 10. Dhe pr ata sht e njjt, a ua trhoqe vrejtjen a nuk ua trhoqe, ata nuk besojn. 11. Ti i'a trheq vrejtjen vetm atij q e prvetson Kur'anin dhe i friksohet Mshiruesit edhe kur sht vetm (i papashm prej njerzve), pra jepi myzhde atij pr falje dhe shprblim t mir. 12. Vrtet, Ne i ngjallim t vdekurit dhe i shkruajm veprat; gjurmt e tyre dhe do gj kemi regjistruar n librin e ruajtur (Levhi - Mahfudh). 13. Prmendju atyre nj shembull t banorve t fshatit, kur atyre u patn ardhur t drguarit. 14. Kur Ne drguam te ata dy, e ata i prgnjeshtruan q t dy, ather i prforcuam me nj t tret dhe u than: "Ne jemi t drguar te ju". 15. Ata (fshatart) than: "Ju nuk jeni tjetr vetm se njerz si ne dhe All-llahu nuk ju ka shpallur asgj; ju nuk jeni tjetr vetm se rrenacak." 16. Ata than: "Zoti yn e di se me t vrtet ne jemi t drguar te ju. 17. Dhe nuk jemi t obliguar pr tjetr, prve t'ju kumtojm ashtu qart." 18. Ata (fshatart) than: "Ne parandjejm kob me ju dhe nse nuk trhiqeni, ne do t'ju gurzojm dhe do t prjetoni ndshkim t idht prej nesh." 19. Ata (t drguarit) than: "Fati i keq sht juaji, edhe pse u kshilluat (e na krcnoheni)? Jo, por ju jeni popull i shfrenuar!"
20. Dhe prej skajit m t largt t qytetit erdhi nj njeri q ngutej e tha: "O populli im, dgjoni t drguarit! 21. Dgjoni at q nuk krkon prej jush ndonj shprblim dhe jan udhrrfyes! 22. E 'kam un q t mos e adhuroj At q m krijoi e te Ai kthehemi. 23. A do t pranoj zota t tjer pos Tij, e nse do Mshiruesi t m godas me ndonj t keqe, ndrmjetsimi i tyre nuk do t m vlej asgj, e as q do t m shptojn. 24. Un ather do t jem n nj humbje t hapt. 25. Un i kam besuar Zotit tuaj, pra m dgjoni!" 26. Atij i sht thn: "Hyn n xhennet", e ai tha: "Ah, sikur ta dinte populli im. 27. pr ka m fali Zoti im dhe m bri prej t nderuarve!" 28. Pas tij, Ne nuk zbritm ndonj ushtri nga qielli kundr popullit t tij, e as q ishte vendimi yn t zbresim tjetr, 29. prve nj britme t tmerrshme, kur qe, ata t ftohur (t vdekur).
www.islamischen.ch
KOMENTIMI I AJETEVE 1-29

