Jaarverslag

20 13

Productschap Wijn Jaarverslag 2013

Louis Braillelaan 80 Postbus 908 2700 AX ZOETERMEER T 079 368 7015 F 079 368 7016 E pw@wijn.nl I www.wijn.nl 1

INHOUDSOPGAVE
Voorwoord................................................................................................................................... 5 Bestuur ........................................................................................................................................ 6 Verordeningen en besluiten ................................................................................................................ 7 Toelichting op de verordeningen en besluiten ................................................................................... 8 PBO-discussie .................................................................................................................................... 10 Verantwoording afbouw ............................................................................................................... 11 Afbouwplan 2013/ 2014 .................................................................................................................... 11 Beleidskeuzes ................................................................................................................................ 11 Financiering verplichtingen Productschap Wijn ............................................................................ 12 Reserves ........................................................................................................................................ 13 2014 ............................................................................................................................................... 14 Toezicht ............................................................................................................................................. 14 Intern toezicht ............................................................................................................................... 14 Code Goed Bestuur product- en bedrijfschappen ............................................................................ 15 Communicatie ............................................................................................................................... 16 Aanbesteding................................................................................................................................. 16 Klachtenbehandeling ..................................................................................................................... 16 Rapport van bevindingen Interne Auditdienst .............................................................................. 16 Administratieve lasten ...................................................................................................................... 16 Samenwerkingsverbanden ................................................................................................................ 17 Internationale contacten................................................................................................................... 17 Bezwaar en Beroep ........................................................................................................................... 17 Tuchtrecht ..................................................................................................................................... 18 Markt......................................................................................................................................... 19 Marktonderzoek ................................................................................................................................ 19 Marktonderzoek 2013 ................................................................................................................... 19 Wijnverkoop in Nederland in 2013 ............................................................................................... 19 Resultaten CBS............................................................................................................................... 20 Accijnsopbrengsten Nederland ..................................................................................................... 22 Product en Dienst ....................................................................................................................... 23 Milieu................................................................................................................................................. 23 Verpakking per liter wijn ............................................................................................................... 23 Ontwikkelingen gemiddeld glasgewicht........................................................................................ 24 Recycledoelstellingen .................................................................................................................... 24 Accijnsverhoging................................................................................................................................ 25 Voedselveiligheid .............................................................................................................................. 26 2

Hyginecodes ................................................................................................................................ 26 Pesticidenresiduen en ochratoxine A ............................................................................................ 26 Alcohol en maatschappij ................................................................................................................... 27 Drank- en Horecawet .................................................................................................................... 27 Verantwoord alcoholgebruik......................................................................................................... 27 Slogan Geen 18, geen alcohol .................................................................................................... 28 Zwangerschapspictogram.............................................................................................................. 28 BOB ................................................................................................................................................ 29 Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken ............................................................................. 29 Relevante websites:....................................................................................................................... 31 Handhaving leeftijdsgrenzen ......................................................................................................... 31 Stuurgroep Alcohol Research (SAR) .............................................................................................. 32 Wijninformatiecentrum .............................................................................................................. 33 Bibliotheek..................................................................................................................................... 33 WIC Oogstboekje 2013 .................................................................................................................. 33 Nationale Wijnweek ...................................................................................................................... 33 Open Dag Nederlandse Wijngaarden ............................................................................................ 33 Wijnpenning .................................................................................................................................. 34 ICT ...................................................................................................................................................... 34 Databank wijnimport..................................................................................................................... 35 Databank cursussen/opleidingen .................................................................................................. 35 Digitale opgave .............................................................................................................................. 35 Arbeid ........................................................................................................................................ 36 Verankering Arbeid ........................................................................................................................... 36 Arbocatalogus................................................................................................................................ 36 Levensfasebewust Personeelsbeleid ............................................................................................. 36 Wijnonderwijs ................................................................................................................................... 37 Nationale Wijndocentendag.......................................................................................................... 37 Magister Vini ................................................................................................................................. 37 Cursusdatabank ............................................................................................................................. 37 ScriptiePrijs Wijn ........................................................................................................................... 38 Stichting WijnExamens Nederland ................................................................................................ 38 Register Wijndocent ...................................................................................................................... 38 Medebewind .............................................................................................................................. 40 Wijn en Europese Unie ...................................................................................................................... 40 EU-wijnproductie ........................................................................................................................... 40 Afgeven importcertificaten ........................................................................................................... 40 3

NEDERLANDSE WIJNGAARDEN ................................................................................................... 41 Nederlandse wijnproductie ............................................................................................................... 41 Nationale Wijnkeuring....................................................................................................................... 41 Financin ................................................................................................................................... 42 Schilthuiskorting ................................................................................................................................ 42 Balans per 31 december 2012 ........................................................................................................... 42 Toelichting op de balans................................................................................................................ 43 Prognose financile resultaten over 2013 ........................................................................................ 45 Heffingen ........................................................................................................................................... 46 Financile relaties.............................................................................................................................. 47 PBO toets ....................................................................................................................................... 47 Dragende en niet-dragende organisaties ...................................................................................... 48 Bezoldiging functionarissen vallend onder de werkingssfeer van WNT ........................................... 49 Vergoeding bestuursleden ................................................................................................................ 50 Bijlage 1 Bestuur ........................................................................................................................ 51 Bijlage 2 Commissies .................................................................................................................. 53 Bijlage 3 Secretariaat Productschap Wijn .................................................................................... 54

VOORWOORD
Geachte lezer, Het jaar 2013 was voor de organisatie en haar medewerkers een jaar waarin gewerkt werd aan de komende opheffing van het productschap en de daarmee gepaard gaande overdracht van werkzaamheden. Het traject naar die opheffing is definitief ingezet met de publicatie van het regeerakkoord van het Kabinet Rutte. In het regeerakkoord van VVD en PvdA werd namelijk het opheffen van publiekrechtelijke organen aangekondigd en daarmee ook de opheffing van het Productschap Wijn. Verder werd aangegeven dat een aantal publieke taken zullen worden ondergebracht bij het ministerie van Economische Zaken (EZ). Alle overige taken kunnen elders privaat worden ondergebracht, mits het bedrijfsleven dat wenselijk acht. In de periode kort voor het parlementaire zomerreces 2013 is er een intensieve informatieuitwisseling geweest tussen de Eerste en Tweede Kamer enerzijds en de minister van EZ anderzijds. Zorg daarbij was de snelheid en de vereiste zorgvuldigheid bij de afbouw van de taken van de productschappen en de overname van als publiek aangemerkte taken. Deze zorg werd onder andere ingegeven door het feit dat er nog geen wetsontwerp voorlag tot formele afschaffing van de productschappen. De minister wees er op dat de (dragende organisaties van de) productschappen zelf al zo ver in het afbouwproces gekomen zijn (wegvallende financiering, taken en personeel) dat qua zorgvuldigheid een snelle overname van publieke taken vereist is, wil er geen sprake zijn van een discontinuteit in de beleidsuitvoering ten koste van bijvoorbeeld de exportpositie. De laatste maanden van 2013 is druk gewerkt aan het scenario waarin het productschap wordt opgeheven en taken worden ondergebracht bij zowel de overheid als het bedrijfsleven. Alle medewerkers van het Productschap Wijn zetten zich daar volledig voor in, terwijl zij zich tegelijkertijd bezinnen op hun carrire na het opheffen van het productschap. Het verslagjaar was het laatste jaar waarin Rene Bergkamp voorzitter was van het Productschap Wijn. Haar werd vanaf 1 december 2013 eervol ontslag verleend vanwege het aanvaarden van een andere functie. Via deze weg danken wij mevrouw Bergkamp voor de plezierige en constructieve samenwerking en haar inzet voor onze productschappen in een lastige periode. Voor u ligt het jaarverslag van het Productschap Wijn over het jaar 2013. Anders dan in andere jaren was het door de steeds verder teruglopende personele bezetting niet mogelijk om tegelijkertijd met dit jaarverslag de financile jaarrekening over het jaar 2013 uit te brengen. Halverwege 2014 zal de jaarrekening worden gepubliceerd. Beide verslagen geven dan een volledig en transparant beeld van de ontwikkelingen van het Productschap Wijn in 2013. Wij danken u voor uw interesse in onze werkzaamheden en vragen u om samen met ons ook in 2014 actief mee te blijven denken over de toekomst van de wijnsector.

Bram Bierens voorzitter

Hans Burghoorn secretaris

BESTUUR
In de Nederlandse wijnsector verdienen ongeveer 10.000 mensen hun brood. Er zijn in ons land ongeveer 800 bedrijven die professioneel wijn importeren. Daarnaast houden bottelarijen, groothandelaren en detailhandel- en horecaverkooppunten zich bezig met de bewerking, opslag, distributie en afzet van wijn. De gezamenlijke omzet in wijn van de ondernemingen waarvoor het productschap is ingesteld wordt geschat op ruim 1,6 miljard euro. Het Productschap Wijn is in 1993 op verzoek van werkgeversorganisaties en vakbonden ingesteld. Het productschap heeft als wettelijke taak een het algemeen belang dienende bedrijfsuitoefening door de ondernemingen, waarvoor zij zijn ingesteld, te bevorderen, evenals het gemeenschappelijk belang van die ondernemingen en van de daarbij betrokken personen te behartigen. Het productschap biedt de wijnsector een wettelijk kader om via regelgeving en daden van vrij bestuur, met daarbij behorende gezamenlijke financiering (heffingen), tot een effectieve en efficinte aanpak van gezamenlijke belangen te komen. Het productschap is ingesteld voor groepen van ondernemingen die in het bedrijfsleven een verschillende functie vervullen bij wijn en wijnbouwproducten. Onder wijn wordt hierbij verstaan de drank die door alcoholische gisting is verkregen uit het sap van verse druiven, ook indien naderhand de alcohol hieraan geheel of gedeeltelijk is onttrokken, evenals de alcoholhoudende drank op basis van andere vruchten dan druiven. Onder wijnbouwproducten wordt mede verstaan halfproducten die voortkomen uit het bereidingsproces van wijn of vruchtenwijn. Het productschap is ingesteld voor ondernemingen waarin: de bereiding van wijn of vruchtenwijn plaatsvindt; de be- of verwerking plaatsvindt van wijn, vruchtenwijn of wijnbouwproducten tot gearomatiseerde wijnen, dranken of cocktails; het bottelen van wijn of vruchtenwijn plaatsvindt; de handel wordt uitgeoefend in wijn, vruchtenwijn of wijnbouwproducten.

De belangrijkste activiteiten van het productschap zijn: overlegplatform voor het bedrijfsleven, ministeries en internationale organisaties over onder andere wet- en regelgeving; adviseren over milieuaangelegenheden; uitvoeren vereenvoudigde regeling voor de Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen; begeleiden van Arbo-activiteiten; verstrekken van hyginecodes; uitvoeren van wijnregelingen; voorlichten over verantwoord alcoholgebruik; voorlichten over handelspolitieke onderwerpen zoals douanetarieven en invoer; adviseren over levensmiddelenrechtelijke aangelegenheden zoals etikettering, traceerbaarheid etc.; volgen van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van alcohol en gezondheid en daarover berichten; bevorderen van maatschappelijk verantwoord ondernemen; initiren en stimuleren van professioneel wijnonderwijs in Nederland; voorlichting geven over het product wijn; ondersteunen en voorlichten van de Nederlandse wijnproducenten.

Het bestuur van het Productschap Wijn bestaat uit 15 leden. Daarvan worden 9 leden door organisaties van ondernemers en 6 leden door organisaties van werknemers benoemd. Het bestuur benoemt uit zijn midden het dagelijks bestuur. De samenstelling van het bestuur vindt u in bijlage 1. De voorzitter bekleedt een onafhankelijke positie en wordt bij Koninklijk Besluit benoemd. De secretaris wordt benoemd door het bestuur. Bij het vaststellen van het beleid op specifieke terreinen wordt het bestuur geadviseerd door commissies. Het Productschap Wijn kent commissies voor marktonderzoek, milieuaangelegenheden, sociaal-economische aangelegenheden, verantwoord alcoholgebruik en de Stuurgroep Wijninformatiecentrum. De samenstelling van de commissies vindt u in bijlage 2. Bij de vergaderingen van het bestuur van het productschap kunnen ministerile vertegenwoordigers aanwezig zijn. Deze vertegenwoordigers hebben een raadgevende stem. De SER kan zich eveneens laten vertegenwoordigen.

Verordeningen en besluiten
In het verslagjaar zijn de volgende verordeningen en besluiten vastgesteld: Verordening PW Herziene Begroting 2013 Verordening PW Begroting 2014 Wijziging V Verordening W bestemmingsheffing wijn 2009 Wijziging VI Verordening W bestemmingsheffing wijn 2009 Wijziging IV Verordening W financieringsheffing wijn 2009

Een volledig overzicht van de verordeningen en besluiten van het Productschap Wijn vindt u op www.wijn.nl. Naast bovengenoemde verordeningen zijn in 2013 de volgende verordeningen en besluiten van kracht: Instellingsbesluit Akkerbouwproductschappen; Verordening W financieringsheffing wijn 2009; Verordening W bestemmingsheffing wijn 2009; Verordening HPA Wijn 2009; Verordening W subsidieverstrekking 2010; Verordening W wijnconcoursen 2009; Verordening W registratie handelaren in wijn 2003; Verordening W vacatiegeld en reis- en verblijfkosten 2011; Verordening W algemene bepalingen 2012; Verordening W tot wijziging van diverse verordeningen 2012; Besluit W Commissies Wijn 2004; Besluit W Stuurgroep WIC 2004; Verordening W proefcommissie wijn; Verordening W milieufonds wijn 2003; Verordening W fonds wijn en wijnbouwproducten 2003; Verordening W aflevering Franse AOC-wijn nieuwe oogst 2003; Verordening W aflevering Franse landwijn nieuwe oogst 2003; Verordening PW Reglement van Orde 2007; Verordening PW Klachtenbehandeling 2007; Besluit W aanwijzing IAD als toezichthouder tuchtrecht 2004; Besluit W toezichthouder tuchtrecht 2003; Mandaatregeling Productschap Wijn 2004; Mandaatbesluit 2009. 7

Toelichting op de verordeningen en besluiten

Verordening W registratie handelaren in wijn 2003 Teneinde over de voor het uitvoeren van de productschapstaken benodigde gegevens van de ondernemingen en de gehele sector te beschikken, heeft het productschap in onderhavige verordening de verstrekking hiertoe opgenomen. De verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd vastgesteld. Verordening W bestemmingsheffing wijn 2009 Met deze verordening wordt de bestemmingsheffing voor het fonds wijn en wijnbouwproducten en het milieufonds wijn vastgesteld. Het productschap is als publieksrechtelijke organisatie ingesteld voor alle ondernemingen in de wijnsector. Alle ondernemingen betalen mee aan de kosten van de invulling welke het productschap geeft aan de door de sector gewenste activiteiten. De heffing wordt gelegd op de ondernemer die aan het begin van de keten staat (de importeur of de producent). Doordat de heffing een onderdeel vormt van de kostprijs van het product, drukt deze op alle bedrijfsgenoten. Deze verordening geldt voor onbepaalde tijd. Verordening W financieringsheffing wijn 2009 Met deze verordening wordt de financieringsheffing vastgesteld. De opbrengst is bestemd voor de huishoudelijke uitgaven van het productschap alsmede de aan het HPA te verlenen bijdrage in de algemene kosten. De heffing wordt gelegd op de ondernemer die aan het begin van de keten staat (de importeur of de producent). Doordat de heffing een onderdeel vormt van de kostprijs van het product, drukt deze op alle bedrijfsgenoten. Deze verordening geldt voor onbepaalde tijd. Verordening HPA wijn 2009 De verordening HPA wijn 2009 bevat Nederlandse uitvoeringsbepalingen van de Europese wijnmarktordening en geldt voor alle wijnhandelaren en wijnproducenten. Deze verordening geldt voor onbepaalde tijd. Verordening W vacatiegeld en reis- en verblijfkosten 2011 Toelichting zie: hoofdstuk Financin / Vergoeding bestuursleden. Verordening W subsidieverstrekking 2010 Met deze verordening wordt de subsidiring vanwege het productschap voorzien van een algemene grondslag en van een nadere inkadering. De verordening strekt tot uitvoering van artikel 4:23 van de Awb. Verordening W wijnconcoursen 2009 In deze verordening wordt de procedure voor de erkenning van wijnconcoursen nader uitgewerkt. Naast een beoordeling van het keuringsreglement van de organiserende instantie bezoekt een medewerker van het productschap een erkend wijnconcours en controleert op de nalevering van het reglement. Verordening W algemene bepalingen 2012 Onderhavige verordening geeft algemene bepalingen en voorschriften over het voeren van administratie, het verlenen van inzage daarin en het verstrekken van gegevens door de bedrijven aan het productschap, dat iedere gewenste controle moet kunnen uitvoeren ter vervulling van de taken van het productschap. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en wijnproducenten en is voor onbepaalde tijd. 8

