Professional Documents
Culture Documents
CÁC BÀI THÍ NGHIỆM CHO MÔN HỌC XỬ LÝ TÍN HIỆU SỐ 2
CÁC BÀI THÍ NGHIỆM CHO MÔN HỌC XỬ LÝ TÍN HIỆU SỐ 2
LI NI U........................................................................................................... 1
CHNG I...............................................................................................................2
GII THIU V MN HC X L TN HIU S 2............................................2
1.1. cng mn hc x l tn hiu s 2............................................................2
1.2. Cc bi th nghim xut cho mn hc........................................................4
1.2.1. Bi 1: V p ng tn s ca h thng.....................................................4
1.2.2. Bi 2: Thit k b lc FIR........................................................................8
1.2.3. Bi 3: Thit k b lc IIR.......................................................................20
1.3. Kt lun chng............................................................................................34
CHNG II............................................................................................................35
CNG C S DNG XY DNG CC BI TH NGHIM.......................35
2.1. Gii thiu v Matlab.....................................................................................35
2.1.1. Khi ng..............................................................................................35
2.1.2. Tin ch tr gip.....................................................................................37
2.1.3. Thot khi MATLAB.............................................................................37
2.2. M FILE......................................................................................................38
2.2.1. Lp trnh dng script file........................................................................38
2.2.2. Lp trnh dng function..........................................................................41
2.3. ha vi MATLAB...................................................................................43
2.3.1. V th bng hm plot.........................................................................43
2.3.2. H trc ta (axis), ca s v (figure), th con (subplot)................46
2.4. Kt lun chng............................................................................................47
CHNG III...........................................................................................................48
DANH MC HNH NH
Hnh 1.1. th ca H a (a ) vi cc gi tr bc khc nhau....................................24
Hnh 1.2. th H a (a ) ca b lc Butterworth...................................................25
Hnh 1.3. th H a (a ) ca b lc chebyshev -1..................................................28
Hnh 2.1. Giao din MATLABg sau khi c khi ng........................................36
Hnh 2.2. Ca s Editor...........................................................................................38
Hnh 2.3. Kt qu th y1.....................................................................................44
Hnh 2.4. Kt qu th y2.....................................................................................44
Bng 2.1. Bng kiu nt v k hiu nh du..........................................................45
Hnh 3.1. Giao din chng trnh thc hnh............................................................48
Hnh 3.2. Giao din bi 1.........................................................................................49
Hnh 3.2. Giao din bi 1: V p ng tn s ca h thng.....................................49
Hnh 3.3. Giao din tham s thit k bi 1...............................................................50
Hnh 3.4. Giao din khung hin th ca bi 1..........................................................51
Hnh 3.5. Mc la chn ca menu th nht.............................................................52
Hnh 3.6. Mc kt qu ca menu th nht...............................................................53
Hnh 3.7. Kt qu p ng bin ca h thng v d 1.........................................54
Hnh 3.8. Kt qu p ng pha ca h thng v d 1...............................................54
Hnh 3.9. Giao din bi 2: Thit k b lc FIR........................................................55
Hnh 3.10. Giao din tham s thit k bi 2.............................................................55
Hnh 3.11. Mc la chn loi p ng.....................................................................56
Hnh 3.12. Mc la chn phng php thit k.......................................................56
Hnh 3.13. Mc la chn loi ca s.......................................................................56
LI NI U
Vi xu hng s ha cc h thng thng tin hin nay, vic x l tn hiu
s ngy cng tr nn quan trng vi kh nng x l thng tin mt cch u vit.
V mt lch s cc b lc s to ra mt ngnh c nghin cu nhiu nht
trong x l s tn hiu. Chng c pht trin v nghin cu vi mc ch c
th m phng cc b lc tng t trn my tnh in t. Chng cho php to ra
cc hiu qu ln v ti u ha cc tham s ca b lc trc cc s thc hin ln
lao ca chng.
X l tn hiu s 2 l mn hc nghin cu v mt s vn l thuyt x
l tn hiu nng cao nh x l a vn tc, lc s nhiu nhp v mt s kin thc
thc hin v x l tn hiu s nh cc k thut thit k b lc s FIR, IIR, b x
l tn hiu s DSP TMS320C3X. Mt trong nhng ni dung chnh ca mn hc
l thit k b lc FIR v IIR, mn hc a ra c s l thuyt xy dng 2 loi
b lc trn bng nhiu phng php khc nhau.
