Lesplan 3: The concepts of the real in western, islamic and eastern philosophy

1. Doel van de les

De ontologische discussie is een abstract probleem vanuit de wijsbegeerte, waarvan de vooronderstellingen verregaande consequenties kunnen hebben voor de manier waarop organisaties naar fenomenen in de wereld kijken. Deze les geeft inzicht in welke type theorien over werkelijkheid kunnen worden onderscheiden, hoe er in verschillende culturen wordt nagedacht over werkelijkheid (ook in causaliteit, persoonlijkheid) en hoe dit gevolgen kan hebben hoe gedacht wordt over andere concepten zoals moraal, organisatie en cultuur.

2. Opzet lesplan
Leerstof: Verschillende concepten van werkelijkheid onderscheiden. Benodigdheden: Electronisch schoolbord (internetverbinding) Glas water met rietje

Lesplan in stappen

Stap 1. Introductie 2. Voorbeeld 3. Vervolg introductie 4. Discussie

Tijd

Activiteit docent

Activiteit leerling - Voorbeelden geven indirect realisme - Filmpje kijken - Argumenten van Van Fraassen kritisch bekijken - (Tegen-) voorbeelden geven van verschillende stromingen -Begrip tonen van verschil in positie,welke positie in debat? - Aangeven welke positie dit is in debat

10 min - Uitleg direct / indirect realisme - Laat glas met rietje zien 5 min - Filmpje 'A boy and his atom'

20 min - Overige vormen realisme / antirealisme 10 min - Studenten vragen naar intutie

5 Aristoteles vs Plato 5. al-Farabi vs alGhazali

15 min - Dualisme vs monisme 15 min -Causaliteit - Winst 'niet-filosoof'

7. Japans Boeddhisme / 15 min - Causaliteit Shinto

3. Uitgewerkte stappen
3.1 Introductie
Tijd: 10 minuten. Doel: Het idee van direct / naef realisme uitleggen. De student prikkelen om na te denken over situaties waarin het onderwerp problematisch kan zijn. Benodigdheden: Glas met rietje. Activiteit docent: Leg uit dat direct realisme betekent dat je denkt dat de wereld is zoals je hem ziet of uitputtend vanuit de wereld kan verklaren waarom je hem zo ziet zoals je hem ziet. Toon het glas met een rietje. Vraag de student waarom dit rietje gebroken lijkt. Vraag andere suggesties waarbij zoiets aan de hand kan zijn (oase / warmtebron etc) Leg uit dat hierdoor filosofen twijfelen aan het feit dat alles zo is dat het daadwerkelijk is.

Activiteit student: Leerlingen geven voorbeelden waarin direct realisme lijkt te falen. Is dit specifiek aan een soort zintuig?

3.2 Voorbeeld
Tijd: 5 minuten. Doel: Interesse wekken bij de student met behulp van filmpje. Introductie van het moderne probleem van realisme. Benodigdheden: http://www.youtube.com/watch?v=oSCX78-8-q0 Electronisch schoolbord. Activiteit docent: Laten zien van het filmpje 'A boy and his Atom'. Uitleggen basis modern 'anti-realisme' (Van Fraassen). Filmpje in context plaatsen

Activiteit student:

3.3 Vervolg introductie

Tijd: 20 minuten. Doel: Overige posities helder uitleggen. Student wordt uitgelegd waarom dergelijke abstracte concepten een rol kunnen spelen in culturele verschillen. Benodigdheden: Electronisch schoolbord Activiteit docent: Student prikkelen met de 'afgrond van het fenomenalisme' (Als er iets gemedieerd is, waarom is er dan nog een buitenwereld nodig en is niet alles een verzinsel?) Overige posities duidelijk maken (Idealisme, fenomenalisme) Gevolgen peilen van dergelijke concepten Voorbeelden bedenken waarin verschillen op het gebied van realisme culturele verschillen tot gevolg kunnen hebben.

Activiteit student:

3.4 Discussie
Tijd: 10 minuten. Doel: Duidelijk krijgen of posities voor studenten duidelijk zijn. Tegenvoorbeelden voor alle posities vragen Benodigdheden: Electronisch schoolbord Activiteit docent: Vragen naar tegenvoorbeelden en argumenten daarvoor. Aangeven waarom wel of niet valide. Bij weinig voorbeelden: zelf tegenvoorbeeld geven. Tegenvoorbeelden verzinnen Argumenten geven voor tegenvoorbeelden Aangeven waarom een voorbeeld van een ander goed is of niet.

Activiteit student:

3.5 Aristoteles vs Plato

Tijd: 15 minuten. Doel: Studenten tonen hoe deze posities in hun meest klassieke vorm werden verdedigd. Benodigdheden: Electronisch schoolbord Activiteit docent: Beschrijving geven van de allegorie van de grot. Dualisme tussen realisme en anti-realisme in. Aangeven dat neo-platonisme hier een hierarchie in brengen. Alles emaneert (ontstaat uit (issues from a source)) uit het Ene. Wereld hoeft niet echt te zijn (idealisme (discussie Islam)). Aristoteles: Monisme. Causaliteit: wat was er het eerste aan de gang? Onbewogen beweger. Empiricisme, 'wetenschapper'. Begrip krijgen voor het onderscheid tussen monisme en dualisme Begrijpen hoe hieruit religieuze verschillen kunnen ontstaan

Activiteit student:

3.6 Al-Farabi vs al-Ghazali

Tijd: 15 minuten. Doel: Religie en de oude Grieken aan elkaar koppelen; laten zien hoe religie de manier van kijken naar de wereld en de gebruikte concepten verandert. Benodigdheden: Electronisch schoolbord. Activiteit docent: Uiteenzetten hoe Plato en Aristoteles gebruikt werden in Islamitische filosofie Verschil falsafa en kalm. Hoe de discussie over causaliteit een fundamentelere discussie werd Al-Farabi (Pers) die vond dat de reden minimaal zo'n belangrijke rol speelt als religie in het ontdekken van de wereld en dat dit ook door Allah gewenst is. Al-Ghazali (Pers) die vond dat de reden geen beslissende rol mag spelen (waaruit de Illuminatie-school ontstaat (kennis alleen mogelijk met behulp van God naar zelfs mystiek (geen kennis over God mogelijk))) Hoe daarmee wetenschapsfilosofie van Ibn Sina (Avicenna) en Ibn Rushd (Averros) uiteindelijk werd aangevallen door de theologen en daardoor wetenschap niet langer uitgevoerd mocht worden (naast dat er veel minder faciliteiten (universiteiten) waren).

Activiteit student: Bevatten hoe dit is terug te zien in de positie van wetenschap in de Islam Inzien wat dit betekent voor internationale contacten (Insha'Allah, geen vrije wil)

3.7 Boeddhisme / Shinto

Tijd: 15 minuten. Doel: Laten zien hoe oosterse concepten van werkelijkheid compleet verschillen van westerse concepten en hoe het moeilijk is om onderscheid te maken in het oosten tussen Falsafa en kalm. Benodigdheden: Electronisch schoolbord. Activiteit docent: Beschrijven hele wereld hier gebaseerd op illusie Filmpje debatterende boeddhisten laten zien Onderscheid religie en filosofie? Fragment Chusingura Shint / Dao: Harmonie behouden: desnoods door zelfmoord.