Verordening W tot wijziging van diverse verordeningen 2012; De Verordening W algemene bepalingen 2003 is vervangen door de Verordening W algemene bepalingen 2012. De verwijzingen in drie verordeningen van het productschap naar de verordening uit 2003 moeten daarom vervangen worden door verwijzingen naar de nieuwe verordening uit 2012, hetgeen in deze wijzigingsverordening is geregeld. Besluit W Commissies Wijn 2004 Met dit besluit worden de bestuurscommissies marktonderzoek, milieu, sociaal-economische aangelegenheden en verantwoord alcoholgebruik ingesteld. Het bestuur benoemt de leden iedere twee jaar. Besluit W Stuurgroep WIC 2004 Met dit besluit wordt de bestuurscommissie Stuurgroep WIC ingesteld. Het bestuur benoemt de leden iedere twee jaar. Verordening W proefcommissie wijn De proefcommissie adviseert het bestuur over restituties bij uitvoer van wijn en declassering van in bepaalde gebieden voortgebrachte kwaliteitswijn. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd. Verordening W milieufonds wijn 2003 Het fonds is ingesteld om verschillende activiteiten te financieren op het gebied van milieu. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd. Verordening W fonds wijn en wijnbouwproducten 2003 Het fonds is ingesteld om verschillende activiteiten te financieren op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, marktonderzoek, het verstrekken van informatie en het bevorderen van belangstelling voor wijn en wijnonderwijs. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd. Verordening W aflevering Franse AOC-wijn nieuwe oogst 2003 In deze verordening worden de kaderregels gegeven voor het in de handel brengen van Franse AOCwijn nieuwe oogst. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd. Verordening W aflevering Franse landwijn nieuwe oogst 2003 In deze verordening worden de kaderregels gegeven voor het in de handel brengen van Franse landwijn nieuwe oogst. Deze verordening geldt voor alle wijnhandelaren en is voor onbepaalde tijd. Besluit W aanwijzing IAD als toezichthouder tuchtrecht 2004 In dit besluit worden bevoegdheden van een toezichthouder toegekend aan de Interne Auditdienst (IAD) van het HPA. Besluit W toezichthouder tuchtrecht 2003 In dit besluit wordt het bestuur de bevoegdheid gegeven leden van de IAD aan te wijzen voor het toezicht op de naleving van bepaalde autonome verordeningen. Verordening PW klachtenbehandeling 2007 De verordening inzake klachtenbehandeling zorgt ervoor dat mondeling of schriftelijk ingediende klachten behoorlijk en zorgvuldig worden behandeld. De verordening is de wettelijke vastlegging van het klachtenprotocol. 9

Verordening PW reglement van orde 2007 Het reglement van orde voorziet in spelregels voor de werkwijze van het bestuur. Mandaatregeling Productschap Wijn 2004 In deze regeling worden de mandaten geregeld voor het Productschap Wijn. Mandaatbesluit 2009 In dit besluit worden de mandaten toegekend.

PBO-discussie
In aansluiting op de bespreking door de Tweede Kamer van het SER toezichtverslag in november 2010, is een motie van VVD, CDA en PVV aangenomen waarin het Kabinet onder meer wordt gevraagd te onderzoeken of er bepaalde activiteiten, naast medebewindstaken onmisbaar zijn, en zo ja hoe deze activiteiten zonder product- en bedrijfschappen zouden kunnen worden uitgevoerd. Deze motie bleek het begin van een traject waarin de schappen in volop in de politieke belangstelling zijn komen te staan. In reactie op de motie en na het EIM-onderzoek ter inventarisering van de taken van product- en bedrijfschappen en de beoordeling daarvan door de Commissie Jorritsma, heeft het Kabinet in oktober 2011 zijn visie op de toekomst van de PBO verwoord. De essentie daarvan was dat het takenpakket van de schappen, naast het uitvoeren van medebewindstaken, zich zou moeten beperken tot taken met een publiek belang (publieke taken), zoals plant- en diergezondheid, dierenwelzijn en voedselveiligheid en gezondheid. De meerderheid van de Tweede Kamer nam met de uitleg van het Kabinet geen genoegen en stemde in december 2011 bij motie voor afschaffen van de product- en bedrijfschappen. Aan het Kabinet werd verder verzocht met een voorstel te komen voor het onderbrengen van de wettelijke taken en voornoemde publieke taken. Daarnaast werd het Kabinet gevraagd om in overleg te treden met werkgevers- en werknemersorganisaties of en waar zij niet-wettelijke taken in het private domein wilden onderbrengen. Gedurende de demissionaire fase van het toenmalige kabinet is door de ministers Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) op 21 juni 2012 een brief aan de Tweede Kamer aangeboden. In de brief werd een reactie gegeven op de motie waarin is verzocht de product- en bedrijfschappen op te heffen en hun publieke (onmisbare) taken elders onder te brengen. Eind oktober 2012 werd de inhoud bekend van het regeerakkoord, dat aan de basis staat van het Kabinet Rutte-Asscher. In het akkoord stond onder andere dat product- en bedrijfschappen worden opgeheven. Verder stond er ook dat de medebewindstaken en autonome publieke taken vanaf 2014 door het Ministerie van Economische Zaken (EZ, voorheen EL&I) uitgevoerd moeten worden. Met het aantreden van het kabinet Rutte-Asscher is de verantwoordelijkheid voor de PBO overgegaan van de Minister van SZW naar de Minister van EZ. Het Kabinet heeft in 2013 bevestigd dat zolang er door de wetgever geen wet is vastgesteld inhoudende de afschaffing van onder meer de product- en bedrijfschappen, deze hun publiekrechtelijke bevoegdheden behouden, waaronder het opleggen van heffingen. Echter, voor publieke taken die per 1 januari 2014 overgaan naar het Ministerie van EZ, zal de financiering geschieden uit het op de Rijksbegroting hiervoor geoormerkte bedrag van 30 35 mln.

10

In de periode kort voor het parlementaire zomerreces 2013 is er een intensieve informatieuitwisseling geweest tussen de Eerste en Tweede Kamer enerzijds en de minister van EZ anderzijds. Zorg daarbij was de snelheid en de vereiste zorgvuldigheid bij de afbouw van de taken van de productschappen en de overname van als publiek aangemerkte taken. Deze zorg werd onder andere ingegeven door het feit dat er nog geen wetsontwerp voorlag tot formele afschaffing van de productschappen. De minister wees er op dat de (dragende organisaties van de) productschappen zelf al zo ver in het afbouwproces gekomen zijn (wegvallende financiering, taken en personeel) dat qua zorgvuldigheid een snelle overname van publieke taken vereist is, wil er geen sprake zijn van discontinuteit in de beleidsuitvoering ten koste van bijvoorbeeld de exportpositie. Eind 2012 heeft het Ministerie van EZ het Programma PBO opgesteld om de afspraken uit het regeerakkoord te realiseren. Het doel van het programma is tweeledig. Ten eerste het onderbrengen van publieke taken bij het Ministerie van EZ en ten tweede de opheffing van de PBO als stelsel. In het verslagjaar leverden ook de akkerbouwproductschappen input voor het programma en had de voorzitter zitting in de klankbordgroep. Verantwoording afbouw Reeds na aanname van de tweede motie heeft de SER bij brief zijn visie verwoord over zijn toezichttaak, in het bijzonder bij voornemens om delen van taken onder te brengen bij private organisaties. Een half jaar later (juli 2012) kwam de SER/Toezichtkamer met de Leidraad afbouw of opheffing product- en bedrijfschappen. Deze leidraad beoogt inzicht te bieden in de toepassing van de geldende wet- en regelgeving in de situatie van afbouw of opheffing van schappen als ook in de financile en juridische risicos daarbij. In de leidraad wordt aangeraden om een afbouwplan op te stellen als onderdeel van de toelichting op een herziene (2013) of een nieuwe begroting (2014), waaruit de gemaakte beleidskeuzes voldoende zichtbaar worden (inzichtsvereiste). Een dergelijk afbouwplan is in 2013 gemaakt, vastgesteld door het Bestuur van het productschap en te vinden via de homepage van de website.

Afbouwplan 2013/ 2014

Het productschap heeft het jaar 2013 gebruikt om de afbouw van het productschap in gang te zetten en de gevolgen daarvan in beeld te brengen. In het afbouwplan is weergegeven op welke manier bepaalde werkzaamheden in de toekomst worden gecontinueerd en hoe de financiering hiervoor in eerste aanleg is geregeld. Beleidskeuzes Het Productschap Wijn vervult een aantal taken ten behoeve van de handelsketen in de wijnsector. Binnen het productschap wordt een aantal thematische werkvelden onderscheiden. Het bestuur van het productschap heeft een keuze gemaakt voor een scenario waarin de totale afbouwverplichtingen ten aanzien van het personeel ten laste worden gebracht van begrotingsjaar 2013, maar waarin de financiering van de afbouwverplichtingen plaatsvindt in 2014. In 2014 zal er nog een klein secretariaat zijn dat zich naast het begeleiden van het opleggen en het innen van de heffing, richt op het vervullen van beheertaken en de wettelijke bestuurstaken. De kosten van dit secretariaat worden (dus) ook ten laste gebracht van de herziene begroting 2013. In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de werkvelden, de taken in hoofdlijnen en de bestemming die deze taken krijgen na de opheffing van het productschap. Is er sprake van een taak die door de overheid is aangemerkt als publieke taak, dan wordt deze overgenomen door de overheid. Voor niet-publieke taken geldt dat het bestuur besluit of een taak wordt beindigd danwel dat deze wordt overgedragen aan een derde. 11

Sector Bestuur & organisatie

Subfunctie - Bestuur Algemeen - Bestuur Secretariaat Wijnmarkt Wijn en wijnbouw / kwaliteit Milieu Alcohol en Maatschappij Voedselveiligheid Monitoring PLW Wijninformatiecentrum Sociale aangelegenheden en Arbo-voorlichting Scholing HPA Verordening Wijn / Brussel

bestemming:*) (3) (3) (3) (2) (2) (2) (2) (1) (2) (3) (2) (1)

Markt Alcohol en Maatschappij

Voorlichting Arbeid en Scholing Medebewind *):

een aantal van de aangegeven bestemmingen is nog voorwaardelijk, omdat het bijvoorbeeld afhankelijk is van de vorming en het takenpakket van nieuwe private samenwerkingsverbanden resp. een brancheorganisatie (BO)

toelichting: (1): aangemerkt als publieke taak: naar de overheid (2): overdracht naar private partij (3): activiteit wordt beindigd Financiering verplichtingen Productschap Wijn Onderdeel van de afbouw van het Productschap Wijn is dat wordt voorzien in de financiering van de openstaande verplichtingen. In de (herziene) begroting bij afbouw of opheffing van schappen wordt uitgewerkt hoe het schap ervoor zorgt dat op het moment van opheffing aan alle verplichtingen is voldaan en dat alle mogelijke toekomstige verplichtingen financieel zijn afgedekt. De verplichtingen die het Productschap Wijn in 2014 (en eventueel daarna) heeft vloeien voort uit het Sociaal Plan en uit een mogelijk ongunstige uitspraak van de rechter in de juridische procedures tegen het productschap. In principe dient de financiering van deze verplichtingen vanuit de algemene heffing te worden opgebracht. In onderstaande tabel zijn de verplichtingen en de reserves vermeld, waarbij wordt opgemerkt dat de kosten van het Sociaal Plan in 2013 zijn genomen. Financile verplichtingen en reserves (in ) 2013 2.703,800 -559.600 2.144.200 2014 1.715.100 266.600 1.981.700

Bestemmingsreserve 31/12 Algemene reserve 31/12 geschatte reserve per 31/12 Verplichtingen sociaal plan (worst case) en afbouwkosten juridische procedures (worst case) projectverplichtingen

1.900.000 1.200.000 0 12

Het bestuur van het Productschap Wijn heeft het voornemen om met ingang van 1 januari 2014 alleen nog een heffing op te leggen om aan de wettelijke verplichtingen van het productschap te kunnen voldoen. De bestemmingsheffing wordt met ingang van 1 januari 2014 op nul gesteld en de financieringsheffing blijft in 2014 0,30. De totale heffing wordt met ingang van 1 januari 2014 verlaagd van 0,58 naar 0,30 per hectoliter wijn, Reserves In het geval er, na te hebben voorzien in alle (toekomstige) verplichtingen, vermogen resteert, dient het bestuur van het productschap te besluiten hoe met dat vermogen moet worden omgegaan. Bij opheffing van het productschap resteert hoogstwaarschijnlijk alsnog een batig saldo in de bestemmingsreserve. De organisaties die vertegenwoordigd zijn in het Productschap Wijn, hebben gezamenlijk besloten tot de oprichting van een tweetal stichtingen om de juiste besteding van de bestemmingsreserve te garanderen. De Stichting Wijnonderwijs Nederland zal zich toeleggen op het bevorderen van het professioneel wijnonderwijs en de Stichting Wijnfonds zal zich toeleggen op het stimuleren van de verantwoorde consumptie van wijn. De doelgroep van de stichtingen komt overeen met de doelgroep het productschap. Op grond van de Leidraad afbouw of opheffing product- en bedrijfsschappen van de SER is: overdracht van middelen naar andere partijen (publiek/privaat) pas dan mogelijk wanneer in het afbouw-/opheffingsplan bij de (herziene) begroting onderbouwd is op welke wijze het schap voorziet in waarborgen en garanties, zodat de door de bedrijfsgenoten opgebrachte middelen zoveel als mogelijk worden benut voor het doel of de doelgroep waarvoor deze bijeengebracht zijn. Voor de activiteiten die voorheen uit de bestemmingsheffing werden gefinancierd worden fondsen ingesteld, welke door de Stichtingsbesturen worden beheerd. De hoogte van het bedrag dat vanuit de bestemmingsreserves in elk fonds wordt gestort wordt vastgesteld op basis van het begrote aandeel (percentage) van de betreffende activiteit in 2014 in de totale uitgaven van het productschap aan die activiteiten gezamenlijk in dat jaar. De fondsen kunnen pas gevuld worden vanuit de reserves van het productschap nadat aan alle verplichtingen is voldaan en hiervoor goedkeuring is verkregen van de Toezichtkamer van de SER. Indien de gerechtelijk procedure niet leidt tot claims tegen het productschap of wanneer deze wel leidt tot claims maar er alsnog een batig saldo resteert, dan worden deze gelden conform de hieronder genoemde percentages over de fondsen verdeeld. Het saldo dat resteert na vereffening zal conform de hieronder genoemde percentages worden toebedeeld aan de fondsen. Het bestuur van de stichtingen wordt benoemd door de representatieve brancheorganisaties die nu vertegenwoordigd zijn in het bestuur van het Productschap Wijn. De Stichtingsstatuten worden voorts zo opgesteld dat het mogelijk is erkenning te verkrijgen als EUbrancheorganisatie. Verdeling bestemmingsgelden In de Stichting Wijnfonds worden de volgende fondsen ondergebracht: a. Campagnefonds Verantwoorde Wijnconsumptie (in begroting 2014 230.000; 26,59% van totaal) b. Fonds Stichting Verantwoord Alcoholgebruik (in begroting 2014 130.000; 15,03% van totaal) 13

c. Fonds Verpakkingenregeling (in begroting 2014 70.000; 8,09% van totaal) d. Fonds Voedselveiligheid (in begroting 2014 15.000; 1,73% van het totaal) e. Fonds EU Brussel (in begroting 2014 10.000; 1,16% van het totaal) In de Stichting Wijnonderwijs worden ondergebracht: f. Fonds Wijnonderwijs (in begroting 2014 175.000; 20,23% van het totaal) g. Fonds Wijnexamens (in begroting 2014 60.000; 6,94% van het totaal) h. Fonds Wijnonderwijs Supermarkten (in begroting 2014 75.000; 8,67% van het totaal) i. Fonds Wijninformatie (in begroting 2014 96880; 11,20% van het totaal, sluitpost) Ad a. Ad b. Ad c. Ad d. Ad e. Ad f. Ad g. Ad h. Ad i. Betreft de bijdrage aan campagnes van CBL en PVAD ter stimulering van het verantwoord gebruik van alcoholhoudende dranken. Betreft de bijdrage aan STIVA en de BOB campagne; De kosten die betrekking hebben op de vereenvoudigde regeling van het verpakkingenfonds; Betreft de kosten voor het onderhoud van de Hyginecode voor de wijnhandel; Betreft de reis- en verblijfkosten bij de EU Commissie in Brussel. Bijdrage aan samenwerkingsverband PW/FHKN ter stimulering van het wijnonderwijs Bijdrage tbv cordinatie en bewaking wijnexamens en uitgifte diplomas Bijdrage aan het CBL leerhuis ten behoeve van het wijnonderwijs in de supermarkten Bijdrage voor instandhouding informatievoorziening o.a. via website en databank wijnimport. Het genoemde bedrag is inclusief 45.300 arbeidskosten.

