Betasteunpunt Onderzoeksvoorstel

Usability onderzoek
Btasteunpunt
Onderzoeksvoorstel

12/10/2013

Docent: Richard Vos
Groep 6

- Bartele de Haan [422041]
- Jaap Blomberg [416008]
- Koen van Hal [414860]
- Khan Dang [404720]
- Jeroen Hut [410245]
- Rick Schouten [283342]
- Sam van Kins [411883]

Usability onderzoek Hanzehogeschool Groningen
Human Technology
1
- Francesca Srbu

Samenvatting

Informatie, het belangrijkste element bij het kiezen van een correcte opleiding.
Scholieren moeten op een jonge leeftijd keuzes maken die grote invloed hebben op de indeling van
hun verdere leven. Het kiezen van de correcte opleiding is dan ook n van de moeilijkste
beslissingen die een persoon maakt.

Helaas is de informatie die een gemiddelde scholier tot zijn beschikking heeft vaak veel te beperkt.
Bij de meeste opleidingen is er een verplichte open dag die bijgewoond moet worden en verder
wordt er weinig aan gedaan tenzij er eigen initiatief vertoond wordt. Dit komt neer op een korte
uitleg van ongeveer 10 minuten per opleiding waarna er beslist moet worden hoe de rest van hun
leven er uit gaat zien. Ook wanneer er eigen initiatief genomen wordt zijn er zoveel verschillende
opleidingen en richtingen dat men door de bomen het bos niet meer ziet.

Hogescholen/universiteiten hebben het btasteunpunt opgericht om dit probleem aan te pakken en
hopelijk op te lossen. In het elektronische tijdperk moet er natuurlijk ook veel aandacht besteed
worden aan de internetsite, waarschijnlijk scholieren hun eerste aanraking met het btasteunpunt.
Er wordt hier onderzocht of de website inderdaad een goed aanspreekpunt vormt voor scholieren.
Om de gebruiksvriendelijkheid van de site te toetsen wordt er gekeken naar een aantal
eigenschappen doormiddel van enqutes, interviews en gebruik van een Eye-tracker.
Er wordt verwacht dat er voornamelijk problemen met het navigeren van de site zullen voorkomen.
Daarnaast wordt er ook onderzoek gedaan naar de weergave van informatie op de site. Alhoewel
iedereen vrijwel zeker is dat er problemen zijn met de huidige site wordt er met het onderzoek meer
gekeken naar mogelijke oorzaken en oplossingen van deze problemen.

Human Technology
2

Contents
Samenvatting ........................................................................................................................................... 1
1. Inleiding .............................................................................................................................................. 5
1.1 Overzicht........................................................................................................................................ 6
1.2 Masterclasses ................................................................................................................................ 7
1.3 Contact opnemen .......................................................................................................................... 7
2. Methoden ............................................................................................................................................ 8
2.1 Orintatie ...................................................................................................................................... 8
2.2 Flowchart ....................................................................................................................................... 8
2.3 Enqute ....................................................................................................................................... 10
2.4 Deelnemers ................................................................................................................................. 10
2.5 Materiaal, apparatuur en instrumenten ..................................................................................... 10
2.6 Procedure .................................................................................................................................... 11
3. Resultaten .......................................................................................................................................... 12
3.1 Btasteunpunt ............................................................................................................................. 12
3.2 Aanmelden masterclass .............................................................................................................. 12
4. Discussie ............................................................................................................................................ 13
4.1 Respondenten ............................................................................................................................. 13
4.2 Resultaten .................................................................................................................................... 13
4.3 Validiteit & Betrouwbaarheid...................................................................................................... 13
5. Figuren ............................................................................................................................................... 14
6. Bijlagen .............................................................................................................................................. 15
Bijlage 1: Operationalisatieschema ................................................................................................... 15
Bijlage 2: Enqute .............................................................................................................................. 18

Human Technology
3
........................................................................................................................................................... 18

Human Technology
4
........................................................................................................................................................... 19
Bijlage 3 : Eye-tracking ...................................................................................................................... 21
Bijlage 4: Onderzoeksmethoden ....................................................................................................... 24

Human Technology
5
Bijlage 5: Meetinstrumenten ............................................................................................................ 27
7. Bronnenlijst ....................................................................................................................................... 30
7.1 Websites ...................................................................................................................................... 30
7.2 Literatuur: .................................................................................................................................... 30

_Toc3744526791. Inleiding

In januari 2009 is het btasteunpunt van de Hanze opgezet om de communicatie tussen scholieren
en het voortgezet onderwijs te verbeteren met als doel om meer studenten te werven die hun
propedeuse halen. Dit werd gedaan door scholieren te helpen met hun afstudeerprojecten. Hierdoor
hadden de scholieren zelf een reden om contact op te zoeken met het btasteunpunt.

