Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 36

Az als vgtag anatmija

A medence
s az als vgtag csontjai s
( femur, patella, ossa cruris )
zletei
1) A medence / Pelvis felptse Kis- s nagymedence / pelvis minor et major
a) Keresztcsont / Sacrm / !s sacrm
- basis ossis sacri promontorium (L5-hz)
- ape ossis sacri hiatus canalis sacralis canalis sacralis
- partes laterales! "acies auricularis ("#l$ag%lszer&)' tuberositas sacralis
- "acies pelvina "oramina sacralia pelvina (() l%u$ rr*ventrales n* spinalis)
- "acies +orsalis "oramina sacralia +orsalia (() l%u$ rr*+orsales n* spinalis)
o crista sacralis me+iana processus spinosus vertebrae
o crista sacralis me+ialis processus articularis vertebrae
o crista sacralis lateralis processus transversus , costarius vertebrae
") #edencecsont / $o%a / !s co%ae
- os ilium
- os ischii --ala$. s%nostosis! corpus ossis ilii' ischii et pubis acetabulum
- os pubis
i) $sp&csont / !s ilim
- corpus ossis ilii
- ala ossis ilii (/lin*! ilium punctio ill* Jamshidi-biopsia $e+velt hel%e
vrscsontvel0-vtel)
o crista iliaca
labium eternum
linea interme+ia
labium internum
o spina iliaca anterior superior
o spina iliaca anterior in"erior
o eminentia iliopubica , iliopectinea
o spina iliaca posterior superior
o spina iliaca posterior in"erior
o incisura ischia+ica major
o "ossa iliaca
o linea arcuata
o "acies sacropelvina
tuberositas iliaca
"acies auricularis (1 "acies articularis)
o "acies +orsalis! linea glutea in"erior' anterior et posterior
ii) 'l&csont / !s isc(ii
- corpus ossis ischii
(
Az als vgtag anatmija
- ramus superior ossis ischii
o incisura ischia+ica maior
o spina ischia+ica tuber ischia+icum , tuber ossis ischii
o incisura ischia+ica minor
- ramus in"erior ossis ischii
iii) Szemremcsont / !s p"is
- corpus ossis pubis
- ramus superior ossis pubis
o pecten ossis pubis
o tuberculum pubicum tall$ozsu$! "acies s%mph%sialis
o sulcus obturatorius
- ramus in"erior ossis pubis
o crista phallica (crura penis , clitori+is ere+se)

iv) )oramen o"tratm* corpus ossis pubis ramus superior et in"erior ossis pubis
ramus in"erior et superior ossis ischii corpus ossis ischii
v) Aceta"lm +, ala-. synostosis 1/ 0 11 ves -ort2l)
- limbus acetabuli
- incisura acetabuli "elette! lig*transversum acetabuli
- "acies lunata h%alin porc
- "ossa acetabuli porcmentes (lig* capitis , teres "emoris r* acetabularis e a*
obturatoria)
c) 3ssze-4ttetse-
i) Art5 sacroiliaca +feszes v5 lapos z6let / amp(iart(rosis se art5 plana)
- 2z"elsz2n min+$t csonton! "acies auricularis 345645 porc
- ligg* sacroiliaca interossea (leger0sebb77) tuberositas sacralis et iliaca $zt
- ligg* sacroiliaca +orsalia (er0s) et ventralia (legg%engbb)
ii) Symp(ysis p"ica +semi- se (emidiart(rosis)
- "acies s%mph%sialis-o$ $zt! +iscus interpubicus
o discus interpubicus 1 h%alin bevonat. rostos porc
o a +iscusban #reg (cavum symphyseos) is megjelenhet' mel% 2g% tmenet
(hemidiarthrosis) a porcos , "ol%amatos s 2z#letes , megsza$2tott
ssze$ttets $ztt
o n0$ esetn sz#ls$or "ellazulhat' $ros esetben elvlhat a $t "elsz2n
eg%mstl (symphyseolysis)
- szalago$! ligg* interpubica (min+$t ol+alrl' leg$i"ejezettebben alulrl)
o lig* pubicum superius
o lig* arcuatum pubis (8 "elette , el0tte ere$ lpne $i a gt s $#ls0 nemi szerve$hez)
iii) A medence saj7t szalagjai +syndesmosis)
(9) Lig* iliolumbale! L)-5 proc*transv* crista iliaca
(() Lig* sacrospinale "oramen ischia+icum majus
(:) Lig* sacrotuberale "oramen ischia+icum minus
:
Az als vgtag anatmija
()) Lig* inguinale (;oupart)! spina iliaca ant*sup* tuberculum pubicum
a szalag me+* meger0s+se! lig*lacunare <imbernati
(5) =embrana obturatoria! sulcus obturatoriuson >?= tapa+ "oramen
obturatum 8 canalis obturatorius ("oramen @ m* obturator int* et et*)
8) A medence stati-7ja
- alapja! me+ence+0ls , inclinatio pelvis ( eg%mson n%ugv' "rontalis' rugalmas
bolt2v
o "els0 bolt2v , me+enceboltozat! sacrum @ ( os coae al$otta 2v
o als bolt2v! ( caput et collum "emoris-t ssze$t0 2v
- rugalmassg alapja!
o csontboltozat sajt rugalmassga (er0vonala$na$ meg"elel0 trabecula-ren+szer)
o sacrum' mint mobilis A$t$ar. emel0B
mobilits $ulcsa! ug%an a sacrum a "els0 bolt2v Azr$veB' az art* sacroiliaca
vonala mgis le"el +ivergl le"el elmoz+ulna
"el"#ggeszts' rgz2ts! ligg* sacroiliaca interossea et +orsalia
el#ls0 emel0$ar! promontorium lumbalis gerinc terheli
hts emel0$ar rgz2tse! lig* sacrospinale et sacrotuberale
- tests.l% $zvet2tse! lumblis gerinc promontorium basis ossis sacri ( os
coae acetabulum ( caput "emoris ( collum "emoris lbboltozat

: pontra tmasz$o+ lb elve!
tuber calcanei @ C* s D* caput metatarsi
9) Pelvis minor +: cavm pelvis)
- pelvis major et minor $zti hatr! linea terminalis promontorium pars lateralis
ossis sacri linea arcuata pecten ossis pubis s%mph%sis pubica "els0 szle
- apertura pelvis superior , $isme+ence bemenete 1 linea terminalis!
o ovlis (;) vag% $rt%asz2v (<) ala$
o EF E5
o
-ban el0re"el lejt inclinatio pelvis
- #rege! cavum pelvis
- ol+al"ala! sacrum' os cocc%gis' membrana obturatoria' lig*sacrotuberale et
sacrospinale' bels0 cs2p0izmo$
- apertura pelvis in"erior , $isme+ence $imenete! s%mph%sis ramus in"erior ossis pubis
et ischii tuber ischia+icum lig* sacrotuberale os cocc%gis
)
Az als vgtag anatmija
o rombusz ala$.
o v2zszintesen h.z+i$
=) >emi -6l4n"sge-
; jellemz <
szjjelebb llna$ alae ossis ilii mere+e$en llna$
promontorium $evsb ugri$ be
harntul ovlis ala$
apertura pelvis superior
promontorium er0sen beugri$
$rt%asz2v ala$.
E5
o
a v2zszinteshez $pest bemenet skja EF
o
a v2zszinteshez $pest
tgabb' rvi+ebb' alul alig
sz&$ebb
cavum pelvis
hossz.' le"el tlcsrszer&en
besz&$#l
szles' $isebb grb#let sacrum $es$en%' nag%obb grb#let
arcus pubis GHF
o
2 ramus inf. ossis pubis szge angulus pubis I5
o
hromszg foramen obturatum ovlis
$evsb $i"ejezett
csontrelief
(izomtapads! -ered"s alapja#
jval $i"ejezettebb
?) A n&i medence 7tmr&i
a) @els& 7tmr&-
Aiameter
mediana +cm)
Aiameter
transversa +cm)
Aiameter
o"liBa +cm)
A
p
e
r
t

r
a

p
e
l
v
i
s
s

p
e
r
i
o
r
conjgata anatomica
(promontorium
s%mph%sis "els0 szle)!
11C?
linea terminalis
legtvolabbi' azonos
pontjai $zt!
13,5
art* sacroiliaca s a linea
terminalis $eresztez0+se
ellenol+ali eminentia
iliopectinea!
18C?
conjgata vera
o"stetrica
(promontorium
s%mph%sis
leg$iemel$e+0bb pontja)!
11
conjgata diagonalis
interna
(promontorium
s%mph%sis als szle)!
18C?
$
a
v

m

p
e
l
v
i
s

CCC* sacralis csigol%a teste
s%mph%sis $zepe!
18 0 18C?
acetabulumo$ $zept
$ti ssze!
18
incisura ischia+ica major
ellenol+ali sulcus
obturatorius!
13,5
5
Az als vgtag anatmija
A
p
e
r
t

r
a

p
e
l
v
i
s

i
n
f
e
r
i
o
r
arcus pubis legmagasabb
pontja ape ossis
cocc%gis!
10 12

$t tuber ischia+icum
$zt!
11
nincs
A legnag%obb tmr0$ne$ meg"elel0en a magzat ("rontooccipitalis tmr0 G 12-13cm)
HF
o
-os "orgst vgez a me+encn val thala+sa sorn7
A!is pelvis , me+ence tengel%e ! az eg%enes , sagittalis tmr0$ $zept ssze$t0
vonal*
Amplitudo pelvis! a cavum pelvis legtgabb rsze l+* +iameter me+iana (9('5 cm) et
obliJua (9:'5 cm)*
Angustia pelvis! a cavum pelvis legsz&$ebb rsze (9F cm) spina ischia+ica' a
s%mph%sis als rsze s az ape ossis sacri-n t"e$tetett s2$*
") K6ls& 7tmr&- mrs6-* medence"rzvel
+istantia intertrochanterica [91 cm] a $t trochanter majort $ti ssze
+istantia cristarum [81 cm] a crista iliac$ leg$illbb pontjaina$ tvolsga
+istantia spinarum [8? cm] a $t spina iliaca anterior superior $ztt
ha 9 cm-rel $isebb az eltrs az tmr0$ $zt sz&$ me+encre van g%an. 8
csszrmetszs , sectio caesarea lehet in+o$olt
conjugata diagonalis e!terna , #audeloc$ue%fle &tmr [8D cm normlis' 9Hcm-
nl g%an.sK 9L cm-nl sz&$ sectio caesarea in+o$olt]

