SADRAJ

UVOD. 1. POJAM OTPREME POTANSKIH POILJAKA.................. 2. VRSTE ZAKLJUAKA.......................................................

2.1. Zakljuci u MPS-u..............................................................

STRANA 2 3 3 3 4 7 8 8 11 13 14 14 14 19 19 20 20 20 21 22 23 23 25 26 26 27 27 28

3. KARTOVANJE KNJIENIH POILJAKA............................. 4. SAINJAVANJE SVENJEVA............................................ 5. SAINJAVANJE ZAKLJUAKA U MPS-u..........................

5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. 5.6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. Sainjavanje svenjeva...................................................... Sainjavanje vreda............................................................. Sainjavanje paketa.......................................................... Zbirne vrede....................................................................... Pismonosna Karta............................................................. Oznaivanje zakljuaka..................................................... Sainjavanje S zakljuka................................................ Nepravilnosti u zakljucima.............................................. Nalazna sprovodnica......................................................... Vanredni zakljuak............................................................ Sainjavanje Spiska Razmjene..........................................

6. SAINJAVANJE ZAKLJUAKA U UPS-u..........................

7. RAZMJENA ZAKLJUAKA................................................ 8. PREGLED RADA............................................................... 9. NAIN PRERADE I OTPREME OBINIH POILJAKA IZ PRIJEMNE POTE............................................................
9.1. Preuzimanje knjienih poiljaka od prijemnih radnih mjesta mjesta................................................................................

10. RAD U POTANSKOM CENTRU (PC).............................. 11. RAD U GLAVNOM POTANSKOM CENTRU (GPC)......... 12. RAD U IZMENINOJ POTI ........................................... 13.RAD U POTI CARINJENJA.............................................. SKRADENIC.........................................................................

UVOD Otprema potanskih poiljaka obuhvata niz radnih postupaka prerade poiljaka kojima se one pripremaju za prevoz. Faza otpreme zapoinje preuzimanjem obinih I knjienih poiljaka. obuhvata sreivanje poiljaka, igosanje poiljaka, deljanje poiljaka, sainjavanje pismonosnih svenjeva, usmeravanje svenjeva I krupnih poiljaka van svenja, sainjavanje predvienih zakljuaka I predaja zakljuaka na pevoz. Organizacija otpreme poiljaka treba da obezbedi to krade zadravanje poiljaka u jedinicama potanske mree. Poiljke posle prerade otpremaju se propisanim kartovnom vezama u pravcu odredita.

1. POJAM OTPREME POTANSKIH POILJAKA Pod otpremom potanskih poiljaka se podrazumjeva priprema primljenih poiljaka za prevoz iz pote u pravcu odredita.

2. VRSTE ZAKLJUAKA Zakljuak je jenokratno otpremljena poiljka. Zakljuci se djele na redovne i vanredne. Redovni su oni koji su predvieni Optim prevozom poiljaka i Pregledom kartovanja. Vanredni zakjluci su oni koji se sainjavaju u sliaju poremedaja redovnih potanskih veza i u sluaju izuzetno velikih poiljaka. S obzirom na vrste poiljaka koje se u zakljucima otpremaju zakljuci se djele na: 1. S -sjedinjeni, otpremaju se sve vrste poiljaka; 2. V-vrednosni, otpremaju se vrednosna pisma; 3. R- preporueni, otpremaju se prporuene poiljke ,obine hitne poiljke, potanske uputnice; 4. Z- otpremaju se preporuene i obine pismonosne poiljaka; 5. z- otpremaju se obine pismonosne poiljaka; 6. PV- paketsko vrednosni, otpremaju se vrednosni i obini paketi; 7. P-paketski, otpremaju se obini paketi; 8. MS otpremaju se poiljke ubrzane pote u unutranjem (UPS-u) i meunarodnom saobradaju (MPS-u)

2.1. Zakljuci u MPS-u

Zakljuci u MPS-u djele se na: 1. Avionski zakljuci koji se prevoze vazdunim putem mogu da sadre avionske i proritetne zakljuke; 2. Prioritetni zakljuci koji se prevoze povrinskim putem ali koji imaju isto prvenstvo kao i avionski zakljuci, sadre prioritetne i avionske zakljuke; 3. Povrinski zakljuci koji se prevoze vazdunim putem (S.A.S.L.) koji sadre povrinske poiljke i neprioritetne poiljke; 4. Povrinski zakljuci koji sadre S.A.S.L. poiljke i neprioritetne poiljke.
3

3. KARTOVANJE KNJIENIH POILJAKA Knjiene poiljke i zakljuci upisuju se pre otpreme u potenske isprave Karta P-37 i Spisak razmjene P-48 (slika 1. i 2.).