Het btasteunpunt had als eerste prioriteit om zichzelf bekend te maken bij middelbare scholen en
hebben zich in het begin gekeerd tot de docenten. Vanuit de Hanze komen er opties voor verdere
samenwerking tussen docenten van de middelbare school en het Hanze om de lesstof beter op
elkaar te laten sluiten. Verder worden er op verzoek van docenten ook workshops gegeven op de
Hanze aan leerlingen van de middelbare school. Op deze manier heeft het btasteunpunt goede
contacten gekweekt welke elk jaar helpen om scholieren door te sturen naar het btasteunpunt voor
informatie. Deze methode werpt over tijd zijn vruchten af maar is een langzaam proces doordat er
veel persoonlijk contact vereist is.
In 2010 is er een duidelijke verbetering te zien bij de naamsbekendheid van het btasteunpunt, dit is
voornamelijk te danken aan het oprichten van hun eigen website. In deze periode worden er al
verscheidene evenementen door het btasteunpunt georganiseerd.
In het (voor)examenjaar maken zowel havisten als vwo'ers een profielwerkstuk of meesterproef. Het
Btasteunpunt helpt bij de orintatie voor het onderwerp, geeft hulp bij uit te voeren proeven, en
het aanleveren van experts voor de meesterproef.
In het schooljaar 2013-2014 is het aantal leerlingen dat proefjes komt doen op de Hanzehogeschool
fors gestegen (ROC, 2013). In bijna alle gevallen krijgen de leerlingen hulp van studenten met een
docent op de achtergrond. Niet alleen de proef, maar ook de studie en het studentenleven worden
besproken.
Voor gemotiveerde leerlingen vanaf havo/vwo 4 tot en met het examenjaar worden twee keer per
jaar masterclasses gehouden, waarbij een leerling zich de hele dag verdiept in een thema. Er is geen
verplichting vanuit school, de leerling meldt zich zelf aan. Thema's voor dit jaar zijn bijvoorbeeld
Energy of the future en Urban Living. In oktober 2013 werden de masterclasses bezocht door 74
leerlingen, afkomstig van 17 VO-scholen.

Human Technology
6
Leerlingen van de noordelijke Technasia doen mee met de keuzecolleges, die twee dagen in beslag
nemen en een inhoudelijke verdieping van hun vaste lesstof vormen.
Drie keer per jaar wordt een verdiepingsdag voor vo-Btadocenten georganiseerd. Op 13 februari
organiseert het Btasteunpunt een dag met het thema toegepast onderzoek versus fundamenteel
onderzoek.

Alsnog kan de communicatie tussen scholieren en de Hanze veel beter zijn. Dit is de digitale
generatie dus is de internetsite waarschijnlijk de eerste keer dat scholieren in contact komen met het
Btasteunpunt.
De belangrijke punten voor de website zijn bereikbaarheid en gemak met manoeuvreren door de
website. De doelgroep bestaat onder andere uit kinderen in de pubertijd welke snel gefrustreerd
raken en niet doorzetten. Mede hierdoor ligt de focus van het onderzoek heel erg op hoe scholieren
de website ervaren.
Wat is de gebruiksvriendelijkheid van de website van het Btasteunpunt voor de gebruiker?
Aan de hand van de hierboven gestelde vraag zal onderzoek worden uitgevoerd. Door middel van
eye-tracking, enqutes, interview en heuristisch onderzoek wordt er onderzocht hoe gebruikers de
website ervaren.
Gebruiksvriendelijkheid is een ruim interpreteerbaar begrip. Daarom wordt hieronder beschreven
welke kenmerken getoetst worden voor een zo relevant mogelijke evaluatie van de
gebruiksvriendelijkheid. Iets is gebruik(er)svriendelijk wanneer een beoogde eindgebruiker van een
product, het effectief, efficint en naar tevredenheid kan gebruiken. Er wordt onderzocht of
leerlingen al kennis van het Btasteunpunt hebben, het overzicht dat mensen hebben bij het gebruik
van de website, of belangrijke evenementen en bijvoorbeeld nieuwsbrieven duidelijk aangegeven
worden zodat deze gelijk in het oog springen. Verder wordt er ook gekeken naar de masterclasses,
specifiek het aanmelden daarvoor en of er genoeg reden is om persoonlijk contact op te nemen met
het Btasteunpunt na het bezichtigen van de website. Bij dit onderzoek wordt er meer gekeken naar
de scholieren dan de docenten omdat er meer problemen bij de scholieren verwacht worden.
1.1 Overzicht
Er wordt onderzocht hoe goed de structuur van de website duidelijk gemaakt wordt aan de
gebruiker. Mensen moeten duidelijk weten waar ze zijn en hoe ze daar gekomen zijn. Om te weten
hoe ze in de toekomst weer op dezelfde paginas uit te komen maar ook om weer naar een
voorgaand scherm te komen.
Een aandachtpunt was dat belangrijke berichten een plek hadden waar ze gelijk opgemerkt worden.
Hierdoor wordt er ook gekeken of de huidige regeling werkt of dat het te makkelijk over het hoofd te
zien is.
Ook is de vraag mogen de respondenten de zoekfunctie op de website gebruiken. Het valt op dat
wanneer de zoekmachine word gebruikt het resultaat vrijwel altijd gevonden word als de juiste

Human Technology
7
termen worden gebruikt. De zoekfunctie word op de website echter niet erg benadrukt. De vraag is
of de respondenten berhaupt de zoekfunctie gebruiken en welke termen gebruiken de
respondenten als ze de zoek machine gebruiken. En hoe kan dit onderzocht worden? Dit zou
eventueel verwerkt kunnen worden in de enqute of het interview.

