Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 25

Gemi antik devrinden zamanmza kadar nceleri gller ve nehirlerde sonralar deniz ulatrmasnda kullanlan aracn genel addr.

Bir gemi iki ana blmden meydana gelir. 1Tekne 2 Yrtme(tahrikhareket ettirme) 1 a)Bir geminin ana yapsn meydana getiren ve btn blmleri bir kabuk gibi saran yapya tekne denir. 2 a)Tekne mevcut olsa da bu tekneyi su zerinde yrtmek iin tekne iinde ayrca bir araca ihtiyac vardr.Bu aralar yelken,krek ve makinelerden biri olabilir. Tekne ana ksmdan meydana gelir. 1Pruva (ba taraf) 2Orta kasara- vasat 3Pupa (k taraf) Gemi teknesine tam yandan boyuna bakarsak ba ksm,ba bodoslamadan balar ve k ksm k bodoslarnada son bulur.Geminin ba bodoslamas ile k bodoslamasn birletiren doru izgiye de pruva pupa hatt denir.Gemi planlarnda plan grnte gemiyi boylamasna iki eit paraya blen bu izgiye merkez hatt denir.Buna gre ba bodoslamaya doru baktmz dnrsek sa tarafta kalan ksm sancak,sol tarafta kalan ksm ise iskeledir. GEMLERN MEVKLERNN ISIMLENDRLMES

BR GEMNN KISIMLARI A- Yap Elemanlar

Birbirlerinden farkl ama ve yapda olmak zere yzlerce eit gemi vardr. Byle olmakla birlikte btn gemilerin ayn ad tayan ve ayn grevi yapan bir takm yap elemanlar ve blmleri vardr.

Tekne: Bir geminin dn oluturan ve tm blmlerini kabuk gibi sararak yzmesini salayan ksmdr. Omurga: Geminin ina srasnda kzaa konan ilk ksmdr. Geminin dier elemanlar omurga zerine ina edilir. Gemi dibinde ba bodoslamadan k bodoslamaya kadar uzanr. Lama omurga, levha omurga, kutu omurga gibi farkl yapda olanlar vardr. Ayrca kontra omurga, yalpa omurga gibi deiik amalar olan ve yine omurga adyla nitelendirilen ksmlarda vardr. Kontra omurga: Omurgann mukavemetini arttrmak ve gemi oturduunda omurgann zarar grmemesi iin zerine eklenen ek paraya kontra omurga denir. Yalpa omurgas: Geminin yalpa yapmasn azaltmak iin su kesiminin altnda iki tarafa gemi boyunun 1/3 kadar uzunlukta konulan kmalardr. Bodoslama:Tekne kaplamalarnn ba ve k tarafta birletii omurgadan yukarya doru doru olan ksmlardr. Ba bodoslama: Ba tarafta omurgann yukar ykselen ksmna denir. Ba bodoslama omurgann devam veya eklenen paras olabilir ve suyun direncini azaltacak ekilde eitli biimlerde yaplr. K bodoslama: Omurgann k taraftaki ykselen ksmna denir. K bodoslamaya pervane ve dmen yerletirilmitir. ene: Omurgann yukar doru kvrlan ilk ksmna denir.

Postalar: Geminin kaburgasn oluturan, tekneye eklini veren, aada omurgaya yukarda gverteye balanan aa veya demir paralardr. Teknenin kaplamalar postalarn zerine yerletirilir. Kemere: Postalar gemi enine birbirine balayan, gverteyi tayan kirilerdir. ksz kemere: kemereler gvertedeki ambar az gibi aklklara rastladklarnda kesilirler. Byle kesilerek, oluan ksa kemereye ksz kemere denir Kaplama: Teknenin su geirmezliini salayan, postalar zerine konulan aa veya sa levhalardr. Armuz: Ahap teknelerde yan yana gelen kaplamalarn arasnda oluan uzunlamasna arala denir. Sokra: Kaplama tahtalarnn ba baa gelen ksmlar arasndaki arala denir. Gverte: Gemiyi batan ka kadar bordadan bordaya yatay olarak blen su geirmez perdelerdir. Gemilerin byklklerine gre, bir gemide birden fazla sayda olabilir. Sraya gre bu gverteler ana gverte, rvet gverte, palavra gverte, tavlun gverte adlarn alrlar. Ayrca filikann bulunduu blgeye filika gvertesi denir. Geminin en stnde magnetik pusulann bulunduu yere ise miyar gverte ad verilir. Kasara: Geminin ba, k veya orta taraflarnda st gverteden yukarda kalan yarm gvertelerdir.

