MENAXHIMI I OPERACIONEVE

Menaxhimi i Operacioneve hyrje

Bislim Lekiqi q PhD Kandidat

Temat:

far prfaqson Menaxhimi i Operacioneve (MO) Roli i MO n biznes Karakteristikat e ndryshme t proeseve t operacioneve Aktivitetet e MO Prse sht i rndsishm MO Prse e studiojm MO Prgjegjsit e menaxherve t operacioneve Evolucioni n koh i MO Pyetje dhe diskutime

Hyrje
MO

sht i rndsishm. rndsishm - Ai lidhet me krijimin e produkteve dhe shrbimeve prej t cilave t gjith ne jemi j ip produkteve dhe shrbimeve sht arsyeja y j t varur. Krijimi kryesore e ekzistimit t do organizate (e vogl apo e madhe, prodhuese apo shrbyese, fitimprurse apo jo fi i fitimprurse). ) MO sht mjaft nxits.- Operacionet prbjn qendrn e sh m ndryshimeve shum ndr shime e n or organizat: ani at: klientt klientt, teknolo teknologjia, jia furnizuesit, ligji. MO prbn nj ndryshim t vazhdueshm.vazhdueshm Nxitja e kreativitetit e cila i lejon q organizatat ti prgjigjet shum y po bhet detyr p y kryesore y e MO. ndryshimeve,
3

far sht Menaxhimi i Operacioneve

Presidenti Menaxheri Gjeneral
M Menaxheri h ii Menaxheri i Menaxheri i

Marketingut
Menaxhon: Krkesat e kli t klientve Siguron: Shitjen e mallrave dhe shrbimeve

Operacioneve
Menaxhon: Njerzit, Pajisjet, Pajisjet Teknologjin, Materialet dhe Informatat Prodhon: Mallra M ll dh dhe Shrbime

Financave
Menaxhon: Cash Flow Asetet aktuale Investimet kapitale p

Shtimi i vlers
Menaxhimi i funksionit t operacioneve n nivelin e duhur, duhur on organizatn drejt suksesit. Suksesi shprehet prmes rritjes s vlers gjat procesit t transformimit. Vlera e shtuar = Vlera Finale Vlera e Imputeve p

Efektiv (effectivus) = dallimi n mes t arriturs dhe t planifikuars [njsi pr matjen e arritjes s cakut (Efekti dhe Kualiteti i arritjes s synimit)] Efiient = brja e punve m mir [njsi pr matjen e ekonomitetit (relacioni: Kostoja shfrytzimi)] Fikja e qiriut me shampanj Udhtimi nga A n B

far sht menaxhimi i operacioneve

Menaxhimi i Operacioneve (MO) prfaqson at funksion t biznesit q:

Planifikon, Organizon, Drejton dhe Kontrollon

6

...
MO prbn nj ndr funksionet kryesore t do organizate. Ai prbn t vetmin mjet nprmjet t cilit j direkt n vlern q q i j jepet p t menaxhert mund t ndikojn gjith t interesuarve:
Klientve Punonjsve Investitorve Shoqris q

dhe

Roli i Menaxhimit t Operacionit

sht t transferoi imputet e kompanis n produkte dhe shrbime. Imputet jan: Burimet Njerzore, Infrastruktura dhe makineria Materialet Teknologjin Informacionet Outputet jan: Mallrat M ll dh dhe Shrbimet

Proesi i transformimit
Burimet q transformohen: Materialet Informacioni Klientt PROCESI I TRANSFORMIMIT Burimet IMPUTET Prmirsimi Prkujdesja Transferimi OUTPUTET Produktet Shrbimet Klienti

Burimet q transformojn: Infrastruktura Pajisjet S fi Stafi

9

Shembull: Restorant
Imputi Ushqimi Klientt e uritur Pajisjet Burimet Njerzore Transformimi T gatuarit T shrbyerit Outputi Ushqimi i prgatitur Klientt e knaqur Feedbeck Vlersimet e klientve Mbeturinat e ushqimit Kontrolla Pronari Menaxheri i Operacioneve Kamerieri kryesor Puntort
10

Shembull: Fabrika e prpunimit t lkurs, goms dhe plastiks

Imputi Lkura Goma Plastika Klientt Pajisjet Burimet Njerzore j
11

Transformimi

Outputi

Feedbeck Vlersimet e klientve Mbeturinat e lnds s par

Kontrolla Pronari Menaxheri i operacioneve Menaxheri i linjs Puntort

Transformimi Mbathje fizik i lkurs i goms i plastiks verore dimrore fmij Transformimi Mbathje Transformimi Lodra pr

Shembull: Ndrmarrje shrbyese Kontabilitet

Imputi Informata Pajisjet Klienti Burimet Njerzore Transformimi Outputi Prllogaritja Raporti Prshtatja sipas rregullave tremujor Raporti vjetor gjendjes Sugjerimet gj
12

