Professional Documents
Culture Documents
The History of Leprosy in Cambodia
The History of Leprosy in Cambodia
mCmNlCatikMcat;eraKrebgnighg;sin
RBHraCaNacRkkm<Ca
Cati sasna RBHmhakSRt
CM g W X g ; e nAk g RbeTskm< C a
s a nPaBbc b ,n
kmviFICatikMcat;eraKhg;sinnRbeTskm<Ca)an
sMerceKaledAkgkar lb;bM)at; CMgWXg; EdlCa
bBaasuxPaBsaFarNmYy edayeFVI[manGRta
eRbva:Lg;ticCagmYykrNIenAkgcMeNamRbCaCn
10000nak; enAqaM1998.
kgryeBl15qaMkngmkenH manRbCaCncMnYn
17000nak; )anTTYlkarBa)aledayfaM MDT
nig)anCasHes,IyBICMgWXg;. enHCakicRbwgERbg
EdlKYr[ekatsresIrmYy.
eTaHbICaGRtaeRbva:Lg;enH)ancuHTabCageKaledA
Edl)ankMNt;edayGgkarsuxPaBBiPBelak Edl
man1krNImnusS10000nak;keday bcb,nenH
eyIgkMBugrkeXIj400-500krNIfIkgmYy qaM.
enAkgqaM2004 man461krNIfIRtUv)anrkeXIj
ehIyeyIgKitfaeyIgnwgrkeXIjkrNIcMnYnRbhak;
RbEhlenHeTotkgryeBlCaeRcInqaMxagmux.
etI R bCaCneyI g yl; y a: g dU c em c
GM B I C M G gW X g ; ?
enAkgqaM2004 kmviFICatikMcat;eraKhg;sin eday
mankarcUlrYmrbs;viTasanCatiRsavRCavsuxPaB
saFarN )aneFVIkarGegtmYyedIm,IsikSaGMBIkar
yl;eXIjrbs;RbCaCneyIgGMBICMgWXg;.
dUcEdl)aneXIjehIyfakaryl;dwgrbs;shKmn_
GMBIkarmankarBa)alCMgWXg;dmanRbsiTiPaB nig
eday\tKitf enAmankMritTab ehIyEtgEtman
karRbkan;y:agxaMgcMeBaHGkmanCMgWXg; .
TsSnavdIsuxPaB elx25 | ExF qaM2005
Health Messenger Issue 25 | December 2005
bBaaenHGacnaM[manplvi)aky:ageRKaHfak;CaeRcIn
dUcCakarmkeFVIeraKvinicyyWt manBikarPaBxaMg
nigmankarerIseGIgCaedIm.
karyl;RclMEdlekItmanCajwkjab;enaHKWWfa CMgW
Xg;CaCMgWsYrBUC nigminGacBa)alCa. karyl;
eXIjEbbenHBMuRtwmRtUveT dUecHcaM)ac;RtUvpSBVpSay
Btman eGay)aneTAdl;shKmn_nana GMBIviFIqg
nCMgWXg; nigkarmankarBa)aleday\tKitf
nigmanRbsiTiPaB.
Gkb,kiryi acMeBaHGkCMgXW g ;
100
100
75
75
45%
50
25
43%
24%
50
91%
85%
25
8%
35%
12%
23%
0
dwgfaCMgXW g b; geLIgedaysar)ak;etrI
Know leprosy is caused by bateria
85minbriePaKGaharCamYyGkCMgXW g ;
85% will not share a meal with a leprosy
patient
35min[kUneTAeronkg salaCamYykumarekItCMgXW g ;
mindwgGMBmI lU ehtunCMgXW g :
Do not know what causes leprosy
enAtamshKmn_ enAEtmankarPyxacy:agxaMg
cMeBaHCMgWXg; EdlnaMeGaymankarmak;gaydl;
GkekItCMgWXg; nigRkumRKYsarrbs;BYkeK.
karElgrab;Gan nigkarmak;gayGackat;bny
)antamrykarR)aRsyTak;Tg nigkarGb;rMEdl
manRbsiTiPaBenAkgshKmn_TaMgenaH. RbCaCn
caM)ac;RtUvyl;dwgfaCMgWXg;mingaynwgqgenaHeT
b:uEngayBa)al. GkCMgWXg;KYrRtUv)anTTYlkar
R)aRsyTak;TgCalkNFmta nigKYrRtUv)aneK
elIkTwkcit nigGnuBaateGaycUlrYmcMENkenAkg
CIvitRbcaMfdUcFmta.
CM g W nPaBRkI R k
CMgWXg; KWCamUlehtumYyEdlnaMeGaymanBikar
PaBCaGciny_enAkgBiPBelak. eTaHbICMgWenH
minbNaleGaysab;Pamkeday keraKsBaa
raMur:rbs;va EtgEteFIVeGaybuKlEdlekItCMgWenaH
RbQmmuxnwgbBaaFn;Fr enAkgdMNak;kalEdl
kMBugRbkbrbrciBawmCIvit GaRsyehtuenH naMeGay
mankardak;bnkFn;Frxagesdkic nigsgmkic
eTAelIbuKl RKYsar nigshKmn_rbs;BYkeK.
Cajwkjab; GkCMgWRtUv)aneKminrab;rk eKmak;gay
manPaBkekar nigeBlxHRtUv)aneKbBab;BIkar
gar GaBah_BiBah_ nigrcnasm<nsgm karEfTaM
EdlcaM)ac; nigkarKaMRTxaghirBavt EdlnaMeGay
mankarekIneLIgnUvGsnisux PaBxaseGon nigkar
)at;bg;xagesdkicbEnmeTot.
A Disease of Poverty
Leprosy is a leading cause of permanent
disability in the world. Although not fatal, the
chronic symptoms often afflict individuals in
their most productive stage of life and
therefore impose a significant social and
economic burden on individuals, families and
their communities. Patients are often shunned,
stigmatized, isolated and sometimes displaced
from their work, marriage and social set-up,
needing care and financial support leading to
further insecurity, shame, and consequent
economic loss.
buKliksuxaPi)alKYrEtmanlTPaBGac
eFIVeraKvinicy nigeFVIcMNat;fak;krNICMgWXg;eday
EpkeTAelImUldanKInik.
Ba)alGkCMgWXg;edaymanrbbfaMMDT smRsb.
cat;Ecg bbBankrNIEdlmanplvi)ak.
EfrkSakatrbs;GkCMgW nigbBaIrBa)al nigbBan
r)aykarN_CaeTogTat;.
rkSakarmanfaM MDT RKb;RKan;kgsk.
pl;BtmanRtwmRtUvGMBICMgWenHdl;GkCMgW smaCik
kgshKmn_ nigGkeFIVkarsMerccit.
TsSnavdIsuxPaB elx25 | ExF qaM2005
Health Messenger Issue 25 | December 2005
karBi t GM B I C M g W X g ;
kgcMeNamCMgWqg CMgWXg;KWCamUlehtusMxan;mYy
nBikarPaBCaGciny_. karqab;eFVIeraKvinicy nig
Ba)alTan; e Blmu n mankarxU c xatdl; s rs
RbsaT KWCaviFIEdlmanRbsiTiPaBbMputkgkar
bgarPaBBikaredaysarCMgWXg;. elIsBI enHeTot
karBa)aldmanRbsiTiPaBnUvplvi)akrbs;va dUc
CakarmanRbtikmnigkarrlaksrsRbsaT Gac
bgarbkat;bnykarrIkcMerInnBikarPaB.
CMgXW g G; acRtUv)aneFIeV raKvinci y edayEpkelIeraK
sBaaKInikEtb:ueNaH.
etI C M g W X g ; q g tamvi F I N a?
manRbPBcMlgEtmYyKt; mnusSekItXg;Ed
lBM)u anBa)al
karcMlgCMgWXg;BMumankMritx<s;enaHeT. CMgWenH
qgtamrydMNk;TwktUcBIRcmuHnigmat; kgeBl
R)aRsyTak;TgKaCitsiT nigjwkjab;CamYyGk
CMgWXg;EdlBMu)anBa)al. sanPaB dUcCaGnamy
niglkxNrs;enAmantYnaTIya:gsMxan;kgkar
cMlgCMgWenH.
