Bab 1 : Kedudukan

1. Kedudukan ialah ______________atau __________ sesuatu tempat atau objek. 2. Terdapat 2 cara untuk menyatakan kedudukan, iaitu: a. . b.

Kedudukan Relatif

Kedudukan Relatif dinyatakan dengan merujuk kepada sesuatu ______________dengan menggunakan perkataan seperti kiri, kanan, hadapan dan sebagainya. Contoh : Wendy duduk di ____________Ashraf Asha duduk di ______________Ashraf Jagjit duduk di sebelah _______Ashraf. Jadi, ________ialah titik rujukan untuk menyatakan kedudukan Wendy, Asha dan Jagjit.

Koordinat

Cara untuk menyatakan kedudukan berdasarkan lajur dan baris disebut____________. Koordinat ialah _________________antara lajur dan baris Lajur ialah garis ___________dan baris pula ialah garis___________. Koordinat dinyatakan dalam empat angka, iaitu _________ dinyatakan dahulu dan diikuti dengan _______________ Contoh : koordinat tempat Zaidi ialah 0601

Latihan Berdasarkan rajah 1.1, jawab soalan-soalan berikut. 1. Nyatakan nama-nama murid yang duduk di : a. lajur keempat b. baris kedua 2. Lengkapkan jadual di bawah.

Nama Murid Lajur Zakaria Siew Ling Jagjit Jason Nisha Fauziah

Kedudukan Baris

Koordinat

3. Siapakah yang duduk di koordinat berikut ? a. 0604 b. 0201 c. 0502 d. 0103 Kedudukan tempat-tempat utama di kawasan sekolah Zaidi

Latihan 2 Soalan 1 hingga soalan 2 berdasarkan rajah di bawah.

1.

Nyatakan koordinat bagi tempat-tempat berikut: Tempat a. Tasik b. Kilang c. Pejabat pos d. Masjid e. Bank Koordinat

2.

Namakan tempat-tempat yang terletak di koordinat berikut: Koordinat a. b. c. d. e. 2021 1622 1523 1820 1920 Tempat

Latihan 3

Bab 2 :
1. 2. a. b. c.

Arah

Arah merujuk kepada ______________sesuatu tempat dari tempat yang lain. Arah dapat ditentukan dengan menggunakan: ______________________ ______________________ ______________________

3. Terdapat 4 arah mata angin utama, iaitu .(U),(T), (S) dan .(B) 4. Terdapat 4 arah mata angin perantaraan, iaitu , .., .. dan . Lengkapkan mata angin di bawah:

Arah mata angin 5. ____________ialah alat yang digunakan untuk menentukan arah dengan lebih tepat. 6. Jarum kompas sentiasa menuju ke arah ________kerana jarumnya diperbuat daripada magnet dipengaruhi oleh________________________. 7. Kompas magnetik mesti dijauhkan daripada bahan _________________kerana bahan tersebut menyebabkan jarum kompas terpesong dan memberikan bacaan yang tidak tepat.

Langkah-langkah mengorientasikan kompas a. Pilih satu lokasi sebagai titik rujukan b. Letakkan kompas di atas permukaan yang rata. Pastikan tiada objek besi / magnet di sekitarnya. c. Orientasikan kompas, pusing kompas sehingga jarum kompas menghala ke arah utara d. Tentukan arah objek.

Latihan Lengkapkan pernyataan yang diberikan berdasarkan rajah di atas. 1. Sungai Lenggong mengalir ke arah ___________________ 2. Kilang terletak di ___________________ Kampung Tua. 3. Hutan Simpan Luruh terletak di ________________ Bukit Waja. 4. Sekiranya Salmah berjalan dari Kampung Tua menuju ke Kampung Tanming, dia sebenarnya berjalan dari _______________ ke __________________. 5. Apakah yang terdapat di kanan Asri jika dia sedang berjalan ke utara ? _______________________ 6. Apakah yang terdapat di timur laut Raja jika dia berada di paya bakau? _______________________ Latihan Objektif 1. Antara berikut, alat yang manakah yang tepat jika sesuai digunakan untuk menentukan I digunakan di kawasan lapang arah ? II dijauhi daripada objek besi A. Barometer III diletakkan pada permukaan yang B Termometer rata C Higrometer IV dilindungi daripada pancaran D Kompas magnetik matahari A I dan II C III dan IV 2. Arah mata angin utama ialah B II dan III D I dan I utara III tenggara IV II selatan IV timur A. I, II dan III B I, II dan IV 5. Antara berikut, yang manakah C I, III dan IV D II, III dan IV perlu dijauhi apabila menggunakan kompas magnetik ? . Timur laut I pasu bunga II pagar besi . Barat daya III pembaris besi IV kereta . Barat laut A. I, II dan III B I, II dan IV C I, III dan IV D II, III dan IV 3. Maklumat di atas merujuk kepada A mata angin perantaraan 6. Apakah arah yang terletak di B mata angin utama antara selatan C kedudukan relatif dengan barat ? D kedudukan mutlak A. Timur laut C Barat daya B Barat laut D Tenggara 4. Kompas magnetik dapat memberikan bacaan

7. Jarum kompas magnetik sentiasa menghala ke arah utara kerana A tarikan magnetik bumi B diperbuat daripada logam C berbentuk bulat D saiznya kecil Soalan 8 dan 9 berdasarkan rajah di bawah.

8. Apakah kegunaan alat dalam rajah di atas ? A. Mengukur jarak B. Menentukan arah C. Menentukan kedudukan D. Mengukur jumlah hujan 9. Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan alat tersebut ? I perlu diorientasikan sebelum digunakan II perlu dijauhi daripada bahan bermagnet III jarumnya sentiasa menghala ke arah timur IV perlu dipegang menggunakan tangan kanan A I dan II C III dan IV B II dan III D I dan IV

10.X ialah arah mata angin A tenggara C barat laut B timur laut D barat daya

Bab 3 : Skala
1. Skala ialah _______ antara jarak yang dilukis pada ____ dengan jarak sebenar di permukaan bumi. 2. Skala lurus terdiri daripada satu garisan lurus yang dibahagikan kepada unit-unit yang sama jaraknya. 3. Skala lurus juga dikenal sebagai skala____________ 4. Kelebihan skala lurus ialah ia dapat menunjukkan ukuran jarak sebenar dengan mudah dan cepat. Jarak 1. Jarak ialah ukuran __________antara satu tempat dengan satu tempat yang lain. 2. Jarak dibahagi kepada jarak __________ dan jarak ____________ 3. Jarak yang diukur dalam unit meter dan kilometer dikenal sebagai jarak ___________ Contoh : Jarak antara rumah Ashok dengan sekolah ialah 4 km. 4. Jarak yang dinyatakan berdasarkan kos dan masa disebut Jarak____________ Contoh : Tambang teksi dari rumah Ashok ke sekolah ialah RM2.00. Mengukur jarak di atas peta 1. Jarak lurus di atas peta dapat diukur dengan menggunakan : a. b .. c. 2. a. b. c. Jarak melengkung boleh diukur dengan menggunakan : .