Di s hng dn ca thy gio Huy Khi, trn c s nhng kin
thc hc em la chn ti: Xy dng cc bi th nghim cho mn hc x
l tn hiu s 2 vi mc ch m phng c kt qu thit k cc b lc s FIR
v IIR bng cc phng php khc nhau c mt ci nhn trc quan hn v cc
phng php thit k hai loi b lc trn. Ni dung n gm 3 chng:
Chng I: Gii thiu v mn hc x l tn hiu s 2
Chng II: Cng c s dng xy dng cc bi th nghim
Chng III: Xy dng chng trnh thc hnh.
Em c gng tp hp nhng kin thc c c trong qu trnh hc tp,
t cc ngun ti liu c cung cp mt cch ngn gn y nht. Nhng v
thi gian c hn, cng vi s hn ch v kin thc cng nh ngoi ng nn trong
n khng th trnh khi thiu st. Em rt mong nhn c nhng ng gp v
ch bo ca cc thy c gio cng cc bn.
Thi Nguyn, thng 6 nm 2013
1
CHNG I
GII THIU V MN HC X L TN HIU S 2
1.1. cng mn hc x l tn hiu s 2
M t mn hc:
X l tn hiu s 2 l mn hc nghin cu v mt s vn l thuyt x
l tn hiu nng cao nh x l a vn tc, lc s nhiu nhp v mt s kin thc
thc hin v x l tn hiu s nh cc k thut thit k b lc s FIR, IIR, b x
l tn hiu s DSP TMS320C3X.
Mc tiu mn hc:
- Ngi hc phi nm vng c cc phng php thit k cc b lc s
loi FIR v IIR.
- Ngi hc phi nm c lc s nhiu nhp v mt s ng dng ca n.
- Xy dng, pht trin mt s ng dng ca x l tn hiu s nh cc ng
dng x l nn, trit nhiu, nhn dng, tng hp m thanh, ting ni, x l tn
hiu siu m, rada,...
Ni dung mn hc:
Chng 1: Mt s vn c bn
1.1. Phng trnh sai phn v lc s
1.2. Phng trnh sai phn v hm truyn t
1.3. Mt phng z, im khng, im cc v tnh n nh
1.4. p ng tn s ca b lc s
1.5. Cc b lc c bn
1.6. Thc thi cc b lc s
y ( n ) x ( n ) h( n )
Y(Z) = X(Z).H(Z)
X(Z) = ZT [x(n)]
x ( k ) h( n k )
H(Z) = ZT[h(n)]
h(n) = IZT[H(Z)]
Y(Z) = ZT[y(n)]
H(Z) =
Bng 1.1. So snh quan h gia u vo, ra, p ng xung trong min n v min z.
(1.1)
(1.2)
H(Z) =
a y (n k ) b x (n r )
k
k 0
(1.3)
r 0
k 0
r 0
ZT [ ak y (n k )] ZT [ x(n r )]
(1.4)
k 0
r 0
ak ZT [ y(n k )] br ZT [ x(n r )]
N
ak Z kY (Z )
k 0
Y ( Z ) ak Z k
k 0
b Z
(1.5)
X (Z )
(1.6)
r
= X ( Z ) br Z
(1.7)
k 0
k 0
Y (Z )
H (Z )
X (Z )
b Z
k 0
N
ak Z k
(1.8)
k 0
Nu a0 = 1 ta c:
M
Y (Z )
H (Z )
X (Z )
b Z
k 0
N
1 ak Z k
(1.9)
k 1
o p ng tn s ca h thng
Chng ta bit rng p ng xung h(n) ca h thng tuyn tnh bt bin
chnh l p ng (hay p ng ra) ca h thng vi kch thch (hay kch thch
vo) x(n) ( n) .
j n
By gi chng ta t u vo kch thch x(n) e vi
: Tn s
h ( m) x ( n m) h ( m )e
j
t H (e )
h ( m )e
j ( n m )
h ( m)e
j m
j n
.e
j m
j
j n
Vy ta c: y (n) H (e ).e
Vi H (e j ) c gi l p ng tn s ca h thng
p ng tn s ca h thng chnh l bin i Fourier ca p ng xung:
H (e j ) FT [ h(n)]
h( n)e
j n
sau y:
H (e j ) = Re [H (e j )] +jIm [H (e j )]
(1.10)
Hoc:
H (e j ) H (e j ) e j ( )
(1.11)
( ) arg H (e j )
(1.12)
y:
H (e j ) gi l p ng tn s ca bin hay gi tt l p ng bin
ca h thng.