Mau+elocJue tmr0 mrse! a medencekrz$t a s%mph%sis "els0 szlhez (mons
pubis) s L5 ill* sacrum $ztti beml%e+shez (=ichaelis-rombusz
N
"els0 pontja)
ra$ju$7
N
#ic(aelis-rom"sz! L5 s a basis ossis sacri $zti +orsalis pontot a $t spina iliaca posterior superiorral' maj+ e $t utbbit
a "arpo"$ tall$ozsi pontjval $tj#$ ssze ala$ja trarn%talansgrl' sz#lsi a$a+l%rl tj$oztathat7
E
Az als vgtag anatmija
/) Az als2 vgtag csontjai
a) $om"csont / )emr
- etremitas proimalis
o caput "emoris "ovea capitis "emois (lig. capitis % teres femoris tapa+sa)
o collum "emoris (9(5
o
)
o trochanter major
o "ossa trochanterica
o linea intertrochenterica crista intertrochanterica (Aell a linea' htul #l a OristaB b%
Lszl ;* Pr* ) 8 cristn! tuberculum Jua+ratum
o trochanter minor
o tuberositas glutea 1 trochanter tertius (lat*)
o linea pectinea (me+*)
- etremitas +istalis
o "acies patellaris
o planum popliteum s* "acies poplitea (1 "ossa poplitea aljzata)
o tuberculum a++uctorium (me+*)
o sulcus popliteus (lat*)
o epicon+%lus me+ialis et lateralis
o condylus medialis et lateralis (tengel%e$ ala$i s nag%sgbeli +i""erencia77)
o "ossa intercon+%laris
- min+$t etremitas $zelben! labium me+iale et laterale lineae asperae 8 linea
aspera
") Erd-al7cs / Patella
- lapos szel2+geszten%e ala$! basis et ape patellae
- rgz2ts!
o capsula articularis
o ten+o musculi Jua+ricipitis "emoris 8 lig* patellae
o corpus a+iposum in"rapatellare
- "acies articularis me+ialis et lateralis patellae
c) Spcsont / Ei"ia
- etremitas proimalis
o con+%lus me+ialis et lateralis
o eminentia intercon+%laris
o area intercon+%laris ant* et post*
o "acies articularis "ibularis (art* tibio"ibularis)
o tuberositas tibiae
o linea musculi solei 1 linea poplitea
- corpus tibiae (: l : "elsz2n me+*! izommentes)
I
Az als vgtag anatmija
- etremitas +istalis
o malleolus me+ialis "acies articularis malleoli me+* , tibiae
o sulcus malleolaris me+ialis (m* tibialis post* ina)
o incisura "ibularis (s%n+esmosis7 tibio"ibularis)
d) Sz7r-apocscsont / )i"la
- caput "ibulae
o ape capitis "ibulae
o "acies articularis capitis "ibulae
- collum "ibulae
- corpus "ibulae
o : l' +e a +istalis harma+ban eg% )* l jeleni$ meg
margo anterior
margo posterior
margo interosseus
crista me+ialis ()* l posterome+ialisan)
o : "elsz2n
"acies me+ialis
"acies lateralis
"acies posterior
- malleolus lateralis 8 a malleolus lat* "elett a legtr$en%ebb7
o "acies articularis malleoli lat* , "ibulae
o sulcus malleolaris lateralis (mm* peronei inai)
o "ossa malleoli lateralis
F) Az als2 vgtag z6letei
a) Art5 co%ae +art5 cotylica / enart(rosis / di2z6let +g4m"z6let spec5 form7ja))
- 2z"ej! caput "emoris (,:-a
- 2zvpa! acetabulum' Pe az 2z"elsz2n csa$ a "acies lunata acetabuli

ml%2tse! labrum acetabulare (rostos porc) @ lig* transversum acetabuli
- capsula articularis tapa+si vonala! linea intertrochanterica (ell)' crista
intertrochanterica-tl eg% ujjn%ival "eljebb (htul)
- szalagren+szer!
o etracapsularis szalago$ a to$szalagba sugrozna$!
lig* ilio"emorale 1 &ertini-"* szalag (leger&se""G' spina iliaca ant* in"* linea
intertrochanterica)
lig* pubo"emorale zona orbicularis 1 'eber-"* rosto$
lig* ischio"emorale
o intracapsularis szalag! lig* capitis "emoris nutrit2v ere$et szll2t a caput
"emoris-hoz (r* acetabularis , a* capitis "emoris a* obturatoria)
- mozgso$!
o ante"leio retro"leio
ante"leio , "leio! a szalago$ a combn%a$rl lecsavaro+na$ s
meglazulna$ 9:F
o
-os elmoz+uls
retro"lei , etensio! a szalago$ a n%a$ra rcsavaro+na$ s meg"esz#lne$
9F
o
-os elmoz+uls
o ab+uctio (:F )5
o
) a++uctio ((F :F
o
)
L
Az als vgtag anatmija
ab+uctionl a "0 gtl! lig* ilio"emorale (spina iliaca ant* in"* linea
intertrochanterica)
o rotatio
$onstru$cis tengel%! caput "emoris $zepe "ossa intercon+%laris
n%.jtott cs2p02z#let mellett IF LF
o
behajl2tott cs2p02z#let mellett HF 9FF
o
(o$! laza szalago$)
o circum+uctio
$onstru$cis tengel% $r#l! caput "emoris $zepe "ossa intercon+%laris
- rellts!
o a* circum"lea "emoris me+ialis
o a* circum"lea "emoris lateralis a* pro"* "emorisa* "emoralis a* iliaca et*
o r. acetabularis , a* capitis "emoris a* obturatoria

