Scene 1 Ang Salu-Salo Scene 2 Erehe at Pilibustero Scene 3 Pagsusuyuan sa Asotea Scene 4 Araw ng mga Patay Scene 5 Ang

Dalawang Sakristan Scene 6 Ang Pamilya ni Sisa Scene Ang Paghihira! ni Sisa Scene " Ang Pangingis#a Scene $ Ang Panghugos Scene 1% Ang Pananghalian Scene 11 Si Donya &onsolacion at Sisa Scene 12 Si Al'onso (inares Scene 13 Ang Dalawang Donya Scene 14 Ang Pag#aki! kay )barra Scene 15 *ugisan sa (awa Scene 16 Ang Paliwanag ng !ari Scene 1 +oche ,uena S&E+E 1 )sang Salu-salo PAD-E DA.AS/0 1in#i ba ninyo bati# na marami sa mga )n#iyo ang mangmang2 (A-34A0 Pa#re Damaso5 hin#i rin ba ninyo bati# na nasa tahanan tayo ng isang )n#iyo2 PAD-E S),6(A0 .aaaring masaktan mo si 7a!itan *iyago8 DA.AS/0 1m!9 .atagal nang i!inag!alagay ni *iyago na siya:y hin#i isang )n#iyo8 )nuulit ko5 wala nang makakatalo sa kamangmangan ng mga )n#iyo9 ,iglang natigil ang usa!an nang #umating si 7a!itan *iyago kasama si &risostomo )barra8 *)6A;/0 .ga kaibigan5 ikinagagalak kong i!akilala sa inyo5 ang #ahilan ng !agsasalong ito888ang anak ng nasira kong kaibigan5 si Don &risostomo )barra8 7ararating lamang niya mula sa Euro!a8 &-)S/S*/./0 ,uenos +oches Amigos8 Sa mga kura sa aking bayan888at sa matalik na kaibigan ng aking ama5 Pa#re Damaso <hin#i !inansin= 888!atawarin !o ninyo ako sa aking !agkamamali8 DA.AS/0 1in#i ka nagkakamali8 Ako nga si Pa#re Damaso5 ngunit kailanma:y hin#i ko naging matalik na kaibigan ang iyong ama8 *)+6E+*E0 7ayo na nga ba ang anak ng yumaong si -a'ael )barra2 &-)S/S*/./0 Sa inyong lingko#5 Se>or *inyente8 *)+6E+*E0 .aligayang !ag#ating8 +awa:y mas maging ma!ala# kayo kaysa sa inyong ama8 &-)S/S*/./0 .araming salamat !o8 3*3SA+0 +akahan#a na ang ha!unan9 Ang mahahalagang tauhan ay !atungo na sa ha!agkainan8 1in#i sinasa#yang naa!akan ni *inyente ;ue?arra ang laylayan ng besti#a ni Donya @i#torina8 @)&*/-)+A0 Aala ka bang mga mata2 *)+6E+*E0 .ayroon !o5 Se>ora8 .ga matang mas malinaw !a kaysa sa inyo8 +gunit ako ay nakamasi# sa kulot ninyong buhok8 Sa ha!agkaianan8 (A-34A0 Se>or )barra5 sa halos !itong taong ninyong !amamalagi sa ibang bansa5 ano:ng !inakamahalagang bagay ang nakita n:yo2 &-)S/S*/./0 +ang natutunan ko ang kasaysayan5 nalaman kong ang kalayaan o ang !agkaali!in ng isang bansa ang nag#i#ikta ng kasaganahan o !aghihikahos nito8 DA.AS/0 +agawa mong lustayin ang iyong yaman !ara lamang #iyan2 Aala ka na bang nakitang mas mahalaga2 )sa kang bulag9 7ahit ang isang bata:y alam iyan8

&-)S/S*/./0 +ag!a!asalamat ako:t !alagay ang loob ng #ating kura sa akin8 +awa:y i!ag!aumanhin ninyo ako8 7agagaling ko lamang sa mahabang biyahe at may aasikasuhin !a ako bukas8 Para sa Es!a>a at Pili!inas9 *)6A;/0 1uwag ka munang umalis5 #arating !a si .aria &lara8 ),A--A0 ,ibisitahin ko !o siya bukas8 Sa ngayon ay may im!ortante !a akong #a!at gawin8 +akaalis na nga si )barra8 PAD-E DA.AS/0 +akita na ninyo2 ;anyan ang nangyayari sa mga kabataang i!ina!a#ala sa Euro!a9 +agiging mayabang at ma!agmataas9 7aya narara!at lamang talagang i!agbawal na ang !ag!a!a#ala ng mga kabataan sa Euro!a9 En# o' Scene8 S&E+E 2 Erehe at Pilibustero Sa kalyeng maraming tao5 abala si )barra sa kaiisi! habang siya:y naglalaka#8 ,igla siyang na!ahinto nang may kamay na !umatong sa kanyang balikat8 *)+6E+*E0 Se>or )barra8 &-)S/S*/./0 *inyente5 kayo !ala8 ;inulat !o ninyo ako8 *)+6E+*E0 .ag-ingat kayo5 Se>or8 .aging aral sana sa inyo ang nangyari sa inyong ama8 &-)S/S*/./0 *ila may nalalaman kayo tungkol sa !agkamatay ng aking ama8 .aaari ba ninyong sabihin sa akin2 *)+6E+*E0 Aala ba kayong nalalaman2 Sa !agkakaalam ko5 namatay ang iyong ama sa loob ng bilangguan8 &-)S/S*/./0 Sa bilangguan29 +akulong !o ang aking ama2 1in#i kaya kayo:y nagkakamali lamang2 *)+6E+*E0 1in#i ako maaaring magkamali8 Ang iyong ama ay namatay sa bilangguan8 Si -a'ael )barra5 siya na !inagbintang erehe at !ilibustero ni Pa#re Damaso8 &-)S/S*/./0 .aaari ba ninyong sabihin sa akin ang buong !angyayari2 ,akit !o siya nakulong2 *)+6E+*E0 +oon ay mayroong isang 7astilang mangmang at masama ang ugali na naging kolektor ng buwis8 +ang siya:y nangongolekta5 minsan siyang na!agkatuwaan ng mga bataB Clashback0 +aglalaka# ang kolektor #ala-#ala ang isang la!is at !a!el8 Pinagtatawanan siya ng mga bata8 ,A*A 10 ,a-be-bi-bu-bo9 1a 1a 1a9 ,A*A 20 1in#i ba:t hin#i siya marunong magsulat2 Para saan kaya ang la!is niyang #ala2 1a ha ha9 7/(E7*/-0 *igilan n:yo ko9 ,aka kung ano ang magawa ko sa inyo9 Ano:ng sabi n:yo2 1inabol ng kolektor ang mga bata8 1inagisan niya ng baston ang isang bata at ito:y natamaan8 +ahuli niya ito at kanyang sinaktan8 7/(E7*/-0 )kaw5 ano:ng sabi mo29 ,A*A0 Ahh9 +agbibiro lamang !o ako8 Ahh--ACAE( ),A--A0 ,itawan mo sila9 *inulak ni Don -a'ael ang kolektor ng buwis at ito:y nawalan ng balanse8 -ACAE( ),A--A0 1in#i ko ma!a!ayagang saktan ninyo ang mga bata8 En# o' 'lashback8