Teknenin D Ksmlar Borda: Gemi teknesinin su seviyesinin stnden gverteye kadar uzanan d ksmna denir. Karma: Gemi teknesinin srekli su altnda kalan ksmdr Faa: Geminin ykl durumdaki su hatt ile bo durumdaki su hatt arasndaki ksma denir. B- Donanmlar Gemi zerine konulmu ykleme, boaltma, gvenlik, can kurtarma, demirleme, seyir gibi amalar iin kullanlan bykl kkl ara ve dzeneklere donanm ad verilir. Bunlar ksaca sabit donanmlar ve hareketli donanmlar olarak iki balk altnda toplanabilir. 1- Sabit donanmlar (Arma) Bunlar adndan da anlalaca gibi gemiye tespit edilmi, sabit veya baz paralar hareketli olan ancak yerleri deitirilmeyen donanmlardr. Sabit donanmlara rnek olarak, direkler, bumba, matafora, rgat, vinler saylabilir.

2- Hareketli donanmlar (Selvie) Hareketli donanmlar ise, byklkleri ve yap malzemeleri deimekle beraber tanabilirler. Makara, palanga, halat, liftin uskur, teller zincirler, bu tr donanmlara rnek olarak verilebilir. Dmen: Manevra yaplrken pervaneden gelen suyu ynlendirmeye yarayan gemi elemandr. Yelpaze: Dmenin su iindeki geni enli ksmdr. Yeke: Dmeni evirmeye yarayan kola denir. Dmen dolab: Dorudan veya dolayl olarak dmene kumanda eden dmeni sancak veya iskeleye ynlendiren donanmdr. Irgat: Demir atmak ve almak iin ve halat manevralarnda kullanlan ba ve k taraftaki makinelere denir. Vin: Ykleme ve boaltma ilemlerinde kullanlan makinelere denir. Bumba: Ykleme ve boaltmada kullanlan ana diree dayal ve halatlarla kuman da edilen aa veya metal direklerdir. Direk: Gemilerde gverte zerindeki en byk sabit yaplardr. Bir gemide birden fazla direk varsa batan ka doru pruva, grandi, mizana, kontra mizana, kontra mizana diye adlandrlrlar. Direkler tek paradan veya eklemeli iki paradan yaplabilirler. Seren: Direkler zerine yatay olarak konulmu yelken amak, iaret sancaklarn toka etmek iin donatlan ubuklardr. Giz: Direk zerine konulan ubuk, eer ba k ynnde ve omurgaya belli bir a ile duruyorsa giz adn alr

Bir Direk ve Donanmlar Abli: Bumba cundas ile kpete arasndaki halata denir. Bumbalar yatay olarak evirmeye yarar. Mantilya:Bumbay aa yukar hareket ettirmeye yarayan halattr. Cunda: Seren yada bumbann ucuna denir. Karanfil: ki direk apkas arasndaki halata denir Patrisa: Direkteki ubuklar yan taraflarndan tutan halatlardr. stralya: Direk ve ubuklar ba tarafndan ba k ynnde tutan halatlardr.

