เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

ขอสอบมีทั้งหมด 2 สวน ใหทําทั้งหมด

สวนที่ 1 มีทั้งหมด 36 ขอยอยใหกากบาท (X) ขอที่คิดวาถูกตองหรือดีที่สุดเพียงขอเดียว โดยตอบใน
กระดาษ คําตอบที่จัดไวให (ขอละ 1 คะแนน) (สําหรับขอ 36 ใหตอบในชุดขอสอบ)
1. ขอใดเปนชวงของคาอัตราเร็วจําเพาะ (NS) ของเครื่องสูบน้ําหอยโขงแบบไหลตามแกน (Axial Flow)
ก. 500 < NS < 1,500
ข. 2,000 < NS < 6,000
ค. 7,000 < NS < 20,000
ง. 20,000 ขึ้นไป
2. ระบบทอทางดูดของเครื่องสูบน้ํา (Suction) มี Foot Valve เพื่อ
ก. กักน้ําในเลนทอขณะหยุดเครื่องสูบ
ข. กรองเศษตะกอน
ค. ปองกันการไหลยอนกลับ
ง. ปรับอัตราการไหล
3. ขอใดไมใชผลที่เกิดจาก Cavitations
ก. ทําใหใบพัดและ casing เกิดการกัดกรอน
ข. ทําใหเกิดเสียงดังและการสั่นสะเทือน
ค. ทําใหสมรถนะของเครื่องสูบลดลง
ง. ทําให suction lift ลดลง
4. การปองกันการเกิด Cavitations ทําไดโดย
ก. ให NPSHA > NPSHR
ข. ให NPSHA < NPSHR
ค. ให NPSHA = NPSHR
ง. ไมมีขอถูก
5. Shop test คืออะไร
ก. การทดสอบในหองทดสอบของโรงงานผูผลิต เพื่อหาสมรรถนะของเครื่องสูบ
ข. การทดสอบเครื่องสูบเมื่อติดตั้งในระบบเรียบรอยแลว เพื่อตรวจสอบสมรรถนะ
ของเครื่องสูบใหเปนไปตามที่ตองการ
ค. การทดสอบในสนามที่ตองทําอยางละเอียด เพื่อใชเปนมาตรฐานไวเปรียบเทียบ
กับการทดสอบครั้งตอไป
ง. การทดสอบกับแบบจําลองของเครื่องสูบ เพื่อหาสมรรถนะของเครื่องสูบกอนที่
จะสรางแบบจริงตอไป
1
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

6. ขอใดไมใชสิ่งสําคัญในการออกแบบชุดใบพัด
ก. อัตราเร็วรอบของชุดใบพัด
ข. อัตราการไหล
ค. หัวน้ํารวมของเครื่องสูบน้ํา
ง. เสนผานศูนยกลางของใบพัด
7. เราสามารถปรับเปลี่ยนสภาวะการทํางานของเครื่องสูบน้ําไดจาก
ก. ปรับอัตราเร็วรอบของเครื่องสูบ
ข. เปลี่ยนขนาดชุดใบพัด
ค. ปรับเสนหัวน้าํ ของระบบ (system head)
ง. ถูกทุกขอ
8. ระบบทอทางดานจายของเครื่องสูบน้ํา (Discharge) มี Check Valve เพื่อ
ก. ควบคุมความดัน
ข. ปองกันการไหลยอนกลับ
ค. ปรับอัตราการไหล
ง. กรองเศษตะกอน
9. การปรับเปลี่ยนสมรรถนะของเครื่องสูบทําไดโดย
ก. การปรับอัตราเร็วรอบของเครื่องสูบ
ข. เปลี่ยนชุดใบพัด
ค. การปรับ valve ประตูน้ํา
ง. ถูกทุกขอ
10. ในกรณีเกิด cavitations ขึ้นในเครื่องสูบสามารถแกไขโดย
ก. เพิ่ม suction lift
ข. เพิ่มความเร็วรอบของใบพัด
ค. ลดความสูญเสียทางดานดูด
ง. ทั้งขอ ก. และ ข.
11. ใหคํานวณหาพลังงานไฟฟาที่ตองใชขับเครื่องสูบน้ํา ที่มีอัตราสูบ 100 ลิตรตอวินาที โดยมีแรง
เสียดทานหัวน้าํ รวมเทากับ 30 เมตร ประสิทธิภาพของเครื่องสูบน้ํา 75% และมอเตอรมีประ
สิทธิภาพ 85%
ก. 46.14 kW
ข. 36.14 kW
ค. 26.14 kW
ง. 16.14 kW
2
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