TsSnavdIsuxPaB elx25 | ExF qaM2005
Health Messenger Issue 25 | December 2005
ynkarnkarcMlgBMuRtUv)anyl;dwgTaMgRsugenaH
eT b:uEnCaTUeTA vaRtUv)aneKKitfaedaysardMNk;
TwktUc EdlmanenABaseBjbMBg;pvdegImEpk
xagelI. manktaeRKaHfak;CaeRcInEdlRtUv)aneK
kMNt;enAkgdMeNIrkarnkarcMlg nigkarvivtn_n
CMgWenH. ktaTaMgenHTak;TgeTAnWgGkEdlTTYl
emeraK Bn PaBsaMueTAnwgemeraK sanPaBGaha
rUbtm karmanpeBaH sanPaBesdkicsgm
PaBRkIRk kEngrs;enA nigktaepSgeTotEdl
Tak;TgeTAnwgemeraK bnkemeraK karRbQmnWg
wCMgWjwkjab;. vaCakarc,as;Nas;fa karrYmpSMnUv
ktaTaMgenH kMNt;lkxNnkarcMlg nigkarvivtn_
nCMgWenH.
rykalBIeBlqgrhUtdl;eBlekItmanCMgWenH
mancab;BIBIrbIExdl;eRcInqaM. eKBMu)aneKdwgfa etI
enAdMNak;kalNa EdlGkqgCMgWcab;epImbeBaj
emeraK bBMu)andwgfa etIkarbeBajemeraKenH
nwgGacbnekItmanryeBlb:unan kgeBlKankar
Ba)al.
b:uEn mnusSPaKeRcInEdl)anqgemeraK Mycobacterium Leprae nwgminGacdwgfa BYkeK)anqgem
eraKenHeLIy. Rbtikmrbs;RbBnRbqaMgnwgem
eraKkMNt;GMBIRbePTnCMgWXg;EdlnwgekIteLIg
CMgWXg;RbePT PB (Paucibacillary) bRbePT MB
(Multibacillary). edaysarGkCMgWXg;RbePTMB
pkemeraKeRcIn dUecHBYkeKGacmanlTPaBeRcIn
kgkarcMlgdl;GkdT eFVI[mankarb:HBal;dl;
Es,kCaeRcInkEng nigtMrUveGaymankarBa)al
yUr.
CM g W X g ; b : H Bal; d l; G I V x H ?
cugrbs;srsRbsaTenAEPk
Nerve endings in the eye
(5th cranial nerve)
srsrsRbsaThVasal;
xYrk,al
minb:HBal;eday
sarkarxUcsrs RbsaTeT)
BRAIN
srsRbsaTqwgxg
SPINAL CORD
Facial nerve
(7th cranial nerve)
emDIy:g;
ra:DIya:l;
Radial Nerve
Median Nerve
Kuybtal
Ulner Nerve
sIuya:Tik
Peroneal Nerve
TIbya:l;
Tibial Nerve
10
plvi ) aknCM g W X g ;
Consequences of leprosy
CMgWXg;Gacb:HBal;eTAmnusSeyIgtamviFIepSg. vaCakarsMxan;
Nas;kgkarvaytMlGkEdlmanCMgWXg; bGkEdlmanBikarPaB
eTAelIbBaa3y:agepSgKa.
Leprosy can affect people in different ways. It is uself to
assess someone who has leprosy (or other disabilities) in
three different areas.
11
12
eroberogeday TsSnavdIsuxPaB
kareFIVeraKvinicy Tan;eBl
+
+
karEfTaMedayxng
karBa)alRtwmRtUv
arBa)alCMgWXg;manRbsiTiPaBx<s;
ehIyPaBBikarGacbgar)an RbsinebI
CMgWenHRtUv)anrkeXIjenAdMNak;kaldM
bUg. RbsinebIBMu)anBa)aleT CMgWXg;nwgnaMeGay
manbBaaBikarCaeRcIn RBmTaMgeFIVeGayskmPaB
nigkarcUlrYmkg kargarepSgmankMrit. karrk
eXIjCMgWXg;enAkg dMNak;kaldMbUg nigkarelbfaM
MDT y:agRtwmRtUv GacbgarBikarPaB)an.
etIsampaMgenAelIEs,kenaH)anekIteLIgryeBl
b:unanmkehIy? etIsampaMgenaHmankarERbRbYlEdr
beT?
etIsampaMgTaMgenaHmanrmas;bm ankarQWcab;EdrbeT?
etIbuKlenaHmanGarmN_faenAelIRbGb;d bRbGb;eCIg
rbs;Kat;manlkNxusBIFmtaEdrbeT dUcCakars<wk
RsBn; karQWeqob bmankarekAeral?
etIbuKlenaHKitfa RbGb;d bRbGb;eCIgrbs;Kat; kan;
EtexSayeTAEdrbeT? etIBYkeKmanbBaakgkarkan;
yYr belIkrbs;rbr nigkg karkMerIkRbGb;d bRbGb;
eCIgEdrbeT?
etImanRbvtiCMgWenHenAkg RkumRKYsar betIbuKlenaHFab;
CYbRbTHbBaasgmxHEdrbeT? Cajwkjab; CMgWXg;
qgkg smaCikRKYsar.
= karbgarBikarPaB
kareFI V e raKvi n i c y CM g w X g ;
1> BinitelIRbvtisuxPaBedayBiPakSaCamYyGk
CgM W
RbsinebIGtifiCnrbs;GkmansampaMgenAelI
Es,k sMnYrdUcxageRkam KWCacMNuccab;epImdl
edIm,IsMercfaetIBYkeKGacqgCMgWXg; bya:gNa
enaH
CaFmta sampaMgenAelIEs,kedaysarCMgWXg;elc
eLIgyWt. samTaMgenaHBMuekItmantaMgBIkMeNItmk
enaHeT.
sampaMgenAelIEs,kedaysarCMgWXg;BMurmas;eLIy
ehIyCaFmta BMumankarQWcab;eT.
karmanGarmN_xusBIFmtaenAelIRbGb;d bRbGb;eCIg
GacCaeraKsBaamYyEdleFVI[sgSyfamanCMgWXg;.
kar)at;bg;kMlaMgenARbGb;d bRbGb;eCIg GacCaeraK
sBaamYyEdleFVI[sgSyfamanCMgWXg;.
bBaasgmeRcInEtGacekItman RbsinebIbuKlenaH )an
ekItmanBikarPaBrYcehIyedaysarCMgWXg;.
13
Early diagnosis
+
Correct treatment
+
Self-care
Prevention of disability
Diagnosing Leprosy
1. Take a medical history by talking to the
patient:
If you have a client with a patch on their skin,
the following questions are a good starting
point to decide if they could be infected with
leprosy:
kareFVIeraKvinicy nigBa)alTan;eBlbgarBikarPaB
Early diagnosis and treatment prevents
disability
14
RKUeBTkMBugBinitrkemIlsampaMgelIEs,krbs;GkCMgW
mak;EdlsgSyfamanCMgWXg;
Health staff examining the skin of a
suspected leprosy patient to look for skin
patches
15
16
b:uEn sUmcgcaMCanicfa
eK)anrkeXIjfa enAeBlxH CMgWXg;eFIVeGayEs,keLIgRkas; nigBMumansampaMgenAelIEs,keLIy. Es,kGac
manlkNPWrelag nigst. vaGacmanBNRkhmCagEs,kEdlenACMuvij.
enAeBlxH CMgWXg;bNaleGaymanduMBktUcenAelIEs,k. CaFmta duMBktUcTaMgenH CasBaankarbgeraKFn;
Fr.
But, always bear in mind that:
Sometimes leprosy is seen as thickening of the skin and there are no skin patches. The skin can be
shiny and dry to the touch. It may be redder than the surrounding skin.
Leprosy sometimes causes nodules or lumps on the skin. They are usually a sign of a serious infection.
17
RbsinebIsampaMgenaHenAxg benAkEngEdlBi
)akcglR)ab;RtUvsMueGayGkCMgWrab;enAeBlBYkeK
manGarmN_dwgfa Es,krbs;xnRtUv)anb:Hmg.
RbsinebImankar)at;;bg;jaNdwg enaHBYkeKnwgrab;
xuscMnnY kEngEdl)anb:HenA tMbn;TaMgenaH.
cMeBaHkarBinitTaMgBIrEbbenH GkKYrEtb:HEs,k
edayBMumanlMnaMKMrUeLIy ehIypas;brel,n nig
kEngb:H.
