PENGAJIAN LUAR KAMPUS

PUSAT PENDIDIKAN PROFESIONAL DAN LANJUTAN (PACE) UNIVERSITI UTARA MALAYSIA

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA TAJUK TUGASAN

Perkara 10 memperuntukkan setiap warganegara berhak untuk bebas bercakap bagi mengeluarkan buah fikiran, berhimpun secara aman dan menubuhkan persatuan. Namun sesetengah pihak menganggap hakhak ini di sekat dengan pelbagai peruntukan undangundang. BINCANGKAN
DISEDIAKAN UNTUK DR. RUZITA AZMI

DISEDIAKAN OLEH ZHAFRI RIDHWAN BIN ABDULLAH SONNY 215729

Nama Tahun Pendaftaran

Zhafri Ridhwan Bin Abdullah Sonny Oktober 2011

No. Matrik Pusat

215729 K.L

TUGASAN 2

SADN 1043 HUBUNGAN ETNIK

Perkara 10 memperuntukkan setiap warganegara berhak untuk bebas bercakap bagi mengeluarkan buah fikiran, berhimpun secara aman dan menubuhkan persatuan. Namun sesetengah pihak menganggap hak-hak ini di sekat dengan pelbagai peruntukan undang-undang. BINCANGKAN

Tarikh Serahan 23 Julai 2012

Tarikh Penerimaan

No. Soalan

Markah diperolehi

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

1.0

PENGENALAN

Seperti yang sedia kita ketahui, Perkara 10 Perlembagaan Persekutuan memberikan hak dan kebebasan kepada rakyat jelata Malaysia untuk bercakap dan bersuara, berhimpun secara aman dan tanpa senjata, serta membentuk persatuan. Ini membuktikan bahawa Malaysia adalah sebuah negara yang demokratik---bukannya penindas rakyat ataupun penyekat kepada hak-hak dan kebebasan mereka. Bagaimanapun, seluruh hak dan kekebasan ini pastinya mempunyai had dan sekatan yang berpaksikan kepada soal ketenteraman awam dan keselamatan nasional. Had dan batasan ini diwujudkan selaras dengan sensitiviti, persekitaran serta komposisi rakyat Malaysia yang berbilang latarbelakang. Matlamatnya adalah untuk mengelakkan pertembungan, perbalahan, pertelingkahan dan konflik di kalangan rakyat di negara yang majmuk. Had dan batasan kebebasan ini juga selaras dengan beberapa peruntukan di dalam Deklarasi Hak Asasi Manusia Sejagat yang diluluskan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) pada 10 Disember 1948. Contohnya, Perkara 19 Deklarasi Hak Asasi Manusia Sejagat menyatakan, setiap individu mempunyai hak kepada kebebasan bersuara dan pendapat.

2.0

PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN PERKARA KE-10

Perkara 10. Kebebasan bercakap, berhimpun dan berpersatuan.

(1) Tertakluk kepada Fasal (2), (3) dan (4) (a)Tiap-tiap warganegara berhak kepada kebebasan bercakap dan bersuara;

(b)Semua warganegara berhak untuk berhimpun secara aman dan tanpa senjata;

(c) Semua warganegara berhak untuk membentuk persatuan.

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

(2) Parlimen boleh melalui undang-undang mengenakan (a) ke atas hak yang diberikan oleh perenggan (a) Fasal (1), apa-apa sekatan yang didapatinya perlu atau suai manfaat demi kepentingan keselamatan Persekutuan atau manamana bahagiannya, hubungan baik dengan negara-negara lain, ketenteraman awam atau prinsip moral dan sekatan-sekatan yang bertujuan untuk melindungi keistimewaan Parlimen atau mana-mana Dewan Undangan atau untuk membuat peruntukan menentang penghinaan mahkamah, fitnah, atau pengapian apa-apa kesalahan;

(b) ke atas hak yang diberikan oleh perenggan (b) Fasal (1), apa-apa sekatan yang didapatinya perlu atau suai manfaat demi kepentingan keselamatan Persektuan atau manamana bahagiannya atau ketenteraman awam;

(c) ke atas hak yang diberikan oleh perenggan (c) Fasal (1), apa-apa sekatan yang didapatinya perlu atau suai manfaat demi kepentingan keselamatan Persekutuan atau manamana bahagiannya, ketenteraman awam atau prinsip moral.

