428

27 november 2013 wekelijks Charleroi - MassPost P916056

U verdient ruim 90.000 euro per jaar

!)**+%&*#$*#%",%,'-./'%0
Huisartsen in ons land lijken niet te mogen klagen toch niet over de evolutie van hun inkomen tijdens het voorbije decennium. Dat blijkt uit een vergelijking (1) van huisartseninkomens in acht Europese landen. In 2009 kreeg een doorsnee voltijdse huisarts in ons land 142.481 euro in kas. Het beheer van praktijk en personeel kostte hem of haar wel 49.238 euro, maar na aftrek daarvan bleef er nog altijd 93.243 euro over tegenover zowat 40.000 euro in 2000. En daar zijn de premies voor accreditering, GMD, ICT, Impulseo I, enzovoort nog niet bijgeteld. Die sterke inkomensstijging is het gevolg van verschillende kleine aanpassingen, zoals de uitbreiding van het GMD naar patinten vanaf 50 jaar in 2001 en naar de hele bevolking in 2002, de komst van Impulseo I in 2003, de invoer van het tarief voor avondconsultaties in 2008, Dat alles dreef het inkomen van huisartsen geleidelijk op en maakte het beroep zo aantrekkelijk als andere medische specialismen, zoals psychiatrie en pediatrie, stellen de vijf onderzoekers uit Nederland en Belgi. Bij de praktijkkosten (gebouw, ICT, personeel,) van de Belgische huisartsen maken de auteurs van de studie wel enig voorbehoud. Terwijl die uitgaven in de andere landen plusminus de helft van de totale inkomsten bedroegen, lag dat aandeel in Belgi op slechts 35%. De onderzoekers vonden geen onafhankelijke cijfers voor ons land en baseerden zich daarom op een schatting van het ASGB uit 2001. Daardoor zijn die gegevens minder betrouwbaar, al lijkt het ons vreemd dat een belangenorganisatie de praktijkkosten opzettelijk zou onderschatten.
MS8040N

Pers in perspectief
!,'-./'%0

Routinematig omgaan met ICT in eerste lijn

!,'-./'%4

Focus Wereldaidsdag
!,'-./'1+%22324

Tijs Ruysschaert
1. Kroneman et al: International developments in revenues and incomes of general practitioners from 2000 to 2010. BMC Health Services Research 2013;13:436.

Tips & trics voor smartphones

!,'-./'%0;

!"

56.+'#7+*/

!#

Sneller doorverwijzen naar psycholoog

"6$*#*/%8*7%9'/9*# Hoe kwaliteitsvol leven?

!$

8*$.+:5%(#'/+%&""#%'#7+*/

Vijf exemplaren te winnen

!""#$%&""#'( !!

Paul Callewaert, Algemeen secretaris Socialistische Mutualiteiten

Iedereen telt mee. Altijd.

keuzevrijheid te beperken. Ze kiezen liever voor een uitsluitingssysteem van rantsoenering door mensen van 85 of ouder of terminale patinten bepaalde zorgen te ontzeggen die veel geld kosten. Dit staat haaks op onze zienswijze. Wij willen mensen zo gezond mogelijk laten leven en zieken zo goed mogelijk verzorgen. Wij doen niet mee aan een arbitraire en asociale uitsluitings- en afbouwpolitiek. Rantsoeneren is voor ons geen optie, wij opteren voor rationaliseren. Wij kiezen ervoor de keuzevrijheid van de patint en zorgverstrekker te beperken en ervoor te zorgen dat de collectieve middelen doelmatig gebruikt worden. Ons credo: de juiste zorg op de juiste plaats in de juiste hoeveelheid aan de juiste persoon door de juiste zorgverstrekker. Uit het onderzoek blijkt nog dat een overgrote meerderheid van de Vlamingen (80%) niet akkoord is om ziekterisicos die we lopen minder terug te betalen. Het gaat om risicos waarvan wordt aangenomen dat ze niet voortvloeien uit persoonlijk gedrag of een persoonlijke keuze. Gaat het om risicos die het gevolg zijn van individuele keuzes en gedrag, vindt 30 40% van de Vlamingen dat de ziekteverzekering minder moet tegemoetkomen. Ook hier hebben we te maken met een verontrustende evolutie. Los van het feit dat dit ethisch verwerpelijk is, zijn er geen rationele argumenten pro te bedenken. Wat ga je bestraffen en wat niet? Hoe ga je dit controleren? Evolueren we naar een welzijnspolitie? Ons standpunt is duidelijk: wij opteren voor een solidaire ziekteverzekering voor iedereen. We zien de patienten als slachtoffer, niet als dader. Iedereen telt mee. Altijd.

