OHMen LEGEA Hargailua, kasu honetan

erresistentzia elektrikoa
Nola kalkulatu korronte elektrikoa edo intentsitatea?
Hargailu bat eta sorgailu bat konektatzerakoan irudian ikusten den bezala,
hargailutik korronte elektrikoa dabil. Nola kalkulatu hau neurgailuak erabili
gabe? + -
Horretarako erabiliko dugu Ohmen legea.
Pila

Erresistentzia

Sorgailua
Ohmen legearekin hasi orduko, ikusi dezagun adibide batzuk.
Tentsioa edo boltajea handitzerakoan, korronte elektrikoa edo intentsitatea
handitu egiten da.
Pilaten tentsioa Pilaten tentsioa Pilaten tentsioa
boltiotan ( V ) boltiotan ( V ) boltiotan ( V )
0V 0V 0V
1V 1V 1V
6V 6V 6V
+ - + - + -
Pila Pila Pila

Erresistentzia Erresistentzia Erresistentzia

Kablea handituta Kablea handituta Kablea handituta

Pilaren boltajea handia bada elektroiak

Pilaren boltajea 0 V izanez Pilaren boltajea txikia bada elektroiak energia asko dute eta askok
elektroiak ez daukate energiarik eta energia gutxi dute eta elektroi batzuk zeharkatuko dute zirkuitua. Korronte
ez dago korronte elektrikorik. zeharkatuko dute zirkuitua. Korronte elektrikoa edo intentsitatea handia da.
elektrikoa txikia da.
Erresistentzia handitzerakoan, korronte elektrikoa edo intentsitatea gutxitu egiten da.

Zirkuituko Zirkuituko
erresistentzia ohm erresistentzia ohm
etan ( Ω ) etan ( Ω )
Infinitua Infinitua
1000 Ω 1000 Ω
10 Ω 10 Ω
0Ω 0Ω
+ - + -

Pila Pila

Erresistentzia Erresistentzia

Kablea handituta Kablea handituta

Erresistentzia elektrikoa oso-oso

Erresistentzia elektrikoa handia bada,
handia bada, infinitua, elektroiek
elektroik gutxik zeharkatuko dute
ezin dute zirkuitua zeharkatu. Ez
zirkuitua. Ibiliko den korronte
dago korronte elektrikorik
elektrikoa txikia izango da.

Zirkuituko Zirkuituko
erresistentzia ohm erresistentzia ohm
etan ( Ω ) etan ( Ω )
Infinitua Infinitua
1000 Ω 1000 Ω
10 Ω 10 Ω
0Ω 0Ω
+ - + -

Pila Pila

Erresistentzia Erresistentzia

Kablea handituta Kablea handituta

KORTOZIRKUITUA

Erresistentzia elektrikoa txikia bada, Zirkuitu elektrikoan ez badago

elektroi askok zeharkatuko dute erresistentziarik edo oso-oso baxua
zirkuitua. Ibiliko den korronte bada, gertatzen denari kortozirkuitua
elektrikoa handia izango da. deitzen zaio. Horrek esan nahi du
zirkuitutik dabilen elektroi kopurua
dela zirkuitu elektrikoa erretzeko
bezain handia. Sorgailua pila bat bada
denbora gutxian pila hau deskargatu
egingo dela.
 OHM LEGEA
Orain ikusi dituzun bezalako esperimentuak XIX. Mendean egin zituen
fisikari eta matematikaria zen Georg Simon Ohm ek.
Zientzialari honek zera deskubritu zuen:
- Zirkuitu elektriko batetan tentsioa handitzerakoan korronte
elektriko handiagoa dabilela bertatik.
- Zirkuitu elektriko batetan erresistentzia handitzerakoan korronte
elektriko txikiagoa dabilela bertatik.
Eta aurkikuntza hauetaz baliatuz, bere izena daraman legea enuntziatu

zuen: Georg Simon Ohm (1787-1854)

Ohm legea: Zirkuitu itxi batetatik zirkulatzen duen korrontearen
intentsitatea zuzenki proportzionala da bertan aplikatzen den tentsioari eta alderantziz
proportzionala bertan dagoen erresistentzia elektrikoari.

