SAOBRAAJNI FAKULTET

TRAVNIK






BROJANJE SAOBRAAJA
Zenica - epe
SEMINARSKI RAD




Predmet: Saobraajno ininjerstvo




Mentor: Student:
Prof. dr. Sinan Alispahi Ivona Slavica
Mr. Samed Ormanovi dip.ing.




Travnik, 2014.

S A D R A J
1.UVOD................................................................................................................................... 1.
2. OSNOVNI POKAZATELJI NA PODRUJU ZA PERIOD OD 2011 DO 2012 god.. 2.

3. BROJANJE SAOBRAAJA............................................................................................ 3.

3.1. Metoda runog brojanja...................................................................................... 3.
3.2. Automatsko brojanje saobraaja........................................................................ 5.

4. OBIM I STRUKTURA VOZILA NA MAGISTRALNOM PUTU M-17...................... 9.

4.1. Vremenski period od 06:00 do 09:00h Zenica epe..................................... 9.

4.2. Vremenski period od 14:00 do 17:00h Zenica epe.................................... 10.

4.3. Vremenski period od 06:00 do 09:00h epe Zenica.................................... 11.

4.4. Vremenski period od 14:00 do 17:00h epe Zenica.................................... 12.

5. VRSTE VOZILA............................................................................................................... 12.

6. FAKTORI VARIJACIJE SAOBRAAJA.................................................................... 13.
6.1. Faktor vrnog sata.............................................................................................. 13.

7. PROPAUN FAKTORA VRNOG SATA................................................................... 14.

8. OSVRT NA REZULTATE.............................................................................................. 16.

9. ZAKLJUAK.................................................................................................................... 17.

10. POPIS LITERATURE................................................................................................... 18.

11. POPIS SLIKA I TABELA............................................................................................. 19.






1.UVOD
Putevi su jedan od temeljnih elemenata saobraaja meu narodima ve od prvih poetaka
civilizacije. Putevi su se razvijali od pjeakih staza preko neuvrenih zemljenih puteva do
savremenih puteva, a njihov razvoj bio je vrlo polagan sve do pojave motornih vozila.
Brojanje saobraaja sprovodi se radi prikupljanja podataka o intenzitetu i strukturi
saobraajnih tokova. Osnovni podatak je prosjeni godinji, dnevni saobraaj (PGDS) i dobija
se tako to se ukupan protok vozila za godinu dana na jednoj dionici puta podijeli sa brojem
dana u godini.
Prikupljanje podataka potrebno je zbog saobraajnog i urbanistikog planiranja, zbog
planiranja budue saobraajne mree ili oblikovanja nekog vorita, zbog eventualne
rekonstrukcije postojee saobraajne mree i izgradnje novih saobraajnih pravaca.
Na relaciji Zenica - epe, saobraaj se odvija u dva smjera na magistralnom putu M-17.
Kroz ovaj seminarski obradit emo osnovne pokazatelje u periodu od 2011. do 2012. god, na
pomenutom podruju. Takoer emo pomenuti svrhu brojanja, naini brojanja, zatim unijeti
podatke o dnevnom prometu u vremenu od 06.00 do 09.00 sati i od 14.00 do 17.00 sati za koji
semo i brojali, vrste vozila, odrediti vrni sat, odrediti faktor vrnog sata, osvrt na rezultate.













1

2. OSNOVNI POKAZATELJI NA PODRUJU ZA PERIOD OD 2011 DO
2012 god.

Osnovni pokazatelji na podruju optine Zenica prebivalita za period od 2011. do 2013.
godine - broj stanovnika, broj vozaa, broj vozila, vrsta i duina cesta, sigurnosti cestovnog
saobraaja (broj saobraajnih nezgoda - s poginulima, s tee ozlijeenima, s lake
ozlijeenima, s materijalnom tetom). Zeniko Dobojski kanton ima 400.848 stanovnika,
dok u Zenici ivi 127.113 a u epu 31.089 stanovnika. Od toga vozilom upravlja i vozilo
posjeduje oko 89% stanovnitva.
Tabela 1. Saobraajne nesree po kantonima
1