Latihan 1 1. Lukiskan skala lurus berdasarkan pernyataan yang diberi. a. 1 cm mewakili 5 m b. 1 cm mewakili 100 m c. 1 cm mewakili 3 km d. 1 cm mewakili 0.5 km e. 1 cm mewakili 200 m 2. Nyatakan pernyataan yang menerangkan skala lurus berikut.

Latihan 2

Bab 4 : Graf

Jadual 1. Data ialah maklumat atau fakta tentang sesuatu yang dikumpulkan dengan menggunakan pelbagai kaedah seperti pemerhatian, temu bual, banci, soal selidik dan rujuikan kepustakaan. 2. Data disusun dalam bentuk jadual supaya mudah dibaca, difahami dan ditafsir. 3. Data disusun mengikut urutan nilai _____________ kepada nilai ______________. Graf Bar Mudah 1. Graf bar mudah terdiri daripada beberapa _______ yang dilukis secara menegak dan tinggi bar menunjukkan _______________sesuatu data. 2. Graf bar mudah digunakan untuk menunjukkan data tentang__________________sesuatu ciri seperti jumlah penduduk mengikut umur, jumlah pengeluaran barangan dan jumlah hujan bulanan. Panduan Melukis Graf a. Lukis paksi menegak b. Lukis paksi mendatar c. Kenal pasti nilai maksimum dan minimum untuk dapat skala yang sesuai d. Pilih skala yang sesuai e. Tandakan ketinggian dan lukis bar berdasarkan data dalam jadual f. Lengkapkan graf dengan tajuk dan petunjuk Latihan 1 Berdasarkan maklumat di bawah, lukiskan sebuah graf bar mudah. Cara-cara pelajar Tingkatan Satu Bestari datang ke sekolah Cara pelajar datang ke Bilangan pelajar (orang) sekolah Bas 13 Kereta 8 Basikal 5 Berjalan kaki 3 Van 1 Jumlah 30

Graf Garisan 1. Graf garisan ialah graf yang menggunakan garisan untuk menyambungkan titik titik yang mempunyai nilai tertentu. 2. Graf ini digunakan untuk mengambarkan _______________sesuatu kuantiti mengikut masa. Contoh: perubahan suhu, penduduk , tekanan udara dan harga. Latihan 2 Berdasarkan data di bawah, lukiskan sebuah graf garisan. Min Suhu Bulanan Bandar Kuching Bulan Jan Feb Mac Apri Mei Jun Jul. Ogo Sep Okt l s t Suhu(o 25 26 26 27 28 27 27 26 26 26 C)

Nov 25

Dis 24

Panduan Mentafsirkan Graf 1. Baca tajuk graf. 2. Perhatikan label-label pada paksi menegak dan paksi mendatar. 3. Perhatikan nilai maksimum dan nilai minimum bagi setiap bar atau setiap titik pada graf. 4. Buat rumusan.

Mentafsir Graf Garisan Jawab soalan di bawah, berdasarkan graf di Latihan 2. 1. Graf ini merupakan graf _________________________ 2. Nyatakan suhu maksimum dan suhu minimum di Bandar Kuching. Suhu maksimum pada bulan ______________ iaitu______oC. Suhu minimum pada bulan _______________, iaitu______oC. 3. Berapakah julat suhu tahunan Bandar Kuching ? Julat suhu tahunan = Suhu maksimum Suhu minimum = ______________ - ______________

= _____________oC 4. Kirakan min suhu tahunan bagi Bandar Kuching ? Min suhu tahunan = Jumlahkan suhu Jan + Feb + Mac+ ..+ Dis 12 =_____________oC 5. Berapakah bacaan suhu di Bandar Kuching pada bulan September ? ___________________________ 6. Bulan manakah mempunyai bacaan suhu yang sama dengan bulan Januari ? ___________________________

Latihan Objektif

Bab 5 : Peta

1. Peta ialah suatu gambaran atau lukisan yang menunjukkan keadaan di permukaan bumi sebagaimana yang dilihat dari udara. 2. Terdapat 2 jenis simbol , iaitu : a. Simbol ____________ - untuk mewakili ciri semula jadi b. Simbol ____________ - untuk mewakili ciri budaya (buatan manusia)

3. Jenis-jenis simbol yang digunakan dalam peta termasuklah simbol ________, simbol _________ dan simbol ___________. 4. Padankan simbol simbol berikut dengan maksudnya.

5. Warna juga digunakan untuk melambangkan sesuatu ciri. Contohnya :

a. Hijau mewakili kawasan __________________ b. Biru mewakili kawasan ___________________ c. Perang mewakili kawasan _________________ 5. Singkatan digunakan untuk menunjukkan lokasi sesuatu ciri, bentuk muka bumi dan kemudahan kemudahan awam yang terdapat dalam peta.. Contohnya:

6. Langkah mentafsir peta lakar i. Perhatikan tajuk peta ii. Perhatikan penunjuk arah mata angina iii. Perhatikan petunjuk peta iv. Perhatikan skala v. Kenal pasti ciri fizikal dan ciri budaya vi. Tafsir saling kaitan antara ciri fizikal dengan ciri budaya Mentafsir Peta Lakar A. Jawab soalan soalan berikut berdasarkan peta di bawah.