Kjo sure mekkase ka takte t shkurtra dhe ritme t shpejta. Numri i ajeteve t saj sht tetdhjet e tre si dhe sht m e vogl dhe m e shkurt se sureja paraprake (surja Fatir), e cila ka dyzet e pes ajete. Kshtu, tekstet e shkurtra dhe ritmi i shpejt i japin sures nj natyr t posame sepse ritmet vazhdojn n mnyr t ndar dhe tingllojn n ndjenja me tingllime t vazhdueshme. Format dhe pasqyrimet q u prshkruhen skenave t njpasnjshme prej fillimit t sures e deri n fund t saj shtojn edhe m tepr ndikimin e saj sepse jan t llojllojshme, inspiruese dhe me gjurm t thella. Temat kryesore t sures jan me tematik mekkase, ndrsa qllimi kryesor sht ndrtimi i parimeve t besimit, gj q prputhet me natyrn e shpalljes dhe sinqeritetin e mesazhit q prej fillimit t saj: "Ja, Sin! Pasha Kur'anin e pacenueshm n urtsin e tij t lart. S'ka dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve! Je n nj rrug t drejt. (Kur'ani sht) Zbritje e t Plotfuqishmit, e Mshiruesit..." Pastaj vijon tregimi i banorve t fshatit pr t trhequr vrejtjen nga dnimi pr prgnjeshtrimin e shpalljes dhe mesazhit. Pasqyrimi i ktij dnimi bhet nprmjet tregimit pr shkak se metoda e Kur'anit mbshtetet n tregime pr prforcimin e shtjeve t veta.
www.islamischen.ch
Dhe prafrsisht nga fundi, sureja prsri i kthehet t njjts tem: "Ne as nuk ia msuam atij (Muhammedit) poezin, e as q i takon ajo atij, ai (Kur'ani) nuk sht tjetr vetm se kshill dhe Kur'an i qart, pr t'ia trhequr vrejtjen atij q sht i gjall (me mend e me zemr) dhe dnimi t bhet merit pr jobesimtart". Gjithashtu n kt sure theksohet shtja e hyjnis dhe monoteizmit sepse idhujtaria mohohet me gjuhn e njeriut besimtar, i cili erdhi prej skajit m t largt t qytetit pr ta bindur popullin pr shtjen e t drguarve edhe ate duke thn: "E 'kam un q t mos e adhuroj At q m krijoi dhe te Ai kthehemi?! A do t pranoj zota t tjer pos Tij, e nse do Mshiruesi t m godas me ndonj t keqe, ndrmjetsimi i tyre nuk do t m vlej asgj, e as q do t m shptojn. Un ather do t jem n nj humbje t hapt." Nga fundi i sures riprsritet edhe nj her kjo tem: "Po, shkojn e n vend t All-llahut adhurojn zota t tjer me shpres se do t ndihmohen prej tyre. Ata nuk mund t'u ndihmojn atyre, por kta (idhujtart) u jan br ushtri e gatshme e tyre". Kjo sure prqndrohet edhe n shtjen e ringjalljes dhe rilindjes e cila prsritet n shum vende t ksaj sureje. N fillim thuhet: "Vrtet, Ne i ngjallim t vdekurit dhe i shkruajm veprat, gjurmt e tyre dhe do gj kemi regjistruar n librin e ruajtur (Levhi - Mahfudh)." Pastaj vjen n radh tregimi i banorve t fshatit pr at q i ka ndodhur besimtarit. Shprblimi i shpejt i tij ishte: "Atij i sht thn: 'Hyn n xhennet!', e ai tha: 'Ah, sikur ta dinte populli im pr ka m fali Zoti im dhe m bri prej t nderuarve!'" N mes t sures thuhet kshtu: "Dhe thoshin: 'Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim?' (All-llahu u prgjigjet) Nuk jan duke pritur tjetr vetm se nj britm q i rrmben ata kur jan
duke u zn mes vete. E nuk do t mund t ln as porosi (vasijet-testament), as t kthehen te familjet e tyre". Kurse n fund t sures, kjo shtje theksohet n mnyr dialogu: "Ai na solli Neve shembull, e harroi krijimin e vet e tha: 'Kush i ngjall eshtrat duke qen ata t kalbur?' Thuaji: 'I ngjall Ai q i krijoi pr her t par, e Ai sht shum i dijshm pr do krijim'." Kjo shtje, q ka t bj me besimin dhe parimet e tij, prsritet n suret mekkase edhe at doher nga nj knd i posam dhe nga nj ngjarje e posame si dhe prmban udhzime q prputhen me atmosfern dhe harmonizohen me ritmin, pasqyrimin dhe format e saj. Kto udhzime n kt sure (posarisht) jan t nxjerrura nga skenat e kijametit dhe nga skenat e tregimit, qndrimet dhe dialogut t tij si dhe nga shkatrrimet e paraardhsve gjat historis, pastaj nga skenat e shumta t llojllojshme dhe inspiruese kozmologjike: skena e toks s vdekur ku lind jeta, skena e nats s errt prej s cils agon dita, skena e diellit q udhton drejt kufirit t vet (n cakun prfundimtar), skena e hns q kalon npr fazat e veta derisa t kthehet n trajtn e harkut, skena e pasardhsve t Ademit q barten n anije t mbushura prplot, skena e kafshve q u shrbejn njerzve, skena e piks s ujit (fars) dhe njeriut q sht kundrshtar i rrept dhe skena e drurit t gjelbr, n t cilin gjendet zjarri q e ndezin! Prpos ktyre udhzimeve ekzistojn edhe udhzime tjera q kan t bjn me intuitn e njeriut dhe ngjalljen e tij: pasqyrimi i prgnjeshtarve, pr t cilt ka marr fund vendimi i Zotit mbi kufrin e tyre, aq sa edhe ajetet dhe trheqjet e vrejtjeve nuk mund t ndikojn: "Ne u kemi var n qafat e tyre pranga e ato u arrijn deri n nofulla, andaj ata mbesin me kokat lart. Ne kemi vn edhe para tyre pend e edhe prapa tyre pend dhe ua kemi mbuluar syt, prandaj ata nuk shohin". Pastaj pasqyrimi i shpirtrave t tyre, si n formn e fsheht ashtu edhe n ate publike, t
cilat i di Zoti dhe nuk mund t mbulohen; pasqyrimi i mjetit t krijimit dhe at vetm me fjal: "Kur Ai dshiron ndonj send, urdhri i Tij sht vetm t'i thot: "Bhu!" Ai menjher bhet". T gjitha kto udhzime ndikojn n zemrn e njeriut dhe ai mund t bindet n autenticitetin e tyre n realitetin objektiv. *** N kontekstin e ksaj sure, tema pasqyrohet n tri pjes. 1. Pjesa e par fillon me betimin n dy shkronjat "Ja, Sin" dhe n Kur'anin e urt pr vrtetimin e mesazhit t Pejgamberit a.s. dhe se ai sht n rrug t drejt. Pastaj vijon zbulimi i fundit t kobshm pr prgnjeshtart, q sht vendim i Zotit, gjegjsisht t mos e gjejn rrugn e udhzimit njher e prgjithmon. Trheqja e vrejtjes ndikon n at q e prvetson Kur'anin dhe i friksohet Mshiruesit edhe kur sht vetm (i padukshm pr njerzit). Pastaj e udhzon t Drguarin t'ua jep shembullin e banorve t fshatit dhe t'ua rrfej tregimin e prgnjeshtrimit dhe dnimin e prgnjeshtarve. Gjithashtu paraqitet natyra e besimit n zemrn e besimtarit dhe shprblimi i imanit dhe i dshmis. Pastaj fillon pjesa e dyt me theksimin e fatkeqsis pr robt, t cilt prgnjeshtrojn do pejgamber dhe tallen me ta, nuk marrin msim nga shkatrrimet e prgnjeshtarve e as q i vrejn me vmendje shenjat e All-llahut n gjithsi, t cilat jan t shumta... Ktu theksohen ato skena kozmologjike t cilat u prmendn n fillim t sures. Ktu gjithashtu theksohen edhe skenat e kijametit me detajizime t shumta.
www.islamischen.ch
10
N pjesn e tret rezymohen t gjitha temat e sures. N fillim mohohet se ajo q i sht shpallur Muhammedit a.s. sht poezi si dhe kategorikisht mohohet relacioni i t Drguarit me poezin. Pastaj pasqyrohen disa skena dhe fakte q vrtetojn Hyjnin Absolute si dhe qortohen ata t cilt u luten zotave tjer prve All-llahut dhe prej tyre krkojn ndihm kurse n ann tjetr vet ata (njerzit) i mbrojn zotat! Aty theksohet shtja e ringjalljes dhe rilindjes, u rikujtohet krijimi i par prej sperms q t shohin se ringjallja e eshtrave t kalbur i ngjan krijimit t par dhe se aty s'ka gj t parndomt! U rikujtohet druri i gjelbrt i cili ka n vete zjarr edhe pse kan dallim t madh njri prej tjetrit. Krijimi i qiejve dhe i toks konfirmon fuqin pr krijimin e njerzve si n kt bot (dynja) ashtu edhe n botn tjetr (ahiret). Dhe n fund, vijon ajeti i fundit i sures: "Kur Ai dshiron ndonj send, urdhri i Tij sht vetm t'i thot: "Bhu!" Ai menjher bhet. I lart sht Ai q n dorn e Tij sht pushteti mbi do send dhe vetm te Ai kthehemi." Tash, pas ktij pasqyrimi t prgjithshm, t fillojm n detaje! *** "Ja, Sin! Pasha Kur'anin e pacenueshm n urtsin e tij t lart! S'ka dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve. Je n nj rrug t drejt. (Kur'ani sht) Zbritje e t Plotfuqishmit, e Mshiruesit, pr t'ia trhequr vrejtjen nj populli, q t parve t tyre nuk u sht trhequr, e pr at shkak ata jan t hutuar. Pr Zotin tashm ka marr fund vendimi (thnia) kundr shumics s tyre, andaj ata edhe nuk besojn. Ne u kemi var n qafat e tyre pranga e ato u arrijn deri n
nofulla, andaj ata mbesin me kokat lart. Ne kemi vn edhe para tyre pend e edhe prapa tyre pend dhe ua kemi mbuluar syt, prandaj ata nuk shohin. Dhe pr ata sht e njjt, a ua trhoqe vrejtjen a nuk ua trhoqe, ata nuk besojn. Ti ia trheq vrejtjen vetm atij q e prvetson Kur'anin dhe i friksohet Mshiruesit edhe kur sht vetm (i papashm prej njerzve), pra jepi myzhde atij pr falje dhe shprblim t mir. Vrtet, Ne i ngjallim t vdekurit dhe i shkruajm veprat; gjurmt e tyre dhe do gj kemi regjistruar n librin e ruajtur (Levhi - Mahvudh)". Zoti i Madhruar betohet n kto dy shkronja: "Ja, Sin", t ndara dhe Kur'anin e urt. Bashkimi mes shkronjave t ndara dhe Kur'anit arsyeton mnyrn q e zgjodhm pr komentimin e ktyre shkronjave n fillim t sureve dhe relacionin mes theksimit t tyre dhe theksimit t Kur'anit. Ajeti sht nga Zoti dhe se Kur'ani i rikthen ata t cilt nuk prsiasin n kt ajet, pastaj ai prbhet prej llojit t ktyre shkronjave mirpo radhitja intelektuale dhe ekspresive sht mbi formn e ktyre shkronjave. E prshkruajn Kur'anin (gjithashtu edhe betohen n t) si "Kur'an i urt" ndrsa urtsia sht cilsi e njeriut t menur. Kshtu, ekspresiviteti i llojit t till i dhuron Kur'anit cilsit e jets, qllimit dhe dshirs, t cilat i takojn t urtit. Edhe pse kjo sht alegori, prsri pasqyron nj t vrtet dhe e ofron at. Me t vrtet ky Kur'an ka shpirt! Ai i ka cilsit e t gjallit, i cili t shpreh dhembshuri dhe ti i shpreh atij dhembshuri kur ia hap zemrn dhe shpirtin!
www.islamischen.ch
12
Sa m shum q ia hap zemrn dhe sa m i sinqert t jesh ndaj tij, aq m shum do t thellohesh n fshehtsit e tij! Mahnitesh prej karakteristikave dhe fizionomis s tij ashtu si mahnitesh prej karakteristikave dhe fizionomis s shokut kur e shoqron nj koh, ndien qetsi dhe lodhesh nn hijen e tij! I Drguari i Zotit dshironte t dgjoj leximin e Kur'anit nga t tjert dhe ndalej para dyerve ku lexohej Kur'ani dhe e dgjonte ashtu si e dgjon shoku i sinqert biografin e shokut t sinqert! Kur'ani sht i urt, i drejtohet secilit sipas intelektit t tij, ndikon n pjesn e ndieshme t zemrs; i flet (njeriut) me ndikim t shndosh dhe me urtsi q prmirson e udhzon. Kur'ani sht i urt dhe edukon me urtsi sipas metods s drejt racionale dhe psikike, metods q i prfshin t gjitha fuqit e njerzve dhe i udhzon n mnyr t drejt e t shndosh; i cakton jets rregullim dhe gjithashtu i lejon t gjitha aktivitetet njerzore brenda suazave t ksaj metode t urt. Zoti i Madhruar betohet n shkronjat "Ja, Sin" dhe n Kur'anin e urt pr t vrtetn e shpalljes dhe mesazhit t t Drguarit fisnik a.s.: "S'ka dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve. Je n nj rrug t drejt". I Lartmadhruari s'ka nevoj pr betim por betimi i Tij n Kur'an dhe n shkronjat e tij i dhuron betuesit madhsin dhe shklqesin sepse Zoti i Madhruar betohet vetm n nj gj t madhe e cila meriton betim! "S'ka dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve..."
www.islamischen.ch
13
Pohimi i till inspiron se drgimi i t drguarve sht shtje e vendosur me prparsi definitive. Ktu nuk dshirohet vrtetimi i ktij fakti, por dshirohet t vrtetohet se Muhammedi a.s. sht prej atyre t drguarve; i drejtohet atij (Muhammedit a.s.) me kt betim pa e udhzuar t'u drejtohet mohuesve prgnjeshtar pr shkak se vlera e betimit, pejgamberit dhe mesazhit s'mund t jet diskutabile nga se lajmi t Drguarit i vjen drejt nga Zoti xh.sh. "S'ka dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve. Je n nj rrug t drejt." Ktu paraqitet natyra e mesazhit pas paraqitjes t t vrtets s pejgamberit. Natyra e ktij mesazhi sht rruga e drejt si tehu i shpats pa kurrfar lakesh, devijimesh, animesh apo shtrembrimesh. E vrteta n te sht e qart dhe pa kurrfar ngatrresash e przierjesh, nuk anon kah epshi e as kah interesi. Krkuesi e gjen me lehtsi, saktsi dhe sinqeritet. Pr shkak t drejtsis s tij (mesazhit), aty nuk ka tollovi e as shmangie e as q paraqiten probleme t koncepteve dhe formave dialektike. Ky mesazh e pasqyron t vrtetn edhe n formn m t imt t saj, e pastron nga shtrembrimet dhe kaosi si dhe e bn t kaloj pa eksplikim. Ndarja e teksteve, krijimi i termave, kuptimet dhe nocionet e thella jan gjithashtu karakteristika t mesazhit. Me te mund t jetoj fshatari dhe qytetari, i padituri dhe i dituri, ai q jeton n kasoll dhe ai q jeton n pallat; n te e gjen dokush ate q e krkon dhe e prfiton me lehtsim at q ia drejton jetn, disiplinn dhe relacionet...
www.islamischen.ch
14
Mesazhi prputhet me esencn e gjithsis dhe ekzistencs, me natyrn e gjrave dhe gjallesave q gjenden rreth njeriut, nuk konfrontohet me karakteret e gjrave e as q e obligon njeriun t konfrontohet me to. Ai sht i drejt n metod, n harmoni dhe n bashkpunim me rregullat tjera, t cilat mbizotrojn n botn e ekzistencs dhe ekzistencave. Pastaj ai sht rrug e drejt n drejtim t Zotit xh.sh. t udhzon te Ai, nuk frikohet prcjellsi i ksaj rruge se mos po humb nga Krijuesi i tij e as t devijoj. Kshtu, ai ec n rrug t drejt q prfundon me plqimin e Krijuesit t Madhruar. Kur'ani sht udhrrfyes i ksaj rruge t drejt dhe kudo q udhton njeriu (i shoqruar) me t, do ta gjej t drejtn n paraqitjen e tij t s vrtets, n udhzim e n parimet e prcaktuara mbi vlerat dhe n vnien e sakt t do vlere n vendin e duhur. "(Kur'ani sht) Zbritje e t Plotfuqishmit, e Mshiruesit". Vet Zoti i njofton robrit e Vet n vende t tilla pr t kuptuar t vrtetn e asaj q ua ka shpallur. Ai sht i Plotfuqishm dhe Mshirues, vepron sipas dshirs s Vet, sht Mshirues ndaj robrve t Vet dhe i obligon me qllim mshire. Paralajmrimi dhe informimi paraqesin urtsin e "Zbritjes": "Pr t'ia trhequr vrejtjen nj populli, q t parve t tyre nuk u sht trhequr, e pr at shkak ata jan t hutuar". Negligjenca m s shumti i prish zemrat sepse zemra e pakujdesshme (dhe e humbur) nuk funksionon, nuk pranon, nuk ndikohet dhe nuk prgjigjet, kalojn rreth saj argumentet e
www.islamischen.ch
15
udhzimit ose ajo kalon rreth tyre pa i ndier dhe pa i par, pa pulsim ose pa pranim. Pastaj, paralajmrimi m s shumti i prgjigjej negligjencs q e prjetonte populli, i cili jetoi gjenerata pa e paralajmruar ndokush ose t'ia trheq vrejtjen. Ky popull ishte pasardhs i Ismailit pas t cilit nuk kishte ardhur ndonj pejgamber. Paralajmrimi mund t'i zgjoj mosprfillsit dhe t gjumosurit, t cilve nuk u ka ardhur paralajmrues, as atyre e as t parve t tyre. Pastaj zbulon fatin e tyre mosprfills dhe at q u shpall nga Zoti xh.sh. me fuqin e Tij, ashtu si i njohu Zoti zemrat dhe shtjet e tyre, t kaluarn e t ardhmen: "Pr Zotin tashm ka marr fund vendimi (thnia) kundr shumics s tyre, andaj ata edhe nuk besojn". shtja e tyre sht vendosur dhe vendimi i Zotit xh.sh. kundr shumics s tyre ka marr fund n baz t njohjes t t vrtets mbi ta dhe mbi natyrn e ndjenjave t tyre. Ata nuk besojn. Ky sht fundi i shumics. Shpirtrat e tyre jan t mbuluar nga udhzimi, andaj ata nuk i shohin argumentet ose nuk i ndjejn. Ktu pasqyrohet nj sken materiale e gjendjes s till psikike, pasqyrohen t lidhur me pranga q s'mund t shihen, syt e tyre jan t mbuluara dhe pengesat e ngatrresat qndrojn mes tyre dhe mes udhzimit e besimit (imanit). "Ne u kemi var n qafat e tyre pranga e ato u arrijn deri n nofulla, andaj ata mbesin me kokat lart. Ne u kemi vn edhe para tyre pend e edhe prapa tyre pend dhe ua kemi mbuluar syt, prandaj ata nuk shohin".
www.islamischen.ch
16
Duart e tyre jan t lidhura me pranga deri n qafat e tyre, gjegjsisht deri n nofulla, kurse kokat e tyre jan t ngritura lart dhe s'mund t shohin prpara. Pasi q jan n kt pozit t vshtir, ata nuk kan shikim e pamje t lir! Kshtu, me pend para dhe me pend prapa sht e pamundur t takohen me udhzimin dhe sikur t mnjanohej pengesa e t shikonin, prsri syt e tyre nuk do t shihnin pr shkak t ktyre pengesave! Rruga e shikimit t tyre sht e mbyllur kurse syt jan t errsuar! Edhe pse kjo sken materiale sht e vshtir, njeriu takohet me njerz t ktij lloji, jeton n iluzion kurse ata nuk e shohin t vrtetn e qart dhe nuk kuptojn se ka penges t madhe; sikur t mos ishin kto pranga n duart e tyre, sikur t mos ishin kokat e tyre t ngritura lart; (vrejm) se shpirtrat dhe syt e tyre jan larg udhzimit dhe t vrtets sepse mes tyre dhe mes argumenteve t udhzimit ekzistojn pengesa. Ata t cilt e kundrshtojn kt Kur'an i ngjajn mohimit dhe refuzimit t tyre. Kur'ani mbshtetet n argumente e fakte bile edhe vet sht argument t cilit s'mund t'i kundrvihet asnj njeri! "Dhe pr ata sht e njjt, a ua trhoqe vrejtjen a nuk ua trhoqe, ata nuk besojn." Vendimi i Zotit xh.sh. pr ta ka marr fund edhe ate duke u bazuar n njohjen e natyrs s zemrave t tyre, n t cilat nuk deprton imani (besimi); nuk ndikon trheqja e vrejtjes n zemrn q nuk e pranon besimin e q mes saj dhe besimit ka penda. Trheqja e vrejtjes nuk krijon zemra por e zgjon zemrn e gjall e t prgatitur pr msim:
www.islamischen.ch
17
"Ti ia trheq vrejtjen vetm atij q e prvetson Kur'anin (dhikrin) dhe i friksohet Mshiruesit edhe kur sht vetm (i papashm prej njerzve), pra jepi myzhde atij pr falje dhe shprblim t mir." "Dhikri" ktu nnkupton Kur'anin (me gjas). Ai q e prvetson Kur'anin dhe i friksohet Mshiruesit, ka dobi prej trheqjes s vrejtjes. Duket se vetm ktij i sht drejtuar trheqja e vrejtjes, dhe se Pejgamberi a.s. vetm ktij ia trheq vrejtjen edhe pse ka karakter t prgjithshm, mirpo mes tyre dhe msimit ka humner. Prandaj sht prcaktuar vetm pr ate q e prvetson Kur'anin dhe i friksohet Mshiruesit edhe kur sht vetm. Vetm njeriu i till meriton shprblim pr shkak t ndikimit pozitiv t trheqjes s vrejtjes: "Pra jepi myzhde atij pr falje dhe shprblim t mir." Falja realizohet n rast gabimi t pavetdijshm kurse shprblimi i mir n rast t friks nga Mshiruesi n vetmi dhe aplikimi i shpalljes s Tij. Kto jan dy gjra t pandashme n zemr sepse kur deprton frika e Zotit xh.sh. n zemr, vijon praktika sipas shpalljes dhe mnyrs q i dshiron Ai. Ktu vrteton aktin e ringjalljes dhe saktsin e llogaris q s'harron asgj: "Vrtet, Ne i ngjallim t vdekurit dhe ua shkruajm veprat; gjurmt e tyre dhe do gj kemi regjistruar n librin e ruajtur (Levhi-Mahfudh)". Ngjallja e t vdekurve sht nj ndr shtjet t cilat kan shkaktuar diskutime t shumta. Do t cekim shembuj t ndryshm nga ky aspekt n kt sure. Ai ua trheq vrejtjen se do vepr e tyre dhe do gjurm e veprave t tyre regjistrohet e numrohet pa kaluar e harruar gj.
All-llahu i Madhruar i ngjall t vdekurit, i regjistron veprat e tyre, numron dhe konfirmon do gj. Pra, e gjith kjo patjetr t ndodh ashtu si i takon fuqis s Zotit xh.sh. Komentimi i librit t ruajtur Levhi-Mahfudh dhe shtjeve tjera m s miri kuptohet si dituri e prhershme dhe e amshueshme e All-llahut, i cili di do gj! *** Pas prezentimit t shtjes s shpalljes s mesazhit dhe shtjes s ringjalljes e llogaris n mnyr konfirmative, fillon konteksti i prezentimit n mnyr rrfyese q ndikon n zemr ngase rrfen pr qndrimet e prgnjeshtrimit dhe besimit si dhe pr shprblimet e dnimet q prezentohen sikur t ishin n form t dukshme: "Prmendju atyre nj shembull t banorve t fshatit, kur atyre u patn ardhur t drguarit. Kur Ne drguam te ata dy, e ata i prgnjeshtruan q t dy, ather i prforcuam me nj t tret dhe u than: 'Ne jemi t drguar te ju'. Ata (fshatart) than: 'Ju nuk jeni tjetr, vetm se njerz sikurse ne dhe All-llahu nuk ju ka shpallur asgj; ju nuk jeni tjetr vetm se rrenacak'. Ata than: 'Zoti yn e di se me t vrtet ne jemi t drguar te ju dhe ne nuk jemi t obliguar pr tjetr, prve t'u kumtojm ashtu qart'. Ata (fshatart) than: 'Ne parandjejm kob me ju dhe nse nuk trhiqeni, ne do t'ju gurzojm dhe do t prjetoni ndshkim t idht prej nesh'. Ata (t drguarit) than: 'Fati i keq sht i juaji, edhe pse u kshilluat (e na krcnoheni)? Jo, por ju jeni popull i shfrenuar'." N Kur'an nuk sht cekur se cilt jan banort e fshatit, e as pr cilin fshat bhet fjal. Pr kt ekzistojn transmetime t llojllojshme t cilat s'ka nevoj t'i cekim ktu.
Mostregimi i emrit n Kur'an sht argument se emri apo lokaliteti nuk kan ndikim t madh n kt rrfim. Pas mnjanimit t nj prkufizimi t till i sht qasur thelbit t shembullit. Ky sht nj fshat, n t cilin Zoti xh.sh. ka drguar dy pejgamber ashtu si e drgoi Musain dhe vllain e tij Harunin (a.s.) te Faraoni dhe populli i tij. Pasi fshatart i prgnjeshtruan, Zoti i prforcoi me nj pejgamber t tret, i cili konfirmonte se ai s bashku me dy t tjert jan t drguar nga Zoti xh.sh. Kshtu prsri filluan thirrjen e tyre e than: "Ne jemi t drguar te ju." Mirpo fshatart i refuzuan ashtu si u mohuan edhe t drguarit dhe mesazhet tjera n histori: "Ata (fshatart) than: 'Ju nuk jeni tjetr vetm se njerz sikurse ne dhe All-llahu nuk ju ka shpallur asgj, ju nuk jeni tjetr vetm se rrenacak'." N refuzimin e prsritur pr shkak t natyrs njerzore t pejgamberve vrehet naiviteti i prfytyrimit dhe njohjes si dhe mosnjohja e misionit t pejgamberit. Gjithmon kan pritur t gjejn ndonj mister t paqart n personalitetin dhe jetn e pejgamberit, pas t cilit fshehen iluzionet dhe legjendat... Pasi sht pejgamber i drguar nga qielli n tok, ather si mund t jet pa iluzione e legjenda? Si mund t jet personalitet i rndomt, pa sekrete e enigma? Si mund t jet personalitet i rndomt njerzor q u ngjan personaliteteve t tregjeve dhe shtpive (njerzve t rndomt)?! Ky sht naiviteti i prkufizimit dhe i mendimit sepse sekretet dhe enigmat nuk jan cilsi t pajgamberis dhe mesazhit, bile jo n kt form naive infantile. Aty ka nj fshehtsi t madhe mirpo pasqyrohet n t vrtetn e rndomt objektive, e vrtet q i dhuron ndonjrit prej atyre njerzve prgatitje nga lart nprmes shpalljes qiellore ather kur e zgjedh Zoti xh.sh. pr ta
transmetuar kt shpallje t uditshme. Ky fakt sht m i uditshm se t jet pejgamberi engjll, gjegjsisht ashtu si sugjeronin! Mesazhi sht metod hyjnore q e prjeton njerzimi kurse jeta e pejgamberit sht shembull real i jets q zhvillohet sipas ksaj metode hyjnore; jeta e tij sht model n t cilin thirret populli. Pasi q populli prbhet prej njerzve ather patjetr t jet edhe pejgamberi i tyre njeri, me qllim q t realizoj nj jet q mund t aplikohet. Pastaj, jeta e Pejgamberit a.s. ka qen gjithmon para syve t popullit t vet. Kur'ani (Libri autentik i Zotit) i ka regjistruar pikat kryesore t ksaj jete, edhe ate n mnyr t primtsuar, duke e prshkruar formn q ishte para syve t popullit me vite e shekuj. Nga kto primtsime mund t veojm jetn e tij shtpiake dhe private, bile edhe mendimet e tij t brendshme Kur'ani i ka regjistruar disa her pr t'u treguar gjeneratave zemrn e atij pejgamberi q ishte njeri. Prkundrazi, kjo e vrtet e qart dhe e afrt u refuzua nga njerzit! Fshatart e atij fshati u kan thn t tre t drguarve t tyre: "Ju nuk jeni tjetr vetm se njerz si ne" (kishin pr qllim at se ju nuk jeni pejgamber) dhe se "All-llahu nuk ju ka shpallur gj" (nga ajo q predikoni se Zoti ua ka shpallur); "ju nuk jeni tjetr vetm se rrenacak" (mendoni se jeni t drguar). Pejgambert u prgjigjn ashtu si prgjigjet njeriu q sht i bindur n sinqeritetin e vet dhe q e njeh misionin e vet: "Ata than: 'Zoti yn e di se me t vrtet ne jemi t drguar te ju dhe ne nuk jeni t obliguar pr tjetr, prve t'ju kumtojm ashtu qart'." Zoti e di dhe kjo mjafton!
Misioni i pejgamberve sht lajmrimi, gj q edhe e kan realizuar. Njerzit pastaj jan t lir n veprim e n prgjegjsi. Mes njerzve dhe pejgamberve gjendet mesazhi nga Zoti xh.sh., e kur t realizohet kjo shtje, ather do gj do t'i takoj Zotit. Prgnjeshtart e humbur nuk i vrejn gjrat nga ky prizm i qart dhe i leht e as q i durojn udhrrfyesit, por bjn mkat dhe prdorin metodn e rrept dhe t vrazhd pr ta rezistuar argumentin ngase i humburi sht zemrngusht dhe i lig: "Ata (fshatart) than: 'Ne parandjejm kob me ju dhe nse nuk trhiqeni, ne do t'ju gurzojm dhe do t prjetoni ndshkim t idht prej nesh'." Ata than: 'Ne parandjejm pesimizm nga ju dhe kob nga thirrja e juaj. Po qe se nuk ndaleni, ne nuk do t'ju tolerojm dhe nuk do t'ju lejojm ta predikoni thirrjen tuaj.' Kshtu deklaroi i humburi at q e fshehte n vete, iu krcnua udhrrfyesve, kundrshtoi fjaln udhzuese t s vrtets dhe i dshmoi idet dhe mendimet e liga! Prkundrazi, detyra e obliguar i detyroi pejgambert t vazhdojn rrugn: "Ata (t drguarit) than: 'Fati i keq sht i juaj'." Pesimizmi nga ndonj thirrje ose ndonj aspekt tjetr sht legjend prej legjendave t xhahilijetit (periudhs s injorancs). Pejgambert u tregojn popujve t vet se pesimizmi i till sht bestytni dhe se fati i tyre i mir apo i keq nuk vjen nga jasht por sht n shpirtrat e tyre i lidhur me qllimet dhe veprat e tyre, varsisht nga prfitimi dhe puna. Ata mund ta bjn fatin e tyre t mir apo t keq sepse dshira e Zotit xh.sh. realizohet nprmjet dshirs s shpirtit, drejtimit dhe puns s tij. Njeriu vet e prcakton fatin!
Kjo sht nj e vrtet q ka parim t shndosh, kurse pesimizmi i gjithllojshm gjegjsisht pesimizmi nga vendet apo nga fjalt sht bestytni e pakuptuar dhe e palogjikshme! T drguarit u than: "Edhe pse u kshilluat (e na krcnoheni)?" A do t na gjuani me gur e do t na maltretoni pr shkak se ju kshillojm? A kshtu shprblehet kshillimi? "Jo, por ju jeni popull i shfrenuar!" I tejkaloni kufijt e mendimit dhe logjiks s shndosh, i kundrveheni kshills me krcnim e kanosje dhe e rezistoni thirrjen (islame) me gur e maltretim! *** Ky ishte reagimi i zemrave t mbyllura kundr thirrjes s pejgamberve. Kjo sure n periudhn e par fliste pr kt lloj t zemrave, e cila sht form e realt e modelit njerzor q u prshkrua m par. Modeli tjetr, i cili e mvetsoi Kur'anin dhe u friksua nga Mshiruesi edhe kur ishte vetm, ndrmori rrug tjetr dhe nuk u prgjigj si ai i pari: "Dhe prej skajit m t largt t qytetit erdhi nj njeri q ngutej e tha: 'O populli im, dgjoni t drguarit! Dgjoni at q nuk krkon prej jush ndonj shprblim dhe jan udhrrfyes! E 'kam un q t mos e adhuroj At q m krijoi e te Ai kthehemi! A do t pranoj zota t tjer pos Tij, e nse do Mshiruesi t m godas me ndonj t keqe, ndrmjetsimi i tyre nuk do t m vlej
www.islamischen.ch
23
asgj, e as q do t m shptojn. Un do t jem ather n nj humbje t hapt. Un i kam besuar Zotit tuaj, pra m dgjoni!'" Kjo sht prgjigjja e arsyes s shndosh ndaj thirrjes s drejt t t vrtets! N te ka sinqeritet, modesti, energji, drejtsi, perceptim t drejt dhe plotsim t ritmit t fort t s vrtets s ruajtur. Ky sht nj njeri q kishte dgjuar thirrjen dhe i ishte prgjigjur pasi q ishte bindur me argumentet e t vrtets dhe logjiks. Kur e prjetoi zemra t vrtetn e besimit (imanit) i nxiti ndjenjat e tij aq sa s'mundi t hesht e ta fsheh besimin pasi q shihte prreth vetes humbje, refuzim dhe amoralitet. Ai vrapoi pas t vrtets q u rrnjos n ndjenjat dhe q e zgjoi ndrgjegjen e tij. Ai bri prpjekje n mesin e popullit t tij q ishte prgnjeshtar, refuzues e krcnues. Ai erdhi prej skajit m t largt t qytetit me nxitim pr ta kryer obligimin e vet e ta thrret popullin n t vrtetn, ta pengoj nga e keqja dhe ta rezistoj armiqsin e tij t mkatshme ndaj t drguarve. Vrehet qart se ky njeri nuk kishte autoritet e pozit, s'kishte ndikim n popull e as prkrahje nga familja por besimi (bindja) i tij energjik q ishte n ndrgjegjen e tij e nxiti t vjen nga skaji m i largt i qytetit: "E tha: 'O populli im, dgjoni t drguarit! Dgjoni at q nuk krkon prej jush ndonj shprblim dhe jan udhrrfyes!'" Ai i cili thrret kshtu pa krkuar ndonj shprblim apo pasuri, sht i sinqert, sepse n t kundrtn ka do ta ngarkonte me kt barr e q s'sht obligim nga Zoti! ka e shtyri t'i qaset
ksaj thirrjeje, t'u prballoj njerzve q nuk e pranonin besimin dhe t'i nnshtrohet dmit, sherrit, talljes dhe nnmimit t tyre pa kurrfar dobie e shprblimi? "Dgjoni at q nuk krkon prej jush ndonj shprblim dhe jan udhrrfyes!" Udhrrfimi i tyre (i pejgamberve) sht i qart nga natyra e thirrjes s tyre ngase thirrin n Zotin Nj, n rrugn e qart dhe n besimin q sht i pastr nga bestytnit dhe paqartsit. Ata udhzojn n rrugn e shndosh e t drejt. Pastaj filloi t'u rrfej pr vetveten, shkaqet e pranimit t besimit dhe pr arsyen e tij t zgjuar e cila ishte e bindur me argument t shndosh instinktiv: "E, 'kam un q t mos e adhuroj At q m krijoi e te Ai kthehemi! A do t pranoj zota t tjer pos Atij, e nse do Mshiruesi t m godas me ndonj t keqe, ndrmjetsimi i tyre nuk do t m vlej asgj, e as q do t m shptojn. Un ather do t jem n nj humbje t hapt". Kjo sht shtja e instinktit q e ndien Krijuesin dhe q sht i lidhur me burimin e vetm t qenies s tij... "E 'kam un q t mos e adhuroj At q m krijoi?" ka m largon nga kjo metod natyrore, t ciln e rikujton menjher shpirti? Instinktet i graviton ai q i ka krijuar, atij i drejtohen dhe nuk devijojn e as q largohen nga ai prpos nn ndikimin e ndonj faktori t jashtm. Drejtimi kah Krijuesi ka m shum prioritet dhe sht m parsor dhe s'ka nevoj pr ndonj element q sht jasht natyrs s shpirtit dhe orientimit shpirtror instinktiv.
www.islamischen.ch
25
Besimtari e ndien kt n vete dhe e shpreh n mnyr t thjesht pa kurrfar kompleksi, vshtirsie dhe bisede t trthort! Ai ndien me instinktin e vet t pastr e t sinqert se krijesa n fund do t'i kthehet Krijuesit ashtu si i kthehet do gj bazamentit t vet: "Dhe Atij i kthehemi!" Pyete veten se pse t mos e adhuroj At q m krijoi dhe Atij q i takon rikthimi? Kshtu ai flet pr kthimin e srishm! Pasi q Ai sht Krijues i tyre, ather meriton edhe t adhurohet. Pastaj prezentohet metoda tjetr q sht n kundrshtim me metodn e drejt instinktive sepse sht metod q shpie n humbje: "A do t pranoj zota t tjer pos Atij, e nse do Mshiruesi t m godas me ndonj t keqe, ndrmjetsimi i tyre nuk do t m vlej asgj, e as q do t m shptojn". A t humbem nga ai q e braktis logjikn e instinktit q e thrret krijesn ta adhuroj Krijuesin e vet dhe nga ai q adhuron dika tjetr prve Krijuesit, edhe ate pa kurrfar nevoje e shkaku? A t humbem nga ai q largohet nga Krijuesi dhe i lut zotat e dobt t cilt s'mund ta mbrojn nga dmet kur dshiron Krijuesi ta ndshkoj pr shkak t devijimit dhe humbjes s tij? "Un ather do t jem n nj humbje t hapt." Njeriu, i cili fliste me gjuhn e instinktit t sinqert, njohs e t qart, tash vendos prfundimisht q t'i bj ball popullit t tij prgnjeshtar e krcnues sepse instinkti n zemrn e tij sht m i fuqishm se do krcnim dhe prgnjeshtrim: "Un i kam besuar Zotit tuaj, pra m dgjoni".
www.islamischen.ch
26
Kshtu, e shprehu fjaln e besimit t plot e t bindshm, u deklarua para tyre dhe i inspiroi q ta prsrisin fjaln e tij sepse ai nuk mrzitej nga thashethnat e tyre. *** Konteksti i tregimit na e bn t ditur se e kan vrar edhe pse nj gj e till nuk theksohet n mnyr direkte. E mbulon botn me gjith ka ka dhe popullin me gjitha veprat e tij e pastaj e ngre at pr ta par kt shehid (martir) i cili deklaroi fjaln e t vrtets dhe i sulmoi fytyrat e krcnuesve edhe ate duke u mbshtetur n zrin e instinktit. E gjejm at n botn tjetr (ahiret) dhe shohim se far respekti i ka treguar Zoti xh.sh., gjegjsisht respektin q e meriton besimtari trim, i sinqert dhe shehid (martir): "Atij i sht thn: 'Hyn n xhennet!', e ai tha: 'Ah, sikur ta dinte populli im pr ka m fali Zoti im dhe m bri prej t nderuarve'." Bashkangjitet jeta e ksaj bote (dynjas) me at t bots tjetr (ahiretit) kurse vdekjen e shohim si transferim prej bots s kaluar n at t amshueshme, si hap q e shpton besimtarin prej toks s ngusht n parajsn (xhennetin) e gjer, prej humbjes n qetsin e t vrtets, prej krcnimit t amoralit n paqen e xhennetit dhe prej errsirs s xhahilijetit n dritn e vrtet. Vrejm se besimtari e ka par mshirn dhe respektin, q ia ka prgatitur Zoti xh.sh. n xhennet, e kshillon popullin e vet me zemr t mir dhe shpirt t knaqur si dhe dshiron populli i tij t sheh respektin dhe knaqsin e prfituar, me qllim q ta njoh t vrtetn me njohje t vrtet. ***
www.islamischen.ch
27
Ky ishte shprblimi i besimit (imanit)! Pr Zotin xh.sh. sht m leht t drgoj engjj e ta shkatrrojn t lign sepse ajo sht shum e dobt: "Pas tij, Ne nuk zbritm ndonj ushtri nga qielli kundr popullit t tij, e as q ishte vendimi yn t zbresim tjetr, prve nj britme t tmerrshme, kur qe, ata t ftohur (t vdekur)". Ktu nuk e zgjat prshkrimin e fundit t kobshm t popullit pr shkak t nnmimit dhe poshtrimit t tyre. (Ky fund) ishte vetm nga nj britm e tmerrshme q i ftohu (i bri t vdekur) ata. Bie perdja pr ta mbuluar pamjen e tyre t mjerueshme, nnmuese dhe poshtruese!
PRKTHIMI I AJETEVE 30-68