Iz predhodne tabele moemo vidjeti da je za period 2011god. u Zeniko Dobojskom
kantonu broj saobraajnih nesrea bio 3979, a za period 2012 god. 4027.
Tabela 2. Posljedice saobraajnih nesrea nastradala lica


1
http://www.fup.gov.ba/wp-content/uploads/2013/02/Sigurnost-saobracaja-2012.pdf
2

Iz druge tabele moemo vidjeti broj poginulih, tee povrijeenih i lake povrijeeni. U
Zeniko Dobojskom kanton za period 2011god. broj poginulih je 27, tee povrijeenih 175 i
lake povrijeenih 715 lica. A za period 2012 god. broj poginulih je 20, tee povrijeenih 131
i lake povrijeenih 600 lica.

3. BROJANJE SAOBRAAJA

Brojanje saobraaja sprovodi se radi prikupljanja podataka o intenzitetu i strukturi
saobraajnih tokova. Osnovni podatak je proseni godinji dnevni saobraaj (PGDS) i dobija
se tako to se ukupan protok vozila za godinu dana na jednoj deonici puta podeli sa brojem
dana u godini. Dunost upravljaa dravnim i lokalnim putevima je da redovno vode statistiku
o protoku vozila, na osnovu koje se sprovodi racionalno i efikasno upravljanje putevima.
Brojanje saobraaja moe se vriti:
metodom runog brojanja i
automatskom metodom.

3.1. Metoda runog brojanja
Brojanje saobraaja, prvobitno je bilo runo, poelo se koristiti kao nain na koji su se
prikupljali podaci o optereenjima odreenih saobraajnica (prometnica), kategorijama vozila
koja se kreu po njima i sl.
Razlikujemo dvije vrste brojanja:
1. Statiko - broje se vozila koja u odreenom vremenskom intervalu prou kroz odreeni
presjek ceste. Tako se dobivaju podaci o optereenju ceste, a koriste se pri dimenzioniranju
prometnica i vorita.
2. Dinamiko - to je brojanje saobraajnih tokova. Njime se ustanovljuje jaina,smjer i put
saobraajnih strujanja (tokova). Metode brojanja saobraaja su:
1. metoda obinog mjerenja na vornim tokama,
2. metoda obinog mjerenja registarskih oznaka vozila,
3. metoda obiljeavanja listiima,
4. metoda ispitivanja,
5. metoda brojakih znaaka,
6. anketiranje domainstava.
Vrijeme brojanja ovisi o svrsi brojanja. Ako je osnovnim brojanjem odreeno vrijeme vrnog
optereenja moe i kratkotrajno brojanje od pola sata do 2 sata dati potrebne rezultate. Podaci
o dnevnom optereenju dobivaju se 16 satnim brojanjem u 2 smjene (6-14 i 14-22 sata). Pri
brojanju treba odabrati karakteristine dane kada su optereenja prosjena. Odnos dnevnog i
nonog prometa dobit e se 24 satnim brojanjem.
3

Metoda obinog mjerenja na vornim tokama - Slui za utvrivanje prometnih tokova brz
obzira na izvor i cilj tih tokova.Brojaka mjesta postavljaju se na svakoj prilaznoj cesti prema
raskriju.Biljee se smjerovi kretanja vozila.
Metoda biljeenja registarskih oznaka vozila - Sastoji se u biljeenju registarskih oznaka, a
nedostatak je to se brojanje mora provesti istovremeno na cijelom podruju zbog ega je
potreban veliki broj sudjelovatelja pri brojanju.
Metoda obiljeavanja listiima - Voza pri ulazu u grad nalijepi listi odreenog oblika i
boje ovisno o tomu da li se zadrava u gradu ili samo prolazi i slino.
Metoda ispitivanja - Sastoji se u ispitivanju vozaa od kuda dolaze,kamo idu,da li se
zadravaju i slino. Potreban je veliki broj brojaa i brojanje istovremeno na cijelom
podruju.
Metoda brojakih znaaka - Znake se podijele vozaima u vrnim satima u vremenu od 3
sata.U razmacima od pola sata treba pokupiti znake i podatke zabiljeiti u formulare.
Anketiranje domainstava - Dijelove grada treba podijeliti u sektore,te obavijestiti
stanovnitvo o anketi.Domainstva se anketiraju o obavljenim vonjama u nekom odreenom
danu.
Vrijeme trajanja brojanja odreuje se u zavisnosti od svrhe brojanja, te imamo:
- kratkorono i
- dugorono brojanje.