(3) Sekatan-sekatan ke atas hak untuk membentuk persatuan yang diberikan oleh perenggan (c) Fasal (1) boleh juga dikenakan oleh mana-mana undang-undang yang berhubungan dengan perburuhan atau pendidikan.

(4) Pada mengenakan sekatan-sekatan demi kepentingan keselamatan Persekutuan atau mana-mana bahagiannya atau ketenteraman awam di bawah Fasal (2)(a), Parlimen boleh meluluskan undang-undang melarang dipersoalkan apa-apa perkara, hak, taraf, kedudukan, keistimewaan, kedaulatan atau prerogatif yang ditetapkan atau dilindungi oleh peruntukan Bahagian III, Perkara 152, 153 atau 181 melainkan yang berhubungan dengan pelaksanaannya sebagaimana yang dinyatakan dalam undang-undang itu.

3.0

PERBINCANGAN PERKARA KE-10 DI DALAM PERLEMBAGAAN

Ini boleh dikatakan merupakan peruntukan yang paling kontroversi berbanding dengan peruntukan-peruntukan lain di bawah bab mengenai kebebasan asasi. Dan tidak seperti di sesetengah bidang kuasa - seperti Amerika Syarikat - jika peruntukan sedemikian pada dasarnya adalah di luar jangkauan badan perundangan, kedudukan di Malaysia adalah

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

berbeza. Nampaknya pembukaan Perkara 10 (1) - Memberitahu bahawa ia terus menyebut sekatan untuk mengikuti - mengesyorkan bahawa hak-hak di bawah Perkara 10 adalah fitrah semula jadi. Dan mahkamah seolah-olah telah membuat keadaan lebih buruk dengan berpegang kepadanya. "Artikel 10 (1) Perlembagaan Persekutuan menjamin hak-hak setiap rakyat untuk kebebasan bersuara, berhimpun dan berpersatuan. Walau bagaimanapun, hak-hak ini adalah tertakluk kepada mana-mana undang-undang diluluskan oleh Parlimen. Ini keputusan mahkamah mempunyai potensi membenarkan kesembarangan. Berhujah bahawa ketetapan itu adalah cukup salah kerana ia bertentangan dengan niat asal boleh didapati dalam Suruhanjaya Reid yang telah meletakkan kewajipan pada mahkamah untuk melindungi peruntukan kebebasan asasi. Dalam laporan Suruhanjaya yang disyorkan bahawa, "Jaminan yang diberikan oleh Perlembagaan keluhuran undang-undang dan kuasa dan kewajipan Mahkamah untuk menguatkuasakan hak-hak ini dan membatalkan apa-apa percubaan untuk melumpuhkan mana-mana (hak) sama ada melalui perundangan atau pentadbiran atau sebaliknya." Suruhanjaya Reid mencadangkan bahawa mahkamah perlu mengambil pandangan kritikal undang-undang yang menyekat kebebasan asas dan tidak hanya untuk dimasukkan ke dalam menjejaskan mana-mana undang-undang yang diluluskan oleh Parlimen. Dalam mana-mana alasan perlembagaan untuk menghadkan hak-hak yang diperuntukkan di bawah seni. 10 (1) boleh didapati dalam fasal (2) peruntukan. Seperti yang dinyatakan di atas, ia adalah tugas mahkamah untuk mengkaji perlembagaan undang-undang yang diluluskan di bawah pada. 10 (2). Dalam Pung Chen Choon Edgar Joseph Jr SCJ berpendapat bahawa, "Ia akan menjadi kewajipan mahkamah untuk mempertimbangkan setiap undang-undang yang dipersoalkan secara berasingan, menganggap yang mempunyai sifat hak yang didakwa telah dilanggar." Melihat penghakiman di Pung Chen Choon secara keseluruhannya ia adalah agak sukar untuk memenuhi keperluan yang ditetapkan di sana dan ia seolah-olah menjadi baik hanya di atas kertas. Hakikatnya bahawa setakat ini tidak pernah ada apa-apa peristiwa di mana

