December 2012

ZZP Barometer 2012

Pagina 2 van 17

December 2012

Inhoudsopgave VoorwoordTooVARornottoVAR? Managementsamenvatting ThemarapportTooVARornottoVAR? Suggestiesvanuithetzzppanel Verantwoording

Pagina4/17 Pagina5/17 Pagina6/17 Pagina14/17 Pagina16/17

ZZP Barometer 2012

Pagina 3 van 17

December 2012

VoorwoordTooVARornottoVAR? Bestelezer, Met gepaste trots presenteren wij jou hierbij het kwartaalrapport van de ZZP Barometer het structureel zzponderzoek met als thema Too VAR or not to VAR, een dubbele woordspeling zowaar. Dit kwartaal is het onderzoek afgenomen onder 1.555 zelfstandig professionals, freelancers en eenmanszaken in Nederland. ZZP Barometer is een initiatief van Victor Mundi en heeft met zijn medeinitiatiefnemers ikwordzzper.nl, ITStaffing, MarktEffect, NRC Media, NUzakelijk, ZiPconomy en ZZPnodig.nlalsdoelhetonafhankelijkenstructureelonderzoekenvandezzperenhet inzichtelijkmakenvanmarktenbenchmarkinformatieover/voordezzper. TooVARornottoVAR? DitkeerstaatdeZZPBarometerinhettekenvandeVARmodulezoalsvoorgestelddoor recent opnieuw bedigd staatssecretaris van Financin Frans Weekers. De afgelopen maandenwaserveelcommotierondomdezenieuwewebmodule,vandaardatervooris gekozen de mening van het zzppanel op dit punt in kaart te brengen. Het kwartaalonderzoek is niet slechts een zzppeiling; er zijn ook vragen gesteld die handvatten geven voor de aanscherping van de VARmodule die in de komende tijd hoogstwaarschijnlijk (gefaseerd) ingevoerd zal worden. Alternatieven voor de VAR modulezoalsvoorgestelddoorWeekerswordenookbesprokenenzijnvoorgelegdaan het zzppanel. Lees verder voor enkele opzienbarende resultaten die jou meer inzicht verschaffen in de wijze waarop (mede)zzpers en ondernemers in Nederland denken overhetonderzochtethemaTooVARornottoVAR?. Ben jij zzper en heb je (nog) niet deelgenomen aan het onderzoek? Ga dan naar www.zzpbarometer.nl en voeg je bij het zzppanel dat momenteel uit 1.555 zzpers bestaat die actief zijn in 15 verschillende branches. Ben je wel aangesloten bij de ZZP Barometer en heb je deelgenomen aan ons onderzoek: hartelijk dank daarvoor! Suggesties voor nieuwe, actuele themas zijn ook welkom en door te geven via panel@zzpbarometer.nl.Nieuwepartnersen/ofsponsorenzijnbovendienaltijdwelkom en kunnen op eenzelfde wijze contact opnemen. Veel plezier bij het lezen van het ZZP Barometerrapport! Ondernemendegroet, ZZPBarometer JeroenSakkers Initiatiefnemer JeroenSakkers(1987)issamenmetRobbieSakkers(1989)oprichtervan VictorMundi:hetdigitalekantoorbestaandeuitmarketing,sales, administratieenofficetoolswaarmeeondernemers100%indecloud kunnenwerken.DaarnaastishijinitiatiefnemervandeZZPBarometer.

