Έρευνα για την καταναλωτική συμπεριφορά & καταναλωτική συνείδηση

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Έρευνα για την
καταναλωτική συμπεριφορά
&
καταναλωτική συνείδηση

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ταυτότητα της έρευνας
 Την έρευνα διεξήγαγε η εταιρεία Stratego για λογαριασμό της

Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης
 Σκοπός της έρευνας η συλλογή πληροφοριών για την
καταναλωτική συμπεριφορά και την καταναλωτική
συνείδηση των Ελλήνων καταναλωτών
 Για το σκοπό αυτό διενεργήθηκε :
α) ποσοτική έρευνα με τηλεφωνικές συνεντεύξεις
σε 800 νοικοκυριά
β) ποιοτική έρευνα με τη μέθοδο των focus
groups σε 4 ηλικιακές ομάδες

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η κατανάλωση είναι συνυφασμένη με την καθημερινή διαβίωση, την κάλυψη

αναγκών και την κοινωνική θέση των Ελλήνων καταναλωτών και καλύπτει
ζωτικές και κοινωνικές ανάγκες τους.
Παρά το ότι η πλειοψηφία δηλώνει πως καταναλώνει όσα προϊόντα χρειάζεται,

η ποιοτική διερεύνηση των δεδομένων καταδεικνύει ότι η κατανάλωση
λειτουργεί ως μέσο κάλυψης ψυχολογικών αναγκών. Αυτό μάλιστα ισχύει και
για τα δυο φύλα, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Η αύξηση του βιοτικού επιπέδου, οι τεχνολογικές εξελίξεις, η ποικιλία

προϊόντων και η υπερπροσφορά αγαθών, είναι παράγοντες που συμβάλουν
στην αύξηση του καταναλωτισμού

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Μιλώντας γενικά, θα λέγατε ότι αγοράζετε

όλα όσα χρειάζεστε, λιγότερα ή περισσότερα;
Λιγότερα 23,4
Περισσότερα 25,2
Όσα 50,8
χρειάζομαι
0,6
ΔΓ/ΔΑ
0 10 20 30 40 50 60

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η κατανάλωση συνδέεται με :
 Την καθημερινή διαβίωση
 Την κάλυψη αναγκών
 Την κοινωνική θέση

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η κατανάλωση καλύπτει 3 επίπεδα

ανθρώπινων αναγκών :
 Ζωτικό
 Ψυχολογικό
 Κοινωνικό

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ψυχολογικές ανάγκες
 Shopping therapy
 Άμεση ικανοποίηση
 Αίσθηση επιλογής
 Ψυχαγωγία
 Αυτοπροβολή
 Αίσθηση ολοκλήρωσης/ ψυχική ευφορία
 Αυθυποβολή
 συνήθεια
Αντιφατικά συναισθήματα/
“ψυχική ευφορία” Vs ενοχή
Συνήθως μη συνειδητή κατανάλωση/

Αίσθηση ανικανοποίητου
Διαπιστώνεται ότι η κατανάλωση λειτουργεί
ως μέσο κάλυψης ψυχολογικών αναγκών και
για τα δυο φύλα ανεξαρτήτως ηλικίας .

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ζωτικές ανάγκες
 Διατροφή
 Ένδυση
 Στέγη
 Υγεία
 Παιδί
 Μετακινήσεις
 Πάγια έξοδα (ΔΕΗ/ ΕΥΔΑΠ/ ΟΤΕ, κ.λπ.)
“αυτοματοποίηση”/ χωρίς έντονες

αντιστάσεις
Καθολική ταύτιση με το σύγχρονο
τρόπο ζωής

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κοινωνικές ανάγκες
 Αγοραστική ικανότητα
 Status/ προσωπική προβολή
 Μίμηση
 Αναψυχή/ διασκέδαση
 Υποχρεώσεις/ δώρα
 Μόδα/ trends
Επιβολή καταναλωτικής
συμπεριφοράς
από τα Μ.Μ.Ε. + το lifestyle
Κατανάλωση χωρίς όρια/
“παίρνω πολύ

παραπάνω από όσα χρειάζομαι”
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ποια λέξη σάς εκφράζει περισσότερο μιλώντας

για την καταναλωτική σας συμπεριφορά;
Aνάγκη 44,3
Eυχαρίστηση 26,6
Άγχος 4,7
Καταξίωση - πρεστίζ 1,0
Ψάξιμο 9,7
Υπευθυνότητα 12,5
Άλλη 0,4
ΔΓ/ΔΑ 0,8
0 10 20 30 40 50

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ποια λέξη σάς εκφράζει περισσότερο

μιλώντας για την καταναλωτική σας συμπεριφορά...
...ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ
ΦΥΛΟ
Άνδρας 18,6
Γυναίκα 29,7
ΗΛΙΚΙΑΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
18-24 ετών 52,7
25-34 ετών 34,4

27,2
35-44 ετών
45-54 ετών 15,3
55 ετών + 1 7,6
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
Στοιχειώδης 1 4,5
Μέση 28,2
Ανώτερη 30,3
ΜΗΝΙΑΙΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ
Κάτω από 500 ευρώ 27,1
Μεταξύ 500-1000 ευρώ 21 ,1
1001 -1 500 30,8
1 501 -2000 26,9

2001 -3000 25,5
3001 -5000 27,3
5001 -7000
7000-1 0000
πάνω από 10000 50,0
0 10 20 30 40 50 60

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΤΥΠΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ
ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Το βασικότερο κριτήριο προσδιορισμού καταναλωτικής
συμπεριφοράς,
είναι η διαφοροποίηση ανάμεσα σε αυθόρμητες και σε
ορθολογικές αγορές.