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

undang-undang yang telah diisytiharkan tidak mengikut perlembagaan oleh mahkamah. Selain itu, undang-undang kes telah ditubuhkan bahawa ada suatu anggapan bahawa undang-undang yang dipersoalkan adalah perlembagaan. Satu dapat melihat kesukaran untuk meyakinkan mahkamah untuk melihat sekatan yang dikenakan ke atas kebebasan bersuara dalam kes-kes seperti Madhavan Nair. Di sini Chang Min Tat J berpendapat bahawa "Mana-mana keadaan yang mengehadkan menjalankan hak yang asas untuk kebebasan bersuara tidak termasuk dalam empat penjuru seni. Fasal 10 (2), (3) dan (4) Perlembagaan Persekutuan tidak boleh menjadi sah "tetapi akhirnya memutuskan bahawa pengenaan sekatan permit yang dikeluarkan oleh pihak polis adalah perlembagaan. Dalam Koding Mark telah diadakan bahawa kebebasan bersuara tidak membentuk apa yang dipanggil sebagai struktur asas perlembagaan dan sekatan yang dikenakan melalui Akta Hasutan 1948 telah ditegakkan. Fenomena yang sama dilihat di Lim Kit Siang di mana kebebasan bersuara yang dituntut oleh Ketua Pembangkang di Parlimen telah dinafikan melalui peruntukan Akta Rahsia Rasmi 1971. Hak untuk berhimpun secara aman adalah salah satu daripada isu-isu dalam Hon Choon Chai di mana sekatan yang dikenakan oleh pihak polis di bawah Akta Polis 1967 telah dicabar. Abdoolcader Hakim Mahkamah Agung telah mengadakan sekatan bahawa pada bilangan penceramah oleh pihak polis dalam mengeluarkan permit itu adalah tidak sah kerana ia adalah tidak munasabah. Masalah dengan kuasa polis untuk mengawal perhimpunan awam di bawah Akta 1967 adalah jelas dalam Cheah Beng Poh. Di sini mahkamah tinggi memutuskan bahawa mesyuarat awam atau perarakan, walaupun mereka adalah spontan, adalah menyalahi undang-undang jika ia mengambil tanpa permit polis. Peraturan ini jelas tidak perlu terhad dan tidak selari dengan prinsip asas dalam undangundang jenayah. Dalam Cheah Beng Poh 42 peguam didakwa untuk mengambil bahagian dalam apa yang dipanggil perhimpunan yang menyalahi undang-undang. Masalah dalam hal ini adalah bahawa ia mengambil pandangan bahawa perhimpunan itu akan jatuh di bawah perhimpunan istilah dalam statut yang walaupun tidak ada niat untuk berbuat demikian. Trend itu berterusan di Datuk Yong Teck Lee di mana Syed Ahmad Idid J berkesan mengenakan kewajipan untuk memuaskan hati bahawa mesyuarat atau perarakan tidak akan memudaratkan kepada keselamatan ke atas pemohon! Berkenaan dengan keputusan ini pelik memandangkan bahawa ia adalah kewajipan berkanun pasukan polis, bukan orang awam, untuk memastikan keselamatan dan ketenteraman awam.

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

Hak untuk membentuk persatuan telah diuruskan di Bar Malaysia di mana Harun J diadakan seni itu. 10 (1) (c) tidak memberi apa-apa hak kepada mana-mana warganegara untuk menguruskan persatuan tetapi hanya yang betul untuk membentuk. Berkenaan dengan rulilng ini agak mengelirukan kerana persatuan seperti pendapat yang menyatakan dan berhimpun secara aman adalah kenderaan untuk demokrasi dan perubahan secara aman, iaitu mereka hak-hak asas dan dengan itu tidak perlu dikurangkan secara sewenangwenangnya. Satu cara yang berbeza melihat di sebelah kanan untuk kebebasan berpersatuan telah disediakan oleh Nordin bin Salleh. Sini peruntukan dalam perlembagaan negeri yang berkesan cuba menghalang ahli-ahli Dewan Undangan Negeri (DUN) daripada pihak bertukar telah diadakan tidak mengikut perlembagaan kerana ia adalah, mengikut mahkamah, sama seperti menafikan hak di bawah belakang. 10 (1) (c).

