Professional Documents
Culture Documents
τομοςΓ περιληψεις
τομοςΓ περιληψεις
ΔΡΑΣΤΗΡ.3 ΣΕΛ 25
ΚΟΥΤΟΥΖΗς4Α-4Β-4Γ, προσωπογραφίες
1
Και στα τρία έργα δίνεται έμφαση στην οξύνοια του απεικονιζόμενου που
ενδεχομένως να αγγίζει την πονηριά και ένα ανεπαίσθητο μειδίαμα,
απόρροια της ικανοποίησης την οποία προσφέρει η κοπιώδης απόκτηση
της κοινωνικής καταξίωσης.
Αυτή η έμφαση στα ρεαλιστικά ψυχολογικά στοιχεία, μπορεί να
συσχετιστεί άμεσα με την εκκοσμικευτική καλλιτεχνική διαδικασία που
απηχεί τις μεταλλάξεις της επτανησιακής κοινωνίας . Τα
χαρακτηριστικά της υψηλής κοινωνίας είναι ανεπαρκή για να
καταδείξουν την κοινωνική θέση, οπότε υποκαθίστανται με αναφορές
στην αξιόλογη επαγγελματική δραστηριότητα των εικονιζόμενων με
έμφαση στην ψυχολογική διάσταση στην οποία συνέδραμε
αποφασιστικά η κοινωνική καταξίωση. Ο ψυχολογικός ρεαλισμός ως
χαρακτηριστικό καλλιεργήθηκε συστηματικά και κατέγραψε με
ρεαλιστικό τρόπο τα συγκεκριμένα ψυχολογικά προτερήματα , τα οποία
οδήγησαν στην κοινωνική άνοδο των εικονιζόμενων. Ενδεχομένως η
απαίτηση του παραγγελιοδότη να μοιάζει η εικόνα του με το πρωτότυπο,
απορρέει από την ανάγκη του να κληρονομήσει στους οικείους του την
πιστή του εικόνα χωρίς συμβολισμούς και εξιδανικεύσεις.
ΕΙΚΟΝΑ Νο 6, ΣΕΛ 27
Προσωπογραφία του ΣΠ. ΡΩΜΑ (ΛΑΤΣΗς)
Κοσμικό θέμα με κυρίαρχη την μορφή του Ρώμα. Έμφαση δίνεται στα
υλικά αγαθά και στο ήρεμο αυταρχικό ύφος του εικονιζόμένου που
φανερώνει την αριστοκρατική καταγωγή του. Η πνευματική καλλιέργεια
και επαγγελματική του ιδιότητα (αυτοπεποίθηση) εισάγωνται στον
πίνακα μέσω των αντικειμένων .(πολυτελή αντικείμενα-αριστοκρατική
καρέκλα –αρχαιοελληνικά ευρήματα –πολυτελής τάπητας).Τεχνοτροπικά
αποδίδονται εύπλαστες γραμμές με ρεαλιστική απόδοση και ζωντανά
χρώματα με φυσικό τρόπο.
2
ΝΕΟΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ - σελ.40 Ιστορικές ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙς
3
• Ακραία αποχή, από ΟΜΑΔΑ ΤΕΧΝΗ (Μαλέας, Λύτρας, Τόμπρος)
και έτσι αναπτύχθηκε η ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ανανέωση και όχι η
ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ
ΛΟΓΩ του περιορισμένου βιομηχανικού και αστικού ορίζοντα ως
πρότυπα, που οδήγησε τους καλλιτέχνες προς την κατεύθυνση της
ένταξης στο χώρο του πίνακα, όψεων της μεγαλούπολης ή του
αναπτυσσομένου τεχνολογικού πολιτισμού. Μορφολογικά οι επιδράσεις
του Ιμπρεσιονισμού αποτέλεσαν καινοτόμους προσανατολισμούς στους
Έλληνες ζωγράφους.
ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΣ
4
Δραστηριότητα 8. ΓΥΖΗΣ ≠ ΜΑΛΕΑΣ, σελ.45.
