T IN LAØNH

BAÛN TIN CUÛA

HOÄI THAÙNH TIN LAØNH VIEÄT NAM
TAI ARNHEM
soá 48 ra ngaøy 15-04-2007

Ta laø ñöôøng ñi, leõ thaät vaø söï soáng,

chaúng bôûi Ta thì khoâng ai ñöôïc ñeán cuøng Cha.
(Giaêng 14:6).
 Trong soá naøy

Kyû nieäm Chuùa phuïc sinh 2007 - Thuùy Lan

Thô:
MÖØNG PHUÏC SINH – Hieáu Ñöùc
Tìm hiểu:
Söï hình phaït
baèng ñoùng ñinh vaøo caây thaäp töï - Minh Phương

Suy gaãm:
DANH CHA ÑÖÔÏC TOÂN THAÙNH
Nguyễn Leâ
Lời chứng:
LEÃ CAÛM TAÏ
Chuùa chöõa laønh beänh cho coâ Vlot
Tìm hiểu giaùo lyù:
LUAÄN VEÀ BA NGOÂI HIEÄP MOÄT
ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI - John Drange Olsen

Giaûi nghóa Kinh thaùnh:

Gheát-seâ-ma-neâ. (Baøn eùp daàu)

Caâu chuyeän gia ñình:

Möôøi Ñieàu Luaät Chuùa vaø Gia Ñình Chuùng Ta
Minh Nguyeân
Söû kyù Hoäi thaùnh
Soaïn giaû: Jonh Drange Olsen
Thôøi kyø thöù naêm
Töø ñôøi Charles Ñaïi ñeá cho ñeán ñôøi GreùgoireVII
(naêm 800-1073 S.C.)

2
KYÛ NIEÄM
CHUÙA PHUÏC SINH 2007
Muøa ñoâng…ñaát trôøi laïnh leõo, caây
khoâng laù, caønh khoâ trô truïi. Ngöôïc laïi,
muøa xuaân laø muøa thôøi tieát aám aùp, naéng
chan hoaø khaép nôi, haït naåy maàm, caây
ñaâm choài naåy loäc, laù xanh töôi cuøng
nhöõng boâng hoa röïc rôõ ngaùt höông.
Laém luùc cuoäc soáng cuûa chuùng ta phaûi
ñoái dieän vôùi hoaïn naïn, ngheøo khoù,
beänh taät, baát an, thieân tai, maát
muøa...chính trong nhöõng luùc kinh
khuûng nhö vaäy ngöôøi ta thöôøng ví nhö
ñang soáng giöõa muøa ñoâng! Vaø cuõng
ngay trong nhöõng luùc aáy con ngöôøi cuûa
chuùng ta mong chôø coù moät söï thay ñoåi
toát laønh cho cuoäc ñôøi mình nhö nhöõng
caønh khoâ chôø ñôïi muøa xuaân ñem laïi söï
thay ñoåi.
Ngöôøi ñang thaát nghieäp thì mong coù
vieäc laøm môùi, ngöôøi beänh mong mình
ñöôïc laønh, ngöôøi ngheøo khoù thì mong
trôû neân giaøu coù, ngöôøi giaø thì muoán
ñöôïc treû laïi, ngöôøi gaëp thieân tai luõ luït
maát muøa thì mong nhaän ñöôïc söï giuùp
ñôû, ngöôøi ñang bò laïnh caàn ñöôïc söôûi
aám, ngöôøi ñoùi caàn coù thöùc aên, ngöôøi coâ
ñôn caàn, lôøi an uûi… noùi nhö vaäy khoâng
coù nghóa laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñaït ñöôïc
moïi thöù treân ñôøi naøy thì khoâng muoán
thay ñoåi!? Con ngöôøi chuùng ta thì luoân
muoán coù söï thay ñoåi, duø ñang soáng
trong hoaøn caûnh naøo chuùng ta cuõng coá
gaéng baèng chính söùc cuûa mình ñeå
mong ñöôïc thay ñoåi, chuùng ta nghó ra
nhieàu caùch ñeå coù söï thay ñoåi, nhöng
Kinh thaùnh xaùc ñònh: Ñieàu ñoù loaøi
3
ngöôøi khoâng theå laøm ñöôïc, song Ñöùc
Chuùa Trôøi laøm moïi vieäc ñeàu ñöôïc
(Mathiô 19: 26.)
Caûm taï Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñem laïi moät
söï thay ñoåi cho caû nhaân loaïi, Ngaøi ñaõ
hi sinh chính con moät cuûa Ngaøi töùc laø
Ñöùc Chuùa Gieâ-xu Christ laø Ñaáng phaûi
chòu ñoùng ñinh treân thaäp töï giaù taïi ñoài
Goâ-goâ-tha caùch nay hôn 2007 naêm,
Ngaøi chòu cheát ñeå traû giaù chuoäc toäi cho
caû nhaân loaïi noùi chung, cho chính
chuùng ta noùi rieâng, Chuùa Gieâ-xu ñaõ
cheát nhöng söï cheát khoâng caàm giöõ
Ngaøi ñöôïc, Ngaøi ñaõ soáng laïi vinh
quang. Söï phuïc sinh khaûi hoaøn ñaéc
thaéng toäi loãi vaø söï cheát, ñaõ minh chöùng
cho chuùng ta bieát Ñöùc Chuùa Gieâ-xu:
Ta laø ñöôøng ñi leõ thaät vaø söï soáng,
chaúng bôûi Ta thì khoâng ai ñöôïc ñeán
cuøng Cha (Giaêng 14:6).
Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ môõ moät con ñöôøng
thaäp töï giaù xuyeân qua söï cheát cuûa
Chuùa Gieâ-xu ñeå giuùp cho taát caû chuùng
ta ñöôïc thay ñoåi, töø ñòa vò moät toäi nhaân
trôû neân con caùi yeâu daáu cuûa Ngaøi, moät
lôøi höùa chaéc chaén cho chuùng ta: Ai ôû
trong Chuùa cöùu Theá, ngöôøi aáy laø moät
taïo vaät môùi (IICoârinhtoâ 5: 17). Söï thay
ñoåi trong taâm hoàn do Chuùa Cöùu Theá
mang laïi chính laø moät söï thay ñoåi caàn
thieát vaø quan troïng nhaát.
Trong muøa kyû nieäm Chuùa phuïc sinh
naêm nay, moãi chuùng ta haõy töï suy gaãm
veà cuoäc ñôøi cuûa chính mình, ñaây laø
thôøi gian toát ñeà taát caû nhìn laïi con
ñöôøng chuùng ta ñang ñi, nhöõng öôùc
voïng chuùng ta ñang ñeo ñuoåi, coù phaûi
con ñöôøng aáy laø con ñöôøng Thaäp töï
giaù maø Chuùa Gieâ-xu ñaõ ñi qua khoâng?
Nhöõng ñau thöông maø Chuùa ñaõ chòu
vaãn coøn ñoù, nhöõng gioït moà hoâi töïa nhö
maùu ñaõ ñoã xuoáng treân thaân theå Ngaøi vì
toäi loãi cuûa chuùng ta. Vôùi öôùc mong taát
caû chuùng ta nhaän bieát ñöôïc loøng yeâu
thöông cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø söï hi
sinh cuûa Chuùa Gieâ-xu, chuùng ta phaân
bieät roõ raøng ñieàu gì quan troïng nhaát
caàn phaûi thay ñoåi, ñeå toäi loãi ñöôïc tha
vaø linh hoàn ñöôïc cöùu, söï thay ñoåi cuûa
taâm hoàn laø caàn thieát nhaát, haõy caàu xin
Chuùa Thaùnh Linh ngöï trò vaø höôùng
daãn, chính Ngaøi laø Ñaáng ñaày quyeàn
naêng coù theå giuùp taâm linh chuùng ta
ñöôïc trôû neân môùi, moät con ngöôøi môùi
vôùi moät ñôøi soáng môùi seõ mang laïi ích
lôïi vaø ñaày yù nghóa. Amen
Thuùy Lan
Thô:
MÖØNG PHUÏC SINH
Hoâm kia baûn ngaõ cheát ñi
Ñeå nay soáng laïi nhöõng gì Trôøi ban
Thaàn linh taùi hieän Thaùnh nhan,
Ñeå ta noái laïi cung ñaøn Nhaõ ca
Tình yeâu Chuùa thaät bao la
Phuïc sinh thuoäc theå, giao hoøa thieâng
lieâng
Cheát ñi bôûi ñaát doác trieàn
Taùi sinh bôûi nöôùc, thaùnh hieàn thuoäc
linh
4
Neáu khoâng soáng laïi chính mình
Moät ngaøy töôi môùi voâ tình böôùc qua
Ví nhö haït gioáng gieo ra
Xaùc thaân raõ muïc, noõn naø maàm xanh
Gieo laø nhuïc, soáng laø vinh
Taï ôn Thieân Chuùa phuïc sinh hoâm naày
Chuùa ôi, ôn Chuùa traøn ñaày
Cho con vui thoûa toû baøy Thaùnh Linh.
Hieáu Ñöùc.
Tin töùc-tin töùc-tin töùc...
- Kyû nieäm Chuùa phuïc sinh: Nhaân leã
kyû nieäm möøng Chuùa phuïc sinh, Hoäi
thaùnh Tin laønh Vieät nam taïi Hoøa lan
nhoùm laïi vaøo ngaøy thöù baûy 07-04, coù
ñoâng ñaûo con caùi Chuùa veà tham döï.
Ngoaøi chöông trình thôø phöôïng kyû
nieäm Chuùa Phuïc sinh, Hoäi thaùnh coøn
laøm pheùp Baùp-tem cho 9 anh chò em.
- Ñaïi Hoäi Thanh Nieân Tin lanh Vieät
nam AÂu-chaâu laàn thöù 6 ñöôïc toå chöùc
taïi: Gite d’Etape Hastieøre; Place
Emile Binet 2; 5540 Hastieøre – Bæ
Quoác töø ngaøy 17-20/5/2007. Dieãn giaû
laø coâ muïc sö Töø Minh Laøi, Hoa-kyø.
Chuû ñeà laø: Nhieàu Chi Theå Trong Moät
Thaân, döïa theo Thaùnh Kinh Roâ-ma
12:3-8 vaø EÂ-pheâ-soâ 4:7-16.
Caâu goác ñaïi hoäi laø: Moïi ñieàu ñoù laø
coâng vieäc cuûa ñoàng moät Ñöùc Thaùnh
Linh maø thoâi, theo yù Ngaøi muoán, phaân
phaùt söï ban cho rieâng cho moãi ngöôøi.
(I Coârinhtoâ 12:11)
Tieàn traïi phí: - Treân 18 tuoåi: €70.Sinh
vieân: €35. Döôùi 12 tuoåi: €20.
Ghi danh:Nôi anh Thieân AÂn:
nguyenle2211@yahoo.fr
hoaëc nôi anh Tröông Thanh Long:
truongthanhlong2001@yahoo.de
-Töø ngaøy 8 tôùi 10-06: Hoäi thaùnh Tin
laønh Vieät nam taïi Hoøa lan seõ toå chöùc
buoåi hoïp maët kyû nieäm Leã Nguõ tuaàn vaø
25 naêm Hoäi thaùnh Vieät nam taïi Hoøa
lan. Buoåi hoïp maët ñöôïc toå chöùc taïi
Jeugherberg “de Stoofpolder”,
Boomdijk 21- 4311 BL Bruinisse. Leä
phí cho kyø traïi laø 50 euro, treû em töø 5-
17 tuoåi 40 euro, döôùi 5 tuoåi mieãn phí.
-Töø ngaøy 26 ñeán 31-7: Vôùi chuû ñeà
Haõy toân vinh xöùng ñaùng cho danh
Ñöùc Gieâ-hoâ-va, döïa theo caâu goác trong
Thi thieân 96:8: Haõy toân vinh xöùng
ñaùng cho danh Ñöùc Gieâ-hoâ-va; haõy
ñem leã vaät maø vaøo haønh lang Ngaøi“.
Hoäi thaùnh Tinh laønh Vieät nam-Aâu-
chaâu seõ toå chöùc Ñaïi hoäi laàn thöù 23 taïi:
"Jugendherberge Felberg"
Paßhöhe14, 79868
Feldberg/ Schwarzwald, Ñöùc Quoác.
Thaønh phaàn dieãn giaû: goàm Muïc sö
Traàn Troïng Nha (Hoa-kyø); Muïc sö
Huyønh Taán Taøi (Canada); Muïc sö Toâ
vaên UÙt (Hoa-kyø); coâ Muïc sö Töø Minh
Laøi (Hoa-kyø); Muïc sö Vuõ Ngoïc Vaên
(Ñöùc) vaø Muïc sö Nguyeãn vaên Bình
(Phaùp).
Moïi chi tieát veà Ñaïi hoäi cuõng nhö giaù
bieåu, ghi danh vaø höôùng daãn loä trình
ñöôïc ghi ñaày ñuû trong cuoán caåm nang
Ñaïi hoäi. Xin lieân laïc vôùi Hoäi thaùnh
5
hoaëc xem trong trang web cuûa Hoäi
thaùnh: http://www.tinlanhauchau.com
Tìm hiểu:
Söï hình phaït baèng ñoùng ñinh
vaøo caây thaäp töï
Cô-ñoác-giaùo duøng thaäp töï giaù laøm daáu
hieäu, coù yù nhaéc ñeán söï ñau ñôùn,
thöông khoù cuûa Chuùa Gieâ-xu vaø baøy toû
ñöùc tin cuûa mình. Khi baét ñaàu duøng
daáu hieäu thaäp töï giaù ngöôøi ta cuõng e
ngaïi, bôûi vì daáu hieäu thaäp töï giaù khieán
cho ngöôøi Do-thaùi phaät loøng; moãi khi
nhìn ñeán daáu thaäp töï giaù chaúng khaùc
naøo gôïi laïi toäi aùc maø hoï ñaõ phaïm khi
ñoùng ñinh Chuùa Gieâ-xu vaøo ñaáy. Traùi
laïi ñoái vôùi Cô-ñoác-nhaân thì daáu hieäu
naày chæ veà Chuùa cheát cho moïi ngöôøi,
vaø moïi ngöôøi ñeàu döï phaàn trong söï
thöông khoù cuûa Chuùa Gieâ-xu, ñoàng
thôøi cuõng döï phaàn trong coâng taùc cuûa
Ngaøi, nghóa laø cuøng döï phaàn hi-sinh vaø
phuïc vuï.
Thaäp töï giaù ñaõ trôû thaønh bieåu töôïng vaø
nieàm kieâu haõnh cuûa moãi Cô ñoác nhaân,
vì taïi ñoù moïi toäi loãi cuøng nhöõng ñieàu
xaáu xa, gian aùc ñaõ ñöôïc taåy röûa saïch
baèng huyeát cuûa Chuùa Gieâ-xu. Nhöng
Thaäp töï giaù xöa kia coù caû moät lòch söû
vaø ñaõ töøng laø söï kinh hoaøng cho moïi
ngöôøi moãi khi nhaéc ñeán vì ñoù laø hình
phaït kinh khieáp nhaát. Ñeå tìm hieåu veà
nguoàn goác cuõng nhö lòch söû cuûa thaäp töï
giaù, chuùng ta cuøng nhau trôû veà thôøi kyø
Hy-La, laø thôøi kyø thaäp töï giaù trôû thaønh
hình phaït khuûng khieáp ñoái vôùi toäi
nhaân.
