het eens over de bouw van een ultramodern ziekenhuis. Steeds meer gemeenten hebben een sociaal team dat de toegang tot de zorg regelt. De bijlage behandelt dit keer de onder- werpen nieuwbouw en (brand)veiligheid. 03 09 11 !""#$"%$ ' ( %)**+# ,' ( -. /+01+*2+# -3,. Werken in Engeland? www.tmi-interim.nl 4+1 56%1 7)8"/ 9%:#+"/ ;6+<+%=)6/ 6% 9*/1+#:"* >6? 0"16@%1+% 16A:+%/ =)% B0%"*+ *++# ?"1+% 2+>+$+%C DB:"1 =)% =+#/1+? /%+??+# E+#?BB01 +% =)% $+DB%:=+6: +% >+?D6A% E+#2+1+#1F GH/6B1=+#"0+)1 I%$+# J+6A?+K LJ+ *+:6/8=+ ?61+#"1))# 6/ +# :)6:+M ?6A< BE+#C6%"816E61+61 EB#*1 ++% $#BB1 #6/68BC D+<+# "?/ A+ D6+< 2+%1F N"16@%1+% =+#/1+??+% E++? /%+??+# "?/ D6A 6% 2+>+$6%$ 2?6AE+%FO P"% ,Q 1B1 +% *+1 ,R /+01+*2+# =6+?: =+1 D6+<+%=)6/ ++% ST+>++$>++<UC "?/ B 86@?+ "V1#"0 E"% :+ %6+)>+ ""%0"<F Tijdens de Beweegweek, een initiatief van de afdeling fysiotherapie, waren er verschillende activiteitenvoor patinten en workshops voor de verschillende zorgverleners en verpleeg- kundigen. De negatieve effecten van stilzitten en liggen staan uitgebreid beschreven in de literatuur. Bewegen wordt steeds meer gezien als medi- cijn tegen verschillende ziekten. De Beweeg- week was behalve leuk, dan ook vooral serieus bedoeld, volgens neuroloog Renske van den Berg-Vos. Stilzitten is het nieuwe roken, wordt weleens gezegd. Het werkt welvaartsziekten in de hand. Waarom zouden alle opgenomen patinten constant in bed moeten liggen? Het risico op complicaties zoals longontsteking, decubitus, obstipatie en psycho sociale problemen, neemt hierdoor aanzienlijk toe. De pogingen om patinten aan het bewegen te krijgen, stoppen dan ook niet na deze week. Op de verpleegafdelingen komt een oefengids en een box met gewich- ten, een bal en een dynaband, zodat patinten zelf aan de slag kunnen. De verpleging krijgt bovendien extra tools om patinten te facili- teren bij het bewegen, zoals een mobilisatie- schema dat inzicht geeft in hoe en wanneer de patint in beweging komt. Patinten herstellen veel sneller als zij in beweging blijven J+ W+6%6+# 4"$" X#B+0 <"% =+1 7"%$+7"%: ;6+<+%=)6/ 6% ;B+1+#*++# BE+#%+*+%F J+ Y+:+#?"%:/+ ;B#$")1B#61+61 ZY;"[ =++V1 :B%:+#:"$ 6% ++% /0B+:0#B8+:)#+ :+ BE+#M %"*+0?"%%+% $B+:$+<+)#:F \B1 :+ W+6%6+# 4"$" X#B+0 2+=B#+% =+1 4"$" ;6+<+%=)6/ 6% J+% 4""$ +% =+1 W+6%6+# :+ X#""V ;6+<+%M =)6/ 6% J+?V1F De Autoriteit Consument en Markt (ACM) moet de overname nog goedkeuren en toetsen op basis van de Mededingingswet. Het Lange- Land Ziekenhuis, dat in nancile problemen verkeert, blijft na de overname een zelfstandig basisziekenhuis dat ook spoed eisende hulp en acute verloskunde biedt. Vorig jaar was er ook al een reddingsplan voor het Zoeter meerse ziekenhuis. Toen kondigde Fundis (voor- heen Vierstroom) en de medische staf van het ziekenhuis aan Het LangeLand over te nemen. Maar dat is niet gelukt. LangeLand naar Reinier Haga Risico operatie op vrijdag J+ <"%/ :"1 0"16@%1+% 8B*0?68"16+/ <#6A$+% %" ++% ?B%$<"%<+#B0+#"16+ B0 E#6A:"$ 6/ ""%D6+%?6A< $#B1+# :"% B0 "%:+#+ :"$+%F 4+1 ""%1"? B0+#"16+/ :"1 ++% D6+<+%=)6/ A""#?6A</ E+##68=1C /0++?1 =6+#26A $++% #B?C DB 2?6A<1 )61 B%:+#DB+< E"% I%1+$#""? ]"%<+#M 8+%1#)* Y+:+#?"%: ZI]Y7[F De afgelopen jaren is de nadruk gelegd op concentratie van complexe kankerchirurgie onder het motto practice makes perfect. Maar in dit geval blijkt de oorzaak eerder bij de organisatie van de postoperatieve zorg te liggen dan bij de vaardigheden van de chirurg, zegt IKNL-onderzoeker dr. Ronald Damhuis. De studie van Ronald Damhuis en collegas laat zien dat dertien procent van alle long- kankeroperaties in Nederland op een vrijdag plaatsvindt. De kans op complicaties na een operatie op vrijdag bedroeg vier procent. Dat is signicant hoger dan het gemiddelde van 2,5 procent op andere doordeweekse dagen. De kans dat het staken van longchirurgie in kleinere ziekenhuizen heeft geleid tot een daling van het operatierisico noemt Ronald Damhuis onwaarschijnlijk. De echte concen tratie van longkankerchirurgie trad pas op na 2010. Ons vermoeden is dat je vooral complicaties ziet n tot twee dagen na de operatie. Daardoor ontstaat het gevaar dat kleine complicaties pas op maandag worden geconstateerd en dat deze dan inmiddels zijn toegenomen tot een grote complicatie. Kijk voor meer informatie of vraag een GRATIS proefplaatsing aan op ziekenhuisstoelen.nl Zadelkruk Balance Neuw n de Zorg- en ZekenhuskranL. Meld je IhuIszorgnIeuws op: redactie@zcrgenziekenhuiskrant.nI Vraag naar de adverIenIIemogelIjkheden: (0182] 322 451 (Anneke de Pater] Pagina voor en door de Thuiszorg www.medix.nl t. 013-5111111 Onderzoek- en behandelbanken Enthousiasme tijdens de start van de Beweegweek (foto Hans Moinat). Patinten gaan meer bewegen Op initiatief van de Nederlandse Vereni- ging voor Plastische Chirurgie (NVPC) start de Borstkankermaand (oktober) dit jaar met borstreconstructies in diverse zieken- huizen in Nederland, die live zijn te volgen via internet. In totaal doen negen zieken- huizen verspreid over Nederland mee aan dit bijzondere initiatief. Veel vrouwen met borstkanker zijn niet op de hoogte van de reconstructieve mogelijkheden na borst- kanker. In Nederland wordt per jaar bij ongeveer 15.000 vrouwen borstkanker geconstateerd. Met de live uitzendingen wil de NVPC in het kader van de Borstkankermaand aandacht vragen voor de reconstructiemogelijkheden die vrouwen met borstkanker hebben, die voor hen van grote betekenis kunnen zijn voor de kwaliteit van leven. Momenteel krijgt nog geen vijftien procent van de patinten een borstreconstructie, ofwel een nieuwe of ver beterde borst. Opvallende trend is dat er steeds vaker om een borstreconstructie met lichaamseigen weefsel wordt gevraagd, waar- bij geen implantaten worden gebruikt. Op 1 oktober zijn diverse operaties te volgen volgens n van de innovatieve reconstructie- methoden met lichaamseigen weefsel, de zogenaamde DIEP-lap methode. Daar- naast zijn er de zogenaamde oncoplastische reconstructies waarbij de plastisch chirurg een borstreconstructie doet na borstsparende chirurgie. Door deze samenwerking tussen chirurgen en plastisch chirurgen wordt soms de operatie van een borstamputatie veranderd in een borstsparende operatie. Naast de live- streaming via internet is het mogelijk voor publiek om de operaties in de deelnemende ziekenhuizen live op scherm te volgen en voorlichtingsactiviteiten bij te wonen. Meer informatie over de deelnemende ziekenhuizen en voorlichtingsprogrammas zijn te vinden via www.nvpc.nl. Hinne Rakhorst, bestuurslid van de NVPC: De meeste vrouwen weten niet wat er allemaal op het gebied van borstrecon- structie mogelijk is, ondanks een overvol inter- net. Soms worden bepaalde behande lingen in ziekenhuizen niet aangeboden en is het moge- lijk dat een andere behandeling in een ander ziekenhuis voor een patint een betere keuze is. Daarom is het zo belangrijk dat patinten zich zo goed mogelijk laten informeren over wat de opties voor hen zijn. Die keus is aan de patint, niet aan de dokter. De NVPC heeft in dat kader recent een medische richtlijn opgesteld, waarin staat dat in een ziekenhuis waar borstkanker wordt behandeld een multidisciplinair team aan- wezig moet zijn. Rakhorst: Daarin hoort een plastisch chirurg en diens behandeling in het behandelplan van borstkanker. Dus naast de eventuele chemotherapie of bestraling, moet ook een borstreconstructie worden besproken. Op die manier kunnen vrouwen met borst- kanker volledig worden genformeerd over de reconstructieve mogelijkheden die zij hebben en kan na een weloverwogen keuze een even- tuele borstreconstructie uitgevoerd worden. Naast eventuele chemotherapie of bestraling, moet ook een borstreconstructie worden besproken Borstvoeding Temperatuur Eigen risico Griepprik Chirurgen vermorzelen internisten Volgens een oud stereotype in de geneeskunde, zijn internisten en chirurgen twee tegenpolen. De denkers versus de doeners. Er zijn maar weinig gelegenheden om te bewijzen wie van de rivalen nu cht de beste is. Daarom ligt er jaarlijks veel gewicht op de voetbalklassieker chirurgie-interne geneeskunde van het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht. Daar valt veel beroepseer te behalen. De beker rustte het afgelopen jaar bij de internisten. Maar op het hoofdveld van FC Dordrecht kregen zij eerder deze maand zwaar klop van de chirurgen. Door de wedstrijd met een monumentale 11-2 te winnen (5-1 bij rust) sleepten de snijders de titel genadeloos terug in hun kamp. Op de het winnende chirurgieteam (foto Peggy Blom). In Nederland wordt per jaar bij ongeveer 15.000 vrouwen borstkanker geconstateerd. De woningen Havixhorst, Lindenhorst en Eekhorst van woonzorgcentrum De Paas- bergen in Odoorn, onderdeel van Leveste Care, worden sinds dit schooljaar gerund door studenten. Ruim dertig studenten van de diverse zorg- opleidingen van het Drenthe College en Windesheim bepalen daar de komende veertig weken het reilen en zeilen. De combi- natie van studenten van diverse opleidingen en leerjaren maakt deze aanpak uniek in de Drentse ouderenzorg. Doel van deze zoge- naamde leerafdeling is het bieden van een waardevolle stage waarbij uitwisseling van deskundigheid, ervaringen en menskracht belangrijke elementen zijn. Om zo compe- tente beginnende beroepsbeoefe naren af te leveren voor de arbeidsmarkt. De beroeps- werkelijkheid, zoals werken in een team en in 24-uursverband, is het uitgangspunt. Samen werking is van essentieel belang. Een belangrijke motivatie is dat de aanwezig heid van de studenten zorgt voor meer tijd, ruimte en aandacht voor de clint. Ook bevordert de leerafdeling de betrokkenheid tussen de praktijk en het onderwijs. Wassen en aankleden In de woningen Havixhorst, Lindenhorst en Eekhorst wonen 31 senioren, onder meer met een geheugenstoornis, chronische ziekte of lichamelijke beperkingen. De studenten doen stage-ervaring op als afdelingsassistent, zorgassistent, verzorgende, verpleegkundige of activiteitenbegeleider. Zij worden daarin bijgestaan door de medewerkers van De Paas- bergen. Studenten runnen woonzorgcentrum In het kader van de Wereld Borstvoeding Week, van zaterdag 27 september tot en met zondag 5 oktober, worden in het hele land activiteiten georganiseerd. Ook ziekenhuis Nij Smel- linghe doet mee. Het Drachtster ziekenhuis combineert die activiteiten met een algemene open dag. Op de kraamafdeling kunnen be- zoekers informatie krijgen over borst voeding. Het doel van de Wereld Borstvoeding Week is aanstaande en jonge ouders te informeren over het belang van borstvoeding. Het thema is dit jaar Borstvoeding: een streven voor het leven. Its a winning goal. Meer informatie: www.wereldborstvoedingsweek.nl. Borstreconstructie live te volgen Sinds het afschaffen van de no claim en het invoeren van het eigen risico is het eigen risico meer dan verdubbeld. In 2008 moest de eerste 150 euro zorg uit de basisverzekering zelf worden betaald, volgend jaar wordt dit al 375 euro. Dit is een stijging van 150 procent, blijkt uit analyse van hoyhoy.nl. Bovendien kreeg de consument in 2006 en 2007 nog de no-claim van 255 euro terug als er geen zorg werd geconsumeerd. In 2015 is het ver- plichte eigen risico vastgesteld op 375 euro. Dit be tekent dat de eerste 375 euro die een patint aan medische kosten maakt, zelf moet betalen. Wouter van Marken Lichtenbelt brak in 2009 door als de ontdekker van bruin vet bij vol- wassenen. Vervolgonderzoek laat zien dat door een geringe verlaging van de temperatuur ons energiegebruik in rust tot wel dertig pro- cent verhoogd kan worden en dat we moge- lijk via bruin vet ook ons metabool proel kunnen verbeteren. En dat is gezond voor hart en bloedvaten. Verder hebben we gezien dat je aan milde kou went en het redelijk comfor- tabel gaat vinden. Met zijn oratie Light my Fire - Leven buiten de comfort zone aanvaard- de hij donderdag 18 september de bijzondere leerstoel Ecologische energetica en gezond- heid aan de Universiteit Maastricht. 2 Actueel Nummer 18 24 september 2014 Stelling van de maand De Zorg- en Ziekenhuiskrant elke twee weken in de brievenbus? nieuws voor de zorgprofessional www.zorgenziekenhuiskrant.nl Dit kan al voor 70 euro Mail direct adresgegevens naar: info@zorgenziekenhuiskrant en vermeld daarbij abonnement. Voor het vijfde achtereenvolgende jaar is sprake van een daling in de vaccinatiegraad van patinten met een verhoogd risico op ernstige gevolgen van griep. Dit blijkt uit onder zoek van IQ healthcare, onderdeel van het Rad- boudumc, in opdracht van het RIVM. In 2008 kende de doelgroep een vacci natiegraad van 71,5 procent; in 2013 is deze vaccinatiegraad gedaald naar 59,6 procent. De daling wordt gezien in alle specieke doelgroepen, maar is het sterkst in de leeftijdgroep zestig- tot 65-jarigen. Vanwege leeftijd, ziekte, medicijn- gebruik of chronische aandoeningen loopt ongeveer een derde van alle Nederlanders risico op ernstige gevolgen van griep. Toelichting Steeds meer Amerikanen gaan niet meer naar McDonalds maar naar andere ketens die gezond voedsel propageren. Breng uw stem uit op www.zorgenziekenhuiskrant.nl Ik let er steeds meer op of mijn voedsel wel gezond is. De gemeente Breda en het Amphia Zieken- huis sluiten een overeenkomst die de bouw van een ultramodern ziekenhuis in Breda mogelijk maakt. Breda krijgt hiermee een toekomstbestendige zorgvoorziening met een verzorgingsgebied tot ver buiten de gemeente en de regio. De gemeente zorgt voor de aanpassingen van de openbare ruimte rond het nieuwe ziekenhuis. De locatie aan de Langendijk sluit op termijn en alle medisch specialismen worden op de Molengracht geconcentreerd. Ernst Hoette, lid van de raad van bestuur van Amphia is blij met de overeenkomst tussen het ziekenhuis en de gemeente Breda: De samenwerking met de gemeente verloopt ple- zierig en constructief. Er is een gezamenlijk belang en een gedeelde verantwoordelijk- heid om in Breda een toekomstbestendig, modern kernziekenhuis te bouwen. Er komt een zorgvoorziening waar hoogwaardige en veilige medisch specialistische zorg samen gaan met persoonlijke aandacht voor patin- ten, medewerkers, medisch specialisten en mantelzorgers. We bouwen duurzaam waar het kan en zo exibel als mogelijk, zodat wij goed in kunnen spelen op de toekomstige ver- anderingen in de zorg. In 2012 ondertekende het college van burgemeester en wethouders een intentie overeenkomst met Amphia om een haalbaarheidsonderzoek te doen naar de (her)ontwikkeling aan de Molengracht. In 2013 besloot het college in te stemmen met de door Amphia opgestelde ontwikkelingsvi- sie. Het college van burgemeester en wethou- ders stelde daarbij wel een aantal voorwaar- den. Zo moest een goede parkeeroplossing voor perso neel en bezoekers worden gevon- den. Verder moest de nancile uitvoerbaar- heid worden aangetoond. Kern vernieuwd Met de uitbreiding wordt de kern van het ziekenhuis volledig vernieuwd. Zo komen er nieuwe klinieken met uitsluitend eenpersoons kamers en worden de intensive care en de operatiekamers vernieuwd. De uitbreiding van het ziekenhuis wordt gereali- seerd op de huidige bezoekersparkeerplaats, de huidige Molengracht en een deel van het voormalig terrein van voetbalclub Jeka. De opening van het nieuwe ziekenhuis is gepland in 2019. Artist impression van het nieuwe entreeplein. Er komt een zorg voorziening waar hoogwaardige en veilige medisch specialistische zorg samen gaan met persoonlijke aandacht Bonden en NVZ weer in gesprek Veilig recept verpleegkundige Werknemers in twintig ziekenhuizen hebben op 9 september bij elkaar 30.129 handtekeningen overhandigd aan de raden van bestuur. Hiermee vroegen ze om achter hen te staan en druk uit te oefenen op de Nederlandse Vereniging van Zieken huizen (NVZ) om snel een nieuwe cao Zieken- huizen af te sluiten. Het resultaat is dat de zorgbonden en de NVZ op 6 oktober het overleg hervatten.