Overigens gaan alle voorzieningen over naar de stichtingen die benodigd zijn voor de goede uitoefening van de overgedragen werkzaamheden, zoals lesboeken, websites e.d. 2014 Voor 2014 wordt de overdracht van werkzaamheden conform het afbouwplan vormgegeven.

Toezicht
Het Productschap Wijn heeft als publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie te maken met verschillende toezichthouders. Het toezicht kan als volgt worden onderverdeeld: Van de SER is goedkeuring vereist voor de begroting, de jaarlijkse heffingsverordeningen en overige autonome verordeningen. Bovendien wijst de SER de werkgeversorganisaties en vakbonden aan die op basis van hun representativiteit binnen de wijnsector het recht hebben bestuursleden te benoemen. De SER toetst om de vier jaar de representativiteit van deze organisaties. De minister van Economische Zaken is politiek verantwoordelijk voor de productschappen. Het productschap legt aan de minister iedere vier jaar verantwoording af over het eigen functioneren. Bovendien stuurt het productschap de minister vierjaarlijks een evaluatie van de eigen verordeningen. Het ministerie van Economische Zaken toetst de bestemmingsheffingen.

Intern toezicht Het kabinet streeft de laatste jaren een nieuwe rol en taakopvatting na bij het toezicht op de publieke taken. Het uitgangspunt hierbij is dat burgers, bedrijven en instellingen zelf verantwoordelijkheid dragen voor het handhaven van bepaalde regels, waardoor er sprake kan zijn van minder toezicht door de centrale overheid. Belangrijke begrippen zijn in dit kader intern toezicht, horizontale verantwoording en verticaal toezicht.

14

Intern toezicht is de wijze waarop de verantwoording en controle binnen het productschap wordt vormgegeven. In 2007 is gekomen tot een model waarbij het interne toezicht wordt uitgeoefend door de Interne Auditdienst van het HPA (IAD). Het bestuur van het HPA treedt daarbij op als auditcommissie. Dit model doet recht aan de verantwoordelijkheid van het bestuur, is doelmatig en maakt optimaal gebruik van de onafhankelijke positie en deskundigheid van de IAD.

Code Goed Bestuur product- en bedrijfschappen

De bedrijfslichamen hebben op 30 maart 2007 aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), als cordinerend bewindspersoon voor de PBO, de Code Goed Bestuur product- en bedrijfschappen aangeboden. Deze is op 1 juli 2007 van kracht geworden. In de code zijn verschillende principes en uitwerkingen opgenomen ter bevordering van het transparant, democratisch en doelmatig functioneren van de schappen. De inhoud van de code beoogt een ieder, die actief is in de bestuurswereld van de bedrijfslichamen te stimuleren zich op een maatschappelijk geaccepteerde en verantwoorde wijze te gedragen en daar publiekelijk verantwoording over af te leggen. Uitwerkingen die voortvloeien uit de code zijn onder meer: Model voor het interne toezicht op de Code Goed Bestuur; Verordening PW Reglement van orde 2007; Verordening PW Klachtenbehandeling 2007; Integriteitsprotocol medewerkers (inclusief klokkenluidersregeling); Protocol PW Bestuurlijke integriteit; Communicatieplan Code Goed bestuur. Het Model voor het interne toezicht regelt dat het toezicht op de naleving van de code wordt neergelegd bij de Interne Auditdienst van het HPA. Deze dienst is onafhankelijk en rapporteert aan een auditcomit. Dit comit bestaat uit de leden van het bestuur van het HPA, dat op zijn beurt weer is samengesteld uit vertegenwoordigers uit de kring van het Productschap Wijn, Productschap Diervoeder en het Productschap Akkerbouw. Het reglement van orde voorziet in spelregels voor de werkwijze van het bestuur. De verordening inzake klachtenbehandeling zorgt ervoor dat mondeling of schriftelijk ingediende klachten behoorlijk en zorgvuldig worden behandeld. De verordening is de wettelijke vastlegging van het klachtenprotocol. Het Integriteitsprotocol Medewerkers is in 2007 aan de ondernemingsraad voorgelegd en begin 2008 gemplementeerd. In de code is eveneens een klokkenluidersregeling opgenomen. Het Protocol bestuurlijke integriteit betreft de uitwerking van onderdeel 2 van principe VI van de code. Het betreft nadere richtlijnen ten aanzien van transparant handelen, verantwoording en functiescheiding van leden van het bestuur, commissies en werkgroepen. Onder andere wordt aandacht besteed aan personele unies en het vraagstuk van dubbele petten. Zo is onder meer geregeld dat bestuursleden niet deelnemen aan beraadslagingen en/of besluitvorming, die hun persoonlijke of andere rechtstreekse belangen raken. In het overzicht bestuursleden met nevenfuncties is per bestuurslid aangegeven de datum van eerste benoeming, welke functie bekleed wordt binnen het productschap en welke voor het productschap relevante nevenfuncties hij/zij bekleedt. Dit overzicht is openbaar gemaakt via de website van het productschap. 15

Overeenkomstig het bepaalde in onderdeel 3 van de uitwerkingsparagraaf van principe 1 (benoemingsprocedure bestuur) heeft het productschap iedere benoemende organisatie aangeschreven met het verzoek slechts bestuursleden te benoemen, van wie duidelijk is dat ze aan de gedrags- en incompatibiliteitscriteria voldoen, die in de code zijn opgenomen. Communicatie Ook in 2013 zijn alle vergaderstukken, agendas en verslagen van het bestuur op de website geplaatst. Daarnaast staat er een inspraakpanel op de website. Door middel van dit inspraakpanel kunnen wijnhandelaren digitaal meebeslissen over belangrijke activiteiten van het Productschap Wijn. Ontwerpverordeningen worden niet meer alleen in het publicatieblad van de SER gepubliceerd, maar ook via vakbladen en de productschappensite onder de aandacht van belanghebbenden gebracht. Voor alle financile stukken geldt, dat deze worden opgesteld aan de hand van richtlijnen van de SER. De (herziene) begroting, de balans en de jaarrekening worden op de website geplaatst. Beleidsvoornemens, resultaten en voor het bedrijfsleven relevante ontwikkelingen worden regelmatig via persberichten en circulaires in de publiciteit gebracht. Verder organiseert het productschap regelmatig bijeenkomsten voor het bedrijfsleven. Aanbesteding Het productschap is als publiekrechtelijke instelling aanbestedingsplichtig volgens de van kracht zijnde Europese richtlijn (EG) 2004/18/EG en het 'Nederlands Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten'. Gezien de op de Europese richtlijn en verordening gebaseerde drempelbedragen is het in 2013 niet noodzakelijk gebleken om de aanbestedingsprocedure te volgen. Klachtenbehandeling De Verordening W klachtenbehandeling 2007 biedt in artikel 1 onder c een ieder de mogelijkheid om een klacht in te dienen over de wijze waarop het productschap zich in een bepaalde aangelegenheid jegens hem of een ander heeft gedragen. Het Productschap Wijn heeft in 2013 geen klachten ontvangen. Rapport van bevindingen Interne Auditdienst De Interne Auditdienst Productschappen, in de hoedanigheid van intern toezichthouder, heeft in het voorjaar 2014 een onderzoek ingesteld naar de naleving van de principes van de Code Goed Bestuur in 2013 door de akkerbouwproductschappen. Dit onderzoek heeft niet geleid tot signalering van bijzondere aandachtspunten.

Administratieve lasten
Het terugdringen van de administratieve lasten voor de bedrijfsgenoten is n van de speerpunten van het beleid van het productschap. Al in 2004 zijn op verzoek van het Adviescollege toetsing administratieve lasten alle verordeningen van de akkerbouwproductschappen en de daarmee gepaard gaande administratieve lasten in kaart gebracht. De SER heeft over deze inventarisatie en analyse op 31 augustus 2004 het rapport Nulmeting Administratieve Lasten PBO, integrale eindrapportage uitgebracht. Hieruit blijkt dat de administratieve lastendruk van het Productschap Wijn al bijzonder laag is. Bij het productschap heeft in 2013 geen verhoging van de administratieve 16

lastendruk plaatsgevonden. Met ingang van 1 januari 2011 kunnen alle wijnhandelaren de opgave digitaal indienen en bekijken wat zij in voorgaande periodes hebben ingediend. In 2008 hebben het Productschap Wijn en de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren een overeenkomst gesloten met de Belastingdienst voor een vereenvoudigde regeling ter verlichting van de administratieve lasten met betrekking tot de verpakkingenbelasting. Deze overeenkomst was ook in 2013 van kracht, zij het met het Afvalfonds Verpakkingen als uitvoerder van de verpakkingenregeling. De administratieve lasten die het gevolg zijn van de jaarlijkse verplichte voorraadopgave aan de Europese Unie, zijn door de inspanningen van het productschap verdwenen. Het productschap doet een betrouwbare schatting voor alle ondernemingen gezamenlijk.

Samenwerkingsverbanden
Sinds jaren werkt het Productschap Wijn met de commissies van het Productschap Dranken samen op de volgende gebieden: wetenschappelijk onderzoek in de Stichting Alcohol Research (SAR) (bier en gedistilleerd); stimuleren verantwoord alcoholgebruik en verantwoorde reclame in Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA) (bier en gedistilleerd); voorlichting over alcohol en verkeer in BOB-campagne (bier en gedistilleerd); platform Alcohol & Jongeren (bier en gedistilleerd); voorlichting over Arbo-aangelegenheden (gedistilleerd, bier en frisdranken en waters); de Stichting WijnExamens Nederland (SWEN) (slijters); activiteiten in het kader van de Productschappencommissie Levensmiddelenwetgeving (bier en gedistilleerd); milieuactiviteiten (bier, gedistilleerd en frisdranken en waters).

Internationale contacten
Het Productschap Wijn maakt deel uit van de Nederlandse afvaardiging in het Beheerscomit Wijn van de Commissie van de EU. Het productschap onderhoudt contacten met de volgende internationale organisaties: Organisation Internationale de la Vigne et du Vin (OIV); European Federation of Wine and Spirit Importers and Distributors; Comit Europen des Enterprises Vins (CEEV); Fdration Internationale des Vins et Spiritueux (FIVS).

Medewerkers van het productschap namen in 2013 als deskundige deel aan vergaderingen in Brussel en staan daarbij de ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken terzijde. Door deelname aan het beheerscomit kan worden bijgedragen aan de totstandkoming van het beleid en de wetgeving van de Commissie.

Bezwaar en Beroep
In 2011 heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) uitspraak gedaan in een procedure inzake de rechtsgeldigheid van bepaalde heffingsverordeningen. Bovenstaande zaken hadden betrekking op de periode 2006 tot juli 2008. Deze bedrijven hebben sindsdien opnieuw bezwaarschriften ingediend tegen de nadien verschenen periodieke notas die op basis van de heffingsverordeningen waren opgelegd. De bezwaren zijn gedeeltelijk gegrond verklaard, namelijk voor die heffingsperioden waarvoor de 17

heffingsverordeningen nog niet rechtsgeldig waren in verband met de vertraagde goedkeuring. Overigens is het bezwaar ongegrond bevonden ook waar het de grief betreft van de conformiteit van de heffingsgrondslag eerste ontvanger in Nederland met de Accijnsrichtlijn. Tegen bedoelde beslissing op bezwaar is namens twee ondernemingen andermaal beroep bij het CBb ingesteld. In de beroepsprocedure zullen in het bijzonder de volgende rechtsvragen beantwoord moeten worden: - is de tekst van de heffingsverordening voldoende duidelijk qua heffingsgrondslag? - is de tekst van de heffingsverordening in strijd met de accijnsrichtlijn? In het begin van het verslagjaar heeft het productschap een verweerschrift ingediend. Begin 2014 heeft de mondelinge behandeling van het beroep bij het CBb plaatsgevonden. Een uitspraak is eerst in het voorjaar van 2014 te verwachten. Tuchtrecht De productschappen zijn overeengekomen om ten behoeve van handhaving autonome verordeningen tuchtgerecht een gemeenschappelijk secretariaat op te richten en wel bij het Instituut voor Agrarisch Recht. In het verslagjaar zijn geen zaken voor het tuchtgerecht gebracht.

18

MARKT
Marktonderzoek
Het doel van het marktonderzoek van het Productschap Wijn is inzicht krijgen in de samenstelling en ontwikkeling van de Nederlandse consumentenmarkt voor wijn. Het productschap maakt hierbij gebruik van de volgende bronnen: accijnsopbrengsten; cijfers Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS); heffing Productschap Wijn; marktonderzoek GfK (op beperkte schaal).

Marktonderzoek 2013 Het Productschap Wijn heeft jarenlang marktonderzoek laten uitvoeren naar de ontwikkelingen in de Nederlandse Wijnmarkt door diverse onderzoeksbureaus. Met de verkregen resultaten werd een goed inzicht verkregen in de Nederlandse wijnmarkt en deze resultaten waren voor alle ondernemers beschikbaar. De laatste jaren is het marktonderzoek echter steeds meer onder druk komen te staan. Evenwel heeft het productschap enig inzicht in de Nederlandse markt nodig voor de goede uitvoering van bepaalde andere taken, onder andere op het gebied van milieu, EU-statistieken, verantwoord alcoholgebruik en MVO. In 2011 heeft het bestuur daarom besloten alleen beperkt marktonderzoek uit te laten voeren ten behoeve van deze activiteiten. In 2013 is beperkt marktonderzoek uitgevoerd door GfK Panel Services Benelux. Wijnverkoop in Nederland in 2013 De totale huishoudelijke aankopen van wijn voor eigen gebruik in totaal Nederland (alle aankoopkanalen) staat onder druk en is op een laag punt uitgekomen. De totale wijnverkoop is, voor wat betreft volume, in Nederland met 5,5% gedaald. De gemiddelde prijs per fles stille wijn is gestegen van 2,81 in 2012 naar 2,99 in 2013, dit is een stijging van 6,4% waardoor er wel een lichte omzet stijging is ten opzichte van 2012. De hogere prijzen schrikken kopers af waardoor de penetratie daalt (-2%) alsook het gekochte volume (liters) per koper (-3%). Franse wijn staat nog wat meer dan gemiddeld onder druk in volume/afzet. Ook hier door forse prijsstijging in 2013 (accijns) een vrijwel stabiele omzet. Zuid Afrikaanse wijn blijft stabiel in volume en kent een meer dan gemiddelde prijsstijging (wel absoluut vrij laag prijsniveau) en stijgt fors in omzet. Duitse wijn als kleiner segment ontwikkelt zich positief in afzet en volume en kent het laagste prijsniveau. De landen die een fors hoger prijsniveau kennen dan gemiddeld, kennen forse afzetverliezen. Witte wijn kent een stabiele afzet, waarbij ros en rood beide een daling laten zien in 2013. Grensoverschrijdende aankopen van huishoudens kunnen een verdere bijdrage aan de daling van de huishoudelijke wijnaankopen in NL bewerkstelligd hebben.