1. Kawasan Kuala Aman terletak di pinggir ____________

2. Tanah rendah terletak di arah _____________ 3. Sungai mengalir ke arah ____________ 4. Tanaman yang diusahakan di kawasan peta ialah __________ dan _____________ 5. Tujuan utama benteng dibina di kawasan peta ialah untuk menghalang ___________________ _________________________ 6. Padi mungkin ditanam dua kali setahun di kawasan peta kerana adanya kemudahan _________ 7. Selain pertanian, penduduk Kampung Pasir juga menjalankan kegiatan ___________________ 8. Pekerjaan utama penduduk Kampung Aman ialah _______________ dan _________________ 9. Jarak dari Kampung Aman ke simpang jalan Kampung Lalang ialah kira-kira __________km. 10.Jalan raya dapat dibina lurus disebabkan permukaan bumi yang ______________________

B. Berdasarkan peta di bawah, jawab soalan-soalan berikut dengan betul.

Latihan Objektif Jawab soalan soalan berikut berdasarkan peta di bawah.

TEMA 1 : BENTUK MUKA BUMI DAN POTENSINYA

Unit 6: Bentuk Muka Bumi di Malaysia 1. Bentuk muka bumi terbahagi kepada Tanah tinggi, __________________ ,_________________< _____________________, lembangan dan ___________________. 2. Keluasan Malaysia kira-kira _____________________km persegi. Tanah Tinggi 1. Kawasan tanah tinggi di Malaysia terbentuk daripada proses ________________________ 2. Ciri-ciri utama kawasan tanah tinggi iaitu : Terbentuk hasil daripada proses lipatan krak bumi Panjang, tinggi dan hamper selari Terdiri daripada gunung lipar tua Purata ketinggian banjaran gunung kira-kira 1525 meter. Banajaran gunung menganjur arah selatan Terdiri drpd batu granit dan batu kapur. Terdapat banyak gua batu kapur Stabil dan bebas drpd aktiviti gunung berapi dan gempa bumi.

3. Banjaran gunung Malaysia adalah sebahagian daripada system banjaran Gunung Asia yang bermula dari _____________________________di utara India. 4. Apakah banjaran-banjaran utama di : a) Semenanjung Malaysia : _________________, ________________, __________________ b) Sabah : ___________________________. c) Sarawak: __________________________ . 5. Banjaran Gunung Asia terdiri daripada gunung lipat _________________ dan gunung ___________________ 6. Apakah ciri-ciri gunung lipat tua dan gunung lipat muda? Gunung lipat tua Gunung lipat muda

7. Banjaran gunung di Malaysia terdiri daripada sistem gunung lipat _____________

Tanah Pamah 1. Kawasan tanah pamah di Malaysia terdiri daripada ____________________, dataran dan________________ 2. Jaluran tanah pamah pantai timur semenanjung Malaysia menganjur dari Kelantan hingga johor. Tanah pamah ini adalah : Sempit , terputus-putus dan berpasir Lebih rendah

__________________________________________.

3. Antara kepentingan tanah pamah iaitu ; _______________________________________ _______________________________________ _______________________________________ _______________________________________ _______________________________________ ________________________________________

Di bawah adalah kawasan tanah pamah dan dataran di Malaysia.

Pinggir laut 1. Malaysia mempunyai kawasan pinggir laut yang panjang dan berteluk, indah dan menarik, mempunyai pelbagai ciri-ciri fizikal. 2. Terdapat pelbagai bentuk muka bumi (BMB) kawasan pinggir laut di Malaysia seperti : a. Tanjung b. _____________ c. _____________ d. _____________ e. _____________ f. _____________ g. _____________ Lengkapkan BMB di kawasan pinggir pantai di dalam gambarajah di bawah.

Pola Saliran 1. Lukiskan jenis pola saliran di bawah dan nyatakan ciri-cirinya.

a) reranting

ciri-ciri

b) Jejala

c) Selari

d) Gegelang

e) jejari

Bentuk muka bumi sepanjang aliran sungai 1. Aliran sungai boleh dibahagikan kepada tiga peringkat iaitu ________________ ,__________________ dan ______________________. 2. Lukis dan labelkan profil panjang sungai.

_________________ _________________ 3. Nyatakan bentuk muka bumi di peringkat :

________________

a) Hulu : ________________, air terjun , ________________, _________________________ b) Tengah : susuh bukit berpanca , ___________________________ c) Hilir : _______________, dataran banjir , ___________________, ___________________

Tahniah !!!! anda telah selesai mengkaji tentang BMB di Malaysia.good luck

Unit 7 : POTENSI DAN HALANGAN BENTUK MUKA BUMI TERHADAP KEGIATAN MANUSIA.
Kepentingan bentuk muka bumi Malaysia terhadap kegiatan manusia. Kepentingan tanah tinggi di Malaysia
1. 2. Tanah Tinggi di Malaysia boleh di bangunkan sebagai pusat ____________________ seperti di Cameron Highland, Genting Higland dan Gunung Kinabalu di sabah. Sungai-sungai yang terdapat di kawasan tanah tinggi ( sungai peringkat Hulu) berpontensi untuk menjana ______________________________. Contoh , Empangan Temenggor, Perak , _________________________________, __________________________________. Keadaan yang sejuk di Tanah Tinggi Cameron dan Kundasang, Sabah menggalakkan pertanian ____________________. Melalui sektor pelancongan dan eksport sayur-sayuran hawa sederhana, ia turut menambah _____________________________________.

3. 4.

Kepentingan tanah pamah di Malaysia Kegiatan pertanian seperti padi, nanas , kelapa sawit dan getah ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________

Kepentingan pinggir laut di Malaysia Pusat perikanan contoh di Mersing, Pulau pangkor ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

Kepentingan saliran di Malaysia Tapak tamadun dan pusat perdagangan awal ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________

Tahniahanda telah berjaya mengenalpasti potensi BMB di Malaysia..all the best

Kepentingan Tanah tinggi Switzerland: Pelancongan musim sejuk di Pergunungan Alps (meluncur salji)

Kepentingan pelbagai BMB di negara lain

Kepentingan sungai di Thailand: Pengangkutan air utama mengangkut barangan pukal Kegiatan pasar apung Terusan (klong) atau dikenali sebagai Venice Timur

Kepentingan cerun bukit di Pulau Jawa: Penanaman padi secara berteres di cerun bukit kerana terdapat tanah lava bes

Kepentingan tasik di Kampuchea: Tasik Tonle Sap merupakan tasik air tawar terbesar di Asia Tenggara Kepentingan aktiviti perikanan air tawar dan pelancongan

