E drejta e procedures

civile
E drejta e procedurale civile
Prof. Dr. iur. Iset Morina LL. M.
1
==========================================
======== =============
E drejta
E drejta materiale E drejta formale
Ekzistimi i s drejts ealizimi i s drejts.
!
==========================================
======== =============
Procedura civile
Procedura civile s"t proces i rre#ulluar prmes normave juridike
lid"ur me njo"jen
$konstatimin%& formsimin d"e realizimin e t drejtave t personave
privat.
'
==========================================
======== =============
(etndi"ma ) I
m "ert* forma kr+esore e realizimit t s drejts
, kt mn+r t realizimit t nj t drejte vepron d"e vendos n t
s"umtn e rasteve
-u.ia& n vend t s drejts.
/i i cili ka 0fu.in1 ka ed"e t drejtn.
2
==========================================
======== =============
(etndi"ma ) II
3jo ndikon n mas t mad"e n pris"jen e pa.es juridike. Pris"ja e
pa.es juridike ndikon
direkt n pris"jen e pa.es sociale.
Pa.ja sociale s"t prezumim $parakus"t% elementar pr ekzistencn
e nj 4as"ksie njerzore.
5
==========================================
======== =============
(etndi"ma ) III
Parimis"t* ,uk lejo"et
(etm prjas"timis"t.
6
==========================================
======== =============
Monopoli i s"tetit
ealizimi i t drejtave do te du"ej te m4etet parimis"t ne duar t
s"tetit.
074ulimi1 i procedurs pr vnien n jet t rendit juridik para.et
performancen 0t arriturn1 m t mad"e t mendjes ,jerzore.
8
==========================================
======== =============
9llimi d"e det+rat e procedurs civile ) I
Parimis"t .llimi kr+esor i s drejts s procedurs civile s"t
realizimi i t drejtave
su4jektive private.
3jo s"i"et m s miri duke u 4azuar n parimin e disponi4ilitetit& .
vlen n procedure kontestiomore $s"i" neni ' LP3: s%.
;
==========================================
======== =============
9llimi d"e det+rat e procedurs civile : II
<ipas teoris juridike& procesi civil iu s"r4en t drejtave su4jektive
private $k+ vs"trim ke.kupto"et n#anj"er ed"e si 0pikpamje
invidualiste1%& e cila pikpamje
0pikpamjes sociale1 i kundrvi"et
0Procesi s"t nj mjet pr konstatimin e s drejts materiale d"e si
e till du"et t m4etet1
=ltima ratio.
>
==========================================
======== =============
9enia e s drejts s P? : I
E drejt pu4like d"e e drejt imperative $prjas"timis"t marrves"ja
e palve%
3u@zimi* Aj+kata civileBautoritetet administrative
Dallimi*e drejt pu4likeBprivateC
' Deori*
1. Deoria e interesit
9+s" n t t drejtn romake& juristi i fams"m romak =lpianus*
Dallimi sipas ksaj teorie .ndron n at& nse nj marrd"nie
juridike i m4ron interesat
pu4like apo ato private.
1E
==========================================
======== =============
9enia e s drejts s P? ) II
!. Deoria e su4ordinimit
<ipas ksaj teorie& nj marrd"nie juridike s"t pu4like juridike&
nse ekziston nj raport ssu4ordinimi.
,se ekziston nj raport 4arazie& at"er ajo marrd"nie juridike i
takon s drejts private.
11
==========================================
======== =============
9enia e s drejts s P? ) III
'. Deoria e s drejts su4jektive t modi@kuar $teori m4izotruese%
<ipas ksaj teorie ekziston e drejta pu4like& nse norma prkatse i
jap t drejt ose e
det+ron ekskluzivis"t nj 4arts t pus"tetit s"tetror. , t kundrtn
ekziston e drejta
private.
1!
==========================================
======== =============
Furimet e s drejts civile
3us"tetuta e 3C 3onventa pr m4rojtjen e t drejtave d"e lirive t
njeriut
,eni 6 . E drejta pr nj proces t rre#ullt
1. Gdo person ka t drejt . Hs"tja e tij t d#jo"et
drejtsis"t&pu4likis"t d"e 4renda nj afati t ars+es"m n#a nj
#j+kat e pavarur d"e e paans"me& e krijuar li#jris"t& e cila do t
vendos .oft pr mosmarrves"jet m4i t drejtat d"e det+rimet e tij
me karakter civil& .oft pr 4azues"mrin e Hdo akuze t nat+rs
penale t drejtuar kundr tij. (endimi du"et t jepet pu4likis"t& por
prania n salln e #j+kats mund tIi ndalo"et s"t+pit d"e pu4likut #jat
t #jit" proHesit ose #jat nj pjese t tij& n interes t moralitetit& t
rendit pu4lik ose t si#urimit kom4tar n nj s"o.ri demokratike& kur
interesat e t miturve ose m4rojtja e jets private t palve n proHes
e krkon kt& ose n masn e #j+kuar krejtsis"t t domosdos"me
n#a #j+kata& kur n rret"ana t veHanta pu4liciteti do t is"te i nj
nat+re . do t dmtonte interesat e
drejtsis.
Li#jet prkatse.
1'
==========================================
======== =============
,darja e procedurs civile
Procedura kontestimore
Procedura jokontestimore
Procedura e prm4arimit
Procedura e falimentimit.
12
==========================================
======== =============
Procedura kontestimore : I
,eni 1 i LP3
Me Li#jin pr procedurn kontestimore cakto"en rre#ullat
procedurale n 4az t t cilave #j+kata i s".+rton d"e i z#jid"
kontestet n#a marrd"niet juridiko:civile t personave @zik d"e
juridik& po . se me li#j t posaHm nuk s"t prcaktuar ndr+s"e.
15
==========================================
======== =============
Procedura kontestimore ) II
,eni 1 i LP3 t vjetr
Me kt li#j cakto"en rre#ullat e procedurs n 4az t t cilave
#j+kata ordinare s".+rton d"e vendos n kontestet n#a marrd"niet
personale e familjare& n#a marrd"niet e puns& n#a marrd"niet
pasurore d"e n#a marrd"niet e tjera civilo:juridike t personave
@zik e t personave civil e juridik& t 4as"ksive s"o.rore:politike&
t or#anizatave t puns s 4as"kuar e t personave s"o.ror
juridik t tjer& prveH n .oft se disa n#a kontestet e t"eksuara jan
vn me li#j t veHant n kompetence t #j+kats tjetr ose t
or#anit s"tetror& respektivis"t t or#anit s"o.ror.
16
==========================================
======== =============
Procedura kontestimore ) III
Personat @zik d"e juridik J
Me kontest du"et kuptuar situata n t ciln nj person pretendon se
i takon nj e drejt su4jektive civile ndaj nj personi tjetr e k+ e
mo"on ekzistimin e saj apo pr ndonj s"kak tjetr e mo"on det+rimin
e tij . t sillet n mn+rn e caktuar.
18
==========================================
======== =============
Procedura jokontestimore : I
,eni 1 i LPK3
1.1 Me kt li#ji cakto"en rre#ullat sipas t cilave #j+katat veprojn
d"e vendosin m4i t drejtat d"e interesat personale& familjare d"e t
drejtave t tjera d"e interesave juridike d"e pasurore . z#jid"en n
procedurn jo:kontestimore.
1.! Dispozitat e ktij li#ji z4ato"en ed"e n Hs"tjet tjera juridike pr t
cilat nuk s"t
parapar me li#j se z#jid"en sipas rre#ullave t procedurs
kontestimore.
1;
==========================================
======== =============
Procedura jokontestimore ) II
,eni 1 i LPK3 t vjetr
Me kt li#j cakto"en rre#ullat sipas t cilave #j+katat e rre#ullta
veprojn d"e vendosin pr marrd"niet personale& familjare e
pasurore& pr caktimin e kompensimeve pr pasurin e paluajts"me t
ekspropriuar&pr rre#ullimin e .everisjes e t s"fr+tzimit t sendit t
pr4as"kt& pr ndarjen e sendeve e t pasuris s pr4as"kt& pr
rre#ullimin e mez"dave& pr dokumentet d"e depozitn #j+.sore& si
d"e pr Hs"tjet e tjera juridike pr t cilat me li#i s"t caktuar t
z#jid"en n procedurn jas"tkontestimore.
1>
==========================================
======== =============
Procedura prm4arimore
,eni 1 i LPP
1.1 Me kt li#j cakto"en rre#ullat pr procedurn e #j+kats sipas t
cils realizo"en krkesat n 4az t titujve ekzekutiv $ procedura e
prm4arimit%& po .e se me li#j t posaHm nuk s"t parapar diHka
tjetr.
1.! Dispozitat e ktij li#ji z4ato"en ed"e pr prm4arimin e vendimit
t d"n n procedure administrative d"e pr kundrvajtje me t cilin
s"t caktuar det+rimi n t "olla& prveHse kur pr prm4arimin e till
s"t parapar me li#j kompetenca e or#anit tjetr.
,uk ka ndr+s"im n mes t LP3 aktual d"e t vjetrit.
!E
==========================================
======== =============
Dallimi i Proc.kont.Bjokont.
-illimis"t du"et cekur se nj ndarje e Lpastr0 nuk s"t e mundur. I
nevojs"m s"t nj ku@zim 0formal1sidomos n procedurn
jokontestimore nse dominon mendimi pr
Lprkujdesje juridike0
,se mun#on nj dedikim i .art& at"er Hs"tja juridike du"et t
z#jid"et sipas procedurs
kontestimore.
M konkretis"t* , semestrin veror.
!1
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i Aj+katave : I
,eni 6 i 3MD, nnkupton*
,drtimin e nj #j+.sori efektiv d"e m4rojtja e t drejtave
su4jektive private
<"teti juridik*m4rojtja e t drejtave t njeriut
Ko vetm li#ji&por ed"e mekanizmat
=ltima ratio* parimi i ekonomizimit
Dras"#imia* sistem i vjetruar LAj.
!!
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i Aj+katave : II
/ktualis"t* Li#ji kr+esor*
Li#ji pr #j+katat& ,r.E'BL:1>>%& E>.E;.!E1E: s"pallur n#a presidenti.
,eni 2'* N+rja n fu.i
03+ li#j "+n n fu.i m 1 janar !E11 pr nenet !>& '5& '6& '; d"e 2E&
kurse pr nenet e tjera @llon t z4ato"et n#a 1 janari !E1'1.
<istem trsis"t i ri
: p. s". Departamenti pr Hs"tje administrative.
!'
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i Aj+katave deri '1.1!.!E1! : I
Aj+katat komunale&
Aj+katat komunale pr kundrvajtje
Aj+katat e 9arkut d"e
Aj+kata <upreme
Pr konteste ekonomike& ekskluzivis"t kompetente is"te Aj+kata
Ekonomike me seli n
Pris"tin.
!2
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i Aj+katave deri '1.1!.!E1! : II
Aj+kata komunale
: 3ontestet n#a marrd"nia e puns
: 3ontestet pr m4ajtjen e prjets"me
: 3ontestet pr z#jid"jen e kontrats s "uaprdorjes& kontrats s
.iras si d"e n#a
marrd"niet 4anesore
: 3ontestet pr ndi"m juridike
: 3ontestet pr procedurn e tras"#imis.
!5
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i Aj+katave deri '1.1!.!E1! ) III
Aj+kata e 9arkut
: Aj+kata e 9arkut vepron ed"e si #j+kat e s"kalls s par ed"e si
Aj+kat e s"kalls s d+t.
, s"kalln e d+t& Aj+kata e .arkut s"t kompetente pr t vendosur
sipas ankess kundr vendimeve t Aj+kats 3omunale $neni !>
para#ra@ 1 t Li#jit pr Aj+katat e re#ullta%.
: Aj+kata e 9arkut s"t kompetente t vendos sidomos si #j+kat e
s"kalls s par pr kto konteste juridike $neni!> i Li#jit pr Aj+katat
e re#ullta%*
: 3ontestet pr vrtetimin ose kundrs"timin e atsis d"e amsis
: 3ontestet martesore $z#jid"ja e martess ose anulimi i martess%
: (endos pr njo"jen d"e ekzekutimin e vendimeve t Aj+kats t
ndonj vendi tjetr.
!6
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i Aj+katave deri '1.1!.!E1! : I(
Aj+kata ekonomike e .arkut
: ,j Aj+kat Ekonomike e 9arkut. <elia e saj is"te n Pris"tin.
: 3ompetente* konteste ekonomike n mes t ndrmarrjeve si d"e pr
konteste . kan t 4jn me prdorimin e s"pikjeve d"e prdorimin e
@rms. 3ompetente s"t ed"e pr procedurn e falimentimit d"e
likuidimit t rre#ullt t ndrmarrjeve.
!8
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i Aj+katave deri '1.1!.!E1! : (
Aj+kata supreme
: 3ompetencat* ,eni '1 i LAjr.
: t vendos n s"kall t tret m4i mjetet e rre#ullta juridike kundr
vendimeve t #j+katave t .arkut d"e t Aj+kats Ekonomike t
9arkut& kur kjo #j s"t caktuar me li#j
: t vendos m4i mjetet e jas"tzakons"me juridike kundr vendimeve
t forms s prer t #j+katave n 3osov
: t vendos m4i li#js"mrin e akteve de@nitive administrative n
konOiktin administrativ $, 3osov nuk ka pasur Aj+kata
administrative& prandaj m4rojtja #j+.sore lid"ur me kontestet
administrative ka mundur t us"tro"et n Aj+katn <upreme t
epu4liks s 3osovs%.
!;
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i #j+.sorit sipas LAK t ri : I
,eni ; i LAK
<istemi i #j+katave i epu4liks s 3osovs pr4"et n#a*
: Aj+katat D"emelore
: Aj+kata e /pelit d"e
: Aj+kata <upreme.
!>
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i #j+.sorit sipas LAK t ri ) II
Kuridiksioni i AjDN* ,eni 11
: Pr t #j+kuar n s"kall t par #jit"a Hs"tjet& prpos nse me li#j
paras"i"et ndr+s"e.
: Pr t d"n ndi"m juridike ndrkom4tare d"e pr t vendosur pr
pranimin e vendimeve t
#j+katave t "uaja.
: Gs"tjet administrative d"e ekonomike jan kompetenc ekskluzive
t Aj+kats D"emelore t Pris"tins.
'E
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i #j+.sorit sipas LAK t ri ) III
3ompetencat e Aj. /pelit* ,eni 1;
: t #jit"a ankesat e us"truara kundr vendimeve t Aj+katave
D"emeloreC
: t vendos n s"kall t tret& sipas ankess . s"t lejuar me li#j
d"e pr konOiktin e
juridiksionit ndrmjet #j+katave t"emeloreC
: t vendos pr konOiktin e jurisdikcionit ndrmjet Aj+katave
D"emeloreC
: Hs"tjet tjera t parapara me li#j.
'1
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i #j+.sorit sipas LAK t ri ) III
3ompetencat e Aj. <upreme* ,eni !!
: krkesn pr mjetet e jas"tzakons"me juridike kundr vendimeve t
forms s prer t #j+katave t epu4liks s 3osovs& siH s"t
parapar me li#jC
: revizionin kundr vendimeve t s"kalls s d+t t #j+katave n
Hs"tjet kontestimore& siH s"t parapar me li#jC
: prcakton .ndrimet parimore d"e mendimet juridike pr Hs"tjet .
kan rndsi pr z4atimin unik t li#jeve n#a #j+katat n territorin e
3osovsC
: lndt e /#jencis 3osovare t Pronave& siH paras"i"et me li#jC
: n D"omn e PosaHme& lndt e /#jencis 3osovare t Privatizimit
ose t /#jencis 3osovare t Mir4esimit& siH paras"i"et me li#jC
: Hs"tje t tjera t parapara me li#j.
'!
==========================================
======== =============
Mr#anizimi i #j+.sorit sipas LAK t ri ) I(
D"oma e veHant e Aj+kats supreme
: D"oma e (eHant e Aj+kats <upreme t 3osovs s"t t"emeluar
me re#ulloren e =,MI3ut& nr.!EE!B1' dat 1' .ers"or !EE! pr
Hs"tjet lid"ur me /#jencin e Mir4esimit t 3osovs $tanim ekziston
/#jencia 3osovare e privatizimit si pasard"seC veprimtaria e ksaj
/#jencie s"t parapar me Li#jin nr. E'BL:E68& dat %.
''
==========================================
======== =============
Aj+kata 3us"tetuese
Aj+kata kus"tetuese* Aj+katP
E veHant
Interpretimi i 33
M4rojtja e t drejtave t njeriut
/nkesa kus"tetuese $institucion i ri%.
'2
==========================================
======== =============
Parimet e Proc.kontest. : I
Parimi i disponi4ilitetit
Parimi direkt& #ojor d"e pu4lik
Parimi i s vrtets materiale
Parimi i s".+rtimit d"e "etimit
Parimi i ekonomizimit d"e i mos ke.prdorimit t t drejtave
procedurale
Parimi i ud"zimit t pals s painformuar
Parimi i Hmuarjes s lir t provave.
'5
==========================================
======== =============
Parimet e Proc.kontest. ) II
Parimi i disponi4ilitetit
: Parim fundamental Q s"i" eR oStio
: ,eni ' par. 1 d"e !
: palt vendosin lid"ur me @llimin& vaz"dimin d"e prfundimin e
procedurs civile.
: Palt vendosin ed"e lid"ur me o4jektin e kontestit
: Pa krkes nuk ka proces
: ,eni ! par 1 d"e 1;! par ! o* ne eat judeR ultra petita partium.
'6
==========================================
======== =============
Parimet e Proc.kontest. ) III
Parimi direkt $neni 2 par. 1 d"e !% s"i" ed"e nenin 1;! par. ! a
: Esenca* , nRjerrjen e vendimit mund t merr pjes vetm ai #j+.tar&
i cili ka marr pjes n seance
: 9llimi* Prmes 4allafa.imit direkt t arri"et te e vrteta materiale.
: aste prjas"timore* neni 2 par. ! p.s". rastet e marrjes s provs
n#a ndonj #j+kats I autorizuarC ndi"ma juridike $marrja n p+etje e
nj ds"mitari.
'8
==========================================
======== =============
Parimet e Proc.kontest. ) I(
Parimi pu4lik $neni 2 i LP3& neni 6 i 3MD, d"e neni
: 9llimi*kontrolli i puns s #j+kats n#a pu4liku
: Duke u 4azuar n rret"anat e vendit t procesit t jet mundsia pr
pjesmarrje t s"um s"ikuesve
: <"kelje* nse nuk ka vend fare pr d#jues& nse s"t z#jed"ur
ndonj vend me .llim .T
';
==========================================
======== =============
Parimet e Proc. kontest. ) (
Parimi #ojor* por neni 5 i LP3
: Faza li#jore* neni 2 par. 1 n lid"je me nenin 5 d"e nenin 2!8
: Esenca* Palt i para.esin krkesat d"e t"niet n s".+rtimin e
drejtprdrejt #ojaris"t d"e parimis"t vetm ato faktet kontestuese .
jan para.itur n mn+r #ojore mund t merren pr 4az n nRjerrjen
e vendimitC Prjas"timis"t* neni ';;*
/kt#j+kim n 4az t po"imit& "e.jes dor n#a krkespadia&
akt#j+kimi pr mos4indje& pr s"kak t mun#ess si d"e pajtimit
#j+.sor.
'>
==========================================
======== =============
Parimi i s".+rtimit d"e "etimit
,eni 8 para#ra@ 1
,eni 8 para#ra@ !.
2E
==========================================
======== =============
Parimet e Proc. kontest. ) (II
Parimi i ekonomizimit d"e i mos ke.prdorimit t drejtave
procedurale
: ,eni 1E.
21
==========================================
======== =============
Parimet e Proc. kontest. : (III
Parimi i ud"zimit t pals s painformuar
: ,eni 11 par. 1
: ,eni 11 par. !.
2!
==========================================
======== =============
Parimet e Proc. kontest. : IU
Parimi i Hmuarjes s lir t provave
,eni ;.
2'
==========================================
======== =============
<u4jektet e proc.kontest. ) I
Aj+kata
Palt
Paditsi d"e i padituri $3to su4jekte e @tojn cilsin P/LV& n
momentin e para.itjes
s padis.
Pjesmarrsit e tjer rfa.suesit e palve&
Prokurori pu4lik&,dr"+rsit apo pjesmarrsit e tjer& Ds"mitart&
Eksperti& Prkt"+esi si
d"e Procesm4ajtsi.
22
==========================================
======== =============
Pr4rja e Aj+kats ) I
<ituata juridike sipas LP3 t vjetr
: Parimis"t #j+kata s".+rton d"e vendos lid"ur me nj Hs"tje
kontestimore n trup #j+kues& e n rastet e caktuara #j+katsi i vetm
#j+kon rastin kontestimor $s"i" neni 1' LP3 t vjetr%.
: Aj+katsi i vetm* Aj+kats s s"kalls s par d"e vetm at"er&
kur vlera e kontestit s"t e vo#l si d"e pen#imposedimi.
: Drupin #j+kues t #j+kats s s"kalls s par #jit"mon e pr4jn
#j+katsit profesional d"e ata porot.
25
==========================================
======== =============
Pr4rja e Aj+kats ) III
<ituata juridike sipas LP3 t riC ,eni 15
: 15.1 , procedurn e s"kalls s par d"e procedurn sipas
propozimit pr prsritjen e
procedurs& vepron #j+.tari individual $i vetm%.
: 15.! , procedurn e s"kalls s d+t d"e procedurn sipas revizionit
vepron trupi #j+kues prej tre #j+katsve.
: 15.' ?aktimin e kompetencs territoriale d"e z#jid"jen e konOiktit pr
kompetenc e
4n trupi.
26
==========================================
======== =============
Pr4rja e Aj+kats ) I(
ndsia*
Mosrespktimi i dispozitave lid"ur me pr4rjen e Aj+kats pr4n
s"kelje esenciale me rndsi a4solute $neni 1;! par. ! a%.
28
==========================================
======== =============
Prjas"timi d"e rekuzimi i #j+.tarit ) I
, raste t caktuara& nj #j+.tar nuk mund t merr pjes n nj #j+kim
pr s"kak t rret"anave t caktuara.
: Prjas"timi* LP3 normon s"pre"imis"t d"e taksativis"t $s"i" neni 68
par. a deri f%
: ekuzimi* ,eni 68 par. A* $teoria juridike d"e praktika #j+.sore%
2;
==========================================
======== =============
Prjas"timi d"e rekuzimi i #j+.tarit ) II
Prjas"timi*
: n .oft se s"t vet pal& prfa.sues li#jor apo me prokur i
pals& apo n .oft se me paln s"t 4as"kkreditor apo
4as"kde4itor
: n .oft se pala ose prfa.suesi li#jor apo me prokur i saj s"t
kus"ri #jaku n vijn vertikale deri n cilndo s"kall& kurse n vijn
"orizontale deri n s"kall t katrt& apo n .oft se s"t
4as"ks"ort& apo #jini e krus".is deri n s"kall t d+t& pavarsis"t
nse martesa ka pus"uarC
Pasoja* <"kelje esenciale me rndsi a4soluteC eR oStio ose me
krkes t pales
1. Deri sa t 4"et vendimi i forms s prer* Lnda kt"e"et n
ris".+rtim
!. Pasi vendimi 4"et i forms s prer* Me padi.
2>
==========================================
======== =============
Prjas"timi d"e rekuzimi i #j+.tarit ) III
ekuzimi* ,eni 68 par. A
: ret"ana t tjera* Mi.sia apo armi.sia e #j+katsit me palnC
,donj marrd"nie juridike mes Aj+katsit d"e pales $kreditor apo
de4itor%.
: Pasoja* <"kelje esenciale me rndsi relative* merret paras+s" vetm
me krkesn e palsC nuk mund t paras"tro"et kjo s"kelje nse nuk
krko"et rekuzimi ed"e pse di"et se ekzistojn kus"te pr rekuzim.
: ,se s"t paras"truar me ko" krkesa pr rekuzim& at"er
pasojat jan si te prjas"timi $lnda kt"e"et n ris".+rtim%.
5E
==========================================
======== =============
3ompetenca e Aj+katave ) I
3ompetenc* rret"i i punve t nj #j+kate $o4jektiv%C , pikpamje
su4jektive& kompetenca s"t e drejt d"e det+r e or#anit . t
veproj n Hs"tjen e caktuar juridike.
3ompetenca lndore* Me rre#ullat pr kt kompetence cakto"et
rret"i i punve t #j+katave t llojeve t ndr+s"me d"e ai i #j+katave t
ran#ut t ndr+s"m& por t llojit t njjt.
3ritere pr caktimin e kompetencs lndore jan*
: o4jekti i kontestit $kriteri kauzal& competentia ratione causae%
: d"e vlera e o4jektit t kontestit $kriteri vlersor& competentia ratione
valoris%* D/,I* Irelevant.
51
==========================================
======== =============
(lera e o4jektit t kontestit ) I
?aktimi i vlers s kontestit* ndsia
: 3ompetent* Dani* irrelevant
: Pr4rja e Aj+kats * Dani* irrelevant
: Llo#aritja e s"penzimeve procedurale $#j+.. d"e av%
: Det+rimi pr avokat P
: evizioni
: Procedura sipas urd"rpa#ess.