19

Resultaten CBS

WIJNINVOER IN HL NAAR OORSPRONG

EUROPESE UNIE Belgi Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Itali Letland Litouwen Luxemburg Malta Oostenrijk Polen Portugal Roemeni Sloveni Slowakije Spanje Tsjechi Verenigd Koninkrijk Zweden Overige landen Totaal EU DERDE LANDEN Argentini Australi Brazili Chili China Georgi Isral Macedoni Marokko Mexico Moldavi Nieuw-Zeeland Turkije Verenigde Staten Zuid-Afrika Zwitserland Overige landen Totaal derde landen Totaal EU TOTAAL 2008 99.611 1.817 398 758.055 2009 119.425 400 1 333 836.579 20 1.136.266 3.447 344 3.461 471.073 0 1.861 56 83.826 153 140.819 6 275 400.586 60 141.675 26 3.340.691 2010 138.792 579 83 473 796.610 0 6.159 1.132.338 2.875 149 19.907 497.947 669 0 728 132 8.879 0 148.226 6 0 0 425.926 29 215.486 284 0 3.396.277 2011 149.126 253 17 362 699.540 0 273 1.017.396 3.239 90 5.237 420.793 811 369 393 8.696 114.906 37 214 342.409 322 125.982 604 63 2.891.130 2012 151.103 1.088 276 1.023 697.669 18 0 1.100.396 4.081 91 6.038 454.881 536 0 1.075 149 11.542 101 101.910 2.861 822 215 385.579 684 191.386 1.065 264 3.114.856

1.234.725 5.831 879 6.873 425.877 28 1.810 37 5.731 112.472 1 10 443.568 78 145.581 5 3.243.390

136.896 175.871 1.887 263.398 2.142 265 1.260 90

131.376 165.495 571 287.056 1.551 706 38

8.474 318 13.882 300.117 2.017 6.637 909.040 3.243.390 4.152.429

15.436 44 15.389 273.457 291 3.130 894.540 3.340.691 4.235.231

140.365 163.055 0 314.330 1.263 0 911 0 0 0 0 21.412 182 24.174 265.071 0 3.592 934.355 3.396.277 4.330.632

92.437 135.055 655 251.708 1.419 0 661 0 180 222 197 26.681 172 26.121 249.155 279 4.388 789.330 2.891.130 3.680.460

112.127 142.967 835 362.643 874 463 1.051 0 83 141 23 28.862 124 33.749 225.517 599 4.658 914.716 3.114.856 4.029.571

20

WIJNINVOER IN WAARDE x 1.000,EUROPESE UNIE Belgi Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Itali Letland Litouwen Luxemburg Malta Oostenrijk Polen Portugal Roemeni Sloveni Slowakije Spanje Tsjechi Verenigd Koninkrijk Zweden Overige landen Totaal EU DERDE LANDEN Argentini Australi Brazili Chili China Georgi Isral Macedoni Marokko Mexico Moldavi Nieuw-Zeeland Turkije Verenigde Staten Zuid-Afrika Zwitserland Overige landen Totaal derde landen Totaal EU TOTAAL Bron: CBS 2008 30.908 245 304 113.363 3 336.295 1.161 110 689 98.752 21 580 136 2.534 41.538 38 5 81.074 34 29.331 2 737.123 2009 31.642 58 223 127.141 22 297.169 819 108 455 107.819 0 583 144 2.856 43 43.499 2 137 73.759 30 28.750 6 715.265 2010 36.438 83 56 277 123.509 1295 310.683 702 80 2.642 113.618 143 334 395 2.889 0 40.915 2 2011 37.045 35 6 232 118.250 0 39 301.069 746 54 1247 119.704 174 147 507 3.388 30.054 47 81 72.576 84 47.301 154 63 733.003 2012 37.780 272 399 274 122.289 10 0 319.829 1.046 39 906 129.216 116 319 507 5.705 21 29.335 510 244 36 81.876 1.337 59.141 268 59 791.534

76.377 20 50.662 58 761.178

27.167 46.506 908 52.683 270 97 460 27

26.118 45.751 252 59.809 198 269 16

31.159 44.225 67.921 179 320

4.705 85 4.626 52.329 1.001 1.846 195.145 722.760 922.658

7.650 10 4.661 49.632 140 194.506 715.265 909.771

8.667 54 6.990 51.954 1.567 213.045 761.178 974.223

20.364 35.639 287 55.452 190 0 252 0 50 50 39 10.736 44 7.669 51.189 601 1.612 184.174 733.003 917.177

30.810 36.392 372 80.951 143 170 375 35 46 8 12.575 28 10.063 46.265 309 2018 220.560 791.534 1.012.094

21

2008 bijgeschat per juli 2009 2009 bijgeschat per 29 juli 2010 2010 bijgeschat per 12 augustus 2011 2011 bijgeschat per 1 oktober 2012 2012 bijgeschat per 23 augustus 2013

Accijnsopbrengsten Nederland In 2013 waren de opbrengsten van accijns in Nederland als volgt: Wijnaccijns Tussenproducten Totaal 316,4 miljoen 27,9 miljoen 344,3 miljoen

Bron: Ministerie van Financin

22

PRODUCT EN DIENST
Milieu
In maart 2013 heeft het Productschap Wijn aan de grootste wijnimporteurs een overzicht verstrekt, op basis van hun import, van het aantal in de handel gebrachte liters wijn met de overeenkomstige hoeveelheden verpakkingsmateriaal. Dit overzicht kon, in sommige gevallen vermeerderd met nietwijngerelateerd verpakkingsmateriaal, direct gebruikt worden voor de aangifte van de verpakkingenbelasting. In 2008 is een belasting op verpakkingen van kracht geworden. Ondernemers hebben in 2013 aangifte moeten doen over 2012 bij de Belastingdienst indien de hoeveelheid verpakkingsmateriaal 50.000 kg of meer was. De aangifte betrof de hoeveelheid verpakkingsmateriaal, uitgesplitst naar soort materiaal. In 2008 hebben het Productschap Wijn en de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) een overeenkomst gesloten met de Belastingdienst voor een vereenvoudigde regeling ter verlichting van de administratieve lasten. De vereenvoudigde regeling houdt in dat bij de bepaling van de hoeveelheid verpakkingsmateriaal waarover verpakkingenbelasting moet worden betaald, kan worden uitgegaan van het aantal liters wijn dat in de betreffende periode voor het eerst in Nederland aan een ander ter beschikking is gesteld. Aan de hand van een formule wordt het aantal liters omgerekend naar de hoeveelheid verpakkingen per materiaalsoort waarover belasting verschuldigd is. De Belastingdienst heeft voor 2011 en 2012 ingestemd met de vereenvoudigde regeling. Per 1 januari 2013 is de verpakkingenbelasting afgeschaft en vervangen door de Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen. Het Afvalfonds Verpakkingen brengt, met ingang van 1 januari 2013, ondernemingen die per jaar 50.000 kilogram of meer verpakkingsmateriaal op de markt brengen een Afvalbeheersbijdrage Verpakkingen in rekening. De bestaande sectorafspraken met de Belastingdienst worden in 2013 en 2014 gerespecteerd. Het tarief per liter wijn bedroeg in 2013 0,03496 en wordt in 2014 0,03516 exclusief BTW. Verpakking per liter wijn In 2012 is net als in 2010 door het secretariaat van het Productschap Wijn onderzoek gedaan naar het gemiddeld gewicht van de verpakking van n liter wijn. Deze gewichten zijn voor 2013 van toepassing. Het betreft alle verpakkingen met uitzondering van glas. Voor het glasgewicht vinden er al jaarlijks twee metingen plaats conform een voor dit doel speciaal opgesteld protocol. Doel van dit onderzoek is om, indien mogelijk, nog nauwkeurigere kengetallen vast te stellen die kunnen dienen als forfaitaire getallen bij de aangifte van de verpakkingenbelasting. Deze kengetallen zijn vastgesteld op grond van een analyse van de logistieke keten van de wijnsector en de verpakkingsmaterialen die daarin worden gebruikt. Daarbij is gebruik gemaakt van diverse beschikbare bronnen en gegevensbestanden. Op basis van een analyse van de logistieke keten is een rekenmodel opgezet om de kengetallen te berekenen. Voor de modelberekeningen is via een steekproef bij 9 importeurs het gemiddelde gewicht vastgesteld van alle gebruikte verpakkingen en verpakkingscomponenten. Het onderzoek heeft een goed beeld gegeven van de belangrijkste verpakkingen en hun gemiddelde gewicht. Samen met het aandeel van deze verpakkingen in de totale verpakking van wijn, is een goed overzicht ontstaan van de te hanteren kengetallen. De representativiteit van de steekproeven is adequaat om voor de belangrijkste verpakkingen betrouwbare uitspraken te kunnen doen. De gegevens, met uitzondering van het glasgewicht, zullen worden gebruikt voor de opgave van de verpakkingenbelasting 2013.

23

Op basis van het onderzoek van 2012 zijn de volgende hoeveelheden verpakkingsmaterialen berekend als representatieve kengetallen voor de wijnsector voor 2013: gram / liter wijn 537,44 0,75 1,19 2,47 0,00 73,00 13,26 0,25

Glas Aluminium Overig metaal Kunststof Biokunststof Papier, karton Hout Andere materiaalsoorten

Ontwikkelingen gemiddeld glasgewicht Belangrijkste component bij de wijnverpakkingen is het glas. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de ontwikkeling van het gemiddeld glasgewicht per liter wijn. Jaar 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 gr/l wijn 538,3 537,4 538,3 542,3 533,3 559,3 569,3 564,2 554,5 557,8 565,5 576,7 587,7

Recycledoelstellingen Voor alle verpakkingsmaterialen geldt dat minstens 70% gerecycled moet worden. Voor de afzonderlijke materialen gelden de volgende eisen: Materiaal Glas Papier en Karton Kunststof Metaal Hout Totaal hergebruik Totaal nuttige toepassing Doelstelling EU 60% 60% 22,5% 50% 15% 55-80% 60% Doelstelling NL 90% 75% 43% 85% 27% 70% 75%

24

Accijnsverhoging
Met ingang van 1 januari 2013 is de wijnaccijns met ruim 18% verhoogd. De accijns op stille wijn (meer dan 8,5% vol. alc., maar niet meer dan 15% vol. alc.) is met maarliefst 18,42% verhoogd. De accijns op mousserende wijn bleef gelijk aan het tarief van 2012. In het Belastingplan voor 2014 heeft het Kabinet wederom een accijnsverhoging voor alcoholhoudende dranken voorgesteld. Met ingang van 1 januari 2014 is de accijns voor zowel wijn, bier als gedistilleerde dranken met 5,75% verhoogd. Onderstaand een overzicht van de accijnstarieven in 2013 en 2014.
Wijnaccijns Soort Tarief per hl per 1-1-2013 41,78 83,56 Tarief per hl per 1-1-2014 44,18 88,36

Wijn, niet mousserend, alcoholpercentage 8,5% Wijn, niet mousserend, alcoholpercentage > 8,5%, maar 15% Wijn, niet mousserend, alcoholpercentage > 15% Wijn, mousserend, alcoholpercentage 8,5% Wijn, mousserend, alcoholpercentage > 8,5%, maar 15% Accijns op tussenproducten Soort

122,75 45,63 240,58

129,81 48,25 254,41

Tarief per hl per 1-1-2013 100,22 141,17

Tarief per hl per 1-1-2014 105,98 149,29

Niet mousserend, alcoholgehalte 15% Niet mousserend, alcoholgehalte > 15%

25

Voedselveiligheid
Hyginecodes Het Productschap Wijn geeft hyginecodes uit voor zowel producenten als importeurs van wijn. Door naleving van de voorschriften van de codes voldoen producenten en importeurs aan de wettelijke (HACCP-)verplichtingen op het gebied van voedselveiligheid. In 2008 zijn beide codes gevalueerd en in 2009 en 2010 zijn daar waar nodig wijzigingen doorgevoerd. De aangepaste Hyginecode voor de wijnsector is door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport goedgekeurd op 17 mei 2011. Deze goedkeuring is op 23 juni 2011 in de Staatscourant gepubliceerd. De Hyginecode voor de Nederlandse Wijngaardeniers 2012 is door de minster van Volksgezondheid, Welzijn en Sport goedgekeurd op 22 mei 2012. Deze goedkeuring is op 30 mei 2012 in de Staatscourant gepubliceerd. Pesticidenresiduen en ochratoxine A Ondernemingen moeten maatregelen nemen om de gezondheidsrisicos van de levensmiddelen die zij verhandelen zo klein mogelijk te maken 1. Daarvoor moet een HACCP-analyse worden gemaakt. Door middel van deze analyse worden alle risicos tijdens inkoop, productie, transport, opslag en verkoop in beeld gebracht en de ernst van de gevaren beschreven. Daarnaast moet worden aangegeven hoe de risicos worden beperkt en hoe vervolgens wordt bepaald of de risicos afdoende beperkt zijn. In dit kader is een wijnhandelaar verplicht de aanwezigheid te onderzoeken van pesticidenresiduen en ochratoxine A (OTA) in de wijn die door hem op de markt wordt gebracht. Het Productschap Wijn heeft met de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) afgesproken dat het productschap deze verplichting van de individuele ondernemers op zich neemt. Het productschap laat jaarlijks een representatief onderzoek uitvoeren naar het voorkomen van pesticidenresiduen en OTA in wijn. Als blijkt dat de wettelijke normen worden overschreden, dan informeert het productschap de betrokken ondernemingen hierover direct, zodat zij de voorgeschreven maatregelen kunnen nemen. De NVWA heeft als voorwaarde gesteld dat wijnhandelaren bij een eventuele controle door de NVWA op de hoogte moeten zijn van de resultaten van het onderzoek van het productschap en deze desgewenst moeten kunnen tonen. Begin 2013 is representatief onderzoek gedaan voor 2012 naar de aanwezigheid van pesticidenresiduen en OTA in wijn. Dit onderzoek is uitgevoerd door een laboratorium dat werkt volgens ISO 17025 en dat door Sterlab is erkend. Uit het onderzoek zijn geen overschrijdingen van de toegelaten hoeveelheden gebleken. Nieuwsbericht over pesticidenresiduen in wijn Half september verscheen er een bericht in het Algemeen Dagblad over de aanwezigheid van residuen van bestrijdingsmiddelen in wijn naar aanleiding van een onderzoek van de Franse consumentenbond Que Choisir. Hierbij vergeleken ze gevonden residuwaarden in wijn onder meer met die in drinkwater. Deze vergelijking gaat mank en de bond miskende de strenge regelgeving die er is voor residuen van pesticiden in wijn en, meer specifiek, op druiven die voor wijnbereiding worden gebruikt. Naar aanleiding van de (voorgenomen) publicatie is contact opgenomen met brancheorganisaties, laboratoria, de NVWA, de Franse Ambassade, voedingstechnologen en communicatiedeskundigen ten einde de juiste reactie te kunnen geven. Er is een persbericht uitgebracht en er is een Q&A is opgesteld. Een dag later ebde de aandacht volledig weg.
1