armk: Ana direkleri yandan tutan halatlardr. Lumbaraz: Gemiye giri klarda kullanlan bordada veya yaam yerlerindeki kaplara denir. skele: Gemiye klmasnda kullanlan metal alr kapanr merdivendir. skele tavas. skelenin en alt ve stndeki drt ke basamaklardr eytan armh: ki halat arasnda aa veya madeni basamaklar olan tanabilir merdivene denir. Iskalarya: armklarn aralarndaki ip basamaklardr. Matafora: Gemilerde can filikalarnn asld ve filikalarn denize indirilmesinde yarayan donanmdr. Falaka: Mataforann kollar arasnda, can halatlarnn asld halata denir. Filika: Gemiyi terk etmekte kullanlan eitli tipteki can kurtarma vastalarna denir Usturmaa: Gemi bordasnn zarar grmemesi iin iskele ile gemi arasna konulan halat, lastik veya ayn ii grebilecek maddelerden yaplm yastklardr. Parampet: Gverte kenarlarnda yklerin ve insanlarn denize dmemesi ve dalgalarn gverteye fazla gelmemesi iin yaplan gemiyi tamamen saran dik levhalara denir. Kpete: Postalarn balarn geminin bandan kna kadar balayan aa veya elik kuaktr. Ayrca punteli stten birbirine balayan kuaa da kpete denir. Vardavela: Kpetedeki yatay ubuklara veya gvenlik amacyla yatay olarak ekilen demir, aa, zincir veya halat korkuluklara denir: Puntel: Kemereleri alttan destekleyen dikine stunlara denir. Kpeteyi tutan dik ubuklara da puntel denir. Manika: Geminin kapal hacimlerinin havalandrlmasn salayan, rzgar ieri alacak ekilde yn deitirilebilen borulardr. eri su girmemesi iin eitli biimlerde yaplrlar. Radansa: Halat kasalarnn iine, halatn zarar grmemesi iin konulan kalp eklindeki metal paralara denir. Kerye: Bir halat ayn kalnlktaki baka bir halatn zerine balamak iin kullanlan madeni paralardr, eytan kilidi de denir. Kilit: Zincir veya halat bir yere balamak iin kullanlan U eklinde ve az kapatlabilen elik paraya denir. Mapa: Gverte ve alabandalara sabitletirilmi, kanca takmak, makara donatmak, halat balamak iin kullanlan madeni yarm halkalardr. Anele: Halat veya zincir balamak iin kullanlan mapann iinden geirilmi hareketli halkaya denir. Baba: Halatlar balamak iin gverte zerinde konulmu silindir eklindeki dkme demir stunlara denir. Baba tek veya ift olabilir.

Koboynuzu ve Baba Loa: Demir zincirinin getii omuzluklardaki ve gvertedeki deliklere denir. Halatlar iin yaplm olanlara halat loas denir. Frengi delii: Gverteye gelen sularn denize akmas iin bordaya alan deliklerdir. Lumbuz: Aydnlatma veya havalandrma iin alm yuvarlak kapakl pencerelerdir. Kr kapak: Lumbuzlar ieriden kapatan demir kapaklardr. Portu: Gvertede direk altlarnda eitli malzemelerin konulduu yerlerdir. Iskarmoz: Kpete stnde kreklerin baland ubuk veya yarmay eklinde madeni paralardr.

Bir Seren ve Donanm

Kapela: Direk apkas veya miyar pusulann stne konan zel rtye denir. Cvadra: Yelkenli teknelerde batan ileri doru uzatlan diree civadra denir.

alm ve Kuruz: Geminin bordas baa ve ka doru gittike darlar. Ba taraftaki darlamaya alm, k taraftaki darlamaya kuruz denir. Kaporta: Gemilerde blmeler ve gverteler arasnda geii salayan, kapatldnda su geirmeyen kaplardr. Perde: Geminin emniyetini arttrmak iin su ve alev geirmez olarak yaplan gemiyi enine blen eik yaplara perde denir. Safra (ballast): Geminin dengesini ayarlamak veya gemi boken daha fazla batrp pervanenin verimli almasn salamak iin geminin farkl yerlerindeki tanklara alnan deniz suyuna safra (balast) denir. Far tahtas: Gemi ambarlarnn dibinde, filikalarda erilerin zerine konan taban tahtalarna denir. C- Gverte Yaplar Gverte zerindeki ounluu sabit olan tm yaplara denir. Gverte yaplar geminin bandan kna doru, rgat, ba kasara, fenerlik, ambarlar, portular, direk, vin, yaam mahalli, k kasara olarak sralanr. D- Yrtme Aralar Gemilerin su zerinde yol almasn salayan makinelerdir. Gemilerin yrtme aralar; yelken, buhar trbini, gaz trbini, dizel motoru, nkleer enerji, su jeti olarak saylabilir.