5!
==========================================
======== =============
(lera e o4jektit t kontestit ) II
: Momenti i para.itjes s padis $neni 'E par. 1%
: (etm vlera e krkess kr+esore neni 'E par. 1 d"e 'E par. !*
kamatat& s"penzimet procedural nuk merren paras+s"%
: 3rkesat periodike $neni '1%* s"uma totale& por deri n 5 vjet.
: <"i" ed"e neni '6* Aj+kata cakton vet& nse vlera nuk s"t
prcaktuar ose s"um e lart.
: <"i" ed"e neni ''* .iraja. Mditja s"uma totale $1 vit%.
5'
==========================================
======== =============
(az"dimi i kompetencs $perpetuatio fori% neni 18 par. '
3ompetenca cakto"et sipas rret"anave . ekzistojn n momentin e
n#ritjes s padis
$ar#. n#a nen. 18. Par. ' d"e neni 'E%. ,dr+s"imet . kan ndod"ur
pas momentit t prmendur nuk jan relevante.
Mirpo& nuk mund t ket perpetuatio fori nse #jat #j+kimit
ndr+s"ojn rret"anat& t cilat e 4jn kompetent pr Hs"tjen juridike
or#anin administrativ.
Ajit"as"tu do t s"u"et kompetenca e #j+kats komunale nse #jat
#j+kimit paditsi e zmad"on krkespadin deri n masn e cila e 4n
kompetente Aj+katn e 9arkut.
52
==========================================
======== =============
3ompetenca toksore ) I
3omp. e pr#jit"s"me
,enet '8:2E
3ompetenca toksore* e ktij lloji s"t kompetenca& n 4az t s
cils #j+kata& . s"t kompetente n pikpamje lndore& mund t
#j+koj Hs"tjen juridike . ka ndonj lid"je me territorin ku ajo e
z"villon veprimtarin e saj.
3omp. e veHant
I. 3omp. Ekskluzive
II. 3omp. e z#jed"ur
III. 3omp. ,di"mse
,enet 21:66.
55
==========================================
======== =============
3ompetenca toksore ) II
3ompetenca toksore e pr#jit"s"me
Pala e paditur
Person @zik* (end4animi ose vend.ndrimi $neni ';%
Personi juridik d"e entitet tjera* <elia $neni '>& 2E%.
56
==========================================
======== =============
3ompetenca toksore ) III
3ompetenca toksore ekskluziveCneni 21:2'
: <endet e paluajts"meC pen#im:posedimi n sendet e paluajts"meC
kontratat pr s"fr+tzimin e 4aness d"e lokalit afarist
: -luturaket
: Ekzekutimi d"e falimentimi.
58
==========================================
======== =============
3ompetenca toksore ) I(
3ompetenca toksore e z#jed"ur
: 3ontestet martesore* neni 22
: (rtetimi d"e kundrs"timi i atsis* neni 25
: 3ontestet pr us".imin li#jore* neni 26
: 3ontestet pr s"pr4limin e dmit* neni 28
: 3ontestet n#a marrd"nia e puns* neni 2>
: 3ontestet pr pen#im:posedim n sendin e luajts"m
: 3ontestet n#a marrd"niet kontraktuese*neni 5'.
5;
==========================================
======== =============
3ompetenca toksore ) (
3ompetenca sipas marrves"jes* neni 66
3us"tet*
1. (etm n Aj+katn e s"kalls s pare
!. Lid"ur me kompetencn lndore
'. ,uk ekziston kompetenca ekskluzive
2. Marrves"ja me s"krim
: , momentin e para.itjes s padis $s"i" neni 66 par.5%C m s voni
para @llimit t s".+rtimit #ojor.
5>
==========================================
======== =============
3ompetenca toksore ) (I
3onOikti i kompetencs*
?aktimi i kompetencs n#a Aj+kata m e lart ose Aj+kata supreme
,enet 6':65.
6E
==========================================
======== =============
3ompetenca toksore ) (II
Dele#imi $nenet 6' d"e 62%
, disa raste&dele#imi $forum dele#atum%para.itet si mas e
domosdos"me& si p.s".& kur n #j+katn kompetente& me numr t
vo#l #j+.tars"& s"t 4r rekuzimi i t #jit" #j+.tarve.
$neni 6'%
Aj+kata <upreme cakton* p.s". te marrja e provave.
61
==========================================
======== =============
Mrdinimi $neni 65%
: Aj+kata <upreme
: ,uk mund t konstato"et se cila #j+kat e s"tetit ton s"t
kompetente n pikpamje
toksore&
: Me propozim t paditsit.
6!
==========================================
======== =============
Palt ) I
Padits* kus" para.et padin
I paditur* kus" emrto"et n padi $kuptimi formal%
Emrtimi #a4imis"t i nj pale* n Hdo faz t procesit eR oStio
prmirsimi.
Prmirsimi s"t i ndaluar& nse n vend t pals do t is"te ndonj
person tjetr.
6'
==========================================
======== =============
Palt ) II
Le#jitimimi real aktiv* Pals padits d"e jo dikujt tjetr i takon ndonj
retendim i caktuar d"e
po"uar
Le#jitimimi real pasiv* Pala e paditur e jo dikus" tjetr ka o4li#im pr
prm4us"jen e nj
pretendimi t paditsit.
,#a e drejta materiale* D"emelsia e padis.
62
==========================================
======== =============
Palt ) III
Le#jitimimi procedural*
: Parimis"t* askus" nuk mund t procesoj n emr t vet pr nj t
drejt t "uaj ose pr ndonj det+rim t dikujt tjetr*
: Prjas"timis"t*
: /dministratori n proc. e falimentimit
: <"itja e sendit . s"t o4jekt i kontestit #jat procesit
: Padi e pr4as"kt* $Li#ji i puns%.
65
==========================================
======== =============
Palt ) I(
,drrimi i pals*
: <uksedimi #jeneral* Dras"#imtart& n rast t vdekjes t ndonj
personit @zikC suksesort juridik&n rast t s"uarjes t ndonj personi
juridik
: , rast t s"uarjes s s"o.ris tre#tare t "apur ose komanditete*
ortakt.
66
==========================================
======== =============
Palt ) (
/ftsia pr t .en pal* /ftsia& pr t .en 4arts i t drejtave
procedurale n emr t vetC d.m.t". Mundsia& pr tu para.itur padits
ose pal e paditur*
: Personat @zik $ed"e nasciturus%C
: Personat juridik t s drejts pu4like d"e private $s"teti komunat&
s"o.rit aksionare& fondacionet& s"o.atat
: ,eni 8' par. !* ed"e t tjer $me dispozita t veHanta%
: <"o.rit e "apura tre#tare d"e komandite $aftsia pr t .en pal
@to"et n momentin e ndrmarrjes s 4izneseve%
: ,eni 8' par. ' $Aj+kata vendos%* ortakriaP
68
==========================================
======== =============
Palt ) (I
/ftsia pr t .en pal* prezumim procedural* karakter ius co#ensC
eR oStio
: E meta* s"pallje e pavlefs"me e procesit d"e vendimit si d"e
refuzimin e padis.
: ,se nRjerret vendim kundr pals pa aftsi pr t .en pal*
juridikis"t ekziston& por pa efekt& sidomos nuk s"t i ekzekutues"m.
: Num4ja e cilsis #jat procesit* suksedimC ose refuzim i padis& nse
nuk ka suksesor
: ,se vendimi s"t i forms s prer* padi anulimi.
6;
==========================================
======== =============
Palt ) (II
/ftsia procedurale* s"t aftsia pr t ndrmarr efektivis"t vet
veprime procedurale.
: parimis"t* aftsia pr t vepruar sipas t drejts materiale.$personat
me aftsi t plot veprimi%
: Prjas"timis"t* ed"e t miturit mad"or& sepse nuk ka aftsi
procedurale 0t ku@zuar1& sikur n t drejtn materiale. $s"i" neni 82
par. ! d"e '%
D "uajt* neni ;2& aftsia procedurale cakto"et sipas dispozitave t
vendit ton.
6>
==========================================
======== =============
Palt ) (III
/ftsia procedurale personave juridik*
Deori t ndr+s"me*
: 3an aftsi* teoria #jermane
: ,uk kan aftsi* teoria austriake $pr ato veprojn or#anet e t+re%
Pasoja e mun#ess s aftsis procedurale* prezumim proceduralC
3arakter ius co#ensC eR oStio& por neni 8; $evitimi i t mets%.
8E
==========================================
======== =============
Palt ) IU
Prfa.simi li#jor*
: Me li#j& me vendim t #j+kats ose me aktin e personit juridik $neni
85 par. 1& ! d"e '%
: Me li#j* prindrit ose prfa.suesit e personave juridik t s drejts
pu4like
: Mr#ani* kujdestaria
: Me statut.
81
==========================================
======== =============
Palt ) U
Prfa.suesi li#jor i prko"s"m $nenet 8>:;'%
: Aj+kata cakton sidomos n rastet* neni 8> par. ! a& 4 d"e c.C ed"e
nse nuk di"et vend4animi ose vend.ndrimi i pals s paditur $s"i"
raportin e fundit t M<FE:s%.
: ,eni ;E $nen i ri%*ed"e personat juridik
: Aj+kata cakton n#a rad"a e avokatve $ neni ;1%
Prfa.simi li#jor s"t prezumim proceduralC 3arakter ius co#ensC
eR oStio
<"kelja ka karakter* s"kelje esenciale me nulitet a4solut $neni 1;!
par. ! C
3jo s"kelje pr4n ed"e o4jekt t AMDIDKE< <V (E,DIME(E ME MKEDE
DE
K/<NDE7/3M,<NME.
8!
==========================================
======== =============
Palt ) UI
/ftsia postulative $aftsia e nj personi me aftsi procedurale pr t
ndrmarr vet veprime procedurale
Pala nuk ka aftsi postulative n kto raste*
: Det+rimi pr avokat $n literatur ndr+s"e%C <ituata juridike sipas li#jit
t vjetr d"e t ri
: ,se pala $ose prfa.suesi li#jor nuk mund t s"pre"etC p.s".
s"urd"rmemect%
: Pasoja* nuk s"t prezumim procedural* veprimet e kt+re personave
llo#ariten si t pa.ena&prandaj M=,AE</
: Mund t #oditet ed"e me mjete juridike.
8'
==========================================
======== =============
Palt ) UII
Prfa.simi me procure
: ,eni ;5 par. 1* personalis"t ose me prfa.sues me procure
: ,se nuk ka aftsi proced.* prfa.suesi li#jor e cakton
: /utorizimi pr prfa.sim .u"et prokur& e cila s"t s"kres
$dokument%& n t ciln
prm4a"et autorizimi i till.
: Prokura e pr#jit"s"me d"e speciale $neni ;>%
: ,eni >'* Prfa.suesi s"t i det+ruar . #j+kats tIia para.es
prokurn me s"krim #jat
kr+erjes s veprimit procedural t par. Por& Aj+kata mund t lejon m
von t para.es
: /utorizimi s"t deklarat e njans"me& joprocedurale d"e jo
formale.
: aporti i 4rends"m d"e jas"tm.
82
==========================================
======== =============
Palt ) UIII
(llimi $neni >E%
Efekti i veprimeve procedurale t prfa.suesit
: DirektC n favor d"e disfavor t palsC sikur t is"in kr+er n#a vet
pala& PM& vetm nse s"t kr+er 4renda kornizave
: (eprimet e ndrmarra pa autorizim mundet pala e prfa.suar t i lejoj
C Ko vetm veprimet&por ed"e mosveprimet s"kojn n dm t pals s
prfa.suar
(eprimet procedurale t ndrmarra n#a ana e pals& mund t
ndr+s"o"en d"e revoko"en n#a ana e prfa.suesit* /r#ument*
veprimet e pals kan ndikim t drejtprdrejt pr paln
evokimi n#a ana e palsP Dominus litis.
85
==========================================
======== =============
Palt ) UI(
Marrja fund e procures
,j veprim procedural konkret* me kr+erjen e veprimit proceduralC
me vdekjen e pals apo prfa.suesit li#jor t saj $nse person @zik%
ose s"uarjen e personit juridikC revokimin e autorizimitC "e.ja dor e
prfa.suesit n#a autorizimi
, pr#jit"si* Me prfundimin e procesit kontestimorC me vdekjen e
prfa.suesit ose me "um4jen e zotsis pr t vepruar t tijC me
"um4jen e t drejts s us"trimit t avokatis& nse prfa.suesi
s"t avokatC me s"uarjen e personit juridikC revokimi i autorizimit d"e
"e.ja dor t prfa.suesit n#a autorizimiC Me vdekjen e pals& nuk
merr fund prokura pr prfa.sim&por tras"#imtart ose prfa.suesi
li#jor mund ta revokojn autorizimin.
86
==========================================
======== =============
Palt ) U(
Prokura si prezumim procedural
: Ius co#ens
: ER oStio
: <"kelje esenciale t nulitetit a4solut& neni 1;! par ! k
: <i me ankes& as"tu ed"e me mjete t jas"tzakons"me.
88
==========================================
======== =============
(eprimet procedurale ) I
(eprime procedurale* jan fakte t s drejts procedurale&
prezumimet& format d"e efektet rre#ullo"en me dispozita t s drejts
procedurale.
,darja* veprime procedurale t palve& t #j+kats d"e t su4jekteve
t tjera . marrin pjes n procesin kontestimor.
(arsis"t n#a forma n t ciln kr+"en veprimet procedurale& ato
mund t jen t s"kruara apo #ojore.
8;
==========================================
======== =============
(eprimet procedurale ) II
(eprimet procedurale t #j+kats
: pr#atitjen e materialit proceduralC drejtimin e procesit #j+.sorC
prpilimin e
procesver4aleve t ndr+s"meC vendosjen pr Hs"tjet e nat+rs
procedurale d"e materiale& si d"e me komunikimin $dr#imin d"e
dorzimin% e s"kresave.
,uk ka ankes& pr veprime drejtuese& neni ';8 II
: 9llimi i pr4as"kt d"e kr+esor i t #jit"a veprimeve t #j+kats
s"t krijimi i kus"teve pr d"nien e vendimit meritor pr
krkespadin.
8>
==========================================
======== =============
(eprimet procedurale : III
(endosja d"e vendimet #j+.sore
: (endosja s"t operacion mendor d"e lo#jik
#jendja faktike $premisa e pos"tme e silo#jizmit% d"e normn e
caktuar t nat+rs $premisa e siprme e silo#jizmit%.
3riteret e klasi@kimit t vendimeve #j+.sore
: Duke marr paras+s" prm4ajtjen e m4rojtjes juridike*
det+ruese&konstitutive apo deklarative
: I s"kalls s par d"e t d+t
: -orma* /ktvendim $pen#imposedimi d"e mandatare d"e Hs"tjet
tjera% d"e /kt#j+kim
$krkespadin%.
;E
==========================================
======== =============
(eprimet procedurale ) I(
D"nia e vendimeve*
: 3s"illimi d"e votimi pr Hs"tjet m pak t rndsis"me* n lokalet
ku m4a"et procesiC astet e tjera* seancn e veHant pr ks"illim d"e
votim
Pr d"nien e Hdo vendimi nevojitet s"umica a4solute e votave t
antarve t trupit #j+kuesC . n#a moment n t cilin kr+etari i trupit
#j+kues deklaron se ka prfunduar votimi& moralis"t Hdo antar i tij
s"t i lid"ur pr votn e d"nC 3jo vlen ed"e pr vendimin e d"n&
por vetm #jer n momentin e s"palljes s tij& e nse nuk s"t 4r
s"pallja& at"er #jer n momentin e dr#imit t tij me s"krim palve.
Pas ktij momenti #j+kata nuk mund ta ndr+s"oj m vendimin e saj.
Mirpo& du"et t"eksuar se kjo rre#ull nuk vlen pr aktvendimet me t
cilat #j+kata e drejton procesin e as me vendimet onkludente.
;1
==========================================
======== =============
(eprimet procedurale ) (
(eprimet drejtuese t #j+kats*
: Me aktvendim*
: astet tipike* caktimi d"e s"t+erja e seancsC "apjen d"e drejtimin e
procesit #j+.sorC
caktimi i afateve #j+.soreC d"nia e fjalve pjesmarrsve n procesC
caktimin e rad"s pr
para.itjen d"e administrimin e provaveC ndrprerjen e procedures
: D #jit"a veprimet n fjal kr+"en eR oStioP Aj+kata mund tIi
ndr+s"oj d"e tIi revokoj
n Hdo ko"P 74atimi eR oStioP
: ,uk lejo"et ankesa lid"ur me aktvendimin pr drejtimin e seancs.
;!
==========================================
======== =============
Procesver4alet
,enet 1'2 : 12E Procesver4al* protokollimi i veprimeve procedurale
Procesver4ali #j+.sor s"t dokument pu4lik& t cilin e prpilon
#j+kata pr veprimet
procedurale t kr+era #ojaris"t& n seanc a jas"t seancs& n#a palt
d"e pjesmarrsit e tjer n procedur $neni 1'2 par. !%.
, kuptimin formal& procesver4alin e pr4jn* pjesa "+rseC
prs"krimi i veprimeve t kr+era d"e nns"krimi.
, kuptimin material* prs"krimi i veprimeve procedurale t kr+era
n seanca #j+.sore d"e e tr ajo . ka ndod"ur me at rast* , kt
aspekt dallojm* procesver4alin pr s".+rtimin e Hs"tjesC pr marrjen
e provs jas"t s".+rtimit kr+esorC at me t cilin zvendso"et
paras"tresa e pals d"e procesver4alin pr ks"illim d"e votim.
;'
==========================================
======== =============
Dr#imi i s"kresave ) I
,enet 1E' ) 1!1
: Parimi i kontradiktoritetit
: 3omunikim* (eprimet s"kresore t pals kundrs"tare& vendimet
#j+.sore& urd"resat&kumtesat d"e t"irrjet n form s"kresore 4arten
d"e i dorzo"en personit t cilit i jan dedikuar ato : adresatit.
: 3omunikimi i kr+er protokollo"et d"e .u"et dftes t komunikimit.
: Dr#imin e s"kresave e 4n #j+kata sipas det+rs z+rtare& nprmjet
posts& me an t
npunsit #j+.sor apo nprmjet or#anit s"tetror t komuns. $neni
1E' par. 1%
: ,eni 1E' par. ! $i ri% prmes posts elektronikePPP
: Personave juridik d"e n 4otn e jas"tme $nenet 1E2 d"e 1E5%.
;2
==========================================
======== =============
Dr#imi i s"kresave ) II
: Mund tIi dorzo"et personit tjetr apo t li"et n vendin e caktuar me
efekt sikur ajo tIi is"te dorzuar vet adresatit
: 3ur adresati nuk #jendet n 4anesn e tij& me li#j s"t paras"ikuar
se s"kresa mund tIi
dorzo"et Hdo antari t familjes s tij . s"t i mos"s mad"ore
: ,se n 4anesn e adresatit nuk ndod"et asnj person i till& s"kresa
mund tIi dorzo"et f.injit apo kujdestarit t ndrtess& por vetm nse
pajto"en me nj #j t till. 3ur komunikimi 4"et n vendin e puns& e
adresati nuk #jendet at+& s"kresa mund tIi dorzo"et puntorit .
punon 4as"k me adresatin& kupto"et nse ai e pranon nj #j t till
: Pr s"kresat . kan rndsi m t mad"e pr procedurn $padia&
akt#j+kimi& urd"rpa#esa&
aktvendimi kundr t cilit lejo"et ankesa& mjeti i #oditjes s
jas"tzakons"me% s"t paras"ikuar dorzimi personalis"t adresatit
$nen. 11E par.1%.
: 3ur pala #jat procedurs e ndr+s"on vend4animin d"e pr nj #j t
till nuk e njofton #j+katn& #j+kata urd"ron . n t ard"men pals
s till komunikimi i s"kresave tIi 4"et duke u a@s"uar ato n ta4eln
e s"palljeve t #j+kats $nen.116%. 3ur prfa.suesi i pals e ndr+s"on
adresn& komunikimi i 4"et pals.
;5
==========================================
======== =============
Paras"tresat
Paras"tresat* s"kresa& n t cilat palt d"e pjesmarrsit e tjer n
#j+kim i kr+ejn veprimet procedurale.
Ed"e s"kresat me tele#ram& tele#raf d"e post elektronike $neni >>
par 1 d"e >> par. 2%
Paras"tresat du"et t jen t kuptues"me d"e ta prm4ajn *
$emrin e #j+kats& s cils i drejto"et paras"tresa&profesionin d"e
vend4animin e palve d"e t prfa.suesve li#jor t t+reC emrin&
profesionin d"e vend4animin e prfa.suesve me prokurCo4jektin e
kontestitC prm4ajtjen e deklarats $veprimit procedural% d"e
nns"krimin e pals&prkatsis"t t personit . e prfa.son at%.
$neni >> par. !%
,se nuk s"t e kuptues"me& at"er #j+kata krkon prmirsimin
$neni 1E!%& nse nuk ka prmirsim& konsidero"et se s"t tr"e.ur
paras"tresa.
;6
==========================================
======== =============
3o"a d"e kr+erja e veprimeve procedurale
Parimis"t& veprimet procedurale n#a #j+kata d"e palt kr+"en n
ko"n e caktuar d"e n vendin e caktuar.
Prjas"timis"t& veprimet procedurale #j+kata i kr+en jas"t ndrtess
#j+.sore. I till s"t rasti me komunikimin e s"kresave d"e marrjen
n p+etje t ds"mitarve d"e t palve t smura&mandej me
k.+rjen n vend t sendit t paluajts"m etj.
Pr kr+erjen e veprimeve procedurale n#a #j+kata d"e palt& Li#ji
paras"ikon seancat d"e afatet.
, t kundrtn& #j+kimet nuk do t m4aronin s"pejt.
/fatet zakonis"t cakto"en pr kr+erjen e veprimeve t s"kruara&
kurse seancat pr kr+erjen e veprimeve #ojaris"t.
;8
==========================================
======== =============
/fatet
/fat .u"et distanca ko"ore 4renda s cils du"et t kr+"et apo mund
t kr+"et veprimi procedural i caktuar.
/fate li#jore d"e #j+.sore.
Li#jor s"t& p.s".& afati pr para.itjen e ankessC ai pr para.itjen e
propozimit pr restitution in inte#rum $neni 1'E%C ai pr krkimin e
s"penzimeve n rast t tr"e.jes s padis $162% etj.
/fatet #j+.sore #j+kata s"t e autorizuar tIi caktoj& pPs"P& n 4az
t nenit 1E! pr
korri#jimin e paras"tressC pr dorzimin e dokumentitC pr dorzimin
e mendimit t s"kruar n#a eksperti etj.
/fatet li#jore jan prekluzive.
;;
==========================================
======== =============
<eancat
<eanc .u"et pjesa e ko"s #jat s cils su4jektet kr+esore t
procesit d"e pjesmarrsit e tjer t tij kr+ejn veprime procedurale.
<eancn e cakton eR oStio #j+kata . $nuk ka ankesC neni 1!' par.!%
<eanca t domosdos"me $seanca pr s".+rtimin kr+esor t Hs"tjes&
ajo pr s".+rtimin e krkess pr restitucio in inte#rum d"e seanca pr
s".+rtimin e propozimit pr prsritjen e procedurs% d"e sWance
fakultative $seanca pr#atitore& seanca pr s".+rtimin e t"emelsis
s krkess pr rekuzimin e #j+.tarit etj%.
Letrt"irrja $vendi& ko"a etj.% neni 1!' par. '
Pala paralajmro"et pr pasoja $neni 1!' par. %
(endimi me t cilin cakto"et apo s"t+"et seanca nuk mund t #oditet
me ankes $nen. 112&
116%.
;>
==========================================
======== =============
3t"imi n #jendjen e mpars"me ) I
,enet 1!> ) 1''
<"ka.e t ars+es"me $smundja& aksidenti n komunikacion&
mosarritja me ko" e mjetit t komunikacionit pu4lik n .endrn e
#j+kats& pris"ja n automo4ilin me t cilin pala s"t nisur pr n
#j+kat& vrs"imi& trmeti etj.%
prekluzioni
3rkesa 4renda afatit 8 ditor $neni 1'E par. !% C sipas LP3 t vjetr 15
dit $neni 11;%.
Mse 6E dit $m "ert ' muaj% n#a dita e mosveprimit
Propozimit pr restitutio pala du"et tIia 4as"kn#jit veprimin
procedural $p.s". ankesn%& t cilin nuk e ka kr+er 4renda afatit li#jor
prekluziv $neni 1'E par. 2%.
>E
==========================================
======== =============
3t"imi n #jendjen e mpars"me ) II
Li#ji paras"e" s"pre"imis"t rastet kur nuk lejo"et restitutio $neni 1'1%
,drprerja e procedurs $neni !8; n lid"je me nenin 1'! par. 1%
Propozimi i para.itur me ko"& s".+rto"et n seanc ku t"irren t d+
palt. Mosard"ja e t d+ palve nuk s"kakton pezullimin e procedurs
d"e as nuk e pen#on d"nien e vendimit pr propozimin. <eancn n
fjal #j+kata nuk e cakton fare&
n .oft se jan t ditura 4otris"t $notore% faktet m4i t cilat s"t
4azuar propozimi i pals pr restitucio $neni 1'' par. !%.