Spisak razmjene
Za:__________________________Otpreme_____________

Od
1

Za
2

S
3

V
4

R
5

Z
6

z
7

PV
8

P
9

VrijeEMS dnosnih Obinih

10 11 12

Napomena
13

Obrazac-P-48/M

Slika 1.

Karta___zakljuka
Broj svenjeva Izvan svenja Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama

Otprema: _______________ Za:____________________

BROJ KOMADA
Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama Vrednosnih paketa

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

NAPOMENA

Obrazac-P-37/M

Slika 2.

Ove potanske isprave se po pravilu vode u duplikatu. Kartovanje poiljaka se vri pojedinano i brojno. Pojedinano se kartuju: 1. Vrijednosna pisma u UPS-u 2. Vrijednosni paketi 3. Pisma sa oznaenom vrijednodu i paketi u MPS-u 4. Preporuene poiljke iz inostranstva 5. Neuruive preporuene poiljke iz inostranstva. Za upisivanje knjienih poiljaka koje se pojedinano kartuju ukoliko ih za otpremu ima vedi broj moe se upotrebljavati obrazac Popis otpremljenih poiljaka P-38 (slika 3.) koji se takoe vodi u duplikatu. Brojno se kartuju obini paketi u UPS-u upisivanjem u Spisak razmjene. Kartu se upisuju slubene poiljke koje se kartuju pojedinano i to ovim redom: 1. 2. 3. 4. Vrijednosna pisma u UPS-u i MPS-u Vrijednosni paketi u UPS-u i MPS-u Obini paketi u UPS-u i MPS-u preporuene poiljke prispjele iz inostranstva i druge poiljke koje se pojedinano kartuju.

Izuzetno poiljke se mogu kartovati onim redom kako pristiu s tim to se poiljke brojno kartuju i upisuju u Kartu uvjek poslednje. Popis otpremljenih poiljaka zakljuuje se tako to se ispod poslednjeg upisa povlai vodoravna crta i ispod toga se brojkama ispisuje ukupan broj upisanih poiljaka, to radnik ovjerava svojim potpisom. Orginal Popisa odvaja se od kopije i povezuje se po pravilu u sveanj zajedno sa poiljkama na koje se odnosi. Kopija Popisa prilae se kopiji Karte. Ukupan broj poiljaka se upisuje u Kartu a u stubac prijemni broj upisuje se rijei Po popisu (Primjer 1.).
BROJ KOMADA
Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama Vrednosnih paketa

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

NAPOMENA

2 3 2 1 3 Petar Petrovi Mark Markovid

4 128 Po popisu

5 76300

6 129

7 76300

8 R=15

Primjer 1.

POPIS OTPREMLJENIH POILJAKA

Poti ................................................................. Red. broj 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5
Obrazac-P-38

Prijemni broj-

Prijemni brojPrijemna pota

Red. broj 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

Prijemni broj-

Prijemni brojPrijemna pota

Slika 3.

Zakljuivanje Karte se vri tako to se ispod poslednje upisane poiljke povue vodoravna crta, zatim se sabiranjemm utvrdi ukupan broj, pojedinano kartovanim po vrstama, poiljaka. Ako u S zakljuku ima samo preporuenih poiljaka ne vri se podvlaenje vodoravne crte, ved se stavlja samo potpis radnika koji je Kartu sainio (Primjer 1.). Ako u jednoj otpremi zakljuaka nema poiljaka za kartovanje u Kartu se upisuju rei Prazno,a ispod toga radnik stavlja svoj potpis (primjer 2.).
Broj svenjeva Izvan svenja Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama

Karta___zakjluka
Otprema: _______________ Za:____________________

Preporu. poiljaka

BROJ KOMADA Vrednosnih Vrednosnih pisama paketa

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

NAPOMENA

Prazno Petar Petrovi

Primjer 2. Pojedinano kartovane poiljke moraju se pre otpreme sravniti sa upisom u Kartu. U potama sa jednim radnikom sravnjenje vri radnik pote koji kartuje poiljke, a u potama sa dva ili vie radnika sravnjenje vri onaj radnik koji prisustvuje zatvaranju zakljuaka. Radnika koji je kartovao poiljke i radnik koji je sravnio upisane poiljke, ovjeravaju Kartu potpisima ispod zakljune crte i zbira. Sve ispravke izvrene u Karti i Spisku razmjene ovjeravaju se potpisom radnika i otiskom potanskog iga.