Κατά κανόνα, στην πρώτη κατηγορία, των αυθόρμητων αγορών,
υπερισχύουν στοιχεία όπως η άμεση ικανοποίηση, η
ανανέωση, η καθημερινή ευχαρίστηση.
Ανάλογη συμπεριφορά επιδεικνύεται από την πλειοψηφία των
καταναλωτών σε σχέση με προϊόντα μικρού κόστους ή μικρής
διάρκειας ζωής.

Αυτή η συμπεριφορά φαίνεται να συνάδει περισσότερο με
κάποια (μάλλον στερεοτυπικά) χαρακτηριστικά που
αποδίδονται στον Έλληνα. Η πλειοψηφία θεωρεί τον Έλληνα
«αυθόρμητο», «επιπόλαιο», «σπάταλο» και «της τελευταίας
στιγμής» και ως εκ τούτου αναλόγως λειτουργεί και στην
καταναλωτική

του συμπεριφορά.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Αντιθέτως, η ορθολογική καταναλωτική συμπεριφορά επιβάλει τη

σύγκριση, την αναζήτηση του καλύτερου για τον καταναλωτή, την
σχολαστική αξιολόγηση κάποιου προϊόντος πριν αυτό αποκτηθεί.
Σημαντικό ρόλο για την επιλογή του ορθολογικού καταναλωτικού

προτύπου έχουν η σπουδαιότητα κάποιου προϊόντος (π.χ. προϊόντα Υγείας)
ή παράμετροι όπως η ευθύνη έναντι τρίτων προσώπων (πχ. μόρφωση
παιδιών, ασφάλεια, κ.α.).
Επίσης, τα στοιχεία της ορθολογικής καταναλωτικής συμπεριφοράς

ενισχύονται σε περιπτώσεις προϊόντων που απαιτούν μεγάλα ποσά ή έχουν
μεγάλη διάρκεια ζωής (σπίτια, αυτοκίνητα, κ.α).

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Δυο τύποι κατανάλωσης

“αυθόρμητες
‘‘ορθολογικές
αγορές”
αγορές’’
– ηλεκτρονικά
–ρούχα/ προσωπική
φροντίδα – ηλεκτρικές
– αξεσουάρ συσκευές
– τρόφιμα/ Super – αυτοκίνητα
Market – ταξίδια
– διασκέδαση/
ψυχαγωγία έρευνα αγοράς/
σύγκριση τιμών/
επιλογή από την
“σου φτιάχνουν το ποικιλία προσφορών
κέφι”/ “και να κάνεις από τις μεγάλες
λάθος, δεν το αλυσίδες/
πολυσκέφτεσαι μετά” μάρκες = αξιοπιστία
βάσει εικόνας

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Στάδια διαδικασίας αγοράς
προϊόντων ή υπηρεσιών για:
΄΄Μεγάλες ορθολογικές αγορές ΄΄
1) Χρήματα για αγορές\ • Καθορισμός αναγκών
κατανάλωση υπηρεσιών
2) Αρχική διερεύνηση αγοράς • Βασικές προδιαγραφές
προϊόντων \υπηρεσιών
3) Προσδιορισμός κάλυψης • Επαναθεώρηση του ποσού

αναγκών επένδυσης
4) Συγκεκριμενοποίηση • Επίσκεψη σε αλυσίδες

απαιτήσεων καταστημάτων \τελική
επιλογή

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Στάδια διαδικασίας αγοράς προϊόντων ή

υπηρεσιών για :
΄΄ αυθόρμητες αγορές ΄΄
1) Χρήματα για αγορές \ • Ανάγκη για εκτόνωση
κατανάλωση υπηρεσιών \ψυχαγωγία\ ανανέωση
2) Επίσκεψη οικείων • Stock \super market

καταστημάτων
3) Κάλυψη ανάγκης • Ποικιλία \μικρό ποσό
επένδυσης
4) Αγορά • Ικανοποίηση

