Etoepic Virgin

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 280

rD;tdrf&Sipf mtkyw

f kduf
tcef; (7)? wdkuf (1)? jynf&yd rf Get
f dr&f m? emewfawmvrf;?
urm&GwNf rdKUe,f? &efukeNf rdKU/
zkef; - (01) 536738? (01) 539923? (01) 525015/

 
 
  
  
 

  
 
  
 



 
        
  
  

 

 

 
  
 
 
                               


 
 

 
                             

                                            
 
 
 
 

 
 

ECTOPIC VIRGIN
 

yHkESd yf rSwf w rf ;
        

   


    
    
    
      
     
     
 
      
   
   
   
          
    
   
      
    
   
   
       
 

    
    
   
  
   
   
   
    
tufwdk;ypftysdKpif
urÇmBuD;rSm rde;f r&Sdonf/
rde;f rwdkYwGif tysdKpif? tdraf xmif&Sirf ? wpfckvyf? rkqkd;r
[lí 0daoo trsdK;rsdK;&SdMuonf/
rde;f rwpfa,muf\ wefzkd;*kPo f u d ©mudk rnfokdYqHk;jzwfMu
ygoenf;/
uRefr ,HkMunfcsuft& ajym&vQif
xdkrdef;r\ udk,fydkift&nftcsif;? ukd,f&nfudk,faoG;?
udk,uf siw hf &m;ESifh pdwx
f m;jynf0h jrihrf m;rIuom ta&;BuD;onf/
,Ofrif;OD; (aq;wuúokdv)f


       




      


pma&;ol\trSm
rdef;rom;wpfa,muf\b0rSm wpfcgwnf;om&SdNyD; wefzdk;rjzwfEdkifaom
ydkifqdkirf IrSm ]]tysdKpif}} qdkaom *kPfjzpfonf/
tysdKpifb0onf *kP f&SdonfrS efaomfvnf; uHraumif;taMumif;rvSí
tdraf xmifNydKuGJysupf D;&aom wpfckvyfrdef;uav;rsm;udk ¤if;wpfckvyfqdkonfh
avS um;xpfr sm;aMumifh wefzdk ;ESihf *k Pfodu© m edrhfq if;avQmusoG m;wmrsdK ;
rjzpfapcsifyg/
rdef;rwcsdKUrSm olrwdkY\ avmfrmazmufjym;rIaMumifhr[kwfbJ tdrfaxmif
zufa,musfm;\ trsdK;rsKd ;aom csKd U,iG ;f csuaf Mumihfaomfvnf;aumif;? ywf0ef;usif
todik ;f t0kid ;f \ ½dkucf wfraI Mumifhaomfvnf;aumif;? 'grSr[kwf uHw&m;\ aphaqmfrI
aMumifhaomfvnf;aumif; tdraf xmifNydKuGJysuq f ;D &aomwpfcv k yf rjzpfoifhbJ jzpfomG ;
Muolrsm;jzpfonf/
avmuü rdef; rwpf a,muf\ wefzdk ;ES ih f* k Pfodu© mudk oHa cs;wufae
aom a&S ;½dk;tpOftvm jy|mef;csuBf uD;twdki;f tysdKpif[al om wpfckvyf[al om
0daooESihfom rlwnfowfrSwMf urSyJvm;? ¤if;vlrIa&;Oya'rSm rde;f rwpfa,muf\
udk,fykdift&nftcsif;? udk,f&nfudk,faoG;? udk,u f sifhw&m;ESihf pdwfxm;jynfh0
jrifhjrwfrIwdkYukd xnhfoGi;f a&;qGJ rxm;oifhaybl;vm;/
wpfc kv yf rde f;rwpfa,muftay: yHk aoenf;wpfc kwnf;ESi h f rSm;,Gif;
qHk;jzwfwwfMuaom vlrItodki;f t0dkif;wcsKdU em;vnfcHpm;rdapzdkYESihf rdef;rom;
wpfa,muf\ tvGeu f sO;f ajrmif;aom vrf;aMumif;wpfct k ay:rSm olr\ wefzk;d tppf
trSefudk avmuygvw&m;\ ppfrSeaf omqHk;jzwfcsuft& &SmazGay;Edkiyf gap
[k&nf&G,Nf yD; uRefr þ0w¬Kudk a&;zGJUcJhygonf/
zk ef;jzifhwpfrsdK; pmjzifhwpfoG, f pmaya[majymyGJr sm;wG if tBudrf B udrf
pmzwfy&dowfrsm;\ awmif;qdkrIt& 'kw, d tBudrf xyfrHxkwaf 0ygonf/
cspfaompmzwfy&dowftwGuf cspfjcif;arwåmjzifh
,Ofrif;OD; (aq;wuúodkvf)






     

  


    

















       






pma&;ol\trSm

rdef;rom;wpfa,muf\ b0rSm wpfcgwnf;


om &&SdNyD; wefzk;d rjzwfEkid af om ydkifqkdirf IrSm
]tysKd pif} qdkaom *kPjf zpfonf/
tysKd pifb0onf *kP&f o dS nfreS af omf vnf;
uH r aumif; taMumif ; rvS í td rf a xmif
NydKuGJysufpD;&aom wpfckvyfred f;uav;rsm;udk
¤if; wpfckv yfq dkonfh avSum;xpfa Mumifh
wefzk;d ESifh *kPof u d m© edrhq
f if;avQmusomG ;wmrsKd ;
rjzpfapcsifyg/
rde;f rwcsKd UrmS olrwd\ kY avmfrm azmuf
jym;rIaMumihf r[kwfbJtrd faxmifzufa,musmf ;
\ trsdK;rsdK;aom csdKU,Gif;csufa Mumih faomf
vnf;aumif;? ywf0ef;usif todkif;t0dkif;\
½kducf wfrIaMumifhaomfvnf;aumif;? 'grSr[kwf
uHw&m;\ aphaqmfrIaMumihfaomfvnf;aumif;
rjzpfoifhb J wpfckvyf jzpfoG m;Mu&ol rsm;
jzpfonf/
avmuü rdef;rwpfa,muf\ wefzk;d ESihf
*kPo f ud ©mudk oHacs;wufaeaom a&S;½dk; tpOf
tvm jy|mef;csuBf uD;twdki;f tysKd pif[laom?
wpfck vyf [ l a om 0d a ooES i h f om rl w nf
owf rS wf M urS y J v m;? ¤if; vl rI a &;Oya'rS m
rdef; rwpfa ,muf\ udk,f yd ki ft&nf t csif; ?
udk,&f nfuk, d af oG;? udk,u
f sihw
f &m;ESifh pdwx
f m;
jynfh0 jrifhjrwfrIwkdYudk xnhfoGi;f a&;qGJ rxm;
oifhaybl;vm;/
wpfckvyf rdef;rwpfa,muftay:rSm
yHkaoenf;wpfckwnf;ESihf rSm;,Gi;f qHk;jzwfwwf
Muaom vlrItodki;f t0dkif;wcsKdU em;vnfcHpm;
rdapzdkYESihf oabmaygufoGm;apzdkYtwGuf acwf
NydKif cHpm;rIwpfcktaejzifh vuf&Sda&pD;aMumif;
wpfck\ wpfp dwfwpfa'oudk &ifememES ih f
vSp[ f zGihjf yvdkuf&jcif; jzpfygonf/
rde;f rom; wpfa,muf\ tvGef usO;f
ajrmif;aom vrf;aMumif;wpfcktay:rSm olr\
*kPo f ud ©m? olr\ rlvwefzkd;wpfckudk avmu
ygvw&m;\ ppf r Sefa om qH k;jzwfcsuft&
&Sm azG ay;Edkify gap[k &nf& G,fN yD ; uRefr
þ0w¬Kudk a&;zGJUygonf/

,Ofrif;OD; (aq;wuúodkv)f
tydki;f (1)
1

ra&&maom aocsmrIrsm;? a&&maom raocsmrIrsm;?


tm;vHk;aomt&mrsm;onf w&m;rQwrI\ tqkH;tjzwf
udk trSew f u,f cH,lvkdufemaeoifhygovm;? 'grS
r[kwf w&m;rQwrIrsm;udk Oayu©mjyKaeoifhygovm;
qdkwm olr ra0cGJEkdifao;yg/
pifppf bufvkduw f wfaom trSew f &m;qdkwm
acgif;NrD;NcHK rif;om;wpfyg;vdk vSnhzf sm;vdrvf nfwwfrI
ruif;bl;vdkY olr pOf;pm;rdcJhvQif avmuopömudk
b,fwkef;urQ udk;uG,fqnf;uyfrdcJhrSm r[kwyf g/
wpfpkHwpfa,mufaomolu w&m;rQwaom t,ltq
wpfckjzifh olrtm; qHk;½IH;epfemoGm;aponf qdkcJhygvQif
4 ,Ofrif;OD;

vnf; tJ'D qHk;½IH;epfemrIrsm;onf trSefw&m; pifppf


jzpfygonf[k olr 0efcaH y;zdkY vdkrnfr[kwyf g/ olrud, k f
olr rSm;,Gif;rIrsm;usL;vGerf Nd yD[k w&m;ao rajymEdkif
ao;rcsif; b,faomtcgrS olr aemifw&vmrSm
r[kwfovdk b,faomtcgrS acgif;ndwjf y&ef olr
BudK;pm;vdrhfrnf r[kwfyg/
odakY omfvnf; 'DaeYtxd rdru d k,
d rf rd d aysmn
h Hhol
wpfa,muf[k olr rqHk;jzwf&ao;yg/ olrudk,f olr
oem;p&maumif;aom rdef;rwpfa,muftjzpf rcH,l
&ao;yg/

,ckuJhodkYnrsKd ;rSm a&cJpdrx


f m;aom puúLtdrfav;udk
pGefYcGmvm&wdkif; olr tvGefpdwfcsrf;omaewwfonf/
tESprf &dSaom j'yfxkwpfck\ b0yHk&dyrf sm;udk cifwG,f
rufarmaeygao;vm;vdkY wpfpHkwpfa,mufaomolu
olrudk ar;vmcJhvQif olr tajz& tawmfcufygvdrfh
rnf/ avSmifcsdKifhxJu xGufajy;vGwaf jrmufvmcJhaom
iSuu f av;wpfaumif\ vGwv f yfaysmf&Ticf Gifhrsm;xuf
twdwu f mv\ 'Pf&m'Pfcsufrsm;u ydkrkd zdp;D ESyd pf uf
tufwkd;ypf tysKd pif 5

aewwfaMumif;udk tJ'DiSufuav;\ ESvHk;om;uom


ydkí em;vnfoabmaygufEkdifrSmyg/
wu,fwrf; olr NyKH ;jyvdu k of nfwh ikd af tmifvnf;
EIwcf rf;axmifhpGe;f cyfrJhrJh t&dyu f av;awGudk olr
b,fvdkrS azsmufypfvdkY &EdkifOD;rnf r[kwfyg/
tvGefopömBuD;aom aomhcavmufwpfvHk;udk
acsmufceJyw d v
f ku
d &f onfh tcsed &f ,f? acsmufceJzGihv f ku
d f
&onfhtcsdef&,f tJ'DtcsdefESpfcsde[ f m tvGeyf g;vTmwJh
tkwfwHwkdif;wpfck&JU [dkbuf onfbuf b0rsm;udk
ul;oef;cGifh &&dScsdefwpfckom jzpfonf/ ajc&mcsif;xyf
aeonfh wapäwpfaumif\ ñSO;f yef;ESyd pf uf ajcmufvSeYf
rIrsm;uawmh vGwNf idr;f csr;f omcGihf &EdkiOf ;D rnfr[kwyf g/
olr iSm;&rf;aexdkif&m &yfuGuEf Sifh rEÅav;
jynfolYaq;½HkBud;u odyfra0;vSyg/ ajcvsiaf vQmuf
vQif wpfq,fhig;rdepfavmufom Mumayvdrhfrnf/
olr þaq;½HkBuD;rSm vufaxmufq&m0eftjzpf wm0ef
csxm;jcif;cH&onfh  usonfhaeYrSpí aeYpOf
vrf;avQmufoGm;cJhonf/ arQmfvifhjcif;ESihf tm;rmefrsm;
qdw fo kOf;aysmufu G, faeonfh rdef;rwpfa ,muf\
vkyif ef;cGif xdcku
d yf Ge;f &SrrI sm;onf tJ'D wpfq,fhig;rdepf
6 ,Ofrif;OD;

wm vrf;avQmufvku d f&onfh ajzodrhrf w I pfckaMumifoh m


cHomaeygonf/
om;zGm;vlemaqmif&dS&modkY n*sLwD 
 0if&ef vrf;avQmufvm&if; &Sm;yg;vSypGmyGifhae
aom pdefyef;jymyGihfrsm;Mum;rS ryD0dk;w0g;omaeaom
vrif;BuD;udk trSww f rJh armhMunfhvdkuaf wmh wrif
arhazsmufxm;aom olYukd owd&vdkufro d nf/
olr &ifckeo f Gm;nf/
&ifckejf cif;ESiht
f wl rsu0f ef;xJrmS a0h0Jvmaom
rsuf&nfw pfponfvnf; tvG, fw ul avQmqif;
usoGm;onf/ tdk vG,v f dkufwm rsuf&nfpufuav;
&,f? a[m'D aq;½Hk0if;twGif;&dS vSyoefYpifaom
Oypmvrf;rBuD;ay:rSm/
olESifh olronf tjyma&mif Zm0ygvTr;f NcHK
xm;aom vrif;BuD;udk Budrzf efrsm;pGm armhMunfhcJhMu
zl;ovdk Nidrf;csrf;rI\ taiGUtoufrsm;udk tm;yg;w&
½I½Iu
d v
f suf arQmfvifhjcif; tdyrf ufwpfckukd jrifrufMunfh
MuzdkYvnf; tm;xkwfcJhMuzl;onf/ avmu"HtaMumif;
w&m;rsm;u ½kww f &uf ykwEf d;I vdkujf cif;jzifh xdwv
f efY
zG,&f m vefYEkd;vm&vdrfhrnf[k vHk;0 xifrSwfrxm;cJh
tufwkd;ypf tysKd pif 7

rdMu/ wu,fawmh tvGeftcsdeaf emufusrS odvdkuf


&onfh olr\ ]]aysmhnHhrI}} wpfckaMumifhygyJ? NyD;awmh
awGa0vdkufavsmwwfaom olr\ tm;emwwfrI/
oludk, fwkdifuvnf;/

3
pdwcf srf;ajrhzG,faumif;vSaom tavhtusifhwpfckudk
rarQmfvifhbJ olr aumuf,l&&dScJhonf[k qdk&ygrnf/
tJ'guawmh aq;½HkBuD;odkY *sLwD0if&efomG ;onfh
tcgwdkif;ESifh *sLwDcsdefukefq Hk;NyD;aemuf rdrdtdrfodkY
jyefvmonfhtcgwdkif; odyrf a0;vSaom c&D;wpfckudk
vrf;avQmufwwfvmjcif;yif jzpfonf/
b0xJrSm? ESvHk;om;xJrSm? todÓPfxJrSm?
pdwu f l;awGxJrSm tpGef;txif; tNidtwG,f tm;vHk;
aom t&mrsm;udk aq;aMumypfcsifaeonfh olrtwGuf
vG,u f &l iS f;oefaY om ajzodrrhf w
I pfckawmh &dSoifhygonf/
*sLwDqdkwJh pnf;0dkif;xJrSmvnf; taxmif
taomif;aom rsuv f kH;xJu ylavmif&w S tMunfhp;l pl;
awG? EIwfcrf;axmifhpGef;u oauFwedrdwyf Hk vu©Pm
awG? &ifudk jyif;jypGm rxdckdufrdapzdkY Oayu©m tum
8 ,Ofrif;OD;

tuG, fawGeJY? bmyJjzpfjzpf cHpm;&wmygyJ? tJ'D


e,ferd w
d f pnf;0dki;f xJrmS yJ tcsed yf kid ;f wpfckukd vGefajrmuf
oGm ;atmif jzwfo ef;ae&wJh a0'em/ aemuf q Hk ;
opö&Sdaom aomhcavmufav;udk acsmufceJzGihfvdkuf
jyefawmhvnf; txD;usefqefrIESifh odrfi,frIawGom
a0h0Jaeaom tcef;usOf;av;xJrSm/
acwfynmwwf rde;f rwpfa,muf[m pMum0Vm
&JU wpfzufpGef;rSm txD;wnf; vGihaf rsmae&csed t f wGif;
pD;u&ufeJY uGr;f udk tazmfjyKvmwwfwm? wpfcgwpf&H
bD,maomufwwfwmawG? '½dkif;*sif? 0DpuD? csD;Am;pf
&D*,fv?f bvuftif0Iu d pf wJh tjyif;pm;awGukd wG,w f m
vmwwfwmrsKd ;? tJ'Dvkd tcsed fukdtrIeYaf csypfzdkY BudK;pm;
&efvnf; olr pdwfxJrSm b,fvdkrS b0ifrausEdkiyf g/
tu,fírsm; oli,fcsi;f taygif;toif;rsm;udk
olr vrf;avQmufwwfvmNyD[k owif;ay;vdkufvQif
tm;vk;H u 0dki;f 0ef;&,farmMuayvdrhrf nf/ olr uG,&f m
rSm acgif;udk vufñId;ESifhaxmufí rsufvHk; rsufqef
jyL;jyvdrrhf nf xifygonf/ 'gaMumifv h nf; aygufomG ;NyD
qdkonfh olr\ ]vrf;avQmufjcif; 'óe}udk b,folY
udkrQ tus,fw0ifh &Si;f rjyjzpfawmhyg/
tufwkd;ypf tysKd pif 9

om;zGm ;aqmifrS usef;rma&;0efxrf;rsm;\


(ezl;rSonf ajcrodkYwkid f rMumcPusch&J aom) acR;puf
rsm;udk pkaqmif;xm;vQiyf if tvGev f yS aom a&uefav;
wpfuefawmh jznfhpu G fay;Edkirf nfxifonf/ nnf;wGm;
oHawG? aoG;pufawG? acR;pufawG? NyD;awmh &,farmzG,f
aumif;vSaom avmuBuD;udk EIwfcGe;f qufvdkufonfh
]tl0J} oHawG/
wpfcgwpf&H rdr*d sLwDcsed f ukeq f k;H oGm;onfhwkid f
olr trSwfrxm;vdkufrdwwfay/ wm0efus tdk*sDrr
u ]][Jh oufjrwfEdk;? nnf;rjyefao;
bl;vm;}} vdkq Y krd SyJ ]]aMomf igh&UJ wm0efcsed f ukeq f kH;oGm;
NyDy}J }olr owd&wwfonf/ 'gayrJhvnf;av 'Davmuf
tajctaeqdk;&Gm;aewJh vlemwpfa,muf[m aoG;ykvif;
wef;vef;atmufrSm jyLwpf jyLwpfvkyfaewJh uav;
i,fukd b,fvkt d iftm;awGeYJ arG;xkwaf y;vdkurf vJqkw d hJ
odcsifpdwfeJYyJ ]teEÅcGet f m;opfwpf&yf}&JU jrpfzsm;udk
qefwufaerdwwfonf/
Adkux
f u J qmavmifreI t YJ wl tcsed af wG ukeq f H;k
oGm;apcJhaom EGr;f e,frIawGukd weifhwydk;o,faqmifNyD;
olr jyefcJh&onf/
10 ,Ofrif;OD;

olr aexdkifonfh &yfuGufav;odkY aq;½HkBuD;


aemufzuf rvG,faygufrS xGuv f dkufrnfqkdvQif yked D;
onf/ odkYaomfvnf; aqmufvkyfqJ taqmuftODawG
em;u tkwu f sKd ; tkwpf awGukd a&Smifwrd ;f oGm;&wmudku
tvkyyf dkwpfck vkyfae&ovdk yifyef;onf/ 'gaMumifh
uav;aq;½Hka&SU xGufaygufu xGuf? 0if;oDwm
vufzuf&nfqdkifESifh rsufESmcsif;qdkif yvufazmif;
ay:rSmavQmuf? vrf;avQmufjcif; t"dyÜm,fukd olr
jynfhjynfh00 cHpm;vdkY&NyD/
vufEpS zf ufukd vGwv f yfayghyg;pGm vIy&f rf;vsuf
ajcvSr;f rSerf eS af vQmuf&if; &ufukzd iG hNf y;D wpf0Bu;D touf
½SL½du
I &f onfrmS ZD0ur®avmifpmeHEY iS hf "mwkaA'aq;eHrY sm;
udkarhavsmo h mG ;apcJo h nf/ Nidr;f csr;f rI\ 0wf&nfpufav;
rsm;udk wNrHKUNrHKpkyfrsKd &ovdk csdKNrdefrIudk cHpm;&onf/
wcsed w
f nf;rSmyJ 'DaeY olr bmawGvkycf NJh yD;Nyv D J
qdkwm&,f? b,favmufvkyfEkdifcJhovJqdkwJh 
  (xkw fv k yfr Iw efb k d; )awG? udk, fh udk, fu dk
jyefvnf oHk;oyftBuHjyKjcif;  awG?
trsm;BuD; pOf;pm;vdkY&onf/
tufwkd;ypf tysKd pif 11

rpOf;pm;oifah wmhaom? tawG;xJrmS yifxnfNh yD;


rxm;oifhawmhaom taMumif;t&mawGukd jyefvnf&iS f
oefrvmatmifcsKd ;ESdrx
f m;zdq
kY kw
d hJ ordki;f ay;wm0efwpfck
udk olr b,fawmhrS arhrxm;oifhyg/
tvGeftzdk;xdkufoefaom auseyfrIwpfcku
olr &ifxJrSm pD;arsmaysmf0ifaeNyD/
'Dvrf;ESihf 'D yvufazmif;ay:rSm b,ftcsed t
f cgyJ
jzpfjzpf vrf;avQmufvm&ygap? olr raMumufyg/
]]q&m0efrav;? aq;½HkoGm;awmhrvdkYvm;}}
]]q&mr? aq;½Hku jyefvmwmvm;}}
qdkuu
f m;orm;? taMumfonfrt S p wpf&yfuu G f
vHk;&dS uav;vlBuD; trsm;tjym;vdIuv f SJpGm EIwcf Gef;
quf BudKqdkMuonfh pum;oHrsm;jzifh olr tm;&dSaewwf
onf/ ysHusESifh qif;&Jom; vufvkyv f ufpm; trsm;pk
aexdkifMuonfh p½dkufMurf;Murf; &yfuGufav;qdkay
rJhvnf;? olrtwGufawmh vHkNcHKrItjynfht0&dSNyD; vGwf
vyfat;csrf;aom e,fajrwpfckomjzpf\/ Murf;wrf;
cufrmvSaom tJ'DvlrIa&;pnf;0dkif;xJrS tEke,fqHk;
ESvHk;om;ae&mrSm olr wpfae&mpm &&dSxm;NyD;NyDyJ/
12 ,Ofrif;OD;

wpfcg wpfavawmhvnf;? rawmfwqqdkovdk


0rf;enf;p&m tjzpftysuaf v;awG awGUBuHK&wwfonf/
tJ'DaeYu/
olr acgif;xJrSm tawG;awG rsm;aecJhonf/
olr\ vkyfouftwGif; wpfcgrQ rBuHKawGU&zl;aom
a&m*gjzifh ta&;ay:ukorIay;&ef vdktyfaeonfhvlem
wpfa,muf\ a&m*gordki;f rSww f rf;rsm;ESihf ywfoufí
jyefawG;aejcif;jzpfonf/ ukorIvrf;aMumif; 
 udk tpaumufrdap&ef jzpfEdkifajcrsm;udk
acgif;ylatmifpOf;pm;cJh&onfh olr\ aomu? ylyefrI
awGukd trSw&f onf/ tawGUtBuHKtopfwpfck[m
atmifjrifNyD;&if &,farmzG,?f wrf;wzG,fwpfcktjzpf
t&dyfxif usef&pfcJhwwfygvm;? aemufwpfcg qdk&if
awmh/
]]tvdkav;}}
vsijf refpmG ajy;0ifvmaom wpfpkw
H pfa,mufu
olr\ b,fbufcg;v,fudk jAKef;ceJt&dSefjyif;pGm 0if
wdkufro
d nf/ olr 'l;nGwv f JusoGm;onf/
½kww
f &uf armhMunfhvdkufawmh/
tufwkd;ypf tysKd pif 13

tdk q,fESpof momavmufyJ &dSOD;rnfh uav;


rav;wpfa,muf/ olav;crsmvnf; yufvufvef
vJoGm;&Smonf/ npfErG f;EGr;f tust Ð em;prsm; zGmvefBuJ
vsuf? abmif;bDwkduav;u bmta&mifqkw d m ajym&
cufonf/
uav;u olrudk pdw0f ifpm;[efr&dyS g/ywf0ef;
usiuf dk usD;uef;awmif;arSmuf vSnhyf wf&mS azGaeonf/
NyD;awmh wpfpD usKd ;yJhaMurGoGm;aom udwrf keYf
ajcmuf tpav;rsm;udk ESajrmwopGmvdkuu f kdiMf unfhNyD;
enf;enf;BuD;aom rkefYtyJhpav;udk yg;pyfxJ uref;
uwef; xdk;xnfhvdkuo f nf/ aemufwNrHKUNrHKU0g;aeawmh
onf/ NyD;rS olrudk owd&vm[efESihf armhMunfhonf/
]]orD;av;? b,fem; emoGm;ao;vJ[if}}
tdk uav;rav; aemufxyfaumuf,v l u kd o
f nfh
udwaf jcmuftpav;u ayyGvdkYygvm;/
]]tJ'gawmh rpm;ygeJYuG,?f raumif;vdkYyg
orD;&,f aemf}}
uav;vufxJrS rkefYpav;vSrf;,lvdkufaom
olr vufudk cwfceJykwfcsvdkufNyD; uav;u olY
yg;pyfxo J kYd ½kww
f &uf xdk;odyx f nfhvku
d o
f nf/ NyD;awmh
14 ,Ofrif;OD;

olrtm; &efvkad om tMunfhtpl;pl;jzifh pdkufMunfhaejyef


onf/
olr tvGet f rif; pdwx
f cd ku
d o
f mG ;onf/olrom
tdyrf ufxrJ mS vrf;avQmufaejcif; r[kwcf yJh gu ajy;vm
aom uav;i,fwpfa,mufukd tomav; a&Smifwrd ;f
ay;EdkifrSmyg/ wpfae&m&mrS wpfenf;enf;eJY &vmEdkif
cJhaom tcGifhxl;wpfckonf olraMumifh tvdkvkdaMurG
ysupf D;oGm;cJyh gyaum/ rarQmfvifbh J BuHKawGUvku d &f onfh
jzpf&yfwpfckayr,fh pdwrf aumif;jzpf&wm &ifeJYtrQ/
]]a&mh orD;i,f? tefwDay;wJhyku d q
f eH JY rkeYaf wG
trsm;BuD; 0,fpm;aemf}}
uav;u acgif;wcgcg/ aiGqkw d m oluav;
twGuf puúLwpf&GufrQom/ usdK;yJhaMurGoGm;aom
rkeYfwpfcsyfavmuf wefzdk;&dSyg&JUvm;/
]][Jh rdwl;? bmjzpfaewmvJ? aMomf q&mr}}
uav;i,f\ rdcifjzpf[efwlol rde;f r wpf
a,muf tajy;tvTm;a&mufvmonf/
]'Dvdkyg tpfr&,f? .....}
olru tusdK;oifhtaMumif;oifh &Si;f jyonf
wGif .....?
tufwkd;ypf tysKd pif 15

]]'Daumifrav;[m 'DvkdyJ &Syfjym &SyfjymeJY?


ydkuq
f Hray;eJY q&mr? tusifhygw,f? vm rdwl;? oGm;
r,f}}
aMomf &djS cif;üusiv
f nfoEl iS hf r&djS cif;ü usiv
f nf
olrsm;onf rdrd\ &dSjcif; r&dSjcif;udk tavhtusifhjzifh
jzwfoef;aeMuavovm;/
aeY&uf twefMumonfhwkid af tmif tJ'D uav;
i,f\ tMunfhpl;pl;wpfcsufudk olr arhazsmufypfvdkY
r&EdkifcJhyg/

4
vrf;avQmufjcif;onf aq;½HkBuD; tv,fayguf*w d 0f rSm
tqHk;owfoGm;onf/ a&mifpHkrD;yGihfrsm; xdefxdefnD;ae
aom vrf; 30 ay:rSm um;awG? qdkifu,fawG? yef;
wdkif udk,fpDESihf oGm;vmvIyf&Sm;aeMuaom vlawG?
aps;onfawG/ tJ'gawGudk ausmcdki;f NyD; *dwaf yguf0xJ
0ifvkud v
f Qif om;zGm;aqmif 3 a&SUem;u xdkicf kaH v;ay:
rSm.....? vGefcJhNyDjzpfaom twdwfumvqDu .....?
olESifh olr .....? trSw&f p&m ...../
16 ,Ofrif;OD;

]]olY}}&JU rsu0f ef;xJrmS t&nfvhaJ ewJh emusirf I


awG.....? ol&Y JU EIwuf aygufuJyG iG t hf efvmwJh acsm&f nf
ylawG.....? olY&JU &ifxJu rD;awmuf rD;vQHawG...../
]]&ufpufw,fqkw d hJ pum;&JU oufa&mufrt I m;
[m b,favmuf jyif;xefpl;&Sw,fqdkwm uRefawmf
odvdkufygNyD q&m0efrBuD; a':oufjrwfEdk;&,f? tJ'D
twGuf avmifuRrf;usef&pfcJhwJh jymyHkav;udk MunfhNyD;
cifAsm; auseyfyg? aysmyf g? aysm&f Tirf aI wGeJY wnfaqmuf
vdkufwJh cifAsm;wdkY&JU tdrfaxmifa&; om,mcsrf;ajrhyg
apvdkY qkawmif;ay;cJhygw,f}}
uGJtufemusnf;oHpOf?
wkecf gaeaom vdIi;f wpfvdIif;?
aMurGoGm;wJh tcspfwpfck/
csmceJvSnx hf Guo
f mG ;cJhaom ol? olr\ cspo f l?
tcspu f kd tOD;qHk; zGUJ wnf&pfywfrcd ho J l? olrudk wpfpuf
uav;rS iJhrMunfhawmh/ olrmS rcsKd NyHK;av;jzifh usef&pf
cJhonf/ rcsdKNyHk;av;\ txufem;u rsuf&nfprsm;
a0h0Ja eaom olr\ t,lcHvTmudkyif olr rpl;prf;Edkif
awmhbJ ausmcdki;f oGm;cJhjcif; jzpfonf/ olr\ EIwzf sm;rS
tufwkd;ypf tysKd pif 17

]udkukd&,f}[k aemufqHk; nnf;wGm;cJhonfukdvnf;


ol rMum;EdkifcJhay/
'D*w
d af ygufu0if.....? 'Dae&mav;udk a&muf
wdki;f .....? rsuf&nfwpfaygufudk tNrJwrf; *dwfaMu;
ay;cJ&h ayr,fhvnf; olruawmh 'DaeYtxd 'Dae&mav;
uyJ jzwfoef;csifaerdonf/
1
om;zGm;vlemaqmif&S&d modkY n*sLwD0if&ef vrf;avQmuf
vm&if; pdeyf ef;jymyGifhrsm;udk rsuEf Sma&SmifvTJNyD; vrif;
BuD;udk armhMunfhvdkuo f nf/ v0ef;jymjymrSm t&dyfxif
vmaom ½kyfyHkvTmrsm;? ZGwt f wif; arhazsmufjcif;iSm
rpGr;f omygav/ ,aeYwkdif xif&Sm;yDjyifaeqJ yHk&yd f
tydkif;tprsm;/ olr rsufpdpHkrdSwfvdkufonf/
a'oaumvdyfrSm ynmoifumv ESpfESpfwm
ukefqHk;oGm;NyD;aemuf tajccHynmtxufwef; &rSwf
&,f? a'oaumvdyf yxrESpfESihf 'kw, d ESpf &rSwaf wG
&,f aygif;NyD; aq;wuúodkvw f ufciG h&f cJhjcif;jzpfonf/
olr rEÅav;aq;wuúokv d üf qufvuf ynm
oifMum;cGifh&cJhonfrS tpjyKí {&mr pmtkyfxlxl
BuD;awGEiS hzf GJUpnf;xm;onfh cE¨maA'? NyD;awmh ,EÅ&m;
vnfywfrEI iS hf vkyif ef;wm0efrsm;udk tao;pdwo f ifMum;
&aom ZD0ur®aA'/ aygufayguf&Sm&Sm avhvmpl;prf;
22 ,Ofrif;OD;

azmfxkwcf JhMuonfh r[mynm&Sirf sm;aMumifhom olrwdkY


OD;acgif;rS añSmfeHYrsm; tlxGufonftxd 'ku©tawmf
a&mufcJh&ygonf/
tJ'aD eYrsm;u olrb0rSm ygVdbmomjzihaf &;om;
xm;aomw&m;pmrsm;udkzwfwwf? &Gww f wfNyD;t"dymÜ ,f
teuf vHk;aphywfaph rodem;rvnfEdkifwJh olvdkygyJ/
a&S;wke;f u *&dynm&Sirf sm; tm½Hpk ;l pdkuf avhvm
cJhMuNyD; a&;rSwfcJhMuwJh aq;ynmrSwfwrf;rsm;onf
]vufw if} pum;vHk;awGcsnf; jzpfaeaomaMumifh
aq;ynm&yfa0g[m& tbd"mefpmtkyfukd cP cP
vSeaf vSm&SmazG rSwo f m;ae&onfh'ku/© NyD;awmh ig;wef;
a&mufrS ]at bD pD 'D} pwif oifMum;cJh&NyD; e*dkurS
t*Fvyd fpm tajccHtm;enf;onfh olrtwGuf t*Fvyd f
vdkoif? t*Fvyd fbmomjzifh ajz&rnfh 'ku©/
olr tawmfBudK;pm;&ygrnf/ tywfwukwf
tm;xkwfEkdifygrS/
ydckY scsuf  wpfcEk iS w
hf pfcktMum; acwå
tm;vyfcsdef  ay;xm;csdef q,frdepftwGif;
'grSr[kw f taMumif;wpfck cka Mumifh oifcef;pm?
bmom&yfykdYcsrnfh q&m? q&mr rvmojzifh tem;&
onfh pmoifcsed af wGrmS ? NyD;awmh taqmifrmS ydkrkad eaom
udk,fykdiftcsdeaf wG? tJ'Dtcsed af wGukd cyfayghaygh t&nf
azsmyf pvdku&f rSm tm;emp&m aumif;vSygonf/
tufwkd;ypf tysKd pif 23

oufjrwfEk;d twGuaf wmh topftqef; jzpfae


aom rsuEf mS pdr;f pmom;rsm;tm;vHk;udk &if;ESD;uRrf;0ifzdkY
vdktyfaeNyD/
]]a[h Edk;Edk;? eifhukad jymaeMuwm[? eif rcHe}JY }
[if bmjzpfaeMuwmvJ/ cE¨maA' pmtkyx f l
BuD;udk tydki;f vdkufcJcG sKyfxm;aom OD;acgif;ESifhvnfyif;
tydki;f pmtkyi f ,fudk oJBuD; rJBuD; iHkY
zwfaeaom (pmoifcef;r\ a&SUqkH;cHkwef;rS) oufjrwf
Edk;udk ab;em;rSm uyfxkdifaeol at;rmu ycHk;csif;
wGef;wdkufvdkufonf/
]]eifu h kd [dkaumifawG csw d af jymaewm Edk;Edk;&JU}}
]]bmajymvdkYvJ}}
]]eif rMum;bl;vm;? a[mMunfh? 'DaumifawG
vmjyefNyD}}
aMomf bke;f jrifah rmfwYkd tkypf yk ?J pmtvGeaf wmfaom
tkyfpkyg? bmjzpfvdkY b½kwu f saewmvJ rod/
]]'Du armifav;u armifbkef;jrifharmf&JU
udk,fpm; rdrdwdkY tpDtpOfrSm tAsL;cHr,fayghaemf}}
]][yfuJh cifn}}
]]armifav;u trSwo f dyef nf;aewmqdkawmh
'Dwpfcg rSeaf tmifajzuG,?f [dkav armifav; bke;f jrifh
armfrSm cspof l &dSygovm;}}

24 ,Ofrif;OD;

]]armifav; rSerf eS af jzyg? cspo


f q
l kw
d m armifav;
&JU&nf;pm;? [dk b0tazmfreG ?f aemufNyD; ZeD;avmif;vsm
ra[oDukd ajymwmuG,hf}}

]]aMomf rru cspo f el mrnfukd ar;wm r[kwf
ao;ygbl;aemf? cspfol &dS r&dSbJ ajzay;yg}}

]]cspfpEdk;eJY wpfvHk;wnf; tzsm;qGwfac:wm
vm;[if}}
olwkdYtkyfpk arsmufuav;awGvdk wcGdcjGd zpfae
MupOf olruawmh tdwfaqmifaq;ynmtbd"mef
pmtkyfi,f    av;udk
wzswfzswf &SmazGvdkYaumif;qJ/
]][Jh rdEdk;? eif'DvdkyJ NidrfaeawmhrSmvm;}}
]]NidrfraevdkY bmvkyf&rSmvJ at;rm&,f}}
]]wpfckckawmh jyefajymaygh[}}
]]armawmh wdwo f mG ;ygvdrfhr,f oli,fcsi;f }}
at;at;rmu olwt Ykd yk pf uk kd rsuaf pmif;wcJcEJ iS hf
rauseyfav olwdkYu ydkqdk;av/
]]a[haumif bke;f jrif?h rif;ajymawmh Adkvrf xm;
bl;qdkuG? tckawmh vl&nfcRefvnf; rif;r&? ynm&nf
tqifh  uvnf; 'kw, d ? tprf;pmar;yGJawG
tufwkd;ypf tysKd pif 25

rSm yxrae&mudk t&r,lawmhwm


bmoabmvJ&Sif;prf;ygOD;uGm}}
bkef;jrifharmf&JU tajzudk pdwf0ifwpm; em;pGifh
aeMuolawGxJrSm olrvnf; ygonf/ olYrsufESm&dyu f dk
rodrom tuJcwfMunfhro d nf/
]]ig nHhvdkYayghuGm}}
]]vHk;0 rjzpfEdkifbl; oli,fcsif;? igodw,f?
'Daumif tkHYyke;f ? OD;pm;ay;wm? OD;pm;ay;wJhoabm?
'Daumifu yJc;l om;qdkawmh &mZ0ifeyd gwfawmfawGxu J
twdkif; Mum;zl;MurSmaygh? tawmifanmif;vdkY em;p&m
ae&mr&dS&Smawmhw Jh [oFmrav;udk olYausmay:rSm
wifxm;wJh tarmif [oFmzdkav;av? [J [J}}
]][m odNyD? teif;cdkif;xm;wmaygh [kwv f m;
[m; [m;}}
tm;vHk;u 0g;ceJ 0dkif;&,fvkduMf ucsderf Sm olr
vnf; rcsKyfwnf;Edkiaf wmhbJ &,farmvdkufrdawmhonf/
owd&í r0Hhr&ESihf zswcf eJa0hMunfhvkduaf wmh &J&w J Gwf
eDjref;aeaom bkef;jrifharmf rsufESmav;udk olrtm;
cyfpdrf;pdrf; pdkuMf unfhaeaom tMunfhpl;pl;ESifhtwl
wtHhwMo awGUvdku&f onf/ tdk a&muf&dSaeonfh
ae&mrS ajrvQdK;rdk;ysHvdkY xGufajy;vGwaf jrmufoGm;csif
vdkufwm/
26 ,Ofrif;OD;

]]apwemaumif;vScsnv f m; vluav;&,f}}
aq;wuúodkvf pwifa&mufcJh&onfh aeYrSpí
OD;pGm oduRr;f cJh&olu bke;f jrifah rmf/ wdkuw f ku
d q
f kid qf kid /f
aq;wuúodkvf 0ifcGifh&&dScJhaom &rSwfaygif;rSm ESpfOD;
pvHk; wlnDaeMuonf/ aq;wuúokdvf 'kwd,ESpf
trfbD tBuD;wef;twGuf vl&nfcRefa&G;cs,fyGJusawmh
vnf; EIwfajzrSm trSwf yGwu f moDumrQjzifh olr
vl&nfcReftjzpf ta&G;cs,fcHcJh&onf/
cE¨maA' bmom&yfrS cE¨mudk,f tpdwt f ydki;f
wpfck oifMum;NyD;wdkif; ajzqdk&avh&dSaom vywf
pmar;yGJ   wdkif;rSmvnf; olrESifh
bkef;jrifharmf &rSwaf wGu rwdr;f r,drf;/
bmyJjzpfjzpf? aq;ausmif;rSm olonf oufjrwf
Edk; twGuf yxrOD;qHk;aom rdwfaqG? oli,fcsif; wpf
a,muf jzpfcJhovdk ol\ El;nHhodrfarGUaom ESvHk;om;
ESihf azmfa&G½kid ;f yif;wwfaom ,Ofaus;rI pmrsuEf mS rsm;udk
olr zwf½IcJh&NyD;NyD/
aq;wuúodkvf vl&nfcRefpmar;yGJ ajzqdkMu
pOfu
BuHhckid pf rG ;f &nfNydKifyGJtwGuf tprf;avhusih&f if;
olr ajcacgufvJoGm;cJhonf/ BuHhcdkifpGrf;&nftwGuf
vl&nfcRefavmif;vsmrsm;onf rDwm 100? rDwm 800
tufwkd;ypf tysKd pif 27

ajy;yGJ? tdyf x r wif? cg;a&SUukef;xd? tvsm;ckef?