Met de aankomende vergrijzing is het
volgens de bonden van groot belang om voldoende gekwaliceerd personeel in de Nederlandse ziekenhuizen te hebben en te houden. Jongeren en exwerkers moeten vaste contracten kunnen krijgen in een ziekenhuis en voor alle werknemers moeten er voldoende mogelijkheden zijn om zich via scholing te blijven ontwikkelen. In een snel veranderende ziekenhuisomgeving is het noodzakelijk dat zij deskundig aan het werk kunnen blijven. Daarnaast dient de NVZ volgens de zorg bonden met een reel loonbod te komen zodat het aantrekkelijk wordt en blijft om te werken in een ziekenhuis. Een recept van de verpleegkundige is veilig. Verpleegkundigen schrijven de juiste pillen en doseringen voor en op dezelfde manier als artsen. In de verschillende landen variren de voor- waarden waar onder zij voorschrijven echter aanzienlijk en in Nederland lopen bevoegd- heden en praktijk nog niet met elkaar in de pas, zo blijkt uit onderzoek bij het NIVEL waarop Marieke Kroezen 22 september promo veerde bij VU medisch centrum in Amsterdam. In Nederland hebben catego- rien gespecialiseerd verpleegkundigen een beperkte voorschrijfbevoegdheid en sinds januari 2012 kunnen verpleegkundig specia- listen (Masters of Advanced Nursing Practice) elk genees middel voorschrijven dat binnen hun specialisme en bekwaamheid valt. In de dagelijkse praktijk blijken er echter grote verschillen te bestaan in de mate waarin en manier waarop verpleegkundig specialisten voorschrijven. Ziekenhuizen hebben de afgelopen jaren met succes de groei van de ziekenhuis- kosten weten te beheersen. Vorig jaar groeide het zorgvolume met 1,5 procent. Voor 2015 willen ziekenhuizen de groei verder terugbrengen naar 1 procent; stabilisatie van de zorguitgaven is immers een belangrijk uitgangspunt. Daardoor is het volgend jaar ook mogelijk de werk- geverslasten voor de zorg te verlagen. Een voorwaarde hierbij is dat de ingewik- kelde regels die er nu zijn, worden ver- simpeld, stelt de Nederlandse Vereniging van Zieken huizen (NVZ). De regels voor de bekostiging van de zieken- huissector zijn te ingewikkeld geworden. Dat is te zien aan de problemen rondom de jaar- rekeningen en declaraties van ziekenhuizen. Eenvoudige regels passen in het beleid om doelmatig zorg te verlenen en de kosten te drukken. Op Prinsjesdag riep de NVZ daarom de betrokken partijen, onder wie de minister, op om op korte termijn te werken aan een oplossing: een versimpeling van deze regels. Ziekenhuizen voeren op dit moment een zelf- onderzoek uit naar de ingediende declaraties over de jaren 2013 en 2012. Doordat de NZa een aantal onduidelijkheden in de regelgeving heeft weggenomen, weten ziekenhuizen beter waar ze aan toe zijn. Ziekenhuizen bekijken de ingediende declaraties dus opnieuw, maar nu met verduidelijkte regelgeving achteraf. Voor ziekenhuizen kan dit leiden tot hoge ver- rekeningen. De kosten die samenhangen met een systeem dat in een overgangsfase verkeert, worden zo bij de ziekenhuizen neergelegd. Website zorgnota Voor behandelingen die na 1 juni hebben plaatsgevonden, ontvangen patinten een duidelijkere nota dan voorheen. Patinten krijgen hierdoor meer inzicht in de kosten. De nota is te zien in de mijn omgeving van de zorgverzekeraar. Samen met Zorgverzeke- raars Nederland lanceerde de NVZ de website www.dezorgnota.nl. Deze website geeft uitleg over de zorgnota en over kosten en vergoeding van zorg in meer algemene zin en voorkomt dat patinten van het kastje naar de muur worden gestuurd wanneer zij vragen hebben. De website is inmiddels meer dan twintig- duizend keer bezocht. NVZ: regels bekostiging zorg moeten eenvoudiger Voorlezen folder helpt patint Amphia gaat nieuw bouwen Anderstalige en analfabete patinten komen vaak niet goed voorbereid naar het ziekenhuis omdat zij de aangeboden infor- matie over hun ziektebeeld niet voldoende begrijpen. Hierdoor gaat een behandeling niet door of moet worden uitgesteld. VUmc in Amsterdam biedt daarom vanaf deze maand patintenfolders aan die in verschil- lende talen worden voorgelezen. Deze voorgelezen folders zijn niet alleen te beluisteren in het Nederlands en het Engels, maar ook in het Marokkaans en Turks. Met de komst van deze voorgelezen folders wordt volgens het VUmc de communicatie tussen zorgverleners en analfabete en anderstalige patinten aanzienlijk verbeterd. Verder blijkt een goed genformeerde patint beter te participeren in zijn behandeling en is hij meer geneigd tot het opvolgen van behandel- adviezen. Hij herstelt sneller dan een minder genformeerde patint. 3 Actueel Nummer 18 24 september 2014 Stabilisatie van de zorguitgaven is een belangrijk uitgangspunt. Zij-aanzicht van het ziekenhuis. 4 Advertentie Nummer 18 24 september 2014 EEN SNEL HERSTEL DANKZIJ EIWITTEN Volgens Huib van Leeuwen van Innopastry, hebben ouderen en zieken vooral baat bij de inname van extra eiwitten. Van Leeuwen: Voeding alleen kan je niet beter maken, maar het speelt wel een essentile rol. Zo heeft bouillon geen enkele zin: het is niet meer dan warm water met een smaakje. Het vult vooral de maag en blokkeert vanwege het volle gevoel de weg voor echt belangrijke etenswaren. Ook de fruitmand werkt averechts. Dat zijn vooral vruchtensuikers en die zijn in een zieke of zwakkere gezondheidstoestand niet relevant. MEER RESERVES Onderzoek laat zien dat mensen met meer spiermassa beter in staat zijn om bijvoorbeeld zware chemokuren of bestralingen te doorstaan dan patinten die weinig spieren hebben. Ze hebben immers meer reserves en kunnen daardoor de behandeling beter aan. En dat heeft niets te maken met het lichaamsgewicht. Te zware mensen kunnen zelfs relatief weinig spiereiwit hebben en lichte mensen juist voldoende. EIGEN SPIEREIWIT OPETEN Het is een tijd onderschat, maar inmiddels is iedereen er over uit: goede voeding draagt bij aan een sneller herstel. Wanneer je te weinig eet, verbrandt je geen vet, maar eet je vooral je eigen spiereiwitten op. Dat komt bij ouderen en zieke mensen vaak voor en is dus wezenlijk anders dan bij gezonde mensen. Die verbranden vet als ze op dieet zijn. In geval van ziekte moeten de eiwitten daarom als eerste worden aangevuld. ALS TUSSENDOORTJE OF TOETJE Zoveel mogelijk eiwitten en calorien, daar komt het op neer, aldus Van Leeuwen. Wij hebben twee producten ontwikkeld die een bron zijn van hoogwaardig eiwit: Bouwsteentjes en Easy-to-Eat. Beide producten zijn een efectief hulpmiddel bij het terugdringen van ondervoeding n het opbouwen van een betere voedingstoestand. Je kunt ze eten als tussendoortje of als toetje. PRIJSWINNEND RECEPT De Bouwsteentjes en Easy-to-Eat bevatten per kleine portie al 8 gram hoogwaardig wei-eiwit. Beide producten kregen in 2008 en 2009 overigens al de Innovatieprijs en zijn in meerdere smaken verkrijgbaar. De Easy- to-Eat is vooral toepasbaar bij slikproblemen en dragen ook het All Natural logo, omdat ze geen additieven bevatten. Beide soorten zijn Verkrijgbaar bij de supermarkten Jumbo en C1000. 4 stuks voor 4,99 VOOR MEER INFORMATIE ZIE WWW.BOUWSTEENTJES.NL OF NEEM DIRECT CONTACT OP MET ONS INFORMATIETEAM: Stan Mertens 06 24 88 65 26 Huib van Leeuwen 06 22 91 63 95 Jeroen Majoor 06 53 15 38 99 We worden ouder, maar hoe blijven we zo lang mogelijk t? Of hoe herstellen we zo snel en zo goed mogelijk na een ziekte of operatie? Ondervoeding is een groot probleem binnen alle segmenten van de Zorg. De energie- en eiwit verrijkte gebakjes van Innopastry bieden dan uitkomst. Omdat ze eenvoudig te nuttigen zijn, maar ook de eetlust opwekken en herstel bevorderen. verkrijgbaar bij V O O R
M E E R
I N F O R M A T I E
Z I E
W W W . B O U W S T E E N T J E S . N L Wageningen UR Food & Biobased Research en de Nederlandse Vereniging van Zieken- huizen (NVZ) vragen in een gezamenlijk initiatief aandacht voor het verminderen van voedselafval. Eerder onderzoek laat zien dat van de warme maaltijden in zorg- instellingen bijna de helft dagelijks in de afvalbak verdwijnt. Dat meldt Zorgvisie. Een onderzoek van Food &Biobased Research toonde aan dat van de 350.000 dagelijkse maaltijden in zorginstellingen gemiddeld veer- tig procent wordt weggegooid. Om de voed- selverspilling in kaart te brengen ontwikkelde Food & Biobased Research een methodiek. Samen met de ziekenhuizen werd bekeken waar in het proces het meeste voedsel wordt weggegooid, zodat de ziekenhuizen gerichte maatregelen kunnen nemen om zuiniger om te springen met voedsel. Duurzaamheid Volgens voorzitter van de NVZ Yvonne van Rooy past het initiatief goed bij de doelstel- lingen van ziekenhuizen om te streven naar meer effectiviteit en duurzaamheid in de dage- lijkse gang van zaken in ziekenhuizen. Boven- dien zorgt het voor meer tevreden patinten en draagt het bij aan betere zorg. Joost Snels, onderzoeker bij Food & Biobased Research: Door minder voedsel weg te gooien, kunnen ziekenhuizen besparingen realiseren. De nan cile ruimte die hierdoor ontstaat kunnen zij bijvoorbeeld gebruiken om te investeren in kwalitatief nog betere maaltijden. De door de kennispartners ontwikkelde methodiek wordt met succes toegepast. Zo hebben Rijn- land Ziekenhuis en Ziekenhuis Gelderse Vallei kunnen aantonen dat zij met nieuwe maaltijd- concepten minder eten zijn gaan weggooien. Bron: www.nationaleonderwijsgids.nl. SEO Economisch Onderzoek heeft op verzoek van de Vereniging van Neder- landse Fabrikanten van Kinder- en Dieet- voedingsmiddelen (VNFKD) voor het eerst de daadwerkelijke maatschappelijke kosten van ondervoeding in kaart gebracht. Uit het onderzoek, genaamd Onder voeding onderschat, blijkt dat in totaal n op de vijf ziekenhuispatinten en n op de vijf bewoners van verpleeg- en verzorgings- huizen ondervoed is. De totale maatschap- pelijk kosten van ondervoeding worden geschat op 1,8 miljard euro per jaar. De kosten voor thuiswonenden personen zijn hierin nog niet meegenomen. Ook blijkt dat ziekte gerelateerde ondervoeding in Neder land leidt tot circa 400 doden per jaar. Dat betekent dat dagelijks minstens n patint overlijdt aan ondervoeding. Volgens de Stuurgroep ondervoeding (een multi disciplinaire expertgroep die zich inzet om vroege herkenning en een adequate behande ling van ondervoeding bij ziekte in te voeren in de gehele Nederlandse gezond- heidszorg) is ondervoeding met goede zorg en de juiste aandacht goed te behandelen. Vol- gens het onderzoeksrapport blijkt de praktijk
echter weerbarstiger. Het probleem is dat ziekte ge relateerde ondervoeding wordt onderschat door zorgprofessionals en de patinten zelf. Voor de behandeling van ondervoeding kan een arts of ditist medische voeding voor- schrijven wanneer reguliere of aangepaste voeding niet voldoet. Het behandelen van ondervoeding met medische voeding is ook nog eens kosteneffectief, aldus het rapport. De resultaten van het onderzoek zijn op 9 september aangeboden aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het volledige rapport inclusief samenvatting is te vinden op: www.seo.nl/publicaties/rapporten. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) die op de etiketten van veel potjes kindermultivitaminen staat, is gebaseerd op de ADH van volwassenen en niet op die van kinderen. Veel kindervitaminen be- vatten een hogere dosering dan door de G ezondheidsraad aanbevolen wordt. Bij sommige vitamines kan dat gevaarlijk zijn. De Consumentenbond pleit bij het minis- terie van Volksgezondheid voor aanpassing van de regels voor etiketten. De Consumentenbond bekeek de etiketten van vijftien potjes multivitaminen voor kinde- ren vanaf drie jaar. Daaruit blijkt dat er vaak onnodig veel vitamines in de supplementen zitten. Te veel vitamine A of foliumzuur kan schadelijk zijn voor kinderen. Met vitamine D, een vitamine die kinderen tot vier jaar juist extra nodig hebben, zijn fabrikanten minder scheutig, aldus de Consumentenbond. Fabri- kanten houden zich met de etiketten aan de huidige regels. Het is namelijk verplicht om te refereren aan de aanbevolen dagelijkse hoeveel heid voor volwassenen. Echter, de ADH voor jonge kinderen ligt vaak de helft lager. Bart Combe, directeur Consumenten- bond: Als een product speciaal bedoeld is voor kinderen, moet ook rekening worden gehouden met de voedingsadviezen voor kinderen. De Consumentenbond vraagt het ministerie van Volksgezondheid voor alle vitamines een referentiewaarde voor kin- deren vast te stellen. Het hele onderzoek is te lezen in Beste Koop voor je Kind, een uitgave van de Consumentenbond. Zie ook www.consumentenbond.nl/kind. Op een van de daken van Hoog Catharijne in Utrecht produceert de Tuinfabriek tuinen zodat het winkelcentrum straks het grootste voedselproducerende dak van Nederland is. Van het organische afval van bedrijven en bewoners, dat door een schillenboer(in) wordt verzameld, wordt compost gefabri- ceerd die de grond vormt voor de eetbare tuin die langzaam over de daken van Hoog Catharijne uitgerold wordt. Regenwater wordt van de hoger gelegen daken opgevangen om te irrigeren. Eten, GFT inzamelen, compos- teren, zaaien, groeien, oogsten, koken en eten vormen het productieproces van deze fabriek. Bewoners, medewerkers en andere vrijwil ligers werken toegewijd mee in de Tuinfabriek. Daarnaast zijn er wormen, bijen en kippen actief die specialisten zijn in het composteren, bestuiven, wieden en schoffe- len. Op donderdag 25 september zal het oogstfeest gevierd worden. Voor meer infor- matie: www.detuinfabriek.org. Koolhydraten in voeding leveren energie en hebben een positieve invloed op de passage van de spijsbrij door het spijs- verteringskanaal. Van de vele verschil- lende koolhydraatmoleculen, waaronder tal van soorten kleine suikers, zetmeel en voedingsvezels, weet men echter be- trekkelijk weinig. Dat geldt ook voor hun rol tijdens het bewaren en verwerken van levensmiddelen of voor de invloed van koolhydraten op de gezondheid. De nieuwe hoogleraar Biochemie van levensmiddelen aan Wageningen University, prof. dr. Henk Schols, gaat hier onderzoek naar doen. Met koolhydraten duidt men een enorme verzameling aan van verschillende soorten suikers in wisselende samenstelling,, zei Schols in zijn oratie Koolhydraten: polymeer mogelijkheden. Kleine suikermoleculen zoals glucose en fructose worden snel in het lichaam opgenomen en geven energie. Maar er zijn ook koolhydraten bestaande uit ketens van tien tot twintig of zelfs enkele duizen- den suikermoleculen, de polysachariden, die als voedingsvezel op het etiket van levens- middelen worden vermeld. Die hebben alle- maal hun eigen invloed op de sensorische eigenschappen van een levensmiddel en op de voedings- en gezondheidswaarde voor de mens. Over de invloed van koolhydraten op de gezondheid is nog weinig bekend, erkent prof. Schols, met name hun gedrag in de dikke darm. Vezels bereiken intact de dikke darm en worden daar deels door bacterin gefermen- teerd. De fermentatie kan de samenstelling van de darmbacterin veranderen. Maar het precieze mechanisme is niet duidelijk. Sommige polysachariden spelen wellicht zelfs een rol bij het