MEKUCI

Mekuci su vodene, ree kopnene ivotinje, sa mekim [lat. mollis = mekan] telom i ljuturom koja ga titi. Svaka klasa mekuaca ima poseban plan grae, ali sve klase imaju zajednike sledee osobine:

bilateralno su simetrini organizmi; telo ima se sastoji od: glave, utrobne kese, plata, stopala i ljuture; nervni sistem je ganglioneran; krvni sistem je otvorenog tipa; celom je slabo razvijen i nalazi se samo oko srca i polnih lezda; ekskrecija se vri metanefridijama, koje krajnje proizvode metabolizma iz celoma odvode u platanu duplju; diu pomou krga [krni filamenti sa trepljama], plua ili celom povrinom tela.

Glava je vie ili manje jasno odvojena od tela i na njoj se nalaze ula (par tentakula pipaka sa ocelama prostim oima) i usni otvor. U usnom otvoru je radula (trenica), koja je graena od zubia za usitnjavanje hrane. Iza usnog otvora je drelo, koje se dalje nastavlja na jednjak, srednje crevo u koje se uliva par lezda jetra. Od srednjeg creva nastavlja se zadnje crevo, koje se analnim otvorom izliva u platanu duplju. Crevo je smeteno u utrobnoj kesi koja se nalazi na lenoj, zadnjoj strani tela. Plat je koni nabor koji obavija utrobnu kesu i zatvara platanu duplju. U toj duplji su krge, analni otvor i otvori metanefridija i polnih odvoda. Na trbunoj strani tela nalazi se stopalo koje slui za kretanje. Plat lui ljuturu koja potpuno ili delimino prepokriva telo. Svi ovi delovi tela mogu da kod razliitih klasa mekuaca budu izmenjeni, a neki mogu i da nedostaju.

Krvni sistem ja otvoren to znai da se krv izliva u upljine i lakune oko organa, odnosno da ne postoji kapilarna razmena materija. Krv (hemolimfa) iz krga dospeva u pretkomore srca, a iz njih u komoru. Iz komore polazi aorta koja krv raznosi do upljina i lakuna oko organa i tkiva, odakle se arterijama dovodi ponovo u krge. Tako kroz srce prolazi samo oksigenisana krv. Nervni sistem je ganglioneran, ini ga nekoliko pari ganglija: glavene, stopaone, bone (nalaze se bono od creva) i utrobne. Sve ganglije su meusobno povezane i od njih polaze nervi za sve organe. Respiraciju obavljaju krgama (ktenidijama) koje se nalaze u platanoj duplji. Voda ulazi u platanu duplju zahvaljujui radu treplji na krnim filamentima , a po obavljenoj razmeni gasova izlazi kroz izlazni sifon u spoljanju sredinu. Kopneni mekuci diu preko unutranje povrine platane duplje koja sadri mreu krvnih sudova. Polne lezde smetene su u utrobnoj kesi u celomu, sa odvodima do platane duplje. Kod nekih predstavnika mekuaca zastupljen je hermafroditizam.

SUNERI
Suneri su vodene vieelijske ivotinje iz razdela Spongia (Porifera). Uglavnom su morski, sesilni organizmi sa izuzetkom jedne familije (po nekim klasifikacionim shemama, etiri familije) sa slatkovodnim vrstama. Prvi istraivai/prirodnjaci su smatrali sunere biljkama, usled sesilnog naina ivota. ivotinjske osobine sunera su prvo opisane 1756. godine, a potvrene 1765. godine kada je uoen i opisan protok vode kroz telo sunera i pokreti otvora na telu. Suneri su najee kolonijalni i asimetrini organizmi. Adulti ne poseduju nervni sistem. Oni su primitivni organizmi bez tkiva i organa. Telo im je izgraeno iz tri sloja:

Spoljanji sloj elija Pihtijasti sloj Unutranji sloj elija

Telo sunera se sastoji od telesnog zida koji sadri mnogobrojne otvore - pore (otuda naziv Porifera) i zatvara unutranju duplju nazvanuspongocel. Voda, sa sitnim esticama hrane u njoj, ulazi kroz mnogobrojne pore, prolazi kroz kanale i komore u telesnom zidu, do spongocela, odakle se izbacuje kroz otvor oskulum. Telo sunera je izgraeno na jedan od tri osnovna naina/tipa grae: askon, sikon ili leukon. Najjednostavniji i izvorni tip grae, askon, predstavlja u sutini upalj i tanak cilindar. Kod sikon tipa grae je, u odnosu na polazni askon tip, poveana povrina kontakta hoanocita sa vodom, a smanjena zapremina spongocela, nabiranjem telesnog zida.

Hranljive estice iz vode dospevaju u specijalne elije jedinstvene samo za sunere, poznate kao elije sa ogrlicom (hoanocite). estice hrane su predstavljene uglavnom bakterijama i drugimmikroorganizmima, kao i deliima organske materije u raspadu. estice zahvataju hoanocite, a intracelularno varenje se odvija u samim hoanocitama ili ee u tezocitama (vrsta arheocita), kojima hoanocite predaju hranljive estice. Pojedini suneri tokom filtracije ulaze u simbiozu sa pojedinim algama i protistima. Izuzetak meu sunerima to se ishrane tie su predstavnici familije Cladorhizidae koji su karnivorni, a hrane se malim raiima (varenje plena je kod njih ekstracelularno). Ne postoje respiratorni organi kod sunera - snabdevaju se neophodnim kiseonikom direktno iz spoljanje sredine (vode), difuzijom. Ekskrecija se obavlja kroz oskulum i celom povrinom tela - izbacuju se nesvarene granule hrane raspadanjem ameboidnih elija, a otpadni gasovi difuzijom prelaze u vodu. Neki suneri izbacuju i toksine/iritantne materije koje mogu izazvati zapaljenske reakcije na koi oveka.