*)+6E+*E0 Sa kasamaang !ala# ay ilang minuto lamang ay namatay ang kolektor8 Dahil #ito:y hinuli ang iyong ama at ikinulong8 *inakwil siya ng lahat5 at !inagbintangan ng kung anu-ano8 Dahil sa kabiguan niyang makalaya5 nasira ang kanyang kalusugan at sa bilangguan na namatay8 ),A--A0 7aya !ala888 7aya !ala hin#i sinabi ni 7a!itan *iyago ang #ahilan888 Ama ko888 En# o' Scene8 S&E+E 3 Pagsusuyuan sa Asotea .A-)A &(A-A0 ,akit kaya wala !a siya2 Sinili! ni .aria &lara ang bintana u!ang makita kung sino ang #umating8 +ang nakita niya si &risosotomo ay aga# siyang tumakbo sa kanyang sili# at nag!agan#a8 Pumasok naman si &risostomo at siya:y sinalubong ni *iya )sabel8 &-)S/S*/./0 .agan#ang araw !o5 *iya )sabel8 *)6A )SA,E(0 .agan#ang araw #in sa iyo iho8 &-)S/S*/./0 +an#ito !o ba si .aria &lara2 *)6A )SA,E(0 .au!o ka na lamang iho at tatawagin ko siya san#ali8 Si *iya )sabel ay kumatok sa !into ng sili# ni .aria &lara8 *)6A )SAE(0 .aria &lara5 si *iya )sabel mo ito8 .A-)A &(A-A0 Pasok !o kayo5 tiya8 *)6A )SA,E(0 )ha5 nariyan na si &risostomo8 Paghihintayin mo !a ba siya2 .A-)A &(A-A0 1in#i na !o5 *iya8 (umabas si .aria &lara8 &-)S/S*/./0 1in#i !a rin kumuku!as ang iyong gan#a5 .aria &lara8 +agtungo silang #alawa sa Asotea8 .A-)A &(A-A0 1m!9 +aka!unta ka lang sa Euro!a5 tumamis na ang iyong mga salita8 .arahil5 maraming magagan#ang babae sa ibang bansa ang nahulog sa !ambobola mo8 &-)S/S*/./0 .ahal ko5 alam mo bang ako ay isang ma!ala# na nilalang2 .A-)A &(A-A0 .a!ala#2 ,akit2 Dahil sa mga babae mo2 &-)S/S*/./0 .a!ala# #ahil i!inag!asya ng ating mga magulang na ikasal ako sa !inakamagan#ang babae na ngayon ay nasa aking hara!an8 .A-)A &(A-A0 Asus9 ,inola !a ako8 &-)S/S*/./0 (abis akong nangulila sa iyo5 .aria8 .A-)A &(A-A0 1igit akong nangulila5 &risostomo8 &-)S/S*/./0 Patawarin mo ako kung ako:y mag!a!aalam na8 7ailangan ko nang umuwi sa San Diego #ahil bukas ay Araw ng mga Patay8 1anggang sa muli5 mahal ko8 .A-)A &(A-A0 San#ali8 Pumitas ng mga bulaklak si .aria &lara at ibinigay ang mga ito kay &risostomo8 .A-)A &(A-A0 )alay mo ang mga ito sa iyong mga magulang8 &-)S/*/./0 .araming salamat5 mahal ko8 (umaka# na si )barra8