regelen van het cholesterol- niveau in het bloed en in het verhogen van de weerstand van ons immuunsysteem. Kool- hydraten bepalen ook de eigenschappen van groente en fruit zoals stevigheid, textuur en viscositeit. Om te voldoen aan de wensen van de consument worden de karakteristieken van een grondstof of eindproduct vaak veranderd of ver beterd. Daarbij wordt vaak gebruik - gemaakt van koolhydraat-ingredinten met een specieke functionaliteit zoals polysacha- riden als verdikkingsmiddelen. Om te be- oordelen wat er gebeurt moet je de precieze structuur van de verschillende soorten kool- hydraten kennen. Maar dat is ge makkelijker gezegd dan gedaan! Achter schijnbaar een- voudige levensmiddelen schuilt een wereld van wetenschappelijk onderzoek: de bio- chemie van koolhydraten, aldus de hoog- leraar. Als we de structuur en eigenschappen van zoveel mogelijk afzonderlijke koolhydra- ten kennen, kunnen we die kennis toe passen voor innovatieve, smaakvolle, stabiele en gezonde producten en ook betere voedings- adviezen, aldus prof. Schols. Koolhydraten in voeding leveren energie. Terugdringen voedselverspilling Maatschappelijke kosten ondervoeding onderschat Hoge dosering multivitaminen Groentetuin op Hoog Catharijne Over de invloed van koolhydraten op de gezondheid is nog weinig bekend Onderzoek naar koolhydraten 5 Voeding Nummer 18 24 september 2014 Uit onderzoek blijkt dat n op de vijf ziekenhuis- patinten ondervoed is. Vccr mensen die een Iiesbreuk-, gaIbIaas- cf kniekijkcperatie ncdig hebben, heeft Ziekenhuis CeIderse VaIIei in Ede een nieuwe dienst cntwikkeId: Fccuszcrg. De fccus Iigt cp een sneIIe en duideIijke manier van werken. Iedereen die een liesbreuk, galblaas of knie- kijkoperatie nodig heeft, kan binnen twee werkdagen terecht voor een afspraak op de polikliniek van Ziekenhuis Gelderse Vallei. Wanneer meteen duidelijk is dat een opera- tie nodig is, kunnen patinten direct door- lopen naar het preoperatief spreekuur waar alle voorbereidingen van de operatie worden gepland. De operatie zelf kan dan binnen tien dagen plaatsvinden. De patint kan zelf de operatiedatum en de (orthopedisch) chirurg kiezen. In overleg wordt de operatietechniek bepaald. Onder het motto Goed georgani- seerd worden de drie genoemde planbare operaties zo georganiseerd dat het precies op maat is voor de betreffende patinten. Het Cemini Ziekenhuis in Den HeIder biedt sinds vcrige week wcensdag cck cnderdak aan een huisartsenpcst. Vccrtaan bieden huisartsenpcst en spcedeisende huIp ge- zamenIijk spcedzcrg aan de patint met een acute medische zcrgvraag in de avcnd, de nacht en het weekend. Leonie Steenvoorden, directeur HKN huis- artsen: Ook na de verhuizing meldt de patint zich net als nu telefonisch aan bij de huis artsenpost om een afspraak te maken. Als bij de huisarts blijkt dat de patint medisch spe cialistische zorg nodig heeft, kan de patint direct door naar de spoedeisende hulp. Tineke de Roos, hoofd spoedeisende hulp Gemini Ziekenhuis: Het komt regel matig voor dat een patint zich buiten kantoor- tijden niet bij de huisartsenpost, maar bij onze spoedeisende hulp meldt. Door de komst van de huisartsenpost in ons ziekenhuis kunnen we de medische zorg voor die patinten nu beter stroomlijnen. De 5int MaartenskIiniek in Nijmegen cnt- wikkeIt een nieuw huIpmiddeI vccr de behandeIing van patinten met chrcni- sche Iage rugpijn, de Nijmegen Decisicn TccI. Chrcnische Iage rugpijn is een grcct maatschappeIijk prcbIeem dat cp indivi- dueeI niveau Iastig te behandeIen is. Van de twintig patinten die dccr een crthcpe- disch speciaIist wcrden gezien, kcmt er ge- middeId maar n in aanmerking vccr een cperatie. De Nijmegen Decisicn TccI wcrdt cntwikkeId cm patinten sneIIer de juiste behandeIing te kunnen adviseren. Dit mcet bijdragen aan betere behandeIresuItaten en Iagere kcsten vccr de zcrg en de maat- schappij. Chronische lage rugpijn heeft als medische aandoening de zwaarste maatschappelijke belasting in West-Europa. Het gaat daarbij niet alleen om de direct gerelateerde zorgkos- ten, maar ook maatschappelijke kosten zoals werkverzuim. Bij chronische lage rugpijn zijn deze kosten hoger dan bij ziektes als kanker, hart- en vaatziektes en diabetes. In Nederland heeft ongeveer 44 procent van de bevolking te maken met lage rugpijn en daarvan heeft een op de vijf te maken met chronische lage rugpijn. De symptomen en oorzaken zijn di- vers. Bij de behandeling zijn dan ook meestal meerdere verschillende medisch specialisten betrokken. Patinten worden relatief vaak doorverwezen voor second-opinions of nieuwe behandel- trajecten. De tool is gebaseerd op literatuur- studies, nieuw onderzoek onder medisch specialisten van verschillende disciplines en een omvangrijke verzameling van (anonieme) gegevens over de klachten, gekozen behande- ling en behandeluitkomsten van patinten met chronische lage rugpijn. In de praktijk werkt de tool momenteel als volgt. De patint heeft zijn of haar rugklachten eerst besproken met de huisarts of specialist, waarna men een verwijzing heeft gekregen voor de Sint Maar- tenskliniek. Nog voordat de patint op de polikliniek komt voor een eerste consult, vult men een speciaal ontwikkelde vragenlijst in. De opgegeven informatie wordt vervolgens vergeleken met de klachten, behandelingen en behandelresultaten van een omvangrijke database met patintengegevens. Dit wordt vervolgens besproken met de specialist tijdens het consult om de meest optimale behande- ling te bepalen. Handspreekuur voor musici Gelderse Vallei start Focuszorg Huisartsenpost naar Gemini Dansers openen kinderpoli ADRZ Bij chronische lage rugpijn zijn de kosten hoger dan bij ziektes als kanker en diabetes Decision tool voor zorg lage rugpijn Zuinig medicatie voorschrijven Huisartsen en medisch speciaIisten in de regic WesteIijke Mijnstreek gaan chcIeste- rcI- en bIceddrukverIagers en maagzuur- remmers dceImatiger vccrschrijven. Met deze maatregeI wiIIen zij samen met de apcthekers, zcrgverzekeraar CZ en patin- tenvertegenwccrdiger Huis vccr de Zcrg de gezcndheidszcrg betaaIbaar hcuden. De gezcndheid van de patint bIijft vccrcp staan in de keuze vccr de medicatie. Cced- kccp aIs het kan, duur aIs het mcet. Als er overgestapt wordt op een goedkopere cholesterolverlager levert dat per gebruiker per jaar een kostenreductie op die varieert tussen de 250 en 500 euro. Voor de gehele Weste lijke Mijnstreek is een maximale besparing van 300.000 euro realiseerbaar als alle gebruikers van cholesterolverlagers zouden overstappen op een goedkopere variant. Deze maand wordt gestart met het benaderen van patinten die al cholesterol- verlagers gebruiken. Bij nieuwe patinten die (een van) deze middelen gaan gebruiken, wordt het gebruikelijke voorschrijfbeleid (formularium) gehanteerd. De personen die bloeddrukverlagers of maagzuurremmers gebruiken worden later be naderd. 5amenwerking De zorgverleners slaan samen met de zorg- verzekeraar, de regionale patintenvertegen- woordiger en de openbare apothekers de handen ineen via het project Farmacie van het programma Anders Beter. Doelstelling van dit programma is om de kwaliteit van de gezondheidszorg te handhaven en om deze betaalbaar te houden. Deze intensieve samen werking tussen de betrokken partijen is nieuw. Daarom wordt in eerste instantie het voorschrijven van cholesterolmedicatie onder de loep genomen. In een later stadium wor- den andere medicatiegroepen toegevoegd. 5pcrters en musici met hand- en pcIs- prcbIemen kunnen vanaf cktcber maande- Iijks terecht cp speciaIe avcndspreekuren in Dcrdrecht. Zij wcrden dan cnderzccht en eventueeI behandeId dccr pIastisch chirurg kees I1sseIstein van het AIbert 5chweitzer ziekenhuis en hand- en pcIstherapeut Tcn 5chreuders van Hand en PcIs Centrum Dcrdrecht (HPCD]. Deze twee patintengroepen kunnen klach- ten aan hun handen hebben die bij andere mensen zelden voorkomen, legt IJsselstein uit. Sommige verbindingen tussen buig- of strek- pezen kunnen door bijvoorbeeld pianospel of harpspel heel speciek (over-)belast raken. Bergbeklimmers of golfers maken bijzondere hand- en vingerbewegingen met extreme krachten. Hun problemen worden vaak niet meteen herkend. Niet alleen de klachten zijn speciek. Ton Schreuders: Sporters en musici zijn veelal gedreven mensen, die de lat hoog leggen voor zichzelf. Gewone patinten moeten doorgaans worden gestimuleerd om te oefenen, terwijl bij sporters en musici het omgekeerde vaak aan de hand is. De kinderpcIi van het ADZ in Cces is gisteren feesteIijk hercpend. De c ciIe cpeningshandeIing werd verricht dccr jcnge dansers van de dansafdeIing van kunsteducatie WaIcheren. Een van de dansers is negen jaar, heeft diabetes en dcet mee aan het dansprcject 'Diabetes in beweging' van het 5capinc aIIet in samen- werking met het ADZ. De wachtkamer en behandelkamer hebben vrolijke kleuren en nieuw meubilair gekregen en de kamers zijn voorzien van nieuw spel- materiaal. Op de wanden van alle ruimtes zijn vrolijke afbeeldingen aangebracht. Voor de oudere kinderen en de ouders is er een grote leestafel gekomen met daarop twee iPads. Jaarlijks bezoeken ruim 6500 kinderen de kinderpoli in Goes. Het team van de kinder- poli bestaat uit twaalf kinderartsen, een ortho- pedagoog, medische secretaresses, kinderver- pleegkundigen, een longverpleegkundige, een diabetesverpleegkundige en psychologisch medewerkers. De opknapbeurt is mogelijk gemaakt door de Stichting Vrienden ADRZ en Stichting DaDa. Zwoegen voor adoptieziekenhuis Zon 115 medewerkers van Ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk vertrokken op woensdagavond 10 september naar Cortina dAmpezzo in Itali. De deelnemers hebben op 12 en 13 september wandelend en etsend vele bergtoppen in de Dolomieten bedwongen. Naast het in beweging komen was sponsoring van het adoptieziekenhuis in Ghana ook n van de doelstellingen. Met de sponsoractie is nu al ruim zesduizend euro opgehaald voor het St Marys Hospital in Ghana. Naar verwachting wordt dit bedrag nog hoger. 6 Kliniek Nummer 18 24 september 2014 Overstappen op goedkopere medicatie levert jaarlijks een behoorlijke kostenreductie op. Chronische lage rugpijn heeft als medische aandoening de zwaarste maatschappelijke belasting in West-Europa. Ouderen van 65 jaar en ouder kunnen tweewekelijks terecht op de valkliniek van het Beatrixziekenhuis in Gorinchem. Ouderen die (herhaaldelijk) vallen, zonder dat hiervoor duidelijk aanwijsbare redenen zijn, ontvangen hier praktisch advies. Dit helpt hen om minder vaak of in het geheel niet meer te vallen. Daarnaast kan het de angst om te vallen verminderen. Tijdens n bezoek vinden alle benodigde onder- zoeken plaats en wordt een behandelplan opgesteld. Landelijke gegevens tonen aan dat dertig tot vijftig procent van de ouderen minimaal eenmaal per jaar valt. Vallen is dus een serieus probleem onder de oudere bevol- king. Vallen kan ervoor zorgen dat ouderen niet meer durven lopen, vertelt Kim Mudde, verpleegkundig specialist in opleiding in het Beatrixziekenhuis. En dit kan problemen opleveren als isole- ment of depressie. Vanuit de valkliniek zetten we daarom stevig in op valpreventie voor de ouderen binnen onze regio. Door een goede analyse kunnen we advies op maat geven. Dit zorgt ervoor dat het vallen, en ook de angst voor het vallen, in de toekomst verminderd kan worden. Hierdoor kunnen ouderen ook langer zelfstandig thuis blijven wonen. Het team van de valkliniek bestaat uit een klinisch geriater, een verpleegkundig specialist in op- leiding, een fysiotherapeut en een ergothera- peut. Door de nauwe samenwerking heeft de patint snel duidelijkheid, zegt Esther van Vugt, klinisch geriater in het Beatrixzieken- huis. Alle benodigde onderzoeken vinden in n dagdeel plaats. De bevindingen worden vervolgens met de patint en diens naasten besproken, waarna een advies wordt opge- steld. Dit kunnen medische adviezen zijn, maar ook adviezen voor het dagelijks leven of aanbevelingen voor deskundige hulp, zorg en opvang. Voor een afspraak op de valkliniek is een verwijzing van de huisarts nodig. Een onderzoek in het ziekenhuis is voor de meeste mensen geen alledaagse gebeurte- nis en gaat vaak samen met spanningen en onzekerheden. Het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam biedt op de afdeling nucleaire geneeskunde met healing environment meer comfort tijdens onderzoeken. Met het juist afgestelde licht en mooie natuurfotos wordt een rustgevende sfeer gecreerd. Patinten kunnen als zij rustiger zijn beter instructies begrijpen en stiller liggen tijdens de onderzoeken. Hierdoor kan het onderzoek ook daadwerkelijk beter uitgevoerd worden. De ervaringen met de vernieuwde kamers zijn volgens het ziekenhuis uitstekend. De wanden en plafonds zijn aangekleed met natuurfotos. De verlichting bootst daglicht na en kan op elk moment aan de gewenste sterkte worden aangepast. Onze patinten geven aan dat ze zich tijdens het onderzoek in een rustgevende omgeving bevinden en dat de fotos aeiding bieden. Hierdoor wordt het onderzoek minder belastend en in sommige houdingen ook als minder ongemakkelijk ervaren. Een ander voordeel is dat door middel van het daglicht systeem het ook prettiger werken is. Door het natuurlijke licht hebben we beter zicht op onze patint en kunnen we bijvoorbeeld een infuus of injectie beter prikken, vertelt Rob van der Heiden, afdelingshoofd. Voor de ver- lichting zijn bovendien LED lampen gebruikt, zo gaat Ikazia zuinig om met energie. Extra aandacht hoofd-halskanker Lage groei van zorguitgaven Natuurfotos en prettig licht in Ikazia Vallen kan ervoor zorgen dat ouderen niet meer durven lopen Hoofd-halskanker is een van de meest voor- komende vormen van kanker, maar bij het brede publiek nog niet zo bekend. Roken en overmatig drinken vormen risicofactoren. Binnen Europa wordt deze week aandacht gevraagd voor hoofd-halskanker. Verschil- lende ziekenhuizen in Nederland houden een gratis controle. Hoofd-halskanker vormt wereldwijd vijf p rocent van het totale aantal kankergevallen. Deze kanker komt voornamelijk bij mannen voor; het aantal jongeren met deze ziekte neemt de laatste tijd toe. Tumoren van de mond- en keelholte en het strottenhoofd zijn veel voorkomende soorten van hoofd- halskanker. Rokers lopen een hoger risico op de ziekte. Wie meer dan twee tot drie glazen alcohol per dag tot zich neemt, heeft ook een verhoogd risico op hoofd-halstumoren. Tenslotte is recentelijk het aantal gevallen van hoofd-halskanker gestegen als gevolg van bepaalde vormen van het HPV-virus. De Europese vereniging voor Hoofd-halskanker (EHNS), wil de ziekte hoofd-halskanker bij iedereen onder de aandacht brengen. Door meer bekendheid van en met deze ziekte kan eerdere herkenning en verwijzing naar de specialist plaatsvinden. Hierdoor kan de kans op genezing verhoogd worden. De Nederlandse zorg behoort tot de beste van Europa. De kwaliteit van zorg neemt hand over hand toe. Dat concludeert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in haar berichtgeving naar aanleiding van Prinsjesdag 2014. Ook zijn er grote stappen gezet om de patint- veiligheid te verbeteren, zo is de vermijd- bare sterfte in ziekenhuizen de laatste jaren met vijftig procent gedaald. De groei van de collectieve zorguitgaven is op het laagste niveau van deze eeuw. De groeibedroeg in de periode 2005 tot 2010 circa 5,7 procent gemiddeld per jaar. In de periode 2011 tot 2015 is de groei ruim ge- halveerd naar circa 2,3 procent gemiddeld per jaar. Van 2014 op 2015 wordt zelfs verwacht dat de zorguitgaven min of meer gelijk blijven. De daling van de groei is volgens het minis- terie van VWS toe te schrijven aan het succes- volle geneesmiddelenbeleid, de her vorming van de langdurige zorg, de verschillende akkoorden binnen de zorgsector en scherpere inkoop van verzekeraars. Hoge kwaliteit Het ministerie vindt het een zaak voor de hele zorgsector om de ingezette lijn de komende jaren vast te houden. De ambitie is en blijft: toegankelijke en betaalbare zorg van hoge kwaliteit voor iedereen. 