a* ilica interna
") Art5 gens +troc(oginglyms / art5 condyloidea)
- 2z"ej! con+%lus me+ialis et lateralis "emoris
- 2zvpa! "acies articularis superior (pars me+* et lat*) tibiae @ =?>C5OQ54/
- $iseg2t0 szerep& 2zes#ls! articulationes "emoropatellares me+* et lat*
- capsula articularis!
o con+%li "emoris "elett ere+' s a con+%li tibiae-n tapa+
o ell s htul laza' ol+alt a szalago$ miatt "eszes
o el#ls0 "alba a patella g%az+i$
o szorosan sszen0 a medialis meniscussal
o htul eg% +arabon a m. popliteus b0n%je $pezi
- meniscuso$!
o meniscus me+ialis! hosszabb' szlesebb' sarl( ala$.' sszen0 a lig. collaterale
tibiale-val
o meniscus lateralis! rvi+' er0sen 2velt' maj+nem kr ala$.
o a meniscuso$ "un$cija!
9* 2z#leti "elsz2ne$ $ongruencijna$ biztos2tsa (2zvpa ml%2tse)
(* a "lei-etensis harnt tengel% nem a +ivergl "emur con+%luso$on
meg% t (2g% ( eg%mst metsz0' el0re"el n%itott' tompa szget bezr tengel% lenne)'
hanem az epicon+%luso$at $ti ssze 8 $nn%ebb gr+#l0-cs.sz mozgs
:* az 2z#let rugalmasabb' ellenllbb ($ollagnrostos porc)
o a meniscuso$ mozgsa!
"leio! tvolo+na$ eg%mstl s htracs.szna$ a +ivergl "emur
con+%luso$na$ meg"elel0en
etensio! $zele+ne$ eg%ms "el s el0re cs.szna$
rotatio! eg%mshoz $pest ellenttes irn%ba trne$ $i
- szalagren+szer!
o etracapsularis szalago$
lig* patellae 1 ten+o musculi Jua+ricipitis "emoris
retinaculum patellae me+iale et laterale 1 m* vastus me+* et lat* b0n%i
lig* collaterale tibiale (&sszen&)
lig collaterale "ibulare ("#ggetlen)
lig* popliteum arcuatum (ape capitis "ibulae-r0l sugrzi$ a to$ba)
R
$!H!>A #!HEIS / a5 o"tratoria accessoria! a* obturatoria s az a* epigastrica in"* $ztti ren+ellenes
ssze$ttets srvm&ttnl sr#lhet uralhatatlan vrzs s , vag% steril comb"ejnecrosis ala$ulhat $i*
H
Az als vgtag anatmija
lig* popliteum obliJuum 1 m* semimembranosus inna$ besugrzsa a
to$ba
aponeurosis m* poplitei
o intracapsularis szalago$
lig* cruciatum anterius (rvi+ebb' g%engbb)! area intercon+%laris ant*
con+%lus lat* "emoris
lig* cruciatum posterius (hosszabb' er0sebb7)! area intercon+%laris post*
con+%lus me+* "emoris
lig* transversum genus ( meniscust $ti ssze ell
- tr+2z#leti MQ35S/! a nag% mechani$ai terhelsne$ $itett hel%e$en a b0r ill* az ina$
alatt
o $ommuni$l (az 2z#leti #reggel) burs$!
bursa suprapatellaris
recessus subpopliteus
bursa m* semimembranosi (/lin*! Ma$er-c%sta)
bursa subten+inea musculi gastrocnemii lat* et me+*
o nem $ommuni$l burs$!
bursa subcutanea praepatellaris
bursa sub"ascialis praepatellaris
bursa subten+inea praepatellaris
bursa in"rapatellaris pro"un+a (lig* patellae alatt)
bursa subcutanea in"rapatellaris
- corpus a+iposum articulare! corpus adiposum infrapatellare hzagptl szerep
- mozgso$! "leio s etensio @ rotatio
o "leio ! (9:F
o
)
a htra"el +ivergl con+%li "emoris miatt a meniscuso$ htra "el
cs.szna$ s tvolo+na$ a tibin
(h%per)"leio gtlsa!
lig* cruciatum anterius
el#ls0 szalago$
lg%rsze$ torl+sa
o etensio !
a meniscuso$ el0re tol+na$ s $zele+ne$ eg%mshoz
(h%per)etensio gtlsa!
lig* cruciatum posterius et anterius
ol+alszalago$ "esz#lse
to$szalag
o rotatio!
aktv rotatio (berotatio (F
o
' $irotatio )F
o
)
o$! izomm&$+s
rotatio tengel%e! mozgstl "#gg0en brmel%i$ "emur con+%luson
thala+ longitu+inalis tengel%
9F
Az als vgtag anatmija
"le$tlt tr+ben rhet0 el a legnag%obb rotatios mozgs' mert a gtl
collateralis szalago$ il%en$or ellazulna$
passzv rotatio 1 $n%szerrotatio ($b* 5-9F
o
)
a lbszr a "leio elejn ezdeti ("e"el)' az etensio vgn pedig vg%
(-i"el) rotatiot vgez
$n%szerrotatio o$ai!
o con+%lus me+ialis "emoris hosszabb ( cm-rel (Atol+al$+arabB) 8
nag%obb con+%lus-grb#let
o lig* cruciatum anterius rvi+ebb
rotatio tengel%e! con+%lus lateralis "emorison thala+ longitu+inalis
tengel%
"lei sorn szlelt $n%szerrotatio mag%arzata!
o con+%lus me+ialis "emoris hosszabb ( cm-rel' 2g% nag%obb
grb#lete 8 a "lei elejn jobban eltr2ti a me+ialis tibia con+%lust
a me+ialis meniscus seg2tsgvel 8 @Jrotatio
o a rvi+ebb lig* cruciatum anterius gtolja a tovbbi berotatit @ a
grb#let 2ve +orsalisan en%h#l 8 a "lei mso+i$ sza$aszban (a
$ez+eti avag% berotatio vgn) a me+ialis tibia con+%lus
vissze$er#l a $iin+ulsi hel%zetbe ($irotatio)
etensio sorn szlelt $n%szerrotatio mag%arzata!
o con+%lus me+* "emoris jelent0sgt l+* el0bb
o az etensi vgn ill* h%peretensi $apcsn a lig* cruciatum
anterius jobban meg"esz#l' mint a post* 8 con+%lus me+* tibiae
visszacs.szi$ a Atol+al$+arabraB 8 KIrotatio
c) Art5 ti"iofi"laris K feszes z6let +pro%5)
d) Syndesmosis ti"iofi"laris +dist5)
- Tangs.l%ozan+' hog% >?= 2z#letr0l van sz7
- s%n+esmosis 1 membrana interossea @ lig* tibio"ibulare ant* et post*
99
Az als vgtag anatmija
A l&' (pes) csontjai s zletei
1) A tarss +l7"t&) csontjai
a) #edialis csontsor
i) Eals (ugrcsont ) os scaphoideum * os lunatum * os tri+uetrum)
- caput collum corpus tali
- "acies superior trochlea tali! henger"elsz2n' mi ell F'5cm-rel szlesebb' mint
htul7
- "acies articularis malleolaris me+* (sarl) et lat* (hromszg)
- processus lateralis tali
- processus posterior tali!
o tuberculum laterale
o tuberculum me+iale sulcus ten+inis musculi "leoris hallucis longi
- "acies articularis calcanea ant* et me+ia! +ombor. zfej jelleg&
- sulcus tali sinus tarsi (lat*"el n%2li$7)
- "acies articularis calcanea post! $ivjt' zrok jelleg&
- "acies articularis navicularis! 2z"ej az os naviculare szmra
ii) !s naviclare (saj$acsont ) os centrale carpi
,
)
- "acies articularis pro* seu talaris! 2zvpa a talusna$
- tuberositas ossis navicularis (me+*)
- "acies articularis cunei"ormis me+*' interme+ia et lat*
iii) !ssa cneiformia ($csonto$)
- me+iale (legnag%obb) interme+ium (leg$isebb) laterale (E 2z"elsz2n)
") Lateralis csontsor
i) $alcanes (saro$csont ) os pisiforme)
- corpus
N
3it$a' a $zen ltalban nincs' mert sszen0 a tbbi csonttal ha mgis jelen van' a 3tg-$p alapjn $nn%en
$zt0trsne$ +iagnosztizlhatju$7
9(
Az als vgtag anatmija
- tuber calcanei!
o processus me+ialis
o processus lateralis
- "acies articularis talaris ant* et me+ia! homor. zrok a talus szmra

sustentaculum tali (me+*)! a test s.l%a erre neheze+i$

sulcus ten+inis musculi "leoris hallucis longi
- sulcus calcanei sinus tarsi (lat*"el n%2li$7)
- "acies articularis talaris posterior! hengerszer&' zfej jelleg& a talus szmra
- trochlea peronealis (lat*) sulcus ten+inis musculorum peroneorum (m*
peroneus longus et brevis)
- "acies articularis cuboi+ea! nyereg alak-
ii) !s c"oidem ($bcsont ) os hamatum)
- lateralisan rvi+ebb' mint me+ialisan
- processus calcaneus "acies articularis pro* s* calcanea! nyereg alak-
- sulcus ten+inis musculi peronei longi
- tuberositas ossis cuboi+ei
- "acies articularis +ist* (CD* D*) et me+* (cunei"ormis et navicularis)
8) !ssa metatarsi +l7"-4zpcsonto-)
- basis corpus caput

