maandag, 31 december 2012

GEMEENSCHAPSHUIZEN LIMBURG
Limburg telt circa 800 gemeenschapsaccommodaties. Dat zijn o.a. feestzalen en lokalen van fanfares, harmonien, toneelclubs en voetbalverenigingen. Circa 400 hiervan zijn dorpshuizen, wijk- en buurthuizen en sociaal-culturele centra. Zon 90 procent van de 800 accommodaties is npitter. Zij worden bestuurd door een vereniging of stichting die n accommodatie beheert, al dan niet met behulp van een commercile beheerder. Spirato fungeert als kennismakelaar voor npitters.

Dynamiek dorpen en wijken beter benutten

,,Spirato is hard bezig met het aanstellen van vijf regiocordinatoren, die de accommodaties gaan helpen om hun belangrijke gemeenschapstaken te blijven uitvoeren. Belangrijk is dat de besturen van de accommodaties de dialoog aangaan met hun dorp en wijk. Samen moeten ze een plan voor de toekomst maken. Spirato-voorzitter Frans Heldens

Bouw wvallig buurthuis uurthuis Bouwvallig bu

Ruim 40 procent van de kleine gemeenschapsaccommodaties in Limburg vecht voor zijn bestaan. Te veel kosten, te weinig inkomsten en onvoldoende bezoekers. Met deze negatieve cijfers houden we het niet lang meer vol.
door Ray Simoen

et angst en beven beziet Ben Schneiders het komend jaar voor gemeenschapscentrum De Blokhut in Sibbe, waarvan hij sinds vijf jaar voorzitter is. De subsidies lopen verder terug, de exploitatielasten stijgen steeds meer. Dit houden we niet lang meer vol. Nadat ze trots een rondleiding door hun fraai verbouwde gemeenschapshuis Pastoorshof in Lomm hebben gegeven, verzuchten bestuursleden Helmie Kessels, Wim Weijs en Rob Willemse: Het wordt ieder jaar moeilijker om de broek op te houden. We hopen op milde winters, anders kunnen we de energierekening niet betalen. Van Lomm in het noorden tot Sibbe in het zuiden, overal vrezen kleine gemeenschapsaccommodaties als wijkcentra en dorps- en buurthuizen in Limburg voor hun voortbestaan. Hun financile en organisatorische problemen nemen in aantal en ernst toe, terwijl hun traditionele steunpilaren- de gemeentelijke subsidies en het drukke verenigingsleven- steeds verder afkalven. Met name de npitters krijgen het zwaar. Daarvan kampen er circa 290 met levensbedreigende financile en organisatorische problemen. Er zijn de afgelopen jaren al veel buurthuizen verdwenen, aldus Piet Vinders, bestuurslid van Spirato, de Vereniging Gemeenschapsaccommodatie Limburg. Spirato werd in 2011 opgericht door de Vereniging van Kleine Kernen Limburg (VVKL) om besturen van gemeenschapsaccommodaties bij te staan als kennismakelaar. En als buurthuizen niet verdwijnen, dan dreigt wel leegstand bij gebrek aan bezoekers. Roermond heeft, zo blijkt uit een gemeentelijke nota, een overcapaciteit aan wijkcentra. Momenteel heeft de stad er 29. En John Schoonbroodt, voorzitter van

Een optreden in gemeenschapshuis Haarderhof in Borgharen. Veel Limburgse tatiekosten alleen maar stijgen.
het gemeenschapshuis in Baexem klaagt. Ons gemeenschapshuis is te groot voor ons dorp. Te veel geld zijn we kwijt aan energielasten en er is minder belangstelling door de vergrijzing. In Lomm houden ze hun hart vast als de gemeente Venlo gaat morrelen aan de exploitatiesubsidie. Die buurthuizen dat bezoekers minder te besteden hebben. De crisis maakt mensen zuiniger, aldus Rob Willemse. Schneiders van De Blokhut voegt eraan toe: We zijn op weg naar een negatieve exploitatie, die we niet lang kunnen volhouden. Van de gemeente ontvangen we geen hulp. En het verenigingsleven in Sibbe loopt steeds verder terug door de vergrijzing en ontgroening. Dat merken we goed: geen zaalhuur, geen inkomsten uit de tap. Daarbij komt, aldus Frans Heldens en Piet Vinders van Spirato, dat veel gemeenschapshuizen steeds meer concurrentie ondervinden van andere aanbieders van lokalen. Voetbalclubs en fanfares hebben hun eigen lokaal. Cafs verhuren ook zaaltjes aan verenigingen, en er zijn veel scholen en parochiezalen vrij gekomen. Veel verenigingen zijn trouwer aan hun eigen lokaal dan aan een gemeenschapshuis, de inkomsten uit de tap zijn dan voor de eigen kas, aldus Heldens. Veel oude gemeenschapsaccommodaties