'dkux f dk; ponfhjzifh NydKifyGJajcmufrsdK;udk owfrSwfpHcsdef
xufausmfveG fatmif BudK;pm;Mu&onf/ owfrw S pf Hcsdef
rrDolrsm;udk ,if;pmar;yGJ us½IH;tjzpf owfrSwfNyD;
xdkpHcsdex f uf ausmfvGerf Som rdrdwifxm;aom pHcsdef
tvdkuf yxr? 'kw d,? wwd, ponfjzifh qHk;jzwf
trSwaf y;jcif;jzpfojzifh rarQmfvifhbJ vJusoGm;cJhjcif;
jzpfonf/ olr emvGef;ojzifh awmfawmfESifh jyefrx
Edkiaf y/
vHk;0 rxifrSwx f m;aom t&dyw f pfcu
k olr\
ajcaxmufay:u pD;rdk;usa &mufvmNyD;aemf
]]odyef maeovm; oufjrwfEk;d ? tdk cifAsm; ajc
axmufa&mufaeNyD? q&mBuD;wdkYukd &ufa&TUqdkifay;zdkY
uRefawmf oGm;awmif;yefvdkurf ,f? cifAsm; pdwfryleJY
aemf}}
]]tdk; &ygw,f? uRefr jzpfatmif NydKifr,f?
jzpfygw,f&Sif}}
trSerf mS awmh olYukd oufjrwfEk;d r,Hk&&J jJ zpfae
qJyif/ t"duNydKizf ufEpS af ,muftMum;rSm ½dk;om;jcif;ESihf
½dki;f yif;rIqkwd m jzpfEkid af jcr&dSaom [efaqmifjcif;wpfck
[kom olr oHo,0ifcJhrdonf/ odkYaomfvnf; wpfcg
28 ,Ofrif;OD;

wpf&H olr\ t,ltq rSm;,Gif;aewwfaMumif;udk


b,folurS &Si;f rjy&bJ jyefawG;Munfhav tajzay:
av/
acR;oD;acR;aygufrsm;Mum;rS tHBudwx
f m;aom
olr\ rsufESmudk bkef;jrifharmftwefMum pdkufMunfh
aeonf/ NyD;awmh tod&cufpGm olNyHK;onf/
]]cifAsm; vl&nfcRejf zpfxku
d yf gw,f oufjrwf
Edk;&,f}}
ajymajymqdkqdk jrifuGi;f xJrS csmceJvSnfhxGuf
aysmufuG,foGm;cJhaom ol? cPaeawmh jrifuGif;a&SU
jyefa&mufvmonf/
]]a&mh vDeifrifh  udk &TJ&Jv T rd ;f vdku?f
a[m'DrSm arQmBh udK;ywfw;D tJ'gav;
aocsmpnf;NyD;rS ajy;yg? xdcku d rf w
d hJ nmbufajcaxmuf
rSm tm½Hkra&mufapeJY? yHkrSefajcaxmufwpfacsmif;vdk
oabmxm;NyD; NydKifyg? tckajy;&r,fh wmwdkrw D m 100
u ajcvSrf;pdyfpyd feJY oGufoGuv f Srf;EdkifzkdY ta&;BuD;
w,fqkdwm tawGUtBuHK&ifhusuaf eNyDjzpfwJh cifAsm;u
ydkord Smyg? [kwfNyDvm;}}
tufwkd;ypf tysKd pif 29

olu ysm,D;ysm,m w&pyf ajymcsoGm;jcif;


jzpfaomfvnf; oufjrwfEkd;&ifxJokdY wodrfhodrfh pD;0if
oGm;ojzifh ]aus;Zl;wifygw,f udkbke;f &,f? Edk;Edk;
odyfukd tm;&dSoGm;ygNyD&Si}f qdkwJh pum;pkav;[m olr
EIwzf sm;rS yGifhxGufoGm;jcif;vm;? &ifxJrSmyJ yJhwifxyf
usefcJhwmvm;qdkwm olr ra0cGJwwfawmhyg/ aocsm
wm wpfcku awmh yuwdMunfvifaecJhaom olr
ESvk;H om;rSm trsKd ;trnfrodEkid w
f hJ vdIi;f wpfck jzwfoef;
wkefcgoGm;apcJhNyDqdkwm/
]]b,fvvkd J bke;f jrifah rmf? yGrJ 0ifcif tprf;avhusihf
aewke;f u aumif;vdkuw f JhpHcsed af wG b,foGm;xm;vdkuf
ovJ? wu,fajy;awmh bmvdkYusoGm;&wmvJuGm}}
]][dk tarmqdkYoGm;vdkY jzpfrSmaygh q&m&,f?
[J [J}}
rcsNd yHK;ESiht
f wl vufvw
G f qHk;½IH;vdku&f jcif;udk
auseyfESpford fhpGm cHpm;aeaom ol? NyD;awmh olrudk
OD;ñGwf tav;jyKvdkufNyD; ol\ nmvufudkqefYwef;
vsuf ]*kP, f yl gw,f}  vdkY vufurf;
BudKqdkaeaom ol/
30 ,Ofrif;OD;

olrtwGuaf wmh ol\ tNyKH ;onf MunfpifaeNy/D


ol bmrS rjzpfovdk/ xdYx k uf olronf olt"duxm;NyD;
NydKifqkid fcJh&onfh NydKifzufwpfa,muf r[kwfovdk/

2
olr zwf½ IcGi f h r&Ed k i fonf h pmrsufES m rsm;pGm ud k
bke;f jrifharmfwpfa,mufwnf; b,favmufxd ausnuf
atmif &Gwfzwfaejzpfonfqdkw mawmh oufjrwfEdk;
rodEdkiyf g/
pmMunfhpm;yGJay:u t½dk;acgif;wpfvHk;ay:rSm
aqmhzyf if  jzifh ]atmifEikd o
f &l UJ tvSqk;H tNyHK;}
vdkY ol pmwef;xdk;xm;onf/
]]atmif j rif r I w pf c k u d k vuf 0 ,f y d k if y d k i f
&&dSvku
d w
f hJ tcsed yf kid ;f av;twGi;f rSm rif;&JU rsuEf mS ay:u
jzwfoef; oGm;wJh auseyfyDwd taiGUtoufav;&,f?
awmufy &Tef;vufa ewJh rif;&JU tNyHK;av;&,f ?
tJ'gawGukd tNrJwrf; udk,jf rifaecsif rdw,f Edk;av;&,f?
'g[m rif;udk pwifqkaH wGUc&hJ wJh &ufykid ;f rSmyJ udk,&hf ifrmS
topfarG;zGm;vmwJh qE´wpfckyg Edk;Edk;}}
tufwkd;ypf tysKd pif 31

trSwfrxifygyJ/ t½dk;acgif;ay:rSm ol\


yg;jyif udk uyfvsuf rcsdwifuJ a&&GwfaecJhaom
bk ef ; jrifha rmf/ ]touf E S if hx yfw l jrwf E dk ; rd a om
rdef;uav;} wpf a,mufudk umu,H&Sifrodatmif
vQyf w pf j yuf cd k ;½d k uf xm;cJh o nf h a0a00g;0g;
"mwfykw H pfykuH kv
d nf; ol\ pmtkypf if rSew
f cH g;csyaf v;rSm
uyfxm;onf/
]]trav;? udk,fusKd ;enf;ygNyD jrifhoef;a&?
vmygOD;? 'DrSm bkef;jrifh vl&nfcRefqkeJY vGJacsmo
f Gm;&wJh
twGuf t½dk;acgif;zufNyD; aqG;aew,f a[h}}
]]ya,m*q&myg ac:cJh&OD;rvm;Asm}}
]]bke;f jrifah & owdxm;uGm? wdakY wG rif;tem;rSm
&dSaeMuw,fav? pdwfudk NidrfNidrfxm;aemf csmwdw}f }
taqmifae tcef;azmfoil ,fcsi;f rsm;\ w&if;
wESD; usDp,frIrsm;? bke;f jrifharmf tm;&yg;& [m;wdkuf
&,farmypfvdkufonf/ tm;yg;w& &,farmaeol\
yg;jyifESpzf ufrmS rsu&f nfprsm;u rajcmufwwfao;yg/
tvGefjyif;xefaom aygufuGJrIwpfckukd b,f
t&meJYr sm; wm;qD ;vdk Y &Edk i f ygrnf v J / rEÅav;
32 ,Ofrif;OD;

aq;wuúodkvo f dkY pwifwufa&muf ynmoifMum;&


onfh yxrESpf0uftwGif;rSmyif euf½dIif;vGe;f vSaom
cspfjcif;\ 0J*,ufxJrSm pke;f pkef;jrKyfoGm;cJh&avNyD/

3
EkysKd jcif; rukefqHk;ao;aom nonf at;csrf;Nidro
f uf
vSyaeqJ&dSonf/
vrf;rBuD;ay:u vif;vuf 0if;xdeaf eaom
rD;a&mifrsm;u vrf;Mum;xJrS 0if;oDwm uaz;qdkit
f xd
ysHUvGifhaeonf/
xHk;pHtwdkif; 'DtcsdefrSm yvufazmif;ay:u
cHkykav;rsm;wGif vlpHkwufpHk ae&m,lxm;qJ/
a&aEG;Murf;zdk; wpftdk;? ESpftdk;? oHk;tdk;/
pum;awGazmifzUJGvu
kd ?f a&aEG;Murf;aomufvu
kd /f
rjzpfEkid w
f mawGa&m? jzpfNyD;wmawGa&m tonf;
toef jiif;cHkvkud Mf u? a&aEG;Murf;udk 0dki;f tm;ay;MuESihf
vufzuf&nfqdkix f kdif&mrSm vufzuf&nfxuf a&aEG;
Murf;udkom rem;wrf; tm;ay;jzpfMuwm taqmifae
ausmif;om;trsm;pk\ tavhtxyif jzpfonf/
]]at;rif;a&? 'Daumif bke;f jrifharmf xdyu
f
tufwkd;ypf tysKd pif 33

qHyifawG wdkeHYeHYjzpfaewm odvm; a[haumif}}


]][m [kwo
f m;yJ? bke;f jrifh rif;bmaMumifwmvJ?
'gu bmauvdkY ac:vJ? ig e,fjyefoGm;vdkY wpfywf
avmuf ausmif;ysufvkdufwm tawmf vdkurf rDawmh
bl;uG}}
]]bmrS r[kwyf gbl;uGm? ig oGm;awmhr,f}}
ajymajymqdkqkd bke;f jrifharmfu jyef&efjyifonf/
]]tHr,f 'Dvkd b,f&rvJ? a[haumif xdkiOf ;D }}
tm;vHk;u bke;f jrifharmfu 0dki;f qGJxm;Muonf/
NyD;awmh aeYv,f cE¨maA' vufawGUcsderf Sm olESifh
twl vlaocGJpw d cf Hkwpfckwnf;rSm wGu
J schaJ om xGe;f 0if;
u taMumif;pHk azmufonfcsonf/ wpfzJUG vk;H w0g;0g;
ESifh yGJusaeaomfvnf; ol vdkufr&,fEdkifyg/ jyefvnf
owd&rdjcif;ESifh tcgtm;avsmfpGm wrf;w&jcif;\
&ifcek v
f Iu
d af rmrIrsm;udk olrwS pfyg; tjcm; b,fou l rsm;
em;vnfoabmayguf EdkiMf urvJav/
'DaeY cE¨maA' cGJpw d fcef; 
 rSm wifyqHkykdi;f rS aoG;aMumrsm;? tm½HkaMumESihf
<uufom;rsm; jzmxGuzf UJG pnf;yHkudk ¤if;wdkY\ rlvtpESihf
tqHk;owftxd rsufjrifo&d dSoGm;Edkifatmif vufawGU
34 ,Ofrif;OD;

cGpJ w
d f jzwfawmufavhvmaeMupOf b,fvkjd zpfomG ;onf
rod? jAKef;pm;BuD;/ acgif;iHkYaeaom ol\a&SUu qHyif
bkwo f dkufBuD;udk uwfaMu;jzihf ½kww
f &uf udkufjzwf
csjcif;cHvkud &f onf/ vlaoaumifay: jyKwfusvmaom
qHyifrsm;udkMunfhNyD; yxr ol BuD;pGmtHhtm;oifhoGm;
&onf/ aemuf ol\ a'goonf ½l;ceJyGihfxGufvmcJh
onf/
rD;w0if;0if;awmufaeaom rsufvHk;tpHkjzifh
ol armhMunfhvdkufawmh ...../
[if oufjrwfEdk;? udk,fhbmom bmvkyfvdkY
vkyfrdrSef;rodvdkufonfh owduif;vGwo f Gm;ol wpf
a,mufvdk rsufvHk;t0dki;f om;ESihf r[w[yGifha eaom
yg;pyf0rSm uyfxm;vsuf..../
]]ol olu [dk udkbkef;jrifharmf? tm; uRefr
bmawG vkyvf dkufovJrodbl;}}
ta,mifa,mif trSm;rSm; ajymqdk&if; tcef;
tjyifo d k Y xd w f vef Yw Mum; ajy;xGu fo Gm ;cJh a om
oufjrwfEkd;/
tufwkd;ypf tysKd pif 35

[if;.....? jzpf&avAsm/
wu,fawmh olonf ol\ qHyifrsm;ukd
txGwftjrwfxm;wwfol wpfOD;ygay/ vdIif;vHk;av;
rsm;vdk rodrom wGeYv
f yd af cGEJUG aeaom eufarSmifoefprG ;f
vSonfh qHyifrsm;udk tNrJwrf; w,kw, NzD;oif
xm;wwfol/
]]awmuf}}
ol wufacgufvku d rf donf/ 'gayrJh oufjyif;
wpfcsuu f dk av;av;yifyifcs&if; olYpdwo f nf tvGef
vsijf refpmG ajyavsmhomG ;onf/ oufjrwfEk;d \ xdwv f efY
wkefvIyfae[ef rsufESmav;udk pdwfraumif;BuD;pGm
owd&vdkuNf yD; olYqyH ifrsm;udk yGwo
f yfprf;Munfhaeaom
bkef;jrifharmfwpfa,muf tcef;tjyifodkY csmceJ vSnhf
xGufoGm;awmhonf/ aemufawmh...../
cE¨maA' pmoifaqmifaemufbufu bef'gyif
atmuf&Sd opfom;cHk0kid ;f av;ay:rSm acgif;idkupf ku
d cf svsuf
ikwfw kw fav;xdkifaeaom oufjrwfE dk;&dS& modkY ol
vdkufoGm;jzpf\/
]]uRefawmfhqyH ifawGudk bmvdkY jzwfcsypfvku
d f
wmvJqkdwJh taMumif;jycsufudkawmh uRefawmf odzdkY
36 ,Ofrif;OD;

vdktyfr,fxifygw,f}}
]]uRefrudk odyfpw
d fqdk;rSmyJaemf udkbke;f }}
]]pdwq
f k;d w,fqkw d mxuf uRefawmfhukd tcsKd ;cH
vdkuf&ovdk cHpm;&ygw,f? 'gayrJh w&m;cHu Edk;Edk;
jzpfaeawmh uRefawmfh&UJ a'goawG Mum&Snrf cHawmhb;l /
uRefawmf bmajym&rSef; rodawmhygbl;Asm}}
]]uRefr tEl;tñGwf awmif;yefygw,faemf?
uRefru 'DvdkyJ wpfcgwav enf;enf;aMumifwwfyg
w,f}}
olonf oufjrwfEdk;\ab;u ae&mvGwfrSm
&J0HhpGm 0ifxkdifvdkuo
f nf/ oufjrwfEdk;u wpfzufodkY
tenf;i,fwdk;&if; ae&mz,fay;onf/
]]udk,af wmh 'Dvkrd xifb;l ? Edk;Edk;rSm vHkavmuf
wJh taMumif;&if;cH wpfckckawmh &dSygvdrfhr,f}}
]][ift h if; bmrS r&dyS gbl;? &Si&hf UJ qHyifwpfaxG;
BuD;u cGJpw d af ewJjh rifuiG ;f rS vIyv f yI f
vIyvf IyfeJYywd faevdkY vufu tvdkvkd jzwfvdkurf doGm;
wmyg? tJ'DtwGuf udkbke;f auseyfwJhtxd uRefr
awmif;yefay;zdkY toifhyg&Sif}}
]&ygw,fAsm}[k olu tvG,fwul jyefajym
tufwkd;ypf tysKd pif 37

vdkufzdkY b,fvdkrS rjzpfEkdifyg/ ol jrwfEdk;aom qHyif


rsm;udk tJ'Dvdk cyfayghaygh oabmxm;NyD; rqifrjcif
zsufqD;ypf&ufonfh rde;f rwpfa,muftm; 'DrQavmuf
ESifh ausa t;ypfvdkufzdkY roifhao;/ odkYaomfvnf; ol
jywfom;pGm rqHk;jzwfEdkifyg/
'gaMumifh oufjrwfEkd;udk ausmcdkif;NyD; vSnhf
xGucf ho
J nf/ jywfusomG ;aom qHyifrsm;udk oufjrwfEk;d
ESifh xyfwlxyfrQ ESajrmwoaerdonf/
]]tJ'gyJu?G 'DaumifcHvku
d &f wm? 'DrmS jyóem
u 'Duav;uru 'DaumifBuD; qHyifudk bmaMumifh
ñSycf sypfvdkuf&w,fqdkwJh ZmwfjrpfyJ? uJrif;wdkYa&m
b,fvdk xifovJ}}
]][m-'g pdwf0ifpm;p&myJuG}}
]]ig xifwmawmhumG ? igwdaYk umifawG [dkaeYu
olYudk 0dki;f pMuwmudkav? tifwmAsL; tar;tajzvkyf
w,fqkdNyD; 0dkif;zGMuwmudk ol rauseyfvdkY 'Dvdk vkyf
xnfhvkdufwm jzpfr,fuG}}
]]r[kwaf o;ygbl;[m? 'Dvkjd zpfEkid w
f ,f odvm;
a[haumif? bkef;jrifh qHyifawGu vdIi;f uav;awGvdk
wGev
Yf yd Nf yD; eufarSmifawmufajymifaewm a,musmf ;BuD;
38 ,Ofrif;OD;

wefr Jh 'Davmuf qHyifvSa eawmh ol awmfa wmf


rMunfbl;xifw,f? [dkumG 0ifwm
rsdK;aygh}}
]]'Daumifuvnf; bmawG avQmufajymaerSe;f
rodbl;? r[kwfrS vGJa&m  jzpfwmvdkYqdk&if
[kw fwkww f k w f} }
wpfa,mufwpfayguf xifjrifcsuaf wG ay;Mu
onf/ vufzuf&nf wpfcu G Nf yD; wpfcu G ?f aq;ayghvyd ?f
pD;u&uf wpfvdyfNyD; wpfvdyf? NyD;awmh a&aEG;Murf;
wpftdk;NyD; wpftdk;/
tajz&Smr&EdkiMf uao;yg/ taocsmqHk;uawmh
um,uH&Sif oufjrwfEdk;rSwpfyg; wjcm;b,folrS
trSeu f dk *CeP odjrifEkdifrnf r[kwfyg/
ol\pdwfxJrSmvnf; ]qef;awmh qef;w,f?
Edk;Edk; 'Dvkvd yk v
f ku
d w f m t"dygÜ ,fziG q
hf kcd suaf wG trsm;BuD;
jzpfEkid wf ,f? wpfckckudk twnfjyKvdkurf ,fqk&d if vGrJ mS ;
roGm;ygbl;vdkY b,folrS tmrrcHEkdifbl;[laom 'Gd[
oHo,rsm;ESifh/
em;vnf&cufaom rdef;rwpfa,muftjzpf
tm;vHk;u 'DvdkyJem;vnfvdkuMf uaomfvnf; 'Daemuf
ydki;f rSm oufjrwfEdk;ESifh ol\ qufqHa&;onf ydkí
tufwkd;ypf tysKd pif 39

tqifajywdk;wufvmonf/

4
]]eif bmvdkY 'Dvkv
d ky&f w,fqkw
d m aocsm &Si;f rjycJb
h l;
vm; rdEdk;}}
]][ifhtif;? ig &Sif;jy&ifvJbmrS xl;vmrSmrS
r[kwfwm? eifwdkYodygw,f[m? 'D 
vywfpmar;yGJtwGuf ig b,favmuf pdk;&drfylyef
aew,fqd k w m ig bmrS aocsmrMunfh&ao;vdk Y
Munfhxm;orQvnf; odyfr&Sif;vkdY? 
vlao cGJpw d cf ef;xJusrSyJ tjrifeYJ  (rSwÓ
f Pf)
xJoGi;f awmhr,fvdkY rSwf;xm;wm[? ig&SmaewJh emAf
aMumBuD;u awGUvkawGUcifeJY? tJ'D qHyif bkwfodkuf
BuD;u igh&JU  (cGJpdwaf ewJhjrifuGif;udk)
vmtaESmifht,Suaf y;aewm? uG,fxm;w,fuGm? ]ig
vJ 'DrSm qHyifav; enf;enf;avmuf z,fay;ygOD;}vdkY
ESpcf g oHk;cg ajymygw,f? vlukdawmh armhrMunfhtm;vdkY
ydkif&Sif b,folrSef; rodygbl;? tJ'g qHyifawGu
rxHkwufaw;eJY enf;enfav;rS ra&GUwmeJY pdwfw dk
40 ,Ofrif;OD;

vmNyD; uwfaMu;eJY udkufcsvdkufwm? tJ- jzpfcsifawmh


olu acgif;tiHkY? igu tn§yf? wdkuq f dkifrIaMumifh
qHyifawG taxG;vdkuBf uD; jywfusvmawmhwmaygh
[,f? uwfaMu;uvnf; tawmfhukd xufaewm [}}
]][m; [m; [m;? wpfcgwnf; uwHk;wHk;
vdkufNyD; &[ef;trbGJUcHvdkuf&if NyD;a&m Edk;Edk;&m}}
rda0;za0; wpfe,fwpfaus;rS wpfa,mufwnf;
ynmvmoifMu&wJh b0wlawGrkYd nDtpfrt&if;awGwrQ
cspfcifwG,fwmMu&wJh oli,fcsif;rsm; olr\ tcef;
xJrmS aysmf&iT pf Gm &,fyJzG JUG aeMuaomfvnf; wu,fwrf;
olr vdkurf &,fEkdifcJhyg/
[dkwpfcg vl&nfcRef BuHhcdkifpGrf;&nfNydKifyGJrSm
olrtm; ESpfESpfumum ay;qyfcJhaom tepfemcHrI?
NyD;awmh tJ'Dwkef;u olrudk ol twefMum pdkufMunfh
aecJhaom MunfvJh&Tef;jr tMunfhpl;pl;&,f....? olr
&ifwGif;odkY pl;pl;epfepf jrKyf0ifoGm;cJhwm olr wpf
oufwm arhaysmufvdkY&EdkifrSm r[kwfawmhyg/
tckwpfBudrf olr\ rqifrjcif tjyKtrlwpfck
aMumifh ol ay;cJah om tpdrf;a&mif taiGUtoufrsm;ESihf
twl rD;awmufrD;vQHxJu rsufvHk;ESpfvHk;\ tMunfh
tufwkd;ypf tysKd pif 41

pl;pl;....? olr &ifxJodkY yla vmif pl;&SapcJhonf/


ausat;jcif;ESihf em;vnfcGiv
hf w
T rf w
I kY\
d aEG;axG;jcif;udk
wrf;wrdonf/ rsu0f ef;xJrmS rsu&f nfpwdu kY xde;f rEdkif
odrf;r&awmh/ rsufawmifESpfckudk wzswfzswf ykwf
cwfaeonfhMum;rS wtdtd vQHusvmonf/
]][,f rdEk;d idkaew,f? ridkygeJY oli,fcsi;f &,f?
eif odyf pdwfxcd dkuaf e&ifvJ bke;f jrifharmfudk igwdkY
oGm;ajymawmhr,f[m? eifhukd uwHk;rwHk;vdku&f vdkY Edk;Edk;
pdwrf aumif;jzpfaew,f? tJ'g qHcs&atmif <uygOD;
vdkY oGm;awmif;yefay;r,f aemf aemf aemf}}
]]oGm;uGm? bmrSe;f vJrodbl;}}
acgif;tHk;wpfv;kH ayGUyku
d v
f suf tdy&f may: arSmuf
tdyfypfvdkufonf/
tvGejf rifhrm;aom awmifwufc&D;wpfck\ tp
yxrydkif;rSmyif olr armyef;vGe;f vSygNyD/

5
aemufydki;f rSm bkef;jrifharmfuyJ oufjrwfEkd;udk wrif
a&Smifaeavovm;? 'grSr[kwf taMumif;tm;avsmfpGm
rqHkjzpfMuwmvm; rod/
42 ,Ofrif;OD;

aeY&ufaygif;rsm;pGm trSwrf xif qHkawGUtEhH k;d jzifh


wrif owdxm;&SmazGaecJah om oufjrwfEk;d twGuaf wmh
oufjyifa wG uka #uk#mzGJUoD&if; &ifarmcJh&onf/
ausmif;0if; e,fedrw d fusOf;usOf;av;xJrSmyif olYudk
awGUatmif r&SmEdkicf h/J bmvdkvkEd iS hf ESpv
f ausmf MumcJhNyD/
rawGUrjrif&av wpfpHkwpfckaom taMumif;t&mukd
owd&rav/ tdk? ol oufjrwfEdk;udk awmfawmf
pdwcf koGm;rSmyJ? olY oli,fcsif; taygif;toif;rsm;ukd
ar;jref;Munfh&rSmvnf; r0Hh&J/
aeYpOf awGUjrifae&vQif rodomvSaomfvnf;
rawGU&wm MumvmrSyif oufjrwfEdk;&ifxJrSm pl;wpf
acsmif; epf0ifaeNyDjzpfaMumif; &dyfrdvmcJh&onf/
wpfaeYaomtcg rarQmv
f ifhawmhaom arQmv
f ifh
jcif;wpfckonf olr\ rsufpda&SUarSm ufodkY tvdk
tavsmuf a&mufvmcJhavonf/
]]oufjrwfEdk;udk udk,f vmEIwq
f ufwmyg}}
]][if bmjzpfvkdYvJ&Sif}}
]]udk,f &efukeu
f dk ausmif;ajymif;awmhr,f}}
]]tdk}}
tufwkd;ypf tysKd pif 43

acgif;iHkYvsuf rsufvTmESpzf uf pHkcsxm;aom


olr\ rsuf0ef;xJrSm bmawG&SdEkdifovJ/ oufjrwfEdk;
rodyg/ tJ'D ESvHk;om;\ jywif;wHcg;rsm;qDu tajz
rSeu
f kd &SmazGMunfch siaf erdonf/ aocsmwmwpfckuawmh
nDn mwdu spGmjyKjyifx m;aom ol\ qHyif rsm;udk
jrifvkdu&f onfh wpfcP oufjrwfEdk;&ifxJrSm twdki;f
rod MunfEl;oGm;jcif;yif jzpf\/
tjypfwpfck usL;vGecf hrJ daom w&m;cHwpfO;D \
ay;qyfv dkuf&aom tcsdefu mv wpfckonfvnf;
vGefajrmufoGm;oifhygNyDav/
]]uRef r udkb k ef;jrif harmft wGuf bmrsm;
aqmif&Guaf y;EdkifrvJ [if}}
]]udk,af jymif;roGm;cifrmS odcsiw f mav;wpfck
oufjrwfEdk; &Si;f jray;Edkifr,fqkd&if.....? tJ'g udk,f
t&rf; odcsifygw,f? udk,f[m oufjrwfEkd;tay:rSm
bmwpfcrk S pdwq f if;&Jatmif rvkycf zhJ ;l bl;vdkY xifw,f?
oufjrwfEk;d &JU wdk;wuf&mvrf;aMumif;ay:rSm udk,[ f m
b,fawmhrS cvkwu f efoif; rjzpfapcJhygbl;? 'gayrJh
udk,w
f efzkd;xm;wJh udk,fh&JU qHyifawGudk Edk;Edk; jzwfcs
44 ,Ofrif;OD;

ypf&ufwm udk,f ckcsed x f d pOf;pm;vdkY r&bl;? tJ'gaMumifh


&efukeaf jymif;zdkY qHk;jzwfvdkufwm}}
aMomf? jzpfrSjzpf&yav&Si/f
wpfcgwpf&H rdrd txifBuD; av;pm;rdaom
a,musfm;wpfa,mufonf tvGef &,farmzG,af umif;
aom uav;i,fwpfa,muf jzpfaewwfrSef; ouf
jrwfEdk; owdrxm;wwfcJhyg/ olr owdxm;rdwm
uawmh udk,huf dk,u
f kd b,fvdkrS rxde;f odrf;Edkiaf wmhbJ
wcpfcpf &,farmrdonfrSm ycHk;av;awG odrho f rd hcf grQ/
]]udkbke;f jrifharmf&,f tJ'DtwGuaf wmh &efukef
rajymif;ygeJY&Sif? uRefr xyfNyD; tEl;tñGwfawmif;yef
ygw,f? uRefraMumifh wked eHY YjH zpfomG ;&wJh &Sih&f UJ qHyifawG
ukad v 'DaeY &Sihu
f dkjyefawGU&wJhtxd wpfaeYrS arhvkYrd &cJh
ygbl;? tcsdefjynfh owd&jrifa,mifNyD; uRefrpdwq f if;&J
aecJh&wmyg? 'Davmufqk&d if ausygawmhaemf udkbke;f }}
]]aMomf Edk;Edk;&,f}}
]olY} &ifxJrS ryD0kd;w0g; a&&Gwfvkdufrd&if;
olr rsufESmav;udk ai;Munfhaerdonf/
oG,v
f saom olr\ rsuEf mS av;rSm tjypfwif
p&m bmwpfckrQ &SmrawGU/ aysmhaysmif; Ektdvsuf
tufwkd;ypf tysKd pif 45

ezl;jyifay: a0h0u
J saeaom qHE, G pf av;&,f? ndKUarSmif
&Tef;vJha eaom rsuf0ef;tpHk? ay:vGifaom ESmwH?
b,fbufyg;jyifay:u py,fwifrUJS av;wpfvk;H ESihf NyHK;jy
&,farmonfhtcg tvGef csppf &maumif;apaom nDnm
azG;Oaeonfh oGm;wef;av;awG? vSynHhoufvSaom
rsufESmEkEkav;ESihf oG,v
f sjrifhrm;aom t&yftarmif;?
uspfuspfvspfvspfESifh tcsdK;us vSyaom cE¨mudk,f
ydki&f Sifav;/
]]b,fvdkvJ udkbkef;}}
]]Asm? [dk}}
wkecf goGm;aom ]ol}/ vlrcd v
H u
kd &f aom tMunfh
olck;d av;udk r&,farmjzpfawmhyg/
]]xm;vdkufygawmhAsm? uRefawmf}}
]]udkbkef;jrifharmf? rajymif;awmhbl;aygha emf}}
]]tif;}}
]]uRefrudk ausat;NyDaemf}}
]]tif;}}
]][m 0rf;omvdkufwm? wu,faemf}}
46 ,Ofrif;OD;

tcspo f nf urÇmOD;tpuwnf;u jzpfwnfcahJ omt&m


jzpf\/ xkYdaMumifh cspfjcif;onf a&S;a[mif;ypönf;
wpfcok mjzpfonf/ ]awmfzvm} oD0&Dtvdkt& ESpq f ,f
&mpk vGeaf jrmufNyD;aemuf enf;ynmacwfEiS fh todynm
acwf rS wpfqifh 
rsm;üvnf; ,if; a&S;a[mif;ypön;f wpfck
onf yifudk,t f wdki;f EkysdKqef;opfaeayOD;rnf/ aemif
vmvwåHUaom urÇmaygif;rsm;pGm toacsF txdwkdif
ajc&mvuf&mrysuf jzpfwnfaevdrfhOD;rnf/
NidwG,jf cif;\ em;vnfrI pnf;0dki;f xJrSm tvdk
tavsmuf a&muf&dSoGm;cJhMuonfhtcsderf Sm w&m;0if
vdktyfaeaom ausnmcufwpfckukd aemufqHk;pmar;yGJ
ajzqdkcgeD;rSom xkwjf yefjzpfcMJh uayr,fhvnf; b,fol
wpfO;D wpfa,mufurQ ydkrkd tHhMoMuawmhrnf r[kwyf g/
bmaMumifhvnf;qdkawmh ]bke;f jrifharmf}qdkaom ½dk;aom
odraf rGUonfh aq;ausmif;om;ESihf ]oufjrwfEk;d }qdkaom
EkEk,Of,Ofav; acsmarGUvSyvGef;onfh aq;ausmif;ol
tufwkd;ypf tysKd pif 47