Söï hình phaït baèng Thaäp töï giaù:
Töø ngöõ Hy vaên chæ töø "Thaäp töï giaù" coù
nghóa laø moät caây coät, phaàn treân coù
buoäc moät caây xaø ngang ñöôïc duøng nhö
moät duïng cuï ñeå tröøng phaït hay haønh
quyeát. Cöïc hình ñoùng ñinh toäi phaïm
coøn soáng vaøo thaäp töï giaù ñöôïc ngöôøi
Pheâ-neâ-xi vaø nguôøi Carthaginians thöïc
haønh roài sau ñoù ñöôïc ngöôøi La-maõ söû
duïng roäng raõi, lan traøn. Ngoaøi caây coät
goã ñöùng thaúng ñôn ñoäc treân ñoù naïn
nhaân bò coät chaët vaøo hay ñaâm xuyeân
ngang qua cho dính chaët vaøo coøn coù ba
loaïi thaäp töï giaù: moät thöôøng goïi laø cuûa
Anh-reâ, gioáng hình chöõ X; kieåu khaùc
gioáng chöõ T vaø kieåu thöù ba gioáng hình
caây göôm, laø kieåu raát quen. Thaäp töï
cuûa Ñaáng Christ laø kieåu thöù ba ñeå coù
theå treo leân phaàn treân teân, danh hieäu,
hoaëc toäi traïng cuûa ngöôøi bò ñoùng ñinh.
Khoaûng giöõa thaäp töï, ngöôøi ta laøm loài
ra ñeå cho keû bò ñoùng ñinh coù choã
nöông döïa. Coát ñeå ngaên caûn söùc naëng
cuûa thaân khoûi xeù tan rôøi hai caùnh tay.
Phaøm keû naøo bò ñoùng ñinh treân
thaäp töï, tröôùc heát phaûi chòu ñaùnh ñoøn,
chaéc ñeå laøm cho mau cheát, roài sau
phaûi vaùc caây thaäp töï, hoaëc ít nhöùt phaàn
treân maø ñi. Ñaõ ñeán phaùp tröôøng phaûi
uoáng röôïu troän vôùi maät ñaéng khieán cho
giaûm bôùt ñau ñôùn, chæ duy Cöùu Chuùa
khoâng chòu uoáng (Ma-thi-ô 27:34; Maùc
15:23). Ngöôøi bò keát aùn bò loät traàn, ñặït
6
naèm döôùi ñaát vôùi khuùc goã laøm thaäp töï
giaù ñaët döôùi ñoâi vai, roài caùc caùnh tay
vaø baøn tay bò coät chaët hay bò ñoùng ñinh
vaøo ñoù. Roài caây goã naøy ñöôïc döïng
ñöùng thaúng leân, sao cho ñoâi chaân baáy
giôø cuõng ñaõ bò coät chaët hay ñoùng ñinh
chaët roài chæ vöøa khoâng chaïm maët ñaát
maø thoâi chöù khoâng quaù cao nhö ta
thöôøng thaáy trong caùc hình veõ. Troïng
löôïng chính cuûa cô theå thöôøng ñöôïc
moät caây choát troài leân chòu ñöïng, ñoùng
vaøo choã maø naïn nhaân ngoài leân. Sau khi
ñoùng ñinh phaïm nhôn, ngöôøi ta ñem
caây thaäp töï döïng ñöùng moät choã cao
döôùi aùnh maët trôøi; phaïm nhôn taát phaûi
soát leân, khaùt nhö löûa ñoát. Vaû, maïch
maùu doác ngöôïc vaø tuoân chaûy töø caùc
veát thöông, nhöõng chi theå bò ñoùng ñinh
söng leân, gaân coát bò xeù raùch, ñoäng
nhích moät chuùt cuõng ñau ñôùn boäi phaàn.
Caùc maïch maùu ôû treân ñaàu vaø daï daøy bò
öù maùu vaø tieáp theo ñoù, ñaàu nhöùc nhö
buùa boå. Taâm trí thì ñaày daãy söï khuûng
khieáp vaø ñieàm quaùi gôû. Phaïm nhôn bò
xöû ñoùng ñinh thaät chòu ñau ñôùn gaáp
ngaøn laàn söï cheát khaùc. Cöù theá, cho ñeán
cheát môùi heát ñau. Ai chòu hình phaït
naày thì vaøi ngaøy hoaëc moät tuaàn môùi
cheát. Laïi coù loái khoâng duøng ñoùng ñinh
nhöng duøng thöøng troùi ghì phaïm nhôn
ôû phía treân! Loái naày coù leõ ñôõ ñau, song
thöïc ra laïi khoå hôn, bò boû ñoùi cho ñeán
cheát, vaø cuõng khoù cheát ngay!
Caùch ñoùng ñinh vaøo Thaäp töï giaù döôøng
nhö cuõng khaùc nhau taïi nhieàu phaàn
khaùc nhau cuûa La-maõ ñeá quoác. Caùc
taùc giaû ngoaøi ñôøi thôøi aáy thöôøng neù
traùnh vieäc keå laïi chi tieát caùch tröøng
phaït taøn aùc, vaø haï caáp nhaát trong soá
nhieàu hình thöùc tröøng phaït naøy. Nhöng
moät laøn aùnh saùng môùi ñaõ soi roïi vaøo
chuû ñeà naøy trong coâng taùc khaûo coå hoïc
xöù Giu-ñeâ. Vaøo muøa heø naêm 1968,
phaùi ñoaøn khaûo coå ñaõ phaùt hieän ra boán
phaàn moä cuûa ngöôøi Do thaùi gaàn Gieâ-
ru-sa-lem, nôi coù moät tieåu saønh chæ
ñöïng duy nhaát soá xöông coøn laïi cuûa
moät thanh nieân bò ñoùng ñinh vaøo caây
thaäp töï, ñöôïc ñaët nieân ñaïi vaøo naêm 07-
66 SC. Teân Jehohana ñöôïc khaéc treân
ñoù. Hai caùnh tay cuûa ngöôøi thanh nieân
ñaõ bò ñoùng ñinh vaøo caây goã cuûa thaäp töï
giaù, troïng löôïng cuûa thaân theå coù leõ ñaõ
ñöôïc moät taám vaùn ñoùng vaøo caây goã
ñôn ñoäc ñöùng thaúng chòu ñöïng, nhö
moät vaät naâng ñôõ ñoâi moâng. Hai oáng
chaân bò coät taïi ñaàu goái roài bò ñaåy lui laïi
cho caùc baép chaân song song vôùi caây
goã. Moät caây ñinh saét (Vaãn coøn naèm taïi
vò trí nguyeân thuûy cuûa noù) ñöôïc ñoùng
xuyeân qua caû hai chieác goùt cuûa chaøng
ta cho dính laïi vôùi nhau vôùi baøn chaân
phaûi naèm treân baøn chaân traùi. Moät
maûnh vuïn cho thaáy caây thaäp töï voán
baèng caây goã OÂ-liu. Caû hai oáng chaân
cuûa chaøng thanh nieân ñeàu bò ñaùnh gaãy
chaéc laø do moät cuù ñaäp thaät maïnh nhö
caùc oáng chaân cuûa hai ngöôøi cuøng bò
ñoùng ñinh vaøo thaäp töï giaù vôùi Chuùa
Gieâ-xu trong Giaêng 19:32 vaäy.
Neáu Chuùa Gieâ-xu bò cheát theo cuøng
moät caùch thöùc nhö theá thì ñoâi chaân
Ngaøi coù leõ khoâng duoãi thaúng ra nhö
trong ngheä thuaät truyeàn thoáng cuûa Cô
7
ñoác giaùo. Caùc cô baép bò vaën veïo cuûa
ñoâi chaân Ngaøi coù leõ ñaõ gaây nhieàu ñau
ñôùn nghieâm troïng vôùi nhöõng côn co
giaät vaø nhöõng laàn chuoät ruùt laøm cho teâ
cöùng.
Söï ñoùng ñinh Chuùa Gieâ-xu vaø yù nghóa
cuûa thaäp töï giaù:
Hình phaït baèng thaäp töï giaù laø moät hình
phaït ñem laïi caùi cheát ñau ñôùn nhaát, tuy
nhieân caùc saùch Phuùc aâm ñaõ khoâng ñöa
ra phaàn moâ taû chi tieát veà nhöõng noãi
ñau ñôùn theå xaùc maø Chuùa Gieâ-xu phaûi
chòu, maø chæ vieát ñôn giaûn vaø kính caån
raèng: "Hoï ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi treân caây
thaäp töï". Chuùa ñaõ töø choái moïi hình
thöùc laøm giaûm côn ñau ñôùn cuûa Ngaøi,
vì Chuùa muoán giöõ taâm trí ñöôïc minh
maãn ñeán cuoái cuøng khi vaâng theo yù chæ
cuûa Cha Ngaøi. Khi Chuùa cheát, böùc
maøn trong Ñeàn thôø phuû nôi chí thaùnh,
nôi ñaëc bieät coù söï hieän dieän cuûa Ñöùc
Gieâ-hoâ-va, bò xeù laøm hai. Coù côn ñoäng
ñaát lôùn. Coù nhieàu ngöôøi cheát ra khoûi
moà maû song sau khi daáu laï lôùn naày ñaõ
laøm chöùng cho nhieàu ngöôøi veà quyeàn
pheùp Ñaáng Christ laøm cho soáng, thì trôû
veà buïi ñaát laàn nöõa (Ma-thi-ô). Ngöôøi
Giu-ña raát soát saéng veà ngaøy Sa-baùt,
giöõa coâng vieäc gieát ngöôøi, xin Phi-laùt
laøm xong söï phaït maø ñaùnh gaõy chôn
cuûa toäi nhôn, haàu cho coù theå ñem xaùc
xuoáng vaø choân tröôùc ngaøy Sa-baùt laø
ngaøy hoï giöõ (Phuïc truyeàn luaät leä kyù
21:23). Nhöõng keû laøm vieäc ñoù thaáy hai
teân troäm coøn soáng neân ñaùnh gaõy oáng
chôn, song vì Chuùa cheát roài thì khoâng
caàn. Chuùa cheát tröôùc nhöùt nhö theá, aáy
chaéc vì Ngaøi veà phaàn trí ñaõ chòu ñau
ñôùn quaù nhieàu, vaø vì yù muoán Ngaøi
ñònh cheát neân töï nhieân bôùt söùc thaân theå
Ngaøi choáng traû vôùi söï hö naùt. Gioâ-seùp
ôû Ma-ri-a-theâ, thuoäc Hoäi Coâng luaän vaø
laø tín ñoà kín giaáu cuûa Chuùa, ñeán xin
Phi-laùt thaân Chuùa ñeå choân ñi. Ni-coâ-
ñem cuõng vuøa giuùp trong vieäc yeâu
thöông naày. Hoï xöùc daàu cho xaùc Chuùa
vaø ñaët naèm trong moä môùi cuûa Gioâ-seùp.
Caùc tröôùc giaû taân Öôùc quan taâm ñeán
thaäp töï giaù vì yù nghóa ñôøi ñôøi, coù quy
moâ vuõ truï, lieân quan ñeán giaùo lyù vaø söï
cöùu roãi cuûa nhöõng ñieàu chæ xaûy ra moät
laàn vaø döùt khoaùt trong caùi cheát cuûa
Chuùa Gieâ-xu, con Ñöùc Chuùa Trôøi treân
caây thaäp töï. Veà phöông dieän thaàn hoïc,
töø ngöõ "thaäp töï giaù" ñaõ ñöôïc duøng nhö
moät phaàn moâ taû toùm taét phuùc aâm cöùu
roãi, raèng Chuùa Gieâ-xu ñaõ cheát vì toäi
chuùng ta. Cho neân truyeàn giaûng Phuùc
aâm laø truyeàn giaûng "Ñaïo cuûa thaäp töï
giaù", "truyeàn giaûng Chuùa Cöùu theá ñaõ
bò ñoùng ñinh vaøo thaäp töï giaù" . ÔÛ ñaây,
thaäp töï giaù tieâu bieåu cho coâng taùc vui
veû thoâng baùo veà söï cöùu chuoäc chuùng ta
nhôø caùi cheát chuoäc toäi cuûa Chuùa Gieâ-
xu.
Thaäp töï giaù laø moät bieåu töôïng cuûa söï
xaáu hoå, nhuïc nhaõ, ñoàng thôøi cuõng laø söï
khoân ngoan vaø vinh quang cuûa Ñöùc
Chuùa Trôøi ñöôïc baøy toû qua ñoù. Ñeá
quoác La-maõ ñaõ lôïi duïng noù khoâng
nhöõng chæ nhö moät coâng cuï tra taán vaø
haønh quyeát maø coøn nhö moät truï hình
ñaùng laáy laøm xaáu hoå daønh cho keû toài
teä vaø ñeâ heøn nhaát. Vôùi ngöôøi Do thaùi
8
thì noù laø daáu hieäu chæ keû ñaõ bò nguyeàn
ruûa. Ñoù laø caùch cheát cuûa Chuùa Gieâ-xu,
Ngaøi ñaõ "Chòu laáy thaäp töï giaù, khinh
ñieàu xæ nhuïc" . Naác thang thaáp nhaát
cuûa Chuùa laø " thaäm chí chòu cheát treân
caây thaäp töï" . Vì lyù do aáy, noù ñaõ trôû
thaønh taûng ñaù vaáp chaân cho ngöôøi Do
thaùi. Hôn nöõa, Thaäp töï giaù coøn laø bieåu
töôïng hôïp nhaát cuûa chuùng ta vôùi Chuùa
Cöùu theá, khoâng nhöõng chæ ñôn giaûn laø
vieäc chuùng ta noi theo göông Ngaøi, maø
caû trong nhöõng gì Ngaøi ñaõ laøm cho
chuùng ta vaø trong chuùng ta nöõa. Trong
caùi cheát thay theá cho chuùng ta cuûa
Ngaøi treân thaäp töï giaù, chuùng ta cuõng
"cheát trong Ngaøi" , vaø "Con ngöôøi cuõ
cuûa chuùng ta ñaõ cuøng bò ñoùng ñinh vaøo
thaäp töï giaù vôùi Ngaøi" ñeå nhôø Thaùnh
Linh Ngaøi ngöï vaøo loøng chuùng ta maø
chuùng ta coù theå böôùc ñi trong ñôøi soáng
môùi.
Keát luaän:
Trong doøng lòch söû nhaân loaïi töø ñaàu
chí cuoái, söï hình phaït vaø haønh quyeát
baèng caùch ñoùng ñinh vaøo caây thaäp töï
laø moät trong nhöõng hình phaït kinh
khieáp nhaát maø loaøi ngöôøi coù theå nghó
ra ñeå tröøng phaït toäi nhaân. Nhöng hình
phaït aáy ñaõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi xöû
duïng nhö moät coâng cuï ñeå cöùu chuoäc
nhaân loaïi. Taïi ñoù Chuùa Gieâ-xu ñaõ cheát
theá vì toäi loãi cuûa caû nhaân loaïi. Khoâng
coù söï cheát cuûa ai ñaùng ghi nhôù vaø ñöôïc
caûm ñoäng baèng söï cheát cuûa Chuùa Gieâ-
xu. Böùc maøn ñen ñaõ phuû treân ñoài Goâ-
goâ-tha vaø caû xöù Do thaùi ñeå bieåu hieän
toäi loãi vaø tình traïng tuyeät voïng cuûa
nhaân loaïi. Daân Do thaùi vaø chính quyeàn
La-maõ ñaõ laøm moät vieäc maø keát quaû
cuûa noù laø trôøi ñaát toái taêm vaø muoân vaät
aâu saàu. Song ñaâu phaûi chæ coù daân Do
thaùi vaø chính quyeàn La-maõ ñoùng ñinh
Chuùa Gieâ-xu, maø toaøn theå nhaân loaïi
ñaõ ñoùng ñinh Ngaøi. Neáu chuùng ta
khoâng phaïm toäi, neáu khoâng vì yeâu
chuùng ta, ñaâu coù caûnh Chuùa Gieâ-xu
cheát treân thaäp töï giaù. Ñoù vöøa laø moät
thaûm kòch, vöøa laø moät pheùp laï chöùng
minh Chuùa Gieâ-xu laø Con Ñöùc Chuùa
Trôøi.