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΤΥΠΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κάθε ομάδα καταναλωτών διακατέχεται από τη δική της στάση απέναντι στην
κατανάλωση, υιοθετεί διαφορετικά πρότυπα συμπεριφοράς, ιεραρχεί διαφορετικά τις
ανάγκες και τις επιλογές της.
Η κατηγοριοποίηση αυτή δεν γίνεται καταρχήν στη βάση άμεσα μετρήσιμων ποσοτικών
δεδομένων (π.χ. οικονομική δυνατότητα καταναλωτή, ηλικία, κ.α.), αλλά είναι συνισταμένη
πολλών διαφορετικών παραμέτρων (ψυχολογικοί, κοινωνικό στάτους, ευθύνες έναντι
τρίτων, κλπ) και εκδηλώνεται ξεχωριστά ανά περίπτωση.
Επιβεβαιώνεται όμως και από τα ποσοτικά ευρήματα της έρευνας.
Οι κατηγοριοποιήσεις που συνήθως γίνονται δεν έχουν στεγανά. Κάθε καταναλωτής

ακολουθεί διαφορετικά πρότυπα συμπεριφοράς, αναλόγως με το είδος του προϊόντος που
επιλέγει και τις συνθήκες υπό τις οποίες κάνει την επιλογή του.
Σημειώνεται επίσης ότι σε θεωρητικό επίπεδο συχνά οι καταναλωτές εκφράζουν παρόμοιες

απόψεις, αλλά στην πράξη διαφοροποιούνται ουσιαστικά.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
5 βασικές τυπολογίες καταναλωτών:
«οι ρομαντικοί/ «οι «οι απαιτητικοί/

ντικομφορμιστές» επιφανειακοί» ρεαλιστές»
«οι πιεσμένοι» «Οι επιπόλαιοι»
μεταξύ των οποίων παρατηρούνται κατά αρχήν διαφοροποιήσεις

ως προς το φύλο και την ηλικιακή φάση

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ρομαντικοί/ “αντικομφορμιστές”
κυρίως 18-24 άνδρες/ γυναίκες
 μικρή οικονομική ευχέρεια
 κατανάλωση πολλών/ διαφορετικών οικονομικών
προϊόντων
 είναι νεωτεριστές/ διαμορφώνουν το προσωπικό
τους στυλ
σκεπτικιστές/ προσπαθούν να
διαμορφώσουν μια κριτική στάση
η κατανάλωση δεν αποτελεί διέξοδο/

εκτόνωση/ εκφράζουν μια πιο
“ρομαντική” πλευρά της ζωής

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ρομαντικοί/ “αντικομφορμιστές”
 προσπαθούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες
– σπουδές/ διασκέδαση/ παρέα
 θεωρούν τα πάγια έξοδα “αναγκαίο κακό”
 προσπαθούν να ισορροπήσουν τα “θέλω” και τα
“πρέπει”
 δεν κάνουν οικονομίες/ αποταμίευση
 αγοράζουν συχνά από stock/ προσφορές
 Δεν ακολουθούν τις τάσεις, αλλά δημιουργούν δικά
τους στερεότυπα/ αλληλεπιδρούν με τους
συνομήλικούς τους
αναζήτηση κοινωνικής κατεύθυνσης/
δημιουργία ταυτότητας
αρκετές αντιδράσεις ως προς τα

προβαλλόμενα πρότυπα
καταναλωτικής συμπεριφοράς

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
΄΄Επιφανειακοί ΄΄
κυρίως 35-54 άνδρες/ γυναίκες
 σχετική οικονομική επιφάνεια
 κατανάλωση για ψυχική ευφορία/ εκτόνωση/
shopping therapy /κοινωνική επίδειξη
 ακολουθούν τις επικρατέστερες τάσεις και υιοθετούν
συγκεκριμένα πρότυπα συμπεριφοράς που
προβάλλονται από τα ΜΜΕ
 καταναλώνουν πολλά και διαφορετικά προϊόντα
πέραν των αναγκών τους
μειωμένες αντιστάσεις ως προς την

κατανάλωση
έντονη συνήθεια/ “η κατανάλωση είναι
συνυφασμένη με την ύπαρξή τους”

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
΄΄Οι επιπόλαιοι΄΄
κυρίως 25-44 γυναίκες
 Όχι εύποροι, αλλά κατανάλωση με βάση την οικονομική
δυνατότητα/ “όσα περισσότερα χρήματα έχω, τόσο πιο
πολύ καταναλώνω”
 οι λιγότερο ενημερωμένοι/ αδιάφοροι για τα δικαιώματά
τους ως καταναλωτές
 ως επί το πλείστον επιπόλαιες/ αυθόρμητες αγορές
 “παίρνω για να έχω”/ “έμφαση στην ποσότητα”
/προσφορές
 έχουν συγκεκριμένη πλατφόρμα αγορών/ δεν ψάχνονται
χαλαρές αντιστάσεις ως προς την

κατανάλωση
συγκεχυμένες προτιμήσεις προϊόντων/
“ψωνίζω ποσότητες & ποικιλία ομοειδών
προϊόντων”

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
“οι απαιτητικοί/
ρεαλιστές”
κυρίως 35-54 άνδρες
 σχετικά ενημερωμένοι για τα δικαιώματα τους ως
καταναλωτές
 επιλεκτικοί
 η σχέση ποιότητας + τιμής είναι βασικό κριτήριο αγορών
 σχολαστικοί/ ψάχνουν
 αγοράζουν με γνώμονα τις συχνά “αυξημένες” ανάγκες
τους – κοινωνικό status/ “απαιτούν το καλύτερο γι’
αυτούς”
σαφής ταυτότητα/ “ξέρω τι
θέλω, δεν παρασύρομαι”
“κοιτάζω το συμφέρον
μου”