4. SAINJAVANJE SVENJEVA Poiljke se slau redom kojim su kartovane, podrazumjevajudi i Sprovodnicu kartovanih paketa, zatim se Karti prilau obine, hitne poiljke, uputnice, sprovodnice otkupnih paketa, avionske, obine poiljke (ako ih ima manje od 10). Poiljke koje se mogu po svome obliku zajedno sloiti povezuju se u svenjeve zavisno od broja poiljaka, a svenjevi se obvezuju pasicom ili sveanjskom nazivnicom crvene boje. Ako se u svenju pored vrednosnih pisama
7

nalaze i preporuene pismonosne poiljke ovaj sveanj se smatra kao sveanj vrednosno pismo. Radnik koji je kartova knjiene poiljke odvaja orginal Karte ipresavija ga tako da se vidi ig otpremne pote i podaci o broju sveanja i poiljaka izvan svenjeva. Kartu stavlja na jedan od sainjenih svenjeva, a ako ih ima vie na onaj koji sadri vrednosna pisma. Prazna Karta se otprema tako to se povezuje sa obinim poiljkama uz sveanj koji se obavija nazivnicom crvene boje.

5. SAINJAVANJE ZAKLJUAKA U MPS-u 5.1. Sainjavanje svenjeva

Sve obine poiljke koje se mogu povezati u svenjeve slau se po veliini i okredu na adresnu stranu. Svenjevi se obeljeavaju nazivnicama koje nose latinicom naziv odredine pote ili pote koja vri nadoslanje poiljaka u svenjeve. Koristi se nazivnice CN 25 (slika 4.a,b,c) ako se radi o prioritetnim poiljkama otpremljenim avionom ili o avionskim poiljkama i CN 26 (slika 5.) ako se radi o prioritetnim poiljkama otpremljenih povrinskim, neprioritetnim poiljkama ili povrinskim poiljkama.
Poilke u otvrenom trnzitu

Prioritetno LC
Otpremna uprava Otpremna pota Slubenik koji otprema

CN 25

Avionom

______________________________________________________________ odvrOdredina pota ______________________________________________________________ j d Broj grupe odredine zemlje ______________________________________________________________ U sluaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priloiti odjavi o neispravnosti
Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, bele boje

Slika 4.a

AO
Otpremna uprava Otpremna pota Slubenik koji otprema

Poilke u otvrenom trnzitu

CN 25

Avionom

______________________________________________________________ odvrOdredina pota ______________________________________________________________ j d Broj grupe odredine zemlje ______________________________________________________________ U sluaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priloiti odjavi o neispravnosti
Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, svetlo plave boje boje

Slika 4.b
Prioritetne broj preporuka

LC AO

CN 25

Otpremna uprava Otpremna pota

Avionom

Slubenik koji otprema ______________________________________________________________ odvrOdredina pota

______________________________________________________________ U sluaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priloiti odjavi o neispravnosti

Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, ruiaste boje k.Primedba. Da bi vodile runo o potrebama svoje slube, uprave mogu malo da izmene tekst. k.Dimenzije i boju ovih obrazaca, ali da se ipak ne udaljuju mnogo od upustva koje uzorak sadri.

Slika 4.c
9

Neprioritetno AO
Otpremna uprava Otpremna pota Slubenik koji otprema

CN 26

______________________________________________________________ odvrOdredina pota

______________________________________________________________ U sluaju nepravilnosti, ovu nazivnicu priloiti odjavi o neispravnosti

Dimenzije 105 x 74 mm ili 148 x 105 mm, svetlo plave boje boje

Slika 5. Ne frankirane ili ne dovoljno frankirane poiljke se stavljaju u posebne svenjeve koje moraju biti stavljene u vredu sa Pismonosnom Kartom. Na sveanjsku nazivnicu se stavlja otisak iga T. Debljina svenjeva standardizovanih poiljaka je ogranieno na 150 mm posle povezivanja (slika 6.a), a masa svenjeva nestandardizovanih poiljaka ne moe prekoraiti 5 kg (slika 6.b).

Slika 6.

a)

b)

Na prioritetne poiljke i pisma koje imaju tragove otvaranja i pohabanosti mora se staviti odgovarajuda napomena i otisak iga pote koja je to ustanovila, a ta poiljka se stavlja u providan omot ili novo pakovanje na koje se prepisuju podaci sa koverte (u sluaju bezbjednosnih razloga).
10

5.2.