Kratkorono brojanje od pola sata do 2h koristi se najee za utvrivanje veliine protoka u
asovima vrnog optereenja. Za utvrivanje mjerodavnog dnevnog optereenja dovoljno je
brojanje od 16h. Za dugotrajno brojanje u toku itave godine pogodno je izabrati automatsko
brojanje pomou elektronskih uraaja.

Da bi se brojanje na brojakim mjesta obavilo jeftinije i za krae vrijeme potrebno je stalno
brojanje samo na malom broju brojakih mjesta. Rezultat takvih brojanja na kljunim
brojakim mjestima omoguuju zajedno sa rezultatima kratkotrajnih brojanja sa ostalih
brojakih mjesta izvoenja zakljuka o cjelokupnom toku saobraaja. U zavisnosti od cilja,
brojanje se moe organizovati:
1. na poprenom presjeku puta (profilno brojanje);
2. na odreenoj dionici puta i
3. na posmatranom podruju (kordonsko brojanje).

Brojanje na poprenom pregledu puta se obavlja runo pomou brojakih listia. Na ovaj
nain se dobivaju podaci o optereenju puta na tom poprenom presjeku, ali meutim ne
dobivamo podatke o prostornoj raspodjeli saobraajnih tokova. Ovi podaci se koriste i za
dimenzionisanje poprenih profila puta kao i pri praktinim zadacima regulisanja raskrsnica.

4

Brojanje saobraaja na odreenoj dionici puta spada u grupu tzv. dinamikom brojanju
saobraaja. Organizuje se da bi se utvrdilo ukupno optereenje posmatrane dionice po obimu i
strukturi saobraaja kao i promjene toka du dionice (obim vozila koji se ulijeva i izlijeva sa
posmatrane dionice na prikljune puteve). Brojanje saobraaja na dionici puta je
komplikovanije za izvoenje i planiranje, a potrebno je vie osoblja za brojanje i obradu
prikupljenih podataka.

Brojanje na posmatranom podruju (kordonsko brojanje) se obavlja tako to se brojakim
mjestima obuhvata odgovarajua gradska zona. Na ovaj nain utvruje se broj vozila koji ue
i i zae iz posmatrane zone u odgovarajuem vremenskom periodu, ovi podaci slue za
donoenje odgovarajuih zakljuaka o nainu regulisanja raskrsnica. O potrebi za novim
garanim prostorima ili prostorima za parkiranje vouila, uvoenje pjeakih zona... Poslije
brojanja skupljaju se podaci, a zatim se sistematiziraju i pripremaju za dalju obradu.



Slika 1. Runo brojanje saobraaja 1938.god.

3.2. Automatsko brojanje saobraaja

Brojilo slui sa stalno prikupljanje podataka o znaajkama saobraajnih tokova na cestama.
Preferira s koritenje automatskih brojila saobraaja s induktivnom tehnologijom, jer
omoguuje brzo i tano mjerenje cestovnog saobraaja te pripada najnovijim rjeenjima koja
mogu udovoljiti svim osnovnim i dodatnim potrebama u prikupljanju podataka o saobraaju
na cestama. Osobito je vano da automatsko brojilo omoguuje tono razvrstavanje vozila u
najmanje 8 skupina (prema europskom standardu).
5


Slika 2. Automatsko brojilo saobraaja
Brojila saobraaja na cestama postavljaju se prema projektu. Mjerni ureaji saobraajnog toka
(brojila saobraaja) mjere i memoriraju sve relevantne podatke osaobraaju:
brojenje vozila po saobraajnom traku i smjeru;
brzine vonje po vrsti vozila;
uestalost;
razmak izmeu vozila.