/nkesa nuk lejo"et& nse prano"et propozimi $neni 1'' III%. ,se
refuzo"et propozimi&
parimis"t nuk lejo"et $neni 1'' I(%.
>1
==========================================
======== =============
Prezumimet procedurale ) I
Lejues"mria e procesit vlerso"et n 4az t normave procedurale&
kurse t"emelsia e krkespadis n 4az t normave materiale
$su4stanciale%.
ret"anat apo kus"tet n#a t cilat varet lejues"mria e procesit
#j+.sor .u"en prezumime
procedurale.
,se mun#ojn prezumimet& #j+kata nuk mund t vendos fare pr
krkespadin., nj rast t till ajo e prfundon procesin& duke e
"ed"ur pos"t padin si t palejues"me.
Para se t "id"et pos"t padia& #j+kata du"et t tentoj . n
4as"kpunim me palt tIi evitoj pen#esat pr vendosje meritore m4i
krkespadin& nse jan t evitues"me.
Prezumimet procedurale pr #j+katn& pr palt& pr o4jektin e
kontestit d"e pr padin.
>!
==========================================
======== =============
Prezumimet procedurale : II
Prezumimet procedurale lid"ur me #j+katn jan*
: kompetenca ndrkom4tare e #j+kats sonC
: kompetenca toksore& lndore& funksionale
Prezumimet procedurale lid"ur me palt jan*
ekzistimi i palsC zotsia e pals pr t .en pal ndr#j+.seC zotsia
procedurale e palve d"e prfa.simi li#jor i rre#ulltC prfa.simi i
rre#ullt i personit juridik d"e ekzistimi i prokurs s rre#ulltC autorizimi
procedural pr ndjekjen e Hs"tjes n #j+. $le#itimatio ad processum%C
: Prezumimet procedurale lid"ur me o4jektin e kontestit jan*
mosekzistimi i #j+.varsis $litispendencs% s d+@s"t pr t njjtn
Hs"tjeC mosekzistimi i vendimit t forms s prer pr krkespadinC
t mos ket "e.ur dor paditsi n#a krkespadia n ndonj proces
tjetrCmosekzistimi i ujdis procedurale lid"ur me o4jektin e kontestitC
padits"mria e s drejts su4jective d"e ekzistimi i interesit pr
m4rojtje juridike.
Le#jitmimi real s"t prezumim material.
>'
==========================================
======== =============
Padia d"e llojet e padive : I
,eni !5! s"i" ed"e nenin !6!
Padia s"t nj veprim i me s"krim& me te cilin veprim paditsi
kunder te paditurit krkon n#a #j+kata m4rojtje juridike permes
akt#j+kimit.
Padia s"t veprimi i par procedural me t cilin vi"et n veprim
procesi kontestimor. Padin e para.et paditsi.
Paditsi me t n#a #j+kata krkon m4rojtje juridike t prm4ajtjes s
caktuar& duke pasur paras+s" t paditurin e caktuar.
Padia mundet te trajto"et ne d+ aspekte*
: Material
: -ormal.
>2
==========================================
======== =============
,at+ra juridike e padis
(eprim proceduralC Ko veprim n#a e drejta materiale
Padia i drejto"et #j+kats d"e jo te paditurit& sepse m4rojtja juridike
kerko"et n#a #j+kata&
Me para.itjen e padis ne #j+kate s"kakto"et #j+.varesia d"e me
kete s"kakto"en pasoja juridike d"e ato materiale d"e procedurale.
: Materiale& nderprerja e afatit te paras"krimit
: Procedurale& perpetuatio fori& d.t t". Aj+kata e t"irrur m4etet #j+kate
kompetente& ed"pse me vone $#jate z"villimit te kompetences% del
.es"tja se nuk do te is"te kompetente.
>5
==========================================
======== =============
3rkespadia
Petitumi i padis s"t krkes e nat+rs proceduralo:juridike pr
d"nien e m4rojtjes juridike t prm4ajtjes s caktuar.
Me an t krkespadis& paditsi e formulon mendimin $propozimin%
se si du"et t duket dispozitivi i akt#j+kimit& me t cilin prano"et ajo.
Padia du"et ta prm4aj #jit"mon krkesn e prcaktuar lid"ur me
Hs"tjen kr+esore d"e krkesat aksesore& p.s".& ato . kan t 4jn
me kamatn& s"penzimet #j+.sore etj
3rkespadia* pjesa kr+esore e padis&
sepse me dispozitivin e akt#j+kimit du"et t cakto"et& nse padia
s"t e t"emelt ose e pat"emelte.
>6
==========================================
======== =============
Individualizimi i krkespadis
Individualizimi i krkes:padis* faktet t paras"tro"en.
3uali@kimi juridik i fakteve& n t cilat paditsi e m4s"tet
krkespadin& pr4n 4azn juridike t krkespadis.
<ipas LP3:s $neni !5' par. '%& paditsi nuk s"t i det+ruar . n
padi ta 4j kuali@kimin e prmendur.
/i& pra& nuk s"t i det+ruar t prmend institutin e s drejts
materiale& t cilin faktet e padis& sipas mendimit t tij& e japin me
rezultatin e t+re $4aza juridike%. PM& neni !5' Ie.
Pro4lem* 4aza juridikeP
Deoria e su4stancimit ose teoria e individualizimit
Prefero"et* krkesa n Hfardo 4aze juridike $sepse da mi"i factum&
da4o ti4i ius& sepse iura novit curia.
>8
==========================================
======== =============
M4jekti i kontestit
Gs"tja& pr t ciln z"villo"et procesi
Li#ji nuk s"t konsekuent
M4jekti i kontestit* cakto"et prmes #jendjes faktike t po"uar d"e
krkess s paras"truar
ndsia* kompetenca.
>;
==========================================
======== =============
Prm4ajtja e padis
,eni !5'
Pro4lem* 4aza juridike.
>>
==========================================
======== =============
Llojet e padive
, 4az t kritereve t ndr+s"me
3riteri kr+esor* sipas .llimit t paditsit
: padi det+rimi $kondemnatore%
: n padi vrtetimi $njo"jeje& deklarative% d"e
: padi ndr+s"imi $transformimi& konstitutive%.
1EE
==========================================
======== =============
Padi det+rimi $kondemnatore%
,#a vet prm4ajtja e nenit !5'
Paditsi krkon n#a #j+kata ta urd"roj me akt#j+kim t paditurin .
n do4i t paditsit ta prm4us" nj prestim $ta dorzoj nj sendC ta
pa#uaj nj s"um t "ollas"C ta kr+ej ose jonj pun ose s"r4im%.
. i padituri t psoj diH* p.s". ta lejoj paditsin . ta s"fr+tzoj
t drejtn e kalimit m4i sendin e paluajts"m t tijC ose . t mos
veproj* p.s".& . ta ndrpren s".etsimin e mtejm t paditsit n
s"fr+tzimin e .et t 4anessC . n t ard"men t mos prdor
@rmn e paditsit etj
Aj+kimi i t paditurit pr ndonj prestim t caktuar
Padia m e s"pes"t.
1E1
==========================================
======== =============
3rkues"mria $/rrits"mria% e krkess
,eni 122 par. 1& ! d"e '
D"emelsia $prezumim materialoBjuridik%
<"em4uj t padis det+rimi.
1E!
==========================================
======== =============
Padi vrtetimi $njo"jeje& deklarative%
,eni !52
Padi njo"jeje e .uajm padin me t ciln paditsi krkon n#a
#j+kata . me akt#j+kim t konstatoj& nse ekziston apo nuk ekziston
marrd"nia juridiko:civile e caktuar& e drejta su4jektive e prm4ajtjes
s caktuar $nuk vlen me LP3 t ri%& apo nse nj dokument s"t
autentik ose nuk s"t autentik.
Me vendimin e #j+kats pen#o"et s"kelja . mund t 4"et n t
ard"men. Me t vetm konstato"et #jendja juridike ekzistuese& pa u
det+ruar i padituri . t 4j diHka. , 4az t tij nuk mund t inicio"et
procedura prm4aruese $ekzekutive%. Me padi vrtetimi nuk mund t
krko"et n#a #j+kata . ta vrtetoj ndonj fakt apo #jendje faktike.
1E'
==========================================
======== =============
Padi vrtetimi
Me kt padi nuk krijo"en e as nuk ndr+s"o"en marrd"niet juridiko
civile& por vetm konstato"en.
,j marrd"nie e ard"s"me juridike jo& por vetm ajo marrd"nie
konkrete e cila ekziston n momentin e n#ritjes s padis.
<"em4uj* vrtetimi se ekziston kontrata e s"itjes&
kontrata pr ndrtimin&se ekziston e drejta e pronsis& e drejta e
autorit& e drejta e tras"#imit&e drejta e s"fr+tzimit
E ktij lloji s"t ed"e padia pr vrtetimin e martess& atsis&
amsis etj.
1E2
==========================================
======== =============
Padi ndr+s"imi
Li#ji nuk paras"e" s"pre"imis"t kt padi t veHant
Parimis"t& me an t vendimit #j+.sor nuk mund t krijo"en&
ndr+s"o"en apo s"u"en raportet juridiko:civile& e as t drejtat
su4jektive civile.
Pr nj #j t till s"r4ejn veprimet materialo:juridike d"e
deklaratat e vullnetit t
su4jekteve t s drejts
Mirpo& n disa raste t veHanta& sidomos pr ndr+s"imin e raporteve
juridike t caktuara& nevojitet t ekzistoj vendimi #j+.sor i forms s
prer.
1E5
==========================================
======== =============
Padi ndr+s"imi II
Me kt padi paditsi mund t krkoj t"emelimin e nj marrd"nie
juridike& ndr+s"imin e prm4ajtjes s raportit t caktuar ekzistues d"e
anulimin e atij raporti.
/kt#j+kimi sipas ksaj padie nuk mund t jet dokument i
prs"tats"m pr ekzekutim t d"uns"m&
3a efekt eR nunc& parimis"t& ka efekt eR tunc& nse li#ji paras"e"
$nse kontrata s"pallet e pavlefs"me%.
<"em4uj* padia pr s"kurorzim t 4as"ks"ortve apo pr anulim t
martess s t+re& mandej pr anulim t kontrats apo @rms etj.
1E6
==========================================
======== =============
Interesi juridik
,eni !52 para#ra@ !
<"i" ed"e neni ! para. 2
Interesi juridik& nuk mjafton vetm ekonomik
Prezumim procedural
Ius co#ens.
1E8
==========================================
======== =============
3undrpadia&neni !56
Prezumimet formale $n mn+r kumulative%*
: 3ompetenca e #j+kats ed"e pr kundrpadi
: Identiteti i palve n procedure
: ko"a e caktuar $!56 I%
Prezumimet materiale $ n mn+r alternative%
: 3onekse* n .oft se mes krkess s prfs"ir me kundrpadi d"e
asaj t prfs"ir me padi nuk ka dallim n pikpamje t 4azs juridike&
sepse t d+ja e kan t njjtn 4az juridike
: 3ompensuese* padituri mund ta para.es& n .oft se krkesa e tij
mund t kompenso"et me krkesn e paditsit.
: Prejudiciale* p.s". . #j+kata t konstatoj me akt#j+kim se sendi&
kt"imin e t cilit paditsi e krkon n 4az t pronsis& s"t i tij e jo i
paditsit.
1E;
==========================================
======== =============
F/<N3IMI I 3V3E<VP/DI(E
,eni !55*
Fas"kimi kumulativ i krkespadive $aksident komunikacioni%
Fas"kimi eventual i krkespadive
Fas"kimi alternativ i krkespadiveC Li#ji nuk e paras"e" kt lloj t
t 4as"kimitC (etm teoria juridike ka identi@kuar ktlloj t 4as"kimit
t krkespadive.
1E>
==========================================
======== =============
Fas"kndr#j+.sia $litisconsortium%
Me nj padi disa persona para.iten n rolin e pals paditse apo n
rolin e pals s paditur $4as"kndr#j+.sia& 4as"kimi su4jektiv%.
Ekonomizimi i #j+kimit d"e si#uria juridike
4as"kndr#j+.sia primare d"e e mvons"meC
4as"kndr#j+.sia materiale d"e formale
4as"kndr#j+.sia li#jore $4as"kndr#j+.sia me t paditurin
eventual C 4as"kndr#j+.sia
e de4itorit kr+esor d"e e dorzanitC 4as"kndr#j+.sia e kompanis
si#uruese d"e e pronarit t automjetit.
11E
==========================================
======== =============
,dr"+rja
3+ ka interes juridik . pala s cils i 4as"ko"et ta @toj #j+kimin
,dr"+rsi nuk s"t as pal& as prfa.sues i pals s cils i
Fas"ko"etCv,dr"+rsi ka t drejt tIi kr+ej t #jit"a veprimet
procedurale& prveH at+re t nat+rs disponi4ile $tr"e.ja e padisC
"e.ja dor n#a krkespadiaC ujdia #j+.sore%.
111
==========================================
======== =============
7N(ILLIMI I PM?ED=V< 3M,DE<DIMME
-aza e par $procedura pr#atitore%
-aza e d+t s"t s".+rtimi kr+esor
-azn e tret B vendosja
-azn e katrtBs".+rtimi i vendimit.
11!
==========================================
======== =============
Para.itja e padis n #j+kat
dorzimi i s"kress s padis drejtprdrejt n #j+kat
dr#imi i padis nprmjet posts
Aojaris"t& PM kur paditsi e nns"kruan procesver4alin.
11'
==========================================
======== =============
Pasojat juridike t para.itjes s padis
Pasojat procedurale juridike $vlersimi i kompetencsC Perpetuatio
fori
Pasojat materialo juridike $ndrpritet paras"krimi s"ues d"e @tues.
112
==========================================
======== =============
<".+rtimi paraprak i padis
<".+rtimi paraprak i padis s"t nnfaz e det+rues"me e
pr#atitjes s s".+rtimit kr+esor t Hs"tjes juridike.
/t s"t kompetent& n pikpamje funksionale& ta 4j kr+etari i
trupit #j+kues $ose #j+.tari I vetm& kur Hs"tja du"et t z#jid"et n#a
ai%.
3t aktivitet procedural ai e kr+en menj"er& posa t para.itet
padia.
3+ aktivitet pr4"et n#a veri@kimi se a jan prm4us"ur
prezumimet procedurale& n .oft se ato mund t konstato"en me vet
leRimin e padis.
115
==========================================
======== =============
,dr+s"imi i padis
,dr+s"imi o4jektiv kur ndr+s"on krkespadia* neni !58
: ,dr+s"imi i njejtesise $autenticitetit :li#ji%
: ,j krkese me prm4ajtje tjetr* p.s". ne vend te krkess pr
dr#imin e mallit& krkon z"dmtim pr s"kak te mos dr#imit te mallit
,dr+s"imi su4jektiv*
: Le#jitimimi real pasiv&
: ndr+s"on pala e paditur
: 3rko"et pl.imi i tij& sepse pasojat juridike m4esin ato .e jan ne
momentin e "+rjes ne proces kontestimor.
Plotsimet d"e prmirsimet e padis nuk konsidero"en ndr+s"ime
te padisC ,dr+s"im I padis nuk konsidero"et ed"e at"er kur
ndr+s"o"et 4aza juridike $!5; II%.
116
==========================================
======== =============
Dr#imi i padis pals s paditur
,eni '>2 $tani 4renda 15 dits"%
,eni '>5 $tani* krkon n#a pala t pr#ji#jet 4renda 15 dits"%
Pr#ji#jja me s"krim ndaj padis* tani 4renda 15 dits"Bneni '>5.
118
==========================================
======== =============
<eanca pr#atitore
,eni 2E1* tani e det+rues"me parimis"t
,eni 2E! par. 1 d"e ! $4renda 8 dits"%
, kt seanc mund t jepen vetm akt#j+kimet pr t cilat t"emeli
faktik nuk formo"et me an t marrjes s provave.
/kt#j+kimi n 4az t po"imit $neni 12;%&
/kt#j+kimi pr s"kak t mun#ess s pals s paditur $neni 15!%
/kt#j+kimi me t cilin refuzo"et krkespadia n rast t mun#ess s
paditsit $po .e se n#a faktet e tre#uara n padi nuk del t"emelsia e
krkespadis%.
11;
==========================================
======== =============
M4rojtja e t paditurit n#a padia
/s paditsi e as i padituri nuk jan t det+ruar . n #j+kim t ken
.ndrim t caktuar
I padituri m4ro"et me an t mjeteve proceduralo:juridike kur*
paras"tron fakte . pr4jn pen#es pr z"villimin e mtejm t
#j+kimit : paras"trimi i prapsimeve procedurale
para.et krkesn pr si#urimin e s"penzimeve procedurale&
jokompetenten& pr4rjen e rre#ullt te trupit #j+kues&
krkon prjas"timin e #j+katsit ose ed"e Hs"tjet e tjera lid"ur me
prezumimet procedural
mjeteve materialo:juridike*i konteston faktet& n t cilat 4azo"et
krkespadiaC e konteston 4azn juridike t krkespadis% i
paras"tron prapsimet materialo:juridike $se e ka s"l+er 4orR"in& se i
s"t falur 4orR"i& se s"t paras"kruar det+rimi.
11>
==========================================
======== =============
<eanca pr s".+rtimin kr+esor t Hs"tjes
menj"er pasi t arrij padia& n .oft se& duke i marr paras+s"
t"niet n padi d"e nat+rn e kontestit& vjen n prfundim se nuk ka
nevoj t m4a"et seanca pr#atitore
pasi t arrij pr#ji#jja ndaj padis& po .e se konstaton se nuk ka
nevoj t m4a"et sWance pr#atitore
pas prfundimit t seancs pr#atitore
Aojaris"t ose me letrt"irrje
<eanca cakto"et me aktvendim
,uk ka ankese kundr ktij aktvendimi& sepse ka te 4eje me drejtimin
e procedurs.
<".+rtimi kr+esor s"t faza kr+esore e procedursC veprimet
procedurale t #j+kats d"e t palve.
1!E
==========================================
======== =============
PM?ED=/ PM(=E<E DNE DV PM(=/ID
74ulimi e s vrtets rret" Hs"tjes n contest
o4jekti i provs& mjetet provuese d"e procesi i vrtetimit #j+.sor
M4jekt i t provuarit jan pretendimet $t"niet% e palve pr
ekzistimin apo mosekzistimin e fakteve juridike& n#a t cilat varet
z4atimi i s drejts materiale $norms materiale% n procesin
kontestimor.
Farra e proves
PaditsiBprovat lid"ur me krkespadin
I padituriBlid"ur me prapsimet
PMBed"e Aj+kata& sepse parimi i s vrtets materiale.
1!1
==========================================
======== =============
M4jekti i proves
M4jekt i t provuarit 4"en vetm faktet relevante& . jan
kontestuese midis palve
3ontestuese jan faktet lid"ur me t cilat palt s"pre"in mendime t
kundrta $njra pretendon se fakti i caktuar ekziston& kurse tjetra
pretendon se ai nuk ekziston%.
,uk kan nevoj t provo"en faktet e po"uara n#a palt& mandej
faktet e ditura 4otris"t $faktet notore% d"e faktet e prezumuara n#a
li#ji.
1!!
==========================================
======== =============
Mjetet provuese
k.+rja e drejtprdrejt&
dokumenti&
ds"mitari&
eksperti d"e
palt.
1!'
==========================================
======== =============
Gmuarja e provave
Procedimi provues* palt i ofrojn provatC #j+kata i vlerson d"e me
aktvendim i pranon ose refuzon& prpilimi i procesver4alit d"e s"os"itja
d"e Hmuarja e provave
<eria e veprimeve& t cilat e pr4jn t provuarit& prfundon me
Hmuarjen e provave. 3t e pr4jn vlersimet e s"ka.eve t
provave& n 4az t t cilave #j+kata nRjerr prfundimin n lid"je me
ekzistimin e faktit& i cili ka .en o4jekt i t provuarit
, nj prfundim t till ajo vjen 0sipas 4indjes s saj& n 4az t
Hmuarjes me ndr#je#je d"e me kujdes t Hdo prove veH e veH d"e t
t #jit"a provave 4as"kris"t& si d"e n 4az t rezultatit t t #jit"
procedurs1.
1!2
==========================================
======== =============
<i#urimi i proves
,enet '8> ) ';5
3us"tet*
Ekzistimi i krkess
reziku i z"dukjes ose vs"tirsimi i marrjes s proves
Propozimi pr si#urimin e proves
Mund t para.itet ed"e para n#ritjes s padis& ose ed"e #jat
procedurs lid"ur me mjetet e
jas"tzakons"me.
1!5
==========================================
======== =============
,dalja e prko"s"me e procedures
,enet !88 e n vaz"dim
: ,drprerja e procedurs $nenet !88 : !;1%BPamundsia faktike*
: <ipas li#jit $neni !88%*
: (dekja e pals d"e nuk ka prfa.sues me procure
: (dekja e prfa.suesit li#jor
: ,uk ekziston m tutje personi juridik
: -illimi i procedurs s falimentimit
: Aj+kata pus"on aktivitetin pr s"kak t lufts ose rasteve t tjera
$trmeti& vrs"imet%
: Aj+kata vendos $n momentin e d"nies s vendimitC d"e ndrprerja
vaz"don deri n
d"nien e vendimit pr vaz"dimin e procedurs* neni !8;*
: Aj+kata ka vendosur . mos ta z#jid" vet Hs"tjen paraprake
: Pasojat* nuk mund t kr+"en veprime proceduraleC nse jan kr+er
nuk kan efekte juridike.
: ,uk ecin afatet
: (az"dimi* #jit"mon nevojitet vendimi i #j+kats.
1!6
==========================================
======== =============
Prfundimi i proc. 3ontestimore
Me vendim #j+.sor
: (endim meritor
: (endim i nat+rs procedurale
Me veprime disponi4ile t pales
: Me tr"e.jen e padis
: Me "e.jen dor n#a krkespadia
: Me pajtimin #j+.sor $ujdia #j+.sore%
Prmes n#jarjes relevante jas"tprocedurale
: (dekja& nse nuk tras"#o"et e drejta su4jective
: Fas"kimi i palve.
1!8
==========================================
======== =============
Dr"e.ja e padis& neni !61
Pala nuk ds"iron . #j+kata t vendos lid"ur me t"emelsin e
krkespadis
/ktvendim
,at+ra deklarative
Me rndsi*Dr"e.ja e padis nnkupton apo konsidero"et se padia
nuk s"t para.itur kurrC D"e se e njjta padi mund t para.itet
prsri. ,uk s"t Hs"tje e #j+kuar.
Dr"e.ja e padis mund t 4"et n#a vet pala ose ed"e n#a
prfa.suesi i tij * PM& varet& nse prfa.suesi s"t avokat ose jo
ast "ipotetik* , seanc pr s".+rtimin kr+esor nuk s"t prezent
pala e paditur d"e
rrjed"imis"t nuk ka .en njoftuar se paditsi ka tr"e.ur padin. <i
s"t situata juridike* Li#ji "es"t PPPP& n rastet se padia s"t
tr"e.ur me s"krim apo me #oj d"e n at rast ka mun#uar pala e
paditur. Deoria juridike* 15 dit& sepse t"u"et s"pre"imis"t 0n#a data e
njoftimit1.
1!;
==========================================
======== =============
Ne.ja dor n#a krkespadia
Paditsi "e. dore prfundimis"t n#a e drejta e tij pr m4rojtje apo
realizim t se drejts prmes #j+kats.
Dallimi ne mes tr"e.jes se padis d"e "e.jes dore n#a
krkespadiaP
/ktvendim t nat+rs deklarative* n literatur&por akt#j+kim me LP3
$12>%
,uk ka ankes* sepse konsidero"et akt#j+kim i forms s prer
Mjetet e jas"tzakons"me* 3rkesn pr m4rojtjen e li#js"mris&
sidomos pr s"kak t nenit ' par. ' t LP3Bs& Propozimi pr prsritjen
e procedures
(eni re* mjetet e jas"tzakons"me mund t para.iten vetm kundr
vendimeve #j+.sore d"e jo kundr veprimeve procedurale&
prandaj.,uk #oditet "e.ja dor n#a krkespadia& por aktvendimi pr
"e.jen dor n#a krkespadia.
1!>
==========================================
======== =============
Pajtimi #j+.sor& nenet 211:2!!
,ocioni* 0z#jid"je pa.sore1&
Procesver4ali ka karakter t dokumentit ekzekutiv
3us"tet pr tu lid"ur*
: para #j+kats kompetente& nse nuk s"t lid"ur para #j+kats nuk
ka efekt n#a palt me zotsi procedurale
: forma e prcaktuar me li#j
: i lejues"m $ar#. ,eni ' I LP3:s%
,at+ra juridike e pajtimit #j+.sorP
Aoditja e pajtimit #j+.sor
: <NIN* neni 21;* diskuta4ile
: 3rkesa pr m4rojtjen e li#js"mrisP
: Propozimi pr prsritjen e procedursP
1'E
==========================================
======== =============
Llojet e akt#j+kimeve
pr s"kak t prm4ajtjes*
: kondemnator
: vrtetues $deklarativ%
: konstitutiv $transformues%
aporti o4jekt n mes t akt#j+kimit d"e dispozitivit
: /kt#j+kim i plot
: /kt#j+kim i pjess"m
: /kt#j+kim i ndrmjets"
: /kt#j+kim plotsues.