18
4> karBinitemIlkarEbkejIsrbs;Es,k
edaysarEt)ak;etrICMgWXg;bNaleGaymankarxU
cxatdl;srsRbsaTEdlRtYtBinitkarEbkejIs
eTI b s a mp a M g enAelI E s,kedaysarCM g W X g ;
EtgEtmanlkNst enAkg xNEdlEs,kenA
CMvu ji mankarEbkejIs.
sUmBnl;bBaaenHdl;GkCMgW nigsMueGayGkCMgW
QrenAxageRkAbnb; enAkNalfryeBlBIrbI
naTI. enAeBlEs,k)ancab;epImEbkejIs sUm
ykRmamds a belI s a mp a M g TaM g enaHemI l fa
etIvast besIm? CaTUeTA sampagM enAelIEs,k
edaysarCMgXW g ; manlkNst .
19
CMgWXg;RtUv)anEbgEckCaRbePT Paucibacillary
(PB) b Multibacillary (MB) EpkelIbnkemeraK.
Diagnosis Procedure
mNlsuxPaB: BinitrksamelIEs,kEdlRb
hak;RbEhlnwgCMgWXg; nigeFIVetsrkkar)at;bg;
jaNdwg
kar)at;bg;jaNdwg
Sensory Loss
CMgWXg;
EbgEckRbePTtamlkNKInik
Classify
20
Leprosy
mansampaMgelIEs,k
rhUtdl;5kEng
mansampaMgelIEs,k
eRcInCag5kEng
Up to 5
skin lesions
More than 5
skin lesions
CMgWXg;RbePT
PB
PB Leprosy
CMgWXg;RbePT MB
MB Leprosy
karsegbGMBIkarEbClassification
gEckRbePTCMgWXg;
karEbgEck
Summary of classification
samelI Es,k
rYm TaMgsaksamGucdUcGutsVay
BgRkhmelIEs,k nigduMB ktUc
Paucibacillary (PB)
Skin lesions
(includes macules -flat lesions,
papules-raised lesions and nodules)
Multibacillary (PB)
1-5 lesions
asymmetrically
distributed
definite loss of sensation
karxUcsrsRbsaT
Kanbm antYsrsRbsaT tYsrsRbsaTCaeRcIn
EdlnaMeGaymankar)at;bg;jaNdwg EtmYyKt;
b exSaysac;dEuM dlTTYlbBaaBI
srsRbsaTEdl)anxUcxat
Nerve damage
(resulting in loss of sensation or
weakness of muscles supplied by the
affected nerve)
mnIrBiesaFn_
minGacrkeXIj M.
M. Bacterium
RtUv)anrkeXIj
Bacterium
Laboratory
No M. Bacterium can be
seen
M. Bacterium can be
seen and identified.
kMeb:HKUfCakEngEdleRcInEtmansampaMgnCMgWXg;. dUecHkMuePcBinitenA
kEngenHenAeBleFVIeraKvinicy nigeFVIkarEbgEckRbePTCMgWXg;. sUmcg
caMkarrkSakarsMgat;enAeBlBinit.
The bottom is a common site for leprosy skin patches - so
dont forget to examine during diagnosis and classification!
Remember about confidentiality during examinations!
21
eraKvi n i c y epSgBI K a
eroberogeday
gWEs,kCabBaaEdlekItmanCajwkjab;
enAkg RbeTskmC< a. sanPaBEs,kenA
kg CMgWXg;GacmanlkNdUcKaeTAnwglkN
Es,knCMgWEs,kepSgeTot ehIylkNEs,k
nCMgWEs,kepSgeTotkG acmanlkNdUcsan
PaBEs,kkg CMgWXg;Edr.
CYnkal CMgWXg;GacmansamCaM bduMBktUc nig
GacKankar)at;bg;jaNdwgBitR)akdeT dUecH Gk
RtUvEtyl;fa CMgWXg;GacEsgecjCaeraKsBaa
epSgCaeRcIn.
vamansarsMxan;Nas;kgkarBinitEs,k nig
srsRbsaTeGay)anht;ct;.
RtUveFVIetsrkjaNdwgenAsampaMgelIEs,kCanic.
kareFVIetsenHGacCYy[GkdwgfaGkCMgWmanCMgWXg;
beT.
22
Differential Diagnosis
By Dr Sally Duke, CIOMAL
Tinea corporis:
Caused by a fungal infection
Can look like leprosy patches but are
usually itchy and will have normal
sensation.
Treat with topical antifungal
Psoriasis:
Chronic disease that is not infectious.
Usually plaques with shiny silvery scales
on the surface.
The removal of the scales may reveal
small bleeding points.
The lesions are usually itchy.
Sensation is normal
23
xageRkamenH KWRKan;EtCaCMgWesIrEs,kxHEdleRcInEtnaMeGay
mankaryl;RclM
CMgXW g e; l<A (Vitiligo):
miindUcCMgWXg;eT samEs,kenAmanjaNdwgCaFmta ehIy
enAeBlva)anvivtn_eBjelj vanwgmankar)at;bg;BNsMbur
Es,kBIkMeNItTaMgRsug
BMumanviFIBa)aleT ehIyenAkEngEs,kEdlmanbBaaenaH
KankarxUcxat
CMgWwenHRtUv)aneKKitfabNalmkBIPaBminRbRktInsVy
Ggbdibk
Vitiligo
CMgWEs,kEdlekItmanjwkjab; EdlbNalmkBIemeraKpSit
mankarelcecjnUvsampaMgEdlmanBNsMburminRbRktI
nigmanlkNCaRkm:resIg EdleRcInEtekItenAelIxnnigk
sampaMgEs,kTaMgenaHKaneraKsBaaeT
enAkEngEs,kEdlmanbBaamanjaNdwgCaFmta
GacBa)aledaykareRbIfaMlabRbqaMgnwgemeraKpSit beRbI
sabUkk;sk;EdlRbqaMgnwgemeraKpSit
Tinea Corporis :
Tinea Corporis
EdlbNalmkBICMgWpSit
GacmanlkNdUcsampaMgkgCMgWXg;Edr b:uEnCaFmta
vaeFIVeGayrmas; ehIyEs,kEdlbBaaenaH enAmanjaNdwg
CaFmta
GacBa)aledaykareRbIfaMlabRbqaMgnwgemeraKpSit
Psoriasis :
Psoriasis
24
CMgWraMur:Edlminqgdl;GkdT
CaFmtaCaRsTab;Rkm:reRkomPWrelagdUcR)ak;enApxagelI
karykRkm:recj GacbgajeGaymancMnuchUrQamtUc
EtgEtrmas;enAkEngEs,kEdlmanbBaaenaH
Es,kEdlmanbBaamanjaNdwgCaFmta.
CM g W X g ; ni g Bi k arPaB
K)anKitfaRbmaN25%nGkCMgWXg;Edl
BMu)anBa)alenAdMNa k;kaldMbUgnCMgWenH
ekItmanPaBs<wkRsBn; nigbm ankarxUcRTg;RTay
RbGb;d bR bGb;eCIg. bBaaBikarPaBPaKeRcIn
kg cMeNamGkCMgWXg;)anekIteLIg BIeRBaHtY
srsRbsaT )anTTYlrgplb:HBal;edaysarCMgW
enH. Cajkw jab; srsRbsaTEdlmanenARbGb;
d RbGb;eCIg nigEPkRtUv)anTTYlrgplb:HBal;.
deU cH Epk TagM enHEtgEtCakEng EdlrgrbsY ngi
xUcRTg;RTay EdlbNaleGaymanBikarPaB.
CaTUeTA tYsrsRbsaTEdl)anTTYlrgplb:H
Bal;edaysarCMgWXg;RtUv)anbgajenAkg rUbPaB.
eroberogeday TsSnavdIsuxPaB
smasPaBntY s rsRbsaT
tYsrsRbsaT KWCasrsRbsaTcMrHu . tYsrs
RbsaTman)ac;srsRbsaTEdlbBaaEs,k nig
sac;dMu. srsRbsaTTaMgenH KWCaGkbBansar
bsBaaepSg
1> BIEs,keTAxYrk,al EdleFVI[Es,kGacman
jaNdwg.