.A-)A &(A-A0 .ag-iingat ka5 mahal kong &risostomo8 En# o' Scene8 S&E+E 4 Araw ng mga Patay .ay #alawang lalaking naghuhukay sa sementeryo8 (A(A7) 10 Sinuno# mo ba ang utos niya2 (A(A7) 20 *umigil ka na nga sa kakatanong5 maghukay ka na lang #iyan8 (A(A7) 10 Ayoko na9 Ayoko nang maghukay9 Dumating na sina &risostomo at ang kanyang alalay8 &-)S/S*/./0 +asaan ba2 A(A(A60 Sa liko# !o ng malaking crus5 senyorito8 &-)S/S*/./0 Dito ba2 A(A(A60 +gunitBhin#i !o rito ang natatan#aan ko8 San#ali lamang !o at i!agtatanong ko8 +ila!itan ng alalay ang naghuhukay at nagtanong8 A(A(A60 Alam mo ba kung saan ang malaking krus na itinirik #ito2 (A(A7) 20 Ah5 iyong malaking krus2 Sinunog ka na iyon8 A(A(A60 Ano2 ,akit mo naman ginawa iyon2 (A(A7) 20 +a!ag-utusan lamang ako ng malaking kura8 &-)S/S*/./0 At anong ginawa mo sa bangkay29 (A(A7) 20 Sinabi sa akin ng malaking kura na #alhin ko raw ito sa libingan ng mga )ntsik8 &-)S/S*/./0 At ginawa mo naman29 (A(A7) 20 DAag !o kayong magalit5 senyor8 .asya#ong mabigat ang bangkay5 at umulan !a nang gabing iyon kayaBitina!on ko na lamang ito sa ilog8 &-)S/S*/./0 )tina!on29 )sang kabaliwan ang iyong ginawa9 (umaka# si &risostomo at nang nakita niya si Pa#re Sal?i5 sinunggaban niya ito8 &-)S/S*/./0 Ano:ng ginawa mo sa aking ama2 SA(@)0 +agkakamali ka8 Aala akong ginawa saE &-)S/S*/./0 Ano:ng wala2 SA(@)0 1in#i ako9 *initiyak ko sa:yo8 1in#i ako5 kun#i sa Pa#re Damaso8 ,initiwan siya ni &risostomo at tuluyan ng lumayo8 En# o' Scene8 S&E+E 5 Ang Dalawang Sakristan +angangam!ana ang #alawang sakristan na sina ,asilio at &ris!in8 ,AS)()/0 .ag!ahinga na muna tayo &ris!in8 +au!o silang #alawa sa may sulok8 &-)SP)+0 .agkano ba ang kita mo ngayong buwan5 7uya2 ,AS)()/0 Dalawang !iso5 bakit ba2 &-)SP)+0 +ais kong bayaran mo ang sinasabi nilang ninakaw ko8 ,AS)()/0 Sira ka ba5 &ris!in2 Diba:t tatlum!u:t #alawang !iso ang binibintang nila sa iyo2 7ahit

isang taon !a akong magtrabaho5 hin#i ko mababayaran iyan8 &-)SP)+0 +gunit wala talaga akong ninakaw9 Aala akong ninakaw8 kuyaB7a!ag nalaman Dto ng )nay888natatakot ako8 ,AS)()/0 *ahan na5 &ris!in8 1in#i rin naman maniniwala si )nay8 *ahan na8 DAag kang mawalan ng-+a!utol ang kanilang !ag-uusa! nang #umating ang Sakristan-.ayor8 SA7-)S*A+0 ,asilio5 may multa kang #alawang real #ahil sa hin#i tamang !ag!a!atunog ng kam!anaBAt ikaw &ris!in5 hin#i ka maaaring umuwi hanggang hin#i mo isinasauli ang ninakaw mo9 &-)SP)+0 +gunit wala !o talaga akong ninakaw8 SA7-)S*A+0 .agsisinungaling ka !a9 1inawakan ng sakristan sa braso si &ris!in at hinila ito !ababa ng hag#an8 +gunit nakahawak rin si ,asilio sa ka!ati#8 ,AS)()/0 .atagal na !o naming hin#i nakikita ang aming )nay8 Pagbigyan n:yo na !oE Sinaktan ng sakristan-mayor si ,asilio hanggang sa ito:y hin#i na halos makatayo8 .uli niyang hinila si &ris!in at ito:y ikinala#ka# !ababa ng hag#an8 &-)SP)+0 7uya5 tulungan mo ako9 Pa!atayin nila ako9 ,AS)()/0 &ris!inB +ang nakaalis na ang #alawa5 !ilit niyang iniahon ang kanyang sarili at tumakas siya gamit ang lubi# ng kam!ana8 En# o' Scene8 S&E+E 6 Ang Pamilya ni Sisa Abala si Sisa sa !aghahan#a ng !agkain !ara sa mga anak8 S)SA0 .arahil ay gutom na gutom na ang mga anak ko8881in#i ko sila hahayaang magutom8887aya naghan#a ako ng masara! na !agkain888 ,iglang #umating ang lasing na si Pe#ro8 PED-/0 .ay makakain ba2 S)SA0 .ayroon8 PED-/0 +asaan29 ,ilisan mo:t nagugutom na ako9 S)SA0 Ahh- /o8 +arito na8 7inain ni Pe#ro ang lahat ng !agkain8 S)SA0 Aala nang natira2 +gunit !aano:ng mga anak mo2 PED-/0 ,akit29 .ay reklamo ka29 S)SA0 Aala8 AalaE PED-/0 *eka5 nasaan na ba ang mga batang iyon2 S)SA0 +asa kumbento !a8 Pero uuwi rin silaE +akita ni Sisa na !aalis na ang asawa8 S)SA0 San#ali5 hin#i mo ba sila hihintayin2

