Lofzang Editie 052013

9e jaargang | nummer 1 | mei 2013
De Lofzang klanken
Uitgave van mannenkoor De Lofzang Gereformeerde Gemeente Goes
Begrafenisverzorging
Corn Vader
Tarweakker 23, 4341 MD Arnemuiden Tel. 0118 60 25 00
Een nette begrafenis ook op de Bevelanden. Rouwcentrum beschikbaar in Goes en Colijnsplaat. Leg persoonlijke uitvaartwensen tijdig vast, vraag vrijblijvend Laatste wensen boekje aan. Levering en onderhoud gedenkstenen.
02
Lofzangklanken mei 2013
Colofon
Uitgever: Mannenkoor De Lofzang Goes www.mannenkoordelofzang.nl lofzangklanken@mannenkoordelofzang.nl Bestuur: Voorzitter: Wilbert Riedijk Lodewijkstraat 1, 4461 TE Goes, 0113 - 23 14 60 Algemeen adjunct: E. Goossen Nieuwe Kerkstraat 11, 4421 JX Kapelle, 0113 - 33 08 50 Secretaris: K. Keijman Prinsenhof 18, 4461 TV Goes, 0113 - 24 79 49 Penningmeester: Klaas van der Meulen I.G.J. van den Boschstraat 43, 4475 AL Wilhelminadorp penningmeester@mannenkoordelofzang.nl Muziekcommissaris: Bert Hazelhorst Prinsenhof 6, 4461 TV Goes, 0113 - 21 61 23 Redactie: Henk Guiljam, henkguiljam@live.nl Wilbert Riedijk, w.riedijk@hetnet.nl Arjan Zuidweg, arjanzuidweg@zeelandnet.nl Leiding en begeleiding: Dirigent: R. van Ommen Bovenkruier 70, 2957 XK Nw. Lekkerkerk, 0184 - 68 45 91 Organist: J.J.P. Oreel Walstraat 13, 4341 CK Arnemuiden, 0118 - 60 45 31 Vormgeving: Leo Nootenboom / Phoinix Rozenlaan 72, 4401 HH Yerseke, leo@xinio.nl Drukwerk: Grafisch Bedrijf Goes, Industriestraat 11, 4462 EA Goes www.gbgoes.nl Advertenties: Prijzen op aanvraag, plaatsing in overleg. lofzangklanken@mannenkoordelofzang.nl Abonnementsprijs: Gratis voor leden, donateurs en adverteerders. Nieuwe donateurs hartelijk welkom. Foto omslag: Leo Bolleman Rekeningnummer: Rabobank 38. 05. 55.034 Repetities: Wij repeteren iedere dinsdagavond van 20.00 uur tot 22.00 uur in de grote zaal van de Sionkerk L. de Colignylaan 177 te Goes
Inhoud
Inhoudelijk 04 Meditatie 05 Van de voorzitter 07 Van de dirigent 09 Van de penningmeester 10 Van de secretaris 11
Verenigingsnieuws 12
Agenda 13 Even voorstellen 14 Jaap Sanderse / Kees Dingemanse Puzzel 14
Adventzangavond Westerkerk 16 Kerstzangavond Sionkerk 18

Prijsuitreiking 19
kleurwedstrijd
Gedicht 21 Israldag 28 december 22 Orgelrubriek

24 Orgel van de Paris church Saint Martinin Dudelange
Jaarlijkse ledenvergadering 26 Februarizangavond 29 Zangavond Rehoboth 30

berijming in 1773
Lofzangklanken bij de nieuwe psalm-
32
De Schijnwerper 34
Nieuwe leden zijn altijd welkom

Lofzangklanken mei 2013 03
Inhoudelijk
Als redactie zijn we blij en best ook een beetje trots op onze vernieuwde Lofzangklanken. Nu het blad al een aantal jaren in dezelfde lay-out is verschenen, leek het ons een goed idee om het ontwerp en de opmaak volledig te herzien. En zie hier: het resultaat heeft u in handen. We hebben er vooral naar gestreefd om de overzichtelijkheid en de leesbaarheid te verbeteren. We hopen dan ook dat u als trouwe lezer deze vernieuwde opmaak kunt waarderen. Heeft u suggesties, vragen of opmerkingen over ons blad? Laat het ons weten via een mail die u kunt sturen naar: lofzangklanken@mannenkoordelofzang.nl of via onze website www.mannenkoordelofzang.nl. Onder het tabje contact kunt u bij Lofzangklanken een bericht achterlaten. We zijn benieuwd wat u er van vindt. We vinden uw bevindingen uiterst waardevol! Als redactie is het altijd weer spannend om de begroting voor het nieuwe jaar weer sluitend te krijgen. Alle adverteerders worden weer
opnieuw benaderd voor het plaatsen van een advertentie. Sommigen laten weten geen belangstelling meer te hebben, maar gelukkig komen er ook altijd weer nieuwe bij zodat ons koorblad kan blijven voortbestaan. Daarom willen we vanaf deze plaats alle adverteerders, sponsoren en niet te vergeten, onze donateurs hartelijk dankzeggen voor hun toegezegde steun voor het komende jaar. Uw bijdrage is de basis voor De Lofzangklanken! Verder zijn we ook blij met de kopij die weer is aangeleverd door onze vaste scribenten. Ook vanaf deze plaats hartelijk dank voor uw inzet. Ook is het verblijdend dat we regelmatig een beroep kunnen doen op koorleden die een uitvoering of zangavond willen verslaan. Zodoende komt niet al het werk op ons bordje terecht. Al met al is het weer een lezenswaardige uitgave geworden en wij wensen u vanaf deze schrijftafel veel leesplezier toe. De redactie
04
Zingen onder een juk

meditatie Het is goed voor een man, dat hij het juk in zijn jeugd draagt (Klaagl.3 : 27).
Wie wordt er nu graag belast met zorgen, met verdriet, of zelfs met angst voor de dood en oordeel? Geen mens begeert nood en ellende. Als je jong bent, verwacht je meestal veel van het leven, en je doet wat in je vermogen is, om zorgen en moeiten ver van je te houden.
Hoe kan er dan staan: Het is goed voor een man, dat hij het juk in zijn jeugd draagt? Let er wel op, dat er niet staat: Het is aangenaam voor een man... Wat wij aangenaam vinden, is namelijk niet hetzelfde als wat goed voor ons is. Het eerste weten wij, het tweede weet God alleen. En wat wij van nature begeren, is niets anders dan een bedenken des vleses. En dit is niets anders dan vijandschap tegen God, zegt Paulus, want het onderwerpt zich der wet Gods niet (Rom. 8 : 7). Laten we daarom maar bang zijn voor wat wij graag willen. Beter is te vragen wat God wil! Maar als Gods wil ons voorgehouden wordt als ze strijdt met onze wil, dan komt ons vlees in opstand. Daar zijn er honderden die deze boodschap niet verdragen kunnen. Ze gaan op zoek naar een mildere behandeling, naar een vleselijk evangelie, dat de mens spaart. Het zal blijken geen waar evangelie te zijn, want het brengt geen mens tot de zaligheid. Beter, oneindig veel beter is het, als de Heere ons al jong doet sterven aan het begeren van het vlees, om een geestelijk begeren in ons te verwekken. De Heere moet ons ontdekken aan onze dwaze lusten, aan onze hoogmoed en zelfzucht ook bij godsdienstige bezigheden, waardoor we voorthollen op de weg naar de ondergang. Als ons zondige bestaan ons zo tot schuld wordt gemaakt, dan wordt die zondelast een zwaar juk. Al begeert onze natuur dit juk dragen niet, toch kan de Heere het tot eeuwig voordeel maken. Niet zelden gebruikt de Heere bepaalde tegenslagen, verdriet, een handicap, een sterfgeval, of nog een ander kruis om iemand ervan te weerhouden door te gaan op zelfgekozen wegen. Ook kan de Heere er onze opstanLofzangklanken mei 2013
dige natuur onder ontdekken. Dat is pijnlijk en we mogen dan wel bidden om verbreking van onze wil om niet te verharden in een opstandig strijden tegen God. Gods wil aanbidden, onze wil verloochenen, onder dit juk leren buigen, zijn dat geen goede gaven van de Heere? Draagt u een zwaar juk, bidt of het ten goede mag zijn. Bidt om genade om eronder te zwijgen (v.29) en Gods niets ongerijmds toe te schrijven. Is zonde en vijandschap ons tot een nog zwaarder last geworden, het is opdat we dit juk niet meer zouden kunnen dragen en leren vluchten tot Christus (v.29, 32). Dan wordt ervaren, dat de Heere niet van harte plaagt (v.33), maar dat Hij in deze weg zondaren wil zalig maken. Dan leren we roemen in onze verdrukking, wetende dat de verdrukking lijdzaamheid werkt, en de lijdzaamheid bevinding en de bevinding een hoop die niet beschaamt omdat dan de liefde Gods door de Heilige Geest in het hart is uitgestort. (Rom.5 : 3-5). Dan gaan we roemen in ons kruis en krijgt onze zang een diepgang, die het anders zeker zou missen. Dan gaat in vervulling wat bij onze doop al gezegd werd en leren we ons kruis vrolijk dragen. Maar, in dit smartelijk verdriet, Mistrouwt mijn hart Uw goedheid niet; Neen, t zal zich in Uw heil verblijden. Ik zal den HEER mijn lofzang wij - den, Die mij genadig bijstand biedt. Psalm 13 : 5
Ds. C.J. Meeuse