ZZP Barometer 2012

Pagina 4 van 17

December 2012

Managementsamenvatting HuidigeVARgeenprobleemvolgenszzpers,webmoduleWeekerswel Zzpervindtadministratieverompslompbijiedereopdrachtongewenst BEEMSTER Het voorstel van staatssecretaris Weekers om de huidige VAR te vervangen voor een webmodule waarbij voor iedere opdracht de arbeidsrelatie vastgesteldmoetworden,valtinhetverkeerdekeelgatbijdezzper.94,9%vande zzpers zegt exact te weten wat de huidige VAR inhoudt en waarvoor deze dient. Slechts8,1%vindtdewebmodulevanWeekerseenverbetering.Ditblijktuithet themarapport Too VAR or not to VAR van structurele onderzoeksmonitor ZZP Barometer. Zzperszijnwelopzoeknaareenadministratievelastenverlichting,maarzevindende webmodulegeengoedeoplossing,aldusJeroenSakkers,oprichtervanVictorMundien initiatiefnemer van de ZZP Barometer. Een groot gedeelte van de zzpers vindt het afschaffen van de VAR (45,4%) of een juridische vrijwaringsverklaring voor de opdrachtgever(65,6%)eenbeteralternatief.DeVARverklaringarbeidsrelatiewordt doorveelzzpersgebruiktomhunzelfstandigheidaantetonenbijopdrachtgevers. Met de webmodule legt het kabinet de verantwoordelijkheid bij het bepalen van de arbeidsrelatie meer bij de opdrachtgever. Dat vergroot volgens Weekers de rechtszekerheid van zzpers. Zzpers zelf denken daar anders over: zij vinden dat de verantwoordelijkheid voor een juiste VAR moet liggen bij de opdrachtnemer (34,7%), bij de opdrachtnemer en de Belastingdienst (13,2%) of bij de Belastingdienst (8,2%). 82,9% van de zzpers vindt het per opdracht vaststellen van de arbeidsrelatie (zeer) omslachtigenvindtdatditnietindezetijdpast. Zzperszijn,behalvedegewensteadministratievelastenverlichting,vrijpositiefoverde huidige VAR: 86,0% van de zzpers heeft de VAR eenmaal of meerdere malen aangevraagd,en79,0%vanhenistevredenofvindtdehuidigewerkwijzeprima.Slechts 3,9% is weleens een opdracht misgelopen door de verkeerde VAR en 11,7% heeft een keerproblemengehadomdejuisteVARtekrijgen.

ZZP Barometer 2012

Pagina 5 van 17

December 2012

ThemarapportTooVARornottooVAR?

Ja,ikweetwatdeVARinhoudtenwaarvoordezedient: Ja,ikweetwatdeVARinhoudt,maarnietwaarvoordezedient: Nee,ikweetnietwatdeVARinhoudtofwaarvoordezedient: Nee,ikhebnognooitgehoordvandeVAR:

89,5% 5,4% 3,1% 2,1%

Nee,ikbenbekendmet1typeVAR: Ja,mettweetypenVAR: Ja,metdrietypenVAR: Ja,metviertypenVAR: Geenidee:

36,1% 26,6% 16,8% 13,1% 7,4%

ZZP Barometer 2012

Pagina 6 van 17

December 2012

Ja,eenmalig: Ja,meerderemalen: Nee,nognooit: Geenidee:

11,7% 74,3% 12,2% 1,8%

VARloon: VARrow(resultaatuitoverigewerkzaamheden): VARwuo(winstuitonderneming): VARdga(inkomstenuitwerkz.vooreigenrekening/risicovennootschap):

6,6% 8,8% 65,4% 19,3%

ZZP Barometer 2012

Pagina 7 van 17

December 2012

Ja,heeltevreden: Ja,redelijktevreden: Hetmaaktmijnietuit: Nee,redelijkontevreden: Nee,zeerontevreden:

20,4% 19,1% 39,4% 10,3% 10,7%

1of2opdrachtgevers: 3tot5opdrachtgevers: 5tot10opdrachtgevers: Meerdan10opdrachtgevers: Meerdan25opdrachtgevers:

31,8% 33,6% 16,7% 10,0% 7,8%

ZZP Barometer 2012

Pagina 8 van 17

December 2012

37,1% 37,0% 23,1% 2,8%

Ja,altijd: Ja,afentoe: Nee,nooit: Geenidee:

2,6% 1,3% 91,0% 5,1%

Ja,eenkeer: Ja,meerderemalen: Nee,nognooit: Geenidee:

ZZP Barometer 2012

Pagina 9 van 17

December 2012

24,1% 41,5% 15,9% 18,5%

Ja,altijd: Ja,meestalwel: Nee,nietaltijd: Nee,ikhebgeenidee:

Bijopdrachtn./Belastingdienst: 13,2% Bijopdrachtg./Belastingdienst: 1,5% Bijgeenvanalle,VARnietnodig: 30,8%