Lengkapkan jawapan di ruang kosong

1. Pelancongan di tanah tinggi Malaysia dapat berkembang kerana ______________________ . Di Switzerland terdapat gunung yang bersalji menggalakkan aktiviti ______________________ dan bermain hoki di atas salji 2. Penanaman ____________________ dijalankan di cerun di Tanah Tinggi Cameron, sedangkan di Pulau Jawa padi ditanam di cerun bukit yang berteres kerana mempunyai tanih jenis __________________ yang subur akibat letupan gunung berapi. 3. Tanaman ____________________ di cerun bukit dapat membantu mengurangkan hakisan tanih dan mengekalkan kesuburan tanih. 4. Sungai __________________ di Sarawak dan sungai ____________________ di Negara Thai digunakan untuk mengangkut kayu balak, padi dan penumpang. 5. Di Bangkok , terusan yang dikenal sebagai ___________________ merupakan jalan air yang penting. Oleh itu, Bangkok dikenal sebagai ____________________. 6. _______________________ merupakan kegiatan ekonomi yang terpenting di Tonle Sap.

Tahniahanda telah mengkaji BMB di Negara-negara lainteruskan usaha anda..

Unit 8 : KESAN KEGIATAN MANUSIA TERHADAP ALAM SEKITAR Kesan Penebangan Pokok Terhadap Alam Sekitar Hakisan tanah: Kawasan yang telah ditebang mengalami hakisan tanih dan menjadi Aliran air hujan akan membawa tanih yang dihakis dan memendapkannya di sungai. Sungai akan menjadi .. dan berlaku . Penebangan pokok tanpa kawalan akan menyebabkan Kawasan tadahan semakin berkurang dan menyebabkan berlakunya kekurangan sumber air semula jadi dan mengakibatkan berlakunya

Kesan Kegiatan Pertanian Terhadap Alam Sekitar

Penggunaan baja kimia, .. dan . Secara berleluasa dalam sektor pertanian akan mengganggu . Penebangan pokok untuk membuka kawasan pertanian baru menyebabkan spesies tumbuhan semula jadi dan juga berlakunya tanih. Pertanian pindah mengancam industri kayu tropika kerana ..

Kesan pembinaan jalan raya terhadap alam sekitar

Penebangan pokok menyebabkan hakisan tanih Tanih yang dihakis dibawa dan dimendapkan di sungai. Ini menyebabkan pencemaran air sungai dan kejadian banjir. Pembinaan jalan raya dan lebuh raya menyebabkan , dan perubahan landskap.

Kesan perindustrian terhadap alam sekitar

Penebangan pokok dan perataan kawasan bukit untuk membina kilang telah . Pelepasan , . Dan habuk daripada kilang menyebabkan Pembuangan sampah sarap dan ke dalam sungai telah mencemarkan air dan menyebabkan Kuari menyebabkan .. Penggunaan bahan (CFC) dalam industri ., penyembur serangga, dan telah meningkatkan suhu bumi dan

Langkah-langkah pemeliharaan dan pemuliharaan alam sekitar

Kegiatan manusia Langkah-langkah mengatasi

Penebangan hutan

a) ________________ semula b) _____________________ dan taman negara c) Penanaman ________________ dan pokok d) Mengawal _____________________ haram e) Mengawal pengeluaran ________________ membalak.

Pertanian

a) Mengawal penggunaan racun __________________ dan baja _____________________ b) Menggunakan kaedah ______________________. a) Pembinaan tembok _________________. b) Menggunakan tanaman ______________ di lerenglereng bukit.

Pembinaan jalan raya

Perindustrian

a) Kilang perlu menggunakan ___________________ bagi menghalang asap dilepaskan terlalu banyak ke udara.

UNIT 9: PERGERAKAN BUMI DAN SISTEM SURIA

Pergerakan bumi

 Pergerakan bumi ialah putaran bumi pada paksinya sambil beredar mengelilingi matahari mengikut orbit bumi. Pergerakan bumi terdiri daripada dua jenis iaitu: .

Putaran Bumi Bumi berputar pada .. Paksi bumi ialah garisan . yang merentasi bumi dari .. Paksi bumi condong pada sudut . daripada . Bumi berputar dari .. ke . Satu putaran lengkap mengambil masa . atau .. Kesan putaran bumi: Matahari terbit di sebelah .. dan terbenam di sebelah . Kejadian dan . Air .. dan Pembiasan ... dan . Kecondongan paksi bumi menyebabkan: Kawasan yag berhampiran dengan garisan Khatulistiwa mengalami 12 jam siang dan 12 jam malam Kawasan yang terletak di garisan Artik, Sartan, Jadi da Antartika mengalami kejadian siang dan malam tidak sama panjang. Peredaran Bumi Ketika bumi berputar pada paksinya, bumi juga beredar mengelilingi matahari Satu peredaran bumi yang lengkap mengambil masa .. atau .. Peredaran bumi menyebabkan berlakunya: Perbezaan ketinggian matahari. Ini menyebabkan .. Kejadian empat musim iaitu : ..., , .. dan . di kawasan hawa sederhana. Tempoh mepat musim di kawasan hawa sederhana di hemisfera utara dan hemisfera selatan Musim Hemisfera Utara Musim Bunga Mac - Mei Tempoh Hemisfera Selatan Sept Nov

Musim Panas Musim Luruh Musim Sejuk

Jun - Ogos Sept - Nov Dis - Feb

Dis Feb Mac Mei Jun - Ogos

Tempoh kejadian musim di hemisfera utara adalah berbeza daripada di hemisfera selatan. Lengkapkan jadual di bawah Nama Kedudukan Tarikh Kedudukan Panjang Siang dan Malam bumi Matahari Hemisfera Hemisfera Tengah Hari Utara Selatan Ekuinoks musim bunga