05
Je ziet gelijk wie Geluk heeft gehad

Geen lang verhaal over kwaliteit en andere gespierde taal. Wij zeggen dat we een toonaangevende organisatie zijn in het beschermen, conserveren en onderhouden van onroerend goed in de meest brede zin. Wij zijn landelijk erkend en gecertificeerd. Dan is de rest toch vanzelfsprekend?
Sint-Philipsland 0167 57 7200 Bruinisse 0111 48 3200 www.gelukgroep.nl
Direct de laagste prijs
SINT ANNALAND
GOES
WWW.DBKEUKENS.NL
06
Van de voorzitter
Het moet u als trouwe lezer direct opgevallen zijn dat de opmaak van ons gewaardeerd koorblad compleet is veranderd. Door de frisse vernieuwende layout is de leesbaarheid en overzichtelijkheid erg verbeterd. We hopen dan ook dat u ons koorblad met nog meer waardering en interesse gaat lezen. Ik wil daarom alle betrokkenen die zich hebben ingezet voor deze uitgave hartelijk bedanken voor het prachtige resultaat wat u hier in handen heeft.
Als u dit leest, is het jaar alweer vier maanden oud. Het is onvoorstelbaar hoe snel de tijd gaat. Soms heb ik het idee dat het ieder jaar alleen maar sneller gaat. Maar de minuten in het jaar 2000 duren nog net zolang als in 2013. Wat wel een verschil is, dat het dagelijks leven om je heen alleen maar jachtiger wordt.Maar we moeten voorzichtig zijn in wat we zeggen. Ik las onlangs een gezegde van een zeker Franse schrijver Jean de la Bruyere, die schreef: Zij die het slechtste gebruik maken van hun tijd klagen het meest over de kortheid ervan. Dus hoe meer we klagen, des te slechter gebruiken we onze tijd blijkbaar! Als gezin zijn we
nog een paar dagen op de Veluwe geweest niet stoppen, want God heeft gesproken. in de voorjaarsvakantie. Ik heb er mijn Ik ben er altijd van onder de indruk, van oude vriend nog maar eens opgezocht. De datgene wat hij mij vertelt uit zijn leven. vorige keer had ik hem beloofd dat ik voor Een leven dat niet makkelijk is geweest en hem nog een keer op het kerkorgel van zijn nog niet is, maar vast te weten Mijn hulp kerk zou spelen. Dus op een zaterdagmor- is van de Heere alleen, een tekstregel uit gen togen we samen met ieder een psalm- zijn psalm. Sinds de vorige Lofzangklanbijbel naar zijn kerk. Hij had met de kos- ken hebben we al een aantal uitvoeringen ter geregeld dat we erin konden. Via een achter de rug. We denken aan de adventsmal trapje kwamen we op de orgelgalerij zangavond in de Westerkerk, de kerstzanbij het tweeklaviersorgel. Een lief orgeltje gavond en februarizangavond in de Sionmet eenentwintig stemmen. Ik moest maar kerk en niet te vergeten de zangavond in beginnen met het spelen van Psalm 121, het verzorgingshuis Rehoboth. Stuk voor dit was zijn psalm. stuk mooie avonden om met geDaarna Psalm 66 noegen op terug te zien. Het is graag, want dat altijd weer goed om te zien dat Het is altijd weer was de psalm van oefening en inspanning muzijn overleden zikaal gezien resultaat heeft. goed om te zien vrouw en Psalm 42 Ook in de afgelopen maanden dat oefening was ook goed. Hij is er binnen de vereniging veel was die ochtend gebeurt. Ziekte, sterfgevallen, en inspanning slecht bij stem om ontslag gaan ook onze verenimee te zingen. Ook ging niet voorbij. We denken muzikaal gezien kwam ik erachter terug aan het plotseling overresultaat heeft. dat hij gewend was lijden van Jan Zandee zijn onritmisch te zingen, geboren kleinzoon. Wat een dus dat werd even intens verdriet bij de ouders en goed opletten in het psalmboek! Dat had grootouders. Dan kan er maar En troosik dus kunnen weten natuurlijk, maar ik ten, die dat ook wil en doen kan als een gedacht, ik zal die koralen eens gevoelig getrouw Vader. Verder is de moeder van Jaap dragen spelen, niet dus. We hebben een Koppejan overleden op de hoge leeftijd goede zaterdagmorgen gehad, daar boven van 92 jaar. Gerard Kooijman zijn schoonop de orgelgalerij. Hij heeft me nog wat vader en Martijn Kooijman zijn opa kwam verteld uit de tijd dat hij ambtsdrager was. ook plotseling te overlijden. Ook hebben Doordat hij een eigen zaak had en ook nog we aan het graf gestaan van de moeder van ambtsdrager was en al diverse termijnen Wim en Geert Posthuma. Ondanks het groin functie was, zei de dominee tegen hem te verdriet in dit gezin over het overlijden dat hij voorlopig er maar eens mee moest van hun geliefde vrouw, moeder en oma, stoppen, omdat hij het anders niet vol zou was de rouwdienst zeer indrukwekkend en houden. Daar was hij het niet mee eens na- bemoedigend. Middels de predikant heeft tuurlijk. Maar hij liep van de pastorie naar God zelf getuigenis gegeven over het leven huis en ging naar zijn studeerkamer boven van deze vrouw en moeder. Het was die en sloeg op de tafel de Bijbel open. Het ochtend slecht en buiig weer. De predikant eerste waar zijn oog op valt is: Toen sprak vertelde dat hij s ochtends op zijn knien God al deze woorden, zeggende: Ik ben de was gegaan en God had gevraagd of het HEERE uw God uit Exodus 20. Toen wist zonlicht nog over de kist zou mogen schijik het zeker dat ik niet mocht stoppen. Ik nen en dat we niet in de regen rondom het ben gelijk terug gegaan naar de pastorie graf zouden staan. en ik heb tegen de dominee gezegd: Ik kan
We hebben daar rondom het graf gestaan in stralend zonlicht, zonder regen! Dit heeft diepe indruk op mij gemaakt en op velen die aanwezig waren. Ondanks alles blijft er verdriet en we wensen alle betrokkenen sterkte toe voor de toekomst. Ook zijn er diverse koorleden opgenomen geweest in het ziekenhuis voor een operatie of behandeling. We denken aan Dirk Lukasse, Ed van der Zwan, Herman Hilgeman, Piet Eggebeen, Johan Geluk en Jaap Koppejan. We hopen dat de behandelingen gezegend mogen worden en dat er herstel mag plaatsvinden. Zo gaat ons leven niet altijd zo wij het willen en verwachten, maar er staat Iemand boven die alles bestuurt, laat dit tot bemoediging zijn.Alles wisselt,
ook in de het bestuur heeft een verandering plaatsgevonden. Penningmeester C. Geluk heeft na acht jaar trouwe dienst zijn taak binnen het bestuur neergelegd. We bedanken hem voor de geweldige inzt waarmee hij de financieen van het mannenkoor behartigde. Inmiddels is zijn plaast ingenomen door Klaas van der Meulen die we bij deze hartelijk welkom heten in het bestuur. We hopen op een vruchtbare en goede samenwerking. Inmiddels zijn we hard aan het studeren voor de cd-opname van D.V. zaterdag 25 mei in Heusden. Dit belooft een prachtige dag te worden in een schitterende kerk met dito orgel. Het geeft muzikaal weer een doel om naar toe te werken. Laten we er als koor ons geza-
menlijk voor inzetten om muzikaal gezien het hoogst haalbare te bereiken. Dit vereist trouwe opkomst naar de repetitieavonden en discipline! Laten we er gezamenlijk voor gaan! Hartelijke groet, Wilbert Riedijk
V erkoop
V erhuur
Leasing
Service
Grote aad voorr e ikt gebru s! ine mach
New Holland Delvano Miedema AVR Kuhn Toyota
Landbouwtraktoren Tuin-
en -machines en parkmachines
Krabbendijke Goes Koudekerke
T 0113 - 50 26 10 T 0113 - 23 01 12 T 0118 - 61 12 13 www.gebrweststrate.nl
F 0113 - 50 61 46 F 0113 - 21 57 07 F 0118 - 63 41 13 info@gebrweststrate.nl
08
Van de dirigent
Ik wil deze keer een begin maken met wat muziekkennis. Ik wil het zo eenvoudig mogelijk doen. We zijn blij dat er mensen op koor zijn die al veel ervaring hebben. We hebben organisten op het koor, maar ook dirigenten. Zij weten er al veel vanaf. Hoewel iedereen zijn partijtje wel meezingt, hebben sommige leden wel eens gevraagd om wat op te schrijven. Dingen die we tegenkomen in de muziek. Is het echt nodig dat je muziekkennis hebt. Nou eigenlijk Hoewel ik wel kan begrijpen, ook als ik kijk naar leeftijd, dat sommigen zullen denken, laat maar zitten. Maar ik hoop dat er veel zullen zijn die er toch wat aan hebben.
Wat is muziek? Allereerst heb ik even naar de definitie van muziek gezocht. Daar vond ik het volgende:De kunst die zich bezighoudt met het combineren van vocale of instrumentale geluiden binnen een bepaalde tijd om emoties, ideen of geestestoestanden over te brengen, veelal volgens culturele normen voor ritme, melodie en, harmonie. Ook heb ik gezocht naar wat de bijbel ons over muziek wil zeggen.Het is goed om ook te kijken naar wat God in Zijn Woord heeft gezegd over muziek. We zullen dit doen aan de hand van het Bijbelboek Psalmen en enkele andere gedeelten uit het Oude en Nieuwe Testament. De Psalmen Het bijbelboek Psalmen was de bundel geestelijke liederen van het volk Isral. In Hebreeuwse bijbels heet het Sefer tehillim, dat is Boek van de lofprijzingen of lofzangen. De Psalmen zijn door God Zelf gegeven in Zijn Woord.In de Bijbel openbaart God zich aan de mens. In de Psalmen horen we echter ook de echo die de stem van God oproept in het mensenhart: de mens antwoordt zijn Schepper. Hij geeft uitdrukking aan zijn geloof, zijn dankbaarheid, zijn aanbidding, zijn verdriet, zijn rouw en zijn gebed. De Psalmen brengen de verborgen opwellingen en gevoelens onder woorden die leven in de ziel van de gelovige. De Psalmen zijn onder te verdelen in verschillende categorien. Enkele daarvan wil ik hier noemen: boetepsalmen (6, 32, 38, 51, 102, 130, 143) Lofprijzingpsalmen (106, 111, 1121, 113, 117, 135, 146-150) Leerpsalmen (1, 5, 7, 15, 17, 50, 73, 94, 101) Gebedspsalmen (17, 86, 90, 102, 142) Psalmen in tijden van aanvechting (4, 5, 11, 28, 41, 55, 59, 64, 109, 120, 140, 143)
ben de zangers een speciale plaats binnen het volk Isral. Zij worden door God Zelf aangewezen om tijdens de speciale gelegenheden (bijv. de eredienst) de zang te verzorgen. Muziek in het Nieuwe Testament In het Nieuwe Testament is muziek uiteraard niet verdwenen uit het leven van het volk Isral. Toch wordt er veel minder over geschreven dan in het Oude Testament. De dingen die er over worden geschreven, hebben veelal betrekking op enerzijds de lofprijzing in de gemeente en anderzijds de lofprijzing door de engelen in de hemel.Zo lezen we bijvoorbeeld de opdracht die Paulus de gemeente meegeeft: en spreekt onder elkander in psalmen, lofzangen en geestelijke liederen, en zingt en jubelt de Here van harte. We worden opgeroepen om God te loven met liederen. En hierbij is het belangrijk dat we dit van harte doen; met heel ons hart. In Openbaring staan verschillende voorbeelden van teksten over muziek: En zij zongen een nieuw gezang, het hemelse koninkrijk van God, waar de gelovigen Hem dag en nacht lofprijzen met nieuwe liederen. God wordt hier groot gemaakt. Muziek kan wat doen in een mensenleven. Alle gaven worden verkregen uit Zijn hand. Laten we God danken voor alles wat Hij ons schenkt en die gaven tot Zijn eer gebruiken! Dit wilde ik als eerste toch even onder uw aandacht brengen. Ik weet dat er veel verschillende meningen over muziek zijn. Natuurlijk is de muziek aan afspraken gebonden. De technische kant zullen we maar zeggen. Ik zie dat mijn stukje wat lang begint te worden, dus ik hoop volgende keer wat praktische dingen op te schrijven.
Muziekinstrumenten Naast de Psalmen is er in het Oude Testament nog veel meer te vinden over muziek. Zo speelden sommige instrumenten een grote rol bij het volk Isral: De trompet of bazuin . God spreekt in luid bazuingeschal op de berg Sinai. Ook de harp of citer heeft een belangrijke functie. Door harp- en citerspel wijkt een boze geest van Saul en Ron van Ommen kwam de hand des Heeren op Elisa. David zingt en danst uit alle macht voor de ark van God, onder begeleiding van allerlei instrumenten . Naast de instrumenten hebLofzangklanken mei 2013
09
Van de penningmeester
Een terugblik
Op 12 februari heb ik na 8 jaar penningmeesterschap afscheid genomen als bestuurslid van ons mannenkoor. Aan het eind van 2004 heeft de toenmalige voorzitter Ren Schrier me benaderd of ik interesse had om als penningmeester in het bestuur van mannenkoor De Lofzang zitting te nemen. Ik heb enige dagen bedenktijd gevraagd en 2 dagen later heb ik gezegd dat ik me beschikbaar stelde en een eventuele verkiezing aan zou nemen. Met de gedachte ze kiezen me toch niet, niemand kent mij, want ik zat nog maar net 1 jaar op het koor.
Tijdens de jaarvergadering van 2005 stond ik tegenover Karel Keijman op de lijst. Ik dacht, dat is een oude rot in het vak en dat wordt de nieuwe penningmeester. Tot mijn grote verrassing werd ik toch gekozen en kon ik niet meer terug, want ik had mijn woord gegeven. Kortom ik ben een paar avonden naar de aftredende penningmeester Piet Kole geweest en die heeft me de kneepjes van het vak geleerd. Ik moet eerlijk zeggen, dat ik geen moment spijt gehad heb dat het zo gelopen is. Het was een nuttige bezigheid vooral omdat ik best wat tijd had om dit werk te doen. Boment van afscheid nemen aangebroken. Na voor de laatste keer een financieel verslag te hebben aangeboden, heb ik dit op de jaarvergadering nog toegelicht. Na de pauze heeft Karel Keijman met enkele hartelijke woorden me toegesproken. Ik werd er een beetje stil van, want ik heb niet meer gedaan dan datgene dat ik naar mijn gevoel tegenover het bestuur en de leden verplicht was. Ik kreeg nog een fraaie portemonnee aangeboden, een zeer toepasselijk geschenk voor een penningmeester, en ook nog een boekenbon. Mijn vrouw kreeg een fraai boeket, omdat ze nooit gemopperd heeft wanneer ik weer eens voor het mannenkoor aan de slag ging. Ik heb Karel bedankt voor zijn gevoelvolle woorden, de Heere geve uit genade wat mij is toegezongen door de aanwezigen uit Psalm 71 vers 12. Ook alle leden hartelijk bedankt voor de geschenken en voor alle fijne dingen die ik wekelijks in jullie midden mocht ervaren. Ik wens mijn opvolger hetzelfde genoegen toe, zoals ik altijd in dit werk gehad heb.
vendien houdt het je scherp, vooral ook omdat je met andere bestuurders van verenigingen kennis maakt. Ik heb hier verschillende mensen leren kennen waarmee ik nog steeds contact heb. Hoogtepunten vond ik vooral de februarizangavond van 2008 toen het Chr. Urkervisserskoor Crescendo in ons midden was en de tijd rond de CD opname in 2011. Na 8 jaar is nu de tijd van afscheid aangebroken. Een bekend spreekwoord zegt Scheiden doet lijden en in zekere zin heb ik dit ook zo ervaren. Op 12 februari jl. was het mo- Tienk Geluk
10
Van de secretaris
Catherijnekerk waarvan al in 1210 melding wordt gemaakt. Duitse vernielingen In 1328 wordt deze kerk uitgebreid met twee zijbeuken. In 1555 wordt er in de plaats van de noorderzijbeuk een dwarsschip gebouwd met versieringen in gotische stijl. Een stadsbrand in 1572 verwoest een groot deel van de kerk, waarna in 1579 een restauratie volgt. Duitse troepen die in november 1944 terugtrekken blazen de toren op, waarna een restauratie volgt waarbij de toren, de westelijke kapellen en de travee niet worden herbouwd. De omtrek van deze fundamenten is in de huidige bestrating nog te zien, dus 25 mei ook even naar de grond kijken! Binnen is ook veel fraais te zien. Tekstborden uit de 16e en 17e eeuw, klokken uit de 14e en 16e eeuw. Een klok uit 1412 hangt in de dakruiter. Ook bevindt zich een fraai praalgraf van Baron van Friesheim, gouverneur van Heusden in de 18e eeuw in de kerk. Als wij er hopen te zijn, mag het Lohmanorgel niet aan de aandacht ontsnappen natuurlijk. Dit orgel is in de 18e eeuw gebouwd voor een kasteel te Barneveld. Na een boedelscheiding is het omstreeks 1790 in de Sint Janskerk te Arnhem geplaatst en in 1824 naar de Broederenkerk te Zutphen verhuisd. Vanaf dat moment wordt de naam van Lohman te Groningen aan het orgel verbonden. Na 1824 is het orgel gerestaureerd en uitgebreid. Na de sluiting van de Broederenkerk nam de Hervormde Gemeente te Heusden het orgel over. Het werd gerestaureerd door de Gebroeders Reil te Heerde en op 22 september 1984 in gebruik genomen. Het orgel heeft 29 sprekende stemmen, waarvan 12 registers op het hoofdwerk, 9 op het rugwerk en 8 op het pedaal. Karel Keijman
Zoals we allemaal ondertussen wel weten, hopen we D.V. 25 mei een Cd-opname te houden in Heusden. Sommigen van ons zijn er wellicht wel eens geweest, misschien ook wel in de de Grote Kerk van Heusden. Ik vermoed dat het voor de meesten van ons een onbekende plaats is Gerstaureerd orgel die een rijke historie kent.
Vestingstad Om een beeld te krijgen in wat voor kerk de opname gemaakt wordt, zal in dit artikeltje wat meer verteld worden over Heusden en de Grote Kerk.Oudheusden wordt al vanaf de 8e eeuw bewoond. In die tijd is sprake van een versterkte plaats, een Kasteel, aan het Oude Maasje. Omdat de loop van de Maas zich steeds verder noordwaarts verlegt, ontstaat al in de 12e eeuw de behoefte ergens anders een versterkte plaats te bouwen. In de directe nabijheid van dit kasteel ontwikkelt zich in de loop der eeuwen de vestingstad Heusden. Drie predikanten Na de Reformatie wordt de kerk van Heusden bediend door n predikant. Al spoedig ontstaat er behoefte aan een tweede predikant, vanwege het grote aantal soldaten in Heusden was een garnizoen en vanwege de aanwezigheid van een Latijnse School. In 1601 wordt een tweede, in 1643 zelfs een derde predikantsplaats gevestigd. In de tweede helft van de 17e eeuw neemt het strategische belang van de vesting Heusden af. Het garnizoen wordt in 1821 opgeheven. Daarna verdwijnen al snel de tweede en de derde predikantsplaats. Wie de lijst van predikanten bekijkt die de gemeente gediend hebben, komt onder andere de namen tegen van Jacobus Leydekker en Gisbertus Voetius, twee mannen die van harte de gereformeerde leer waren toegedaan. Voetius was een Nadere Reformator die zeer ijverde voor de zondagsheiliging, wat in die dagen ook hard nodig was. Leydekker was een Zeeuw van geboorte die tijdens zijn tijd in Heusden de strijd aanbond tegen de Roomse Kerk die in Heusden en omstreken veel invloed had. Ook deze predikanten hebben gepreekt in de Grote of
11
Verenigingsnieuws
Over de afgelopen periode hebben we zowel droevige als blijde berichten te melden. Het is altijd goed om met elkaar mee te leven in deze verschillende omstandigheden. Er zijn ook leden die zorgen hebben die niet bekend zijn bij iedereen. Ook aan hen denken we, ook al staat hun naam niet in dit stukje. We denken aan Piet Eggebeen die voor een staaroperatie is opgenomen geweest. Johan Geluk heeft een operatie aan zijn hand gehad. Ed van de Zwan moest voor diverse aderlatingen naar het ziekenhuis vanwege een te hoog ijzergehalte in zijn bloed. Dirk Lukasse is opgenomen geweest in verband met een prostaatoperatie. Jaap Koppejan heeft een zware hartoperatie ondergaan en heeft een nieuwe hartklep gekregen. We denken aan Gerard en Martijn Kooijman waar een schoonvader en opa zo plotseling hen is ontvallen. Dat de Heere zelf de lege plaats maar zou mogen vervullen met Zichzelf. We wensen iedereen veel sterkte in het herstel dat bij een aantal nog een langere periode zal duren. We denken ook aan hen waar blijdschap was. Co Luteyn mocht 70 jaar worden. Ons oudste lid, Ko Kaan mocht 86 jaar worden. Ook kreeg hij zijn 15de achterkleinkind. Beiden Gods zegen in het klimmen der jaren. Niek Lamain mocht gedenken 25 jaar getrouwd te zijn. Samen Gods zegen voor de toekomst. Henk Don is op 26 april in het huwelijk getreden met Jacoba Vaandering uit Kampen. Veel voorspoed en zegen in jullie huwelijk gewenst. Ze zijn gaan wonen in Krabbendijke. Om diverse redenen hebben de volgende leden hun lidmaatschap opgezegd: Arne van Ommen, Cees Driessen en Arjan Weststrate. We bedanken hen voor hun inzet in de afgelopen jaren en wensen hen alle goeds toe in hun verdere leven. Een tweetal nieuwe leden mogen we welkom heten: Jaap Sanderse heeft zijn plaatsje gevonden in de baspartij en Kees Dingemanse voelt zich al helemaal thuis bij de baritons. We wensen jullie een fijne tijd toe op ons koor. Zoals u weet, zullen er begin mei visitekaartjes worden uitgedeeld onder de koorleden, wat u kan helpen bij het werven van nieuwe leden. En daarbij hebben we uw hulp nodig, mogelijk kan zon persoonlijk uitnodigingskaartje ons daarbij helpen. Weet u iemand die graag zingt, maar de stap nog niet zet om op ons koor te komen? Nodig hem een keer uit en laat hem ervaren hoe de onderlinge band is en hoe fijn het is om met elkaar te zingen over God en Zijn werk in de schepping en herschepping. Dat dat laatste de vrucht mag zijn van ons zingen. Hartelijke groet, Eric Goossen
Voor vrijblijvend advies voor het onderhoud van uw auto kunt u gerust eens langs komen. Ook voor verkoop van nieuwe & jong gebruikte autos bent u bij ons aan het juiste adres. Bezoek ons autobedrijf in de Poel II. Bekijk ook eens onze geheel vernieuwde website voor onze actuele voorraad en de periodieke acties...
Voor alle merken:

APK keuringen Inbouw Systemen
Navigatie, telefoon & parkeersensoren
Periodiek onderhoud
AIRCO Diagnose
Het bedrijf voor uw service!!! Ook voor specifieke autowensen kunt u bij ons terecht...
WWW.AUTOSINKE.NL
Nieuwe autos Kwaliteitsoccasions Bedrijfswagens Voordelige occasions
Scottweg 5 4462 GS Goes T 0113 - 586363 F 0113 - 586333 info@autosinke.nl
12 Lofzangklanken mei 2013
Agenda
(voor alle data geldt D.V)
Zaterdag 25 mei
hopen we met de bus naar het Noord-Brabantse Heusden af te reizen, om op verzoek van gemengd koor Zingt des Hoogsten Lof uit Meerkerk een aantal nummers voor hun cd in te zingen. De opname vindt plaats in de prachtige St. Catharijnekerk, die van 10.00 uur tot 16.00 uur tot onze beschikking staat. De opbrengst voor deze nieuw uit te brengen cd is bestemd voor de nieuwbouw van de Gereformeerde Gemeente kerk van Wijk en Aalburg. Verdere informatie volgt nog.
Dinsdag 11 juni
is onze laatste repetitieavond voor de vakantie. We hopen dan tot 21.30 uur te zingen en het zangseizoen 2012-2013 met een gebruikelijk hapje en drankje af te sluiten.
Dinsdag 27 augustus
hopen we weer met frisse zanglust te beginnen aan het seizoen 2013-2014.
Zaterdagavond 28 september
zijn we door gemengd koor Zingt des Hoogsten Lof uit Meerkerk uitgenodigd om onze gezamenlijke cd te presenteren in het nieuwe kerkgebouw van de Gereformeerde Gemeente van Wijk en Aalburg. We hopen er met de bus naar toe te gaan en de avond begint om 19.30 uur. Verdere informatie volgt nog.
Donderdag 31 oktober
hopen we weer een hervormingsavond te organiseren in de prachtige Geerteskerk van Kloetinge. Wij als mannenkoor zullen hier optreden samen met gastorganist Pieter Heijkoop. Ds. C. Harinck hoopt deze avond een applwoord te spreken. De aanvang is om 19.30 uur.
Zaterdag 7 december
hopen we een adventzangavond te organiseren in de Westerkerk van Goes. Aan de exacte invulling voor deze avond wordt nog gewerkt. Wel heeft pianist Lennart Moree zijn medewerking aan deze avond toegezegd. Ouderling G. Terlouw hoopt deze avond een applwoord te spreken. De avond begint om 19.30 uur.
13
Even voorstellen...
Jaap Sanderse
Mijn naam is Jaap Sanderse en ik ben geboren op 28 maart 1953. Ik ben alleenstaand en woon in Schore. Daar heb ik een smederij en ben sinds 1969 smid. Mijn beroep is tevens mijn grootste hobby. Ik heb daarnaast nog andere hobbys, zoals het spelen op mijn pijporgel en fietsen. In de toekomst zou ik graag weer eens een studie theologie aan de Westminster Semenary in California willen oppakken. Tot voor kort heb ik iedere maandagavond op mannenkoor Elim in s-Gravenpolder gezongen, echter deze avond kwam niet zo goed meer uit, vandaar dat ik een andere avond ben gaan zingen en zodoende ben ik hier terecht gekomen. Rond de kerstdagen heb ik ook met het Christelijk Samengesteld Mannenkoor Zeeland meegezongen. Het is fijn om andere mensen te ontmoeten en om ook door de week bezig te mogen zijn met Gods Woord.
Kees Dingemanse
Mijn naam is Kees Dingemanse en ik ben 25 jaar oud. Oorspronkelijk kom ik uit s-Gravenpolder. Een kleine twee jaar geleden zijn we na ons trouwen in Goes komen wonen. Hier hebben we het prima naar ons zin. In december 2012 ben ik vader geworden van onze zoon Tim. Na mijn studie Logistiek en Economie aan de hogeschool Rotterdam ben ik gaan werken in het distributiecentrum van Sligro Food Group. Daar heb ik nu als distributiemanager de verantwoordelijkheid en leiding over de afdeling koeling, n van de drie magazijnen. Een erg afwisselende en mooie baan en het hele jaar door ca. 4C. Mijn vrije tijd is de afgelopen twee jaar veel ingenomen door klussen in en rond ons huis en de aanleg van de tuin. Sinds dit seizoen mag ik op vrijdagavond samen met mijn vrouw (en anderen) ook leiding geven aan de jeugdvereniging -16. Nadat ik diverse keren werd benaderd om lid te worden van het mannenkoor ben ik in januari toch eens gaan kijken. Het zingen op dinsdagavond is voor mij een mooie mogelijkheid om wat ontspanning te vinden en nieuwe mensen te leren kennen.
Woordzoeker
S Z T N A P E S E V A L C E L T N O R G N I N Y I B O K K N E R E L I K J A D N U B L O E I M O K L A R I N E T O A S R Y L M M K E N N R O O H V K A N B O O P E C G L E M A E I A X E O D R E B N E E O U C S T Z O T A N T T L O L N B I T I U L F S R A W D P O E O M N G Z L E O Z D M E N R F L B A O A E M D O V I O O L A O E M T M G R U E N B U G E L H L K O N R R B L O K F L U I T O Y U R O A N O E D R O C C A O F X A T K H Z P A N F L U I T G M O N D H A R M O N I C A I K A P I C C O L O M A R I M B A I F
accordeon bekkens blokfluit bugel cello claves doedelzak dwarsfluit fagot gitaar harmonium harp hobo hoorn keyboard klarinet klavecimbel kornet
mandoline marimba mondharmonica orgel panfluit piano piccolo saxofoon synthesizer tamboerijn triangel trombone trompet tuba ukelele viool xylofoon
Streep de bovenstaande woorden weg. De overgebleven letters vormen de volgende zin:

.............................................................................................................
14
15
Advent in de Westerkerk
Op zaterdag 8 december hebben we als mannenkoor een extra kerstzangavond belegd in de Westerkerk van Goes. Daarnaast was het kinderkoor Jong Zanglust uit Nieuwdorp uitgenodigd voor deze avond. Verder bespeelde Ankie Kaljouw de panfluit(en) en Corianne Verweij de harp. Vooraf hoefden we niet in te zingen, omdat we de dinsdag ervoor een repetitieavond in de Westerkerk hadden.
wens. Na het zingen van de intro opende ouderling E.W. Timmerman uit Kapelle de avond met het lezen van Johannes 1, waarna hij voorging in gebed. Hij wenste iedereen een goede en gezegende avond. Na deze opening speelde Jos een improvisatie over Psalm 98:1. Hij begon met rustig orgelspel aan zijn improvisatie waarbij hij de melodie met een uitkomende stem ten gehore bracht. Daarna vervolgde hij de improvisatie en werkte hij naar het volle werk toe. Aansluitend was er samenzang waarbij er vanuit het koor een tegenstem gezongen werd. Een frisse start Deze repetitieavond werd gesponsord door de familie Lukasse, die toen ook voor de koffie en een bolus zorgden. Vanaf 19.00 uur waren we welkom en begonnen we met een kopje koffie. Ongeveer vijf minuten voor half acht werden we door onze voorzitter in de koude buitenlucht gezet, om op te stellen. Na wat zuchten en steunen, voldeden we aan zijn verzoek en konden we vrij vlug de kerk in. Onder de klanken van het orgel en de panfluit zochten we onze plaats op het podium op, waarna we gelijk mochten beginnen met onze intro. Jezus door Uw komst op aard van Harm Hoeve. Het zingen van dit nummer verliep naar
16
zingen. Met een krachtig Ja, God is overal kwam er een eind aan dit stukje. Daarna zongen ze het mooie kerstlied De herders waren in het veld. Tussen het 2e en 3e vers zegt een van de kinderen de boodschap op die de herders in het veld ontvingen. Ze sloten hun blokje af met een zacht Amen van de Avondzang. Crisis? Het volgende programmapunt was de overdenking door ouderling Timmerman over het Thema: Advent in crisistijd. Hij legde in dit stukje de nadruk op de crisis die er in Nederland en Europa heerst. Er zijn diverse soorten crisissen, zoals de financile crisis, de politieke crisis enzovoorts. Maar zo stelde hij ons de vraag: kennen we ook een geestelijke crisis in ons leven? Opdat we in de donkerheid van ons leven een verwachting kregen. Dat het Advent werd in ons leven. Een levende verwachting, dan mag je gaan horen het tokkelen van de snaren van de harp: Dan daagt het in het Oosten. Aansluitend was er een muzikaal intermezzo over het kerstlied: Nu daagt het in het oosten met aansluitend samenzang. Ondertussen wordt er gecollecteerd voor de onkosten. Deze collecte bracht het mooie bedrag op van 472,37.
Geproken en gezongen boodschap Na de samenzang was het kinderkoor aan de beurt. Met ongeveer 20 kinderen waren ze uit Nieuwdorp gekomen. Het kinderkoor werd begeleid met orgel en panfluit. Als eerste van hun blokje zongen ze In der schepping morgenstond. Het tweede vers werd door een jongentje solo gezongen. Ze vervolgden met het zingen van Psalm 134. Dit werd tweestemmig uitgevoerd, wat ondanks alles een knappe prestatie was met zon klein groepje. Na dit stukje zongen ze Op bergen en in dalen. Tijdens het zingen van dit nummer was de angst om voor in de kerk te zingen verdwenen. Bijzonder was het hoe ze letten op het harder en zachter
valkuil door maar harder te zingen, omdat we in een voor ons vrij onbekende ruimte zongen. Het einde van dit lied was in tegenstelling daarvan wel prachtig en zacht gezongen. We sloten de avond af met het lied In de stad van koning David. Ere zij God met tegenstem Ouderling Moerdijk heeft daarna de avond afgesloten door alle bezoekers en de koren en muzikanten te bedanken. Hij sloot de avond af met dankgebed waarna we staande het Ere zij God zongen. Tijdens deze samenzang zongen we als koor een mooie bewerking met tegenstemmen. Na het Amen van de gemeente volgde er een krachtig Amen van het mannenkoor en was de zangavond ten einde. We mogen terugzien op een mooie en geslaagde avond.
Muzikaal intermezzo Na de samenzang was er een muzikaal intermezzo van orgel en panfluit. Ankie begon dit stukje met een prachtige panfluitsolo. Daarnaast begeleidde Jos haar tijdens het spelen van het bekende kerstlied: Hoor de engelen zingen deer. Daarna werd er een prachtige bewerking ten gehore gebracht van Go tell it on the Mountains, waarbij ze begon op een altpanfluit die een prachtige donkere toon heeft. Deze werd tijdens het stukje verwisseld voor de gewone sopraanpanfluit.
beurt van het mannenkoor. We begonnen ons blokje met Stille nacht naar de bewerking van Cees het Jonk. Eerst neurieden we een couplet waarbij de melodie gespeeld werd door Ankie op de panfluit. Aansluitend zongen we het eerste couplet. Arjan Zuidweg Dit werd gelijk al fors ingezet, wat niet de bedoeling van Ron was. Na een kort tussenspel zongen we het tweede couplet. We zongen daarna De lofzang van Maria naar de prachtige bewerking van Hennie Slettenhaar. Dit lied werd zoals dinsdags afgesproken, prachtig a capella uitgevoerd. Het volgende dat we ten gehore brachten, is het lied Jezus de beloofde van Marcel van A capella Na de muzikale intermezzo was het de de Ketterij. Ook bij dit lied liepen we in de
17
Kerstzangavond 22 december Sionkerk Goes
Zoals ieder jaar gebruikelijk is, organiseert n van de Goese koren de jaarlijkse kerstzangavond in de Sionkerk van Goes. Het is dan ook een goede gewoonte om samen met de gemeente en de koren stil te staan bij het Christusfeest. Ook voor de onderlinge band en contacten is het goed om als koren samen aan deze avond invulling te geven. De beurt van organiseren lag dit jaar bij het mannenkoor. Aan de hand van een nieuw ontworpen affiche wordt er voor deze avond reclame gemaakt. Het is altijd afwachten hoeveel luisteraars er op af komen, maar de kerk was goed gevuld deze avond. Dat geeft je als organiserend koor altijd een goed gevoel, dat na alle inspanningen er ook luisteraars op af komen.
Naar goed gebruik opent Ds. C.J. Meeuse deze avond en hij heet alle koren, met dirigenten en organisten en alle luisteraars, inclusief de kerktelefoonluisteraars van harte welkom. Hierna volgt de samenzang van Psalm 98
18
vers 1 en de dominee leest een gedeelte uit Mattheus 1, waarna hij ons voorgaat in gebed. Vervolgens staat hij kort stil bij vers 21: En zij zal een Zoon baren, en gij zult Zijn naam heten JEZUS; want Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden. Hierna mag het kinderkoor Jong Asaf de spits afbijten voor deze avond. Het eerste stukje is een echte kerstpsalm, Psalm 132, die op de traditionele wijze wordt gezongen. Aansluitend volgt de Lofzang van Simeon van H. Aarnoudse die wij als mannenkoor ook gezongen hebben. Het is dan ook leuk om te horen hoe het kinderkoor dit op geheel eigen wijze en met het nodige enthousiasme ten gehore brengt. Aansluitend volgen de stukjes Christus is geboren van L. Knops en Kerstzang van S. van Marion. Mooie stukjes met een leuk
ritme, waarbij het zingen als vanzelf gaat. Hierna volgt de samenzang van de Lofzang van Zacharias, terwijl er ondertussen wordt gecollecteerd. We zijn bij punt vijf van het programma aangekomen en het is de beurt van het mannenkoor om te zingen. We beginnen met de mooie zetting van de Lofzang van Maria die is bewerkt door H. Slettenhaar. Dit is ook een prachtig stuk om als mannenkoor a capella te zingen, we hebben dit ook een aantal keren zo geoefend, maar het leek ons veiliger om dit toch maar onder begeleiding van het orgel te doen, wat ook goed lukte. Hierna zingen we Jezus de Beloofde van Marcel v.d. Ketterij, dit is een prachtige harmonisatie, die het best tot zijn recht komt als hij gedragen gezongen wordt. Aansluitend zingen we
In de stad van Koning David van W. van Galen. Een stukje waar je goed op de tempowisselingen moet letten, wat wonderwel ook lukte.
Hierna schuift het gemengd koor een beetje in elkaar, zodat het mannenkoor erachter op kan stellen en het kinderkoor ervoor kan gaan staan om het gezamenlijke stuk Herders lagen in de velden te Als laatste zingen we het prachtige stuk zingen van Jezus door uw komst op aard van Harm M.W. Kramer. De oorspronkelijke tekst is Hoeve, zeker de laatste regels van het stuk bekend als De Lichtstad, maar voor deze zijn prachtig, waar we neurind eindigen. Als we weer op onze plaatsen terug zitten, volgt de samenzang van de Lofzang van Simeon vers 2, waarna gemengd koor Asaf aan de Het is dan ook leuk om te horen beurt is om het een en ander ten hoe het kinderkoor dit gehore te brengen. Ze beginnen met Psalm 147, een op geheel eigen wijze en prachtige bewerking van Pieter met het nodige enthousiasme Stolk. Hierna volgt Psalm 150 van J. de Haan/ A.A. Overbeeke, met begeleiding van Marjolein Poppe op de klarinet. Een aparte, maar mooie combinatie!
Het gemengd koor en kinderkoor gaan hierna terug naar hun plaatsen, terwijl wij als mannenkoor voorin blijven staan. Ouderling C.H. Poortvliet bedankt alle medewerkenden en luisteraars en gaat ons voor in gebed. Aansluitend zingen we staande Ere zij God, waar wij als mannenkoor een tegenstem doorheen zingen. Het is voor ons als koor goed opletten om iedere keer weer op tijd in te zetten, maar onder leiding van Ron is dat geen probleem. Deze avond is weer ten einde en onder het genot van een bakje koffie kunnen alle aanwezigen nog even bijpraten in de hal van de kerk.
Op de achterzijde van het programma stond een kleurplaat, die ingekleurd en wel kon worden ingeleverd in een box bij de koster in de keuken. Uiteindelijk hebben we zeventien kleurplaten terug gekregen en de drie mooiste eruit gezocht. De winDoordat er een mannelijk koorlid niet goed gelegenheid is er een kerstversie gemaakt. naars waren: Monica den Boer, Arjan den werd, was de concentratie tijdens deze Martijn Kooijman zit hier achter de klavie- Boer en Joline Spaanderman. Inmiddels psalm even weg, maar het koor herpakte ren en zet met zijn voorspel de juiste toon hebben ze hun prijs opgehaald bij het zich weer en zong gewoon weer verder, voor dit stuk, dat onder de enthousiaste mannenkoor, verder heeft iedereen die de knap gedaan! leiding van Wim Posthuma wordt gezonkleurplaat heeft ingeleverd een troostprijs gen. Ik stond zelf helemaal achteraan, gehad. Het was geweldig om te zien wat Aansluitend werden de stukken De zodat je niet echt het geheel hoort, maar sommigen van hun kleurplaat hadden Morgenster en Gods werk gaat door achteraf hoorde ik dat het prachtig was gemaakt! Bedankt allemaal. gezongen van Harm Hoeve, die ook en dat vooral ons kinderkoor er bovenuit prachtige harmonisaties schrijft. kwam, geweldig. Wilbert Riedijk
ten gehore brengt.
Prijsuitreiking kleurwedstrijd
Op de achterzijde van het programma van de kerstzangavond van 22 december in de Sionkerk stond een kleurplaat die ingekleurd ingeleverd kon worden in een box bij de keuken in de kerk. We kregen achttien kleurplaten terug en voor ons als bestuur was het niet eenvoudig drie winnaars aan te wijzen. De uiteindelijke winnaars waren Arjen en Monica den Boer en Joline Spaanderman. Maar we vonden dat iedereen zo zijn best had gedaan dat alle enthousiaste kleurders een prijsje moesten krijgen. Op dinsdag 19 maart vooraf aan de repetitieavond werden de prijzen uitgereikt. De winnaars kregen allemaal een groot pak viltstiften en alle andere kinderen een kleiner pakje stiften. Als mannenkoor vonden we het geweldig dat jullie hebben meegedaan! Hartelijk bedankt en nog veel kleurplezier!
G. Kooijman Kreukelmarkt 5 4461 HW GOES Tel/Fax: 0113 220 500 www.weydeland-goes.nl
Goed op weg!
Hollandse Kaas Buitenlandse Kaasspecialiteiten Noten & Zuidvruchten Salades en Wijnen Kerst en relatiegeschenken
Van harte welkom in de Kreukelmarkt
bematonline.nl
De HeyZon
al 15 jaar de mooisteeestlocatie vanZeeland!