wdkYESpaf ,mufukd tvGev


f ku
d fzufaom cspfoEl pS Of D;tjzpf
owfrSwfxm;cJhNyD;Muí jzpfonf/
aq;wuúokv d üf wufa&mufc&Jh onfh oifwef;
umv\ tcsed yf kid ;f tawmfrsm;rsm;udk ae&m,lxm;cJhaom
bke;f jrifharmf\ tvkyfwpfckuawmh ol\ tdypf ufjcif;?
pm;jcif;ESifh pmMunfhjcif;rsm;tjyif eHeufwpfBudrf nae
wpfBudrf ika &T0gaqmifa&SUodkY tcpm;a&muf&dSjcif;yif/
yljyif;vSa om aEGaeatmufrSmyJjzpfjzpf? oJoJ rJrJ
&Gmcsvdkufaom rdk;a&awGatmufrSmyJjzpfjzpf? csrf;csrf;
pD;pD; ESi;f rIefxkBuD;atmufrmS yJjzpfaeygap/ ]ol} apmifh
aernf/ oufjrwfEkd;twGuf b,fawmhrS rysufEdkicf Jh
aom 0wå&m;/
]udkukd a&mufaewm MumNyDvm;[if} qdkaom
csKd EGJUonfh olr\ EIwfqufpum;ESifhtwl ]ol}\ nm
vufukd zspn f p§ vf ku
d jf cif;onf ol\ wpfaeYwmtwGuf
tm;rmefopfwpfck jzpfovdk naeausmif;qif;csdefrSm
vnf; ik0gaqmifa&SUta&muf ol\ ycHk;om;ay:odkY vuf
oD;qkyaf v;cyfzzG G wpfcsufxk&if; ]udkukrd ayeJY? rayGeY?J
pmMunfhaemf}vdkY EIwq f ufjcif;onf ol\ wpfaeYwm
jynfph HkomG ;apaom auseyfcsr;f ajrhrIwpfck jzpfavonf/
48 ,Ofrif;OD;

tJ'DtwGuf bke;f jrifharmfukd taqmifae oli,f


csif;rsm;u ]udk,f&Hawmf armifbkef;}[k
wnDwnGww f nf; bGJUcs;D jr§ihv
f ku
d Mf uonf/ bke;f jrifharmf
uvnf; vkv d m;MunfjzLpGm vufcH,lcJhonf/
aq;ausmif;xJu pmoifcef;rsm;rSm  wuf
csed frsm;ü bke;f jrifharmf oli,fcsif;rsm;ESifh wwGJwGJ&dSae
aomfvnf; eHeufykdi;f aq;½HkBuD;rSm vufawGU vlemrsm;
ESihf avhvmoif,lcsed frsm;wGifawmh ]ol}\ wm0ef
b,fawmhrS ysufuGufjcif;r&dScJhyg/ olrtyg; tcpm;
rysuf/ acgif;wndwn f dwfESifh ykwo
f ifndK t&Siv
f wf
vwf 0ifpm;cJhaom bkef;jrifharmfygyJ/
]](vlemaqmif)xJu  (ckwif)awGay:
rSm toifhapmifhBudKaewJh a[m'D  (vlem)awG[m
Edk;Edk;wdkYtwGuf zwfvdkY rSwv f kdY rukefEkdiw
f Jh aq;pmtkyf
awGyaJ ygh udkuk?d wefzk;d rjzwfEkid w
f hJ ynm&yfawGrkYd udkukd
tav;teuf xm;apcsifw,f}}
]][kwu
f Jhyg q&mrBuD;}}
olr\ ycHk;pGef;av;jzihf ½kww f &uf wGe;f wdkuf
vdkuo
f jzifh ,dr;f ,dik o
f mG ;aom bke;f jrifharmfukd oli,fcsi;f
tufwkd;ypf tysKd pif 49

rsm;u w[m;[m; &,farm&if; aumif;csD;ay;vdkuMf u


onf/ aysmpf &m eHeufcif;av;wpfck/
]armf'efpma&;q&m jzpfcsiaf ewmav} [laom
oli,fcsi;f xGe;f 0if;\ rSwcf sujf yKjcif;udk trSw&f vdkuf
rdonf/
]]rif;wdEYk iS af ,muf[m pmaytEkynm&Siaf wGom
jzpfcrhJ ,fqk&d if ,ef;aygqwfeYJ qDreG 'f AD ;l AGm;wdv
kY kd ESpu
f ,
kd hf
wpfpdwfyJa[h}}
xGe;f 0if;\ aumufcsufcsjcif;rSm vkH;0 OóHk
jynfhpHkreS u
f efjcif;awmh r[kwyf g/ ]ol} jrwfEk;d wG,w
f m
vSaom ]olr}udk ]qwf}u ]r'rf'DAl;AGm;}udk 
 (vufxyfbJtwlae) aeovdk aeypfvdkuz f dkY
tawG;xJrSmyif rpOf;pm;&ufcJhyg/ ]ol} tvGefwefzdk;
xm; pGJvef;rdaom rdef;uav;rdkY t&dyw f MunfhMunfh
ESihf MunfhvrkYd 0jzpfaecJhwm ESpaf wGvnf; renf;awmhNyDy/J
aemufqk;H ESpf tydki;f (c) pmar;yGJ atmifjrifNyD;
aemuf uHtm;avsmfpGm rEÅav; jynfolYa q;½HkBuD;üyif
]ol}wdkYtkypf k tvkyfoifq&m0ef jzpfMu&onf/ þ
tcsed x
f d bkef;jrifharmfwpfa,muf ]ol}tvGecf spfjrwfEk;d
&aom cspfOD;ol ]oufjrwfEkd;}udk olr\ jzL0if;El;nHh
50 ,Ofrif;OD;

vSaom yg;jyifESpfbufudk w,kw,av; arT;MuLrd


onfrSty olrtm; tvGefoefY&Sif;jzLpifpGm NidwG,cf Jh
jcif;om jzpfonf[kqkdvQif olwdkY\ oli,fcsif;rsm;u
vGJí ,HkMunfEkid o
f l &Sm;yg;ayvdrhrf nf/ udk,haf jcaxmuf
ay: udk,f rm;rm;rwfrwf r&yfwnfEdkifao;oa&GU
rdbvufa0cHtjzpf ]ol}\ cspfolukd rxm;&ufEkid yf g/
toufwrQ cspcf ifjrwfEk;d &aom ]oufjrwfEk;d } twGuf
]ol} trsm;BuD; BudK;pm;&ygOD;rnf/
Ak'b¨ mom0if? jrefrmhval erI tokid ;f t0dki;f xJu
jrefrmhorD;ysdKwpfO;D tjzpf touf&SifvmcJh&aom ouf
jrwfEdk;twGuf ]rde;f rwdkY£a`E´ a&Tay;vdkYr&} qdkaom
a&S;vlBuD; olrwdkY\ qHk;rpum;onf toufESifhtrQ
OD;xyfyefqifxm;&rnfh t&momjzpfonfrkdY ,aeYxuf
wdkif twlwuG vufxyfaygif;oif;aexdkizf kdY udpt ö xd
zGi[
hf awmif;qdv k mjcif;r&daS o;aom cspOf ;D ol ]udku}kYd udk
]wlEpS u
f dk,f wJtkyd sufrSm ae& ae& aecsifygw,fuku d kd
&,f}[k oufjrwfEdk; rajymomyg/ um,da`E´uJhodkY
EIw£ f a`E´udkvnf; toufwrQ apmifhxdef;&rSm olr
wm0efyifjzpf\/
tufwkd;ypf tysKd pif 51

]]udkukwd kYd ESpEf pS f oHk;ESpaf vmuf tvkyBf udK;pm;


vdkufr,fqdk&if q&m0eftdrfaxmifpkav;wpfcktwGuf
wifhw,frIa v;&EdkifavmufNyD xifygw,f? udkudk&JU
udk,fykdifcGet
f m;awG[m Ek;d Edk;twGuf taumif;qkH;b0
av;wpfck zefwD;ay;Edkifvdrfhr,fvdkY udkukd ,Hkw,f?
udkudk BudK;pm;r,f Edk;Edk;&,f}} [laom cspo f lpum;udk
&ifrSm axG;ydkufxm;&if; Edk;Edk; tNrJtm;&dSaecsifw,f
udkudk&,f/
rdrtd ay: cspfwwfvGef;aom? tvdkuo f wd wf
vSaom? OD;pm;ay;vGe;f aom cspo
f u
l kd wpfcgwpf&aH wmh
olr em;vnf&cufaewwfonf/
ESvHk;om;ü pl;pl;epfepf NidwG,frdNyDjzpfaom
cspjf cif;onf wpf&pfNyD; wpf&pf aESmifzJUG vsuf&Sad Mumif;
]ol} rodwwfava&mhovm;/
umvMumjrifhvmonfESifhtrQ .....?
&ifü tvGefeuf½Iid f;pGm aysmf0ifoGm;aom tcspf rsm;udk
jyif ;pGm aom rD;awmufrD;vQHrsm;jzifh avmifu Rrf;
ysupf D;oGm;rSmudk pdk;&drfrdonfh udkudk/
52 ,Ofrif;OD;

7
vHk;0 rxifrSwfxm;jcif;rS b0\ trSwfw&? ydkí
wdwu d susajym&vQif temw&jzpfapcJhaom avmu\
vSnfhjzm;wwfrIrsm;udk wu,fyJ olr vufajr§muf
t½I;H ay;cJ&h onfqkv
d Qi.f ....? olr\ jypfcsuw
f pfct
k jzpf
jzifo
h m pGJcsuwf ifMuawmhrnf/ avmuBuD;ESihf avmu
BuD;xJrSm usiv f nfusufpm;aeaom vlvnfBuD;rsm;\
rormrIrsm;udk tjypfjrifEkdifrnfr[kwyf g/
rw&m;rIrsm;\ wpfzufpeG ;f u (aps;uGuu
f pm;
zdkYom t½dk;pGJaeaom) ukefonf0g'pGJ pD;yGm;a&;orm;
rdom;pkrmS wm0efruif;ygbl;vdkY b,folurS em;vnf
ay;Edkifrnf rxifyg/
rdrw
d pfO;D wnf;rSmom...? usO;f ajrmif;vGe;f aom
rsuv
f kH;rsm;\ tMunfhpl;pl;rsm;? vufñ;dI xdk;pGypf cGJ v
H ku
d f
&wm/ tJ'Dacsmufurf;yg;xJodkY rjzpfrae wGef;ydkYvdkuf
wmu uHMur®m? twdwfu 0#fa<u;Mur®mrsm;vm;/

8
]][,fvk?d rEÅav;aq;½HkBuD; om;zGm;cef;uyg&Si?f trdeYf
&dSyg/
tufwkd;ypf tysKd pif 53

]]-----}}
]]aMomf? &dyS gw,f? cPudik x
f m;yg? rroufjrwf
Edk;zkef;vmw,f}}
om;zGm;q&mr  oifwef;olwpfOD;
vSr;f ay;aom zke;f cGuu
f kd oufjrwfEk;d vlemprf;oufaepOf
vuftdwpf Gyx f m;vsuf rdkY udk,w f dkirf udkif
Edki/f q&mrav; wav;wpm;udkiaf y;xm;aom zkef;
cGuu f dk tomem;axmif&onf/
]]orD;av; Edk;Edk;vm;? tefwpD ed yf g orD;&JU?orD;
aeaumif;vm;? tefwaD wmh rl;aemufaemufeYJ aevdkx Y kid f
vdkY odyrf aumif;bl;uG,?f raeYuvnf; ruif;&mruif;
aMumif; yk*Kd¾ vfwpfOD;twGuf pdet f a&mif;t0,fvkyaf y;
vdkuf&wm tawmhu f dk yef;oGm;w,f? wpfaeukefygyJ
uG,f? orD;av;eJY rawGU&wmvnf; MumNyDa emf? orD;
udk odyfawGUcsifwmyJ? ckeu tefwDpdef wpfacguf
zke;f qufao;w,f? orD; arG;vlemudk tyD  jyef
csKyfay;aew,fqdkvm;? emhpf  wpfa,mufu
ajymjyw,fuGJU? orD; 'DaeY aeYv,f ESpfem&D  qdk?
tefwD um;vTwBf udKcdki;f vdkurf ,faemf orD;? aoG;aygif
csed fvnf; wdkif;Munfhcsifw,f? tJ'g (aoG;
54 ,Ofrif;OD;

aygifcsdeu
f d&d,m)yg wpfcgwnf; ,lcJhuG,f? nae
pmvnf; tdrfrSmyJpm;? tefwD ykpGefuifav;okyfckdif;
xm;r,f? [kwfNyDvm; orD;av;}}
rdrd bmrS ajymvdrkY &atmif wpfO;D wnf; w&pyf
ajymNyD; zke;f csoGm;aom a':pdefrrd dukd bmrsm; jiif;qdk
EdkifOD;rSmvJav/
tEl;vGeaf eaom [if;aumif;wpfcu G u
f kd Budwf
rSw
d f rsKd csvku
d &f ovdkygyJ/ rdr\
d rdbrsm;ESihf cifrif&if;ES;D
Muaom rdwaf qGBuD;awGrkYd oufjrwfEk;d rpdr;f 0Hh/ rEÅav;
aq;wuúo d k v f o d kY pwif w uf a &muf & uwnf ;u
azazudk,w f dkif taMumif;BuD;i,f&Sdygu tm;ri,f
apzdkYvdkufvH rdwfqufNyD; tyfESHay;cJhaom azaz\
,cifu &yfaqG&yfrsdK;rsm;/ olwdkYtdrfrS rMumrMum
usif;yjyKvkyjf zpfaom bk&m;udk;qlyGJ? arG;aeYqGrf;auR;?
tEÅ&m,fuif;qGrf;auR;? yGJvrf;obifwdkif;rSm ouf
jrwfEdk;udk rjzpfrae ZGwftwif; zdwfMum;ac:,loGm;
wwfonfh rdom;pkjzpf\/
azazhrsuEf mS udk azazcspof nfhorD;u axmuf
xm;&onfrdkY ta&SUeJYtaemuf? tjzLeJYtrnf;? tyleJY
tat; 0da&m"dyHkoP²mefrsm;&JU rGef;usyfrIawGudk ouf
tufwkd;ypf tysKd pif 55

jrwfEk;d onf;cHae&ayonf/ pdeaf &mif a&Ta&mif awmuf


ajymifrI\ toD; tyGihEf Sifh yef;oD;wpfvHk;\ csdKNrdefrI
rsm;udkom cHpm;wwfMuonfhae&m? þae&modkY vlraI &;
wGef;tm;wpfckwnf;aMumifhyJ oufjrwfEdk; pdwrf ygbJ
rMumcP a&mufcJh&onf/
udkukd em;vnfEdkifzdkY &Sif;jy&OD;rnf/
]]ukdukdeJY naepm at;arwåmrSm oGm;pm;r,fh
tpDtpOf 'DaeY cPzsufvdkuf&atmifaemfukdudk? tefwD
a':pderf ru aeraumif;vdkY olYudk aoG;aygifwkdi;f ay;zdkY
cPae vmac:vdrrhf ,f? naepm olt Y rd rf mS pm;&r,fwh?J
nae taqmifrydwcf if Edk;Edk; jyefvmcJhyghr,f? pdwf
rqdk;eJYaemf udkudk}}
]wDwD wDwDwD wDwDwDwD wD}
]][if tefwD a':pderf r&JU um;ygvm;? aMomf
ESpfem&Dawmifxdk;NyD;yJ? tefwDpdew
f dkYuawmh tcsdefoyd f
wduswm? uJ Edk;Edk; oGm;awmhr,f? ne taqmifa&SUu
vmapmifhaeaemf udkudk}}
oufjrwfEdk;ESifh bkef;jrifharmfwdkY wm0efus&m
om;zG;aqmifa&SUrSm [Gef;oHqlnHpGmay;vsuf xdk;&yf
vmaom rmpD'D;Aif(h pf) um;wpfp;D / tefwpD ed u
f Edk;Edk;udk
56 ,Ofrif;OD;

rMumrMumvmac:cJhaomum;/ [if-'Dwpfcgawmh/
wa&GUa&GU ESrd fhcsvkduaf om rSew
f cH g;rS vSr;f jrifvkdu&f ol?
attdk rsufrSefteufa&mifwyfvsuf? wuf(ufpf)0k('f)
wD&SyfteufESih?f um;pwD,m&if vufukdif
uGifay:rSm wifxm;aomvufwpfzufu pdefa&mif?
a&Ta&mif NydK;NydK;jyufjyuf aea&mifatmufrSm vufceJ?
jyufceJ/ acgif;udkarmhNyD; pD;u&ufwpfvdyfudk [efyg
yg ½dIufzGmae[efu wpfavmuvHk;rSm olwpfa,muf
wnf; touf&dSonfhyHk/ wpfpHkwpfa,mufukd tav;
w,l ysLysLiSmiSm vma&mufBudKqdkyHkray:yg/ ol
b,folvJ/
]]'Du [dk tefwD a':pderf r vTwv
f ku
d w
f mvm;
&Sifh}}
]]-----}}
bmwpfcGef;rQ jyefrajymbJ ½kwfjcnf;qko d vdk
um;a&SUcef;wHcg;yGifhvmojzifh oufjrwfEdk; uref;
uwef; wdrf;z,fay;&if; olYudk vSnhMf unfhrdvkduaf om
tcg olrtm; cyfprd f;pdrf; pdkufMunfhvsuf ryGihfwyGifh
tNyHK;wpfpESit
hf wl qdkzmcHkay:odkY ar;qwfjyvdkuo
f jzifh
olrrSm a,mifwda,mifuef;jzifh 0ifxdkifvdkufrdawmh
tufwkd;ypf tysKd pif 57

onf/ owd0ifvmí olr\cspfol udkukdtm; vufjy


EIwq
f uf&ef vufajr§mufvkdu&f if; vSrf;tMunfh/ tdk
b,fvkd rsuvf Hk;awGvJ/ olr tJ'Dvkd tMunfhrsKd ;awGudk
aMumufw,f/ olr &ifwkev f dIufarmvmonf/
Edk;Edk; bmvky&f rvJ/ udkuku
d a&m? [if-udkuk&d UJ
pl;prf;wJh tMunfhpdr;f awGatmufrSm Edk;Edk; toufr&Sif
yg&apeJY udkudka&/
½kww
f &uf 0l;ceJarmif;xGuo
f Gm;aom rmpD'D;
um;\ avat;ay;puf rS w'D;'D; armif;ESif
xkwv f Twfay;aom avat;rsm;u oufjrwfEkd; &ifudk
b,fodkYrS Nidrf;at;apEdkifrnf r[kwfyg/ rD;avmif
aygufuGJawmhrnfh bDql;AD;,yf(pf) rD;awmifBuD;udk
jrifa,mifrdonf/ olr cspfjrwfEdk;vSaom udkudkonf
olrESihf a0;í usef&pfcJhonf/ olrtm; ai;armawG
a0vsuf/
av;vHzpd ;D vmaom oufjrwfEk;d &ifukd zGihv
f suf
olr toufw pf0 ½dIu foGif;vdkufonf/ NyD;awmh
oufjyif;&SnfBuD; rIwfxkwyf pfvdkufonf/ [l;..../
]]'½dkib
f mu bmjzpfvdkYvJ[if}}
58 ,Ofrif;OD;

]]&dSygw,f? bmrSrjzpfygbl;? rmrD cdkif;vdkY


uRefawmf vmBudKwmyg}}
]]'gjzifh &Sifu}}
]]uRefawmf a':pderf r&JU wpfOD;wnf;aomom;
xG#facgif? rSwfxm;aemf? raeYurS jrefrmjynf jyef
a&mufcJhwm}}
]]aMomf uRefrodNyD? tefwDpdefwpfcgajymzl;yg
w,f? tdrfrSm csw
d x
f m;wJh qmwfyHku &SifeJYodyrf wlbl;
aemf? uRefr ½kwfw&uf rrSwrf dwm pdwfr&dSygeJYaemf}}
olu
Y kd apmif;iJh tuJcwfMunf½h &I rSm oufjrwfEk;d
r0Hh&Jyg/ vlrIa&;ynwfcsufwpfckrSm ynmwwfrdef;r
wpfa,muf\ odraf rGUrI tm;enf;oGm;rSmvm;/ a&SUwnfh
wnfho dkY wl½lMunfh&if oufjrwfEdk; NidrfoufpGmyJ
vdkufygvmcJhonf/
um;jywif;aygufukd jzwfvsuf jyif;xefaom
t&dSeEf iS hf wzswfzswfwku
d af eaom avxkaMumifh yHkysuf
yef;ysuf vGihyf gaeaom qHE, G pf rsm;u olr\ rsufvk;H ?
yg;jyifwdkYudk emusif used f;pufap\/ olr\ vuf
acsmif;rsm;u Edkifeif;atmif um&Hxdef;odrf;jcif;iSm
rvG,fulvSyg/
tufwkd;ypf tysKd pif 59

]]udkx#G af cgif um;armif;wm odyjf refaeovm;


vdkY? [dk wqdwfaus;Zl;jyKNyD; jznf;jznf;armif;yg&Sif}}
]]rjrefygbl;Asm? Edkiif Hjcm;rSm 'Dt&dSefavmufeJY
qdk&if aES;vGe;f vdkY tzrf;awmif cH&OD;r,f? wHcg;ydwaf y;
r,fa v}}
]][ifhtif;? uRefru usHK;ab;a&muf&if usHK;
a&jyifay: jzwfwkdufvmwJh avudk tm;yg;w& ½SLcsif
wm? vrf;avQmuf&if; ½SL&wmtjyif jznf;jznf;armif;
aewJhum;ay:u ½SL&wm &ifxJrSm oefYpifat;csrf;
oGm;wmyJ&Sifh? &ygw,fav? &Sifhum;yJ &Sihof abmaygh?
&Sif tqifajyovdk oifhawmfwJh t&dSeEf Ief;eJYom armif;
yg}}
]]uRefawmfwkYd jrefrmjynfuvlawGrSm tcsed af wG
wtm;csrf;omMuw,f? trsm;BuD; ydkvQHaeMuw,faemf?
olwkd&Y UJ vTihyf pfvkdu&f wJh tcsed af wGudk uRefawmf t&rf;
ESajrmwmyJ? uRefawmfuawmh [dkrSm wpfaeY tqdkif;
oHk;qdk;if;cGJNyD; tvkyv f kyMf u&wJhae&mrdkY wpfaeY tdycf sdef
pm;csde?f tem;,lcsdef pkpkaygif;rS ckepfem&DyJ &dScJhvdkYvm;
rodbl;? tjrefEIe;f [m uRefawmfh&JU tavhtusihw f pfck
vdk jzpfaeygNyD}}
60 ,Ofrif;OD;

]]&Sif bmudkqkvd kw d ,fqkwd m uRerf odygw,f?


wpfurÇmvHk;rSm&dSMuwJh vlawGtm;vHk;rSm tyef;ajz
tem;,lcsed feJY tdyfpufcsed f tvHktavmuf&Sd&ygw,f/
vlrajymeJY? pufawGawmifrS ESpfq,fhav;em&DvHk;vHk;
tjynfht0 tvkyfrvkyfEdkifMuygbl;? *syefrSmqdk&if
aeY0ufausmfNyD; tNydKiftqdkifvkyfae&wJh 'g½dkuw f m
vlBuD;awG[m wpfywfudk tenf;qHk; wpf&ufawmh
tem;,l&ygw,f? wpfvrSm tenf;qHk; wpfcgawmh
 (pdwfudk cGJjcrf;pdwfjzm ppfaq;jcif;)
vkyMf uavh&ydS gw,f? tJ'v D kd rusio
fh Hk;&if udk,hu
f k,
d uf kd
owfaorIawG rsm;vmw,fvdkY uRefr zwfz;l ygw,f}}
]uRD uRD uRD}
awmuf b,fvkdaumifwke;f uG? tem;a&mufrS
 (tcsufjyrD ;) uyfjyNyD ; uyfauGUcsoGm;wm?
tjrifuyfuyfeJY aqmifhwkduyf pfvdkufvkdY cg;jywfoGm;
OD;r,f}}
]][if;.....}}
]]'geJU udx
k #G af cgifuk d uRerf wpfcak vmuf ar;csif
ygw,f? tck 'Dtcsdef 'Dae&mrSm jznf;jznf;armif;r,fh
tpm; jrefjrefarmif;vdkY ydkvmr,fhtcsdef q,fhig;rdepf
tufwkd;ypf tysKd pif 61

avmuf[m &SifhtwGuf b,favmuftoHk;usovJ?


&Sif b,fvdk toHk;csrSmrdkYvJ? uRefr odcsifvkdYygaemf}}
ol rajzEdkif/ trSeaf wmh rEÅav;NrdKUudk jyef
a&mufuwnf;u ol bmvkyf&rvJ? aoaocsmcsm
rpOf;pm;rdao;yg/
]][,f orD;av;udk rawGU&wm MumoGm;vdvYk m;
rodb;l ? ydkvvS mw,f? orD;av;u odycf sppf &maumif;
wmyJ? vm vm orD;? orD;udk wtHhwMojzpfoGm;
atmifvkYad v? om;av;udk tBudKvTwv f dkuwf m? vlpdr;f
jzpfaevdkY orD;vdkurf S vkdufyghrvm;vdkY tefw Dpdef
pdwyf laewm? 'g raeYurS jyefa&mufvmwJh tefwDped f
&JU wpfOD;wnf;aom tcspfqHk;om; xG#facgifwJh? tif;
orD;xuf ckepfESpfa vmufBuD;w,fqdkawmh orD;&JU
udkudkayghuG,f? om;av;uawmh tefwDajymvGef;vdkY
orD;udk aumif;aumif;odxm;ygw,fu G,f? orD;
tefu,fvu f vnf; wzGzaG r;aew,f? vm orD;av;}}
usHK;eab;u avajynif;xuf nifom tm;
aumif;aom avaMumif;opfwpfcw
k iG f olr wvdrv
hf rd hf
pD;arsmoGm;&onf/
62 ,Ofrif;OD;

]]yJ&Sw
d ,f tefw?D tefwuD 0vnf;
0awmh 'Davmufawmh &dSrSmaygh? pdwfrylygeJY? tefwD&JU?
aoG;rwufygbl;}}
]]tefwD aoG;rwufwm[kw&f UJ vm; orD;&,f?
acgif;xJrSm aemufusdusdeJY? tefwDh &ifxJvJ odyf
raumif;bl;uG,f? raeYu tcsDBuD;udkifvdkuf&wm
vlawGuvnf; *&dwfawG? tefwD awmfawmfyifyef;
oGm;wm orD;&JU}}
]]uJ rmrD? xrif;pm;Mu&atmifAsm? uReaf wmf
apmifhaewm MumvSNyD? xrif;0dkif;a&SUrSm wpfa,muf
wnf; ikwfwkw?f ay:rvmEdkifMuwmeJY vmac:wm
NyD;rS qufawmh}}
tif;? 'Dwpfcgawmh udkx#G af cgif\ tvsipf vdk
Edkirf Iudk olr aus;Zl;wif&rvdkyif/ olr tvkyfoif
q&m0eftaqmifodkY tjrefjyefa&mufzkdY vdktyfaeonf
r[kwfvm;/
]]uRefawmf cifAsm;twGuf bmazmufay;&rvJ
oufjrwfEk;d ? xrif;pm;NyD;  (tcsKd &nf) wpfckckawmh
aomufoifhw,fa v}}
tufwkd;ypf tysKd pif 63

]]awmfygNyD udkxG#af cgif? uRefr a&aEG;Murf;


aomufNyD;ygNyD? vHkavmufygNyD? aus;Zl;yJaemf}}
olonf qufwpD m;yGaJ y:rSm yef;uefjym;xJwiG f
cuf&if;ESifh toifhpm;&efxnfhxm;aom yef;oD; pdyf
uav;rsm;udk wpfcsuaf 0hMunfhNyD;rS tcef;axmifhodkY
oGm;um a&cJaowåmxJrS yef;oD;wpfvHk;xkw, f lvkduf
onf/ NyD;vQif yef;oD;udk tm;&yg;& udkufzJh0g;&if;
oufjrwfEkd;ESifh teD;uyfqHk; qdkzmxdkifcHay:odkY ajcypf
vufypf xdkicf svdkufonf/
]]udk,u f oufjrwfEdk;udk tdrrf Smac:xm;zdkY
rmrDhudk ajymaewm? taqmifrSmqdkawmh taetpm;
qif;&JrSmayghvkdY}}
]]udprö &dSygbl;&Si?f uRerf u vmaecsiOf ;D awmh
azazucGifhjyKrSm r[kwfygbl;? azazu olrsm;udk rSDcdk
wwfwJhpdwf? oufomwJhae&mrSm a&omcdkaecsifwJh
pdwuf dk tm;ray;ygbl;? uRefr udk,fEdIufuvnf;
udk,haf jcaxmufay: udk,&f yfNyD; udk,h&f UJ &ydkifciG hjf zpfwJh
taqmifu tcef;av;xJrmS yJ udk,h&f UJ b0wloil ,fcsi;f
awGeJY twlae&wmudk ydkNyD; ESpo f ufaysm&f Tifryd gw,f}}
64 ,Ofrif;OD;

]]udk,uf udk,hn
f rD av;wpfa,mufvkd cspcf if
rdvkdY apwemeJY ajymwmyguGm}}
olr\ jy|mef;ydkifcGifh&dSa om e,fajrav;onf
wjznf;jznf; usOf;ajrmif;onfxuf usOf;ajrmif;vm
vsuf/ wpfzufom;udk ydkifykdifEdkiEf dkif pl;pku d fMunfhNyD;rS
NyHK;axhaxhjzifh pum;ajymwwfaom udkxG#facgifonf
BudK;pav;wpfacsmif;udk avQmhcsnf wif;csnfjyKum
BudK;0kid ;f abmifwGif;odkY wGef;ydkYaeNyDvm;/ jrefjrefjyefcsif
vSygNyD/
]]trav; udk,u f sKd ;awmhenf;NyDxifw,f om;
a&? rmrDwkYd ckcsucf si;f vdkurf Sjzpfr,f? udka&? '½dkib
f mudk
um;jrefjrefxkwcf dkif;? rrwdkY oGm;MupdkY? 'uf'DeJY rmrD
um;,loGm;r,f om;? rif;u orD;av;udk {nfhcH
pum;ajymae&pfaemf? udka& vm jrefjref}}
]]vmygNyDuGm? b,fvkdjzpf&jyefwmvJ}}
]]raeYu p&H½kduxf m;wJh pdeaf wG? 0,fvufudk
,HkMunfvkdY ay;vdkuw f m? tJ'g tck vpfajy;NyDwJh
udk&JU? tckav;wifyJ csdK zke;f qufw,f? cPav;aemf
orD;? om;a&? Edk;Edk;eJY pum;ajymae&pfcJh? rmrDwdkY
csucf sif;jyefvmcJhr,f}}
tufwkd;ypf tysKd pif 65

tdk....? olr pum;jyefciG yhf if r&Edkicf yhJ g/ xdwf


xdwf ysmysmESihf tavmoHk;q,fppD Of&if; tajy;wpfykid ;f
xGucf mG oGm;aom a':pderf rudk awmif;qdkrw I pfpkHwpf&m
rjyKEdkifatmif olr\ tm;empdwfu csKyfxdef;wm;qD;
xm;onf/
'ku©ygyJ/ taqmifa&SUrSm acgufwHkYacgufjyef
vrf;avQmuf&if; vnfwqefq Y efY jzpfaeawmhrnfh udkuk/d
udkudk tawmfav; pdwfylae&Smawmhrnf/
tif;av? ode;f aygif;rsm;pGm wefzk;d &do
S nfh ypön;f
twGufqdkawmhvnf; rdrdta&;udpöudkom OD;pm;ay;
wpfukd,faumif;qefjcif;xuf olwpfyg;ta&;twGuf
tepfemcHjcif;udkom oufjrwfEkd; aysm0f ifjrwfEkd;rdwwf
ygonf/ olr enf;enf;yg;yg; aemufusvdkYvnf;
taMumif; r[kwfEkdifyg/
]]udk,hn
f Dru pum;vnf; rajymbl;? ysif;ae
NyDvm;}}
]]tdk r[kwfygbl;}}
]]nDrav; emrnfu odycf sppf &maumif;w,faemf?
rmrDwkYad c:wm bmwJh? Edk;Edk;? udk,v
f J tJ'DvkdyJac:r,f?
nDrav;udk ta&;BuD;wJph um; ajymp&m&dw S ,f? ajymp&m
66 ,Ofrif;OD;

qdkwmxuf today;p&mqdk&if ydkrSev


f rd hrf ,f? nDrav;
odOD;rSm r[kwfao;bl;vdkY udk,f ,lqw,fav}}
]]bmrsm;ygvdrfh&Sif}}
]][dkav? tif;-aemufryS aJ jymygawmhr,fav}}
aMomf-pum;av;wpfceG ;f udk usm;uGuaf &TUovdk
upm;wwfwm pD;yGm;a&;orm;wpfa,muf\ oauFw
rsm;vm;/ Edk;Edk; em&Dudkom iHkYMunfhaerdonf/
]]'geJY  (tvkyo f ifq&m0efukd twdak umuf
ajymjcif;jzpf\/) NyD;&if q.r (aq;ukocGifhvufrSw)f
&NyDqkad wmh tJ't D cgus Edk;Edk; b,frmS aq;cef;xdkirf mS vJ?
tpDtpOf qGJNyD;NyDvm;? wpfvudk ysrf;rQ b,favmuf
0ifatmif&Smr,fvdkY pdwful;xm;vJ}}
]]q&m0efwpfa,muf&UJ udk,yf kid af q;cef; 
udk aocsmayguf tjrwftpGef;&Edkirf ,fh ukefypönf;
ta&mif;t0,f ude;f *Pef;awGeJYawmh wdkif;wm wGuf
csuvf dkY b,f&EdkifyghrvJ&Sif}}
]]tawmfra&&mwJh  vkyfief;wpfck
yJaemf? Edk;Edk;wdkY&JU wefzk;d &dSwht
J csed ef YJ aiGtm; vltm;awGukd
&if;ESD;jr§KyfESHxm;&wm? tJ'DtwGuf xdkufwefwJh tusdK;
tjrwfudkawmh &atmif,l&rSmaygh Edk;Edk;&JU}}
tufwkd;ypf tysKd pif 67