- plantarisan! ossa sesamoi+ea ("0leg C* s D*)
- C* s D* plantaris basisn! tuberositas
- C* CC* III5 0 IM5 os cunei"orme me+iale' interme+ia et laterale
- CD* D* os cuboi+eum
9) !ssa digitorm pedis / p(alanges pedis +l7"jjperce-)
- phalan proimalis' me+ia et +istalis
- basis corpus trochlea (cs$evn%es ujjperce$)
=) A l7"z6lete-
a) Art5 talocrralis K fels& gr2z6let (T?><?3)
- 2zvpa! bo$avilla
o "acies articularis in"erior tibiae
o "acies articularis malleoli me+* (tibia) et lat* ("ibula)
U
/lin*! +istalisabban hel%ez$e+i$ el 2g%
trsei g%a$oribba$7
- 2z"ej! trochlea tali ell F'5 cm-rel szlesebb' mint htul +orsal"leiban
jobban "esz2ti a bo$avillt az 2z#let "eszesebben rgz#l
- szalago$!
o lig* +eltoi+eum (malleolus me+ialis) er0sebb rn+uls rit$a
pars tibionavicularis
pars tibiocalcanearis
pars tibiotalaris ant* et post*
9:
Az als vgtag anatmija
o lig* tibio"ibulare ant* et post*
o lig* talo"ibulare ant* et post* (malleolus lateralis)
o lig* calcaneo"ibulare
b) Art5 talotarsalis K als2 gr2z6let (./012)
K art5 talocalcanea post5 (T?><?3
N
) N art5 talocalcaneonaviclaris (<V=M)
i) Art5 talocalcanea post5 / Art5 s"talaris (henger csu$l zsanr 2z#let)
- 2zro$! talus "acies articularis calcanea post*
- 2z"ej! calcaneus "acies articularis talaris post*
ii) Art5 talocalcaneonaviclaris K art5 talocalcanea media N art5 talocalcanea ant5
N art5 talonaviclaris (sszetett gmb 2z#let)
- 2zro$!
o calcaneus
o os naviculare
o lig* calcaneonaviculare plantare7 talus "eje erre tmasz$o+i$7
- 2z"ej! talus
- szalago$!
o lig* talocalcaneum interosseum WX <S6LY szalag7 (sinus tarsi)
o lig* calcaneonaviculare plantare7 talpboltozatot "enntartja7
o lig* talocalcaneum me+* et lat*
o lig* talocalcaneum post* seu +orsale
- art* talotarsalis mechani$ja!
o henger @ gmb 1 "org supinatio , inversio pronatio , eversio
o mozgs tengel%e! a talp s2$jval )5
F
-ot bezr "er+e eg%enes' mel% a talus
n%a$tl h.z+i$ a calcaneus lateralis gumjhoz
o Spinatio / inversio* plantarfle%io N addctio N "erotatio
o Pronatio / eversio* dorsalfle%io N a"dctio N -irotatio
c) Art5 calcaneoc"oidea (ala$ szerint! n%ereg' mech* szerint! W?5Z?5)
- 2z"ej! calcaneus
- 2zro$! os cuboi+eum
- szalago$!
o lig* bi"urcatum (lig*calcaneonaviculare @ lig*calcaneocuboi+eum)
CHOPART-fle
**
2z#let , art5 tarsi transversa (art* talonavicularis @ art*
calcaneocuboi+ea) sebszi $ulcsa
o ligg* calcaneocuboi+ea +orsalia to$szalagot er0s2t77
o lig* cuboi+eonaviculare +orsale
o lig* plantare longum a lbboltozat "enntartsa77
+) Art5 cneonaviclaris (W?5Z?5) 8 saj$acsont @ : $csont pro* "elsz2nei
e) Artt5 tarsometatarseae (W?5Z?5) , LISFRANC-fle 2z#let
N
A mor"olgiai a+ottsgo$' 2g% a mozgs $orltozottsga miatt nevezhet0 henger t2pus. eg%tengel%& 2z#letne$*
Pe ha az 2z#leti mozgs tengel%t vizsglju$ a talus tengel%hez $pest' a )!HOP z6let megnevezs a hel%es*
NN
A mo+ern lbszrra illeszthet0 protzise$ $ora el0tt "un$cionlis szempontbl elenge+hetetlen volt' hog% az
amputci utn a cson$ jrsra al$almas mara+jon* Cl%en cson$olsra al$almas $lasszi$us vonala$* LIS)HA>$
ill* a $Q!PAHE-"le 2z#leti vonal*
9)
Az als vgtag anatmija
- 2z"ej! : $csont @ $bcsont
- 2zvpa! metatarsuso$ basisa
") Artt5 metatarsop(alangeae (/43LS64L6 5ZAMAP)
- 2z"ej! lb$zpcsonto$ "eje
- 2zvpa! pro* phalano$ basisa
- mozgso$!
o plantar"leio etensio (h%peretensio is7)
o $orltozott ab+uctio a++uctio ("0leg g%erme$e$ben)
g) Artt5 interp(alangeae (T?><?3) 8 l+* mint a $z' +e igen cs$evn%ese$
?) A l7" szalagrendszere +4sszefoglal2 er&s idegzetRe- sz7m7ra)
a) Ligg5 tarsocrralia
- lig* +eltoi+eum ) rszlettel (malleolus me+ialis)
- lig* tibio"ibulare ant* et post*
- lig* talo"ibulare ant* et post* (malleolus lateralis)
- lig* calcaneo"ibulare
") Ligg5 talotarsalia
- lig* talonaviculare
- lig* talocalcaneum me+iale' laterale et posterius
- lig* talocalcaneum interosseum WX <S6LY! art* talotarsalis77
c) Ligg5 tarsi dorsalia
- lig* bi"urcatum (lig*calcaneonaviculare @ lig*calcaneocuboi+eum) a
OT4;A36-"* 2z#let sebszi $ulcsa77
- ligg* calcaneocuboi+ea +orsalia to$szalagot er0s2t! art* calcaneocuboi+ea
- lig* cuboi+eonaviculare +orsale
- ligg* cuneonavicularia +orsalia
- ligg* intercunei"ormia +orsalia
- lig* cuneocuboi+eum +orsale
+) Ligg5 tarsi plantaria a l7""oltozat fenntart7s7raGGG
- aponeurosis plantaris
- lig. plantare longum (tuber calcanei os cuboi+eum CC*-D* metatarsuso$ basisa)
- lig. calcaneonaviculare plantare (sustentaculum talituberositas ossis navicularis)
- ligg* plantaria brevia!
o lig* cuboi+eonaviculare plantare
o ligg*cuneonavicularia plantaria
o ligg* intercunei"ormia interossea
o lig* cuneocuboi+eum interosseum
e) Ligg5 tarsometatarsalia
- ligg* tarsometatarsalia +orsalia et plantaria
- ligg* cuneometatarsalia interossea
") Ligg5 metatarsalia* ligg* metatarsalia interossea' +orsalia et plantaria
95
Az als vgtag anatmija

/) A LS@@!LE!TAE* (osszanti N (ar7nt "oltv
- : pontra tmasz$o+ lb elve! tuber calcanei @ C* s D* caput metatarsi
- a testtmeg tttele' ha EF $g-os az ember!
o saro$ 1 )5$g
o el#ls0 rsz 1 95 $g
- hosszanti 2v , arcus pedis longitudinalis!
o +istalisan t 2v al$otja
o leghosszabb a CC*! CC* lb$zpcsont @ CC* $ @ saj$a @ ugr @ saro$
o legmagasabb pont! talus os naviculare hatrvonal 1 ?-F cm
- harnt 2v , arcus pedis transversalis!
o az $- s lb$zpcsonto$ vonala
o legmagasabb pont! $zps0 $csont 1 1-8 cm
- a boltozatot "enntartja!
o L?<W4>645AMM a szalagren+szer $iemelt szerepben!
Lig* plantare longum
Lig* calcaneonaviculare plantare
o a rvi+ s hossz. plantaris izomzat szerepe mso+ren+& $iemelt szerepben!
=* tibialis anterior uo* tapa+na$!
=* peroneus longus os cunei"orme me+* @ C* metatarsus plantaris "elsz2nn
F) Klini-ai megjegyzs
- ;es rectus ! egszsges lbn%om 1 t ujjn%om @ el#ls0 talpn%om @ ssze$t0 n%omsv
@ hts talpn%om "0 terhels! calcaneuson s az C* metatarsus "ejn
- ;es planus , l.+talp ! a talpn%om szles' ellaposo+ott
o o$! rvi+ talpizmo$ $iesse szalag$sz#l$ t.ln%.jtsa
o $vet$ezmn%!
talus eversija a calcaneusrl me+il "el lecs.szhat
lbt0csonto$ tp#lse
9E
Az als vgtag anatmija
hossz. talpizmo$ megn%.lsa "j+alom a lbszrban s a lb"ejben
Az als vgtag izmai
1) @els& csp&izmo-
a) =* iliopsoas 1 =* iliacus @ =* psoas major
origo insertio innervatio fnctio
#5 iliacs "ossa iliaca
trochanter
minor
rr* musculares
et
>* "emoralis
(ple* lumbalis)
rgz2tettsgt0l
"#gg0en
hajl2tja a
cs2p0t v* a
trzset
#5 psoas major
6h
9(
L
)
csigol%atest s
proc* costarius
#5 psoas minor
+?DU)
6h
9(
L
9
csigol%a
fascia iliaca
eminentia
iliopectinea
fascia iliaca
"esz2tse
/lini$ai vonat$ozs! sllyedses hideg (t&lyog) alapja a fascia iliaca topogr"iai
viszon%a 3ycobactierium tuberculosis o$ozta csigol%atest-osteom%elitis (csigol%a
tbc) szvetsztesssel' +e val+i genn%el nem jr g%ulla+s$nt terje+ le a psoas
mentn*
Qiats s"inginalis / Qiats s"inginalis / lig* inguinale ;ouparti alatti rs lig* inguinale ;ouparti alatti rs ! lacuna musculonervosa @
lacuna vasorum @ lacuna l%mphatica s* herniosa (hernia femoralis7)
9I
Az als vgtag anatmija
b) =* piri"ormis ($rte$p& izom)
- origo insertio! (*-)* "oramina sacralia pelvina trochanter major
- innervatio! rr* musculares ple* sacralis
- "unctio! -irot7ci2' ab+u$ci' retroverzi
- topogr"iai szerep! "oramen ischia+icum majus-t h2+alja t hiatus supra- et
in"rapiri"ormis
c) =* obturator internus
- origo insertio! "oramen obturatum s membrana obturatoria bels0 "elsz2ne
"ossa trochanterica
- innervatio! rr* musculares ple* sacralis
- "unctio! -irot7ci2
- topogr"iai szerep!
o "oramen ischia+icum minus-t h2+alja t
o m. gemellus sup. et inf. "ogja $zre 1 *+,-./0 -12A.
3
(4anz#
8) K6ls& csp&izmo-
a) =* gemellus superior et in"erior
- o i!
o spina ischia+ica "ossa
o tuber ischia+icum trochanterica
- innervatio! rr* muscularis ple* sacralis
- "unctio! m* obturator internus m&$+st tmogatja
b) =* obturator eternus
- o i! "oramen obturatum s a membrana obturatoria $#ls0 "elsz2ne "ossa
trochanterica
- innervatio! n* obturatorius
N
Eiszt7n V-ifel forgat2 izmo-W csoportja* m5 piriformis N m5 triceps co%ae N m5 o"trator e%t5 N m5
Badrats femoris
9L
Az als vgtag anatmija
- "unctio! -irot7ci2 @ g%enge a++uctio
c) =* Jua+ratus "emoris
- o i! tuber ischia+icum crista intertrochanterica
- innervatio! rr* musculares ple* sacralis
- "unctio! er&s -irot7ci2 @ a++uctio
+) =* gluteus maimus
- o i! ala ossis ilii @ "ascia thoracolumbalis @ lig* sacrotuberale @ sacrum @ os
cocc%gis tuberositas glutea 1 trochanter tertius ,bursa trochanterica,
- innervatio! n* gluteus in"erior
- "unctio!
o retro"lei
o er&s -irot7ci2
o ab+uctio s a++uctio
o m. sphincter ani e5ternus m&$+st is tmogatja
e) =* gluteus me+ius
- o i! linea glutea ant* et post* $zt @ crista iliaca (aponeurosis glutealis)
trochanter major alatt ,bursa,
- innervatio! n* gluteus superior
- "unctio! (G m* +eltoi+eus)
o el#ls0 rosto$ berotci @ "leor ab+uctio
o hts rosto$ $irotci @ etensor
- Klin5! im* (intramuscularis) injectio hel%e 8 $imrst l+* i+ege$
") =* gluteus minimus
- o i! linea glutea ant* et in"* $zt trochanter major ,bursa,
- innervatio! n* gluteus superior
- "unctio! =* gluteus me+ius m&$+st tmogatja
g) =* tensor "asciae latae
- o i! spina iliaca ant* sup* tractus iliotibialis con+%lus lateralis tibiae
- innervatio! n* gluteus superior
- "unctio!
o caput "emoris rgz2tse az acetabulumban7
o "leio
o a++uctio
o $i- ill* berotci
9) A com" izmai
a) J%tensoro- innervatio! >* "emoralis
(9) =* sartorius (szabizom' lovagl izom)
o 6est#n$ leghosszabb izma77
o o i! spina iliaca ant* sup* con+%lus me+* tibiae! pes anserins
sperficialis / pes anserins Qalleri +'ursa anserina)
o "unctio!
tr+2z#let fle5i(ja
9H
Az als vgtag anatmija
behajl2tott tr+nl a lbszr berotcija lovagls
cs2p02z#letben anteversio
(() =* Jua+riceps "emoris
o 6est#n$ eg%i$ leger0sebb izma ) "ejjel77
(a) =* rectus "emoris o-i! spina iliaca ant* in"* (caput rectum) @ sulcus
supraacetabularis (caput refle5um) basis patellae
(b) =* vastus me+ialis o-i! labium me+iale lineae asperae retinaculum
patellae me+*
(c) =* vastus interme+ius o-i! "emur el#ls0 pro* corpusa basis
patellae
(+) =* vastus lateralis o-i! labium laterale lineae asperae retinaculum
patellae lat*
o a "eje$ eg%es#lse utn $zs insertio! patella lig* patellae 8 tuberositas
tibiae
o "unctio!
art* genus etensija
art* coae "leija is7
o Klin5! patella-re"le 1 monos%napticus m%otaticus , sajt , 2nre"le
(:) =* articularis genus
o o i! "emur el#ls0 +iszt* corpusa art* genus to$ja
o "unctio! G m* anconeus a to$szalagot v+i a becs2p0+st0l etensiban
b) )le%oro- innervatio! >* ischia+icus
(9) =* biceps "emoris
o o i! tuber ischia+icum

