Tibetaanse Geneeskunde

"Genezen is heel maken, verenigen, erotiseren. Door onze onafscheidelijkheid van alle leven te erkennen, kunnen we heelheid en genezing vinden, niet door ons domweg af te wenden van de wereld, maar door uitbundiger te leven in de geest van generositeit en ongebonden speelsheid." Dalai Lama Geschiedenis. Volgens een legende heeft Boeddha zelf in de geneeskunde onderwezen en deze openbaar gemaakt. Het verhaal gaat dat in het noorden van India een mythische stad zou bestaan, gesticht door de Boeddha. De stad was gelegen tussen vier bergen, in de vier windrichtingen. Op deze bergen zouden alle geneeskrachtige kruiden, planten en kruiden groeien. In deze periode en de eeuwen daarna bestond er een rondtrekkend gilde van artsen en asceten. Dit gilde verspreidde zich in de loop van de eeuwen via de eerste boeddhistische kloosters over Noord-India. De boeddhistische artsmonniken verzorgden, net als bij ons in de Middeleeuwen, hun medebroeders, maar ook boeren en bewoners van de streek waar deze kloosters zich bevonden. De geneeskunde maakte dus al vroeg deel uit van het kloosterleven. In de tijd dat het boeddhisme vaste voet kreeg in Tibet, werd de boeddhistische geneeskunde vermengd met de bestaande geneeskundige tradities, onder andere met de bn-religie. Deze religie was in heel Centraal-Azi verbreid en verbonden met een sjamanistische geneeskunde.

Lichaamssappen Volgens de Tibetaanse geneeskunde bestaat het lichaam uit materie van uiteenlopende dichtheid, van grof tot fijn, onderverdeeld in 3 lichaamsenergien en de 5 elementen (aarde, water, vuur, lucht, ruimte) en vormen deze de basis van het lichaam: Aarde en water; vormen het lichaamssap slijm. Slijm reguleert de lichaamsvloeistoffen en zorgt bijvoorbeeld voor voldoende vochtigheid in de luchtwegen, voor de verlijming van vaste voedingsbestanddelen en de beweeglijkheid van de gewrichten. Het onderscheiden van verschillende smaakstoffen en de zintuiglijke waarnemingen zijn verbonden met de slijmenergie Vuur, vormt het lichaamssap gal en benvloedt vooral de scheiding van voedingsbestanddelen en de instandhouding van de lichaamswarmte. De galenergie is de basis van de "ontbindende' verbrandingsprocessen. Het ondersteunt het zien en geeft ons een gezonde lichaamskleur. Het stimuleert het intellect, het zelfvertrouwen en geeft moed. Wind (lucht) en ruimte, zijn als "energie" verbonden met ons bewustzijn, maar ook met de ademhaling, de vorming van bloed, de spieren van de

geslachtsdelen. De winden benvloeden ook de zintuiglijke waarneming en de gedachten.

De Tibetaanse geneeskunde onderscheidt drie groepen oorzaken van ziekte: Het denken. Een ongezonde manier van denken, of negatieve gedachten, kan zich als gif afzetten in het lichaam. Voeding, gedrag, klimaat. Als onmiddellijke oorzaak van storingen in de gezondheid van het lichaam. Karma, invloeden van vorige levens of van patronen en herinneringen van dit leven. Invloeden die men niet kan voorzien en die een arts niet kan veranderen.

Voeding Voeding neemt in de Tibetaanse geneeskunde een bijzondere plaats in. Een juiste voeding, en een juiste spijsvertering zijn essentieel voor het goed functioneren van alle lichamelijke processen. Een onjuiste voeding kan verstoringen veroorzaken in deze processen en bijvoorbeeld leiden tot rusteloosheid, gebrek aan concentratie, slaapstoornissen, angstaanvallen en nachtmerries. Maar ook de manier van eten is voor het lichaam belangrijk. Snel eten, onaandachtig en te onrustig eten (ruzie of discussies aan tafel) zullen het verteringsproces en de opname van de belangrijke voedingstoffen stagneren. Het is jammer te zien, dat de hedendaagse westerse mens het eten meer als een obstakel in zijn dagelijkse werkzaamheden ziet, dan als een moment om even tot rust te komen, het lichaam aandacht te geven en het goed te onderhouden in een rustige omgeving en met volle aandacht. Eten is een vorm van meditatie.