Hak untuk persatuan yang berkaitan kepada ahli-ahli bar dipertimbangkan oleh Mahkamah Rayuan di Sivarasa Rasiah. Di sini, seorang peguam yang merupakan pemegang jawatan dalam parti politik berhujah bahawa kedudukan politik beliau tidak sepatutnya mengundurkan dia dari menjadi ahli Majlis Peguam. Mahkamah tidak bersetuju dan memutuskan bahawa hak di bawah seni. 10 (1) (c) tidak timbul kerana Perlembagaan berusaha untuk melindungi hak rakyat untuk membentuk persatuan. Untuk kekal di dalam Majlis Peguam tidak adalah hak asasi, mengikut kepada Mahkamah Rayuan. Dalam mencapai kesimpulan bahawa mahkamah yang dibuat merujuk kepada ucapan oleh menteri Kerajaan apabila beliau membentangkan pindaan kepada Akta Profesion Undang-Undang 1976 pada tahun 1978, salah satu yang cuba untuk menghalang pemegang jawatan partiparti politik daripada menjadi ahli Majlis Peguam. Kebebasan bersuara merupakan kebebasan yang secara kolektif diiktiraf oleh masyarakat madani sebagai sebahagian daripada pelaksanaan proses demokrasi. Kepentingannya boleh dianggap sebagai mengatasi kebebasan lain yang dijamin oleh undang-undang. Kelebihan kebebasan ini kerana ia membolehkan pencarian dan penyataan kebenaran, penyampaian maklumat dan pembetulan kepada kepincangan dalam pemerintahan. Namun hak ini bukanlah satu-satunya hak yang perlu dipertahankan dan perlu diimbangkan dengan keperluan lain masyarakat dan negara.

Selaras dengan falsafah kebebasan bersyarat yang didukung oleh Perlembagaan, Fasal 2(a) Perkara 10 Perlembagaan Persekutuan menyatakan kebebasan bersuara tertakluk kepada

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

kepentingan keselamatan Persekutuan atau mana-mana bahagiannya, hubungan baik dengan negara-negara lain, ketenteraman awam atau kemoralan dan sekatan-sekatan yang bertujuan melindungi keistimewaan parlimen atau mana-mana dewan undangan atau menentang penghinaan mahkamah, fitnah atau pengapian apa-apa kesalahan. Fasal (4) pula menambah bahawa dalam perkara berhubung keselamatan persekutuan atau mana-mana bahagiannya atau berkait dengan ketenteraman awam parlimen boleh mengadakan undang-undang yang melarang dipersoalkan apa-apa perkara, hak, taraf, kedudukan, keistimewaan, kedaulatan atau prerogatif yang ditetapkan atau dilindungi oleh peruntukan Bahagian III, Perkara 152, 153 atau 181. Undang-undang yang dibuat oleh Parlimen walau bagaimanapun tidak boleh menyekat perbincangan atau persoalan mengenai pelaksanaan perkara-perkara di atas.

Hasil daripada falsafah kebebasan bersyarat yang didukung oleh Perlembagaan ini maka terbentuklah perundangan seperti Akta Asutan 1948 (Akta 15), Akta Rahsia Rasmi 1972 (Semakan 1988, Akta 88), Akta Fitnah 1957 (Semakan 1983, Akta 286), Akta Percetakan dan Penerbitan 1984 (Akta 301), Akta Ketenteraman Awam (Pemeliharan) 1958 (Semakan 1983, Akta 296), Akta Dewan Parlimen (Keistimewaan dan Kuasa) 1952 (Semakan 1988, Akta 88), dan Akta Keselamatan Dalam Negeri 1960 (semakan 1972, Akta 82) serta peruntukan dalam Kanun Kesiksaan (Semakan 1997, Akta 574) 7. Falsafah kebebasan bersyarat ini dipersetujui oleh Mahkamah Tinggi semasa memutuskan kes Pendakwa Raya lwn Ooi Kee Saik 8. Hakim Raja Azlan Shah (pada ketika itu) menyatakan: Tidak boleh terdapat keadaan mengiakan kebebasan mutlak atau tanpa kawalan yang keseluruhannya bebas dari sekatan; kerana ini akan menjurus kepada anarki dan kacaubilau. Pemilikan dan penikmatan semua hak adalah tertakluk kepada syarat-syarat yang munasabah yang dianggapkan sebagai penting kepada keselamatan, kesihatan, keamanan dan ketenteraman awam dan moral masyarakat. Apa yang cuba dilakukan oleh Perlembagaan dalam mengisytiharkan hak-hak rakyat ialah mengimbangkan antara kemerdekaan individu dan kawalan sosial

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

dan diperkukuh oleh Mahkamah Agung didalam kes Pendakwa Raya v Pung Chen Choon 10. Edgar Joseph Jr, Hakim Mahkamah Agung menyatakan: Dalam menimbangkan persoalan ini, kami telah juga meletakkan keutamaan didalam pemikiran kami, bahawa disatu pihak, hak terhadap kebebasan bercakap dan menyatakan perasaan seperti yang dinaungi oleh Perlembagaan adalah tidak mutlak