Solstis musim panas

Ekuinoks musim luruh

Solstis musim sejuk

Aktiviti Pengukuhan

1. Lukis arah putaran bumi dan lorekkan bahagian bumi yang mengalami waktu malam (Rujuk buku teks m/s 95 Rajah 9.3)

Cuaca dan Iklim Malaysia

1. Negara kita mengalami iklim __________________ yang panas dan lembap sepanjang tahun. Suhu 2. Negara kita mengalami suhu yang ___________ dan hampir ___________ sepanjang tahun. Min suhu tahunannya adalah tinggi, iaitu kira-kira ________. Suhunya yang tinggi adalah disebabkan oleh kedudukan negara kita yang berhampiran dengan Garisan Khatulistiwa. 3. Julat suhu tahunan adalah ______________, lebat sepanjang tahun, besar Angin 1. Malaysia mengalami dua tiupan angin utama. __________________________bertiup dari arah timur laut antara bulan November hingga Mac. _____________________ pula bertiup dari arah barat daya antara bulan Mei hingga September. 2. Malaysia juga mengalami __________________ yang bertiup dari Pulau Sumatera. Angin Sumatera bertiup antara bulan _________________________ dan antara bulan September hingga Oktober, iaitu musim peralihan monsun. barat Semenanjung Malaysia, ______________________ hingga _____________. disertai __________________________. 3. Kawasan pinggir pantai Malaysia mengalami dua jenis angin tempatan, __________________ dan ___________________. Rujuk buku teks ms 99 dan lukis kejadian bayu laut dan bayu darat iaitu Angin ini melanda kawasan pantai kawasan-kawasan di antara terutamanya iaitu iaitu antara _____________. Keadaan ini disebabkan oleh negara kita dikelilingi oleh ______________________, dan ________________________. bagi stesen-stesen __________________ menerima hujan pantai dan Iklim ini dialami oleh kawasan yang terletak pada atau berhampiran _________________________.

Julat suhu harian adalah lebih berhampiran

__________________ bagi stesen-stesen di kawasan pedalaman.

Angin Sumatera lazimnya kencang dan

berlaku secara tiba-tiba pada waktu ____________. Angin ini membawa hujan lebat yang

Bayu Laut Bayu laut

Bayu Darat Bayu darat

 Pada waktu siang,

_______________ lebih

Pada waktu malam, daratan lebih cepat ________________ berbanding dengan lautan. Suhu udara di permukaan daripada daratan di udara ________________ permukaan lautan. suhu

cepat panas berbanding dengan lautan Suhu udara di permukaan daratan lebih _________daripada __________. Daratan mengalami lautan dari ke ___________________; Udara bergerak _______ mengalami yang yang suhu di permukaan

tekanan Daratan

mengalami

tekanan

__________; lautan mengalami tekanan udara ____________. Udara bergerak dari _____________ ke lautan yang yang

tekanan udara ___________. lautan daratan bertekanan

bertekanan

tinggi

_______________ sebagai _________________ Hujan 1.

_______________ sebagai __________________.

Malaysia menerima hujan ________ sepanjang tahun iaitu sekitar ___________ setahun. Keadaan ini menyebabkan Malaysia tidak mempunyai musim ____________ yang nyata. Walaubagaimanapun, taburannya adalah tidak sekata.

2.

Kebanyakan hujan di Malaysia turun dalam bentuk ______________________. Di kawasan tanah tinggi, _________________ atau hujan relief biasanya turun. Taburan hujan tahunan di Malaysia mengikut kawasan

Hujan melebihi 3500 mm setahun

Hujan antara 30003500mm setahun

Hujan antara 25003000mm setahun

Hujan antara 20002500mm setahun

Hujan kurang daripada 2000mm setahun

kaki Kelantan ___________

bukit Pantai timur Pedalaman dan Semenanjun ____________ g Malaysia dan bahagian selatan ___________, Perak Pantai utara Malaysia Sabah Gunung Jerai, Kaki bukit Bahagian Kedah ___________ ___________ Gunung ____________ Sarawak ____________di Pantai barat Banjaran dan _________ Titiwangsa tengah Sabah.

Pantai Daerah barat dan __________ dan pedalaman Kuala Pilah, Semenanju Negeri ng Sembilan. Malaysia Kawasan pantai Kawasan antara Kuala ___________ Selangor dengan Sabah ____________.

Rujuk buku ms 101 dan lukis kejadian hujan bukit dan hujan perolakan .

Hujan bukit Angin lembap dari laut dipaksa naik ke atas Udara bukit kerana terdapat halangan ______________ atau bukit. menjadi __________ pemeluwapan berlaku lalu membentuk __________ yang membentuk awan dan turun sebagai _________________. Hujan lebat di bahagian cerun yang menghadap ___________________. Cerun sebaliknya menerima sedikit hujan sahaja. Cerun sebaliknya menerima hujan sahaja. Kawasan ini dikenal sebagai kawasan ________________________. Kelembapan Bandingan Udara

Hujan perolakan Permukaan bumi dipanaskan oleh pancaran matahari yang ___________ dari pagi hingga petang. dan Air tersejat menjadi _____________. Udara panas dan lembap naik ke langit sehingga ke tahap _________________. Udara menjadi sejuk dan wap air menjadi _______________ ________________ Hujan perolakan yang lebat turun pada lewat petang disertai ________________________. lalu membentuk awan

1. Udara di negara kita sentiasa mengandungi wap air yang banyak. Ini adalah kerana suhu yang sentiasa tinggi menyebabkan _________________ yang banyak berlaku. Wap air yang banyak ini menjadikan ____________________ di negara kita sentiasa tinggi. 2. Kelembapan bandingan berubah-ubah mengikut ____________________. udara naik, kelembapan bandingannya _______________. Apabila kelembapan bandingannya _____________. Faktor-faktor yang Mempengaruhi Cuaca dan Iklim Apabila suhu suhu turun,

Kedudukan 1. Kedudukan Malaysia di kawasan Khatulistiwa menyebabkannya tidak mengalami____________________ yang melampau. Malaysia menerima pancaran matahari sepanjang tahun dengan purata _____________________. ________________ sepanjang tahun. 2. Malaysia juga bebas daripada ancaman ___________ dan _______________disebabkan oleh kedudukannya. Kawasan yang dipengaruhi oleh angin siklon tropika ialah garis lintang ______________hingga _____________. 3. Siklon tropika merupakan __________________ yang menuju ke kawasan tekanan rendah di lautan tropika. Angin Monsun 1. Angin Monsun Timur Laut bulan Mac. bermula dari awal bulan ______________ dan berakhir pada kawasan Asia Tengah mengalami musim ________ dan Pada musim ini, Malaysia juga berkeadaan