( caput longum) @ labium lat* lineae asperae


(caput breve) caput "ibulae ,bursa,
o "unctio! art* genus eg%etlen -irot7tora7
(() =* semiten+inosus
o o i! tuber ischia+icum

pes anserins sperficialis / pes anserins


Qalleri +'ursa anserina)
o "unctio!
art* coaeban retroverzi
art* genusban "lei @ berotci
(:) =* semimembranosus
o o i! tuber ischia+icum

pes anserins profnds


con+%lus me+* tibiae @ m* popliteus "ascija @ lig* popliteum obliJuum
R
caput longum m* bicipitis "emoris @ caput m* semiten+inosi et semimembranosi 1 capt commnae femoris
(F
Az als vgtag anatmija
o az 2n alatt' mg a : rszre vlsa "ltt! bursa m. semimembranosis
$zle$e+i$ a bursa subtendinea m. gastrocnaemii medialissal
o varici$! g%a$ran sszen0 a m* semiten+inosussal
o "unctio! l+* el0bb
c) Addctoro- innervatio! >* obturatorius (/iv*! m* pectineus >* "emoralis)
origo insertio fnctio
#5 pectines
pecten ossis pubis linea pectinea
a++u$l s g%engn
"erotl
#5 gracilis
+-arcs. izom)
ramus in"* ossis
pubis
pes anserins
sperf5 / Qalleri
+'ursa anserina)
Az egyetlen 8
z6letR add-torG
a++u$ci s "lei
#5 addctor longs
r* sup* ossis pubis
labium me+* lineae
asperae
a++u$ci s
-irotci
#5 addctor "revis
r* in"* ossis pubis
labium me+* lineae
asperae
#5 addctor magns

r* in"* ossis pubis et
ischii
labium me+* lineae
asperae
=* a++uctor minimus
(1 magnus proimalis
levlt rostjai)
epicon+%lus
me+ialis "emoris
Pes anserins sperficalis / Pes anserins sperficalis / 4alleri 4alleri + + pes anserinus 1 l.+lb pes anserinus 1 l.+lb ) ) * * Karcs. N Sza"2 N Inas
$analis addctoris $analis addctoris 4unteri 4unteri ! m* a++uctor magnus et longus @ m* vastus me+* @
lamina vastoa++uctoria benne! A* et* D* "emoralis @ >* saphenus $imeneti
n%2lsa! hiatus tendineus adductorius "ossa poplitea! A* et D* poplitea
=) L7"sz7rizmo-
a) J%tensoro- innervatio! >* peroneus pro"un+us
origo insertio fnctio
#5 ti"ialis ant5
"acies lat* tibiae'
membrana
interossea
plantarisan! C*
metatarsus bzisa'
os cunei"orme
me+iale ,bursa,
L7""oltozatG
+orsal"leio'
inversio
#5 e%tensor (allcis longs
membrana
interossea
hallu $rmperce
+orsal"leio
=* etensor hallucis accessorius
(1 m* et* hallucis longus me+*-
an $#lnvlt ina)
art* metatarso-
phalangea prima' a
"0 2n me+* ol+aln
#5 e%tensor digitorm longs
() 2nra vli$)

con+%lus lat*
tibiae'
caput et margo
ant* "ibulae
9 2n : rszre vli$
$zps0 a me+*'
a ( ol+als a +ist*
ujjperc bzisn
X
+orsal"leio'
eversio
=* peroneus tertius D* metatarsus
N
A $zhez hasonlan a pro* ujjperce$ bzishoz 0ala-. aponerosis dorsaliso$ rgz2ti$ az ina$at' mel%e$be
a mm* lumbricales et interossei' m* etensor hallucis brevis et +igitorum brevis tapa+na$7
(9
Az als vgtag anatmija
(1 lateralisan $#lnvlt 5* 2n) bzisa
b) )le%oro- innervatio! >* tibialis
origo insertio fnctio
)
e
l
6
l
e
t
e
s

r

t
e
g
#5
triceps
srae
#5 gastrocnemis*
capt med5 et lat5
con+%lus me+*
et lat* femoris
ten+o
calcaneus 1
Ac(illes-n
,bursa,

tuber calcanei
er0s
plantar"leio
s
inversio
#5 soles
"ibula "els0 9,:'
linea (tibia) et
arcus tendineus
m* solei
#5 plantaris
epicon+%lus lat*
"emoris
Achilles-2n
me+* szle
#

l
y

r

t
e
g
#5 poplites
XX
epicon+%lus lat*
"emoris
linea poplitea
art* genusban
berotci s
"lei
#5 fle%or digitorm longs tibia $rmperce$
plantar"leio
s
inversio
#5 ti"ialis post5
tibia s
membrana
interossea
os naviculare
et cunei"orme
me+*
#5 fle%or (allcis longs "ibula
hallu
$rmperce
c) Sz7r-apocs izmai innervatio! >* peroneus super"icialis
(9) =* peroneus longus
o o i! art* tibio"ibularis' caput "ibulae' "ibula "els0 9,:-a sulcus tendinis
musculorum peroneorum (trochlea peronealis calcanei# sulcus tendinis m.
peronei longi (os cuboideum# os cuneiforme med5 6 ,5 metatarsus '&zisa
o "unctio!
A l7" (ar7nt"oltozat7na- fenntart7saG
lb"ej leger0sebb prontora (eversio)
(() =* peroneus brevis
o o i! "ibula ol+als "elsz2ne sulcus tendinis musculorum peroneorum
(trochlea peronealis calcanei# tuberositas ossis metatarsalis +igiti Juinti
pe+is
o topogr"iai megj*! $zs 2nh#vel% a m* peroneus longus-sal
o "unctio! l+* m* peroneus longus
?) A l7" izmai
a) L7"(7ti izmo- innervatio! >* peroneus pro"un+us
(9) =* etensor +igitorum brevis
NN
A m* popliteus az art* genus hts to-szalagjna$ al$otsban is rszt vesz7
((
Az als vgtag anatmija
o o i! sinus tarsi el0tt (calcaneus) aponeurosis dorsalis me+* s +ist*
ujjperc
o varici$! az 5* ujjhoz tartoz 2n O5A/ $ivtelesen lehet jelen7
(() =* etensor hallucis brevis
o o i! sinus tarsi el0tt (calcaneus) aponeurosis dorsalis (hallu pro*
ujjperc)
Aponeurosis +orsalis Aponeurosis +orsalis 1 a m. e5tensor digitorum longus 2naina$-ala$. b0n%i'
mel%be a $v* izmo$ tapa+na$!
m* etensor +igitorum brevis
m* etensor hallucis brevis
mm* lumbricales
mm* interossei plantares et +orsales
b) Ealp izmai innervatio! >* plantaris medialis et lateralis (e >* tibialis)