1.2 Masterclasses
Er is aangegeven dat specifiek de masterclasses een boost nodig hadden. Hierdoor wordt er extra
aandacht besteed aan de duidelijkheid van de informatie die gegeven wordt. Het inschrijven voor de
masterclasses zal specifiek behandelt worden omdat er meerdere klachten over het huidige systeem
geuit zijn.
1.3 Contact opnemen
De website is bedoeld als een medium om je in te schrijven voor een verscheidenheid aan
evenementen welke informatie verschaffen voor het bepalen van je opleiding. Voor het
profielwerkstuk daarentegen staat op de site een zeer gelimiteerde hoeveelheid informatie per
onderwerp. Er staat wel altijd aangegeven waar zij verder kunnen informeren, veelal het
btasteunpunt zelf. Hier is het wel essentieel om te onderzoeken of mensen na het bezichtigen van
de site inderdaad de neiging hebben om contact op te nemen en of ze weten hoe ze dat moeten
doen.
Nu de begrippen gedefinieerd zijn, en er geen onduidelijkheden kunnen ontstaan over wat er precies
onderzocht wordt, is duidelijk wat het doel van dit onderzoek is.
Het doel van dit onderzoek is om de gebruiksvriendelijkheid van de website te toetsen aan de hand
van de eerdergenoemde criteria.
Dit onderzoek is zeer belangrijk. De website is voor vele scholieren hun eerste aanraking met het
btasteunpunt en zal vaak de beslissende factor zijn of mensen gebruik maken van de aangeboden
mogelijkheden of niet. De hoeveelheid informatie die scholieren tot hun beschikking hebben zal
bepalen of zij de correcte studie voor henzelf zal kiezen of dat ze na het eerste jaar afhaken. De
uitkomsten kunnen geweldig zijn, maar als de informatie op een slordige of onoverzichtelijke manier

Human Technology
8
geleverd wordt zal een groot deel van de doelgroep er geen gebruik van maken.

Bronnen:
http://www.roc.nl/default.php?fr=nieuws&nieuwsitem=41411http://www.roc.nl/default.php?fr=nie
uws&nieuwsitem=41411
http://www.hanze.nl/home/Studie+kiezen/Betasteunpunt/portal.htmhttp://www.hanze.nl/home/St
udie+kiezen/Betasteunpunt/portal.htm
2. Methoden

In dit hoofdstuk zal er bekeken worden op welke manier de onderzoeksvraag onderzocht gaat
worden. Hiermee wordt bedoeld dat de onderzoeksmethoden bepaald zullen worden voor het
onderzoeken of de website van het Btasteunpunt gebruiksvriendelijk is voor de doelgroep, zodat de
leerlingen en docenten zonder problemen de website kunnen gebruiken.

2.1 Orintatie

Het Btasteunpunt heeft een opdrachtomschrijving opgestuurd met daarin hun doelen en
problemen. Er is hieruit een heuristieke evaluatie uitgevoerd als richtlijn en opzet om met het
onderzoeksvoorstel te beginnen. In de analyse werden usability problemen omschreven en
toegelicht. De heuristieke evaluatie is uitgevoerd om gebruikers te helpen fouten te herkennen, te
begrijpen en te herstellen.

De onderzoeksvraag zal beantwoord worden door middel van verschillende methoden.
Er wordt ten eerst een enqute en kofferbaktest afgenomen met de doelgroep of ze al eerder
ervaringen hebben met het bezoeken van de Hanze website.

De respondenten zullen opdrachten krijgen en wordt er gekeken hoe snel ze de opdrachten kunnen
voltooien. Tijdens de opdrachten worden de respondenten geobserveerd met eye-tracking en
worden ze gefilmd, zodat het later opnieuw bekeken kan worden.

2.2 Flowchart

Alle opties die doorgelopen kunnen worden op de website van het Btasteunpunt worden
beschreven in een stroomdiagram oftewel flowchart. Een stroomdiagram is een schematische
voorstelling van een proces. Ze worden over het algemeen gebruikt in zakelijke presentaties om een
proces makkelijker te laten visualiseren of om fouten in het proces te kunnen vinden. Over het
algemeen bevat een stroomdiagram een startpunt, eindpunten, invoer, uitvoer, mogelijke paden en
de beslissingen die tot het eindpunt leiden. Het onderzoeksteam heeft de literatuur erbij gepakt en
gekeken of er een conclusie gevormd kon worden. Het onderzoeksteam is tot conclusie gekomen dat
de website op punt 4 van de heuristieke evaluatie van Nielsen niet voldoet. De website is niet

Human Technology
9
consistent zoals Nielsen bedoeld heeft.
Referentie:
Nielsen, J. (1995, January 1). 10 Heuristics for User Interface Design: Article by Jakob Nielsen.
Retrieved January 27, 2014, from http://www.nngroup.com/articles/ten-usability-heuristics/
Preece, J., Rogers, Y. & Sharp, H. (2011). Interaction design: beyond human-computer
interaction. (3edruk). John Wiley.

