Voorwoord

Dit onderzoek is gedaan in het kader van mijn afstudeerproject voor de HBO opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening te Den Haag in opdracht van de leefbaarheidcordinator van Laak Noord. Het bedenken van een project is helaas niet geheel zonder slag of stoot gegaan. In eerste instantie zou ik voor mijn voormalige werkgever een protocol schrijven voor een FrontOffice dat ik in Ypenburg zou opzetten. Dit is niet doorgegaan omdat de organisatie waar ik voor werkte failliet is gegaan. Hierna ben ik snel op zoek gegaan naar een andere opdracht. Ik kwam terecht bij het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) van Florence, alwaar ik een visiedocument moest schrijven over het AMW. Doordat ik daar zelf niet werkzaam was, was het moeilijk voor mij om een beeld te krijgen van de vage en ingewikkelde opdracht. Tevens heeft een literatuuronderzoek niet mijn voorkeur. Daarom is besloten om op zoek te gaan naar een andere opdracht. Graag wilde ik een opdracht doen waarin ik praktisch te werk kon gaan en veel contact zou hebben met mensen. Via de afstudeercordinator van de opleiding kwam ik terecht bij Els Vermeulen, de leefbaarheidcordinator van de wijk Laak Noord. Bij haar kreeg ik de kans om een onderzoek te doen binnen een gemeenschap die mij nog niet echt bekend was: de Hindoestaanse gemeenschap. In de media wordt veel gesproken over Turken, Marokkanen, Antillianen en Surinamers. Maar weinig horen we over de Hindoestaanse Surinamers. Het lijkt wel of ze perfect gentegreerd zijn. Ze zijn vertegenwoordigd in alle lagen van de bevolking, ze doen mee in de Nederlandse samenleving. Ze vallen eigenlijk niet op, zo vernederlandst leken ze in mijn ogen. Maar toch hebben ze in de wijk Laak Noord een Hindoestaanse Vereniging opgericht. Blijkbaar willen ze toch een plek voor zichzelf. Wat zit daarachter? Dit prikkelde mij om aan de slag te gaan met het onderzoek. Om de meerwaarde te achterhalen van de HVL heb ik veel activiteiten bijgewoond. Bij deze activiteiten bemerkte ik de openheid van de leden. Ze waren altijd erg benieuwd wie ik was en ze waren genteresseerd in mijn opdracht. Ze vertelden veel over hun cultuur en konden mij hierover een goed beeld verschaffen. Ook heb ik de bestuursleden gesproken over alle activiteiten van de HVL. Door hen ben ik altijd met open armen ontvangen. Ze hebben niet alleen heel open en eerlijk mijn vragen beantwoord, maar hebben ook verteld over de geschiedenis en cultuur van Hindoestanen en hun eigen beleving hierin. Als ik iets nodig had, kon ik het krijgen. Doordat ik de interviews bij de leden thuis deed, kreeg ik de kans om te kijken in de huiskamers van mensen uit een andere cultuur. Zo kwam ik bijvoorbeeld in een kamer van een vrouw die deze voor zichzelf had ingericht voor yoga en meditatie. Dat vond ik erg boeiend. Hierbij wil ik Els Vermeulen bedanken voor de intensieve begeleiding die zij mij geboden heeft, gedurende de afstudeerperiode. Dankzij haar wijze lessen heb ik geleerd hoe ik het schrijven van rapporten beter aan kan pakken. Haar commentaar heeft bij mij blinde vlekken weggenomen. Tevens heeft zij mij de kans gegeven om deze bijzondere ervaring mee te maken. Vervolgens wil ik de bestuursleden van de HVL, Dhr. Chotkan, Dhr. Gopal en Dhr. Sukul, bedanken voor alle informatie en extras die zij mij hebben gegeven gedurende het project. Daarnaast wil ik alle leden van de HVL bedanken voor het deelnemen aan de interviews en voor hun gastvrijheid. Mijn afstudeerbegeleidster vanuit de opleiding, Marianne van Raaij, wil ik bedanken voor de tips die zij mij heeft gegeven en Dhr. Remmerswaal van het AMW Laak wil ik bedanken voor het verhelderende gesprek dat ik met hem had. Ook wil ik mijn vader Frits Maas bedanken voor het nakijken van de stukken. Hij heeft er heel wat fouten voor mij uitgehaald. Als laatste wil ik mijn vriend Christiaan de Groot bedanken voor het meedenken bij het onderzoek en het helpen bij de lay-out van het stuk.

INHOUDSOPGAVE
Samenvatting Inleiding 1 3
Migratiegeschiedenis Religie Het hindoesme De Islam Cultuur Integratie Integratiebeleid Integratiepatroon van Hindoestanen Integratiepatroon van Hindoestanen gekoppeld aan het integratiebeleid 5 7 7 9 10 12 12 12 13

Over Hindoestanen
1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.3 1.4 1.4.1 1.4.2 1.4.3

De HVL
2.1 2.2 2.3 2.4 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.4.4 2.5 2.6 2.7 Doel van de HVL Doelgroep Het ontstaan van de HVL Activiteiten Wekelijks terugkerende activiteiten Maandelijks terugkerende activiteiten Jaarlijks terugkerende activiteiten Overige activiteiten Samenwerkingsverbanden Indeling ruimtes Kosten/ financin 14 14 15 15 15 16 17 18 20 21 21

De Hulpverlening
3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.2.2 3.3 3.3.1 3.3.2 3.4 De Hindoestaanse hulpverlening Hindoe- hulpverleningsmethoden Religie in de hulpverlening De hulpverleners In hoeverre vindt er al hulpverlening bij HVL De 5 kerntaken van het maatschappelijk werk De hulpverlening van de HVL aan zijn leden Relatie HVL en AMW laak Het AMW Laak De hulpverlening van het AMW Laak aan Hindoestanen Samenwerking tussen de HVL en het AMW 23 23 24 25 25 25 26 27 27 27 28

Het onderzoek
4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.3 4.3.1 4.3.2 Probleemstelling Inleiding Hoofdvraag probleemstelling Deelvragen Doel Onderzoeksontwerp Onderzoeksbenadering Dataverzamelingstechniek Data bronnen De analyse Eigen bevindingen/ observatie Conclusie 29 29 30 30 30 30 30 31 31 32 38 39

Aanbevelingen
5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.3 Analyse per hoofdstuk Over Hindoestanen De HVL De hulpverlening Het onderzoek De conclusie Microniveau Mesoniveau Macroniveau Aanbevelingen 40 40 40 41 42 43 43 43 44 44

Literatuurlijst Bijlagen

45 46

_____________________________

_____________________________

Samenvatting
Dit onderzoek is gedaan in het kader van mijn afstudeerproject voor de HBO opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening te Den Haag in opdracht van de leefbaarheidcordinator van Laak Noord. Voor de leefbaarheidscordinator in Laak Noord heb ik onderzoek gedaan bij de Hindoestaanse Vereniging Laakkwartier Noord. De Hindoestaanse Vereniging Laakkwartier (HVL) Noord verzorgt erg veel activiteiten in de wijk. De vereniging is van mening dat ze aan de financiering van de activiteitenruimtes door de overheid van 4 dagdelen per week, niet genoeg zal hebben. Het gebruik van de ruimtes, naast deze gefinancierde 4 dagdelen, is tot nog toe gratis. De leefbaarheidcordinator van de wijk wil weten wat de consequenties zullen zijn voor de leefbaarheid van de wijk indien het gebruik van de ruimtes terug wordt gedrongen naar 4 dagdelen. Tevens is niet duidelijk of er samenwerking tussen de HVL en het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) tot stand is gebracht en of deze eventuele samenwerking verbetering behoeft. Het onderzoek heeft tot doel om inzicht krijgen in de eventuele meerwaarde van de Hindoestaanse vereniging voor de wijk Laak Noord. Verder om erachter komen of deze eventuele meerwaarde ook gerealiseerd kan worden als het gebruik van de ruimtes teruggebracht wordt naar de 4 dagdelen in de week. Het doel is tevens inzicht te krijgen in de hulp die de HVL biedt aan zijn leden en of er een samenwerking tot stand is gebracht tussen het AMW en de HVL. Er wordt eerst gewerkt aan een algemeen beeld over de Hindoestanen. Hindoestanen hebben 2 grote emigraties achter de rug (van India naar Suriname en van Suriname naar Nederland), hetgeen grote gevolgen heeft gehad op hun socialisatie en hun identiteit. Ongeveer 80 % van de Hindoestanen in Nederland belijdt het Hindoesme en 15 tot 20 % is Moslim. Het proces van cultuuroverdracht tijdens de migratiegeschiedenis heeft veel veranderingen met zich meegebracht. De eigenheid van de Hindoestaanse cultuur heeft veel verbondenheid gebracht binnen de gemeenschap die zich nu in Nederland bevindt. Naar aanleiding van het integratiebeleid van de Nederlandse overheid kan gezegd worden dat de Hindoestanen nagenoeg volledig zijn gentegreerd. Om meer over de Hindoestaanse vereniging Laakkwartier Noord te weten te komen worden de volgende zaken besproken: doel van de HVL; de doelgroep; het ontstaan van de HVL; de georganiseerde activiteiten; de samenwerkingsverbanden; de indeling van de ruimtes; en de kosten en financin. De Nederlandse overheid erkent de Hindoestaanse hulpverleningsmethoden niet. Dit houdt in dat ze buiten het officile, door de overheid gefinancierde, hulpverleningscircuit blijven. In de Hindoestaanse hulpverlening wordt gewerkt met andere methoden, met andere hulpverleners en met religie. De hulpverlening van de HVL kan worden gekoppeld aan de 5 kerntaken van maatschappelijk werk. De balie van de HVL is laagdrempelig voor de leden, waardoor signalen bij de juiste personen terecht komen en er doorverwezen kan worden naar de juiste instanties. De hulpverlening van het AMW aan Hindoestaanse vrouwen vindt grotendeels plaats in de relatiesfeer. Mannen komen vooral voor schulden en alcoholproblemen. 80% Van de aanmeldingen onder Hindoestanen is vrouw, 20 % is man. Er is momenteel geen samenwerking tussen de HVL en het AMW. Door middel van doorverwijzen wordt dat wel mogelijk.

_____________________________

_____________________________

Uit onderzoek onder de leden is gebleken dat: de Hindoestaanse gemeenschap bij elkaar wordt gehouden door onder andere de activiteiten die de HVL organiseert. De leden zien de familie en vrienden geregeld terug en doen sociale contacten op. De leden vinden de activiteiten ook leuk en nuttig om te doen. De HVL is veilig omdat het dichtbij is en omdat er mensen komen die ze kennen. De cultuurbeleving is belangrijk bij Hindoestanen. Ze willen de cultuur in stand houden en overdragen op hun kinderen. Bij de HVL worden zij er aan herinnerd waar ze vandaan komen. Ze zijn trots op hun cultuur en willen dit graag laten zien. Ook kunnen ze antwoorden vinden bij het zoeken naar hun identiteit en kunnen ze van elkaar leren. Isolement in de wijk wordt tegengegaan door het organiseren van eigen activiteiten. Omdat de leden actief zijn is er minder overlast op straat en zijn er minder hangjongeren. Er ontstaat betrokkenheid in de wijk omdat sociale contacten worden opgedaan bij de georganiseerde activiteiten. Als de HVL terug zou worden gebracht naar 4 dagdelen per week, dan zou een nieuwe begroting moeten worden gemaakt om de meerwaarde te blijven realiseren. Daarbij zouden de kosten van de activiteiten voor de leden van de HVL niet te hoog mogen worden en er geen culturele activiteiten geschrapt hoeven worden. Indien als gevolg van stijging van de kosten van de activiteiten ledenverlies zou ontstaan, worden de doelen van de HVL geschaad. Dan zal de HVL met de gemeente Den Haag in gesprek moeten gaan, waarbij de HVL de meerwaarde van hun activiteiten voor de wijk aantoont (daar heeft de gemeente ook baat bij) en waarbij met elkaar wellicht tot een compromis gekomen kan worden.

_____________________________

_____________________________

Inleiding
Gedurende de periode van anderhalf jaar dat ik werkzaam was bij Ondernemend Welzijn, heb ik kennis kunnen maken met het welzijnswerk in Laak. Ik heb op meerdere locaties bij meerdere werksettings een kijkje genomen. Het wijkgericht werken trekt mij altijd enorm aan. De manier waarop de verschillende wijkcentra (moedercentrum de Koffiepot, moedercentrum de Framboos, wijkcentrum de Spil en vadercentrum Adam) er naar streven om samen met de vrijwilligers, de cultureel werkers en de ID medewerkers leuke activiteiten, leerzame cursussen of workshops en voorlichting te organiseren, treft mij diep. Continu wordt gezocht naar manieren om de wijkbewoners te laten participeren in de (educatieve) activiteiten om zo de sociale cohesie te vergroten en het isolement tegen te gaan. De verschillende wijkcentra, en ook de hulpverlening en andere projecten vullen elkaar aan. Zo sturen wij, van sociale activering, vaak mensen door naar de verschillende wijkcentra, alwaar de clinten cursussen of vrijwilligerswerk kunnen doen. Het hoofddoel daarbij is ze uit hun isolement te halen. Dat lukte. Ze hadden het gevoel dat ze er bij hoorden en er werd ook gewerkt aan hun problemen door middel van het brede sociale netwerk van de welzijnswerkers. In deze periode heb ik veel geleerd. Niet alleen inhoudelijk over mijn werk, maar ook over het wereldje dat welzijn heet. Het heeft veel indruk op mij gemaakt en ik was er, ondanks mijn ontslag, nog niet klaar mee. Om deze reden heb ik contact opgenomen met Els Vermeulen, de leefbaarheidscordinator van de wijk Laak Noord. Sinds 1 januari 2003 bestaat de functie van leefbaarheidscordinator bij de dienst stadsbeheer. Het doel is het bevorderen van de communicatie en samenwerking tussen instellingen, de gemeente, woningcorporaties en bewonersgroepen. De taak van de leefbaarheidcordinator is het afstemmen van werkzaamheden tussen de diverse instellingen. De leefbaarheidcordinator is het aanspreekpunt voor de wijk. Dit wordt bereikt door met een kleinschalige aanpak de bewoners te betrekken bij activiteiten in de wijk. Dus niet groots op wijkniveau, maar op portiek- en straat niveau, dicht bij de mensen en hun woonomgeving. Het doel is betrokkenheid in de wijk te vergroten en het schoon, heel, veilig en leefbaar maken van de wijk. Via deze weg is het contact met de Hindoestaanse Vereniging Laakkwartier Noord (HVL) ontstaan. In de wijk Laak Noord wordt door de HVL allerlei activiteiten georganiseerd voor de Hindoestanen in de wijk. De vereniging maakt, samen met de Turkse-, Marokkaanse-, en Surinaamse migrantenvereniging gebruik van een eigen kantoor en activiteitenruimte in buurtcentrum de Spil. De gemeente Den Haag faciliteert deze 4 groepen voor 4 dagdelen per week. Het is echter historisch gegroeid dat men permanent gebruik kan maken van de ruimtes. Momenteel is er sprake van sloop van de Spil. Het gevolg is dat de 4 verenigingen in een ander buurtcentrum hun activiteiten moeten gaan uitvoeren. In dat centrum worden de verenigingen wel aan de 4 dagdelen gehouden. De vooronderstelling is dat de (nieuwe) stichting Welzijn Laak dit zal zien als een kans om het historisch gegroeide gebruik van de activiteitenruimtes terug te dringen tot 4 dagdelen. De consequentie kan zijn dat de HVL in de toekomst niet meer alle activiteiten uit kan voeren. Zoials gezegd dragen volgens de vereniging de activiteiten bij tot betrokkenheid van de bewoners bij de wijk, maar ook tot sociale cohesie en participatie. Het is niet duidelijk waar het beleid van 4 dagdelen op is gebaseerd. Het is dus mogelijk dat 4 dagdelen echt te weinig is en dat meer geld en ruimte beschikbaar moet worden gesteld voor de verenigingen om hun doel te bereiken. (In bijlage 1 is te zien dat dit probleem al langere tijd speelt.) De probleemstelling van de opdracht wordt hieronder uiteengezet: De HVL verzorgt erg veel activiteiten en is van mening dat ze aan de 4 dagdelen niet genoeg zal hebben. De leefbaarheidcordinator van de wijk wil weten wat de consequenties zullen zijn voor de leefbaarheid van de wijk indien het gebruik van de activiteitenruimtes wordt teruggedrongen naar 4 dagdelen. Tevens is niet duidelijk of er samenwerking tussen de HVL en het AMW tot stand is gebracht en of deze eventuele samenwerking verbetering nodig heeft.