Kebebasan bercakap tidaklah merupakan lesen untuk menjejaskan maruah seseorang. Jika berlaku keadaan yang kata-kata boleh menyebabkan terjejasnya reputasi seseorang, pihak berkenaan boleh mengambil tindakan menurut Akta Fitnah. Kesalahan memfitnah berlaku apabila terdapat dalam suatu kenyataan kecenderungan untuk mengadakan pendapat yang bertentangan mengenai seseorang oleh orang lain walaupun tiada siapa yang percaya kenyataan tersebut sebagai benar. Oleh itu dalam pemilihan kata-kata hendaklah diambil kira supaya ia tidak terkeluar daripada batasan kritikan yang adil dan saksama. Kritikan yang adil dan saksama memerlukan tindakan yang berhati-hati dan mengambil kira pelbagai aspek, seperti analisis Mahkamah Tinggi dalam kes Tjanting. Mahkamah dalam penelitiannya mendapati bahawa pihak Utusan Malaysia gagal mengambil langkah yang sewajarnya dalam membuat kritikan kerana terdapat pertentangan antara ulasan yang dipertikaikan dengan ulasan-ulasan yang pernah dibuat oleh agensi penerbitan lain sebelumnya serta tiada rujukan dibuat kepada pihak yang mengeluarkan tender kepada Syarikat Tjanting. Namun begitu, keghairahan mahkamah dalam menjaga maruah individu tidaklah sehingga menjejaskan kebebasan bercakap dan memberi pandangan. Tuntutan dakwaan memfitnah perlu diteliti dengan berhati-hati supaya ia tidak disalahgunakan sehingga menyebabkan penyalahgunaan proses mahkamah terutamanya apabila melibatkan tuntutan bernilai jutaan ringgit.

Selain menjaga maruah individu, kebebasan bercakap disekat untuk menjaga kehormatan institusi tertentu, terutamanya kehakiman. Penghinaan Mahkamah ialah mekanisme untuk memelihara integriti badan kehakiman sebagai badan yang bebas dan berperanan menegakkan keadilan. Integriti ini perlu dipelihara untuk mengelakkan masyarakat hilang keyakinan dan timbul huru-hara. Batasan ini juga hendaklah digunakan secara berhati-hati oleh Mahkamah agar ini tidak menjejaskan perjalanan tugas pihak peguam 18 dan menimbulkan sangkaan bahawa Mahkamah itu sendiri tidak boleh dikritik dan menggugat

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

kepercayaan orang awam kepada Mahkamah 19. Hakim Gopal Sri Ram (penghakiman menentang) dalam kes Tommy Thomas v Peguam Negara Malaysia 20 menyatakan: Kuasa untuk secara ringkas menghukum seseorang bagi kesalahan penghinaan mahkamah merupakan senjata yang berguna dan bernilai dalam melindungi kehakiman. Jika digunakan dengan baik, ia menegakkan pelaksanaan keadilan dengan menanamkan keyakinan terhadap kehakiman. Tetapi seperti kuasa-kuasa lain ia terdedah kepada penyalahgunaan. Dan kita hendaklah sentiasa berwaspada menghalang kejadian tersebut. Jika tidak ia akan membawa hasil yang sebaliknya. Ia akan menghakis keyakinan orang awam terhadap sistem keadilan. Kuasa penghinaan seperti pedang Damocles yang tergantung di atas kepala para peguam dan litigan. Ia akan menghancurkan kebebasan berfikir dan bercakap. Ini sesuatu yang mesti kita pastikan tidak berlaku.