menghasilkan satu kawasan _____________________. 2. Pada masa yang sama, Kawasan pedalaman Australia pula mengalami musim _________ dan menghasilkan satu kawasan tekanan udara ____________. 3. Perbezaan tekanan udara di antara ke dua-dua kawasan tersebut mengakibatkan aliran udara dari kawasan tekanan tinggi ke kawasan rendah. Oleh itu, angin bertiup keluar dari Asia Tengah menuju ke kawasan pedalaman Australia. Angin ini merentasi negara kita sebagai ___________________________________________. 4. Angin _______________________ yang bertiup dari Laut China Selatan membawa hujan bukit yang lebat ke kawasan tanah tinggi pantai timur Semenanjung Malaysia, bahagian tengah _______________________, negeri Sarawak. 5. Angin ini membawa sedikit hujan ke pantai barat Semenjung Malaysia, kawasan sekitar Tawau 6. 7. dan _____________________________________ kerana kedudukannya __________________________. Monsun Barat Daya bermula pada pertengahan bulan ____ hingga akhir bulan ____________. Semasa musim ini, kawasan Asia Tengah mengalami ___________________ dan Kawasan pedalaman Australia pula menghasilkan satu kawasan ___________________. 8. 9. pantai utara Sabah, dan hampir seluruh

mengalami musim sejuk dan menghasilkan satu kawasan ____________________. Angin bertiup keluar dari kawasan pedalamam Australia ke kawasan Asia Tengah. Angin ini merentasi negara kita sebagai __________________________________________. Tiupan angin _________________________ membawa hujan lebat ke ___________________ di Banjaran Bintang dan ____________.

10. Kawasan

____________________________

di

Banjaran

Titiwangsa,

tanah

tinggi

di

Terengganu, Pantai barat di Sabah, serta kawasan tanah tinggi di pedalaman Sarawak turut menerima hujan. 11. __________________________ merupakan kawasan yang sangat kering pada musim Barat Daya kerana kawasan ini terlindung daripada angin yang membawa hujan. hujan yang diterimanya kurang daripada _________. Kepulauan 1. Malaysia dikelilingi oleh kawasan laut yang luas. Pada waktu siang, kawasan laut yang lambat menerima _____________ merendahkan suhu di kawasan pinggir pantai dan menjadikannya sederhana panas. Keadaan tersebut dipengaruhi oleh _________________. 2. Pada waktu malam, kawasan laut lambat _____________________ meninggikan suhu di Sifat kepulauan dan ___________________________ kawasan pinggir pantai dan menjadikkannya sederhana sejuk. Keadaan tersebut dipengaruhi oleh ___________________. menyebabkan Malaysia mengalami julat suhu tahunan yang kecil. Jumlah

UNIT 10: PENGARUH CUACA DAN IKLIM TERHADAP KEGIATAN MANUSIA

Pengaruh Cuaca dan Iklim Terhadap Kegiatan Manusia 1. Iklim bumi dibahagikan kepada tiga zon iklim yang utama, iaitu _________________, ____________________ dan zon sejuk. 2. Zon panas terletak di kawasan tropika yang merangkumi kawasan-kawasan yang terletak di antara garisan lintang _________________. Kawasan ini mengalami iklim _____________________________________________. Kedudukannya yang berhampiran dengan Khatulistiwa membolehkannya menerima ______________________ sepanjang tahun. 3. Zon sederhana terletak di antara garisan lintan _______________________ dengan __________________. Zon sederhana mengalami kejadian _________________ yang nyata, iaitu musim bunga, _____________, _________________, dan musim sejuk. 4. Zon sejuk pula merangkumi kawasan kawasan yang terletak di antara garisan lintang ________________ dengan ___________. Zon sejuk diliputi ais sepanjang tahun. Zon Panas 1. Zon panas terdiri daripada empat jenis iklim, iaitu iklim ___________________, iklim ________________, iklim savanna dan iklim gurun panas. Cara hidup penduduk di Gurun Thar, India 1. Gurun Thar mengalami iklim keadaan ______________ seperti gurun-gurun panas yang lain di dunia. Hujan tahunannya adalah ___________, iaitu ____________________mm. Jumlah hujan tidak menentu dari setahun ke setahun. 2. Angin monsun yang merentasi kawasan ini adalah kering kerana bertiup dari _________________________. Angin ini membawa hujan yang sedikit ke Gurun Thar. Hujan tahunan rendah menyebabkan proses _________________ kurang berlaku. Oleh itu, kelembapan udaranya adalah rendah. Kira-kira 90% daripada hujan tahunan yang turun di Gurun Thar ialah dari bulan __________________________. 3. _________________merupakan fenomena biasa yang sering berlaku di Gurun Thar. Masyarakat yang menetap di Gurun Thar ialah __________________________. Kegiatan utama penduduk ini ialah ________________________________. 4. Antara binatang yang diternak ialah kambing, ______________, ___________, dan keldai. Lembu dan unta diternak untuk mendapatkan _________, mengangkut barang-barang dan __________________________. 5. Kegiatan pertanian sukar dijalankan di Gurun Thar kerana keadaan iklim yang kering. Keadaan ini telah menyebabkan tanih menjadi _________ dan ________________ untuk pertanian.

6. Kawasan rumput adalah terhad dan tumbuh di tempat-tempat tertentu sahaja. Orang nomad terpaksa hidup ___________________________ mencari rumput baru bagi ternakan mereka. 7. Terdapat juga kaum Thar yang mendirikan ______________________ di Gurun Thar. Kebanyakan daripada mereka tinggal di kawasan berhampiran mata air atau anak sungai. Mereka menanam gandum, _______, _______ dan sayur- sayuran. Mereka juga menternak pelbagai jenis binatang seperti unta, ________, ___________, dan biri-biri untuk mendapatkan susu, daging, dan bulunya. Zon Sederhana 1. Kawasan Siberia, mengalami ________________________, iaitu iklim sejuk sederhana kebenuaan. Musim panasnya, ________________________ dan _________. Suhunya antara __________________. Musim sejuknya, _____________ dan amat sejuk. Suhunya di bawah takat beku antara __________________ selama 6 bulan. Julat suhu tahunannya adalah besar, iaitu melebihi ___________. Musim bunga dan musim luruh di kawasan Siberia adalah _____________. 2. Jumlah ___________________ tahunan adalah sedikit, iaitu __________. Kebanyakan hujan turun pada _______________________ dalam bentuk hujan ___________________. Pada musim sejuk, kerpasan turun dalam bentuk _________. Sungai, tasik , dan kolam __________ pada musim sejuk. 3. Musim sejuk yang panjang dan sejuk telah mengehadkan aktiviti ________________. Pertanian _______________ hanya dijalankan di bahagian barat dan _________________ kawasan Siberia kerana keadaan iklimnya ______________. Mereka menanam gandum, oat, rai, ubi kentang dan __________. Mereka juga menternak lembu daging dan __________________. 4. ________________ merupakan kegiatan ekonomi utama di kawasan Siberia. Iklim Siberia telah menggalakkan pertumbuhan ____________________. Hutan conifer menghasilkan kayu jenis lembut yang sesuai untuk membuat perabot, __________, dan kertas. 5. Di kawasan Siberia, kerja-kerja menebang pokok tirus dijalankan pada _________________. Pada musim sejuk, _____________________beku dan memudahkan kerja-kerja penebangan. Keadaan tanah yang _______ serta ____________ juga memudahkan balak ditarik ke sungai. 6. Kawasan hutan conifer juga merupakan ________________ semula jadi bagi pelbagai jenis hidupan liar seperti tupai, musang, _________________, dan mink. Kegiatan menjerat binatang dijalankan pada musim sejuk. Bulu dan kulit binatang ini digunakan untuk _______________________ dan barangan kulit.