12. เพื่อใหคาเสียดทานดานดูดสุทธิเปนบวก (Net Positive Suction Head, NPSH) ของเครื่องสูบน้ํา

ที่ใชสูบน้ํา ไมสูบความกดดันของไอน้ํา จะตองดําเนินการอยางใดกับเครื่องสูบน้ํา
ก. เพิ่มความเร็วรอบของเครื่องสูบน้ํา
ข. เพิ่มพื้นที่ดานสงของเครื่องสูบน้ํา
ค. ใหเครื่องสูบน้าํ อยูต่ําวาระดับทางดูดของเครื่องสูบน้ํา
ง. ใหเลือกเครื่องสูบน้ําที่มีขนาดใหญ
13. เครื่องสูบน้ํา สูบน้ําเย็นดวยอัตราการไหล 100 ลิตรตอวินาที อานความดันที่ทอน้ําดานดูดของ
เครื่องสูบน้ําเย็นได 7 บาร และดานสงได 15 บาร เครื่องทําน้ําเย็นมีแรงเสียดทาน 3.50 เมตร
ทอน้ําและลิ้นตาง ๆ รวมทั้งระบบมีแรงเสียดทาน 23.00 เมตร เครื่องสงลมเย็นชุดที่ไกลที่สุดมี
แรงเสี ย ดทาน 7.00 เมตร หากเครื่ อ งสู บ น้ํ า มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพการสู บ เท า กั บ 75% มอเตอร มี
ประสิทธิภาพ 90% ใหหาพลังงานไฟฟาที่ตองขับเครื่องสูบน้ํา
ก. 46.14 kW
ข. 118.97 kW
ค. 167.65 kW
ง. 197.97 kW
14. เครื่องสูบน้ํา สูบน้ําเย็นดวยอัตราการไหล 100 ลิตรตอวินาที ผานเครื่องทําน้ําเย็นมีคาความเสียด
ทานรวม 3.50 เมตร ผานระบบลิ้นและอุปกรณคํานวณแรงเสียดทานได 1.75 เมตร ไปยังอาคาร
เรียนรวมหางจากเครื่องสูบน้ําเย็น 50 เมตร ดวยความเร็วของน้ําเย็นในทอ 3 เมตร/วินาที ทอน้ํา
ขนาด 300 มิ ล ลิ เมตร ทํ า ให เกิ ด แรงเสี ย ดทานรวม ที่ ต กคร อ มเครื่ อ งสู บ น้ํ า เย็ น นี้ เท า กั บ
42.15 เมตร ที่อาคารเรียนรวมมีเครื่องสูบน้ํ าเพิ่ มแรงดันไปอีก 15 เมตร ทํ าใหเกิดแรงดันตก
ครอมเครื่องสูบน้ําเพิ่มแรงดันเปน 21.00 เมตร ใหประสิทธิภาพของเครื่องสูบน้ําเย็นเปน 80%
และเครื่องสูบน้ําเพิ่มแรงดันเปน 70% ใหหากําลังสูบน้ํารวมทั้ง 2 ชุด
ก. 51.68 kW
ข. 64.76 kW
ค. 71.11 kW
ง. 81.11 kW
15. เครื่องสูบน้ําหลอเย็น สูบน้ําเย็นที่อัตราการไหล 150 ลิตร/วินาที ผานเครื่องสูบน้ําเย็นมีแรง
เสียดทาน 4.50 เมตร ไปยังหอผึ่งน้ําและปลอยน้ําที่ความสูงจากผิวน้ําที่ถาดหอผึ่งน้าํ 5.00 เมตร
ใหความเสียดทานของระบบทอน้ํา ขอตอและลิ้นตาง ๆ เปน 16.75 เมตร ประสิทธิภาพสูบน้ํา
75% ใหคํานวณหากําลังสูบที่เครื่องสูบน้ําหลอเย็น