30. O sa dshprim i madh pr robrit q nuk u erdhi ndonj i drguar, vetm se ata u talln me t. 31. A nuk e pan ata se sa gjenerata kemi zhdukur para tyre dhe ata nuk u kthyen. 32. Dhe t gjith, t tubuar, do t paraqiten pran Nesh. 33. Dhe pr ata sht argument (pr fuqin e Zotit) toka e vdekur, t ciln Ne e ngjallm, nxjerrim prej saj drith nga i cili ata ushqehen. 34. Dhe n t Ne u kemi br kopshte hurmash e rrushi dhe n t u kemi dhn burime (uji).
35. Ashtu q ata t han nga ato fryte dhe nga ka prodhojn vet duart e tyre. A i gzojn kto dhe nuk falnderojn? 36. I pastr nga t metat sht Ai q krijoi t gjitha llojet (iftet) nga ka mban toka, nga vet ata dhe nga ka ata nuk din. 37. Pr ata sht argument edhe nata, prej s cils largojm ditn, kurse ata mbeten n terr. 38. Edhe dielli udhton pr n kufirin e vet (n cakun prfundimtar). Ai sht (udhtim) prcaktim i Ngadhnjyesit, t Dijshmit. 39. Edhe hns i kemi caktuar fazat (pozicionet) derisa t kthehet n trajtn e harkut (rremb i hurms s thar). 40. As dielli nuk mund ta arrij hnn, e as nata paraditn, po secili noton n nj gjithsi. 41. Argument pr ta sht edhe ajo se Ne pasardhsit e tyre (t Ademit) i bartm n anije t mbushur prplot. 42. Dhe ngjashm me t, u krijuam atyre dika q t'i hipnin. 43. E sikur t duam Ne, i prmbysim ata, e nuk ka efekt as lutja e tyre dhe as q do t shptonin. 44. Prve nga mshira jon ndaj tyre dhe q t prjetojn t mirat deri n nj koh t caktuar. 45. E kur u thuhet atyre: "Kini frik asaj q ngjan para jush dhe asaj ka do t'ju ngjaj m von, e q t mshiroheni (ata nuk dgjojn).
www.islamischen.ch
29
46. Nuk ka asnj argument q u erdhi atyre nga argumentet e Zotit, e q ata nuk ia kthyen shpinn. 47. Dhe kur u thuhej: "Jepni nga ajo q All-llahu ju begatoi", ata q nuk besuan besimtarve u than: "A ta ushqejm at q sikur t donte All-llahu do ta ushqente? Ju nuk jeni tjetr vetm se t humbur qart!" 48. Dhe thoshin: "Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim?" 49. (All-llahu u prgjigjet) Nuk jan duke pritur tjetr vetm se nj britm q i rrmben ata kur jan duke u zn mes vete. 50. E nuk do t mund t ln as porosi (vasijet - testament) e as t kthehen n familjet e tyre. 51. Dhe i fryhet "Surit", kur qe, duke u ngutur prej varrezave paraqiten te Zoti i tyre. 52. E thon: "T mjert ne! Po kush na ngriti prej ku ishim t shtrir n varre?" E, kjo sht ajo q premtoi Zoti dhe e vrtetuan t drguarit. 53. Ajo nuk sht tjetr, prve nj z i fuqishm dhe ata t gjith t paraqitur para Nesh. 54. Sot pra, askujt nuk i bhet e padrejt dika dhe nuk shprbleheni me tjetr vetm pr at q vepruat. 55. Ata t xhennetit tash jan t angazhuar me knaqsi. 56. Ata dhe shoqet e tyre jan nn hije t mbshtetur n kolltuk. 57. Aty ata kan pem dhe ka t duan.
58. Kan "Selam", thnie e Zotit Mshirues! 59. E tash, o ju kriminel, ndahuni! 60. O bijt e Ademit (kriminel), po a nuk ua drgova porosin q t mos e dgjoni djallin, se me t vrtet ai sht armiku juaj i hapt!? 61. (Ju porosita) T m adhuroni Mua, se kjo sht rruga e sigurt! 62. Vrtet, ai ka humbur shum njerz prej jush, a nuk mblodht mend? 63. Ky sht xhehennemi q juve u premtohej. 64. Hyni tash n t, pr shkak se mohuat do t vrtet! 65. Sot Ne ua mbyllim gojt e tyre, Neve na flasin duart e tyre, kurse kmbt e tyre dshmojn pr at q punuan. 66. E sikur t duam Ne do t'ua verbonim syt e tyre, e ata do ta msynin rrugn, po si do t shihnin? 67. Dhe sikur t duam, do t'i kishim gjymtuar ata n vend, e nuk do t mund t shkonin as para as prapa. 68. E atij q i japim t jetoj gjat, e kthejm prapa n krijimin e tij. A nuk jan duke menduar?
www.islamischen.ch
31