Podaci se putem mjernih ureaja prikupljaju na karakteristinim mjernim mjestima na
cestama. Interval prikupljanja podataka u pravilu je jedna minuta, to odgovara i vremenu
obrade prikupljenih podataka.
Mjerni sustav se moe bazirati na induktivnoj petlji ili drugim osjetilima ukljuujui i video
imaging sustav. U pravilu primjenjuje se sustav za induktivno detektiranja vozila s dvije
induktivne petlje po jednom prometnom traku. Induktivne petlje za detekciju vozila ugrauju
se u kolnik s dva dovoda do ureaja za brojenje.
Poloaj induktivnih petlji potrebno je tako odrediti da izmeu petlji i dovoda susjednih petlji
postoji minimalni razmak od 50 cm.
Dovodne i odvodne strane susjednih petlji istog smjera vonje (npr. na brzim cestama i
autocestama s vie prometnih trakova u istom smjeru) trebaju leati u istoj ravnini. irina
proreza (utora) u cesti za polaganje petlji iznosi 5-8 cm, a kad se radi o dovodima do spojne
kutije od koje slijedi grananje (do nje vodi telekomunikacijski kabel) onda utor iznosi oko 10
cm. Dubina utora iznosi kod betonskog kolnika oko 5 cm.
Za dovode petlji koriste se Cu/Si Li5Y AWD 16/19, iji ovojni sloj ostaje neoteen pri
temperaturi zalijevanja utora (180-240 C). Tip kabela sa staklenim vlaknima pojaanom
ovojnicom je SiFGI 1,5 mm2 Cu. Dovodi petlje izvan podruja kolnika rade se u plastinim
cijevima. ice petlji spajaju se izvan kolnika, zatieno spojnicom od termoskupljajue
plastike. Kabel petlje poloen u utore odreenim se mjerama titi od pomicanja svakih 50
cm plastinim klinovima i zalijeva se vruom bitumenskom emulzijom tip elastin.
6

Polaganje se vri pri temperaturama iznad 10 C i suhom vremenu. Ureaj za mjerenje
saobraaja (brojilo) smjeta se u PVC ormari, kvalitetne zatite IP 54 obojen bojom RAL
2009 i otporan na ultraljubiasto zraenje. Ureaj se zatiuje kratkom elinom zatitnom
ogradom. Opi tehniki podaci koje brojilo saobraaja mora ispunjavati:
teina oko 5 kg,
jednostavno za ugradbu, premjetanje i odravanje,
napajanje: 220 V AC/12V baterija + solarna ploa,
pouzdano funkcioniranje na radnoj temperaturi od -40oC do +70oC,
modularna izvedba radi nadogradnje,
najmanje c4 induktivne petlje,
mjerni ciklus na induktivnim petljama manji od 5 ms,
digitalno snimanje signala s induktivnih petlji,
indikacija pogreke u petlji za svaki zapis u cijelom periodu zapisa,
samopodeavanje tijekom poremeaja u induktivnoj petlji,
biljei ukupan broj vozila,
biljei vozila u slobodnom toku, spora i zaustavljena,
biljei vozila prema smjeru kretanja,
razvrstava vozila u najmanje 8 + 1 kategoriju (E standard za induktivne petlje),
biljei brzinu vozila,
mjeri vremenske distribucije prometa,
mjeri temperaturu kolnika (poeljno),
intervali zapisa podataka (1-60 minuta, 1-24 sata),
brzina brojenja 25 vozila/kanalu/sekundi,
tonost: broj vozila u slobodnom toku: > 99% 1,
broj vozila usporenih/zaustavljenih: > 95,
prikupljanje i pohranjivanje radi lokalnog nadzora,
kapacitet memorijskog modula za podatke > 512 Kb,
komunikacija: serijski prikljuak RS 232 i serijski mreni prikljuak RS 485,
GSM modul,
zatita od prenapona,
podeavanje parametara za programsku podrku na temelju specifinih potreba,
programska podrka za obradu podataka, analizu i izvjetavanje, prema najnovijoj
tehnologiji.
Kontinuirano prikupljanje podataka o saobraaju na cestama, tj. neprekidno brojenje
saobraaja kroz cijelu godinu obavlja se stacionarnim automatskim brojilima. Mjesto
prikupljanja podataka jest lokacija brojenja. U uporabi je nekoliko generacija i vrsta brojila.
Zajednika im je znaajka da koliine prometa biljee kumulativno u zadanim intervalima i
po voznim trakovima, to pri dvotranim cestama istodobno zna i promet po smjerovima.
7