( ) gi l p ng tn s ca pha hay gi tt l p ng pha ca h
thng.
j
Quan h gia p ng bin H (e ) v p ng pha ( ) vi phn thc
v phn o ca H (e j ) l:
H (e j ) Re 2 [ H (e j )] Im 2 [H (e j )]
( ) arg
Im H (e j )
(1.13)
(1.14)
Re H (e j )
x ( n )e
j n
FT x (n)
(1.15)
(1.16)
Do ta c:
M
Y (e j )
H (e j )
X (e j )
b e
r 0
N
j r
ak e jk
(1.17)
k 0
Y (e j ) H (e j ). X (e j )
H ( z ) h( n) z n
n 0
H e j
khng thay i.
(1.18)
o p ng tn s:
N -1
N -1
N -1
(1.19)
Hoc l:
i
H (e j ) H (e ) ei ( )
(1.20)
( ) arg H (e j )
(1.21)
Hoc: ( ) ( )
Vy ta c th ni:
H (e j ) : L hm chn (i xng).
( ) : L hm l (phn i xng).
(1.22)
( )
(1.23)
10
h ( n )e
H (e )
j n
(1.24)
1
2
H (e
)e j n d
(1.25)
11
H ( z ) b0 b1 z 1 ... b2 N z 2 N
(1.26)
h( n) z
H ( z)
(1.27)
( N 1)
2
H '( z ) z
( N 1) n ( N 1)/ 2
2
h(n ) z
( N 1)
2
[h(0)
( N 1)/ 2
n ( N 1)/ 2
h(n)( z n z n )]
(1.28)
n 1
1
2
H (e
)e jn d
- Bc 2: Xc nh H ( z ) b0 b1 z ... b2 N z 2 N
- Bc 3: Xc nh hm truyn t ca b lc.
Nh vy chng ta thu c mch lc nhn qu nh nhn vi tha s
tr. S bin iu ny khng lm thay i p ng bin ca mch lc. Tuy
nhin s ct xn t ngt chui Fourier gy ra cc dao ng trong di thng v
di chn. Cc dao ng ny l do s hi t chm ca chui Fourier cc im
gin on. Hiu ng ny c gi l hin tng Gibb. Cc dao ng Gibb ny c
th gim bt bng cch nhn cc h s ca p ng xung mong mun vi cc
hm ca s thch hp.
b. Phng php ca s
T p ng tn s mong mun H ( ) vi cc ch tiu tng ng, ta ly
bin i Fourier ngc c p ng xung h(n) :
12
h( n )
1
2
H ( )e
j n
d , n
(1.29)
w(n)
(1.30)
(1.31)
1
2
H (v)W( v)dv
(1.32)
- Bc 5: Th li trong min tn s: H ( ) H d ( ) * W( ) .
Nu khng tha mn cc ch tiu k thut, ta tng N v quay tr li thc
hin t bc 2.
13
C mt s loi ca s ph bin:
o Ca s ch nht
Hm ca s ch nht nh sau:
1, 0 n N 1
n
0,
(1.33)
h(n), 0 n N 1
chnh l
n
0,
N 1
(N l). Vy
2
N 1
. Khi H (e j ) v
2
N 1
th trong min n h(n) v
2
N 1
(N l). Nh vy ta c:
2
hd ( n) h(n).w R (n) N
(1.34)
Tc l:
h(n), 0 n N 1
n
0,
hd ( n)
(1.35)
14
j
Trong min tn s ca s ph WR (e ) c tnh nh sau:
WR (e j ) N AR (e j ) N e j ( )
(1.36)
Vi:
sin N
N
2
AR (e j ) N
sin
2
( )
N 1
4
.
N
2n
,
N 1
2n
2
,
N 1
0,
w(n) =
0n
N 1
2
N 1
n N 1
2
n
(1.37)
Trong min ta c:
WT (e j ) N AT (e j ) N e j ( )
(1.38)
15
Vi:
N 1
2 )
sin(
2
j
2
AT (e ) N
[
]
N 1
sin
2
( )
N 1
nh sau: T
8
N 1
8
N
So snh vi ca s ch nht:
- T R do b rng ca di qu khi thit k b lc s dng ca
s tam gic s ln hn dng ca s ch nht.