]]uRerf u vlemawGqu D ñSpxf kwv f x


kYd u
G v
f m
wJh axmifeJYaomif;eJYcsDwJh aiGpuúLawGxuf vlemawG&JU
&ifxJu tvdkvdkyGifhtefusvmwJh yJBuD;avSmfwpfxkyf?
MuufOwpfvHk;udkyJ ydkNyD; ESpfNcdKuf wefzdk;xm;wmyg
udkxG#facgif&,f? a&m*ga0'emcHpm;ae&vdkY uRefrukd
tm;udk;wBuD;MunfhaewJh rsufvHk;eJY a&m*ga0'em
aysmufuif;oGm;vdkY uRefr&JU apwem arwåmudk tod
trSwjf yK av;pm;wJh rsufvHk;awGudkyJ rufarmvdkvm;
rdwmyg}}
]][m; [m; [m;? Edk;Edk;u odyfpdwu
f l;,Of
wJh uav;ryJ? pma&;q&mrvkyyf gvm;}}
[if;....? tefwDped w
f kdTuvnf; Mumvdkufwm?
tjyifrSm arSmifpjyKaeNyD? ca&udkif;uav;awGay:rsm
iSuuf av;awGawmif tpDt&D tdyw f ef;wufaeMuyg
ayghvm;? olr jyefcsifvSygNyD/
]][dk? r½dkrao udkxG#facgif? uRefrudk um;
wpfp;D avmuf pDpOfay;ygvm;? uRerf odyrf sm; arSmifomG ;
rvm;? pdwfylaeMurSm pdk;vdkYyg}}
]][m; [m; [m;? tJ'g pDpOfvdkY&&if rif;udk
udk,f vdkufykdYay;NyD;NyDaygh? tdrfu [dkif;vufpfum;
68 ,Ofrif;OD;

uvnf; tif*sifcsxm;wm? 'Dae&muvnf; rif;odwJh


twdkif; ta&SUbufxGuv f ku
d &f if &efuif;awmifyJ&Sad wmh
w,f? um;toGm;tvmtvGefusJyg;wJhae&myJ? rmrD
wdkY jyefvmawmhrSmyg? apmifhvufpeJY cPapmifhvdkuf
ygOD;}}
]]uRerf udk zke;f wpfcsuaf vmuf qufciG jhf yKygaemf}}
]]tdru
f zke;f ysufaewmMumNyDvkYd rmrDu ajym
w,f? olrsm;uac:&if0ifvmNyD; udk,uf ac:vdkYr&bl;?
atmfwdkudk r0ifwmwJh? uJyg vm?  vufzuf&nf
aomuf&atmif}}
]][ifhtif;? rjzpfbl;? uRefrrSm csdef;xm;wm
&dSw,f}}
]]bmvJ? udkbek ;f jrifharmfeYJ csed ;f xm;wm ajymrvdYk
vm;}}
]][if &Sifb,fvdkow
d mvJ}}
]]tdk-udk,hu
f kd odyNf yD; txifrBuD;ygeJY uav;r
&,f? udk,u
f rif;taMumif;udk rmrDwaYkd jymrS od&wJv h yl g?
rif;ab;rSm rmrDh t&dyfawG trsm;BuD;}}
oufjrwfE;kd wkev
f yI o
f mG ;rdonf/ azazh rsuEf mS
ESihf vlBuD;rdb wpfa,mufuJhodkY ½dkaocJhaom tefwD
tufwkd;ypf tysKd pif 69

a':pderf rudk yxrOD;qHk;tBudrf aMumufvefYpdk;&GHUpdwf


0ifrdonf/
'DuaeYryS J aet0ifapmvdkY apmapmarSmifaeonf
xifrd\/
bk&m;a&? owif;aMunmaeNyD/ tawmfhudk
rdk;csKyfaeNyDyJ/ olr tdrfa&SUodkYxGufMunfhrdonf/ NcH0if;
xJrSm rD;a&mifpkHav;rsm; vif;xdeaf eayr,fh yk@&dyyf if
rsm;&JU [dkbufrSm ydef;ydwaf tmifarSmifrnf;aeonf/
uwå&mvrf;udkyif ajzmifah jzmifw h ef;wef; rjrif&/ vrf;rD;
rsm;um; rvif;wcsdKU uRrf;wcsKdU/
]]rif; pdwfyifyef; rcHygeJYawmh? pdwfat;at;
xm;NyD; tem;,lyg Edk;Edk;}}
qdkzmay:rSm ajcypf vufypfxkid cf srad om ouf
jrwfEdk;? &ifxJrSm ylavmifvSojzifh rsuf0ef;ESpfzufrS
&pf0v J maom rsuf&nfprsm;udk xde;f csKyfjcif;iSm rwwf
Edkifawmhyg/
]]rif; udk,hfudk r,kHvkdYvm; [if}}
]]r[kwyf gbl;&Si?f uRerf jyefcsiw
f ht
J csed f rjyef
&wm pdwt f aESmifht,Suf jzpfrdvdkYyg? uRefrudk pdwf
r&dSygeJY}}
70 ,Ofrif;OD;

]]a&mh-'DrmS tdrrf BuD;&JU wHcg;aomhw?JG oHbm*sm


wHcg;awGukd aocsmaomhcwfNyD;&if rif; bmrS pdk;&drpf &m
rvdkawmhbl;? tJ'Dawmh wHcg;ydwfNyD; wdkux f JrSm rif;
pdww
f kid ;f us aeEdkiw
f ,f Edk;Edk;? udk,huf awmh um;*dka'gif
tay:xyfrSm oGm;tdyfay;yghr,f}}
]]tdk-r[kwb f l;? tm;emp&m....? rvkyfygeJY
udkxG#facgif&,f? [dkav? uRefr}}
]]uJ-'gjzifh? rmrDu vnf; olYtcef;wHcg;
aomhyw d o
f mG ;wmqdkawmh 'Dvkv
d kyyf gvm;? udk,ht
f cef;rSm
Edk;Edk; oGm;tem;,laygh? a&mh udk,ht f cef;aomh? txJu
 csxm;vdkuf? udk,f 'Dqdkzmay:rSmyJtdy& f if; apmifh
aer,f}}
'Dwpfcgawmh oufjrwfEdk; rjiif;omawmhyg?
ol ñTejf yonfh tcef;xJokYd 0ifa&mufchNJ yD; tdy&f mxufrmS
vSJavsmif;aerdonf/ wHcg;udk qGJaphchJaomfvnf; 
rcsjzpfcJhyg/  csvdku&f rSm tm;emcJhrí d vm;? olr
rodyg/
a0'emonfvlemrsm;? a&m*grsm;? aq;ukxHk;
rsm;ESifh q&morm;rsm;? txuftBuD;tuJ orm;awmf
BuD;rsm;tMum; vl;vmqefcwf pdwaf &mudk,yf g yifyef;
tufwkd;ypf tysKd pif 71

EGrf;e,fcJh&aom q&m0efaygufpuav; oufjrwfEdk;


wpfa,muf tyltyifawGatmufrS acwå uif;vGwo f mG ;
&onf/ owdr&dSawmhaom cE¨mudk,fav;u aysmhacG
vsuf/ olr\ ESmoD;zsm;rS w½SL;½SL; xGufay:vmaom
toHuom pnf;csurf SefrSef/

9
wpfpHkwpfa,mufaomolonf olr\ ycHk;ESpfzufudk
udkiv
f IyfEd;I aeaMumif; olr tm½Hku cHpm;odvkduo
f nf/
av;vHusde;f pyfaeaom rsufvHk;rsm;udk ZGwf
twif; tm;,lziG hMf unfhvku d faomtcg olr rsuEf mS ay:
tkyrf k;d íMunfah eaomol? olr\ ycHk;ESpzf ufukd ,ckwkid f
wif;usyfpGm ayGUzufxm;ol? olUrsufvHk;xJu tMunfh
rsm;/
]]tdk udkxG#facgif? bmvJ? bmvkyw
f mvJ}}
olr tvefYwMum;jzihf olY vufESpfzufudk
ykwfcsvdkufonf/
]]rmrDwkdYjyefvmNyD nDrav;}}
vufuem&Dudk uysmuoD Munfhvkdufrdawmh
1em&D 25 rdepf/ [if; ....? oGm;ygNyD/
72 ,Ofrif;OD;

]]rmrDuajymw,f? nDrav; 'DrmS yJ tdyvf ku


d yf g
awmhwJh? reufvif;awmh udk,fvdkuyf dkYay;yghr,f? uJ
tdyfawmhaemf}}
]]bk&m;a&}}
&ufpufvSaom uHMur®mu olr\ udk,cf E¨m
xJodkY tdyfaq;rsm;pGm pm;oHk;NyD; ,ckvdk ½kw fjcnf;
0ifa&mufvmEdkifonfqdkwm olr BudKwifojd rifEdkicf Jh
rnfqdkvQif olr  (ausmif;om;wcsdKU rtdyf
csif&efaomufaom aq;jym;) rsm; aomufoHk;xm;
rdrnf xifygonf/
,ckawmh/
a':pderf rwpfa,muf tcef;xJokYd acgif;jyLMunfh
NyD; olr\om; xG#facgifudk acgif;ndwf NyHK;jyoGm;
cJhonfukyd if oufjrwfEdk; rjrifEkdifawmhyg/
oufjrwfE;kd wu,fwrf; MunfMunfvifvifjzifh
Edk;xvmaomtcg eHeuf &Spfem&D pGef;pjyKNyD/ olr
½kwcf eJxxdkiv
f dkuo f nf/ olr\ ckwifab;ü 
 ay:rSm acGa cguftdyfaysmfaeaom udkx G#facgifudk
jrifvdku&f awmh olr tvGef wkefvIyfoGm;onf/
tufwkd;ypf tysKd pif 73

olr udk,fhudk,fu dk qef;ppfMunfhjyefawmh


bmwpfcrk Q ra&&myg/ ,aeYeeH uf &Spef m&Dtcsed üf rdrrd mS
raeYn &Spef m&Dtcsdefu oufjrwfEkd; [kwfygao;&JU
vm;qdkwm rdrdukd,fwdkif rajymwwfyg/
]]awmuf}}
]]tdk-aqm&D;aemf nDrav;? udk,f tdyaf rmus
oGm;w,f? nDrav; *sLwD0if&OD;rSm r[kwv f m;? udk,hf
udk ig;rdepfavmuf tcsdeaf y;aemf? udk,tf jref udk,v
f uf
oefYpifvdkufr,f?  (xrif;pm;cef;) rSm
rmrDwdkY apmifhaevdrfhr,f? Edk;Edk;  (eHeufpm)
pm;ESihu
f Gm}}
xrif;pm;cef;xJrmS / olrtm; qD;BudK0dkif;Munfh
aeMuaom rsuv f k;H tMunfhrsm;/ olr &ifqkid Mf unfh&rSm/
olr\ &ifxJrSm &Sufjcif;? a'gojzpfjcif;? tm;i,f
xdwfvefYjcif;? 0rf;enf;pdk;&GHUjcif;rsm; AvHk;AaxG;/
]]orD;av; Edk;vmNyDvm;? orD;vm  aomuf?
'DrmS bJom;rkeY&f &G aG v; aumif;w,f? pm; orD;? raeYn
u tefwDpdefwdkY ppfukdif;xd vdkufoGm;&w,f orD;
&JU}}
74 ,Ofrif;OD;

olr avpD;aMumif;xJ arsmygoGm;&jyefonf/


wu,fawmh....? a':pderf r.....? olqJiG if ac:,lomG ;
cJhonfh avayGvdIif;xJrSm wpfppD aumuf,l qufpyf
MunfhvQif ½kyfvHk;ay:vmrnfh taumiftxnfa wG
trsm;BuD;ygyJ/
]]vm Edk;Edk;? oGm;MupdkY}}
]][if om;av;urpm;awmhb;l vm;}}
]]jyefvmrSyJ pm;awmhr,f rmrD? Edk;Edk; *sLwD0if
&rSm aemufusa eNyDav}}
tdk? udk;em&Dawmif xdk;cgeD;aeNy/D bk&m; bk&m;/
oufjrwfEk;d taqmifjyefcsed rf &awmhyg/aq;½Hkukd
wef;0if&awmhrnf/ vlemaqmifa&SU um;xdk;&yfvkdupf Of
rSmyif..../ olrudk apmifBh udK qD;Munfaeh Muaom olr\
oli,fcsif;rsm;/ olrtm; pdwyf al eMurnfh rsuv f Hk;rsm;/
'gwif ruao;ygbl;/ oludk,w f dkif t"dyÜg,f razmf&J
aom tMunfhpl;pl;rsm;/
urÇmopfwpfck\ tpdr;f &ifha&mif taiGUtouf
rsm;udk olr cHpm;vdkuf&onf/  (vlemaqmif)
xJrSm &dSorQ 0efxrf;tm;vHk; ukefNyDvm;/ q&m0ef?
tufwkd;ypf tysKd pif 75

q&mr? tvkyform; tm;vHk;aom tMunfhrsm;onf


vlemaqmif t0ifaygufodkY olYxufig tNydKiftqdkif
tvkt,uf/ ododomom wcsdKU? rodrom wcsdKU/
olrae&m rSm;,Gif;a&mufvmcJhNyDvm;/ olr\
vufyeG ;f wwD;oli,fcsi;f rsm;? at;at;rmwdkY? ESi;f oufpH
wdkY\ aEG;axG;vdIufvSJaom tiftm;&dS toHnHpDpDrsm;
b,ft&yfqDokdY vGifhaysmufoGm;NyDvJ/ cspfol ]udkudk}
ua&m/ tdk a[m'D xJu vlawGtm;vHk; twdwf
arha0'emyJ vwfwavm pGJuyfaeMuNyDvm;[if/
olr ajcvSrf;wkeYfceJ&yfoGm;csde/f
]]Ed;k Ed;k a&? nae oHk;em&D taqmifrmS vmBudKr,f
aemf? pae we*FaEG ESp&f ufpm t0wftpm;awGxnfhxm;
a[h}}
olraemufrS aygufuJG us,af vmifpmG xGuaf y:
vmaom toH/ NyD;awmh um;bDESifh uGefu&pfvrf;
yGww
f ku
d af tmfjrnfo/H um;pufoH wjznf;jznf;a0;oGm;
onfhwkdif; olr ai;aMumif&yfaeqJ/
t&m&mudk cGpJ w d jf zwfawmufNyD; tajz&SmMunfhzYkd
olrrsm tiftm;r&dSawmhyg/ rsuf0ef;tem;owf wpf
avQmuf &pf0kid ;f vQHusvmaom rsu&f nfprsm;udk ykwcf wf
76 ,Ofrif;OD;

z,f&Sm;ypf&ef olr ½kww f &uf acgif;ikHUcsvdkuf&onf/


trSm;t,Gif;wpfcktwGuaf omfvnf;aumif;? olr\
ajymif;vJrIwpfckckudkaomfvnf;aumif; ajzmifhcsufay;?
0efcHvkduof nfh oauFw[k rñSmrwm aumufcsqJMG u
rnfqkv d Qiv
f nf; olr\ uHprD &H mtwdki;f om&dSygapawmh/
vufzrdk;ESpzf ufjzifh rsu&f nfprsm;udk yGwo
f w
k f
z,f&mS ;ypfvku
d Nf yD; olr acgif;armhvkud o
f nf/ csufcsi;f
yif em;Muyfudk xkw, f lvkud fNyD; olr wm0efus&m
vlemckwifrsm;&dS&mqDokdY wa&GUa&GU/
olr aemufausmbufrS cyfokw fokwf jzwf
avQmufoGm ;aom bkef;jrifharmf\ jyif;xefvSonfh
touf½SLoHukd Mum;vdkuf&onf/ olrudk ajz&Sif;cGifh
ray;/ olr\ t,lcHvTm rsufESmav;udkyif vHk;0
todtrSwfjyKroGm;awmh/ oli,fcsif; at;rmwdkYtkypf k
olrudk a&Smifz,fz,fvkyfaeMuwmawG/ olrrsm bm
tjypf&v
Sd v
kYd [
J if/ tJ'D tjypfawGausatmif olrb,fvkd
ay;qyf&rSmvJ/ Edk;Edk;udk ypfrxm;MuygeJY/
tufwkd;ypf tysKd pif 77

10
aeYv,f ESpfem&D *sLwDNyD;qHk;csdefa&mufrS bke;f jrifharmf
cGiho
f k;H &ufwifomG ;aMumif; oufjrwfEk;d odvku
d &f onf/
taqmifrSmvnf; r&dS/ yJcl;jyefoGm;NyDvm;vnf; rod/
udkudkESihfywfoufí olr bmrSpHkprf;vdkYr&/ aygufuJGrI
t&dSefonf rao;i,fvSaMumif; olr owdjyKrdvm\/
olr tcef;a&SUa&mufawmh wHcg; ]arsmufvuf}
uav;rSm csnfaESmifcsdwfqGJxm;aom uRwfuRwftw d f
av; ESpxf ky/f taqmif'&0rf OD;av;BuD;rSwpfqifh
udkudk npOfydkYay;aeus/ olr\ aq;wuúokdvf ynm
oif oufwrf;wpfavQmuf udkudkESifh cspfolpjzpfonfh
aeYrS ,aeYxd tJ-wpfaeYuxdwdkif....? olr nwdkif;
aomufaeus bvuf(c) aumfzDxkyfuav;ESifh yJ
yvmwmxkyfuav;/
]]aMomf uku
d dk&,f}}
csucf si;f qdkovdk a0h0Jp;D usvmaom rsu&f nfp
rsm;udk rxde;f odr;f Edkiaf wmhbJ ½dIufBuD;wiif idkcsvkdurf d
onf/at;pufpuf uRwu f Rwtf wd af v;ESpx
f kyu
f kd w,k
w, jzKw, f v l ku
d \f / vTihrf ypf&ufojzifh a&tdk;pifem;
78 ,Ofrif;OD;

uwdkirf Sm csw
d q
f x
JG m;vdkuo f nf/ twm;tqD;r&du S sqif;
vmaom rsu&f nfaygufBuD;rsm;udk oufjrwfEk;d tb,f
odakY om tiftm;rsm;jzifh ydwyf ifcsKyfxed ;f &rSmvJ udku&kd ,f/
olr\ cspof ol nf t<uif;rJh w&m;\ wpfzuf
pGef;rSm olrtwGuf t&m&mudk zefwD;Edkipf Grf;tm;&dSol
jzpfygvduf olr\ raeYnutjzpf? olr &ifqkid Bf uHKawGU
cJ&h aom vlrIa&;pnf;0dki;f xJu nav;wpfnudk qifjcif
pOf;pm;í odjrifem;vnfatmif tb,faMumifh tm;
rxkwfcJhygoenf;/ oufjrwfEdk; ra0cGJwwfawmhyg/
]wDwD wDwDwDwD wDwD wDwD}
aMomf tefwaD ':pderf r&JU um;awmif a&mufae
NyDyJ/
'DaeY tvGet
f a&;BuD;aom pum;rsm;ajymp&m
&dSojzifh olrtm; rjzpfrae vmcJhzdkY rSmMum;xm;wm
owd&onf/
olr pdwn f pfvSNyD/ pdwf½Iyaf xG;aemufusdrI
aMumifh acgif;wpfckvHk; tHkcJaeonf/ &ifxJrSmvnf;
ajAmif;qefvsuf/
urÇmavmuBuD;\ ajymif;vJa&GUvsm;aejcif;
ed,mrudk olr vdkufrrDEdkiaf o;aMumif; olrbmom
tufwkd;ypf tysKd pif 79

oabmaygufrad erdonf/ ajymif;vJoGm;onfh rsufvHk;


awGukd olr &ifrqdki&f Jao;wm odomvSonf/
]]a[h Ed;k Ed;k bmvkyaf ewmvJ? vmav oGm;Mupd?kY
t0wftpm;vnf; arhcJhOD;r,f}}
ta0;xde;f cvkwf  jzifx h ed ;f csKyf
apcdkif;cHae&aom puf½kyf  vlom;wpfa,muf
yrm/ olr\ 0dnmOfrhcJ E¨mudk,u f av;u udkx#G af cgif\
rmpD';D um;a&SUcef;xdkicf kaH y:rSm ikww
f kwu
f av; vdkuyf g
oGm;onf/
eef;a&SUu usHK;ab;wpfae&mrSm t&dyaf umif;
aom opfyifBuD;wpfckatmufü um;av;udk wkeYfceJ
xdk;&yfvdkufonf/ udkxG#facgifu oufjrwfEdk;\ nm
bufvufacsmif;av;rsm;udk qGJ,l zspfñSpvf dkuf&if;/
]]rmrDeJY rawGUcifrSm Edk;Edk;udk udk,hb
f 0twGuf
odyfudk ta&;BuD;wJhpum; ajymp&m&dSvdkY? Edk;Edk;b0
twGufvnf; ygygw,f}}
oufjrwfEk;d u olr\ vufukd ½ke;f xGu,
f v
l ku
d f
NyD; usHK;a&jyifokdY ai;armae\/
]]reufu Edk;av;udk vdkufykYNd yD; udk,f tdrjf yef
a&mufawmh rmrDu udk,hfudk ar;w,f? raeYnu
80 ,Ofrif;OD;

udk,fwkdYtajctae b,fvdkvJwJh? udk,hu f kd cGifhvTwyf g?


udk,f acgif;ndwjf yvdkufw,f? tJ'g Edk;Edk;udk odycf spfrd
vdkYyg? udk,f Edk;Edk;udk vufxyfr,f? ckawGU ckcspf?
ckcsufcsif; vufxyf? zkwyf lrD;wdkufvkyf&wm udk,fhrSm
tcsdefoyd fr&vdkYqkdwm Edk;Edk; oabmayguf em;vnf
ay;ygaemf}}
]][ift
h if;? b,fvrkd S rjzpfEikd yf gbl; udx k #G af cgif?
uRefrrSm vufxyfzkYd &nfreS ;f xm;wJh cspo f &l Sw
d ,fqkw d m
&Sif odNyD;om;yJ}}
]]odygw,f? 'gu ta&;rBuD;ygbl;? ta&;BuD;
wmu Edk;Edk;&JU cspo
f leJY olYtodki;f t0dki;f u udk,ef JYrif;&JU
qufqaH &;udk oHo,&Si;f &Si;f vufcEH kid yf ghrvm;qdkwm}}
]]&Sif bmudkqdkvdkwmvJ}}
]]&Si;f ygw,f? wrifoufouf vkyBf ux H m;wm
r[kwaf yr,fh raeYnu rif;eJYuk,
d Ef pS af ,mufxwJ pftrd f
wnf;? wpfcef;xJrSm twl tdyfcJhMuw,fqkdwm}}
]]tdk r[kwfbl;? r[kwfbl;}}
oufjrwfEdk; rsufESmudk vuf0g;ESpfbufjzifh
tkyfum xm;vdkurf donf/ rsufvHk;tdrf ESpfbufrSm
rsu&f nfprsm; a0hoD&pf0kdif;vmjyefNyD/
tufwkd;ypf tysKd pif 81

]]'DrmS Ed;k Ed;k ? ud, k uhf kd Munfyh gOD;? tJ'D ]r[kwb


f ;l }
qdkwm rif; b,fvdkajz&Sif;rSmvJ? raeYnu rmrDwdkYudk
vdkufydkYwJh '½dkifbmOD;at;xGef;&JUorD;u rif;wdkY 
xJu pu,f&S,folemjyK a0a0vif;?
OD;at;xGef;uwpfqifh tm;vHk;odoGm;avmufNyD? rmrD
udk,w f ikd u
f vnf; udk,u f r[kwyf gbl;vdkY jiif;&ifawmif
,HkrSmr[kwb f l;? 'DreufyJ Edk;Edk;tazqDudk rmrDu zke;f
qufvkduNf yD? udk,w f kYu
d dk vlBuD;awGu rMumcif vuf
xyfay;MuawmhrSm odvm;}}
]][if oGm;ygNyD? &ufpufvu
kd w
f m&Si?f [ift
h if;
[ifhtif;? [D; [D; [D;}}
um;jywif;wHcg;ay:rsuEf mS arSmufvsuf ½du I Bf uD;
wiif idkcsvdkuaf om oufjrwfEdk;/ cE¨mudk,af v; odrfh
odrfhcgrQ 0rf;yef;wenf; idka<u;aeaom (ol cspfrad om
cspfol) oufjrwfEdk;udk b,fvdk ESpo f drfh acsmhjr§L&rvJ
xG#af cgif tBuHxkwaf e&onf/
]]uJwwd yf g nDrav;&,f? 'Dvkrd S vufrxyf&if
vnf; udk,af &m Edk;Edk;yg *kPo
f du©mawG usqif;ukef
Muvdrfhr,f? nDrav;u rdef;uav;qdkawmh nDrav;
82 ,Ofrif;OD;

twGuf ydkpOf;pm;ay;ygw,fuG,f? 'gaMumifh ckvkdppD Of


vdkuf&wmudk nDrav; em;vnfvufcHyg}}
]]uRefr uRefr bmajym&awmhrSmvJ}}
usyfwnf;usOf;ajrmif;vSaom aZmif;csKd ;wpfck
wnf; twGif;rSm olr ydwrf daerSyJ? ]*kPfodu©m}wJh/
olr\ odu©m/ NyD;awmh olr zcif\ *kPfou d ©m/
]]uJ-oGm;MupdakY emf nDrav;? rmrDarQmfaeawmh
r,f? udk,af jymwJh tpDtpOftwdki;f yJ? udk,w
f kYd tjrefqk;H
vufxyfvdkufMu&atmifaemf}}
tdraf &mufawmh udkxG#af cgif\rdcif a':pderf r
udk, fwdkifuvnf;...../
]]orD;av;u vSvnf;vSw,f? awmfvnf;
awmfw,f? ½ky&f nftqif;a&m t&nftcsi;f yg jynfhpHkwhJ
rdef;uav;? rmrDtay:rSmvnf; *½kwpdkufeJY MuifMuif
ememjyKpkwwfw,f? rmrDoh rDav;om jzpfvkduyf gawmh
vdkY rmrD pdwful;awG,OfcJh&wm tck rmrDhqE´jynfh0&
awmhrSmaemf orD;}}
olr acgif;vnf;rndwEf dki?f acgif;vnf; rcg
vdkufyg? olr\ vufarmif;tdk;udk zspñ f Spfqkyfukid fxm;
tufwkd;ypf tysKd pif 83

aom a':pderf r\ vufacsmif;wkww f kwBf uD;awGtwGi;f


u ½ke;f xGuEf dkifzdkY olrrSm cGeftm;&dSygao;&JUvm;/
arQmfvifhjcif;rsufvHk;rsm;udk pdwrf aumif;pGm
Munfh&if; olr &yfwefYaeqJ avSum;xpfrsm;ay:rS
ckecf svdkufzdkYvnf; jzpfrvmEdkifao;yg/ vrf;cGJwpfck\
Z&yfay:rSm ikwfwkwx f dkifNyD; apmifhqkdif;ae&onfh &if
armzG,f umvwpfck/

11
tpdr;f a&miftMunfhawG? rJhNyHK;awG? NyD;awmh a&tdk;pif
em;u wdkiaf y:rSm ,ckxd csdwfqGJxm;qJ (csOfpl;pl;teHU
ESifhtwl) uRwfuRwftdwfav; ESpx f ky/f
oufjrwfEdk;\ avmfrmI vHk;0rygbJ rvTJom
ra&Smifom &ifqkdifBuHKawGUcJh&aom uHw&m;\ usm;
uGufay:u ppfwk&ift½kufuav;tjzpfukd cspfol
udkudkYtm; rsufESmcsif;qdkif &Si;f jyEdkifzdkY olr tonf;
toefBudK;yrf;xm;xkwfcJhygaomfvnf; tcsnf;ESD;yif/
tcspBf uD;cspcf h&J aom cspOf ;D olwpfa,muf rdru d ,kd w
f kid f
oHo,jzifh pGJcsufwifxm;cJhaom cspfoludk xkacsvTm
wifciG hyf if ray;awmhbJ Oayu©mjyKxm;&ufEkid o f nfvm;
udkudk&,f/
84 ,Ofrif;OD;

ol 'Davmuf xdcku
d rf ad eNyDqkv
d Qif aemif wpfcsed f
olESifh olr tdraf xmifwpfckudk xla xmifMucsed frSm 'D
oHo,awG b,favmuftwdki;f twmtxd vdkufyg
aeOD;rSmvJ/ oHo,wpfckaMumifh tdrfaxmifwpfckvHk;
uGJaMuysufpD;oGm;NyD; b0ESpfck epfrGef;roGm;bl;vdkY
b,fol tmrcHEkdifrvJ/
ajzEdkifonfhvl wpfa,mufrSr&dS/
olr tem;rSm b,folrS &dSraeyg/
aMuuGJ emusnf;zG,f rsufvHk;rsm;? xdwv f efY
aMumuf&GHUp&maumif;vSaom tMunfhpl;pl;rsm;? cHjyif;
wkefvIyfapaom EIwcf rf;ESpfvTm? &ufpuf½dki;f ysaom
vufñI;d rsm;? tdk-tm;vHk;udk aMumufvyS gonf/ tm;vHk;
udk olr t½IH;ay;vdkuyf gawmhrnf/ awmfMuygawmh
&yfwefYMuygawmh/ oufjrwfEkd; olwdkYudk 'l;axmuf
vufajr§mufvdkuyf gNyD/ tEdkif,lvdkolrsm; auseyfEkdif
Muygapawmh/
wzGzwG ku
d w
f eG ;f aeaom a':pderf r? wwGwwf w
G f
awmif;qdkaeaom udkxG#facgifwkYu d dk tm;em&vGef;aom
olr....? Zvm;cGufudk jznf;nif;av;vHpGm apmif;iJh
arSmufcsvdkufavonf/
tufwkd;ypf tysKd pif 85

12



vlwpfa,muf\ pm;p&monf tjcm;vlrsm;twGuf


tqdyf jzpfEkid fonf/
vlcvDwyf 

a&mrvlrsKd ; uAsmq&mESihf awG;ac:ynm&Sif

wu,fwrf; b0wpfckxJodkY wdk;0ifvdkurf d


csdef b0aysmufqHk;oGm;cJh&aom olr? udef;*Pef;
BuD;BuD;awGudkom ae&may;wwfa om 'Drdom;pk\
yg;pyfzsm;rSm wefzk;d rJo
h mG ;&awmhonf/ vlwpfa,muf\
wefzk;d qdkwmudk tJ'v D l &SmazGEkid rf nfh ysr;f rQ wpfv0ifaiG?
wpfEpS 0f ifaiG? q,fEpS 0f ifaiG ponfjzifh tJ'Dvl touf
&SiEf kdifrnfh oufwrf;cefYrSe;f ajcESihf ajr§muf,lwGufcsuf
wwfonfh pD;yGm;a&;orm; cifyGef;onftm; olr
em;vnfcH,lxm;aom &SifoefrIESifh wefzdk;[lonfudk
em;0ifatmifrS olr &Si;f rjyEdkifchyJ aJ v/ olr wefzk;d xm;
jrwfEd k; aom cspfjcif;arwåm? apwem? u½kPm?
tMuif em? tepfemcHjcif;? axmufx m;iJhñSmjcif;?
86 ,Ofrif;OD;

oHa,mZOf ponfh &ifxJu (wdkif;wmjyír&aom)


  qdkw mawGo nf ol w dkYt wG ufawmh
&,farmajymifavSmifzG,&f m jyufvHk;rsm;/
cspfOD;ol\ oHo,aMumifh tdrfa xmifa &;
xdcdkuyf supf D;oGm;rSm pdk;&GHUro
d jzifh ESvHk;om;udk pGeYv
f Twf
qHk;½IH;cJh&aom oufjrwfEdk;rSm ,ckawmhvnf; cifyGef;
onf xG#facgif\ jyif;xefaom oHo,atmufrSm
tvl;tvJ cHpm;ae&\/ olrudk ,HkMunfrIray;bJ
olr\ tysKd pifb0udk t&,lcJhaom cifyGef;onfudk
cHjyif;emusnf;rdonf/
]rif; taumifu}
]rif;taumif tJ'aD q;½HkrmS a&mufaewm rif;wdYk
tquftoG,rf &dSMubl;qdkwm igu iwHk;rdkY ,Hk&rSmvm;}
]ighvkdEGm;rsdK; rif;&SmMunfhygOD;}
]rif;wdkY jzpfcsifwdkif; jzpfcJhNyD;rS igu}
]igu Edkiif jH cm;rSm tvkyv
f yk af ewJo
h ?l Edkiif jH cm;
rSmyJ taersm;wmqdkawmh rif;wdkYtwGuf [efuswm
ayghuGm}
tvGeaf v;vHaom ausmufw;kH BuD;ESihf tBudrBf urd f
xkESufcsdK;zJhjcif; cHvm&aomtcg....? tvGefnpfnrf;
ylavmifaom acsmfwHk;acsmfcJrsm;ESihf tcgcg ypfcGJjcif;
tufwkd;ypf tysKd pif 87

cHvm&aomtcg....? Murf;wrf;av;vHaom vdIi;f wHyk;d


rsm;\ wdku fcdku fvdIufpm;jcif; cH&zefr sm;vmaom
tcg.....? tuf&mxifvmaom a<utdk;wpfvHk;onf
tpdwpf dwft`rTm`rTm uGJaMuysufpD;jcif;odkY..../
rSdwx
f m;qJ rsufvHk;rsm;udk b,faomtcgrS
jyefrzGihaf wmhygbl;[k ydwx
f m;í&aomfvnf; ESvHk;om;
\ wHcg;csyfrsm;udk vHk;0OóHk ydwfxm;vdkY r&cJhyg/
aemufqHk;awmh tm;empdwfaMumifh tcspfudk
pGeYv
f w
T cf &hJ aom oufjrwfEk;d u olr\ tm;emwwfrIukd
pGefYvTwfvsuf wpfurÇmvHk;udk ppfaMunmzdkY 0efrav;
awmhyg/
rdrod abmjzifh rdrd tJ'D wdkuBf uD;ay:u qif;vm
cJhonfhtcsdefrSm ...../
'Pf&m'Pfcsuf ajrmufjrm;pGmjzifh....? 'DyJu G dk
olr tEdkif&vdkufonf[k rSwf,lí wpfurÇmvHk;udk
vufjzifharTNyD; aemufjyefvSnfhvdkufonf/ aerif;udk
vuf0g;jzifhtkyu f mxm;vdkuf....? v0ef;udk vG,t f dwf
xJrSm wdwwf wd u f av; 0Sux f m;vdkY&ayr,fh yef;yGihaf v;
rsm;udk apmifNcHKay;cJhvdkY &yghrvm;/ zsm;emaeqJ *Dw
oHpOfawGudk acsmharmh xm;&pfcJhzdkYvnf; vdkOD;rSmygyJ/
1
a'gufwmoufjrwfEk;d \ av;eufaom cH,cl suf wpfck
rSm q&m0efwpfa,muf jzpf&jcif;\ tESpo f m&onf
0efxrf;q&m0efb0udk cH,u l m us&maq;½HkwiG f a&m*g
a0'empHk? tvTmpHk? p½dkufpHkvlemrsm;tm; aq;uko
ay;Edkifjcif;yif jzpfonf[k/
tvkyo f ifq&m0efumv NyD;NyD;csi;f olr tvkyf
avQmufxm;cJh&m rEÅav;jynfolYaq;½HkBuD;üyif wm0ef
csxm;jcif; cH&onf/
wu,fwrf; r[mork'&´ m\ A[dck surf mS rd;k puf
rdk;aygufuav;awG &GmcsEdkifzdkY olr &nf&G,fcJhw m
r[kwfyg/ olr\ rdk;a&pufuav;rsm;onf uEÅm&
92 ,Ofrif;OD;

wpfck\ tdkatppf? 'grSr[kwf tenf;qHk;awmh rdk;enf;


a&&Sm; &yf0ef;a'otwGuof m wefzk;d &dSpmG &Gmcscsirf \
d /
odkYaomfvnf; olrrSm yef;wdkifokYad &mufatmif
c&D;qHk;onfxd qufavQmuf&OD;rnf/ olr qufvufí
oif , l&OD ;rnf h bGJUvGef aq;ynm&yfa wG t wGu f
oifMum;a&; aq;½HkBuD;rSmqdkawmh q&morm;rsm;\
yJhjyifrIatmufrSm taumif;qHk; oifMum;em,lEdkifrnf/
avhvmqnf;yl;Edkifrnf/
oufjrwfEkd; cH,lxm;aom t,ltqwpfck
uawmh/
avmuü udef;*Pef;rsm;jzifh pum;rajymbJ
wefzdk;wpfck tNrJwrf; rlao&dSaom toufarG; 0rf;
ausmif;vkyfief;xJrSm aq;ynm&Si?f q&m0efrsm;vnf;
yg0ifonf/ tJ'D (rlaowefzk;d wpfck tNrJ&aSd ewwfaom)
q&m0efrsm;udk cGJjcrf;pdwjf zmMunfhrnfqkdvQif oHk;rsdK;
okH;pm; cGJjcm;vdkY &Edkifygonf/
yxrtrsdK;tpm;uawmh b,fvkd tajccH
taMumif;t&if;ESihyf jJ zpfap q&m0efjzpfvQif aiGrsm;rsm;
&atmif&mS Edkirf nf/ q&m0efjzpfvkjd cif;onf rdryd nmjzifh
rdrd udk,fykdifvkyfief; wpfcktjzpf aiG azmazmoDoD
tufwkd;ypf tysKd pif 93