U primjeni su tri tipa brojila: SBH/DL 2000, Peek Traffic ADR-2000 i Mikrobit QLD-6CX.
U nastavku su opisane glavne znaajke pojedinih tipova brojila, kljune za analizu sa
stajalita teorije prometnih tokova.
Jedan od najvanijih detalja kod stalnog brojanja saobraaja je odreivanje potrebnog broja
mjesta brojanja, odnosno stanica za automatsko brojanje. Predpostavlja se da podaci o
saobraaju (intenzitet saobraaja) imaju normalnu raspodjelu. Broj stanica automatskog
brojanja je obino manji od 30, a srednja vrijednost i varijacija su nepoznate. Da bi se
odredila veliina minimalnog uzorka koja e obezbjediti zadovoljavajuu tanost koristi se ''t''
raspodjela. Opti oblik jednaine ove raspodjele je:

Gdje je :

procentualna vrijednost ''t'' raspodjele sa (n-1) stepeni slobode;

= 1 (procenat izabranog nivoa povjerenja / 100);
= aritmetika sredina;
= sredina uzorka;
s = standardna devijacija uzorka;
n = veliina uzorka (broj stanica za brojanje).

Formula moe biti napisana u konanoj formi izraavajui standardnu devijaciju i
vjerovatnou greke u relativnom smislu u odnos na srednju vrijednost uzorka. Koristei
koeficijent varijacije (KV) umjesto standardne devijacije i nivo preciznosti (NP) umjesto
greke srednje vrijednosti, jednaina za broj stanica za brojanje saobraaja je:

n = (

Gdje je:
KV = koeficijent varijacije
NP = nivo precioznosti (greka srednje vrijednosti za izabrani interval povjerenja)











8

4. OBIM I STRUKTURA VOZILA NA MAGISTRALNOM PUTU M-17

Magistralni put je javni put koji povezuje vee gradove i vanija privredna podruja u Bosni i
Hercegovini i koji se nadovezuju na mreu odgovarajae kategorije puteva sa susjednim
dravama.

4.1. Vremenski period od 06:00 do 09:00h Zenica epe

Tabela 3. Protok vozila Zenica - epe
SNIMANJE SAOBRAAJA
Dionica puta: Magistralni put M17 Smjer: Zenica- epe

Dan u nedjelji i datum: Nedjelja, 26.01.'14. Vremenske prilike: Oblano

Vrijeme

Bicikli

Moto-
cikli

Zapre.
kola

Putni.
autom.

Komb.
vozilo
Teretna vozila
Auto-
busi
Laka

Teka

Teka sa
prikolic.

Auto-
vozovi
06:00-06:15 / / / 32 3 2 4 / / /
06:16-06:30 / / / 29 3 2 1 2 / 1
06:31-06:45 / / / 35 1 1 1 / / 1
06:46-07:00 / / / 41 4 1 3 3 / 2
07:01-07-15 / / / 53 3 / 4 3 / 3
07:16-07-30 / / / 48 4 1 3 / / 2
07:31-07:45 / / / 58 3 / 6 / / 2
07:46-08:00 / / / 62 2 1 1 1 / 2
08:01-08:15 / / / 61 / 3 1 / / 1
08:16-08:30 / / / 34 1 / / / / 1
08:31-08:45 / / / 32 / 2 2 3 / 3
08:46-09:00 / / / 26 2 / 3 / / /

UKUPNO:
/ / / 511 26 13 29 12 / 18

Ukupno svih vozila: 609 vozila.







9

4.2. Vremenski period od 14:00 do 17:00h Zenica - epe

Tabela 4. Protok vozila Zenica epe
SNIMANJE SAOBRAAJA
Dionica puta: Magistralni put M17 Smjer: Zenica epe

Dan u nedjelji i datum: Nedjelja, 26.01.'14. Vremenske prilike: Oblano

Vrijeme

Bicikli

Moto-
cikli

Zapre.
kola

Putni.
autom.