PED-/0 )nuutusan mo ba ako29 Aalis ako kung kailan ko gusto9 At umalis na nga si Pe#ro8 S)SA0 7awawang mga anak ko8 .agsasaing na lamang ako ulit8 )lang minuto lamang ay #umating si ,asilio8 ,AS)()/0 )nay9 )nay9 ;ising !a !o ba kayo2 )nay9 S)SA0 ,asilio9 Anak ko9 Anon:ng nangyari sa:yo2 ,akit ka umiiyak2 ,akit ka sugatan2 ,AS)()/0 *umakas !o ako sa kumbento8 *akot na takot na !o ako8 At si &ris!in !o-S)SA0 ,akit5 ano bang nangyari kay &ris!in2 +asaan na siya2 ,AS)()/0 +aiwan !o siya sa kumbento5 )nay8 1in#i !o siya !we#eng umuwi #ahil !inagbintangan siyang nagnakaw8 S)SA0 Ano2 )nakusahan ang mabait kong si &ris!in2 Dahil ba sa mahira! lang tayo5 kailangan nating mag#usa2 ,AS)()/0 )nayB S)SA0 ,akit5 ,asilio2 +agugutom ka2 1alika ka5 hetoBheto ang kanin at tawilis8 7umain ka5 anak ko8 ,AS)()/0 +gunit hin#i !o ako kumakain ng tawilis5 )nay8 S)SA0 Alam ko5 anak8 +aghan#a akong ng ibang ulam kanina5 ngunit #umating ang iyong ama8 ,AS)()/0 Dumating si )tay2 S)SA0 /o8 ,AS)()/0 Pero umalis #in siya aga#5 hin#i !o ba2 S)SA0 ,asilio9 ,AS)()/0 Patawa# !o5 )nay8 )sinara ni Sisa ang !into at siya:y na!abuntong-hininga8 S)SA0 Diyos ko888 Ano bang gagawin ko2 En# o' Scene8 S&E+E Ang Pagkabaliw ni Sisa

*umungo si Sisa sa kumbento #ala-#ala ang isang bakol na !uno ng mga gulay8 +akita siya at kinausa! ng utusan8 3*3SA+0 Para saan ang mga Dyan ale2 S)SA0 Para sa kura5 nais ko sana siyang makausa!8 3*3SA+0 .ay sakit ang kura ngayon5 tungkol saan ba ito2 S)SA0 1in#i !a kasi umuuwi ang anak kong si &ris!in8 3*3SA+0 &ris!in2 7ung gano:n5 ikaw ang ina ng magnanakaw2 Aba:y mata!os magnakaw ng batang iyon5 ay tumakas rin9 )nutusan !a nga ako ng mga kura na mag!unta sa kwartel at magsu!long8 Sa katunayan ay !a!unta na ang mga guar#ia ci?il sa inyong tahanan u!ang hulihin ang mga magnanakaw mong anak8 S)SA0 1in#iBhin#i magnanakaw ang mga anak ko8 73S)+E-A0 1oy9 )na ng mga magnanakaw9 DAag mong iyakan ang mga anak mo9 Aala kang ma!a!ala sa kanila #ahil nagmana saila sa kanilang ama9 *amatakbong tumungo si Sisa at nakita niya ang mga ;uar#ia &i?il8 ;3A-D)A &)@)(0 )kaw ba si Sisa5 ang ina ng magnanakaw2 S)SA0 /!o5 ako nga ho si Sisa5 ngunit hin#i !o magnanakaw ang mga anak ko8 ;3A-D)A &)@)(0 DAag mo nang i!agkaila5 kung ayaw mong lumala !a ang sitwasyon8 Sabihin mo na kung saan mo itinago si &ris!in9

S)SA0 Se>or5 ilang araw ko na hong hin#i nakikita si &ris!in8 ;3A-D)A &)@)(0 Eh5 kung ganoon5 isauli mo na lamang ang !erang ninakaw ng iyong mga anak9 S)SA0 Se>or5 kahit !a minsang nagugutom ang mga anak ko5 hin#ing-hin#i nila magagawa ang magnakaw5 maniwala kayo8 ;3A-D)A &)@)(0 Sinungaling9 Pero kung iyan iyong gusto5 )kaw ang ikukulong naming hanggang hin#i isinasauli ng mga anak mo ang mga ninakaw nila8 S)SA0 Pero wala ho talagang ninakaw ang mga anak ko5 Se>or8 Parang awa n:yo na5 Dwag n:yo !o akong ikulongB Dinala ng mga guar#ia ci?il si Sisa sa kuwartel8 ;3A-D)A &)@)(0 .abubulok ka sa bilangguan hanggang hin#i ka magsasabi ng totoo9 Dumating ang al!eres at nalaman ang tungkol kay Sisa8 A(PE-ES0 7amalian Dyan ng kura9 Pakawalan n:yo siya at Dwag n:yo na siyang gagambalin !a5 at kung gusto ng kura na na maibalik ang kanyang mga ginto5 sabihin n:yo sa kanya na manalangin siya kay San Antonio9 Aga# nilang !inakawalan si Sisa8 ;3A-D)A &)@)(0 3malis ka na rito9 Aala nang mai!a!akain ang gobyerno sa:yo9 1a9 1a9 1a9 *umakbo si Sisa !atungo sa kanilang bahay8 S)SA0 &ris!in9 ,asilio9 .ga anak ko9 +asaan na kayo2 .ay nakita siyang #amit na #uguan8 S)SA0 Ano Dto2 Damit ni ,asilio2 DugoB,akit may sugat ang anak ko2 1a9 1a9 1a9 Dugo ng anak ko9 Ang magnanakaw kong anak9 Ako: ang ina ng mga magnanakaw9 1a9 1a9 1a9 Dugo9 At tuluyan nang nabaliw ang kawawang si Sisa8 En# o' Scene8 S&E+E " Ang Pangingis#a Si .aria &lara ay masayang nakiki!agkuwentuhan sa kanyang mga kaibigan8 7A),);A+ 10 .aria &lara5 kumusta na kayo ni )barra2 .A-)A &(A-A0 7ami ni )barra2 Anong FkamiG ni )barra2 7A),);A+ 20 1in#i ba:t kararating lamang niya2 .A-)A &(A-A0 /oBsa katunayan ay !a!unta na siya #ito ngayon at sabay kaming mangingis#aB .;A 7A),);A+0 3uuuuyyB 1in#i katagalanB .A-)A &(A-A0 /5 nan#ito ka na !ala5 &risostomo8 ),A--A0 .aaari na ba tayong umalis5 mahal ko2 .A-)A &(A-A0 7ung iyan ang nais moB