Pas shqyrtimit t shtjes s idhujtarve t cilt e rezistonin thirrjen e Islamit me prgnjeshtrime dhe shembujve nga tregimi i fshatarve prgnjeshtar dhe fundi i tyre ("...Kur qe, ata t ftohur, (t vdekur)") n msimin e par, n kt msim fillon qndrimi i prgjithshm i prgnjeshtarve n do popull e do fe, pasqyron formn e njerzimit t humbur me shekuj dhe dshprohet pr robrit, t cilt nuk msojn nga fundi i kobshm i t shkatrruarve q zhduken para tyre e nuk kthehen deri n Ditn e Gjykimit: "Dhe t gjith, t tubuar, do t paraqiten pran Nesh..." Pastaj fillojn ajetet kozmologjike, t cilat i refuzojn e i ln pas dore, edhe pse jan n veten e tyre, rreth tyre dhe n historin e tyre t vjetr... Prkundrazi, ata nuk i ndiejn, e nse kshillohen, nuk u rikujtohet: "Nuk ka asnj argument q u erdhi atyre nga argumentet e Zotit, e q ata nuk ia kthyen shpinn". Ata krkojn t shpejtohet premtimi pr dnim sepse nuk besojn: "Dhe thoshin: 'Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim?'" Me rastin e shpejtimit t premtimit dhe prgnjeshtrimit, pasqyrohen skenat e Kijametit para tyre ashtu sikur t shihen me sy. *** "O sa dshprim i madh pr robrit q nuk u erdhi ndonj i drguar, vetm se ata u talln me t. A nuk e pan ata se sa gjenerata kemi zhdukur para tyre dhe ata nuk u kthyen dhe t gjith, t tubuar, do t paraqiten pran Nesh..."
Dshprimi sht ndjenj psikike ndaj gjendjes s pikllueshme n t ciln njeriu nuk mund t ndikoj prpos t dshprohet e t vuaj. Zoti i Madhruar nuk dshprohet ndaj robrve por deklaron se gjendja e robrve t till sht pr dshprim. Gjendja e till sht e zymt dhe e mjer dhe u shkakton ktyre ithtarve dm, shkatrrim e humbje t madhe! O sa dshprim pr robrit q kan mundsi t shptojn por refuzojn. Edhe pse para tyre (prezentohen) prfundimet e kobshme t t shkatrruarve ata prsri nuk marrin msim e as dobi. Zoti xh.sh. ua hap dyert e mshirs s Vet me an t drgimit t kohpaskohshm t pejgamberve, mirpo ata i mbyllin dyert e mshirs dhe kan qndrim t keq ndaj Zotit: "O sa dshprim i madh pr robrit q nuk u erdhi ndonj i drguar, vetm se ata u talln me t. A nuk e pan ata se sa gjenerata kemi zhdukur para tyre dhe ata nuk u kthyen...!" T mparshmit q u shkatrruan gjat viteve dhe shekujve t kaluar nuk kthehen. Ktu ekziston nj madhri q kuptohet vetm nga ai i cili prsiat. Por robrit e mjeruar nuk prsiasin dhe shkuan drejt rrugs s njjt! A ka ndonj gjendje m e dshpruar se kjo?! Pasi q kafsha rrqethet kur e sheh vdekjen e kafshs tjetr dhe mbrohet aq sa mundet, ather si do t ishte me njeriun, i cili edhe pse i sheh vdekjet e njpasnjshme, prsri vazhdon n t njjtn rrug? Mendjemadhsia e mashtron!
www.islamischen.ch
33
Historia e gjat e vdekjeve prezentohet para syve mirpo robrit, sikur t ishin t verbr, nuk e shohin! Nse t mparshmit e shkatrruar nuk rikthehen te pasardhsit e tyre t mvonshm, nuk do t thot se jan t ln pas dore e nuk japin llogari para Zotit xh.sh. pas nj kohe..."Dhe t gjith, t tubuar, do t paraqiten pran Nesh". *** "Dhe pr ata sht argument (pr fuqin e Zotit) toka e vdekur, t ciln Ne e ngjallim, nxjerrim prej saj drith nga i cili ata han dhe n t Ne u kemi br kopshte hurmash e rrushi dhe n t u kemi dhn burime (uji), ashtu q ata t han nga ato fryte dhe nga ka prodhojn vet duart e tyre. A i gzojn kto dhe nuk falnderojn? I pastr nga t metat sht Ai q krijoi t gjitha llojet (iftet) nga ka mban toka, nga vet ata dhe nga ka ata nuk din". Ata i prgnjeshtrojn pejgambert, nuk mendojn rreth fatit t prgnjeshtarve dhe nuk e kuptojn argumentin e jets s tyre q zhduket e nuk kthehet. Pejgambert thirrin n Zot dhe do gj n ekzistenc ju flet pr Zotin xh.sh., e argumenton Ate dhe dshmon pr qenien e Tij. Kjo sht toka e afrt, t ciln e shohin t vdekur, pa jet e pa uj q gjallron, pastaj e shohin t gjall sepse mbijn fara, mbulohet me kopshte hurmash e rrushi dhe burojn burime uji, t cilat kudo q rrjedhin ngjallin jet. Jeta sht mrekulli q s'mund ta krijoj dora e njeriut, por dora (fuqia) e Zotit xh.sh. sht ajo q krijon mrekullira dhe i ngjall t vdekurit.
www.islamischen.ch
34
Nse shikohen t mbjellat e rritura, kopshtet e bukura dhe frytet e pjekura, syri dhe zemra frymzohen me fuqin krijuese t Zotit xh.sh., e cila e zbut tokn pr t dal bima n liri e drit, e gjelbron drurin nn shklqimin e diellit dhe drits, i zbukuron degt me gjethe e fryte, e el sythin dhe e prgatit frytin pr t'u pjek e pr t'u kputur: "Ashtu q ata t han nga ato fryte dhe nga ka prodhojn vet duart e tyre." Fuqia e Zotit xh.sh. i ka aftsuar ata pr pun ashtu si i ka aftsuar bimt pr jet e zhvillim! "A i gzojn kto dhe nuk falnderojn?" Pas ksaj lidhjeje t ngusht jetsore, kthehen dhe e madhrojn Zotin xh.sh. pr shkak se u ka krijuar bim, kopshte dhe lloje (ifte) nga ka mban toka ashtu si jan njerzit dhe krijesat tjera q i di vetm Zoti: "I pastr nga t metat sht Ai q krijoi t gjitha llojet (iftet) nga ka mban toka, nga vet ata dhe nga ka ata nuk din." Kjo pastrti sht e meritueshme sepse prezenton nj t vrtet t madhe nga t vrtetat e ksaj ekzistence, gjegjsisht e vrteta e unitetit t krijess, e unitetit t rregulls dhe e formimit... Zoti i ka krijuar t gjallt n pal (ifte) ashtu si i ka krijuar edhe bimt n pal (ifte), etj.: "Dhe nga ka ata nuk din". Ky unitet i till frymzon njsin e fuqis krijuese q krijon parimin e krijimit me forma, masa, lloje, gjini, karakteristika dhe cilsi t ndryshme t gjallesave, numrin e t cilave e di vetm Zoti xh.sh... Kush e di, ndoshta kjo sht rregull e prgjithshme e gjithsis, bile edhe deri n botn e vdekur!
www.islamischen.ch
35
sht e njohur se atomi, i cili sht pjesa m e imt e materies, prbhet prej dy palve (ifteve) t ndryshme pozitive e negative q mbarsohen e bashkohen! Gjithashtu jan vrejtur mijra dysi yjore q prbhen prej dy yjeve t lidhura ngusht mes veti e q rrotullohen n nj drejtim sikur kan nj ritm t prbashkt! *** Ky ishte ajeti i toks s vdekur, prej s cils lind jeta! Pastaj vijon ajeti i qiellit dhe i fenomeneve t tij q i shohin robrit me syt e tyre, gjegjsisht fuqin e Zotit xh.sh. q krijon mrekullira e udira! "Pr ata sht argument edhe nata, prej s cils largojm ditn, kurse ata mbesin n terr. Edhe dielli udhton pr n kufirin e vet (n cakun prfundimtar). Ai sht (udhtim) prcaktim i Ngadhnjyesit, t Dijshmit. Edhe hns i kemi caktuar fazat (pozicionet) derisa t kthehet n trajtn e harkut (rrembi i hurms s thar). As dielli nuk mund ta arrij hnn, e as nata paraditn, po secili noton n nj gjithsi." Fenomeni i rnies s nats, n t ciln drita zhduket dhe errsira mbretron, sht nj fakt i prsritshm q e shohin banort e do vendi gjat 24 orve (prve disa zonave, n t cilat dita dhe nata zgjasin me jav e me muaj, gjegjsisht n Polin e Jugut dhe Veriut). Ky ndrrim i vazhdueshm sht i uditshm dhe nxit prsiatjen dhe kontemplimimin. Shprehja kur'anore rreth ktij fenomeni - n kt vend - sht e pakrahasueshme; e pasqyron ditn t mbuluar me natn, pastaj Zoti xh.sh. e nxjerr ditn prej nats: "Kurse ata mbesin n terr."
www.islamischen.ch
36
Ndoshta mund t kuptojm ndonj sekret nga ky ekspresivitet i pakrahasueshm nse e analizojm nga aspekti i t vrtets s tij. Toka e rrumbullakt rrotullohet rreth boshtit t vet prball diellit, ashtu q do pjes e saj i eksponohet drits s diellit. Nj pjes sht dit derisa t rrotullohet toka e t largohet nga dielli dhe ather largohet dita e lshohet errsira. Kshtu, ky fenomen prsritet n mnyr t vazhdueshme dhe duket sikur drita e dits largohet, e n vend t saj mbretron errsira. Ky sht nj ekspresivitet pasqyrues m i sakt mbi t vrtetn kozmologjike. "Edhe dielli udhton pr n kufirin e vet (n cakun prfundimtar)". Edhe dielli rrotullohet rreth boshtit t vet. Nj koh njerzit mendonin se dielli nuk lviz rreth vetes, mirpo m von u zbulua se nuk sht trup statik por lviz n gjithsin e gjer n drejtim t caktuar edhe ate (sipas konstatimeve t astronomve) me nj shpejtsi prej 12 miljesh (19 km) n sekond! Zoti xh.sh. i cili m s miri e di lvizjen dhe rrotullimin e diellit thot se udhton pr n kufirin e vet (n cakun prfundimtar). Kt cak prfundimtar nuk e di askush prpos Zotit t Madhruar! Kur e kemi t ditur se dielli sht m i madh se toka pr afr nj milion her dhe se nj trup i till grandioz lviz e rrotullohet n gjithsi pa kurrfar mbshtetje, kuptojm nj pjes t fuqis dhe dituris q e rregullojn kt ekzistenc: "Ai sht (udhtim) prcaktim i Ngadhnjyesit, t Dijshmit". "Edhe hns i kemi caktuar fazat (pozicionet) derisa t kthehet n trajtn e harkut (rremb i hurms s thar)."
Njerzit e vrejn edhe hnn q kalon npr fazat e veta, fillon n trajtn e harkut q me kalimin e netve ta merr trajtn e rrumbullakt (hna e plot). Pastaj prsri fillon t ndryshoj e ta merr formn e harkut (si rrembi i hurms s thar). Ai, i cili e vshtron hnn net me radh, e kupton domethnien e thnies kur'anore: "Derisa t kthehet n trajtn e harkut". Edhe pse hna gjat netve t para dhe atyre t fundit ka formn e harkut, prsri vrejm se n nett e para karakterizohet me shklqim e freski, kurse n ato t fundit me zbehtsi, pamje t zymt, lodhje e dobsi, kryesisht si rrembi i hurms s thar! Kjo sht domethnia e termit "Kadim"! Pra, nuk sht e rastit q Kur'ani t flet pr t (hnn) me kt term inspirues e t uditshm! Dhe n fund cakton prkryerjen e sistemit qiellor, planetve t mdha dhe lvizjeve t prpikta e t unjsuara t fenomeneve: "As dielli nuk mund ta arrij hnn, e as nata paraditn, po secili noton n nj gjithsi". do yll apo planet ka gjithsin e vet ose vendqarkullimin t cilit nuk i shmanget gjat lvizjes apo rrotullimit. Largsit mes yjeve dhe planetve jan t mdha, p.sh. largsia mes toks son dhe diellit sht afr 93.000.000 milje (150.000.000 km), ndrsa hna prej toks 240.000 milje (rreth 390.000 km). Kto largsi nuk jan asgj n krahasim me largsit mes sistemit ton diellor dhe yllit m t afrm t sistemeve tjera q jan afr 4 vjet drite, ndrsa shpejtsia e drits sht
www.islamischen.ch
38
186,000 milje n sekond (300. 000 km/s) (vet mund ta llogaritni se sa milion milje sht kjo largsi!) Zoti, i cili e krijoi kt gjithsi madhshtore, i caktoi kto largsi t mdha mes yjeve dhe planetve. Ai e krijoi gjithsin n kt form pr ta mbrojtur nga ndeshjet dhe aksidentet - deri n ditn e caktuar. Dielli nuk mund ta arrij hnn e as nata ditn. Nuk ka pengim n rrug ngase qarkullimi nat-dit nuk rregullohet asnjher pr shkak t ktij sistemi! "Secili noton n nj gjithsi!" Lvizja e ktyre trupave n gjithsin e gjer i ngjan lvizjes s anijeve n oqeanin e gjer, t cilat edhe pse jan t mdha, prsri duken si pika notuese n at sfer. Njeriu e ndjen veten tepr t vogl kur i sheh kto miliona yje qarkulluese q nuk mund t numrohen, q jan t shprndar n gjithsi e q lundrojn n oqean. Hapsira prreth tyre sht shum e gjer ndrsa trupat e mdhenj enden n at horizont t paskaj!!! *** "Argument pr ta sht edhe ajo se Ne pasardhsit e tyre (t Ademit) i bartm n anije t mbushur prplot. Dhe ngjashm me t, u krijuam atyre dika q t'i hipnin. E sikur t duam Ne, i prmbytim ata, e nuk ka efekt as lutja e tyre dhe as q do t shptonin, prve nga mshira jon ndaj tyre dhe q t prjetojn t mirat deri n nj koh t caktuar". N kt kontekst ekziston nj lidhshmri e bukur mes yjeve e planetve lundrues dhe anijes s mbushur prplot e q lundron me pasardhsit e Ademit! Kjo sht lidhshmri n form, n
www.islamischen.ch
39
lvizje, n nnshtrimin e t dyjave para urdhrit t Zotit xh.sh. dhe nn mbrojtjen e Tij t qiejve dhe t toks. Edhe kt shenj e shohin njerzit (robrit e Zotit) por nuk e analizojn; kjo do t ishte m e afrt dhe m e leht n qoft se i hapin zemrat para shenjave! Ndoshta anija e prplot q ceket ktu, mund t jet ajo e Nuhit, babait t dyt t njerzimit, e cila i barti pasardhsit e Ademit. Zoti e mundsoi q me anije t tilla t kaprcehen valt! Ata i mbajti fuqia e Zotit xh.sh., i cili ka krijuar rregulla pr gjithsin. Fuqia e Tij e bri gjithsin t lundroj n uj. Horizontet e gjithsis, ujit, ers, avullit, e fuqis nga atomi ose fuqive tjera jan shtje, krijesa dhe caktime t Zotit! "E sikur t duam Ne, i prmbytim ata, e nuk ka efekt as lutja e tyre dhe as q do t shptonin, prve nga mshira jon ndaj tyre dhe q t prjetojn t mirat deri n nj koh t caktuar". Anija n oqean sht sikur gjethi n ajr pa marr parasysh madhsin dhe efikasitetin e saj, por mshira e Zotit xh.sh. e mbron sepse ajo mund t shkatrrohet n nj ast t nats apo t dits. Udhtart q hipin qoft n bark apo n anije t madhe q lundron n oqean, e kuptojn frikn nga deti dhe mundsit e pakta (e t kufizuara) pr t'u mbrojtur nga rreziku dhe trbimi i madh i ujit. N kt rast ata e ndjejn domethnien e mshirs s All-llahut dhe se kjo sht mbrojtje e vetme pr ta kur rrezikohen nga stuhit dhe shtrngatat. Kt krijes madhshtore e mbron mshira hyjnore e jo ndonj fuqi tjetr, qoft n tok apo n qiell deri n nj koh t caktuar kur do t realizohet premtimi i t Urtit dhe t Gjithditurit: "Deri n nj koh t caktuar".