1'1
==========================================
======== =============
/kt#j+kimi kondemnator $det+rues%
Ko s"pre"imis"t me li#j& por n#a prm4ajtja del
Det+rimin pr nj* Prm4us"je t prestimit& dorzimi i sendit& t kr+ej
nj veprim& t pa#uaj nj s"um t t "ollas"
dokument i prs"tats"m pr ekzekutim t d"uns"m
ME V,DV<I* neni 122 I& II& III& /rrits"mria e krkess
/fati paritiv* neni 126& 15 dit ose 8 dit.
1'!
==========================================
======== =============
/kt#j+kimi vrtetues d"e transformues
3orrespondon me padi vrtetimi
: ,eni !52
E drejta e pronsis
3onstatimi& se ekziston kontrata e s"it4lerjes
(rtetsia e atsis& nse kundrs"to"et prej nns s fmijs
Parimis"t nuk ndr+s"o"en raportet juridike
Prjas"timis"t po&
Me kt akt#j+kim ndr+s"o"et #jendja ekzistuese juridike
/tsia& z#jid"ja e marteses& zmad"imi i mjeteve pr us".im li#jor
Parimis"t* ER nunc.
1''
==========================================
======== =============
/kt#j+kimi i pjess"m
Pr nj pjes t krkess& ose pr njrn n#a disa krkesa . jan
o4jekt #j+kimi $128 I%
Procedo"et ks"tu& sepse pr nj pjes mund t vendoset meritoris"t
Por& akt#j+kimi i pjess"m jepet #jit"mon& nse krkespadia mund
t nda"et n pikpamje sasiore
ER oStio ose me propozim t pals&
3undr aktvendimit pr refuzimin e krkess pr akt#j+kim t
pjess"m& nuk lejo"et ankim I veHant& sepse veprime drejtuese t
#j+kats.
,eni 128 ( i LP3:s& akt#j+kimi s"t i pavarur d"e i ekzekutues"m.
1'2
==========================================
======== =============
/kt#j+kimi i ndrmjets"m
Dani nuk paras"i"et me LP3
(endoset vetm pr t"emelsin e krkespadis& por jo ed"e pr
lartsin e krkespadis.
(etm pr rastet*
3ur o4jekti i kontestit ka t 4j me krkesa n t "olla ose n sende
t zvendsues"me
,se akt#j+kimi i ndrmjets"m s"t 4r i forms s prer&
at"er #jit"sesi du"et t nRirret ed"e akt#j+kimi de@nitiv.
Me rndsi* akt#j+kimi i ndrmjets"m nuk s"t i ekzekutues"m&
por vetm ai de@nitiv& sepse nuk di"et lartsia& por vetm vendimi
de@nitiv.
Pr s"penzime mund t vendoset ed"e me akt#j+kim t
ndrmjets"m& por parimis"t vendoset me akt#j+kim de@nitiv.
1'5
==========================================
======== =============
/kt#j+kimi n 4az t po"imit
,eni 12;
,uk lejo"et*
: ,eni 12; II n lid"je me nenin ' III
: Pr atsin
: /msin
: Martesn
Mjetet e #oditjes*
: /nkesC vetm pr s"kak t s"keljeve esenciale t dispozitave
procedurale.
: Ed"e pr s"kak t mas"trimit& lajt"imit& d"uns
: evizioni d"e kml po& pr s"kelje t dispozitave procedurale
: Propozimi pr pers. Po& por vetm pr s"kak t s"keljeve me rendsi
a4solute.
1'6
==========================================
======== =============
/k#j+kim pr s"kak t mos4indjes
,eni 15E
Dispozit e re.
1'8
==========================================
======== =============
/kt#j+kimi pr s"kak t mun#ess
,eni 151.
1';
==========================================
======== =============
Pjest pr4rse t akt#j+kimit
Pjesa "+rse
Diapozitivi
/rs+etimi.
1'>
==========================================
======== =============
3orri#jimi i akt#j+kimit
,eni 165
3tu Aa4imet 0teknike1
3rkesa s".+rto"et parimis"t n#a ajo #j+kat . ka marr at
vendim& mundsis"t n#a
kr+etari i trupit #j+kues
Me kerkese 0 te zakons"me1
3orri#jimi 4"et me aktvendim t posa.m
3undr ktij aktvendimi lejo"et ankesa e veHant& 165 I(.
12E
==========================================
======== =============
/ktvendimet
,eni 18E
Lloj i vendimeve #j+.sore& pr t #jit"a Hs"tjet& prpos pr o4jektin
e #j+kimit
7akonis"t pr s"ka.e proceduraleC Prjas"timis"t pr o4jektin e
kontestit vetm pr pen#im posedimin d"e procedurn e
urd"rpa#ess
, form t aktvendimit ed"e vendimet e #j+katave m t larta sipas
mjeteve t #oditjes t rre#ullta ose t jas"tzakons"me kundr
aktvendimeve
,uk ka ankes kundr aktvendimeve lid"ur me veprimet drejtuese
/ktvendimet mund t jepen si n seanc as"tu ed"e jas"t seancs
/ktvendimet mund t revoko"en& nse ato rre#ullojn drejtimin e
procesit ose aktvendimi pr t provuarit
,se aktvendimi vendos pr o4jekt e kontestit du"et t jepet n
0emr t popullit1.
121
==========================================
======== =============
(endimet e forms s prer
(endimi i forms s prer& s"kakton efektin
: Aj e #j+kuarB res iudicata d"e rrjed"imis"t ne 4is in idem
: -orm e prer X res iudicata
: 3jo s"t me rndsi& sepse pr t njjtn Hs"tje nuk mund t
#j+ko"et d+ "ere
es iudicata& efekt procedural d"e materialo juridik
,se vendimi nuk mund t #oditet me mjete t rre#ullta& ai 4"et e
forms s prer.
Vs"t 4urim juridikP
12!
==========================================
======== =============
3ur akt#j+kimet e #j+kats s s"kalls s pare marrin formn e prer
,se nuk ka ankim 4renda afatit li#jor
,se palt "e.in dor n#a e drejta e ankess
,se ankesa e para.itur s"t tr"e.ur
: Me rndsi. ,uk lejo"et revokimi i tr"e.jes s ankess& neni 188 III i
LP3:s
,se s"t vrtetuar akt#j+kimi i #j+kats s s"kalls s par n#a
ana e #j+kats s s"kalls s d+t.
Pr aktvendimet pr t cilat nuk lejo"et ankesa& at"er aktvendimi
4"et i forms s prer.
12'
==========================================
======== =============
3ur akt#j+kimet e #j+kats s s"kalls s d+t marrin formn e prer
,uk ka mjet t rre#ullt juridik kundr vendimeve t #j+kats s
s"kalls s d+t.
Pro4lem& momenti i "+rjes n fu.i*
: <ipas njrs pikpamje& n momentin e d"nies s akt#j+kimit
: Pr t d+ja pal&
: /r#ument* nuk mund t #oditet me mjet t rre#ullt juridik
Pikpamja e d+t*
: n momentin e komunikimit t vendimi t palve& $teria m4izotruese
n Ajermani%
: /r#ument& vetm at"er ka efekt pr palt
: Det+rimis"t& veH e veH merr form t prer.
122
==========================================
======== =============
3u@jt e forms s prer
3u@jt o4jektiv t vendimit t forms s prer
: Parimi i disponi4ilitetit& neni ! par. 1 LP3Bs
: (endoset vetm lid"ur me at se Hka s"t krkuar me padi& d.m.t"
me krkespadi& jo m s"um ose diHka tjetr& por nat+ris"t m pak.
: ,se rastsis"t vendoset diHka m s"um se . s"t krkuar me
padi& at"er& ajo m4etet valide& nse palt nuk anko"en
3u@jt su4jektiv t forms s prer
: Parimis"t& vendimi ka efekt vetm pr palt n contest
: Parimis"t* Pr personat e tret nuk ka efekt
Prjas"timis"t efekt pr personat e tret*
Dras"#imtart universal d"e sin#ular tpalve
Fas"kndr#j+.sit unik.
125
==========================================
======== =============
Procedura sipas mjeteve t #oditjes s vendimeve
, pr#jit"si
3ate#ori kus"tetuese $neni '! i 33 d"e neni 6 3ED,K%
LP3Ba paras"e" rre#ulla t caktuara pr numrin d"e ko"n e
para.itjes s mjeteve t #oditjes s vendimeve.
126
==========================================
======== =============
Mjetet juridike
Mjet #oditje i rre#ullt*
: /nkesa kundr akt#j+kimit
: /nkesa kundr aktvendimit
: Prapsimi n procedurn pr urd"rpa#esn
: $Efekt suspenziv& devolutiv*parimis"t%
Mjet i jas"tzakons"m juridik
: evizioni kundr akt#j+kimit d"e aktvendimit
: 3rkesa pr m4rojtjen e li#js"mris
: Propozimi pr prsritjen e procedures.
128
==========================================
======== =============
Prezumimet pr para.itjen me sukses t ankess
Prezumimet pr lejues"mrin*
: ,se ekziston mundsia e para.itjes s mjetit
: Le#jitimimi proceduaral
: Interes juridik
: -orma
: /fati
D"emelsia varsis"t n#a saktsia e fakteve t prm4ajtjes
/fati
: /fate prekluzive
: Parimis"t mjeti para.itet n#a momenti& kur pals i s"t komunikuar
vendimi. Prjas"timis"t ed"e n#a momenti& kur s"pallet vendimi ed"e
pse afati @llon me pranimin e vendimit
: Parimis"t mund t para.itet mjeti i jas"tzakons"m& ed"e pse nuk
s"t para.itur ankesa. Por& nuk lejo"et revizioni& nse nuk s"t
para.itur ankesa.
12;
==========================================
======== =============
3u@jt e #oditjes d"e s".+rtimi i vendimit
/s#j nuk mund t krko"et m s"um me mjet juridik& n#a ajo . ka
.en o4jekt i procesit #j+.sor& pr t cilin s"t vendosur $Dantum
appellatum .uantum liti#atum%
, procedurn sipas mjetit t #oditjes& #j+kata s"t e ku@zuar n t
drejtn pr s".+rtimin e vetm o4jektit t para.itur $9uantum
appellatum tantum devolutum%
: Por k+ parim vlen zakonis"t vetm pr procedurn pr mjete t
jas"tzakons"me.
,se ankesa& #j+kata mund t kaloj ku@jt e s".+rtimit pr s"kak t
interesit pu4lik.
,dalimi i reformatio in peius
/utorizimet e #j+kats
: <istemi i apelit
: <istemi i kasacionit
: <istemi i kom4inuar.
12>
==========================================
======== =============
/nkesa kundr akt#j+kimit
Mjet i rre#ullt juridik $kundr Hdo akt#j+kimi%C $kundr Hdo
aktvendimi%PJ
Efekt suspenziv $nuk ka form t prer%
Mjet devolutiv
I d+ans"m $I drejto"et ankesa pals kundrs"tare%
Parimis"t mund t #oditet Hdo akt#j+kim
/kt#j+kimi pr s"kak t mun#ess* nuk ka pr #jendje faktike
/kt#j+kimi pr s"kak t po"imit* mundet pr s"kak t s"keljeve
esenciale t dispozitave procedurale d"e pr d"un& mas"trim etj..
/fati $15 dit% ose 8 dit* neni 186
/fat prekluziv $pas afatit vetm plotsim& s.arime d"e s"pje#ime%P
-orma* neni 18; d"e 18>* Pro4lem*
Parimis"t t njjtat fakte* Pr s"ka.e o4jektive $e vrteta materiale%
/nkesa* mund t ofro"en fakte t reja d"e prova* neni 1;E.
15E
==========================================
======== =============
<"ka.et pr para.itjen e ankess
,eni 1;1
Dri #rupe t s"ka.eve*
: <"kelje esenciale t dispozitave procedurale
,uk s"t z4atuar rre#ulla procedurale
Mse s"t z4atuar #a4imis"t rre#ulla procedurale.
,uk ka rndsi& nse me vetdije ose pavetdije ka s"kelje
procedurale
<"keljet joesenciale d"e esenciale
ME V,DV<I* <N3ELKE E<E,?I/LE ME V,DV<I /F<ML=DE $1;! II%
$taksativis"t
d"e s"pre"imis"t%
<N3ELKE E<E,?I/LE ME V,DV<I EL/DI(E $1;! I% $me klauzol t
pr#jit"s"me*
rastet* refuzimi i paars+es"m i propozimit pr prov ose pr t"irrjen e
ekspertit&
mosprjas"timi i pu4likut%
: 3onstatimi i #a4uar apo jo i plot i #jendjes faktike
: 74atimin i #a4uar i normave materialo juridike $p.s". Interpretimi i
#a4uar i s drejts%.
151
==========================================
======== =============
Procedura para #j+kats s s"kalls s par
Ajit"mon para #j+kats s s"kalls s par para.itet ankesa $neni
1;5%
,eni 1;6* nse s"t e afats"me& e plot d"e e lejues"me
: ,se jo* me aktvendim "ed"et pos"t ankesa
,se ankesa s"t e plot& e lejues"me d"e e afats"me& at"er i
komuniko"et pals
kundrs"tare ankesa $neni 1;8%
3jo mundet . 4renda afatit 8 ditor& t pr#ji#jet& nuk ka det+rim .
t pr#ji#jet.
/fati 8 ditor nuk s"t prekluziv&
Pr#ji#jja i dr#o"et pals ankuese& d"e kjo mund t jap s.arime
s"tes.
15!
==========================================
======== =============
Procedura para #j+kats s s"kalls s d+t
,eni 1;;* i dr#o"et #j+kats s s"kalls s II
?akto"et nj #j+kats $elatori%
: Pr#atitja e lnds
: <tudimi i lnds
: Para.itja e raportit lid"ur me lndn
: Propozon . t seanca t m4a"et e m4+llur& ose e "apur&
: Mund t krkon s.arime n#a #j+kata e s"kalls s par&
: Me rndsi*
: -ormulon projektvendimin e ard"s"m
Mund t para.iten prova t reja&
por zakonis"t anulo"et akt#j+kimi me aktvendim d"e lnda kt"e"et
n ris".+rtim n
#j+katn e s"kalls s par
Me rndsi* #j+kata rikt"en Hs"tjen& nse konstaton se du"et t
s".+rto"en fakte t reja d"e t merren prova t reja.
Pra& #j+kata e s"kalls s d+t nuk mund t vendos pr fakte t reja&
ose prova t reja.
15'
==========================================
======== =============
(endosja
Me /kt#j+kim*
: efuzimi i ankess d"e lnia n fu.i e akt#j+kimit t #oditur
: ,dr+s"imi i akt#j+kimit t #j+kats s s"kalls s par
/ktvendim*
: Ned"ja pos"t e ankess
: /nulimi i akt#j+kimit t #oditur d"e kt"imi i Hs"tjes n ris".+rtim
: /nulimi i akt#j+kimit d"e "ed"ja pos"t e padis
Dilem* nse #j+kata e s"kalls s par s"t e lid"ur me mendimin
juridik t #j+kats s s"kalls s d+t*
: Ko& /r#ument* #j+katat jan t pavarura
: Po& /r#ument* prndr+s"e nuk mund t realizo"et m4rojtja juridike.
152
==========================================
======== =============
/nkesa kundr aktvendimit
Parimis"t* Lejo"et ankes&
(etm prjas"timis"t nuk lejo"et& nse me li#j nuk lejo"et ankesa.
Li#ji i .uan ankes& ed"e at kundr akt#j+kimit ed"e at kundr
aktvendimit* Por n
pikpamje prm4ajtsore ka dallime
Me rndsi* kundr aktvendimit t #j+kats s s"kalls s d+t nuk
ka
kurrfar ankimi
/nkesa e posaHme*
: Evolutiv& suspenziv d"e i njans"m
Efekti suspenziv i ankess
: (etm ankesa e posaHme ka efekt suspenziv.
155
==========================================
======== =============
evizioni kundr akt#j+kimit I
?ilat akt#j+kime mund t #oditen* Mjet i ku@zuar juridik*
,uk ka ku@zime pr kto Hs"tje* s"i" neni !12 I(
: 3ontestet n lid"je me marrd"nien e puns&
: 3ontestet n lid"je me us".imin li#jor&
: 3ontestet n lid"je me t drejtn e autorit&
: 3ontestet n lid"je me pronsin industriale
: 3onkurrenca jolojale
LP3 aktual nuk ka rre#ulla lid"ur me z#jid"jen apo anulimin e
martess&
PM& Li#ji pr familjen $neni ;;% paras"e" s"pre"imis"t se nuk ka
mjete t jas"tzakons"me lid"ur me akt#j+kimin e forms s prer& me
t cilin s"t z#jid"ur ose anuluar martesa.
Pr s"kak t s"keljeve esenciale me rndsi a4solute t dispozitave
procedurale $parimis"t%C
Pr s"kak t z4atimit t #a4uar t s drejts materiale* Pa prjas"tim
Pr s"kak t tejkalimit t krkespadis& vetm nse tejkalimi s"t
4 n#a #j+kata e s"kalls
s d+tC Pr s"kak t konstatimit t #a4uar apo jo t plot t #jendjes
faktike
,uk ka revision.
156
==========================================
======== =============
evizioni kundr akt#j+kimit II
3ompetente s"t #jit"mon Aj+kata supreme e 3osovs $neni !1!%
I dr#o"et #j+kats s s"kalls s parC Disa kopjeC /fati 'E dits"
,eni !1>* 4renda 8 dits" i dr#o"et pals kundrs"tareC kjo mundet
4renda 8 dits" t pr#ji#jetC pas ktij afati drejto"et revizioni te
Aj.<upreme $neni !1> III%*
3u@jt* neni !15.
158
==========================================
======== =============
Prm4ajtja e vendimit t #j+kats s s"kalls s d+t
Pjesa "+rse*
: Ed"e emri i relatorit d"e prm4ajtja e ankess
Dispozitivi
: ,se rikt"e"et lnda& zakonis"t ed"e klauzola se #j+kimi i ri du"et t
s".+rto"et n#a nj trup tjetr #j+kues
Pjesa ars+etuese
: <"ka.et e anulimit ose t refuzimit t ankess
3t"imi i dosjes s #j+kats s s"kalls s pare
Pas vendosjes& t #jit"a dosjet kt"e"en n #j+katn e s"kalls s par.
3jo idrejton vendimet te palt si d"e te pjesmarrsit e tjer $p.
<".ndr"+rsi%.
15;
==========================================
======== =============
3rkesa pr m4rojtjen e li#js"mris
,enet !25 e n vaz"dim
Pr kt ars+e& Prokurori pu4lik& e jo pala
3arakteristikat t"emelore t kml
: Kosuspenziv
: Devolutiv
: I d+ans"m
: I ku@zuar $vetm prokurori pu4lik mund t para.et kml%
<"ka.et* neni !28
: ,uk ka kml pr s"kak t konstatimit t #a4uar t #jendjes faktike d"e
as pr s"kak t
tejkalimit t krkespadis neni !28 II LP3
(endimet& t cilat mund t #oditen me kml
: D #jit"a akt#j+kimet d"e aktvendimet e forms s prer t #j+kats
s s"kalls s par ose t d+t
: /fati* ' muaj $!25 I%C ,se kundr aktvendimit s"t para.itur
revizioni& at"er afati pr para.itjen e kml s"t 'E dit.
15>
==========================================
======== =============
Prsritja e procedures
,enet !'!
s"t mjet i jas"tzakons"m i #oditjes&
i ku@zuar& josuspenziv& i d+ans"m d"e n t s"umtn e
rasteve remonstrative
<"ka.et klasi@ko"en n tri #rupe *
: s"keljet m t rnda t dispozitave proceduraleC
: veprat penale t pjesmarrsve n procedur& t cilat kan mundur
t ndikojn n prm4ajtjen e vendimit d"e
: faktet d"e provat e reja.
Prsritja e procedurs nuk mund t krko"et pr s"kak t z4atimit
t #a4uar t s drejts materiale.
,eni !'6* Ppp:ja #jit"mon i dorzo"et #j+kats e cila e ka d"n
vendimin e s"kalls s par.
(endos #j+kata e s"kalls s IIC neni !'>.
16E
==========================================
======== =============
Procedurat e posaHme kontestimore
, disa konteste& me veHori t posaHme
Procedurat e posaHme jan paras"ikuar pr s"ka.e t ndr+s"me
Disa prej t+re jan pasoj e llojit t raporteve materialo:juridike& n#a
t cilat lindin
kontestet& kurse t tjerat pasoj e rndsis s"o.rore& t cilin e kan
raportet e tilla.
, disa raste& nevoja . m4rojtja juridike t realizo"et sa m s"pejt ka
ndikuar .
procedura t redukto"et n mas t mad"e.
Llojet*
: procedurn e z#jid"jes s kontesteve ekonomikeC
: procedurn e z#jid"jes s kontesteve n#a marrd"nia e punsC
: at m4i padin pr s"kak t pen#imit t posedimitC
: at pr d"nien e urd"rpa#essC
: at pr z#jid"jen e kontesteve me vler t vo#l.
: /r4itraz"i.
161
==========================================
======== =============
Procedura n kontestet martesore d"e familjare
,eni '5! i Li#jit t familjes $!EE2%
3arakteristik e pr4as"kt e kt+re procedurave s"t*
: prjas"timi me li#j i pu4likut n#a seancat #j+.sore $neni 85 i L-%
: vendosja eR oStio pr ruajtjen& edukimin d"e us".imin e fmijveC
: ku@zimi i duks"m i mundsis s kr+erjes s veprimeve disponi4ileC
: pamundsia e d"nies s akt#j+kimit pr s"kak t mun#ess apo e
atij n 4az t po"imit d"e
: konstatimi eR oStio i fakteve relevante.
16!
==========================================
======== =============
Procedura e z#jid"jes s kontesteve martesore
3jo procedur vi"et n veprim me an t padis apo me an t
propozimit t pr4as"kt pr s"kurorzim me marrves"je
E kompetencs lndore pr kto procedura s"t #j+kata e .arkut.
-unksionale
Drup #j+kues* 1 #j+kats profesional d"e ! #j+kats porot
Aj+kata e s"kalls s d+t* ' #j+kats professional
3ompetenca toksore* neni 8! i L-* Aj+kata me kompetenc t
pr#jit"s"me toksore
$vend4animi i i t paditurit% ose vend4animi i fundit i pr4as"kt i
4as"ks"ortve.
, procedurn pr s"kurorzim #j+kata& para se tIia dr#oj padin
t paditurit& cakton seancn e posaHme& me .llim . n t ta 4j
pajtimin e 4as"ks"ortve.
/nkesa* neni ;8 i L-&nse me propozim t d+jave pale
: (etm pr s"kak t s"keljes t"el4sore t dispozitave t procedurs
kontestimore
: Pr s"kak se propozimi s"t d"n nn lajt"im& s"trn#im ose
mas"trim
: ,eni ;;* ,uk ka mjet t jas"tzakons"m juridik.
16'
==========================================
======== =============
Procedura n kontestet n#a marrd"nia e puns
,enet 282 e n vaz"dim
Procedure e posa.me* vetem nese punmarrsi es"te padits
,uk ka procedur t posaHme* nse pund"nsi s"t padits
3ompetente* #j+kata komunale& neni !6 par. 8 I LAj
Doksore* neni 65& kompetenca e pr#jit"s"me d"e #j+kata& n
territorin e s ciles kr+"et puna ose do te du"ej te kr+"ej 3ompetenca
e z#jed"ur.
162
==========================================
======== =============
Procedura n kontestet pr s"kak t pen#imit t posedimit
Aj+kata i jep m4rojtje #j+.sore personit t cilit i s"t marr sendi
$interdicta recuperandae possessionis% n#a posedimi apo t cilit i
s"kakto"en pen#esa #jat s"fr+tzimit t tij $interdicta retinendae
possessionis%
, kt procedur mundso"et rivendosja e s"pejt d"e e@kase e
#jendjes faktike t
Hrre#ulluar& pa u s".+rtuar fare vet e drejta e posedimit& 4aza juridike
e tij apo mir4esimi ose ke.4esimi i poseduesit $neni 2;1%.
Me padi krko"et rivendosja e #jendjes . ka ekzistuar para se t
4"et pen#imi& por ed"e ndalimi i pen#imit pr n t ard"men.
Poseduesi padin du"et ta n#rej 4renda afatit 'o:ditor $afati
su4jektiv%& n#a dita kur merret dijeni pr pen#imin d"e pen#uesin&
m s voni 4renda afatit njvjeHar $afati o4jektiv%& n#a dita e
pen#imit.
E kompetencs ekskluzive s"t #j+kata n territorin e s cils
ndod"et sendi i paluajts"m
(endimi m4i krkespadin jepet n form t aktvendimit.
