Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 488

breosk iqmqj;

m<uq jir

osjH
i;am%ido
ux.,Hh

Y=oaOd;au
ux.,Hh

iajrA.dfrdayK
ux.,Hh

jir

2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030

1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3
1
2
3

fkdje
fkdje
foie
foie
fkdje
fkdje
fkdje
foie
foie
foie
fkdje
fkdje
fkdje
foie
foie
fkdje
fkdje
fkdje
foie
foie
foie

28
27
02
01
30
29
27
03
02
01
29
28
27
03
01
30
29
28
03
02
01

2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031

udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
udrA
fmn

09
22
13
05
18
10
01
14
06
26
17
02
22
14
05
18
10
01
14
06
26

wfm@a
wfma@
udrA
wfma@
wfma@
udrA
wfma@
wfma@
wfma@
wfma@
wfma@
wfma@
wfma@
udrA
wfma@
wfma@
udrA
wfma@
wfma@
wfma@
wfma@

24 cqks
08 uehs
31 uehs
20 uehs
05 uehs
27 uehs
16 uehs
01 uehs
21 uehs
12 uehs
04 uehs
17 uehs
09 uehs
31 uehs
20 uehs
05 uehs
28 uehs
16 uehs
01 uehs
21 uehs
13 uehs

02 cqks
17 uehs
09 uehs
29 cqks
14 uehs
05 uehs
25 cqks
10 uehs
30 cQks
21 uehs
13 uehs
26 cqks
18 uehs
09 uehs
29 cqks
14 uehs
06 uehs
25 cqks
10 uehs
30 cqks
22 cqks

12 cqks
27 cqks
19 cqks
08 cqks
24 cqks
15 uehs
04 cqks
20 cqks
09 cqks
31 cqks
23 cqks
05 cqks
28 cqks
19 cqks
08 cqks
24 cqks
16 uehs
04 cqks
20 cqks
09 cqks
01 cqks

26
10
02
22
07
29
18
03
23
14
06
19
11
02
22
07
30
18
03
23
15

2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039

1
2
3
1
2
3
1
2
3

fkdje
fkdje
fkdje
foie
foie
fkdje
fkdje
fkdje
fkdje

30
28
27
03
02
30
29
28
27

2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040

fmn
udrA
fmn
fmn
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn

11
02
22
07
27
18
10
23
15

udrA
wfma@
wfma@
udrA
wfma@
wfma@
wfma@
wfma@
wfma@

28 uehs
17 uehs
09 uehs
25 uehs
13 uehs
05 uehs
25 cqks
10 uehs
01 uehs

06 uehs
26 cqks
18 uehs
03 uehs
22 cqks
14 uehs
03 cqks
19 uehs
10 uehs

16
05
28
13
01
24
13
29
20

30
19
11
27
15
07
27
12
03

breosk iqmqj;

w
n

jir

mdial=
breosk

wd.uk
iufha
m<uqjk
breosk

ckjkaokd
jir

ckjkaokd jif

ii

uehs
cqks
cqks
uehs
cqks
cqks
cqks
cqks
cqks

m<uq jir

osk oiqka
idudkH iuh
wrUk
oskh
ck
ck
ck
ck
ck
ck
ck
ck
ck

09
09
13
12
11
10
09
08
13

ck 12
ck 10
ck 09
ck 09
ck 08
ck 12
ck 11
ck 10
ck 09
ck 08
ck 13
ck 12
ck 11
ck 09
ck 09
ck 08
ck 13
ck 11
ck 10
ck 09
ck 09

1 woshr
wrUk wjika
oskh
i;sh

wjika
i;sh

2 woshr
wrUk
wrUk
oskh
i;sh

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
udrA

08
21
12
04
17
09
28
13
05
25
16
01
21
13
04

09
07
05
08
06
05
08
06
08
07
06
08
07
06
08

cqks
uehs
uehs
cqks
uehs
uehs
cqks
uehs
cqks
cqks
uehs
cqks
uehs
uehs
cqks

13
28
20
09
25
16
05
21
10
01
24
06
29
20
09

11
08
07
10
08
07
09
07
10
09
08
10
08
07
10

1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1

fmn
fmn
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn
fmn
fmn
udrA
fmn
fmn

17
09
29
13
05
25
10
01
21
06
26
17
09
22
14

06
05
08
06
08
07
05
08
07
04
07
06
09
07
06

uehs
uehs
cqks
uehs
cqks
cqks
uehs
cqks
uehs
uehs
cqks
uehs
cqks
uehs
uehs

25
17
05
21
10
02
17
06
29
14
02
25
14
30
21

08
07
09
07
10
09
07
10
08
06
09
08
11
09
07

breosk iqmqj;

iii

jir
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040

m<uq jir

mgqk



yeZoskajSu
ckjkaokd jifrA osk oiqka
idudkH iuh ;`< breosk iqjsfYaIh fhdod .efkk wdldrh

msgqj
i
ii
479

wd.uk iuh



wd.uk iufha m<uqjk breosk


wd.uk iufha fojk breosk
wd.uk iufha f;jk breosk
wd.uk iufha isjzjk breosk

02
05
09
13

k;a;,a iuh






ls@iaf;da;am;a;s ux., ufyda;aijh uOHu rd;S@ mQcd fufyh


ls@iaf;da;am;a;s ux., ufyda;aijh wZMhuz mQcd fufyh
ls@iaf;da;am;a;s ux., ufyda;aijh osjd mQcd fufyh
Y`oaO jQ mjqf,a ux.,Hh
mrsY`oaO foaj ud;djka jk ursfhda;a;udjkaf.a ux.f,da;aijh
k;a;,g miq fojk breosk
osjH ns<sZodKka f,djg m@;HlaIjSu

19
23
26
31
35
38
44

idudkH iuh









idudkH iufha m<uqjk breosk


iajduSka jykafiaf.a iakdmk ux.,Hh
idudkH iufha fojk breosk
idudkH iufha f;jk breosk
idudkH iufha isjzjk breosk
idudkH iufha miajk breosk
idudkH iufha ihjk breosk
idudkH iufha i;ajk breosk
idudkH iufha wgjk breosk
idudkH iufha kjjk breosk
idudkH iufha oijk breosk

breosk iqmqj;

iv

50
53
57
60
63
66
69
72
75
79
m<uq jir

idudkH iufha tfldf<diajk breosk


idudkH iufha fodf<diajk breosk
idudkH iufha oi ;`kajk breosk
idudkH iufha oi i;rjk breosk
idudkH iufha mif<diajk breosk
idudkH iufha oi ihjk breosk
idudkH iufha oi i;ajk breosk
idudkH iufha oi wgjk breosk
idudkH iufha oi kjjk breosk
idudkH iufha jsisjk breosk
idudkH iufha jsis tlajk breosk
idudkH iufha jsis fojk breosk
idudkH iufha jsis ;`kajk breosk
idudkH iufha jsis i;rjk breosk
idudkH iufha jsis miajk breosk
idudkH iufha jsis ihjk breosk
idudkH iufha jsis i;ajk breosk
idudkH iufha jsis wgjk breosk
idudkH iufha jsis kjjk breosk
idudkH iufha ;siajk breosk
idudkH iufha ;sia tlajk breosk
idudkH iufha ;sia fojk breosk
idudkH iufha ;sia ;`kajk breosk
idudkH iufha wjidk breosk - ls@ia;` rcdKkaf.a ux.f,da;aijh

83
86
89
93
96
99
102
105
109
112
115
119
122
125
128
131
134
137
141
144
147
151
155
158

p;drsl iuh





wZM nodod
p;drsl iufha m<uqjk breosk
p;drsl iufha fojk breosk
p;drsl iufha ;`kajk breosk
p;drsl iufha i;rjk breosk
p;drsl iufha miajk breosk

breosk iqmqj;

162
166
169
173
177
181

m<uq jir

Y=oaO jQ i;sh






f.dnz breosk
uyd n@yiam;skaod ff;,dYSrAjdoSl mQcd fufyh
uyd n@yiam;skaod ikaOHd mQcd fufyh
uyd isl`rdod
uyd isl`rdod jsYajdislhskaf.a he|=uz
ls@ia;`;a:dk ux., ufyda;aijh mdial` mQrAj rd;S@ fufyh
ls@ia;`;a:dk ux., ufyda;aijh mdial` breosk ux., mQcd fufyh

187
206
209
216
232
243
267

W;a:dk iuh












W;a:dk iufha fojk breosk


W;a:dk iufha f;jk breosk
W;a:dk iufha isjzjk breosk
W;a:dk iufha miajk breosk
W;a:dk iufha ihjk breosk
W;a:dk iufha i;ajk breosk
- iusZodKkaf.a iajrA.dfrdayK ux.f,da;aijh
W;a:dk iufha i;ajk breosk
iajrA.dfrdayK ux.,Hh n@yiam;skaod meje;ajQfha kuz
Y`oaOd;au wd.uk ux.f,da;aijh mQrAj rd;S@ mQcd fufyh
Y`oaOd;au wd.uk ux.f,da;aijh ux., osk mQcd fufyh
YS@ Y`oaO ;S@;ajfha ux.f,da;aijh
osjH i;am@ido ux.f,da;aijh
YS@ yDoh ux.f,da;aijh
lkHdurshdjkaf.a ksrAu, yDofha ux.,Hh

274
278
282
285
288
291
295
298
303
307
310
314
318

iqfYaI ux.,Hhka







ckjdrs
ckjdrs
fmnrjdrs
fmnrjdrs
udrA;`
udrA;`
uehs
uehs

breosk iqmqj;

16
20
02
04
19
25
01
14

- Nd.Hj;a cqfiajdia uqksZ|=kaf.a ux.,Hh


- Y`oaO jQ finia;shka uqksZ|=ka
- iusZ|=ka mqo|=ka uZ.`,
- YS@ ,xld wm iajdus|+ ux.f,da;aijh
- idka; cqfia uqks ux.f,da;aijh
- foaj |+;hd ux.,uz lSfuz ux.f,da;aijh
- luzlre idka; cqfia uqks ux.f,da;aijh
- idka; u;shia wfmdaia;`ZM ;`ud ux., Wf<,
vi

322
325
327
331
335
340
344
348
m<uq jir

uehs
31
cqks
13
cqks
24
cqks
29
cQ,s
03
cQ,s
25
cQ,s
26
wf.daia;` 06
wf.daia;` 10
wf.daia;` 15
wf.daia;` 22
wf.daia;` 24
wf.daia;` 27
wf.daia;` 28
wf.daia;` 29
iema;euznrA 08
iema;euznrA 14
iema;euznrA 15
iema;euznrA 21
iema;euznrA 27
iema;euznrA 29
Tlaf;danrA 01
Tlaf;danrA 02
Tlaf;danrA 04
Tlaf;danrA 18
Tlaf;danrA 28
fkdjeuznrA 01
fkdjeuznrA 02
fkdjeuznrA 09
fkdjeuznrA 30
foieuznrA 03
foieuznrA 08
foieuznrA 26
foieuznrA 27
foieuznrA 28

- foaj ud;djka t<sifn;a ;`ush neyeoelSu


- md|=jdfjz Y`oaO jQ wkaf;daks uqksZ|=ka
- idka; iakdjl cqjduz uqks ckafuda;aijh
- Y`oaO jQ fma|=re yd mdjqZM wfmdaia;`ZM ;`fuda
- idka; f;dauia wfmdaia;`ZM ;`ud ux., Wf<,
- Y`oaO jQ cdfldnz wfmdaia;`ZM ;`ud ux., Wf<,
- Y`oaO jQ wdkd iy cqjlSkq ;`fuda ux., Wf<,
- iusZodKka wkHrEm js,dY jSfuz ux., Wf<,
- m@dKmrs;Hd.S Y`oaO jQ f,dfrka;s uqksZ|=ka
- foaj ud;djka iqrf,djg jevs ux.f,da;aijh
- lkHd ursh rdfcAYajrsh ux., Wf<,
- Y`oaO jQ nrAf;d,fujz wfmdaia;`ZM ;`ud ux., Wf<,
- Y`oaO jQ fudksld uqksjrsh wksjdrAh wkqiaurKh
- Y`oaO jQ w.`ia;Skq uqks wksjdrAh wkqiaurKh
- Y`oaO jQ iakdjl cqjduz uqksZ|=ka m@dKmrs;Hd.SjSu
- lkH ursfhda;a;udjkaf.a W;am;a;sh ux., Wf<,
- isrs l`reisfha uysuh ux., Wf<,
- jslafIdam foaj ud;djkaf.a ux., Wf<,
- iqjsfYaIl Y`oaO jQ uf;jz wfmdaia;`ZM ;`ud
- Y`oaO jQ jskafika;s o mdjqZM uqks wkqiaurKh
- Y`oaO jQ usLdfh,a" .dns@fh,a iy r\dfh,a w.@|+;fhda
- fcAiq ns<sZ|=kaf.a idka; f;frAid lkHdj
- Y`oaO jQ /lj,a foaj |+;fhda
- wiSisfha Y`oaO jQ \@ekaisia uqks wksjdrAh wkqiaurKh
- iqjsfYaIl Y`oaO jQ ,Qla uqks ux., Wf<,
- Y`oaO jQ iSfudka iy cQoa wfmdaia;`ZM;`fuda
- ish,q idka;`jrhkaf.a ux.f,da;aijh
- keiS.sh ish,q ls@ia;shdkSka iurK oskh
- ,e;rka neis,sldj wNsfIal lsrSfuz ixj;airh
- Y`oaO jQ wekavD wfmdaia;`ZM ;`fuda ux., Wf<,
- mQcdm@idos idka; \@ekaisia idjshrA uqks
- lkHd urshdjkaf.a ksrAuf,da;am;a;s ux.f,da;aijh
- m@dKmrs;Hd.S idka; iaf;ajka uqks ux., Wf<,
- iqjsfYaIl idka; cqjduz uqks ux., Wf<,
- m@dKmrs;Hd.S ksfodia ns<sZ|=kaf.a ux.,Hh
- OrAu|+; breosk

fmd= mQcd ms<sfj;

breosk iqmqj;

vii

351
355
358
362
366
368
371
373
376
378
382
386
389
391
394
397
401
405
408
411
414
418
421
424
427
430
433
436
440
444
447
450
454
457
459
462
465

m<uq jir

breosk iqmqj;

viii

m<uq jir

wd.uk iuh

wd.uk iuh

m<uqjk breosk

wd.uk iufha m<uqjk breosk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 63& 16-17 64& 1" 3-8

fhidhd osjeiam@idos ;``ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

wyi fonE fldg Tn fkdjvskafka ukao$


Tn wfma mshdfKda h' wdn@yuz wm fkdokak kuq;a bYardfh,a wm kdZ|=kk
kuq;a" iusZodfKkS" Tn wfma mshdfKda h' wfma us|=uzldrhdfKda h' th
w;S;fha isg Tfnz kduh fjz'
iusZ|=kS" Tfnz udrA.j,ska wm uq<dj hkak;a" Tn flfrys Nh fkdjk fia
wfma is;a oevs jkak;a yrskafka l`ula ksido$ Tfnz fiajlhka ksid;a Tfnz
Wreuhg whs;s f.da;@ ksid;a wm fj; yerS tkq uekj' Tn wyi m<df.k
fkdniskafka ukao$ tjsg lZ|= Tn;`udKka oel nsfhka luzmd jkq we;' wm
n,dfmdfrd;a;` fkdjQ Nhdkl foa tla l,l Tn l< jsg lZ|= Tn bosrsfha
nsfhka luzmd jqfKah' ;uka flfrys jsYajdih ;nk wh Wfoid fujeks
ls@hd lrk fojs flfkl` .ek lkska wid f;areuz .;a weiska |=gq flfkla lsis
lf,l fkdisgsfha h'
oeyeus ls@hdjka ms@h lrk" Tfnz udrA.h fufkys lrk whg Tn uZ.
fmkajk fial' wm mjz l< jsg Tn wm iuZ. fldam jS isgs fial'
Tn fldam jQ nejska wms mqrdKfha isg mdmfhys we,S .e,S isgsfhuq' wmg
.e<ejSu ,efnz o$
wms ish,af,dau wmjs;@j isgsfhuq' wfma ishZM oeyeus ls@hd lsZMgq jia;@ jeksh'
wms ish,af,dau .yl fld<hla fuka mrjS hkafkuq' wm lrk wmrdO ksid
iq<Z.lska fuka wm .id f.k hhs'
Tng hdpz[d lrk lsisfjla ke;' Tfnz msysg fidhk lsisfjla ke;' ukao$
Tfnz j; iZ.jd f.k wfma mjz ksid wmg wmrdOhkag f.d|=re jSug Tn bv
yer we;' tfy;a iusZ|=ks" Tn wmf.a mshdfKda h' wms uegs h' Tn wfma l`U,a
ldrhdfKda h' Tn wm ksrAudKh l< fial'
foaj jdlHh tfia h'
breosk iqmqj;

22

fojk
m<uq jir
jir

wd.uk iuh

ms<s;`re .Sh

m<uqjk breosk

.S;dj,sh 80& 1nS 2ta" 14-15" 17-19

ms<s;`r & fojsZ|=kS" wm wdmiq f.k .sh uekj'


wm usfok msKsi Tfnz isrs j; isrsh fmkajqj uekj'

.Sh

& bYardfh,ajrekaf.a tfZvzrdfKkS" wmg ijka |=k uekj'


flrenzjreka u; wiqka wrd orAYkh jqj uekj'
wfyda ijz n,e;s fojsZ|=ks" wm fj; yereK uekj'
i.f,dj isg fk;a fhdud n,d
fuz usos je, jk wm /l.; uekj'
Tfnz ol`K;ska frdamKh l< foa ie,l`j uekj
Tngu ijsu;a lr .;a foa ne,qj uekj'
Tfnz yia;h Tfnz ol`Kq mi isgsk usksid flfrys m;s; fjzjd
Tfnz hym;g Tnu ijs Yla;su;a l< cd;sh flfrys
th my< fjzjd
tjsg wms ljrodlj;a Tng msgq md fkdhkafkuq'
wmg cSj;a jSug bv |=k uekj'
wms Tfnz kdufhka wheo Tn miikafkuq'
wfyda iusZ|=ks" ijzn,e;s fojsZ|=ks" wm wdmiq f.k .sh uekj'
wm usfok msKsi Tfnz isrs j; isrsh fmkajqj uekj'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 1& 3-9

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk ,smsfhka fldgils'

wms iajduska jykafiaf.a t<sorjzjSu n,d isgsuq'


wmf.a mshdKka jk fojshka jykafiaf.kao iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka
jykafiaf.kao lreKdj;a Ydka;sh;a Tng fjzjd
ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`<ska Tng fok ,o foaj jrm@idoh ksid uu ks;ru
Tn .ek udf.a fojshka jykafiag ;`;s mqous' ukao" ls@ia;`ia jykafia ms<snZo
idlaIsh Tn ;`< ia:sr jS ;snqK nejska Tn Tjqka jykafia ;`< ish,q wdldr
foiSuz o ish,q wdldr oek.ekSuz o we;`ZM ish,q fohska Okj;a jS isgskakyq h'
breosk iqmqj;

fojk
m<uq jir

wd.uk iuh

m<uqjk breosk

fufia Tn lsis wdYsrAjdohlska fkdwvqj wmf.a iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka


jykafiaf.a t<sorjzjSu n,d isgskakyq h' wmf.a iajduska jk fcAiqia
ls@ia;`ka jykafiaf.a jsksYaph oskfhaoS Tn ksfodiaj isgsk msKsi
Tjqkajykafia wka;suh olajd Tn ia:sr lrk fial' iajlSh mq;@ jQ wmf.a
iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a iyNd.slug Tn leZojd jod<
fojshka jykafia jsYajdijka;h'
foaj jdlHh tfia h'

idOqldrh

.S;dj,sh 85& 7

wdf,a,qhd wdf,a,Qhd
iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu wmg fmkakqj uekj'
.e<jSfuz msysg wmg o odkh l< uekj'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 13& 33-37

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufia h'

fldhs fjzf,a .Dym;shd thsoe hs fkdokakd


fyhska wjosj isgskak'
kshus; fudfyd; ljodoehs Tn fkdokakd nejska" mfriaiuz jkak" wjosj
bkak' ta jkdys ish odihkag n,h o tlsfkldg ;u ;ukaf.a jev o mjrd
wjosj bkake hs fodrgq md,hdg wK oS ish ksfjiska msg jS .ukl fhfok
ukqIHfhl`f.a wdmiq meusKSu yd iudk h'
ta .Dym;shd fldhs fjzf,a thso" iji o uOHu rd;s@fha o l`l`<d yZv,k
fjzf,a o wZMhu oehs Tn fkdokakd fyhska" Tyq yosisfhka wjq;a Tn ksod
ysZoskq fkdolakd msKsi wjosj isgskak' Tng lshk foh yeugu lshus' wjosj
isgskak'
iqjsfYaI jdlHh tfia h'
breosk iqmqj;

44

fojk
m<uq jir
jir

wd.uk iuh

fojk breosk

wd.uk iufha fojk breosk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 40& 1-5" 9-11

fhidhd osjeiam@idos ;``ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

iusZodKka yg udj;la iQodkuz lrkak'


ikikak" udf.a fikZ. ikikake hs Tfnz fojsZodfKda jodrK fial'
lreKdfjka fcreif,fuz jeishkag l;d lrkak' yZvk.d Tjqkag fufia
lshkak' Tjqkaf.a jy,alfuz ld,h oeka bjr jS we;' mjzludj Tjqkag ,enS
we;' ish,q mjzj,g oZvqju fo.`Kh ne.ska iusZ|=kaf.a yia;fhkau Tjqkag
,enS we;'
fufia lshk yZvg ijka fokak' jkdka;rfha iusZ|=ka yg udj;la
t<s lrkak' mdZMlrfha wfma fojsZ|=ka yg uy mdrla idokak'
ish,q usgshdj;a mqrjkq ,nkafka h' ish,q lZ|= fy,a lmd my;a lrkq ,nkafka
h' ish,q fy,a iu;,d lrkq ,nkafka h'
iusZ|=kaf.a f;acd,xldrh tjsg t<sorjz jkafka h' il, usksia jrA.hd th
krUkafkdah' fufia jodf<a iusZodfKdauh'
isfhdkag iqN wdrxps f.fkk |+;hdfKks" Wia lkaog k.skak" isfhdkag
iqN wdrxpsh okajkak' fcreif,ug iqN wdrxpsh f.fkk |+;hdfKks"
yZv k.d m@ldY lrkak' nsh fkdjS Wia yZvska Tfnz fojsZodfKda jvsk
fialehs cqodys k.rj,g m@ldY lrkak' ufyda;a;u fojs iajduska jykafia
n,mrdl@ufhka jvsk fial'
jsl@ufhka md,kh lrkakg jvsk fial'
;Hd.hka t;`udfKda ;uka iuZ. f.k tk fial' ;u fikZ.g jsmdlhka
m@odkh lrk fial'
tfZvzfrl` fia t;`udfKda ;u /< fmdaIKh lrk fial' oE;ska negZM megjqka jvdf.k <fhys Wka fydjdf.k hk fial' lsrs fok negZM fokqkag
uZ. fmkajk fial'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

fojk
m<uq jir

wd.uk iuh

fojk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 85& 8-13

ms<s;`r &

iusZ|=kS" Tfnz ;sr fmu wmg fmkajqj uekj'

.Sh &

fojs iusZ|=ka jodrk jokg ijka fous'


ukao" ish fikZ.g o ieoeyej;`kago
t;`udKka ;`< jsYajdih ;nk whg o
iusZodfKda iudodkh oSug fmdfrdka|= jQ fial'


t;`ukag .re nsh mdk whg .e<jSu b;d iuSmj we;af;a h'
i;a;g u t;`ukaf.a uysud,xldrh wm rfgys nn<kafkah'
;sr fmu yd jsYajdijka;lu yuq jkafka h'
oeyeus nj yd iduh je<Zo .kafka h'
jsYajdijka;lu usys;,fhka by<g k.skafka h'
oeyeus nj i.f,djska my<g niskafka h'
iusZodfKda wm iuDoaOsu;a lrk fial'
wfma foaYh tys M,odj ksmojkafka h'
oeyeus nj t;`ukag fmrgqj hkafka h'
t;`ukaf.a wvs mdfrA iduh jkafka h'

fojk lshejSu

2 fma|=re 3& 8-14

Y`oaOjQ fma|=re ;`uka jsiska ,shk ,o fojk yiqfkka .;a fldgils'

wms kj wyila yd kj fmdf<djla n,dfmdfrd;a;`j isgsuq'


tfy;a fm@aujka;fhks" iajduska jykafiag tl ojila wjqre|= oyila fuka
h' hk jeo.;a i;Hh wu;l fkdlrkak' mud jS we;ehs iuyreka is;k kuq;a
iajduska jykafia ish fmdfrdka|= bgq lsrSug mud jS ke;' tfy;a lsisjl` jskdY
breosk iqmqj;

66

fojk
m<uq jir
jir

wd.uk iuh

fojk breosk

jSu Tjqka jykafiaf.a leue;a; fkdjk nejska" ish,a,kg ukia:dmkh iZoyd


wjia:djla ,nkq msKsi Tjqka jykafia Tn .ek fndfyd l,a bjik fial'
tfy;a iajduska jykafiaf.a oji fidrl` fuka yosisfhka meusfKhs' ta
ojfia oS wyi .s.`reuz yZv fouska myjS hkafka h' uyd N~;fhda o .sks f.k
WKq jS hkafkdah' fmdf<djo tys we;s ish,a,o oejS jskdY jS hkafka h' fuz
uqZM jsYajh fuz whqrska jskdY jS hk nejska Tn fldhs wdldr wh jsh hq;`o$
Tn Y`oaO yeisrSulska Nla;sjka; f,i cSj;a jsh hq;` h' fojshka jykafiaf.a
oji meusKSu n,d isg th blauka lsrSug W;aidy lrkak' ta ojfia oS wyi
.sks f.k jskdY jkq we;' uyd N~;hka oejS WKq jS hkq we;' tfy;a
OrAusIaGlug jdiN~ush jQ kj wyila o kj fmdf<djla o fojshka jykafia
wmg fmdfrdka|= jS we;' wms th n,dfmdfrd;a;`fjka isgsuq'
tnejska fm@aujka;fhks" Tn fuz foaj,a n,dfmdfrd;a;`fjka isgsk w;r"
Tjqka jykafia bosrsfhys fkdle<e,aj ksfodiaj isgskakg W;aidyhla f.k
Wkajykafia iuZ. iudodkfhka isgskak'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 3& 4"6

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iusZ|=kaf.a uZ. ms<sfh, lrkak'
t;`uka yg weo ke;s udj;a idokak"
fojshka flfrka jk jsuq;a uZ. ijz i; olskq we;'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

fojk
m<uq jir

wd.uk iuh

fojk breosk

iqjsfYaIh

udla 1& 1-8

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufia h'

iusZodKka yg weo ke;s udj;a idokak'


foaj mq;@ fcAiqia ls@ia;`ka jykafia ms<snZo iqn wiafka wdruzNh fuh h'
fhidhd ish osjeidj,sfhys fufia ,shd we;'
fukak" udf.a |+;hd Tng fmrgqj hjus' fyf;u Tn jvkd uZ. ms<sfh,
lrkafka h' iusZ|=kaf.a uZ. ms<sfh, lrkak' t;`uka yg weo ke;s udj;a
idokake hs mdZMlrfhys fudr .d lshk yZvla fjz'
tmrsoafoka iakdjl fcdydka f;fuz mjz ludj msKsi ukia:dmkh
jS fn#;Siau iakdmkh ,ensh hq;`h hs foaYkd lruska mdZMlrfhys my<
jsh' tjsg uqZM cqod rg o fcreif,uz mqrjeisfhda o Tyq fj; /ia jS
mdfmdpzpdrKh lruska Tyqf.ka fcdrAodka .fZ.ys fn#;Siau iakdmkh
,enQy'
fcdydka Tgq f,duz jia;@hla yeZo" bK jgd iuz mgshla neZo isgsfha h'
m<Z.egshka yd jk uS Tyqf.a wdydrh jsh' Tyq foaYkd lruska" ug jvd
wdkqNdjiuzmkak W;`udKka flfkla ug miqj t;s' keuS t;`udKkaf.a
mdjyka mgs uqokakg mjd uu fkdjgsus' uu j;`frka Tn fn#;Siau
iakdmkh lf<us' tfy;a Tjqkajykafia Y`oaOd;auhdKkaf.ka Tn fn#;Siau
iakdmkh lrk fiale hs lSh'

iqjsfYaI jdlHh tfia h'

breosk iqmqj;

88

fojk
m<uq jir
jir

wd.uk iuh

f;jk breosk

wd.uk iufha f;jk breosk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 61& 1-2" 10-11

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

uu iusZodKka flfrys fndfyda mS@;s jkafkus'


ufyda;a;u fojs iusZ|=kaf.a wd;audkqNdjh ud flfrys msysgd we;' os<sZ|=kag


iqN wiak foiSug o nsZ|=Kq is;a we;a;kag iqj fi; oSug o jy,qkag usoSu
odkh lrkakgo isrlrejkag ksoyi okajkakgo t;`udfKda ud wdf,am
l< fial'
iusZ|=kaf.a lreKdfjz oji" i;`rkag oZvqjuz oSfuz oji m< lrk msKsi o
je<fmk ish,a,ka ikik msKsi o t;`ud ud wdf,am l< fial'
uu iusZ|=ka flfrys fndfyda mS@;s jkafkus' udf.a fojsZ|=ka flfrys uu
mS@;sfhka mskd hkafkus' ukd,hl` u,a ud,djla oud .kakdla fuka o ukd,sh
wef.a wdNrK me<Zo.kakdla fuka o t;`udfKda .e<ejSu kue;s jia;@h ug
m<Zojk fial' OrAusIaGlu kue;s iZMj ug yZojk fial'
fmdf<dj wZM;a me,Egs Wmojkakdla fuka o" Whk tys jmq< foa ,sh,jkakdla
fuka o ufyda;a;u iusZ|=ka jk fojsZodfKda OrAusIaGlu yd m@Yxidj ish,q
cd;Ska bosrsfha yg .kajk fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

,Qla 1& 46-50" 53-55

ms<s;`r& udf.a fojsZ|=ka flfrys uu mS@;sfhka mskd hkafkus'


.Sh

& udf.a yo iusZ|=ka Wiia f,i miihs'


udf.a is; ud us|=uzldr fojsZ|=ka .ek Woka wkhs'
ulaksido t;`udfKda ish odish f.a oSk;dj
l`ZMKq mduska i,ld jod< fial'

breosk iqmqj;

fojk
m<uq jir

wd.uk iuh

f;jk breosk

yeu mrmqrlau fu;eka isg


Nd.Hjka;Sh hs ug lshkq we;'
mrdl@uhdfKda ud Wfoid uy;a foa l< fial'
mrsY`oaOhdfKda hkq t;`ukaf.a kduh h'
t;`ukaf.a ohdj ish ne;su;`ka flfrA
mrmqfrka mrmqrg me;sfrA'
id.sks jQjka hym;a fohska i;majd"
Okj;`ka ysia w;ska yrjd hejQ fial'
wm mshjreka jQ wdn@yuzg yd tu mrmqrg"
ioyg u fmdfrdka|= jQ f,ig"
ish fiajl bYardfh,a fik. yg"
ohdj fmkajd msysg jQ fial'

fojk lshejSu

1 f;if,daksl 5& 16-24

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska f;if,daksljrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

iajduska jykafiaf.a mqkrd.ukfha oS Tn ksfodiaj mj;sk f,i


wdrlaId lrkq ,efnzjd'
ks;ru mS@;s jkak' fkdlvjd hdpz[d lrkak' ish,af,ysoS ia;~;s fokak'
ls;`Kqjka jYfhka fojshka jykafia Tnf.ka n,dfmdfrd;a;` jkafka fuh
fjz' Y`oaOd;audkqNdjhg wjysr fkdlrkak' osjeiajels iqZM fldg fkd;lkak'
ish,a, jsuid n,d hym;a foa ;oska w,a,d .kak' ish,q wdldr kmqfrka
j<lskak' iduodkfha fojshka jykafiau Tn uqZMukska u mjs;@ lrk fialajd' Tnf.a uqZM wd;auh o m@dKh o YrSrh o wmf.a iajduska jk fcAiqia
ls@ia;`ka jykafiaf.a mqkrd.ukfhaoS ksfodiaj ;sfnk f,i wdrlaId lrkq
,efnzjd Tn leZojk ;ekeka jykafia jsYajdijka;h' Tjqkajykafia th
bIag lrkq ksh; h'
foaj jdlHh tfia h'
breosk iqmqj;

10
10

fojk
m<uq jir
jir

wd.uk iuh

f;jk breosk

idOqldrh

fhidhd 61& 1

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ufyda;a;u fojs iusZ|=kaf.a wd;audkqNdjh
ud flfrys msysgd we;'
os<sZ|=kag iqN wiak foiSug t;`udfKda
ud wdf,am l< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 1& 6-8" 19-28

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufia h'

ug wk;`rej jvsk ;ekeka jykafia Tn ueo isgsk fial'


fojshka jykafia tjd jod< ukqIHfhla jsh' Tyqf.a ku fcdydka h' Tyq
meusKsfha" ;ud uZ.ska ishZM fokd woyd .kq msKsi wdf,dalh .ek idlaIs
oerSug" idlaIslrefjl` jYfhks' Tyq ta wdf,dalh fkdj" wdf,dalh .ek
idlaIs orK msKsi wd ;eke;af;a h'
Tn ljfrlaoe hs wik msKsi cqfojzjreka jsiska fcreif,fuka mQclhka
o" f,jshhka o hejQ l, fcdydka idlaIs fouska" uu ls@ia;`ia fkdfjus hs
fkdiZ.jdu m@ldY lf<ah' tfiakuz lsfulao$ Tn t<shia oe hs Tjqyq weiQy'
keye hs Tyq lSh' Tn ta osjeisjrhdo hk m@Yakhg;a ke;e hs Tyq lSh'
tfia kuz Tn ljfrlao$ wm tjQ whg ms<s;`rla osh hq;`hs' Tn .eku Tn
lshkafka lsfulaoe hs Tjqyq weiQy'
uu kuz fhidhd osjeisjrhd lS mrsos iusZodKka jykafiaf.a uZ. ms<sfh,
lrkake hs mdZMlrfhys fudr.ikakl`f.a yZv fjus hs fcdydka ms<s;`re
breosk iqmqj;

11

fojk
m<uq jir

wd.uk iuh

f;jk breosk

|=ks' tjk ,o iuyfrla mrsisjreh' Tjqyq m@Yak lruska boska Tn ls@ia;`ia


j;a" t<shdj;a" ta osjeisjrhdj;a fkdjkafkys kuz" fn#;Siau iakdmkh
lrkafka l`ula ksidoe hs weiQy' fcdydkao ms<s;`re fouska uu j;`frka
fn#;Siau iakdmkh lrus' tfy;a Tn kdZ|=kk flfkla Tn ueo jev isgs;s'
tkuz ug miqj jvsk ;ekeka jykafia h' Wkajykafiaf.a mdjyka mgs
uqokakgj;a uu fkdjgsus hs lSh' fuh is|= jQfha" fcdydka fn#;Siau
iakdmkh lruska isgs fcdrAodfkka tf;r fn;dksfhaoSh'
iqjsfYaI jdlHh tfia h'

breosk iqmqj;

12
12

fojk
m<uq jir
jir

wd.uk iuh

isjk breosk

wd.uk iufha i;rjk breosk


m<uqjk lshejSu

2 iduqfj,a 7& 1-6 ta" 8-11" 16

iduqfj,af.a fojk fmdf;ka .;a mdGhls'

iajduska jykafia odjs;af.a jxYh ioygu ia:sr lrk fial'


odjs;a rcqf.a ish,q i;`rkaf.ka iusZodKka jykafia Tyqg yeu w;skau ksoyi
|=ka miq" Tyq ish ksjfiys jdih lf<ah' tfia isgsk w;r" rc;`ud kd;dka
kuz osjeisjrhdg l;d fldg" fukak" uu oeka lsysrs f.hl jius' tfy;a
fojshka jykafiaf.a .sjsiquz lrZvqj l~vdrula we;`f<a ;sfnz h lSfjzh' tjsg
kd;dka ms<s;`re fouska" Tn f.dia Tfnz isf;a ;sfnk ish,a, lrkak' ukao"
iusZodKka jykafia Tn iuZ. jev isgsk fiale hs rcqg lSfjzh'
;jo" tu rd;s@fha iusZodKka jykafiaf.a mKsjqvh kd;dka fj;
meusKsfhah' Wkajykafia fufia jod< fial' kqU f.dia" iusZodKka
jykafia fufia lshk fialehs udf.a fufylrejk odjs;ag lshkak' udf.a
jdiia:dkh iZoyd ug ud<s.djla f.dvk.kakg hkafka kqU o$ ish,q n,e;s
iusZodKka jykafia fufia jodrK fial' udf.a fikZ. jk bYardfh,a
flfrys wOsm;shd jk msKsi ;K nsfuka o negZMjka miafia hdfuka o uu
kqU leZojd .;sus' kqU .sh yeu;ekays u uu kqU iuZ. isg kqfUz i;`rka
kqU bosrsfhys isZo oeuqfjus' usysmsg isgsk W;a;uhkaf.a kduh fuka Wiia
kduhla kqUg i,id fokafkus' udf.a fikZ. jk bYardfh,a Tjqkag u ysus
ia:dkfhys jdih lruska" ;j;a neyer lrkq fkd,nk f,i uu
Tjqkag ia:dkhla kshu fldg Tjqka ia:sr fldg msysgqjkafkus' |=IaGfhda fmr
l<d fia ;j;a Tjqkag ysrsyer fkdlrkakdy' tfia lrkafka ud bYardfh,a
flfrys jSr mqreIhka m;a l< ld,fhaoS fuka h' kqfUz ish,q i;`rkaf.ka
ksoyi ,efnkakg i,iajkafkus' wer;a iusZodKka jykafia kqUg jxYhla
Wmojd fok nj iusZodKka jykafiau kqUg okajk fial' kqfUz jxYh o
rdcYS@h o ud bosrsfhys ioygu ia:sr lrkq ,nkafkah' kqfUz isxydikh
ioygu msysgqjkq ,nkafkah'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

13

fojk
m<uq jir

wd.uk iuh

isjk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 89& 1-4" 26" 28

ms<s;`r& iusZ|=kS" Tfnz ;srfmu .ek uu ioygu .hkafkus'


.Sh

& iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu .ek uu ioygu .hkafkus'


Tfnz jsYajdijka;lu mrmqfrka mrmqrg mjikafkus'
Tfnz ;sr fmu ioyg u mj;sk nj uu taldka;fhkau ms<s.ksus'
Tfnz jsYajdijka;lu wyi fuka ;srir nj uu oksus'

Tn fufia jod< fial'


ud f;dard .;a ;eke;a;d iuZ. uu .sjsiqula lf<us'
udf.a fiajl odjs;ag uu fufia osjqf<us'
uu Tfnz fm<m; ioyg u msysgqjkafkus'
mrmqfrka mrmqrg Tfnz isyiqk f.dvkZ.kafkus'

Tyq ug fudr .iuska


Tn udf.a fojsZodfKda h' udf.a mshdfKda h'
udf.a wdrlaIl mrAj;hdfKda h' lshkafkah'
uu Tyqg ioygu fm@au lrkafkus'
Tyq Wfoid udf.a .sjsiqu ia:srj mj;afka h'

fojk lshejSu

frdau 16& 25-27

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

l,amdka;rhkays ieZ.jS ;snQ wNsryi oeka t<sorjz fjz'


fojshka jykafiag uysuh fjzjd fcAiqia ls@ia;`ka jykafia ms<snZo mKsjqvh
yd ud foaYkd l< iqn wiak wkqj o oSrA> l,amdka;rhkays ieZ.jS ;snS oeka
t<sorjz fldg we;s wNsryi wkqj o Tn weoys,af,ys ia:sr f,i msysgqjSug
Wkajykafia fmdfydi;a jk fial' oeka jkdyS ta wNsryi osjeisjrhkaf.a
breosk iqmqj;

14
14

fojk
m<uq jir
jir

wd.uk iuh

isjk breosk

,shejs,sj,ska wkdjrKh lr we;' ish,a,ka u woyd lSlre jk msKsi


iod;k fojshka jykafiaf.a wd{dfjka th il, cd;Skag m@ldY fldg
we;' il, m@{dfjka hqla; jQ wiuiu fojshka jykafiag fcAiqia ls@ia;`ka
jykafia lrKfldgf.k ioygu uysuh fjzjd wdfuka'


foaj jdlHh tfia h'

idOqldrh

,Qla 1& 38
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
n,kak" uu iajduska jykafiaf.a odish fjus'
Tn mejiQ f,iu ug is|= fjzjd
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 1& 26-38

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufia h'

Tn ms<sisZof.k mq;l` ,nkafkys h'


ijeks ui" .dns@fh,a kuz foaj |+;hd fojshka jykafia jsiska .,S,fha
kdifr;a kuz kqjr jsiQ odjs;a rc mrmqfrka mej; tk fcdafima kuz
ukqIHfhl` yg jsjdy .sjsiquz oS isgs lkHdjl fj; hjk ,oS' ta lkHdjf.a
ku urshd h' foaj |+;hd" wE isgs ;ekg meusK" jsmq, m@ido ,;a W;a;ush"
Tng ux., fjz' iajduska jykafia Tn iuZ. h hs lSh' tfy;a" wE tjoka
wid w;sYhska le<US fuz flnZ|= wdpdrhla oehs is; is;d isgshd h' foaj |+;hd
wEg l;d fldg" urshdfKks" nsh fkdjkak' Tn fojshka jykafiaf.ka
jrm@ido ,oafoys h' fuz n,kak" Tn ms<sisZof.k mqf;l` ,nkafkysh'
breosk iqmqj;

15

fojk
m<uq jir

wd.uk iuh

isjk breosk

Wkajykafiag fcAiqia hk kduh ;nkak' Wkajykafia fY@aIaG jk fial'


mrfud;a;uhdKkaf.a mq;@hdfKda hhs lshkq ,nk fial' Wkajykafiaf.a
mshjQ odjs;af.a isxydikh fojs iajduska jykafia Wkajykafiag m@odkh lrk
fial' Wkajykafia cdfldnzf.a jxYh flfrys ioygu rcluz lrk fial'
Wkajykafiaf.a rdcHh fl<jrla fkdolafkah hs lSh'
tjsg ursh ;`uS foaj |+;hdg l;d fldg" ug mqreIhl` ke;s nejska fujekakla
flfia jsh yels oe hs weiqjdh' foaj |+;hd wEg W;a;r fouska" Y`oaOd;auhdKka
jykafia Tn flfrys my< jk fial' mrfuda;a;uhdKkaf.a wdkqNdjh o
Tn jid .kafka h' tfyhska Wmosk mrsY`oaO orejd fojshka jykafiaf.a mq;@
hdfKda hhs lshkq ,nk fial' n,kak" Tfnz {d;sjrsh jk t<sifn;a wef.a
uy,q jhfia oS mqf;l` ms<sisZo .;a;dh' jZo hhs lS wehg oeka ijeks udih h'
ulaksido" fojshka jykafiag fkdl< yels lsisjla ke;e hs lSfjzh' ursh
;`uS l;d lruska" n,kak" uu iajduska jykafiaf.a odish fjus' Tn mejiQ
f,i u ug bgq fjzjd hs lSjdh' tjsg foaj |+;hd wE flfrka fjkaj .sfhah'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

16
16

fojk
m<uq jir
jir

k;a;,a iuh

breosk iqmqj;

18

fojk jir

k;a;,a osk

uOHu rd;S% osjH mqcdj

ls%iaf;da;am;a;s ux., ufyda;aijh


uOHu rd;S% mQcd fufyh
m<uqjk lshejSu

fhidhd 9& 2-7

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

wmg mq;@fhla fok ,oafoah'


wkaOldrfhys wejsoao fikZ. uy;a wdf,dalhla |=gqfjdah' .kZ|=re foaYfhys
jsiQ wh flfrys t<shla oeka nenf<kafkah' buy;a mS@;shla Tn Tjqkag |=ka
fial' Tjqkaf.a mS@;s m@fudaoh jrAOkh l< fial' wiajekak lmk ld,fhys
fikZ. mS@;s jkakdla fuka Tn bosrsfhys Tjzyq mS@;s m@fudao fj;s' ukaoh;a
Tjqkg nrla jQ jsh.y o lr u; ;enQ jsh oKavo Tn lvd oeuQ fial'
fmr l,l Tn usoshka yuqod mrdch l<dla fuka Tjqkag mSvd l< cd;sh
Tn jsiska mrdch lrkq ,enSh' wdl@uKh lrk yuqodfjz mdjyka o f,hska
;ejreKq Tjqkaf.a weZ|=uz ish,a,o .skafkka ojd,kq ,efnz'
wmg <orefjla Wmkafkah' wmg mq;@fhla fok ,oafoah' t;`udfKda wfma
rcq jk fial' t;`udfKda wisrsu;a WmfoaYlhdfKdah' m@;dmj;a fojs
;`udfKdah' iod;k mshdfKdah' idufha l`udrhdfKda h hs lshkq ,nk
fial' t;`ukaf.a rdc n,h jevs jrAOkh jkafkah' tu rdcHfha iduhg
fl<jrla fkdjkafkah' fu;eka isg ioygu odjs;a rcqf.a isyiqfka
jevysZosk t;`ukaf.a rdcHh ia:srj msysgqjk f,i t;`udfKda hqla;sfhkao"
OrAusIaGluskao rcluz lrk fial' ijzn,e;s iusZ|=kaf.a Woafhda.fhka fuh
wOsIaGdk l< fial'

foaj jdlHh tfiah'


breosk iqmqj;

19

fojk jir

k;a;,a osk

uOHu rd;S% osjH mqcdj

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 96& 1-3" 11-13

ms<s;`r& iajduska jk ls@ia;`ia kuz .e<jquzldrfhla Tn yg odjs;af.a


kqjr wo Wmkafkah'

.Sh

& iusZ|=ka yg kj .Shla .hkak'


fmdf<da jeis ish,af,ks" iusZ|=ka yg .S .hkak'
iusZ|=ka yg .S .hd t;`ukaf.a kduhg wdisrs m;kak'
t;`ukaf.a .e<ejSfuz iqNdrxpsh osfkka osk m@ldY lrkak'
jscd;Ska w;r t;`ukaf.a uysuh m@ldY lrkak'
ck;djka w;r t;`ukaf.a m@n, ls@hd mjikak'
i.f,dj mS@;s m@fudao fjzjd krf,dj ;`gq mygq fjzjd
iuq|=r;a tys we;s ish,a,;a .s.`reuz foajd
fl;a j;` iy tys we;s ish,a,;a mS@;su;a fjzjd
tjsg jk frdfoys .ia fld<ka mS@;s kdo fokafkah'
iusZodKka usys;,h md,kh lsrSug jvsk jsg tajd ko fokafkah'
t;`udfKda f,da jeishka idOdrK f,io
wjxl f,io md,kh lrk fial'

fojk lshejSu

;S;ia 2& 11-14

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska ;S;iag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

ish,q ukqIHhkag .e<ejSu f.k fok


fojshka jykafiaf.a jrm@idoh m@ldY jS we;'
ish,q ukqIHhkag .e<ejSu f.k fok fojshka jykafiaf.a jrm@idoh m@ldY
jS we;' wNla;sho f,#lsl ;DIKado yer oud" wdYsrAjdo ,;a n,dfmdfrd;a;`
breosk iqmqj;

20

fojk jir

k;a;,a osk

uOHu rd;S% osjH mqcdj

.ek;a ufyda;a;u fojshka jykafiaf.a o wmf.a .e<ejquzldr fcAiqia


ls@ia;`ka jykafiaf.a o f;acdkajs; wd.ukh .ek;a n,d isgsuska isys kqjKska
hq;`j OrAusIaG f,i;a Nla;sjka; f,i;a fuf,dj cSj;a jk msKsi ta foaj
jrm@idoh wmg wkqYdikd lrkafka h' ish,q wOrAusIaGluzj,ska wm mjs;@
lrk msKsi;a" wm Wkajykafiaf.a f;dard.;a fikZ.la lrk msKsi;a"
hym; lsrSug wm Woafhda.su;a lrjk msKsi;a" wm ksoyia lrk msKsi;a"
Wkajykafia wm Wfoid osjs ms|+ fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 2& 10-11

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
il< ckhd yg b;d wdkkaockl ux., mqj;la
uu Tn fj; f.fkus'
iajduska jk ls@ia;`ia kuz .e<ejquzldrfhla
Tn yg odjs;af.a kqjr wo Wmkafkah'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 2& 1-14

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

.e<jquzldrfhla Tn yg wo Wmkafkah'
;jo tiufhys frdau wOsrdcHfha ish,q jeishkaf.a ix.Kkhla .ekSug
wf.daia;`ia wOsrdcHhd fj;ska ksfhda.hla kslausKs' fuz jkdys l`frAkshia
isrshdfjz wdKavqldrhd j isgshoS lrk ,o m<uqjk ix.Kkhhs' ish,af,da
,shdmosxps jkq msKsi ;u ;ukaf.a kqjrj,g .shy' fcdafima o odjs;af.a
jxYhg yd fm<m;g whs;s jQfhka" .,S,fha kdifr;a kqjrska kslau cqofha
fn;af,fyuz kuz odjs;af.a kqjr n,d .sfhah' Tyq .sfha ;udg jsjdy .sjsiquz
|=ka" .enzf.k isgs ursh;`uS iuZ. ,shdmosxps jk msKsih' ;jo Tjqka tys
breosk iqmqj;

21

fojk jir

k;a;,a osk

uOHu rd;S% osjH mqcdj

isgshoS wef.a m@ij ld,h iuzmQrAK jsh' wE l`ZMZ|=,a mq;@hd nsysfldg frosj,ska
T;d" ;dkdhfuys bv lv fkd;snqKq nejska .j Trejl nEjqjd h'
;jo tu m<df;ys tfZvzre ? hdufhys ish negZM /< rlsuska msgzgksfhys
isgshy' tjsg iajduska jykafiaf.a |+;fhla Tjqkag orAYkh jsh' iajduska
jykafiaf.a f;acYS@h Tjqka isidrd nen<sKs' TjqyQ w;sYhska nshm;a jQy'
tfy;a foaj |+;hd Tjqkag l;d fldg nsh fkdjkak' fukak" il< ckhd yg
b;d wdkkaockl ux., mqj;la uu Tn fj; f.fkus' ulaksido" iajduska
jk ls@ia;`ia kuz .e<ejquzldrfhla Tn yg odjs;af.a kqjr wo Wmkafkah'
frosj,ska T;d .j Trejl ndjd isgsk ns<sfZola Tng iuzn jkafkah' th
Tng i<l`K h hs lSh' ta weis,af,ysu foaj |+;hd iuZ. iajrA. fiakd
iuQyhla fojshka jykafia miiuska"
w;s Wiia ;ekays fojsZ|=kag uysuho usysmsg foaj m@idoh ,;a ckhd w;r
iduh o fjzjd hs .ehQy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

22

fojk jir

k;a;,a osk

wh osjH mqcdj

ls%iaf;da;am;a;s ux., ufyda;aijh


wh mQcd fufyh
m<uqjk lshejSu

fhidhd 62& 11-12

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

wkak" kqfUz .e<ejquzldrhdfKda Wmkakdy'


iusZ|=ka fmdf<dfjz iSud olajd fufia m@ldY lr we;' wkak" kqfUz
.e<ejquzldrhdfKda" t;`udfKda jsmdl fok fial' oskd.;a oSukdj f.fkk
fialehs fcreif,uz jeishkag m@ldY lrkak' kqU,d Y`oaO fikZ.
lshd;a iusZ|=kaf.a uqod.;a ck;dj lshd;a lshkq ,nkakdyq h' fcreif,u
fojsZ|=kaf.a f;dard.;a k.rh lshd;a lshkq ,nkafkah'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 97& 1"6"11"12

ms<s;`r&

wo osk fmdf<dj u; kj wdf,dalhla nn<kafka h'

.Sh

iusZodfKda rcluz lrk fial'


usys;,h mS@;s fjzjd
osjhska ish,a, mS@;s m@fudao fjzjd

&

fojzf,dj t;`ukaf.a idOdrKlu m@ldY lrkafkah'


il< ck;dfjda t;`ukaf.a uysuh krUkafkda h'
oeyeushka u; t<sh nn<hs'
hym;a wh u; i;`g os<sfihs'
breosk iqmqj;

23

fojk jir

k;a;,a osk

wh osjH mqcdj

mskaj;aks" iusZ|=ka ;`< mS@;s m@fudao fj;ajd


t;`ukaf.a iqjsY`oaO Ndjh isys fldg
t;`ukag m@Yxid lr;ajd

fojk lshejSu

;S;ia 3& 4-7

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska ;S;iag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

iajlSh ohdkqluzmdj ksidu Wkajykafia wm .e<ejQ fial'


tfy;a wmf.a .e<ejquzldr fojshka jykafiaf.a .`Kj;alu yd fm@auh
ukqIHhka flfrys m@ldY jQ l," wm jsiskau l< oeyeus ls@hdj,ska
fkdj" yqfola iajlSh ohdj f,i mqkre;amdokh kue;s fOdajkfhkao"
Y`oaOd;auhdKka jykafiaf.a w,q;a lsrSfuka o Wkajykafia wm .e<ejQ fial'
Wkajykafiaf.a jrm@idofhka wm OrAusIaG lrkq ,en iod;k cSjkfha
n,dfmdfrd;a;`jg Wreulaldrhka jk msKsi" Wkajykafia wm .e<ejquzldr
fcAiqia ls@ia;`ia jykafia lrKfldgf.k Y`oaOd;auhdKka wOsl f,i wm
msg je.sfrjz fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 2& 14

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
w;s Wiia ;ekays fojsZ|=kag uysuho
usysmsg foaj m@idoh ,;a ckhd w;r iduh o fjzjd
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

24

fojk jir

k;a;,a osk

wh osjH mqcdj

iqjsfYaIh

,Qla 2& 15-20

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

tfZvzre ursh ;`uSo" fcdafimao"


.j Trejl i;mjd yqka ns<sZodo |=gqfjdah'
;jo" foaj |+;hka tfZvzreka flfrka i.f,djg .sh l," tfZvzre" wms jydu
fn;af,fyug f.dia iajduska jykafia wmg okajd jod< fuz isoaOsh n,uq
hs Tjqfkdjqka w;r l;d lr.;ay' Tjqyq hqyqj f.dia ursh ;`uSo" fcdafima
o .j Trejl i;majd Wka ns<sZodo |=gqfjdah' Tjqyq ta oel fuz orejd .ek
;ukag okajk ,o foa m< l<y' ta weiQ ish,af,da tfZvzreka mejiQ ish,a,
.ek ujs; jQy' tfy;a ursh ;`uS tlS ish,a, is;ays ksoka fldg tajd fufkys
l<dh' tfZvzreo ;ukag okajk ,o f,iu weiQ |=gq ish,a, .ek fojshka
jykafiag f.#rj lruskao m@Yxid lruskao fmr<d .shy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

25

fojk jir

k;a;,a osk

osjd mqcd fufyh

ls%iaf;da;am;a;s ux., ufyda;aijh


osjd mQcd fufyh
m<uqjk lshejSu

fhidhd 52& 7-10

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

wfma fojsZodKkaf.a .e<ejSu f,dfjz iSudka;fhda ols;s'


iqN wdrxps f.k tk" iduh m@ldY lrk" hym; .ek iqniqka m< lrk
.e<jSu .ek f,djg okajk kqfUz fojs;`udfKda rcluz lrk fiale hs
isfhdkg lshk" lZ|= uq|=kays fmfkk |+;hdf.a mdo fldmuK w,xldr
jkafka o$ k.rh uqr lrkakka yZv k.d tlaj .S lshkq we;' isfhdkg
iusZodKka jvsk nj Tjqka isheiska olskq we;' fcreif,fuz kgnqka" tlaj
.S .hkak' f>daId lruska yZv k.kak' iusZodfKda ish fikZ. iekiQ fial'
iusZodfKda cd;Ska bosrsfha isfhdkg Y`oaO n,h mE fial' wfma fojsZ|=kaf.a
.e<ejSu f,dfjz iSudka;fhda ols;s'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 98& 1-6

ms<s;`r&

usysmsg ishZM fok wm fojsZ|=kaf.a ch.@yKh |=gqfjdah'

.Sh

iusZ|=kag kj .Shla .hkak'


ukao" t;`udfKda wisrsu;a ls@hd l< fial'
ish n,fhka yd Y`oaO Yla;sfhka ch.@yKh ,;a fial'
iusZodfKda iajlSh ch.@yKh m@ldY l< fial'
jscd;Skaf.a weia yuqfhys ish jsuqla;s n,h t<sorjz l< fial'

&

breosk iqmqj;

26

fojk jir

k;a;,a osk

osjd mqcd fufyh

t;`udfKda bYardfh,a jxYh flfrys t;`ukaf.a fm@auh;a


jsYajdijka;lu;a isys l< fial'
usysmsg ishZM fok wm fojsZ|=kaf.a ch.@yKh |=gqfjdah'
tuznd f,da jeis ish,af,ks" iusZ|=ka yg mS@;sfhka .S .hkak'
mS@;s .S .huska t;`uka miikak'
jSKdj jhuska iusZ|=kag .S .hkak'
jSKdfjka o .S kdofhka o m@Yxid lrkak'
fydrKE yd k<d yZvska o rcdKka jk
iusZ|=ka wnsuqj mS@;sfhka .S .hkak'
mS@;s .S .huska t;`udKka miikak'

fojk lshejSu

fyfn@jz 1& 1-6

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

fojs iusZodfKda iajlSh mq;@hdKka u.ska


wmg l;d l< fial'
fojshka jykafia wdoS hq.j,oS fkdfhla jsg o" jsjsOdldrfhka o
osjeisjrhka u.ska wfma mshjrekag l;d l< fial' tfy;a oeka fuz
wjidk ld,fhaoS Wkajykafia ish mq;@hdKka u.ska wmg l;d l< fial'
Wkajykafia lrKfldgf.k fojshka jykafia uqZM jsYajh ujd ish,af,a
WreulaldrhdKka fldg Wkajykafia m;a l< fial' Wkajykafia fojshka
jykafiaf.a uysu;d m@Ndjh o" foaj;ajfha iajrEmh o jk fiala" ;ukaf.a
m@n, jpkfhka ish,a, ork fial' mdm fYdaOkh bgq l< miq Wkajykafia
W;a;u ia:dkfhys ufyda;a;uhdKkaf.a ol`K; wiqka .;a fial'
fufia foaj |+;hkag jvd fY@aIaG kduhla mq;@hdKka jykafiag Wreu jQ
nejska Wkajykafia Tjqkag jvd fndfyda fia W;`uz jk fial' ukao" Tn
udf.a mq;@hdh' uu wo Tn cks; lf<us hs lshd;a" uu Tyqg msfhla
breosk iqmqj;

27

fojk jir

k;a;,a osk

osjd mqcd fufyh

jkafkus" Tyq ug mq;@fhla jkafkah lshd;a Wkajykafia foaj |+;hkaf.ka


ljfrl`g ljodj;a fkdjod< fial' Wkajykafia ;ukaf.a l`ZMZ|=,a mq;@hdKka
f,dalhg kej; tjk l," fojshka jykafiaf.a ish,q |+;fhda Wkajykafiag
kuialdr lr;ajd hs jodrk fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
mQckSh oskhla wm u; Wod jsh'
cd;Ska ish,af,ks" wjq;a iusZ|=ka kuoskak'
ukao" wo osk usys;,h u; uyd wdf,dalhla nenf<kafkah'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 1& 1-18 fyda 1-5" 9-14

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

OrAuhdfKda usksi;a nj /f.k wm w;r jev jsiQ fial'


wdruzNfhaoS OrAuhdfKda isgs fial' OrAuhdfKda fojshka jykafia iuZ. isgs
fial' OrAuhdfKda fojshka jykafiaj u isgs fial'
wdruzNfhaoS Wkajykafia fojshka jykafia iuZ. isgs fial' ish,a, Wkajykafia
jsiska ujk ,oS' Wkajykafia fkdue;sj ujk ,o lsisjla fkdjSh' ujk
,o ish,a, Wkajykafiaf.a cSjfhka u jsh' ta cSjh ukqIHhkaf.a wdf,dalh
jsh' wdf,dalh wkaOldrfhys nn,hs" wkaOldrh lsis lf,l th .@yKh
fkdlf<ah'
(fojshka jykafia tjd jod< ukqIHfhla jsh' Tyqf.a ku fcdydka h' Tyq
meusKsfha" ;ud uZ.ska ishZM fokd woyd .kq msKsi wdf,dalh .ek idlaIs
breosk iqmqj;

28

fojk jir

k;a;,a osk

osjd mqcd fufyh

oerSug" idlaIslrefjl` jYfhks' Tyq ta wdf,dalh fkdj" ta wdf,dalh .ek


idlaIs orK msKsi wd ;eke;af;a h')
ishZM ukqIHhka wdf,dalj;a lrjk i;H wdf,dalhdfKda" f,djg Wod
fjuska isgs fial' Wkajykafia f,dalfhys isgs fial' f,dalh we;s jQfhao
Wkajykafia lrKfldgf.kh' tfy;a f,dalhd Wkajykafia yZ|=kd
fkd.;ay' Wkajykafia ish foaYhg jevu l< fial' tfy;a" iajlSh
ck;dj Wkajykafia fkdms<s.;ay' tfia jqjo Wkajykafia ms<s.;a ish,a,kag
tkuz" Wkajykafia woyd .;a whg fojshka jykafiaf.a orejka f,i Wm;
,enSfuz jru Wkajykafia fojd jod< fial' tfia Wm; ,enQfha udkj
ika;;sfhkaj;a" ldhsl inZo;dfjkaj;a" usksia msfhl`f.kaj;a fkdj" fojshka
jykafiaf.ka u h'
OrAuhdfKda usksi;a nj /f.k wm w;r jev jsiQ fial' foaj jrm@idofhkao
i;Hfhkao mQrAK Wkajykaafiaf.a f;acY@Sh" tkuz mshdKka jykafia flfrka
jQ tlu mq;@hdKkaf.a f;acYS@h wms |=gsuq'
(fcdydka Wkajykafia .ek idlaIs fouska" ug miqj tk ;ekekajykafia
ug fmr jQ nejska ug jvd W;`uz h hs ud lSfjz uqkajykafia .ekh hs fudr
.id lSh'
Wkajykafiaf.a mQrAK;dfjka wms ish,af,dau jrm@ido msg jrm@ido ,enSuq'
l`ula fyhska o" jHjia:dj fudafiia u.ska fok ,oafoah' tfy;a foaj
jrm@idoh yd i;Hh fcAiqia ls@ia;`ka jykafia u.ska meusKsfhah' lsisjl`
ljodj;a fojshkajykafia |=gqfjz ke;' mshdKkaf.a <fhys jevjik"
Wkajykafiaf.a tlu mq;@hdfKdau Wkajykafia m@ldY lr jod< fial')
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

(jryka w;r fldgi w;a y< yelsh')

breosk iqmqj;

29

fojk jir

breosk iqmqj;

30

fojk jir

k;a;,a iuh

Y=oaO jQ mjq,
k;a;,a i;sfha mefKk breosk

Y=oaO jQ mjqf,a ux.,Hh


^k;a;,a ux.,Hh breoskl jef k foien 30&

m<uqjk lshejSu

WmfoaYlhd 3& 2-6" 12-14

WmfoaYlhdf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

foaj Nh we;s ;eke;a;d udmshka .re lrkafkah'


iusZodfKda orejka u.ska Tjqkaf.a mshd f.#rjhg m;a lrk fial' wef.a
mq;@hka msg ujlf.a whs;sh ;yjqre lrk fial' ;u mshdg f.#rj lrkakd
;u mdmj,g jkaos f.jkafkah' ;u ujg f.#rj lrkakd ksOdkhla /ia
lrkakl` jeksh'
;u mshdg f.#rj lrkakdg ;u orejka u.ska mS@;sh ,efnkafkah' Tyq
hdpz[d lrk ojfiaoS Tyqf.a hdpz[dj wikq ,nkafkah'
;u mshdg f.#rj lrk ;eke;a;dg oS>dhq ,efnkafkah' ;u uj i;`gq
lrk ;eke;af;a iusZ|=kag lSlre jkafkah' udf.a mq;@h" Tfnz mshdf.a uyZM
jhfiysoS Tyqg wdOdr lrkak' Tyqf.a cSjs; ld,fhysoS Tyqf.a is;g fjzokd
fkd fokak'
Tyqf.a l,amkd Yla;sh wvq jqjo Tyqg wkqluzmdj olajkak' ijs Yla;sfhka
isgsk Tn Tyq fy<d fkdolskak' msfhl`g olajk lreKdj wu;l lrkq
fkd,nkafkah' th Tfnz mjz Wfoid jkaoshla jYfhka ie,flkafkah'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

31

fojk jir

k;a;,a iuh

Y=oaO jQ mjq,

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 128& 1-5

ms<s;`r& iusZodKka flfrys .re nsh we;s ish,af,da Nd.Hjka;fhdah'


.Sh

& iusZ|=ka flfrys .re nsh we;s"


t;`ukaf.a udrA.fhys yeisfrk ish,af,da Nd.Hjka;fhdah'
ukao" Tfnz Y@u Yla;sfha m@;sM,h Tn N`la;s jsZoskafkysh'
Tn jdikdjka;h Tng Y`N isoaO jkafkah'
Tfnz nsrsZo Tfnz ksfji ;`< m, fok usosje,la fuka jkakSh'
Tfnz orefjda Tfnz fuzih jgd T,Sj me< fuka jkafkdah'
iusZ|=ka flfrys .re nsh olajkakd fufia wdisrs ,nkafkah'
iusZodfKda isfhdkays isg Tng wdYsrAjdo lrk fialajd
Tfnz uqZM cSjs; ld,fhaoS fcreif,fuz iqn fi;
Tng olakg ,efnzjd

fojk lshejSu

fldf,diais 3& 12-21

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldf,diaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

ls@ia;shdks mjqf,a yd iudcfha hq;`luz


tnejska fojshka jykafiaf.a f;dard.;a ieoeyej;a" fm@aujka; wh
jYfhka ohdkqluzmdfjkao" lreKdfjkao" ksy;udkslfukao" uD|=lfukao
bjis,sjka;lfukao ieriS isgskak' tlsfkld .ek bjiuska hful`g
jsreoaOj meusKs,a,la we;akuz tlsfkldg lud lrkak' iajduska jykafia
Tng lud l<dla fuka Tn;a tlsfkldg lud l< hq;`h' fuz ish,a,g
by<ska ish,a, iuzmQrAK f,i taldnoaO lrk fm@aufhka ierfikak' ls@ia;`ka
jykafiaf.a iduh Tfnz is;a ;`< rcluz flfrAjd tlu YrSrfha fldgia
jYfhka Tn leZojk ,oafoa fuz iZoydh' lD;{;dj o olajkak' ls@ia;`ka
breosk iqmqj;

32

fojk jir

k;a;,a iuh

Y=oaO jQ mjq,

jykafiaf.a oyuz mKsjqvh Tn ;`< ish,q m@{dfjka iuDoaOj mj;Sjd'


tlsfkldg {dkjka; f,i wjjdodkqYdikd lrkak' .S;sldj,ska o
.dhkdj,ska o" Y`oaO .S j,skao" isf;ys ia;~;s jka; luskao fojshka jykafiag
.dhkd lrkak' ;jo Tn jpkfhka fyda ls@hdfjka fyda l`ula lr;;a ta
ish,a, fcAiqia iajduSka jykafiaf.a kdufhka lruska Wkajykafia ;`<ska
fojsmshdKka jykafiag ia;~;s lrkak' NdrAhdfjks" ls;`kqjkaf.a hq;`lu
f,i Tfnz mqreIhkag hg;a jS isgskak' mqreIfhks" rZM mreI fkdjS Tfnz
NdrAhdjkag fm@au lrkak' orefjks" ishZM ldrKdj,oS foujqmshkag lSlre
jkak' ukao Tn tfia lsrSu iajduSka jykafiag mS@;shls'
mshjreks" Tfnz orejka l`ms; fkdlrkak' tfia lf<d;a Tjqka l<lsfrkq
we;'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

fldf,diais 3& 15-16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ls@ia;`ka jykafiaf.a iduh Tfnz is;a ;`< rcluz flfrAjd'
ls@ia;`ka jykafiaf.a oyuz mKsjqvh
Tn ;`< ish,q m@{dfjka iuDoaOj mj;Sjd'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 2& 13-15" 19-23

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

<orejd /f.k usirhg hkak'


Ydia;@jka;hka .sh miq iajduska jykafiaf.a |+;fhla isyskhlska fcdafimag
orAYkh jS Tyq wu;d ke.sg <orejdo Wkajykafiaf.a uEKshkao /f.k
usirhg f.dia ud okajk ;`re tys kj;skak' ukao" fyfrdaoa rc <orejd
breosk iqmqj;

33

fojk jir

k;a;,a iuh

Y=oaO jQ mjq,

urd oeuSug fidh;s hs lSh' Tyq rd;s@fhys ke.sg <orejdo Wkajykafiaf.a


uEKshkao /f.k usirhg f.dia fyfrdaoaf.a urKh olajd tys isgsfhah'
fufia jQfha usirfhka udf.a mq;@hd leZojd .;sus hs lshd iajduska jykafia
jsiska osjeisjrhd lrKfldgf.k lshk ,o lSu bgqjk msKsih' fyfrdaoa
ush .sh miq iajduSka jykafiaf.a |+;fhla usirfhaoS isyskhlska fcdafimag
orAYkh jS Tyq wu;d" ke.sg <orejdo Tyqf.a uEKshkao /f.k bYardfh,a
foaYhg hkak' <orejdf.a cSjs;h kikak ;e;a l< wh u<y hs lSh'
tjsg Tyq ke.sg <orejdo Tyqf.a uEKshkao /f.k bYardfh,a foaYhg
meusKsfhah' tfy;a wrAf;,djqia ish mshjQ fyfrdaoa fjkqjg cqod foaYfha
rcluz lrk nj wid Tyq tys hkak nshj isyskhlska okajkq ,en .,S,fha
fmfoiaj,g f.dia tys kdifr;a kqjr jsiSh' fufia jQfha Wkajykafia
kdirShfhle hs osjeisjrhka jsiska lshk ,o lSu bgqjk msKsihs'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

34

fojk jir

k;a;,a iuh - ckjd 1

ufhda;a;udjkaf.a ux.,Hh

mY=oaO foaj ud;djka jk


ufhd;a;udjkaf.a ux.f,da;aijh
m<uqjk lshejSu

.Kka l:dj 6& 22-27

.Kka l:dfjkaa .;a mdGhls'

Tjqka udf.a kduh lshd whosk jsg uu o Tjqkag wdisrs jiajus'


iusZodKka jykafia fudafiiag l;d fldg fufia jod< fial' wdfrdka iy
Tyqf.a mq;@hka wu;d" kqU,d bYardfh,a ckhdg wdYsrAjdo lrk jsg fuf,i
lsj hq;`fjz' iusZodfKda Tng wdYsrAjdo fldg Tn wdrlaId lrk fialajd
iusZodfKda Tn foi ohdfjka n,d Tng lreKd lrk fialajd iusZodfKda
ish fk;a Tn flfrys fhdud Tng iudodkh fok fialajd
Tjqka bYardfh,a ckhd fjkqfjka udf.a kduh lshd whoskjd we;' tjsg
uuo Tjqkag wdisrs jiajus'

foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 67& 1-7

ms<s;`r& fojsZodfKda wm fj; ohdj mduska wmg lreKd lrk fialajd


.Sh

&

fojsZodfKda wm fj; ohd fjuska


wmg lreKdj fmkajk fialajd
tjsg uqZM f,dj Tfnz leue;a; oek .kafkah'
ish,q jscd;Syq Tfnz .e<ejSfuz n,h oek.kafkdah'

breosk iqmqj;

35

fojk jir

k;a;,a iuh - ckjd 1

ufhda;a;udjkaf.a ux.,Hh

wfyda fojsZ|=ks" ck;dfjda Tn mii;ajd'


ish,q cd;Syq Tn mii;ajd'
Tn idOdrK f,i usksiqka jsksYaph lrk fial"
usysmsg ish,q jscd;Ska yg Tn uZ. fmkajk fial'
tnejska il, ckhd m@S;su;aj i;`gska .S .h;ajd'
wfyda fojsZ|=ks" ck;dfjda Tn mii;ajd'
ish,q cd;Syq Tn mii;ajd'
fmdf<dj m,odj nyq,j ksmojsh'
fojsZodfKda wfma fojsZodfKda wmg wdisrs |=ka fial'
wfma fojsZodfKda wmg wdisrs jiajk fialajd'

fojk lshejSu

.,d;ss 4& 4-7

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska .,d;sjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

fojshka jykafia ia;s@hlf.ka Wm; ,;a


ish mq;@hdKka tjd jod< fial'
tfy;a ld,h iuzmQrAK jQ l, fojshka jykafia ia;@shlf.ka Wm; ,;a
jHjia:dj hgf;a Wmka ish mq;@hdKka tjd jod< fial' tfia lf<a wm
mq;@lu ,nkq jia Wkajykafia jsiska jHjia:dj hgf;ys isgs wh uqod .kakd
msKsi h' ;jo Tn mq;@hka nj Tmamq lrk msKsi" wnznd mshdfKkS lshd
yZv.ik ;u mq;@hdKkaf.a wd;auh fojshka jykafia wm is;aj,g tjd
jod< fial' fufia Tn ;j|=rg;a odifhla fkdj mq;@fhls' mq;@fhla kuz
foaj jruska Wreulaldrfhls'

foaj jdlHh tfiah'


breosk iqmqj;

36

fojk jir

k;a;,a iuh - ckjd 1

ufhda;a;udjkaf.a ux.,Hh

idOqldrh

fyfn@jz 1& 1-2

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fojshka jykafia wdoS hq.j,oS fkdfhla jsgo jsjsOdldrfhkao
osjeisjreka u.ska wfma mshjrekag l;d l< fial'
tfy;a oeka fuz wjidk ld,fhaoS
Wkajykafia ish mq;@hdKka u.ska wmg l;d l< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 2& 15-21

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh fufiah'

wg oji msreKq l, ns<sZod yg fcAiqia hk kduh ;nk ,oafoah'


;jo foaj |+;hka ;uka flfrka i.f,djg .sh l," tfZvzre wms jydu
fn;af,fyug f.dia iajduska jykafia wmg okajd jod< fuz isoaOsh n,uq
hs Tjqfkdjqka w;r l;d lr .;ay' Tjqyq hqyqj f.dia ursh ;`uSo fcdafima
o .j Trejl i;majd Wka ns<sZod o |=gqfjdah' Tjqyq ta oel fuz orejd .ek
;ukag okajk ,o foa m< l<y' ta weiQ ish,af,da tfZvzreka mejiQ ish,a,
.ek ujs; jQy' tfy;a ursh ;`uS tlS ish,a, is;ays ksoka fldg tajd fufkys
l<dh' tfZvzreo ;ukag okajk ,o f,iu weiQ |=gq ish,a, .ek fojshka
jykafiag f.#rj lruskao m@Yxid lruskao fmr<d .shy'
Wkajykafiaf.a prAufPAok ms<sfj; iZoyd wg oji msreKq l," Wkajykafia
l`fiys ms<sisZo .ekSug fmr foaj |+;hd jsiska fok ,o fcAiqia hk kduh
Wkajykafiag ;nk ,oafoah'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

37

fojk jir

k;a;,a iuh

fojk breosk

k;a;,g miq fojk breosk


m<uqjk lshejSu

WmfoaYlhd 24& 1-4" 8-12

WmfoaYlhdf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

fojsZ|=kaf.a m@{dj iajlSh ck;dj w;r cSj;a jkafkah'


m@{d f;dfuda ;ud .eku meiiquz .dhkd lrkakSh' wE ;u fikZ. w;r
;u Wodr;ajh m@ldY lrkakSh' ufyda;a;uhdKka jykafiaf.a iNdfjys
wE ;u uqLh jsjD; lrkakSh' n,j;dKka jykafiaf.a wNsuqLfhys wE ;u
Wodr;ajh m@ldY lrkakSh' uu ufyda;a;uhdKka jykafiaf.a uqLfhka
kslauqfKus' uS|=ula fuka fmdf<dj jid,Qfhus' uu Wiia ;ekaj, jdih
lf<us' udf.a isxydikh j,dl`ZM lKqjl jsh'
tjsg ish,q foa uejQ ;ekeka jykafia ug wd{djla |=ka fial' ud uejQ ;ekeka
jykafia udf.a l~vdru msysgqjkakg ;ekla ie,iQ fial' cdfldnzys Tfnz
l~vdru msysgqjkak' bYardfh,a Tfnz Wreuh lr.kake hs ug jod< fial'
iodld,fha mgka wdruzNfhaoSu Wkajykafia ud uejQ fial' iodld,hgu uu
mj;skafkus' Y`oaO l~vdrfuys t;`uka wNsuqj uu fiajh lf<us' fufia uu
isfhdfkys kjd;eka .;sus' ms@h k.rfhys udf.a kej;`uz m< ug iuzn
jqfhah' fcreif,fuys udf.a n,h mdjspzps lrus' uysufhka mQrAK jQ
fikZ.la ;`< uu uq,a weoafous' tkuz iusZ|=kaf.a l~vdrfuysh' Wkajykafiaf.a
Wreufhysh'
foaj jdlHh tfiah

breosk iqmqj;

38

fojk jir

k;a;,a iuh

ms<s;`re .Sh

fojk breosk

.S;dj,sh 147& 12-15" 19-20

ms<s;`r&

OrAuhdfKda usksi;a nj f.k wm w;r jev jsiQ fial'

.Sh

tuznd fcreif,u iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


isfhdka .sr ;sf.a fojsZ|=kag m@Yxid lrkak'
ukao" t;`udfKda ;sf.a jdi,a fodrgqj, w.`,a ijsu;a l< fial'
;sf.a orejkag wdYsrAjdo l< fial'

&

;sf.a iSud ;`< iduh is|= lrk fial'


bia;ruz ;srsZ.` msgsfhka ;Dma;shg muqKqjk fial'
t;`udfKda iajlSh wd{dj fmdf<dfjys bu olajd hjk fial'
t;`ukaf.a jpk hqyqj me;sr hhs'
t;`udfKda cdfldnzg ish jpkho
bYardfh,ag ish mK;a yd kshuhkao m@ldY lrk fial'
t;`udfKda fjk lsis cd;shlg fufia fkdl< fial'
Tjqyq t;`ukaf.a kshuhka oek fkd.;af;dah'
iusZ|=kag m@Yxid fjzjd

fojk lshejSu

tfmais 1& 3-6" 15-18

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

fojshka jykafia ls@ia;`ka jykafia ;`<ska iajrA. f,dalj,


wOHd;ausl oSukdj,ska wm wdYsrAjdo l< fial'
ls@ia;`ka jykafia ;`<ska iajrA. f,dalj, ish,q wOHd;ausl wdYsrAjdo wmg
fojd jod<" wmf.a iajduSka jk" fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a mshdKka jQ
fojshka jykafiag m@Yxid fjzjd fm@aufhka Wkajykafia bosrsfhys wm Y`oaOj
fkdle<e,aj isgsk msKsi" f,dalh uejSug m@:ufhka ls@ia;`ka jykafia ;`<
fojshka jykafia wm f;dard.;a fial' ;jo iajlSh m@idoh yd wruqK wkqj
breosk iqmqj;

39

fojk jir

k;a;,a iuh

fojk breosk

fcAiqia ls@ia;`ka jykafia lrKfldgf.k wm Wkajykafiaf.a ms<s.;a


mq;@hka jk msKsi fojshka jykafia fmr kshu l< fial' tnejska
fm@auhdKka jykafia ;`<ska f;acjka; jrm@idofhka wmg fnfyjska
wdYsrAjdo l< fojshka jykafiag m@Yxid fjzjd fuz lreK ksid iajduSka jk
fcAiqia ls@ia;`ka jykafia flfrys we;s Tfnz weoys,a, .eko ieoeyej;`kag
olajk Tfnz fm@auh .eko wid uu Tn .ek udf.a hdpz[dj,oS isys lruska
fkdlvjd fojshka jykafiag ia;~;s lrus' f;acfia mshdKka jQ wmf.a
iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a fojshka jykafia Wkajykafia
wjfndaO lr.ekSu msKsi" m@{dj yd jsorAYk Yla;sh Tng fok fuka
uu hdpz[d lrus' ;jo Wkajykafiaf.a leZojSfuz n,dfmdfrd;a;`j lsfulao
lshd;a ieoeyej;`kag ysus jk f;acdkajs; Wreufha Ok iuzNdrh lsfulao
lshd;a Tn oek .kakd msKsi uu hdpz[d lrus'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

1 ;sfuda;s 3& 16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fojshka jykafia usksi;a nj f.k
wd;auhdKkaf.a iy;slh ,nd |+;hkag osiajQ fial'
jscd;Skag m@ldY lrkq ,en f,dj mqrd woyd .kq ,en
uysufhka Tijkq ,enQ fial'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

40

fojk jir

k;a;,a iuh

iqjsfYaIh

fojk breosk

cqjduz 1& 1-18 fyda 1& 1-5" 9-14

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHfha wdruzNh fufiah'

OrAuhdfKda usksi;a nj f.k wm w;r jev jsiQ fial'


wms Wkajykafiaf.a uysuh |=gqfjuq'
wdruzNfhaoS OrAuhdfKda isgs fial' OrAuhdfKda fojshka jykafia iuZ. isgs
fial' OrAuhdfKda fojshka jykafiaj u isgs fial'
wdruzNfhaoS Wkajykafia fojshka jykafia iuZ. isgs fial' ish,a, Wkajykafia
u.ska ujk ,oS' Wkajykafia fkdue;sj ujk ,o lsisjla fkdjSh' ujk
,o ish,a, Wkajykafiaf.a cSjfhkau jsh' ta cSjh ukqIHhkaf.a wdf,dalh
jsh' wdf,dalh wkaOldrfhys nn<hs" wkaOldrh lsis lf,l th .@yKh
fkdlf<ah'
(fojshka jykafia tjd jod< ukqIHfhla jsh' Tyqf.a ku fcdydka h' Tyq
meusKsfha" ;ud uZ.ska ishZM fokd woyd .kq msKsi wdf,dalh .ek idlaIs
oerSug" idlaIslrefjl` jYfhks' Tyq ta wdf,dalh fkdj" wdf,dalh .ek
idlaIs ork msKsi wd ;eke;af;a h') ishZM ukqIHhka wdf,dalj;a lrjk
i;H wdf,dalhdfKda" f,djg Wod fjuska isgs fial' Wkajykafia f,dalfhys
isgs fial' f,dalh we;s jQfhao Wkajykafia lrKfldgf.kh' tfy;a
f,dalhd Wkajykafia yZ|=kd fkd.;ay' Wkajykafia ish foaYhg jevu l<
fial' tfy;a" iajlSh ck;dj Wkajykafia fkdms<s.;ay'
tfia jqjo Wkajykafia ms<s.;a ish,a,kag tkuz" Wkajykafia woyd .;a
whg fojshka jykafiaf.a orejka f,i Wm; ,enSfuz jru Wkajykafia fojd
jod< fial' tfia Wm; ,enQfha udkj ika;;sfhka j;a" ldhsl inZo;dfjka
j;a" usksia msfhl`f.ka j;a fkdj" fojshka jykafiaf.kau h' OrAuhdfKda
usksi;a nj /f.k wm w;r jev jsiQ fial' foaj jrm@idofhkao i;Hfhkao
mQrAK Wkajykaafiaf.a f;acY@Sh" tkuz mshdKka jykafiaa flfrka jQ tlu
mq;@hdKkaf.a f;acYS@h wms |=gsuq'
breosk iqmqj;

41

fojk jir

k;a;,a iuh

fojk breosk

(fcdydka Wkajykafia .ek idlaIs fouska" ug miqj tk ;ekekajykafia


ug fmr jQ nejska ug jvd W;`uz hhs ud lSfjz uqkajykafia .ekh hs fudr
.id lSh' Wkajykafiaf.a mQrAK;dfjka wms ish,af,dau jrm@ido msg
jrm@ido ,enSuq' l`ula fyhska o" jHjia:dj fudafiia u.ska fok ,oafoah'
tfy;a foaj jrm@idoh yd i;Hh fcAiqia ls@ia;`ka jykafia u.ska meusKsfhah'
lsisjl` ljodj;a fojshka jykafia |=gqfjz ke;' mshdKkaf.a <fhys jev
jik" Wkajykafiaf.a tlu mq;@hdfKdau Wkajykafia m@ldY lr jod<
fial')
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

(jryka w;r fldgia w;a y< yelsh')

breosk iqmqj;

42

fojk jir

breosk iqmqj;

43

fojk jir

k;a;,a iuh

m%;HCIf ux.,Hh

osjH <s|dKka f,djg m%;HlaIf


ux.f,da;aijh
ckjd 6 fyda ckjd 2 iy 8 w;r breosk

m<uqjk lshejSu

fhidhd 60& 1-6

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tfnz fojsZodfKda Tfnz f;acd,xldrh jk fial'


fcreif,u" ke.sgskak nenf<kak" Tfnz wdf,dalh oeka WodjS we;' iusZ|=kaf.a
f;acd,xldrh Tn flfrys nenf<a' fmdf<dj wZ|=frkao cd;Ska .kZ|=frkao
jikq ,nk kuq;a iusZodfKda Tn u; nn<k fial' t;`ukaf.a f;acd,xldrh
Tn flfrys osiajkafkah' cd;Ska Tfnz wdf,dalh fj;g;a" rcjreka Wodjk
Tfnz oSma;sh foig;a meusfKkq we;' Tfnz weia Tijd wjg n,kak' Tjqyq
ish,af,da /iaj Tn fj; t;s' Tfnz mq;@hka |=r isg meusfKkq we;' Tfnz
|+jre Wl`f,a fydjdf.k f.fkkq ,n;s' fuh oel Tn mS@;s jkakdyqh' Tfnz
is; mS@;s m@fudaofhka mskd hkafkah'
ukao" uqyq|= u.ska f.fkk hi biqre Tn fj; .,d tkafkah' cd;Skaf.a
jia;`j Tn fj; meusfKkafkah' Tgqjka iuQyhlska hq;a ;j,uz usoshka yd
tamd foaYj,ska kqU fj; frdla fjhs'
Tjqka fInd foaYfhka rka o iqjZo |@jH o /f.k wjq;a iusZ|=kaf.a m@Yxidj
m@ldY lrkq we;'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 72& 1-2" 7-8" 10-13

ms<s;`r& ish,q cd;Syq iusZodKkag fufy lrkafkdah'


.Sh

& fojsZ|=ks" rc;`udg jsksYaph lsrSfuz {dkh |=k uekj'


ta rcl`ure yg hqla;s.relj ls@hd lsrSfuz yelshdj |=k uekj'
tjsg t;`ud Tfnz ck;dj idOdrK f,i md,kh lrkafkah'
Tfnz mSvs; ck;djg hqla;sh bgq lrkafkah'

breosk iqmqj;

44

fojk jir

k;a;,a iuh

m%;HCIf ux.,Hh

t;`uka iufhys ousgq nj oshqKq fjzjd'


br yZo mj;sk f;la iduh me;sfrAjd'
uqyqoska uqyqog t;`udf.a rc oyk me;sfrAjd'
hqm@gSia kosfha isg fmdf<dfjz fl<jr olajd tfiau fjzjd
;drAIsiays iy oajSmj, rcjre t;`udg lmamuz f.jkafkdah'
fInd iy fiandys rcjre mZvqre mqokafkdah'
t;`uka wnsuqj rcjre jeZo jefgkafkdah'
ish,q cd;Syq t;`udg fufy lrkafkdah'
t;`ud iyk m;d fudr.ik wirKhka uqod .;af;ah'
msysg ke;s mSvs;hkao ksoyia lr .;af;ah'
t;`ud |=.S |=mam;`kag yd |=n,kag wkqluzmd lrkafkah'
os<sZ|=kaf.a cSjs; uqod .;af;ah'

fojk lshejSu

tfmais 3& 2-3" 5-6

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

ish,q cd;Skag .e<ejSfuz iyNd.slu ,efnz'


Tfnz hym; msKsi fiajh lsrSfuz jrm@idoh fojshka jykafia ug ndroS
we;s nj Tn we;af;kau wid we;' ud ,qyqZvska ,shd ;sfnk f,i fuz ryi
t<sorjz jSulska ug m@ldY lrk ,oS' wdoS mruzmrdj, ukqIH jrA.hdg ta
wNsryi m@ldY fkdlrk ,oS' tfy;a oeka wd;auhdKka lrKfldgf.k
Y`oaO wfmdaia;`ZMjrekag;a osjeisjrhkag;a th t<sorjz lr we;'
ta wNsryi kuz iqn wiak lrKfldgf.k ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`<
jscd;Ska cqfojzjreka iu. yjq,a Wreulaldrhkao iNd YrSrfha yjq,a
idudcslhkao fmdfrdka|=fjz yjq,a mx.`ldrhkao jk njh'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

45

fojk jir

k;a;,a iuh

m%;HCIf ux.,Hh

idOqldrh

uf;jz 2& 2

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
wms t;`udKkaf.a ;drldj fmros. oS oel"
t;`udKkag kuialdr lrk msKsi wdfjuq'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 2& 1-12

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fmros. oS ;rej |=gq Ydia;@jka;fhda


rcj Wmka W;`udKka jeZoSug wdy'
fyfrdaoa rcq oji cqofha fn;af,fyfuys fcAiqia jykafia Wmka l,
fmros.ska Ydia;@jka;fhda fcreif,ug wjq;a cqfojzjrekag rcj Wmka
W;`udfKda fld;ekays o$ wms t;`udKkaf.a ;drldj fmros. oS oel
t;`udKkag kuialdr lrk msKsi wdfjuq hs lSy' tmj;a weiQ fyfrdaoa rc
o uqZM fcreif,fuz ck;djo le<UqKdy' tl, Tyq fikZ.f.a ish,q kdhl
mQclhkao jskhOrhkao /ia lrjd ls@ia;`ka jykafia fld;ekays Wmosk
fialaoe hs Tjqkaf.ka jspdf<ah' Tjqyq l;d fldg cqofha fn;af,fyfuys
h" ta .ek osjeisjrhd fufia ,shd ;sfnz'
tuznd cqod foaYfha fn;af,fyu ;S cqodf.a N~m;Ska w;r lsisfia;a w,am
fkdjkakSh' ukao udf.a BY@dfh,a fikZ. md,kh lrk uQ,slfhl` ;S
flfrka kslafukq we;e hs Tyqg lSy'
breosk iqmqj;

46

fojk jir

k;a;,a iuh

m%;HCIf ux.,Hh

tl, fyfrdaoa Ydia;@jka;hska ryiska leZojd" ;drldj fmkqKq fjz,dj


Tjqkaf.ka fydZoska oekf.k" Tn f.dia ta <orejd .ek yrs f,i jsuikak"
Tn jsuid fidhd.;a miq ud;a f.dia Wkajykafiag kuialdr lrkq msKsi
ug;a okajkak lshd Tjqka fn;af,fyug hejSh' rcqf.a nia wid Tjqyq
msg;aj .shy' fmros. oS Tjqka |=gq ;drldj" <orejd Wmka ;ekg wjq;a
by<ska kj;sk ;`re Tjqkag fmrgqfjka .sfhah' ;drldj oel Tjqyq w;sYhska
m@S;s m@fudao jQy' Tjqyq f.g msjsi <orejd ish uj jQ ursh;`uS yd iuZ.
isgskq oel" miZ. msysgqjd jeZo" ish lrZvq wer rka o" ;`jr,d o" .kaOri
o hk mZvqre Wkajykafiag ms|=y' ;jo fyfrdaoa fj; wdmiq fkdhk f,i
isyskhlska okajkq ,enQ Tjqyq wka u.lska ish rg n,d .shy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

47

fojk jir

breosk iqmqj;

48

fojk jir

idudkH iuh

idudkH iuh

iakdmk ux.,Hh

iajdka jykafiaf.a iakdmk ux.,Hh


idudkH iufha m<uqjk breosk

m<uqjk lshejSu

fhidhd 55& 1-11

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

msmdid we;s ish,af,ks" ug ijka oS cSjkh ,nd .kak'


msmdid we;s ish,af,ks" we< fod< fj; meusfKkak" uqo,a ke;s ;eke;af;ks"
tkak" wr.kak" j<Zokak" tkak" usoshqI yd lsrs .kak' fkdusf,au ,nd
.kak' lEula fkdjk foag uqo,a f.jkafka l`ugo$ ;Dma;sh fkdfok foag
fjfyi jkafka ukao$ ud yg ijka oS ud lS foa lr" fydZou wdydr j<Zod
fmdaIKh jS mS@;s jkak' ug ijka oS ud fj; tkak' wjq;a cSjkh ,nd
.kak' odjs;ag ud fm@au l<dla fukau kqUg;a fm@au lrk f,ig ioygu
mj;sk .sjsiqula kqU iuZ. lrkafkus'
odjs;a cd;Skaf.a m@Odksfhl`o" Okm;shl`o lf<us' udf.a fikZ.g Tyq
udf.a idlaIsldrfhl` lrus' kqfUz iusZ|=ka yd fojsZ|=ka jk BY@dfh,ajrekaf.a
iqjsY`oaO ;ekekajykafia jk ud kqU f.#rjhg m;al< nejska" kqU
fkdyeZosk isgs cd;Ska leZojd kqU wK l< muKska kqU fj; js.iska weoS tkq
we;' yuqjsh yels nejska iusZ|=ka fidhd hkak' <Z.u isgsk nejska t;`uka
whoskak' |=IaGhd ish udrA.fhka yerS wousgq usksid ish is;`js,s |=r,d iusZ|=ka
fj; weoS tajd' t;`uka Tyqg wkqluzmd lrkq we;' fojsZ|=ka fj; Tyq yerS
tajd" t;`uka Tyqg fndfyda fia lud lrkq we;' iusZodKka jk uu fufia
mjius'
udf.a is;`js,s kqfUz is;`js,s fuka fkdfjz' udf.a udrA. kqfUz udrA. fuka
fkdfjz' wyi fmdf<djg jvd fndfyda by<ska we;s fia kqfUz udrA.j,g
jvd udf.a udrA. Wiia h' kqfUz is;`js,s j,g jvd udf.a is;`js,s fndfyda
fia Wiia h'
wyiska jefgk ysu yd jisk jeiai kej; yerS fkdf.dia fmdf<dj ireidr
lr" me< kxjd lr,a yg.kajd jmqrkakdg OdkH o usksidg wdydr o
f.kfohs'
tf,i ud uqjska kslafuk jpk ud fj;u ysiaj fkdmeusK udf.a woyia
iM, lr kshuhka isl`rgu bgq lrhs'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

50

fojk jir

idudkH iuh

iakdmk ux.,Hh

ms<s;`re .Sh

fhidhd 12& 2-6

ms<s;`r &

Tn .e<jSfuz <sxj,ska mS@;sfhka osh weo.kakyqh'

.Sh

n,kak" fojsZodfKda udf.a .e<ejSuh'


uu t;`udKka woyus' t;`uka flfrys ug nshla ke;'
ukao" iusZodfKda udf.a Yla;sh;a .S;sldj;ah'
t;`udfKda udf.a .e<ejSuh'
Tn .e<jSfuz <sxj,ska mS@;sfhka osh weo .kakdyq h'

&

ta ojfiaoS fikZ. fufia meiiquz .S .hkafkdah'


iusZ|=kag ;`;s mqokak' t;`ukaf.a ku mjid whoskak'
t;`ukaf.a ls@hd cd;Ska w;r mjikak'
t;`ukaf.a kdufha fY@aIaG;ajh m@ldY lrkak'

iusZ|=ka l< wreu mq|=u foa ksid miia .S .hkak'


uqZM f,djgu ta .ek okajkak'
isfhdka jeis ish,af,ks" fudr.id .S .hkak'
BY@dfh,a Y`oaO fojsZodKka W;`uz jk nejska o
ish fikZ. w;frA jev isgsk nejska o
i;`gska yZvk.d .S .hkak'

fojk lshejSu

1 cqjduz 5& 1-9

Y`oaOjQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka .;a fldgils's'

foaj mq;@hdKka ms<snZoj |=ka idlaIs kuz"


wd;auhdKka jykafia" c,h yd reOSrh hs'
fcAiqia jykafia ls@ia;`ia jykafia nj jsYajdi lrk ljfrla kuq;a fojshka
jykafiaf.a orefjls' msh flfkl`g fm@au lrkakd Tyqf.ka Wmka mq;@
hdg;a fm@au lrhs' fojshka jykafiag fm@au lsrSfuka o Wkajykafiaf.a
wd{d ms<smeoSfuka o wms Wkajyykafiaf.a orejkag fm@au lrk nj oek
.ksuq' fojshka jykafiag fm@au lsrSu hkq" Wkajykafiaf.a wd{d ms<smeoSuhs'
Wkajykafiaf.a wd{d ms<smeoSu |=Ialr fkdfjz' ukao" fojshka jykafiaf.
ka Wmka yeu flfkl` u f,dalfhka ch f.k we;' f,dalh mrojk jsl@
uh kuz weoys,a,hs' f,dalfhka ch.; yelafla fcAiqia jykafia fojshka
breosk iqmqj;

51

fojk jir

idudkH iuh

iakdmk ux.,Hh

jykafiaf.a mq;@hdKka hhs woyk ;eke;a;dg usi wka ljfrl`go$ fcAiqia


ls@ia;`ka jykafia c,h;a" reOsrh;a lrKfldgf.k meusKs ;ekeka
jykafiah' tfia meusKsfha c,h muKla fkdj" c,h;a reOsrh;a we;sj h'
fuh i;H njg wd;auhdKka jykafia idlaIs ork fial' ukao" wd;auhdKka
jykafia i;Hh jk nejsks' tnejska idlaIs ;`kla we;' wd;auhdKka jykafia"
c,h yd reOsrh hk fuz ;`kh' fuz idlaIs ;`k w;frA tlZ.;ajhla we;' wms
ukqIHhkaf.a idlaIsh ms<s.ksuq' tfy;a fojshka jykafiaf.a idlaIsh Bg
jvd n,.;` h' fojshka jykafiaf.a u idlaIsh kuz ish mq;@hdKka ms<snZo
j |=ka idlaIsh fjz'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 1& 29

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
cqjduz f;fuz fcAiqia jykafia
;ud iuSmhg jvskq oel"
fukak" f,dalfha mdmh |=r,k
fojshka jykafiaf.a negZM fmda;lhdfKda hs lSh'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 1& 7-11

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn udf.a ms@hdor mq;@hdfKda h' Tn flfrA b;d m@ikak jS isgsus'


cqjduz foaYkd lruska" ug jvd wdkqNdj iuzmkak W;`udKka flfkla
ug miqj t;s' keuS" t;`udKkaf.a mdjyka mgs uqokakg mjd uu
fkdjgsus' uu j;`frka fn#;Siau iakdmkh lf<us' tfy;a Wkajykafia Tn
Y`oaOd;auhdKkaf.ka fn#;Siau iakdmkh lrk fiale hs lSh'
tiufhys fcAiqia jykafia .,S,fha kdifr;ays isg jevu lr" cqjduz jsiska
fcdrAodka .fZ.ys fn#;Siau iakdmkh lrkq ,enQ fial' Wkajykafia osfhka
f.dv kef.;a u iajrA.h jsjr jS" wd;auhdKka jykafia mfrjsfhl` fuka
;uka msg nei tkq |=gq fial' ;jo iajrA.fhka kslauqKq yZvla Tn udf.a ms@
hdor mq;@hdfKda h' Tn flfrA b;d m@ikak jS isgsus hs mejiSh'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

52

fojk jir

idudkH iuh

fojk breosk

idudkH iufha fojk breosk


m<uqjk lshejSu

1 iduqfj,a 3& 3-10" 19

iduqfj,a osjeiam@idos ;`ukaf.a m<uqjk fmdf;ka .;a mdGhls'

iusZodKka jykai" l:d l< uekj'


Tfnz odihd ijka oS isgS'
iduqfj,a o fojshka jykafiaf.a .sjsiquz lrZvqj ;snqKq iusZodKka jykafiaf.a
Y`oaOia:dkfhys ksodf.k isgsfha h' tys myk tf;la oe,afjuska ;snqfKa h'
tjsg iusZodKka jykafia iduqfj,ag wZv.eiQ fial' Tyq o uu fuys h hs
lSh' tfia lshd ta,S <Z.g osj f.dia" Tn ug wZv.eiqfjysh' uu fuys h hs
lSfjz h' ta,S uu wZv fkd.eiSus' kej; ksod .kake hs lSfjz h' Tyq f.dia
ksod .;af;a h' iusZodKka jykafia kej;;a" iduqfj,a lshd wZv.eiQ fial'
iduqfj,a ke.sg ta,S <Z.g f.dia we;a;g u Tn ug wZv.eiqfjysh' fukak"
uu fuys h hs lSh' tfy;a ta,S ms<s;`re fouska" udf.a mq;@h" uu wZv
fkd.eiSus" kej;;a ksod .kake hs lSfjz h' iduqfj,a ta jk;`re iusZodKka
jykafia oek isgsfha ke;' ta jk;`re iusZodKka jykafiaf.a jpk Tyqg
t<sorjz fkdjS h' iusZodKka jykafia h<s;a ;`kajk jrg;a iduqfj,ag wZv.
eiQ fial' Tyq ke.sg ta,S <Z.g f.dia Tn ug l:d lf<ys h' fukak" uu
fuys h hs lSh' tjsg iusZodKka jykafia <uhdg wZv.ik nj ta,S f;areuz
.;af;ah'
tnejska ta,S iduqfj,ag l;d fldg" Tn f.dia ksod.kak' Tng kej; wZv.
eiqfjd;a iusZodKka jykai" l;d l< uekj" Tnjykafiaf.a fufylrejd
ijka oS isgskjd hs lshkake hs lSfjzh' iduqfj,a f.dia ;udf.a hyfka
ksod .;af;a h' tjsg iusZodKka jykafia jevu lr m<uq j;dj, oS fuka
iduqfj,a" iduqfj,a lshd wZv.eiQ fial' iduqfj,a ms<s;`re fouska" l;d
l< uekj' Tnjykafiaf.a fufylrejd ijka oS isgskjd he hs lSfjz h'
iduqfj,a jevqfKa h' iusZodKka jykafia Tyq iuZ. isg Tyq lS yeu fohla
u tlla j;a kEr bIaG l< fial'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

53

fojk jir

idudkH iuh

fojk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 40& 1"3" 6-9

ms<s;`r & udf.a fojshkS Tfnz leue;a;g uu ms@h fjus'


.Sh

& uu bjis,af,ka ysus;`uka .ek n,dfmdfrd;a;`fjka isgsfhus'


ysus;`udfKda udf.a |=la .ekjs,sj,g ijka |=ka fial'
fojsZ|=ka yg ;`;s mjik kj .Shla ud uqfjz ;enQ fial'
fuh oek fndfyda fokl` .re nsfhka we,<S
iusZ|=ka flfrA woykq we;'
Tn mqo mZvqrg m@ikak ke;'
ojk hd. mQcd yd mdm mQcdj,ska Tng jevla ke;'
ta fjkqjg Tn joka wik msKsi udf.a foijk |=ka fial'
tjsg uu" fukak" uu fuysh hs lSfjus'
ud ms<snZo wK mK;a Tfnz jHjia:dfjys ,shd we;'
udf.a fojshkS" Tfnz leue;a;g uu ms@h fjus'
Tfnz kS;s uisf;ys ksoka lr .;sus'
iusZ|=ks" Tng jZosk msrsia ueo"
Tfnz .e<ejSfuz ls@hd jrAKkd lf<us'
fkdkj;ajd th ;j;a jrAKkd lrk nj Tn okak fial'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 6& 13-15" 17-20

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils's'

Tnf.a YrSrh ls@ia;`ia jykafiaf.a wjhjhka nj fkdokakyqo$


wdydr Worh iZoyd h' Worh wdydr iZoyd h hs lSj;a fojshka jykafia ta
folu ke;s lrk fial' ;jo YrSrh wkdpdrh msKsi fkdfjz' th iajduska
jykafia Wfoid h' fojshka jykafia iajduska jykafia urKfhka W;a:dk
l< fial' iajlSh n,fhka wm;a Tjqka jykafia tfia W;a:dk lrk fial'
Tnf.a YrSr ls@ia;`ia jykafiaf.a wjhjhka nj fkdokakyqo$ tfia kuz uu
breosk iqmqj;

54

fojk jir

idudkH iuh

fojk breosk

ls@ia;`ia jykafiaf.a wjhjhka meyerf.k tajd .Ksldjlf.a wjhjhka


lruz o$ tfy;a iajduska jykafiag iuznkaO jk ;eke;af;a Tjqka jykafia
iuZ. tald;auhla jkafka h' wkdpdrfhka m,d hkak' wka yeu mdmhlau
usksid lrkafka YrSrfhka neyer h' tfy;a wkdpdrh lrkakd ;udf.
au YrSrhg jsreoaOj mjz lrhs' Tnf.a YrSrh Tng fojshka jykafia
fojd jod<" Tn ;`< jev jik Y`oaOd;auhdKkaf.a ukaosrh jk nj Tn
fkdokakyq o$ Tn Tngu whs;s ke;' Tn us,hg .;a wh jkakdyq h' tnejska
Tnf.a YrSr foaj uysuh iZoyd fhdojkak'
foaj jdlHh tfiah

'
idOqldrh

uf;jz 11& 25

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajrA.hg;a fmdf<djg;a iajduSka jk mshdKka jykai"
Tn jykafia fuz lreKq meKj;`ka yd keKj;`ka
flfrka wdjrKh fldg nd,hkag wkdjrKh
l< fyhska Tn jykafiag ;`;s mqous'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduzz 1& 35-42

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tjqyq Wkajykafia jev jik ia:dkh oel"


tosk Wkajykafia iuZ. .; l<y'
miq osk kej;;a cqjduz ish f.d,hka fofofkl` iuZ. isgshoS u. jvkd fcAiqia
jykafia foi n,d" n,kak" fojshka jykafiaf.a negZM fmda;lhdfKda hs
lSh' f.da,fhda fofok Tyq lS foa wid fcAiqia jykafia miq mi .shy' fcAiqia
jykafia yerS Tjqka ;uka miq mi tkq oel" Tn l`ula fidhkakyq oe hs
weiQ fial' Tjqyq o" rnznS" (tys f;areu .`re foajhsks hkq hs') Tn
breosk iqmqj;

55

fojk jir

idudkH iuh

fojk breosk

jev jikafka fld;ekoe hs weiQy' wejs;a n,kake hs Wkajykafia Tjqkg


jod< fial' tfia Tjqyq wjq;a Wka jykafia jevjik ia:dkh oel" tosk
Wkajykafia iuZ. .; l<y' fjz,dj iji y;rg muK jSh' cqjduzf.a
lSu wid Wkajykafia miq mi .sh fofokdf.ka tla ;eke;af;la kuz"
iSfudka fma|=ref.a fidfydhqre wekavDh' Tyq m<uqfjka ;u fidfydhqrd
uqK .eiS wmg fuishia jykafia yuqjQy hs lSh' (fuishia hkafkys wrA:h
ls@ia;`ia hkqhs') Tyq fcAiqia jykafia fj; iSfudka leZojdf.k wdfjz h'
fcAiqia jykafia Tyq foi n,d Tn cqjduzf.a mq;a iSfudka h& Tng flamia
hhs lshkq we;e hs jod< fial' (flamia hkafkys wrA:h mrAj;h hkqhs')
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

56

fojk jir

idudkH iuh

f;jk breosk

idudkH iufha f;jk breosk


m<uqjk lshejSu

fcdakd 3& 1-5" 10

fcdakd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

kskSjfha jeisfhda wousgq u.ska bj;a jQy'


iusZodKka jykafiaf.a mKsjqvh fojk jrg fcdakd fj; meusKsfha h'
kqU ke.sg kskSjh kuz fY@aIaG k.rhg f.dia ud kqUg lshk mKsjqvh
tys m@ldY lrkake hs iusZodKka jykafia jod< fial' tjsg fcdakd ke.sg
iusZodKka jykafia kshu l< mrsos kskSjhg .sfha h'
kskSjh b;d jsYd, k.rhls' th yryd hdug ojia ;`kla .;fjz' fcdakd
tl ojila .uka lr k.rhg we;`,a jS ;j osk i;<silska kskSjh
jekfikq we;e hs fudr.id m@ldY lf<a h' kskSjfha jeisfhda fojshka
jykafia flfrys jsYajdi lr" Wmjdihla kshu fldg" f,dl` wh mgka
l`vd wh olajd o< fros weZo .;af;da h' fojshka jykafia Tjqka l< foa;a
Tjqka kmqre udrA.fhka bj;a jQ whqre;a oel" Tjqkag lrkakg woyia l<
jsm; .ek is; fjkia lrf.k th fkdl< fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 25& 4-9

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tn jykafiaf.a udj;a ug meyeos,s l< uekj'


.Sh


& iusZ|=ks" Tfnz ls@hd udrA.h ug fy<s l< uekj'


Tfnz udj;a ug meyeos<s l< uekj'
Tfnz i;Hh wkqj ud f.k .sh uekj'
ug th b.ekakqj uekj'

breosk iqmqj;

57

fojk jir

idudkH iuh

f;jk breosk

ukao Tn udf.a jsuqla;s odhl fojsZodfKda h'


oji mqrd Tn tk u. n,d isgsus'
iusZ|=ks" Tfnz lreKd .`Kh;a ;sr fmu;a isys l< uekj'
fuzjd Tfnz psrd.; .`Kdx.fhda h'
iusZ|=ks" udf.a fhdjqka jsfha mdm o wmrdO o
isys fkdl< uekj'
iusZ|=ks" Tfnz hym;alu o uyd lreKdj o wkqj
ud isys l< uekj'
iusZodfKda hym;a h' wjxl h'
t;`udfKda mjsgqka yg hd hq;` udrA.h W.kajk fial'
t;`udfKda ksy;udks wh hqla;sfhys yiqrejk fial'
t;`udfKda hgy;a my;a whg ;u udrA.h W.kajk fial'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 7& 29-31