teeds meer Vlamingen willen het eigen schuld, dikke bultprincipe hanteren, of zijn bereid 85-plussers of terminale patinten uit te sluiten van dure maar noodzakelijke zorg. Dat blijkt uit een grootschalig bevolkingsonderzoek naar solidariteit en gezondheidszorg dat em. prof. Mark Elchardus (VUB) heeft uitgevoerd in opdracht van het socialistische ziekenfonds. Eerste en belangrijkste vaststelling: 83% van de respondenten is zeer tevreden over zijn gezondheidszorg. Punten waar minder dan de helft tevreden over is: bedrag dat men moet betalen uit eigen zak, tijd die specialisten uittrekken, dienstverlening rusthuizen, infoverstrekking over kostprijs en wachttijden bij specialisten. Verontrustend is echter dat Vlamingen liever groepen uitsluiten of bepaalde zorg niet langer terugbetalen, eerder dan de individuele

JS0904N

www.medi-sfeer.be

! I !"#$"%&'(")*&

Nederlandse huisarts op eenzame hoogte

Belgische huisartsen mogen dan wel fors meer verdienen dan aan het begin van de 20ste eeuw, bij de best betaalden van de Europese klas behoren ze bijlange niet. Hun Nederlandse, Duitse en Britse collegas scoren nog altijd een pak beter.
et gemiddelde huisartsenloon in Nederland bedroeg 155.715 euro in 2009, na aftrek van de praktijkkosten. (In 2010 was dat evenwel teruggevallen tot ruim 136.000, onder meer door ingrepen van beleidsmakers om de groei af te toppen). In Duitsland was dat 116.621 euro, en in het Verenigd Koninkrijk bijna 100.000 pond omgerekend tegen de wisselkoers van 2009 ongeveer 112.000 euro. is zevende en helemaal achteraan bengelt Frankrijk. Op de ranglijst van de sterkste stijgers staat ons land dan weer tweede: tussen 2000 en 2009 steeg het inkomen van Belgische huisartsen met meer dan eenmaal het gemiddelde bbp per capita, en hun inkomen steeg ook beduidend meer (ruim 30%) dan dat van de doorsnee Belg. De sterkste inkomensstijging viel te noteren in Nederland. In tegenstelling tot Nederland, Duitsland of het Verenigd Koninkrijk kenden wij geen radicale ommezwaai op het vlak van verloningssystemen. In die drie landen daarentegen veranderde de remuneratie van huisartsen ingrijpend tijdens de voorbije tien jaar: het Verenigd Koninkrijk voerde in 2004 het contract- en beloningssysteem in voor huisartsen, Nederland ruilde in 2006 de publieke en private verzekeringen in voor n algemeen systeem en Duitsland kieperde in 2008 de budgetgrens en de beperking van bepaalde prestaties overboord.

Sterke stijger
Om de inkomens uit de acht landen beter te kunnen vergelijken, hanteerden de onderzoekers de koopkrachtpariteit uitgedrukt in Amerikaanse dollar, gecorrigeerd voor inatie (Figuur). Ook daar prijkt Belgi op plek vier, na Nederland, Duitsland en het VK. Op de vijfde plaats komt Denemarken, op de zesde plek Zweden, Finland

op het vlak van nancieringssystemen, de beperkte informatie over het aantal nog actieve huisartsen in verschillende landen, de verschillen tussen zelfstandige en gesalarieerde huisartsen, de bepaling van het begrip voltijds huisarts, Veel gegevens zijn niet of slechts beperkt terug te vinden, en vaak komt de informatie die toch voorhanden is dan nog van organisaties met belangen in de huisartsenwereld, wat de betrouwbaarheid ervan compromitteert. Het voorbehoud van de auteurs is trouwens niet onlogisch. In 2009 kwam Nivel, het Nederlandse instituut voor onderzoek in de gezondheidszorg, met gegevens over de lonen van huisartsen uit dezelfde acht landen naar buiten, en dat voor inkomensjaar 2005. Voor ons land sloeg het de bal echter compleet mis. Volgens Nivel verdiende een Belgische huisarts in 2005 zowat 30.000 euro. Wat later corrigeerde het onderzoekscentrum dat naar dik 70.000 euro. Die vergissing was onder meer het gevolg van een overschatting van het aantal actieve huisartsen in ons land, klonk het toen uit de mond van Madelon Kroneman (Nivel), die ook hoofdonderzoeker is van deze studie. Interessant detail: cijferspecialist bij het Riziv Pascal Meeus, die de Nederlandse onderzoekers in 2009 hielp om hun fout recht te zetten, was ditmaal vanaf het begin bij het onderzoek betrokken.

