Departement SLO Nonnemeersstraat 15 9000 Gent 09 267 12 99 info@hetperspectief.net www.hetperspectief.

net

PRESERVICEPRAKTIJK DCO: REMEDIRINGS- EN DELIBERATIEBELEID

Schooljaar 2012-2013 1e semester Nele De Smet-Van Damme Marijke Debrandere

INHOUD
Inleiding ................................................................................................................................................... 3 2. A. B. 3. A. B. 4. Interview.......................................................................................................................................... 3 Remediring ................................................................................................................................ 3 Deliberatie ................................................................................................................................... 4 Samenvatting krachtlijnen beleid .................................................................................................... 6 Deliberatiebeleid ......................................................................................................................... 6 remediringsbeleid...................................................................................................................... 6 Nabeschouwing ............................................................................................................................... 6

INLEIDING
Wij interviewden voor deze opdracht een leerlingenbegeleider op de school Leiepoort Campus Sint Vincentius in Deinze. Deze persoon werkt sinds 2006 op deze school. Binnen zijn functie van leerlingenbegeleiding neemt hij vooral de taken rond het welbevinden van de leerling binnen deze school op zich (pesten, emotionele problemen,...). Leer- en ontwikkelingsstoornissen worden door een andere leerlingenbegeleider opgevolgd. Samen staan ze in voor remediring binnen deze school, en zijn aanwezig op de deliberatieraden van deze school.

1. INTERVIEW
A. REMEDIRING
Op welke manier remediren jullie op deze school? We trachten binnen deze school voor elke leerling zoveel mogelijk te voldoen aan wat hij/zij nodig heeft om te groeien. Hier bestaan uiteenlopende acties voor: Leerlingen met leer- en ontwikkelingsstoornissen krijgen compenserende maatregelen, zodat ook zij zoveel mogelijk gelijke onderwijskansen hebben. Ook worden er (compenserende) maatregelen opgesteld specifiek voor leerlingen met dyscalculie, dyslexie en AD(HD). Het is de bedoeling dat de leerling samen met zijn ouders drie maatregelen uit deze lijst met maatregelen kiest waar hij of zij het meest nut van heeft. Niet de volledige lijst is dus van toepassing voor elke leerlingen. We proberen de maatregelen zoveel mogelijk te individualiseren. Gon-leerlingen krijgen ook een aanpak op maat, waarbij de Gon-leerkracht remedirend zal werken met de leerlingen. Daarnaast heeft deze school een hele reeks hulpmiddelen bij het leven en leren op school, die gelden voor elke leerling. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Nota in de agenda: individuele mededelingen aan ouders die door de leerling moet worden voorgelegd aan de ouders. Inhaaltoets: door gewettigde afwezigheid/ziekte. Hersteltaak: motiverende taak voor het coachen van leerlingen. Woensdagnamiddagsysteem: een sanctionerend systeem voor bekwame leerlingen waarvan de klassenraad van oordeel is dat ze te weinig inspanningen leveren om te slagen op het einde van het schooljaar. Deze leerlingen zijn verplicht een nieuwe toets te maken op woensdagnamiddag bij elk tekort op vakken die door de klassenraad zijn bepaald. Functioneringsgesprekken: vier maal per jaar wordt elke leerling uitgenodigd voor een functioneringsgesprek met de klassenleraar. Dis is een samenspraak over het welvoelen van de leerling (op basis van de evaluatie van een attitude-wijzer). In zo een gesprek is er ruimte voor de persoonlijke wensen omtrent goedfunctioneren en welvoelen van de leerling, Feedbackgesprekken: na elke examenperiode krijgen leerlingen de kans om voor een aantal vakken met de leerkracht het examen door te nemen en te leren uit successen en fouten.