Y`oaOjQ mdjqZM wfmdia;`ZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka


fldgils'

fuz f,dalfha rEmh my jS hkafka h'


ifydaorjreks" fuz foa lshkq leue;af;us' tkuz jevs ld,hla b;srs jS ke;'
fu;eka isg NdrAhdjka we;a;ka" NdrAhdjka ke;a;ka fuka o" yZvkakka
fkdyZvkakka fuka o" mS@;s jkakka mS@;s fkdjkakka fuka o" us,hg .kakka
.;a fohg whs;shla ke;s wh fuka o" fuf,dj iem iuzm;a N`la;s jsZoskakka
tajdfha u we,S .e,S fkdisgskakka fuka o" isgsh hq;` hhs uu Tng lshus'
ukao" oeka mj;sk fuz f,dalh myjS hkafka h'foaYkd lsrSugh' tfy;a ud
th l< hq;af;a udf.a jsh;a l:sl n,fhka fkdfjz' l`ula fyhska o ud tfia
l<fyd;a ls@ia;`ka jykafiaf.a l`reisfha n,h ksIam@N jk nejsks'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

58

fojk jir

idudkH iuh

f;jk breosk

idOqldrh

udla 1& 15

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fojshka jykafiaf.a rdcHh wdikakh'
ukia:dmkh jkak" iqn wiak woyd .kake hs
iusZodfKda jodrK fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 1& 14-20

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ukia:dmkh jkak' Y`Ndrxpsh flfrys jsYajdi lrkak'


cqjduz isr Ndrhg .kq ,enQ miq" fcAiqia jykafia fojshka jykafiaf.a iqn
wiak foaYkd lruska .,S,hg jevsh fial' ta foaYkdj fuz h' kshus;
fudfyd; mrsmQrAK jS ;sfnz' fojshka jykafiaf.a rdcHh wdikak h'
ukia:dmkh jkak" iqn wiak woyd.kak hkqhs'
Wkajykafia .,S,fha uqyqo woaor wejsosk jsg iSfudka o Tyqf.a fidfydhqre
wekavD o uqyqfoys oe,la oukq |=gq fial' Tjqyq uiqka w,a,kafkda jQy' fcAiqia
jykafia ta oel" ud wkqj tkak' uu Tn usksiqka oskd.kakka lrus hs
jod< fial' tflfKysu Tjqyq oe,a w;ayer oud Wkajykafia wkqj .shy'
Wkajykafia t;ekska uZo |=rla f.dia finoSf.a mq;a cdfldnz o" Tyqf.a
ifydaor cqjduz o Trejl ysZo oe,a ilia lrkq oel" tflfKys u Tjqka
leZojd jod< fial' Tjqyq o ;u msh finoS fufylrejka iuZ. Trefjys
isgsh oS u Wkajykafia wkqj .shy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

59

fojk jir

idudkH iuh

isjk breosk

idudkH iufha isjk breosk


m<uqjk lshejSu

oajs;Sh kS;s ix.@yh 18& 15-20

oajs;Sh kS;s ix.@yh kue;s fmdf;ka .;a mdGhls'

Tfnz ifydaor ck;dj w;frka osjeisjrfhla m;a fldg


udf.a jpk Tyqf.a uqLfhys ;nkafkus'
fojs iusZodKka jykafia Tn w;frkao Tfnz ifydaor ck;dj w;frkao ud
yd iudk osjeisjrfhl` m;a lrk fial' Tn Tyqg ijka osh hq;`h' fydfrAnz
lkao <Z. ck;dj /iajQ osk fojs iusZodKka jykafiag hdpz[d lruska"
wfma fojs iusZodKka jykafiaf.a lg yZv wmg h<s wefikakg bv fkd;nkq
uekjs' wm ush fkdhk f,i fuz uyd .skak o wmg ;j;a fmfkkak bv
fkdfokq uekj hs b,a,qjyq h' iusZodKka jykafia ug l;d fldg" Tjqka lS
foa keKj;a h' kqfUz ifydaor ck;dj w;frA kqU yd iudk osjeisjrfhl`
f;dard m;a fldg" Tyq lsj hq;` foa ish,a, Tyqg lshd fokafkus' Tyqg ud
wK lrk ish,a," Tjqkag Tyq okajkq we;' hfula udf.a kdufhka Tyq
lshk foag ijka fkdfokafka kuz uu tjekafkl`g oZvqjuz lrus' tfy;a
udf.a kdufhka osjeia jels lSug bosrsm;a jk osjeisjrhd ud wK fkdl<
fohla lSug ys;g .;fyd;a fyda wka foaj;djkaf.a kdufhka l;d lf<d;a
fyda ta ;eke;a;d urkq ,efnz'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 95& 1" 2" 6-9

ms<s;`r & iusZodKkaf.a yZvg ijka fokak'


Tfnz is;a oevs lr fkd.kak'

.Sh

& tkak" iusZ|=ka yg mS@;s m@fudaofhka .dhkd lruq'


wm us|+ mrAj;hdKka yg id|= yZv k.d ;`;s .S .huq'
;`;s .S .hd t;`uka wnsuqjg .uka lruq'
t;`uka yg ch ux., .S .huq'

breosk iqmqj;

60

fojk jir

idudkH iuh

isjk breosk

tkak" ysi kud t;`ukag kuialdr lruq'


wm uejQ iusZ|=ka wnsuqj oKska jefguq'
t;`udfKda wfma fojsZodfKda h' wms t;`udf.a fik. h'
t;`udKka fmdaIKh lrk negZMfjda h'
t;`udKka mjik foag ijka |=kafkd;a hym;'
mdZMlrfha uiaid kuz ia:dkfha isgs ojfia oS fuka o
furSnd kuz ia:dkfha oS fuka o Tfnz is;a oevslr fkd.kak'
tysoS Tfnz wdos mshjre ud mrSlaId lf<da h'
udf.a ls@hd oel oel;a ug wNsfhda. lf<da h'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 7& 32-35

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

wjsjdyl ia;s@h iajduska jykafiag lem jS


Wkajykafiaf.a lghq;` .ek ie<ls,su;a jkakS h'
Tn is;a ;ejq,ska f;dr j isgskjdg uu leue;af;us' wjsjdyl ;eke;af;a
iajduska jykafia m@ikak lrkafka flfiaoehs is;uska Wkajykafiaf.a
ldrKd .ek wOsl ie<ls,a,la olajkafkah' jsjdyl ;eke;af;a ;u NdrAhdj
i;`gq lrkafka flfiaoehs is;uska f,dalfha ldrKd .ek wOsl ie<ls,a,la
olajkafka h' fuf,i Tyqf.a isf;ys fo.svshdjla mj;S' wjsjdyl ia;S@h fyda
lkHdj fyda wE YdrSrsl f,i yd wOHd;ausl f,i iajduska jykafiag lemj
isgsk fia Wkajykafiaf.a ldrKd .ek wOsl ie<ls,a,la olajkakSh' tfy;a
jsjdyl ia;S@h ;u mqreIhd i;`gq lrkafka flfia oehs is;uska f,dalfha
ldrKd .ek wOsl ie<ls,a,la olajkakS h'

breosk iqmqj;

61

fojk jir

idudkH iuh

isjk breosk

ud fuh lshkafka Tnf.a u hym; msKsi h' Tnf.a ksoyi iSud lsrSug
udf.a woyila ke;' udf.a leue;a; kuz Tn jskS; f,i b; is;ska iajduska
jykafiag fiajh lsrSuh'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduzz1& 14" 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
OrAuhdfKda usksi;a nj /f.k
wm w;r jev jsiQ fial'
Wkajykafia woyd.;a whg"
fojshka jykafiaf.a orejka f,i
Wm; ,enSfuz jru Wkajykafia fojd jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 1& 21-28

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafia n,h we;af;l` fuka b.eka jQ fial'


bkamiq Tjqyq lmrAKdjqug meusKshy' in;a osk Wkajykafia OrAu Yd,djg
f.dia wkqYdikd l< fial' Wkajykafiaf.a wkqYdikdj .ek Tjqyq jsiaus;
jQ y' ukao" Wkajykafia jskhOrhka fuka fkdj" n,OdrS flfkl` fuka
wkqYdikd l< fyhsks'
tl, Tjqkaf.a OrAu Yd,dfjys wY`oaOd;auhla wdfjzY jQfjla jsh' Tyq
fufia fudr yZv |=ks' kdifr;ays fcAiqia ;`fuks" Tn;a wm;a w;r fudk
.Kqfokqjla o$ Tn wdfjz wm jkikakg o$ Tn ljfrla oehs oksus' Tn
fojshka jykafiaf.a Y`oaOjrhdfKda h' fcAiqia jykafia Tyqg ;rjgq
lruska" lg mshj" fudyqf.ka |=re fjj hs jod< fial' tjsg wY`oaOd;auh
Tyq fjz.fhka i,s; fldg uy yZvska fudr .iuska Tyq flfrka |=re jsh' ta
|=gq ish,af,da u ujs; jS" fuz l`ula o$ wuq;` OrAuhls' fu;`udfKda n,OdrS
flfkl` fuka l;d lr;s' uqka jykafia wK fok jsg wY`oaOd;aufhda jqj o
lSlre fj;s hs lSy' tflfKysu Wkajykafia ms,snZo fuz mqj; wjg .,S,h
mqrd oi foi me;sr .sfha h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

62

fojk jir

idudkH iuh

miajk breosk

idudkH iufha miajk breosk


m<uqjk lshejSu

fcdanz 7& 1-4" 6-7

fcdanz ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

uqZM oji mqrdu uu |=lska msrS isgsus'


usys u; usksia cSjs;h igkla fkdjkafka o$ th ojfia l`,shg jev lrk
l`,Slrejl`f.a osjsh fuka fkdfjzo$
;`re fijfKys jsfjzlh fidhk jyf,l` fukao jegqm f.jk ;`re n,d
ysZosk l`,Slrejl` fuka o uiska ui mdZM is;ska l,a hejSug ug kshu j we;'
/hska /h uu |=lska |=lg m;a jkafkus' uu kskaog hk l," /h f.jS
fldhs fjzf,a ke.sgsuzoe hs lshd .ksus' myka jk;`re ta fuz w; fmrf<uska
isgskafkus' n,dfmdfrd;a;` rys;j uu ojia hjus' tajd kQ,a lgsk kvdj
fuka hqyqj |=j hhs' udf.a fojs iusZ|=ks" udf.a osjsh iq<x frdola muKla nj
isys lrkak' jdikdj uska u;` ud fkdolskq we;'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 147& 1-6

ms<s;`r & iusZodfKda nsZ|=Kq is;a iqj lrk fial'


.Sh

& iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


wfma fojsZ|=ka yg miia .S .ehSu hym;a h'
t;`uka meiiSu mshlre h' fydnfka h'
iusZodfKda fcrei,u f.dvk.k fial'
jsm@jdiSyq bYardfh,a fikZ. /ia lrk fial'

breosk iqmqj;

63

fojk jir

idudkH iuh

miajk breosk

t;`udfKda nsZ|=Kq is;a we;a;ka iqj lrk fial'


Tjqkf.a ;`jd, nZosk fial'
t;`udfKda ;drldjka tlska tl .Kka lrk fial'
ta ish,a,g kuz ;nk fial'
wm iusZodfKda W;`uz h' b;d n,iuzmkak h'
t;`ukaf.a {dkh wiSus; h'
iusZodfKda oSkhka Tijk fial'
|=okka my;g fy<k fial'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 9& 16-19" 22-23

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

uu iqNdrxpsh foaYkd fkdlruz kuz


oZvqjug iq|=iail` jkafkus'
ud iqn wiak foaYkd lrk kuq;a th mdrgzgq lr.ekSug ldrKhla
fkdfjz' ukao" iqn wiak foaYkd lsrSug uu neZoS isgsus' iqn wiak foaYkd
fkdfldf<d;a uu uyd ld,lKaKsfhla fjus' udf.au leue;af;ka uu iqn
wiak foaYkd lruz kuz" jegqmla ,nd .ekSfuz whs;shla ug we;' tfy;a uu
udf.a leue;a; fkd;ld tu fiajh lruz kuz" ud tfia lrkafka fojshka
jykafia ug mejrE ldrAhhla f,ih' tfia kuz udf.a jegqm l`ula o$ ta
jegqm kuz wh lsrSula ke;sj iqn wiafka fiajh fjkqfjka jegqmla ,enSfuz
whs;sh meyer yer" iqn wiak foaYkd lsrSuhs'
uu ish,a,ka w;r ksjy,a ;eke;af;la jQj;a fndfyda fofkl` oskd .kakd
msKsi ish,a,kaf.a jyf,la jSus' |=rAj,hka oskd .kakd msKsi uu |=rAj,hkag
|=rAj,fhla jSus' flfia fyda fjzjd" gsl fofkl` jqj;a oskd .kakd msKsi" uu
ish,af,ys oS ta ta ;ekg Tnsk f,i ls@hd lf<us' ud fuz ish,a, lrkafka" iqn
wiak Wfoid tys wdYsrAjdo j,g yjq,aldrfhl` jk msKsih'
foaj jdlHh tfiah
breosk iqmqj;

64

fojk jir

idudkH iuh

miajk breosk

idOqldrh

tfmais 1& 17-18

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
wmf.a iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a
fojshka jykafia
wm leZojSfuz n,dfmdfrd;a;`j lsfula o lshd
wjfndaO lr .ekSu msKsi
m@{dj yd jsorAYk Yla;sh wmg fok fialajd'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 1& 29-39

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafia jsjsO frda.j,ska fmZMKq


fndfyda wh iqjm;a l< fial'
Tjqyq OrAu Yd,dfjka kslau wd flfKys u" cdfldnz o cqjduz o legqj"
iSfudkaf.a yd wekavDf.a f.org meusKsh y' iSfudkaf.a NdrAhdjf.a uj
WfKka T;am,j isgshd h' Tjqyq jydu weh .ek Wkajykafiag oekajQy'
Wkajykafia weh fj;g f.dia wef.a w;ska w,a,d weh ke.sfgjQ fial' wef.a
WK nei .sfha h' weh Tjqkag Wmia:dk l<d h' iji ysre nei .sh miq
kd kd jsO frda.Syq o hlaIdfjzY jQ wh o Wkajykafia fj; f.fkkq ,enQy'
kqjr jeis uqZM ck;dj fodrlv tla /ia jQy' Wkajykafia jsjsO frda.j,ska
fmZMKq fndfyda wh iqj l, fial' fndfyda hlaIhka o |=re l< fial' ;ud
ljfrla oehs ta hlaIhka oek isgs nejska Wkajykafia Tjqkag l;d lsrSug
bv kq|=ka fial'
ysre Wodjg fndfyda l,ska Wkajykafia wjosj yqol,d ;eklg f.dia tys
hdpz[d l< fial' iSfudka iy Tyqf.a iydhlfhda Wkajykafia fidhd f.dia
iuzuqL jS yeu fok u Tn fidh;s hs mejiQ y' Wkajykafia W;a;r fouska
wka ;ekaj,;a foaYkd lrk msKsi wms wjg kqjrj,g;a huq' ud wdfha ta
iZoyd h hs jod< fial' Wkajykafia Tjqkaf.a OrAu Yd,dj, W.kajuska o
hl`ka |=re lruska o .,S,h mqrd iersierE fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

65

fojk jir

idudkH iuh

ihjk breosk

idudkH iufha ihjk breosk


m<uqjk lshejSu

f,js l:dj 13& 1-2" 44-46

f,js jHjia:dfjka .;a mdGhls'

,d|=re frda.shd lZojqfrka msg j yqfol,dj jsish hq;` h'


;jo iusZodKka jykafia fudfiiag yd wdfrdkag l;d fldg fufia jod<
fial' hful`f.a YrSrfha yfuz nsns,la fyda ;vsiaishla fyda me,a,ula yg
f.k" th fnda jk prAu frda.hla jkakg bv ;sfnz kuz" Tyq mQcl wdfrdka
fj; fyda mQclhl` jk Tyqf.a mq;l` fj; fyda f.kd hq;` h' Tyq yfuz
fndajk frda.hla we;s flfkl` kuz Tyq wmjs;@ h' mQcljrhd ta ;eke;a;df.a
ysfia fndajk prAu frda.hla we;s nejska Tyq wmjs;@ hhs m@ldY l< hq;` h'
fndajk prAu frda.shd o ;u jia;@h brdf.k" ;ukaf.a ysi flia wjq,a
fldg f.k ;u Wvq f;d, olajd jla;@ mgshlska jid f.k" wmjs;@h"
wmjs;@h hs lE .eish hq;` h' fndajk prAu frda.h we;s uqZM ld,h ;`<u
Tyq flf<iqKq wmjs;@ flfkls' Tyq lZojqfrka msg; yqol,dj jsish hq;` h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 32& 1-2" 5" 11

ms<s;`r & iusZ|=ks" ud /ljrKh Tn jykafiau h'


.Sh

& wmrdOhg iudj o mdmhg iudj o ,;a usksid wdisrs ,oafols'


jrola .ek iusZ|=kaf.ka fpdaokdjla fkd,nk"
jxl is;la fkdue;s usksid wdisrs ,oafols'
udf.a mjz fkdiZ.jd uu mdfmdpzpdrKh lf<us'
ysus;`ukag udf.a mjz lshkafkus hs lSus'
Tno udf.a mdm fodaI lud l< fial'
ousgqks" ysus;`uka flfrA mS@;s jS Woka wkkak'
wjxl is;a we;s ish,af,ks"
mS@;s f>daId mj;ajkak'

breosk iqmqj;

66

fojk jir

idudkH iuh

ihjk breosk

fojk lshejSu

1 fldrska;s 10& 3111&1

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka .;a fldgils'

ud ls@ia;`ia jykafia wdorAYhg .kakdla fuka


Tn o ud wdorAYhg .kak'
tfyhska Tn lEj;a" nSj;a fjk fohla l<;a" ish,a, foaj f.#rjh msKsi
lrkak' cqfojzjrekag j;a" .S@lhkag j;a" fojshka jykafiaf.a iNdjg
j;a ndOdjg fya;`jla fkdjkak' uu kuz udf.a u m@fhdackh fkdfidhd
fndfyda fofkl`f.a .e<jSu msKsi Tjqkaf.a m@fhdackh fidhd" ish,af,ys
oS ish,a,ka i;`gq lrus' ud ls@ia;`ia jykafia wdorAYhg .kakdla fuka Tn o
ud wdorAYhg .kak'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 6& 51

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajrA.fhka my< jQ cSjk odhl fNdackh uuh'
hfula fuz fNdackfhka je<Z|=fjd;a
Tyq iodl,a cSj;a jkafka h hs
iajduSka jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

67

fojk jir

idudkH iuh

ihjk breosk

iqjsfYaIh

udla 1& 40-45

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

tflfKys u ,d|=re frda.h iqj jS


Tyq mjs;@ lrkq ,enqfjz h'
tl, ,d|=re frda.sfhla fcAiqia jykafia fj; wjq;a" oKska jegS" Tn leu;s
fiala kuz" ud mjs;@ lrkakg Tng yelsh hs wheo isgsfha h' Wkajykafia
uydkqluzmdfjka w; os.` fldg Tyq msg ;nd" uu leue;af;us" mjs;@
jkake hs jod< fial' tflfKysu ,d|=re frda.h my jS Tyq mjs;@ lrkq
,enSh' Wkajykafia fuz .ek lsisjl`g lsisjla fkdlshk f,i n,d .kake
hs Tyqg ;oska wK oS" hkak" mQclhd bosrsfha fmkS isgskak' fudfiiaf.a
kshuh mrsos mjs;@ jSfuz iy;slhla f,i mQcd Tmamq lrkak' lshd Tyq jyd
msg;a lr hejQ fial' tfy;a Tyq f.dia ta uqZM isoaOsh m@isoaO f,i lsh lshd"
oi foi m;`rejd yersfha h' tfyhska lsis kqjrlg m@isoaOsfha msjsfikakg
bkamiq Wkajykafiag fkdyels jQfhka fcAiqia jykafia mdZM fmfoiaj,
kej;`K fial' tfia jqj o" iuQyhd ish,q osYd Nd.j,ska Wkajykafia fj;
meusKshy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

68

fojk jir

idudkH iuh

i;Ajk breosk

idudkH iufha i;ajk breosk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 43& 18-19" 21-22" 24-25

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tfnz jro isys fkdfldg Tfnz mjz lud lrk fojsZodfKda uu fjus'
tfy;a" iusZodfKda fufia jodrK fial' miq.sh foa isys fkdlrkak' fmr
jQ foa .ek l,amkd fkdlrkak' n,kak" uu w,q;a fohla lrkafkus' th
oekq|= bgqfjz' kqU,dg th fkdfmfka o$ uu ldka;drfhys mjd udrA.hla
idod" tys c,Odrd we;s jkakg i,iajkafkus' Tjqyq ud Wfoid u ud jsiska
ujk ,o fikZ. h' Tjqka ug m@Yxid lrkq we;' iusZodfKda fufia jodrK
fial' tfy;a" bYardfh,ajreks" cdfldnz jxYfhks" kqU,d hdpz[d lf<a
ug fkdfjz' kqU,d ud .ek l,lsreKyq h' kqU,d ud Wfoid lgzgl`uxc,a
usf,ag .;af;a j;a" i;aj mQcd f;f,ka ud ;Dma;su;a lf<a j;a ke;' ta
fjkqjg kqU,df.a mjzj,ska kqU,d ug nrla j" kqU,df.a whq;`luzj,ska ud
fjfyig m;a l<yq h' tfy;a kqU,df.a mjz isys fkdfldg" kqU,df.a jro
lud lrk fojsZodfKda uu h' tfia lrkafka" uu fojsZodKka jk ksid h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 41& 1-4" 12-13

ms<s;`r & iusZ|=ks" ug lreKd l< uekj'


.Sh

& os<skaod i,lkakd wdisrs ,oafoa h'


Tyqf.a jsm;ska iusZodfKda Tyq uqok fial'
iusZodfKda Tyq rlakd fial' Tyqg /ljrKh fok fial'
usysu; Tyqg wdisrs fok fial'
iusZodfKda i;`rka w;g Tyq mdjd fkdfok fial'
f,v wefZoa isgsk jsg iusZodfKda Tyqg msysg jk fial'
frda.d;`r j isgsk jsg iqjh fok fial'
iusZ|=ks ug lreKd l< uekj' Tng jsreoaO j mjz lf<us'

breosk iqmqj;

69

fojk jir

idudkH iuh

i;Ajk breosk

fuud iqj l< uekj hs mjius'


ud yrs foa bgq lrk nejska Tn ug msysg jk fial'
ioyg u Tn wnsuqj ud ;nd .kak fial'
bYardfh,a ck;djf.a fojs iusZodKka yg m@Yxid fjzjd
iodld,fhka iodld,hg u m@Yxid fjzjd
wdfuka" wdfuka'

fojk lshejSu

2 fldrska;s 1& 1822

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

ls@ia;`ia jykafia ;`< Tjz" keye lshd fo.svshdjla ke;'


we;af;a Tjz hkak muKls'
i;HjdoS fojshka jykafiaf.a kdufhka osjqrd uu Tng lshus' Tng
wmf.a jpkh Tjz" keye lshd fo.svshdfjka lshkakla fkdfjz' ukao"
wm jsiska tkuz is,ajdkia" ;sfudaishia yd ud jsiska Tn w;r foaYkd l<
fojshka jykafiaf.a mq;@ jQ ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`< Tjz" keye lshd
fo.svshdjla ke;' we;af;a Tjz hkak muKls' fojshka jykafia ish,q u
fmdfrdka|= bgq lsrSu ms<snZo Tjz hkak ls@ia;`ia jykafia jk fial' fojshka
jykafiag .re nqyquka lrk msKsi wm ls@ia;`ia jykafia ;`<ska wdfuka
lshkafka ta ksid h' ls@ia;`ia jykafia ;`< Tn iuZ. wm Yla;su;a lrkafka
fojshka jykafia h' Wkajykafia wm wdf,am lr" Wkajykafiaf.a uq|@dj
wm msg ;nd" wmf.a is;a ;`< wmg w;a;sldrula jYfhka Y`oaOd;auhdKka
jykafia fojd jod< fial'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

70

fojk jir

idudkH iuh

i;Ajk breosk

idOqldrh

,Qla 19& 38

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iusZ|=ka kuska jvkd rcqg wdisrs fjzjd
iajrA.fhys iduh o w;s Wiia ;ekays uysuh o fjzjd'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 2& 1-12

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fuf,dfjys oS mjz lud lsrSfuz n,h ukqIH mq;@hdKkag we;'


osk .Kklg miq fcAiqia jykafia h<s;a lmrAKdjqug msjsiqKq fial'
Wkajykafia f.or isgsk nj m;< jsh' tjsg fodrlv wi,j;a bvla ke;s
;rug uy msrsila tys /ia jQy' Wkajykafia Tjqkag oyuz foiuska isgs
fial' tl, i;r fofkla wxYnd. frd.sfhl` Wiq,df.k Wkajykafia
fj; wdy' iuQyh ksid Wkajykafia fj; hd .; fkdyels jQfhka Tjqyq
Wkajykafia isgs ;ekg by<ska mshiafia fijs,a, yer" mshiai lvd" wxYnd.
frda.shd T;a hyk my;g neiajQ y' fcAiqia jykafia Tjqkaf.a Y@oaOdj oel"
mq;@h" Tfnz mjz lud lr ;sfnz hhs wxYnd. frda.shdg jod< fial' tfy;a
t;ek yqka jskhOrhkaf.ka iuyfrla ;rAl lruska" fuz usksyd fufia
l:d lrkafka ulaksido$ fuz foaj wmydihls fojshka jykafiag usi mjz
lud lrkakg mqZMjka fjk ldg oe hs is;~y' Tjqka fufia ;rAl lrk nj
fcAiqia jykafiaf.a is;g tflfKysu oekS" Tjqkag l;d fldg" Tn l`ula
ksid Tfnz is;a ;`< fufia ;rAl lrkakyq o$ jvd myiq l`ula o$ wxYnd.
frda.shdg Tfnz mjz lud lrk ,oe hs lSu o$ ke;fyd;a" ke.sg Tfnz
hyk /f.k hkake hs lSu o$ tfy;a fuf,djoS mjz lud lsrSfuz n,h
ukqIH mq;@hdKkag we;s nejz Tn oek.kakd msKsi uu fufia lrus hs lshd
Wkajykafia wxYnd. frda.shdg l;d fldg" ke.sg Tfnz hyk /f.k
f.or hkake hs uu Tng lshus jod< fial' Tyq ke.sg tflfKysu hyk
/f.k msrsi n,d isgshoS u kslau .sfha h' ish,af,dau jsiaus; j" fujekakla
wm ljodj;a oel ke;e hs lshuska fojshka jykafiag m@Yxid l<y'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

71

fojk jir

idudkH iuh

wgjk breosk

idudkH iufha wgjk breosk


m<uqjk lshejSu

fydishd 2& 14-15" 19-20

fydishd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

uu Tn ioyg u irK mdjd .kafkus'


iusZodKka jykafia fufia jodrK fial' oeka uu wef.a is; oskdf.k ure
l;rg wE leZojd f.k lreKdfjka wEg l:d lrkafkus' wE i;`j ;snQ usos
j;` uu wEg wdmiq fous' wdfldarA kuz wjdikd ksuzkh jdikd fodrgqjla
njg muqKqjkafkus' tysoS wE fhdjqka jsfha oS fuka" usir foiska wd l, fuka
ug ms<s;`re fokq we;'
tuznd bYardfh,a foaYh" uu kqU ioyg u irK mdjd .;sus' oeyeuska yd
hqla;sfhka ia:sr fm@aufhka yd wkqluzmdfjka uu kqU irK mdjd .;sus'
jsYajdifhka kqU irK mdjd .;sus' tjsg ud iusZodKka jykafia nj kqU
yeZosk .kafkys h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 103& 1-4" 8" 10" 12-13

ms<s;`r & iusZodfKda w;sYhska lreKdjka; h'


.Sh


& udf.a is; iusZ|=ka miikak'


yo m;af,kau t;`ukaf.a Y`oaO ku miikak'
udf.a is; iusZ|=ka miikak'
t;`ukaf.a ish,q Wmldr wu;l fkdlrkak'

breosk iqmqj;

72

fojk jir

idudkH iuh

wgjk breosk

t;`udfKda udf.a ish,q mdm lud lrk fial'


udf.a ish,q frda. iqj lrk fial'
udf.a cSjs;h md;d, f,dalfhka uqod,k fial'
fm@auh yd ohdj kue;s lsref<ka ud irik fial'
iusZodfKda wkqluzmdfjka yd ohdfjka mrsmQrAKh'
fkdlsfmk iqZMh' w;sYhska lreKdjka;h'
t;`udfKda wfma mdmj,g irs,k f,i wmg oZvqjuz fkdfok
fial'
wfma whq;`luzj,g ieifZok f,i m@;sjsmdl fkdfok fial'
kef.kysrska ngysr wE;aj ;sfnkakdla fuka
t;`udfKda wfma mdm wfmka |=re lrk fial'
msfhl` orejkag wkqluzmd lrk fia
iusZodfKda ;uka flfrys .re nsh we;a;kag wkqluzmd lrk
fial'

fojk lshejSu

2 fldrska;s 3& 16

Y`oaOjQ mdjq,q ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka .;a fldgils'

Tn jkdys wm jsiska tjk ,o ls@ia;`ia jykafiaf.a ,smsh fjz'


fufia wms wm .ek u frluodrejla lrkakg mgka .ksuqo$ ke;akuz
iuyrekag jqjukd jk fia wmg;a Tng oSug fyda Tfnka ,nd .ekSug
fyda frluodre ,sms jqjukd o$ ke;' wmg we;s frluodre ,smsh kuz Tn
u h' th wfma is;aj, ,shd we;' ish,a,kg u th lshjd oek .; yels h'
Tn jkdys wm jsiska tjk ,o ls@ia;`ia jykafiaf.a ,smsh nj meyeos<s h'
th ,shd we;af;a ;Skaf;ka fkdj" cSjudk fojshka jykafiaf.a wd;auhdKka
lrKfldgf.k h' .,a mqjrej, fkdj" usksia is;a kue;s mqjrej,h' ls@
ia;`ia jykafia lrKfldgf.k fojshka jykafia bosrsfhys wmg tjeks
iy;slhla we;' tfy;a fuz ish,a, lsrSfuz yelshdj wmf.a u hehs lSug
breosk iqmqj;

73

fojk jir

idudkH iuh

wgjk breosk

mqZMjkalula wmg ke;' wmf.a yelshdj jkafka fojshka jykafiaf.ka h'


w,q;a .sjsiqfuz fiajlhka jSfuz yelshdj |=kafka Wkajykafia h' ta .sjsiqu
,sLs; kS;sfhka fkdj Y`oaOd;auhdKkaf.ks' ,sLs; kS;sh urKh f.k fohs'
Y`oaOd;auhdfKda cSjkh f.k fo;s'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 1& 14" 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
OrAuhdfKda usksi;a nj f.k wm w;r jev jsiQ fial'
Wkajykafia woyd .;a whg foaj orejka f,i
Wm; ,enSfuz jru Wkajykafia fojd jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 2& 18-22

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ukd,hd Tjqka iuZ. isgsh oS Wmjdi l< yels o$


jrla cqjduzf.a f.d,fhda o mrsisjre o Wmjdifhys fh|=Kdy' tjsg
iuyfrla" cqjduzf.a f.da,fhda o mrsisjrekaf.a f.da,fhda o Wmjdi lr;s'
Tfnz f.da,hka Wmjdi fkdlrkafka ukaoe hs fcAiqia jykafiaf.ka weiQ y'
Wkajykafia Tjqka wu;d fufia jod< fial' ukd,hd Tjqka iuZ. isgsh oS
Tyqf.a {d;s us;@doSkag Wmjdi l< yelso$ ukd,hd Tjqka iuZ. isgsk ;`re
Tjqkag Wmjdi l< fkdyels h' tfy;a ukd,hd Tjqka flfrka fjka lrkq
,nk ojila meusfKhs' ta ojfia oS Tjqka Wmjdi lrkq we;' ;dka fros
lvlska mrK jia;@hlg wKavhla ouk lsisfjla ke;' tfia lf<d;a" w,q;a
fros lvg mrK froao weoS breu jvd f,dl` fjz' w,q;a usos hqI merKs iuz
nZ|=kaj, j;alrk lsisfjla ke;' tfia lf<d;a usoshqIska iuz nZ|=k me<S" usos
hqI;a" nZ|=k;a folu ke;sfjz' kj usoshqI;a oeush hq;af;a kj nZ|=kaj, u h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

74

fojk jir

idudkH iuh

kjjk breosk

idudkH iufha kjjk breosk


m<uqjk lshejSu

oajs;Sh kS;s ix.@yh 5& 12-15

oajs;Sh kS;s ix.@yfhka .;a mdGhls'

fojshka jykafia" usir foaYfhys jyf,l` j isgs Tn


bka msg;g f.kd nj isyslrkak'
fojs iusZodKka jykafia kqUg wK l< mrsos in;a oji Y`oaO f,i
meje;ajsh hq;` h' ojia yhla ;`< kqU fjfyi jS kqfUz ish,q jev lrkak'
tfy;a" y;ajk oji kqfUz fojs iusZodKka jykafiag lem jQ in; h' tosk
kqU j;a" kqfUz mq;d j;a" |=j j;a" kqfUz fiajlhd j;a" kqfUz fiajsldj j;a"
kqfUz .jhd j;a" fldgZMjd j;a" .j uySIhka j;a" kqfUz jdi,a fodrgq iSud
;`< isgsk wd.ka;`lhd j;a lsis jevla fkdl< hq;` h' tjsg kqUg fuka u
kqfUz fiajl fiajsldjkag o ksjdvq .; yels h' kqU usir foaYfha oS jyf,l`
fuka isgs nj;a" fojs iusZodKka jykafia ish ndyq n,fhka yd os.` l<
yia;fhka kqU msg;g f.kd nj;a isys l< hq;` h' in;a oji Y`oaO f,i
meje;ajSug fojs iusZodKka jykafia wK lf<a tnejska h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 81& 1-7" 9-10

ms<s;`r & wfma Yla;sh jk fojsZodKkag mS@;s yZv k.kak'


.Sh

& wfma Yla;sh jk fojsZ|=kag buy;a mS@;s yZv k.kak'


cdfldnzf.a fojsZ|=kag ;`;s .S yZv k.kak'
.S .hd lslsKs rnka .ikak'
usysrs jSKdj iy l`vd jSKdj jhkak'

breosk iqmqj;

75

fojk jir

idudkH iuh

kjjk breosk

wudjl ojfia oS o mif<diajl ojfia oS o


wfma uyd ux., ojfia oS o fydrKEj msUskak'
th bYardfh,a ckhdg kS;shla jkafka h'
cdfldnzf.a fojsZ|=ka mek jQ ksfhda.hla jkafka h'
fcdafima usir foaYfhka msg;a j hk .ufka oS
t;`udfKda th Tyqg ksfhda.hla f,i Ndr |=ka fial'
kqmqre|= yZvla fufia lshkq uu weiqfjus'
uu Tfnz lfrka nr bj;a lf<us'
Tfnz w;a fol l~vd weoSfuka ksoyia lf<us'
jsmf;a oS Tn wZv.eiqjyq h' uu Tn ksoyia lf<us'
uu wyia .s.`refuz isg Tng ms<s;`re |=kafkus'
furSnd osh W,am; <Z. oS uu Tn fidaosis lf<us'
Tn w;r fndre fojs foaj;djka fkdisgsh hq;` h'
jsfoaYSh fojs foaj;djka yg kuialdr fkdl< hq;` h'
usirfhka Tn uqod"
Tn msg;g f.kd fojs iusZodfKda uu jkafkus'
Tfnz uqj fydZoska jsjr lrkak'
tjsg uu Tn fmdaIKh lrkafkus'

fojk lshejSu

2 fldrska;s 4& 611

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

wmf.a uefrk iqZM YrSrfha fcAiqia iajduska jykafiaf.a


cSjs;h m@ldY jsh hq;` h'
wkaOldrfhka wdf,dalh kslau tajd hs jod< tu fojshka jykafia u"
fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a uqyqfKys fojshka jykafiaf.a f;aci oek.ekau
kue;s wdf,dalh" wmf.a is;a ;`< nenf<jQ fial' tfy;a fuz w;s fY@aIaG n,h
wmf.ka fkdj fojshka jykafiaf.ka jk nj olajk msKsi" wms fuz jia;`j
breosk iqmqj;

76

fojk jir

idudkH iuh

kjjk breosk

/ialr ;enQ uegs nZ|=ka yd iudk h' wms yeu w;ska u jg,kq ,enqj;a fldgq
jS fkdisgsuq' jshjq,a jqj;a n,dfmdfrd;a;` rys; fkdfjuq' ,qyqnZoskq ,enqj;a
w;rux fkdfjuq' myr ,enqj;a fkdjekfiuq' fcAiqia jykafiaf.a cSjs;h
wfma YrSrfhka m@ldY jk msKsi Wkajykafia urKhg Ndckh jQ f,i
u wms;a ks;ru YdrSrsl jYfhka urKhg Ndckh fjuska isgsuq' wmf.a
uefrk iqZM YrSrfha fcAiqia jykafiaf.a cSjkh m@ldY jk msKsi" wms cSj;a
j isgsh oS ks;ru urKhg mdjd fokq ,en isgsuq'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 14& 23

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
hfula ug fm@au lrkafka kuz"
fyf;u udf.a OrAuh ms<smoskafka h'
udf.a mshdKka jykafia o Tyqg fm@au lrk fial'
wm o Tyq fj;g meusK Tyq iuZ. jdih lrkafkuq'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 2& 23 - 3& 6 fyda 2& 23-28

iqjsfYaIl udla ;`ud jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ukqIH mq;@hdfKda in;g mjd iajdushdfKda h'


;jo" fcAiqia jykafia in;a oskfha oS fj,a hdhla ueoska jvsk jsg"
Wkajykafiaf.a Y@djlfhda lr,a lv lvd .shy' mrsisjre ta oel" n,kak"
fudjqka in;a oskfhys fkdlghq;a;la lrkafka ulaksidoe hs Wkajykafiaf.
ka weiQ y' Wkajykafia W;a;r fouska" odjs;a rc;`udg o ish msrsjrg o
lEug lsisjla ke;sj nv.sks jQ l, l< foa" tkuz wnshd;rA kdhl mQclj
isgsh oS odjs;a fojshka jykafiaf.a .Dyhg msjsi mQclhka usi wka lsisfjl`
fkdlE hq;` ms|+ mQm ld" ish msrsjrg;a |=ka j." Tn ljodj;a lshjd keoaoe
breosk iqmqj;

77

fojk jir

idudkH iuh

kjjk breosk

hs weiQ fial' Wkajykafia Tjqkag l;d fldg" in; msysgqjk ,oafoa usksid
Wfoid h' usksid in; Wfoid fkdfjz' tfyhska ukqIH mq;@hdfKda in;a
oskg mjd wOsm;shdfKda h hs jod< fial'
(;j;a oskl Wkajykafia OrAu Yd,djg jevsh jsg w;la mK ke;s usksfila
tys jsh' tjsg tys /iaj isgs wh Wkajykafiag jro ;nk msKsi" in;a
oskfha oS Wkajykafia Tyq iqj lrkq we;aoe hs n, n,d Wkay'
Wkajykafia w; mK ke;s usksidg l;d fldg" ke.sg bosrshg tkake
hs jodrd bka miq in;a oskfha oS l< hq;af;a hym; o" whym; o m@
dKhla .e<jSu o keiSu oe hs fikZ.f.ka weiQ fial' tfy;a Tjqyq ksyZvj
isgsh y' Wkajykafia Tjqkaf.a is;a oevslu .ek |=la j" Woyiska jfgzg n,d
Tfnz w; os. yrskake hs ta usksidg jod< fial' Tyq th os. yersfha h'
tflfKys u Tyqf.a w; iqj jsh' tjsg mrsisjre msg;a j f.dia Wkajykafia
flfia kiuqoe hs Wkajykafiag jsreoaOj fyfrdaoshhka iuZ. tflfKysu
l`ukak@Kh l<y')

iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

78

fojk jir

idudkH iuh

oijk breosk

idudkH iufha oijk breosk


m<uqjk lshejSu

W;am;a;s 3& 9-15

W;am;a;s l:dfjka .;a mdGhls'

;df.a jxYh yd wef.a jxYh w;r noaO ffjrh ;nkafkus'


tfy;a fojs iusZodKka jykafia usksidg yZv.iuska kqU fldfyaoe hs weiQ
fial' Tn jykafiaf.a lgyZv Whfka ug weisKs' tfy;a ud k.ak nejska
nsh jS ieZ.jqfKus' Tyq W;a;r |=kafkah' tjsg Wkajykafia" kqU k.ak nj
lSfjz ljfrlao$ ud kqUg ;ykuz l< .iska kqU f.vs lEfjys oe hs weiQ
fial' Tyqo ms<s;`re fouska" Tn ug iyldrsh jYfhka |=ka ia;s@h ta .fia
f.vs lvd ug |=kakd h' uu;a lEfjus hs mejiSh' tjsg fojs iusZodKka
jykafia ia;s@hg l;d fldg" kqU fuh lf<a ukaoe hs weiQ fial' irAmhd
ud /jgSh" uu;a lEfjus hs wE ms<s;`re |=kakdh'
tjsg fojs iusZodKka jykafia irAmhdg l;d fldg fufia jod< fial'
;d fuh l< nejska ish,q .j uySIhkago jkfha ish,q uD.hkag o jvd
f;da Ydm ,oafola fjzjd osjs we;s ;dla Wr.d huska f;da |+js,s lkafkys h'
;d iy ia;s@h w;r o ;f.a jxYh yd wef.a jxYh w;r o noaO ffjrh
;nkafkus' Tyq ;f.a ysi fmdvs lrkafka h' f;da o Tyqf.a js,qU oIaG
lrkafkys h'

foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

79

fojk jir

idudkH iuh

oijk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 130& 1-8

ms<s;`r & iusZodKkaf.a fm@auh ;sridr h'


.e<jSu uqZMukska t;`uka wf;ys h'

.Sh


& iusZ|=ks" |=la ihqfrA isg uu Tng fudr .ius"


iusZ|=ks" udf.a yZvg ijka |=k uekj'
udf.a lkak,jzjg Tfnz lka fhduq l< uekj'
iusZ|=kS" Tn wfma whq;`luz igyka lr ;nk fiala kuz
jsksYapfhka fnzfrkakg mqZMjka ljfrl`go$
tfy;a Tn flfrys .re nsfhka isgsk msKsi
Tn wmg ludj fok fial'
uu iusZ|=kaf.a Wmldrh Wolau n,d isgsus'
t;`ukaf.a jpkh flfrys n,dfmdfrd;a;`j ;nus'
myka jk ;`re n,d isgsk uqrlrejkag jvd" tfiah"
t<sh jefgk ;`re n,d isgsk uqrlrekag jvd
uu iusZ|=ka tk;`re n,d isgsus'
tuznd bY@dfh,a ckfhks
iusZ|=ka flfrys n,dfmdfrd;a;` jkak'
ukao" iusZ|=kaf.a fm@auh ;srirh'
.e<jSu uqZMukskau t;`uka wf;ys h'
t;`udfKda bY@dfh,a ckhd Tjqkaf.a mdm
ish,af,ka uqod yrsk fial'

breosk iqmqj;

80

fojk jir

idudkH iuh

oijk breosk

fojk lshejSu

2 fldrska;s 4& 13 5& 1

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

weoys,a, we;s wms;a jsYajdi lrk ksid l;d lruq'


;jo uu jsYajdi l< ksid l;d lf<us hs Y`oaO ,shjs,a, lshhs' tu
weoys,a, we;s wms;a jsYajdi lrk ksid l;d lruq' iajduska jk fcAiqia
jykafia W;a:dk l< fojshka jykafia" fcAiqia jykafia iuZ. wm;a W;a:dk
lrk nj o Tn iuZ. wm;a Wkajykafia bosrshg muqKqjkq nj o wms oksuq'
fuz ish,a, Tn Wfoid i,id we;af;a foaj jrm@idoh fndfyda fofkl` fj;
me;srS jevs jS hdfuka fojshka jykafiaf.a uysuh iZoyd ia;~;s oSu o wOsl
jk msKsi h'
tnejska wms wffOrAh fkdfjuq' ndysr jYfhka wm osrdm;a fjuska isgsh;a"
wNHka;rsl jYfhka wms osfkka osku w,q;a fjuska mj;suq' oekg wm jsZosk
;djld,sl iqZM |=l" th uqZMukskau blaujd hk iod;k f;acia iuzNdrhlg
uZ. mdohs' ukao" wm fk;a fhduq lr isgskafka oDYHudk foa foi fkdj
woDYHudk foa foih' oDYHudk foa ;djld,sl h' woDYHudk foa iodld,sl
h'
l~vdrula jeks wmf.a fN#usl ksjdih .rd jegqK;a fojshka jykafiaf.
ka jk" w;ska fkd;ekQ" iodld,sl ksjdihla iajrA.fhys wmg we;s nj wms
oksuq'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 14& 23

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
hfula ug fm@au lrkafka kuz"
fyf;u udf.a OrAuh ms<smoskafka h'
udf.a mshdKka jykafia o Tyqg fm@au lrk fial'
wms Tyq fj;g meusK Tyq iuZ. jdih lrkafkuq' hs
iajduska jykafia jodrK fial'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

81

fojk jir

idudkH iuh

oijk breosk

iqjsfYaIh

udla 3& 20-35

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Y`oaOd;auhdKkag wmydi lrk lsisjl`g


ljr lf,lj;a ludj ke;af;ah'
fcAiqia jykafia f.or .sh fial' Tjqkag lEu lkakj;a wjldY ke;s jk
;rug iuQyhla h<s;a /iajQy' Wkajykafiaf.a kEoEfhda ta wid Wkajykafia
w,a,d .ekSug .shy' tfia .sfha Wkajykafia isys jsl,a jS isgs;s hs iuyre
lS nejsks' fcrei,fuka wd jskhOrfhda fudyqg fn,afinq,a wdfjzY jS
we;e hs o hlaIdOsm;s n,fhka fudyq hl`ka |=re lr;s hs o lSy' tjsg
Wkajykafia Tjqka ;uka fj; leZojd" Wmudj,ska l;d lruska fufia
jod< fial' id;ka |=re lrkak id;kag u mqZMjka o$ huz rdcHhla Bgu
tfrysj fNao jqjfyd;a ta rdcHhg mj;skakg fkdyels h' huz f.orla
Bgu jsfrdaOSj fNao jqjfyd;a" ta f.org meje;aula ke;af;au h' id;ka
;udgu jsfrdaOSj ke.S fNao jqjfyd;a" Tyqg meje;aula ke;' th wjidkh
fjz' tfy;a n,jf;l` m<uqfldg neZo oud usi" Tyqf.a f.g jeo nvq
fld,a,lkak lsisfjl`g fkdyels h' Tyqf.a f.h fld,a,lkak yels jkafka
tfia lf<d;a mufKls'
ienejskau uu Tng lshus' usksiqkaf.a iEu mdmhka o ish,q wdldr foaj
wmydihka o lud lrkq ,nkafka h' tfy;a Y`oaOd;auhdKkag wmydi lrk
lsisjl`g ljr lf,lj;a ludjla ke;af;a h' Tyq iodld,sl mdmhla .ek
jro lrefjls' fufia jodf<a" Tjqka jykafiag wY`oaOd;auhla jeyS we;e hs
Tjqka mejiQ nejsks' tjsg Wkajykafiaf.a uEKsfhda o ifydaorfhda o wjq;a
msg; isg Wkajykafia leZojd mKsjqvhla hejQy' iuQyhla Wkajykafia wjg
jdvs jS Wkay' Tjqyq" wkak" Tfnz uEKsfhda;a" ifydaorfhda;a" ifydaorsfhda;a
msg; isg Tn fidh;s hs Wkajykafiag lSy' Wkajykafia W;a;r fouska"
udf.a uEKsfhda;a udf.a ifydaorsfhd;a ljqreo lshd fmkajuska" ;uka
msrsjrd wjg jdvsjS isgshjqka foi jfgzg n,d" fukak" udf.a uEKsfhda"
fukak" udf.a ifydaorfhda fojshka jykafiaf.a leue;a; bgq lrk
ljfrla fyda fj;ajd" Tjzyq udf.a ifydaorhd;a" udf.a ifydaorS;a" udf.a
uEKsfhda;a h hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

82

fojk jir

idudkH iuh

tfldf<diajk breosk

idudkH iufha tfldf<diajk breosk


m<uqjk lshejSu

tfilsfh,a 17& 22-24

tfilsfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

iajduska jk uu Wia .y my;a lrus' usgs .i Wia lrus'


ufyda;a;u fojs iajduska jykafia fufia jodrK fial' Wia jQ lsysrs .ia
uq|=fkka uu u rsls,a,la f.k th isgqjkafkus' tys uq|=ka rsls,sj,ska <mgs
rsls,a,la lvd f.k Wig Wfia we;s lkaola uq|=fka isgqjkafkus' uu th Wia
jQ bYardfh,a lkao Wv isgqjkafkus' thska w;` ,sh,kafka h' tys m,odj yg
.kafka h' th W;`uz lsysrs .ila jkafka h' mshdm;a we;s ish,q wdldr mlaISyq
ta hg ,.skafkda h' ta w;`j, fijfKys Wka ,.skq we;' tjsg iajduska jk ud
Wia .y my;a l< nj;a usgs .y Wia l< nj;a" ire .y jsh<s l< nj;a"
jsh<s .y ire lr we;s nj;a foaYfha ish,q .ia oek.kq we;' iajduska jk
uu fufia jodf<us' jod< f,iu lrus'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 92& 1-2" 12-15

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tn jykafiag ;`;s msoSu fydnfka h'


.Sh

& iusZ|=kS" Tng ;`;s msoSu fydnfka h' ufyd;a;uhdfKks"


Tfnz kduh jrAKkd lsrSu hym;a h'
WoEik Tfnz fmu mejiSu fydnfka h' ? hdufha oS
Tfnz jsYajdijka;lu mejiSu hym;a h'

breosk iqmqj;

83

fojk jir

idudkH iuh

tfldf<diajk breosk

oeyeusfhda ;d, jDlaI fuka ireidr jkafkda h'


f,nfkdkays lsysrs .ia fuka jefvkafkda h'
iusZ|=kaf.a ksjfiys Tn tajd frdamKh l< fial'
foaj uKavmfhys tajd ire f,i jefvkafka h'
jhi .sh miq tajd m,odj fokafka h'
idrj;a j ks,a meyej tajd mj;skafka h'
tfia jkafka iusZodKka idOdrK nj o
udf.a wdrlaIlhdKka ;`< jrola fkdue;s nj o
olajkq msKsi h'

fojk lshejSu

2 fldrska;s 5& 610

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka .;a fldgils'

wms tys fjzjd" fuys fjzjd"


iusZodKka m@ikak lsrSug jvd;a wdYd fjuq'

tnejska wms ieu jsg u ffOrAhfhka isgsuq' YrSrh kue;s ksjdifhys isgsk
;`re" wms iajduska jykafiaf.ka wE;aj isgsk nj oksuq' wm cSj;a jkqfha
oelSfuka fkdj weoySfuka h' wm ffOrAhfhka isgsk nj kej; lshuq' YrSrh
kue;s ksjdifhka wE;a jS iajduska jykafia ;`< jsiSug wms jvd;a leu;s
fjuq' ta ksid wms" tys fjzjd" fuys fjzjd" fldhs ksjdifhys isgsh;a" iajduska
jykafia m@ikak lsrSug jvd;a wdYd fjuq' ukao" wms ish,q fokd u ;u
;udf.a YdrSrsl cSjs;fha oS l< fydZo fkdfydZo wkqj jsmdl ,nk msKsi"
ls@ia;`ia jykafiaf.a jsksYaphdikh bosrsfhys fmkS isgSug kshu j isgsuq'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

84

fojk jir

idudkH iuh

tfldf<diajk breosk

idOqldrh

,Qla 8& 1

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
nSc kuz fojshka jykafiaf.a jpkh h'
ls@ia;`ia jykafia jmqrkakd h'
fuu nSc fidhd.kakd hfula fjz o"
Tyq ioyg u cSj;a jkafka h hs
iajduska jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 4& 26-34

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh fufiah'

th b;du l`vd nSch jQj o th ish,q me,Egsj,g jvd


f,dl` jS jsYd, w;` jsys|=jkafka h'
;jo" fcAiqia jykafia l:d lruska" fojshka jykafiaf.a rdcHh funZ|=
h' usksfila fmdf<dfjys nSc jmqrhs' Tyq ? odj,a folays ksod isgsh oS;a"
wjosj isgsh oS;a" Tyq fkdokakd whqrska nSc me< jS jefvhs' fmdf<dj tys
iajNdjfhka u m, yg .kajhs' m<uqj o,qj o fojkqj lr, o bkamiq lr,
mqrd OdkH o yg .kshs' f.dhu meiqKq l, wiajekak ld,h meusKsfhka"
Tyq jydu oEle;a; fhdokafka h hs jod< fial'
;jo Wkajykafia fufia jod< fial' uu fojshka jykafiaf.a rdcHh
l`ulg iudk lruz o$ ke;fyd;a ljr Wmudjlska th myod fouz o$ th
wn weghlg iudk h' th fmdf<dfjz jmqrk l, usys msg ish,q nScj,g
jvd l`vd jQj;a" jmq<dhska miqj jevS" ish,qu me<egsj,g jvd f,dl` fjz'
tys fijfKys wyfia l`re,a,kag ,.skakg yels jk ;ruz jsYd, w;` th
jsys|=jkafka h'
Wkajykafia fujeks Wmud /ila u.ska" wikakkag f;areuz .; yels muKg
oyuz foiQ fial' Wmudjla ke;sj Wkajykafia Tjqkag lsis;a fkdjod< fial'
tfy;a" Wkajykafia ;uka jykafiaf.a Y@djlhkag fm#oa.,sl f,i ish,a,
myod |=ka fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

85

fojk jir

idudkH iuh

fodf<diajk breosk

idudkH iufha fodf<diajk breosk


m<uqjk lshejSu

fcdanz 38& 1" 8-11

fcdanz ;`udf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

kqfUz tvs;r r< m;r fuys kj;skafka h'


tjsg fojsZodfKda l`Kdgqj ueoska fcdanzg fufia ms<s;`re |=ka fial'
fmdf<da .enska uy uqyqo nsys jQ jsg fodrgq jid uqyq|= c,h keje;ajQfha
ljfrla o$
uy uqyqo j,dl`ZMj,ska m<Zod" wZ|=r kue;s iZMj fmrjQfha uu h' uqyqfoa
udhsuz kshu lf<a;a" tys fodr w.`,a ;enqfjz;a uu h' fuz olajd tkafkys
h" uska tyd fkdhkafkys h' kqfUz tvs;r r< m;r fuys kj;skafka h
lshd lSfjz ;a uu h'

foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 107& 23-26" 28-31

ms<s;`r & iusZodKkaf.a ;sr fmu ioyg u mj;afka h'


.Sh

& iuyre kejzj,ska iuq|=r ;rKh lr;s'


fuf,i ish cSjsldj iZoyd fjf<Zoduz lr;s'
Tjqyq iusZ|=kaf.a ls@hdo uqyqo u; t;`uka l<
wreu mq|=u foa o ols;s'

breosk iqmqj;

86

fojk jir

idudkH iuh

tfldf<diajk breosk

ukao" t;`udfKda wK fouska tys /< kxjk


pKav udre;h yg.ekajQ fial'
kejz wyi Wvg jsis jS .eUqfrA m;s; jsh'
ta jsm;ska kejsfhda wffOrAhhg m;a jQy'
tjsg Tjqyq ;ukaf.a jsmf;a oS iusZ|=kag fudr.eiQy'
t;`udfKda Tjqkag meusKs jsm;ska Tjqka uqod .;a fial'
t;`udfKda l`Kdgqj ixisfZojQ fial'
tjsg uqyqfoa /< ksi, jsh'
ksi,;djh we;s jQ nejska Tjqyq i;`gq jQy'
t;`udfKda Tjqka woyia l< jrdhg Tjqka meusfKjQ fial'
iusZ|=kaf.a ;sr fmu yd usksiqka yg lrk mq|=u ls@hd .ek
ukqIHfhda t;`ukag ;`;s mqo;ajd'

fojk lshejSu

2 fldrska;s 5& 1417

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

iEu fohlau kj uejs,s jkq we;'


ish,a,ka Wfoid tlaflfkl` u< ksid" ish,af,da u u<y hs wm ks.ukh
lrk nejska ls@ia;`ia jykafiaf.a fm@auh wm flfrys fndfyda fihska
n,mdhs' Wkajykafia osjs ms|=fjz cSj;a jkakka ;j;a ;uka u Wfoid cSj;a
fkdjS" Tjqka Wfoid uerS" W;a:dk lrkq ,enQ ls@ia;`ia jykafia Wfoid cSj;a
jk msKsi h' fu;eka isg wms lsisjl` f,#lsl usuzfuka fkduksuq' f,#lsl
jYfhka wm ls@ia;`ia jykafia oek yeZosk isgsh;a" fu;eka isg wms tf,i
Wkajykafia yZ|=kd fkd.ksuq' tnejska hfula ls@ia;`ia jykafia ;`< isgS kuz"
t;ek we;af;a kj uejs,a,ls' merKs foa myj f.dia we;' oeka ish,a, u
w,q;a jS ;sfnz'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

87

fojk jir

idudkH iuh

fodf<diajk breosk

idOqldrh

,Qla 7& 16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fY@aIaG osjeisjrfhla wm w;r my< jS isgshs'
fojshka jykafia ish fikZ. .<jkakg jevsh fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 4& 35-41

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

iq<Z. o uqyqo o lSlre jk fu;`ud ljqreka o$


tod ijia jQ l," wms tf.dv huq hs fcAiqia jykafia Y@djlhkag jod<
fial' Tjqyq iuQyhd msg;a lr hjd" Tjqka jykafia Trefjz yqka f,iu ;uka
iuZ. f.k .sfhda h' ta iuZ. ;j;a Tre ;snsKs' tjsg pKav udre;hla yud
Trej msrS hk ;rug thg /< .eiS h' Wkajykafia Trefjz wjrfhys"
fu;a;h u; ksod yqka fial' Tjqyq Wkajykafia mqnq|=jd" .`re foajhsks"
wm jskdY jkakg <Z.h' Tng lsis .Kkla keoaoe hs weiQy' Wkajykafia
wjosj iq<Z.g ;rAckh fldg" ksYaYnzo fjj" ksYap, fjj hs uqyqog wK
l< fial' iq<Z. kej;sKs' uyd ksYap,;djhla jsh' Wkajykafia o" Tn
Th ;ruz nsh jkafka ukao$ ;ju Tng weoys,a, keoaoe hs weiQ fial' Tjqyq
uy;a NS;shlska we,<S" fuz ljfrla o$ iq<Z. iy uqyqo mjd Wkajykafiag
lSlre jkafka h hs tlsfkldg lSy'

iqjsfYaI jdlHh tfiah'


breosk iqmqj;

88

fojk jir

idudkH iuh

oy;=kajk breosk

idudkH iufha oy;=kajk breosk


m<uqjk lshejSu

m@{d 1& 13-15 2& 23-24

i,fudkaf.a m@{dj kue;s fmdf;ka .;a mdGhls'

hlaIhdf.a BrAIHdj ksid usysmsg urKh nsysjsh'

urKh fojsZ|=kaf.a ls@hdjla fkdfjz' cSjudk wh jkid,Sfuka t;`udfKda


mS@;s fkdjk fial' t;`udKka ish,a,la uejzfjz cSj;a jk msKsi h' usys msg
uejs,s ish,a, hym;a h' tajd ;`< udrl jsI .;shla ke;' urKhg usys;,h
flfrys n,hla ke;' oeyeuslu wurKSh h' tfy;a fojsZodfKda usksid
fkduefrk iq,q flfkl` l< fial' ish iajrEmhg Tyq ujd jod< fial'
f,djg urKh meusKsfha hlaIhdf.a BrAIHdfjks' Tyqf.a yjq,aldrhka o
fuh fidhd .kq we;'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 30& 1" 3-5" 10-12

ms<s;`r & iusZ|=ks" wms Tng m@Yia;s .S .huq'


.Sh

& Tn ud Wiia l< nejskao


udf.a |=la .ek udf.a i;`rkag mS@;sjSug kq|=ka nejskao
iusZ|=ks" Tng m@Yia;s .S .hus'
iusZ|=ks" Tn md;d,fhka ud f.dv.;a fial'
ud j< m,a,g fkdhk mrsos Tn ud osjs /l.;a fial'

mskaj;`ks" iusZodKkag .S miia kZ.kak'


ta ksrAu, kduhg ;`;s .S .hkak'

breosk iqmqj;

89

fojk jir

idudkH iuh

oy;=kajk breosk

ukao" t;`udKkaf.a Woyi weis,a,lg muK h'


t;`ukaf.a lreKdj osjs we;s;dlah'
/fha yeZvSu mj;shs' Woh mS@;sh Wod fjhs'
iusZ|=ks" ijka oS ug lreKd l< uekj'
Tn udf.a irK jqj uekj'
Tn udf.a foduzki fiduzkig yerjQ fial'
Tn udf.a f.daks fros uqod" ;`gq ms<sfhka ud ieriQ fial'
oeka b;ska uu ksyZvj fkdisgsus' Tng .S miia .hkafkus'
udf.a fojs iusZ|=ks ioygu Tn yg .S .hkafkus'

fojk lshejSu

2 fldrska;s 8& 7" 9" 13-15

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

Tnf.a jevsuk;aluska Tjqkaf.a w.ysZ.lu msrsuikak'


weoys,af,ka o l;dfjka o oek.ekafuka o WfoaHd.su;a Ndjfhka o wm fj;
we;s Tnf.a fm@aufhka o Tn fmdfydi;a jS isgskakdla fuka fuz iykdOdr
fiajfhys o fmdfydi;a jS isgskak' wmf.a iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka
jykafiaf.a ;Hd.YS,S lreKdj Tn okakyq h' Wkajykafia Okj;a j isgs
kuq;a" ;uka jykafiaf.a os<sZ|=lu lrKfldgf.k Tn Okj;a jk msKsi
Tn Wfoid os<sZ|= jQ fial'
fuhska woyia lrkafka Tn wudrefjz jegS" wkqkg iykh oSula fkdj"
idOdrKlula we;s jSuhs' oeka Tnf.a jevsuk;aluska Tjqkaf.a w.ysZ.
luz msrsuefikakdla fuka" u;` Tjqkaf.a jevsuk;aluska Tnf.a w.ysZ.luz
msrsuefikq we;' fuf,i fof.d,a, w;r idOdrKlula we;sfjz'
fufia jevsfhka ,enQ ;eke;a;dg jevs jQfha j;a wvqfjka ,enQ ;eke;a;dg
wvq jQfha j;a ke;e hs Y`oaO ,shjs,af,a ,shd ;sfnz'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

90

fojk jir

idudkH iuh

oy;=kajk breosk

idOqldrh

2 ;sfuda;s 1& 10

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
wmf.a us|=uzldrhdKka jk ls@ia;`ia fcAiqia jykafia
urKfha n,h nsZo oud"
cSjkh;a" wurKSh Ndjh;a iqn wiak u.ska
fy<s lr jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 5& 21-43 fyda 5& 21-24" 35-43

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

oersh" ke.sgskake hs uu Tng lshus'


fcAiqia jykafia h<s;a Trefjka tf;r jQ l, uyd ckldhla Wkajykafia
fj; /iajQy' Wkajykafia o uqyq|= fjrf<ys jev isgs fial' tl, OrAu
Yd,d m@OdkSka w;`frka hdhsria kue;af;la wjq;a Wkajykafia oel" mduq,
jegS" udf.a mqxps |=j urKdikakj isgshs" wE iqjh ,nd cSj;a jk msKsi"
Tn wjq;a wE msg w; ;enqj uekje hs Wkajykafiag wdhdpkd lf<ah'
Wkajykafia Tyq iuZ. jevsh fial' uy;a iuQyhla Wkajykafia f;rmuska
Tjqka jykafia msrsjrd .sfha h'
(fodf<dia jirla u uyd f,a frda.fhka fmZMKq ia;S@hla tys jQjd h' wE
fndfyda fj|=ka w;ska wmuK |=la jsZo" ;ud i;` ish,a, jshouz fldg;a"
lsis .`Khla fkd,enqjd h' tmuKla fkdj wef.a ;;a;ajh wkql@ufhka
jv jvd;a W.@ jsh' wE fcAiqia jykafia .ek wid" iuQyhd w;rska msgqmiska
wejs;a" Wkajykafiaf.a jia;@hg w; ;enqjd h' Wkajykafiaf.a jia;@j,g
muKj;a w; ;enqfjd;a" ;udg iqjh ,efnkq we;ehs wE is;`jd h'
tflfKysu f,a Odrdj kej;S ta mSvdfjka wEg iqjh ,enqKq nj wef.au
weZ.g oeksKs' tfjzf,au fcAiqia jykafia ;uka flfrka wkqyi kslau .sh
nj oek" iuQyhd ueo yerS" udf.a jia;@j,g w; ;enqfjz ljfrlaoe
breosk iqmqj;

91

fojk jir

idudkH iuh

oy;=kajk breosk

hs weiQ fial' Wkajykafiaf.a Y@djlfhda W;a;r fouska" iuQyhd Tng


f;rms f;rmS isgskq oel oel;a" ug w; .eiqfjz ljfrla o lshd wik
fialaoe hs lSy' ta foa lf<a ljfrlaoe hs fidhkq jia Wkajykafia wjg ne,Q
fial' tfy;a ia;S@h" is|= jQ foa oel nsh jS" fjjq, fjjq<d wjq;a Wkajykafia
bosrsfhys jeZo jegS" uqZM we;a; Wkajykafiag lSjd h' Wkajykafia l;d
lruska" oshKshks" Tfnz Y@oaOdj Tn iqjm;a lf<a h" Ydka; is;ska hkak"
Tfnz mSvdfjka usoS jikake hs wEg jod< fial')
Wkajykafia fujoka mji;a u OrAuYd,d kdhlhdf.a f.orska iuyre
wjq;a" Tfnz |=j u<d h' b;ska .`refoajhka ;j;a fjfyfikafka l`ug oe hs
lSy' tfy;a" fcAiqia jykafia ta lSu fkdi<ld OrAu Yd,d kdhlhdg l;d
fldg nsh fkdjkak" Y@oaOdj we;sj isgskake hs jod< fial' Wkajykafia
fma|=re o cdfldnz o cdfldnzf.a ifydaor cqjduz o yer wka lsisjl`g ;uka
iuZ. tkakg bv kq|=ka fial' Tjqyq OrAu Yd,d kdhlhdf.a ksfjig
meusKsfhda h' tjsg Wkajykafia l,n,hla o js,dm yd ,f;daks k.kakka
o oel" f.g msjsi" Tn l,n, jkafka;a js,dm lshkafka;a ukao$ oersh
uerS ke; ' wE ksokakS h hs Tjqkag jod< fial' tjsg Tjqyq Wkajykafiag
irouz l<y' tfy;a Wkajykafia ish,a,ka neyer fldg orejdf.a mshd o
uj o ;uka iuZ. isgshjqka o leZojdf.k orejd yqka ;ekg f.dia weh w;ska
w,a,d ;,s;d l~uS hs wEg jod< fial' tys wrA:h" oersh" uu Tng lshus"
ke.sgskak hkq hs' fodf<dia yejsrsos ta oersh tflfKysu ke.sg wejsoaod
h' Tjqyq o buy;a jsiauhlska N@dka; jQy' fuh lsisfjl`g fkdokajk f,i
Tjqkag ;oska wK oS" Wkajykafia wEg lEug hula fokakg kshu l< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
(jryka w;r fldgi w;a y< yelsh')

breosk iqmqj;

92

fojk jir

idudkH iuh

oi i;rjk breosk

idudkH iufha oi i;rjk breosk


m<uqjk lshejSu

tfilsfh,a 2& 2-5

tfilsfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tjqka ler<sldrhka jqj;a foaj mKsjqvh oek.kafkdau h'


Wkajykafia ug l;d l< jsg" foajd;audkqNdjh ud ;`<g we;`,a jS ud
ke.sgqjd isfgjzfjz h' ug l;d l< ;ekeka jykafiaf.a yZv ug weiqfKa
h' Wkajykafia fufia jod< fial' ukqIH mq;@h" ug jsreoaOj ler<s .eiQ"
ler,sldr cd;shla jk bYardfh,ajreka fj; uu kqU hjus' Tjqyq o Tjqkaf.a
mshjre o wo oji olajd ug jsreoaOj f|@daysluz l<y' ta fikZ. uqrKavq
oevs is;a we;af;da fj;s' uu Tjqka fj; kqU hjus' kqU o ufyd;a;u fojs
iajduska jykafia fufia jodrK fiale hs Tjqkag lshkak' Tjqka ler<sldr
ukqIHhka jk nejska ijka |=kak;a" kq|=kak;a Tjqka w;frys osjeiajrfhl`
isgsk nj Tjqka oek.kq we;'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 123& 1-4

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tn foi wmf.a fofk;a Tijuq'


.Sh

& i.f,dj jev jik iusZ|=ks" Tn foi udf.a weia Tijus'


n,j" odihl`f.a weia ish iajdushdf.a w; foi;a"
odishlf.a weia ish iajdus|=jf.a w; foi;a
fhduqjS ;sfnkakdla fuka"
wfma fojsZodKkaf.a lreKdj wm fj; my< jk f;la
wm oEi t;`udKka foi fhdud ;sfnz'

breosk iqmqj;

93

fojk jir

idudkH iuh

oi i;rjk breosk

iusZ|=ks" wmg lreKd l< uekj'


wmg lreKd l< uekj'
ukao" wms wOsl f,i kskaodjg ,la jS isgsfhuq'
iqj myiq ,nuska isgsk whf.a Wmydihg;a
wyxldrSkaf.a kskaodjg;a
wms fndfyda l,a ,la jS isgsfhuq'

fojk lshejSu

2 fldrska;s 12& 7-10

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

ls@ia;`ia jykafiaf.a Yla;sh ud flfrys msysgk msKsi


udf.a |=rAj,luz .ek b;d ikaf;daIfhka mdrgzgq lrkafkus'

ta t<sorjz lsrSuzj, w;s W;`uzlu lrKfldgf.k" ud ysi W|=uzud


fkd.kakd msKsi" ug myr oSug id;kaf.a |+;fhl` jeks" YrSrfha ld
je|=Kq lgqjla yd iudk mSvdjla ug fok ,oafoa h' tfia jQfha ud ysi
W|=uzud fkd.kakd msKsi h' th bj;a lrk fuka ;`ka jrla uu iajduska
jykafiaf.ka b,a,qfjus' Wkajykafia ms<s;`re fouska" udf.a n,h mrsmQrAK
jkafka |=rAj,lfuz oS nejska" udf.a jrm@idoh Tng iEfya h hs jod<
fial' tnejska ls@ia;`ia jykafiaf.a Yla;sh ud flfrys msysgk msKsi" udf.a
|=rAj,luz .ek b;d ikaf;daIfhka mdrgzgq lrkafkus' tfyhska ls@ia;`ia
jykafia Wfoid meusfKk |=rAj,luz o wka;rd o" w.ysZ.luz o" mSvd o"
jsm;a;s o uu i;`gska ms<s.ksus' l`ula ksidoh;a |=rAj,j isgsh oS u uu
Yla;s iuzmkak j isgsus'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

94

fojk jir

idudkH iuh

oi i;rjk breosk

idOqldrh

cqjduz 1& 14" 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
OrAuhdfKda usksi;a nj /f.k
wm w;r jev jsiQ fial'
Wkajykafia woyd.;a whg"
fojshka jykafiaf.a orejka f,i
Wm; ,enSfuz jru Wkajykafia fojd jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 6& 1-6

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

osjeisjrhl`g .re nqyquka ke;af;a ish .fuz oS muK h'


fcAiqia jykafia t;ekska kslau ish rgg meusKs fial' Y@djlfhda o
Wkajykafia msrsjrd .shy' th in;a osk jQfhka Wkajykafia OrAu Yd,dfjys
W.kajkak mgka .;a fial' Wkajykafiag ijka |=ka iuQyhd jsiaus;j"
fudyqg fuz foaj,a my< jQfha fldfyka o$ fudyqg oS ;sfnk fuz m@{dj
lsfula o$ fudyq w;ska lrkq ,nk ydialuz ljfrA o$ fudyq jvqjd fkdfjz
o$ urshdf.a mq;d fkdfjz o$ cdfldnz" fcdafima" cQoia yd iSfudka hk whf.a
ifydaorhd fkdfjz o$ fudyqf.a ifydaorshkq;a wm w;r isgskjd fkdfjz
o$ lshd Tjqyq Wkajykafia m@;slafIam l<y' fcAiqia jykafia l;d lruska
osjeisjrhl`g .re nqyquka ke;af;a ish .fuzoS;a" kEoEhka w;roS;a" ;u
f.oroS;a muKle hs jod< fial' tysoS frda.Ska iaj,am fofkl` msg w;a
;nd iqj lsrSu yer" wka lsis ydialula lrkakg Wkajykafiag fkdyels
jsh' Tjqkaf.a wjsYajdih .ek Wkajykafia ujs; jQy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

95

fojk jir

idudkH iuh

mif<dia jk breosk

idudkH iufha mif<dia jk breosk


m<uqjk lshejSu

wdfudia 7& 12-15

wdfudiaa osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tn f.dia udf.a fikZ.g osjeia jels foikak'


wuishd wdfudia wu;d" osjeia jels lshkakd fu;ekska hkak" cqod rgg
f.dia tys Tfnz cSjsldj lr.kak" tys Tfnz osjeia foiquz lrkak' uskamiq
osjeia foiquz fnf;,ays fkdlrkak' fuh rc;`ud kuialdr lrk ia:dkh h'
fuh cd;sl isoaOia:dkh h hs lSfjz h' thg wdfudia ms<s;`re fouska fufia
lSfjz h' uu /lshd jYfhka osjeia jels lshk osjeisjrfhla fkdfjus'
uu f.dm,af,laus' w;a;slald j.d lrkafklaus' tfy;a" iusZodKka jykafia
tfZvzr /lshdfjka msg; ud leZojd" kqU f.dia udf.a bYardfh,a fikZ.g
osjeis jels foikake hs ug kshu l< fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 85& 8-13

ms<s;`r & iusZ|=ks" wm fj; lreKd md wmg .e<jSu |=k uekj'


.Sh

& fojs iusZ|=ka jodrk jokg ijka fous'


ukao" ish fikZ.g o ieoeyej;`kago
t;`udKka ;`< jsYajdih ;nk whg o
iusZodfKda iduodkh oSug fmdfrdka|= jQ fial'
t;`uka yg .re nsh mdk whg .e<jSu b;d iuSmj we;af;a h'
i;a;g u t;`ukaf.a uysud,xldrh wm rfgys nn<kafkah'
;sr fmu iy jsYajdijka;lu yuq jkafka h'
oeyeus nj iy iduh je<Zo .kafka h'
jsYajdijka;lu usys;,fhka by<g k.skafka h'
oeyeus nj i.f,djska my<g niskafka h'
iusZodfKda wm iuDoaOsu;a lrk fial'
wfma foaYh tys M,odj ksmojkafka h'
oeyeus nj t;`ukag fmrgqj hkafka h'
t;`ukaf.a wvs mdfrA iduh jkafka h'

breosk iqmqj;

96

fojk jir

idudkH iuh

mif<dia jk breosk

fojk lshejSu

tfmais 1& 3-14 fyda 3-10

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

f,dalh uejSug m@:ufhka ls@ia;`ia jykafia ;`<


fojshka jykafia wm f;dard .;a fial'
ls@ia;`ka jykafia ;`<ska iajrA. f,dalj, ish,q wdOHd;ausl wdYsrAjdo wmg
fojd jod<" wmf.a iajduSka jk" fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a mshdKkajQ
fojshka jykafiag m@Yxid fjzjd fm@aufhka Wkajykafia bosrsfhys wm
Y`oaOj fkdle<e,aj isgsk msKsi" f,dalh uejSug m@:ufhka ls@ia;`ka
jykafia ;`< fojshka jykafia wm f;dard.;a fial' ;jo iajlSh m@idoh yd
wruqK wkqj fcAiqia ls@ia;`ka jykafia lrKfldgf.k wm Wkajykafiaf.a
ms<s.;a mq;@hka jk msKsi fojshka jykafia fmr kshu l< fial' tnejska
fm@auhdKka jykafia ;`<ska f;acjka; jrm@idofhka wmg fnfyjska
wdYsrAjdo l< fojshka jykafiag m@Yxid fjzjd
ls@ia;`ia jykafiaf.a osjs msoSu lrKfldgf.k fojshka jykafiaf.a jrm@
idoh iuzmf;a m@ldrhg wmg usoSu;a" mjzludj;a ,enS we;' ta jrm@
idoh ish,q m@{dfjka yd kqjKska Wkajykafia wmg nyq,j m@odkh lr"
Wkajykafiaf.a leue;af;a wNsryi wmg okajd jod< fial' tfia lrk
,oafoa" ;uka jykafia ls@ia;`ia jykafia ;`<" ish leue;af;ka kshu lr.;a
iajlSh wNsm@dh wkqj h' fojshka jykafiaf.a ta wNsm@dh kuz" kshus; ld,fha
oS iajrA.fhys o fmdf<dfjys o" tkuz uqZM jsYajfha we;s ish,a," ls@ia;`ia
jykafia hgf;a tlai;a lsrSuh'
(wms fuu ls@ia;`ia jykafia ;`<ska f;dard.;a fikZ.la fjuq' tfia jkafka
fojshka jykafia fmr kshu lr.;a ie,eiau f,i" ish,a, is|= lrk iajlSh
wNsm@dh wkqj h' tnejska ls@ia;`ia jykafia ;`<ska m@:ufhka n,dfmdfrd;a;`
,enQ wm Wkajykafiaf.a uysuh m@Yxid l< hq;`h'
boska" Wkajykafia ;`<ska Tno" i;H OrAuh jk Tnf.a .e<jSu i,ik iqn
wiak wid" woydf.k" fmdfrdka|= jQ Y`oaOd;auhdKka jykafia ,enSu
breosk iqmqj;

97

fojk jir

idudkH iuh

mif<dia jk breosk

lrKfldgf.k" iy;sllfuz uq|@dj ,enQjyq h' ta Y`oaOd;auhdKka jkdys"


fojshka jykafiaf.a uysufha m@Yxidj iZoyd" Wkajykafiag whs;s whg
.e<jSu i,id fok wfma Wreufha w;a;sldruz h')
foaj jdlHh tfiah'
(jryka w;r fldgia w;ay< yelsh')

idOqldrh

cqjduz 6& 63" 68

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajdusks" Tn jykafiaf.a jpk
wd;auh o cSjkh o jkafka h'
iod;k cSjkfha jpk we;af;a Tn jykafia fj; h'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 6& 7-13

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafia fodf<dia fokd leZojd


OrAu|+; fufyh iZoyd hejQ fial'
tl, fcAiqia jykafia fodf<dia fokd ;uka fj; leZojd" Tjqka fofokd
ne.ska msg;a lr hejQ fial' wY`oaOd;auhka flfrys Tjqkag n,h o |=ka
fial' .ukg ierhegshla yer" frdgS j;a" u,a,la j;a" miquznsj, uqo,a
j;a hk lsisjla fkdf.k" jyka mh ,d" lusi folla fkdf.k hk f,i
Tjqkag wK l< fial' ;jo" Wkajykafia Tjqkg l;d fldg" Tn huz lsis
ksjilg msjsis l," t;ekska msg jS hk f;lau tys kj;skak' huz ;ekloS"
Tjqka Tn ms<s.kafka j;a" Tfnz jpk wikafka j;a ke;akuz" t;ekska msgjS
hk l, Tjqkag jsreoaOj idlaIshla jk msKsi Tfnz mdoj, ;sfnk OQ,s .id
oukake hs jod< fial' tf,i Tjqyq msg;aj f.dia fikZ. ukia:dmkh jsh
hq;` hhs foaYkd l<y' ;jo Tjqyq fndfyda hlaIhska |=re fldg" fndfyda
frda.Ska o f;,ska wdf,am fldg iqjm;a l<y'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

98

fojk jir

idudkH iuh

oi ih jk breosk

idudkH iufha oi ih jk breosk


m<uqjk lshejSu

fcrushd 23& 1-6

fcrushd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

jsisrS .sh udf.a negZM /< kej; /ialr


Tjqka fmdaIKh lrk msKsi tfZvzreka m;a lrkafkus'

udf.a ;Knsfuz fmdaIKh jk negZMjka jkid jsiqrejd yrsk tfZvzreka msg


iusZodKka jykafiaf.ka meusfKk jsm;l uy; udf.a fikZ. fmdaIKh
l< hq;` fuz tfZvzreka .ek bYardfh,ajrekaf.a fojs iusZodKka jykafia
jodrk foag ijka fokak' kqU,d udf.a negZMjka /ln,d fkdf.k" Tjqka
jsiqrejd mkakd oeuqjyq h' oeka uu kqU,df.a kmqre ls@hd ksid kqU,dg
oZvqjuz lrkafkus' fufia mjikafka iajduska jk uu h' tfy;a udf.a /
f<ka b;srs jkakka ud jsiska Tjqka mkakd oeuQ ish,q foaYj,ska uu u /
ia lr kej; Tjqkaf.a .d,g f.fkkafkus' Tjqyq fnda jS jevs jkafkda h'
Tjqka fmdaIKh lrk msKsi uu tfZvzreka m;a lrkafkus' Tjqyq ;j;a Nh
fkdjkafkda h' fkdle<fUkafkda h' Tjqkaf.ka tflla j;a ke;s fkdjkafka
h' fufia mjikafka iajduska jk uu h'
iajduska jk uu fufia jodrus odjs;af.a fm<m;ska oeyeus rc flfkl`
ke.S tk ld,h meusfKkafka h' t;`udKka keK kqjKska rcluz lruska"
oeyeuslu;a hqla;sh;a foaYh uqZM,af,a bgqlrkq we;' t;`ukaf.a rc oji" cqod
.<jkq ,nkafkda h' bYardfh,ajre iq/ls j jikafkda h' wfma oeyeus;dj
hkafkka t;`udfKda kuz lrkq ,nkakdy'

foaj jdlHh tfiah'


breosk iqmqj;

99

fojk jir

idudkH iuh

oi ih jk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 23& 1-6

ms<s;`r & iusZodfKda ud tfZvzrdfKda h' ug lsis w. ysZ.hla fkdjkafka h'


.Sh

& iusZodfKda ud tfZvzrdfKda h' w. ysZ. ug fkdjkafka h'


t;`udfKda iqks,a ;K nsuz u; ud i;majd"
ksi, osh fj; muqKqjd" ud mK.kajk fial'
ish kdufha uysuh ie,fik f,i ousgq uZ. ud f.k hk fial'
urKh jeks .kZ|=re re|=re ksuzkh ueoska .sh;a"
Tn ud iuZ. nejska ug lsis nshla fkdjkafka h'
Tfnz fljsg o ierhegsh o ud ksh; iekis,a, jkafka h'
Tn udf.a i;`rka bosrsfha oS" ux., fndcqkla ms<sfh< lr oS"
ud isri f;,ska wdf,am l< fial'
udf.a l`i,dk W;`rd hkafka h'
Tfnz ohdj yd lreKdj ksh;j" osjs ysusfhka ud wkqj tkafka h'
iusZ|=kaf.a ksjdih udf.a iod;k jdih jkafkah'

fojk lshejSu

tfmais 2& 13-18

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

fomlaIhu iu.s l< wmf.a iduhdfKda ls@ia;`ia jykafia h'


tfy;a ls@ia;`ia jykafia ;`<ska jrla |=r isgshd jQ Tn" oeka Wkajykafiaf.a
osjs msoSu lrKfldgf.k <x lrkq ,enQjyq h'
cqfojzjreka yd jscd;slhka tla lruska Wkajykafia wm w;r iu.sh we;s
l< fial' Wkajykafia usksi;a nj f.k" Tjqka fjka l<" Tjqka w;frA ffjrh
we;s l<" ueo ns;a;sh lvd oeuQ fial' fuz focd;sh" kj ukqIH;ajhla fldg
ujd" iu.sh we;s lrk msKsi" Wkajykafia kS;s rS;s we;`<;a jHjia:dj
wj,x.` l< fial' l`reish lrKfldgf.k Wkajykafia ffjrh ke;s lr"
breosk iqmqj;

100

fojk jir

idudkH iuh

oi ih jk breosk

fojshka jykafia Wfoid ta focd;sh tlu YrSrhla jk msKsi iu.s lr


jod< fial' tfia Wkajykafia jevu lr |=r isgshd jQ Tng;a" <Z. isgshd
jQ whg;a idufha mKsjqvh foaYkd lr jod< fial' tlu wd;auhdKka
jykafia ;`<" cqfojzjreka yd jscd;Ska hk fomlaIhg" mshdKka jykafia
fj;g msjsiSfuz jrh ,ensh yelafla" ls@ia;`ia jykafia ksid h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 10& 27

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
udf.a negZMfjda udf.a lgyZv wi;s'
uu o Tjqka wZ|=kkafkus' Tjqyq o ud miq miafia t;s hs
iajduska jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 6& 30-34

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tjqyq tfZvzfrl` fkdue;s negZM /<la fuka isgsh y'


Y@djlfhda fcAiqia jykafia fj; /iaj ;uka l< ish,a, o b.eka jQ ish,a,
o Wkajykafiag ie< l<y' tjsg Tjqka jykafia l;d lruska" Tn muKla
fjka j" yqol,d ;eklg wjq;a uZo fjz,djla jsfjzl .kake hs Tjqkag jod<
fial' tfia lSfjz Tjqkag lEu lkakj;a wjldYhla ke;s ;rug hk tk wh
fndfyda jQ nejsks' tjsg Tjqyq muKla Trefjka yqol,d ;eklg .sfhda h'

fndfyda fofkla Tjqka hkjd oel" Tjqyq ljryq oehs yeZosk" ish,q kqjrj,ska
tla jS f.dvska osj wjq;a" Tjqkag fmr tys meusKshy' Wkajykafia f.dvg
wd l," uy msrsila oel" tfZvzfrl` ke;s negZMjka jeks jQ" Tjqkag wkqluzmd
fldg" Tjqkag fndfyda foa W.kajkakg mgka .;a fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah
breosk iqmqj;

101

fojk jir

idudkH iuh

oi i;A jk breosk

idudkH iufha oi i;a jk breosk


m<uqjk lshejSu

2 rdcdj,sh 4& 42-44

rdcdj,sh fojk fmdf;ka Wmqgd .;a fldgils'

Tjqyq thska wkqNj fldg b;srs lrkq we;'


;jo" nd,a-Id,sIdys isg ukqIHfhla m@:u wiajekafkka hj frdgS jsiila
o w,q;a f.dhuz lr,a o ;udf.a u,af,a oud f.k fojshka jykafiag lemjQ
ukqIHhd fj; f.kdfjz h' Tyq o" fikZ.g lkak fokake hs lSh' Tyqf.a
fufylrejd" lsfulao$ fuzjd ukqIHhka ishhla bosrsfhys ;nkakoe hs
weiSh' tfy;a Tyq tajd fikZ.g lkak fokak' ukao" Tjqka wkqNj fldg
b;srs lrkq we;" lshd iusZodKka jykafia jodrk fiale hs mejiSh'
tjsg Tyq tajd Tjqka bosrsfhys ;enSh' Tjqyq thska wkqNj fldg iusZodKka
jykafia jod< f,i b;srs lf<da h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 145& 10-11" 15-18

ms<s;`r & iusZodfKda cSjudk ish,a,kaf.a wdidjka iuzmQrAK lrk fial'


.Sh

& iusZ|=ks" Tn uejQ ish,q foa Tn jykafiag ;`;s mqohs'


Tfnz ieoeyej;a;` o Tn jykafiag m@Yxid lr;s'
Tjqyq Tfnz rdcHfha uysuh jrAKkd lr;s'
Tfnz n, uysuh .eko l;d lr;
ish,a,kaf.a fofk;a wejsgs,af,ka Tn foi fhduq lr ;sfnz'
Tno iq|=iq ld,fha oS Tjqkag wdydr fok fial'
Tn ish yia;h jsoyd mdk fial'
cSjudk ish,a,kaf.a wdidjka imqrd,k fial'

breosk iqmqj;

102

fojk jir

idudkH iuh

oi i;A jk breosk

iusZodfKda iEu w;skau idOdrK h'


t;`ukaf.a ish,q ls@hd ohdkajs; h'
whosk ish,a,kag iusZodfKda <x j isgsk fial'
wjxl is;ska hoskakkag wdikakj isgsk fial'

fojk lshejSu

tfmais 4& 1-6

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

tlu YrSrh h" tlu iajduska jykafia h"


tlu weoys,a, h" tlu fn#;Siau iakdmkh h'
tnejska" fojshka jykafiaf.ka Tn ,;a leZojSug Tnsk f,i yeisfrk
fuka iusZodKka jykafia Wfoid ysrldrhl` jk uu Tfnka Wfolau
b,a,us' ieujsgu ksy;udkSj jskS; j" bjis,sjka; j isgskak' fm@aufhka
tlsfkld iu. mEyS isgskak' wd;auhdKka jykafiaf.ka jk tlai;alu"
iu.slfuz neuzfuka mj;ajd .kakg W;aidy lrkak' Tn leZojkq ,enQ l,
tlu n,dfmdfrd;a;`jlg leZojkq ,enQ f,i" we;af;a tlu YrSrh;a" tlu
wd;auhdKka jykafia;a h' tlu iusZodKka jykafia;a" tlu weoys,a,;a"
tlu fn#;Siau iakdmkh;a h' ish,a,kag by<ska isgsk" ish,a,ka ;`<ska ls@
hd lrk" ish,a,ka ;`< jev jik tlu fojs mshdKka jykafia;a h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 7& 16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fY@aIaG osjeisjrfhla wm w;r my< jS isgskafka h'
fojshka jykafia ish fikZ. .<jkakg jevsh fial'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

103

fojk jir

idudkH iuh

oi i;A jk breosk

iqjsfYaIh

cqjduz 6& 1-15

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

tys isgs ish,a,kag ;Dma;su;a jk ;ruz lEu ,ensKs'


bkamiq fcAiqia jykafia .,S, uqyqfoka" fyj;a ;sfnzrshia uqyqfoka tf.dvg
jevu l< fial' Tjqka jykafia frda.Ska iqj lruska l< ydialuz |=gq nejska
uyd iuQyhla Wkajykafia miq miafia .shy' tjsg fcAiqia jykafia lkaolg
ke.S ;uka jykafiaf.a Y@djlhka iu. tys jevyqka fial' cqfojzjrekaf.a
ux.,Hh jQ mdial`j <xj ;snsKs' fcAiqia jykafia weia Tijd ne,Q l, ;uka
<Z.g uyd iuQyhla weoS tkq oel" fudjqka yeu fokdgu lkakg oSug wms
fld;ekska frdgs usf,ag .ksuqoe hs ms,smaf.ka weiQ fial' Wkajykafia fufia
jodf<a Tyq mrSlaId lrk msKsi h' ukao" ;uka lrkakg hkafka l`ula
oehs Wkajykafiau oek isgs nejsks' ms,sma ms<s;`re fouska" tlsfkldg gsl
gsl oSug rsoS ldis foiShl frdgs jQj;a fkdiEfya h hs lSh' Y@djlhkaf.ka
tla flfkla jQ iSfudka fma|=ref.a fidfydhqre wekavD Wkajykafia wu;d"
hj frdgs myla o uiqka fofokl` o we;s fld,qfjla fuys isgshs' tfy;a
fumuK fofkl`g thska l`uk m,la oe hs weiS h' usksiqka ysZ|=jkake
hs fcAiqia jykafia jod< fial' t;ek fndfyda ;Kfld< jsh' .Kkska
mkaoyila muK msrsus tys ysZo .;ay' tjsg fcAiqia jykafia frdgs f.k
;`;s mqod" ysZof.k isgs whg fnod |=ka fial' tf,iu uiqkaf.ka o |=ka fial'
ish,a,kag leu;s ;ruz lEu ,enqfKa h' Tjqka ld ;Dma;shg meusKs miq
Tjqka jykafia ish Y@djlhka wu;d" lsisjla kdia;s fkdjk msKsi len,s
tl;` lr .kake hs jod< fial' fufia lEu je<|+ wh hj frdgS mfyka
b;srs l< len,s tl;`fldg u,q fod<ila mqrjd .kakd ,oS'
iuQyhd fuz ydialu |=gq l< ienEjg u fu;`udfKda f,djg jvskakg isgsk
osjeisjrhdfKda h hs lSy' ;uka n,y;aldrfhka w,a,d f.k rclug
m;a lrkakg Tjqka ierfik nj fcAiqia jykafia oekf.k" kej; ;ksju
lkaog jevsh fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

104

fojk jir

idudkH iuh

oi wg jk breosk

idudkH iufha oi wg jk breosk


m<uqjk lshejSu

kslauhdu 16& 2-4" 12-15

kslauhdu fmdf;ka .;a mdGfhls'

uu kqU,dg wyiska wdydr jiajus'


bY@dfh,a ckhd fudafiiag yd wdfrdkag jsreoaO j mdZMlrfha oS ueisjs,s
lshkakg jQy' Tjzyq Tjqkag l;d fldg" usir foaYfha oS iusZodKka
jykafiaf.a w;ska wms uerefKuq kuz fl;ruz hym;a o$ tysoS wmg" uia
msreKq nZ|=ka <Z. jdvs jS" we;s ;ruz lEu lkakg mqZMjkalu ;snsKs' tfy;a
Tn fuz uqZM ck;dj id.skafkka urd oeuSug fuz mdZMlrhg f.kdjyq h
hs lSy'
tjsg iusZodKka jykafia fudafiiag l;d fldg"
uu kqU,dg wyiska wdydr jiajus' oskm;d usksiqka kslau f.dia toskg
wjYH fldgi tl;` lr .; hq;` h' fufia Tjqyq udf.a kS;sh ms<smoskafkda
o keoao lshd ug Tjqka mrSlaId l< yel'
bYardfh,a ckhdf.a ueisjs,s ug weisKs' kqU Tjqka wu;uska" iji Tn
udxY lkakyq h' Woh Tng we;s ;ruz mQm ,efnkafka h' fufia kqU,df.a
fojs iusZodKka jykafia ud nj kqU,d oek.kakyq h hs lshkake hs mejiQ
fial'
bkamiq ijia ld,fha oS jgqjka jrA.hla wjq;a lZojqr jid.;s' Woh ld,fha
oS lZojqr isidrd msks ;gzgqjla jsh' msks jdIam jS .sh miq mdZMlrfha N~ush
u;`msg isyska jQ" l`vd jgl`re ysu jeks fohla ;sfnkq Tjqyq |=gy' fuh
|=gq bYardfh,a ckhd tlsfkldg l;d lruska" fuh l`ulaoe hs jspd<dy'
ukao" ta l`ulao lshd Tjqka fkdo;a nejsks' fudafiia Tjqkag ms<s;`re fouska
fuh jkdys iusZodKka jykafia Tng wkqNj lsrSug |=ka wdydrh fjz h
hs lSfjz h'
breosk iqmqj;

105

fojk jir

idudkH iuh

oi wg jk breosk
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 78& 3-4" 23-25" 54

ms<s;`r & iusZodfKda Tjqkag wyiska ukakd jeis jeiajQ fial'


.Sh &

wm wid oek.;a foaj,a o wfma mshjreka


wmg oeka jQ foaj,a o wms okajkafkuq'
ore uqkqnqrka flfrka fkdiZ.jd B<Z. mrmqrg okajkafkuq'
iusZodKkaf.a m@n, ls@hd yd n, uysuh o
t;`uka l< ydialuz o lshd mdkafkuq'
t;`udfKda by< wyig l;d l< fial'
iqrf,dj fodrgq jsjD; l< fial'
Tjqkag lEug ukakd jeis jeiajQ fial'
i.f,djska OdkH m@odkh l< fial'
fojz |=;`kaf.a wdydr fmd|= ck;dj wkqNj l<y'
t;`udfKda muKg;a jvd wdydr mdk tjQ fial'
t;`udfKda ;u Y`oaO foaYhg Tjqka f.kd fial'
;u n,fhka oskd .;a lkaog Tjqka f.kd fial'

fojk lshejSu

tfmais 4& 17" 20-24

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

fojshka jykafiaf.a iajrEmh wkqj ujk ,o


wZM;a iajNdjh me<Zo .kak'
tnejska" iajduska jykafiaf.a kdufhka uu ;oskau Tng fufia lshus' mqyq
breosk iqmqj;

106

fojk jir

idudkH iuh
woyia we;s usiosgqjka fuka ;j;a fkdyeisfrkak'

oi wg jk breosk

tfy;a ls@ia;`ia jykafiaf.ka Tn bf.k .;a foa tjekakla fkdfjz'


ienejska u Wkajykafia .ek Tn weiqjd muKla fkdj" ls;`Kqjka jYfhka
Wkajykafia ;`< jQ i;Hh o Tng W.kajk ,oS'
tnejska Tfnz miq.sh meje;aug whs;s jQ ;DIaKdj,ska uq,d jS jskdY jkakd jQ
mrK iajNdjh wyl oud" wOHd;ausl kj;djhla we;s lr .kak' fojshka
jykafiaf.a iajrEmh wkqj ujk ,o OrAusIaGluska o Y`oaOjka;luska o
m@ldY jk wZM;a iajNdjh me<Zo .kak'

foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

uf;jz 4& 4

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
usksid cSj;a jkafka lEfuka muKla fkdj
fojshka jykafiaf.a uqjska kslafuk ish,q jpkj,ska h hs
iajduska jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 6& 24-35

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ud fj; meusfKk hfula fjz o" Tyqg id.sks fkdjkafka h'


ud woyk hfula fjz o Tyqg lsis lf,l;a msmdih fkdjkafka h'
fcAiqia jykafia j;a" Y@djlhkaj;a" tys fkdisgs nj iuQyhd |=gq l," Tjqyq
ta Trej,g ke.S fcAiqia jykafia fidhuska" lmrAKdjqug meusKshdy'
breosk iqmqj;

107

fojk jir

idudkH iuh
oi wg jk breosk
uqyqfoka tf.dv oS Wkajykafia yuq jS" .`re foajfhks" Tn fuys
jevsfha fldhs fjzf,a oe hs Tjqyq weiQy' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska"
taldka;fhkau uu Tng lshus" Tn ud fidhkafka ydialuz |=gq ksid fkdj"
frdgs ld ;Dma;shg meusKs ksid h' ke;s jS hk wdydrh iZoyd fkdj"
iod;k cSjkhg bjy,a jk wdydrh iZoyd jSrsh jvkak' fuz wdydrh
Tng m@odkh lrkafka ukqIH mq;@hdfKda h' mshdKka jk fojshka jykafia
wOsldrS n,fha uq|@dj ;nd we;af;a Wkajykafia flfrys h hs jod< fial'
tnejska Tjqyq fojshka jykafiaf.a wNsm@dh wkqj jev lrk msKsi wm l`ula
lghq;` oe hs weiQy' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska fojshka jykafiaf.a
wNsm@dh jkqfha Wkajykafia tjd jod< ;eke;a;dKka Tn jsiska woyd
.ekSu h hs jod< fial' tjsg Tjqyq tfia kuz wm jsiska oel woyd .kakd
msKsi Tn ljr ydialula olajk fialao$ ljr ls@hdjla lrk fiala o$ wfma
mshjre mdZMlrfhysoS ukakd lEy' nqosk msKsi t;`fuda Tjqkag iajrA.fhka
wdydr iemhQy hs ,shd we;e hs Wkajykafiag lSy' tjsg fcAiqia jykafia
taldka;fhka uu Tng lshus' iajrA.fhka Tng wdydrh |=kafka fudafiia
fkdfjz' iajrA.fhka ienE wdydrh fokafka udf.a mshdKka jykafia h'
ukao" fojshka jykafiaf.a wdydrh jkdys" iajrA.fhka my< jQ f,dalhg
cSjkh fok wdydr h hs jod< fial' Tjqyq o iajdusks" ta wdydrh ks;ru
wmg |=k uekje hs lSy'
fcAiqia jykafia l;d fldg" cSjk odhl fNdackh uu h' ud fj;
meusfKk hfula fjz o Tyqg id.sks fkdjkafka h' ud woyk hfula fjz o
Tyqg lsis lf,l;a msmdih fkdjkafka h hs jod< fial'

breosk iqmqj;

108

fojk jir

idudkH iuh

oi kj jk breosk
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

idudkH iufha oi kj jk breosk


m<uqjk lshejSu

1 rdcdj,sh 19& 4-8

rdcdj,sh m<uqjk fmdf;ka .;a fldgils'

t,shd tu wdydrfha ijs Yla;sfhka


fojshka jykafiaf.a lkao <Z.g meusKsfha h'
t,shd uqZM ojil .uka m@udKh mdZMlrhg msjsi frdaf;uz kuz .ila hg
jdvs jS" ;ud uefrk f,i b,a,uska iusZodKka jykai" b;ska we;' oeka
udf.a m@dKh .; uekj' ukao" udf.a mshjrekag jvd uu W;`uz fkdfjus
hs lSh'
fufia lshd Tyq ta frdaf;uz .i hg je;sr ksod .;af;a h' tjsg foaj
|+;fhla Tyqg w; .id ke.sg lkake hs lS fyhska Tyq ne,Q jsg ;u ysi
<Z. wZ.`re msg ms,siaiQ frdgshla yd j;`r Ndckhla ;sfnkq oel ld nS kej;
je;srefKa h' ;jo iusZodKka jykafiaf.a |+;hd fojk jr wjq;a" Tyqg w;
.id" ke.sg lkak" .uk kqUg |=r jevs jkakg mqZMjke hs lSfjz h' Tyq
ke.sg ld nS" ta wdydrfha ijs Yla;sfhka oj,a i;<sila yd ? i;<sila
.uka lr fojshka jykafiaf.a lkao jk fydafrnz <Z.g meusKsfhah'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 34& 1-8

ms<s;`r & ysus ;`udKka .`Kj;a nj wms w;aolskafkuq'


.Sh &

yeu fjzf,au ysus;`ukag uu m@Yia;s .S .hus'


t;`ukaf.a .`K jekquz ud uqjska f;dr fkdfjhs'
uu t;`ukaf.a .`K jrAKkd lrus'

breosk iqmqj;

109

fojk jir

idudkH iuh
ksy;udks wh ta wid i;`gq fj;ajd'

oi kj jk breosk

ud iuZ. ysus ;`uka jrAKkd lrkak'


wms tla jS t;`ukaf.a kduh miiuq'
uu ysus;`uka fidhd .sfhus'
t;`udfKda ug ms<s;`re oS yeu nsfhka ud us|+ fial'
t;`uka foi n,kakd mS@;sfhka nenf<kafkah'
Tyqf.a uqyqK ljodj;a ,cAcdfjka wZ|=re fkdjkafka h'
ysus;`ukag lkak,jz l< tla wirKfhla jsh'
t;`udfKda Tyqf.a nia wid" ish,q |=la .eyegj,ska Tyq us|+ fial'
ysus ;`ukaf.a |+;hd foaj Nh we;s wh jglr"
lZojqre neZo Tjqka uqod yrshs'
ysus;`uka .`Kj;a nj Tn u w;a oelSfuka oek .kak'
t;`uka flfrA jsYajdih ;nk ;eke;af;a wdisrs ,nhs'

fojk lshejSu

tfmais 4& 30 5& 2

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

ls@ia;`ia jykafia Tng fm@au l<dla fuka


Tn;a fm@aufhka cSj;a jkak'
Y`oaOd;auhdKka jykafiag |=la fkdfokak' ukao" usoSfuz ojig iQodkula
jYfhka Tn ,nd we;s iy;slfha uq|@dj Wkajykafiah' ish,q ffjr
fl@daO yd yeu jsOsfha oafjzI my lr oukak' tlsfkld flfrys lreKdj
yd ohdkqluzmdj we;sj isg" fojshka jykafia ls@ia;`ia jykafia ;`<ska Tng
lud l<dla fuka Tn;a tlsfkldg lud lrkak' Tn fojshka jykafiaf.a
fm@auKSh orejka jk nejska" Wkajykafia fuka jkakg W;aidy lrkak'
ls@ia;`ia jykafia wmg fm@au fldg" usysrs iq.kaO mQcdjla o hd.hla o
jYfhka wm fjkqfjka fojshka jykafiag ish cSjs;h mrs;Hd. l<dla
fuka" Tn;a fm@aufhka cSj;a jkak'
breosk iqmqj;

110

fojk jir

idudkH iuh

oi kj jk breosk
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduzz 6& 51

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajrA.fhka my<jk cSjkodhl fNdackh uu h'
hful` fuz fNdackfhka je<Z|=fjd;a"
Tyq iodl,a cSj;a jkafka h hs
iajduska jykafia jodrK fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 6& 41-51

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

iajrA.fhka my<jk cSjk odhl fNdackh uu h'


tjsg" iajrA.fhka my< jQ fNdackh uu h hs Wkajykafia jod< nejska"
cqfojzjre Wkajykafia .ek ueisjs,s lshuska" fudyq fcdafimaf.a mq;a
fcAiqia fkdfjz o$ wm fudyqf.a uj o mshd o wZ|=kkafka keoao$ uu iajrA.
fhka neiafius hs Tyq oeka lshkafka flfiaoe hs lSy' fcAiqia jykafia
Tjqka wu;uska" Tn w;frys ueisjs,s fkdfodvkak' ud tjd jod< mshdKka
jykafia ;uka fj; weo .kakd whl`g usi wka lsisfjl`g ud fj; meusKsh
fkdyelsh' uu wka;su ojfia oS Tyq W;a:dk lrkafkus' ish,af,dau fojshka
jykafia jsiska W.kajkq ,n;s hs osjeidj,sfhys ,shd we;' fojshka
jykafiag ijka oS" Wkajykafiaf.ka bf.k .;a ish,af,dau ud fj; t;s'
fojshka jykafia fj;ska meusKs ;ekeka jykafia yer" wka lsisjl` fojshka
jykafia oel we;ehs fuhska woyia fkdlrus' Wkajykafia muKla mshdKka
jykafia oel we;' taldka;fhka u uu Tng lshus' woykakdg iod;k
cSjkh we;' cSjkodhl fNdackh uu h' Tfnz mshjre ldka;drfhaoS ukakd
lEy' tfy;a Tjqyq ush .shy' fuh jkdys" iajrA.fhka nei tk fNdackh
nejska thska fmdaIKh jk lsis|= usksfila fkduefrkafka h' iajrA.fhka
my< jk cSjkodhl fNdackh uu h' hfula fuu fNdackfhka je<Z|=fjd;a"
Tyq iodl,a cSj;a jkafkah' ud jsiska fokq ,nk ta fNdackh udf.a udxYh
fjz' ud th fokafka f,dalhdf.a cSjkh msKsi h hs jod< fial'
breosk iqmqj;

111

fojk jir

idudkH iuh

is jk breosk
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

idudkH iufha is jk breosk


m<uqjk lshejSu

ysf;damfoaYh 9& 1-6

ysf;damfoaYfhka .;a mdGfhls'

udf.a fndZ|=ka wkqNj fldg" ri lejQ usos ri mdkh lrkak'


m@{dj wef.a ukaoSrh boslr we;' tys l`ZMKq i;la idod we;' i;`kaf.a
uiska o ri lejQ usos rifhka o wef.a uZ.`,a fuzih ms<sfh, fldg we;'
;uka msg;a lr hejQ fiajsldjka ,jd" k.rfha by<u ;ek isg wE fufia
wdrdOkd lrkakS h& wkqjK ck;dfjks" fuys msjsfikak' fudav usksiqkag
wE fufia lshkakS h& tkak" udf.a fndZ|=ka wkqNj fldg" ri lejQ usosri
mdkh lrkak' wkqjKlu yer oud cSj;a jkak' keK kqjK udjf;ys
.uka lrkak'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 34& 1-2" 9-14

ms<s;`r & ysus ;`uka .`Kj;a nj w;aoelSfuka oek.kak'


.Sh

& yeu fjzf,au ysus;`ukag uu m@Yia;s .S .hus'


t;`ukaf.a .`K jekquz ud uqjska f;dr fkdfjhs'
uu t;`ukaf.a .`K jrAKkd lrus'
ksy;udks wh ta wid i;`gq fj;ajd'

breosk iqmqj;

112

fojk jir

idudkH iuh

is jk breosk

t;`ukaf.a ieoeyej;`ks" t;`ukag .re nsh olajkak'


ukao" foaj .re nsh we;s whg w. ysZ.hla ke;'
Okm;Syq mjd lEu ke;sj id.skafkka fmf<;s'
tfy;a ysus;`uka irK hk whg
hym;a fohska lsis wvqjla ke;'
orefjks" ug ijka fokak'
iusZ|=kag .re lsrSug uu Tng W.kajkafkus'
iem cSjs;h N`la;s jsZoSug huz flfkla leu;s o$
oS>dhq j<Zod iqj iuzm;a ri jsZoSug leue;s o$
tfia kuz Tyq kmqre l;dfjka o
uqidjdofhka o je<lS isgsh hq;` h'
kmqr yer oud hym; lrkak' iduh fidhd ta wkqj hkak'

fojk lshejSu

tfmais 5& 15-20

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

iajduska jykafiaf.a leue;a; lsfula o lshd f;areuz .kak'


tnejska Tn cSj;a jk ms<sfj, .ek b;d ie<ls,su;a jkak' w{dkhka
fuka fkdj {dkjka;hka fuka cSj;a jkak' ld,h kmqre nejska we;s
yeu wjia:djlskau m@fhdack .kak' tnejska wkqjKhka fkdjS iusZodKka
jykafiaf.a leue;a; lsfula o lshd f;areuz .kak'
uq|@sl mdkfhka u;a fkdjkak' thska wkdpdrluz yg .kafka h' ta fjkqjg
wd;auhdKkaf.ka mQrAK jkak' .S;sld ;`;s .S yd Y`oaO .S tlsfkldg .hkak'
Tn yoj;a ;`< ;`;s ko fouska iusZ|=kag .S .hkak' wmf.a iusZodKka jk
fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a kdufhka" fojs mshdKka jykafiag ieujsgu
iEu foa .eku ia;~;s lrkak'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

113

fojk jir

idudkH iuh

is jk breosk

idOqldrh

cqjduzz 6& 56

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
udf.a udxYh wkqNj lrk"
udf.a reOSrh mdkh lrk ;eke;af;a
ud ;`< cSj;a jkafka h' uu Tyq ;`< cSj;a jkafkus'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 6& 51-58

