"#$ %&

'
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6








!"#$%&'&(
!"#$%& ($)#" *+%& ,-./0+1"





Slmone Coedemans 4073803
!oshua lorog !afarl 4067333
Lune CeurLs 3902641
MarlL de Celder 4106330
!lLske Clorle 4132030
nlcky d'lonseca 4077946
lrank van der CeesL 3793639

8egelelder Pans LensLra














"#$ %&


2
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6


A) Wat z|[n de versch|[nse|en, d|agnost|ek en prognose van de aandoen|ng?

Megacolon ls een zlekLe dle zowel bl[ honden, kaLLen, paarden, mensen, raLLen,
mulzen en runderen voorkomL.

Megacolon kenL verschlllende sympLomen: ue meconlum bll[fL ulL ln de eersLe 48 uur
na de geboorLe, een opgezeLLe bulk, afsLervend weefsel, versLopplng,
ue vachL ls geheel of plaaLsell[k wlL en de ogen zl[n blauwer.
uoofheld komL vaker voor bl[ veulens meL LWS.

PSC8 ls een mlsvormlng van heL colon en de afwezlgheld van parasympaLlsche
lnLrlnsleke gangllon cellen. (3)


MeL behulp van een rnLgenfoLo kan naar de llgglng worden gekeken van heL colon,
en de afvoer van barlum kan worden gevolgd, dle ln heL geval van de zlekLe veel
Lrager zal zl[n. (4)
Als behandellng wordL er een operaLle ulLgevoerd. ue nog gezonde darm wordL dan
aan de anus bevesLlgd, en heL ongezonde, verglfLlgde deel wordL er ulLgehaald. Als
een dler nog nleL lang zlek ls, kan een laxeermlddel of heL klleven van de lnLerne
anale sflncLer ook al genoeg zl[n.
Lr zl[n meerdere Lechnleken voor heL verwl[deren van heL colon. ue endorecLale
procedure, de recLoslgmoldecLomy en de recLorecLale-Lransanale behandellng.
na de operaLle komL de paLlenL er meesLal weer goed bovenop, maar kan wel nog
alLl[d lasL houden van versLopplng en lnconLlnenLle voor onLlasLlng.






"#$ %&


4
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6


8 ) We|k gendefect veroorzaakt de aandoen|ng en hoe |s het opgespoord?

Lr zl[n 8 verschlllende gendefecLen aangewezen als oorzaak van heL LeLhal whlLe foal
syndrome (LWS). Lr zl[n echLer Lwee gendefecLen aangeLoond dle de grooLsLe
veroorzakers zl[n van deze zlekLe. ulL zl[n gendefecLen op heL 8L1 en Lun88. (1) PeL
Lun88-gen llgL op heL mensell[k chromosoom 13q22, en codeerL voor een
endoLhellne-8 recepLor. (2) ue hoge conservaLlegraad van dlL gen suggesLeerL daL dlL
gen van grooL belang ls voor heL goed funcLloneren van heL llchaam. PeL paarden
Lun88-gen komL namell[k voor 89, 91 en 83 meL respecLlevell[k mens, buffel en
raL. Len dlnucleoLlde 1C-AC muLaLle word dan ook veranLwoordell[k gehouden voor
heL onLsLaan van dlL LWS. (3) LchLer, er zl[n ook lndlvlduen bekend dle deze muLaLle
wel hebben, maar vrl[ zl[n van heL syndroom. ulL suggesLeerL daL addlLlonele facLoren
van lnvloed zl[n op heL onLsLaan van deze zlekLe. uoor een hele genoomscan ulL Le
voeren op een lngeLeelde populaLle van MennonlLes was heL mogell[k om dlL ulL Le
zoeken. 8l[ MennonlLes komL Plrschsprung dlsease veel voor en dus was heL mogell[k
om hler MennonlLe-Lrlos ulL Le zoeken. Len Lrlo besLaaL ulL Lwee ouders en een klnd
daL Plrschsprung dlsease heefL. van deze Lrlo's werd heL unA gesequenced en meL
behulp van marker kon de geneLlsche lnLeracLle Lussen Lwee gen-muLaLles bevesLlgd
worden. ulL was van de genen 8L1 en Ln8u8. (1)