165
==========================================
======== =============
Procedura e d"nies s urd"rpa#ess I
,enet 2>! e n vaz"dim* I,DEE<I K=IDI3
<e i padituri ia ka 4orR" nj s"um t "ollas"& jep vendim me t cilin
urd"ro"et i padituri .& 4renda afatit t caktuar& ta pa#uaj $t
s"l+ej% 4orR"in.
(endimi i d"n& nse nuk anulo"et sipas mjetit t #oditjes
$prapsimit& kundrs"timit%& @ton cilsin e dokumentit ekzekutiv
$titulus eRecutionis%&
/ktvendim& t cilin li#ji e .uan urd"rpa#es:mandatum.
3ur krkesa n t "olla s"t m e mad"e se ajo e caktuar me li#j&
5EE euro $neni
2urd"rpa#esa jepet vetm po .e se padis i 4as"kn#jitet dokumenti
ori#inal apo kopja e tij e veri@kuar& me t cilin provo"et krkues"mria
e saj.
3t urd"rpa#es li#ji e .uan urd"rpa#es e dokumentuar& 2>' II%
3ur krkesa n t "olla s"t m e vo#l se 5EE euro& urd"rpa#esa
jepet po .e se n#a padia s"i"et 4aza d"e masa $s"uma% e krkess& si
d"e jan para.itur provat& n 4az t t cilave mund t vrteto"et
pretendimi.
166
==========================================
======== =============
Procedura e d"nies s urd"rpa#ess II
, kto d+ situata& #j+kata& drejtprsdrejti& n 4az t padis& pa
m4ajtur seanc pr
s".+rtimin #ojaris"t t Hs"tjes& jep urd"rpa#esn $. s"t vendim
meritor%.
Pas para.itjes s prapsimit& procedura mandatore zakonis"t
s"ndrro"et n procedur t pr#jit"s"me& d"e #j+kata sipas saj
cakton seanc #j+.sore.
Pr prapsimin e para.itur zakonis"t vendoset n 4az t s".+rtimit
n
seanc.
168
==========================================
======== =============
/r4itraz"et
/r4itraz"i s"t institucion jos"tetror i pr4r prej nj apo m
tepr su4jektes"& t cilit palt&me marrves"je& ia 4esojn z#jid"jen e
kontestit me an t vendimit& t cilin li#ji e 4arazon me akt#j+kimin e
forms s prer.
/r4itrat e ar4itraz"it i z#jed"in vet palt.
(endimi i ar4itraz"it jepet n form t akt#j+kimit.
Ekzistojn ar4itraz"et institucionale $t pr"ers"me% d"e
ato t prko"s"me $ad "oc%.
ar4itraz"i institucional s"t or#anizat e pr"ers"me& e t"emeluar
me .llim . ta kr+ej funksionin #j+.sor.
16;
Procedure civile I+II
Procedura kontestimore
Subjektet (pjesemarresit) ne procesin kontestimor
: 3ontesti jur:civil lind mes d+ personave.
: ?ilesine e paleve ata e @tojne ne momentin e para.itjes se padise ne
Aj+kate
: Per ekzistimin e proc. 3ont. ,evojitet ekzistimi I tri su4jekteve*
Palet $!& I padituri d"e paditesi%
Gjykata
Paditesi me padi e cakton palen e paditur.
Pervec su4jekteve te permendura .e jane te domosdos"me ne proc.
3ont. Mund te para.iten perfa.esuesit e paleve& prokurori pu4lic d"e
nder"+resit.
- Deshmitaret& eksperti& interpreti d"e procesm4ajtesi konsidero"en
su4jekte ndi"mese.
te siperpermendurit konsidero"en pjesemarres te Proc.3. ne kuptimin
e #jere.
,e #rupin e d+te 4ejne pjese su4jektet& veprimet e te cilave nuk
prod"ojne efekte ndaj t+re vecse ndaj paleve d"e #j+kates $su4jekte
sekundare%.
<u4jektet ndi"mese $des"mitaret& ekspertet& interpretet&
procesm4ajtesit% per4ejne #rup me vete.
Gjykatat dhe juridiksioni gjyqesor
Me juridiksion kuptojme #jit"e aktivitetin e drejtuar ka" realizimi d"e
m4rojtja e sistemit te parapare materialo:jur. $3. I #jere%
Me juridiksion kuptojme aktivitetin #j+.esor .e per4e"et n#a
konstatimi se cka es"te e drejte ne rastin konkret& e ne rast nevoje
ed"e n#a ekzekutimi I vendimeve te #j+katave. $k.i n#us"te%
Fjala juridiksion rrjedh n#a fjala latine I=< DI?EE& .e dmt" z4atim
li#ji ose t"enie li#ji& s".iptim li#ji.
-unksionin #j+.esor ne s"tetin tone e us"trojne #j+katat e rre#ullta si
or#ane te pus"tetit s"teteror d"e #j+katat jos"teterore te cilat per ka"
nat+ra e t+re jane or#ane s"teterore.
Gjykatat e rregullta Vendosin
1. Per raportet t"emelore personale& per te drejtat d"e det+rat e
.+tetareve d"e per te drejten d"e det+rat politikp:s"o.eore.
!. s".iptojne denime Y caktojne masa kunrejt kr+esve (P d"e veprave
tjera te denus"me te parapara me li#j.
'. vendosin per li#js"merine e akteve konkrete te or#aneve s"teterore
d"e te or#anizatave .e us"trojne autorizime pu4likeB
2. z#jid"in konteste ne raport pasurore d"e te punes& nese z#jid"ja e
t+re nuk u es"te 4esuar #j+katave jos"teterore.
5. vendosin per raporte tjera nese nje #je e tille es"te parapa me lil#j.
Gjykatat joshteterore !shoqerore"
D"emelo"en si #j+kata te z#jed"ura $ar4itraz"e% d"e si kes"illa te
pajtimit.
Parimet t"emelore per or#anizim d"e veprim te #j+katave te rre#ullta
AKr. 3ra"as #j+katave jos"teterore e us"trojne funksionin #j+.esor
pavarsis"t n#a or#anet e tjera s"teterore duke #j+kuar ne 4aze te
kus"tetutes d"e aktave tjera te per#jit"s"me.
AKr t"emelo"en me li#j.
3ompetenca e t+re& per4erja& or#anizimi d"e procedura sipas te ciles
veprojn cakto"et me li#j.
Gjygjtaret dhe gjyqtaret porot
7#jed"ja d"e emrimi: ne sisitemin #j+.esor sis #j+. e us"trojne #j+.
d"e .+tetaret ne cilesi te #j+.tareve& apo ne cilesi te #j+.tareve porot.
Aj+.tar mund te z#jed"et personi I cili e ka s"tetesin e vendit tone&
mos"en mad"ore& fakultetin juridik te kr+er& kualitete e larta morale
d"e pervojen e du"ur ne punet juridike.
PZr #j+.tar te #j+kates komunale& te .arkut d"e ekonomike te .arkut
mund te z#jed"en kandidatet .e pervec kus"teve te permendura kane
te d"ene provimin e jurisprudences.
Aj+.tare te #j+kates supreme te kosoves mudn te z#jed"en vetem
juristet e dalluar& puna e me pars"me e te cileve es"te #aranci e
mjaftues"me se me sukses do ta us"trojne funksionin e #j+.tarit te
kesaj #j+kate.
Aj+.tar porot mund te z#jed"et personi .e ka s"tetesi te vendit tone&
mos"en mad"ore d"e kualitete te larta per us"trimin e det+res se
#j+.tarit porot.
Pavaresia e gjyqtareve
<"pre"et drpdr ed"e perms pavaresise se vet #j+kates. 3ur e
interpreton d"e e z4aton li#jin #j+.tari nuk I nens"tro"et askujt.
Li#js"meria d"e o4jektiviteti ne punen e #j+.tareve si#uro"et duke u
krijuar am4jent I volits"em I punes I cili eviton ndikimin ne#ative .e
mund te vi n#a jas"t& por ed"e per s"kak te do4esive su4jective .e
mund ti kete vet #j+.tari.
Pergjegjesia e gjyqtareve
Aj+.tari ka te drejte d"e det+re te ruaj kus"tetuts"merin d"e
li#js"merine si d"e ti m4roje te drejtat d"e lirit e .+tetareve. /i ka
det+r te ruaje autoritetin d"e reputacionin .e e #ezon institucioni I
#j+kates.
Lar#imi n#a det+ra d"e s"karkimi I #j+.tarit
1. kerkesa e #j+.tarit .e te s"karko"et n#a funksioni
!. konstatimi se #j+.tari nuk I ka plotesu kus"tet per nje #je te tille
'. z#jed"ja prap si #j+.tar ne #j+katen tjeter apo emrimi ne ndonje
det+re tjeter
2. denimi me 4ur# pa kus"t m4i 6 muaj per s"kak te cilesdo veper
penale
5. konstatimi se #j+.tari es"te 4er I papaers"tats"em ne pikpamje
morale
6. konstatimi se #j+.tari nuk ka aftesi per kr+erjen e det+res ose ate e
kr+en parre#ullis"t
8. konstatimi I komisionit s"endetesor se #j+.tari per s"ka.e
s"endetesore nuk ka aftesi .e me tutje ta us"troje funksionin e
#j+.tarit.
Per#erja e gjykates
Me ane te dispozitave per per4erjen e #j+kates paras"i"et se kus" e
jep vendimin& trupi #j+kues $kole#ji% apo #j+.tari I vetem $individual%
Me dispozita te tilla nje"eris" partas"i"et se kur vendos trupi #j+kues&
a e per4ejne ate vetem #j+taret preofesional apo ed"e AK porot.
,e sistemin tone juridik es"te pranuar parimi se #j+katat #j+kojne ne
trup #j+kues& e vetem ne raste te paras"ikuara me li#j n#a #j+.tari I
vetem.
Per#erja e gjykates ne shkalle te pare
Aj+.tari I vetem es"te competent per z#jid"jen e kontesteve pasuroro:
juridike& vlera e te cilave nuk e kalon ate te caktuar me li#j. /i es"te
competent ed"e per z#jid"jen e kontesteve ne lid"je me posedimin.
Per4erja e #j+kates ne s"kalle te d+te
Ajit"mone vendos ne trup #j+kus I cili per4e"et prej ' #j+.tareve
professional. 3jo per4erje es"te parapar per rastet net e cilat sipas
mjetit te #oditjes vendoset ne sWance te m4+llur te trupit #j+kues.
,dersa kur vendos ne sWance per s"+.rtimin pu4lic te Hes"tjes trupi
#j+kues per4e"et prej ! #j+.tareve professional d"e tre porot.
Per#erja e gjykates supreme kur vendos per mjetet e #oditjes me
mjete te jas"tezakons"me
3ur vendos per revizionin apo per kerkesen per m4rojtjen e li#js"meris
trupin #j+kues e per4ejen 5 #j+.tar professional
$ryetari I trupit gjykues
,e .es"tjet juridike net e cilat vendos trupi #j+kues I #j+kates se
s"kalles se pare LP3 kompetenc I paras"e" kr+etarit te saj.
$ryetari I gjykates
Es"te competent te vendos per rekuzimin d"e perjas"timin e #j+.tarit
n#a #j+kimi I .es"tjes konkrete si d"e e cakton zevendesin e tij. 3ur
kerko"et rekuzimi ose perjas"timi I vet kr+etarit te #j+kates vendimin e
jep kr+etari I #j+kates .e es"te per nje s"kalle me te lart se ajo&
kr+etari I se ciles du"et te perjas"to"et.
Format organi%ative te posacme te punes se gjykates
a. sWance e d"omes #j+.esore
sipas nenit '8 al 1 te LAK d"oma #j+.esore formo"en net e #jit"a
#j+katat net e cilat disa #j+.tar vendosin ne .es"tjet juridike te cilat I
takojne nje lemi juridik. /to mund te jene civile penale d"e
administrative.
4. sWance e #jit"e #j+.tareve
kjo sWance m4a"et ne te#jit"a #j+katat e rre#ullta ed"e net Z trajto"en
raportet s"o.rore te percjella d"e te strudiuara n#a #j+kata.
c. senaca e per#jit"s"me e #j+kates
kete sWance e per4ejne kr+etari d"e te #jit"e #j+.taret e kesaj #j+kate.
,e te cakto"en .endrimet parimore d"e mendimet juridike parimore
me .ellim te z4atimit unik te li#jeve n#a te #jit"a #j+katat e vendit.
&eku%imi dhe perjashtimi I gjyqtarit nga gjykimi
1. kuptimi d"e 4aza juridike perrekizim d"e perjas"tim
kerkese n#a poltesimi I se ciles varet autoriteti I punes se or#aneve
#j+.aore es"te papunesia d"e o4jektiviteti I #j+.tareve.
,e nje #j+kim konkret mund te ekzistojne rret"ana te ndr+s"me te cilat
e sjellin ne d+s"im o4jektivitetin d"e pronesine e #j+.tarit.
/to mund te jene te nat+res penale& materiale etj. ,e rastet e tilla
#j+.tari sipas vete li#jit perjas"to"et n#a #j+kimi konkret sipse
trajto"et si K=DEU I,N/FILI<.
Perjas"timet e #j+.tarit $K=DEU I,N/FILI<%
'ipas (P$-se gjytari pro) dhe ai porot nuk mund ta ushtrojne
detyren e gjyqtarit ne gjykimin konkret nqs
1. vet es"te pale& perfa.esues li#jor apo me prokur I pales. ,.s me
palen es"te 4as"kekreditor& 4as"kede4itor ose kur es"te ne te njejten
ces"tje es"te de#juar me pare si ekspert ose des"mitar.
!. nese pala& perfa.esuesi I saj li#jor apo me procure es"te ne #jini
#jaku $dr=paku@ d"e tert"orte $s"akala 2:te%& #jini krus".ije $s"k !:te%.
'. n.s es"te kujdestar& adoptues apo adoptuar I pales I perfa.esuesit
te tij li#jor me apo pa procure.
2. n.s net e njejten ces"tje juridike ka marre pjese ne d"enien e
vendimit n#a #j+katae ulet n#a #j+kata jos"teterore apo n#a or# tjeter
s"teterore.
5. n.s es"te ne marred"enie pune me su4jektin .e es"te pale ne
#j+kim.
&eku%imi-suspendimi ose eliminimi I gjyqtarit nga gjykimi
&eku%imi I gjyqtarit ! *+DE, '+'PE-.+'"
<"kak per rekuzim es"te cdo rret"ane e cila e sjelle ne d+s"im
o4jektivitetin d"e paanesine e #j+.tarit ne #j+kimin konkret. Per
eleminimin e #j+.tarit n#a #j+kimi kerko"et jo vetem cilesia e tij
su4jective por ed"e prova se cilesia e tille in concrete es"te e nat+res&
e cila e ve ne pikep+tje o4jektivitetin e tij.
3ompetenca e #j+katave ne proc kont. 3omp X llojet e komp.
Me termin komp ne pikepamje o4jective kuptojme rret"in e puneve te
nje or#ani.
,e pikepamje su4jective komp es"te e dr d"e de+re e ora#anit .e te
veproje ne ces"tjen e caktuar jur.
(lojet e kompetences
3ompetenca nda"et ne*
a. komp a4solute
4. komp releative
a.rre#ullat per komp a4solute $ose juridiksioni% e perku@zojne komp e
#j+katave te vendit n#a komp e or#aneve tjera te vendit apo te "uaja
.e te #j+kojne ne ces"tjet juridike te caktuara.
4.rre#ullat per komp relative $komp ne kuptim te n#us"te% e
perku@zojne rret"in e puneve te sist #j+.esor te vendit tone. Me keto
rre#ulla cakto"et komp lendore& tokesore d"e funksionale.
$omp lendore es"te ajo ne 4aze te se ciles #j+katat e nje kate#orie
disa ces"tje jur per s"kak te llojit & nat+res d"e vleres se su4jetit te
t+re.
$omp tokesore es"te ajo ne 4aze te se ciles #j+kata& .e es"te
kompetente ne pikpamje llendore& mund te #j+koje ces"tjen jurdike .e
ka ndonje lid"je me territorin ku ajo e z"villon veprimtarine e saj.
Me rre#ullat per kom funksional cakto"et komp e #j+katave per ndonje
per mjetet e #j+katave per vendosje per mjetet e #oditjes se
vendimeve apo per kr+erjen e puneve te caktuara.
re#ullat per komp #j+.esore te #j+katave te vendit tone ose I #jejme
te s"pre"ur ne li#je te posacme& ose I nRjerrim n#a rre#ullat per komp
lendore te #j+katave.
$omp lendore e gjykatave te rregullta
Gjykata komunale (neni 26 LGJRR)
Kjo gjykate eshte komp te gjykoje:
1. ne kontestet pasurore:jur vlera e te cilave nuk e kalon s"umen e te
"ollave te caktuara me li#j
!. ne kontestet n#a marred"enia e punes.
'. ne contest lid"ur me us".imin li#jor& nese nuk z#jid"en 4as"ke me
kontestet lid"ur me ekzistimin apo mosekzistimin e marteses& anulimin
apo z#jid"jen e marteses apo lid"ur me vertetimin ose kunders"timin e
atesise apo amesise.
2. ne kontestet lid"ur me ruajtjen d"e edukimin e femijeve& por vetem
nese jane s"kaktuar pas d"enies se vendimit te formes se prere me te
cilin martesa es"te z#jid"ur me s"kurorezim& es"te anuluar apo es"te
s"pallur e pa.ene.
5. ne kontestet lid"ur me servitudet reale apo personale.
6. ne kontestet e lindura per s"kak te pen#imit te posedimit.
8. ne kontestet lid"ur me us".imin e perjets"em.
Gjykata e qarkut !sipas nenit /0 te (G*&&"1
Eshte competent
a. .e si #j+kate e s"ka II te vendose per ankesen kunder vendimit te
#j+kates komunale te d"ene ne s"ka te pare.
4. .e ne s"k te pare tII #j+koje*
1. kontestet lid"ur me vertetimin d"e kunders"timin e atesise d"e
amesise.
!. komp lid"ur me ekzistimin apo mosekzistimin e marteses& anulimin
e marteses d"e s"kurorezimin.
'. kont. Lid"ur me us".imin li#jor. 3ur z#jid"en 4as"ke me kontestet
martesore apo me kont lid"ur me statusin prindor.
2. kont lid"ur me ruajtjen d"e edukimin e femijeve& kur z#jid"en
4as"ke me kont martesore.
5.kont lid"ur me te dr. e autorit si d"e kont .e kane te 4ejne me
m4rotjen apo perdorimin e z4ulimeve& modeleve& s"em4ujve apo
vulvae te t"ata& apo me te dr. e perdorimit te @rmes.
6. kont lid"ur me kerkesat pasurore:jur kur vlera e t+re net e "olla
es"te me e mad"e se ajo e parapare per komp e #j+kates komunale.
Gjykata supreme !nen 23 (G*&&"
Aj+k supreme es"te komp*
1. .e si #j+kate e s"kalles se II te vendose per ankesat e para.itura
kunder vendimeve te #j+katave te .arkut te d"ena ne s"kalle te I.
!. .e te vendose per mjetet e #oditjes se jzak. De para.itura kunder
vendimeve te formes se prere te d"ena n#a #j+katat e ulta apo n#a
trupi #j+kues I #j+kates supreme te kosoves.
'. .e te vendose per konOiktin rret" kompetences .e ka lindur mes
#j+k te ulta.
2. .e tCa caktoje komp tokesore d"e te vendose per ces"tjet tjera te
caktuara me li#j.
3omp lendore e #j+katave te komp se posacme
Gjykata ek e qarkut
Gje kane keto komp:
1. ne kontestet ek d"e ne kontestet per s"per4limin e denimit net e
cilat si pale para.iten or#anizatat e punes se 4as"kuar& 4as"kesite
politico:s"o.erore d"e persona tjere jurdike apo @zike .e us"trojne
veprimtari tre#tare.
!. net e #jit"a kontestet .e kane te 4ejne me m4rojtjen d"e perdorimin
e z4ulimeve& moduleve& vulvae te t"ata& me te dr. e perdorimit te
@rmes si d"e ne kontestet n#a konkurrenca jolojale d"e te d rte autorit.
'. ne kont admin:llo#aritare.
2. ne kont .e lindin ne lid"je me z4atimin e falimentimit d"e likudimit
te rre#ullt& pavaresis"t se te ciles cilesi jane palet nder#j+.esore d"e
5. ne kont .e lindin #jate d"e ne lid"je me proc e ekzekutimit te
vendimeve te cilat I kane d"ene nZ s"k te pare.
Gjykatat ushtarake
1.kont per s"per4limin e denimit te cilin personat us"tarak apo pers
civil ne s"er4imin te armates popullore ia s"kaktojne s"t. Lid"ur me
us"trimin e s"er4imit.
!.kont lid"ur me kerkesen e s"t. per cdemtim kur ai e ka kompensuar
demin e s"kaktuar me pune te kunderli#js"me n#a personat us"tarak
d"e perso civil me s"er4im ne armate.
-aktimi I vleres se o#jektit te kontestimit
(leren e o4jektit te kontestit e cakton zakonis"t paditesi.
3ur kerkesa e padise ka te 4eje me te "olla& ate"ere s"uma e te
"ollave e tre#uar me padi per4en vleren e o4jetit te kontestit.
$ar#umentum a contrario%.
3ur kerkesepadia ka te 4eje me ndodnje prestim tjeter& e paditesi ne
padi deklaron se ne vend te tij pa#u"et s"uma e caktuar e te "ollave&
ate"ere si vlere e o4jetit merret s"uma e tille.
$ompetenca )unksionale
Me rre#ullat per kompetencen funksionale 4e"et ndarja e veprimeve
procedurale&apo e puneve ose e fazave te ndr+s"me te z"villimit neper
te cilat kalon procesi& mes or#aneve apo mes #j+k te ndr+s"me.
$omp tokesore
Aj+katave te s"k se pare .e ekzistojne ne territorin e vendit tone u
es"te caktuar territor+ Frenda te cilit e us"trojne funksionin e t+re
#j+.esor.
$omp e gjykatave ne kontestet me elementet nderkom#etare
Perku@zimi I komp mes #j+katave te s"t tone d"e at+re te "uaja 4e"et
sipas rre#ullave m4i komp #j+.esore ndr $competence internacionale%
te vendit tone.
Me termin 0komp ndr1 kuptojme komp e #j+katave tona ne raport me
#j+katat e "uaja.
.erheqja e komp !)orum atractionis"
<ipas rre#ullave per ter"e.ejen e komp& komp e #j+kates se caktuar
m4es"tetet ne faktin se para saj& apo ne teritorrin e saj es"te ne
z"villim e siper ose du"et te @lloje procedimi .e ka lid"je me
procedimin .e du"et te vi"et ne veprim.
3ete komp ndr+s"e e .uajme komp per koneksitet $lid"je% sepse mes
ces"tjes se pare d"e te d+te jur. #jit"mone ekziston lid"ja e caktuar.
<"ka.et per rre#ullimin e ketille jane* kursimi .e 4e"et me z#jid"jen e
d+ kontesteve ne nje proc te vetme& s"fr+tezimi I njo"urive te @tuara
per faktet ne njeren procedure per d"enien e vendimit per ces"tjn
tjeter juridike etj.
4traksioni ) jo I plote=kur li#ji e paras"e" vetem ter"e.ejen e komp
toksore.
/traksioni I pote=kur perfs"i"et si komp lendore po as"tu ed"e nje
tokesore.
$omp kontraktuale !)orum proagatum"
Palet mund te merren ves" .e ces"tjen e t+re jur ta #j+koje #j+kata& e
cila sipas rre#ullave li#j per komp tokesore nuk do te is"te kompetente
per nje #je te tille.
Me marreves"jen e tille te paleve nje"eris" t"emelo"et kompetenca e
#j+kates se caktuar n#a to $proro#acioni% d"e perjas"to"et komp e
caktuar me li#j.
Prokuria pu#like
Prokuria pu4like ) avokatia pu4like jane or"ane s"t& te cilat kane lid"je
te n#us"te me punen e #j+katave.
,e lamin e #j+.esise civile prokuroria pu4like ka rol te ku@zuar& sepse
funksionimi I saj kr+esor es"te ndjekja penale e kr+esve te veprave
penale d"e kundervuajtjeve ne ekonomi.
-unksionimin e prokurorise e us"tron prokurori pu4lic te cilin e emeron
or#ani me I larte I pus"tetit $parlamenti% prokurorite pu4like te .arkut
d"e ato komunale.
&olet e pjesmarrjes ne proc kontestimore
/utorizimet e prokurorit pu4lic competent ne proc kontestimore jane te
disa llojta*
1. aim und te jete pale $paditesi% ne disa konteste martesore
!. nder"+res $intervenient% sui #eneric d"e
'. us"trues I kerkeses per m4rojtjen e li#js"merise.
4vokatura pu#like
Es"te rre#ulluar me li#jin per avokature pu4like te kosoves. ERist. ed"e
avokatura pu4like us"tarake.