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

udf.a udxYh ienE fNdackh fjz'


udf.a reOSrh ienE mdkh fjz'
iajrA.fhka my<jk cSjk odhl fNdackh uu h' hful` fuz fNdackfhka
je<Z|=fjd;a Tyq iodl,a cSj;a jkafka h' ud jsiska fokq ,nk ta fNdackh
udf.a udxYh fjz' ud th fokafka f,dalhdf.a cSjkh msKsih hs fcAiqia
jykafia cqfojzjrekag jod< fial'
tjsg cqfojzjre Tjqfkdjqka w;frA jsjdo lruska fuz usksid Tyqf.a udxYh
wkqNj lrk msKsi wmg fokafka flfiaoe hs lSy' tnejska fcAiqia jykafia
Tjqka fufia weu;~ fial' taldka;fhka uu Tng lshus' Tn ukqIH mq;@
hdKkaf.a udxYh wkqNj fkdlrkakyq kuz Tyqf.a reOSrh mdkh
fkdlrkakyq kuz Tn ;`< cSjkh ke;' hfula udf.a udxYh wkqNj
lrkafkao" udf.a reOSrh mdkh lrkafkao Tyqg iod;k cSjkh we;' ;jo
uu Tyq wka;su ojfiaoS W;a:dk lrkafkus' udf.a udxYh ienE fNdackh
fjz' udf.a reOSrh ienE mdkh fjz'
udf.a udxYh wkqNj lrk" udf.a reOSrh mdkh lrk ;eke;af;a ud ;`<
cSj;a jkafka h' uu o Tyq ;`< cSj;a jkafkus' cSjudk mshdKka jykafia
ud tjd jod< nejska ud mshdKka jykafia ksid cSj;a jk f,iu ud
wkqNj lrk ;eke;af;a ud ksid cSj;a fjhs' fuz jkdys iajrA.fhka my<
jQ fNdackh fjz' th wfma mshjreka je<Z|+ wdydr fuka fkdfjz' ta wdydrh
je<Z|+ Tjqyq u<y' tfy;a fuz fNdackh j<Zok ;eke;af;a ioygu cSj;a
jkafka h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

114

fojk jir

idudkH iuh

iss tla jk breosk

idudkH iufha iss tla jk breosk


m<uqjk lshejSu

fcdIqjd 24& 1-2" 15-18

fcdaIqjdf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

wmf.a fojshka jk iusZodKka jykafiag


jeZ|=uz ms|=uz lrkafkuq'
bkamiq fcdaIqjd ish,q bYardfh,a f.da;@hka fIfluzg /ia lrjd"
bYardfh,ajrekaf.a m@cd uQ,slhkao m@OdkSka o jsksYaphldrhka o ks,OdrSka
o leZojSh' Tjqyq fojshka jykafia bosrsfhys fmkS isgsfhda h' fcdIqjd uqZM
fikZ.g fufia lSfjz h' bYardfh,ajrekaf.a fojs iusZodKka jykafia fufia
jodrK fial' hg.sh oji wdn@yuzf.a o" kdfydarAf.a o msh jQ f;ard jeks"
kqU,df.a mshjre hqm@gSia .fZ.ka tf;r jdih lruska wka fojsjrekag
jeZ|=uz ms|=uz lf<da h' iusZodKka jykafiag jeZ|=uz ms|=uz lsrSug Tn i;`gq
ke;akuz Tn jeZ|=uz ms|=uz lrkakg leu;s ljfrl`g o lshd wou ;SrKh
lr .kak' .Z.ska tf;r isgs Tfnz mshjreka jeZ|=uz ms|=uz l< fojsjrekag
fyda Tn jdih lrk foaYfha isgsk wfudarsjrekaf.a fojsjrekag fyda jeZ|=uz
ms|=uz lrkakg ;SrKh lr.kak' tfy;a wms tkuz udf.a mjq, o" uu o
iusZodKka jykafiag jeZ|=uz ms|=uz lrkafkuq' fikZ. ms<s;`re fouska wka
fojsjrekag jeZ|=uz ms|=uz lrk msKsi ljrodj;a wms iusZodKka jykafia w;a
fkdyrskafkuq' ukao" wm iy wfma mshjreka usir foaYh kue;s jy,alfuz
ksjdifhka msg;g f.kdfjz;a" wfma weia bosrsfha uy;a ydialuz lf<a;a" wfma
uqZM udrA.fha oS o wm miqlr wd uqZM fikZ. w;frAoS o wm wdrlaId lf<a;a
wfma fojs iusZodKka jykafiau h' iusZodKka jykafia ish,q ukqIH jrA.
hka o foaYfha isgs wfudarsjreka o wm bosrsfhka t<jd oeuQ fial' tnejska
wms;a iusZodKka jykafiag jeZ|=uz ms|=uz lrkafkuq' ukao" Wkajykafia wfma
fojshka jykafia he hs lSfjda h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

115

fojk jir

idudkH iuh

iss tla jk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 34& 1-2" 15-22

ms<s;`r & iusZodKka .`Kj;a nj w;aoelSfuka oek.kak'


.Sh

& yeu fjzf,au ysus;`ukag uu m@Yia;s .S .hus'


t;`ukaf.a .`K jekquz ud uqjska f;dr fkdfjhs'
uu t;`ukaf.a .`K jrAKkd lrus'
ksy;udks wh ta wid f;dia fj;ajd'
ysus ;`ukaf.a fofk; ousgqka foig o
t;`ukaf.a foijk Tjqkaf.a lkak,jzjg o fhdud we;'
mjzluz lrk wh fmdf<dfjka wu;l jS hk f,i
ysus;`udfKda Tjqkag jsfrdaOh olajk fial'
oeyeus wh wh|=uz l<y' ysus;`udfKda ijka oS"
ish,q |=la fjzokdfjka Tjqka us|+ fial'
ysus;`udfKda nsZ|=Kq is;a we;a;kag <xj isgsk fial'
;eZMKq yoj;a we;a;kag msysg jk fial'
ousgqkag fndfyda wdmod we;;a" ysus ;`udfKda ta ish,af,ka
Tjqka uqod yrsk fial' t;`udfKda Tjqkaf.a wefZ.a
tl wegh l`|= kEr Tjqka rlakd fial'
bka tllaj;a nsfZokakg fkdyrsk fial'
|=Iaghd kmqfrka jekfihs'
oeyeus whg foia ;nkafkda oZvqjuz ,nkafkda h'
ysus ;`udfKda ish fufylrejka uqok fial'
t;`uka flfrA jsYajdih ;nk lsisfjla oZvqjuz fkd,nkafkda h'

fojk lshejSu

tfmais 5& 21-32

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

fuh uyd wNsryils' th wod< jkafka


ls@ia;`ia jykafiag yd iNdjg h'
ls@ia;`ia jykafiag we;s f.#rjh ksid tlsfkldg hg;a jkak'
NdrAhdfjks" Tn iusZodKka jykafiag fuka ;u iajdus mqreIhkag
hg;a j isgskak' ukao" ls@ia;`ia jykafia iNdfjz ysi jkakdla fuka
breosk iqmqj;

116

fojk jir

idudkH iuh

iss tla jk breosk

mqreIhd NdrAhdjf.a ysi h' tnejska iNdj ls@ia;`ia jykafiag hg;a jkakdla
fuka" NdrAhdjka o ish,q foaj, oS mqreIhkag hg;a jsh hq;`h'
mqreIfhks" ls@ia;`ia jykafia iNdjg fm@au fldg iNdj fjkqfjka ish
osjs mqo l<dla fuka" Tn;a Tnf.a NdrAhdjkag fm@au lrkak' Wkajykafia
tfia lf<a" j;`frka o jpkfhka o iNdj fidaod msrsis|= lr" lem lr" th
f;acdkajs; iNdjla jYfhka le<,la j;a" /,a,la j;a" tnZ|= lsisjla j;a
ke;sj jsY`oaO j" ksflf,ia j" ;ukag u m@odkh lr .ekSug h'
tfiau mqreIhka jsiska o ;u NdrAhdjkag ;u YrSrhg fuka fm@au l<
hq;`h' ish NdrAhdjg fm@au lrk ;eke;a;d ;udg u fm@au lr.kafka h'
ljfrl`j;a lsisu lf,l ;udf.a YrSrhg oafjzY lrf.k ke;' tfia
fkdj" Tyq th fmdaIKh lr f.k wdrlaId lrhs' ls@ia;`ia jykafia iNdj
.ek i<lkafka;a tfiau h' ukao" th Wkajykafiaf.a YrSrh jk nejsks' wms
ta YrSrh wjhjfhda fjuq' fuz ksid usksfila ;udf.a uj o mshd o w;ayer
ish NdrAhdjg we,quz jkafka h' ta fofok tla flfkla jkafkda h' fuh
uyd wNsryils' ug yefZ.k mrsos th wod< jkafka ls@ia;`ia jykafiag iy
iNdjg h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduzz 6& 63" 68

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ud Tng jod< jpk wd;auh o cSjkh o fjhs'
iod;k cSjkfha jpk we;af;a Tn jykafia fj; h'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

117

fojk jir

idudkH iuh

iss tla jk breosk

iqjsfYaIh

cqjduz 6& 60-69

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

iajdusks" wm ljfrl` fj; hkakg o$


iod;k cSjkfha jpk we;af;a Tn jykafia fj;h'
fcAiqia jykafia ;uka jykafiaf.a YrSrh wkqNjh iZoyd fok nj weiQjsg"
Wkajykafiaf.a f.da,fhda fndfyda fofkla fuh ord .kakg ners lSuls'
t;`udKka yg ijka oS isgsh yelafla ldgoe hs ;uka w;frA l;d lr
.;ay' f.da,hka fufia ueisjs,s lshk nj fcAiqia jykafia osjeiska oek"
Tjqka wu;d" fuh Tng wffOrAhhg m;ajSug fya;`jla o$ tfia kuz" ukqIH
mq;@hdKka fmr isgs ;ekg k.sk nj Tn |=gqfjd;a flfiao$ cSjkh fokafka
wd;auh fjz' udxYfhka lsis m@fhdackhla ke;' ud Tng jod< jpk wd;auh
o cSjkh o fjhs' tfy;a fkdwoyk wh iuyfrla Tn w;frys isgs;s hs
jod< fial' tfia jodf<a fkdwoykafkda ljqreo lshd;a" ;uka jykafia mdjd
fokakg hkafka ljfrlao lshd;a fcAiqia jykafia uq, isg u oekf.k isgs
nejsks' tfyhska Wkajykafia Tjqka wu;d" udf.a mshdKka jykafiaf.
ka jrh ,enQ flfkl` usi" wka lsisjl`g udfj;g meusKsh fkdyels nj
ud lSfjz ta ksid h hs jod< fial' fuz ksid tjla mgka Wkajykafiaf.a
f.da,hkaf.ka fndfyda fofkla miqng jS" ;j;a Wkajykafia wkqj fkd.
shy' fcAiqia jykafia fodf<dia fokd wu;d" Tn;a bj;aj hkakg is;kakdyq
oe hs weiQ fial' iSfudka ms<s;`re fouska" iajdusks" wm ljfrl` fj;g
hkako$ iod;k cSjkfha jpk we;af;a Tn jykafia fj; h' Tn fojshka
jykafiaf.a Y`oaOjrhdKka jykafia nj wms woyuq' tfiau ta nj oksuq hs
lSh'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

118

fojk jir

idudkH iuh

iss fojk breosk

idudkH iufha is fojk breosk


m<uqjk lshejSu

oajs;Sh kS;s ix.@yh 4& 1-2" 6-8

oajs;Sh kS;s ix.@yfhka .;a mdGfhls'

ud Tng W.kajk kS;s ksfhda.hkag


wu;r jpk tl;` fkdlr tajd ms<smeosh hq;`h'
fudafiia bYardfh,ajrekag l:d fldg fufia lSh' Tfnz mshjrekaf.a fojs
iusZodKka jykafia Tng fokakg hk foaYhg we;`,a jS" th whs;s lrf.k"
tys cSj;a jk msKsi Tn jsiska bgq l< hq;` ud Tng W.kajk kS;s ksfhda.
hkag bYardfh,ajreks" oeka b;ska ijka fokak' ud Tng wK l< Tfnz fojs
iusZodKka jykafiaf.a kS;s yd ksfhda.j,g wu;r jpkhla tl;` fkdlr"
tajdhska lsisjla wvq fkdlr" Tn tajd ms<smeosh hq;` h'
tajd wdrlaId lruska ms<smoskak' fufia lsrSfuka fiiq cd;Ska bosrsfhys
Tfnz meKj;alu;a keKj;alu;a lemS fmfkkq we;' fuz kS;s ish,a, .ek
Tjqkag ie, jk jsg fuz fY@aIaG cd;shg whs;s fikZ. fl;ruz keKj;a o
meKj;a o lshd Tjqka jsiaum;a jkq we;'
wfma fojs iusZodKka jykafiaf.ka wm whosk ish,af,ys oS" Wkajykafia
wmg <xj isgskakdla fuka" fjk lskuz fY@aIaG cd;shlg fojs flfkla <xj
isgskafka o$ uu wo osk Tn bosrsfhys ;enQ fuz ish,q kS;s fuka idOdrK kS;s
yd ksfhda. fjk lskuz fY@aIG cd;shla i;`j mj;S o$
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 15& 1-5

ms<s;`r & iusZ|=ks" oeyeushd Tn wNsfhi isgskafka h'


.Sh

& iusZ|=ks" Tfnz fojz ue|=frys ljfrl`g isgsh yelafla o$


Tfnz Y`oaO lkafoa ljfrl`g jsish yelafla o$
ksfodia f,i l,a hjk oeyeus f,i jev lrk"
wjxl joka mjik ;eke;a;dg h'
.;` fla,duz fkdlshk" us;`rdg kmqr fkdlrk"
wi,ajeishdg tfrys j lg l;d fkdm;`rejk ;eke;a;dg h'
Tyq |=okka ms<sl`,a lrkafka h'

breosk iqmqj;

119

fojk jir

idudkH iuh

iss fojk breosk

iusZ|=kag .re lrk whg Tyq .re ire md jdis wjdis fkd;ld"
ish fmdfrdka|= bgq lrhs' Tyq uqo,a fmd<shg fkdfohs'
ksfodia whg jsreoaO j w,a,ia fkd.kafka h'
fujka .`Ke;s usksid yg msrsySula lsis lf,l fkdjkafka h'

fojk lshejSu

cdfldnzs 1& 17-18" 21-22" 27

Y`oaOjQ cdfldnz ;`ukaf.a yiqfkka Wmqgd.;a fldgils'

oyuz mKsjqvh ms<smoskakka jkak'


iEu hym;a oSukd o ish,q w.kd ;Hd. o fkdfjkia jk iqZM" myj hk
njg Pdhd ud;@hl`|= ke;s wdf,dalfha mshdKka jykafia flfrys by<ska
nei tkafka h' Wkajykafia uejQ i;a;ajhka w;r wm uq|=ka u,alv jSfuz
fmr ,l`Kq jYfhka wm cks; l< fial'
tfyhska ish,q wOu foho oukh l< fkdyels |=Iagluz o bj; ,d Tng
.e<jSu idod osh yels Tn is;a i;kays uq,a nei .;a oyuz mKsjqvh hgy;a
f,i ms<s.kak'
tfy;a" ;uka u rjgd fkdf.k oyuz mKsjqvh wikakka muKla fkdjS"
th ms<smoskafkda jkak' wmf.a mshdKka jk fojshka jykafia bosrsfhys
msrsis|= ksrAu, Nla;sh kuz" ujzmshka ke;s orejkag o jekaoUqjkag o
Tjqkaf.a jsm;a;sj,oS msysg jSu;a" f,dalfhka ;ud u lsZMgq fkdjS wdrlaId
jSu;a h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduzz 6& 63" 68

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ud Tng jod< jpkh wd;auh o" cSjkh o fjhs'
iod;k cSjkfha jpk we;af;a Tn jykafia fj; h'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

120

fojk jir

idudkH iuh

iss fojk breosk

iqjsfYaIh

udla 7& 1-8" 14-15" 21-23

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn fojshka jykafiaf.a wd{dj bj; ,d


ukqIHhkaf.a iuzm@odhhka ms<smoskakyq h'
;jo" fcrei,fuka mrsisjre we;euz jskhOrhka yd iuZ. fcAiqia jykafia
fj; meusK" Wkajykafiaf.a Y@djlhkaf.ka iuyreka" wmjs;@ w;aj,ska"
tkuz j;a ms<sfj;a wkqj w;a fkdfidaod lEu lkjd |=gqfjda h' mrsisjre;a"
ish,q cqfojzjre;a mruzmrd.; iuzm@odhhka ms<smosk nejska j;a ms<sfj;a
wkqj w;a fidaodf.k usi lEu fkdlkafkda h' fj<Zo fmdf<a isg wd jsg
fOdajkh ksujd usi" Tjqyq lEug fkdh;s' Tjqyq ms<smeoSug neZoS isgsk ;j;a
fndfyda iuzm@odhhka we;' tkuz" msZ.ka" l<f.vs iy ms;a;, ye<s j,x
fiaoSu h' mrsisjre o jskhOrfhda o Wkajykafia wu;d" Tfnz Y@djlhka
mruzmrd.; iuzm@odh wkqj fkdyeisr" j;a ms<sfj;a wkqj w;a fkdfidaod
lEu lkafka ukaoe hs weiQy' Wkajykafia ms<s;`re fouska fflrdgslhsks"
Y`oaO ,shjs,af,a ,shd we;s f,i" Tn .ek fhidhd lS fuz osjeia jelsh uekjska
Tng .e<fma'
uqjska fuz fikZ. ug .re lr;s' is;ska kuz uf.ka |=rej isgs;s'
usksia Tjd fojz oyuz f,i W.kajd ksire f,i ud kuos;s'
Tn fojshkaf.a wd{dj bj;,d" ukqIHhkaf.a iuzm@odhhka ms<smoskakyq h
hs jod< fial'
Wkajykafia h<s;a iuQyhd ;uka fj; leZojd Tn yeu ug ijka oS f;areuz
.kak' msg;ska usksid ;`<g msjsi Tyq flf<ish yels lsis fohla ke;'
usksid ;`<ska kslafuk fohska Tyq flf<ikq ,nhs' we;`<;ska" tkuz" usksia
yoj;ska" kmqre fpz;kd" ldu rd." fidrluz" uskS uereuz" i,a,d,luz"
;Kayd" |=Iagluz" jxpd" ysrs T;ma ke;s nj" BrAIHdj" wmydih" wyxldrh
iy fudayh kslafuhs' fulS ish,q kmqre foa we;`<;ska kslau tajdhska usksid
flf<ikq ,efnz h hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

121

fojk jir

idudkH iuh

iss ;=ka jk breosk

idudkH iufha iss ;=ka jk breosk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 35& 4-7

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

fojsZodfKda jvsk l, nsysrkaf.a lka wefrkafka h'


f.dZM wh mS@;sfhka .S .hkafkda h'
nshiq,q is;a we;a;kag fufia lshkak' nsh fkdjS osrs .kak' fojsZodfKda Tn
uqok msKsi;a Tfnz i;`rkaf.ka m<s.kak msKsi;a jvsk fial' wkaOhkaf.a
weia meyefokafkah' nsysrkaf.a lka wefrkafkah' fldr wh uqjka fuka |=j
mkskafkdah' f.dZM wh mS@;sfhka .S .hkafkdah' ldka;drfhka c,Odrd .,d
tkafkah' urel;frka we, fod,j,a nsZoS tkafkah' usrsZ.`j c, fmdl`Kla
fjhs' jsh<s nsu W,am;aj,ska msfrhs' isjZMka ,e.`uz .;a mdZM fmfoiaj, ng
mZ|=re yd mka .ia yg .kafka h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 146& 7-10

ms<s;`r & udf.a is; iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


.Sh

& iusZodfKda iodl,au jsYajdiSj isgsk fial'


t;`udfKda mSvd jsZoskakkag hqla;sh bgq lr fok fial'
id.sks jQjkag wdydr fok fial'
t;`udfKda isrlrejka uqok fial'
wkaOhkaf.a weia myok fial'
jegS .shjqka k.d isgqjk fial'
iusZodfKda ousgqkag fm@au lrk fial'
jsfoaYSka wdrlaId lrk fial'
wkd:hkag yd jekaoUqjkag Wmldr lrk fial'

breosk iqmqj;

122

fojk jir

idudkH iuh

iss ;=ka jk breosk

tfy;a" |=okdf.a fhdackd iqka lrk fial'


iusZodfKda ioygu rcluz lrk fial'
tuznd isfhdka k.rh
Tfnz iusZodfKda ish,q mruzmrd olajd rcluz lrk fial'
iusZ|=kag m@Yxid fjzjd

fojk lshejSu

cdfldnzs 2& 1-5

Y`oaOjQ cdfldnz ;`ukaf.a yiqfkka .;a fldgils'

foaj rdcHfha Wreulaldrhka jk msKsi


Wkajykafia os<sZ|=ka f;dard .;a fial'
udf.a ifydaorhsks" Tn f;acYS@fhka jecfUk" wmf.a iajduska jk fcAiqia ls@
ia;`ka jykafia woyk ksid" usksiqkaf.a ;rd;sruz ne,Sfuka je<flkak' rka
uq|= me<Zo" bia;ruz jia;@ weZo.;a flfkla o jerye,s weZo.;a os<skafola o
Tnf.a OrAu Yd,djg meusKsfhda hhs is;uq' Tn bia;ruz jia;@ weZo.;a whg
jsfYaI ie<ls,s olajd" lreKdlr fuys wiqka .kak lshdo" os<skaodg WU
T;k ysgmka ke;skuz udf.a md mqgqj ,Z. nsu ysZo .kake hs lshd o lSfjd;a
Tn me;a;g wosk" whq;` usuzfuka uksk" ;rd;sruz n,k wh fkdjkakyq o$
udf.a fm@aujka; ifydaorfhks" ijka fokak" weoys,af,ys Okj;`ka jk
msKsi;a" fojshka jykafiag fm@au lrkakka yg fmdfrdka|= jQ rdcHfha
Wreulaldrhka jk msKsi;a" Wkajykafia f,dalfha os<sZ|=ka f;dard .;af;a
ulaksido$

foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

123

fojk jir

idudkH iuh

iss ;=ka jk breosk

idOqldrh

uf;jz 4& 23

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fcAiqia jykafia ish,q wdldr f,v frda. iqj lruska
foaj rdcHh ms<snZo iqn wiak foaYkd l< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 7& 31-37

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafia nsysrkag weiSu o f.dZMjkag"


nsKSu o mjd i,id fok fial'

h<s;a Wkajykafia ;SrA fmfoiska msg;aj" isfodakh ueoska f.dia" folfmd,si


fmfoi miqfldg .,S, uqyqo <Z.g meusKs fial' tl, fikZ. jslal,a
nsysfrl` Wkajykafia fj; f.kjq;a Tyq msg w; ;nk f,i Wkajykafiaf.
ka Wola u b,a,Qy' Wkajykafia Tyq iuQyh flfrka fjka fldg bj;g f.k
f.dia" Tyqf.a lkaj, Wkajykafiaf.a weZ.s,s nyd ;uka fl< j,ska Tyqf.a
osj iamrAY l< fial' bkamiq iajrA.h foi n,d" iqiquz ,d" tmamd;d hhs
Tyqg jod< fial' tys wrA:h wefrAjd hkqhs'
tjsg Tyqf.a lka werS" osfjz neZ|=uz ,syS" Tyq meyeos,s f,i l:d lf<ah'
ta nj lsisfjl`g fkdlshkak' Wkajykafia Tjqkag wK |=ka fial' tfy;a"
Wkajykafia th huz muK ;ykuz l< fialo" Tjqyq tmuKg;a jvd th
m;< l<y' th weiqfjda w;sYhskau ujs; j" Wkajykafia yeu fohu hi
f,i lrk fial' nsysrkag weiSuo f.dZMjkag nsKSu o mjd i,idfok
fiale hs lSy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

124

fojk jir

idudkH iuh

iss y;r jk breosk

idudkH iufha is y;r jk breosk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 50& 5-9

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

ug myr fokakkag uu udf.a msg mEfjus'


fojs iusZ|=ka udf.a lka myod we;' ud t;`ukag jsreoaO j ler<s .eiqfjzj;a
ke;' t;`ukag msgq md .sfha j;a ke;' ug myr fokakkag uu udf.a msg
mEfjus' udf.a /jq,a .ia W|=rkakkag uu uqyqK |=kafkus' udf.a uqyqK
kskaodfjkq;a fl< .eiSfukq;a yrjd fkd.;sus' ufyda;a;u fojs iusZodfKda
ug Wmldr lrk nejska uu jshjq,a fkdjkafkus' uu ksrANS; f,i uqyqK
mdkafkus' ud ,cAcdjg fkdmeusfKk nj oksus'
ukao" fojsZodfKda ud <Z.h' t;`udfKda ud ksfodia nj fmkajk fial' ug
jsreoaOj fpdaokd lrkafka ljfrlao$
wms fofokdu jsksYaphg huq' Tyq ug jsreoaO j fpdaokd bosrsm;a lrdjd
ufyda;a;u fojs iusZodfKda ug Wmldr lrk fial' ud jeroslre h hs
Tmamq l< yelafla ljfrl`g o$
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 116& 1-6" 8-9

ms<s;`r& uu iusZ|=ka bosrsfhys yeisfrkafkus'


.Sh

& iusZ|=kag fm@au lrus' ukao" t;`udfKda udf.a whe|=uz o


udf.a lkak,jzj o weiQ fial'
t;`udKka ud foig lka fhduq l< nejska
osjs we;s;dla uu t;`ukag hdpz[d lrkafkus'

breosk iqmqj;

125

fojk jir

idudkH iuh

iss y;r jk breosk

udrl /yefkka uu fjZMfkus'


md;d,fha fjzokd ud wiq lr.;af;ah'
jsm; yd |=l ud fj,d .;af;ah'
tjsg uu iusZ|=kaf.a kdufhka wheosus'
iusZ|=ks" ud us|=j uekje hs lSus' iusZodfKda ohdjka; h' oeyeus
h'
tfia h' wfma fojsZodfKda wkqluzmdfjka hqla; h'
iusZodfKda ksy;udkS wh iqrlsk fial'
ud wk;`frA jegS isgshoS t;`udfKda ud .<jd.;a fial'
t;`udfKda udf.a cSjs;h urKfhkao udf.a weia lZ|=f,kao
udf.a mdo mels<Sfukao .<jd .;a fial'
tfia fyhska uu cSj;`ka w;r iusZ|=ka bosrsfhys yeisfrkafkus'

fojk lshejSu

cdfldnzs 2& 14-18

cdfldnz ;`uka jsiska ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

ls@hd jsrys; weoys,a, u< weoys,a,ls'


udf.a ifydaorfhks" ;udg weoys,a, we;ehs hful` lSj;a ls@hdj,ska th m@
ldY fkdfjz kuz bka jevla weoao$ tjeks weoys,a,la Tyqg .e<jSu f.k fohs
o$ huz ifydaorfhl` fyda ifydaorshl fyda weZ|=uz ke;sj" oskm;d lEu ke;sj
isgsh oS" Tnf.ka hfula Tjqkaf.a YdrSrsl wjYH;d imhd fkdoS" Tng fojs
msysghs WKqiqug weZo me<Zo" ld nS i;`gq jkake hs Tjqkg lshkafka kuz
thska fudk hym;la o$ weoys,a, .ek lsh hq;af;a;a thuhs' ls@hd jsrys;
weoys,a, u< weoys,a,ls'
Tng we;af;a weoys,a,h' ug we;af;a hym;a ls@hd h' fydZohs" Tn ls@hd ke;sj
Tfnz weoys,a, fmkajkak' uu udf.a ls@hdj,ska udf.a weoys,a, fmkajus hs
lshkakg hful`g mqZMjkalu ;sfnkjd jsh yelsh'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

126

fojk jir

idudkH iuh

iss y;r jk breosk

idOqldrh

cqjduz 14& 6

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
udrA.h o i;Hh o cSjkh o uu fjus'
ud u.ska usi lsisfjla mshdKka jykafia fj;
fkdmeusfKkafka h hs
iusZodKka jykafia jodrK fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 8& 27-35

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ukqIH mq;@hdfKda |=la fjzokd jsZoskakg o" urKhg m;ajkakg o"


kej; W;a:dk lrkq ,nkakgo kshuh'
fcAiqia jykafia o Y@djlfhdao ms,smams ldhsidrsfha .uzj,g .shy' u.oS"
Wkajykafia l;d lruska ud ljfrl` lshd usksiaiq lsh;a oe hs Y@djlhkaf.
ka weiQ fial' Tjqyq W;a;r fouska iuyfrla iakdjl cqjduz h hs lsh;s'
iuyfrla t,shd h hs lsh;s' wka iuyfrla osjeisjrhkaf.ka flfkle hs
lsh;s hs mejiQy' ud ljfrl`` lshd Tn lshkakyq oe hs Wkajykafia weiQ
fial' Tn ls@ia;`jrhdfKda h hs fma|=re ms<s;`re |=kafkah' Wkajykafia o
;uka .ek lsisfjl`g fkdlshk f,i Tjqkag wK l< fial'
tjsg Wkajykafia ukqIH mq;@hdKka fndfyda |=la fjzokd jsZoskakg;a" m@
cd uQ,slhka o" kdhl mQclhkao jskhOrhkao jsiska m@;slafIam lrkq
,nkakg;a" urkq ,nkakg;a f;osklg miq kej; ke.sgskakg;a kshu nj
Tjqkag W.kajkakg mgka .;a fial' Wkajykafia fuz .ek m@isoaOsfha u l;d
l< fial' tl, fma|=re Wkajykafia mfilg f.k" Wkajykafiag ;oska
fpdaokd lf<ah' Wkajykafia yerS" ish Y@djlhka foi n,d" fma|=reg ;oska
fpdaokd lruska" id;ka wylg hj" kqU is;kafka usksiqka is;k jsOshg
usi" fojshka jykafia is;k jsOshg fkdfjzh hs jod< fial'
tjsg Wkajykafia ish Y@djlhka legqj iuQyhd ;uka fj; leZojd Tjqka
wu;d fufia jod< fial' hfula ud wkqj tkak leue;af;ao Tyq ;ulu
kid l`reish ord" ud wkqj tajd ish cSjs;h /l .kakg ;e;a lrk hfula
fjzo Tyq th ke;s lr .kshs' ud Wfoid;a iqn wiak Wfoid;a cSjs;h mqok
hfula fjzo Tyq th /l .kshs'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

127

fojk jir

idudkH iuh

iss miajk breosk

idudkH iufha is miajk breosk


m<uqjk lshejSu

m@{d 2& 12" 17-20

i,fudkaf.a m@{dj kue;s fmdf;ka .;a mdGfhls'

oeyeushd ,cAcd iys; urKhg fy<d ouuq'


oeyeushd wmg lror lrk nejska o wfma cSjs; l@uhg jsreoaO jk nejska
o" kS;sh lv lrk jsg wmg fodia mjrk nejska o" jskhg jsreoaOj ls@hd
lsrSu .ek wmg fpdaokd lrk nejska o" wms Tyq tkf;la ieZ.jS n,d isgsuq'
Tyq mjik foa we;a;o lshd n,uq' Tyqg ,efnk wka;suh l`uk tlla o
lshd fidaosis lruq' oeyeushd fojsZ|=kaf.a mq;@hd kuz fojsZ|=ka Tyqg msysg jS
i;`rdf.a .@yKfhka Tyq uqokq we;' Tyqg lDDr f,i jo oS Tyq mrSlaId
lruq' fuf,i Tyqf.a fY@aIaG;ajh fidhd n,uq' Tyqf.a bjiSu mrslaId lr
n,uq'
Tyqg .e<jSu ,efnz hs Tyq lshd isgsk fyhska ,cAcd iys; urKhg Tyq
fy<d ouuq'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 54& 1-4" 6

ms<s;`r& fojsZodfKda udf.a iydhg jvsk fial'


.Sh

& wfyda fojsZ|=ks" Tn kdufha wkqyiska ud uqod,qj uekj'


Tn n, uysufhka ud ksoyia l< uekj'
fojsZ|=ks" udf.a he|=ug ijka |=k uekj'
ud mjik jokg o ijka |=k uekj'

breosk iqmqj;

128

fojk jir

idudkH iuh

iss miajk breosk

jsfoaYslfhda ug jsreoaOj ke.sgzfgda h'


idyislfhda ud urkakg fijqfjda h'
udf.a wOsm;shdfKda fojsZ|=ka nj Tjqyq fkdms<s.;af;da h'
fojsZodfKda udf.a iydhg jvsk fial'
iusZodfKda udf.a osjshg /ljrKh fok fial'
;`gq mygq is;ska uu Tng mZvqr mqokafkus'
iusZ|=ks" ienejskau Tn hym;a nejska
uu Tfnz kduh miikafkus'

fojk lshejSu

cdfldnzs 3& 16 4& 3

Y`oaO jQ cdfldnz ;`ukaf.a yiqfkka .;a fldgils'

OrAusIaGlu idu |+;hka jmq< nScj,ska ksmojk wiajekakls'


BrAIHdj;a Wkak;slduh;a fld;eko t;ek wjq,a jshjq,a o ish,q kmqre ls@
hd o we;af;a h' tfy;a f,daflda;a;r m@{dj m<uq fldg ksrAu, h' B<Z.g
idulduS h' idkqluzms; h' hqla;s iy.; h' th ohdfjka yd hym;a M,j,ska
yd mQrAK j mlaIjdoSluska o l`ylluska o f;drj mj;S' ienE OrAusIaGlu
jQ l,S idu |+;hka idufhka jmq< nScj,ska ksmojk wiajekakls'
Tn w;r wdrdjq,a yd l, flda,dy, we;s jkafka flfiao$ tajd yg.kafka
Tnf.a bZ|=rka ;`< igka lrk ;DIaKdj,ska fkdfjz o$ Tn hulg wdid
jkakyq h' tfy;a th Tng ,efnkafka ke;' ta ksid Tn uskS urkakg
fm<fUkakyq h' Tn BrAIHd lrkakyq h' Tng ;Dma;shla ke;' hdpz[dfjka
fkdb,a,k ksid Tn wdid jk foh Tng ,efnkafka ke;' Tn hdpz[dfjka
b,a,qj;a" jeros f,i o wd;audrA:lduS ;Dma;sh iZoyd o b,a,k nejska th
fkd,efnkafka h'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

129

fojk jir

idudkH iuh

iss miajk breosk

idOqldrh

cqjduz 8& 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
f,dalfha wdf,dalh uu h' ud wkq.duS jkakd cSjkfha
wdf,dalh ,nkafka h hs
iajduska jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 9& 30-37

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

m@:uhd jkakg leue;af;a yeuf.a fiajlhd jsh hq;`hs'


fcAiqia jykafia yd Y@djlhska t;ekska kslau .,S,h ueoska .shy' ta
nj lsisjl` oek.ekSu Wkajykafiaf.a leue;a; fkdjSh' l`ula ksid o"
Wkajykafia" ukqIH mq;@hdfKda usksiqka w;g mdjd fokq ,n;s' Tjqyq
t;`udKka urkafkda h' urkq ,enQ miq t;`udfKda f;osklska kej;
ke.sgskakdy hs Y@djlhkag b.ekajQ nejsks' tfy;a ta lSu Tjqkag wjfndaO
fkdjSh' Wkajykafiaf.ka wikakg;a Tjqyq nsh jQy'
Tjqyq lmrAKdjqug meusKshy' Wkajykafia f.hs isgs l," Tn u. oS
l`ula .ek jsjdo l<yq oe hs Tjqkaf.ka weiQ fial' tfy;a Tjzyq ksyZv
jQy' ukao" jvd Wiia ljfrla oehs u. oS ;u ;uka w;r Tjqka jsjdo l<
nejsks' tl, Wkajykafia jevysZo fodf<dia fokd leZojd" m@:uhd jkak
leue;af;a yeug u wka;suhd;a" yeuf.a fiajlhd;a jsh hq;` h hs Tjqkag
jod< fial' Wkajykafia l`vd orefjl` f.k Tjqka ueo isgqjd Tyq ;`re,a
lrf.k" funZ|= l`vd orejkaf.ka tfll` udf.a kdufhka ms<s.kakd" ud
ms<s .kafka h' ud ms<s.kakd" ms<s.kafka ud fkdj" ud tjd jod< ;ekeka
jykafia h hs Tjqkag jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

130

fojk jir

idudkH iuh

iss ih jk breosk

idudkH iufha is ih jk breosk


m<uqjk lshejSu

.Kka l:dj 11& 25-29

.Kka l:dfjka .;a mdGfhls'

fojsZodfKda uqZM fikZ. osjeisjreka lr


ish wd;audkqNdjh fok fiala kuz fl;ruz wk.s o$'
iusZodKka jykafia j,dl`<lska nei wjq;a" fudafiiag l;d fldg" Tyq u;
jQ wd;audkqNdjfhka fldgila f.k uQ,slhka ye;a;E fokdg |=ka fial'
wd;audkqNdjh Tjqka u; my< jQ jsg" Tjqyq uZo fjz,djla osjeiajels lSug
mgka .;ay' tfy;a fudjqkaf.ka fofofkla lZojqfrys kej;S isgshy'
tlaflfkl`f.a ku t,aodoah' wksla ;eke;a;d fuzodoa h' fudjqyq fiiaika
w;r f,aLk.;jS ;snqK kuq;a l~vdrug fkd.shy' tfy;a wd;audkqNdjh
Tjqka u; o my< jQfhka lZojqr ;`< Tjqyq o osjeiajels lSy' tjsg tla
;reKfhla osj f.dia t,aodoa iy fuzodoa lZojqr ;`< osjeiajels lshk nj
fudafiiag ie< lf<ah' tjsg ;reK jsfha mgka fudafiiag fiajh l< kQkaf.a
mq;a fcdIqjd l;d fldg" ud msh fudafiia ;`fuks" Tjqka kj;d,kake hs
b,a,S h'
fudafiia Tyqg l;d fldg" Tn udf.a hym;g BrAIHd lrkafkyso$
fojsZodfKda Wkajykafiaf.a uqZM fikZ. osjeisjreka lr Tjqka yg ish
wd;audkqNdjh fok fiala kuz fl;ruz wk.s oe hs ms<s;`re |=ks'

foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

131

fojk jir

idudkH iuh

iss ih jk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 19& 7" 9" 11-13

ms<s;`r & iusZ|= wK mK;a is;g i;`g jvkafka h'


.Sh
& iusZ|=kaf.a jHjia:dj mrsiudma; h'
cSjs;h mK.kajkafkah'
iusZ|=kaf.a kS;sh i;HjdoSh'
wkqjKhkag kqjK fokafka h'
iusZ|=ka flfrys .re nsh ksrAu,h'
th ioygu mj;afka h'
iusZ|=kaf.a jsksYaph hqla;s iy.; h'
uqZMukska oeyeus fjz u h'
th Tn fiajlhd yg wk;`re weZ.jSula jkafka h'
th ms<smeoSfuka jsmq, jsmdl w;ajkafka h'
udf.a ryia jeros okafkda ljqre o$
fkdoek ud l< mjz fidaod y< uekj'
WvZ.`lfuz mdmfhka ud je<elajqj uekj'
tys n,mEug uu hg;a fkdfjuzjd'
tjsg uu oreKq mjska ksoyia jS" ksfodia flfkla jkafkus'

fojk lshejSu

cdfldnzs 5& 1 6

Y`oaO jQ cdfldnz ;`ukaf.a yiqfkka .;a fldgils'

Tnf.a Ok OdkH osrd f.dia we;'


oeka b;ska Okj;`ks" Tn msg meusfKkakg ;sfnk wjdikdjka; brKu
.ek yZvd je<fmkak' Tnf.a Ok OdkH osrd f.dia we;' Tnf.a jia;@
ldjqka ld oud we;' Tfnz rka rsoS u,lv ld we;' ta u,lv Tng jsreoaOj
idlaIshla jS" .skakla fuka Tnf.a udxY ld oukq we;' Tn jia;` f.dv.id
we;af;a ksu fjzf.k hk hq.hlh' n,kak" Tnf.a fl;a j;`j, wiajekak
fkZME f.djSkag fkdf.jd Tn jxpd lr.;a Tjqkaf.a l`,sh Tng jsreoaO j
fudr .ihs' f.djSkaf.a fudr.eiSu fiakdj, iajduska jykafiaf.a lkaj,
jefgkafka h' Tn fuf,dj luz iem jsyrKfhys we,S .e,S" urkakg ;r
lrk i;`ka fuka mqIagsu;a fjuska l,a hejQy h' ta oskh oeka meusK we;'
jsfrdaOhla fkdmE ksfodia usksidg jqjo Tn jro t,a, fldg Tyq urd
oeuqjyq h'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

132

fojk jir

idudkH iuh

iss ih jk breosk

idOqldrh

cqjduz 17& 17

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
i;H kuz Tnf.a OrAuh h'
i;Hfhys Tjqka lem l< uekje hs
iajduska jykafia jodrK fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 9& 38-43" 45" 47-48

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tfnz jegSug fya;`j Tfnz mdoh kuz th lmd oukak'


cqjduz fcAiqia jykafiag l;d fldg" .`re foajfhks" wm wkq.ukh
fkdlrk flfkl` Tfnz kdufhka hlaIhka |=re lrkq |=gsuq' Tyq wm wkq.
ukh fkdlrk ksid wms Tyqg th ;ykuz lf<uq hs lSfjz h' tfy;a
fcAiqia jykafia" ;ykuz fkdlrkak" udf.a kdufhka m@n, ls@hdjla lrk
ljfrl`gj;a ta yqiafuka u ud .ek wmjdohla lrkak fkdyels h' wmg
jsmlaI fkdjkakd wmf.a mlaIfhys h' Tn ls@ia;`ia jykafiag whs;s nejska
ta kdufhka hfula Tng j;`r fldamamhla jqjo fndkakg fokafka kuz" tys
wdksYxih Tyqf.ka lsis fia;a ke;s fkdjkafka h hs ienejska u uu Tng
lshus hs jod< fial'
;jo Wkajykafia l;d lruska ud flfrys jsYajdih ;enQ fuz nd,hkaf.a
tfll` j;a fkduZ. hjk huz flfkla weoao" Tyqf.a f., jgd uyd weUreuz
.,la t,a,d uqyqfoa fy<d oeuSu Tyqg hym;' Tfnz jegSug fya;`j Tfnz
w; kuz th lmd oukak' oE; we;sj wmdfhys fkdksfjk .skakg hdug
jvd wnzn.d; j cSjkhg we;`ZMjSu Tng hym;' Tfnz jegSug fya;`j
Tfnz mdoh kuz th lmd oukak' fomd we;s j wmdfhys fy<kq ,enSug jvd
fldr j cSjkhg we;`ZMjSu Tng hym;' Tfnz jegSug fya;`j Tfnz wei kuz
th Wmqgd oukak' oEi we;sj wmdfha fy<kq ,enSug jvd tl weila we;sj
fojshka jykafiaf.a rdcHhg we;`ZMjSu Tng hym;' wmdfha oS Tjqka ld
ouk mKqjd fkdkishs' Tjqka ojd,k .skak o fkdksfjhs'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

133

fojk jir

idudkH iuh

iss i;a jk breosk

idudkH iufha is i;a jk breosk


m<uqjk lshejSu

W;am;a;s 2& 18-24

W;am;a;s l;dfjka .;a mdGfhls'

Tjqyq tlaflfkla u jkafkda h'


fojs iusZodKka jykafia l;d fldg" usksid ;ksj jsiSu iq|=iq ke;'
Tyqg iq|=iq iyldrshl ujd fokafkus hs jod< fial' fufia Wkajykafia
fmdf<dfjz miska jkfha ish,q i;`ka o wyfia ish,q mlaISka o uejQ fial'
bkamiq usksid Wkag l`uk kuz ;nkafka oehs n,kq msKsi Wka usksid fj;
f.kd fial' usksid tl tldg ;enQ kdu" Wkaf.a kdu jsh' fufia usksid
ish,q .j uySIhkag o wyfia mlaISkag o ish,q uD.hkag o kuz ;enS h'
tfy;a" Tyqg iq|=iq iyldrshla fkdjQjd h' tjsg fojs iusZodKka jykafia
usksid nr kskaolg m;a l< fial' Tyq ksod isgshoS Wkajykafia Tyqf.a b,
wegj,ska tlla f.k ta ia:dkh jid oeuQ fial' Wkajykafia Tyqf.ka .;a
b, wegfhka ia;S@hl ujd Tyq fj; f.kd fial' tjsg usksid l;d fldg"
oeka b;ska udf.a wegj,ska .;a wegh jk" udf.a udxYfhka .;a udxYh
jk ueh" usksidf.ka .;a fyhska wEg ia;S@ lshd lshkq we;e hs mejiS h'
usksfil` ;u mshd o uj o w;ayer ish NdrAhdjg nefZokafka tnejska h'
fuf,i Tjqyq tlaflfkla jkafkda h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 128& 1-6

ms<s;`r & iusZodfKda wmg wdYsrAjdo lrk fialajd


.Sh

& iusZ|=ka flfrys .rensh we;s" t;`ukaf.a


udrA.fhys yeisfrk ish,af,da Nd.Hjka;fhda h'
ukao" Tfnz Y@u Yla;sfha m@;sM,h Tn N`la;s jsZoskafkys h'
Tn jdikdjka; h' Tng iqn isoaO jkafka h'
Tfnz nsrsZo Tfnz ksji ;`< M, fok usos je,la fuka jkakS h'
Tfnz orefjda Tfnz fuzih jgd T,Sj me, fuka jkafkda h'
iusZ|=ka flfrys .re nsh olajkakd fufia wdisrs ,nkafka h'

breosk iqmqj;

134

fojk jir

idudkH iuh

iss i;a jk breosk

iusZodfKda isfhdkays isg Tng wdYsrAjdo lrk fialajd


Tfnz uqZM cSjs; ld,fha oS fcrei,fuz iqn fi;
Tng olakg ,efnzjd
Tfnz ore uqkqnqrka olskakg ,efnzjd
bYardfh,a fikZ.g iduh fjzjd

fojk lshejSu

fyfn@jz 2& 9-11

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

msrsis|= lrkakd o" msrsis|= lrkq ,nkafkda o"


tlu mshdKka jykafiaf.ka fj;s'
wmg fmfkkafka" fojshka jykafiaf.a lreKdfjka ish,a,ka Wfoid osjs
mqok msKsi" foaj |+;hkag jvd uZola my;a lrkq ,enQ kuq;a" osjs ms|+ ksid"
f.#rjh kue;s lsre< me<Zo isgsk fcAiqia jykafia h'
ukao" fndfyda mq;@hka f;acig f.k hk l," Tjqkaf.a jsuqla;sodhlhdKka
jykafia |=la jsZoSfuka mrsmQrAK lsrSug" ish,a, ujd wdrlaId lrk fojshka
jykafiag hq;`j ;snsKs'
ukao" msrsis|= lrkakd o lrkq ,nkafkda o hk ish,af,da u tlu mshdKka
jykafiaf.ka fj;s' ta ldrKh ksid fcAiqia jykafia Tjqkag ifydaorhka
hhs lSug ,cAcd fkdjk fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

1 cqjduz 4& 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
wms tlsfkldg fm@au lruq kuz
fojshka jykafia wm ;`< jev jik fial'
Wkajykafiaf.a fm@auh o wm ;`< mrsmQrAK jkafka h'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

135

fojk jir

idudkH iuh

iss i;a jk breosk

iqjsfYaIh

udla 10& 2-16 fyda 2-12

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fojshka jykafia tla l< wh ukqIHhd fjka fkdflfrAjd'


mrsisjre wjq;a fcAiqia jykafia jpkhlska w,a,d .kq msKsi" mqreIfhl`
jsiska ish NdrAhdj oslalido lsrSu kS;shg wkql~, oe hs Wkajykafiaf.
ka m@Yak l<y' Wkajykafia W;a;r fouska" fudafiia Tng l`ula wK
lf<a oe hs Tjqka f.ka weiQ fial' oslalido iy;slhla ,shd weh w;ayer
oukakg fudafiia wjir |=kafka h hs Tjqyq lSy' tfy;a" fcAiqia jykafia
Tjqkag l;d fldg" Tyq fuz wd{d meKjQfha" Tfnz is;a oevslu ksid h'
tfy;a" uejSfuz uq, isg u fojshka jykafia Tjqka ia;S@ mqreI jYfhka uejQ
fial' ta fya;`fldgf.k usksfila ;u mshd o uj o w;yer ish NdrAhdjg
we,quz jkafka h' ta hqj< o tla flfkla fj;s' fufia Tjqyq tjla mgka
fofofkla fkdj tlaaflfkla jkafkdah' tnejska fojshka jykafia tla l<
wh ukqIHhd fjka fkdflfrAjd hs jod< fial' Y@djlfhda f.or oS
fuz ldrKh .ek h<s;a Wkajykafiaf.ka weiQy' Wkajykafia Tjqkag l;d
fldg" ish NdrAhdj w;ayer fjk ia;s@hl mdjd .kak ljfrl` kuq;a Tyq
wEg jsreoaO j lduus:Hdpdrh lrhs' ia;s@hl wef.a mqreIhd w;ayer fjk
flfkl` irK mdjd .kakS kuz" wE o lduus:Hdpdrh lrkakS h jod<
fial'
(iuyre ;ukaf.a <orejka msg fcAiqia jykafiaf.a w;a ;njd .kakd
msKsi" Wkajykafia fj; Tjqka f.kdy' tjsg Y@djlfhda Tjqkag ;rjgq
l<y' fcAiqia jykafia ta oel b;d wukdm jS" <orejkag ud fj; tkak
bv yrskak' Tjqka fkdj<lajkak' fojshka jykafiaf.a rdcHh funZ|= wh
ika;l h' ienejska u uu Tng lshus" huz flfkl` fojshka jykafiaf.a
rdcHh <orejl` fia fkdms<s.;af;d;a Tyq lsisfia;a tys we;`,a fkdjkakfka
h hs Tjqkag jod< fial' Wkajykafia Tjqka ;`reZM lrf.k Tjqka msg w;a
;nd Tjqkag wdYsrAjdo l, fial')
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

(jryka ;`< we;s fldgi w;ay< yel')


breosk iqmqj;

136

fojk jir

idudkH iuh

iss wg jk breosk

idudkH iufha is wg jk breosk


m<uqjk lshejSu

i,fudkaf.a m@{d 7& 7-11

i,fudkaf.a m@{dj kue;s fmdf;ka .;a mdGfhls'

m@{dj iuZ. ieiZ|=k jsg Ok iuzm; uu lsisfia;a fkd;elSus'


uu hdpz[d lf<us' ug oekquz meye|=uz fok ,oS' uu whe|=uz lf<us" ug m@
{dj ,enqfKa h' rdc fldka;hg yd isyiqkg jvd uu m@{dj w.h lf<us'
weh iuZ. ieiZ|=k jsg Ok iuzm; uu lsisfia;a fkd;elSus' wehg iudk
jgskd ueKslla fkdue;' weh iuZ. ieiZ|+ jsg r;arka ish,a, je,s usgla
muK h' YrSr ikSmhg yd rEu;a njg jevsfhka uu wehg fm@au lf<us'
wdf,dalhg jvd uu wehg leu;s jQfhus' ukao" wef.a oSma;sh ks;s fkdue<jS
mj;shs'
weh iuZ. ug hym;a ish,a, ,ensKs' weh u.ska wixLH jia;` ug ysusjqKs'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 90& 12-17

ms<s;`r& iusZ|=ks" Tn jykafiaf.a fm@aufhka wm msfrjzj uekj'


.Sh

& iusZ|=ks" Tn jykafiaf.a fm@aufhka wm msfrjzj uekj'


urKh jeks .kZ|=re re|=re ksuzkh ueoska .sh;a"
Tn ud iuZ. nejska ug lsis nshla fkdjkafka h'
Tfnz fljsg o ierhegsh o ud ksh; iekis,a, jkafka h'

breosk iqmqj;

137

fojk jir

idudkH iuh

iss wg jk breosk

Wofhka Woh Tfnz fm@aufhka msrS wjos juq'


oji mqrd ;`gq mygq is;ska .S .huq'
wm mSvd jskao iuh muKgo
wm kmqrg ,lajQ ld,h ;rug o
wmg fiduzkia iuhla |=k uekj'

Tfnz m@n, ls@hd Tfnz fufylre wmg o
Tfnz f;aci wm mrmqrg o olakg jruz |=k uekj'
wm fojsZ|=kaf.a lreKdj wm flfrys nenf<ajd
wfma jev lghq;` Tn u.ska cfhka chg meusfKajd
wfma jev lghq;` Tn u.ska
cfhka chg u meusfKajd

fojk lshejSu

fyfn@jz 4& 12-13

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

foaj jpkh" isf;a is;`js,s o wruqKq o jsuikafka h'


fojshka jykafiaf.a jpkh cSjudk h' ls@hdYS,s h' fouqjy;a lvqjlg;a
jvd ;shqKq h' wd;auh m@dK jdhqfjka o ikaOs weg us|=,qj,ska o fjka lrk
;ruz jsksjso hkafka h' isf;a is;`js,s o wruqKq o jsuikafka h' Wkajykafia
flfrka ieZ.jsh yels lsisjla uqZM jsYajfha u ke;' Wkajykafiaf.a weia
bosrsfhys ish,a, jeiaula ke;sj jsjD; j ;sfnz' wm .Kka osh hq;af;a
Wkajykafiag h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

138

fojk jir

idudkH iuh

iss wg jk breosk

idOqldrh

uf;jz 11& 25

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajrA.hg;a" fmdf<djg;a" iajduska jk mshdKka jykai"
foaj rdcHh ms<snZo wNsryia yqfola nd,hkag
wkdjrKh l< fyhska Tn jykafiag ;`;s fjzjd
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 10& 17-30 fyda 10& 17-27

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn i;` ish,a, jsl`Kd os<sZ|=kag oka fokak'


tkak" ud wkq.duS jkak'
fcAiqia jykafia uZ. nei .uka .ks;a u tla usksfila osj wjq;a Tjqka jykafia
bosrsfhys oKska jegS" hym;a .`re foajfhks" iod;k cSjkh Wreu lr
.kakd msKsi ud l`ula l< hq;` oe hs Wkajykafiaf.ka weiS h' fcAiqia
jykafia Tyqg l;d fldg" ud hym;a hhs Tn lshkafka ukao$ yqfola
fojshka jykafia usi wka lsisfjla hym;a fkdfjz' Tn wd{d okafkys h' uskS
fkdurkak' lduus:Hdpdrh fkdlrkak' fidrluz fkdlrkak' fndre idlaIs
fkdlshkak' jxpd fkdlrkak' kqfUz mshdg;a ujg;a f.#rj lrkak hkq hs
jod< fial' Tyq o W;a;r fouska" .`re foajfhks" uu fuz ish,a,lau fhdjqka
jsfha isg rlaId lf<us hs Wkajykafiag lSfjz h' fcAiqia jykafia Tyq foi
n,d" Tyq flfrys fu;a is;a jvd" Tng tl wvqmdvqjla we;' hkak Tn i;`
ish,a, jsl`Kkak' jsl`Kd os<sZ|=kag fokak' iajrA.fhys Tng iuzm;a we;s
jkafka h' tkak" ud wkq.duS jkake hs Tyqg jod< fial' tfy;a Tyq ta lSu
ksid u,dksl jS" foduzkiska msrS t;ekska kslau .sfha h' tfia lf<a" Tyqg
jia;` iuzNdrhla ;snqKq nejsks'
breosk iqmqj;

139

fojk jir

idudkH iuh

iss wg jk breosk

tjsg fcAiqia jykafia wjg n,d" Okj;`kag fojshka jykafiaf.a rdcHhg


we;`ZMjSu fld;ruz |=Ialr oe hs Y@djlhkag jod< fial' Y@djlfhda o ta wid
jsiauhg m;a jQy' fcAiqia jykafia kej;;a fufia jod< fial' orefjks"
fojshka jykafiaf.a rdcHhg we;`ZMjSu fld;ruz |=Ialr o$ Okjf;l`g
fojshka jykafiaf.a rdcHhg we;`ZMjSug jvd Tgqfjl`g bZoslgq u,ska rsx.d
hdu myiq h' Tjqyq w;sYhska ujs; jS tfia kuz .e<jSu ,ensh yelafla
ljfrl`g oe hs Tjqfkdjqka w;r lshd .;ay' fcAiqia jykafia Tjqka foi
n,d" usksiqkag kuz th l< fkdyels h' fojshka jykafiag tfia fkdfjz'
fojshka jykafiag ish,a, l< yels h hs jod< fial'
(fma|=re l;d lruska n,kak" wms ish,a, u w;a yer oud Tn wkqj wdfjuq
hs lSh' fcAiqia jykafia o ienejska u uu Tng lshus' ud ksid o iqn wiak
ksid o" f.a fodr fyda fidfydhqrka fyda fidfydhqrshka fyda uj fyda mshd
fyda orejka fyda .uznsuz fyda w;ay< ljfrl` jqj o Tyq oeka fuz ld,fha
oS u ish .`Khla f.a fodr o fidfydhqrka o fidfydhqrshka o ujqjreka o
orejka o .uznsuz o ta iuZ. mSvd o tk hq.fha oS iod;k cSjkh o fkd,nd
fkdisgskafkda h hs jod< fial')
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
(jryka ;`< we;s fldgi w;ay< yelsh')

breosk iqmqj;

140

fojk jir

idudkH iuh

iss kj jk breosk

idudkH iufha is kj jk breosk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 53& 10-11

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tn oSrA>dhq ,en cSj;a jkakdy'


tfy;a" t;`uka fm<kq ,enqfjz;a" |=lg m;a lrkq ,enqfjz;a iusZodKkaf.a
leue;a; f,i h' fufia t;`ukaf.a urKh mjz lud lrk mQcdjla fjz'
tnejska t;`fuda ish mrmqr oel oSrA>dhq ,en cSj;a jkakdy' t;`uka u.ska
iusZ|=kaf.a leue;a; uekjska iM, fjz'
t;`uka ish |=la fjzokdfjz m@;sM, oel" ;Dma;shg meusfKkq we;' fndfyda
fokdf.a mjz ;uka msg .ekSfuka" t;`uka ,;a |=la fjzokdfjka foaj
inZo;djg Tjqka m;a lrkq ,en we;'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 33& 4-5" 18-20" 22

ms<s;`r& iusZ|=kaf.a lreKdj wm flfrys fjzjd


.Sh

& iusZ|=kaf.a jpkh wjxl h'


t;`ukaf.a ls@hd ish,a,lau jsYajdiYS,Sh'
oeyeus nj yd hqla;sh t;`ukag ms@h h'
uy fmdf<dj ysus;`ukaf.a lreKdfjka msrS we;'
foaj Nh we;af;ks" foaj lreKdj m;kak'
urKfhka .<jk msKsi o
|=nsla |=re fldg osjs rlakd msKsi o
t;`udfKda osjeiska n,k fial'

breosk iqmqj;

141

fojk jir

idudkH iuh

iss kj jk breosk

wms ysus;`uka flfrA jsYajdifhka n,d isgsfhuq'


wfma msysg;a m<sy;a t;`udfKda h'
iusZ|=kS" Tn flfrA wfma n,dfmdfrd;a;` msysfgjQ f,iu
Tfnz lreKdj wm flfrys fjzjd

fojk lshejSu

fyfn@jz 4& 14-16

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

weoys,af,ka lreKdfjz isxydikh fj; <Z.dfjuq'


tnejska wyia uZv, blaujd .sh fojshka jykafiaf.a mq;@hdKka jk fcAiqia
kuz fY@aIaG W;a;u mQclhl` wmg isgsk ksid" wfma weoys,af,ys fkdfi,a jS
mj;suq' ukao" wmg we;af;a wfma |=n,luz .ek wkqluzmdjla ke;s W;a;u
mQclhl` fkdj" yeu whqrska u jdf.a mrSlaIdj,g uqyqK mE mdm rys;
W;a;u mQclfhls' tnejska wfma TzkE tmdluzj,oS wfma irK iZoyd
ohdkqluzmdj ,nk msKsi nsh iel ke;sj lreKdfjz isxydikh fj;
<Z.d fjuq'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

udla 10& 45

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ukqIH mq;@hdKka jevsfha
fiajh ,enSug fkdj fiajh lsrSug h'
fndfyda fokdf.a usoSu msKsi ish osjs msoSug h'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

142

fojk jir

idudkH iuh

iss kj jk breosk

iqjsfYaIh

udla 10& 35-45 fyda 10& 42-45

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh fufiah'

ukqIH mq;@hdKka jevsfha


fndfyda fokdf.a usoSu msKsi ish osjs msoSug h'
(finoSf.a mq;a cdfldnz o cqjduz o fcAiqia jykafia fj; wjq;a" .`re
foajfhks wm b,a,k foa Tn wmg bgq lr fok fiala kuz wms leue;af;uq
hs lSy' ud Tng l`ula lr fokjdg Tn leue;a;yq oe hs Wkajykafia
Tjqkaf.ka weiQ fial' Tnf.a f;acYS@fhys oS" wfmka tla flfkl`g Tnf.a
ol`Kq mi o" tla flfkl`g juz mi o ysZo .kakg jruz |=k uekje hs Tjqyq
Wkajykafiag lSy' tfy;a fcAiqia jykafia Tn b,a,kafka l`ula oehs Tnu
fkdokakyq h' ud fndk |=la fjzokd kue;s l`i,dfkka fndkakg fyda ud
,nk fn#;Siau iakdmkh ,nkakg fyda Tng yels oe hs Tjqkaf.ka weiQ
fial' wmg yels h hs Tjqyq Wkajykafiag lSy' fcAiqia jykafia o" ud
fndk l`i,dfkka Tn;a fndkq we;' ud ,nk fn#;Siau iakdmkfhka Tn;a
fn#;Siau iakdmkh ,nkq we;' tfy;a" udf.a ol`Kq mi o juz mi o bZo
.kakg oSu ud i;` fohla fkdfjz' huz wh iZoyd th kshu lr weoao" th
whs;s jkafka Tjqkag h hs jod< fial'
tjsg wksla oi fokd ta wid cdfldnz iy cqjduz iuZ. w;sYhska fldam jQy')
fcAiqia jykafia Tjqka ;uka fj; leZojd fufia jod< fial' jscd;Ska w;r
wdKavqldrhka jYfhka iuzu; jQjka Tjqka flfrA wdOsm;Hh mj;ajk
nj;a" Tjqkaf.a m@OdkSka Tjqka flfrys n,h mdk nj;a Tn okakyq h'
tfy;a" Tn w;r tfia fkdfjz' Tn w;r m@Odkshd jkakg leu;s hfula
weoao" Tyq Tfnz fiajlhd jsh hq;` h' Tn w;r iajdushd jkakg leu;s
hfula weoao" Tyq ish,a,kaf.a odihd jsh hq;` h' l`ula fyhska o ukqIH
mq;@hdKka jqj o jevsfha" fiajh ,enSug fkdj fiajh lsrSug h' fndfyda
fokdf.a usoSu msKsi ish osjs msoSug h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah
(jryka ;`< we;s fldgi w;ay< yelsh')'
breosk iqmqj;

143

fojk jir

idudkH iuh

;sia jk breosk

idudkH iufha ;sia jk breosk


m<uqjk lshejSu

fcrushd 31& 7-9

fcrushd osjeiam@idoss ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

uu wkaOhska iy fldreka ikiuska wdmiq f.fkkafkus'


iusZodKka jykafia fufia jodrK fial' cd;ska w;frA w.;ekam;a
bYardfh,a .ek mS@;sfhka .S .hkak' iusZodfKda ish fikZ. .e<jQ fial'
b;srs j isgsk fikZ. uqod.;a fial lshuska yZv k.d meiiquz .S .huska m@
Yxid lrkak' n,kak" W;`re foaYfhka uu Tjqka f.fkkafkus' fmdf<dfjz
b;d |=r ;ekaj,ska Tjqka /ia lrkafkus' wkaOhka yd fldreka o .rANKSka
yd m@ij fjzokdj jsZosk ldka;djka o Tjqka iuZ. meusfKkq we;' Tjqka uy;a
iuQyhla j yerS tkq we;' Tjqka wZvuska o lkak,jz lruska o .sh kuq;a" uu
Tjqka ikiuska wdmiq f.fkkafkus' osh Thj,a wi<ska fkdmelsf<k" weo
ke;s udj;a Tiafia Tjqka f.k hkafkus' uu bYardfh,ajrekaf.a mshd fjus'
tam@dhsuz udf.a l`ZMZ|=,a mq;@hd jkafka h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 126& 1-6

ms<s;`r& iusZodfKda wm Wfoid buy;a foa l< fial'


.Sh

& iusZ|=ka wm uqod isfhdkg f.kd l,"


wmg th isyskhla fuka jsh'
tjsg wms iskdfjka bms<S .sfhuq'
mS@;sfhka .S .dhkd lf<uq'
tjsg" iusZodfKda fudjqka Wfoid buy;a foa l< fiale hs
jscd;Syq lshkakg .;ay'

breosk iqmqj;

144

fojk jir

idudkH iuh

;sia jk breosk

iusZodfKda wm Wfoid buy;a foa l< fial'


tnejska wms ikaf;daI fjuq'
iusZ|=ks" wfma isrlrejka
ol`Kq osYdfjz .,d hk we< fod< fuka
wmg h<s f.k |=k uekj'
|=lska fl; jmqrkafkda ;`gska wiajekak fk,d .kafkda h'
Tjqyq jS uZM /f.k lZ|=ZM i, i,d msg;a j .sh kuq;a"
;u f.dhuz usgs /f.k mS@;sfhka msk mskd wdmiq wdy'

fojk lshejSu

fyfn@jz 5& 1-6

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

fu,alSifola mQcl mrmqr wkqj


Tn ioyg u mQclfhla jkafkys h'
yeu kdhl mQclfhla u" fojshka jykafia bosrsfhys mZvqre;a" mdm mQcd;a
Tmamq lrk msKsi o usksiqkag fiajh lrk msKsi o usksiqka w;frka f;dard
m;a lrkq ,nhs' Tyq;a |=rAj,luzj,g Ndckh jS isgsk nejska wkqjKhka
o uq<dfjkakka o .ek bjis,af,ka ls@hd lsrSug Tyqg ms<sjk' ta |=rAj,luz
ksid fikZ. Wfoid fuka u ;ud Wfoid;a Tyq jsiska mdm mQcd Tmamq lrkq
,enSu wjYH j we;' ;jo wdfrdka jeks" fojshka jykafia jsiska leZojk ,o
wh usi" wka lsisjla ta ks,h ;udgu mjrd fkd.kafka h'
tfiau ls@ia;`ia jykafia;a kdhl mQclhl` jSfuz f.#rjh ;uka jykafia u
mjrd fkd.;a fial'
tfy;a&
Tn udf.a mq;@hd h' wo uu Tn cks; lf<us hs Tjqka jykafiag lS
;ekeka jykafia u ta f.#rjh mejrE fial' tf,iu fjk ;ekl& Tn
fu,alSifolaf.a mQcl mrmqr wkqj ioygu mQclfhla jkafkys h hs ta
;ekeka jykafia jodrk fial'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

145

fojk jir

idudkH iuh

;sia jk breosk

idOqldrh

cqjduz 8& 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
f,dalfha wdf,dalh uu h' ud wkq.duS jkak
cSjkfha wdf,dalh ,nkafka h hs
iusZodfKda jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 10& 46-52

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

.`re foajfhks" ug fmkSu |=k uekj'


fcAiqia jykafia ish Y@djlhka yd uyd iuQyhla o iuZ. fcrsfldafjka kslau
hk l," ;sfuzhiaf.a mq;a nrA;sfuzhia kuz wkaO ysZ.kafkla mdr woaor jdvs
jS isgsfha h' fuz jvskafka kdifr;a ys fcAiqia jykafiah hs wid" odjs;af.a
mq;a fcAiqia jykai" ug wkqluzmd l< uekje hs Tyq fudr.ikakg jsh'
ksyZv jk f,i fndfyda fofkla Tyqg ;rjgq l<y' tfy;a Tyq" odjs;af.a
mq;@hdfKks" ug wkqluzmd l< uekje hs jevs jevsfhka fudr .eiS h'
fcAiqia jykafia kej;S" Tyqg yZv .ikake hs jod< fial' Tjqyq wkaOhdg
yZv .id" ffOrAh .kak" ke.sgskak" t;`udfKda Tn leZojk fiale hs lSy'
tjsg Tyq ;udf.a iZMj .id oud" mek ke.S fcAiqia jykafia fj; wdfjz h'
fcAiqia jykafia Tyqg l;d fldg" ud Tng l`ula lr fokjdg Tn leu;s
oe hs Tyqf.ka weiQ fial' .`re foajfhks" ug fmkSu |=k uekje hs wkaOhd
Wkajykafiag lSh' fcAiqia jykafia o hkak" Tfnz Y@oaOdj Tng iqj iuzm;
,nd oS we;e hs Tyqg jod< fial' ta weis,af,ys u Tyq fmkSu ,nd uZ. osf.a
Wkajykafia miq miafia .sfha h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

146

fojk jir

idudkH iuh

;sia tla jk breosk

idudkH iufha ;sia tla jk breosk


m<uqjk lshejSu

oajs;Sh kS;s ix.@yh 6& 2-6

oajs;Sh kS;s ix.@yh fmdf;ka .;a mdGfhls'

Tfnz uqZM yDofhka fojs iajduska jykafiag fm@au l< hq;` h'
Tng osjs we;s ;dla" Tn;a" Tfnz mq;@hd;a" mq;@hdf.a mq;@hd;a fojs iusZodKka
jykafiag .re nsh mduska" ud Tng wK l< Wkajykafiaf.a ishZMu ksfhda.
iy wK mK;a rlaId l< hq;` h' tfia lf<d;a" Tn psrd;a ld,hla cSj;a
jkq we;' tnejska bYardfh,ajreks" ijka oS tajd ms<smoskak' tfia lf<d;a"
Tfnz mshjrekaf.a fojs iusZodKka jykafia Tng fmdfrdka|= jQ mrsos lsfrka
yd uS meKsfhka b;sfrk foaYfhys Tng iqn isoaOsh ie,fikq we;' .Kkska
Tn nyq, j jrAOkh jkq we;'
bYardfh,ajreks" ijka fokak" wfma iusZodKka jykafia jk fojshka
jykafia wiydh iusZodKka jykafia h' fojs iusZodKka jykafiag Tfnz uqZM
yDofhka o Tfnz uqZM is;ska o Tfnz uqZM jSrAhfhka o fm@au l< hq;` h' wo osk
ud Tng fok fuz wK mK;a isf;a OdrKh lr .; hq;`h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh
ms<s;`r&
.Sh

.S;dj,sh 18& 1-3" 46" 50

udf.a ijs Yla;sh jk iusZ|=ks" uu Tng fm@au lrus'

& udf.a ijs Yla;sh jk iusZ|=ks" uu Tng fm@au lrus'


iusZodfKda udf.a mrAj;h h' n,fldgqj h" us|=uzldrhdfKda h'
Tn ud fojsZodfKda h' mrAj; rcsZodfKda h'
uu Tn irKfldg .ksus'

breosk iqmqj;

147

fojk jir

idudkH iuh

;sia tla jk breosk

Tn ug m<sy h" .e<jSfuz n,h h" Wia fldgq mjqr h'


ish,q meiiquz j,g ysusluz we;s iusZ|=ks" uu Tng wheo isgsus'
fufia udf.a i;`rkaf.ka uu .e<fjkafkus'
iusZodfKda ierfo;ajd
udf.a m@dldrh jk t;`ukag meiiquz fjzjd
uf.a jsuqla;sodhlhdfKda wka yeug mrfuda;a;u jk fial'
t;`udfKda ish rcqg chisrs fok fial'
;uka w;ska wnsfiia ,;a odjs;a rcqg o Tyqf.a jxYhg o
ioygu lreKd lrk fial'

fojk lshejSu

fyfn@jz 7& 23-28

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

fcAiqia jykafia ioyg u mj;sk fyhska mQcl OQrh wka flfkl`g


mejrsh fkdyels h'

;jo" urKh fya;`fldgf.k mQcl mojsfhys mj;skakg mQcljrekag


fkdyels jQ nejska mQcl ixLHdj" jsYd, jsh' tfy;a" fcAiqia jykafia
ioyg u mj;sk fyhska Wkajykafiaf.a mQcl OQrh wka flfkl`g mejrsh
fkdyels h' tnejska Wkajykafia u.ska fojshka jykafia fj;g <Z.d jkakka
ioygu .,jkakg Wkajykafiag ms<sjk' ukao" Tjqka Wfoid ueoy;a jSug
Wkajykafia ioygu cSj;a jk nejsks'
wmg fhda.H jkafk;a tnZ|= OdrAusl" ksrAfodaI" ksrAu, mjzldrhkaf.ka
fjka jQ" wyia uZv, blaujd jecfUk W;a;u mQclfhlau h' wka W;a;u
mQclhka fuka" m<uq fldg ;ukaf.a mjz Wfoid;a" fojkqj ck;djf.a mjz
Wfoid;a" oskm;d mQcd Tmamq lsrSug Wkajykafiag jqjukdjla ke;' ukao"
Wkajykaafia ;uka u tlu jrla mQcd jSfuka ta jqjukdj bgq l< fial'
breosk iqmqj;

148

fojk jir

idudkH iuh

;sia tla jk breosk

|=rAj,luz we;s ukqIHfhda W;a;u mQclhka fldg jHjia:dfjka m;a lrkq


,efn;a" tfy;a" jHjia:dfjka miqj meusKs osjqrefuz jpkfhka ioyg u
iuzmQrAK j isgsk mq;@hdfKda m;a lrkq ,enQy'

foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 14& 23

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
huz ;eke;af;la ug fm@au lrkafka kuz
fyf;u udf.a OrAuh ms<smoskafka h'
udf.a mshdKka jykafia o Tyqg fm@au lrk fiale hs
iajduska jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 12& 28-34

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fY@aIaG;u wd{dj fuz h'


jskhOrhkaf.ka flfkla meusK" Tjqka tl;` jS Wkajykafia iuZ. jsjdo
lrkq wid" Wkajykafia Tjqkag uekjska ms<s;`re |=ka nj o oel" ish,q
wd{d w;frka fY@aIG;u wd{dj lsfulaoe hs Wkajykafiaf.ka m@Yak lf<a
h' fcAiqia jykafia W;a;r fouska" fY@aIaG;u wd{dj fuz h& bYardfh,a
jeisfhks" wikak" wfma iajduska jk fojshka jykafia tlu iajduska
jykafia h' kqfUz uqZM yDofhka o kqfUz uqZM is;ska o kqfUz uqZM nqoaOsfhka o
kqfUz uqZM jSrAhfhka o kqfUz fojs iajduska jykafiag fm@au lrkak' fojekak
fuz h& kqU kqUgu fm@au lrkakdla fuka kqfUz wi,ajeishdg fm@au lrkak'
fuhg jvd fY@aIaG wka lsis wd{djla ke;ehs jod< fial'
breosk iqmqj;

149

fojk jir

idudkH iuh

;sia tla jk breosk

tjsg jskhOrhd Wkajykafiag ms<s;`re fouska" .`re foajfhks" th ienE


h' Wkajykafia tlu ;ekeka jykafia h hs Tn lSjd yrsh' Wkajykafia
yer wka fojs flfkla ke;' uqZM yDofhka o uqZM is;ska o uqZM nqoaOsfhka o uqZM
jSrAhfhka o Wkajykafiag fm@au lsrSu iy ;udg fukau ;u wi,ajeishdg
fm@au lsrSu" ojk hd. mQcd yd fjk;a mQcd ish,a,g u jvd fY@aIaG h hs
lSfjz h' Tyq fld;ruz f;areuz meye|=uz we;sj ms<s;`re |=kafka oehs fcAiqia
jykafia oel" Tn fojshka jykafiaf.a rdcHhg kq|=rej isgskafkys h hs
Tyqg jod< fial' bkamiq Wkajykafiaf.ka lsis m@Yakhla wikakg lsisfjl`g
ffOrAhhla fkdjSh'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

150

fojk jir

idudkH iuh

;sia fojk breosk

idudkH iufha ;sia fojk breosk


m<uqjk lshejSu

1 rdcdj,sh 17& 10-16

rdcdj,sh m<uqjk fmdf;ka .;a mdGfhls'

jekaoUq ia;S@h l`vd frdgshla idod osjeisjrhdg |=kakdh'


t,shd msg;aj" Ydfrm;a k.rhg f.dia jdi,a fodrgqjg meusKs l,"
jekaoUq ia;S@hl tys or wyq,kq oel" wEg wZv.id" lreKdlr ug fndkak
Ndckhlg j;`r gslla f.fkkake hs lSfjz h' weh th f.fkkakg hk w;r
Tyq wEg wZv.id" lreKdlr Tfnz w;ska frdgS lE,a,la ug f.fkkake hs
lSfjz h' tjsg wE l;d fldg" nZ|=kl msgs usgl`;a" l`,djl f;,a gsll`;a usi
ud <Z. frdgS ke;' tajd idod .kakg or lE,s folla wyq,us' ug;a" udf.a
mq;@hdg;a ta ;sfnk wka;su lEu fjz, wkqNj l< miq kyskafkuq hs Tfnz
cSjudk fojs iusZodKka jykafiaf.a kdufhka osjqrus hs lSjd h'
t,shd wEg l;d fldg" nsh fkdjkak" f.dia Tn lS yegshg lrkak'
tfy;a" m<uqfldg thska ug l`vd frdgshla idod ud <Z.g f.fkkak' miqj
Tng;a" Tfnz mq;@hdg;a idod.kak' ukao" fojs iusZodKka jykafia fufia
jodrk fial'
iusZodKka usys msg jeiai tjk oji olajd msgs nZ|=k bjr jkafka ke;'
f;,a l`,dj wvqjkafka ke;e hs lSfjz h'
wE f.dia t,shd lS yegshg l<d h' tfia wE o Tyq o wef.a f.hs jeisfhda o
fndfyda ojia tajd wkqNj lf<da h' iajduska jykafia t,shd ,jd fok ,o
Wkajykafiaf.a mKsjqvh m@ldr msgs nZ|=k ysia fkdjS h' f;,a l`,dj wvq
fkdjS h'

foaj jdlHh tfiah'


breosk iqmqj;

151

fojk jir

idudkH iuh

;sia fojk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 146& 6b-10

ms<s;`r& udf.a is; iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


.Sh

& iusZodfKda iodl,au jsYajdiSj isgsk fial'


t;`udfKda mSvd jsZoskakkag hqla;sh bgqlr fok fial'
id.sks jQjkag wdydr fok fial'
t;`udfKda isrlrejka uqok fial'
wkaOhkaf.a weia myok fial'
jegS .shjqka k.d isgqjk fial'
iusZodfKda ousgqkag fm@au lrk fial'
jsfoaYska wdrlaId lrk fial'
wkd:hka yd jekaoUqjkag Wmldr lrk fial'
tfy;a |=okdf.a fhdackd iqka lrk fial'
iusZodfKda ioygu rcluz lrk fial'
tuznd isfhdaka k.rh& Tfnz iusZodfKda
ish,q mruzmrd olajd rcluz lrk fial'
iusZ|=kag m@Yxid fjzjd

fojk lshejSu

fyfn@jz 9& 24-28

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

mdmh |=re lrk msKsi tlu jrla


ls@ia;`ia jykafia osjs ms|+ fial''
ukao" ls@ia;`ia jykafia wm Wfoid fojshka jykafia wNsuqfjys oeka fmkS
isgsk msKsi" kshu Y`oaOia:dkfha ixfla;h f,i w;ska iE|= Y`oaO ia:dkhg
fkdj" iajrA.hg u we;`ZM jQ fial' kdhl mQclhd wkqkaf.a f,a /f.k
wjqre|= m;d Y`oaOia:dkhg we;`ZM jkakdla fuka" Wkajykafia kej; kej;;a
;uka u Tmamq lrk msKsi we;`ZM fkdjQ fial' tfia fkdjQfha kuz" f,dalh
breosk iqmqj;

152

fojk jir

idudkH iuh

;sia fojk breosk

uejSfuz mgka fkdfhla jr" Wkajykafiag jo fjzokd jsZoSu wjYH jkq we;'
tfy;a Wkajykafia ;uka u mQcd lsrSfuka mdmh |=re lrk msKsi fuz
hq.dka;fha oS ioygu tl jrla m@ldY jQ fial' ;jo tl jrla urKh;a"
bkamiq jsksYaph;a we;' tfiau fndfyda fofkl`f.a mjz |=re lrk msKsi
tlu jrla ls@ia;`ia jykafia osjs ms|+ fial' ;jo" mdmh |=re lrk msKsi
fkdj" Wkajykafiaf.a wd.ukh n,d isgskakkag .e<jSu fok msKsi"
Wkajykafia fojk jr m@ldY jk fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

uf;jz 5& 3

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ne.E is;ska fojz irK m;kafkda Nd.Hjka;fhda h'
iajrA. rdcHh Tjqkaf.a h'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 12& 38-44 fyda udla 12& 41-44

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fuz os<sZ|= jekaoUqj wka yeu fokdg u jevsfhka oeuqjd h'


(fcAiqia jykafia ish wkqYdikdfjz oS l;d lruska jskhOrhkaf.ka
mfriaiuz jkak' Tjqyq os. W;`re iZM yeZo ilauka lrkak o fj<Zo fmd<j,
oS f.#rjdpdr ,nkak o ms@h fj;s' OrAu Yd,dj, oS uQ,dikj,g;a" ux.,
fNdackj, oS iuzNdjkSh wdik ,nkakg;a ms@h fj;s' jekaoUqjkaf.a f.a
fodr ld ou;s' fmkqug os.ska os.g hdpz[d lr;s' fudjqyq jvd;a nrm;,
oZvqjuz ,n;s hs jod< fial')
Wkajykafia foaj ud<s.dfjz uqo,a .nvdj bosrsfha jev ysZo fikZ. thg uqo,a
oukq n,d yqka fial' Okm;Syq fndfyda fofkla fndfyda uqo,a oeuQy'
breosk iqmqj;

153

fojk jir

idudkH iuh

;sia fojk breosk

tla os<sZ|= jekaoUqjla wjq;a" i;hla muK jgskd ;U i,a,s folla oeuqjd h'
Wkajykafia Y@djlhka ;uka fj; leZojd ienejska u uu Tng lshus' fuz
os<sZ|= jekaoUqj .nvdjg uqo,a oeuQ wks;a yeu fokdg u jevsfhka oeuqjd h' ta
ljqre;a ;ukaf.a jevsmqr uqo,ska hula oeuQy' tfy;a uE" |=mam;aj isgshoS;a
ish osjs fmfj; iZoyd ;snqKq uqZM j;alu u oeuqjd h hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
(jryka ;`< we;s fldgi w;ay< yelsh')

breosk iqmqj;

154

fojk jir

idudkH iuh

;sia ;=kajk breosk

idudkH iufha ;sia ;=ka jk breosk


m<uqjk lshejSu

odksfh,a 12& 1-3

odksfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

Tfnz fikZ.f.ka fmdf;a kuz ,shd we;s ish,a,ka .e<efjkafka


ta ld,fhaoS h'

odksfh,a kuz jQ ug orAYkh jQ usksid ;j|=rg;a fufia lSfjz h' ta ld,fha


oS" kqfUz fikZ. Ndrj isgsk W;`uz wOsm;shd jk usLdfh,a ke.S isgskafka h' ta
ld,h jkdys" ukqIH cd;sh we;s jQ ld,h mgka fuz olajd lsis lf,l fkdjQ
jsrE jsm;a;s ld,hla jkafka h' tfy;a" kqfUz fikZ.f.ka fmdf;a kuz ,shd
we;s ish,a,ka .e<fjkafka ta ld,fha oS h' fmdf<dfjz OQ,shg ie;fmkakkaf.
ka fndfyda fofkla" iuyfrla iodld, cSjkhg;a" iuyfrla kskaodj yd
iodld, ms<sl`,g;a msnso tkafkda h' kqjKe;s cd;sfha kdhlfhda wdldYfha
oSma;sh fuka o fikZ. yrs uZ. f.k .sh wh ;drldjka fuka o iodld,hgu
nenf<kafkda h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 16& 5" 8-11

ms<s;`r& iusZ|=ks" wmf.a n,dfmdfrd;a;`j Tn jykafia h'


wm /l .; uekj'

.Sh

& iusZ|=ks udf.a Wreuh yd brKu Tn jykafiah'


Tn" Tn muKla u ud Wreu fldgi rlakd fial'
ysus;`uka ksr;`re ud wNshi ;nd .kafkus'
ud ol`Kq mi t;`udKka jevjik nejska uu fkdief,kafkus'

breosk iqmqj;

155

fojk jir

idudkH iuh

;sia ;=kajk breosk

tnejska u is; Woka wkhs'


uyo mS@;sfhka mskd hkafkah'
ud .; iq/lsj we;af;ah'
ukao Tn ud md;d,fhys fkdrZojk fial'
Tfnz oeyeus ;eke;a;dg crdm;ajSug bv fkdfok fial'
Tn ug cSjk u. fy<slrk fial'
Tn wnsuqfjys msrsmqka i;`g ug jkafkah'
Tn ol`Kq mi iem iuzm;a ioygu we;af;ah'

fojk lshejSu

fyfn@jz 10& 11-14" 18

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

Wkajykafia mjs;@ lrkq ,nkakka tlu mQcdjlska


mrsmQrAK;djhg f.kd fial'
;jo" yeu mQclfhla u isgf.k" ojia m;d f;ajd bgq lruska" lsis
lf,l;a mjz kid,Sug fkdyels jQ tu mQcdjka fndfyda jr Tmamq lrhs'
tfy;a Wkajykafia mjz Wfoid ioygu tlu mQcdjla Tmamq fldg" fojshka
jykafiaf.a ol`Kq mi wiqka .;a fial' tys Wkajykafia ish i;`rka ;u
md mqgqj lrkq ,nk ;`re n,d isgsk fial' ukao" Wkajykafia mjs;@ lrkq
,nkakka tlu mQcdjlska mrsmQrAK;ajhg f.kd fial'
ludj we;s ;ek mdm mQcd Tmamq lsrSula ;j;a ke;'

foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

156

fojk jir

idudkH iuh

;sia ;=kajk breosk

idOqldrh

,Qla 21& 36

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ukqIH mq;@hdKka bosrsfhys fmkS isgsk msKsi wheosuska
yeu fjzf,a u wjos j isgskak'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 13& 24-32

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

isjz os.ska ;uka jykafia f;dard.;a wh /ia lrkq we;'


;jo" ta ojiaj,oS |=la .djskdj,ska miqj" ysre uZv, wZ|=re jkafka h'
iZo uZv, t<sh fkdfokafka h' wyiska ;drldfjda m;s; jkakdy' wyfia
n, mrdl@ufhda pxp, jkakdy' tl, ukqIH mq;@hdKka uyd n, mrdl@
ufhka yd f;acYS@fhka jsrdcudkj" j,dl`ZM u; jvskq Tjqyq ols;s' tjsg
Wkajykafia ;u |+;hka hjd fmdf<dfjz iSudka;fha mgka wyfia iSudka;h
olajd isjz os.ska ;uka jykafia f;dard.;a wh /ia lrkq we;'
w;a;slald .fika mdvula bf.k .kak' tys <mgs w;` u;` jS" fld< ,sh,k
l, .suzydkh <Z. nj Tn okakyq h' tf,i u fuz foh is|=jkq Tn ols;a u"
Wkajykafia fodrlv <Z.u hhs oek .kak' ienejska u uu Tng lshus' ta
ish,a, is|= jk f;la fuz mruzmrdj myj fkdhkafka h' wyi;a fmdf<dj;a
myj hkafka h' tfy;a udf.a jpkh lsis od myj fkdhkafkau h'
ta oskh ms<snZoj fyda meh ms<snZoj fyda lsisfjla fkdoks;s' iajrA.fhys
|+;fhda j;a" mq;@hdfKda j;a fkdoks;s' th okafka mshdKka jykafia muKla
h hs fcAiqia jykafia jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

157

fojk jir

idudkH iuh

ls%ia;= rcdKkaf.a ux.,Hh


idudkH iufha wjidk breosk

ls%ia;= rcdKkaf.a ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

odksfh,a 7& 13-14

odksfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

Wkajykafiaf.a rdcHh lsis lf,l ke;s fkdjkafka h'


;j|=rg;a n,d isgsh oS uu rd;S@ orAYkj, oS fufia osgsus' ukqIH mq;@hd
jeks flfkla wyfia j<dl`ZM msrsjrd wjq;a fm#rdKslhdKka fj; t<UqfKa
h' Wkajykafia fm#rdKslhdKka fj; muqKqjkq ,enQ fial' ish,q ckhka
o cd;Ska o NdIdjka o Wkajykafiag fiajh lrk msKsi md,k n,h o
f.#rjh o rdcHh o Wkajykafiag fok ,oafoa h' Wkajykafiaf.a md,kh
my fkdjk iodld,sl md,khla h' Wkajykafiaf.a rdcHh lsis lf,l
ke;s fkdjkafka h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 93& 1-2" 5

ms<s;`r & iusZodfKda uysud,xldrfhka ieriS isgsk rcdfKda h'


.Sh

& iusZodfKda rcluz lrk fial'


chYS@h kue;s bZ. mgsh neZo
uysud,xldrfhka ieriS isgsk fial'
ioygu fkdief,k f,i ilaj< msysgjQ fial'
Tfnz isyiqk wdosfha mgka ;sridr j msysgd we;af;a h'
Tn wkdosfha mgka jevisgsk fial'
iusZ|=ks" Tfnz wK mK;a iod;kslh'
Tfnz foaj ud<s.dj ienejska u ioygu iqjsY`oaO h'

breosk iqmqj;

158

fojk jir

idudkH iuh

ls%ia;= rcdKkaf.a ux.,Hh

fojk lshejSu

t<sorjzj 1& 5-8

t,sorjzj fmdf;ka .;a fldgils'

Wkajykafia wm rdclSh mQcl jxYhla l< fial'


u<jqkaf.ka W;a:dk jQ l`ZMZ|=,d;a" usysmsg rcqkaf.a wOsm;shd;a jk" fcAiqia
ls@ia;`ia jykafiaf.ka o" Tng lreKdj yd Ydka;sh fjzjd Wkajykafia
wmg fm@au lrk fial' ish osjs msoSfuka wm mjska us|+ fial' ;u mshdKka
jk fojshka jykafiag fiajh lrk msKsi Wkajykafia wm rdclSh" mQcl
jxYhla l< fial' ta ;ekeka jykafiag" uysuh o n,mrdl@uh o ioygu
fjzjd wdfuka'
n,kak" Wkajykafia j<dl`ZM msrsjrd jvsk fial' ish,af,da Wkajykafia
olskafkda h' l`reisfha weK .eiQ wh o Wkajykafia olskafkda h' usys msg
ish,q cd;Syq Wkajykafia ksid je<fmkafkda h' th ienEu h' wdfuka'
wdruzNh o wjidkh o uu fjus hs jev isgsk" jev isgsh" u;` jvsk irAj
mrdl@u iajduska jk fojshka jykafia jodrk fial'

foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

udla 11& 9-10

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
wfma msh jQ odjs;af.a u;` meusfKk rdcHhg wdisrs fjzjd
iusZ|=ka kuska jvkd fu;`udKka yg wdisrs fjzjd
w;s Wiia ;ekays fydaikakd
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

159

fojk jir

idudkH iuh

ls%ia;= rcdKkaf.a ux.,Hh

iqjsfYaIh

cqjduz 18& 33-37

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

uu rfcla hhs Tn u lshkafkys h'


tnejska h<s;a rc jdi,g ms,d;a we;`,a jS" fcAiqia jykafia leZojd" kqU
cqfojzjrekaf.a rc oe hs weiS h' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska" fuh Tn
u lshk fohla o" ke;fyd;a wka wh ud .ek lS fohla oe hs weiQ fial'
ms,d;a ms<s;`re fouska" uu cqfojzfjla o$ kqfUz u cd;sh o kdhl mQclfhda
o kqU ud w;g Ndr |=kay' kqU l`ula lf<ys o hs weiS h' fcAiqia jykafia
ms<s;`re fouska" udf.a rdcHh fuz f,dalhg whs;s ke;' udf.a rdcHh fuz
f,dalhg whs;s jQjla kuz cqfojzjreka w;g ud Ndr fkdfok msKsi" udf.a
fiajlhka igka lrkq we;' ta ksid udf.a rdcHh fudf,djska jQjla fkdfjz
h hs jod< fial' tjsg ms,d;a" tfia kuz kqU rfcla oe hs Wkajykafiaf.
ka weiSh' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska" uu rfcla h hs Tn u lshkafkys
h' ud Wmkafka ;a" f,dj my< jQfha;a" i;Hhg idlaIs orK msKsi h'
i;Hfhys msysgs ish,af,da udf.a yZv wi;s hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

160

fojk jir

p;dl iuh

p;dl iuh

w nodod

w nodod
m<uqjk lshejSu

fcdafj,a 2& 1218

fcdafj,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

j; brdf.k fkdj is; brdf.k


kqfUz fojs iusZ|=ka fj; yerS tkak'
iusZodKka jykafia fufia jodrk fial' Wmjdifhka o je<mSfuka o uqZM
is;ska oekaj;a ud fj; yerS tkak' j; brdf.k fkdj is; brdf.k kqfUz"
fojs iusZ|=ka fj; yerS tkak' ukao" t;`udfKda lreKdNrs; ohdkajs;" jyd
fkdlsfmk ;sr fmuska iukajs;" lud jSug leu;s fojs flfkls' iuyr
jsg t;`udKka ish is; fjkia lr f.k lud jS wmg wdYSrAjdo lsrSu ksid"
wdydr mQcd o mdkSh mQcd o Tfnz fojs iusZ|=kag Tmamq lrkakg yels jkq
weoaoehs ljfrla oks;ao$ isfhdka lkafoa fydrKEj msUskak' Wmjdihla
mkjd" whe|=ug fikZ. /ia lrkak' fikZ. tla/ia lrkak' Y`oaO iNdjg
Tjqka iQodkuz lrkak' m@cd uQ,slhka tl;` lrkak' <uhska o lsrs orejka o
/f.k tkak' ukd<hd ish hyka .nvdfjka o ukd<sh ish ksok l`gsfhka
o msg; t;ajd oajdr uKavmh yd mQcdikh w;r isgsk iusZ|=kaf.a fiajl
mQclfhda yZvd je<fmuska" iusZ|=ks" Tfnz fikZ.g wkqluzmd l< uekj'
Tfnz fojsfhda fldhsoehs cd;Ska w;frA lSug bv fkdyersh uekj hs
lsh;ajd tjsg iusZodKka jykafia foaYh .ek Woafhda.j;a jS fikZ.g
wkqluzmd l< fial'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

162

fojk jir

p;dl iuh

ms<s;`re .Sh

w nodod

.S;dj,sh 51& 1-4" 10-13" 15

ms<s;`r & fojsZ|=ks" Tfnz ohd lreKdfjka ug wkqluzmd l< uekj'


.Sh

& fojsZ|=ks" Tfnz ohd lreKdfjka ug wkqluzmd l< uekj'


Tfnz jsmq, ohdfjka udf.a wmrdO uld oeuqj uekj'
udf.a flf,ia u,ska ud uqZMukskau fidaod,qj uekj'
udf.a mdm u,ska ud msjs;`re l< uekj'
udf.a wmrdO uu uekjska oksus'
osjd ? folays udf.a mdm ug isysfjz'
Tng jsreoaO j" Tng muKla jsreoaO j uu mjz lf<us'
Tn yuqfjys uu kmqr lf<us'
fojsZ|=ks" ud ;`< ksrAu, is;la ujd jod< uekj'
;srir kj osjshla ug |=k uekj'
Tn yuqfhka ud m<jd fkdyersh uekj'
Tfnz Y`oaOd;auh ud flfrka bj;a fkdl< uekj'
jsuqla;sfha mS@;sh ug h<s |=k uekj'
wjk; is;la oS ud oerej uekj'
tjsg uu wmrdOlrejkag Tn u. myod fokafkus'
mjzlrejka Tn fj; yrjdf.k tkafkus'
iusZ|=ks" .S .ehqfuz jru ug |=k uekj'
tjsg ud uqjska Tn meiiquz .hkafkus'

breosk iqmqj;

163

fojk jir

p;dl iuh

w nodod

fojk lshejSu

2 fldrska;s 5& 20 - 6& 2

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

fuh m@idockl ld,hhs' iusZ|=ka fj; yerS tkak'


fojshka jykafia u wm u.ska Tn yg wdhdpkd lrkakdla fuka" wms ls@ia;`ka
jykafia fjkqfjka ;dkdm;shka jS fojshka jykafia yd iu.s jk f,i"
ls@ia;`ka jykafia fjkqfjka Tng wdhdpkd lruq' fojshka jykafia" mdmh
fkdo;a ls@ia;`ka jykafia" wm Wfoid ukqIH mdmS nj yd iu jSug ie,iQ
fial' tfia lf<a" ls@ia;`ka jykafia lrKfldgf.k fojshka jykafiaf.a
OrAusIaGlug wm mx.`ldr jk msKsih' tnejska" foaj fiajfha mx.`ldrhka
jYfhka Tn ,nd we;s fojshka jykafiaf.a jrm@idoh wmf;a fkdyrsk
f,i wms b,a,d isgsuq' ukao" m@idockl ld,fhaoS uu Tng ijka |=ksus'
.e<jSfuz ojfiaoS uu Tng msysg jqfKus hs fojshka jykafia jodrk fial'
fuh m@idockl ld,hhs' fuh .e<jSfuz ojihs'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

.S;dj,sh 51& 10" 12


fojsZ|=kS" ud ;`< ksrAu, is;la ujd jod< uekj'
jsuqla;sfha mS@;sh ug h<s |=k uekj'

iqjsfYaIh

uf;jz 6& 1-6" 16-18

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ryiska lrk foa olsk Tfnz mshdKka jykafia


Tng m, jsmdl fok fial'
usksiqkag fmfkk msKsi f,dalhd bosrsfhys Tfnz mqKH ls@hd fkdlrkakg
n,d .kak' tfia l<fyd;a iajrA.fhys jev jik Tfnz mshdKka
breosk iqmqj;

164

fojk jir

p;dl iuh

w nodod

jykafiaf.ka lsis jsmdlhla Tng fkd,efnkafka h' tnejska Tn oka


fok l," usksiqkaf.ka m@Yxid ,nk msKsi OrAu Yd,dj,oS;a" jS:sj,oS;a
fflrdgslhka lrkakdla fuka Tng fmrgqfjka fydrKE fkdmsUskak'
ienejskau" uu Tng lshus' Tjqkaf.a jsmdlh Tjqkag oekgu ,enS we;'
tfy;a" Tn oka fok l," ol`K; lrk foh ju;g fkdoefkajd' ta okaoSu
ryila j ;snsh hq;` h' tjsg ryiska th olsk Tfnz mshdKka jykafia Tng
m, jsmdl fok fial'
Tn hdpz[d lrk l, fflrdgslhka lrkakdla fuka fkdlrkak' usksiqkag
fmfkk msKsi Tjqyq OrAu Yd,dj,;a" uxikaOsj,;a isgf.k hdpz[d
lsrSug ms@h fj;s' ienejskau uu Tng lshus' Tjqkaf.a jsmdlh oekgu
Tjqkag ,enS we;'
tfy;a Tn hdpz[d lrk l, Tfnz u we;`ZM ldurhg jeo" fodr jidf.k"
ryis.;j jik Tfnz mshdKka jykafiag hdpz[d lrkak' tjsg ryiska
Tn lrk foa olsk Tfnz mshdKka jykafia Tng m, jsmdl fok fial'
Tn Wmjdi lrk l, fflrdgslhka fuka foduzkia uqyqKq we;sj fkdisgskak'
;uka Wmjdi lrk nj usksiqkag fmfkk msKsi Tjqyq uqyqKq jsrEmS lr
.ks;s' ienejskau uu Tng lshus' Tjqkaf.a m, jsmdl oekgu Tjqkag ,enS
we;' tfy;a Tn Wmjdi lrk l," ysi f;,a .,ajd uqyqK fidaod .kak'
fufia ryis.;j jik Tfnz mshdKka jykafiag usi" Tn Wmjdi lrk nj
usksiqkag fkdfmfkhs' tjsg ryiska lrk foa olsk Tfnz mshdKka jykafia
Tng m, jsmdl fok fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

165

fojk jir

p;dl iuh

m<uqjk breosk

p;dl iufha m<uqjk breosk


m<uqjk lshejSu

W;am;a;s 9& 815

W;am;a;s fmdf;ka .;a mdGhls'

uu kqU iuZ. msysgqjk ,o .sjsiqu isys lrkafkus'


fojshka jykafia fkdajdg o" Tyqf.a mq;@hkag o l;d fldg" fukak" uu
kqU,d iuZ. o" kqU,df.a fm<m; iuZ. o kqU,d iuZ. kefjka kslauqKq
ish,q cSjudk i;`ka jk mlaISka .j uySIhka yd jk uD.hka iuZ. o
.sjsiqula msysgqjus' kqU,d iuZ. msysgqjk ,o .sjsiqu jkdys uskamiq
ljodj;a c,.e,aulska ish,q cSjudk i;`ka jskdY lrkq fkd,nk nj;a"
uskamiq ljodj;a c,.e,aulska uy fmdf<dj jkikq fkd,nk nj;a he
hs jod< fial' ;jo" fojshka jykafia l;d fldg" ud yd kqU,d o" kqU,d
iuZ. isgsk ish,q cSjudk i;`ka o w;r u;` ish,q mruzmrdjka iZoyd ud
msysgqjk .sjsiquz ,l`Kq kuz fuhhs' j<dl`ZMj, uu uf.a foa|=kak ;nus'
ud yd f,dalhd w;r msysgqjk ,o .sjsiquz ,l`K th jkafka h' fmdf<djg
by<ska j<dl`ZM meusK j<dl`ZM w;r foa|=kak osiajk l, ud yd kqU,d o"
ish,q cSjudk i;`ka o w;r uskau;` ljodj;a c, .e,aulska ish,q cSjudk
i;`ka jskdY fkdlsrSug msysgqjd .;a .sjsiqu isys lrkafkus hs jod< fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 25& 4-9

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tn jykafiaf.a i;Hfha yd lreKdfjz udj;a


.Sh

ug meyeos,s l< uekj'

& iusZ|=ks" Tfnz ls@hd udrA.h ug fy<s l< uekj'


Tfnz udj;a ug meyeos<s l< uekj'
Tfnz i;Hh wkqj ud f.k .sh uekj'
ug th b.ekakqj uekj'
ukao Tn udf.a jsuqla;sodhl fojsZodfKda h'
oji mqrd Tn tk u. n,d isgsus'

breosk iqmqj;

166

fojk jir

p;dl iuh

m<uqjk breosk

iusZ|=ks" Tn jykafiaf.a lreKd .`Kh;a"


;sr fmu;a isys l< uekj'
fuzjd Tfnz psrd.; .`Kdx.fhda h'
iusZ|=ks" udf.a fhdjqka jsfha mdm o wmrdO o isys fkdl< uekj'
iusZ|=ks" Tfnz hym;alu o uyd lreKdj o wkqj
ud isys l< uekj'
iusZodfKda hym;a h' wjxl h'
t;`udfKda mjsgqka yg hd hq;` udrA.h W.kajk fial'
t;`udfKda ksy;udkS wh hqla;sfhys yiqrejk fial'
t;`udfKda hgy;a my;a whg ;u udrA.h W.kajk fial'

fojk lshejSu

1 fma|=re 3& 18-22

Y`oaOjQ fma|=re ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka .;a fldgils'

c,.e,au .e<jSu f.k fok


fn#;Siau-iakdmkfha fmr ksus;a;ls'
ls@ia;`ia jykafia Tfnz mjz Wfoid jrla osjs ms|+ fial' Wkajykafia OrAusIaGj
isgs kuq;a fojshka jykafia fj;g Tn muqKqjk msKsi wOrAusIaGhka
fjkqfjka osjs ms|+ fial' Wkajykafia" ukqIH iajNdjfhka urKhg m;a
lrkq ,enQ fial' osjH iajNdjfhka W;a:dk lrkq ,enQ fial' tu osjH
iajNdjfhka Wkajykafia f.dia isr f.hs isgs wd;auhkag foaYkd l< fial'
Tjqyq jkdys fkdajdf.a ld,fha oS Tyq kej idok w;r fojshka jykafia
bjis,af,ka isgsh oS Wkajykafiag wlSlre jQ wd;auhka h' ta kejg we;`ZM jQ
iaj,am fofkla tkuz" wg fofkla j;`frka .<jkq ,enqfjda h' fuys j;`r
hkafkka woyia lrkq ,nkafka fn#;Siau-iakdmkh' fn#;Siau iakdmkh
jkdyS YrSrfha lsZMgq fiaoSula fkdj" ksfodia yDoh idlaIshlska fojshka
jykafiag lrk fmdfrdka|=jla h'
breosk iqmqj;

167

fojk jir

p;dl iuh

m<uqjk breosk

thska oeka Tn fcAiqia ls@ia;`ia jykafiaf.a mqkrecAcSjkh lrKfldgf.k


.e<jSu ,nkakdyqh' Wkajykafia iajrA.hg jevulr fojshka jykafiaf.a
ol`K; jev isgsk fial' foaj |+;fhda o n,;djfhda o wdkqNdjfhda o
Wkajykafiag hg;a lrkq ,enQ y'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

uf;jz 4& 4


usksid cSj;a jkafka" lEfuka muKla fkdj"
fojshka jykafiaf.a uqjska kslafuk
ish,q jpk j,ska he hs
iajduska jykafia jod< fial'

iqjsfYaIh

udla 1& 12-15

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

id;ka jsiska mrSlaId lrkq ,enQ fcAiqia jykafiag


foaj |+;fhda Wmia:dk l<y'
tu weis,af,ys wd;auhdfKda fcAiqia jykafia mdZMlrhg meusfKjqQ fial'
Wkajykafia id;ka jsiska mrSlaId lrkq ,nuska osk i;<sila mdZMlrfhys
jsiQ fial' Wkajykafia jk i;`ka w;r jsiQ fial' foaj |+;fhda Wkajykafiag
Wmia:dk l<y' cqjduz ysrndrhg .kq ,enQ miq" fcAiqia jykafia fojshka
jykafiaf.a iqN wiak foaYkd lruska .,S,hg jevsh fial' ta foaYkdj
fuzh' kshus; fudfyd; mrsmQrAK jS ;sfnz' fojshka jykafiaf.a rdcHh
wdikakh' ukia:dmkh jkak' iqN wiak woyd.kak' hkqhs'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

168

fojk jir

p;dl iuh

m<uqjk breosk

p;dl iufha fojk breosk


m<uqjk lshejSu

W;am;a;s 22& 12" 9-13" 15-18

W;am;a;s fmdf;ka .;a mdGhls'

jsYajdifha mshd jQ wdn@yuz ;`udf.a hd.h


l,lg miq fojshka jykafia wdn@yuz mrsCId lruska" wdn@yuz" lshd
Tyqg wZv.eiQ fial' Tyqo iajdusks" uu fuys h lshd W;a;r |=ks' tjsg
Wkajykafia" kqU oeka kqfUz mq;@hd-kqU fm@au lrk tlu mq;@hd jk Bidla
f.k fudrshd foaYhg hkak" tys f.dia ud kqUg fmkajk lkao u; ojk
hd. mQcdjla fuka Tyq ug Tmamq lrkake hs jod< fial'
fufia .uka fldg fojshka jykafia jod< ia:dkhg Tjqka meusKs jsg wdn@
yuz tys mQcdikhla boslr" ms<sfj,g or lE,s ;nd" ;u mq;a Bidla neZo
mQcdikh msg ;ekQ or iEh u; ;enSh' fufia ;nd Tyq w; os.` fldg ish
mq;` urkq msKsi msysh w;g .;af;a h' tjsg iusZodKka jykafiaf.a |+;hd
iajrA.fha isg wdn@yuz" wdn@yuz lshd yZv.eiSh' uu fuys isgsus hs Tyq
lSh' tjsg |+;hd" <uhdg w; fkd.ikak" Tyqg lsis wk;`rla fkdlrkak"
Tfnz mq;@hd" Tfnz tlu mq;@hd mQcd lsrSug ;ruz" Tn foaj .re nsh we;af;la
nj ug oeka fmfka h hs mejiSh' tjsg wdn@yuz ysi Tijd ne,Q jsg Tyqg
msgqmiska wxj,ska mZ|=rl meg,S isgs negZMjl` osgSh' wdn@yuz W# fj; f.dia
negZMjd f.k ish mq;@hd fjkqjg ojk hd. mQcdjla fuka W# mQcd lf<ah'
iusZodKka jykafiaf.a |+;hd fojks jrg;a iajrA.fha isg wdn@yuzg l;d
fldg" iusZodKka jykafia fufia jodrK fiale hs uu osjqrd lshus' Tfnz
mq;@hd" Tfnz tlu mq;@hd mjd ug ns<s mQcd lsrSug leue;s jS fuf,i
l@shd l< nejska uu fndfyda fihska Tng wdYsrAjdo lrus' Tfnz ore fm<m;
wyfia ;drld fuka o fjrf<a je,s fuka o nyq, jk fia jrAOkh lrus'
breosk iqmqj;

169

fojk jir

p;dl iuh

fojk breosk

Tfnz fm<m; i;`rka mrod rg ysus lr .kafkdah' Tn udf.a yZvg lSlre


jQ nejska usysmsg ish,q cd;Syq Tn u.ska wdisrs ,nkafkdah hs lSh' wdn@yuz
miqj ;u fiajlhka fj; wdmiq .sh jsg" Tjqyq ish,af,dau ke.sg f.dia
fnhrAfIndfjys mosxps jQy'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 116& 10" 15-19

ms<s;`r & uu iusZ|=ka bosrsfhys yeisfrkafkus'


.Sh

& uu fndfyda mSvd jsZosus hs lS w;r jqj o


udf.a jsYajdih ;sr f,i /l.;sus'
ieoeyej;`kaf.a urKh iusZ|=ka wnshi w.fkah'
iusZ|=ks" uu Tfnz fufylrefjla fjus'
ienejska u Tfnz fufylrefjla fjus'
Tfnz odisf.a mq;@hd fjus'
Tn udf.a neZ|=uz us|+ fial'
uu Tng ia;~;s mQcdj mqokafkus'
iusZ|=kaf.a kduh wu;d whoskafkus'
tfiah" iusZ|=kaf.a uqZM fikZ. bosrsfhys
udf.a ndrydr bgq lrkafkus'
iusZ|=kaf.a ud<s.dfjz uZMj, oS;a" tuznd fcrei,u
;S uOHfhys os;a tfia lrkafkus'
iusZ|=kag m@Yxid lrkak'

breosk iqmqj;