hallu izmai (/iv*! a++uctor)
=* "leor +igitorum brevis
( me+ialis lumbricalis
i) Jminentia plantaris med5 K Qall% izomcsoportja 0 >I>$S opponensGGGGGG
(9) =* ab+uctor hallucis
o o i! me+* tuber calcanei @ os naviculare me+* sesamcsont @ alapperc
bzisa
(() =* "leor hallucis brevis
o o i! os cunei"orme me+* @ lig* plantare longum @ m* tibialis post* 2na
sesamcsonto$ @ alapperc bzisa
(:) =* a++uctor hallucis
o =egj*! br "un$cionlisan a hallu izomcsoportjhoz tartozi$'
topogr"iailag mgis az eminentia plantaris interme+ia tagja*
o o!
caput obli+uum! os cuboi+eum @ os cunei"orme lat* @ CC* s CCC*
metatarsus bzis
caput transversum! CCC* D* alapperc2z#let to$ja @ lig* metatarseum
transv* pro"*
o i! lateralis sesamcsont
ii) Jminentia plantaris lat5 K Kisjj izomcsoportja 0 >I>$S addctorG
(9) =* ab+uctor +igiti minimi
o o i! proc* lateralis tuberis calcanei @ D* metatarsus bzisa D* pro*
ujjpercbzis
(() =* "leor +igiti minimi
o o i! D* metatarsus bzisa D* pro* ujjpercbzis
(:
Az als vgtag anatmija
(:) =* opponens +igiti minimi
o o i! os cuboi+eum D* corpus metatarsi
iii) Jminentia plantaris intermedia K talp-4zp-izmo-
origo insertio fnctio
#5 fle%or digitorm
"revis
proc* me+* calcanei
$p* ujjperce$
bzisa
plantar"lei
#5 Badrats
plantae se m5 fle%or
accessoris
calcaneus
ten+o m*
"leoris +igiti
longi lat* szle
Aeg%enesre h.zzaB a
"leor-2nat
#m5 lm"ricales +=)
ten+o m* "leoris
+igiti longi me+*
szle
aponeurosis
dorsalis
G izomors'
a++u$ci a halluhoz
p
l
a
n
t
a
r
"
l
e

#m5 interossei
plantares +9)
6nipennatus7
CCC* D* metatarsus
me+* ol+ala
add-ci2 CC* ujjhoz
#m5 interossei
dorsales +=)
&ipennatus7
metatarsuso$
9ms"el nz0
ol+ala
a"d-ci2 CC* ujjtl
)!>E!S )!>E!S ! ! min+en lbszr- s lbizom szerepet jtszi$ a lbboltozat "enntartsban7
/iemelt szerep& a m5 perones longs s a m5 ti"ialis anterior* Ta hossz. i+eig
$iesne$ (pl* paresis , g%eng#ls vag% paralysis , teljes bnuls $apcsn)' a
szalagren+szer t.ln%.jtsa $vet$ezi$ be' mel% irreverzibilis a lbboltozat elt&ni$
l.+talp 1 pes planus ala$ul $i7
Az als vgtag erei
9) A5 femoralis (trigonum "emorale 5carpae me+iolateralisan olvasva! MA>)
- ere+et! aorta abdominalis oszlsa "rontlis s2$ban (L
)-5
) a. ilica communis
oszlsa sagittalis s2$ban (art* sacroiliaca) a. iliaca e5terna (lig* inguinale-ig) a.
femoralis (hiatus subinguinalis , lacuna vasorum)
- le"uts! trigonum subinguinale seu "emorale 0carpae canalis a++uctorius 4unteri
hiatus ten+ineus a++uctorius "ossa poplitea
- gren+szer!
"el#letes $is gai
a* pu+en+a eterna anastomosis! a* pu+en+a interna (N()
a* epigastrica super"icialis
a* circum"lea iliaca super"icialis
A* pro"un+a "emoris
a* circum"lea "emoris me+* anastomosis! a* obturatoria (N:)
()
Az als vgtag anatmija
a* circum"lea "emoris lat* anastomosis! a* glutea sup* (N9)
aa* per"orantes a leg"els0vel anastomosis! a* glutea in"* (N))
A* genus suprema seu +escen+ens (canalis a++uctorius Tunteri-ben)
() A5 poplitea ("ossa poplitea "el#letest0l a ml% "el olvasva! >JMA)
$is ga$ a lbi$ra izmaihoz! aa* surales
$is gai a 3?6? A36COQLA3? <?>Q5hoz!
a* genus superior me+* et lat*
a* genus me+ia (tr+2z#letbe7)
a* genus in"erior me+* et lat*
A* tibialis ant*
A* tibialis post*
a) A5 ti"ialis ant5 (m* tibialis ant* lateralis ol+aln az etensoro$ $zt)
A* recurrens tibialis post* et ant*
A* malleolaris anterior me+* et lat* (0ete malleolare med. et lat.)
A* P435ALC5 ;?PC5 (C* spatium interosseum)
r* plantaris pro"un+us arcs plantaris-t zrja le
(5
Az als vgtag anatmija
aa* tarseae lateralis et me+iales
A5 AH$YAEA aa* metatarseae +orsales aa* +igitales +orsales
b) A5 ti"ialis post5 ("el#letes s ml% "leoro$ $ztt "ut a me+ialis bo$a mg)
A* peronea , a* "ibularis rr* malleolares laterales (0ete malleolare lat*)
3r* malleolares me+iales (0ete malleolare med.)
A* plantaris me+ialis halluhoz "ut g%enge g
A* plantaris lateralis AH$YS PLA>EAHIS
X
aa* metatarseae plantares
aa* +igitales plantares communes aa* +igitales plantares proprii
9) HJEJ AHEI$YLAHJ OJ>YS +Z 7g)
a* genus +escen+ens seu suprema (me+ialisan) a* "emoralis
r* +escen+ens a* circum"lea "emoris lateralis a* pro"un+a "emoris
a* genus superior me+ialis et lateralis
a* genus me+ia a* poplitea
a* genus in"erior me+ialis et lateralis
a* recurrens tibialis anterior et posterior a* tibialis anterior
=) A5 ilica interna als2 vgtag(oz tartoz2 7gai* rr5 parietales
a* iliolumbalis anastomosis! a* circum"lea iliaca pro"* (e a* iliaca et*)
a* sacralis lateralis
a* glutea sup* (hiatus suprapiri"ormis)
a* glutea in"* (hiatus in"rapiri"ormis) a* commitans nervi ischia+ici
a* obturatoria (canalis obturatorius) r* acetabularis
?) Klini-ai megjegyzs* plz7ci2j-at -i KJLL tapintani rszR-6let -iz7r7sa vgett +ld5
dia"eteses / c-or"eteg id&s em"ere-)GGG
- A5 femoralis 8 lig* inguinale ;ouparti "elez0pontja
- A5 poplitea 8 "ossa poplitea $zepe
- A5 dorsalis pedis K AAP 8 lbhton az C* spatium interosseum "elett
- A5 ti"ialis post5 K AEP 8 me+ialis bo$a mgtt
/) Az als2 vgtag vn7s rendszere
- csa$.g%' mint a "els0 vgtagon' itt is eg% m"ly s eg% fel7letes v"ns rendszer van
- a ml% vn$ prosval $veti$ az artri$at' ahol a vns visszaramlst a $vet$ez0
tn%ez0$ biztos2tj$
o artris n%omshullm
o vna"al rugalmassga @ vnabillent%&$
o l&'sz&r s com' izmaina atv mun&ja
o lgzs $apcsn "ellp0 sz2ver0
- a $t ren+szer $zti ssze$ttets! vv. perforantes vnabillent%&i csa$is a
ml%vns ren+szer "el irn%2tj$ a vns ramlst
- a "el#letes vn$ a harntcs2$olt Aizomtmaszt$B hin%ban $nn%en hajlamosa$
varicositas-ra (visszeressgre)777
N
[pp.g%' mint a $zen' a plantaris artris ren+szer er0sebb' +e anastomosl a g%engbb +orsalis artri$$al7
(E
Az als vgtag anatmija
M5 sap(ena magna M5 sap(ena parva
/ez+et me+ialis bo$a el$tt lateralis bo$a mgtt
Le"utsa
lbszr maj+ a comb me+ialis
ol+ala
lbszr +orsalis ol+ala a
$zpvonalban
Vssze-
sze+0+0
ga$
v* saphena accessoria lat* et me+*
v* pu+en+a eterna
v* epigastrica super"icialis
v* circum"lea iliaca super"icialis
v* "emoris posterior
Memls
D* "emoralis
(hiatus saphenus G "ossa ovalis)
@ szmos nevezetes per"orns
ggal a ml%vns ren+szerbe
D* poplitea
("ossa poplitea)
\ell*
subcutan zs2rszvetben "ut
eg% sza$asza a
fascia cruris $ett0zetben "ut
varicositas g%a$ori vari rit$a
Erigonm femorale seu s"inginale 0-A+/A. *
)ossa iliopectinea +K trigonm femorale aljzata)! m* iliopsoas @ Oooper-szalag @ m*
pectineus D*' A* et >* "emoralis
Az als vgtag idegell&t&sa
1) PLJ[YS LY#@ALIS +E(18C L1-9C L=)
(9) >5 s"costalis +E(18) 1 az utols >* intercostalis' nem pleus g
+8) >5 ilio(ypogastrics +E(18 0 L1)
- m* psoas majortl lateralisan lp $i
- motoros innervatio! m* transversus et obliJuus internus ab+ominis
- sensoros innervatio! lig* inguinale "eletti b0rcs2$ s a szemrem+omb b0re
+9) >5 ilioinginalis +E(18 0 L1)
- m* psoas majortl lateralisan lp $i prhuzamosan "ut a lig* inguinalval
a has"alban maj+ a lig* inguinale "ltt lp t comb b0re@canalis inguinalis
(I
Az als vgtag anatmija