Zijn er nog herexamens in de klassieke zin van het woord? Het geven van herexamens is ook een manier om (op het einde van het schooljaar) te remediren. Dit kan enkel in zeer uitzonderlijke omstandigheden. Deze worden op deze school gegeven in de eerste week van juli, zodat vrij snel na de delibererende klassenraad een beslissing kan vallen. Remedieert de school nog op andere manieren op het einde van het jaar? Andere opties om na het einde van het schooljaar te remediren zijn de vakantietaken. Leerlingen krijgen een A-attest, maar met een vakantietaak. Ze komen deze taak bij het begin van het volgend schooljaar verdedigen. Indien het resultaat negatief blijkt te zijn, wordt dit meegenomen naar de delibererende klassenraad van dat nieuwe schooljaar, en kan dit leiden tot een uitgestelde proef (=herexamen) bij een nieuw tekort voor dit vak. Hoe kan je als vakleerkracht remediren? Als vakleerkracht kan je remediren tijdens de lessen. De leerkracht wordt verondersteld om elke leerling zo individueel mogelijk te benaderen, hij probeert te differentiren. Indien de leerkracht leermoeilijkheden opmerkt, kunnen we leerlingen aanraden om workshops te volgen rond plannen of leren leren, die enkele keren per jaar worden georganiseerd door enkele leerkrachten. Leerlingen kunnen ook intekenen voor de begeleide avondstudie, waar telkens (afwisselend) 3 leerkrachten de leerlingen zo persoonlijk mogelijk trachten te begeleiden bij het schoolwerk. Kunnen de leerlingen via de school bijlessen volgen? Echte bijlessen worden door de school niet ingericht, leerlingen met bijles voor een bepaald vak zoeken dit normaal in privkringen. Leerlingen met een taalachterstand voor Nederlands (anderstalige nieuwkomers) raden we aan om in een andere campus van deze school op woensdagnamiddag extra lessen Nederlands te gaan volgen. Instromers uit andere richtingen, krijgen soms in groep enkele inhaallessen door een vakleerkracht. Zo zijn er lessen boekhouden voor leerlingen die bijvoorbeeld overkomen uit de humaniora, wanneer Economie te zwaar was en ze voor Handel kiezen. Handel is praktijkgerichter en deze leerlingen hebben meestal een achterstand op boekhouden. Op die manier wordt ook remedirend gewerkt. Wat moeten we als beginnende leerkrachten zeker weten over remediering? Om gericht te remediren, is het nodig dat je als leerkracht betrokken bent bij je klas, tijdig met de leerling en klassenteam praat wanneer je merkt dat er iets niet vlot, zowel op leef- als op leerhouding. Een open communicatie met leerling en collegas zorgt ervoor dat dit lukt.

B. DELIBERATIE
Wat is een klassenraad? De werking van een klassenteam/-raad in de loop van een schooljaar is in voorbereiding op de eindbeslissingen op het einde van het schooljaar. Een klassenteam bestaat uit 2 of 3 leerkrachten van een klas, die het dagelijks bestuur van een klas vormen.

In de deliberatiereglementering neemt men aan dat na 10 maanden volgen van een leerling door het begeleidend klassenteam en de klassenraden, de delibererende klassenraad in staat moet zijn een definitief oordeel uit te spreken over het al dan niet geslaagd zijn van een leerling. Enkel voor individuele en uitzonderlijke gevallen wordt de beslissingstermijn verlengd en wordt beslist tot uitgestelde proeven. Hoe vaak is er een delibererende klassenraad? De frequentie van de delibererende klassenraad is 1 x per jaar, op het eind van een schooljaar. Alle andere klassenraden zijn ofwel evaluerend (zoals na kerst en paasexamens), ofwel informeel (zoals na een ernstig incident of blijvend probleemgedrag waar de klassenraad moet overleggen over oplossingen naar de toekomst). Wie is daarbij aanwezig? Alle leerkrachten die lesgeven in een klas zijn verplicht op de delibererende klassenraad aanwezig te zijn. Op welke manier gaat een klassenraad in zijn werk? De delibererende klassenraad heeft voornamelijk een positieve ingesteldheid en een bezorgdheid voor elke leerling afzonderlijk. Er worden zo weinig mogelijk B en C attesten gegeven. De bedoeling is de leerlingen tijdens het schooljaar te coachen zodat een A attest kan volgen. Als er twijfel is over een positieve beslissing bij de delibererende raad, kunnen er ook waarschuwingen worden gegeven (adviezen) aan de desbetreffende leerling. Deze adviezen worden vertaald in ofwel vakantietaken ofwel uitgestelde proeven. Vakantietaken: zijn met zorg uitgekozen om aan de noden van elke individuele leerling tegemoet te komen. Uitgestelde proeven: hierin wordt leerstof getest van enkel en alleen die leerstofonderdelen waarin zij/hij gefaald heeft. Hoe rapporteert de klassenraad naar de leerlingen? Geeft men hier een motivering voor? Het rapport is het enige instrument om te rapporteren aan leerling en ouders. De mededeling aan ouders en leerling van het behaalde attest gebeurt via een apart document waarop de motivering staat geschreven en wordt aan het rapportmapje toegevoegd. In dit attest wordt steeds een motivering opgenomen bij zowel uitgestelde proeven, de vakantietaken, het B- of C-attest. Het is de bedoeling de leerling en/of zijn ouders op een duidelijke en ondubbelzinnige wijze te informeren over de beslissing.