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
΄΄οι πιεσμένοι΄΄
κυρίως 35 – 54 άνδρες/γυναίκες
 Χαμηλή οικονομική δυνατότητα
 Συγκρίνουν τιμές
 Αγοράζουν προσφορές
 περισσότερο συνειδητοποιημένες αγορές
 διεκδικούν τα δικαιώματά τους
 κάποιες φορές παρασύρονται αλλά το αναγνωρίζουν
αμέσως
Σχετική – αναγκαστική
αντίσταση στην κατανάλωση
Δεν ενδιαφέρονται για τα επώνυμα

προϊόντα, κύριος παράγοντας η τιμή

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ/ΑΓΟΡΑΣ
ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Οι καταναλωτές θεωρούν ότι τo

σημαντικότερο ΄΄ όπλο΄΄ που διαθέτουν
είναι:
Το δικαίωμά τους στην επιλογή!
 Αναγνωρίζεται ως η μεγαλύτερη δυνατή
αξία,
σε μία εποχή που ο καταναλωτής δέχεται
καθημερινά τεράστιο όγκο πληροφοριών και
εκτίθεται σε πολλά και διαφορετικά μηνύματα
για ομοειδή προϊόντα και υπηρεσίες.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Θεωρούν (πολύ+αρκετά) σημαντικό καθέναν από
τους παρακάτω παράγοντες για την αγορά κάποιου
προϊόντος...
Ποιότητα 95,8
Ασφάλεια 90,2
Τιμή 88,7
Ποιότητα εξυπηρέτησης 85,7
Ποιότητα εξυπηρέτησης μετά την αγορά του 83,2

προϊόντος
Κύρος προϊόντος - καταστήματος 71,1
Προσβασιμότητα στο σημείο πώλησης 65,5
Κοινωνικές παράμετροι 64,3
Οικολογικά χαρακτηριστικά προϊόντος 59,7
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Θεωρούν (πολύ+αρκετά) σημαντικό παράγοντα για την

αγορά κάποιου προϊόντος...
...ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
ΦΥΛΟ
Άνδρας 88,3
Γυναίκα 90,9
7 8,6
1 8-24 ετών
25-34 ετών 84,7
93,5
35-44 ετών
45-54 ετών 94,2
55 ετών + 93,8
Στοιχειώδης 92,4
Μέση 90,4
Ανώτερη 89,0
Μεταξύ 500-1 000 ευρώ 90,6
1 001 -1 500 93,7
1 501 -2000 90,4
2001 -3000 92,2
3001 -5000 95,5
5001 -7000 83,3
7 000-1 0000 83,3
πάνω από 1 0000 87 ,5
0 10 20 30

40 50 60 70 80 90 100
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

...ΤΗΝ ΤΙΜΗ
ΦΥΛΟ
Άνδρας 84,4
Γυναίκα 90,4
1 8-24 ετών 88,4
25-34 ετών 88,5

87,6
35-44 ετών
45-54 ετών 91 ,2
55 ετών + 88,2
Μέση 88,7
Ανώτερη 88,1
Μεταξύ 500-1 000 ευρώ 88,9
1 001 -1500 93,0
1 501 -2000 91,3

2001 -3000 91 ,2
3001 -5000 79,5
5001 -7 000 50,0
7000-1 0000 50,0
πάνω από 1 0000 75,0
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
...ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ
ΦΥΛΟ
Άνδρας 77,9
Γυναίκα 88,7
75,9
1 8-24 ετών
25-34 ετών 83,2
85,2
35-44 ετών
45-54 ετών 88,3
55 ετών + 90,1
Μέση 88,4
Ανώτερη 82,8
Μεταξύ 500-1 000 ευρώ 86,7
1 001 -1500 86,0
1 501 -2000 86,5
2001 -3000 87,3
3001 -5000 93,2
5001 -7 000 83,3
7000-1 0000 50,0
πάνω από 1 0000 75,0
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Όταν θέλετε να αγοράσετε ένα προϊόν,
ποια είναι τα δύο βασικά κριτήρια
με τα οποία επιλέγετε το κατάστημα που θα το αποκτήσετε;
Η τιμή 66,9
Προσβασιμότητα σε σημείο πώλησης 11,3

Ποιότητα εξυπηρέτησης μετά την αγορά 3,0
Η διαφήμιση 2,8
Άλλο 0,2
ΔΓ/ΔΑ 1,8
0 10 20 30 40 50 60 70 80

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Πείτε μου επίσης για καθέναν από αυτούς τους τομείς,

τα δύο [2] βασικότερα κριτήρια για την επιλογή σας
Έως 2 επιλογές
Διατροφή
Η τιμή 44,8
38,7
Ασφάλεια
8,4
Κύρος προϊόντος - καταστήματος
3,8
Προσβασιμότητα σε σημείο πώλησης
Ποιότητα εξυπηρέτηση μετά την αγορά 0,8
0 20 40 60 80 100

