Professional Documents
Culture Documents
Hava Kanal Tasarim1
Hava Kanal Tasarim1
KANAL SSTEMLER
Kanal sistemleri geni kullanma amalarna gre ok farkl olmakla birlikte genelde tipi mevcuttur.
1. Tek Kanal Besleme Sistemleri 2. ift Kanal Besleme Sistemleri 3. Dn ve Egzoz Sistemleri
KANAL SSTEMLER
ift Kanall Sistem ift kanal besleme sistemleri ise her bir blgeye biri scak dieri souk hava gnderen iki kol gider. Blgedeki istenen oda scakln ayarlamak iin bir karm odasnda scak ve souk belirli oranlarda kartrlr.
Dn ve Egzoz Sistemleri
Dn ve egzoz sisteminde ise bir besleme devresinde bulunan kol klar yerine, izafi olarak daha ok saydaki kol girileri ile karakterize edilebilir. Bir klima kanal devresinin dn hava ksm ve bir fabrikann egzoz kanal devresi bu tip sistemlere tipik rneklerdir.
Kullanlan kanal kesit tipine (dairesel, kare, dikdrtgen, dz oval) gre snandrlabilen zel paralar genel balklar altna almak gerekirse,
Daralma/Genileme paralar, Ayrlma/Birleme paralar, Menfez/Anemostatlar, tasarmdan kaynaklanan zel paralar (Dirsek, S, k ve giri paralar, vb.) olarak sayabiliriz.
Mak.Mh. Kksal SNMEZ MMO Samsun ube
Kanallarn Snflandrlmas
Basnca gre snflandrma: Alak basnl sistemler Orta basnl Yksek basnl Hzlarna Gre Snflandrma Alak hzl sistemler
<
10 m/sn Konfor Tesisatnda 12-15 m/sn Endstriyel 10 -15 den yksek hzl
1. Hava kanallarndaki hzlar 2. Hava kanallarnda oluan grltler 3. Hava kanal tasarmnn mimari ile uygunluu 4. Dk maliyet
Besleme (m/s)
Dn (m/s)
Besleme (m/s)
Dn (m/s)
3,0
5,0 6,0
5,0
7,5 10,0
4,0
6,5 7,5
3,0
6,0 8,0
3,0
5,0 6,0
4,0
7,5 9,0 12,5
6,5
10,0 10,0 15,0
5,5
7,5 7,5 9,0
5,0
8,0 8,0 11,0
4,0
6,0 6,0 7,5
Kanal zolasyonu
Kanallardaki ses problemlerini gidermenin bir yolu da sese kar izolasyondur. Hava kanallarnda ses izolasyonu hava kanalnn i yzeyine sesi yutucu zellikte bir malzeme kaplanarak yaplabilecei gibi klima santrali ile kanal tesisat arasna susturucu koymak sureti ile de yaplabilir. Hava kanallarnn i yzeylerine ses izolasyonu yaplmas, s geiinin azalmas ynnden de faydaldr. Baka bir deile kanallara yaplan ses izolasyonu s izolasyonunda yaplmasn salar. Kanallardaki s izolasyonu ilk yatrm maliyetini arttrsa da s kaybnn ve kazancnn alzaltlmas havann i nokta scaklnn altna derek yzeylerde youma olmasn engellemesi gibi yararlar da vardr.
4-Dk maliyet
Ekonomik adan daire kesit en uygunudur. Kenar oran en kk olan dikdrten kesit de uygundur. Kenar oran 3:1 veya 4:1 den byk olmamasna dikkat edilmeli. Kenar boyut oran arttka s kayb veya s kazanc artar. Hava hz arttka s kayb veya s kazanc artar. Kayplar azaltmak iin kanallar yaltmak gerekir.
HAVA DAILIMI
Kanal sistemi tasarmnda (dizayn) ncelikle hava fleme ve emme menfezlerinin yerleri ve her bir menfezin kapasitesi, tipi ve bykl belirlenmelidir. Bu hava verme ve emme menfezlerinin standart tipte ve biimde olmasna ve bilinen bir firma rn olmasna dikkat edilmelidir. Bu tip ciddi firma rnleri iin hazrlanm olan kataloglarda hava at mesafeleri, dme ve hava hareketi biimleri, eleman k hzlar, basn dmleri, ses ve tavan ykseklikleri ile ilgili bilgiler verilir. Ayn kol zerinde olan besleme havas aklklarndaki basn dm arasndaki fark 12,5 Pa deerini amamaldr. Ayn kol zerinde tavan tipi difzrlerle, duvar tipi menfezlerin kark kullanlmamasna dikkat edilmelidir
Menfezlere hava datmnda mmkn olduu kadar eit uzunlukta kanallar kullanlmal, eit diren yaratlmaya allmaldr. Bu konudaki rnekler ekil de verilmitir. Hava kanal tasarm yaplrken hi hava damperi kullanlmayacakm gibi dnlmelidir. Hava damperi kk ayarlar iin kullanlmaldr. Hava damperleri menfezlere olabildiince en uzak yerlere monte edilmelidir. (Damper geiindeki hava hznn oluturduu sesin darya duyulmasn nlemek iin)
Mak.Mh. Kksal SNMEZ MMO Samsun ube
Kanal Konstrksiyonu
Kanal seimi yaplrken; 1. yzeylerinin przsz olmasna 2. Toz tutan ksmlarnn olmamasna 3. Korozyona kar dayankl olmasna 4. Tanm kolay ve hafif olmasna 5. Hava szdrmaz olmasna 6. Isya kar dayankl olmasna 7. Maliyetinin ucuz olmasna 8. Montaj kolaylna sahip olmasna dikkat edilmelidir. Bu amala kullanlan en ekonomik ve uygun malzemeler galvanizli elik ve alminyum sac levhalardr. Son yllarda, yzeyi alminyum folyolu poliretan malzemelerden de hafif ve dayankl kanallar yaplmaktadr. Salk tesisleri ve laboratuarlar iin yaplan hava kanallar paslanmaz sacdan veya alminyumdan yaplmaldr. Yine asit buharlar iin yaplan kanallar ayrca aside dayankl malzemelerden yaplmaldr.