3
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

ก. 41.50 kW
ข. 51.50 kW
ค. 61.50 kW
ง. 71.50 kW
16. เครื่องสูบน้ําเครื่องหนึ่ง ทํางานที่ความเร็วรอบ 960 รอบ/นาที สูบน้ําที่อัตราการไหล 125 ลิตร/
วินาที ที่ความเสียดทานรวม 30 เมตร ใชกําลังสูบน้ํา 52.55 kW ปรากฏวาโรงงานผูผลิตสง
เครื่องสูบน้ําเย็นผิดรุน โดยสงเครื่องสูบน้ําทํางานที่ความเร็วรอบ 1,450 รอบตอนาที ใหคํานวณ
หากําลังสูบน้ําที่เปลี่ยนแปลงไป (เสนผานศูนยกลางใบพัดสูบน้ําคงที่)
ก. 181.07 kW
ข. 175.00 kW
ค. 160.50 kW
ง. 140.00 kW
17. Inverter ของมอเตอรเครื่องสูบน้ําเย็นปรับลดความถี่ (Hertz) จาก 50 Hz เปน 30 Hz โดยอัตรา
การไหลของเครื่องสูบน้ําเย็นที่ 50 Hz เทากับ 250 ลิตร/วินาที กําลังสูบน้ําเทากับ 42 kW ใหหา
กําบังสูบน้ําที่เปลี่ยนแปลงไป (มอเตอรมี 4 Poles)
ก. 5 kW
ข. 9 kW
ค. 12 kW
ง. 16 kW
18. เครื่องสูบน้ําหลอเย็น มีอัตราการสูบน้ําที่ 200 ลิตร/วินาที ที่ความเสียดทานรวม 20.00 เมตร ที่
1,450 รอบ/นาที มีเสนผานศูนยกลางใบพัดสูบน้ําที่ 380 มิลลิเมตร จากการเปดใชงาน พบวา
เครื่องสูบน้ําหลอเย็นนี้ทํางานที่อัตราการสูบน้ํา 150 ลิตร/วินาที ที่ความเสียดทาน 15.75 เมตร
ใหคํานวณหาขนาดเสนผาศูนยกลางใบพัดสูบน้ําที่เปลี่ยนแปลงใหม
ก. 290 มิลลิเมตร
ข. 300 มิลลิเมตร
ค. 320 มิลลิเมตร
ง. 347 มิลลิเมตร
19. เครื่องสูบน้ําเย็น สูบน้ําที่อัตราการไหล 150 ลิตร/วินาที ที่ความเสียดทาน 20.00 เมตร ที่ 1,450
รอบตอนาที มีเสนผานศูนยกลางใบพัดเทากับ 250 มิลลิเมตร ปรากฏวาระบบตองการความ
เสียดทานเพิ่มขึ้นเปน 24.00 เมตร อัตราการไหลของเครื่องสูบน้ําจะเปลี่ยนแปลงไปอยางไร
(รอบของเครื่องสูบน้ําคงที่)

4
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

ก. ลดลงเปน 177 ลิตร/วินาที

ข. ลดลงเปน 187 ลิตร/วินาที
ค. เพิ่มขึ้นเปน 197 ลิตร/วินาที
ง. เพิ่มขึ้นเปน 207 ลิตร/วินาที
20. ขอใดเปนเสนโคงของเครื่องสูบน้ําแบบหอยโขงชนิดไหลผสม (Mixed Flow)
ก. H ข. H

Q Q

ค. H ง. H

Q Q

21. พัดลมสงลมเย็นที่ 3 ลบ.ม./วินาที ตรวจวัดความดันภายในทอลมรวมได 75 มิลลิเมตรน้ํา พัดลม

มีประสิทธิภาพ 60% มอเตอรขับตรงมีประสิทธิภาพ 85% ใหหาขนาดของมอเตอรขับพัดลม
โดยใชมอเตอรมีประสิทธิภาพ 85%
ก. 2.75 kW
ข. 3.24 kW
ค. 3.45 kW
ง. 4.38 kW
22. เครื่องสงลมเย็นมีปริมาณสงลม 15 ลบ.ม./วินาที ตรวจวัดความดันตกครอมที่ทางเขาและทาง
ออกของพัดลมได 150 ปาสคาล แผงกรองอากาศมีแรงเสียดทาน 40 ปาสคาล หนากากลมมีแรง
เสียดทาน 20 ปาสคาล พัดลมมีประสิทธิภาพ 55% มอเตอรมีประสิทธิภาพ 90% ใหหาขนาด
ของมอเตอรขับ
ก. 3.46 kW
ข. 4.54 kW
ค. 6.36 kW
ง. 7.42 kW
23. เครื่องสงลมเย็นมีปริมาณสงลม 20 ลบ.ม./วินาที มีความดันสถิตย 100 ปาสคาล ที่ 100 รอบตอ
นาที ใชมอเตอรขับขนาด 4 kW ผูรับจางตองการเพิ่มปริมาณสงลมเปน 25 ลบ.ม./วินาที ให
คํานวณหาขนาดของมอเตอรที่เปลี่ยนแปลง
5
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