PeL gen Ln8u8 was echLer al langer een onderzoeksonderwerp als heL glng om LWS
of Plrschsprung dlsease. uoor gebrulk Le maken van een lngeLeelde populaLle
MennonlLes meL een verhoogde frequenLle aan Plrschsprung paLlenLen heefL men de
locl voor deze genen vasL kunnen sLellen. ulL ls gedaan door ldenLlfy-by-decenL
analyse en llnkage mapplng. MeL behulp van deze analyses heefL men vasL kunnen
sLellen daL de locl waar de genen van dlL syndroom op llggen 13q22 en 21q22 zl[n. (2)
ulL weLende konden er knock-ouL mulzen gemaakL worden voor de genen dle op
deze locl lagen. PeL bleek daL bl[ de knock-ouL muls voor heL gen 8L1 de
karakLerlsLleke kleurslag dle bl[ LWS hoorL verschl[nL. 8l[ een knock-ouL muls voor heL
gen Ln8u8 krl[g de muls angllogenesls ln de darmen, een van de sympLomen van
LWS. (3) uoor deze resulLaLen kon Loen gezegd worden daL de genen 8L1 en Ln8u8
meL heL LWS Le maken hadden.

C) In hoeverre |s het gen geconserveerd |n andere d|ersoorten?

LWlS ll[kL op Plrschsprung dlsease (PSC8). ue muLaLle voor belde zlekLen zlL ln heL
LndoLhelln recepLor Lype 8 gen (Lun88). PSC8 komL voor ln mensen. Agangllonose,
een belangrl[k kenmerk van LWlS, komL voor ln mensen, kaLLen, varkens, paarden en
knaagdleren. Len compleeL cunA van heL Lun88 gen van 'gewone' paarden werd
vergeleken meL dle van LWlS paarden. Pler vond meL een 1C ! AC dlnucleoLlde
muLaLle.





"#$ %&


6
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6


Lxpress|e:

PeL endoLhelln recepLoren komen LoL expressle ln endoLheelcellen, macrofagen,
asLrocyLen en neuronen. Lun88 komL alleen voor ln de ruggenmerg ganglla, vooral ln
de saLellleLcellen en nleL-gemyellnlseerde schwanncellen. (7)

de exon - |ntron structuur:

Het mRNA bevat 1669 baseparen.

Dit is het hele EDNRB gen.
Donkergroen staat voor exon, lichtgroen en zwart voor intron.
PeL m8nA:
SLarLcodon ls groen, sLopcodon ls rood. PeL coderende gedeelLe gaaL dus van 116 -
1447.

1 gcgcgLLcca gggaagaaag LccccgcLcg LcgcLcLgcg ccLggLgcgL cggaLccgcg
61 gagagLcLga aagcLgcgga gcggccaccL gacgcLcacL ggagcaggca gcagcaLgca
121 gccLcLgcca acccLgLgLg gacgcgLLcL ggLggcgcLg aLccLLgccL gcggcgLggc
181 aggggLccag ggagaagaga ggagaLLccc gccggccagg gccacLccgc cacLLcLggg
241 gLLLgaagag aLaaLgacgc ccccgacLaa gacLLccLgg ccgacggggL ccaacgccag
301 cgLgccgcgg LLaLcagcac cLccgcaaaL gccLaaagca gggaggacgg cgggagccca
361 gcgacgcacc cLcccLccLc ccccgLgcga aagaaccaLc gagaLcaagg agacLLLcaa
421 gLacaLcaac acagLagLgL ccLgccLagL gLLcgLgcLg ggcaLcaLcg gaaacLccac
481 acLgcLgaga aLcaLLLaca agaacaagLg caLgcggaac ggcccLaaLa LcLLgaLcgc
341 cagccLggcL cLgggagacL LgcLgcacaL caLcaLLgac aLccccaLca aLgLcLacaa
601 gcLgcLggcg gaggacLggc ccLLLggagL cgagaLgLgL aagcLggLgc cLLLcaLaca
661 gaaggccLcc gLgggcaLca cLgLgcLgag LcLgLgLgcL cLaagLaLLg acagaLaLcg
721 agcLgLLgcL LcLLggagLc gaaLLaaagg aaLcggggLL ccaaaaLgga cagcagLaga
781 aaLLgLLLLa aLLLgggLgg LcLcLgLggL LcLggcLgLc ccLgaagccg LgggLLLLga
841 LaLgaLLacc gcLgacLaca aaggaagLLa LcLgcgaaLc LgccLgcLLc aLcccacLca
901 gaaaacagcc LLcaLgcagL LLLacaagaa LgcLaaggaL LggLggcLaL LLagLLLcLa
961 LLLcLgcLLg ccaLLggcca LcacLgcaLL LLLLLaLacc LLggagaccL gLgaaaLgLL
1021 gagaaagaag agLggcaLgc aaaLLgcLLL aaaLgaLcac LLaaagcaga gaagggaagL



