Isang Bansa, WIkat DIWa

ni: Herminia R. Salonga

I
Ang bayaning Jose Rizal ay siyang
nagpagunita

Kung anong kahalagahan ng wika sa ating
nilikha

Aniya'y "Ang di magmahal sa sariling wika'y

mahigit pa sa hayop at malansang isda".



II

Matagal na ring si Gat Rizal ay namatay

Ngunit ang sinabi niya'y nananatiling buhay

Sinasambi-sambit ito ng matanda o bata man

Nasa sarili niyang wika ay may pagmamahal.

III

Paano maipapakitang tayo'y may isang bansa

Na tayo'y nagkakaisa't nabubuklod ng isang
diwa

Kung ang maririnig sa ai'y iba't ibang wika

Pagkat ang sariling wika'y aing ikinahihiya?








IV
May isang Pilipinong di man nakipagdigma

Itinuturing ding bayani pagka magiti't dakila

Siya'y si Manuel Quezon na nang di pa
namayapa

Ang siyang nagtaguyod ng ating Wikang
Pambansa.



























katapusang hibik ng pilipinas
ni: Andres Bonifacio
I
Sumikat na Ina sa sinisilangan
ang araw ng poot ng Katagalugan,
tatlong daang taong aming iningatan
sa dagat ng dusa ng karalitaan.
II
Walang isinuhay kaming iyong anak
sa bagyong masasal ng dalita't hirap;
iisa ang puso nitong Pilipinas
at ikaw ay di na Ina naming lahat.
III
Sa kapuwa Ina'y wala kang kaparis...
ang layaw ng anak: dalita't pasakit;
pag nagpatirapang sa iyo'y humibik,
lunas na gamot mo ay kasakit-sakit.
IV
Gapusing mahigpit ang mga Tagalog,
hinain sa sikad, kulata at suntok,
makinahi't biting parang isang hayop;
ito baga, Ina, ang iyong pag-irog?
V
Ipabilanggo mo't sa dagat itapon;
barilin, lasunin, nang kami'y malipol.
Sa aming Tagalog, ito baga'y hatol
Inang mahabagin, sa lahat ng kampon?
VI
Aming tinitiis hanggang sa mamatay;
bangkay nang mistula'y ayaw pang tigilan,
kaya kung ihulog sa mga libingan,
linsad na ang buto't lumuray ang laman.
VII
Wala nang namamana itong Pilipinas
na layaw sa Ina kundi pawang hirap;
tiis ay pasulong, patente'y nagkalat,
rekargo't impuwesto'y nagsala-salabat.
VIII
Sarisaring silo sa ami'y inisip,
kasabay ng utos na tuparing pilit,
may sa alumbrado---kaya kaming tikis,
kahit isang ilaw ay walang masilip.


IX

Ang lupa at buhay na tinatahanan,
bukid at tubigang kalawak-lawakan,
at gayon din pati ng mga halaman,
sa paring Kastila ay binubuwisan.
X
Bukod pa sa rito'y ang mga iba pa,
huwag nang saysayin, O Inang Espanya,
sunod kaming lahat hanggang may hininga,
Tagalog di'y siyang minamasama pa.
XI
Ikaw nga, O Inang pabaya't sukaban,
kami'y di na iyo saan man humanggan,
ihanda mo, Ina, ang paglilibingan
sa mawawakawak na maraming bangkay.
XII
Sa sangmaliwanag ngayon ay sasabog
ang barila't kanyong katulad ay kulog,
ang sigwang masasal sa dugong aagos
ng kanilang bala na magpapamook.
XIII
Di na kailangan sa iyo ng awa
ng mga Tagalog, O Inang kuhila,
paraiso namin ang kami'y mapuksa,
langit mo naman ang kami'y madusta.
XIV
Paalam na Ina, itong Pilipinas,
paalam na Ina, itong nasa hirap,
paalam, paalam, Inang walang habag,
paalam na ngayon, katapusang tawag.









HULING PAALAM

ni: Dr. Jose P. Rizal


Pinipintuho kong Bayan ay paalam,
Lupang iniirog ng sikat ng araw,
mutyang mahalaga sa dagat Silangan,
kaluwalhatiang sa ami'y pumanaw.

Ako'y mamamatay, ngayong namamalas
na sa Silanganan ay namamanaag
yaong maligayang araw na sisikat
sa likod ng luksang nagtabing na ulap.

Ang aking adhika sapul magkaisip
noong kasalukuyang bata pang maliit,
ay ang tanghaling ka at minsang masilip
sa dagat Silangan hiyas na marikit.


Sa kabuhayan ko ang laging gunita
maningas na aking ninanasa-nasa
ay guminhawa ka ang hiyas ng diwa
paghingang papanaw ngayong biglang-bigla.

Kung sa libingan ko'y tumubong mamalas
sa malagong damo mahinhing bulaklak,
sa mga labi mo'y mangyayaring ilapat,
sa kaluluwa ko halik ay igawad.

Bayaang ang buwan sa aki'y ititig
ang liwanag niyang lamlam at tahimik,
liwayway bayaang sa aki'y ihatid
magalaw na sinag at hanging hagibis.