- T R do bin ca gn sng c di thng v di chn s nh
hn khi dng ca s ch nht.
o Ca s Hamming
Ca s Hamming c nh ngha nh sau:
w(n)
0,54 0, 46 cos(
0,
2 n
), 0 n N 1
N 1
n
(1.39)
16
8
N
Ham 43dB
o Ca s Hanning
Ca s Hanning c nh ngha nh sau:
0,5 0,5cos(
w(n)
0,
2 n
), 0 n N 1
N 1
n
(1.40)
8
N
Han 32dB
0, 42 0,5cos(
w(n)
2 n
4 n
) 0, 08cos(
), 0 n N 1
N 1
N 1
0,
n
(1.41)
17
12
v B 57dB
N
Tn ca s
suy gim di
Xp x
Ch nht
4
N
1,8
N
21dB
Tam gic
8
N
6,1
N
25dB
Hanning
8
N
6, 2
N
44dB
Hamming
8
N
6, 6
N
53dB
Blackman
12
N
11
N
74dB
Bng 1.2. Cc thng s v rng di chuyn tip v suy gim di chn ti thiu
i vi tng loi ca s.
b cho suy gim di chn thp v gim hin tng Gibb th phi
nh i ly di chuyn tip c rng ln hn hay cn di p ng xung N
ln hn nu mun duy tr di chuyn tip c rng khng i v ng nhin
l b lc s c thit k phc tp hn.
18
c. Phng php ly mu tn s
Trong phng php ca s m chng ta xt trn c hn ch l vi
cng mt ch tiu k thut th thng chiu di ca b lc N ln hn l chiu di
cn thit tha mn ch tiu cho.
Vic tm ra ca s gim hin tng Gibbs cng khng phi l n gin.
V khi dng ca s trong min n rt phc tp, th vic kho st trong min tn s
s gp nhiu kh khn.
tng: Xut pht t bin i Fourier ri rc DFT ngi ta quy chiu t
p ng tn s H (ei ) sang min ri rc k H(k) qua bin i Fourier ri rc.
Xut pht t p ng xung h(n) chng ta s bin i Fourier ri rc
c H(k) tng ng vi cc h s ca bin i DFT. Chng ta thu c H(k) =
H (ei ) bng vic ly mu tn s ti cc gi tr k cch u nhau trn min tn s.
1
h( n)
N
N 1
H (k )
k 0
kn
N
(1.42)
Vi n = 0, 1,N-1.
B lc FIR pha tuyn tnh, chiu di 2N+1. Ta c:
h ( n)
N
1
2 k (n N )
H
2
H k cos(
)
2N 1
2 N 1
k 1
(1.43)
2 k
2N 1
2 k
v H(k) tng ng.
2N 1
- Bc 2: Tnh cc h s ca b lc l:
19
h( n)
N
1
2 k (n N )
[H 0 2 H k cos(
)]
2N 1
2N 1
k 1
vi n =0, 1, ., N.
- Bc 3: S dng tnh i xng xc nh cc h s cn li theo biu
thc:
h(n)=h(2N-n) vi n = N+1,..2N
1.2.3. Bi 3: Thit k b lc IIR
B lc IIR c c trng bi p ng xung c chiu di v hn, tc l
h(n) khc khng trong mt khong v hn t 0 n .
y chng ta nghin cu cc b lc s IIR thc hin c v mt vt l,
tc l cc b lc s l n nh v nhn qu.
Tnh nhn qu c m bo nu p ng xung h(n) ca b lc tha mn
iu kin sau y:
h(n) =0 vi n<0
Tnh n nh c m bo bi p ng xung h(n) ca b lc tha mn
iu kin n nh sau:
h(n )
H (Z )
b Z
a Z
k 0
N
k 0
(1.44)
Nu a0 =1 ta c:
20
H (Z )
b Z
k 0
N
1 ak Z k
(1.45)
k 1
21
(1.46)
1
, s
A2
(1.47)
0 H a ( j )
1
10 RP /10 1
1 2
(1.48)
22
V As 10 log10 12 A 10 A /20
s
(1.49)
2 p
1
1 2
1 p
1 p
s
1
A
1 p A
s
(1.50)
(1.51)
H a ( )
1 ( )2n
c
(1.52)
Vi c l tn s ct.
p ng tn s ca b lc thng thp Butterworth chun ha nh sau:
23
H a (a )
(1.53)
1
1 a
2n
n: bc ca b lc.
th ca H a (a ) c cho trn hnh sau:
Nhn xt:
- Bc ca b lc n cng tng th b lc cng gn vi b lc l tng.
- p ng bin lun bng
1
tn s ct vi mi gi tr ca n.