_____________________________

_____________________________

De doelstelling van het onderzoek is inzicht te krijgen in wat de meerwaarde is van de Hindoestaanse vereniging voor zijn leden en voor de wijk Laak Noord. Tevens is het doel erachter te komen of deze meerwaarde ook gerealiseerd kan worden indien het gebruik van de activiteitenruimtes teruggebracht wordt naar de 4 dagdelen in de week. Bovendien is het onderzoek erop gericht inzicht te krijgen in de hulp die de HVL biedt aan zijn leden en of er een samenwerking tot stand is gebracht tussen het AMW en de HVL. De deelvragen zijn: Hoe ziet de Hindoestaanse cultuur eruit volgens de literatuur? Hoe gaat de HVL te werk? Hoe speelt het AMW in op Hindoestanen, biedt de HVL hulpverlening en is er samenwerking tussen de HVL en het AMW? Wat is de meerwaarde van de HVL voor de leden van de HVL? Wat is de consequentie voor de vereniging, de leden, de wijk en de hulpverlening als de HVL minder activiteiten uit kan voeren. De deelvragen zullen als volgt in de hoofdstukken naar voren komen: Hoofdstuk 1 Om tot een beeld te komen van de Hindoestaanse cultuur is een literatuuronderzoek gedaan naar verschillende culturele aspecten van Hindoestanen. Allereerst wordt de migratiegeschiedenis van de Hindoestanen van India naar Suriname en vervolgens van Suriname naar Nederland toegelicht. Vervolgens worden de 2 hoofdreligies van Hindoestanen (Hindoesme en Islam) beschreven. Daarna worden verschillende culturele aspecten benoemd. Als laatste wordt de integratie van de Hindoestanen in Nederland toegelicht. Hoofdstuk 2 Om erachter te komen hoe de HVL te werk gaat, hebben gesprekken plaatsgevonden met de bestuursleden van de HVL: de penningmeester, de voorzitter en de secretaris. In dit hoofdstuk wordt uitsluitend feitelijke informatie over de vereniging en zijn activiteiten beschreven. Hoofdstuk 3 Er wordt eerst ingegaan op de Hindoestaanse Hulpverlening. Vervolgens wordt er gekeken hoe AMW Laak inspeelt op Hindoestanen. Hiertoe vond een gesprek plaats met een medewerker van het AMW Laak. Daarnaast is gekeken in hoeverre er al hulpverlening plaatsvond bij de HVL aan de hand van de 5 kerntaken van het maatschappelijk werk. Met dit doel is gesproken met de penningmeester van de HVL, die tevens het aanspreekpunt is voor de leden. Als laatste wordt het mogelijke samenwerken tussen het AMW en de HVL onder de loep genomen. Hoofdstuk 4 In dit hoofdstuk wordt een onderzoek beschreven onder de leden van de HVL naar de meerwaarde van de activiteiten van de HVL en wat de consequenties zullen zijn als de vereniging minder activiteiten kan uitvoeren. Hoofdstuk 5 In dit hoofdstuk worden aanbevelingen gedaan op basis van combinatie van bevindingen uit de voorgaande hoofdstukken.

_____________________________

_____________________________

Over Hindoestanen

Voordat het eigenlijke onderzoek aan de orde komt, vind ik het voor de beeldvorming van mijzelf en van de lezer van belang om eerst iets meer te weten te komen over de Hindoestanen. In 1.1 zal ik ingaan op de migratiegeschiedenis van Hindoestanen. Zij hebben al twee grote emigraties achter de rug (van India naar Suriname en van Suriname naar Nederland) hetgeen grote gevolgen heeft voor hun socialisatie en hun identiteit. In 1.2 ga ik in op de religie van Hindoestanen. Ongeveer 80 % van de Hindoestanen belijdt het Hindoesme en 15 tot 20 % is Moslim. Ik benoem de beide religies omdat religie een belangrijke waarde is in het leven van de Hindoestaan. Vervolgens komen in 1.3 verschillende culturele aspecten van Hindoestanen aan bod, zoals de taal, muziek, de keuken en de familie, waarmee zij zich onderscheiden van iedere andere bevolkingsgroep. Als laatste zal ik in 1.4 de integratie van Hindoestanen benoemen. Hierin wordt het integratiebeleid van de Nederlandse overheid geschetst en daarna het integratiepatroon van de Hindoestanen. Dit wordt vervolgens gekoppeld om tot een totaalbeeld te komen.

1.1

Migratiegeschiedenis

Na de afschaffing van de slavernij in Amerika en Europa, ontstond er in India een nieuwe emigratiegolf 1. Bijna een miljoen mensen uit Brits-Indi vertrokken naar verschillende delen in de wereld, waar arbeidskrachten nodig waren. Voorbeelden hiervan zijn Australi, Zuid- Afrika, Mauritius en het Caribische gebied. Nederland sloot in deze periode met Engeland een overeenkomst om arbeidskrachten in India te mogen werven. Veel mensen hadden economische redenen om te emigreren. Het dichtbevolkte Noord-India had weinig landbouwgrond en industrie. Bovendien werden deze gebieden vaak geteisterd door misoogsten en hongersnoden, als gevolg waarvan velen uiteindelijk landloos werden en in de schulden raakten. Ook sociaal-culturele motieven, zoals familietwisten, speelden een rol bij de emigratie. Vooral voor gescheiden vrouwen en weduwen betekende emigratie een uitweg uit de sociale controle en het ontlopen van wraakacties. Overigens vertrok een aantal arbeiders niet op eigen initiatief maar werd omgepraat of meegelokt door hiervoor aangestelde wervers. Dat waren mensen vanuit het gebied zelf, die door Nederlanders betaald werden om mensen mee te lokken en/ of over te halen. Over het algemeen hadden de emigranten slechts een vaag idee wat hen in het nieuwe land te wachten stond. Ze vermoedden dat ze naar een rijk land gingen om veel geld te verdienen en hoopten daarna weer terug te keren. In 1863 schafte Nederland, als laatste land, de slavernij af. Daardoor ontstond er een groot tekort aan arbeiders op de plantages in Suriname. Het stond voor de plantagehouders vast dat de vrijverklaarde ex- slaven de landbouwondernemingen zeker zouden verlaten. Daarom was men in Suriname in 1853 begonnen met het zoeken naar contractarbeiders. De eerste groep werd gevormd door Chinezen uit Java, Macau en Hong Kong en ook Portugezen. Dit leverde voor de Nederlanders echter niet het gewenste resultaat op, want na het aflopen van het contract gingen zij als zelfstandigen handel drijven. Zo kwam op 5 juni 1873 het eerste schip met Hindoestaanse immigranten aan, terwijl in datzelfde jaar nog 4 andere schepen zouden volgen (zie figuur 1, volgende pagina). De immigranten kregen een contract voor 5 jaar. Dit kon met nog eens 5 jaar worden verlengd. Vooral in de eerste perioden was er sprake van een grote retourmigratie. Om de Hindoestaanse migranten te stimuleren om te blijven, heeft de Surinaamse overheid tussen 1895 en 1916 de voorwaarden gewijzigd om grond te verkrijgen. De Hindoestanen kregen 100 gulden en een stukje grond2 van de overheid. In ruil daarvoor moesten ze afstand doen van hun recht op vrije terugtocht naar het vaderland. In totaal zijn er van 1873 tot 1916 ongeveer 34.000 Hindoestaanse emigranten aangevoerd, waarvan er 12.000 weer naar India zijn teruggekeerd. De Hindoestanen vormden in deze periode nog geen eenheid in cultuur en taal. Ze kregen de titel van immigrant en later die van officieel erkende Nederlander. Vanaf toen ging de overheid zich richten op de eenheidsvorming in taal en cultuur.
1 2

Op de grens van Culturele waarden en normen, T. Elahi www.massala.8k.com/hindu

_____________________________

_____________________________

Tot 1965 emigreerde vooral de negrode bevolking uit Paramaribo naar Nederland. Het aantal Hindoestanen dat in die periode naar Nederland kwam, was relatief gering. Het waren enkele tientallen studenten en personen uit de middenklasse en elite, zoals assistent- boekhouders en onderwijzers die als werkstudent een studie kwamen volgen. Zij keerden na hun studie ook weer terug naar Suriname. Vanaf 1965 steeg het aantal Hindoestaanse emigranten naar Nederland snel, als gevolg van vooral politieke factoren, zoals de val van de regering Sedney in 1973. Hierbij kwam de politieke partij van de Hindoestanen (VHP) in de oppositie,. Maar ook als gevolg van de naderende onafhankelijkheid van Suriname in 1975. In tegenstelling tot de periode van voor 1965 kwamen toen grote aantallen ongeschoolde Hindoestanen naar Nederland. De Nederlandse regering reageerde op de grote toestroom van immigranten door hen in centra op te vangen en hen over het hele land te verspreiden. De verspreiding mislukte omdat de Hindoestanen elkaar weer opzochten Veel Surinamers kwamen naar Nederland met behulp van familie. Hier maakten ze vrienden en kennissen. Door hulp van deze vrienden en kennissen haalden ze nog meer familie naar Nederland. Dit wordt ketenmigratie genoemd. Welzijnsorganisaties hoefden hierdoor niet te helpen met het zoeken naar onderdak en werk en met het opzetten van een netwerk. Een deel van de Hindoestanen trok naderhand naar de grote steden, waar familie en vrienden woonden. De meeste Hindoestanen migreerden in gezinsverband naar Nederland of zij lieten hun gezinsleden overkomen zodra zij huisvesting en werk hadden gevonden.

Figuur 1 De Hindoestanen vertrokken vanaf 1873 vanuit Noord India naar Suriname (pijl 1). Tot 1965 trokken vooral de elite en de middenklasse van de Hindoestanen naar Nederland, die opgevolgd werden door mensen van de lagere sociale klasse (pijl 2).

Er zijn geen exacte gegevens bekend omtrent het aantal Hindoestanen in Nederland. Wel is bekend dat er in den Haag ca 45.000 Hindoestanen wonen. Dat is meer dan in de grootste Hindoestaanse stad in Suriname. Daar wonen 35.000 Hindoestanen1.Volgens schattingen heeft ruim een derde van de ongeveer 200.000 Surinaamse Nederlanders een Hindoestaanse achtergrond. De sociaal-economische verscheidenheid die de Hindoestaanse bevolkingsgroep kenmerkte in Suriname, werd ook in Nederland gereproduceerd. Dat wil zeggen dat er ook in Nederland Hindoestanen in alle lagen van de bevolking te vinden zijn.

Artikel Haagsche courant, Victor Schildkamp, 12 mei 2004

_____________________________

_____________________________

1.2 Religie
1.2.1 Het Hindoesme
Het Hindoesme1 is een veel oudere godsdienst dan de Islam en het Christendom en is ontstaan in India in de delta van de heilige rivier de Ganges. Er is geen stichter, maar het geloof is gebaseerd op wijsheden, die door vele wijzen sinds 3000 voor Christus zijn opgetekend of doorgegeven. De Hindoes kennen een oerkracht die scheppend (Brahma), onderhoudend (Vishnu) en transformerend (Shiva) bezig is. Brahma schiep onder andere het heelal, Vishnu is de hersteller van het goddelijk evenwicht en Shiva vernietigt het kwaad. Daarnaast worden de vrouwelijke aspecten (Shakti) van deze drie-eenheid (Tri Murti) vereerd. Lakhsmi is de godin van voorspoed en geluk. Een ander element van de oerenergie is de natuur, die zich manifesteert in de vijf elementen aarde, water, vuur, lucht en ether. Het goddelijke heeft derhalve verschillende verschijningsvormen. Daarom worden ook mythische figuren vereerd, zoals de strijder Arjoena. In de verzen van de Ramayana en Bhagavad Gita Rama worden de heldendaden van Rahma en Krishna verteld. De lofzangen, heldendichten en wijze teksten worden uitgelegd door Brahmaanse priesters. In kleine tempeltjes kunnen gelovigen bidden, de mantras (heilige formules) uitspreken, en rituele offers brengen van bloemen, vruchten, zuivere boter, wierook en voedsel. In Nederland organiseren gelovigen ook bijeenkomsten aan huis, maar daar naast zijn er bijvoorbeeld in Den Haag achter gewone voordeuren ook talloze tempeltjes van Surinaamse Hindoes te vinden. De Hindoes geloven in de wedergeboorte. De leefomstandigheden van de mens worden mede bepaald door de kwaliteiten die hij in zijn vorige leven tentoonspreidde. Goed leven volgens de religieuze normen zal in een volgend leven worden beloond. De Hindoes zijn niet in vaste kerkgenootschappen georganiseerd. Priesters (Pandits) bieden hun diensten aan individuen, families of groepen aan die om geestelijke bijstand vragen (zie figuur 2). In India bekrachtigt het Hindoesme het kastensysteem, waarbij gelovigen maatschappelijk meer, minder of geen aanzien hebben. Onder de Surinaamse Hindoes is deze maatschappelijke ordening nagenoeg verdwenen. Ook waren er in Suriname geen ascetische sekteFiguur 2 gemeenschappen, waardoor er Een kerkdienst op de Hindoestaanse Vereniging Laakkwartier Noord, begeleid door een pandit. daar geen nieuwe geloofsdogmas worden doorgegeven. Het gevolg is dat de Surinaamse Hindoes een grote vrijheid in geloofsinterpretatie hebben. Het grootste deel van de Surinaamse Hindoes behoort tot de Sanatan Dharm, de traditionalisten. De bezwering van geesten en lagere goden maakt deel uit van de geloofstraditie. Een kleiner deel van de Surinaamse Hindoes wordt gerekend tot de Arya Samaj.

Hindoestaanse gezinnen in Nederland, G. Mungra

_____________________________

_____________________________

Rond het huwelijk zijn er voor Hindoes veel voorschriften, rond zwangerschap en bevalling niet. De belangrijkste plechtigheid rondom de geboorte is de Muran, het afscheren van het onreine hoofdhaar van de baby. Het haar wordt in een deelklompje gevouwen en in stromend water afgevoerd. Bij ziekte kan een Pandit pogen de ziekte te bezweren, zoals bij geelzucht, hoofdpijn en koorts. Bij overlijden leidt de Pandit de ceremonie, waaraan mannen en vrouwen deelnemen. In veel gevallen wordt er de eerste tien dagen geen vuur gemaakt in huis en de maaltijden worden door familie en buren bereid. De overledene wordt gecremeerd, de as over water verstrooid, de ziel zal echter wederkeren in een andere gedaante (rencarnatie). Belangrijke feesten zijn Holy Pagua (het nieuwjaarsfeest) en het Dewali-feest. Er wordt dan speciale muziek gemaakt en er worden in groepsverband liederen gezongen en gedanst. Een centraal element van Holy Pagua is het offervuur waarin vroeger als dank voor een goede oogst een deel van het graan werd geofferd. Het symboliseert de overwinning van het goede op het kwade. De ellende van het afgelopen jaar wordt in het vuur geworpen, zodat men een nieuwe start kan maken, nu het voorjaar weer komt. De dag na Holy Pagua trekt men zingend de wijk in en besprenkelt of bepoedert men elkaar met kleurstoffen. Dewali (lichtjesfeest) valt in het najaar. Bij dit feest viert men de terugkeer van de goddelijke Rama, de overwinning op het kwade en wordt de godin Laksmi vereerd. Men neemt deze dag een ritueel bad, trekt nieuwe of schone kleren aan en ontsteekt in de vooravond lampjes in elk huis en elke tempel. Vaak wordt huis en tuin vooraf goed schoongemaakt (de grote schoonmaak) en worden oude ruzies bijgelegd.

_____________________________ 1.2.2 De Islam

_____________________________

De cultuur en daarmee het leven en handelen van Hindoestaanse moslims wordt ten eerste bepaald door de Islam en ten tweede door de andere culturen, te midden waarvan hun cultuur zich bevindt.1 Islam betekent onderwerping, onderwerping aan Allah en is gebaseerd op 5 basisprincipes (zuilen): De geloofsbelijdenis (imaam); De salaat (namaaz); de verplichting om 5 keer per dag op de daartoe vastgestelde tijdstippen te bidden; De zakaat; de belasting op inkomen en vermogen dat een zeker minimum te boven gaat; De vasten; de verplichting om in de maand Ramadan zich van voor zonsopgang tot na zonsondergang te onthouden van voedsel, drank en seksueel verkeer; De Hadj; de plicht om ten minste een keer de bedevaart naar de Kaaba in Mekka te ondernemen als de materile, geestelijke en fysieke omstandigheden dit toelaten. Essentieel voor het moslim zijn en worden is de geloofsbelijdenis. De moslim heeft tegelijkertijd echter de plicht om te leven en te handelen volgens de vijf basisprincipes. Deze plichten zijn echter niet onvoorwaardelijk. De plichten zijn flexibel al naar gelang de omstandigheden waarin diegene zich bevindt dat toelaten. Het moslim zijn is geen individuele zaak. De moslim is niet alleen individueel moslim, maar heel nadrukkelijk lid van de moslimgemeenschap. De beleving van het moslim zijn, ook het nakomen van de geloofsverplichtingen, dient zoveel mogelijk een gemeenschappelijk gebeuren te zijn. Bovendien is het aantal zegeningen groter wanneer het gebed in de moskee wordt verricht dan wanneer het in afzondering plaatsvindt. Dit betekent dat de islam een drijfveer is voor de eenheid van en samenwerking tussen moslims. Het is ook daarom dat moslims zoveel mogelijk in groepen de salaat verrichten. Het stichten van moskeen moet ook uit deze gemeenschapszin worden verklaard. In dit verband moet worden opgemerkt dat ten minste twee maal per jaar alle moslims ook zij die zich gewoonlijk onttrekken aan vele verplichtingen door de islam opgelegd- in groepen samenkomen om de salaat te verrichten, namelijk op Id Ul Fitr (einde vastenmaand Ramandan) en Id Ul Adha (offerfeest). De islam is gebaseerd op 3 bronnen. In volgorde van belangrijkheid zijn deze: De Koran; het heilige boek van de Islam dat geopenbaard is aan de profeet Mohammad; De Hadith; waarin uitspraken , leven en handelingen van de profeet zijn opgetekend; De Sharia; de islamitische wetgeving. Deze wetgeving bevat de wetten en regels die door de islamitische rechtsgeleerden in de geest van de leerstellingen van de Koran en de Hadith zijn uitgevaardigd. Deze wetten en regels zijn tussen de zevende en achtste eeuw ontwikkeld en afkomstig van verschillende scholen binnen de islam (Hanafi, Maliki, Shaafi en Hanbali).

