Is There A Filipino Psychology?

Masasabi bang mayroong isang Sikolohiya ng mga Pilipino? As many as there are tr
ibes PAG-IIPON ng mga DATOS at TEORYA para MAKABUO ng isang Sikolohiya ng mga Pi
lipino paghahanap ng mga PATTERN document study; content analysis Kakulangan ng
isang TEXTBOOK para sa Sikolohiyang Pilipino What are the difficulties in attemp
ting to write a book about Filipino Psychology? KAKULANGAN ng mga PAG-AARAL na i
sinasagawa

kailangan GAMITIN ang mga METODO ng SP sa pag-unawa, otherwise, walang

PINAGKAIBA ito sa mga LIBRONG SINUSULAT ng mga DAYUHAN tungkol sa mga
Pilipino

EXPOSING DEFECTS without raising national INDIGNATION

Anu-ano ang mga katangian ng mga Pilipino na hindi maganda? hindi maiiwasan ang
pagpuna sa mga kamalian bad enough that we assign NEGATIVE ATTRIBUTES to people,
worse that we
GENERALIZE what is actually a LOCAL INCIDENCE

The term PSYCHOLOGY OF

FILIPINOS
implies the APPLICABILITY of behavioral
traits and characteristics to ALL the natives Jose A. Samson (http://kulturangpo
p.blogspot.com):
it is difficult (if not impossible) to discover psychological attributes that can
be said to be generically common between the Negritos and the Maranaos, or betw
een the Ilongots and the Badjaos

mayroong mga PINAGKAIBA sa paniniwala/pag-uugali at pagkilos ang iba't ibang

NATIVES

should the peculiarities of the Kalingas, Ifugaos, Apayaos be the primary intere
st and be highlighted in the study of Filipino Psychology?

Do all of these mean there is an absence of common behavioral traits among the F
ilipino people? Ano ang pinagkaiba ng Partikular at Unibersal? Ano ang mas mahal
aga?

kailangan maging PANTAY ang pagbibigay ng IMPORTANSIYA sa PARTIKULAR at

UNIBERSAL

Unibersal: kailangan sa PAG-INTINDI mula sa SIYENTIPIKONG pananaw;

NOMOTHETIC

Partikular: kailangan para makita ang PATTERNS sa pagbuo ng unibersal

THERE WILL SURELY BE behavioral CHARACTERISTICS of Filipinos that are TRUE FOR
ALL natives

ang SP ay SIYENTIPIKONG SANGA sa loob ng disiplina ng Sikolohiya

NOMOTHETIC view: pinaniniwalaan ng SP

How do we eliminate the problem of outlining universal characteristics among Fil

ipinos?

sampling, research, experimentation

Researchers must CAUTION themselves against ATTRIBUTING to the WHOLE what is actu
ally only TRUE to a PART

finding traits and behavioral CHARACTERISTICS truly REPRESENTATIVE of a GROUP of

PEOPLE; INVESTIGATING where it is TRUE for FILIPINOS as a WHOLE Anu-ano ang mga
pagkakakilala natin sa ibang mga Pilipino? halimbawa ng mga pag-aaral: Totoo ba
ng kuripot ang mga Ilocano? Matatapang nga ba ang mga Batangueo? Nakakatakot ba t
alaga ang mga taga-Tondo? Ang driver ba ay talagang sweet lover? Tamad ba talaga
mag-aral ang mga taga-KC? Is absenteeism internally attributable to KC students
? Or is it brought upon by external factors? Uncover the truth through scientifi
c research Correct misinformation and inaccurate self-perpetuating beliefs about
how people really are
Three Imprudences of a Scholar (Jose A. Samson) Anu-ano ang mga maling bagay na
maaring magawa ng isang mag-aaral kung ganoon ang kanyang hinaharap sa pananalik
sik? 1. the researcher may easily make the mistake of assigning a trait generally
found among all Filipinos with the exception of the Tinguianes, and the Tinguia
nes will find this either flattering or insulting;

lahat ng mga Pilipino ay ganito... pwera ang mga...

kung negatibo, ayos lang kung positibo, baka ikasama ng loob
2. the scholar may, upon being constantly faced with exceptional groups, give up
the whole study in exasperation and for reasons of inconsistency;

inconsistency: maaaring sabihin na walang ma-identify na commonalities among Fil
ipinos tinamad na lang dahil walang makitang patterns/commonalities
3. the writer, may in a mood of irritation, eliminate the exceptional groups enti
rely and present us with the psychology of the Filipino people, minus the Aetas,
the Tagbanuas and the Apayaos.

Pinaka-masaklap; isyu ng ethics

ano ang problema kung ganito ang mangyayari?