2
H a (s)
2n
(s s
k 1
pk
2
Vi s pk l cc im cc ca H a ( s ) c tnh nh sau:
Vi n chn: S pk e
Vi n l: S pk e
(2 k 1)
2n
( k 1)
n
, k = 1,2, ,2n
, k = 1,2, , 2n
24
Bc n ca b lc Butterworth nh sau:
1
2 21
n
lg as lg ap
lg
(1.55)
Ch : n ch ly gi tr nguyn.
ac : Tn s ct khng chun ha.
ap : Tn s di thng
as : Tn s di chn
2 : gn di chn
1 : gn di thng
Di y l th ca H a (a ) ca b lc Butterworth:
Tn s ct ac :
ac
ap
(1 1 ) 2 1
(1.56)
1
2n
25
(1.57)
H a ( s)
n
2
2sin(
k 1
2k 1
) s 1
2n
acn
n
2
2ac sin(
k 1
2k 1
) s ac2
2n
(1.58)
- Vi n l, tn s chun ha
H a ( s)
1
s 1
1
n
1
2
2sin(
k 1
2k 1
) s 1
2n
(1.59)
- Vi n l, tn s khng chun ha
H a ( s)
1
s ac
1
n
1
2
k 1
2ac sin(
2k 1
) s ac2
2n
(1.60)
26
H a (a )
1
1 Tn2 (a )
(1.61)
Tn (a )
(1.62)
1
i vi a 1 v gim mt cch n iu i vi a 1 .
1 2
Vi
(1.63)
1
k sin uk .Ra vi Ra
2
1
ak cos uk .Rb vi Rb
2
1
1 1 1 1 2 n1
( 1 2 )n (
)
2
uk
(2k 1)
2n
27
Bc ca b lc:
Hm p ng bin tn s khng chun ha c gi tr:
H a (a )
(1.64)
1
1 2Tn2 (
a
)
ap
2
n
ln[ as ( as ) 2 1
ap
ap
(1.65)
Ch n nhn gi tr nguyn.
as : Tn s di chn.
ap : Tn s di thng.
As : gn di chn.
28
1 1
1 2
H a (a )
1
2
cos(n arccos x)
cosh(nar cosh x)
Vi Tn ( x)
Tn (as )
Tn ( as )
ap
(1.66)
x 1
x 1
as
2r 1 vi r=1,2,.,n
cos
2n
(1.67)
Cc im cc c dng:
s pk k jak
Vi:
k
ak
(1.68)
as k
k2 k2
as k
k2 k2
1
k sin uk Ra vi Ra
2
29
1
k cos uk Rb vi Rb
2
1
1
1
2
2
2
1
n
b. Chuyn i b lc
Trn nguyn tc, vic chuyn i b lc tp trung vo nghin cu cc
php bin hnh, hay nh x, chuyn i mt phng s v mt phng z. Trn l
thuyt c mt s phng php chuyn i sau y:
o Phng php bt bin xung (Impulse Invariance Transformation)
Bn cht phng php bt bin xung l php bin hnh sao cho dy p
ng xung ca b lc s chnh l hm p ng xung ca b lc tng t c ly
mu cc im ri rc. Php bin hnh cho ta cng thc i bin:
z e sT
(1.69)
1
2
H a (s j k )
T k
T
Cc na sc ngang di v hn c b rng
(1.70)
2
v nm na bn tri mt
T
30
H a ( j) H a ( jT ) 0,
1
j
j
th H (e ) H a ( ),
T
T
T
(1.71)
1 z
T
1
1 sT
31
H a (s) C
C (s s
0r
r 1
M
(s s
k 1
)
(1.73)
pk
H (z) C
C (1 e
r 1
M
(1 e
s0 r T
s pk T
z 1 )
1
z )
(1.74)
k 1
32
Loi
Cc tham s
chuyn i
B lc thng
thp
z 1
1 z 1
z 1
c : Tn s ct ca b lc
mi.
c ' c
)
2
' c
sin( c
)
2
sin(
B lc thng
cao
z 1
z 1
1 z 1
c : Tn s ct ca b lc
mi.
c ' c
cos(
)
2
' c
cos( c
)
2
B lc thng
di
k 1 k 1
z
k 1
k 1
z 1
k 1 2
k 1
z 2
z 1
k 1
k 1
z 2 2
c 2 c1
)
2
c1
cos( c 2
)
2
c1
'
k tan( ) cot g ( c 2
)
2
2
cos(
c1 : Tn s ct thp ca b
lc mi.
c 2 : Tn s ct cao ca b
lc mi.