Komb.
vozilo
Teretna vozila
Auto-
busi
Laka

Teka

Teka sa
prikolic.

Auto-
vozovi
14:00-14:15 / / / 53 / 2 4 2 / 2
14:16-14:30 / / / 57 3 2 1 2 / 2
14:31-14:45 / / / 53 1 1 / / / 2
14:46-15:00 / / / 68 3 3 3 1 / 2
15:01-15-15 / / / 71 3 2 2 3 / 4
15:16-15-30 / / / 74 4 1 3 / / 5
15:31-15:45 / / / 66 4 1 3 1 / 2
16:46-16:00 / / / 53 2 1 2 1 / 2
16:01-16:15 / / / 57 2 3 1 / / 1
16:16-16:30 / / / 55 1 2 / 1 / 2
16:31-16:45 / / / 52 1 2 2 / / 2
16:46-17:00 / / / 46 1 1 3 1 / 2

UKUPNO:
/ / / 705 25 17 28 12 / 28

Ukupno svih vozila: 815 vozila.













10

4.3. Vremenski period od 06:00 do 09:00h epe Zenica

Tabela 5. Protok vozila epe Zenica
SNIMANJE SAOBRAAJA
Dionica puta: Magistralni put M17 Smjer: epe Zenica

Dan u nedjelji i datum: Ponedjeljak, 27.01.'14. Vremenske prilike: Oblano

Vrijeme

Bicikli

Moto-
cikli

Zapre.
kola

Putni.
autom.

Komb.
vozilo
Teretna vozila
Auto-
busi
Laka

Teka

Teka sa
prikolic.

Auto-
vozovi
06:00-06:15 / / / 38 3 3 3 1 / 2
06:16-06:30 / / / 41 3 2 2 2 / 2
06:31-06:45 / / / 35 4 1 2 / / 1
06:46-07:00 / / / 47 4 2 3 3 / 3
07:01-07-15 / / / 61 2 1 4 3 / 3
07:16-07-30 / / / 60 3 1 4 1 / 4
07:31-07:45 / / / 74 3 2 4 / / 2
07:46-08:00 / / / 76 2 1 2 1 / 2
08:01-08:15 / / / 61 1 3 1 / / 2
08:16-08:30 / / / 58 1 1 / 1 / 1
08:31-08:45 / / / 47 1 2 2 3 / 3
08:46-09:00 / / / 53 2 2 3 / / 2

UKUPNO:
/ / / 651 29 21 29 12 / 27

Ukupno svih vozila: 769 vozila.













11

4.4. Vremenski period od 14:00 do 17:00h epe - Zenica

Tabela 6. Protok vozila epe Zenica
SNIMANJE SAOBRAAJA
Dionica puta: Magistralni put M17 Smjer: Zenica epe

Dan u nedjelji i datum: Nedjelja, 26.01.'14. Vremenske prilike: Oblano

Vrijeme

Bicikli

Moto-
cikli

Zapre.
kola

Putni.
autom.

Komb.
vozilo
Teretna vozila
Auto-
busi
Laka

Teka

Teka sa
prikolic.

Auto-
vozovi
14:00-14:15 / / / 50 2 1 2 2 / 2
14:16-14:30 / / / 48 2 1 1 1 / 2
14:31-14:45 / / / 58 2 2 2 1 / 2
14:46-15:00 / / / 62 3 3 3 1 / 3
15:01-15-15 / / / 75 4 4 2 3 / 4
15:16-15-30 / / / 78 5 2 3 2 / 5
15:31-15:45 / / / 81 4 2 3 2 / 3
16:46-16:00 / / / 69 2 1 2 2 / 2
16:01-16:15 / / / 65 2 3 2 1 / 2
16:16-16:30 / / / 60 2 2 2 2 / 2
16:31-16:45 / / / 53 1 2 2 2 / 2
16:46-17:00 / / / 47 1 2 3 1 / 2

UKUPNO:
/ / / 705 31 25 27 20 / 31

Ukupno svih vozila: 839 vozila.