Lege hau matematikoki honela adierazten da:

Tentsioa, boltajea edo
Korrontearen intentsitatea. potentzial diferentzia
Unitatea amperioa da ( A ). Unitatea boltioa da ( A ).

Erresistentzia
Unitatea ohmnioa da ( Ω ).

OHM LEGEA
Ariketa hauetan ikusiko dugu nola erabiltzen den Ohm legea.

30 V
+ -

V 30 V
I= = = 0.1 A
0.1 A 300 Ω
R
300 Ω

45 V
+ -

V 45 V
I= = = 0.15 A
0.15 A 300 Ω
R
300 Ω

Boltajea handitzen bada erresistentzia berdin mantenduz intentsitatea edo korrontea ere handitzen da.
Zer gertatzen da kasu honetan.

30 V
+ -

V 30 V
I= = = 0.3 A
0.3 A 100 Ω
R
100 Ω

30 V
+ -

V 30 V
I= = = 0.05 A
0.05 A 600 Ω
R
600 Ω

Erresistentzia handitzen bada boltajea berdin mantenduz intentsitatea edo korrontea txikitu egiten da.

HIRU EKUAZIO BERDIN

Ohm legeak erlazionatzen ditu intentsitatea, boltajea eta zirkuituaren erresistentzia.
Baina ez du balio bakarrik intentsitatea kalkulatzeko, ekuazioan parte hartzen duten hiru
parametroetatik bi ezagutzen badugu hirugarrena kalkulatu ahal da. Horretarako
kalkulatu nahi dugun parametroa isolatu behar dugu eta hiru ekuazio sortzen dira.

I=V R= V V= I x R
R I
Modu erraz bat dago ekuazio hauek gogoratzeko Ohm legearen triangelua erabiliz.

I=V R= V V= I x R
R I

GALDEKETA
1.- Zer esaten du Ohm legeak?
2.- Zirkuitu batetan tentsioa handitzen bada. Zer gertatzen da korrontearekin? Eta
tentsioa txikitzen bada?
3.- Zirkuitu batetan erresistentzia txikitzen bada. Zer gertatzen da korrontearekin? Eta
erresistentzia handitzen bada?
4.- Zer gertatzen da erresistentziarik ez daukan zirkuitu batetan? Eta erresistentzia
infinitu bada?
5.- Zein da Ohm legearen adierazpen matematikoa?
6.- Ohm legean hiru magnitude erabiltzen dira, tentsioa, intentsitatea eta erresistentzia.
Nazioarteko zein unitate erabiltzen dira hauek neurtzeko?
 PROBLEMAK

1.- Kalkulatu irudiko zirkuituan korrontearen balorea. 4.5 V

100 Ω

12 V 2.- Zein izango da zirkuitu honetan zehar dabilen intentsitatea?

10 Ω

3.- Zein izango da kasu honetan sorgailuaren tentsioa?

2A
1000 Ω

24 V 4.- Zein da zirkuitu honetan erresistentziaren balorea?

1.5 A

40 Ω

5.- Kalkulatu kableak zeharkatzen duten korronte elektrikoaren intentsitatea?

40 Ω

eguzki panela
6.- Oraingoan eguzki panel bat daukagu erresistentzia bati
2V konektaturik. Kalkulatu kableak zeharkatzen duten korronte
elektrikoaren intentsitatea?
 40 Ω 7.- Irudiko zirkuituak 2 pila ditu seriean konektaturik. Boltajea 3
V bada eta 40 Ω erresistentzia. Kalkulatu kableak zeharkatzen
duten korronte elektrikoaren intentsitatea?

amperemetroa
3V

8.- Irudiko zirkuituak 2 pila ditu paraleloan konektaturik. Boltajea 1.5

V bada eta 40 Ω erresistentzia. Kalkulatu kableak zeharkatzen duten 40 Ω
korronte elektrikoaren intentsitatea?

amperemetroa
1.5 V

0.01 A 9.- Zirkuituko amperemetroak 0.01 A adierazten du. Kalkulatu

erresistentziaren balorea.

amperemetroa

10.- Zirkuituko amperemetroak 0.05 A adierazten du. Kalkulatu

sorgailuaren tentsioaren balorea. 30 Ω 0.05 A

amperemetroa

eguzki panela