Human Technology
10
2.3 Enqute

Aan de hand van de eyetracking zal het onderzoeksteam circa 30 enqutes afnemen om wat dieper
in te gaan op de kenmerken en de behoeften van het doelgroep en om op eventueel op goede
ideen te komen. De enquete vragen zijn een adaptatie van het operationaliseringsschema.
Rekening houdend met de doelen gesteld in het operationaliseringsschema en het incorporeren van
advies gegeven in de boeken Interaction design (rogers, 2011), Dont make me think (Krug, 2005) en
basisboek methoden en technieken (Baarda & De Goede, 2006).

Benodigde materialen
Operationalisatieschema (zie Bijlage 3)
Enqute (zie Bijlage 1)
Pen en papier
Computer met internetaansluiting en de website van het Btasteunpunt
2.4 Deelnemers

De deelnemers aan het onderzoek zijn leerlingen van de HAVO en VWO en ok zullen mede HTers als
respondenten dienen voor het eyetracking onderzoek.
Er zullen 30 respondenten deelnemen aan de enqute en er zullen 7 respondenten deelnemen aan
de Eye-tracking.

Aselect steekproef
De deelnemers zullen willekeurig worden gevraagd mee te werken aan het onderzoek, zodat iedere
persoon een gelijke kans heeft om mee te doen. Er zullen 30 respondenten worden genquteerd en
7 respondenten deelnemen aan de Eye-tracking. Eye-tracking neemt veel tijd in beslag, meer als 7
respondenten kan een vertraging in de planning veroorzaken en te weinig respondenten levert geen
betrouwbare resultaten op voor het onderzoek.
Er zullen dus circa 30(enqute) + 7(Eye-tracking) = 37 respondenten mee doen aan de steekproef.
2.5 Materiaal, apparatuur en instrumenten

De website van het Btasteunpunt zal onderzocht worden bij het onderzoek. Hierbij is er een
computer met internet aansluiting nodig. Hiernaast worden de respondenten geobserveerd met Eye-
tracking en worden ze gefilmd zodat het later opnieuw bekeken kan worden (wat er niet is
opgemerkt tijdens de observatie) hoe ze bepaalde opdrachten hebben uitgevoerd.

Op deze manier kunnen de resultaten van de respondenten na het onderzoek makkelijk met elkaar
vergeleken worden zodat er conclusies gevormd kunnen worden.
Het onderzoek wordt in het Usability lab op de Hanzehogeschool in Groningen uitgevoerd, waarbij
alle technische meetinstrumenten al aanwezig zijn.

Benodigdheden:
- Computer met internet aansluiting en de website van het Btasteunpunt
- Camera/videocamera
- Eye-tracker
- Microfoon
- Enqute
- Observatieformulier
- Pennen

Human Technology
11
2.6 Procedure

Om een beeld te krijgen van wat voor informatie er gewenst is te verkrijgen bij de respondenten
wordt er een klein vooronderzoek uitgevoerd met het afnemen van enqutes. Hiervoor worden circa
30 respondenten ondervraagd om wat dieper in te gaan op de kenmerken en de behoeften van de
doelgroep en om op eventueel op goede ideen te komen. Ze worden onder andere gevraagd over
de functies van de website. Er kan bij de functies gedacht worden bij bijvoorbeeld, de informatie.
Vonden ze het duidelijk of juist onduidelijk? Of bepaalde functies die de respondenten nog missen en
of er wat verbeteringen kunnen komen.

Daarna zullen de respondenten opdrachten krijgen, die ze kunnen uitvoeren op de computer. Hierbij
zullen de respondenten geobserveerd worden, en kan er gekeken worden of de website van het
Btasteunpunt gemakkelijk te gebruiken is en of er knelpunten zijn.

Tijdens het uitvoeren van deze opdrachten zal de observant een observatieformulier invullen. Dit
formulier is te vinden in Bijlage 3 Eye-tracking, in deze bijlage staan zowel de taken als de
aandachtspunten voor de onderzoeker. Naast het gebruik van het observatieformulier zal er (met
toestemming van de gebruiker) ook filmopnames en opnames van het scherm gemaakt worden en
wordt de respondent geobserveerd met een Eye-tracker.
Bij Eye-tracking wordt de respondent achter de computer gezet en krijgt hij/zij opdrachten om
dingen op te zoeken op een website. Met behulp van apparatuur kan er gekeken worden waar de
respondent naar toe heeft gekeken. Ook kan er gezien worden hoelang de respondent ergens naar
toe heeft gekeken. Er kan dan precies gezien worden waar de focus vaak heeft gelegen. Hierdoor
wordt het bekend gemaakt waar de belangrijkere en minder belangrijkere punten van de website
moet worden geplaatst.

Op deze manier wordt er gepeild of het Btasteunpunt ook aansluit bij de eisen en wensen van deze
gebruiksgroep. Zo niet, dan wordt er duidelijk wat de mogelijke verbeterpunten zijn voor de website.
De data die hieruit voortkomt, zal worden verwerkt in het programma SPSS om overzichtelijke
resultaten te kunnen presenteren.

Met de resultaten kan het onderzoeksrapport geschreven worden. Hierin wordt het antwoord op de
onderzoeksvraag gegeven.

Human Technology
12
3. Resultaten
Per methode die gebruikt wordt bij het onderzoek wordt een aantal resultaten verwacht, de te
verwachte resultaten staan per methode beschreven.