Koude/Warme Buffetten Jubilea / Verjaardagen Zeeuwse Koffietafels Personeelsavonden Zakelijke Lunch Vergaderingen Bruiloften Recepties High Tea Dagtrips Diners
(vooraf reserveren)
Voor een Gouden Moment

Jufferswegje 31 4421 JA Kapelle-Biezelinge tel. (0113) 33 03 50 info@deheyzon.nl
Kijk ook op onze website: www.deheyzon.nl
Pieter en Janine Heykoop (Yerseke)
20
Vrede uit doorboorde handen
Toen dopgestane Levensvorst Zich openbaarde aan Zijn bedroefde jongeren op aarde, door wie zo menig zucht reeds was geloosd, was reeds Zijn vredegroet tot rijke troost ! Ze zaten samen in verdriet te treuren, tot Jezus kwam, ondanks gesloten deuren. Hij sprak van vrede voor hun rustloos hart; Zijn vrede was als balsem in de smart. Z ontvingen vrede uit doorboorde handen. Hij sloeg in hen het ongeloof aan banden. Hij schonk hen vrede, die Hij zelf verwierf toen Hij voor hen de dood aan t vloekhout stierf. De opgestane Heiland deelt Zijn vrede aan al Zijn duurgekochte kindren mede. Wie onzer zal die vrede ooit verstaan ? Die vrede zal t verstand te boven gaan. Gelukkig die die vrede mag ervaren; Die rust vindt bij het woelen van de baren, in Hem, Die Vredevorst en vrede is, Die vrede geeft, naar Zijn beloftenis. Christien de Priester.
21
Landelijke Israldag
Op vrijdag 28 december waren we voor de tweede achtereenvolgende keer uitgenodigd op de Landelijke Israldag in Hardinxveld- Giessendam. Als de bus klokslag 8 uur vanaf het kerkplein vertrekt, tellen we nog een aantal lege plaatsen. Niet iedereen had de laatste week van het jaar vrij, zo heeft een aantal leden zich afgemeld omdat ze deze dag moesten werken. Ook waren er koorleden die er een dagje van maakten, en met eigen vervoer kwamen.
In de wandelgangen hoorde ik van Wilbert dat er zevenenveertig personen zich hebben opgegeven. Onderweg wordt er een tussenstop gemaakt in Kruiningen om zangers uit deze regio op te halen. Door een misverstand blijkt dat Ko Luteijn op de carpoolplaats aan de Zanddijk staat te wachten. We hebben het gemak dat we voor een kruispunt staan, zodat de bus een bocht van 180 graden maakt en richting Ko rijdt. Als we ons eenmaal op het rechte stuk bevinden, pakt Wilbert de microfoon ter hand. Allereerst verwelkomt hij ons op de Isralexpress. Verder deelt hij ons mee dat Ron zich heeft ziek gemeld. Onze tweede tenor Arjan Huissen zal de dirigeerstok overnemen. Ook onze chauffeur Bert Hazelhorst ligt met een stevige griep in bed. Hiervoor in de plaats zit Jan Willemse achter het stuur. We profiteren van het rustige verkeersaanbod, zodat we kwart over negen Hardinxveld binnenrijden. Van Wilbert krijgen we te horen hoe het draaiboek deze morgen in elkaar zit. Als we de kerk naderen, zien we al van ver
22
van de grondleggers was. Om de begroting rond te krijgen, heeft het deputaatschap nog 90.000 euro nodig, uiteraard wordt de collecte dan ook van harte aanbevolen. Na Gastvrije ontvangst de openingswoorden zingen we de Lofzang Evenals vorig jaar worden we in de kerk van Maria vers 3 en 5, waarna aan de gastvrij ontvangen door de vrijwilligers, Heere een zegen gevraagd wordt over deze en ze trakteren ons op koffie met koek. Je merkt dat de organisatie alles tot in de morgenbijeenkomst. De schriftlezing is puntjes heeft geregeld. Vanuit de hal heb- uit Psalm 102 vers 14 tot 23. In deze psalm ben we een mooi uitzicht in de kerkzaal die wordt er gedicht dat het volk van Isral in inmiddels vol begint te lopen. Om tien mi- ballingschap leefde. Het volk kende daar nuten voor tien gaan we naar een zaal, en een vreselijke tijd. Als we door de eeuwen stellen we ons op. Van daaruit lopen we in heen kijken, is het niet opgehouden met volgorde naar onze plaats voor in de kerk. de ballingschap. Wat een JodenvervolDe voorzitter van het Deputaatschap ds. C. ging, wat een antisemitisme, moet dat J. Meeuse, heet allereerst ons koor harte- nou? Ja, dat is Gods wil. Je kunt kijken lijk welkom. Daarnaast ook de aanwezigen naar boze machten maar je moet hoger opzien. Waar hij werkt daar verootmoedigt en vertegenwoordigers van verschillende hij, dat moeten we persoonlijk ook leren. deputaatschappen. Een bijzonder welWaarom brachten de engelen de geboorte komstwoord heeft hij voor de Engelse van Christus niet aan het Sanhedrin of aan predikant ds. M. Moore. Hij is algemeen het Romeinse hof? Wel, het behaagde God secretaris van de Britse organisatie Christian Witness for Israel, een Engelse de boodschap te zenden tot arme sloeorganisatie in de gereformeerde gezindte bers, want daar schittert genade. Na de openingswoorden zingen we Psalm 102 waarvan de bekende ds. Mc Cheyne een de verkeersregelaars klaarstaan om onze bus naar de plek te loodsen.
vers 11. Hoor, O Isral, hiermee wordt de inleiding van ds. Moore aangekondigd.
visum, en vraagt hierin om gebed. Hij wenst ons een goede maaltijd, waarna De inleiding van ds. Moore wij voorrang krijgen de Met behulp van een tolk vertelt hij over kerkzaal te verlaten. het werk onder de orthodoxe Joden. Hij Hier vandaan lopen we vertelt een boeiend verhaal over een naar het Hervormd cengebeurtenis die hij eens meemaakte in trum waar een broodWales. Hij was daar voor een conferentie maaltijd op ons staat te in een plaats, waar duizenden Chamische wachten. Er wordt verteld orthodoxe Joden wonen. Deze groep is dat de wandeling ongemoeilijk te bereiken en beschouwen het veer tien minuten duurt. christendom als een heidense religie. Als Als we door de straat waner iemand christen wordt, beschouwen ze geboden, het orgel doet denken aan de delen merken we dat het dat als een daad van verraad. Hij hoorde voor de bewoners geen alledaags gebeumooie klank van een harmonium. Heel van iemand dat daar iedere morgen Joodse zachtjes en met mooie begeleiding wordt ren is. Zo worden we door verschillende mannen gingen zwemmen in de zee. Toen het nummer gezongen. In contrast met de nieuwsgierige bewoners vanachter hun hij s morgens vroeg ging kijken aan het Tien geboden, klinkt nu het voorspel van gordijn in de gaten gehouden. Nadat we strand, zag hij inderdaad Joodse mannen Psalm 150. Zowel muziek als ritmisch blijft aan het eind van de weg nog een dijk moein de zee. dit een mooi nummer en deze wordt graag ten beklimmen, krijgen we bovenop het Hij ging naar hen toe en vroeg in het Hervormd centrum in beeld. Deze locatie en enthousiast gezongen. Dit laatste kan Hebreeuws waarom zij dit deden. Ze veris verdeeld in een aantal zalen. Als we de wel eens uitpakken dat het te enthoutelden dat het voor hen een traditie was, achterste zaal binnenkomen, staan de gesiast gaat, waardoor we gaan jahen. maar konden niet direct antwoord geven dekte tafels voor ons klaar. Aan de zijkant Compliment voor Arjan, hij dirigeert ons waarvoor zij dit deden. Even later vertelde of hij al jaren voor het koor staat. Het staat een dame op ons te wachten met een iemand uit de groep, dat het voor hen een blokje wordt afgesloten met muziek uit de grote pan verse groentesoep, daarnaast goede gewoonte was om zich iedere morDeutsche messe Sanctus. Wederom horen schalen met een sortering aan belegde gen onder te dompelen in de zee, hierna we warme harmonium klanken, waarna we broodjes. Compliment voor de organisatie! voelen zij zich weer als een nieuwe mens. het nummer zachtjes en eerbiedig zingen. Nadat iedereen verzadigt is, leest Karel Dit wordt iedere morgen gedaan, of het nu Volgens mij doet dit nummer het goed in een gedeelte voor uit de bijbel, waarna hij koud is of stormt, soms met gevaar voor a capella en in een akoestische ruimte, wie de maaltijd afsluit met dankgebed. eigen leven. Ds. Moore vertelt dat het werk weet.? in Isral zeer voorspoedig gaat. De kerk Terug naar Zeeland groeit daar fenomenaal. In 1948 telde men Boekpresentatie Als we in de bus ons plekje weer gevonden slechts 12 christenen. Het huidige aantal hebben, beginnen we aan de terugreis. Er vindt nu de presentatie plaats van een christenen dat er nu woont is niet bekend, nieuw boek En volgden Hem van ds. Onder de passagiers is er genoeg gespreksmaar er wordt rekening stof over het verloop van de morgen. DoorNeele. mee gehouden dat het dat het is gaan regenen, ziet het er grijs Ds. A. Schot overaantal tussen de 12.000 Deze groep is moeilijk handigt ds. Neele het en nat uit. De vele regens van de laatste en de 20.000 ligt. Een tijd hebben veel landerijen doen verandeeerste exemplaar en te bereiken en van de oprichters, ds. ren in waterpartijen. vertelt hierbij in het Mc Cheyene, zou van Eenmaal op de Zeeuwse bodem, horen kort hoe het boek is beschouwen het vreugde opspringen als we Wilbert zeggen dat we ons weer in de ontstaan. Volgens ds. christendom hij dit hoorde, denkt ds. Schot heeft ds. Neele al bewoonde wereld bevinden. Hij had zojuist Moore. deze plaatsen beschre- een telefoontje van Tienk gekregen, die als een vertelde dat er in de middagpauze maar ven en bezocht. Het heidense religie. Hierna is er samenzang liefst 31 cds waren verkocht en hij had boek bevat ondermeer van Psalm 48 vers 1 en zelfs nog 3 donateurs bijgeschreven. fotos van ds. Neele 5, die door de aanweOok was hij in gesprek geweest met Ds. van plaatsen in Isral, zigen stevig wordt gezongen. Het is nu de en meditaties van de predikant over het Moore, bij deze gelegenheid heeft hij beurt aan ons koor, onder het voorspel van leven van Jezus. We zijn inmiddels aan het hem onze cd overhandigd. De predikant Psalm 8 stellen we ons op. Als we eenmaal eind van de morgenbijeenkomst gekomen. was erg onder de indruk van ons koor op onze plaats staan, zingen we de psalm. Ds. W. Silfhout bedankt ons koor en de en wenste ons toe God bless you. De inhoud van deze psalm waarin Gods sprekers voor hun medewerking, waarna heerlijke naam bezongen wordt, sluit goed hij ons laat zingen Psalm 136 vers 11 en Henk Guiljam aan in het programma van deze dag. Met 12. Na de samenzang sluit hij de morgen de ervaring van vorig jaar wisten we dat met dankgebed en vraagt ook een zegen deze ruimte niet super zingt. We merken Onze dank aan de persfotograaf van het voor de maaltijd. Hierna brengt hij de dat er door de aanwezigen aandachtig Reformatorisch Dagblad Cees van der Wal, groeten over van de familie Dekker uit naar ons wordt geluisterd. Heel zachtvoor het gratis beschikbaar stellen van zijn Isral. Hij vertelt dat de familie in spanjes klinkt nu het voorspel van de Tien fotos. ning zit vanwege de verlenging van hun
We bezoeken dit keer een orgel in een op zich onbekende plaats over de grens. DUDELANGE .
Het orgel van de Paris church Saint Martin in Dudelange