170

fojk jir

p;dl iuh

fojk breosk

fojk lshejSu

frdau 8& 31-34

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

Wkajykafia ;uka jykafiaf.a mq;@hdKka jqj o b;srs lr


fkdf.k" wm yeu Wfoid mrs;Hd. l< fial'

lreKq fufia kuz l`ula ks.ukh lruq o$ fojshka jykafia wfma mlaIhg
kuz wmg jsmlaI jkafka ljfrlao$ Wkajykafia ;ukaf.a u mq;@hdKka
jqj b;srs lr fkdf.k" wm yeu Wfoid mrs;Hd. l< fial' tfia kuz
ta oSukdj iuZ. Wkajykafia wka yeu fohlau wmg fkduiqrej fkdfok
fiala o$ fojshka jykafia jsiska f;dard.kq ,enQ wh jrog m;a lrkafka
ljfrlao$ Tjqka ksjeros nj m@ldY lrkafka fojshka jykafiah' tfia kuz
Tjqka jeroslrejka njg ;Ska|= lrkafka ljfrlao$ wm Wfoid uerefKa;a"
wm Wfoid urKfhka W;a:dk jQfha;a ls@ia;`ia fcAiqia jykafiah' fojshka
jykafiaf.a ol`Kq mi jev isgsuska wm fjkqfjka ueoy;a jkafka;a
Wkajykafiah'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

uf;jz 17& 5

oSma;su;a j<dl`<lska mshdKkaf.a yZv Ynzoh kslauqfKa h'


fuz udf.a ms@hdor mq;@hdfKda h' t;`ukag ijka fokak'

breosk iqmqj;

171

fojk jir

p;dl iuh

fojk breosk

iqjsfYaIh

udla 9& 2-10

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fuz udf.a ms@hdor mq;@hdfKda h' t;`ukag ijka fokak'


iojilg miq fcAiqia jykafia fma|=re o cdfldnz o cqjduz o fjka fldg
f.k" Tjqka ;uka iuZ. Wia lkaolg f.k .sh fial' Wkajykafia Tjqka
bosrsfhyss wka fjila jQ fial' usysmsg lsisfjl`g j;a fidaod iq|= l< fkdyels
;ruz Oj, oSma;shlska Wkajykafiaf.a jia;@ nen<sKs' tjsg t<shd o
fudafiia o Tjqkag orAYkh jQy' Tjzyq fcAiqia jykafia iuZ. l;d lruska
isgshy' tjsg fma|=re fcAiqia jykafiag l;d fldg" .`re foajfhks" wmg
fuys isgskakg ,enSu uy;a jdikdjls' wms uKavm ;`kla" tlla Tng;a"
tlla fudafiiag;a" tlla t<shdg;a idouq hs lSh' Tjqka uyd NS;shlska
we,<S .sfhka l`ula lshkak oehs Tyq fkdoek isgsfha h' ;jo j,dl`<la ke.S
Tjqka isidrd me;srsKs' tjsg" fuz udf.a ms@hdor mq;@hdfKda h' fudyqg
ijka fokake hs j,dl`f<ka yZvla kslausKs' yosiaisfhka wjg ne,Q jsg"
Tjzyq ;uka iuZ. fcAiqia jykafia yer wka lsisfjl` kq|=gqfjda h'
Tjqka lkafoka nisk l," ukqIH mq;@hdKka u<jqkaf.ka W;a:dk jk ;`re
;uka |=gq foa lsisjl`g fkdlshk f,i Wkajykafia Tjqkag wK l< fial'
tnejska Tjqka fuz kshuh ;oska is;g .;a kuq;a" Tjzyq u<jqkaf.ka W;a:dk
jSu hkq l`ulaoe hs Tjqfkdjqka w;r jsuiuska isgshy'

iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

172

fojk jir

p;dl iuh

f;jk breosk

p;dl iufha f;jk breosk


m<uqjk lshejSu

kslauhdu 20& 117


fyda 20& 1-3" 7-8" 12-17

kslauhdu fmdf;ka .;a mdGhls'

fudafiia ;`uka u.ska fok ,o oi mK;


fojshka jykafia l;d fldg fuz ish,q wd{d jod< fial' jy,alfuz ksjdih
jQ usir foaYfhka kqU msg;g f.kd iusZodKka jykafia uu h' ud yer wka
lsisu fojs flfkl` kqUg fkdisgsh hq;` h'
(kqU iZoyd fkZME rEmhla fyda by< wyfiys j;a" my< fmdf<dfjys
j;a fmdf<dfjka hg c,fhys j;a we;s lsisu jia;`jlg iudk fohla fyda
idod fkd.kak' kqU tajdg kuialdr fkdlrkak' tajdg fkdjZoskak' ukao"
kqfUz fojs iusZodKka jykafia jk ud m@;sjdoSka fkdbjik fojs flfkl`
jk nejsks' ug ffjr lrk mshjrekaf.a mdmh ksid ;`kajk" i;rjk
mruzmrdj olajd Tjqkaf.a orejkag uu oZvqjuz lrus' tfy;a ug fm@au
lruska" udf.a wd{d ms<smosk oyia .Kka whg uu lreKdj olajus')
kqU fojs iusZodKka jykafiaf.a kduh w.re f,i Ndjs;d fkdlrj' hfula
ta kduh w.re f,i Ndjs;d lrkafka o Tyqg uu oZvqjuz lrus' in;a oji
Y`oaO f,i meje;ajSug is;g .kak' (ojia yhla ;`< kqU fjfyi jS kqfUz
ish,q jev l< hq;` h' tfy;a y;ajk oji kqfUz fojs iusZodKka jykafiag
lem jQ in; h' tosk kqU j;a" kqfUz mq;` j;a" |=j j;a" kqfUz fiajlhd
j;a" fiajsldj j;a" kqfUz if;l` j;a" kqfUz jdi,a fodrgq iSud we;`< isgsk
wuq;af;l` j;a lsis jevla fkdl< hq;` h' ukao" iusZodKka jykafia jk uu
osk yhla ;`< wyi yd fmdf<dj o" iuq|@h o" tajdfha we;s ish,a, o" idod
i;ajk oji ksjdvq .;af;us' tnejska Wkajykafia in;a ojig wdYsrAjdo
fldg th jsY`oaO l< fial')
breosk iqmqj;

173

fojk jir

p;dl iuh

f;jk breosk

kqfUz mshdg o ujg o f.#rj lrj' tjsg kqU fojs iusZodKka jykafia kqUg
fok rfgz kqU fndfyda ld,hla cSj;a jkafkys h'
uskS fkdurj' lduus:Hdpdrh fkdlrj' fidrluz fkdlrj' kqfUz
wi,ajeishdg jsreoaO j fndre idlaIs fkdlshj' kqfUz wi,ajeishdf.a .Dyhg
kqU weZMuz fkdlrj' ;jo kqfUz wi,ajeishdf.a NdrAhdjg fyda Tyqf.a
fiajlhdg fyda fiajsldjg fyda Tyqf.a .jhdg fyda fldgZMjdg fyda kqfUz
wi,ajeishd i;` fjk;a lsisjlg fyda weZMuz fkdlrj'

foaj jdlHh tfiah'

(jryka ;`< fldgia w;ay< yelsh')

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 19& 7-10

ms<s;`r & iusZ|=ks" iod;k cSjs;fha jpk we;af;a Tn jykafia fj; h'
.Sh

& iusZ|=kaf.a jHjia:dj mrsiudma; h'


cSjs;h mK.kajkafkah'
iusZ|=kaf.a kS;sh i;HjdoSh'
wkqjKhkag kqjK fokafka h'
iusZ|=kaf.a wKmK;a idOdrK h'
is;g if;di jvkafkah'
iusZ|=kaf.a wKil meyeos,s h'
fofk;g t<sh fokafkah'

breosk iqmqj;

174

fojk jir

p;dl iuh

f;jk breosk

iusZ|=ka flfrys .re nsh ksrAu, h'


th ioyg u mj;skafka h'
iusZ|=kaf.a jsksYaph hqla;s iy.;h'
uqZMukskau oeyeus fjz u h'
rkg jvd" fmrE rkg jvd th ukyrh'
meKshg jvd uS meKshg jvd th iqusysrsh'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 1& 22-25

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

wms l`reisfha weK.ikq ,enQ ls@ia;`ia jykafia foaYkd lruq'


cqfojzjre ydialuz b,a,;s' .S@lajre m@{dj fidh;s' tfy;a wms" l`reisfha
weK .ikq ,enQ ls@ia;`ka jykafia foaYkd lruq' fuh cqfojzjrekag mels<Suls'
jscd;Skag m@,dmhls' tfy;a leZojSu ,;a cqfojzjrekag;a" .S@lajrekag;a ls@
ia;`ka jykafia fojshka jykafiaf.a n,h yd m@{dj fjz' m@,dmhle hs lshk
fojshka jykafiaf.a m@,dmh usksia m@{dj blau jQ m@{djls' |=n,lule hs
lshk fojshka jykafiaf.a |=n,lu usksia Yla;sh blau jQ Yla;shls'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduzz 11& 25-26

mqkrecAcSjkh o cSjkh o uu fjus'


ud woykakd lsis lf,l fkduefrkafkah hs
fcAiqia iajduska jykafia jodrK fial'
breosk iqmqj;

175

fojk jir

p;dl iuh

f;jk breosk

iqjsfYaIh

cqjduz 2& 13-25

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fuz foaj ud<s.h lvd oud f;osklska th uu f.dvk.kafkus'


cqfojzjrekaf.a mdial` ux.,Hh wdikakj ;snqKq nejska" fcAiqia jykafia
fcrei,ug jevu l< fial' tjsg" foaj ud<s.dfjz .j" negZM yd mfrjs
fjf<kaZoka o uqo,a udre lrkakka o .kqfokqfjys fhoS ysZoskq Wkajykafia oel"
,Kqj,ska lihla idodf.k .jhka yd negZMjka yd ish,a,ka foaj ud<s.
dfjka msg;g m<jd yer" uqo,a udre lrkakkaf.a ldis jsiqrejd Tjqkaf.a
fuzi fmr<d oeuQ fial' bkamiq Wkajykafia mfrjs fj<Z|=ka wu;d" fuzjd
wylg f.k hkak udf.a mshdKkaf.a .Dyh fj<Zo fmd<la fkdlrkake
hs jod< fial'
Tfnz .Dyhg we;s Woafhd.fhka uu oefjus hs ,shd ;sfnk nj tjsg
Y@djlhkag u;la jsh' tl, cqfojzjre" Tn fuz foaj,a lrk nejska l`uk
,l`Kla wmg olajkafkys oe hs weiQy' fcAiqia jykafia Tjqkag ms<s;`re
fouska" fuz foaj ud<s.dj lvd oud f;osklska th uu f.dv kZ.kafkus
hs jod< fial' tjsg cqfojzjre l;d fldg" fuz foaj ud<s.dj f.dvkZ.
kakg y;<sia yh jila .; jsh' Tn th f;osklska f.dvkZ.kafkys oe
hs weiQy' tfy;a" Wkajykafia l;d lf<a" ;ukajykafiaf.a YrSrh kue;s
foaj ud<s.dj .ek h' Wkajykafia urKska ke.sgqjkq ,enQ miq" Y@djlfhda"
Wkajykafia fuz lS foa nj isys fldg Y`oaO ,shjs,a, o Wkajykafiaf.a jpkh
o jsYajdi l<y' Wkajykafia mdial` ux.,Hfha oS fcrei,fuz isgs l,ays"
fndfyda fofkla Wkajykafia l< ydialuz oel Wkajykafia woyd.;ay'
tfy;a" fcAiqia jykafia Tjqka flfrys jsYajdih fkd;enQ fial' ukao"
Wkajykafia ish,a, o;a ksidh' usksia isf;ys we;s foh Wkajykafia oek isgs
nejska" ukqIHhd .ek lsisjl`f.a idlaIshla Wkajykafiag wjYH fkdjSh'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

176

fojk jir

p;dl iuh

isjk breosk

p;dl iufha isjk breosk


m<uqjk lshejSu

2 jxYdj,sh 36& 1417" 19-23

jxYdj,sh fojk fmdf;ka .;a mdGhls'

foaj ck;dfjz jy,aluska yd ksoyiajSfuka


foaj Woyi yd lreKdj fy<sfjz'

mQclhkaf.a ish,q m@OdkSyq o fikZ. o cd;Skaf.a ish,q ms<sl`,a ls@hd yegshg


fndfyda fia wmrdO lruska" iusZodKka jykafia fcrei,fuys jsY`oaO
l< Wkajykafiaf.a ud<s.dj wmjs;@ lf<da h' Tjqkaf.a mshjrekaf.a fojs
iusZodKka jykafia iajlSh fikZ.g;a" iajlSh jdiia:dkhg;a wkqluzmd
l< ksid" Wkajykafia wZMhfuys ke.sg mKsjqvldrhka w; Tjqkag lshd
yersh fial' tfy;a ms<shula ke;s ;rug iusZodKka jykafiaf.a fldamh
;ukaf.a fikZ.g jsreoaO j meusfKk f,i Tjzyq fojshka jykafiaf.a
mKsjqvldrhkag irouzlr" Wkajykafiaf.a jpk iq,qlr" Wkajykafiaf.a
osjeisjrekag kskaod lf<da h'
ta ksid Wkajykafia Tjqkg jsreoaO j l,aosjrekaf.a rc tjQ fial' Tyq Tjqkaf.a
Y`oaOia:dkfha oS Tjqkaf.a fh#jkhdg j;a" lkHdjg j;a" uy,a,dg j;a"
frda.shdg j;a" wkqluzmd fkdlf<a h' Wkajykafia Tjqka ish,a,ka Tyq w;g
mdjd |=ka fial' Tjzyq fojshka jykafiaf.a ud<s.dj ojd oud fcrei,fuz
mjqr lvd" tys ish,q ud<s.d .skafkka ojd tys ;snQ ishZM wkrA> nvq jskdY
l<y' Tyq lvq myrska fkdu< wh nnsf,dakshg f.k .sfha h' mdrAisjreka
rclug m;ajSu olajd Tyqg;a" Tyqf.a mq;@hkag;a Tjzyq odihka j isgsfhda
h' fufia jQfha fcrushdf.a uqLfhka lshjk ,o iusZodKka jykafiaf.a
jpkh iuzmQrAK jk msKsi h' ta jpkh kuz" fkdmj;ajk ,o in;a
mdvqj msrsuik msKsi ie;a;E wjqreoaola foaYh mdZM jkq we;' hkakhs'
breosk iqmqj;

177

fojk jir

p;dl iuh

isjk breosk

tfy;a iusZodKka jykafia fcrushdf.a uqLfhka lsfhjQ jpkh iuzmQrAK jk


msKsi mdrAishdfjz rc jQ ihsriaf.a m<uqjk wjqreoafoa oS iusZodKka jykafia
mdrAishdfjz rc jQ ihsria f.a is; fm<fUjQ fial' Tyq jkdys m@ldYhla
lruska" iajrA.fhys fojs iusZodKka jykafia fmdf<dfjz ish,q rdcHhka
ug oS ;sfnz' ;jo" Wkajykafia cqodys ;sfnk fcrei,fuys Wkajykafiag
ud<s.djla f.dvk.kakg ug wKlr ;sfnz' Wkajykafiaf.a uqZM fikZ.f.ka
Tn w;r isgskafka ljfrla o$ Tyq iuZ. Tyqf.a fojs iusZodKka jykafia
jev isgsk fialajd Tyq t;ekg fhajd hs mdrAishdfjz ihsria okajkafka h'
lshd ;udf.a rdcHh uqZM,af,ys m@isoaO fldg ,shjs,af,kq;a th m;< lrjSh'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 137& 1-6

ms<s;`r& jsfoaYhl oS iusZ|=kaf.a .S;h flfia .huq o$'


.Sh

& nnsf,dkays .x f;rj, wms ysZo.;suq'


isfhdka lkao isys jQ jsg wms yZvd je<mqfKuq'
tys ng mZ|=rej, wfma jSKd t,a,d ;enSuq'
tfia lf<a wm jy,alug f.k .sh wh
.ehquz jehquz lrk f,i wmg n, l< nejsks'
wmg mSvd l< wh isfhdka .Shla .hd
Tjqka jsfkdao lrjk f,i wfmka b,a,Q nejsks'
jsfoaYhl oS iusZ|=kaf.a .S;h wms flfia .huq o$
tuznd fcrei,u" ;S ug wu;l jS kuz
udf.a ol`K; jsh<S fhajd
uu ;S isys fkdlruz kuz" udf.a mrudkkaoh fuka
fcrei,u fkdi,luz kuz udf.a osj f.dZM fjzjd

breosk iqmqj;

178

fojk jir

p;dl iuh

isjk breosk

fojk lshejSu

tfmais 2& 4-10

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

mdmh u.ska urKhg m;a jQ wmj fojshka jykafia"


ls@ia;`ia jykafia iu. cSj;a lr jod< fial'

ohdfjka iuDoaO jQ fojshka jykafia" wOsl fm@auhlska wmg fm@au l< nejska
wfma jeros ls@hd fya;` fldgf.k" wm uerS isgsh oS mjd" ls@ia;`ia jykafia
iu. wm cSj;a lr jod< fial' Tn .e<jS isgskafka foaj jrm@idofhka
h' ;jo" fojshka jykafia ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`<ska Wkajykafia
iuZ. wm W;a:dk lr" Wkajykafia iu. iZ. f,dfjys wmg wiqka .ekSug
ie,iQ fial' tfia lf<a ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`< wmg oelajQ lreKdj
lrKfldgf.k Wkajykafiaf.a jrm@idofha uyd Ok iuzNdrh u;`
hq.j,g fmkajkq msKsi h' Tn .e<jS isgskafka foaj jrm@idoh u.ska jQ
weoySu lrKfldgf.k h' th Tnf.au ls@hdjla fkdj" fojshka jykafiaf.a
oSukdj h' .e<jSu" mqKH ls@hdj, m@;sM,hla fkdjk nejska" lsisfjl`g
mdrgzgqjg bvla ke;' ukao" wms jkdys hym;a ls@hd lrk msKsi fojshka
jykafia jsiska ls@ia;`ia jykafia ;`< ujkq ,enQ uejs,s fjuq' ta hym;a ls@hd
lrk msKsi fojshka jykafia l,a ;shd wm iQodkuz l< fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduzz 3& 16

fojshka jykafia
f,dalhdg fld;ruz fm@au l< fiala o lSfjd;a"
iajlSh tal cd;l mq;@hdKka jqj o f,djg fojd jod< fial'
Wkajykafia woyk ishZM fokd u
fkduerS iod;k cSjkh ,nkafka h'
breosk iqmqj;

179

fojk jir

p;dl iuh

isjk breosk

iqjsfYaIh

cqjduz 3& 14-21

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fojshka jykafia f,dalhdg fld;ruz fm@au l< fiala o lSfjd;a"


iajlSh tal cd;l mq;@hdKka f,djg fojd jod< fial'
mdZMlrfha oS fudafiia irAmhd tijQ f,i u ukqIH mq;@hdKka o"
Wkajykafia flfrys woyd .kakd iEu foku iod;k cSjkh ,nk msKsi"
Tijkq ,nkakg TzkEh' fojshka jykafia f,dalhdg fld;ruz fm@au l<
fialao lSfjd;a" iajlSh talcd;l mq;@hdKka jqjo f,djg fojd jod< fial'
tfia lf<a Wkajykafia flfrys woyk ish,qfokdu jskdY fkdjS iod;k
cSjkh ,nk msKsi h' fojshka jykafia iajlSh mq;@hdKka f,djg tjd
jodf<a f,dalhd jsksYaph lrk msKsi fkdj" Wkajykafia lrKfldgf.k
f,dalhd .<jkq ,nk msKsih' Wkajykafia woyd.kakd jsksYaph lrkq
fkd,efnz' woyd fkd.kakd fojshka jykafiaf.a talcd;l mq;@hdKka woyd
fkd.kakd nejska oekgu jsksYaph ,nd we;'
jsksYaph kuz fuzh' f,dalhg wdf,dalh meusK ;sfnz' tfy;a" ;ukaf.a ls@hd
kmqre nejska ukqIHfhda wdf,dalhg jvd wkaOldrhg ms@h l< y' kmqre ls@
hd lrk iEu fokdu wdf,dalhg oafjzY lr;s' Tjqkaf.a ls@hd t<sjk nejska
Tjzyq wdf,dalhg fkdmeusfK;s' tfy;a" i;H foa lrk ;eke;a;d ;udf.a
ls@hd fojshka jykafiag lSlre j lrk ,o nj fmfkk msKsi wdf,dalhg
meusfKa h hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

180

fojk jir

p;dl iuh

miajk breosk

p;dl iufha miajk breosk


m<uqjk lshejSu

fcrushd 31& 3134

fcrushd osjeisjrhdf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

uu Tjqkaf.a mjz wu;l fldg


Tjqka yd kj .sjsiqula lrkafkus'

iusZodKka jykafia fufia jodrK fial' bYardfh,a fikZ. yd cqod fikZ.


iuZ. o ud w,q;a .sjsiqula lrk ld,h meusfKkafka h' ta jkdys Tjqkaf.a
mshjreka usir foaYfhka f.k tkakg ud mshjr .;a ld,fha oS Tjqka iuZ.
l< .sjsiqu fuka fkdfjz' ud Tjqkag iajdus mqreIfhl` fuka isgs kuq;a" Tjqka
iu. ud l< .sjsiqu Tjzyq lv lf<da h' fufia mjikafka iajduska jk uu h'
tfy;a" ta ld,h meusKs jsg" bYardfh,a fikZ. iu. ud lrk .sjsiqu fuh
fjz' uu udf.a wK mK;a Tjqka ;`< msysgqjd th Tjqkaf.a is;aj, ,shkafkus'
uu Tjqkaf.a fojshka jykafia jkafkus' Tjzyq udf.a fikZ. jkafkda h' fufia
mjikafka iajduska jk uu h'
iusZodKka jykafia yZ|=kd.kak lshd tlsfkld ;u ;udf.a wi,ajeishdg
o ifydaorhdg o W.kajkakg jqjukd jkafka ke;' ukao" Tjqkaf.ka l`vd
wh mgka f,dl` wh olajd ish,a,kau ud yeZosk .kq we;' uu Tjqkaf.a wmrdO
lud lrkafkus' Tjqkaf.a mdm ;j;a isys fkdlrkafkus' fufia mjikafka
iajduska jk uu h'

foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

181

fojk jir

p;dl iuh

miajk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 51& 1-2" 10-13

ms<s;`r & fojsZ|=kS" ud ;`< ksrAu, is;la ujd jod< uekj'


.Sh

& fojsZ|=ks" Tfnz ohd lreKdfjka ug wkqluzmd l< uekj'


Tfnz jsmq, ohdfjka udf.a wmrdO uld oeuqj uekj'
udf.a flf,ia u,ska ud uqZMukskau fidaod,qj uekj'
udf.a mdm u,ska ud msjs;`re l< uekj'
fojsZ|=ks" ud ;`< ksrAu, is;la ujd jod< uekj'
;srir kj osjshla ug |=k uekj'
Tn yuqfhka ud m<jd fkdyersh uekj'
Tfnz Y`oaOd;auh ud flfrka bj;a fkdl< uekj'
jsuqla;sfha mS@;sh ug h<s |=k uekj'
wjk; is;la oS ud oerej uekj'
tjsg uu wmrdOlrejkag Tn u. myod fokafkus'
mjzlrejka Tn fj; yrjdf.k tkafkus'

fojk lshejSu

fyfn@jzs 5& 7-9

fyfn@jzjreka fj; hejQ yiqfkka .;a fldgils'

Wkajykafia |=la jsZoSfuka lSlrelu bf.k ish,a,kaf.a iod;k


jsuqla;s odhlhdKka jQ fial'
ls@ia;`ia jykafia usksi;a nj f.k isgsh oS ;uka urKfhka .<jkakg
ms<sjka jQ ;ekeka jykafiag n,j;a yeZvSfukq;a lZ|=ZM ie,Sfukq;a" hdpz[d
lkak,jz o Tmamq l< fial' Wkajykafiaf.a foaj .re nsh ksid fojshka
jykafia thg ijka |=ka fial' Wkajykafia mq;@hdKka jQ kuq;a" ;ukaf.a
|=la jSZoSfuka lSlrelu bf.k .;a fial' fufia Wkajykafia iuzmQrAK;ajh
,en" ;uka jykafiag lSlre jk ish,a,kaf.a iod;k jsuqla;s odhlhdfKda
jQ fial'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

182

fojk jir

p;dl iuh

miajk breosk

idOqldrh

cqjduzz 12& 26

hfula ug fiajh lrkafka o" Tyq ud wkq.duS jsh hq;`hs'


uu huz ;efkl isgsuz o" udf.a fiajlhd tys u isgskq we;e hs
iajduska jykafia jod< fial'

iqjsfYaIh

cqjduz 12& 20-33

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

nSch fmdf<dfjys jegS uf<d;a th ire f,i m, orhs'


ux.,Hfha oS kuialdr lrk msKsi .shjqka w;r" .S@lfhda iuyr fofkla
o isgshy' Tjzyq .,S,fha fn;aihsodfjz ms,sma fj;g meusK" uy;dfKks"
wms fcAiqia jykafia olskakg leue;af;uq hs lSy' ms,sma th wekavDg lSh'
wekavD o ms,sma o fcAiqia jykafiag ie< l<y' fcAiqia jykafia o ms<s;`re
fouska" ukqIH mq;@hdKka uysuhg muqKqjkq ,nk meh meusK ;sfnz'
taldka;fhka u uu Tng lshus" ;srsZ.` nSch fmdf<dfjys jegS fkduf<d;a
th ;ks nSchla muKla fjz' tfy;a th uf<d;a ire f,i m, orhs' ;u
cSjs;hg we,quz jkakd th ke;s lr .kshs' fuf,dj ;u cSjs;hg oafjzY
lrkakd th iod;k cSjkh iZoyd /l .kshs' huz ;eke;af;la ug fiajh
lrkafka o Tyq ud wkq.duS jsh hq;`hs' uu huz ;efkl isgsuz o udf.a
fiajlhd o tys u isgskq we;' hfula ug fiajh lrkafka o udf.a mshdfKda
Tyqg f.#rj lrk fial'
oeka udf.a is; le<US we;' boska uu l`ula lshuz o$ mshdfKkS" fuz
fudfydf;ka ud .e<jqj uekeje hs lshuz o$ ke;' ud fuz fudfyd;g
meusKsfha fuz Wfoid u h' mshdKkS" Tnf.a kduh uysuhg meusfKjqj
uekj hs jod< fial' tjsg" uu th uysuhg meusKjSus" h<s;a uysuhg
muqKqjkafkus hs iajrA.fhka yZvla kslausKs' tys isgs iuQyhd th wid"
.s.`reule hs lSy' we;efula foaj |+;fhla Wkajykafiag l;d lf<a h
hs lSy' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska" fuz yZv meusKsfha ud Wfoid fkdj
breosk iqmqj;

183

fojk jir

p;dl iuh

miajk breosk

Tn Wfoid h' fuz f,dalh ms<snZo jsksYaph fudfyd; oeka h' fuz f,dalfha
wOsm;shd oeka mrdch lrkq ,efnz' ;jo ud fmdf<dfjka Tijkq ,enQ l,"
ish,a,ka ud fj;g weo .kafkus hs jod< fial' Wkajykafia fufia jodf<a"
;uka jykafia jsZoskakg hkafka flnZ|= urKhla oehs yZ.jk msKsi h'

iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

184

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh
Y=oaO jQ i;sh

breosk iqmqj;

185

fojk jir

breosk iqmqj;

186

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

#fLda;aij fyj;a
f.d breosk

breosk iqmqj;

187

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

iajdka jykafia fcreif,ug


we;= jQ kshdj ieuu
iqjsfYaIh

udla 11& 1-10

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh fufia h'

iusZ|=kaf.a kdufhka jvsk fu;`fuda wdisrs ,oafodah'


fcAiqia iajduska jykafia ish Y@djlhka iuZ. fcrei,ug <xj" T,Sj
lkaog kq|=re fn;amd.hg yd fn;dkshg meusKshy' Wkajykafia
ish Y@djlhka fofofkl` hjuska Tn bosrsfha we;s .ug hkak' .sh
flfKysu lsisfjl` lsis lf,l fkdkeZ.`Kq neZo isgsk fldgZM kduzfnl`
Tng iuznjkq we;' W# ,syd fuys f.fkkak' Tn fuh lrkafka
ukaoe hs" hful` weiqfjd;a iajduska jykafia yg Wf.ka jevla we;"
fkdmudj W# wdmiq tjkq we;e hs Tjqkag lshkake hs jod< fial'
Tjzyq f.dia fodrgqj <Z. msg; jSosfhys osf.a,s fldg isgs fldgZM kduzfnl`
oel W# ,syqfjdah' tys isgs whf.ka we;efula l;d fldg" fldgZM kduznd
,sykafka ukaoe hs weiQ y' fcAiqia iajduska jykafia jod< f,iu Tjzyq
Tjqkag ms<s;`re |=kay' tjsg Tjzyq Tjqkag bv |=kafkdah' Tjzyq fldgZM kduznd
fcAiqia iajduska jykafia fj;g f.kjq;a ;ukaf.a W;`re i,q W# msg t<d,Qy'
Wkajykafia o W# msg ysZo.;a fial' tjsg fndfyda fofkla ;ukaf.a iZM
o" wka wh j;`msgsj,ska lmd.;a fld< w;`o u. w;`f<dah' fmrgqfjka yd
msgqmiska .sh wh fydaikakd" iusZ|=ka kuska jvskd fu;`udKka yg wdisrs
fjzjd wfma mshjQ odjs;af.a u;` meusfKk rdcHhg wdisrs fjzjd w;s Wiia
;kays fydaikakd lshd fudr .eiQy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

188

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

osjH mQcd lshe

m<uqjk lshejSu

fhidhd 50& 4-7

fhidhd osjeisjrhdf.a fmdf;ka Wmqgd .;a mdGhls'

uf.a uqyqK kskaodj,ska bj; yrjd fkd.;sus'


jsvdjg m;ajQjka Yla;su;a lrk msKsi .`rejrfhl` fuka ud lsj hq;` foa
.ek isiqfjl` fuka t;`ukag ijka fokq msKsi" ufyda;a;u fojsZodfKda yeu
Wohlu ud ;`< Wkka|=jla we;s lrjk fial' fojs iusZ|=ka udf.a lka myod
we;' ud t;`ukag jsreoaOj ler<s .eiqfjz j;a t;`ukag msgqmd .sfha j;a ke;'
ug myr fokakkag uu udf.a msg mEfjus' udf.a /jq,a .ia W|=rkakkag
uu uqyqK |=kafkus' udf.a uqyqK kskaodfjkq;a fl< .eiSfukq;a yrjd
fkd.;sus' ufyda;a;u fojs iusZodKka ug Wmldr lrk nejska uu jshjq,a
fkdjkafkus' uu ksrANS; f,i uqyqK mdkafkus' ud ,cAcdjg fkdmeusfKk
nj oksus'
foaj jdlHh tfia h'

breosk iqmqj;

189

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

ms<s;`re .Sh

f.d breosk

.S;dj,sh 22& 7-8" 16-19" 22-23

ms<s;`r& udf.a fojshkS" udf.a fojshkS" Tn ud w;ayersfha ukao$


.Sh

& ish,af,da ud foi n,d" ljgluz lr;s'


o; kshjd" ysi jkd fufia lsh;s'
iusZ|=kag Tyq NdrjsKs' t;`uka Tyq .<jd fkd.kafka ukao$
iusZ|=kag Tyq ms@hukdm jsKs'
t;`uka Tyq uqod fkd.kafka ukao$
ukao" kmqre usksiaiq n,q /<la fuka
ud jg lr .;af;da h'
uerjrfhda /<la ud jg,d .;af;da h'
Tjzyq udf.a oE;a fomd is|=re lf<da h'
udf.a weglgq .Kka l< yels ;rug mEoS we;'
i;`frda ud foi rjd Trjd n,;s'
udf.a jia;@ ;u ;uka w;r fnod .ks;s'
udf.a iZMj .ekSug od|= ou;s'
ysus ;`udfKkS" ud yeroud wE;a fkdjkq uekj'
udf.a n,h jk Tn ug msysg jkakg lvskuz jqj uekj'
Tfnz kduh udf.a ifydaorhkag m@ldY lrkafkus'
ne;su;`kaf.a iNdfjzoS Tng m@Yxid lrkafkus'
ysus iZodKkag .re nsh we;af;ks" t;`uka miikak'
cdfldnz jxYfha ish,af,ks" t;`ukag f.#rjh fokak'
BY@dfh,a jxYfha ish,af,ks" t;`ukag .re nqyquka lrkak'

breosk iqmqj;

190

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

fojk lshejSu

ms,smams 2& 6-11

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska ms,smamsjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

fcAiqia jykafia hgy;a my;a jQ fyhska


ish,a,g jvd Wiia lrkq ,enQ fial'
fcAiqia jykafia fojshka jykafiaf.a iajrEmh oerE kuq;a" fojshka jykafia
yd iudk;ajh ;uka jsiska nodf.ku ;nd.; hq;` jia;`jlehs fkdis;d"
th bj; ,d" fiajlhl`f.a iajrEmhla f.k" wm yd iudk usksia flfkla jQ
fial' ukqIHdldrfhka isgsuska" Wkajykafia" urKh tkuz l`reisfha urKh
olajd" my;a jS lSlre jQ fial' tnejska fojshka jykafia Wkajykafia w;s
Wiia ;ekg kxjd" ish,q kduhkag jvd w.@kduh Wkajykafiag |=ka fial'
tfia lf<a" iajrA.fhys o" fmdf<dfjys o" md;d, f,dalfhys o ish,a,ka"
fcAiqia hk kduhg oK kuk msKsi;a" fcAiqia ls@ia;`ia jykafia iajduSka
jykafia hhs fojshka mshdKka jykafiaf.a uysuh iZoyd" iEu osjlskau
m@ldY lrk msKsi;a h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

ms,smams 2& 8-9


ls@ia;`ia jykafia urKh olajd"
tkuz l`reisfha urKh olajd my;a jS lSlre jQ fial'
tnejska fojshka jykafia Wkajykafia w;s Wiia ;eklg kxjd"
ish,q kduhkg jvd w.@kduh
Wkajykafiag |=ka fial'

breosk iqmqj;

191

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

iqjsfYaIh

udla 14& 1 15& 47

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shd ;sfnk iegshg wm iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka
jykafiaf.a |=%Lm@dma;sh fufiah'
(jryka w;r fldgi w;ay< yel')

(1' mdial`jg o kquqyqka mQm ux.,Hhgo ;j foojila jsh' kdhl


mQclfhda o jskhOrfhdao Wkajykafia w,a,d urd oukakg Wmdhla
fidhuska isgsfhda h' l`ula ksidoh;a fikZ. w;frA l,yhla fkdjk
msKsi ux.,HfhaoS th is|= fkdjsh hq;` hhs Tjqka lS fyhsks'
Wkajykafia fn;dksfhys l`Iag frda.S iSfudka f.a .Dyfhys lEug
ysZo.;a l, ia;s@hla fndfyda w.kd iqmsrsis|= iqjZo js,jqka msreKq lsrs.,a
lrZvqjla f.k wjq;a" th nsZo Wkajykafiaf.a ysi u; j;a l<dh'
tjsg tys isgs iuyfrla fldam jS ;uka w;frA fufia lshuska wEg
;oska fodia ;enqfjdah'
2'

fuz iq.kaO ff;,h fufia kdia;s lsrSfuka we;s M, lsu$ fuz ff;,h
oskdrs ;`ka ishhlg jevs jk uqo,lg jsl`Kd os<sZ|=kg osh yelsj
;snqfKah'

1'

tfy;a fcAiqia jykafia l:dfldg fufia jod< fial'

wEg ndOd fkdlrkak' Tn wEg lror lrkafka l`ugo$ wE ug lf<a i;a


ls@hdjls' os<skafZoda Tn iuZ. ks;ru isgs;s' Tn leu;s jsfgl Tjqkg
hym; lrkakg Tng ms<sjk' tfy;a uu Tn iuZ. ks;r fkdisgsus' wE
jsiska l< yels foa wE l<dh' ;ekam;a lsrSu iZoyd l,a u;af;ka wE
udf.a YrSrh wdf,am l<dh' ienejskau uu Tng lshus' f,dj mqrd
Y`Ndrxpsh m@ldY lrkq ,nk iEu ;ekaysu wE l< ls@hdj o wE .ek
isys jSula jYfhka lshkq ,nkafkah'

breosk iqmqj;

192

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh
1'

f.d breosk

tjsg fodf<dia fokdf.ka flfkla jQ cQodia bialdrsfhd;a


Wkajykafia mdjd fok msKsi mQclhka fj; .sfha h' Tjzyq ta wid
fiduzkig m;aj Tyqg uqo,la fokakg fmdfrdka|= jQy' tjsg Tyq
Wkajykafia mdjd fokakg iq|=iq wjia:djla fijSh'
mdial` negZMjd mQcd lrk kquqyqka mQm ux.,Hfha m<uqjeks osk
Wkajykafiaf.a Y@djlfhda Wkajykafiag l:d fldg fufia weiqfjdah'

2'
1'

Tn mdial` fNdackh wkqNj lrk msKsi wm f.dia fld;ek ms<sfh<


lrkjdg Tn leu;s fialao$
tjsg Wkajykafia ;uka Y@djlhkaf.ka fofofkl` hjuska Tjqkg
fufia jod< fial'

kqjrg hkak" .sh jsg j;`r l<hla f.k hk usksfila Tng yuq
jkafkah' Tyq miafia hkak' Tyq we;`ZM jk ;ekg Tn f.dia f.a ysushdg
l:d fldg" udf.a Y@djlhka iuZ. ud jsiska mdial`j wkqNj l<
yelafla fldysoehs iajduska jykafia wik fiale hs lshkak' tjsg Tyq
ms<sfh< lrk ,o f,dl` Wvquy,a ldurhla Tng fmkajkjd we;' tys
wmg ms<sfh< lrkak'
1'

Y@djlfhda msg;aj f.dia kqjrg meusK" Wkajykafia Tjqkg jod<


f,i ish,a, oel mdial` fNdackh ms<sfh< lf<dah' ijia jQ l,
Wkajykafia fodf<dia fokd iu. jevsh fial'
Tjqka jdvsjS fNdack wkqNj lruska isgshoS fcAiqia jykafia Tjqkg
l:d fldg fufia jod< fial'

ienejskau uu Tng lshus' ud iuZ. wkqNj lrk Tn w;frka flfkla


ud mdjd fokafka h'
1'

Tjzyq ish,af,dau fYdalm;a j


Wkajykafiaf.ka wikakg jk'

breosk iqmqj;

193

tlsfkld ta uuoe hs
fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

Wkajykafia Tjqkg W;a;r fouska fufia jod< fial'


Tyq fodf<diafokdf.ka ud iuZ. md;@fhys w; ,k flfkls' t;`udKka
.ek ,shd ;sfnk m@ldr ukqIH mq;@hdfKda kshus; .uk hk fialauh'
tfy;a wfyda ukqIH mq;@hdKka mdjd fok fuz ukqIHhdg is|=jk
jsm;l uy;' fuz ukqIHhd kQmkafka kuz jvd hym;s'
1' Tjqka wdydr wkqNj lruska isgshoS Wkajykafia mQmh /f.k wdYsrAjdo
fldg lvd Tjqkg fouska fufia jod< fial'
.kak' fuz udf.a YrSrhhs'
1' bka miq Wkajykafia l`i,dk /f.k ;`;s mqod th Tjqkg |=ka fial'
Tjzyq ish,af,dau thska mdkh lf<dah' ;jo Wkajykafia Tjqkg fufia
jod< fial'
fuz udf.a reOSrhh' fndfyda fofkl` Wfoid j.`rjkq ,nkakg hk
.sjsiqfuz udf.a reOSrhh' ienejskau uu Tng lshus' fojshka
jykafiaf.a rdcHfhysoS uu kej; usos hqI mdkh lrk oji f;la uu
fuz usos hqI h<s;a mdkh fkdlrkafkus'
1' Tjzyq .S; .hd T,Sj lkaog msg;aj .sfhda h' tjsg fcAiqia iajduska
jykafia Tjqkg fufia jod< fial'
Tn ish,q fokdu ud ksid melsf<kakyqh' ukao uu tfZvzrdg
myr fokafkus' tjsg negZMfjda jsisrjkq ,nkafkda hs ,shd ;sfnk
fyhsks' tfy;a W;a:dk jQ miq uu Tng fmrgqj .,S,hg hkafkus'
1' fma|=re Wkajykafiag l:d fldg fufia lSfhah'
2' wka yeu fokdu mels<Sug m;a jqk;a uu fkdmelsf<kafkus'
1' fcAiqia jykafia Tyqg W;a;r fouska fufia jod< fial'
breosk iqmqj;

194

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

ienejskau uu Tng lshus& wo fuz /fhysoSu l`l`<d fojrla yZv,kq


fmr Tn ud ;`ka jrla m@;slafIam lrkafkysh'

1'

tfy;a Tyq ;j;a fjz.j;a f,i kej; l:d lruska fufia lSfjzh'

2'

Tn jykafia iuZ. uefrkakg is|=jqK;a tfia fkdlrkafkus'

1'

ish,af,da o tfiau lSfjdah'

Tjzyq f.;afiuks kuz ia:dkhg meusKqfKdah' tjsg fcAiqia iajduska


jykafia ;uka Y@djlhkag l:d fldg fufia jod< fial'

ud hdpz[d lrk w;r Tn fuys bkak'

1'

b
kamiq Wkajykafia fma|=reo" cdfldnz iy cqjduz o ;uka iuZ.
leZojdf.k f.dia w;sYhska nshm;a jkakg o n,j;a f,i
fYdaljkakgo mgka .;a fial'

Wkajykafia Tjqkg l:dfldg fufia jod< fial'

uefrk ;ruz udf.a is; w;sYhska fYdaldl~,h' fuys kej;S wjosj


isgskak'

1'

Wkajykafia uZola |=rg f.dia nsu uqyqKska ;,d jegS yels kuz fuz
meh ;uka flfrka myj hk f,i fufia hdpz[d l< fial'

wnznd (mshdfKks) Tng ish,a,lau yelsh' fuz l`i,dk ud flfrka


bj;a l< uekj' tfy;a ud leu;s foa fkdj Tn leu;s foa fjzjd'

1'

Wkajykafia h<s Y@djlhka fj;g wd jsg Tjqka ksod isgskq oel


fma|=reg l:d fldg fufia jod< fial'

breosk iqmqj;

195

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

iSfudka Tn ksoso$ mehlaj;a wjosj isgskakg Tng fkdyels jQfhao$


Tn mrSlaIdjg fkdjefgk msKsi wjosj isg hdpz[d lrkak' is; kuz
leu;shs' tfy;a .; kuz |=n,hs'

1'

bkamiq Wkajykafia f.dia tu jpku lshuska hdpz[d l< fial'


Wkajykafia kej; yerS wd jsg Tjqka ksod isgskq |=gq fial' ulaksidoh;a
Tjqkaf.a fk;a ksosnrj ;snqkq fyhsks' Wkajykafiag l`uk ms<s;`rla
fokq oehs Tjqyq fkdo;af;dah'

;`kajeks jr;a Wkajykafia wjq;a Tjqkg fufia jod< fial'

oeka ksodf.k ksjdvq .kak' ish,a, wjidkhs' meh meusK ;sfnz'


fukak" ukqIH mq;@hdfKda mjzldrhka w;g mdjd fokq ,nkafkdah'
ke.sgskak' wms huq' ud mdjd fok ;eke;a;d <Z.uh'

1'

Wkajykafia l:d lruska isgshoS u fodf<dia fokdf.ka flfkla jQ


cQodia o" Tyq iuZ. kdhl mQclhka jskOrhka yd m@cd uQ,slhka jsiska
tjk ,o iuQyhla o" lvq uq.`re /f.k wdfjdah' Wkajykafia mdjd
fok f|@dayshd Tjqkg iuzu; ,l`Kla fouska fufia lshd ;snqfKa h'

2'

uu huz flfkl` ism je<Zo .kafkuz o" ta Tn fidhk ;eke;a;dh'


Tyq w,a,d mrsiaiuska f.k hkak'

1'

cQodia wjq;a jydu Wkajyakfia <Z.g f.dia fufia lshuska Wkajykafia


isU .;af;ah'

2'

rnzns

1'

wfkla wh Wkajykafia msg w;a fy<d Wkajykafia w,a,d .;af;dah'


tjsg <Z. isgshjqkaf.ka flfkla lvqj weo kdhl mQclhdf.a
fufylrejdg myroS Tyqf.a lK lmd,Qfhah'
fcAiqia jykafia Tjqka wu;uska fufia jod< fial'

breosk iqmqj;

196

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

Tn lvq uq.`re /f.k ud w,a,kg msg;aj wdfha ud fidfrl` ksido$


uu foaj ud<s.fhys W.kajuska oskm;d Tn iuZ. isgsfhus' tfy;a
Tn ud w,a,d fkd.;a;yqh' tfia jQfha Y`oaO ,shjs,s iuzmQrAK jk
msKsihs'
1'

tjsg ish,af,dau Wkajykafia w;ayer m,d .sfhdah' ;udf.a jia;@h


jYfhka froaola muKla fmdrjd .;a ;reKfhla Wkajykafia miq
miafia .sfhah' Tjzyq Tyq w,a,d .;af;dah' tfy;a Tyq froao bj;,d
k.akj m,d .sfhah'
Tjqyq fcAiqia jykafia kdhl mQclhd fj; f.k .sfhdah' ish,q
kdhl mQclfhdao m@cd uQ,slfhdao jskhOrfhda o /ia jQy' fma|=re
Wkajykafia miq mi kdhl mQclhdf.a uZMj we;`< olajd
f.dia fufylrejka iuZ. ysZof.k .sks ;msuska isgsfhah'
kdhl mQclfhda o uqZM uka;@k iNdj o fcAiqia jykafia urKhg
m;a lrk msKsi Wkajykafiag jsreoaOj idlaIs fijzfjdah' tfy;a
lsisjla iuzN jQfha ke;' fndfyda fofkl` Wkajykafiag jsreoaOj
fndre idlaIs lshuska fufia lSfjdah'

2' ukqIHhdf.a w;ska idok ,o fuz foaj ud<s.h nsZo oud w;ska fkdl<
wfklla f;osklska f.dv kZ.kafkus hs Tyq lshkq wms weiqfjuq'
1' tfy;a fuz .ekj;a Tjqkaf.a idlaIs m@ldYh tlZ. jQfha ke;'
tjsg kdhl mQclhd iNdj bosrsfhys ke.sg Wkajykafiaf.ka fufia
weiqfjzh'
2' Tn lsis W;a;rhla fkdfokafkyso$ fudjqka Tng jsreoaOj f.fkk
fuz idlaIs fudkjdo$

breosk iqmqj;

197

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

1'

tfy;a Wkajykafia ksyZvj isg lsis W;a;rhla kq|=ka fial'


kdhl mQclhd kej; Wkajykafiag l:d fldg fufia jspdf<ah'

2'

T
n wdYsrAjdo ,;a ;ekeka jykafiaf.a mq;@hdKka jQ ls@ia;`ia o$

1'

fcAiqia jykafia W;a;r fouska fufia jod< fial'

uu tfia fjus' ;jo ukqIH mq;@hdKk mrdl@uhdKka jykafiaf.a


ol`Kq mfiys jev ysZoskq o wyfia j,dl`ZM iuZ. jvskjd o Tn
olskakyqh'
1'

tjsg kdhl mQclhd ;udf.a iZMj brdf.k fufia lSfjzh'

2'

;j;a idlaIsldrhkaf.ka wmg l`uk jevlao$ Tn foaj wmydih


weiqjdyqh' Tfnz ;SrKh l`ulao$

1'

Wkajykafia urKhg iq|=qiafilehs ish,af,da tl fy<d ;SrKh


lf<dah'

tjsg iuyfrla Wkajykafiag fl< .ikakg o" Wkajykafiaf.a


uqyqK jid w;`,a myr fouska osjia lshkakehs Wkajykafiag
lshkakgo mgka .;af;dah' fufylrefjdao Wkajykafiag yels ;ruz
myr |=kafkdaah'

fma|=re my< uZMfjys isgshoS mQclhdf.a fufyldrshkaf.ka tlshla


wjq;a" .sks ;msuska isgs fma|=re oel Tyq foi fydZoska n,d fufia lSjdh'

2'

Tno ta kdifr;fha fcAiqia iuZ. isgsfhysh'

1'

tfy;a Tyq W;a;r fouska fufia lSfjzh'

2'

k
e;" Tn lshk foa ud okafka j;a ug f;afrkafka j;a ke;'

breosk iqmqj;

198

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

1' bkamiq Tyq msg; fodrgqj <Z. uKavmh foig .sfhah' tl, l`l`<d
yeZv,Sh' fufyldrsh Tyq oel" <Z. isgshjqkg kej; kej;;a fufia
lshkakg mgka .;a;dh'
2' fudyq Tjqkaf.ka tla flfkls'
1' tfy;a fma|=re h<s;a fufia lSh'
2' ke;'
1' iaj,am fjz,djlg miq tys isgs who fma|=reg l:d flg fufia lSfjdah'
2'

i
enejskau Tn Tjqkaf.ka tlaflfklauh" Tn;a .,S,fhlauh'

1' tjsg fma|=re ;ud msg Ydm lruska osjqrkakg mgkaf.k fufia lSfjzh'
2'

Tn lshk fuz usksid uu fkdoksus'

1' tflfKysu l`l`<d fojk jrg yeZv<Sh' l`l`<d fojrla yZv,kakg


fmr uu Tn kdZ|=kushs Tn f;jrla ud .ek lshkafkysh hs fcAiqia
jykafia ;udg lS jpkh fma|=re isys lf<ah' Tyq uyd yZvska yZvkakg mgka
.;af;ah')
1' myka jQ flfKysu kdhl mQcljre m@cduQ,slhkao jskhOrhka o
uka;@K iNdj iuZ. iuzuka;@Khla mj;ajd fcAiqia jykafiag js,x.`
oud f.k f.dia ms,d;ag mdjd |=kafkdah'

ms,d;a Wkajykafiag l:d fldg fufia weiqfjzh'

2' Tn cqohkaf.a rcq o$

breosk iqmqj;

199

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

1' fcAiqia jykafia W;a;r fouska fufia jod< fial'


Tnu tfia lshkafkysh'
1' kdhl mQcljre o fndfyda foa .ek Wkajykafiag jro ;enqfjdah'
ms,d;a Wkajykafiag kej; l:d fldg fufia lSfjzh'
2' Tn lsis;a W;a;r fkdfokafkyso$ fldf;la foa .ek Tjqyq Tng
fpdaokd lr;ao$
1' tfy;a fcAiqia jykafia lsis ms<s;`rla kq|=ka fial' ms,d;a ujs; jsh'

ux.,Hfhys oS Tjqka b,a,d isgsk isrlrejl` ksoyia lr yerSu


Tyqf.a isrs;la jsh' le/,a,l oS uskS uerE ler,slrejka iuZ.
ysrndrhg .kakd ,o nrnzndia kue;af;la isrf.hs isgsfhah' iuQyhd
bosrshg
f.dia fmr isrs; wkqj ;ukg lrk fuka ms,d;af.ka b,a,d isgsfhdah'

ms,d;a Tjqkg W;a;r fouska fufia weiqfjzh'

2' cqohskaf.a rcq Tng ksoyia lr oSug Tn leu;so$


1' kdhl mQcljreka BrAIHdfjka Wkajykafia mdjd |=ka nj Tyq oek
isgsfhah' tfia fkdj nrnzndia ksoyia lrk f,i Tyqf.ka b,a,kakg
kdhl mQcljre iuQyhd fm<Uqfjdah' ms,d;a kej; l:d lruska
Tjqkaf.ka fufia weiSh'
2' tfia kuz cqojzjrekaf.a rcqhhs Tn lshk fudyqg l`ula lruzo$
1' tfy;a Tjzyq jevs jevsfhka fufia fudr .eiqfjdah'
2' Tyq l`reisfhys weK .ij'
breosk iqmqj;

200

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

1' tl, ms,d;a fikZ.f.ka fufia weiSh'


2' lsfulao$ fudyq l`uk wmrdOhla flf<ao$
1' tfy;a Tjzyq jevs jevsfhka fufia fudr .eiQy'
2' fudyq l`reisfhys weK .ikak'
1' tjsg ms,d;a fikZ. i;`gq lrk wgsfhka nrnzndia Tjqkg ksoyia
lr |=kafkah' fcAiqia jykafiag lifhka ;<jd Wkajykafia l`reisfhys
weK .ikakg mdjd |=kafkah' uqr finf,da Wkajykafia fm@f;darshuz
kuz rcjdi<g f.k f.dia uqr fiakdxlh /ia lr jQy' Tjzyq
Wkajykafiag r;a ks,a jia;@hla wkaojd" lgq Tgqkakla f.d;d
Wkajykafiaf.a ysi u; ;enqfjdah' bkamiq Tjzyq fufia lshuska
Wkajykafiag wdpdr lrkakg mgka .;af;dah'
2' cqohkaf.a rcAcqrefjks ierfoaa
1' Tjzyq Wkajykafiaf.a ysi ng oKavlska ;,d" Wkajykafiag fl< .id"
oK kud" Wkajykafia bosrsfhys kuialdr lf<dah' Tjzyq Wkajykafiag
irouz l< miq r;a ks,a jia;@ Wkajykafia flfrka bj;a fldg
Wkajykafiaf.a jia;@ yojd l`reisfhys weK .ikq msKsi msg;g f.k
.sfhdah'

Tjzyq wef,laiekaorAf.a yd rEmiaf.a mshd jQ msgsirska meusK isgs


isfrAkSh iSfudka kue;af;l`g Wkajykafiaf.a l`reish f.k hkakg
n, lf<dah' Tjzyq fcAiqia jykafia lmd,h hk wrA:h we;s f.d,af.d;d
kuz ia:dkhg f.k .sfhdah'
Tjzyq Wkajykafiag iqjZo ,dgq uqiq usos hqI |=kafkdah' tfy;a
Wkajykafia th fkd.;a fial' bkamiq Tjzyq Wkajykafia l`reisfhys
weK .id Wkajykafiaf.a jia;@ ;u ;uka w;r fnod .ksuska tl

breosk iqmqj;

201

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

tlaflkd l`ula .kakoehs n,kq msKsi tajd .ek od|= oeuQy' Tjqka
Wkajykafia l`reisfhys weK .eiqfjz ysre WodjS ;`ka mehlg
miqjh' Wkajykafiaf.a urKhg fya;` jQ fpdaokd mqjrefjys
cqfojzjrekaf.a rch hs ,shd ;snsKs' Tjzyq fidreka fofofkl`
tlaflfkl` Wkajykafiaf.a ol`Kq mfiyso" ;j;a flfkl` juz
mfiyso Wkajykafia iuZ. l`reisj, weK .eiQy'

u. hkafkda ysi jk jkd wmydi lruska fufia lSfjdah'

2' yyd foaj ud<s.h nsZo oud ;`ka ojilska f.dv k.k Tn" Tnu .e<jS
l`reisfhka nei tkak'
1' tfiau kdhl mQcljre o" jskhOrhka iuZ. ;uka w;frA Wkajykafiag
ks.d lruska fufia lSfjdah'
2' fudyq wkqka .e<jSh' tfy;a ;udu .<jd .kakg fudyqg fkdyelsh'
wm oel jsYajdi lrk msKsi BY@dfh,a f.a rcq jQ ls@ia;`ia oeka
l`reisfhka nei tajd'
1' Wkajykafia iuZ. l`reisfhys weK .ikq ,enqfjda o Wkajykafiag
ks.d lf<dah' ijk meh meusKs jsg kj jk meh olajd rg mqrd
wkaOldrhla jsh'
kj jk mefhaoS fcAiqia jykafia uy;a yZvska fufia jod< fial'
tf,dahs" tf,dahs" ,dud inla;dks'
1' tys wrA:h kuz"
udf.a fojshkS" udf.a fojshkS Tn ud w;ayersfha ukao$
1' ta weiQ <Z. isgshjqkaf.ka iuyfrla fufia lSfjdah'
breosk iqmqj;

202

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

f.d breosk

2' fukak" fudyq t,shdiag yZv.ihs'


1' f lfkla osj f.dia uQ|= y;a;la ldvsfhka fmdZ.jd ng oKavl wuqKd
Wkajykafiag fndkakg oS fufia lSfjzh'
2' t,shia js;a fudyq my<g .kSoehs n,kak'
1' fcAiqia iajduska jykafia uy;a yZvla kZ.d wmj;a jS jod< fial'
(ishZM fok oK .id fudfyd;la ksYap,j isgskak')
tjsg foaj ud<s.fha ;srh by< mgka my< olajd folvj
brefKah' Wkajykafia wmj;a jQ nj |=gq Wkajykafia bosrsfhys
isgs Y;dOsm;shd fufia mejiSh'
2' ienejskau fuz ukqIHhd kuz foaj mq;@hdfKdah'
1' ia;S@yq |=rska n,d isgsfhdah' Tjqka w;frA Wkajykafia .,S,fhys isgs l,ays
Wkajykafia legqj .shdjQo" Wkajykafiag Wmia:dk l<d jQo" u.ao,dyS
urshd;a" l`vd cdfldnzf.ao fcdaYmaf.ao uj jQ urshd;a" if,dafu;a"
Wkajykafia iuZ. fcrei,ug wdjd jQ ;j;a fndfyda ia;S@jre;a isgsfhdah'
ijia jQ l, th iQodkuz lsrSfuz oji jk in;g fmr osk jQ nejska"
uka;@K iNdfjz .re uka;S@jrfhla jQo" fojshka jykafiaf.a rdcHh
n,dfmdfrd;a;`fjka isgshd jQo" wrsud;sfha fcdafima wjq;a ffOrAhj;a
is;ska ms,d;a fj; f.dia fcAiqia iajduska jykafiaf.a foayh b,a,d
isgsfhah' Wkajykafia fu;ruz blaukKska keiS hdu .ek mq|=u jQ ms,d;a
Y;dOsm;shd leZojd Wkajykafia oeka uerS isgs fiala oehs weiqfjzh' ta nj
Y;dOsm;shdf.ka oek.;a Tyq uD; foayh fcdafYmag Ndr |=kafkah'
Tyq yK jia;@hla usf,ag f.k fcAiqia jykafia l`reisfhka nd ta yK
jia;@fhka T;d mrAj;hl lKsk ,o fidfydka .enl nyd .enz
uqjg .,la fmr,d ;enqfjzh' u.ao,d ys urshd o" fcdafYma f.a uj jQ
urshd o Wkajyakfia ;ekam;a l< ia:dkh |=gqfjdah'
iqjsfYaI jdlHh tfia h'
breosk iqmqj;

203

fojk jir

breosk iqmqj;

204

fojk jir

mdial= mQj mQcH f;osk


uyd n%yiam;skaod

breosk iqmqj;

205

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd n%yiam;skaod

ff;,dYSjdoSl mQcd fufyh


m<uqjk lshejSu

fhidhd 61& 1-3" 6" 8-9

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

iajduska jykafia ud wdf,am l< fial'


os<sZ|=kag iqNdrxpsh foaYkd lsrSu o Tjqka wdkkao ckl ff;,fhka
wdf,am lsrSug o ud tjQ fial'
ufyda;a;u fojs iusZ|=kaf.a wd;audkqNdjh ud flfrys msysgd we;' os<sZ|=kag
iqN wiak foiSug o nsZ|=Kq is;a we;a;kag iqj fi; oSug o jy,qkag usoSu
odkh lrkak o isrlrejkag ksoyi okajkak o t;`udKka ud wdf,am l<
fial' iusZ|=kaf.a lreKdfjz oji" i;`rkag oZvqjuz oSfuz oji m<lrk msKsi
o je<fmk ish,a,ka ikik msKsi o t;`ud ud wdf,am l< fial' isfhdkays
|=la jk iEu fokdg wZM fjkqjg u,a ud,d o |=la lZ|=ZM fjkqjg mS@;sh kue;s
ff;,h o l,lsrS isgskakkag meiiquz kue;s jia;@h o m@odkh lrk msKsi
t;`udfKda ud wdf,am l< fial' Tjqkaf.a oeyeus;dj iusZ|=ka frdamKh l<
lsysrs .ia fuka ia:sr hhs lshkq ,efnz' thska t;`ukag u uysuh ysus jkafka
h' tfy;a kqU,d iusZ|=kaf.a mQclfhda h hs lshkq ,nkakyq h'
usksiqka kqU,dg wfma foaj fiajlfhda hs lshkq we;' kqU,d cd;Skaf.a iuzm;a
N`la;s jsZo" Tjqkaf.a jia;` ysus lr.kq we;'
iusZodfKda fufia jodrK fial' uu hqla;shg ms@h lrus' wousgqlug;a"
fld,a,lEug;a oafjzY lrus' tnejska uu wjxl f,i Tjqkag jsmdl fous'
iodld, .sjsiqula o Tjqka iuZ. lr.kafkus' Tjqkaf.a jxYh cd;Ska w;frA
o Tjqkaf.a mruzmrdj ckhka w;frA o m@isoaO jkafka h' Tjqka yeZosk .kak
ish,af,da Tjqka iusZ|=kaf.a wdisrs ,;a fikZ. nj oek.kafkda h'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

206

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

ms<s;`re .Sh

uyd n%yiam;skaod

.S;dj,sh 89& 20 21" 24" 26

ms<s;`r&iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu .ek ioyg u .hkafkus'


.Sh&

ud fiajl odjs;a uu fidhd .;af;us'


Y`oaO ff;,fhka uu Tyq wdf,am lf<us'
udf.a Yla;sh ksr;`re Tyq iuZ. jkafka h'
udf.a n,h Tyq ijsu;a lrkafka h'
udf.a jsYajdijka;lu iy ;sr fmu Tyq iuZ. jkafka h'
udf.a kdufhka Tyq ch.@dyS jkafka h'
Tyq ug fudr .iuska Tn udf.a fojsZodfKda h"
udf.a mshdfKda h" udf.a wdrlaIl mrAj;hdfKda h lshkafka h'

fojk lshejSu

t<sorjzj 1& 5-8

t<sorjzj fmdf;ka .;a mdGhls'

fojs mshdKka yg fiajh lrkq jia wm rdclSh mQcl mrmqrla njg


m;a l< fial'
u<jqkaf.ka W;a:dk jQ l`ZMZ|=,d;a" usysmsg rcqkaf.a wOsm;shd;a jk fcAiqia
ls@ia;`ia jykafiaf.ka o" Tng lreKdj yd Ydka;sh fjzjd Wkajykafia
wmg fm@au lrk fial' ish osjs msoSfuka wm mjska us|+ fial' ;u mshdKka
jk fojshka jykafiag fiajh lrk msKsi Wkajykafia wm rdclSh mQcl
jxYhla l< fial' ta ;ekeka jykafiag uysuh o n,mrdl@uh o ioyg u
fjzjd wdfuka' n,kak" Wkajykafia j,dl`ZM msrsjrd jvsk fial' ish,af,da
Wkajykafia olskafkda h' l`reisfha weK .eiQ who Wkajykafia olskafkda h'
usysmsg ish,q cd;Syq Wkajykafia ksid je<fmkafkda h' th ienEu h' wdfuka'
breosk iqmqj;

207

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd n%yiam;skaod

wdruzNh o wjidkh o uu fjus hs jevisgsk" jevisgsh" u;` jvsk irAj


mrdl@u iajduska jk fojshka jykafia jodrK fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 4& 18

iajduska jykafiaf.a wd;auh ud flfrys we;'


l`ula ksid o os<sZ|=ka yg iqNdrxpsh foaYkd lrkq jia
Wkajykafia ud wdf,am l< fial'

iqjsfYaIh

,Qla 4& 16-21

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufia h'

iajduska jykafia ud wdf,am l< fial'


Wkajykafia ;uka we;soevs jQ kdifr;a kqjrg meusK isrs;a mrsos in;a
ojfia oS OrAu Yd,djg jevu lr lshjSu msKsi ke.sg isgs fial' tjsg
osjeisjr fhidhdf.a .@ka:h Wkajykafiag fok ,oafoa h' Wkajykafia .@
ka:h os.yer fufia ,shd we;s ;ek fidhd .;a fial'
iajduska jykafiaf.a wd;auh ud flfrys we;' l`ula ksido os<sZ|=ka yg
iqNdrxpsh foaYkd lrkq jia Wkajykafia ud wf,am l< fial' jyZMkag
usoSu o" wkaOhkag fmkSu o" ,efnk nj okajkag;a mSvs;jQjka uqokag;a"
iajduska jykafiaf.a m@idoh ,;a jir m@ldY lrkag;a ud tjd jod< fial'
Wkajykafia th lshjd .@ka:h wl`<d" Wmia:dhl ;ekg oS jevyqka fial'
tl, OrAu Yd,dfjys isgs ish,af,da Wkajykafia flfrys fk;a fhdud
isgshy' Wkajykafia Tjqkag l;d lrkag mgka f.k" wo Tn ijka oS isgsh
oS u fuz Y`oaO ,shjs,s mdGh bIaG jSh hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfia h'
breosk iqmqj;

208

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd n%yiam;skaod

ikaf.a fndka u=, iurK


ikaOHd mQcd fufyh
m<uqjk lshejSu

kslauhdu 12& 1-8" 11-14

kslauhdu fmdf;ka .;a mdGhls'

fuz oji kqU,dg wkqiaurK oskhla o


ud yg ux.f,da;aij oskhla o jsh hq;`hs'
iusZodKka jykafia usir foaYfha oS fudafiia yd wdfrdkag l;d fldg fufia
jod< fial' fuu udih yeu udij,gu uq,a udih jsh hq;`h' wjqreoafoa
m<uqjk udiho jsh hq;`h' kqU,d uqZM BY@dfh,a ck;dj wu;d" fufia
ksfjzokh l< hq;`h' fuz udifha oijk osk yeu usksfilau tla f.orlg
negZM megjl` ne.ska mjq,lg negZM megjl` imhd .; hq;`h' huz f.orl
jeishkag tla negZM megfjl` jevskuz Tjqka wi,ajeis f.or whf.a ixLHdj
wkqj Bg yjq,a lr .; hq;`h' negZM megjd wkqNj lrkakkaf.a .Kk
.sKsh hq;af;a tla tlaflkd wkqNj lrk m@udKh wkqjh' kqU,d .kak
negZM megjd le<e,a rys; wjqreoaola jhie;s msrsus if;l` jsh hq;`h' ;jo
negZMjka fyda tZMjka fyda w;rska tjeks tfll` f;dard .; yelsh' tu
udifhaoSu oy y;rjk osk olajd W# ;ndf.k" tosk iji /iajk uqZM
BY@dfh,a ck;dj W# uersh hq;`h'
bkamiq Wf.a f,hska gslla /f.k negZM megjd wkqNj lrk whf.a f.or
fodfrA WZMjyq lKq fofla o WZMjiafia Wv ,Sfhao ;ejrsh hq;`h' tu rd;@sfhaoS
Wf.a udxY wkqNj l< hq;`h' th wkqNj l< hq;af;a" uZo.skafka mqZMiaid"
kquqyqka frdgs yd ;s;a; m,d iuZ.h'
;jo kqU th wkqNj l< hq;af;a fufiah' bZ.gsh neZo" mdjyka ,d" ierhegsh
f.k" th ,ys ,ysfha wkqNj l< hq;`h' ukao" th iusZodKka jykafia jk
ud yg mj;ajk mdial`j nejsks' tosk rd;s@fha uu usir foaYh ueoska f.dia"
breosk iqmqj;

209

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd n%yiam;skaod

tys usksiqkaf.a yd uD.hkaf.a l`ZMZ|=,kag myr fous' ;jo usirfha fojs


foaj;djqka ish,a,kag oZvqjuz muqKqjus' uu iusZodKka jykafiah' kqU,d
isgsk f.j,a u; ;jrd we;s f,a kqU,d tajdfha isgsk njg ,l`Kla jkafkah'
uu f,a olsk jsg kqU,d miqlr hkafkus' usir foaYhg ud myr fok jsg ta
udrl oZvqju kqU,d fj; fkdmeusfKkq we;' fuz oji kqU,dg wkqiaurK
oskhla f,io iusZodKka jykafia jk ud yg ux.f,da;aij oskhla f,i o
meje;ajsh hq;`hs' ;jo u;` ish,q mruzmrdj,u th ioygu ux., oskhla
fia meje;ajSug ksfhda.hla mekjsh hq;`h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 116& 12-13" 15-18

ms<s;`r& wdisrs l`i,dfkka wms iusZodKkaf.a reOSrhg iyNd.s jkafkuq'


.Sh

& iusZ|=ka ud yg l< ish,q hym;alu .ek


t;`ukag uu l`ula mqouz o$
uu .e<ejSfuz l`i,dk .kafkus'
iusZ|=kaf.a kdufhka hdpz[d lrkafkus'
ieoeyej;`kaf.a urKh iusZ|=ka wnshi w.fka h'
iusZ|=ks" uu Tfnz fufylrefjla fjus'
ienejskau Tfnz fufylrefjla fjus'
Tfnz odishf.a mq;@hd fjus' Tn udf.a neZ|=uz us|+ fial'
uu Tng ia;~;s mQcdj mqokafkus'
iusZ|=kaf.a kduh wu;d whoskafkus'
tfiah" iuZs|=kaf.a uqZM fikZ. bosrsfhys
udf.a ndr ydr bgq lrkafkus'

breosk iqmqj;

210

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd n%yiam;skaod

fojk lshejSu

1 fldrska;s 11& 23-26

Y`oaO jQ mdjZqM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

fuz mQmh j<Zok" fuz l`i,dfkka mdkh lrk ieujsgu


Tn iajduSska jykafiaf.a urKh m@ldY lrkakdyqh'
ud Tng b.ekajQ fuz ms<sfj;u iajdusSka jykafiaf.kau ,enqfjus' tkuz
iajduSka jk fcAiqia jykafia mdjd fokq ,enQ rd;s@fhaoS mQmhla /f.k ia;~;s
fldg lvd fuh Tn Wfoid fok udf.a YrSrh h' ud isyslsrSu msKsi fuh
lrkake hs jod< fial' tf,iu rd;@S lEfuka miq l`i,dkho /f.k fuz
l`i,dk udf.a reOSrfhka msysgqjk kj .sjsiqu h' huz muK jr Tn fuhska
mdkh lrkakyqo" tmuK jr ud isyslsrSu msKsi fuh lrkake hs jod<
fial' Tn huz muK jr fuz mQm wkqNj lrkakyqo" fuz l`i,dfkka mdkh
lrkakyqo tmuK jr iajdusSka jykafia jvsk ;`re Tn Wkajykafiaf.a
urKh m@ldY lrkakyqh'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 13& 34

uu Tng wZM;a wd{djla fous'


ud Tng fm@au l<dla fuka
Tn;a tlsfkldg fm@au lrkake hs
iajduSka jykafia jodrk fial'

iqjsfYaIh

cqjduz 13& 1-15

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafia ;uka jykafiaf.a fm@aufha .eUqr olajk fial'


;uka fuf,djska bl`;aj mshdKka fj;g hdfuz kshus; fudfyd; meusK
;sfnk nj mdial` ux.,Hhg fmr" fcAiqia jykafia oek.;a fial'
Wkajykafia fuf,dj ;u ys;j;`kag fm@au l< fial' wka;su olajdu Tjqkag
fm@au l< fial'
breosk iqmqj;

211

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd n%yiam;skaod

rd;S@ fNdackh j<Zok fjz,dj meusKsfhah' hCIhd Wkajykafia mdjd oSug


iSfudkaf.a mq;a cQoia bialdrsfhd;af.a is; ta jk jsg;a fmd<Ujd ;snsKs'
mshdKka jykafia ;uka w;g ish,a, mjrd oS ;sfnk nj o ;uka fojshka
jykafia fj;ska jevu l< nj o ;uka fojshka jykafia fj;g jevu
lrk nj o oek" rd;S@ fNdackfhka miq Wkajykafia ke.sg W;`re iZMj
.,jd ;nd" ;`jdhla f.k bK jgd neZo.;a fial' bkamiq Wkajykafia
Ndckhlg j;`r j;afldg" Y@djlhkaf.a mdo fidaokakg;a" ;uka bK
neZof.k isgs ;`jdfhka msi oukakg;a mgka .;a fial' Wkajykafia iSfudka
fma|=re <Z.g wd jsg iajdusks" Tnjykafia udf.a mdo;a fidaok fialaoe hs
Tyq weiSh' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska" ud lrkafka l`ula oe hs Tn
oeka fkdokafkys h' tfy;a miqj Tng jegfykq we;e hs jod< fial'
tjsg fma|=re ud osjs we;s f;la ljodj;a udf.a mdo fidaokakg kuz Tn
jykafiag bv fkdfous' hs lSh' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska ud Tn
fkdfia|=fjd;a ud iuZ. iuznkaOlula Tng ke;e hs jod< fial' tjsg
iSfudka fma|=re" iajdusks" udf.a mdo muKla fkdj w;ao" ysio fia|=j
uekj hs lSh' fcAiqia jykafiao iakdkh l< ;eke;af;a uqZMukskau mjs;@h'
mdo fiaoSu yer Tyq ;j;a fidaokq ,nkakg jqjukd ke;' Tn o mjs;@h'
tfy;a yeuflfklau tfia fkdfj;s hs jod< fial' yeu flfklau mjs;@
fkdfj;s hs Wkajykafia jodf<a ;uka mdjd fokakd ljfrlaoehs oek isgs
nejsks' fufia Wkajykafia Tjqkaf.a mdo fidaod" ;uka W;`re iZMj yeZof.k
kej; ysZo.;a l," Tjqkag fufia jod< fial' ud Tng l< foa lsfulaoehs
Tn okakyqo$ .`re foajhsks" iajduSks lshd Tn ud wu;kakyqh' tfia lSu
yrsh' uu tfiau fjus' Tfnz iajduSka o .`re foajhka o jk ud Tfnz mdo
fia|=fjuz kuz" Tn;a tlsfkldf.a mdo fiaosh hq;`h' ud Tng l<dla fuka
Tn;a l< hq;` njg wdorAYhla uu |=ksus'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

212

fojk jir

uyd isl=rdod

breosk iqmqj;

213

fojk jir

breosk iqmqj;

214

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

i|dKkaf.a YS% urKh iurK #fLda;aijh


m<uqjk lshejSu

fhidhd 52&13 53&12

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

t;`udKka ;`jd, ,enqfjz wfma wmrdO ksidh'


n,kak" udf.a fiajlhdKkag ch w;afjz'
t;`udfKda Wiia jS" W;`uz jS" w;H=;alDIag fj;s"
fmkqfuka t;`udfKda fndfyda fia wj,CIK h'
usksfil`g iudklula ke;'
usksia rEmh ke;s jS hk muKg jsrEm jSfuka
th ish,a,g u mq|=uhla jS we;'
oeka kuz" cd;Syq t;`udKka oel ujs;hg m;afj;s'
rcjre jsiaufhka jsiauhg m;aj ksyZvj isgs;s'
by; oS Tjqkag fkdoeka jQ fohla oeka Tjqyq oks;s'
lsis l,l fkdweiQ fohla oeka Tjqyq f;areuz.ks;s'
wm ie< l< foa jsYajdi flf<a ljfrla o$
iusZ|=kaf.a n,h t<sorjz jS we;af;a ljfrl`go$
udf.a fiajlhdfKda jefvk me<egshla fia o
jsh<s nsfuka u;`jk wxl`rhla fia o
iusZ|=ka wNshi jevqfKdah'
t;`ukag rEmj;alula fyda meyem;alula fyda ke;'
uk mskjk fYdaNudklula o ke;'
usksiqka jsiska ms<sl`,a fldg tmd lrkq ,enQ y'
|=l yd jo fjzokd oerE usksia flfkla jQy'
t;`uka |=gq jsg usksiaiq wyl n,d.;ay'
t;`udfKda fkrmkq ,enQy'
wms t;`uka .ek ie,ls,a,la fkdoelajqfjuq'
tnejska t;`udKka biqZMfjz wfma |=l h'
ord.;af;a wfma mSvd h'
fuzjd oZvqjuz hhs wmg is;`fKah'
fojs ;`uka |=ka myr hhs wmg yeZ.`fKa h'
tfy;a" t;`uka ;`jd< ,enqfjz wfma wmrdO ksid h'
breosk iqmqj;

215

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

fmdvs lrkq ,enqfjz wfma mjz ksid h'


t;`uka ,;a oZvqjuska wmg iudodkh ,enS we;'
t;`uka ,enQ myrj,ska wmg iqjh ,enS we;'
wms ish,af,dau negZMjka fuka uq<d jS
;u ;ud is;~ uZ.g yerS .sfhuq'
iusZodfKda wm ish,a,kaf.a mjz t;`uka msg ;enQ fial'
fiajlhdKkag mSvd l< jsg
t;`fuda uqLh kEr isgshy'
ksy;udkS f,i th oerE y'
urkak f.k hk negZMfjl` fia o
negZM fokl f,duz lmkakd bosrsfha ksyZvj isgsk fiao
t;`fuda uqLh kEr isgsh y'
n,y;aldrluska o hqla;s jsfrdaOS f,i o
t;`fuda f.khkq ,enQ y'
ukq f,djska isZooukq ,enQ y'
fikZ.f.a mjz Wfoid urkq ,enQy'
fuz lreKq .ek" t;`uka Wfoid fmkS isgskafka ljfrla o$
t;`uka lsis jrola fkdl< kuq;a"
lsis fndrejla fkdlS kuq;a"
Tjqka t;`uka usysoka flf<a
wousgqjka iu. tl uskS jf<ah'
Okj;`ka iu. tl fidfydka nsfuzh'
tfy;a" t;`uka fm<kq ,enqfjz;a
|=lg m;alrkq ,enqfjz;a iusZodKkaf.a leue;a; f,i h'
fufia t;`ukaf.a urKh
mjz lud lrk mQcdjla fjz'
tnejska t;`fuda ish mrmqr oel"
oSrA>dhq ,en cSj;a jkakd y'
t;`uka u.ska iusZ|=kaf.a leue;a; uekjska iM, fjz'
t;`uka ish |=la fjzokdfjz m@;sM, oel"
;Dma;shg meusfKkq we;'
fndfyda fokdf.a mjz ;uka msg .ekSfuka"
t;`uka ,;a |=la fjzokdfjka
foaj inZo;djg Tjqka m;alrkq ,nkq we;'
tnejska uu t;`ukag Wodr;r iuzm;a fokafkus'
t;`fuda th n,j;`ka iu. fnod.kakdy'
breosk iqmqj;

216

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

fufia jkafka" t;`uka" jrolrejka iuZ.


.Kka .kq ,en" ish osjs mqouska
fndfyda fokdf.a mjz Wiq,d.ksuska
mjzlrejka iZoyd ueoy;a he|=uz lrk nejsks'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 31& 1" 5" 11" 12" 14-16" 24

ms<s;`r& mshdfKks" Tn jykafiaf.a yia;hg udf.a cSjs;h Ndrlrus'


.Sh

& iusZ|=ks" Tn flfrA udf.a jsYajdih ;nus'


lsisodl uu kskaodjg m;a fkdfjuzjd'
Tfnz oeyeus lfuka ud uqod,qj uekj'
Tn w;g udf.a cSjs;h Ndr lrus'
i;HjdoS fojs iusZ|=ks" Tn ud us|+ fial'
udf.a tosrslrejka ksid
uu wi,ajeishka w;r kj kskaodjla jS isgsus'
ud okakd wZ|=kk whg uu NS;shla jS isgsus'
jSosfha ud okakd wh ud fj;ska m,dhkafkdah'
ud u;lfhka bj; .sh ush.sh flfkl` fuka" wu;l jS we;'
nsZ|=k nZ|=kla fuka bj; od we;'
tfy;a iusZ|=ks" ud jsYajdih ;enqfjz Tn flfrysuh'
udf.a fojsfhda Tnh hs lshus'
udf.a cSjs; .uk Tn wf;ysh'
udf.a i;`rka yd ug mSvd lrkakjqka w;ska ud uqodyersh uekj'
Tn fufylre jk ud foi lreKdfjka ne,qj uekj'
Tfnz ;sr fmuska ud .ef,jzj uekj'
iusZ|=ka flfrA jsYajdih ;nk ish,af,ks"
Yla;su;a jkak' is;ska ffOrAhj;a jkak'

breosk iqmqj;

217

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

fojk lshejSu

fyfn@jz 4& 14-16 5& 7-9

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

|=la jsZoSfuka lSlrelu W.;a ls@ia;`ia jykafia


ish,a,kaf.a iod jsuqla;sodhlhdKka jQ fial'
tnejska wyia uZv, blaujd .sh fojshka jykafiaf.a mq;@hdKka jk fcAiqia
kuz fY@aIaG W;a;u mQclhl` wmg isgsk ksid" wfma weoys,af,ys fkdfi,ajS
mj;suq' ukao" wmg we;af;a wfma |=n,luz .ek wkqluzmdjla ke;s W;a;u
mQclhl` fkdj" yeu whqrskau wm jdf.a mrSCIdj,g uqyqK mE mdm rys;
W;a;u mQclfhls' tnejska wfma TzkE tmdluzj,oS wfma irK iZoyd
ohdkqluzmdj ,nk msKsi nsh iel ke;sj lreKdfjz isxydikh fj;
<Z.d fjuq'
ls@ia;`ia jykafia usksi;a nj f.k isgshoS ;uka urKfhka .<jkakg
ms<sjka jQ ;ekekajykafiag n,j;a yeZvSfukq;a lZ|=ZM ie,Sfukq;a" hdpz[d
o lkak,jz o Tmamq l< fial' Wkajykafia foaj .re nsh ksid" fojshka
jykafia thg ijka |=ka fial' Wkajykafia mq;@hdKka jQ kuq;a" ;ukaf.a
|=la jsZoSfuka lSlrelu bf.k .;a fial' fufia Wkajykafia iuzmQrAK;ajh
,en" ;ukajykafiag lSlre jk ish,a,kaf.a iod;k jsuqla;sodhlhdfKda
jQ fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

ms,smams 2& 8-9

ls@ia;`ia jykafia urKh" tkuz l`reisfha urKh olajd


my;a jS lSlre jQ fial' tnejska fojshka jykafia
Wkajykafia w;s Wiia ;ekg kxjd"
ish,q kduhkag jvd w.@kduh Wkajykafiag |=ka fial'
breosk iqmqj;

218

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

i|dKkaf.a urKh iurK


iqjsfYaIh

cqjduz 18&1-19&42

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka ,shd ;sfnk iegshg wm iajdusSka jk fcAiqia ls@ia;`ka


jykafiaf.a |=xL m@dma;sh fufiah'

1' fcAiqia jykafia ;uka jykafiaf.a Y@djlhka iuZ. lSf|@dka kuz wef,ka
tf.dvg .sh fial' Wkajykafia tys ;snqKq Whklg ;uka jykafiaf.a
Y@djlhka iuZ. we;`ZM jQ fial' fcAiqia jykafia ;uka Y@djlhka iuZ.
fkdfhlajr tys tlaj isgs nejska Wkajykafia mdjd |=ka cqodia o
ta ia:dkh fydZoska oekf.k isgsfhah' tnejska cqodia kdhl mQclhka
yd mrsisjreka f.ka o Ng lKavdhula iy uqr fiajlhka lSm
fofkl`;a ,ndf.k myka yd mkaouz o wdhqO o we;sj t;ekg wdfjz h'
is|=jkakg ;snqKq ish,a, oek isgs fcAiqia jykafia bosrshg f.dia
Tjqkaf.ka fufia weiQ fial'
Tn ljrl` fidhkakdyqo$
1' Tjqyq Wkajykafiag W;a;r fouska fufia lSfjdah'
2' kdifr;ays fcAiqiah'
1' fcAiqia iajduSska jykafia Tjqkag lshk fiala'
ta uuh'
1' Wkajykafia mdjd|=ka cqodia Tjqka iuZ. tys isgsfhah' ta uuh hs
fcAiqia jykafia Tjqkg lS l, Tjqyq miqnei nsu jegqfKdah'
Wkajykafia l;d fldg kej;;a Tjqkaf.ka fufia weiQ fial'
breosk iqmqj;

219

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

Tn ljrl` fidhkakyqo$
1' Tjqyq ms<s;`re fouska fufia lSfjdah'
2' kdifr;fha fcAiqia
1' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska fufia jod< fial'
ta uuh hs uu Tng lSfjus' Tn ud fidhkakdyq kuz fudjqkag hkakg
yrskak'
1' fufia is|=jQfha Tn ug |=ka whf.ka tla flfkl`j;a ke;s jqfka ke;e
hs Wkajykafia jsiska lshk ,o jpk bIag jk msKsih'
tjsg iSfudka fma|=re lvqjla ;snqfKka" th weo kdhl mQclhdf.a
fiajlhdg .id Tyqf.a ol`Kq lK lmd oeuqfjzh' ta fiajlhdf.a ku
u,al`iah'
fcAiqia jykafia fma|=reg l;dfldg fufia lS fial'
Tfnz lvqj fldmqfjz oukak' mshdKka jykafia ug oS ;sfnk l`i,dk
uu fkdfnduz o$
1' tjsg Ng lKavdhu yd fiakdOsm;shdo cqohkaf.a uqr fiajlfhdao
fcAiqia jykafia w,a,d nekafodah' Tjqyq Wkajykafia m<uqfjka wkakdia
fj;g f.k .sfhdah' ulaksidoh;a Tyq ta wjqreoaog kdhl mQclhdj isgs
lhsmdiaf.a uhs,Kqjka fyhsks' tla ukqIHfhl` fikZ. Wfoid urKhg
m;ajSu" jvd fydZo hhs cqohskg Wmfoia |=kafka fuz lhsmdiah'

iSfudka fma|=re ;j;a Y@djlhl` iuZ. Wkajykafia miafia .sfhah' fuz


Y@djlhd kdhl mQclhd yZ|=kkafkls' Tyq fcAiqia jykafia iuZ. kdhl
mQclhdf.a ue|=frA uyd uZMjg we;`ZM jQfhah' tfy;a fma|=re fodr <Z.

breosk iqmqj;

220

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

msg; isgsfhah' tjsg kdhl mQclhd wZ|=kk wfkla Y@djlhd msg;g


f.dia fodrgqmd,shg l;dfldg fma|=re we;`<g f.kdfjzh'
tjsg fodrgqmd,sh jQ ;reKsh l;dfldg fufia lSjdh'
2' Tn;a ta ukqIHhdf.a Y@djlhkaf.ka flfkla fkdjkafkyso$
1' fma|=re W;a;r fouska"
2' uu Tjqkaf.ka flfkla fkdfjus'
1' tl, YS; nejska fufylrefjda o fiajlfhda o wZ.`re o,ajd .sks ;msuska
isgsfhdah' fma|=re o .sks ;msuska tys isgsfhah' kdhl mQclhd fcAiqia
jykafiaf.a Y@djlhka .ek o W.ekajSu .eko Wkajykafiaf.ka m@Yak
lf<ah'
1' fcAiqia iajdusSka jykafia Tyqg W;a;r fouska fufia jod< fial'
uu m@isoaOsfha f,dalhg l;d lf<us' ish,q cqohka /iajk OrAu Yd,dj,oS
o foaj ud<s.dj ;`< o uu ks;ru Wkafkus' ryiska lsisjla fkdlsjzfjus'
uf.ka jspdrjkafka l`ugo$ ud Tjqkg W.ekajQ foa weiQ whf.ka ud
Tjqkag lSfjz l`ulaoehs m@Yak lrkak' ud lSfjz l`ulaoehs Tjzyq oks;s'
1' Wkajykafia fufia lS l< tys isgs uqr fiajlhkaf.ka tflla l;dfldg
fufia lshuska Wkajykafiag w;`,a myrla .eiqfjzh'
2' kqU kdhl mQclhdg W;a;r fokafka fufiao$
1' fcAiqia iajduSska jykafia W;a;r fouska fufia jod< fial'
uu jeros f,i l;dlf<us kuz" ta je/oao l`ula oehs okajkak' tfy;a
uu ksjeros f,i l;d lf<us kuz Tn ug myr fokafka ukao$
breosk iqmqj;

221

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

1' tjsg ;ju nZoskq ,en isgs Wkajykafia wkakdia jsiska kdhl mQclhd jQ
lhsmdia fj;g hjkq ,enQ fial'

iSfudka fma|=re .sks ;msuska tys isgsfhah' tla wfhla Tyqg l;d fldg
fufia weiqfjzh'

2' Tn;a Tyqf.a Y@djlhkaf.ka tlaflfkla o$


1' Tyq W;a;r fouska"
2' ke; uu Tjqkaf.ka flfkla fkdfjus'
1' kdhl mQclhdf.a fufylrejkaf.ka flfkla jQ fma|=re lK lemQ
;eke;a;d f.a kEfhla l;dfldg" fufia weiqfjzh'
2' Tn Tyq iuZ. Whfkys isgskq uu |=gqjd fkdfjz o$
1' kej;;a fma|=re lshkqfha
2' ke;'
1' tflfKysu l`l`<d yeZv,Sh' bka miq Tjqyq Wkajykafia lhsmdia flfrka
wdKavqldrhdf.a ud<s.dfjz wOslrK Yd,djg f.k .sfhah' tjsg
WoEik jsh' Tjqyq wmjs;@ fkdjS mdial` negZMjd wkqNj l< hq;` fyhska
wOslrK Yd,dj we;`<g fkd.sfhdah'
tfy;a ms,d;a Tjqka fj; msg;g f.dia fufia weiqfjzh'
2' fuz ukqIHhdg jsreoaOj Tn bosrsm;a lrk fpdaokdj l`ula o$
1' Tjqyq W;a;r fouska fufia lSfjdah'
breosk iqmqj;

222

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

2' fudyq wmrdOldrfhla fkdfjz kuz wm Tyq Tng Ndrfokafka ke;'


1' ms,d;a Tjqkg fufia lSfhah'
2' Tnu Tyq f.k f.dia Tfnzu kS;sh wkqj jsksYaph lrkak'
1' cqofhda ms<s;`re fouska lSfjdah'
2' hul` urKhg m;a lrkakg wmg n,hla ke;'
1' ;uka jykafia fldhs wdldr urKhlska uefrk fialaoehs okajuska
fcAiqia jykafia lS jpk iuzmQrAK jSu msKsi fufia is|=jSu wjYH jsh'
ms,d;a kej; ud<s.dfjz wOslrK Yd,djg f.dia fcAiqia jykafia leZojd
Wkajykafiaf.ka fufia weiqfjzh'
2' Tn cqohkaf.a rcqo$
1' fcAiqia jykafia W;a;r fouska fufia weiQ fial'
Tnu fuh lshkafkyso$ ke;fyd;a fjk wh ud .ek fuh Tng
lSfjdao$
1' ms,d;a W;a;r fouska fufia weiqfjzh'
2' ud cqofhla o$ Tfnzu cd;slfhla o" kdhl mQclfhdao Tn udf.a
yia;j,g ndr |=kafkah' Tn lf<a l`ulao$
1' fcAiqia jykafia W;a;r fouska fufia jod< fial'

breosk iqmqj;

223

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

udf.a rdcHh fuz f,dalhg whs;s fkdfjzh' udf.a rdcHh fuz f,dalhg
whs;s jQjla kuz ud cqohkaf.a w;g mdjd fokq fkd,nk msKsi udf.a
fiajlhka igka lrkq we;' tfy;a udf.a rdcHh fuf,djska jQjla
fkdfjz'
1' ms,d;a Wkajykafiaf.ka fufia weiqfjzh'
2' tfia kuz Tn rfcla o$
1' fcAiqia jykafia jodrkfiala'
Tnu th lshkafkysh' uu rfclaus' ud Wmkafka" ud f,dalhg wjq;a
isgskafka i;Hhg idlaIs oSug muKls' i;Hfhka jQ ish,af,da udf.a
yZvg weyquzlka fo;s'
1' tjsg ms,d;a Wkajykafiaf.ka fufia weiqfjzh'
2' i;H kuz l`ula o$
1' fufia lshd Tyq kej; cqohka fj;g f.dia Tjqkag l;dlruska fufia
weiqfjzh'
2' fudyq oZvqjug ;Ska|= lsrSug fya;`jla ug fkdfmfka' tfy;a mdial`
ux.,Hfhys oS ud jsiska hul` ksoyia lrkq ,enSu Tfnz isrs;laj mj;S'
tfyhska cqohka f.a rcq ud jsiska ksoyia lr yrskjdg Tn leu;so$
1' ish,af,da fudr .iuska fufia lSfjdah'
2' Tyq fkdj nrnzndia ksoyia lr fokak'
1' nrnzndia uxfld,a,ldrfhla jsh'
breosk iqmqj;

224

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

tjsg ms,d;a fcAiqia jykafia f.k Wkajykafiag lij,ska ;,kakg


kshu lf<ah' fyajdfhda lgqj,ska Tgqkakla f.d;d Wkajykafiaf.a
ysi msg ;nd Wkajykafiag r;a ks,a W;`re i,qjla wekafojzfjdah' Tjqyq
Wkajykafia fj; bosrshg f.dia fufia lshuska Wkajykafiag w;`,a myr
|=kafkdah'
2' cqohkaf.a rcdKks" chfjzjd'
1' ms,d;a kej; msg;g f.dia Tjqkg l;dfldg fufia lSfjzh'
2' fudyq jrog m;alsrSug lsis fya;`jla ug fkdfmfkk nj Tn oek.kak
msKsi" fukak uu Tyq Tn fj;g f.kdfjus'
1' t
jsg iajduSska jykafia lgq Tgqkak o r;a ks,a W;`re i,qjo oruska msg;g
wd fial'
ms,d;a Tjqkg fufia lSfjzh'
2' fukak" ta ukqIHhd"
1' Wkajykafia |=gq l< kdhl mQclfhda o uqr fiajlfhda o fufia fudr
.eiqfjdah'
2' Tyq l`reisfhys weK .ikak Tyq l`reisfhys weK .ikak
1' ms,d;a l;dfldg fufia lSfjzh'
2' Tnu Tyq /f.k f.dia l`reisfhys weK .ikak' fudyq jrog m;alsrSug
fya;`jla ug fkdfmfka'
1' cqofhda W;a;r fouska fufia lSfjdah'
breosk iqmqj;

225

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

2' wmg kS;shla ;sfnz' Tyq ;udu fojshka jykafiaf.a mq;@hd hhs lS nejska
ta kS;sh wkqj Tyq urkq ,ensh hq;af;ah'
1' fuz jpk weiQ ms,d;a jvd;a Nh jS kej; ud<s.dfjz wOslrK ia:dkhg
f.dia fcAiqia iajduSska jykafiaf.ka fufia weiqfjzh'
2' Tn fldfyka tkafkao$
1' fcAiqia iajdusSka jykafia Tyqg lsis W;a;rhla kq|=ka fial' tjsg ms,d;a
Wkajykafiag l;dfldg fufia lSfhah'
2 Tn ug ms<s;`rla fkdfokafkyso$ Tn uqodyrskakg n,ho" Tn
l`reisfhys weK.eiSug n,ho ug we;s nj Tn fkdokafkyso$
1' fcAiqia iajduSSska jykafia W;a;r fouska fufia jod< fial'
fojsZ|=ka th Tng fkdfok ,oafoa kuz" ud msg Tng lsis n,hla ke;'
;jo Tng ud mdjd |=ka ;eke;a;df.a mdmh jvd;a nrm;,h'
1' ta fudfydf;a mgka ms,d;a Wkajykafia ksoyia lrkakg fijSh' tfy;a
cqofhda fudr.iuska fufia lSfjdah'
2' Tn Tyq uqodyrskafkys kuz" Tn fiairef.a us;@fhla fkdjkafkysh'
;udu rcl` lr.kak ;eke;af;a wOsrdcHhdf.a i;`frls'
1' fuz jpk weiQ ms,d;a fcAiqia jykafia msg;g f.kjq;a fyfn@jz NdIdfjka
.nzn;d hhs lshk ffY,uh fjzosldfjys jsksYaphdikfhys
ysZo.;af;ah' tjsg mdial`j iQodkuz lSrSfuz ojfia uoaoyka fjz,dj muK
jsh'

breosk iqmqj;

226

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

ms,d;a cqohkg l;dfldg fufia lSfjzh'


2' fukak" Tfnz rcq'
1' Tjqyq fufia fudr .eiqfjdah'
2' Tyq urj" Tyq urj" Tyq l`reisfha weK .ij'
1' ms,d;a Tjqkaf.ka fufia weiqfjzh'
2' Tfnz rc l`reisfhys weK .ikafkuzo$
1' kdhl mQclfhda W;a;r fouska fufia lSfjdah'
2' wmg wOsrdcHhd yer fjk rfcla ke;'
1' tjsg ms,d;a Wkajykafia l`reisfhys weK .ikq ,nk msKsi Tjqkg
Ndr|=kafkah'
tjsg Tjqyq fcAiqia jykafia f.k .sfhdah' Wkajykafiau l`reish
Wiq,df.k kqjrska msg;aj fyfn@jz NdIdfjka f.d,af.d;d hhs lshk
lmd, msgsh kuz ia:dkhg .sh fial' tysoS Tjzyq Wkajykafia l`reisfhys
weK .eiqfjdah' Wkajykafia iuZ. ;j;a fofofkl` fomiskao
Wkajykafia ueosjo isgsk fia weK .eiQy'
;jo ms,d;a oekajSuz m;@hla ms<sfh< fldg l`reish u;af;ys ;efnjzfjzh'
cqohkaf.a rcq jk kdifr;fha fcAiqia h hs tys ,shd ;snqfKah' fcAiqia
jykafia l`reisfhys weK .ikq ,enQ ia:dkh kqjrg kq|=rska jQ nejska
cqohkaf.ka fndfyda fofkla ta oekajSuz m;@h lsfhjzfjdah' fyfn@jz"
,;ska" .S@l hk NdIdj,ska th ,shd ;snsK'

breosk iqmqj;

227

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

tfy;a cqohkaf.a kdhl mQclhd ms,d;ag l;dfldg fufia lSfjdah'


2' cqohkaf.a rcqhs fkd,shd uu cqohkaf.a rcfjus hs fuz ukqIHhd lSfjz
hhs ,shkak'
1' ms,d;a W;a;r fouska fufia lSfhah'
2' ud ,shqfoa ,shqjduhs'
1' fyajdfhda fcAiqia jykafia l`reisfhys weK .eiQ miq Wkajykafiaf.a
jia;@ /f.k tl fyajdfhl`g fldgila ne.ska fldgia i;rlg
fnod.;ay' Tjqyq Wkajykafiaf.a i,qjo .;af;dah' fuz i,qj uQgzgqjla
ke;`j Wv mgka my<g tl lene,a,la jYfhka jshd ;snqfKah'
tnejska Tjqyq tlsfkldg l;dfldg fufia lSfjdah'
2' th fkdbrd" ljrl`g fjzfodahs oek.kakd msKsi od|= ouuq'
1' fufia jQfha" udf.a jia;@ Tjqka w;frA fnodf.k" udf.a i,qj msKsi
od|= oeuqfjdah hk Y`oaO ,shejs,af,a jdlHh iuzmQrAK jkq iZoydh'
fyajdfhda fufia lf<dah'
fcAiqia iajdusSka jykafiaf.a uEKsfhdao" uEKshkaf.a ifydaorsh jk
laf,fhdmdia f.a NdrAhdj jQ urshdo" u.ao,d ys urshdo" Wkajykafiaf.a
l`reish <Z. isgsfhdah'
tjsg fcAiqia iajdusSka jykafia ;uka jykafiaf.a uEKshkao t;`ush <Z.
isgs ;uka fm@au l< Y@djlhdo oel uEKshkag fufia lS fial'
ia;S@h fukak Tfnz mq;@hd
1' bkamiq Y@djlhdg l;dfldg"
breosk iqmqj;

228

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

fuz Tfnz uEKsfhda'


1' ta fudfydf;a mgka Y@djlhd ;u f.org Tz;`uka ms<s.;af;ah' bka miq
fcAiqia iajdusSka jykafia ish,a, ksu jQ nj oel Y`oaO ,shjs,s jdlHh
iuzmQrAK jk msKsi fufia lS fial'
uu msmdifhka isgsus'
1' tys ldvsfhka msreKq Ndckhla ;snqfKah' tnejska Tjqyq ldvsfhka
fmdZ.jk ,o uQ|= y;a;la ySfidma oKavl .id Wkajykafiaf.a uqLhg
<x lf<dah'
fcAiqia iajdusSka jykafia fuz ldvsh .;a miq fufia jod< fial'
ish,a, wjidk jsh'
1' Wkajykafia ysi kud iajlSh m@dKh ndr|=ka fial'
(ish,q fok oK.id fudfyd;la ksYap,j isgskak')

1' tosk in;a oskg fmr iQodkuzjSfuz oskh jQfhka" in;a ojfiys oS
uD; YrSr l`reisfhysu fkd;nk msKsi" Tjqkaf.a ll`,a lvd YrSr
bj;a lsrSug cqfojzjre ms,d;a f.ka wjir b,a,qfjdah' ulaksidoh;a
ta in;a oji jsfYaIs; Y`oaO jQ ojila jQ fyhsks' tjsg fyajdfhda wjq;a
Wkajykafia iuZ. l`reisfhys weK .ik ,o m<uq jekakdf.a;a bkamiq
fojekakdf.a;a ll`,a lvd oeuqfjdah' tfy;a Tjzyq fcAiqia iajdusSka
jykafia <Z.g wd l< Wkajykafia wmj;a jS isgskq oel Wkajykafiaf.a
ll`,a fkdlevQy' tfy;a fyajdhkaf.ka flfkla fy,a,hlska
Wkajykafiaf.a we<hg wekafkah' tflfKysu f,a iy j;`r .,d wdfjzh'

breosk iqmqj;

229

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

ta |=gq ;eke;af;a ta .ek idlaIs orhs' Tyqf.a idlaIsh i;Hh" Tn;a


jsYajdi lrk msKsi ;ud i;H lshk nj Tyq okshs' ta foaj,a is|= jQfha
Wkajykafiaf.a weghla j;a nsZ|=Kq fkd,nkafkah hk Y`oaO ,shejs,af,a
jdlHh iuzmQrAK jk msKsih' Tjqka jsiska weK ;`jd< l< ;ekeka
jykafia foi Tjqyq n,kafkdah' hs Y`oaO ,shejs,af,a ;j;a ;ekl ,shd
;sfnz'

bkamiq cqohkg Nh ksid ryiska fcAiqia jykafiaf.a f.da,hl`j isgs


wrsus;shdfjz fcdfima" fcAiqia jykafiaf.a YrSrh f.k hdug wjir
ms,d;af.ka b,a,d isgsfhah' ms,d;a thg wjir |=kafkah' Tjqyq wjq;a
Wkajykafia f.k .sfhdah' ksfldfoauqia o tys wdfhah' Tyq jkdys uSg
l,ska rd;S@ ld,fhys fcAiqia jykafia yuqjSug .sh flfkls' Tyq iqjZo
,dgq yd w.s,a usY@Kfhka lsf,da.@Euz ;sy;a muK /f.k wdfhah'
Tjqyq fcAiqia jykafiaf.a uD; foayh f.k cqohkaf.a wjuZ.`,a isrs;a
mrsos .,ajd iqjZo |@jHhka isyska yK fros mgsj,ska t;`fjdah'
Wkajykafia l`reisfhys weK .ikq ,enQ ia:dkfhys Whkla o ta
Whfkys ta ;dla ljodj;a lsisjl` ;ekam;a fkdl< w,q;a fidfydkla o
;snqfKa h' ta fidfydk kq|=rska ;snqK= nejska o cqohkaf.a in;a oskg
fmr osk jQ nejska o Tjqyq fcAiqia jykafia tys ;ekam;a lf<dah'

iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

230

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

Yajdislhskaf.a hd[d
1' Y=oaO jQ iNdj Wfoid (
mQcd' m@& ohdnr ifydaor ifydaorshks" fojshka jykafiaf.a
Y`oaO jQ iNdj Wfoid hdpz[d lruq'
.dhlhd& wmf.a fojs iajduSka jykafia uq,q f,dalh ;`<u tu iNdj tlai;a
lr wdrlaId lr idufhka irik msKsio" iudodkfhka yd
idka; is;ska wm cSjs; .;lruska ish,q n,e;s fojs mshdKka
jykafiag jkaokd lsrSug wmg bv i,ik msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'
(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m @& irAjn,OdrS iodld,sl fojs iajduskS" Tn jykafia ls@ia;`ia


jykafia flfrys ish,q ckhka yg Tnf.a uysuh m@ldY
l< fiala fjzo" Tn jykafiaf.a iNdj uq,q f,dfjys
me;sr f.dia Tnf.a YS@ kduh m@ldY lruska i;H
jsYajdifhys
ia:srj mj;skq msKsi" wm ;`<
Tn
jykafiaf.a .e<ejSfuz ldrAhh bgq l< uekj'

fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'


ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

231

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

2' Y=oafOda;a;u mshdKka Wfoid (


mQcd' m@& ''''''''''''''''' kue;s wm Y`oafOda;a;u mshdKka Wfoid hdpz[d lruq'
.dhlhd& Y`oaO jQ iNdfjz kdhl;ajhg t;`uka m;al< wmf.a fojs iajduSka
jykafia tu iNdfjz jevs oshqKqj iZoyd o" foaj ck;dj ukd
f,i md,kh lrkq iZoyd o t;`uka iqjfia /l.kakd msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'

(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@& irAjn,OdrS iodld,sl fojs iajduskS" Tn jykafiaf.a wNsu;h


m@ldr ish,q foa wdrlaId lrkq ,nkafkah' wmf.a hdpz[djg
lreKdfjka ijka oS Tn jykafia jsiska f;dard m;alrk ,o
tfZvzrdKka yg Tn wdrlaId msysg fojd jod< uekj' Tn
jykafiaf.a fY@aIaG n,h hgf;a t;`uka md,kh lrk ls@ia;`
ck;dj" tu md,lhdKka yg lSlrej" Tn jykafiaf.a oyuz
uZ. hdug ie<iqj uekj'
fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'
ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

232

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

3' Y=oaO jQ iNdf .sys me ish,a,ka Wfoid (


mQcd' m@&

Y`oaO jQ iNdfjz idudcsl ish,a,ka Wfoid hdpz[d lruq'

.dhlhd& ________ kue;s wm ro.`re ;`uka o ish,q ro.`re ;`uka o


mQcdm@idoSka yd f;ajdpdrSka o iNdfjz ish,q .sys mejsos fiajSkao"
Tnf.a iuia; ieoeyej;a ck;dj o Tn fmka jQ udrA.fhys .uka
lrkq msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'
(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@&

wd;auhdfKda uq,q iNdjgu Y`oaOjka;Ndjh fouska th md,kh


lrk fiala fjzo$ tu iNdj ;`< kdhl;ajh orK ish,a,ka
Wfoid wm mqok hdpz[d ms<s.kq uekj' Tn jykafiaf.a
jrm@idoh fya;`fldgf.k iNdfjz ish,q idudcslhka Tn
jykafiag jsYajdimCIj fiajh lsrSug ie<iqj uekj'

fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'


ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

233

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

4' OudfmalaIlhka Wfoid (


mQcd' m@& m@ido iakdmkh ,nd.ekaug iQodkuz jk (wmf.a) wdOqkslhka
iZoyd hdpz[d lruq'
.dhlhd& iajduSka jykafiaf.a wmrsus; lreKdfjka Tjqka kj cSjkfha
iakdmkh u.ska ish,q mdmj,g iudj ,nd" wm iajduSka jk
fcAiqia ls@ia;`ka jykafia flfrys jsYajdi lrkq iZoyd wmf.a fojs
iajduSka jykafia Tjqkag is;a meyeoSu odkh lrkq msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'
(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@& irAjn,OdrS iodld,sl fojs iajduskS" Tn jykafia Tn iNdj kj


ore iuzm;ska ks;r fmdfydi;a lrk fiala fjzo$ wmf.a
OrAudfmalaIlhkaf.a jsYajdih yd wjfndaOh jevs oshqKq
l< uekj' m@ido iakdmkfha c, oyrska" kj cSjkh ,nd
.ekaugo" Tn jykafiaf.a orenfjz Wreuhg we;`,qjSugo"
Tjqkag jruz |=k uekj'
fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'

ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

234

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

5' iNd iu.sh Wfoid (


mQcd' m@& ls@ia;`ia jykafia flfrys jsYajdi lrk wm ifydaor ish,a,ka
Wfoid hdpz[d lruq'
.dhlhd& i;H jsYajdifhys msysgd cSj;ajSug jer ork Tjqka ish,a,kau
wmf.a fojs iajduSka jykafia tlu iNdjl tlai;a lr wdrlaId
lrk msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'
(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@& ish,q n,e;s iod;k fojs iajduskS" Tn jykafia jsisr .shjqjka
tlai;a lr tlai;a l<jqka wdrlaId lrk fiala fjzo Tn
mq;@hdKkaf.a negZM /< foi Tn jykafiaf.a lreKd ne,au
fy,qj uekj' m@ido iakdmkh ,nd mrsY`oaO jQ ish,a,ka
jsYajdifha mQrAK;ajfhkao ohd fiajfha nkaOkfhka o tlai;a
l< uekj'
fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'

ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

235

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

6' cqod cd;slhka Wfoid (


mQcd' m@&

cqod ck;dj Wfoid hdpz[d lruq'

.dhlhd& cqfojzjrekg m<uqfjka m@ldY jQ wm fojs iajduSka jykafia


Tjqka Wkajykafiaf.a ohd iafkayfhyso .sjsiqfuys o
jsYajdijka;j mj;ajd .kq msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'
(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@&

irAjn,OdrS iodld,sl fojs iajduskS" Tn jykafia wdn@yuzg


iy Tyqf.a jxYhg;a Tn jykafiaf.a fmdfrdka|=j |=ka fiala
fjzo" wdosfha isg Tn jsiska f;dard.;a fuz fikZ. .e,ejSfuz
mQrAK;ajhg meusKs fuz jdikdj w;alr .kq msKsi Tn
jykafiaf.a Y`oaO jQ iNdj lrk hdpz[d ms<s.; uekj'

fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'

ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

236

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

7' ls%ia;=ia jykafia ;ju


oek fkd.;a wh Wfoid (
mQcd' m@&

ls@ia;`ia jykafia ;ju;a oek fkd.;a wh Wfoid hdpz[d lruq'

.dhlhd& wmf.a .e<jquzlrejdKka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia flfrys


;ju;a jsYajdi fkdlrk ish,af,da" Y`oaOd;audf,dalfhka msrS
.e<ejSfuz udrA.h lrd msjsiSug jruz ,nd .kq msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'