Sa !alais#aanB E()AS0 Se>orita .aria &lara5 saan !o ninyo gustong !umunta2 .A-)A &(A-A0 +ais ko sanang !umunta sa !alais#aan ng aking ama8 .alayo !a ba2 E()AS0 +aku hin#i !o5 se>orita8 )lang san#ali na lamang at makakarating na rin tayo #oon8 .A-)A &(A-A0 Ano iyon2 E()AS0 .arahil ay kahoy lamang !o8 .A-)A &(A-A0 Ah kahoy lamang !ala8 ),A--A0 7ahoy !a rin ba iyon2 E()AS0 San#ali lamang !o at titingnan koE )sang buwaya999 .A-)A &(A-A0 .ay buwaya9 E()AS0 7aya !ala nauubos na ang mga is#a sa ilog na ito9 7ailangang mamatay na ang buwaya na iyan9 .A-)A &(A-A0 &risostomo5 nanganganib ang buhay niya9 ),A--A0 1uwag kang mag-alala5 mahal ko8 )liligtas ko siya8 .A-)A &(A-A0 )barra9 .akali!as ang ilang san#ali8 .A-)A &(A-A0 <3miiyak= +asaan na sila2 ,aka kung ano na ang nangyari sa kanila8 *A31A+0 (igtas sila9 (igtas sila9 E()AS0 .araming salamat !o sa !agligtas ninyo sa buhay ko5 Se>or )barra8 ,alang araw5 sa !anahong kailangan ninyo ng tulong5 nakahan#a !o akong tulungan kayo8 7A,A,A)1A+0 )sa kang tunay na bayani5 )barra9 .abuhay ka9 En# o' Scene8 S&E+E $ Ang Panghugos .araming tao sa !aligi# #ahil ito ang araw ng !agbabaon ng !anulukang-bato ng bahay !aaralan na itatayo ni )barra8 ;/,E-+AD/-0 Se>or )barra5 ikaw naman ang maglagay ng !alita#a sa ibabaw ng bato8 ),A--A0 )kasisiya ko !o5 goberna#or8 (uma!it si )barra sa malaking bato u!ang ilagay ang !alita#a8 ).,E+*/-0 )sang maling galaw mo lamang5 tiyak !atay ka8 )tinulak ni Elias ang imbentor kaya ito ang natamaan ng malaking bato at ito:y namatay8 +agulat ang lahat sa kanilang nakita8 ),A--A0 Ano:ng ibig-- Elias2 E()AS0 .ag-iingat kayo5 Se>or8 1in#i lamang ito ang maaaring mangyari sa inyo8 Saka ko na lamang sasabihin sa inyo ang lahat8 *umakbo !alayo si elias8 ),A--A0 San#aliEAno:ng nangyari sa taong ito2 *A31A+0 .untik na kayong !atayin ng taong iyan9 ;/,E-+AD/-0 +gunit siya rin ang nabiktima sa masama niyang balak8 ),A--A0 7ung gano:n5 ako na lamang ang mag!a!alibing sa kanya8 *A31A+0 Paumanhin Se>or )barra5 ngunit hin#i ba:t !inagtangkaan niya ang inyong buhay2 ),A--A0 /o nga5 ngunit888siya ang nasawi8 Ano !a bang !arusa ang #a!at niyang matangga!2 Pina!atawa# ko na siya8

7A,A,A)1A+0 Ang bait-bait talaga niya8 .abuhay ka5 &risostomo )barra9 En# o' Scene8 S&E+E 1% Ang Pananghalian Sa isang malaking ha!ag5 nananghali sina &risostomo5 .aria &lara at ang ibang mga !anauhin8 ,iglang #umating si Pa#re Damaso at binati siya ng lahat maliban kay )barra8 ),A--A0 .ahal ko5 nagustuhan mo ba ang !agkakagawa ng itinayo kong !aaralan2 .A-)A &(A-A0 Siyem!re naman5 mahal ko8 Sa kabilang bahagi ng ha!agkainan nag#a#abog ang galit na kura8 DA.AS/0 1in#i man lamang niya ko binati sa aking !ag#ating29 *alagang tumaas na ang tingin niya sa kangyang sarili9 +aka!unta lamang siya sa Euro!a5 aba:y akalain mong sino kung umasta9 .A-)A &(A-A0 DAag mo na lamang !ansinin ang kanyang sinasabi5 mahal ko8 ),A--A0 7ung alam mo lamang kung ganoo ako nagtitim!i sa kurang iyan8 DA.AS/0 7atula# lamang siya ng kayang ama9 Akalain mong isang #esente ngunit hin#i rin marunong gumalang sa batas ng simbahanB ),A--A0 Patawarin mo ako .aria &lara5 !ero hin#i ko na ito matitiis !a9 DA.AS/0 888tama lamang na siya:y !inarusahan na mamatay sa kulungan at-1in#i na natuloy ni Pa#re Damaso ang kanyang sasabihin #ahil sinunggaban siya ni )barra na hawak-hawak ang isang !atalim8 ),A--A0 1ahayaan ko kayong insultuhin ako ngunit Dwag na Dwag ninyong babastusin ang alaala ng aking ama9 7A,A,A)1A+0 .aghunos-#ili ka )barra8 Alaga# ng Diyos ang kinakalaban mo8 ),A--A0 Alaga# ng Diyos2 Paano n:yo nasabing siya:y alaga# ng Diyos2 Ang taong ito ang naghati# sa aking ama sa kabiguan5 na naging #ahilan ng kanyang !agkamatay8 At ngayon5 nagawa !a niyang bastusin ang alala nito8 ;anito ba ang gawain ng isang alaga# ng Diyos2 .A-)A &(A-A0 &risostomo9 Pakiusa!Balang-alang man lamang sa akin5 Dwag mong saktan si Pa#re Damaso8 ,initawan ni )barra ang takot na si Pa#re Damaso8 ),A--A0 .aria &lara5 kung hin#i lamang kita mahal5 baka nakita n:yo na kung may #ugo ba talagang #uma#alo:y sa mga ugat ng taong iyan9 (umisan si )barra at iniwan ang umiiyak na si .aria &lara8 En# o' Scene8 S&E+E 11 Si Donya &onsolacion at Sisa +arininig ni Donya &onsolacion si Sisa na umaawit kaya i!anatawag niya ito sa mga guar#ia ci?il8 &/+S/(A&)/+0 .ga guar#ia ci?il9 ;3A-D)A &)@)(0 ,akit !o Se>ora2 &/+S/(A&)/+0 Sino iyang kumakanta2 ;3A-D)A &)@)(0 Siya !o5 ang baliw8 &/+S/(A&)/+0 Dalhin n:yo siya rito8 ;3A-D)A &)@)(0 .asusuno# !o5 Se>ora8