gemeenschapshuizen hebben het moeilijk, nu de subsidies en bezoekersaantallen teruglopen, terwijl de de expolifoto Loraine Bodewes

Hopen op milde winter, met oog op energienota

maakt een kwart van onze totale inkomsten uit. We kunnen niet zonder, ook al dragen we zelf de volledige financile verantwoordelijkheid voor het interieur van het Pastoorshof, vertelt Helmie Kessels. We moeten steeds zakelijker worden. Ouderen zeggen: Ach, wat maken jullie je druk om die centen. De gemeente lapt wel bij. Maar dat is al lang niet meer zo, meent Wim Weijs. Bovendien merken de

hebben bovendien te kampen met achterstallig onderhoud. Er is niet voldoende geld in huis om daar wat aan te doen, aldus Vinders. Wat vooral de npitters ook opbreekt, is de ingewikkelde regelgeving. Vele worden gerund door vrijwilligers en parttime beroepskrachten, die niet over de vereiste kennis en tijd beschikken. De brandweervoorschriften, de voedselhygineregels, de Buma/Stemra-bepalingen en de verzekeringen voor de vele vrijwilligers, het is amper nog te behappen voor de besturen, die net als de beheerders van de buurthuizen vaak niet meer de jongsten zijn, aldus Heldens. Koortsachtig zoeken buurthuizen naar nieuwe inkomsten. Vorig jaar hebben we een Oktoberfest georganiseerd, vertelt t Schneiders van De Blokhut. Dat heeft ons erg veel tijd gekost, maar we hielden er amper 300 euro aan over. De interesse was ook erg lauw. Komend jaar gaan we een dorpsdag organiseren met twee andere verenigingen. We weten soms niet meer wat we nog

moeten doen om het dorp mee te krijgen. Lomm is succesvoller. Een nieuwe keuken is net genstalleerd, nieuwe stoelen zijn aangeschaft. Samen met de Stichting ZON (Zorg Om Naaste) verzorgen vijftien vrijwilligers dagopvang en warme maaltijden voor ouderen. Buurtcentrum t Leiehoes in Heerlen is er in ge-

Je weet niet meer hoe je het dorp meekrijgt

slaagd om een aantal nieuwe - geld opbrengende - initiatieven te ontwikkelen. Rijbewijskeuringen, bloedafname en eten voor zeven euro, allemaal voor de ouderen in de wijk. De huur hiervan helpt ons. Maar zonder commercile partners als opleidingsinstituten en de huuropbrengst van cd- en platenbeurzen, lukt het niet om het hoofd boven water te houden,

geeft bestuurslid Vinders aan. Hij reist voor Spirato door Limburg om gemeenschapsaccommodaties te adviseren. Samenwerking is daarbij het sleutelwoord. De nieuwe Horecawet geeft gemeentes een grotere rol en meer macht. Door samen te werken, staan buurtcentra sterker ten opzichte van de gemeente. Vinders slaagde er vijf jaar geleden in om dertien Heerlense gemeenschapshuizen onder te brengen in n vereniging. Via een verenigingsstatuut kun je beter je belangen behartigen bij de gemeente en sta je financieel en juridisch sterker. Samenwerking levert ook geld op, benadrukt Vinders. Door samen energie in te kopen, kan je 25 procent besparen. Maar besturen van npitters zien nog te weinig de voordelen van samenwerking, meent Vinders. Vele zouden veel minder problemen hebben als ze niet zo halsstarrig zouden vasthouden aan hun eigen autonomie. Samenwerking is noodzaak, anders vallen nog meer gemeenschapshuizen om.