Nieuw!

JA/NEE

Maatschappij
Vrije tijd en geld: wie veel heeft van het een, vindt het ander automatisch minder belangrijk. Toch? Of kun je ook van beide veel hebben? En is vrije tijd belangrijk of juist een enorm overschat begrip? Vijf vrouwen, vijf meningen.

vrije tijd
is
Aldus Patty Golsteijn, heeft haar eigen bedrijf

Mijn

EVEn , LLEn VOORSTE EMERS DE DEELnHET AAn : GESPREK

Barbera Wolfensberger (47, werkt fulltime als CEO van reclamebureau FHV BBDO in Amstelveen, zit in het bestuur van Cinekid en Sire en heeft twee tienerdochters)

belangrijker dan

Samantha de Wagt (27, uit Oudeschoot, werkte fulltime in de zorg, maar voelde zich altijd opgejaagd. Ze heeft haar uren geleidelijk aan teruggedraaid en werkt nu twee of drie halve ochtenden in de thuiszorg)

geld

Patty Golsteijn (29, werkte vroeger fulltime maar besteedt nu maximaal vier uur per dag aan haar online bedrijf Minimal Switch)

Marille Beckers (38, werkt meer dan veertig uur per week in haar eigen pedagogische praktijk, geeft les aan de Universiteit van Amsterdam, heeft zeven kinderen en loopt marathons)

Kirsten van den Hul (37, werkt fulltime in haar eigen bedrijf The Change Agent, is actief binnen de PvdA en schreef het boek (S)hevolution, de eeuw van de vrouw. Ze wil de eerste vrouwelijke premier van Nederland worden)
02 | 14

50

02 | 14

51

MARILLE: Het voordeel van geld

verdienen is dat je hulp kunt inhuren

meer vrije tijd op. Waarom huren we elkaar niet in, zodat ieder kan doen waar-ie goed in is?

PATTY: Dingen uitbesteden levert

Mijn vrije tijd is veel belangrijker dan geld, zegt Patty Golsteijn. Sinds drie jaar werk ik voor mezelf, daarvoor was ik in loondienst. Ik besloot dat ik voortaan zo vrij mogelijk wilde leven en wilde werken waar, hoe en met wie ik zelf wilde. Ik heb

een e-cursus gemaakt waarmee ik zelfstandig professionals leer te minimaliseren in hun werk. Het opzetten was een hele klus en ik moest veel tijd investeren in de eerste testgroep, maar nu werk ik hooguit drie, vier uur per dag. Je kunt toch niet

acht uur per dag productief zijn. Ik verdien genoeg om van te leven en werk waar ik maar wil, op dit moment zit ik bijvoorbeeld in New York. Ook Samantha de Wagt is minder gaan werken. Al had zij daar een andere reden voor: haar gezondheid. Ik werk al sinds mijn vijftiende in de zorg. Eerst alleen in de weekenden, daarna volgde ik een opleiding en na mijn diploma werkte ik fulltime. Al snel merkte ik dat het ten koste ging van mijn gezondheid. Ik voelde me altijd opgejaagd en kreeg last van migrai ne door de werkdruk en de wisselende diensten. Ik besloot minder te gaan werken, maar kon nog steeds mijn draai niet vinden. Uiteindelijk ben ik in de thuiszorg terechtgekomen waar ik nu twee drie halve ochtenden per week werk: heerlijk! Barbera Wolfensberger moet er juist niet aan denken om minder te werken. O nee, ik vind vijf dagen werken juist heel prettig. Het geeft me ongelooflijk veel rust. Het is thuis duidelijk wanneer ik er wel en

niet ben en ik heb op mijn werk tijd voor een rustig gesprek met een collega. Veel vrouwen met jonge kinderen moeten alles in vier dagen zien te proppen, dan sneuvelt het kopje koffie met je collega als eerste. Ik deed dat bij mijn eerste kind ook en ik vond die ene vrije vrijdag de vervelendste dag van de week. Op die dag moest en zou ik naar babymassage n naar babyzwemmen n de boodschappen doen en intussen zat ik met een telefoon aan mijn oor omdat het werk natuurlijk toch gewoon doorliep. Toen besloten we dat het anders moest. Mijn man nam bijvoorbeeld voortaan de boodschappen op zich. Nu de kinderen groter zijn, werk ik weer vijf dagen en hij drie, dat werkt voor ons beiden goed. Kirsten van den Hul houdt ook van hard werken, al lopen haar werkdagen de laatste tijd wel wat uit de hand. Ik werk nu tien tot twaalf uur per dag, ook in het weekend, maar dat komt omdat ik mijn eigen bedrijf heb en net een boek heb uitgebracht. En ik ben s avonds veel aan het

