41

BAB 4

DAPATAN DAN ANALISA PROJEK

4.1

PENGENALAN

Data yang diperolehi dari lokasi kajian dikumpulkan bagi tujuan analisis dimana data yang diambil terdiri daripada dua bahagian iaitu data utamadimana data ini lebih tertuju kepada temubual dan pemerhatian manakala data sekunder pula melibatkan kajian literatur dan analisa.Data ini diambil daripada kaji selidik yang telah dijalankan.Keseluruhan data ini dianalisis dengan menggunakan kaedah penyelidikan melalui kaedah literatur, temubual berstruktur, pemerhatian, dan analisa.

Sistem penuaian air hujanatau lebih dikenali sebagai SPAH merupakan kaedah pengumpulan air hujan untuk penggunaan non-portable.Sistem ini sebenarnya telah lama digunakan dimana pada masa dahulu,penuaian air hujan dilakukan dengan

42

menggunakan baldi atau tempayan.Namun begitu, kaedah penuaian air hujan pada masa kini telah dikomersialkandan lebih mudah untuk digunakan.Pengumpulan air hujan boleh dilakukan melalui pengumpulan dan penyimpanan air hujan dari bumbung atau kawasan tanah lapang.Kini, terdapat beberapa projek kerajaan dan swasta yang telah melaksanakan sistem penuaian air hujan ini.

4.2

PENCAPAIAN OBJEKTIF PERTAMA: JENIS SISTEM PENUAIAN AIR HUJAN

Hasil daripada kajian yang kami jalankan, didapati sistem penuaian air hujan yang digunakan di Bangunan JPS Jajahan Pasir Puteh, Kelantan ialah sistem penuaian atas bumbung. Walaubagaimanapun, sistem yang digunakan di bangunan ini bukannya bermaksud sistem yang menempatkan tangki simpanan air hujan di atas bumbung, tetapi sistem penuaian atas bumbung yang digunakan ini lebih kepada menarik air hujan jatuh di atas bumbung melalui saliran yang telah disediakan dan seterusnya disimpan di dalam tangki simpanan untuk kegunaan kemudian. Air hujan yang disimpan untuk sistem ini digunakan untuk kegunaan bilik air dan landskap bagi bangunan.

43

Rajah 4.1 : Bilik air yang menggunakan air hujan dari tangki simpanan

Rajah 4.2 : Air hujan disalirkan ke landskap bangunan

Walaubagaimanapun, menurut En Abd Razak B Abdullah yang juga merupakan juruteknik JPS Jajahan Pasir Puteh, kualiti air hujan yang digunakan bergantung kepada keadaan bumbung. Sekiranya keadaan bumbung tidak menunjukkan tahap kebersihan yang baik, maka ia akan menjejaskan kualiti air hujan yang digunakan untuk kegunaan harian.

44

Air hujan yang jatuh ke bumbung bangunan menerusi curahan mengalir menuju talang yang telah dipasang. Bumbung bangunan yang curam memudahkan air hujan bergerak mengalir ke dalam ruangan talang dan seterusnya disalirkan kepada tangki simpanan. Walaubagaimanapun sebelum air hujan dapat sampai ke tangki simpanan, penapis akan ditempatkan pada sesalur keluar untuk sambungan paip seperti yang telah dinyatakan dalam lukisan pelan. (Lukisan No PAOR271/JPS/P.PUTEH/RWH/DIA/1)

Rajah 4.3 : Kedudukan bakul penapis yang ditempatkan pada salur keluar daripada talang

Dalam pada itu, kami juga telah mengenalpasti tangki simpanan air hujan yang digunakan bagi bangunan ini. Berdasarkan rujukan kami seperti yang telah dihuraikan dalam Bab 2 sebelum ini, tangki sistem yang digunakan untuk bangunan JPS Jajahan Pasir Puteh ini ialah tangki simpanan atas tanah.

45

Mengapa kami mengatakan ia sebagai tangki simpanan atas tanah? Kerana secara logiknya, tangki yang dipasang ditempatkan di atas tanah.

Walaubagaimanapun, struktur sokongan tangki perlu disediakan terlebih dahulu bagi menjamin jangka hayat tangki simpanan air hujan yang digunakan. Tangki simpanan air hujan yang disokong dengan struktur sokongan dikatakan lebih selamat kerana tidak mudah terdedah kepada kerosakan kesan daripada gangguan bendasing-bendasing yang muncul dari atas permukaan bumi.