Galvanizli karbon veya paslanmaz elik Alminyum Bakr sac gibi metal malzemelerden imal edildikleri gibi fiberglas veya plastik malzemelerden de imal edilebilirler.
Hava datm sistemlerinde arlkl olarak galvaniz elik sac kullanlr. Ancak, yksek scaklklarda ( 200 oC ) korozyon riski arttndan bu scaklklarda ve andrc rn datm sistemlerinde kullanm dezavantaj yaratmaktadr.
Alminyum Sac
b <= 25 25 < b <= 50 50 < b<= 100 100 < b<=140 140 < b<=200 200 < b<=250 250 < b
Geometrilerine gre
Geometrileri dikkate alndnda ise hava kanallar Silindirik oval ve dikdrtgen olarak snandrlmaktadr. Bunlarn ierisinde hava ak profili ve grlt asndan en uygun kanallar silindirik ve oval olanlardr. Bu kanallarda ortalama basn deerlerinde daha yksek hava hzlarna klabilmektedir. Silindirik kanallar genel olarak, spiral kenetli veya boy kenetli olarak imal edilmektedirler.
Silindirik Kanallar
Silindirik hava kanallarn dikdrtgen kesitli kanallardan ayran zellikler : 1. Montaj maliyetinin dkl, 2. Tm rnlerin standart llerde olmas, 3. Ayn sac kalnlnda, edeer alanl dikdrtgen kesitli kanallara gre daha mukavim olmalar, 4. Basn kayplarnn dkl, 5. Kanal i yzeylerinin kolay temizlenmesi, 6. Contal balant alternatifi sayesinde hava kaann az olduu sistemlerin kurulmasna imkan vermesi, 7. Estetik tercihler eklinde sralanabilir.
Yuvarlak kanal sistemlerinin elemanlar standartlatrlmtr. Bylece kolayca standart seri retim yapmak, retimi stoklamak ve ksa zamanda mteriye teslim edebilmek mmkn olmutur. Buna karlk dikdrtgen kesitli kanallar ve balant paralar iin byle bir standart boyut sz konusu deildir. Dikdrtgen kesitli kanallar ve fittingsi mterinin istedii boyutlarda ve ou zaman antiyede yerinde retilir. Yuvarlak kanallar antiyede istenilen boylarda kesilebilir. Bylece deiikliklere daha iyi cevap verebilmektedir. Halbuki dikdrtgen kesitli kanallar tam llerinde yaplmak zorundadr. antiyede herhangi bir deiiklik ve ayar ok daha zordur.
1. E SRTNME MODEL
2. STATK GER KAZANIM MODEL
Bu yntem her basn ve hzdaki besleme kanallar iin uygulanabilir. Ancak normal olarak dn ve egzost kanallar iin kullanlmaz. Hesap olarak e srtnme yntemine gre daha karmak olmasna karn, teorik olarak btn kollarda ve klarda niform basn dm yaratmas asndan daha gvenilir bir yntemdir. Kanaldaki hzlar sistematik olarak azaltlr. Her bir kanal parasnn nnde hz drlerek, dinamik basn (hz basnc) statik basnca dntrlr ve bu paradaki basn kaybnn karlanmasnda kullanlr. Ortalama kanal sistemlerinde bu
statik geri kazanma %75 oranndadr. deal artlarda bu oran %90 a kadar ykselebilir.
4. TE YNTEM
5. HIZ YNTEM
Bu yntem statik geri kazanma ynteminin daha zelletirilmi halidir. Bu yntem projeciye kanal sisteminin her ksmnda gerek srtnme ve dinamik kayplar belirleme imkan yaratr. Avantaj kanal blmlerinin gerek basn kayplarnn ve temin edilmesi gerekli toplam fan basncnn bilinmesidir.