Hindostanen in Nederland, C. van der Burg

_____________________________

_____________________________

1.3 Cultuur
Het proces van cultuuroverdracht tijdens de migratiegeschiedenis heeft veel veranderingen met zich meegebracht. De eigenheid van de Hindoestaanse cultuur heeft veel verbondenheid gebracht binnen de gemeenschap die zich nu in Nederland bevindt. De kenmerken van de Hindoestaanse cultuur, die nu in Nederland bestaat, zijn hieronder in het kort beschreven:. Deze kenmerken gelden zowel voor de Hindoes als voor de Hindoestaanse moslims.1 De taal; de taal die in Suriname werd gesproken was het Sarnami en is specifiek voor de Hindoestanen in Suriname. Het wordt nergens anders ter wereld gesproken. Deze taal is in India erkend als een dialect van het Hindi. In Nederland wordt deze taal door de ouderen binnen de gemeenschap gesproken en jongeren worden gestimuleerd om deze taal over te nemen. De reden hiervan is dat hoe hoger jongeren zich opleiden, hoe meer ze Nederlands gaan spreken. Sommigen spreken het Sarnami helemaal niet meer en vinden dit ook niet meer nodig binnen de huidige Nederlandse samenleving. Bij sommige culturele instellingen wordt Sarnami gegeven, door middel van cursussen. Daarnaast wordt er binnen de Hindoestaanse gemeenschap steeds meer gestimuleerd om het Hindi te leren spreken, dat, naast het Engels, de tweede taal is in India. Muziek, zang en dans; de Hindoestaanse cultuur is rijk aan eeuwenoude traditionele muziek, zang en dans. Vanuit Suriname is dit weer in het leven geroepen om de cohesie binnen de Hindoestaanse gemeenschap te versterken. In Nederland leeft de muziek, zang en dans momenteel sterker dan voorheen. Ook hier wordt het gebruikt om de Hindoestaanse cultuur een gezicht te geven. De traditionele muziek die uit India komt wordt gespeeld, maar ook zang, dans en muziek, die in Suriname is ontstaan en typerend is voor de Hindoestanen die uit Suriname. Hiermee onderscheiden ze zich van Hindoestanen die elders vandaan komen. De Surinaams-Hindoestaanse keuken; de Hindoestaanse cultuur typeert zich door een eigen keuken. Eten is een belangrijk onderdeel binnen de cultuur. Bij alle gelegenheden wordt eten geserveerd. Ook als gasten komen, moeten ze eten voordat ze weer naar huis gaan. De eetcultuur heeft zich in Suriname vermengd met dat van andere culturen die in Suriname leven. Dit heeft zich tot een typische Surinaamse keuken ontwikkeld. Ongeveer 80 % van de Hindoestanen belijdt het Hindoesme en 15 tot 20 % is Moslim. In beide religies bestaan voedselvoorschriften die de voedselkeuze sterk benvloeden: Voor Hindoes is de koe heilig en mag geen rundvlees gegeten worden. Dikwijls wordt ook varkensvlees als onrein beschouwd en niet gegeten. Door deze restricties zijn kip en vis belangrijke bronnen voor dierlijk eiwit voor de Hindoes. Voor de moslims is het volgens de Koran verboden om bloed en varkensvlees te nuttigen en ook niet toegestaan om vlees te eten van dieren die niet op traditionele wijze (halal) zijn geslacht. Hindoestanen hebben een eeuwenoude eetcultuur uit India meegenomen waarin granen en peulvruchten een belangrijke rol spelen. Zoals gezegd is rijst het hoofdvoedsel, maar ook tarwemeel wordt gebruikt, vooral in de vorm van roti. De Hindoestaanse keuken kent veel specerijen en kruiden, zoals pepers, knoflook, massale (gele gember, zwarte peper, mosterdzaad, kruidnagel en kaneel), karwijzaad, kerrie, komijn, koriander en anijs. Tevens houden Hindoestanen erg veel van olie en roomboter in hun eten en ook zoetigheid vinden ze erg lekker.Dit heeft tot gevolg dat suikerziekte, een gevolg van deze eetcultuur, erg veel voorkomt onder Hindoestanen. Dit wordt door de gezondheidszorg steeds meer erkend als een cultureel probleem. De hechte familiebanden; nadat de Hindoestanen naar Nederland waren gemigreerd, zijn de familiebanden minder hecht geworden. Men ziet elkaar minder vaak. Desondanks is de cohesie binnen het gezin sterk en zie je vaak dat de grootouders de kinderen en kleinkinderen bij elkaar houden. Daardoor ontstaat er een hechte band tussen broers, zussen, nichten en neven onderling. Het wordt nog wel eens als een nadeel ervaren dat er veel sociale controle is binnen de Hindoestaanse gemeenschap.

Op de grens van culturele waarden en normen, T. Elahi

10

_____________________________

_____________________________

Man- vrouw verhouding; binnen het gezinsleven bestond eeuwenlang een vaste rol- en taakverdeling tussen man en vrouw. De vrouw heeft vaak de ondergeschikte positie in het gezinsleven gehad. In Suriname kwam daar langzaam verandering in, doordat er de mogelijkheid kwam om te studeren. Deze verandering heeft zich in Nederland verder voortgezet. Wel is het zo dat bij de meerderheid van de gezinnen de huishouding nog steeds als vrouwentaak wordt gezien. Een belangrijk item binnen het gezin is het loyaliteitsgevoel aan de familieleden en de ouders. In de Nederlandse cultuur wordt de ontwikkeling van het individu voorop gesteld en daarmee samenhangend het kiezen voor jezelf en pas op de tweede plaats kiezen voor je omgeving. Binnen het gezinsleven kan dit tot conflicten leiden tussen ouders en de kinderen. Een groot deel van de Hindoestaanse bevolking vindt dat er bij de opvoeding verschil moet zijn tussen jongens en meisjes. Het verschil is met name gericht op het huwelijk bij meisjes. De ouders willen hun dochter op gebruikelijke wijze uithuwelijken. Een ander deel vindt dat de opvoeding tussen jongens en meisjes gelijk moet zijn, maar ze vinden wel dat de meisjes niet zonder toezicht uit mogen gaan. Eer; eer is een heel belangrijk aspect binnen het gezin. Binnen de Hindoestaanse gemeenschap is er een beeld ontstaan dat men hard moet werken en de kinderen hogerop moeten komen op de sociaalmaatschappelijke ladder door te studeren. Dit wordt in stand gehouden door dit te belonen en als men niet aan dit beeld voldoet door te straffen. Daarnaast moet men voldoen aan de religieuze plichten. Hoe meer men aan de religieuze plichten voldoet, hoe meer eer en aanzien men krijgt binnen de gemeenschap. Vaak is het doen aan religie een goede compensatie bij kinderen, die niet gestudeerd hebben, om eer en aanzien binnen de gemeenschap te krijgen. Eer en aanzien hangen heel sterk samen met schuld- en schaamtegevoel. Als men niet voldoet aan het ideaalbeeld door bewust of onbewust hiervan af te wijken, krijgt men vaak een groot schuld- en schaamtegevoel. Door deze gevoelens komen veel mensen niet naar buiten met de problemen waarmee ze zitten. Religie; bijna alle Hindoestanen leven volgens religieuze voorschriften. Binnen de Hindoestaanse gemeenschap zijn de twee grootste religies het Hindoesme en de islam. Men houdt zich vooral bezig met de eigen religie, met de eigen feestdagen en de eigen bijeenkomsten. (zie Hoofdstuk 1.2)

11

_____________________________

_____________________________

1.4 Integratie
Om erachter te komen in hoeverre de Hindoestanen gentegreerd zijn, volgt eerst een globale omschrijving over het integratiebeleid in Nederland1. Daarna wordt het verloop van de integratie van Hindoestanen beschreven en hoe zich dat nu uit. Om te achterhalen of de Hindoestanen zijn gentegreerd wordt het integratiepatroon van de Hindoestanen gekoppeld aan het integratiebeleid van Nederland.

1.4.1 Integratiebeleid
De Nederlandse samenleving wordt doorsneden met tal van scheidslijnen: rijken tegenover armen; stedelingen tegenover plattelanders, gelovigen tegenover niet-athesten, loonafhankelijken tegenover zelfstandigen, werkenden tegenover niet-werkenden, modernen tegenover traditionelen, gevestigden tegenover nieuwkomers en autochtonen tegenover allochtonen. Maar ondanks alle scheidslijnen vormt Nederland n samenleving. Dat komt doordat de bewoners van dit land met elkaar verbonden zijn door gemeenschappelijke en gelijke vrijheden, rechten, plichten en verwachtingen. De bevolking van Nederland is een gemeenschap van burgers. Burgerschap is het bindende element en daarom is volwaardig en gedeeld burgerschap voor minderheden en autochtonen het meest algemene doel van het integratiebeleid. Burgerschap houdt in dat we een gemeenschappelijke taal spreken, dat we overeenstemming hebben over basiswaarden en normen, dat we bereid zijn een actieve bijdrage te leveren aan de instandhouding van de gemeenschap van burgers en dat we elkaar de ruimte geven in datgene waarin we van elkaar verschillen. Burgerschap kan kortweg het best worden omschreven als de mogelijkheid tot deelname aan alle facetten van de samenleving: sociaal, economisch, cultureel, juridisch en politiek.

1.4.2 Integratiepatroon van Hindoestanen

Zoals al vermeld in 1.1, nam de stroom Hindoestanen naar Nederland vanaf 1965 toe2. Voorheen waren dat enkele tientallen, die vooral uit de middenklasse en elite van de Hindoestanen kwamen. Na 1965 nam dit elitekarakter af en kwamen vooral veel mensen uit lagere sociale- en economische klasse naar Nederland. Aanvankelijk vingen de Hindoestanen hun families en vrienden op die na hen naar Nederland kwamen. Vanuit dit contact met familieleden en vrienden activeerden de nieuwkomers vaak bestaande netwerken, vaak geconcentreerd rond leden van dezelfde groep. Hindoestanen zochten elkaar vaak op in verenigingsband. Er heerste een vertrouwde sfeer, er werd Hindoestaanse muziek gemaakt en er vonden ook politieke discussies plaats. Men gaf elkaar allerlei adviezen met betrekking tot studiemogelijkheden. De nieuwkomers konden zich optrekken aan de voorgangers en van hen leren. Binnen de groep Hindoestanen die na 1965 naar Nederland emigreerden waren grotere individuele verschillen. Deze verschillen zaten in het opleidingsniveau, kennis van de Nederlandse taal, werkervaring, beeldvorming over Nederland, wijze van opvang (familie, kennissen of opvangcentrum), financile situatie, aantal kinderen, etcetera. Tevens bleek dat velen die in Suriname arbeid hadden verricht, met deze werkervaring hier niet aan de slag konden. De generatie die hierop volgde kreeg een strenge opvoeding waarin werd geleerd dat het belangrijk was om te studeren en hard te werken om hogerop te komen. Materile voorspoed is een belangrijke waarde bij Hindoestanen.

1 2

www.justitie.nl Op de grens van culturele waarden en normen, T. Elahi

12

_____________________________

_____________________________

Het is bekend dat de Hindoestaanse gemeenschap een gesloten gemeenschap is. Mensen praten niet gemakkelijk over hun problemen en het aanvaarden van hulpverlening is een grote stap. Een gevolg hiervan is dat er vaak te laat iets aan problemen gedaan wordt. Een voorbeeld is het verhoogde percentage Hindoestaanse (jonge) mannen in koffieshops (zie bijlage 1). Meisjes krijgen in de Hindoestaanse opvoeding een strengere opvoeding dan jongens (zie 1.1). De ouders willen hen beschermen. De meisjes zien op school dat de anderen uit gaan. Dat willen zij ook. Dat levert geregeld conflicten op. Uit onderzoek over Hindoestanen in verenigingsverband is gebleken dat de invloed van het Nederlandse normen- en waardenstelsel groot is, zonder dat de Hindoestaanse normen en waarden verloren gaan. Dit cultuurconflict is kenmerkend voor Hindoestanen in Nederland. Zij willen zowel hun tradities behouden, als moderniseren en zich aanpassen aan de eisen van de moderne samenleving.

1.4.3 Integratiepatroon van Hindoestanen gekoppeld aan het integratiebeleid

Over het algemeen kan gezegd worden dat Hindoestanen zeer succesvol zijn op het gebied van onderwijs en arbeid. Zij beheersen de Nederlandse taal goed en kunnen goed meekomen met de Nederlandse normen en waarden. In het openbare leven op het gebied van onderwijs en arbeid respecteren de Hindoestanen de normen en waarden van de Nederlanders, maar zullen die niet overnemen. De normen en waarden van eigen geloof en cultuur hebben nog een grote waarde en hierbinnen passen veel van de Nederlandse normen en waarden niet. Wel doen zij mee op sociaal, economisch, cultureel, juridisch en politiek vlak. Als dit wordt gekoppeld aan het integratiebeleid van de overheid dan kan er gezegd worden dat Hindoestanen volledig zijn gentegreerd. Kanttekening is de generatiekloof die er ligt tussen de ouders en hun kinderen. Het lijkt er op dat de ouders het verschil tussen de Nederlandse normen en waarden en die van de Hindoestanen wel respecteren, maar niet accepteren. Zij willen anderen wel de ruimte geven in datgene waarin ze verschillen, maar hun eigen kinderen krijgen deze ruimte vaak niet.

13

_____________________________

_____________________________

De HVL

Om de meerwaarde van de van de HVL voor de wijk Laak Noord te kunnen bepalen, is het nodig om goed in kaart te brengen wat de HVL doet en waar de vereniging voor staat. (In bijlage 2 is de wijk Laak Noord en de etnicititeit van de bewoners omschreven.1) Om dit te achterhalen heb ik regelmatig gesprekken gehad met 3 bestuursleden van de HVL, op basis waarvan het volgende beeld naar voren kwam: Mensen kunnen lid worden van de HVL zonder dat ze in de wijk wonen. Maar ook mensen die niet van Hindoestaanse afkomst zijn, kunnen lid worden. Bij elke activiteit wordt een Nederlandse, Surinaamse en de HVL- vlag opgehangen om te tonen dat respect voor de eigen identiteit de integratie bevordert. Alle activiteiten worden bekend gemaakt via de Hindoestaanse radio, via pamfletjes en in de wijkkrant. Paragraaf 2.1 beschrijft het doel van de HVL. In 2.2 volgt een omschrijving van de verschillende doelgroepen. Vervolgens omschrijft paragraaf 2.3 het ontstaan van de vereniging. Daarna worden in 2.4 alle activiteiten die de HVL organiseert benoemd met daarbij vermeld: de doelgroep, de leeftijd van de doelgroep, de kosten van de activiteit, het aantal mensen dat aan de activiteit deelneemt, de locatie van de activiteiten, op welke dag en tijdstip het wordt gehouden, het doel van de activiteit en eventuele bijzonderheden.De HVL werkt veel samen met andere organisaties voor het welzijn van de leden en de wijkbewoners. Deze samenwerkingsverbanden worden in 2.5 genoemd. In 2.6 is de indeling van de activiteitenruimtes aangegeven. Daarbij is schematisch weergegeven hoeveel dagdelen er gebruik wordt gemaakt van de ruimtes. In 2.7 is de financile situatie over 2003 in kaart gebracht.

2.1

Doel van de HVL

De HVL heeft tot doel het behartigen van de belangen van de bewoners van de wijk Laakkwartier Noord2. Deze belangen bestaan uit: Het behoud en versterking van Hindoestaanse- culturele normen en waarden in de Nederlandse samenleving; Positieverbetering van de Hindoestanen op het gebied van cultuur, arbeid en onderwijs; Vervullen van een brugfunctie m.b.t. participatie en integratie binnen en buiten de eigen groep; Vermindering van negatieve aspecten uit de Hindoestaanse cultuur (sociale controle); Emancipatie (positieverbetering) van de vrouw; Isolement doorbreken; Verbetering van sociale contacten door de ontmoetingen. Om dit doel te bereiken worden verschillende activiteiten georganiseerd en voorlichting gegeven aan de doelgroep. Tevens door een baliefunctie voor de leden te verzorgen. Mensen komen aan de balie met vragen over bijvoorbeeld hun uitkering of over bepaalde activiteiten. Soms komen leden voor hulp. Dan heeft de balie een doorverwijsfunctie naar bijvoorbeeld welzijn of zorg of woningbouwverenigingen. Het bieden van een luisterend oor is hierin erg belangrijk. (Hiervoor wordt verwezen naar 3.4.)

2.2

Doelgroep

Er worden activiteiten georganiseerd voor de gehele wijk. Dit houdt in dat de HVL zich richt op scholieren, jongeren, volwassenen, vrouwen en ouderen. Uiteraard richten ze zich hierbij vooral op de Hindoestanen van de wijk, maar mensen van andere culturen zijn altijd welkom. Er wordt ook aandacht besteed aan enkele specifieke doelgroepen. Dat zijn verslaafden (en hun ouders),
1 2

www.den haag.nl: integrale stadsdeelbeschrijving Laak 2002/2003 Werkplan HVL, B. Sukul

14

_____________________________

_____________________________

alleenstaande moeders en vaders, pleegkinderen en ontwrichte gezinnen (deel in Suriname, deel in Nederland).

2.3

Het ontstaan van de HVL

In het voorjaar van 1983 had een aantal Hindoestaanse mensen uit de wijk Laak Noord de behoefte om samen culturele activiteiten te ondernemen. Ze wilden meer verbondenheid voelen met de eigen cultuur. Ook wilden ze voorlichting geven. Daarom hebben ze met elkaar een werkgroep opgericht. Toen zij begonnen te groeien zijn de bestuursleden, onder begeleiding van het opbouwwerk, naar de notaris gestapt. Op 23 februari heeft de notaris officieel de vereniging HVL vastgelegd.

2.4

Activiteiten

2.4.1 Wekelijks terugkerende activiteiten

Klassieke dansles Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Lokatie: Dag en tijd: Doel: Bijzonderheden: Yoga voor vrouwen Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Dag en tijd: Doel: Zaalvoetbal Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Dag en tijd: Doel: Veldvoetbal Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Dag en tijd: Doel: Meisjes en vrouwen Vanaf 6 jaar 12,- p.m. + 23,-p.j.of 12,- met ooievaarspas Ongeveer 8 meisjes per groep; Er zijn 3 groepen. De Spil Maandag om 18:00, 19:00 en 20:00 uur; De lessen duren een uur. Bewustwording van eigen cultuur, sociale contacten en beweging. Deze vrouwen en meisjes treden op tijdens de multiculturele dansshows van de HVL. Vrouwen Alle leeftijden 7,- p.m. + 23,-p.j.of 12,- met ooievaarspas Ongeveer 12 vrouwen per les Moedercentrum de Koffiepot Maandag van 19:00 tot 20:30 Lichaam en geest in balans brengen, sociale contacten en beweging. Mannen Er is een jongerenteam en een seniorenteam 23,- p.j. Ongeveer 12 mannen per team Laakhage Maandag en donderdag v.a. 19:00 uur Ontspanning, beweging, sociale contacten. Mannen Alle leeftijden 23,- p.j. 14 mannen Voetbalveld Laakkade Zondag van 11:00 uur tot 13:30 uur Ontspanning, beweging, sociale contacten.