Rajah 4.4 : Tangki simpanan yang disokong oleh struktur sokongan tangki

Potongan paip daripada jenis Weholite dipilih sebagai tangki simpanan air hujan. Terdapat 3 tangki simpanan yang digunakan dimana ia dihubungkan antara satu sama lain melalui paip HDPE. Pemilihan reka bentuk tangki ini bergantung kepada saiz bangunan dan bilangan penghuni yang terdapat dalam bangunan ini. Bagi mencapai reka bentuk yang dikehendaki, perisian tangki NAHRIM akan digunakan untuk menentukan reka bentuk tangki simpanan air hujan yang hendak dipasang. Malahan purata taburan air hujan juga boleh

46

diketahui melalui perisian ini seperti yang telah ditunjukkan dalam rajah 4.5 dan rajah 4.6 dibawah.

Rajah 4.5 : Perisian TANGKI NAHRIM yang menunjukkan purata hujan tahunan

Rajah 4.5 : Perisian TANGKI NAHRIM yang digunakan untuk menentukan reka bentuk tangk simpanan

47

4.3

PENCAPAIAN OBJEKTIF KEDUA: KAEDAH PEMBINAAN SISTEM PENUAIAN AIR HUJAN (SPAH) DI BANGUNAN JPS JAJAHAN PASIR PUTEH, KELANTAN

Dalam kajian terhadap Sistem Penuaian Air Hujan (SPAH) yang telah kami jalankan di Bangunan JPS Jajahan Pasir Puteh, Kelantan, tangki simpanan air hujan yang digunakan bukanlah jenis biasa tetapi ia adalah daripadajenis paip yang dikenali sebagai Weholite yang mempunyai

garispusat 700mm berbentuk silinder atau setara yang diluluskan untuk penuaian air hujan termasuk semua sambungan paip antara yang perlu sebagai satu saranan pengilang. Setiap jenis tangki berkapasiti 7 m3 air seperti yang ditunjukkan dalam lukisan pelan pada bahagian lampiran bernombor

PAOR271/JPS/P.PUTEH/PSD/LP/1.Rajah 4.1 menunjukkan 1 set yang terdiri daripada 3 tangki jenis Weholiteyang digunakan pada bangunan JPS Jajahan Pasir Puteh, Kelantan.Ketiga-tiga tangki ini masing-masing dihubungkan oleh sambungan paip HDPE yang bergaris pusat 32 mm.

48

Rajah 4.7 : Tangki simpanan daripada potongan paip jenis weholite

Seperti yang diketahui sebelum ini, sebelum kita membina sesuatu struktur binaan, pembinaan asas perlu dijalankan terlebih dahulu.Dalam pembinaan sistem penuaian air hujan di Bangunan JPS Jajahan Pasir Puteh, Kelantan, asas yang dibina ialah melibatkan asas kepada tapak sokongan tangki dimana asas yang dipilih adalah asas rakit merujuk kepada sebut harga yang telah dilampirkan.

Oleh itu, pengorekan dilakukan untuk pembinaan asas rakit dengan meletakkan tetulang sokongan struktur asas kepada struktur penyokong bagi tangki penuaian air hujan ini.Bahan yang digunakan untuk membina asas bagi tapak sokongan tangki termasuklah konkrit dan tetulang.Rajah 4.2 menunjukkan bagaimana tetulang ditempatkan dalam kawasan pengorekan.

49

Rajah 4.8 : Pembinaan asas rakit untuk tapak sokongan tangki

Walaubagaimanapun, sebelum konkrit dapat dituangkan ke dalam tapak korekan asas, ikatan penyambungan tetulang untuk struktur tiang perlu dijalankan terlebih dahulu bagi memudahkan kerja-kerja kotak bentuk bagi tiang sokongan tangki. Sebaik sahaja selesainya pembinaan struktur sokongan tangki, 1 set tangki simpanan air hujan jenis Weholite atau lebih dikenali sebagai tangki gentian akan ditempatkan diatas struktur binaan terbabit. Jentera digunakan bagi mengangkut 1 set tangki simpanan air hujan terbabit.

Dalam pada itu, kontraktor membekalkan 2 paip jenis HDPE Double wall Resintech yang bergarispusat 150 mm untuk memudahkan pengaliran air yang telah digunakan . Oleh itu, pengorekan dilakukan dengan menggunakan jentera penggali di sepanjang halaman bangunan bagi meletakkan lapisan geotekstil Polyfelt T50 sebelum paip jenis HDPE Double wall Resintech ditempatkan didalam lubang korekan terbabit. Seterusnya, ruangan tersebut akan dipenuhkan dengan pasir agregat bergarispusat 25mm.