2> BIxYrk,aleTARkeBjejIs enAkgEs,keday
CMruj[RkeBjejIsTaMgenHdMeNIrkar nigeFIV[
Es,kesIm ehIyTn;.
3> BIxYrk,aleTAsac;dMu edayCMrujeGaysac;dMu
dMeNIrkar.
tYsrsRbsaTFmta
A normal nerve trunk
44
srsRbsaTemDIy:g;
Median nerve
kEncemdmin)an
Loss of thumb opposition
srsRbsaTKuybtal;
srsRbsaThVasal;
Facial nerve
biTEPkminCit
Lagophthalmos
Ulnar nerve
Rkj:g;Rmamd
Claw fingers
srsRbsaTr:aDIy:al;
Radial nerve
Fak;kd
Drop wrist
srsRbsaTTIby:al;
Tibial nerve
srsRbsaTsuIy:aTik
Peroneal nerve
Fak;RmameCIg
Claw toes
Fak;RbGb;eCIg
Drop foot
45
46
karxUcjaNdwg
jaNdwg KWCasmtPaBEdlEs,kGacmanGarmN_
dwg. enAeBltYsrsRbsaTmYyRtUv)anbMpaj
smtPaBenHRtUv)anxUcxatehIynaMeGayman
jaNdwgminRbRktI ]TahrN_ manGarmNe_ kA
eral PaBs<wk nigmanGarmN_QWeqob.
PaBs t nEs,kEdlbBa a edaytY s rsRb
saTEdlxUcenaH.
kar)at;bg;jaNdwg bGsmtPaBkgkardwg
enAkEngEs,kEdlxUcxatenaH.
Impairment of sensibility
Sensibility is the ability to feel sensation in the
skin. When a nerve trunk is damaged, this
ability is altered, giving rise to:
Abnormal
sensations, e.g. burning
sensations, numbness and tingling
Dryness of the skin supplied by the nerve
Loss of sensibility or inability to feel in the
affected skin
karexSaysac;dMu nigkarxUcRTg;RTayedaysar
karxVin
enAeBltYsrsRbsaTmYyRtUv)anbMpaj enaH
srsRbsaTEdlbBaaeTAsac;duMkRbEhlCaTTYl
karxUcxatEdr enABlNamYybnab;BIkarbBaaeTA
sac;duMenaHRtUv)ankat;pac;. CadMbUg sac;dMu)ancuH
exSay bnab;mkeTACaxVin ehIybNal[eTACa
mankarxUcRTg;RTayedaysarkarxVin.
CaFmta snak;qwgmanlMnwgedaysarkMlaMgrbs;
sac;dMuEdlenACMuvijsnak;qwgenaH. karxVinsac;dMuxH
)anb:HBal;dl;kMlaMglMnwgenH ehIyeFVI[snak;qwg
enHgakeTArksanPaBfImYy. sanPaBfInsnak;
qwgenHehIy EdleyIgemIleXIjfaCakarxUcRTg;
RTay.
Ulnar nerve
Medial planter
nerve
Laterial planter
nerve
Calcaneal nerve
47
karxUcxatepSgeToteRkayBIxUctYsrsRbsaT
Other impairments following nerve trunk damage
karrwgsnak;qwg enAeBlCalikaEdlxUcxatedaysarkarrgrbYsbkarbgeraK
CasHes,Iy vanwgbegIt[mansmakmYycMnYn. smakEdlenACitsnak;qwg
nig
smakEdlTak;TgeTAnwgsrsBYr raraMgclnarbs;snak;qwg
ehIysnak;qwg enaHkkayeTACarwg.
Joint stiffness: Tissues damaged by injury or infection heal with the
formation of scars. Scars located close to joints and those that involve
tendons prevent joint movement and the joint becomes stiff.
48
karkMNt;kMritBikarPaB
Disability grading
KMrit 0
KMrit 1
KMrit 2
Grade 0
Grade 1
Grade 2
EPk
Fmta
EPkRkhm kar)at;bg;jaNdwg
enARKab;EPk Gacrab;RmamdenA
cMgay6Em:Rt)an
emIlminsUveXIj minGacrab;Rmamd
enAcMgay6Em:Rt)aneLIy.
minGacbiTEPkCitTaMgRsug.
Eyes
Normal
RbGb;d Fmta
kar)at;bg;jaNdwgenA)atd
karxUcxatCak;EsgenARbGb;d dUcCa
dMe)A Rkj:g;RbGb;d bm ankar)at;bg;
Calika
Hands
RbGb;eCIg Fmta
kar)at;bg;jaNdwgenA)ateCIg
karxUcxatCak;EsgenARbGb;eCIg dUcCa
dMe)A kar)at;bg;Calika bF ak;RbGb;eCIg
Feet
Normal
Normal
vtmannkarxUcxatTaMgenH
bnab;BIGkCMgWXg;mak;)anTTYlBa)al
minEmnman
nyfakarBa)alenaHKanRbsiTiPaBenaHeT
bkminEmnmannyfaGkCMgWenHGac
cMlgemeraKXg;dl;GkdTeTot)aneLIy.
enHKWCakaryl;RclMmYyEdlekIt
manCajwkjab;.
RbCaCneyIgGacmankarPyxacedayyl;RclMminhanb:H sab bBa)alGkEdlmandMe)ArlYy bmanrbYs
eRBaHBYkeKKitfaGkenaHGac qgCMgWXg;BIdMe)AEdlmanmuxcMhenaH.
The presence of these impairments after someone has been treated for leprosy does not mean that the
treatment has not been effective nor does it mean that this person is contagious. This is a common
misconception. People can be mistakenly afraid of touching or treating people with ulcers or injury as they
think they may catch leprosy from the open wounds.
49
50
neuropathy,
B-complex
dkRsg;BI
MgWXg;GacCaCMgWEdlbg[manBikarPaB.
dUecH eRkABIkarbBab;karcMlgemeraK M.
Leprae nigkarBa)alGkCMgWXg;[CakmviFIRbyuT
nwgCMgWXg;RtUvEtepateTAelIkarkat;bnyBikar
P a B . d U e c H k a rb g a r B i k a r P a B K W C a e K a l b M N g y : a g
sMxan;mYyenAkg RKb;kmviFIRbyuTnwgCMgWXg;.
BikarPaB KWCamUlehtuEdlbNal[mankarRBYy
)armya:gxaMgkgbBaaCMgWXg; BIeRBaHvaGacnaM[
mankarQWcab;xagrUbragkay pvcit nigesdkicsgm dl;Gk CMgnW gi RkumRKYsarrbs;BkY eK.
b:Eu n eyIgGackat;bnybBaaTaMgGs;enH)an tam
ryviFankarsamBa EdlGkCMgWGacGnuvt)an
edayxn g.
karbgarBikarPaBtamrykarkarBarRbGb;eCIg
Prevention of disability through protecting
the feet
b:uEn edaysarGkCMgWxHGacekItmankar)at;bg;
jaNdwgnigxUcxatkMlaMgclkrkgeBlfIeTot
enAkgeBl bbnab;BIkarBa)aleday MDT dUecH
karqab;rkeXIjRbtikm nigkarxUcdMeNIrkarrbs;
srsRbsaT)anTan;eBlevla RBmTaMgkarBa
)alCabnbnab; kmansarsMxan;Nas;Edr.
2> karbgarmin[BikarPaBmansPaBkan;EtFn;Fr
eLIgEfmeTot
kicGnraKmn_nanaEdlepateTAelIkarbgarmin[
BikarPaB bkarxUcRTg;RTayEdlmanRsab;enAeBl
CMgWXg;RtUv)aneFIVeraKvinicy mansPaBkan;EtFn;
FreLIg. RKb;GkCMgWTaMgGs;EdlmankarxUcxat
xH KYr)anTTYlkarGb;rMGMBIviFIedIm,Ibgarmin[
karxUcxatEdlmanRsab;kan;EtxUcxatxaMgeLIg.