7inuha ng mga guar#ia ci?il ang baliw na si Sisa8 ;3A-D)A &)@)(0 +arito na !o siya5 Se>ora8 &/+S/(A&)/+0 Pakantahin n:yo siya8 ;3A-D)A &)@)(0 1oy ,aliw9 3mawit ka9 Awit na9 Awit na9 At umawit naman si Sisa8 &/+S/(A&)/+0 .agaling9 .ga guar#ia ci?il5 maaari na kayong umalis8 ;3A-D)A &)@)(0 /!o5 Se>ora8 3malis ang mga guar#ia ci?il8 &/+S/(A&)/+0 1oy ,aliw9 S)SA0 ,aliw2 Sinong baliw2 1a9 1a9 1a9 ,aliw9 &/+S/(A&)/+0 Sumayaw ka9 S)SA0 Sumayaw2 &/+S/(A&)/+0 ;ayahin mo ako8 Sumayaw ang #onya8 S)SA0 1a9 1a9 1a9 Sumasayaw ang matan#ang baliw9 &/+S/(A&)/+0 1oy9 1in#i ako ang baliw9 )kaw9 S)SA0 Ako2 Ako ang baliw2 1a9 1a9 1a9 Ako ang baliw9 &/+S/(A&)/+0 /o8 )kaw nga9 At inuutusan kitang sumayaw9 S)SA0 Ayoko8 Ayokong sumayaw9 ,aliw lang ang sumasayaw8 1a9 1a9 1a9 Pinalo ni Donya &onsolacion si Sisa gamit ang isang latigo8 &/+S/(A&)/+0 Sabi nang ikaw ang baliw9 ,aliw ka talaga9 ,aliw9 ,aliw9 S)SA0 Aray9 ,iglang #umating ang Al!eres at inawat ang #onya8 A(PE-ES0 &onsolacion9 Ano ba itong ginagawa mo29 &/+S/(A&)/+0 ,itiwan mo nga ako9 *uturuan ko ng leksyon ang baliw na Dyan9 A(PE-ES0 *umigil ka nga9 1in#i ka na naawa8 .ay sira ka na rin talaga5 ano2 S)SA0 Dugo9 ,asilio2 &ris!in2 Ang mga anak ko9 Dugo9 1a9 1a9 1a9 A(PE-ES0 .ga ;uar#ia &i?il9 ,ihisan n:yo at gamutin ang babaeng ito8 ,ukas ay ihati# n:yo siya sa tahanan ni &risostomo )barra8 En# o' Scene8 S&E+E 12 Si Al'onso (inares Sa tahanan nila 7a!itan *iyago ay #umating ang mag-asawang #e Es!a#a>a kasama ang isang binatang 7astilang nagngangalang Al'onso (inares u!ang alamin ang kalagayan ng may sakit na si .aria &lara8 *)6A;/0 / Do>a @ictorina5 kayo !ala8 *uloy kayo8 @)&*/-)+A0 .agan#ang araw5 7a!itan *iyago at )sabel8 *)6A;/0 .ukhang may kasama yata kayoE @)&*/-)+A0 Ahh oo-A(C/+S/0 .agan#ang araw !o5 ako nga !o !ala si Al'onso (inares8 *)6A;/0 .agan#ang araw rin sa iyo5 iho8 *),3-&)/0 7umusta na ang kalagayan ni .aria &lara2