B lc chn di
k 1 k 1
z
k 1
k 1
z 1
k 1 2
k 1
z 2
z 1
k 1
k 1
z 2 2
c 2 c1
)
2
c1
cos( c 2
)
2
c1
'
k tan( ) tan( c 2
)
2
2
cos(
c1 : Tn s ct thp ca b
lc mi.
33
c 2 : Tn s ct cao ca b
lc mi.
Bng 1.3. Bng chuyn i tn s t b lc thng thp sang cc b lc khc.
34
CHNG II
CNG C S DNG XY DNG CC BI TH NGHIM
2.1. Gii thiu v Matlab
Matlab l sn phm phn mm ca cng ty MathWorks Inc. u im ni
bt ca Matlab l kh nng tnh ton v biu din ha k thut nhanh chng,
a dng v chnh xc cao. Matlab tch hp c vic tnh ton, th hin kt qu,
cho php lp trnh, giao din lm vic rt d dng cho ngi s dng. D liu
cng vi th vin c lp trnh sn cho php ngi s dng c th c c
nhng ng dng sau y:
- S dng cc hm c sn trong th vin, cc php tnh ton hc thng
thng.
- Cho php lp trnh to ra nhng ng dng mi.
- Cho php m phng cc m hnh thc t.
- Phn tch, kho st v hin th d liu.
- Phn mm ha cc mnh.
- Cho php pht trin, giao tip vi mt s phn mm khc nh C++,
Fortran.
2.1.1. Khi ng
C th khi ng MATLAB theo 2 cch nh sau:
Kch p chut vo biu tng MATLAB trn mn hnh Desktop.
Chn Start > All Programs > MATLAB > MATLAB R2009a .
Sau khi khi ng MATLAB ta thu c mn hnh MATLAB bao gm
cc ca s tch hp nh hnh di y:
35
36
doc tn_lnh
37
38
b. Son tho
Cu trc tng qut ca mt scrift file:
39
%DHCNTT&TT, 06/2013
%Nguoi viet: Nguyen Van A
a=input('nhap chieu dai a:=');
b=input('nhap chieu rong b:=');
S=a*b; %Dien tich hinh chu nhat
c. Lu
Vo menu file>save>t tn tp tin>nhp nt save.
Tp tin scrift file c phn m rng l .m, v c lu vo th mc hin
hnh. Nu khng c s la chn khc th th mc hin hnh c mc nh l
th mc work ca MATLAB. Tn tp tin phi bt u bng k t ch, khng c
khong trng gia cc k t. Lu kim tra v tt cc phn mm g ting vit
nh Vietkey, Unikey, nu cn.
d. Gi thc hin scrift file
Cch 1: Trong ca s son tho nhp chut vo nt run
trn thanh
toolbar.
Cch 2: Tr v mn hnh command window v g tn file (khng c phn
m rng .m), sau nhn enter thc thi.
V d: thc thi file vd1.m va to, ti du nhc lnh ta g: >>vd1
Lu l d gi thc hin theo cch 1 hay cch 2 th MATLAB cng u
xut kt qu tnh ton ti ca s command window.
e. M mt M - file ang c xem li hay chnh sa
Cch 1: Trong ca s editor hoc command window, vo menu fileopen
ng dntn file.
Cch 2: Vo ca s workspace, nhp p chut vo tn M-file cn m.
Cch 3: Ti Command Window, g lnh edit ('ng dn\tn file').
40
41
42
y2 sin( x)
43
% v th y1 theo x
% to mng y2
>>plot(x,y2);
%v th y2 theo x
Di y l kt qu ca v d trn:
44
m = magenta
g = green
y = yellow
r = red
k = black
c = cyan
w = white
Marker
solid
x-mark
triangle (down)
dotted
plus
triangle (up)
-.
dashdot
star
<
triangle (left)
--
dashed
square
>
triangle (right)
point
circle
pentagram
diamond
hexagram
% to tiu th
4. text(x,y,'nhn')
% to nhn ti v tr c to (x,y)
% hin cc li to .
45
trc to .
