LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

Inleiding

Hoe zijn zuivere stoffen opgebouwd ???

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

1. Het molecuulmodel

Alle lichamen kan je in kleinere delen verdelen!

Stoffen kan je onderverdelen in deeltjes die te klein zijn om met een

microscoop waar te nemen.

Alle zuivere stoffen bestaan uit uiterst kleine deeltjes,

moleculen genoemd.
Een zuivere stof bevat slechts één soort moleculen.
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

1. Het molecuulmodel

zout = zuivere stof water = zuivere stof

molecule = NaCl molecule = H2O

Hoe worden moleculen voorgesteld?

atoom
schematische
1 molecule H2O voorstelling van de
moleculen water

Moleculen stellen we schematisch voor door bolletjes.

We beelden niet de werkelijkheid af!
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

2. Soorten zuivere stoffen

✔ Ontleding van stoffen => ANALYSE

→ Ontleding van suiker door thermolyse

de ontleding van een samengestelde stof d.m.v. warmte

→ Ontleding van water door elektrolyse

de ontleding van een samengestelde stof d.m.v. elektriciteit

→ Ontleding van zilverchloride door fotolyse

de ontleding van een samengestelde stof d.m.v. licht

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

2. Soorten zuivere stoffen

→ Besluit uit deze experimenten:

suiker → koolstof en water

water → waterstofgas en zuurstofgas

zilverchloride → zilver en chloorgas

Er bestaan twee soorten zuivere stoffen:

- samengestelde zuivere stoffen
deze kan je ontleden in enkelvoudige stoffen door
toevoeging van energie
- enkelvoudige zuivere zuivere stoffen
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

2. Soorten zuivere stoffen

✔ Verbinding van stoffen => SYNTHESE

→ Synthese van water

waterstofgas laten reageren met zuurstofgas (vlam) -> vorming van

waterdamp tegen de
proefbuis
→ Synthese van zinkdijodide -> niet kennen
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

3. Verfijning van het molecuulmodel -> atoommodel

✔ reactie

synthese

enkelvoudige stof 1 + enkelvoudige stof 2 samengestelde stof

analyse

vb: H2 (waterstofgas) + O2 (zuurstofgas) H2O (water)

Met het molecuulmodel valt dit niet te verklaren.

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

3. Verfijning van het molecuulmodel -> atoommodel

✔ Ontleding van water

Water kan worden ontleed in zuurstof- Verklaar:

gas en in waterstofgas tijdens de elektrolyse van
water werd er dubbel zoveel
waterstofgas dan zuurstofgas.
waterstofatoom

zuurstofatoom
waterstofatoom

Moleculen zijn opgebouwd uit atomen

- enkelvoudige stoffen -> dezelfde atomen
- samengestelde stoffen -> verschillende atomen
De atomen zelf zijn niet meer verder te ontleden
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

4. Atoomsoorten (chemische elementen)

Animatie op http://www.privatehand.com/flash/elements.html

meer dan 100 atoomsoorten:

- 92 natuurlijke

- ongeveer 15 man-made elementen

bouwsteentjes voor enkelvoudige

en samengestelde stoffen

Atomen zijn de kleinst mogelijke deeltjes waaruit de stof

is opgebouwd. Het zijn de bouwstenen voor enkelvoudige
en samengestelde stoffen.
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift

✔ Symbolen van de elementen

soms voorgesteld door

1 letter, soms door 2

Na tweede letter = kleine letter

eerste letter = hoofdletter

LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift

✔ Metalen

Aluminium Lithium
Barium Lood (Plumbum)
Beryllium Magnesium
Cadmium Mangaan
Calcium
Natrium
Chroom
Nikkel
Francium
Platina
Goud (Aurum)
Plutonium
Ijzer (Ferrum)
Kalium Tin (Stannum)

Kobalt (Cobalt) Uraan

Koper (Cuprum) Zilver (Aregentum)
Kwik (Hydrargyrum) Zink
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift

✔ Niet-metalen ✔ Edelgassen

Antimoon (Stibium) Argon

Arseen (Arsenicum) Helium
Boor Krypton
Broom Neon
Chloor
Radon
Fluor
Xenon
Fosfor (Phosphorus)
Jood (Iodium)
Koolstof (Carboneum)
Silicium
Stikstof (Nitrogenium)
Waterstof (Hydrogenium)
Zuurstof (Oxigenium)
Zwavel (Sulphur)
LE 3: Opbouw van zuivere stoffen

6. Chemisch tekenschrift

✔ Formules van zuivere stoffen

Symbool -> stelt 1 element voor, maar 1 atoom van dat element

door combinatie de
inwendige bouw
symbolisch weergeven

Brutoformule -> samenstelling van één molecule in de gastoestand

▪ Algemene brutoformule van enkelvoudige stof

EX symbool element vb. N2 N N

index

▪ Algemene brutoformule van samengestelde stof

EXE'Y symbolen elementen vb. H2O H H

indices O