De verschillende types Windtype

Constitutie Storingen Lichte lichaamsbouw met Vaak moe en presteert Tengere ledematen weinig Is snel van begrip, Angstig en besluiteloos vergeet Overdag staart men in de echter ook snel lucht, Fijngevoelig en houdt 's nachts heeft men van nachtmerries muziek De stemming wisselt Neiging om zich te veel voortdurend zorgen Moeite met concentreren

te maken Het haar is fijn en dun Droge huid Slaapt niet diep en vaak onrustig Houdt van wind, voorjaar en herfst Eetlust en stoelgang zijn onregelmatig Neiging tot verstopping Neiging tot winderigheid Galtype

Gewichtsverlies Licht- en geluidgevoelig Rilt vaak van de kou Vaak geeuwen Pijnlijke spieren Duizeligheid

Constitutie Storingen Middelmatige stevige De stemming is gedrukt lichaamsbouw, sportief Ongeduldig en prikkelbaar Snel van begrip Problemen met warm weer Denkt en leeft Het lichaam ruikt gevoelsmatig, onaangenaam "vanuit de buik" 's Nachts vaak wakker Snel opgewonden en Bittere smaak in de mond geprikkeld Het haar valt meer uit Moedig en wilskrachtig Brandend maagzuur Leeft met de ogen en Men knarst met de tanden houdt Dikwijls Diarree van kleuren Eczeem/huidproblemen Is niet gek op warm Pijn in voorhoofd en nek weer Het haar is dun en zacht Neiging tot zomersproeten, levervlekken Kan alles eten en verteert snel en goed Voorkeur voor koude en gekruide gerechten en koude dranken Slijmtype

Constitutie Storingen Stevige, sterke beenderen Men voelt zich traag Traag van begrip Men wil veel slapen Is grondig en methodisch Somberheid in denken en handelen Smaak is flauw en zoetig Goed geheugen Men heeft het doorlopend

Rustig en evenwichtig Raakt niet vlug opgewonden en geprikkeld Is tevreden en zachtmoedig Het haar is dun en zacht Groot uithoudingsvermogen en is productief Houdt niet van vochtig en nevelig weer Slaapt diep en vast Sterk vol haar en een zachte soepele huid Heeft zelden echt honger

koud Opzwellen Bleke en vettige huid Vet haar en roos Braakneigingen na het eten Maag voelt altijd vol aan Verstopping Ledematen voelen zwaar Opgezwollen ledematen in de ochtend

Diagnosetechnieken

Polsdiagnose

Een van de ongewoonste en tegelijkertijd gevoeligste methodes van diagnose in de Tibetaanse geneeskunde is wel de polsdiagnose. Iedere stoornis in een van de energien gaat vergezeld van een karakteristieke pols. Een Tibetaanse arts kan, aan de hand van veranderingen in de polsgolven, aflezen hoe het met de verschillende organen gesteld is, of ze te veel of te weinig energie hebben. De arts voelt met zijn vingers van de linkerhand aan de rechterpols van de patint het pulseren of golven van de verschillende organen. Rechterpols:

wijsvinger: longen en dikke darm. Bij vrouwen hart en dikke darm middelvinger: lever en galblaas ringvinger: rechternier en blaas Linkerpols: wijsvinger: hart en dunne darm. Bij vrouwen longen en dunne darm; middelvinger: milt en de maag; ringvinger: linkernier, testikels, respectievelijk de baarmoeder. De arts beoordeelt tijdens de polsdiagnose ook de energietoestand van de lichaamsdelen: wijsvinger; lichaamsgedeelte boven het hart en de huid; middelvinger: middelste lichaamsgedeelte, het bloed, spieren. De arts kan ook de aanwezigheid van tumoren en abcessen meten (voelen); ringvinger: onderste lichaamsgedeelte en de botten. Verdere diagnosetechnieken zijn onder andere: Urinediagnose Tongdiagnose Kleur van de ogen Kleur van de huid en soepelheid Gesprek met de patint

Uitwendige geneesmethoden: Tibetaans acupunctuur (behandeling met de gouden naald) Moxibustie en 'gouden moxa'. Door het laten branden van kleine kogeltjes bijvoetkruid wordt geprobeerd de energiestroom in de meridianen te herstellen. Er zijn 71 punten op het lichaam, die geschikt zijn voor moxibustie. Bij 'gouden moxa' wordt het bijvoetkruid om een gouden naald gewikkeld en aangestoken. Koppen zetten Tibetaanse massage. Deze massage lijkt op

acupressuur, het wordt alleen niet meer door de artsen gepraktiseerd, maar nog wel door de vrouwen van het volk en behoort daarmee tot de volksgeneeskunde. Padma 28 Er bestaat in Zwitserland al ruim vijftien jaar een middel dat gebaseerd is op een oud Tibetaans medisch recept, Padma 28. Dit recept kwam via Mongoli en Polen twintig jaar geleden naar Zwitserland, waar het als officieel medicijn is geregistreerd. Het heeft inmiddels vele wetenschappelijke onderzoeken doorstaan waarbij de resultaten volgens westerse normen tot stand zijn gekomen. Het middel zal binnenkort ook in Nederland op de markt komen als voedselsupplement en levert o.a. goede resultaten bij o.a. arteriesclerose of 'etalagebenen'. In Polen wordt het middel ook voorgeschreven in geval van chronische hepatitis B omdat het veel goedkoper is dan interferon en goede resultaten geeft. Alle onderzoeken die op dit middel worden losgelaten laten zien dat het middel werkt en veilig is. Dit is een begin van erkenning van de Tibetaanse geneeskunde.

Bronnen: Tibetaanse geneeskunde. Egbert Asshauer De Tibetaanse kunst van het genezen. Ian A. Baker http://home.planet.nl/~nstg/ned/artikel.html

King-Bai en Sweda Wat betekent Qing-Bai, hoe spreek je het uit?