Misrepresentation ng pagkataong Pilipino

Threefold Division of Individual and Social Traits (Jose A. Samson) 1. Native tr
aits ROOTED in INDIGENOUS TRADITION, practice and mode of thinking EX: paniniwal
a sa mga kababalaghan; animism 2. Dominantly Native but colored by foreign influ
ences traits INFLUENCED by foreign entities EX: contemporary artists (bands: OPM
); Filipino artists and musicians as a manifestation of the fusion between the E
ast and the West[?] 3. Dominantly Foreign-adapted characteristics or traits the
Elite; ACCULTURATED people lantarang pagsunod sa kanluraning paraan ng pag-iisip
Common Incidence of Traits in the Tagalog Region

1. 2.
3. 4.
5.
6. 7.

Outline ng pag-aaral na ginawang pag-aaral ni Samson critikal na pag-iisip Tende

ncy to excuse oneself for the humbleness or poverty of one's abode Tendency to fe
el out of place hindi ba't natural lamang ang ganitong pakiradam sa paligid ng mg
a di kilalang tao? Spotlight effect nationwide prevalence[?] manifestation of in
feriority complex[?] Inclination to admit to fault when no one offers criticism,
but to feel slighted when another points out the fault How accurate?; Di ba't m
as madalas ang pagpapalusot? Propensity to give grandiose parties at the sacrifi
ce of the family financial security EX: fiesta; pangungutang sa tindahan para ma
y maihanda sa bisita manifestation of hospitality[?] walang bahid ng pagmamayaba
ng ang konsepto ng hospitality para sa mga Pilipino collective orientation Offer
ing of best delicacies to visitors and, at the same time, of denying the same de
licacies to the children of the home nakalaan talaga ang mga masasarap para sa b
isita desire to gain recognition through offering and giving[?] Filipino Time Maa
na habit makikita ang pagiging pesimismo ng oryentasyon ng manunulat
A Comment on Supposed Filipino Traits

Attributing to whole what is only true to the part excusing one's abode and unde
rtaking extravagant feasts are not characteristic of the Kalinga's and Bontoc na
tives[?]

Filipino's as monogamous southern cultures accept polygamy as natural EX: muslim

communities Filipino's are easy to befriend Ilongot's of the Sierra Madre and t
he Negrito's are difficult tribes to befriend Katamaran ng mga Pilipino Rizal EX
: ifugao women carrying loads of goods over mountains to sell at the barrios Ang
manggagayang Pilipino we do have our own products EX: bakya, paltik, tricycle
Batayan ng SP sa Kultura at Kasaysayan

Ano ang maaaring maging basehan ng pagkakaroon ng sariling Sikolohiya ng mga Pil
ipino? Saan natin makikita ang mga ebidensiya para sa pagkataong Pilipino? Kultu
ra EX: sining, musika, kasaysayan, kasabihan, pag-uugali, etc... Sikolohiyang Pi
lipino vs Sikolohiya ng mga Pilipino MAKIKITA kung papaano TINITINGNAN mula sa P
ANANAW ng Sikolohiyang Pilipino ang Sikolohiya ng mga Pilipino
Batayan sa Kinagisnang Sikolohiya 1.
KAALAMANG SIKOLOHIKAL ng mga babaylan at catalonan

BABAYLAN = mga unang sikolohistang Pilipino

maaari bang tingnan ang mga babaylan at katalonan bilang katutubong sikolohista?
nagmumula sa paniniwalang MAYROON NG SIKOLOHIYA SA PILIPINAS (at sa ibang kultu
ra) bago pa ito maging isang agham 2. Ang Sikolohiya sa literaturang Pilipino PA
SALITA o PASULAT salawikain; kuwentong bayan; alamat at epiko paano ito makikita
? ano ang sinasabi ng mga kuwento? EX: alamat ni malakas at maganda talaga bang
KATUTUBONG ALAMAT ito? O REDIFINITION at TOKEN utilization ng mga Espanyol? EX:
Juan Tamad ang pagkakaroon ng ganitong PIGURA na kumakatawan sa mga Pilipino (Un
cle Sam) ang maaaring dahilan ng PATULOY na PANINIWALA sa KATAMARAN ng mga PILIP
INO 3. Mga kaugaliang minana ng mga Pilipino child-rearing practices pamamalo; M
ATAAS sa pag-AARUGA, MABABA sa INDEPENDENCE training paniniwala at ugali ng mga
Pilipino anu-ano ang mga pamahiin na mayroon tayo?