15

_____________________________

_____________________________

Biljart, Tafeltennis en darten Doelgroep: Mannen (jongeren) Leeftijd: Tussen 15 en 35 jaar Kosten: 23,- p.j. Aantal mensen: Ongeveer 6 tot 12 mannen Locatie: Laakhage Dag en tijd: Maandag en donderdag v.a. 19:00 uur Doel: Ontspanningsactiviteit, sociale contacten Bijzonderheden: Bij deze activiteiten doen erg veel mannen van andere nationaliteiten mee. Muziek Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Dag en tijd: Doel: Bijzonderheden: Iedereen die een instrument kan bespelen Volwassenen 23,- p.j. + eens per jaar gratis optreden voor HVL Ongeveer 8 mensen per groep ( 2 groepen) Laakhage Maandag en donderdag, elk een andere groep Culturele beleving, entertainment brengen middels Hindoestaanse muziek De HVL is destijds begonnen met het geven van muzieklessen. Daar is een bandje uit ontstaan. Ze treden af en toe op voor bruiloften en op de wijkfeesten.

2.4.2 Maandelijks terugkerende activiteiten

HVLagerhuis Omschrijving: Iedere maand wordt er een debat georganiseerd, volgens hetzelfde principe als het lagerhuis op TV (bijlage 2). Er worden maatschappelijke en politieke themas besproken die betrekking hebben op de Hindoestanen in Nederland. Voorbeelden hiervan zijn: Hindoestanen en assertivtiteit, Hindoebasisscholen integreren niet. Iedereen mag meedoen in het debat. Alle wijkbewoners Alle leeftijden Gratis, tevens zijn drankjes en hapjes gratis Ongeveer 75 mensen De Spil Mensen laten nadenken over- en inzicht krijgen in de Nederlandse cultuur en de plaats van de Hindoestanen daarin. De drempel te verlagen om te discussiren en te debatteren.

Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Doel:

Bestuursvergadering Omschrijving: Iedere 3e dinsdag van de maand is er een bestuursvergadering. Iedereen van het bestuur komt dan bij elkaar om te plannen en praten over de komende activiteiten en hoe de vorige activiteiten kunnen worden verbeterd. Doelgroep: De bestuursleden van de HVL (tevens de bestuursleden van de jongerenvereniging en de vrouwenvereniging) Locatie: De Spil Doel: Afstemming verkrijgen over de activiteiten van de HVL.

16

_____________________________ 2.4.3 Jaarlijks terugkerende activiteiten

Holy Pagua feest Omschrijving:

_____________________________

Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Doel:

Dit is het Hindoestaans nieuwjaarsfeest1. Een centraal element van Holy Pagua is het offervuur waarin vroeger als dank voor een goede oogst een deel van het graan werd geofferd. Het is een dag van eenheid, gelijkheid, verzoening en liefde. Het symboliseert de overwinning van de lente op de winter en het goede op het kwade. De dag na Holy Pagua trekt men zingend de wijk in en besprenkelt en bepoedert men elkaar. Bij de HVL wordt er op deze dag gezeten en gezongen (ook wel bajtahakgana genoemd). Er wordt gekookt door vrijwilligers. Alle wijkbewoners Alle leeftijden gratis Ongeveer 150 mensen Laakhage Culturele beleving, sociale contacten.

Dewali feest (lichtjesfeest) Omschrijving: Dit feest symboliseert eveneens de overwinning van het goede op het kwade2. Dit feest wordt dit jaar samen gevierd met het suikerfeest van de moslims. Er komt een imaam vertellen over de islam en er komt een (Hindoestaanse) priester vertellen over het Hindoesme. Er wordt een kerkdienst gehouden en er wordt gekookt door vrijwilligers. Doelgroep: Alle wijkbewoners Leeftijd: Alle leeftijden Kosten: Gratis Aantal mensen: 75 Locatie: Laakhage Doel: Het bevorderen van de integratie en begrip voor elkaar, maar ook de culturele beleving vergroten. Sinterklaasfeest Omschrijving: Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Doel: Dit feest wordt ieder jaar gevierd door de HVL. Ieder kind krijgt een cadeautje van de HVL en een chocoladeletter. Ook nemen ouders zelf nog een cadeautje mee voor de kinderen. Kinderen 2 tot 10 jaar Gratis Ongeveer 50 kinderen De Spil De kinderen kunnen met elkaar het Sinterklaasfeest vieren.

1 2

Jaarboek minderheden 2004, H.M.A.G. Smeets e.a. idem

17

_____________________________
Oud en Nieuwfeest Omschrijving: Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Doel: Immigratiefeest Omschrijving: Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Doel:

_____________________________

Deze activiteit wordt georganiseerd in samenwerking met de bewonersorganisatie (BOL) en de wijkcommissie Allochtonen (zie 2.5) en de jongeren uit de wijk. Het wordt gesubsidieerd door de gemeente Den Haag. Jongeren van 14 tot 30 jaar Alle leeftijden 1,250 tot 300 mensen Laakhage Samenwerking tussen de jongeren, de BOL en de wijkcommissie Allochtonen. Een leuk feest organiseren, met als nevendoel: rust in de wijk. Het is dit jaar 131 jaar geleden dat de immigratie van India naar Suriname plaatsvond. Er wordt aandacht besteed aan liederen en er wordt teruggeblikt naar die tijd. Tevens wordt er muziek gemaakt en er worden spelletjes gedaan. Alle wijkbewoners Alle leeftijden Gratis Ongeveer 100 tot 150 mensen Laakhage Culturele beleving, sociale contacten.

2.4.4 Overige activiteiten

Voorlichting Omschrijving: Soms komen er signalen vanuit de leden dat er behoefte is aan voorlichting. Op het moment staan 4 voorlichtingen op de agenda: Remigratie; wat komt daar bij kijken, De Wet Voorziening Gehandicapten, Diabetes (komt veel voor bij Hindoestanen) en er komt iemand van MEE praten (de oude Sociaal Pedagogische Dienst). Hangt van de voorlichting af Idem Gratis 25 tot 30 mensen De Spil Informatie verstrekken.

Doelgroep: Leeftijd: Kosten: Aantal mensen: Locatie: Doel:

18

_____________________________

_____________________________

Multiculturele dansshows Omschrijving: 2 keer per jaar worden er multiculturele dansshows georganiseerd. De meisjes van de klassieke dansles treden dan ook op. Doelgroep: Alle wijkbewoners Leeftijd: Alle leeftijden Kosten: 2,50 p.p. Aantal mensen: Ongeveer 230 mensen Locatie: Laakhage Doel: Participatie in de wijk bevorderen. Ontspanning en recreatie.

Figuur 4 De jonge vrouwen van de klassieke dansles geven een optreden tijdens de multiculturele dansshows.

19

_____________________________

_____________________________

2.5

Samenwerkingsverbanden

De jongerenvereniging Er is een jongerenvereniging opgericht. Deze zorgt af en toe voor een activiteit, zoals een soosavond of een discussieavond. Dit gebeurt ongeveer eens in de 2 maanden. De jongerenvereniging heeft een eigen bestuur (4 jongeren). Zij zijn aanwezig bij de bestuursvergadering van de HVL, maar ze hebben ook een eigen vergadering. Alvorens de jongeren een activiteit organiseren moeten ze een begroting maken en om toestemming vragen bij het bestuur van de HVL. Omdat het studenten zijn hebben ze weinig tijd, waardoor de activiteiten niet goed van de grond komen. De vrouwenvereniging Ook is er een vrouwenvereniging. Momenteel bestaan de activiteiten uit vrijwilligerswerk en koken. De vrouwen willen meer activiteiten ondernemen, zoals handenarbeid of bloemschikken, met vrouwen onder elkaar. De vrouwenvereniging komt volgens de HVL niet echt van de grond. Wijkcommissie Allochtonen De wijkcommissie bestaat uit alle wijkverenigingen van Laak Noord. Dat zijn de Hindoestaanse vereniging, de Turkse vereniging, de Marokkaanse vereniging en de Surinaamse (Creoolse) vereniging. Ze komen uitsluitend bij elkaar als er problemen zijn of bij een gezamenlijke activiteit (bv. wijkfeesten of het Oud en Nieuwfeest). Zij streven samen naar een leefbare wijk en zoeken steun bij elkaar als ze ergens tegenaan lopen. Bewoners organisatie Laak Noord (BOL) Hierin zijn vertegenwoordigd: de wijkcommissie Allochtonen, een aantal andere wijkbewoners, de politie en soms de leefbaarheidscordinator. Eens in de maand wordt er een vergadering gehouden. De politie is aanwezig van 19:00 uur tot 19:30. Wijkbewoners kunnen dan klachten indienen over bijvoorbeeld drugs, vandalisme, milieu. De leefbaarheidscordinator is er geregeld bij om vragen van de BOL te beantwoorden of om vragen te stellen. Op deze manier streven de verschillende partijen er samen naar om de leefbaarheid van de wijk te vergroten. Verzorgingshuis de Wenckebach Bij het verzorgingshuis Wenkebach is een wooneenheid ingericht voor dagopvang voor ouderen die nog op zichzelf wonen, met als doel dat ze langer thuis kunnen blijven wonen. De ouderen doen hier verschillende activiteiten, maar komen vooral om elkaar te ontmoeten. Al jaren is een samenwerking tussen de HVL en het verzorgingshuis de Wenckebach. Veel ouderen komen via de HVL terecht bij de dagopvang en er zijn verschillende vrijwilligers van de HVL die daar helpen met bijvoorbeeld het bereiden van de lunch of helpen bij de activiteiten. Een aantal jaren heeft de HVL koffie en thee verzorgd voor deze ouderen en eens per maand werd er door de vrijwilligers gekookt. Om onduidelijke reden heeft de Wenckebach de verzorging van koffie en thee van de HVL overgenomen. Maar de HVL zorgt nog wel eens in de 2 weken voor een diner. Ouderenhuisvesting: Woongroep Sewa Singh In 1999 zijn in de Ketelstraat 30 woningen en een gemeenschappelijke ruimte gebouwd voor Hindoestaanse ouderen van 50 jaar of ouder (bijlage 3). Dit is gebeurd in samenwerking met de HVL en Vestia. Het bestuur van de HVL doet, in samenwerking met de woongroep, de werving en inschrijving van de ouderen. De oudere komt eerst op een wachtlijst. Als de oudere aan de beurt is wordt er gekeken of hij of zij nog capabel genoeg is om te helpen bij met het organiseren van activiteiten. De ouderen kiezen voor de ouderenwoning, omdat ze met mensen van hun eigen cultuur willen wonen. Ze willen in hun eigen taal communiceren en willen eenzaamheid tegengaan. Velen willen niet bij hun kinderen wonen, of de kinderen willen niet dat hun ouders bij hun komen wonen.

20

_____________________________

_____________________________

2.6

Indeling ruimtes

De HVL maakt gebruik van 4 ruimtes 1. De Spil: hier is de kantoorruimte van de HVL gevestigd. Deze is iedere werkdag geopend van 9:00 uur tot 12:30. Deze ruimte wordt alleen door de HVL gebruikt. Hier kunnen mensen terecht met hun vragen. Tevens wordt er in een andere ruimte van de Spil elke maandag de klassieke dansles gehouden. 2. Laakhage: hier worden iedere maandag en donderdag de sportactiviteiten georganiseerd. Het voetbal vindt plaats in de Gymzaal en de overige activiteiten in de algemene ruimte. De muziekactiviteit vindt plaats in een zaaltje. 3. De Koffiepot: Iedere maandag zijn hier de yogalessen voor vrouwen. 4. Voetbalveld Laakkade: hier wordt op zondag gevoetbald. De overige activiteiten, welke niet wekelijks terug komen, worden in de centrale ruimtes in de Spil en in Laakhage georganiseerd. In bijlage 4 wordt schematisch weergegeven hoeveel dagdelen de HVL gebruik maakt van de ruimtes. Wekelijks maakt de HVL 31 dagdelen gebruik van de verschillende ruimtes. Daarbij worden er nog andere activiteiten georganiseerd die niet wekelijks terugkeren. Dat komt neer op 35 dagdelen extra per jaar.

2.7

Kosten/financin in 2003

De inkomsten komen uit: Contributie Cursussen Subsidie (Bij minimaal 150 leden, een bepaald bedrag) Fondsen Bar Sociale activiteiten Overigen Inkomsten 2003: 19.335,90

De uitgaven zitten in: Betaling leraren van de cursussen Porto Sociale activiteiten Ouderen Bar Organisatie Kantoor Onkostenvergoeding Drukwerk Overigen Uitgaven 2003: Verschil: 22.818,19 3.482,29

De gemeente Den Haag faciliteert de HVL voor 4 dagdelen per week in een ruimte van Stichting welzijn Laak. De huur van de ruimte wordt door de gemeente rechtstreeks betaald aan Stichting welzijn Laak. In de huidige situatie maakt men permanent gebruik van een kantoorruimte en diverse

21

_____________________________

_____________________________

andere ruimtes van Stichting welzijn Laak. Dit permanente gebruik wordt echter niet gesubsidieerd door de gemeente Den Haag. Stichting welzijn Laak heeft de verschillende prijzen per ruimte berekend (zie bijlage 5) Het gaat om de prijzen die geel gemarkeerd zijn. Hieronder is een berekening gemaakt van de kosten voor het gebruik van de ruimtes, als de HVL voor het -huidige permanente gebruik zou moeten betalen. Kantoor Spil: Zaal de Spil: Zaal Laakhage: Algemene ruimte Laakhage: Gymzaal Laakhage: Koffiepot: Totaal: Lagerhuis: Holy Pagua: Dewali: Sinterklaas: Immigratiefeest: Voorlichting: Culturele dansshow: Totaal: Bestuursvergadering: Oud en nieuw: 347,76 per week (12 uur per dag x 7 dagen x 1,38 per uur) 3,45 per week (3 uur per week x 1.15) 25,38 per week (3 uur per avond, 2 keer per week x 4,23 per uur) 56,82 per week (3 uur per avond, 2 keer per week x 9,48 per uur) 151,80 per week (3 uur per avond, 2 keer per week x 25,30 per uur) 19,14 per week (2 uur per week x 9,57) 604,35 per week 271,44 per jaar (7,54 x 12 mnd x 3 uur) 101,20 per jaar (25,30 x 4 uur) 37,92 per jaar (9,48 x 4 uur) 22,62 per jaar (7,54 x 3 uur) 101,20 per jaar (25, 30 x 4 uur) 60,32 per jaar (7,54 x 4 keer x 2 uur) 202,40 per jaar (25,30 x 4 uur x 2 keer) 797,10 per jaar Wordt in het kantoor van de HVL georganiseerd. Wordt samen met de wijkcommissie Allochtonen georganiseerd (gesubsidieerd).

In totaal zou de HVL 32.205 per jaar moeten betalen aan de Stichting welzijn Laak, gerekend met 52 weken per jaar. Hier moet dan nog de 4 dagdelen per week vanaf getrokken worden die de Gemeente den Haag vergoedt. Ik heb echter niet kunnen achterhalen welke ruimtes de gemeente voor de HVL financiert en welke bedragen daarmee gemoeid zijn.

22

_____________________________

_____________________________

De Hulpverlening

Om er achter te komen of er berhaupt samenwerking tussen de HVL en het AMW tot stand is gebracht en of deze eventuele samenwerking verbetering behoeft, is het van belang om eerst verschillende zaken omtrent de hulpverlening in kaart te brengen. Allereerst wordt een beschrijving gegeven van de Hindoestaanse hulpverlening. Vervolgens wordt in 3.2 de 5 kerntaken van het maatschappelijk werk omschreven. In 3.3 is bezien aan de hand van deze 5 kerntaken in hoeverre er al hulpverlening bij de HVL plaatsvindt. In paragraaf 3.3 volgt een beschrijving van de relatie tussen de HVL en het AMW in Laak. Daarna wordt de hulpverlening van het AMW in Laak aan Hindoestanen weergegeven. Dit naar aanleiding van een gesprek met een maatschappelijk werker die bij het AMW in Laak werkzaam is. In de laatste paragraaf (3.4) zet ik uiteen hoe de samenwerking eruit ziet en wat er kan worden verbeterd.

3.1

De Hindoestaanse Hulpverlening

Evenals ieder volk hebben ook Hindoes in de loop der tijden methoden ontwikkeld om mensen die op de een of andere wijze ontevreden zijn met hun bestaande situatie en naar een beter leven ssstreven, deskundig te helpen. Deze hulpverleningssituaties hebben betrekking op zowel materile en immaterile als lichamelijke en geestelijke zaken. Met hun komst naar Nederland hebben de Hindoes hun hulpverleningsmethoden meegenomen. Net zoals hun voorouders indertijd deze methoden van Brits- Indi meegenomen hadden naar Suriname. De Nederlandse gezondheidszorg erkent deze methoden echter niet. Dit heeft tot gevolg dat deze methoden buiten het officile, door de overheid gefinancierde, hulpverleningscircuit blijven1.