(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@&

irAjn,OdrS iodld,sl fojs iajduskS" ls@ia;`ia jykafia flfrys


jsYajdi fkdlrk ish,a,ka wjxl yoj;ska hq;`j Tn bosrsfhys
.uka lruska i;H jsYajdih lrd meusKSug ie,iqj uekj'
wm tlsfkldg lrk ohd fiajh u.ska Tn jykafiaf.a fm@auhg
fuf,dfjz idlaIs orK msKsi Tn jykafiaf.a cSjk odhl
wNsryfiys uq,qfuka iyNd.sjSug wm iq|=iaika l< uekj'

fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'

ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

237

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

8' fohka fkdwoyk wh Wfoid (


mQcd' m@&

fojshka fkdwoyk wh Wfoid hdpz[d lruq'

.dhlhd& fojshka fkdwoyk ish,q fokd wjxl yDofhka hq;`j hym;a jQ


ish,a, fidhd huska fojshka jykafia fj; meusKSug jruz
,nkq msKsio"
ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'

(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@&

ish,q n,e;s iod;k fojs iajduskS" Tn jykafiaj ksr;`re


m;uska fijSugo fidhd iuqjS Tn flfrys iekiSug o" Tn
jykafia ieu usksidu uejQ fiala fjzo" fuf,dfjys yuqjk
fkdfhla ndOl ueo Tn jykafiaf.a ohd iafkayfha i,l`Kq
oelSug;a Tn flfrys jsYajdi lrkakka oyuz uZ. hdfuz
idlaIH u.ska ienE jQ tlu fojshka yd ukqIH jrA.hdf.a
mshdKka jk Tn jykafia oekf.k mS@;sfhka ms<s.ekaug;a
Tjqkg jruz |=k uekj'

fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'

ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

238

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

9' rdcH md,lhka Wfoid (


mQcd' m@&

wfma rg md,kh lrkakka Wfoid hdpz[d lruq'

.dhlhd&

wfma rg yd cd;sfha iqnisoaOsh Ndrj ls@hdlrk ish,a,ka ieu


fokdf.a ksoyi .re lruska iduh i,ik f,io wmf.a
fojshka jykafia Tjqkaf.a is;a i;ka ;uka jykafiaf.a wNsm@dh
fj; fhduq lrk msKsio"

ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'

(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@&

irAjn,OdrS iodld,sl fojs iajduskS" usksia yojf;a me;`uz Tn


jykafia okakd fial' Tn jykafia Tjqkaf.a whs;sjdisluz
wdrlaId lrk fial' iEu foaYhka ys ckS ckhd f.a wd.usl
ksoyi o" rlaIdjrKh yd iudodkh o iq/flk whqrska wm
wdKavqlrk ish,a,ka hyu. .kajd /ln,d .ekaug lreKd
l< uekj'

fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'

ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

239

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

uyd isl=rdod

10' fkdfhla Wjre j,ska fmf<kakka Wfoid (


mQcd' m@&

ohdnr ifydaorjreks" ish,q n,e;s wmf.a fojs mshdKka


jykafiag fufia hdpz[d lruq'

.dhlhd&

wmf.a ohdnr fojs mshdKka jk Tn jykafia


wiykh |=re lr jix.; yd id.; mylr oud"
ksoyia lr" mSvs;jQjka .,jd" u.Skag rlaId
.s,kqkag iqjh yd urKdikak jQjkag iod;k
odkh lrk msKsio"

ckhd&

iajduskS" wms Tng hdpz[d lruq' ^


iajduskS wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'

(iqZM fudfyd;la ish,q fokd ksYaYnzoj hdpz[d lr;s')

mQcd' m@&

ish,q n,e;s iod;k fojs iajduskS" jslaIsma;hskaf.a iekiSuo


fjfyfikakkaf.a Yla;sho jk Tn jykafia fj; iEu
Wj|=rej,oS yZv.ikakkaf.a hdpz[d fhduq fjzjd' ish,af,da
;ukaf.a TzkEluzj,oS Tn jykafiaf.a ohdj iuSm we;hs oek
mS@;s fj;ajd'

f,dalfhka
isrlrejka
ia:dkho"
.e<ejSu o

fulS foa wm iajduSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu wmg ,efnzjd'

ckhd&

wdfuka'

breosk iqmqj;

240

fojk jir

ls%ia;=;a:dk ux.,
ufyda;aijh

breosk iqmqj;

241

fojk jir

breosk iqmqj;

242

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

mdial= mQj rd;S% fufyh


m<uqjk lshejSu

W;am;a;s 1&1 2&2 fyda 1&1" 26-31

W;am;a;s fmdf;ka .;a mdGhls'

fojshka jykafia uejQ ieufohu hym;a nj


Wkajykafia |=gq fial'
wdruzNfha oS fojshka jykafia wyi;a fmdf<dj;a uejQ fial' (fmdf<dj
ysia j md,q j ;snsKs' uy ihqr u; wkaOldrhla jsh' foajd;audkqNdjh
c,h u;`msg yeiqrefKah' tjsg fojshka jykafia wdf,dalh fjzjd hs
jod< fial' wdf,dalh jsh' wdf,dalh ukyr nj Wkajykafia |=gq fial'
Wkajykafia wkaOldrfhka wdf,dalh fjkalr wdf,dalhg ojd, lshd o"
wkaOldrhg rd;s@h lshd o kuz ;enQ fial' iji .; jsh" Woh Wod jsh'
ta m<uqjk oji h'
bkamiq fojshka jykafia" c,h ia:dk foll fjka fjka j mj;sk
msKsi th fjkalrk wyia l`i fjzjd hs jod< fial' tfia u jsh' fufia
Wkajykafia wyia l`i idod" Bg hgska ;sfnk c,h" Bg Wvska ;sfnk
c,fhka fjkalr wyia l`ig wyi lshd kuz ;enQ fial' iji .; jsh'
Woh Wodjsh' ta fojk oji h'
bkamiq fojshka jykafia" f.dvnsu u;`jk msKsi wyi hg ;sfnk c,h
tl ;eklg /iafjzjd hs jod< fial' tfiau jsh' f.dvnsug fmdf<dj
lshd o" c,hg id.rh lshd o Wkajykafia kuz ;enQ fial' th ukyr
nj Wkajykafia |=gq fial'
tjsg fojshka jykafia nSc Wmojk weg iys; m, ork" ish,q jrA.j,
.ia fld<ka N~usfha yg .efkajd hs jod< fial' tfia u jsh' fufia N~ush
breosk iqmqj;

243

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;S% fufyh

nSc Wmojk" weg iys; m, ork" ish,q jrA.j, .iafld<ka ksmojsh'


th ukyr nj fojshka jykafia |=gq fial' iji .; jsh' Woh Wodjsh' ta
;`kajk oji h'
bkamiq fojshka jykafia ojd, rd;s@fhka fjka lsrSu iZoyd;a" ojia" wjqre|=
yd ux.,H jljdkq olajkq iZoyd;a wyia l`fiys wdldY jia;` fjzjd lshd o"
fmdf<djg t<sh oSug tajd wyfiys nenf<ajd hs lshdo jod< fial' tfia
u jsh' fufia fojshka jykafia m@Odk wdf,dal folla tkuz" ojd, md,kh
lsrSu iZoyd iQrAhhd jk f,dl` wdf,dalh o rd;s@h md,kh lsrSu iZoyd pka|@hd
jk l`vd wdf,dalh o iE|+ fial' ;drld o iE|+ fial' fojshka jykafia
fuz wdf,dalhka wyfia ;enqfjz fmdf<djg wdf,dalh oSu iZoyd;a" wZ|=rska
wdf,dalh fjkalsrSu iZoyd;a h' th ukyr nj fojshka jykafia |=gq fial'
iji .; jsh' Woh Wodjsh' ta i;r jk oji h'
bkamiq fojshka jykafia c,h wixLH cSjudk i;`kaf.ka msrS b;sfrAjd
lshd o" mCISyq fmdf<djg Wvska wyia l`i yryd mshUd h;ajd lshd o
jod< fial' tfiau jsh' fufia fojshka jykafia oejeka; ;,auiqka o Tn
fudn mSkk kka jeoEreuz c,c i;`ka o kka jeoEreuz mCISka o uejQ fial'
th ukyr nj fojshka jykafia |=gq fial' ;jo fojshka jykafia Tjqkag
wdisrs m;uska" fnda jS jevs jrAOkh jS uqyq|= c,h mqrd me;sfr;ajd lshd
o" mCISyq fmdf<dfjz fndafj;ajd lshd o mejiQ fial' iji .; jsh' Woh
Wodjsh' ta miajk oji h'
bkamiq fojshka jykafia jsjsO .juySIhka o Wr.hka o jk uD.hkao
hk cSjudk i;ajfhda fmdf<dfjka ksmfo;ajd hs jod< fial' tfiau jsh'
fufia Wkajykafia jsjsOdldr jk uD.hka o .juySIhka o Wr.hka o
fmdf<dfjka bmo jQ fial' th ukyr nj fojshka jykafia |=gq fial')
bkamiq fojshka jykafia" wmf.a iajrEmh wkqj" wmf.a iudk;ajh f,i
ukqIHhd ujuq' Tyq uqyqfoa uiqka o wyfia mCISka o .juySIhka o uq,q
breosk iqmqj;

244

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

fmdf<da ;,fhys ish,q jk uD.hka o Wr.hka o md,kh flfrA jd hs


wK l< fial'
fojshka jykafia
;u iajrEmh wkqj
usksid uejQ fial'
fojshka jykafiaf.a u
iajrEmh wkqj
Tjqka ujd jod< fial'
mqreIhd o ia;S@h o jYfhka
Tjqka uejQ fial'
fojshka jykafia Tjqkag wdisrs m;uska" kqU,d ore iuzm;a ,nd" jevs
jrAOkh jS" fmdf<dj mqrd me;sr th hg;a lr.kak' uqyqfoa uiqka flfrys
o wyfia mlaISka flfrys o fmdf<dfjz iersirk ish,q i;`ka flfrys o
n,h mj;ajkake hs Tjqkag jod< fial' ;jo" Tjqka jykafia uq,q fmdf<da
;,fhys OdkH ork ish,q me,Egs o nSc iys; m, ork ish,q .ia o
kqU,df.a wdydrh msKsi fjzjd' tfy;a" fmdf,dfjz ish,q jk i;`kag o
wyfia mlaISkag o Wr.hkag o ish,q cSjudk i;`kag o wdydr msKsi ks,a
m,d fous hs jod< fial' tfia u jsh' fojshka jykafia ;uka ujd jod<
ish,q foa krUd" th b;d ukyr nj |=gq fial' iji .; jsh' Woh Wodjsh'
ta ih jk oji h'
(fufia wyi;a" fmdf<dj;a tys we;s ish,q foa;a ujd ksulrk ,oafoah'
fojshka jykafia ;uka l< ldrAhh i;ajk ojfiys ksujd tosk ish,q jev
k;r l< fial')
foaj jdlHh tfiah'
(jryka ;`< we;s fldgi w;a y< yelsh')

breosk iqmqj;

245

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 104&1-2" 5-6" 10" 12-14" 24" 35

ms<s;`r& iusZodKkaf.a wdisrsj,ska fmdf<dj ire idr jkafkah'


.Sh

& udf.a is; iusZ|=ka miikak'


udf.a fojs iusZ|=ks" Tn b;d W;`uz h'
Tn f;o uysufhka ieriS isgsk fial'
Tn wdf,dalh kue;s
jia;@h yeZo me<Zo isgsk fial'
jshkla fuka wyi jsysod,k fial'
fmdf<dj lsis lf,l fkdief,k f,i
th ;sr mokula u; msysfgjQ fial'
W;`re iZMjlska fuka uy ihqfrka Tn th jeiQ fial'
c,fhka lZ|= fy,a jeiS .sfha h'
iusZodfKda usgshdj;aj, W,am;a yg.kajk fial'
tajd lZ|= w;frA .,d hhs'
tajd wi, wyfia mlaISyq leo,s ido;s'
w;` w;frA .S ko fo;s'
t;`udfKda wyia ;,fhka lZ|=lrhg jeis jiajk fial'
t;`ukaf.a wdisrsj,ska fmdf<dj idr jkafkah'
t;`udfKda isjqmdjqkag ;K fld<;a
usksiqkaf.a m@fhdackhg .ia fld<;a
fmdf<dfjz jefvkakg i,ik fial'
usksidg wdydr ksmojk fial'
iusZ|=ks" Tfnz lrAudka; fldmuK jsjsOdldro$
Tn ish,a, m@{dfjka uejQ fial'
fmdf<dj Tn uejQ i;`kaf.ka msrS we;'
mjzldrfhda fmdf<da ;,fhka jskdY jS h;ajd
|=IaGfhda ;j;a cSj;a fkdfj;ajd
udf.a is; iusZ|=kag m@Yxid lr;ajd
iusZ|=kag m@Yxid fjzjd

breosk iqmqj;

246

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

wms hdpz[d lruq'


ish,q n,e;s iod;k fojs iajdusksS"
Tn jykafia ujd jod< ish,q foa ;`<ska
Tnf.a uysud,xldrh osia jkafka h'
Tn jykafiaf.a ck;dj uqod.ekSu iZoyd
mdial` ns<smZvqr njg m;ajQ Tn mq;@hdKka jk
fcAiqia ls@ia;`ia jykafia hq.dka;fha oS jevu lr"
ksrAudKh lrk kj uejs,a,
f,daldruzNhg;a jvd wk.s nj wjfndaO lr.ekaug
wmg jruz |=k uekj'
Tjqka jykafia iEu l,ays jevisgsk fial' rcluz lrk fial'
W;a&

fojk lshejSu

wdfuka'

W;am;a;s 22&1-8 fyda 22&1-2" 9-13" 15-18

W;am;a;s fmdf;ka .;a mdGhls'

weoys,af,a mshdKka jk wdn@yuz ;`udf.a ns<s mQcdj'


l,lg miq fojshka jykafia wdn@yuz mrsCId lruska" wdn@yuz" lshd
Tyqg wZv.eiQ fial' Tyqo iajdusks" uu fuys h lshd W;a;r |=ks' tjsg
Wkajykafia" kqU oeka kqfUz mq;@hd-kqU fm@au lrk tlu mq;@hd jk Bidla
f.k fudrshd foaYhg hkak" tys f.dia ud kqUg fmkajk lkao u; ojk
hd. mQcdjla fuka Tyq ug Tmamq lrkake hs jod< fial'
(wdn@yuz WoEikska ke.sg" ;u fldg,qjdg iEo,h fhdod" fiajlhka
fofofkl`o ish mq;a Bidla o /f.k ojk hd. mQcdj iZoyd or o m<df.k
fojshka jykafia jod< ia:dkhg msg;aj .sfhah' ;`ka jk osk wdn@yuz ysi
Tijd ne,Q jsg" |=rska msysgs tu ia:dkh osgSh' tjsg Tyq ish fiajlhkag
l;d fldg" fldg,qjd iu. fuys kj;skak" orejd o uu o" w;kg f.dia
jeZo mqod wdmiq tkafkuq hs lSfjzh' fufia lshd wn@yuz ojk hd. mQcdjg
iQodkuz l< or ish mq;a Bidla u; ;nd" ;u w;g .skaor o msysh o f.k
fofokdu tlaj hkakg msg;a jQy' fufia hoaoS Bidla ;u mshd wdn@yuzg
breosk iqmqj;

247

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

;d;af;a lshd weu;~ jsg" mq;d" uu fuys h hs Tyq ms<s;`re |=ks' tjsg
Bidla" ;d;af;a" fuys or;a we;' .skaor;a we;' kuq;a mQcdjg negZM megjd
fldfya o$ lshd weiSh' tjsg wdn@yuz" mq;d" fojshka jykafiau mQcdj
iZoyd negZM megjd wmg fok fiale hs ms<s;`re |=ks' fuf,i fofokdu
.uka l<y')
fufia .uka fldg fojshka jykafia jod< ia:dkhg Tjqka meusKs jsg
wdn@yuz tys mQcdikhla boslr" ms<sfj,g or lE,s ;nd" ;u mq;a Bidla neZo
mQcdikh msg ;ekQ or iEh u; ;enSh' fufia ;nd Tyq w; os.` fldg ;u mq;`
urkq msKsi msysh .;af;a h' tjsg iusZodKka jykafiaf.a |+;hd iajrA.fha
isg wdn@yuz" wdn@yuz lshd yZv.eiSh' uu fuys isgsus hs Tyq lSh' tjsg
|+;hd" <uhdg w; fkd.ikak" Tyqg lsis wk;`rla fkdlrkak" Tfnz mq;@hd"
Tfnz tlu mq;@hd mQcd lsrSug ;ruz" Tn foaj .re nsh we;af;l` nj ug
oeka fmfka h hs mejiSh' tjsg wdn@yuz ysi Tijd ne,Q jsg Tyq msgqmiska
wxj,ska mZ|=rl meg,S isgs negZMjl` osgSh' wdn@uz W# fj; f.dia negZMjd
f.k ish mq;@hd fjkqjg ojk hd. mQcdjla fuka W# mQcd lf<ah'
(;jo wdn@yuz ta ia:dkhg fcfydjd cSfrA hk kduh ;enSh' uSg wo olajd
iusZodKka jykafiaf.a lkafoa oS imhk ,oS hk lSu jHdjydr fjz')
iusZodKka jykafiaf.a |+;hd fojks jrg;a iajrA.fha isg wdn@yuzg l;d
fldg" iusZodKka jykafia fufia jodrk fiale hs uu osjqrd lshus' Tfnz
mq;@hd" Tfnz tlu mq;@hd mjd ug ns<s mQcd lsrSug leue;s jS fuf,i l@shd
l< nejska uu fndfyda fihska Tng wdYsrAjdo lrus'
Tfnz ore fm<m; wyfia ;drld fuka o fjrf<a je,s fuka o nyq, jk fia
jrAOkh lrus' Tfnz fm<m; i;`rka mrod rg ysus lr .kafkdah' Tn udf.a
yZvg lSlre jQ nejska usysmsg ish,q cd;Syq Tn u.ska wdisrs ,nkafkdah lSh'
wdn@yuz miqj ;u fiajlhka fj; wdmiq .sh jsg" Tjqyq ish,af,dau ke.sg
f.dia fnhrAfIndfjys mosxps jQy'
foaj jdlHh tfia h'
breosk iqmqj;

248

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 16& 5" 8-11

ms<s;`r& udf.a irKh jk fojsZ|=ks" ud /l.; uekj'


.Sh

& iusZ|=ks udf.a Wreuh yd brKu Tn jykafiah'


Tn" Tn muKla u ud Wreu fldgi rlakd fial'
ysus;`uka ksr;`re ud wNshi ;nd.kafkus'
ud ol`Kq mi t;`udKka jevjik nejska uu fkdief,kafkus'
tnejska u is; Woka wkhs' ud yo mS@;sfhka mskd hkafkah'
ud .; iq/lsj we;af;ah'
ukao Tn ud md;d,fhys fkdrZojk fial'
Tfnz oeyeus ;eke;a;dg crdm;ajSug bv fkdfok fial'
Tn ug cSjk u. fy<slrk fial'
Tn wnsuqfjys msrsmqka i;`g ug jkafkah'
Tn ol`Kq mi iem iuzm;a ioygu we;af;ah'

wms hdpz[d lruq'


wmf.a fojs iajduskS"
ish,q jsYajdislhskaf.a ufyda;a;u mshdKka jk
Tn jykafia Tn odihd jQ wdn@yuz
ish,q cd;Skaf.a mS;Dka njg m;a l< fial'
tu fmdfrdka|=j Tn mq;@hdKka jk
fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a mdial` wNsryi u.ska
iuzmQrAK;ajhg m;alruska f,dj mqrd isgsk ish,q
usksiqka" foaj orelfuz jru odkh lrkakg
leZojd .kakd fiala fjzo
Tn jykafiaf.a tu leZojSug ms<s;`re fouska
OrAu udrA.fhys mej;Sug
Tn jykafiaf.a ckhka yg jruz |=k uekj'
fuz lS foa wm iajdusSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu
,efnzjd'
W;a&
breosk iqmqj;

wdfuka
249

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

f;jk lshejSu

kslauhdu 14& 15 15& 1

(fuu mdGh wksjdrAhfhkau lshejsh hq;`h')


kslauhdu fmdf;ka .;a mdGfhls'

BY@dfh,a ckhd r;` uqyqfoka tf;r fj;s'


iusZodKka jykafia fudafiiag l;d fldg fufia jod< fial' kqU ug
fudr .ikafka ukao$ BY@dfh,a ckhdg bosrshg hkake hs lshkak' ;jo"
Tjqkag uqyqo ueoska jsh<s nsu osf.a hkak yelsjk mrsos Tn o Tfnz ierhegsh
Tijd" w; uqyqo foig os.` fldg uqyqo fonE lrjkak' n,kak" uu o usir
jdiSkaf.a is;a oevs lrus' Tjzyq o BY@dfh,a ckhd miqmi hkafkdah' tjsg
mdrdfjda o Tyqf.a uqZM yuqodj o Tyqf.a hqoaO r: o Tyqf.a wirejka o
mrdch fldg uu lSrA;sh ,nkafkus' fufia ud mdrdfjda o Tyqf.a hqoaO r:
o wirejka o chf.k lSrA;sh ,enQ miq ud iusZodKka jykafia nj usir
jdiSyQ oek .kafkdah'
bkamiq BY@dfh,a yuqodjg fmrgqfjka .sh foaj |+;hd o ;ud isgs ;ek fjkia
fldg Tjqka miqmi .sfha h' Tjqka bosrsfha ;snQ j,d geU Tjqka msgqmig jS"
usir jdiSkaf.a yuqodj yd BY@dfh,ajrekaf.a yuqodj w;rg meusKsfhah'
j,dl`<la yd wZ|=rla we;sjsh' rd;@sh f.jsKs" tfy;a uqZM rd;s@fha u yuqod
fol tlsfklg <Z.d fkdjQy'
fudafiia ;u w; uqyqo foig os.` lf<ah' tjsg iusZodKka jykafia ta uqZM
rd;s@fhau fmros.ska yeuQ iev iq<Z.la u.ska uqyq|= c,h miqnei hdug
i,id" uqyqo jsh<s nsulg yefrjQ fial' uQ|= c,h o fonE jsh' BY@dfh,a
ck;dj jsh<s nsu osf.a uqyqo ueog .shy' c,h ol`Kq miska yd juzmiska
;dmamhla fuka jsh' usir jeisfhda o mdrdfjdaf.a ish,q wiqka yd wirejka
iuZ. Tjqka ,qyqnZosuska uqyqo ueoska Tjqka miqmi .shy' tjsg Woh hdufhys"
iusZodKka jykafia .sks yd j,d geUska usir jdiSkaf.a yuqod foi n,d ta
yuqodjka ika;@dihg m;alrjQ fial' Wkajykafiao Tjqkaf.a r: frdao ls@hd
breosk iqmqj;

250

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

jsrys; l< fial' tajd bosrshg .sfha b;d wudrefjks' tjsg usir jdiSyq"
wms BY@dfh,ajreka fj;ska m,dhuq' ukao" iusZodKka jykafia wmg jsreoaO
j Tjqka Wfoid igka lrk fiale hs lSy' Wkajykafia fudafiia wu;uska"
usir jdiSka msg o Tjqkaf.a r: yd wirejka msg o c,h wdmiq .,k
f,i uqyqo foig kqfUz w; os.` lrkake hs jod< fial' Tyq uqyqo foig
;u w; os.` lf<ka myka jQ jsg c,h wdmiq fmr ;snqK ugzgug u .e,Sh'
usir jeisfhda m,d hkakg W;aidy lrkafkda uqyqo ueog u osjQy' iusZodKka
jykafia Tjqka uqyqo ueo fy<doeuQ fial' BY@dfh,ajreka ,qyqneZo uqyqog
meusKs hqoaO r: o wirefjda o mdrdfjdaf.a uqZM yuqodj o wdmiq .,d wd
c,hg hg jQy' Tjqkaf.ka tlaflfkla j;a b;srs fkdjS h' tfy;a" BY@dfh,a
ckhd uqyqo ueo jsh<s nsuska .uka l<y' Tjqkaf.a ol`Kq miska yd juzmiska
c,h ;dmamhla fuka jsh'
fufia tosk iusZodKka jykafia usir jdiSka w;ska BY@dfh,ajreka .<jd.;a
fial' BY@dfh,ajre o usir jdiSka uqyq|= fjrf<a uerSisgskq |=gy' Tjqyq
iusZodKka jykafia usir jdiSkag l< m@n, l@shdj |=gy' fikZ. iusZodKka
jykafiag .rensh md" Wkajykafia o Wkajykafiaf.a fiajlhd jk fudafiia
o flfrys jsYajdih ;enQ fial'
tjsg fudafiia iy BY@dfh,a ckhd iusZodKka jykafiag fuz .S;h .ehQy'
iusZ|=ka yg uu .S .hus"
t;`udfKda f;o uysfuka chf.k wiqka yd
wirejka uQo ueo fy,Q fial'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

251

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

ms<s;`re .Sh

kslauhdu 15& 1-6" 17-18

ms<s;`r& iusZ|=ka yg uu .S .hus' Wkajykafia f;o uysufhka ch.;a


fial'

.Sh

& iusZ|=ka yg uu .S .hus'


t;`udfKda f;o uysfuka chf.k
wiqka yd wirejka uqyqo ueo fy,Q fial'
iusZodfKda ud ijsh yd .S;h fj;s'
t;`udfKda ud jsuqla;sh fj;s'
udf.a fojsZodfKda h'
ud fojs ;`uka uu miius'
ud mshdf.a fojsZ|=ka uu jKus'
iusZodfKda rK Y~rh'
t;`ukaf.a ku ysus iZo fjz'
t;`udfKda mdrdfjdaf.a rsh fika yd n, weKs uQo ueo fy,Q
fial' Wiiau fikam;Syq o r;` uQog ns<sjQy'
.eUqre iuq|=r Tjqka jid .;s'
.,la js,i uQ|= m;a,g Tjqyq lsZod .shy'
iusZ|=ks" Tn ol`K; n, uysfuka Wodr h'
iusZ|=ks" Tn ol`K; y;`rka len,s lr,Sh'
iusZ|=ks" Tn Wreuh jk lZ|= uq|=kg"
iusZ|=ks" Tn jdiNjkh jk ;ekg
Tn w;ska bosl< Y`oaOia:dkhg
Tn Tjqka f.k f.dia msysgqjk fial'
iusZodfKda ioygu rcluz lrk fial'

breosk iqmqj;

252

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

wms hdpz[d lruq'


fojs iajduskS"
Tn jykafia wdos l, is|=l< m@d;sydrAHhka f.a jsYauh
wo olajd wm bosrsfha /jz fokafkah'
tla cd;shla mdrdfjda rcf.ka .<jd.;a
n, uysuh m@ido iakdmkh u.ska
il< cd;Skag Wod l< wdldrh
m@;dmfhka hq;`j wm bosrsfha osiajkafkah'
uq,q f,dfjz ck;djg wdn@yuz f.a kj ore le< jSugo
kj BY@dfh,fha uysuh w;alr .ekSugo uZ. ie,iqj uekj'
fuz lS foa wm iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu
,efnzjd'
W;a&

wdfuka'

isjzjk lshejSu

fhidhd 54& 5-14

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tfnz .e,ejquzlre jk iusZodKka jykafia


iod fm@aufhka hq;`j Tng ohdkqluzmd l< fial'
kqfUz uejquzldrhdfKda kqfUz iajdus mqreIhd fuka jk fial' t;`ukaf.a
kduh ijz n,e;s iusZodfKda h' BY@dfh,ajrekaf.a Y`oaO ;ekeka jykafia
kqfUz us|=uzldrhdfKdah' uqZM fmdf<dfjz fojsZodfKdah hs t;`ukag lshkq
,nkafkah' BY@dfh,a" kqU ish mqreIhd jsiska w;ayrskq ,enQ w;sYhska fYdalhg
m;ajS isgsk ;reK NdrAhdjl jekak' tfy;a iusZodKka t;`uka fj; kqU
leZojd we;' kqfUz fojsZodfKda kqUg fufia jodrk fial' uu iaj,am l,lg
kqU w;ayf<us" tfy;a uyd ohdkqluzmdfjka kej; kqU leZojd .kafkus'
buy;a Woyiska fudfyd;lg uf.a uqyqK kqU flfrka iZ.jd .;sus'
tfy;a" fkdusfhk iq,q fm@auhlska uu kqUg wkqluzmd lrkafkus' kqfUz
us|=uzldrhdKka jk iusZodfKda fufia jodrk fial'
breosk iqmqj;

253

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

fkdajdf.a ld,fha we;sjQ c,.e,au ug isys fjz' ta ld,fha we;sjQjdla fuka


kqU flfrys Woyia fkdjk njg;a" kqUg ;rjgq fkdlrk njg;a uu
osjqreuz fokafkus' lZ|= myj .sh;a" fy,a fi,jqK;a" kqUg we;s udf.a ;sr
fmu my fjkafkaj;a" udf.a .sjsiqu fi,fjkafkaj;a ke;' fufia jodrkafka
kqUg wkqluzmd lrk iusZodKka jk uu h' iusZodfKda fufia jodrk fial'
wfyda wirK l`Kdgqjlska fuka le<US isgsk iekis,a,la ke;s ;eke;a;shl
jeks fcreif,u" uu kqfUz .fvd,a url;j,ska idod kqfUz w;a;sjdruz ks,a
udKslHj,ska bos lrkafkus' kqfUz fld;a r;` legj,skao" kqfUz fodrgq
moaurd.j,ska o kqU jfgz we;s ;dmamh ueKsla j,skao uu ;kkafkus' kqfUz
orejkag iajdusSka jk uu W.kajkafkus' Tjqkaf.a fi#Nd.H wOsl jkafkah'
kqU OrAusIaGlfuys msysgqjkq ,nkafkysh' kqU mSvdfjka |=rej Nh ke;sj
isgskafkysh' NS;shla kqUg <xjkafka ke;'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 30& 1" 3-5" 10-12

ms<s;`r& udf.a fojs iusZ|=ks" Tn jykafiag m@Yia;s .S .hus'


.Sh

& Tn ud Wiia l< nejskao udf.a |=la .ek


ud i;`rkag mS@;sjSug kq|=ka nejskao
iusZ|=ks" Tng m@Yia;s .S .hus'
iusZ|=ks" Tn md;d,fhka ud f.dv.;a fial'
ud j< m,a,g fkdhk mrsos Tn ud osjs /l.;a fial'
mskaj;`ks" iusZ|=kag .S miia kZ.kak'
ta ksrAu, kduhg ;`;s .S .hkak'
ukao" t;`udKkaf.a Woyi weis,a,lg muK h'
t;`ukaf.a lreKdj osjs we;s;dlah'
/fha yeZvSu mj;shs' Woh mS@;sh Wod fjhs'
iusZ|=ks" ijka oS ug lreKd l< uekj'
iusZ|=ks" Tn udf.a irK jqj uekj'
Tn udf.a foduzki fiduzkig yerjQ fial'
Tng .S miia .hkafkus'
udf.a fojs iusZ|=ks ioygu Tn yg .S .hkafkus'

breosk iqmqj;

254

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

wms hdpz[d lruq'


ish,q n,e;s iod;k fojs iajduskS"
Tn jykafia wdos ms;`rejrekag |=ka fmdfrdka|= bgq lruska
Tnf.a ck;dj fuka ms<s.kakd
ore le< jevs jrAOkh l< uekj'
tu.ska Tn jykafiaf.a YS@ kdufha uysuh m< l< uekj'
ieoeyej;a wdos ms;`rejreka ia:sr jsYajdifhka me;~ ta jru
Tn jykafiaf.a iNdjg oekgu;a ,enS we;s nj w;aoelSug
wmg ie,iqj uekj'
fuz lS foa wm iajdusSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu
,efnzjd'
W;a&

wdfuka'

miajk lshejSu

fhidhd 55& 1-11

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

ud fj; meusK cSjkh ,nd .kak'


iod;k .sjsiqula Tn iuZ. lr.kafkus'
msmdid we;s ish,af,ks" we< fod< fj; meusfKkak" uqo,a ke;s ;eke;af;ks"
tkak" wr.kak" j<Zokak" tkak" usoshqI yd lsrs .kak' fkdusf,au ,nd
.kak' lEula fkdjk foag uqo,a f.jkafka l`ugo$ ;Dma;sh fkdfok foag
fjfyi jkafka ukao$ ud yg ijka oS ud lS foa lr" fydZou wdydr j<Zod
fmdaIKh jS mS@;s jkak' ug ijka oS ud fj; tkak' wjq;a cSjkh ,nd
.kak' odjs;ag ud fm@au l<dla fukau kqUg;a fm@au lrk f,ig ioygu
mj;sk .sjsiqula kqU iuZ. lrkafkus' odjs;a cd;Skaf.a m@Odksfhl`o"
Okm;shl`o lf<us' udf.a fikZ.g Tyq udf.a idlaIsldrfhl` lrus' kqfUz
iusZ|=ka yd fojsZ|=ka jk BY@dfh,ajrekaf.a iqjsY`oaO ;ekekajykafia jk ud
breosk iqmqj;

255

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;S% fufyh

kqU f.#rjhg m;al< nejska" kqU fkdyeZosk isgs cd;Ska leZojd kqU wK
l< muKska kqU fj; js.iska weoS tkq we;'
yuqjsh yels nejska iusZ|=ka fidhd hkak' <Z.u isgsk nejska t;`uka whoskak'
|=IaGhd ish udrA.fhka yerS wousgq usksid ;u is;`js,s |=r,d iusZ|=ka fj;
weoS tajd'
t;`uka Tyqg wkqluzmd lrkq we;' fojsZ|=ka fj; Tyq yerS tajd" t;`uka Tyqg
fndfyda fia lud lrkq we;'
iusZodKka jk uu fufia mjius'
udf.a is;`js,s kqfUz is;`js,s fuka fkdfjz' udf.a udrA. kqfUz udrA. fuka
fkdfjz' wyi fmdf<djg jvd fndfyda by<ska we;s fia kqfUz udrA.j,g
jvd udf.a udrA. Wiia h' kqfUz is;`js,s j,g jvd udf.a is;`js,s fndfyda
fia Wiia h'
wyiska jefgk ysu yd jysk jeiai kej; yerS fkdf.dia fmdf<dj ireidr
lr" me< kxjd lr,a yg.kajd jmqrkakdg OdkH o usksidg wdydr o
f.kfohs'
tf,i ud uqjska kslafuk jpk ud fj;u ysiaj fkdmeusK udf.a woyia
iM, lr kshuhka wl`rgu bgq lrhs'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

fhidhd 12& 2-6

ms<s;`r& Tn .e<ejSfuz <sx j,ska mS@;sfhka osh weo.kakdyqh'


.Sh

& fojsZodfKda udf.a .e<ejSuh' uu t;`udKka woyus'


t;`uka flfrys ug nshla ke;'
ukao" iusZodfKda udf.a Yla;sh;a .S;sldj;ah'
t;`udfKda udf.a .e<ejSuh'

breosk iqmqj;

256

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;S% fufyh

ta ojfiaoS fikZ. fufia meiiquz .S .hkafkdah'


iusZ|=kag ;`;s mqokak' t;`ukaf.a ku mjid whoskak'
t;`ukaf.a ls@hd cd;Ska w;r mjikak'
t;`ukaf.a kdufha fY@aIaG;ajh m@ldY lrkak'
iusZ|=ka l< wreu mq|=u foa ksid miia .S .hkak'
uq,q f,djgu ta .ek okajkak'
isfhdka jeis ish,af,ks" fudr.id .S .hkak'
BY@dfh,a Y`oaO fojsZodKka W;`uz jk nejska o
ish fikZ. w;frA jev isgsk nejska o i;`gska yZvk.d .S .hkak'

wms hdpz[d lruq'


ish,q n,e;s iod cSjudk fojs iajduskS"
uq,q f,dfjz tlu n,dfmdfrd;a;`j Tn jykafiah'
fuz rd;@sfha iurK wNsryia
Tn jykafiaf.a osjeia m@idoSkaf.a jdlHfhka
wmg fy<slf<ao Tn jykafiauh'
Tn jykafiaf.a jrm@idofha wkq.@yh fkdue;sj
oyuz u. .ekaug fkdyels nejska Tn jykafiag
jsYajdi mCI ck;djla jkakg wmg msysg jqj uekj'
fuz lS foa wm iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu ,efnzjd'

W;a&

wdfuka'

ihjk lshejSu

ndrela 3& 9-15" 32 4& 4

ndrela osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

foaj m@{dfjka nen<S wdf,dalh lrd .uka .kak'


BY@dfh,a ckhsks" cSjk odhl kS;sj,g ijka fokak' ijka oS" oek.ekau
l`ulao lshd f;areuz .kak' BY@dfh,a ckfhks" i;`re rgl jsfoia nsul
breosk iqmqj;

257

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

uy,q fjuska" u<jqkaf.a |+IKhkag mx.`ldr fjuska" md;d,hg hd hq;`


whf.a .Khg jefguska Tn yeu isgskafka ukao$ Tn m@{dfjz W,am;
w;ay<yqh' Tn fojs uZ. .shyq kuz Tn ioyg iqjfia fjfikq we;'
oek.ekau fldfyao$ Yla;sh fldfyao$ keK kqjK fldfyao lshd
oek.kak' os>dhq fldfyao cSjs;h fldfyao" oEfia t<sh fldfyao
iduh fldfyao" lshd oek.kak' m@{dj fldfyao lshd fidhd.;af;a
ljfrlao$ wef.a ksoka ksjig we;`,q jQfha ljfrla o$ tfy;a" ish,q foa
o;a ;ekeka jykafia m@{dj okakd fial' ish nqoaOsh u.ska th f;areuz
.;a fial' Wkajykafia usys;,h idod ;srfldg th msysg jQ fial' th
isjqmd i;`kaf.ka mqrjd ,Q fial' Wkajykafia wdf,dalh fok fial'
th jsysoS hhs' th wdmiq leZojkq ,efnz' fjjq<uska th wjk; fjhs'
ksis l,g ;re le< i;`gska nn<hs' t;`ud tajdg wu;k jsg wms fuys h
hs tajd ms<s;`re fohs' t;`udfKda wfma fojsZodfKda h' t;`udKkag iu wka
flfkla ke;' t;`udfKda keK kqjK u. okakd fial' fiajl cdfldnzg
ta u. mjid we;' fmuznr BY@dfh,a ckhdg th oS we;' fuf,i usysmsg
keK u. osia fjhs' okka w;r iersirhs' fojsZ|=kaf.a kS;s fmd; fuh fjz'
iod mj;sk kS;sh fuh fjz' th ms<smoskafkda cSj;a fj;s' th w;ayrskafkda
ush h;s'
tuznd cdfldnzf.a mrmqr" wdmiq yerS tkak' ysuslr .kak' thska nen<s
nen<S wdf,dalhg hkak'
Tfnz uysuh wka flfkl`g fkdfokak' Tfnzu fkdjk fikZ.lg Tng ysus
jru fkdfokak' BY@dfh,a ckfhks" wms wdisrs ,oafouq' fojsZodKka leu;s
foa wmg mjid we;'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

258

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

ms<s;`re .Sh
ms<s;`r&
.Sh

.S;dj,sh 19& 7-10

wfyda iusZ|=ks" iod;k cSjkfha jpk we;af;a Tn jykafia


fj; h'

& iusZ|=kaf.a jHjia:dj mrsiudma; h'


cSjs;h mK.kajkafkah'
iusZ|=kaf.a kS;sh i;HjdoSh'
wkqjKhkag kqjK fokafka h'
iusZ|=kaf.a wKmK;a idOdrK h'
is;g if;di jvkafkah'
iusZ|=kaf.a wKil meyeos<s h'
fofk;g t<sh fokafkah'
iusZ|=ka flfrys .re nsh ksrAu, h'
th ioygu mj;skafka h'
iusZ|=kaf.a jsksYaph hqla;s iy.;h'
uqZMukskau oeyeus fjzu h'
rkg jvd" fmrE rkg jvd th ukyrh'
meKshg jvd uS meKshg jvd th iqusysrsh'

wms hdpz[d lruq'


fojs iajduskS" Tn jykafia
il< cd;Ska Tnf.a orelug leZojd .ksuska
Tn jykafiaf.a ck;dj jk Y`oaO jQ iNdj
kj ore iuzm;ska fmdfydi;a lrk fiala fjzo$
m@ido iakdmkh c,fhka Tn Y`oaOj;a l< ish,a,ka
Tnjykafiaf.a iod irKska iq/lSug lreKd l< uekj'
fuz lS foa wm iajdusSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu
,efnzjd'
W;a&
breosk iqmqj;

wdfuka'
259

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

i;ajk lshejSu

tfilsfh,a 36& 16-28

tfilsfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tn msrsis|= jk f,i Tn u; msrsis|= c,h j;alr


Tng kj yola fokafkus'
;jo iusZodKka jykafia ug l;d fldg fufia jodrk fial' ukqIH
mq;@hd" BY@dfh,a jxYh ;u rfgys jdih lroaoS Tjqyq ;ukaf.a
l,als@hdfjka o ;ukaf.a yeisrSfuka o ta rg wmjs;@ lf<dah' Tjqkaf.a
l,als@hdj ls<sgs jQ ia;s@hlf.a wmjs;@lu fuka ud bosrsfhys jsh' Tjqka
foaYfhys uskS uerE ksid;a" Tjqka ;ukaf.a rEmj,ska th wmjs;@ l< ksid;a
udf.a fldamh Tjqka flfrys j.`rejd jscd;Ska w;rg uu Tjqka mkakd
oeuSus' wer;a Tjqyq foaYj, jsiqrejkq ,enQy' Tjqkaf.a l,als@hdfjz yegshg o
Tjqkaf.a yeisrSfuz m@ldrhg o Tjqka jsksYaph lf<us' Tjqka meusKs fld;ek
jqj;a" cd;Ska <Z.g Tjqka .sh l<" fudjqyq iusZodKka jykafiaf.a fikZ.h'
Wkajykafiaf.a foaYfhka Tjqkag msgjSug is|=jSh hs usksiqka Tjqka .ek
lS ksid Tjqyq udf.a Y`oaO kduh flf<iQy' tfy;a BY@dfh,a fikZ. .sh
;ekaj, cd;Ska w;frys udf.a kduh flf<iQ ksid" udf.a kduh .ek uu
ie<ls,su;a jSus' tnejska ufyda;a;u fojs iajdusSka jykafia fufia jodrk
fialehs BY@dfh,a fikZ.g lshkak' tuznd BY@dfh,a ckfhks" kqU,d Wfoid
fkdj" kqU,d .sh .sh iEu ;ekaj, cd;Ska w;frys kqU,d udf.a Y`oaO kduh
flf<iQ ksid ta kduh Wfoid uu ls@hd lrus'
cd;Ska flfrys flf<iS we;s kqU,d jsiska Tjqka w;frys flf<ikq ,enQ
udf.a Wodr kduh jsY`oaO lrkafkus' ud jsY`oaO nj kqU,d lrKfldgf.k
jscd;Skaf.a weia yuqfjys m@ldY jk l< ud iusZodKka jykafia nj Tjqka
oek.kq we;ehs ufyd;a;u fojs iajduska jykafia jodrk fial' tfiah'
jscd;Ska w;frka kqU,d /f.k" ish,q foaYj,ska kqU,d /ialr kqU,df.au
rgg f.fkkafkus'

breosk iqmqj;

260

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;S% fufyh

kqU,d msrsis|= jk f,i uu kqU,d flfrys msrsis|= osh biskafkus' kqU,df.a


ish,q wmjs;@luzj,skao kqU,df.a ish,q foaj rEmj,skao kqU,d msrsis|=
lrkafkus'
uu w,q;a yola kqU,dg oS" w,q;a is;la kqU,d ;`< ujd" kqU,df.a uqrKavq .,a
is; my fldg lSlre is;la kqU,dg fokafkus' udf.a wd;audkqNdjh kqU,d
;`< ksoka fldg" kqU,d udf.a mK;a wkqj yeisrS udf.a kshuhka yrshdldr
bgq lrkak i,iajkafkus' ud jsiska kqU,df.a mshjrekag fok ,o foaYfhys
kqU,d jdih fldg udf.a u fikZ. j isgskq we;' uu o kqU,df.a fojshka
jykafia jkafkus'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 42&2" 4" 43&3" 4

ms<s;`r& fojshks" Tnjykafia flfrys udf.a is; msmdid jkafkah'


.Sh

& fojsZ|=ka flfrys cSjudk fojsZ|=ka flfrys


udf.a is; msmdid jkafkah'
uu ljod wjq;a fojsZ|=ka bosrsfha fmkS isgsuz o$
ne;s fmuska l`,au;a jQ jkaokdlrejka iu.
meieiquz .S .huska uy msrsia ueo
fojz ue|=rg ud .sh yegs isysjk jsg ud yo foord hhs'
Tfnz wdf,dalh yd i;Hh ug |=k uekj'
tajdhska ug uZ.fmkajSu ,enS
Tfnz Y`oaO isfhdka mjzjg wdmiq f.dia
Tfnz jdiNjkh jk fojz ue|=rg msjsiSug ug ,efnzjd'
fojshks" udf.a fojsfhks"
tjsg uu osjH mQcdikh fj;"
udf.a miajKla mS@;sh jk fojsZ|=ka fj; f.dia
jSKd jdokfhka Tn miikafkus'

breosk iqmqj;

261

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

m@ido iakdmkh ,nk wfmalaIlhka isgsk jsg by; ms<s;`re .Sh 5 jeks lshejSug
miqjo my; oelafjk .Sh fu;ekg o fhdod.; yelsh'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 51&10-13" 16-17

ms<s;`r& fojsZ|=ks" ud ;`< ksrAu, is;la ujd jod< uekj'


.Sh

& fojsZ|=ks" ud ;`< ksrAu, is;la ujd jod< uekj'


;srir kj osjshla ug |=k uekj'
Tn yuqfhka ud m,jd fkdyersh uekj'
Tfnz Y`oaOd;auh ud flfrka bj;a fkdl< uekj'
jsuqla;sfha mS@;sh ug h<s |=k uekj'
wjk; is;la oS ud oerej uekj'
tjsg uu wmrdOlrejkag Tn u. myod fokafkus'
mjzlrejka Tn fj; yrjdf.k tkafkus'
Tn mqo mZvqrej,g rsis ke;'
Tn tajdg rsis kuz uu tajd Tng mqokafkus'
ojk hd. mQcdj,go Tn rsis fkdjk fial'
fojsZ|=ka ms@h mZvqr kuz nsZ|=k yoj;ls'
fojsZ|=ks" Tn ;e,qKq nsZ|=Kq is;la bj; fkdouk fial'

wms hdpz[d lruq'


fojs iajduskS" iod wdf,dalhdKks" ks;H jQ n,j;dKkS"
Tn jykafiaf.a Y`oaO jQ iNdj foi
lreKdfjka n,d jod< uekj'
wm .<jd .kakd Tnf.a n, uysuh
ks;H wkqyiska wm u; muqKqjkq uekj'
ls@ia;`ia jykafia u.ska ;uka |=.;sfhka ke.S
kj;dj ,nk nj wjfndaO lr.ekSug
f,da jeis ish,a,ka yg jruz |=k uekj'
Tjqkajykafia iodl,a jevisgsk fial" rcluz lrk fial'

W;a&
breosk iqmqj;

wdfuka'
262

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;S% fufyh

(m@ido iakdmkh ,enSug wfmalaIlhka isgsk jsg my; oelafjk hdpz[dj lsj
yel')

wms hdpz[d lruq'


ish,q n,e;s iod cSjudk fojs iajduskS"
Tnf.a mS;Dl fm@aufha m@ido ksOdkh ;`<ska
wm fj; jevu l< uekj"
m@ido iakdmk c,fhka Tng kj ore le<la nsysjk msKsi
foaj orelu fok Tnf.a Y`oaOd;auhdKka
wm fj; muqKqjkq uekj"
wmf.a fkdjgskd fiajfhka wm bgqlrk fuz ldrAhh
Tnf.a n, uysufhka iuzmQrAK l< uekj'
fuz lS foa wm iajdusSka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoidu
,efnzjd'
W;a&

wdfuka'
(iqr|+; .Sh lshkq ,efnz')

fmd|= he|=u
wms hdpz[d lruq'
wmf.a fojs iajduskS"
Tnjykafiaf.a mq;@hdKkaf.a W;a:dkfha uysudf,dalfhka
fuz mrsY`oaO rd;s@h nn<jk fiala fjzo$
wo osk Tnjykafiaf.a iNdj ;`< orelfuz oSukdj
Y`oaOd;au jru j.`rejd /l.; uekj'
msrsis|= yoska Tng fiajh lrkq iZoyd
.;ska yd is;ska wm yeu kj;djhlg m;a l< uekj'
fu lS foa Tn yd Y`oaOd;auhdKka iu. iodl,a jevisgsk rcluz
lrk Tnf.a mq;@hdKka yd wmf.a iajdusSka jk fcAiqia ls@ia;`ka
jykafia Wfoidu ,efnzjd'
W;a&
breosk iqmqj;

wdfuka'
263

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

ikafoaYh

frdau 6& 3-11

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

W;a:dk lrkq ,enQ ls@ia;`ka jykafia h<s;a fkduefrk fial'


fn#;Siau iakdmkfhka ls@ia;`ia fcAiqia jykafia yd iu. taldnoaO jQ
wm ish,a,kau tu fn#;Siau iakdmkfhka Wkajykafiaf.a urKfhys"
Wkajykafia yd iu. taldnoaO jQ nj Tn fkdokakyqo$ tnejska wfma fn#;Siau
iakdmkfhka wms;a Wkajykafiaf.a urKhg iuznkaO jS Wkajykafia iu.
j<,kq ,enqfjuq' tfia lrkq ,enqfjz mshdKka jykafiaf.a uysudkajs;
ls@hdfjka ls@ia;`ka jykafia u<jqkaf.ka W;a:dkh ,enQ fiau" wmo kj cSjk
u.l .uka lrkq iZoydh'
Wkajykafiaf.a urKh jeks isoaOshlska wms Wkajykafia yd tlajqfkuq
kuz" Wkajykafiaf.a W;a:dkh jeks isoaOshlska o wms Wkajykafia yd
iu. tlajkafkuq' uska u;` wm mdmhg jy,a fkdjk msKsi wfma mdms
iajNdjh ke;s jk fia wfma mQrAj usksia .;sh Wkajykafia iu. l`reisfhys
weK.ikq ,enQ nj wms oksuq'
ukao" u<d jQ ;eke;a;dg mdmh .ek j.lSula ke;' wms ls@ia;`ka jykafia
iu. uerefKuq kuz Wkajykafia iu. cSj;a jk njo jsYajdi lruq'
W;a:dk lrkq ,enQ ls@ia;`ka jykafia h<s;a fkduefrk nj o wms oksuq'
uskau;` urKh Wkajykafia flfrA n,mj;ajkafka ke;' Wkajykafia
urKhg m;ajSfuka tlu jrla mdmh ksid u< fial' tfy;a oeka cSj;a
jk cSjs;fhka fojshka jykafia Wfoid cSj;a jk fial' Tn;a tfiau mdm
jsuqla;sh ,;a wh njo ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`< fojshka jykafia Wfoid
cSj;aj isgskakka njo is;g .kak'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

264

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

ms<s;`re .Sh

mdial= mQj rd;S% fufyh

.S;dj,sh 118& 1-2" 16-17" 22-23

ms<s;`r& wdf,a,Qhd" wdf,a,Qhd'


.Sh

& iusZ|=kag ia;~;s lrkak' ukao" t;`udfKda hym;a h'


t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afkah'
t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afkah hs
BY@dfh,a oeka lsh;ajd'
iusZ|=kaf.a ndyq n,h Wodr h'
iusZ|=kaf.a ndyq n,h jsl`uz olajhs'
uu fkdkeiS cSj;aj isgskafkus'
iusZ|=kaf.a ls@hd m@ldY lrkafkus'
.Dy Ys,amSka bj; ,Q .,u uq,a ., jS we;'
fuh iusZ|=kaf.a ls@hdjls'
th wfma fofk;g wisrsu;ah'

iqjsfYaIh

udla 16& 1-8

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

l`reisfhys weK .ik ,o fcAiqia iajduska jykafia W;a:dk jQ fial'


in;a osk f.jqKq miq u.ao,dfjz urshd o cdfldnzf.a uj jk urshd o
if,daus o f.dia Wkajykafia wdf,am lrk msKsi iqjZo |@jH us,g .;ay'
Tjzyq i;sfha m<uqjeksod mdkaor ysre Wod jQ js.iu" fidfydka f.a <Z.g
wdy' Tjzyq wmg fidfydka f.hs fodrlvska ., bj;g fmr<d fokafka
ljfrlaoe hs Tjqfkdjqka w;r jsuiQy' fydZoska ne,Q l<" ta ., w;s jsYd,
tlla jqj o wylg fmr<d ;sfnkq Tjzyq |=gqfjda h' tl, Tjzyq fidfydka
f.g msjsi" iq|= i,qjla yeZo.;a ;reKfhl` ol`Kq mi bZof.k isgskq oel
NS; jQy' Tyq Tjqka wu;d" nsh fkdjkak" Tn fidhkafka l`reisfhys weK
.ikq ,enQ kdifr;ays fcAiqia jykafiah'
breosk iqmqj;

265

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= mQj rd;%S fufyh

Wkajykafia W;a:dk jQ fial' Wkajykafia fuys ke;' fuz n,kak" Tjqka


Wkajykafia ;ekam;a l< ia:dkh" hkak" Tng lS f,iu Wkajykafia Tng
l,ska .,S,hg jvkd nj;a" tysoS Tn Wkajykafia olakd nj;a" Y@djlhkag
o fma|=reg o okajkake hs lSh' Tjzyq luzms;j" jsiaus;j fidfydka f.hska
msgjS m,d .shy' ;jo" Tjzyq NS;j isgs nejska" lsisfjl`g lsisjla fkdlSy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

266

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= breosk

mdial= breosk ux., mQcd fufyh


m<uqjk lshejSu

ls@hd 10& 34" 37-43

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

u<jqkaf.ka W;a:dk jQ iajdusSka jykafia iu.


wms wdydr mdk je<Z|=fhuq'
tjsg fma|=re fufia lSh' fojshka jykafia usksiqkaf.a ;rd;sruz fkdn,k
nj oeka ug ienejskau meyeos<sh' fcdydka m@ldY l< fn#;Siau iakdmkhg
miq .,S,h mgka cqoh uqZM,af,ys is|=jQ foa Tn okakdyqh' fojshka jykafia
Y`oaOd;aufhkao n,fhkao kdifr;ays fcAiqia jykafia wdf,am l< iegs;a"
fojshka jykafia Wkajykafia iu. isgs nejska" Wkajykafia hym;a ls@hd
lruskao hlaIhd jsiska mSvdlrk ,o ish,a,ka iqj lruskao yeisreK iegs;a
Tn okakdyqh' Wkajykafia cqfojzjrekaf.a rfgyso fcrei,fuyso l<
ish,a,g wms idlaIslrefjda juzy' Tjqyq Wkajykafia .il t,a,d uerEy'
tfy;a fojshka jykafia ;`kajk od Wkajykafia W;a:dk fldg orAYkh
jkakg ie,eiaiQ fial'
Wkajykafia ish,a,kagu fmkqfKa ke;' fmkqfKa fojshka jykafia jsiska
l,ska f;dard.kakd ,o idlaIslrejka jk" Wkajykafia u<jqkaf.ka
W;a:dk jQ miq Wkajykafia iuZ. tlg lEjd jQ nSjd jQ wmguh' cSj;a
jkakjqkaf.a o u<jqkaf.a o jsksYaphldrhdKka jk msKsi fojshka jykafia
jsiska kshu lrk ,o ;eke;a;dKka" Wkajykafia nj fikZ.g m@ldY
lrkakg;a idlaIs fokakg;a Wkajykafia wmg wK l< fial' Wkajykafia
woyk ish,a,kag Wkajykafiaf.a kdufha wkqyiska mjzludj ,efnk njg
ish,q osjeisjrfhda idlaIs fo;s hs lSh'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

267

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

ms<s;`re .Sh

mdial= breosk

.S;dj,sh 118& 1-2" 16-17" 22-23

ms<s;`r& fukak iusZ|=kaf.a ch ux., oskh& fuosk wms mS@;s ikaf;daI


fjuq'

.Sh

&

iusZ|=kag ia;~;s lrkak" ukao" t;`udfKda hym;ah'


t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afkah'
t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afka h hs
BY@dfh,a oeka lsh;ajd'
iusZ|=kaf.a ndyq n,h Wodr h'
iusZ|=kaf.a ndyq n,h jsl`uz olajhs'
uu fkdkeiS cSj;aj isgskafkus'
iusZ|=kaf.a ls@hd m@ldY lrkafkus'
.Dy Ys,amSka bj; ,Q .,u uq,a ., jS we;'
fuh iusZ|=kaf.a ls@hdjls'
th wfma fofk;g wisrsu;a h'

fojk lshejSu

fldf,diais 3& 1-4

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldf,diaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

ls@ia;`ia jykafia jevisgsk ;ek we;s"


f,daflda;a;r foa fidhd hkak'
Tn ls@ia;`ka jykafia iuZ. W;a:dk lrkq ,enQ nejska fojshka jykafiaf.a
ol`Kq mi jevysZosk ls@ia;`ka jykafia jevisgsk ;ek we;s" f,djz;`re foa
m@drA:kd lrkak' f,#lsl foa flfrys fkdj f,djz;`re foa flfrys Tfnz is;
fhduqlrkak' ukao" Tn uereKq nejska oeka Tfnz cSjs;h ls@ia;`ka jykafia
iuZ. fojshka jykafia ;`< ieZ.jS mj;shs' wfma cSjkh jk ls@ia;`ka jykafia
m@ldY jk jsg" Tn;a Wkajykafia iuZ. f;aciska m@ldY jkq we;'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

268

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= breosk

(ke;fyd;a my; iZoyka mdGho fojeks lshejSu iZoyd fhdod.; yel')

1 fldrska;s 5& 6-8


Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

mrK uqyqka bj;alr kj kquqyqka msgs msZvla jkak'


Tnf.a mdrgzgqj fkdfydns' uqyqka nsZolska uqZM msgs msZvla msfmk nj Tn
fkdokakdyqo$ Tn yeu w;skau msrsis|= jk msKsi mdmh kue;s uqyqka bj;a
lrkak' tjsg Tn w,q;a kquqyqka msgs msZvla fuka jkakdyqh' Tn oekgu tfia
nj uu oksus' tfia jkafka wfma mdial` negZMjd jk ls@ia;`ka jykafia mQcd
lr we;s nejsks' tnejska mrK uqyqkaj,skaj;a" BrAIHdj yd |=Iaglu kue;s
uqyqkaj,skaj;a fkdj" wjxl luo i;Hho kue;s kquqyqka frdgsfhka mdial`
ux.,Hh mj;ajuq'
foaj jdlHh tfia h'

mdial` .Sh
;`gq jjz" ;`;s fojz ls;`Kqjfka
iusZ|=ka yg fuz uZ.`,a osfka
ksu,jQ fojz wcnd,lfhda
mjz ls<sfgka wm ieu us|=fjda
msgq md .sh ukq le< t;`fuda
ish fojs msh fj; yer,qfjda
cSjh fok isrs l`ureka yd
igka jeoS fmdrneos urejd
ure uqj m;a uq;a fojs l`urd
ke. isgs urKska fojz f;o md
urshks lsj uek Tn |=gqfjz
lsfulao fidfydkg hk .ufka
breosk iqmqj;

269

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= breosk
|=gqfjus ud iusZ|=f.a uysfuz
urKska ke.S isgs f;o uysfuz
ls;` iusZ|=ka je< ,Q fidfydfka
fojz |=;` ;`gq ko fokq weiqfKa
u< lv mufKls tys ;snqfKa
osjs fok osklr ke. ;snqfKa
ud yo mqrjk ls;` iusZ|=ka
Tngo iuqfjz weoys,sjka
jsl`ue;s rcsZ|=ks Tn urKska
ke.s isgs nj woyuq wms oeka
isgsuqj wms ieu Tn hosuska
wm yg ks;s lreKd jk fuka

idOqldrh

1 fldrska;s 5& 7-8


wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
wmf.a mdial` negZMjd jk
ls@ia;`ka jykafia mQcd lrkq ,enQ fial'
tnejska wm ieu ta ux.,Hh W;aijdldrfhka mj;ajuq'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 20& 1-9

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia ls@ia;`ka jykafia u<jqkaf.ka ke.sg jod< hq;`uh'


i;sfha m<uqjkod ysusosrsfhau wZ|=r ;snshoS u.ao,dfha urshd fidfydka f.h
<Z.g wjq;a fidfydka f.hska ., bj;afldg ;sfnk nj |=gqjdh' tnejska wE
iSfudka fma|=re o fcAiqia jykafia fm@au l< wks;a Y@djlhdo fj; |=j f.dia"
Tjqka iajdusSka jykafia fidfydka f.hska bj;g f.k f.dia ;sfnz' Tjqka
breosk iqmqj;

270

fojk jir

Y=oaO jQ i;sh

mdial= breosk

Wkajykafia fld;ekl ;enqjdo lshd wms fkdoksuq hs lSjdh' tjsg fma|=re


o wksla Y@djlhdo kslau js;a fidfydka f.a foig .shy' fofokdu tlaj
osjzfjdah' wksla Y@djlhd fma|=re miqlr osj f.dia m<uqfjka fidfydka f.g
meusK" keuS n,d isyska yK fros tys ;sfnk nj osgSh'
tfy;a Tyq we;`<g fkd.sfha h' iSfudka fma|=re Tyqg miqj meusK fidfydka
f.a we;`<g f.dia" yK fros tys ;sfnk nj;a" Wkajykafiaf.a ysi T;d
;snQ fros lv" yK fros iuZ. fkdj" fjku tla ;ekl wl`<d ;sfnk nj;a
|=gqfjzh' tl, fidfydkaf.a <Z.g m<uqfjka meusKs ta wfkla Y@djlhd o"
we;`<g f.dia oel jsYajdi lf<ah' Wkajykafia u<jqkaf.ka ke.sg jod<
hq;` hhs ,shk ,o Y`oaO ,shjs,a," ta jk;`re Tjqka f;areuz f.k isgsfha ke;'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

271

fojk jir

breosk iqmqj;

272

fojk jir

W;a:dk iuh

breosk iqmqj;

273

fojk jir

W;a:dk iuh

fojk breosk

W;a:dk iufha fojk breosk


m<uqjk lshejSu

ls@hd 4& 32-35

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

ieufokd tlai;a j tlais;a j isgshy'


tl, ieoeyej;a iuQyhd tlai;aj" tlais;aj isgshy' ;uka i;` fohska
lsisjla ;udf.au hhs lsisfjla fkdlS y' ish,a, fmd|=fjz ;nd.;ay' iajduska
jk fcAiqia ls@ia;`ia jykafiaf.a mqkrAcSjkh .ek wfmdaia;`ZMjreka m@n,
f,i idlaIs |=kay' Tjqka ish,a,ka flfrys foaj jrm@idoh nyq,j mej;sKs'
w. ysZ. we;s lsisfjla Tjqka w;frA fkdjQy' ukao" j;` msgs fyda f.j,a fyda
whs;slrefjda tajd jsl`Kd" thska ,;a uqo,a f.kejs;a" wfmdaia;`ZMjrekaf.a
mduq, ;enQy' ta uqo, tlsfkldf.a jqjukdfjz yegshg fnodfok ,oS'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 118& 1-4" 13-15" 22-24

ms<s;`r& iusZodfKda hym;a ksid wms t;`ukag ;`;s mqouq'


wdf,a,Qhd' wdf,a,Qhd'

.Sh

&

iusZ|=kag ia;~;s lrkak' ukao" t;`udfKda hym;ah'


t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afkah'
t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afka h hs
bYardfh,a oeka lsh;ajd'
t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afka h hs
wdfrdkaf.a jxYh oeka lsh;ajd'
iusZ|=kaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afka h hs
t;`uka flfrys .re nsh we;af;da oeka lsh;ajd'

breosk iqmqj;

274

fojk jir

W;a:dk iuh

fojk breosk

jefgk msKsi uu ;oska ;,a,q lrk ,osus'


tfy;a iusZodfKda ug msysg jQ fial'
iusZodfKda udf.a ijsh o .Sh o fj;s'
t;`udfKda udf.a .e<jquzldrhdfKda h'
mS@;sjSfuz yd .e<jSfuz yZvg ijka fokak'
ousgqkaf.a l~vdruzj, ch kdoh wefia'
iusZ|=kaf.a ndyq n,h jsl`uz olajhs'
.Dy Ys,amSka bj; ,Q .,u uq,a ., jS we;'
fuh iusZ|=kaf.a ls@hdjls' th wfma fofk;g wisrsu;a h'
fukak" iusZ|=kaf.a ch ux., oskh
fuosk wms mS@;s fjuq' ikaf;daI fjuq'

fojk lshejSu

1 cqjduz 5& 1-6

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

fojshka jykafiaf.ka Wmka iEu flfkl` u f,dalh chf.k we;'


fcAiqia jykafia ls@ia;`ia jykafia nj jsYajdi lrk ljfrla kuq;a fojshka
jykafiaf.a orefjls' msh flfkl`g fm@au lrkakd Tyqf.ka Wmka mq;@
hdg;a fm@au lrhs' fojshka jykafiag fm@au lsrSfuka o Wkajykafiaf.a
wd{d ms<smeoSfuka o wms Wkajyykafiaf.a orejkg fm@au lrk nj oek
.ksuq' fojshka jykafiag fm@au lsrSu hkq" Wkajykafiaf.a wd{d ms<smeoSuhs'
Wkajykafiaf.a wd{d ms<smeoSu |=Ialr fkdfjz' ukao" fojshka jykafiaf.ka
Wmka yeu flfkl` u f,dalfhka ch f.k we;' f,dalh mrojk jsl@uh kuz
weoys,a,hs' f,dalfhka ch.; yelafla fcAiqia jykafia fojshka jykafiaf.a
mq;@hdKka hhs woyk ;eke;a;dg usi wka ljfrl`go$ fcAiqia ls@ia;`ka
jykafia c,h;a" reOsrh;a lrKfldgf.k meusKs ;ekeka jykafiah'
tfia meusKsfha c,h muKla fkdj" c,h;a reOsrh;a we;sj h' fuh i;H
njg wd;auhdKka jykafia idlaIs ork fial' ukao" wd;auhdKka jykafia
i;Hh jk nejsks'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

275

fojk jir

W;a:dk iuh

fojk breosk

idOqldrh

cqjduzz 20& 20

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
f;dauia" Tn ud |=gq nejska woyd .;af;ys h'
kq|=gq kuq;a woykafkda Nd.Hjka;fhda h hs
iajduska jykafia jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 20& 19-31

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

wg ojilg miq iajduska jykafia ksjig meusK


Tjqka ueo jev isgs fial'
i;sfha m<uq jk od jQ tod iji cqfojzjrekag nsfhka Y@djlhka fodrj,a
jidf.k isgs ;ekg fcAiqia jykafia jevu lr Tjqka ueo isg Tng
Ydka;sh fjzjd hs jod< fial' Wkajykafia fufia jodrd ;uka w;a o
we<h o Tjqkag fmka jQ fial' Y@djlfhda iajduska jykafia |=gq l< mS@;sfhka
mskd .shy' Tng Ydka;sh fjzjd hs h<s;a Wkajykafia Tjqkag jodrd
mshdKka jykafia ud tjd jod<dla fuka uu o Tn hjus hs Tjqkag
lS fial' Wkajykafia blans;s Tjqka msg yqiau fy<d" Y`oaOd;auhdKka
ms<s.kak" Tn hful`f.a mjz lud lrkakyqo" tajd Tjqkag lud lrkq ,efnz'
Tn hful`f.a mjz lud fkdlrkakyq o" tajd lud fkdlrkq ,efnzh hs
Tjqkag jod< fial' fcAiqia ls@ia;`ia jykafia jevsh l<" fodf<dia fokdf.ka
tlaflfkla jQ ksjqka orejd hhs kuz ,;a f;dauia Tjqka iuZ. fkdisgsfha h'
tfyhska fiiq Y@djlfhda" wms iajduska jykafia |=gsuq hs Tyqg lSh'
tfy;a Tyq l;d fldg Wkajykafiaf.a w;aj, weK le<e,a oel" weK
.id ;snQ ;ekaj, udf.a weZ.s,a, ;nd" Wkajykafiaf.a we<fhys udf.a w;
oud ne,qfjd;a usi" ke;akuz jsYajdi fkdlrus hs lSh' wg ojilg miq
Wkajykafiaf.a Y@djlfhda ksfji ;`<g jS isgsfhda h' f;dauia o Tjqka iuZ.
breosk iqmqj;

276

fojk jir

W;a:dk iuh

fojk breosk

isgsfha h' fodrj,a jid ;snsKs' tfy;a fcAiqia jykafia meusK Tjqka ueo
jev isg Tng Ydka;sh fjzjd hs jod< fial' bkamiq Wkajykafia f;dauia
wu;d" Tfnz weZ.s,a, fuys nyd udf.a w;a n,kak' Tfnz w; os.`lr udf.a
we<fhys ;nkak" wjsYajdi fkdlr jsYajdi lrkake hs jod< fial' f;dauia
ms<s;`re fouska" udf.a iajdusks" udf.a fojshkS hs Wkajykafiag lSh' tjsg
fcAiqia jykafia" Tn ud |=gq nejska woyd .;af;ys h' kq|=gq kuq;a woykafkda
Nd.Hjka;fhdah hs jod< fial'
fuz fmdf;ys ,shd ke;s fjk;a fndfyda ydialuz fcAiqia jykafia ish
Y@djlhka bosrsfhys is|=l< fial' tfy;a fuzjd ,shk ,oafoa fcAiqia jykafia
fojshka jykafiaf.a mq;@ jk ls@ia;`jrhdKka nj Tn woyd .kakd msKsi;a"
weoySfuka cSjkh ,nk msKsi;a h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

277

fojk jir

W;a:dk iuh

f;jk breosk

W;a:dk iufha f;jk breosk


m<uqjk lshejSu

ls@hd 3& 13-15" 17-20

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

Tn cSjkfha iajdushdKka urKhg m;a l<yqh'


tfy;a fojshka jykafia t;`uka urKska W;a:dk l< fial'
wdn@yuzf.a o Bidlaf.a o cdfldnzf.a o fojs jQ wmf.a mshjrekaf.a
fojshka jykafia ;uka fiajlhd jQ fcAiqia jykafia uysuhg meusfKjQ
fial' tfy;a Tn" Wkajykafia kvq Yd,djg meusfKjzjyqh' ;jo ms,d;a
Wkajykafia ksoyia lrkakg ;SrKh lrf.k isgs jsg Tyq bosrsfha u Tn
Wkajykafia m@;slafIam l<yqh' Tn iqjsY`oaO jQ OrAusIaG jQ ;ekeka jykafia
m@;slafIam lr ta fjkqjg uskSurejl` uqodfok fuka b,a,d isgshyq h' fufia
Tn cSjfkaYajrhdKka urKhg m;al<dyqh' tfy;a fojshka jykafia
Wkajykafia urKfhka W;a:dk lr jod< fial' wms Bg idlaIsldrfhda
juzy' oeka b;ska ifydaorjreks" Tnf.a m@OdkSka fukau Tn o" fkdoekquz
luska ls@hd l< nj uu oksus' tfia jqj;a" iajlSh ls@ia;`ia jykafia |=lajsZosh
hq;` hhs fojshka jykafia ish,q osjeisjrhkaf.a uqjska fmr okajd jod< foa"
fufia iuzmQrAK l< fial' tnejska" Tfnz mjz uld,k msKsi o fojshka
jykafia flfrka kj cSjk hq.hla meusfKk msKsi o Tn Wfoid fmr kshu
lrk ,o ls@ia;`ia kuz fcAiqia jykafia tjd jodrK msKsi o ukia:dmkh jS
fojshka jykafia fj;g yefrkak'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

278

fojk jir

W;a:dk iuh

f;jk breosk

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 4& 1" 3" 6" 8

ms<s;`r& iusZ|=ks" wm fj; Tn lreKd fk;a fhduq l< uekj'


wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd

.Sh

& ud rlakd udf.a fojsZ|=ks"


fuz hdoskakg ms<s;`re |=k uekj'
jsmf;a oS Tn ud us|+ fial'
ug lreKdlr fuz he|=ug ijka |=k uekj'
iusZodKka oeyeus wh ;ukag f;dard .;a nj is;g .kak'
t;`udfKda udf.a he|=ug ijka fok fial'
h<s wmg mS@;sh fmkajkafka ljfrlaoehs hs
fndfyda fok lsh;s'
iusZ|=ks" wm fj; Tn l`ZM kei fhduql< uekj'
uu Ydka; is;ska ie;mS" jyd kskaog hus'
ukao" iusZ|=ks" Tn ug iq/lsj jsiSug jr fok fial'

fojk lshejSu

1 cqjduz 2& 1-5

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

wfma mjz Wfoid o" il, f,dalfha mjz Wfoid o


Ydka;slr hd.h fcAiqia ls@ia;`ka jykafia h'
udf.a ms@h orefjks" fuz ldrKd ud Tng ,shd tjkafka Tn mjz fkdlrK
msKsi h' tfy;a hul`g mjzlf<d;a" OrAusIaG jQ fcAiqia ls@ia;`ia kuz ueoy;a
ldrhdKka jykafia flfkla wm fjkqfjka mshdKka jykafia fj; isgsk
fial' wfma mdmh keiSfuz ms<shu Wkajykafia h' th wfma mjz Wfoid muKla
fkdj il, f,dalhdf.a mjz Wfoid h' wms Wkajykafiaf.a wd{d ms<smosuq
kuz" thska wm Wkajykafia okakd nj iy;sl fjz' uu Wkajykafia oksus
hs lshuska Wkajykafiaf.a wd{d fkdms<smosk ;eke;a;d fndreldrfhls'
breosk iqmqj;

279

fojk jir

W;a:dk iuh

f;jk breosk

i;Hh Tyq ;`< ke;' tfy;a hfula Wkajykafiaf.a oyu ms<smoskafka o


taldka;fhka u Tyq ;`< fojshka jykafiaf.a fm@auh iuzmQrAK jS we;' wm
Wkajykafia ;`< isgsk nj oek.kafka fufia h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 24& 32

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fcAiq iusZ|=ks" Y`oaO ,shjs,a, wmg myod |=k uekj"
Tn wm yd iuZ. l;dlrk jsg
wfma yoj;a oejS wejs,S hkakg i,ikq uekj'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 24& 35-48

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ls@ia;`ia jykafia jo jsZoskakg;a"


;`ka jeksod urKska ke.sgskakg;a hq;` he hs ,shd we;af;a h'
tjsg Y@djlfhda o u. oS ;ukag is|= jQ ldrKd iy mQm levSfuys oS Tjqkag
Wkajykafia m@ldY jQ iegs o mejiQy' Y@djlhka fufia l;d lruska isgshoS
fcAiqia jykafia Tjqka ueog jevu lr" Tng Ydka;sh fjzjd hs jod<
fial' tfy;a Tjqyq ;@ia;j NS;shg m;a j" ta wj;drhle hs is;~y'
Wkajykafia Tjqkag l;d fldg" Tn le<US isgskafka ukao$ Tnf.a is;aj,
iel Wmoskafka;a ukao$ udf.a w;a yd md n,kak' fuz ud u nj f;areuz .kak'
ud iamrAY fldg n,kak' Tng fmfkk f,i" weg uia iys; isrerla ug
we;' wj;drhlg kuz tajd ke;e hs jod< fial' Wkajykafia fujoka lshd
;u w;a yd md Tjqkag fmka jQ fial' Tjqka mS@;sh ksid jsYajdi fkdfldg
mq|=u fjuska isgsh oS" Wkajykafia Tjqkag l;d fldg" lEug hula fuys
breosk iqmqj;

280

fojk jir

W;a:dk iuh

f;jk breosk

Tn fj; ;sfnzoe hs weiQ fial' Tjqyq neomq udZM lE,a,la Wkajykafiag


ms<s.ekajQy' Wkajykafia th ms<sf.k Tjqka bosrsmsg oS je<Z|+ fial'
;jo Wkajykafia l;d lruska" ud ms<snZo fudafiiaf.a jHjia:dj,sfhys o
osjeidj,sfhys o .S;dj,sfhys o ,shd we;s yeu fohu bIag jsh hq;` hehs ud
Tn iuZ. isgshoS Tng mejiQ jpkfha f;areu fuz h hs jod< fial' tjsg
Wkajykafia Y`oaO ,shjs,a, Tjqkag jegfyk msKsi Tjqkaf.a is;a myojd
l;d fldg fufia ls@ia;`ia jykafia jo jsZoskakg;a" ;`kajkod u<jqkaf.ka
ke.sgskakg;a" fcrei,fuka mgkaf.k il, f,daljdiSkag ukia:dmkho
mjz ludj o" Wkajykafiaf.a kdufhka m@ldY lrkq ,nkakg o hq;`u hhs ,shd
we;' Tn fuz foa j,g idlaIsldrfhda jkakyq h' n,kak" uu uf.a mshdKka
jykafiaf.a fmdfrdka|= Tn fj; f.fkus' tfy;a by<ska jk n, mrdl@ufhka
Tn yeu ikakoaO lrkq ,nk ;`re k.rfhys kej;S isgskake hs jod< fial'

iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

281

fojk jir

W;a:dk iuh

isjk breosk

W;a:dk iufha isjk breosk


m<uqjk lshejSu

ls@hd 4& 8-12

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

wmg .e<jSu i,ik wka lsis kduhla


uq,q f,dfjysu fkdue;af;a h'
tjsg fma|=re Y`oaOd;auhdKkaf.ka mQrAKj Tjqka wu;d fufia lSh' m@
Odkfhks" m@cd uQ,slfhks" fldr usksfil`g lrk ,o ldreKsl ls@hdj
.ek yd Tyq iqjm;a lrk ,oafoa flfia o hkak .ek yd wo wms jsuiuq
,nuq kuz" thg wfma ms<s;`r fufia h' Tn jsiska l`reisfha weK .ik ,oaod
jQ o fojshka jykafia jsiska W;a:dk lrk ,oaod jQ o kdifr;ays fcAiqia
jykafiaf.a wkqyiska Tn bosrsfhys fuz usksid iqj iuzmkakj isgshs' ta nj
Tn ish,q fokd;a" uq,q BY@dfh,a ckhd;a oek .ks;ajd' Wkajykafia jkdys
.Dy Ys,amSka jk Tn jsiska m@;slafIam lrk ,o ., h' tfy;a Wkajykafiau
m@Odk ., jQ fial' wka lsisjl` u.ska .e<jSula ke;' ukao" wfma .e<jSu
i,id fok ,o wka lsis kduhla uq,q f,dfjys u usksiqka w;frA ke;'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 118& 1" 8-9" 21-23" 26" 28-29

ms<s;`r& .Dy Ys,amSka bj;,Q .,u uq,a ., jS we;'


.Sh

& iusZ|=kag ia;~;s lrkak' ukao" t;`udfKda hym;ah'


t;`ukaf.a ;sr fmu iodld,hgu mj;afkah'
usksid flfrys jsYajdih ;enSug jvd
iusZ|=ka flfrys jsYajdih ;enSu hym;'

breosk iqmqj;

282

fojk jir

W;a:dk iuh

isjk breosk

wOsm;Ska flfrys jsYajdih ;enSug jvd


iusZ|=ka flfrys jsYajdih ;enSu hym;'
uu Tng ia;~;s lrkafkus' ukao"
Tn ug ms<s;`re oS udf.a .e<jSu jQ fial'
.Dy Ys,amSka bj; ,Q .,u uq,a ., jS we;'
fuh iusZ|=kaf.a ls@hdjls' th wfma fofk;g wisrsu;ah'
iusZ|=kaf.a kdufhka jvsk ;eke;af;a wdisrs ,oafols'
iusZ|=kaf.a ud<s.dfjz isg wms Tng wdisrs m;uq'
Tn udf.a fojsZodfKda h' uu Tng ia;~;s lrkafkus'
Tn udf.a fojsZodfKda h'
uu Tng Wia yZvska meiiquz .S .hkafkus'
iusZ|=kag ia;~;s lrkak' ukao" t;`udfKda hym;a h'
t;`ukaf.a ;sr fmu iod mj;afka h'

fojk lshejSu

1 cqjduz 3& 1-2

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

Wkajykafiaf.a m@lD;s iajNdjfhka u wms Wkajykafia olskafkuq'


n,kak" mshdKka jykafia wmg fl;ruz fm@au lr weoao$ wms fojshka
jykafiaf.a orefjda hhs lshk ;rug Wkajykafia wmg fm@au l< fial'
we;af;ka u wms Wkajykafiaf.a orefjdauh' f,dalhd fojshka jykafia
fkdms<s.kakd nejska Tjqyq wmo fkdms<s.kafkda h' fm@aujka;fhks" wms
oekgu fojshka jykafiaf.a orefjda h' tfy;a wkd.;fha oS wms fldhs
wdldr wh jkafkuq oehs ;ju m@ldY jS ke;' flfia fj;;a Wkajykafia m@
ldY jk jsg wms Wkajykafiag iudk nj wms oksuq' ukao" Wkajykafia f.a
m@lD;s iajNdjfhys wms Wkajykafia olskafkuq'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

283

fojk jir

W;a:dk iuh

isjk breosk

idOqldrh

cqjduz 10&14

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
uu hym;a negZM tfZvzrd fjus'
uu udf.a negZMjka wZ|=kus'
Tjqyq o ud wZ|=k;s hs
iajduska jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 10& 11-18

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

udf.a negZMjka Wfoid osjs mqok hym;a tfZvzrd uu fjus'


uu hym;a tfZvzrd fjus' hym;a tfZvzrd ;u cSjs;h negZMjka Wfoid mQcd
lrkafka h' tfZvzfrl` fkdjk" tfia u negZMjkaf.a whs;sldrhd fkdjk"
l`,Sldrhd" jDlhd tkq oel negZMjka yer oud m,d hkafkah' jDlhd o Wka
fj; lvdmek jsiqrejd yrskafkah' Tyq m,d hkafka Tyq l`,Sldrhl` jk
ksid;a" negZMjka .ek ie<ls,a,la Tyqg ke;s ksid;a h'
uu hym;a negZM tfZvzrd fjus' uu uf.a negZMjka wZ|=kus' Tjqyq o ud wZ|=k;s'
mshdKka jykafia ud o" ud mshdKka jykafia o wZ|=kkakdla fuka uu udf.a
negZMjka wZ|=kus' negZMjka Wfoid udf.a osjs mqous' ;jo fuz /<g whs;s
fkdjQ wka negZMfjda ug we;a;dy' ud Tjqka o f.k wd hq;` h' Tjqyq udf.a
yZvg weyquzlka fo;s' fufia tl /<la o tl tfZvzfrla o jkakdy'
ud mshdKka ug fm@au lrkafka" ud kej; ,nk msKsi udf.a osjs mqok
nejsks' lsisfjla th uf.ka meyer fkd.ks;s' udf.a u leue;af;ka uu th
mqous' th mqokakg ug n,h ;sfnz' th h<s ,nkakg o ug n,h ;sfnz' fuz
kshuh udf.a mshdKka jykafia f.ka ,osus hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

284

fojk jir

W;a:dk iuh

miajk breosk

W;a:dk iufha miajk breosk


m<uqjk lshejSu

ls@hd 9& 26-31

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

ndrAKnia" wfmdaia;`ZMjrekag mdjqZM ;`uka yZ|=kajd fohs'


idjq,a fcrei,ug meusKs jsg" f.da,hka iuZ. tla jkakg W;aidy lf<ah'
tfy;a Tyq f.da,hlehs jsYajdi fkdfldg ish,af,dau Tyqg nsh jQy' tjsg
ndrAKnia Tyq w;ska w,a,df.k wfmdaia;`ZMjreka fj;g leZojd f.k f.dia"
udrA.fha oS Tyq iajduska jykafia |=gq iegs;a" Wkajykafia Tyqg l;d l<
nj;a" ouialfha oS fcAiqia jykafiaf.a kdufhka Tyq ksrANS; f,i foaYkd l<
iegs;a" Tjqkag jsia;r lf<ah' idjq,ao Tjqka iuZ. fcrei,fuys iersiruska
iajduska jykafiaf.a kdufhka ksrANS;j l;d lf<ah' Tyq .S@l ni l;d l<
cqfojzjreka iuZ. idlpzPdfjys o jdo lsrSfuys o fhoSu ksid Tjqyq Tyq
urkakg wOsIaGdk lr.;ay' ifydaorfhda ta nj oek" Tyq lhsidrshg f.k
f.dia t;ekska ;drAiiag msg;a lr hejQy'fufia uqZM cqofhayso" .,S,fhys
o" iudrsfhyso" iNdjg idufha ld,fhla we;sjsh' iNdj Yla;s iuzmkakj
foaj f.#rjfhys o Y`oaOd;au jrm@idofhys o mj;suska jevs jrAOkh jQjdh'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 22& 25-27" 29-31

ms<s;`r& iusZ|=ks" uyd iNdj ueo wms Tng m@Yxid lruq' wdf,a,Qhd
.Sh

& uyd iNdfjz udf.a m@Yxidfjz f;audj Tn h'


t;`ukag .re nsh we;s wh wnsuqj udf.a Ndr bgq lrkafkus'
|=.S |=mam;`ka ld nS ;Dma;su;a jkafkdah'
ysus;`uka fidhkafkda t;`uka g .S miia k.kafkdah'
Tjqyq ioygu fi#Nd.H ,n;ajd
uy fmdf<dfjz i;r os.ska ckfhda
iusZ|=ka iuruska t;`uka fj; yerS t;s'
il, f,dal jdiSyQ Tn wnsuqj jeZo jefg;s'
fmdf<dfjys WvZ.` wh t;`ukag jeZo jefgkq we;'
fmdf<dfjz uefrk iq,q wh t;`uka kuoskq we;'

breosk iqmqj;

285

fojk jir

W;a:dk iuh

miajk breosk

udf.a jxYh t;`ukag fufy lrkq we;'


u;` mruzmrdj,g iusZ|=ka ms<snZo fumqj; lshkq we;'
t;`udfKda fufia l< fiale hs lshuska
Tjqyq u;` we;sjk mruzmrdj,
t;`ukaf.a oeyeus ls@hd mjikq we;'

fojk lshejSu

1 cqjduz 3& 18-24

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

Wkajykafiaf.a wd{dj kuz Wkajykafia weoySu;a


tlsfkldg fm@au lsrSu;ah'
udf.a ms@h orefjks" wmf.a fm@auh jpkfhka j;a l;dfjka
j;a fkdj" ls@hdfjka m@ldY jk i;H fm@auhla jsh hq;`h'
wm i;Hfha msysgd isgsk nj okafka;a" ta .ek fojshka jykafia bosrsfha
wfma isf;a iy;slhla wmg we;s jsh yelafla;a fufia h' wfma is; wmg
fodaIdfrdamKh lrhs kuz" fojshka jykafia wfma is;g jvd W;`uz
nj;a" Wkajykafia ish,a, okakd nj;a wms oksuq' fm@aujka;fhks" wfma
is; wmg fodaIdfrdamKh fkdlrhs kuz" fojshka jykafia bosrsfha wmg
nshjSug lreKla ke;' ;jo wms Wkajykafiaf.a wd{d ms<smosk ksid o
Wkajykafiag ms@hukdm foa lrk ksid o Wkajykafiaf.ka b,a,k ish,a,
,nuq' Wkajykafiaf.a wd{dj kuz" Wkajykafiaf.a mq;@hdKka jk fcAiqia
ls@ia;`ka jykafia weoySu;a Wkajykafia wmg wK l< f,i tlsfkldg fm@
au lsrSu;a h' Wkajykafiaf.a wd{dj ms<smoskakd Wkajykafia ;`< fjfihs'
Wkajykafia o Tyq ;`< jevjik fial' Wkajykafia wm ;`< jevjik
nj wm okafka Wkajykafia wmg |=ka Y`oaOd;auhdKka lrKfldgf.kh'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

286

fojk jir

W;a:dk iuh

miajk breosk

idOqldrh

cqjduz15& 4" 5

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ud ;`< isgskak" uu o Tn ;`< isgsus'
ud ;`< isgsk ;eke;af;a fndfyda M, orkafka h hs
iajduska jykafia jodrK fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz15& 1-8

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

hfula ud ;`< jikafka o" uu o Tyq ;`< jevisgsuz o


ta ;eke;af;a fndfyda M,orhs'
ienE usos je, uuh' udf.a mshdKka jykafia WoHdk md,lhdfKda
h' Wkajykafia ud ;`< we;s" m< fkdork ish,q w;` lmdyrsk fial'
M,ork ish,q w;` jvd M,ork msKsi mdysk fial' ud Tng jod< oyu
lrKfldgf.k Tn oekgu msrsis|=h' ud ;`< isgskak" uu o Tn ;`< isgsus'

w;a; usosje,g hd jS ke;akuz fjkaj M,orkakg Bg fkdyels fia" Tn ud


yd taldnoaO fkdjkakyq kuz" M,oerSug Tng fkdyelsh' usos je, uu h'
Tn w;` h' hfula ud ;`< isgskafka o" uu Tyq ;`< isgsuz o" ta ;eke;af;a
fndfyda fia M,orhs' ukao" udf.ka fjkaj lsisjla lrkakg Tng fkdyels
h' huz ;eke;af;la ud ;`< fkdisgskafka kuz Tyq w;a;la fuka msg; oukq
,en jsh<s hhs' jsh<s w;` tla/ia fldg .skakg oukq ,efnz' tajd oejS hkafka
h' Tn ud ;`< isgskakyq kuz" udf.a jpk Tn ;`< mj;S kuz" Tn leu;s
fohla whoskak' th Tng fokq ,efnz' udf.a mshdKka jykafia uysuhg
muqKqjkq ,nkafka" Tn fndfyda fia M,oruska udf.a f.da,hka jSfuka h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

287

fojk jir

W;a:dk iuh

ihjk breosk

W;a:dk iufha ihjk breosk


m<uqjk lshejSu

ls@hd 10& 25-26" 34-35" 44-48

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

ish,a,ka flfrys Y`oaOd;auhdKka jykafia my< jQ fial'


fma|=re f.g msjsiqKq jsg fldarAfka,shia Tyq bosrshg f.dia Tyqf.a mduq,
jeZo jegqfKah' tfy;a fma|=re" ke.sgskak" uu;a ukqIHfhle hs lshd Tyq
tfijzfjz h' tjsg fma|=re fufia lSh' fojshka jykafia usksiqkaf.a ;rd;sruz
fkdn,k nj oeka ug ienejskau meyeos<s h' ish,q cd;Ska w;r Wkajykafia
flfrys nsh we;s" yrs foa lrk ;eke;a;d Wkajykafiag ms@h ukdmh'
fma|=re fuz jpk l;d lroaoS u th weiQ ish,a,ka flfrys Y`oaOd;auhdKka
jykafia my< jQ fial' fma|=re iuZ. meusKs prAufPAokh ,;a ieoeyej;ayq
jscd;Ska flfrys Y`oaOd;au oSukdj my< jQ nejska ujs; jQy' Tjqka wkH
NdIdj,ska l;dlrk yegs;a" fojshka jykafiaf.a uysuh m@ldY lrk
iegs;a" Tjqkg weisKs' tjsg fma|=re W;a;r fouska" wm ,enqjdla fuka
Y`oaOd;auhdKka jykafia ,enQ Tjqka j;`frka fn#;Siau iakdmkh lsrSu
je<elajsh yelafla ljfrl`g oe hs lSh' Tyq fcAiqia ls@ia;`ia jykafiaf.a
kdufhka Tjqka fn#;Siau iakdmkh lrkakg wK lf<ah' tjsg Tjqyq lSm
ojila ;uka iu. kej;S isgsk f,i Tyqf.ka b,a,Qy'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 98& 1-4

ms<s;`r& iusZodfKda iajlSh ch.@yKh jscd;Ska yuqfjys


m@ldY l< fial'

.Sh

& iusZ|=ka yg kj .Shla .hkak'


t;`udfKda wisrsu;a ls@hd l< fial'
ish n,fhka yd Y`oaO Yla;sfhka ch.@yKh ,;a fial'
iusZodfKda iajlSh ch.@yKh m@ldY l< fial'

breosk iqmqj;

288

fojk jir

W;a:dk iuh

ihjk breosk

jscd;Skaf.a weia yuqfjys ish jsuqla;s n,h t<sorjz l< fial'


t;`udfKda BY@dfh,a jxYh flfrys t;`ukaf.a fm@auh;a
jsYajdijka;lu;a isys l< fial'
usysmsg ishZM fok wm fojsZ|=kaf.a ch.@yKh |=gqfjdah'
tuznd f,da jeis ish,af,ks" iusZ|=ka yg mS@;sfhka .S .hkak'
mS@;s .S .huska t;`uka miikak'

fojk lshejSu

1 cqjduz 4& 7-10

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

fojshka jykafia fm@auh jk fial'


fm@aujka;fhks" wms tlsfkldg fm@au lruq' ukao" fm@auh fojshka jykafiaf.
ka h' fm@au lrk iEu foku fojshka jykafiaf.ka Wm; ,nd isgsk
nejska Wkajykafia wZ|=k;s' fm@au fkdlrkakd fojshka jykafia kdZ|=khs'
ukao" fojshka jykafia fm@auh h' wm flfrys fojshka jykafiaf.a fm@
auh m@ldY lrkq ,enqfjz" fojshka jykafia iajlSh talcd;l mq;@hdKka
wm Wkajykafia lrKfldgf.k cSj;a jk msKsi" f,dalhg tjd jod<
ldrKfhka h' fm@auh hkafkka ud woyia lrkafka wm fojshka jykafiag
fm@au lsrSu fkdj" Wkajykafia wmg fm@au lr ish mq;@hdKka wfma mdmh
keiSfuz ms<shula jYfhka tjSu h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 14& 23

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
hfula ug fm@au lrkafka kuz
fyf;u udf.a OrAuh ms<smoskafkah'
udf.a mshdKka jykafiao Tyqg fm@aulrk fial'
wms Tyq fj;g meusK Tyq iu. jdih lrkafkuq'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

289

fojk jir

W;a:dk iuh

ihjk breosk

iqjsfYaIh

cqjduz 15& 9-17

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

;udf.a us;`rka Wfoid osjs msoSug jvd


W;`uz fm@auhla lsisfjl`g ke;'
mshdKka jykafia ug fm@au l<dla fuka u uu o Tng fm@au lf<us'
udf.a fm@aufhys mj;skak' ud" udf.a mshdKka jykafiaf.a wd{d ms<smeo
Wkajykafiaf.a fm@aufhys mj;sk fiau" Tn;a udf.a wd{d ms<smoskakyq kuz"
udf.a fm@aufhys mj;skakyq h'
fuz foaj,a ud Tng m@ldY lf<a" udf.a mS@;sh Tn ;`< we;sjk msKsi;a"
Tfnz mS@;sh mrsmQrAK jk msKsi;a h'
udf.a wd{dj kuz ud Tng fm@au l<dla fuka Tn;a tlsfkldg fm@au
lrkak' hkqhs' hful` ;udf.a us;`rka Wfoid osjs msoSug jvd W;`uz fm@auhla
lsisfjl`g ke;' ud Tng wK lrk foa Tn lrkakyq kuz" Tn udf.a us;`frda
h' fu;eka mgka uu Tng odifhda hhs fkdlshus' ukao" odifhla ;udf.a
iajdushd lrkafka l`ulaoehs fkdokshs' tfy;a udf.a mshdKka jykafiaf.ka
ud weiQ ish,a, u Tng okajd jod< nejska" uu Tng us;@fhda hhs lSfjus' Tn
ud f;dard .;af;a ke;' uu Tn f;dardf.k m;alf<us' tfia lf<a Tn f.dia
fndfyda M, ork msKsi;a" Tfnz M, mj;sk msKsi;a" udf.a kdufhka Tn
mshdKka jykafiaf.ka b,a,k ljr fohla jqjo Wkajykafia Tng fok
msKsi;a h' ud Tng wKlrk foa fuzh' tlsfkldg fm@au lrkak'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

290

fojk jir

W;a:dk iuh

iaj.dfrdayKh

i|dKkaf.a iaj.dfrdayK ux.f,da;aijh


W;a:dk iuh - i;ajk breosk
m<uqjk lshejSu

ls@hd 1&1-11

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

Tjqka n,d isgshoSu iajduska jykafia


iajrA.hg ke.`K fial'
;sfhdams,ia ;`fuks" fcAiqia jykafia l<djQo b.ekakqjdjQo ish,q foa"
uq, isgu Wkajykafia f;dard.;a wfmdaia;`ZMjrekag Y`oaOd;auhdKka
lrKfldgf.k wK oS Wkajykafia iajrA.hg Tijd .kq ,enQ oji olajd
udf.a m@:u lD;sfhys uu jsia;r lf<us' Wkajykafiaf.a urKfhka miq
i;<sia ojila w;r;`r Tjqkag orAYkh fjuska o fojshka jykafiaf.a rdcHh
.ek foaYkdlruska o fndfyda ksiel idlaIsj,ska Wkajykafia cSjudkj
m@ldY jQ fial' Wkajykafia Tjqka iu. wdydr j<Zouska isgshoS Tjqka
wu;d" Tn fcrei,fuka bj;aj fkdf.dia" ud jod< mrsos mshdKka
jykafia f.a fmdfrdka|=j n,dfmdfrd;a;`fjka isgskak' ukao" fcdydka
j;`frka fn#;Siau iakdmkh lf<ah' tfy;a uska fkdfnda ojilska
Tn Y`oaOd;auhdKkaf.ka fn#;Siau iakdmkh lrkq ,nkakyq h
hs jod< fial' wfmdaia;`ZMjreka tla/iajQ l<" iajduskS" Tn h<s;a
BY@dfh,a rdcH msysgqjk ld,h fuh oe hs Tjqyq Wkajykafiaf.ka weiQy'
Wkajykafia ms<s;`re fouska" mshdKka jykafia iajlSh wdOsm;Hfhka kshu
l< ld,hla o" wjia:djka o oek.ekSu Tng whs;s ldrshla fkdfjz' tfy;a"
Y`oaOd;auhdKka jykafia Tn flfrys meusK l< Tn n,h ,nkakyqh'
tjsg Tn fcrei,fuyso uqZM cqofhys yd iudrsfhys o fmdf<dfjz iSudka;hka
olajd o udf.a idlaIsldrfhda jkakyqh hs jod< fial' Wkajykafia fufia
jodrd Tjqka n,disgshoS u Tijd.kq ,en" j,dl`<lska jeiS Tjqkag fkdfmkS
.sh fial'
breosk iqmqj;

291

fojk jir

W;a:dk iuh

iaj.dfrdayKh

Wkajykafia hk l<" Tjqka wyi foi n,df.k isgshoS" iq|= j;ska ieriqKq
ukqIHfhda fofofkla Tjqka <Z. isg" .,S,fha jeisfhks" Tn wyi foi
n,df.k isgskafka l`ugo$ Tn flfrka Tijd .kq ,enQ fuu fcAiqia jykafia
iajrA.hg k.skq |=gq fia u wdmiq jvskq we;e hs lSy'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 47& 1-2" 5-8

ms<s;`r& fojs;`uka yg meiiquz .S .hkak'


.Sh

& ijz i;`ks" w;a fmd<ika fokak'


ch f>daId kxjd fojsZ|=kag ;`;s fokak'
w;s W;`uz iusZodfKda nshlre h'
uq,q uy fmdf<dj flfrA w. rch'
ch f.di kxjd" ldy, yZv m;`rd"
t;`udfKda isyiqk u; ke.`K fial'
fojs;`uka yg .S miia k.kak' .S miia k.kak'
wfma ksrsZ|= yg .S miia k.kak'
fojsZodfKda uqZM forKg ksrsZodfKda h'
t;`uka yg .S meiiquz .hkak'
fojsZodfKda cd;Ska w;r rcsZodfKda h'
t;`udfKda iqjsY`oaO isyiqka wrd jev isgsk fial'

fojk lshejSu

fyfn@jz 9& 24-28" 10& 19-23

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

fojshka jykafia wnsuqfjys fmkS isgsk msKsi


ls@ia;`ia jykafia iajrA.hgu we;`,q jQ fial'
ls@ia;`ia jykafia wm Wfoid fojshka jykafia wNsuqfjys oeka fmkS isgsk
msKsi" kshu Y`oaOia:dkfha ixfla;h f,i w;ska iE|= Y`oaO ia:dkhg fkdj"
iajrA.hg u we;`ZM jQ fial' kdhl mQclhd wkqkaf.a f,a /f.k wjqre|= m;d
Y`oaOia:dkhg we;`ZM jkakdla fuka" Wkajykafia kej; kej;;a ;uka u
breosk iqmqj;

292

fojk jir

W;a:dk iuh

iaj.dfrdayKh

Tmamq lrk msKsi we;`ZM fkdjQ fial' tfia fkdjQfha kuz" f,dalh uejSfuz
mgka fkdfhla jr" Wkajykafiag jo fjzokd jsZoSu wjYH jkq we;' tfy;a
Wkajykafia ;uka u mQcd lsrSfuka mdmh |=re lrk msKsi fuz hq.dka;fha
oS ioygu tl jrla m@ldY jQ fial' ;jo tl jrla urKh;a" bkamiq
jsksYaph;a we;' tfiau fndfyda fofkl`f.a mjz |=re lrk msKsi tlu
jrla ls@ia;`ia jykafia osjs ms|+ fial' ;jo" mdmh |=re lrk msKsi fkdj"
Wkajykafiaf.a wd.ukh n,d isgskakkag .e<jSu fok msKsi" Wkajykafia
fojk jr m@ldY jk fial' tnejska ifydaorjreks" Wkajykafia osjs msoSu
fya;`fldg f.k Y`oaOia:dkhg we;`ZMjSug wmg ksoyi ;sfnz' Wkajykafia
iajlSh YrSrh kue;s ;srh ueoska wm Wfoid w,q;a cSjudk udrA.hla jsjD;
lr |=ka fial' ;jo fojshka jykafiaf.a .DyjdiSka flfrys W;`uz mQclfhla
o wmg isgshs' tnejska wms kmqre yDoh idlaIshlska mjs;@ lrkq ,enQ is;a
o msrsis|= j;`frka fOdajkh l< YrSr o we;sj wjxl is;la yd taldka;
weoySfuz iy;slh o we;sj fojshka jykafia fj; <Z.d fjuq' fmdfrdka|=j
|=ka ;ekeka jykafia jsYajdijka; nejska wm ms<s.;a n,dfmdfrd;a;`fjys
fkdfi,a jS ia:srj" msysgd isgsuq'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

uf;jz 28& 19-20

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Tn f.dia il, cd;Ska f.da,hka lrkak'
ud Tng wK l< ish,a, rlaId lrkakg
Tjqkag W.kajkak'
uu o ioygu Tn iuZ. isgsus'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

293

fojk jir

W;a:dk iuh

iaj.dfrdayKh

iqjsfYaIh

udla 16& 15-20

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia iajduSka jykafia iajrA.dfrdayKh jS


fojshka jykafiaf.a ol`Kqmi wiqka .;a fial'

fcAiqia jykafia Tjqka wu;d" f,dj mqrd f.dia il< i;a;ajhd yg iqn
wiak foaYkd lrkak' woyd fn#;Siau iakdmkh ,nk ;eke;af;a .e<jSu
,nkafkah' tfy;a" fkdwoyk ;eke;af;a jrolre hhs ;Ska|=j ,nkafka h'
woykakka weiqrefldg .;a ydialuz fuz h' Tjzyq udf.a kdufhka hl`ka |=re
lr;s' wuq;` NdIdj,ska l;d lr;s' irAmhka w;ska w,a,d .ks;s' huz udrl
jsila nSj;a bka lsis wk;`rlg m;a fkdfj;s' frda.Ska msg w;a ;enQ jsg"
Tjzyq iqjh ,n;s hs jod< fial' fufia fcAiqia iajduSka jykafia Tjqkag
l;d l< miq" iajrA.dfrdayKh jS fojshka jykafiaf.a ol`Kq mi wiqka .;a
fial' Tjzyq kslau f.dia iEu ;eku foaYkd l<y' iajduska jykafia o Tjqka
iuZ. ls@hd lruska" Tjqka w;r is|= l< ydialuz uZ.ska ta foaYkh iy;sl
lr jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

294

fojk jir

W;a:dk iuh

i;Ajk breosk
W;a:dk iufha i;ajk breosk

iaj.dfrdayK ux.,Hh
n%yiam;skaod meje;ajQfha k

m<uqjk lshejSu

ls@hd 1& 15-17" 20-26

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

wm jsiska f;dard.kq ,nk ;eke;a;d fcAiqia iajduSka jykafiaf.a


W;a:dkh .ek idlaIs ork msKsi Wkajykafia yd
wm iuZ. ks;r u isgs wfhl` jsh hq;`h'
fufia tlish jsis fofkl` muK msrsila /iaj isgs jsg" fma|=re ;`ud
ifydaorhka ueo ke.sg Tjqkag fufia lSh' ifydaorjreks" fcAiqia jykafia
w,a,d .;a whg uZ. fmkajd |=ka cQoia .ek Y`oaOd;auhdKka jykafia odjs;af.a
uqLfhka m@ldY l< Y`oaO ,shjs,a, iuzmQrAK jsh hq;`j ;snsKs' ukao" Tyq
wm iuZ. .Kka .kq ,en fuz fiajfhys ;udg ysus fldgi ,enSh' ukao
h;a Tyqf.a jdiia:dkh mdZM fjzjd lsisfjla tys jdih fkdflfr;ajd
lshdo" Tyqf.a ;k;`r fjk flfkl` .ks;ajd lshdo .S;dj,sfha ,shd ;sfnz'
tnejska fcAiqia iajduska jykafia mqkrAcSjkh ms<snZoj wm iuZ. idlaIs ork
msKsi huz lsisfjl` wm iuZ. tlajsh hq;`j ;sfnz' cqjduz fn#;Siau iakdmkh
mgka.;a od isg fcAiqia iusZodKka jykafia wm flfrka Tijd .kq ,enQ osk
olajd" Wkajykafia wm w;r wd .sh uqZM ld,h ;`<" Tyq ks;ru wm iuZ. isgs
whf.ka tlaflfkl` jsh hq;`h' tnejska Tjqyq fofofkl` bosrsm;a l<y'
ta hqia;ia hk ;j;a kula oerE ndrAinia kuska yZ|=kajkq ,enQ fcdfima
yd u;shia hk fofokd h' Tjqyq hdpz[d lruska" ish,q usksiqkaf.a is;a
okakd jQ iajdusks" ;udg kshu ia:dkhg hk msKsi cQoia jsiska w;ayrsk ,o
fuz fiajfha;a" wfmdaia;`ZMjrfha;a mqrmamdvqj msrjSug fudjqka fofokdf.
ka Tn jykafia f;dard.;a ;eke;a;d ljfrla oehs fmkakqj uekje hs lSy'
tl, Tjqyq Tjqka ms<snZoj od|= oeuQy' od|=j u;shiag jegsKs' tfyhska Tyq o
wfmdaia;`ZMjreka tfldf<dia fokd iuZ. .Kka .kakd ,oS'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

295

fojk jir

W;a:dk iuh

ms<s;`re .Sh

i;Ajk breosk

.S;dj,sh 103& 1-2" 11-12" 19-20

ms<s;`r& iusZodfKda ish isyiqk i.f,dfjys msysgjQ fial'


.Sh

& udf.a is; iusZ|=ka miikak"


yo m;af,kau t;`udf.a Y`oaO ku miikak'
udf.a is;" iusZ|=ka miikak"
t;`ukaf.a ish,q Wmldr wu;l fkdlrkak'
ukao" fmdf<djg by<ska wyi Wiaj ;sfnkakdla fuka
t;`udKka flfrys .re nsh mdk whg
t;`udKkaf.a lreKdj uy;ah'
kef.kysrska ngysr wE;aj ;sfnkakdla fuka
t;`udfKda wfma mdm wfmka |=re lrk fial'
iusZodfKda ish isyiqk i. f,dfjys msysfgjQ fial'
t;`ukaf.a rdcHh o ish,a,ka flfrys n,mj;ajhs'
iusZ|=kaf.a wK ms<smosk" t;`ukaf.a jpkhg ijka fok"
t;`ukaf.a n,jka; |+;fhks" t;`uka miikak'

fojk lshejSu

1 cqjduz 4& 11-16

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

fm@aufhys cSj;ajkakd fojsZ|=ka ;`< cSj;a jkafkah'


fojsZ|=ka o Tyq ;`< jk fial'
fm@aujka;fhks" fojshka jykafia wmg fufia fm@au l< fial kuz" wm;a
tlsfkldg fm@au l< hq;`h' lsisjl` lsis lf,l fojshka jykafia |=gqfjz
ke;' tfy;a wms tlsfkldg fm@au lruq kuz" fojshka jykafia wm ;`< jev
jik fial' Wkajykafiaf.a fm@auh wm ;`< mrsmQrAK jkafka h'
wm Wkajykafia ;`< o" Wkajykafia wm ;`< o isgsk nj wm okafka"
Wkajykafia ish wd;auhdKka jykafia wmg m@odkh lr we;s nejsks' ;jo
mshdKka jykafia ;uka mq;@hdKka f,dalhdf.a .e<ejquz ldrhdKka jk
msKsi tjd jod< nj wms |=gsuq' Bg idlaIs oruq' hfula fcAiqia jykafia
fojshka jykafiaf.a mq;@hdKka nj ta;a;` .kafka o" fojshka jykafia Tyq
breosk iqmqj;

296

fojk jir

W;a:dk iuh

i;Ajk breosk

;`<;a" Tyq fojshka jykafia ;`<;a jdih lr;s' fufia wm flfrys we;s
fojshka jykafiaf.a fm@auh oekyeZosk wms th jsYajdi lr isgsuq'
fojshka jykafia fm@auh h' fm@aufhys cSj;a jkakd Wkajykafia ;`< cSj;a
fjhs' fojshka jykafiao Tyq ;`< cSj;a jk fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 14&18

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Tn wkd: jSug bv fkdfokafkus'
uu h<s Tn fj;g tkafkus"
tjsg Tfnz yoj;a ikaf;daIfhka
Woaodu jkafka hhs iajduska jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 17&11-19