7 Kliniek Nummer 18 24 september 2014 De wanden en plafonds zijn aangekleed met natuurfotos en de verlichting bootst daglicht na. Valpreventie voor ouderen Op de foto Esther van Vugt, klinisch geriater in het Beatrixziekenhuis (links) in gesprek met een patint. 8 Advertentie Nummer 18 24 september 2014 EEN SNEL HERSTEL DANKZIJ BOUWSTEENTJES & EASY-TO-EAT Verkrijgbaar bij alle Zorg-groothandels Voor de extra- murale markt bij BOUWSTEENTJES & EASY-TO-EAT Bij onbedoeld gewichtsverlies wordt ook veel spierweefsel afgebroken. Dat kan leiden tot minder kracht, vermoeidheid en een verminderde weerstand. Extra eiwitrijke voeding kan dit proces tegengaan. Dat dit ook lekkere tussendoortjes kunnen zijn, bewijzen het Bouwsteentje en Easy-to-Eat. De Bouwsteentjes en Easy-to- Eat hebben de smaak van een gebakje en zijn verkrijgbaar in verschillende smaken. Easy-to-Eat is speciaal ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare voeding kunnen eten. EIWITRIJK De Bouwsteentjes en Easy-to-Eat zijn een bron van hoogwaardige melkeiwitten. Ieder gebakje bevat al 8 gram hoogwaardig eiwit. Eiwitten zijn essentieel voor energie en bouwstofen voor het behoud van de spieren. Tevens zijn eiwitten belangrijk voor de aanmaak van nieuw weefsel en bloedvaten, bijvoorbeeld bij het herstel van wondgenezing. Daarnaast voor afweer tegen infecties en draagt eiwit bij tot de vorming van gezonde botten. Iemand die mager, ziek of ondervoed is heeft meer eiwitten nodig. VERKRIJGBAAR BIJ ALLE ZORG-GROOTHANDELS EN JUMBO SUPERMARKTEN Bouwsteentjes zijn diepgevroren verpakt en verkrijgbaar in 4 populaire smaken, aardbeien, banaan, bosvruchten en chocolade. Verpakt per 10 stuks of 4 stuks voor de kleinschalige woonvormen. Easy-to-Eat is per 4 stuks verpakt en verkrijgbaar in de smaken frambozen of tropical. Op voorraad bij elke groothandel in de Zorg en voor de extramurale markt zijn de Bouwsteentjes en Easy-to-Eat verkrijgbaar bij de Jumbo en C1000 supermarkten. U vindt de Bouwsteentjes en Easy-to-Eat in het diepvriesvak. PRIJSWINNEND RECEPT Het concept Bouwsteentjes is in 2008 met een 1e prijs voor innovatie beloond. Omdat het voor iemand met erge slikproblemen niet mogelijk is om van de Bouwsteentjes te genieten is Easy-to-Eat ontwikkeld en is ook Easy-to- Eat in 2009 met de eerste prijs voor innovatie beloond. Easy-to-Eat wordt op natuurlijke basis gemaakt en bevat geen E-nummers. PRIJS WINNEND RECEPT VOOR MEER INFORMATIE ZIE WWW.BOUWSTEENTJES.NL OF NEEM DIRECT CONTACT OP MET ONS INFORMATIETEAM: Stan Mertens 06 24 88 65 26 - Huib van Leeuwen 06 22 91 63 95 of Jeroen Majoor 06 53 15 38 99 Een op de twee Nederlanders heeft moeite om zelf de regie te voeren over gezond- heid, ziekte en zorg. Het ontbreekt hen aan kennis, motivatie en zelfvertrouwen. Drie op de tien volwassen Nederlanders beschikt over onvoldoende functionele lees- en rekenvaardigheden en onvoldoen- de vermogen om (gezondheids-)informatie te vinden en te verwerken. Maar gezond- heidsvaardigheden zijn te leren en te ont- wikkelen en ook zorgaanbieders en instel- lingen kunnen leren beter met mensen met lage gezondheidsvaardigheden om te gaan. Van Nederlandse burgers en patinten wordt steeds meer verwacht dat zij over de vaardig- heden beschikken om een actieve rol op zich nemen in de zorg voor hun eigen gezond- heid en ziekte en die van hun naasten. Niet iedereen is daar echter even goed toe in staat. Gezondheidsvaardigheden worden op verschillende manieren gedenieerd. In meer beperkte denities ligt de nadruk op functio nele lees- en rekenvaardigheden en het ver mogen om informatie te vinden en te verwerken (health literacy). Bredere denities omvatten aspecten zoals zelfver- trouwen, motivatie, kritisch vermogen en sociale vaardigheden. In de kennissynthese Gezondheidsvaardig heden: Niet voor ieder- een vanzelfsprekend van het NIVEL wordt de stand van de kennis over gezondheidsvaardig- heden opgemaakt. De kennissynthese is ge- baseerd op eigen wetenschappelijk onderzoek en internationale wetenschappelijke litera- tuur. Deze is onderdeel van de serie overzicht- studies en kennisvragen van het NIVEL. De belasting van mantelzorgers is ver- geleken met vorig jaar ink toegenomen. Mantelzorgers staan er vaker alleen voor, ze zijn meer dan voorheen belast met de zorg voor mensen met dementie en vinden deze zorg moeilijker te combineren met hun priv-leven en hun werk. Dat blijkt uit onderzoek van PGGM&CO, de ledenvereniging van pensioenuitvoerings- organisatie PGGM. De enqute is ingevuld door 1095 mantelzorgers, allen (oud-)werk- nemers in de sector zorg en welzijn. Ruim een derde van de ondervraagden geeft al langer dan acht jaar mantelzorg, in de meeste geval- len aan n en dezelfde persoon. Opvallend is dat acht van de tien mantelzorgers deze taak combineren met (deeltijd)werk. Hun werk gevers zijn daar vaker dan vorig jaar mee bekend, maar nog altijd is 45 procent van de leidinggevenden niet op de hoogte van het feit dat hun personeel mantelzorg ver- leent. De genquteerden verwachten dat de mantel zorg hen in de komende periode meer tijd gaat kosten, en uit de cijfers blijkt dat de dagelijkse frequentie van zorgverlening is toe- genomen. Dit valt samen met overheids beleid dat er op gericht is om mensen zo lang moge- lijk zelfstandig thuis te laten wonen. Zeventig procent van de mensen die mantelzorg nodig hebben, is in 2014 thuiswonend. Net als vorig jaar blijkt dat de hulp aan dementerenden voor de grootste, vooral mentale belasting zorgt. In vergelijking tot vorig jaar wordt mantelzorg nu vaker binnen de familie ver- leend. De mantelzorg voor mensen in de buurt is tegelijkertijd afgenomen. Om vanaf 2015 de zorg in de buurt in goede banen te leiden, worden in steeds meer gemeenten sociale teams opgezet. Professionals van organisaties voor maatschappe lijke ondersteuning, welzijn en zorg, vormen samen een team dat keukentafelgesprekken voert met hulp- vragers. De insteek is mensen kort en zo goed mogelijk helpen, om ze zo uit de dure zorg te houden. Het is een nieuwe manier van denken, zowel voor de zorgprofessio- nals als voor de hulpvragers: zorgen voor, moet veranderen in zorgen dat. Nynke Siderius (maatschappelijk werker) en Marie-Christien Hermans (wijkverpleeg- kundige) van Sociaal Team Gouda Noord zijn er enthousiast over. Gemeenten krijgen vanaf volgend jaar de functies voor begeleiding in hun taken pakket, die gaan over van de AWBZ naar de Wmo. Dat vergt een nieuwe manier van werken. Sociaal Team Gouda Noord heeft daar al ervaring mee opgedaan. Het is in april vorig jaar als pilot gestart. Inmiddels heeft het die fase verlaten en heeft het de status van project. Binnenkort krijgen nog twee andere gebieden van Gouda hun eigen team. Een sociaal team biedt n voordeur voor alle bewoners uit de wijk die hulp nodig hebben. In plaats dat zij verschil- lende instanties af moeten, kunnen zij een beroep doen op dit team. De bewoners kunnen door anderen (bijvoorbeeld huisarts, wijk- verpleegkundige) worden verwezen naar het sociaal team of ze kunnen op eigen initiatief binnenlopen tijdens het inloopspreekuur. Sociaal Team Gouda Noord is onder gebracht in het gezondheidscentrum in de wijk, waar ook de apotheek, huisarts, fysiotherapie en anderen zitten. Het is een omgeving waar mensen gemakkelijk binnenlopen. Wij proberen de zorgen en wensen zo helder mogelijk te krijgen. In plaats van direct een pakketje zorg te bieden, laten we mensen vooral zelf oplossingen bedenken. Hoe kun je proberen het probleem zelf op te lossen, of wie in je omgeving zou kunnen mee denken?, legt Nynke Siderius uit. De vragen waarmee mensen komen, zijn heel gevarieerd: van vragen over werk, nancin of gezondheid, tot dagbesteding en relaties. Alcoholproblemen De negen teamleden (die ieder 24 uur per week werken in het sociaal team) hebben een opleiding gehad om gekanteld te kunnen denken, van zorgen voor naar zorgen dat. Ze zijn allemaal generalisten, ze worden geacht met alle hulpvragers het eerste gesprek aan te kunnen gaan, ongeacht de problemen. Voor specieke deskundigheid kunnen ze als dat nodig is een ander teamlid of een deskun- dige raadplegen. Vaak blijft het niet bij n gesprek. Marie-Christien Hermans vertelt dat ze gesprekken voert met een man die is vast gelopen vanwege zijn alcoholprobleem. Doordat ik naar hem luister, hem serieus neem, ziet hij toch weer wat lichtpuntjes en is hij gaan werken aan zijn alcoholprobleem. Daardoor kan hij zijn gedachten weer wat beter reguleren. Je biedt met deze gesprek- ken mensen openingen om weer verder te kunnen. Soms zijn kleine stapjes het begin van een grote verandering. Mensen komen hierdoor in hun eigen kracht. Niet iedereen heeft een sterk netwerk om zich heen. Uit een onderzoek van de ANBO dat op 9 september werd gepubliceerd in de Volkskrant blijkt dat een kwart van de senioren niet kan terugvallen op een sociaal netwerk. Nynke Siderius: Er is altijd wel iets van een netwerk te realiseren, hoe minimaal ook. Soms is het mogelijk oude contacten nieuw leven in te blazen. Mensen vinden het vaak moeilijk om een beroep te doen op anderen. Toch blijken buren, vrien- den en ook vrijwilligers vaak bereid om mee te denken, als je het vraagt. Je ziet dingen tot stand komen. Mensen gaan weer met elkaar in gesprek. Marie-Christien Hermans vult aan: Je ziet dat echt gebeuren. Ik zit nog niet zo lang in het team, maar ik word er heel vrolijk van als ik zie dat het echt werkt. De saam- horigheid die ontstaat, die is heel mooi. Door Marja Baars Regie gezondheid vaak te moeilijk Mantelzorgers zwaarder belast Je ziet dingen tot stand komen. Mensen gaan weer met elkaar in gesprek Anders denken in de zorg 9 Thuiszorg Nummer 18 24 september 2014 alles over comfortabel, veilig en zelfstandig wonen voor ouderen beurs Kom naar de Eindhoven Beursgebouw 27 t/m 29 november 2014 Haaglanden Broodfabriek Rijswijk 24 en 25 oktober 2014 Dagelijks open van 10:00 tot 17:00 uur Gratis toegang tegen inlevering van deze coupon of via registratie op: www.lieverthuisbeurs.info Nynke Siderius en Marie-Christien Hermans. Drie op de tien volwassen Nederlanders beschikt over onvoldoende functionele lees- en rekenvaardigheden en onvoldoende vermogen om (gezondheids-)informatie te vinden en te verwerken. 10 Advertentie Nummer 18 24 september 2014 HET SILENTIA SCHERMEN SYSTEEM Privacy zonder opgesloten gevoel Een hyginisch alternatief voor bedgordijnen Mobiel, maar ook aan de muur of in de vloer te monteren Een uitermate systeem Makkelijk en licht in het gebruik In allerlei verschillende lengte- en hoogtematen Ruim assortiment eigentijdse kleuren, inclusief een lichtdoorlatende uitvoering Silentia Nederland B.V. Nijverheidsweg 8 5071 NK Udenhout Tel. 013-5119302 Fax 013-5112324 info@silentiaschermen.nl www.silentiaschermen.nl Nieuwbouw (Brand)veiligheid & Zonder een sprinklerinstallatie zijn de ge- volgen van een brand in een ziekenhuis niet goed voorspelbaar. Bij brand blijkt tijdig ontruimen een hele opgave en dat geldt met name voor grote patinten kamers en van de intensive-care-afdeling, waar ont- ruimen vaak onmogelijk is. IC-patinten van de medische apparatuur ontkoppelen (en verplaatsten) is een groot risico, een operatie door brand afbreken is ondenk- baar. De Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid (NOVB) vindt dat het be- veiligen van zorginstellingen en zieken- huizen beter moet en kan en publiceerde de paper Brandveiligheid in de zorg kan slimmer en beter. Sprinklersystemen (en watermistsystemen) geven per denitie een hoger brandbeveili- gingsniveau, omdat een brand geheel auto- matisch snel en effectief wordt bestreden. De beginnende brand wordt onder controle ge- houden en meestal geblust door n of twee sprinklerkoppen. De brand blijft beperkt tot n ruimte, waardoor slechts beperkt ont- ruimd hoeft te worden. Keuzevrijheid Sprinkler- en watermist systemen geven meer ontwerp keuze vrijheid, exibiliteit en beperken de investering in bouwkundige compartimenten en de instandhouding daar- van. De nan cile (gevolg-) schade bij brand is zeer beperkt, imagoschade wordt ver meden wanneer een ziekenhuis (gedeeltelijk) moet sluiten. Wanneer deze aspecten meegenomen worden in de besluitvorming blijkt de inves- tering in een actief blussysteem van grote waarde. Honderd procent veiligheid bestaat niet, bewuste keuzes maken getuigt van ver antwoordelijk bestuur. Praktijk Uiteraard zijn er diverse ziekenhuizen die kozen voor een actief blussysteem. Een selectie daarvan, een aantal interessante onderzoeken en een vergelijking met de conventionele oplossingen vindt men net als de publicatie op www.sprinkler.nl. Brand is een reel risico voor elke zorg- instelling. In de meeste gevallen lopen incidenten goed af. Soms gaat het mis, raken mensen gewond en is er grote schade. Alle zorginstellingen werken aan brand- veiligheid. Het gaat hierbij grotendeels om technische en bouwkundige maatregelen en het voorbereiden van de bedrijfshulp- verlening. Het COT Instituut voor Veilig- heids- en Crisismanagement onderzocht in de afgelopen jaren vele calamiteiten in de zorg, waaronder de dodelijke brand bij GGZ Rivierduinen en de zeer grote brand bij De Geinsche Hof. Vooral de brand bij Rivier duinen heeft ertoe geleid dat veel zorginstellingen naar de eigen brandveilig- heid zijn gaan kijken: kan dit ook bij ons gebeuren ondanks dat we wel voldoen aan wet- en regelgeving? Vaak is hierop het antwoord ja. Het COT adviseert bestuurders en directies over brandveiligheid. Niet over specieke technische maatregelen, maar over ambities en visie. Hoe brandveilig moet het zijn? Wat vergt dit? Centraal staat hierin wat het COT realistische brandveiligheid noemt. Vanuit inzicht in werkelijke risicos, bewuste bestuur- lijke keuzes maken die worden uitgewerkt in samenhangende, uitvoerbare maatregelen. Geen papieren werkelijkheid of compliance- veiligheid. Belangen Realistische brandveiligheid vergt in ieder geval: Dat brandveiligheid wordt afgewogen tegen over andere belangen (zoals leefbaar- heid, zorg, kosten); De betrokkenheid