KAEDAH JIGSAW

Kaedah jigsaw merupakan satu kaedah pembelajaran yang dapat memupuk semangat
berpasukan di kalangan pelajar. Selain itu, ia juga dapat meningkatkan kemahiran
mendengar, penyampaian, dan pemikiran kreatif (Felder & Brent, 2004) dan telah
terbukti keberkesanannya seprti yang dilaporkan dalam Hafizah Husain et al. (2006).
Kaedah jigsaw menekankan lima perkara dalam perlaksanaannya melalui
perbincangan dalam kumpulan kecil (Hafizah Husain et al. 2006), iaitu:
 Pergantungan secara positif
 Tanggungjawab
 Interaksi secara terus (bertentang mata)
 Mempraktikan kemahiran interpersonal mengikut kesesuaian
 Penilaian kendiri secara berterusan
Untuk melaksanakan kaedah jigsaw ini, pensyarah akan membahagikan pelajarpelajar
kepada kumpulan kecil (4-5 orang). Setiap kumpulan ini, yang dipanggil
’kumpulan pakar’ (specialist group) akan diberi satu tajuk berkaitan dengan kursus
yang diambil. Pelajar-pelajar dalam kumpulan ini akan mencari maklumat berkenaan
tajuk yang telah ditugaskan sehingga kumpulan ini akan manjadi ’pakar’ dalam tajuk
berkenaan. Pencarian maklumat adalah bebas mengikut kreativiti kumpulan terbabit,
sama ada melalui buku teks tambahan, internet ataupun bertanya kepada pensyarah
sendiri.
Apabila kumpulan-kumpulan ini telah menjadi pakar dalam skop atau tajuk yang
telah diberikan kepada mereka, pembahagian kumpulan yang baru akan diadakan
seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1. Kumpulan yang baru ini dipanggil kumpulan
jigsaw (jigsaw group) akan dibentuk supaya setiap kumpulan mempunyai satu
’pakar’ dalam tajuk-tajuk yang telah ditugaskan oleh pensyarah pada awal kursus.
Pakar-pakar ini akan memegang peranan sebagai pengajar dalam menyampaikan apa
yang telah dipelajari semasa berada di dalam kumpulan pakar. Dengan kaedah ini,
sebahagian daripada penyampaian di dalam kursus dilakukan oleh pelajar sendiri, dan
bukan diajar seluruhnya oleh pensyarah.
Kumpulan Pakar 1
Kumpulan Pakar Kumpulan Pakar 2
Kumpulan Pakar 3
Kumpulan Pakar 4
Kumpulan Pakar 5
Kumpulan jigsaw
RAJAH 1 Kaedah jigsaw
Kaedah jigsaw ini merupakan salah satu cabang dari kaedah pembelajaran secara
kerjasama (cooperative learning method – KOOP) (Johnson & Johnson, 2000). Ianya
dapat diperhatikan melalui kerjasama yang perlu diadakan di kalangan pelajar pada
setiap fasa dalam kaedah ini. Dalam kumpulan pakar, pelajar harus bekerjasama
dalam mendapat maklumat yang diperlukan supaya mereka dapat memahami tajuk
yang telah diberikan. Kemudian di dalam kumpulan jigsaw, pelajar harus memastikan
rakan-rakan dapat memahami apa yang harus disampaikan, dan pada masa yang sama
perlu memastikan mereka mendapat maklumat berkenaan tajuk-tajuk yang telah
ditugaskan kepada ahli-ahli kumpulan jigsaw.. Ini amat berbeza dengan kaedah biasa
di mana pensyarah menjadi satu-satunya tenaga pengajar dalam kursus yang diambil.
Kaedah yang kedua ini dipanggil kaedah pembelajaran secara kompetitif (competitive
learning method – KOMP). Selain itu, isu kompetensi generik para pelajar yang juga
salah satu kriteria yang perlu dipenuhi boleh ditangani melalui perlaksanaan kaedah
ini (Aini Hussain et al., 2007).