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ένδυση
Η τιμή 7 6,4
Ασφ άλεια 8,7
Ποιότητα εξυπηρέτησης 7 ,1
Ποιότητα εξυπηρέτηση μετά την αγορά 1 ,6
0 20 40 60 80 1 00

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Οικιακές συσκευές Έως 2 επιλογές
Ασφ άλεια 61 ,5
Η τιμή 42,1
Κύρος προϊόντος - καταστήματος 1 0,7
Ποιότητα εξυπηρέτηση μετά την αγορά 4,5
0 10 20 30 40 50 60 70

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Εκπαίδευση
Η τιμή 26,3
Κύρος προϊόντος - 1 5,5

καταστήματος
Προσβασιμότητα σε 1 4,0
σημείο πώλησης
Ποιότητα 1 2,7
εξυπηρέτησης
Κοινωνικές 2,7
παράμετροι
Ποιότητα
εξυπηρέτηση μετά 1 ,5
την αγορά
0 20 40 60 80

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Τραπεζικές
(κάρτες, δάνεια, επιτόκια, κλπ) Έως 2 επιλογές
συναλλαγές
Η τιμή 30,0
Ποιότητα 21 ,9
εξυπηρέτησης
Κύρος προϊόντος 1 6,9
- καταστήματος
Προσβασιμότητα 7 ,0
σε σημείο
εξυπηρέτηση
Κοινωνικές 1 ,2
παράμετροι
Οικολογικά 0,1
χαρακτηριστικά
0 10 20 30 40

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Υγεία Έως 2 επιλογές
(φάρμακα, ιατροφαρμακευτική κάλυψη, επιλογή γιατρού, κ.α.)
19,4
Κύρος προϊόντος - καταστήματος
Η τιμή 16,6
Προσβασιμότητα σε σημείο 7 ,4
πώλησης
Ποιότητα εξυπηρέτηση μετά την 1,6

αγορά
Οικολογικά χαρακτηριστικά 0,1
προϊόντος
0 10 20 30 40 50 60 70

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ινστιτούτα αισθητικής Έως 2 επιλογές
& αδυνατίσματος
Η τιμή 1 8,8
Ασφ άλεια 1 4,6
0 5 10 15 20

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Πωλήσεις μέσω Ίντερνετ
Ασφ άλεια 1 8,8
Η τιμή 1 5,5
Προσβασιμότητα σε σημείο πώλησης 1 ,7
0 5 10 15 20

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κριτήριο επιλογής :Ποιότητα
Η ποιότητα είναι το πρώτο κριτήριο επιλογής σε 10
κατηγορίες :
 Διατροφή 93,2%
 Ένδυση 86,8%
 Οικιακές συσκευές 65,0%
 Εκπαίδευση 60,2%
 Υγεία 64,0%
 Καύσιμα 62,8%
 Αναψυχή και διασκέδαση 64,3%
 Ηλεκτρονικά είδη 55,9%
 Ξενοδοχεία 58,8%
 Ινστιτούτα αισθητικής
κ΄αδυνατίσματος 19,0%

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κριτήριο επιλογής :Ασφάλεια

Η ασφάλεια είναι το πρώτο κριτήριο επιλογής σε
5 κατηγορίες :
 Τραπεζικές συναλλαγές 35,0%
 Πωλήσεις μέσω internet 18,8%
 Ασφαλιστικές εταιρείες 36,1%
 Αυτοκίνητα – Μοτοσυκλέτες 49,9%
 Μεταφορές – Μετακινήσεις 68,5

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κριτήριο επιλογής: Τιμή

 Η τιμή είναι το πρώτο κριτήριο επιλογής σε μια μόνο
κατηγορία : κινητή και σταθερή τηλεφωνία (63,9%)
 Η τιμή αποτελεί το δεύτερο ή το τρίτο κριτήριο επιλογής

σε όλες σχεδόν τις υπόλοιπες κατηγορίες .
Συγκεκριμένα σε 11 κατηγορίες αποτελεί το δεύτερο
κριτήριο και 3 κατηγορίες το τρίτο .
 Μόνο σε μια κατηγορία, στον τομέα της υγείας, η τιμή ως

κριτήριο επιλογής βρίσκεται χαμηλά : 5η με 16,6%

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Έρευνα αγοράς για τη σχέση ποιότητας – τιμής

 Η πλειοψηφία επιθυμεί να κάνει έρευνα αγοράς
 Την πραγματοποιεί όμως μόνο σε αγορές μεγάλης αξίας πχ αυτοκίνητα,

Η\Υ, ηλεκτρικά είδη κτλ
΄΄ Σε αγορές μεγάλου κόστους έχεις άλλες απαιτήσεις, το ψάχνεις…΄΄
 Στον τομέα των υπηρεσιών, έρευνα αγοράς παρατηρείται κυρίως στις