5. VRSTE VOZILA

Vozilo je svako prijevozno sredstvo namijenjeno za kretanje po cesti, osim djejih prijevoznih
sredstava, prijevoznih sredstava na osobni ili motorni pogon za osobe s invaliditetom ili
starije osobe, ako se pritom ne kreu brzinom veom od brzine ovjejeg hoda.
Postoje razliite vrste vozila:
cestovna vozila,
motorna vozila,
eljeznika vozila,
radna vozila,
skup vozila,
zaprena vozila.
12

U predhodnim tabelama navedeno je vie vrsta vozila, od kojih je najvei protok kod
putnikih automobila, zatim protok autobusa za javni gradski saobraaj. Moemo vidjeti da
auto-vozovi ne koriste ovu dionicu puta.


6. FAKTORI VARIJACIJE SAOBRAAJA
Faktor varijacije saobraaja (FVS) predstavlja mjesenu varijaciju saobraaja za sve dane u
sedmici. Ovaj faktor se koristi za korigovanje dopunskog brojanja da bi se izraunao PGDS.
Podaci za proraun FVS se prikupljaju stalnim brojanjem i mogu se klasificirati zavisno od
funkcionalne klasifikacije saobraajne mree.
FVS se izraunava primjenom sljedeih postupaka:
Izraunava se prosjean saobraaj za svaki dan u sedmici (ponedjeljak, utorak, srijeda,
etvrtak, petak, subota i nedjelja), za svaki mjesec i za svaku stanicu automatskog
brojanja saobraaja.
Izraunaju se mjeseni prosjeci (prosjek 24-satnog brojanja saobraaja za odreen
mjesec.
Izrauna se prosjek grupe dobijajui tako faktor grupe za svaki dan u sedmici i svaki
mjesec u godini.
Konano, izrauna se prosjean faktor uzimajui u obzir prethodne etiri godine.
Ekstremno niske vrijednosti se predhodno eliminiu.
2


6.1. Faktor vrnog sata

Obzirom da se najkompleksnije varijacije saobraaja dogaaju tokom jednog sata, saobraaj u
jednom vrnom satu je kritina veliina za operativne analize. Analize kapaciteta, kao i druge
vrste analiza fokusiraju se na saobraaj u vrnom satu tokom vremena od 15 minutnih
intervala.
Odnos izmeu saobraaja u toku jednog sata i ekvivalentnog maksimalnog protoka definie se
kao faktor vrnog sata FVRS.

FVRS =
utni
Max
sat vozila Saobraao
otok Max
sat vozila Saobraao
min
15 4
) / (
Pr /
) / (

FVRS u urbanim sredinama je generalno u granicama od 0.80 do 0. 98. Manje veliine
ukazuju na vee varijacije saobraaja tokom jednog sata. Vrijednosti FVRS iznad 0, 95 su
indikacija veeg intenziteta saobraaja i kapacitivnih ogranienja.


2
Kulovi, M.: Uvod u saobraajno inenjerstvo, Saobraajni fakultet Travnik 2011. Str.104
13

7. PROPAUN FAKTORA VRNOG SATA

Proraun faktora vrnog sata za vremenski interval od 06:00 07:00h, a zatim u intervalu od
07:01 08:00h, pa u intervalu od 08:01 09:00h za tabelu 3 i tabelu 4. Broj vozila u odreenom
vremenskom periodu za smjer Zenica - epe.

Proraun faktora vrnog sata za broj vozila u intervalu od 06:00 07:00h
41; 38; 39; 53

FVRS =

= 0,85

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 07:01 08:00h
66; 58; 69; 69

FVRS =

= 0,94

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 08:01 09:00h
66; 36; 42; 31

FVRS =

= 0,66

Proraun faktora vrnog sata za broj vozila u intervalu od 14:00 15:00h
63; 67; 57; 80
FVRS =

= 0,83

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 15:01 16:00h
85; 87; 77; 61
FVRS =

= 0,89

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 16:01 17:00h
64; 61; 59; 54
FVRS =

= 0,92






14

Proraun faktora vrnog sata za vremenski interval od 06:00 07:00h, a zatim u intervalu od
07:01 08:00h, pa u intervalu od 08:01 09:00h za tabelu 5 i tabelu 6. Broj vozila u odreenom
vremenskom periodu za smjer epe Zenica.