7. legend('chthch1', 'chthch2',...) % to ch thch khi v nhiu
th.
v hai hay nhiu th trn cng mt h trc to ta c th dng lnh
hold on nh trn hoc dng lnh plot vi c php tng qut:
plot(x1,y1,S1,x2,y2,S2,) trong x1,y1,S1 ng vi th th nht; x2,y2,S2
ng vi th th hai,
2.3.2. H trc ta (axis), ca s v (figure), th con (subplot)
Lnh axis l cng c dng qun l hnh dng v thang chia ca c hai
trc ng v ngang. Lnh ny c nhiu tu chn, bit mt cch y v n,
chng ta c th g lnh help axis hay doc axis. Mt s cch thng dng ca
lnh axis l:
LNH
axis([xmin xmax ymin ymax])
NGHA
Thit lp cc gi tr min max ca trc 2D
axis equal
axis off
Tt b ch trc, nhn, li
axis on
46
47
CHNG III
XY DNG CHNG TRNH THC HNH
Chng trnh thc hnh gm c bn bi thc hnh vi giao din nh sau:
(Giao din c m ra bng cch chy file GUI1.m).
48
V d khi n vo nt
th giao din ca bi mt c m ra nh
sau:
3.1. Bi 1: V p ng tn s ca h thng
T ngha ca p ng tn s ca h thng c trnh by chng mt
l biu din c tnh lc ca mt h thng, bi mt c xy dng v p ng
tn s ca mt h thng da vo hm truyn t vi mc ch da vo p ng
bin v p ng pha c c th c th kt lun h thng thuc loi b lc
g, thng thp, thng cao, thng di hay chn di.
Di y l giao din bi mt, c m ra bng cch chy file GUI2.m:
49
A( z ) a0 a1 z 1 ...... aN z N
B( z ) b0 b1 z 1 ...... bM z M
A( z ) a0 a1 z 1 ...... aN z N
Trong : b0 , b1 , , bM : H s t s.
a0 , a1 , , aN : H s mu s.
51
52
l nt quay li
0.5 z 2 0.32
z 2 0.5 z 0.25
0.5 0.32 z 2
ta c: H(z)=
1 0.5 z 1 0.25 z 2
53
54
Giao din bi hai gm ba phn bao gm tham s thit k, khung hin th,
v menu la chn. Phn khung hin th hin th cc kt qu thit k b lc.
3.2.1. Tham s thit k
Giao din tham s thit k nh sau:
a. Loi p ng
Xt theo dng p ng tn s th b lc c chia lm bn loi c bn l
b lc thng thp, thng cao, thng di, chn di. Thit k b lc FIR cng l i
xy dng bn loi b lc c bn ny nn tham s la chn th nht l loi p
55
ng. C bn la chn l thng thp, thng cao, thng di hoc chn di. Loi p
ng c la chn mc nh l thng thp.
c. Loi ca s
Nu tham s th hai chng ta chn phng php thit k l phng
php ca s th tham s th ba c a ra l loi ca s thit k. Nu chn
phng php ly mu tn s th tham s loi ca s s c n i.
C nm loi ca s c xy dng trong bi l ca s ch nht, ca s
tam gic, ca s hanning, ca s hamming, ca s blackman.
56
d. Tn s ct thp, tn s ct cao
p ng bin ca cc b lc l tng c cho nh sau:
Vi c : Tn s ct
c1 : Tn s ct thp
c 2 : Tn s ct cao
57
58
e. Tn s ly mu
V chng ta thc hin thit k b lc s nn phi thc hin vic chuyn
i t tn hiu lin tc thnh ri rc qua bc ly mu. Tn s ly mu hay t l
ly mu f s c nh ngha l s lng cc mu thu c trong mt giy,
hoc f s =1/T. T l ly mu c o bng hertz hoc s mu/giy. Do , tn s
ly mu l mt trong nhng tham s thit k b lc s. Gi tr tn s ly mu
c nhp vo bng tham s thit k ca b lc ty theo yu cu thit k, gi tr
mc nh l 8000Hz.
nh l ly mu Nyquist - Shannon cung cp iu kin theo c th
ti lp hon ho tn hiu. nh l ly mu m bo rng cc tn hiu c tn s
gii hn c th c ti to hon ton t phin bn mu ca n, nu t l ly mu
ln hn gp i tn s ti a (fs>2fmax).
f. Chiu di b lc
y l mt tham s quan trng khi thit k b lc, chiu di b lc s xc
nh s cc h s ca b lc. M cc h s ca b lc li chnh l kt qu mong
i ca cc phng php thit k t xc nh hm truyn t cng nh p
ng tn s ca b lc.
y chng ta thit k b lc FIR loi mt, do chiu di b lc l mt
s nguyn l (N l).
Sau khi la chn v nhp cc tham s thit k chng ta n nt OK thc
hin thit k b lc FIR.
