1. Wat is psychologie a. Een definitie van psychologie b. Ontwikkelingen die psychologie mogelijk gemaakt hebben i.

Toenemende belang wetenschap westerse maatschappij 1. Centrale rol kerk in middeleeuwen 2. De wetenschappelijke revolutie 3. Ontwikkelingen in de filosofie 4. Wetenschap en de hang naar macht ii. Darwin en de evolutietheorie c. Beginjaren psychologie i. Psychologie in Europa 1. Wundt eerste labo voor psycho 2. Binet en de geboorte van de toegepaste psycho 3. Freud en het onbewuste ii. Psycho verenigde staten 1. Functionalisme: toepassing psycho 2. Behaviorisme: mens wetenschappelijk bestuderen? 3. Cognitieve psychologie: de mens als computer d. Moderne psychologe 3 invloeden i. Biopsychosociaal model 1. Biologische invloeden agressie 2. Psychologische invloeden agressie 3. Sociale invloeden agressie e. Onderzoeksmethoden psychologie i. Beschrijvend onderzoek 1. Naturalistische observatie 2. Vragenlijsten 3. Interviews 4. Opiniepeilingen 5. Psychologische tests 6. Archiefdata 7. Gevalsstudies ii. Correlatie-onderzoek 1. Positieve correlatie 2. Negatieve correlatie iii. Expirimenteel onderzoek 1. Voor het experiment 2. Een hypothese formuleren 3. Hypothese in experiment gieten a. Onafhankelijke variabele b. Afhankelijke variabele c. Controlevariabelen d. Operationaliseren van variabelen 4. Date verzamelen en analyseren 5. Hypothese evalueren 6. Experimenten zijn niet altijd mogelijk 2. Zenuwstelsel a. Bouwstenen zenuwstelstel i. Neuronen 1. Cellichaam 2. Dendrieten 3. Axon ii. Communicatie in zenuwstelsel

1. Actiepotentiaal 2. Gemyeliniseerde axon 3. Communicatie tussen neuronen: synaps 4. Invloed geneesmiddelen en drugs b. Overzicht zenuwstelsel i. Centrale zenuwstelsel ii. Perifere zenuwstelsel 1. Somatische zenuwstelsel 2. Autonome zenuwstelsel 3. Sympatische stelsel 4. Parasympathische stelsel c. Hersenen i. Hersenstam a. Medulla oblongata b. Pons c. Mensencefalon ii. Kleine hersenen iii. Thalamus en hypothalamus iv. Limbische systeem a. Amygdala b. Septum v. Grote hersenen a. Cerebrale cortex b. Frontale lob temorale lob parientale lob occipitale lob 2. De sensorische gebieden in de cortex a. Primaire visuele cortex b. Primaire auditieve cortex 3. Motorische cortex 4. De associatiezones 5. Gevalsstudie vi. Technieken werking hersenen bestuderen 1. Letselstudies 2. Elektrische activiteit 3. Hersenscans vii. Hersenlateralisatie 1. Spraak- en taalcentra hersenen 2. Linkshandig/rechtshandig viii. Hersenplasticiteit 3. De waarneming a. Gewaarwording naar waarneming i. Verschil gewaarwording en waarneming a. Ten eerste is het zicht belangrijkste zintuig b. Ten tweede illustraties boek makkelijker weer te geven dan andere zintuigen ii. Waarneming actief proces 1. Visuele signaal beperkt en verandert voortdurend a. Ten eerste signaal in hersenen aankomt, onvolledig b. Ten tweede beelden op onze retinas plat c. Ten derde verandert het binnenkomende signaal van voorwerp voortdurend 2. Streven naar perceptuele constantie a. Proximale stimulus b. Distale stimulus

b.

c.

d.

e. f.

3. Waarneming als heuristisch interpretatieproces iii. Illusies als venster op onderliggende mechanismen a. Visuele illusies b. Bottom-upprocessen/top-downprocessen Bottom-upprocessen a. 3 grote stadia David Marr ii. de primaire schetsen iii. perceptuele organisatie a. groeperingsprincipe iv. patroon en objectherkenning a. template-matching b. kenmerkenherkenning top-downprocessen i. evidentie top downinvloeden 1. belang van context voor interpretatie stimuluspatroon 2. omkeerbare figuren 3. subjectieve contouren 4. voorbeelden waarbij waarneming geheel helpt herkennen delen waarneming diepte en beweging i. waarneming diepte 1. binoculaire diepteaanwijzingen a. binoculaire dispariteit 2. monoculaire diepteaanwijzingen a. grootte vh beeld b. textuurgradint c. linaire perspectief d. interpositie/bewegingsparallax 3. illusies basis dieptezicht ii. waarneming beweging 1. bewegingsillusies waarneming van actie i. spiegelneuronen perceptuele capaciteiten pasgeboren 1. gezichtsuitdrukking imiteren 2. randen en stimulusconfiguratie detecteren 3. diepte zien 4. prenataal leren