&SmazG&&dSEdkizf dkY olaX;wpfa,muf jzpfvmEdkifapzdkY e*dk


uwnf;u&nfrSef;xm;cJhol? wHqdy½f dkufNyD; q&m0ef/
'kw,
d trsdK;tpm;u a&m*gonf vlemrsm;\
a0'emcHpm;&wmawGudk &ifrsm pmemu½kPmyGm;ol?
vlrrmrsm;&JU tm;udk;tm;xm; tMunfhawGudk cH,l
ESpfNcdKufwwfol? rdrw d wfuRrf;aom aq;ynm? rdrd\
pGr;f aqmifcsufaMumifh a&m*gonf vlemrsm;rSm a&m*g
a0'emaysmufuif; oufomoGm;ojzihf xif[yfvm
aom 0rf;omaysm&f iT rf aI wGukd csKd Nrderf I wpfcktjzpf vdkvm;
cHpm;wwfol? rdr\ d b0jzpfwnfrIudk rlaowefzdk;
wpfcktjzpf vJvS,f&,lEdkif&ef &nfrSef;tm;xkwcf Jhol
q&m0ef/
wwd, trsKd ;tpm;uawmh rlvuwnf;u
aiGaMu;<u,f0NyD;om; ausmaxmufaemufcH awmifw h if;
jynfhpHkNyD; aq;ukozdkYxuf *kPo f du©mwpfcktjzpfom
vdkcsiíf aq;ynmoif,cl haJ om q&m0efESihf rdbaqGrsKd ;
todki;f t0dki;f ESihf umva'owpfck\ wdkuw f eG ;f awmif;
qdkrIaMumifh udk,fwdkifqE´ rjyif;jybJESifh aq;ausmif;
wufcJh&aom q&m0efwdkY jzpfonf/
94 ,Ofrif;OD;

tJ'D q&m0ef oHk;rsdK;oHk;pm;xJrSm a'gufwm


oufjrwfEdk;uawmh 'kwd, trsdK;tpm;wGif yg0ifEkdif
&rnf[k tcdkiftrm ,HkMunfxm;cJhonf/
aq;½HkBuD;ESihf reD;ra0;&dS &yfuGufav;xJrSm
olr wpfudk,fpm aeEdkiaf omtdrcf ef;usOf;av;wpfck
iSm;&rf;aexdkifNyD; olr\ wm0eftm;vyfcsdef naeydkif;
rsm;wGif vlaeodyfonf;aom omrefvlvwfwef;pm;?
vufvkyv f ufpm; tvkyo f rm;rsm;ESihf qif;&JErG f;yg;ol
trsm;pk aexdkiaf om qifajczHk; &yfuu G u f av;wpfckü
aq;cef;zGiho
f nf/
tJ'Dvkd aq;½Hkwm0efrsm;? aq;cef;rS vlemrsm;?
bGJUvGef aq;ynmtwGuf zwfrSwf pkaqmif;&aom
aq;pmtkyf pmwrf;rsm;ESifh vHk;vnfvkdu&f if; aemufusd
vIyf&Sm;cJh&aom olr b0av;rSm wjznf;jznf; tenf
xdkipf jyKvmonf/
olr pdwftvIyf&Sm;&qHk;ESifh pdwftyifyef;qHk;
tcsdefrsm;uawmh om;zGm;ESihf rD;,yfvlemaqmif\
vlemopf vufcH&mtcef; rSm
ta&;ay:vlemrsm; a&mufvmonfh
tcgyJ jzpfonf/
tufwkd;ypf tysKd pif 95

xG#af cgifEiS hf vrf;cGJcNhJ yD;onfhaemuf olrtwGuf


taumif;qHk; ajzodrhfrIwpfckrSm pdwfudk wHcg;zGifhay
wwfcJhjcif;yif jzpf\/
olr oGm;av&m ygvmwwfonfh uif;Awfp
wpfckay:rSm Zvm;cGufxJü azsmpf yfxm;aom aq;puf
uav;awGudk pkww f Hwpfacsmif;ESihw
f dkYNyD; yef;csD a&;qGJ
onf/ wpfcgwpf&H vlraI &;rwnfNidraf om rsuEf mS rsm;ol
yef;csDq&mBuD;\ urÇmausmf yef;csDum;wpfcsyu f dk olr
cGJjcrf;pdwfjzmNyD; tJ'D yef;csDum;rdwåLwpfckay:rSm olr
pdwBf udKufta&mifjzifh ajymif;vJa&;pyfaewwfonf/
wu,fwrf; tcsed &f onfth cg ]atmfwkrd ufwpf
Zif} aumufaMumif;rsm;udk wpfxdkiwf nf; a&;qGJypf
vdkufwwfNyD; wpfcgwavawmh tJ'D uif;Awfpudk
a&ZvHkxJrSm ESpfí zsufqD;ypfwwfavonf/
olr\ tcef;eH&Hrrsm;rSm olr tjrwfEdk;qHk;
 yef;csDum;awGxuf bkef;jrifharmf\ 
(yHkwl) a&mifpHkyef;csDum;csyfawGuom yHkoP²meftrsdK;
rsKd ;ESifh ae&m,lxm;Mu\/
]arG;zGm;jzif;} vdkY olr trnfay;xm;aom cspo
f l
\ yHkwlyef;csDum;xJrSm 0if;vufaeaom rsufvHk;tpHk
96 ,Ofrif;OD;

udk ESpMf umatmif jc,frIe;f cJh&ovdk ]aoqHk;jcif;} yef;csD


um;xJu ]ol}\ rsufvHk;rsm;udk olr\ rsuf&nfpuf
rsm;jzifh azsmfpyfa&;qGJcJh&zl;onf/ 'gayrJh aoqHk;oGm;
aom rsu&f nfpufawGudk b,fvkdrS rSDatmifra&;qGJ
Edkiaf o;vdkY olrudk,f olr ½IHUcsjypfwifaeqJyif/
]]a'gufwm ta&;ay:vlemwpfa,muf a&muf
aeygw,f}}
]]aMomf [kwu
f Jh}}
tvdk? vSy Eke,fvGe;f aom q,fausmfouf
rde;f uav;i,fwpfa,muf/ avmuBuD;ESihf tquf
toG,f jywfvkjywfcif/ olr\ ajczsm;vufzsm;av;
awG at;pufpuf? wpfudk,fvHk; jzLzwfjzLavsmf?
rsuEf Smay:rSm acR;ap;rsm;/ olr\ trnfu eDvmcsdK/
]]orD;av;u "r®wmyef;yGihcf sed rf mS rqifrjcif
a&oGm;csKd ;rdwm a'gufwm&,f? zsm;NyD; aoG;wtm;qif
vmwm? vluvnf; jzLazsmhNyD; ua,mifuwrf;jzpfae
wmeJY aq;cef;oGm;jywm? tJ'Dq&m0efu uRefrwdkY
rdom;pkukaeusyg? tckawmh aq;½HkyJ twif;vTwaf e
wmeJY vmcJh&wm}}
tufwkd;ypf tysKd pif 97

vlem\ aoG;aygifcsdeo f nf pdk;&draf &rSwfwGif/


tay:aoG; oHk;q,fausmfrQom&dSNyD; atmufaoG;u
oknxdwdkif prf;vdkYr&csi/f vlemonf aoG;ref;0ifí
aoG;vefYjcif;  vu©Pmrsm; jy
aeNyD/
]]a':ndKa&? vlemckwifajc&if; jr§iahf y;yg? ryku
aoG;bPf  udk jrefjrefoGm;aemf? pm;yGJ
ay:u aoG;pmtkyfxJrSm uRefr aoG;awmif;yHkpHjznfh
xm;NyD;NyD? ,loGm;csnf? aoG;ESpfykvif; tjrefvdkaeNyD?
nDrav; (olemjyKq&mrav;rsm;udk ac:aeustac:
ta0:jzpfonf/) wdkYu tpfrudk jrefjref0dkif;ulay;yg?
vlemtwGuf ta&;ay:ukorI 
vdktyfaew,f}}
vlemtwGuf tvGet f a&;BuD;aomtcsed rf Ykd ta&;
ay: ukxHk;rsm;uk Z,fqufovdk w&pyf vIy&f Sm;
aqmif&Guaf y;NyD;aemuf/
]]eDvmcsKd &JU tkyx
f de;f oleYJ uRefr pum;ajymcsif
ygw,f&Si}f }
]]aMomf uRerf u eDvmcsKd &JUtaryg a'gufwm}}
98 ,Ofrif;OD;

]]tcsed rf a&G; touftEÅ&m,fpk;d &dr&f wJh ta&;


ay:vlemawG&JU tajctaerSefudk vlem&JU tkyfxde;f ol
vlem&JU aqGrsdK;awGudk aocsm&Sif;jyxm;zdkY wm0efus
q&m0efrmS wm0ef&Syd gw,f? 'gaMumifh tckvkd tefwhu D kd
uRefr ac:ajym&wmyg? eDvmcsKd &JUtoufudk uRefrwdkY
wpfawG twwfEdkifqHk; u,fwifukoay;aeMuwm
tefww D kYd tjrifygyJ? eDvmcsKd &JU om;tdrx
f JrmS useaf ewJh
udk,0f ef oaE¨om;tydkif;tprSm  (a&m*gydk;rsm;
0ifjcif;) &NyD; eDvmcsdK[m  (cE¨mudk,ftESHU
aoG;ref;wufjcif;) 0ifaeygw,f? tck 
(aoG;ref;wufí aoG;vefYjcif;) &aewmyg tefwD}}
]]bm? pum;udkMunfhajymyg a'gufwm? uRErf
orD;u tysKd pif EkEkxGwx f Gwaf v;&Sifh? uav;omom
t&G,af v;rdkY bmrSem;rvnfbJ&moDaoG;vmaecsdefrSm
acgif;avQmf a&csKd ;rdvkYd 'Dvkjd zpfomG ;&wm? olrsm; orD;ysKd
av;wpfa,mufukd 'Dvkad jymzdkY raumif;ygbl;? rde;f rcsi;f
udk,cf sif;pmoifhw,f r[kwv f m;}}
]]'D q&m0efru nDrav;udk b,favmufawmif
ypfypfcgcg ajymvdkuo f vJ? ]awmuf} 'gaMumifh aq;½Hk
roGm;ygeJYvdkY rmrDwdkYudk uRefawmf ajymwmaygh}}
tufwkd;ypf tysKd pif 99

pdeaf &mif? a&Ta&mif NydK;NydK;jyufjyuftMum;rS


csujf cif; rD;avmifaygufuo GJ mG ;Edkiaf om 0if;0if;awmuf
rsuv f k;H rsm;? &efvkd rmefapmifaeaom tMunfhpl;pl;rsm;udk
(aq;ausmif;rSm ckepfESpv f k;H vHk; tywfwukyyf nmoif,l
cJh&onfh) oufjrwfEdk;\ vufaxmifq&m0efb0u
wnfNidrfpGm wkefYjyefEdkifcJhonf/ acsmufurf;yg;pGef;rSm
wJwJav; wifusefaeaom vlemrdef;uav;twGuf
olr vkyo f ifhonfrsm; 0wå&m;wpfcsuf rysufap&yg/
eDvmcsKd tm; rde;f rcsi;f udk,cf sif;pm½Hkomru eDvmcsKd \
tpfrae&m? aemufqkH; oufjrwfEkd;\ ESvHk;om;rS rdcif
pdwjf zifhyif ,lusHK;r& jzpf&jcif;ESifh ESajrmaMuuGJjcif;
rsm;udk eDvmcsKd twGuf rQa0cHpm;aerdojzifh ]jzpf&av
rde;f uav;i,f}[kom &ifrSm tcgcg nnf;wGm;rd\/
wm0efus om;zGm;rD;,yftxl;ukq&m0efBuD; 
 xHodkY þudp öukd zkef;quf taMumif;Mum;&yg
onf /
wpfcgwpf&H tonf;toef vlemwpfa,muf
twGuf acR;jyef&NyD;vQif udk,fcE¨mxJu tiftm;rsm;
,kwaf vsmh EHk;acGomG ;&ovdk rdr\
d apwemudk todtrSwf
rjyKwm tomxm;vdkY em;vnfryI if ray;aom vlem&Sif
100 ,Ofrif;OD;

rsm;ESihf &ifqkdif&onfhtcg ESvHk;om;wpfckvHk; qkyñf Spf


cHvkdu&f onfhtwdki;f emusifpl;epfpGm xdcdkufcHpm;&jyef
onf/
olr apmapmu zsuo f rd ;f vdu
k &f aom yef;csu
D m;
wpfcsyu f kd oufjrwfEk;d wpfa,muf t"dygÜ ,fjyefaumuf
vdkY &Edkifrnfr[kwaf wmhyg/ uif;AwfpEf Spfckudk ckwif
acgif;&if;wdkirf Sm csw
d x
f m;vdkuNf yD; urÇmBuD;\ wpfjcrf;yJh
ed,mrrsm;udk tyla&mif? tat;a&mifrsm;jzifh cGJjcrf;
pdwjf zmMunfhaerdonf/
]]tpfr oufjrwfEdk;? vlemopf wpfa,muf
a&mufaeygw,f}}
]]aMomf vmcJhr,f nDrav;}}
vlemopfvufc&H m tcef;xJoYkd olr a&muf&o
Sd mG ;
csed rf mS yxrOD;qHk; owdxm;vdkurf od nfu vlemckwif
ab;rSm Budrq f GJjcif;ta[mif;wpfckukdifvsuf cyf,dkY,kdY
av;&yfNyD; apmifhBudKaeaom tbGm;tdkwpfa ,muf
NyD;awmh ckw ifay:rSm rsufpdoli,f em;oli,fESifh
pdwyf sufaeyHk&aom rdef;uav;i,fwpfa,muf/ vlem
onf ajrmife,fujzpfNyD; ta&;ay:vlemr[kwfygbJ
tufwkd;ypf tysKd pif 101

,ckuJhodkY nBuD;rdk;csKyfrS b,fvkd taMumif;aMumifh


om;zGm;aqmif a&mufvm&ygovJ/
]]'Dvkyd g q&m&,f? usKyfwkUd &mG u wpfaeYvHk;rS
um;wpfpD;yJxGufwm? xGufvmwkef;uawmh reuf
tapmBuD;uwnf;uygyJ? vrf;rSm um;ysu fa evdkY
rdk;BuD;csKyfrS 'DNrdKUBuD;udk a&mufwmyg? tJ'g [dkbuf
*dw0f em;u usKyfwdkYom;trdudk 'DtaqmifrSm wuf&
r,fqdkvdkY usKyfwkdY 'Dukd a&mufvm&wmyg}}
(awme,faus;&GmtcsdKUrS trsdK;orD;q&m0efudk
vnf; ]q&m} [kyif ac:Muonf/)
]]uJ-nDri,f bmjzpfovJ ajym}}
yifyef;EGrf;e,frIonf tcsdeu
f dk tjrefukefqHk;
apvdkaom t&mwpfckjzpfaumif; jzpfEdkifonfqkdwm
oufjrwfEkd; owdxm;rdvmonf/
vlemrdef;uav;tm; w,kw, udkifwG,f
prf;oyfaeaom a'gufwmoufjrwfEk;d udk xdkred ;f uav;
onf &Suf&GHUaMumufvefYpGm wpfcsufarmhMunfhvdkufNyD;
csKef;yGJcsidkavonf/
]]tJ'v
D kid akd evdkY udpNö yD;rSmwJv
h m;uG,?f nDrav;
jzpfysufcHom;ae&wmawG tm;vHk; ajymjyrS tpfru
aq;ukay;Edkirf Smaygh}}
102 ,Ofrif;OD;

tvGef pdw&f Snw


f wfaom oufjrwfEkd;yifvQif
EHk;acGEGrf;vs cE¨mudk,f? tdyfcsifidkufjrnf;aompdwfESifh
½Iyaf xG;aeaom tawG;rsm;Mum;rSm onf;cHEkid rf pI Gr;f tm;
avsmhyg;vmonf/
tdk-rde;f uav;\ yg;jyifESpfzufvHk; zl;a&mif
aewmyJ? rsuvf k;H wpfzufu aoG;jcnfOvsu?f nmbuf
em;0rSmvnf; aoG;ajcmufav;awG uyfNidayusaH eonf
udk awGUvdkuf&\/
]]uRerf aooGm;&ifaumif;rSmyJ? uRerf aocsif
wm q&m&,f}}
]]tdk avmurSm vl&,fvjkYd zpfvm&if &Sicf siw
f kid ;f
vnf; &Siv
f dkYr&ovdk? aocsifwdkif;vnf; aocGifhr&
ygbl; nDr&,f? r[kwfwmawG avQmufrajymygeJY?
nDrav; cHpm;ae&wJh a0'emudkom ajymyg}}
]]uRefrudk AdkufBud;aeNyDqdkNyD; wpf&GmvHk;u
uJh&UJ twif;ajymMuw,f? uRerf &JUAukd u
f BuD;BuD;vmwm
[kw fygw,f q&m&,f? b,fo leJYv Jvd kY taru
twif;ar;aewmyJ? cufw,fq&m? uRefrrSm &nf;pm;
rajymeJY? a,musfm;av;oli,fcsif;awmif &if;&if;ESD;ESD;
wpfa,mufrS r&dSygbl;? uRefru tpfudkawGudk odyf
tufwkd;ypf tysKd pif 103

aMumuf&wm q&m&JU? bk&m;ay;ay; usrf;ay;ay;yg?


uRefr used fajym&Jygw,f? tpfudkBuD;u 'Dudpövnf;
odoGm;a&m uRefrudk wdkifrSm BudK;eJYcsnfNyD; vSdrfh½kduf
awmhwm? taru twif;idk, dka wmif;yefNyD; &Gmu
om;zGm;q&mrudk jyMunfhawmh q&mru 'Daq;½Hkudk
vTwfvdkufwm}}
rde;f uav;wpfukd,vf Hk;udk prf;oyfppfaq;NyD;
aomtcg udk,f0efaqmifrdef;rwpfa,mufrSm awGU&
wwfaom vu©Pmrsm; vHk;0 rawGU&dS&yg/
toefY&Sif;qHk; puúLjzLwpf&Guaf y:rSm tb,f
uHMur®mu rif&nfpufrsm; oGefcscJhygoenf;/ jzLpif
0if;yaeaom wdrw f dkufrsm;u b,fvdk rdk;BudK;rkefwdki;f
rsKd ;udkrS rzefwD;cJhMuzl;yg/
oufjrwfEdk; xifjrifcsuu f kd twnfjyKEdkif&ef
wm0efcH orm;awmfBuD;xH zkef;qufcGifhawmif;NyD; wDADG
"mwfrSef  cef;od kY vle mrde f;uav;udk
ac:oGm;cJhonf/ tajzu ydkí wdusaocsmoGm;onf/
]]bmrS rpd;k &dref aYJ wmh tar? tarhorD; AdkuBf uD;yl
aewm udk,0f ef&SdvdkY r[kwfygbl;? rsKd ;OtdrftBudrfvHk;
104 ,Ofrif;OD;

jzpfvkdYyg?
tJ'gudk cGJpdwfjzwfxkwfypf
vdkuf&if aumif;oGm;rSmyg}}
]]tvdk jrwfpmG bk&m;? rvkyaf umif;ygbl; q&m
&,f? usKyf wdkY Ak'¨ bmom0if jrefrmvlr sd K;awGrSm
olwpfyg;toufukd owfjcif;qdkwJh ygPmwdygwmuH
udk odyaf MumufvdkY a&SmifMuOfMuygw,f? udk,h&f ifaoG;
udk,fowfzkdYqdkwm pdwu f l;xJrSmawmif rxnfh0Hhygbl;
uG,f? usKyfwdkY [if;&GufjyKwf&nf oGefawmhr,fqdk&if
awmif ajrBuD;ay:u ydk;aumifav;awG aoukerf mS pdk;vdkY
tat;cHNyD;rS oGew f myg? tazray:wJhuav; arG;&wJh
'ku©yJ usKyfwdkY cHyg&ap q&m&,f}}
aMomf-jzpfrjS zpf&av tar&,f? vlem&Sif tbGm;
tdkukd av;pm;jrwfEkd;pGm ai;Munfhaerdaom a'gufwm
oufjrwfEdk;? rdrdtem;,lrnfh tcef;odkY jyef&efvSnhf
txGuf....? jywif;wHcg;rS jzwf0ifvmaom jyifyrS
odyfonf;q rwlnDonfh avxk\ wdk;0if½kducf wfjcif;
cHvkdu f&onf/
odyo
f nf;q rwlnjD cif;onf tvGev
f sijf refaom
tvif;wef;wpfckudk ,drf;,dkif auGUaumufoGm;ap
wwfaMumif; oufjrwfEdk;wd kY i,fpOfu ½lyaA'
tufwkd;ypf tysKd pif 105

bmom&yfrSm oifMum;cJhzl;onfukd jyefvnftrSw f&rd


onf/

2
nae ig;em&Dxdk;vQif aq;cef;ayguf0rS vnfwqefY
qefYjzifh apmifah rQmfaeMurnfh olr\ vlem rsuEf mS rsm;udk
jrifa,mifvsuf oufjrwfEk;d uref;uwef; t0wfavQm?f
a&csKd ;NyD;vQif naepm xrif;rpm;Edkit f m;vJ bvufcf
aumfzw D pfcu
G o f m ysm,D;ysm,m azsmaf omufí aq;cef;
odkY ajy;&onf/ a&Ttdka&mif naecif;rSm a'gufwm
oufjrwfEkd; jyKaeus0wå&m;rsm;ygay/ aq;wuúokdvf
pwifwufa&mufuwnf;u olr pD;aeus ]yef;urÇm}
pufbD;pdrf;pdrf;uav;udk tazmfjyK&if; raeYu 0,fzdkY
rSwo f m;xm;aom aq;pm&if;av;twdki;f aq;½HkBuD;
a&SUu udk[efwif aq;qdkirf Sm tavmoHk;q,faq;0,f
NyD; olrtm; tm;udk;wBuD; apmifhBudKaeMurnfh olr\
cspfaom vlemrsm;qDodkY uysmuoD...../
a'gufw mouf jrwfEdk ;\ aq;cef;a&SUwGif
0dki;f tHkapmifhpm;aeMuaom vlrsm;wGif wpf0ufavmuf
aom y&dowfrSm 0g0g0if;vsuf..../ a&Trsm;ñGwaf e
106 ,Ofrif;OD;

atmif 0wfpm;Edkiaf om olaX;ol<u,fwkdY\ tm;udk;&m


q&m0efrBuD;tjzpf txifBud; rapmapcsifyg/ olr
q&m0efjzpfpuwnf;u omoemjyKyk*¾dKvf? omoem
awmf pnfyifjyefYyGm;&ef apmifha&Smufaeaom yk*¾dKvf?
bkef;BuD; &[ef;rsm;ESifh oDv&Sirf sm;udk aq;zdk;yifvHk;0
r,lbJ tcrJh ukoay;cJhonfhtwdkif; ausmif;xdkif?
'kvb? tm*EÅK? oHCmawmfrsm;\ ouFef;ESihf oDv&Sif
rsm;\ 0wf½Hkrsm;jzifh xdex f de0f if;aejcif;yif/ usefonfh
vlem wpf0ufavmufrsm wcsKd Ua&m*ga0'emcHpm;ae&í
aq;cef;odkY vmjcif;r[kwfbJ olwkY\ d vlrIa&;jyóem
rsm;twGuf q&m0efrav;xH ,kH,HkMunfMunf &ifzGifh
tultnDa wmif;&ef apmifhq dkif;aejcif; jzpfonf/
oufjrwfEk;d rSm xdkoakY d om vlemrsm;\ vlraI &;'kur© sm;udk
olr wwfpGrf;oavmuf tBuHÓPfay; ulnDajz&Sif;
ay;jcif;tm;jzifh pdwfa&m*g? ESvHk;a&m*g a0'emrsm;
avsmhyg; usqif;oGm;a&;twGuf olr wpfydkiw f pfEkdif
pGrf;aqmifjcif;[k cH,lxm;\/
aq;½HkBuD;rS vkyfazmfukdifzuf q&m0efrsm;u
oufjrwfEk;d udk (udk,yf kid af q;cef;atmifjrifol
bk&ifr) tjzpf uifyeG ;f wyfMuonf/ rk'w d mjzifh wifpm;
tufwkd;ypf tysKd pif 107

ac:a0:olwcsdKU? rapä&,d pdwEf Sifh avSmifajymif twdkY


taxmif vkyfcsifoluwcsdKU/ rsufrkef;usdK;olwcsdKUu
oufjrwfEdk;\ naecif;tcsdef (q&m0efrsm; udk,fykdif
aq;cef; xdkifa eustcsdef) rsm;pGmudk aq;½Hk*sLwD
csxm;&ef 0dkif;0ef; wGef;ydkY tm;xkwfcJhMuaomfvnf;
oufjrwfEk;d uawmh tNyHK;rysuf/ olwkYd xifjrifxm;Mu
ovdk oufjrwfEdk;\ aq;cef;a&SUrSm apmifhqdki;f aeaom
xlxyfrsm;jym;vSonfh vlemy&dowfBuD;aMumifh ouf
jrwfEdk;\ ydkufqHtdwfav; xlxJa zmif;um;vmjcif;
r&dyg/ ta<u;pm&if;pmtkyfrsm;om wpftkyNf yD;wpftkyf
xlxyfvmavonf/ xdkpm&if;pmtkyrf S oH;k yHk ESpyf ckH efaY om
pm&if;onf b,fawmhrS vma&mufay;qyfrnf r[kwf
aom ta<u;pm&if;rsm;jzpf\/ odkaY omfvnf; oufjrwf
Edk; ESpfESpfumum auseyfaeygonf/ olwkdY\ a&m*g
a0'emrsm; oufjrwfEdk;\ aq;ynmtpGrf;aMumifh
aysmufuif; oufomoGm;jcif;onfyif oufjrwfEkd;\
atmifjrifrI[k olr cH,lxm;aomaMumifhyif/
]]q&mra&? q&mra&}}
]]aMomf-Munfrmav;ygvm;? vmav nDr?
'geJY nDr tara&m aeaumif;&JUvm;}}
108 ,Ofrif;OD;

]][kwuf ?hJ aumif;ygw,f? araru q&mrav;


ay;vdkuw f Jh aq;awGodyfaumif;wmyJvdkY ajymaeoH
Mum;w,f q&mr&JU? tck orD;vmwm arar rodap
eJYaemf? [dkav q&mrudk orD; cspfvnf; cspfw,f?
,Hkvnf; ,HkvdkY tultnDwpfck awmif;csifvdkYyg}}
]]at;yg nDrav;&,f? tpfrwdYk q&m0efawG[m
tpfrwdkY vlemawG&JU twGif;a&;udpöawGukd twwfEkdif
qHk; vQdKU0Sufodkodyf ay;xm;wwfMuygw,fu G, f?
nDrav;rSm bmtcuftcJawG BuHKaevdkYvJ}}
]]orD;av? [dk oHk;vcHaq; (oHk;vcHuk, d 0f ef
wm;aq;) xdk;csiv
f ykYd g? tJ'g tarhukd jyefrajymygeJaY emf}}
]][if-bk&m; bk&m;? 'Duav;r rESpfurS
q,fwef;atmifNyD; pm;aomufqikd w
f pfcrk mS tvky0f ifpyif
&dSao;onf/ oufjrwfEdk;aq;cef;rSm aq;ukaeusvnf;
jzpf? rdom;pk jyóemrsm;udk tNrJ&ifzGifh aeusvnf;
jzpfaom oufjrwfEdk;udk tvGefcspfcif,HkMunfonfh
rkeYf[if;cg;onfBuD; a':apmaiG\ om;orD; ajcmuf
a,mufteuf 'kwd, orD; Munfrmav;jzpfonf/
a':apmaiGrSm cifyGef;onf aemuftdrfaxmifjyKoGm;NyD;
uwnf;u om;orD; ajcmufa,mufpvHk;udk b,folY
tufwkd;ypf tysKd pif 109

taxmuftyHhukdrS r,lbwJ pfukd,w


f nf; yifyifyef;yef;
½kef;uefauR;arG; ynmoifay;aeoljzpf\/
aMomf-orD;wpfaumif EGm;wpfaxmif xdef;&
ovdkygyJvm;/ a&S;vlBuD;olrwdkY\ pum;rsm; tvGef
rSefaeygyaum/ oufjrwfEdk;&ifxJrS rdcifpdwfjzifh
Munfrmav;twGuf ylyefaomu jzpfro d nf/ rdrdtm;
,HkMunftm;udk;vGef;aom rdom;pkxJrS þ rde;f uav;
tm; olrawmif;qdkaeonfhaq; xdk;ay;vdkufvQif rdrd
w&m;yghrvm;/ tJ'D rdom;pkukd opömrJh&m usavrvm;?
(q&m0efr sm; y#dnmOfjy|mef;csuf)
udk azmufzsu&f m a&mufEdkifovm;/
tu,fí oufj rwf Edk; udk, f0 efw m;aq;
rxdk;ay;cJhí 'Dred f;uav;rSm rvdkvm;aomudk,f0ef
&&dSvmcJho jzifh awGU&mae&mrSm
BuHK&mvufonfrsm;ESihf jzpfovdk zsucf svkduvf kdY a&m*g
ydk;awG0ifNyD; aoG;ref;wufjcif;  &vQif
touftEÅ&m,f pdk;&dr&f onfh tajctaexd jzpfomG ;Edkif
onf/ Munfrmav;onf 'kwd, eDvmcsdK jzpfoGm;
cJhvQif oufjrwfEdk;\ ya,m* uif;Edkifyghrvm;/ tdk
'Dred f;uav;u oufjrwfEkd;udk ,HkMunfpGm yGihfyGifh
110 ,Ofrif;OD;

vif;vif; tultnDawmif;í q&m0ef tppftrSefESifh


oifhavsmaf om aq;0g;tppftrSejf zifh BudKwif umuG,f
jcif; jzpfojzifh uav;\ toufab; vHkNcHKpdwcf s&yg
ao;w,fav/
[if;....? ylavmifaom tawG;rsm;jzifh OD;aESmuf
ajcmufatmif aomu ay;&ufygvm; nDri,f/
]]q&mr&,f? b,favmufay;& ay;& orD;ay;
yghr,f? orD;wdkYu ausmif;rNyD;ao;awmh twlaeEdkizf dkY
a0;ao;w,f r[kwfvm;? tJ'gaMumifhyg? orD;udk
txifrao;ygeJY q&mr&,f aemf}}
]]uJyg nDrav;&,f? nDr xdk;csifwJhaq;udk
tpfr xdk;ay;vdkufyghr,f? nDrav; tarudkvnf;
tpfr todray;ygbl;? pdwcf syg? 'gayrJh ighnDrudk
tpfr wpfcak wmh rSmvdkuyf g&apaem? wdkY rde;f uav;awG
twGuf ]tysdKpif} qdkwJh *kP[ f m bmeJYrS vJvkdYr&wJh
ydkuq
f Hb,favmufay;ay; 0,fvdkYr&EdkifwJh odyfudk
wefzdk;jrifhrm;wJh ydkifqdkirf I wpfckyguG,f? 'gaMumifh
wefzk;d BuD;rm;wJh tysKd pifb0av;udk nDrav; vufvw G f
py,f oabmrxm;bJ wefzdk;xm;zkYd tpfr owday;
vdkufcsifw,f nDr&,f}}
tufwkd;ypf tysKd pif 111

acgif;idkupf ku
d cf svsuf ausmcdik ;f xGucf mG oGm;aom
Munfrmav;udk ai;Munfhaerdaom oufjrwfEkd; &ifxJ
rSmawmh tvGeaf v;vHaom t&mwpfcku zdp;D xm;ovdk
wif;usyf emusifaeonf/ a[m'D urÇmavmuBuD;rSm
eDvmcsdK aemufxyfwpfa,muf ray:aygufapzdkY
oufjrwfEk;d rsufppd kHrwdS vf suf rvkycf sio f nfh tvkyu f kd
vkyfaqmifvkduf&jcif;yJ/ tJ'D vlrIa&;u@udk olr
rwm;qD;Edkifayr,fh olr q&m0efwpfa,muftaejzifh
olr\ vlemwpfa,muftm; toufab;rS umuG,f
ay;vdkuf&\/
]]q&mr? [dak v xdk;aeusaq;av; xd;k csiv f yYkd g?
[dk t&ifwpfcgxdk;xm;wJhaeYuae oHk;vjynfhzkYd ig;&uf
vdkao;w,f? 'gayrJh reufjzef tarvmac:rSmrdkYvdkYyg?
tareJY &efukefvdkuo f Gm;&rSmrdkY tJ'g BudKxdk;oGm;csifvkdY
aemf? aMomf armifuvJbmvdkY 0ifvm&wmvJ? oGm;yg?
cspfapmifhcdkif;wJh ae&muyJ apmifhygvdkYqkd? aemf q&mr?
tJ'g xdk;vdkY&ygw,faemf? vkyfyg xdk;ay;ygOD;}}
oufjrwfEk;d pm;yGJay: vSr;f wifvu
kd af om vG,f
tdw fuav;xJrSm ausmif;pmtkyfawG/ wuúodkvfrS
jy|mef;pmtkyfawGvnf; ygonf/ oufjrwfEdk;xHrSm
112 ,Ofrif;OD;

oHk;vcH udk,0f efwm;aq; vmxdk;cdkif;aeaom þ


rdef;uav;\ vG, ftdwfuav;/ þrdef;uav;u
aq;cef;tjyifo dkY twif;xGufcdkif;aeaom (olr\
cspfoljzpfyHk&aom) aumifav;rSmvnf; ausmif;pmtkyf
rsm;ESifh vG, ftdwfuav; vG,fvsuf/ wuúo dkvf
ausmif;om; ausmif;olrsm; jzpf[efwlonf/ 'gESifh
þ rdef;uav; ,ciftacgufu twlwGJvmaom
a,musfm;av;tazmfrSm ,ck þ aumifuav;awmh
r[kwfyg/ þ rdef;uav;onf udk,fvHk;udk,fayguf
zGUH xmG ;vSyNyD; rsuEf mS uav;uvnf; acsmarGUí csppf zG,f
jzpfonf/ wpfcgjrifzl;NyD;vQif ESpfcg jyefMunfhp&m
rvdkt yfbJ rSwfr dapEdki favmufaom xl;jcm;onfh
½kyf&nfykdif&Sifav; jzpf\/
oufjrwfEkd; i,fpOf q,fausmo f uft&G,f
ausmif;olb0udk jyefvnfowd&rdonf/ tESDred ;f uav;
rsm;uJhodkY owdår&dS? twifhr&J0Hhygay/ olr\ bGm;at
jzpfol rMumcP oGefoifyJhjyif? tarGtqufquf
ay;cJhonfh [D&Md owåy t&SuEf Sifh taMumufw&m;udk
BuD;pGm axG;ydkucf Jhívm; rod/
aMomf-oufjrwfEkd;yJ rdkiw
f kdirf sm;pGm aemufus
usef&pfcJha vovm;/ 'grSr[kwf olwkdYuyJ tvGef
tufwkd;ypf tysKd pif 113

vsifjrefaomEIef;xm;jzifh &mpkESpfrsm;udk jzwfoef;


a&muf&dSESihfMuovm;qdkwm ra0cGJwwfawmhyg/
]]od*aÐ & reufjzefomG ;&r,fh r*FvmyGu J ta&;
BuD;w,faemf? owdkYom;taru wdkY a,mufrav?
odyfBuD;us,fwJhaumifraygh? wdkYudkaMumwm wdkYu
enf;enf;rS cHcJhz;l wm r[kwb f ;l ? 'geJY Edkiif jH cm;opfcu
G dk
aps;tBuD;qHk; taumif;qHk; aocsmrSmay;xm;OD;aemf?
qHxHk;rSm a0aeatmif yefoGm;csifvdkY? eufjzefreuf
apmapmvmcJhr,f? wdkYukd tvSqkH;jyifay;&r,f odvm;?
tck p&Hvmay;wm b,favmufay;&rvJa[h? b,f
avmuf ukeu f kef taumif;qHk;yef;udk rSmay;xm;aemf?
arhraeeJYO;D }}
a'gufwmoufjrwfEdk;\ aemufusad wGa0ae
aom pdwt f vsOfonf wpfzufcef;&dS tvSjyifqdkifrS
pl;pl;&S&S us,fus,favmifavmif xGufay:vmaom
toHaMumifh vefYzswf vGifhpifoGm;&awmhonf/ 'DtoH
olrESi f h tvGef &if;ESdD;aomtoHyg/ Mum;zl; aeus
toHwpfckygyJ/
]]q&mrudk t&ifay;p&m&dw
S t
hJ a<u;awG ay;rvdYk
ygyJ? uav;taz c&D;xGufoGm;vdkY vufxJ aiGrvnf
114 ,Ofrif;OD;

ao;bl; q&mr&,f? 'Dwpfcgvnf; ta<u;rSwfxm;


vdkufygOD;? aemufwpfcg aygif;&Sif;yghr,f}}
aemufwpfcg aemufwpfcg..../ b,fawmhrS
qHk;Edkifrnf rxifaom aemufwpfcgrsm;udk wGifwGif
oHk;&if; a'gufwmoufjrwfEkd; aq;cef;odkY raeYuwif
ta<u; aq;vmxdk ;ol a':usifMuL;BuD ;ygvm;/
'Drde;f rBuD; aq;cef;odkYvmNyDqdkvQif vlrjrif&ao;cif
OD;pGm Mum;&wwfonfrkYd 'DtoHBuD;udkawmh oufjrwfEk;d
aumif;pGm usufrdaeNyD/ 'Dred f;rBuD; aq;vmxdk;onfh
tcgwdki;f avjzwfí tdyf&mxJvJaewmMumNyDjzpfaom
olr\taz OD;at;MuL;wpfa,muf acgif;udkufaeí?
acgif;rl;aeí ponfjzifh taMumif;wpfckckjyum aomuf
aq;av;wpfjym;avmuf ay;ygOD;[k tqpfvnf;
awmif;wwfpNrJyif/ aMomf tckawmhvnf; oufjrwfEk;d
taotcsm Mum;vdku f&onfh a':usifMuL;BuD;\
toHrSm 'DZdki;f topfESifhygwum;/
oufjrwfEkd;\ aq;cef;xJu ta<u;pm&if;
pmtkyfu av; rsufESmi,fa ecsdef0 ,f wpfzufc ef;
tvSjyifqkdif pm;yGJay:odkY qHxHk;? rdwfuyf? tvSjyifc
p&HaiGtjzpf a':usifMuL; ypfcsay;aom aiGpuúLrsm;
u txyfvdku/f
tufwkd;ypf tysKd pif 115

olr\ a'gow&m;rsm;udkyif Edkief if;pGm cRef;tkyf


xm;NyD;jzpfaom olr &ifxJrSm q&m0efwpfa,muf\
u½k P m? tMuif emw&m;rsm;ud k oufj rwf Ed k ; u
aESmifBudK;r&dS t<uif;rJh ouf0ifaeqJjzpfonf/
]]vlwpfa,muf\ aysmf&Tirf I tppftrSeo
f nf
auseyfrIyifjzpfonf}}
avmuü rdrv d dkcsifaomt&m &aeorQumv
ywfvk;H csr;f om<u,f0jcif;rsm; jynfhpkaH ernfpm jzpf\/