Volgens verordening EG nr 852/2004

26

Alcohol en maatschappij
Drank- en Horecawet De Eerste Kamer heeft op 18 juni 2013 het initiatiefwetsvoorstel om de leeftijdsgrens te verhogen naar 18 jaar aangenomen. Vanaf 1 januari 2014 mag aan jongeren onder de 18 jaar geen alcoholhoudende drank worden verkocht. Ook mogen jongeren onder de 18 dan geen drank meer aanwezig hebben op voor het publiek toegankelijke plaatsen (straat, park, caf etc.). De maatregelen gelden voor iedereen die op of na 1 januari jonger is dan 18 jaar. Er komt geen overgangsregeling voor de jongeren die dan 16 of 17 jaar zijn en aan wie volgens de huidige wet wel alcohol mag worden verkocht. Naast bovengenoemde leeftijdsgrensverhoging wordt in de wet een nieuwe verplichting voor gemeenten opgenomen, namelijk dat gemeenten voortaan een preventie- en handhavingsplan alcohol moeten opstellen. Uiterlijk 1 juli 2014 dient een gemeente het eerste preventie- en handhavingsplan te hebben vastgesteld (dit blijkt uit artikel 43a DHW). Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is begin december 2013 een communicatietraject gestart om jongeren en hun omgeving (ouders, verkopers, barmedewerkers in sportkantines, etc.) te informeren over de nieuwe leeftijdsgrens van 18 jaar en het feit dat jongeren zelf strafbaar zijn als ze op voor het publiek toegankelijke plaatsen alcohol aanwezig hebben. Deze communicatie bestaat uit folders die in supermarkten worden uitgedeeld evenals berichtgeving in huis-aan-huis bladen. Het communicatietraject duurt 2 3 maanden. Verantwoord alcoholgebruik Gelukkig gaan verreweg de meeste consumenten op een verantwoorde manier met wijn om. Voor deze mensen heeft wijn te maken met genieten, ontspannen en gezellig samenzijn. Goed alcoholbeleid erkent dat er voor- en nadelen zijn verbonden aan de alcoholconsumptie en focust op het terugdringen van de schadelijke effecten van overmatige consumptie. Matige alcoholconsumptie kan positieve effecten hebben op de gezondheid, zoals een verminderde kans op hart- en vaatziekten en op ouderdomssuikerziekte. Helaas is er ook sprake van misbruik doordat mensen teveel drinken, op te jonge leeftijd drinken of onder omstandigheden waarin dit niet gewenst is zoals bij zwangerschap, in combinatie met medicijnen, in het verkeer of op het werk. Het beleid moet erop gericht zijn mensen te informeren over de voor- en nadelen van alcoholconsumptie, zodat zij in staat worden gesteld verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gedrag. Gelukkig erkent ook de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport steeds meer dat het primair de burger zelf is die verantwoordelijk is voor de eigen keuzes. De branche kiest voor een aanpak die internationaal bekend is onder harm reduction Deze benadering bestaat uit: het vergroten van de eigen verantwoordelijkheid van de consument; het beperken van de schadelijke effecten van overmatige alcoholconsumptie; het waar nodig veranderen van de drinkcultuur.

In de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA) werken de producenten en importeurs van alcoholhoudende dranken in Nederland samen aan de bestrijding van alcoholmisbruik en het promoten van verantwoorde alcoholconsumptie. De branche heeft daar groot belang bij. Alcoholmisbruik is slecht voor het individu, de samenleving en ook voor het bedrijfsleven, die daarmee de maatschappelijke acceptatie van hun product ziet dalen.

27

STIVA stelt zich ten doel: met alle betrokken partijen de dialoog te starten over een gerichte aanpak; het bevorderen van verantwoord marktgedrag met behulp van zelfregulering; het verstrekken van informatie over verantwoorde alcoholconsumptie; het samen met andere partijen een campagne op te zetten, gericht op het niet drinken onder de 18 jaar; te bepleiten dat ook jongeren aangesproken kunnen worden als zij alcoholhoudende dranken kopen, waarvoor ze de wettelijke leeftijd nog niet hebben bereikt; ondersteuning van voorlichtingsprogrammas voor scholen (leerlingen, leerkrachten en ouders); het bevorderen van onderzoek naar zowel verantwoorde als overmatige alcoholconsumptie.

Samen met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) heeft het productschap afgevaardigden namens de wijnsector in het (dagelijks) bestuur van STIVA. Het productschap draagt ook voor een belangrijk deel bij in de kosten van STIVA. STIVA heeft haar eigen beleidsvisie geformuleerd als voorzet om ook in Nederland de komende jaren tot een gerichte aanpak van alcoholmisbruik te komen. STIVA wil een nieuwe dialoog op gang brengen tussen alle betrokken partijen. Geen ideologische discussie, maar een debat over een praktische aanpak, gefocust op wat partijen bindt in plaats van wat hen scheidt. Onderstaand een aantal activiteiten van STIVA. Slogan Geen 18, geen alcohol Als gevolg van de verhoging van de verkoopleeftijdsgrens in de Drank- en Horecawet van 16 naar 18 jaar per 1 januari 2014 is het logo Geen 16? Geen druppel komen te vervallen. In plaats hiervan is nu de slogan Geen 18, geen alcohol verplicht in alle reclame-uitingen. Het ministerie van VWS is eind 2013 een campagne gestart om dit onder de aandacht van het publiek te brengen. De campagne voert als slogan NIX 18. In deze campagne wordt ook de verhoging van de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak onder de aandacht gebracht. De producenten en importeurs van alcoholhoudende dranken hebben in een gesprek met staatssecretaris Van Rijn hun ongenoegen geuit over het feit dat alcoholhoudende dranken en tabak in dezelfde campagne worden betrokken. Roken is immers altijd slecht, ook boven de 18, terwijl matige consumptie van wijn, bier of gedistilleerd juist ook positieve effecten kan hebben. De associatie is zeer ongunstig. De staatssecretaris is echter niet van zijn voornemen teruggekomen. Binnen STIVA is ervoor gekozen niet mee te werken aan de campagne van de staatssecretaris en te kiezen voor een eigen campagne. Gekozen is voor de slogan Geen 18, geen druppel. Zwangerschapspictogram De verplichting om het zwangerschapspictogram op te nemen op de etiketten van alcoholhoudende dranken is reeds diverse keren in de Tweede Kamer aan de orde geweest. Doel van het opnemen van het pictogram is zwangere vrouwen bewust te maken van het risico van de consumptie van alcoholhoudende dranken voor het ongeboren kind. Een meerderheid van de Tweede Kamer is van mening dat de verplichte etikettering van het pictogram aan deze bewustwording kan bijdragen. De Minister heeft er vooralsnog van afgezien om de afbeelding van het pictogram op het etiket bij wet verplicht te stellen, maar heeft de sectoren wijn, bier en gedistilleerd via de Stichting

28

Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA) verzocht vrijwillig mee te werken aan de invoering van het pictogram. Aangezien bijna alle wijn die in Nederland wordt geconsumeerd uit het buitenland afkomstig is en in het buitenland is getiketteerd, kan eenzijdige Nederlandse regelgeving op het gebied van etikettering grote lasten veroorzaken voor veel wijnimporteurs. Indien men er in de politiek van overtuigd is dat het pictogram een goede oplossing is om de bewustwording te vergroten, dan heeft het daarom de voorkeur de verplichte etikettering Europees te regelen. Dit is echter een proces van jaren en de Kamer heeft duidelijk uitgesproken op korte termijn actie te willen ondernemen. Inspanningsverplichting Met het ministerie van VWS is nu afgesproken dat vooralsnog zal worden afgezien van wetgeving, maar dat de Nederlandse importeurs en producenten van wijn, bier en gedistilleerde dranken een inspanningsverplichting zullen doen om binnen drie jaar respectievelijk 70%, 90% en 60% van hun verpakkingen te voorzien van het pictogram. Er heeft inmiddels een nulmeting plaatsgevonden waaruit blijkt dat het percentage verpakkingen dat reeds voorzien is van het pictogram voor wijn 46% bedraagt en voor bier en gedistilleerde dranken respectievelijk 0,5% en 31% bedraagt. Gezien het voorgaande heeft het Productschap Wijn de ingeschreven wijnhandelaren van harte opgeroepen om al het mogelijke te doen om het pictogram op zo kort mogelijke termijn op de etiketten op te (laten) nemen. Het Productschap Wijn vertrouwt erop dat het streefpercentage van 70% voor wijn binnen drie jaar gehaald kan worden. BOB Op 8 januari 2012 ondertekende Veilig Verkeer Nederland (VVN) met het Productschap Wijn, de Commissie Gedistilleerd van het Productschap Dranken, de Nederlandse Brouwers en de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie een driejarige samenwerking. Deze samenwerking kreeg voor het eerst gestalte in 2001. Sinds 14 december 2001 kent Nederland Bob. De Bob-campagne is een gezamenlijk initiatief van Veilig Verkeer Nederland (VVN), het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) en importeurs en producenten van bier, wijn en gedistilleerde dranken. De Bob-campagne dankt het succes aan de simpele en positieve boodschap: 100% Bob 0% op. Deze brede publiekprivate samenwerking staat onder regie van het ministerie van Infrastructuur en Milieu en omvat drie groepen: overheden (rijk, provincies, gemeenten, politie en justitie), maatschappelijke organisaties (Veilig Verkeer Nederland, TeamAlert) en de alcoholbranche met de horeca. Over het algemeen houden mensen zich beter aan de alcohollimiet en hanteren dus de Bob-afspraak. Het aantal overtredingen daalde van 4,1% in 2002 naar 2,4% in 2010. De Bob-afspraak is door de Nederlandse weggebruiker enthousiast omarmd. Vanaf het begin van de Bob-campagne is het aantal drankrijders en, nog belangrijker, het aantal slachtoffers als gevolg van alcohol in het verkeer sterk teruggelopen. Was er in 2000 nog sprake van 200 dodelijke slachtoffers, in 2009 was dat al teruggelopen tot 95. In dezelfde periode liep het aantal ziekenhuisslachtoffers terug van 3.200 naar 2.200. Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken De Nederlandse organisaties van producenten en importeurs van bier, wijn en gedistilleerd en de organisaties van horeca, slijters en levensmiddelenhandel, achten het van groot belang dat de reclame voor alcoholhoudende drank op een verantwoorde manier geschiedt. Daarom zijn vanaf

29

1978 regels voor de reclame voor alcoholhoudende drank opgenomen in de Nederlandse Reclame Code: de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken (RvA). Sinds 1 januari 2012 is er een artikel met extra voorwaarden, waaraan reclame-uitingen op social media moeten voldoen, opgenomen in de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken. In de nieuwe Code die op 1 januari 2014 in werking treedt, zijn nog twee extra aanscherpingen gedaan. Zo moeten nieuwe followers van een drankmerk eerst een age-check invullen, voordat ze het drankmerk kunnen volgen. Vrij recent heeft Twitter een Age screening system ingevoerd, zodat het voor de drankmerken makkelijk is om aan deze regel te voldoen. Een ander eis is dat in beeldreclame afkomstig van een adverteerder voor alcoholhoudende drank de nieuwe educatieve slogan Geen 18, geen alcohol duidelijk vermeld moet worden. Overzicht Toetsingsaanvragen 2013 In 2013 zijn er 13 klachten bij de Reclame Code Commissie ingediend, waarvan over de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken 8 (voorzitters) afwijzingen en 5 (voorzitters) toewijzingen. STIVA laat jaarlijks vaststellen welke radio- en televisiezenders op basis van de kijk- en luistercijfers zijn aan te merken als jongerenzender. Voor het komende jaar (1 januari 2014 t/m 31 december 2014) zijn de televisiezenders Disney Channel, Disney XD en TeenNick als jongerenzender vastgesteld. Voor de radio is dit de zender SLAM!FM. Jaarlijks Symposium Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken Op vrijdag 15 november 2013 vond in het Beurs van Berlage in Amsterdam het jaarlijkse STIVA Symposium over verantwoorde alcoholmarketing plaats. Tijdens dit Symposium stond met name de wijziging van de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken (Code) centraal in verband met de wijzing van de verhoging van de leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol naar 18 jaar die per 1 januari 2014 ingaat. De vernieuwde Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken treedt per 1 januari 2014 in werking. Ebba Hoogenraad van Hoogenraad & Haak Advertising + IP advocaten heeft de belangrijkste consequenties van de wijzigingen van de Code toegelicht. Daarnaast gaf Michel van der Voort, directeur van SPOT een presentatie over de ontwikkelingen over het medium TV en de exposure van jongeren aan alcoholreclame. STIVA bestuurder Huub van Doorne gaf het belang aan om zowel trots als kritisch te zijn en blijven op de Code. Meer dan 150 professionals uit de alcoholbranche hebben het symposium bezocht. Jongerenpanel STIVA is 1 mei 2010 gestart met een jongerenpanel. Dit jongerenpanel beoordeelt naast de huidige toetsingscommissie televisie-, bioscoop- en radiocommercials aan de hand van de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken. Met als doel om meer inzicht te krijgen wat jongeren nu zelf van de reclame-uitingen vinden en nagaan of deze verschillen met de meningen van de huidige leden van de toetsingcommissie. De adviezen van het jongerenpanel zijn aanvullend op het advies van de leden van de toetsingcommissie. Dat wil zeggen dat de adviezen van de huidige commissie leidend blijven. De adviezen van het jongerenpanel en de commissieleden zullen geregistreerd worden, zodat de verschillen in de beoordelingen inzichtelijk gemaakt kunnen worden. Opmerkelijke verschillen tussen de adviezen van commissieleden en het jongerenpanel zullen tijdens de bijeenkomsten met de leden van het jongerenpanel besproken worden en er zal om nadere uitleg gevraagd worden.

30

Relevante websites: www.stiva.nl; www.pratenoveralcohol.nl. www.alcoholinfo.nl Informatie over alcohol en een alcoholvraagbaak. www.uwkindenalcohol.nl Feiten over alcohol en jongeren, tips voor ouders en handvatten bij de alcoholopvoeding. www.watdrinkjij.nl De drinktest voor jongeren. Handhaving leeftijdsgrenzen Het productschap werkt nauw samen met het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) om de verkoop van wijn aan personen die de wettelijke leeftijd nog niet hebben bereikt, te voorkomen. Door de verhoging van de verkoopleeftijd van alcohol naar 18 jaar moet iedereen die jonger is dan 25 jaar en alcohol of tabak koopt in de supermarkt zijn of haar legitimatie laten zien. In alle supermarkten zijn per 1 januari 2014 schapkaarten en kassabalkjes te zien met daarop het campagnelogo NIX18 van het ministerie van VWS en de leeftijden 18 en 25 jaar. Ook verspreiden de supermarkten begin januari een flyer van het ministerie om de nieuwe regels bekend te maken. Meer over deze maatregel De supermarkten in Nederland willen geen alcohol verkopen aan jongeren onder de 18 jaar. Aan jongeren tot 25 jaar die alcohol willen kopen wordt daarom gevraagd om klaar te staan met een geldig legitimatiebewijs. Met het verhogen van de leeftijdsgrens voor legitimatie naar 25 jaar kan beter worden gegarandeerd dat er geen alcohol aan jongeren wordt verkocht die daar te jong voor zijn. Wat houdt de maatregel concreet in? Iedere jongere tot 25 jaar die alcohol wil kopen, wordt gevraagd klaar te staan met hun legitimatiebewijs. Als zij oud genoeg zijn, is er geen probleem. Wanneer een jongere onder de 25 zijn of haar legitimatie niet laat zien, mag de alcohol of tabak ook niet meegegeven worden. Als de koper niet alleen is, maar bijvoorbeeld met een groepje vrienden bij de kassa staat, moeten de ID's van de hele groep gecontroleerd worden: iedereen moet oud genoeg zijn. Toezicht Omdat het toezicht op de Drank- en Horecawet over is gegaan naar de gemeenten, heeft het CBL de Code verantwoorde alcoholverkoop in de supermarkt opgesteld. Alle gemeenten in Nederland hebben deze Code ontvangen. De Code beschrijft op welke wijze supermarktorganisaties omgaan met de wettelijke eisen voor de verkoop van alcohol in de supermarkt. Strafbaarstelling jongeren in nieuwe DHW Vanaf 1 januari 2013 zijn jongeren onder de 16 (en met ingang van 1 januari 2014 onder de 18) die in de publieke ruimte alcohol bij zich hebben strafbaar. Maatschappelijke stage Alcoholpreventie Het naleven van de leeftijdsgrenzen door de supermarkten moet goed door de supermarkten opgepakt worden. Daarnaast moeten ook jongeren en hun ouders zich bewust worden van de 31

gevaren van teveel en te vroeg alcohol drinken. Het CBL heeft daarom samen met het Trimbosinstituut gewerkt aan een maatschappelijke stage alcoholpreventie waarin jongeren leren over wat alcohol is, de effecten van het drinken ervan op de hersenen en alternatieven voor 18-minners. Deze kennis moeten de leerlingen door middel van het ontwikkelen van flyers, muurkranten en quizzen overbrengen op anderen. Stuurgroep Alcohol Research (SAR) Het Productschap Wijn financiert samen met de bier- en gedistilleerdsector onderzoek door TNO Kwaliteit van Leven (TNO) naar de werking van alcohol op het menselijke lichaam. Het overleg met TNO hierover vindt plaats in de Stuurgroep Alcohol Research (SAR). Op basis van de wetenschappelijke artikelen - die mede door TNO zijn geschreven - heeft het productschap een begrijpelijke brochure over alcohol en gezondheid ontwikkeld die in 2009 is uitgegeven. De SAR heeft in 2007 besloten om voor de werkzaamheden op het gebied van voorlichting een scientific communicator aan te stellen. Deze functie wordt vervuld door Mathijssen & Schouten, een gespecialiseerd bureau. Mathijssen & Schouten verzamelt de resultaten van wetenschappelijk onderzoek en communiceert deze waar nodig. Het bureau is ook verantwoordelijk voor het onderhoud van de database. Deze database bevat 60.000 artikelen over alcohol en is voor een ieder toegankelijk via www.alcoholengezondheid.nl. Het budget voor voorlichting wordt aangewend voor de scientific communicator. Eind 2013 heeft het bureau Mathijssen & Schouten aangegeven te stoppen met de activiteiten voor de SAR. De communicatiewerkzaamheden voor de SAR zullen in 2014 versneld worden afgebouwd. De bijdrage aan de SAR is in 2013 afgebouwd.