TsSnavdIsuxPaB elx25 | ExF qaM2005
Health Messenger Issue 25 | December 2005
51
52
karbgarBikarPaBtamrykarEfTaMedayxngdl
Prevention of disability through good selfcare
kareFVIetsemIldMeNIrkarminFmtarbs;srsRbsaT nigkMlaMgsac;duMrbs;GkCMgWXg;
Testing nerve dsyfunction and muscle strength in leprosy patients
53
eroberogeday TsSnavdIsuxPaB
Kb;GkCMgWXg;TaMgGs;KYrRtUv)anBinit
y:aglMGiteTAelIsrsRbsaT enAeBl
eFeIV raKvni ci y erogral6; Ex (CMgWXg;RbePT PB ngi
M B) nigerogral;12Ex (CMgWXg;RbePT MB Et
M
b:ueNaH). RtUvkt;RtakarBinitenHenAkg katrbs;
GkCMgW.
manetssamBaxHEdlGaceFVI)anenAmNlsux
PaB edImI,vaytMldMeNIrkarrbs;srsRbsaT.
RKb;GkCMgWTaMgGs;KYrRtUv)anbeRgonGMBIeraKsBaa
dMbUgndMeNIrkarminFmtarbs;srsRbsaT nig
Rbtikm edIm,I[BYkeKGacqab;RtLb;mkBinit
eLIgvij.
buKlikmNlsuxPaBGac)anCYbGkCMgWy:ageTog
Tat; enAeBlBYkeKmkebIkfaM MDT nigmkkg
bMNgepSgeTot. dUecH buKl ki mNlsuxPaBedIr
tYnaTIy:agsMxan;kgkarRsavRCavrkeraKsBaadMbUg
EdlTak;TgnwgsrsRbsaT nigvaytMlkta
RbQmmuxnwgBikarPaBrbs;GkCMgW.
RbsinebIGksgSyfadMeNIrkarsrsRbsaTrbs;
GkCMgWNamak; mansPaBkan;EtFn;FrRtUvbBan
Kat;eTAGkTTYlbnkRsukRbtibtiCabnan;.
54
enAelIrUbPaBRbGb;dnigRbGb;eCIgEdlman
enAkgkatrbs;GkCMgW sUmKUscMNaMkEng
EdlmandMe)A kEngeRbHEbkbRmamEdldac;.
Tb;RbGb;dRbGb;eCIgrbs;GkCMgW edIm,I[
RmamdRmameCI g rbs; K at; ) anRTRtw m RtU v
ehIyminRtUvkMerIkenAeBleFIVets.
eRbIcgu bc nigbBarva[Rtg;eTAelI ehIyKUs
fmenAelIEs,kCacMnucmYyEdlmanmuxkat;
RbmaN1sgIEm:Rt. cMNucTaMgLayenAkg
rUbPaBbgajGknUvkEngEdlRtUvKUs.
eFIVdUcenHenAkgeBlGkCMgWkMBugsMLwgemIl
ehIysMu[GkCMgWeRbIRmamdmYycglR)ab;
kEngEdlcugbc)anb:HEs,krbs;Kat;. R)ab;
GkCMgWkMu[mankarRBYy)arm RbsinebIKat;min
dwgkEngEdlRtUv)anb:H.
55
enAeBlGkCMgWyl;dwgc,as;GMBIkareFIVetsenH
ehIyGaccgl R)ab;)anRtwmRtUv enAeBlenaH
RtUvsMu[Kat;gakmuxecj ehIybiTEPk.
bneFVIetsemIlcMnucjaNdwgteTAeTot b:uEn
eBlenH RtUveFVImgenAkEngenH mgenAkEng
enaHmineTogTat;. kareFVIdUecH GkCMgWminGac
Tay)anfa Gknwgb:HKat;enAeBlNa bkEng
NaeT.
Rbsi n ebI G k CM g W c g l R)ab; m i n )anRtw m RtU v
ehIyemIleTAhak;dUcCa mindwgfamaneKb:HeT
sUmGksakl,gKUsenAkEngNamYynd
rbs;Kat;EdlmanjaNdwg. kareFIVdUcenHnwg
eFIV[Kat;cab;GarmN_ nigCakarelIkTwkcitKat;
ehIyvanwgnaM[Gkdwgfa GkCMgWmin)anedklk;
bmin)ane)aHbg;ecalkarBayameT.
enAeBlGkKUsenAelIEs,kmg
sUmkt;RtaenA
elIKMnUrEpnTIRbGb;d
bRbGb;eCIg. sUmKUs sBaa (3)
enAkEn g EdlG k CM g W m anGarm N _ d w g
nigcgl R)ab;)anRtwmRtUv ehIyKUssBaa ()
RbsinebIGkCMgWBMumanGarmN_dwg bcglR)ab;
minRtwmRtUv.
minRtUveFVIetsryeBlyUreBkeT eRBaHGkCMgW
GacFujRTan; bminykcitdak;. ebImanbBaa
enHekIteLIg RtUvQb;sMraksin.
56
BinitrkemIl nigkt;RtanUvral;sBaankarxUcxat
srsRbsaTkg eBlfI
enAeBlrkeXIjfamanjaNdwg bkMlaMgcuHfyenA
Rtg;kEngNamYykeday RtUvsMueGayGkCMgWKiteday
ykcitTukdak;fa etIva)anekIteLIg b)anpas;brenA
kgryeBl6ExEdrbGt; ehIyRbsinebIva)anekIt
eLIgpas;brkgryeBl6ExEmn etIBYkeKGaccaM
)aneTfaenAeBlNa. sUmkt;RtanUvGIVEdlGkCMgW
niyay.
cat;viFankar
1. bBaneTAeGayGkRKb;RKgEpkCMgWXg;RbcaMtMbn;
RbtibtinUvGkCMgWEdlman
karfycuHc,as;las;xagjaNdwg
bkMlaMg
enAkg ryeBl6Exkngmk eTaHbIBMumankarQW
cab; bkarQWRsekorsrsjaNkeday.
karQWcab;srsjaNEdlmansPaBFn;Fr
2. bN H bN a lG k CM g W G M B I k arEfTaM e dayx n g
(sUmemIlGtbTxageRkam
Check for and record any signs of recent
nerve damage
Wherever reduced sensation or strength are
noted, ask the patient to think carefully whether
or not any of these occurred or changed within
the past 6 months, and if so, can they
remember when. Record what the patient says.
Take action
1. Refer to the OD leprosy supervisor any
patient who has:
definite decrease in sensation or strength
within the past 6 months, even where there
is no nerve pain or tenderness
nerve pain that is severe
2. Train patient in self care (see following
article)
kareFI V e ts e mI l kM l aM g enARbGb; d
ni g RbGb; e CI g
etsdMbUg KWRtUvBinitrkemIlclnaFmta dUc
Edl)anbgajedaysBaaRBYjBNexA. Binit
emIl faetIGkCMgWGaceFIVclna)aneBjelj nig
edayKanCMnYy)anEdrbeT. RbsinebIclnaRtUv
)anrMxanedaykarrwgsnak;RtUvkt;RtaenAkgkMNt;
;ehtu.
RbsinebIGaceFVIclnaeBjelj)an besIrEteBj
elj sUmbnkareFIVetsemIlkMlaMgTb;Tl; dUc
Edl)anbgajedaysBaaRBYjBNRkhmenAkg
rUbbnab;enH. RtUveFIVdUcenHcMeBaHEtkrNIEdlGac
eFVIclnaeBjelj besIrEteBjeljb:ueNaH.
RtUveRbIkMlaMgTb;Tl;bnicmg minRtUvTb;Tl;xaMg
PameT. minRtUvbgMeGaymanclnaeT eBalKW
RKan;EteFIVetsemIlfa etIkMlaMgTb;Tl;rbs;GkCMgW
manlkNFmta fycuH bKa n.
RtUveFIVkareRbobeFobCanicrvagRbGb;dRbGb;eCIgxag
saM CamYynwgRbGb;dRbGb;eCIg xageqVg.
sUmkt;Rta kMlaMgsac;duM xaMg exSay bxVin.
eFVIets ebImanclnaeBjelj
eFVIets ebImankMlaMgTb;eBjelj
eFVIetsemIldMeNIrkarrbs;srsRbsaTKuybtal;
Test of ulnar nerve function
kan;Rmamd3[Rtg; ehIyR)ab;
GkCMgW[eFVIclnakUndmkrkRmam
dy:ageBjelj
ebIGkCMgWminGacbiTkUnd)an etI
Kat;GacKabkat1snwkenAcenaH
kUndnigRmamdTeTot)aneT?
eFVIetsemIldMeNIrkarrbs;srsRbsaTemDIy:g;
Test of median nerve function
etIGkCMgWGackMerIkemdcuHeRkam
nigeLIgelI enAeBldak;va[Rtg;
ebIGackMerIk)aneBjelj etIKat;
GacTb;nwgkMlaMgBIcMehog)aneT?