τουριστικές υπηρεσίες και μέσα μεταφοράς
 Γενικά θεωρείται ότι η ποιότητα έχει άμεση σχέση με την τιμή

΄΄ Αν δεν πληρώσεις δεν θα πάρεις καλή ποιότητα… Ό,τι πληρώσεις
παίρνεις.»
 Ανασταλτικός παράγοντας η έλλειψη χρόνου

΄΄ για αγορές μέχρι 100 ευρώ δε το ψάχνω και πολύ΄΄
΄΄ δεν έχω πολύ χρόνο να ψάχνω να αγοράσω μια μπλούζα ...΄΄

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κατανάλωση και υγεία

Ιδιαίτερη ευαισθησία παρατηρείται:
 Αγορές τροφίμων
 Ηλεκτρονικές συσκευές
 Ηλεκτρικές συσκευές
΄΄ προσέχω τα κινητά , άλλαξα εταιρεία για λιγότερη ακτινοβολία ΄΄
΄΄ προσέχω πάντα τα τρόφιμα που αγοράζω, διαβάζω ακόμα και τα
συστατικά στο πίσω μέρος της συσκευασίας ΄΄
΄΄ δεν αγοράζω ποτέ ηλεκτρικές συσκευές κινέζικης
προελεύσεως...΄΄
Ιδίως
«απαιτητικοί» και «πιεσμένοι» καταναλωτές.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κατανάλωση και περιβάλλον

Σε ορισμένες περιπτώσεις ευαισθησία παρατηρείται :
• Στην ανακύκλωση (χαρτιού , πλαστικού , γυαλιού)
ως ανασταλτικός παράγοντας αναφέρθηκε ότι είναι η ελλιπής οργάνωση
αποκομιδής εκ μέρους της πολιτείας.
• Στα βιολογικά προϊόντα , σε μικρότερο βαθμό
Γενικά παρατηρήθηκε έλλειψη ενδιαφέροντος για τα

περιβαλλοντικά ζητήματα
΄΄ εάν έχει εξωτερικό κόστος για το περιβάλλον δε με νοιάζει ,

αν επηρεάζει εμένα το κοιτάζω ΄΄

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Εξυπηρέτηση μετά την αγορά

 Ο παράγοντας αυτός υποβαθμίζεται όταν
πρόκειται για αγορές μικρής αξίας
 Αντίθετα ανάγεται σε σημαντικό κριτήριο για την

αγορά προϊόντων μεγάλης αξίας
πχ αυτοκίνητα
Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που προκύψει πρόβλημα με το
προϊόν, ο παράγοντας αυτός αναγνωρίζεται εκ των υστέρων
ως πρωταρχικής σημασίας.
«Θα έπρεπε να είχα προσέξει»…

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ευκολία πρόσβασης σε κατάστημα / υπηρεσία

/ προϊόν
• Ο παράγοντας αυτός ανάγεται σε
ποιοτικά σημαντικό κριτήριο
επιλογής.
«Αν κοντά στο σπίτι μου βρίσκω το γάλα 2 ευρώ και σε ένα
άλλο σούπερ μάρκετ το βρίσκω 1,80 ευρώ, δεν θα πάω πιο
μακριά για να κάνω οικονομία.»

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ

ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Αν θεωρήσουμε ότι προσεκτικός καταναλωτής είναι εκείνος,

ο οποίος δεν κάνει βεβιασμένες αγορές, συγκρίνει πάντα τις τιμές
και ελέγχει από πολλές παραμέτρους κάποιο προϊόν,
εσείς προσωπικά, τι είδος καταναλωτή πιστεύετε ότι είστε:
ΔΓ/ΔΑ
0,1%
Καθόλου προσεκτικός Πολύ προσεκτικός
3,5% 28,2%
Όχι και τόσο
προσεκτικός
23,5%
Αρκετά προσεκτικός
44,7%

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η «καταναλωτική συνείδηση» ως όρος, είναι σχεδόν άγνωστη στο καταναλωτικό

κοινό.
Μολονότι πολλές παράμετροι της καταναλωτικής συνείδησης, σε θεωρητικό επίπεδο

είναι γνωστές και αποδεκτές, η συμπεριφορά των καταναλωτών δεν συνάδει με τις
αρχές αυτές.
Οι στιγμιαίες επιθυμίες του καταναλωτή υπερέχουν των υποχρεώσεών του και αυτό
εκδηλώνεται με αυτοματοποιημένες αγορές και μη-διεκδίκηση των καταναλωτικών
του δικαιωμάτων.
Στην ουσία πρόκειται για έλλειψη εκπαίδευσης πάνω στην έννοια της καταναλωτικής
συνείδησης, η οποία αποδίδεται σε στερεοτυπικές αντιλήψεις («νοοτροπία» -
«κράτος») ή αμφίβολης πειστικότητας επιχειρήματα (π.χ. «έλλειψη χρόνου»).
Οι στερεοτυπικές αυτές αντιλήψεις λειτουργούν απενοχοποιητικά για όλο το σύστημα της