"uniculus spermaticus
, lig*teres uteri
- motoros innervatio! m* transversus et obliJuus internus ab+ominis
- sensoros innervatio! comb me+* b0re' scrotum , nag%aj$a$ b0re
+=) >5 ctanes femoris lateralis +L8 0 L9)
- m* psoas majortl lateralisan lp $i crista iliacat "er+n $eresztezi
spina iliaca ant* sup* alatt lacuna musculonervosa
- sensoros innervatio! comb lat* b0re
+?) >5 genitofemoralis +L1 0 L8)
- S6W]3\A a m* psoas majort7
(a) 3* "emoralis 1 sensoros! lacuna vasorum comb b0re
(b) 3* genitalis! canalis inguinalis "uniculus spermaticus , lig*teres uteri
o motoros innervatio! m* cremaster
o sensoros innervatio! scrotum bur$ai , nag%aj$a$ b0re
+/) >5 femoralis +L8 0 L=)
- m* psoas majortl lat*-an lp $i lacuna musculonervosa
- motoros innervatio! rr* musculares
o m* iliopsoas
o m* pectineus
o m* sartorius
o m* Jua+riceps "emoris
- sensoros innervatio!
(a) rr* cutanei "emoris anteriores
(b) n* saphenus 8 t".rja a lamina vastoa++uctorit 8 v* saphena magna
mell $er#l 8 eljut az C* metatarsusig
+i) r* in"rapatellaris
+ii) rr* cutanei cruris me+iales
+F) >5 o"tratoris +L8 0 L=)
- m* psoas majortl =?PCALC5A> lp $i a* et v* iliaca comm* alatt
canalis obturatorius (a* et v* obturatoria)
- motoros innervatio! m* obturator et* s a++uctoro$
- sensoros innervatio! art. co5ae' als me+* comb b0re
P L J [ Y S L Y # @ A L I S
+m5 psoas major m4g4tt)
777Osa$nem min+eg%i$ i+eg a m* psoas major LA6* szln lp $i777
/CD*! >* genito"emoralis S6W]3\A az izmot' >* obturatorius =?P* szl
(L
Az als vgtag anatmija
8) PLJ[YS SA$HALIS +L= 0 S=) * ple%5 isc(iadics N ple%5 pdendo(emorr(oidalis
a) Ple%s isc(iadics
(9) >5 gltes sp5 +L= 0 S1) hiatus suprapiri"ormis
- motoros innervatio!
o m* gluteus me+ius @ m* gluteus minimus
o m* tensor "asciae latae
(() >5 gltes inf5 +L? 0 S1) hiatus in"rapiri"ormis
- motoros innervatio! m* gluteus maimus
- sensoros innervatio! art. co5ae
+9) Hr5 msclares +L? 0 S1)
- motoros innervatio!
o m* piri"ormis
o m* triceps coae ! m* obturator internus @ mm* gemelli rotator
o m* Jua+ratus "emoris izomcsoport
()) >5 ctanes femoris post5 +S1 0 S9) hiatus in"rapiri"ormis
(H
Az als vgtag anatmija
- sensoros innervatio! "ar als (nn. clunium inferiores
N
)' gt lat* rsze' comb
hts b0re 8 vgga a v* saphena parva mell 8 lbszr "els0 rszne$
b0re
(5) >5 isc(iadics +L= 0 S9) hiatus in"rapiri"ormis
- le"uts! tuber ischia+icum s a trochanter major $zti sza$asz "elez0pontja
"ossa poplitea $zepe
- gai!
o rr* musculares
o n* tibialis
o n* peroneus communis
Klin5! intramsclaris +im5) injectio 8 intragltealis inj* hel%ne$ $imrse
- cl!
o nemcsa$ a hiatus in"ra-' hanem a suprapiri"ormison is $ilp0 r- s
i+eg$plete$ $2mlse 8 az inj* an%agnl "ogva nem mehet rpl%ba
(emblia veszl%e)' bnuls ill* "j+alom el$er#lse
o $er#lni az inj* supra- ill* interglutealis zs2rszvetbe trtn0
be"ecs$en+ezst 8 eln%.jtott "elsz2v+s' $s0i hats
o legmeg"elel0bb clizmo$! m* gluteus me+ius et minimus
- 8. v. 9ochstetter ltal ajnlott hromszg $imrse!
o a spina iliaca ant* sup*-t s az ape ossis cocc%gis (vag% az anus) -t
ssze$t0 vonal harma+olsa 8 a $#ls0 s $zps0 harma+
hatrpontjna$ meg$eresse
o jobb$ezessg' jobb "ar esetn! bal $z h#vel%$- s mutatujja ltal
bezrt szglet rhel%ezse a $imrt pontra .g%' hog% a polle a spina
iliaca ant* sup* "el' az in+e pe+ig a beteg "eje "el mutat 8
9ochstetter-hromszg! in+e @ polle @ crista iliaca ltal $zrezrt
trsg (pont a m* gluteus me+ius s minimus "elett)
o OAD?7! t.l ml%re n%omott t& $nn%en csontot rhet @ inj* bea+s el0tt
min+ig ellen0r2zni visszasz2vssal' hog% nem vag%un$-e rpl%ban777
N
A "arpo"$ , nates b0rbei+egzse!
9* nn. clunium inferiores n* cutaneus "emoris post* (nn* spinales rr* ventrales)
(* nn. clunium medii 5 9-: nn* spinales rr5 dorsales
:* nn. clunium superiores L 9-: nn* spinales rr5 dorsales
:F
Az als vgtag anatmija
>* ischia+icus (L= 0 S9) gai' gaina$ $apcsolatai!
(a) Hr5 msclares comb "leorai
o m* semiten+inosus et semimembranosus
o m* biceps "emoris caput longum (caput breve >* peroneus comm*)
+") >5 ti"ialis +L= 0 S9)
+i) >5 ctanes srae med5 >5 sralis
+ii) Hr5 articlares art.genus
+iii) Hr5 msclares lbszr "el#letes s ml% "leoro$
+iv)>5 interosses crris +K >5 canalis mscloperonei) 8 art.
tibiofibularis' periosteum tibiae' art. talocruralis
+v) Hr5 calcanei mediales 8 belbo$a b0re
+vi)>5 plantaris medialis
motoros innervatio!
hallu izmai (/iv*! a++uctor)
m* "leor +igitorum brevis
C CC* mm* lumbricales
sensoros innervatio! F me+ialis-plantaris ujjszl (n5 (allcis
medialis N nn5 digitales plantares commnes et proprii)
+vii) >5 plantaris lateralis
motoros innervatio r5 profundus!
m* a++uctor hallucis
$isujj izmai
CCC CD* mm* lumbricales @ mm* interossei
m* Jua+ratus plantae
sensoros innervatio r5 superficialis! 9 lateralis-plantaris ujjszl
(nn5 digitales plantares commnes et proprii)
(c) >5 perones commnis +L= 0 S9) (magas oszls7)
+i) >5 ctanes srae lat5 >5 sralis
+ii) Hr5 articlares art. genus! art. talocruralis
+iii) >5 perones sperficialis
motoros innervatio! m* peroneus longus et brevis
sensoros innervatio!
>* cutaneus +orsalis pe+is me+ialis 1C =-? +* ujjszl
>* cutaneus +orsalis pe+is interme+ius /-Z +* ujjszl
+iv) >5 perones profnds
motoros innervatio! lbszr "esz2t0i @ lbht izmai
sensoros innervatio! 8-9+orsalis ujjszl' art. talocruralis'
lbz7letek
(+) >5 sralis (^ >* tibialis @ >* peroneus communis)
+i) Hr5 calcanei laterales
+ii) >5 ctanes dorsalis pedis lateralis
:9
Az als vgtag anatmija
A L S @ @ \ H @ J I A J O T ] S J
") Ple%s pdendo(aemorr(oidalis
(9) Hr5 msclares +S1 0 S=) m* levator ani' m* cocc%geus
(() Hr5 viscerales / nn5 splanc(nici pelvini +psyG) / nn5 erigentes ple* h%pogastricus in"erior
+9) >5 pdends +S8 0 S=)
o vegetatv psy innervatio is7
o motoros innervatio!
nn* perineales
m* sphincter ani eternus
m* ischiocavernosus et bulbospongiosus
n* +orsalis penis +iaphragma urogenitale izmai
o sensoros innervatio!
nn* perineales scrotum , nag%aj$a$
n* +orsalis penis penis b0re s ma$$ja
9) Ple%s coccyges +S
?
0 $o
1
)
- >n* anococc%gei = sensoros innervatio! vgbln%2ls s a "aro$csont $zti $es$en%
b0rcs2$
:(
Az als vgtag anatmija
P L J [ Y S S A $ H A L I S
+sacrm ill5 m5 piriformis pelvics felsznn)
=) Az als2 vgtag sympat(ics "eidegzse +e%tra inform7ci2 er&s idegzetRe-ne-GGG)
- az als vgteg nemcsa$ szomati$us (somatomotoros s somatosensoros)' hanem
vegetat2v' azon bel#l s%mpathicus s paras%mpathicus (visceromotoros s
viscerosensoros) bei+egzssel is b2r
- a vegetat2v rosto$ $z#l a s%mpathicusa$ el0"or+ulsa a +nt0' ill* a s%mp*
visceromotoros rosto$ le"utsa a bon%olultabb' 2g% a tovbbia$ban eze$ ere+etvel'
t$apcsol+sval s e""e$tor "un$cijval "oglal$ozom
- a s%mp* visceromotoros rosto$ "ela+ata! biztos2tani a parietalis , test"al ill* vgtago$
b0rne$ s ereine$ "eidegzst
o vasomotor (r)
o sdomotor (verejt$mirig%) "un$ci
o pilomotor (sz0rmerev2t0 izmocs$a)
- mintahog% az a vegetat2v i+egren+szernl megszo$ott' az e""erens , motoros szr
$apcsn min+ig van legalbb JO, t$apcsol+s (1 +.c , ganglion , $zponti i+egren+szeren
$2v#li neuroncsoportosuls) a peri"rin' mel% 2g% az autonomitst biztos2tja (vegetat2v 1
autonom i+egren+szer)
- a ganglion (ggl*) el0tti' azaz a $zponti i+egren+szerben (gerincvel0ben) #l0 ^15
symp5 visceromotoros neron aonjt praeganglionaris' az t$apcsol+st $vet0en
a +.cban #l0 ^85 symp5 visceromotoros neron aonjt postganglionaris rostna$
h2vju$
::
Az als vgtag anatmija
- az als vgtagot ellt gerincvel0i szelvn%e$ (sz#r$e llomn%na$ ol+als szarvban a :;
symp. visceromotoros neuronnal)! E(
1D-18
s L
1-9
- az t$apcsol+s lehet0sgei a s%mp* i+egr* esetn!
o ggll. paravertebralia (a gerincoszlop $t ol+aln' a s%mp* +.clnc , truncus
sympathicus al$otsa g%ng%"#zrszer&en)
8 als vgtag esetn! ggll5 +paraverte"ralia) lm"alia et sacralia
o ggll. praevertebralia (a gerincoszlop el0tt #l0' tbbn%ire pratlan szm. s%mp*
+.co$)
8 als vgtag $apcsn! ggl5 mesentericm inferis (esetleg mg a ple5us aorticus
abdominalis $is +.cai)
- a paravertebralis +.co$$al $ommuni$l i+egga$!
o ramus communicans al'us (m%elinh#vell%el)! a paravertebralis +.cba "ut
praeganglionais rosto$at tartalmazza
o ramus communicans griseus (m%elinh#vel% nl$#l)! a paravertebralis +.cban
t$apcsol+ott' azt elhag% parietalis postganglionaris rosto$at tartalmazza 8 n*
spinalis ramus ventralis-hoz $apcsol+i$ 8 n* intercostalisba' vag% eset#n$ben a
pleus lumbosacralisba jut
- leszne$ bizon%os praeganglionaris rosto$' mel%e$ thala+na$ ug%an a paravertebralis
+.co$on' P? itt nem' maj+ csa$ a praevertebralis +.cban $apcsol+na$ t! nn.
splanchnici
8 als vgtag $apcsn! nn5 splanc(nici lm"ales
- a praevertebralis +.cot elhag% postganglionaris rosto$na$ $#ln nev#$ nincs' a ps%
rosto$at is tartalmaz vegetat2v alap"onat szve+$hez csatla$ozna$' mel%e$ az
artri$at $vetve jutna$ el a clszervig
8 als vgtag $apcsn! pleus aorticus ab+ominalis (aorta ab+ominalis $r#l) 8
ple%s iliaci (a* iliaca communis et et* maj+ az a* "emoralis $r#l)
Oerincvel&i
vegetatv
motoneron +^1)
Preganglion7ris rost
Oanglion7ris
vegetatv
motoneron +^8)
Postganglion7ris rost
6h
9F
L
9-:
gv*-i szelvn%
pleus lumbosacralist a+
n* spinalis
r5 commnicans al'us
<gll* paravertebralia
lumbalia et sacralia
r5 commnicans griseus pleus
lumbosacralis
pleus lumbosacralist a+
n* spinalis
r* communicans albus
8 8 nn5 splanc(nici
lm"ales
<gl* mesentericum
in"erius
ple%s iliaci
Klin*! als vgtag rsz&$#lete esetn lumbalis s%mpathectomit vgezne$ az L
9-:

paravertebralis ggl* eltvol2tsa v* blo$$olsa rvn az egsz als vgtag elvesz2ti
s% bei+egzst als vgtagi vaso+ilatatio (rtgulat)7
:)
Az als vgtag anatmija
Az als vgtag nyiroelvezetse
1) A lymp(a elvezetse az als2 vgtagr2l
- n%iro$r$apillriso$ hlzata "el#letes s ml% n%iro$r$tege$
- az sszesze+0+0 "el#letes n%iro$r $tege$ a nag% "el#letes vn$at $veti$
o v* saphena magna $r#li lamina cribrosa lacuna l%mphatica
o v* saphena parva ("ascia cruris $ett0zetben7) $r#li "ossa poplitea v*
poplitea maj+ v* "emoralis $r#li ml% n%iro$ere$ lacuna l%mphatica
- a "el#letes s ml% n%iro$ere$ a lacuna l%mphaticnl tall$ozna$ (no+i l%mphatici
inguinales W4>645 ellen0rz0 lloms7)

a* et v* iliaci $r#li n%iro$ere$ s n%iro$csom$ (nodi lymphatici iliaci)

trunci lum'ales de!ter et sinister s aorta $r#li n%iro$csomi (nodi lymphatici


lumbales nodi lymphatici coeliaci)

cisterna chyli (hiatus aorticus +iaphragmatis' az aorta s a L9 csigol%a $zt)

78-*80 *41+A-,-80

bal angulus venosus (;irogov-szglet)


8) )ontosa"" nyiro-csom2- az als2 vgtagon
- Wossa poplitea!
>o+us l%mphaticus popliteus super"icialis (lt* 9 a regio poplitea subcutn
zs2rszvetben)
>o+i l%mphatici poplitei pro"un+i (v* poplitea $r#l)
- 3egio subinguinalis et inguinalis!
>o+i l%mphatici inguinales super"iciales
Ytols2 Jllen&rz& Sllom7sG
N
6-ala$. n%iro$csom csoportosuls
"#gg0leges szr , tractus verticalis seu nodi lymphatici femorales
g%&jt0ter#lete! "#gg0leges n%iro$r$tege$ a v* saphena magna mentn
lig* inguinalvel prhuzamos horizontlis szr , tractus horizontalis
g%&jt0ter#lete!
o $l+$ alatti trzs"al
o "ar s gttj$
o $#ls0 nemi szerve$
o vgbln%2ls
>o+i l%mphatici inguinales pro"un+i
N
Klin*! )ontos ellen&rz& 7llom7so- "izi$lis vizsglatnl t /?LL tapintani! 9* subman+ibularis' (*
cervicalis' :* supraclavicularis' )* aillaris s 5* inguinalis regionlis n%iro$csom$at 8 lymphadenomegalia ,
n%iro$csom-megnag%obbo+s esetn g%ulla+sos gcot' tumort $eres#n$777
:5
Az als vgtag anatmija
az als vgtagi "el#letes s ml% n%iro$ere$ itt tall$ozna$ ssze
g%a$ori nag% <odus lymphaticus inguinalis profundus % 0/=><3?44>0-f.
nyirokcsom( (Klin5! +i""Pg* 9ernia femoralis typica-tl7)
n%iro$elvezets a lacuna l%mphaticn t a no+i l%mphatici iliaci "el
:E

You might also like