Feedbeck Vlersimet e klientve Vlersimi i ATK Banks

Kontrolla Pronari Menaxheri i operacioneve ATK

Vlersimi i Vlersimi i

Shembull: Sallon ondulimi - Parukeria

Imputi Klienti Pajisjet Burimet Njerzore Transformimi Outputi Larja Prerja Ngjyrosja Frizura e re Klienti i knaqur Feedbeck Vlersimet e klientve Rritja/ t klientve Kontrolla Pronari Menaxheri i operacioneve

zvoglimi i nr Parukieri

13

Imputet pr proeset
Materialet:

transformimi i forms fizike - prpunuesit ndryshimi i vendndodhjes - shprndarja ndryshimi i zotruesit shitja
Informacioni:

T dhnat dh t f faktike ktik - Kontabilistt K t bili tt T dhnat nga faktet dhe hulumtimet - Statisticientt T dhnat dh t bazuara b n mostr - Hulumtuesit H l i Ruajtja e informacionit: bibliotekat, arshivat
14

Imputet pr proeset 2
Klientt:

Prpunimi i klientit Parukerit Kirurgt Ki t kozmetik k tik Ruajta dhe akomodimi i klientve Hotelet Transformimi i vendndodhjes: Linjat ajrore Sistemet e ndryshme t transportit Transformimi i gjendjes fiziologjike: Institucionet Instit ci net shndetsore shndets re Ndryshimi i gjendjes psikologjike: Shrbimet e argtimit Shrbimi i klientve n bank
15

Imputet pr proeset 3
Burimet q transformojn: Fasilitetet: Ndrtesat, Ndrtesat Pajisjet, Teknologjia e procesit t prodhimit Burimet Njerzore: Njerzit Nj it q operojn, j Q mirmbajn, Planifikojn Pl ifik j dh dhe Menaxhojn operacionet
16

Outputet nga proesi: proesi: Produktet dhe Shrbimet

Dallimet: Produktet jan t prekshme, shrbimet jo. Shrbimet shpesh prodhohen dhe konsumohen n t njjtn koh dhe nuk mund t ruhen apo t mbahen rezerva. Shrbimet jan shpesh unike. Shrbimet kan ndrveprim t lart me klientin. Shrbimet n t shumtn e rasteve bazohen tek njohurit ( h b (shrbimet: e edukimit, d k shndetsore, h d ligjore) l ) dhe dh pr kt k sht vshtir t automatizohen.

17

Karakteristikat e Produkteve Karakteristikat e Shrbimeve

P d k mund Produkti d t rishitet h Produkti mund t mbahet rezerv Disa aspekte t cilsis jan t matshme R h e shrbimit Rishitja h b e pa zakonshme k h Shum shrbime nuk mund t ruhen Shum aspekte t cilsis jan t pa pamatshme Dhnsi i shrbimit, jo shrbimi sht shpesh i transportueshm Vend ndodhja e njsis s shrbimit sht e rndsishme pr kontaktin me klientin sht i vshtir automatizimi T ardhurat gjenerohen kryesisht nga shrbimi i paprekshm Krkohet harxhim intensiv i puns njerzore Koh K h m e shkurtr hk e prgjigjjes ji jj ndaj d j klientit
18

j sht e dallueshme nga g prodhimi p Shitja j sht pj pjes e shrbimit Shitja Produkti sht i transportueshm Vend ndodhja e njsis s prodhimit sht e rndsishme pr koston sht i thjesht automatizimi T ardhurat gjenerohen kryesisht nga produkti i prekshm Krkohet harxhim intensiv kapitalit Koh K h m e gjat j e prgjigjes ji j ndaj d j klientit

Operacione t ndryshme me impute dominuese d t ndryshme d h

Dominon prpunimi i Dominon prpunimi i Dominon prpunimi prpunimi i

materialit
Gjith j operacionet p e prodhimit Minierat Njsit e shitjes me pakic Magazinat Shrbimet postare Linjat e transportit me kontenjer Kompanit e transportit me kamion

informacionit
Shrbimi kontabl Zyrat qendrore t banks Hotelet Kompanit e krkimit t tregut Analistt financiar Shrbimi i lajmeve Njsia e krkimit n Universitet Kompanit e telekomit Spitalet

klientit
Parukerit e flokve

Llojet e shpejta t transportit Teatrot Dentistt Fizioterapeutt

19

Proceset e operacioneve kan karakteristika t ndryshme

Ndonse t gjitha operacionet jan t ngjashme nga fakti se t gjith transformojn imputet n outpute produktet dhe y n katr dimensione veanrisht t shrbime, ato ndrysho rndsishme: Volumi i autputit t tyre Varieteti V i i i tyre Ndryshimi n krkesn e autputit t tyre Shkalla e ekspozimit t operacioneve tek klientt Shembuj: Hamburgeri g n McDonald dhe lokal i vogl g kafiterie Taksisti dhe autobusi lokal Hotel n pushimore verore dhe hotel i niveluar Sa S aktivitetet ki i t operacionit i i provojn j kli klientt (1 (1. i interneti i ose dyqani apo t dyja, 2. Aeroporti)

