DK 691.16:625.

85

Ukupno strana 3

JUG05LOVENSKI 51 ANDARD SA OBAVEZNOM PRlMENOM od 1. X 1975.

1

BITUMENZA KOLOVOZE Uslovikvaliteta

~

JUS U.M3.010
1975

ReSenje br. 17-6222/1 od 10.,vn 1975.; SluZb~niIist SFRJ br. 44/75

.,
A!p_ht!J~c.e",-e'!t o~ us~ in P~!!"~t construcfil?n

'tI 01
Qj

.. 110 0

Ovaj standard nastao je preradom standardaJUS

='

UM3.010,izdanje

1965. godine.

~ :!
'tI ~

.. 01

Predmet standarda
Ovaj standard propisuje uslove kvaliteta bitumena za kolovoze.
"

1! ..

:i

--

01 'tI 0 :-

.!III 5 :.2 ..

110 0

. N

'2 2.1

Definicije
Bitumen
Bitumen je mrkocrn, na nonnaInoj temperaturi u cvrstom stanju, potpuno rastvorljiv u ~gljendisulfidu (CSz), a nalazi se u prirodi ill se dobija preradom nafte i njenih derivata. I Bitumen za kolovoze Bitumen za kolovoze (u daljem tekstu "bitumen") je bitumen koji se dobija preradom nafte i njenih derivata, a cija su svojstvapodesena za izradu kolovoza.

0 110 =' ....

Qj

=Qj ..

2.2

.c

0 'C 0 N :I 0

e ..
"'
..

> .~
:I

e :a 0

3
3.1

Yrste i svojstva bitumena

Vrste bitumena Bitumen se deli na vrste prema penetraciji (dubini prodiranja), izrazenoj u desetinkama milimetra (drnm). Vrste bitumena oznacavaju se oznakom koja se sastoji iz skracenice "BIT" i nazivne penetracije. Bitumen se izraduje u 7 vrsta: BIT 200, BIT 130, BIT 90, BIT 60, BIT 45, BIT 25, i BIT 15.

---

... ... ... ...

VI 0

'i! "
:I
Qj

3.2

Svojstva bitumena Bitumeni moraju zadovoljavati zahteve propisane u tabeli.

=-

~ :-

Qj

Qj ..

g.

4
4.1

'proveravanje kvaliteta
Uzimanje uzoraka Uzorci se uzimaju prema standardu JUS

...
Qj

C <II
"
<II
Co

. . . . (u pripremi). *
.

.. 0.

;! .., Qj

4.2

Metode ispitivanja

Metode ispitivanja date su u standardima,JUS U.M~.O}O i.JUS B.H8.605. Kinematicki viskozitet odreduje
se prema standardu JUS.

. .. . (u pripremi) -'-

**, a dinamicki -. . prem8' JUS

. .-.. . (u pripremi)*

* Do donosenja jugoslovenskog standarda, uzorci se mogu uzimati prema DIN 52001. ** Do donosenja jugoslovanskih standarda, kinematicki i ASTM-2170, odnosno ASTM-D 2171 dinamicki viskozitet odreduje se prema

II izdanje

JUGOSLOVENSKI ZAVOD ZA S1ANDARDIZACUU

Vrste BIT 200 BIT 130 120 do 150 41 do 46 -1,0 100 BIT 90 80 do 100 45 do 51 -1,0 100

bitumena BIT 60 50 do 70 49 do 55 -1,0 100 BIT 45 35 do 50 54 do 60 -1,0 50 "20 do 30 59 do 66 -1,0 15 BIT 15 10 do 20 66 do 72 -1,0 5

1.

Penetracija (dubina prodiranja na 25 C) Tacka razmekSlitBa'po PK Indf eks penetracije, IP, najmanje DuJ uktilltet (rastegljivOtlit} na 25C, najrnanje Ta ka loma po Frasu (Fraass), najviSe Sad drfaj parafma, najviSe

drnm

I do

160

210 37 do 43

2. 3. 4.

c I

-1,0 ern 100

5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

c
mas.%

-15 2,5

-13 2,5 1,0

1,0

-11 2,5 1,0

1,0

-8 2,5 1,0
1,0

-6 2,5 1,0
1,0

-3 2,5 1,0
1,0

+1 2,5 1,0
1,0

Nerastvorljivih sastojaka u mas.% I 1,0 tetrahlorugljeniku (CC4), najvise Re ativna gustoca 25C (25C),,: najmanje Gubitak mase posle 5 sati
zagJevanja na 163 C, najvise mas. % 1,0

"'"

1,0

0,8

0,6

0,6

0,6 ..