www.islamischen.ch
40
*** Edhe pse ekzistojn argumente t qarta, prsri njerzit jan n gjum, nuk shohin, nuk i zgjojn zemrat dhe nuk prfundojn me talljet e prgnjeshtrimet, bile krkojn q t shpejtohet dnimi, pr t cilin t drguarit ua trhoqn vrejtjen: "E kur u thuhet atyre: 'Kini frik asaj q ngjau para jush dhe asaj ka do t'ju ngjaj m von, e q t mshiroheni (ata nuk dgjojn)'. Nuk ka asnj argument q u erdhi atyre nga argumentet e Zotit, e q ata nuk ia kthyen shpinn. Dhe kur u thuhej: 'Jepni nga ajo q All-llahu ju begatoi', ata q nuk besuan, besimtarve u than: 'A ta ushqejm at q sikur t donte All-llahu do ta ushqente? Ju nuk jeni tjetr vetm se t humbur qart!' Dhe thoshin: 'Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim?'" Kto ajete nuk ndikojn n zemrat e tyre (prgnjeshtarve dhe mkatarve) q t prsiasin, analizojn, ndiejn e t jen t devotshm mirpo ndikojn n zemrn e hapur dhe shkaktojn tronditje, dridhje dhe revolucion. N kt libr t hapur, do faqe tregon madhrin, krijimin e prpikt dhe fuqin e Krijuesit mirpo t verbrit kt nuk e shohin, e nse e shohin, nuk e analizojn. All-llahu xh.sh., pr shkak t mshirs s vet t madhe, nuk i la ata pa pejgamber q ua trheq vrejtjen, i udhzon dhe i thrret n Zotin e ksaj gjithsie dhe Krijuesin e ekzistencs, nxit n zemrat e tyre ndjenja, frik e devotshmri dhe ua trheq vrejtjen nga pasojat e hidhrimit dhe dmit. (Shenjat) jan prreth tyre, para syve dhe pas shpine; edhe pse nuk i vrejn, ata i hasin n do hap prej hapave t tyre; ajetet kozmologjike shtohen edhe m tepr kudo q drejtohen mirpo ata prsri ngelin n verbrin e tyre:
"E kur u thuhet atyre: 'Kini frik asaj q ngjau para jush dhe asaj ka do t'ju ngjaj m von, e q t mshiroheni (ata nuk dgjojn)'. Nuk ka asnj argument q u erdhi atyre nga argumentet e Zotit, e q ata nuk ia kthyen shpinn". E nse thirren t kontribuojn vullnetarisht nga pasuria e tyre pr t'i ushqyer t varfrit, ather thon me tallje e nnmim: "A ta ushqejm at q sikur t donte All-llahu do ta ushqente?" Ata ngritn zrin kundr atyre q thirrnin n mirsi e n kontribut vullnetar duke thn: "Ju nuk jeni tjetr vetm se t humbur qart!" Botkuptimi i till i tyre na bn t kuptojm se nuk i kan kuptuar rregullat e Zotit n jetn e robrve. Zoti xh.sh. sht ushqyes e furnizues i t gjithve dhe do furnizim q sht n tok pr robrit (njerzit), sht krijim i Tij. Ata nuk kan krijuar asgj pr vete bile as q jan t aft t krijojn dika, mirpo dshira e Zotit pr zhvillimin e ksaj toke bri q njerzit t ken nevoj pr gjrat q i prfitojn me pun e mund. Bujqsia n tok, prpunimi i toks s that, transferimi i pasurive t saj prej nj vendi n tjetr dhe shfrytzimi i ktyre t mirave q blehen me shkmbim, monedha ose me gjra t mueshme ndryshojn me ndryshimin e kohs dhe vendit. Gjithashtu edhe njerzit jan krijuar me prirje e aftsi q jan t lidhura ngusht me nevojat e mkmbjes s plot n kt tok. Kjo mkmbje s'ka nevoj vetm pr prirje e aftsi q kan t bjn me grumbullimin e pasurive dhe ushqimeve, por ka nevoj edhe pr gjra t tjera q kan t bjn me sigurimin e nevojave elementare t mkmbjes njerzore n tok. N kt mas t gjer t nevojave e krkesave t mkmbjes dhe t aftsive e prirjeve t domosdoshme pr prfitime e furnizime si dhe t konfrontimit e ballafaqimit mes fateve njerzore, n kt mas t gjer me varg t vazhdueshm jo vetm pr nj gjenerat por pr
gjenerata t ndryshme t afrta e t largta, n t kaluarn, t tashmen e t ardhmen, dhe n kt mas t gjer t furnizimeve t ndryshme t njerzve, eventualisht pr t mos shkaktuar ky ndryshim dmtimin e jets dhe shoqris, edhe pse sht formuar nga lvizja e jets pr realizimin e njeriut n tok (duke e marr parasysh gjith kt), Islami i zbrthen krkesat e nevojshme individuale me marrjen e nj pjese t caktuar nga t pasurit pr t'i siguruar nevojat themelore e jetike t t varfrve. N kt mnyr pastrohen shum shpirtra t t varfrve e t pasurve. Islami e quajti kt (veprim) "zekat", q do t thot "pastrim". Ky kontribut i obligueshm sht edhe adhurim! Kshtu i bashkoi t varfrit me t pasurit n shoqrin e tij q e formoi n mnyr ideale e t pakrahasueshme. Deklarimi i atyre q nuk e kuptojn urtsin e Zotit xh.sh. n jet: "A ta ushqejm at q sikur t donte All-llahu do ta ushqente!?", dhe qndrimi jonjerzor ndaj predikuesve t kontributit edhe at duke thn: "Ju nuk jeni tjetr vetm se t humbur qart!", jan dshtim i vrtet pr shkak t mosnjohjes s natyrs t rregullave t Zotit xh.sh., t ecuris s jets, t madhris s ksaj ecurie dhe madhshtis s qllimit, pr shkak t t cilit aftsit dhe prirjet bhen t llojllojshme dhe shprndahen pasurit e furnizimet. Islami prcakton sistem q siguron drejtsin pr do individ, pastaj lejon aktivitetin njerzor t ndryshm e t domosdoshm pr mkmbje n tok q t zhvillohet n mnyr t pastr, e m von i eliminon gjurmt negative me masat e veta preventive. Dhe n fund vijon dyshimi dhe tallja e tyre me premtimin: "Dhe thoshin: 'Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim?'"
Premtimi i Zotit xh.sh. nuk shpejtohet pr shkak se njerzit krkojn nj shpejtim t till e as q vonohet pr shkak t lutjeve t tyre, sepse do gj te Zoti sht e caktuar dhe ka kohn e vet. Gjrat ndodhin sipas urtsis s amshueshme t Zotit q v do gj n vendin e vet dhe do ngjarje n kohn e caktuar. do gj n kt gjithsi lviz sipas sistemit t shkruar e t caktuar n librin e ruajtur (LevhiMahfudh). Prgjigjja e ksaj pyetjeje t gabuar do t ceket kur do t bisedohet pr nj sken nga skenat e shumta t kijametit, eventualisht n t do t shohin se si do t ndodh e jo kur do t ndodh... *** "(All-llahu u prgjigjet) Nuk jan duke pritur tjetr vetm se nj britm q i rrmben ata kur jan duke u zn mes vete, e nuk do t mund t ln as porosi (vasijet-testament) as t kthehen n familjet e tyre. Dhe i fryhet "Surit", kur qe, duke u ngutur prej varrezave paraqiten te Zoti i tyre e thon: 'T mjert ne! Po kush na ngriti prej ku ishim t shtrir n varre?' E, kjo sht ajo q e premtoi Zoti dhe e vrtetuan t drguarit. Ajo nuk sht tjetr, prve nj z i fuqishm dhe ata t gjith t paraqitur para Nesh". Prgnjeshtart, n pyetjen e tyre: "Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim?", marrin prgjigje t shpejt me nj sken (q prbhet) prej nj zri q e bn t vdekur do t gjall dhe q e prfundon jetn se bashku me gjallesat:
www.islamischen.ch
44
"(All-llahu u prgjigjet) Nuk jan duke pritur tjetr vetm se nj britm q i rrmben ata kur jan duke u zn mes vete, e nuk do t mund t ln as porosi (vasijet-testament) as t kthehen n familjet e tyre". Ajo britm i rrmben papritmas kur jan t zn mes vete e polemizojn n betejn e jets, kurse ata jo vetm q nuk e presin por as q e paramendojn at. Papritmas prfundojn ashtu si jan, pa u ln porosi pasardhsve e as q mund t kthehen n familjet e tyre e t'ju thon ndonj fjal... Ku jan ata? Edhe ata si ai jan t vdekur (kan prfunduar jetn!). Pastaj fryhet "suri" e ata dalin nga varrezat dhe shpejtojn. Ashtu t habitur e t frikuar pyesin: "Po kush na ngriti prej ku ishim t shtrir n varre?" M von qetsohen pak sepse kuptojn dhe informohen: "E, kjo sht ajo q e premtoi Zoti dhe e vrtetuan t drguarit". Pastaj ndihet zri i fuqishm i fundit. Ky sht vetm nj z. Papritmas ky, i shkatrruar, i hutuar, i habitur dhe me nj shpejtsi t uditshme rikthehet: "Dhe ata t gjith t paraqitur para Nesh". Kshtu radhiten rreshtat, prgatitet eksponimi me nj shpejtsi t madhe dhe papritmas dgjohet vendimi suprem pr karakterin e qndrimit, llogaris dhe shprblimit mbi t gjith: "Sot pra, askujt nuk i bhet e padrejt dika dhe nuk shprbleheni me tjetr vetm pr at q vepruat".
N kt shpejtsi t madhe me t ciln prfundojn tri skenat, ekziston lidhshmria me kundrshtimin e atyre q dyshuan n ditn e premtuar e t njohur! Pastaj vijon shprblimi i besimtarve dhe rrfehet knaqsia e tyre: "Ata t xhennetit tash jan t angazhuar me knaqsi. Ata dhe shoqet e tyre jan nn hije t mbshtetur n kolltuk. Aty ata kan pem dhe ka t duan. Kan "Selam", thnie e Zotit Mshirues!" Ata aty jan t preokupuar me begatit dhe jetojn t knaqur e t gzuar! Ata jan nn hije, pushojn nn flladin e puhis dhe jan t mbshtetur n kolltuk e knaqen s bashku me bashkshortet e tyre. Aty kan pem dhe ka t duan si dhe realizojn do dshir. Prpos ktij respekti e nderimi, ata aty kan "Selam-in" q e pranojn nga Zoti i tyre fisnik: "Thnie e Zotit Mshirues"! N kontekst nuk mbulohet shtja e llogaris s t tjerve, por rrfehet dhe paraqitet me urrejtje dhe nnmim: "E tash, o ju kriminel, ndahuni! O bijt e Ademit (kriminel), po a nuk u drgova porosin q t mos e dgjoni djallin, se me t vrtet ai sht armiku juaj i hapt!? (Ju porosita) t m adhuroni Mua, se kjo sht rruga e sigurt! Vrtet ai ka humbur shum njerz prej jush, a nuk mblodht mend? Ky sht xhehennemi q juve u premtohej. Hyni tash n t, pr shkak se mohuat do t vrtet!" Ata nnmohen e poshtrohen: "E tash, o ju kriminel, ndahuni!", largohuni nga besimtart!
www.islamischen.ch
46
"O bijt e Ademit (kriminel), po a nuk u drgova porosin q t mos e dgjoni djallin, se me t vrtet ai sht armiku juaj i hapt!?" Thirrja "O bijt e Ademit" ktu nnkupton nnmimin. Djalli (shejtani) e nxori babn e tyre nga parajsa (xhenneti), kurse ata pastaj e adhurojn edhe pse sht armiku i tyre i prbetuar. "(Ju porosita) t m adhuroni Mua, se kjo sht rruga e sigurt!" Eja te Un dhe prano plqimin Tim! Ju nuk keni patur kujdes ndaj armikut tuaj q ka humbur shum gjenerata... "A nuk mblodht mend?" N fund t ktij qndrimi t vshtir e t kobshm, proklamon dnimin e dhembshm me nj ironi e sarkazm: "Ky sht xhehennemi q juve u premtohej. Hyni tash n t, pr shkak se mohuat do t vrtet!" Kjo sken nuk ngel vetm me kt qndrim t dhembshm, por vazhdon edhe nj sken e re e uditshme: "Sot ne ua mbyllim gojt e atyre, Neve na flasin duart e tyre, kurse kmbt e tyre dshmojn pr at q punuan". Kshtu poshtrojn njri-tjetrin, dshmojn kundr tyre gjymtyrt e tyre, coptohet personaliteti i tyre pjes-pjes dhe prgnjeshtrojn njri-tjetrin ashtu q do organ i kthehet Zotit n mnyr individuale dhe do gjymtyr i kthehet Krijuesit t vet e dorzuar! Kjo sht nj sken e uditshme dhe e tmerrshme, q i frikson zemrat po qe se edhe vetm e parafytyrojn!
*** Gjithashtu skena prfundon, gjuht lidhen, duart flasin dhe kmbt dshmojn, gj q nuk ka qen m par e rndomt e as q e kan pritur. Sikur t dshironte Zoti xh.sh., do t vepronte ndryshe e do t'i dnonte sa t donte. Ktu prezentohen dy lloje dnimi prej t cilave Zoti do ta zgjedhte at q dshironte: "E sikur t duam Ne do t'ua verbonim syt e tyre, e ata do ta msynin rrugn, po si do t shihnin? Dhe sikur t duam, do t'i kishim gjymtuar ata n vend, e nuk do t mund t shkonin as para as prapa". N kto dy skena dnimi theksohet pr nnmim e tallje, nnmim pr prgnjeshtart dhe tallje pr tallsit t cilt thoshin: "Po qe se jeni t vrtet, kur do t jet ai premtim?" N skenn e par, ata jan t verbr dhe ashtu t verbr ia msyejn rrugs, shtyhen n kalim dhe shkaktojn trazira ashtu si bjn t verbrit kur dalin n gara, bile edhe rrzohen ashtu si rrzohen t verbrit n kto raste: "Po si do t shihnin?!" N skenn e dyt, ata ndalen papritmas n vend, s'mund t ecin as para e as prapa edhe pse pak m par ishin t verbr q ia msyen rrugs dhe hutohen! N t dy skenat ata duken si kukulla e lojra, t tallur e t nnmuar, mirpo pak m par talleshin me premtimin (e Zotit) dhe e nnmonin! E gjith kjo do t ndodh kur do t afrohet koha e caktuar, pr t ciln krkojn t shpejtohet...
www.islamischen.ch
48
Sikur t qndrojn n tok, t jetojn gjat dhe t'u jep pak koh premtimi i caktuar, ata do t shkojn n drejtim t s keqes dhe do ta falnderojn shpejtimin. Ata plaken e pastaj kthehen prapa n krijimin e tyre: "E atij q i japim t jetoj gjat, e kthejm prapa n krijimin e tij. A nuk jan duke menduar?" Pleqria kthehet prapa n fmijri pa e patur knaqsin dhe pastrtin e dashur t fmijris! Plaku vazhdimisht kthehet n krijim, harron at q e ka ditur, i dobsohen nervat dhe i dobsohet mendja derisa bhet prsri fmij. Fmija sht i dashur, i buzqesh zemra dhe fytyra pr do gjest t marr, kurse plakut i drejtohen nga mshira e rahmeti si dhe gjithmon sht i tallur kur vepron ashtu si vepron fmija, kur bn marri dhe kur krruset nga mosha! Ky dnim i pret prgnjeshtart, t cilt Zoti xh.sh. nuk i nderon me besimin (imanin) e drejt e fisnik...
PRKTHIMI I AJETEVE 69-83