57
eFVIets ebImanclnaeBjelj
eFVIets ebImankMlaMgTb;eBjelj
eFVIetsemIldMeNIrkarrbs;srsRbsaTr:aDIy:al;
Test of radial nerve function
sgt;fmEtsgt;Cab;eTAelI
RbGb;d edIm,IietsemIl
kMlaMgTb;rbs;va
RTkdrbs;GkCMgW ehIyBinit
emIlfaetIKat;GaceFVIclnakd
eTAeRkay)aneBjeljeT
eFVIetsemIldMeNIrkarrbs;srsRbsaTsuIy:aTik
Test of Peroneal nerve function
sgt;elIxgeCIgedIm,IietsemIlkM
laMgTb;rbs;va
edayRTkeCIg etIGkCMgWGacbt;
RbGb;eCIgeLIgelI)aneBjelj
beT?
kareFI V e ts E P k
kareFIVetskarRBicEPk
enAeBlGkkMBugniyayCamYyGkCMgW sUmsegt
emIlEPkrbs;Kat;. RtUvcgcaMfa RbsinebIGkCMgW
dwgfaGkkMBugsMLwgemIlEPkrbs;Kat; eBlenaH
Kat;GacQb;RBicEPk.
sUmRbytcMeBaHbBaaTaMgenH
1> eramEPkEdlbt;eTAkg ehIyb:HnwgRKab;EPk
2> GkCMgWminEdl bkRmRBicEPkmag bTaMgsgag
3> karbiTEPkminCitTaMgRsugenAeBlRBicEPk
4> kareLIgRkhm nigmanrbYsEdlb:HBal;dl;
EpkxageRkamnEPk CaBiess RbsinebIkEng
enaHmin)anRKbCitenAeBlRBicEPk
5> RtbkEPkxageRkamFak;qayBIRKab;EPkeday
manehorTwkEPk
58
kareFIVetskaremIleXIj
RtUvFanafamanBnWePIgFmtaRKb;RKan;sMrab;kareFIV
etsenH. edIrecjeTAeRkA ehIysMu[GkCMgWQr
enAesom nigRKbEPkmag. sUmedIrecjBIGkCMgW
cMgay6Em:Rt ehIyelIkdmag edaybgajRmam
dcMnYnb:unank)an. sYrGkCMgWfaetIKat;GacemIl
eXIjRmamdb:unan. sUmeFIVets dUcKaenHmg
eTotCamYyGkCMgWenH edayRKbEPkmageTot.
RbsinebIGkCMgWminGacemIleXIjkgcMgay6Em:Rt
eT sUmeFIVetseLIgvijenAcMgay3Em:Rt.
kareFIVetskaremIleXIj
Vision Test
Vision test
Make sure there is enough normal light to do
this test. Go outside, and ask the patient to
stand still and cover one eye. Walk 6 metres
away and hold up any number of fingers on
one hand. Ask the patient how many fingers he
or she can see. Test again with the patient
covering the other eye.
If the patient cannot see at 6 metres, retest at 3
meters.
Voluntary muscle test
This test measures the strength of the muscles
in the eye lid. Ask the patient to close the eyes
as if in sleep. Look to see if there is any gap
between the top and the bottom lids. Use a
ruler to measure the gap, and record it in
millimetres on the patient card. Record "0mm"
if closure is complete.
kareFIVetssac;dMusVy Rbvt
Voluntary muscle test
kareFIVetssac;dMusyV Rbvt
kareFIVestenH vas;kMlaMgrbs;sac;dMuRtbkEPk.
sMueGayGkCMgWbiTEPkrbs;Kat; edayeFIVhak;dUc
CakMBugedklk;. BinitrkemIletImanKmatrvagRt
bkEPkxagelI nigRtbkEPkxageRkambeT. sUm
eRbIbnat;edIm,Ivas;KmatenaH ehIykt;RtavaCa
mIlIEm:Rt enAkgkatrbs;GkCMgW. sUmkt;Rtafa
{0 mIlEI m:Rt} RbsinebIEPkGacbiTCitTaMgRsug.
TsSnavdIsuxPaB elx25 | ExF qaM2005
Health Messenger Issue 25 | December 2005
59
bsinebImankar)at;bg;CaGciny_nUv
deM NrI karrbss; rsRbsaT EdlbH: Bal;
eTAelEI Pk RbGbe; CgI bR bGb; d enaHeKRtvU Et
Gb;rMGkCMgWGMBIviFIEfTaMedayxng edIm,IbgarBi
karPaBGs;mYyCIvit.
eKalbMNgsMxan;nkarGb;rMGMBIkarEfTaMedayxn
genH KWedIm,ICUndMNwgnigpl;cMeNHdwgdl;Gk
EdlmanCMgWXg; dUecHBYkeKGacbgarmin[man
karxUcxatkan;EtxaMgeLIgEfmeTot.
mankarTTYlxusRtUvCaeRcInsitenAelIGkCMgW
pal;. buKliksuxaPi)alGacpl;dMbUnan CYy
nigelIkTwkcit b:uEnminGacTTYltYnaTIenHTaMg
Gs;)aneT.
(CIOMAL)
eyIgRtUvEtmankarsgSyeTAelIkarxUcsrsRb
saT RbsinebI
karRBicEPkmankarBi)ak EPkbiTminCit EPk
Rkhm bemIlmineXIj
Es,kst eRbH bdeM )AenAelI)atdnig)ateCIg
)at;bg;jaNdwgenAelI)atd nig)ateCIg
mansampaMgenAelIEs,kEdlminEbkejIs
eTaHbIenAhalfkeday
mankarrwgsnak;qgw EdRkj:g; nigRbGb;eCIg
Fak;
ebI G k CM g W m anbBa a NamY y k g cM e NambBa a TaM g
enH RtUvGnuvtkarEfTaMedayxngCaRbcaM edIm,I
bgar min[mankarxUcxat nigBikarPaBkan;EtxaMg
eLIgEfmeTot.
Cajwkjab; GkCMgWXg;cMa)ac;RtUveFIVkarsRmb
s RmYlsMxan;mYycMnYneTAnwgrebobrbbrs;enA
rbs;BYkeK edIm,IbgarBikarPaB. Gkpl;esvaEf
TaMsuxPaB GacCYyGtifiCntamrykarbeRgon
GMBI {karEfTaMedayxn g }
elI k Tw k ci t G ti f i C neGayGnu v t k arEfTaM
edayxng
eGayGkCMgWsakl,geFVI
GnuvtnUvGIVEdlGk)anbeRgon cab;epImeday
]TahrN_l
GtbTxageRkamenHnwgpl;nUvdMbUnanl nigman
RbeyaCn_ EdlGacpl;eGaydl;GkCMgWXg;enA
eBlbeRgonGMBIkarEfTaMedayxngedIm,Ibgar
BikarPaB.
60
61
RbsinebICMgWXg;bNaleGayxUcxatdl;srsRb
saTenARbGb;d nwgmankar)at;bg;jaNdwg kar
)at;bg;kMlaMg nigkar)at;bg;karEbkejIs ekIt
eLIg. karxUcxatTaMgenH KWCabBaaGs;mYyCIvit
dUecH vamansarsMxan;Nas;EdlGkCMgWeFIVkar
pas;br rebobrbbrs;enArbs;xn edIm,IEfTaMdenaH
nigbgarkarxUcxatEfmeTot.
RtUvRbugRbyterogral;fcMeBaHvtbskmPaBEdlGac
eFIVeGayRbGb;drbs;GkrgrbYs nigeCosvagBIvtn ig
skmPaBTaMgenaH. RtUvRbugRbytcMeBaHkMedA rbYs
tictYc bBgEbkelIEs,k nigRtUvEfTaMvaCabnan;. kar
bgarRbesIrCagkarBa)al ehIykarbgarmanPaBgay
RsYlCagkarBa)al.