32

WIJNINFORMATIECENTRUM
Het Wijninformatiecentrum (WIC) is het voorlichtingsbureau van het Productschap Wijn. De werkzaamheden van het WIC zijn in 2013 (gedeeltelijk) afgebouwd. De hoofdtaken van het WIC zijn: het verstrekken van informatie zowel mondeling als via internet; het ontwikkelen van voorlichtingsmateriaal; het ontwikkelen, in stand houden en toegankelijk houden van de bibliotheek; het actueel houden van de website; het cordineren van en communiceren over de Nationale Wijnweek.

Veel informatie van het WIC is via de website www.wijn.nl te raadplegen. Bibliotheek Het WIC beheerde een uitgebreide bibliotheek met bekende standaardwerken en was geabonneerd op ongeveer 65 verschillende tijdschriften uit binnen- en buitenland. De bibliotheek was in 2013 op afspraak te bezoeken. In verband met de afbouw van de werkzaamheden van het WIC, heeft het bestuur van het Productschap Wijn in de bestuursvergadering van 23 oktober 2013 besloten de boekencollectie van het WIC te schenken aan het Wijnmuseum in Arnhem. Het bestuur heeft daarbij als voorwaarde gesteld dat de boeken voor het publiek toegankelijk moeten zijn. WIC Oogstboekje 2013 In het WIC Oogstboekje, uitgave 2013, zijn beoordelingen van oogstjaren en bewaaradviezen opgenomen van diverse wijngebieden/wijnlanden van de afgelopen jaren 2007-2012. Het boekje bevat oogstgegevens en bewaaradviezen van maar liefst 26 wijnlanden. Verder is in het WIC Oogstboekje een handig register opgenomen van een groot aantal Franse, Spaanse en Italiaanse herkomstbenamingen en een overzicht van de import van wijn in Nederland in 2012. Tot slot zijn in het WIC Oogstboekje 2013 de kwalificaties van diverse bewaarwijnen opgenomen van de oude klassieke jaargangen van 1990 tot en met 1959. Het WIC Oogstboekje 2013 is in een oplage van 10.000 stuks uitgegeven. Nationale Wijnweek Jaarlijks organiseert de Stichting Nationale Wijnweek de Nationale Wijnweek. Doel is het goede imago van wijn te bewaken, de culturele positie van wijn in de markt te versterken en de kennis over wijn bij de Nederlandse consument te verhogen. De stichting tracht dit te bereiken door de bijzondere eigenschappen van wijn in de eerste week van oktober extra in het zonnetje te zetten. Ook ondersteunt, cordineert en begeleidt de stichting de door andere ontwikkelde activiteiten op het gebied van wijn, zoals opleidingen en proeverijen. De ondersteunende werkzaamheden worden verricht door het Wijninformatiecentrum. De Nationale Wijnweek 2013 is gehouden van maandag 30 september tot en met zondag 6 oktober. Open Dag Nederlandse Wijngaarden Samen met de Stichting Nationale Wijnweek/Wijninformatiecentrum hielden, op zaterdag 28 en zondag 29 september 2013, 53 wijngaarden open dag voor de genteresseerde wijnliefhebber. De Open Dag Nederlandse Wijngaarden genoot veel belangstelling van pers en consumenten. In 2013 is de Open Dag Nederlandse Wijngaarden voor de laatste maal door de Stichting Nationale Wijnweek/Wijninformatiecentrum georganiseerd.

33

De wijnbouw heeft in Nederland een grote vlucht genomen. Tot in de jaren negentig van de vorige eeuw telde Nederland maar enkele tientallen commercile wijngaarden. De introductie van nieuwe druivenrassen bracht de wijnbouw in Nederland in een stroomversnelling. Met als resultaat dat ons land nu ongeveer 160 commercile wijngaarden telt. De helft hiervan is een hectare of groter. Er zijn zelfs al wijngaarden van rond de tien hectare. De totale oppervlakte aan wijngaarden wordt geschat op circa 200 hectare. De wijngaarden zijn in vrijwel alle provincies te vinden. In Gelderland liggen de meeste, maar ook in Groningen, Friesland en op Texel is er wijnbouw. Wijnpenning Het Productschap Wijn kan de Wijnpenning toekennen aan iemand die zich door zijn activiteiten verdienstelijk heeft gemaakt voor de wijnbranche. Kandidaten worden in principe niet door het productschap genomineerd maar worden voorgedragen door bijvoorbeeld hun werkgever of een relatie. In 2013 is de wijnpenning uitgereikt aan: De heer P.R. Kooijman, oud-beleidsmedewerker Productschap Wijn, maart 2013 De heer T. Mollema, Wijnkoperij Henri Bloem Den Haag, september 2013

ICT
De website www.wijn.nl bevat informatie voor iedereen die zakelijk of particulier met wijn te maken heeft. Op de website is onder andere informatie te raadplegen over oogstgegevens, 41.471 gemporteerde wijnen met verkoopadressen van 683 importeurs, Nederlandse wijngaarden, wijncursussen in Nederland, ScriptiePrijs Wijn, georganiseerde nationale en internationale wijnevenementen, marktgegevens, nationale en EU-wetgeving, hyginecodes, verordeningen en sociaaleconomische en milieuaangelegenheden. De top-10 van de meest geraadpleegde onderwerpen op de website in 2013 was: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Databank wijnimport Homepage Fotodatabank Cursusdatabank Forum vacatures Wijn en spijs combinaties Eigen pagina importeurs Zoekscherm Nieuws/Agenda Beurzen en proeverijen

De meest gebruikte zoekwoorden waarop de website werd gevonden waren: wijn rode spijs wijnen Nederland productschap witte bewaren wijninfo sulfiet oenoloog 34

vacatures scriptie houdbaarheid wine

Databank wijnimport De Databank wijnimport is een van de meest geraadpleegde onderdelen op de website. De databank bevatte in 2013 gegevens van 41.471 gemporteerde wijnen, met adressen van 683 importeurs. Bij het productschap geregistreerde wijnimporteurs beheren zelf de gegevens voor de databank op het extranet van de website. Databank cursussen/opleidingen In 2013 bevatte de Databank cursussen/opleidingen op de website gegevens van 374 verschillende cursussen in Nederland bij 180 verschillende opleidingsinstituten. Het grootste deel van de opgenomen gegevens betreft wijncursussen. Daarnaast zijn gegevens te raadplegen van cursussen van opleidingsinstituten op het gebied van inkoop/distributie/logistiek, managementopleidingen, veiligheid en milieu. De opleidingsinstituten beheren eveneens zelf de gegevens van de databank op het extranet van de website. Digitale opgave Met ingang van januari 2011 kunnen wijnhandelaren de opgave van het aantal in de handel gebrachte hectoliters wijn digitaal indienen. Wijnhandelaren kunnen door middel van een gebruikersnaam en wachtwoord inloggen op wijn.nl. Zij krijgen dan toegang tot een speciaal voor hen ingerichte persoonlijke homepage. Hier kunnen zij direct opgave doen voor de betreffende periode. Naast het indienen van de opgaven via wijn.nl is het ook mogelijk om op de persoonlijke homepage de opgavengeschiedenis te bekijken. Wijnhandelaren kunnen direct zien welke opgaven de afgelopen drie jaar zijn ingediend. Naast de opgavengeschiedenis is tevens per jaar een overzicht voor de verpakkingenbelasting opgenomen.

35

ARBEID
Het Productschap Wijn voert projecten uit op het gebied van scholing en arbeidsomstandigheden. Het doel van deze projecten is om kennis en vaardigheden van werknemers in de wijnbranche te verhogen en de arbeidsomstandigheden te optimaliseren. De afdeling Arbeid van het HPA ondersteunt het Productschap Wijn bij de werkzaamheden op deze beleidsterreinen op verzoek van werkgeversorganisaties en vakbonden.

Verankering Arbeid
Het project "Verankering Arbeid" heeft als doel het stimuleren van de beleidsontwikkeling op het terrein van arbeid in de agrofoodsectoren. Verankering van de factor arbeid in de productschappen en het verder vergroten van de betrokkenheid van de vakbonden binnen de productschappen wordt hiermee gerealiseerd. Vakbondsbestuurders en beleidsadviseurs van de vakbonden werken hierbij nauw samen met de sociaal secretarissen van de productschappen. Zij richten zich op het realiseren van een breed bestuurlijk draagvlak voor projecten, maar eveneens zorgen zij dat projecten aansluiten op de werkvloer in de agrofoodsectoren. Hierbij is een aantal randvoorwaarden benoemd. Het uitgangspunt voor projecten is het sectorbelang. Samenwerken in een project waar het kan, maar niet als dwingende voorwaarde. Tevens zal bij activiteiten en projecten specifieke aandacht worden besteed aan de betrokkenheid en inzet van de achterbannen van werknemers- en werkgeversorganisaties. In 2010 is, na evaluatie, besloten het project voor de periode van vier jaar te verlengen. Arbocatalogus Als gevolg van de wijziging per 1 januari 2007 van de Arbeidsomstandighedenwet hebben werkgevers- en werknemersorganisaties van de groothandel in wijn en dranken een arbocatalogus opgesteld. Om werkgevers en werknemers te informeren over de arbocatalogus zijn in 2011 vijf korte instructiefilmpjes ontwikkeld. Deze filmpjes geven informatie over gezond en veilig werken en kunnen gebruikt worden door werkgevers bij het bespreekbaar maken van arbobeleid in de organisatie. Het Productschap Wijn heeft samen met het Productschap Dranken in 2013 de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) geactualiseerd. Bij de herziening van de digitale RI&E zijn de werkgevers- en werknemersorganisaties, alsmede een arbodeskundige en ondernemers nauw betrokken geweest. Een van de grote wijzigingen die heeft plaatsgevonden is de koppeling met de Arbocatalogus voor de handel in Wijn en Dranken. Levensfasebewust Personeelsbeleid In 2008 is het project Levensfasebewust personeelsbeleid van start gegaan. De IVA, een onderzoeksbureau verbonden aan de Universiteit van Tilburg, heeft van het Productschap Wijn de opdracht gekregen dit onderzoek uit te voeren. In 2009 en 2010 is dit onderzoek vervolgd. In het voorjaar van 2011 zijn twee instrumenten ontwikkeld die de branche hulp bieden bij het toepassen van Levensfasebewust personeelsbeleid. Deze instrumenten zijn een Quick Scan, om oplossingen te bieden voor mogelijke problemen en een kaart waarop de sterke en zwakke(re) kanten van de wijnbranche worden weergegeven. Beide producten zijn verschenen in een gedrukte versie. Bovendien zijn zowel de Quick Scan als de kaart op de website van het Productschap Wijn te raadplegen.

36

Wijnonderwijs
Nationale Wijndocentendag Op woensdag 13 maart 2013 is voor de 8e keer de Nationale Wijndocentendag georganiseerd in het Bel Air Hotel in Den Haag. Alle wijndocenten in Nederland die werkzaam zijn in zowel het reguliere onderwijs als bij particuliere en interne wijnopleidingen werden voor de Nationale Wijndocentendag uitgenodigd. Door middel van deze dag werd docenten de mogelijkheid geboden een beeld te krijgen van de fundamentele trends die de wijnwereld in de komende decennia zullen beroeren. Het thema van de dag werd aan de hand van twee colleges uitvoerig uitgediept. De colleges werden gegeven door Udo Gebel van WineMatters en Robrt Verweij van TeesT. Zuid-Afrika specialist Udo Gebel MV ging in zijn college getiteld Modern Zuid-Afrika: de coole Cape South Coast en swinging Swartland in op de belangrijkste veranderingen van de laatste jaren in wijnland Zuid-Afrika. Nieuwe aanplant in gebieden langs de zuidelijke kustlijn en jonge, hippe wijnmakers met vernieuwingen in het oude gebied Swartland. Aan de hand van verhalen uit de praktijk en voorbeeldwijnen liet hij zien hoe Zuid-Afrika zich ontwikkeld heeft tot een modern wijnland. Robrt Verweij gebruikte in zijn gastcollege getiteld Deugd en Venijn in kaas en wijn de moderne wijn-spijs methode en hield daarmee veel geijkte combinaties en inzichten tegen het licht. Deze doorstonden niet altijd de toets van kritiek wanneer er goed geproefd werd. Daarmee liet Robrt zien dat kaas-wijn combinaties dezelfde aandacht verdienen als de rest van de kaart. Boekje Ik weet wat van wijn Tijdens de Nationale Wijndocentendag 2013 werd het eerste wijnboekje Ik weet wat van wijn uitgereikt aan de voorzitter van het Productschap Wijn. Dit boekje bevat alle informatie over wijn voor het wijnexamen op SWEN basisniveau en is uitgegeven door de FHKN. Na de uitreiking werd de doelstelling van de uitgave uiteengezet door de heer Andr Steijaert van de begeleidingscommissie Wijn van de FHKN. Aan de Nationale Wijndocentendag hebben 120 wijndocenten deelgenomen. Na afloop van de Wijndocentendag is door middel van een enqute de mening van de wijndocenten gevraagd over de inhoud van het programma. De Nationale Wijndocentendag 2013 werd net als voorgaande jaren als zeer positief ervaren. Magister Vini Vanaf 2009 is het Examen Magister Vini modulair opgezet en krijgen de kandidaten meer begeleiding. In 2009 zijn twaalf kandidaten gestart met het begeleidingstraject van het Examen Magister Vini. Dit traject wordt verzorgd door De Wijnacademie en bestaat uit colleges en proeverijen. In september 2011 is een tweede groep van 13 kandidaten gestart met het voortraject. In september 2013 is weer een derde groep van 12 kandidaten gestart met het voortraject. In 2013 is er twee keer een examen georganiseerd. In januari 2013 (29 en 30) werden de (her)examens voor Module I en Module III georganiseerd en in september 2013 (10 en 11) de (her)examens voor Module II en IV. In januari 2014 (28 en 29) worden opnieuw (her)examens georganiseerd voor de Modulen I en III. Cursusdatabank De cursusdatabank, die in 2006 door het productschap is ontwikkeld, telde eind 2013 374 verschillende cursussen. Het grootste deel (85%) betreft wijncursussen. Het aantal wijncursussen, dat in Nederland wordt aangeboden, groeit nog steeds. 37