Sainjavanje vreda

Zakljuci se zatvaraju u vrede iji broj mora biti sveden na najmanji mogudi. Zato ove vrede moraju biti u dobrom stanju radi zatite njihovog sadraja. Svaka vreda mora imati nazivnicu. Vrede se zatvaraju prvenstveno plombama. Plombiranje se moe izvriti i lakim metalom ili plastinom materijom. Zatvaranje treba da bude tako da vrede ne mogu da se otvore bez vidljivih tragova bilo od prerade ili nasilja. Otisci na plombama moraju sadravati latinicom veoma itko naziv pote prekla ili neku oznaku dovoljnu da se taj naziv utvrdi. Ukoliko je naznaen samo jedan broj i otpremna zemlja i ako se radi o vredi sa crvenom nazivnicom ovaj broj moe biti upisan i na Pismonosnoj Karti CN 31 (slika 12.a,b) ili CN 32 ili na posebnoj listi CN 33 (slika 8 .). Za sainjavanje avionskih zakljuaka koriste se vrede plave boje ili vrede sa irokim plavim trkama. Avionske vrede se koriste i za prioritetne zakljuke. Za sainjavanje povrinskih zakjuaka ili povrinskih zakjuaka koji se prevoze vazdunim putem koriste se povrinske vrede drugaije boje od avionskih vreda (be, bjele, roze...). Na vredama mora biti naznaeno itko latinicom pota ili zemlja porijekla i napomena Postes ili neka druga napomena koja ih obeleava kao potanske zakljuke. Paket ili vreda preporuenih poiljaka ili poiljaka sa oznaenom vrednodu stavlja se u jednu od vreda sa pismima ili u posebnu vredu, spoljanja vreda u svakom sluaju ako ima vie vreda preporuenih poiljaka ili poiljaka sa oznaenom vrednodu sve vrede moraju imati crvenu nazivnicu. Masa svake vrede ne sme biti veda od 30 kg (Slika 7.).

Slika 7.
11

12

5.3.

Sainjavanje paketa

Zakljuci malog obima uvijaju se u vrsti papir tako da se sprei svako otedenje sadrine. Paketi moraju biti povezani, zapeadeni, plombirani plombama od lakog metala ili plastine materije.Kada paketi sadre samo obine poiljke mogu biti zatvoreni gumiranim nazivnicama koje imaju natampanu oznaku pote porijekla. Za avionske zakljuke sa prioritetnim i avonskim poiljkama u malom broju mogu se koristiti omoti CN 28 (slika 9.) koji se proizvode od vrstog papira plave boje, od plastine ili druge materije i imaju plavu nalepnicu. Prioritetne i avionske poiljke predate u malom broju u zadnjem asu u potama na aerodromima mogu se otpremiti u avionima u polasku u omotu CN 28.

Otpremna uprava zakljuka

CN 28
ig

Otpremna pota

OMOT ZA SAINJAVANJE AVIONSKIH ZAKLJUAKA AVIONSKI ZAKLJUAK Broj ________________________ Masa Prioritetno LC/AO
grama

AVIONSKI ZAKLJUAK
za

____________________________
Linija broj

____________________________
Pretovarni aerodrom

_________________________

Dimenzije 250 x 176 mm ili 253 x 250 mm, plave boje

Slika 9.
13

5.4.

Zbirne vrede

Izmenine pote ulau uz svoje sopstvene zakljuke za odreenu potu sve zakljuke malih dimenzija koji prispiju u tu potu. Kada broj vreda male mase, omota ili paketa za prevoz na istoj vazdunoj deonici to opravdava, sainjavaju se zbirne vree. Njih sainjavaju izmenine pote koje predaju avionske zakljuke avionskoj kompaniji koja vri prevoz. Nazivnice zbirnih vreda moraju nositi uoljivu oznaku SAC COLLECTEUR.

Zakljuci mogu radi prevoza biti uloeni u konteneru uz uslov da se zainteresovane uprave posebno sporazumeju o nainu koridenja tih kontenera.

5.5.

Pismonosna Karta

Pismonosna Karta CN 31 (slika 12.a,b) prati svaki zakljuak osim zakljuka poiljaka u velikom broju i zakjuaka za koje je predvien neposredan pristup u unutranji reim. Pismonosna Karta se stavlja u koverat koji ima vrlo uoljivim slovima napisanu oznaku FEUILLE D` AVIS (Pismonosna Karta). Ovaj koverat je ruiaste boje ako zakljuak sadri poiljke sa oznaenom vrednodu, a plave ako ih ne sadri.

5.6.

