1-Kompetencat e institucioneve te UE-se -Keshilli Evropian -Keshilli -Komisioni Evropian -Parlamenti Evropian -Gjykata Evropiane e se Drejtes 2-Burimet e UE-se,primare

dhe sekondare,dallimi mes tyre Ne burimet primare te se drejtes se UE-se bejne pjese kontratat mbi themelinim e bashkesive evropiane,me ankesat dhe protokolete tyre percjellese si dhe plotesimet dhe nderrimet me vonshem nepermjet kontartave nderkombetare. burimet primare -jane burimet e shkruara dhe te pashkruara a-te shkruara: ^kontrata per themelimi e bashkesise evr.per thengjill dhe celik ..e bashkesise ekonomike evropiane .per energji berthamore Marreveshja per organe te perbashketa te bashkesive evropiane edates 25.03.1975 Kontrata e fuzionimit (shkrirjes) Protokolli per perparesite dhe lirimin nga detyrimet e bashkesive evropiane Protokolli mbi statusin e gjykates se drejtesise te bashkeseise evr. Kontrata mbi bugjetin Aktet unike evropiane Kontarta mbi themelimine bashkimit evropian Kontrata mbi pranimine austris,finlandes dhe suedis e be Kontrata e amsterdamit Kontarat e nices Kontrata e kopengahes b-brimet primate te pashkruara: nenkuptohen rregullat e pakodifikuara te dre,evropi. Ketu bejne pjese: parimet themelore te drejtesise dhe e drejta zakonore burimet sekondare Nenkuptohen te gjitha ato akte juridike te organeve te Bashkesise Evropiane qe miratohen ne baze te kontartes per themelimin bashkesise Evropiane. Ato kane nje rang me te ulet se burimet primare dhe duhet te jen ene harmoni te plot me burimet priamre. ktu bejen pjese: Rregulloret-qe faktikisht jan ligjet e bashkesise evropiane dhe kane efekt te pergjitheshem I detyrojn ne teresi dhe drejteperdrejte shtete anetare. Pra ato ne menyre te pergjithshme dhe abstrakte I rregullojn qeshtjet e ndryshme dhe se ato per te gjitha shtetet antare vlejne. Ky karakter I pergjithshem eshet vecori qe I dallon rregulloret prej vendimeve dhe akteve tjera te bahskesie evropiane. Dhe rregullorja nuk I perfshin individualisht personat e caktuar. Direktivat-jane akte juridike te cilat I detyrone ato shtete anetare te cilave u drejtohen lidhur me objektivat qe duhet ti realizojn adresatet. Direktivat I detyrojn vetem ato shtete anetare ne te cilat jane te adresuara dhe vetem ne ate mase sa eshte qellimi I tyre. Vendimet-jane akte juridike te cilat jane te detyrueshme per te gjithe ata adresat ne te cilet jane te adresuara ato.. vendimet jane gjithashtu te detyrueshme ne te gjithe elementet e tyre. Vendimet dallohen edhe nga direktivat sepse jane te detyrueshme ne et gjithe elementet e veta,derisa direktivat jane te detyrueshme vetem lidhur me qellimin qe duhet te realizojn adresatet.

Rekomandimet. Mendimet dhe deklarimet.. 3-Cilat konsiderohen trakatate themeltare? - Jan pese traktate kryesore:Traktati i Parisit mbi Bashkimin Evropian pr thngjill dhe elik 1951 Traktati i Evrops mbi Bashkimin Ekonomik Evropian dhe mbi Euroatomin-1957 Traktati i Mastrihtit mbi Unionin Evropian1991, Traktati i Amsterdamit 1997 Traktati i Nices 2000., Prej ktyre traktateve burojn dhe nxjerrn akte te tjera juridike te UE. 4-Dallimet mes direktivave,rregulloreve,vendimeve dhe rekomandimeve - Direktivat bejne pjese ne Gurpin e Burimeve Sekondare .Jane akte juridike te cilat I detyrojne ato shtete anetare te cilave ju drejtohen lidhur me objektivat qe duhet ti realizojne adresantet. Direktivat jane te obligushme per nga rezultati qe duhet te arrihet dhe obligojn vetem shtetet anetare por jo individet, per aq koh sa ato nuk jane implementuar ne legjislacionin nacional, per dallim Vendimet jane akte juridike qe nuk kane obligim te pergjithshem por zbatohen vetem ndaj atyre te cilve iu adresohen, perkatesisht shteteve anetare, kompanive ose personave fizik. RREGULLORJA ESHTE I VETMI BURIM NGA KATEGORIA E TE ASHTUQUAJTURIT LEGJISLACION I DYTE I UE-se E CILA KA ZBATIM TE PERGJITHSHEM DHE OBLIGON TE GJITHA SHTETET ANETARE MEQE E VETMJA NGA TE GJITHA BURIMET JURIDIKE TE UE PAS TRAKTATEVE THEMELORE KA FUQINE ME TE LARTE JURIDIKE. Rekomandimet jane lloj burime jo obliguse, me te cilat institucionet e komuniteteve, shprehin opinionin e tyre per zgjedhjen e nje qeshtje te caktuar ne shtetet anetare, nuk kane fuqi juridike.