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

mshdfKks" Tjqka o wm ;`< tal;ajhg meusfKjzj uekj'


uu ;j;a f,dalfhys fkdisgsus' tfy;a Tjqyq f,dalfhys isgs;s' uu Tn fj;g
tkafkus' iqjsY`oaO mshdfKks" wm fuka Tjqka o" tal;ajhla jk msKsi" Tn
ug |=ka Tnf.a kdufha wkqyiska Tjqka wdrlaId l< uekj' uu Tjqka iuZ.
isgshoS Tn ug |=ka Tnf.a kdufha wkqyiska uu Tjqka wdrlaId lf<us' uu
Tjqka /ln,d .;sus' Y`oaO ,shjs,a, iuzmQrAK jk msKsi jskdYfha mq;@hd yer
wka lsisfjla jskdY fkdjQy' tfy;a oeka uu Tn fj;g tus' ud f,dalfhys oS
fuz foaj,a m@ldY lrkafka" udf.a mS@;sh Tjqka ;`< iuzmQrAKfhkau we;sjk
msKsi h' uu Tjqkag Tnf.a oyu |=ksus' ud f,dalhg whs;s fkdjk fia u
Tjqka o f,dalhg whs;s fkdjk nejska f,dalhd Tjqkag oafjzY l<y' Tn
f,dalfhka Tjqka fjka lrk fuka uu hdpz[d fkdlrus' ud f,dalfhka
fkdjkakdla fuka u Tjqyq o f,dalfhka fkdfj;s' i;Hfhys Tjqka lem
l< uekj' i;H kuz Tnf.a OrAuh h' Tn ud f,dalhg tjd jod<dla fuka"
uu o Tjqka f,dalhg hejSus' Tjqka i;Hhg lem jk msKsi" uu Tjqka
Wfoid lem fjus hs fcAiqia jykafia mshdKka jykafiag hdpz[d l< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

297

fojk jir

W;a:dk iuh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

Y=oaOd;au wd.uk ux.f,da;aijh


mQj rd;S% mQcd fufyh
m<uqjk lshejSu

(my; iZoyka lshejSuzj,ska tlla f;dard .; yelsh' fuu lshejSuz fikiqrdod


iji meje;afjk osjH mQcd fufyhhkaysoS Ndjs;d l< yel')

1' W;am;a;s fmdf;ka .;a mdGfhls'

W;am;a;s 11& 1-9

iusZodKka jykafia Tjqkaf.a NdIdj jshjq,a l< fial'


;jo" ta ld,fha oS il, f,da jeis usksiqka l;d lf<a tlu NdIdjls' Ndjs;d
lf<a o tlu jpk ud,djls' kef.kysr osYdjg hk w;r IskdrA kuz m@
foaYfha ;eks;,djla iuzn jS" Tjzyq tys mosxps jQy' Tjzyq tlsfkldg l;d
lruska tkak" wms .fvd,a idod tajd fydZog mqZMiaiuq hs lSy' fufia Tjzyq
.,a fjkqjg .fvd,a o yqKq nodu fjkqjg lS,a o mdjspzps l<y' tjsg Tjzyq
l;d fldg" tkak" wms wyi Wig k.sk fld;la we;s k.rhla wmg u
f.dvk.d lSrA;su;a fjuq' ke;akuz usysmsg wmg iS iS lv jsisr hkakg
is|=jkq we;e hs lSy'
ta usksiqka f.dvke.~ k.rh iy fld; ne,Su iZoyd iusZodKka jykafia
nei jevsh fial' Wkajykafia" n,kak" fuz ish,af,da tlu ck;djls' Tjzyq
ish,af,da u tlu NdIdjla l:d lr;s' fuz Tjqka lrkakg hk foaj, uq,a
mshjr h' jevsl,a hkakg fmr Tjqkag l< fkdyels lsishuz fohla fkdjkq
we;' tnejska wms nei f.dia tlsfkldg fkdjegfyk mrsos Tjqkaf.a NdIdj
wjq,a jshjq,a lruq hs jod< fial' fufia Wkajykafia fmdf<da ;,h u; Tjqka
jsiqrejd yersh fial' Tjzyq o k.rh f.dvke.Su keje;ajQy' iusZodKka
jykafia ta k.rfhys oS uqZM ck;djf.a u NdIdj wjq,a jshjq,a lr Tjqka
uy fmdf<dj mqrd jsiqrejd yersh nejska Bg ndfn,a lshd kuz lrk ,oS'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

298

fojk jir

W;a:dk iuh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

2' kslauhdu fmdf;ka .;a mdGfhls'


kslauhdu 19& 3-8" 16-20
iSkdhs lkao u; iusZodKka jykafia ish fikZ.g orAYkh jQ fial'
fudafiia fojshka jykafia yuqjSug lkaog kexf.ah' tjsg iusZodKka
jykafia lkafoa isg Tyqg yZv .id" kqU cdfldnzf.a fm<m; jk
bYardfh,a ckhdg fufia lsj hq;`h' ud usir jeishkag l< foa o" ud
kqU,d rdcd,shl`f.a mshdm;a Wv f.fkk fuka ud fj; kqU,d Wiq,d f.k
meusKs whqre o kqU,d |=gqjyqh' tnejska oeka b;ska kqU,d ienejskau udf.a
yZvg lSlre jkakyq kuz" udf.a .sjsiqu ms<smoskakyq kuz ish,q fikZ. w;`rska
kqU,d ug u whs;s iuzm; jkakyq h' ukao" uqZM uy fmdf<dj ud i;`h'
kqU,d ug mQcl rdcHhla o lemjQ cd;shla o jkakyq h' hs jod< fial'
bkamiq fudafiia meusK fikZ.f.a m@cd uQ,slhka leZojd iusZodKka jykafia
Tyqg wK l< fuz ishZM foa Tjqkag oekajSh' tjsg uqZM fikZ. o tlai;aj
ms<s;`re fouska" iusZodKka jykafia jod< ish,a, wms bgq lrkafkuq hs
lSy' bkamiq fudafiia fikZ. lSfoa iusZodKka jykafiag ie, lf<ah'
;`kajk oji Wod jQ jsg lkao u; fuz> .rAckd yd js|=,s flgSuz o" >k
j,dl`<la o ;o fydrKE yZvla o jsh' lZojqfrA isgs ishZM fikZ. fjjz,kakg
jQy' tjsg fudafiia fojshka jykafia yuqjk msKsi fikZ. lZojqfrka msg;g
f.kdfjz h' Tjzyq lkao mduq, isg .;ay' iusZodKka jykafia .sks cd,djlska
lkao u; nei jod< nejska th iuzmQrAKfhka u |=uska jeiS ;snsKs' tys |=u"
WZ|=kl |=ula fuka kexf.a h' ;jo uqZM lkao u fjz.j;a f,i foorkakg jsh'
fydrKE yZv o os.g u ko fouska tkak tkak jevs jsh' fudafiia l:d l<
jsg fojshka jykafia .s.`reuz yZvlska W;a;r |=ka fial' iusZodKka jykafia
tjsg iSkdhs lZ|= uq|=kg nei jod< fial' Wkajykafia fudafiia lZ|= uq|=kg
leZojQ nejska Tyqo tys ke.S .sfha h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

299

fojk jir

W;a:dk iuh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

3' kslauhdu fmdf;ka .;a mdGfhls'

tilsfh,a 37& 1-14

uu kqU,df.a fidfydka jsjr fldg kqU,d ke.sgqjd bYardfh,a rgg


f.fkkafkus'
iusZodKka jykafiaf.a yia;h ud msg meusKsfha h' Wkajykafia ish
wd;audkqNdjfhka ud msg;g muqKqjd weglgq j,ska msrS ;snqKq usgshdj;la
ueo ud isfgjz fial' Wkajykafia ug tajd w;frA Tn fudn hkak ie,iQ
fial' tjsg usgshdjf;a weglgq nyq,j ;sfnkq uu osgsus' tajd fydZogu jsh<S
;snqfKa h' Wkajykafia ug l;d fldg" ukqIH mq;@h" fuz weglgq j,g
cSj;a jsh yelsoe hs udf.ka weiQ fial' uu o ufyda;a;u fojs iajduska
jykai" th okafka Tn h hs W;a;r osksus'
Wkajykafia h<s;a ug l;d fldg" kqU fuz weglgqj,g osjeia jels mjid
fufia lshkak' wfyda jsh<s weglgq iusZodKka jykafiaf.a jpkh wikak'
fuz weglgq j,g ufyda;a;u fojs iajduska jykafia fufia jodrk fial
fukak kqU,d cSj;a jk msKsi kqU,d ;`< cSjk yqiau fy<kafkus' tjsg
kqU,d cSj;a jkakyq h' uu kqU,dg kyr fous' kqU,d msg udxYh yg.kajd"
kqU,d iuska jid cSj;a jk msKsi kqU,d ;`< cSjk yqiau fy<kafkus' tjsg
kqU,d cSj;a jkakyq h' ud iusZodKka jykafia nj kqU,d o oek.kq we;'
tjsg ug wK l< f,i uu osjeia jels mejiSus' ud osjeia jels mjioaoS
Ynzohla o ig ig .dk yZvla o we;s j tl tl wegh tlg tl;` jsh' uu
ne,Q jsg tajdg kyr ;sfnk nj osgsus' udxYh yg.ekS tajd iuska jeiqfKa
h' tfy;a tajd ;`< cSjk yqiau fkdjS h' tjsg Wkajykafia ug l;d fldg"
kqU cSjk yqiaug osjeia jels mjikak' ukqIH mq;@h" osjeia jels lshuska
cSjk yqiaug l;d fldg" ufyda;a;u fojs iajduska jykafia fufia lshk
fial' tuznd cSjk yqiau i;r os. iq<Z.ska wjq;a ush .sh fudjqka cSj;a jk
msKsi fudjqka ;`<g cSjk yqiau fy<kak lshd lshkakehs ug jod< fial'
uu o Wkajykafia ug wK l< mrsos osjeia jels mejiSus' tjsg cSjk yqiau
Tjqka ;`<g meusK" Tjzyq cSjh ,en ke.sg" b;d uy;a fiakdjlaj isg
.;af;da h' tjsg Wkajykafia ug l;d fldg fufia jod< fial' ukqIH
breosk iqmqj;

300

fojk jir

W;a:dk iuh

ms<s;`re .Sh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

.S;dj,sh 104& 12" 24" 27-30

ms<s;`r& iusZ|=ks" Tn jykafiaf.a iamS@;`j tjd" fmdf<da ;,h wZM;a l<


.Sh&

uekj'
udf.a is; iusZ|=ka miikak'
udf.a fojs iusZ|=ks" Tn b;d W;`uz h'
Tn f;o uysufhka ieriS isgsk fial'
Tn wdf,dalh kue;s jia;@h yeZo me<Zo isgsk fial'
jshkla fuka wyi jsysod,k fial'
iusZ|=ks" Tfnz lrAudka; fldmuK jsjsOdldro$
Tn ish,a, m@{dfjka uejQ fial'
fmdf<dj Tn uejQ i;`kaf.ka msrS we;'
Wkaf.a lEu kshu l,g ,efnk msKsi
Wka ishZM fok Tn foi n,d isgs;s'
Tn Wkag fok foa Wka tl;` lr .ks;s'
Tfnz w; jsoyk jsg Wka l`i.skak ksjd .ks;s'
Tfnz uqyqK Tn iZ.jk l< Wka ish,a, le<fU;s'
Tn Wkaf.a yqiau meyer.kak l< Wka keiS |+js,s njg yerS h;s'
tfy;a" Tn Wkag yqiau fok l, Wka h<s;a ujkq ,n;s'
Tn fmdf<da ;,hg kj osjshla fok fial'

fojk lshejSu

frdau 8& 22-27

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

Y`oaOd;auhdfKda lsj fkdyels wfma iqiquz,Euz j,oS wm fjkqfjka


whosk fial'
ujd we;s jsYajh fuz olajd u m@ij fjzokdfjka flZosrs .dkd nj wms oksuq'
tmuKla fkdj" wd;auhdKka jykafia flfrka jk oSukdfjz kdUq,a M, ,enQ
breosk iqmqj;

301

fojk jir

W;a:dk iuh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

wms o" wfma ldhsl usoSu jk" mq;@lug ms<s.kq ,enSfuz n,dfmdfrd;a;`fjka wm
;`<u iqiquz,uq' wm .e<jSu ,nd .;af;a n,dfmdfrd;a;`j lrKfldgf.k
h' fmfkk foa .ek n,dfmdfrd;a;`j" n,dfmdfrd;a;`jla fkdfjz' fmfkk
fohla .ek n,dfmdfrd;a;` jkafka l`ugo$ tfy;a wms fkdfmfkk fohla
n,dfmdfrd;a;` fjuq kuz" th bjis,af,ka hq;`j n,d isgsuq' tf,iu
Y`oaOd;auhdKka jykafia;a wmf.a |=rAj,lfuz oS wmg wdOdr fok fial' ksis
f,i hdpz[d l< hq;af;a flfia oehs wms fkdoksuq' tfy;a Y`oaOd;auhdKka
jykafiau jpk j,ska lsh fkdyels wfma iqiquz,Euzj, oS fojshka jykafia fj;
wm fjkqfjka whosk fial' wm is;a i;kays we;s ish,a, jsuid n,k fojshka
jykafia Y`oaOd;auhdKkaf.a whe|=uz okakd fial' ukao" Y`oaOd;auhdKka"
ieoeyej;`ka Wfoid lrk whe|=uz foaj woyig tlZ. jk nejsks'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Y`oaOd;auhdfKks" jevulr
Tnf.a jsYajdiSkaf.a yDohka msfrjzj uekj'
Tnf.a fm@aufha .skak Tjqka ;`< oe,ajqj uekj'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 7& 37-39

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufia h'

Tyq ;`<ska cSjk c, oyr .,kafka h'


l~vdruz ux.,Hfha wjidk uyd ojfia fcAiqia jykafia ke.sg yZvk.d
hfula msmdifhka isgs;a kuz Tyq ud fj;g meusK mdkh flfrAjd' Y`oaO
,shjs,af,ys lshd ;sfnk mrsos ud flfrys woykakd ;`<ska cSjkodhl
c,Odrd .,kafka h hs m@ldY l< fial' Wkajykafia fufia jodf<a ;uka
jykafia flfrys woyd .;a;jqka u;` ,nkakg isgsk Y`oaOd;auhdKka
jykafia ms<snZoj h' Y`oaOd;auhdKka ta ;dla fkdfok ,oafoa h' ukao" fcAiqia
jykafia ta ;dla uysuhg m;a fkdjQ nejsks'
iqjsfYaI jdlHh tfia h'
breosk iqmqj;

302

fojk jir

W;a:dk iuh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

Y=oaOd;au wd.uk ux.f,da;aijh


ux., osk mQcd fufyh
m<uqjk lshejSu

ls@hd 2&1-11

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

ish,af,da Y`oaOd;auhdKkaf.ka mQrAK jS


wkH NdIdj,ska l;d lrkakg jkay'
;jo fmka;fldia; oskh meusKs l<" Tjqyq ish,af,da tla ;efkl /iaj
isgshdy' tl," iev iq<Z.la yukakdla jeks yZvla yosisfhka meusKsfha h'
Tjqka ysZof.k isgs f.h uq,qukskau thska msrS .sfhah' .sks o,q jeks osjz
fnoS f.dia Tjqka tlsfkld u; msysgkq Tjqkag fmKsks' Tjqyq ish,af,dau
Y`oaOd;auhka f.ka mQrAK jS wd;auhdKka Tjqkag |=ka l;d Yla;sh f,i
wkH NdIdj,ska l;d lrkakg mgka .;ay'
tl, usysmsg yeu rglskau meusKs ne;su;a cqfojzjre fcrei,fuys
isgsfhda h' fuz Ynzoh weiqKq flfKysu iuQyhd tla/iajQy' tu l;d Tjqka
tlsfkldg ;u ;ukaf.a ujq niska f;areuz .; yels f,i weiqfKka Tjqyq
jslaIsma; jQy'
Tjqyq ish,af,da mq|=ufhka mq|=uhg m;aj" n,kak" fuz l;d lrk ish,af,da
.,S,fhda fkdfj;a o$ wmg yqre mqre|= wfmau ujz niska Tjqka l;dlrkq
wm tlsfkldg wefikafka flfia o$ md;sjreka o fuzojreka o t,duzjreka
o fuifmdf;aushdfjys;a cqoh iy lmfodalsfhys;a" fmdka;ih iy
wisrshdfjys;a" msrS.sh yd muzms,shdfjys;a usirh iy isfrAksh wjg
,snsfha m@foaYj,;a hk fulS foaYjdiSka o frdaufhka meusKs wuq;a;ka jk
cqfojzjreka yd cqfojz wd.u je<Zo.;a;jqka o l@S;jreka yd wrdnsjreka o
jk wms" wfmau NdIdj,ska fojshka jykafiaf.a n,j;a ls@hd .ek Tjqka l;d
lrkq wiuzy hs lSy'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

303

fojk jir

W;a:dk iuh

ms<s;`re .Sh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

.S;dj,sh 104&1" 24" 29-31" 34

ms<s;`r& wfyda iusZ|=ks" Tnjykafiaf.a iamS@;`j tjd fmdf<da ;,h w,q;a


l< uekj'

.Sh

& udf.a is; iusZ|=ka miikak'


udf.a fojs iusZ|=ks" Tn b;d W;`uzh'
Tn f;o uysufhka ieriS isgsk fial'
iusZ|=ks" Tfnz lrAudka; fldmuK jsjsOdldro$
Tn ish,a, m@{dfjka uejQ fial'
fmdf<dj Tn uejQ i;`kaf.ka msrS we;'
Tfnz uqyqK Tn iZ.jk l< Wka ish,a, le<fU;s'
Tn Wkaf.a yqiau meyer.kak l<
Wka keiS |+js,s njg yerS h;s'
tfy;a" Tn Wkag yqiau fok l, Wka h<s;a ujkq ,n;s'
Tn fmdf<da ;,hg kj osjshla fok fial'
iusZ|=kaf.a uysuh ioygu mj;Sjd
iusZodfKda ;uka uejQ ish,a, .ek i;`gq fj;ajd
udf.a Ndjkdj iusZ|=kag m@ikak fjzjd
ukao" uf.a mS@;sh tkafka t;`ukaf.ka h'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 12& 3-7" 12-13

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

tlu wd;auhdKka ;`< tlu YrSrhla jk f,i


m@ido iakdmkh ,enSuq'
tnejska foajd;auhdKka lrKfldgf.k l;d lrk lsisjl` fcAiqia
jykafia Ydm,;a flfklehs fkdlshk njo" Y`oaOd;auhdKkaf.ka o
lrKfldgf.k usi fcAiqia jykafia iajduska jykafia h hs lSug
lsisjl`g fkdyels njo uu Tng ;rfha lshd isgsus'
jsjsOdldr oSukd we;;a" isgskafka tlu Y`oaOd;auhdfKda h' jsjsOdldr fiajd
we;;a isgskafka tlu iajduska jykafia h' jsjsOdldr foaj n, ls@hd lr;;a"
isgskafka ish,a,ka ;`< ls@hdlrk tlu fojshka jykafia h' wfkdkH hym;
iZoyd tlsfkldg wd;auhdKkaf.a m@ldYjSula oS we;'
breosk iqmqj;

304

fojk jir

W;a:dk iuh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

ukqIH YrSrfhys fndfyda wjhj ;snqK;a ta wjhj jsjsOdldr jQj;a ta


ish,a, tlu YrSrhla jkakdla fuka ls@ia;`ia jykafia;a tlu YrSrhla jk
fial' ukao" cqfojzjreka fyda .S@lhka fyda fjzjd" jy,qka fyda ksoyia wh
fyda fjzjd" wms ish,af,dau" tlu wd;auhdKka ;`< tlu YrSrhla jk f,i
fn#;Siau iakdmkh ,enSuq' wms ish,af,dau tlu wd;auhdKkaf.ka mdkh
lr isgsuq'
foaj jdlHh tfiah'

ux., .Sh
fojka myka usKs kZ.d
jvskq iqo;`fka
yo mqrd j.`rejd
lsZ|=/ia Tnf.a
1 wirKqka ms@fha
jvskq jruz fok msfha
ys;g t<sh Tn wfka
jvskq wm fidhd
2


W;`uz ikiqfjda
yo m uZ.`,a idofhda
ys;g wud ri kud
ika ysZ|= jkafkda

ksjk fjfyfioS
fyjk .suka fmZMfuoS
|=fla j,fm wiajeiquz
iqo;a iqrsZ|=fka

fy<sfhKs uy nd
yfoa wZ|=re ;eka fidhd
t<sh oyr m;`rejd
yokq weoeyshka

breosk iqmqj;

305

fojsZ|= weiqfrdfnz
ke;sje usksi mdZMfka
fydZoska nsZola jqj kef;a
mqrd msrsyqfKa

oevsjQ ys; kud


fmdnj iS;,qka ojd
l`yq-jla ys; yslaujd
fydnjkq fm/<d

le/j |=is,a md
jsh<s nsug oshljd
mEreKq ;eka neZo ;jd
iqjm;a lefrjd

weoeyshka ieoE
Tng .e;sj Tn m;d
isgsk ieug i;a jruz
msysg fokq jvd

mska m, i,ld
iqn urfKl jr ,nd
i;; iemf; isrsmqrd
fokq fokq bZ|=rd
fojk jir

W;a:dk iuh

Y=oaOd;au ux.f,da;aijh

idOqldrh

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Y`oaOd;auhdfKks" jevulr Tnf.a jsYajdislhkaf.a
yDohka msfrjzj uekj"
Tnf.a fm@aufha .skak Tjqka ;`< oe,ajqj uekj'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 20&19-23

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

mshdKka jykafia ud tjd jod<dla fuka uu o Tn hjus'


Y`oaOd;auhdKka ms<s.kak'
i;sfha m<uq jkod jQ tod iji cqfojzjrekag nsfhka Y@djlhka fodrj,a
jidf.k isgs ;ekg fcAiqia jykafia jevulr Tjqka ueo isg" Tng
Ydka;sh fjzjd hs jod< fial' Wkajykafia fufia jodrd ;uka w;a o we<h
o Tjqkag fmkajQ fial' Y@djlfhda iajduska jykafia |=gq l< mS@;sfhka mskd
.shy' Tng Ydka;sh fjzjd hs h<s;a Wkajykafia Tjqkag jodrd" mshdKka
ud tjd jod<dla fuka uu o Tn hjus hs Tjqkag lS fial' Wkajykafia
blans;s Tjqka msg yqiau fy<d" Y`oaOd;auhdKka ms<s.kak" Tn hful`f.a
mjz lud lrkakyq o tajd Tjqkag lud lrkq ,efnz' Tn hful`f.a mjz lud
fkdlrkakyq o" tajd lud fkdlrkq ,efnzh hs Tjqkag jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

306

fojk jir

idudkH iuh

Y=oaO jQ ;S%;ajh

YS% Y=oaO jQ ;S%;ajfha ux.f,da;aijh


Y=oaOd;au wd.uk ux.f,da;aijhg miq breosk

m<uqjk lshejSu

oajS;sh kS;s 4& 32-34" 39-40

oajS;sh kS;s ix.@yh fmdf;ka .;a mdGhls'

by< wyfia o my; fmdf<dfjz o


iajduska jykafia fojshka jk fial'
;jo" fojshka jykafia usysmsg usksid uejQ od isg fuz olajd f.jS.sh oSrA>
ld,h ;`< fjzjd wyfia tla fldKl isg wfkla fldK olajd fjzjd"
fuhdldrj uyd fohla is|=jQ njla fyda tjekakla .ek weiQ njla fyda
oek .kakg ;sfnzo$ .skak ueo isg l;d l< fojshka jykafiag Tn ijka
|=kakdla fuka lsishuz fikZ.la Wkajykafiaf.a yZvg ijka oS cSj;aj isgs;a o$
Tn n,d isgshoSu usirfha oS Tfnz fojs iusZodKka jykafia Tng l< ish,a,
wkqj fjk lsishuz fojs flfkla wNsfhda. olajd" ydialuz iy wreu mq|=u
foa md" hqoaOfhka o ndyq n,fhka yd os.` l< yia;fhka o uyd nshckl
foa lr" tla cd;shla ;j;a cd;shla uOHfhka f;dard .kakg jevsh fiala o$
tnejska iusZodKka jykafia by< iajrA.fhys;a" my< usysmsg;a jevjik
fojshka jykafia nj;a Wkajykafia yer wka fojs flfkl` ke;s nj;a"
fuosk jgyd f.k ;rfha is;ska fufkys lrkak' Tng o" Tfnka miq Tfnz
fm<m;g o Y`N isoaOsh ie,fikq msKsi;a" fojs iusZodKka jykafia Tn yg
ioygu odkh lrk foaYfhys Tn oS>dhq j<Zok msKsi;a ud Tng wo osk
wKlrk Wkajykafiaf.a kS;s iy ksfhda. Tn ms<smeosh hq;` h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

307

fojk jir

idudkH iuh

ms<s;`re .Sh

Y=oaO jQ ;S%;ajh

.S;dj,sh 33& 4-6" 9" 18-20" 22

ms<s;`r& fojsZodfKda i;` fikZ. wdisrs ,oafoda h'


.Sh

& iusZ|=kaf.a jpkh wjxl h'


t;`ukaf.a ls@hd ish,a,lau jsYajdiYS,S h'
oeyeus nj yd hqla;sh t;`ukag ms@h h'
uy fmdf<dj ysus;`ukaf.a lreKdfjka msrS we;'
ysus ;`ukaf.a jpkfhka wdldYho
t;`ukaf.a yqiafuka ish,q wdldY jia;~yq o ujkq ,enQ y'
ukao" t;`udfKda jpkfhka ish,a, ujk fial'
wd{djlska ish,a, ;yjqre lrk fial'
foaj lreKdj we;af;ks" foaj Nh m;kak'
urKfhka .<jk msKsi o
|=Lska |=re fldg osjs rlakd msKsi o
t;`udfKda osjeiska n,k fial'
wms ysus;`uka flfrA jsYajdifhka n,d isgsfhuq'
wfma msysg;a m<sy;a t;`udfKda h'
iusZ|=ks" Tn flfrA wm n,dfmdfrd;a;` msysfgjQ f,iu
Tfnz lreKdj wm flfrys fjzjd

fojk lshejSu

frdau 8& 14-17

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

mshdfKks" lshd fojshka weu;Sug bv we;s


orelfuz Wreuh Tn ,nd we;'
foajd;auhdKka jsiska u. fmkajkq ,nkafkda fojshka jykafiaf.a mq;@fhda
h' ukao" Tn ,nd we;af;a kej;;a nsh f.k fok jy,a fiajfha ;;ajh
fkdj" wnznd mshdfKks hs wu;d hdpz[d lsrSug bv we;s mq;@Ndjh
,enSfuz ;;a;ajhls' wms fojshka jykafiaf.a orejka njg Y`oaOd;auhdfKdau
wm wd;auh yd tlaj idlaIs or;s' wms orefjda kuz Wreulaldrfhdao
breosk iqmqj;

308

fojk jir

idudkH iuh

Y=oaO jQ ;S%;ajh

juzy' fojshka jykafiaf.a Wreulaldrfhda o ls@ia;`ia jykafia yd iuZ. yjq,a


Wreulaldrfhda o juzy' ukao" oeka Wkajykafiaf.a |=lajsZoSfuz mx.`ldrhka
jSfuka" wkd.;fha oS Wkajykafiaf.a uysufha mx.`ldrfhda o juzy'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

t<sorjzj 1& 8

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
wdruzNh o wjidkh o uu fjus hs
jev isgsh" jevisgsk" u;` jvsk
irAj mrdl@u iajduska jk
fojshka jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 28& 16-20

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

mshdKkaf.a o mq;@hdKkaf.a o Y`oaOd;auhdKkaf.a o kdufhka


Tjqka fn#;Siau iakdmkh lrkak'
Y@djlfhda tfldf<dia fokd fcAiqia jykafia Tjqkag kshu l< mrsos
.,S,fha lkaog .shy' Tjqyq Wkajykafia oel miZ. msysgqjd jekafoda h'
tfy;a iuyfrla iel l<y' fcAiqia jykafia Tjqka fj; wjq;a l;d fldg"
iajrA.fhys o" fmdf<dfjys o ish,q n,h ug mjrd ;sfnz' tnejska Tn
f.dia" il, cd;Ska f.da,hka lrkak' mshdKkaf.a o mq;@hdKkaf.a o
Y`oaOd;auhdKkaf.a o kdufhka Tjqka fn#;Siau iakdmkh lrkak' ud Tng
wK l< ish,a, rlaId lrkak' Tjqkag W.kajkak' uu o l,amdka;h olajd
ioygu Tn yd iuZ. isgsus hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

309

fojk jir

idudkH iuh

osjH i;am%ido ux.f,da;aijh

osjH i;am%ido ux.f,da;aijh


Y=oaO jQ ;S%;aj ux.,Hhg miq n%yiam;skaod

m<uqjk lshejSu

kslauhdu 24& 3-8

kslauhdu fmdf;ka .;a mdGfhls'

fuh jkdys iusZodKka jykafia Tn iuZ. l< .sjsiqu


ia:sr lrk reOSrh fjz'
fudafiia o wejs;a iusZodKka jykafiaf.a ish,q wd{d yd ksfhda. fikZ.g
oekajS h' ish,q fikZ. o tl yZvska W;a;r fouska" iusZodKka jykafiaf.a
wd{d ish,a,u wms bgq lrkafkuq hs lSy' bkamiq Tyq Wkajykafiaf.a wd{d
ish,a,u ,shd ;enSh' miqosk Woh w,qhu Tyq ke.sg lkao" mduq, mQcdikhla
o BY@dfh,a f.da;@ fodf<di wkqj Ys,dia:uzn fodf<dila o bos lf<ah' miqj
Tyq BY@dfh,a ckhd w;frka ;reKhka hejS h' Tjqyq ojk hd. mQcd yd
.jhka urd" iyNd.slfuz mQcd o iusZodKka jykafiag Tmamq l<y' fudafiia
i;`kaf.a f,hska foflka fldgila f.k th nZ|=kaj, oeuSh' f,hska wvla
mQcdikh u; biafia h' miqj Tyq .sjsiquz fmd; /f.k fikZ.g wefik
f,i th lshjSh' Tjqyq o ms<s;`re fouska iusZodKka jykafia jod< ish,a,
wms bgq lrkafkuq' hs lSy' tjsg fudafiia f,a /f.k" fikZ. u; bisuska
fuz jkdys iusZodKka jykafia fulS ish,q wd{d Tng fouska" Tn iuZ. l<
.sjsiqu ia:sr lrk f,ah hs mejiSh'

foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

310

fojk jir

idudkH iuh

ms<s;`re .Sh

osjH i;am%ido ux.f,da;aijh

.S;dj,sh 116& 12-13" 15-18

ms<s;`r& uu .e<ejSfuz l`i,dk f.k iusZ|=kaf.a kdufhka


hdpz[d lrkafkus'

.Sh

& iusZ|=ka ud yg l, ish,q hym;alu .ek


t;`ukag uu l`ula mqouz o$
uu .e<ejSfuz l`i,dk .kafkus'
iusZ|=kaf.a kdufhka hdpz[d lrkafkus'
ieoeyej;`kaf.a urKh iusZ|=ka wnshi w.fka h'
iusZ|=ks" uu Tfnz fufylrefjla fjus'
ienejskau Tfnz fufylrefjla fjus'
Tfnz odishf.a mq;@hd fjus'
Tn udf.a neZ|=uz us|+ fial'
uu Tng ia;~;s mQcdj mqokafkus'
iusZ|=kaf.a kduh wu;d whoskafkus'
tfiah" iusZ|=kaf.a uqZM fikZ. bosrsfhys
udf.a ndr ydr bgq lrkafkus'

fojk lshejSu

fyfn@jz 9& 11-15

fyfn@jzjrekag ,shk ,o ,smsfhka .;a fldgils'

ls@ia;`ia jykafiaf.a isrs f,hska


Tfnz yDo idlaIH msrsis|= lrkq ,nkafka h'
tfy;a ls@ia;`ia jykafia oekg u we;s hym;a foa ms<snZo W;a;u mQclhdKka
jYfhka meusK isgsk fial' Wkajykafiag jvd W;`uz" jvd iuzmQrAK"
usksia w;ska fkdiE|+" tkuz fuz fN#;sl uejs,a,g whs;s fkdjk uKavmfha
mQQclhdfKda h' Wkajykafia tZMjkaf.a;a jiaikaf.a;a f,hska fkdj ;ukaf.
au f,hska wm Wfoid iod;k jsuqla;sh ,nd ioyg u tl jrla
breosk iqmqj;

311

fojk jir

idudkH iuh

osjH i;am%ido ux.f,da;aijh

Y`oaOia:dkhg we;`,Q jQ fial' ukao" j;a ms<sfj;a wkqj wmjs;@ hhs i<lk
wh u; tZMjkaf.a;a f.dkqkaf.a;a f,a o" t< jeiaishlf.a wZM o biSfuka"
Tjqyq mdrsY`oaOsh ,nkakyq h'
tfia kuz cSjudk fojshka jykafiag fiajh lrk msKsi Tnf.a yDoh
idlaIsh ksIaM, ls@hdj,ska msrsis|= lrkq ,enSu" iod;k wd;auhdKka u.ska
;ukau le<,la ke;sj fojshka jykafiag mQcd jQ ls@ia;`ia jykafiaf.a f,a
lrKfldgf.k" Bg;a b;d jevsfhka msrsis|= fkdjkafka o$ fuz ldrKh
ksid" leZojkq ,enQjkag iod;k Wreufha fmdfrdka|=j ,efnk msKsi
Wkajykafia w,q;a .sjsiqul ueoy;aldrhdfKda jk fial' tfia jkafka
m<uqjk .sjsiqfuz ld,fha oS l< mdm ls@hdj,ska uqokq ,enSu msKsi urKhla
is|= jQ nejsks'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

cqjduz 6&51

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajrA.fhka my<jk cSjk odhl fNdackh uu h'
hfula fuz fNdackfhka je<Z|=fjd;a
Tyq iodl,a cSj;a fjkafkah hs
iusZodKka jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 14& 12-16" 22-26

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fuh udf.a YrSrh h' fuh udf.a reOSrh h '


mdial` negZM fmda;lhd mQcd lrkq ,nk" kquqyqka mQm ux.,Hfha m<uq jk
osk fcAiqia jykafiaf.a Y@djlfhda" mdial` fNdackh j<Zok msKsi wm f.dia
fld;ek ms<sfh, lrkjdg Tn leu;s fiala oe hs Wkajykafiaf.ka weiQy'
breosk iqmqj;

312

fojk jir

idudkH iuh

osjH i;am%ido ux.f,da;aijh

tjsg Wkajykafia ;u Y@djlhka fofofkl` hjuska" kqjrg hkak" .sh jsg


j;`r l<hla f.k hk usksfila Tng yuq jkafkah' Tyq miafia hkak' Tyq
huz f.orlg we;`,q jkafka o ta f.a ysushdg l;d fldg" udf.a Y@djlhka
iuZ. mdial` fNdackh j<Zok msKsi ug fjka l< ldurh fldhs o lshd
iajduska jykafia wik fiale hs lshkak' tjsg ilia fldg iQodkuz j we;s
f,dl` Wvquy,a ldurhla Tyq Tng fmkajkq we;' tys wmg mdial` fNdackh
ms<sfh, lrkake hs Tjqkag jod< fial' Y@djlfhda msg;aj kqjrg .shy'
Wkajykafia Tjqkag lS f,i ish,a, u iuzN jsh' Tjqyq o mdial` fNdackh
ms<sfh, l<y'
Tjqka wdydr j<Zouska isgshoS Wkajykafia mQm f.k" wdYsrAjdoh mjid"
tajd lvd Tjqkag oS .kak" fuz udf.a YrSrh hs jod< fial' Wkajykafia
l`i,dkhla o f.k ;`;s mqod" Tjqkag |=ka fial' ish,af,dau thska mdkh
l<y' ;jo Wkajykafia Tjqkag l;d fldg" fuh fndfyda fokd fjkqfjka
j.`rjkq ,nk udf.a .sjsiquz-reOSrh fjz' ienejska u uu Tng lshus'
fojshka jykafiaf.a rdcHfhys oS uu kej; usoshqI mdkh lrk oskh tk
f;la" uu fuz usoshqI h<s;a mdkh fkdlrkafkus hs jod< fial' Tjqyq
.S;hla .hd T,Sj lkaog kslau .shy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

313

fojk jir

idudkH iuh

YS% yDoh ux.f,da;aijh

YS% yDoh ux.f,da;aijh


Y=oaOd;au wd.ukhg miq f;jk isl=rdod

m<uqjk lshejSu

fydishd 11& 1" 3-4" 8-9

fydishd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

bYardfh,a" uu flfia Tn w;ayrsuz o$


bYardfh,a nd, jsfha oS uu Tyqg fm@au lf<us' ud mq;a Tyq usirfhka leZojd
.;sus' tm@dhsuz fikZ.g wejsoskakg b.ekakqfjz uu h' oE;ska Tjqka jvd.;af;a
uu h' tfy;a ud Tjqka /l n,d.;a nj Tjzyq fkdoek isgsfhda h' ohdfjz
/yekaj,ska o fm@aufha neusj,ska o uu Tjqkag u. fmkakqfjus' <orejl`
Tijk fia uu Tjqka udf.a uqyqKg Tijd .;sus' my;g keuS Tjqkag lEu
lejzfjus' tm@dhsuz ckfhks" uu flfia Tn w;ayrsuz o$ ud woaud kqjrg
l<dla fuka ug Tng;a l< yels o$ fYfndhsuz kqjr l<dla fuka Tng;a
l< yels o$ tfia lrkakg udf.a is; bv fkdfohs' ta .ek is;k jsg udf.a
is; luzmd fjhs' oevs fldamhg uu bv fkdfous' uu kej; tm@dhsuz jskdY
fkdlrus' ukao" uu ukqIHfhl` fkdj fojshka jykafia fjus' Tn iuZ.
isgsk Y`oaO ;ekeka jykafia uu h' jskdY lrkakg ug wdYdjla ke;'
fldamfhka uu Tn fj; fkdtus'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

fhidhd 12& 2-6

ms<s;`r& bYardfh,ays Y`oaO fojsZodKkag i;`gska yZv kZ.d .S .hkak'


.Sh

& n,kak" fojsZodfKda udf.a .e<jSu h'


uu t;`udKka woyus' t;`uka flfrys ug nshla ke;'
ukao" iusZodfKda udf.a Yla;sh;a .S;sldj;ah'
t;`udfKda udf.a .e<ejSuh'

breosk iqmqj;

314

fojk jir

idudkH iuh

YS% yDoh ux.f,da;aijh

Tn .e<ejSfuz <sxj,ska mS@;sfhka osh weo .kakyq h'


ta ojfiaoS fikZ. fufia meiiquz .S .hkafkdah'
iusZ|=kag ;`;s mqokak'
t;`ukaf.a ku mjid whoskak'
t;`ukaf.a ls@hd cd;Ska w;r mjikak'
t;`ukaf.a kdufha fY@aIaG;ajh m@ldY lrkak'
iusZ|=ka l< wreu mq|=u foa ksid miia .S .hkak'
uq,q f,djgu ta .ek okajkak'
isfhdka jeis ish,af,ks" fudr.id .S .hkak'
bYardfh,a Y`oaO fojsZodKka W;`uz jk nejska o
ish fikZ. w;frA jev isgsk nejska o
i;`gska yZv k.d .S .hkak'

fojk lshejSu

tfmais 3& 8-12" 14-19

Y`oaOjQ mdjq,q ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

ishZM oekqu blaujk ls@ia;`ia jykafiaf.a fm@aufha


.eUqr wjfndaO lr.kak'
ieoeyej;`kaf.a b;d iqZM ;eke;a;dg;a jvd iqZM jQ ug" fuz jrm@idoh
fok ,oafoa" ls@ia;`ia jykafiaf.a wiSus; Ok iuzNdrh jscd;Skag foaYkd
lsrSug;a" fuz wNsryia wruqKq ls@hd;aul lrkq ,nk wdldrh t<sorjz
lsrSug;a h' l,am .Kkdjla uqZM,af,a ta wNsryi jsYajfha uejquzldrhdKka
jk fojshka jykafia ;`< ieZ.jS ;snsKs' tfia jQfha" fuz ld,fhaoS Y`oaO iNdj
u.ska iajrA. f,dalj, wOsm;Skag;a" n,OdrSkag;a" fojshka jykafiaf.a
jsjsOdldr m@{dj okajkq ,nk msKsi h' fojshka jykafia fufia lf<a
wmf.a iajduska jk ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`<ska Wkajykafia bgql<
iajlSh iod;ksl wNsm@dhg wkql~,jh' tnejska ls@ia;`ia jykafia flfrys
wfma weoys,a, lrKfldgf.k ksrANS;lu;a" iel ke;sj fojshka jykafia
fj; <Z.d jSfuz ksoyi;a Wkajykafia ;`< wmg we;' fuz fya;`j ksid
breosk iqmqj;

315

fojk jir

idudkH iuh

YS% yDoh ux.f,da;aijh

iajrA.j, o fmdf<dfjys o ish,q mjq,aj, o m@Njh jk mshdKka jykafia


bosrsfhys uu okska jegS hdpz[d lrus' Wkajykafiaf.a uysu;dfjz iuzmf;a
yegshg" iajlSh wd;auhdKka jykafia lrKfldgf.k Tfnz wOHd;ausl
Ndjh Yla;s iuzmkak jk msKsi Tng n,h fok f,i o" weoys,a,
lrKfldgf.k ls@ia;`ia jykafia Tfnz is;a ;`< jdih lrk msKsi o"
hdpz[d lrus' ;jo" fm@aufha uq,a nei" ia:srj msysgd isgsk msKsi o"
hdpz[d lrus' ish,q ieoeyej;`ka iuZ. ls@ia;`ia jykafiaf.a fm@aufha os.;a"
m<,;a" Wi;a" .eUqr;a" jgyd .ekSug Yla;sh ,nd" ls@ia;`ia jykafiaf.a
{dkd;sl@dka; fm@auh wjfndaO lrf.k" fojshka jykafiaf.a
mrsmQrAK;dfjka Tn mQrAK jk msKsi o hdpz[d lrus'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

1 cqjduz 4& 10

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fm@auh hkafkka ud woyia lrkafka
wm fojshka jykafiag fm@au lsrSu fkdj"
Wkajykafia wmg fm@au lr" ish mq;@hdKka
wfma mdmh keiSfuz ms<shula jYfhka tjSu h'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 19& 31-37

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fy,a,hlska Wkajykafiaf.a we,h is|=re l< jsg


c,h yd reOSrh .,d .sfha h'
th in;a oskg fmr iQodkuz jSfuz oji jsh' ta in;a oji jsfYaI oskhla jQ
nejska tosk YrSr l`reisj, u fkd;sfnk msKsi" l`reisfha weK .eiQ whf.a
ll`,a lvd Tjqka bj;a lrk fuka cqfojzjre ms,d;af.ka b,a,d isgshy'
breosk iqmqj;

316

fojk jir

idudkH iuh

YS% yDoh ux.f,da;aijh

tnejska fyajdfhda wjq;a m<uqjekakdf.a;a" tfuka u Tyq iuZ. weK .ik ,o


fojekakdf.a;a ll`,a lvd oeuQy' tfy;a Tjqyq fcAiqia jykafia <Z.g meusKs
jsg Wkajykafia wmj;a jS isgskq nj oel Wkajykafiaf.a ll`,a fkdlevQy'
tfy;a fyajdhkaf.ka flfkla fy,a,hlska Wkajykafiaf.a we,hg wekafka
h' tflfKysu f,a;a j;`r;a .,d wdfjz h' ta |=gq ;eke;af;a ta .ek idlaIs
orhs' Tjqkaf.a idlaIsh ienEuh' Tn;a jsYajdi lrk msKsi Tyqf.a idlaIsh
ienE nj Tyq okshs' fuz foaj,a is|=jQfha Tyqf.a tl weghlaj;a fkdnsZ|=Kq
,efnzh hs ,shd we;s Y`oaO ,shjs,s mdGh bIaG jk msKsi h' ;jo Tjqka
weK ;`jd, l< ;eke;a;d foi" n,kq we;e hs ;j;a Y`oaO ,shjs,s mdGhla
we;'
iqjsfYaI jdlHh tfiah

breosk iqmqj;

317

fojk jir

idudkH iuh

lkHuhdjkaf.a ksu, yDofha ux.f,da;aijh

lkHuhdjkaf.a ksu, yDofha ux.,Hh


Y=oaOd;au wd.ukhg miq f;jk fikiqrdod

m<uqjk lshejSu

fhidhd 61& 9-11

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

uu iusZ|=ka flfrys w;sYhska mS@;s jkafkus


Tjqkaf.a jxYh cd;Ska w;frAo Tjqkaf.a mruzmrdj ckhka w;frAo m@isoaO
jkafkah' Tjqka yeZosk.kak ish,af,da Tjqka iusZ|=kaf.a wdisrs ,;a fikZ. nj
oek .kafkdah'
uu iusZ|=ka flfrys fndfyda mS@;s jkafkus' udf.a fojsZ|=ka flfrys uu
mS@;sfhka mskd hkafkus' ukd,hl` u,a ud,djla oud .kakdla fuka o ukd,sh
wef.a wdNrK me<Zo.kakdla fuka o t;`udfKda .e<ejSu kue;s jia;@h
ug m<Zojk fial' OrAusIaGlu kue;s iZMj ug yZojk fial' fmdf<dj
wZM;a me,Egs Wmojkakdla fuka o" Whk tys jmq< foa ,sh,jkakdla fuka o
ufyda;a;u iusZ|=ka jk fojsZodfKda OrAusIaGlu yd m@Yxidj ish,q cd;Ska
bosrsfhys yg .kajk fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

1 iduqfj,a 2&1" 4-8

ms<s;`r& udf.a is; iusZ|=ka flfrys mS@;s jkafkah'


.Sh

& ud is; iusZ|=ka flfrys mS@;su;a fjz'


udf.a ijsh iusZ|=ka flfrys Wiia jS ;sfnz'
udf.a uqjska ud i;`rkag ud irouz lrus'
Tn ud .e<jQ ksid uu mS@;s fjus'

breosk iqmqj;

318

fojk jir

idudkH iuh

lkHuhdjkaf.a ksu, yDofha ux.f,da;aijh

n,j;`kaf.a n,h |=n, jS we;'


|=n,fhda n,j;a jS we;'
ld nS ;rjS isgs wh l`,S jev lr;s'
id.skafkka fm<S isgs whg id.skakla ;j;a ke;'
jZo ia;S@hg orejka i;a fofkla we;'
fndfyda orejka ,enQ ia;S@hg oeka tflla j;a ke;'
urKh iusZ|=kaf.ah' cSjs;ho iusZ|=kaf.ah'
md;d,hg f.k hkafka;a" thska f.k tkafka;a iusZodfKdah'
iusZodfKda os<sZ|=luo fmdfydi;a luo we;s lrk fial'
my;aluo Wiialuo f.k fok fial'
wOsm;Ska iuZ. ysZ|=jk msKsi;a" uysudik Wreulr fok msKsi;a"
t;`udKka |=mam;d OQ,sfhka ke.sgqjk fial'
os<skaZod li, f.dfvka Tfidjk fial'
fmdf<dfjz mokuz iusZodKkaf.ah'
t;`udfKda tajd msg f,dj msysfgjz fial'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
foaj jpkh Tn yo ;`< ksoka lr.;a urshdfjkS"
Tn Nd.Hjka;Sh'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

319

fojk jir

idudkH iuh

lkHuhdjkaf.a ksu, yDofha ux.f,da;aijh

iqjsfYaIh

,Qla 2& 41-52

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tfnz mshd;a" uu;a fidjska Tn fijSuq


fcAiqia jykafiaf.a ujqmsfhda wjqre|=m;d mdial` Wf<, iZoyd fcrei,ug
.shy' Wkajykafia fodf<dia yejsrsos jQ l," Tjzyq isrs;a f,i ta ux.,Hhg
.shy' Tjqka kshus; ojia f.jd fmr<d tk w;r" fcAiqia l`urdfKda
fcrei,fuys /Z|=Kq fial' tfy;a" Wkajykafiaf.a foujqmsfhda ta nj
fkdoek" Wkajykafia jkaokdldr msrsi iu. we;ehs is;df.k" ojil .uka
f.dia" kE us;`rka w;frys Wkajykafia fijQy' tfy;a iuzn fkdjQfhka"
Tjzyq Wkajykafia fidhuska fcrei,ug fmr<d .shy'
f;osklg miq Tjzyq Wkajykafia foaj ud<s.dfjys mZvsjrhka ueo jev
ysZo Tjqka lS foa wiuska o Tjqkaf.ka m@Yak jspdruskao isgskq |=gqfjdah' ta
weiQ ish,af,da u Wkajykafiaf.a nqoaOs uysuh yd ms<s;`re .ek jsiaus; jQy'
foujqmsfhda Wkajykafia |=gq l, ujs; jQy' Wkajykafiaf.a uEKsfhda mq;d"
l`ula ksid wmg fufia lf<ys o$ n,kak" Tfnz mshd o uu o |=lska ;ejs
;ejS Tn fijSuq hs lSy' tjsg Wkajykafia ms<s;`re fouska Tn ud fijzfjz
ukao$ ud mshdKka jykafiaf.a ue|=frys ud isgsh hq;` nj Tn fkdokakyqoe
hs Tjqkag jod< fial' tfy;a Wkajykafif.aa ta lSu Tjqkag wjfndaO
fkdjSh' fcAiqia jykafia Tjqka legqj f.dia kdifr;a kqjrg meusK Tjqkag
lSlrej jsiQ fial' Wkajykafiaf.a uEKsfhda fuz ish,a,la u is;ays ksoka
lr .;ay' fcAiqia jykafia m@{d uysufhka yd ldh Yla;sfhka o fojshka
jykafiaf.ka yd usksiqkaf.ka m@idoh ,nuska o jevqKq fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

320

fojk jir

iqfYaI ux.,Hhka

breosk iqmqj;

321

fojk jir

ckjd 16

Nd.Hj;a cqfia jdia

YS% ,xldf wfmdaia;=jr


Nd.Hj;a cqfia jdia uqksqkaf.a ux.,Hh
m<uqjk lshejSu

ls@hd 20&17-18" 28-32" 36

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

Tn Tnu o Y`oaOd;auhdKka Tng Ndr oS we;s /< o


/l n,d .kak'
mdjqZM usf,a;fika tfmaishg mKsjqv hjd" iNdfjz uQ,slhka lefZojzfjzh'
Tjqka ;ud fj;g wd l< Tyq fufia mejiSh' ud wdishdjg meusKs m<uq
jeksod mgka uqZM ld,h Tn iuZ. .; l< iegs Tn okakyqh' Tn ;uka u o
Y`oaOd;auhdKka jykafia Tng Ndr oS we;s /< o /ln,d .kak' fojshka
jykafia ish mq;@hdKkaf.a urKh fya;`fjka oskd.;a Wkajykafiaf.a
iNdfjz kdhlhka jkak' ud .shdhska miq /<g wkqluzmd fkdlrk" fr#|@
jDlhka Tn w;rg meusfKk nj oksus' Tn w;frka iuyreka bosrsm;aj"
;uka wkqj hkakg f.da,hka weo .kakd msKsi |=rAu; m< lrkq we;'
tnejska ud wjqre|= ;`kla ;siafia osjd ? fofla lZ|=ZM fy<uska ish,q fokdg
ks;ru wjjdo l< nj isyslr wjosj isgskak'
oeka uu fojshka jykafiag;a Wkajykafiaf.a jrm@ido odhl mKsjqvhg;a
Tn Ndr lrus' Tn jevs jrAOkh lsrSug;a lemjQ ish,q wh iu. Tng
Wreuh idod oSug;a ta mKsjqvhg yelsh' Tyq fufia lshd Tjqka ish,a,ka
iu. oKska jegS hdpz[d lf<a h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

322

fojk jir

ckjd 16

Nd.Hj;a cqfia jdia

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 96&1-3" 6-8" 10

ms<s;`r& iusZ|=kaf.a m@n, ls@hd ish,a,kag u m@ldY lruq'


.Sh

& iusZodKka yg kj .Shla .hkak'


fmdf<da jeis ish,af,ks" iusZodKka yg .S .hkak'
iusZodKka yg .S .hd t;`ukaf.a kduhg wdisrs m;kak'
t;`ukaf.a .e<ejSfuz Y`Ndrxpsh osfkka osk m@ldY lrkak'
jscd;Ska w;r t;`ukaf.a uysuh m@ldY lrkak'
ck;djka w;r t;`ukaf.a m@n, ls@hd mjikak'
f.#rjh o uyka;;ajh o t;`uka wnsuqj mj;afkah'
Yla;sho fYdaNdj o t;`ukaf.a ue|=frys we;af;a h'
il< ckfhks" iusZodKka miikak'
f.#rjh o n,h o iusZodKka yg msrskukak'
iusZ|=ka kug ysus f.#rjh t;`uka yg msrskukak'
jscd;Ska w;r fufia mjikak"
iusZodfKda rcluz lrk fial'
fkdief,k f,i f,dalh msysgd we;'
t;`udfKda idOdrK f,i ck;djka jsksYaph lrk fial'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
hkak" il, cd;Skag udf.a iqndrxpsh W.kajkak'
f,daldjidkh f;la uu Tn iu. iEujsgu
isgsus hs iajduska jykafia jod< fial'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

323

fojk jir

ckjd 16

Nd.Hj;a cqfia jdia

iqjsfYaIh

udla 16&15-20

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

f,dj mqrd f.dia iqn wiak foaYkd lrkak'


fcAiqia iajduska jykafia wfmdaia;`ZMjreka wu;d" f,dj mqrd f.dia il,
i;a;ajhd yg iqn wiak foaYkd lrkak' woyd fn#;Siau iakdmkh ,nk
;eke;af;a .e<jSu ,nkafkah' tfy;a" fkdwoyk ;eke;af;a jrolre
hhs ;Ska|=j ,nkafka h' woykakka weiqrefldg .;a ydialuz fuz h' Tjzyq
udf.a kdufhka hl`ka |=re lr;s' wuq;` NdIdj,ska l;d lr;s' irAmhka
w;ska w,a,d .ks;s' huz udrl jsila nSj;a bka lsis wk;`rlg m;a fkdfj;s'
frda.Ska msg w;a ;enQ jsg" Tjzyq iqjh ,n;s hs jod< fial' fufia fcAiqia
iajduska jykafia Tjqkag l;d l< miq" iajrA.dfrdayKh jS fojshka
jykafiaf.a ol`Kq mi wiqka .;a fial' Tjzyq kslau f.dia iEu ;eku
foaYkd l<y' iajduska jykafia o Tjqka iuZ. ls@hd lruska" Tjqka w;r is|=
l< ydialuz uZ.ska ta foaYkh iy;sl lr jod< fial'
Tjzyq fulS wjjdodkqYdikd fma|=reg o Tyqf.a iyprhkag o iefljska
mejiQy' blans;s fcAiqia jykafia u iod;k .e<ejSu ms<snZo iqjsY`oaO"
wcrdur mKsjqvh Tjqka ,jd fmros. isg wmros. olajd hjd jod< fial'
wdfuka'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

324

fojk jir

ckjd 20

Y=oaO jQ finia;shka

Y=oaO jQ finia;shka uqks wkqiaurKh


m<uqjk lshejSu

1 fma|=re 3& 14-17

Y`oaO jQ fma|=re ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils's'

tfy;a Tn OrAusIaGlu ksid |=la jsZoskakyq kuz Tn wdisrs ,oaoyq h' Tjqkag nsh
fkdjS" fkdle<US isgskak' Tnf.a is;ska ls@ia;`ka jykafiag iajduska jykafia
yegshg" f.#rj lrkak' Tng we;s n,dfmdfrd;a;`j .ek Tfnka m@Yak
lrk ish,a,kag ms<s;`re oSug ks;r iQodkuz j isgskak' tfy;a wdpdrYS,S
j o f.#rjfhka hqla; j o tfia l< hq;` h' Tn ksfodia yDoh idlaIshla
we;s j isgskak' tjsg Tng wmydi lruska Tng jsreoaO j l;d lrk wh"
ls;`kqjka jYfhka Tfnz hym;a yeisrSu oel ,cAcdjg meusfKkq we;' Tn
hym; lr |=la jsZoSu foaj leue;a; fjz kuz" th kmqr lr |=la jsZoSug jvd
fydZo h' '
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 33& 1-2" 3-4" 5-6" 7-8

ms<s;`r& t;`udfKda ieu jsm;ska ud uqod ,Q fial'


.Sh

& ousgqks" ysus;`uka flfrA mS@;s ikaf;daI jkak'


m@Yxidj wjxl whg fydnkd fohls'
jSKdj jhd ysus;`uka miikak'
;;a oifia jSKdj f.k t;`ukag meiiquz .S; .hkak'
t;`ukag kj .S;hla kZ.kak'
uy yZvlska olaI f,i jdokh lrkak'
iusZ|=kaf.a jpkh wjxl h'
t;`ukaf.a ls@hd ish,a,lau jsYajdiYS,Sh'

breosk iqmqj;

325

fojk jir

ckjd 20

Y=oaO jQ finia;shka

oeyeus nj yd hqla;sh t;`ukag ms@h h'


uy fmdf<dj ysus;`ukaf.a lreKdfjka msrS we;'
ysus;`ukaf.a jpkfhka wdldYh o
t;`ukaf.a yqiafuka ish,q wdldY jia;~yq o ujkq ,enQy'
t;`udfKda uqyq|= osh oyr tla f.dvlg /ia lrk fial'
.eUqre osh .nvdj, ksoka lrk fial'
uqZM uy fmdf<dj ysus;`ukag nsh fjzjd'
ish,q f,da jeisfhda;a t;`ukag nsfhka isgs;ajd

idOqldrh

cdfldnz 1& 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
luzlfgdZM bjik ukqIHhd Nd.Hjka;fhls' ukao" Tyq
mrSlaIdfjka ch ,enQ l, fojshka jykafiag fm@au lrkakjqkag
Wkajykafia fmdfrdka|= jQ cSjk lsrSgh ,nkafka h'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 10& 28-33

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

tnejska nsh fkdjkak' f.a l`re,a,ka rdYshlg jvd Tn w.fkah


YrSrh keiQ j;a" wd;auh kikakg kqmqZMjka whg nsh fkdjkak' tfy;a"
wd;auh o YrSrh o ksrfhys jskdY lrkag mqZMjka ;ekeka jykafiag u nsh
jkak' f.a l`re,a,ka fofokl` ;`gzgqjlg jsl`Kkjd fkdfjz o$ tfy;a" thska
tfllaj;a Tfnz mshdKka jykafia fkdoekqj;aj nsug fkdjefgkafkah' Tfnz
ysifla ish,a, mjd .Kka fldg we;' tnejska nsh fkdjkak' f.a l`re,a,ka
rdYshlg jvd Tn w.fkah' hfula ukqIHhka wnsuqfjys ud ms<s.;a njg
idlaIs orkafka o" uu;a iajrA.fhys isgsk udf.a mshdKka jykafia wnsuqfjys
Tyq ms<s.;a njg idlaIs orkafkus' tfy;a" hfula ukqIHhka wnsuqfjys ud
m@;slafIam lrkafka o" uu;a iajrA.fha jev isgsk udf.a mshdKka jykafia
wnsuqfjys Tyq m@;slafIam lrkafkus'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

326

fojk jir

fmnrjd 2

ika mqoka u=,

ika mqoka u=,


^ldkslald ux.,Hh&

m<uqjk lshejSu

u,dls 3&1-4

u,dls osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

Tn fidhuska isgsk n,mrdl@uhdfKda ish fojs jsukg jvskakdy'


irAj idOdrK iusZodKka jykafia fld;ekoe hs Tn wik m@Yakhg
iusZodKka jykafia fufia ms<s;`re fok fial' ug fmrgqj f.dia udf.a
udrA.h ms<sfh, lrkakdjQ udf.a |+;hd uu tjkafkus' tjsg kqU,d fidhuska
isgsk iusZodKka jykafia yosisfhka ;uka foaj ud<s.djg jvsk fial' kqU,d
mq, mq,d n,d isgsk |+;hd meusK udf.a .sjsiqu m@ldY lrkq we;'
tfy;a Wkajykafiaf.a meuSKSfuz oji Wyq,kak mqZMjka ljfrl`g o$
Wkajykafia m@ldY jk jsg .e<ejS isgskakg mqZMjka ljfrl`g o$ Wkajykafia
rkalrejl`f.a .skak fuka o wmq,a,kakl`f.a inka fuka o jk fial' tjsg
Tjzyq iusZodKka jykafia fj; kshu mQcdjla f.fkkafkdah' cqodfjz yd
fcrei,fuz fikZ. iusZodKka jykafia fj; f.fkk mQcd fmr ld,fhaoS
fuka Wkajykafiag m@sh ukdm jkafka h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

327

fojk jir

fmnrjd 2

ika mqoka u=,

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 24&7-10

ms<s;`r& m@;dmj;a uyd ksrsZodfKda jvsk fial'


.Sh

& oajdrfhks" jsjD;j isgskak' merKs fodrgqfjks"


jsjD;ju isgskak' m@;dmj;a uyd ksrsZodfKda jvsk fial'
ta uyd m@;dmj;a uyd ksrsZodfKda ljfrlao$
f;o n, hq;` ysus;`udfKdah' hqoaO ch.;a ysus ;`udfKdah'
jdi,a fodrgq fydZogu jsjD; fldg ;nkak'
merKs fodrgq jsjD; fldg ;nkak'
m@;dmj;a uyd ksrsZodfKda jvsk fial'
fuz m@;dmj;a uyd ksrsZodfKda ljfrlao$
ta m@;dmj;a uyd ksrsZodfKda ijz n,e;s ysus ;`udfKda fj;s'

fojk lshejSu

fyfn@jz 2&14-18

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

Wkajykafia iEu whqrskau ish fidfydhqrkag iujSu hq;`j ;snqKs'


tfyhska mjqf,a ish,q orejkag tlu udxYh;a reOsrh;a fmd|=fjz we;sjd
fia u Wkajykafia;a tu usksia iajNdjhg mx.`ldr jQ fial' tfia lf<a
urKh flfrys n,h we;a;d jk hlaIhd urKh u.ska jskdY fldg"
osjs we;s ;dla urK Nhska jy,alug hg;aj isgsk ish,a,ka ksoyia lrk
msKsih' ukao" Wkajykafiaf.a ie<ls,a,g Ndck jkafka foaj |+;hka fkdj
wdn@yuzf.a fm<mf;ka mej; tk wh h' tnejska ck;djf.a mjz lud lsrSug
fojshka jykafiaf.a fiajfhys ohdkajs; jsYajdijka; W;a;u cQclhl` jk
msKsi" yeu w;ska u ish ifydaorhka yd iudk jkakg Wkajykafiag hq;`j
;snqKs' Wkajykafiau mrSlaId lrkq ,en" |=l jskao nejska" mrSlaId lrkq
,nkakkag irK jSug Wkajykafiag ms<sjk'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

328

fojk jir

fmnrjd 2

ika mqoka u=,

idOqldrh

,Qla 2&32

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iusZ|=ks" Tn jykafia
jscd;Skag t<sh fok wdf,dalh o
Tfnz fikZ. jk bYardfh,ajrekaf.a uysuh o fjz'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 2&22-40 fyda ,Qla 2&22-31

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tnf.a .e<ejSu udf.a fofk;ska oeka |=gqfjus'


fudafiiaf.a jHjia:dj wkqj Tjqkaf.a mjs;@jSfuz ld,h meusKsfhka"
fojz ujz iy cqfia ;`ud osjH ns<sZodKka iusZodKka jykafiag lem lrkq
jia" fcrei,ug f.kdy' tfia lf<a" yeu l`ZMZ|=,a msrsus orefjla u
iajduska jykafiag lem h hs iajduska jykafiaf.a jHjia:dj,sfhys ,shd
we;s f,i orejd iajduska jykafiag Tmamq lrk msKsi;a" tys lshd we;s
mrsos fldfnhshka fofofkl` fyda mfrjs megjqka fofofkl` fyda mQcd
lrk msKsi;ah' tl," isusfhdka kuz usksfila fcrei,fuys jsiS h'
Tyq bYardfh,ajrekaf.a jsuqla;sh wfmalaIdfjka isgs oeyeus ne;suf;ls'
Y`oaOd;auhdfKda Tyq flfrys jev yqkay' ls@ia;`ia jykafia olakg m<uqfjka
Tyq urKh fkdolskafkah hs Y`oaOd;auhdKka jsiska Tyqg wkdjrKh
lrkq ,en ;snsKs' Tyq Y`oaOd;audkqNdjfhka foaj ud<s.djg meusKsfha h'
<ore fcAiqia jykafia ms<snZoj jHjia:fjys iZoyka j;a ms<sfj;a bgq lrkq
jia" foujqmshka Wkajykafia f.kd jsg" Tyq Wkajykafia foda;ska jvdf.k
fufia fojshka jykafiag m@Yxid lf<ah'
iusZ|=ks" Tn fmdfrdka|= jQ f,iu oeka Tn odihd yg" Ydka; is;ska hdug
Tn ksoyi oS we;' ukao" .e<ejSu udf.a fofk;ska |=gsus' th il, cd;Ska
wnsuqj l< .e<ejSu o jscd;Skag t<sh fok wdf,dalh o" Tfnz fikZ. jk
bYardfh,ajrekaf.a uysuh o fjz'
breosk iqmqj;

329

fojk jir

fmnrjd 2

ika mqoka u=,

(Wkajykafia ms<snZoj lS foa .ek Wkajykafiaf.a mshd o ujq o ujs; jQy'


isusfhdka Tjqkag wdYsrAjdo lruska Wkajykafiaf.a uj jQ ursh ;`uSg
l;d fldg" fuz orejd bYardfh,ays fndfyda fofkl`f.a jegSu yd ke.Su
msKsi;a" m@;slafIamhg ,la jk foaj i<l`Kla jk msKsi;a kshuj isgS'
tfiah" Tfnzu yoj; lvqjlska wkskq ,enqjdla fuka ;`jd, jkq we;' fufia
jkafka" fndfyda fofkl`f.a is;ays ryia l,amkd t<sorjz jk msKsi h hs
lSh' ;jo" wdfIrAf.a fm<m;ska wd mdkqfj,af.a |=jl jk fndfyda jhia.;
wkakd kuz osjeisjrshla jQjdh' jsjdyfhka miq i;a jila ieushd iu.
jsiQ wE wiQy;r wjqreoaola jhia jk ;`re jekaoUqjlaj isgshdh' wE foaj
ud<s.dfjka wylaj fkdf.dia osjd ? folays Wmjdi yd hdpz[d mj;ajuska
kuialdr l<dh' wEo" ta fudfydf;a oSu wjq;a" fojshka jykafiag ;`;s mqod"
fcrei,fuz jsuqla;sh wfmalaId l< ish,q fokd yg Wkajykafia .ek l;d
l<dh'
fcdafima yd urshd iajduska jykafiaf.a jHjia:dj,sh wkqj ish,a, bgq
l< miq .,S,fhys kdifr;a kuz ish kqjrg fmr<d .shy' orejd jevS
Y;a;su;aj m@{dfjka mQrAK jsh' fojshka jykafiaf.a m@idoh Wkajykafia
flfrys jsh')
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
(jryka w;r fldgi w;a y< yelsh')

breosk iqmqj;

330

fojk jir

fmnrjd 4

YS% ,xld wm iajd

YS% ,xld wm iajd ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

fhidhd 43&1-3" 5" 10-13

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

nsh fkdjkak' uu kqU,d iu. isgsus'


tuznd bYardfh,a ckfhks" cdfldnz jxYfhks" kqU ksrAudKh fldg ujd
jod< iusZodfKda fufia jodrk fial'
nsh fkdjkak" uu kqU,d uqod.;sus' kqU,df.a ku lshd uu yZv.eiSus'
kqU,d udf.a h' kqU,d .eUqre c,h ueoska hk jsg uu kqU,d iu.
isgskafkus' kqU,d .xZ.d ueoska tf;r jk jsg c,h kqU,d hg fkdlrkakfka
h' kqU,d .sks ueoska hk jsg oejS hkafka ke;' ukao" uu kqU,df.a
fojsZodfKda h' kqU,df.a .e<ejquzldrhdfKda h' bYardfh,ajrekaf.a
iqjsY`oaO ;ekeka jykafiah' kqU,d uqok msKsi jkaoshla jYfhka usirh o
t;sfhdamshdj yd find o uu |=ksus' nsh fkdjkak' uu kqU,d iuZ. isgsus' |=r
kef.kysrska o wE; niakdysrska o kqU,df.a fikZ. uu /ialr f.fkkafkus'
bYardfh,a ckfhks" kqU,d udf.a idlaIsldrfhda h' kqU,d udf.a fiajl
cd;sh jYfhka" uu f;dard .;sus' tfia lf<a kqU,d ud yZ|=kd" woydf.k"
f;areuz.kak msKsi;a tlu fojshka jykafia ud nj oek.kak msKsi;a h'
udf.ka neyer wka fojs flfkla we;af;a ke;' isgsfha;a ke;' isgskafka;a
ke;'
tfiah" uu muKla iusZodKka jykafia h' ud yer wka .e<ejquzldrfhla
ke;'
is|=jkak hk foa uu l,ska oekajSus' bkamiq kqU,dg msysgjkak uu
meusKsfhus' lsisu jsfoaYSh fojsfhla Tn iuZ. fkdisgsfha h' fuz njg kqU,d
udf.a idlaIsldrfhda h'
breosk iqmqj;

331

fojk jir

fmnrjd 4

YS% ,xld wm iajd

uu fojshka jykafia h' ioyg u tfia fjus' udf.a n,fhka usoS hkak
lsisjl`g fkdyels h' ud lrk foa fjkia lrkak lsisfjl`g fkdyels h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 95&1-3" 7-10

ms<s;`r& wm us|+ iusZodKka yg ;`;s .S .huq'


.Sh

& tkak" iusZ|=ka yg mS@;s m@fudaofhka .dhkd lruq'


wm us|+ mrAj;hdKka yg id|= yZvk.d ;`;s .S .huq'
;`;s .S .hd t;`uka wnsuqjg .uka lruq'
t;`uka yg chux., .S .huq'
ukao" iusZodfKda n,iuzmkak fojsZodfKda jk fial'
W;`uz foajd;s fojsZodfKda jk fial'
t;`udfKda wfma fojsZodfKda h'
wms t;`ukaf.a fikZ. h'
t;`udKka fmdaIKh lrk negZMfjdah'
t;`udKka mjik foag ijka |=kafkd;a hym;'
mdZMlrfha uiaid kuz ia:dkfhaoS isgs ojfia oS fuka o
furSnd kuz ia:dkfha oS fuka o
Tfnz is;a oevs lr fkd.kak'
tysoS Tfnz wdos mshjre ud mrSlaId lf<dah'
udf.a ls@hd oel oel;a ug wNsfhda. lf<dah'
i;<sia jirla uu ta mrmqr ms<sl`,a lf<us'
Tjzyq jkdys is;a fkduZ.g yrjd f.k hk
udf.a udrA.h fkdo;a ck;dfjls'

breosk iqmqj;

332

fojk jir

fmnrjd 4

fojk lshejSu

YS% ,xld wm iajd

ls@hd 1&12-13 2&1-2" 4-8" 11

wfmdia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

n,kak" Tjzyq wmg yqre mqre|= wfmau ujq niska l;d lr;s'
tl, Tjzyq fcrei,ug lsf,dauSgrhla muK |=rska msysgs T,Sj lkafoa
isg fmr<d fcrei,ug meusKshy' Tjqyq k.rhg msjsi" ;uka kjd;eka
f.k isgs Wvquy,a ue|=rg ke.`Kdy' Tjzyq kuz fma|=re cqjduz cdfldnz iy
wekavDD o ms,sma iy f;dauia o nrAf;d,fujz iy uf;jz o w,afmajqiaf.a
mq;@ jQ cdfldnz o wka; cd;sjdoS iSfudka iy cdfldnzf.a mq;@ jQ cQoia hk
fudjqyqh'
;jo fmka;fldia; oskh meusKs l<" Tjqyq ish,af,da tla ;eklg /iaj
isgshdy' tl," iev iq<Z.la yukakdla jeks yZvla yosisfhka meusKsfha
h' Tjqka ysZof.k isgs f.h uq,qukskau thska msrS .sfhah' Tjqyq ish,af,dau
Y`oaOd;auhka f.ka mQrAK jS wd;auhdKka Tjqkag |=ka l;d Yla;sh f,i
wkH NdIdj,ska l;d lrkakg mgka .;ay' tl, usysmsg yeu rglskau
meusKs ne;su;a cqfojzjre fcrei,fuys isgsfhda h' fuz Ynzoh weiqKq
flfKysu iuQyhd tla/iajQy' tu l;d Tjqka tlsfkldg ;u ;ukaf.a
ujq niska f;areuz .; yels f,i weiqfKka Tjqyq jslaIsma; jQy' Tjqyq
ish,af,da mq|=ufhka mq|=uhg m;aj" n,kak" fuz l;d lrk ish,af,da
.,S,fhda fkdfj;a o$ wmg yqre mqre|= wfmau ujq niska Tjqka l;dlrkq wm
tlsfkldg wefikafka flfia o$
lS@;jreka yd wrdnsjreka o jk wms" wfmau NdIdj,ska fojshka jykafiaf.a
n,j;a l@shd .ek Tjqka l;d lrkq wiuzy hs lSy'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

333

fojk jir

fmnrjd 4

YS% ,xld wm iajd

idOqldrh

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ish,a,kaf.a m@Yxidjg ,lajqkd jQ
Y`oaO jQ lkH ursh ud;dfjks"
idOdrK;ajfha mq;@hdfKda Tn jykafia flfrka
kslauqK fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 2&1-2" 7-12

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tjzyq wka uZ.lska ish rg n,d .shy'


fyfrdaoa rcq oji cqofha fn;af,fyfuys fcAiqia jykafia Wmka l,
fmros.ska Ydia;@jka;fhda fcreif,ug wjq;a cqfojzjrekag rcj Wmka
W;`udfKda fld;ekays o$ wms t;`udKkaf.a ;drldj fmros. oS oel
t;`udKkag kuialdr lrk msKsi wdfjuq hs lSy'
tl, fyfrdaoa Ydia;@jka;hska ryiska leZojd" ;drldj fmkqKq fjz,dj
Tjqkaf.ka fydZoska oekf.k" Tn f.dia ta <orejd .ek yrs f,i jsuikak"
Tn jsuid fidhd.;a miq ud;a f.dia Wkajykafiag kuialdr lrkq msKsi
ug;a okajkak lshd Tjqka fn;af,fyug hejSh' rcqf.a nia wid Tjqyq
msg;aj .shy' fmros. oS Tjqka |=gq ;drldj" <orejd Wmka ;ekg wjq;a
by<ska kj;sk ;`re Tjqkag fmrgqfjka .sfhah'
;drldj oel Tjqyq w;sYhska m@S;s m@fudao jQy' Tjqyq f.g msjsi <orejd ish
uj jQ ursh;`uS yd iu. isgskq oel" miZ. msysgqjd jeZo" ish lrZvq wer rka
o" ;`jr,d o" .kaOri o hk mZvqre Wkajykafiag ms|+y' ;jo fyfrdaoa fj;
wdmiq fkdhk f,i isyskhlska okajkq ,enQ Tjqyq wka u.lska ish rg n,d
.shy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

334

fojk jir

ud;= 19

idka; cqfia uqks

idka; cqfia uqks ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

2 iduqfj,a 7&4-6" 12-14" 16

iduqfj,af.a fojk fmdf;ka .;a mdGhls'

iajduska jykafia Tyqg ish msh odjs;af.a isyiqk


odkh lrk fial'
;jo" tu rd;s@fha iusZodKka jykafiaf.a mKsjqvh kd;dka fj; meusKsfhah'
Wkajykafia fufia jod< fial' kqU f.dia" iusZodKka jykafia fufia lshk
fialehs udf.a fufylre jk odjs;ag lshkak' udf.a jdiia:dkh iZoyd ug
ud<s.djla f.dvkZ.kakg hkafka kqU o$ uu bYardfh,a fikZ. usirfhka
f.kd ojfia mgka wo olajd .Dyhl jdih fkdfldg l~vdrul o uKavmhl
o jdih lf<us' kqfUz wdhq ld,h iuzmQrAK jS kqfUz mshjreka iuZ. ie;mqK
l,ays" uu kqfUka mej; tk kqfUz u orefjl` kqUg miqj rclug kxjd
Tyqf.a rdcHfhys Tyq ia:sr lrkafkus' Tyq u udf.a kduhg ud<s.djla
f.dvkZ.kafka h' Tyqf.a rdcHfha isxydikh o ioygu ia:sr lrkafkus'
uu Tyqg msfhla jkafkus' Tyq ug mq;@fhla jkafkah' Tyq whq;`luz lf<d;a
uu msfhl` fuka Tyqg bmf<ka oZvqjuz lrkafkus' usksiqka myr fok fia
Tyqg myr fokafkus' kqfUz jxYh o rdcYS@h o ud bosrsfhys ioygu ia:sr
lrkq ,nkafkah' kqfUz isxydikh ioygu msysgqjkq ,nkafkah'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

335

fojk jir

ud;= 19

idka; cqfia uqks

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 89&1-4" 26" 28

ms<s;`r& Tyqf.a fm<m; ioyg u mj;skafka h'


.Sh

& iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu .ek uu ioyg u .hkafkus'


Tfnz jsYajdijka;lu mrmqfrka mrmqrg mjikafkus'
Tfnz ;sr fmu ioyg u mj;sk nj
uu taldka;fhkau ms<s.ksus'
Tfnz jsYajdijka;lu wyi fuka ;srir nj uu oksus'
Tn fufia jod< fial'
ud f;dard .;a ;eke;a;d iu. uu .sjsiqula lf<us'
udf.a fiajl odjs;ag uu fufia osjqf<us'
uu Tfnz fm<m; ioyg u msysgqjkafkus'
mrmqfrka mrmqrg Tfnz isyiqk f.dvkZ.kafkus'
Tyq ug fudr .iuska Tn udf.a fojsZodfKda h'
udf.a mshdfKda h' udf.a wdrlaIl mrAj;hdfKda h'
lshkafkah' uu Tyqg ioygu fm@au lrkafkus'
Tyq Wfoid udf.a .sjsiqu ia:srj mj;afka h'

fojk lshejSu

frdau 4&13" 16-18" 22

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o ,smsfhkaa fldgils'

n,dfmdfrd;a;` rys; ;;a;ajhloS mjd


Tyq foaj fmdfrdka|=j jsYajdi lf<ah'
wdn@yuzg fyda Tyqf.a ore fm<m;g fyda f,dalh Wreu jkafkah' hk
fmdfrdka|=j lsisfia;a kS;sh ms<smeoSu ksid we;s jQjla fkdfjz' th we;s
jQfha weoys,a, ksid jk" OrAusIaGlu fya;`fldg f.kh' fuz ksid foaj
fmdfrdka|=j jrm@idofha m@;sM,hla jk msKsi th weoys,a, u; rZod mj;S'
breosk iqmqj;

336

fojk jir

ud;= 19

idka; cqfia uqks

tfia jkafka wdn@yuzf.a ore fm<m;g wh;a yeugu" tkuz" kS;sh wkqj cSj;a
jk whg muKla fkdj" wmf.a mshdKka jk wdn@yuzf.a weoys,a, wkqj cSj;a
jk whg;a" ta fmdfrdka|=j j,x.` jk nj iy;sl lrk msKsi h' uu Tn
fndfyda cd;Skaf.a mshd fldg m;a lf<us hs Y`oaO ,shejs,af,ys ,shd we;af;a
fuz ksidh' ta fmdfrdka|=j wdn@yuz ,enqfjz ;ud woyk" u<jqka yg cSjs;h
fok" ke;s foa we;s lrk" fojshka jykafiaf.kah' n,dfmdfrd;a;` rys;
;;a;ajhloS jqjo Tyq fojshka jykafiaf.a fmdfrdka|=j jsYajdi lf<ah' Tyq
fndfyda cd;Skaf.a mshd jQfha tnZ|= uyd fm<m;la Tng we;s jkafkah hk
lSu mrsosh' tnejska fojshka jykafia Tyqf.a weoys,a, ksid Tyq OrAusIaG nj
ms<s.;a fial'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

.S;dj,sh 84& 4

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iusZ|=ks" Tfnz .Dyfhys jikafkda
fldmuK jdikdjka; o$
Tjqyq Tfnz mQcdikh <Z. ksr;`re
Tng miia .S .hkafkda h'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

337

fojk jir

ud;= 19

idka; cqfia uqks

iqjsfYaIh

uf;jz 1&16" 18-21" 24

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

cqfia ;`ud msnso iajduska jykafiaf.a |+;hd


wK l< foh is|= lf<ah'
cdfldnzg odj ursh;`uSf.a mqreIhd jQ fcdafima o Wmkafkda h' ursh
;`uSf.ka ls@ia;`ia kuz jQ fcAiqia jykafia Wmka fial'
fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a Wm; is|= jQfha fufia h& Wkajykafiaf.a uEKshka
jQ ursh;`uS fcdafima yd jsjdy .sjsi f.k isgsh oS" Tjqka tla jkakg fmr"
Y`oaOd;auhdKka wkqyiska wE .enzf.k isgsk nj oek .kakd ,oS'
wef.a iajdusmqreIhd jk fcdafima i;a mqreIfhl` jQ nejska weh
m@isoaOsfha kskaodjg fkdmuqKqjk woyiska ryiska weh w;ayer oukakg
is;d .;af;a h' tfy;a Tyq fuz ldrKh .ek l,amkd lruska isgsh oS
iajduska jykafiaf.a |+;fhla isyskhlska Tyqg orAYkh jS" odjs;af.a
mq;a fcdafima" Tfnz nsrsZo jk urshd mdjd.kakg nsh fkdjkak' ukao" wE
.enzf.k we;af;a Y`oaOd;auhdKka wkqyisks'
wE mqf;l` nsys lrkakS h Wka jykafiag fcAiqia hk kduh ;ensh hq;`h'
ukao" ish fikZ. Tjqkaf.a mdmj,ska uqod,kafka t;`udfKda h hs lS h'
fcdafima kskafoka wjos jQ jsg iajduska jykafiaf.a |+;hd Tyqg wK l< f,i
ish nsrsZo lekaod f.k .sfha h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

338

fojk jir

ud;= 19

idka; cqfia uqks


fyda

iqjsfYaIh

,Qla 2& 41-51

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

n,kak" Tfnz mshd o" uu o" |=lska ;ejS" Tn fijzfjuq'


fcAiqia jykafiaf.a ujqmsfhda wjqre|= m;d mdial` Wf<, iZoyd fcrei,ug
.shy' Wkajykafia fodf<dia yejsrsos jQ l," Tjzyq isrs;a f,i ta ux.,Hhg
.shy' Tjqka kshus; ojia f.jd fmr<d tk w;r" fcAiqia l`urdfKda
fcrei,fuys /Z|=Kq fial' tfy;a" Wkajykafiaf.a foujqmsfhda ta nj
fkdoek" Wkajykafia jkaokdldr msrsi iu. we;ehs is;df.k" ojil .uka
f.dia" kE us;`rka w;frys Wkajykafia fijQy' tfy;a iuzn fkdjQfhka"
Tjzyq Wkajykafia fidhuska fcrei,ug fmr<d .shy'
f;osklg miq Tjzyq Wkajykafia foaj ud<s.dfjys mZvsjrhka ueo jev
ysZo Tjqka lS foa wiuska o Tjqkaf.ka m@Yak jspdruskao isgskq |=gqfjdah' ta
weiQ ish,af,da u Wkajykafiaf.a nqoaOs uysuh yd ms<s;`re .ek jsiaus; jQy'
foujqmsfhda Wkajykafia |=gq l, ujs; jQy' Wkajykafiaf.a uEKsfhda mq;d"
l`ula ksid wmg fufia lf<ys o$ n,kak" Tfnz mshd o uu o |=lska ;ejs ;ejS
Tn fijSuq hs lSy' tjsg Wkajykafia ms<s;`re fouska Tn ud fijzfjz ukao$
ud mshdKkaf.a ue|=frys ud isgsh hq;` nj Tn fkdokakyqoe hs Tjqkag
jod< fial' tfy;a Wkajykafif.aa ta lSu Tjqkag wjfndaO fkdjSh'
Wkajykafia Tjqka legqj f.dia kdifr;a kqjrg meusK Tjqkag lSlrej jsiQ
fial' Wkajykafiaf.a uEKsfhda fuz ish,a,la u is;ays ksoka lr .;ay'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

339

fojk jir

ud;= 25

ux., lSu

foaj ;hd ux., lSf ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

fhidhd 7&10-14

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

lkHdjla .enzord mq;@fhl` nsys lrkakSh'


iusZodKka jykafia wdydiag ;j;a mKsjqvhla hjuska kqUg ,l`Kla fok
f,i kqfUz fojs iusZodKka jykafiaf.ka b,a,kak .eUqre md;d,fhka fyda
by< wyfika fyda th meusfKk f,i b,a,kake hs jod< fial'
tfy;a wdydia W;a;r fouska" uu fkdb,a,us iusZodKka jykafia mrSlaId
fkdlrus hs lSh' tjsg fhidhd fufia ms<s;`re |=kafkah' tuznd odjs;af.a
jxYh" oeka ijka fokak' kqU,d udf.a fojshka jykafiaf.a bjiSu
fjfyikafka" kqU,d ukqIHhkaf.a bjiSu fjfyikjd uosjg o$ iusZodKka
jykafiau kqU,dg ,l`Kla fok fial' n,kak" lkHdjla ms<sisZof.k
mq;@fhl` nsys lrkakSh tuzudkqfj,a hk ku Tyqg ;nkakSh'

foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 40&6-10

ms<s;`r& udf.a fojshks" fukak" uu Tfnz leu;a;g ms@h fjus'


.Sh

& Tn mqo mZvqrg m@ikak ke;'


ojk hd. mQcd yd mdm mQcdj,ska Tng jevla ke;'
ta fjkqjg Tn joka wik msKsi udf.a foijk |=ka fial'
tjsg uu" fukak" uu fuysh hs lSfjus'

breosk iqmqj;

340

fojk jir

ud;= 25

ux., lSu
ud ms<snZo wK mK;a Tfnz jHjia:dj,sfhys ,shd we;'
udf.a fojshkS" Tfnz leue;a;g ms@h fjus'
Tfnz kS;s uisf;ys ksoka lr .;sus'
iusZ|=ks" Tng jZosk msrsia ueo"
Tfnz .e<ejSfuz ls@hd jrAKkd lf<us'
fkdkj;ajd th ;j;a jrAKkd lrk nj Tn okakd fial'
Tn fok .e<jSu isf;ys rZojd ksluz fkdisgsfhus'
Tfnz .e<ejSu yd jsYajdilu m@ldY lf<us'
uy msrsia ueo Tfnz lreKdj o jsYajdilu o
fkdj<yd okajd isgsfhus'

fojk lshejSu

fyfn@jz 10&4-10

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

fojsZ|=ks" fukak" fmd;a fjZMfuz ud .ek ,shd we;s fia Tfnz


leue;a; bgq lsrSug uu meusKsfhus'
f.dkqkaf.a;a tZMjkaf.a;a f,hska mjz my lr oeuSula is|= fkdfjz' tfyhska"
ls@ia;`ka jykafia f,dalhg jvsk l, fojshka jykafiag fufia jod< fial'
Tng mqo mZvqre rsis ke;' tfy;a Tn ug isrerla iQodkuz l< fial' ojk
mQcd yd mdm mQcd lsis;a Tn is; fkd.kshs'
tfia fyhska fojsZ|=ks" fmd;a fjZMfuz ud .ek ,shd we;s fia" Tn rsis foa lrkq
jia fukak" uu wejs;a isgsus' jHjia:dj wkqj Tmamq lrk mqo mZvqrej,g;a"
ojk mQcdj,g;a" mdm mQcdj,g;a" Tn leu;s jkafkaj;a i;`gq jkafkaj;a
ke;ehs by; lshd" fukak" Tnf.a leue;a; lrkakg uu meusK isgsus
hs Wkajykafia fojkqj jod< fial' Wkajykafia fojekak msysgqjk msKsi
m<uqjekak wj,x.` lrk fial' ta leue;a; mrsos fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a
YrSrh ioygu tl jrla mQcd lsrSfuka wms mdrsY`oaOsh ,en isgsuq'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

341

fojk jir

ud;= 25

ux., lSu

idOqldrh

cqjduz 1&14

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
OrAuhdfKda usksi;a nj /f.k
wm w;r jev jsiQ fial'
wms Wkajykafiaf.a f;acYS@h |=gsuq'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 1&26-38

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tyq ms<sisZo mqf;l` ,nkakSh


ijeks ui" .dns@fh,a kuz foaj |+;hd fojshka jykafia jsiska .,S,fha
kdifr;a kuz kqjr jsiQ odjs;a rc mrmqfrka mej; tk fcdafima kuz
ukqIHfhl` yg jsjdy .sjsiquz oS isgs lkHdjl fj; hjk ,oS' ta lkHdjf.a
ku urshd h' foaj |+;hd" wE isgs ;ekg meusK" jsmq, m@ido ,;a W;a;ush"
Tng ux., fjz' iajduska jykafia Tn iu. h hs lSh' tfy;a" wE tjoka
wid w;sYhska le<US fuz flnZ|= wdpdrhla oehs is; is;d isgshd h' foaj |+;hd
wEg l;d fldg" urshdfKks" nsh fkdjkak' Tn fojshka jykafiaf.ka
jrm@ido ,oafoys h' fuz n,kak" Tn ms<sisZof.k mqf;l` ,nkafkysh'
Wkajykafiag fcAiqia hk kduh ;nkak' Wkajykafia fY@aIaG jk fial'
mrfud;a;uhdKkaf.a mq;@hdfKda hhs lshkq ,nk fial' Wkajykafiaf.a
mshjQ odjs;af.a isxydikh fojs iajduska jykafia Wkajykafiag m@odkh
lrk fial' Wkajykafia cdfldnzf.a jxYh flfrys ioygu rcluz lrk
fial' Wkajykafiaf.a rdcHh fl<jrla fkdolafkah hs lSh'

breosk iqmqj;

342

fojk jir

ud;= 25

ux., lSu

tjsg ursh ;`uS foaj |+;hdg l;d fldg" ug mqreIhl` ke;s nejska
fujekakla flfia jsh yels oe hs weiqjdh' foaj |+;hd wEg W;a;r
fouska" Y`oaOd;auhdKka jykafia Tn flfrys my< jk fial'
mrfuda;a;uhdKkaf.a wdkqNdjh o Tn jid .kafka h' tfyhska Wmosk
mrsY`oaO orejd fojshka jykafiaf.a mq;@hdfKda h hs lshkq ,nk fial'
n,kak" Tfnz {d;sjrsh jk t<sifn;a wef.a uy,q jhfia oS mqf;l` ms<sisZo
.;a;dh' jZo hhs lS wehg oeka ijeks udih h' l`ula ksid o" fojshka
jykafiag fkdl< yels lsisjla ke;e hs lSfjzh' ursh ;`uS l;d lruska"
n,kak" uu iajduska jykafiaf.a odish fjus' Tn mejiQ f,iu ug bgq
fjzjd hs lSjdh' tjsg foaj |+;hd wE flfrka fjkaj .sfhah'

iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

343

fojk jir

uehs 1

llre idka; cqfia uqks

llre idka; cqfia uqks ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

fldf,diais 3&14-15" 17" 23-24

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldf,diaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

Tn fiajh lrkafka iajduska jykafiagh'


fuz ish,a,g by<ska ish,a, iuzmQrAK f,i taldnoaO lrk fm@aufhka
ierfikak' ls@ia;`ka jykafiaf.a iduh Tfnz is;a ;`< rcluz flfrAjd tlu
YrSrfha fldgia jYfhka Tn leZojk ,oafoa fuz iZoydh' lD;{;dj o
olajkak'
;jo Tn jpkfhka fyda ls@hdfjka fyda l`ula lr;;a" ta ish,a, fcAiqia
iajduska jykafiaf.a kdufhka lruska Wkajykafia ;`<ska fojs mshdKka
jykafiag ia;~;s lrkak' Tn lrk fldhs fohla jqj;a" ukqIHhka Wfoid
fkdj" iajduska jykafia Wfoid lrk fohla fuka uqZM is;ska lrkak' iajduska
jykafia fmdfrdka|= jQ jsmdlh Tng fok nj isys lrkak' ukao" Tn fiajh
lrkafka Tfnz iajduska jk ls@ia;`ka jykafiagh'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

344

fojk jir

uehs 1

llre idka; cqfia uqks


(my; oelafjk mdGho fhdod.; yel)

m<uqjk lshejSu

W;am;a;s 1&26 2&3

W;am;a;s fmdf;ka .;a mdGhls'

jrAOkh fjuska fmdf<dj mqrjd th hg;a lr .kak'


bkamiq fojshka jykafia" wmf.a iajrEmh wkqj" wmf.a iudk;ajh f,i
ukqIHhd ujuq' Tyq uqyqfoa uiqka o wyfia mCISka o .juySIhka o uqZM
fmdf<da ;,fhys ish,q jk uD.hka o Wr.hka o md,kh flfrAjd hs wK
l< fial'
fojshka jykafia ;u iajrEmh wkqj usksid uejQ fial' fojshka jykafiaf.a
u iajrEmh wkqj Tjqka ujd jod< fial' mqreIhd o ia;S@h o jYfhka Tjqka
uejQ fial' fojshka jykafia Tjqkag wdisrs m;uska" kqU,d ore iuzm;a
,nd" jevs jrAOkh jS" fmdf<dj mqrd me;sr th hg;a lr.kak' uqyqfoa
uiqka flfrys o wyfia mlaISka flfrys o fmdf<dfjz iersirk ish,q i;`ka
flfrys o n,h mj;ajkake hs Tjqkag jod< fial' ;jo" Tjqka jykafia
uqZM fmdf<da ;,fhys OdkH ork ish,q me,Egs o nSc iys; m, ork ish,q
.ia o kqU,df.a wdydrh msKsi fjzjd' tfy;a" fmdf,dfjz ish,q jk i;`kag
o wyfia mlaISkag o Wr.hkag o ish,q cSjudk i;`kag o wdydr msKsi ks,a
m,d fous hs jod< fial' tfia u jsh' fojshka jykafia ;uka ujd jod<
ish,q foa krUd" th b;d ukyr nj |=gq fial' iji .; jsh' Woh Wodjsh'
ta ih jk oji h'
fufia wyi;a" fmdf<dj;a tys we;s ish,q foa;a ujd ksulrk ,oafoah' fojshka
jykafia ;uka l< ldrAhh i;ajk ojfiys ksujd tosk ish,q jev k;r
l< fial' fufia Wkajykafia i;ajk ojig wdisrs m;d th Y`oaO ojila
f,i fjka lr jod< fial' tfia lf<a ta ojfia Wkajykafia ish uejSfuz fuu
ldrAhh ksujd jev k;r l< fyhsks'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

345

fojk jir

uehs 1

llre idka; cqfia uqks

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 90&2-4" 12-14" 16

ms<s;`r& fojsZ|=ks" wfma ldrAhhka cfhka chgu meusfKajd


.Sh

& lZ|=fy,a we;s jkakg fmr isg


Tn fmdf<dj o ilaj, o ujkakg fmr isg
iodld,fhka iodld,hgu
Tn fojshka jykafia jk fial'
Tn usksid h<s |+js,a,g yrjk fial'
usksiqks" |+js,a,g yefrAjd lshd Tn jodrk fial'
Tn weia bosrsfhys jir oyila"
f.jS .sh Bfha oji jeks h'
/fha tl hduhla jeks h'
osjs fmfj; fl;ruz ,qyqZvq o lshd jgyd |=k uekj'
fuh fufkys lrk msKsi keKj;a is;la wmg |=k uekj'
iusZ|=ks" fumuK os.` l,la wE;a jS fkdisg
Tn wm fj; fmr<d meusKsh uekj'
Tfnz odihkag wkqluzmd l< uekj'
Wofhka Woh Tfnz fm@aufhka msrS wms wjos fjuq'
oji mqrd ;`gq mygq is;ska wms .S .huq'
Tfnz m@n, ls@hd Tfnz fufylre wmgo
Tfnz f;aci wm mrmqrg o olakg jruz |=k uekj'

breosk iqmqj;

346

fojk jir

uehs 1

llre idka; cqfia uqks

idOqldrh

.S;dj,sh 68&19

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ojiska oji wfma nr Wiq,k
iusZ|=ka yg meiiquz fjzjd'
t;`udfKda wm .<jk fojsZodfKda jk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 13&54-58

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fudyq jvqjdf.a mq;d fkdfjzo$


fcAiqia jykafia ish rgg meusK" OrAu Yd,dfjzoS Tjqkag b.ekajQ fial'
Tjzyq jsiauhg m;aj" fudyqg fuz m@{dj yd ydialuz lsrSfuz n,h fldfyka
,enqfKa o$ fudyq jvqjdf.a mq;d fkdfjzo$ fudyqf.a ujf.a ku urshd
fkdfjzo$ fudyqf.a ifydaorfhda cdfldnz" fcdfima" iSfudka iy cqodia
fkdfj;ao$ fudyqf.a ish,q ifydaorsfhda;a wm w;frys fkdfj;ao$ tfia
kuz" fuz ish,a, fudyqg fldfyka my< jSo$ lshd Wkajykafia m@;slafIam
l<y' tfy;a fcAiqia jykafia l;d fldg" osjeisjrfhl`g .re nqyquka
fkd,efnkafka ish rfgzoS;a" ish f.oroS;a muKle hs jod< fial' Tjqkaf.a
wjsYajdih ksid Wkajykafia tys oS fndfyda ydialuz fkdl< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

347

fojk jir

uehs 14

idka; u;shia wfmdaia;= ;=ud

idka; u;shia wfmdaia;= ;=fuda


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

ls@hd 1& 1517" 20-26

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

od|=j u;shiag jegqKs' Tyq o wfmdaia;`ZMjreka w;r


.Kka .kq ,enSh'
fufia tlish jsis fofkl` muK msrsila /iaj isgs jsg" fma|=re ;`ud
ifydaorhka ueo ke.sg Tjqkag fufia lSh' ifydaorjreks" fcAiqia jykafia
w,a,d .;a whg uZ. fmkajd |=ka cqodia .ek Y`oaOd;auhdKka jykafia"
odjs;af.a uqLfhka m@ldY l< Y`oaO ,shjs,a, iuzmQrAK jsh hq;`j ;snsKs' ukao"
Tyq wm iuZ. .Kka .kq ,en" fuz fiajfhys ;udg ysus fldgi ,enSh' ukao
h;a Tyqf.a jdiia:dkh mdZM fjzjd lsisfjla tys jdih fkdflfr;ajd
lshdo" Tyqf.a ;k;`r fjk flfkl` .ks;ajd lshdo .S;dj,sfha ,shd ;sfnz'
tnejska fcAiqia iajduska jykafia mqkrAcSjkh ms<snZoj wm iuZ. idlaIs ork
msKsi huz lsisfjl` wm iuZ. tlajsh hq;`j ;sfnz' cqjduz fn#;Siau iakdmkh
mgka.;a od isg fcAiqia iusZodKka jykafia wm flfrka Tijd .kq ,enQ osk
olajd" Wkajykafia wm w;r wd .sh uqZM ld,h ;`<" Tyq ks;ru wm iuZ.
isgs whf.ka tlaflfkl` jsh hq;`h' tnejska Tjqyq fofofkl` bosrsm;a l<y'
ta hqia;ia hk ;j;a kula oerE ndrAinia kuska yZ|=kajkq ,enQ fcdfima yd
u;shia hk fofokd h'
bkamiq Tjqyq hdpz[d lruska" ish,q usksiqkaf.a is;a okakd jQ iajdusks"
;udg kshu ia:dkhg hk msKsi cQoia jsiska w;ayrsk ,o fuz fiajfha;a"
wfmdaia;`ZMjrfha;a mqrmamdvqj msrjSug fudjqka fofokdf.ka Tn jykafia
f;dard.;a ;eke;a;d ljfrla oehs fmkakqj uekje hs lSy' tl, Tjqyq Tjqka
ms<snZoj od|= oeuQy' od|=j u;shiag jegsKs' tfyhska Tyq o wfmdaia;`ZMjreka
tfldf<dia fokd iuZ. .Kka .kakd ,oS'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

348

fojk jir

uehs 14

idka; u;shia wfmdaia;= ;=ud

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 113& 1-8

ms<s;`r & iusZodfKda ;u fikZ.f.a wOsm;Ska iuZ. Tyq ysZ|=jk fial'


.Sh

& iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


iusZ|=kaf.a fufylrefjks" m@Yxid lrkak'
iusZ|=kaf.a kduhg m@Yxid lrkak'
fu;eka mgka ioyg u iusZ|=kaf.a kduhg m@Yxid fjzjd
iusZ|=kaf.a kduhg kef.kysr mgka
niakdysr olajd m@Yxid lghq;` h'
ish,q cd;Skag by<ska iusZodfKda jecfUk fial'
t;`ukaf.a uysud,xldrh wyia ;,h blaujd hhs'

wfma fojs iusZ|=kag iudk wka flfkla ke;'
t;`udfKda Wiia ;ekays jev ysZosk fial'
tfy;a" wyi;a fmdf<dj;a n,k msKsi
t;`udfKda my;g kefuk fial'

t;`udfKda |=mam;d OQ,sfhka ke.sgqjk fial'
os<sZod li< f.dvska Tijk fial'
tfia lrkafka" Tjqka wOsm;Ska iuZ."
;u fikZ.f.a wOsm;Ska iuZ. ysZ|=jkq msKsi h'

idOqldrh

cqjduz 15& 16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
uu Tn f;dardf.k m;a lf<us'
tfia lf<a Tn f.dia fndfyda M, orK msKsi;a
Tfnz M, mj;sk msKsi;a h'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

349

fojk jir

uehs 14

idka; u;shia wfmdaia;= ;=ud

iqjsfYaIh

cqjduz 15& 9-17

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

uu Tng odifhla hhs fkdlshus' Tn udf.a us;`frda h'


mshdKka jykafia ug fm@au l<dla fuka u uu o Tng fm@au lf<us'
udf.a fm@aufhys mj;skak' ud" udf.a mshdKka jykafiaf.a wd{d ms<smeo
Wkajykafiaf.a fm@aufhys mj;sk fiau" Tn;a udf.a wd{d ms<smoskakyq kuz"
udf.a fm@aufhys mj;skakyq h' fuz foaj,a ud Tng m@ldY lf<a" udf.a mS@;sh
Tn ;`< we;sjk msKsi;a" Tfnz mS@;sh mrsmQrAK jk msKsi;a h'
udf.a wd{dj kuz ud Tng fm@au l<dla fuka Tn;a tlsfkldg fm@au
lrkak' hkqhs' hful` ;udf.a us;`rka Wfoid osjs msoSug jvd W;`uz fm@auhla
lsisfjl`g ke;' ud Tng wK lrk foa Tn lrkakyq kuz" Tn udf.a us;`frda
h' fu;eka mgka uu Tng odifhda hhs fkdlshus' ukao" odifhla ;udf.a
iajdushd lrkafka l`ulaoehs fkdokshs' tfy;a udf.a mshdKka jykafiaf.ka
ud weiQ ish,a, u Tng okajd jod< nejska" uu Tng us;@fhda hhs lSfjus' Tn
ud f;dard .;af;a ke;' uu Tn f;dardf.k m;alf<us' tfia lf<a Tn f.dia
fndfyda M, ork msKsi;a" Tfnz M, mj;sk msKsi;a" udf.a kdufhka Tn
mshdKka jykafiaf.ka b,a,k ljr fohla jqjo Wkajykafia Tng fok
msKsi;a h' ud Tng wKlrk foa fuzh' tlsfkldg fm@au lrkak'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

350

fojk jir

uehs 31

foaj ud;djka t<sifn;a ;=h neyeoelSu

foaj ud;djka t<sifn;a ;=h neyeoelSu


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

frdau 12& 916

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

ieoeyej;`kaf.a TzkEluz j,oS Wmldr lrkak' wd.ka;`l


i;aldrhg ,eosj isgskak'
fm@auh wjxl fjzjd kmqr ms<sl`,a fldg" hym;g we,quz jkak' iqyo ifydaor
fm@aufhka tlsfkldg fm@au lrkak' f.#rjfhka ;udg jvd wfkla wh W;`uz
fldg i,lkak' w,iluska f;drj" ldrAhYS,S jkak' Woafhda.su;a yolska
iajduska jykafiag fiajh lrkak' n,dfmdfrd;a;`fjys mS@;s jkak' jsmf;a
oS bjis,su;a jkak' hdpz[dfjys fkdlvjd fhfokak' ieoeyej;`kaf.a TzkE
tmdluz j,oS Wmldr lrkak' wd.ka;`l i;aldrhg ,eosj isgskak'
Tng mSvd lrkakkag wdYSrAjdo lrkak' Ydm fkdlr wdYSrAjdo u lrkak'
mS@;s jkakka iuZ. mS@;s jkak' fYdal jkakka iuZ. fYdal jkak' yeu fokd
iuZ. tlais;aj bkak' wyxldr fkdjS hgy;a my;a wh wdY@h lrkak' Tn
m@{djka; hhs is;d WZv.` fkdjkak'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

351

fojk jir

uehs 31

foaj ud;djka t<sifn;a ;=h neyeoelSu

fyda
fYmkshd 3& 14-18
fYmkshd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

bYardfh,a rcdKka jk iajduska jykafia Tn w;r jev isgsk


fial'
isfhdka mqrZ.k" fiduzkiska .S .hkak fcreif,uz jeisfhkS" lEfudr
.ikak bYardfh,a ckfhkS" mS@;s m@fudao jkak' iusZodfKda Tng jsreoaOj
;snqKq kvq ;Ska|= wj,x.` l< fial Tfnz i;`rka fkrmd oeuQ fial
bYardfh,ays rc jk iusZodfKda Tn iuZ. isgsk fial' jsm;g nsh jSula ;j;a
ke;' tosk fcrei,u fufia lshkq we;' isfhdka k.rh" nsh fkdjkak Tn
w; |=n, jkakg bv kdrskak' Tfnz fojs iusZodfKda Tn iuZ.h Tng ch
w;alr fok fin<dfKdah' t;`udfKda Tn .ek ms@h ukdm jk fial ish
fmuska Tng kj cSjkhla fok fial Tn .ek fiduzkiska .S .hk fial'
ux., ojila fuka mS@;s jk fial Tn kskaodj fkd,nk msKsi Tn w;r
jskdYh my lrk fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

fhidhd 12& 2-6

ms<s;`r & W;`uz jQ Y`oaO fojsZodfKda Tn w;r jevisgsk fial'


.Sh

& fojsZodfKda udf.a .e<ejSuh' uu t;`udKka woyus'


t;`uka flfrys ug nshla ke;'
ukao" iusZodfKda udf.a Yla;sh;a .S;sldj;ah'
t;`udfKda udf.a .e<ejSuh'

breosk iqmqj;

352

fojk jir

uehs 31

foaj ud;djka t<sifn;a ;=h neyeoelSu


ta ojfiaoS fikZ. fufia meiiquz .S .hkafkdah'
iusZ|=kag ;`;s mqokak' t;`ukaf.a ku mjid whoskak'
t;`ukaf.a ls@hd cd;Ska w;r mjikak'
t;`ukaf.a kdufha fY@aIaG;ajh m@ldY lrkak'
iusZ|=ka l< wreu mq|=u foa ksid miia .S .hkak'
uq,q f,djgu ta .ek okajkak'
isfhdka jeis ish,af,ks" fudr.id .S .hkak'
BY@dfh,a Y`oaO fojsZodfKda W;`uz jk nejska o
ish fikZ. w;frA jev isgsk nejska o
i;`gska yZvk.d .S .hkak'

idOqldrh

,Qla 1& 45

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajduska jykafiaf.a kdufhka ;uka yg |=ka fmdfrdka|=j
bgqjkafka u hhs jsYajdi lrk ;eke;a;S Nd.Hjka;S h'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 1& 39-56

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

udf.a iajduska jykafiaf.a uEKshka ud fj; meusKSug ;ruz ud


ljfrla o$'
osk .Kklg miq ursh ;`ush ke.sg" cqod lZ|=lrfhys kqjrlg hqyqj
f.dia" filrsfhiaf.a f.g we;`ZM jS t<sifn;a yg wdpdr l<d h' t<sifn;a
ursh ;`ushf.a wdpdr nia weiQ l< wef.a l`fia orejd bmsf,kakg jk' tjsg
t<sifn;a Y`oaOd;auhdKkaf.ka mQrAK j" uy yZvska Woka wkuska" Tn
jks;djka w;r w;sYhska wdYsrAjdo ,oaoSh' Tn l`i T;a ore M,h o wdYsrAjdo
breosk iqmqj;

353

fojk jir

uehs 31

foaj ud;djka t<sifn;a ;=h neyeoelSu

,oafoa h' udf.a iajduska jykafiaf.a uEKshka ud fj;g meusKSug ;ruz


uu ljfrla o$ ulaksido" Tfnz wdpdr yZv ud ijka .;jQ flfKysu ud
l`fiys orejd mS@;sfhka bms<S .sfhah' iajduska jykafiaf.a kdufhka ;uka
yg |=ka fmdfrdka|=j bgqjkafka u hhs jsYajdi l< ;eke;a;S Nd.Hjka;h
hs lSjdh' tjsg ursh ;`uS fufia Woka wekqjdh'
udf.a yo iusZ|=ka Wiia f,i miihs' udf.a is; ud us|=uzldr fojsZ|=ka .ek
Woka wkhs' ulaksido t;`udfKda ish odish f.a oSk;dj l`ZMKq mduska i,ld
jod< fial'
yeu mrmqrlu fu;eka isg Nd.Hjka;Sh hs ug lshkq we;'
mrdl@uhdfKda hkq t;`ukaf.a kduh h'
t;`ukaf.a ohdj ish ne;su;`ka flfrA mrmqfrka mrmqrg me;sfrA'
ish ndyqfjka t;`udfKda jsl`uz md" WvZ.` Wouz is;e;a;ka jsiqrejd yer" uy
krm;Ska ish isyiqkaj,ska my; fy<d" oSkhka by< kxjd Wiia l< fial'
id.sks jQjka hym;a fohska i;majd" Okj;`ka ysia w;ska yrjd hejQ fial'
wm mshjreka jQ wdn@yuzg yd tu mrmqrg" ioyg u fmdfrdka|= jQ f,ig"
ish fiajl bYardfh,a fikZ. yg" ohdj fmkajd msysgjQ fial'
ursh ;`uS" t<sifn;a iuZ. f;uila muK kej;S isg ish ksjig fmr<d
.shdh'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