Oznaivanje zakljuaka

Vredne nazivnice moraju biti izraene od dovoljnog vrstog platna, plastine materije, vrstog kartona, pergamenta ili papira nalepljenog na dadicu. One moraju imati rupicu za vezivanje. Oni se otpremaju na slededi nain: CN 34 za povrinske vrede (slika 10. a, b) CN 35 za avionske vrede (slika 11. a, b) CN 36 povrinske vrede koje se prevoze vazdunim putem U saobradaju izmeu graninih pota mogu se koristiti nazivnice od jakog papira ali moraju biti dovoljno vrste da bi idrale razna rukovanja koijma su zakljuci izloeni tokom prenosa.
14

od

Avionom

CN 35

Neposredan pristup
Zakljuak broj Datum otpreme Prioritetno

za

Pota

Broj poiljaka

Linija broj Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

kg

FERLHA IDJKTC CUS5 003 00200 0155

Dimenzije 158 x 110 mm, bele boje, ivica ljubiasto prugasta

Slika 10. a)

od
Zakljuak broj Datum otpreme Prioritetno-poiljke u velikom broju Broj poiljaka Osloboeno kg

Avionom
za

CN 35

Pota

Linija broj Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

Dimenzije 148 x 74 mm, cinober crvene, bele, svetlo plave, ljubiaste ili zelene boje

Slika 10. b)
15

od

S.A.L.
povrinska

CN 36

Neposredan pristup

Zakljuak broj Datum otpreme Neprioritetno

pota avionom za

Pota

Broj poiljaka

Linija broj Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

kg

FERLHA IDJKTC CUS5 003 00200 0155

Dimenzije 158 x 110 mm, bele boje, ivica ljubiasto prugasta

Slika 11. a)

od
Zakljuak broj Datum otpreme Prioritetno-poiljke u velikom broju Broj poiljaka Osloboeno kg

S.A.L.
povrinska pota avionom za

CN 36

Pota

Linija broj Aerodrome pretovara Aerodrome istovara

Dimenzije 148 x 74 mm, cinober crvene, bele, svetlo plave, ljubiaste ili zelene boje

Slika 11. b)

16

17

18

Vrede koje sadre preporuene poiljke, poiljke sa oznaenom vrednodu i/ili Pismonosnu Kartu imaju cinober crvenu nazivnicu, bjela nazivnica se koristi za vrede koje sadre samo obine poiljke i za vrede koje sadre novine, a otpremaju se iskljuivo povrinskim putem moraju biti oznaene sa oznakom Jx na bjeloj nazivnici. Svjetlo plava nazivnica se koristi za vrede koje sadre samo obine prioritetne poiljke, obine sekograme, obine male pakete. Svjetlo plava nazivnica se koristi i za vrede koje sadre asopise. Ljubiasta se koristi za vrede koje sadre samo poiljke u velikom broju. Bjela nazivnica sa ljubiasto prugastim ivicama i oznakom ACESS DIRECT (neposredan pristup) koristi posude koje sadre poiljke te vrste. Zelena nazivnica koristi se za vrede koje sadre samo vradene prazne vrede. Poiljke koje sadre zarazne, kvarljive, bioloke materije stavljaju se u posebne vrede. Svaka vreda mora imati signalni listid povedanog formata koliko je potrebno za postavljanje rupice za vezivanje. Pored posebnog znaka EN CAS DE DOMMAGE OU DE FUITE, AVERTIR CLEMENTE LES AUTORITES DE SANTE PUBLIQUE. 6. SAINJAVANJE ZAKLJUAKA U UPS-u Zakljuak se moe sainiti u jednoj ili vie vreda zavisno od koliine poiljaka. Pre sainjavanja zakljuka radnik je duan da utvrdi ispravnost vreda koje de upotrebiti za sainjavanje zakljuaka. Ispravnom vredom se smatra ona vreda koja nije pocijepana niti uivena i ako ima ojaan rub. Vreda sa poiljkama nesme biti mase vede od 30 kg. Nije dozvoljeno koridenje vreda stranih potanskih uprava u UPS-u. Vradanje praznih vreda vri se po Optem redu prevoza potanskih poiljaka. 6.1. Sainjavanje S zakljuka

Sjedinjene zakljuke sainjava radnik pote koji kartuje knjiene poiljke u prisustvu radnika koji je izvrio sravnjenje upisa u Kartu. Zakljuak se sainjava tako to se u vredu prvo stavljaju: 1. 2. 3. 4. Obine poiljke van svenja Sveanj sa obinim poiljkama Knjiene poiljke van svenja Sveanj sa knjienim poiljkama

Poslednji u vredu se stavlja sveanj sa poiljkama u kome se nalazi Karta. Obine pismonosne poiljke stavlja u vredu radnik koji obavlja poslove djeljenja i usmeravanja i on je odgovoran za njihovo pravilno usmeravanje.
19

Kartovane preporuene poiljke u vredu stavlja radnik koji ih je kartovao. Ako su sa preporuenim poiljkama kartovana i vrednosna pisma , kartovane poiljke stavlja u vredu radnik koji je kartovao u prisustvu radnika koji je sravnio Kartu i potpisao. Paketi se otpremaju izvan vreda. 6.2. Nepravilnosti u zakljucima

Ake se posle otpreme u zakljuku ustanovi da je od otpreme izostala Karta koju je u zakljuak trebao da stavi radnik, pota koja je sainila zakljuak duna je da o tome najbrim putem obavesti potu na koju glasi zakljuak saopti pri tome sadrinu zakljuka. Zaostalu Kartu pota de otpremiti narednom otpremom. Ako se ustanovi da je neka od kartovanih poiljaka zaostala od otpreme, pota koja je sainila zakljuak obavjestide o tome potu na koju je glasio zakljiak i to za vrednosna pisma, vrednosne pakete i preporuene poiljke prispjele iz inostranstva, telegrafskim putem, a za ostale poiljke Odjavom o neispravnosti. Istovrmeno se vri i ispravka Karte uzovjeru i potpis.