)SA,E(0 Aala !a rin !ong !agbabago5 Don *iburcio8 +agtungo sila sa sili# ni .aria &lara8 *),3-&)/0 )ha5 kumusta na ang iyong !akiram#am2 .A-)A &(A-A0 Sumasakit !a rin !o ang aking ulo5 #oktor8 A(C/+S/0 Do>a @ictorina5 siya !o ba si .aria &lara2 @)&*/-)+A0 /o5 Al'onso8 A(C/+S/0 *unay nga !o talagang na!akagan#a niya8 ,iglang #umating ang matabang kura na si Pa#re Damaso8 *)6A;/0 .agan#ang araw !o5 Pa#re Damaso8 DA.AS/0 +asaan na siya2 *)6A;/0 +ag!a!ahinga !o siya sa kanyang sili#8 +agtatakbong tumungo si Pa#re Damaso8 DA.AS/0 .aria &lara9 .A-)A &(A-A0 Pa#re Damaso888salamat !o sa !agbisita ninyo8 DA.AS/0 (abis akong nag-alaala sa iyo5 iha8 .ag!agaling ka kaaga#8 .A-)A &(A-A0 /!o8 DA.AS/0 / sige iha5 mag!ahinga ka muna8 .A-)A &(A-A0 /!o5 !a#re8 (umabas si Pa#re Damaso sa sili# ni .aria &lara at !umunta sa sala8 @)&*/-)+A0 Pa#re Damaso8 DA.AS/0 @ictorina5 sino iyang kasama mo2 @)&*/-)+A0 Ang totoo niyan ay kanina ko !a !o siya gustong i!akilala sa inyo5 !a#re8 Siya !o si Al'onso (inares5 ang inaanak ng inyong bayaw8 DA.AS/0 )naanak ng aking bayaw2 )kaw na nga ba ang inaanak ni &arlicos2 A(C/+S/0 /!o5 ako na nga !o5 !a#re8 DA.AS/0 Ano:ng saya ko:t sa wakas ay nakita na kita5 iho8 A(C/+S/0 Ako rin !o5 !a#re8 .atagal ko na !o kayong gusto makilala8 @)&*/-)+A0 +an#irito !o siya u!ang maghana! ng ma!a!angasawa5 !a#re8 DA.AS/0 +g ma!a!angasawa2 .a#ali lamang iyan888maghintay ka lamang5 iho8 En# o' Scene8 S&E+E 13 Ang Dalawang Donya +aglalaka# na magkahawak-kamay ang mag-asawang #e Es!a#a>a kasama si (inares hanggang sa na!a#aan sila sa tahanan ni Do>a &onsolacion8 &/+S/(A&)/+0 Pwe9 Ano ba naman Dyan9 Ang !a!angit naman ng #uma#aan9 @)&*/-)+A0 1oy9 (aban#era5 kami ba ang !inariringgan mo29 &/+S/(A&)/+0 ,akit5 nataman ka ba2 1a9 1a9 At ano:ng sinabi mo2 (aban#era2 ;usto mo labhan ko Dyang kulot mong buhok2 ,aka naman gusto mo !lantiyahin ko !a2 @)&*/-)+A0 1oy matan#ang mangkukulam5 kung maka!agsalita ka5 akala mo kung sino kang magan#a9 ,umaba si Do>a &onsolacion hawak-hawak ang latigo ng asawa *iyem!o namang #umatig ang al!eres8 &/+S/(A&)/+0 Ano:ng sabi mo29 ;usto mong magtuos tayo2

@)&*/-)+A0 1in#i kita uurungan9 +amagitan si #on *iburcio sa kanilang labanan8 A(PE-ES0 Pwe#e bang tumigil na kayong #alawa5 !ara kayong mga bata9 @)&*/-)+A0 Al!eres5 !agsabihan mo iyang asawa mong mukhang mangkukulam9 A(PE-ES0 7ung hin#i ka lang isang babaeE *),3-&)/0 *ayo na @ictorina5 wala tayong ma!a!ala sa mga iyan8 &/+S/(A&)/+0 Ang ka!al ng mukha mo5 !ilay na !ekeng manggagamot9 +agtungo ang mag-asawang #e Es!a#a>a sa tahanan ni 7a!itan *iyago8 @)&*/-)+A0 *iburcio5 bakit hin#i mo man lamang hinamon ang mayabang na al!eres na Dyon29 *),-3&)/0 .ukha ba akong may laban sa kanya2 @)&*/-)+A0 )kaw Al'onso9 ,inabalaan kita5 ka!ag hin#i mo sila hinamon5 hin#i ka makakasal kay .aria &lara5 at malalaman ng lahat ang tunay mong !agkatao9 En# o' Scene8 S&E+E 14 Ang Pag#aki! kay )barra +atungo si Elias sa tahanan ni &risostomo )barra8 E()AS0 *ao !o9 *ao !o9 ),A--A0 Elias9 E()AS0 Se>or )barra5 iligtas !o ninyo ang inyong sarili5 umalis na kayo sa lugar na ito8 ),A--A0 Ano:ng ibig mong sabihin2 E()AS0 .ay !ag-aalsa !ong magagana! at kayo ang !alalabasing nag!asimuno nito8 ),A--A0 +gunit sino angB2 E()AS0 1in#i ko !o alam kung sino ang may !akana nito5 Se>or8 ),A--A0 Ano !a ba ang #a!at kong gawin2 E()AS0 )han#a !o ninyo ang inyong mga !a!eles at sunugin !o ninyo ang mga ito8 .agtungo kayo kahit saanEiyong hin#i nila kayo masusun#an8 Alam ko !ong mahira! ang basta-basta na lamang umalis sa bayan na ito5 ngunit5 wala na !ong ibang !araan8 ),A--A0 .araming salamat5 kaibigan8 Pumunta si )barra sa tahanan nila 7a!itan *iyago habang !inamunuan ni Pa#re Sal?i ang #asal8 ,igla silang nakarinig ng sunu#-suno# na !utok8 Sumigaw ang Al!eres sa labas8 +ataranta silang lahat at nagma#aling umuwi si )barra at nag-em!ake8 ,igla namang may kumalabog sa !into8 ),A--A0 Sino Dyan2 SA-1E+*/0 7ami:y mga alaga# ng batas9 ),A--A0 ,akit !oE SA-1E+*/0 Aresta#o ka9 Sumama ka sa amin9 .ahinahong sumama si )barra sa kanila8 ,umalik si Elias sa tahanan ni )barra at sinunog ito at aga# na umalis8 +ang #umating na ang guar#ia ci?il5 sunog na ang buong bahay8 En# o' Scene8 S&E+E 15 *ugisan sa (awa )sang gabi5 may isang salu-salong nagana! sa tahanan ni 7a!itan *iyago8 Pinag-uusa!an ng mga !anauhin ang balita tungkol sa !agka#aki! kay &risostomo )barra5 kasabay nito ang