Proraun faktora vrnog sata za broj vozila u intervalu od 06:00 07:00h
50; 52; 43; 62

FVRS =

= 0,83

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 07:01 08:00h
74; 73; 85; 84

FVRS =

= 0,92

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 08:01 09:00h
68; 62; 58; 62

FVRS =

= 0,91

Proraun faktora vrnog sata za broj vozila u intervalu od 14:00 15:00h
59; 55; 67; 75

FVRS =

= 0,85

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 15:01 16:00h
92; 95; 95; 78

FVRS =

= 0,94

Proraun faktora vrnog sata za broja vozila u intervalu od 16:01 17:00h
75; 70; 62; 64

FVRS =

= 0,90




15

8. OSVRT NA REZULTATE

Brojanje prometa se vrilo u dva razliita dana,nedjelja i ponedjeljak. Vrilo se u jednom danu
u dva razliita vremenska intervala. Brojanje se vrilo u dva razliita smjera i to:
Zenica epe i
epe Zenica.

Kroz date tabele moe se vidjeti da protok vozila nije isti. Vei protok je radnim danom, tj.
ponedjeljkom.

Za petak:
Od 06:00 09:00h = vrni sat je od 07:01 08:00h
Od 14:00 17:00h = vrni sat je od 15:01 16:00h

Za subotu:
Od 06:00 09:00h = vrni sat je od 07:01 08:00h
Od 14:00 17:00h = vrni sat je od 15:01 16:00h

























16

9. ZAKLJUAK

Prognoza soabraaja procjenjuje, na primjer, broj vozila na odreenoj dionici puta, raskrsnici
ili mostu. Svaka prognoza saobraaja poinje prikupljanjem podataka o postojeem
saobraaju.
U prikupljanje podataka o saobraaju spada i brojanje saobraaja i na osnovu ovih podataka
mogu se pratiti eventualne promjene u saobraaju (povean ili smanjen protok vozila).
Saobraajne prognoze se koriste u razliite svrhe u planiranju, ininjerstvu i saobraajnoj
politici kao to su: proraun kapaciteta saobraajne infrastrukture, za procjenu finansijske i
drutevene opravdanosti projekta, za proraun uticaja projekta na okolinu.
U toku izrade seminarskog rada mogli smo da nauimo mnoge stvari u vezi brojanja
saobraaja, kako i na koje naine se broji i analizu brojanja. Obradili smo mi faktor vrnog
sata, ta je vrni sat i kako se rauna.

Visok stepen automobilizacije dovodi do toga da je najvei protok putnikih automobila. A
vrni sat za nedjelju i za vremenski period od 06:00 do 09:00h je od 07:01 do 08:00h, za
vremenski period od 14:00 do 17:00h od 15:01 do 16:00h. Vrni sat za ponedjeljaki za
vremenski period od 06:00 do 09:00h je od 07:01 do 08:00h, za vremenski period od 14:00 do
17:00h od 15:01 do 16:00h.




















17

10. POPIS LITERATURE

[1] Kulovi, M.: Uvod u saobraajno inenjerstvo, Saobraajni fakultet Travnik 2011.
- Internet izvori:
http://www.fup.gov.ba/wp-content/uploads/2013/02/Sigurnost-saobracaja-2012.pdf
http://www.fzs.ba/Dem/ProcPrist/stalno.pdf



































18

11. POPIS SLIKA I TABELA

Slika 1. Runo brojanje saobraaja 1938.god.......................................................................... 5.
Slika 2. Automatsko brojilo saobraaja................................................................................... 6.
Tabela 1. Saobraajne nesree po kantonima.......................................................................... 2.

Tabela 2. Posljedice saobraajnih nesrea nastradala lica.................................................... 2.

Tabela 3. Protok vozila Zenica epe.................................................................................. 9.

Tabela 4. Protok vozila Zenica epe................................................................................. 10.

Tabela 5. Protok vozila epe Zenica................................................................................. 11.

Tabela 6. Protok vozila epe Zenica................................................................................. 12.

























19