6.3. Nalazna sprovodnica

U sluaju gibitka sprovodnica za vrednosne i otkupne pakete i pakete u MPS-u, sainjava se Nalazna sprovodnica. Popunjena sprovodnica treba da nosi uoljivu oznaku Nalazna ili Duplicata i da sadri sve podatke sa omota paketa. 6.4. Vanredni zakljuak

Vanredni zakljuak sainjava se na isti nain kao redovni zakljuak s tim to se na sredinu Karte iznad zaglavlja upie rije Vanredan (primjer 3.). O otpremi vanrednog zakljuka telegrafski se obavjetava pota za koju zakjuak glasi.
Broj svenjeva Izvan svenja Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama Preporu. poiljaka Vrednosnih pisama

Karta__zakjluka

Vanredan

Otprema: _______________ Za:_76311 Dvorovi

Preporu. poiljaka

BROJ KOMADA Vrednosnih Vrednosnih pisama paketa

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

Prijemni broj

Pot. broj Prij. poteprij. pota

NAPOMENA

2 1 3 Petar Petrovi
Mark o Markovid

130 132

76300 76300

131

76300

Primjer 3.
20

6.5. Sainjavanje Spiska Razmjene

Radnik koji vri otpremu zakljuaka popunjava zaglavlje odgovarajudeg stupca Spiska razmjene upisujudi potu od koje i za koju zakljuak glasi i broj vreda prema vrsti zakljuka, zatim broj vrednosnih kao i obinih paketa, a u stupcu Napomena pismnosnih poiljaka sa ivim ivotinjama koji se otpremaju van vrede. Obine vrede pismonosnog zakljuka z upisuju se u Spisak razmjene. Kada zakljuak glasi za istu potu za koju i Spisak razmjene u prva dva stupca upisuje se malo slovo l (loco- mjesto) (Primjer 4.). Ne sme se upotrebljavati kada se zakljuak ne prevozi potanskim prevoznim sredstvom ili ga ne prati radnik pote.
Spisak razmjene
Za:

76325 Vrani

Otprema:____________________

Od 1

Za 2

S 3

V 4

R 5

Z 6

z 7

PV 8

P 9

EMS 10

Vrijednosnih 11

Obinih 12

Napomena 13

1 1 Petar Petrovi

Mark o Markovid

Primjer 4. Spisak razmjene zakjuuje se tako to se ispod poslednjeg upisa povlai vodoravna crta, sabiraju zakljuci i zbirovi se upisuju brojkama. Radnik koji je sainio Spisak razmjene stavlja svoj potpis ispod stavke gde su upisani zbirovi
(Primjer 4.).

Kada pota prilikom razmjene treba samo da primi zakljuke, onda za potu od koje zakljuke prima, prema Pregledu kartovanja sainjava Spisak razmjene u koji upisuje re Prazno, s tim to se sainjava samo u unikatu (primjer5.) .
Za:

76325 Vrani

Otprema:____________________

Od 1

Za 2

S 3

V 4

R 5

Z 6

z 7

PV 8

P 9

EMS 10

Vrijednosnih 11

Obinih 12

Napomena 13

Prazno Petar Petrovi

Marko Markovid

Primjer5.

21

Sainjeni zakljui se predaju sa orginalom Spisaka razmjene radniku koji vri razmjenu uz potpis na desnoj strani kopije i orginala Spisaka razmjene ispod stavke u kojoj su upisani zbirovi. Radnik je duan da se uvjeri u ispravnost preuzetih vreda i paketa, sjedinjenih i vrijednosnih vreda i vrijednosnih paketa. Odgovoran je za broj i ispravnost preuzetih vreda i paketa od asa preuzimanja do asa njihove pravilne predaje. Kopija Spisaka razmjene ostaje uz Pregled rada kao dokument otpreme i kao dokaz da je zadueni radnik izvrio razmjenu. Kada se za neku potu sainjava vie zakljuaka koji se otpremaju posredovanjem pote onda se sainjava poseban Spisak razmjene (Podspisak) u tri primjerka. U Spisak razmjene se unosi zbir vreda i paketa iz Podspiska, a u stubac Napomena rije Podspisak.