Bijmijalsopdrachtnemer: 34,7% Bijdeopdrachtgever: 2,3% BijdeBelastingdienst: 8,2% Bijopdrachtn./opdrachtg.: 9,2%

ZZP Barometer 2012

Pagina 10 van 17

December 2012

Ja: Nee: Geenmening:

76,6% 6,4% 16,9%

Volledigeens: Gedeeltelijkeens: Geenmening: Gedeeltelijkoneens: Volledigoneens:

16,4% 14,0% 24,1% 10,4% 35,0%

ZZP Barometer 2012

Pagina 11 van 17

December 2012

Volledigeens: Gedeeltelijkeens: Geenmening: Gedeeltelijkoneens: Volledigoneens:

3,5% 8,2% 18,2% 11,0% 59,1%

Volledigeens: Gedeeltelijkeens: Geenmening: Gedeeltelijkoneens: Volledigoneens:

1,9% 6,2% 73,8% 6,0% 12,1%

ZZP Barometer 2012

Pagina 12 van 17

December 2012

Volledigeens: Gedeeltelijkeens: Geenmening: Gedeeltelijkoneens: Volledigoneens:

66,1% 16,8% 7,6% 4,5% 5,0%

Volledigeens: Gedeeltelijkeens: Geenmening: Gedeeltelijkoneens: Volledigoneens:

42,5% 23,1% 19,6% 5,1% 9,6%

ZZP Barometer 2012

Pagina 13 van 17

December 2012

Suggestiesvanuithetzzppanel OpdevraagWelkeverbetering(en)en/ofsuggestie(s)hebjijvoordeVAR?heefteengroot gedeeltevanhetzzppanelgereageerd.Hieronderenkeleopvallendereacties: Fiscale eisen versoepelen: inschrijving bij de Kamer van Koophandel zou voldoende moetenzijnvoorondernemersstatus. Dereguleringlijktmijhetbeste.Eenvrije,flexibelearbeidsmarkt,waarbijdeoverheid zichzovermogelijkterugtrektlijktmijprima. Regelhettussenopdrachtgeverenopdrachtnemeropbasisvaneeneigenverklaring van opdrachtnemer, waarbij diens inkomen/premiebetaling getoetst kan worden door deBelastingdienst. HetontsluitenvandeVARverklaringviainternetlijktmijideaal,wantdankunjealtijd eennieuweVARmakenopelkmomentvandedag. Het risico voor belastingafdracht moet niet bij de opdrachtgever liggen maar bij de zzper.DanisdeVARooknietnodig;hetisadministratieverompslomp. Hetzougoedzijnalsduidelijkerwordtwatheteffectisvanbepaaldeantwoorden.Het ideeisnuhaastdaterstrikvrageninzittenommaartezorgendatiemandgeenVAR wuoontvangt.Afschaffenvanheturencriteriumzouheelveelwerkschelen. IndeITkomjevaakterechtingroteprojectenmeteenlangelooptijd(>1jaar).Zorg ervoordatditgeenbelemmeringvormtvoorhetverkrijgenvandejuisteVAR. Jebentondernemerofniet,ookalwerkjemeerderejarenbijnopdrachtgever;ofje ondernemerbentisjouwkeuze,nietdievandeBelastingdienstofhetUWV. Kiesvoortaanvooreenstatusvaneenzperiemandisondernemerofnietinplaats vaneenapartestatusbijieder(e)opdracht/contract. KvKinschrijving als ondernemer met bijbehorende rechten en plichten moet volstaan. De hele VARdiscussie gaat over het mislopen van premieopbrengsten voor regelingenwaaropzzpers(terecht)geenaanspraakkunnenmaken. Laateenwederzijdscontractoverdeuittevoerenwerkzaamhedendoortweepartijen geldend zijn. Wat is het probleem? De partijen moeten aantonen dat zij onafhankelijk vanelkaarzijn. Op het moment dat iemand is ingeschreven als ondernemer moet hij ook als zodanig worden behandeld en niet nog eens allerlei verklaringen moeten afgeven; het zelfstandigondernemerschapstimulereninplaatsvanafbreken.