BLM 3 GEMCLK A- Gemicilik Terimleri Denizcilikte birok dilden birbirine gemi olan binlerce gemicilik terimi vardr. Biz burada bir amatr denizcinin ilk karlaabilecei ve bilmesi gerekenleri ksaca aklamaya alacaz. Bu terimler srekli kullanldndan dolay en azndan bir tehlikeden korunmak veya uyar durumunda nelerin anlatldn bilmek iin bunlarn bilinmesi gerekir. Alesta : Hazr ol anlamnda uyar kumandasdr. Aganta : Halat tut!, brakma!, anlamndadr. Mola : Halat brakmak, koy vermek, salmak. Fora Vira Hisa : Halat bal olduu yerden zmek, karmak. : Vin veya rgatla halat veya zinciri ekmek. : Bir eyi kaldrmak, yelkeni basmak. Volta : Halat bir babaya sararak balamak. Mayna : Bir yk aa indirme, aaya doru yavaa brakma emri. Arya : Sanca, yelkenleri aa indirmek. Laka (Laka), halat tamamen elden karmadan bo vermek, karmak. Varda : Kal !, kendini kolla anlamnda uyardr. B- Halatlar ve Gemici Balar Gemide kullanlan en nemli malzemelerden biri de halatlardr. Geminin limana balanmasndan ykn balanmasna, ss yapmaktan yelkenleri donatmaya kadar bir ok ilerde eitli trden halatlar kullanlr. Halatlarn iyi ve gvenli kullanlabilmeleri balama ekillerine gre nem kazanr. Yanl yaplan bir ba nemli bir yerde grevini yapmamasna dolays ile bir ok kazalara neden olabilir. 1- Halat eitleri Halatlar, yapl yntemi ve malzemesine gre ksma ayrlrlar. a- Bitkisel halatlar, (kendir, Manila, pamuk, keten, sisal halat) b- Sentetik halatlar, (naylon, polyester, polipropilen v.s,..) c- elik tel halatlar

Gemilerde Kullanlan Tip MATAFORA

Modelci, el mandrellerini kullanabilecei her ap iin kendisi yapabilir. Elinizdeki en kk matkap ucundan en byk matkap ucu apna gre grgen (kayn) gibi sert aalardan ubuklar hazrlarsnz. Bunlarn boylar da matkap ucu uzunluklarna gre 20 60 mm. aras olabilir. Her ubuu yaptracanz matkap ucu ile deleceksiniz. Delinecek delik derinlii 5 15 mm. aras olmaldr. Delikler dik ve boluksuz olmaldr.

SU ZIMPARALARI P 500 A - ok ince (00) diyebiliriz. P 400 A - Biraz daha kalnca (0) diyebiliriz. P 240 A - (0) dan biraz daha kaln P 220 A - P 240 dan kaln P 180 C- P 220 den kaln P 150 C - P 180 den kaln P 120 D - En kaln Su zmparalarndan yapacanz eeler iin zmparalar plastik tutkalla ihtiyacnza uygun ekil ve byklkteki aa paralarna yaptrp kullanmak iin en az bir gn kurumasn beklemelisiniz.

MONTAJ APARATLARI

1- Mengeneler 2- Cvata 3- Rondela 4- Kelebek Somun 5- Boydan boya vidal saplama a-

ab- Mafsal alt atal c- Mafsal d- Mafsal st atal e- erisi omurga geniliinde oyulmu tahta ikence

Alt Tabla

Model teknesini kaplarken yukarda ekli grdnz aparat yaparsanz kaplamay ok rahat bir ekilde yaparsnz.Aparat teknenin yalnz omurgasn tutacandan teknenin omurgasndan itibaren her tarafn ve iki elinizi de rahata kullanarak kaplayabilirsiniz. Aparatn mafsall olmas teknenin kaplanmas esnasnda tekneye istediiniz eimi vererek rahat bir ekilde alma imkan bulursunuz.

Modelimizde devaml kullanacanz ve elimizin altnda devaml bulunmas lazm olan talarda, yukardaki ebatlarda olacaktr. Boylar 20 den bir metreye kadar olabilir. Yukardaki ta altlarndaki ller mm dir. AALAR Aalar piyasada u ekilde sata sunulur. 1 Tahta ll,52-2,.5 cm kalnlnda 1015202530 cm geniliinde muhtelif boylarda 2 Lata5 cm kalnlnda 10 cm geniliinde muhtelif boylarda 3 Kadron 4x45x56x68x810x10 cm genilik ve kalnlnda muhtelif boylarda 4 Kalas5 cm kalnlnda 15202530 cm geniliinde ve muhtelif boylarda Bu ebatlarn altnda kalanlarada ta denilir.