werk voor de PvdA. Met liefde hoor, maar dit tempo kan ik niet lang volhouden. Ik moet binnenkort wel de balans herstellen. Het liefst zou ik vier dagen betaald werk doen en een dag besteden aan vrijwilligerswerk, aan mezelf of aan familie en vrienden. Dat schiet er nu bij in. Het komt Marille Beckers bekend voor. Ik heb pas sinds een jaar mijn eigen praktijk, dus ik moet er nu veel tijd in steken. Het lijkt me fijn als ik straks wat minder kan werken en ook eens overdag naar de tandarts of de kapper kan, nu moet dat altijd savonds of in het weekend. En ik zit nooit met een tijdschrift op de bank. Ik zorg wel dat ik leuke dingen doe hoor, lekker koken en eten met vriendinnen. En mijn man en ik gaan minstens een keer per jaar even samen weg.

VIERDAAGSE WERKWEEK?
Volgens Kirsten, die veel vrouwen en mannen over de hele wereld sprak over dit onderwerp, zou een vierdaagse werkweek voor iedereen het beste zijn. Ik ben een heilig voorstander van het 2x4-model, waarbij beide partners - dus niet alleen de vrouw, want dan komen alle vervelende klusjes alleen op haar neer - vier dagen werken. Als je kinderen hebt, kun je beiden een dag voor ze zorgen. De meeste gezinnen zullen er financieel op vooruitgaan, zelfs als ze meer opvang moeten betalen. Vrouwen worden er economisch zelfstandig van. En ook als je geen kinderen hebt is die vrije dag prettig, die kun je besteden aan zelfontwikkeling in de vorm van een opleiding, aan vrijwilligerswerk, mantelzorg. Ook Patty zou het liefst zien dat iedereen parttime gaat werken. Er is genoeg werk, er is alleen een tekort aan banen. Er worden zo veel mensen ontslagen en de mensen die niet ontslagen 52
02 | 14

ZELF InDELEn
worden zijn overspannen door al dat extra werk. Als we allemaal parttime zouden werken, zou dat verdeeld kunnen worden. En we zouden tijd hebben voor fijne dingen: voor de mensen om ons heen, voor onszelf, voor het verbouwen van eigen groenten in plaats van geld uit te geven in te dure supermarkten, voor onze kinderen zodat we ze niet meer uit schuldgevoel dure cadeaus hoeven te geven. Maar Marille en Barbera geloven niet in zon ideale verdeling. Je moet gewoon doen wat bij je past, zegt Marille. Barbera: Mensen vergeten vaak dat een carrire geen constante, stijgende lijn is. Je hebt als partners allebei je momentum en soms hebben de kinderen een tijdlang meer aandacht nodig. Ik heb niet altijd fulltime gewerkt, dat ging ik pas weer doen toen de kinderen zeven en negen waren. Dat kon omdat mijn man drie dagen ging werken en in de school vakanties vrij was.

ik vier dagen betaald werk doen en een dag besteden aan vrijwilligerswerk, mezelf of familie en vrienden

KIRSTEn: Het liefst zou

loopt alles door elkaar. Ik facebook met vrienden op mijn werk en thuis telefoneer ik met een klant ruim van te voren wanneer ik moet werken en wanneer ik tijd heb voor andere dingen

BARbERA: Bij mij

me jn als ik straks wat minder kan werken en ook eens overdag naar de tandarts of kapper kan

MARILLE: Het lijkt

SAMAnTHA: Ik weet

Flexibiliteit blijkt het toverwoord om veel te werken en je toch niet overbelast te voelen. Veel uren maken is prima, als je je tijd maar zelf kunt indelen. Barbera: Ik vind werken heel leuk, het geeft me energie. Natuurlijk zijn er dagen dat ik vind dat ik te weinig tijd heb voor mijn gezin, maar uiteindelijk ben ik zelf de baas over mijn agenda, zeker nu ik leidinggeef. Ik kan best naar een hockeywedstrijd van mijn dochter en ik probeer elke maandag eerder thuis te zijn, dan beantwoord ik mailtjes en kook ik. Al komen de kinderen vaak alleen maar even snel binnen rennen. Marille: Ik werk meer dan fulltime, maar zo voelt het niet. Ik kan s middags met mijn peuter naar het bos en s avonds weer verder werken. Vanochtend ging ik om kwart voor zeven hardlopen, eenmaal thuis zat mijn gezin aan tafel voor het ontbijt. Ik ben daar heel gelukkig mee. Maar je moet voortdurend

switchen: van een moeilijke intake met een ouder, naar een gesprek met je kind op het schoolplein en weer terug. Daarom zet ik in mijn agenda hoe laat ik s avonds werk, na tien uur stop ik. En ik zet mijn telefoon uit als ik bij de kinderen ben. Barbera: Ach, ik heb niet zo veel met vrije tijd, bij mij loopt alles door elkaar. Ik facebook met vrienden op mijn werk, en thuis telefoneer ik met een klant. Dat gaat prima. Samantha is juist blij dat bij haar niet alles door elkaar loopt en houdt haar werk strikt gescheiden van haar dagen thuis. Als ik een ochtend heb gewerkt, doe ik de rest van de dag thuis niets meer behalve eten koken. Ik krijg vier weken van te voren mijn rooster, dus dan weet ik ruim van te voren wanneer ik moet werken en wanneer ik tijd heb voor andere dingen.