20

Ndikimi i katr dimensioneve tek operacionet

Implikimet p Prsritje e lart Specializim Sistem i mir Kapital investiv Kosto e ult pr njsi Fleksibilitet Kompleksitet Prshtatje me krkesat e klientit Ndryshim i kapacitetit Parashikim P hiki Fleksibilitet Kosto e lart pr njsi Toleranc e ult pritjeje Aftsi t kontaktit me kli i nevojitet klientin ji Varieteti q merret sht i ult Implikimet p

I lart

Volumi

I ult

Prsritje e ult do antar i stafit kryen m shum pun Sistemim i pakt Kosto e lart pr njsi I mir prcaktuar Rutin Standardizuar Kosto e ult pr njsi I rregullt

Varieteti
I lart I ult

Kapacitet i qndrueshm Rutin R ti Nd hi i Ndryshimi I lart I ult I parashikueshm Shkall e lart prdorimi Kosto e ult pr njsi

Ekspozimi
I lart

Distanc kohe ndrmjet prdorimit dhe konsumit Standardizuar S d di I ult Afat t ult kontakti
Shkall e lart e ekspozimit t BNJ
21

Karakteristikat e MO
Njohja

e objektivave strategjike t operacioneve (objektivat e performancs s organizats organizats, cilsia, cilsia shpejtsia, siguria, fleksibiliteti dhe kostoja) Formulimi i strategjis s operacioneve pr organizatn:
Projektimi i produkteve dhe shrbimeve - prcaktimi i forms fizike dhe prmbajtjes s produktit apo shrbimit Projektimi i procesit t kapacitetit Dislokimi Sistemimi Projektimi i puns Menaxhimi Mena himi i cilsis Menaxhimi i zinxhirit t furnizimit Menaxhimi i rezervs Skedulimi afatshkurtr
22

Modeli i prgjithshm i manaxhimit t operacioneve

Objektivat strategjike t operacioneve Roli dhe pozita kompetitive e operacioneve Strategjia St t ji e operacioneve Inputi Burimet e transferuara Materialet Informacioni Klientt

Strategjia e operacioneve i Manaxhimi i operacioneve p Projektimi Prmirsimi OUTPUTI Planifikimi dhe kontroli
Mallrat dhe shrbimet

INPUTI
Pajimet Stafi Inputi Burimet q transformohen

23

Prse Menaxhimi i operacioneve sht aq i rndsishm?

Sepse t gjitha aktivitetet e MO kontribuojn n mnyr t dukshme n suksesin e do biznesi apo institucioni duke prdorur me efektivitet burimet pr t prodhuar mallra dhe shrbime n nj mnyr q t knaq klientt e saj. Menaxhimi efektiv i operacioneve siguron 4 lloj avantazhesh: Zvoglimin e kostos s prodhimit t produkteve dhe shrbimeve h bi . Rritjen e cilsis Rritjen e knaqsis s konsumatorve Rritjen e shitjes Rritjen e t ardhurave. ardhurave Zvoglimin e nevojs pr investime t paplanifikuara. Rritjen e njohurive t BNJ pr operacionet brenda biznesit/ institucionit dhe jasht tij.
24

Prse e studiojm Menaxhimin e Operacioneve?

Sepse S

MO sht h nj prej tre f funksioneve k kryesore k n do d organizat dhe institucion (Menaxhimi i Operacioneve + Marketingu + Financat), Financat) dhe q t tria duhet t punojn s bashku. Sepse p duam t dim se si prodhohen p produktet dhe p shrbimet. Pr t kuptuar se ka bjn Menaxhert e Operacioneve ( (menaxher h prodhimi, dhi i menaxher h i rezervave, menaxher h i blerjes, menaxher i shprndarjes, menaxher cilsie, etj.) Sepse Menaxhert e Operacioneve kryejn funksionet baz t procesit t menaxhimit. Sepse p sht pj pjes e kushtueshme e organizats. g
25

Shembull: Krkohet rritja e kontributit Fitimit. Fitimit

Varianti Marketing g
Aktualisht Rritje e volumit t shitjes 50% 150.000 -120.000 30 000 30.000 -6.000 24.000 -6.000

Varianti Financa
Reduktim i kostos Financiare 50% 100.000 -80.000 20 000 20.000 -3.000 17.000 -4.250

Varianti Operacione
Reduktimi i kostos s Prodhimit 20% 100.000 -64.000 36 000 36.000 -6.000 30.000 -7.500

Shitjet Kosto e prod. Fitimi bruto Kosto fin. fixe Total Taks 25%

100.000 -80.000 20 000 20.000 -6.000 14.000 -3.500

Kontributi

10.500

18.000
71%

12.750
21%

22.500
114% 26

Prgjegjsit direkte t MO
Varet nga mnyra q organizata ka prcaktuar kufijt e funksionit t operacioneve. Kryesisht jan:
Kuptimi

i objektivave strategjik t operacioneve. i strategjis s operacioneve t organizats.