Bayaan ang ningas ng sikat ng araw
ula'y pasingawin noong kainitan,
magbalik sa langit ng buong dalisay
kalakip ng aking pagdaing na hiyaw.

Bayaang sino man sa katotong giliw
tangisang maagang sa buhay pagkitil;
kung tungkol sa akin ay may manalangin
idalangin, Bayan, yaring pagkahimbing.

Ang mga balo't pinapangulila,
ang mga bilanggong nagsisipagdusa;
dalanginin namang kanilang makita
ang kalayaan mong ikagiginhawa.

Bayang iniirog, sakit niyaring hirap,
Katagalugan kong pinakaliliyag,
dinggin mo ang aking pagpapahimakas;
diya'y iiwan ko sa iyo ang lahat.

Ako'y patutungo sa walang busabos,
walang umiinis at berdugong hayop;
pananalig doo'y di nakasasalot,
si Bathala lamang dooy haring lubos.

Paalam, magulang at mga kapatid
kapilas ng aking kaluluwa't dibdib
mga kaibigan, bata pang maliit,
sa aking tahanan di na masisilip.

Pagpapasalamat at napahinga rin,
paalam estrangherang kasuyo ko't aliw,
paalam sa inyo, mga ginigiliw;
mamatay ay siyang pagkakagupiling!

















ANG BUHAY NG TAO
ni: Jose Corazon De Jesus





Inakay na munting naligaw sa gubat
ang hinahanap koy ang sariling pugad
ang dating pugad ko noong mapagmalas
nang upuan ko na ang laman ay alias.

O ganito pala itong daigdigan
marami ang sama kaysa kabutihan
kung hahanapin mo ang iyong kaaway
huwag kang lalayot katabi mo lamang.

Akoy parang bato na ibinalibag
Ang buong akalay sa langit aakyat
Nang sa himpapawid akoy mapataas
ay bigat ko na rin ang siyang naglagpak.



Mahirap nga palang ang gawang mabuhay
sarili mong bigat ay pinaninimbangan
kung ikay mabuti kinaiingitan
kung ikawy masama kinapopootan.

At gaya ng isang Malaya sa turing
ang langit at lupay naiinggit sa akin
subalit sa isang mumo lang ng kanin
akoy nabingwit nat yaon palay pain.

At sa pagkabigoy nag-aral na akong
mangilag sa mga patibong sa mundo
kahit sa pagtulog huwag pasigurot
bangungot may siyang papatay sa iyo.

Ang buhay ng tao ay parang kandila
habang umiikli, namamatak ang luha
buhat sa pagsilang hanggang sa pagtanda
ang luksang libingay laging nakahanda.





Ang palad ay parang turumpong mabilog
lupay hinuhukay sa iinog-inog
subalit kung di ka babago ng kilos
sa hinukayan mo doon mahuhulog.

































ang ina sa anak

ni: Benigno Zamora


Isang munting batang payat at may-sakit
Ang di mapalagay sa hihigang banig;
Naroong ang matay idilat, ipikit,
O kayay umiyak sa paghihinagpis.

Sa dakong ulunay naroon ang ina
Na luluha-luhat lalo pang balisa;
Sa tanip ng dibdib na kakaba-kaba,
Kasamay malalim nabuntung-hininga.

Noong maysakit, kung minsay tutupin,
Kung minsay hahagkan nang buong panimdim;
gagaling ka, anak; ikaw ay gagaling,

Ang bulong ng inang sa bunsoy pang-aliw.
Malamlam na titig at tuyot na ngiti,
Sa alo ng ina ay nagiging sukli;
Mga hirap man diy sadyang tinitimpi

Ibig ay mabuhay ang ina ang sanhi.
Walang anu-ano, at parang himala,
Ang anak na bunsoy nakapagsalita;
Nanay, ako nga bay di na malubha?...


Paggaling ko bagay tayoy maghahanda
di ka maano minumutyang anak,
Ilang araw lamang at ikaw ay lalakas
Ang wika ng inang luhay nalaglag


Dahil sa matinding awat pagkahabag.
Ang ating hininga, oh, anak kong hirang,
Ay iisang hiblang nakabuhol lamang;
Kapag ang buhaymoy napugtot pumanaw,
Ang idurugtong koy sarili kong buhay



Himno Nacional Filipina
ni: Jose Palma


Lupang pinipintuho
Anak ng Araw ng Silangan
Ang apoy niyang naglilingas
Ay tumitibok sa iyo.

Bayan ng mga Pag-ibig
Duyan ng kabayanihan
Ang manloloob
Ay di makayuyurak sa iyo kailanman

Sa bughaw mong langit, sa mga ulap mo,
sa iyong mga bundok at sa dagat mo
kumikinang at tumitibok ang tulain,
Nang itinatangi mong kalayaan.


Ang watawat mong sa mga paghahamok
Ang tinanglawan ng tagumpay,
Ay di makikitang pagdimlan kailanman
Ng mga bituin mot ng iyong araw.

Lupa ng ligaya, ng liwanag at mga pag-ibig
Sa kanlungan moy kay-tamis mabuhay;
Ikinaluluwalhati ng iyong mga anak,
Na kapat inapi koy mamatay dahil sa iyo.