ICT als hulpleraar / Computerondersteund onderwijs (COO) De computer biedt de mogelijkheid om leerinhouden in te oefenen (heel de basisschool). Hier wordt hoofdzakelijk gebruik gemaakt van vrij gesloten onderwijsprogrammas, bijvoorbeeld oefenprogrammas voor rekenen en spelling, programma's met vrij gesloten opdrachten... Om die programmas te gebruiken, is er voor de leerling weinig technische kennis en vaardigheid vereist (aanklikken, een toets indrukken) Deze toepassingen zijn voor kinderen ontworpen en kinderen zijn er ook zo mee weg.
ICT als hulpmiddel / Open informatieomgevingen en toepassingssoftware In het algemeen gesteld, biedt zulke ICT enorme mogelijkheden Het gaat hier om: o toepassingsprogrammas zoals: tekstverwerking, rekenblad, tekenprogrammas o hypermedia zoals cd-rom (encyclopedie, gegevensbank) o toepassingen van internet, zoals zoeken op het World Wide Web, communiceren via e-mail of elektronische discussiegroepen Een leerproces verloopt meestal als volgt: instructie COO oefening COO+ toetsing CBO
registratie
analyse
planning
COO staat voor Computer Ondersteund Onderwijs. CBO staat voor Computer Beheerd Onderwijs. Met behulp van de COO/CBO beschrijving kan in een kort overzicht direct zichtbaar worden gemaakt welk type ondersteuning het programma biedt in het leerproces. In welke mate biedt het instructie, oefening, toetsing, registratie, analyse of planning. Hoe langer een balk achter zon functie is, hoe groter de mate van ondersteuning. Alle losse ondersteunende functies bij elkaar leveren een inschatting in van de mate waarin een programma ondersteunend is. - Is het vooral een vorm van ondersteuning via instructie of oefening (COO)? - Geeft het iets meer ondersteuning door bijvoorbeeld handelingen van kinderen te registreren (COO+)? - Beheert het zelfstandig een (groot) deel van het onderwijsproces (analyse en planning) zonder directe tussenkomst van een leerkracht of ouder (CBO)?
2.2 SOFTWARE
Informatie over educatieve software vind je op www.klascement.be . Dit is een portaalsite voor ICT in het onderwijs.
2.3 MEERWAARDE VAN HET GEBRUIK VAN DE COMPUTER
Computers moeten een meerwaarde hebben ten opzichte van de gebruikelijke methodes. Deze meerwaarde mag men niet verengen tot het standpunt dat enkel volledige CBO- pakketten deze meerwaarde in huis hebben. De meerwaarde van het gebruik van computers kan ontstaan vanuit alle aspecten van het pedagogisch-didactisch gebeuren in de klas.
Meerwaarde: onmiddellijke feedback afstemmen van het leerproces op het individu, zowel met aangepaste CBO-pakketten als met zorgvuldig gekozen software de snelheid waarmee uit een grote hoeveelheid informatie, de gevraagde informatie naar maat aangeboden kan worden de variatiemogelijkheden aanbieden van andere leerwegen bij leerproblemen onmiddellijk ingrijpen bij fouten snelle verwerkingsmogelijkheden van de input naar een foutenanalyse toe gelijke behandeling van elke leerling: de computer kent geen vooroordelen en verliest nooit zijn humeur de motivatie van de leerlingen is hoger door een attractieve voorstelling de kinderen worden aangezet om zelf in te grijpen in het eigen leren tijdswinst voor de leerkracht: schemas, tekeningen, .. moeten niet telkens opnieuw op het bord geschreven worden
Verder ligt de meerwaarde van het gebruik van de computer niet alleen in de intrinsieke kwaliteiten van de software, maar zeker ook in de wijze waarop de leerkracht met deze software omgaat. De meerwaarde verhoogt naarmate de leerkracht beter in staat is het gebruik van de computer in zijn dagelijkse praktijk als iets vanzelfsprekend te integreren. Met andere woorden: de leerkracht schakelt de computer soepel in op die momenten waar de computer op n of andere manier kan bijdragen tot het succes van zijn pedagogisch-didactisch handelen. Dit vergt naast goede software ook een aantal kwaliteiten van het didactisch handelen van de leerkracht.
2.4 KWALITEIT VAN EDUCATIEVE SOFTWARE
Bij de aankoop van educatieve software houdt men rekening met de volgende aspecten: prijs/kwaliteit verhouding kan het pakket draaien op de beschikbare apparatuur? (systeem, randapparatuur, ) op hoeveel PCs mag je het pakket installeren? Wat is de licentie overeenkomst? is de gesproken tekst Nederlandstalig? is het kindvriendelijk? Voor kleuters betekent dit dat er gewerkt wordt met duidelijke symbolen (geen tekst) of geluid. Is de lay-out overzichtelijk? Kan men de moeilijkheidsgraad instellen? Kunnen de kleuters het pakket zelfstandig opstarten? Worden de resultaten bijgehouden? Welke doelstellingen worden nagestreefd met het pakket?
2.5 INTERNET
Het aanbod op internet is onuitputtelijk. Wees echter zeer kritisch voor het aanbod. Niet alle informatie is bruikbaar, controleer zeker de kwaliteit voor je iets overneemt. Vermeld ook telkens de bron als je prenten of tekst overneemt van een site. Prenten van internet zijn soms heel slecht van kwaliteit (korrelig), zoek sites waar je ze met een hogere resolutie kan downloaden.
Sites zoals www.vsko.be en http://www.ond.vlaanderen.be/ bevatten heel wat algemene en betrouwbare informatie over het onderwijs.
Op de site http://gino.yurls.net/nl klik je op ICT&co en je vindt een massa informatie over ICT in het onderwijs.
www.vvkbao.be Klik op Pedagogisch-didactisch > Kleuteronderwijs
Als je klikt op Zoeker (rechts op het scherm) kom je in een zoekprogramma om ontwikkelingsdoelen (rode tekst), ontwikkelingsaspecten (groen) en leerplandoelen (blauw) op te zoeken.
2.6 ZELFTOETS: 1. Er zijn een aantal sites met spelletjes voor kinderen, die ze rechtstreeks kunnen spelen op internet. Zoek 2 Nederlandstalige sites voor kleuters. Schrijf ook een korte beoordeling: gebruiksvriendelijkheid lay-out welke doelen worden nagestreefd? 2. Zoek 2 sites met lesvoorbereidingen voor activiteiten in de kleuterklas. Geef ook hier een korte beoordeling.
Je kan je resultaat posten op het discussieforum op Toledo in de cursus 3 Omgaan met info: 3 ICT.