balitang ikakasal na si .aria &lara sa kastilang si Al'onso (inares8 Ang malungkot na #alaga ay nagtungo sa Asotea at !inagmas#an ang ilog8 At makali!as ang ilang san#ali nakita niya ang isang bangkang !a!arating8 .A-)A &(A-A0 &risostomoB2 ),A--A0 .ahal ko888tinulungan ako ni Elias na makatakas8 .A-)A &(A-A0 Patawarin mo ako5 mahal ko8 ),A--A0 1in#i masama ang loob ko sa:yo8 Ako ang !atawarin mo888#ahil kailangan ko nang lumayo sa:yo888sa lugar na ito888 .A-)A &(A-A0 1in#i8 1in#i ka #a!at humingi ng tawa#5 #ahil nasisiguro ko5 mag-aalinlangan ka sa akin ka!ag nalaman mongB ),A--A0 +alaman kong ano2 .A-)A &(A-A0 888ang tunay kong ama ay ang kinasusuklaman mong si Pa#re Damaso888 ),A--A0 PaanoE .A-)A &(A-A0 ,asta lagi mong tan#aan5 kahit nasaan ka man5 ikaw lamang ang iibigin ko5 &risostomo8 ),A--A0 Paalam5 .aria &lara888 3malis na si )barra at na!aiyak na lamang si .aria &lara8 ),A--A0 Elias5 saan ba tayo tutungo2 E()AS0 Sa isang kaibigan ko sa .an#aluyong5 Se>or8 ),A--A0 At !agkata!os2 E()AS0 .amuhay !o kayo nang tahimik sa ibang bansa8 ),A--A0 Ako lamang2 ,akit hin#i mo ako samahan at magturingan tayong !arang magka!ati#2 E()AS0 Para saan !a2 ),A--A0 Para makabawi ako sa kasalanan ng aking mga ninuno sa inyong !amilya at sa lahat ng tulong mo8 E()AS0 .ay !a!arating9 .agtago kayo gamit ang mga #amo8 Sinun#an sila at sinalubong ng mga bangkang lulan ng mga guar#ia ci?il8 E()AS0 .arunong !o ba kayong sumagwan2 ),A--A0 /o8 E()AS0 )ligtas ninyo ang inyong sariliBililigaw ko sila8 ),A--A0 D1uwag Elias5 labanan natin silaE E()AS0 .agkita tayo sa +oche ,uena sa tabi ng !unto# ng inyong lolo8 *umalon si Elias at sa tuwing siya:y lilitaw5 nakatangga! siya ng mga !utok8 +abahisan ng kanyang #ugo ang ilog8 En# o' Scene8 S&E+E 16 Ang Paliwanag ng Pari +akatitig ni .aria &lara sa !ahayagang naglathala ng kamatayan ni &risostomo8 .A-)A &(A-A0 1in#i999 1in#i ito maaari888mahal ko888 DA.AS/0 Ano:ng nangyari sa:yo5 anak ko2 .A-)A &(A-A0 .asaya na !o ba kayo2 DA.AS/0 Ano:ng ibig mong sabihinE .A-)A &(A-A0 Aala na siya8 Patay na si &risostomo8 Aala na ang taong mahal ko888 DA.AS/0 +gunitE .A-)A &(A-A0 *anging si )barra lang ang mahal ko5 walang iba8 1in#i ko mahal si Al'onsoBat hin#i ako mag!a!akasal sa kanya8 DA.AS/0 +gunitE

.A-)A &(A-A0 7ung itutuloy n:yo !a rin ang !ag!a!akasal sa aming #alawaB mag!a!akamatay ako9 DA.AS/0 Patawarin mo ako5 iha8 Patawarin mo akoBkung nanghimasok ako sa inyo ni )barraBsa buhay mo8 Patawa#5 anak ko8 .A-)A &(A-A0 .agmomongha na lamang ako8 DA.AS/0 7ung iyan ang iyong kagustuhan8 )niwan ni .aria &lara ang nakaluho# niyang ama8 DA.AS/0 Diyos ko5 ito na ba ang !arusa sa lahat ng aking nagawang kasalanan2 En# o' Scene8 S&E+E 1 +oche ,uena +agkitang muli sina ,asilio at Sisa8 ,AS)()/0 )nay9 S)SA0 Sino ka2 ,AS)()/0 )nay5 si ,asilio !o5 ang anak n:yo9 S)SA0 1a9 1a9 1a9 Anak2 1in#i kita anakBhin#i kita kilala8 Pumasok si Sisa sa libingan ng matan#ang kastila8 ,AS)()/0 )nay5 Dwag !o kayong matakot sa akin8 )nay9 S)SA0 ,asilio2 ,AS)()/0 /!o inay5 ako nga !o8 S)SA0 Anak koE ,iglang nawalan ng malay si Sisa8 ,AS)()/0 )nay9 )nay9 ,akit n:yo !o ako iniwan5 )nay8 )nay9 E()AS0 )hoB ,AS)()/0 Sino !o kayo2 E()AS0 Ano:ng gusto mong gawin sa inay mo2 ,AS)()/0 ;usto ko !o siyang ilibing sa sementeryo888ngunit wala !o akong !era8 E()AS07umuha ka na lamang ng !anggatong8 .ala!it na rin ang kamatayan ko5 iho8 At sa san#aling mangyari iyon5 sunugin mo ang aming mga katawan hanggang sa maging abo8 Pagkata!os5 maghukay ka at may makikita kang kayamanan5 gamitin mo ito sa iyong kinabukasan8 +aiintin#ihan mo ba2 ,AS)()/0 /!o5 ginoo8 E()AS0 .amamatay akongBhin#i masisilayanBang !agsikat ng araw888sa aking bayan8 *umingala si Elias sa langit at nawalan na ng buhay888