"#$ %&


7
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6


1081 ggcgaaaaca gLaLLcLgcc LggLccLLgL cLLLgcccLg LgcLggcLLc cLcLLcaccL
1141 cagcaggaLL LLgaaacaca cLcLLLaLga LcagaaLgaL ccccaLagaL gLgaacLLLL
1201 gagcLLLLLg LLggLaLLgg aaLacaLLgg caLcaacaLg gccLcccLga aLLccLgcaL
1261 LaaLccaaLa gcLcLgLaLL LggLgagcaa aagaLLcaaa aacLgcLLLa agLggLgcLL
1321 aLgcLgcLgg LgccaaLcaL LLgaagaaaa acagLccLLg gaagacaagc agLcaLgcLL
1381 aaagLLcaaa gcLaaLgaLc acggaLaLga caacLLccgL LccagLaaLa aaLacagcLc
1441 aLcLLgaaLg aaggaaLaLL cacLLaaLcL caLcLLcLLL aLLLLggaca gaagLcaLLa
1301 agacagLgag gcaLLLgcca aaacaaaaca acLgLgLgLL LgcacaaaaL aaLgLaaaaa
1361 LgLaagacLg aLLaLLLLcL LaacacLcac agLLacaLaL gacaLLLLaL gagcLgLLLa
1621 cagcacgaga agaaaagcaL caagaaLLaa aagccLcaLL gLgaaagcc

ulL ls de amlnozuurvolgorde.
MCL1LCC8vLvALlLACCvACvCCLL88lA8A1LLClL
LlM11k1SW1CSnASv8LSACMkAC81ACAC881L
CL81lLlkL1lk?ln1vvSCLvlvLCllCnS1LL8ll?knkCM8nCnlLlAS
LALCuLLPlllullnv?kLLALuWlCvLMCkLvllCkASvCl1vLSLCALSl
u8?8AvASWS8lkClCvkW1AvLlvLlWvvSvvLAvLAvCluMl1Au?
kCS?L8lCLLP1Ck1AlMCl?knAkuWWLlSl?lCLLAl1All?1LL1CLM
L8kkSCMClALnuPLkC88LvAk1vlCLvLvlALCWLLPLS8lLkP1L?uC
nuP8CLLLSlLLvLL?lClnMASLnSClnlAL?LvSk8lknClkWCLCCWC
CSlLLkCSLLukCSCLklkAnuPC?unl8SSnk?SSS

D) noe z|et een spec|f|eke d|agnost|sche DNA test eru|t waarmee het gendefect kan
worden opgespoord?
PeL LeLhal WhlLe Syndrome bl[ paarden wordL gekenmerkL door een wlLLe vachLkleur
en agangllonosls, de afwezlgheld van ganglloncellen ln de darm van heL paard.
Wanneer veulens homozygooL zl[n voor heL Cvero leLhal whlLe gen, ll[den zl[ aan heL
LeLhal WhlLe loal Syndrome en zl[n zl[ nleL levensvaLbaar.
PeL Cvero LeLhal WhlLe Syndrome wordL veroorzaakL door een muLaLle ln heL
eersLe Lransmembrane domeln van heL LndoLhellne 8ecepLor 8 Cen (Lun88). Len
muLaLle ln heL LndoLhellne 8ecepLor 8 Cen leldL LoL een muLaLle van de dlnucleoLlde
Lhymlne-cyLoslne naar adenlne-guanlne, waarbl[ heL amlnozuur lsoleuclne veranderd
ln leuclne.
ln een unA LesL moeL dlL gendefecL worden opgespoord (7).
Len unA LesL wordL ulLgevoerd door een fabrlkanL dle hlerln ls gespeclallseerd.
PeL unA daL moeL worden onderzochL, moeL naar de fabrlkanL worden opgesLuurd.
Stap 1: lsoleer heL unA ulL perlfere bloed-lymfocyLen van heL paard.
Stap 2: PeL 8nA wordL gewonnen ulL heL leverweefsel van heL paard, waarbl[
181 reagens wordL gebrulkL (volgens aanwl[zlngen van fabrlkanL Molecular 8esearch
CenLer) (6).



"#$ %&


8
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6


Stap 3: voor heL verkrl[gen van heL cunA voor heL LndoLhellne 8ecepLor 8 Cen
wordL gebrulk gemaakL van reverse LranscrlpLle. ue prlmers dle hlervoor worden
gebrulkL zl[n wlllekeurlg en heL reverse LranscrlpLase daL wordL gebrulkL ls heL reverse
LranscrlpLase van heL avlan myeloblasLosls vlrus (AMv) (volgens aanwl[zlngen van
fabrlkanL 8oehlnger Mannhelm) (7).