ScriptiePrijs Wijn Op 29 november 2013 is tijdens een feestelijke bijeenkomst bij het Productschap Wijn in Zoetermeer voor de achtste keer de ScriptiePrijs Wijn uitgereikt. Winnaar van de ScriptiePrijs Wijn 2013 was Nikolay Georgiev met zijn scriptie: In Search for Authenticity: The Case of Wine Back Labels. Nikolay heeft zijn scriptie geschreven als afsluiting van zijn Masterstudie aan de Universiteit van Amsterdam bij de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. De prijs is uitgereikt door de secretaris van het Productschap Wijn, de heer mr. Hans N. Burghoorn. Nikolay Georgiev stelt dat authenticiteit van een wijn een doorslaggevende reden tot aankoop kan zijn. Vervolgens ontrafelt Georgiev het begrip authenticiteit en toont met behulp van onderzoeken aan hoe verschillend consumenten het begrip authenticiteit interpreteren. De jury noemde zijn uitleg verhelderend en de relatie met de praktijk nuttig. Om gebruik te maken van authenticiteit als unique selling point blijken kennis van de beoogde kopers en hun opvatting van dit begrip namelijk van essentieel belang. Nikolay Georgiev won met de ScriptiePrijs Wijn 2013 een bedrag van 1.500 en een wijnreis naar de Champagne. De ScriptiePrijs Wijn is een initiatief van het Productschap Wijn. Met het instellen van een prijs voor de beste scriptie over het onderwerp wijn wil het productschap belangstelling van hoogopgeleiden wekken voor de wijnsector. Het Productschap Wijn heeft in 2013 in totaal 9 scripties ontvangen. Stichting WijnExamens Nederland Het Productschap Wijn participeert samen met de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren en de Commissie Slijters van het Productschap Dranken in de Stichting Wijnexamens Nederland (SWEN). De SWEN stelt normen op voor wijnexamens in Nederland en ziet erop toe dat wijnexamens professioneel en objectief worden afgenomen. Het aantal deelnemers aan SWEN examens groeit jaarlijks. Register Wijndocent SWEN Register Wijndocent is opgezet door het Productschap Wijn en de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) om het wijnonderwijs in Nederland naar een hoger niveau te tillen. Om dit te realiseren is het noodzakelijk eisen te stellen aan het beroep van wijndocent. Wijndocenten die lesgeven op niveau I en/of II van de SWEN en die aan de gestelde eisen voldoen komen in aanmerking om, na het succesvol afleggen van het examen, de titel SWEN Register Wijndocent te voeren. Het examen is tot stand gekomen in samenwerking met PLATO, het onderwijskundig adviesbureau verbonden aan de Universiteit Leiden. Het examen bestaat uit het verzorgen van een les van 30 minuten inclusief proeverij op niveau I of II van de SWEN. De kandidaat maakt voorafgaand aan het examen een keuze uit vijf verschillende lesthemas. De les wordt beoordeeld door de Examencommissie SWEN Register Wijndocent. Het zwaartepunt bij de beoordeling van het Examen Register Wijndocent ligt op didactische vaardigen. Voorafgaand aan het examen kunnen de kandidaten bij drie verschillende opleidingsinstituten een voorbereidingstraject volgen. Op 19 juni 2013 hebben Claudia van Dongen en Fransbert Schermer het certificaat SWEN Register Wijndocent uit handen van Frank Jacobs, voorzitter van de Examencommissie ontvangen. Zij kregen daarmee het recht om als eerste wijndocenten de titel SWEN Register Wijndocent te voeren. Het

38

certificaat werd uitgereikt nadat Claudia en Fransbert eerder die dag succesvol het Examen SWEN Register Wijndocent hadden afgelegd. Op 30 oktober 2013 hebben opnieuw zes wijndocenten het examen SWEN Register Wijndocent succesvol afgelegd. Het examen vond plaats bij het Productschap Wijn in Zoetermeer en is succesvol afgelegd door: Chris Alblas, Marja van Beek, Leon Krijgsman, Jeroen van Mierlo, Gill Smit en Jeroen Theunissen. Hiermee komt het totaal aantal SWEN Register Wijndocenten op acht. Op 7 mei en 29 oktober 2014 wordt het examen SWEN Register Wijndocent opnieuw afgenomen.

39

MEDEBEWIND
Wijn en Europese Unie
In het publicatieblad van de Europese Unie L 347/671 van 20 december 2013 is de nieuwe verordening tot vaststelling van een gemeenschappelijke ordening van de markten voor landbouwproducten gepubliceerd. Het betreft verordening (EU) nr. 1308/2013 van 17 december 2013. Met deze verordening wordt Verordening (EG) 1234/2007 van de Raad ingetrokken. EU-wijnproductie Volgens de laatste prognose (november 2013) bedraagt de totale Europese wijnproductie in het seizoen 2013-2014 ongeveer 171 miljoen hectoliter.
Wijnproductie in de Europese Unie LAND Spanje Griekenland Duitsland Portugal Itali Luxemburg Frankrijk Oostenrijk Hongarije Sloveni Kroati Cyprus Tsjechi Slowakije Malta Bulgarije Roemeni Overige EU landen Totaal * raming november 2013 Bron: Europese Commissie Seizoen 2008-2009 41.583 3.873 9.991 5.620 50.470 130 42.806 2.994 3.460 752 1.278 173 773 431 32 1.606 6.786 24 172.785 Seizoen 2009-2010 39.232 3.079 9.228 5.872 50.665 135 46.743 2.352 3.198 754 1.424 147 570 343 37 1.246 6.703 27 171.755 Seizoen 2010-2011 40.749 2.950 6.975 7.133 50.575 110 46.469 1.737 1.762 763 1.433 114 366 207 40 1.225 3.287 35 165.930 Seizoen 2011-2012 37.199 2.750 9.132 5.610 44.772 135 51.090 2.756 2.750 879 1.409 85 650 341 14 1.098 4.213 43 164.926 Seizoen 2012-2013 34.241 3.115 9.012 6.305 45.616 85 41.365 2.155 1.818 684 1.293 112 487 324 20 1.337 3.606 31 151.606 Seizoen 2013-2014 45.500 3.700 9.113 6.740 46.500 120 44.100 2.402 2.618 657 1.422 95 650 332 23 1.305 5.944 30 171.251

Afgeven importcertificaten In 2013 zijn geen invoercertificaten voor wijn meer afgegeven. Het HPA gaf invoercertificaten af voor de import van wijn uit niet-EU-lidstaten, indien de in te voeren hoeveelheid 30 hectoliter of meer was. In 2008 zijn nog 4.174 certificaten afgegeven. Met ingang van 1 augustus 2008 is deze certificatenregeling voor de wijnsector afgeschaft, wat een aanzienlijke lastenverlichting voor de branche betekende.

40

NEDERLANDSE WIJNGAARDEN
Nederlandse wijnproductie
In 2013 waren bij het Productschap Wijn 93 wijnproducenten geregistreerd met een totaal areaal van 120 hectare. Volgens het Wijngaardeniersgilde telt ons land echter 160 professionele en semiprofessionele wijngaarden met een totaal oppervlakte van 200 ha. Een aanzienlijk verschil ten opzichte van hetgeen bij het Productschap Wijn stond geregistreerd. Het voorgaande kan vooralsnog alleen maar verklaard worden doordat de bij het productschap geregistreerde wijngaarden de werkelijk professionele wijngaarden zijn. Een raming van de productie in 2013 komt uit op ruim 5.000 hl.

Nationale Wijnkeuring
Op donderdag 12 en vrijdag 13 september 2013 is in Dorpshuis De Twee Marken in Maarn de Wijnkeuring Der Lage Landen (voorheen: Nationale Wijnkeuring) 2013 gehouden. De wijnkeuring is georganiseerd door het Wijninstituut Nederland in samenwerking met het Wijngaardeniersgilde. De wijnen zijn beoordeeld volgens het internationale OIV-100 puntensysteem. Het Productschap Wijn heeft medewerking aan deze keuring verleend. De Nationale Wijnkeuring telde dit jaar 157 ingezonden wijnen waarvan 43 een medaille hebben gekregen. Alle wijnen zijn door vinologen geproefd en voorafgaand aan deze keuring, zijn de wijnen eerst analytisch onderzocht in een laboratorium in Geisenheim. Alleen de wijnen die analytisch akkoord waren bevonden, mochten mee doen aan de organoleptische keuring. Het Wijngaardeniersgilde heeft in samenwerking met het Wijninstituut Nederland op maandag 23 september 2013 in het Koetshuis van Kasteel Amerongen de winnaars van de Nationale Wijnkeuring bekend gemaakt. Er zijn drie gouden medailles uitgereikt. Naast de gouden medailles werden ook veertien zilveren en zesentwintig bronzen medailles uitgereikt.

41

FINANCIN
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de financin van het Productschap Wijn. Op het moment van samenstellen van dit jaarverslag is de jaarrekening 2013 nog niet beschikbaar. Daarom zal in dit hoofdstuk noodgedwongen mede gebruik worden gemaakt van gegevens uit de jaarrekening 2012 en de herziene begroting 2013. Er wordt aandacht besteed aan de balans per 31 december 2012, een prognose van de financile resultaten over 2013, de financile relaties, de heffingen en andere relevante aspecten.

Schilthuiskorting
Bij brief van 2 november 2007 heeft de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren bij het Productschap Wijn het verzoek gedaan om over te gaan tot invoering van de Schilthuiskorting voor de aangesloten leden. Het bestuur heeft ingestemd met dit verzoek. De Schilthuiskorting biedt bedrijfslichamen de wettelijke mogelijkheid om leden van ondernemersorganisaties een tegemoetkoming te verlenen op hun contributie voor die organisaties. Deze tegemoetkoming, gegeven door middel van een aftrek van het heffingsbedrag, is bedoeld om de organisatiegraad te stimuleren. De aftrek kan niet meer dan de helft van de heffing bedragen. De Schilthuiskorting wordt voor 2013 verleend over de algemene heffing. De Schilthuiskorting bedraagt maximaal 50% van de algemene heffing over 2013. De totale korting bedraagt maximaal 70% van de contributie met een maximum van 10.000 per onderneming.

Balans per 31 december 2012

Activa
Rekening 2012 Financile vaste activa Belegde gelden totaal financile vaste activa Vlottende activa Vorderingen Overlopende activa Rekening Courant met HPA totaal vlottende activa Liquide middelen Bankrekeningen totaal liquide middelen

1.855.200 1.855.200

697.500 900 1.068.800 1.767.200

totaal activa

3.622.400

42

Passiva
Rekening 2012 Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves totaal eigen vermogen Vlottende passiva Nog te betalen bedragen totaal vlottende passiva

(163.500) 3.700.000 3.536.500

85.900 85.900

totaal passiva

3.622.400

Toelichting op de balans Belegde gelden

Ingelegde middelen per 1 januari Marktwaarde per ultimo jaar (Participaties x koers) Rekening 2012 1.855.200 1.868.682

Het beleggingsbeleid van de akkerbouwproductschappen is vastgelegd in de Verordening HPA beleggingsbeleid Akkerbouwproductschappen 2004 die op 10 juni 2004 door het bestuur van het Hoofdproductschap Akkerbouw is vastgesteld. De essentie van deze verordening is: Het HPA belegt voor en in naam van de akkerbouwproductschappen PA, PDV en PW, de daartoe in aanmerking komende vaste en vlottende middelen, waartoe de onderscheiden productschappen het HPA hebben gemachtigd; Het HPA voert een zodanig beleggingsbeleid dat de beleggingen steeds voldoen aan de kwaliteitscriteria van de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido). Bij deze wet ligt de nadruk op het beheersen van financile risicos, alsmede op flexibiliteit en transparantie van het financieringsbeleid. De in reserve gehouden middelen dienen zo prudent mogelijk belegd te worden. Het is daarbij niet toegestaan overmatige financile risicos aan te gaan teneinde een zo hoog mogelijk rendement te genereren; Een deel van de bij het PA, PDV en PW beschikbare middelen wordt gezamenlijk onder beheer van het HPA belegd. Het beheer van de portefeuille was sinds 1992 opgedragen aan Robeco. De afgelopen jaren waren de beschikbare middelen belegd in het Robeco FIDO (Plus) Fonds. Dit fonds echter is per 25 mei 2012 opgeheven, omdat er onvoldoende interesse was om deel te nemen in het fonds. 43

Door de ontwikkelingen in de PBO-sector en de onzekerheid over de toekomst liet de beleggingshorizon zich lastig bepalen. Er is voor gekozen om niet meer het gehele vermogen te beleggen; 16,4 miljoen werd opnieuw belegd met een beleggingshorizon van 3 tot 5 jaar, 6 miljoen wordt liquide gehouden in een (flexibel) deposito bij Robeco en ABN Amro. Na overleg met de dagelijkse besturen van PA, PDV en PW en goedkeuring door het Bestuur van het HPA werd het vermogen gedeeltelijk belegd bij BNG Vermogensbeheer ( 8,2 miljoen) en gedeeltelijk bij Schretlen & Co ( 8,2 miljoen). Gezien de onzekere toekomst moet te allen tijden de mogelijkheid bestaan om de beleggingen te onttrekken aan de beleggingsportefeuille. Flexibiliteit en liquiditeit ten aanzien van de beleggingsportefeuille zijn daarom belangrijk. BNG Vermogensbeheer werkt uitsluitend voor overheden en aan overheid gelieerde partijen. Er wordt per 20 juli 2012 deelgenomen aan BNG FIDO Kapitaalmarktselect Absoluut Rendement tranche A. De afgelopen vijf jaar behaalde dit fonds, volledig Fido-proof, een gemiddeld rendement van 2,5% per jaar. BNG belegt gespreid in obligaties met elk een hoofdsomgarantie op de einddatum. Er werd in 2012 een interim-uitkering ontvangen van 1,60%, de uitkering bedroeg 169,01 per participatie. Bij Schretlen & Co, evenals Robeco een 100% dochter van Rabobank, werd ingegaan op een voorstel, dat volledig voldoet aan de Fido-wetgeving. Er wordt uitsluitend belegd in vastrentende waarden. Er zijn voorwaarden gesteld aan de obligatieportefeuille met betrekking tot de kwaliteit van de debiteur, die minimaal een AA rating moet hebben bij Standard & Poors of Moodys. Er wordt gestreefd naar een rendement van 2 tot 5%. Er werd in 2012 een performance gehaald van 1,82% (inclusief rekening- en obligatierente).