354

fojk jir

cqks 13

idka; wkAf;dks uqks

mdjdf Y=oaO jQ wkaf;daks uqks wksjdh


wkqiaurKh

m<uqjk lshejSu

fhidhd 61& 1-3

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

os<sZ|=kag iqn wiak foiSug iusZodfKda


ud wdf,am lr tjd jod< fial'
ufyda;a;u fojs iusZ|=kaf.a wd;audkqNdjh ud flfrys msysgd we;' os<sZ|=kag
iqn wiak foiSug o nsZ|=Kq is;a we;a;kag iqj fi; oSug o jy,qkag usoSu
odkh lrkak o isrlrejkag ksoyi okajkak o t;`udfKda ud wdf,am l<
fial' iusZ|=kaf.a lreKdfjz oji" i;`rkag oZvqjuz oSfuz oji m< lrk
msKsi o je,fmk ish,a,ka ikik msKsi o t;`ud ud wf,am l< fial'
isfhdkays |=la jk iEu fokdg wZM fjkqjg u,aud,d o |=la lZ|=ZM fjkqjg
mS@;sh kue;s ff;,h o l,lsrS isgskakkag meiiquz kue;s jia;@h o m@odkh
lrk msKsi t;`udfKda ud wdf,am l< fial' Tjqkaf.a oeyeus;dj iusZ|=ka
frdamKh l< lsysrs .ia fuka ia:sr hhs lshkq ,efnz' thska t;`ukag u
uysuh ysus jkafka h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 89& 1-4" 20-21" 24" 26

ms<s;`r& iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu .ek uu ioygu .hkafkus'


.Sh

& iusZ|qks" Tfnz ;sr fmu .ek uu ioygu .hkafkus'


Tfnz jsYajdijka;lu mrmqfrka mrmqrg mjikafkus'
Tfnz ;sr fmu ioyg u mj;sk nj uu taldka;fhkau ms<s.ksus'
Tfnz jsYajdijka;lu wyi fuka ;srir nj uu oksus'

breosk iqmqj;

355

fojk jir

cqks 13

idka; wkAf;dks uqks


Tn fufia jod< fial'
ud f;dard .;a ;eke;a;d iuZ. uu .sjsiqula lf<us'
udf.a fiajl odjs;ag uu fufia osjqf<us'
uu Tfnz fm<m; ioyg u msysgqjkafkus'
mrmqfrka mrmqrg Tfnz isyiqk f.dvkZ.kafkus'
ud fiajl odjs;a uu fidhd.;af;us
Y`oaO ff;,fhka uu Tyq wdf,am flf<us'
udf.a Yla;sh ksr;`re Tyq iuZ. jkafka h'
udf.a n,h Tyq ijsu;a lrkafkah'
udf.a jsYajdijka;lu iy ;sr fmu Tyq iuZ. jkafka h'
udf.a kdufhka Tyq ch.@dyS jkafka h'
Tyq ug fudr .iuska Tn udf.a fojsZodfKda h'
udf.a mshdfKda h' udf.a wdrlaIl mrAj;hdfKda h' lshkafkah'

idOqldrh

,Qla 4& 18

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajduSka jykafiaf.a wd;auh ud flfrys we;'
ulaksido os<sZ|=ka yg iqn wdrxpsh foaYkd lrkq jia"
Wkajykafia ud wdf,am l< fial'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

356

fojk jir

cqks 13

idka; wkAf;dks uqks

iqjsfYaIh

,Qla 10& 1-9

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

tflfKysu Tjqyq oe,a yer oud Wkajykafia wkqj .shy'


bkamiq iajduska jykafia ;j;a ye;aE fofkl` m;a fldg ;uka hkak woyia
l< ish,q k.r yd fmfoiaj,g Tjqka fofokd ne.ska ;ukag l,ska hejQ fial'
Wkajykafia Tjqkag fufia jod< fial' f.dhu kuz nyq, h" f.djSyq jsr,
h' tnejska f.dhuz lemSug fufylrejka tjk fuka f.dhfuz ysushdKkag
hdpz[d lrkak' b;ska hkak' j. j,iqka ueog negZM megjqka hjkakdla
fuka uu Tn hjus' miquznshla fyda u,a,la fyda mdjyka fyda fkdf.k
hkak" uZ. oS wdpdr lsrSuz iZoyd mud fkdjkak' Tn huz f.orlg we;`ZM jQ
l, m<uqfldg fuz f.org iduh fjzjd hs m;kak' iduh ,nkakg iq|=iq
flfkla tys isgs;a kuz Tnf.a idu me;`u Tyq msg /fZokq we;' ke;fyd;a
th Tn fj; fmr<d tkq we;' Tjqka fok foh luska fnduska ta f.oru
kej;S isgskak' ukao" fufylrejd ish fjz;kh ,ensh hq;` h' f.orska
f.org fkdhkak' Tn huz kqjrlg we;`ZM jQ l, Tjqka Tn ms<s .;af;d;a"
Tn bosrsfhys ;nk foa j<Zokak' tys isgsk frda.Ska iqj lrkak' fojshka
jykafiaf.a rdcHh Tn fj; meusKsfha h hs Tjqkag m@ldY lrkak'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

357

fojk jir

cqks 24

idka; iakdjl cqjd uqks

idka; iakdjl cqjd uqks ckafuda;aijh


m<uqjk lshejSu

fhidhd 49&1-6

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

ish,q cd;Ska yg kqU wdf,dalhla jkakg uu i,iajkafkus'


uqyq|=nv jeisfhks" udf.a nia wikak' wE; isgsk ckfhks" ug ijka
fokak' ud Wmoskakg;a fmr ujz l`ifhys isgsh oS iusZodfKda ud f;dardf.k
t;`ukaf.a fiajlhd jk msKsi ud m;a l< fial' t;`udfKda udf.a jpk
;shqKq lvqjla fuka l< fial' ish wf;a ud uqjy;a l< B .ila fuka l<
fial' ish fldmqfjz ud iZ.jd ;enQ fial' t;`udfKda l;d fldg bYardfh,a"
kqU uf.a fiajlhdh' kqU u.ska fikZ. udf.a uysuh m@ldY lrkq we;e
hs jod< fial'
uu l;d lruska" uu kslrefKa fjfyiqfkus' udf.a uqZM Yla;sh fh|+
kuq;a lsisjla w;am;a lr fkd.;sus hs lSfjus' tfia jqj o udf.a jsksYaph
iusZ|=ka wf;a we;s nj;a" udf.a jsmdlh fojsZ|=ka wf;a we;s nj;a ug iy;sl
h' ud Wmoskakg;a fmr ;ukaf.a fikZ. wdmiq f.fkk msKsi;a jsisr isgsk
bYardfh,a ckhd cdfldnzf.a jxYh tla /ia lrk msKsi;a fiajlhl`
jYfhka iusZodfKda ud m;a l< fial' iusZodfKda ug f.#rjh fok fial'
t;`udfKda udf.a Yla;sh jk fial'
t;`udfKda ug fufia jod< fial' b;srsj isgsk bYardfh,ajreka tkuz"
cdfldnzf.a jxYfha ckhd ke.sgqjd mqkre;a:dmkh lsrSug udf.a fiajlhd
f,i kqU m;a lsrSu iqZM mgq fohla fkdjkq we;' tkuz" uqZM f,dj .<jkq
msKsi ish,q cd;Ska yg kqU wdf,dalhla jkakg uu i,iajkafkus'
foaj jdlHh tfiah
'
breosk iqmqj;

358

fojk jir

cqks 24

idka; iakdjl cqjd uqks

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 139&1-3" 13-15

ms<s;`r& udf.a meje;afuz wisrsh .ek uu Tng ;`;s mqous'


.Sh

& iusZ|=ks" Tn ud ishquz f,i jsuid n,d oek.;a fial'


udf.a bZ|=uz ysgquz ish,a, Tn okak fial'
|=r;shd u udf.a is;`js,s Tn f;areuz .kak fial'
ud .ukla .sh;a" kskaog .sh;a
Tn udf.a ish,q udrA. okak fial'
udf.a yeisrSu iyuq,ska u okak fial'
Tn udf.a we;`<dka;h uejq fial'
udf.a ujzl`fiys ud ;ekQ fial'
uu Tng ;`;s mqous'
ukao" ud Tng .re nsh oelajsh hq;`h'
Tfnz ish,q ls@hd wisrsu;ah' Tn ;rfha ud okak fial'
udf.a weg lgq iEfok jsg" ujq l`fiys ud jefvk jsg"
ryis.; j ud ;efkk jsg ud tys jQ nj Tn oek isgs fial'

fojk lshejSu

ls@hd 13&22-26

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka fldgils'

ls@ia;`ka jykafiaf.a meusKSug fmr cqjduz uqZM fikZ.g


ukia:dmkfha fn#;Siau iakdmkh foaYkd lf<ah'
fojshka jykafia idjq,a wia lr" odjs;a Tjqkaf.a rcq yegshg m;a l< fial'
Wkajykafia Tyq .ek idlaIs fouska" fciafiaf.a mq;@ jQ ug ms@h ukdm
usksil` jQ" udf.a uqZM leue;a; bgq lrkakl` jQ odjs;a uu fidhd .;sus
hs jod< fial' fojshka jykafia fmdfrdka|= |=ka f,i" Tyqf.a mrmqfrka
breosk iqmqj;

359

fojk jir

cqks 24

idka; iakdjl cqjd uqks

bYardfh,a fikZ.g fcAiqia kuz .e<ejquzldrfhl` fojd jod< fial'


Wkajykafiaf.a meusKSug fmr cqjduz bYardfh,ays uqZM fikZ.gu
ukia:dmkfha fn#;Siau iakdmkh foaYkd lf<ah' ;jo cqjduz ish fufyh
ksu lrk jsg" uu ljfrla lshd Tn is;kafkys o$ uu Tn is;k ;eke;a;d
fkdfjus' ug miqj flfkla tk fial' Wkajykafiaf.a mdjyka uqokakgj;a
uu fkdjgsus hs lSh'
ifydaorfhks" wdn@yuzf.a jxYfha mq;@fhks" foaj Nh we;s ish,af,ks" fuz
.e<ejSfuz mKsjqvh Tn iZoyd h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 1&76

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
<orej" Tn iusZ|=kag fmrgqj huska t;`udKka
uZ. ms<sfh, lrk nejska" fufyiqre osjeisjr
hk ku Tng fous'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

360

fojk jir

cqks 24

idka; iakdjl cqjd uqks

iqjsfYaIh

,Qla1&57-66" 80

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tyqg cqjduz hk kduh ;ensh hq;` h'


kshu ld,h meusKs jsg t<sifn;a f;dfuda mq;@fhl` ,enqjdh' wef.a
wi,ajeisfhda o kEfhda o iajduska jykafia wE flfrys uyd ohdkqluzmdjla
oela jQ nejz wid weh iuZ. mS@;s jQy' ;jo" wg jkod prAufPAok ms<sfj;
msKsi Tjzyq orejd f.kejs;a ish mshdf.a kduh wkqj Tyqg filrsfhia
hhs kuz ;nkakg ieriqK y' tfy;a" Tyqf.a uj l;d lruska" tfia
fkdfjz" Tyqg cqjduz hk kduh ;ensh hq;` h hs lSjdh' Tfnz kEhka w;r
ta kduh we;af;la ke;e hs Tjzyq wehg lSy' Tyqf.a mshd Tyqg l`uk kula
;nkakg leu;s oehs oek .kakd msKsi Tjzyq Tyqg ix{d l<y' Tyq .,a
,E,a,la b,a,d f.k Tyqf.a ku cqjduz h hs ,sjSh' ish,af,dau ujs; jQy'
tflfKysu filrsfhiaf.a l;d Yla;sh ,ensKs' Tyq fojshka jykafia
miiuska l;d lf<ah' wi,ajeis ish,a,ka flfrys nsh meusKsfhah' fumj;a
ish,a, cqofha lZ|=rg mqrd m;< jsh' ta weiQ yeu fok u ta ish,a, ish is;ays
;nd f.k" b;ska fuz orejd flnZ|= flfkla jkafka oe hs weiQy' l`ula ksid
o" iajduska jykafiaf.a yia;h Tyq flfrys jsh'
orejd jevS" wd;audkqNdjfhka n,j;a j ;uka bYardfh,ag m@ldY jk oskh
olajd mdZMlrfhys isgsfha h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

361

fojk jir

cqks 29

idka; fmare yd mdjq

idka; fmare yd mdjq wfmdaia;= ;=fuda


ux.f,da;aijh
^ux., osk mQcd fufyh&

m<uqjk lshejSu

ls@hd 12& 1-11

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGfhls'

fyfrdaoaf.a n,fhka ud us|+ nj ienejska u oksus'


ta ld,fhaoS fyfrdaoa rc" iNdfjz iuyrekg mSvd lrkakg mgka .;af;a h'
Tyq cqjduzf.a ifydaor jQ cdfldnz lvqfjka uerSh' Bg cqfojzjreka m@ikak
jQ nj oel" Tyq fma|=re o w,a,d .ekSug m@h;ak oerSh' ta jkdys kquqyqka
mQm j<Zok ojia h' Tyq fma|=re w,a,d ysr f.hs oud mdial` ux.,Hfhka
miq fikZ. bosrshg f.fkkakg is;d" fyajdhska i;rfokd ne.ska we;s
lKavdhuz i;rlg Tyq /lj,a lrkakg Ndr |=kafkah' fufia fma|=re ysr
wviaisfha isgshoS iNdj Tyq Wfoid fojshka jykafiag Wolau hdpz[d lf<a
h'
fma|=re kvq Yd,djg muqKqjkakg fyfrdaoa woyia lrf.k isgs oskg fmr
osk rd;s@fhaoS fma|=re f;fuz ouzje,a follsla nZosk ,|=j fyajdhka fofofkl`
ueo ksod isgsfha h' uqr Ngfhda fodr bosrsfha ysr f.h /lj,a l<y'
tflfKysu iajduska jykafiaf.a |+;fhla tys my< jsh' wdf,dalfhka
ysr f.h nen<sKs' Tyq fma|=ref.a msgg ;gzgq lr wjos lruska" jydu
ke.sgskake hs lSh' Tyqf.a w;aj,ska ouzje,a .e<jS jegqfka h' foaj |+;hd
Tyqg l;d fldg" bZ. mgsh neZo" mdjyka oud .kake hs lSh' Tyq tfia
lf<ah' Tfnz iZMj weZ. ,d f.k ud miafia tkake hs |+;hd Tyqg lSh'
|+;hd l< foa we;a;la nj fkdoek" ;ud orAYkhla olskafka hhs is;uska"
fma|=re msg;aj |+;hd miqmiska .sfha h' Tjzyq m<uqjk" fojk uqrldj,a miq
fldg kqjrg hk hlv fodrgqjg <Z.d jQy' th Tjqka iZoyd bfnzu werefKa
h' Tjqka msg;g f.dia tl jSoshla miq l< flfKysu" foaj |+;hd Tyq

breosk iqmqj;

362

fojk jir

cqks 29

idka; fmare yd mdjq

flfrka fjkaj .sfha h' tjsg fma|=re" mshjs isysh ,en" l;d fldg" iajduska
jykafia ;uka |+;hd tjd" fyfrdaoaf.a n,fhka o cqfojz ck;djf.a ish,q
n,dfmdfrd;a;`j,ska o ud us|+ nj ienejska u oksus hs lSh'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 34&1-4

ms<s;`r& iusZodfKda foaj Nh we;s wh uqok fial'


.Sh

& yeu fjzf,au ysus;`ukag uu m@Yia;s .S .hus'


t;`ukaf.a .`K jekquz ud uqjska f;dr fkdfjhs'
uu t;`ukaf.a .`K jrAKkd lrus'
ksy;udks wh ta wid f;dia fj;ajd'
ud iuZ. ysus ;`uka jrAKkd lrkak'
wms tla jS t;`ukaf.a kduh miiuq'
uu ysus;`uka fidhd .sfhus'
t;`udfKda ug ms<s;`re oS yeu nsfhka ud us|+ fial'
t;`uka foi n,kakd mS@;sfhka nenf<kafkah'
Tyqf.a uqyqK ljrodjla ,cAcdfjka wZ|=re fkdjkafka h'
ysus ;`ukag lkak,jz l< tla wirKfhla jsh'
t;`udfKda Tyqf.a nia wid"
ish,q |=la .eyegj,ska Tyq us|+ fial'
ysus ;`ukaf.a |+;hd foaj Nh we;s wh jglr"
lZojqre neZo Tjqka uqod yrshs'
ysus ;`uka .`Kj;a nj Tn u w;a oelSfuka oek .kak'
t;`uka flfrA jsYajdih ;nk ;eke;af;a wdisrs ,nhs'

breosk iqmqj;

363

fojk jir

cqks 29

idka; fmare yd mdjq

fojk lshejSu

2 ;sfuda;s 4&6-8" 17-18

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska ;sfuda;shiag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

oeyeus cSjs;hl lsrSgh ug oeka fjka lr ;sfnz'


ud .ek lshf;d;a" uf.a cSjs;h oekg u mdkSh mQcdjla fuka msoSug
iQodkuz j we;' udf.a jsfhda jSfuz ld,h oeka meusK ;sfnz' uu hym;a
igfkys igka lf<us' uu osjSu wjika lf<us' uu weoys,a, rlaId lf<us'
oeyeus cSjs;hl lsrSgh ug oeka fjka lr ;sfnz' ta uyd ojfia oS idOdrK
jsksYaphldr iajduska jykafia th ug fok fial' ug muKla fkdj
Wkajykafiaf.a m@ldY jSu wdYdfjka n,dfmdfrd;a;` jk ish,a,kag o th
fok fial' tfy;a iajduska jykafia ud w;ayer fkdf.dia" ud Yla;su;a
l< fial' fufia ud u.ska iqn wiak iuzmQrAK f,i ish,q jscd;Skag wefik
fia m@ldY jkq we;' tfia isxyhdf.a lgska uu uqod.kq ,enqfjus' iajduska
jykafia ish,q oreKq Wj|=rej,ska ud uqod" Wkajykafiaf.a iajrA. rdcHhg
ud muqKqjk fial' Wkajykafiag iodld,hgu uysuh fjzjd wdfuka'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

uf;jz 16& 18

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Tn fma|=re h'
fuz mrAj; msg udf.a iNdj f.dvkZ.kafkus'
urKfha n,hg jQjo th mrdch l<
fkdyelsh hs iajduska jykafia jod< fial'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

364

fojk jir

cqks 29

idka; fmare yd mdjq

iqjsfYaIh

uf;jz 16&13-19

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fma|=re" uu kqUg iajrA. rdcHfha h;`r Ndr fous'


fcAiqia jykafia ms,smams ldhsidrsfha fmfoiaj,g meusKs l," ukqIH
mq;@hdfKda ljfrla h lshd usksiaiq lsh;a oe hs ish Y@djlhkaf.ka weiQ
fial' Tjqyq l;d fldg" iuyfrla iakdjl cqjduz h lshdo" iuyfrla
t,shd h lshdo" wka iuyfrla fcfrushd fkdfyd;a osjeisjrhkaf.ka
flfkla h lshdo lsh;s hs lSy' tfy;a Tn ud ljfrl` lshd lshkakyqoe
hs Wkajykafia Tjqkaf.ka weiQ fial' iSfudka fma|=re W;a;r fouska" Tn
ls@ia;`jrhdfKda h" cSjudk fojshka jykafiaf.a mq;@hdfKda h hs lSh'
fcAiqia jykafia W;a;r fouska cqjduzf.a mq;a iSfudka Tn b;d Nd.Hjka;h'
ukao" iajrA.fhys jev jik udf.a mshdKka jykafia jsiska usi" ukqIH
uZ.lska fuh Tng t<sorjz fkdlrk ,oafoa h' uu Tng lshus' Tn fma|=re
h' fuz mrAj;h msg udf.a iNdj f.dvkZ.kafkus' urKfha n,hg jqjo
th mrdch l< fkdyels h' iajrA. rdcHfha h;`re Tng fokafkus' Tn
fmdf<dfjys oS hula nZoskafkys o" th iajrA.fhysoS nZoskq ,nkafka h' Tn
fmdf<dfjysoS hula uqokafkys o" th iajrA.fhysoS o uqokq ,nkafka h' hs
jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

365

fojk jir

cQ,s 3

Y=oaO jQ f;dauia

Y=oaO jQ f;dauia wfmdaia;= ;=fuda


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

tfmais 2& 1922

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka .;a fldgils'

Tn wfmdaia;`ZMjrekaf.a o" osjeisjrhkaf.a o w;a;sjdru msg


boslrkq ,en isgskakdyq h'
tnejska Tn ;j;a jsfoaYslfhda j;a" wd.ka;`lfhda j;a fkdj" Y`oaOjka;hka
iuZ. iyldr mqrjeisfhda o fojshka jykafiaf.a mjqf,a |+ orefjda o fj;s'
Tn wfmdaia;`ZMjrekaf.a o osjeisjrhkaf.a o w;a;sjdru msg bos lrkq ,en
isgskakdyq h' tys fldfKa m@Odk ., kuz ls@ia;`ia jykafiau h' Wkajykafia
;`< uqZM f.dvke.s,a, taldnoaO j" iajduSka jykafia ;`< Y`oaO ukaoSrhla
fia jrAOkh jkafka h' Wkajykafia ;`< Tn;a" wd;auhdKka jykafia
lrKfldgf.k fojshka jykafiaf.a jdiia:dkh iZoyd tla fldg
f.dvk.kq ,efnz'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 117& 1-2

ms<s;`r & f,dj mqrd f.dia iqn wiak foaYkd lrkak'


.Sh

& il, cd;sks iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


ijz i;`ks" ysus ;`u .`K uysuh jrAKkd lrkak'
ukao" wm flfrys iusZ|=kaf.a fm@auh buy;a h'
t;`ukaf.a jsYajdijka;lu ioygu mj;afka h'
iusZ|=kag m@Yxid lrkak'

breosk iqmqj;

366

fojk jir

cQ,s 3

Y=oaO jQ f;dauia

idOqldrh

cqjduz 20& 29

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
f;dauia" Tn ud |=gq nejska woyd .;af;ys h'
kq|=gq kuq;a woykafkda Nd.Hjka;fhda h hs
fcAiqia iajduska jykafia jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 20& 24-29

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

udf.a iajdusks" udf.a fojshkS'


fcAiqia ls@ia;`ia jykafia jevsh l<" fodf<dia fokdf.ka tlaflfkla jQ
ksjqka orejd hhs kuz ,;a f;dauia Tjqka iuZ. fkdisgsfha h' tfyhska fiiq
Y@djlfhda" wms iajduska jykafia |qgsuq hs Tyqg lSh' tfy;a Tyq l;d fldg
Wkajykafiaf.a w;aj, weK le<e,a oel" weK .id ;snQ ;ekaj, udf.a
weZ.s,a, ;nd" Wkajykafiaf.a we<fhys udf.a w; oud ne,qfjd;a usi" ke;akuz
jsYajdi fkdlrus hs lSh' wg ojilg miq Wkajykafiaf.a Y@djlfhda ksfji
;`<g jS isgsfhda h' f;dauia o Tjqka iuZ. isgsfha h' fodrj,a jid ;snsKs'
tfy;a fcAiqia jykafia meusK Tjqka ueo jev isg Tng Ydka;sh fjzjd
hs jod< fial' bkamiq Wkajykafia f;dauia wu;d" Tfnz weZ.s,a, fuys
nyd udf.a w;a n,kak' Tfnz w; os.`lr udf.a we<fhys ;nkak" wjsYajdi
fkdlr jsYajdi lrkake hs jod< fial' f;dauia ms<s;`re fouska" udf.a
iajdusks" udf.a fojshkS hs Wkajykafiag lSh' tjsg fcAiqia jykafia" Tn
ud |qgq nejska woyd .;af;ys h' kq|qgq kuq;a woykafkda Nd.Hjka;fhdah hs
jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

367

fojk jir

cQ,s 25

Y=oaO jQ cdfld

Y=oaO jQ cdfld wfmdaia;= ;=fuda


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

2 fldrska;s 4& 7-15

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka .;a fldgils'

wms yeu w;ska u jg,kq ,enqj;a fldgq jS fkdisgsuq'


tfy;a fuz w;s fY@aIaG n,h wmf.ka fkdj fojshka jykafiaf.ka jk nj
olajk msKsi" wms fuz jia;`j /ialr ;enQ uegs nZ|=ka yd iudk h' wms yeu
w;ska u jg,kq ,enqj;a fldgq jS fkdisgsuq' jshjq,a jqj;a n,dfmdfrd;a;` rys;
fkdfjuq' ,qyqnZoskq ,enqj;a w;rux fkdfjuq' myr ,enqj;a fkdjekfiuq'
fcAiqia jykafiaf.a cSjs;h wfma YrSrfhka m@ldY jk msKsi Wkajykafia
urKhg Ndckh jQ f,i u wms;a ks;ru YdrSrsl jYfhka urKhg
Ndckh fjuska isgsuq' wmf.a uefrk iqZM YrSrfha fcAiqia jykafiaf.a cSjkh
m@ldY jk msKsi" wms cSj;a j isgh oS ks;ru urKhg mdjd fokq ,en
isgsuq' fuf,i wm flfrys n,mdkafka urKhhs' Tn flfrys n,mdkafka
cSjkhhs' ;jo uu jsYajdi l< ksid l;d lf<us hs Y`oaO ,shjs,a, lshhs'
tu weoys,a, we;s wms;a jsYajdi lrk ksid l;d lruq' iajduska jk fcAiqia
jykafia W;a:dk l< fojshka jykafia" fcAiqia jykafia iuZ. wm;a W;a:dk
lrk nj o Tn iuZ. wm;a Wkajykafia bosrshg muqKqjkq nj o wms oksuq'
fuz ish,a, Tn Wfoid i,id we;af;a foaj jrm@idoh fndfyda fofkl` fj;
me;srS jevs jS hdfuka fojshka jykafiaf.a uysuh iZoyd ia;~;s oSu o wOsl
jk msKsi h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

368

fojk jir

cQ,s 25

Y=oaO jQ cdfld

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 126& 1-6

ms<s;`r & |=lska jmqrkafkda ;`gska wiajekak fk<d .kafkda h'


.Sh

& iusZ|=ka wm uqod isfhdkg f.kd l,"


wmg th isyskhla fuka jsh'
tjsg wms iskdfjka bms<S .sfhuq'
mS@;sfhka .S .dhkd lf<uq'
tjsg" iusZodfKda fudjqka Wfoid buy;a foa l< fiale hs
jscd;Syq lshkakg .;ay'
iusZodfKda wm Wfoid buy;a foa l< fial'
tnejska wms ikaf;daI fjuq'
iusZ|=ks" wfma isrlrejka
ol`Kq osYdfjz .,d hk we< fod< fuka
wmg h<s f.k |=k uekj'
|=lska fl; jmqrkafkda ;`gska wiajekak fk,d .kafkda h'
Tjqyq jS uZM /f.k lZ|=ZM i, i,d msg;a j .sh kuq;a"
;u f.dhuz usgs /f.k mS@;sfhka msk mskd wdmiq wdy'

idOqldrh

cqjduz 15& 16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Tn ud f;dard .;af;a ke;'
Tn f.dia fndfyda m, orK msKsi;a"
Tfnz m, mj;sk msKsi;a uu Tn f;dardf.k m;a lf<us hs
iusZodfKda jodrk fial'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

369

fojk jir

cQ,s 25

Y=oaO jQ cdfld

iqjsfYaIh

uf;jz 20& 20-28

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn w;frA hfula kdhlhd jkakg leue;af;a kuz Tyq odihd


jkafka h'
finoSf.a mq;@hkaf.a uj wef.a mq;@hka yd iuZ. fcAiqia jykafia fj;
wjq;a oKska jegS" tla jrhla b,a,qjd h' Wkajykafia l;d lruska" Tn
l`ula b,a,kafkys oe hs wehf.ka weiQ fial' wE ms<s;`re fouska" Tfnz
rdcHfhys oS fuz udf.a mq;`ka fofokdf.ka tlaflfkl` Tnf.a ol`Kq mfiys
o tlaflfkl` juz mfiys o ysZo.ekSug kshu l< uekj hs lSjd h' tfy;a"
fcAiqia jykafia W;a;r fouska" Tn b,a,kafka l`ula oe hs Tn u okafka ke;'
ud fndkakg hk |=la fjzokd kue;s l`i,dfkka fndkakg Tng yelsoe hs
weiQ fial' wmg yels h hs Tjzyq ms<s;`re |=kay' Wkajykafia Tjqkag l;d
fldg ienejska Tn udf.a l`i,dfkka fndkakyq h' tfy;a udf.a ol`kq
mfiys o ysZo.kakg oSu ud i;` fohla fkdfjz' udf.a mshdKka jsiska tajd
huz wh iZoyd kshu lrk ,oafoa o tajd whs;s Tjqkag h hs jod< fial' oi
fokd tmj;a weiQ jsg ta fidfydhqrka fofokd .ek fldam jQy'
tfy;a" fcAiqia jykafia Tjqka ;uka fj; leZojd" fufia jod< fial'
jscd;Skaf.a wdKavqldrhska Tjqka flfrA wdOsm;Hh mj;ajk nj;a" Tjqkaf.a
m@OdkSka Tjqka flfrys n,h mj;ajk nj;a" Tn okakyq h' tfy;a" Tn
w;frA tfia fkdjsh hq;`hs' Tn w;r hfula kdhlhd jkak leue;af;a kuz
Tyq Tfnz fiajlhd jkafka h' Tn w;frA hfula m@Odkshd jkakg leue;af;a
kuz" Tyq Tfnz odihd jkafka h' ukqIH mq;@hdKka jevsfha fiajh ,nkakg
fkdj" fiajh lrkakg;a" fndfyda fofkl`f.a usoSu Wfoid osjs msoSug;a h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

370

fojk jir

cQ,s 26

Y=oaO jQ wdkd iy cqjlSkq ;=fuda

Y=oaO jQ wdkd iy cqjlSkq ;=fuda


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

WmfoaYlhd 44& 1" 10-15

WmfoaYlhd fyj;a isrdlaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

mrmqfrka mrmqrg Tjqkaf.a kduh mj;skq we;'


mrmqfrka mrmqrg meusKs wmf.a wdos mshjreka jk i;a lSrA;su;a usksiqka
meiiSu wms oeka wrUuq' tfy;a fukak" i;a .`Kj;a usksiqkaf.a kdudj,shla
Tjqkaf.a idOq ls@hd wu;l jS ke;' Tjqkaf.a mrmqfrka mejf;k wh w;frA"
Tjqkaf.ka cks;" jgskd m@fjzKshla we;s jkafka h' Tjqkaf.ka mejf;kafkda
.sjsiquzj,g .re lr;s' Tjqka ksid Tjqkaf.a orejkaf.a orefjda o tf,i
lr;s' Tjqkaf.a ore oersfhda iod mj;skafkda h' Tjqkaf.a uysuh u<dksl
fkdjkq we;' Tjqkaf.a u< isrere idufhka j<,k ,oS' mrmqfrka mrmqrg
Tjqkaf.a kduh mj;skq we;' fikZ. Tjqkaf.a m@{dj mjikafkdah' iNdj
Tjqka .ek miia .S .hkakS h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 132& 11" 13-14" 17-18

ms<s;`r & fojs iusZodfKda odjs;af.a isxydikh Wkajykafiag m@odkh


lrk fial'

.Sh &

iusZodfKda ienejska u odjs;a g fuf,i osjq< fial'


kqfUz u l`ufrl` kqfUz isyiqkg m;a lrkafkus'
iusZodfKda isfhdka f;dard.;a fial'
ish jdiNjkh f,i Bg leue;s jQ fial'
fuh iodl,a u udf.a jdiia:dkh fjz'
uu fuys jev jikafkus' uu Bg leue;s fjus'

breosk iqmqj;

371

fojk jir

cQ,s 26

Y=oaO jQ wdkd iy cqjlSkq ;=fuda


tys odjs;af.ka mej; tkafkl` n,j;a rfcl` lrkafkus'
udf.a wNsfIal ,;a ;eke;a;dg
mykla fuka osf,kakg i,ikafkus'
a
Tyqf.a i;`rka ,ccdjg
m;a lrkafkus'
tfy;a Tyq u; Tyqf.a lsre< nn<kafka h'

idOqldrh

,Qla 2& 25

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Tjqyq bYardfh,ajrekaf.a jsuqla;sh wfmalaIdfjka isgshy'
Y`oaOd;auhdfKda Tjqka flfrys jev isgs fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 13& 16-17

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn olsk foa oelSug fndfyda oeyeus wh wdYdfjka isgshy'


fcAiqia iajduska jykafia ish Y@djlhkag fufia jod< fial tfy;a Tng
weiska fmfkk ksid o lkska wefik ksid o Tn Nd.Hjka;h' ienejska u uu
Tng lshus' fndfyda osjeisjrhka o" oeyeus wh o Tn olsk foa olskakg;a"
wik foa wikakg;a wdid jQ kuq;a" Tjqka tajd |=gqfjzj;a weiqfjzj;a ke;'

iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

372

fojk jir

wf.daia;= 6

wkHrEm ,dYu

i`odKka wkHrEm ,dYf ux., Wf<,


m<uqjk lshejSu

odksfh,a 7&9-10" 13-14

odksfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

Wkajykafiaf.a jia;@ ysu fuka iq|= jsh'


;uka |=gq orAYkh wkqj odksfh,a fufia mjihs' ud n,d isgsh oS" isxydik
msysgqjk ,|=j fm#rdKslhdfKda wiqka .;ay' Wkajykafiaf.a jia;@ ysu
fuka iq|=h' ysifla msrsis|= f,duz fuka iq|=h' Wkajykafiaf.a isxydikh .sks
cd,djls' tys frdao wejsf<k .sksh' .sksuh .xZ.djla Wkajykafia bosrsfhka
.,d f.k .sfha h' ,laI ixLHd; msrsila Wkajykafiag Wmia:dk l<y'
fldags m@fldags ixLHd; msrsila Wkajykafia bosrsfha isgshy' wOslrK iNdj
wiqka .;a;d h' fmd;a os. wrsk ,oafoah'
;j|=rg;a n,d isgshoS uu rd;s@ orAYkj, oS fufia osgSus' ukqIH mq;@hd jeks
flfkla wyfia j<dl`ZM msrsjrd wjq;a fm#rdKslhdKka fj; t<UqfKa h'
Wkajykafia fm#rdKslhdKka fj; muqKqjkq ,enQ fial' ish,q ckhka
o cd;Ska o NdIdjka o Wkajykafiag fiajh lrk msKsi md,k n,h o
f.#rjh o rdcHh o Wkajykafiag fok ,oafoa h' Wkajykafia f.a md,kh
my fkdjk iodld,sl md,khla h' Wkajykafiaf.a rdcHh lsislf,l ke;s
fkdjkafkah'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

373

fojk jir

wf.daia;= 6

wkHrEm ,dYu

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 97&1-2" 5-6" 9

ms<s;`r& iusZ|= rcdfKda uqZM fmdf<da ;,hg u fY@aIaG jk fial'


.Sh

& iusZodfKda rcluz lrk fial'


usys;,h mS@;s fjzjd
osjhska ish,a, mS@;s m@fudao fjzjd
j<dl`ZM iy wZ|=r t;`uka jglr isgskafkah'
oeyeuslu yd hqla;sh t;`ukaf.a isyiqfka mokuz h'
lZ|= fy,a iusZodKka oel bgs fuka WKq jkafka h'
uqZM usZys;,h o iusZ|=ka oel tfia jkafka h'
fojzf,dj t;`ukaf.a idOdrKlu m@ldY lrkafkah'
il< ck;dfjda t;`ukaf.a uysuh krUkafkda h'
ijz n,e;s fojz iusZ|=ks"
Tn uqZM fmdf<da ;,hg fY@aIaG jk fial'
ish,q fojs foaj;djkag jvd Tn W;`uz jk fial'

fojk lshejSu

2 fma|=re1&16-19

Y`oaO jQ fma|=re ;`ukaf.a fojk yiqfkka Wmqgd.;a fldgils'

fuz yZv iajrA.fhka kslau tkq wms weiSuq'


wmf.a iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a n,iuzmkak f;acdkajs;
wd.ukh .ek wm Tng oekajQ l," wm tfia lf<a ys;d u;d f.;~ m@nkaO
wkqj fkdj" Wkajykafiaf.a uysuYS@h wmf.au weia j,ska |=gq wh f,isks'
fudyq udf.a fm@aujka; mq;@hdfKda h' fudyq flfrys uu m@ikakj isgsus
lshk yZvla W;alDIaG f;aciska Wkajykafia lrd my< jQ l,ays fojs mshdKka
jykafiaf.a f.#rjh;a uysuh;a Wkajykafia ,enQ fial' Wkajykafia iuZ.
Y`oaO lkao u; isgshoS fuz yZv iajrA.fhka kslau tkq wms wfma u lkaj,ska
weiSuq'
breosk iqmqj;

374

fojk jir

wf.daia;= 6

wkHrEm ,dYu

ta ksid osjeisjreka m@ldY l< mKsjqvh jvd;a ia:sr f,i woyuq' Tfnz
wjOdkh Bg fhduq lsrSu fhfyls' ukao" th w,qhu meusK" myka ;rej
Tnf.a is;ays Wodjk ;`re" wZ|=re ;ekl nn<k mykla fuks'
foaj jdlHh tfiah'

iqjsfYaIh

udla 9& 2-9

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fuz udf.a ms@hdor mq;@hdfKda h'


iojilg miq fcAiqia jykafia fma|=re o cdfldnz o cqjduz o fjka fldg
f.k" Tjqka ;uka iuZ. Wia lkaolg f.k .sh fial' Wkajykafia Tjqka
bosrsfhyss wka fjila jQ fial' usysmsg lsisfjl`g j;a fidaod iq|= l< fkdyels
;ruz Oj, oSma;shlska Wkajykafiaf.a jia;@ nen<sKs' tjsg t<shd o fudafiia
o Tjqkag orAYkh jQy' Tjzyq fcAiqia jykafia iuZ. l;d lruska isgshy'
tjsg fma|=re fcAiqia jykafiag l;d fldg" .`re foajfhks" wmg fuys
isgskakg ,enSu uy;a jdikdjls' wms uKavm ;`kla" tlla Tng;a" tlla
fudafiiag;a" tlla t<shdg;a idouq hs lSh' Tjqka uyd NS;shlska we,<S
.sfhka l`ula lshkak oehs Tyq fkdoek isgsfha h' ;jo j,dl`<la ke.S Tjqka
isidrd me;srsKs' tjsg" fuz udf.a ms@hdor mq;@hdfKda h' fudyqg ijka
fokake hs j,dl`f<ka yZvla kslausKs' yosiaisfhka wjg ne,Q jsg" Tjzyq
;uka iuZ. fcAiqia jykafia yer wka lsisfjl` kq|=gqfjda h'
Tjqka lkafoka nisk l," ukqIH mq;@hdKka u<jqkaf.ka W;a:dk jk ;`re
;uka |=gq foa lsisjl`g fkdlshk f,i Wkajykafia Tjqkag wK l< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

375

fojk jir

wf.daia;= 10

Y=oaO jQ f,!frka;s

m%dKm;Hd.s f;ajdpd Y=oaO jQ f,!frka;s uqks


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

2 fldrska;s 9& 6-10

Y`oaO jQ mdjq,q ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o fojk yiqfkka fldgils'

i;`gq is;ska fokakdg fojshka jykafia fm@au lrk fial'


fuh is;g .kak' wvqfjka jmqrkakd wvqfjka lmd .kshs' jevsfhka
jmqrkakd jevsfhka lmd .kshs' tla tlaflkd wleue;af;ka j;a n,lsrSu
ksid j;a fkdj" ish leue;af;ka ;SrKh lr.;a f,i osh hq;`h' i;`gq
is;ska fokakdg fojshka jykafia fm@au lrk fial' ish,af,ys oS Tn ks;ru
ish,q whqrska wkQk j isgsk msKsi;a" ish,q hym;a fiajdjkag fkduiqre
j Wmldr l< yels jk msKsi;a jqjukd muKg;a jvd wOsl f,i
wdYSrAjdo Tng fokakg fojshka jykafiag ms<sjk' fufia Y`oaO ,shjs,af,ys
Wkajykafia os<sZ|=kag fkduiqre j |=ka fial' Wkajykafiaf.a lreKdj
ioyg u mj;afkah hs ,shd ;sfnz' jmqrkakdg nSc o lEug wdydr o imhd
fok fojshka jykafia Tng nSc imhd oS" tajd jefvkak i,iajd" Tnf.a
;Hd.YS,sNdjfha wiajekak ireidr lrk fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 112& 1-2" 5-9

ms<s;`r & odkYS,s j lghq;` lrkakd Nd.Hjka; h'


.Sh

& iusZ|=ka miikak" iusZ|=ka fj; .re nsh we;sj isgskakd o


t;`ukaf.a wd{dj,g fndfyda fia ms@h jkakd o Nd.Hjka; h'
Tyqf.a mrmqr foaYfhys n,j;a jkafka h'
oeyeus mrmqr wdisrs ,nkafka h'

breosk iqmqj;

376

fojk jir

wf.daia;= 10

Y=oaO jQ f,!frka;s

odkYS,Sj Khg fok usksidg iqn fi; fjz'


Tyq ish lghq;` wjxl f,i lrkafkah'
ukao" oeyeushd lsis lf,l;a fkdmelsf<kafkah'
Tyq ioygu isys lrkq ,nkafkah'
Tyq krl wdrxpsj,g nsh fkdjkafkah'
Tyqf.a weoeys,a, ia:srh' Tyq iusZ|=ka jsYajdi lrkafkah'
Tyqf.a is; ijsu;ah' Tyq nsh fkdjkafkah'
ish i;`rkaf.a mrdch olakg ,efnk nj Tyqg taldka;h'
Tyq os<sZ|=kag fkduiqrej fokafkah'
Tyqf.a oeyeuslu iodl,a mj;afkah'
Tyq .re iuzudk ,nd n,j;a jkafkah'

idOqldrh

cqjduz 8& 12

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
f,dalfha wdf,dalh uu h'
ud wkq.duS jkakd wZ|=frys fkdyeisr" cSjkfha wdf,dalh
,nkafka h hs
fcAiqia jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 12& 24-26

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ug fiajh lrkakdg udf.a mshdfKda f.#rj lrk fial'


taldka;fhka u uu Tng lshus" ;srsZ.` nSch fmdf<dfjys jegS fkduf<d;a
th ;ks nSchla muKla fjz' tfy;a th uf<d;a ire f,i m, orhs' ;u
cSjs;hg we,quz jkakd th ke;s lr .kshs' fuf,dj ;u cSjs;hg oafjzY
lrkakd th iod;k cSjskh iZoyd /l .kshs' huz ;eke;af;la ug fiajh
lrkafka o Tyq ud wkq.duS jsh hq;`hs' uu huz ;efkl isgsuz o udf.a
fiajlhd o tys u isgskq we;' hfula ug fiajh lrkafka o udf.a mshdfKda
Tyqg f.#rj lrk fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

377

fojk jir

wf.daia;= 15

foaj ud;djkaf.a iaj.dfrdayKh

foaj ud;djka iqrf,djg je ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

t<sorjzj 11&19 12& 1-6" 10

t<sorjzj fmdf;ka .;a mdGfhls'

iQrAhhd me<Zof.k" mdo hg iZo uZv, o ysi u; ;drld


fod<ilska hq;a lsre<la o we;s ia;s@hla |=gsus'
tjsg iajrA.fhys ;sfnk fojshka jykafiaf.a ud<s.dj jsjD; lrk ,oafoa
h' Wkajykafiaf.a .sjsiquz lrZvqj ud<s.dj ;`< fmkqfKah' tjsg js|=,s flgSuz
o Ynzo o .s.`reuz o N~usluzmdjla o" uyd .,a jrAIdjla o jsh'
;jo wyfiys mq|=u orAYkhla jsh' tkuz" iQrAhhd me<Zof.k mdo hg iZo
uZv, o ysi u; ;drld fod<ilska hq;a lsre<la o we;s ia;s@hls' .enzf.k
isgs Tz" js<srecd jsZosuska m@ij fjzokdfjka lE .eiqjd h' wyfiys ;j;a mq|=u
orAYkhla jsh' ysia i;la o wx oihla o ;uka ysia u; lsreZM i;la o we;s
uyd r;` ulfrls' W# Wf.a j,s.fhka wyfia ;rej,ska ;`fkka fldgila
weo" fmdf<djg fy<Sh' Wmka flfKys u orejd ld ouk msKsi" ulrd
m@ij fjzokdfjka isgs ia;s@h bosrsfhys iQodkuz j n,d isgsfha h'
ia;s@h ta ish,q ukqIH cd;Ska h.odjlska wdKavq lrk msrsus orejl` m@iQ;
l<dh' wef.a orejd fojshka jykafia yd Wkajykafiaf.a isxydikh fj;
weof.k hkq ,enSh'
ia;s@h ldka;drhg m,d .shdh' tlaoyia foish ieg ojila weh fmdaIKh
lrk msKsi fojshka jykafia jsiska ms<sfh, lrk ,o ia:dkhla wEg tys
jsh'
bkamiq iajrA.fhys fufia lshk uy yZvla ug weisKs' tkuz" wfma fojshka
breosk iqmqj;

378

fojk jir

wf.daia;= 15

foaj ud;djkaf.a iaj.dfrdayKh

jykafiaf.a .e<ejSu o n,h o rdcHh o iajlSh ls@ia;`ia jykafiaf.a


wOsm;slu o oeka meusK we;' ukao" wfma fojshka jykafia bosrsfhys osjd ?
folays wmf.a ifydaorhkag fpdaokd lrk meusKs,sldrhd my;g fy<k
,oS'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 45&9-11" 15

ms<s;`r& fojs rcsZ|=ks" Tfnz w. /csK Tn isyiqfka ol`Kq mi jecfUkakSh'


.Sh

& Tfnz l`,l;`ka w;r rc l`ursfhda we;'


fmrE rka wNrKska ieriqKq Tfnz w. /csK
Tn isyiqfka ol`Kq miska jecfUkakSh'
fojsZ|=kS" ud jokg ijka fokak' tajd is;g .kak'
Tfnz cd;sh" Tfnz .u rg is;ska wu;l fkdlrkak'
tjsg ksrsZ|= Tfnz rE imqjg ms@h jkq we;'
Tyq Tfnz iajdushd h' Tyqg wjk; jkak'
is;a if;diska we,<S Tjzyq rc ue|=rg msjsfi;s'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 15&20-26

Y`oaO jQ mdjqZM ;`ud fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

yeu fokdg u m<uqfjka ls@ia;`ia jykafiah'


bkamiq j Wkajykafiaf.a wd.ukfha oS Wkajykafia ika;l wh h'
tfy;a ienejska u ls@ia;`ia jykafia u<jqkaf.ka W;a:dk jS isgsk fiala u
h' fuh u<jqka W;a:dk lrkq ,nk njg iy;slh fjz' ukao" tl usksfil`
lrKfldgf.k urKh meusKshdla fuka u" tl usksfil` lrKfldgf.k
u<jqkaf.ka W;a:dkh o meusKsfha h' wdouz ;`< ish,a,ka uefrkakdla fuka
ls@ia;`ia jykafia ;`< ish,af,da u cSjkhg muqKqjkq ,nkafkda h' tfia
breosk iqmqj;

379

fojk jir

wf.daia;= 15

foaj ud;djkaf.a iaj.dfrdayKh

jkafka tla tlaflkdg ysus ;ek wkqj h' yeu fokdg u m<uqfjka ls@ia;`ia
jykafia h' bkamiq j" Wkajykafiaf.a wd.ukfha oS Wkajykafia ika;l
wh h'
miqj wjidkh meusfKa' tjsg Wkajykafia ish,q wOsm;sluz o n,h o
mrdl@uh o wNsnjd Wkajykafiaf.a rdcHh fojs mshdKka jykafiag Ndr
fok fial' ukao" fojshka jykafia ish,q i;`rka Wkajykafiaf.a mdo hg
ouk ;`re ls@ia;`ia jykafia rcluz l< hq;`u h' ke;s lsrSug isgsk wka;su
i;`rd urKh fjz'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ursfhda;a;udfjda iajrA.hg f.k hk ,oaody'
iqr|+; fiakdfjda mS@;s jkakdy'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 1&39-56

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

mrdl@uhdfKda ud Wfoid uy;a foa l< fial'


osk .Kklg miq ursh ;`ush ke.sg" cqod lZ|=lrfhys kqjrlg hqyqj
f.dia" filrsfhiaf.a f.g we;`ZM jS t<sifn;a yg wdpdr l<d h' t<sifn;a
ursh ;`ushf.a wdpdr nia weiQ l< wef.a l`fia orejd bmsf,kakg jk' tjsg
t<sifn;a Y`oaOd;auhdKkaf.ka mQrAK j" uy yZvska Woka wkuska" Tn
jks;djka w;r w;sYhska wdYsrAjdo ,oaoSh' Tn l`i T;a ore M,h o wdYsrAjdo
,oafoa h' udf.a iajduska jykafiaf.a uEKshka ud fj;g meusKSug ;ruz
uu ljfrla o$ ulaksido" Tfnz wdpdr yZv ud ijka .;jQ flfKysu ud
breosk iqmqj;

380

fojk jir

wf.daia;= 15

foaj ud;djkaf.a iaj.dfrdayKh

l`fiys orejd mS@;sfhka bms<S .sfhah' iajduska jykafiaf.a kdufhka ;uka


yg |=ka fmdfrdka|=j bgqjkafka u hhs jsYajdi l< ;eke;a;S Nd.Hjka;h
hs lSjdh'
tjsg ursh ;`uS fufia Woka wekqjdh'
udf.a yo iusZ|=ka Wiia f,i miihs' udf.a is; ud us|=uzldr fojsZ|=ka .ek
Woka wkhs' ulaksido t;`udfKda ish odish f.a oSk;dj l`ZMKq mduska i,ld
jod< fial'
yeu mrmqrlau fu;eka isg Nd.Hjka;Sh hs ug lshkq we;'
mrdl@uhdfKda ud Wfoid uy;a foa l< fial'
mrsY`oaOhdfKda hkq t;`ukaf.a kduh h'
t;`ukaf.a ohdj ish ne;su;`ka flfrA mrmqfrka mrmqrg me;sfrA'
ish ndyqfjka t;`udfKda jsl`uz md" WvZ.` Wouz is;e;a;ka jsiqrejd yer" uy
krm;Ska ish isyiqkaj,ska my; fy<d" oSkhka by< kxjd Wiia l< fial'
id.sks jQjka hym;a fohska i;majd" Okj;`ka ysi w;ska yrjd hejQ fial'
wm mshjreka jQ wdn@yuzg yd tu mrmqrg" ioyg u fmdfrdka|= jQ f,ig"
ish fiajl bYardfh,a fikZ. yg" ohdj fmkajd msysgjQ fial'
ursh ;`uS" t<sifn;a iuZ. f;uila muK kej;S isg ish ksjig fmr<d
.shdh'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

381

fojk jir

wf.daia;= 22

lkHd uh rdfYajh

lkHd uh rdfYajh ux., Wf<,


m<uqjk lshejSu

fhidhd 9& 2-7

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

tu rdcHfha iduhg fl<jrla fkdjkafka h'


wkaOldrfhys wejsoao fikZ. uy;a wdf,dalhla |=gqfjdah' .kZ|=re foaYfhys
jsiQ wh flfrys t<shla oeka nenf<kafkah' buy;a mS@;shla Tn Tjqkag |=ka
fial' Tjqkaf.a mS@;s m@fudaoh jrAOkh l< fial' wiajekak lmk ld,fhys
fikZ. mS@;s jkakdla fuka Tn bosrsfhys Tjzyq mS@;s m@fudao fj;s' ukaoh;a
Tjqkg nrla jQ jsh.y o lr u; ;enQ jsh oKavo Tn lvd oeuQ fial'
fmr l,l Tn usoshka yuqod mrdch l<dla fuka Tjqkag mSvd l< cd;sh
Tn jsiska mrdch lrkq ,enSh' wdl@uKh lrk yuqodfjz mdjyka o f,hska
;ejreKq Tjqkaf.a weZ|=uz ish,a,o .skafkka ojd,kq ,efnz'
wmg <orefjla Wmkafkah' wmg mq;@fhla fok ,oafoah' t;`udfKda wfma
rcq jk fial' t;`udfKda wisrsu;a WmfoaYlhdfKdah' m@;dmj;a fojs
;`udfKdah' iod;k mshdfKdah' idufha l`udrhdfKda h hs lshkq ,nk
fial' t;`ukaf.a rdc n,h jevs jrAOkh jkafkah' tu rdcHfha iduhg
fl<jrla fkdjkafkah' fu;eka isg ioygu odjs;a rcqf.a isyiqfka
jevysZosk t;`ukaf.a rdcHh ia:srj msysgqjk f,i t;`udfKda hqla;sfhkao"
OrAusIaGluskao rcluz lrk fial' ijz n,e;s iusZ|=kaf.a Woafhda.fhka fuh
wOsIaGdk l< fial'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

382

fojk jir

wf.daia;= 22

lkHd uh rdfYajh

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 113& 1-8

ms<s;`r & iusZodKkaf.a YS@ kduhg iod m@Yxid fjzjd


.Sh

& iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


iusZ|=kaf.a fufylrefjks" m@Yxid lrkak'
iusZ|=kaf.a kduhg m@Yxid lrkak'
fu;eka mgka ioyg u iusZ|=kaf.a kduhg m@Yxid fjzjd
iusZ|=kaf.a kduhg kef.kysr mgka
niakdysr olajd m@Yxid l< hq;`h'
ish,q cd;Skag by<ska iusZodfKda jecfUk fial'
t;`ukaf.a uysud,xldrfhka wyia ;,h blaujd hhs'
wfma fojs iusZ|=kag iudk wka flfkla ke;'
t;`udfKda Wiia ;ekays jev ysZosk fial'
tfy;a" wyi;a fmdf<dj;a n,k msKsi
t;`udfKda my;g kefuk fial'
t;`udfKda |=mam;d OQ,sfhka ke.sgqjk fial'
os<sZod li< f.dvska Tijk fial'
tfia lrkafka" Tjqka wOsm;Ska iuZ."
;u fikZ.f.a wOsm;Ska iuZ. ysZ|=jkq msKsi h'

idOqldrh

,Qla 1& 35

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Y`oaOd;auhdKka jykafia Tn flfrys my< jk fial'
mrfuda;a;uhdKkaf.a wkqNdjh o Tn jid .kafka h'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

383

fojk jir

wf.daia;= 22

lkHd uh rdfYajh

iqjsfYaIh

,Qla 1& 39-47

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn jks;djka w;r w;sYhska wdYSrAjdo ,oaoS h'


osk .Kklg miq ursh ;`ush ke.sg" cqod lZ|qlrfhys kqjrlg hqyqj
f.dia" filrsfhiaf.a f.g we;`ZM jS t<sifn;a yg wdpdr l<d h' t<sifn;a
ursh ;`ushf.a wdpdr nia weiQ l< wef.a l`fia orejd bmsf,kakg jk' tjsg
t,sifn;a Y`oaOd;auhdKkaf.ka mQrAK j" uy yZvska Woka wkuska" Tn
jks;djka w;r w;sYhska wdYsrAjdo ,oaoSh' Tn l`i T;a ore M,h o wdYsrAjdo
,oafoa h' udf.a iajduska jykafiaf.a uEKshka ud fj;g meusKsug ;ruz
uu ljfrla o$ ulaksido" Tfnz wdpdr yZv ud ijka .;jQ flfKysu ud
l`fiys orejd mS@;sfhka bms<S .sfhah' iajduska jykafiaf.a kdufhka ;uka
yg |qka fmdfrdka|qj bgqjkafka u hhs jsYajdi l< ;eke;a;S Nd.Hjka;h
hs lSjdh'
tjsg ursh ;`uS fufia Woka wekqjdh'
udf.a yo iusZ|qka Wiia f,i miihs' udf.a is; ud us|quzldr fojsZ|qka .ek
Woka wkhs'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

fyda

,Qla 1& 26-38


iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

weh ms<sisZo mqf;l` ,nkakSh


ijeks ui" .dns@fh,a kuz foaj |+;hd fojshka jykafia jsiska .,S,fha
kdifr;a kuz kqjr jsiQ odjs;a rc mrmqfrka mej; tk fcdafima kuz
ukqIHfhl` yg jsjdy .sjsiquz oS isgs lkHdjl fj; hjk ,oS' ta lkHdjf.a
ku urshd h' foaj |+;hd" wE isgs ;ekg meusK" jsmq, m@ido ,;a W;a;ush"
breosk iqmqj;

384

fojk jir

wf.daia;= 22

lkHd uh rdfYajh

Tng ux., fjz' iajduska jykafia Tn iuZ. h hs lSh' tfy;a" wE tjoka


wid w;sYhska le<US fuz flnZ|= wdpdrhla oehs is; is;d isgshd h' foaj |+;hd
wEg l;d fldg" urshdfKks" nsh fkdjkak' Tn fojshka jykafiaf.ka
jrm@ido ,oafoys h' fuz n,kak" Tn ms<sisZof.k mqf;l` ,nkafkysh'
Wkajykafiag fcAiqia hk kduh ;nkak' Wkajykafia fY@aIaG jk fial'
mrfud;a;uhdKkaf.a mq;@hdfKda hhs lshkq ,nk fial' Wkajykafiaf.a
mshjQ odjs;af.a isxydikh fojs iajduska jykafia Wkajykafiag m@odkh
lrk fial' Wkajykafia cdfldnzf.a jxYh flfrys ioygu rcluz lrk
fial' Wkajykafiaf.a rdcHh fl<jrla fkdolafkah hs lSh'
tjsg ursh ;`uS foaj |+;hdg l;d fldg" ug mqreIhl` ke;s nejska
fujekakla flfia jsh yels oe hs weiqjdh' foaj |+;hd wEg W;a;r fouska"
Y`oaOd;auhdKka jykafia Tn flfrys my< jk fial' mrfuda;a;uhdKkaf.a
wdkqNdjh o Tn jid .kafka h' tfyhska Wmosk mrsY`oaO orejd fojshka
jykafiaf.a mq;@hdfKda h hs lshkq ,nk fial' n,kak" Tfnz {d;sjrsh
jk t<sifn;a wef.a uy,q jhfia oS mqf;l` ms<sisZo .;a;dh' jZo hhs lS wehg
oeka ijeks udih h' l`ula ksid o" fojshka jykafiag fkdl< yels lsisjla
ke;e hs lSfjzh' ursh ;`uS l;d lruska" n,kak" uu iajduska jykafiaf.a
odish fjus' Tn mejiQ f,iu ug bgq fjzjd hs lSjdh' tjsg foaj |+;hd wE
flfrka fjkaj .sfhah'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

385

fojk jir

wf.daia;= 24

Y=oaO jQ nf;d,fu

Y=oaO jQ nf;d,fu wfmdaia;= ;=fuda


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

t<sorjzj 21& 9-14

t<sorjzj fmdf;ka .;a mdGhls'

kqjr mjqfrA w;a;sjdru u; wfmdaia;`ZMjrekaf.a kdu ,shd ;snsKs'


wka;su jix.; if;ka msreKq md;@ i; oerE foaj |+;hka i;a fokdf.ka
tla ;eke;af;la ud fj; meusK" tkak" negZM fmda;lhdKkaf.a nsrsZo jk
ukd,sh Tng fmkajkafkus hs lSh' wd;auhdKka jykafiaaf.a wdkqNdjfhka
Tyq uyd Wia lkaolg ud f.k f.dia Y`oaO k.rh jQ fcrei,u foaj
f;aciska jsrdcudkj" fojshka jykafia fj;ska iajrA.fhka nei tkq ug
fmkajSh' ta k.rfha oSma;sh b;d wkrA> udKslHhla fuka tkuz" m<sZ.` fuka
jsksjso fmfkk iQrAhldka; .,la fuka jsh' jdi,a fodrgq fodf<dilska hq;a
uy Wia mjqrla th jfgz ;snsKs' ta fodrgq <Z. foaj |+;fhda fodf<dia fofkla
jQy' tajd msg BY@dfh,a mq;@hkaf.a f.da;@ fod<fia kdu ,shd ;snsKs' kef.
kysrska fodrgq ;`kla o" W;`frka fodrgq ;`kla o ol`fKka fodrgq ;`kla o
niakdysfrka fodrgq ;`kla o jsh' kqjr mjqfrys w;a;sjdruz fodf<dila jsh'
tajd msg neg,q fmda;lhdKkaf.a wfmdaia;`ZMjreka fodf<dia fokdf.a kdu
fodf<di ,shd ;snsKs'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

386

fojk jir

wf.daia;= 24

ms<s;`re .Sh

Y=oaO jQ nf;d,fu

.S;dj,sh 145& 10-13" 17-18

ms<s;`r & iusZ|=ks" wms Tn jykafiaf.a rdcHfha uysuh .dhkd lruq'


.Sh

& iusZ|=ks" Tn uejQ ish,q foa Tng ;`;s mqohs'


Tfnz ieoeyej;a;` o Tng m@Yxid lr;s'
Tjqyq Tfnz rdcHfha uysuh jrAKkd lr
Tfnz n, uysuh .eko l;d lr;s'
tfia lrkafka fojsZ|=kaf.a m@n, ls@hd;a rdcHfha f;afcda uysuh;a
usksiqka yg okajk msKsih'
Tfnz rdcHh iodld,sl h' Tfnz wdOsm;Hh o
ish,q mruzmrdj, u mj;afka h'
iusZodfKda iEu w;skau idOdrK h'
t;`ukaf.a ish,q ls@hd ohdkajs; h'
whosk ish,a,kag iusZodfKda <x j isgsk fial'
wjxl is;ska hoskakkag wdikakj isgsk fial'

idOqldrh

cqjduz 1& 49

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajduskS" Tn jykafia kuz fojshka jykafiaf.a mq;@hdfKda h'
bYardfh,ays rcsZodfKda h'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

387

fojk jir

wf.daia;= 24

Y=oaO jQ nf;d,fu

iqjsfYaIh

cqjduz 1& 45-51

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fukak" fydr fndre ke;s ienE bYardfh,a cd;slfhla'


ms,sma o k;dksfh,a fidhd f.k" fudafiia jHjia:dj,sfhys yd
osjeidj,sfhys iZoyka lr we;s ;ekeka jykafia" tkuz" fcdafimaf.a mq;a
kdifr;ays fcAiqia jykafia wmg yuq jQ fiale hs lSh' k;dksfh,a o l;d
lruska" jeo.euzula we;s lsisjla kdifr;a;s kslafuz oe hs weiS h' wejs;a
n,kake hs ms,sma lSh' fcAiqia jykafia k;dksfh,a ;uka fj; tkq oel"
fukak" fydr fndre ke;s" ienE bYardfh,a cd;slfhl` hs Tyq .ek jod<
fial' Tn ud .ek flfia okafkys oe hs k;dksfh,a Wkajykafiaf.ka weiS
h' fcAiqia jykafia ms<s;`re fouska" ms,sma Tn leZojkakg fmr" w;a;slald
.i hg isgskq uu osgsus hs jod< fial'
k;dksfh,a W;a;r fouska" .`re foajfhks" Tn jykafia kuz" fojshka
jykafiaf.a mq;@hdfKda h' Tn jykafia kuz bYardfh,ays rcsZodfKda h
hs lSh' fcAiqia jykafia o ms<s;`re fouska" Tn w;a;slald .i hg isgskq
uu osgsus hs ud Tng jod< nejska o" Tn woyd .;af;a$ uSg jvd uy;a foa
Tn olskafkys h hs jod< fial' ;j |=rg;a Wkajykafia l;d lruska"
taldka;fhka uu Tng lshus' iajrA.h jsjr jS" ukqIH mq;@hdKka fj;
fojshka jykafiaf.a |+;hka ke. hkjd;a" nei tkjd;a Tn olskafkys h
hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

388

fojk jir

wf.daia;= 27

Y=oaO jQ fudksld

Y=oaO jQ fudksld uqksjh


wksjdh wkqiaurKh

m<uqjk lshejSu

WmfoaYlhd 26& 1-4" 13-16

WmfoaYlhd fyj;a isrdlaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

jskS; nsrsZo iusZ|=kaf.a oSukdjls'


hym;a NdrAhdjlf.a mqreIhd ienejskau jdikdjka;fhls' Tyqf.a cSjs;
ld,h fo.`K lrkq ,nkafka h' irAj iuzmQrAK NdrAhdj wef.a mqreIhdf.a
mS@;sh jkakS h' Tyq ;udf.a cSjs;fha uqZM wjqre|= .Kk iduodkfhka .;
lrkafka h' ienejska u hym;a NdrAhdj jsYsIaG odhdofhls' iusZ|=ka fj;
.re nsh we;a;kag th m@odkh lrkq ,nkafka h' Okj;a jQjo |=mam;a jqj
o Tjqkaf.a yDoh mS@;sfhka msfrkafka h' Tjzyq ieu l,ays i;`gq uqyqKska osjs
f.jkafkda h'
nsrsZolf.a isrshdj wef.a ieushdf.a is; m@fndaO lrkafka h' wef.a oekqu Tyqg
uy;a Yla;shla jkafka h' jskS; nsrsZo iusZ|=kaf.a oSukdjls' ukd mqyqKqjla
,enQ nsrsZolf.a w.h us< l< fkdyels h' js,snsh iys; nsrsZo jsYsIaG jrhls'
m;souz rlsk nsrsZolf.a w.h iSud l< fkdyels h' ukd ms<sfj,la we;s
f.orl mS@;su;a nsrsZof.a rE imqj iusZ|= kqn ;, Wod jk iQrAhhd fuks'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 131& 1-3

ms<s;`r & iusZ|=ks" udf.a wd;auh Tn idufhys /l .; uekj'


.Sh

& iusZ|=ks" udf.a is; ;`< wyxldrhla ke;'


Wodruz f,i uu weia fkdTijus'
jvd Wiia foa .ek j;a udf.a ;ru blaujd
hk foa .ek j;a uu lror fkdfjus'

breosk iqmqj;

389

fojk jir

wf.daia;= 27

Y=oaO jQ fudksld

ta fjkqjg uu ,o fohska ksy;udkS j iekiS isgsus'


ujq ;`re,af,a ixhqla; j isgsk <orejl` fia
ud ;`< udf.a is; ikaiqka jS we;'
tuznd bYardfh,ajreks" fu;eka mgka ioyg u
iusZ|=ka flfrys n,dfmdfrd;a;` jkak'

iqjsfYaIh

,Qla 7& 11-17

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

iajduska jykafia jekaoUqjg wkqluzmd l< fial'


fcAiqia jykafia kdhska kuz kqjrlg jevsh fial' Wkajykafiaf.a Y@djlfhda
o uy;a iuQyhla o Wkajykafia msrsjrd .shy' Wkajykafia kqjr fodrgqjg
<x jQ l," u< uskshla msg;g f.fkk ,oafoa h' u< ;eke;af;a" ish ujf.a
tlu mq;@hdh' wE o jekaoUqjls' kqjrjdiS jsYd, msrsila wE iuZ. wdy'
iajduska jykafia wE oel wkqluzmd fldg" yeZvSu kj;ajkake hs jod<
fial' Wkajykafia <x jS foKg w; ;enQ fial' tjsg foK Wiq,kafkda
kej;`Kdy' Wkajykafia fh#jkh" ke.sgskakehs uu Tng lshus hs
jod< fial' tjsg u< usksid ke.sg ysZof.k l;d lrkak mgka .;af;a
h' Wkajykafia Tyq ish uEKshkag ndr |=ka fial' tl, ish,af,dau nsh
m;aj" fY@aIaG osjeisjrfhla wm w;r my< jS isgshs' fojshka jykafia ish
fikZ. .<jkak jevsh fiale hs lshuska fojshka jykafiag m@Yxid l<y'
Wkajykafia .ek fuz mqj; uqZM cqofhys wjg fmfoiaj, o me;sr .sfha h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

390

fojk jir

wf.daia;= 28

Y=oaO jQ w.=ia;Skq uqks

Y=oaO jQ w.=ia;Skq uqks


wksjdh wkqiaurKh

m<uqjk lshejSu

1 cqjduz 4& 7-16

Y`oaO jQ cqjduz ;`ukaf.a m<uqjk yiqfkka fldgils'

wms tlsfkldg fm@au lruq' ukao" fm@auh fojshka jykafiaf.ka h'


fm@aujka;fhks" wms tlsfkldg fm@au lruq' ukao" fm@auh fojshka
jykafiaf.ka h' fm@au lrk iEu foku fojshka jykafiaf.ka Wm;
,nd isgsk nejska Wkajykafia wZ|qk;s' fm@au fkdlrkakd fojshka jykafia
kdZ|=khs' ukao" fojshka jykafia fm@auh h' wm flfrys fojshka jykafiaf.a
fm@auh m@ldY lrkq ,enqfjz" fojshka jykafia iajlSh talcd;l mq;@hdKka
wm Wkajykafia lrKfldgf.k cSj;a jk msKsi" f,dalhg tjd jod<
ldrKfhka h' fm@auh hkafkka ud woyia lrkafka wm fojshka jykafiag
fm@au lsrSu fkdj" Wkajykafia wmg fm@au lr ish mq;@hdKka wfma mdmh
keiSfuz ms<shula jYfhka tjSu h'
fm@aujka;fhks" fojshka jykafia wmg fufia fm@au l< fiala kuz" wm;a
tlsfkldg fm@au l< hq;`h' lsisjl` lsis lf,l fojshka jykafia |=gqfjz
ke;' tfy;a wms tlsfkldg fm@au lruq kuz" fojshka jykafia wm ;`< jev
jik fial' Wkajykafiaf.a fm@auh wm ;`< mrsmQrAK jkafka h'
wm Wkajykafia ;`< o" Wkajykafia wm ;`< o isgsk nj wm okafka"
Wkajykafia ish wd;auhdKka jykafia wmg m@odkh lr we;s nejsks' ;jo
mshdKka jykafia ;uka mq;@hdKka f,dalhdf.a .e<ejquz ldrhdKka jk
msKsi tjd jod< nj wms |=gsuq' Bg idlaIs oruq' hfula fcAiqia jykafia
fojshka jykafiaf.a mq;@hdKka nj ta;a;` .kafka o" fojshka jykafia Tyq
;`<;a" Tyq fojshka jykafia ;`<;a jdih lr;s' fufia wm flfrys we;s
fojshka jykafiaf.a fm@auh oekyeZosk wms th jsYajdi lr isgsuq'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

391

fojk jir

wf.daia;= 28

ms<s;`re .Sh

Y=oaO jQ w.=ia;Skq uqks

.S;dj,sh 89& 1-4" 20-21" 24" 26

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu .ek uu ioyg u .hkafkus'


.Sh

& iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu .ek uu ioygu .hkafkus'


Tfnz jsYajdijka;lu mrmqfrka mrmqrg mjikafkus'
Tfnz ;sr fmu ioyg u mj;sk nj
uu taldka;fhkau ms<s.ksus'
Tfnz jsYajdijka;lu wyi fuka ;srir nj uu oksus'
Tn fufia jod< fial' ud f;dard .;a ;eke;a;d iuZ.
uu .sjsiqula lf<us'
udf.a fiajl odjs;ag uu fufia osjqf<us'
uu Tfnz fm<m; ioyg u msysgqjkafkus'
mrmqfrka mrmqrg Tfnz isyiqk f.dvkZ.kafkus'
ud fiajl odjs;a uu fidhd.;af;us'
Y`oaO ff;,fhka uu Tyq wdf,am lf<us'
udf.a Yla;sh ksr;`re Tyq iuZ. jkafka h'
udf.a n,h Tyq ijsu;a lrkafka h'
udf.a jsYajdijka;lu iy ;sr fmu Tyq iuZ. jkafka h'
udf.a kdufhka Tyq ch.@dyS jkafka h'
Tyq ug fudr .iuska Tn udf.a fojsZodfKda h'
udf.a mshdfKda h'
udf.a wdrlaIl mrAj;hdfKda h' lshkafkah'

breosk iqmqj;

392

fojk jir

wf.daia;= 28

Y=oaO jQ w.=ia;Skq uqks

iqjsfYaIh

uf;jz 23& 8-12

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tng we;af;a iajrA.fhys jev isgsk tlu mshdKka jykafia h'


tfy;a Tn .`refoaj hhs lshjd fkd.kak' Tnf.a .`re foajhdfKda
tlaflfklauh' Tn ljqre;a ifydaorfhda h' usysmsg lsisjl`g mshdfKda
hhs fkdlshkak' Tng we;af;a iajrA.fhys jev jik tlu mshdKka
jykafia h' Tn kdhlhdfKda hhs lshjd fkd.kak' Tfnz kdhlhdfKda
tlaflfkla u h' tkuz ls@ia;`ia jykafia h' tfy;a" Tn w;frka b;d W;`uz
;eke;a;d Tnf.a fiajlhd jkafka h' ;ud u Wiia lr .kakd ljfrl` jqj
o my;a lrkq ,nkafka h' ;ud u my;a lr .kakd ljfrl` jqj o Tyq Wiia
lrkq ,nkafka h hs fcAiqia jykafia jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

393

fojk jir

wf.daia;= 29

iakdjl cqjd uqks;=ud m%dKm;Hd.sus

Y=oaO jQ iakdjl cqjd uqks;=ud m%dKm;Hd.su


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

fcrushd 1& 17-19

fcrushd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

ud kqUg wK lrk ish,a, Tjqkag mjikak'


kqU ffOrAhj;a jS f.dia ud kqUg wK lrk ish,a, Tjqkag lshkak'
Tjqka bosrsfhys oS ud kqU fkdl<Uk msKsi oeka Tjqka .ek fkdle<US
isgskak' fukak" uqZM foaYhg jsreoaO jQo cqod ys rcjrekag;a" wOsm;Skag;a
mQclhkag;a" foaYfhys fikZ.g;a jsreoaO j o wo kqU iqrlaIs; k.rhla
o hlv l`ZMKla o f,dalv mjqrla o fuka Yla;su;a flf<us' ukao" uu
kqU iuZ. isgskafkus' kqUg jsreoaO j Tjqyq igka lrkafkda h' tfy;a" kqU
mrdch lrkakg Tjqkag fkdyels h' fufia jodrkafka iajduska jk uu h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 71& 1-6" 15" 17

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tn idOdrK nj wms m@ldY lruq'


.Sh

& wfyda iusZ|=ks" irK m;d uu Tn fj; meusKsfhus'


lsis lf,l ud ,ecAcdjg m;a fkdl< uekj'
Tfnz idOdrKlu ksid ug msysg jS ud uqod,qj uekj'
ug ijka oS ud .ef<jzj uekj'
Tn udf.a mrAj;h o n,fldgqj o jk nejska
Tn ug /ljrKh fok mrAj;hla jqj uekj

breosk iqmqj;

394

fojk jir

wf.daia;= 29

iakdjl cqjd uqks;=ud m%dKm;Hd.su

ud uqod,k n,ldgqjla jqj uekj'


udf.a fojshks" |=IaGhkaf.a n,fhka ud uqod.;a uekj
wmrdOlref.a o i;`rdf.a o .@yKfhka ud us|=j uekj'
ufyda;a;u fojs iajdusks" Tn udf.a n,dfmdfrd;a;`j jk fial'
iusZ|=ks" udf.a ;reK jsfha isg udf.a jsYajdih
uu Tn ;`< ;enqfjus'
Wmka od isg Tn ug msysg jQ fial'
ujq l`fia isg Tn ud /l.;a fial'
uu Tn .ek ksr;`re m@Yxid lrkafkus'
oji mqrd Tfnz idOdrK ls@hd o
Tfnz jsuqla;sodhl ls@hdo ud uqjska m@ldY lrus'
ukao" uu tajdfha m@udKh fkdokafkus'
wfka fojsZ|=ks udf.a ;reK jsfha isg
Tn ug W.kajd jod< fial'
uu wo olajd Tfnz mq|=udldr ls@hd jrAKkd flf<us'

idOqldrh

uf;jz 5& 10

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
hqla;sh Wfoid mSvd jsZoskafkda Nd.Hjka;fhda h'
iajrA. rdcHh Tjqkaf.a h'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

395

fojk jir

wf.daia;= 29

iakdjl cqjd uqks;=ud m%dKm;Hd.su

iqjsfYaIh

udla 6& 17-29

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn leue;s fohla udf.ka b,a,kak'


fyfrdaoa ish fidfydhqrd jk ms,smaf.a NdrAhdj jQ fyfrdaoshia irK
mdjd .;a nejska" weh ksid usksiqka hjd cqjduz w,a,d neZo ysr wviais lf<a
h' Tfnz ifydaorhdf.a NdrAhdj ;nd .ekSu Tng hq;` ke;e hs cqjduz
fyfrdaoag lS nejska" fyfrdaoshia Tyq flfrA ffjr neZo Tyq urjkakg woyia
lrf.k isgshdh' tfy;a th l< fkdyels jsh' ukao" cqjduz i;a.`Kj;a
oeyeus usksfil` nj fyfrdaoa oek Tyqg nsh j" Tyq wdrlaId l< fyhsks'
;jo" Tyqf.a nia wid fyfrdaoa fndfyda jshjq,a jqj o ikaf;daIfhka Tyqg
lka |=kafka h'
iq|=iq wjia:djla meusKsfhka" fyfrdaoa ish ckafuda;aij osk" ;udf.a
Wiia ks,OdrSkag o m@Odk fiakdOsm;Skag o .,S,fha m@N~jrhkag o ux.,
fNdackhla ms<sfh, lf<a h' tjsg fyfrdaoshiaf.a |=j tys msjsi rZ. md"
fyfrdaoaf.a iy Tyq iuZ. fNdack ix.@yhg meusK isgs wuq;a;kaf.a fk;a
is;a mskjQjd h' tl, rc;`ud ;reKshg l;d fldg" Tn leu;s TzkEu
fohla udf.ka b,a,kak" th Tng fous hs Tyq wehg osjqreuz |=kafka h' wE
msg;g f.dia uu l`ula b,a,uz oe hs wef.a ujf.ka weiqjd h' iakdjl
cqjduzf.a ysi h hs wE lSjd h' tjsg ;reKsh jydu rcq fj; meusK"
Tn iakdjl cqjduzf.a ysi ;egshl ,d oeka ug fokq uekj hs lSjd h'
rc;`ud w;sYhska fYdal jsh' tfy;a" Tyqf.a osjqreu ksid o wuq;a;ka ksid o
wEg |=ka fmdfrdka|=j lv lrkakg wleue;s jsh' tflfKysu rc;`ud uqr
finf<l` hjuska cqjduzf.a ysi f.fkkakg wK lf<a h' Tyq f.dia ysr
f.hs oS cqjduzf.a ysi .id oud th ;egshl ,d f.kjq;a" ;reKshg |=kafka
h' ;reKsh o th ujg |=kakd h' cqjduzf.a f.da,fhda ta .ek wid wjq;a"
Tyqf.a uD; foayh f.k f.dia" fidfydka f.hl ;ekam;a l<y'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

396

fojk jir

iema;en 8

lkH ufhd;a;udjkaf.a W;am;a;sh

lkH ufhd;a;udjkaf.a W;am;a;sh


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

uSld 5& 1-5

uSld osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGhls'

bYardfh,a flfrys wOsm;shd jSug flfkla ;S flfrka ke.S tkafka h'


yuqod /ialr .kak' i;`frda fcrei,u jg,df.k isgs;s' bYardfh,ays
kdhlhkag Tjzyq fljsglska myr fo;s' tuznd fn;af,fyuz tm@d;d
;S cqodys f.da;@j,ska b;d w,am jkafkys h' tfy;a bYardfh,a flfrys
wOsm;shd jSug flfkla ;S flfrka ke.S tkafka h' t;`ukaf.a fm<mf;a
uq, |=rd;S;fhka o merKs hq.fhka o tkakls' tnejska .enzf.k isgsk
ia;S@h orefjl` nsys lrk f;la iusZodKka jykafia ish fikZ. i;`rkag
mdjd fok fial' tjsg Tjqkaf.a ifydaorshkaf.ka b;srs l`vd msrsi Tjqkaf.a
fikZ. iuZ. tla jkafkda h'
t;`uka meusKs jsg" iusZodKkaf.ka ,efnk Yla;sfhka o fojs iusZodKka
jykafiaf.a kdufha uysufhka o ish fikZ. fmdaIKh lrkq we;' fmdf<da
;, jeishka ish,q fokd t;`ukaf.a md,kh ms<s.kak nejska" t;`ukaf.a
fikZ. wdrlaId iys;j isgskafkda h' t;`udfKda iduodkh f.k fok fial'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

397

fojk jir

iema;en 8

lkH ufhd;a;udjkaf.a W;am;a;sh

wu;r lshejSu

frdau 8& 28-30

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

l,ska f;dard .;a wh Wkajykafia leZojd .;a fial'


;jo fojshka jykafiaf.a woyi f,i leZojkq ,enQjkag" tkuz"
Wkajykafiag fm@au lrk whg" ish,af,ys oS u Wkajykafia Tjqkaf.a hym;
msKsi ls@hd lrk nj wms oksuq' ukao" Wkajykafia l,ska f;dard .;a wh
iajlSh mq;@hdKkaf.a iajrEmhg iudk jk msKsi l,a ;shd fjka lr.;a
fial' tfia lf<a ;uka jykafiaf.a mq;@hdKka fndfyda fidfydhqrka w;r
fcHIaGhdKka jk msKsih' tfia" l,ska f;dard .;a wh Wkajykafia leZojd
.;a fial' leZojd .;a wh Wkajykafia foaj inZo;djg meusfKjQ fial foaj
inZo;djg meusfKjQ wh Wkajykafia uysuhg meusfKjQ fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 13& 5-6

ms<s;`r & uu iusZ|=ka flfrys fndfyda mS@;s jkafkus'


.Sh

& Tfnz ;sr fmfuys uu rZod isgsus'


Tn ud .ef<jQ nejska uu mS@;s jkafkus'
iusZ|=ka ohd lreKd mE nejska t;`uka yg uu .S .hkafkus'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
lkHd urshdfjks" Tn wdirs ,oaoS h'
il, m@Yxidjg fya;` jkakS h'
ulaksidoh;a Tnf.ka wmf.a fojshka yd
OrAu iQrAhhdKka jk ls@ia;`ia jykafia Wmkakd y'
wdf,a,Qhd
breosk iqmqj;

398

fojk jir

iema;en 8

lkH ufhd;a;udjkaf.a W;am;a;sh

iqjsfYaIh

uf;jz 1& 1-16" 18-23 fyda 1& 18-23

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

wE mqf;l` nsys lrkakS h' Wkajykafiag


fcAiqia hk kduh ;ensh hq;` h'
(wdn@yuzf.a o odjs;af.a o mq;@ jQ fcAiqia ls@ia;`ia jykafiaf.a jxYdj,sh fufia
h' wdn@yuzg odj Bidla o" Bidlag odj cdfldnz o" cdfldnzg odj cqod
Tyqf.a ifydaorfhda o Wmkay' cqodg odj ;udrAf.ka fmfrYa yd fYrd o"
fmfrYag odj fyfY@dka o" fyfY@dkag odj wdrduz o" wdrduzg odj wuskdonz
o" wuskdonzg odj kdfIdka o" kdfIdkag odj i,afudka o" i,afudkag odj
rdfynzf.ka fndajdia o" fndajdiag odj rE;af.ka Tzfnoa o" Tzfnoag odj
fciafia o" fciafiag odj odjs;a rc o Wmkafkda h'
odjs;a rcqg odj Wrshdf.a NdrAhdj jS isgs ia;S@hf.ka i,fudka o" i,fudkag
odj frfydfndajduz o" frfydfndajduzg odj wnshd o" wnshdg odj wdfima
o" wdfimag odj fcfydIdmd;a o" fcfydIdmd;ag odj fcdarduz o fcdarduzg
odj WYaYshd o WYaYshdg odj fcda;duz o" fcda;duzg odj wdyia o wdydiag
odj fyilshd o" fyilshdg odj ukiafia o" ukiafiag odj wdfudia o"
wdfudiag odj fcdaishdo nnsf,dakshg jsm@jdi.; jSu is|=jQ fuz ld,fha oS
fcdaishdg odj fcfldkshd o Tyqf.a ifydaorfhda o Wmkafkda h'
nnsf,daksfha" jsm@jdifhka miq fcfldkshdg odj fIh,a;sfh,a o"
fIh,a;sfh,ag odj firendfn,a o" firendfn,ag odj wnshqoa o" wnshqoag odj
t,shdlsuz o" t,shdlsuzg odj wdfYdrA o" wdfYdrAg odj idfola o" idfolag
odj wdlSuz o" wdlSuzg odj t,shqoa o" t,shqoag odj tf,hdirA o" tf,hdirAg
odj u;a;dka o" u;a;dkag odj cdfldnz o" cdfldnzg odj ursh;`ushf.a
mqreIhd jQ fcdafima o Wmkafkda h' ursh ;`uSf.ka ls@ia;`ia kuz jQ fcAiqia
jykafia Wmka fial'
breosk iqmqj;

399

fojk jir

iema;en 8

lkH ufhd;a;udjkaf.a W;am;a;sh

fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a Wm; is|q jQfha fufia h& Wkajykafiaf.a uEKshka
jQ ursh;`uS fcdafima yd jsjdy .sjsi f.k isgsh oS" Tjqka tla jkakg fmr"
Y`oaOd;auhdKka wkqyiska wE .enzf.k isgsk nj oek .kakd ,oS'
wef.a iajdusmqreIhd jk fcdafima i;a mqreIfhl` jQ nejska weh m@
isoaOsfha kskaodjg fkdmuqKqjk woyiska ryiska weh w;ayer oukak is;d
.;af;a h' tfy;a Tyq fuz ldrKh .ek l,amkd lruska isgsh oS iajduska
jykafiaf.a |+;fhla isysfkka Tyqg orAYkh jS" odjs;af.a mq;a fcdafima"
Tfnz nsrsZo jk urshd mdjd.kakg nsh fkdjkak' ukao" wE .enzf.k we;af;a
Y`oaOd;auhdKka wkqyisks' wE mqf;l` nsys lrkakS h Wka jykafiag fcAiqia
hk kduh ;ensh hq;`h' ukao" ish fikZ. Tjqkaf.a mdmj,ska uqod,kafka
t;`udfKda h hs lS h' fuz ish,a, is|= jQfha iajduska jykafia osjeisjrhd
,jd lsfhjQ lSu bgq jk msKsih' tkuz fukak" lkHdjla .enzf.k mqf;l`
nsys lrkakS h Wka jykafiag tuzudkqfj,a hk kduh ;nkq we; hkqh' ta
kdufha wrA:h kuz" fojshka jykafia wm iu. h hkqhs'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

400

fojk jir

iema;en 14

is l=reisfha uysuh

is l=reisfha uysuh
ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

.Kka l:dj 21&4-9

.Kka l:dfjka .;a mdGfhls'

irAmfhla hful` oIag lf<a o ta ;eke;a;d


f,dalv irAmhd foi ne,Q jsg Tyq iqjm;a jsh'
Tjzyq fydarAkuz lZ|=lrfhka kslau r;` uqyqog hk udrA.h Tiafia tafoduz
kuz foaYh jglr .shy' fufia hkjsg fikZ. fndfyda fia wffOrAhhg
m;ajQy' fikZ. fojshka jykafiag iy fudafiiag jsreoaOj l;d lruska"
fuz mdZMlrfha wm uefrkakg yerSug Tn wm usirfhka msg;g f.kdfjz
ukao$ wmg lkakg;a ke;' fndkakg;a ke;' wmg ,efnk fuz is,a,r lEu
wmg oeka ;s;a; jS we;e hs mejiQy' tjsg iusZodKka jykafia fikZ. ueog
jsil`re irAmhka tjQ jsg" ta irAmfhda Tjqkag oIag l<y' bYardfh,a fikZ.
w;frA fndfyda fofkla keiS .shy' tnejska fikZ. fudafiia fj; meusK"
wms iusZodKka jykafiag;a Tng;a jsreoaOj l;d lsrSfuka mjz lf<uq' fuz
irAmhka wm ueoska bj;a lrk f,i Wkajykafiag hdpz[d lrkake hs
b,a,Qy' fudafiia o fikZ. Wfoid hdpz[d lf<a h'
iusZodKka jykafia fudafiiag l;d fldg" f,dalv irAmfhl` idod rsgla
msg ;nkak" oIag lrkq ,enQ hfula weoao" Tyq th foi ne,qjfyd;a" iqjjkq
we;e hs jod< fial' tjsg fudafiia f,dalv irAmfhl` idod W# rsgla msg
;enSh' irAmfhla hful` oIag lf<ao ta ;eke;a;d f,dalv irAmhd foi ne,Q
jsg Tyq iqjm;a jsh'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

401

fojk jir

iema;en 14

is l=reisfha uysuh

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 78&1-2" 34-38

ms<s;`r& iusZ|=kaf.a m@n, ls@hd wu;l fkdlrkak'


.Sh

& udf.a ckfhks" udf.a b.ekajSug lka |=k uekj'


ud mjik joka j,g ijka |=k uekj'
Wmudjla u.ska uu l;d lrkafkus'
mqrd;kfha wNsryia mjikafkus'
t;`udKka Tjqkaf.ka iuyreka jekiQ l,"
fiiq wh t;`udKka fijqfjdah'
Tjzyq ukia:dmkh jS fojsZodKka fidhd .sfhda h'
Tjqkaf.a mrAj;h fojsZodKka nj Tjzyq isysm;a lf<dah'
Tjqkaf.a us|=uzlrejka W;a;u fojsZodKka nj Tjzyq isys lf<dah'
tfy;a" Tjzyq t;`ukag ;u uqjska pdgq nia lSfjda h'
osfjka uqid nia fovqfjda h'
Tjqkaf.a is;a t;`uka flfrys ks;ru tlZ. fkdjSh'
t;`ukaf.a .sjsiqug jsYajdijka;j fkdisgsfhda h'
tfy;a" ohdkqluzmdfjka t;`udfKda
Tjqkaf.a mdm lud l< fial'
Tjqka fkdjekiQ fial'
jsgska jsg ;u fldamh ixisZ|=jd f.k
;u Woyi wejsf<kakg bv kq|=ka fial'

breosk iqmqj;

402

fojk jir

iema;en 14

is l=reisfha uysuh

fojk lshejSu

ms,smams 2&6-11

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska ms,smamsjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

fojshka jykafia Wkajykafia w;s Wiia ;ekg kxjd jod< fial'


Wkajykafia" fojshka jykafiaf.a iajrEmh oerE kuq;a" fojshka jykafia yd
iudk;ajh ;uka jsiska nodf.ku ;nd.; hq;` jia;`jlehs fkdis;d" th
bj; ,d" fiajlfhl`f.a iajrEmhla f.k" wm yd iudk usksia flfkla jQ
fial' ukqIHdldrfhka isgsuska" Wkajykafia" urKh tkuz l`reisfha urKh
olajd" my;a jS lSlre jQ fial' tnejska fojshka jykafia Wkajykafia w;s
Wiia ;ekg kxjd" ish,q kduhkag jvd w.@kduh Wkajykafiag |=ka fial'
tfia lf<a" iajrA.fhys o" fmdf<dfjys o" md;d, f,dalfhys o ish,a,ka"
fcAiqia hk kduhg oK kuk msKsi;a" fcAiqia ls@ia;`ia jykafia iajduska
jykafia hhs fojshka mshdKka jykafiaf.a uysuh iZoyd" iEu osjlskau
m@ldY lrk msKsi;a h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ls@ia;`ks" Tng kuialdr lr ia;~;s m@Yxid lruq'
ulaksidoh;a Tnf.a YS@ l`reisfhka
Tnjykafia f,dalh .<jd .;a fial'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

403

fojk jir

iema;en 14

is l=reisfha uysuh

iqjsfYaIh

cqjduz 3&13-17

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

ukqIH mq;@hdKka Tijkq ,nkakg TzkE h'


iajrA.fhka nei jod< ukqIH mq;@hdKka yer" wka lsisfjla iajrA.hg
fkdkexf.ah' mdZMlrfhys oS fudafiia irAmhd tijQ f,iu ukqIH
mq;@hdKka o" Wkajykafia flfrys woyd .kakd iEu foku iod;k cSjkh
,nk msKsi" Tijkq ,nkakg TzkEh'
fojshka jykafia f,dalhdg fld;ruz fm@au l< fialao lSfjd;a" iajlSh
talcd;l mq;@hdKka jqjo f,djg fojd jod< fial' tfia lf<a Wkajykafia
flfrys woyk ish,q fokdu jskdY fkdjS iod;k cSjkh ,nk msKsi h'
fojshka jykafia iajlSh mq;@hdKka f,djg tjd jodf<a f,dalhd jsksYaph
lrk msKsi fkdj" Wkajykafia lrKfldgf.k f,dalhd .<jkq ,nk
msKsih'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

404

fojk jir

iema;en 15

lafIdam foaj ud;djka

lafIdam foaj ud;djkaf.a


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

fyfn@jz 5& 7-9

fyfn@jzjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

fcAiqia jykafia iod;k jsuqla;sodhlhdfKda jQ fial'


ls@ia;`ia jykafia usksi;a nj f.k isgsh oS ;uka urKfhka .<jkakg
ms<sjka jQ ;ekeka jykafiag n,j;a yeZvSfukq;a lZ|=ZM ie,Sfukq;a" hdpz[d
o" lkak,jz o Tmamq l< fial' Wkajykafiaf.a foaj .re nsh ksid" fojshka
jykafia thg ijka |=ka fial' Wkajykafia mq;@hdKka jQ kuq;a" ;ukaf.a
|=la jsZoSfuka lSlrelu bf.k .;a fial' fufia Wkajykafia iuzmQrAK;ajh
,en" ;uka jykafiag lSlrejk ish,a,kaf.a iod;k jsuqla;s odhlhdfKda
jQ fial' ;jo fu,alsifola mQcl mrmqr wkqj" W;a;u mQcl kduh o
fojshka jykafiaf.ka ,;a fial'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 31& 1-5" 14-15" 19

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu ksid wm .ef<jzj uekj'


.Sh

& iusZ|=ks" Tn flfrys udf.a jsYajdih ;nus'


lsisodl uu kskaodjg m;a fkdfjuzjd'
Tfnz oeyeus lfuka ud uqod,qj uekj'
ud foi Tfnz foijk fhdud" fkdmudj ud us|=j uekj'
ug n,.;` jsuqla;s mrAj;hlao wdrlaIl
n,fldgqjla o jqj uekj'

breosk iqmqj;

405

fojk jir

iema;en 15

lafIdam foaj ud;djka

Tn udf.a mrAj;h yd n,fldgqj h'


tnejska Tfnz kdufha wkqyiska ug u. fmkajd
ud f.k .sh uekj'
ud we,a,Sug Tjqka iZ.jd we;s oef,ka ud fnzrd .; uekj'
Tn udf.a rlaIdia:dkh h'
Tn w;g udf.a cSjs;h Ndr lrus'
i;HjdoS fojs iusZ|=ks" Tn ud us|+ fial'
tfy;a iusZ|=ks" ud jsYajdih ;enqfjz Tn flfrys u h'
udf.a fojsfhda Tn h hs lshus'
udf.a cSjs; .uk Tn wf;ysh'
udf.a i;`rka yd ug mSvd lrkakjqka
w;ska ud uqodyersh uekj'
foaj .re nsh we;a;ka Wfoid ;nd we;s
Tfnz .`Kj;alu fld;ruz o$
Tn flfrA jsYajdih ;enQ wh fj;
th fld;ruz uy;a f,i fmfka o$

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
lkHd urshdfjks" Tn wdirs ,oaoS h'
iusZodKkaf.a l`reish <Z. isgskakS fkdkeiS osjs mqod
m@dKmrs;Hd.s lsrSgh w;alr .;af;ys h'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

406

fojk jir

iema;en 15

lafIdam foaj ud;djka

iqjsfYaIh

cqjduz 19& 25-27

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafiaf.a uEKsfhda o Wkajykafiaf.a


l`reish <Z. isgshd y'
fcAiqia jykafiaf.a uEKsfhda o uEKshkaf.a ifydaorS jQ laf,afhdamdiaf.a
NdrAhdj jQ urshd o Wkajykafiaf.a l`reish <Z. isgsfhda h' tl, fcAiqia
jykafia ish uEKshka o ;ud fm@au l< Y@djlhd o <Z. isgskq oel" ia;S@h"
fukak" Tfnz mq;@hd h hs uEKshka yg jod< fial'
bkamiq Wkajykafia tu Y@djlhdg l;d fldg" fukak" Tfnz uEKsfhda h
hs jod, fial' ta fudfydf;a isg ta Y@djlhd ;u ksjig weh ms<s .;af;a h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

wu;r iqjsfYaIh

,Qla 2& 33-35

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tfnzu yoj; lvqjlska wkskq ,enqjdla fuka ;`jd< jkq we;'


fcAiqia jykafia ms<snZoj lS foa .ek Wkajykafiaf.a mshd o ujq o ujs; jQy'
isusfhdka Tjqkag wdYsrAjdo lruska Wkajykafiaf.a uj jQ ursh ;`uSg l;d
fldg" fuz orejd bYardfh,ays fndfyda fofkl`f.a jegSu yd ke.Su msKsi;a"
m@;slafIamhg ,la jk foaj i<l`Kla jk msKsi;a kshuj isgS' tfiah"
Tfnzu yoj; lvqjlska wkskq ,enqjdla fuka ;`jd, jkq we;' fufia jkafka"
fndfyda fofkl`f.a is;ays ryia l,amkd t<sorjz jk msKsi h hs lSh'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

407

fojk jir

iema;en 21

Y=oaO jQ uf;

iqfYaIl Y=oaO jQ uf; wfmdaia;= ;=fuda


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

tfmais 4& 1-7" 11-13

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

ls@ia;`ia jykafia iuyreka wfmdaia;`ZMjreka jYfhka o


iuyreka OrAufoaYlhka jYfhka o m;a l< fial'
tnejska" fojshka jykafiaf.ka Tn ,;a leZojSug Tnsk f,i yeisfrk
fuka iusZodKka jykafia Wfoid ysrldrhl` jk uu Tfnka Wfolau
b,a,us' ieujsgu ksy;udkSj jskS; j" bjis,sjka; j isgskak' fm@aufhka
tlsfkld iu. mEyS isgskak' wd;auhdKka jykafiaf.ka jk tlai;alu"
iu.slfuz neuzfuka mj;ajd .kakg W;aidy lrkak' Tn leZojkq ,enQ l,
tlu n,dfmdfrd;a;`jlg leZojkq ,enQ f,i" we;af;a tlu YrSrh;a" tlu
wd;auhdKka jykafia;a h' tlu iusZodKka jykafia;a" tlu weoys,a,;a"
tlu fn#;Siau iakdmkh;a h' ish,a,kag by<ska isgsk" ish,a,ka ;`<ska
ls@hd lrk" ish,a,ka ;`< jev jik tlu fojs mshdKka jykafia;a h'
tfy;a ls@ia;`ia jykafia iajlSh jrm@idofhka wm tlsfkldg Tnsk
fldgi jk jsfYaI jrula m@odkh lr we;' fuz ls@ia;`ia jykafia iuyreka
wfmdaia;`ZMjreka iuyreka osjeisjreka o iuyreka OrAu foaYlhka o
iuyreka iNd md,lhka o iuyreka .`rejreka o jYfhka m;a l< fial'
tfia lf<a fojshka jykafiaf.a fikZ. foaj fiajh iZoyd iuzmQrAKfhka
mqyqKq lsrSug;a" ls@ia;` YrSrh jrAOkh lsrSug;a h' fuz wdldrfhka
weoys,af,a o fojshka jykafiaf.a mq;@hdKka oek.ekafuz o tluq;`lug;a"
ls@ia;`ia jykafiaf.a mrsK;Ndjfha jk mrsmQrAK fm#rI;ajhg;a wms m;a
jkafkuq'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

408

fojk jir

iema;en 21

Y=oaO jQ uf;

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 19& 1-3

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tfnz ;sr fmu ksid wm .ef<jzj uekj'


.Sh

& wyia ;,h fojs uysuh m@ldY lrkafka h'


.`jka ;,h t;`ukaf.a w;aluz jsoyd mdkafka h'
tl oskla ;j osklg fumqj; lshkafka h'
tla /hla ;j /hlg th u mjikafka h'
l;djla jokla" lsishuz yZvla wefikafka ke;s jqj o
ta mKsjqvh f,dj mqrd me;srS hkafka h'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Tn f,dald.@ iajduska nj m@ldY lruq'
m@;dmj;a wfmdaia;`ZM msrsi Tnf.a uysuh jrAKkd lr;s'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 9& 9-13

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafia ud wkqj tkake hs Tyqg jod< fial'


fcAiqia jykafia .uka lroaoS frA.` fmdf<a yqka uf;jz kuz usksfil` oel"
ud wkqj tkake hs Tyqg jod< fial' Tyq ke.sg Wkajykafia wkqj .sfhah'
;jo fcAiqia jykafia Tyqf.a ksjfiys jev yqka l," fndfyda whleusfhda
o mjzldrfhda o wjq;a Wkajykafia iy Y@djlhka iuZ. ysZo.;ay' mrsisjre
ta oel Tfnz we|=re ;`ud whleushka o mjzldrhka o iuZ. lEu lkafka
breosk iqmqj;

409

fojk jir

iema;en 21

Y=oaO jQ uf;

ukaoe hs Wkajykafiaf.a Y@djlhkaf.ka weiQy' Wkajykafia ta wid Tjqkag


l;d fldg" frda.Skag usi ksfrda.Skag fjfol`f.ka jevla ke;' uu hd.
mQcdjg fkdj ohdjg leue;af;us hs hk lSfuz wrA:h Tn f.dia f;areuz
.kak' ud wdfha ousgqka fkdj mjsgqka leZojSug h hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

410

fojk jir

iema;en 27

Y=oaO jQ kafika;s o mdjq uqks

Y=oaO jQ kafika;s o mdjq uqks


wkqiaurKh

m<uqjk lshejSu

1 fldrska;s 1& 26-31

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

n,j;`ka ,cAcdjg muqKqjkq msKsi f,dal usuzu wkqj fudav hhs


iuzu; foa fojshka jykafia f;dard .;a fial'
ifydaorfhks" Tnf.a leZojSu .ek is;d n,kak' f,dal usuzu wkqj m@
{djka; hehs lsj yels fndfyda fofkla Tn w;r fkdjQy' tf,iu n,j;a
wh;a" l`,j;a wh;a jevs fofkla fkdjQy' tfy;a m@{djka;hka ,cAcdjg
muqKqjk msKsi" f,dal usuzu wkqj fudav hhs iuzu; foa fojshka jykafia
f;dard .;a fial' tfukau n,j;`ka ,cAcdjg muqKqjk msKsi f,dal usuzu
wkqj |qn, hhs iuzu; foa fojshka jykafia f;dard .;a fial' f,dalhd w.h
fldg i,lk foa ke;s lrkq msKsi"fojshka jykafia f,dalhd my;a fldg
i,lk" fy<d olsk" tfukau jeo.euzula ke;ehs i,lk foa f;dard .;a
fial' tfia lf<a lsisjl` fojshka jykafia bosrsfhys mdrgzgq lr fkd.
kakd msKsih' Tn ls@ia;`ia fcAiqia jykafia yd taldnoaOj isgskafka fojshka
jykafiaf.a ls@hdfjks' ls@ia;`ka jykafia wmf.a m@{dj jkafka;a foaj ls@
hdfjkah' ls@ia;`ka jykafia lrKfldgf.k wms OrAusIaG lrkq ,en"
Wkajykafiaf.a fikZ. jS" ksoyi ,nd isgsuq' tnejska Y`oaO ,shejs,af,ys
,shd we;s mrsos mdrgzgq lr.kak leu;s ;eke;a;d iajduska jykafia .ek
mdrgzgq lr .kSjd'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

411

fojk jir

iema;en 27

Y=oaO jQ kafika;s o mdjq uqks

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 112& 1-9

ms<s;`r & iusZ|=kag nsh we;af;da Nd.Hjka;fhda h'


.Sh

& iusZ|=ka miikak' iusZ|=ka fj; .re nsh we;sj isgskakd o


t;`ukaf.a wd{dj,g fndfyda fia ms@h jkakd o Nd.Hjka; h'
Tyqf.a mrmqr foaYfhys n,j;a jkafka h'
oeyeus mrmqr wdisrs ,nkafka h'
iuzm; o jia;`j o Tyqf.a ksjfiys we;af;a h'
Tyqf.a oeyeuslu iodl,a mj;afka h'
iqokdg wZ|=frys t<shla Wod jkafkah'
Tyq ohdjka;h" idkqluzms;h" oeyeush'
odkYS,Sj Khg fok usksidg iqn fi; fjz'
Tyq ish lghq;` wjxl f,i lrkafkah'
ukao" oeyeushd lsis lf,l;a fkdmelsf<kafkah'
Tyq ioygu isys lrkq ,nkafkah'
Tyq krl wdrxpsj,g nsh fkdjkafkah'
Tyqf.a weoeys,a, ia:srh' Tyq iusZ|qka jsYajdi lrkafkah'
Tyqf.a is; ijsu;ah' Tyq nsh fkdjkafkah'
ish i;`rkaf.a mrdch olakg ,efnk nj Tyqg taldka;h'
Tyq os<sZ|=kag fkduiqrej fokafkah'
Tyqf.a oeyeuslu iodl,a mj;afkah'
Tyq .re iuzudk ,nd n,j;a jkafkah'

breosk iqmqj;

412

fojk jir

iema;en 27

Y=oaO jQ kafika;s o mdjq uqks

iqjsfYaIh

uf;jz 23& 8-12

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tng we;af;a iajrA.fhys jev jik tlu mshdKka jykafia h'

Tn .`refoaj hhs lshjd fkd.kak' Tnf.a .`re foajhdfKda tlaflfklauh'


Tn ljqre;a ifydaorfhda h' usysmsg lsisjl`g mshdfKda hhs fkdlshkak'
Tng we;af;a iajrA.fhys jev jik tlu mshdKka jykafia h' Tn
kdhlhdfKda hhs lshjd fkd.kak' Tfnz kdhlhdfKda tlaflfkla u
h' tkuz ls@ia;`ia jykafia h' tfy;a" Tn w;frka b;d W;`uz ;eke;a;d
Tnf.a fiajlhd jkafka h' ;ud u Wiia lr .kakd ljfrl` jqj o my;a
lrkq ,nkafka h' ;ud u my;a lr .kakd ljfrl` jqj o Tyq Wiia lrkq
,nkafka h hs fcAiqia jykafia jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

413

fojk jir

iema;en 29

w.%;fhda

Y=oaO jQ ldfh,a" .d%fh,a iy rmdfh,a


w.%;fhda ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

odksfh,a 7& 9-10" 13-14

odksfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

fldags m@fldags ixLHd; msrsila fm#rdKslhdKka jykafia


bosrsfhys isgshy'
ud n,d isgsh oS" isxydik msysgqjk ,|=j fm#rdKslhdfKda wiqka .;ay'
Wkajykafiaf.a ji;@ ysu fuka iq|=h' ysifla msrsis|= f,duz fuka iq|=h'
Wkajykafiaf.a isxydikh .sks cd,djls' tys frdao wejsf<k .sksh' .sksuh
.xZ.djla Wkajykafia bosrsfhka .,d f.k .sfha h' ,laI ixLHd; msrsila
Wkajykafiag Wmia:dk l<y' fldags m@fldags ixLHd; msrsila Wkajykafia
bosrsfha isgshy' wOslrK iNdj wiqka .;a;d h' fmd;a os. wrsk ,oafoah'
;j|qrg;a n,d isgshoS uu rd;s@ orAYkj, oS fufia osgSus' ukqIH mq;@hd jeks
flfkla wyfia j<dl`ZM msrsjrd wjq;a fm#rdkslhdKka fj; t<UqfKa h'
Wkajykafia fm#rdKslhdKka fj; muqKqjkq ,enQ fial' ish,q ckhka
o cd;Ska o NdIdjka o Wkajykafiag fiajh lrk msKsi md,k n,h o
f.#rjh o rdcHh o Wkajykafiag fok ,oafoa h' Wkajykafia f.a md,kh
my fkdjk iodld,sl md,khla h' Wkajykafiaf.a rdcHh lsislf,l ke;s
fkdjkafkah'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

414

fojk jir

iema;en 29

w.%;fhdaa

wu;r m<uqjk lshejSu

t<sorjzj 12& 7-12

t<sorjzj fmdf;ka .;a fldgils'

usldfh,a yd Tyqf.a |+;fhda ulrdg jsreoaO j igka l<y'


;jo iajrA.fhys hqoaOhla jsh' usldfh,a yd Tyqf.a |+;fhda ulrdg
jsreoaOj igka l<y' ulrd o ;udf.a |+;hka msrsjrd igka fldg mrdch
jsh' Tjqkag iajrA.fhys ;ekla ;j;a fkdjS h' uyd ulrd m<jd yrsk ,oS'
Tyq kuz uqZM f,dj /jgQ hlaIhd fyj;a id;ka hhs kuz ,;a" wdos irAmhd h'
Tyq iuZ. Tyqf.a |+;fhda o fmdf<djg fy<kq ,enqfjda h'
bkamiq iajrA.fhys fufia lshk uy yZvla ug weisKs' tkuz" wfma fojshka
jykafiaf.a .e<jSu o n,h o rdcHh o iajlSh ls@ia;`ia jykafiaf.a wOsm;slu
o oeka meusK we;' ukao" wfma fojshka jykafia bosrsfhys osjd ? folays
wmf.a ifydaorhkag fpdaokd lrk meusKs,sldrhd my;g fy,k ,oS'
Tjzyq negZM fmda;lhdKkaf.a osjs msoSu ksid o" ;uka idlaIs oerE mKsjqvh
ksid o Tyqf.ka ch .;af;da h' ukao" Tjzyq urKhg j;a nsh fkdjS osjs
oSug iQodkuz j isgshy' tnejska iajrA.fhks" tys jeisfhks" mS@;s ikaf;daI
jkak' wfyda fmdf<djg;a uqyqog;a jk jsm; ukao" hlaIhd ;udg jevs
l,la ke;s nj oek" fldamdjsIag j" Tn fj; nei .sfha h hkqhs'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

415

fojk jir

iema;en 29

w.%;fhda

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 138& 1-5

ms<s;`r & iusZ|=ks" uf.a uqZM yoska Tn jykafiag ;`;s mqokafkus'


.Sh

& iusZ|=ks" yo m;af,ka Tng ;`;s lrkafkus'


iqr|=;`ka bosrsfhys Tng .S .hd Tn miikafkus'
Tfnz Y`oaO ud<s.dj foi n,d kuialdr lruska
Tfnz .`Kh iy i;a .`Kh ksid
Tfnz kduhg ;`;s mqokafkus'
Tfnz kduh;a" wd{d;a W;a;rS;r nj Tn fmka jQ fial'
ud Tn heos ojfia oS Tn ug ms<s;`re |=ka fial
;udf.a is; ijs fldg ug ffOrAhh |=ka fial'
iusZ|=ks" fuf,dj ish,q rcjre Tfnz fmdfrdka|=
weiQ nejska Tng ;`;s mqokafkda h'
tfia h" iusZ|=kaf.a uysuh W;`uz jkafka h'
Tjqyq iusZ|=kaf.a udrA. .ek .S .hkafkda h'

idOqldrh

.S;dj,sh 103& 20

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iusZ|=kaf.a wK ms<smosk iqr fiakd ish,af,ks"
t;`uka miikak'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