69. Ne as nuk ia msuam atij (Muhammedit) poezin, e as q i takon ajo atij, ai (Kur'ani) nuk sht tjetr vetm se kshill dhe Kur'an i qart.
www.islamischen.ch
49
70. Pr t'ia trhequr vrejtjen atij q sht i gjall (me mend e me zemr) dhe dnimi t bhet merit pr jobesimtart. 71. A nuk e shohin ata se nga ajo q Ne vet e shpikm, u krijuam atyre kafsh q ata i kan. 72. Dhe ua bm ato q t'u binden atyre, e disave prej tyre u hipin, ndrsa prej disave ushqehen. 73. Ata kan edhe dobi t tjera n to, e edhe pin (qumsht) prej tyre. A nuk duhet t falnderojn? 74. Po, shkojn e n vend t All-llahut adhurojn zota t tjer me shpres se do t ndihmohen prej tyre. 75. Ata nuk mund t'u ndihmojn atyre, por kta (idhujtart) jan br ushtri e gatshme e tyre. 76. E ty t mos brengosin thniet e tyre, Ne dim ka mbajn ata fsheht e ka publikojn. 77. A nuk mendon njeriu se Ne e krijuam at prej nj pik uji (fare), kur qe, ai, kundrshtar i rrept. 78. Ai na solli Neve shembull, e harroi krijimin e vet e tha: "Kush i ngjall eshtrat duke qen ata t kalbur"? 79. Thuaj: "I ngjall Ai q i krijoi pr her t par, e Ai sht shum i dijshm pr do krijim." 80. Ai q prej drurit t gjelbr ju bri zjarrin, e ju prej tij ndezni. 81. A nuk sht i fuqishm Ai, q krijoi qiejt e tokn, t krijoj njerz sikur q i krijoi ata? Po, Ai sht Krijuesi, i Dijshmi.
82. Kur Ai dshiron ndonj send, urdhri i Tij sht vetm t'i thot: "Bhu!" Ai menjher bhet. 83. I lart sht Ai q n dorn e Tij sht pushteti mbi do send dhe vetm te Ai ktheheni.

