Nota

Persamaan Linear (Linear Equations)

Tingkatan 3
Bab 11
Mengenal pasti persamaan linear dalan satu anu dan persamaan linear dalam dua
anu.
1. Persamaan linear mesti mempunyai anu, tanda = dan nombor. Anu itu mesti dalam
kuasa satu.
Contoh:
2x + 5 = ! y = ! y + 5 = y "2, x = # adala$ persamaan linear dalam satu anu.
%alam menyelesaikan persamaan &enis ini, kaeda$ songsangan digunakan.

2. Persamaan linear dalam dua anu.
Contoh:
y + x = ! y = x! 2x + 5 = y " 2
%alam menyelesaikan persamaan ini, persamaan serentak digunakan .
Maksud penyelesaian persamaan serentak iala$ men'ari titik persilangan antara dua
persamaan linear itu.

Menyelesaikan persamaan linear dengan kaeda$ songsangan.
(aeda$ songsangan iala$ kaeda$ di mana, apabila sesuatu operasi dipinda$kan
menyeberangi tanda persamaan =, maka operasi itu akan ditukar kepada operasi
songsangannya! iaitu
+ 2 = - 2

X 2 = 2

4 = 4

)perasi yang perlu di da$ului dalam kaeda$ songsangan adala$ mengikut songsangan
prinsip pengiraan.
Prinsip pengiraan *+elesaikan operasi dalam kurungan, kemudian darab atau ba$agi,
ak$irnya tamba$ atau tolak.
Songsangan prinsip pengiraan;
%a$ulukan tamba$ atau tolak, kemudian darab atau ba$agi, ak$irnya selesaikan
operasi dalam kurungan , -.
Contoh 1
2x + . = /! 'ari nilai x
maka*0
2x + . = /
2x = / " . ,pinda$kan . ke sebela$ kanan persamaan,
selesaikan mengikut songsangan prinsip pengiraan-
2x = 2
x =
,pinda$kan 2 ke sebela$ kanan persamaan-
x = 1 ,selesaikan se$ingga mendapat nilai anu-
Contoh 2
x " . = x + /
x 0 x = / + . ,1impunkan sebutan serupa dengan meminda$kan
x ke sebela$ kiri persamaan. Pinda$kan . ke
sebela$ kanan persamaan-
2x = 1#
x =
,pinda$kan 2 ke sebela$ kanan persamaan-
x = 5 ,selesaikan se$ingga mendapat nilai anu-

Contoh 3
x " 5 = 2 x /
x " 5 = 12
x = 12 + 5
x = 17 ,nilai x didapati-


Menyelesaikan persamaan serentak
Contoh 1
%iberi 2x + y = . dan x + y = 2! 'ari nilai x dan y
2x + y = .
x + y = 2


1. 2ikirkan, bagaimana untuk meng$apuskan sala$ satu anu.
2. Pili$ operasi yang sesuai! dili$at dalam soalan pekali bagi anu y adala$
sama. )le$ kerana tanda sama untuk meng$apuskannya, pili$ operasi
tolak.
. +elesaikan bagi x.
.. 3antikan x = 2 dalam persamaan.
5. +elesaikan bagi y.
2x + y = 4
- x + y = 2
x + 0 = 2
x = 2
2 + y = 2
y = 2-2
y = 0

Contoh 2
4ari nilai x dan y yang memenu$i persamaan ini* a + 2b = .! a " b = 5
3a + 2b = 4
a - b = 8

1. %idapati nilai anu tidak sama maka samakan nilai anu, kemudian pili$ operasi untuk
memansu$kan sala$ satu anu
2. Pekali anu b sama nilai maka mansu$kan anu b, ole$ kerana tanda berbe6a pili$
operasi tamba$ untuk memansu$kan anu.
. +elesaikan bagi a.
.. 3antikan a = . dalam persamaan.
5. +elesaikan bagi b
3a + 2b = 4
+ 2a - 2b = 16
5a + 0 = 20
5a = 20
a =
a 4

a - b = 8
4 - b = 8
4 - 8 = b
- 4 = b
Anda bole$ &uga menggunakan kaeda$ gantian untuk menyelesaikan persamaan dalam
dua anu.
Contoh
a + 2b = .!000000000000000,1-
a " b = 5 000000000000000,2-
a = 5 + b

3antikan a = 5 + b dalam ,1-
+elesaikan bagi b
(emudian selesaikan bagi a
a + 2b = .
,5 +b- + 2b = .
2. + b + 2b = .
2. + 5b = .
5b = . 0 2.
5b = 02#
b = -4
a = 5 + b
a = 5 +,0.-
a = 4
78A9+PA8:9+; 1
Mengenal pasti persamaan linear dalan satu anu dan persamaan linear dalam dua
anu.
1. Persamaan linear mesti mempunyai anu, tanda = dan nombor. Anu itu mesti dalam
kuasa satu.
Contoh
2x + 5 = ! y = ! y + 5 = y "2, x = # adala$ persamaan linear dalam satu &enis anu
%alam menyelesaikan persamaan &enis ini, kaeda$ songsangan digunakan.

