Laguntza gela

Argia

OSTADARRA

Euria eta eguzkia batera agertzean, ostadarra ikus dezakegu. Hainbat koloretako arku handia da ostadarra.

Laguntza gela

Argia, eta nola hedatzen den

1- Argia higitu egiten da
Bonbila bat piztean, bonbilatik gelako toki guztietara joaten da argia. Argia HEDATU egiten da. Argia norabide guztietan eta zuzen hedatzen da.

Argia oso azkar higitzen da. 300.000 Km segundoko. Argia norabide guztietan hedatzen da, zuzen eta oso abiadura handian. P Argiak objektu batekin topo Itegitean sortzen dira itzalak.

Laguntza gela

2- Argia eta objektuak

OBJEKTU motak

Objektu GARDENAK
Argiak erraz zeharkatzen ditu.

Objektu ZEHARRARGIAK
Argiaren zati batek baino ez ditu zeharkatzen.

Objektu OPAKUAK
Argiak ez ditu zeharkatzen.

Objektuen formak ikusten dira.

Objektuen formak lauso ikusten dira.

Objektuen atzean itzala sortzen da.

Laguntza gela

3- Argiaren islapena
Argiak, objektu opaku batekin topo egitean, talka egin eta errebotatu egiten du. ISALPEN esaten zaio fenomeno honi. Argia objektu opaku batera iristen da. Argiak talka egiten du. Argiak errebotatu eta gure begietara heltzen da.

opakua

4- Argiaren errefrakzioa
Objektu garden bat zeharkatzerakoan, argiaren norabidea aldatu egiten da. ERREFRAKZIO esaten zaio fenomeno honi.
Argia objektu garden batean sartzen da. Argiaren norabidea aldatzen da SARTZEAN. Argiaren norabidea aldatzen da ATERATZEAN.

Laguntza gela

Argia eta koloreak

1- Argiaren deskonposizioa
Argi zuriak kristalezko prisma bat zeharkatzean, kolore guztietako argiak agertzen dira. ARGIAREN DESKONPOSIZIOA
esaten zaio fenomeno honi.

Kolore guztietako argiz osatuta dago kolore zuria. P It

Argi zuria kolore guztietako argiak

Kolore guztietako argiak nahasten baditugu, kolore zuria lortuko dugu.

5

Laguntza gela

2- Oinarrizko koloreak
Hiru argi erabilita (GORRIA, BERDEA eta URDINA), beste kolore guztiak lor ditzakegu, baita kolore zuria ere.

GORRIA, URDINA eta BERDEA dira argiaren OINARRIZKO KOLOREAK. P It

6

OINARRIZKO KOLOREAK

GORRIA

BERDEA

URDINA

Laguntza gela

3- Objektuen kolorea
Argia objektu batera iristen denean, parte bat ISLATU eta beste parte bat XURGATU egiten da. Tomateak kolore guztien argia XURGATZEN du.

Argi GORRIA ISLATZEN du.

Objektu baten kolorea ISLATZEN duen argiaren KOLOREA da Objektu BELTZEK argi guztia xurgatzen P dute. Ez dute argirik islatzen. It

Objektu ZURIEK kolore guztien argia islatzen dute.

Laguntza gela

Ariketak
1- Zergatik
ezin da gertatu marrazki hauetan ageri dena? Azaldu.

2- Marraztu

itzala.

3- Nola hedatzen

da argia? Erantzun.

4- Lotu.

1 opakua

2 gardena

3 zeharrargia

Laguntza gela

5- Zein

da gardena? eta, zein zeharrargia? Idatzi.

6-

Idatzu Z zuzena bada, edo O okerra bada. Argiak 300.000 Km egiten ditu ordubetean. Argia norabide guztietan hedatzen da. Objektu zeharrargiak argiak erraz zeharkatzen ditu. Argia zuzen hedatzen da. .

7- Egin X

bat dagokion laukitxoan. OPAKUA ZEHARRARGIA GARDENA

EGURRA URA
PLASTIKOA ISPILUA KARTOIA OLIOA IZOTZA
KARTULINA

BURDINA
9

Laguntza gela

8- Irudi

hauetatik zeinek adierazten du nola ikusten ditugun objektuak?

9- Begiratu

marrazkia eta idatzi azpian dagokiona. errefrakzioa islapena

Azaldu zergatik den horrela.

10- Erreparatu

argazkiari. Zer gertatzen da argiarekin? Azaldu.

Nola esaten zaio horri?

10

Laguntza gela

11- Erreparatu

marrazkiari eta erantzun:

Argi zuria kolore guztietako argiz osatuta dago. Nola dakizu?

12- Esaldiak

idatzi. argi.izpia prisma ostadarra

gorria

berdea

oinarrizkoak

urdina

13- Margotu

oinarrizko koloreen eskema hau.

11

Laguntza gela

14- Erantzun:
Zer kolore nahastu behar ditugu kolore hauek lortzeko? HORIA MOREA ZURIA

15- Erantzun

Zer kolore du kolore bat ere XURGATZEN EZ DUEN objektuak?

Eta kolore bat ere ISLATZEN EZ DUEN objektuak?

16- Erantzun.

Zein koloretakoa izango da argi GORRIA ISLATZEN duen objektu bat?

12

Laguntza gela

17- Zergatik
xurgatu

ikusten ditugu objektu hauek kolore hauetakoak?

islatu

xurgatu

islatu

18-

Osatu testua. islatzen kolore guztien xurgatzen

Objektu BELTZEK argi zuria ez dute argirik Objektu ZURIEK .

dute, eta

argia islatzen dute.

13

Laguntza gela

19-

Osatu taula. objektuak koloreak XURGATZEN ISLATZEN

20-

Osatu taula. ARGIAREN OINARRIZKO KOLOREAK

gorria

berdea

urdina

14