Thaät laø moät söï yeân uûi lôùn cho nhöõng ai
ñaõ töøng bò thöông tích vì côù trung
thaønh vôùi Ñaáng Christ. Hoï gioáng nhö
Ñaáng Christ, chính Giaêng cuõng minh
chöùng raèng: "Ñaáng Christ ñaõ vì chuùng
ta boû söï soáng, chuùng ta cuõng neân boû söï
soáng vì anh em mình vaäy". Ñoái vôùi Cô
ñoác nhaân, thaäp töï giaù khoâng coøn laø noãi
kinh hoaøng nhö bao ngöôøi khaùc, maø laø
nieàm töï haøo, vì taïi ñoù Chuùa Gieâ-xu ñaõ
cheát theá toäi loãi cho heát thaûy moïi ngöôøi.
Minh Phương
Suy gaãm:
DANH CHA ÑÖÔÏC
TOÂN THAÙNH
Trong taâm töôûng cuûa raát nhieàu ngöôøi,
caàu nguyeän ñoàng nghóa vôùi caàu xin.
Baûn chaát cuûa con ngöôøi toäi loãi laø ích
kyû, luoân höôùng veà mình, quan taâm ñeán
mình tröôùc heát, vì vaäy khi noùi ñeán caàu
9
nguyeän cuõng coù nghóa laø van xin Ñaáng
mình toân thôø ban cho moät hay nhieàu
ñieàu naøo ñoù maø mình ñang öôùc muoán.
Caàu nguyeän nhö vaäy laø chæ bieát caàu
xin maø khoâng quan taâm ñeán vieäc toân
vinh Ñaáng chuùng ta caàu xin. Ñaây laø
ñieàu thoâng thöôøng cuûa taát caû caùc toân
giaùo khaùc vaø cuõng laø ñieàu khoâng phaûi
khoâng coù trong voøng con caùi Chuùa.
Dó nhieân Chuùa khoâng caám chuùng ta
caàu xin Ngaøi ban cho chuùng ta nhöõng
nhu caàu trong cuoäc soáng, nhöng Baøi
Caàu nguyeän chung daïy chuùng ta tröôùc
heát haõy höôùng veà Chuùa treân trôøi, toân
vinh Danh thaùnh cuûa Ngaøi, laø Ñaáng
chuùng ta ñang caàu nguyeän: “Laïy Cha
chuùng con ôû treân trôøi, Danh Cha ñöôïc
toân thaùnh...”.
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh theå hieän qua
söï toân kính
Danh Cha laø chính Ñöùc Chuùa Trôøi,
Ñaáng ñaõ maïc khaûi cho loaøi ngöôøi bieát
qua thieân nhieân, qua Kinh Thaùnh vaø
qua Chuùa Cöùu Theá Gieâ-xu. Toân thaùnh
laø phaûi ñöôïc toân troïng caùch ñaëc bieät,
khoâng gioáng vôùi moïi ñieàu gì khaùc.
Töø “thaùnh” trong Kinh Thaùnh ngoaøi yù
nghóa laø thaùnh khieát, voâ toäi; coøn mang
yù nghóa bieät rieâng ra, khaùc bieät vôùi
nhöõng thöù khaùc. Moät vaät duïng ñöôïc ñeå
rieâng ra duøng trong vieäc thôø phöôïng
Chuùa, thì vaät aáy ñöôïc goïi laø thaùnh, vaät
ñoù khoâng gioáng vôùi nhöõng vaät thoâng
thöôøng khaùc. Taäp theå nhöõng ngöôøi tin
thôø Chuùa ñöôïc goïi laø Hoäi Thaùnh vì
ñaây laø nhöõng ngöôøi soáng giöõa theá gian,
nhöng khoâng hoaø nhaäp vôùi theá gian vì
ñöôïc bieät rieâng ra ñeå thôø phöôïng
Chuùa.
Khi caàu nguyeän Danh Cha ñöôïc toân
thaùnh thì ngöôøi caàu nguyeän phaûi theå
hieän tinh thaàn toân kính Chuùa tuyeät ñoái,
moïi vinh quang phaûi ñöôïc daønh cho
Ngaøi. Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng khoâng
gioáng vôùi baát kyø moät thaàn hö khoâng
naøo khaùc, Ngaøi phaûi laø Ñaáng duy nhaát
ñaùng ñöôïc suy toân vaø kính troïng. Taát
caû ñeàu thuoäc veà Ngaøi.
Caâu ñaàu tieân trong baøi caàu nguyeän
chung noùi leân tính caùch gaàn guõi cuûa
Ñöùc Chuùa Trôøi vôùi con ngöôøi, Ngaøi laø
Cha chuùng ta; Danh Cha ñöôïc toân
thaùnh noùi leân tính caùch khaùc bieät cuûa
Ñöùc Chuùa Trôøi vôùi chuùng ta. Ngaøi laø
Ñaáng raát gaàn vaø cuõng raát xa; raát ñaùng
ñöôïc toân kính caùch ñaëc bieät nhöng
cuõng laø Ñaáng raát yeâu thöông, thaân
thieän vôùi taïo vaät cuûa Ngaøi. Ñöùc Chuùa
Trôøi laø Ñaáng quaù ñoãi dieäu kyø, chuùng ta
khoâng theå töôûng töôïng theo suy nghó
cuûa con ngöôøi, nhöng chæ coù theå bieát
ñöôïc Ngaøi khi Ngaøi baøy toû cho chuùng
ta bieát maø thoâi. Hoïc hoûi Lôøi Chuùa vaø
töông giao vôùi Ngaøi thöôøng xuyeân laø
ñieàu kieän caàn ñeå chuùng ta hieåu bieát
Chuùa caùch ñuùng ñaén vaø toân vinh Danh
Ngaøi trong cuoäc soáng. Caøng hieåu bieát
Chuùa, chuùng ta caøng toân thaùnh Danh
Ngaøi. Ngöôøi ngheøo naøn trong moái
töông giao vôùi Chuùa seõ toân kính Danh
Chuùa moät caùch sai laàm theo suy nghó
rieâng cuûa mình.
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh theå hieän qua
tinh thaàn thôø phöôïng
10
Thôø phöôïng Chuùa laø taát caû nhöõng haønh
ñoäng laøm toân cao Danh Chuùa. Nhieàu
ngöôøi hieåu laàm thôø phöôïng chính laø
giôø giaûng Kinh Thaùnh saùng Chuùa nhaät
taïi nhaø thôø, vì vaäy chæ coi troïng thì giôø
giaûng luaän, coøn nhöõng tieát muïc khaùc
ñeàu cho laø khoâng quan troïng. Nhöõng
ngöôøi nhö vaäy cuõng haùt thaùnh ca, cuõng
daâng hieán v.v... nhöng khoâng laøm vôùi
tinh thaàn Danh Cha ñöôïc toân thaùnh.
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh theå hieän qua
tinh thaàn thôø phöôïng vì Ngaøi laø Ñaáng
taïo döïng neân chuùng ta, chuùng ta laø taïo
vaät cuûa Ngaøi. Ngaøi döïng neân toaøn vuõ
truï naày ñeå cho con ngöôøi quaûn trò vaø
thuï höôûng. Taïo vaät phaûi toân thôø Ñaáng
Taïo Hoaù, Danh Ngaøi phaûi ñöôïc toân
thaùnh.
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh theå hieän qua
tinh thaàn thôø phöôïng vì Ngaøi laø Ñaáng
Cöùu chuoäc chuùng ta. Ngaøi ñaõ baèng
loøng xuoáng traàn laøm ngöôøi, hy sinh
thaân baùu treân caây thaäp töï ñeå cöùu
chuùng ta thoaùt khoûi aùch cuûa toäi loãi.
Ñaùng ra chuùng ta phaûi bò aùn cheát do toäi
loãi cuûa mình ñaõ phaïm, nhöng vì tình
thöông, Thieân Chuùa ñaõ laøm ngöôøi ñeå
chòu hình phaït theá cho chuùng ta. Ôn
cöùu chuoäc quaù vó ñaïi daønh cho chuùng
ta laø nhöõng ngöôøi khoâng xöùng ñaùng
ñöôïc höôûng, vì vaäy chuùng ta caàn thôø
phöôïng Chuùa heát loøng, heát linh hoàn,
heát yù ñeå baøy toû tinh thaàn Danh Cha
ñöôïc toân thaùnh qua chính mình.
Xin ñöøng ai ñeán nhaø thôø moãi saùng
Chuùa nhaät ñeå theå hieän mình troåi hôn
ngöôøi khaùc qua chöùc vuï, qua trình ñoä
hieåu bieát, qua caùch cö xöû, qua coâng
vieäc..., söï thôø phöôïng nhö vaäy chæ laøm
vinh hieån danh mình. Khi caùi toâi chöa
bò ñoùng ñinh thì Danh Cha chöa ñöôïc
toân thaùnh.
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh theå hieän qua
cuoäc soáng
Khoâng theå cöù noùi Danh Cha ñöôïc toân
thaùnh maø cuoäc soáng vaãn coøn ích kyû,
thieáu tình thöông, tham lam, voâ ñaïo
ñöùc... ñöôïc. Con caùi Chuùa ñöôïc Chuùa
ñaët soáng giöõa theá gian, giöõa nhöõng con
ngöôøi toäi loãi, nhöng chuùng ta laïi laø
nhöõng ngöôøi ñöôïc phaân reõ khoûi theá
gian, soáng cuoäc soáng laøm saùng Danh
Chuùa giöõa cuoäc ñôøi. Danh Cha ñöôïc
toân thaùnh phaûi theå hieän qua neáp soáng
cuûa nhöõng ngöôøi toân thôø Chuùa. Ngöôøi
ñôøi khoâng bieát Chuùa, khoâng thaáy
Chuùa, nhöng hoï thaáy chuùng ta laø
nhöõng ngöôøi tin theo Chuùa. Vì vaäy,
ngöôøi theo Chuùa phaûi soáng saùng Danh
Chuùa qua töøng vieäc laøm, töøng lôøi noùi,
töøng suy nghó cuûa mình. Danh Cha
ñöôïc toân thaùnh qua moái giao tieáp, qua
caùch cö xöû, qua quan nieäm soáng cuûa
chuùng ta vôùi xaõ hoäi, vôùi nhöõng ngöôøi
xung quanh.
Khoâng phaûi Danh Cha ñöôïc toân thaùnh
chæ trong nhaø thôø saùng Chuùa nhaät,
nhöng Danh Cha phaûi ñöôïc toân thaùnh
caû saùu ngaøy coøn laïi. Haõy xeùt xem
chuùng ta coù soáng moãi ngaøy trong tinh
thaàn Danh Cha ñöôïc toân thaùnh khoâng?
Chuùng ta coù soáng trong tinh thaàn “yeâu
thöông, vui möøng, bình an, nhòn nhuïc,
nhaân töø, hieàn laønh, trung tín, meàm maïi
11
vaø tieát ñoä” khoâng? Khi hoûi veà chuùng
ta, thì nhöõng ngöôøi chung quanh chuùng
ta nhaän ñònh theá naøo?
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh phaûi ñöôïc
quan taâm trong töøng chi tieát cuûa cuoäc
soáng moãi ngaøy. Lôøi Chuùa nhaéc nhôû:
“Anh em hoaëc aên, hoaëc uoáng hay laøm
söï chi khaùc, haõy vì vinh hieån cuûa Ñöùc
Chuùa Trôøi maø laøm” (I Coâ-rinh-toâ
10:31).
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh theå hieän qua
tinh thaàn truyeàn rao Danh Chuùa
Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu thöông toaøn theá
gian, Ngaøi yeâu taát caû taïo vaät cuûa Ngaøi,
Ngaøi cheát theá cho taát caû moïi ngöôøi,
Ngaøi mong muoán moïi ngöôøi ñeàu aên
naên, vaø khoâng muoán moät ai bò hö vong.
Vì vaäy moät ngöôøi caàu nguyeän Danh
Cha ñöôïc toân thaùnh thì ngöôøi aáy phaûi yù
thöùc raèng khoâng phaûi chæ coù toâi hoaëc
chæ coù moät nhoùm ngöôøi tin Chuùa toân
kính Danh Cha maø thoâi, nhöng phaûi coù
öôùc ao taát caû nhaân loaïi ñeàu thôø
phöôïng, ñeàu kính meán Danh Cha.
Ngöôøi thôø ô vôùi coâng taùc truyeàn giaûng
cuõng laø ngöôøi thôø ô vôùi Danh Cha, vì
ngöôøi aáy coøn ích kyû, chæ bieát giöõ Chuùa
cho rieâng mình, khoâng coù taâm tình chia
seû nieàm vui, phöôùc haïnh cho ngöôøi
khaùc. Ngöôøi aáy cuõng laø ngöôøi coù neáp
soáng thieáu quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi
chung quanh, cho duø nhieàu ngöôøi ñang
töøng böôùc ñi vaøo söï hö maát ñôøi ñôøi, thì
hoï cuõng chæ bieát chaêm lo cho söï cöùu
roãi cuûa rieâng mình. Ngöôøi aáy cuõng laø
ngöôøi chæ bieát nhìn ngöôøi khaùc baèng
con maét xaùc thòt, thaáy vaät chaát ñôøi naày
maø khoâng thaáy ñöôïc coõi ñôøi ñôøi, neân
khoâng quan taâm ñeán linh hoàn cuûa
nhöõng ngöôøi ñang hö maát.
Caàu nguyeän Danh Cha ñöôïc toân thaùnh
laø baøy toû öôùc muoán chính chuùng ta vaø
taát caû moïi ngöôøi ñeàu toân cao Danh
Chuùa. Taát caû chuùng ta caàn phaûi soáng
vôùi tinh thaàn noå löïc truyeàn rao Danh
Chuùa ñeå nhieàu ngöôøi bieát ñeán Ngaøi
maø thôø phöôïng vaø toân thaùnh Danh
Ngaøi.
Con caùi Chuùa caàn theå hieän tinh thaàn
Danh Cha ñöôïc toân thaùnh caùch ñuùng
ñaén ngay töø baây giôø, ñeå neáp soáng, tinh
thaàn thôø phöôïng toân kính Chuùa… trôû
thaønh moät quan nieäm soáng, hình thaønh
nhaân caùch cuûa chuùng ta laø ngöôøi tin
theo Chuùa. Trong hieän taïi, chuùng ta
soáng vui möøng thoûa loøng trong tinh
thaàn toân kính Chuùa vaø tinh thaàn naày
cuõng seõ ñöôïc lan truyeàn cho nhieàu
ngöôøi. Vaø Thieân Ñaøng laø nôi moät ngaøy
kia chuùng ta seõ ñeán, ôû nôi ñoù chæ coù
thôø phöôïng, toân vinh ca ngôïi Chuùa
khoâng thoâi. Vaäy haõy chuaån bò ngay töø
baây giôø, roài khi böôùc vaøo coõi vónh
haèng, chuùng ta coù theå tieáp noái tinh
thaàn aáy cuøng vôùi moïi thaùnh ñoà.
Haõy ñoàng loøng caàu nguyeän: “Danh
Cha ñöôïc toân thaùnh!...”
Nguyeãn Leâ
12
Lời chứng:
LEÃ CAÛM TAÏ
Chuùa chöõa laønh beänh cho coâ Vlot
(Baøi töôøng thuaät dưới ñây của nöõ kyù giaû nhaät
baùo Nederlands Dagblad, Reina Wiskerke,
ñaêng ngaøy 2 thaùng 4 vöøa roâì, nhaân tham gia
ngaøy laøm Leã caûm taï cuûa Hoäi thaùnh Tin laønh taïi
Gorinchem, sau khi baùo chí vaø truyeàn hình
ñaêng tin coâ Vlot ñöôïc Chuùa laøm pheùp laï chöõa
beänh sau 17 naêm baïi xuoäi chaân).
Ngöôøi ta ngoài ñoâng chaät ñeán khoâng
coøn choã trong hoäi tröôøng
Evenementenhal taïi Gorinchem: hôn
hai ngaøn ngöôøi tham döï buoåi Leã Taï ôn
vì coâ Janneke Vlot ñaõ ñöôïc Chuùa chöõa
beänh cho.