TMlab;RbcaMfkgkarEfTaMedayxng rYmman
TM l ab; k g kareCosvagmi n [mankarrgrbY s
dRKb;Ebbya:g.
TMlab;kg karBinitemIld karEfTaMEs,k nig
kareFVIlMhat;d.
TMlab;kgkarEfTaMdMe)AeGay)anRtwmRtUv nig
Tan;eBlevla.
dak;RbGb;deGayqayBIG VIEdlekA
eRbIeQIEvgeTArukbq wHePIg
eCosvagkarsabb:Hdgkan;EdlekA
62
OR
viFIeCosvagkarrgrbYs
GkCMgWKYrdwgfa EpkNaxHnRbGb;dBMumanjaN
dwg ehIyKYrRbugRbytcMeBaHkEngTaMgenaH.
karrgrbsY edayvtm tu RscY - karkarBar
Rbyt nigeCosvagvte RKIm nigmutRsYc
enAeBleFIVkargar RtUvFanafadg]bkrN_TaMg
Gs;manlkNrelag
RtUvdak;deGayqayBIdg]bkrN_nana sUm
RbytR bEyg
RtUvBak;eRsamdedIm,IkarBar
RtUvdwgfakargarmYyEdleFIVedaydkgryeBl
yUr GacbNaleGaymanBgEbkenA)atd RtUv
Bayampas;brkargar bkarBardg]bkrN_eday
RTnab;Tn;ehIyRkas;.
RtUvRbytcMeBaHsamrlakenAelIRbGb;drbs;
Gk. emIlehIyKit. TaMgGs;enHKWCasBaa
dMbUgEdlR)ab;eGaydwgfa RbGb;drbs;GkkMBug
manrbYs nigRtUvkarsMrak.
sUmR)ab;GtifiCnrbs;Gk
RtYtBinitemIlRbGb;dCaeTogTat;
Qb;eFIkV argar RbsinebIGk eXIjmansBaankarrgrbYs
sMrakRbGb;drbs;Gk[)anjwkjab;
Tell your client:
INSPECT hands regularly
STOP work if you see signs of injury
REST your hands often
63
GkCMgWTaMgGs;Edlmankar)at;bg;jaNdwgenA)ateCIg
KYrEtBak;Es,keCIgkarBarCanic
Protective footware should be worn by all
patients with sensory loss in the soles of
the feet
R)ab;GtifiCnfa RtUvRbytCanicenAeBlGgy
CYnkal
GkCMgWGgyRtdusEs,kenAkEngqwgEPk
eKaledaymindwgxn.pl;dMbUnan[GkCMgWrbs;Gk eRbI
Rkm:aRTab;qwgEPkeKalkuM[b:HnwgkEngGgy .
kMuGgysgt;elIRbGb;eCIgyUreBk. sanPaBEdll
bMputrbs;GkCMgWXg;KWGgy elIKUfpal;.
Tell your client to take care when sitting:
Patients sometimes rub the skin off their ankle
bones without knowing. Advise your client to use
a krama to cushion their ankle bone from the
floor.
Do not squat for too long. The best sitting position
for a leprosy patient is on their bottom!
64
TsSnavdIsuxPaB )anBerOgGkCMgWmak;EdlenAEt
eFVI[manrbYsdl;RbGb;eCIgTaMgBIrrbs;Kat; b:uEn
Kat; ) anFanaGHGagCamY y bu K l i k su x aPi ) alfa
Kat;EtgEtBak;Es,keCIgenAeBledIrCanic. enAeBl
Kat;)anmkdl;mNlsuxPaB RbGb;eCIgrbs;Kat;
manCab;bMENkvtt Uc. dUecH buKlikeyIgmanCMenO
c,as;faKat;minBak;Es,keCIgeLIy. b:uEnGkCMgWenaH
)anniyayfaKat;EtgEtBak;Es,keCIgenAeRkApH.
enATIbBab; buKlikeyIg)anrkeXIjbBaaenH. bMENk
vttUcTaMgenaH nigrbYsepSgeTot )anekItman
eLIgenApH eBalKWenAkgpHeQIrbs;GkCMgWenaH.
ExSRkv:at;keCIg
Heal straps
Good shoes:
RTnab;rwgRkas;
Strong soles
65
karEfTaM E s,kk g CM g W
karRtaMTwknigekasEs,krwgecjCaerogral;f nwgeFVI
[Es,kmansMeNImnigTn; EdlGacCYybgarkar
ekItmanRkm:r kareRbHEs,k nigdMe)A.
GkCMgWPaKeRcIn)anrkeXIjfa karbegItTMlab;Ca
eTogTat;kgkarGnuvtn_CMhanTaMgLaynkarEfTaMxn
mgbBIrdgkgmYyf CYymin[mandMe)AenAdnig
eCIg.
RtaMRbGb;dnigRbGb;eCIgenAkg TwkFmta
BinitRbGb;dnigRbGb;eCIgrkemIlEs,kRkinbdMe)A
dusxat;Es,kEdlRkinecj
labeRbg[)ansBV
66
karEfTaMdMe)ArlYyenAtampH GIVEdlGkCMgWKYryl;dwg
Care for ulcers at home what a patient should know
GkCMgWcaM)ac;RtUvyl;dwgGMBIviFIEfTaMdMe)ArlYy edIm,I[vaGacCasHes,Iy)an.
dMe)ArlYyFmtaPaKeRcIn BMuRtUvkarfaMGg;TIbeyaTikBiesseLIy eBalKWdMe)A
TaMgenaHRKan;EtRtUvkarkarlagsMGat nigsMrakb:ueNaH.
Patients need to know how to look after an ulcer so that it can heal.
Most simple ulcers do not need special antibiotics, they just need to
be kept clean and to rest.
67
kareGaydMe)ArlYysMrak
sMrakKWCasflbMputsMrab;Ba)aldMe)ArlYy.
dMe)ArlYyPaKeRcIn GacCasHes,IyTaMgRsug Rb
sinebIva)ansMrak. etIkarsMrakmannydUcemc?
vamannyfa {minRtUvCan;elIdMe)ArlYyTal;Et
esaHkg mYyf }.
RbsinebIenAEtmankarsgt;CaRbcaMeTAelIdMe)A
rlYy enaHkarCasHes,IynwgmankaryWtya:v b
minGacCasHes,Iy. GkCMgWEdlmanjaNdwg
Fmta nwgmandMeNIrexIcCasVy Rbvtiedaysar
mankarQWcab; ehtudUcenH vanwgKankarsgt;eTA
elIdMe)ArlYyenaHeLIy. GkCMgWEdlmanjaN
dwgfycuHBuMmankarQWcab;eT ehtudUecH vanwg
mankarsgt;eTAelIdMe)AenaHedaymindwgxn. va
mansarsMxan;Nas;EdlGkCMgWXg;yl;fa min
RtUvsg\t;eTAelIdMe)ArlYy.
RbsinebIGkCMgWcaM)ac;RtUvEtedIr enaHKat;KYreRbI
eQIRct;Cadac;xat. RtUvsMueGayGkTTYlbnkCMgW
Xg;enARsukRbtibitCYypl;eQIRct;[GkCMgW.
68
Resting Ulcers
Rest is the best medicine for ulcers. Most
ulcers can completely heal if they are rested.
What does resting mean? It means NOT ONE
STEP A DAY ON AN ULCER.
If pressure is constantly applied to an ulcer,
the healing process is slowed down or
stopped. A patient with normal sensation
would automatically limp because of the pain
thereby pressure is not applied to the ulcer.
A patient with decreased sensation
does not feel this pain, and pressure
can be applied without knowing. It is
important for leprosy patients to be
consciously aware of not applying
pressure to an ulcer.
69
kareCosvagkarstEPk EdlGacnaM[emIlmin
eXIj nigkarkarBarEPkBIFUlInigkMeTckMTIepSg
Kit-RRBicEPk
karRBicEPkCYylagFUlInigkMeTckMTIsMramecjBI
EPk nigeFV[I EPkesImCanic dUecHvaGacmankar
Rkhaybnicbnc. RbsinebIsac;dMuEPkkayCarwg
enaHTMlab;FmtakgkarRBicEPkRtUv)at;bg;. Gk
CMgWRtUveronTMlab;enaHeLIgvijedayKitGMBIva ehIy
RBicEPkjwkjab; eBalKWRtUvRBicEPkeGay)an
eRcIndgkgmYyf.
etIGkCMgWKYrcgcaMkarRBicEPkenAeBlNa? - enA
kgsanPaBmanxl;bk;nigFUlIhuy.