αγοράς (καταναλωτές – κυρίως – αλλά και εμπόρους) και δημιουργείται έτσι το κατάλληλο
ψυχολογικό άλλοθι για την υιοθέτηση ενός πιο «χαλαρού» προτύπου καταναλωτικής

συμπεριφοράς.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Η πλειοψηφία των καταναλωτών θεωρεί ότι τα δικαιώματά τους

εξαντλούνται στη σύγκριση τιμών και στην ενημέρωση για την ποιότητα
των προϊόντων.
Σημαντικές παράμετροι όπως οι κοινωνικές διαστάσεις ή οι οικολογικές

επιπτώσεις από την διακίνηση κάποιου προϊόντος, είναι εξαιρετικά χαμηλά
στην ιεράρχηση των καταναλωτών. Ό,τι δεν είναι άμεσα επιζήμιο για τον
ίδιο τον καταναλωτή, δεν ενοχλεί, ακόμα και αν αυτό έχει σοβαρές
οικολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Στις περιπτώσεις αυτές κυριαρχεί ένας «καταναλωτικός κυνισμός», ο

οποίος κατισχύει των «πολιτικά ορθών» παραμέτρων.
Είναι αξιοσημείωτο δε, ότι αυτή η συμπεριφορά καταγράφεται σε όλες τις

επιμέρους ομάδες καταναλωτών, ακόμα και στους νέους σε ηλικία.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Όταν δεν ελέγχετε προσεκτικά κάποιο προϊόν, το

κάνετε επειδή:
Συνήθως βιάζεστε 47,9
Έχετε εμπιστοσύνη στον παραγωγό – έμπορο 20,3

του προϊόντος
Πιστεύετε ότι κάποιοι άλλοι φορείς έχουν κάνει 7,9

ήδη τους αναγκαίους ελέγχους
Απλώς το αμελείτε 18,2
Άλλο 3,1
ΔΓ/ΔΑ 2,5
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Σημαντικός παράγοντας που παίζει ρόλο στη

διαμόρφωση της καταναλωτικής συμπεριφοράς
θεωρείται:
→ο Έλληνας είναι γρήγορος/

σπάταλος/ αυθόρμητος/ ενθουσιώδης
→δίνει περισσότερο έμφαση
στη διασκέδαση/ ψυχαγωγία και όχι
στην αποταμίευση/ προγραμματισμό
→κάνει αλόγιστη κατανάλωση
→χρησιμοποιεί πολύ το “πλαστικό χρήμα”
→ο Έλληνας σκέφτεται το τώρα.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Άλλος σημαντικός παράγοντας
που διαμορφώνει την
καταναλωτική συμπεριφορά
θεωρείται :
- “από μικρά παιδιά ωθούμαστε στην κατανάλωση”
- “είμαστε επιρρεπείς στη διαφήμιση”
- επικρατεί έλλειψη πειθαρχίας/ κοινωνική

ευαισθησία
“αν κάτι δεν μας αρέσει ή είναι πολύ ακριβό, δεν
πειθαρχούμε ώστε να δείξουμε την αντίθεσή μας. Φταίει ότι δεν
έχουμε
μάθει να διεκδικούμε σωστά από μικροί…”

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Για την κουλτούρα – νοοτροπία του Έλληνα

καταναλωτή αναφέρονται :
→ η επιπολαιότητα στις αγορές και ο αυθορμητισμός”
→“αγοράζουμε ένα προϊόν/ υπηρεσία χωρίς να διαβάζουμε τα

μικρά γράμματα”
→“δεν έχω χρόνο να ψάξω, ούτε να διαβάσω τι λέει η συσκευασία

και ταυτόχρονα έχω έντονη την επιθυμία να το αποκτήσω…”
→“δεν πολυσκέφτομαι αυτό που αγοράζω. Αν μου αρέσει στο μάτι,
κυριαρχεί το παίρνω… δεν κοιτάζω οδηγίες, ποιότητα,

ετικέτες..”

→“συνήθως καταφεύγω στα ρούχα και εκεί…, μόνο η φίρμα παίζει
ρόλο”
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ως καταναλωτής, πόσο πιστεύετε ότι μπορείτε

να επηρεάσετε την τιμή και την ποιότητα των
προϊόντων;
ΔΓ/ΔΑ
Πολύ
2,7%
Καθόλου 11,0%
27,4%
Αρκετά
24,6%
Όχι και τόσο

34,4%

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΚΑΙ ΜΜΕ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΜΜΕ και Κατανάλωση

• Καταλυτικός ο ρόλος των ΜΜΕ (ιδίως τηλεόραση)