Ngöôøi truyeàn ñaïo Johan Schep baét ñaàu
buoåi leã: “Chuùng ta caàn coù ñöùc tin nôi
Chuùa ñeå ñöôïc Chuùa chöõa beänh.
Chuùng ta cuõng caàn coù ñöùc tin nôi Chuùa
ñeå chòu ñöïng ñöôïc côn beänh....”
Janneke Vlot vaø choàng laø Teus tieáp
tuïc thay phieân nhau keå caâu chuyeän vui
möøng naøy cho baát kyø ai muoán nghe
raèng söï chöõa laønh beänh naøy laø moät
pheùp laï cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho.
Beänh vieän Erasmus (EMC) ôû
Rotterdam ñaõ xaùc nhaän vôùi tôø nhaät baùo
Algemeen Dagblad raèng coâ Janneke
Vlot naøy quaû thaät ñaõ ñöôïc chöõa laønh
hoaøn toaøn khoâng do moät söï can thieäp
naøo cuûa y hoïc. Baø Ilona Thomassen,
chuû tòch cuûa hieäp hoäi beänh nhaân bò suy
thoaùi cô chaân, noùi trong tôø nhaät baùo De
Stentor: “Nhöõng söï laønh beänh töï nhieân
thì khoâng phaûi laø khoâng coù, taùm möôi
phaàn traêm cuûa nhöõng ngöôøi maéc chöùng
beänh naøy coù theå ñöôïc chöõa laønh maø
khoâng qua nhöõng söï trò lieäu, nhöõng
tieán trieån khaû quan cuûa chöùng beänh coù
theå coù. Nhöng maø, moät ngöôøi ñöôïc
chöõa laønh haún hoi trong nhaùy maét, laø
ñieàu maø chuùng toâi chöa nghe bao giôø."
Hai vôï choàng hoï Vlot naøy keå, baét ñaàu
baèng caùc caâu Kinh thaùnh: "Hôõi nhöõng
keû meät moûi vaø gaùnh naëng, haõy ñeán
cuøng Ta. Ta seõ cho caùc con ñöôïc yeân
nghæ” vaø tieáp theo laø " Hôõi linh hoàn ta,
haõy ngôïi khen Ñöùc Gieâ-hoâ-va, chôù
queân caùc aân hueä cuûa Ngaøi."
"Naêm 1989, Janneke Vlot bò teù truùng
ñaàu goái. Töø tai naïn nhoû ñoù maø noù phaùt
sinh ra chöùng suy thoaùi cô chaân traàm
troïng. Coâ ñaõ ñi chöõa trò ñuû caùc kieåu, töø
baùc só ñeán beänh vieän, thuoác men, chôø
ñôïi, nhöõng cuoäc khaùm nghieäm, nhöõng
keát quaû, ngoài, naèm kieåu gì cuõng ñeàu
gaây ñau ñôùn vaø côn ñau cöù trieàn mieân.
Coâ chæ bieát ñau vaø ñau." Teus Vlot,
choàng coâ, laø chuû moät cô sôû laøm aên, keå
nhö vaäy.
Janneke tieáp lôøi:" Ñau vaø chæ bieát ñau
maø thoâi. Toâi khoâng theå laøm vai troø cuûa
moât ngöôøi vôï vaø moät ngöôøi meï bình
thöôøng nhö toâi öôùc ao ñöôïc, vaø khoâng
theå laøm nhöõng ñieàu maø ngöôøi khaùc
mong moûi nôi toâi ñöôïc. Teus, anh aáy
noåi giaän leân vaø chöûi thaàm vì nhöõng söï
khoán khoå xaûy ñeán cho gia ñình. Anh
aáy noùi, “Sa-tan ñaõ baét laáy toâi roài”.
Nhöng sau khi nghe moät muïc sö giaûng
trong moät hoâm noï, anh töï döng yù thöùc
ñöôïc nhöõng ôn maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ
ban cho mình nhö laø anh coù ñöôïc moät
ngöôøi vôï ñaùng yeâu, nhöõng ñöùa con deã
13
thöông, thì nhöõng gioït nöôùc maét laên
roøng treân maù anh, vaø anh caûm giaùc nhö
Chuùa ñang goõ nheï treân vai anh maø noùi
raèng: tôùi ñoù thoâi nha Teus, khoâng neân
laøm nhö vaäy nöõa, haõy ñi veà nhaø vaø
chaêm soùc cho coâ aáy moät caùch yeâu
thöông!"
Coâ Janneke keå raèng loøng coâ luùc ñoù
maát söï bình an vaø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ
ban cho coâ söï bình an qua ñöùc tin trôû
laïi trong suoát thôøi kyø beänh hoaïn.
Coâ noùi: "Toâi caøng buoâng loûng ra bao
nhieâu, thì toâi coù theå giao noù trôû laïi cho
Chuùa baáy nhieâu."
Vaø Teus tieáp lôøi: "Chuùng toâi böôùc vaøo
giai ñoaïn khaùc cuûa ñöùc tin, nhöng
khoâng heà nghó raèng côn beänh vaø noãi
buoàn ñaõ keùo daøi ñeán hôn möôøi saùu
naêm, nhöng toâi ñaõ coù ñöôïc söï can
ñaûm, cuøng vôùi vôï toâi vaø cuøng vôùi
Chuùa."
Roài sau ñoù, vôï choàng Vlot ñöôïc boán
ngöôøi, khoâng ai baûo ai, hoaøn toaøn
khoâng baøn baïc gì vôùi ai tröôùc, ñeàu chæ
cho ñoaïn Kinh thaùnh, Gia-cô ñoaïn 5,
caâu 13-18 noùi veà söï xöùc daàu cho ngöôøi
beänh, söï tha thöù toäi, vaø söï chöõa laønh
beänh. Janneke luùc ñoù nghó theâm raèng,
trong thôøi Chuùa Gieâ-xu, Ngaøi ñi choã
naøy choã kia ñeå giaûng ñaïo vaø chöõa
beänh, nhöng maø Ngaøi khoâng ñi ñuû caùc
nôi, ngöôøi ta cuõng phaûi tìm ñeán ñeå gaëp
ñöôïc Ngaøi, vaø Janneke noùi: "Toâi cuõng
ñaõ laøm nhö vaäy". Coâ giaû thöû, neáu coâ
khoâng laøm ñieàu ñoù, sau naøy coâ gaëp
Chuùa vaø hoûi Chuùa vì sao coâ ñaõ phaûi
luoân chòu söï beänh hoaïn theá kia. Thì
Chuùa seõ traû lôøi raèng, “Nhöng maø con
ñaõ bieát Ta ñaõ thöïc hieän pheùp laï ôû nôi
ñaâu roài chöù!? Con ñaõ nghe bieát Ta ñaõ
toû chính mình Ta ra nôi naøo roài maø!
Taïi sao con khoâng tôùi ñoù?”. Nhöõng suy
nghó naøy cöù baùm theo coâ trong suoát
thôøi gian ñoù.
Vaø coâ thöïc hieän ñieàu ñoù vaøo ñaàu
thaùng ba vöøa qua. Coâ ñeán buoåi thôø
phöôïng chöõa beänh cuûa ngöôøi truyeàn
ñaïo Jan Zijlstra ôû Leiderdorp, cuøng vôùi
choàng coâ. Ngöôøi truyeàn ñaïo noùi vôùi
coâ: " Chuùa seõ baøy toû chính mình Ngaøi
cho coâ. Ngaøi yeâu coâ cuøng gia ñình cuûa
coâ. Chuùa seõ laøm nhöõng vieäc lôùn laï.
Nôi coâ ôû ngöôøi ta seõ bieát ñeán Chuùa.
Caû Hoøa lan seõ ñöôïc nghe vaø caû theá
giôùi seõ bieát ñieàu ñoù". Trong khi ngöôøi
truyeàn ñaïo vaø moät soá ngöôøi nöõa cuõng
nhö chính coâ coøn ñang caàu nguyeän thì
côn ñau tan daàn ñi heát.
Janneke Vlot cuõng yù thöùc veà vieäc
nhieàu ngöôøi beänh maø vaãn chöa ñöôïc
chöõa laønh, maëc daàu cuõng nhö coâ, troâng
caäy vaøo moät Ñöùc Chuùa Trôøi ñaày
quyeàn naêng.
Coâ noùi:" Toâi caàu nguyeän cho hoï, ñeå hoï
vaãn giöõ vöõng söï troâng caäy vaø nieàm hy
voïng, vaø kinh nghieäm ñöôïc moät vieäc
laø Chuùa khoâng heà laøm ñieàu gì sai caû.
Vaø toâi cuõng caàu nguyeän cho nhöõng
anh chò em naøo, qua vieäc toâi ñöôïc
chöõa laønh, maø loøng hoï bò hoang mang
boái roái. Toâi caàu xin Chuùa cho nhöõng
anh chò em ñoù, töø söï boái roái seõ ñi ñeán
choã thaùn phuïc chieâm ngöôõng Chuùa.
Haõy caûm taï Chuùa vaø laøm vang doäi
14
Danh Ngaøi. Toâi khoâng muoán mình
ñöôïc bieát ñeán.., nhöng toâi öôùc ao heát
thaûy moïi ngöôøi, khaép nôi treân theá giôùi
ñeàu bieát raèng Ñöùc Chuùa Trôøi hoâm nay
khoâng coù khaùc gì vôùi ngaøy xöa caû".
Caâu chuyeän cuûa vôï choàng nhaø Vlot
ñeán ñoù.
Ngöôøi truyeàn ñaïo Johan Schep, laø
ngöôøi höôùng daãn hoïc Kinh thaùnh taïi
nhaø cuûa vôï choàng Vlot vaøo moãi toái
Chuùa nhaät, töø nöûa naêm nay, tieáp theo
sau ñoù. OÂng nhaéc nhôû raèng : “Chuùng ta
caàn coù ñöùc tin ñeå ñöôïc chöõa laønh
beänh, nhöng cuõng caàn coù ñöùc tin ñeå
chòu ñöïng ñöôïc côn beänh. Chuùa Gieâ-
xu seõ ñau loøng khi chuùng ta coi Ngaøi
nhö moät thaày phaùp, queân chuù troïng
ñeán thaäp töï giaù cuûa Ñaáng Cöùu theá, maø
nhôø ñoù con ngöôøi ñöôïc thuaän hoøa laïi
vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, ñöôïc tha toäi,
khoâng bò hö maát linh hoàn ñôøi ñôøi, maø
ñöôïc höôûng söï soáng ñôøi ñôøi (Giaêng
3:16).
Tường Loan
(Sưu tầm vaø trích dịch)
Thô:
Ôn Chuùa dieäu kyø
Khi moïi nieàm vui ñeàu qua
Khi moïi caûm xuùc ñeàu qua
Loøng vôõ oaø …
trong nieàm vui khoân taû.
Ôn Chuùa oâi sao quaù ñoãi dieäu kyø:
Ñieàu caàu xin Ngaøi laøm thaønh hôn yù
töôûng
Ñieàu Chuùa ban khoâng xieát keå neân
lôøi.
* ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI
Neáu ngöôøi ñôøi
duøng tieàn ñeå chaïy danh,
Chuùa laïi cho con khoâng phaûi nhôø
tieàn baïc.
Neáu ngöôøi ñôøi duøng möu ñeå thaéng,
Chuùa laïi cho con vinh hieån thaéng
hoaøn toaøn.
*
Con chaúng lo aâu,
cuõng chaúng phaûi nhoïc nhaèn.
Ñieàu Chuùa bieát con naøo ñaâu theå bieát
Nhöng ñieàu Chuùa ban
luoân ñeïp nhaát trong ñôøi.
* luaän veà Ñöùc Chuùa Trôøi; maët naày thì
Chuùa cho con
bao nieàm vui veïn troøn, yù nghóa.
Chuùa laø moïi ñieàu,
laø phöôùc haïnh vaø an ninh.
Giöõa cuoäc ñôøi beå daâu
Con seõ böôùc ñi
trong nieàm vui cuûa ngöôøi chieán
thaéng.
Coù Ngaøi, con chieán thaéng
treân moïi neûo choâng gai.
Lưu Ly
15
Tìm hiểu giaùo lyù:
LUAÄN VEÀ BA NGOÂI HIEÄP MOÄT
Ñöùc Chuùa Trôøi laø moät theå, nhöng chia
ra laøm ba Ngoâi. Leõ ñaïo aáy raát saâu
nhieäm, khoâng theå laáy tri thöùc loaøi
ngöôøi maø doø löôøng ñöôïc, cuõng khoâng
theå nhôø vaät lyù maø chöùng nghieäm ñöôïc
nöõa; duy nhôø söï khaûi thò tröïc tieáp cuûa
Ñöùc Chuùa Trôøi trong Kinh Thaùnh môùi
bieát ñöôïc thoâi. Leõ ñaïo Ba Ngoâi chaúng
luaän veà söï thöïc höõu cuûa Ñöùc Chuùa
Trôøi, beøn luaän veà traïng thaùi cuûa söï
thöïc höõu aáy. Tra cöùu Kinh Thaùnh thì
thaáy trong ñoù theo hai phöông dieän maø
baøy ra Ñöùc Chuùa Trôøi ñoäc nhöùt voâ nhò;
maët kia thì toû ra ba Ñaáng ñeàu ñöôïc
xöng laø Ñöùc Chuùa Trôøi caû, goïi laø Cha,
Con vaø Thaùnh Linh. Tuy ba Ñaáng aáy
ñaëc bieät chaúng laãn loän nhau, thì cuõng
roõ laém laø ba Ngoâi hieäp laïi trong moät
theå yeáu raát dieäu raát cao. Leõ ñaïo naày
tuy ngoä taùnh phaøm nhaân khoâng theå
hieåu thaáu noåi, thì noù cuõng chaúng töï
töông maâu thuaãn ñaâu, beøn laø caùi chìa
khoùa môû ra söï maàu nhieäm cuûa caùc leõ
ñaïo khaùc, tín ñoà coù linh giaùc bao giôø
cuõng vui loøng coâng nhaän laø chaùnh giaùo
ñaùng tin ñaùng nhaän moïi beà vaäy.
I. KINH THAÙNH LAØM CHÖÙNG CHO
LEÕõ ÑAÏO BA NGOÂI
Muoán kieåm xaùc chöùng veà leõ ñaïo Ba
Ngoâi thì phaûi khaûo cöùu Kinh Thaùnh.
Trong coõi thieân nhieân coù baèng chöùng
veà söï thöïc höõu cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi;
nhöng chaúng coù baèng côù naøo chöùng
cho leõ ñaïo Ba Ngoâi. Chæ Kinh Thaùnh
ñem xaùc cöù maø chöùng raèng Ñöùc Chuùa
Trôøi voán ñoäc nhaát maø laïi vaãn laø tam
vò. Daàu vaäy, Kinh Thaùnh chaúng choã
naøo tröïc tieáp noùi raèng Ñöùc Chuùa Trôøi
coù ba Ngoâi, duy nguï yù daïy leõ ñaïo aáy
thoâi. Nhöng chuùng ta coù theå noùi chaéc
chaén raèng heã ai chaúng nhaän Kinh
Thaùnh quaû ñaõ daïy leõ ñaïo aáy, thì cuõng
chaúng coù theå hieåu ñöôïc Kinh Thaùnh
daïy leõ gì caû.
1. Cöïu öôùc laøm chöùng.
Dieäu nghóa cuûa leõ ñaïo Ba Ngoâi laø leõ
ñaïo khaûi thò, laàn laàn baøy toû ra trong boä
Kinh Thaùnh. Trong Cöïu öôùc daàu chöa
noùi roõ raøng, cuõng coù nhieàu ñoaïn aùm
chæ ñeán, hoaëc baèng lôøi noùi hay laø baèng
hình boùng. Caùc baèng chöùng cuûa Cöïu
öôùc nhö sau naày:
a) Danh töø ña soá, Chuùng ta thöû môû
Kinh Thaùnh ra maø xem quyeån ñaàu,
ñoaïn ñaàu, caâu ñaàu, thì thaáy raèng: "Ban
ñaàu Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân trôøi ñaát."