ก. 4.52 kW
ข. 5.15 kW
ค. 6.12 kW
ง. 7.81 kW
24. พัดลมดูดอากาศที่ครัวมีปริมาณสงลม 40 ลบ.ม./วินาที ที่ความดันสถิตย 250 ปาสคาล พัดลม
มีประสิทธิภาพ 60% มอเตอรมีประสิทธิภาพ 85% ที่ความเร็วรอบของพัดลม 400 รอบตอนาที
ใชมอเตอรขนาด 25 kW พัดลมชุดนี้สามารถเพิ่มปริมาณสงลมไดสูงสุดเทาใดที่มอเตอรจะไม
Overload
ก. 43 ลบ.ม./วินาที
ข. 46 ลบ.ม./วินาที
ค. 48 ลบ.ม./วินาที
ง. 50 ลบ.ม./วินาที
25. พัดลมระบายอากาศมีปริมาณสงลม 150 ลบ.ม./วินาที ที่ความดันสถิตย 100 ปาสคาล ทํางานที่
ความเร็วรอบ 450 รอบตอนาที ตองการเพิม่ ปริมาณสงลมเปน 200 ลบ.ม./วินาที จะตองเพิ่ม
รอบของพัดลมเทาไร
ก. 500 รอบ/นาที
ข. 600 รอบ/นาที
ค. 650 รอบ/นาที
ง. 750 รอบ/นาที
26. เครื่องสงลมเย็นมีปริมาณสงลม 200 ลบ.ม./วินาที ใชมอเตอรขับ 4 ขั้ว ขนาด 50 kW ที่ 1500
รอบตอนาที ความถี่ 50 Hertz Inverter ทําการปรับความถี่ลงเหลือ 15 Hertz มอเตอรขับจะลด
พลังงานลงเปนเทาใด
ก. 40.00 kW
ข. 25.75 kW
ค. 15.15 kW
ง. 1.35 kW
27. ระบบปรับอากาศขนาดใหญระบบหนึ่งใชการกระจายลมเย็นในลักษณะ Built up Coil โดยติด
ตั้งพัดลมสงลมเย็น ปริมาณสงลม 450 ลบ.ม./วินาที ที่ความดัน 250 ปาสคาล และพัดลมสงลม
กลับปริมาณสงลม 450 ลบ.ม./วินาที ที่ความดัน 100 ปาสคาล ใหประสิทธิภาพของการสงลม
ของพัดลมทั้ง 2 แบบ 55% ใหคํานวณหากําลังขับรวมของพัดลม

6
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

ก. 250 kW
ข. 275 kW
ค. 327 kW
ง. 375 kW
28. ระบบกระจายลมเย็นของอาคารสํานักงานชั้นหนึ่งติดตั้งเครื่องสงลมเย็น 2 ชุดตอชั้น โดยตอเขา
ทอลมจายลมเย็นรวมกันเพื่อกระจายลมเย็น โดยเครื่องแตละชุดมีปริมาณการสงลมเย็นเปน 35
ลบ.ม./วินาที และ 70 ลบ.ม./วินาที ตามลําดับ โดยมีประสิทธิภาพการสงลม 65% และความดัน
สถิตยที่เกิดขึน้ ที่พัดลมสงลมเย็นเปน 200 ปาสคาล ทั้ง 2 ชุด ใหคาํ นวณหากําลังขับที่พัดลม ก
ก. 32.30 kW
ข. 42.30 kW
ค. 52.30 kW
ง. 55.30 kW
29. แบง Class ของพัดลมใชหลักการใดเปนตัวกําหนด
ก. ความดันใชงานและความเร็วของลม
ข. รอบการใชงาน
ค. ปริมาณลมใชงาน
ง. แรงมาการใชงาน
30. ลมแบบใดมีความเร็วจําเพาะ (Specific Speed) มากที่สุด
ก. พัดลมหอยโขงแบบ Forward
ข. พัดลมหอยโขงแบบ Backward
ค. Propeller Fan
ง. Axial Fan

7
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

โจทย ขอสอบขอนี้จะมีคําถาม 5 ขอ จงใชขอมูลตอไปนี้แลวตอบคําถามขอ 31. - ขอ35.

