IDEALAN GAS

VELIINE STANJA: TEMPERATURA I PRITISAK

Idealan

gas, zamiljen

sistem

sastavljen

od

estica

zanemarljive

mase

(zapremine), koje

se sudaraju

elastino (bez

gubitka).
Mnogi

zakoni

koji

opisuju

ponaanje

idealnog

gasa

utvreni

su

empirijski. Kasnije

potvreni

su

i teorijski, kada

je

izvedena

tzv. kinetika teorija

gasova.
const T / PV =
ZAKONI ZA IDEALAN GAS
K = T / PV
K = T / PV
Gay-Lussac-Charlesov

zakon Boyle-Mariotteov

zakon
K = T / PV
23
10 025 6 = , N
AVOGADROV ZAKON
U istim zapreminama na istim temperaturama i pritiscima nalazi se isti broj molekula.
Avogadrov zakon prua mogunost definisanja i odreivanja univerzalne gasne
konstante, koja vai za

sve

vrste

(idealnih) gasova
T R PV
u
K kmol kJ , R
u
315 8 =
T nR PV
u
RT T
M
R
Pv
u
= =
mRT PV =
VERZIJE JEDNAINE IDEALNOG GASNOG STANJA
KOLIINA MATERIJE U MOLOVIMA
KOLIINA MATERIJE U KILOGRAMIMA
kmol m ,
,
P
T R
V
o
norm u
norm
3
4 22
101330
15 273 8315
~

= =
kg m
M
,
M
V
v
norm
norm
3
4 22
= =
kg m ,
kmol kg
kmol m ,
v
CO
3
3
51 0
44
4 22
2
= =
Izvoenje

izraza

za

molsku

i masenu

zapreminu
PRIMER
idealni

gas
Greka
<1%
PRIMER: vodena

para
Za

idealan

gas je

tipino da

su

njegova

unutranja

energija

i entalpija

fukcije samo

temperature.

Izotermski proces sa idealnim gasom istovremeno i proces konstantne
unutranje energije i entalpije.
TERMODINAMIKI PARAMETRI

IDEALNOG GASA
0 =
|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
v
RT
v
R
T P
T
P
T
v
u
v T
c
c
c
c
( ) T u u =
v
v
T
u
c
|
|
.
|

\
|
=
c
c
dT c du
v
=
( ) ( )
}
= =
2
1
1 2 1 2
T
T
v v
T T c dT T c u u
RT Pv =
Polazi

se od

prve

energijske

jednaine:
Ranije

izvedeno:
Dokaz

da

je:
( ) T h h =
( ) ( ) RT T u Pv T u h + = + =
p
p
T
h
c
|
|
.
|

\
|
=
c
c
dT c dh
p
=
( ) ( )
}
= =
2
1
1 2 1 2
T
T
p p
T T c dT T c h h
Dokaz

da

je:
Polazi

se od

Gibbsove

definicije

entalpije:
Ranije

izvedeno:
( )
R
dT
du
dT
RT u d
c
p
+ =
+
=
R c c
v p
Veza

izmeu specifinih

toplotnih

kapaciteta

jedna

je

od

najvanijih

jednaina

za

idealan

gas.
Mayerova

jednaina:
v
dv
R
T
dT c
dv
T
P
T
du
ds
v
+ = + =
1
2
1
2
1 2
v
v
ln R
T
T
ln c s s
v
+ =
Pdv du Tds + =
Polazi

se od

prve

fundamentalne

jednaine:
/: T
Takoe, dobro

su

poznate

tri jednaine

za

odreivanje

promene

entropije

idealnog

gasa,
koje

se izvode

iz

najoptijih

moguih

izraza, pa vae za

svaki

termodinamiki

proces.
PROMENA ENTROPIJE

IDEALNOG GASA
P
dP
R
T
dT c
dP
T
v
T
dh
ds
p
= =
1
2
1
2
1 2
P
P
ln R
T
T
ln c s s
p
=
vdP dh Tds =
Polazi

se od

druge

fundamentalne

jednaine:
/: T
dv
v
T
T
s
T dP
P
T
T
s
T Tds
P P v v
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|
=
c
c
c
c
c
c
c
c
R
v
P
T
=
R
P
v
T
=
Polazi

se od

tree

Tds

jednaine:
dv
v
T
c dP
P
T
c Tds
p
p
v
v
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
=
c
c
c
c
v
dv
c
P
dP
c ds
p v
+ =
1
2
1
2
1 2
v
v
ln c
P
P
ln c s s
p v
+ =
dv
RT
P
c dP
RT
v
c ds
p v
+ =
Entropija