4.0

KESIMPULAN

Menentukan tahap kebebasan bercakap ialah sesuatu yang sukar. Peringatan yang boleh diambil semasa mengenakan sekatan ialah kebebasan bersuara tidak boleh disekat sehingga menjadikan masyarakat malas berfikir dan menjejaskan pembinaan tamadun bangsa. Setiap individu yang diberikan hak pula, perlu sedar bahawa mereka bukan hidup dalam suasana vakum tetapi bermasyarakat. Keadaan ini tidak membenarkan pelaksanaan hak secara mutlak. Pelaksanaan kebebasan ini juga hendaklah mengambil kira keadaan bahawa kebebasan itu bukan merupakan lesen yang membenarkan apa sahaja. Hakikat yang perlu disedari ialah dalam melaksanakan kebebasan bersuara ialah, individu tidak dapat lari daripada menginjak atau terinjak hak orang lain. Kebebasan tidak mungkin dapat dilaksanakan secara sepenuhnya. Hak tidak bersifat neutral atau saksama, tidak juga bersifat sama rata atau seumpama dengannya. Ia bertimbal-balas 32. Bersama-sama kebebasan bercakap ialah tanggungjawab terhadap apa yang dipertuturkan dan kesediaan untuk membuktikan perkataan itu benar. Pepatah Melayu mengatakan: Kerana pulut santan binasa, kerana mulut badan binasa, dan Terlanjak perahu boleh diundur, terlanjak kata buruk padahnya. Namun dalam apa-apa perkara sekalipun perlulah ada keberanian untuk menyatakan kebenaran kerana Berani kerana benar takut kerana salah.

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

Berdasarkan peruntukan-peruntukan ini, penting untuk kita fahami bahawa kebebasan yang diberikan itu adalah bersyarat atau ada batasannya. Parlimen sebagai institusi tertinggi yang bertanggungjawab menggubal undang-undang negara mempunyai kuasa untuk menetapkan sekatan-sekatan yang difikirkan perlu dan bersesuaian demi menjaga keselamatan awam. Sekatan-sekatan ini diturunkan kepada pihak berkuasa untuk melaksanakannya. Dalam hal ini, Polis DiRaja Malaysia (PDRM) merupakan antara pihak yang dimaksudkan menerima kuasa dalam menjaga keselamatan dan keharmonian masyarakat awam. Namun, PDRM tidak pula memiliki kebebasan mutlak dalam bertindak. Selain melalui peruntukan undangundang yang khas, mereka juga terikat dengan standard operasi sendiri dalam melaksanakan sesuatu sekatan atau tindakan. Contohnya, sesuatu perhimpunan yang melibatkan lebih daripada lima (5) orang di tempat awam perlu mendapatkan permit secara langsung daripada pihak polis. Namun, dalam insiden malam tahun baru di UPSI yang lalu, jelas sekali pihak penganjur perhimpunan gagal membuat permohonan. Malah, ia sengaja diadakan secara haram atas nama kebebasan berhimpun berdasarkan Perkara 10 ini. Justeru pihak polis tidak boleh dipersalahkan kerana mereka telah bertindak berlandaskan peruntukan sedia ada bagi mencegah sesuatu perhimpunan yang dilakukan secara haram. Malah, dalam insiden tersebut juga, peserta perhimpunan didapati bertindak di luar batasan seperti memperapikan suasana melalui provokasi liar dan keras, berbaring di atas jalan raya hingga mengganggu lalu lintas, memecahkan cermin pintu sebuah poliklinik dan cuba menceroboh UPSI dengan memanjat pintu pagarnya . Tindakan-tindakan ini dilihat keterlaluan dan perlu dihalang demi menjaga keselamatan dan keharmonian awam. Perkara 10 sememangnya memberikan kebebasan kepada setiap warganegara untuk berhimpun dan bersuara tetapi ia sebenarnya masih terikat dengan sekatan-sekatan lain demi keselamatan dan keharmonian masyarakat awam. Kedua, tidak ada kebebasan mutlak di negara ini, malah tiada negara di dunia yang mewartakan hal tersebut. Ketiga, setiap Perkara di dalam Perlembagaan Persekutuan perlu dibaca bersama dengan Perkara lain jika dinyatakan dan janganlah sesekali membuat tafsiran semberono.

215729

GMGA 2013 PERLEMBAGAAN MALAYSIA

Rujukan Abdul Aziz Bari. (2003). Perlembagaan Malaysia: Asas dan masalah. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Abdul Aziz Bari. & Farid Suffian Shuaib. (2009). Constitution of Malaysia text and commentary. Petaling Jaya: Prentice Hall Lei Mei Pheng. (2005). General principles of Malaysia law. Kuala Lumpur: Fajar Bakti Mohd Salleh Abbas (1988). m. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka. Penasihat Undang-Undang MDC. (2010). Perlembagaan dan undang-undang am. Kuala Lumpur: MDC Publisher Sdn. Bhd. Perlembagaan Persekutuan (Akta). Report of Suhakam Public Inquiry. (2006)

215729