Stap 4: nu moeL heL cenLrale deel van heL cunA worden verkregen. Plerbl[
wordL C8 ampllflcaLle LoegepasL. ue Lwee prlmer-paren dle worden gebrulkL zl[n
ho1/pr4 en pr3/ho2 (7). ue prlmerssequenLles voor pr3 en pr4 zl[n ldenLlek voor
hoog geconserveerde Lun88 gen sequenLles ln verschlllende soorLen. ue prlmers
ho1 en ho2 worden gebrulkL om Lun88 sequenLles Le benaderen aan de 3' en 3'
elnden van heL gen.

Stap S: ue Lwee cunA fragmenLen worden gekloneerd ln plasmlden en
auLomaLlsch gesequenced.

ue fabrlkanL analyseerL de sequenLle meL allel-speclfleke C8 en de ampllflcaLle-
gecreeerde resLrlcLle slLe (AC8S) Lechnlek (7). Wanneer heL paard aan heL Cvero
LeLhal WhlLe Syndrome ll[dL, zal er een dlnucleoLlde Lhymlne-cyLoslne naar adenlne-
guanlne muLaLle worden gevonden, waarbl[ lsoleuclne ln lyslne ls veranderd ln heL
eersLe Lransmembrane domeln van heL Lun88 elwlL.



L) Wat |s de funct|e van het n|et-gemuteerde gen?

LndoLhellne ls een vaaLfuncLle regulaLor dle vla Lwee Lypen recepLoren werkL, Lype A
en Lype 8. PeL nleL-gemuLeerde gen daL bl[ muLaLle zorgL voor LeLhal WhlLe loal
Syndrome (LWlS) codeerL voor de endoLhellne-8- recepLor (Lun88). Cver heL Lype 8
recepLor ls nog relaLlef welnlg bekend. PeL ls een C-elwlL gekoppelde recepLor dle
besLaaL ulL 442 amlnozuren en 7 Lransmembraandomelnen.
LndoLhellne-8-recepLor wordL aangeLroffen ln bloedvaLen, meL opvallende effecLen
op de clrculaLle van onder andere de nleren, de longen en de hersenen. ln heL
LndoLheel bemlddelL endoLhellne-8-recepLor onder andere de afglfLe van sLoffen
zoals sLlksLofmonoxlde en prosLacycllne. PeL bemlddelL bepaalde sLl[glngen, zoals de
concenLraLle calclumlonen, en heefL zo lnvloed op heL samenLrekken en de celgroel
van gladde splercellen. (8)






"#$ %&


9
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6


noe zorgt het defecte gen voor het ontstaan van de z|ekte?

Cnderzoekers vergeleken heL Lun88 gen van gezonde dleren meL dle van LWlS en
vonden een muLaLle. ln heL Lun88 gen ls bl[ de LWlS een 1C -> AC dlnucleoLlde
muLaLle gevonden dle heL amlnozuur lsoleuclne veranderL ln Lyslne ln heL eersLe
Lransmembraan domeln van heL Lnu88 elwlL. na verder onderzoek bleek deze
dlnucleoLlde muLaLle aanwezlg Le zl[n ln alle LWlS.
Pelaas ls er nog nleL veel bekend over hoe deze muLaLle zorgL voor heL onLsLaan van
de funcLle, er ls enkel bewezen daL er een duldell[k verband ls Lussen de
aanwezlgheld van deze muLaLle bl[ dleren dle deze zlekLe hebben. (9)



2|[n er knock-out of transgene mu|zen met mutat|es |n het gen geproduceerd en
wat |s het fenotype van d|e mu|zen?
Lr zl[n onderzoeken gedaan waarbl[ er knock-ouL mulzen zl[n geproduceerd. 8l[ de
knock-ouL mulzen was heL Lun88 gen ulLgeschakeld. ueze mulzen hadden een
megacolon zoals daL bl[ LWlS aanwezlg ls. ue vachLkleur van deze mulzen, maar ook
de megacolon, waren fenoLyplsch gell[k aan dle van 'plebald-leLhal' en 'leLhal
spoLLlng' mulzen, een bekende vachLkleur dle bl[ mulzen hoorL dle een megacolon
hebben. ueze vachLkleuren zl[n volledlg wlL of wlL gevlekL, meL opvallend donkere
ogen ln belde gevallen. (10)


Wordt er gefokt met LWS paarden?