niliz ve Amerikan planlarnn lekleri metre cinsinden olmayp ( in ) ve ( Feet ) leklidir. rnein 1/32"-1' Feet gibidir. Elinize geebilecek ngiliz ve Amerikan plan lekleri ve Metrik olarak karlk lekleri
"Metrik Olarak lei" "Metrik Olarak lei"

FEET

FEET

1" 7/8" 13/16" 3/4" 11/16" 2/32" 5/8" 19/32" 9/16" 35/64" 1/2" 31/64" 29/64" 7/16" 27/64" 13/32" 3/8" 23/64" 11/32" 21/64" 5/16" 3/10" 9/32" 17/64" 1/4" -

1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1' 1'

: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :

1/12 1/14 1/15 1/16 1/17 1/18 1/19 1/20 1/21 1/22 1/24 1/25 1/26 1/27 1/28 1/29,5 1/32 1/33 1/35 1/36,5 1/38 1/40 1/42 1/45 1/48

15/64" 7/32" 13/64" 1/5" 3/16" 11/64" 1/6" 5/32" 1/8" 7/64" 1/10" 3/32" 1/12" 5/64" 1/16" 3/64" 30' Feet 1/32" n 60' Feet 50' Feet 1/64" n 120' Feet 100' Feet 200' Feet 400' Feet

1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1' : 1" : 1' : 1" n : 1" n : 1' Feet : 1" n : 1" n : 2" n : 2" n :

1/51 1/55 1/59 1/60 1/64 1/70 1/72 1/76 1/96 1/110 1/120 1/128 1/144 1/153 1/192 1/256 1/250 1/384 1/500 1/600 1/767 1/1000 1/1200 1/1200 1/2400

( " ) areti N ifade eder. ( ' ) areti FEET ifade eder. N PUS = 25,4 MM. PARMAK FEET 1" KADEM AYAK

1"

=304,8 MM.

GEM MODEL YAPIM PLANLARI Bir geminin modelini gereine uygun olarak yapabilmek iin o geminin plan lazmdr. Onun iin genellikle gemi modeli yapm planlar izilmitir. Gemi Modelleri bu planlara gre yaplrlar. Plansz yaplan model, yapan ahsn bo zamanlarn doldurmak ve evinde ss eyas gibi kullanmaktan teye gidemez. Ve bir zaman sonra atlmaya mahkumdur. Planlar model yapm planlar olduu gibi bazen de gemiyi ina eden tersanenin orijinal plan da olabilir. Modelcinin dikkat edecei husus plana sadk kalmak ne planda olmayan bir paray ilave etmek, ne de planda olan paray eksik brakmamaktr. Plana uygun olarak yaplan gemi modeli eer modeli yapan kiinin eli model yapmna yatkn ve modeli plana gre tam yaparsa, yaplan model btn dnyada yaplan yarmalara girebildii gibi modelin tarihi deeri ve ifade ettii manaya gre yksek cretler verilerek Deniz Mzeleri veya zel sahlarcada satn alnabilirler. Gemi model planlarnn ok eitlerde izimleri vardr. Bunlar be ana grupta toplayabiliriz. 1 Profesyonel gemi modelcilerine hitap eden planlar. Bu planlar gemi ina planlar da olabilir. 2 Amatr fakat plandan anlayan ve birka model yapan modelcilere hitap eden planlar 3 Amatr gemi modelcilerine hitap eden planlar. 4 Gemi modeline yeni balayan amatrlere hitap eden planlar. retici planlar 5 Minyatr gemi modeli planlar 6 Kit gemi modeli planlar. Plastik veya aatan btn paralar hazr yaplm gemilerin montaj planlar 1 Profesyonellere hitap eden planlar (Burada profesyonel demekte ki anlam model yapa yapa usta olmu hem plandan, anlayan hem model yapm tekniini bilen ve gemileri ok iyi tanyan kiilerdir.) Gemi modellerini planlara gre noksansz yaptklar gibi planlarda izilmeyen noksan braklan ksmlarn ekillerini ve yerlerini ezbere bilirler ve onlar ellerindeki plan leine gre yapar yerlerine montaj ederler. Bazlarnn evlerinde ok zengin gemi kitap katalog, mecmua ve fotoraf koleksiyonu vardr. Amatr modelciler tarafndan plana gre yaplan gemi modellerini tetkik ettiklerinde modelci tarafndan yaplmayan, noksan braklan veya ekline uymayan hatalar ve ksmlar derhal plana bakmadan grrler. Bu usta modelcilere hitap eden planlar plan kataloglarnda drt yldz (xxxx) olarak gsterilir. Bu planlarda yandan grn (profil) stten grn plan, ba ve k taraftan grnleri ile endazesi verilmi planlardr. Gemi zerinde btn paralar gsterilmitir. Fakat ayrca detay verilmemitir. modelci planda grdklerinin ne olduunu bildiinden onlar plandaki lee gre yapar. Bu planlar bir nevi gemi ina planlar olup en kk parasna kadar izilmitir. Hatta bazlarnda tekne iinde makine trbin ve kazanlar dahi gsterilmitir. 2 Birka model yapm model yapm zerinde biraz tecrbesi olmu model konstrksiyonuna alm amatr gemi modelcisi yapm planlardr ki plan zerinde genel grn plan ve endaze olduu gibi geminin baz ksmlarnn detaylar ve kesitleri vardr. Bu planlar model plan kataloglarnda yldz olarak gsterilirler (xxx) Bu planlardan model yapanlar evvelce yaptklar modellerden edindikleri tecrbe yannda ayrca dokman da topladklarndan ve toplamayada devam ettiklerinden kendilerine yetecek kadar dkman sahibidirler. Bu modelcilerin en byk eksiklikleri ellerindeki plan dna kamazlar. Planlardaki eksiklikleri gremezler. Kendileri de bu eksiklikleri tamamlayamazlar. Baka bir modelci tarafndan yaplm modellerdeki hatalar da gremezler.