5
όσους διακήρυσσαν την ευρωπαϊκή πρωτοπορία. ( ο Ακαδημαισμός
συσχετιζόταν με τον συντηρητισμό και επικράτησε στη Σ.Κ.Τ., αλλά ένα
τμήμα της αστικής τάξης –Βενιζέλος, φιλελεύθεροι- είχαν κατανοήσει
την ανάγκη της εισαγωγής της νεοτερικότητας στα πλαίσια του
εκσυγχρονισμού του ελλ. Κράτους με υποστηρικτή τον ίδιο τον
Βενιζέλο.)Τελικά ο Παρθένης διορίζεται το 1929 καθηγητής στη Σ.Κ.Τ
με συνεχείς υπονομεύσεις και παραιτείται.
Διδάσκει στο εργαστήρι του (Τσαρούχη-Εγγονόπουλο) και
αντιπροσωπεύει το νεωτερικό πνεύμα της ΝΕΑς ΤΕΧΝΗς .
Υποστηρίζεται από ορισμένους εύρωστους συντηρητικούς κύκλους ,
επειδή η νεοτερικότητα ως αξία, συσχετιζόταν από την δυτικοευρωπαϊκή
ανάπτυξη και προοπτική και με την ένταξη της Ελλάδος σε αυτή από ένα
τμήμα της νεοελληνικής κοινωνίας που θα μπορούσε να παρέμβει στην
πολιτιστική πολιτική.
6
ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ – ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ‘30
7
την παράδοση αιώνων και αλώβητα τα χαρακτηριστικά του
παρελθόντος και δη του Βυζαντίου.
ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ (1895-1965)
ΘΕΟΦΙΛΟΣ
Η ΖΩΓΡΑΦΙΚΉ ΤΟΥ Θεόφιλου καθιστούς φανερή την ζωντανή και
διαρκώς παρούσα διάσταση της λαϊκής ζωγραφικής, που αποδείκνυε την
ζωντανή σχέση ελληνικής και βυζαντινής τέχνης. Ανακαλύφθηκε από τον
Γουναρόπουλο (τέλη δεκαετία του 30) στον Βόλο. Ήταν δείγματα λαϊκής
ζωγραφικής –υψηλής ποιότητας- με χαρακτηριστικό πηγαίο
αυθορμητισμό. Η ζωγραφική του ΘΕΌΦΙΛΟΥ ΘΕΩΡΉΘΗΚΕ
ΥΠΌΔΕΙΓΜΑ νεοελληνικής τέχνης, που με φυσικό τρόπο διατήρησε
άρρηκτους δεσμούς με την μεσαιωνική λαϊκή παράδοση.
Οι πολιτιστικές εξελίξεις στην δύση ήταν ο παράγοντας που συνέτεινε
στη επανασύνδεση με την λαϊκή παράδοση. Οι ναϊφ ζωγράφοι (λαϊκοί)
της Δύσης είχαν εμφανιστεί π.χ. Ρουσσό στην Γαλλία και έτσι μέσω του
Γουναρόπουλου αναγνωρίστηκε το έργο του Θεόφιλου που γνώριζε τις
καλλιτεχνικές αναζητήσεις της δύσης. Γενικά η απομάκρυνση από τις
διεθνιστικές πειραματικές απόπειρες της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας
προς όφελος μιας εθνοκεντρικής αναζήτησης , αποτελεί φαινόμενο που
κυριαρχεί στη δύση κατά τον Μεσοπόλεμο και συμβαδίζει με την
επιβολή ολοκληρωτικών καθεστώτων.
8
ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ που παραπέμπουν στο ελληνικό τοπίο –
Ευρέως αποδεκτή ζωγραφική. Μεταξική δικτατορία/ έτσι η αποδοχή και
η άρνηση του χαρακτήρα της ελληνικότητας δεν ήταν ζήτημα
μορφολογικών –καλλιτεχνικών κριτηρίων αλλά σχετιζόταν με όφελος
που το καθεστώς μπορούσε να αποκομίσει από κάθε παρόμοιο καλλ.
Προσεταιρισμό.