Wat betekent Qing-Bai ...Qing Bai komt orgineel van het klassieke Chinees. Het is een afkorting van Qing Long Bai Hu. Qing Long betekent groene draak, wat staat voor oost en voor het yang aspect. Bai Hu betekent witte tijger, en staat voor west en het yinne aspect. Tegenpolen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De uitspraak is als volgt: Qing in de eerste toon (gelijkmatig) en

Chinese geneeswijze

Bai in de tweede toon (van laag naar hoog). In TCM (traditional Chinese medicine) symboliseert het yin en yang. Bijvoorbeeld Qing Long staat voor de lever, het oosten, volgens de vijf elementen. Zo staat Bai Hu voor het westen en de longen. Het boek Shang Han Lun (een belangrijk klassiek medisch werk uit de tweede eeuw na Christus) van de auteur Zhang Zhong Jing (een van de grondleggers van de TCM), gaf de volgende namen aan twee belangrijke kruidenformules: Qing Long Tang and Bai Hu Tang. Daarom kent elke TCM-therapeut of student deze termen als symbool van yin en yang.

Wat betekent Sweda en hoe spreek je het uit?

Sweda (Sanskriet: swe = lichaam; da = loslaten) is een religieusfilosofisch concept dat tot bevrijding leidt van klachten welke zich (voornamelijk) op het fysieke lichaam voordoen. Sweda is een van de esoterische tradities die deel uitmaken van het Tibetaans boeddhisme. Binnen de sweda ligt de nadruk op het loskomen van de bronnen van lijden middels lichaamsgerichte therapie zoals yoga en massage. Sweda wordt vaak vergeleken met tantra en ayurveda. Geschiedenis van de sweda

Terwijl de herkomst van tantra en de ayurveda ligt in de inheemse spiritualiteit van de oorspronkelijke bevolking van India, ligt de herkomst van sweda in de inheemse spiritualiteit van de bevolking in het Himalaya Kushgebergte. Hier zou bnleraar Shenrab in de 5e eeuw v.Chr. de oorspronkelijke sweda hebben gentroduceerd in west-Tibet. In de 7e eeuw n.Chr. werd zowel het boeddhisme als de ayurveda in Tibet gentroduceerd door de Tibetaanse koning, Songtsen Gampo. Hij liet vanuit verschillende beschavingen zoals Perzi, India, China, Bhutan, Sikkim en Nepal verschillende leren en filosofien toe in Tibet. Zo is de Tibetaanse taal afgeleid van het Sanskriet en deden filosofie, logica, grammatica, bestuurskunde, rituele kunst, natuurwetenschap, oosterse geneeswijze en de ayurveda zijn intrede. In 883 schreef, verzamelde en verborg tantrameester Padmasambhava, abt van het eerste Tibetaanse klooster Sam-Ye, medische- en andere religieuze teksten omdat hij vond dat de tijd nog niet rijp was om ze te kunnen begrijpen.

In 1038 Drapan Gonshe vond de medische teksten terug in het klooster van Sail-lye. Yuthog Yoonten Gonpo (1126-1202), systematiseert en kopieert de medische teksten en past ze aan bij de plaatselijke omstandigheden in Tibet. Gonpo maakt tevens een tweedeling tussen de Tibetaanse geneeswijze en de sweda.
De sweda ontwikkelt

De hedendaagse sweda heeft een grote ontwikkeling doorgemaakt. Er zijn duidelijke invloeden te herkennen vanuit de tantra, ayurveda, qigong, qingbai. Hierdoor is de sweda veel meer een lichaamsgerichte therapeutische benadering geworden. Daarnaast wordt bij de sweda ook aandacht besteed aan de voedingsleer, acupunctuur, reflexologie en natuurgeneeswijze. Toch komt de grootste invloed vanuit het boeddhisme zoals dit in Tibet beleefd wordt. Het Boeddhisme gaat er van uit dat al het lijden veroorzaakt wordt door drie elementen (de drie vergiften of de drie bronnen van lijden) te weten:

Begeerte Aversie Onwetendheid

De sweda gaat er van uit dat deze drie bronnen de veroorzaker zijn van elke pijn, ziekte, storende gedachte of ongemak de mens meemaakt. Deze bronnen worden bij de sweda opgezocht en vervolgens behandeld. Dit behandelen kan op meerdere manieren:

Massage, dit zijn massages gericht op het energetische lichaam Yoga, een techniek waarbij het lichaam door de behandelaar in bepaalde posities wordt gebracht swedana, gesprektechnieken volgens een bepaalde opzet.

Andere vormen van sweda

De term sweda komt niet alleen in het Tibetaans boeddhisme voor, maar ook in het Pali, Sanskriet, Nepalees en Tamil. Sweda heeft binnen elke cultuur een eigen betekenis. Binnen de ayurveda is bijvoorbeeld de "pinda sweda" een behandeling waarbij

het lichaam wordt gemasseerd met rijstbundels waarin kruiden en speciale olin zitten.