3.2.2. La chn
Phn la chn cha hai thanh menu. Trn thanh menu th nht c hai nt
la chn v kt qu. Khi chng ta n vo nt la chn s s ra cc la chn bao
gm: Bi 1, bi 2, bi 3, bi 4, quay li, thot. Chng ta c th chn mt trong
bn bi bt k thit k bng cch n vo cc nt bi 1, bi 2, bi 3, hoc bi 4.
Chn quay li tr v bi trc , chn tip tc chuyn ti bi tip theo, n
thot thot khi chng trnh.
59
l nt quay li
chng trnh.
V d 2: Thit k b lc thng di FIR pha tuyn tnh vi chiu di b lc
l 25, tn s ct thp l 1600Hz, tn s ct cao l 1800Hz, tn s ly mu l
8000Hz s dng ca s Hamming.
Theo nh yu cu ca v d, chng ta la chn cc tham s, nhp cc gi
tr vo bng tham s thit k v n OK v nhn c kt qu (mc nh hin th
p ng bin ca b lc) nh hnh di y:
61
62
63
a. Loi p ng
Cng nh b lc FIR, thit k b lc IIR cng l i xy dng b lc vi
bn loi p ng c bn l thng thp, thng cao, thng di, chn di. Vi bi
ny cng thit k b lc FIR vi bn loi p ng nh trn. Mc la chn loi
p ng gm bn la chn: thng thp, thng cao, thng di, chn di.
b. Loi b lc tng t
Trong n trnh by phng php thit k b lc IIR i t thit k b lc
tng t ri chuyn i t b lc tng t sang b lc s. Bi 3 thit k b lc
IIR i t b lc Butterworth, b lc Chebyshev-1, b lc Chebyshev-2, sau
64
Vi p : Tn s di thng.
65
s : Tn s di chn.
p : gn sng di thng.
s : gn sng di chn.
(Cc tham s trn dnh cho c hai b lc thng thp v thng cao).
Vi sL : Tn s di chn thp.
pL : Tn s di thng thp.
pH : Tn s di thng cao.
sH : Tn s di chn cao.
p : gn sng di thng.
s : gn sng di chn.
66
(Cc tham s trn dnh cho hai loi b lc thng di v chn di).
Do thit k b lc IIR ta i la chn cc tham s trn bng cch xy
dng cc mc la chn:
Nhp tn s di thng (n v Hz): Vi b lc thng thp v thng cao th
tn s di thng ch nhn mt gi tr. i vi b lc thng di v chn di
th tn s di thng nhp vo l mt vec t c chiu di bng 2 gm tn s
di thng thp, tn s di thng cao nh biu din trn hnh p ng tn s
ca b lc thng di v chn di.
Nhp tn s di chn (n v Hz): Tng t nh i vi nhp tn s di
thng.
Nhp suy gim di thng (n v dB): suy gim di thng ch
mp m ca di thng v b lc khng phi l tng, n v l deciben.
Thng thng n nhn gi tr t 0 n vi dB.
Nhp suy gim di chn (n v dB): Ch mp m ca di chn v
b lc khng phi l l tng, n v l dB. Thng thng n nhn gi tr
vi chc dB.
d. Mc tn s ly mu
V chng ta thc hin thit k b lc s nn phi thc hin vic chuyn
i t tn hiu lin tc thnh ri rc qua bc ly mu. Tn s ly mu hay t l
ly mu f s c nh ngha l s lng cc mu thu c trong mt giy,
hoc f s =1/T. T l ly mu c o bng hertz hoc s mu/giy. Do , tn s
ly mu l mt trong nhng tham s thit k b lc s. Gi tr tn s ly mu
c nhp vo bng tham s thit k ca b lc ty theo yu cu thit k, gi tr
mc nh l 8000Hz.
nh l ly mu Nyquist - Shannon cung cp iu kin (nhng khng
phi lc no cng cn thit), theo c th ti lp hon ho tn hiu. nh l ly
mu m bo rng cc tn hiu c tn s gii hn c th c ti to hon ton t
phin bn mu ca n, nu t l ly mu ln hn gp i tn s ti a (fs>2fmax).
67
68
l nt quay li
l nt tip
69
Cn bc v tn s ct ca b lc thu c l:
Cn y l h s ca b lc:
70
71
72
l nt quay li
l nt thot
74
75
76
77
78
KT LUN
Qua qu trnh tm hiu, nghin cu, n tm hiu c:
-
Bi 1: V p ng tn s ca h thng
Bi 2: Thit k b lc FIR
Bi 3: Thit k b lc IIR
Bi 4: M phng vic lc tn hiu s dng b lc FIR hoc IIR.
79
80