3
qGwqf GwfjzLaom cGJpdwfcef;oHk; vlem0wfpHkESihf olrudk
vufw Gef;vSnf;jzifh wa&GUa&GU o,faqmifoGm;Mu
onfudk ai;Munfhr&d if; twdkif;tqr&dSaom tHhMo
wkefvIyfrIu a'gufwmoufjrwfEkd;udk zdpD;ESdyfpufae
onf/
cGJpdwfcef;\ py&defwyf wHcg;rBuD; xyfceJ
jyefyw
d foGm;onfhwkdiaf tmif tJ'D wHcg;rBuD;udk azmuf
xGi;f jrifae&onfhtvm; ai;Munfhaerdao;onf/
aq;½HkokdY olr a&muf&Sv
d myHku yHkysuyf ef;ysuf
Edkiv
f Sonf/ olrESihf oufwl&G,w f lrde;f uav;oHk;OD;u
116 ,Ofrif;OD;

EGrf;vsaysmhacGaeaom olrudk rEdkifreif; o,faqmif


vmyHkuyif tm;r&csifp&m/
]]Adkux
f Juemw,fvdkYajymNyD; rl;vJoGm ;wm
q&mr&JU? olu 'Dvkyd gyJ? cP cPrl;Ny;D tefwwfw,f?
cP cP aoG;tm;enf;vdkY tm;aq;ykvif; oGi;f &w,f?
tm;enf;NyD; &moDrvmwmvnf; ESpfv&dSNyD ajymw,f?
ckvnf; ½kwfw&ufBuD;}}
]]reufuwnf;u Adkux
f rJ mS aevdrkY aumif;bl;
vdkY ajymae&if;u wtm;emvmw,fvdkY ajymw,f
q&mr? aemuf jAKef;qdk owdvpfoGm;wmyJ}}
]]Adkux
f u
J wtm;emw,fqkad wmh ol&moDaoG;
ray:wmuvnf; MumNyDrdkY aoG;cJaevdkYjzpfrSmayghaemf
q&mr}}
olr\ oli,fcsi;f rsm;u xif&mjrif&m aumuf
csuq f JaG eMuonf/ olrwdkYtm;vHk; bGJU&NyD;aemuf BuHK&m
&&m ajryGJpm;? wdkufyGJpm; ausmufyGJpm;tvkyjf zifh BuD;
yGm;csrf;omrIudk &SmazGaeMuolrsm; jzpfaMumif; ajymjy
onf/ tdraf xmifr&dSao;aom tysdKpifrsm;yif ..../
oli,fcsif;wpfawG pka0;NyD; taqmifiSm;&rf;aexdkifí
tvkyv f kyfaeMuolrsm;[k od&onf/
tufwkd;ypf tysKd pif 117

olrudk ck w ifa y:wif a pNyD; oufjrwfEdk;


aocsmpGm prf;oyfppfaq;Munfhonf/ vlem\ trnfukd
ac:Munfhonf/
]]MuLMuL0if;? nDrav; MuLMuL0if;? bmjzpfovJ
nDrav;}}
vlemxHrS jyefxl;oH r&yg/
]]tm;....? emw,f emw,f}}
qD;pyfudk xdawGUprf;oyfvkdufwdki;f vlemu
txdrcHyg/ emvGef;ojzifh wGefYvdrf vl;vdrfhaeonf/
at;pufa p;xef;aom ajczsm;vufzsm;rsm;ESifht wl
vlem\ wpfudk,fvHk;onf jzLzwf jzLavsmf/ olr\
rsuEf Sm jzLvGvGay:wGif acR;awGoD;aeonf/ zl;zl;pkpk
ESpfcrf;ESpf`rTmonf wqwfqwf wkef,ifaeonf/
]]ypfrxm;cJhygeJY? uRefrudk ypfrxm;MuygeJY?
tm;-aMumufw,f? aMumufw,f? trav; aoygNyD?
tm;....}}
ua,mif u wrf ; atmf [ pf a eaom vlem
rdef;uav;\ vufaumuf0wfrS aoG;ckeEf Ief;uvnf;
y&rf;ywm/ aoG;aygifcsed fu wdkif;vdkYr&/
118 ,Ofrif;OD;

wm0efus vufaxmufq&m0efrav; ouf


jrwfEdk;\ OD;acgif;xJrSm añSmfeHYawG waxmif;axmif;
xvmonf/ awG;ac:qufpyfae&aom tufqpf&nf
rsm;aMumifh oufjrwfEk;d OD;aESmufom;rsm; wjznf;jznf;
vdIufpm;cHae&\/
aemufqk;H oufjrwfEk;d \ OD;aESmufxo
J Ykd tawG;
wpfck zswfceJ0ifvmonf/
vlemcHpm;ae&aom a0'emESihf awGU&dS&aom
vu©Pmrsm;t& jzpfEkid af jct&dSqk;H ESihf teD;pyfqk;H a&m*g
wpfck/
vlYavmu\ wnfaqmufzUJG pnf;rI oabmt&
rjzpfEdkifqHk;ESifh ta0;qHk;a&m*gwpfck/ oufjrwfEdk;
xifjrifxm;aom   (jzpfEdkifajc
t&dSqHk; a&m*gtrnf) udkykdí aphpyf aocsmoGm;atmif
wm0efus om;zGm;ESifh rD;,yftxl;ukq&m0ef 
 rrudkac:jyNyD; 0rf;AdkufwGif;t&nfudk tyfjzifh
azmufí Munfh½Ippfaq;jcif; jyKvkyf
Munfhvdkuaf wmh....?
yxrwpfcsuf...? aq;xdk;tyfESifh >yefxJwGif
bmrSygrvm/ (avzdtm;rJh pky,
f rl )I ?
tufwkd;ypf tysKd pif 119

]]oufjrwfEdk; enf;enf;av; tay:jr§ifhNyD;


azmufMunfhvkdu?f at; at;? [kwNf yD}}
'kw d, wpfcsuf ..../ aoG;prnf;rnf;awG
ygvmonf/ aoG;a[mif;awG/
aocsmoGm;NyD/ vlemcHpm;ae&aom a0'emrSm
oufjrwfEdk; cefYrSef;xm;cJhaom ]tufwdk;ypfudk,0f ef}
= om;tdrx f JwiG f r[kwb
f J ae&m
vGJrSm; oaE¨wnfjcif;) yifjzpfonf/ om;tdr>f yefxw J iG f
oaE¨wnfae&í oaE¨om; BuD;xGm;vmonfESifh trQ
yg;vTmaom oaE¨tdrf aygufuGJjcif;? jywfawmuf
oGm;aom aoG;aMumrsm;rS 0rf;acgif;wGi;f aoG;xGujf cif;/
ta&;ay:/
tcsed rf D aoG;ykvif;awG vHkavmufatmif &SmazG
&awmhrnf/ tjrefq Hk; cGJpd w f u k o ay;&vdrf hrnf/
wJwJav;usefawmhaom acsmufurf;yg;pGef;u olrukd
tjrefqGJwifay;rS jzpfrnf/ tjrefqHk;? jrefEdkiforQ
tjrefqHk;/
]] (tjym0wfoel mjyKq&mrBuD;)a&? 
 = aoG;tkyfpk cGJjcm;
ppfaq;jcif;)vkyfzkYd aoG;azmufNyD;NyDvm;? a':tke;f BudKif
120 ,Ofrif;OD;

udk aoG;bPfjrefjrefvTwv f dkufOD;aemf? aoG;ESpfykvif;


jrefjref,v l mcJhvkd?Y aemufxyf  (tydkaqmif;xm;
jcif;) oHk;ykvif;jyifxm;zdkYvnf; aocsmrSmcJhyg? aoG;
pmtkyfrSm yHkpHjznfhxm;NyD;NyD? ,loGm;? oufjrwfEkd;a&-
 ( = cGJpw d fcef;) udk udk,fwkdif
oGm ;NyD;    (cGJp dw fcef; wm0efusolemjyK
q&mrBuD;) eJY arhaq;q&m0efBuD;udk tjrefqHk; cGJpdwf
Edkizf dkY jyifqifzkdYoGm;ajym?  a&? vlemudk 
(rcGJpw d frD BudKwifjyifqifjcif;)awG vkyx f m;NyD;NyDvm;?
[Jh oufjrwfEkd;? vlem&JU teD;pyfqHk; aqGrsdK;qDu
 (touftEÅ&m,f&dSrSe;f odygvsuf oifhawmf
aom arhaq;? xHkaq;jzifh cGJpdwu f ko&ef oabmwlyg
onf[k vufrSwfa&;xdk;jcif;) ,lNyD;NyDvm;}}
]][kwu
f Jh rr}}
oufjrwfE;kd aeYvnfuwnf;u bmrSrpm;&ao;
aomaMumifh 0rf;xJrSm [maeonf/ odkYaomf tJ'D
qmavmifrIawGxuf ydkNyD; 'ku©ay;aeaom ylyefrI?
ylavmifraI wG/ ysm,mcwf vIy&f mS ;aeMuaom wm0efus
q&mr? aq;½Hk0efxrf;rsm;/
tufwkd;ypf tysKd pif 121

cGJpwd cf ef;wGi;f rS q&m0ef? q&mrrsm;\ ezl;rSm


acR;pawG oD;aeonf/ aoG;oGif;xm;onfhMum;rS
aoG;aygifcsed f usvGe;f aomaMumifh arhaq;ay;NyD; cGJpyd rf I
pwifcsed frSmyif wpfcsufwpfcsuf jymESrf;ESrf; jzpfoGm;
vdkuf? yHkrSefjzpfvdkufESifh &ifxdwpf &m aumif;vSonf/
Adu
k uf ckd NJGyD; 0rf;Adu
k x
f rJ mS jynfv
h QaH eonfh aoG;awG
udk pkyxf kwfypfvdkufcsed frSmvnf; aoG;aygifcsed f xdk;us
oGm;jyefonf/ aygufuGJjywfawmufoGm;aom om;tdrf
>yef\ tpESpzf ufukd ñSyjf zifh zrf;Ny;D csn?f aoG;aMumawG
ydwvf dkufEkdifcsderf Smawmh avSum;xpfwpfxpf ckew f uf
vdkufEdkifNyDjzpfNyD; aoG;aygifcsdef w&dyf&dyf jyefwuf
vmawmhrSyif tm;vHk; oufjyif;csEdkifMuonf/
]]oufjrwfEk;d a&? vlem owdjyef&wJt
h xd vlem
tem;rSm apmifhay;OD;aemf?  (tajctae) u
aumif;aumif; pdwfrcs&ao;vdkY}}
]][kwfuJhyg rr}}
om;zGm;rD;,yf txl;ukq&m0efrru oufjrwf
Edk; ycHk;om;udk qkyñ f SpfrSmMum;cJhNyD; jyefoGm;onf/
Adkuu
f qmqm? vlu EGr;f vsvsEiS hf oufjrwfEk;d
wpfa ,muf vlem\ arha q;jy,fcsdefudk apmifh&if;
122 ,Ofrif;OD;

vlem\rsufESmudk aphaphMunfhaerdonf/ [if-olr/


onfvlem\ rsufESmudk oufjrwfEdk; vHk;0 rpdrf;yg/
b,frmS jrifz;l wmygvdrh/f [kwNf yD/ olrudk &if;&if;ESD;ESD;
jrifzl;xm;NyD; ½kwfw&uf pOf;pm;r& jzpfaejcif;yif/
tif;-odNyD/ oufjrwfEdk; owd&NyD/ trSw&f vdkufygNyD/
vGecf ahJ omESpu
f oufjrwfEk;d \ udk,yf ikd af q;cef;
odkY olr rMum rMum a&mufvmcJhzl;wmyJ/ oHk;vcH
udk , f 0 ef w m;aq;    vmxd k ;aeus
cyfacsmacsm cyfawmifhawmifh aumifrav;/ odyf[kwf
wmaygh/ olr\ ½kyo f iG u
f rarhEkid pf &m ]]ESmoD;zsm;ay:rS
rSJYeufuav;}} u olrudk rSwrf Nd yDvm;[k oufjrwfEk;d
udk ar;&if; NyHK;Munfhaeoa,mif/

4
opömBuD;pGm apmifharQmfaeaom tdrw f Hcg;aomhcavmuf
udkziG fh0ifNyD; tdy&f mxufrS oufjrwfEkd; ajcypfvufypf
vSJcsvku d rf o
d nf/ aeYv,fu vlemrdef;uav; oifMum;
ay;vdkufa om oifcef;pmwpf&yfukd oufjrwfEdk;\
b0wpfcv k Hk;ESihf &if;ESD;NyD;rS em;vnfoabmaygufvku d f
&ovdkygyJ/
tufwkd;ypf tysKd pif 123

rMumcif tJ'D rdef;uav; aq;½HkrS usef;rm


&Tiv f ef;pGm qif;oGm;Edkifvdrfhrnf/ tem;vdyaf <urGoGm;
aom vlrIa&;tydkif;tprsm;udk cGJpdwjf zwfawmufvkduf
NyD;aemuf (olrwpfpkw H pfa,mufEiS hf w&m;0if vufrxyf
ao;rcsif;) olronf vlrIa&;e,fy,frSm ]w&m;0if
tysdKpif} wpfa ,muftjzpf &yfwnfa eEdkifygonf/
olrtm; ]wpfckvyf} wpfa,muftjzpf rnfolwpfOD;
wavurS w&m;0if ajymydkicf iG hrf &dSyg/ xdt
kY wGuaf Mumifh
wpfckvyfwpfa,muf\ vlrIa&;'ku©rsm;udkvnf; olr
cHpm;&rnf r[kwfyg/
]w&m;0if} qdkaom pum;&yfonf bufvkud f
wwfaom trSefw&m; r[kwfcJhvQif yifv,fvdyBf uD;
wpfaumif\ OD;aESmufxJu tzHk;tumwpfckyJ jzpfay
vdrfhrnf/
oufjrwfEk;d uawmh q&m0efwpfa,muf jzpfae
ygvsuf bmjzpfvkYd wpfcsed faomtcgu vlvnfBuD;
rdom;pk&JU ydkufuGew
f Gif;rSm trdcHcJh&wmvJ/ bmaMumifh
rsm; wpf B ud r f w pf c grQaom vk , uf z rf ; pm;rI
cHvkdu&f onf qdk½Hkav;ESifh vufajr§muft½IH;ay;cJh&wm
vJ/ ]w&m;0if} pnf;0dki;f tjyifbufu ajrmufjrm;vSpmG
124 ,Ofrif;OD;

aom rsuv f k;H rsm;\ acsmufveS zYf rf;pm;rIukd b,ft


h wGuf
aMumifh aMumuf&GHUxdwv f efYcJh&avoenf;/ yifudkADZu
xufjrufpl;&ScJhygvsuf wpfcsufuav; ajcacsmfvJus
oGm;cJ½h krH Qjzifh b0ysucf jhJ cif;onf oHo&mn 0#fa<u;awG
yJvm;/
xdkpOftcsdefu rsufvHk;rsm;pGm\ tMunfhpl;pl;
awGukd pdk;&draf MumufvefYrI r&dSchJbl;qdkvQif...? rdom;pk
*kPo f du© riJhuGufrdbl;qdkvQif....? yifudk oefY&Si;f
pifMu,fa eaom tm;emwwfrIudk acwåord f;qnf;
xm;Edkicf hrJ ,fqkvd Qif...? cspo
f l bke;f jrifharmfEiS hf uGJomG ;
&onfhwdkiaf tmif ,aeYtcsdet f xd oufjrwfEdk;qdkaom
rdef;rwpfa,mufonf w&m;0if tysKd pifwpfa,muf
tjzpf &SifoefaeEdkifao;\/
,ckawmh rcsprf ESpo
f ufaomolEiS hf vufxyfchJ
&aom....? cspfOD;ol\ emusifpGm pGefYy,fjcif;cHc Jh
&aom....? tcspfrJh oknurÇmxJrSm vaygif;rsm;pGm
tusOf;cHaecJh&aom....? oufjrwfEkd;onf olrudk,f
olr tjypfwifxdkufygovm;/
tcsprf ygaom ayghysuyf suf a&cJprd f tdraf xmif
a&;onfvnf; oufwrf;b,favmufMum&Sncf rH mS wJv h /J
tufwkd;ypf tysKd pif 125

rke;f wD;pufqkyrf Irsm;udk b,favmuftxd cHEdkif&nf


&dSyghrvJ/ rdkurf rJ rI sm;twGuf aemifww&m;\ oufñmS
axmufxm;rIua&m rsuEf Smomay;OD;rSmwJhvm;/
emusiaf MuuGJrrI sm;? qHk;½IH;epfemrIrsm;udk avsmf
aMu;ay;í cifyGef;onfESifh vrf;cGJcJhNyD;aemuf olESifh
olrwdk Y\ acgif½ dk ;usdK;aeaom aygif ;pyf rIb 0ud k
tqHk;owfvdkuf&í ayghyg;vGwv f yfoGm;cJhaomfvnf;
olr&ifxJu txD;usefqefjcif;? typfy,ftxifao;
cH&jcif;? 0rf;enf;odrfi,f&jcif;rsm;udkawmh azsmufzsuf
vdkY r&Edkifao;yg/
NyD;awmh rsufESmcsif;qdkif pmrsufESmESpfzuf\
uGm[oGm;aom twdkif;twm yrmPudkvnf; b,f
awmhrS ñSdEdIi;f vdkY &EdkifrSm r[kwfawmhyg/

5
qef;ppfawG;awmjcif;ESifhtwl a0zefoHk;oyfMunfhvdkuf
jyefawmh..../
t&m&monf tvGeaf emufusomG ;aom oifcef;
pmwpf&yf\ rifeDrsOf;om;csufrsm;tjzpfom usef&pf
avonf /
126 ,Ofrif;OD;

0efxrf;q&m0efwpfa,mufb0rSm tJ'D cHpm;rI


a&pD;aMumif;xJü wvdrfhvdrfhpD;arsm wrf;wae½HkESifh
rNyD;ao;yg/ tcsed w f efawmhvnf; rjzpfrae *sLwD0if&OD;
rnf/ &ifxJrS t&mtm;vHk;udk aomhcwford f;qnf;
xm;&pfcJhNyD; vkyfief;xJa&mufvQifawmh wm0efykdif;rSm
pke;f pke;f epfjr§Kyfypfvkduf&awmhonf/
q&m0efrsm;\ ½Hk;cef;xJ0if&ef qifem;&Guf
wHcg;av; wGef;zGifhzkdY vuftvSr;f rSm tcef;wGif;rS
vQHusvmaom wD;wdk;pum;oHwcsdKUaMumifh wkefYceJ
&yfqdkif;oGm;onf/
]]raeYnaeu uReaf wmfeYJ *sLwDwJu
G swhJ cyfacsm
acsm  trsdK;orD;u b,folvJAs? rqdk;bl;}}

]]raeYnaeu b,foyl gvdrh?f aMomf-oufjrwf


Edk;udk ajymwmxifw,f}}
olr emrnfukd twdkif;om;Mum;vdkuf&onfh
twGuf em;pGifhxm;vdkufrdonf/
]]oufjrwfEk;d u udk,hxf uf wpfwef;i,fw,f
uG? udk,fwkdY&JU *sLeD,mbuf(cs)f uaygh
uGm? aq;ausmif;&JU pum;av;wpfyiG haf ygh? bke;f jrifharmf
tufwkd;ypf tysKd pif 127

&JU &nf;pm;av? tJ a[mufqm*sif (tvkyo f ifq&m0ef)


jzpfawmh b,fvku d b,fvkd bke;f jrifah rmfeYJ uGJomG ;MuvJ
rodbl;? EdkifiHj cm;oabFmom; olaX;wpfa,mufeJY
vufxyfoGm;w,fvdkY Mum;vdkufw,f? 'gayrJh odyf
rMumygbl;? uGJoGm;w,fvkdY ajymMuwmyJ}}
]]bmvJ? q&mu BudKufvdkYvm;}}
]][kww
f ,f? uRefawmf vdkuMf unfhrvm;vdkY}}
tvdk- bk&m;-bk&m;.../ e,fuajymif;vmwm
rMumao;aom  (vufaxmufq&m0ef) topf
udkxGe;f atmifcefY\ toH/ vrf;ab; ysHusaps;cif;xJu
uefpGe;f &GufawG ta&mif;t0,fvkyfaeMuovdk/
]]q&mwdkY ajymaeMuwmawG uRefr tukeMf um;
w,faemf? oufjrwfEkd;udk ajymaeMuwm r[kwfvm;?
olYudkBudKuf&if odyfcufcJrSm r[kwfygbl;? wpfckvyf
yJ[m}}
tdk-ajym&ufvku d w
f m/ wpfzufpm;yGrJ S xvmNyD;
xGef;atmifcefYwkdY pum;0dkif;xJ 0ifvmaom aq;ynm
r[mod y Ü H      atmif N yD ; p
vufaxmifq&m0ef a':aX;aX;atmifudk oufjrwfEdk;
twdki;f om; vSr;f jrifae&onf/ &pf0vJ maom rsu&f nfp
128 ,Ofrif;OD;

rsm;ESiht
f wl wqwfqwfwke, f ifaeaom cE¨mudk,fudk
oufjrwfEdk; b,fvdk xdef;csKyf&yghrvJ/
]]q&muvJ tysKd awG&ySd gw,f? BudKupf &m&Sm;vdYk
wpfckvyfudkrS}}
]]aMomf-odyw
f m0efrBu;D bl;aygh? r[kwb
f ;l vm;?
[m; [m; [m; [m;}}
]]tif;- 'gvnf; [kwfwmyJ}}
vufutvdkvkd wHcg;&Guu f kd vTwv
f kud rf od nf/
wHcg;&Guu f wuRu D RDjrnfvsuf vIy,f rf;use&f pfcohJ nf/
[ww wHcg;Mum;rS tvGefwk;d nif;pGm xGufay:vmcJh
aom pum;vHk;rsm;\ &ufpufMurf;MuKwfraI wG? tenf;
qHk; 'DaeYwpf&ufawmh 'Dtcef;udk oufjrwfEk;d a&Smif&mS ;
aerdrSmyJ/
avmuü wpfck vyf rd e f;rwpfa ,muf\
vGwv f yfykdifcGifhrsm; &Sm;yg;vSaMumif;ESihf rsufESmzHk;pGyf
wdrwf ku
d rf sm;\ rm,mrS pufuGi;f vGwaf tmifa&Smifwrd ;f
&wm rvG, f u lvSa Mumif;udk vufawGUem;vnfp
jyKvmonf/ bmyJjzpfjzpf orm;½dk;us aywHBuD;jzifh
twdkif;twmcHae&aom b0wpfckudk tvdktavsmuf
&vmonfhtwGuf oufjrwfEdk; &ifemrdwm trSef/
tufwkd;ypf tysKd pif 129

twk,o l ifwh ?hJ xl;cReaf jymifajrmufwhJ tEkynm


pGr;f &nfawGukad wmh tav;rxm;bJ ]]a[mvD;0k'½f ky&f iS f
avmu}}&JU oyGwt f tl rd af xmifa&; oD0&DawGukd tm;us
vdkYqdkNyD; jy|mef;csufwpf&ufvdk rif;om;? rif;orD;?
'g½dkuw f m? xkwv f kyfolwcsdKUudkyJ Munfhprf;ygOD;av/
odomodNyD; rjrifvku d &f aom arSmifckEd pS cf kvyf?
oHk;ckvyf? av;ckvyf? q,fckvyfawGu ]tysdK vlysdK}
ygvdYk vufraxmif? &ifaumhvsuf NyHK;&,faeMu? [m;wdu k f
aeMui? aemufqHk; w&m;0iftdrfaxmifusoGm;aom
w&m;0if wpfckvyfjzpfomG ;aom olrsm;udkyif rwlrwef
ovdk vufñ;dI awG 0dki;f xdk;aeMuwJh owif;jrifuiG ;f awG?
txif;vif;qHk; OyrmawG/
tJ'g vmuygvw&m;&JU Oya'yk'fr b,f
avmufvJqkdwm oufjrwfEdk; rodcsifawmhyg/
1
tvGefyg;vTmaom tkwfwHwkdi;f wpfck\ [dkbuf onf
buf b0rsm;ud k tenf x d k i f wnf N id r f a eaom
todw&m; jzifh BudK;pm;jzwfoef;aeqJ jzpfonf/
aeYpOfvrf;avQmufjcif; 'óersm;udk udk,w
f kid f
cHpm;MunfhNrJ/
*sLwDpnf;0dki;f xJu ylavmif&w S tMunfph rd ;f awG?
oauFw ed r dwfyH k vu©P mawG? Oayu©m0wf½ Hk u d k
jzwfoef;a&muf&Svd monfh xdcku d rf I a0'emawG? NyD;awmh
eH&Hwpfzufjcm;um txD;usefqefrIESifh odrfi,frIawG?
vGifharsmaeaom acwfynmwwf wpfckvyf rdef;r
wpfa,muf\ yef;csDum;xJu aq;a&mifawG/
134 ,Ofrif;OD;

acsmufvSeYfzrf;pm;wwfaom twdwfuawmh
tcGifhomwdkif; rñSmrwm ñSO;f qJwwfqJ/
tv,f*w d af ygufu 0ifa&mufcw hJ kid ;f rsu&f nf
rsm; &pf0kdi;f vmwwfNrJ/ tJ'DckHwef;av;em;rSm jzwfoef;
aecsifpw
d fukdvnf; azsmufzsu fypfvdkY r&Edkiaf o;/
wu,fawmh avSmifcsKd ifhxJu xGufajy; vGwf
ajrmufvmcJhaom iSufuav;wpfaumif\ vGwv f yf
aysm&f TifcGifhrsm;xuf twdwfumvrS 'Pf&m'Pfcsuf
rsm;u ydkrdk zdpD;ESdyfpufaewwfaMumif;udk tJ'D iSuf
uav;\ ESvkH;om;uom em;vnfoabmaygufEkid af y
vdrfhrnf/ b,fvkdjy|mef;csuf Oya'urS pD&ufqHk;jzwf
ydkicf Gifhr&dSaom udk,fydkicf Hpm;cGifhwpf&yfom jzpf\/
pdwq f o
kd nfu cufygonf/ b,fvykd if jiif;y,f
a&Smifwdrf;zdkY BudK;pm;ayr,fhvnf; ywfoufaeaom
taMumif;t&m wpfckckukd xdawGUrd? Mum;rd? jrifro d nfh
tcgwdki;f tJ'Duwpfzef qufE, G Nf yD; owd&rd wrf;w
rdwwfjyefonf/
tckwavm oufjrwfE;kd \ tm½Hk tawmfrsm;rsm;
udk cspfolbke;f jrifharmfu ae&m,lvTrf;rdk;aewwfonf/
tdyfraysmfonfhnawG rsm;vmonfESifhtrQ...? tJ'Dvdk
tufwkd;ypf tysKd pif 135

nawGrSm bke;f jrifharmf\ yHkwyl ef;csu


D m;ESpcf syu
f kd zHk;um
xm;onfh y0gprsm; z,f&Sm;NyD; wrf;wvGr;f armpGm
awG;Munfhaerdonfh oufjrwfEk;d / ]yJjyKwf,Ml uOD;rvm;?
yJjyKwf} [k pl;pl;&S&S us,favmifpGm atmfvdkufaom
toHMum;rS zswfceJowd0ifvmwwfNyD; *sLwDcsed ftrD
aq;½HkoGm;EdkifzkdY uokwfu&uf vIy&f Sm;&jyefonf/
aq;½HkBu;D \ tv,f *dwaf ygufem;rSm [dkwek ;f u
rSwrf Swf&& twloGm;cJhMuwmawGudk jyefjrifa,mif
aerdovdk oufjrwfEdk; udkxG#facgifESifh vufxyfNyD;p
&ufydkif;twGif;u 'Dae&mav;rSmyJ bkef;jrifharmfESifh
rarQmfvifhbJ awGUqHk&ifqdkifcJh&wmudkvnf; rarhEdkif
ao;yg/
tJ'Dwek ;f u oufjrwfEk;d u t&ifvrS f;jrifvku
d f
jcif;jzpfonf/
]][if-udkudk? udkbke;f a&? udkbkef;}}
yxrawmh ol a&Smifxu G af jy;zdYk BuKd;pm;ao;onf/
'gayrJh ywf0ef;usirf S avhvmpl;prf;aeaom tMunfhrsm;
aMumifh ½kyyf sufqif;ysuf rjzpf&atmif ol &yfapmifh
aeonf/
136 ,Ofrif;OD;

]]Edk;Edk;udk bmvdakY &SmifaewmvJ udkuk&d ,f? Edk;Edk;


udkudkYudk &Sif;jycsifvdkY vdkuf&Smygao;w,f? udkudku}}
]]&Si;f aeNyD;om;udk ½Iyaf xG;atmif &Si;f jyraeygeJY
awmhAsm? awmfygawmh}}
ol&Y ifxuJ rD;awmufawG? rsu0f ef;xJu emusif
rIawG? olY&JU EIwzf sm;u yGifhtefvmwJh acsmf&nfylawG/
]]r[kwaf o;bl; udu
k &kd ,f? Ed;k Ed;k tptqH;k &Si;f jyrS
udkudk oabmaygufvmrSmrdkYyg? cPav; pdw&f Sn&f Snf
xm;NyD; onf;cHem;axmifay;ygaemf}}
]]awmfygawmhAsm? awmfygawmh? &ufpufw,f
qdkwJh pum;&JU oufa&mufrItm;[m b,favmuf
jyif;xefpl;&Sw,fqkw d m uRefawmf vufawGU odvkdu&f
ygNyD q&m0efrBuD; a':oufjrwfEkd;&,f? tJ'DtwGuf
avmifuRrf;usef&pfcJhwJh jymyHkav;udkMunfhNyD; cifAsm;
auseyfyg? aysmyf g? aysm&f iT rf IawGeYJ wnfaqmufvdkuw
f Jh
cifAsm;wdkY&JU tdrfa xmifa&; om,mcsrf;ajrhygapvdkY
uRefawmf qkawmif;ay;cJhygw,f}}
ajymajymqdkqdk csmceJ vSnx hf u
G o
f mG ;aom bke;f
jrifharmf? oufjrwfEk;d qkyu f kid q
f Jx
G m;qJ ol\ nmbuf
tufwkd;ypf tysKd pif 137

vufudk aqmifh½kef;xGufajy;oGm;ojzifh oufjrwfEdk;


,dr;f ,dkiu
f sef&pfcJhonf/
emusirf rI sm;u toGio
f P²mefajymif;vJomG ;aom
emusnf;rIrsm;onf ydkí jyif;xef aMumufp&maumif;
vS\/
wkecf gvdIi;f wpfckxrJ mS aMurGomG ;aom cspjf cif;
rsm;udk wpfppDaumuf,l qufpyfMunfhayr,fhvnf;
b,fvdkrS yDjyifvmrnf r[kwfawmhyg/
ausmcdki;f oGm;wJh udkuk&d UJ ausmjyifukd aemufqk;H
jrifvdku&f wJh 'Dae&mav;/ 'D*dwfaygufu0if? 'Dae&m
av;udka&mufwdkif; rsuf&nfwpfaygufudk tNrJwrf;
*dwaf Mu;ay;cJh&ayr,fhvnf; 'Dae&mav;uyJ jzwfoef;
aecsifro d nfh qE´udkawmh b,fvdkrS wm;qD;vdkY r&
Edkifyg/
aq;ynmr[modyw ÜH ef; 
0ifciG fh  pmar;yGJatmifpm&if; xGuo f nfhaeYu
avSum;wpfxpf\ El;nHhaEG;axG;rIukd cHpm;&if;aysm&f iT f
MunfEl;rIawGxJrSm wrf;wjcif;awG ygvmcJhjyefonf/
aMumfjim oifyke;f BuD;ay:wGif uyfxm;aom atmif
pm&if;pm&Gufudk azmufxGif;vsuf &Tef;vJh&Da 0aeaom
138 ,Ofrif;OD;

rsuv f Hk;rsm;ESifh  [k ajymvdkufaom


olYrsuEf Smav;udk jrifa,mifaerdonf/ 'Dtcsed rf mS olr\
cspfol b,fa&mufaeovJ/ b,fNrdKU b,f&GmrSm 
 (wm0efcsx m;jcif;) usaeovJ/

[dkwke;f u ]udk,fh&nfrSef;csufuav 


 (Edkii
f jH cm;ynmawmfoif) tjzpf oGm;Edkizf u kYd yxr
tqifh? udk,fwwfwJh tqifhjrifhynm&yfawGeJY vlem
awGukd tvkyftauR;jyKEdkifzkdYu 'kwd,tqifh? tck
udk,fwkdYatmifwJh  bGJU[m q,fwef;atmif
ovdky?J avSum;xpfay:udk ydkiyf kid Ef kid Ef kid f ajcrcsEkid af o;wJh
 (tBudK) tqifhavmufyJ&Sdao;w,f Edk;Edk;&JU} vdkY

&nfrSe;f csufBuD;pGm tm;cJxm;aom bke;f jrifharmf/ pdwf


awav [if;vif;jyifxJrSm vGifharsmaysmufqHk;aecJh
NyDvm;/ wu,fawmh olr\ cspfolonf rsuf&nfjrpf
xJrSm tcspfavSwpfpD;ESifh a&pkefarsmwwfaom tajc
,dkifonfh cyfnHhnHh vlpm;rsKd ;awmh r[kwfEdkiyf g/
aq;ynmr[modyÜHoifw ef; pwuf&onfh
&ufawGrSm olYukdyJ pl;pl;epfepf owd&aejzpf\/
tufwkd;ypf tysKd pif 139

2
wpfoufwm b,fvdkrS jyefvnf qHkawGUEdkifawmhrnf
r[kwf[k xifrSwfxm;cJhaom cspfoludk rarQmfvifhbJ
rsuEf Smcsif;qdkif bGm;ceJ qHkawGUrdMuaomtcg..../
&ifwpfckvHk; yGifhxGufoGm;rwwf tHhMowkefcg
oGm;&ovdk....?
tdyfrufxJrSm vrf;avQmufcJh&ovdk...?
rsuf&nfpav;awGxJu tvif;a&mifwpfcsuf
jyufceJvif;vuf0if;yoGm;ovdkvdk..../
umvMumjrifhpmG aysmufqk;H aecJah om tjrwfEk;d
qHk; ypön;f av;wpfckukd ½kww
f &uf aumuf&vdkuo f nfh
uav;i,fwpfa,muf\ 0rf;omyDwrd sdK;? oufjrwfEk;d
\ ESvHk;om;rSm ½dkucf wf cHpm;vdkuf&onf/
aq;½Hktyk Bf uD;½Hk;cef;odkY vuke&f ufu wm0efrsm;
ESifh ydjym; rtm;rvyfjzpfae&ojzifh ,aeYrS vpm
xkw&f eftoGm;? "mwfa&mifjcnfXme ay:wDukad tmufokYd
t0if? txJrS xGuv f maom ]ol} ESihf rsufESmcsif;qdkif
&ifcsif;wdkurf rd rwf jzpfoGm;&onf/ tJ'D ae&mav;rSm
tawmfhudk arSmifaeaomfvnf; ]ol}rS ]ol}/ odyu f dk
140 ,Ofrif;OD;

aocsmygonf/ olr &if;ESD;uRrf;0ifNyD;om; udk,o f if;