7. Penduduk Siberia juga terlibat dalam kegiatan perlombongan ____________, ____________, batu permata, arang batu, emas dan ____________. Petroleum dan gas asli dijalankan di sepanjang _________________________ dan bahagian timur Siberia sejak tahun 1960an.

Zon Sejuk LATIHAN TEKA SILANG KATA A N N W Q E B N E D Q W K M U R O X C V B N M A S D M G H F B X R E B O T K O W E R T Y O M L A S C D T D Z X C V B N M H U D B B T G V G Y F S E H B K I R P D N K L W T G I G L O O D R G H R J K G K A Y A K H R H Q W E S R A T Y U L K S K K Q E E D S W E A H S R T Y K P A N A S U E K Z X C L V E B N M

M O N G A T G S N G W D G J H J J K L

S W H A N B F N L H A C V I B U H T Y

D C T N N E H H A N T A R T I K A X C

U F A J W K K R N T A R S E D F G S F

G Y B I L U M H D B H T F B G K H K T

N S N N R R G J T N W I R A T A H U H

R V L G G G N N H G E K F L G R H T F

P N K L S U T M S H A S D R G I K E V

N R O A R M C Y I J L A S T U B I R Q G

Q K T U P I K J A R W E R T Y U R G B N

V O D T T A T K N T W E R T Y U I A S D

D P R T O K E O G O S W F G H J K Y R N

A N D U R S A L J I V D R J G B Tahniah jika anda berjaya selesaikan dalam masa 10 minit

1. Zon sejuk meliputi kawasan Artik, ______________, Iceland, dan Alaska di hemisfera utara dan _______________________di hemisfera selatan. 2. Greenland terletak berhampiran Kutub Utara dan merupakan pulau terbesar di dunia. Greenland mengalami iklim ______________ atau iklim tundra. 3. Greenland mengalami keadaan __________ sepanjang tahun. Musim sejuknya sangat sejuk dan panjang. Suhunya di bawah _________________, iaitu antara -4 C hingga 22 C. Permukaan buminya dilitupi oleh __________________ selama 7 bulan dalam setahun, iaitu daripada bulan _______________ hingga April. 4. Musim ___________ di Greenland bermula antara bulan Mei hingga September. Musim panasnya singkat dan sederhana sejuk. Suhu panasnya antara ________________. Salji di

permukaan buminya akan mula _____________ pada musim panas. Jumlah kerpasan tahunannya adalah sangat rendah, iaitu kurang daripada _________mm. Kebanyakan kerpasannya turun dalam bentuk salji. ____________________ dan angin kencang sering berlaku pada musim sejuk. 5. Greenland mengalami waktu ________ yang lebih panjang berbanding dengan waktu malam. Greenland mengalami 24 jam waktu siang antara bulan Jun hingga ___________. Ia digelar sebagai tanah bermatahari pada tengah malam 6. Pada musim sejuk, orang Eskimo tinggal di dalam ___________. Orang Eskimo memakai pakaian tebal yang dibuat daripada kulit dan bulu binatang. ___________, kenderaan yang ditarik oleh sekumpulan anjing huski. Kereta salji berenjin atau __________ digunakan untuk tujuan pengangkutan. Pada musim sejuk, Orang Eskimo memburu ________________ dan singa laut menerusi lubang ais. 7. Orang Eskimo berpindah ke kawasan pedalaman pada musimpanas apabila salji mula mencair. Pada musim panas, Orang Eskimo tinggal di dalam ___________. Orang Eskimo menggunakan __________ untuk tujuan pengangkutan pada musim panas. _______, sejenis perahu besar, digunakan sewaktu menangkap ikan paus di laut. 8. Kerja-kerja memburu binatang dijalankan musim panas. Mereka memburu anjing laut, musang artik, singa laut, ________, dan beruang kutub. Penangkapan ikan dijalankan di pinggir pantai. Mereka menangkap ikan kod, ____________, dan ikan paus dengan menggunakan ________________ dan lembing. Pengaruh Cuaca Dan Iklim terhadap Kegiatan Ekonomi Malaysia Pertanian 1. Iklim Khatulistiwa yang ________________________ sepanjang tahun membolehkan aktiviti pertanian dijalankan sepanjang tahun. Suhu tahunan yang tinggi, iaitu kira-kira __________ dan hujan sekitar _____________ membolehkan pelbagai jenis tanaman ___________ ditanam di negara kita. Contohnya, padi, ________, kelapa sawit, dan koko.