3.1 Btasteunpunt
Met de Eye-tracking methode word gekeken waar de respondenten naar kijken en niet naar kijken op
de website. Er kunnen video beelden van de respondenten genomen worden waarop gezien wordt
hoe de respondenten op de site reageren, daarnaast worden ze mondeling genquteerd. Los van
het Eye-tracking onderzoek worden er ook respondenten genquteerd voor de beeld vorming van
het onderzoek, eventuele ideen van de respondenten wordt in meegenomen in het verdere
onderzoek.

Verwacht wordt dat de respondenten moeite zullen hebben met het vinden van de website van het
btasteunpunt, daarbij zullen ze ook moeite hebben met het aanmelden voor een masterclass.
het Eye-tracking onderzoek geeft een beeld van:
Het gedrag en de ervaring van de eindgebruiker
De knelpunten van de website

De enqutes geven beeld van:
De ervaringen van de respondenten
De tevredenheid over de site
De kenmerken en behoeften van de respondenten

Heuristieke evaluatie haalt de problemen van de website naar voren gericht op de taken die de
respondent zou moeten uitvoeren.
3.2 Aanmelden masterclass
Aanmelden bij een masterclass is maar via n manier mogelijk en die is niet goed zichtbaar op de
site. Eyetracking zal naar verwachting aantonen dat de respondenten vaak over de aanmeld functie
van de site heen zullen kijken.

Bij de enqutes geven de respondenten feedback over de lay-out van de site wat meegenomen kan
worden in de resultaten en zodat daar aan gewerkt kan worden. Het aanmelden voor een
masterclass is redelijk te doen als er gebruik wordt gemaakt van de zoekbalk van de website, de
vraag is of de doelgroep al zodanig gebruikt maakt van de zoekbalk om over het web te surfen.

Human Technology
13
4. Discussie
4.1 Respondenten
De respondenten voor het onderzoek komen uit de doelgroep middelbare scholieren uit het
middelbaar onderwijs. De betreffende scholieren komen uit het jaar 4,5 of 6 van het HAVO of VWO
ook zullen er respondenten zijn uit onze eigen klas met mede HTers. De respondenten hebben
vanzelfsprekend invloed op de resultaten en ook bij dit onderzoek is het van belang de invloed van
de respondent in kaart te brengen.
De respondenten kunnen een negatieve invloed hebben op het onderzoek door niet mee te werken.
Hierdoor zal er meer tijd gaan naar het zoeken van respondenten en dit zal het onderzoek vertragen.
Dit heeft dus een negatieve invloed op het onderzoek. Dit kan voorkomen worden door duidelijk aan
te geven wat er verwacht word en eventueel compensatie verschaffen voor de respondenten.
Ook kan het zijn dat de respondenten een positieve invloed hebben op het onderzoek. Veel
leerlingen in het middelbaar onderwijs volgen tegenwoordig het vak Technasium ook bekend als
Onderzoeken en Ontwerpen. Hierbij leren de leerlingen al in een vroeg stadium van hun leerweg wat
onderzoeken inhoud en krijgen de leerlingen ook zelf echte opdrachten waarbij onderzoek word
gedaan. Doordat deze leerlingen al een goed idee hebben van wat onderzoeken inhoud zullen de
leerlingen meer begrip/interesse tonen en eerder geneigd zijn om mee te werken met het
onderzoek.
4.2 Resultaten
De verwachting is dat de resultaten die uit het onderzoek naar voren komen de onderzoeksvraag
beantwoorden. Het onderzoek bestaat uit meerdere onderdelen. Door het onderzoek op te splitsen
in meerdere onderdelen kan de gebruiksvriendelijkheid van de betasteunpunt website gemeten
worden. Elke onderdeel behandeld verschillende aspecten die weer gekoppeld zijn aan verschillende
onderzoeksmethoden.

Allereerst zal onderzocht worden of de respondenten al eerdere ervaringen hebben gehad met het
Hanze betasteunpunt en hoe die ervaring was ook word er onderzocht wat de behoeftes van de
doelgroep zijn.
Ten tweede zal onderzocht worden waar de knelpunten in de website zitten en wat deze knelpunten
zijn.
4.3 Validiteit & Betrouwbaarheid
Validiteit en betrouwbaarheid is vaak met elkaar verbonden. Het is dus van groot belang dat beide
begrippen goed begrepen worden en de betekenis tijdens het onderzoek goed in gedachten word
gehouden.

Het onderzoek zal valide zijn omdat de te meten begrippen gedefinieerd worden hierdoor kunnen er
de juiste vragen gesteld worden in het onderzoek en zal er gemeten word wat er beoogt te word
gemeten.

Het onderzoek zal ook betrouwbaar zijn omdat er meerdere onderzoeksmethodes worden
toegepast. Hierdoor ontstaan er meerdere resultaten en door deze te vergelijken kan een
betrouwbare conclusie en oplossing worden gekozen.