Έπαιξε ιδιάζοντα ρόλο στη διαδικασία αποκοπής από τα δυτικά ρεύματα προς
όφελος της ελληνικότητας. Ο Κριστιάν Ζερβός τον θεωρεί σημαντικό μετακυβιστή,
επηρεασμένο από τον Πικάσο και το Μπρακ. Στα τέλη του’30, συντελείται στα έργα
του μια αλλαγή, σχετική με την εισαγωγή τυπολογικών στοιχείων που παραπέμπουν
στο ελληνικό τοπίο. Έτσι, το έργο του γίνεται ευρέως αποδεκτό, παρά τον καινοτόμο
χαρακτήρα του. Η αποδοχή αυτή, δείχνει την πολύπλευρη πια διάσταση της
ελληνικότητας στην τέχνη και ταυτόχρονα υπογραμμίζει το χαρακτήρα της
ιδεολογίας της. Υπάρχουν ‘προσχήματα που θεωρούνται δείγματα ελληνικότητας και
η δηλωμένη πρόθεση του δημιουργού να αναζητήσει την ελληνική ταυτότητα.
(65) Με αυτόν τον τρόπο η αποδοχή είναι και δυνατή και επιβεβλημένη, ειδικά όταν
ο καλλιτέχνης έχει κάποια διεθνή απήχηση όπως ο Γκίκας, που αρθρογραφεί υπέρ της
ελληνικότητας. Η τέχνη του δεν τηρεί τις αυστηρές προϋποθέσεις ελληνικότητας,
κάτι που αποδεικνύει τον ιδεολογικό της χαρακτήρα και προσαρμόζει το περιεχόμενό
της με προπαγανδιστικές ανάγκες. Γι’ αυτό το καθεστώς του Μεταξά στήριξε τον
καλλιτέχνη. Φαίνεται πως εκείνη την περίοδο, η αποδοχή ή η άρνηση της
ελληνικότητας ενός έργου δεν ήταν ζήτημα μορφολογικών κριτηρίων, αλλά
σχετιζόταν με το όφελος του καθεστώτος από αυτό (εχέγγυα πίστης προς την
κυβέρνηση).
Εισαγωγή Σουρεαλισμού.
Ρηξικέλευθες προτάσεις, με σφοδρή αντίδραση αν και είχε θέματ
σχετιζόμενα με την Ελλάδα. Σφοδρότατη αντίδραση λόγω της
θεματολογίας του, με λοιδορία και χλευασμό και απόρριψη. (Ελύτης
θετικός). Αρνητική αποδοχή από φιλελεύθερους διανοούμενους,
κριτικούς της αριστεράς και θεωρητικούς του μεταξικού καθεστώτος. Ο
λόγος της απόρριψης ήταν ο ιδιάζοντας χαρακτήρας της σουρεαλιστικής
έκφρασης που χαρακτηρίσθηκε (από ποιους? να συμπληρωθεί εδώ)
όμως ως παρωδία της ελληνικότητας. Οι πίνακές του ενσωματώνουν
συμβολικά στοιχεία της Ελλάδος (κίονες –αγάλματα- Βλέπε Δήλος).
ΜΕΤΑΞΙΚΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ
Με αυταρχική πολιτική εκμεταλλεύτηκε το γεγονός πως η ελληνικότητα
διατηρεί το χαρακτήρα του ιδεολογήματος και προέτρεψε τους
λογοτέχνες με λαϊκισμό και επιπολαιότητα. Έκανε φανερό πως η
ελληνικότητα δεν αποτελεί αφηρημένη ιδέα αλλά αποκτά περιεχόμενο
μόνο σε σχέση με τις συνθήκες από τις οποίες διατυπώνεται.
Συμπέρασμα. = οι αξίες υιοθετούνται σε μία ιστορική στιγμή, μπορούν
9
να λειτουργήσουν με θετικό ή αρνητικό τρόπο στην εξέλιξη της
κοινωνίας.
KEΦ 2
ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ
10
- θεματικά με την τοπιογραφία
- στροφή στην ανθρώπινη μορφή
-αποπροσανατολισμός της μοντέρνας τέχνης από την ακαδημαϊκή
μοντέρνα φάση της.
.
11
ΑΝΑΛΥΣΗ εικ. 4. Τσαρούχης – Ο ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΣ- σελ.90
ΠΡΟΣΟΧΗ ΑΥΤΟ ΠΕΡΙΜΕΝΑΜΕ ΝΑ ΠΕΣΕΙ 2007-2008
ΜΗΠΩΣ ΠΕΣΕΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ
12