Evolutie van de huisartseninkomens, uitgedrukt in koopkrachtpariteit US$ en gecorrigeerd voor inatie.

160.000

140.000

Nederland Duitsland

120.000
VK Belgi Denemarken Zweden Frankrijk

100.000

Kanttekeningen
De onderzoekers waarschuwen wel voor overhaaste conclusies. Bij de data vallen immers een pak kanttekeningen te plaatsen. Ten eerste is de variatie in inkomens bnnen de verschillende landen enorm groot. Maar wat het cijferwerk cht moeilijk maakt, zijn de toenemende complexiteit

80.000

60.000

Finland

MS8041N

40.000

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010 jaren

Tijs Ruysschaert

Pers in perspectief
Het Tijdschrift voor Geneeskunde (TvG) pakt uit met een origineel initiatief. In samenwerking met CEBAM start het blad een nieuwe rubriek waarin gezondheidsnieuws uit de algemene media in perspectief wordt geplaatst.
bevindingen, rekening houdende met de maatschappelijke context? geleken met antidepressiva is het voordeel alvast dat het minder bijwerkingen heeft, dixit Finoulst en Vankrunkelsven. Beide artsen liggen, samen met prof. gastro-enterologie Martin Hiele aan de basis van de tweede aevering van Pers in Perspectief. Daarin onderzoeken ze de nieuwe kruistocht tegen gluten (de Tijd, 5 oktober) om te concluderen dat de toegenomen aandacht voor en het verruimde aanbod aan glutenvrije voeding mooi is meegenomen voor coeliakiepatinten. Voor alle anderen mogelijk met uitzondering voor prikkelbaredarmsyndroom brengt een glutenvrij dieet evenwel geen objectiveerbare gezondheidsvoordelen mee.

Depressies en gluten
Coauteurs van de eerste bijdrage zijn Marleen Finoulst en prof. huisartsgeneeskunde en CEBAM-directeur Patrik Vankrunkelsven. Ze staan stil bij een artikel (De Standaard van 26 september) over het verband tussen depressie en lichaamsbeweging. De analyse leert dat behalve psychotherapie en farmacotherapie ook regelmatige matige tot intensieve lichaamsbeweging een waardevolle alternatieve behandeling vormt bij matige en milde depressie. Wel moet de depressieve patint professioneel geholpen worden om meer te bewegen. Hamvraag daarbij is of de overheid wil investeren in bewegingscoaches.Kan bewegen kosteneffectief zijn vergeleken met andere therapien?, vragen de auteurs zich af. Ver-

nder de titel Pers in perspectief publiceerde het TvG begin november een eerste artikel. Marleen Finoulst, arts-journalist en medewerker van het interuniversitaire Centrum Evidence-Based Medicine (CEBAM) wijst in het ten geleide op het toenemende belang van de media in de zoektocht van patinten en gezonde burgers naar gezondheidsinformatie. Maar de artikels zijn vaak ongenuanceerd en vatbaar voor foute interpretaties. Hedendaagse patinten raadplegen steeds vaker dr. Google vooraleer ze een arts raadplegen. Een groeiende groep bepaalt op voorhand welke aandoening ze heeft en welke behandeling ze daarvoor wil van de arts, stelt dr. Finoulst provocerend.

De nieuwe rubriek beoogt artsen beter te wapenen tegen actuele trends, winstbejag en hypes over gezondheid in de media. Daartoe analyseert men in elk nummer n actueel mediaverhaal. Waar is het op gebaseerd? Hoe kan u het als arts interpreteren op basis van wetenschappelijke

MS8041BN

De nieuwe rubriek beoogt artsen beter te wapenen tegen actuele trends, winstbejag en hypes over gezondheid in de media.

Geert Verrijken

In de toekomst zal Medi-Sfeer regelmatig stilstaan bij bijdragen uit Pers in Perspectief.

Medi-Sfeer 428 27 november 2013