A sociedade feudal Tema 8 2 ESO

TEMA 8 A SOCIEDADE FEUDAL

1.-A EUROPA FEUDAL. 1.1.-As orixes do feudalismo 1.2.-Organizacin poltica 2.-O FEUDO, A BASE DA ECONOMA 3.-A SOCIEDADE E AS RELACINS PERSOAIS 3.1.-A sociedade estamental 4.-A VIDA COTI DOS SEORES 5.-A VIDA COTI DOS CAMPESINOS 6.-A IMPORTANCIA DA IGREXA 7.-A ARTE ROMNICA. A ARQUITECTURA 8.-A ARTE ROMNICA. ESCULTURA E PINTURA

1.-A EUROPA FEUDAL. 1.1.-As orixes do feudalismo O feudalismo foi a forma de organizacin poltica, econmica e social dominante en Europa entre os sculos IX e XIII. Xurdiu pola inseguridade da poca, que fixo que os reis encargasen a defensa de extensos territorios aos nobres. Os campesios, pola sa banda, buscaron a proteccin dos nobres, pasando a depender destes. Creronse as relacins de dependencia: relacinelas feudo-vasallticas e as relacins de dependencia seorial. Relacinelas feudo-vasallticas eran pactos de axuda militar entre o rei e os grandes nobres, e entre estes e outros nobres de menor rango. Mediante estas relacins, un home convertase en vasallo doutro, denominado seor. O vasallo comprometase a prestarlle auxilio militar e consello ao seor. Este a cambio concedalle un feudo, xeralmente unha gran extensin de terra e o dereito de gobernala, impartir xustiza e cobrar impostos aos seus habitantes. As relacins de dependencia seorial establecanse entre os campesios e os seores. Os campesios, a cambio de proteccin, entregaban as sas

A sociedade feudal Tema 8 2 ESO

terras ao seor e traballaban para el. O seor cobrballes rendas e tia sobre eles dereitos, como ditar ordes e administrar xustiza. 1.2.-Organizacin poltica A forma de goberno era a monarqua feudal. Nela, os reis tian un escaso poder pois os nobres gobernaban os seus territorios con independencia do rei. 2.-O FEUDO, A BASE DA ECONOMA A economa feudal era esencialmente agraria. Basebase nos feudos ou seoros, que tia dous partes: a reserva seorial e os mansos. A reserva seorial era traballada para o seor por servos e campesios do feudo. Os mansos eran pequenas parcelas cedidas polo seor aos campesios, a cambio de certos pagos e diversos traballos. Os seoros eran autosuficientes. Neles cultivbase a terra e fabricbase todo o necesario, como alimentos, ferramentas ou roupas. O comercio era moi escaso, e as tcnicas de labranza eran moi rudimentarias, polo que se obtian baixos rendementos. 3.-A SOCIEDADE E AS RELACINS PERSOAIS 3.1.-A sociedade estamental A sociedade feudal dividase en tres estamentos ou grupos sociais: a nobreza, o clero e o campesinado. A nobreza defenda sociedade, o clero rezaba pola salvacin desta, e o campesinado traballaba para mantela. Clero e nobreza eran estamentos privilexiados, pois non traballaban, non pagaban impostos e exercan certos cargos en exclusiva. A sociedade feudal quedaba organizada nunha pirmide social: na cima atopbase o rei, seguido dos grandes nobres e o alto clero, os pequenos nobres e, finalmente, os campesios.

4.-A VIDA COTI DOS SEORES A nobreza era un grupo reducido de persoas. Estaba dividida en alta nobreza (condes, duques, marqueses) e baixa nobreza (nobres de menor rango e cabaleiros). Os nobres eran un grupo privilexiado porque non pagaba impostos e ocupaba os principais cargos polticos e militares. Os nobres estaban encargados de defender sociedade. De mozos eran adestrados no exercicio das armas e en tempos de guerra deban presentarse ante o rei, acompaados das sas tropas. As mulleres nobres dedicbanse a dirixir aos serventes, educar aos fillos, rezar e bordar.

A sociedade feudal Tema 8 2 ESO

Os nobres residan no castelo, que estaba defendido por un foso e slidas murallas. A parte principal era a torre da homenaxe, onde residan o seor e a sa familia. A alimentacin da nobreza era mellor que a dos outros grupos sociais, pois consuma mis carne. As diversins eran escasas, destacando os torneos, combates dacabalo entre adversarios. 5.-A VIDA COTI DOS CAMPESINOS O campesinado formaba a maior parte da sociedade. Estaba formado por vilns (campesios libres), e por servos (que non podan abandonar o feudo). A vida do campesinado era moi dura. Traballbase de sol a sol, pero os rendementos agrcolas eran baixos porque tian que deixar cada ano a metade da terra en barbecho. Tamn deban pagar impostos ao seu seor e igrexa, e traballar gratuitamente a reserva seorial. As mulleres participaban nas tarefas agrarias e realizaban, ademais, as faenas domsticas. A mortalidade era elevada, debido s enfermidades, falta de medicamentos e s malas colleitas. Os campesios vivan en aldeas, e as sas vivendas era humildes, normalmente cunha soa estancia e con escaso mobiliario. A alimentacin era escasa, principalmente a base de pan. As diversins populares eran principalmente as conmemoracins relixiosas ou acontecementos especiais como vodas ou vitorias militares 6.-A IMPORTANCIA DA IGREXA O clero dedicbase oracin. Estaba formado polo alto clero (arcebispos, bispos e abades) e o baixo clero (sacerdotes, monxes e monxas), que viva mis humildemente. A igrexa desempeou un importante papel: aconsellaba aos reis, posua grandes feudos, cobraba rendas como o diezmo, e tia gran influencia social, pois dirixa o ensino e asista a pobres, enfermos e desvalidos. A vida do clero variaba segundo fose secular ou regular. O clero secular, formado por bispos e sacerdotes, viva entre os laicos e non estaba sometido a unha regra. O clero regular, formado por monxas e monxes, en cambio, viva nun mosteiro. Os mosteiros situbanse no campo, e, neles, monxes e monxas levaban unha vida regulada pola regra da orde. A mis importante foi a dos benedictinos, fundada por San Benito, cuxo lema eran ora et labora (rezar e traballar). Os mosteiros, ademais, tian extensas terras, servos que as traballaban, talleres, etc., e eran centros de cultura onde existan escolas e copibanse oslibros antigos. 7.-A ARTE ROMNICA. A ARQUITECTURA O romnico o estilo representativo da poca feudal e desenvolveuse entre os sculos XI e XII. Foi unha arte esencialmente relixiosa, que levantou principalmente igrexas, mosteiros e catedrais.

A sociedade feudal Tema 8 2 ESO

A arquitectura emprega grosos muros, arcos semicirculares (de medio punto), e bvedas de cann. O edificio tpico a igrexa, con planta de cruz latina. Algunhas das mis destacadas foron a de Vezelay (Francia) e a de Santiago de Compostela (Espaa). 8.-A ARTE ROMNICA. ESCULTURA E PINTURA A escultura e a pintura realizbanse nas igrexas, e a sa finalidade era adoutrinar ao pobo. As figuras son rxidas e os temas representados son relixiosos (vida de Cristo, Xuzo Final, etc.). A escultura sitase principalmente nas portadas e capiteis das igrexas. A pintura realzase sobre os muros interiores das igrexas ou sobre tboas. Caracterzase por un debuxo moi marcado e por cores planas. Tamn destacaron as pinturas de miniaturas, que ilustraban os libros.