Human Technology
14

5. Figuren

Human Technology
15
Hanzehogeschool
Groningen
Betasteunpunt
Hulp bij je Proefielwerkstuk Masterclasses Betawerkplaatsen Beta-docentendag
Lifestyle & Design
Market & Money
Mens & Medisch
Mobiliteit & Ruimte
Science Exploration
Voeding & Ditaliteit
Water, Natuur &
Energie
Wiskunde Natuurkunde Informatica Scheikunde Biologie
Masterclasses
Locatie en
Porgramma
Aanmelden
Aansluiting
Wiskunde
Concept Contex
Data Werkplaatsen
13-14
Energie en
technasia
Beta-docentendag
Locatie en
Routebeschrijving
Workshops en
Colleges
Hyperlinks over
Informatie
Hyperlinks over
Scheikunde
Hyperlinks over
Biologie
Hyperlinks over
Natuurkunde
Hyperlinks over
Wiskunde

6. Bijlagen
Bijlage 1: Operationalisatieschema
Eigenschapbegrip Dimensie Sub dimensies Indicatoren Item
Usability effectief bruikbaar
Definitie:
de mate waarin een
product door
bepaalde gebruikers
in een bepaalde
gebruikersomgeving
kan worden
gebruikt om
bepaalde doelen
effectief, efficint
en naar
tevredenheid te
bereiken
(International
organization for
standardization,
1998).
toegankelijk

Begrijpelijk
De mate
waarin een
gebruiker kan
doorgronden
hoe een
website werkt.
Geeft de website
duidelijk weer welke
informatie wordt
aangeboden?
De links en menus
geven aan waar ze naar
toe leiden
Kan de
respondent na
het eye tracking
onderzoek
uitleggen waar
de links voor
staan
Hoelang duurt
het voordat de
respondent de
gewenste
pagina bereikt
Naar hoeveel
verkeerde
plekken kijkt de
respondent
voordat hij de
goede link heeft
gevonden (eye-
tracking)

Human Technology
16
Vraag aan de
respondent
(naderhand) :
waar dient het
betasteunpunt
voor?
nuttig
Tevredenheid Wenselijk
De mate
waarin de
gebruiker de
behoefte
heeft de
website te
gebruiken
Is je (eerste) indruk van
de website positief of
negatief?
Wat is de mening van
de respondent over de
website.
Wat vind de
respondent van
de lay-out van
de homepage
op een schaal
van 1 tot 5
(likert schaal)
Zou je deze
website zelf
gaan
gebruiken?
Ja / nee
Zou je anderen
adviseren om
deze website te
gaan gebruiken
Ja / nee
vermaak
waardevol
Efficintie

herkenbaar
vindbaar

Vallen de
nieuwsbrieven
en agendas
meteen op?
Het is duidelijk
waar ik meer
informatie kan
vinden over
masterclasses.
Het is duidelijk
hoe ik contact
opneem met
het
betasteunpunt

Opdrachten eye-
tracking: zoek de
nieuwsbrieven en
agendas. Zoek
informatie over
masterclasses. Zoek de
pagina om contact op te
nemen met het
betasteunpunt.
Hoelang duurt
het voordat de
respondent de
gewenste
pagina bereikt
Naar hoeveel
verkeerde
plekken kijkt de
respondent
voordat hij de
goede link heeft
gevonden (eye-
tracking)
leerbaar

Human Technology
17
Het idee achter het operationalisatieschema is het meetbaar maken van usability. De methoden die
gebruikt worden hebben effect op de uiteindelijke items en vragen die gesteld zullen worden.
(Preece, 2011)

Human Technology
18
Bijlage 2: Enqute

Human Technology
19

Human Technology
20

Human Technology
21
Bijlage 3 : Eye-tracking

Bij Eye-tracking wordt de respondent achter de computer gezet en laat de onderzoeker hem dingen
opzoeken op een website. Met behulp van apparatuur kan gezien worden waar de respondent naar
toe heeft gekeken. Ook ziet de onderzoeker hoelang de respondent ergens naar toe heeft gekeken.
De onderzoeker kan dan precies zien waar de focus vaak ligt. Hierdoor weet de onderzoek waar de
belangrijkere en minder belangrijkere punten van de website geplaatst moeten worden.

De verwachting is dat het Eye-tracking onderzoek een beeld geeft van:
De wensen en verwachtingen van de eindgebruikers
Het gedrag en de ervaring van de eindgebruiker
De knelpunten van de website

Om het onderzoek uit te kunnen voeren, moeten er respondenten uitnodigend om naar het lab op
school te komen. Daar wordt de test dan afgenomen. Op school is hier namelijk alle apparatuur voor.
Er zijn meet instrumenten voor Eye-tracking, maar er zijn ook cameras en microfoons. Hierdoor
hopen we de beste indrukken te krijgen van onze respondenten. Omdat we al eerder een rondleiding
hebben gehad in het lab en al een paar kleine onderzoeken hebben uitgevoerd, weten we dat eye-
tracking veel tijd kost. Daarom willen we slecht met een klein aantal respondenten het eye-tracking
onderzoek uitvoeren. We zaten te denken aan 10-15 respondenten.

Opdrachten Eye-tracking:

Om resultaten uit het Eye-tracking onderzoek te krijgen moeten de respondenten een aantal
opdrachten uitvoeren tijdens het onderzoek. Tijdens het uitvoeren van de opdrachten zal er worden
gevraagd aan de respondenten om hardop te denken wat ze gaan of aan het doen zijn. Dit zal
worden opgenomen door de microfoon in het lab en zal helpen bij het begrijpen van het zoek/surf-
gedrag van de respondenten ook kunnen de opnames later terug worden geluisterd. Dit geld ook
voor de camera opnames en de eyetracking recordings. Hieronder volgen de opdrachten die de
respondenten zullen uitvoeren tijdens het onderzoek.