3.1.1 Hindoe- hulpverleningsmethoden

De Hindoe- hulpverleningmethoden zijn ontstaan of hebben hun vorm gekregen in India, het land waar de Hindoes hun cultuur hebben gevormd. Het is begrijpelijk dat deze methoden in Suriname verandering hebben ondergaan en ook in Nederland een veranderingsproces meemaken. Ze zijn soms zeer oud en hebben een lange ontwikkelingsgeschiedenis. Reeds in de vedas ( 2000 tot 500 voor Christus) zijn strategien en technieken beschreven die als een hulpverleningsmethode kunnen worden beschouwd. In de Atharvaveda bijvoorbeeld wordt de de gedachtelijn gevolgd dat zonde oorzaak is van ziekte en leed. De godheid Agni veroorzaakte als vergelding koorts en Rudra veroorzaakte hevige, stekende pijnen. Om de lijders te helpen schreven de priesters zoenoffers voor en door bezwering van ziektedemonen en het uitspreken van medicinale toverspreuken konden ze genezing teweeg brengen. Het hoofdmotief bij het smeekoffer is een deal die de offeraar met de goden maakt: door iets te geven hoopt hij iets terug te krijgen. Bij problemen offert hij aan de goden en verwacht dat de goden op hun beurt heil zullen verschaffen. Met het smeekoffer kan ook bedongen worden dat men van onheil gespaard wordt. Ook blijkt uit de Atharvaveda dat toediening van geneeskrachtige kruiden gespaard ging met bezweringsformules. Naast de heelmeesters met hun rationele medische praktijk treedt in de vedas, zoals gezegd, de priester op als genezer. Zijn praktijk kwam waarschijnlijk voort uit de gedachte dat de geest en het lichaam n geheel vormen, waarbij handelingen uit het verleden in het hier en nu problemen kunnen veroorzaken. Als kenner van de goden- en de mensenwereld was de priester derhalve de persoon bij uitstek die ziekten kon genezen en problemen oplossen. Surinaamse hindoepriesters genezen ook nu nog lichamelijke of psychosomatische pijnen met bezweringsformules. Hoewel ze daarbij weinig of geen kruiden gebruiken, raden ze de clinten toch vaak aan sommige plantendelen uit te proberen. Bijvoorbeeld de als heilig beschouwde heester tulsi en de nim.

Hindostanen in Nederland, C. van der Burg

23

_____________________________

_____________________________

De methoden passen binnen de Indiase leef- en denkwereld; een wereld die met behoud van het eigene veel vreemde elementen uit andere culturen overgenomen heeft. Ook de Surinaamse Hindoes behouden in multiculturele samenlevingen hun eigen identiteit en nemen tegelijk bruikbare cultuurgoederen van anderen over, waarbij sommige gedragingen worden afgeleerd omdat ze in de nieuwe situatie funeste gevolgen (kunnen) hebben. Ander gedrag wordt behouden om vervreemding te voorkomen en nieuw gedrag wordt geleerd om het welzijn te vergroten. Deze motieven gelden ook voor de hulpverlening en de hulpverleningsmethoden. De toepassing van deze methoden is traditioneel en volgens de leer meestal aan bepaalde groepen of personen voorbehouden Dit zorgt voor professiebescherming en vorming van specialismen. Mythen en mystificatie spelen dan ook een belangrijke rol. Moderne invloeden van de opkomst van westers opgeleide beroepshulpverleners zorgen voor de nodige meningsverschillen en deining. Hierdoor worden de traditionele en moderne hulpverleningsmethoden, het hulpverleningssysteem en de rol en functie van de hulpverlener af en toe ter discussie gesteld. De meeste methoden dienen het probleem in n behandeling of sessie op te lossen en zijn te typeren als kortdurende methoden.

3.1.2 Religie in de Hulpverlening

Bij de Hindoes zijn het geloof en de religie niet te scheiden van het gewone, dagelijkse leven in de verschillende wetenschaps- of kennisgebieden. Derhalve dient bij de hulpverlening vaak meer gelet te worden op de beleving, waardering en interpretatie van de clint dan op de feiten en omstandigheden. Clinten willen vaak niet weten wat er aan de hand is en hoe het in elkaar zit, maar waarom juist zij hier en nu problemen mee hebben. Deze waarom- vraag wordt vaak vanuit het geloof beantwoord. Hoewel de goden en de bovennatuurlijke wereld een niet te verwaarlozen rol spelen bij de problemen die de clint heeft, zijn clinten vaak zelf de oorzaak van hun problemen. Het is in eerste instantie aan henzelf te wijten dat ze problemen hebben. Probleemoplossing bestaat dan ook uit het wegnemen van de oorzaak en niet uit het bestrijden van de gevolgen. Oorzaken van problemen kunnen ook in vorige levens liggen. Men denkt hierbij dan ook aan de waarom-vraag. De rencarnatietheorie speelt een belangrijke rol en bepaalt in grote mate het mens- en maatschappijbeeld waarop deze methoden gestoeld zijn. Het is geen hoge uitzondering dat clinten in een ongewenste situatie niet gemotiveerd zijn om uit die situatie te geraken of naar een betere situatie te streven. Ze kunnen zeggen dat hun bestaande situatie te wijten is aan kwaad dat ze in het verleden gedaan hebben en waar ze nu voor opdraaien. Ze kunnen ook zeggen dat hun huidige probleemsituatie niet verdiend is; genoegdoening zal dan ook in de naaste toekomst vanzelf plaatsvinden. Plichtverzaking wordt gezien als een belangrijke bron van ellende. Kinderen zijn bijvoorbeeld verplicht om voor hun ouders te zorgen. Ze zijn dit aan hun ouders verschuldigd. Daarnaast moeten ze kinderen verwekken, om zo de schuld van zelf verwekt te zijn af te lossen. Ze moeten voor de kinderen zorgen. Hiermee brengen de ouders een balans in evenwicht, want als kinderen zijn zij door hun ouders verzorgd geweest. Niet-terugbetaalde schulden verstoren het kosmische-, het persoonlijke- en het samenlevingsevenwicht en veroorzaken problemen.

24

_____________________________ 3.1.3 De hulpverleners

_____________________________

Er zijn geen professionele hulpverleners, in die zin dat mensen hun brood verdienen met enkel en alleen hulpverlenen. Voor de pandit (priester) is hulpverlening bij psycho-sociale problemen slechts een deel van zijn normale priesterwerk. De mantar- sacrale spreuk als verbaal element van het rituele gedeelte van het hulpverleningsproces- neemt een fundamentele plaats in. Indien de mantar door de juiste persoon op de juiste plaats, de juiste tijd, de juiste wijze uitgesproken wordt en vergezeld gaat van de juiste handelingen, dan zal een voorspelbaar gevolg, de genezing, niet uitblijven. De juiste handelingen of rituelen hebben naast een mystificerende waarde ook een symbolische betekenis. Bij de handelingen worden veel natuurproducten gebruikt. Aan deze producten worden bepaalde eigenschappen toegekend. Deze eigenschappen kunnen, doordat ze van de materie gescheiden worden nadat ze geofferd worden, heling van ziekten en oplossing van problemen tot gevolg hebben. Bedenk hierbij dat volgens het Hindoesme ook dieren, planten en dingen een ziel hebben. De relatie tussen de hulpverlener en de hulpvrager wordt gekenmerkt door veel macht en gezag bij de hulpverlener. Hij bepaalt volgens welke methode, waar en wanneer er hulp zal worden verleend. Aan de clint wordt weinig tekst en uitleg gegeven. Over het algemeen hebben de hulpvragers geen moeite met het accepteren van het gezag van de hulpverlener. Vaak zijn Hindoestanen bij meerdere hulpverleners in behandeling voor de oplossing van hun probleem. Het komt regelmatig voor dat de clint niet vertelt dat hij door verschillende therapeuten wordt geholpen. Hiermee dient bij consult of doorverwijzing rekening te worden gehouden.

3.2

In hoeverre vindt er al hulpverlening plaats bij HVL

Iedere werkdag tot 12:00 uur is Dhr. Gopal, de penningmeester, aanwezig in de Spil op het kantoor van de HVL. Mensen kunnen dan bellen of binnenlopen voor vragen. Voor de bespreking van de hulpverlening die de penningmeester toepast zal ik deze koppelen aan de 5 kerntaken van het maatschappelijk werk1. Deze kerntaken zal ik eerst beschrijven.

3.2.1

De 5 kerntaken van het maatschappelijk werk

De functie van het AMW is eerstelijns hulpverlenen aan mensen met psychosociale problemen. Het AMW is een schakel tussen diverse disciplines en voorzieningen in zorg en welzijn. Het AMW werkt volgens de 5 kerntaken van het maatschappelijk werk, zoals dat is vastgelegd in de beroepscode. Deze kerntaken van het maatschappelijk werk zijn2: Psychosociale hulpverlening; problemen die voorkomen in de interactie tussen de persoon en zijn omgeving; Concrete en materile hulpverlening; het verlenen van diverse hand- en spandiensten, zoals het geven van informatie en advies; Onderzoek en rapportage; via onderzoek komt de maatschappelijk werker tot een goede analyse van de probleemsituatie. Ook wordt er advies gegeven aan derden op basis van rapportage; Signalering, belangenbehartiging en preventie; het systematisch op het spoor komen van tekorten en gebreken in regelingen en voorzieningen, zodat de clint hier niet de dupe van wordt; Cordineren en organiseren van hulp- en dienstverlening; het werk dat wordt gedaan door personen uit het relatienetwerk van de clint en door instanties op het gebied van

1 2

Methodiek maatschappelijk werk en dienstverlening, B. Eggen e.a. Methodiek maatschappelijk werk en dienstverlening, B. Eggen, e.a.

25

_____________________________

_____________________________

maatschappelijk werk en gezondheidszorg dient op elkaar afgestemd te worden voor een optimale aansluiting op de vraag van de clint. Psychosociale hulpverlening is de basisfunctie van het AMW. Het AMW wil een integrale aanpak door middel van het combineren van deze basisfunctie samen met de andere bovengenoemde functies met als doel het bevorderen van de psychosociale zelfredzaamheid van clinten. Psychosociale problematiek is de problematiek van een mens in zijn dagelijks functioneren, alleen en met wie hij leeft en werkt. Het hangt vaak samen met andere problemen zoals gezondheid, wonen in een buurt, in de werkomgeving en in de cultuur. Het AMW speelt een verbindende rol in netwerken voor zorg en welzijn vanuit het perspectief van de dagelijkse leefsituatie van mensen.

3.2.2 De Hulpverlening van de HVL aan zijn leden

Psychosociale hulpverlening Geregeld komen er mensen met hun problemen bij Dhr. Gopal. Hij geeft hen dan de ruimte om het hart te luchten. Indien de problemen te complex zijn, verwijst hij ze door naar gespecialiseerde hulpverlening (AMW, Parnassia.). Hij verwijst ze niet door naar de Hindoestaanse hulpverlening (Pandits). De reden hiervoor is dat zij veel geld vragen en de vertrouwensbasis is niet optimaal. Concrete en materile hulpverlening Er wordt veel geholpen met het invullen van formulieren en er wordt advies gegeven over de meest uiteenlopende zaken. Ook werkt Dhr. Gopal veel samen met het IKW (interkerkelijke wooncommissie). Als mensen op zoek zijn naar een woning, maakt hij voor hen een afspraak met het IKW. Ook is hij contactpersoon voor de ouderenwoningen in de Ketelstraat (zie hoofdstuk 2.5). In het verleden had hij veel contact met Stichting de Werkbij. Deze stichting hielp mensen naar gesubsidieerde banen. Er kwamen veel jongeren bij hem om te vragen of hij wist waar ze moesten zijn voor een baan. Hij verwees ze dan door naar de Werkbij. Ook kreeg hij regelmatig faxen met vacatures van uitzendbureaus. De jongeren kan hij nu niet meer op weg helpen, omdat er geen gesubsidieerde banen meer zijn en ook reguliere banen zijn er een stuk minder. Onderzoek en rapportage Indien iemand met een vraag komt, dan registreert hij dat. Hieruit kan een signalering voortkomen, indien verschillende mensen met dezelfde vraag komen. Tevens bewaart hij de rapportage voor zijn eigen administratie. Signalering, belangenbehartiging en preventie Signalering: als Dhr. Gopal vaststelt dat verschillende mensen met dezelfde vragen komen, is dat voor hem aanleiding om te bevorderen dat over dat bewuste onderwerp voorlichting wordt verstrekt. Er zijn bijvoorbeeld meerdere mensen met vragen gekomen over remigratie naar Suriname. Daarom heeft hij iemand van de Sociale Verzekerings Bank (SVB) uitgenodigd die de formele aspecten van de Remigratieregeling uit kan leggen. Dhr. Gopal geeft aan dat de laagdrempeligheid van het kantoor erg belangrijk is. Sommige wijkbewoners komen gemakkelijker met zaken bij hem dan bij de officile instanties. Bijvoorbeeld bij zaken als dealen en vandalisme. Hij meldt dit dan bij zijn contactpersoon van de politie en woningbouwvereniging. Belangenbehartiging: soms komen mensen met vragen over de sociale dienst. Ze hebben de indruk dat er geld wordt achtergehouden. Dhr. Gopal treedt dan op als belangenbehartiger voor de persoon en bemiddelt tussen de betrokkene en de consulent van de sociale dienst. Preventie: suikerziekte is een ziekte die veel voorkomt bij Hindoestanen. Uit preventieve overwegingen wordt hierover voorlichting gegeven.

Cordineren en organiseren van hulp- en dienstverlening

Deze kerntaak wordt niet door HVL uitgevoerd.

26

_____________________________

_____________________________

3.3

Relatie HVL en AMW Laak

Om er achter te komen in hoeverre er samenwerking tussen de HVL en het AMW plaatsvindt, heb ik een gesprek gehad met Dhr. Remmerswaal van AMW Laak. Alvorens ik hier meer over schrijf, volgt eerst iets meer over het AMW in het algemeen.

3.3.1 Het AMW Laak

Het AMW Laak is gevestigd in de Wissel, een pand in de Betsy Perkstraat in Laakkwartier. Clinten kunnen zich aanmelden aan de balie of telefonisch. De secretariaatmedewerker staat de clint te woord. Deze inventariseert globaal of de clint bij het AMW aan het goede adres is. Indien dit het geval is, dan wordt gezorgd voor een aanmeldingsgesprek met een van de maatschappelijk werkers. In dit gesprek kijkt de maatschappelijk werker nogmaals of de clint aan het juiste adres is. Indoen dit het geval is wordt de clint gekoppeld aan de medewerker die het beste bij de clint en zijn problematiek past. Clinten kunnen zich zonder verwijsbriefje aanmelden bij het AMW (60%). In de overige 40% van de gevallen worden clinten doorverwezen naar bijvoorbeeld: huisartsen, arbodiensten, Parnassia, UWV, e.d. Het AMW is bekend bij veel (welzijns)organisaties. De hulp van het AMW wordt gesubsidieerd door de gemeente Den Haag. Er wordt geen bijdrage van de clint gevraagd.

3.3.2 De hulpverlening van het AMW Laak aan Hindoestanen

Om erachter te komen hoe het AMW Laak de Hulpverlening aan Hindoestanen inrichten, vond een gesprek plaats met Dhr. J. Remmerswaal ( 11 jaar werkzaam bij het AMW), waarbij het volgende is gebleken: Problematiek van Hindoestanen 80% van de Hindoestanen die zich aanmelden is vrouw. Deze vrouwen kloppen zelf aan of komen via verwijzing. De mannen komen uitsluitend via verwijzing. De vrouwen komen veelal met problemen in de echtelijke sfeer. Vaak willen de vrouwen onafhankelijk zijn en werken. De partners accepteren dat wel (materile welvaart is belangrijk), maar de huishoudelijke taken en zorg voor de kinderen blijven op de schouders van de vrouwen komen. Dit zorgt voor een enorme druk. De mannen komen vaak met problemen met alcoholgebruik en schulden (zie bijlage 6). Schuldproblemen worden meteen doorverwezen naar de Gemeentelijke Krediet Bank (GKB). Ook zijn er veel alleenstaande moeders die bij het AMW komen. Vaak hebben zij meerdere kinderen die zij alleen moeten opvoeden. Zij hebben nog wel contact met de ex- man, maar deze komt langs wanneer hij wil. Zelden is er een goede omgangsregeling. Zij blijven zorgen voor de man en bij schulden geven ze hem soms zelfs geld. Hoe gaan zij met deze problemen om Hindoestanen houden hun problemen lang binnenshuis. Vrouwen praten er eerst over met hun zussen, moeders, tantes. Mannen houden eveneens die problemen lang binnenshuis, maar zij praten er met niemand over. Zij lopen dan vast en gaan drinken of steken zich in de schulden. Zij lenen vaak geld van hun moeder of zussen. Vrouwen zijn vanuit hun opvoeding gewend om te zorgen, dus geven zij het geld. Ook al is het moeilijk voor Hindoestanen om hulpverlening te zoeken, als ze eenmaal begonnen zijn dan zijn ze goed in staat om de hulpverlening te ontvangen.

27

_____________________________

_____________________________

Waar houdt het maatschappelijk werk rekening mee bij de hulpverlening aan Hindoestanen Het valt op dat Hindoestanen erg in de zogenoemde wij-cultuur leven (zie bijlage 7). In de wij-cultuur zijn problemen iets om je voor te schamen. Mensen zijn bang dat de familie er wat van zal zeggen en ze zijn bang dat de familie gaat roddelen. De sociale controle is groot. De problemen blijven binnen het gezin en deze mensen komen in een vicieuze cirkel1. Het is belangrijk om hiermee rekening te houden. De Maatschappelijk werker gaat eerst ontrafelen in hoeverre de clint in deze wij-cultuur verwikkeld is. Hij mag er dus niet vanuit gaan dat de clint erin verwikkeld is. Hierbij is hij vooral aan het toetsen of de dingen die hem opvallen kloppen. Op deze manier neemt hij het individu serieus, door niet meteen aan te nemen dat het bij iedereen hetzelfde is, omdat ze uit dezelfde cultuur komen. Veelal hebben deze mensen moeite om hun grenzen aan te geven. Vooral vrouwen, die geleerd hebben om te zorgen voor anderen, hebben hier veel moeite mee. Hiermee gaat de maatschappelijk werker dan aan de slag. Indien clinten met vragen over de Hindoestaanse hulpverlening komen, dan gaat de maatschappelijk werker eerst kijken op internet. De hulpverlener ook is aangesloten bij een beroepsvereniging. Hij gaat zich er in verdiepen en beoordeelt of de clint is gebaat bij deze Hindoestaanse hulpverlening. Indien dat zo is, dan zal hij de clint doorverwijzen. Welke groep Hindoestanen komt er op het AMW af Er komen meer jongere mensen bij het AMW dan oudere. Hiermee bedoel ik de jonge gezinnen. Dit kan betekenen dat deze jongere generatie met meer gezinsproblematiek zit dan het oudere gezin, maar het kan ook betekenen dat de jongere generatie meer open staat voor de hulpverlening. Dan zal dat dus betekenen dat deze oudere groep niet bereikt wordt. Hier is echter geen onderzoek naar gedaan. Wat ook opvalt is dat er meer middenklassers komen dan mensen uit de lage sociale klasse. Volgens de maatschappelijk werker heeft dat te maken met de locatie. De meeste Hindoestanen wonen in Laak Noord. Dat is vrij ver van het AMW (zon 2 haltes met de tram). Voor veel mensen met een uitkering (mensen uit de lage sociale klasse) is dat een grote drempel. Mensen uit de middenklasse zijn gewend zich verder te verplaatsen. Om deze reden heeft het AMW iedere woensdagmiddag een spreekuur in de Spil, alwaar aanmeldingsgesprekken gevoerd worden. De clinten moeten zich wel eerst (telefonisch) melden bij het secretariaat van het AMW, maar kunnen het aanmeldingsgesprek in de Spil voeren. Het doel is dat het drempelverlagend werkt voor de mensen die uit Laak Noord komen.