Aangezlen er geen behandellng besLaaL voor LeLhal WhlLe loal Syndrome (LWS) ls
deze alLl[d faLaal voor heL paard.
PeL ls dus van grooL belang daL een fokkerl[ goed weeL welk paard heL syndroom
heefL. Cp deze manler gaaL men emoLloneel en economlsch verlles Legen.
vla de geneLlsche LesL kan men bepalen of heL veulen heL faLale LWS gen heefL.
lndlen deze aanwezlg ls wordL heL veulen zo snel mogell[k gedood om een pl[nell[ke
dood Le voorkomen. Lr ls dus geen behandellng noch een chlruglsche lngreep
mogell[k. (11)
PeL ls wel mogell[k om LWS veulens Le voorkomen. Llk paard moeL worden geLesL op
heL Cvero paLroon ln hun sLamboom. Cp deze manler kan men velllger fokken en
LWS veulens zo goed mogell[k voorkomen.








"#$ %&


:
()*+,*-**./0-1* 23'4523'6


keferent|es:

1. Carrasqulllo, M.M., McCalllon, A.S., uffenberger, L.C., kashuk, C.S., ChakravarLl, A.,
2002. Ceoome-wlJe ossoclotloo stoJy ooJ moose moJel lJeotlty lotetoctloo betweeo
k1 ooJ uNk8 potbwoys lo nltscbsptooq Jlseose. naLure CeneLlcs 32, 237-244

2. uffenberger, L.C., Posoda, k., WashlngLon, S.S., nakao, k., deWlL, u., ?anaglsawa,
M., ChakravarLl, A., 1994. A mlsseose mototloo of tbe oJotbello-8 teceptot qeoe lo
moltlqeoetlc nltscbsptooqs Jlseose. Cell 79, 1237-1266

3. ?ang, C.C., Croaker, u., Zhang, A.L., Mangllck, ., CarLmlll, 1., Cass, u., 1998. A
JloocleotlJe mototloo lo tbe eoJotbello-8 teceptot qeoe ls ossocloteJ wltb letbol
wblte fool syoJtome(lwl5), o botse votloot of nltscbsptooq Jlseose (n5ck). Puman
Molecular CeneLlcs 7, 1047-1032

4. eanne Amlel, SLanlslas LyonneL, 2001. Plrschsprung dlsease, assoclaLed syndromes,
and geneLlcs: a revlew. ! Med CeneL 2001, 38: 729-739

S. C. C. ?an, u. Croaker, A. L. Zhang, . Mangllck, 1. CarLmlll and u. Cass, A uloocleotlJe
Mototloo lo tbe oJotbello-8 keceptot Ceoe ls AssocloteJ wltb letbol wblte lool
5yoJtome (lwl5), A notse votloot of nltscbsptooq ulseose (n5ck), nom. Mol. Ceoet.
(1998) 7 (6). 1047-1052

6. 1amara LlghLbody, lool wltb Oveto letbol wblte syoJtome boto to
o teqlsteteJ poottet botse mote, Can veL !. 2002 SepLember, 43(9): 713-717.

7. C. C. ?an, u. Croaker, A. L. Zhang, . Mangllck, 1. CarLmlll and u. Cass
*

A uloocleotlJe Mototloo lo tbe oJotbello-8 keceptot Ceoe ls AssocloteJ wltb letbol
wblte lool 5yoJtome (lwl5), A notse votloot of nltscbsptooq ulseose (n5ck)

8. Cell. 1994 uec 30,79(7):1267-76. 1otqeteJ ooJ Nototol (llebolJ-letbol) Mototloos of
oJotbello-8 teceptot Ceoe ltoJoce Meqocoloo AssocloteJ wltb 5potteJ coot colot
lo Mlce. Posoda k, Pammer 8L, 8lchardson !A, 8aynash AC, Cheung !C, Clald A,
?anaglsawa M.

9. Pum Mol CeneL. 1998 !un,7(6):1047-32. A JloocleotlJe mototloo lo tbe eoJotbello-8
teceptot qeoe ls ossocloteJ wltb letbol wblte fool syoJtome (lwl5), o botse votloot of
nltscbsptooq Jlseose. ?ang CC, Croaker u, Zhang AL, Mangllck , CarLmlll 1, Cass u.

10. 8lochem harmacol. 2012 !uly 13, 84(2): 147-162. vascular LndoLhelln 8ecepLor
1ype 8: SLrucLure, luncLlon and uysregulaLlon ln vascular ulsease. Marc C. Mazzuca
and 8aouf A. khalll

11. aul u. vroLsos and LllzabeLh M.,1998, lolot notses, uolvetslty of Mlooesoto