4. Conditionering a. Klassieke conditionering i. Inzichten van Pavlov a. Ongeconditioneerde respons (OR) b. Ongeconditioneerde stimulus (OS) c. Geconditioneerde stimulus (CS) d. Geconditioneerde respons (CR) ii. Kenmerken klassieke conditionering 1. Verwerving 2. Extinctie en spontaan herstel a. 2 bevindingen iii. behavioristische interpretatie en problemen 1. behavioristische interpretatie en klassieke conditionering 2. studies smaakaversie tonen contiguteit niet altijd nodig 3. contiguteit werkt niet als CS al is: fenomeen blokkering iv. cognitieve alternatief

v. klassieke conditionering mensen b. operante conditionering i. thorndike en skinner ii. bekrachtiging 1. positieve vs. Negatieve bekrachtiging 2. primaire/ secundaire bekrachtigers iii. Straf 1. Positieve/negatieve straf 2. Dreigen met straf iv. Waarom straf dikwijls niet effecient 1. Intensiteit van straf 2. Probleem uitgestelde straf 3. Consistentie straf 4. Associatie straf positieve bekrachtiging 5. Leren onstappingsgedrag 6. Gebruik straf dagelijkse leven v. Vermijdingsleren en aangeleerde hupeloosheid c. Observerend leren a. 2 belangrijke factoren ii. angst en agressie iii. culturele verschillen 5. Het geheugen a. Bevindingen van Ebbinghaus 19de eeuw b. Geheugenmodel Atkinson en Shiffrin i. Sensorische geheugens a. Iconische geheugen ii. Kortetermijnheugen (KTC) iii. Langertermijngheugen a. Serile positiecurve b. Voorrangseffect c. Recentheidseffect c. Verdere ontwikkelingen geheugentheorien i. Van KTG naar werkgeheugen ii. Realistische kijk op infooverdracht van KTG naar LTG d. Informatie oproepen ui LTG i. Oproepaanwijzingen ii. Interferentie bij oproepen a. Proactieve interferentie b. Retroactieve interferentie iii. Hypothese codeerspecifiteit iv. Distinctie als hulp bij herinneren a. Isolatie effect b. Flitslichtherinneringen e. Herinnering is reconstructie i. Organisatieschemas ii. Ooggetuigverslagen iii. Reconstructie en verdrongen herinneringen a. 3 redenen f. amnesie en impliciete geheugen i. types amnesie a. retrograde amnesie b. anterograad amnesie c. kinderamnesie d. korsakoff

ii. ontdekking impliciete geheugen 6. Motivatie a. Soorten motivatie i. Motivatie en behoeften a. Homeostase b. Drifttheorie c. Opwindingstheorie d. Motivatiehirarchie van Maslow ii. Motivatie en doelen a. Intrinsieke motivatie b. Extrinsieke motivatie c. Toekomstperspectief d. Goal-setting theorie b. Honger i. Biologische signalen honger en verzadeging 1. Suikergehalte in het bloed 2. Andere kortetermijnsignalen 3. Gewichtsregeling op lange termijn 4. Hersenmechanismen vr honger en verzadeging ii. Cognitieve en sociaal-culturele invloeden 1. Aanbod, diten, leren en negatieve gevoelens 2. Sociaal-culture invloeden c. Seks i. Hormonen en seksueel gedrag a. Geslachtshormonen b. Coolidge effect ii. Sociaal-culturele factoren 1. Kinsey rapport iii. Homoseksualiteit en biseksualiteit 1. Oorsprong homoseksualiteit d. Prestatiemotivatie i. Verschillen componenten prestatiemotivatie 1. Op basis van behoeften a. Prestatiedrang b. Faalangst 2. Op basis van doelen a. Taakmotivatie b. Egodoelen c. Zelfhandicappen ii. Prestatiemotivatie wordt geleerd 1. Evidentie prestatiemotivatie geleerd wordt a. Mate van stimulatie b. Opvoedingsstijl c. Het geloof van de ouders 2. Hoe taakmotivatie en aantrekking positieve egodoelen verworden worden a. Zelfregulatie b. Expliciete kortetermijndoelen werekn c. Realistische doelen 3. Vermijden negatieve egodoelen 7. Intelligentie a. Wat verstaan mensen onder intelligentie