/vokatura pu4like es"te or#an s"t. I drpdr I 4as"kesise politico:
s"o.erore I t"emeluar me .ellim te "+rjes se puneve per m4rojetjen jur
te se dr ed"e int te saj pasurore& si d"e personave jur ) s"o. te tjere te
caktuar me li#j.
Dhenia e ndihmes pro)esionale dhe per)aqesimi
! 4aza jurdike ne m4es"t. te t e cilave avokati pu4lic perfa.eson palen
e caktuar ne proc kontestimore*
ER le#e $sipas li#jit%
,e 4aze te procures $autorizimit te d"ene n#a pala%
/vokatoria d"e ndi"ma tjeter jur
,ocioni 0avokatoria1 es"te s"er4im s"o.eror professional d"e ne
men+re te pavarur avokatet:si individe apo te 4as"kuar& ne 4as"kesi
punuese te avokateveB e 0avokat*= person& I cili ka dijeni jur. d"e .e ne
men+re profesionale u jep ndi"me jur .+tetareve d"e su4j. tjera te se
dr.
D"enia e ndi"mes jur e nenkupton*
D"enien e kes"ilave jur& perpilimin e paras"tersave $p.s"& padi ankesa&
kerkesa& lutje etj %
Perfa.esimin d"e m4roejtjen e paleve para #j+katave d"e or# te jera
s"t.
Perfa.eismin e paleve ne veprimet jur te t+re si d"e ne raportet me
personat e tjere $lid"ja e kontrateve& ujdive& d"enia e deklaratave etj%.
Palet dhe per)aqesimi I tyre
Palet ne proc kontestimore
! pale ) paditesi $actor%
I padituri $reus%
Paditesi ) personi I cili n#a #j+kata kerkon m4rojtje jur te perm4ajtjes
se caktuar per te dr su4jective me pretendim se ajo I es"te rrezikuar
apo s"kelur.
I padituri: personi kunder te cilit es"te dr kerkesa per m4roejtje jur& e
m4es"tetur ne pretendimin se ai e ka rrezikuar apo s"kelur te dr
su4jective te caktuar.
Palet 5 jane su4jkete te proc kontestimore d"e net e para.iten int te
kunderta.
'uksedimi porc
3alimi #jate #j+kimit I te dr d"e det+r. proc te pales te nje tjeter .u"et
suksedim proc.
6otesia per te qene pale !%1 proc-jur"
z. e su4jek. te se dr. .e te jete 4artes I te dr d"e det proc. 9u"et zotesi
per te .ene pale nnder#j+.ese.
: cdo pers @zik& pavarsis"t mos"en& zotesine per te vepruar apo
s"tetesine e tij.
Pers @z e @ton zot per te .ene pale ne momentin e lindjes& e "um4 4e
momentin e vdekjes apo s"palljes si I vdekur.
:cdo perso jur.
6otesia procedurale
?ilesi e pales nder#j+.ese .e personalis"t d"e vleftesis"t te kr+ejne
veprime procedurale ne procesin kontestmor.
Pers @zik = m4i1;vjet
Person jur = pasi.e u nji"et zotesia per te vepruar z. per te .ene pale
nder#j+.ese& det+rimis"t du"et tIu prano"et ed"e z. proc.
6otesia postulative : me zot post. 3uptojme zot e pales .e e ka zot.
Proc .e person $pa perfa.esues te krueje veprimet procedurale.
p.s. materiali nuk es"te komplet& #jit"as"tu ka plot s"kurtesa me.e
es"te s"kruar me s"pejtesi.
Ku Om per mirekuptimJ
Ratet e zgjidhura nga lnda e Procedurs Civile te profesori Izet Morina
Fakulteti: Juridik
Lnda: Procedur civile
Prmbajtja: 45 raste t zgjidhura
Viti :VI
emestri : VII
Pro!esori: Izet "orina
Punoi: #estar $olgeci
% nderuar koleg& nse mendoni se ndonjri nga rastet nuk sht zgjidhur si
duhet& a'o keni di(ka 'r t shtuar a'o 'r t he(ur& sht i mir'ritur mendimi i
secilit)
*asti +

Personi A kishte ble nga personi B m dat 22 Janar 2010 nj makin t tipit Volvo n
shumn prej !000 euro! Personi kishte pranuar makinn dhe kishte paguar "!"00 euro!
#ipas marrveshjes$ personi A sht dashur m dat 1" Prill 2010 me paguar edhe %!"00
euro! Pasi A nuk kishte paguar pjesn e mbetur t &mimit t shitjes$ shkon te avokati '
dhe dshiron t dij se si mund t reali(oj pjesn e mbetur t &mimit t shitjes!
,ka duhet t ndrmerr avokati - lidhur me kt rast.
Prgjigjje:
Avokati '$ s pari n ba( t parimit t ekonomi(imit duhet ) t krkoj nga personi A
) ta bj pagesn e pjess s mbetur t &mimit$ nse personi A nuk e bn pagesn$
ateher avokati ' do t *illoj pro+edurn me padi dt,rimi n gj,kat! Pr ti kr,er kto
veprime avokatit ' do ti duhet ) ta para)s autori(imin e marr nga personi B para
gj,klats sipas nenit /0 t -P./s! #i gj,kat kompetente mund te jet gj,kata
themelore$ sipas kompetens teritoriale te prgjithshme neni 01 $apo kompeten+a
territoriale e (gjedhur neni 50 kompetena n kontestet nga mardhniet kontraktuese!
*asti 2

.omuna e Pri(renit n mars t vitit 201% kishte hapur nj tender pr renovimin e objektit
t .uvendit .omunal! 0 at tender kishin aplikuar shum ndrmarrje ndrtimi$ n mesin
e t +ilave edhe ndrmarrja Betoni! Pas sh),rtimit t dokumenta+ionit$ .omuna kishte
vendosur ) ndrmarrja 1ekuri t kr,ente renovimet e nevojshme$ e +ila kishte *illuar
punt menjher! 0drmarrja Betoni nuk ishte pajtuar pr kt me pretendimin se i ka
plotsuar kushtet shum m mir dhe se jan shkelur t gjitha ligjet gjat pro+edurs s
tenderimit! 0drmarrja Betoni autori(on avokatin A pr t ndjekur t gjitha pro+edurat
e mundshme ligjore pr t sjell drejtsi pr rastin e tenderimit! Avokati i ri A tanim ka
disa dilema2
a) 3 sht kjo 4shtje me karakter 'ubliko5juridik a'o 'rivato5juridik.6
b) 3 sht kom'etente gj7kata dhe cila gj7kat do t ishte kom'etente 'r
sh(7rtimin e 4shtjes.6
Prgjigjje:
3! .jo &shtje sht m karakter publiko/juridik sipas teoris s drejt subjektive t
modi*ikuar2 38kziston e drejta 'ublike & nse norma 'rkatse I je' t drejt ose e
det7ron eksklizivisht nj barts t 'ushtetit shtetror) 9 t kundrtn ekziston e
drejta 'rivate4!
#! Po$ kompetente sht gj,kata! .ompetente sht gj,kata themelore e Pri(renit
si'as nenit 0/ 3Pr gj,kimin n kontestet kundr .osovs$ njsis s vet)everisjes
lokale$ si dhe *ormave tjera t organi(imit territorial$ e kompeten+s s prgjithshme
territoriale sht gj,kata n territorin e s +ils ndodhet selia e kuvendit t saj4!
*asti 0

Personi A kishte shkuar tek autosalloni .ing dhe dshironte me ble nj makin t re t
marks 5er+edes! Pas disa hamendjeve$ personi A vendos t blen nj makin t re!
6mimi i shitjes ishte 7%! "00 euro! Agjenti i shitjes B t autosallonit kishte prgatit nj
kontrat me shkrim lidhur me makinn! 0 mes t tjerash$ kontrata prmbante edhe d,
klau(ola$ t +ilat ishin shkruar n *und t kontrats dhe me *ont t vogl! .lau(olat kishin
kt prmbajtje2
Prjashtohet &do prgjegjsi e shitsit lidhur me t metat materiale t makins!
Palt kontraktuese merren vesh me kt kontrat se n asnj rrethan nuk do t
krkojn mbrojtje gj,)sore n rast kontesti lidhur me makinn!
5 von$ lind nj kontest pr shkak t dmit material n makin! 5e) nuk arrihet
ndonj marrveshje$ personi A i drejtohet gj,kats pr ndihm! Personi prgjegjs i
autosallonit .ing mbrohet para gj,kats me argumentin se ek(iston n drejtsi nj
parim pa+ta sunt servanda dhe se palt jan marr vesh se nuk ka gj,kim n lidhje me
kt rast! #ipas tij$ parimi i i liris s kontraktimit sht parim absolut n drejtsi dhe
at nga e drejta romake!
i do t vendos gj7kata n kt rast. :3s'ektet materialo juridike nuk do t
diskutohen;) Prgjigjje:
3 : 8j,kata kompetente 3gj,kata e kompeten+s s prgjithshme territoriale4 nuk
mund ta merr paras,sh parimin pacta sunt servanda$ pasi n rastin e lartshnuar
3ndalimi mbrojtjs gj,)sore4 sht n kundrshtim m nenin 0)0) LP$!! 8j,kata nuk do
t9i miratoj disponimet e palve ) jan n kundrshtim me2 a4 rendin juridik: b4
dispo(itat ligjore: +4 rregullat e moralit publi+$ 3sipas -5;/s kjo e drejt mund t
ku*i(ohet apo edhe *are t mos ek(istoj nse kemi t bjm me t ashtu)uajturn .ontrate
.<=<><54! #i t till$ gj,kata duhet ta marr rastin n sh),rtim!
*asti 4

Personi A punon nj koh t gjat si shits tek ndrmarrja e madhe tregtare ===$ pronar
i s +ils sht personi B! 0 jetn private ishin mi) t ngusht! 0 *illim t vitit 200$
ndrmarrja kishte ra n kri( t thell si pasoj e kri(s ndrkombtare *inan+iare! Pronari
B kishte krkuar te personi A nj hua n shumn prej 1!"00 euro! Personi A$ i +ili
)ndronte mir ekonomikisht i kishte ndihmuar pronarit dhe njherit mikut t tij! Pronari
duhej ta kthente huan sipas marrveshjes n Prill t vitit 200! 5e)$ bi(nesi i
ndrmarrjes nuk kishte pr*itime t mdha$
pronari B nuk ishte n gjendje t kthente huan! Pas disa paralajmrimeve pr kthimin e
bor?hit$ personi A vendosi nj dit t merrte shumn prej 1!"00 nga kasa e ndrmarrjes!
Personi A e ars,etonte veprimin e vet se ai ka marr vetm pjesn ) i takon!
+)a) 3 ka t drejt 'ersoni 3. :3s'ektet 'enalo5juridike nuk merren 'aras7sh;
+)b) i do t ishte situata juridike& nse 'ersoni 3 ka !ituar 'rocesin gj7(sor kundr
'ersonit # 'r kthimin e bor<hit.
Prgjigjje:
3) 0 kt rast kemi te bjm me institutuin e V8%=9>?"= $ ) do t thot se
personi A nuk ka pasur t drejt ) vet ti merr t hollat pa dijenin e personit B$ sepse
vetndihma n t drejtn ton sht parimisht e ndaluar!
#) 0se personi A do t kishte *ituar pro+esin gj,)sor kundr personit B$ ather
gj,kata do ta det,ronte personin B ) ta kthenta borgjin!
*asti 5
Personi B i kishte shkaktuar nj dm personit A! 5e) personi B nuk kishte paguar
shprbl,er dmin n mn,r vullnetare$ ather personi A kishte para)itur padi kundr
personit B dhe kishte krkuar shumn prej 7"0 euro! 8j,kata kompetente kishte vendosur
me vendim t saj pr dmshprblim n shumn prej @A0 euro! 8j,kata kishte ars,etuar
vendimin e saj me *aktin se dmi nuk ishte llogaritur n mn,r t drejt!
a) 3 ka ve'ruar drejt @j7kata.
b) i do t ishte situata juridike& nse @j7kata do t kishte vendosur ( 'ersonit 3 i
takon sh'rblimi i dmit n shumn 'rej 05A euro)
Prgjigjje:
3! gj,kata nuk ka vepruar drejt sepsee ka shkelur parimin e diponibillitetit m
konkretisht nenin 2 'ar + t -P./s30 pro+edur kontestimore gj,kata vendos brenda
ku*ijve t krkesave ) jan parashtruar nga palt ndrgj,)se4! .jo sht shkelje
thelbsore e dispo(itave t pro+edurs kontestimore neni +12 'ar 2o t -P./s 3n )o*t
se me aktgj,kim sht tejkaluar krkespadia4!
#) 0se gj,kata do t vendoste se personit A i takon shprblimi prej %"0 ero$ ather
vendimi do t isht n rregull sa i prket rregullave pro+edurale$ sepse gj,kata ka vendosur
brenda krkess s pals!
*asti B
A dhe B kishin nj kontest pronsor! 5e) nuk kishin arritur ndonj marrveshje$ ata i
drejtohen 8j,kats kompetente! Pas nj kohe$ gjat (hvillimit t pro+esit gj,)sor$
personat A dhe B dshirojn t (gjidhin kt kontest me marrveshje!
P,etje2
a) 3 ekziston baza juridike 'r kt.
b) i do t vendos @j7kata n lidhje me kt.
Prgjigjje:
3! 5endoj se ka ba( juridike pr tu reali(uar kjo marrveshje$ ba(a )ndron n parimin
e disponibiltetit dhe at n nenin 0 'ar 2 i -P./s 3Palt mund t he)in dor nga krkesat
e t,re$ ta njohin krkesn e pals kundrshtare si dhe t bjn ujdi 3pajtim4 gj,)sor
lidhur me kontestin e t,re4!
#! 8j,kata duhet ta miratoj kt ujdi ndrmjet palve nse nuk sht n kundrshtim me
neni 0 'ar 0 i -P./s 38j,kata nuk do t9i miratoj disponimet e palve ) jan n
kundrshtim me2 a4 rendin juridik: b4 dispo(itat ligjore: +4 rregullat e moralit publik!
*asti C
Personi A kishte krkuar me padi n 8j,katn kompetente kthimin e huas nga personi B!
5enjher pas (hvillimit t sean+s kr,esore$ n t +iln sean+ ishin marr n p,etje
edhe disa dshmitar kishte vdekur gj,)tari i &shtjes! 5 von ishte +aktuar nj gj,)tar
tjetr$ i +ili kishte vendosur n ba( t pro+esverbalit!
a) i sht situata juridike.
b) i do t ishte situata juridike& nse nuk ka 'asur dshmitar& 'or 'rovat jan
marr nga nj gj7kat tjetr e lutur)
Prgjigjje:
3! 0 kt rast kemi shkelje esen+ial me rndsi absolute$ sht shkelur neni +12 'ar
2a i -P./s 3n )o*t se gj,kata sht prbr jo sipas dispo(itave ose n &o*t se n
n?jerrjen e aktgj,kimit ka marr pjes gj,)tari ) nuk ka marr pjes n sean+n
kr,esore: #i dhe parimi direkt neni 4 'ar + i -P./s 38j,kata vendos pr krkespadin
pas sh),rtimit t &shtjes juridike n sean+ t drejtprdrejt dhe publike4! .jo nuk do t
thot ) gj,katsi i ri do ti sh),rtoj t gjitha provat dhe ti marr n p,etje t gjith
dshmitart srish n p,etje! 0se palt pajtohen me ato se &ka kan deklaruar n sean+n
) sht mbajtur me gj,)tarin ) ka vdekur$ ather gj,)tari i ri mund t vendos pa i
sh,rtuar provat srish!
#!Provat e marr nga nj gj,kat e lutur $ mirren si t vle*shme dhe mund t n?irret
vendimi duke u mbshtetur n to! .tu vie n shprehje ndihma juridike!
*asti 1
Personi A kishte shkaktuar nj aksident komunika+ioni$ n t +ilin personi B kishte psuar
nj dm material$ m konkretisht n makinn e tij! Pr kt dm Personi A kishte krkuar
n pro+es gj,)sor nj shprblim t dmit n shumn prej 1!B00 euro! 8j,kata kishte
n?jerr vendim$ me t +iln obligohet Personi A t shprblej dmin n shumn prej 2!100
euro! 8j,kata kishte argumentuar vendimin e vet n at mn,r se gjat administrimit t
provave del e )art$ se dmi sht shum m i lart se sa ka krkuar Personi A! Pr kt
ars,e$ 8j,kata dshiron ) t rivendoset n trsi situata$ e +ila ka )ndruar para
shkaktimit t dmit!
3 sht vendimi i @j7kats i drejt.
Prgjigjje:
3! .etu kemi t bejm me shkeljen e parimit t disponibilitetit2 nenin 2 'ar + t -P./
s 30 pro+edur kontestimore gj,kata vendos brenda ku*ijve t krkesave ) jan
parashtruar nga palt ndrgj,)se4 dhe neni +12 'ar 2o t -P./s 3 )o*t se me
aktgj,kim sht tejkaluar krkespadia4! Pr kto ars,e nuk sht vendimi i drejt i
gj,kats !

*asti /
Personat A dhe B kan nj kontest pronsor! 8jat (hvillimit t pro+esit gj,)sor$ palt
o*rojn *akte dhe prova lidhur me rastin konkret! 8j,kata ka n?jerr nj vendim$ me t
+ilin i jep t drejt
personit B! 8j,kata e mbshtet vendimin e vet n disa *akte$ ) B i kishte para)itur n
8j,kat m hert! -idhur me kto *akte nuk sht diskutuar *are para 8j,kats!
P,etje2
a) 3 ka vendosur drejt @j7kata n rastin konkret.
b) i do t vendoste @j7kata& nse !aktet e 'rezantuara jan t vrteta.
Prgjigjje:
3!5endoj ) gj,kata nuk ka vepruar drejt dhe n kt rast sht shkelur parimi gojor$
m konkretisht neni 5 'ar + i -P./s 38j,kata do t9i jep mundsi se+ils pal ) t
deklarohet rreth krkesave dhe thnieve t pals kundrshtare dhe neni C 'ar 0 38j,kata
nuk mund ta ba(oj vendimin e vet n *aktet dhe provat lidhur me t +ilat palve nuk u
sht dhn mundsia ) t deklarohen4$ si dhe sht shkelur parimi i kondradiktoritetit!
#) 0se thnjet jan t vrteta ato duhet t mirren dhe t sh),rtohen ne sean+ t
drejtprdrejt dhe publike duke iu dhn mundsia edhe pals kundrshtare ) t
deklarohet pr *aktet n *jal!
*asti +A
Personi A ka ini+iuar pro+esin gj,)sor kundr personit n 8j,katn komunale n Pri(ren
pr kthimin e bor?hit n shumn prej B"0 euro! #ean+a kr,esore sht drejtuar nga
8j,)tari =! Pas sean+s kr,esore$ 8j,)tari = kishte psuar nj aksident komunika+ioni
dhe pr nj koh t gjat nuk mund t ushtron pro*esionin e vet! Pr kt ars,e$ sht
+aktuar 8j,)tari tjetr >$ ) t merret me rastin n *jal! 8j,)tari > n?jerr vendim duke u
ba(uar n pro+esverbalin e mbajtur n sean+n kr,esore!
3 ka ve'ruar drejt @j7(tari *.
Prgjigjje:
3! 8j)tari nuk ka vepruar drejt dhe me kt rast sht shkelur parimi dire+t neni 4
'ar + i -P./s 3 8j,kata vendos pr krkespadin pas sh),rtimit t &shtjes juridike
n sean+ t drejtprdrejt dhe publike4 dhe neni +12 'ar 2a 3n )o*t se gj,kata sht
prbr jo sipas dispo(itave ose n &o*t se n n?jerrjen e aktgj,kimit ka marr pjes
gj,)tari ) nuk ka marr pjes n sean+n kr,esore4!
*asti ++
Personi A nga Vushtrria kishte marr nj hua n shumn prej ""!"00 euro nga personi B
nga Pri(reni pr nj investim n nj tok buj)sore! 5e) investimi kishte dshtuar
trsisht$ ai nuk ishte m n gjendje t kthente huan! Personi B dshironte t arrij tek
parat e tij dhe vjen te ju si avokat dhe krkon ndihm prej jush! Ai krkon prej jush )
urgjentisht t ndrmerrni hapa konkret n rrug gj,)sore!
,ka do t ndrrmerni ju konkretisht.
Prgjigjje:
Pr shkak t parimit t ekonomi(imit s pari duhet t krkohet nga debitori ) ta kthej
borgjin$ nse edhe pas paraljamrimit nuk paguhet huaja ather pason padia e det,rimit!
;o t m duhej autori(imi nga personi B! #i gj,kate kompetente do t ishte vendbanimi
i pals s paditur 3 .ompeten+a e prgjithshme territoriale4 neni 01 'ar + 3 Pr
pro+edimin e &shtjes juridike sht e kompeten+s s prgjithshme territoriale gj,kata n
territorin e t +ils i padituri e ka vendbanimin4! Cse kompeten+a e (gjedhut neni 50 30
kontestet pr vrtetimin e ek(istimit apo mosek(istimit t kontrats$ pr prmbushjen apo
(gjidhjen e kontrats$ si dhe n kontestet pr (hdmtime t shkaktuar nga mos
prmbushja e kontrats$ prpos gj,kats s kompeten+s s prgjithshme territoriale$ e
kompeten+s territoriale sht edhe gj,kata e vendit ku sipas marrveshjes s palve
kontraktuese i padituri ka det,r ta prmbush kontratn4!
*asti +2
#ituata *aktike sht si n rastin paraprak! Pasi personi B kishte para)itur padi dhe
personi A ishte vn n dijeni (,rtarisht lidhur me pro+edurn e *illuar$ personi A
vendos ) t shprngulet n Pej$ me) atje kishte gjetur nj pun t mir! 0 kt rast$
personi A dshiron t dij$ nse ndrrimi i vendbanimit ka pasoja edhe lidhur me
kompeten+n e gj,kats
,ka mendoni ju si avokat.
Prgjigjje:
3! 0 kt rast kemi t bjm me institutin e va(hdimit t kompeten+s m konkretisht
neni +C 'ar 030 )o*t se gjat pro+edimit t &shtjes ndr,shohen rrethanat mbi t +ilat
sht mbshtetur kompeten+a e gj,kats$ gj,kata e +ila ka )en kompetente n momentin
e para)itjes s padis mbetet edhe m tutje kompetente$ prkundrejt *aktit se ndr,shimet e
tilla e bjn kompetente gj,katn tjetr t llojit t njjt! Pasi ) personi A sht vn n
dijeni (,rtarisht me kt rast sht krijuar gj,)evarsia$ nuk mund t *illohet nj
pro+edur tjetr pr t njejtn &shtje! .ur gj,)tari i &shtje e sh),rton padin dhe e
drgon tek i padituri me kt rast krijohet kontestvarsia!
*asti +0
Personit A i sht ndrpre marrdhnia e puns n ndrmarrjen Thana! Ai nuk pajtohet
me kt dhe drejtohet te ju si avokat! .jo ndrmarrje e ka selin n Pej dhe vendbanimi i
pronarit sht n Prishtin$ kurse punmarrsi ka kr,er shrbimin e vet t puns n
#kenderaj!
a) 3 do ta 'ara(itni 'ro'ozim ose 'adi n gj7kat.
b) -ils gj7kat do t keni mundsi tDi drejtoheni konkretisht.
Prgjigjje:
3! Po do t para)es padi n gj,kat!
#! .ompetente sht gj,kata themelore ku kompania e ka selin 3 kompeten+a
territoriale e prgjithsme4$ gj,kata n Pej neni 0/ 'ar 2 i -P./s 3 Pr gj,kimin n
kontestet kundr personave juridik t tjer e kompeten+s s prgjithshme territoriale
sht gj,kata n territorin e t +ils ndodhet selia e t,re e regjistruar4 dhe kompeten+a e
(gjedhur$ vendi ku sht kr,er shrbimi$ pra gj,kata n #knderaj sipas nenit 4/ t -P./
s 30 )o*t se n kontestin nga marrdhnia e puns padits sht puntori$ pr gj,kim
sht kompetente$ prpos gj,kats s kompeten+s s prgjithshme territoriale pr t
paditurin$ edhe gj,kata n territorin e s +ils kr,het puna ose sht kr,er$ respektivisht
gj,kata n territorin e s +ils puna sht dashur t kr,het$ si dhe gj,kata n territorin e s
+ils sht themeluar marrdhnia e puns4! 0 prishtin nuk mund t para)es padi sepse
vendbanimi i pronarit sht irrelevant sa i prket ktij rasti!
*asti +4
Bashkshortt A dhe B kan jetuar koh t gjat n Deri(ajE Pas prishjes s harmonis
*amiljare n Prill t vitit 200A$ bashkshorti A sht larguar nga Deri(aj dhe sht
vendosur n 8jilan! =anim ai dshiron t ndahet nga bashkshortja e vetE Ai krkon
nga ju si avokat ndihm juridike dhe dshiron t dij posa&risht se
a; -ils gj7kat do t i drejtohet konkretisht.
b; 3i dshiron t dij gjithashtu se a mundet t zgjidhet edhe 4shtja e ush(imit
ligjor bashk me zgjidhjen e martess dhe cils gj7kat do t i drejtohej.