&eHYESifh AdkYtm;jyif;aom vQyfpD;vdIif;wpfcku olr\
ESvHk;om;tm; ½kwfjcnf; qkyfqGJ cg,rf;ypfvdkufí/
olr wkev
f Iyaf csmufcsm;pGm? pdk;&GHUxdwfvefYpmG ?
NyD;awmh 0rf;om wke,f ifpGm/
]]udkukda& udkukd? tJ-udkbke;f ? [dkav udkbke;f
jrifharmf}}
]][if Edk;Edk;? udk,hfpdwfxJrSm awGUvdrfhr,fvdkY
xifawmh xifom;? Edk;Edk; bmvmvkyw f mvJ? aeaumif;
&JUvm;? awmfawmf ydefoGm;w,faemf}}
]]Edk;Edk; aeaumif;ygw,f? Edk;Edk;av udkbke;f jrifh
armfukd [dk [dk}}
&uf&Snv
f rsm; rsKd odyo
f rd f;qnf;xm;cJh&aom
pum;vHk;rsm;u vnfacsmif;0rSm wpfae\/ &ifxJrSm
awmh wif;usyfqkdYeifhvsuf/ b,fupNyD; b,fvdkajym
&rSe;f rod/
]]uJyg Ed;k Edk;&,f? cs,&f rD mS tat;oGm;aomuf&if;
pum;ajymMuwmaygh? Edk;Edk; cPav; tcsdef&w,f
r[kwv
f m;? Ek;d Edk;ajymcsifwmawG ajym? tukeo f majym
tufwkd;ypf tysKd pif 141

udk,fem;axmifr,f? udk,fhrSmvnf; ajymcsifwmawG


trsm;BuD;&dSw,f Edk;&,f}}
aq;½HkBu;D tv,faygufuxGu?f vrf; 30 wpf
avQmuf....? aq;½HkBuD;buf yvufazmif;ay:rSm olEiS hf
,SOfwGJvsuf..../ (trSwf&p&m) aq;ausmif;a&SUudk
jzwfoef;....? ausmfvGeo f Gm;NyD;..../ ]xdkifav Edk;Edk;}
qdkrSyJ ]cs,&f }D tat;qdkix f J a&mufaeaMumif; owdxm;
rdonf/ wdrw f ku
d Ef Ek &k &G aG y:rSm zGzaG v; avQmufvrS ;f vm
cJw
h m/ bke;f jrifharmfu olr\ vufz0g;udk wif;usypf mG
qkyu f kdif ac:,lcw Jh m/ wdrcf sdKifhawGxJrmS ajctcs &dycf eJ
&dycf eJ &ifxJrSm vdIuzf kdchJ&wm/ a0a00g;0g; rdk;om;xk
u vsifjrefaom EIe;f xm;jzifh olrtm; xdk;azmuf
jzwfoef;oGm;cJhwm/ olr tdyfrufxJrSm vrf;avQmuf
aewmvm;/ Za0Z0gtawG;? rIef0g;0g; jrifuGif;/
]]uJ? ajymawmh Edk;}}
]]Edk;Edk;av? tJ-[dk-uRefr b,fupajym&rSe;f
awmif rodawmhygbl;? uRefr &ifxJrSm odyu f kd ajymjy
csicf hrJ w
d m? tck ]ajym} qdkawmhvnf; [dk? bmajym&rSe;f
awmif rodawmhbl;? tm;vHk;[m uRefr&JU tjypfawG
ygyJ&iS f? uRefrudk cGifhvTwyf gvdkY awmif;yefcJh&if uRefr
142 ,Ofrif;OD;

rw&m;bl;qdkwm odayr,fh [dkav? udkbek ;f &JU cGiv


hf w
T rf I
[m uRefr &ifxJu tvdktyfqHk; qE´wpfckygyJ}}
]][if;....? udk,f Edk;Edk;udk cGifhvwT Nf yD;om;yg?
wu,fawmh Edk;Edk;wpfa,mufwnf;&JU tjypfcsn;f vnf;
r[kwyf gbl;? 'Dupd örSm udk,hwf m0efvnf; ruif;ygbl;
uGm? ywf0ef;usiu f ½dkucf wfvmwJh wGe;f tm;ay;rIawGukd
udk,f wu,f,HkcJhrdwmudk;? udk,f rSwrf daeygw,f?
]b,fvdkvJ}qdkwJh ajymifacsmfacsmf tMunfhawGaMumifh
udk,h&f ifxJrSm rD;avmifaewJhtcsed f Edk;Edk; csde;f qdkxm;wJh
twdkif; taqmifa&SUrSm udk,fxkdifapmifhaecJhwm Edk;Edk;
a&mufrvmcJhbl;? tJ'DrSm oef;acgifausmftxd udk,f
wpfa,mufwnf; ikww f kwf}}
bke;f jrifharmfrmS Mum;xm;aom vdar®m&f nfykvif;
rsm;ESihf MuufOylwif; pm;yGJay:vmcsay;onf/ bke;f jrifh
armfu Edk;Ed k;a&SUod kY wdk;ay;vdku f &if; oluvnf;
vdar®m&f nfwpfykvif; vSrf;,lNyD; wpfikpH ky,
f vl kud o
f nf/
NyD;rS ol\ pum;udk jyefqufonf/
]]Edk;Edk;wdkY taqmifa&SUrSm wpfa,mufwnf;
apmifhaecJh&wJh tJ'Dtcsed af wG[mav udk,hbf 0rSm pdwf
"mwf tusqif;qHk ;? 0rf;enf;aMuuGJ&qHk ;? pd w f
tufwkd;ypf tysKd pif 143

txdcdkuf&qHk;ygyJ? aemufwpfaeYreufrSm *sLwDcsdet f rD


a&mufrvmcJhwJh Edk;Edk;twGuf udk,w f kdYtm;vHk; pdwyf lNyD;
vnfyif;&Snaf e&wm? a&mufr,haf &mufvmawmh Edk;Edk;u
zdkoDzwfoD yHkysufyef;ysuf? rsufESmrSm oeyfcg;r&dS?
EIwcf rf;qdk;aq;r&dSeJY NyD;awmh tJ'Dvlu naejyefvm
BudKr,fvdkY ydkifpdk;ydkifeif; atmfoGm;ao;w,f? udk,f
b,favmufxd cHpm;&rvJqdkwm Edk;Edk; pOf;pm;Munfh?
qufNyD;&ifq dkifzdkY tiftm;r&dSawmhvdkY udk, ftavm
oHk;q,f xGuaf jy;cJw h m? tjzpfreS u f kd *CePod&atmif
BudK;pm;zdkYtxd owådr&dScJhwm udk,fhtrSm;ygyJ Edk;&,f?
tNyD;rSm &efukeu f dk oli,fcsif;awGpkNyD;
q.r (aq;uko cGifhvuf rSwf) oGm ;xkw fMuawmh
aqGaqGOD;u udk,hfudk taMumif;pHkajymjyw,f? Edk;Edk;
olYqD rMumrMumvmNyD; &ifzGifh&if; 0rf;enf;rsuf&nf
uswwfaMumif;? aemufNyD; Edk;Edk;wdkY tdrfaxmifa&;
tqifrajywJhtaMumif; tukeaf jymjyygw,fuGm? udk,f
Edk;av;udk oem;NyD; odyu f dk pdwq f if;&JcJh&ygw,f}}
aMomf-udkukd&,f? wpfcsdeuf ke;f uom ylavmif
jyif;jyaom cHpm;csufawGudk rsdKodyfNyD; yGifhvif;rI
&dScJhMurnfqdkvQif- tckvdkrsdK;..../ tdk- t&m&monf
NyD;qHk; vGefajrmufcJhygNyD/
144 ,Ofrif;OD;

]]tck udkbke;f u 'Daq;½Hkukd bmvmvkyw


f mvJ
[if}}
]]ud,
k f b,frSm  usaeovJ? tdraf xmif
usaeNyDvm;qdkwmawG rar;awmhbl;vm; Edk;Edk;}}
olr &ifcek o
f mG ;onf/ vrif;BuD;\ &ifcek o
f rH sm;
udkvnf; Mum;aerdonf/ aysmufqHk;oGm;aom tMunfh
av;rsm;udk 'DaeY jyefawGU&\/
]]'gu udkbke;f &JU udk,af &;udk,fwmudpöyJ?
uRefru tdraf xmifonfwpfa,mufrkYd 'gawG rar;oifh
ygbl;av}}
]]tdrfaxmifonf r[kwfawmhbl; qdk&ifawmh
ar;vdkY &Edkifw,faygh}}
]]ydNk yD; rar;oifah wmhb;l vdkY uRerf xifygw,f?
b0uay;vmwJhtodaMumifh ydkNyD; xdef;csKyfzdkYvkdtyf
aeNyDav? tckvkd ESpfa,mufwnf; tat;qdkifxJrSm
twlxdkifaeMuwmudk wpfa,mufa,mufursm; jrif
oGm;&if ESpaf ,mufvk;H twGuf odum© usp&mawG jzpfvm
OD;rSm udkbke;f &JU? tJ udkbke;f u tckxd tdraf xmifrjyK&
ao;wJh vlysdKwpfa,mufyJ jzpfaeOD;r,fqkd&ifawmh
udkbke;f twGuf ydkepfemwmaygh&Sif}}
tufwkd;ypf tysKd pif 145

]]awmfygawmh Edk;Edk;&m? tJ'D usOf;ajrmif;wJh


ywf0ef;usi&f UJ rsuv f k;H awGukd ody*f ½kpku d cf hrJ v
d kYd udk,w
f kYd
ESpaf ,muf uGJuGmcJh&wm Edk;Edk;wdkY&JU uGm&Sif;jywfpJjcif;
aMunmcsufukd owif;pmrSm udk,zf wfvkdu&f ygw,f?
udk,fuawmh Edk;Edk;udk ESvHk;om;wpfckvHk; ay;vdkufNyD;
om;? aemufxyf b,folYudkrS cspv f kdYr&awmhbl;? udk,f
ckcsdefxd vlysdKyJ? vGwfvyfwJh a,musfm;wpfa,mufeJY
vGwfvyfwJh rdef;rwpfa,mufu udk,yf dkifcHpm;cGifheJY
vkyfydkifcGifh tjynfh&dS&rSmaygh Edk;Edk;&JU}}
]]trSefw&m;qdkw m wpfcgwav vlrIa &;
avmuxJrmS wdik ;f wmoHk;pGJvkY d r&Edkiyf gbl; udkbek ;f &,f}}
olr acgif;iHkYypfvdkuo f nf/ olr udk,fwkid f
emusifpGm vufcHcJh&aom avmuBuD;\ tpOftvm
jy|mef;csuaf wGukd olr EIwrf S rajymcsib
f aJ jymae&onf/
]][m tJ'D vlraI &;avmuaMumifyh J ud, k b
hf 0rSm
tBuD;rm;qHk; vufvTwq f Hk;½IH;cJh&wm Edk;Edk; odygw,f?
uJyg? 'gawGxm;vdkufygawmh? Edk;Edk;u rar;vnf;
udk,fht aMumif;awG ajymjycsifvdkY 'Du dkac:vmwm
odvm;}}
146 ,Ofrif;OD;

tckvkd udkukEd iS hf 'kw,


d tBudraf jrmuf jyefvnf
qHkqnf;cGifh&jcif;twGuf olr &ifrckef&ufawmhyg/
]]udk,f yJc;l aq;½HkrmS  usw,f Edk;Edk;&JU?
tJ'Duae &efukef aq;(1)rSm 
twGuf  0ifajzwm atmifoGm;w,f? udk,hf
azazu rEÅav;wdki;f ½Hk;udkajymif;&wm ig;vavmuf
&dSNyD? tJ'gaMumifh udk,fvnf; rEÅav;rSm 
 qufwufzkdY  (ajymif;a&TUpm) wifvdkuf
&wmaygh? ck udk,w f kYrd o
d m;pktm;vHk; rEÅav; ajymif;vm
MuNyD? udk,f  (zsm;emaqmif 1) rSm *sLwD p0if&
rSm? tJ'Du q&m0efawGpm&if;rSm Edk;Edk; emrnfvnf;
awGUcJhw,f? udk,ef JY Edk;Edk;twGuf 'Dwpfcgawmh uHMur®m
u oabmaumif;oGm;NyDaemf}}
]][if-wu,f? [kwf&JUvm;}}
oufjrwfEk;d \ &ifxuJ vQHxu G v
f maom yDwd
t[kefudk b,fvdkrS zHk;zd r&Edkiyf g/ 'gayrJh wpfckckudk
owd&oGm;ovdk....? cHpm;vm&rnfh a0'emawGudk
teD;uyf ac:,lrdovdkjzpfrSm pdk;xifhrdonf/
]]bmjzpfvdkY rsufESmysufoGm;&wmvJ Edk;Edk;}}
]][dk bmrS rjzpfygbl;? 0rf;omvdykY gudb
k ek ;f &,f}}
tufwkd;ypf tysKd pif 147

trSew f u,fvnf; olrpdwaf wG a,muf,uf


cwf vIyf&Sm;aerd\/
olrwdkY\ jyefvnfawGUqHkjcif;onf uHaumif;
jcif;vm;? uHqkd;jcif;vm; olr ra0cGJwwfawmhyg/
MunfE;l &dyaf jy;aewJh EIwcf rf; ESpv
f Tmudkawmh olr rjyK
jyifEdkiaf wmhygav/
]udkuk&d ,f} vdkY vdIuaf rmpGm a&&Gwjf rnfwrf;rd
vdkufonfh EIwfcrf;\ trSwfwrJhEkdifrItwGuf olr
tcsdefrD rxdef;odrf;EdkifcJhyg/
t&m&mwdki;f onf El;nHhord af rGUaomoabmudk
aqmifaeMuavovm;? Munfjyma&miftvif;wef;rsm;
ESifh pdkvGifaom ta&mifEkEkuav;rsm;udk olr ydkí
MunfhjrifcHpm;wwfvmonf/ ta&SUrdk;ukypf uf0dki;f qDrS
&Siof efEdk;xvmaom a&mifeDopfrsm;u olr wpfudk,f
vHk;udk vTrf;NcHK&pfywfae\/

3
]]Edk;Edk; uifwif;rSm xrif;oGm;pm;&if udk,u
hf kad c:OD;aemf?
wpfa,mufwnf; xGufroGm;eJYOD; uav;r}}
148 ,Ofrif;OD;

]]udkbke;f rSm xrif;bl;ygvmw,f r[kwv


f m;?
bmjzpfvdkYvkduaf eOD;rSmvJ}}
]]aMomf-Edk;Edk;eJY twlwlpm;&atmifaygh? 'DaeY
Edk;Edk; odyBf udKufwJh ig;clpif;aum[if; ygvmw,f?
Edk;av; jzpfovdkpm;ae&m MumNyD r[kwv f m;? 'gaMumifh
ararhudk ig;clpif;aum pm;csifvdkufwmqdkNyD; udk,f
twif;csufcdkif;cJhwm Edk;&JU}}
]tdk}
arG;nif;qHpav;rsm; vl;vGeYfoGm;onftxd
zsef;ceJ MuufoD;xoGm;&onf/
]]&ygw,f udkbkef;&,f? uRefr b0udk a'gif
usus jym;usus b,fvdkyJ jzwfoef;& jzwfoef;&
cHEkid &f nf &dv
S movdk xrif;ESpef yfukd 0wå&m;t& pm;ae
&w,fvdkY atmufarhNyD; odyf rufrufpufpuf r&dSawmh
ygbl;&Sif}}
]]Edk;Edk;u rufruf rrufruf udk,u f awmhav
Edk;Edk;BudKufwhJ tpmav;rsm;pm;&wJhtcg Edk;Edk;udk owd&
wrf;wNyD; odyfauR;csiw f myJ? Edk;av; Nrde&f nf,u
S &f nf
pm;aewmMunfhNyD; udk,h&f ifxJrmS wu,f csr;f ajrhw,f?
bmyJjzpfjzpf udk,fwdkY xrif;twlpm;&atmifaemf}}
tufwkd;ypf tysKd pif 149

cspfoltm; cspfjrwfEkd;pGm NyHK;Munfh&if; olr


acgif;ndwfjyvdkufrdonf/ udkukd&,f....? [dkwke;f u
ESpfaygif;rsm;pGm pm;twl? oGm;twl? b0a[mif;udk
vGrf;arm wrf;wrdonf/ olru cspfolyef;uefxJ
[if;wpfzuf tNrJOD;cswwfovdk oluvnf; olr
yef;uefxJtaumif;qHk; [if;wpfzufudk a&G;cs,fxnfh
ay;wwfNrJ/ wpfcgwpf&H tm;rvdk tm;r&jzpfum
yg;pyfxJxd twif;vdkucf HGYauR;onfhtcg t&Suo f nf;
vsuf olr wGe;f z,fypfwwfonf/ w,kw, *½kpkduf
cJhaom ol\ tMuifemav;rsm;? NyHK;ppESifh ol\ yDwd
rsuEf Sm? ,ckxdwdkif olr&ifrSm aEG;axG;vdIufzdkqJ/
]][if bmvdkY rsuf&nfus&wmvJ Edk;Edk;&,f}}
]][dk-bmrS r[kwfygbl;}}
twdwf\ yHk&dyfrsm;u wpfaeYxuf wpfaeY
oufjrwfEk;d \ ESvk;H om;rSm yDjyifxif&mS ;vsu/f bke;f jrifh
armfuawmh ypöKyÜef ½kyyf kHvTmrsm;udk ESpEf Spfumum jc,f
rIef;avonf/
Ä Ä Ä
150 ,Ofrif;OD;

]a'guf a'guf a'guf}


]]reufapmapmpD;pD; b,forl sm;ygvdr?hf b,fol
aeraumif;jzpfovJrodbl;}}
eHeufwkdi;f jyKaeus bk&m;&dSckd;? arwåmydkY? ykwD;
pdwaf epOf (em;xJrSm pdrf;aeaom) wD;wdk;nifom
wHcg;acgufoHukd Mum;vdkuf&jcif; jzpf\/ cgwdkif;
&yfuGufxJrS vlrrmrsm;twGuf q&m0efvmyifhvQif
Mum;aeus wHcg;acgufoHrSm þodkYr[kwfbJ tquf
rjywf pl;&Sus,favmifpGm..../
oufjrwfEk;d awG;awG;qqESihf wHcg;udk tom
zGifhMunfhvdkufaomtcg/
]][if-udkbke;f ? bmjzpfvkYv
d ?J apmapmpD;pD;BuD;
bmjzpfvdkYvJ[if}}
]]aMomf pdwaf t;at;xm;NyD; jznf;jznf;ar;yg
Edk;&,f? udk,f bmrSrjzpfygbl;/ 'DaeY udk,w f kYEd pS af ,muf
vHk; av? NyD;awmh vjynfhaeY? tJ'g udk,fwdkY
bk&m;BuD;oGm;zl;&atmif? NyD;awmh rEÅav;awmif
oGm;r,f? tif'dkeD;&Sm;'efayguf 0if0,foGm;r,fav?
&efuif;awmifrmS yJjzpfjzpf udk,w
f EkYd Spaf ,muf 'efaygufeYJ
aysmyf GJpm;Muwmaygh? tjyefrSm vrf; 80 u 
tufwkd;ypf tysKd pif 151

 0ifNyD; 'dkrDEkdpm;MupdkY? NyD;&if naeaps;wef;rSm Edk;Edk;


pdwBf udKuf pmtkyfta[mif;0ifarTav? udk,f pdwf&Snf
vuf&Snf apmifhay;r,f? [kwfNyDvm;}}
]]trav;? udkbek ;f tpDtpOfawGu rsm;vScsnf
vm;? 'grsm; raeYnaeuwnf;u rSmvdkuf&if Edk;Edk;
tqifoifhapmifhaeEdkifwmaygh? tckawmh Edk;Edk; a&awmif
rcsKd ;&ao;bl;? t0wfawGvnf; avQm&f OD;r,f udb k ek ;f &JU}}
]][m-Edk;Edk;uvJ t0wfavQmfwm tomxm;?
tck a&oGm;csdK;csnf? udk,f 'DrSm xdkifapmifhaer,f?
&w,faemf}}
]]tdk-udkbke;f uvJ? b,fvkdrS ratmufarhygeJY?
[dkav? 0if;oDwm vufzuf&nfqdkirf Sm vufzuf&nf
aomuf&if; apmifhaeygaemf? uRefr jrefjrefa&rdk;csdK;?
oeyfcg;vdrf;NyD; vmcJhyghr,f}}
]]aMomf-Edk;Edk;&,f? raeYnae  u
aps;0,fvm&if; udk,fhu dk 0ifac:oGm ;wmeJY udk, f
apmjyefomG ;cJ&h wm? 'gaMumifh Edk;udk bmrS rrSmcJhEkid b
f ;l ?
uJyg Edk;Edk;ajymovdkyJ udk,f 0if;oDwmuae oGm;
apmifhay;yghr,f? oGm;r,f}}
152 ,Ofrif;OD;

wHcg;zGihpf Ofu awGUvku


d &f aom NyHK;aysmf&iT jf rL;
vsuf wuf<urItjynfhjzifh cspfol udkudkYrsufESmav;
ysuf,Gif;tdkpmoGm;&onfhtwGuf pdwfraumif;jzpf&
onf/ olr\ cspfolrSm-[dkwke;f u ESpfaygif;rsm;pGm
olrwdkY cspfolESpfOD; &ifckeMf unfEl; twlvnfywfcJhzl;
aom ae&mrsm;udk wpfywfausmv h kjd cif;yif/ olrrSmawmh
olESifh 'kwd,tBudraf jrmuf qHkqnf;cGifh&jcif;twGuf
vGwfvyfayghyg;pGm &ifrckefEkdifawmhyg/ udkudkYtwGuf
olr &ifrckef&ufawmhyg/ udkukYdudk tm;emaeygvsuf
udkudk\ tcsdefjynfh csOf;uyfrIudk olr Oayu©mrjyKEdkif
cJhyg/ tcspfqHk;ESifh tcspfOD;jzpfoludkudkYtwGuf olr\
EGr;f a<uvkvkb0udk jyefvnfjyKpk ay;oifhao;wmygyJ/
udkudkYudk olr b,fvdka&Smifz,fEkdifyghrvJ/ rdrdwpfOD;
wnf;aexdkifaom tdrcf ef;av;xJrSmrSwpfyg; udkudk[k
olr EIwfuRHrxGufvmapzdkY xdef;csKyf ydwfqD;xm;&
onfrSm yifyef;qif;&Jvkdufonfhjzpfjcif;/
oufjrwfEkd;udk em&DwMunfhMunfhESifh vnfw
qefYqefY arQmfai;ae&if;u bkef;jrifharmfwpfa,muf
(udk,hfudk,fudk tvGefwefzdk;xm; xde;f odrf;wwfaom)
cspo
f u
l kd pdwrf qdk;&ufyg/ oluk,
d w
f kid u
f cspo
f t
l wGuf
tufwkd;ypf tysKd pif 153

qHk;jzwfcsu fwpfckudk cdkifcdkirf mrmcscJhNyD;jzpfovdk tJ'D


qHk;jzwfcsuw f pfckuk d bmeJYyv
J &J vJ&? b,fvkyd J &if;ES;D &
&if;ESD;&? ay;qyfzkdY toifhjzpfaeNyD/
ol\ rsupf dvnfaeaom arQmfvifhjcif;rsm;udk
oltrSefwu,f taumiftxnfazmf&awmhrnf/ tJ'D
twGuf ol\ qHk;jzwfcsuf cdkifrmae&efESihf olYrSm
owåt
d iftm;rsm; jynfh0ae&efvkt
d yfaMumif; ol aumif;
aumif; odygonf/
tJ'DaeYu oufjrwfEdk;udk olawmfawmfESifh jyef
cGihrf ay;cJh/ ay;rjyefapcsiyf g/ xdkaY Mumifh aps;csKd naps;
wef;rSm 0ufom;wkwx f dk; oGm;pm;Mu&if; em&Dpif
ta&SUbufwef; yvufazmif;ay:ü jzefYcif;a&mif;cs
aeMuaom pmtkyt f a[mif;qdkirf sm;odkY avQmufMunfMh u
onf/ oufjrwfEk;d uawmh olr\ aq;cef;rSm apmifharQmf
aeMuawmhrnfh vlemrsm;twGuf aemufqHwiifiifEiS h/f
'gayrJh ol NidKjiifoGm;rSm pdwt f aESmuft,Sujf zpfoGm;
rSmudkvnf; olr pdk;&dryf k&H onf/ xdt kY wGuf cspOf ;D olav;
Edk;Edk;udk tvGefaus;Zl;wifrd\/
[dkt&if vGecf Jhaom ESpfaygif;rsm;pGmuvnf;
þae&mav;odkY oufjrwfEdk;udk ol rMum rMum
154 ,Ofrif;OD;

vdkuyf kYad y;jzpfonf/ &Sm;yg;vSaom wefzk;d rjzwfEkid af om


pmtkyt f a[mif;av;awGudk wpfcgwpf&H &wwfonf/
,ckvnf; ]tuf*gt,fvifyk;d }\ uAsmpmtkyf
wpftkyfukd oufjrwfEk;d awGU&So d Gm;onf/ aps;ar;Munfh
awmh ig;usyfwefwJh/ bkef;jrifharmfuvnf; jyifopf
pma&;q&mwpfa,muf a&;om;jyKpkxm;aom ]urÇm
ausmf yef;csDq&mBuD;rsm;taMumif;} pmtkyfukd aumuf
awGUoGm;onf/ aps;uvnf; wpf&mhtpdwo f m qdk&Sm
onf/ yef;csDjrwfEkd;aom oufjrwfEk;d udk ol trSww f &
vufaqmifay;vdkojzifh vHk;0 aps;rqpfawmhbJ 0,f
vdkuf\/ tJ'DtrdIufyHkab;u pmayjzefYjzL;a&; vrf;
aMumif;wpfckudk i,fpOfuwnf;u ESpo f ufcJhrdonf/
ta[mif;qdkix f Ju ]&Sm;yg;wefzkd;&dS} pmayawGukd aps;
aygaygESihf 0,fvk&d wwfaMumif; todwpfck acgif;xJrmS
&dSEiS hNf yD; jzpfaomfvnf; pmtkytf a[mif;wpftkyf 0,fcg
eD;wdkif; ol b,fawmhrS aps;rqpf&ufcJhyg/
pmtkyw f pftky\ f pm&Gurf sm;udk usKd ;aMuae½HkrQ
ESifh wefzkd;xm; jrwfEdk;aumif;aom tJ'Dpmtkyf\ rlao
wefzdk;wpfck[m b,fvdkrS avsmhusoGm;rSmr[kw[ f k
oufjrwfEdk;u olr\ ,HkMunfcsufudk azmfjyzl;onf/
tufwkd;ypf tysKd pif 155

bkef;jrifharmfuvnf; pwdk;qdkifBuD;rsm;rS rSefbD½kdxJrSm


tvSjyxm;aom axmifESihfa omif;ESihfcsDí aps;ac:
wwfovdk vltrsm;ESpfESpNf cdKufNcdKuf 0,f,lavh&dSaom
(pum;rajymwwfaom) aumfywf½kyrf sm;xuf wefzdk;
jrifhrm;aom pum;rsm;pGmajymwwfonfh tJ'D pmtkyf
ta[mif;av;awGudkyJ wefzdk;xm; vdkcsifrd\/ olESifh
tawG;tac:? t,ltq xyfwlusavh&Sdaom ouf
jrwfEdk;udk ol vufvGwfqHk;½IH;rcHEdkifyg/ oufjrwfEdk;
uJo h kYd &Sm;yg;wefzk;d &dS rde;f rwpfa,mufukd ta[mif;qdkirf S
ta[mif;aps;ESifh 0,f,lzdkY ol BudK;pm;aewmr[kwf
aMumif; ywf0ef;usifodkY b,fvkd em;vnfap&yghrvJ/
oufjrwfEdk;udk ol toufwrQ cspfjrwfEdk;
onf/ b,folawGuyJ NidKjiifrmefzJGUaeygap oluawmh
oufjrwfEk;d rS oufjrwfEk;d / oufjrwfEk;d udk ol vufxyf
,lrnf/ b,fvdk tajctaersdK;eJYyJjzpfjzpf? oufjrwfEkd;
udk vufxyfrnf/ ol\ qHk;jzwfcsufu wpfaeYwjcm;
cdkirf mpGm/

4
]]awmfawmfav;awmh &,fzkYad umif;w,f? udk,&hf nf;pm;
udk udk,jf yefNyD; &nf;pm;pum;ajym&w,fvdkY rSefxJ
MunfhNyD; udk,hfudk,fudk pum;ajymae&ovdkyJ}}
156 ,Ofrif;OD;

]]bmawGvJ udb
k ek ;f &JU? udb
k ek ;f bmjzpfaewmvJ}}
]]ud,
k f Ed;k Ed;k udk b,favmuftxd cspw f ,fqw kd m
Edk;Edk;odrmS yg? Edk;av;udk odycf spcf hw
J hJ udk,h&f JUtcspaf wG[m
ckcsdefxd wpfpufuav;rS avsmhroGm;wJhtjyif wdk;
wdk;vmw,f? t&ifwke;f uawmh tdraf xmifa&;qdkwmudk
w&m;ao rlwpfckeJY owfrSw fNyD; udk,fw dkif&SmazG
pkaqmif;vdkY&wJh aiGaMu;OpömeJYyJ xdkufxdkufwefwef
wnfaxmifMur,fvkYd arQmrf eS ;f cJhrw d ,f? 'gayrJh avmu
BuD;rSm ude;f *Pef;wpfck&JU cGifhjyKcsuf? umvwpfck&JU
taES;tjrefqkdwm udk,fwdkYrydkiw f Jh udpöawGyJ? ckawmh
udk,foabmaygufoGm;ygNyD? Ek;d Edk;udk udk,f vufxyf
yg&ap}}
]]tkd udkudk&,f}}
bke;f jrifah rmf\ ycH;k pGe;f av;ay: acgif;av;rSw
D if
xm;aom oufjrwfEkd;rSm olr\vufESpzf ufjzifh cspfol
\ nmvufarmif;udk qkyf,lzspfñSpf&if; ½kwfw&uf
½dIuBf uD;wiif idkcsvdkuaf wmh\/ rsuf&nfrsm;u ajz
rqnfEkid .f .../ bke;f jrifah rmfu cspo f \
l rsu&f nfprsm;udk
w,kw, okwfoifz,f&Sm;ay;onf/
]]Edk;Edk; ody0f rf;omwmyJ udkuk&d ,f? Edk;Edk; b,f
avmufyJ wrf;wcJh? wrf;wcJh? b,favmufyaJ rQmfvifhchJ
tufwkd;ypf tysKd pif 157

arQmfvifhcJh? b,fawmhrS jyefr&Edkiaf wmhbl;vdkY xifrSwf


xm;cJw h hJ udku&kYd UJ arwåmudk Edk;Ed;k wu,fyjJ yef&w,faemf?
Edk;Edk; &ifxJrSm [dk-b,fvdkajym&rSef;awmif rodawmh
ygbl; udkudk&,f}}
0rf;omMunfEl; vdIif;xJrSm rl;arhvGifharsm
oGm;&if; olr &yfwnfae&aom avSum;wpfxpf\
wefzdk;ESifh odu©mudk jyefvnf trSw&f vdkufrdonf/
tumt&HrhJ? avjyif;awGxefaeaom tJ'D avSum;xpf
ay:odkY olr\ cspfoludk qGJac:cJhvQif..../
]][ifth if; rjzpfEikd af wmhygbl; udu
k &kd ,f? uRerf u
t&ifEkd;Edk;rS r[kwaf wmhwm? tck Edk;Edk;u wpfckvyfr
jzpfaeNyD? trSetf wdki;f ajym&&if udkuked yYJ wfoufNyD; uRerf
&ifckefrw
d mawmif tm;emzdkYaumif;aeygNyD&Sif}}
]]tvum; tawG;awG acgifraeprf;eJY Edk;Edk;?
t&ifwke;f u tajctaerSeu f kd rod&bJcJcG mG oGm;Mu&wm
twGuf udkudk pdwfxcd dkufcJh&NyD;NyDaemf? 'Dwpfcg wefzkd;
&dSwht
J csed af wGukd tukerf cHEkid af wmhb;l Edk;Edk;&,f? udkukw
d kYd
tjrefqHk; vufxyfMu&atmifuGm}}
udkukY&d ifciG rf Sm olr em;cdkcGih&f a&;twGuf udkukd
tm;xkwf BudK;yrf;aewmawG odjrifae&av....? olr
158 ,Ofrif;OD;

&ifeifah v....? tawG;awGu olrudk &pfywfwkwaf ESmif


aeqJ..../
]]jznf;jznf; pOf;pm;Muwmaygh udkudk&,f}}
]]tdk ajymaeMumw,f? udk,f 'DnyJ tdru f dk
zGihfajymvdkufawmhr,f? azazeJYararudk Edk;Edk; rdbawG
qDrSm vlBuD;pHk&meJYoGm;NyD; awmif;&rf;ay;zdkY pDpOfvdkuf
awmhr,f}}
aMomf-udkuku d awmh arQmv f ifw
h BuD;jzifh vsijf ref
pGm ajy;vTm;aeNyD/ umvMumjrifhpGm a&GUvsm;aewJh
tcsdefawG[m toHk;rcswwf&if tEÅ&m,f&dSvmwwf
aMumif; ukefqHk;cJhwJhtcsed frsm;u oifcef;pm ay;cJhNyDyJ/
'gaMumifhvnf; bkef;jrifharmfrSm cspfOD;ol oufjrwfEdk;
twGuf puúefYwdki;f rSm tm;rmefawGtjynfh/

