Purulentni pulpiti (Pulpitis purulenta) Op{ti karakteristiki: Dokolku vospalitelniot proces na pulpata vo seroznata faza ne se lekuva, toj mo`e

da pomine vo gnojno vospalenie, se razbira ako za toa postojat odredeni lokalni i op{ti uslovi (slaba imunobiolo{ka sostojba na organizmot, bolesti od op{t i lokalen karakter i sl.) Podelbata na parcijalen i totalen gnoen puplit ne bi mo`ela da bide apsolutna, bidej}i ne mo`e da postoi ostra granica, zatoa {to kaj totalniot pulpit samo subjektivnata simptomatologija e poizrazena.Purulentniot pulpit ne e samostojno vospalenie, tuku e posledica na vospalitelen proces vo poodminat stadium.Se razlikuva od obi~noto vospalenie, bidej}i tkivoto na pulpata e degenerirano, razmeknato i delumno nekroti~no, dodeka kaj seroznoto vospalenie ima samo alternativni promeni. Gnojniot pulpit se deli na: 1) Akuten gnoen parcijalen pulpit ( Pulpitis acuta purulenta partialis, s. abscendens) Toa e vospalitelen proces na pulpata so klini~ka manifestacija i prisustvo na gnoen eksudat vo pulpata. Nastanuva masovno natalo`uvawe na emigrirani leukociti vo eksudatot bez fibrin i toa lokalizirano samo na edno mesto na vospalenata pulpa, doa|a do sozdavawe na gnoj, vo pove}eto slu~ai vo forma na ograni~en absces. Etiologija - vospalitelni promeni na pulpata - parodontopatija - septi~ni sostojbi - kariozna lezija - trauma Klini~ka slika Subjektiven iskaz: - spontani bolki so pulsira~ki karakter, sinhroni so rabotata na srceto (so sistolata) - intenzivna bolka pri zemawe na topla hrana (osobeno koga temperaturata vo ustata e nad 37 S, {to e ~estopati pri~ina pacientot da dr`i ladna voda vo ustata) - napadite na bolka se osobeno intenzivni no}e i vo horizontalna polo`ba - bolkata trae okolu polovina ~as - pacientot mo`e da lokalizira koj zab go boli - mo`e da ima lesna groznica - bolkata iradira Objektiven naod:

pogolema kariozna lezija pogolemo polnewe elektronadrzlivosta e namalena, bidej}i pragot na drazba e zgolemen ({to zna~i deka e potrebna pointenzivna drazba za da se predizvika bolna osetlivost) pri eksplorativna preparacija, mo`e da dojde do otvarawe na rogot na pulpata, pri {to se pojavuva purulentno-hemoragi~na sodrwina, pacientot ~ustvuva silna, ostra bolka, koja e predizvikana od prskaweto na abscesot gnojot ima `olto-zelena boja i nastanuva kako posledica na deluvaweto na piogenite bakterii (prete`no strepto i stafilokoki, so zgolemeno prisustvo na leukociti vo predelot na vospalenieto, ~esto vakvite abscesi se nao|aat na mestoto na najsilnite drazbi i prodor na infekcija perkusioniot naod ne e pozitiven na rendgen nema promeni

Patohistolo{ki naod - absces na koronarnata pulpa, vo predelot na rogot na pulpata ili pove}e mali abscesi - kleto~na infiltracija so pogolem intenzitet obi~no se nao|a vo blizina na karioznata lezija - mo`at da bidat prisutni i bakterii, koi se neramnomerno rasporedeni vo pulpalnoto tkivo.Vo najgolem del se nao|aat vo sredniot del na abscesot, a pomalku kon periferijata - degenerativni promeni na pulpata - nekroti~no tkivo vo centarot na abscesot i krajnite produkti na proteolizata so prisustvo na bakterii - zona na infekcija - svrznoto tkivo koe se nao|a okolu zonata na infekcija, poradi postojanite drazbi na koi e izlo`eno ja pretstavuva t.n zona na kontaminacija ili eksudativna zona (vo koja se nao|aat toksini na bakteriite od prethodnata zona) - vo srednata zona na abscesot, kade deluvaweto na bakteriite i toksi~nite iritacii e oslabnato, doa|a do proliferacija - zona na proliferacija - rupturi na krvnite sadovi - hemoragii Se razbira deka na {ireweto na infekcijata se sprotivstavuvat vo pogolem ili pomal stepen odbrambenite sili na organizmot. Ponekoga{ vo pulpata se gledaat multipni abscesi ili totalno flegmonozno vospalenie na pulpata (Pulpitis purulenta phlegmonosa). Dijagnoza Se postavuva vrz osnova na subjektivniot iskaz na pacientot i objektivniot naod napraven so dijagnosti~kite testovi, koi se mnogu jasni i decidni.