van zorgpersoneel bij brandveiligheid. Dit is niet alleen een onder- werp voor de facilitaire of technische dienst. Zorgcollegas kunnen een goede realitycheck doen op plannen en procedures: gaat het plan echt werken? Is er voldoende tijd? Zijn er altijd voldoende BHVers? Is rekening gehouden met verminderde/geen zelfredzaamheid?; Het inzicht dat voldoen aan wet- en regel- geving niet betekent dat het veilig is. Het COT adviseert dit te zien als minimumniveau. De plus hierop hangt af van de eigen ambitie; De bereidheid om risicogestuurd te werken. De aard en omvang van risicos hangt af van bijvoorbeeld het type zorg, de zelfredzaam- heid van clinten en het type gebouw. Als gevolg zal de ene afdeling minder maatregelen hoeven nemen dan de andere. Steeds vaker willen management en bestuur actief betrokken zijn bij brandveiligheid, omdat zij hun verantwoordelijkheid willen nemen. De impact van brandcalamiteiten is immers groot. Het COT helpt hen de eigen visie op brandveiligheid expliciet te maken: wat verwacht de organisatie van medewer- kers en welke randvoorwaarden realiseert de organisatie hiertoe? Realistische brandveilig- heid betekent dat collegas weten wat er van hen wordt verwacht, zowel qua gedrag als qua handelen. Het ontwikkelen van de visie is bij uitstek een enthousiasmerende manier om het bewustzijn op dit onderwerp te vergroten. Een beperkte inspanning met een hoog rendement. Een gesprek over brandveiligheid is geen taboe, maar juist een teken van profes- sionaliteit. Door Marco Zannoni, directielid COT Brandveiligheid kan slimmer Realistische brand- veiligheid betekent dat collegas weten wat er van hen wordt verwacht Realistische brandveiligheid . samen naar een brandveilige samenleving Betrouwbare brandveiIigheid Kostenbesparend Toegang tot kennis Vakbekwaamheid Duurzaamheid Hogeweg 35 5301 LJ ZaIbommeI www.novb.nI Op de hoogte blijven? nieuws voor de zorgprofessional www.zorgenziekenhuiskrant.nl Gratis abonnement op onze nieuwsbrief! nieuwsbrief@zorgenziekenhuiskrant.nl Marco Zannoni Zie pagina 13 Zie pagina 15 Modulair bouwen wint terrein Bouwen met BGB-keurmerk Nieuwbouw (Brand)veiligheid & 12 www.adviesbureaumunnik.nl Onafhankelijk specialist in brandveiligheid Nieuwe brandveiligheidstechnieken die voor u werken:
een kostenbesparing van 30% hoger kwaliteitsniveau zelfuitvoerbaar
Benieuwd? Kijk op www.adviesbureaumunnik.nl of bel 0598 39 59 79 Nieuwe beleving van zorg Interieurs met simulatie van daglicht , uitzicht op natuur, geluid en geur. Zie onze wolkenplafonds en fotowanden met dynamisch daglicht op: www.plafondverbeelding.nl +31 (0)626396846 REAGEREN, voor het te l aat is. U kunt niet altijd overal zijn. Daarom helpen wij u uw clinten in de gaten te houden. Wij hebben een systeem ontwikkeld, volledig in het bed gentegreerd, dat u waarschuwt als uw clint het bed verl aat. Zodat u tijdig kunt reageren. Veiligheid in de zorg in de beste vorm. Stiegelmeyer out-of-bed-systeem. Tijdig reageren voordat het te l aat is. E-Mail: info@stiegelmeyer.nl | Telefoon: 0345 581 881 Deze al armeri ng wordt vi a het zust eroproepsyst eem doorgegeven. Uw cli nt verl a at het bed en activeert da ardoor het al arm. Visuel e mel di ng van de oproep op de gang. Mel di ng op de zust erpost. Mel di ng met bednummer op pi eper of t el ef oon. www.sti egelmeyer.nl Gecerticeerd koel- en verwarmingssysteem voor vervoer Veel medicijnen en aanverwante producten die door mensen worden gebruikt, moeten vanaf het ophalen bij de groothandel tot aevering in de koelkast bij de apotheek worden vervoerd en opgeslagen volgens de internationale GDP-richtlijn. Dometic Benelux B.V. in Etten-Leur introduceert nu het eerste en enige Good Distribution Practices (GDP)-gecerticeerde gecombi- neerde koel- en verwarmingssysteem voor geconditioneerd vervoer. Dometic Benelux werkt hiervoor samen met Boyriven Neder- land BV en drie geselecteerde inbouw- en servicedealers in Nederland. Met de GDP-certicatie voldoet het systeem aan- toonbaar aan de richtlijnen zoals die zijn opgesteld in de EU guideline on Good Distribution Practice of medical products for human use van november 2013. De Europese Unie heeft in 2013 de nieuwe en nu wettelijk verplichte GDP-richtlijn OJC 343, 5-11-2013 voor transport van vaccins en medicijnen voor menselijke consumptie af- gegeven. In de richtlijn staat dat de tempera- tuur van de vervoerde medicijnen te allen tijde tussen een vastgelegde onder- en boven- grens moet blijven. De temperatuur in de transport opbouw dient daarnaast continue geregis treerd te worden en achteraf inzichte- lijk te zijn. Het Dometic CareCool gecombi- neerde verwarmings- en koelsysteem maakt gebruik van het originele verwarmings systeem van de auto in combinatie met een tweede aircon ditioningssysteem, aldus Dometic sales manager Ren Plomp. Met deze set-up voldoet het Dometic CareCool systeem aan de GDP-richtlijn. Dat wil zeggen dat we goederen die op kamertemperatuur vervoerd moeten worden, gegarandeerd en onder alle omstan- digheden tussen de 15 en 25 graden kunnen transporteren en hiervoor een certicaat kunnen overhandigen. Wageningen UR De farma-certicering geldt voor de combi- natie van het Dometic CareCool systeem met een Cruiser opbouw van Boyriven. Om te voldoen aan de nieuwe norm voor farma-transport is de combinatie met onze Helsinki Cruiser koelopbouw ontwikkeld, zegt Boyriven directeur Bart van Wegen. Dit is de lichtste koelopbouw in de markt voor een optimaal laadvermogen. Het CareCool sys teem van Dometic in combinatie met de Helsinki Cruiser is getest en gecerticeerd door Wageningen Universiteit & Research - Food & Biobased Research (Wageningen UR). Hier- voor hebben we een speciale testfaciliteit voor het testen van transportmaterieel voor gecon- ditioneerd vervoer, aldus specialist climate control Leo Lukasse van Wageningen UR. Het brandveiligheidsniveau in een gebouw wordt bepaald door de Bouwkundige, Installatietechnische en Organisatorische maatregelen (BIO). Adviesbureau Munnik inspecteert deze brandveiligheidsvoor- zieningen. Tot voor kort gewapend met tekening, blocnote, pen en fototoestel, moest de rapportage op kantoor worden uitgewerkt. Om het proces te versnellen heeft Adviesbureau Munnik een brand- veiligheidsapp ontwikkeld. Hierdoor ont- staat een kostenreductie van maar liefst dertig procent. Na een jaar van investeren en innoveren wordt nu middels een tablet met maatwerk- module genspecteerd. Kritische punten of ge- breken worden in kaart gebracht en ter plaatse gerapporteerd. Het uitbrengen van het brand- veiligheidadvies wordt hierdoor efcinter. Het kwaliteitsniveau wordt hoger, terwijl de totale kosten voor de eigenaar dalen. Momen- teel wordt deze versie doorontwikkeld om te koppelen aan gepland onderhoud. Kennis delen Kennis vergroot je door te delen. Dit doet Adviesbureau Munnik door het regelmatig geven van opleidingen, cursussen en het ver- zorgen van informatieve discussieplatforms rondom brandveiligheid. De cursus inspecteur brandveiligheid wordt aangeboden inclu sief deze nieuwe app. Na de cursus kan de deel- nemer zelfstandig periodieke inspecties uit- voeren, kritische punten herkennen en acties en prioriteiten toekennen. Kijk voor meer informatie op www.adviesbureaumunnik.nl of bel (0598) 395 979. Directies en besturen van zorginstellingen zijn zich de laatste jaren steeds bewuster geworden van brandveiligheidsrisicos voor de patint, de bezoeker, de mede- werker, het gebouw n de continuteit van zorg, stelt de Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid (NOVB) tevreden vast. De vraag die zich vervolgens aandient is op welke wijze de brandveiligheid te optimali- seren is en de brandveiligheidsrisicos te minimaliseren zijn. Het zijn vragen van een praktisch en technisch, maar ook van een moreel-ethisch karakter, omdat de zoektocht ook betekent dat wordt vastgesteld welke risicos aanvaardbaar worden geacht. Waar het gaat om de optimalisatie van brandveilig- heid is de NOVB een vurig pleitbezorgster van de integrale benadering. In dat model is optimale brandveiligheid het resultaat van een mix van bouwkundige, installatietech- nische en organi satorische maatregelen. Als bij bouw of verbouw de brandveiligheid in de eerste ontwerpfase vanuit deze drie- eenheid wordt bekeken, is een aantal alternatieve en betaalbare oplossingen voorhanden. De integrale be nadering biedt ook ruimte voor onderhandeling over maatregelen die de brandveiligheid vergroten en tegelijkertijd de kosten binnen de perken houden. Actieve blussystemen, zoals sprinklers en watermist voldoen aan die twee criteria. Zij pakken de brand snel en trefzeker bij de bron aan, zodat die zich niet uitbreidt en al onder controle is voordat de brandweer arriveert. Zo ver groten deze systemen de veiligheid van patint, mede werker, bezoeker, het gebouw en komt de continuteit van zorg niet in gevaar terwijl exploitatiekosten gelijk blijven. Meer infor- matie: www.geefbrandgeenkans.nl. App inspectie brandveiligheid Blussystemen voor de zorg ! #$ %$&'%$( )* +$,$ *-./(- ,/0( --(.$1$2$3+ +))3 +$ 4$%3$$(+$ )3.-(/'-%/$' )5 4$+3/02$( * * * Steeds vaker ziet men de laatste jaren dat ziekenhuis gerelateerde projecten modu- lair gebouwd worden. Bussman heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot de trendset- ter op dit gebied. Met name als het gaat om technisch gecompliceerde gebouwen zoals operatiekamers of zelfs complete OK-com- plexen, is Bussman toonaangevend. Modulair bouwen werd oorspronkelijk vooral gebruikt voor tijdelijke toepassingen. De laatste jaren is men echter ook voor perma- nent gebruik de voordelen van dit bouw- systeem in gaan zien. Voor technisch ge- compliceerde gebouwen zijn die voordelen nog veel groter. Behalve OKs zijn dat bijvoor- beeld ook dialysecentra, radiologiegebouwen en scopiekamers. Hoe meer techniek er in een gebouw zit, hoe sneller het door die techniek ook weer achterhaald wordt. Het aanpassen aan de nieuwe standaard betekent vaak in grijpend verbouwen. Maar verbouwen betekent ook stof, lawaai, kans op uitval tech- nische systemen, juist in een omgeving waar men dat absoluut niet kan hebben. Modules wisselen Bij modulaire gebouwen kunnen, wanneer nodig, simpelweg de in aanmerking komende modules worden uitgewisseld. De rest van het complex kan meestal gewoon in gebruik blijven. Omdat bij modulaire bouw het meeste werk vooraf in de fabriek gebeurt, is de bouwtijd op locatie vele malen korter en dus de over- last minder. In de maand oktober worden er maar liefst drie door Bussman gebouwde permanente OK-projecten in gebruik ge- nomen in Nederland en Belgi. Bij het Isala ziekenhuis in Zwolle wordt een compleet nieuw behandelcentrum in gebruik genomen. Dit gebouw heeft een oppervlakte van ruim 4600m en is opgebouwd uit 228 modules. Naast een complete hotoor met zes OKs, opdekruimten, recovery, holding, etc., zijn hierin ook een poli-afdeling met behandel- kamers en beddenkamers voor short stay ondergebracht. In het Belgische Duffel wordt bij het AZ St. Maarten ziekenhuis een hybryde OK in gebruik genomen en bij de EMC kliniek in Bosch en Duin wordt de OK-capaciteit verdubbeld door de plaatsing van een tweede OK. Interim OK voorzieningen Echter ook op het gebied van tijdelijke OK- voorzieningen is het unieke concept van Bussman nog steeds in trek. Afgelopen maand hebben twee Belgische ziekenhuizen (Brussel en Meenen) interim OKs van Bussman in gebruik genomen. Vanaf begin november worden bij het Slingeland ziekenhuis in Doetinchem alle operaties in een hyper- moderne interim OK complex van Bussman uitgevoerd. Meer informatie is te vinden op www.bussman.nl. Omdat bij modulaire bouw het meeste werk vooraf in de fabriek gebeurt, is de bouwtijd op locatie vele malen korter Modulair bouwen wint terrein * Ook op het gebied van tijdelijke OK-voorzieningen is het unieke concept van Bussman nog steeds in trek. Het Dometic CareCool gecombineerde verwarmings- en koelsysteem maakt gebruik van het originele verwarmings- systeem van de auto in combinatie met een tweede airconditioningssysteem. Nieuwbouw (Brand)veiligheid & 13 Nieuwbouw (Brand)veiligheid & 14 Ccbcuw, de Architect en Vastgcedmarkt crganiseren deze week (van 23 tct en met 25 september] de tweede editie van het kennisevent Eccbcuw in de 1aarbeurs in Utrecht. Ecobouw biedt een uitgebreid programma voor kennisoverdracht over duurzaam ont- werpen, bouwen en exploiteren: presentaties, seminars, debatten, demonstraties en een informatiebeurs. Plus een keur aan top- sprekers en experts. Ecobouw vindt plaats tijdens de Dutch Green Building Week 2014 en wordt ondersteund door de Dutch Green Building Council. Ecobouw heeft als doel- stelling om een zo volledig mogelijk beeld te geven van duurzame oplossingen voor de gebouwde omgeving, inclusief nieuwbouw, renovatie, herbestemming en gebiedsontwik- keling. Ecobouw richt zich op architecten, bouwkundigen, bouwers en opdrachtgevers, zoals projectontwikkelaars. Partijen waarbij de ketensamenwerking hoog in het vaandel staat. Dat is immers de sleutel voor duurzaam bouwen. Verder nodigt Ecobouw facility- managers, gebouwbeheerders, verenigingen van eigenaren en MVO/duurzaamheidsma- nagers uit om Ecobouw te bezoeken. Kortom: iedereen die genteresseerd is in duurzaam ontwerpen, bouwen en exploiteren. Ecobouw kent een hoofdpodium en vijf subpodia. De volgende themas komen aan de orde in de subzalen: energie, transformatie, afval/ water, gezondheid en proces. Bekijk het actuele pro- gramma op www.ecobouw.net. Toegang tot Ecobouw is gratis. Toegangskaarten zijn te bestellen via de website van Ecobouw. Kennisevent Ecobouw ! #$ %$&'%$( )* +$,$ *-./(- ,/0( --(.$1$2$3+ +))3 +$ 4$%3$$(+$ )3.