5
aemufwpfaeYeHeuf bkef;jrifharmf xJawmfawmfESihf
a&mufrvm/ aemufruspzl; aemufusaeojzifh ouf
jrwfEdk; pdwyf laerdonf/ ygarmu©  (vlemaqmif
xJ vSnhv f nfprf;oyfppfaq;jcif;) NyD;onftxd olYudk
rawGU&ao;yg/ ol bmjzpfaeygvdrh/f
tufwkd;ypf tysKd pif 159

tawmfav; tcsed af ESmif;rS ol a&mufvmonf/


a&mufvmjyefawmhvnf; olYrsufESm raumif;vSyg/
]]udkbkef; bmvdkY aemufu saewmvJ[ if?
rsuEf Smvnf; raumif;bl;? aeraumif;vdkv Y m;? rSe;f prf;
udkawmh rylygbl;}}
]]bmrSrjzpfygbl; Edk;Edk;&,f}}
olubmrSrjzpfygbl;[k ajzvdkufrSyif ol
bmjzpfaew,fqkdwm oufjrwfEdk;aumif;pGm oabm
aygufvdkufygonf/
]]raeYnu udkbke;f tarudk zGihaf jymr,fqkw d m
ajymjzpfvm;}}
]]- - - - - - - -}}
]]ajymygOD; udkbke;f &JU? udkbke;f tarudk ajymjzpf
ao;vm;}}
ol acgif;wpfcsufndwfjyonf/ NyD;awmh bm
pdwu f l;aygufoGm;onfrod olYudk pl;pdkuftuJcwfae
aom oufjrwfEkd;\ vufESpzf ufukd qGJ,zl spfñSpv f kduf
NyD;rS wjznf;jznf;csi;f jyefvTwfay;onf/
]]Edk;Edk; udk,af jymr,f aoaocsmcsmem;axmif
udk,feJY Edk;Edk; eufjzef w&m;½Hk;rSm vufrSwfxkd;NyD;
160 ,Ofrif;OD;

vufxyfMu&atmif? NyD;&if udk,w f kYd tdrcf ef;av;wpfcef;


iSm;aeMur,f? tcspt f rd af v;ayghuGm? udk,hrf mS pkaqmif;
xm;wJhaiGu Edk;Edk;eJYudk,f wpftdk;wpftrd f xlaxmifzdkY
twGuf txdkuftavsmufawmh vHkavmufygvdrfhr,f?
udk,fwdkY}}
]]cPav;aeygOD; udkbke;f &,f? udkbke;f rdb
awGu uRefrwdkYudk oabmrwlEdkifbl;vdkY ajymvdkufNyD
r[kwfvm;[if}}
olu ½kww f &uftajzray;bJ oufjrwfEk;d em;
odkY olY ukvm;xdkiu f kd tvGeyf ;l uyfpmG a&TUxkid v f ku
d o f nf/
]]tJ'gawGu ta&;rBuD;ygbl; Edk;Edk;&,f? t"du
u udk,fwdkYESpaf ,muf wpfa,mufudk wpfa,muf
wu,fcspfMuzdkY? tjyeftvSefopöm&dSMuzdkYeJY em;vnfrI
&dSMuzdkYyJvdkygw,f? 'Dwpfcgawmh udk,fwdkY owåd&SdMu
&atmifaemf}}
]]udkbek ;f taru t&rf;pdwq f k;d rSmaygh?awmfae
Mum jyóawG wufaeyghr,f&Sif}}
]]jyóemrjzpfap&ygbl; Ed;k av;&JU? ud, k thf aru
udk,fhudk odyfcspfwm? avmavmq,f aoG;ylaewkef;rdkY
araru ajymwmaerSmyg? aemufawmh arar pdwfajy
tufwkd;ypf tysKd pif 161

oGm;rSmyg? udk,w f kdY om;awG orD;awG &vmwJhtcgus


ydkem;vnf oabmaygufvmygvdrfhr,fuGm}}
]]tJ'gqdkvnf; udkbkef;&,f? udkbkef;tar
em;vnf oabmaygufvmwJhtxd apmifhMuwmayghaemf?
'DMum;xJrSm udkbke;f u udk,fhtarudk wjznf;jznf;
acsmha rmhpnf;½Hk;aygh? tm;vHk;ausauseyfeyfeJY pdw f
csr;f csrf;omom jzpfomG ;awmh ydkaumif;wmaygh? r[kwf
bl;vm;}}
olu acgif;wcgcg/ oufjrwfEdk; &ifarm&
ygonf/
]]r[kwb f l; Edk;Edk;? tcsed fqGJvdkY vHk;0rjzpfbl;?
udk,w f kdYtjrefqkH; vufxyfxm;MurSjzpfrmS ? ararwdkYu
olwdkY rdwfaqG&JU orD;wpfa,mufeJY ay;pm;zdkY pDpOf
aeMuNyD}}
oufjrwfEkd; tHudk wif;wif;BudwfBudwfvdkuf
onf/ NyD;awmh tm;,lí wpfcsufNyHK;vdkufonf/
]]uRefr odygNyD? ukb d ke;f tarwdkYu udkbkef;eJY
ay;pm;csiw f ,fqkw d hJ rde;f uav;u tysKd pifav; r[kwf
vm; [if}}
]tif;....? tysKd aygh Edk;Ed;k &,f? rEÅav;wuúov kd f
u r[modyÜH atmifNyD;pyJ &dSao;w,fwJh? olYtazeJY
162 ,Ofrif;OD;

udk,t hf aru oli,fcsi;f awGw?hJ udk,w f kYd rEÅav;ajymif;


vmcgprSm olYtazu awmfa wmfulnDcJhw mwJhuGm?
araruawmh tJ'Daumifrav;udkyJ twif;oabmwl
aeawmhwmyJ}}
]]aumif;om;yJub kd ek ;f &JU? awmfawmfvv S m;[if}}
]]udk,f pdwrf 0ifpm;ygbl;uGm? Edk;Edk; "mwfyku H kd
MunfhNyD; azazuawmh ajymygw,f? ararh aumifr
av;xuf omw,fwh?J om;eJY q&m0efcsi;f wlwq l kad wmh
a&SUoGm;aemufvku d nf DNyD; aysmpf &mvnf; aumif;rSmyJwh?J
tif;-wpfckvyfwpfa,muf r[kwyf J tysKd pifomjzpf&if
odyaf umif;rSmyJumG wJh? azazuawmh odyrf xefvyS gbl;?
ararvnf; aemufawmh aysmhajymif;oGm;rSmyg}}
emusivf aS om tNyHK;wpfcsuf\ aemufuG,rf S
jywf&cS Rex
f ufaom aumufcsuw f pfckawmh olr ay;qyf
&awmhrnf/
]]uJyg udkbke;f &,f? odyv f J pdwrf avmygeJYO;D ?
'Dwpfnawmh uRefrpOf;pm;zdkY tcsed af y;OD;aemf? reufjzef
rSm uRerf wdkY qufNyD; aqG;aEG;Muwmaygh [kwNf yDvm;}}
nae *sLwDcsed fNyD;vdkY EGr;f vsaysmhacG tdrt f jyef
c&D;rSm avjzwfxm;ovdk av;uefxkdif;rdIi;f aeMuonfh
tufwkd;ypf tysKd pif 163

ajcaxmufESpaf csmif;udk renf;tm;,l '&Gwq f Jv G rS f;&if;


*dwaf yguf0udk ausmfjzwfvmuwnf;u a0hoD0Jus
vmaom rsuf&nfprsm;udk vGwfvyfcGifhay;xm;vdkuf
rd\/ wpfaygufayguf pifusvmaom rsu&f nfprsm;u
wpfpuf-ESpfpuf--oHk;av;puf---twm;tqD;r&dS
a<uususef&pfonf/ uscsifoavmuf usvdkufprf;yg/
tcktcsderf Sm vrf;avQmufjcif; 'óersm;udk
olr arhavsmo h Gm;\/ 0efxky0f efyk;d wpfck\ zdp;D xm;jcif;
udk olr weifhwydk; vufcHae&onf/
yef;csDum;wpfcsyf\ tem;owfrsm;udk bm
aq;a&mif jc,fay;oifhw,fqdkwm ....oufjrwfEdk;
a&G;cs,f xm;oifhwmaygh/

6
]a'guf a'guf a'guf}
tawG;rsm;ESifh &efjzpfae&í nwke;f u awmf
awmfEiS hf tdyrf aysmcf aJh om oufjrwfEk;d vnf; wHcg;acguf
oHMum;rS zswcf eJvefYEk;d vm&onf/ aerif;BuD;yif ta&SU
rdk;ukypf uf0kdi;f qDrS aumif;pGm wufrvmao;/ tvif;
a&mifu cyfysysyif/
164 ,Ofrif;OD;

]a'guf a'guf a'guf}


wD;wdk;nifom wHcg;acgufoaH Mumifh oufjrwf
Edk; &ifxJrSm vIycf wfoGm;onf/ olyJjzpfrnf/
]]tdk udkbke;f ? apmapmpD;pD; b,fvdkjzpfvm
jyefwmvJ}}
]]udk,f pdwaf wG odyvf yI &f mS ;aew,f Edk;Edk;&,f?
wpfnvHk; Edk;Edk;eJY tcspftdraf v;xJrSm om;awG orD;
awGukd b,fvkd jyKpkysdK;axmifMur,fqkw d m pdwu f l;awG
,OfNyD; tdyfvkdYraysmfbl;? pdwfxJrSmvnf; wpfckckudk
pdk;xifhaeovdkrsdK; cHpm;ae&w,f? Edk;Edk; rsufESmjrefjref
opfuGm? udk,f vufzuf&nfqkdifu apmifhaer,f}}
]]jzpf&av udkudk&,f}}
olr\ ESvk;H om;udk A[djk yKí wkecf gEIe;f rsm;aom
ivsifvIid f;wpfck ½dkufcwfoGm;onf/
oufjrwfEk;d ysm,D;ysm,m rsufEmS opfvku d Nf yD;
olYaemufodkY tjrefqHk; vdkufvmcJhonf/ 0if;oDwm
vufzuf&nfqkid af &mufawmh vufzuf&nfEpS cf u G af &SUrmS
bkef;jrifharmfu acgif;BuD;idkufpdkufcsvsu/f
]]udkbke;f vufzuf&nfaomufav}}
tufwkd;ypf tysKd pif 165

]]Edk;Edk; a&mufvmNyDvm;? vufzuf&nfeJY rkefY


rSmay;xm;w,f? jrefjrefpm; jrefjrefaomuf? NyD;&if
wpfae&m oGm;pum;ajym&atmif}}
]]tif;yg udkbkef;&,f? udkbkef;vnf; aomuf
ygOD;}}
wpfcsuf wpfcsuf cdk;Munfh&if; oufjrwfEdk;
rsuEf Smay:rSm ol tajz&Smae\/ vufzuf&nf
aomufNyD;wmESihf olrvufukd cyfokwo f kwq
f JaG c:vmcJh
onf/
r*FvmwHwm;teD;&dS usKH ;ab; xdkicf kaH v;ay:rSm
oufjrwfEdk;udk xdkifapNyD; oluawmh olrtem;rSm
rwfwwf&yfvsuf tay:pD;rS rdk;Munfhaeonf/
]]udk,w f dkY b,faeY vufxyfMurvJ Edk;Edk;?
b,fw&m;½Hk;oGm;rvJ}}
]]udkbke;f ? uRefrajymwmudk aoaocsmcsm
em;axmifygaemf? uRefr uRefr? udkbke;f udk b,fawmhrS
vufrxyfbl;? udkbkef; rdbawG pDpOfaewJh tysdKpif
uav;udkyJ udkbke;f vufcHvdkufyg}}
]bm- bmajymw,f Edk;Edk;}
166 ,Ofrif;OD;

us,favmifpGm aygufuGJjrnf[nf;oGm;aom
toHaMumifh oufjrwfEdk;udk,af v; qwfceJwkeo f Gm;&
onf/ olr vefYoGm;\/
]]Edk;Edk; udk,fhudk vufrxyfvdkY b,fjzpfrvJ?
Edk;Edk; udk,fhudk vufxyf&r,f? vufxyfukd vufxyf
&r,fuGm}}
oufjrwfEk;d acgif;udk wGiw f iG f ,rf;aerdonf/
a0hvnfvnf rsu&f nfpu avQmceJyg;jyifay: vdrhq f if;
pD;usoGm;wm odvdkufonf/
]]uRefr...udkbke;f udk odycf spyf gw,f? tJ'v D kyd J
udkbke;f &JU tcspfudkvnf; uRefr t<uif;rJh ,HkMunfyg
w,f? 'gaMumifh uRefr udkbke;f udk vufrxyfEkdib f l;vdkY
jiif;&wmyg}}
]]tcspfol&aumif; vkyw f ,fqkdwm vlMum;
aumif;ayr,fh um,uH&Siaf wGcH&wm &ifeJYtrQyg/
t"dymÜ ,fr&dSwmawG acgif;xJu xkwfypfvdkuyf g Edk;Edk;
&,f? rif;udkyJ vufxyfyg&ap}}
]]r[kwaf o;bl; udb k ek ;f ?uRerf wpfnvH;k pOf;pm;
NyD;rS 'Dtajzudk ay;wmyg? uRefrom udkbke;f tar
ae&mrSm &dcS h&J ifvnf; udk,o hf m;udk tdraf xmifysux f m;wJh
tufwkd;ypf tysKd pif 167

wpfcv k yf rde;f rwpfa,mufeJY ay;pm;csirf mS r[kwyf gbl;?


q&m0efrçruvdkY rdk;ay:uusvmwJh ewforD;av;yJ
jzpfapOD;awmh? wpfckvyfrqdkwm odwmeJY b,frb d rqdk
udk,fh&JUom;eJY ay;pm;zdkY aemufwGefYoGm;MurSmygyJ? rdb
wdkif;[m udk,fhom;orD;udk qifpD;NyD; jrif;&HwmudkyJ
jrifcsiMf uwmaygh? udk,ho f m; vlysKd EkEkxw
G x
f Gwaf v;udk
wpfywfEGr;f rde;f rwpfa,mufeJY b,foabmwlEdkifygh
rvJ&iS ?f 'g[m b,fvkrd S tjypfrqdkomwJh w&m;rQwwJh
t,ltqwpfckyg udkbkef;}}
avmuopömudk vlwkid ;f udk;uG,q f nf;uyfcsif
Muonf qdkonfrmS vnf; acgif;NrD;NcHKrif;om;wpfyg;vdk
rvSnfhjzm;? rvSnhpf m;wwfíyJjzpfrnf/ trSefw&m;rSm
acgif;ESihf yef;vdkygyJ/ rdrad &;xm;aom pmrsufEmS udkom
rdru
d trSefyg[k wZGwx f dk; jiif;qdk [pfa<u;aeí
r&Edkipf aumif;/ idkiaf wGaeaom cspo f l\ &ifrSm aMuuGJ
aernfrSe f; odygvsuf emusifaeaom EIwfz sm;rS
oufjrwfEdk; b,fvdktm;wif; &Sif;jy&yghrvJ/
usHK;a&jyifay:rS jzwfoef;wdkucf wfvmaom
eHeufcif;avEkat;onf qHEG,fqHpav;rsm;udk xdcwf
168 ,Ofrif;OD;

aqmhupm;ae\/ pdkpGwfaeaom yg;jyifrsm;udkvnf;


wdk;a0SYoGm;Muonf/
]]'gu uRerf ESv;kH om;xJu rdcifpw d ef YJ udkbek ;f
tarudk udk,cf sif;pmNyD; awG;cJhrw d myg? aemufwpfcsuf
uRefr ajymcsifwmuawmh uRefr&JU cspfol udkbke;f
twGuf uRefr&JU udk,fydkifcHpm;csufudk ajymyg&ap?
udkbke;f udk uRefr ESajrmw,f? uRefrvdk wpfckvyf
wpfa,mufeJY udkbke;f udk uRefr vHk;0oabmrwlEkid b f ;l ?
udkb kef;vdk vlysdKq&m0ef wpfa,muf u tysd Kpif
wpfa,mufudk &Edkiyf gvsufeJY uRefrvdk tdrfaxmifysuf
rde;f rwpfa,mufeJY vufxyfoGm;w,fqdk&if udkbkef;&JU
oli,fcsi;f awG? aqGrsKd ; todki;f t0dki;f awGu udkbke;f udk
b,fvkdtjrifeJY MunfhMurvJ? pOf;pm;prf;yg udkbke;f &JU?
uRefr&JU &ifwpfckvHk; yGifhxGufoGm;rwwf pl;pl;epfepf
jrwfEkd;wG,w f m&wJh udkbke;f udk tJ'Dvkd tjzpfrcHEkdib f l;?
uRefr odyfcspf&wJh cspfoludk tysKd pif rdef;uav;
wpfa,mufeJYyJ &oGm;apcsiyf gw,f udkbke;f &,f? uRefr
&JU cspfoltwGuf b,fawmhrS rjy,fEkdifwJh uRefr&JU
apwem? arwåmawGyg&Sif}}
]]rqdkiyf gbl; Edk;Edk;&,f? ywf0ef;usiuf kd bmvdkY
'Davmufawmif *½kpku d af ewmvJ? udk,u f awmh *½krpdkuf
csifawmhbl;}}
tufwkd;ypf tysKd pif 169

]]aeOD; udkbkef;? uRefrpOf;pm;xm;wm tcsuf


oHk;csufyg? aemufqkH;wpfcsuu f useaf o;w,f? uRefr
rSm rde;f rwpfa,muf&UJ &dSxku d wf hJ rme? rde;f rwpfa,muf
&JU twåqdkwmvnf; &dSygao;w,f? uRefr&JU twå
pnf;0dkif; usdK;aygufNyD; uRefr&JUrmetdrfrSm b,fvkdyJ
ta&mifajymif;oGm;oGm;? b,favmufyJ ta&mifrSdef
oGm;oGm; pl;&Sxufjrufaeao;wmudk udkbke;f em;vnf
ay;yg? uRefrudk vufrcHEdkifwJh todki;f t0dkif;xJudk
rsufpdrSdwfNyd; ZGwfwdk;r0ifEdkifw mtwGuf uRefrudk
cGifhvTwfyg udkbkef;&,f}}
tqufrjywfp;D usvmaom rsu&f nfp;D aMumif;
ESpfckudk vufESpzf ufjzifh cyfMurf;Murf; zdyw G o
f kwof if
ypfvdkufonf/
'kw, d tBudraf jrmuf acgif;cgvdkujf cif;twGuf
vnf; a0'emjzwfyd kif;av;wpfcko m olrtwGu f
<uif;usef&pfcJhrSmygyJ/
]]Edk;Edk;&,f? udk,hu
f kd r&ufpufygeJYuGm? udk,f
awmif;yefygw,f? udk,fhudk vufxyfygaemf}}
olr\ vufEpS zf ufudk arQmv f ifhwBuD;qkyu f kid f
xm;aom cspfol\ iHhvifhaeaom rsufvHk;rsm;udk olr
&ifrqdkif&Jyg/ pdwftm;xufoefpGm w&m;r0if
170 ,Ofrif;OD;

pnf;½Hk;aeaom cspfolukdudktm; olr acgif;armhrMunfh


0Hhyg/ olr&ifxJ EGrf;vsaysmhacGvm\/ olr pdwfavQmh
vdkurf zd kYd wJwaJ v;om useaf wmhonf/ olr\ cspo f ul kd
tvdkwltvdkyg acgif;rndwrf dapzdkY olr yifyef;BuD;pGm
BudK;pm;aewmod&JUvm; udkudk/
]]aemufqk;H taeeJY udkbek ;f udk uRerf arwåm&yfcH
csiyf gw,f? udb k ek ;f &JU rdbawGuay;pm;wJh rde;f uav;u
udkbke;f twGuf taumif;qHk;yJ jzpfvdrfhr,fvdkY uRefr
,lqrdwmaMumifh udkbkef; tJ'D rdef;uav;eJY tjrefqHk;
vufxyfyg}}
]tdk vHk;0 vufrxyfEkid fb;l Edk;Edk;? udk,o f Yu
l krd S
rcspfwm? olYudk vHk;0 pdwfr0ifpm;bl;}
]]'guawmh udkbke;f &JU oabmqE´twdki;f ygyJ/
uRefr 'DaeY ½Hk;rSm cGifh&uf&SnfoGm;wifr,f? udkbke;f
vufrxyfNyD;rcsif; uRefr  jyefrwufawmh
bl;vdkY qHk;jzwfxm;w,f? uRefr[m [dkwek ;f uvdk tm;em
awGa0wwfwJh Edk;Edk; r[kwfawmhbl;aemf? avmu"H&JU
txkaxmif;aMumifh cdkifrm&J&ifhwJh rdef;rwpfa,muf
jzpfaeNyD? b0rSm jywfom;oifhwmawG jywfom;zdkY
twGuf 'D  bGUJ ukd pGev Yf Twzf kYrd ajymeJY? toufeYJ
&if;&r,fqk&d ifvnf; Edk;Edk;raMumufwwfawmhb;l qdkwm
udkbke;f ,Hkyg}}
tufwkd;ypf tysKd pif 171

[if-olikdaew,f/ eD&Jaom rsufvHk;ESpzf ufrS


waygufaygufpD;usvmaom cspfol\ rsuf&nfpuf
rsm;onf olr&ifukd yljyif;avmifNrdKufaponf/ udkudkU
rdbrsm;\ oabmwlaom tysdKpifowdkYorD;qdkolESifh
om vufxyfvdkuzf dkY udkudkYukd acsmharmh azsmif;zsa y;
cJhwm udkudkYb0 ]aeESifhv? a&TESifhjr} jzpfoGm;cJh&if
Edk;Edk; 0rf;omauseyf&rSmyg/
]]uRefroGm;awmhr,f udkbkef;? udkbkef;udk
uRefr EIwfqufcJhygw,f}}
qkyu
f dkifxm;qJ bkef;jrifharmf\ vufwGif;rS
½kwwf &uf ½kef;xGufvdkufNyD; olr csmceJausmcdkif;
xGufcJhonf/ tcspfBuD;cspfMuolESpfOD; a0;Mu&jyefNyD/
cspfol\ rsuf&nfpufrsm;[m aemufqHk; EIwq f ufjcif;
ygyJ/
]a0;cJhMuNyD udkuk&d ,f}vdkY yJhwifoHawG &iftESHU
½dkucf wfwkecf gaeovdk? rsuf&nfjrpfzsm;u wpf[kex f kd;
pD;qif;vmaom rsuf&nfprsm;eJY..../
[efaqmifaumif;aom ausmufcwJ k;H av;rsm;om
vQif ]vuf0wf&wem}tjzpf qifjref;cH&wwfonfh
avmued,mr aywHBuD;udk udkudk arhae[efwlonf/
1
jrm;rSefxm;aom iSu fwpfaumif[m rdb&ifcGifrSm
axG;odyf tem;,lcJh&wmavmuf b,ft&murS tm;
jynfhvef;qef;aprnf r[kwyf g/ Nidr;f csrf;rIEiS hf aEG;axG;rI
rsm;u olr\ cGeftm;rsm;udk topfwpfzef jyefvnf
arG;zGm;ay;cJhonf/
]Edk;Edk;u udkukdcspfoavmuf rcspfygbl;} [k
wpfzufowf pGJcsuw f if emMunf;pum; qdkomG ;cJhaom
cspfol\ wD;wdk;a&&GwfoH ryD0dk;w0g;udk ausmcdkif;
pGefYcGmcJhNyD;onfhaemuf ..../
aemufqk;H awmh udkudk vufavQmhoGm;vdrhrf nf/
tem;vdwf aMurGaeaom twdwfonf olrudk vrf;
176 ,Ofrif;OD;

aMumif;ay:od kY b,fawmhrS ajccscGi fha y;vd r hf rnf


rxifyg/ ESajrmworIESihf qHk;½I;H epfemoGm;rIwkY\
d csdecf iG f
vQmonfvnf; b,fawmhrS nDrQoGm;Edkirf nf r[kwf
awmhyg/
0efxrf;q&m0efEiS hf aq;ynmbGUJ veG f oifwef;ol
wpfa,muf\ b0u udk,yf kid t f odw&m;ESihf wm0efykid ;f
awGrmS owfrwS cf supf nf;0dki;f usO;f ajrmif;vGe;f vSonfh
twGuf....? cGifh&ufaphvQif tvkyjf yef0ifcJh&onf/
&ifcek o
f H AvH;k AaxG;ESihf vIy&f mS ;aeaom &iftpHu
k kd
tm;wif;xde;f odr;f vsuf olr wm0efEiS hf 0wå&m;rsm;&dS&m
zsm;emaqmif (1)\ q&m0efrsm; ½Hk;cef;twGif;odkY olr
tomvSrf;0ifcJhonf/
q&m0efawG pkpka0;a0;xdkiaf eMuaom pm;yGJ
ay:wGif zdwfpmuwfjym;wpfa pmif a&SUrSmcsxm;NyD;
wpfa,mufwpfaygufajymqdkaeMuoHudk wpfpeG f;wpfp
Mum;vdkuf&onf/ olr 0ifvmwm jrifvdkuo f nfESifh
tm;vHk; rsupf drsufESmysuu
f kefMuonf/ zdwpf mav;udk
wpfa,mufu qwfceJqGJ,lNyD; zdkiw f GJwpfckatmufodkY
rodrom xdk;xnfhvdkufonfukd olr jrifjzpfatmif
jrifvdku&f \/
tufwkd;ypf tysKd pif 177

]]aMomf oufjrwfEdk; jyefa&mufNyDvm;}}


]][kwu
f Jh? bmawG wdkifyifaeMuwmvJ[if?
apmapmu zdwpf mav;wpfapmif jrifvdkufrdw ,f?
b,folY r*FvmaqmifvJ? pkNyD;vufzGJUMuzdkY wdkifyifae
Muwmvm;}}
olr\ ar;cGe;f rsm;udk b,forl Q tajzray;Edkif
Muyg/ tm;vHk;u olrudk aMumifawmifawmif armh
MunfhaeMuonf/
]]aMomf zdwpf murf;zdkY wpfa,muf useaf eao;
wmyJ}}
toHvm&mqDodkY tm;vHk; vSnfhMunfhMuonf/
tayguf0rSm ol/ bke;f jrifharmf/ olr&dS&modkY wef;wef;
rwfrwf avQmufvmae\/
]]'g uReaf wmf&h UJ r*Fvmaqmifzw
d pf myg a':ouf
jrwfEdk;? rysufruGuf wufa &mufcsD;jr§ifha y;ygvdkY
uRefawmf arwåm&yfcHygw,f}}
aMuuGJoHpOfawG....? emusifrIawG/
½kwjf cnf; a0h0Jusvmonfh rsuf&nfprsm;udk
rsuaf wmifESpcf k wzswzf swyf kwcf wfvsuf yifyef;BuD;pGm
178 ,Ofrif;OD;

xdef;odrf;xm;&onf/ zdwfpmudk vufurf;,lcsdefrSm


vufacsmif;av;rsm; rwke,
f ifapzdYt
k wGuv
f nf; touf
udk atmifhxm;vdkufonf/
]]pdwcf syg udkbke;f jrifharmf? &Sih&f JU r*FvmyGJudk
ta&mufvmcJyh ghr,fvkYd uRefr uwday;ygw,f?b,fvkd
taMumif;aMumifhrS rysufuGufapygbl;}}
cspfol\ vufxyfcGihfawmif;jcif;udk cdkifrm
jywfom;pGm jiif;y,fch&J aom bke;f jrifharmfu olrxHokdY
r*Fvmaqmif zdwpf muwfjym;av;udk udk,w f kid u
f k,
d u
f s
vmay;aejcif;twGuf olr taxGtxl; rtHhMocsiaf wmh
yg/ t&m&mwdkif;twGuf t&if;tESD; ajrmufjrm;pGm
ay;qyfcJh&onfh olr\ b0tpdwt f ydki;f rsm;udk &ifxJ
rSmyJ xm0& odrf;qnf;xm;vdkufygawmhrnf/
tcsed t
f awmfMumatmif olrtm; pdkuMf unfo h mG ;
aom bke;f jrifharmf\ rsufvHk;awGxJrSm ESajrmwojcif;
vm;? 0rf;enf;aMuuGJjcif;vm;? wpfoufpm EIwfquf
jcif;vm;? 'grSr[kwf emusn;f rke;f wD;jcif;awGvm; olr
ra0cGJwwfyg/
bmyJjzpfjzpf olr rSmMum;cJhonft h wdki;f r*Fvm
udpu
ö kd ol vdkvkv
d m;vm; vufco H mG ;cJhNyDy?J olrrSmvnf;
tufwkd;ypf tysKd pif 179

ol\ Edk;Edk; r[kw fawmh/ a':oufjrwfEdk;b0odkY


ajymif;vJoGm;cJhNyD/
aMomf ckawmhvnf; olprd f;awGtv,frSm olr
wpfOD;wnf; wpfa,mufwnf;ygvm;/

2
cdkicf kid rf mrmay;cJah om uwdwpfck wnfap&efEiS hf 0wå&m;
wpfck ausyGefap&eftwGuf udkudk\ r*FvmyGJodkY olr
oGm;&rnf/ wu,fawmh ywf0ef;usifudk [efaqmif
vSnzhf sm;Edkirf nf[k xifrw S x
f m;cJhjcif;onf udk,uhf k,
d u
f kd
avQmhwGujf cif;yJ jzpfayvdrhfrnf/
crf;em;xnf0gvSaom r*Fvmcef;rus,fBuD;
xJokYd ajcwpfvrS ;f csrad wmhryS if olrudk,f olr rSm;rSe;f
odvdku f&awmhonf/
pl;&Sawmufajymif ta&mifawG wzdwzf w d v f uf
aeaom pdefawG a&TawG NydK;NydK;jyufjyuf/ jzLeDjym0g
ta&miftaoG;pHk tqifwefqmawGu vufvufcg
vsuf/ pifjrifhay:rS aw;oHomu at;at; NidrfhNidrfh/
rdru
d k,
d rf rd d wjznf;jznf; usKH U0ifao;i,fomG ;
ovd k r*Fv mcef ;rwpf ck v Hk ;tES H vGi f hy sH U vmaom
180 ,Ofrif;OD;

pHkwGJoDcsif;rsm;atmufwGif olr jrLrIefav;avmufyif


usef&pfygOD;rvm;/
ESvHk;om;rS vQHusvmaom rsuf&nfprsm;udk
rsuaf wmifESpfckjzifh cufcJyifyef;BuD;pGm ykw fxkwaf e&
onf? wke,f ifvu Id af rmrIrsm;udk ysm,D;ysm,m xde;f odr;f
ae&onf/
eD;&mcHkvGwfwpfckwGif uref;uwef; 0ifxkdif
vdkufNyD; olr acgif;iHkYxm;cJhonf/ cspfol\ vufxyf
r*FvmyGJ tcrf;tem;rSm aMumifhMurJh ikww f kwfxdkiaf e
aom olrtm; &,farmajymifavSmifaeMurnfh rsufESm
pdr;f rsm;..../ olr acgif;razmf&JcJhyg/ oDcsif;rsm;\
&pforftMum;rSm olr\ ESvHk;om;wpfckvHk; ydk;pdk;
yufpuf ckeaf ygufaeonf/ olr\ &ifxJrSm vufawGU
b0\ ylavmifcufxefrIudk wdkif;wmprf;oyfMunfhae
rd\/
[if.../ olra&SUrmS ajcaxmufEpS pf k/H rD;cd;k a&mif
abmif;bDatmufu ta&mifawmufaeaom aMumif
urÇm ½SL;zdeyf wpf&H? olESifhwGJvsuf
Zm*g0ef yef;yGihjf zLrsm;atmufu ajctdwt
f jzL? NyD;awmh
wzdwfzdwaf wmufaeaom yifq,f[D;vf a'gufzed uf
wpf&H/
tufwkd;ypf tysKd pif 181

tdk? 'g[m owdkYom;eJY owdkYorD;/


]]MuLav;eJY rdwq f ufay;&OD;r,f? 'g udk,w f kYd
aq;½HkBuD;&JU ]uGi;f } a'gufwmoufjrwfEdk;wJh? rSwx f m;
aemf MuLMuL}}
bk&m;a&/ olr ,Ofaus;rI csed fcGifvQmay:rSm
twifcHxm;&NyD/ tHu dk wif;wif;Budwfvdkufonf/
jywfxGufvkrwwf zdudkufxm;aom atmufEIwcf rf;
vTmu emusiv f \
S / olr\ tm;wif;xm;aom rsu0f ef;
tMunfhrsm;udk nifomat;aq;pGm armhvku d Ef dkicf sdewf iG f
olrtm; iHkYMunfhNyHK;jyaeaom udkuYu kd kd awGUvkud &f onf/
NyD;awmh udkudk\ b,fbufvufarmif;udk zufwG,f
vsuf rSDEGJUpGm&yfaeaom owdkYorD;\ vSyacsmarGUaom
rsufESmav;/
]][kwu f Jh? awGU&wm 0rf;omygw,f rr}}
om,mcsKd at;vSaom owdo kY rD;av;\toH...?
NyD;awmh EkysdKwuf<uaeaom olr\ rsufESmuav;/
aMomf-cspfolu dkudk\ rdbtodkif;t0dkif;u
vdkvm;jrwfEdk;pGm vufcHauseyfcJhaom tysdKpif owdkY
orD;av;/
olr\ &ifxrJ Sm 'de;f ceJaygufujGJ rnf[nf;oGm;
onf/ ylavmifpl;&SoGm;&onf/
182 ,Ofrif;OD;

rsuv
f kH;rsm;arS;pif;vsuf &Da0pGm ai;pdkuMf unfh
oGm;aom udkudkY rsufESmay;udk zwf½Ibmomjyefcsdef
r&vdkufyg/ acsmf&nfylrsm;? acsmfwkH;acsmfcJtydkif;tp
rsm;onf rD;awmifBuD;udk wGef;uefvsuf vQyfwpfjyuf
jyif;xefaom t[kefjzifh [kef;ceJ aygufuGJvGifhpif?
wpfppD/
wm;qD;[efYwm;csed f r&vdkufyg/
t&m&monf wpfcsed w
f nf; wpfNydKiw
f nf;rSmyif
jzpfysufoGm;Muonf/

3
cg,rf;aeaomvufjzifh aomhcavmufxJokdY aomhwu
H dk
tcgcg xdk;xnfhae&aom oufjrwfEkd;\ cE¨mudk,uf
tenf;i,f,dr;f xdk;vsuf wqwfqwfwkefcgaeonf/
pnf;csurf rSef jrefveG ;f aom ESv;kH ckeo
f u
H kd tazmf
jyKvsuf wke, f ifvdIufarmpGm olr tdrjf yefvmcJhonf/
tjyefvrf;wpfa vQmufvHk; olr\ ESvHk;om;udkzdpD;
ESdyfpufvmcJhaom owdkYorD;\ rsufESmav;/ olr\
tdyfrufxJtxd vdkufvHa csmufvSefY aeOD;awmhrnfh
rsufESmav;/
tufwkd;ypf tysKd pif 183

þrsuEf mS av;u olr\ tdrcf ef;xJrmS &,farm


&TifjrL;pGm uckev
f suf olr\ apmifhBudKaejyefNyD/
owdo
kY rd;av;\ us,af vmifvaS om &,farm
vdku foH/
oufjrwfEk;d \b0ESichf sí D b,fawmhrS arhaysmuf
vdkY &Edkirf nfr[kwfawmhyg/ xdk rdef;uav;uawmh
oufjrwfEk;d udk rrSwrf o d nfyh Hk/ wpfpkw H pfct
k wGuf rrSwf
rdcsifa,mif aqmifaewmrsm;vm;? [efaqmifrIrsm;ESifh
jc,forGr;f rHwwfaom xdkowdkYorD;av; pdk;xifhraeap
zdkY oufjrwfEk;d &ifxJrS pum;rsm; zGiht f efjyvdkucf siyf g\/
(*DvmewdkY\twGif;a&;udk zGihq f dktyfonfrSvGJí olr
toufESifhtrQ vQdKU0Sux f m;ygrnf/)
[m; [m; [m; [m; atmf[pf avSmifajymif
&,farmoHrsm;..../
csmcsmvnfaeaomtcef;? rl;,pf&aD 0aewJch kwif?
,dkiw f d,dkifxdk; ukvm;xdkif/ eH&HBuD;uapmif;&GJUvsu f?
eH&aH y:rScspof l\ yHkwyl ef;csDum;csyfawGvnf; ckeaf yguf
aeMuNyD/
]jzpfrjS zpf&avudkuk&d ,f} vdkY &ifurGJ wwfatmf
[pfnf;nLvdkufao &ifacgif;oH/ NyD;awmh "m;jzifh
184 ,Ofrif;OD;

tBudrBf udrfrTef;ypfvdkufaom rsuf&nfjrpfxJu yef;csD


um;rsm;/ ½dIuBf uD;wiif idka<u;vdkufaom aygufuGJ
oHpOf/ vdIufcgaeaom &iftpHkrS udkudkYtwGuf vdIuf
vdIuf vSJvSJ ,lusHK;r& jzpf&vGef;í..../
olr\ ESvHk;om;ESifhtwl olrcspfoludkudk\
b0wpfcv k k;H udk ]tysKd pif} [laom 0daoojzifh odr;f ydkuf
,liifoGm;aom xdkowdko Y rD;onf (olraumif;pGm rSwf
rdaecJhaom) xl;jcm;onfh rsuEf mS ydki&f Sifav;yJjzpfonf/
a'gufwmoufjrwfEdk; pGvJ rf;pGm rSwrf ad eaom
xdk owdkYorD;\ ESmoD;zsm;ay:u rSJUeufuav;/

,Ofrif;OD; (aq;wuúokdv)f
tufwkd;ypf tysKd pif 185


 





       








   

         
         





       
     

 

      

 

 






  









 
       










 

     






        


 


        

        




      



        






 

      




    







 
     





       


 
   






 






         
 





     


      







       





 









 






        





        







 





       







         

        







  





 

        










      










   


      




 









       

    




        



  


       




      

 







 



 










    







 









     
 










    




  



 








       



       

    












  


        
 





















        

 






 













       





      
 




        




 







  




  


 


      

        

     






       
 












     
       
    















 


















       
 


         

   


       

 














      




        









 














         











 



 






















       








 







        

        
      
     







   
    








 

        



      



         

   
       




   
 

       
 






      

     

 


    


       
























 






     
       






         
         





       







 





       










   





     



     
      

 

         
 
        




















        





 

  




















  


      



       


 











    

       








       

 

        



 







    

  












  

 



  

 


        









         




        











      
 

























          
  



 





       








   



    











 





   











       
 







    
       


 













          



      

      






      



 















 
     













 
 


    













       







      


        

      
 

         



     

























 
















   













 















        

      

       










 

      




   















      








 


        

      
       












  



    








 




" What is food to one man may be
poison to other. "
Lucretius
Roman Poet and Philosopher.
  

  

       
       



     
      



       







 

       



   
      


      




   





      






       
     

       
 



     










  




      



      


 







  











    





     

 


 



        


       





        

        





     


   

    




 













    




     
 










 


     



      





        







  


       

      
        



 



     

         







       





     









 




    




  


        





    




       






 


      



 
     







  














 


   





    

  


      







       
      







 


        

         
 



   

       













       


     

 




        



       
     

   





         












 

      







 
    

         

          




       
       






      



 



  

       
    

  





 














 










    



















 











     



     




        








 



     
     




     

   









   



      
     


 


 
       


























 












      


    






      
       
      





 

         





  












     
     


  
      




 

   







       













      








 


     










 

    









         

       
    

 












        
   





       


        







 




    



       


      




        












 









      







      
         




     






 


   





















 
 
     



 





     




    






        












 











      











     

 




 


        


























 












       














      

   
 



  

     















   


     
      





 








  
       





 
       


      

     

       
        


       

 





       
       



    



       
    






 

       


 


 






   




       







       




      
         




 


        

    

      








        














 



       



         
     




















 










   






    











 






      










  




    







 











    











       






 




   


















      









 















      















      
 







      

       


 


      
        













 















        












        

 

      


      





















    





 






        
       



       








  








 

      





      

  
 








      




        







 








       


     






    
     
      






   


 






























 





           
















 



Translated by
WIN NAING OO.

You might also like