2. SAMENVATTING KRACHTLIJNEN BELEID

A. DELIBERATIEBELEID
De school hecht belang aan een eenduidige visie voor de hele school, op deze manier voorkomen ze willekeur. Een deliberatie moet steeds vertrekken vanuit een positieve ingesteldheid: leerkrachten denken prospectief over alle aspecten van de persoonlijkheid van de leerling. De delibererende klassenraad heeft 2 mogelijkheden om nuanceringen aan te brengen in hun beslissing. Ten eerste kunnen ze de leerling een vakantietaak meegeven. Deze moet met zorg gekozen worden, en uitgaan van de individuele noden van een leerling. Een uitgestelde proef kan enkel in uitzonderlijke omstandigheden. De klassenraad deelt in juni al de gevolgen van niet slagen mee aan de leerling en zijn ouders. De klassenraad rapporteert enkel aan de leerling door middel van het rapport. Daarbij voldoen ze aan de motiveringsplicht in een apart document.

B.

REMEDIRINGSBELEID

De klassenraad komt regelmatig samen en kan voor een leerling een begeleidingsplan opstellen. Na overleg met het CLB kan de klassenraad adviseren tot inhaallessen, extra-taken of een doorverwijzing. De school biedt ook remediale hulp bij leerstoornissen: bij de start van het 1e leerjaar A screent men taalkennis en inzicht van de leerlingen. De leerlingen die zwak scoren kunnen buiten de les remediale hulp krijgen. Op woensdagnamiddag is er een sanctionerend systeem waarbij bekwame leerlingen die volgens de klassenraad niet genoeg inspanningen leveren, verplicht een toets opnieuw maken. Daarnaast geeft de school bijzondere aandacht aan laatinstromers: de betrokken vakwerkgroepen kunnen inhaallessen organiseren in de eerste weken na de instroom. Op dinsdag en donderdag namiddag is na de lesuren tijd voor remedial teaching.

3. NABESCHOUWING
Uit dit interview nemen we vooral mee dat er een groot opvangnet bestaat om tegemoet te komen aan de noden van elke leerling, en dat remediring toch in ruime zin wordt toegepast. De (compenserende) maatregelen voor zowel Gon-leerlingen, leerlingen met leer- en/of ontwikkelingsstoornissen worden zo veel mogelijk gendividualiseerd, zodat elke leerling zoveel mogelijk gelijke onderwijskansen krijgt zodat deze leerling op een zo optimale manier kan groeien. Er wordt ook gepolst naar de noden vanuit de leerling zelf (o.a. door functioneringsgesprekken).

Bij het remediren in het algemeen wordt iedere leerling zoveel mogelijk individueel benaderd. Er wordt dus heel wat aandacht besteed aan het welbevinden van een leerling op deze school, wat heel positief is. Om gericht te kunnen remediren, heb je als leerkracht een belangrijke rol te vervullen. Het is dus de taak (misschien wel in de eerste plaats) van de leerkracht om in grote mate betrokken te zijn met de leerlingen. Zij kunnen de eerste signalen opvangen als er bepaalde moeilijkheden zijn bij een leerling, zowel op leef- als leerhouding. Open communicatie (zowel naar de leerling als naar het klassenteam) is hierbij het sleutelwoord. De school vertrekt stelt bij de deliberatie een positieve ingesteldheid en prospectief denken van de leerkrachten voorop. Hierdoor stellen ze de leerling en zijn toekomst centraal. Volgens ons is dat een mooi uitgangspunt. Dit is echter nog een beetje vaag, het zou interessant zijn om dit verder uit te diepen. We merken op dat een school sterk gebonden is aan wetgeving als het op deliberatie aankomt. Dit is zeker een goede zaak om willekeur tegen te gaan. De beslissing die een deliberatieraad neemt, heeft grote impact op het leven van de leerling. Het lijkt ons dan ook een goede zaak dat dit duidelijk geregeld is en dat leerlingen niet afhankelijk zijn van een individuele beslissing. Tegelijk heeft dit als gevolg dat scholen weinig ruimte hebben om in te spelen op specifieke omstandigheden in hun school. Het enige wat we betreuren in het overheidsbeleid, is de beperkte motiveringsplicht. Vanuit een juridiseringstrend in het onderwijs kunnen we dit wel begrijpen. Op deze manier kan later geen discussie ontstaan. Toch is het volgens ons spijtig dat hierdoor de ruimte van een klassenraad tot dialoog en overleg met leerlingen en ouders aan banden wordt gelegd.