Trong nguyeân vaên Heâ-bô-rô, danh Ñöùc
Chuùa Trôøi ñaây laø Elohim, moät danh töø
ña soá; chöõ "döïng neân" laø bara, moät
ñoäng töø ñôn soá. Danh töø Elohim aáy
minh chöùng raèng veà phöông dieän traïng
thaùi thöïc höõu, thì Ñöùc Chuùa Trôøi
chaúng phaûi ñôn vò, beøn laø ña soá, chia
ra nhieàu Ngoâi; coøn söï duøng ñoäng töø
bara theo loái ñôn soá, aùm chæ raèng caùc
Ngoâi aáy ñeàu ñoàng hieäp nhö moät maø
laøm vieäc naøy.
b) Ñaïi danh töø ña soá, Trong Cöïu öôùc
Ñöùc Chuùa Trôøi thöôøng duøng ñaïi danh
töø ña soá "chuùng ta" maø töï xöng. Saùng-
16
theá kyù 1:26 coù cheùp: "Ñöùc Chuùa Trôøi
phaùn raèng: Chuùng ta haõy laøm neân loaøi
ngöôøi nhö hình ta vaø theo töôïng ta."
(Cuõng haõy xem Saùng-theá kyù 3:22;
11:7; EÂ-sai 6:8). Caùch duøng ñaïi danh
töø aáy cuõng aùm chæ veà leõ ñaïo Ba Ngoâi,
chöùng raèng trong theå yeáu Ñöùc Chuùa
Trôøi coù ña soá.
c) Thieân söù cuûa Ñöùc Gieâ-hoâ-va, Trong
Cöïu öôùc coù noùi ñeán moät Vò goïi laø
Thieân söù cuûa Ñöùc Gieâ-hoâ-va. Vò aáy
thöôøng hieän ra cho caùc thaùnh toå xöa,
nhôn danh Gieâ-hoâ-va maø phaùn, töï
xöng mình laø chính Gieâ-hoâ-va; cuõng
ñöôïc keû khaùc nhaän laø Gieâ-hoâ-va vaø
chòu cho hoï thôø laïy mình nöõa. Nhöõng
caâu Kinh Thaùnh sau ñaây luaän veà Vò
aáy: Saùng-theá kyù 22:11, 16, 17; 31:11,
13; 16:9, 13. Cuõng xem Saùng-theá kyù
48:15, 16; Xuaát 3:2, 4, 5; Caùc quan xeùt
13:20-22.
Vaäy Thieân söù cuûa Gieâ-hoâ-va laø ai? Keâ
cöùu caùc ñoaïn saùch noùi ñeán Vò aáy, thì
deã bieát raèng chaúng phaûi moät vò thoï taïo
ñaâu, beøn chaéc laø Ngoâi thöù hai trong Ba
Ngoâi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaïo (Logos),
laø Ñaáng Christ tröôùc khi giaùng sanh, ñaõ
töøng hoài töøng luùc möôïn hình loaøi ngöôøi
maø hieän ra trong ñôøi (xem Saùng-theá kyù
18:2, 13; Daân-soá-kyù 3:23, 28). Trong
Taân öôùc cuõng coù moät vò goïi laø thieân söù
cuûa Chuùa, nhöng vò aáy khaùc vôùi vò cuûa
Cöïu öôùc; vì vò cuûa Cöïu öôùc ñoøi vaø
nhaän söï thôø phöôïng; coøn vò trong Taân
öôùc khoâng cho pheùp ai thôø laïy mình,
chæ baûo ngöôøi ta phaûi thôø phöôïng Ñöùc
Chuùa Trôøi maø thoâi. (Xin xem Xuaát 3:5
vôùi Khaûi huyeàn 22:8, 9).
d) Söï khoân ngoan, Trong Chaâm Ngoân
ñoaïn 8 coù noùi veà söï khoân ngoan, baøy
toû söï aáy nhö coù vò caùch, töø tröôùc voâ
cuøng ñoàng thöïc höõu vôùi Ñöùc Chuùa
Trôøi, coù taùnh caùch vaø theå yeáu cuûa
Ngaøi. Ví duï: Chaâm Ngoân 8:1, 22, 30,
31. Trong Chaâm Ngoân 3:19 cuõng cheùp
raèng: "Gieâ-hoâ-va duøng söï khoân ngoan
laäp neân traùi ñaát." (Xin saùnh vôùi Heâ-bô-
rô 1:2). Xem kyõ nhöõng caâu aáy, thì roõ
laém danh töø "khoân ngoan" ñaây chaúng
noùi veà quan nieäm khoân ngoan ñaâu;
nhöng chaéc aùm chæ veà Ñaáng Christ,
Ngoâi thöù hai trong Ba Ngoâi Ñöùc Chuùa
Trôøi. Vò aáy "laø Ñaáng maø Ñöùc Chuùa
Trôøi ñaõ laøm neân söï khoân ngoan... cho
chuùng ta" vaäy (I Coâ-rinh-toâ 1:30).
e) Lôøi döï taû Meâ-si, Cöïu öôùc coù nhieàu
caâu döï taû Ñaáng Meâ-si-a, toû ra Ngaøi tuy
nhieäp nhaát vôùi Gieâ-hoâ-va, thì cuõng laø
moät Ñaáng ñaëc bieät, coù Ngoâi rieâng,
khoâng laãn loän vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Caùc
caâu vieän daãn sau ñaây aùm chæ raèng Ñöùc
Chuùa Trôøi vaø Ñaáng Meâ-si-a laø moät maø
laïi laø hai, tuy laø nhaát theå maø laïi phaân
vò, moãi Ñaáng moãi phaåm caùch, moãi yù
chæ rieâng vaäy. Ví duï: EÂ-sai 9:5-6; Mi-
cheâ 5:1; Thi Thieân 45:6-7; Ma-la-chi
3:1.
Toùm laïi, ñieàu Kinh Cöïu öôùc khaûi thò
veà leõ ñaïo Ba Ngoâi thì ta phaûi nhaän
raèng Cöïu uôùc chæ aùm chæ ñeán leõ thaät
aáy, chôù chaúng minh huaán Ñöùc Chuùa
Trôøi coù Ba Ngoâi ñaâu; nhöng leõ ñaïo aáy,
quaû tieàm taøng trong ñoù nhö hoät gioáng,
17
chæ nhôø cô hoäi Taân öôùc ñeå naûy nôû ra
ñoù thoâi.
2. Taân öôùc laøm chöùng
Duy Taân öôùc khaûi thò roõ raøng leõ ñaïo
veà Ba Ngoâi Ñöùc Chuùa Trôøi, nhaän raèng
coù ba Ñaáng ñaëc bieät goïi laø Ñöùc Chuùa
Trôøi. Sau ñaây xin daãn baèng côù ñeå
chöùng cho.
a) Cha ñöôïc nhaän laø Ñöùc Chuùa Trôøi.
Taân öôùc luaän raát roõ raøng Cha laø Ñöùc
Chuùa Trôøi, coù nhieàu caâu laøm chöùng
cho; sau ñaây xin chæ vieän daãn hai caâu
maø thoâi: Giaêng 6:27 vaø I Phi-e-rô 1:2.
b) Gieâ-xu Christ ñöôïc nhaän laø Ñöùc
Chuùa Trôøi. Taân öôùc cuõng coù nhieàu caâu
hieån nhieân xöng Ñöùc Chuùa Gieâ-xu
Christ laø Ñöùc Chuùa Trôøi: Giaêng 1:1;
Roâ-ma 9:5; Tít 2:13; Heâ-bô-rô 1:8; I
Giaêng 5:20.
c) Thaùnh Linh ñöôïc nhaän laø Ñöùc Chuùa
Trôøi. Taân öôùc laïi coù nhieàu ñoaïn saùch
xöng Thaùnh Linh laø Ñöùc Chuùa Trôøi,
goïi Ngaøi laø Thaùnh Linh cuûa Ñöùc Chuùa
Trôøi hay laø cuûa Gieâ-xu Christ: Coâng
vuï 5:3-4; I Coâ-rinh-toâ 3:16; 6:19. Cuõng
haõy xem I Coâ-rinh-toâ 12:4-6.
d) Leã nghi Baùp-tem vaø lôøi chuùc chæ toû
ba Ngoâi. Khi Chuùa Gieâ-xu Christ daïy
moân ñoâ veà caùch phaûi laøm baùp-tem cho
ngöôøi ta, thì ngaàm chöùng cho leõ ñaïo
Ba Ngoâi, vì baûo phaûi nhôn danh Cha,
Con vaø Thaùnh Linh maø laøm leã aáy (Ma-
thi-ô 28:19). Lôøi Phao-loâ chuùc phöôùc
cho tín ñoà Coâ-rinh-toâ cuõng chöùng cho
leõ ñaïo aáy nöõa: Ma-thi-ô 28:19; II Coâ-
rinh-toâ 13:19. Cuõng haõy so saùnh caùc
caâu aáy vôùi Daân-soá kyù 6:24-27 vaø EÂ-sai
6:3.
Xem nhöõng baèng chöùng ôû treân, thì roõ
laém trong Taân öôùc coù giôùi thieäu ba
Ñaáng goïi laø Cha, Con vaø Thaùnh Linh;
caû ba ñeàu ñöôïc xöng laø Ñöùc Chuùa
Trôøi, coù ñoàng taùnh, ñoàng caùch, ñoàng
theå, ñoàng caên, ñoàng ñaúng vôùi chính
Ñöùc Chuùa Trôøi. Theo caùch Kinh
Thaùnh moâ taû ba Ñaáng aáy, thì buoäc
phaûi nhaän laø luaän veà ba Ngoâi ñaëc bieät
hieäp nhaát trong moät theå yeáu. Baèng
chöùng nhaän nhö theá, thì giaùo huaán cuûa
Kinh Thaùnh raát mô hoà, caâu naøy phaûn
ñoái vôùi caâu kia, khoâng coøn theå naøo ai
hieåu noåi ñöôïc nöõa.
II.BA NGOÂI HIEÄP MOÄT THEÅ
1.Ñònh nghóa.
Caên nguyeân cuûa leõ ñaïo Ba Ngoâi laø
Duy nhöùt thaàn chuû nghóa. Ba Ngoâi Ñöùc
Chuùa Trôøi chaúng phaûi laø ba Thaàn ñaëc
bieät, beøn laø ba Ngoâi ôû trong moät theå
yeáu. Chöõ Ngoâi ñaây chaúng ñoàng nghóa
möôøi phaàn vôùi yù nghóa chöõ ngoâi
thöôøng thoâng duïng cho caù nhaân loaøi
ngöôøi. Boûi vì moãi ngoâi rieâng trong
voøng loaøi ngöôøi laø moãi caù nhaân ñaëc
bieät, coù baûn taùnh vaø theå yeáu khaùc
nhau. Nhöng Ñöùc Chuùa Trôøi coù ba
Ngoâi ôû trong moät baûn taùnh, moät theå
yeáu, vaø söï nhöùt theå aáy ñònh nghóa
rieâng cho chöõ "ngoâi" ñoù, baát ñoàng vôùi
chöõ "ngoâi" cuûa loaøi ngöôøi. Coù theå noùi
raèng ngoâi cuûa oâng Xoaøi baát ñoàng moïi
beà vôùi ngoâi cuûa oâng Mít, ñeán ñoãi theå
yeáu cuûa oâng naøy chaúng töông quan vôùi
theå yeáu cuûa oâng kia chuùt naøo. Song
18
trong Ñöùc Chuùa Trôøi ba Ngoâi ñeàu do
moät theå yeáu maø ra, coù moät baûn taùnh vaø
chính laø traïng thaùi veà söï thöïc höõu cuûa
Ñöùc Chuùa Trôøi duy nhaát. Daàu vaäy, ba
Ngoâi aáy chaúng laãn loän nhau, moãi Ngoâi
ñeàu ñaëc bieät, ñöùng ñoäc laäp, coù caùc
nguyeân toá cuûa Ngoâi rieâng.
Baøi tín ñieàu Athanase (theá kyû IV)
minh chöùng cho yù naày raèng: "Cha laø
Ñöùc Chuùa Trôøi, Con laø Ñöùc Chuùa Trôøi,
Thaùnh Linh cuõng laø Ñöùc Chuùa Trôøi;
daàu vaäy, chaúng coù ba Ñöùc Chuùa Trôøi,
duy coù moät maø thoâi. Cuõng moät theå aáy,
Cha laø Chuùa, Con laø Chuùa, Thaùnh Linh
cuõng laø Chuùa; daàu vaäy chaúng coù ba
Chuùa, duy coù moät maø thoâi. Nhö leõ thaät
cuûa Cô Ñoác giaùo buoäc chuùng ta phaûi
nhaän raèng moãi Ngoâi trong ba Ngoâi
Ñöùc Chuùa Trôøi ñeàu caû thaûy laø Ñöùc
Chuùa Trôøi vaø laø Chuùa theå naøo, thì
chính leõ thaät aáy nghieâm caám chuùng ta
noùi raèng coù ba Ñöùc Chuùa Trôøi hoaëc ba
Chuùa cuõng theå aáy."
Xeùt veà ba ngöôøi rieâng trong nhaân loaïi,
thì thaáy hoï coù theå yeáu chæ gioáng nhö
nhau maø thoâi; coøn ba Ngoâi Ñöùc Chuùa
Trôøi ñoàng coù moät theå yeáu duy nhaát voâ
phaân. Caû theå yeáu duy nhaát aáy ñeàu
thuoäc rieâng veà moãi Ngoâi, ñeán ñoãi Ngoâi
naøo cuõng ñeàu coù caû theå yeáu, caû thaàn
caùch, caû thaàn ñöùc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi
vaäy. Cho neân söï ña soá trong Ñöùc Chuùa
Trôøi chaúng thuoäc veà theå yeáu, beøn laø
thuoäc veà Vò caùch maø thoâi. Chuùng ta
chaúng neân noùi: Ñöùc Chuùa Trôøi laø ba
Ngoâi vaø moät theå yeáu; beøn laø noùi: Ñöùc
Chuùa Trôøi laø ba Ngoâi trong moät theå
yeáu. Coøn theå yeáu duy nhöùt aáy thöïc
höõu theo ba traïng thaùi goïi laø Cha, Con
vaø Thaùnh Linh vaäy.
2. Caùc chöùng côù veà Ba Ngoâi hieäp moät
theå.
Nhöõng baèng côù sau ñaây minh chöùng
cho söï hieäp nhöùt cuûa ba Ngoâi Ñöùc
Chuùa Trôøi.
a) Kinh Thaùnh chöùng raèng Ñöùc Chuùa
Trôøi duy nhaát. Kinh Thaùnh thöôøng taû
ra Ñöùc Chuùa Trôøi laø ñoäc nhöùt voâ nhò.
Chính Ngaøi haèng baûo tuyeån daân Ngaøi
raèng: "Hôõi Y-sô-ra-eân! Haõy nghe: Gieâ-
hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi chuùng ta laø Gieâ-
hoâ-va coù moät khoâng hai" (Phuïc 6:4).
"... Gieâ-hoâ-va laø Ñöùc Chuùa Trôøi, chôù
chaúng coù ai khaùc" (I Caùc vua 8:60).
Gia-cô cuõng daïy raèng: "Ngöôi tin raèng
Ñöùc Chuùa Trôøi duy nhöùt, ngöôi tin
phaûi; caùc quyû cuõng tin vaäy maø run sôï"
(Gia-cô 2:19).
b) Chuùa Gieâ-su Christ laøm chöùng.