Voor respondenten:

Om de volgende vragen te beantwoorden, is het noodzakelijk om naar de website van het
betasteunpunt te gaan. Hieronder staat een link naar de website:

http://www.hanze.nl/home/Studie+kiezen/Betasteunpunt/

Voer nu de volgende opdrachten uit.
Zoek informatie voor een profielwerkstuk over Greenfoot programming.
Zoek nu naar informatie over alcohol. Nog steeds voor je profielwerkstuk.
Vanuit de homepage meld je je aan voor een masterclass via de website
Vanuit de homepage ga je naar de meest recente nieuwsbrief zoeken.
Zoek uit hoe je contact opneemt met het Betasteunpunt.

Human Technology
22

Human Technology
23

Human Technology
24

Bijlage 4: Onderzoeksmethoden
Eye-tracking:
Bij Eye-tracking wordt de respondent achter de computer gezet en krijgt hij/zij opdrachten om
dingen op te zoeken op een website. Met behulp van apparatuur kan er gekeken worden waar de
respondent naar toe heeft gekeken. Ook kan er gezien worden hoelang de respondent ergens naar
toe heeft gekeken. Er kan dan precies gezien worden waar de focus vaak heeft gelegen. Hierdoor
wordt het bekend gemaakt waar de belangrijkere en minder belangrijkere punten van de website
moet worden geplaatst.

Om het onderzoek uit te kunnen voeren, moeten we respondenten uitnodigen naar het lab op school
te komen. Daar moeten we test dan afnemen. Op school is hier namelijk alle apparatuur voor. Er zijn
meet instrumenten voor eye-tracking, maar er zijn ook cameras en microfoons. Hierdoor hopen we
de beste indrukken te krijgen van onze respondenten. Omdat we al eerder een rondleiding hebben
gehad in het lab en al een paar kleine onderzoeken hebben uitgevoerd, weten we dat eye-tracking
veel tijd kost. Daarom willen we slecht met een klein aantal respondenten het eye-tracking
onderzoek uitvoeren. We zaten te denken aan 5-10 respondenten.

Cardsorting:
We hebben er met zijn allen voor gekozen om de onderzoeksmethode cardsorting niet te gaan
gebruiken. Ondanks dat het een erge goede methode is voor het onderzoeken van een website. Met
cardsorting zijn we nog geheel onbekend. Vandaar dat we toch hebben besloten het niet te gaan
gebruiken. We zouden hierdoor tegen onnodige problemen aanlopen.

Interviewen
Eigenlijk zijn we voortdurend elkaar aan het interviewen; de hele dag door stellen we vragen. Het
verschil met een echt interview is dat we dan gericht vragen stellen. Het onderwerp en doel van een
interview zijn van tevoren vastgelegd. Het interview is met name bekend van de media: radio- en
televisieprogrammas.
Welke interviewsoorten zijn er?
Je kunt op verschillende manieren binnen een gesprek informatie krijgen. De drie bekendste
interviewvormen zijn:
Het gestandaardiseerde interview, ook wel enqute genoemd. In dit geval liggen de vragen en de
antwoorden van tevoren vast; de genterviewde kan uit een beperkt aantal antwoorden kiezen.

Human Technology
25
Het half-gestandaardiseerde interview. Hierbij heb je voor aanvang van het gesprek onderwerpen op
papier gezet die je wilt bespreken. Je gesprekspartner kan in zijn eigen woorden zijn antwoorden
formuleren, maar kan niet het gespreksonderwerp bepalen.
Het open interview. Bij een open interview stel je alleen het onderwerp en de beginvraag van
tevoren vast. Nadat jij de eerste vraag hebt gesteld, kan jouw gesprekspartner allerlei onderwerpen
inbrengen. De interviewer heeft de taak om het gesprek te sturen.

Waaruit bestaat een interview?
Ieder interview bestaat grofweg uit drie delen.

1. Opening
Je begint het gesprek met het uitleggen van het doel: wat je hoopt te weten te komen. Bij
bijvoorbeeld een exit-interview wil je iemands beweegredenen om te vertrekken, achterhalen.
Vervolgens stel je de gesprekstijd vast en in het geval van een meer open gesprek, bepaal je de
themas die aan de orde komen. Je begint het interview met een open vraag: een vraag die je niet
kan beantwoorden met ja of nee.

2. Middengedeelte
Met name bij open interviews zul je nu je hoofd er goed bij moeten houden; dit is voor je
gesprekspartner het moment om zijn verhaal te vertellen en als interviewer moet je zorgen dat hij
niet teveel afwijkt van het centrale gespreksonderwerp. Wanneer de gegeven informatie niet helder
is, moet je doorvragen.

3. Afronding
Wanneer je het gevoel hebt dat je voldoende informatie hebt vergaard over een onderwerp, stel je
voor het interview op dit punt af te ronden. Je maakt een samenvatting van de belangrijkste punten.