2. Suhu tahunan yang rendah, iaitu kira-kira ________ seperti Tanah Tinggi Cameron dan _____________ menggalakkan pelbagai jenis tanaman hawa sederhana diusahakan seperti ____________, bunga-bungaan, dan sayur-sayuran. 3. Aktiviti pertanian seperti _______________ dijalankan mengikut cuaca. Kerja-kerja menanam padi biasanya dilakukan pada musim __________________. Di kawasan yang kekurangan hujan, air diperoleh daripada _____________________. Contohnya, tali air dan empangan. Di negara kita, ___________________________ dibina untuk membekalkan air ke kawasan penanaman padi di Dataran Kedah. 4. Kerja-kerja _________________________ juga dipengaruhi juga oleh keadaan cuaca. Menoreh getah biasanya tidak dijalankan selepas hujan lebat kerana susu getah akan melimpah dan tidak masuk ke dalam mangkuk susu getah. Perikanan 1. Nelayan di pantai timur Semenanjung Malaysia, Sabah, dan Sarawak tidak menangkap ikan sepanjang tahun. Mereka hanya turun ke laut antara bulan ________________________ kerana keadaan Laut Cina Selatan adalah tenang. Antara bulan __________________________, semasa tiupan angin Monsun Timur Laut, keadaan laut di Laut China Selatan bergelora dan berombak tinggi. Kerja-kerja menangkap ikan di perairan laut dalam menjadi sangat berbahaya.

2.

3. Sesetengah nelayan yang tidak ke laut akan melakukan kerja-kerja membaiki bot dan ___________________________.

4. Nelayan-nelayan di pantai barat Semenanjung Malaysia dapat menangkap ikan sepanjang tahun kerana laut di ______________________________ adalah tenang sepanjang tahun. 5. Banyak lagi kerja-kerja pertanian dan perikanan dipengaruhi oleh keadaaan cuaca seperti kerja-kerja menjemur ikan, __________________, menjemur biji koko dan ________________________. Kerja-kerja ini dilakukan semasa keadaan cuaca panas dan cerah.

UNIT 11: PENGARUH MANUSIA TERHADAP CUACA DAN IKLIM

Kesan Kegiatan Manusia terhadap Cuaca dan Iklim Akibat Peningkatan Suhu Perkembangan industri Kilang yang bahan-bahan Kesan Rumah Hijau Berlaku disebabkan peningkatan gas ______________ di atmosfera akibat daripada penggunaan bahan api fosil, _____________, dan penebangan hutan secara meluas. Penambahan karbon dioksida dalam udara pencemar ini menyerap lebih banyak ______________ yang dipancarkan dari bumi dan _______________ suhu bumi. bumi panas, litupan dan ais di ___________________ laut. Antartika Jerebu Jerebu ialah suatu keadaan apabila terdapatnya debu, ____________, abu serta gas dan _________________ yang terapung di _____________. sering mengurangkan Jerebu jarak

___________ yang pesat . mengeluarkan monoksida, debu. Bahan-bahan matahari banyak ke

mencemarkan udara seperti karbon _________________, oksida nitrogen, ______________ dan

penglihatan sehingga ______ hingga _________ kilometer. Jerebu kerap dijumpai di kawasan ______________________ ini melepaskan sejumlah dan besar berpenduduk padat kerana kawasan ___________________, asap, ke atmosfera. Jerebu kegiatan pembakaran juga berpunca manusia secara daripada seperti terbuka, kenderaan dan debu

menerima- dan menyerap sinaran _____________ bumi menyebabkan pembalakan peratus bahang

dengan Jika

______________ semakin meningkat. Kegiatan menyebabkan Ketiadaan peratus bertambah berkurangan.

boleh mencair dan menaikkan aras

matahari sampai ke bumi ________. hutan dan Ini menyebabkan _________________ oksigen menyebabkan Pulau Haba

_____________________dari

bermotor, dan kebakaran hutan.

peningkatan suhu. Hujan Asid

Penipisan Lapisan Ozon

 Hujan asid berlaku apabila gas-gas oksida karbon seperti __________________, dan sulfur monoksida,

Pulau haba ialah keadaan di mana atmosfera Bandar mempunyai suhu yang __________________ daripada kawasan sekitarnya. Ia disebabkan oleh pembangunan dan pertambahan penduduk. ___________________ bangunan ________ matahari. Ketiadaan daun dan litupan pokok konkrit yang Ketiadaan jalan raya menyebabkan dan besar

Lapisan ozon melindungi kita dan manusia ____________________________. daripada Lapisan

oksida yang dibebaskan oleh kilang bercampur dengan ______________ di udara. Gas-gas ini ini larut dalam wap-wap air yang menjadikannya Wap air yang ____________.

ini akan menyerap sinaran ultra ungu sebelum sampai ke permukaan bumi. Lapisan ozon semakin nipis akibat penggunaan bahan _______________________ oleh manusia. Ini membolehkan sinaran ultra ungu sampai terus ke permukaan bumi. Penggunaan ____________________________ bahan dalam

menyerap dan mengalirkan jumlah daripada

bercampur dengan gas-gas ini turun ke bumi sebagai _______________. Kemarau

 Kemarau ialah tempoh cuaca _______________ yang berpanjangan dengan terdapat sedikit hujan atau _______________________.

bermakna proses _____________ kurang berlaku untuk merendahkan suhu di Bandar. Ini menyebabkan suhu di

penyembur racun serangga, penyaman _________________ udara, boleh

sistem dan

menyerap

Bandar menjadi lebih __________ banyak haba daripada molekul karbon Kegiatan manusia seperti berbanding dengan kawasan luar dioksida. ______________________ yang tidak terkawal dan Bandar di sekitarnya. Ujian senjata nuclear banyak ________________________ boleh Bahan pencemar seperti ________, mengeluarkan ____________ dan menyebabkan kejadian kemarau. Biasanya menyebabkan suhu yang lebih tinggi daripada suhu biasa di kawasan kemarau terhadap berkenaan. membawa Keadaan kerosakan dan akan habuk, dan gas yang dihasilkan oleh kilang dan _____________________ matahari bahangan dan bumi. proses menyerap Keadaan bahangan seterusnya _____________________________ Bangunan bangunan tinggi di Bandar menghalang ___________________ dan menyebabkan pengaliran keluar haba adalah terhad. bahang ini __________________ yang merosakkan lapisan ozon. Penggunaan baja ________________ dalam pertanian yang mengeluarkan ______________________, juga menipiskan lapisan ozon. Sinaran ultra ungu memberi kesan buruk terhadap manusia seperti barah kulit __________________________, ____________________, merosakkan pertanian. tanaman dan serta hasil manusia,

__________________

__________________

mengehadkan

____________________. Tumbuh-tumbuhan ________________ kerana kekurangan __________. Bagi manusia, kemarau mengehadkan ________________, pengairan, dan perindustrian. air

bumi ke atmosfera dan