N pjesn e fundit t sures prmenden t gjitha shtjet q i shqyrtoi kjo sure: shtja e shpalljes dhe natyrs s saj, shtja e hyjnis dhe njjsis s Zotit xh.sh. si dhe shtja e ringjalljes dhe rilindjes... T gjitha kto shtje paraqiten n forma t shkurtra q kan ritme t thella me ndikim t madh. E gjith kjo pasqyron fuqin q krijon dhe udhzon do gj n kt gjithsi. Ky nocion prqndrohet n fund t sures me ajetin prfundimtar: "I lart sht Ai q n dorn e Tij sht pushteti mbi do send dhe vetm te Ai ktheheni..." Kjo dor e fuqishme dhe krijuese i ka krijuar kafsht pr njerzit dhe i ka br t atyre (njerzve), e ka krijuar njeriun prej nj pik uji (sperme), i ringjall eshtrat e kalbura ashtu si i ka krijuar pr her t par, e ka formuar zjarrin prej drurit t gjelbrt, i ka krijuar qiejt dhe tokn dhe n fund, ajo ka pushtetin mbi do send n kt ekzistenc... Kto ishin karakteristikat e pjess s fundit... "Ne as nuk ia msuam atij (Muhammedit) poezin, e as q i takon ajo atij, ai (Kur'ani) nuk sht tjetr vetm se kshill dhe Kur'an i qart pr t'ia trhequr vrejtjen atij q sht i gjall (me mend e me zemr) dhe dnimi t bhet merit pr jobesimtart".
shtja e shpalljes u cek n fillim t sures: "Ja, Sin! Pasha Kur'anin e pacenueshm n urtsin e tij t lart! S'ka dyshim se ti (Muhammed) je prej t drguarve. Je n nj rrug t drejt. (Kur'ani sht) zbritje e t Plotfuqishmit, e Mshiruesit, pr t'ia trhequr verejtjen nj populli, q t parve t tyre nuk u sht trhequr, e pr at shkak ata jan t hutuar..." Tash vijon kritika ndaj disave q e paraqitnin Muhammedin a.s. si poet dhe Kur'anin e zbritur si poezi. Jo q se kuptonin kurejshitt se shtja nuk sht ashtu dhe se ajo, q ua solli Muhammedi a.s. sht jo e rndomt n gjuhn e tyre si dhe jo q se dallonin Kur'anin prej poezis, por e gjith kjo ndodhte vetm pr ta luftuar fen e re dhe predikuesin e saj (Muhammedin a.s.) para mass s popullit, edhe ate duke u mbshtetur n faktin se ndoshta bukuria ndikuese e tekstit kur'anor mund t ndikoj n popull e ta prziej me poezin. Ktu Zoti i Madhruar mohon se i Drguari e ka njohur poezin, eventualisht nse Zoti nuk ia ka msuar, ather nuk do ta msoj sepse njeriu di vetm at q ia mson Zoti xh.sh. Pastaj mohon lidhjen e t Drguarit me poezin: "E as q i takon atij", sepse metoda e poezis ndryshon nga ajo e pejgamberis. Poezia sht ndjenj emocionale dhe njoftim pr kt ndjenj. Ndjenja emocionale ndryshon prej nj gjendje n nj gjendje tjetr. Pejgamberia sht shpallje, ka metod konstante, sht n rrug t drejt, prcjell ligjin e pandryshueshm t Zotit q mbizotron n mbar ekzistencn dhe nuk ndryshon ashtu si
www.islamischen.ch
52
ndryshojn ndjenjat dhe poezia nn ndikimin e emocioneve t prtrira dhe epsheve urgjente, t cilat nuk jan stabile. Pejgamberia sht lidhje e prhershme me Zotin, msim i drejtprdrejt nga shpallja e Zotit dhe orvatje e prhershme pr udhzimin e jets n drejtim t Zotit, kurse poezia (forma e saj m e lart) sht anim njerzor kah bukuria dhe prkryerja me forma dhe parafytyrime t kufizuara pr shkak t kufizimit t njohurive dhe prirjeve t njeriut. Kur zbret nga format e larta, ather poezia paraqet ndjenjat dhe emocionet q jan rrnkim trupi dhe gufim. Natyra e pejgamberis dhe ajo e poezis ndryshojn q n esenc. Poezia e forms m t lart sht ndjenj q ngritet prej toke kurse pejgamberia n esenc sht udhzim i zbritur nga qielli. "Ai (Kur'ani) nuk sht tjetr vetm se kshill dhe Kur'an i qart." Kshilla dhe Kur'ani jan dy cilsi t nj gjje, gjegjsisht kshill sipas funksionit dhe Kur'an sipas leximit. Ai sht kshill e Zotit pr n zemr dhe Kur'an pr shkak se lexohet me gjuh. Kur'ani sht i zbritur pr t kryer nj funksion t posam: "Pr t'ia trhequr vrejtjen atij q sht i gjall (me mend e me zemr) dhe dnimi t bhet merit pr jobesimtart". Kur'ani e v mosbesimin prball jets. Mosbesimin e bn vdekje kurse aftsin e zemrs pr besim, jet. Pastaj tregohet funksioni i Kur'anit se i sht shpallur Pejgamberit a.s. pr t'ia trhequr vrejtjen t gjallit sepse n t ka sukses, kurse mosbesimtart jan t vdekur dhe nuk e dgjojn trheqjen e vrejtjes. Sa u prket ktyre, detyra e Kur'anit sht t regjistroj meritn pr dnim sepse All-llahu nuk e dnon askend derisa t'i vij shpallja e pastaj vendos e shkatrron pa argument e pa falje!
Kshtu i mson njerzit se ata para ktij Kur'ani, jan dy grupe: grupi q prgjigjet e q sht i gjall dhe grupi q nuk prgjigjet e q sht i vdekur. Ai gjithashtu i mson se ky grup (grupi dgjues) meriton shprblim kurse grupi tjetr (grupi i padgjueshm) meriton dnim! *** Pjesa e dyt paraqet shtjen e hyjnis dhe njjsis s Zotit xh.sh. nga prizmi i njerzve q i shohin gjrat dhe nga prizmi i begative t Krijuesit, q jan krijuar pr ta, por nuk falnderojn: "A nuk e shohin ata se nga ajo q Ne vet e shpikm, u krijuam atyre kafsh q ata i kan dhe ua bm ato q t'u binden atyre, e disave prej tyre u hipin, ndrsa prej disave ushqehen. Ata kan edhe dobi t tjera n to, e edhe pin (qumsht) prej tyre. A nuk duhet t falnderojn? Po, shkojn e n vend t All-llahut adhurojn zota t tjer me shpres se do t ndihmohen prej tyre. Ata nuk mund t'u ndihmojn atyre, por kta (idhujtart) u jan br ushtri e gatshme e tyre. E ty t mos brengosin thniet e tyre, Ne dim ka mbajn ata fsheht dhe ka publikojn". A nuk shohin?! Ja, shenja e Zotit sht e qart para tyre, nuk sht e fsheht, as e largt e as e pakuptuar e q ka nevoj pr prsiatje e kontemplim. Aty jan kafsht q i krijoi Zoti pr ta dhe i bri n shrbim t njerzve, u hipin, i han, pijn qumshtin e tyre etj. E gjith kjo sht me fuqin dhe krijimin e Zotit; Ai i krijoi karakteristikat specifike t njerzve dhe t kafshve. Ai i aftsoi njerzit t'i nnshtrojn, t'i shfrytzojn dhe t ken dobi prej tyre, kurse kafsht i krijoi pr t'i plotsuar nevojat e njeriut.
www.islamischen.ch
54
Njerzit s'kan aftsi t krijojn dika nga e gjith kjo, bile as edhe nj miz! Ata nuk mund ta nnshtrojn edhe nj miz sepse Zoti nuk i ka dhuruar asaj karakteristika t tilla... "A nuk duhet t falnderojn?" Nse njeriu e vren kt fakt n kt mnyr dhe nga ky prizm q theksohet n Kur'an, ather do t bindet se sht i mbushur me plot begati nga Zoti xh.sh., me begati q gjenden rreth e prqark tij. do her kur i hip kafshs, kur ha ndonj cop mishi, kur pi qumsht, kur ha nj cop tlyen ose djath, kur vesh rroba nga leshi, lkura ose rroba me qime t ashpra etj., gjithmon e ndien n vete instinktivisht ekzistencn, mshirn dhe begatin e Krijuesit t Madhruar. Ai kt e prjeton n do gj q e prek me dor rreth vetes dhe n do gj q e shfrytzon n kt gjithsi, qoft e gjall apo jo. Kshtu, tr jetn i falnderohet All-llahut dhe e adhuron nat e dit. Por njerzit nuk falnderojn, bile disa prej tyre kto i kan marr si zota prve All-llahut: "Po, shkojn e n vend t All-llahut adhurojn zota t tjer me shpres se do t ndihmohen prej tyre. Ata nuk mund t'u ndihmojn atyre, por kta (idhujtart) u jan br ushtri e gatshme e tyre". N t kalurn, zota ishin putat, idhujt, drunjt, yjet, engjjt, xhint... Idhujtaria edhe sot e ksaj dite ekziston n disa vise t toks. Nuk do t thot se ata t cilt nuk i adhurojn kto puta, jan t sinqert ndaj monoteizmit, por prkundrazi, idhujtaria e tyre sot paraqitet n besimin n forca t rrejshme prpos forcs s Zotit dhe n mbshtetjen n gjra t tjera prpos mbshtetjes n Zotin xh.sh. Idhujtaria sht e llojllojshme dhe ndryshon me ndryshimin e kohs dhe vendit.
Ata i adhuronin ata zota me qllim q t fitojn, mirpo ndodhte e kundrta, ata i mbronin zotat e tyre nga sulmi eventual i armikut ose i dmtuesit, pra, ata ishin br ushtri e gatshme e tyre pr t'i mbrojtur: "Por kta (idhujtart) u jan br ushtri e gatshme..." Ky ishte kulmi i konceptit dhe mendimit t marr, mirpo edhe sot e ksaj dite shumica e njerzve nuk largohen nga kjo marrzi, pra ka ndryshuar vetm forma (e idhujtaris). Ata t cilt i hyjnizojn sot tirant dhe diktatort nuk dallohen shum nga adhuruesit e atyre putave dhe idhujve. Kta jan ushtar t gatshm pr diktatort; ata i mbrojn edhe ata edhe tiranin e tyre, e n t njjtn koh u prkulen! Idhujtaria me t gjitha format e saj mbetet idhujtari. Kudo q tronditet besimi i sinqert monoteist vijon idhujtaria dhe xhahilijeti (injoranca)! Njerzimin e mbron vetm monoteizmi i sinqert, i cili ia kushton hyjnin, adhurimin, animin, mbshtetjen, nnshtrimin dhe madhrimin vetm Zotit xh.sh. "E ty t t mos brengosin thniet e tyre, Ne dim ka mbajn ata fsheht dhe ka publikojn". Kjo i drejtohet Muhammedit a.s., i cili u gjend ball pr ball me ata t cilt besojn zota tjer prve All-llahut, nuk falnderojn e as q e prmendin (Zotin), me qllim q t qetsohet. Ata jan t zbuluar n diturin e Zotit dhe Ai di do vepr e do gj q e posedojn, pra, s'duhet t frikohet i Drguari prej tyre. shtja e tyre sht e zbuluar para fuqis s Tij t madhe dhe se Zoti di do gj pr ta.
www.islamischen.ch
56
N kt mnyr, shtja e tyre u dobsua sepse besimtari q mbshtetet n Zotin, nuk frikohet nga rreziku prej tyre pr shkak se e di se Zoti di ka mbajn ata n fshehtsi dhe ka publikojn; se jan nn kontrollin dhe mbikqyrjen e Tij, kur ja, ata nuk e ndiejn kt. *** Pjesa e fundit e ksaj sureje shqyrton shtjen e ringjalljes dhe rilindjes: "A nuk mendon njeriu se Ne e krijuam at prej nj pik uji (fare), kur qe, ai, kundrshtar i rrept. Ai na solli Neve shembull, e harroi krijimin e vet e tha: 'Kush i ngjall eshtrat duke qen ata t kalbur?' Thuaj: 'I ngjall Ai q i krijoi pr her t par, e Ai sht shum i dijshm pr do krijim.' Ai q prej drurit t gjelbr ua bri zjarrin, e ju prej tij ndezni. A nuk sht i fuqishm Ai, q krijoi qiejt e tokn, t krijoj njerz sikundr q i krijoi ata? Po Ai sht Krijuesi, i Dijshmi. Kur ai dshiron ndonj send, urdhri i Tij sht vetm t'i thot: "Bhu!" Ai menjher bhet." Kjo pjes fillon me njeriun q ballafaqohet me realitetin vetjak. Ky realitet e paraqet krijimin dhe zhvillimin e tij ashtu si e sheh t realt n jetn e tij. Ai e sheh kt me syt dhe me shqisat e veta n mnyr t prsritshme dhe t prtrir, mirpo nuk e shikon me vmendje argumentin e tij e as q e pranon premtimin e Zotit si t vrtet pr ringjalljen dhe rilindjen e tij pas vdekjes dhe shkatrrimit: "A nuk mendon njeriu se Ne e krijuam at prej nj pik uji (fare) kur qe, ai, kundrshtar i rrept!" 'sht "pika e ujit (fara)", pr t ciln s'mund t dyshoj njeriu se sht burim i tij i afrt?
www.islamischen.ch
57
Ajo sht nj pik uji e pavlefshme e q ka mijra qeliza, prej t cilave vetm nj zhvillohet n embrion, e pastaj bhet njeri q polemizon dhe kundrshton Zotin e tij si dhe krkon prej Tij fakt e argument. Fuqia krijuese sht ajo q e shndrron kt pik uji (far) n kundrshtar t rrept. Sa i largt sht transferimi mes formimit dhe rrugs zhvilluese! A thua kundr ksaj fuqie q e rikthen dhe e ringjall pas shkatrrimit dhe zhdukjes, ngritet njeriu? "Ai na solli Neve shembull, e harroi krijimin e vet e tha: 'Kush i ngjall eshtrat duke qen ata t kalbur?' Thuaj: 'I ngjall Ai q i krijoi pr her t par, e Ai sht shum i dijshm pr do krijim'." Sa e rndomt sht kjo! Sa logjik e bukur sht kjo e instinktit! Logjik e realt, e afrt dhe evidente! Kjo pik e ujit (fara) a u jep eshtrave t kalbur e t coptuar fuqi, jet dhe vler? A nuk u krijua njeriu prej ksaj pike? A nuk ishte ky formimi i par? A s'sht i aft Ai q e shndrroi kt pik n njeri dhe njeriun n kundrshtar t rrept t'i shndrroj edhe eshtrat e kalbura n nj krijes t gjall e t re?
www.islamischen.ch
58
Pasi q kjo shtje sht shum e leht, ather pse t zhvillohet polemik e gjall?! "Thuaj: 'I ngjall Ai q i krijoi pr her t par, e Ai sht shum i dijshm pr do krijim'." Pastaj e qartson m tepr natyrn e fuqis krijuese dhe krijimin e saj n baz t asaj q e kan para dhe prapa tyre: "Ai q prej drurit t gjelbr bri zjarrin, e ju prej tij ndezni". Shikimi i par e i rndomt e konfirmon me sinqeritet kt udi, gjegjsisht udin, prreth s cils kalojn pa e vrejtur. sht udi se ky dru i gjelbr e i mbushur me uj, n baz t frkimit formon zjarrin, e pastaj edhe vet digjet pas gjelbrimit dhe lagshtis... Njohja e thell shkencore mbi natyrn e energjis q sht e deponuar n drurin e gjelbr nga thithja e energjis diellore dhe q ruhet n t edhe pse sht prplot uj e gjelbrim dhe q formon zjarrin nga frkimi ashtu si formohet edhe gjat djegies, e qartson edhe m shum kt udi para syve. Krijuesi sht Ai i cili ia dhuroi drurit kto karakteristika dhe i cili krijoi do gj e pastaj e udhzoi, mirpo pasi q ne nuk i shohim syel kto gjra e as q i analizojm me vmendje, ato nuk na zbulojn fshehtsit e veta t uditshme dhe nuk na tregojn Krijuesin e ekzistencs. Sikur t'ua hapnim zemrat tona, ather do t na zbulonin fshehtsit e veta dhe do t bashkjetonim n adhurim e madhrim t prhershm!
www.islamischen.ch
59
Pastaj vazhdon pasqyrimin e argumenteve t fuqis dhe detajizimin e shtjes s krijimit dhe ringjalljes t t gjith njerzve: "A nuk sht i fuqishm Ai, q krijoi qiejt e tokn, t krijoj njerz sikundr q i krijoi ato? Po, Ai sht Krijuesi, i Dijshmi". Qiejt dhe toka jan krijime t uditshme, t mdha dhe t prpikta. Kjo sht toka n t ciln jetojm e i shoqrojm miliona lloje e lloje, pastaj nuk e njohim t vrtetn e saj, kurse ajo q e njohim deri m sot sht shum e pakt. Kjo tok sht nj planet i vogl prej planetve t diellit dhe jeton nn dritn dhe energjin e tij. Ky diell sht nj prej 100,000,000 trupave qarkullues, t cilt prbjn botn ton t afrt. N gjithsi ka edhe qarkullime tjera apo bot t tjera t ngjashme me botn ton t afrt (galaktikn ton), t cilat, sipas astronomve, jan afr 100,000,000 n numr. Ata presin q t zmadhohet ky numr pas zmadhimit t teleskopve dhe observatoriumeve. Mes bots son (galaktiks son) dhe bots tjetr ka prafrsisht 157,000 vjet drit (afrsisht nnt trilion kilometra.) Pastaj gjithashtu ekzistojn mjegulla t mdha (nebuloza), prej t cilave supozohet se jan formuar ato diellra. Kjo sht nj pjes e vogl e njohurive tona t kufizuara! do diell prej diellrave t panumrt ka galaktikn e vet dhe shumica prej tyre ka satelitt e vet q rrotullohen rreth tyre ashtu si rrotullohet toka rreth diellit...
www.islamischen.ch
60
T gjitha kto lvizin me precizitet dhe prpikshmri t plot dhe n asnj ast nuk ndalen e as nuk ngatrrohen, sepse n t kundrtn shkatrrohet gjithsia e prgjithshme dhe ndeshen kta trupa t mdhenj q lundrojn n atmosfern e gjer... Nuk bjm prpjekje ta paraqesim ose ta paramendojm kt gjithsi t gjer, n t ciln lundrojn miliona e miliona trupa qiellor, sepse nj gj e till e habit mendjen! "A nuk sht i fuqishm Ai, q krijoi qiejt e tokn, t krijoj njerz sikundr q i krijoi ata?" Si mund t krahasohen njerzit me kto krijime t mdha e t uditshme? "Po, Ai sht Krijuesi, i Dijshmi!" Zoti i Madhruar krijon edhe kt, edhe at por edhe gjra t tjera pa mundim e lodhje dhe s'ka dallim mes krijess s madhe dhe asaj t vogl: "Kur Ai dshiron ndonj send, urdhri i Tij sht vetm t'i thot: "Bhu!" Ai menjher bhet". Ky send bhet qiell dhe tok, mushkonj dhe thnegl! Kjo apo ajo, t gjitha jan t njjta para fjals: "Bhu!" Ato menjher bhen! Aty s'ka vshtirsi apo lehtsi, afrsi apo largsi... Mjafton t dshiroj krijimin e ndonj sendi, pa marr parasysh se 'sht! Zoti xh.sh. ua ofron njerzve shtjet pr t'i kuptuar me intelektin e tyre njerzor t kufizuar.
*** N kt pjes vjen ritmi i fundit i sures, gjegjsisht ritmi q pasqyron t vrtetn e lidhjes mes ekzistencs dhe Krijuesit t ekzistencs: "I lart sht ai q n dorn e Tij sht pushteti mbi do send dhe vetm te Ai ktheheni!" Termi "pushtet" n kt form e zmadhon dhe e madhron t vrtetn e ksaj lidhjeje, gjegjsisht lidhjes s pushtetit absolut mbi do send dhe dominimit t plot n ekzistenc. Pastaj vetm te Ai sht kthimi! Ky sht ritmi prfundimtar q prputhet me kt udhtim t madh, me krejt suren dhe me temat q kan t bjn me kt t vrtet t madhe, n t ciln shpie do vshtrim i hollsishm...
www.islamischen.ch
62

Koment I Sures Jasin

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Koment I Sures Jasin

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

N e r t A ll-llah t Gjith mh h m ut, s irs mit, M h s s irueit!

KOMENT I SURES JASIN

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

PRKTHIMI DHE KOMENTIMI I KAPTINS JSN PRKTHIMI I AJETEVE 1-29

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

KOMENTIMI I AJETEVE 1-29

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

PRKTHIMI I AJETEVE 30-68

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

KOMENTIMI I AJETEVE 30-68

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

PRKTHIMI I AJETEVE 69-83

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

KOMENTIMI I AJETEVE 69-83

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih

You might also like