50

Bagi pengaliran air hujan untuk bangunan, pemasangan talang atau lebih dikenali sebagai Gutterdi sepanjang laluan sudut bumbung bangunan dilakukan dan seterusnya, ia dihubungkan dengan paip UPVC bergarispusat 110mm bagi membolehkan air hujan yang disalirkan dapat sampai kepada tangki simpanan. Jenis talang yang digunakan untuk pemasangan ini ialah daripada jenis Stainless Steel

Rajah 4.9 : Talang digunakan sebagaipengaliran air hujan ke tangki simpanan

Kerja-kerja pemasangan bagi sistem pempaipan pula melibatkan kerja pemasangan paip-paip daripada tangki simpanan air hujan hinggalah ke tempat-tempat yang menggunakan air hujan ini. Dalam bangunan ini, air hujan hanya digunakan untuk landskap dan tandas dimana air hujan ini akan disalirkan ke kepala paip di dalam tandas dan juga landskap.

Pemasangan paip pula hendaklah berdasarkan kepada lukisan pelan yang telah disediakan.Jenis paip yang digunakan adalah berdasarkan

51

kepada Standard Method of Measurement dimana jenis paip yang digunakan hendaklah terdiri daripada paip jenis PE dan UPVC dimana paip UPVC hanya lebih tertuju kepada pemasangan di tandas.

Dalam pada itu, kerja-kerja melibatkan jalan juga dijalankan dimana jalan yang sedia ada dinaiktaraf kepada jalan baru.Jalan yang dinaiktaraf turut mengambilkira sistem saliran air melalui longkang. Proses penyediaan saliran longkang di tepi jalan hampir sama dengan pembinaan longkang atau parit seperti yang disebutkan sebelum ini.

Kaitan kerja penghijauan jalan dengan sistem penuaian air hujan di bangunan tersebut ialah pemasangan paip untuk kerja ini melibatkan saliran air hujan daripada tangki ke landskap.Rajah 4.4 menunjukkan paip yang disalirkan ke landskap daripada tangki melalui kerja penghijauan jalan yang telah siap.Penanaman rumput juga dijalankan disekeliling jalan bagi melengkapkan pemandangan landskap bangunan.Walaubagaimanapun, kerja-kerja ini hanya lebih tertuju kepada pembinaan bangunan JPS Jajahan Pasir Puteh, Kelantan.Kerja penghijauan jalan ini tidak terlibat dalam pembinaan sistem penuaian air hujan bagi rumah biasa dan lain-lain bangunan yang tidak mempunyai landskap.

52

4.4

PENCAPAIAN OBJEKTIF KETIGA: KOS PEMBINAAN SISTEM PENUAIAN AIR HUJAN

Kos keseluruhan pembinaan yang telah diperolehi untuk menyiapkan satu sistem yang lengkap ini adalah RM127,908.00 yang mana kos ini terdiri daripada kos kerja-kerja pemasangan tangki simpanan air hujan, longkang atau parit, sistem talang, sistem pempaipan dan juga penghijauan jalan. Kerja-kerja pemasangan tangki simpanan air hujan mencecah kos sebanyak RM 47,012.00 (Rujuk Jadual 4.1) yang melibatkan seluruh kerja-kerja pemasangan bagi tangki simpanan termasuk struktur sokongan tangki. 1 Set tangki simpanan ini boleh menyimpan air secara keseluruhannya sebanyak 21,000m3. Kos selebihnya pula adalah kos untuk kelengkapan dan pemasangan peralatan bagi tangki.

Seterusnya, kerja-kerja penyediaan longkang dan parit untuk pengaliran air ke tempat buangan menelan kos sebanyak RM 15,100.00 (Rujuk Jadual 4.2)terrmasuk kerja-kerja perobohan dan pembinaan semula longkang diikuti dengan kerja pemasangan talang pada bangunan yang terdiri daripada talang jenis Stainless Steel. Kerja pemasangan talang pula menelan kos sebanyak RM7,800.00 (Rujuk Jadual 4.3)

Dalam pada itu, kos kerja pemasangan perpaipan pula ialah RM6,894.00 (Rujuk Jadual 4.4) dimana kerja pemasangan ini melibatkan kerja pemasangan paippaip daripada tangki simpanan air hujan hinggalah ke tempat-tempat yang menggunakan

53

air hujan serta kos untuk peralatan perpaipan. Air ini akan disalirkan ke kepala paip di dalam bilik air dan juga landskap bagi Bangunan JPS Jajahan Pasir Puteh. Kerja-kerja penyediaan jalan hijau pula menelan kos sebanyak RM45,602.00 (Rujuk Jadual 4.5) dan ianya termasuklah kerja-kerja menaiktaraf jalan sedia ada, laluan pengaliran dan lain-lain lagi.