1. Analytische intelligentie 2. Praktische intelligentie 3. Sociale en emotionele intelligentie b. Analytische intelligentie i. Ontwikkeling intelligentietests 1. Eerste intelligentietest a. Mentale leeftijd b. IQ-score 2. Moderne intelligentietests a. Stanford-binet-test b. Wechslertest c. Raven progressive matrices test ii. Kenmerken intelligentietests 1. Psychometrische tests 2. De normsteekproef 3. Betrouwbaarheid a. Test-hertestbetrouwbaarheid b. Gesplitste-testbetrouwbaarheid c. Paralleltestbetrouwbaarheid 4. Validiteit a. Begripsvaliditeit b. Inhoudsvaliditeit c. Congruente validiteit d. Criteriumvaliditeit e. Predictieve validiteit iii. Hoe stabiel IQ scores? 1. Bruikbaarheid IQ test kleine kinderen iv. Evidentie voor erfelijke component in IQ scores 1. Onderzoek bij tweelingen 2. Evidentie adoptiekinderen v. Evidentie milieucomponent in IQ scores 1. Beperkt effect interventiestudies 2. Evidentie adoptiekinderen 3. Flynn-effect vi. Schattingen nature-nurturebijdragen huidige maatschappij a. Verklarende variantie c. Praktische intelligentie i. Theorie van Gardner a. Theorie meervoudige intelligenties b. Conventionele intelligentietest i. Lingustische ii. Logisch-wiskundige iii. Spatiale c. Specifieke talenten i. Muzikale ii. Lichaam kinesthetische iii. Naturalistische d. Sociaal-emotioneel i. Interpersoonlijk ii. Intrapersoonlijk ii. Evidentie belang praktische intelligentie iii. Tests voor praktische intelligentie d. Sociale en emotionele intelligentie 1. Hedendaagse tests

ii. Leren van sociale vaarderigheden 8. De persoonlijkheid a. 3 klassieke visies op persoonlijkheid i. psychoanalyse 1. het onbewuste 2. freuds theorie over de persoonlijkheidsstructuur a. Es Lustprincipe b. Ich - realiteitsprincipe c. ber-ich 3. Onwikkeling persoonlijkheid a. Orale fase b. Anale fase c. Fallische fase oudipuscomplex elektracomplex d. Latentiefase e. Genitale fase 4. Huidige status psychoanalytische benadering ii. Humanistische psychologie 1. Zelfactualisatie drijvende kracht a. Zelfbeeld b. Humanistische benadering 2. Belang van de femonelogie a. Femonologische realiteit b. Ideale zelf 3. Onmisbaarheid positieve aanvaarding a. Waarderingscondities 4. Zelfwaardering a. Incongruentie 5. Huidige status humanistische benadering iii. Behaviorisme en cognitieve psychologie 1. Radicale behaviorisme 2. Sociaal-cognitieve visie 3. Huidige status cognitieve en behavioristische benadering b. Meten van persoonlijkheidsverschillen en de trekbenadering i. Allport, cattell, eysenck a. Persoonlijkheistrek 2. Allport a. Centrale trekken 3. Cattel a. Factoranalyse 4. Eysenck ii. De grote vijf (big five) iii. Welke rol speelt de biologie bij persoonlijkheidstrekken iv. Invloed leerprocessen 1. Beland als-dan-relaties 2. Hoe goed voorspellen persoonlijkheidstrekken gedrag c. Persoonlijkheidsstoornissen i. Persoonlijkheidsstoornissen diagnosticeren 1. Gestructureerd interview op basis van DSM-IV 2. Vragenlijsten 9. Psychopathologie a. Wat zijn mentale stoornissen? i. Wanneer sprake mentale stoornis? 1. Grote afwijking van het gemiddelde

2. Het overtreden van sociale normen 3. Persoonlijk lijden ii. Factoren rol spelen mentale stoornissen 1. 3 perspectieven 2. diathese-stress-model 3. demonologische perspectief iii. mentale stoornissen classificeren: de DSM 1. DSM-III en DSM-IV 2. Kritieken op de DSM 10. Therapie a. behandeling mentale soornissen i. therapeutische benadering a. biologische behandelingen b. psychotherapeutische behandelingen ii. types therapeuten a. psychiater b. klinische psychologen c. psychologisch assistent, d. verpleger/verpleegster psychiatrie b. biologische therapiebenaderingen i. geneesmiddeltherapie a. angst dempende geneesmiddelen b. antidepressiva c. antipsychotica ii. doeltreffendheid geneesmiddelentherapie 1. middel specifieke effect versus placebo effect 2. hoe effectief zijn behandelingen bij angst- en stemmingsstoornissen c. psychologische therapiebenaderingen i. gemeenschappelijke kenmerken van psychotherapie d. psychoanalytische therapie i. vrije associatie, droomanalyse en interpretatie van afweermechanismen a. klassieke psychoanalyse ii. Weerstand, overdracht en catharis iii. Psychoanalyse sinds Freud a. Interpersoonlijke psychotherapie e. Humanistische therapie i. Clintgerichte therapie f. Cognitieve gedragstherapie i. Technieken behandeling angsstoornissen 1. Systematische desensitisatie 2. Flooding ii. Technieken behandeling depressieve stoornissen 1. Rationeel-emotieve therapie (RET) 2. Cognitieve therapie van Beck g. Huwelijks en gezinsttherapie, groepstherapie, gemeenschapvoorzieningen h. Doeltreffendheid psychotherapien i. Werkt psyotherapie