opdracht, die de toenmalige commissie van de St. Martin in Dudelange formuleerde. Geheel het ideaalbeeld van een europees orgelkenner en musicus Albert Schweitzer (a). De duitse orgelbouwer Georg Stahlhuth ( 18301913) en zijn zoon Eduard kregen de opdracht een orgel te bouwen, waarbij geen limiet aan de dispositie werd gesteld, maar wel de eis tot gebruik van zeer hoogwaardige materialen en de algemene esthetiek. Esthetiek laat zich vrij vertalen door: gevoel voor kunst. Een prestatie van formaat om zon toch vrije opdracht gestalte te geven binnen een wellicht wel gesteld budget. Verder moest het een internationaal gentoneerd instrument zijn en voor een overgroot deel uit 16 en 8 voets registers bestaan. Zeven orgelbouwers werden geraadpleegd alvorens men koos voor Stahlhuth. De inschattingen die Stahlhuth maakte rond windvoorziening, vermogen en een dispositie en klankkleur die hij Europees wist te duiden, gaven denkelijk de doorslag voor een keuze op hem. Stahlhuth was voor die tijd zelf een virtuoos organist, bijzonder goed ingespeeld op zowel de Duitse als de Franse orgelbouw. Door zowel Ierse als Engelse opdrachten wist hij dus als geen ander een samenstelling te maken als het ware van drie orgelculturen; Engeland, Duitsland, Frankrijk. Als ikzelf een wens moest formulieren, zou het deze wens zijn: de Engelse wat felle en schelle romantiek afzwakken, zachter maken met de Franse kennis, en de ondergrond geven uit Duitsland. Zoiets.. Maar goed.
Luxemburg, officieel het Groothertogdom Luxemburg (in het Luxemburgs Groussherzogtum Ltzebuerg , is een land in het westen van Europa dat grenst aan Belgi, Duitsland en Frankrijk. Met een oppervlakte van 2.586 km en met iets meer dan een half miljoen inwoners is het groothertogdom na Malta het kleinste land binnen de Europese Unie. De hoofdstad en grootste stad van het land is het gelijknamige Luxemburg.
Dudelange ligt precies in het midden tussen de stad Luxemburg, en het verkeersknooppunt Metz in Frankrijk. Het stad(je) kent ongeveer 18.000 inwoners. Kenmerkend zijn wel de industrile ontwikkelingen, de staalindustrie, merkbaar door de betrekkelijke weelde van de stad. Het karakter van de stad is Luxemburgs. Een fraai, opgeruimd en ruim opgezet centrum, waar een oud hotel een prominente plaats inneemt. Midden in het prachtige glooiende landschap. Glooiend als we 400 tot 500 meter hoogte glooiing kunnen noemen, gezien onze eigen platte land. Dudelange bezoek je echter over het algemeen niet, omdat het zo prominent in toeris24
tische attractiegidsen staat, maar Dudelange bezoek je wel als je orgelliefhebber bent, en Een opdracht waarbij gevoel de boventoon al helemaal als je houdt en geeft om de ro- moet voeren is moeilijk, ja eigenlijk niet uitmantische school. voerbaar. In Dudelange staat een werkelijk schitterend europees romantisch orgel a la cavaille coll. En mocht je na dit artikel de drang niet kunnen weerstaan om dit stadje en haar orgel te bezoeken, vraag het wat betreft het orgelbezoek eerst aan, want de kerk wordt overspoeld en de agenda staat dus echt vol, daar dit bijzondere instrument inmiddels internationaal grote belangstelling geniet.
Echter Georg bouwde samen met zijn zoon Edward 170 orgels in Aken, Belgi, Luxemburg, Nederland, Groot Brittanni, Ierland en Denemarken. Het bijzondere van zijn gebouwde instrumenten is de zachte romantische intonatie afgeleid van de Engelse en Franse orgelbouw. In en na de periode van wederopbouw (ca 1950) werd deze stijl, deze klankkleur, en de daarbij eigenlijk behorende romantische muziek niet langer gewaardeerd en zijn er Europees romantisch orgel veel van deze schitterende instrumenten niet Uiteindelijk was dit de kern van de orgelbouw langer behouden.
Het instrument Het Stahlhuth/Jann(b) orgel was een drieklavierinstrument en telde 45 stemmen en drie transmissies op het pedaal. De speel en registertractuur was rhein-pneumatisch met kegelladen aangedreven door drie Engelse motoren. De invloed van de Engelse klankesthetiek bleek sterk uit de Tuba mirabillis 8 van het positief. Typisch Frans zijn de geweldige tongwerken. Naast deze Tuba bezat dit orgel twee nog zeer krachtige zelfstandige registers te weten de Seraphon Flte 8, en de Seraphon Gedacht 8. Dankzij deze drie krachtige registers, de grote hoeveelheid relatief zware grondstemmen en twee met zweltreden bedienbare klavieren, kreeg dit Stahlhuth orgel een bijzonder krachtig en brede klankkleur, duidelijk gestoeld op de Duitse romantiek. 1962 Het orgel onderging in 1962 ingrijpende wijzigingen. Het orgel werd gerestaureerd en uitgebreid. Onder andere werd de pneumatische tractuur vervangen door een elektrische, de originele speeltafel werd afgedankt, het pijpwerk werd aangepast, kortom de zo unieke fraaie Stahlhuth bijzonderheden werden volledig teniet gedaan. Een vierde klavier werd toegevoegd, maar in de neobarok stijl. Diverse van Stahlhuths specifieke stemmen werden eenvoudig weg verwijderd. Het was immers na de eerder genoemde 1950. Romantiek moest hier ook wijken. Jaren 90 Medio de jaren 90 werd het orgel onbespeelbaar. De restauratie welke eigenlijk eind de jaren 80 al gepland was, kreeg in 2001-
2002 beslag. De Duitse orgelbouwer Thomas Ten slotte: Jann(b) voerde een ingrijpende restauratie Een ten slotte schrijven van dit instrument, uit. kan vrijwel niet anders dan subjectief zijn. Het orgel dat er nu staat laat zich voor mij Restauratie Stahlhuth, en nu ook Jann or- omschrijven, als groots in romantiek. De gel: kracht van de tongwerken is als haast overRestauratie en reconstructie van de typische weldigend, terwijl het strijkerskoor je hart Stahlhuth registers, en pijpwerk. Vernieu- raakt. Ik heb zelden zon harmonieus instruwing van de zwelkasten en windvoorzienin- ment meegemaakt. Qua kast zonder opsmuk, gen. Ook werden de in 1962 toegevoegde neo zonder franje, maar een geluid dat harten barok stemmen verwijderd. Het neo barok treft. Als het voor een orgel al geldt, maar klavier dat eveneens was toegevoegd, werd voor mij gaat er iets van dit geweldige instruvervangen door een ronduit imponerend ment uit. Het laat zich makkelijk bespelen, en Bombarde werk, met horizontaal geplaatst blijft eindeloos inspireren... pijpwerk, wat wij onder andere kennen in de Laurens(c). De dispositie werd uitgebreid tot BDH 78 sprekende stemmen, waarbij het accent is komen te liggen bij de Duitse romantiek, en de Franse symfonie. Bijzonder is dat het strijkerskoor afzonderlijk doorontwikkeld werd. Tal (a) Albert Schweitzer Albert Schweitzer was een van orkeststemmen, zowel als solostemmen Duitse arts, lutherse theoloog, filosoof, musicus medisch zendeling.Albert Schweitzer werd in werden toegevoegd. De tongwerken werden en 1875 geboren in Kaysersberg, in de noordelijke, uitgebreid tot maar liefst 23 stemmen. toen Duitse Elzas, het tegenwoordige Franse Het pedaal kreeg als basis een 32 voets. Ver- Haut-Rhin-departement. In 1951 ontving hij de volgens werd het hele orgel zonder sluiting prestigieuze Vredesprijs van de Duitse Boekhan- del en in 1952 de Nobelprijs voor de Vrede. Hij van welk compromis dan ook, geherintoneerd is, behalve door zijn medisch werk in Afrika, naar romantische technieken en maatstaven. vooral bekend geworden door zijn filosofie over Speeltafel Tot slot van deze ingrijpende, karakter herstellende renovatie werd een nieuwe speeltafel ontworpen en gebouwd, voorzien van elektronisch instelbare voordispositie (setzer) een MIDI en zelfs een replaysysteem. Bij het ontwerp van de speeltafel werd dezelfde formulering gebruikt als in 1902 : gebruik van duurzame, en fraaie materialen, waardoor er een gevoelbeleving is.
cultuur en ethiek, en als musicus door zijn stu- dies en interpretatie op orgel en piano van de muziek van Johann Sebastian Bach. (b) Stahlhuth/Jann. Het orgel wordt het Stahlhuth/ Jann orgel genoemd. Jann is toegevoegd dankzij de onder zijn leiding en inspiratie uitgevoerde grote herstel en restauratie opdracht in 2001- 2002 (c) Laurens Naar artikel Lofzangklanken 2012 Iman Labruyre Geraadpleegde literatuur: Omschrijving Orgel Dudelange HJvdHeijden, Google, Orgelsite Dudelange. Omschreven klankkleur: Beluisteren live Orgel Dudelange, correspondentie met organisten Dudelange.
Dispositie Dudelange (L): St-Martin: Stahlhuth / Jann - Orgel; orgel Stahlhuth / Jann orgel (1912, 2002)
Hauptwerk / Grand Organ 1.Manual, 61 Tasten, 100 mm Prinzipal * Bordun * Majorprinzipal * Minorprinzipal * Seraphon Gedackt * Fugara * Gemshorn * Rohrflte * Vijfde Octav * Harmonische fluit * Terz Quinte * Octav * Terz * Gromixtur 3 tot 4 fach Mixtur vier-vijf fach Bombarderen Trompete * Hoorn Hoorn 16 16 8 8 8 8 8 8 5 1/3 4 4 3 1/5 2 2/3 2 1 3/5 2 2/3 2 16 8 8 4 Positieve (schwellbar)/expressieve 2.HANDMATIG, 61 Tasten, 100 mm 16 Bordun * 16 Gamba (A Gamba 8 ) 8 Prinzipal * 8 Seraphon Flte * 8 Gamba * 8 Vox coelestis * 8 Quintaton * 8 Lieblichgedackt * (A Bordun 16 ) 4 Octav * 4 Flauttraverso * 4 Gamba (A Gamba 8 ) 2 2/3 Nasard 2 2/3 Quintgamba 2 Piccolo * 2 Gamba (A Gamba 8 ) 1 3/5 Derde 1 3/5 Terzgamba 2 2/3 Full-Don 5 tot 6 fach 16 Engels hoorn 8 Tuba mirabilis * (300 mm) 8 Trompete * 8 Klarinet * Schwellwerk / Swell 3.Manual, 61 Tasten; 90 mm 16 Quintaton 8 Geigenprinzipal * 8 Harmonische fluit * 8 Paars * 8 Unda echtgenoten * 8 Zartgedackt * 8 Salicional * 4 Octav 4 Rohrflte * 4 Fugara * 2 Flageolet * Progr. schaden. 3-5fach 2 2/3 16 Bombarderen 8 Trompet harmonische 8 Fagot Hobo 8 Oboe * 8 Vox Humana * 4 Bugle harmonische Bombardwerk/Keyboard bommen 4.Manual, 61 Tasten, 120 mm Bombard beukende Trompet wild Tromp. in het rennen Bugle wild 16 8 5 1/3 4 Pedaal / Pedal / Pedalsboard Tasten 32, 95 mm, 32 : 120 mm Untersatz * Majorbass * Minorbass * (Tr. Princ. 16 I) Subbas * Gamba (Tr. Gamba 16 II) Bordun * (Tr. Bordun 16 II) Oktavbass * Gedacktbass Cello * Zartgedackt * (Tr. Lieblichgedackt 8 II) Fluit Choralbass (A Oktavb.) Contrabombarde (Een Trombone 16 ) Posaune * Fagott Tuba * Hoorn 32 16 16 16 16 16 16 16 16 8 8 8 8 8 4 4 4 32 16 16 16 8 4 Koppeln / Koppelingen / koppelingen P / I, I / P, II / P, III / P, IV / P, Super I / P, Super II / P, Super III / P; II / I III / I IV / I Sub II / I Super II/ I Sub III / I Super III / I, III / II, IV / II Sub III / II Super III / II; Sub II / II Super III / III, IV / III Kegelladensystem (Tellerventilladen) / kegelladen / kegel-klep kisten elektropneumatische Traktur / elektropneumatische / elektropneumatische actie Tremulanten / Tremolo: I, II, III Combinaties Elektronische 4995 / combinaties / combinaties Schnittstelle MIDI / interface; Replay-systeem Pfeifen 5261 / slangen / leidingen 72 Register / games / stops (94 rangen) 6 Extensionen / extensions 4 Transmissionen / transmissies Orgelerneuerung / renovatie van het orgel / orgel renovatie: Thomas Jann Orgelbau GmbH, Allkofen Konzeption / Vormgeving: Thomas Jann, Pierre Nimax jr. Konstruktion / constructie: Markus Leipold; Intonatie / harmonisatie / ligging: Andreas Utz, Markus Schanze
* = Register von 1912, restauriert oder rekonstruiert; * = hersteld of gereconstrueerd games van 1912, gerestaureerd of gereconstrueerd * = stopt uit 1912
25
Jaarlijkse ledenvergadering
Een keer in het jaar komen de mannen van De Lofzang zonder zangmap naar de verenigingsavond. Op deze avond is iedereen in de gelegenheid om zijn zegje te doen en horen we van het bestuur over het reilen en zeilen van de vereniging. Sinds 1980 is het de traditie dat de jaarvergadering gehouden wordt op de eerste verenigingsavond na de februarizangavond. Dit jaar werd de vergadering op dinsdag 12 februari gehouden
Jaarlijkse traditie Als iedereen zijn plekje heeft gevonden, worden we verwelkomd door onze voorzitter, Wilbert Riedijk. Een bijzonder welkomstwoord heeft hij voor de afvaardiging van de kerkenraad, de broeders Slabbekoorn en Wisse, en de dames Geluk, Goossen en van Ommen. Hij opent de avond met het laten zingen van Psalm 123 vers 1, leest uit de Bijbel Psalm 81 vers 1 tot 11, en gaat voor in gebed. Vervolgens leest hij een korte overdenking van het gebed n.a.v. de tekst Doe uw mond wijd open en ik zal hem vervullen. Aansluitend hierop zingen we de bekende psalm Opent uwe mond, Psalm 81 vers 12. Wilbert maakt be26
kend dat er 53 personen de presentielijst digd. Vervolgens worden de notulen van hebben getekend, terwijl tien personen de vorige ledenvergadering voorgelezen zich hebben afgemeld. door Karel Keijman. Hierop zijn geen opof aanmerkingen, waarna ze ondertekend Cd voor de oude voorzitter worden door de voorzitter. Als speciale gast is deze avond in ons mid- Het financieel verslag wordt nader toegeden, onze oud-voorzitter Ren Schrier. Zijn licht door penningmeester Tienk Geluk. aanwezigheid geeft het gevoel of hij nog Hij is trots op het saldo dat de kas bezit. gewoon koorlid is. Wilbert heeft voor Ren Doordat het saldo ten opzichte van het vonog een verrassing, en vraagt hem naar rig boekjaar met 300 euro is verminderd en voren te komen. Hij herinnert Ren eraan, het ledental is gedaald, is hij bezorgd dat dat hij op de vorige jaarvergadering een het saldo verder zal dalen. Om dit te voorafscheidsconcert aangeboden kreeg door komen, voorziet hij in de toekomst een Marco den Toom. De muziek van dit concert contributieverhoging. Hij is de donateurs is op cd gezet, en als herinnering krijgt hij dankbaar die onze vereniging steunen. deze cd namens de vereniging overhanLofzangklanken mei 2013
Vermeldenswaardig is, dat onze oudste donateur mevr. De Bat -van Iwaarden, 100 jaar is geworden. Tot besluit laat Tienk ons Psalm 116 vers 10 zingen. Er volgt nu de bestuursverkiezing. Aftredend zijn Tienk Geluk en Eric Goossen. Eric stelt zich weer herkiesbaar, terwijl Tienk te kennen geeft te stoppen als bestuurslid. Als tegenkandidaten staan op de lijst, Arno Hoogerland, Tom Kriekaart en Klaas van der Meulen. Tevens wordt er een stemcommissie samengesteld. Voordat de koffie geschonken wordt, vraagt Wilbert aan de kascommissie de uitslag van de kascontrole. Namens de commissie vertelt Wim Neels, dat het bij Tienk een gezellige avond was. Samen met Ko Geluk heeft hij de boeken steekproefsgewijs onderzocht en in orde bevonden. Werven van nieuwe leden Er volgt nu pauze. Er wordt getrakteerd op appelflappen, afkomstig van onze scheidende penningmeester. Nadat iedereen zijn keel heeft gesmeerd en is bijgepraat, wordt het programma weer hervat. Allereerst wordt de uitslag van de bestuursverkiezing bekend gemaakt. Met meerderheid van stemmen zijn gekozen: Eric Goossen en Klaas van der Meulen. Eric aanvaardt zijn verkiezing, terwijl Klaas een week bedenktijd vraagt. Om het ledental weer op te krikken, presenteert het bestuur een ledenwerfactie. Het bestuur wil d.m.v. visitekaartjes nieuwe leden benaderen. Het is de bedoeling om t.z.t deze kaartjes uit
een gezamenlijk optreden in de basiliek van Gent. Voor 31 oktober wordt er in de Geerteskerk weer een Hervormingsavond gepland. Twee kerstzangavonden staan op het programma, een in de Westerkerk en de jaarlijkse kerstavond in de Sionkerk. Hoogtepunt is de jaarlijkse Februarizangavond met het Urkervisserskoor Crescendo op zaterdag 1 maart. te delen aan de koorleden, deze kunnen dan overhandigd worden als zij in contact komen met een aspirant-koorlid. Met meerderheid wordt dit voorstel door de aanwezigen aangenomen. Er volgt nu het jaarverslag over 2012, dat voorgelezen wordt door Karel. Als hier geen opmerkingen over zijn, wordt deze goedgekeurd en ondertekend door Wilbert. Plannen voor het komende jaar Op het agendapunt staat Algemene mededelingen/planning voor 2013, die er zondermeer mooi uit ziet, en waar we best trots op mogen zijn. In de planning zit een cd opname samen met het christelijk gemengd koor uit Heusden Zingt de hoogsten lof. De opname zal 25 mei plaatsvinden in de grote kerk van Heusden, de netto opbrengst is bestemd voor de nieuwe kerk van Wijk en Aalburg. Eind september zal de nieuwe cd gepresenteerd worden in de nieuwe kerk van Wijk en Aalburg. Ook staat in de steiger een uitstapje naar Gent met
Afscheid van de penningmeester Aan de beurt is het dirigentenpraatje. Ron werpt een terugblik op de koorprestaties van het afgelopen jaar. Allereerst vertelt hij trots te zijn op mannenkoor De Lofzang. Echter merkt hij op dat we in kwaliteit terugzakken. Oorzaak is onder andere de terugloop van koorleden, met name de baritons. Hij kijkt uit naar een volle baritonklank. Tot besluit bedankt hij ons voor de enorme inzet van het afgelopen jaar. We zijn nu bij agendapunt Afscheid penningmeester. Karel neemt plaats achter de microfoon, terwijl Tienk plaatsneemt voor de bestuurstafel. Je kunt Tienk midden in de nacht opbellen en hij vertelt je precies het kassaldo, beweert Karel. Hij prijst onze scheidende penningmeester voor zijn nauwkeurigheid en zijn vele werk voor de vereniging. Zelfs vanuit zijn vakantieverblijf in Hulshorst was hij bezig met het cijferwerk. Vervolgens bedankt Tienk de vereniging voor het vertrouwen, en
27
vertelt dat hij terug mag zien op een mooie periode. Door het bestuur krijgt hij een passend cadeau overhandigd, een portemonnee en een enveloppe. Vervolgens wordt zijn echtgenote verrast met een bloemetje.
In het zonnetje gezet Hierna wordt een aantal personen in het zonnetje gezet. Allereerst krijgt onze koster Hilbert een attentie overhandigd, voor zijn verdiensten in het afgelopen jaar. Iman Labruyre, die afscheid neemt nadat hij ruim vijf jaar redactielid van ons koorblad is geweest. Onze koorfotograaf Leo Bolleman voor zijn belangeloze medewer- Henk Guiljam
king tijdens de kooruitvoeringen. En Henk Guiljam voor zijn redactiewerk. Aan de beurt is de rondvraag. Er worden vragen gesteld betreffende de kooropstelling- Of er op de Februarizangavond met de Urkers weer een gelegenheidskoor samengesteld wordt. Ook krijgt Wilbert een compliment voor zijn berichtgeving via de mail. Als de rondvraag afgehandeld is, bedankt Wilbert iedereen voor zijn aanwezigheid, en vraagt hij aan onze scheidende penningmeester met ons te eindigen. Tot slot laat Tienk ons nog zingen waarna hij de avond afsluit met gebed.
Creativiteit die leidt tot een betere marktpositie