3 Amatrlere hitap eden planlar ise genel grnler perspektif grnler ve her parann ayr ayr detaylar izilmi ve zerlerinde numaralar kalnlklar ve hatta hangi malzemeden yaplaca gsterilmitir. ok detayl planlardr. Model plan Kataloglarnda iki yldz olarak gsterilirler (xx) bu planlardan her amatr verilecek kk bir izahatla hi kafa yormadan dnmeden plan zerindeki para ebatlarna gre paray imal eder ve genel planda numaral yerine montaj yapar. Bu planlarda ayrca muhtelif cephelerden ekilmi fotoraflarda vardr. Gemi modelinin boya renkleri de verilmitir. Ayrca modelin yapl ve montaj srasna gre ksm ksm resimleri de bulunur. Modelci hangi paray ne zaman yerine montaj edeceim diye dnmez. 4 Birde model yapmna yeni balayan amatrler iin model planlar vardr ki bu planlar ok basit adeta bir oyuncak gemi modeli yapma planlarna benzer bu planlar basit olduklar iin seilen gemilerde basit gemiler olup btn paralarn detaylar tek tek verilmitir. Bu planlara altrma plan dememiz daha doru olur. Bu planlar gemi model plan kataloglarnda bir yldz olarak gsterilir.(x) 5 Minyatr gemi model planlar ise ok kk lekli olduun dan yandan grn (profil) sten grn (plan)ve ayrca bir ka kesit ve detay olan planlardr. Bu planlardan gemi modeli yapmak isteyenlerin ellerinin ok maharetli ve ince iler yapmaya yatkn olmalar gerekir. Basit grnlerine ramen ilemesi ekillendirilmesi zordur. 6 Kit tabir edilen gemi modelleri ise fabrikalar tarafndan seri olarak plastik veya benzeri gerelerden her bir paras ayr ayr yaplan modeller olup bunlarn planlar paralarn montaj planlardr. Kit modelleri btn dnyada ok revata olup ancak bunlar genellikle evlerinde koleksiyon yapmak isteyenler tarafndan satn alnrlar. Bu modeller emeksiz ve kafa yormadan yapldndan sergiler sslemek iin kullanlrlar. Bir ok gemi model planlarnda, direklerin armk istinga,istiralya ve patrisalarn balant yerlerinin, model zerinde balant yerleri gsterildii halde,yelken donanmlarnn tekne zerinde balant yerleri gsterilmemektedir. Yelken donanmlar direk stlerinden biraz aaya izilerek ucuna okla aaya gidecektir. eklinde gsterilir.Onun iinde amatr modelciler, yelken donanmlarnn tekne zerinde gelecei yeri tespit edemezler.Veya ok zorluk ekerler. te onun iin burada tekne zerinde yelken donanmlarnn gelecei yerleri gsteren bir rnek verilmitir. Tabii ki bu yerler geminin yapld yz yla ve geminin tipine geminin yapld devlete gre farkllklar gsterir. Ama genel olarak bu plan size yine de iyi bir fikir verecektir.