0,5

0,5

Smanjenje penetracije posle zag evanja, najvise Tacka 10ma po Frasu posle zagl ~evanja,najviSe Dinarnicki viskozitet na 60C
ematicki viskozitet na 135C Kine

40

40

40

40

35

I 35

I 30

c
cP cSt

-12

-8 odreduje
odreduje

I -6

1-4

1-1 s e
s e

I +3

5
5.1

ontrola II ema kontrola P-oizvodac koji proizvodi bitumen mora ispitivati svojstva svojih proizvoda u svojoj laboratoriji ill Ia oratoriji neke druge institucije. Proizvodac se mora brinuti da proizvodi kompletno odgovaraju ovome standardu. U torn cilju duzan je da obavlja najmanje jedanput mesecno kompletno ispitivanje svake
pI oizvedene vrste bitumena za kolovoze. Rezultati vlastite kontrole vode se u knjigarna. Na zahtev .,.....

n: d1eZnih organa proizvodac je duZan da na uvid da rezultate ovih ispitivanja, kao i ispitivanja od strane
0' aStenih organizacija prema tacId 5.21.

5.2 5.21 5.22 5.3

A estiranje proizvoda
PI izvodac koji proizvodi bitumen podvrgava svoje proizvode atestiranju putem jedne za to ovlaScene in titucije.

A stiranje prema ovom standardu obavezno je za proizvodace najmanje 4 put a godiSnje.

KI ntrola pri upotrebi

Is] 'ii~anje bitumena na gradiliStima vrli se u obirnu propisanom u standardirna za izradu kolovoza: Jl U.E4.010, JUS U.E4.012, JUS U.E4.014, JUS U.E4.018, JUS U.E4.020 i JUS U.E9.020. U ucaju da proizvodac ospori rezultat ovih ispitivanja, tada se vrsi arbitrawo ispitivanje u Iaboratoriji koju sp razurnno odrede obe zainteresovane strane.

JUS U.M3.010 Strana 3

._--

Nacin isporuke
Bitumen se isporucuje u cistemama, limenim bacvama ill u drugoj prikIadnoj ambalaZi.

7
7.1

Oznacavanje
U tepmckoj i drugoj dokumentaciji i u porudibinama, bitumen po ovom standardu oznacava se oznakom: v - 0 - JUSU.M3.010

gdeje: V - oznakavrstebitumenapremat. 3.1 0 - oznakasarze.

Primer: bitumen vrste 90, sarza 11 110 obelezava se:

7.2

BIT 90

11 100 - JUS . . . . . ..

..

Na svakoj bacvi za pakovanje bitumena, odnosno drugoj vrsti ambalaze, mora biti uocljivo stavljena oznaka iz 1. 7.1. s tim sto se na kraju dodaje ime ill znak proizvodaca. Oznaka mora biti napisana postojanom bojom na osnovicibacve izmedu ruba i maIogpokIopea, odnosno u blizini mesta otvaranja. Visina pojedinih sIova(odnosno brojeva) mora biti najmanje 7 em, a sirina slova(odnosno brojeva)mora biti najmanje 7 mtTl.~

Veza sa drugim standardima JUS B.H8.601JUS B.H8.60S

. JUSB.H4.0S0

Metode za ispitivanje derivata nafte i katrana. Odredivanje tacke zapaljivosti u otvorenom sudu po Markusonu

Metode ispitivanja bitumena. Odredivanje sadrzaja parafma

Bitumenza industrijske svrhe

Tehnicki usloviza izradu povrsinskih obrada Tehnicki usloviza izradu bitumenskih i katranskih makadama Tehnicki usloviza izradu asfaItnih betona Tehnicki uslovi za izradu asfaltnih i katranskih betona po hIadnom postupku Tehnickiuslovi za izradu Iivenih asfaIta
.

JUS U.E4.010 JUS U.E4.012 JUS U.E4.014 JUS U.E4.018 JUS U.E4.020

JUS U.E9.020 - Tehnicki ~sIoviza kIasicne i savremene podloge za puteve

JUSU.M3.020- Bitumenska emuIzija za kolovoze JUSU.M3.030 - Razrijedeni bitumenza kolovoze

JUS U.M3.090 - Uzimanje uzoraka asfaltnih meSavinaza kolovoze i mase za zaIivanjesastavaka JUS U.M3.09S - Maseza zalivanjesastavakana kolovozima JUS U.M3.100 - Ispitivanje viskoznosti tecnih ugIjovodonicnih vezivaza kolovoze JUS U.M3.200 - Natopljene jutane tkanine JUS U.M3.210 Natopljene jutane tkanine sa obostranom prevlakom

JUS U.M3.220

Neposuti bitumenom impregnisani kartoni

JUS U.M3.22S - Ispitivanje bitumenom impregnisanih kartona JUS U.M8.010 - Metode ispitivanja bitumena JUSL.J9.010 - Laboratorijska sita i reseta

Na asnavu mlsljenja Republickog sekretarijata u kulturu SR Srblje 413-81 ;74-02 Stampa Jugoslovensk..i uvod za standardizaciju

ad 4. II 1974. ne placa se porez na promet

Beograd