Diferencijalna dijagnoza - totalen gnoen pulpit : ako voop{to mo`e da se napravi razlika so ogled na potrebata od ednakva terapija skoro vo site slu~ai - serozni pulpiti : kaj seroznite pri otvaraweto na kavitetot doa|a do profuzno krvavewe, kaj gnojnite se javuva gnojna sodr`ina pome{ana so malku krv. Bakterijalen naod Vo oblasta na abscesot prisutni se piogeni bakterii. Abscesot na pulpata naj~esto se nao|a kaj pomladi lu|e, poretko kaj postarite, so golemi kariozni lezii i dlaboki polnewa, pri {to so otstranuvawe na polneweto doa|a do otvarawe i na kavumot na pulpata. 2)Akuten gnoen totalen pulpit (Pulpitis acuta purulenta totalis;Phlegmona pulpae) Nastanuva od parcijalniot gnoen pulpit so {irewe na vospalenieto, t.e so konfluirawe na pove}e abscesi i preminuvawe od koronarniot vo korenskiot del na zabot.Vo ovoj stadium na razvitok na gnojnoto vospalenie, pokraj karakteristi~nite lokalni simptomi, mo`e da dojde i do pojava na zgolemena telesna tamperatura. Etiologija - bakterijalna infekcija - dlabok karies - sekundaren ili recidivira~ki karies - od parcijalniot gnoen pulpit Klini~ka slika Subjektiven iskaz: - spontani bolki, mnogu intenzivni, so pulsira~ki karakter (bidej}i pulpata se nao|a vo zatvoren prostor) - iridira~ki bolki zavisni od lokalizacijata na zabot vrz drugi zabi t.n sinalgija, koja mo`e da bide: *dento - dentalna sinalgija *dento - kutana sinalgija *dento - mukozna sinalgija bolkite imaat nevralgi~en karakter - skoro da nema bezbolni periodi pacientot ~esto so rakata vr{i pritisok na taa strana, vo nade` deka mo`e da ja namali bolkata bolkata pacientot ja namaluva so dr`ewe na ladni napitoci vo ustata intenzivna bolka vo prodol`enie se javuva pri vnesuvawe na toplo

ne mo`a da go lokalizira zabot silna perkutorna osetlivost

Objektiven naod: - dlaboka kariozna lezija do pulpata, koja obi~no e pokriena so razmeknat kariozen dentin, koj onevozmo`uva istekuvawe na gnoen eksudat {to dopolnitelno gi zgolemuva bolkite elektro-test : potreben e pogolem intenzitet na struja t.e povisok prag na drazba za da se dobie reakcija ili nema reakcija pri mnogu naprednato vospalenie termo-test : * ladno od 25-30 stepeni ja namaluva bolkata * toplo ja zgolemuva bolkata, bidej}i doa|a do {irewe na gasovite i krvnite sadovi, {to doveduva do zgolemuvawe na intrapulpalniot pritisok - perkusija dava pozitivna reakcija, bidej}i vospalenieto se {iri kon apeksot rentgen: * dlaboka kariozna lezija > (slika) * dlaboko polnewe

Dijagnoza Ne e te{ko da se postavi dijagnoza bidej}i subjektivnite i objektivnite simptomi se mnogu tipi~ni Diferencijalna dijagnoza Od akuten serozen pulpit : se razlikuva po vidot na bolkata, termo-test, elektro-test, perkusija Od akuten gnoen parodontit : kaj parodontitot ima crvenikav otok na sluzoko`ata nad apeksot, osetlivost na palpacija, izrazita perkutorna osetlivost, elektro-testo e negativen, zabot e izrazito podvi`en. Prognoza Dokolku ima uslovi za lekuvawe, prognozata e dobra. Terapija Prvo- otstranuvawe na bolkata po pat na trepanacija na kavumot na pulpata, pri {to vo momentot na trepanacija se javuva silna

bolka kako posledica na hidrostatskoto prenesuvawe na pritisokot na periodonciumot, kaj koj{to ve}e do{lo do reaktivno vospalenie. Potoa- soodvetna endodontska terapija

Koristena literatura: 1)Bolesti na zabite i endodontot 2 del : Endodoncija - prof. d-r Qupka Matovska 2)Google image for pulpitis purulenta