02 | 14

53

TIjD IS GELD
veroorloven, maar het is maar net waar je tevreden mee bent zie zo veel mensen die niets willen missen

SAMAnTHA: We kunnen ons extras

MARILLE: Het gaat om keuzes maken, ik

Marille

Kirsten

Barbera

Patty

Samantha

Maar wat is nou - als het er echt op aankomt - belangrijker: vrije tijd of geld?
Marille Beckers: Vrije tijd. Mijn moeder had een uitkering toen ik klein was en ik weet dat geld geen graadmeter is van geluk. Ik zie mensen zich over de kop werken voor vijf vakanties per jaar. Wij gaan gewoon n keer kamperen in Itali. Kirsten van den Hul, na enige aarzeling: Vrije tijd. Maar doe iets met die tijd: vrijwilligerswerk, een opleiding, investeer in jezelf en in de samenleving. Dt is belangrijker dan geld. Barbera Wolfensberger: lles is belangrijker dan geld. Laat ik het zo zeggen: vrijheid en onafhankelijkheid zijn belangrijker dan geld, maar geld kan je die vrijheid wel geven. Het geeft een gerust gevoel wanneer je onder alle omstandigheden voor jezelf en je kinderen kunt zorgen. Sinds ik leidinggeef, ervaar ik bovendien een grotere mate van vrijheid, in mijn agenda ben ik steeds minder afhankelijk van anderen. Patty Golsteijn: Vrije tijd. Ik leer mensen om te zeggen: ik kap met tachtig procent van mijn werk en dat doen ze vervolgens ook. Maar natuurlijk heb je wel een minimum inkomen nodig, anders heb je te veel stress en zorgen over geld om van je vrije tijd te kunnen genieten. Samantha de Wagt: Vrije tijd, absoluut. Nu ik minder werk, heb ik alle tijd voor het huishouden, mijn vriendinnen, onze hondjes en mijn partner. Ik heb veel meer rust en dat komt ons uiteindelijk allebei ten goede. Ik kan nu heerlijk genieten van mijn vrije tijd: lekker een boekje lezen, een film kijken, lang wandelen of tuinieren. Ja, zo lang het niet hoeft, ga ik echt niet meer werken.

En nU DE HAMVRAAG

Wie meer vrije tijd wil, moet minder gaan werken en geld inleveren. Of slim zijn. Samantha: Mijn man werkt veertig uur en met mijn geld erbij kunnen we ons genoeg extraatjes veroorloven, maar het is ook maar net waar je tevreden mee bent. We kamperen in de zomer drie weken in het buitenland en gaan geregeld uit eten of naar een musical. Het scheelt dat we allebei ook houden van dingen die bijna geen geld kosten: een dagje strand waarbij we zelf eten en drinken meenemen bijvoorbeeld. Volgens Barbera draait het allemaal om keuzes maken: Mijn huis is niet perfect, maar ik vind het niet erg als het een zootje is. Je moet de kinderen uit handen durven geven aan je man en oppas. Ik kan tegenwoordig goed nee zeggen en voel me daar ook niet meer schuldig over. Het is niet erg om niet overal bij te zijn. Dan ben ik toch een keer net op een reclamefeest, dan bak ik toch een keer net pannen koeken met de moeders op school? Ook Marille beaamt dat keuzes maken essentieel is. Ik zie zo veel mensen die niets willen missen. Die naast hun drukke baan ook nog willen uitgaan. Ik ben gelukkig met een overzichtelijk, simpel leven en een beetje lummelen in de schoolvakanties. Ook mijn huis is vaak een puinhoop. En we hebben al tien jaar een lieve hulp die een paar keer per week de kinderen opvangt. Het voordeel van geld verdienen is dat je hulp kunt inhuren. Dingen uitbesteden is sowieso een goed idee, ook in je werk, zegt ook Patty. Dat levert je weer meer vrije tijd op. Als je zelfstandig bent, moet je bij voorbeeld alles zelf uitvinden, ook dingen waarin je misschien helemaal niet goed bent, zoals acquisitie en administratie. Waarom doen we dat niet met elkaar, huren we elkaar niet in, zodat we allemaal kunnen doen waar we goed in zijn en elkaar zo aan werk kunnen helpen? Ik denk dat dit soort coperaties de toekomst zijn.

tekst: lotte boot. fotografie: narratives (sfeer), else kramer (patty goldsteijn), privbeeld.

54

02 | 14