416

fojk jir

iema;en 29

w.%;fhda

iqjsfYaIh

cqjduz 1& 47-51

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

iajrA.h jsjr jS" ukqIH-mq;@hdKka fj; fojshka jykafiaf.a


|+;hka ke. hkjd;a nei hkjd;a Tn olskafkys h'

fcAiqia jykafia k;dksfh,a ;uka fj; tkq oel" fukak" fydr fndre
ke;s" ienE bYardfh,a cd;slfhl` hs Tyq .ek jod< fial' Tn ud .ek
flfia okafkys oe hs k;dksfh,a Wkajykafiaf.ka weiS h' fcAiqia jykafia
ms<s;`re fouska" ms,sma Tn leZojkakg fmr" w;a;slald .i hg isgskq uu
osgsus hs jod< fial'
k;dksfh,a W;a;r fouska" .`re foajfhks" Tn jykafia kuz" fojshka
jykafiaf.a mq;@hdfKda h' Tn jykafia kuz bYardfh,ays rcsZodfKda h
hs lSh' fcAiqia jykafia o ms<s;`re fouska" Tn w;a;slald .i hg isgskq
uu osgsus hs ud Tng jod< nejska o" Tn woyd .;af;a$ uSg jvd uy;a foa
Tn olskafkys h hs jod< fial' ;j |=rg;a Wkajykafia l;d lruska"
taldka;fhka uu Tng lshus' iajrA.h jsjr jS" ukqIH mq;@hdKka fj;
fojshka jykafiaf.a |+;hka ke. hkjd;a" nei tkjd;a Tn olskafkys h
hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

417

fojk jir

Tlaf;dan 1

idka; f;fid lkHdj

fcAiq <skaf.a idka; f;fid lkHdj


^Ou; m%foaYj, ux.f,da;aijhls'&

m<uqjk lshejSu

fhidhd 66&10-14

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

uu fi#Nd.Hh .xZ.djla fuka fcrei,u u; yrjkafkus'


fcrei,ug fm@au lrk ish,af,ks" wE Wfoid mS@;s ikaf;daI jkak' wE
.ek je<fmk ish,af,ks" mS@;sfhka wE iu. mS@;s jkak' fufia kqU,d wef.a
iekis,s f.k fok mshhqre Wrd" ;Dma;shg meusfKkakyq h' wef.a nyq,j
we;s lsrsj,ska mS@;s jkakyq h' wef.a uysuh mQrAK;dfjka fkduZo fiduzkiska
mdkh lrkak' iusZodfKda fufia jodrk fial'
uu fi#Nd.Hh .xZ.djla fuka o cd;Skaf.a hi biqre fof.dv ;,d hk
Thla fuka o wE fj; yrjus' kqU,d thska Wrd fndkakyq h' ujlf.a fuka
wef.a fooK msg iqr;,a lrkq ,nkakyq h' ujl wef.a orejd ikikakdla
fuka uu kqU,d ikikafkus' kqU,d fcrei,u ;`, ikikq ,nkakyq h'
fuh |=gq jsg kqU,df.a is;a mS@;sfhka mskd hkafka h' tfia kqU,d ikSm
Yla;sh ,nkakyq h' tjsg iusZ|=ka jk uu ug lSlre jkakkag wdYsrAjdo
lrk nj;a" udf.a i;`rkag Woyi olajk nj;a kqU,d oek .kakyq h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

418

fojk jir

Tlaf;dan 1

idka; f;fid lkHdj

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 131&1-3

ms<s;`r& iajduskS" Tnf.a idufhka wm /l .; uekj'


.Sh

& iusZ|=ks" udf.a is; ;`< wyxldrhla ke;'


Wodruz f,i uu weia fkdTijus'
jvd Wiia foa .ek j;a"
udf.a ;ru blaujd hk foa .ek j;a uu lror fkdfjus'
ta fjkqjg uu ,o fohska ksy;udkS j iekiS isgsus'
ujq ;`re,af,a ixiqkaj isgsk <orejl` fia
ud ;`< udf.a is; ixiqka jS we;'
tuznd bYardfh,ajreks" fu;eka mgka ioyg u
iusZ|=ka flfrys n,dfmdfrd;a;` jkak'
ioygu iusZ|=ka flfrys n,dfmdfrd;a;` jkak'

fojk lshejSu

t<sorjzj 3&14" 20-22

t<sorjzj fmdf;ka .;a mdGhlss'

hfula ug fodr wrskafka kuz uu we;`ZM jS


Tyq iuZ. lEu lkafkus'
,fjdaoSifha iNdfjz |+;hd fj; fufia ,shkak' jsYajdijka;" i;H
idlaIsldrhdKka jk fojshka jykafiaf.a uejs,af,a lrA;D jQ wdfuka kuz
;ekeka jykafia fufia jodrk fial' fukak" uu fodr <Z. isg ;gzgq
lrus' hfula udf.a yZv wid" fodr wrskafka kuz uu we;`ZM jS Tyq iuZ. lEu
lkafkus' Tyq o ud iuZ. lEu lkafkah' ud chf.k mshdKka jykafia
iu. Wkajykafiaf.a isxydikfha ysZo.;a;dla fuka" ch.@dylhdg o
udf.a isxydikfhys ud iu. ysZo.ekaug fokafkus' wd;auhdKka jykafia
iNdj,g jodrk foa lka we;af;da wid jd
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

419

fojk jir

Tlaf;dan 1

idka; f;fid lkHdj

idOqldrh

uf;jz 11&25

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajrA.hg;a" fmdf<djg;a iajduska jk mshdKka jykai"
Tn jykafia fuz lreKq
meKj;`ka yd keKj;`ka flfrka wdjrKh fldg
nd,hkag wkdjrKh l< fyhska
Tn jykafiag ;`;s mqokafkus'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 18&1-5" 10

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tn fjkia jS l`vd orejka fuka fkdjQjfyd;a


lsisfia;a iajrA. rdcHhg we;`ZM fkdjkakyqh'
Y@djlfhda fcAiqia jykafia fj;g wjq;a iajrA. rdcHfha b;du W;`uz
jkafka ljfrlaoe hs weiQy' tjsg Wkajykafia l`vd orefjl` ;uka fj;g
leZojd Tjqka ueo isgqjd fufia jod< fial' ienejskau uu Tng lshus' Tn
fjkia jS l`vd orejka fuka fkdjQjfyd;a" lsisfia;a iajrA. rdcHhg we;`ZM
fkdjkakyq h' tnejska fuz l`vd orejd fuka hg;a jk hfula weoao" iajrA.
rdcHfhys b;du W;`uz jkqfha Tyq h' ;jo hfula udf.a kdufhka fujeks
l`vd orefjl` ms<s .kafka o Tyq ud ms<s.kafkah'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

420

fojk jir

Tlaf;dan 2

/lj,a foaj ;fhda

Y=oaO jQ /lj,a foaj ;fhda


m<uqjk lshejSu

kslauhdu 23& 20-23

kslauhdu fmdf;ka .;a mdGfhls'

kqU,d wdrlaId lsrSug kqU,dg fmrgqfjka uu |+;fhl` hjkafkus'


n,kak" udrA.fha oS kqU,d wdrlaId lsrSug;a" ud iQodkuz l< ia:dkhg
kqU,d f.k Bug;a kqU,dg fmrgqfjka uu |+;fhl` hjkafkus' Tyqg f.#rj
lrkak" Tyqf.a yZvg lSlre jkak' Tyqg jsreoaOj ler,s fkd.ikak' udf.a
kdufhka Tyq ls@hd lrk nejska Tyq kqU,df.a jeros lud fkdlrkafka
h' tfy;a" kqU,d Tyqf.a yZvg lSlre jS ud lshk ish,a, lrkakyq kuz
uu kqU,df.a i;`rkag i;`frla o kqfUz jsreoaOjdoSkag jsreoaOjdosfhla o
jkafkus' udf.a |+;hd kqU,dg fmrgqj f.dia wfudarsjreka" ys;a;sjreka"
fmrsiaisjreka" ldkdksjreka" ysjsjreka yd fcnqisjreka fj;g kqU,d
muqKqjkafka h' uu o Tjqka jkid,us'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 91& 1-6" 10-11

ms<s;`r & iusZodfKda wm rlakd f,i ;u |+;hkag wK lrk fial'


.Sh

& mrfuda;a;uhdKkaf.a /ljrfKys jik ;eke;af;a"


ijz n,e;s fojsZ|=kaf.a irfKys iq/ls jkafka h'
Tyq iusZ|=kag fufia mjihs' t;`udfKda udf.a /ljrKh h'
udf.a n,fldgqj h' udf.a fojsZodfKda h'
uu t;`uka flfrys udf.a jsYajdih ;nkafkus'

breosk iqmqj;

421

fojk jir

Tlaf;dan 2

/lj,a foaj ;fhda

t;`udfKda lmgskaf.a u<m;aj,ska o nshlre f,v frda.j,ska o


wm /l .kak fial'
ish mshdm;aj,ska Tn wdjrKh lrk fial'
tajd Tfnz /ljrKh jkafka h'
t;`ukaf.a jsYajdijka;lu Tng /ljrKh o m,sy o jkafka h'
? ld,fha oS we;s jk nshg j;a
oj,a ld,fha B myrska jk Wj|=rgj;a Tn nsh fkdjkafkys h'
wZ|=frA iersirk jix.;hgj;a uoaoyfka jkid,k mSvdjgj;a
Tn nsh fkdjkafkys h'

tjsg Tng lsis Wj|=rla fkdjkafka h'
Tfnz ksjig lsishuz jix.;hla <x fkdjkafka h'
Tn .kak iEu mshjrl oS Tn rlakd msKsi"
t;`udfKda ish |+;hkag wK fok fial'

idOqldrh

.S;dj,sh 103& 21

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iusZ|=kaf.a iqr fiakd ish,af,ks"
t;`ukaf.a leue;a; bgq lrkak'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

422

fojk jir

Tlaf;dan 2

/lj,a foaj ;fhda

iqjsfYaIh

uf;jz 18& 1-5" 10

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Tjqkaf.a foaj |+;fhda iajrA.fhys jev jik udf.a mshdKka


jykafia bosrsfhys ksr;`re isgs;s'
Y@djlfhda fcAiqia jykafia fj;g wjq;a iajrA. rdcHfha b;du W;`uz
jkafka ljfrlaoe hs weiQy' tjsg Wkajykafia l`vd orefjl` ;uka fj;g
leZojd Tjqka ueo isgqjd fufia jod< fial' ienejskau uu Tng lshus' Tn
fjkia jS l`vd orejka fuka fkdjQjfyd;a" lsisfia;a iajrA. rdcHhg we;`ZM
fkdjkakyq h' tnejska fuz l`vd orejd fuka hg;a jk hfula weoao" iajrA.
rdcHfhys b;du W;`uz jkqfha Tyq h' ;jo hfula udf.a kdufhka fujeks
l`vd orefjl` ms<s .kafka o Tyq ud ms<s.kafkah'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

423

fojk jir

Tlaf;dan 4

wiSisfha Y=oaO jQ m%ekaisia uqks

wiSisfha Y=oaO jQ m%ekaisia uqks


wksjdh wkqiaurKh

m<uqjk lshejSu

.,d;s 6& 14-18

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska .,d;sjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

l`reish lrKfldgf.k f,dalh .ek udf.a wdYdj o ud .ek


f,dalfha wdYdj o uereKd yd iudk h'
tfy;a uu kuz wm iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ia jykafiaf.a l`reish .ek
usi wka lsisjla .ek mdrgzgq lr fkd.ksus' ukao" l`reish lrKfldgf.k
f,dalh .ek udf.a wdYdj o" ud .ek f,dalhdf.a wdYdj o uereKd yd
iudk h' prAufPAokh j;a wprAufPAokhj;a jeo.;a ke;' jeo.;a foh
kuz" w,q;a uejs,a,la jSuh' huz muK fofkla fuz m@;sm;a;sh wkq.ukh
lrkafkda o ta yeug iduodkh;a" ohdj;a fjzjd fojshka jykafiaf.a uqZM
fikZ.g;a tfiau fjzjd
uska u;` lsisfjla ug lror fkdflfrAjd' ukao" uu udf.a YrSr fcAiqia
jykafiaf.a ksjrK orus' ifydaorfhks" wmf.a iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ia
jykafiaf.a jrm@idoh Tn iuZ. fjzjd wdfuka'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 16& 1-2" 7-8" 11

ms<s;`r & iusZ|=ks" udf.a Wreuh Tn jykafia h'


.Sh

& fojsZ|qks" uu Tn irK fldg .;sus'


tnejska ud /l.; uekj' uu fufia lSus'
iusZ|qks" Tn udf.a iajduska jykafia h' udf.a ijz iuzm;h'
Tn yer wka lsis fi;la ug ke;af;ah'

breosk iqmqj;

424

fojk jir

Tlaf;dan 4

wiSisfha Y=oaO jQ m%ekaisia uqks

ug Wjfoia fok ysus ;`uka yg ;`;s lrkafkus'


? hduzj, oS ud is;a i;kays kqjK my< jkafkah'
ysus;`uka ksr;`re ud wnshi ;nd .kafkus'
ud ol`Kq mi t;`udKka jev jik nejska uu fkdief,kafkus'
Tn ug cSjk u. fy<s lrk fial'
Tn wnsuqfjys msrsmqka i;`g ug jkafka h'
Tn ol`Kqmi iem iuzm;a ioyg u we;af;a h'

idOqldrh

uf;jz 11& 25

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajrA.hg;a fmdf<djg;a" iajduSka jk mshdKka jykai"
Tn jykafia fuz lreKq meKj;`ka yd keKj;`ka flfrka
wdjrKh fldg nd,hkag wkdjrKh l< fyhska
Tn jykafiag ;`;s mqokafkus'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 11& 25-30

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fjfyi jk nr Wiq,k ish,af,ks" ud fj; tkak' uu Tng


iykh fous'
fcAiqia jykafia fufia jod< fial' iajrA.hg;a fmdf<djg;a iajduSka
jk mshdKka jykai" Tn jykafia fuu lreKq meKj;`ka yd keKj;`ka
flfrka wdjrKh fldg nd,hkag wkdjrKh l< fyhska Tn jykafiag
;`;s mqous' tfiah" mshdfKks" Tn jykafiag ms@h ukdm thu h' udf.a
mshdKka jykafia ish,a, ug mjrd oS we;' mshdKka jykafia yer"
wkalsisfjla mq;@hdKka fkdyZ|qk;s' mq;@hdKka iy mshdKka jykafia
t<sorjz lsrSug mq;@hdKka jsiska f;dard .kq ,enQ hfula fjzo" Tyq yer wka
breosk iqmqj;

425

fojk jir

Tlaf;dan 4

wiSisfha Y=oaO jQ m%ekaisia uqks

lsisfjla mshdKka jykafia fkdyZ|qk;s' fjfyijk nr Wiq,k ish,af,ks"


ud fj; tkak" uu Tng iykh fous' ud .`Kj;a" uD|q ksy;udks flfkl`
nejska udf.a jsh.y lrg f.k udf.ka bf.k .kak' tjsg Tng iykh
,efnkq we;' udf.a jsh.y myiq h' udf.a nr o ieye,a,q h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

426

fojk jir

Tlaf;dan 18

Y=oaO jQ la uqks

iqfYaIl Y=oaO jQ la uqks


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

2 ;sfuda;s 4& 9-17

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska ;sfuda;shia ;`udg ,shk ,o yiqfkka fldgils'

,Qla muKla ud iuZ. isgS'


blauKska ud fj; tkakg W;aidy lrkak' ukao" foauia f,#lsl cSjs;hg
we,quz jS" ud w;ayer" f;if,dakslhg .sfha h' l@iaflakaia .,d;shg;a" ;S;ia
o,au;shdjg;a" .sfhda h' ,Qla muKla ud iuZ. isgS' udla Tn iuZ. leZojdf.k
tkak' uf.a jevg Tyq m@fhdackj;a iyldrfhls' ;`lslia tfmaishg hejSus'
f;@dajiays oS ldrAmia <Z. ud ;nd wd iZMj o fmd;a o jsfYaIfhka igyka
fmd;a o Tn tk jsg f.fkkak'
;Ulre wef,laiekaorA ug fndfyda kmqreluz mEfjz h' iajduska jykafia Tyq
l< fohg ksis jsmdl fok fial' Tn;a Tyqf.ka mrsiaiuz fjkak' ukao" Tyq
wm |=ka mKsjqvhg oreKq f,i jsreoaO jQ nejsks'
uf.a m<uq kvq jsNd.fha oS lsisfjla ud iuZ. fkdisgshy' ish,af,da u ud
w;ayer .sfhda h' ta .ek Tjqkag jrola fkdmeusfKajd' tfy;a iajduska
jykafia ud w;ayer fkdf.dia" ud Yla;su;a l< fial' fufia ud u.ska
iqn wiak iuzmQrAK f,i ish,q jscd;Skag wefik fia m@ldY jkq we;' tfia
isxyhdf.a lgska uu uqod.kq ,enqfjus'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

427

fojk jir

Tlaf;dan 18

ms<s;`re .Sh

Y=oaO jQ la uqks

.S;dj,sh 145& 10-13" 17-18

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tfnz fikZ. Tfnz rdcHfha uysuh jrAKkd lr;s'
.Sh

& iusZ|qks" Tn uejQ ish,q foa Tn jykafiag ;`;s mqohs'


Tfnz ieoeyej;a;` o Tn jykafiag m@Yxid lr;s'
Tjqyq Tfnz rdcHfha uysuh jrAKkd lr;s'
Tfnz n, uysuh .eko l;d lr;s'
tfia lrkafka fojsZ|=kaf.a m@n, ls@hd;a rdcHfha f;afcda uysuh;a
usksiqka yg okajk msKsi h'
Tfnz rdcHh iodld,sl h' Tfnz wdOsm;Hh o
ish,q mruzmrdj, u mj;afka h'
iusZodfKda ish,q fmdfrdka|= bgq lrk fial'
;uka lrk ish,af,ys oS fu;a is;a jvk fial'
iusZodfKda ieu w;skau idOdrK h'
t;`ukaf.a ish,q ls@hd ohdkajs; h'
whosk ish,a,kag iusZodfKda <x j isgsk fial'
wjxl is;ska hoskakkag wdikak j isgsk fial'

idOqldrh

cqjduz 15& 16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
Tn f.dia fndfyda m, ork msKsi;a"
Tfnz m, mj;sk msKsi;a f,dalhd w;rska uu Tn f;dard .;sus'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

428

fojk jir

Tlaf;dan 18

Y=oaO jQ la uqks

iqjsfYaIh

,Qla 10& 1-9

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

f.dhu kuz nyq, h' f.djSyq jsr, h'


bkamiq iajduska jykafia ;j;a ie;a;E fofkl` m;a fldg ;uka hkak
woyia l< ish,q k.r yd fmfoiaj,g Tjqka fofokd ne.ska ;ukag l,ska
hejQ fial' Wkajykafia Tjqkag fufia jod< fial' f.dhu kuz nyq,
h" f.djSyq jsr, h' tnejska f.dhuz lemSug fufylrejka tjk fuka
f.dhfuz ysushdKkag hdpz[d lrkak' b;ska hkak' j. j,iqka ueog negZM
megjqka hjkakdla fuka uu Tn hjus' miquznshla fyda u,a,la fyda mdjyka
fyda fkdf.k hkak" uZ. oS wdpdr lsrSuz iZoyd mud fkdjkak' Tn huz
f.orlg we;`ZM jQ l, m<uqfldg fuz f.org iduh fjzjd hs m;kak'
iduh ,nkakg iq|=iq flfkla tys isgs;a kuz Tnf.a idu me;`u Tyq msg /
fZokq we;' ke;fyd;a th Tn fj; fmr<d tkq we;' Tjqka fok foh luska
fnduska ta f.oru kej;S isgskak' ukao" fufylrejd ish fjz;kh ,ensh
hq;` h' f.orska f.org fkdhkak' Tn huz kqjrlg we;`ZM jQ l, Tjqka
Tn ms<s .;af;d;a" Tn bosrsfhys ;nk foa j<Zokak' tys isgsk frda.Ska iqj
lrkak' fojshka jykafiaf.a rdcHh Tn fj; meusKsfha h hs Tjqkag m@
ldY lrkak'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

429

fojk jir

Tlaf;dan 28

Y=oaO jQ iSfudka iy cQoa wfmdaia;= ;=fuda uqks

Y=oaO jQ iSfudka iy cQoa wfmdaia;= ;=fuda uqks


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

tfmais 2& 19-22

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

ls@ia;`ia jykafia ;`< uqZM f.dvke.s,a, taldnoaO j


Y`oaO ukaosrhla fia jrAOkh jkafka h'
tnejska Tn ;j;a jsfoaYslfhda j;a" wd.ka;`lfhda j;a fkdj" Y`oaOjka;hka
iuZ. iyldr mqrjeisfhda o fojshka jykafiaf.a mjqf,a |+ orefjda o fj;s'
Tn wfmdaia;`ZMjrekaf.a o osjeisjrhkaf.a o w;a;sjdru msg bos lrkq ,en
isgskakdyq h' tys fldfKa m@Odk ., kuz ls@ia;`ia jykafiau h' Wkajykafia
;`< uqZM f.dvke.s,a, taldnoaO j" iajduSka jykafia ;`< Y`oaO ukaoSrhla
fia jrAOkh jkafka h' Wkajykafia ;`< Tn;a" wd;auhdKka jykafia
lrKfldgf.k fojshka jykafiaf.a jdiia:dkh iZoyd tla fldg
f.dvk.kq ,efnz'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 19& 1-3

ms<s;`r & iusZ|=ka joka f,dj mqrd me;srS hkafka h'


.Sh

& wyia ;,h fojs uysuh m@ldY lrkafka h'


.`jka ;,h t;`ukaf.a w;aluz jsoyd mdkafka h'
tl oskla ;j osklg fumqj; lshkafka h'
tla /hla ;j /hlg th u mjikafka h'

breosk iqmqj;

430

fojk jir

Tlaf;dan 28

Y=oaO jQ iSfudka iy cQoa wfmdaia;= ;=fuda uqks

l;djla jokla" lsishuz yZvla wefikafka ke;s jqj o


ta mKsjqvh f,dj mqrd me;srS hkafka h'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fojs iajdusks" wms Tng m@Yxid lruq'
Tn f,dald.@ iajduska nj m@ldY lruq'
m@;dmj;a wfmdaia;`ZM msrsi Tn jykafiaf.a
uysuh jrAKkd lr;s'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 6& 12-19

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fcAiqia jykafia flfrka wkqyi kslauS Tjqka ish,a,ka iqjjsKs'


ta ojiaj, oS fcAiqia jykafia hdpz[d lrk msKsi lkaolg ke.S fojshka
jykafiag hdpz[d lruska uqZM /h f.jQ fial' myka jQ l, Wkajykafia
ish f.da,hka leZojd" Tjqka w;frka Y@djlhka fodf<dia fofkl` f;dard
f.k" Tjqkag wfmdaia;`ZMjreka hhs kuz ;enQ fial' Tjqyq ljryq o h;a
Wkajykafia jsiska fma|=re hhs kuz lrk ,o iSfudka iy Tyqf.a fidfydhqre
wekavD o cdfldnz iy cqjduz o ms,sma iy nrA;f;d,fujz o uf;jz iy
f;dauia o w,afmajqiaf.a mq;a cdfldnz iy wka; cd;sjdoshd hhs kuz ,;a
iSfudka o cdfldnzf.a mq;a cqoia iy miqj f|@dayshd jQ cQoia bialdrsfhd;a o
hk fudjqyq h' Wkajykafia Tjqka iuZ. lkafoka nei ;eks;,d nsul kej;S
isgs fial' Wkajykafiaf.a f.da,hkaf.ka uyd iuQyhla o uqZM cqofhka yd
fcrei,fukq;a" ;SrAys iy iSfodkfhys uqyq|=lrfhkq;a Wkajykafiaf.a
foaYkd wikakg yd ish frda. iqj lrjd.kakg wd fndfyda fofkla o tys
jQy' wY`oaOd;auhkaf.ka mSvs; jQfjda iqj lrkq ,enQy' Wkajykafia flfrka
wkqyi kslau Tjqka ish,a,ka iqj l< nejska" uqZM iuQyhd Wkajykafiaf.a
weZ.g w; ;nkakg W;aidy l<y'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

431

fojk jir

fkdjen 1

ish idka;=jrhkaf.a ux.f,da;aijh

ish idka;=jrhkaf.a ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

t<sorjzj 7&2-4" 9-14

t<sorjzj fmdf;ka .;a mdGfhls'

ish,q cd;Skaf.ka o f.da;@j,ska o buy;a msrsila uu osgsus'


;j;a foaj |+;fhl` cSjudk fojshka jykafiaf.a uq|@dj /f.k
fmros.ska ke.S tkq uu osgsus' Tyq f.dvg;a" uqyqog;a wk;`re lrkakg
n,h ,;a foaj |+;hka i;r fokdg uy yZvlska fudr.id" wfma fojshka
jykafiaf.a fiajlhkaf.a k<,a u; uq|@d i,l`K ;nk ;`re" f.dvg j;a"
uqyqog j;a .iaj,g j;a wk;`rla fkdlrkake hs lSh' ;jo" uq|@d i,l`K
,;a whf.a .Kk ug weiqfKah' ish,q bYardfh,a f.da;@j,ska uq|@d i,l`K
,;a wh tla,laI i;<sia idroyila jQy'
bkamiq ish,q cd;Skaf.ka o f.da;@j,ska o ck iuQyhd f.ka o NdIdjkaf.ka
o lsisfjl`g .Kka fkdl< yels ;ruz buy;a msrsila" iq|= iZM me<Zo" ;d,
m;@ w;ska f.k" isxydikh yd negZM fmda;lhdKka bosrsfhys isgskq uu
osgsus' Tjzyq uy yZvska fudr.id" isxydikfhys jev ysZosk wfma fojshka
jykafiaf.ka o negZM fmda;lhdKkaf.ka o .e<ejSu meusfKa h hs lSy'
ish,q foaj |+;fhda isxydikh o l`, fogqjka o cSjudk i;a;ajhka i;r
fokd o isidrd" isxydikh bosrsfhys jeZo jegS" fojshka jykafiag kuialdr
lruska" wdfuka m@Yxidjo uysuh o m@{dj o ia;~;sh o f.#rjh o n,h o
mrdl@uh o wfma fojshka jykafiag ioygu fjzjd wdfuka hhs lSy'
tjsg l`, fogqjkaf.ka tla ;eke;af;la ug l;d fldg" iq|= iZM me<Zo .;a
fudjqyq ljqreo$ fld;ekska wdfjdaoe hs udf.ka weiSh' udf.a iajdusks" Tn
th okafkysh hs uu Tyqg lSus' tjsg Tjqyq ud wu;d" fudjqyq uy;a mSvd
ueoska tkakdy' Tjzyq ;u iZM negZM fmda;lhdKkaf.a f,hska fidaod iq|= lr
.;af;dah hs lSh'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

432

fojk jir

fkdjen 1

ish idka;=jrhkaf.a ux.f,da;aijh

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 24&1-6

ms<s;`r& fojsZ|= irK fidhkafkda fujekafkda h'


.Sh

& fmdf<dj yd tys we;s iEu foh o


il, f,da jdiSyq o iusZ|=ka ika;l fj;s'
uqyq|= c,h msg fmdf<dj msysgqjd"
ihqre m;af,ys th ia:dms; lf<a t;`udfKdah'
ysus ;`ukaf.a lkaog k.skakg iq|=iq ljqreo$
t;`ukaf.a iqoao fojz ue|=frys kj;skakg yels ldgo$
ls@hdfjka msrsis|=" is;ska ksrAu,"
ksIaM, fohg je|=uz ms|=uz fkdlrk"
fndrejg fkdosjqrk ;eke;a;dgh'
tjeks whg iusZodfKda wdisrs fo;s'
us|=uzldr iusZodfKda fudla iqj fo;s'
fojsZ|=ka fidhd hkafkda o
cdfldnzf.a fojsZ|=kaf.a irK m;d hkafkda o tjeks whh'

fojk lshejSu

1 cqjduz 3&1-3

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uq yiqfkka fldgilss'

Wkajykafiaf.a m@lD;s iajNdjfhysu wms Wkajykafia olskafkuq'


n,kak" mshdKka jykafia wmg fld;ruz fm@au lr weoao$ wms fojshka
jykafiaf.a orefjda hhs lshk ;rug Wkajykafia wmg fm@au l< fial'
we;af;ka u wms Wkajykafiaf.a orefjda uh' f,dalhd fojshka jykafia
fkdms<s.kakd nejska" Tjzyq wmo fkdms<s.kafkdah' fm@aujka;fhks" wms
oekgu fojshka jykafiaf.a orefjda h' tfy;a wkd.;fhaoS wms fldhs
wdldr wh jkafkuqoehs ;ju m@ldY jS ke;' flfia fj;;a Wkajykafia
breosk iqmqj;

433

fojk jir

fkdjen 1

ish idka;=jrhkaf.a ux.f,da;aijh

m@ldY jk jsg wms Wkajykafiag iudk jk nj oksuq' ukao" Wkajykafiaf.a


m@lD;s iajNdjfhysu wms Wkajykafia olskafkuq' Wkajykafia ms<snZo fuz
n,dfmdfrd;a;`j we;s yeu flfkla u" Wkajykafia msrsis|=j isgskakdla
fuka" ;uka o msrsis|= lr .ks;s'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

uf;jz 11&28

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fjfyifjkakd jQ o nr Wiq,kakd jQ o ish,af,ks"
ud fj; tkak" uu Tn ikikafkus'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 5&1-12

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

iajrA.fhys Tnf.a M, jsmdl buy;a h'


fcAiqia jykafia ckldh oel lkaolg keZ.`Kq fial' Wkajykafia jevyqka
l, Y@djlfhda Wkajykafia fj; wdy' tjsg Wkajykafia Tjqkag W.kajuska
fufia jod< fial'
ne.E is;ska fojs irK m;kafkda Nd.Hjka;fhdah' iajrA. rdcHh
Tjqkaf.ah'
fYdal jkafkda Nd.Hjka;fhda h' Tjqyq iekiSu ,nkafkdah'
breosk iqmqj;

434

fojk jir

fkdjen 1

ish idka;=jrhkaf.a ux.f,da;aijh

ksy;udkS .`K we;af;da Nd.Hjka;fhdah' Tjqyq foaYh Wreu lr .kafkdah'


hqla;shg idmsmdid we;af;da Nd.Hjka;fhdah' Tjqyq ;Dma;su;a jkafkdah'
ohdjka;fhda Nd.Hjka;fhdah' Tjqyq ohdj ,nkafkdah'
ksrAu, is;a we;af;da Nd.Hjka;fhdah' Tjqyq fojshka jykafia olskafkdah'
iduh we;s lrkafkda Nd.Hjka;fhdah' Tjqyq fojshka jykafiaf.a mq;@fhda
hhs lshkq ,nkafkdah'
hqla;sh Wfoid mSvd jsZoskafkda Nd.Hjka;fhdah' iajrA. rdcHh Tjqkaf.ah'
usksiqka ud ksid Tng kskaod mSvd fldg kd kd jsO whq;` fpdaokd k.k l,
Tn Nd.Hjka;fhdah'
mS@;s m@fudao jkak ukao" iajrA.fhys Tfnz m, jsmdlh buy;ah' Tng fmr
isgs osjeisjrhkag;a Tjqyq tf,iu mSvd l<y'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

435

fojk jir

fkdjen 2

u<jqkaf.a oskh

keiS.sh ish ls%ia;shdkska iurK osk


m<uqjk lshejSu

fhidhd 25&6-9

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

iajduska jykafia urKh ioygu jskdY lr ouk fial'


ish,q n,e;s iusZodKka jykafia fuz isfhdka lkao u; ishZM cd;Ska yg
bia;ruz uq|@sl mdkfhka yd ri uijq,ska hq;a ux., fNdackhla iqodkuz
lrk fial' fuysoS Wkajykafia ish,q cd;Ska jidf.k meje;s |=l kue;s
j,dl`< my lrk fial' ufyda;a;u fojs iajduska jykafia urKh ioyg u
jskdY lr ouk fial' ish,q uqyqKqj,ska lZ|qZM msi ouk fial' f,dj uqZM,af,a
;ukaf.a fikZ.g we;s jS ;sfnk kskaodj my lrk fial' fufia jodrkafka
iusZodKka jykafiau h'
tfia is|= jQ jsg ish,q fokd fufia lshkq we;' n,kak" fuz wfma fojshka
jykafia h' Wkajykafia wm .<jd .kak fialehs n,dfmdfrd;a;`fjka
isgsfhuq' Wkajykafia wfma iusZodKka jykafiah' Wkajykafia wm .<jd .;a
nejska wms mS@;s ikaf;daI jkafkuq'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

436

fojk jir

fkdjen 2

u<jqkaf.a oskh

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 23&1-6

ms<s;`r& iusZofKda ud tfZvzrdfKdah' w. ysZ. ug fkdjkafkah'


.Sh

& iusZodfKda ud tfZvzrdfKda h'


w. ysZ. ug fkdjkafka h'
t;`udfKda iqks,a ;K nsuz u; ud i;majd"
ksi, osh fj; muqKqjd" ud mK.kajk fial'
ish kdufha uysuh ie,fik f,i ousgq u. ud f.k hk fial'
urKh jeks .kZ|=re re|=re ksuzkh ueoska .sh;a"
Tn ud iuZ. nejska ug lsis nshla fkdjkafka h'
Tfnz fljsg o ierhegsh o ud ksh; iekis,a, jkafka h'
Tn udf.a i;`rka bosrsfha oS" ux., fndcqkla ms<sfh< lr oS
ud isri f;,ska wdf,am lrk fial'
udf.a l`i,dk W;`rd hkafka h'
Tfnz ohdj yd lreKdj ksh;j"
osjs ysusfhka ud wkqj tkafka h'
iusZ|=kaf.a ksjdih udf.a iod;k jdih jkafka h'

fojk lshejSu

frdau 5&5-11

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka fldgilss'

oeyeusfhl` Wfoid osjs msoSula is|= jkafka l,d;`rlsks'


wmg ysus jkakg hk foaj uysufha n,dfmdfrd;a;`jlska lsisu l,lsrSula
we;s fkdfjhs' ukao" wmg fok ,o Y`oaOd;auhdfKda foaj fm@aufhka wfma is;a
mqrjk fial'

breosk iqmqj;

437

fojk jir

fkdjen 2

u<jqkaf.a oskh

wm wkd:j isgshoS u ls@ia;`ia jykafia mjzldrhka Wfoid kshus; ld,fha


oS ish osjs ms|+ fial' i;a .`Kj;a flfkl` Wfoid osjs msoSug hful` ;`<
ffOrAhh ;snqK;a oeyeusfhl` Wfoid osjs msoSula is|= jkafka l,d;`rlsks' wm
Wfoid we;s fojshka jykafiaf.a fm@auh m@;HlaI jkafka wm mjzldrhkaj
isgsh oS u ls@ia;`ia jykafia wm Wfoid osjs ms|+ nejsks' ls@ia;`ia jykafiaf.a
urKh ksid foaj inZo;djg muqKqjkq ,enQ fyhska" Wkajykafia
lrKfldgf.k foaj Woyiska usoSu .ek wmg jvd;a iy;slh' wms
i;`rkaj isgsh oS u foaj mq;@hdKkaf.a urKh ksid Wkajykafia iuZ.
iuZ.s lrkq ,enQ fjuq kuz" tfia iuZ.s lrkq ,enQ wms" oeka Bg;a jvd
ls@ia;`ia jykafiaf.a cSjs;h ksid .e<jSu ,nuq' tmuKl`;a fkdj fojshka
jykafia yd iuZ. kej; wmg iuZ.sh w;alr |=ka iajduska jk fcAiqia
ls@ia;`ia jykafia u.ska wms fojshka jykafia flfrys w;sYhska mS@;s m@fudao
fjuq'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iajduska jykafia ;`< kiskafkda Nd.Hjka;fhdah'
Tjzyq ;ukaf.a fjfyiSuz j,ska ksjdvq ,n;s'
Tjqkaf.a ls@hd Tjqka legqj tkafkah hs
wd;auhdKka jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

438

fojk jir

fkdjen 2

u<jqkaf.a oskh

iqjsfYaIh

cqjduz 6&37-40

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

uu o wka;su ojfia oS Tjqka W;a:dk lrkafkus'


mshdKka jykafia ug fok ish,af,da u ud fj; meusfK;s' ud fj;g
meusfKkakd uu lsisfia;a bj; fkdouus' ud iajrA.fhka my< jQfha udf.a
u leue;a; lrk msKsi fkdj" ud tjd jod< ;ekeka jykafiaf.a leue;a;
lrk msKsi h' ud tjd jod< Wkajykafiaf.a leue;a; kuz" Wkajykafia
ug |=ka ish,a,kaf.ka tlaflfkl` j;a ke;s jkakg kEr" ish,a,ka u
wka;su ojfia oS ud jsiska W;a:dk lrkq ,enSu h' mq;@hdKka jykafia oel
Wkajykafia woyd .kakd yeu flfkl` u iodld, cSjkh ,enSu udf.a
mshdKka jykafiaf.a leue;a; h' uu o wka;su ojfia oS Tjqka W;a:dk
lrkafkus hs jod< fial'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

439

fojk jir

fkdjen 9

,e;rka neis,sldj

,e;rka neis,sldj wNsfIal lsf ixj;airh


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

tfilsfh,a 47&1-2" 8-9" 12

tfilsfh,a osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

Y`oaOia:dkfhka cSjk c,h .,d tkafka h'


ta ukqIHhd foaj ud<s.dfjz fodrlv <Z.g ud kej; meusfKjzfjz h' tjsg
foaj ud<s.dfjz t<sm;a;g hgska kef.kysr foig j;`r .,d hk nj uu
osgsus' ukao" foaj ud<s.dfjz biairy me;a; kef.kysr foig ;snqfKa h'
ta j;`r foaj ud<s.djg ol`Kq me;af;ka mQcdikhg ol`fKka t<sm;a;g
hgska .,d wdfjzh' tl, Tyq ud oajdr uKavmfhka msg;g f.k f.dia"
kef.kysrg uqyqK md ;snqKq msg; fodrgqj <Z.g jglrska ud
meusfKjzfjzh' tjsg j;`r ol`Kq me;af;ka je.sfrkq osgsus'
Tyq l;d lruska" fuz j;`r kef.kysr osYdjg .,d f.dia" wrnd iuN~ushg
nei f.dia tys u< uqyqog we;`ZM jQ jsg c,h usrsoshg yerefKa h' fuz
.xZ.dj .,d hk iEu ;eku rdYS .Kka mK we;s ish,qu i;a;ajfhda cSj;a
jkafkdah' tfia u;aiHhka uyd .Kkla yg.kq we;' ukao" fuz j;`r tys
meusKs jsg wksla tajd usrsosh jkafkah' .xZ.dj .,d hk fld;ekl jqjo
isgsk ish,a,ka cSj;aj isgskq we;' .Z. bjqfrA fome;af;au ish,q wdldr
m<;`re jefjkafkah' tajdfha fld< fjzf,kafkaj;a" tajdfha m, jrkafkaj;a
ke;sj yeu udifhau w,q;a m, orkafkah' ukao" tajdfha m, wdydr msKsi;a"
tajdfha fld< T#IO msKsi;a jkafkah hs lS h'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

440

fojk jir

fkdjen 9

,e;rka neis,sldj

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 46&2-3" 5-6" 8-9

ms<s;`r& .xZ.dfjz osh oyrd fojsZ|=kaf.a kqjrg fi; i,ikafkah'


.Sh

& fojsZodfKda wfma Yla;sh yd irKh jk fial


yeuod jsmf;aoS wm yg ms<sirKla jk fial'
uy fmdf<dj luzmd fj;;a"
lZ|=jegs uy uqyqog lvd jefg;;a"
i;a iuq|=r .`.`rd le<fU;;a"
thska kefZ.k /< fjz.fhka lZ|= jegs ief,;;a
wmg lsis jsgl nshla ke;'
fojs ;`udfKda ta kqjr jev jik fial'
Bg lsisod jsm;la fkdjkq we;'
fojs ;`udfKda w,qhuz fjzf,ys Bg msysg jk fial'
cd;Syq flda,y, l<y' rdcOdks nsZo jegsKs'
fojs ;`udfKda .s.`reuz |=ka fial'
uy fmdf<dj osh jsKs'
tkak" iusZ|=kaf.a jsl@u ls@hd n,kak
usys u; lr we;s mq|=u ls@hd krUkak'
t;`udfKda usys u; oi foi hqo nsh kj;ajk fial
|=kak nsZo" fy,a,h lmd" m,sy .skafkka ojk fial'

breosk iqmqj;

441

fojk jir

fkdjen 9

,e;rka neis,sldj

fojk lshejSu

1 fldrska;s 3& 9-13" 16-17

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgilss'

Tn fojshka jykafiaf.a ukaosr h h'


ukao" wms fojshka jykafia iu. iyldr fiajlfhda fjuq' Tn fojshka
jykafiaf.a fl;h' fojshka jykafiaf.a f.dvkeZ.s,a,h'
ug fok ,o foaj jrm@idoh mrsos uu olaI .Dy ksrAudK Ys,amsfhl` fuka
w;a;sjdrula oeuSus' fjk flfkla ta u; f.dvkZ.hs' tfy;a tlsfkld ta
u; f.dvkZ.k wdldrh .ek jsuis,su;a jsh hq;`h' ukao" oekg ud oud
we;s w;a;sjdru yer fjk w;a;sjdrula oeuSug lsisfjl`g kqmqZMjk' ta
w;a;sjdru kuz fcAiqia ls@ia;`ia jykafiah' fuz w;a;sjdru u; f.dvkeZ.Sug
huz huz wh fhdokafka rka" rsoS" w.kd ueKsla" oej" ;DK fyda ms|=re kuz"
Tjqkaf.a lrAudka;fha ;;a;ajh" fy<sorjz jkafkah' ta oji .skak iys;j
Wod fjz' ta .skafkka ta ta lrAudka; mrSlaId lrkq ,enSfuka tajdfha kshu
iajNdjh fy<s fjz'
Tn fojshka jykafiaf.a ukaoSrh nj;a Tn ;`< fojshka jykafiaf.a
wd;auhdKka jevjik nj;a fkdokakdyqo$ lsisjl` foaj ukaoSrh
jekiqfjd;a fojshka jykafia ta ;eke;a;d jkik fial' fojshka
jykafiaf.a ukaoSrh jsY`oaOh' ta ukaoSrh kuz Tnh'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

442

fojk jir

fkdjen 9

,e;rka neis,sldj

idOqldrh

2 jxYdj,sh 7&16

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
oekq;a bosrshg;a udf.a kduh ioygu
fuz ud<s.dfjys ;sfnk msKsi
fuh f;dard f.k jsY`oaO lf<us'
udf.a fk;a o udf.a is; o
ks;ru fu;ekg fhduq jS ;sfnkafka h hs
iusZodKka jykafia jodrk fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 2& 13-22

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

Wkajykafia l;d lf<a ;uka jykafiaf.a YrSrh kue;s


Y`oaOjQ ukaosrh .ekh'
cqfojzjrekaf.a mdial` ux.,Hh wdikakj ;snqKq nejska" fcAiqia jykafia
fcrei,ug jevu l< fial' tjsg" foaj ud<d.dfjz .j" negZM yd mfrjs
fjf<kaZoka o uqo,a udre lrkakka o .kqfokqfjys fhoS ysZoskq Wkajykafia oel"
,Kqj,ska lihla idodf.k .jhka yd negZMjka yd ish,a,ka foaj ud<s.dfjka
msg;g m<jd yer" uqo,a udre lrkakkaf.a ldis jsiqrejd Tjqkaf.a fuzi fmr<d
oeuQ fial' bkamiq Wkajykafia mfrjs fj<Z|=ka wu;d" fuzjd wylg f.k hkak
udf.a mshdKkaf.a .Dyh fj<Zo fmd<la fkdlrkake hs jod< fial' Tnf.a
.Dyhg we;s Woafhda.fhka uu oefjus hs ,shd ;sfnk nj tjsg Y@djlhkag
u;la jsh'
tl, cqfojzjre" Tn fuz foaj,a lrk nejska l`uk ,l`Kla wmg olajkafkys
oe hs weiQy' fcAiqia jykafia Tjqkag ms<s;`re fouska" fuz foaj ud<s.dj lvd oud
f;osklska th uu f.dv kZ.kafkus hs jod< fial' tjsg cqfojzjre l;d fldg"
fuz foaj ud<d.dj f.dvkZ.kakg y;<sia yh jila .; jsh' Tn th f;osklska
f.dvkZ.kafkys oe hs weiQy' tfy;a" Wkajykafia l;d lf<a" ;ukaf.a YrSrh
kue;s foaj ud<s.dj .ek h' Wkajykafia urKska ke.sgqjkq ,enQ miq" Y@djlfhda"
Wkajykafia fuz lS foa nj isys fldg Y`oaO ,shjs,a, o Wkajykafiaf.a jpkh o
jsYajdi l<y'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

443

fojk jir

fkdjen 30

Y=oaO jQ wekavD

Y=oaO jQ wekavD wfmdaia;= ;=fuda


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

frdau 10& 9-18

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska frdaujrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

Tn fcAiqia jykafia iajduska jykafia h hs m@isoaOsfha m@ldY lrkafkys


kuz" fojshka jykafia Wkajykafia u<jqkaf.ka W;a:dk l< nj is;ska
woykafkys kuz" Tn .e<jSu ,nkafkys h' ukqIHfhla is;ska weoySfuka
foaj inZo;djg meusfKkafka h' uqjska mejiSfuka .<jkq ,nkafkah'
Wkajykafia woyk lsisfjla ,cAcdjg fkdmeusfK;s hs Y`oaO ,shjs,af,ys
iZoyka j we;' cqfojzjd yd .S@lhd w;r fjkila ke;' tl u iajduska
jykafia ish,a,kaf.a u iajduska jykafia h' Wkajykafiaf.a msysg whosk
ish,a,kag Wkajykafia ish,q hi biqre i,id fok fial' ukao" iajduska
jykafiaf.a kduh lshd whosk ljfrla kuq;a .e<jSu ,n;s hs Y`oaO
,shjs,af,ys lshd we;' woyd fkd.;a flfkl`g he|=uz mqokafka flfiao$
kEiq flfkl` woykafka flfiao$ foaYlfhl` ke;sj wikafka flfiao$ hjkq
fkd,enqfjd;a foaYkd lrkafka flfia o$ fuz ms<snZoj iqn wiak f.k tk
OrAu|+;hkaf.a mdo fl;ruz ukyr o lshd Y`oaO ,shjs,af,ys iZoyka j
we;'
tfy;a yeu fokdu iqn wiakg ijka |=kafka ke;' ukao" iajduska jykai"
wfma mKsjqvh jsYajdi lf<a ljfrlaoe hs fhidhd wihs' weoys,a,
we;sjkafka mKsjqvh weiSfuks' mKsjqvh we;s jkafka ls@ia;`ia jykafia .ek
foiSfuks' tfy;a Tjqyq ijka kq|=kakyq oehs uu m@Yak lrus' ienejska u
Tjqyq ijka |=kakdyq h' Y`oaO ,shjs,af,a ,shd we;s mrsos |+;hkaf.a oyuz yZv
fmdf<dj mqrd me;srS we;' Tjqkaf.a jpk f,dal iSud olajd jsisrS we;'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

444

fojk jir

fkdjen 30

Y=oaO jQ wekavD

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 19& 1-4

ms<s;`r & iusZ|=ka joka f,dj mqrd me;srS hkafka h'


.Sh

& wyia ;,h fojs uysuh m@ldY lrkafka h'


.`jka ;,h t;`ukaf.a w;aluz jsoyd mdkafka h'
tl oskla ;j osklg fumqj; lshkafka h'
tla /hla ;j /hlg th u mjikafka h'
l;djla jokla" lsishuz yZvla wefikafka ke;s jqj o
ta mKsjqvh f,dj mqrd me;srS hkafka h'
ta osh; oi; jsysoS hhs'

idOqldrh

uf;jz 4& 19

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
ud wkqj tkak" uu Tn usksiqka oskkakka lrus hs
iusZodfKda jod<dy'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

uf;jz 4& 18-22

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

tflfKysu Tjqyq oe,a yer oud Wkajykafia wkqj .shy'


fcAiqia jykafia .,S,fha uqyq|qnv wejsosk jsg" OSjr ifydaorhka fofofkl`
jk fma|qre kuz ,;a iSfudkao Tyqf.a fidfydhqre wekavDD o uqyqfoa oe<la
fy<kq oel" ud wkqj tkak" uu Tn usksiqka oskd.kakka lrus hs jod<
fial' tflfKysu Tjqyq oe,a yer oud Wkajykafia wkqj .shy'
breosk iqmqj;

445

fojk jir

fkdjen 30

Y=oaO jQ wekavD

Wkajykafia t;ekska f.dia ;j;a ifydaorhka fofofkl` jk finoSf.a mq;a


cdfldnz o Tyqf.a fidfydhqre fcdydkao Tjqkaf.a mshd jk finoS iuZ.
Trefjz ysZo oe,a t<,kq oel" Tjqka leZojd jod< fial' tflfKyso Tjqyq
Trejo mshdo w;ayer Wkajykafia wkqj .shy'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

446

fojk jir

foien 3

idka; m%ekaisia idh uqks

mQcdm%idos idka; m%ekaisia idh uqks


^Ou; m%foaYj, ux.f,da;aijhls'&

m<uqjk lshejSu

fcrushd 1&4-9

fcrushd osjeiam@idos ;`ukaf.a fmdf;ka .;a mdGfhls'

cd;Ska yg osjeisjrfhl` fuka uu Tn m;a lf<us'


iusZodKka jykafia ug fufia jod< fial' ud kqU l`fiys ms<sisZo .ekSu
we;s lrkakg;a fmr mgka uu kqU yZ|=kd .;sus' kqfUz Wm;g fmr uu kqU
lem lf<us' cd;Ska yg osjeisjrfhl` f,i uu kqU m;a lf<us'
tjsg uu" ufyda;a;u iajduska jk fojshka jykai" ud <nd,hl` jk
nejska uu l;d lrkakg fkdoksus hs lSfjus'
tfy;a iusZodKka jykafia ug fufia jod< fial' kqU nd,fhla hhs
fkdlshkak' ud kqU hjk ish,a,ka fj; hkak' ud kqUg wK lrk ish,a,
mjikak' Tjqkag nsh fkdjkak'
ukao" kqU .<jkakg uu kqU iu. isgsus' fufia mjikafka iajduska jk
uu h'
tjsg iusZodKka jykafia ish w;a os.` fldg udf.a uqLh iamrAY lruska ug
fufia jod< fial'
fukak udf.a mKsjqvh" kqfUz uqLfhys ;enSus'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

447

fojk jir

foien 3

idka; m%ekaisia idh uqks

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 117&1-2

ms<s;`r& f,dj mqrd f.dia iqn wiak foaYkd lrkak'


.Sh

& il< cd;Sks" iusZ|=kag m@Yxid lrkak'


ijz i;`ks" ysus ;`u .`K uysuh jrAKkd lrkak'
ukao" wm flfrys iusZ|=kaf.a fm@auh buy;a h'
t;`ukaf.a jsYajdilu ioygu mj;afkah'
iusZ|=kag m@Yxid lrkak'

fojk lshejSu

1 fldrska;s 9&16-19" 22-23

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska fldrska;sjrekag ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgilss'

iqn wiak foaYkd lsrSug uu neZoS isgsus'


ud iqn wiak foaYkd lrk kuq;a th mdrgzgq lr.ekSug ldrKhla
fkdfjz' ukao" iqn wiak foaYkd lsrSug uu neZoS isgsus' iqn wiak foaYkd
fkdfldf<d;a uu uyd ld,lKaKsfhla fjus' udf.au leue;af;ka uu iqn
wiak foaYkd lruz kuz" jegqmla ,nd .ekSfuz whs;shla ug we;' tfy;a uu
udf.a leue;a; fkd;ld tu fiajh lruz kuz" ud tfia lrkafka fojshka
jykafia ug mejrE ldrAhhla f,ih' tfia kuz udf.a jegqm l`ula o$ ta
jegqm kuz wh lsrSula ke;sj iqn wiafka fiajh fjkqfjka jegqmla ,enSfuz
whs;sh meyer yer" iqn wiak foaYkd lsrSuhs' uu ish,a,ka w;r ksjy,a
flfkla jQj;a fndfyda fofkl` oskd .kakd msKsi ish,a,kaf.a jyf,la jSus'
flfia fyda fjzjd" gsl fofkl` jqj;a oskd .kakd msKsi" uu ish,af,ys oS ta
ta ;ekg Tnsk f,i ls@hd lf<us' fuz ish,a, lrkafka" iqn wiak Wfoid tys
wdYsrAjdo j,g yjq,aldrfhl` jk msKsi h'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

448

fojk jir

foien 3

idka; m%ekaisia idh uqks

idOqldrh

uf;jz 28&19-20

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
tnejska Tn f.dia il, cd;Ska f.da,hka lrkak'
uu o" l,amdka;h olajd ioygu Tn yd iu. isgsus hs
iajduska jykafia jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 16&15-20

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

f,dj mqrd f.dia iqn wiak foaYkd lrkak'


fcAiqia iajduska jykafia wfmdaia;`ZMjreka wu;d" f,dj mqrd f.dia il,
i;a;ajhd yg iqn wiak foaYkd lrkak' woyd fn#;Siau iakdmkh ,nk
;eke;af;a .e<ejSu ,nkafka h' tfy;a" fkdwoyk ;eke;af;a jrolre hhs
;Ska|=j ,nkafka h' woykakka weiqrefldg .;a ydialuz fuz h' Tjqyq udf.a
kdufhka hl`ka |=re lr;s' wuq;` NdIdj,ska l;d lr;s' irAmhka w;ska w,a,d
.ks;s' huz udrl jsila nSj;a bka lsis wk;`rlg m;a fkdfj;s' frda.Ska msg
w;a ;enQ jsg" Tjzyq iqjh ,n;s hs jod< fial'
fufia fcAiqia iajduska jykafia Tjqkag l;d l< miq" iajrA.dfrdayKh
jS fojshka jykafiaf.a ol`Kq mi wiqka .;a fial' Tjzyq kslau f.dia iEu
;eku foaYkd l<y' iajduska jykafiao Tjqka iu. ls@hd lruska" Tjqka
w;r is|=l< ydialuz u.ska ta foaYkh iy;sl lr jod< fial'
Tjzyq fulS wjjdodkqYdikd fma|=reg o Tyqf.a iyprhkag o iefljska
mejiQy' blans;s fcAiqia jykafia o iod;k .e<ejSu ms<snZo iqjsY`oaO"
wcrdur mKsjqvh Tjqka ,jd fmros. isg wmros. olajd hjd jod< fial'
wdfuka'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

449

fojk jir

foien 8

ksu, ms<sis|.ekSu

lkH uhdjkaf.a ksuf,da;am;a;s ux.f,da;aijh


m<uqjk lshejSu

W;am;a;s 3&9-15" 20

W;am;a;s fmdf;ka .;a mdGfhls'

;d iy ia;s@h w;frAo" ;f.a jxYh yd wef.a jxYh w;frAo


ffjrh ;nkafkus'
fojs iusZodKka jykafia usksidg yZv.iuska kqU fldfyaoe hs weiQ fial'
Tn jykafiaf.a lgyZv Whfka ug weisKs' tfy;a ud k.ak nejska nsh jS
ieZ.jqfKus' Tyq W;a;r |=kafkah' tjsg Wkajykafia" Tn k.ak nj lSfjz
ljfrlao$ ud kqUg ;ykuz l< .iska kqU f.vs lEfjys oe hs weiQ fial'
Tyqo ms<s;`re fouska" Tn ug iyldrsh jYfhka |=ka ia;s@h ta .fia f.vs
lvd ug |=kakd h' uu lEfjus hs mejiSh' tjsg fojs iusZodKka jykafia
ia;s@hg l;d fldg" kqU fuh lf<a ukaoe hs weiQ fial' irAmhd ud
/jgSh" uu;a lEfjus hs wE ms<s;`re |=kakdh'
tjsg fojs iusZodKka jykafia irAmhdg l;d fldg fufia jod< fial'
;d fuh l< nejska ish,q .j uySIhkago jkfha ish,q uD.hkag o jvd
f;da Ydm ,oafola fjzjd osjs we;s ;dla Wr.d huska f;da |+js,s lkafkys h'
;d iy ia;s@h w;r o ;f.a jxYh yd wef.a jxYh w;r o noaO ffjrh
;nkafkus' Tyq ;f.a ysi fmdvs lrkafka h' f;da o Tyqf.a js,qU oIaG
lrkafkys h' usksid ish nsrsZog taj hk ku |=kafka h' ukao" wE cSjudk
ish,a,kaf.a ud;dj nejsks' fojs iusZodKka jykafia yuz jia;@ idod wdouzg
iy Tyqf.a NdrAhdjg yeZojQ fial'
foaj jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

450

fojk jir

foien 8

ksu, ms<sis|.ekSu

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 98&1-4

ms<s;`r& iusZ|=ka yg kj .Shla .hkak'


.Sh

& iusZ|=kag kj .Shla .hkak'


ukao"t;`udfKda wisrsu;a ls@hd l< fial'
ish n,fhka yd Y`oaO Yla;sfhka ch.@yKh ,;a fial'
iusZodfKda iajlSh ch.@yKh m@ldY l< fial'
jscd;Skaf.a weia yuqfhys ish jsuqla;s n,h t<sorjz l< fial'
t;`udfKda bYardfh,a jxYh flfrys
t;`ukaf.a fm@auh;a jsYajdijka;lu;a isys l< fial'
usysmsg ishZM fok wm fojsZ|=kaf.a ch.@yKh |=gqfjdah'
tuznd f,da jeis ish,af,ks" iusZ|=ka yg mS@;sfhka .S .hkak'
mS@;s .S .huska t;`uka miikak'

fojk lshejSu

tfmais 1&3-6" 11-12

Y`oaO jQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgilss'

fojshka jykafia f,dalh uejSug fmr ls@ia;`ia jykafia ;`<


wm f;dard .;a fial'
ls@ia;`ia jykafia ;`<ska iajrA. f,dalj, Rsh,Q wOHd;ausl wdYSrAjdo wmg
fojd jod<" wmf.a iajduSka jk" fcAiqia ls@ia;`ia jykafiaf.a mshdKkajQ
fojshka jykafiag m@Yxid fjzjd fm@aufhka Wkajykafiaf.a bosrsfhys wm
Y`oaOj fkdle<e,aj isgsk msKsi" f,dalh uejSug m@:ufhka ls@ia;`ia jykafia
;`< fojshka jykafia wm f;dard.;a fial' ;jo iajlSh m@idoh yd wruqK
wkqj fcAiqia ls@ia;`ia jykafia lrKfldgf.k wm Wkajykafiaf.a ms<s.;a
mq;@hka jk msKsi fojshka jykafia fmr kshu l< fial' tnejska
fm@auhdKka jykafia ;`<ska f;acjka; jrm@idofhka wmg fnfyjska
wdYsrAjdo l< fojshka jykafiag m@Yxid fjzjd wms fuu ls@ia;`ia jykafia
breosk iqmqj;

451

fojk jir

foien 8

ksu, ms<sis|.ekSu

;`<ska f;dard.;a fikZ.la fjuq' tfia jkafka fojshka jykafia fmr kshu
lr.;a ie,eiau f,i" ish,a, is|= lrk iajlSh wNsm@dh wkqj h' tnejska
ls@ia;`ia jykafia ;`<ska m@:ufhka n,dfmdfrd;a;` ,enQ wm Wkajykafiaf.a
uysuhg m@Yxid l< hq;`h'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

,Qla 1&28" 42

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
jsmq, m@ido ,;a W;a;ush" Tng ux., fjz'
iajduska jykafia Tn iuZ. h'
Tn jks;djka w;r w;sYhska wdYsrAjdo ,oaoS h'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

,Qla 1&26-38

iqjsfYaIl ,Qla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

kfuda" ms@hm@ido mQrAKjka;shks iajduska jykafia Tn iuZ.h'


ijeks ui" .dns@fh,a kuz foaj |+;hd fojshka jykafia jsiska .,S,fha
kdifr;a kuz kqjr jsiQ odjs;a rc mrmqfrka mej; tk fcdafima kuz
ukqIHfhl` yg jsjdy .sjsiquz oS isgs lkHdjl fj; hjk ,oS' ta lkHdjf.a
ku urshd h' foaj |+;hd" wE isgs ;ekg meusK" jsmq, m@ido ,;a W;a;ush"
Tng ux., fjz' iajduska jykafia Tn iuZ. h hs lSh' tfy;a" wE tjoka
wid w;sYhska le<US fuz flnZ|= wdpdrhla oehs is; is;d isgshd h' foaj |+;hd
wEg l;d fldg" urshdfKks" nsh fkdjkak' Tn fojshka jykafiaf.ka
jrm@ido ,oafoys h' fuz n,kak" Tn ms<sisZof.k mqf;l` ,nkafkysh'
Wkajykafiag fcAiqia hk kduh ;nkak'
breosk iqmqj;

452

fojk jir

foien 8

ksu, ms<sis|.ekSu

Wkajykafia fY@aIaG jk fial' mrfud;a;uhdKkaf.a mq;@hdfKda hhs lshkq


,nk fial' Wkajykafiaf.a mshjQ odjs;af.a isxydikh fojs iajduska jykafia
Wkajykafiag m@odkh lrk fial' Wkajykafia cdfldnzf.a jxYh flfrys
ioygu rcluz lrk fial' Wkajykafiaf.a rdcHh fl<jrla fkdolafkah
hs lSh'
tjsg ursh ;`uS foaj |+;hdg l;d fldg" ug mqreIhl` ke;s nejska
fujekakla flfia jsh yels oe hs weiqjdh' foaj |+;hd wEg W;a;r
fouska" Y`oaOd;auhdKka jykafia Tn flfrys my< jk fial'
mrfuda;a;uhdKkaf.a wdkqNdjh o Tn iuZ. jid .kafka h' tfyhska
Wmosk mrsY`oaO orejd fojshka jykafiaf.a mq;@hdfKda h hs lshkq ,nk
fial' n,kak" Tfnz {d;sjrsh jk t<sifn;a wef.a uy,q jhfia oS mqf;l`
ms<sisZo .;a;dh' jZo hhs lS wehg oeka ijeks udih h' ulaksid o" fojshka
jykafiag fkdl< yels lsisjla ke;e hs lSfjzh' ursh ;`uS l;d lruska"
n,kak" uu iajduska jykafiaf.a odish fjus' Tn mejiQ f,iu ug bgq
fjzjd hs lSjdh' tjsg foaj |+;hd wE flfrka fjkaj .sfhah'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

453

fojk jir

foien 26

m%dKm;Hd.s idka; iaf;ajka uqks

m%dKm;Hd.s idka; iaf;ajka uqks


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

ls@hd 6& 8-10 7& 54-59

wfmdaia;`ZMjrekaf.a ls@hd fmdf;ka .;a mdGhls'

iajrA.h jsjr jS ;sfnkq ug fmfka'


iaf;mka" foaj jrm@idofhka o wdkqNdjfhka o mQrAKj uy;a ,l`Kq yd
wreu mq|=u foa ck;dj w;r is|= lf<ah' tfy;a iajdOSk hhs kuz ,;a OrAu
Yd,djg wh;a isfrAkShhka iy wf,laika|@shkaf.ka we;efula o is,Sishdfjz
iy wdishdfjz iuyre o ke.sg iaf;amka iuZ. jsjdo l<y' Tyqf.a l;dfjys
.enz jQ m@{dj yd Y`oaOd;au n,h wNsnjd ke.S isgSug Tjqkg fkdyels jsh'
Tjzyq iaf;amkaf.a joka wid Tyqg jsreoaOj fldamfhka os,syS o;ausgs lEy'
tfy;a Tyq Y`oaOd;aufhka mQrAKj" iajrA.hg ne,au fy<d" fojshka
jykafiaf.a f;acYS@fhka Wkajykafiaf.a ol`Kq me;af;a fcAiqia jykafia
ke.sg isgskjd;a oel" wkak iajrA.h jsjr jS we;' ukqIH mq;@hdKka
fojshka jykafiaf.a ol`Kq mi ke.sg isgskjd ug fmfkah hs lSh' tfy;a
Tjzyq uy;a Ynzofhka fudr yZv .id ;ukaf.a lka jidf.k" tl is;ska
Tyq msgg lvd mek" Tyq kqjrska msg;g weo Tyqg .,a .eiQy' idlaIsldrfhda
;ukaf.a weZ|=uz idjq,a kuz fh#jkfhl`f.a mduq, ;enQy' fcAiqia iajduska
jykai" udf.a wd;auh ms<s.; uekeje hs lshd iaf;mka hdpz[d lroaoS
Tjzyq Tyqg .,a .eiQy' Tyq oKska jegS" iajduska jykai" fuz mdmh Tjqka
msg fkd;enqj uekeje hs uy yZvska fudr .id lSh' fufia lshd Tyq osjx.;
jsh'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

454

fojk jir

foien 26

m%dKm;Hd.s idka; iaf;ajka uqks

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 31& 3-7" 15-16

ms<s;`r & iusZ|=ks" Tn w;g udf.a cSjs;h Ndr lrus'


.Sh

& Tn udf.a mrAj;h yd n,fldgqj h'


tnejska Tfnz kdufha wkqyiska ug uZ. fmkajd ud f.k .sh
uekj'
Tn udf.a rlaIdia:dkh h'
Tn w;g udf.a cSjs;h Ndr lrus'
i;HjdoS fojs iusZ|=ks" Tn ud us|+ fial'
uu iusZ|=ka flfrys jsYajdih ;nus'
Tfnz lreKdj .ek i;`gq jS Woka wkus'
udf.a cSjs; .uk Tn wf;ys h'
udf.a i;`rka yd ug mSvd lrkakjqka w;ska ud uqod yersh uekj'
Tn fufylre jk ud foi lreKdfjka ne,qj uekj'
Tfnz ;sr fmuska ud .ef<jqj uekj'

idOqldrh

.S;dj,sh 118& 26" 27

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
iusZodKkaf.a kdufhka jvsk ;eke;af;a wdisrs ,oafoa h'
iusZodfKda fojsZodfKda h" t;`udfKda wmg t<sh |=ka fial'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

455

fojk jir

foien 26

m%dKm;Hd.s idka; iaf;ajka uqks

iqjsfYaIh

uf;jz 10& 17-22

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

l;d lrkafka Tn fkdj" Tn ;`<ska l;d lrk


Tfnz mshdKkaf.a wd;auhdfKda h'
usksiqkaf.ka mfriaiuz jkak' ukao" Tjqka Tn Widjs j,g mdjd oS" Tjqkaf.a
OrAu Yd,dj, oS Tng ;<kq we;' Tjqkag yd jscd;Skag idlaIshla jk msKsi
Tn ud ksid wdKavqldrhka o rcqka o bosrshg f.k hkq ,nkq we;' tfy;a"
Tjqka Tn mdjd fok l," Tn l:d l< hq;af;a f;fia o$ lsj hq;af;a l`ula
oe hs is;uska lror fkdjkak' ukao" Tn lsj hq;` foa kshu fjz,dfjz oS u
Tng fokq ,efnz' l;d lrkafka Tn fkdj" Tn ;`<ska l;d lrk Tfnz
mshdKkaf.a wd;auhdfKda h'
;jo" ifydaorhd ;u ifydaorhd o mshd ;u orejd o urKhg mdjd
fokafkda h' orefjda o ujqmshkag jsreoaOj ke.S isg Tjqka urKhg m;a
lrjkafkda h' udf.a kduh ksid ish,a,ka Tng ffjr lrkq we;' tfy;a
wka;su olajd ia:sr j isgskakd .e<fjkafka h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

456

fojk jir

foien 27

idka; cqjd uqks

iqfYaIl idka; cqjd uqks


ux., Wf<,

m<uqjk lshejSu

1 cqjduz 1&1-4

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

wms weiQ |=gq foa .ek idlaIs oruq'


wkdosfha mgka jQ cSjkfha OrAuhdKka .ek wms Tng ,shuq' wms Wkajykafia
lKska weiSuq' wfma weia j,ska |=gsuq' oel n,d wfma w;aj,ska iamrAY lf<uq' fuz
cSjkh odYHudk jsh' wms ta oel" ta .ek idlaIs oruska" mshdKka jykafia
iuZ. jev jsiQ" wmg oDYHudk lrk ,o iod;k cSjkh Tng m@ldY lruq'
wm Tng;a m@ldY lrkafka wm weiQ |=gq foa uh' wm tfia lrkafka" mshdKka
jykafia o Wkajykafiaf.a mq;@hdKka jk fcAiqia ls@ia;`ia jykafia o iuZ.
mj;akd wfma fmd|= cSjs;fha iyNd.slug Tn;a mx.`ldr jk msKsih'
;jo" wm fuh ,shkafka wm yeuf.a mS@;sh iuzmQrAK jk msKsi h'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 97& 1-2" 5-6" 11-12

ms<s;`r & ieoeyej;`ks" iusZ|=ka ;`< mS@;s m@fudao jkak'


.Sh

& iusZodfKda rcluz lrk fial' usys;,h mS@;s fjzjd


osjhska ish,a, mS@;s m@fudao fjzjd
j<dl`ZM iy wZ|=r t;`uka jglr isgskafkah'
oeyeuslu yd hqla;sh t;`ukaf.a isyiqfka mokuz h'
lZ|= fy,a iusZodKka oel bgs fuka WKq jkafka h'
uqZM uys;,h o iusZ|=ka oel tfia jkafka h'
fojzf,dj t;`ukaf.a idOdrKlu m@ldY lrkafkah'
il< ck;dfjda t;`ukaf.a uysuh krUkafkda h'

breosk iqmqj;

457

fojk jir

foien 27

idka; cqjd uqks

oeyeushka u; t<sh nn<hs hym;a wh u; i;`g os<sfihs'


mskaj;aks" iusZ|=ka ;`< mS@;s m@fudao fj;ajd
t;`ukaf.a iqjsY`oaO Ndjh isys fldg
t;`ukag m@Yxid lr;ajd

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fojsZ|=ks" wms Tn miiuq' Tn wfma iusZ|=ka nj ms<s.ksuq'
iusZ|=ks" wfmdaia;`ZMjrekaf.a m@;dmj;a msrsi Tn miikafkda h'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

cqjduz 20& 1-8

iqjsfYaIl cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

wfkla Y@djlhd fma|=re miqmi |=jf.dia


m<uqfjka fidfydka f.g meusKsfha h'
i;sfha m<uqjk od ysusosrsfha u" wZ|=r ;snsh oS u.ao,dfha urshd fidfydka
f.h <Z.g wjq;a" fidfydka f.hska ., bj;a fldg ;sfnk nj |=gqjd h'
tnejska wE iSfudka fma|=re o fcAiqia jykafia fm@au l< wks;a Y@djlhd o fj;
|=j f.dia" Tjqka iajduska jykafia fidfydka f.hska bj;g f.k f.dia
;sfnz' Tjqka Wkajykafia fld;ekl ;enqjdo lshd wms fkdoksuq hs lSjd
h' tjsg fma|=re o wksla Y@djlhd o kslau js;a fidfydka f.a foig .shy'
fofokd u tla j osjzfjda h'
wksla Y@djlhd fma|=re miq lr |=j f.dia m<uqfjka fidfydka f.g meusK"
keuS n,d" isyska yK fros tys ;sfnk nj osgS h' tfy;a Tyq we;`<g
fkd.sfha h' iSfudka fma|=re Tyqg miqj meusK fidfydka f.a we;`<g f.dia"
yK fros tys ;sfnk nj;a" Wkajykafiaf.a ysi T;d ;snQ fros lv" yK
fros iuZ. fkdj" fjku tla ;ekl wl`<d ;sfnk nj;a |=gqfjzh' tl,
fidfydkaf.a <Z.g m<uqfjka meusKs ta wfkla Y@djlhd o" we;`<g f.dia
oel jsYajdi lf<ah'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

458

fojk jir

foien 28

m%dKm;Hd.s ksfodia <ska

m%dKm;Hd.s ksfodia <skaf.a


ux.,Hh

m<uqjk lshejSu

1 cqjduz 1&5 2&2

Y`oaO jQ cqjduz ;`uka jsiska ,shk ,o m<uqjk yiqfkka fldgils'

fcAiqia jykafiaf.a f,a ish,q mjzj,ska wm mjs;@ lrkafka h'


Wkajykafiaf.ka wm weiQ" Tng okajk mKsjqvh fuh fjz' fojshka jykafia
wdf,dalh h' Wkajykafia ;`< lsisu wkaOldrhla ke;' tnejska Wkajykafia
iuZ. wms iyNd.slu mj;ajkafkuq hs lshuska wms wkaOldrfhys yeisfruq
kuz wm lshkafka fndrejls' wm ms<smoskafka i;Hh fkdfjz' tfy;a
Wkajykafia wdf,dalfhys isgsk fia u wms;a wdf,dalfhys yeisfruq kuz"
tlsfkld iuZ. iyNd.slu wmg we;' tjsg Wkajykafiaf.a mq;@hdKka jk
fcAiqia jykafiaf.a f,a ish,q mjzj,ska wm mjs;@ lrkafka h' wmg mdmhla
ke;e hs lshuq kuz wms wm u rjgd .ksuq' i;Hh o wm ;`< ke;' tfy;a
wms mdfmdpzpdrKh lruq kuz" jsYajdijka; jQ o OrAusIaG jQ o" fojshka
jykafia ish,q mdm j,ska o wousgqluzj,ska o wm mjs;@ lrk fial' wms mjz
lr ke;ehs lshuq kuz" wms Wkajykafia fndre ldrfhl` lruq' Wkajykafiaf.a
jpkh o wm ;`< fkdmj;shs'
udf.a ms@h orefjks" fuz ldrKd ud Tng ,shd tjkafka Tn mjz fkdlrK
msKsi h' tfy;a hul`g mjzlf<d;a" OrAusIaG jQ fcAiqia ls@ia;`ia kuz ueoy;a
ldrhdKka jykafia flfkla wm fjkqfjka mshdKka jykafia fj; isgsk
fial' wfma mdmh keiSfuz ms<shu Wkajykafia h' th wfma mjz Wfoid
muKla fkdj il, f,dalhdf.a mjz Wfoid h'
foaj jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

459

fojk jir

foien 28

m%dKm;Hd.s ksfodia <ska

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 124& 2-5" 7nS-8

ms<s;`r & wfma i;`rdf.ka wm us|+ iusZodKkag m@Yxid fjzjd


.Sh

&

wmg jsreoaOj i;`rka ke.sg wd l,"


wfma me;a;g iusZodfKda fkdisgs fiala kuz"
Tjqkaf.a Woyi wmg jsreoaO j wejsZMKq l,"
wm mK msgska .s, .kakg Tjqkag bv ;snsKs'
tjsg c,fhka wm jeiS hkakg bv ;snsKs'
osh oyrska wm hg fldg .idf.k hkakg bv ;snsKs'
iev c, lZo wm hg fldg .idf.k hkakg bv ;snsKs'
wfma i;`rkag wm f.d|=re jSug bv fkd|=ka
iusZodKkag m@Yxid fjzjd
W.`, nsZoS .sfha h' wms .e<jqfKuq'
wfma msysgg we;af;a wyi;a fmdf<dj;a
uejQ iusZodKkaf.a kduh h'

idOqldrh
wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
fojsZ|=ks" wms Tn miiuq'
Tn wfma iusZodKka nj wms ms<s.ksuq'
iusZ|=ks" m@dKmrs;Hd.sjrhkaf.a
Wodr fiakdj Tn miikafka h'
wdf,a,Qhd

breosk iqmqj;

460

fojk jir

foien 28

m%dKm;Hd.s ksfodia <ska

iqjsfYaIh

uf;jz 2& 13-18

iqjsfYaIl uf;jz ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

fyfrdaoa rc fn;af,fyu yd ta wjg


ish,q msrsus orejka urd oeuSug wK |=ks'
Ydia;@jka;hka .sh miq iajduska jykafiaf.a |+;fhla isyskhlska fcdafimag
orAYkh jS Tyq wu;d ke.sg <orejdo Wkajykafiaf.a uEKshkao /f.k
usirhg f.dia ud okajk ;`re tys kj;skak' ukao" fyfrdaoa rc <orejd
urd oeuSug fidh;shs lSh' Tyq rd;s@fhys ke.sg <orejdo Wkajykafiaf.a
uEKshkao /f.k usirhg f.dia fyfrdaoaf.a urKh olajd tys isgsfhah'
fufia jQfha usirfhka udf.a mq;@hd leZojd .;sushs lshd iajduska jykafia
jsiska osjeisjrhd lrKfldgf.k lshk ,o lSu bgqjk msKsih' tl,
fyfrdaoa f;fuz Ydia;@jka;hka jsiska ;ud rjgkq ,enQ nj oel" w;sYhska
Woyia jsh' tjsg Tyq Ydia;@jka;hkaf.ka jsuid" yrshdldr oek.;a ld,h
wkqj" oEjqre|= jhia jQ o" Bg nd, jQ o" fn;af,fyu yd ta wjg uqZM fmfofiys
isgs ish,q msrsus orejka urd oeuSug wK lf<ah' tl, osjeisjr fcrushd
jsiska lshk ,o fuz lSu bgq jsh' yeZvSfuz o oevs je<mSfuz o yZvla rdud ys
weisKs' rdfl,a wef.a orejka .ek wZvuska" Tjqka ke;s ksid wiajeis,a,la
,enSug wlue;s jQjd h'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'

breosk iqmqj;

461

fojk jir

Ou; breosk

Ou; breosk
m<uqjk lshejSu

fhidhd 2& 1-5

fhidhd osjeiam@idos ;`ukaf.a m<uqjk fmdf;ka .;a mdGhls'

wfyda cdfldnzf.a jxYh tkak" iusZ|=kaf.a wdf,dalfhys wms wejsosuq'


cqod iy fcreif,u ms<snZoj wdfudaiaf.a mq;a fhidhdg fojshka jykafia
|=ka mKsjqvh fufia h' u;`` ld,fha oS iusZ|=kaf.a fojz ue|=r msysgd we;s
lkao W;``uz f,io ish,q lZ|=j,g by<ska ;sfnk f,io msysgqjkq ,nkafka h'
fndfyda cd;Syq t;ekg .,d tkafkdah' fndfyda fokl` meusK fufia lshkq
we;' tkak" wms huq" iusZ|=kaf.a lkaog k.suq' bYardfh,a fojsZ|=kaf.a ue|qrg
msjsfiuq' t;`udKka fmkajk udrA.h .ek bf.k tys .uka .kakg wmg
yelsjkq we;' ukao" iusZ|=kaf.a mKsjqvh meusfKkafka isfhdka lkafokah'
t;`udKka fikZ.g l;d lrkafka fcrei,fukah' uyd cd;ska w;r fNao
t;`udfKda ksrjq,a lrk fial' t;`udfKda cd;skaf.a ldrKd ;Ska|= lrk
fial' ;ukaf.a lvqj,ska k.`,a o" fy,a,j,ska oE le;so Tjqyq idod .kafkdah'
cd;shla cd;shlg jsreoaOj lvq .kafka ke;' Tjqka hqoaOhg mqyqKq jkafka
ke;' wfyda cdfldnzf.a jxYh tkak" iusZ|=kaf.a wdf,dalfhys wms wejsosuq'
foaj jdlHh tfiah'

ms<s;`re .Sh

.S;dj,sh 67& 1-2" 4" 6-7

ms<s;`r & wfyda fojsZ|=ks" ish,q n,e;s cd;Syq Tn mii;ajd


.Sh

&

fojsZodfKda wm fj; ohdfjuska wmg lreKdj fmkajk fialajd'


tjsg uqZM f,dj Tn leue;a; oek.kafka h'
ish,q jscd;Syq Tfnz .e<jSfuz n,h oek.kafkda h'

breosk iqmqj;

462

fojk jir

Ou; breosk
Tn idOdrK f,i usksiqka jsksYaph lrk fial'
usys msg ish,q jscd;Ska yg Tn uZ. fmkajk fial'
tnejska il, ckhd mS@;su;a j i;`gska .S .h;ajd
fmdf<dj m,odj nyq, j ksmojsh'
fojsZodfKda" wfma fojsZodfKda wmg wdisrs |=ka fial'
wfma fojsZodfKda wmg wdisrs jiajk fialajd
fmdf<da jeis ish,af,da t;`ukag .re lr;ajd

fojk lshejSu

tfmais 3& 2-12

Y`oaOjQ mdjqZM ;`uka jsiska tfmaisjrekag ,shk ,o yiqfkka fldgils'

Tfnz hym; msKsi fiajh lsrSfuz jrm@idoh


fojshka jykafia ug ndroS we;'
Tfnz hym; msKsi fiajh lsrSfuz jrm@idoh fojshka jykafia ug ndroS
we;s nj Tn we;af;kau wid we;' ud ,qyqZvska ,shd ;sfnk f,i fuz ryi
t<sorjz jSulska ug m@ldY lrk ,oS' ud ,shd we;s ta foa lshjSfuka" ls@
ia;`ia jykafia ms<snZo wnsryi .ek ug we;s wjfndaOh Tng f;areuz .;
yels h' wdoS mruzmrdj, ukqIH jrA.hdg ta wNsryi m@ldY fkdlrk
,oS' tfy;a oeka wd;auhdKka lrKfldgf.k Y`oaO wfmdaia;`ZMjrekag;a
osjeisjrhkag;a th t<sorjz lr we;'
ta wNsryi kuz iqn wiak lrKfldg f.k ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`,
jscd;Ska cqfojzjreka iu. yjq,a Wreulaldrhkao iNd YrSrfha yjq,a
idudcslhkao fmdfrdka|=fjz yjq,a mx.`ldrhkao jk njh'
fojshka jykafiaf.a n,fha ls@hd lsrSfuz m@ldrhg" ug fok ,o Wka
jykafiaf.a lreKdfjz oSukdj f,i" uu ta iqn wiafka fiajlfhla lrkq
,enSus' ieoeyej;`kaf.a b;d iqZM ;eke;a;dg;a jvd iqZM jQ ug" fuz jrm@idoh
fok ,oafoa" ls@ia;`ia jykafiaf.a wiSus; Ok iuzNdrh jscd;Skag foaYkd
lsrSug;a" fuz wNsryia wruqKq ls@hd;aul lrkq ,nk wdldrh t<sorjz
lsrSug;a h' l,am .Kkdjla uqZM,af,a ta wNsryi jsYajfha uejquzldrhdKka
jk fojshka jykafia ;`< ieZ.jS ;snsKs' tfia jQfha" fuz ld,fhaoS Y`oaO iNdj
u.ska iajrA. f,dalj, wOsm;Skag;a" n,OdrSkag;a" fojshka jykafiaf.a
jsjsOdldr m@{dj okajkq ,nk msKsi h' fojshka jykafia fufia lf<a
breosk iqmqj;

463

fojk jir

Ou; breosk
wmf.a iajduska jk ls@ia;`ia fcAiqia jykafia ;`<ska Wkajykafia bgql<
iajlSh iod;ksl wNsm@dhg wkql~,j h' tnejska ls@ia;`ia jykafia flfrys
wfma weoys,a, lrKfldgf.k ksrANS;lu;a" iel ke;sj fojshka jykafia
fj; <Z.d jSfuz ksoyi;a Wkajykafia ;`< wmg we;'
foaj jdlHh tfiah'

idOqldrh

udla 16& 15

wdf,a,Qhd wdf,a,Qhd
f,dj mqrd f.dia il, i;a;ajhd yg
iqn wiak foaYkd lrkake hs
iajduska jykafia jod< fial'
wdf,a,Qhd

iqjsfYaIh

udla 16& 15-20

iqjsfYaIl udla ;`uka jsiska ,shk ,o foaj jdlHh kuz fufiah'

f,dj mqrd f.dia il< i;a;ajhd yg iqn wiak foaYkd lrkak'


fcAiqia jykafia tfldf<dia fokd wu;d" f,dj mqrd f.dia il< i;a;ajhd
yg iqn wiak foaYkd lrkak' woyd fn#;Siau iakdmkh ,nk ;eke;af;a
.e<jSu ,nkafkah' tfy;a" fkdwoyk ;eke;af;a jrolre hhs ;Ska|=j
,nkafka h' woykakka weiqrefldg .;a ydialuz fuz h' Tjzyq udf.a kdufhka
hl`ka |=re lr;s' wuq;` NdIdj,ska l;d lr;s' irAmhka w;ska w,a,d .ks;s'
huz udrl jsila nSj;a bka lsis wk;`rlg m;a fkdfj;s' frda.Ska msg w;a
;enQ jsg" Tjzyq iqjh ,n;s hs jod< fial'
fufia fcAiqia iajduSka jykafia Tjqkag l;d l< miq" iajrA.dfrdayKh jS
fojshka jykafiaf.a ol`Kq mi wiqka .;a fial' Tjzyq kslau f.dia iEu
;eku foaYkd l<y' iajduska jykafia o Tjqka iuZ. ls@hd lruska" Tjqka
w;r is|= l< ydialuz uZ.ska ta foaYkh iy;sl lr jod< fial'
Tjqyq fulS wjjdodkqYdikd fma|=reg o Tyqf.a iyprhkag o iefljska
mejiQy' blans;s fcAiqia jykafia u iod;k .e<jSu ms<snZo iqjsY`oaO" wcrdur
mKsjqvh Tjqka ,jd fmros. isg wmros. olajd hjd jod< fial' wdfuka'
iqjsfYaI jdlHh tfiah'
breosk iqmqj;

464

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;


breosk iqmqj;

465

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

wdrNl ms<sfj;
mQcdm@idos;`ud& mshdKkaf.ao" mq;@hdKkaf.ao" Y`oaOd;auhdKkaf.a o
kdufhka"
ck;dj
mQcdm@idos

&
&

wdfuka'
wm iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a
jrm@idoh;a"
fojs
mshdKkaf.a
fm@u
a h;a"
Y`oaOd;auhdKkaf.a iyNd.slu;a Tn
ish,a,ka
iuZ. mj;Sjd'

ck;dj

&

Tn iuZ. o mj;Sjd'

mQcdm@idos

&

iajduska jykafia Tn iuZ. jk fialajd'

ck;dj

&

Tn iuZ. o jk fialajd'

mQcdm@idoss

ck;dj

& ifydaor ifydaorsfhks" fuu osjH mQcd hd.h is|=


lsrSug wm ksis f,i iQodkuz jk msKsi wms wfma mjz
isyslr ludj wheo isgsuq'
&

breosk iqmqj;

ish,q n,e;s fojshka jykafiag o" ifydaor


ifydaorsfhks Tng o" ud mjz l< nj lshus' is;ska"
jpkfhka" ls@hdfjka iy w;miq lsrSfuka fndfyda
mjz lf<us' ta udf.a jroska h' udf.a jroska h'
udf.a uy;a jroska h' tfyhska ks;H lkH ursh
;`usho ish,q iqr|+;hka yd Y`oaOjka;hka o udf.a
ifydaorjreks Tn o ud Wfoid wmf.a iajduska jk
fojshka jykafiag hdpz[d lrk fuka wjk;j
b,a,d isgsus'
466

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;


mQcdm@idos

&

ish,q n,e;s fojshka jykafia wmg lreKdlr


wmf.a mjz lud lr iod cSjkhg wm muqKqjk
fialajd'

ck;dj

&

wdfuka'

mQcdm@idos
ck;dj
mQcdm@idos
ck;dj
mQcdm@idos
ck;dj

&
&
&
&
&
&

iajdusks" lreKd l< uekj'


iajdusks" lreKd l< uekj'
ls@ia;`ks" lreKd l< uekj'
ls@ia;`ks" lreKd l< uekj'
iajdusks" lreKd l< uekj'
iajdusks" lreKd l< uekj'

mQcdm@idos
ck;dj

&
&

iajrA.fhys fojshka jykafiag uysuh fjzjd'


fuf,dfjys Wkajykafiaf.a ohdj ,;a okka yg
iduh fjzjd' fojs iajdusks" iajrA.Sh rcdKks"
ish,q ne,e;s fojsmshdfKks" wms Tng m@Yxid lruq'
Tnf.a .`K jrAKkd lruq' Tng jkaokd lruq'
Tnf.a uysuh m@ldY lruq' Tnf.a uy;a uysuh
ksid Tng ia;`;s lruq' talcks; mq;@ jQ iajdusks"
fcAiq ls@ia;`ks" fojs iajdusks" foajdcnd,lhdKks"
mshdKkaf.a mq;@hdKks" f,dfjz mjz yrsk Tn
wmg lreKd l< uekj' f,dfjz mjz yrsk Tn
wmf.a he|=u ms<s.; uekj' mshdKkaf.a ol`Kq
mfiys jev isgsk Tn wmg lreKd l< uekj'
Y`oaOd;auhdKka iuZ. fojsmshdKkaf.a uysufhys
jev jikakdjQ fcAiq ls@ia;`kS" tlu Y`oaOjQ ;ekeka
jykafia Tnh' tlu iajduSka jykafia Tnh' tlu
mrfuda;a;uhdKka jykafia Tn h' wdfuka'

wdfuka'
breosk iqmqj;

467

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;


mQcdm@idos;`ud

&

ck;dj

&

wms hdpz[d lruq'


irAjn,OdrS fojs iusZ|=ks"
Tnjykafiaf.a ms;Dl fma@uh lsis jsfgl ksIam@Nd
l< yels ljfrla jkafka o ishZt wk;`re iys;
udrA.hka wfmka |=relr wfma ffoksl ldrAhhka
M,odhs jkakg i,ik fuka" wms Tnjykafiaf.ka
wjk;j wheo isgsuq'
fuzlS foa Tn yd Y`oaOd;auhdKka iu. tlu
fojshkaj ioygu jevisgskakd jQo rcluz
lrkakdjQo Tnf.a mq;@hdKka yd wmf.a iajduska o
jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoaidu wmg ,efnzjd'
wdfuka'

foaj jdlH ms<sfj;


? m<uqjk lshejSu wjidkfhaoS
lshjkakd
ck;dj

&
&

foaj jdlHh tfiah'


fojshka jykafiag iaf;da;@ fjzjd'

? ms<s;`re .Sh
? fojk lshejSu wjidkfhaoS
lshjkakd
ck;dj

&
&

foaj jdlHh tfiah'


fojshka jykafiag iaf;da;@ fjzjd'

&
&

iajduska jykafia Tn iuZ. jk fialajd'


Tn iuZ. o jk fialajd'

? idOqldrh
? iqjsfYaIh
mQcdm@idos;`ud
ck;dj

? iqjsfYaIh lshejSu wdruzNfhaoS


mQcdm@idos;`ud

iqjsfYaIl __________ ;`uka jsiska ,shk ,o


foaj jdlHh kuz fufiah'
(l`reisfha ,l`K i,l`Kq lruska)

ck;dj
breosk iqmqj;

& iajdusks Tng uysuh fjzjd'


468

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

? iqjsfYaIh lshejSu wjidkfha oS


mQcdm@idos;`ud
ck;dj
mQcdm@idos;`ud

&
&
&

iajduska jykafiaf.a iqNdrxpsh tfia h'


ls@ia;`ks" Tn jykafiag m@Yxid fjzjd'
lshjk ,o fuu iqNdrxpsh uZ.ska wmf.a mjz ueflajd'

? foaYkh
? jsYja di ,laIKh
tlu fojshka jykafia flfrys uu jsYajdi lrus' ^ wyi yd fmdf<djo
fmfkk fkdfmfkk ish,a, o ujd jod< ish,q n,e;s mshdKka flfrys
jsYajdi lrus'
fojshka jykafiaf.a tal cks; mq;@hdKka o tlu iajduska o jk fcAiq ls@
ia;`ka jykafia flfryso jsYajdi lrus' ^ Wkajykafia iEu l,g u fmr
mshdKkaf.ka cks; jQ fial'
Wkajykafia fojshkaf.ka fojsfhda o wdf,dalfhka wdf,dalh o ienE
fojshkaf.ka ienE fojsfhda o jk fial' ^ cks; jQ kuq;a ujkq fkd,en
mshdKka iu. tlu Nj;ajh we;sj Wkajykafia jev isgsk fial'
Wkajykafia fya;` fldgf.k ish,a, ujkq ,enqfjzh' ^ usksia wm Wfoaid o
wm .e,jSu Wfoaid o Wkajykafia iajrA.fhka nei jod< fial'
Y`oaOd;auhdKka jykafiaf.a wkqNdjfhka lkH urshdjkaf.ka usksia
nj f.k Wkajykafia ukqIHhd jQ fial' ^ ;jo Wkajykafia wm Wfoaid
fmdkaishq ms,d;` hgf;a l`reisfhys weK .ikq ,en" urK fjzokd jsZo"
Wl`;a jS ;ekam;a lrkq ,enq fial'
Y`oaO jq ,shjs,s mrsos Wkajykafia ;`ka jkod W;a:dk jQ fial' ^ Wkajykafia
iajrA.dfrdayKj mshdKkaf.a ol`Kq mfiys jev isgsk fial' ^ cSj;`ka o
u<jqka o jsksYaph lrkakg Wkajykafia uysudkajs;j kej; jvsk fial' ^
Wkajykafiaf.a rdcHhg fl<jrla fkdue;af;ah'
mshdKka jykafiaf.ka yd mq;@hdKka jykafiaf.ka yd kslafuk iusZodKka
o cSjodhlhdKka o jQ Y`oaOd;auhdKka jykafia flfrys o jsYajdi lrus'
^ Wkajykafia mshdKka o mq;@hdKka o iuZ. tlu jkaokdj;a uysuh;a
,nk fial'
breosk iqmqj;

469

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;


Wkajykafia osjeisjreka u.ska l:d l< fial' ^ wfmdaia;`Ztjrekaf.ka mej;
tk tlu Y`oaOjQ lf;da,sl iNdj flfrys o jsYajdi lrus'
mjz ludj iZoyd tlu m@ido iakdmkhla we;s nj woyd .ksus'^ ;jo
u<jqkaf.a kej; keZ.sgSu o u;` meusfKk iod cSjs;h o n,dfmdfrd;a;~
fjus'
wdfuka'

? jsYajdislhskaf.a he|=uz
mQcdm@idos;`ud & fojshka j ykafiaf.a .e,jSuodhl fm@auhg ish,q
ukqIHhka bosrsfhys idlaIs ork msKsi" fojshka
jykafiaf.a jpkhg ijka |=ka wms" Y`oaO jQ iNdj Wfoid
o" uqZM f,dal jdiSka Wfoid o" tlu mjq,la jk fuz .`re
jifuz ish,a,ka Wfoid o hdpz[d lruq'
ck;dj
1'

& iajdusks" wm lrk hdpz[d wid jod< uekj'


uqZM f,dalfhys Y`oaO jQ iNdjg iduh yd tlai;alu
odkh lr" tu iNdj f,dal jdiS ish,q ukqIHhka yg
oSma;su;a wdf,dalhla jk msKsi"

2'

wm rfgys iuDoaOsh yd wjxl iudodkh ks;r we;sjSu


iZoyd fuz rg md,kh lrkakka yg ksis uZ. fmkajd
fok msKsi"

3'

fkdfhla jsm;a;s j,ska mSvs;j |=la jsZoskakka yg Tnf.a


wdrlaIdj msysg yd iekiSu js.i ,efnk msKsi"

4'

fuz uSifuz ish,q fokd W;a:dk jQ fcAiq ;`uka iuZ.


taldnoaO jS wfkHdkH ifydaor ohdfjka hql;
a j cSj;a
jk msKsi"

mQcdm@idos;`ud & wmf.a irKh yd Yla;sh o jk fojs iajduskS" fm@au


lsrSug Tn jsiska W.kajkq ,nk Y`oaO jQ iNdj oeka
Tng fm@aufhka lrk hdpz[dj,g ijka |=k uekj'
mlaImd;luska wm b,a,k foa fkdjrojd wmg |=k uekj'
fulS foa wmf.a iajduska jk fcAiq ls@ia;` ;`uka u.ska wmg
,efnzjd'
breosk iqmqj;

470

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

iaf;da;% hd.sl ms<sfj;

? mZvqre msoSu
mQcdm@idos;`ud

&

ifydaorjreks" udf.a iy Tnf.a hd.h ish,q n,e;s


fojs mshdKka jykafiag m@ikak jk msKsi hdpz[d
lrkak'

ck;dj

&

iajduska jykafiaf.a kduhg m@Yxidj;a uysuh;a


w;ajkq iZoyd o" wmg;a ;uka jykafiaf.a uqZM Y`oaO jQ
iNdjg;a m@fhdack jkq iZoyd o Tnf.a yia;j,ska
Tjqka jykafia fuz hd.h ms<s.kakd fialajd'

mQcdm@idos;`ud

&

iod;k fojs iajdusks


Tnjykafiaf.a ms;Dl fm@auh flfrys jsYajdih
;nk wms" fuu mqo mZvqre o /f.k Tnjykafia jeZo
mqod .kakg fuys meusKsfhuq' Tnjykafiaf.a
jrm@idohka nyq,j wm fj; odkh l< uekj'
fuzlS foa wm iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia
Wfoidu wmg ,efnzjd'

ck;dj

&

wdfuka'

? iaf;da;@ hd.sl he|=u


mQcdm@idos;`ud

&

iajduska jykafia Tn iuZ. jk fialajd'

ck;dj

&

Tn iuZ. o jk fialajd'

mQcdm@idos;`ud

&

Tnf.a is;a fhduq lrkak'

ck;dj

&

iajduska jykafia fj; fhduq lr isgsuq'

mQcdm@idos;`ud

&

wmf.a fojshka jk iajduska jykafiag ia;~;s lruq'

ck;dj

&

th fhda.HjQ o hq;`jQ o ls@hdjla jkafka h'

breosk iqmqj;

471

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

? m@Yxid .Sh
mQcdm@idos;`ud

&

mrsY`oaO mshdfKks" Tnjykafiaf.a fm@aukSh


mq;@hdKka jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia u.ska ieu
l,ays o" ieu ;ekays o" wm Tnjykafiag ia;~;s
m@Yxid lsrSu ienejska u fhda.H h' hq;` h'
idOdrK h' .e<ejSu odhl h' Tnjykafia ish,q
foa uejQfha" Tnjykafiaf.a jdlHdKka jk Tjqka
jykafia fya;`fldgf.k h'
wm uqod .kakd
.e<ejquzlrejdKka
jYfhka
Tn
jykafia
t;`udKka wm fj; tjQ fial' Tjqka jykafia
Y`oaOd;auhdKkaf.a wkqNdjfhka usksia nj f.k
lkH urshdjka f.ka Wmka fial' Tnjykafiaf.a
leue;a; bgq lruska Tjqka jykafia l`reisfhys oE;a
jsysod wOsl fjzokd jsZo" urKhg m;ajS" urKh
mrdch fldg" W;a:dkh m@ldY lruska wm ieu
mrsY`oaO ck;djla jYfhka Tnjykafiag ysus
lr |=ka fial' tfyhska iqr|=;hka iy ish,q
Y`oaOjka;hka o iuZ. wms Tnjykafiaf.a uysuh
tla yZvska fufia m@ldY lruq'

ck;dj

&

iqjsY`oaOh' iqjsY`oaOh' f,dald.@ fojs iusZodfKda


iqjsY`oaO h' wyi;a fmdf<dj;a Tn jykafiaf.a
uysufhka msrS ;sfnz' iajrA.fhys ch YS@ fjzjd'
iajduska jykafiaf.a kdufhka jvsk W;`udfKda
Nd.Hj;a h' iajrA.fhys ch YS@ fjzjd'

mQcdm@idos;`ud

&

tfiah iajduSks Tnjykafia ienejska u iqjsY`oaO h'


ish,q iqjsY`oaO;djfha W,am; Tn jykafia uh'
tfyhska Tn jykafiaf.a wd;auhdKka f.a
wkqNdjfhka fuz mZvqre mrsY`oaOj;a lrk fuka
wheosuq'
wm tfia hoskqfha fuz mZvqre wm Wfoid wm iajduSka
jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafiaf.a YS@ YrSrh;a YS@
reOSrh;a njg m;ajkq iZoyd h'

breosk iqmqj;

472

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

? osjH mQcdfjz iaf;da;@ hd.sl he|=u


mQcdm@idos;`ud

&

Tjqka jykafia |=la iys; urKhg ish leue;af;ka


;uka mjrd fokq fmr" mQmh /f.k Tnjykafiag
;`;s mqouska" th lvd iajlSh Y@djlhkag fouska
fufia jod< fial'
Tn ieu fuhska f.k wkqNj lrkak' ienejska u
fuh Tn Wfoid mjrd fokq ,nk udf.a YrSrhhs'

ck;dj

&

udf.a iajdusks" udf.a fojshks'

mQcdm@idos;`ud

&

rd;S@ fNdackh je<Z|+ miqj" Tjqka jykafia tfiau


l`i,dk o /f.k kej; ;`;s mqod iajlSh
Y@djlhkag fouska fufia jod< fial'
Tn ieu fuhska f.k mdkh lrkak' ienejska u
fuh wNskj jQ o wkka; jQ o .sjsiqfuz udf.a reOSr
l`i,dkhs' mjz ludj iZoyd Tn Wfoid o ish,q
ukqIHhka Wfoid o th j.`rkq ,nkafka h' ud isys
lsrSu msKsi fuh is|= lrkak'

ck;dj

&

udf.a iajdusks" udf.a fojshks'

mQcdm@idos;`ud

&

wms jsYajdi lrk wNsryi m@ldY lruq'

ck;dj

&

iajdusks" Tnjykafia Wl`;a jQ fial'


iajdusks" Tnjykafia W;a:dk jQ fial'
iajdusks" Tnjykafia kej; jvsk fial'

mQcdm@idos;`ud

&

tfyhska mshdfKkss Tjqka jykafiaf.a urKh o


W;a:dkh o isysm;a lruska cSjk odhl mQmh o
.e<ejSu odhl l`i,dk o wms Tn jykafiag mqo
lruq' Tn yuqfjys isgsuska Tng fiajh lrkakg
iq|=iaika jYfhka ie<lSu .ek wms Tnjykafiag
;`;s mqouq' ls@ia;`ka jykafiaf.a YS@ YrSrhg;a
YS@ reOSrhg;a
iyNd.s jkakd jQ wm ieu
Y`oaOd;auhdKka jsiska tlai;a lrkq ,nk f,i
wjk;j wheo isgsuq'

breosk iqmqj;

473

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;


iajduSks uqZM f,dfjys me;sr mj;akd Tnjykafiaf.a
Y`oaO jQ iNdj isys l< uekj' kue;s
wm fmd|= mshdKka o kue;s wmf.a
ro.`re;`uka o ( t;`ukaf.a iyhl ro.`re;`ukao
^;`udo) il< mQcl msrsi o iuZ. tu iNdj ohd
.`Kfhka msrsmqka jkakg i<ikq uekj'
u<jqka iZoyd is|= lrk mQcdj,oS fufia o lsj yelsh'
fuf,djska Tnjykafia fj; (wo) leZojd .;a
(ku)kue;s Tnjykafiaf.a odihd ^ odish isys
l< uekj' m@ido iakdmkfhaoS mdmhg kefiuska
Tnjykafiaf.a mq;@hdKkaf.a urKhg iyNd.s jQ
Tyq ^ weh Tjqka jykafia iuZ. iod cSjs;h iZoyd
kej; ke.sgskakg i<ikq uekj'
W;a:dkfha n,dfmdfrd;a;`j we;sj ush .sh wmf.a
ifydaor ifydaorshka o Tnjykafiaf.a ohdkqluzmdj
flfrys jsYajdih we;sj keiqKq wfkl`;a ish,a,ka o
isys lr Tnjykafiaf.a Y@S j; uZvf,a wdf,dalh
fj;g ms<s.; uekj' wm ish,a,kg ohdkqluzmd
l< uekj' Nd.Hj;a foaj ud;djka jk lkH
urshdjka o Nd.Hj;a wfmdaia;`ZMjreka o ieu
ld,hkaysu Tnjykafiaf.a leue;a; bgq lruska osjs
f.jQ ish,q Y`oaOjka;hka o iuZ. iod cSjkhg
iyNd.s jSug wm iq|=iaika l< uekj' ;jo Tjqka
yd iuZ. Tnjykafiag m@Yxid lsrSug o Tn
jykafiaf.a uysuh jrAKkd lsrSug o Tnjykafiaf.a
mq;@ jQ fcAiqia ls@ia;`ka jykafia u.ska wmg jruz |=k
uekj'
mQcdm@idos;`ud

&

Tjqka jykafia uZ.ska o" Tjqka jykafia iuZ. o" Tjqka


jykafia flfrys o ish,q n,e;s fojs mshdfKks"
Y`oaOd;auhdKka yd iuZ. tlaj jev jikakd jQ
Tnjykafiag il< f.#rjh;a uysuh;a ioyg u
w;a fjzjd

ck;dj

&

wdfuka'

breosk iqmqj;

474

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

fndka ms<sfj;
mQcdm@idos;`ud

&

.e<ejSuodhl wK mK;ska m@.`K jS foaj


WmfoaYfhka mqyqKq jS wms tvs;rj fufia hdpz[d
lruq'

ck;dj

&

iajrA.fha
jev
isgsk
wmf.a
mshdfKks"
Tnjykafiaf.a YS@ kduhg m@Yxid fjzjd'
Tnjykafiaf.a rdcHh meusfKajd' Tnjykafiaf.a
leue;a; iajrA.fhys fuka fuf,dfjys o bgq fjzjd'
wmf.a tosfkod fNdackh wo wmg odkh l< uekj'
wmg jro lrk whf.a jeros wm lud lrkakdla
fuka wmf.a jeros o lud l< uekj' mdm
wjia:djkg wiqjSug wmg bv fkdoS whym;ska wm
uqod .; uekj'

mQcdm@idos;`ud

ck;dj

mQcdm@idos;`ud

breosk iqmqj;

&

&

iajdusks" ish,q whym;ska wm uqod.kakd fuka o"


wmf.a fuu cSjs; ld,fhys wmg iduh fok fuka o
wms wheosuq' tjsg Tn jykafiaf.a lreKdnr
msysg ,en" ksr;`reu mjska usoS" ish,q lrorfhka
iqrlaIs; jS wmf.a .e<ejquzlrejdKka jk fcAiqia
ls@ia;`ka jykafia kej; meusKsfuz Nd.Hj;a
wfmalaIdfjka wms fjfikafkuq'
ulaksidoh;a" rdcHh o" n,h o" uysuh o ioyg u
Tn jykafiaf.ah'

&

iduh Tn iuZ. ;nd hus' udf.a iduh Tng


fous hs iajlSh Y@djlhka wu;d jod< fcAiqia ls@ia;`ia
iajdusks" Tnjykafia wmf.a mdmhka fkd;ld"
Tnjykafiaf.a iNdfjz jsYajdih
i<ld
475

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;


Tn jykafiaf.a leue;a; mrsos tu iNdjg iduh o"
iuZ.sh o odkh lrkakg lreKd l< uekj'
Tnjykafia ioygu jev jik fial' rcluz lrk
fial'
ck;dj

&

wdfuka'

mQcdm@idos;`ud

&

iajduska jykafiaf.a iduh Tn iuZ. ks;ru


mj;Sjd'

ck;dj

&

Tn iuZ. o mj;Sjd'

mQcdm@idos;`ud

&

wms tlsfkldg iduh m;uq'

ck;dj

&

Tng iduh fjzjd (lshuska tlsfkldg iduh


m;kak')

ck;dj

&

f,dfjz mjz yrK foajdcnd,lhdfKks"


wmg lreKd l< uekj'
f,dfjz mjz yrK foajdcnd,lhdfKks"
wmg lreKd l< uekj'
f,dfjz mjz yrK foajdcnd,lhdfKks"
wmg iduh odkh l< uekj'

mQcdm@idos;`ud

ck;dj

breosk iqmqj;

&

fukak foajdcnd,lhdfKda" fukak f,dfjz mjz


yrK ;ekeka jykafia" wcnd,lhdKkaf.a
fNdackhg leZojSu ,oafoda Nd.Hjka;fhdah'
&

iajdusks" Tnjykafia ud ;`<g jvskakg uu


iq|=iafila fkdfjus' tfy;a jpkhla muKla jod<
uekj' tjsg udf.a wd;auh iqj jkafka h'
476

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

osjH i;am%ido jykafia odkh lsu

osjH i;am@ido jykafia odkh lrk wjia:dfjzoS


mQcdm@idos;`ud

&

ls@ia;`ia jykafiaf.a YS@ YrSrh'

ck;dj

&

wdfuka'

osjH i;am@ido jykafia odkh lsrSu wjika jQ miq


mQcdm@idos;`ud &

ck;dj

Tn YS@ l`udrhdKkaf.a YS@ YrSrfhka yd YS@ reOSrfhka


wm fmdaIH l< fojs iusZodKkS" Tn jykafiaf.a
Y`oaOd;auhdKka u.ska wm fufyhjk f,i Wolau
b,a,d isgsuq' uqjska" jokska muKla fkdj wm uqZt
osjsfhkau Tn jykafiag ienE m@Yxidj ysus lruska"
Tn jykafiaf.a iajrA. iuzm;a;sh N`la;s jsZoskq
iZoyd wm yeu fya;`jka;hka l< uekj' fuz lS foa
wm iajduska jk fcAiqia ls@ia;`ka jykafia Wfoaidu
wmg ,efnzjd'
&

wdfuka'

foajia:dk oekajSuz

breosk iqmqj;

477

fojk jir

fmd mQcd ms<sfj;

iuq.ekSf ms<sfj;
mQcdm@idos;`ud

&

iajduska jykafia Tn iuZ. jk fialajd'

ck;dj

&

Tn iuZ. o jk fialajd'

mQcdm@idos;`ud

&

ish,q n,e;s fojs ufyda;a;uhdKka jk


mshdfKda o mq;@hdfKda o Y`oaOd;auhdfKda o Tn
wdYsrAjdo lrk fialajd'
hkak" iduh f.k hkak'

ck;dj

&

fojshka jykafiag iaf;da;@ fjzjd'

mQcdm@idos;`ud

&

idka; l`reisfha wvhd,fuka wmf.a i;`rkaf.ka wm


.<jd foajd" wmf.a fojs iajdusks" ms;df.;a"
mq;@hdf.;a" iamS@;` idka;`f.;a kdufhka

ck;dj

&

wdfuka'

breosk iqmqj;

478

fojk jir

breosk iqmqj;

479

fojk jir

breosk iqmqj;

480

fojk jir

You might also like