Pump ตัวหนึง่ สูบน้ําในอัตรา 230 m3/hour จากถังเก็บน้ําขางลางที่มีอุณหภูมิน้ําที่ 30o C
(water density 1,000 kg/m3 ) โดยที่ Center Line ของPump อยูสูงกวาระดับผิวน้ํา 2.5 m และสูบน้ํา
สงไปยังถังเก็บน้ําขางบนโดยที่ปลายทอเปดดานสงน้ําอยูสูงกวาระดับ Center Line ของPump 4.5
m. ซึ่งระบบทางดานดูดจะประกอบดวย Foot Valve จํานวน 1ตัว ทอตรงยาว 2 m คิดเปน Suction
loss 0.67 mและดานสงประกอบดวย Check Valve จํานวน 1 ตัวGate Valve (Fully Open) จํานวน
1 ตัวLong Radius Elbow จํานวน 3 ตัว และความยาวทอตรงดานสง รวมทั้งสิ้น 8 m คิดเปน
Discharge line loss 0.8 mถาใชทอ Steel Pipe Schedule 40 กําหนดใหความเร็วน้ําในทอดานดูด 2
m/s และในดานสง 3 m/s.

31. จงคํานวณหา Net Suction Head ของPump

ก. 3.37 m
ข. 2.37 m
ค. 0.34 m
ง. 2.50 m
32. จงคํานวณหา Net Discharge Head ของ Pump
ก. 5.30 m
ข. 5.76 m
ค. 0.58 m
ง. 4.50 m
33. จงคํานวณหา Net Pump Operating Head
ก. 8.67 m
ข. 7.00 m
ค. 9.13 m
ง. 29.6 m
34. จงคํานวณหา Pump Power กําหนดให ประสิทธิภาพPump เทากับ75%
ก. 8.55 kW
ข. 9.71 kW
ค. 8.21 kW
ง. 7.63 kW

8
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

35. จงหาขนาดของ Motor เมื่อประสิทธิภาพของ Motor เปน 93%

ก. 8.21 kW
ข. 8.83 kW
ค. 10.44 kW
ง. 9.19 kW
36. Centrifugal Pump ตัวหนึ่งสงน้ําปริมาณ 36 cu.m/hr ณ Total Head 80 m หมุนที่ความเร็วรอบ
2,000 rpm และ Pump Power 10 kW ณ ประสิทธิภาพ Pump 78% หาก Pump ตัวนี้ทํางานที่
ความเร็วรอบ 3,000 rpm

จงคํานวณหาปริมาณการสงน้ํา Total Head และ Pump Power ณ ความเร็วรอบ 3,00 rpm (5

คะแนน)
(ใหตอบในชุดขอสอบเทานั้น)