7. RAZMJENA ZAKLJUAKA Zakljuci se razmjenjuju pomodu Spisaka razmjene. Razmjena zakljuaka vri se na taj nain to radnik pote koji je doao da izvri razmjenu prvo predaje svoj Spisak razmjene radniku pote sa kojom vri razmjenu. Zatim radnik pote predaje svoj Spisak razmjene, a odmah potom predaje EMS zakljuak, vrede, pakete i novine, onim redom kojim su upisane u Spisak razmjene. Posle toga radnik pte koji je doao da izvri razmjenu predaje svoje vrede, pakete, odnosno novine, s tim to EMS zakljuak, vrlo hitne pakete i pismonosne poiljke sa ivim ivotinjama mora predati pre svih ostalih paketa. U sluaju da se razmjena, ma iz koga razloga ne izvri, zaostali paketi moraju se vratiti u potu ili potanskom centru (PC) i otpremiti prvom potanskom vezom. Ako se prilikom razmjene primjeti da su vrede ili paketi povreeni, takve vrede odnosno paketi ne smijiu se predati na razmjenu ved se vradaju u potu. Radnik pote koji obavlja razmjenu upisuje u orginal Spisak razmjene ispod ukupnog broja iskazanih vreda odnosno paketa koji se vradaju u oduzimanjem utvruje stavarno stanje i pored toga stavlja svoj potpis. Preuzimanje neispravnih vreda na samoj razmjeni moe se izvriti samo pod uslovom ako radnik koji predaje povreenu vredu nije u mogudnosti da prisustvuje komisijskom otvaranju vrede i sainjavanju zapisnika o neispavnosti vrede i da to ovjeri svojim potpisom i otiskom potanskog iga.

22

Kada radnik vri razmjenu prilikom predaje ustanovi da ima vie ili manje vreda odnosno paketa nego to su upisani u Spisak razmjene duan je da u Spisak razmjene izvri ispravku upisujudi pravo stanje vreda ili paketa.

8. PREGLED RADA Svaka pota vodi Pregled rada (slika 13) . Pregled rada je potanska isprava na koju pota vodi oevidnost o broju primljenih, otpremljenih, prispjelih i uruenih knjienih poiljaka kao i o zakljucima koje je posredovala. U svkoj poti se vodi jedan Pregled rada i to u otpremnom odeljku ili na otpremnom radnom mjestu. Upravnik pote moe odrediti da se vodi i vie Pregleda rada to zavisi od veliine prometa. Pregled rada u manjim potama se vodi u jednoj knjizi za itav mjesec, a u vedim potama na posebnim listovima zajedno sa ostalim petanskim ispravama. 9. NAIN PRERADE I OTPREME OBINIH POILJAKA IZ PRIJEMNE POTE U prijemnoj poti obine pismonosne poiljke djele se prilikom otpreme na 5 grupa: 1. 2. 3. 4. Poiljke koje glase na podruije prijemne pote Poiljke koje glase na podruije vlastitog PC Poiljke koje glase za podruije ostalih PC Poiljke koje glase za inostranstvo a treba da se otpreme povrinskim putem 5. Poiljke koje glase za inostranstvo, a treba da se otpreme avionom. Poiljke iz take jedan ostaju u prijemnoj poti radi uruenja primaocu, a poiljke iz take 2,3,4 i 5 povezuju se u posebne svenjeve. Na svenjeve se stavlja sveanjska nazivnica koja se prethodno igoe i itko potpie i na kojoj su olovkom plave boje ispisane oznake kojoj grupi pripadaju poiljke u svenju, koja se vrsto i unakrsno povezuje zajedno sa poiljkama. Poiljke do formata A4 moraju biti povezane u sveanj. Poiljke koje se ne mogu povezati u sveanj radi oblika i sadraja, kao i glomazne poiljke otpremaju se van svenja. Pismonosni sveanj ne moe biti deblji od 15 cm.

23

24

9.1.