Prgjigjje:
3 ! 5und ti drejtohet gj,kats ku baskshortt e kan pasur vendbanimin e *undit pra
gj,kats s Deri(ajit sipas kompeten+s s (gjedhur neni 44 i -P./s 3 Pr gj,kim n
kontestet pr konstatimin e ek(istimit apo t mosek(istimit t martess$ pr anulimin e
martess apo (gjidhjen e saj$ kompetente sht$ pr/pos gj,kats s kompeten+s s
prgjithshme territoriale$ edhe gj,kata n territorin e s +ils bashkshortt kan pasur
vendbanimin e *undit t prbashkt! 0 8jilan nuk ka nevoj sepse shte irrelevante
vendbanimi i paditsit4!
B! #hkaku i parimit t ekonomi(imit gj,kata themelore ka kompeten+ ) t (gjidh
edhe problemin e ush)imit ligjor!
*asti +5
D)iu A me vendbanim n Prishtin ia shet nj par+el toksore n peri*eri t Pri(renit
*)iut B$ i +ili jeton n 5itrovi+! Pasi ) blersi B nuk paguan &mimin e shitjes$ shitsi A
dshiron t dij se si mund t reali(on krkesn e vet n rrug gj,)sore dhe sidomos
dshiron t dij se
cils gj7kat do t duhej t i drejtohej konkretisht.
Prgjigjje:
3) 0 kt rast kemi t bjm me kompetn+n e prgjitshme territoriael normat e
nenit 01 t -P./s 3Pr pro+edimin e &shtjes juridike sht e kompeten+s s
prgjithshme territoriale gj,kata n territorin e t +ils i padituri e ka vendbanimin4 si dhe
kompetn+n e (gjedhur sipas nenit 50 t -P./s 30 kontestet pr vrtetimin e ek(istimit
apo mosek(istimit t kontrats$ pr prmbushjen apo (gjidhjen e
kontrats$ si dhe n kontestet pr (hdmtime t shkaktuar nga mos prmbushja e
kontrats$ prpos gj,kats s kompeten+s s prgjithshme territoriale$ e kompeten+s
territoriale sht edhe gj,kata e vendit ku sipas marrveshjes s palve kontraktuese i
padituri ka det,r ta prmbush kontratn4! 0ormat e nenit 4+ nuk na h,n n pun n
kt rast sepse nuk kemi pengim posedim$ mirpo mosprmbushje t kontrats!
*asti +B
Personi A nga 8jakova blen nj makin prej personit B nga Burimi! 6mimi i shitjes do t
duhej t paguhej n Prishtin! Pasi blersi A i makins nuk paguan &mimin e shitjes$
personi B dshiron t dij se n ciln @j7kat konkrete do t mund t krkoj
mbrojtje gj7(soreF
Prgjigjje:
3! Personi B mund t krkoj mbrojtje gj,)sore n Prishtin sipas kompeten+s s
(gjedhur nenit 50 t -P./s 30 kontestet pr vrtetimin e ek(istimit apo mosek(istimit
t kontrats$ pr prmbushjen apo (gjidhjen e kontrats$ si dhe n kontestet pr
(hdmtime t shkaktuar nga mos prmbushja e kontrats$ prpos gj,kats s kompeten+s
s prgjithshme territoriale$ e kompeten+s territoriale sht edhe gj,kata e vendit ku
sipas marrveshjes s palve kontraktuese i padituri ka det,r ta prmbush kontratn4 $
apo n 8jakov sipas kompeten+s s prgjithme$ sipas normave t nenit 01 t -P./s!
*asti +C
Personi A nga ;ardana kishte gjetur lidhur marrdhnie t puns n Prishtin! 5e) ishte
shum i lidhur me ),tetin e vet nuk dshironte t jetonte n Prishtin$ por n vendlindjen
e vet! Pr kt ars,e personi A kishte ble nj makin t tipit Audi dhe udhtonte &do
dit n rrugn ;ardan G Prishtin! 0 nj vendparkim t Prishtins$ personi A pengohej
n va(hdimsi nga personi B$ i +ili me vendbanim ishte nga Peja! Pasi A pengohej n
va(hdimsi n prdorim t makins s vet$ vjen te ju si avokat dhe krkon t dij
sidomos se n ciln gj7kat duhet t krkohet mbrojtje juridike.
Prgjigjje:
3! 0 kt rast vie n p,etje kompeten+a e (gjedhur! Personi A mund ti drejtohet
gj,kats ku sht br pengimi$ pra n Prishtin sipas nenit 52 t -P./s3Pr (gjidhjen e
kontesteve pr shkak t pengim/posedimit mbi sendet e luajtshme sht kompetente$
prpos gj,kats s kompeten+s s prgjithshme territoriale$ edhe gj,kata n territorin e
s +ils sht br pengimi4$ apo gj,kats n pej sipas kometen+s s prgjithsme$
nenve 0C& 01 t -P./s!
*asti +1
0 8j,katn .omunale t Vushtrris sht para)itur nj padi pr kompensimin e dmit
nga nj aksident n komunika+ion ! Pas nj a*ere t korrupsionit jan pe(ulluar nga
puna disa gj,kats! 0j gj,kats i mbetur sht prjashtuar nga pro+esi$ pr shkak se
sht n lidhje t a*rt *amiljare me paditsin! Hdhe gj,katsi tjetr i +aktuar sht
prjashtuar nga pro+esi$ sepse sipas shum in*ormatave ai sht n armi)si t
prhershme me paditsin! Pas kt,re ngjarjeve$ lnda ka mbetur jasht sh),rtimit$ sepse
nuk ka asnj gj,kats$ i +ili do t mund t merrej me kt lndF
i mund t zgjidhet k7 'roblem dhe cila gj7kat do t mund t ishte kom'etente
Prgjigjje:
3! 0 kt rast kemi t bjm m kompeten+n ndihmse apo delegimin dhe k, rast
(gjidhet sipas normave t nenit B0 t -P./s 3 0 )o*t se gj,kata kompetente$ nga
shkaku i prjashtimit t gj,)tarve apo nga ndonj shkak tjetr nuk mund t pro+edoj$
ather ajo do ta njo*toj pr kt gj,katn e shkalls m t lart me )llim ) ta +aktoj nj
gj,kat tjetr nga territori i vet$ por ) sht e kompeten+s lndore pr &shtjen
konkrete4!
*asti +/
Puntori i autori(uar A i ndrmarrjes tregtare pr pije alkoolike .oral me seli n
Prishtin pson aksident n Besian me *ajin e personit B nga Pri(reni gjat ushtrimit t
det,rs s tij pr transportimin e pijeve alkoolike! 8jat ktij aksidenti th,het i tr
ambala(hi!
9 ciln @j7kat mund t 'ara(itet 'adia 'r kom'ensimin e dmit.
Prgjigjje:
3) .emi t bjm me kompeten+n e (gjedhur teritoriale$ padia mund t para)itet n
Besjan $ ku ka lindur pasoja e dmtimit$ sipas nenit 4C 3Pr gj,kim n kontestet lidhur
me prgjegjsin jokontraktuale pr demin$ prve& gj,kats s kompeten+s s
prgjithshme territoriale$ sht kompetente edhe gj,kata n territorin e s +ils sht kr,er
veprimi dmtues apo gj,kata n territorin e s +ils ka lindur pasoja e dmtimit4$ apo
gj,kats me kometen+ t prgjithshme territorial$ pra n Pri(ren sipas normave t neneve
0C& 01 t -P./s!
*asti 2A
Personi A nga 8jilani ishte nj ekonomist i suksesshm tek Dirma Iielli! Ai dshironte
t arrinte m shum n jet dhe pranon nj o*ert t sh!p!k! ;ielli pr t )en drejtor i
*inan+ave! I n ditn e par t puns tek sh!p!k! porosit tek shitorja e mobileve ;ruri
mobile t prodhimit italian pr (,rn e tij shum komode! 0 kontratn e shitjes ishte
+ekur se mobilet ishin dedikuar pr (,rat e sh!p!k ;ielli! 5e) pagesa nuk ishte kr,er
nj koh t gjat$ prgjegjsit e shitores s mobileve para)esin padi n gj,katn
kompetente kundr personit A!
i do t vendos gj7kata lidhur me kt rast.
Prgjigjje:
3) 0 kt rastv mungon legjitimiteti real pasiv dhe pr kt ars,e duhet t re*u(ohet
padia! ;o tJ duhej t paditej ndmarrja e jo personi A
*asti 2+
0 ),tetin e ;ardans mbahet nj demonstrat kundr papunsis s madhe n kt
komun! 8jat ksaj demonstrate$ disa t pakna)ur dmtojn edhe nj lokal bi(huterie t
personit B! Personi B nuk e kishte ide se kush e kishte shkaktuar dmin! Ai krkon
ndihm te nj avokat i ri$ i +ili sapo kishte *illuar punn! Ai konsulton disa ligje dhe
para)et padi pr shprblim t dmit kundr komuns s ;ardansF
i do t vendos gj7kata kom'etente lidhur me kt 'adi.
Prgjigjje:
#ipas nenit +B+ t L">5s 2 #hteti ose personi ) sht dashur ta parandaloj kt $
sipas dispo(itave n *u)i sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar!
0se dihet organi(atori ata mirren n pergjegjsi$ nse jo duhet t paditet shteti i
.osovs$! 0 kt rast duhet t re*u(ohet padia$ sepse mungon legjitimiteti real pasiv$
nuk sht dashur t paditet komuna e ;ardans!
*asti 22
Personi A kishte ble nga personi B nj ngastr toke nga personi B para disa vitesh!
.ontrat nuk kishte pasur$ por transaksionet ishin (hvilluar n bes dhe me shtrngim
duarsh! 5 von$ personi A dshironte t merrte nj kredi t madhe dhe pr kt i duhej
nj paluajtshmri pr ta vn nn hipotek! .jo nuk ishte e mundshme$ me) personi A
nuk ishte pronar i asaj paluajtshmrie! =anim personi A dshironte t ndrmerr di&ka
juridikisht$ por personi B nuk gjendet askund! #i duket$ ai kishte emigruar n Keland t
>e dhe askush nuk din pr vendbanimin ose vend)ndrimin e tij!
i sht situata juridike.
Prgjigjje:
3! 0 kt rast gj,kata e +akton pr*a)esuesin e prkohshm sipas nenit 1/ 'ar 0a t
-P./s38j,kata do t9i +aktoj pals s paditur pr*a)suesin e prkohshm edhe n kto
raste 2 a4 n )o*t se vend)ndrimi i t paditurit sht i panjohur$ kurse i padituri nuk ka
pr*a)sues me pro+ure4$ nga rradha e avokatve sipas nenit A1 par 1 t -P./s 3
8j,kata e +akton pr*a)suesin e prkohshm nga radha e avokatve4! 'aktimi
publikohet n ga(etat ditore!
*asti 20
Personi A kishte anga(huar nj sh!p!k! ndrtimi Plani pr ndrtimin e nj mulliri n
Deri(aj! .jo ndrmarrje kishte kr,er punimet n a*atin e parapar sipas kontrats! 5
von re(ulton se punimet nn kulm nuk ishin kr,er si duhet dhe si pasoj n ditt me shi
pikonte uji n mulli! A ishte shum i tronditur pr kt dhe anga(hon juristin B nga
Deri(aj pr t krkuar shprblim t demit nga ndrmarrja Plani pr kt t met
materiale! Juristi B ushtronte )e disa vite pro*esionin e juristit dhe kishte t kr,er
provimin e jurispruden+s$ por nuk ishte L li+en+uar n CA.! 0 t vrtet$ ai
pr*a)sonte n va(hdimsi klientt e ndr,shm dhe kishte nj emr t mire si
pro*esionist! Pas nj kohe vjen deri te pro+esi +ivil$ ku jursti B kishte para)itur
autori(imin me shkrim! 8j,katsi ' posa kishte marr padin kishte krkuar nga
ndrmarrja$ ) t anga(hoj nj avokat t li+en+uar dhe kishte re*u(uar autori(uar
anga(himin e juristit B$ me ars,etimin se ai nuk ka t drejt t pr*a)soj ndrmarrjen!
a! 3 ka ve'ruar drejt gj7katsi -.
Prgjigjje:
3! #ipas nenit 1B 'ar+ t -P./s 3Pr*a)sues me prokur i pals mund t jet &do
person ) ka (otsi t plot pr t vepruar4! 8j,)tari nuk ka pasur drejt ) e ka
re*u(uar Juristin B$ mirpo sipas ligjit t avokatis gj,)tari ka pasur t drejt ta
re*u(oj juristin B$ sepse paln n mn,r komer+iale mund ta pr*a)soj vetm avokati i
li+en+uar nga CA.!
*asti 24
ituata si n rastin 'ara'rak& 'or duke abstrahuar t drejtn e angazhimit t juristit
#) 8jat (hvillimit t pro+esit +ivil$ juristi B kishte deklaruar n *illim t sMan+s se pr
kt &shtje ne nuk kemi interes m pr t va(hduar mtutje! #i pasoj e ksaj deklarate$
gj,katsi kishte n?jerr nj aktgj,kim dhe kishte pr*unduar pro+esin! 5e kt
ndrmarrja Plani nuk ishte pajtuar dhe kishte shkuar shum shpejt te nj avokat tjetr
8$ prej t +ilit kishte krkuar ndihm pro*esionale pr kt!
a) i sht situata juridike lidhur me kt rast dhe 4ka mund t ndrmerr avokati
@.
Prgjigjje:
3! Juristi B pasi ) nuk ka )en i li+en+uar nga CA. nuk ka pasur t drejt ) t
ndrmerr veprime disponibile$ nuk ka pasur t drejt ) pa autori(im nga ndrmarrja
Plani t he) dor nga pro+edura$ neni /+ 'ar + t -P./s 30 )o*t se pala n prokur
nuk ia ka +aktuar me hollsisht autori(imet pr*a)suesit$ pr*a)suesi ) nuk sht
avokat mundet n ba( t prokurs s till$ t9i kr,ej t gjitha veprimet pro+edurale$ por
gjithmon i nevojitet autori(im shprehimor pr trhe)jen e padis$ pr pohimin e
krkespadis apo pr he)jen dor nga ajo$ pr lidhjen e pajtimit gj,)sor$ pr he)jen
dor nga e drejta e para)itjes s mjetit t goditjes s vendimit$ apo pr trhe)jen e tij dhe
pr kalimin e prokurs nj personi tjetr$ si dhe pr para)itjen e mjeteve t
jasht(akonshme t goditjes se vendimeve4! Avokati 8 mund ta godet vendimin me mjete
juridike!
*asti 25
ituata si n rastin 'ara'rak) Juristi B kishte krkuar prjashtimin e gj,katsit '$ me
pretendimin se ai sht antar n t njjtn sho)at t bamirsis me pronarin e sh!pk!
Plani! .rkesa e till ishte re*u(uar dhe i njjti gj,kats kishte vendosur lidhur me kt
&shtje!
,ka mund t ndrmerret n kt rast dhe si sht situata juridike.6
Prgjigjje:
3) .tu kemi t bjm me rekui(im t gj,)tarit ) e parasheh norma e nenit BC g 3n
)o*t se ek(istojn rrethana t tjera ) e vejn n d,shim paansin e tij4! -P. nuk i
parsheh taksativisht shka)et e rekui(imit $ mirpo kt e bn shken+a juridike$ sht
shkelje esen+iale me rndsi relative dhe nuk lejohet ankes e ve&ant ns re*u(ohet
kerkesa pr rekui(imin e gj,)tarit$ neni CA 'ar 5 i -P./s3 .undr aktvendimit me t
+ilin aprovohet krkesa pr prjashtimin e gj,)tarit nuk lejohet ankimi$ kurse kundr
aktvendimit me t +ilin re*u(ohet krkesa e till nuk lejohet ankim i ve&ant4!
*asti 2B
Personi A nga ;renasi dgjon prej mjeteve t in*ormimit se toka buj)sore =e lisi do t9
i nnshtrohet pro+esit t privati(imit! Ai nuk pajtohet me kt! Para se gjithash$ ai
mendon se
askush nuk mundet me shit tokn e tij$ sepse at tok e punon )e 20 vite dhe se sht tok
e tij! 0 regjistrat kadastral *iguron kjo ngastr si ndrmarrje sho)rore!
Pr kt ars7e ai dshiron t dij:
a) -ils gj7kat mundet me iu drejtuar.
b) ,!ar 'adie mundet me 'ara(it.
c) 3 duhet me (en 'r!a(suar nga nj avokat.
d) >he 4ka ndodh nse nuk angazhon nj avokat& edhe'se ligji krkon nj gj t
till.
Prgjigjje:
3! Pr &shtjet )e kan t bjn me privati(imin kompetente sht dhoma e posa+me e
8j,kats supreme t .osovs! Pala sipas nenit 254)+ -P. mund t para)es padi
vrtetimi pr ) t vrttoj ek(istimin e nj t drejt apo raporti juridik! #ipas ligjit mbi
pronsin dhe t drejtat tjera sendore nj person sipas parashkrimit *itues mund t bht
pronar i nj sendi t paluajtshm nse disponon me sendin s paku 20 vite n
5L>NBH#L5! $ duhet t pr*a)sohet nga avokati dhe nse nuk pr*a)sohet veprimet e
pals llogariten sit pa)ena!
*asti 2C
0 nj kontest pronsor n mes t peronave A dhe B$ gj,kata kompetente vendos n *avor
t personit B! Personi A nuk pajtohet kurrsesi me kt! Ai dshiron t ankohet$ por d, dit
para mbarimit t a*atit pr ankes smuret rnd! #i pasoj e smundjes$ ai nuk mund t
ankohet dhe kshtu vendimi bhet i *orms s prer! Pas 2 muajsh$ personi A shrohet
dhe vihet n dijeni lidhur me pasojat juridike t vendimit t *orms s prer! 5enjher
drejtohet te avokati ' dhe i tregon situatn!
,ka do t duhej t ndrmerr avokati -.
Prgjigjje:
3! .tu kemi t bjm me institutin e kthimit n gjendjen e mparshme$ nenin +0A 'ar
2&0&4 te -P./s 3%0!2 Propo(imi duhet t para)itet brenda a*atit shtat 3B4 ditor nga dita
kur ka pushuar shkaku i mosveprimit$ e po ) se pala m von ka msuar pr
mosveprimin$ ather a*ati llogaritet nga dita kur ka msuar pr mosveprimin! 1%0!% Pas
kalimit t gjashtdhjet 3@04 ditve nga dita e mosveprimit nuk mund t krkohet kthimi
n gjendjen e mparshme! 1%0!7 Po ) se kthimi n gjendje t mparshme krkohet pr
shkak t mos ruajtjes s a*atit pr kr,erjen e
veprimit pro+edural$ propo(uesi ka pr det,r ) propo(imit t9ia bashkngjis veprimin e
shkruar pro+edural t pakr,er me koh! A*ati sht ligjor dhe e drjta e ankess humbet
prgjithmon!
*asti 21
#ituata *aktike si n rastin paraprak! Pasi avokati ' prgatit t gjitha shkresat pr
gj,kat i dor(on te sekretarja ; e tij pr t i drguar n gj,kat! #ekretarja ;$ e +ila kishte
probleme t mdha me t dashurin e tij$ harron *are t9 i drgon kt shkresa n gj,kat!
5e) sekretarja ishte shum e (ellshme$ nuk e kishte menduar se nj gj e till mundet
me ndodh! Pas 7 muajsh$ del n sipr*a)e se shkresat nuk jan drguar *are n gj,kat!
Avokati ' sht tejet i shtresuar dhe krkon nj s)arim pro*esional me kolegun e tij 8!
Avokati 8 ushtron koh t gjat pro*esionin e avokatit dhe ek(iston nj bindje e
prgjithshme n opinion si avokat shum i (oti!
,ka mund t 're!eron avokati @.
Prgjigjje:
3) Hdhe ktu kemi t bjm me institutin e kthimit n gjendjen e mparshme$ pala e ka
humur t drejtn e kthimit n gjendjen e mparshme pasi ) ka kaluar a*ati$ neni +0+ i
-P./s 30uk lejohet kthimi n gjendje t mparshme nse nuk sht ruajtur a*ati pr
para)itjen e propo(imit pr kthimin n gjendje t mparshme apo nse pala nuk ka ardhur
n sean+n e +aktuar pr sh),rtimin e propo(imit pr kthimin n gjendjen e mparshme4!
*asti 2/
Personi A kishte krkuar hua prej mikut t tij B n shumn prej 10!000 euro! 5e) B
)ndronte mir ekonomikisht nuk merren vesh *are se kur duhet t kthehet huaja! Pas nj
kohe$ B megjithat krkon huan urgjentisht! 3 ka t drejt 'ersoni # si'as t drejts
materiale 'r nj krkes t till.
5e) A nuk e kthen bor?hin$ personi B krkon mbrojtje gj,)sore! i kuali!ikohet
juridikisht kjo 'adi.
i do t ishte situata juridike& nse # krkon mbrojtje gj7(sore& edhe'se huaja
sht dashur t kthehet si'as marrveshjes n Prill t vitit 2A+0)
Prgjigjje:
3) #ipas nenit 5C2 'ar 2 t -5;/s ek(iston ba(a juridike 3 0 )o*t se kontraktuesit
nuk kan +aktuar a*atin pr kthimin e huas dhe as ) k, mund t +aktohet nga rrethanat e
huas$ huamarrsi ka pr det,r ta kthej huan pasi t ket kaluar a*ati i ars,eshm$ duke
*illuar ) nga krkesa e huadhnsit ) huaja tOi kthehet e ) nuk mund t jet m i
shkurtr se d, 324 muaj4!
B! .jo padi sht padi det,rimi!
' ! 0se huaja sht dashur t ktheht n prill t 201% ather kemi t bjm me
Arritshmrin e krkess neni +44 'ar + i -P./s 3 kata mund ta urdhroj paln e
paditur ) ta prmbush premtimin e +aktuar vetm po ) se krkesa e paditsit sht
br e reali(ueshme para se t pr*undoj sh),rtimi kr,esor i &shtjes4! 8j,kata duhet ta
det,roj paln e paditur ) ta prmbush det,rimin!
*asti 0A
Personi A kishte ble nj traktor nga personi B! 5e) A nuk kishte paguar ende &mimin e
shitjes$ personi B krkon n rrug gj,)sore &mimin e shitjes! 0 padi *are nuk para)itet
se +ili sht interesi juridik i personit B!
a) i do t vendos gj7kata n kt rast.
b) i do t vendoste gj7kata& nse krkohet me 'adi vetm t vrtetohet se ekziston
nj kontrat e rregullt e shitjes s traktorit.
Prgjigjje:
3! .tu kemi t bjm me padi det,rimi dhe nuk sht e nevohjshme ) t +eket interesi
juridik! Lnteresi juridik tek padia e det,rimit supo(ohet se eg(iston!
#) 0se krkohet ) t vrtetohet se vetm a eg(iston nj kontrat e rregullt e shitjes s
traktorit ather patjetr duhet t shkruhet edhe interesi juridik$ sipas nenit 254 'ar 2 i
-P./s 3Padia e ktill mund t ngrihet kur kjo sht pr+aktuar me dispo(ita t
posa&me$ apo kur paditsi ka interes juridik ) gj,kata t vrtetoj ek(istimin apo
mosek(istimin e ndonj t drejte apo t raportit juridik$ ose vrtetsin$ respektivisht mos
vrtetsin e ndonj dokumenti para se t jet br e krkueshme krkesa pr pretim nga
raporti i njjt4!
*asti0+
0 rrugn Prishtin G Podujev lndohet rnd kmbsori 3A4 nga ngassi i makins 3B4
pr shkak t pakujdesis t ktij t *undit! .mbsori A krkon dmshprblim dhe n
pro+edurn e t provuarit thirret eksperti 3'4 si dshmitar! ;shmitari ' o*ron t dhna
lidhur me shkalln e lndimit dhe trajtimit mjeksor si dhe shkalln dhe (gjatjen e
dhimbjeve! 8j,kata krkon prej tij$ ) t eksperti t propo(on edhe shumn e shprblimit
t dmit! -idhur me kt ai propo(on nj shum prej 2"00 Huro si dmshprblim pr
dhembjet e shkaktuara!
3 ka ve'ruar drejt @j7kata lidhur me kt.
Prgjigjje:
3) .tu kemi t bjm me shkeljen e parimit t disponibilitetit neni 2 'ar + i -P./s
30 pro+edur kontestimore gj,kata vendos brenda ku*ijve t krkesave ) jan
parashtruar nga palt ndrgj,)se4! ;he parimin e &muarjes s lir t provave nenin 1 t
LP$/s 3#e +ilat *akte do t9i konsideroj t provuara e +ilat jo$ vendos vet gj,kata n
ba( t &muarjes me ndrgjegje$ e t kujdesshme t provave$ por edhe n ba( te re(ultatit
t gjith pro+edimit4! Hksperti nuk p,etet pr *ajjsin apo pa*ajsin$ mirpo vetm pr
shkalln e dmit!