ตอบ
1. Q2/Q1 = n2/n1
Q2 = Q1*( n2/n1) = 36*3000/2000
= 54.0 m3/h

2. H2/H1 = (n2/n1)2
H2 = H1*(n2/n1)2
= 80 * (3000/2000)2
= 180.0 m

3. P2/P1 = (n2/n1)3
P2 = P1*(n2/n1)3
= 10*(3/2)3
= 33.75 kW

9
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

สวนที่ 2 มีทั้งหมด 3 ขอ ใหตอบในชุดขอสอบเทานั้น

ขอ 1.
1. 1 จงใหเหตุผลในการนําระบบลมอัดมาใชอยางกวางขวางในงานอุตสาหกรรม (5 คะแนน)
ตอบ
ก. จัดหางาย
ข. ไมมีตนทุนทางวัตถุดิบ
ค. ปลอดภัย
ง. ควบคุมงาย
จ. น้ําหนักเบา
1.2 จงใหเหตุผลของขอจํากัดหรือขอดอยในการนําระบบลมอัดมาใชงาน (5 คะแนน)
ตอบ
ก. มีมลภาวะทางเสียง ขณะระบายลมทิ้ง
ข. มักเกิดหยดน้ําในระบบ
ค. ไมสามารถรับภาระเกินกําหนดได
ง. ถามีภาระโหลดเกินกําหนด จะทํางานดวยประสิทธิภาพลม
จ. สามารถรับแรงในการใชงานจํากัดถาตองการรับแรงสูง อุปกรณจะมีขนาดใหญ
1.3 เรารูจักการนําอากาศอัดมาใชประโยชนในงานอุตสาหกรรมนั้น อยากทราบวาอากาศ
(แหง) ประกอบดวยอะไรบาง และมีประมาณอยางละกี่เปอรเซ็นตโดยปริมาตร (5 คะแนน)
ตอบ
ก. กาซไนโตรเจน มีประมาณ 78 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
ข. กาซออกซิเจน มีประมาณ 21 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
ค. กาซอารกอน มีประมาณ 0.93 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
ง. กาซคารบอนไดออกไซด มีประมาณ 0.06 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
จ. อื่น ๆ เชน Neon, Helium มีประมาณ 0.01 เปอรเซ็นตโดยปริมาตร
1.4 ณ บริเวณที่ มีค วามดั น ของบรรยากาศ 1.013 บาร มี เครื่องอัด อากาศ เครื่องหนึ่ งมี ค วาม
สามารถการอัดอากาศได 1,800 ลูกบาศกเมตรตอชั่วโมง โดยอากาศมีความดันที่
7 บาร (จากมาตรวัด)เพื่อที่จะรับความตองการใชงานของอากาศอัดที่มีความตองการที่แปร
เปลี่ยนได จึงจําเปนตองมีถังเก็บอากาศอัด (5 คะแนน)

10
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

จงคํานวณหาปริมาตรของถังเก็บอากาศอัด โดยมีสมการดังนี้
จากสมการ Vr = ปริมาตรถังเก็บ (ลบ.ม.)
3PoCo
Vr = Po = ความดันสัมบูรณของบรรยากาศ (บาร)
Po + Pg
Pg = ความดันใชงาน (บาร)
Co = ขนาดอากาศอัดจากเครื่องอัด (ลบ.ม./นาที)
หนวย
ตอบ
- Po = 1.013 บาร
- Pg = 7.0 บาร
- Po + PG = 8.013 บาร
- Co = 25 ลบ.ม./นาที
- Vr = 11.4 ลบ.ม.

ขอ 2. จงอธิบายความหมายของ
2.1 วอเตอรแฮมเมอร (Water Hammer) (5 คะแนน)
ตอบ วอเตอรแฮมเมอร เปนปรากฏการณที่มีความดันในทอมีการเปลี่ยนแปลงอยางรุนแรงและ
ฉับพลัน โดยมีความดันเพิ่มขึ้น และลดลงจากความดันเดิมในลักษณะเปนคลี่นขึ้นลงสลับกันไป
เปนอนุกรม
2.2 อธิบายสาเหตุของการเกิด Water Hammer (5 คะแนน)
ตอบ สาเหตุสําคัญที่ทําใหเกิด Water Hammer คือ มีการเปลี่ยนแปลงความเร็วของการไหลใน
ทออยางกะทันหัน เชน ปดประตูน้ําอยางกะทันหัน เปนตน เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงความเร็วใน
ลักษณะดังกลาว โมเมนตัมของของเหลวจะถูกเปลี่ยนไปกลายเปนแรงกระแทกบนประตูน้ํา และ
ผนังของทอ แรงกระแทกทีเ่ กิดขึ้นหากมากเกินกวาความสามารถทอจะรับไวไดกจ็ ะทําใหทอระเบิด
หรือทําใหระบบทอและอุปกรณเสียหายอยางรุนแรงขึ้นได
2.3 วิธีการปองกันการเกิด Water Hammer (5 คะแนน)
ตอบ วิธีการปองกันการเกิด Water Hammer นั้น ปองกันโดยการลดความดันที่เกิดขึ้นใหอยูใ น
ระดับที่ยอมรับไดโดย
- เพิ่มระยะเวลาในการปดประตูน้ําหรือเปลี่ยนแปลงความเร็วโดยใชเวลาใหมากกวา
เวลาวิกฤติ (Critical Time TC) มาก ๆ
- ใหน้ําไหลออกมาจากทอบางในขณะที่เกิดความดันมาก ๆ
- โดยใชทั้งสองวิธีรวมกัน

11
 เฉลยขอสอบหมวดวิชาเลือก 5 (Pump / Fan / Compressor) ครั้งที่ 3/2549

2.4 ยกตัวอยางอุปกรณปองกัน Water Hammer มา 3 ชนิด (5 คะแนน)

ตอบ
- Pressure Relief Valve
- Air Inlet-relief Valve
- Air Chamber
- Surge Suppressor
- Surge Tank

12