Chuùa Gieâ-su Christ thöôøng laøm chöùng
raèng Ngaøi vôùi Cha ñeàu hieäp laøm moät:
Giaêng 10:30; 17:23; 14:9, 11. Chuùa
Gieâ-su Christ laïi chöùng raèng Thaùnh
Linh cuõng hieäp laøm moät vôùi Cha vaø
Con nöõa: Giaêng 14:18; 15:26.
c) Söï töông quan Ngoâi naøy vôùi Ngoâi
kia laøm chöùng. Ai ai cuõng bieát raèng
moïi vaät ñeàu bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi (töùc
Cha) döïng neân, nhö coù cheùp raèng:
"Ban ñaàu Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân trôøi
ñaát." (Cuõng xem Xuaát 20:8-11). Song
neáu khaûo cöùu Kinh Thaùnh cho kyõ, thì
laïi thaáy Con cuõng döï phaàn ñeán cuoäc
taïo hoùa, nhö tröôùc giaû thö Heâ-bô-rô
19
trong 1:1-3 ñaõ daïy: "Ñôøi xöa, Ñöùc
Chuùa Trôøi ñaõ duøng caùc ñaáng tieân tri
phaùn daïy toå phuï chuùng ta nhieàu laàn
nhieàu caùch, roài ñeán nhöõng ngaøy sau roát
naày, Ngaøi phaùn daïy chuùng ta bôûi Con
Ngaøi, laø Con maø Ngaøi ñaõ laäp leân keá töï
muoân vaät, laïi bôûi Con maø Ngaøi ñaõ
döïng neân theá gian; Con laø söï choùi saùng
cuûa söï vinh hieån Ñöùc Chuùa Trôøi vaø
hình boùng cuûa boån theå Ngaøi, laáy lôøi coù
quyeàn pheùp Ngaøi naâng ñôõ muoân vaät;
sau khi Con laøm xong söï saïch toäi, beøn
ngoài beân höõu Ñaáng toân nghieâm ôû trong
nôi raát cao."
Theá maø Con khoâng nhöõng döï phaàn vaøo
cuoäc taïo hoùa thoâi ñaâu, laïi döï ñeán moïi
coâng vieäc khaùc cuûa Cha laøm nöõa
(Giaêng 5:17, 19), hoaëc vieäc baûo toàn
muoân vaät (Heâ-bô-rô 1:3), hoaëc vieäc
cöùu chuoäc (II Coâ-rinh-toâ 5:19; Tít
2:10), hoaëc vieäc phaùn xeùt (Heâ-bô-rô
12:23; Giaêng 5:22; Coâng Vuï 17:31), thì
Ngaøi ñeàu döï ñeán caû.
AÁy vaäy, ta thaáy coâng vieäc Cha laøm
cuõng goïi laø coâng vieäc cuûa Con, vaø
coâng vieäc Con laøm cuõng goïi laø coâng
vieäc cuûa Cha; laïi chöùc nhieäm cuûa Cha
cuõng ñoàng xöng laø chöùc nhieäm cuûa
Con nöõa. Thöïc söï aáy haù chaúng chöùng
minh raèng Cha vaø Con daàu laø hai laïi laø
moät, daàu laø moät, laïi laø hai sao?
Kinh Thaùnh cuõng coù nhieàu choã toû caùi
töông quan cuûa Ngoâi Cha vôùi Ngoâi
Con laø theå naøo, thì caùi töông quan cuûa
Ngoâi Thaùnh Linh vôùi Ngoâi Cha Con
cuõng theå aáy. Giaêng daïy raèng Con ñeán
theá gian coát ñeå baøy toû leõ thaät veà Cha
(Giaêng 1:18). Chính Chuùa daïy Phi-líp
raèng thaáy Con töùc laø thaáy Cha vaäy
(Giaêng 14:9). Coøn veà Thaùnh Linh thì
Chuùa chöùng raèng, Ngaøi ñeán coát ñeå baøy
ra leõ thaät veà con (Giaêng 16:13-14).
Trong thö EÂ-pheâ-soâ cuõng aùm chæ veà söï
töông quan cuûa Ba Ngoâi Ñöùc Chuùa
Trôøi, toû ra moãi Ngoâi coù töông quan vôùi
chuùng ta nöõa: EÂ-pheâ-soâ 4:6.
Cuõng vì söï töông quan aáy maø Phao-loâ
xöng Ñaáng Christ laø Thaàn Linh, laïi
xöng Thaùnh Linh vöøa laø Linh cuûa
Ñaáng Christ, vöøa laø Linh cuûa Ñöùc
Chuùa Trôøi: I Coâ-rinh-toâ 15:45; II Coâ-
rinh-toâ 3:17; Ga-la-ti 4:6; Phi-líp 1:19;
Khaûi Huyeàn 5:6.
AÁy vaäy, ta thaáy roõ Cha, Con vaø Thaùnh
Linh, caû ba ñeàu ñoàng keâu teân, ñoàng
moät coâng vieäc, coù töông quan raát thaân
maät vôùi nhau. Coøn ñieàu ñoù haù chaúng
chöùng minh raèng Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ba
maø Moät, Moät maø Ba sao? (coøn tieáp)
(Trích trong: Thaàn Ñaïo Hoïc
của John Drange Olsen)
Giaûi nghóa Kinh thaùnh:
Gheát-seâ-ma-neâ. (Baøn eùp daàu)
Vöôøn Gheát-seâ-ma-neâ ôû beân kia khe
Xeát-roân döôùi chôn nuùi OÂ-li-ve, caùch xa
töôøng thaønh Gieâ-ru-sa-lem ôû phía
Ñoâng ñoä moät caây soá (Ma-thi-ô 26:36;
Maùc 14:32; Lu-ca 22:39; Giaêng 18:1).
Chuùa vaø caùc moân ñoà thöôøng ñi nghæ
20
maùt ôû döôùi boùng caây OÂ-li-ve, caây vaû
vaø caây löu ôû ñoù (Giaêng 18:2). Vöôøn ñoù
coù danh tieáng khoâng phaûi laø moät nôi
vui chôi, song vì buoåi toái töø 11 giôø ñeán
khuya, tröôùc ngaøy chòu cheát treân thaäp
töï giaù, Chuùa caàu nguyeän ba laàn (Ma-
thi-ô 26:36-56; Maùc 14:32-52) roài chòu
baùn vaø chòu thöông khoù ôû ñoù. Trong
vöôøn ñoù "ôû ngoaøi thaønh", Chuùa Jeâsus
chòu ñau ñôùn: "chæ moät mình ñaïp baøn
eùp röôïu" (EÂ-sai 63:3). Song ñeán kyø
Chuùa seõ "Giaøy ñaïp thuøng röôïu côn
thaïnh noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi toaøn
naêng" ôû xöù ñoù, ñaùnh nhöõng keû thuø cuûa
Ngaøi laø Antichrist vaø "caùc daân noù", ñeå
baùo thuø caùch coâng bình veà huyeát voâ toäi
cuûa Chuùa vaø daân söï Ngaøi (Khaûi Huyeàn
14:19-20 vaø 19:15).
Ngaøy nay ôû xöù ñoù vaãn coøn moät
vöôøn coù 8 caây OÂ-li-ve, song phaûi nhôù
raèng Hoaøng töû Tít cuûa nöôùc La-maõ, khi
vaây Gieâ-ru-sa-lem (S.C. 70) ñaõ chaët
heát caû caây xung quanh thaønh ñoù. Chaéc
sau coù ngöôøi troàng caây OÂ-li-ve khaùc
ñeå laøm chöùng laø nôi, xöa coù vöôøn
Gheát-seâ-ma-neâ; hay laø coù leõ caùc caây
OÂ-li-ve voán coù töï nhieân, khoâng troàng
maø moïc.
Tieán só Scofield coù luaän veà Gheát-
seâ-ma-neâ (Ma-thi-ô 26:39) raèng: Muoán
hieåu bieát yù boùng cuûa "caùi cheùn" ôû ñaây,
thì phaûi nhôù Chuùa laàn tröôùc laáy caùi
cheùn ñeå laøm hình boùng chæ veà Ngaøi
saép töï boû mình maø cheát (Ma-thi-ô
20:22; Giaêng 18:11). Theo yù cuûa
Giaêng 10:17-18 Chuùa baèng loøng cheát
theá, vì loøng tình nguyeän. Truyeän vöôøn
Gheát-seâ-ma-neâ coù giaù trò vì toû ra Chuùa
bieát tröôùc moïi söï ñau thöông phaûi chòu
treân caây thaäp töï khoù laø döôøng naøo,
nhaát laø khi Chuùa Cha giaáu maët khoûi
Con, vaø Ngaøi laøm cuûa leã chuoäc toäi (EÂ-
sai 53:10). Bieát tröôùc heát giaù, Chuùa cöù
tình nguyeän traû caû! (Ma-thi-ô 27:26).
Döïa theo Thaùnh kinh töø ñieån cuûa
Wm.C. Cadman
Caâu chuyeän gia ñình:
Möôøi Ñieàu Luaät Chuùa
vaø Gia Ñình Chuùng Ta (Tieáp theo)
ðiều Răn Thứ Ba
Chuùng ta ñang soáng trong thôøi kyø goïi
laø thôøi kyø haäu hieän ñaïi. Ñaëc tính noåi
baät cuûa thôøi kyø naày laø khoâng coù gì
ñöôïc coi laø chaân lyù tuyeät ñoái. Khoâng
coù gì laø tieâu chuaån, keå caû tieâu chuaån
ñaïo ñöùc. Chuùng ta seõ soáng vaø xöû söï
nhö theá naøo trong moät theá giôùi nhö
vaäy? Kinh Thaùnh laø Lôøi cuûa Ñöùc Chuùa
Trôøi cho chuùng ta moät tieâu chuaån soáng
khoâng bao giôø thay ñoåi. Möôøi Ñieàu
Luaät Chuùa ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi ban
cho con daân Ngaøi haèng ngaøn naêm
tröôùc vaãn laø tieâu chuaån muoân ñôøi ñeå
giuùp chuùng ta chaúng nhöõng soáng moät
ñôøi soáng ñaïo ñöùc nhöng cuõng ñem laïi
haïnh phuùc khi chuùng ta vaâng giöõ ñieàu
raên cuûa Ngaøi. Töông töï nhö moät boä
maùy phaûi ñöôïc söû duïng ñuùng theo caåm
nang cuûa ngöôøi cheá taïo, con ngöôøi
21
chuùng ta laø taïo vaät cuûa Thieân Chuùa chæ
coù theå soáng ñuùng khi chuùng ta vaâng
giöõ ñieàu raên vaø luaät leä cuûa Ngaøi.
Trong nhöõng tuaàn vöøa qua, chuùng ta
ñaõ cuøng nhau hoïc veà hai giôùi raên ñaàu
tieân trong baûng Möôøi Giôùi Raên, hoâm
nay chuùng ta seõ hoïc ñeán giôùi raên thöù
ba. Trong Giôùi Raên Thöù Ba Chuùa daïy:
Ngöôi chôù laáy Danh Ñöùc Chuùa Trôøi
ngöôi maø laøm chôi, vì Ngaøi chaúng caàm
baèng voâ toäi keû naøo laáy Danh Ngaøi maø
laøm chôi. (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 20:7).
Laáy Danh Chuùa laøm chôi nghóa laø gì?
Trong tieáng Hy-baù, laø nguyeân ngöõ cuûa
Kinh Thaùnh, chöõ laøm chôi coù nghóa laø
khoâng thaät. Baûn Kinh Thaùnh tieáng Anh
dòch laø hö khoâng, hoaëc voâ nghóa
(vanity). Trong tieáng Vieät chuùng ta,
chöõ chôi cuõng ñöôïc duøng ñeå moâ taû
nhöõng gì khoâng thaät. Chaúng haïn nhö
'noùi chôi' töùc khoâng phaûi laø noùi thaät.
Trong Xuaát 23:1 chöõ 'laøm chôi' dòch laø
laøm chöùng doái. Chöõ laøm chôi moâ taû taát
caû nhöõng gì voâ ích, phuø phieám, khoâng
giaù trò. Coù leõ trong chuùng ta khoâng ai
coá tình hay coá yù xuùc phaïm ñeán Chuùa,
nhöng neáu khoâng caån thaän, chuùng ta
cuõng deã vi phaïm giôùi raên naøy. Chuùng
ta coù theå xuùc phaïm ñeán Danh Chuùa
trong nhöõng tröôøng hôïp sau:
1. Nhaéc ñeán Danh Chuùa caùch voâ côù
Chuùng ta xuùc phaïm ñeán Danh Chuùa
khi chuùng ta goïi ñeán Chuùa caùch voâ côù,
khoâng caàn thieát vaø thieáu cung kính.
2. Goïi ñeán Danh Chuùa khi gaëp nhöõng
chuyeän baát ngôø
Nhieàu ngöôøi keâu Trôøi nhö lôøi traùch
moùc, than van. Cuõng coù ngöôøi than
traùch, cho raèng Thieân Chuùa ñaõ gaây
khoå ñau cho con ngöôøi vaø haøm yù raèng
Ngaøi coù traùch nhieäm tröôùc nhöõng khoå
ñau ñoù. Trong tröôøng hôïp chuùng ta gaëp
nguy khoán vaø caàu xin Chuùa cöùu giuùp
laø ñieàu khaùc. Lôøi keâu xin trong luùc ñoù
laø lôøi caàu cöùu thaät, cuûa ngöôøi coù loøng
tin nôi Chuùa vì bieát Ngaøi laø Ñaáng
quyeàn naêng, coù theå cöùu giuùp.
3. Cheá gieãu vaø boâi nhoï Danh Chuùa
Ñaây laø tröôøng hôïp nhöõng ngöôøi vieát
nhöõng baøi ñeå cheá gieãu ngöôøi tin Chuùa
hoaëc bòa ñaët ra nhöõng caâu chuyeän,
nhöõng cuoän phim nhaèm muïc ñích boâi
nhoï Danh Chuùa vaø phaïm ñeán thaàn tính
cuûa Ngaøi. Nhöõng ngöôøi naøy ñaët ra
nhöõng caâu chuyeän töôûng töôïng veà
cuoäc ñôøi cuûa Chuùa, vieát thaønh saùch,
ñoùng thaønh phim, cho moïi ngöôøi xem
ñeå khieán ngöôøi ta coù moät caùi nhìn sai
laïc veà Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Coù
nhöõng ngöôøi duøng nhöõng töø thieáu kính
troïng ñeå noùi veà oâng Trôøi, laø Ñaáng Taïo
Hoùa. Duøng nhöõng töø ngöõ ñoù ñeå goïi
Ñöùc Chuùa Trôøi laø xuùc phaïm ñeán Danh
Ngaøi, vì thieáu loøng toân kính ñoái vôùi
Chuùa, Ñaáng ñaõ taïo döïng neân mình.
Moät soá ngöôøi khaùc thì laáy Danh Chuùa
laøm chôi khi boùp meùo chaân lyù cuûa
Kinh Thaùnh. Hoï duøng trí töôûng töôïng
veõ ra nhöõng ñieàu khoâng ñuùng söï thaät,
nhaèm muïc ñích ñem Con cuûa Ñöùc
Chuùa Trôøi xuoáng ngang haøng vôùi con
ngöôøi, gaùn cho Ngaøi nhöõng baûn tính
thaáp keùm cuûa con ngöôøi toäi loãi, qua
22
nhöõng caâu chuyeän, nhöõng vôû tuoàng
trình baøy moät hình aûnh hoaøn toaøn sai
laàm veà Chuùa, traùi ngöôïc vôùi Kinh
Thaùnh.
4. Laáy Danh Chuùa höùa nguyeän nhöng
khoâng giöõ lôøi höùa nguyeän
Nhieàu ngöôøi, nhaát laø caùc em nhoû
thöôøng hay laáy Chuùa ra ñeå chöùng giaùm
cho lôøi noùi cuûa mình. Caâu maø chuùng ta
thöôøng nghe caùc em noùi laø: Em maø noùi
doái thì Chuùa phaït hoaëc: Ñöùa naøo noùi
doái thì Chuùa phaït. Caâu laáy danh Chuùa
laøm chôi cuõng coù theå hieåu laø laáy danh
Chuùa ñeå theà thoát trong nhöõng chuyeän
khoâng ñaùng phaûi theà.