44

Prognose financile resultaten over 2013

De rekening van baten en lasten van het Productschap Wijn voor het jaar 2013 wordt als volgt begroot:
Herziene begroting 2013 Baten Algemene heffingen Bestemmingsheffingen Retributies Diensten aan derden Gemeenschappelijk secretariaat Rente Vergoeding voor opgedragen taken Niet bestede subsidies Overige baten subtotaal baten Interne overboekingen (aan) totaal baten Lasten Voorzitters- / personeelskosten Reis-, verblijf- en representatiekosten Huisvestingskosten Bureaukosten Vergaderkosten Subsidies/ingekochte diensten tbv de sector a) Subsidies b) Ingekochte diensten tbv de sector Ingekochte diensten tbv het schap Gemeenschappelijk secretariaat Overige lasten subtotaal lasten Interne overboekingen (van) totaal lasten Exploitatiesaldo (baten -/- lasten) Stand van de reserve Reserve 01/01 Bestemmingsfonds 01/01 Eigen vermogen 01/01 Reserve 31/12 Bestemmingsfonds 31/12 Eigen vermogen 31/12 3.536.500 3.536.500 2.144.200 2.144.200 3.361.200 3.361.200 3.444.800 3.444.800 3.121.400 3.121.400 3.536.500 3.536.500 488.000 25.300 36.000 52.900 30.000 840.800 54.500 501.900 1.887.700 3.917.100 963.900 4.881.000 (1.392.300) 492.400 36.500 33.700 76.400 33.000 878.900 68.300 618.700 102.400 2.340.300 1.110.800 3.451.100 83.600 512.200 26.400 47.100 52.600 19.900 895.200 293.900 601.300 25.500 663.300 36.700 2.278.900 1.101.700 3.380.600 415.100 1.101.300 1.221.600 36.800 114.100 49.500 1.500 2.524.800 963.900 3.488.700 1.109.500 1.041.800 84.200 124.700 59.200 4.500 2.423.900 1.110.800 3.534.700 1.159.300 1.150.800 77.900 147.900 116.200 41.900 2.694.000 1.101.700 3.795.700 Begroting 2013 Rekening 2012

45

Heffingen
Het bestuur staat twee heffingsinstrumenten ter beschikking om de activiteiten van het productschap te financieren. De kosten verbonden aan de organisatie en aan het bestuur worden gefinancierd met behulp van een financieringsheffing. Voor bijzondere doeleinden (bijvoorbeeld onderzoek) zijn bestemmingsheffingen van toepassing; de baten komen terecht in speciaal daarvoor door het bestuur ingestelde fondsen. Het streven van het bestuur is gericht op een sluitende begroting, zij het dat in verband met de hoogte van de reserve daarbij enige ruimte tot flexibiliteit bestaat. De baten zijn hoofdzakelijk afkomstig van de financieringsheffing die ingevolge de Verordening W Financieringsheffing Wijn jaar 2009 wordt opgelegd en de bestemmingsheffing die ingevolge de Verordening W Bestemmingsheffing Wijn jaar 2009 wordt opgelegd. De heffingen zijn verschuldigd ter zake van de invoer dan wel de uitslag van wijn in de zin van de Wet op de accijns. De heffing is verschuldigd voor het in de handel brengen van wijn, waarvoor accijns moet worden betaald. Met ingang van 1 januari 2013 wordt de bestemmingsheffing van het Productschap Wijn verlaagd naar 0,28 en wordt hiermee aangepast naar de werkelijke uitgaven. Het bedrag van de financieringsheffing blijft ongewijzigd, namelijk 0,30 per hectoliter. Per 1 januari 2013 bedraagt de totale heffing 0,58 per hectoliter. In de herziene begroting 2013 is rekening gehouden met een daling van circa 5% ten behoeve van de financierings- en bestemmingsheffingen. Dit in verband met een daling van de afzet. In 2014 wordt er rekening mee gehouden dat de algemene financieringsheffing weer op het normale niveau van 2012 komt, deze wordt nog opgelegd om de negatieve algemene reserve van het productschap te financieren. Er zal in 2014 alleen nog een financieringsheffing worden opgelegd van 0,30 euro per hectoliter wijn waarover accijns is betaald.

46

Financile relaties
PBO toets Het verstrekken van subsidies door het productschap dient te passen binnen het takenveld van het productschap. In artikel 13 lid 1 van de Verordening Financin Bedrijfslichamen 2011 zijn voorwaarden gesteld voor het aangaan of voortzetten van verplichtingen door een bedrijfslichaam. Voor het verstrekken van subsidies door het productschap is vereist dat de te subsidiren activiteiten passen binnen de wettelijke taak van het productschap en er sprake is van een sectorbreed en gemeenschappelijk belang. Daarbij dient het subsidiedoel niet of niet goed te bereiken te zijn door middel van financiering door private organisaties. Duidelijk moet zijn dat een publiekrechtelijke aanpak de meest aangewezen weg is. Voorts moet het in beginsel gaan om activiteiten die het productschap niet of niet goed zelf kan uitvoeren, doch dat uitvoering door derden de meest aangewezen weg is om het beoogde doel te bereiken. Overigens dienen de te subsidiren activiteiten in beginsel ten goede te komen aan alle ondernemingen waarvoor het productschap is ingesteld of die behoren tot een bepaalde sector binnen zijn werkingssfeer. Tenslotte is een vereiste dat voorzien is in een tijdige evaluatie van de doelmatigheid en de doeltreffendheid van de te verstrekken subsidies. Voor zover hier al niet bij de subsidieverlening rekening mee kan worden gehouden dan zal hierop zeker bij de definitieve subsidieverstrekking worden getoetst. Subsidiebeleid Bij het verstrekken van subsidies ten behoeve van activiteiten voor de sector heeft het PW subsidiebeleid opgesteld in de vorm van een kader waarin gesteld is met welk doel subsidies worden verstrekt en welke criteria voor te verlenen subsidies gelden. Voor het PW is dit vastgelegd in de verordening PW subsidieverstrekking 2010. Subsidiepraktijk Uit werkinstructies en procedures volgt de uitvoering van het subsidiebeleid; het toekennen van subsidies aan dragende en niet-dragende organisaties. Projectvoorstellen op het gebied van onderzoek worden geagendeerd voor een adviescommissie. Voor zover projecten passen binnen de doelstellingen van het PW en de begroting worden subsidies toegekend. Projecten die onvoldoende relevant zijn voor de gehele sector of indien het onderzoeksbudget ontoereikend is, worden afgewezen. Ook kan geconcludeerd worden dat het project beter door private partijen kan worden opgepakt/gefinancierd of dat het doel/probleemstelling voor het uitvoeren van het onderzoek niet op draagvlak kan rekenen. Subsidiebeschikkingen In de toekenningbeschikking worden de voorwaarden opgenomen van het tijdstip van indiening van de aanvraag tot vaststelling van het subsidiebedrag. Na beindiging van de activiteiten waarvoor de subsidie werd verleend, wordt nagegaan of de uitvoering conform de toekenningbeschikking heeft plaatsgehad. Bij afwijkingen wordt deze opnieuw beoordeeld op verenigbaarheid met de subsidietoekenning. De elementen van de PBO-toets zijn hierbij naar ons oordeel voldoende verankerd. Evaluatie van de doelmatigheid en doeltreffendheid van een subsidie De evaluatie van de doelmatigheid en doeltreffendheid vindt per afzonderlijk project plaats en is inhoudelijk afhankelijk van de aard van het project. Bij de aanvraag tot vaststelling van het subsidiebedrag wordt conform de subsidietitel van Awb en de subsidievoorwaarden een activiteitenverslag gevoegd waarin verslag wordt gedaan van de resultaten en de geleverde prestaties. De projecten worden in de adviescommissie besproken en leiden tot een advies aan het bestuur. De uitgaven aan Subsidies/ingekochte diensten t.b.v. de sector vallen onder de directe

47

verantwoordelijkheid van het Productschap. Het gaat daarbij voornamelijk om onderzoeken, promotiecampagnes, voorlichtingscampagnes, handhaving van verordeningen en kennisoverdracht. Dragende en niet-dragende organisaties In het geval dat het productschap subsidies verstrekt of een financile bijdrage verleent ten behoeve van bepaalde activiteiten, dient op grond van de Vfb 2011 en het Besluit Beleidsregels van de SER de betreffende financile relatie te worden vermeld, waarbij onderscheid wordt gemaakt naar: - benoemingsgerechtigde organisaties en instellingen waarin deze organisaties participeren (dragende organisaties); - overige organisaties (niet-dragende organisaties). Subsidies/ingekochte diensten t.b.v. de sector met dragende organisaties:
Naam organisatie: Omschrijving activiteit / project / relatie Herziene begroting 2013 50.000 24.000 74.000

Centraal Bureau Levensmiddelenhandel CNV/FNV totaal dragende organisaties

- Voorlichtingscampagnes en scholing - Verankering Arbeid

Subsidies/ingekochte diensten t.b.v. de sector met niet-dragende organisaties (vanaf 50.000):

Naam organisatie: Omschrijving activiteit / project / relatie - Voorlichting verantwoord alcoholgebruik - Voorlichting verantwoord alcoholgebruik - Voorlichting scholing Herziene begroting 2013 110.000 150.000 235.000 495.000

PVAD Stichting Verantwoord Alcoholgebruik FHKN totaal niet-dragende organisaties

48

Bezoldiging functionarissen vallend onder de werkingssfeer van WNT

De voorzitter van het Productschap Wijn is ook voorzitter van de productschappen Akkerbouw, Diervoeder en HPA en de daaronder ressorterende (artikel 88a) commissies. De bezoldiging van de voorzitter is geregeld in Verordening HPA vergoeding voorzitter 2012. Deze verordening is gebaseerd op het Besluit beleidsregels toezicht van de SER. Sinds 1 januari 2013 valt de bezoldiging van zowel de voorzitter als de secretaris onder de werkingssfeer van de Wet normering topinkomens (WNT). Deze wet vervangt de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT). De WNT bepaalt dat beloningen en vergoedingen die strijdig zijn met deze wet, moeten worden teruggegeven of teruggevorderd. Voorts gelden er nieuwe eisen voor de openbaarmaking en de verantwoording van de gerealiseerde vergoedingen, die in de jaarrekening tot uitdrukking komen. Ten aanzien van de bezoldiging van zowel de voorzitter als de secretaris in 2013 kan worden opgemerkt dat deze binnen het wettelijke bezoldigingsmaximum van 228.599,- (bij een voltijds dienstverband) valt. Tot de bezoldiging behoren de periodiek betaalde beloningen, belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen en beloningen betaalbaar op termijn (met name het werkgeversdeel van de pensioenreservering). Doorberekening kosten voorzitter De kosten worden doorberekend op basis van Verordening HPA vergoeding voorzitter 2012 aan:
HPA Bestuur algemeen Productschap Akkerbouw Productschap Diervoeder Productschap Wijn totaal verdeling Voorzitter 25% 30% 25% 20% 100%

49

Vergoeding bestuursleden
De leden van het bestuur ontvangen een vacatievergoeding en een reis- en verblijfkostenvergoeding voor hun deelname aan bestuursvergaderingen. Het bestuur heeft een verordening vastgesteld waarin vacatiegelden en overige vergoedingen, zoals reis- en verblijfkosten zijn geregeld. Basis voor deze verordening is de Verordening regels en richtlijnen bedrijfslichamen van de SociaalEconomische Raad 2005 2006. De (plaatsvervangende) leden van het (dagelijks) bestuur en van een commissie - voor zover niet in dienst bij een der akkerbouwproductschappen, noch bij de Centrale Overheid - ontvangen voor het bijwonen van vergadering per dagdeel waarin is vergaderd een vacatievergoeding van 410. Naast het vacatiegeld wordt een vergoeding voor de reis- en verblijfkosten uitgekeerd. De vergoedingen bedragen: voor de reiskosten 0,28 per kilometer en voor de verblijfkosten 16. Voor het overige ontvangen bestuursleden geen vergoeding. Vergaderkosten De vergoeding aan bestuursleden voor het bijwonen van vergaderingen in 2013 bedraagt 23.778,waarvan aan vacatiegelden 20.500,- en aan reis- en verblijfkosten 3.278,- Het dagelijks bestuur is in 2013 5 keer bijeengekomen en het bestuur 3 keer. De reis- en verblijfkosten en de vacatiegelden aan bestuurs- en commissieleden worden betaald op basis van de Verordening W Vacatiegeld en reis- en verblijfkosten 2011.

50

BIJLAGE 1 BESTUUR
De 15 leden van het bestuur van het Productschap Wijn zijn aangewezen door organisaties van werkgevers en werknemers op het gebied van: de be- en verwerking van wijn; het agentuurbedrijf in wijnen; de invoerhandel/groothandel in wijn; de binnenlandse handel in wijnen; de detailhandel in wijnen. In het verslagjaar is het bestuur van het Productschap Wijn driemaal bijeen geweest; op 18 april, 27 juni en 23 oktober. Bij Koninklijk Besluit van 17 november 2011 is tot voorzitter van het bestuur van het Productschap Wijn mevrouw R.M. Bergkamp benoemd voor de zittingsperiode 1 januari 2012 31 december 2013. Plaatsvervangende voorzitters waren de heren P.F.L. van Houtert en A.A.M. Steijaert. Secretaris van het bestuur was de heer mr J.N. Burghoorn.

Samenstelling van het bestuur van 1 januari 2013 t/m 31 december 2013 Mevrouw mr R.M. Bergkamp voorzitter mr J.N. Burghoorn - secretaris Werkgevers De be- en verwerking van wijn De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) te Amsterdam P.F.L. van Houtert vacature Het agentuurbedrijf van wijnen De Vereniging van Agenten, Commissionairs, Makelaars en Taxateurs in Wijn en Gedistilleerd te Amsterdam C. Konings F.W. Poot De invoerhandel in wijnen, tevens groothandel De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren (KVNW) te Amsterdam M.F.H. Donders mw. mr J.A. Snoeker Th. Jansen D.R. Bosma O.M.A.F.G. Kerstens J.A.J. Snelten
De groothandel in wijnen De Federatie van de Groothandel in Levensmiddelen te Leidschendam E. Fischer M.J.B. Jansen De detailhandel in wijnen Koninklijke SlijtersUnie te Eindhoven R.P. Andes

J.P.A. Hartman

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) te Leidschendam mr M.J. Roos M.J.B. Jansen H.H. van der Geest M.J.B. Jansen

51

Werknemers
De be- en verwerking van wijn, het agentuurbedrijf van wijnen, de invoerhandel in wijnen tevens groothandel, de groothandel in wijnen en de detailhandel in wijnen: F.N.V. Bondgenoten te Utrecht A.A.M Steijaert A.L. Moerman CNV Dienstenbond te Hoofddorp Vacature

F.A.M. Monsma

De Unie, vakbond voor industrie en dienstverlening te Culemborg W.H. Segboer E. Staal

Dagelijks bestuur
Het dagelijks bestuur van het Productschap Wijn bestond in 2013 uit de volgende leden: P.F.L. van Houtert Th. Jansen mr M.J. Roos A.A.M. Steijaert W.H. Segboer vacature R.P. Andes M.J.B. Jansen A.L. Moerman A.L. Moerman

In het verslagjaar is het dagelijks bestuur vijfmaal bijeen geweest, op 20 maart, 14 februari, 22 mei, 18 september en 9 oktober.

52

BIJLAGE 2 COMMISSIES
Leden Commissies en Stuurgroep van het Productschap Wijn 1 januari 2013 31 december 2013 Commissie Marktonderzoek dhr. mr M.J. Roos dhr. W.H. Segboer vacature dhr. E. Rozendaal dhr. M.F.H. Donders dhr. R. Andes Commissie Milieu-aangelegenheden dhr. mr M.J. Roos dhr. W.H. Segboer dhr. A.L. Moerman dhr. R. Andes

CBL De Unie FNV Bondgenoten KVNW KVNW SlijtersUnie

CBL De Unie FNV Bondgenoten SlijtersUnie

Commissie Sociaal Economische aangelegenheden dhr. J.J.M. van Well CBL vacature CNV Dienstenbond dhr. W.H. Segboer De Unie dhr. A.A.M Steijaert FNV Bondgenoten dhr. O.M.A.F.G. Kerstens KVNW dhr. R. Andes SlijtersUnie Stuurgroep WIC dhr. E. Fischer dhr. W.H. Segboer vacature dhr. P. Moerdijk dhr. R. Andes Commissie Verantwoord Alcoholgebruik mw. drs. H.J. Crielaard dhr. mr M.J. Roos dhr. R.G. Boon dhr. W.H. Segboer vacature dhr. P. Moerdijk dhr. R. Andes dhr. A.T.A.M. van Herpen FGL De Unie FNV Bondgenoten KVNW SlijtersUnie

CBL CBL FNV Bondgenoten De Unie KVNW KVNW SlijtersUnie SlijtersUnie

53

BIJLAGE 3 SECRETARIAAT PRODUCTSCHAP WIJN

mr Hans N. Burghoorn secretaris Paul R. Kooijman (met ingang van 1 april 2013 met pensioen) Internationale zaken en milieuaangelegenheden Jaap Oosterbroek BBA Marktonderzoek en levensmiddelenwetgeving drs. Loes E. van Kampen, vinoloog Onderwijs en sociaal-economische aangelegenheden Irene B. Paap Office Manager Fleur Wallace Secretariaat/PR & Communicatie website

Productschap Wijn I www.wijn.nl E pw@wijn.nl 54

Productschap Wijn
Bezoekadres Louis Braillelaan 80 2719 EK Zoetermeer Postadres Postbus 908 2700 AX Zoetermeer T 079 368 7015 F 079 368 7016 E pw@wijn.nl I www.wijn.nl