3.4

Samenwerking tussen de HVL en het AMW

De HVL verwijst regelmatig door naar het AMW. De vereniging is op de hoogte van het spreekuur in de Spil en daar stuurt Dhr. Gopal de leden naar toe. Het AMW was niet op de hoogte van de activiteiten van de HVL. Het is goed voor het AMW om hiervan wel op de hoogte te zijn, zodat het AMW clinten sociaal kan activeren door hen te verwijzen naar de activiteiten van de HVL. Het AMW ziet een samenwerking in zoverre voor zich, dat ze weten van elkaars activiteiten en dat ze naar elkaar kunnen verwijzen. Het AMW ziet geen hulpverleningssamenwerking in het verschiet, in zoverre dat ze informatie uitwisselen over de clint of vragen stellen aan elkaar over de clint of het afstemmen van hulpverlening (casemanagement of co-therapie)2. Dhr. Remmerswaal ziet het meer voor zich in de vorm van consultatie: dat de HVL het AMW raadpleegt over de werkwijze die men in de hulpverlening zal volgen. De HVL kan contact opnemen met het AMW. De maatschappelijk werker is bereid om naar de HVL te komen om te praten over de activiteiten die beide partijen ondernemen en om eventuele onduidelijkheden weg te nemen. Tevens heb ik Hoofdstuk 2 van deze afstudeeropdracht naar de maatschappelijk werker gemaild, zodat hij op de hoogte is van de activiteiten die de HVL onderneemt.

1 2

Psychosociale Hulpverlening in het maatschappelijk werk, S. de Vries, R. Bouwkamp Inleiding in theorie en praktijk 1, G. van der Stouw

28

_____________________________

_____________________________

Het onderzoek

Het onderzoek1 , zoals bedoeld in dit hoofdstuk zal uitsluitend onder de leden van de HVL plaatsvinden. In dit hoofdstuk wordt allereerst de probleemstelling uitgeschreven na een inleidend stuk over het onderzoek. Daarna worden de hoofdvraag, de deelvragen en het doel opgesteld. Dan wordt in de daaropvolgende paragraaf het onderzoeksontwerp beschreven. Hierin worden de onderzoeksbenadering, de databronnen en de dataverzamelingstechniek beschreven. Hierna zal de analyse van de interviews plaatsvinden. Dit zal geschieden aan de hand van de deelvragen zoals genoemd in 4.1. Ik zal hierin de feitelijke informatie benoemen, zoals die is gekregen van de genterviewde. Daarna volgt er een analyse en vervolgens komen daar de onderzoeksresultaten uit. Alvorens de conclusie wordt weergegeven, zal ik eerst mijn eigen mening weergeven.

4.1

Probleemstelling

4.1.1 Inleiding
Het onderzoek wordt gedaan in opdracht van Mw. E. Vermeulen, leefbaarheidcordinator, werkzaam in de wijk Laak Noord. Sinds 1 januari 2003 bestaat de functie van leefbaarheidscoordinator bij de Dienst Stadsbeheer. Het doel van haar werk is het bevorderen van de communicatie en samenwerking tussen instellingen, de gemeente, woningcorporaties en bewonersgroepen. De taak van de leefbaarheidcordinator is het afstemmen van werkzaamheden tussen de diverse instellingen. Als leefbaarheidcordinator is ze het aanspreekpunt voor de wijk. Dit wordt bereikt door met een kleinschalige aanpak de bewoners te betrekken bij activiteiten in de wijk. Dus niet groots op wijkniveau, maar op portiek- en straat niveau: dicht bij de mensen en hun woonomgeving. Het doel is betrokkenheid in de wijk te vergroten en het schoon, heel, veilig en leefbaar maken van de wijk. Via deze weg is het contact met de Hindoestaanse Vereniging Laakkwartier Noord (HVL) ontstaan. In de wijk Laak Noord wordt door de HVL allerlei activiteiten georganiseerd voor de Hindoestanen in de wijk. De vereniging maakt, samen met de Turkse-, Marokkaanse-, en Surinaamse migrantenvereniging, gebruik van een eigen kantoor- en activiteitenruimte in buurtcentrum de Spil. De gemeente Den Haag faciliteert de 4 groepen voor 4 dagdelen per week. Het is echter historisch gegroeid dat men permanent gebruik kan maken van de ruimtes. Momenteel is er sprake van sloop van de Spil. Het gevolg is dat de 4 verenigingen in een ander buurtcentrum hun activiteiten moeten gaan uitvoeren. In dat centrum worden de verenigingen wel aan de 4 dagdelen gehouden. De vooronderstelling is dat de (nieuwe) stichting Welzijn Laak dit zal zien als een kans om het historisch gegroeid gebruik van de ruimtes terug te dringen tot 4 dagdelen. De consequentie kan zijn dat de HVL in de toekomst niet meer alle activiteiten uit kan voeren. Volgens de vereniging dragen de activiteiten bij tot betrokkenheid van de bewoners bij de wijk, maar ook tot sociale cohesie en participatie. Het is niet duidelijk waar de politiek de 4 dagdelen op heeft gebaseerd. Het is dus mogelijk dat 4 dagdelen echt te weinig is en dat meer geld en ruimte hiervoor beschikbaar gesteld moet worden voor de vereniging. De HVL verzorgt erg veel activiteiten en is van mening dat ze aan de 4 dagdelen niet genoeg zullen hebben. De leefbaarheidcordinator van de wijk wil weten wat de consequenties zullen zijn voor de leefbaarheid van de wijk indien het gebruik van de ruimtes wordt teruggedrongen naar 4 dagdelen.

4.1.2 Hoofdvraag probleemstelling

Praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn, F. Mighelbrink

29

_____________________________

_____________________________

Is er een meerwaarde van de activiteiten van de HVL voor de leden van de HVL en wat is deze meerwaarde? Is er een meerwaarde voor de wijk en wat is deze?

4.1.3 Deelvragen
Waarom zijn de activiteiten belangrijk voor de leden? Is het belangrijk voor de leden te participeren in de Hindoestaanse gemeenschap? Wat is de consequentie voor de leden als de HVL terug wordt gezet naar het gebruik van de ruimtes voor 4 dagdelen per week? Wat is de consequentie voor de wijk als de HVL terug wordt gezet naar het gebruik van de ruimtes voor 4 dagdelen per week?

4.1.4

Doel

Inzicht krijgen in wat de eventuele meerwaarde is van de HVL voor de leden. Inzicht krijgen in wat de eventuele meerwaarde is van de HVL voor de wijk in de ogen van leden.

4.2

Onderzoeksontwerp

4.2.1 Onderzoeksbenadering
Ik zal mijn onderzoek benaderen door middel van het handelingsonderzoek. Handelingsonderzoek heeft als motief kennis te verkrijgen om beter of daadwerkelijk anders te kunnen handelen in een bepaalde situatie. De te verwerven kennis geeft de onderzochten aanwijzingen om meer grip te krijgen op hun dagelijkse situatie en geeft toegang tot het realiseren van handelingsalternatieven. Het gaat om kennis in de vorm van voorschriften om beter te kunnen handelen. Met dit onderzoek wil ik bereiken dat de eventuele meerwaarde van de HVL boven tafel komt. Indien deze meerwaarde er is, kan het bestuur met dit onderzoek naar de gemeente stappen. Indien dit niet zo is, dan kunnen er in de aanbevelingen alternatieven gevonden worden, waarmee de Hindoestaanse vereniging op een constructievere manier van zijn ruimtes gebruik kan maken.

30

_____________________________

_____________________________

4.2.2 Dataverzamelingstechniek
Er worden 3 hoofdgroepen van dataverzamelingstechnieken onderscheiden. Dat zijn: ondervragen, observeren en inhoudsanalyse. Voor dit onderzoek zijn de technieken ondervragen en observeren gebruikt. Om deze technieken toe te kunnen passen zijn er verschillende activiteiten bezocht om daar mensen van verschillende leeftijden, man of vrouw met hun verschillende interesses te ontmoeten. Aldaar kon er een indruk opgedaan worden van de activiteit en konden erafspraken gemaakt worden met mensen die genterviewd wilden worden (zie bijlage 8). Tevens is er een apart interview (korte en gemakkelijke vragen) gemaakt voor de jongeren en kinderen van de HVL (zie bijlage 9). De reden hiervoor is dat het interview ter plekke gedaan kon worden en dat er niet apart een afspraak gemaakt hoefde te worden. Tevens is de gedachte om hiermee meer jongeren te bereiken. Mijn vooronderstelling is dat zij niet zaten te wachten op een intensief interview. Er zijn verschillende manieren om een vraaggesprek te houden. Hierbij is gekozen voor het open interview. De reden hiervoor is dat ik een diepgaand inzicht wil krijgen in de belevingswereld en ervaringswereld van de genterviewden. Voor het onderzoek is het belangrijk om een open relatie te creren, waarmee de genterviewde meer tot zijn recht komt. Uit de gesprekken kwam sterk naar voren dat veel Hindoestanen niet graag de vuile was buiten hangen. Daardoor liggen zaken als eenzaamheid en verveling erg gevoelig. Middels een open interview kunnen de mensen zelf vertellen hoe zij het ervaren en was er de ruimte om door te vragen. Hiermee kreeg ik een breed beeld over de meerwaarde van de activiteiten van de HVL voor de persoon zelf en het beeld van deze persoon over de wijk.

4.2.3 Data bronnen

Voor dit onderzoek zijn de databronnen uitsluitend de individuele personen zelf. De reden hiervoor is dat zij degenen zijn die weten wat de meerwaarde is (zie doelstelling). Voor de interviews ben ik naar verschillende activiteiten geweest om daar mensen van verschillende leeftijden, mannen en vrouwen met hun verschillende interesses te ontmoeten. Allereerst ben ik naar de klassieke danscursus geweest, waar bijna alleen maar meisjes op zitten. Hier heb ik 5 meisjes in de leeftijd van 7, 9, 11, 12 en 17 genterviewd. Helaas zijn er geen jongens in deze leeftijdsklasse genterviewd. Ik dacht deze te vinden bij de voetbal activiteit, maar daar waren alleen mannen van boven de 20 te vinden. Bij navraag bleek dat er voor de groep jongens niet echt een wekelijks terugkomende activiteit is. De reden hiervoor is dat zij in deze leeftijdsfase niet genteresseerd zijn in de activiteiten van de HVL. Zij komen alleen naar het Oud en Nieuwfeest. Bij de voetbal- en muziek activiteit is er getracht mannen te interviewen van alle leeftijden. Helaas is er maar n jonge man genterviewd en verder alleen mannen van boven de 40. De meeste jongeren (tussen de 20 en 35) hadden het of te druk of ze hadden er geen zin in. Ook hierbij lukte het me beter om jonge vrouwen te bereiken. Bij het Lagerhuis waren een aantal jonge vrouwen te vinden en ook bij de klassieke dans. Uiteindelijk heb ik voor het onderzoek 5 kinderen (meisjes) genterviewd, 2 jonge vrouwen (21 en 22 jaar), 3 volwassen vrouwen (49, 51 en 54 jaar), 1 jonge man (26 Jaar) en 3 volwassen mannen (44, 45, 46 jaar). Bij elkaar zijn het 14 personen.

31

_____________________________

_____________________________

4.3

De analyse

Er zijn jaarlijks tussen de 115 en 130 mensen lid van de HVL (verschilt per jaar). Er zijn 14 mensen genterviewd. Dat is iets meer dan 10 % van het aantal leden. Per deelvraag, zoals benoemd in 4.1.3, zullen de bevindingen van de interviews geanalyseerd worden. De interviews met de kinderen en met de volwassenen zullen hierin meegenomen worden. Allereerst wordt feitelijke informatie verstrekt over wat de deelnemers gezegd hebben en daarna wordt deze feitelijke informatie geanalyseerd. Ik heb de genterviewden genummerd, zodat duidelijk wordt om welke leeftijd het gaat. Daarnaast is aangegeven hoe lang iedere deelnemer lid is van de HVL en daarachter is weergegeven met welke wekelijkse activiteit de persoon meedoet. Indien de persoon ook meedoet aan andere activiteiten, dan is dat aangeven met een *. Man 1: Man 2: Man 3: Man 4: Vrouw 1: Vrouw 2: Vrouw 3: Vrouw 4: Vrouw 5: Kind 1: Kind 2: Kind 3: Kind 4: Kind 5: 26 44 jaar 45 jaar 46 jaar 21 jaar 22 jaar 49 jaar 51 jaar 54 jaar 7 jaar 9 jaar 11 jaar 12 jaar 17 jaar 3 jaar lid 8 jaar lid 20 jaar lid 8 maanden lid 6 jaar lid 4 jaar lid 10 jaar lid 12 jaar lid 14 jaar lid 2 6 4 4 3 jaar lid jaar lid jaar lid jaar lid jaar lid Zaalvoetbal* Zaalvoetbal* Muziek* Muziek Dansen* Jongerenverenging* Yoga* Yoga* Yoga, muziek* Klassieke dans Klassieke dans* Klassieke dans* Klassieke dans Klassieke dans*

32

_____________________________

_____________________________

Waarom zijn de activiteiten belangrijk voor de leden? Feitelijke informatie

Mannen: Man 1 woont zelf niet in de wijk. Hij gaat naar de activiteiten omdat hij het leuk vindt om te voetballen en hij vindt de feesten leuk, die er georganiseerd worden. Hij denkt dat de activiteiten belangrijk zijn voor de andere wijkbewoners, omdat ze anders maar thuis zouden zitten. Man 2 komt naar de activiteiten omdat hij het belangrijk vindt om zijn familie en vrienden weer terug te zien. Hij krijgt hier ook de kans om familie en vrienden die hij nog kent uit Suriname te zien. Hij ontmoet mensen die hij in het dagelijks leven (wonen, werken) zelden ziet. Man 2 denkt dat het heel belangrijk is voor de andere wijkbewoners, omdat er veel mensen op de activiteiten af komen. Wel denkt hij dat Hindoestanen teveel blijven kleven in de Hindoestaanse gemeenschap. Hij noemt het n grote familie. Man 3, een man die de muziek activiteit bezoekt, gaat ook naar andere activiteiten, omdat zijn roots bij de Hindoestaanse cultuur liggen en vindt dat hij daarheen moet gaan om interesse te tonen voor de andere activiteiten. Hij ziet het een beetje als een sociale verplichting. Het is fijn dat hij een plek heeft om naar toe te gaan. Ook ziet hij het als een maatschappelijke verplichting om jonge jongens te helpen. Ze hebben het dan bijvoorbeeld over joints roken. Hij denkt ook dat het belangrijk is voor de overige wijkbewoners. De mensen rekenen erop dat de HVL activiteiten heeft. Ze weten dat het er is. Mensen kunnen op loopafstand terecht voor activiteiten en hulp. Ze kunnen er praten over problemen of ze kunnen praktische hulp krijgen (bijvoorbeeld vragen over formele brieven). Ook kunnen ze vragen stellen over hun cultuur. Man 4 komt uitsluitend voor de muziekactiviteit omdat hij het leuk vindt. Hij gaat niet naar andere activiteiten. Hij weet niet of het belangrijk is voor de wijk, omdat hij er zelf niet woont. Vrouwen Alle vrouwen vinden het prettig om dichtbij huis (veilig) leuke activiteiten te kunnen doen. Vrouw 1 is tevens bestuurslid van de jongerenvereniging, waar ze bijvoorbeeld een soosavond of een discussieavond organiseert. Ook gaat ze naar de andere activiteiten van de HVL. Het is vooral leuk om bij elkaar te zijn, na te praten en bij te kletsen. Ze geeft aan meer contact te hebben met verschillende soorten mensen (bijvoorbeeld ondernemers) die ze normaal nooit ontmoet zou hebben. Ze staat meer open voor andere mensen. Ze vindt dat de HVL banden creert. Ze noemt de mensen oom of tante en ze kan hen alles vragen over haar afkomst. Tevens geeft ze aan dat haar vrijwilligerswerk bij de HVL goed staat op haar CV. Ze denkt dat de HVL vooral voor de ouderen in de wijk belangrijk is. Zij hebben niet veel om handen, dus is de HVL een goede uitkomst. Ze vindt het goed dat de culturele activiteiten er zijn, zodat de jongeren er wat van leren en ook het feit dat het dichtbij is, vindt zij goed. Meisjes mogen niet zoveel en ze mogen wel naar de HVL. Vrouw 2 komt vooral voor de dansactiviteit. Ze vindt het erg leuk om te doen. Ze gaat af en toe naar een feestje van de HVL, maar alleen als er dans in zit. Vrouw 3 vind in yoga innerlijke rust, ze leert zichzelf kennen, leert met mensen omgaan en het is goed voor haar lichamelijke gezondheid. De andere activiteiten bezoekt ze ook omdat het gezellig is, het is dichtbij en ze kent de mensen. Vrouw 3 denkt dat de activiteiten van de HVL belangrijk zijn voor het begrip voor elkaar in de wijk, omdat er ook andere culturen meedoen met de activiteiten.Ook denkt ze dat het goed is dat de activiteiten er zijn, omdat er niets anders is voor Hindoestanen in de wijk. Vrouw 4 kende naast haar familie nog niemand in Nederland. Door de activiteiten van de HVL leerde ze ook andere mensen kennen. Niet alleen van haar eigen cultuur, maar ook andere mensen in de wijk. Ze vindt het leuk en belangrijk om haar eigen cultuur onder elkaar te beleven. Vrouw 4 denkt dat de HVL belangrijk is voor de overige wijkbewoners. De reden hiervoor is dat de mensen bij elkaar kunnen komen voor de feesten (ook voor mensen die niet uit de wijk komen). Ook kunnen mensen praktische informatie halen bij de balie. Als laatste vindt ze het goed dat de activiteiten er zijn voor jongeren die op zoek zijn naar hun identiteit. Vrouw 5, die vrijwilliger is tijdens de activiteiten, zegt dat het leuk is om met de vrouwen onder elkaar te koken. Ze leert hierbij niet alleen koken, maar ze leert ook woorden die ze nog niet kende. Ook kan ze met deze vrouwen praten over problemen. Ze merkt dat Hindoestanen dezelfde ideen hebben als

33

_____________________________

_____________________________

zij. Ze begrijpen haar beter. Vrouw 5 denkt dat de HVL belangrijk is voor de volwassene en oudere wijkbewoners. De jongeren zijn met andere dingen bezig. Kinderen Kind 1, 2, 3, en 4 doen mee aan de dansactiviteit, omdat ze Bollywood dansen willen leren, Kind 1 wil later zelfs Bollywood filmster worden. Ze willen de danspasjes en handgebaren goed onder de knie hebben en daarmee dansen betekenis geven. Kind 5 zegt dat het, ook al leeft ze in de Nederlandse cultuur, fijn is om een eigen plekje binnen de Hindoestaanse cultuur te hebben.