Zhvillimi

Projektimin j Planifikimi

ep produkteve dhe shrbimeve dhe p proeseve t operacioneve. dhe kontrolli i operacioneve. p

27

Prgjegjsit indirekte t MO
Informimi Balancimi

i funksioneve tjera n lidhje me aftsit dhe mundsit e operacionit. operacionit i planeve operacionale me planet e funksioneve tjera pr prfitime t prbashkta. prbashkta i sugjerimeve t funksioneve tjera pr prmirsimit e efektit t funksionit operacional n tr organizatn.

Inkurajimi

28

MO: historia e ndryshimeve

Rndsia

e menaxhimit t operacioneve:

Nga pikpamja ekonomike Nga pikpamja shoqrore Nga pikpamja ekologjike.

Zhvillimi

historik

Fokusi tek efiienca Fokusi tek cilsia Konkurrimi nprmjet prshtatjes me specifikimet dhe dizajnin e klientit Konkurrenca e bazuar n koh Revolucioni i shrbimit Ndikimet teknologjike dhe globalizimi
29

Fokusi tek efiienca

Revolucioni industrial (fundi i shek. XVIII- fillimi i shek. XIX Kalimi nga prodhimi artizanal n prodhimin industrial industrial. Nga njohuri t prgjithshme pr prodhim nga fillimi n fund Henry Ford aplikoi konceptin e ndarjes s puns t Ekonomistit britanik Adam Smith. Aplikimi i shkencs s menaxhimit nga W W. Tayllor (vzhgimi, matja dhe stimulimi n pun). Gjat j lufts s II botrore aplikimi p i Krkimit Operacional p Pas lufts SHBA kishte pozicion dominues n prodhim Rritja e tregtis ndrkombtare n vitet e 60 60-ta, ta, rriti theksin n efiienc dhe reduktim t kostos pasoi zhvendosja e kompanive n shtetet me paga m t ulta. Aplikimi i teknologjis s avancuar.
30

Fokusi te cilsia
Pas lufts s II botrore, botrore W W. Edwards Deming dhe Joseph Juran konsultuan ekzekutuesit japonez prmirsimi i (Kaizen) ) do t hapte p tregjet gj botrore vazhdueshm i cilsis ( dhe do t prmirsonte ekonomin e tyre.
Trajnimi T j i i i t punsuarve Mesi i viteve t 70 - Bota

kuptoi se mallrat japoneze ishin

m cilsor Kriza amerikane zgjidhja: nse J Japonia p mundet ... Prse ne nuk mundemi?

31

32

Konkurrimi nprmjet prshtatjes me specifikimet fk dhe dh dizajnimin d e klientit kl

Meqense qllimet e Kostos s ult dhe Cilsis s lart t produktit ishin kthyer p y n atribute t dhna p pr t arrit avantazh konkurrues kompanit u orientuar tek dizajni dhe karakteristikat inovative - krijimi i nj nevoje t re. Prfshirja e novacionit t produktit tek mimi, cilsia dhe fleksibiliteti krkon prpjekje t koordinuar ndrmjet t gjitha funksioneve t organizats. g

33

Konkurrenca e bazuar n koh

34

Revolucioni i shrbimit

35

Ndikimet e teknologjis dhe globalizimit

Avancimet

n projektimin e prodhimeve dhe shrbimeve Ndryshimi i mnyrs s brjes biznes Tregjet pa kufi

36

Globalizimi

37

Prmbledhje: j Pes etapat p e MO

Fokusimi tek kosto dhe eficienca Fokusimi tek cilsia Fokusimi tek prshtatja me klientt & dizajni F k i tek Fokusi t k koha k h Fokusimi tek shrbimet dhe vlera 1960......1970..1980..1990.....Shekulli 21 Minimizim i kostos............ Maksimim i vlers Prodhim masiv .............. Prshtatja masive me krkesat e klientve Prodhimi i bazuar tek teknologjia ..................... Teklnologji bazuar tek informacioni Fokusimi tek mallrat .......................................... Fokusim tek shrbimet Tregje lokale ...................................................... Tregjet globale
38

39