Makikita ang PATULOY NA PANINIWALA sa mga ito kahit sa kasalukuyang panahon pagt
utunguhan sa isa't isa; PAKIKISAMA

Batayan sa Tao at sa Kanyang Diwa

Dito NAGSASAMA ang Sikolohiyang Pilipino at ang Sikolohiya sa Pilipinas binibigy
ang DIIN na ang tao ay may MATERYAL at IMATERYAL na ASPETO sa papaanong paraan n
agsama ang Sikolohiyang Pilipino at Sikolohiya sa Pilipinas? FUSION of western P
HILOSOPHICAL approach to Psychology mga tradisyon sa sikolohiya (philosophical;
scientific; ethno-psychology; psychomedical)
Batayan sa Panahon ng Pagbabagong-Isip

Renaissance period PAGBIBIGAY ng SIKOILOHIKAL KAHULUGAN sa pumapailalim na ibig

sabihin ng mga akda nila Rizal at mga gawa nila Luna EX: Noli, Spolarium sikoloh
ikal na interpretasyon sa panitikan; tinitingnan mula sa sikolohikal na perspekt
ibo
Assignment: maghanap ng isang artist at isa o ilan sa kanyang mga gawa. Subukang
sagutin ang mga sumusunod: -ano ang subject ng painting/artwrk?/ano ang dinedep
ict nito? -magbigay ng interpretasyon tungkol sa artwork na napili -ano ang mga
problemang hinaharap ng may akda -without knowing the artist's character&backgro
und, ano ang maaaring tumatakbo sa isip ng artist nang ginagawa ang artwork -ano
ang maaaring ipinapahatid ng artist through this artwork
Batayan sa Panahon ng Pagpapahalaga sa Kilos at Kakayahan ng Tao

INFLUENCED by the western RATIONALIZED PERSPECTIVE in Psychology; LOGICAL

POSITIVISTS; EXPERIMENTATION

SUMASABAY ang pagsulong ng SIKOLOHIYA SA

PILIPINAS sa kalagayan ng

PANDAIGDIGANG Sikolohiya Augusto Alonzo: unang nakatapos ng master's degree in p

sychology sa UP dissertation: EXPERIMENTAL; paggabay ng mga kamay sa dagang nasa
liku-likong daan;
learning; BEHAVIORIST ORIENTATION pagpapahalaga sa KILOS at GAWA ng mga tao; BEH
AVIORISM different perspectives in psychology (behaviorism, cognitive, psychoana
lytic. social learning)

Batayan sa Panahon ng Pagpapahalaga sa Suliranin ng Lipunan

Experimental/objective Psychology (positivism) vs Psychology that is SOCIALLY US
EFUL (critical social scientists) Aldaba-Lim (1938 1969):

dapat LUMABAS ang mga sikolohista sa KAGINHAWAHAN ng mga LABORATORYO at pagsasag

awa ng mga PAG-AARAL na WALANG social SIGNIFICANCE pumili ng mga paksang may KAB
ULUHAN sa mga tao
GAMITIN ang PAGKASANAY sa pananaliksik at pag-aaral sa mga tao para MAKABUO ng

mas MABUTING DAIGDIG significance of the study Batayan sa Wika, Kultura at Panan
aw ng Pilipino

Enriquez: mahalaga na sa SARILING WIKA GAWIN ang mga PAG-AARAL para hindi maiba
ang ibig sabihin maarin ding gamitin ang PAG-IIBA ng WIKANG gamit sa pag-aaral p
ara ma-test ang
RELIABILITY (consistency) at VALIDITY (tama ang sinusukat) ng mga resulta; a for
m of TRIANGULATION

mahalaga na BALIK-ARALIN ang mga pananaliksik na NAISAGAWA ng mga DAYUHAN tama b

a ang kanilang interpretasyon?
Activity: Mag-iisip ang bawat tao ng salitang ingels na mahirap i-translate sa F
ilipino. Babanggitin ni A ang kanyang salita, at i-ta-translate ito ni B sa Fili
pino. Pagkatapos ay si B naman ang magbibigay ng kanyang napiling salita.

MAYAMAN sa IMPORMASYONG makapagbibigay ng LINAW AT LIWANAG sa

KATAUHAN ng Pilipino ang WIKA ng Pilipinas, kung PAPAANO ito GINAGAMIT, at ang E
BOLUSYON nito sa KASAYSAYAN ng Pilipinas
Kailangan ba ng Sikolohiyang Pilipino ng Sarili nitong Kasaysayan?

Ang sikolohiya ay bago lamang sa kamalayan ng mga Pilipino - western psychologists

bago sa atin ang sikolohiyang bunga ng oryentasyong dayuhan sikolohiya bilang a
gham sikolohiya ng mga babaylan/katutubo