Analyse
De meerderheid van de mannen (man 1,2,3) komt naar de activiteiten toe voor de sociale contacten. Ze willen graag oude bekenden terug zien en zijn even weg uit de dagelijkse realiteit (wonen, werken). De vrouwen vinden het fijn dat de HVL dichtbij huis is en het voelt veilig. Ze vinden het fijn om zich onder de Hindoestanen te bevinden. Beide groepen komen voor de culturele beleving. Het lijkt erop dat de oudere mannen (man 2,3,4) meer komen voor oude bekenden en voor maatschappelijk belang. De oudere vrouwen (vrouw 3,4,5) komen meer om hun vriendinnen te ontmoeten; om te kletsen, hun problemen te bespreken en van elkaar te leren. De kinderen komen vooral omdat ze het dansen willen leren, maar het oudere kind (17 jaar), vindt het, net als de jongere volwassenen 21, 22, 26 jaar, leuk om een plekje binnen de Hindoestaanse cultuur te hebben. Ook al is het minder dan de ouderen, ze zijn er wel mee bezig. Alle deelnemers denken dat de HVL belangrijk is voor de andere wijkbewoners. De reden hiervoor varieert sterk per genterviewde.

Onderzoeksresultaten
Weerzien familie en vrienden Sociale contacten Recreatie Culturele beleving Veilig Dichtbij Van elkaar leren Antwoorden vinden bij het zoeken naar de identiteit

34

_____________________________

_____________________________

Is het belangrijk voor de leden te participeren in de Hindoestaanse gemeenschap? Feitelijke informatie

Mannen Man 1 vindt het belangrijk om te participeren in de Hindoestaanse gemeenschap, omdat hij niet wil dat de Hindoestaanse cultuur verwatert. Hij wil graag dat zijn kind, zodra hij wat ouder is, ook deelneemt in de Hindoestaanse gemeenschap. Wel is het zo dat hij zich op dit moment met andere dingen bezig houdt, zoals uitgaan en sporten. Man 2 vindt het niet belangrijk om te participeren in de Hindoestaanse gemeenschap. Man 3 geeft aan dat hij zich aangetrokken voelt tot de Hindoestaanse cultuur. Hij wil er graag over vertellen aan anderen. Ook zou hij graag zien dat zijn kinderen een stukje van de Hindoestaanse cultuur meekrijgen. Man 4 vindt het ook belangrijk en draagt een steentje bij door zelf Hindoestaanse muziek te maken. Hij geeft aan dat muziek belangrijk is voor Hindoestanen. Hij is ook van mening dat het zinvol is dat zijn kinderen kennis hebben van hun eigen cultuur. Vrouwen Vrouw 1 wil heel graag deelnemen in de Hindoestaanse gemeenschap. Ze geeft aan dat ze een gehaast leven leidt waardoor men elkaar snel vergeet. Daarom vind ze het belangrijk dat ze af en toe bij elkaar kunnen zijn. Ook wordt ze eraan herinnerd waar ze vandaan komt. Vrouw 2 geeft aan dat het haar niet gaat om het participeren in de Hindoestaanse cultuur. Ze vindt het leuk om deze dans te doen en aan anderen te laten zien, maar doet ook graag om dansen uit andere culturen. Vrouw 3 en 4 vinden het belangrijk om te participeren in de Hindoestaanse cultuur. Ze voelen zich er thuis en doen graag mee met de typische Hindoestaanse activiteiten. Vrouw 3 heeft in de opvoeding aan haar kinderen verteld over de Hindoestaanse cultuur en is met hen naar verschillende activiteiten geweest. Ze heeft de boodschap overgebracht en het was aan de kinderen om ermee te doen wat ze wilden. Vrouw 4 vond het vooral belangrijk dat haar kinderen eruit waren en niet thuis gingen zitten. Vrouw 5 vindt het ook belangrijk om mee te doen in de Hindoestaanse gemeenschap. Voorheen ging ze naar de kerkdienst en als er een pandit was, dan ging ze erheen. Maar dat is nu niet meer zo. Dat mist ze wel. Haar kinderen deden, toen ze nog thuis woonden, mee met verschillende activiteiten. Ze vond het belangrijk dat ze leerden over hun cultuur. Kinderen Het maakt de kinderen niet zoveel uit of ze participeren in de Hindoestaanse cultuur. Wel vinden kind 2 en 5 het leuk om de klassieke dans aan andere culturen te laten zien.

Analyse
Behalve man 2 en vrouw 2 vindt iedereen het belangrijk om te participeren in de Hindoestaanse cultuur. Man 3 en 4 willen ook graag hun steentje bijdragen om de cultuur en zijn normen en waarden over te brengen. Man 4 doet dat door middel van muziekoverdracht. Man 3 door middel van het praten met jongeren. Ook vinden de mensen die kinderen hebben het belangrijk dat zij iets meekrijgen over de Hindoestaanse cultuur. Ze willen het graag overbrengen, maar wat de kinderen ermee doen, dat moeten ze zelf weten. Voor de kinderen maakt het niet zoveel uit om te participeren in de Hindoestaanse cultuur.

35

_____________________________ Onderzoeksresultaten

_____________________________

Word eraan herinnerd waar je vandaan komt Ze zijn trots op hun cultuur en willen het graag laten zien Willen dat de cultuur blijft bestaan Willen de cultuur overdragen aan de kinderen De kinderen zelf geven er niet zoveel om

Wat is de consequentie voor de leden als de HVL terug wordt gezet naar 4 dagdelen per week? Feitelijke Informatie
Mannen Man 1 denkt dat mensen zich gaan vervelen en dat de jongeren op straat gaan hangen. Man 2 zal het zien als een gemis voor de Hindoestaanse gemeenschap als er minder activiteiten uitgevoerd kunnen worden. Man 3 denkt dat er niets meer te beleven zal zijn voor veel leden. Ze zullen dan verder van huis hun activiteiten moeten zoeken en hij denkt dat dat een drempel zal zijn, vooral voor ouderen. Man 4 heeft hier geen mening over, omdat hij alleen lid is voor de muziekactiviteit. Vrouwen Vrouw 1 denkt dat veel mensen zich zouden vervelen, vooral de ouderen. Ze denkt ook dat het consequenties zal hebben voor de jonge meisjes, omdat zij niet zoveel mogen. Zij zullen zich thuis vervelen. Vrouw 2, 3 en 5 denken eveneens dat mensen zich zullen gaan vervelen en thuis blijven zitten. Vrouw 4 denkt dat de Hindoestaanse gemeenschap dan uit elkaar valt. Mensen zullen meer binnen zitten. De sociale contacten worden minder en de cultuurbeleving voor de kinderen valt weg. Vrouw 5 geeft aan dat de mensen het veilig vinden dat ze aan de activiteiten dichtbij in de wijk kunnen deelnemen. Ze willen liever niet ergens anders heen. Kinderen Hier is geen vraag over gesteld aan de kinderen.

Analyse
Bij de tweede deelvraag geeft man 2 aan dat hij het niet belangrijk vindt om te participeren in de Hindoestaanse gemeenschap. Wel vindt hij het een gemis voor de Hindoestaanse gemeenschap als ze minder activiteiten uit kunnen voeren. Hij geeft aan het wel belangrijk te vinden dat de Hindoestaanse gemeenschap blijft voortbestaan, ook al neemt hij er niet aan deel. Een dergelijke tegenstelling vond ik ook bij man 1. Hij vond het wel belangrijk om te participeren in de Hindoestaanse gemeenschap. Ook voor zijn kind vond hij dat belangrijk. Maar hij doet er zelf niet veel mee. Het lijkt erop dat deze mannen de cultuur wel willen beleven, maar er niet over na willen denken. Er worden veel uiteenlopende dingen genoemd over wat de consequentie zou zijn voor de leden. Deze zal ik hieronder in de conclusie uitschrijven.

36

_____________________________ Onderzoeksresultaten
Verveling Op straat hangen van jongeren Hindoestaanse gemeenschap valt uit elkaar Drempel om verder van huis activiteiten te zoeken Jonge meisjes zullen minder het huis uit mogen Onveilig om verder van huis activiteiten te bezoeken

_____________________________

Wat is de consequentie voor de wijk als de HVL terug wordt gezet naar 4 dagdelen per week? Feitelijke informatie
Mannen Man 1 denkt dat er verveling en vandalisme in de wijk ontstaat. Man 2 geeft aan dat jongeren meer gaan hangen op de hoek. Bij de ouderen en volwassenen ontstaat er een isolement. Man 3 denkt dat er dan overlast ontstaat in de wijk doordat de mensen op straat gaan hangen. Nu kunnen ze ergens terecht voor activiteiten en sociale contacten. Hij denkt ook dat er verveling onder de ouderen zal ontstaan, isolement. Man 4 heeft hier geen mening over, omdat hij niet in de wijk woont. Vrouwen Vrouw 1 en 2 denken vooral dat er isolement ontstaat onder de jonge meisjes en ouderen. Vrouw 3, 4 en 5 denken dat er isolement ontstaat. Vrouw 3 denkt ook dat er meer hangjongeren in de wijk komen. Kinderen Hier is geen vraag over gesteld aan de kinderen.

Analyse
Iedere genterviewde geeft aan dat ze denken dat er isolement of verveling ontstaat. Vooral onder de ouderen. De jonge vrouwen (vrouw 1 en 2) geven aan dat ze denken dat er ook isolement onder de jonge meisjes kan ontstaan. De mannen en vrouw 3, geven aan dat ze voorzien dat er overlast op straat zal komen door jongeren.

Onderzoeksresultaten
Isolement onder ouderen Isolement onder jonge meisjes Overlast op straat

37

_____________________________

_____________________________

4.3.1 Eigen bevindingen/ observatie

Omdat ik bij de mensen thuis ben geweest en met ze gesproken heb, vond naast de feitelijke informatie die ik heb gekregen van de leden, ook observatie plaats. Hierin heb ik ook een eigen mening over bepaalde zaken ontwikkeld. Deze zal ik hieronder uiteenzetten: Het viel mij op dat de jongeren niet zo nodig hoeven vast te houden aan oude gebruiken. Ze hoeven niet zo nodig hindi te leren (zie ook bijlage 6). Ze zijn erg ingeburgerd in de Nederlandse maatschappij door studie of werk. Maar toch zijn ze wel op zoek en nieuwsgierig naar hun roots. Ze willen er alleen niet te veel voor hoeven doen. De Hindoestaanse gemeenschap kan naar mijn mening ingedeeld worden in 2 groepen: de personen (veelal jongeren en mannen) die zich veel onder de autochtone Nederlanders begeven door school of werk en de mensen die zich meer in het Hindoestaanse kringetje begeven. (Veelal oudere vrouwen en uitkeringsgerechtigden). Deze laatste groep komt erg veel voor in de wijk Laak Noord. Voor hen is de HVL dan ook erg belangrijk. Zonder de HVL zouden ze in een isolement komen. Voor de eerste groep (jongeren en mannen) lijkt de HVL een positie te hebben om hen eraan te herinneren waar ze vandaan komen en om oude bekenden en familie terug te zien. Het was voor mij moeilijk om jonge mannen (onder de 25) te interviewen. Ik vroeg me dan aanvankelijk ook af of deze jonge mannen er berhaupt wel waren. Bij navraag bleek dat ze er wel zijn, maar inderdaad veel minder dan de overige groepen. Ze komen af en toe naar de feesten toe, maar pas op latere leeftijd interesseren ze zich meer in de cultuur en de gemeenschap. Het valt op dat er meerdere mensen zijn die aangeven dat als de HVL terug wordt gezet naar 4 dagdelen, dat er dan meer hangjongeren in de buurt zouden zijn. Als er weinig jongeren op de vereniging zijn, dan zijn die hangjongeren er naar mijn mening al. Misschien een signaal voor de vereniging om zich meer en serieuzer op deze doelgroep te gaan richten. Vrouwen waren enthousiaster om mij te woord te staan. Zij vertelden vol overgave over hun bevindingen van de HVL. Ze ontvingen mij ook thuis. De mannen deden de interviews liever in de Spil of in Laakhage. Het leek erop dat zij minder happig waren om hun mening met mij te delen. Zij spraken wat nuchterder over de HVL. De reden hiervoor is, veronderstel ik, dat de mannen werken en ook geld hebben om de auto te pakken om naar een andere activiteit te gaan. Veel vrouwen die niet werken en uitkeringsgerechtigden kunnen dat niet. Zij hebben minder gemakkelijk vervoer, de drempel is hoger en zij hebben het geld niet om duurdere activiteiten te bezoeken. Deze mensen zijn afhankelijker van een activiteit in de buurt. Tevens viel het mij op dat de vrouwen meer met culturele beleving bezig zijn dan mannen. Door de activiteiten die de HVL organiseert, wordt er sociale cohesie in de wijk gerealiseerd. De mensen komen elkaar tegen op straat en maken een babbeltje. Bij de activiteiten organiseren de overige verenigingen (Turkse-, Marokkaanse- en Surinaamse vereniging) ook activiteiten. Mensen komen elkaar daar tegen. Af en toe bezoeken ze ook de activititen van een andere vereniging. Ook deze mensen komen ze weer tegen op straat en in de supermarkt. Dit levert betrokkenheid op voor de wijk.

38

_____________________________

_____________________________

4.3.2 Conclusie
De hoofdvraag van de probleemstelling is: Is er een meerwaarde van de activiteiten van de HVL voor de leden van de HVL en wat is deze meerwaarde? Is er ook meerwaarde een voor de wijk en wat is deze? Deze zin is in 4 vragen te verdelen. Aan de hand van deze vragen zal ik de conclusie van het onderzoek omschrijven. Is er een meerwaarde van de activiteiten van de HVL voor de leden? Ja Wat is deze meerwaarde? De Hindoestaanse gemeenschap wordt onder andere bij elkaar gehouden door de activiteiten die de HVL organiseert. De leden zien de familie en vrienden geregeld terug en doen sociale contacten op. Tevens vinden de leden de activiteiten leuk en nuttig om te doen. De HVL is veilig omdat het dichtbij is en er zijn mensen die ze kennen. De cultuurbeleving is belangrijk bij Hindoestanen. Ze willen de cultuur in stand houden en het overdragen aan de kinderen. Bij de HVL worden zij er aan herinnerd waar ze vandaan komen. Ze zijn trots op hun cultuur en willen het graag laten zien. Ook kunnen ze antwoorden vinden bij het zoeken naar hun identiteit en van elkaar leren. Is er ook een meerwaarde voor de wijk? Ja Wat is deze meerwaarde? Isolement in de wijk wordt tegengegaan, doordat de Hindoestanen activiteiten kunnen bezoeken. Er is minder overlast op straat omdat de leden activiteiten hebben. Er zijn minder hangjongeren. Er wordt betrokkenheid in de wijk gerealiseerd doordat er sociale contacten worden opgedaan bij de door de HVL georganiseerde activiteiten.

39

_____________________________

_____________________________

Aanbevelingen

Het laatste hoofdstuk is bedoeld om tot aanbevelingen te komen over het gehele project. Niet alleen het onderzoek van hoofdstuk 4 wordt hierin meegenomen, maar de bevindingen uit het gehele project. Hiervoor is per hoofdstuk een analyse gemaakt, vervolgens is er aan de hand van de doelstelling een conclusie geschreven op micro-, meso- en macroniveau en tot slot worden aanbevelingen gedaan.