4.4.1

KOS BAGI KOMPONEN YANG DIGUNAKAN

Komponen Sistem Penuaian Air Hujan terdiri daripada pelbagai komponen mengangkut air hujan iaitu melalui paip atau saluran, penyusupan dan simpanan dalam tangki untuk kegunaan atau mengisi semula.Komponen biasa yang terlibat dalam pembinaan sistem ini adalah kawasan tadahan, saluran cucur atap, paip salur keluar, pam, penapis, paip UPVC, dan tangki simpanan.Dibawah ini menunjukkan kos bagi kerja-kerja pemasangan Sistem Penuaian Air Hujan (SPAH) adalah seperti yang ditunjukkan dalam jadual-jadual di bawah.

54

Kerja-kerja pemasangan Sistem Penuaian Air Hujan (SPAH) Jadual 4.1: Kerja pemasangan tangki simpanan air hujan
ITEM DESCRIPTION UNIT QTY AMOUNT PERCENTAGE (%)

1.0 1.1

ABOVE GROUND STORAGE TANK Storage tank type WEHOLITE pipe (7.0 m3) Excavation in trenches for storage tank foundation structure Set 1.00 29,250.00 24.0

1.2

RC support structure tank base for Rainwater Harvesting Tank:

m3

22.00

330.00

0.3

1.3

a) Concrete b) Reinforcement c) 250mm x 250mm Archtrative d) Formwork e) 75mm thk lean concrete f) 500mm thk hardcore TOTAL

m3 kg nos m2 m2 m2

12.00 2260.00 06.00 80.00 24.00 24.00

3,120.00 7,232.00 900.00 3,600.00 180.00 2,400.00 47,012.00

2.5 5.9 0.7 2.9 0.2 2.0 38.5

55

Jadual 4.2:Kerja Pemasangan parit dan longkang

ITEM DESCRIPTION UNIT QTY AMOUNT PERCENTAGE (%)

2.0 2.1

PERIMETER DRAIN Demolition and replacing of 225mm existing perimeter drain with 800mm wide trench drain LS 2,000.00 1.6

2.2 2.3

Excavation in trenches for perimeter drain Supply and install 2 nos 150mm diameter perforated HDPE double wall Resintech pipe

m3

22.00

330.00

0.3

106

4,770.00

3.9

2.4

Supply and install all associate fittings : a) 150mm x 150mm Elbow b) 150mm x 150mm Rubber rings c) End cap nos nos nos 18.00 24.00 4.00 630.00 840.00 140.00 0.5 0.7 0.1

2.5

Supply, fill and spread 25mm sigle wash aggregate sand m3 30.00 1,500.00 1.2

2.6

Supply, delivery and lay geotextile 'Polyfelt TS 50' m2 m 184.0 212 920.00 2,120.00 0.8 1.7

2.7 2.8

100mm x 75mm thick concrete restrain edge Construction of brick sump of 600mm x 600mm with 12mm thick cement plaster at internal surface, 150mm thick brickwall, 200mm thick concrete base with 1 layer BRC

nos

1.00

1,300.00

1.1

56

A8 and 50mm thick concrete c/w M.S grating including spread 25mm diameter single size aggregate 2.9 Excavate trench, supply and install 300mm diameter HDPE discharge pipe connecting to roadside drain LS 550.00 0.5

TOTAL

15,100.00

12.4

Jadual 4.3: Kerja pemasangan talang

ITEM DESCRIPTION UNIT QTY AMOUNT PERCENTAGE (%)

3.0 3.1

GUTTER SYSTEM Supply and install 250mm x 150mm Stainless steel gutter m 50.00 7,800.00 6.4

TOTAL

7,800.00

6.4

57

Jadual 4.4: Kerja pemasangan perpaipan

ITEM DESCRIPTION UNIT QTY AMOUNT PERCENTAGE (%)

4.0 4.1

PLUMBING INSTALLATION SYSTEM Rainwater incoming pipe tapped-off from rainwater storage tank to WC. LS 4,290.00 3.5

4.2

Modify pipe connection to WC cistern to receive rainwater pipe plumbing LS 2,500.00 2.0

4.3

Supply and install 38mm diameter HDPE overflow pipe to perimeter drain m 4.00 104.00 0.1

TOTAL

6,894.00

5.6

58

Jadual 4.5:Kerja-kerja menghijaukan jalan

ITEM DESCRIPTION UNIT QTY AMOUNT PERCENTAGE (%)