ZZP Barometer 2012

Pagina 14 van 17

December 2012

Tebeginnenmeteenscheidingtusseneconomieenstaat(laisezfaire).Metdeaardvan jullievraagstellingvergoelijkenjulliealditingrijpenvandeStaat! Terugnaardebasis:defreelanceriseenzelfstandigondernemerenkaneenverklaring vaneenerkendaccountantoverleggen. VAR afschaffen het eenmalig verstrekken van een document waarin je aangemerkt wordtalszelfstandige,moetvoldoendezijn. VAR is niet nodig wel bescherming opdrachtnemer tegen misbruik door de opdrachtgever. Die mag bijvoorbeeld zorg voor veiligheid van o.a. zzpers op bouwlocaties niet kunnen afwentelen; dat vergt snoeiharde regels, pakkans en boetes (eventueeldetentie). DeVARwuomoetookbijnopdrachtgevergeldenalsdeopdrachtnemervolledigde verantwoordelijkheidvoorziekteenwerkloosheiddraagt. Volledig afschaffen en specifiek controleren op het misbruik waarvoor de VAR als preventiemiddelinhetlevengeroepenis. Vooraf nadrukkelijk de keuze voor het ondernemerschap wel of niet ondernemer laten registreren bij de Kamer van Koophandel. De VAR biedt geen zekerheid: afhankelijkvandeomstandigheden(verlengingvaneenopdrachtofverzwaring),kunje zomaarineensnietmeeraanjouwVARvoldoenmetallegevolgen. Zorg voor een check bij het beginnen van een onderneming: als je van plan bent ondernemertewordenenjedoetditvrijwillig,danmoetdatvoldoendezijn. Naastbovenstaandereactiesheefteengrootgedeeltevanhetzzppanelhetantwoord AfschaffenofhetantwoordGeen,gaatprimazogegeven.

ZZP Barometer 2012

Pagina 15 van 17

December 2012

Verantwoording De vragenlijst die heeft geleid tot de in dit rapport getoonde resultaten is medio november uitgezet door gerenommeerd marktonderzoeksbureau MarktEffect uit Eindhoven.Hetonderzoekiseindnovember2012gesloten.Deonderzoeksgegevenszijn vervolgens door de redactie van de ZZP Barometer verzameld, geanalyseerd en gevisualiseerd. HetzzppanelvandeZZPBarometerisinmiddelsuitgegroeidtot1.555zzpersdieactief zijn in 15 verschillende branches en sectoren, waarbij de branches zakelijke dienstverlening(35,1%),ICT&internet(25,0%)enbouweninstallatie(6,6%)hetbest vertegenwoordigdzijn.Hetpanelisopgebouwduit59,2%mannelijkerespondentenen 40,8% vrouwelijke respondenten. Van het panel is 78,3% hoogopgeleid (HBO of WO). HetpanelisinvergelijkingmetdedefinitievanzzpersdiehetCBShanteertrelatief breed in het segment van hoogopgeleide, zelfstandige ondernemers. De meeste panelleden zijn geboren in de jaren 50 (25,3%), 60 (37,1%) en 70 (20,9%). Het grootstegedeeltevanhetzzppanelismeerdan5jaaractiefalsfreelancer,zelfstandig ondernemer of zzper (63,4%), daarna volgt 2 tot 5 jaar in die hoedanigheid actief (22,5%), minder dan 2 jaar actief (10,5%) en nog niet gestart (3,6%). Het meerendeel vanhetpanelnoemtzichzelfhetliefstzelfstandige(31,0%)ofondernemer(26,9%), gevolgd door zzper (14,8%), freelancer (13,2%), interimmer (6,6%) en zper (2,1%). Hetisdebedoelingdathetzzppaneldekomendejarenuitgroeittoteenpanelmetmeer dan 10.000 zzpers die actief zijn in Nederland. Zzpers en potentile partners kunnen zich aanmelden via de website van ZZP Barometer op www.zzpbarometer.nl. Indien u vragen heeft over de ZZP Barometer, kunt u contact met ons opnemen per email via panel@zzpbarometer.nloftelefonischvia(+31)299675303.

ZZP Barometer 2012

Pagina 16 van 17

December 2012

ZZP Barometer 2012

Pagina 17 van 17