• Δημιουργία προτύπων
• Συχνά δυσπιστία για ρεπορτάζ στις ειδήσεις για
τιμές στη λαϊκή κλπ, καθώς και για εκπομπές
«καταγγελιών», «κρυφής κάμερας» κλπ.
«Δεν ενδιαφέρονται να ενημερώσουν και να
προστατεύσουν τον τηλεθεατή, αλλά να έχουν υψηλή
τηλεθέαση και κέρδος.»
Σε πολλές περιπτώσεις όμως, ιδίως γυναίκες,
επηρεάζονται: «Είδα την εκπομπή με τα μακαρόνια και
από τότε άρχισα να προσέχω τι αγοράζω στο σούπερ
μάρκετ».
• Διαμόρφωση καταναλωτικής συνείδησης
΄΄ διαμορφώνεται η κατανάλωση από τα ΜΜΕ και το lifestyle
από εκπομπές που δείχνουν εστιατόρια που πηγαίνουν οι
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Πολλές τηλεοπτικές εκπομπές ασχολούνται με ζητήματα

καταναλωτών.
Οι εκπομπές αυτές σας έχουν προκαλέσει ανησυχία
για τον τρόπο που κάνατε τις αγορές σας ή όχι;
ΔΓ/ΔΑ
4,4%
Ναι
46,7%
Όχι
48,9%

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Όταν ακούτε ρεπορτάζ στα δελτία ειδήσεων

π.χ. για την τιμή της τομάτας ή του αρνιού, πιστεύετε
ότι:
ΔΓ/ΔΑ
5,8% Το ρεπορτάζ καταγράφει μια
πραγματικότητα
42,7%
Oτι πρόκειται για υπερβολές

των καναλιών
51,5%

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΜΜΕ και Κατανάλωση

Τηλεοπτικές εκπομπές
ηλικίες 18-34 ηλικίες 35 + άνω
 Γενικότερη  Συγκριτικά
δυσπιστία μεγαλύτερη
 Δεν ενδιαφέρονται αποδοχή
να προστατεύσουν  Σε κάποιες
τον καταναλωτή περιπτώσεις,
 Στόχος τους το επιτελούν έργο
άμεσο κέρδος και η της πολιτείας
τηλεθέαση  Ενημερώνουν τον
πολίτη
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ειδικά θέματα καταναλωτικής συμπεριφοράς
λογαριασμοί ΔΕΗ, ΟΤΕ κλπ :

 Κατά κανόνα δεν τα αντιλαμβάνονται ως
«κατανάλωση», αλλά ως «αναγκαίο κακό».
 Εκφράζουν άγχος στην ιδέα της πληρωμής

λογαριασμών, ιδίως στις ηλικίες 45-55.
 Στις ηλικίες 18-24, τους απασχολεί ο

λογαριασμός του κινητού.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Ίντερνετ:
 Χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στην καταναλωτική
διαδικασία.
 Κυρίως για έρευνα – ενημέρωση (ηλικίες 18-45) και πολύ

λιγότερο για αγορές (ηλικίες 25-35).
 Ιδίως για ταξίδια, ηλεκτρονικές συσκευές, ενημέρωση για

μεγάλες αγορές.
 Θεωρείται αξιόπιστο.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Αγορά αυτοκινήτου:
 Ο τομέας στον οποίο όλες οι ομάδες (ιδίως οι
«απαιτητικοί» και οι 2545) κάνουν τη
μεγαλύτερη έρευνα αγοράς.

 Ενδιαφέρουν κατά σειρά: τιμή, μάρκα,
επιδόσεις, εγγύηση – σέρβις.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Αναψυχή - διασκέδαση:
• Όλοι ανεξαιρέτως αναφέρουν ότι ξοδεύουν
αρκετό μέρος του προϋπολογισμού στους στη
διασκέδαση.
• Ιδίως 1834, δηλώνουν ότι προτιμούν να
ξοδεύουν στη διασκέδαση, παρά οπουδήποτε
αλλού.
• Θεωρούνται νέα τάση τα μεγάλα εμπορικά
κέντρα. «Γίνεται ένας συγκεντρωτισμός της
διασκέδασης στα μεγάλα εμπορικά κέντρα, πας
σινεμά και μετά τρως, ψωνίζεις, όλα μαζί. Είναι

΄΄ ναοί της κατανάλωσης
’’!»

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Τουρισμός:
 Ο Έλληνας δεν είναι πλέον «της τελευταίας
στιγμής» σε αυτόν τον τομέα. Προγραμματίζει
τα ταξίδια του.

 Όλες οι ηλικιακές ομάδες αναφέρουν ότι
κάνουν έρευνα αγοράς, ιδίως μέσω Ίντερνετ.
 «Όσο περισσότερο ψάξεις και όσο νωρίτερα
προγραμματίσεις, τόσο καλύτερες τιμές και
υπηρεσίες θα εξασφαλίσεις.»

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Κατά κύριο λόγο, αγοράζετε πράγματα για τον εαυτό σας

ή για δικούς σας ανθρώπους;
ΔΓ/ΔΑ
4,6%
Για τον εαυτό μου
32,3%
Για δικούς μου ανθρώπους

63,1%

Έρευνα για την καταναλωτική συμπεριφορά &amp; καταναλωτική συνείδηση

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Έρευνα για την καταναλωτική συμπεριφορά &amp; καταναλωτική συνείδηση

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Έρευνα για την καταναλωτική συμπεριφορά &amp; καταναλωτική συνείδηση

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