Trong caùc nghi leã cuûa giaùo hoäi, ngöôøi
tin Chuùa thöôøng coù nhöõng lôøi höùa
nguyeän tröôùc maët Chuùa. Chaúng haïn,
trong thaùnh leã hoân phoái, coâ daâu chuù reå
höùa tröôùc maët Chuùa vaø hoäi thaùnh seõ
soáng vôùi nhau theo Lôøi Chuùa daïy, vaø
chung thuûy vôùi nhau ñeán troïn cuoäc ñôøi.
Nhöõng vôï choàng khoâng giöõ lôøi höùa
tröôùc maët Chuùa nhöng soáng vôùi nhau
trong ganh tò, ghen gheùt; thieáu yeâu
thöông, thieáu vaâng phuïc, hoaëc boû
ngöôøi baïn ñôøi ñeå ñi theo yù rieâng, laø ñaõ
phaïm giôùi raên thöù ba. Vì khoâng giöõ lôøi
mình ñaõ höùa nguyeän tröôùc maët Chuùa.
Töông töï nhö vaäy, trong thaùnh leã baùp-
teâm chuùng ta höùa töø boû toäi loãi vaø ñôøi
soáng cuõ ñeå böôùc theo Chuùa trong ñôøi
soáng môùi. Trong leã daâng con, cha meï
höùa nuoâi daïy con trong ñöôøng loái cuûa
Chuùa; trong leã tieäc thaùnh, chuùng ta höùa
rao truyeàn söï cheát cuûa Chuùa cho tôùi
luùc Ngaøi ñeán, v.v... Neáu chuùng ta nhaân
danh Chuùa, höùa nguyeän nhöõng ñieàu ñoù
nhöng khoâng nghieâm chænh laøm nhö
ñieàu ñaõ höùa laø chuùng ta ñaõ phaïm giôùi
raên cuûa Chuùa. Leâ-vi kyù 19:12 daïy nhö
sau: Caùc ngöôi chôù chæ danh ta maø theà
doái, vì ngöôi laøm oâ danh cuûa Ñöùc
Chuùa Trôøi mình.
5. Duøng chöõ caûm ôn Chuùa nhö laø tieáng
ñeäm cho caâu noùi cuûa mình
Coù ngöôøi luùc naøo môû mieäng cuõng noùi
caûm ôn Chuùa nhöng khoâng thaät loøng
bieát ôn Ngaøi. Coù moät oâng tín ñoà kia,
khi ai hoûi oâng coù maáy ñöùa con thì oâng
traû lôøi: Caûm ôn Chuùa toâi ñöôïc 10 ñöùa
nhöng nhaø ñoâng mieäng aên quaù neân luùc
naøo cuõng thieáu! Coù ngöôøi thì noùi: Caûm
ôn Chuùa toâi ñöôïc 8 ñöùa maø toaøn con
gaùi khoâng! Nhöõng tieáng caûm ôn Chuùa
ñoù khoâng noùi leân taám loøng thaønh thaät
bieát ôn Ngaøi.
Cuõng coù ngöôøi duøng tieáng caûm ôn
Chuùa khoâng ñuùng choã. Nhieàu khi noùi
chæ vì quen mieäng chöù khoâng thaät söï
ñeå yù ñeán lôøi mình noùi. Ví duï moät baø
noï keå laïi chuyeän laøm aên thieáu ngay
thaúng cuûa mình vaø noùi: Caûm ôn Chuùa,
toâi che giaáu nhö vaäy maø hoï tìm khoâng
ra. Coù ngöôøi thì khoe: Caûm ôn Chuùa
toâi möôïn giaáy khai sinh cuûa ngöôøi
khaùc maø khoâng sao caû v.v... Nhöõng lôøi
noùi naøy, duø voâ tình, cuõng ñaõ xuùc phaïm
ñeán danh Chuùa vaø phaïm giôùi raên cuûa
Ngaøi.
6. Xöng laø con daân Chuùa nhöng coù ñôøi
soáng khoâng xöùng vôùi danh hieäu ñoù.
Neáu chuùng ta xöng mình laø ngöôøi tin
Chuùa, laø con daân cuûa Chuùa maø khoâng
23
soáng ñuùng nhö Lôøi Chuùa daïy laø chuùng
ta cuõng ñaõ laáy danh Chuùa laøm chôi.
Ngöôøi chung quanh seõ vì chuùng ta maø
cheâ cöôøi Danh Chuùa. Coù theå noùi,
khoâng gì tai haïi cho Danh Chuùa baèng
ñôøi soáng khoâng xöùng ñaùng cuûa ngöôøi
tin Chuùa. Ñuùng ra, ñaây laø nhöõng ngöôøi
tín ñoà chöa tin Chuùa. Töø naøy nghe thaät
maâu thuaãn nhöng trong thöïc teá khoâng
thieáu nhöõng ngöôøi nhö theá. Ñaây laø
nhöõng ngöôøi xöng mình laø tín ñoà, laø
con daân Chuùa nhöng coù ñôøi soáng ñi
ngöôïc laïi vôùi Lôøi Chuùa daïy. Hoï soáng
trong thuø oaùn, ganh gheùt, gian doái,
tham lam vaø daâm loaïn. Söù ñoà Phao-loâ
goïi ñaây laø nhöõng ngöôøi coù caùch aên ôû
nhö laø keû thuø nghòch thaäp töï giaù cuûa
Chuùa Cöùu Theá (Phi-líp 3:18). Treân moät
phöông dieän, ñaây chính laø nhöõng ngöôøi
laáy danh Chuùa laøm chôi. Coù theå hoï
khoâng goïi ñeán teân Chuùa moät caùch
thieáu cung kính, nhöng ñôøi soáng hoï
khoâng phaûn aûnh ñuùng hình aûnh cuûa
moät ngöôøi ñaõ ñöôïc ñoåi môùi vaø coù
Chuùa laøm Chuû. Nhìn hoï, ngöôøi chöa
tin khoâng thaáy quyeàn naêng vaø tình yeâu
cuûa Chuùa, vì theá seõ nghi ngôø quyeàn
naêng cuûa Chuùa.
Laø ngöôøi tin Chuùa, chuùng ta caàn caån
thaän trong lôøi aên tieáng noùi, ñöøng ñeå vì
lôøi noùi cuûa chuùng ta maø Danh Chuùa bò
cheâ cöôøi. Nhieàu ngöôøi khi ñeán nhaø thôø
thì noùi naêng raát laø lòch söï, nhöng ôû sôû
laøm hoaëc ôû nhaø thì khoâng chöøa moät lôøi
thoâ tuïc naøo. Caùch noùi naêng cuûa moät
ngöôøi cho ta bieát khaù nhieàu vaø khaù
ñuùng veà ngöôøi ñoù. Ñaây khoâng phaûi laø
nhöõng lôøi noùi xaõ giao khi coù khaùch ñeán
nhaø, nhöng laø nhöõng lôøi noùi trong ñôøi
soáng haèng ngaøy, nhaát laø vôùi nhöõng
ngöôøi nhoû hôn mình vaø ôû döôùi quyeàn
cuûa mình. Trong thö EÂ-pheâ-soâ, Phao-loâ
khuyeân: Chôù noùi lôøi tuïc tóu, chôù gieãu
côït, chôù giaû ngoä taàm phaøo, laø nhöõng
ñieàu khoâng ñaùng nhöng caûm taï ôn
Chuùa thì hôn (5:4). Trong moät thö
khaùc, Phao-loâ cuõng khuyeân: Ñöøng noùi
haønh ai, chôù coù moät lôøi tuïc tóu naøo ra
töø mieäng anh em. Chôù noùi doái nhau, vì
ñaõ loät boû ngöôøi cuõ cuøng coâng vieäc noù.
(Thö Coâ-loâ-se chöông 3:8-9). Neáu ñoái
vôùi oâng baø, cha meï chuùng ta phaûi toû
loøng toân kính, phaûi noùi naêng leã ñoä thì
ñoái vôùi Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ taïo döïng
neân chuùng ta, chuùng ta laïi caøng phaûi toû
loøng toân kính hôn nöõa, vaø khoâng bao
giôø laáy Danh Chuùa laøm chôi (coøn
tieáp).
Minh Nguyeân
Chöông Trình Phaùt Thanh Tin Laønh
Thoâ:
Ñieàu raên thöù ba
Laøm ngöôøi phaûi bieát giöõ lôøi,
Noùi gì cho ñuùng, ñöøng chôi noùi ñuøa,
Ñöøng duøng Danh Chuùa tranh ñua,
Keâu lôøi oaùn traùch theo muøa trong naêm!
Ñang khi noùi chuyeän laèm baèm,
Vui cöôøi quùa möùc, haõy caàm laïi ngay!
Ñöøng cho lôøi xaáu ra ngoaøi,
Maø keâu Danh Chuùa, laøm sai Lôøi Ngaøi!
24
Gieâ-hoâ-va, chaúng thích ai,
Laøm chôi Danh Thaùnh Chuùa Ngaøi treân Cao!
Ngaøi yeâu daân Chuùa daït daøo,
Nhöng khoâng chaáp nhaän, ngöôøi naøo ba loa!
02-06-2005
Tieåu Minh Ngoïc
Söû kyù Hoäi thaùnh
Soaïn giaû: Jonh Drange Olsen
Thôøi kyø thöù naêm
Töø ñôøi Charles Ñaïi ñeá cho ñeán
ñôøi GreùgoireVII (naêm 800-1073 S.C.)
Ñoaïn thöù saùu
LUAÄN VEÀ LEÃ ÑAÏO TRONG
THÔØI KYØ THÖÙ NAÊM
I. Tranh luaän veà leã ñaïo.
Söï hoïc thöùc trong thôøi kyø naày chaúng
coù keát quaû chi caû. Caùc phaåm traät cuûa
Giaùo hoäi phaàn nhieàu ñeàu thieáu hoïc,
thaäm chí laém keû khoâng bieát moät chöõ
naøo. Noâng noãi aáy laø taïi ñöông ñôøi baáy
giôø baøn luaän ñeán hay laø gaây ra cuoäc
tranh luaän trong Giaùo hoäi. Tuy vaäy
cuõng coøn coù vaøi ñieàu tranh luaän veà
ñaïo, laø thuyeát Tieàn ñònh vaø leã Tieäc
thaùnh.
a) Tranh luaän veà thuyeát Tieàn ñònh. Töø
hoäi nghò nhoùm taïi Orange vaø Valenee
naêm 529 S.C. cho ñeán theá kyû thöù chin,
Taây-giaùo-hoäi vaãn tin kính theo lyù
thuyeát cuûa Augustin. Daàu vaäy, coù vaøi
nhaø thaàn ñaïo khoâng chòu coâng nhaän
troïn heát yù kieán cuûa oâng, nhöùt laø baát
hieäp veà thuyeát Tieàn ñònh. Veà thuyeát
naày, hoäi nghò Orange vaø Valenee coâng
nhaän caùch mô-hoà, neân ñến theá kyû thöù
chín ôû Giaùo hoäi nöôùc Phaùp coù nhaø thaàn
ñaïo ñem vaán ñeà aáy maø bieän luaän laïi.
Nhöõng ngöôøi can döï ñeán söï bieän luaän
nhö sau naày:
(1) Gottschalk. Laõnh tuï cuûa ñaûng theo
yù kieán Augustin laø Gottschalk (808-867
S.C.), queâ taïi xöù Haéc-sum, thuoäc veà
doøng quyeàn quí. Khi oâng coøn thô-aáu,
cha meï ñaõ ñem daâng cho nhaø doøng
Foulde taïi xöù Haéc-sum ñaëng laøm keû
tu-só troïn ñôøi. Kòp khi ñeán tuoåi thaønh
nhôn laïi sanh loøng gheùt söï tu haønh
laém, tìm theá cởi lôøi theà nguyeàn cuûa
cha meï maø xoay qua phöông höôùng
khaùc. Nhöng oâng khoâng thoaùt khoûi caùi
ñòa vò aáy, chæ ñöôïc pheùp thoâi ôû nhaø
doøng naày maø sang tu trong nhaø doøng
khaùc taïi Orbaeøs xöù Phaùp. Vieän tröôûng
Raban-Maure thaáy Gottschalk boû nhaø
doøng mình maø ñi ñeán nôi khaùc, ñem
loøng ghen gheùt oâng voâ cuøng, tìm
phöông haõm haïi veà sau moät caùch cuõng
quaùi laém.
Khi Gottschalk ôû nhaø doøng Orbaeøs,
haèng ngaøy aân cần khaûo hoïc caùc saùch
vôû cuûa Augustin, coâng nhaän theo lyù
thuyeát Tieàn ñònh cuûa ngöôøi, vaø raát
nhieät taâm ñem truyeàn baù caùi thuyeát aáy.
OÂng daïy raèng söï Tieàn ñònh coù hai thöù:
1.Ñöùc Chuùa Trôøi tieàn ñònh theo moät soá
ngöôøi ñöôïc ñaëc-aân cöùu roãi; 2.Ñöùc
Chuùa Trôøi cho moät soá ngöôøi khaùc phaûi
bò toäi traàm luaân ñôøi ñôøi. Ñaáng Christ
25
ngaøy tröôùc chòu cheát veà soá ngöôøi ñöôïc
ôn cöùu-roãi, chôù chaúng coù chòu cheát cho
soá ngöôøi khaùc. OÂng vòn ôû söï baát dòch
cuûa boån taùnh Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå laøm
chöùng cho lyù thuyeát mình, maø raèng:
“Neáu Ñứùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng coù boån
taùnh baát dịch, taát khoâng theå xaûy ra
vieäc gì mieãn laø vieäc aáy theo yù chæ cuûa
Ngaøi. AÁy vaäy, neáu ai bò traàm luaân thì
laø leõ taát nhieân, vì Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ
tieàn ñònh cho ai ñoù roài. Khi thoâi ôû nhaø
doøng Orbaeøs, oâng cöù oâm-aáp caùi lyù
thuyeát ñoù maø ñem truyeàn baù ra nhieàu
hôn, vaø cuõng caùo caùc phaåm traät Giaùo
hoäi ñaõ boû caùi lyù thuyeát Augustin maø
daïy theo söï nguïy tín cuûa Peùlage. Coù
ngöôøi ñem caâu chuyeän naày hoïc laïi cho
Raban nghe. Raban hieän baáy giôø
ñöông laøm giaùm muïc taïi Mayence, voán
gheùt saün Gottschalk, beøn ñoøi ñeán haàu
ôû hoäi nghò Mayence nhoùm naêm 848
S.C., vaø caùo toäi oâng daïy veà taø giaùo. Vì
oâng coù daïy raèng, heã ai ñöôïc löïa choïn
thì seõ ñöôïc cöùu roãi chôù chaúng heà bò hư
maát traàm luaân, daàu caùch aên thoùi ôû cuûa
hoï taøn aùc ñeán ñaâu cuõng ñöôïc. Coøn keû
naøo khoâng ñöôïc löïa choïn taát chaúng coù
dòp naøo traùnh khoûi, buoäc mình phaûi bò
traàm luaân maø thoâi.
Hoäi nghò Mayenee leân aùn Gottschalk
daïy taø giaùo, neân döùt pheùp thoâng coâng.
Ñoaïn, Raban-Maure laïi giao oâng cho
Hinemar, toång giaùm muïc taïi thaønh
Reims, ñaëng xeùt ñoaùn theâm nöõa. Ñeán
naêm sau laø 849 S.C., Hinemar ñoøi oâng
öùng haàu taïi hoäi nghò nhoùm ôû Kiersy,
xeùt roài thì caùch chöùc, vaø ñaùnh ñoøn
thieáu ñeàu boû maïng. Ñoaïn, hoï ñem ñoát
heát caùc saùch cuûa oâng luaän veà thuyeát
Tieàn ñònh, baét giam taïi nhaø doøng Haut-
Villiers troïn hai möôi moát naêm, chòu
ñuû traêm ñöôøng khoå cöïc. OÂng bò ngöôïc
ñaõi döôøng aáy, maø troïn ñôøi cho ñeán
cheát chaúng heà chòu thay ñoåi caùi yù kieán
hay laø boû caùc lôøi mình ñaõ truyeàn baù.