2. Persamaan linear dalam dua &enis anu.
Contoh
y + x = ! y = x! 2x + 5 = y " 2

%alam menyelesaikan persamaan ini, persamaan serentak digunakan .
Maksud penyelesaian persamaan serentak iala$ men'ari titik persilangan antara dua
persamaan linear itu.


78A9+P:8A9+; 2
Menyelesaikan Persamaan <inear dengan (aeda$ +ongsangan
Kaedah Songsangan iala$ kaeda$ di mana, apabila sesuatu operasi dipinda$kan menyeberangi tanda persamaan =,
maka OPERASI ITU AKAN DITUKAR KEPADA OPERASI SONGSANGANNYA; iait
+ 2 = - 2

X 2 = 2

4 = 4

)perasi yang perlu di da$ului dalam kaeda$ songsangan adala$ mengikut songsangan
prinsip pengiraan.
Prinsip pengiraan *+elesaikan operasi dalam kurungan, kemudian darab atau ba$agi,
ak$irnya tamba$ atau tolak.
Songsangan prinsip pengiraan;
%a$ulukan tamba$ atau tolak, kemudian darab atau ba$agi, ak$irnya selesaikan
operasi dalam kurungan , -.
Contoh 1
2x + . = /! 'ari nilai x
maka*0
2x + . = /
2x = / " . ,pinda$kan . ke sebela$ kanan
persamaan, selesaikan
mengikut songsangan prinsip
pengiraan-
2x = 2
x =
,pinda$kan 2 ke sebela$ kanan
persamaan-
x = 1 ,selesaikan se$ingga mendapat nilai
anu-
Contoh 2
x " . = x + /
x 0 x = / + . ,1impunkan sebutan serupa dengan
meminda$kan x ke sebela$ kiri
persamaan. Pinda$kan . ke sebela$
kanan persamaan-
2x = 1#
x =
,pinda$kan 2 ke sebela$ kanan
persamaan-
x = 5 ,selesaikan se$ingga mendapat nilai
anu-

Contoh 3
= 2
x " 5 = 2 x /
x " 5 = 12
x = 12 +
5
x = 17 ,nilai x didapati-

78A9+P:8A9+;
Menyelesaikan persamaan serentak
Contoh 1
%iberi 2x + y = . dan x + y = 2! 'ari nilai x dan y
2x + y = .
x + y = 2


1. 2ikirkan, bagaimana untuk meng$apuskan sala$ satu anu.
2. Pili$ operasi yang sesuai! dili$at dalam soalan pekali bagi anu y adala$
sama. )le$ kerana tanda sama untuk meng$apuskannya, pili$ operasi
tolak.
. +elesaikan bagi x.
.. 3antikan x = 2 dalam persamaan.
5. +elesaikan bagi y.
2x + y = 4
- x + y = 2
x + 0 = 2
x = 2
2 + y = 2
y = 2-2
y = 0

Contoh 2
4ari nilai x dan y yang memenu$i persamaan ini* a + 2b = .! a " b = 5
3a + 2b = 4
a - b = 8

1. %idapati nilai anu tidak sama maka samakan nilai anu, kemudian pili$ operasi untuk
memansu$kan sala$ satu anu
2. Pekali anu b sama nilai maka mansu$kan anu b, ole$ kerana tanda berbe6a pili$
operasi tamba$ untuk memansu$kan anu.
. +elesaikan bagi a.
.. 3antikan a = . dalam persamaan.
5. +elesaikan bagi b
3a + 2b = 4
+ 2a - 2b = 16
5a + 0 = 20
5a = 20
a =
a 4

a - b = 8
4 - b = 8
4 - 8 = b
- 4 = b
Anda bole$ &uga menggunakan kaeda$ gantian untuk menyelesaikan persamaan dalam
dua anu.
Contoh
a + 2b = .!000000000000000,1-
a " b = 5 000000000000000,2-
a = 5 + b

3antikan a = 5 + b dalam ,1-
+elesaikan bagi b
(emudian selesaikan bagi a
a + 2b = .
,5 +b- + 2b = .
2. + b + 2b = .
2. + 5b = .
5b = . 0 2.
5b = 02#
b = -4
a = 5 + b
a = 5 +,0.-
a = 4