-(/'-%/$' )5 4$+3/02$( * ecent hebben verschiIIende media bericht cver het tcenemende aantaI sIachtcers van brand. VcIgens randweer Neder- Iand zijn in de eerste drie maanden van 2014 aI vier keer zc veeI dcdeIijke sIacht- cers gevaIIen aIs gevcIg van brand aIs in dezeIfde pericde vcrig jaar. Het beIang vccr een gcede brandveiIigheid vccr gebcuwen wcrdt hiermee cnderstreept. Ascom, leverancier van bedrijfskritieke commu nicatieoplossingen, weet dat de oplos- sing bij de kern moet worden aangepakt: bij het opleveren van brandveilige gebouwen. En dat is precies waarom de organisatie nauw betrokken is bij het Brandveilig Gebruik Bouwwerken (BGB)-keurmerk. Kiwa Neder- land en Brandweer Haaglanden hebben het initiatief genomen een keurmerk te ontwikke- len dat een indicatie geeft van de brandveilig- heid van gebouwen. Deze instanties hebben een checklist gemaakt met punten waaraan gebouwen moeten voldoen. Aan de hand van deze checklist wordt een BGB-opname- rapport gemaakt. Als uit dit rapport blijkt dat de bouwkundige, installatietechnische en organisatorische maatregelen aan de wette- lijke of aanvullend in de vergunning gestelde eisen wordt voldaan, wordt het Kiwa brand- veiligheidskeurmerk uitgereikt. Kiwa Nederland en Brandweer Haaglanden heeft een aantal partners aangewezen die ge- machtigd zijn het keurmerk te verstrekken. Ascom is sinds 2008 n van die partners. Sinds de oprichting van het keurmerk heeft Kiwa Nederland vele statusmetingen verricht en BGB-keurmerken uitgereikt. Het is daarom niet verwonderlijk dat de brandweerkorpsen in de vier grote steden (Den Haag, Utrecht, Amsterdam en Rotterdam) het keurmerk hebben erkend. En van de organisaties die veel investeert in brandveilige gebouwen en meerdere BGB-keurmerken heeft ontvangen is de Parnassia Groep. Maarten Klomp, manager onderhoud vastgoed beheer van de Parnassia Groep, geeft aan hoe belangrijk het BGB- keurmerk is voor de organisatie. Voor Klomp is het van belang dat bestaande gebouwen en nieuwbouw locaties op orde zijn als het aan- komt op brandveiligheid. Een aantal jaar geleden kwam ik in aanraking met het BGB- keurmerk en ik was onder de indruk van de gestructureerde en uitgebreide aanpak van de keurmerksystematiek. Dit keurmerk garan- deert ons de juiste aandacht voor brandveilig- heid vanaf de eerste dag van een nieuwbouw- traject Daarnaast wordt de aandacht voor brandveiligheid continu gewaarborgd door de jaarlijkse heropname voor verlenging van het keurmerk. Op dit moment beschikken we over zeven BGB-keurmerken. Het keurmerk is voor ons geen doel op zich, maar het heeft zich de afgelopen jaren bewezen als een uitstekend werkend instrument. Dit keurmerk garandeert ons de juiste aandacht voor brandveiligheid Bouwen met BGB-keurmerk Het BGB-keurmerk. De brandveiligheid wordt continue gewaarborgd door de jaarlijkse heropname. Dp de vccrheen Iege zcIder van ZCT zieken- huisIccatie HengeIc is een ziekenhuis cp kIeinere schaaI nagebcuwd. Hier Iaat ZCT sinds enkeIe maanden zijn medewerkers cefenen met diverse crisisscenaric's in een zc reaIistisch mcgeIijke setting. Het vccrdeeI is dat er kan wcrden gecefend zcnder dat het dageIijkse zcrgprcces cp de afdeIingen wcrdt verstccrd. De oefenruimte is uniek in zijn soort binnen de Nederlandse ziekenhuizen. BHV-instruc- teur Ferdinand van t Veen: Een dialyse- ruimte, een patintenkamer, een OK en een laboratorium. We hebben het allemaal. De bedrijfshulp verlening (BHV) in een zorg- instelling vereist een heel specieke werk- wijze omdat men te maken heeft met patin- ten die weinig zelfredzaam zijn. Volgens Van t Veen draait het hele proces daarbij om bewustwording. We vinden het belangrijk dat onze medewerkers zich bij een ont ruiming bewust zijn van de beperkingen die een wille- keurige ruimte met zich meebrengt. Dat kan een snoer zijn dat op de grond ligt. Het is namelijk een hele klus om daar een bed over- heen te duwen. Maar het kunnen ook geur, geluid en omgevingsfactoren zoals duisternis en warmte zijn. Die middelen zetten we in om het scenario zo levensecht mogelijk te simu- leren en hebben meer effect dan je in eerste instantie zou denken. Omdat de ene afdeling de andere niet is, leveren we BHV op maat. We richten een training voor medewerkers van de kinderafdeling anders in dan voor collegas van de dialyseafdeling. Simpelweg om het feit dat de patinten groepen van beide afdelingen heel anders zijn. De reacties van collegas op de trainingen zijn erg positief, vertelt Van t Veen. Men ervaart het oefenen in een realistische setting maar waar je patinten niet hindert, als zeer nuttig. Ook vindt men het oefenen met een eigen team erg prettig. Iedereen heeft een bepaalde rol. Maar de rol van bijvoorbeeld je meerdere in het dagelijks werk kan misschien heel anders zijn dan wat je tijdens een crisisoefening verwacht. Door alle feedback zijn we goed in staat om be- perkingen en risicos waar afdelingen in de praktijk tegen aan lopen, in kaart te brengen. Dat is ver volgens weer input voor het bedrijfs- noodplan dat we in ZGT gebruiken om een crisis situatie zo veilig mogelijk tot een goed einde te brengen. Van t Veen: Dat we met relatief weinig middelen een maximaal leer- effect hebben weten te bereiken, is niet onopgemerkt gebleven. M eerdere zieken- huizen hebben al kenbaar gemaakt van onze oefenruimte gebruik te willen maken. Crisisscenarios op ziekenhuiszolder Jeeves, gastvrijheid en angstreductie Jeeves is marktleider in diensten rondom vervoer, begeleiding, aankomst en vertrek bij ziekenhuizen en klinieken. Diensten die door ziekenhuizen aan patinten en bezoekers worden aangeboden. Tevens leveren we als Senior Service professionele mantelzorg die senioren ondersteunt na hun vertrek uit het ziekenhuis. Minder stress is een betere behandeling. F 010 - 43 33 941 E info@jeeves.nl W www.jeeves.nl Steupelstraat 40, 3065 JE Rotterdam T 010 - 43 33 921 Nieuwe Held 2012 Genomineerde: Jeeves is onderscheiden voor echt maatschappelijk ondernemen: Parkeerservice Gastheer Thuisbrengservice Professionele mantelzorg Golfcarservice Nieuwbouw (Brand)veiligheid & 15 Op de zolder van ZGT ziekenhuislocatie Hengelo oefe- nen medewerkers diverse crisisscenarios in een zo realis- tisch mogelijke setting. Nieuwbouw (Brand)veiligheid & 16 Radboudumc in Nijmegen en Kaiser Permanente, een van Amerikas leidende zorgaanbieders en non-prot zorgverzeke- raars, gaan samenwerken om parkinson- patinten van Kaiser Permanente de hoog- ste kwaliteit parkinsonzorg te bieden. Beide organisaties gaan ook actief onder- zoeken of zij elkaar op andere zorggebie- den kunnen versterken, door kennis en ervaring uit te wisselen. Het Nederlandse ParkinsonNet-model is bewezen effectief voor het optimaliseren van zorg. Kaiser Permanente gaat het Parkinson- model implenteren in Zuid-Californi, zijn grootste regio met meer dan 3.7 miljoen leden. Op basis van die resultaten wordt besloten of het concept ook toegepast kan worden in andere regios en bij andere chronische aan- doeningen. De patint als partner vormt de basis voor de zorg die het Radboudumc biedt en is een van de succesfactoren van Parkinson- Net. Bij ParkinsonNet zijn patinten vanaf het begin nauw betrokken bij het ontwerpen en ontwikkelen van de zorg. Zo dragen ze bij aan continue feedback en verbetering van het netwerk. Kostenbesparing Onderzoek heeft aangetoond dat het Parkin- sonNet-model de kwaliteit van zorg verbe- tert, ziektecomplicaties tegengaat (inclusief vijftig procent minder heupfracturen), het aantal ziekenhuisopnames vermindert en zorgt voor een signicante verbetering van de betaal baarheid van de zorg. In Nederland heeft dit al geleid tot een kostenbesparing van zon twintig miljoen euro per jaar. We kijken er naar uit om dit zorgmodel te delen met Kaiser Permanente. ParkinsonNet is een van de best practices van onze missie: to have a signicant impact on healthcare, zegt prof. dr. Melvin Samsom, voorzitter van de raad van de bestuur van het Radboudumc. De kracht van ParkinsonNet schuilt in de persoons- gerichte aanpak, waarbij patinten en zorg- verleners samen actief zoeken naar de best mogelijke behandel wijze. We zijn ervan over- tuigd dat we elkaar ook op andere terreinen kunnen versterken. Door kennis en expertise uit te wisselen kunnen we de kwaliteit van zorg verder verbeteren. Argos Zorggroep, gespecialiseerd in zorg voor ouderen, is begin 2013 gestart met de inzet van gedragsconsulenten bij clinten thuis. Een gedragsconsulente in de wijk is een verpleegkundige die zich gespeciali- seerd heeft in psychiatrische functiestoor- nissen. Vanuit de praktijk komt het signaal dat steeds meer ouderen thuis complexere psychiatrische functieproblemen hebben. Dit kan het functioneren van de clint thuis en diens omgeving benvloeden. Hoe kan Argos ThuisZorg, onderdeel van Argos Zorggroep, de steeds complexere proble- men van de clint blijven begeleiden? De psychiatrische functiestoornissen die kunnen voorkomen bij ouderen thuis zijn bijvoorbeeld agressie, angst, apathie, somber- heid, achterdocht en hallucinaties. Het gedrag dat hierdoor ontstaat, heeft invloed op de mantelzorgers, huisarts en thuiszorgorgani- saties. Wanneer blijkt dat een clint thuis een psychiatrische functiestoornis heeft, wordt de gedragsconsulent ingeschakeld. Zij kan ervoor zorgen dat de situatie thuis stabiel blijft en voorkomt daarmee een eventuele crisis. De gedragsconsulent werkt volgens de Dyna- mische Systeem Analyse (DSA)-methode. Dit is een methode waarbij de clint in zijn geheel in beeld wordt gebracht, zoals de lichamelijke gezondheid, de persoonlijkheid, de emotio nele beleving, het geestelijk ver- mogen, de levensgeschiedenis, de commu- nicatie en de sociale omgeving. Daarnaast gebruikt de consulent een vragenlijst om erachter te komen hoe de clint de wereld om zich heen beleeft (Neuro psychiatrische vragenlijst). Voordat een gedragsconsulent thuis komt, belt of mailt de hulpverlener de gedragsconsu lent voor een consultatie. Naar aanleiding van het bezoek bij de clint thuis, schrijft de consulent een analyse van de situatie, die ook besproken is met de hulpver- lener. Vervolgens maakt de gedragsconsulent een benaderingsplan of geeft handreikingen. Hierin staat hoe de betrokken omgeving het beste om kan gaan met de clint. De consu- lent bespreekt verschillende casussen met de betrokken teams en ondersteunt mantel- zorgers door middel van mantelzorgcoaching. Ook coacht en adviseert zij betrokken hulp- verleners. Daarnaast geeft zij psycho-educatie waar clinten of familie voorlichting krijgen over hoe zij het beste kunnen omgaan met de psychiatrische functiestoornissen. Tot slot onderhoudt de gedrags consulent contact met betrokken hulpverleners of hulpverleners die nog nodig zijn. Op dit moment zijn er twee gedragsconsulenten actief in de wijk in Spijkenisse, Albrandswaard, Hoogvliet, Schie- dam, Vlaardingen en Maassluis. Voor meer informatie kan men de folder aanvragen via e-mailadres: zorgadvies@argoszorggroep.nl of via telefoonnummer (010) 427 83 10. Wie meer wil weten over de opleiding tot gedrags- consulentschap die wordt gegeven door Argos Zorggroep kan contact opnemen via (010) 427 81 38. ParkinsonNet-model naar Amerika De gedragsconsulent coacht en adviseert betrokken hulpverleners en mantelzorgers Gedragsconsulent in de wijk 17 Zorg voor Ouderen / Thuiszorg Nummer 18 24 september 2014
Volledig verzorgde verhuizingen voor senioren In- en uitpakken van al uw bezittingen die u wilt verhuizen Demontage en montage van grote meubels Ophangen van lampen, klokken, schilderijen en decoratie Aansluiten en instellen van apparatuur zoals televisie en wasmachine Stoffeer- schilder- en behangwerk
Correcte woning ontruimingen na verhuizen of overlijden Een nette oplevering aan de verhuurder of makelaar Bruikbare spullen hergebruikt via stichtingen Wij onderscheiden ons door de grote hoeveelheid werkzaamheden die wij uit handen (kunnen) nemen. U ervaart zo min mogelijk van uw verhuizing, omdat uw woning na ons werk geheel ingericht en woonklaar kan zijn, als u dat van ons verwacht. Wij werken naar uw wensen en verwachtingen, dus u bepaalt wat we wel en niet voor u doen. Bel voor een brochure of afspraak 010 888 22 15 www.seniorenhulp.com|info@seniorenhulp.com De patint als partner vormt de basis voor de zorg die het Radboudumc biedt en is een van de succesfactoren van ParkinsonNet. Wanneer blijkt dat een clint thuis een psychiatrische functiestoornis heeft, wordt de gedragsconsulent ingeschakeld. Column Mocro en Martha Dacht ik met 26 jaar doktertje spelen wel zon beetje alles te hebben gezien komt er toch weer wat nieuws voorbij. Twee voorbeel- den dat het anders kan, twee voorbeelden van mensen die iets voor elkaar krijgen omdat ze er in geloven. Ergens in Gouda wonen demente ouderen bij elkaar in een at. Zonder de protocollen van een zorginstelling en zonder de pasjes die de tijd moeten scannen als verpleegkundigen de deur van een kamer in en uit gaan. Ze hebben een bakker, een huisarts en een aantal verzor- genden die liefdevol de dag met hen besteden. Er is een grote algemene ruimte en het meest riant is het dakterras. Ik mocht eens aanschuiven tijdens de kofe en de beoogde visite was daarna niet meer noodzakelijk. Acht 80-plussers die waren ver- geten waarom ze daar zaten in de zon. Zomaar met elkaar in gesprek. Alle zinnen in correct Nederlands, maar zonder enige samenhang. Ieder liet de ander uitpraten, maar geluisterd werd er niet. Ze genoten, ik genoot. Ergens in Gouda wonen ook gezinnen samen met hun demente ouder van ver over de 80. Meestal van Marokkaanse afkomst. Zij die anders zijn dan wij. Zeggen we. Ook zonder protocollen en zonder pasjes. Met bakker, huisarts en vol toewijding. Correct Neder- lands, nee dat niet. Vergeten zijn ze, de woor- den die nodig waren om in hun nieuwe land te overleven. Resteert slechts de zorg van hun familie die liefdevol de dag met hen besteden. Peter Leusink, huisarts www.dehuisarts.info 18 Advertentie Nummer 18 24 september 2014 EPA 9 DHA 3 GLA 1 S li m h o o r ! omega 3 en 6 Zuivere EPA-rijke visolie & teunisbloemolie (GLA) in de bijzondere verhouding EPA:DHA:GLA 9:3:1 eye q Eye Q is een bijzonder voedingssupplement met een speciale com- binatie van omega 3 (EPA en DHA) en 6-vetzuren (GLA). Juist voor kinderen zijn deze vetzuren van belang. Een goede aan- vulling op de voeding kan dan bestaan uit de combinatie van vis- olie en teunisbloemolie. Eye Q bevat een kwalitatief hoogwaardige, zuivere visolie en is bij- zonder vanwege de verhouding van de belangrijke omega 3- en 6-vetzuren EPA:DHA:GLA in de speciale ratio van 9:3:1. PRODUCTINFORMATIE: Verkrijgbaar in verpakking met 60 en 210 capsules. Eye Q Chew: 180 kauwcapsules met aardbeiensmaak. Eye Q liquid: vloeibaar met citrussmaak 250 ml. Onder andere verkrijgbaar bij drogisten en gezondheidswinkels zoals De Tuinen, Vitaminstore, Gezond & Wel en DIO. Meer informatie over omega 3- en 6-vetzuren voor kinderen of wilt u enkele softgels of kauwcapsules ontvangen om te proberen? Bel 0186-626173 of mail naar: info@springfeldnutra.com. H et gaat om de juiste balans! ! #$ %$&'%$( )* +$,$ *-./(- ,/0( --(.$1$2$3+ +))3 +$ 4$%3$$(+$ )3.-(/'-%/$' )5 4$+3/02$( 2 67%8$$1 98::$3 ;< ;= +$7$:4$3 ;>?@ * * Een nieuw middel tegen ernstig astma laat veelbelovende resultaten zien. Het is be- doeld voor patinten bij wie pufjes niet helpen, waardoor ze langdurig aangewezen zijn op de ontstekingsremmer prednison, die veel nare bijwerkingen heeft. Met het nieuwe middel kon een groot deel van de patinten helemaal zonder de ontstekings- remmer. Al tientallen jaren wachten we op een beter alternatief voor prednison. Het lijkt erop dat we dat gevonden hebben, zegt prof. dr. Liesbeth Bel, hoofd van de afdeling Longziek- ten van het AMC in Amsterdam. Zij is eerste auteur van een artikel in The New England Journal of Medicine (NEJM) waarin de resul- taten staan van een studie bij 135 patinten met ernstig astma. Het middel waar het om gaat, is mepolizumab, een biological (eiwit dat van nature in het lichaam voorkomt). Dit eiwit remt bepaalde witte bloedcellen die in grote hoeveelheden actief zijn bij mensen met ernstig astma. Wie heeft dit jaar het beste idee om de zorg beter te maken? Die vraag staat centraal bij Het Beste Zorgidee. De innovatie- wedstrijd wordt dit jaar voor de zevende keer gehouden.