OÂng qua ñôøi naêm 867 S.C.
Ngaøy nay chuùng ta xeùt qua caùi thuyeát
Tieàn-ñònh cuûa oâng, thaáy thaät laø quaù
maáu, khoâng hieäp vôùi lôøi Kinh thaùnh;
coøn caùch daïy doã coù hôi nhieät cuoàng
moät chuùt. Daàu vaäy, toäi oâng ñaõ phaïm
vaø caùch ngöôïc ñaõi hình phaït cuûa keû beà
treân laø Hinemar vaø Raban-Maure thaät
cuõng laø thaùi quaù, moät trôøi moät vöïc vaäy.
(2) Jean Scot-Erigeøne. – Gottschalk vaø
yù kieán oâng ñã bò hoäi nghò leân aùn, maø
vaán ñeà Tieàn-ñònh vaãn coøn tranh luaän
truyeàn baù. Coù maáy nhaø thaàn ñaïo raát
sang troïng nhö Loup ôû Ferrieøres,
Frudeuce giaùm muïc ôû Troyes,
Ratramne ôû Corbie ñeàu ñua nhau binh
vöïc Gottschalk vaø yù kieán cuûa oâng. Caùc
nhaø aáy danh tieáng toát, quyeàn theá trong
Giaùo hoäi lôùn, laïi cöù giaõi baøy caùc yù cuûa
mình moät caùch oân-hoøa, neân Hinemar
khoâng daùm ñaû ñoäng ñeán maø ñoaùn xeùt
nhö ñaõ ñoái ñaõi vôùi Gottschalk. Theâm
khoå moät noãi nöõa laø chính mình
Hinemar baát taøi, chaúng bieát caùch ñoái
ñòch ñeå binh vöïc lyù töôûng mình, beøn
chaïy yeâu caàu vôùi vua Charles le
Chauve cho mình moät ngöôøi ra gaùnh
vaùc theá. Vua beøn vôøi Jean Scot-
Erigeøne (800-877 S.C) laø ngöôøi AÙi-nhó-
26
lan ñeán, ñaëng bình phaåm ñaùnh ñoå caùi yù
kieán cuûa Gottschalk vaø maáy ngöôøi kia.
Teù ra caùi yù kieán cuûa Jean Scot laïi quaù
xu-phuï veà thuyeát Vaïn-vaät-höõu-thaàn,
khoù cho ai nay hieåu ñöôïc, neân khoâng
giuùp cho Hinemar ñöôïc moät môù taøi
lieäu chi ñeå phaûn ñoái beân kia. Chính
mình Hinemar chaúng hieåu caùi lyù luaän
cuûa Jean, neân daët teân laø “chaùo boài Toâ-
caùch-lan” vaäy.
Veà sau yù kieán cuûa Jean Scot cuõng bò
leân aùn laø taø-giaùo, vaø cho ngöôøi laø keû
ñieân cuoàng, ñaûng taø-giaùo v.v. Vaû, Jean
ñöôïc tieáng trong söû kyù chaúng phaûi taïi
cuoäc tranh luaän nay, beøn chính ngöôøi
laø keû tieàn khu cuûa phaùi Phieàn-toûa trieát
hoïc. Veà thôøi kyø thöù saùu chuùng ta seõ
nghieân cöùu ñeán moân trieát hoïc naøy.
(3) Hoäi nghò Kiersy. Hoäi nghò naøy
nhoùm vaøo naêm 853 S.C. coát ñeå baøn veà
vaán ñeà Tieàn ñònh, vaø coù bieåu quyeát
boán ñieàu nhö sau naày: (1)Khi loaøi
ngöôøi ñöôïc döïng neân thì coù quyeàn töï
nhieäm; nhöng vì ñaõ laïm duïng quyeàn
aáy neân bò phaïm toäi. Töø trong ñaùm bò
hö maát Ñöùc Chuùa Trôøi coù choïn nhöõng
keû ñaõ ñöôïc tieàn ñònh cho söï soáng; coøn
keû khaùc Ngaøi ñeå laïi trong ñaùm aáy,
chaúng phaûi vaãn tieàn ñònh cho hoï hö
maát, maø laø tieàn ñònh phaûi bò hình phaït.
(2) Tuy loaøi ngöôøi maát quyeàn töï nhieäm
vì toäi sa-ngaõ, thì ñöôïc laïi quyeàn aáy ôû
trong Ñaáng Christ. (3) Ñöùc Chuùa Trôøi
ñeàu muoán cho moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc
cöùu roãi, daàu raèng ai naáy ñeàu khoâng
ñöôïc cöùu. Söï cöùu roãi voán laø moùn ban
cho nhöng khoâng, coøn söï hö maát voán
laø caùi hieäu quaû cuûa toäi loãi. (4) Ñöùc
Chuùa Gieâ-xu Christ ñaõ chòu cheát vì
moïi ngöôøi, maø moïi ngöôøi khoâng ñöôïc
cöùu roãi bôûi chaúng coù loøng tin.
Trong boán ñieàu aáy chuùng ta thaáy hoäi
nghò Kiersy binh vöïc boâng loâng caùi yù
kieán cuûa Augustin. Nhöng vì coù nhieàu
ngöôøi trong ñaûng Augustin muoán cho
Giaùo hoäi giaõi baøy yù kieán aáy roõ hôn
nöõa, neân naêm 855 S.C. hoäi nghò nhoùm
taïi Valence bieåu quyeát ñaët ra saùu ñeà
luaät giaõi baøy caùi thuyeát Tieàn ñònh cuûa
Augustin cho roõ hôn. Töø ñoù veà sau, traûi
qua caùc ñôøi Trung-coå, khoâng coù ai noåi
leân ñeå nghò luaän veà vaán ñeà aáy nöõa.
b) Söï tranh luaän veà leã Tieäc Thaùnh.
Baáy giôø chaúng nhöõng thuyeát Tieàn ñònh
laøm cho soâi noåi trong tö töôûng giôùi, laïi
coøn theâm daáy leân nan ñeà veà leã Tieäc
Thaùnh, coù leõ quan heä hôn nöõa. Töø ñôøi
Jean ôû Ña-maùch, Ñoâng-giaùo-hoäi ñaõ tin
nhaän raèng hai moùn duøng trong leã Tieäc
Thaùnh nghieãm nhieân hoùa thaønh thòt vaø
huyeát thaät cuûa Ñaáng Christ. Coøn Taây-
giaùo-hoäi laïi khaùc, vaãn tin theo caùi
thuyeát Augustin, vaø daïy raèng hai moùn
aáy chaúng hoùa ra huyeát vaø thòt cuûa
Ñaáng Christ ñaâu, beøn laø höôûng ñöôïc
moät taùnh linh nghieäm theá naøo ñoù maø
thoâi. Daàu vaäy, ñöông theá kyû thöù baûy
vaø taùm, Taây-giaùo-hoäi vaãn meâ meät
trong söï dò ñoan neân coù nhieàu phaåm
traät hôi muoán coâng nhaän theo yù kieán
cuûa Ñoâng-giaùo-hoäi, gaây ra söï tranh
luaän laâu ñôøi, suyùt chuùt maïng ngöôøi
phaûi maát.
27
(1) Pascase-Radbert vaø Ratramne.
Laõnh tuï cuûa ñaûng naày laø Pascase-
Radbert, vieän tröôûng cuûa nhaø doøng
Corbie gaàn thaønh Amiens, xöù Phaùp.
Öôùc vaøo naêm 830 S.C. ngöôøi coù cheùp
moät saùch nhan ñeà laø Luaän veà thaân
theå vaø huyeát cuûa Chuùa ñeå coâng boá yù
kieán cuûa mình. OÂng daïy raèng khi linh
muïc laøm leã ñoaïn, baùnh vaø röôïu beøn
bieán theå, hoùa ra thòt vaø huyeát thaät cuûa
Ñaáng Christ, ñeán ñoãi daàu hình thöùc
baùnh vaø röôïu coøn ñoù, taùnh chaát töï
nhieän ñaõ tieâu maát, chæ coøn hieån hieän laø
thòt vaø huyeát thaät cuûa Ñaáng Christ maø
thoâi. Caùi saùng yù aáy khích tö töôûng
ngöôøi ta quaù, thaønh ra ôû Taây-giaùo-hoäi
nhao nhao leân tranh luaän.
Trong soá caùc nhaø thaàn ñaïo coâng kích
coù Raban-Maure vaø Ratramne, tu só ôû
nhaø doøng Corbie, laø chaùnh vai aên noùi.
Vua Charles le Chauve hoûi Ratramne
veà quyeàn saùch cuûa Pascase, ngöôøi traû
lôøi maø cheùp thaønh moät saùch khaùc,
cuõng nhan ñeà laø Luaän veà thaân theå vaø
huyeát cuûa Chuùa. Ñaïi yù ngöôøi daïy
raèng thaân theå vaø huyeát thaät cuûa Chuùa
khoâng coù hieän ra trong Tieäc Thaùnh,
nhöng Ngaøi ngöï nôi leã aáy caùch thuoäc
linh nhö theå thöôøng Ñöùc Thaùnh Linh ôû
trong nöôùc cuûa leã Baùp-teâm. Saùch ñoù ra
ñôøi, trong Taây-giaùo-hoäi lieàn sanh hai
phe, ñaûng naày thì xöng tuïng yù kieán cuûa
Pascase, ñaûng noï laïi tin tuøng caùi lyù
thuyeát cuûa Ratramne. Maáy phe cuûa
Ratramne ñöôïc thaéng vì söï meâ tín cuûa
Bieán-theå-thuyeát chöa chaâm saâu ôû Taây-
giaùo-hoäi vaäy.
(2) Beùrenger. Caùch sau ñoù hai traêm Lanfrane cuõng bieåu ñoàng tình vôùi hoäi
naêm laïi coù Beùrenger (908-1088) noåi nghò maø nghòch lyù vôùi baïn thaân mình.
leân coâng kòch lieät caùi lyù thuyeát cuûa Qua luùc naày roài giaùo hoaøng coøn ñoøi
Pascase-Radbert. OÂng laø ñoác hoïc nhoùm moät hoäi nghò khaùc, daïy Beùrenger
tröôøng ñaïi giaùo ñöôøng taïi thaønh Tours phaûi ñeán haàu ñaëng ñoái naïi. Laàn naày
nöôùc Phaùp. OÂng phaûn ñoái, cho caùi ngöôøi cuõng khieám dieän, vì khi Henri I,
thuyeát cuûa Radbert baát quaù laø loøng meâ vua nöôùc Phaùp, nghe kyø hoäi nghò tröôùc
tín cuûa bình daân, traùi haún Taân-öôùc, caùc leân aùn ngöôøi, thì baét ngöôøi haï nguïc vaø
saùch vôû cuûa Augustin vaø cuûa nhieàu tòch bieân luoân heát caû taøi saûn. (coøn tieáp)
Giaùo phuï khaùc.
Vaû, luùc ñöông coøn hoïc taäp taïi
Chartres, oâng coù moät baïn chí thaân teân
laø Lanfrane veà sau noåi danh tieáng lôùn
trong Giaùo hoäi. Baáy giôø Lanfrane môùi
ñöôïc laøm vieän tröôûng cuûa nhaø doøng
Bec, xöù Naïc-man-ñeå. Beùrenger caäy ôû
tình baïn ñoàng moân coá thieát, chaéc laø
ñoàng yù kieán coù theå giuùp mình ñöôïc ít
nhieàu. Naøo ngôø Lanfrane vì loøng ham
hoá quyeàn cao trong Giaùo hoäi, chaúng
nhöõng daùm bieåu ñoàng tình vôùi ngöôøi
thì chôù, laïi coøn thöøa theá taán coâng neân
phaûn ñoái ngay caùi thuyeát cuûa
Beùrenger, maø binh vöïc yù kieán cuûa
Pascase-Radbert. Beùrenger laïi coøn yû y
tình thaân maät vieát thö traùch baïn, laáy
laøm laï cho moät ngöôøi taøi cao hoïc roäng
maø theo binh vöïc caùi yù kieán sai laàm.
Lanfrane ñöông ôû La-maõ vieáng thaêm
giaùo hoaøng Leùon IX, tieáp ñöôïc böùc thö
traùch laáy laøm giaän laém, ñem trình ngay
cho giaùo hoaøng. Giaùo hoaøng beøn phuù
thö aáy cho hoäi nghò ñöông nhoùm taïi
La-maõ (naêm 1050) tra xeùt. Beùrenger
khoâng coù maët taïi ñoù ñaëng ñoái naïi, thì
hoäi nghò cöù töï tieän xeùt qua yù kieán
ngöôøi roài leân aùn cho laø taø giaùo.
28
 HOÄI THAÙNH TIN LAØNH VIEÄT NAM TAÏI ARNHEM
Vietnamese Evangelische Kerk te Arnhem
Nhoùm thôø phöôïng moãi chieàu chuû nhaät töø 13 giôø tôùi 16 giôø taïi
Pinksterzending, Parkstraat 13 –Arnhem
Tröông muïc cuûa Hoäi thaùnh: 538267542 -L.N.H. Huynh
Ñòa chæ lieân laïc: Truyeàn ñaïo Löõ thò Töôøng Loan
Forelstraat 77, 6833 BH Arnhem
Tel: 026-3229403.
E-mail: ht-tinlanh-arnhem@hetnet.nl
Tin laønh: baûn tin cuûa Hoäi thaùnh phaùt haønh hai thaùng moät laàn.
Moïi thö töø lieân laïc xin gôûi veà ñòa chæ cuûa Hoäi thaùnh

“Vaø neáu Ñaáng Christ ñaõ chaúng soáng laïi, thì ñöùc tin anh em cuõng voâ ích, anh em
coøn ôû trong toäi loãi mình. Vaäy, nhöõng keû nguû trong Ñaáng Christ cuõng phaûi hö maát
ñôøi ñôøi. Neáu chuùng ta chæ coù söï troâng caäy trong Ñaáng Christ veà ñôøi naày maø
thoâi, thì trong caû moïi ngöôøi, chuùng ta laø keû khoán naïn hôn heát. Nhöng baây giôø,
Ñaáng Christ ñaõ töø keû cheát soáng laïi, Ngaøi laø traùi ñaàu muøa cuûa nhöõng keû nguû. Vaû,
vì chöng bôûi moät ngöôøi maø coù söï cheát, thì cuõng bôûi moät ngöôøi maø coù söï soáng
laïi cuûa nhöõng keû cheát. Nhö trong A-ñam moïi ngöôøi ñeàu cheát, thì cuõng moät leõ aáy,
trong Ñaáng Christ moïi ngöôøi ñeàu seõ soáng laïi, nhöng moãi ngöôøi theo thöù töï rieâng
cuûa mình: Ñaáng Christ laø traùi ñaàu muøa; roài tôùi ngaøy Ñaáng Christ ñeán, nhöõng keû
thuoäc veà Ngaøi seõ soáng laïi. Keá ñoù, cuoái cuøng seõ ñeán laø luùc Ngaøi seõ giao nöôùc laïi
cho Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha, sau khi Ngaøi ñaõ phaù dieät moïi ñeá quoác, moïi quyeàn cai
trò, vaø moïi theá löïc; vì Ngaøi phaûi caàm quyeàn cho ñeán chöøng ñaët nhöõng keû thuø
nghòch döôùi chôn mình. Keû thuø bò huûy dieät sau cuøng, töùc laø söï cheát.”
(I Coâ-rinh-toâ 15: 17-26)

29