Donanm plan grn Cvadra drt ke yelken donanm 1 - Kandilisa 2- Prasyalar 3- Ek patrisa 4-- skotalar 5 -stinga halat 6 - Grva mataforas hareketli donanm Puruva yelkenleri 7 Kandilisa 8 - Trinket ve maystra seren halat 9 Mantyalar 10 skotalar 11- Yan yelken donanmlar 12- Prasyalar 13 - Kuntra iskotalar 14 - Salaburun istinga selvieleri 15 - Borina halat 16- Istiralya palangas donanm 17 - Patrisa Puruva tirinket yelkeni 18 - Larmo filadoru 19 Kandilisa 20 Mantilyalar 21 skotalar 22 Prasyalar 23- stinga halat 24 - Borina halat Grandi yelkeni 25 Kandilisa 26 Seren halatlar 27 Mantilyalar 28 skotalar 29 - Yan yelken donanmlar 30 Prasyalar 31 - Kuntra iskotalar 32 - Salaburun istinga selvieleri 33 - Borina halat 34 - stiralya palanga donanm 35 Patrisa Grandi babafingo yelkeni 36 Kandilisa 37 Mantilya 38 Iskotalar 39- Prasyalar 40 - Istinga halat 41 - Borina halat Mizana yelkeni 42 Kandilisa 43 - Seren halatlar 4-4 Martilyalar 45- Kuntra iskotalar 46- Hamayl istinga selvieleri 47 - atal seren palangas 48 - Yan yelken hareketli donanm 49- skotalar Gemi planlar, u resimlerden meydana gelir. 1- Endaze plan a En kesit b Boy Grn c Plan grn

2- Geminin yandan btn donanmlar ile beraber tam grn 3- Geminin boyuna kesiti . Yelken ve donanmlar hari btn donanmlar grn ile beraber 4- Geminin tam plan grn. Bu grnte direk ve yelkenler gsterilmez yalnz gverte zerindeki btn donanmlar gsterilir. 5- Ktan grn 6- Batan grn 7- Ortadan enine kesit ba tarafa doru bak ve btn aksesuarn grlmesi. 8- Ortadan enine kesit k tarafa doru bak ve btn aksesuarlarn grlmesi. 9- Detay planlar Detay planlarnda geminin btn donanm ve aksesuarnn tek tek model leinde resimleri bulunur. Bu planlarn dnda ayrca modelin teknesinin, omurga posta ve gvertelerin nasl montaj edilecei teknenin d kaplamasnn nasl yaplacana dair resimler bulunur.

ENDAZE Bir geminin teknesine biim veren eriler ile geminin profil (yan grn) ve plan (stten) eklini belirten izgilere endaze denir. Baknz Gemilerin endaze planlar grn ihtiva eder. 1- Yandan (profil) grn 2- stten (plan) grn 3- En kesit plan Yandan grn geminin tam boyunun yandan grndr. stten grn ise geminin tam boyunun plan grndr. En kesit plan geminin her iki taraf simetri olduundan genellikle yars ba bodoslamadan ortaya (Mastoriye) kadar erileri izilir. Dier yarsna ise ktan ortaya (Mastoriye) kadar erileri izilir. O halde modelini yapacamz bir geminin teknesinin endazesi olmas arttr. Geminin btn plan ve grnleri olsa dahi o gemiyi endazesi olmadan yapamayz. Yapsak dahi uydurma olur. Gemiler hakknda ok geni bilgi ve dkman olan bir kii tarafndan fevkalade gzel yaplm olsa dahi Naviga kurallarna gre endazesi olmadndan otomatikman 10 puan kaybettirir. Buda Modelci iin ok znt verici bir durumdur.