Iedereen die denkt een goed idee te hebben om de zorg in Nederland te verbeteren kan meedoen. De zorginnovatiewedstrijd oogstte de afgelopen jaren heel veel resultaat:
winnende ideen van voorgaande jaren wor- den inmiddels succesvol in de praktijk toege- past. Zo is de thermometerchip die in de ver- pakking van geneesmiddelen wordt gestopt een groot succes. De chip houdt bij of genees- middelen op de juiste manier zijn bewaard. Als dat zo is, kunnen medicijnen die naar de apotheek worden teruggebracht opnieuw wor- den verstrekt. Ook de Zorg televisie, waarmee een beeld verbinding met hulpverleners tot stand wordt gebracht, is inmiddels gereali- seerd. En de zorgcoach, in 2008 de grote win- naar, is in Nederland nu gemeengoed. Erno Kleijnenberg, bestuursvoorzitter van ONVZ Zorgverzekeraar en initiatiefnemer van Het Beste Zorgidee, denkt dat er dit jaar vooral veel digitale ontwikkelingen worden aangedragen om de zorg beter te maken. ICT heeft andere sectoren de afgelopen jaren klantvriende lijker gemaakt, legt hij uit. Voorbeelden hiervan zijn apps op smartphones, web winkels en navigatiesystemen. Ook in de zorg kunnen technologische ontwikkelingen die rol spelen. Inschrijven De inschrijving sluit op 19 oktober. Daarna kiest een vakjury de vijf spannendste, opzien- barendste en innovatiefste ideen. Het Neder- landse publiek kan op de website van Het Beste Zorgidee stemmen op een van de na- listen. De winnaar krijgt een startkapitaal van 10.000 euro om zijn of haar idee echt te realiseren. Het Beste Zorgidee is een initiatief van ONVZ. De zorgverzekeraar werd in 2014 weer verkozen tot beste zorgverzekeraar van Nederland. Het UMC Utrecht heeft een app ontwik- keld waarmee artsen snel en makkelijk van individuele patinten het tienjaarsrisico op ziekte of sterfte door hart- en vaatziekten kunnen berekenen. De nieuwe app moet bijdragen aan op maat gesneden behande- lingen en is gratis beschikbaar voor zowel iPhone als Android.
Met de nieuwe Vaatrisico app kunnen zorg-
verleners voor alle type patinten gemakkelijk het risico op hart- en vaatziekte be rekenen. De arts hoeft slechts enkele gegevens in te vullen, waaronder leeftijd, bloeddruk, geslacht en cholesterolgehalte. De app is ontwikkeld door het UMC Utrecht Hart- en Vaat centrum, in samenwerking met het Medical App Co- Creation Center (MAC3) van het UMC Utrecht. Internist en vasculair geneeskundige prof. dr. Frank Visseren van het UMC Utrecht bedacht de app. Met het berekende risico kan in overleg met de patint worden be sloten hoe de behandeling eruit gaat zien en wat de patint zlf kan doen om zijn of haar vaat- risico te verlagen. Voor mensen met kanker van bloed, lymf- klier of beenmerg wordt hard gewerkt aan meer gerichte behandelmethoden, ge- baseerd op het bepalen van DNA-verande- ringen. Hoogleraar hematopathologie prof. dr. Daphne de Jong van VUmc leidt in Nederland een aantal onderzoeken op dit gebied. Woensdag 10 september sprak ze haar oratie uit. De hematopathologie bestudeert veel verschil- lende kwaadaardige ziekten van lymfklier-, bloed- en beenmergziekten, die ieder afzon- derlijk relatief zeldzaam zijn, maar die samen jaarlijks zon 4.500 nieuwe patinten treft. Tot nu toe werden patinten met lymfklierkanker behandeld met weinig specieke standaard- behandelingen. In de afgelopen jaren is er heel veel kennis beschikbaar gekomen over de DNA-veranderingen die de oorzaak zijn van agressieve B-cel-lymfomen - een vorm van lymfklierkanker. Voor een geselecteerde groep nierpatin- ten is het nu mogelijk om de dialyse veilig en zelfstandig thuis uit te voeren. Hier- bij werkt een team van nefrologen (nier- specialisten) en thuisdialyseverpleegkun- digen van Meander Medisch Centrum in Amersfoort intensief samen bij het trainen en begeleiden van de patint. Dialyseren heeft ingrijpende gevolgen voor het leven van de patint en zijn omgeving, omdat deze gemiddeld drie keer per week naar het ziekenhuis moet om het bloed te spoelen (dialyseren). Thuisdialyse vergroot de be wegingsvrijheid. Deze nierpatinten kunnen in overleg met hun arts bepalen wanneer, hoe vaak en hoe lang ze dialyseren. Ze hoeven niet meer op vaste tijden, meerdere malen per week naar het ziekenhuis. Patint en partner worden begeleid door het thuis- dialyseteam, dat onder meer de bloed uit- slagen in de gaten houdt en bijstuurt waar dat nodig is. Nierpatint Den Otter zegt: Na tweeneen- halve maand trainen is het dan zover. Ik ben thuis aan het dialyseren! Ik ben tevreden hoe de training is verlopen en blij dat ik nu thuis kan dialyseren met hulp van mijn vrouw. Samen zijn we een goed team. Gezonde Nieren Niet iedere patint komt voor thuisdialyse in aanmerking. Selectie gebeurt volgens het concept van de organisatie Gezonde Nieren. Deze organisatie beoogt de juiste zorg op de juiste plaats te leveren voor mensen met chronische nierschade en faciliteert dus ook vormen van thuisdialyse. Geselecteerde patinten volgen een intensieve training van drie maanden in Meander Medisch Centrum. Indien een patint geen partner of andere persoon in zijn omgeving heeft om te onder- steunen, dan kan de thuisdialyse begeleid worden door een verpleegkundige van het thuisteam. Nierpatint Den Otter is blij met de bewegingsvrijheid die hij heeft nu hij, met hulp van zijn vrouw en begeleiding door Meander Medisch Centrum, thuis kan dialyseren (foto Meander Medisch Centrum Frank Noordanus). Veelbelovend astmamiddel Wie heeft het Beste Zorgidee van Nederland? App voorspelt kans hartziekte Gerichte aanpak bloedziekten Ik ben blij dat ik nu thuis kan dialyseren met hulp van mijn vrouw Eerste thuisdialyse Meander 19 A-%/B(%$(,)3. 98::$3 ?= ;< '$*%$:4$3 ;>?< Christi Kuiper en Nienke Spaan waren de winnaars van het Beste Zorgidee van 2013. 20 Advertentie Nummer 18 24 september 2014 REGIOBEURS voor mensen met een leesbeperking BEURSKALENDER 2014 13 februari Uden Openbare Bibliotheek Mondriaanplein 16, 5401 HX 0413 - 263101 27 februari Opheusden de Reigerhof Dokter G van Empelstraat 15, 4043 LZ 0344 - 639940 6 maart Zwolle de Bibliotheek Diezerstraat 80, 8011 RJ 038 - 4217278 13 maart Goes de Bibliotheek Oostwal 34, 4461 JT 0113 - 562626 20 maart Heiloo Bibliotheek Westerweg 250, 1852 AR 072 - 5330670 27 maart Doetinchem Bibliotheek IJsselkade 13, 7001 AN 0314 - 375435 10 t/m 12 april Houten (ZieZo) Expo Houten Meidoornkade 24, 3992 AE 030 - 2616688 22 april Krimpen a/d IJssel Ontmoetingscentrum De Tuyter, Nachtegaalstraat 8, 2922 VL 0180 - 519931 15 mei Alphen a/d Rijn Bibliotheek Aarplein 5, 2406 BZ 0172 - 476771 28 augustus Oostvoorne Cultureel Centrum Burg. Letteweg 30, 3233 AG 0181 - 353455 11 september Oss Biblioheek Maasland Raadhuislaan 10, 5341 GM 0412 - 646950 18 september Lelystad Bibliotheek De Promesse 4, 8232 VX 088 - 0080750 25 september Pijnacker Bibliotheek Julianalaan 47, 2641 HB 015 - 3694430 2 oktober Barneveld Bibliotheek Nieuwstraat 29, 3771 AS 0342 - 403486 9 oktober IJmuiden Bibliotheek Dudokplein 16, 1971 EP 0255 - 561427 16 oktober Arnhem Musis Sacrum Velperbuitensingel 25, 6828 CV 026 - 4437343 30 oktober Deventer Bibliotheek Brink 70, 7411 BW 0570 - 675700 6 november Amersfoort Bibliotheek Eemland Eemplein 75, 3812 EA 033 - 4631914 20 november Heerenveen Bibliotheek Burgemeester Kuperusplein 48, 8442 CL 0513 - 626675 11 december Rotterdam Bibliotheek Hoogstraat 110, 3011 PV 010 - 2816100 Communicatiesponsor www.ivagroep.nl Uit IKNL-onderzoek onder 1184 zorg- professionals komt naar voren dat het merendeel gematigd positief is over de palliatieve zorg aan mensen met demen- tie, CVA, COPD, hartfalen, mensen met een psychiatrisch ziektebeeld (GGZ) en mensen met een verstandelijke beperking (VG-zorg). Met name op het vlak van meer systematische en structurele werkwijze zijn verbeteringen mogelijk. Daarnaast zijn er specieke verbeterpunten per doel- groep. IKNL is van mening dat met een specieke aanpak per doelgroep en werk- setting aanzienlijke verbeteringen in de palliatieve zorg aan niet-oncologische en bijzondere doelgroepen mogelijk zijn. In 2013 heeft IKNL een verkennend onder- zoek gedaan om na te gaan welke specieke verbetermogelijkheden experts zien in een aantal niet-oncologische vakgebieden. Draag- vlak voor de belangrijkste bevindingen uit dit verkennend onderzoek is door middel van een survey getoetst in dit vervolgonder- zoek. De survey vond plaats in de vorm van een digitale enqute verspreid via weten- schappelijke en beroepsverenigingen van be- trokken beroepsgroepen, zoals neuro logen, specialisten ouderengeneeskunde, long- artsen, cardiologen, psychiaters, AVG-artsen, verpleegkundigen (inclusief verpleegkundig specialisten), verzorgenden en enkele psycho- sociale disciplines, zoals psychologen, geeste- lijk verzorgers en maatschappelijk werkers. De enqute is ook op andere wijzen onder de aandacht gebracht. Breed draagvlak Aan de hand van zeven stellingen hebben de respondenten aangegeven hoe zij bepaalde aspecten van palliatieve zorg in hun vakgebied waarderen, zoals het tijdig herkennen van de palliatieve fase, het gebruik van richtlijnen en van consultatie en het anticiperen op compli- caties. In het algemeen is de waardering ge- matigd positief. Dit komt ook tot uitdruk- king in het rapportcijfer: gemiddeld een 6,8. Artsen zijn positiever dan verpleegkundigen en verzorgenden. Verbetering is nodig volgens driekwart van de respondenten. Wel zijn er duidelijke verschillen tussen de verschillende doelgroepen. De verbeterpunten die zijn aan- gegeven, duiden op een nog onvoldoende systematische en gestructureerde werkwijze tijdens de palliatieve fase. Daarnaast geven de respondenten duidelijke verschillen per vakgebied aan in prioriteiten ter verbetering. Gezien deze verschillen raadt IKNL aan om per doelgroep en per werksetting een spe- cieke aanpak te ontwikkelen. Prof. dr. Peter Smit ontving op woensdag 10 september een Koninklijke onderschei- ding uit handen van Bert Swart, burge- meester van Zuidhorn. Smit is benoemd tot Ofcier in de Orde van Oranje Nassau. Hij ontving de onderscheiding onder meer vanwege zijn bijzondere verdiensten als onderzoeker op het gebied van metabole ziekten. De uit reiking vond plaats op het symposium Crossing barriers dat in UMCG in Grongingen plaatsvond ter ere van het afscheid van Peter Smit. Vanaf 1979 is Peter Smit verbonden aan het UMCG. Hij is 34 jaar hoofd geweest van de sectie Metabole ziekten. In 2008 werd hij benoemd tot hoog- leraar kindergeneeskunde, in het bijzonder de metabole ziekten. Zijn leerstoel werd mede mogelijk gemaakt door de Stichting Metakids. Eric Rikkert (54) is benoemd tot algemeen directeur van SJG Weert. Hij volgt Hans de Jong op die sinds 2009 die functie bekleedt. Vanaf 1 januari 2015 vormt Eric Rikkert samen met Max Visser, directeur zorg, de raad van bestuur van SJG Weert. Eric Rikkert is in 2012 als projectleider EPD (Elektronisch Patintendossier) in dienst getreden van SJG Weert. Later werd hij daarnaast benoemd tot manager informatie en automatisering. Wendela Hingst wordt in november de nieuwe algemeen directeur van de artsen- federatie KNMG. De huidige waarnemend algemeen directeuren Lode Wigersma en Fred Raasveldt leggen dan hun waarnemen- de functie neer. Hingst (49) krijgt een belang rijke rol in de herpositionering van de KNMG in een veranderende zorgsector. Hingst werkte tot voor kort als directeur operations in de Isala Klinieken in Zwolle. Ineke Bussemaker is per 6 augustus toege- treden tot de raad van toezicht van Tergooi in Hilversum. Op dit moment is Bussemaker directievoorzitter van Rabobank Waterland (Purmerend en omstreken), tot 1 augustus was zij directeur Betalen en Sparen bij Rabo bank Nederland. De komende tijd zal Bussemaker met deraad van toezichttoezien op hoe Tergooi nu en in de toekomst een bijzondere functie en betekenis vervult in de Gooi en Vechtstreek. Bussemaker wil graag een bijdrage leveren aan de nieuwbouw- plannen van Tergooi op Monnikenberg en de samenwerking met Meander. Stichting IZZ startte vorige week de achtste editie van de Mooi Mens Verkiezing, een verkiezing waarbij zorgmedewerkers met mooie eigen initiatieven in het zonnetje worden gezet. Iedereen kent wel een Mooi Mens in de zorg. Tot 1 oktober kunnen clinten, collegas, werkgevers, vrienden en familie op mooimensverkiezing.nl mooie mensen in de zorg aanmelden. Daarna zal de vakjury uit alle aanmeldingen de nalisten selec teren. De nalisten worden bekendgemaakt op 15 okto ber, waarna heel Nederland een stem kan uitbrengen op de mooie mens en het mooie initiatief van zijn keuze. In 2011 won Corine den Hollander de Mooi Mens Verkiezing door het opstarten van het nazorg- centrum IntermeZZo naast het Isala Zieken- huis. In 2012 kreeg Marille de Ruijter de titel Mooi Mens vanwege het oprichten van een poli bijwerkingen bij GGZ Centraal. Mooi Mens 2013 werd Ellen Sijbers van het Catharina Ziekenhuis voor het beginnen van een spe- ciale zalfpoli voor kinderen met eczeem. Deze initiatieven worden nog steeds succesvol ingezet bij de betreffende zorgorganisaties. Uit belangstelling voor de status van de initiatieven heeft Stichting IZZ navraag gedaan bij meer dan 200 genomineerden van de Mooi Mens Verkiezing van 2013. Vrijwel alle ge nomineerden blijken nog altijd erg be- trokken bij hun initiatief. Ondanks factoren zoals veranderingen in de zorg op macro- niveau, kostenbesparingen en beperkte tijd, omschrijven vrijwel alle ondervraagden hun initiatief als succesvol. De overgrote meerder- heid krijgt ondersteuning en waardering van hun werkgever. Een hogere clinttevredenheid wordt gezien als meest behaalde succes. Steun vanuit de driehoek management, medische staf en verpleegkundige staf blijkt hiervoor onontbeerlijk. Anita Witzier (links) met Ellen Sijbers en juryvoorzitter Lizelotte Smits. Zorgprofessional wil verbetering palliatieve zorg Vrijwel alle genomi- neerden blijken nog altijd erg betrokken bij hun initiatief Mooi Mens nomineren ! #$ %$&'%$( )* +$,$ *-./(- ,/0( --(.