Preuzimanje knjienih poiljaka od prijemnih radnih mjesta

U potama kod kojih postoji radno mjesto za otpremu knjienih poiljaka radnik je duan u tano odreeno vreme pre otpreme da preuzme od prijemnog radnog mjesta sve knjiene poiljke koje su do tog vremena primljene. Radnik na radnom mjestu otpreme,duan je da se prilikom otpreme uvjeri: 1. Da su poiljke nepovreene 2. Da su ispravni peati odnosno potanske sigurnosne zalepnice i da su otisci na peatima i na potanskim sigurnosnim zalepnicama istovetni sa njihovim otiscima ili faksaimilima na poiljkci. Preuzimnaje obinih hitnih poiljaka i potanskih uputnica vri se od prijemnih radnih mjesta bez potvrde o preuzimnaju. Ako radnik na radnom mjestu otpreme primjeti da je neka poiljka povreena, nepropisno opremljena ili u bilo emu neispravna odbide da takvu poiljku primi. U potama sa dva ili vie radnih mjesta preuzimanje knjienih poiljaka se vri na slededi nain: radnik odreenog prijemnog radnog mjesta preuzima knjiene poiljke sa svakog radnog mjesta tako to u prijemnim knjigama odnosno na poleini Sprovodnice ili Predajnog popisa potvruje preuzimanje posle zakljuenja ispisujudi as i minut i potpisujudi se. Radnik koji preuzima poiljke na drugim radnim mjestima svoje Knjige primljenih knjienih poiljaka odnosno primljenih paketa na svom radnom mjestu samo zakljuuje (ne preuzima putem potvrde). Sve preuzete poiljke predaju se otpremnom odeljku sa Kartom. Poiljke se u Karti kartuju po propisima o kartovanju. Radnik otpremnog odeljka potvruje preuzimanje kartovanih poiljaka tako to na kopiji Karte na desnom gornjem uglu otiskuje potanski ig , a ispod kartovanih poiljaka potpisuje. Orginal Karte se zajedno sa poiljkom uruuje radniku otpremnog odeljka ili je radnik koji je izvrio kartovanje, otprema u propisanom zakljuku. U potama sa jednim radnikom prijemne Knjige za knjiene poiljke i pakete samo se zakljuuju (ne potvruje se preuzimanje). Ukoliko se na takvim potama rad vri sa mjenjanjem radnika, prijemne Knjige se zakljuuju, a radnik koji poilke preuzima preuzimanje potvruje tako to pored zakljuivanja ispisuje as i minut preuzimanja i to se potpisuje.

25

Od preuzimanja do otpreme preuzete poiljke moraju se uvati na sugurnom mjestu. Vrijednosne poiljke moraju se odvojiti od ostalih i posebno uvati (zakljuano).

10.RAD U POTANSKOM CENTRU (PC) - PC vri poslove otpreme, prevoza i prispeda potanskih poiljaka. (difuzije i koncetracije) - PC vri otpremu poiljaka na svom podruju i drugim PC; - PC prikuplja poiljke od svojih podruijnih pota i prima od drugih PC putem preuzimanja propisanih zakljuaka; - PC otprema poiljke drugim PC u propisanim zakljucima pod uslovom da za te PC ima prosjeno dnevno vie od 3 kg pismonosih poiljaka. Ukoliko PC prosjeno dnevno ima manje od 3 kg pismonosnih poiljaka za drugi PC otprema ih u zakljuku svom glavnom potanskom centru (GPC-u).

11.RAD U GLAVNOM POTANSKOM CENTRU (GPC) - GPC vri poslove objedinjavanja, posredovanja i predaje poiljaka i organizovnja prevoza istih na linijama Opteg reda prevoza; - GPC djeli i usmjerava direktne svenjeve obinih i preporuenih pismonosnih poiljaka kao i poiljke izvan svenja na odredine PC. Svenjeve koji glase za PC, GPC otvara i prepakuje po odredinim PC kada ima manje od 10 poiljaka za svaki PC. - GPC koji ne stoji u kartovnim vezama sa pojedinim PC, poiljke za te PC djeli i usmjerava po GPCima nadlenim za odredine PC. Otpremanje poiljaka iz GPC vri se u zakljucima prema propisanim kartovnim vezama.

26

12.RAD U IZMENINOJ POTI Izmenina pota vri poslove prispeda i otpreme poiljaka u MPS-u. Sa poiljkama iz inostranstva u UPS-u postupa se po odredbama Pravilnika i Upustva sa poiljkama koje podleu carinskoj i deviznoj kontroli. Sa poiljkama iz UPS-a u otpremi za inostranstvo postupa se do Izmenine pote po odredbama Pravilnika, a od Izmenine pote prema inostranstvu po odredbama akata Svjetskog potanskog saveza (SPS-a). Sigurnosni pregled poiljaka obavlja se u Centru za zatitu po posebnom upustvu.

13.RAD U POTI CARINJENJA Pota carinjenja vri podnoenje potanskih poiljaka u MPS-u na carinski pregled nadlenoj carinskoj ispostavi kod Pote carinjenja. Sa poiljkama iz UPS-a, Pota carinjenja postupa po odredbama Previlnika, aktima SPS-a i po Upustvu po postupku sa poiljkama koje podleu carinskoj i deviznoj kontroli.

27

28