70
RBicEPkeGayxaMg biTEPkeGayCitenAeBl
{Kit-RBicEPk}. eTaHbIRtbkEPkBMuGacbiT)ank
e daykRKab;EPknwgRkLab;cuHeLIg ehIyRtUv)an
CUtsMGatedayRtbkEpkxagkg .
EfrkSaEPkeGay)ansat
RtUvbk;edjstVlit nigstVruyEdlmkEk,rmux
rbs;Gk ecj.
minRtUvykdCUtjIEPkrbs;GkeLIy
RtU v RKbEP k enAeBlyb; e dayRkNat; T n;
b:uEnRtUvRbugRbytkMueGayRkNat; enaHeTAb:H
nigRtduHnwgEPkenAkgeBledklk;.
71
BinitemIlerogral;fnUvsBaankarrlakRkhay
nigrbYs dUecHGkGacEfTaMvaTan;eBlevla nig
EsVgrkCMnYyenAeBlcaM)ac;
eRbIkBak; bsMueGaysac;jatiBinitEPkrbs;Gk
edIm,IrkemIlsamRkhm nigkMeTcsMram. RtUvFana
fa)anlagsMGatdCanicmuneFVIkarBinit.
RbsinebIGkCMgWman lagophtalmos (minGacbiT
EPkCitTaMgRsug) enaHkarvHkat;RbEhlCaGac
CYy)an - sUmBiPakSaCamYyGkTTYlbnkenA
RsukRbtibtiGMBIkarbBanGkCMgWenHeTAeFIVkarvH
kat;enAmnIreBTeKonXaMg.
karBarEPkrbs;Gk
karBarEPkBIBnWRBHGaTit xl;nigFUlI eRbIRkm:a
EvntaexA.
RbsinebIGacmanlTPaB sUmBak;EvntaexA Edl
GacTb;BnWRBHGaTitmineGaycUlBIcMehog)an.
sUmBak;mYkEdlmanhamFM
edIm,IkarBarEPk
rbs;GkBIBnWRBHGaTit xl; nigFUlI.
Protect the eyes
Protect the eyes from the sun, wind and
dust - use krama's and sunglasses.
If possible, get a pair of sunglasses with
pieces that prevent the sun from coming in
from the side
Wear a hat with a wide brim to protect your
eyes from sun, wind and dust.
karGb; r M s u x PaBGM B I C M g W X g ;
arGb;rMsuxPaBedIrtYnaTIdsMxan;kgkarBa
)al nigkarRbyuTnwgCMgwXg;. karGb;rMenH
maneKalbMNgCYyRbCaCn[mansuxPaBltam
ryskmPaBnigkicxitxMRbwgERbgrbs;BYkeK
pa l.;
karGb;rMsuxPaBGMBICMgWXg; mansarRbeyaCn_
sMxan;bI
1> karGb;rMshKmn_GMBIeraKsBaadMbUgnCMgWXg;
eRBaHfakarqab;Ba)alTan;eBlevlaGacbgar
BikarPaB)an nigGacbBab;karcMlgdl;Gk
dTeTotenAkgshKmn_enaH.
2> karbgarPaBBikarnigkarbgarBikarPaBmin
[mansPaBkan;EtFn;FreLIgeTot. vaman
sarsMxan;sMrab;GkCMgWXg;kgkaryl;dwgGMBI
CMgWXg; BIeRBaHBYkeKRtUvEtedIrtYnaTIdsMxan;
enAkgkarBa)alrbs;;BYkeK nigEfTaMxneday
xng.
73
74
BtmanTUeTAGMBCI gM XW g ;
General information about leprosy
75
karBitsMxan;GMBCI gM XW g ;
Important facts about leprosy
76
karBnl;GMBIkar)at;bg;jaNdwg
jaNdwgeFVI[eyIgdwgkarQWcab; nigsItuNPaB.
vakarBareyIgBIkarrgrbYsepSg. RbsinebImnusS
eyIgKanGarmN_dwgkarQWcab; bsItuNPaBeT
eyIgGacrgrbYs bkarrlakedaymindwgxn. rbYs
nigkarrlakenH GacbNal[mandMe)ArlYy.
eraKsBaaRbtikmCMgWXg;
CYnkalGkCMgWGacekItmanbBaaEdleKehAfa
Rbtikm eTAnwg)ak;etrIrhUtdl;vagab;.
vaGaceraKsBaadUcxageRkam
kareLIgehIm bkareLIgRkhmenAsampaMgelI
enAEs,k
mankarQWcab;enAsrsRbsaT
manRKunekA
sac;duMcuHexSaykgeBlfI
)at;bg;jaNdwgkgeBlfI
manbBaaEPk
CYnkal bBaaenHekIteLIgenAeBlEdlkarBa)al
RtUv)anbBab;.
IvaCakarsMxan;Nas;EdlGkCMgWyl;fa ebIsinCa
BYkeKmaneraKsBaaNamYykgcMeNameraKsBaa
TaMgenH BYkeKRtUveTAmNlsuxPaBCabnan; b
eTArkGkTTYlbnk enARsukRbtibt.i BYkeKminKYr
Qb;elbfaMXg;eT. cMEnkRbtikmminEmnCa
eraKsBaafI nCMgXW g e; LIy.
77
BtmanbEnm
karBint
i GkCitsTi RbsinebIGk CMgrW s;enACamYyRkumRKYsarrbs;Kat; sUmpld; bM nU a ndl;Kat;[naMsmaCik
RKYsarmkTTYlkarBinti pgEdr.
kareKarBRslaj;xng CMgWXg;minEmnbNalmkBI)abkmeT. CMgWXg;minEmnCaCMgWsYrBUCeLIy. CMgW
XgB; a)alCasHes,IyehIyeKGacbgarkarxUcRTg;RTay)an. GkCMgXW g m; ni xusEbkBImnusSdTeToteT.
GkmincaM)ac;cakecjBIRkumRKYsar bRsukkMeNIt b
kargarrbs;Gk eLIy.
Additional information
Examination of contacts - if the patient is living
with his family, advise him to bring them for
examination.
Self-respect - leprosy is not the result of sin. The
disease is not hereditary. Leprosy can be cured
and deformity prevented. Patients are not
different from other people. You need not leave
your family, or land or job.
78
KarGb;rCM aRkum
A group education session
79
karbM e BjX a
animYykgCYrTImYyxageRkamGacRtUv)an
bMeBjedayPab;CamYyXabBakenAkg
CYrTIBIr. cUrKUs bnat;Pab;XaTaMgGs;enaH. cM
elIynkarbMeBjX aenHmanenATMBr >>>. eyIg)an
bMeBjXaTI1 edIm,ICa]TahrN_.
4>
5>
6>
7>
8>
9>
ii.
EbkejIs
Sensation
MB leprosy has
Sweat
karqab;cab;epmI Ba)albgar
>
Rbtikm
iii
karRtaMRbGb;dnigRbGb;eCIg
Reaction
>
ticCag5kEng
iv
karBa)al
>
Es,k
Skin
dMe)AGackarBareday
>
BikarPaB
vi
CMgWXg;RbePT PB b:HBal;eTAelI
Disability
> karbgCgM XW g ;
vii
PB leprosy affects
Leprosy infection
RbtikmCgM XW g m; ni EmnCa
> CasHes,Iy
viii
Cured
>
>
karEfTaMedayxn gy:agl
>
12> karxUcsrsRbsaTGacbNal[mankarfycuH
Nerve damage can cause decreased
5 = xii 8 = vii
11 = ii
3 = vi 6 = x
9 = iii
1 nerve trunk
Rkj:gR; mamd
xi
tYsrsRbsaTmYy
ix
Iritis is a type 2
10> karxUcsrsRbsaTKuybItal;GacbNal[
12 = i
80
jaNdwg
Clawed fingers
> ryeBl12Ex
xii
12 months
4 = v 7 = ix 10 = xi 2 = iv
3>
>
Leprosy can be
1 = viii
2>
CMgXW g G; ac
cMelIy
1>