5.0 5.1 5.2 5.3

GREEN ROAD Removal and re-grade the existing road Excavation in trenches Supply and install 150mm diameter perforated HDPE Resintech pipe m 120.00 5,400.00 4.4 L.S m3 140.00 500.00 2,100.00 0.4 1.7

5.4

Supply and install all associate fittings : a) 150mm x 150mm Elbow b) 150mm x 150mm T-Junction c) Rubber rings d) End cap nos nos nos nos 4.00 14.00 48.00 16.00 140.00 490.00 1,680.00 560.00 0.1 0.4 1.4 0.4

5.5

Supply, fill and spread 25mm single wash aggregate sand m3 14.00 700.00 0.6

5.6

Supply, delivery and lay geotextile Polyfelt T50 m2 144.00 720.00 0.6

5.7

Construct 100mm x 75mm thick concrete restrain edge m 50.00 500.00 0.4

5.8

Supply, delivery and install 70mm thick hydrogrow mix below ring and 100mm thick top soil m2 244.00 10,980.00 9.0

59

5.9

Supply, delivery and fill 100mm thick compacted sandy gravel road base m2 m2 244.00 244.00 8,540.00 9,272.00 7.0 8.0

5.10 5.11

Supply, deliver and fill 100mm thick sand Construction of brick sump of 450mm x 450mm with 12mm thick cement plaster at internal surface, 150mm thick brickwall, 200mm thick concrete base with 1 layer BRC A8 and 50mm thick concrete c/w M.S grating including spread 25mm diameter single size aggregate

nos

1.00

1,460.00

1.2

5.12

Excavate trench, supply and install 150mm HDPE discharge pipe connectiong to existing roadside drain L.S 400.00 0.3

5.13

Supply, deliver and install 225mm x 150mm x 150mm paving block m2 24.00 240.00 0.2

5.14

Supply, install 600mm x 600mm x 75mm thick precast concrete step nos 32.00 1,920.00 1.6

TOTAL

45,602.00

37.7

60

Jadual 4.6 :Taking-Off List ITEM Description UNIT

1.0 1.1 1.2 1.3

RAINWATER STORAGE TANK Storage tank Weholitepipe cylindrical tank (7.0m3) Excavation in trenches RC support structure tank base for Rainwater Harvesting Tank: g) Concrete h) Reinforcement i) 250mm x 250mm Archtrative j) Formwork k) 75mm thk lean concrete l) 500mm thk hardcore m3 kg nos m2 m2 m2 No m3

2.0 2.1 2.2 2.3

PERIMETER DRAIN Demolition and replacing existing perimeter drain Excavation in trenches Supply and install 2 nos of 150 mm diameter perforated HDPE double wall Resintech pipe m LS m2

2.4

Supply and install associate fitting: a) 150mm x 150mm Elbow b) 150mm x 150mm Rubber Rings c) End cap No No No

61

2.5 2.6 2.7 2.8 2.9

Supply, fill and spread 25 mm single wash aggregate sand Supply, delivery and lay geotextile Polyfelt TS 50 Construct 100mm x 75mm thick concrete restrain edge Construction of brick sump of 450mm x 450mm Excavate trench, supply and install 300mm diameter HDPE discharge pipe

m3 m2 m No LS

3.0 3.1

GUTTER SYSTEM Supply and install 250mm x 150mm Stainless steel gutter m

4.0 4.1 4.2 4.3

PLUMBING INSTALLATION SYSTEM Rainwater incoming pipe tapped-off from rainwater storage tank to WC. Modify pipe connection to WC cistern to receive rainwater pipe plumbing Supply and install 38mm diameter HDPE overflow pipe L.S L.S m

5.0 5.1 5.2 5.3 5.4

GREEN ROAD Removal and re-grade the existing road Excavation in trenches Supply and install 150mm diameter perforated HDPE Resintech pipe Supply and install all associate fittings : a) 150mm x 150mm Elbow b) 150mm x 150mm T-Junction

LS m3 m

No No No

62

c) Rubber rings d) End cap 5.5 5.6 5.7 5.8 Supply, fill and spread 25mm single wash aggregate sand Supply, delivery and lay geotextile Polyfelt T50 Construct 100mm x 75mm thick concrete restrain edge Supply, delivery and install 70mm thick hydrogrow mix below ring and 100mm thick top soil 5.9 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 Supply, delivery and fill 100mm thick compacted sandy gravel road base Supply, deliver and fill 100mm thick sand Construction of brick sump of 450mm x 450mm Excavate trench, supply and install 150mm HDPE discharge pipe Supply, deliver and install 225mm x 150mm x 150mm paving block Supply, install 600mm x 600mm x 75mm thick precast concrete step

No m3 m2 m

m2 m2 m2 No LS m2 No