U wilt weten wat Phoinix voor uw onderneming kan betekenen? leo@xinio.nl
bureau voor grafische vormgeving & reclame

Februarizangavond
Goede opkomst koorleden Op 9 februari 2013 werd in de Sionkerk te Goes onze jaarlijkse koor- en samenzangavond gehouden. Het was weer al de 33ste keer dat deze februarizangavond werd georganiseerd. Ons gastkoor was deze avond het gemengde koor uit Yerseke die deze avond met rond de 100 leden waren gekomen. De muzikale leiding van dit koor is in handen van dirigente Henritte de Bat van Maelsaeke en organist Pieter Heykoop. Er was deze avond een goede opkomst. De beneden verdieping zat bijna vol met koren en luisteraars. Ook ons mannenkoor was goed vertegenwoordigd. Een beetje tegen de gebruiken in hebben we deze avond niet ingezongen. De dinsdag voor deze zangavond hebben we de generale repetitie in de kerk gehouden. In de zaal van de kerk hebben we ons opgesteld. We werden daarbij vooraf toegesproken door onze voorzitter. Hij bedankte iedereen voor zijn komst en wenste ons succes. aan ons mannenkoor om onze stukjes te zingen. We beginnen met Psalm 25, een mooie bewerking van Johan Bredewout. De inzet van dit stuk was niet super. Ging het nu fout bij het voorspel of was het koor niet optimaal geconcentreerd? Wel herpakten we ons goed, zodat we bij de tweede regel het juiste ritme en volume al te pakken hadden. Het resterende gedeelte was mooi gezongen. Het stuk wat daarop volgde was Sanctus (heilig), een bewerking van Wim van Galen. Het is de kunst om het begin van dit lied niet te hard, schaal 3 tot 4 op de schaal van Ronnie, te zingen. Daarna aan te zwellen en dan weer terug naar het oude volumepeil. Dit stuk werd volgens een van de luisteraars eerbiedig en niet te hard gezongen. De Storm is het stukje dat we erna uitvoerden. Ron was tijdens de repetitie weer druk bezig geweest met het tempo van dit stukje. Hierbij is het nodig om ontspannen te zingen en duidelijk te articuleren. Ook de tekstbeleving met de daarbij behorende volumewisselingen maakt dat het een Liederen Hamaaloth intensief stuk is om te zingen, maar zeker Nadat de koren hun plaatsen hadden niet minder mooi. Na de storm zongen ingenomen, heette de Goesse pastor Ds. we het stuk Kom, Heer Jezus, kom, een C.J. Meeuse ons hartelijk welkom. We bewerking van de Urker Louwe Kramer. De beginnen deze avond met de samenzang titel van dit stuk is ook de tekst die steeds van Psalm 123 vers 1, waarbij onze Jos terugkomt in het refrein. Bij de laatste achter de klavieren had plaats genomen. kom houden de baritons en de tenoren Na de samenzang las de dominee ook de m aan terwijl de bassen, met hun Psalm 123 voor. Na het gebed sprak hij een korte overdenking uit over de gelezen donkere stemmen: Kom, Heer Jezus, kom er doorheen zingen. Dit is geweldig om te psalm. Psalm 123 is een van de liederen Hamaaloth, de liederen van de opgang. De horen en ook in de kerk werd er aandachliederen van de opgang lopen door tot en tig geluisterd. We sloten ons blokje af met met Psalm 134. Deze psalm begint met: Ik een oude bekende: Ik roem in God van hef mijn ogen op naar de bergen. Omhoog M.W. Kramer. Dit stuk werd mooi gezongen en de dirigent was ondanks alles tevreden. te kijken. We moeten leren om alles van de Heere te verwachten, zoals de psalmist getuigt: Vanwaar mijn hulp komen zal. Na Samenzang met bovenstem Na het zingen van het mannenkoor was deze woorden wordt Psalm 43 vers 3 en 4 het tijd om de samenzang van Psalm 42 te gezongen. Met een bijna volle kerk zingt zingen. Onder het zingen van deze psalm het heerlijk. werd er gecollecteerd voor de Bijbelverspreiding. De begeleiding van deze psalm Een snoepje ter voorbereiding was in handen van Pieter Heykoop. Dit Onder het zingen schikt een enkeling van was ook te horen tijdens het zingen van het mannenkoor hun kleding en wordt er deze psalm. Vanuit het mannenkoor en de nog snel een snoepje genomen. Wanneer gemeente hoorde je de bovenstem de samenzang klaar is, is het de beurt
erbovenuit komen. Het programma vervolgde met een viertal stukken van het Gemengd Koor Yerseke. Ze begonnen met het Intochtskoor (naar psalm 24). Wat is het goed hoorbaar dat er een groot gemengd koor voorin de kerk staat. Daarnaast valt op dat er goed verstaanbaar gezongen wordt, wat bij sommige andere koren wel eens te wensen overlaat. Ze vervolgen met het zingen van Psalm 124 naar de bewerking van Marco den Toom. In dit stuk komt de variteit van een gemengd koor goed uit. Er wordt mooi afgewisseld tussen mannen en vrouwen, kortom een prachtig stuk muziek. Psalm 69 staat als volgende stukje op het programma. De eerste verzen worden mooi vierstemmig gezongen. Het laatste vers wordt fors en eenstemmig gezongen, waarbij ook het orgel stevig doorkomt. Het laatste stukje van de avond is het lied Gods werk gaat door. Het gemengd koor zingt hiervan een prachtige bewerking geschreven door Harm Hoeve. Het wordt prachtig uitgevoerd waarbij ook iets duidelijk wordt van het volume waarover dit koor beschikt. Ook de tekst is inhoudsvol. Ondanks alles wat er gebeurt, mag het zingend uitgedragen worden: Gods werk gaat door! De sluiting van deze mooie zangavond wordt door de (niet-zingende) voorzitter van het gemengd koor Yerseke gedaan, Ds. Van Krimpen. Hij bedankt iedereen voor zijn of haar aanwezigheid en de koren voor hun inzet. Hij maakt daarbij ook de collecte bekend, die het mooie bedrag van 951,97 heeft opgebracht. Na het dankgebed wordt als samenzang Psalm 150 vers 1 en 2 nog gezongen. Pieter Heykoop speelt een prachtig voorspel a la de fanfare van Lemmens, waarbij het orgel vol majesteit meezingt: Laat zich t orgel overal Bij het juichend vreugdgeschal, Tot des HEEREN glorie, paren! AJZ
29
Zangavond Rehoboth 5 maart 2013
Rond 7 uur s avonds als het mannenkoor arriveert, zitten de bewoners en belangstellenden al klaar voor de avondsluiting en om te luisteren naar wat er gezongen gaat worden. Alle plaatsen in de zaal zijn zon beetje bezet. Naar een avond als deze wordt altijd uitgekeken. Het is ook mooi om als mannenkoor deze avond voor de ouderen te verzorgen. Hierdoor krijgen ze wat afwisseling en mag het mogelijk dienen tot onderwijs.
Verwachtinsvol publiek De afsluiting van de dag wordt gedaan door ouderling Walhout. Ieder wordt welkom geheten en we beginnen met samenzang uit Psalm 140 vers 7 en 8.Het schriftgedeelte is uit Johannes 12 : 1 - 11. De meditatie die aansluitend hierop gelezen wordt, heeft vers 7b als tekstgedeelte: zij heeft dit bewaard tegen den dag Mijner begrafenis. Maria, begenadigd door de Heere, zalft de voeten van de Heere Jezus en met haar haren droogt ze Zijn voeten af. In het Oosten is dit een bijzondere weldaad. Zij doet het met de liefde die in haar hart is uitgestort en de reuk van de zalf vervult het huis. Judas daarentegen mist die liefde en ergert zich aan Maria. Met een geveinsde liefde voor de armen verwijt hij haar, dat deze kostbare zalf verkocht had kunnen worden voor veel geld. Maria, die niets ter verdediging inbrengt, wordt door de Heere Zelf in bescherming genomen. Hij is gekomen om de dood in te gaan en Maria mocht inzicht krijgen in Zijn borgwerk. Nadat we vers 12 en 13 van Psalm 140 gezongen hebben, gaat ouderling Walhout voor in gebed.
Hierna wordt het programma voor deze avond afgewerkt. Inhoudsvolle psalmen Het is nog even spannend want de dirigent is nog niet gearriveerd. Inmiddels worden we welkom geheten door Jaap Kraamer en we beginnen met samenzang, Psalm 84 vers 1 en 3. Het mannenkoor brengt nu Psalm 25 van Johan Bredewout en Psalm 56 van M.W. Kramer ten gehore. Ondanks dat het koor niet op volle sterkte is, zijn deze psalmen mooi gezongen. Ook hebben ze zon mooie inhoud, deze psalmen van David. Nadat we met elkaar Psalm 43 vers 1 en 3 hebben gezongen, volgt eerst de pauze. Iedereen wordt voorzien van koffie, thee of sap met iets lekkers erbij.Samenzang Psalm 72 vers 1 en 9 volgt na de pauze en het mannenkoor gaat daarna verder met de gezangen Is uw paspoort getekend? van B. Bout en Leer ons toch o Heer van A. Kortleven. Als laatste wordt door het koor Psalm 90 van J. Zwanepol en Psalm 42 van Klaas Jan Mulder gezongen.
30
Bemoedigende woorden Er volgt een samenzang uit de Avondzang de verzen 1, 3 en 7 en daarna mogen enkele bewoners een versje opgeven. De heer Verhage vraagt of we Psalm 84 vers 3 willen zingen en meneer Guiljam heeft een briefje ingeleverd met Psalm 102 vers 15: Als een kleed zal t al verouden....Dan is het de hoogste tijd om de avond te besluiten. Iedereen wordt hartelijk bedankt voor zijn aanwezigheid en inbreng. Tevens wordt het koor uitgenodigd om volgend jaar nog eens te komen. De voorzitter van het mannenkoor besluit deze avond met een dankwoord en wijst de aanwezigen op de bemoedigende woorden uit Jesaja 46 vers 4: En tot den ouderdom toe zal Ik De-
zelfde zijn, ja, tot de grijsheid toe zal Ik ulieden dragen; Ik heb het gedaan, en Ik zal u opnemen, en Ik zal dragen en redden. Dat dit woord ook voor ons mag gelden! Daarna besluit hij met dankgebed. Leo van der Maas
31
Lofzangklanken bij de nieuwe psalmberijming in 1773