Hoe neem je een interview af?
Bij een interview moet je op verschillende dingen letten zodat je de juiste informatie kunt krijgen.
Vooral bij het afnemen van een open interview moet je aan onderstaande punten aandacht
besteden.

Human Technology
26
De juiste vragen stellen
Je verzamelt de meeste informatie door het stellen van open vragen: vragen die je niet met ja of nee
kunt beantwoorden. Door het stellen van open vragen dwing je je gesprekspartner zijn mening over
een onderwerp in eigen woorden te formuleren. Je biedt hem de kans zijn ervaringen met jou te
delen. Wees wel voorzichtig met het stellen van suggestieve vragen: vragen die een waardeoordeel
of een veronderstelling bevatten. Je gesprekspartner kan hierdoor het idee krijgen dat hij in een
bepaalde richting wordt geduwd en daardoor dichtklappen. Het tegenovergestelde kan echter ook
gebeuren: je gesprekspartner voelt zich aangevallen en komt met nieuwe feiten om zijn verhaal te
verdedigen. Bedenk goed wanneer je suggestieve vragen gebruikt.

Goed doorvragen
Je krijgt niet altijd meteen een goed antwoord op je vraag. Dit kan verschillende oorzaken hebben:
- Je gesprekspartner begrijpt de vraag niet goed.
- Hij/zij gaat een antwoord uit de weg.
- Je vermoedt dat er meer achter het gegeven antwoord schuilt.
In alle gevallen geldt: doorvragen. Wat bedoel je precies? Kun je daar een voorbeeld van geven?
Alleen als je dieper op een antwoord ingaat, kun je de benodigde informatie krijgen. Een andere
manier waarop je meer duidelijkheid kunt scheppen, is door het geven van een samenvatting van
een antwoord. "Als ik het goed begrijp, bedoelt u dus dat...?" Je dwingt je gesprekspartner hierdoor
om zijn eerdere antwoord nogmaals toe te lichten.

Vasthouden aan de rode draad in het gesprek
Van tevoren heb je vastgesteld wat je wilt bespreken en welke informatie je wilt achterhalen. In half-
gestandaardiseerde en open interviews krijgt je gesprekspartner de ruimte om zijn verhaal te
vertellen. Als interviewer moet je tijdens het gesprek het hoofdonderwerp en het gespreksdoel goed
in je achterhoofd houden. Wanneer je gesprekspartner teveel van het onderwerp afwijkt, moet jij
hem tijdig kunnen bijsturen.
Op het juiste moment de juiste vragen stellen
Timing is ontzettend belangrijk in een interview: wanneer breng je welk onderwerp naar voren en op
welke manier? Wanneer moet je doorvragen of juist een samenvatting geven? Timing bepaalt voor
een groot deel de informatiewaarde van een interview. Omdat ieder interview anders is, bestaan er
geen ultieme richtlijnen voor de juiste opbouw van een interview. Over het algemeen geldt dat het
verstandig is in het begin van een interview je gesprekspartner vooral aan te moedigen door
bijvoorbeeld te knikken of te hummen.
Heuristieke evaluatie:
Een heuristieke evaluatie kan gebruikt worden bij het onderzoeken van de Btasteunpunt website.

Human Technology
27
Hiermee kunnen duidelijk de problemen in de site naar voren worden gehaald door de verschillende
taken die de respondent kan uitvoeren te analyseren en te controleren op de 10 heuristieken van
Jakob Nielsen. Dit kan individueel gedaan worden en kan later worden vergeleken met de andere
bevindingen.
Bijlage 5: Meetinstrumenten

Eye-tracker

Videocamera

Computer

Human Technology
28

Human Technology
29
Microfoon

Boxen

Human Technology
30
7. Bronnenlijst

7.1 Websites

http://www.roc.nl/default.php?fr=nieuws&nieuwsitem=41411http://www.roc.nl/default.php?fr=nie
uws&nieuwsitem=41411
http://www.hanze.nl/home/Studie+kiezen/Betasteunpunt/portal.htm
http://www.42bis.nl/2013/04/gebruikskwaliteit-meten-met-het-gebruikskompas-deel-1-willen/
https://www.optimizely.com/free-
trial?utm_source=Google&utm_medium=cpc&utm_content=usabtt&utm_campaign=Shiva
http://scholar.google.nl/scholar?hl=en&q=usability&btnG=&as_sdt=1%2C5&as_sdtp=

7.2 Literatuur:
Projectmanagement, Roel Grit

Basisboek Human Technology 1
e
druk, Rianne Valkenburg, Manon Vos-Vlammings, Jantine Bouma,
Rob Willems

Interaction Design 3
de
druk, Yvonne Rogers, Helen Sharp, Jennifer Preece

Methoden & Technieken 5
de
druk, Ben Baarda, Martijn de Goede, Mark Julsing

Dont make me think! 1
e
druk, Steve Krug

Nielsen, J. (1995, January 1). 10 Heuristics for User Interface Design: Article by Jakob Nielsen.
Retrieved January 27, 2014

Preece, J., Rogers, Y. & Sharp, H. (2011). Interaction design: beyond human-computer interaction.
(3edruk). John Wiley.

Betasteunpunt Onderzoeksvoorstel

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Betasteunpunt Onderzoeksvoorstel

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Usability onderzoek

You might also like