5-Dallimet mes Keshillit te Europes,Keshillit Europian dhe Komisionit Europian Komisioni Evropian sht njri ndr organet t natyrs supra nacionale s bashku me Gjykatn Evropiane t Drejtsis; sht forca politike e federalizmit integrative evropian; sht institucioni i vetm politik i UE = s i cili nuk i prgjigjet shtetit antar nga i cili vjen Komisioneri E quajn motori i integrimit evropian player menager i UE = s Prbhet nga 20 KOMISIONER Komisionert nuk i prgjigjen as nuk marrin instruksione nga qeverit e veta; Nominimi i komisionarve bhet nga shtetet antare; Aprovimi i nominimeve realizohet nga Parlamenti Evropian; KSHILLI I EVROPES sht krijuar pas lufts se dyte botrore me qellim qe te arrihet nj unitet me i madh midis shteteve antare me qellim te ruajtjes dhe realizimit te me tejme te drejtave dhe lirive te njeriut. Qllimet e tij jan: Te mbrojn te drejtat e njeriut, demokracin dhe sundimin e ligjit dhe Te gjeje zgjidhje me te cilat ballafaqohet shoqria Evropiane lidhur me diskriminimin e minoriteteve, jotolerancen, sidn, drogn, krimin e organizuar.Veprimtaria e KE ka te beje me mbrojtjen e te drejtave civile dhe politike; te drejtave ekonomike dhe sociale; mbrojtjen e personave te privuar nga liria; mbrojtjen e minoriteteve; barazimin ne mes gruas dhe burrit etj. ORGANET E KE-SE JAN: komiteti i ministrave i cili prbehet nga ministrat e jashtm te 43 shteteve antare. Ky komitet siguron qe konventat dhe marrveshjet midis shteteve antare te zbatohen prve komitetit te ministrave, organet tjera jan: asambleja parlamentare qe sht organ kshill dhns. Dhe organi i trete sht kongresi i autoriteteve rajonale dhe lokale te Evrops . 6-Procedura e vendimmarrjes ne UE

Institucionet e vendimarrjes jan : Komisioni Evropian , Parlamenti Evropian dhe Kshilli. N prgjithsi Komisioni sht ai q propozon legjislacionin e ri, Kshilli dhe Parlamenti e miratojn ndrsa institucionet e tjera dhe organet kan rolin e vet specifik n kt proces. Procedurat pr miratimin e vendimeve n BEjan: konsultimi bashkpunimi bashke-vendosja plqim.

7-Tregu i perbashket,4 lirite dhe kufizimet... - Lvizja e lir e kapitaleve tregu i prbashkt nuk mund t realizohej pa prmbushjen e nj lirie themelore siq sht ajo e qarkullimit t kapitaleve e cila lidhet drejtprdrejt me realizimin e bashkimit ekonomik dhe monetar.Sipas nenit 56 t TBE jan t ndaluara t gjitha kufizimet e qarkullimit t kapitaleve ndrmjet shteteve antare dhe ndrmjet shteteve t BE-s dhe shteteve t treta.Liria e qarkullimit t kapitalit prfshin :mobilitetin e paras dhe kapitaleve,liberalizimin e pagesave,liberalizimin e tregut t sigurimeve,krijimin e nje tregu t prbashkt pr shrbimet financiare. 8-Traktati i Lisbones,risite e reja ,rendesia etj... - Risite qe ka sjell traktati i Lisbones jane qe te kete me shume demokraci dhe transparence,te kete me shume te drejta,te kete me teper efikasitet dhe te kete me shume ndikim nderkombetare. 9-Bashkepunimi nderkufitar ndermjet shteteve antare te UE-se 10-Tri shtyllat e UE-se

1. komunitare KE, KEQC, EUROATOM 2. politika e jashtme dhe e siguris s prbashkt 3. bashkpunimi n fushat e drejtsis dhe t punve t brendshme.

1. Shtylln e par realizimi i funksioneve bhet me prcaktimin e politikave dhe miratimin e vendimeve nga institucionet e BE-s , gj kjo q shpreh shenja t strukturs federale t bazuar n bartjen e kompetencave nga vet shtetet antare(funksionet ekonomike , politikn e arsimit , kulturs , etj.) 2. N shtylln e dyt politikat e prbashkta realizohen prmes bashkpunimit ndrqeveritar , q do t thot se politika e prbashkt e jashtme dhe e siguris realizohen me nj bashkpunim sistematik t shteteve antare e jo me delegimin e kompetencave. 3. Shtylla e tret prfshin bashkpunim sistematik n fushn e jurisprudencs dhe punve t brendshme.

11.Cfare te drejtash themelore prcakton Karta e te Drejtave Themelore te UE-se ? Dinjiteti njerzor, E drejta e jets, E drejta pr integritetin e njeriut, Ndalimi i torturs dhe i trajtimit apo dnimit njerzor ose degradues, Ndalimi i skllavris dhe puns s detyruar, E drejta e tubimit dhe e bashkimit, E drejta pr liri dhe siguri ,E drejta pr arsimim ,E drejta e prons, E drejta pr t krkuar strehim,Liria pr artin dhe shkencn etj

DALLIMET MIDIS KSHILLIT EVROPIAN DHE KSHILLIT T BE-S Kshilli Evropian dallon nga Kshilli i BE-s n shum aspekte pr shkak t: prbrjes; numrit t takimeve ; kohzgjatja e mbledhjeve dhe mnyra e puns; forma dhe natyra e vendimeve.