5.1

Analyse per hoofdstuk

5.1.1 Over Hindoestanen

Omdat ik nog vrij weinig wist over de Hindoestaanse cultuur en hun socialisatie heb ik in dit hoofdstuk verschillende zaken hieromtrent de revue laten passeren. Allereerst is de migratiegeschiedenis genoemd. Hierin hebben Hindoestanen een hele lange geschiedenis. Ze hebben 2 grote migraties achter de rug. Allereerst van India naar Suriname en daarna van Suriname naar Nederland. Twee maal hebben zij zich aan moeten passen aan een totaal andere cultuur. Hoewel zij erg hun best hebben gedaan om zich aan beide culturen aan te passen, hebben ze hun eigen cultuur altijd in stand proberen te houden. Ik kan me voorstellen dat het, vooral voor de jeugd, een identiteitscrisis tot gevolg heeft. Aan de ene kant leven ze nu in Nederland. Ze zitten hier op school en hebben hun vriendjes en vriendinnetjes. Aan de andere kant komen hun ouders en familie uit Suriname. Hieruit hebben zij ook bepaalde gebruiken overgenomen. Maar drvoor leefden hun voorouders in India. Zij hebben bepaalde gebruiken gehad die nu nog erg voortleven. En aspect van die gebruiken is het geloof, andere aspecten daarvan zijn de taal, muziek, de keuken, familiebanden (wij-cultuur), man- vrouw verhouding en eer (hogerop komen op de sociaal-maatschappelijk ladder, strenge opvoeding). Hindoestanen proberen vast te houden aan hun roots, maar wat die roots precies zijn is moeilijk te zeggen. Dit cultuurconflict is kenmerkend voor Hindoestanen in Nederland. Zij willen zowel hun tradities behouden, als moderniseren en zich aanpassen aan de eisen van de moderne samenleving van Nederland. Het is ook goed voor te stellen dat ze elkaar opzoeken. Onder elkaar is er begrip voor hun cultuur en hoe hun socialisatie is verlopen. De integratie van Hindoestanen is volgens het integratiebeleid van de Nederlandse overheid goed verlopen. Ze beheersen over het algemeen de Nederlandse taal en kunnen goed meekomen met de Nederlandse normen en waarden. Het valt op dat men er binnen het gezin vanuit gaat dat de vrouw het huishouden doet en de man werkt. De opvoeding van meisjes en jongens verschilt ook. De meisjes worden in sommige gezinnen nog uitgehuwelijkt en bij sommige gezinnen willen de ouders de jongens en meisjes gelijk opvoeden, maar de meisjes mogen niet zonder toezicht uitgaan.

5.1.2 De HVL
Door middel van de verschillende activiteiten op het gebied van cultuur, sport, voorlichting, de baliefunctie en de samenwerkingsverbanden kan de HVL het verenigingsdoel verwezenlijken. De HVL heeft o.a. tot doel de Hindoestaanse culturele waarden en normen in de Nederlandse samenleving te behouden en versterken. Door middel van verschillende culturele activiteiten realiseren ze dat doel. Uit de opkomst naar de culturele activiteiten toe en uit de interviews is op te maken dat de wijkbewoners graag met hun cultuur bezig zijn. Een ander doel van de HVL is de positieverbetering van Hindoestanen op het gebied van cultuur, arbeid en onderwijs. Om dit te bereiken zijn er uiteraard de culturele activiteiten. Op het gebied van arbeid en onderwijs wordt er niet echt iets gedaan. Maar het Lagerhuis helpt mensen mondiger te worden en stimuleert mensen om over politieke en maatschappelijke zaken na te denken. Dit zijn zaken die ten goede kunnen werken op het gebied van onderwijs en arbeid. Door de samenwerking met andere organisaties lukt het de HVL om integratie en participatie onder Hindoestanen en andere wijkbewoners te realiseren.

40

_____________________________

_____________________________

De HVL organiseert zijn activiteiten op verschillende locaties. Voor de ruimtes die ze in die locaties gebruiken zouden ze in theorie moeten betalen. Nu hoeft dat niet, maar de welzijnsorganisatie van wie de locaties zijn, wil dit gaan doorvoeren. Daarom heb ik de prijzen van de verschillende ruimtes opgevraagd om te kijken of het haalbaar zou zijn voor de HVL om deze kosten te dragen. Ik heb uitgerekend dat de vereniging per jaar 32.203 zou moeten betalen. Er zouden dan nog de 4 dagedelen per week af moeten die de gemeente Den Haag voor hen betaalt, maar het is mij niet duidelijk welke locaties de gemeente Den Haag voor hen betaalt. Wel is mij duidelijk, dat de HVL, als er gekeken wordt naar het financieel overzicht over 2003, verlies heeft gedraaid ( 3.482.29). Ik heb geen inzage gekregen van alle inkomsten en uitgaven, dus ik kan hieruit ook niet opmaken of er kan worden bezuinigd. Wel kan ik hieraan toevoegen dat de HVL, naar eigen inzicht geen onbetrouwbare uitgaven doet, maar uitsluitend uitgaven die het doel hebben om de vereniging te laten voortbestaan. Als het negatieve saldo van 2003 in beschouwing wordt betrokken, dan zou de HVL de huur van de ruimtes niet kunnen betalen. Dan zou het dus inderdaad betekenen dat de HVL activiteiten moet schrappen. Hierbij zou ik dan denken aan activiteiten die alleen geld kosten en waartegenover geen entreegelden binnenkomen. Dat zijn bovenal de culturele activiteiten: Holy Pagua feest, Dewalifeest, Sinterklaasfeest, Immigratiefeest, Voorlichting en het Lagerhuis. Voor deze activiteiten zou er dan een entree ontvangen moeten worden om de huur van de ruimtes te kunnen betalen. Dat is pas haalbaar als de entree voor bovengenoemde activiteiten zoveel is dat de huur van de ruimtes van de wekelijkse activiteiten ook in beschouwing worden genomen. Voor deze activiteiten kan namelijk geen hoger bedrag worden gevraagd, omdat de leden al een extra bedrag betalen (bovenop het ledengeld). Het wordt dan te duur. Ik denk dat de culturele activiteiten te duur zullen worden als er zo een dergelijk bedrag voor betaald moet worden. De HVL zou een nieuwe begroting kunnen maken, en kijken of meerdere inkomsten voor bepaalde activiteiten haalbaar is, of ze daarmee niet leden verliezen (Dan krijgen ze namelijk minder subsidie: bij 100 leden krijgt de vereniging een bepaald bedrag. Zijn het er 99 dan krijgen ze minder geld). Tevens kunnen ze kijken of ze hun doelstelling nog wel halen als deze activiteiten verdwijnen. Als laatste kan er gekeken worden of er in samenspraak met de gemeente een gulden middenweg kan worden gevonden wat betreft de huur van de ruimtes, de mogelijkheden voor het verhogen van het ledengeld en entree van de activiteiten en de doelstelling van de HVL. De eventuele meerwaarde van de vereniging voor de leden kan door de gemeente meegewogen worden, omdat zij daar ook baat bij hebben. De vereniging heeft dan namelijk waarschijnlijk ook meerwaarde voor de wijk.

5.1.3 De hulpverlening
Mij viel het op dat de HVL niets te maken wilde hebben met de Hindoestaanse hulpverlening, vanwege de hoge bedragen die ervoor wordt gevraagd. De medewerker van het AMW had zich er wel in verdiept voor een clint. Hij zorgt er echter wel voor dat ze zijn aangesloten bij een beroepsvereniging, voordat hij de clint zal doorverwijzen. Door de baliefunctie van de HVL worden er al vrij veel hulpverlenende diensten aangeboden. Door deze dienstverlening weet Dhr. Gopal goed wat er in de wijk speelt. Het is goed dat hij een vertrouwensfunctie heeft voor de bewoners in de wijk, vanwege de gesloten gemeenschap van de Hindoestanen. Het werkt drempelverlagend, waardoor er toch signalen terecht komen bij de juiste instanties (politie, woningbouwvereniging) of de hulpverlening (AMW, parnassia). Ook kan er door deze signalen voorlichting gegeven worden. Dhr. Remmerswaal geeft aan dat Hindoestanen hun problemen lang binnenshuis houden. De problemen zijn al lang gaande en de hulpverlening wordt pas gezocht als de problemen escaleren. Vrouwen hebben vaak problemen op het gebied van relaties. Mannen zijn vaak zo vastgelopen, dat ze gaan drinken of schulden maken. Het viel de hulpverlener op dat er meer mensen uit de middenklasse bij het AMW komen. Waarschijnlijk heeft dat te maken met de locatie. Laak Noord (waar de meeste Hindoestanen wonen met mindere inkomens), is vrij ver van het AMW vandaan. Hiervoor is een spreekuur in de Spil ingesteld, waar mensen uit deze wijk naar toe kunnen komen. Toch zijn er minder Hindoestanen van de lagere sociale klasse. Blijkbaar is de drempel voor hen toch te hoog. Het is aan het AMW om hier iets aan te doen. Eventueel zou dat kunnen in samenwerking met de HVL. De HVL zou folders van het AMW en het spreekuur kunnen neerleggen in het kantoor of bij de activiteiten. Het

41

_____________________________

_____________________________

AMW wil in beperkte mate samenwerken met de HVL: het AMW zou bij de HVL willen vertellen wat zij doen, zodat doorverwijzing goed kan verlopen. Tevens wil het AMW weten wat de HVL doet. Zo kunnen zijn hun clinten naar de activiteiten van de HVL sturen voor sociale activering.

5.1.4 Het onderzoek

Er is geconcludeerd dat de Hindoestaanse gemeenschap onder andere bij elkaar wordt gehouden door de activiteiten die de HVL organiseert. De leden zien de familie en vrienden geregeld terug en doen sociale contacten op. Tevens vinden de leden de activiteiten leuk en nuttig om te doen. De HVL is veilig omdat het dichtbij is en er zijn mensen die ze kennen. De cultuurbeleving is belangrijk bij Hindoestanen. Ze willen de cultuur in stand houden en het overdragen aan de kinderen. Bij de HVL worden zij er aan herinnerd waar ze vandaan komen. Ze zijn trots op hun cultuur en willen het graag laten zien. Ook kunnen ze antwoorden vinden bij het zoeken naar de identiteit en van elkaar leren. Isolement in de wijk wordt tegengegaan, doordat de Hindoestanen activiteiten kunnen bezoeken. Er is minder overlast op straat omdat de leden activiteiten hebben. Er zijn minder hangjongeren. Er wordt betrokkenheid in de wijk gerealiseerd doordat er sociale contacten opgedaan worden bij de activiteiten die er georganiseerd worden. Voor mijn eigen bevindingen verwijs ik naar 4.3.2.

42

_____________________________

_____________________________

5.2

De conclusie

Deze conclusie wordt geschreven aan de hand van de doelstelling van het afstudeerproject. De doelstelling is: inzicht krijgen in wat de eventuele meerwaarde is van de HVL voor zijn leden en de wijk Laak Noord. Er achter komen of deze eventuele meerwaarde ook gerealiseerd kan worden als het gebruik van de activiteitenruimtes teruggebracht wordt naar 4 dagdelen in de week. Inzicht krijgen in de hulp die de HVL biedt aan zijn leden en of er een samenwerking tot stand is gebracht tussen het AMW en de HVL. De conclusie wordt uiteengezet op microniveau (de leden), mesoniveau (de vereniging) en op macroniveau (de wijk)

5.2.1

Microniveau

De meerwaarde van de HVL voor de leden Uit de interviews is gebleken dat de meerwaarde er is voor de leden. De activiteiten zijn belangrijk voor de leden omdat ze hun familie en vrienden kunnen zien en nieuwe sociale contacten op kunnen doen, ze kunnen leuke activiteiten doen, het is veilig en dichtbij, ze kunnen hun cultuur beleven en van elkaar leren en ze kunnen antwoorden vinden bij het zoeken naar hun identiteit. De leden denken dat als de HVL terug wordt gezet naar 4 dagdelen per week, dat de consequentie is dat er verveling ontstaat, dat er jongeren op straat hangen, de Hindoestaanse gemeenschap uit elkaar valt, dat het een drempel is om verder van huis activiteiten te zoeken, dat jonge meisjes minder het huis uit zullen mogen en dat het onveilig is om verder van huis activiteiten te bezoeken. Ook de baliefunctie van de HVL speelt een grote rol in de meerwaarde. Het is laagdrempelig waardoor ze hulp kunnen vragen en doorverwezen kunnen worden.

5.2.2

Mesoniveau

Kan deze meerwaarde ook gerealiseerd worden als het gebruik van de ruimtes terug wordt gebracht naar de 4 dagdelen. Deze meerwaarde zou gerealiseerd kunnen worden als er een nieuwe begroting gemaakt wordt, waarbij de kosten van de activiteiten voor de leden van de HVL niet te hoog worden en de culturele activiteiten niet geschrapt hoeven te worden. Indien als gevolg van stijging van de kosten van de activiteiten ledenverlies zou ontstaan, worden de doelen van de HVL geschaadt. Dan zal de HVL met de gemeente Den Haag in gesprek kunnen gaan. Ze kunnen dan de meerwaarde van hun activiteiten voor de wijk aantonen (daar heeft de gemeente ook baat bij) en met elkaar wellicht tot een compromis komen. De hulp die de HVL biedt aan zijn leden De HVL biedt vooral praktische hulpverlening aan zijn leden. Het kantoor is drempelverlagend voor de leden, omdat de leden Dhr. Gopal vertrouwen. Hierdoor komen er ook signalen terecht bij de juiste instanties (politie, woningbouwvereniging) of hulpverlening (AMW, Parnassia). Ook kunnen signalen van structurele aard leiden tot nadere voorlichting. Samenwerking tussen HVL en AMW De HVL verwijst door naar het AMW. Andersom gebeurt dat niet. Het AMW wil in beperkte mate samenwerken met de HVL: het AMW zou bij de HVL willen vertellen wat zij doen, zodat doorverwijzing goed kan verlopen. Tevens wil het AMW weten wat de HVL doet. Zo kunnen zij hun clinten naar de activiteiten van de HVL sturen voor sociale activering.

43

_____________________________

_____________________________

5.2.3

Macroniveau

De meerwaarde van de HVL voor de wijk Laak Noord De HVL gaat isolement onder ouderen en jonge meisjes tegen. Het houdt verveling tegen. Ook wordt er overlast in de wijk tegengegaan doordat de leden naar de activiteiten gaan. Er is samenwerking gezocht met de andere wijkverenigingen. Samen met de wijkcommissie Allochtonen, waarin de Hindoestaanse vereniging, Marokkaanse vereniging, Turkse vereniging en Surinaamse vereniging vertegenwoordigd zijn, worden er af en toe gezamenlijke activiteiten georganiseerd. Het doel hierbij is het bevorderen van begrip voor andere culturen onder de wijkbewoners. De wijkcommissie bevordert sociale cohesie en betrokkenheid in de wijk. Ook is er de BOL (Bewonersorganisatie Laak Noord) opgericht. Hierin zijn de wijkcommissie Allochtonen, een aantal andere wijkbewoners, de politie en soms de leefbaarheidscordinator vertegenwoordigd. Tijdens deze maandelijkse vergadering kunnen de wijkbewoners klachten neerleggen over bijvoorbeeld drugs, vandalisme en milieu. Er wordt gestreefd naar een leefbare wijk. De balie, die iedere ochtend geopend is, zorgt ervoor dat er signalen uit de wijk naar voren komen. Door de samenwerking met instanties als politie en de woningbouwvereniging kunnen deze signalen tijdig op het juiste adres terecht komen.

5.3

Aanbevelingen bestuur HVL

Neem contact op met het AMW om genformeerd te worden over hun hulpverlening, zodat doorverwijzing goed en duidelijk kan verlopen. Maak, alvorens de financiering van de ruimtes wordt doorgevoerd door de stichting welzijn Laak, een nieuwe begroting voor het komende half jaar en kijk of de prijzen verhoogd kunnen worden, zonder dat de doelstelling van de HVL geschaad wordt. Indien de stichting welzijn Laak de prijzen doorvoert, ga dan met de gemeente Den Haag in gesprek. Toon hen de meerwaarde van de HVL voor de wijk en de leden, middels dit afstudeerproject. Laat tevens de maximale prijzen zien die de HVL door kan voeren, zonder de doelstelling van de HVL te schaden. Indien de stichting welzijn Laak de prijzen door gaat voeren, pleit dan voor een compromis over de financiering van de ruimtes.

44

_____________________________

_____________________________

Literatuurlijst
Boeken
Zorg aan buitenlanders, deel van mijn vak, Fuusje de Graaff, NIGZ, Woerden, 2000 Hindoestaanse gezinnen in Nederland, G. Mungra, centrum voor onderzoek van maatschappelijk tegenstellingen, Leiden, 1990 Hindostanen in Nederland, C. van der Burg e.a, garant uitgevers n.v. Leuven/ Apeldoorn, 1990 Jaarboek minderheden 2004, H.M.A.G. Smeets e.a. Bohn Stafleu Van Loghum, Houten, 2004 Op de grens van culturele waarden en normen, Hindostanen en de lijst Pim Fortuyn, T. Elahi, Afstudeerscriptie Haagse Hogeschool, Den Haag, 2003 Praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn, Ferdie Mighelbrink, uitgerverij SWP, Amsterdam, 2000 Methodiek maatschappelijk werk en dienstverlening, B. Eggen e.a, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/ Diegem, 1995 Rapporteren, C. Braas en R.van Couwelaar, Wolters-Noordhoff, Groningen, 1996 Werkplan HVL, B.S. Sukul, Den haag, 1995 Inleiding in theorie en praktijk, G. van der Stouw, Wolters Noordhoff, Groningen, 1999 Psychosociale hulpverlening in het maatschappelijk werk, S. de Vries, R. Bouwkamp, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/ Diegem, 1992 Artikel Haagsche Courant, Victor Schildkamp, 12 mei 2004

Internetsites a. b. c. d. www.jusititie.nl www.denhaag.nl www.massala.8k.com/hindu www.hindoe.pagina.nl

45

_____________________________

_____________________________

Bijlagen
Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Bijlage 6 Bijlage 7 Bijlage 8 Bijlage 9 Artikel: Jarige HVL trekt bij wethouder Jetta aan de bel Beschrijving Laak Noord, etniciteit in Laak Noord Artikel: Hindoestanen houden hun eigen Lagerhuis debat Gebruik ruimtes bij wekelijks, maandelijks en jaarlijks terugkerende activiteiten. Prijzen ruimtes stichting welzijn Laak Artikel: Hoe anders ligt de wijk erbij Artikel: Bespreekbaar maken van het probleem is de eerste stap Interview leden HVL Interview kinderen HVL

46