$1$2$3+ +))3 +$ 4$%3$$(+$ )3.-(/'-%/$' )5 4$+3/02$( www.tmi-interim.nl Ben jij klaar voor een nieuwe carrire-injectie? Mensen in de Zorg 21 6$3&$( 7 89:)1/(. /( +$ ;)3. <=>>$3 ?@ AB '$*%$>4$3 AC?B * De palliatieve zorg aan niet oncologische patinten kan beter. Donderdag 6 november Kwaliteit in Zorg Congres Innoveren = verbinden Voor onder andere kwaliteitsmanagers, kwaliteitsdeskundigen en adviseurs in de gezondheidszorg Locatie: Burgers Zoo Arnhem Info: www.kizcongres.nl Donderdag 13 november Afdelings- en medisch secretaressecongres Wegens succes herhaald Op 13 november is alweer de 12e editie van ht congres voor alle afdelings- en medisch secretares- ses! Kom ook en ontwikkel op een leuke manier zowel jouw secretarile, communicatieve, als per- soonlijke vaardigheden! De vorige edities waren erg snel uitverkocht, wees er dus op tijd bij! Locatie: ReeHorst, Ede Informatie en aanmelden: www.reedbusinessevents.nl/secretaressecongres Dinsdag 9 december NIEUW! Congres Sociale Wijkteams : de rol van de wijkverpleegkundige Door ontwikkelingen in de langdurige zorg en de bijbehorende transities staan we aan de vooravond van de sociale wijkteams. Het werk van de wijk- verpleegkundige verandert ingrijpend. Werp tijdens het congres een blik in de nabije toekomst en ga naar huis met tools om je werk ook in de nieuwe setting optimaal uit te voeren. Locatie: ReeHorst, Ede Informatie en aanmelden: www.nursingcongressen.nl/socialewijkteams Dinsdag 28 oktober Ht Verpleeghuiscongres 2014 Het congres gaat in op onderwerpen zoals de nieuwste ontwikkelingen in de langdurige zorg, probleemgedrag bij ouderen, de palliatieve fase, omgaan met familie en mantelzorgers, ethiek en medicijnkennis. Een congres dat je niet kunt missen als je in een verpleeghuis werkt! Locatie: ReeHorst, Ede Informatie en aanmelden: www.reedbusinessevents.nl/verpleeghuiscongres Dinsdag 28 oktober Een nieuwe kijk op zorg 5 (Wegens succes herhaald) Voor alle verpleegkundigen, verzorgenden, teamleiders en managers in de zorgsector. Tijdens dit congres bieden we je hiervoor praktische tips en oplossingen, met als kernwoorden: what you see is NOT always what you get!, het moet anders, maar hoe!, laat je niet ondersneeuwen! Zorg ervoor dat je gezien en gehoord wordt, durf uit het karrenspoor te gaan en de zorg te verbeteren!, samen sterk voor de patint en de clint. Locatie: De Stoomhal Wormer (bij Zaandam) Informatie en aanmelden: www.congressenmetzorg.nl Donderdag 20 november De praktijk van zelfsturende teams Nieuw organiseren slaat aan. Steeds meer organisaties nemen afscheid van de hirarchische manier van organiseren en kiezen voor zelfsturende teams. Tijdens het congres De praktijk van zelfsturende teams brengen wij u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen van zelfsturing binnen verschillende sectoren zoals gemeente, onderwijs en zorg. Hoor de best practises van andere organisaties. Ontdek de valkuilen en ga naar huis met tips en tricks. Locatie: ReeHorst, Ede Informatie en aanmelden: www.reedbusinessevents.nl/zelfsturendeteams Vrijdag 28 november Congres Krachtige zorg voor Kwetsbare ouderen Voor alle verpleegkundigen en overige zorgprofessionals Over o.a. - op de risicogroepen en richtlijnen, over het her- kennen van ondervoeding en het delier, incontinentiebeleid, wondverzorging en aan multidisiplinaire samenwerking en de ervaringen met Guided Care (een verbeterde werkwijze gericht op patinten met multimorbiditeit) Locatie: ReeHorst, Ede Informatie en aanmelden: www.congressenmetzorg.nl Woensdag 5, donderdag 6 en dinsdag 25 november Masterclass Financieel Management in de Zorg Deze zorg specieke masterclass neemt u mee van de basisprincipes naar de strategische aspecten van nancieel management. U krijgt meer inzicht in de complexiteit van de jaarrekening! Locatie: Nyenrode Business Universiteit, Breukelen Informatie en aanmelden: www.zorgvisie.nl/academy Dinsdag 7 oktober Darmdiagnostiek, van one size ts all naar behandelen op maat Geaccrediteerd voor: MDL-artsen, kinderartsen, huisartsen, medisch microbiologen, specialisten ouderengeneeskunde, bedrijfs- en verzekeringsartsen. Hoe kunnen we door diagnose van de darm bacterin patinten specieker en effectiever behandelen? Tijdens deze derde editie van het Ziek van Darmproblematiek symposium geven experts een overzicht van nieuwe wetenschappelijke inzichten binnen dit veld. In de parallelsessies komen verschillende artsen en specialisten aan het woord. Organisatie: Bohn Staeu van Loghum Tijd en locatie: 14.00 tot 20.30 uur in Hotel Houten, Houten. Informatie en aanmelden: www.bsl.nl/darmproblematiek Vrijdag 10 oktober Het Medicatiecongres 2014 Voor alle verpleegkundigen en overige genteresseerden werkzaam in de zorgsector Over o.a.: de rol van de lever bij de verwerking van geneesmiddelen; de effectiviteit, bijwerkingen en wenselijkheid van medicatie bij probleemgedrag van dementerende patinten, hoe je laaggeletterdheid herkent en door helder te communiceren therapie- trouw bevordert, de effecten van kruiden- en voedings- supplementen op de werking en afbraak van reguliere geneesmiddelen, hoe je bijwerkingen herkent; hoe je zelfmanagement bevordert Locatie: ReeHorst, Ede Informatie en aanmelden: www.congressenmetzorg.nl De leukste banen, de mooiste uitdagingen in binnen- en buitenland! www.tmi-interim.nl Volg jij je hart? 22 Agenda Nummer 18 24 september 2014 4 2014 Agenda De familietentoonstelling Superzintuigen, te zien in Naturalis in Leiden, leert de bezoeker alles over de zintuigen van mens en dier. Bezoekers ontdekken hoe sommige dieren vertrouwen op zintuigen die veel beter ontwikkeld zijn dan die van de mens, of zelfs over een zintuig beschikken dat mensen niet hebben. Superzintuigen is een actieve tentoonstelling voor gezinnen met kinderen vanaf vier jaar. Zintuigen bepalen hoe mens en dier de wereld waarnemen. Mensen merken lang niet alles op wat er om hen heen gebeurt. Sommige dieren zien kleuren, horen geluiden of ruiken geuren waar mensen zich amper iets bij voor kunnen stellen. In de tentoonstelling komen bezoekers te weten welke frequenties zij kunnen horen en welke smaken ze kunnen proeven. Ze ontdekken of ze goed kunnen ruiken en welke plekjes op het lichaam ge- voeliger zijn dan andere. Zicht, gehoor, reuk, smaak en tast zijn de bekendste zintuigen. Superzintuigen stelt bezoekers aan nog drie andere zintuigen voor, die alleen bij bepaalde dieren voorkomen. Het elektrische, magne- tische en het temperatuurzintuig. Ieder levend wezen produceert een klein beetje elektrische stroom. Een zeer zwakke prikkel, maar toch bruikbaar voor sommige waterdieren om een prooi onder het zand te vinden. Magnetisme is een mysterieus zintuig. Sommige vogelsoor- ten en andere diersoorten gebruiken het om zich te orinteren. Slechts enkele diersoorten kunnen nauwkeurig temperatuurverschillen meten. De slang in de tentoonstelling bijvoor- beeld. Veertig activiteiten In de tentoonstelling staan ruim veertig activi- teiten, met veel multimedia, talloze opgezette dieren en zelfs enkele levende exemplaren. Zoals een slang, een olifantsvis en een spook- mesvis. Bezoekers kunnen testen hoe goed zij het er vanaf brengen als ze net als een bijtje op zoek gaan naar nectar met behulp van UV-licht. Of probeer net als een vleermuis zoveel mogelijk nachtvlinders te verorberen met behulp van echolocatie. Kijk voor meer informatie op www.naturalis.nl. Tijdens de komende herfstvakantie kunnen alle kinderen van vier tot veertien jaar zich helemaal uitleven bij Cinekid: het lm-, televisie- en nieuwe mediafestival van Nederland. Met de allernieuwste games, media-installaties, meet and greets met grote sterren, optredens en natuurlijk premires van lm- en televisievoorstel- lingen. Er zijn ook toffe masterclasses zoals acteren of castings waar talent gespot wordt. En met de aanwezige installaties kunnen de gekste dingen. Dit jaar mag de jeugd de Zweedse lm De jongen met de gouden broek niet missen. Een spannende lm over een jongen die een broek vindt waar steeds maar geld uit blijft komen. In het MediaLab kunnen kinde- ren dit jaar beleven hoe het is om zo vrij als een vogel door de lucht te vliegen met de 3D simulator Birdly. En om alvast in kerstsferen te komen gaat de gloednieuwe serie Vrolijke Kerst in premire op het festival. Het Cinekid Festival vindt plaats tijdens de herfstvakantie in Amsterdam en in vele andere steden in Nederland. Check voor het exacte programma en data: www.cinekid.nl. Zintuigen in Naturalis Herfstvakantie met Cinekid Festival Film over integriteit Met ingang van het studiejaar 2014-2015 maakt de lm The integrity factor vast onderdeel uit van het curriculum van bachelor- en masterstudenten Genees- kunde in Groningen en de opleiding van de promovendi in het UMCG. De interactieve lm biedt training in het herkennen van valkuilen en dilemmas op het gebied van wetenschappelijke integriteit. In de lm staat het leven van Tess centraal, een beginnend PhD-student. Zij is vier maanden bezig met haar onderzoek, maar heeft nog geen resultaten. Nu ze weer een aantal proeven in het lab gaat doen, blijkt dat het daarvoor benodigde procotol mist. Tess vraagt haar supervisor om hulp. Die heeft weinig tijd en vertelt haar waar ze eventueel kan zoeken. Ze vindt het betreffende procotol niet, maar wel een vergelijkbaar protocol. Wat te doen? Integrity Factor is een interactieve lm die elke onderzoeker uitdaagt zichzelf vragen te stellen, beslissingen te nemen en de gevolgen ervan onder ogen te zien. De lm is modulair opgebouwd en heeft diverse beslismomen- ten, de kijker mag zelf een keuze maken. De lm gaat verder afhankelijk van de keuze die een kijker heeft gemaakt. De lm is gemaakt door het UMCG, Martini Ziekenhuis, Medisch Centrum Leeuwarden, Hanzehogeschool Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen. De lm is te zien via www.integrityfactor.nl (Apple-apparatuur). Colofon Win kaarten voor Superzintuigen De Zorg- en Ziekenhuiskrant mag vijf personen verrassen met twee toegangs- kaarten. Ook kans maken op gratis kaarten? Geef dan antwoord op de vraag Wanneer werd Superzintuigen geopend? Mail het antwoord, samen met naam en adres naar info@zorgenziekenhuiskrant.nl. Doe dit voor 2 oktober. Maak kans op kaarten: Met welke nieuwe Nederlandse familie- lm opent het Cinekid Festival dit jaar? (zie voor het antwoord www.cinekid.nl). Mail het antwoord, onder vermelding van naam en adres voor 2 oktober naar info@zorgenziekenhuiskrant.nl. De kaar- ten gelden voor het festival in Amsterdam. 23 Service Nummer 18 24 september 2014 Uitgever, tevens redactie-adres: Gouda Media Groep B.V. Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda T (0182) 322 456 F (0182) 322 466 E redactie@zorgenziekenhuiskrant.nl Eindredactie: Marja Baars Opmaak en fotograe: Gouda Media Groep B.V. Advertentieverkoop: Gouda Media Groep B.V. T (0182) 322 451 E info@zorgenziekenhuiskrant.nl Anneke de Pater Judith Kokshoorn Laura Fuykschot Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, kan geen van betrokken partijen aan- sprakelijk worden gesteld voor eventueel voorkomende fouten. Algemene servicevragen: Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur; telefoon (0182) 322 456 of mail naar: info@zorgenziekenhuiskrant.nl Abonnementen Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda T (0182) 322 456 E info@zorgenziekenhuiskrant.nl Prijzen: per jaar 70 euro Redactie/tips: Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar redactie@zorgenziekenhuiskrant.nl De redactie houdt zich het recht voor om artikelen niet te plaatsen of in te korten. Verspreiding: De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld in het personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in Nederland. Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan leidinggevenden onder wie de hoofden inkoop in de ziekenhuizen en zorginstellingen. De oplage bedraagt 30.000 exemplaren. Webkrant: De krant kan ook geraadpleegd worden via www.zorgenziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks actueel medisch nieuws. Komende verschijningsdata 2014: Tweewekelijks. Klik op: www.zorgenziekenhuiskrant.nl/verschijning Bezorging: Bezorgklachten kunt u mailen naar info@zorgenziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322 456 Het lm-, televisie- en nieuwe mediafestival Cinekid bevat de nieuwste games, meet and greets met sterren, optredens en premires van lm- en televisievoorstellingen. Reuk (foto Koen Broos). Smaak (foto Koen Broos). Temperatuur (foto Koen Broos). Prijswinnaars La Table Sfeerbeurs De komende La Table is de negentiende editie van dit evenement. Uit de personen die het juiste antwoord gaven, werden de volgende prijswinnaars geselecteerd: Julia Wijnands (Oosterhout), Angelique Bols (Veenendaal), Marina van Boven (Geldrop), Caroline van den Bemt (Santpoort) en Peter Mijsberg (Eerde). !" !"##$% '( )* +$,-$#.$% )/'* 2011 Corine den Hollander Isala Ziekenhuis Startte nazorgcentrum IntermeZZo 2013 Ellen Sijbers Catharina Ziekenhuis Begon zalfpoli voor kinderen 2012 Marille de Ruijter GGZ Centraal Richtte poli bijwerkingen op verkiezing Wij zijn de zorg In de zorg werken mooie mensen. Ze zetten zich met hart en ziel in. Sommigen doen een stapje mr met een bijzonder project of initiatief. Zo maken zij de zorg nog beter. Stichting IZZ houdt voor de 8e keer de Mooi Mens Verkiezing om hen de waardering te geven die ze verdienen. Ken jij iemand met een mooi initiatief? Meld jouw Mooi Mens dan vr 1 oktober aan op www.stichtingizz.nl. M e ld
jo u w
M o o i M e n s
a a n
o p
s t ic h t in g iz z . n l Wij zijn de zorg facebook.com/stichtingizz