Burada bir sandaln endazesini gryorsunuz. 1 A En kesit yars batan ortaya kadarki erileri, yars ise ktan ortaya kadar ki erileri gstermektedir. 1 B ise sandaln yandan plann ve erileri gstermektedir. 1 C ise plan grn olup boyuna yars alttan grntr. Dier yars simetri. olduundan eriler gsterilmemi yalnz en byk d grn izilmitir. 1 D ise n alttan perspektif olup eriler gsterilmemi yalnz en byk d grn izilmitir. 1D ise n alttan perspektif olup erilerin ekilleri ve teknenin ald biim aka grlmektedir. Burada Alar postalar Bler su hatlarn C ler Batak izgilerini ifade eder. Yukardaki ekil yalnz Endazenin aklanabilmesi iin izilmitir. Bu planla sandal yapmak bir amatr iin imkanszdr. Yaplabilirse de sandal ok i tanyan bir modelci olmas lazmdr. nk sandaln ii bo olacandan iinde ki btn teferruatnn en kck noktasna kadar grlmesi icap eer Baknz ( )

GEM MODEL YAPIMI Gemi tekne modeli 4 ekilde yaplr. 1 Omurga ve posta sistemi. 2 Tahtalar birbirinin stne bindirme sistemi. 3 Tahtalar yanyana dizerek yapma sistemi. 4 Dolu ktk sistemi.

Gemi modeli yapmnda yanyana yaptrma st ste yaptrma ve posta sisteminin nasl meydana geldiini burada aka gryorsunuz.

Omurga ile postalar Montaj ederken yukarda grld gibi bir aparat yaplrsa posta ve omurgalar birbirlerine daha dzgn geirilir. arplma ve eilmeler ortadan kalkar. Burada: 1Tahta tabla, 2 tabla ve omurga ekseni, 3 postalarn gelecei yerlerin izgileri, 4 omurgann dzgn oturmas iin aa paralar, 5 Ba bodoslamasnn gnyesinde olmas iin payandalar, 6 k bodoslamasnn gnyesinde olmas iin payandalar.

ANA OMURGA- Geminin dibini tekil etmek zere ierde ve darda batan ka kadar uzayan aa veya demir, ksm. Dtakine Ana itekine i omurga denir (Ana omurgann zedelenmemesi iin denizle temas eden ksmna batan ka kadar eklenen paraya da kontra omurga denir. OMURGA HAZIRLANMASI Omurgay plan zerinden hazrladmz kontraplaa markalamak iin plann zerinden nce omurgay milaj (patron) kadna markalarz. Oradan kortraplaa kopya kad koyarak zerine omurgay markalarz (Plan size sergilere katldnz mddet lazm olacaktr onun iin plannz tahrip etmeyiniz.) Omurga hazrladmz kontraplak zerine markalandktan sonra kl testeresi veya varsa dekopaj makinas ile izgi kaybolmayacak ekilde kesiniz omurga kesimi bittikten sonra izgilerin ortasna gelecek ekilde kl testeresi izlerini ince yass eye ile veya kendiniz tarafndan hazrlanm zmparal tahta ile hafif olarak alnz. Birde hafif zampara srerseniz kafidir. Omurga malzemesi genellikle kontraplaktandr. Ancak kontrapalan dzgn olmas lazmdr. Alrken buna dikkat edilmelidir. rasz olmak art ile am tahtas ve kknarda kullanlabilir. Omurgada yumuak aa (Ihlamur.kavak) kullanmaynz. Omurgann yekpare bir paradan modelin boyunda olmas art yoktur iki veya u paradan da olabilir. Burada dikkat edilecek nokta ek yerlerinin dzgn yaptrlmasdr. Omurgada kullanlacak kontraplan kalnl ise modelin boyuna gredir. 2mm den 8mm ye kadar olabilir, eer bu kalnlklklarda hazrlattrlabilirse grgenin dnda rasz am kknar,.ceviz,mee gibi aalarda kulanlabilir. ( Giirgen aacnn kullanlmamasndaki israr frnlanmta olsa havann rutubetinden alr. (Oyna bir aatr.) yani arplr. modelin mrn ksaltr. (Burada bahsedilen grgen kontraplak deil. Grgenden bitirilmi tahtadr.) Giirgenden yaplm kontraplak kullanann Kavaktan yaplm kontrapla da kullannz.

You might also like