*asti 02
0 nj kontest lidhur me shprblim t dmit$ 8j,kata +akton ekspertin ' ) t o*roj
eksperti(! 8jat krijimit t eksperti(s$ ai ka nevoj pr disa in*orma+ione nga palt n
kontest! = d, palt nuk jan t gatshme$ ) t o*rojn bashkpunim!
,ka duhet t ndrmerret n kt rast.
Prgjigjje:
3) Hksperti ka t drejt t krkoj nga palt ) ato t bashkpunojn me ekspertin n
rast se ai pr krijimin e eksperti(s ka nevoj pr sende$ spjegime$ p,etje etj neni 0B0'ar
+ i -P./s 3Hksperti ka t drejt t njihet me materialet e &shtjes$ t marr pjes n
sean+ gj,)sore$ t bj p,etje$ t jap shpjegime dhe t krkoj nga palt t marr t
dhna si dhe nga t trett brenda ku*ijve t nevojshm pr kr,erjen e det,rs4$ mirpo nuk
ka ndonj ligj t ve&ant ) do ti det,ronte palt t bashkpunonin me ekspertin!
*asti 00
0 nj aksident komunika+ioni dshmitar kr,esor dhe i vetm sht personi 3;4! Ai
kishte vrejtur n trsi se si ishte shkuar aksidenti! Pala paditse pretendonte shprblim
t dmit dhe ishte n dijeni se dshmitari B dinte t vrtetn! Ai kishte shanta(huar
dshmitarin 3;4 pr t dshmuar n pro+es! ;shmitari kishte dshmuar drejt dhe kishte
treguar t vrtetn$ ku m von 8j,kata kishte vendosur n ba( t ksaj prove!
3 mund t merret 'r baz kjo dshmi.
Prgjigjje:
3! 0 rradh t par +do dshmitar i thirrur shti obliguar tPi prgjigjjt thirrjs s
gj,kats ba(uar n nenin 00/ 'ar + i -P./ s 36do person ) thirret si dshmitar ka pr
det,r t9i prgjigjet thirrjes$ e n )o*t se me kt ligj nuk sht pr+aktuar ndr,she$ ka
pr det,r edhe t dshmoj4$ pasi pala sht njo*tuar se ajo duhet t dshmoj drejt
3neni 04C)2; dhe se ajo ka t drejt t hesht n raste t +aktuara 3042& 040 LP$4! Pasi)
edhe prkundr shanta(himit pala kishte dshmuar drejt$ 8j,kata e &mon si t drejt
dshmin e pals dhe ajo merret pr ba(!
*asti 04
Bashkshortja B kishte para)itur padi pr (gjidhjen e martess n 8j,katn e Iarkut n
8jakov pr shkak t prishjes s harmonis *amiljare dhe pr shkak t tradhtis
bashkshortore nga ana e burrit t saj! #i prov kishte o*ruar in+i(imet tele*onike$ ) i
kishte siguruar n mn,r t *sheht! 0ga ato in+i(ime mund t konstatohet se burri i saj
kishte nj a*er jashtmartesore me nj grua tjetr! 8j,kata kishte (gjidhur martesn pr
shkak t tradhtis bashkshortore duke u ba(uar edhe n provat e o*ruara nga in+i(imet
tele*onike! Bashkshorti m von kishte para)itur ankes dhe kishte krkuar abrogimin e
aktgj,kimit! 0 mes t tjerash$ bashkshorti kishte para)itur ankesn pr shkak t
shkeljeve t dispo(itave pro+edurale se 8j,kata nuk ka pasur t drejt pr t marr n
konsiderat provat$ e *ituara n mn,r t *sheht!
i do t ve'ron @j7kata e shkalls s d7t.
Prgjigjje:
3! 5n,ra e marrjes s *sheht t provave sht +aktuar me s shumti me kod t
pro+edurs penale$ dhe n t shumtn e rasteve sht e ndaluar ) t mirret pr ba( nj
prov e till$ mirpo ligji e lejon marrjen e provave t tilla n t drejtn *amiljare!
*asti 05
%"! Personi A kishte bler nj lavatri)e nga personi B! 0 kontratn e shitjes nuk jan
marr vesh *are lidhur me kohn e pagess! Personi B kishte para)itur padi n gj,katn
kompetente me krkesn pr pagimin e &mimit t shitjes *are pa krkuar &mimin prej
personit A! Pala a paditur ishte prgjigjur n padi dhe kishte pranuar krkespadin pa
ekuivoke! 8j,kata kishte n?jerr aktgj,kim dnues pr paln e paditur 3A4 dhe gjithashtu
kishte vendosur ) shpen(imet pro+edurale duhet ti bart pala e paditur 3A4!
a; 3 ka vendosur drejt @j7kata lidhur me sh'enzimet 'rocedurale.
b; i do t ishte situata juridike& nse 'ala e 'aditur :3; nuk do ta 'ranonte
krkes'adin gjat 'rgjigjes n 'adi.
Prgjigjje:
3! 5endoj se gj,kata nuk ka vendosur drejt$ sepse ktu kemi aktgj,kim n ba( t
pohimit dhe sipas nenit 455 t -P./s 30 )o*t se i padituri nuk i ka dhn shkas
padis$ nga shkaku se e ka pohuar krkespadin dhe ka )en i gatshm ta prmbush
det,rimin e vet$ paditsi duhet t9ia shprblej t paditurit shpen(imet e pro+edures4!
Paditsi sht dashur ) ti paguaj shpen(imet!
#& 0se i padituri nuk nuk do ta pranonte krkespadin gjat prgjigjes n padi$
ather nse aktgj,kimi sht kundr tij$ ai i bart edhe shpen(imet pro+edurale!
*asti 0B
0 nj kontest pr shkak t shprblimit t dmit$ 8j,kata +akton ekspertin > ) t o*roj
eksperti(! 8jat krijimit t eksperti(s$ ai ka nevoj pr disa in*orma+ione nga palt n
kontest! Pala e paditur nuk sht e gatshme ) t bashkpunoj me ekspertinF
i zgjidhet kjo situat juridike.
Prgjigjje:
3) Hksperti ka t drejt t krkoj nga palt ) ato t bashkpunojn me ekspertin n rast
se ai pr krijimin e eksperti(s ka nevoj pr sende$ spjegime$ p,etje etj neni 0B0'ar + i
-P./s 3Hksperti ka t drejt t njihet me materialet e &shtjes$ t marr pjes n sean+
gj,)sore$ t bj p,etje$ t jap shpjegime dhe t krkoj nga palt t marr t dhna si
dhe nga t trett brenda ku*ijve t nevojshm pr kr,erjen e det,rs4$ mirpo nuk ka
ndonj ligj t ve&ant ) do ti det,ronte palt t bashkpunonin me akspertin!
*asti 0C
0 nj aksident komunika+ioni t shkaktuar nga personi A sht lnduar rnd kmbsori
B! Vo(itsi A mbrohej n at se aksidenti sht shkaktuar pr shkak t pakujdesis t
kmbsorit B! 0 ann tjetr$ kmbsori B kishte deklaruar se ai ka )en n trotuar n
momentin$ kur sht goditur nga makina e personit A! L vetmi dshmitar n kt ngjarje
kishte )en personi '$ i +ili e kishte vrejtur tr ngjarjen! ;shmitari i ngjarjes kishte
vendosur m hert t shprngulej pr Australi dhe se mendonte shum shpejt t
udhtonte! #ipas t gjitha gjasave$ ai nuk do t kthehej m n .osov$ ose s paku pr nj
koh t gjat!
,ka mund t ndrmerr 'ersoni 3 n kt rast.
Prgjigjje:
3! .tu kemi t bjm me institutin e sigurimit t provs! ., rast (gjidhet me normat e
nenit 0C/ 'ar + i -P./s 3.ur nj prov$ nga e +ila vart (gjidhja e kontestit ose )
ndikon n s)arimin e tij$ ka rre(ik t (hduket ose t vshtirsohet marrja e saj$ me
krkesn e pals se interesuar mund t urdhrohet marrja para koh e saj$ )o*t gjat
(hvillimit t pro+esit gj,)sor )o*t para *illimit te tij4! dhe nenin 01A t -P./s 3
.rkesa pr sigurimin e provs para)itet ne gj,katn ) sht duke sh),rtuar &shtjen
dhe$ ne rast se padia nuk sht ngritur ende$ ne gj,katn e vendit ku ka banim personi )e
do te p,etet ose ku ndodhet sendi ) duhet te k),ret! 0e rastet e ngutshme krkesa pr
sigurimin e provs mund t para)itet n gj,katn e vendit ku ka banim personi ) do t
p,etet ose ku ndodhet sendi ) duhet t k),ret$ prkundrejt *aktit se padia sht ngritur4!
*asti 01
8jat (hvillimit t pro+esit kontestimor n mes t pals paditse 3A4 dhe pals s paditur
3B4 n 8j,katn komunale n Vushtrri kishin ndodhur vrshime t mdha! 5egjith kt
ngjarje nat,rore$ 8j,katsi i (ellshm 3'4 kishte n?jerrur nj aktgj,kim pr shkak t
mungess s pals s paditur 3B4 pasi pala paditse kishte arritur t vinte n 8j,kat dhe
kishte para)itur krkes pr n?jerrjen e aktgj,kimit!
i kuali!ikohet juridikisht kjo situat.
Prgjigjje:
3! 0 kt rast kemi t bjm m ndrprerjen e pro+edurs m konkretisht nenin 2CC
'ar e i -P./s 3Pro+esi gj,)sor ndrpritet2 kur pr shkak t lu*ts ose pr shka)e t tjera
pushon puna n gj,kat4!
*asti 0/
Personi 3A4 kishte ble nga personi 3B4 nj makin t tipit mer+edes n shumn prej
1A00 euro! 5e) A nuk kishte paguar *are &mimin e shitjes$ B kishte para)itur padi n
gj,katn kompetente! 0 kt koh$ A kishte )en n pushime n ishujt karibik$ ku pr
shkak t grevs s pilotve kishte mbetur % muaj atje! 8j,kata kompetente kishte n?jerr
aktgj,kim pr shkak t mungess! .ur A kthehet n .osov njo*tohet lidhur me vendimin
e 8j,kats! 5enjher shkon te avokati 3;4 dhe krkon ndihm prej tij!
-ila do t ishte 'rgjigja e avokatit.
Prgjigjje:
3) Avokati duhet t shrbehet me institutuin e nderprerjes s pro+edurs$
nenin2C1'ar +b t -P./s 3Prve& rasteve t parashikuara me kt ligj$ gj,kata e
ndrpret gj,kimin2 po ) se pala ndodhet n (onn e +ila$ pr shkak t ngjarjeve t
jasht(akonshme 3vrshimet$ trmeti etj4 sht shkputur nga gj,kata4!
*asti 4A
! 0 nj pro+es kontestimor n mes t personave A dhe B$ ) tanim kishte *illuar$
vendosin papritmas palt ndrgj,)se$ ) mos t va(hdojn pro+esin m! Ata dshirojn$
) kontestin ta (gjedhin me marrveshje
i zhvillohet mtutje 'rocesi n kt rast.
Prgjigjje:
3! Palt mund ta prmb,llin m ujdi pro+esin gj,)esor$ neni 4+2 i -P./s 3Palt
mund ta (gjedhin kontestin e t,re me an t pajtimit gj,)sor gjat gjith gj,kimit4$
gj,kata me aktvendim e miratonpajtimin gj,)sor! 8j,kata mund t vendos pr
shpen(imet nse kt nuk e kan br palt me marrveshje$ neni 4+B 'ar 4 i -P./s 37
Pajtimi gj,)sor duhet t prmbaj edhe marrveshjen mbi shpen(imet gj,)sore! Po )
se palt nuk merren vesh rreth shpen(imeve$ ato mund t krkojn ) vendimin mbi
shpen(imet gj,)sore ta jep gj,kata e &shtjes4!
*asti 4+
i do ishte situata juridike$ nse gjat (hvillimit t pro+esit kontestimor$ pala paditse
deklaron n sean+$ se nuk dshiron m ) gj,kata t vendos lidhur me &shtjen!
Prgjigjje:
3! .tu kemi t bjm me institutuin e trhe)jes s padis! 5e rastin e trhe)jes s
padis pala nuk e hum bt drejtn ) ta para)es srish kt padi! neni 2B+ 'ar 0)4)5 t
-P./s 32@1!% Po ) se padia sht trhe)ur$ gj,kata jep aktvendim me t +ilin
konstatohet se sht trhe)ur padia! ., aktvendim i drgohet t paditurit vetm po ) se
padia i sht dor(uar me par! 2@1!7 .undr aktvendimit me t +ilin konstatohet se sht
trhe)ur padia nuk lejohet ankimi! 2@1!" Padia e trhe)ur konsiderohet se nuk sht
para)itur asnjher dhe mund t para)itet n gj,kat prsri4!
*asti 42
Personi A i kishte dhn nj hua personit B n shumn prej 2"! 000 euro! 5e) personi B
nuk ishte n gjendje me kth,er bor?hin$ personi A para)et padi n gj,katn kompetente!
8jat (hvillimit t pro+esit kontestimor personi A dhe B lidhin marrdhnie krush)ie dhe
pr kt ars,e personi A kishte deklaruar se nuk dshiron m pr kt &shtje t
bisedohet n gj,kat!
a) i sht situata juridike lidhur me kt rast.
b) i do t ishte situata juridike& nse 'ersoni 3 m von 'endohet 'r at& ( kishte
deklaruar n gj7kat.
Prgjigjje:
3) Pasi ) palt kan lidhur mardhnie krush)ie ather mendohet se ktu personi A ka
he) dor nga krkes padia$ neni +4/ 'ar + i -pk/s 30 )o*t se paditsi$ deri n
pr*undimin e sean+s pr sh),rtim kr,esor t &shtjes$ he) dor nga nj pjes e
krkespadis apo nga e gjith krkespadia$ gj,kata pa sh),rtim t mtejshm e jep
aktgj,kimin me t +ilin e re*u(on krkespadin n pjesn nga e +ila paditsi ka he)ur
dor apo n trsi 3aktgj,kimi n ba( t he)jes dor 4Q
#! 0se personi A pendohet se ka he)ur dor$ ai nuk mund ta para)es padin srish$
sepse kjo konsiderohet si &shjte e gj,kuar!
*asti 40

0 nj pro+es kontestimor t ini+iuar nga personi A kundr kompanis s sigurimeve
Iielli i kaltr n lidhje me shprblimin e dmit pr gj,katn sht e )art$ se dmi
duhet t shprblehet$ 5egjithat nuk sht e )art lartsia e shums$ ) duhet t
shprblehet! Pr kt ars,e$ 8j,kata vendos me aktgj,kim lidhur me objektin e kontestit$
por jo edhe lidhur me lartsin e shums!
a) 3 ka ve'ruar drejt gj7kata.
b) 3 mundet t shrbej k7 aktgj7kim si titulus e<ekutionis n 'rocedur t
'rmbarimit. Prgjigjje:
3! .tu kemi t bejm me nj aktgj,kim t ndrmjetm! =ani nuk parashihet me -P.$
por kete e parsheh shken+a juridike! 8j,kata ka vendosur vetm pr themelsin e
krkess$ por jo edhe pr lartsin e saj! 0se k, aktgj,kim bhet i *orms s prer bhet
i *roms s prer$ ather duhet t n?irret edhe vendimi de*initiv!
#! Vetm aktgjikimi i ndrmjetm nuk mund t shrbej pr ek(ekutim sepse nuk dihet
lartsia e shums ) duhet t paguhet! ., aktgj,kim mund t n?irret vetm pr sende t
(vendsueshme dhe krkesa n t holla!
*asti 44
Personi A kishte ishte marr vesh me personin B$ sipas s +ils B det,rohej t instalonte
nj ku(hin pr t n shumn prej %!"00 euro! Pasi A nuk ka paguar shumn e krkuar$
personi B i drejtohet gj,kats dhe krkon shumn prej %! "00 euro! 0 pro+es$ personi A
deklaron$ se porosin nuk e kishte b ai$ por vllai i tij ' dhe pr kt ars,e$ ai nuk ndihet
*are prgjegjs pr kt! A deklaron poashtu se palt kontraktuese nuk jan marr vesh
pr %! "00 euro$ por pr 2!%00 euro! 8j,kata kompetente vendos dhe dnon A pr pagimin
e shums prej 2!%00 euro! .undr ktij vendimi$ personi B para)et ankes dhe krkon
shumn prej 1!200 euro! Personi A nuk para)et *are ankes lidhur me kt!
a) 3 mundet gj7kata e shkalls s d7t t n<jerr nj vendim& si'as t cilit 'ersoni 3
nuk sht i det7ruar t 'aguaj as 2) 0AA euro)
b) i do t ishte situata juridike& nse gj7kata sht e shkalls s d7t !iton bindje se
3 nuk ka t drejt as 'r 0)2AA euro)
c) i do t ishte situata juridike& nse edhe 'ersoni 3 'ara(et ankes kundr
vendimit t gj7kats s shkalls s 'ar)
Prgjigjje:
3) 0 kt rast kemi t bjm m institutin e re!ormation in 'eius ! 0 pro+edurn
sipas ankess parimisht gj,kata nuk mund ta vendos ankuesin n po(it m t ke)e se )
ka )en para ankess! 9eni 2A0 i -P./s3 8j,kata e shkalls s d,t nuk mund ta
ndr,shoj aktgj,kimin e shkalls s par n dm t pals ankuese$ po ) se vetm ajo ka
br ankim$ e jo edhe pala kundrshtare4!

#! Ajo duhet t vendos Brenda krkess s ankuesit!
- 0se edhe personi A bn ankes ather bie posht instituti re*ormation in peius

*asti 45
Personi A i kishte dhn nj mikut t tij B nj hua n shumn prej 7"0 euro! I t d,t
ishin student t Dakultetit Juridik! #a pr siguri$ personi A kishte krkuar prej B t
nnshkruaj n nj +op letre$ sipas s +ils B kishte pranuar nga A shumn prej 7"0 euro!
Pasi B nuk kishte kth,er huan$ personi A kishte krkuar nga gj,kata kompetente
mbrojtje gj,)sore! Padis ia ka bashkngjitur edhe kt letr t nnshkruar! 8j,kata *are
nuk konvokon sean+ dhe n?jerr nj vendim$ sipas t +ilit personi B duhet t paguaj
brenda B ditsh shumn e krkuar! B$ i +ili ishte student i vitit t tret t Dakultetit Juridik
nuk pajtohet me kt sjellje t gj,kats duke menduar se kjo sht shkelje e
.ushtetuts s >epubliks s .osovs$ sepse nuk iu sht dhn rasti *are me para)it
opinionin e tij para gj,kats!
3 ka t drejt studenti # dhe si (ndron situata juridike.
Prgjigjje:
3) .tu kemi t bjm me pro+edurn sipas urdhrpagess dhe student B nuk ka t
drejt sepse gj,kata mund t jap vendim pa e mbajtur sean+n kr,esore$ neni 4/4 'ar 0 i
-P./s 3 .ur krkespadia ka t bj me krkesn n t holla ) sht br e
reali(ueshme e ) nuk sht m e madhe se "00 Huro$ gj,kata e jep urdhrpagesn
kundr t paditurit edhe po ) se padis nuk i sht bashkangjitur dokumenti i
besueshm$ por n padi sht treguar ba(a juridike e krkess dhe shuma e det,rimit si
dhe provat me an t t +ilave mund t provohet vrtetsia e pretendimeve t paditsit4!



P7E.*E 8G4 E D&E*.4 P&9-ED+&4(E -IVI(E II
1. ?ilat jan d+ prjas"timet n#a rre#ulli sipas t cilit #j+kata e s"kalls
s d+t e ekzaminon $s".+rton% akt#j+kimin e s"kalls s pare vetm
Frenda ku@jve t s"ka.eve t prmendura n ankesP
!. evizioni s"t I lejues"m #jit"mon*
'. /ktvendime t s"kalls s d+t kundr t cilave #jit"mon lejo"et
revizioni jan*
2. Me aplikimin $prdorimin% e cilit mjet #oditjetje vie deri tek 0judicium
rescessorium sive restitutorium1
5. 3r+etari I kole#jit mundet& #jat pr#aditjes s s".+rtimit kr+esor t
Hs"tjes juridike& ti jep kto akt#j+kime*
6. /kt#j+kimi pr s"kak t mun#ess jepet po . se plotso"en kto
prezumime speciale procedurale d"e materiale*
8. <"ka.et pr t cilat mund t #oditet akt#j+kimi jan*
;. Aj+kata e s"kalls s d+t mund tII jep n procedurn e ankimit
kto vendime*
>. evizoini kundr akt#j+kimit t forms s prer mund t para.itet
pr s"kak t*
1E. Prokurori pu4lic mund ta para.es 3rkesn pr m4rojtjen e
li#js"mris kundr vendimit t forms s prer pr s"kak t*
11. <".+rtimi sipas padis pr s"kak t pen#imit t posedimit
ku@zo"et vetm n s".+rtimin d"e provimin e fakteve . kan t
4jn*
1!. <i dokumente t 4esues"me pr provimin e krkess n t "olla
konsidero"en*
1'. D paditurit 4as"k me =rd"rpa#esn I dr#o"et ed"e*
12. Pr kontestet me element ndrkom4tar palt mund ta
kontraktojn kompetencn e*
15. /nulimi I vendimit t ar4itraz"it mund t krko"et*
16. , procedurn pr z#jid"jen e kontesteve ekonomike vepron
#j+.tari I vetm kur vlera e t+re nuk e kalon s"umn prej*
18. ?ilsi t dokumentit ekzekutiv kan kto dokumente $akte juridike%*
1;. De4itori mund ta para.es propozimin me .llim t
kundrekzekutimit n disa raste $ n kto raste%*
1>. Me vendimin #j+.sor si I vdekur mund t s"pallet personi*
!E. ?aktimi I masave t prko"s"me n procedurn pr s"kak t
pen#im posedimit ed"e pa iu mundsuar kundrs"tarit . t d#jo"et
pr4n s"man#ie n#a parimi*
!1. Po .e se n d"nien e vendimit prfundimtar ka marr pjes
#j+.tari I prjas"tuar me vendim t #j+kats& mund t krko"et
prsritja e procedures*
!!. ,se s"t 4r s"kelja e dispozitave m4i kompetencn
territoriale& #j+kata e s"kalls s d+t $#j+kata e ankimit% do t
kujdeset pr kt parre#ullsi*
!'. Paditsi . ka "e.ur dor n#a krkes padia mund ta revokoj m
von deklaratn e tij& kurse I padituri . e ka po"uar krkespadin m
von nuk mund ta revokoj deklaratn e tij*
!2. Paditsi I cili ka dale #j+.@tues n #j+kimin e s"kalls s pare n
parim*
!5. evizioni nuk mund t para.itet*
!6. <ipas LP3:s& #j+katat e ar4itraz"it jan t autorizuara pr z#jid"je*
!8. Dokumenti ekzekutiv s"t I prs"tats"m pr ekzekutimin nse
n te jan tre#uar*
!;. Dek tr"e.ja e padis d"e "e.ja dor n#a krkespadia*
!> =jdia $pajtimi% #j+.sor*
'E <ecili vendim de@nitive nj"erit s"t ed"e I plot*
'1. Po"imi I krkespadis s"t*
'!. Dek akt#j+kimi pr s"kak t mun#ess*
''. Prmendi d+ pasoja proceduralo:juridike pr krijimin e t cilave
s"t relevant momenti I s"palljes s akt#j+kimit*
'2. Prmendi sentencat latine me t cilat emrto"en cilsit . I @ton
vendimi I #j+kats . nuk mund t #oditet ma me an t mjeteve t
rre#ullta #oditjeje*
'5. Aj+kata do ta "ed" pos"t ankesn nse konstaton*
'6. ,umroi llojet e ekzekutimit pr realizmin e kredive jo n t "olla*
'8. Prpiloje dispozitivin e akt#j+kimit t #j+kats s s"kalls s d+t
me t cilin rrefuzo"et ankesa kundr akt#j+kimit t s"kalls s pare*
';. , rastet e caktuara #j+kata mund ta inicoj procedurn sipas
mjeteve t #oditjes sipas det+rs z+rtare $eR oScio%*
'>. Mjete #oditjeje devolutive jan*
2E. Ne.ja dor n#a e drejta e para.itjes e mjetit t #oditjes s"t e pa
revokues"me& kurse tek tr"e.ja e mjetit t #oditjes revokimi s"t I
munds"m*
21. ,ovitetet $risit% n ankes*
2!. <"keljet esenciale t dispozitave t procedures kontestimore jan*
2'. Aj+kata e s"kalls s d+t e ndr+s"on akt#j+kimin e s"kalls s
pare n kto rast*
22. Me veprimet procedurale dispozitive palt nuk mund t s"kaktojn*
25. 3ur avokati pu4lic merr pjes n #j+kim ai e ka n t funksionin e *
26. Praesumptionies juris tantum mund t kundrs"to"en me an t
provuarit*
28. <e a s"t relevant apo jo nj t"nie lid"ur me nj fakt del n#a*
2;. Prpiloje dispozitivin e akt#j+kimit n 4az t po"imit*
2>. prveH t tjeras" cilat jan pjest e ankess te pen#imposedimiP
5E. /fatet te pen#imposedimiP