Tot 1773 zong de Goese hervormde gemeente in de Grote kerk en in de Gasthuiskerk de oude psalmen van Datheen. De psalmen die ook in de gereformeerde gemeente van Goes tot 7 maart 1965 werden gezongen. Psalmen die velen dierbaar waren.
Deoude psalmen van Datheen Voor onze ouderen ongetwijfeld bekende klanken zoals psalm 25 (Heer wijs mij toch Uwe wegen, die Gij wilt dat ik zal gaan) of psalm 43 (Laat Uw klaarheid, o God waarachtig, en Uwe Trouw ons schijnen zoet) of psalm 84 (Want ons God is vriendlijk en goed, een Zon en Schild tot ons behoed). Ze werden berijmd door de Calvinistische prediker en reformator Petrus Dathenus uit Vlaanderen, voorheen karmelieter monnik in Ieperen. Hij vertaalde ook de Heidelbergse Catechismus en bewerkte verscheidene liturgische Formulieren. De psalmberijming van Datheen werd met name in Zeeland vurig verdedigd. Er was vooral op Walcheren grote tegenstand tegen de invoering van de nieuwe psalmberijming. De Classis Walcheren was in meerderheid tegen. De Staten van Zeeland riepen zelfs het garnizoen van Bergen op Zoom te hulp tegen de wanordelijkheden. Er werden zelfs mensen gevangen gezet en verbannen. Vlissingen voerde de nieuwe psalmberijming pas in 1777 in. De eertijds vermaarde maar omstreden ds. Budding heeft ze in de Vrije Evangelische Gemeente van Goes tot het laatst toe laten zingen. Het is opmerkelijk dat, na de problemen op Walcheren, Goes een voortrekkersrol vervulde bij de invoering van de nieuwe psalmberijming in Zeeland. stadsbestuur een brief van de Staten van Opdracht tot aanschaf nieuwe psalmZeeland met de Publicatie tot introductie boeken van de nieuwe psalmberijming zoals die De notulen van de vergadering van het op de 4e november 1773 door de Hoog stadsbestuur van 10 september 1774 verMogende Heren Staten-Generaal der Vermelden: Is na deliberatie goedgevonden enigde Nederlanden is vastgesteld. en verstaan den 30 October aanstaande te De invoering van de nieuwe psalmberijbepalen, om de Nieuw berijmde Psalmen ming in Goes is vooral te danken aan twee in de Nederduitsche Kerken deser Stad te invloedrijke inwoners. Dit waren burgeintroduceren ten welken einde Extract deser meester mr. L.P. van de Spiegel, die naresolutie zonder resumtie aan die van den mens het stadsbestuur zich hiervoor volNederduitschen Kerkenraad zal worden ledig inzette, toegezonden om van deen ds. D. Kaas, zelve aan de gemeente op sinds 1763 morgen den 11 deser van predikant van predikstoel kennis te met een deftig Kerk-Musyk; den de hervormde geven, ten einde een ieder gemeente gelegenheid hebbe zig t geen door het Orgel en van Goes, tegen dien tijd van Nieuwe ander blaas- en snaargezang, Psalmboeken te voorzien. een man met groot gezag en De predikant wiens beurt vergezeld van een uitnemende het is om op zondagmortreffend Choorgezang, predikgaven. gen de 30e oktober te Zij beiden hadpreken, wordt verzocht gelukkiglyk den, zo lezen een stoffe op die gelegenwerd uitgevoerd; we in de in heid toepasselijk tot zijn 1778 verscheonderwerp te nemen en te nen Kerkelijke verklaren. historie van Tegen die tijd is het het Psalmstadsbestuur er toch niet gezang van de hand van ds. Josua van geheel gerust op dat de invoering van de Iperen, met onderling overleg, de snaaren nieuwe psalmberijming in de kerken en daar toe gesteld, en, onder de hand, de scholen bij een ieder is doorgedrongen. Burgery tot het aanneemen van eene korte Op de 22e oktober spreekt het uit dus wel Invoering van de nieuwe psalmberijming zangwyze en van geschikte tusschenporeden te hebben om te vertrouwen dat de zingen achter elke zangregel, toebereid; in Goes goede ingezetenen, welke belang stellen in en teffens de Liefhebbers van het zingen Na 121 zittingen werd de nieuwe psalmdeze verbetering van het gezang en in de aangespoord om zich te oeffenen in verruk- goede orde van dit voortreffelijk gedeelte berijming op 19 juli 1773 voltooid. De berijming geschiedde in opdracht van de kende Gezangen en Geestelyke Liedekens, van den openbare godsdienst, zich tegen Staten-Generaal der Verenigde Nederlan- ook in de Psalmen, volgens de nieuwerdeze tijd van nieuwe psalmboeken zullen wetsche toonbuigingen en de vier stemmen, voorzien. Ten overvloede wordt besloten den. Namens Zeeland nam de predikant op noten gesteld; teneinde dezelve, by het van Veere, ds. Josua van Ieperen, deel de predikant, wiens toerbeurt het is op aan de berijmingscommissie. Reeds op 30 uitgaan van de dienst, op en met het Orgel aanstaande zondag voormiddag in de Grote aan te heffen. september 1773 is het nieuwe psalmboek Kerk te prediken, de intentie van het stadsgedrukt. In november ontving het Goese bestuur ter nadere herinnering van de
predikstoel bekend te maken en om de gemeente door de meest krachtige en bekwaamste drangredenen op te wekken, teneinde een ieder, die het nog niet heeft gedaan, zich voorzie van een psalmboek om in staat te zijn deze nieuw berijmde psalmen tot algemene stichting te kunnen medezingen. Deze zondagmorgen preekt ds. D. Kaas. Met Choorgezang en deftig Kerk-Musyk In tegenstelling tot Walcheren vindt de invoering van de nieuwe psalmberijming te Goes in de grootste harmonie plaats. Wanneer alles in gereedheid was, werden, op den dertigsten van Wynmaand 1774, de Nieuwe Psalmen ingevoerd. Toen nam de openbare Godsdienst, in de Groote Kerk, eenen aanvang met een deftig KerkMusyk;t geen door het Orgel en ander blaas- en snaargezang, vergezeld van een treffend Choorgezang, gelukkiglyk werd uitgevoerd; en van de Gemeinte met het zingen van den nieuwberymden 150sten Psalm beantwoord werd. De Predikant Kaas deed daarop eene redenvoeringe over het
heilig gebruik der Zang- en Speelkunst in den openbaaren Godsdienst der Christenen. Men zong Psalm 30 : 1 en 2. En de hartverlustigende plegtigheid liep ten einde met een heerlyk Concert, in t welk alle de Zang- en Speeltoonen zich vereenigden, tot ongemeen en algemeen genoegen der Toehoorders, die, in eene groote menigte en uit de stad en uit de omliggende dorpen, waren toegevloeid. Orgelspel bij het nieuwe psalmgezang Ter gelegenheid van de nieuw ingevoerde psalmberijming besloot het stadsbestuur in februari 1777 dat, tot meerder gemak en stichting van het Psalmgezang in de Nederduitsche kerken, voortaan zal begonnen worden met een Preludium of Voorspel door het Orgel en tusschen ijdere regel ene kleine Pauseering gehouden worden en zulks te beginnen den 16e februari aanstaande. Een afschrift van dit besluit wordt aan de Nederduitse kerkenraad gegeven om daarvan op de aanstaande zondag aan de gemeente in de beide kerken kennis te geven, mitsgaders aan de beide organisten
om zich daarnaar te reguleren. In juni 1777 ontvangt het stadsbestuur een brief van de predikant van Veere, ds. Jozua van Ieperen. Hij biedt een exemplaar van de door hem geschreven kerkelijke historie van het Psalmgezang aan het stadsbestuur aan. De predikant verzoekt dit goedgunstig te ontvangen en uit een toegenegen oogpunt te beschouwen als een gering gedenkteken van zijn hulde en ootmoedige dankerkentenis wegens het vertrouwen dat het stadsbestuur in hem stelde toen hij verordend werd tot het helpen verkiezen van een nieuwe psalmberijming. Hij wordt voor deze geste hartelijk dank gezegd. J. Adriaanse
Uw partner in deurtechniek en toegangsoplossingen
benieuwd naar de vele mogelijkheden? Neem vrijblijvend contact met ons op!
www.AAproTec.nl - info@AAproTec.nl - T: 0113-202049

De schijnwerper
Op een nog koude avond zijn we te gast bij Eduard Danil of kortweg Ed. Ed is geboren op 11 juli 1962 in Den Haag. Na de geboorte van de jongste telg, telt het gezin Van der Zwan twee dochters en vijf zonen. Toen Ed drie maanden was, is het gezin verhuisd van Den Haag naar het vissersdorp Scheveningen. In dit dorp blijft Ed wonen tot aan zijn trouwen in 1986. Eds vader was medewerker op een grote bakkerij, waar hij voornamelijk met meelzakken van 50 kg rondliep. Al op jonge leeftijd kwamen bij Ed de zangtalenten naar boven. Toen hij vier jaar was, zong hij dikwijls samen met zijn zus bekende psalmen zoals Psalm 81.
hoofden waar de Noordzee met veel kabaal zich op de kust werpt. Op die havenhoofden zijn er ook tussen de stenen hele ruimtes waar regelmatig rookpluimen opstijgen. Gelukkig zijn stenen op zichzelf niet brandbaar, zodat echt grote branden niet voorkomen. Waarbij Ed grinnikend zegt: Ik heb nog nooit de brandweer zien komen met alle toeters en bellen. Franse aanleg Ook op school heeft Ed wel het een en ander uitgevoerd. Je moet dat zo zien, begint Ed zijn verhaal, we zaten in een klaslokaal met grote lange banken. Tussen deze schoolbanken zit een aantal openingen. Ed kroop dan onderdoor de banken naar voren en stak dan, zonder dat de meester dat zag, het hoofd door dat gat en trok een gezicht als een postzegel. De hele klas brulde van de lach en de meester had niets in de gaten. Dat was voor Ed maar goed ook, want dan zwaait er wat hoor. Verder wist Ed zich ook nog te herinneren dat ze op school regelmatig met paperclips op het schoolbord schoten. Dit gaf een mooi geluid en de meester was weer afgeleid. Na de basisschool gaat Ed naar de plaatselijke mavo, genaamd Savornin Lohmanschool aan de Schoolstraat. Tijdens de studie blijkt dat Ed over een redelijke talenknobbel beschikt. Engels, Nederland, Duits en Frans zitten in
zijn studiepakket. Dit wordt aangevuld met handelskennis en aardrijkskunde. Vooral Frans had de voorkeur van Ed. Ook later op het ministerie heeft Ed nog extra cursussen Frans gevolgd. Ook over deze tijd heeft Ed nog wel het een en ander te vertellen. Studiehulp aangeboden Eds motivatie om te studeren verdween langzamerhand. Het gevolg was dat zowaar het hele gezin zich met Ed ging bemoeien. Zo werd Ed een aantal malen per week overhoord door een van de familieleden om hem aan het vertellen te krijgen. Zo ook zijn zwager die ook op het toneel was verschenen. Hij vroeg Ed, in het kader van aardrijkskunde, te vertellen over de Hunebedden in Limburg. Ed begint als een ware redenaar te vertellen over het ontstaan en de geschiedenis te vertellen. Aan het einde van zijn verhaal klonk het, tot Ed zijn verbazing, kort maar krachtig: Fout, ga maar terug naar boven, want de Hunebedden liggen in Drenthe en niet in Limburg. Ook aan deze tijd kwam een einde en Ed slaagde met vlag en wimpel en ja wat toen Ambtenaar in wording Ed was al sinds zijn jeugd fan van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Dit kwam niet in de laatste plaats, omdat broer Maarten daar werkte, en met de mooiste verhalen thuis kwam. Zijn grootste wens was om daar te werken. Zo gezegd, zo gedaan. Ed schreef een sollicitatiebrief naar het Ministerie en werd al spoedig uitgenodigd voor een gesprek. Met de goede raadgeving van zijn moeder, geef een stevige hand, en vol goede moed ging Ed op gesprek. Bij aanvang gaf hij een stevige hand, waarna een goed gesprek volgde. Dit resulteerde in een aanstelling als postjongen. De personeelsverantwoordelijke gaf Ed nog een compliment voor de stevige handdruk bij het begin van het gesprek. Dat gaf mede de doorslag om Ed aan te nemen (met dank aan moeder van der Zwan). Na twee dienst
Hagenaar van geboorte Thuis werd hij als jongste telg grondig verwend. Hij was bijna altijd vrijgesteld van alle huishoudelijke diensten. Zijn moeder zei vaak: Ed, ga jij maar lekker naar het strand jongen. Dat was natuurlijk niet tegen dovemansoren gezegd. Eds schoolleven is begonnen op de christelijke basisschool Eben-Hazer in Scheveningen. Ed gaat met veel plezier naar school toe. En echte kwajongensstreken heeft Ed niet echt uitgehaald volgens hemzelf, maar na enig nadenken komen de verhalen toch echt wel los. Op mooie dagen kunnen we Ed en zijn kornuiten vaak vinden op de haven34
Met het bouwen van een huis bouwt u aan toekomst, geluk en comfort. Vanaf het moment dat u zich gaat orinteren tot en met de realisatie geee een woonadviseur van RiantHuis u persoonlijk advies. Open, eerlijk en vakkundig gaan we met u het gesprek aan en creren we samen uw droomhuis.
Privant
Excellant
Vivant
Comforant
35
RiantHuis is een onderdeel van Aannemingsbedrijf Fraanje BV

jaren en de nodige kilometers loopwerk gen. Sinds die tijd reist Ed met het open- 1996 kwam voor het eerst verdriet daar inhet gebouw, werd Ed gepromoveerd tot baar vervoer tussen Kruiningen-Yerseke en moeder Van der Zwan overleed. In 1999 archivaris. Den Haag. moest ook vader Van der Zwan het tijdelijke met het eeuwige verwisselen. De jaren Oppas oom Slapend reizen volgende daarna in ijltempo. De kinderen Deze functie voert Ed tot op de huidige In de trein doet Ed ook de nodige sociale worden groter en in 2010 trad zoon Jaco dag nog uit. Door de jaren heen zijn de contacten op. Hieraan kleeft ook een groot in het huwelijk. In 2011 kwam de vreugmeeste broers en zussen van Ed getrouwd nadeel. s Morgens vroeg met de trein van devolle mededeling dat bij Jaco en Marian en werd Ed, Ome Ed. Het oppassen op de kwart over zes mee richting Den Haag en een dochter geboren is. In 2012 diende het kleine neefjes en nichtjes behoorde in die s avonds om kwart over zeven weer terug tweede kleinkind zich aan, zodat Ed en Lia tijd ook tot Eds wekelijkse taken. Ook daar thuis. Dit betekende wel dat ik Jaco en later de trotse opa en oma zijn van twee lieve kon Ed volop van genieten. In 1981 ging ook Sandra door de weeks alleen slapende kleindochters. er een wereld voor Ed open. Hij ging voor het eerst mee op DaJong geleerd is oud genilkamp. Ed genoot daarvan daan met volle teugen, zodat hij het Ed groeide op in een gedaaropvolgende jaar als een van zin waarvan de gezinslede eersten een vakantie boekte. den graag zongen. Pa, ma In 1983 heeft hij zich voor een en zus Marja zongen op Danilkamp in Zwitserland inhet gemengd koor Ebengeschreven. Dit bleek een inHazer in Scheveningen. tensieve wandelvakantie te zijn, Ook thuis werd veel gedie niet altijd tot vreugde leidde. zongen, als ventje van Dat deze vakantie voorgoed Eds vier jaar zong hij samen leven veranderde, had hij niet met zus Marja vaak Psalm kunnen bedenken. Eerste een 81. Op zevenjarige leeftijd anekdote uit deze vakantie. Ed ging Ed naar het plaatsegaat er goed voor zitten. We lijke kinderkoor. Blijkbaar hadden tijdens deze vakantie zong hij niet goed, want grote wandeltochten bergop en na enige tijd stond de bergaf. Toen we op een dag weer een grote zag. Daarnaast moet Ed altijd alleen eten. dirigent bij de familie van der Zwan op de wandeling gingen maken, zijn we met een Het te kort aan slaap haalt Ed trouwens ge- stoep. De man ergerde zich behoorlijk aan groepje jongens in de bus gestapt en naar woon tijdens de treinreis in. Bij Roosendaal de stem van zoonlief. Het zingen leek meer boven gegaan. Boven aangekomen kunnen is het krantje uit en gaan de luikjes dicht. op brommen, dit klonk zo overheersend we Ed en zijn vrienden vinden op het ter- Bij het binnenrijden van stadat de koorleden hierdoor ras, achter een grote schnitzel en gebakken tion Rotterdam-Centraal wordt van de wijs raakten. Het was Dit bleek een aardappeltjes, terwijl de rest van de groep Ed weer wakker, om daarna maar beter om hem thuis te zich lopend naar boven een weg baande. bewust de treinreis te vervolhouden, dit zou alleen ten intensieve Toen de groep boven aankwam, sloten Ed gen. Op de terugweg gaan ook goede komen van de koorwandelvakantie en zijn vrienden zich bij de groep aan, en de luikjes dicht. In 1991 wordt kwaliteit. Toen Ed in 1989 in liepen energiek verder. Onder de deelne- het gezinnetje compleet bij Kruiningen ging wonen, is hij te zijn, mers van het kamp bevond zich ook een de geboorte van een dochter, lid geworden van het plaatzekere dame, Lia Janssen uit Kruiningen. genaamd Sandra. Op zijn werk selijke gemengde koor Deo die niet altijd maakt Ed ook het nodige mee. Juvante dat toen onder leitot vreugde Vaste verkering Het archief van Buitenlandse ding stond van Johan HuisDat er tijdens de Danilkampen vriend- Zaken is een archief vol staatssen. In 1991 heeft Ed het leidde. schappen gesloten worden, is niets vreemd. geheimen. Om hier toegang in gemengde koor ingeruild Dat deze Zo ook deze keer. Met een aantal jongens te krijgen, heeft Ed de ambtevoor Mannenkoor Rehoboth en meiden, waaronder Lia, onderhield Ed lijke eed afgelegd. Toch komt uit Tholen, samen met drie vakantie contact. Van tijd tot tijd werden er in het het nog wel eens voor dat er plaatsgenoten. Lia is in zijn voorgoed weekend samenkomsten belegd. De be- door een collega uit de school plaats lid geworden van het langstelling voor Lia werd steeds heviger wordt geklapt. Daarnaast ontgemengde koor. Het koor Eds leven en in 1984 ging de kogel door de kerk. Ed moet Ed op zijn werk de nodige stond toen onder leiding en Lia kregen verkering. In 1986 zijn Ed en hoogwaardigheidsbekleders. van wijlen Rijk J. Rijkse, en veranderde, Lia in het huwelijk getreden en trokken in Zo vertelt Ed dat hij een onttrad regelmatig op met de had hij niet een leuk flatje in Zoetermeer. In 1988 werd moeting in de lift had met Zijtenorsolist Johan Baaij. Ed er een welgeschapen jongen geboren die ne Koninklijke hoogheid Prins koestert hieraan nog dierkunnen de naam Jaco meekreeg. Lia kon het in de Claus. Na het vragen naar elbare herinneringen, het bedenken. Randstad niet wennen en kreeg heimwee kaars welstand, was de lift op num-mer God is getrouw zit naar het Zeeuwse gewest. In 1989 hebben de bestemming van Prins Claus nog vers in het geheugen. ze besloten om zich in Kruiningen te vesti- en ging ieder zijn weegs. In Jammer was dat het koor
altijd op zaterdagavond repeteerde. Dit viel voor het jonge gezin Van der Zwan niet altijd even gelegen. Daarom besloot Ed na drie jaar zijn lidmaatschap op te zeggen. In 2006 is hij lid geworden van mannenkoor Jeduthun uit Krabbendijke. In die tijd telde het koor acht koorleden uit Kruiningen. Hoogtepunten die hij bij dit koor meemaakte, waren een tweetal cd-opnames in de grote kerk van Tholen met Lennart Moree op de vleugel. Onder leiding van Jan Luteijn moest er altijd stevig gezongen worden, zodat de stembanden tijdens de repetitie flink voor hun broek kregen. Het gebeurde regelmatig dat Ed na een avondje zingen, met een zere keel thuiskwam. Toen hij in 2007 door verschillende koorleden van De Lofzang aangesproken werd om eens een avondje mee te zingen op een repetitieavond, is hij uiteindelijk lid geworden. Hiervan heb ik nog geen seconde spijt gehad, vertelt Ed. Een fijne club waarbij Ron me echt heeft leren zingen. Mooie herinneringen heeft hij aan de zangavond van vorig jaar in de SintJacobskerk van Vlissingen, toen ook het CSMZ zong. Ook de hervormingsavond in de Geerteskerk van Kloetinge was bijzonder. Naast ons koor is hij ook lid van het CSMZ,
dat ook onder leiding staat van Ron. Naast zijn zanghobby houdt Ed zich graag bezig met fietsen en lezen. Sinds dertien jaar is het gezin Van der Zwan trotse bezitter van een toercaravan, waarmee ze binnen- en buitenland bezoeken.
Italie fan In de beginperiode was Nederland hun vaste stek, maar van lieverlee gingen de vakanties de landsgrens over naar de ons omliggende landen. De laatste twee jaar zijn ze op vakantie geweest in Itali. Een schitterend vakantieland, beweert Ed. Heerlijk klimaat, mooie meren en steden, gastvrije bevolking heerlijke pastagerechten en Limoncello likeur, vertelt Ed met een smakelijk gezicht. Zo hebben we de Adriatische kust bezocht, waaronder de bekende stad Veneti. Onze laatste vakantie was in de buurt bij het Gardameer. Toen we daar een week zaten, besloten we om onze vakantie te vervolgen in het verder gelegen berggebied van de Dolomieten. Toen we eenmaal in het hooggebergte belanden, werden de hellingen steeds steiler. Geloof het of niet, maar ik reed met het zweet in mn handen. De motor van de auto Arjan Zuidweg en Henk Guiljam moest alles op alles zetten om de caravan
naar boven te trekken. Toen we op een gegeven moment in een scherpe haarspeldbocht beland waren, zagen we zwarte rook vanonder de motorkap vandaan komen. Dat bracht natuurlijk wel enig paniek in de tent. Na enige tijd wachten kwam er een aardige Italiaan naar ons toe. Omdat mijn Italiaans niet zo geweldig is, moest ik met handen en voeten uitleggen wat er aan de hand was. Toen hij door had hoe de vork in de steel zat, maakte hij ons duidelijk dat hij wel eens even het gevaarte uit de benarde positie zou halen. Hij ging achter het stuur zitten en hij commandeerde ons dat wij tegen de achterkant van de caravan moesten duwen. Ik stond daar met knikkende knien te duwen, en die man maar gas geven. Met gierende banden en rook van verbrand rubber kreeg hij het voor elkaar, wat was ik die Italiaan dankbaar. Ed besluit het interview, dat de HEERE geprezen is voor al deze jaren die zij in liefde en leed hebben door gebracht. We bedanken Ed en zijn vrouw Lia voor hun gastvrijheid en de tijd die zij deze avond vrij maakten.
37
Interesse in
zonne-energie?
Heeft u ook interesse in bijvoorbeeld zonnepanelen? Wij zijn ook hierin uw partner! Wij geven uitstekende adviezen voor uw duurzame en efficinte energievoorziening en leveren voor elke situatie maatwerk. Bel voor een vrijblijvende afspraak. Wij zetten alle interessante mogelijkheden graag voor u op een rij.
Lukasse, ook uw partner in zonnepanelen en Energiedak!

iculieren! voor bedrijven n part
telefoon (0113) 27 01 01
info@lukasse.nl
www.lukasse.nl
Uitnodiging Infoavond
Zonnepanelen
Geachte heer / mevrouw, Als vertrouwd regionaal dakbedekkingsbedrijf richten wij ons steeds meer op het leveren en de montage van zonnepanelen. Met het oog op de stijgende energiekosten en de toenemende belasting van het milieu wordt het steeds belangrijker om gebruik te maken van de voordelen van groene stroomopwekking via eigen zonnepanelen. Daarmee is veel (financile) winst te behalen. De belangstelling voor deze manier van energie opwekken is op het moment groot, zeker omdat er voor het plaatsen van zonnepanelen landelijke subsidies gelden van (maximaal) 650,00 en tijdelijk een lager btw-tarief van 6% op arbeid wordt berekend. In de gemeente Goes is het ook mogelijk een voordelige lening af te sluiten voor woningverbetering. Kortom, energie opwekken met zonnepanelen is nu bijzonder interessant! En daarom:
16 ei
m 13
20
Lukasse Dakbedekkingen Goes nodigt u hartelijk uit voor een info-avond in de Westerkerk in Goes, op donderdag 16 mei 2013.
programma
Het programma:
19.15 19.30 19.45 20.45 19.30 uur 19.45 uur 20.45 uur 21.15 uur 21.15 uur
Op deze avond, die wij samen met de firma Duurstroom uit Zundert organiseren, komen alle ins en outs over zonnepanelen en het optimaal gebruik hiervan aan de orde.
inloop, ontvangst met koffie opening door de heer A.F. (Bram) Lukasse presentatie zonnepanelen door de heer N. (Niek) Bink van Duurstroom gelegenheid om vragen te stellen koffie en fris
Laat uw komst even aan ons weten

per telefoon: (0113) 27 01 01 of per email: info@lukasse.nl. Locatie: Westerkerk, Westwal 6, Goes. s Morgens vanaf ca. 11.00 uur doet de Solar Tour 2013 de Westerkerk in Goes aan. Daar geeft Lukasse Dakbedekkingen Goes uitleg bij tal van duurzame voorzieningen in en aan de Westerkerk. Kijk op: www.solartours2013.nl/info Met vriendelijke groet,
Bram Lukasse
www.lukasse.nl
Welkom!
Looft God, met bazuingeklank; Geeft Hem eer, bewijst Hem dank; Looft Hem, met de harp en luit; Looft Hem, met de trom en fluit; Looft Hem, op uw blijde snaren; Laat zich t orgel overal Bij het juichend vreugdgeschal, Tot des Heeren glorie, paren.
Psalm 150 : 3

Lofzang Editie 052013

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Lofzang Editie 052013

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lofzang Editie 052013

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

9e jaargang | nummer 1 | mei 2013

Uitgave van mannenkoor De Lofzang Gereformeerde Gemeente Goes

Lofzangklanken mei 2013

Adventzangavond Westerkerk 16 Kerstzangavond Sionkerk 18

Gedicht 21 Israldag 28 december 22 Orgelrubriek

Jaarlijkse ledenvergadering 26 Februarizangavond 29 Zangavond Rehoboth 30

Lofzangklanken bij de nieuwe psalm-

Nieuwe leden zijn altijd welkom

Lofzangklanken mei 2013

Zingen onder een juk

Ds. C.J. Meeuse

Je ziet gelijk wie Geluk heeft gehad

Direct de laagste prijs

Lofzangklanken mei 2013

Grote aad voorr e ikt gebru s! ine mach

New Holland Delvano Miedema AVR Kuhn Toyota

Krabbendijke Goes Koudekerke

T 0113 - 50 26 10 T 0113 - 23 01 12 T 0118 - 61 12 13 www.gebrweststrate.nl

F 0113 - 50 61 46 F 0113 - 21 57 07 F 0118 - 63 41 13 info@gebrweststrate.nl

Lofzangklanken mei 2013

Lofzangklanken mei 2013

Voor alle merken:

(voor alle data geldt D.V)

Lofzangklanken mei 2013

Streep de bovenstaande woorden weg. De overgebleven letters vormen de volgende zin:

Lofzangklanken mei 2013

Lofzangklanken mei 2013

Kerstzangavond 22 december Sionkerk Goes

ten gehore brengt.

G. Kooijman Kreukelmarkt 5 4461 HW GOES Tel/Fax: 0113 220 500 www.weydeland-goes.nl

Van harte welkom in de Kreukelmarkt

al 15 jaar de mooisteeestlocatie vanZeeland!

Voor een Gouden Moment

Kijk ook op onze website: www.deheyzon.nl

Pieter en Janine Heykoop (Yerseke)

Lofzangklanken mei 2013

Vrede uit doorboorde handen

Lofzangklanken mei 2013

Het orgel van de Paris church Saint Martin in Dudelange

Lofzangklanken mei 2013

Creativiteit die leidt tot een betere marktpositie

bureau voor grafische vormgeving & reclame

Zangavond Rehoboth 5 maart 2013

Lofzangklanken mei 2013

Lofzangklanken bij de nieuwe psalmberijming in 1773

Uw partner in deurtechniek en toegangsoplossingen

www.AAproTec.nl - info@AAproTec.nl - T: 0113-202049

RiantHuis is een onderdeel van Aannemingsbedrijf Fraanje BV

Lofzangklanken mei 2013

Lukasse, ook uw partner in zonnepanelen en Energiedak!

Laat uw komst even aan ons weten

You might also like